Upload
melyssa-garrett
View
102
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ENFLASYON VE İŞSİZLİK. GENEL FİYAT DÜZEYİ. Çok sayıda maldan oluşan bir sepetteki ortalama fiyattır. FİYAT ENDEKSİ. Belirli bir mal sepetinin cari yıl fiyatıyla aynı sepetin temel bir yıl fiyatı arasındaki oranın 100 ile çarpımına eşittir. Bir Mal Sepetinin Cari Yıldaki Fiyatı - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
ENFLASYON VE İŞSİZLİK
GENEL FİYAT DÜZEYİGENEL FİYAT DÜZEYİ
Çok sayıda maldan oluşan bir sepetteki ortalama fiyattır.
Çok sayıda maldan oluşan bir sepetteki ortalama fiyattır.
FİYAT ENDEKSİ
Belirli bir mal sepetinin cari yıl fiyatıyla aynı sepetin temel bir yıl fiyatı arasındaki oranın 100 ile çarpımına eşittir.
Bir Mal Sepetinin Cari Yıldaki Fiyatı
Fiyat Endeksi = --------------------------------------------- X 100
Aynı Mal Sepetinin Temel Yıldaki Fiyatı
FİYAT ENDEKSİ
1990 2005Ekmek (30) 2 YTL/adet 3.50 YTL/adet
Şeker (10) 3 YTL/kg 4.25 YTL/kg
(30x3.5) + (10x4.25)Fiyat Endeksi = --------------------------------------------- X 100
(30 x 2) + (10x3)
Fiyat Endeksi = 163.8
TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ
Tüketim mallarından oluşan sepet üzerinden hesaplanan fiyat endeksine denir.
TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ
Hanehalkları tarafından belirli bir ihtiyacı karşılamak amacıyla satın alınan tüm mal ve hizmetlerin endeks kapsamı içinde yer alması imkansız olduğu için, en çok tüketim harcaması yapılan mal ve hizmetler endeks kapsamına alınmaktadır.
TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ
Grubun Ağırlığı 29.42
4.67 8.09
16.91 6.47 2.71 10.42 4.82 3.60
2.15 5.87 4.87 100.00
ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ
ÜFE, üreticilerin (firmaların) üretip sattığı hammadde, ara mal ve nihai malların fiyatlarının ağırlıklı ortalamasının hesaplanması ile elde edilir.
ÜFE Kapsamındaki Maddelerin Sektörlere Göre Dağılımı
DEFLATÖR
Ölçüme konu olan sepet, ülkede üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerden oluşan bir sepet biçiminde tanımlanabilir. Bu şekilde hesaplanan fiyat endeksine deflatör denir.
Nominal GSYİH
Deflatör = ---------------------------- X100
Reel GSYİH
ENFLASYONENFLASYON
Genel fiyat düzeyindeki artışa denir.
Genel fiyat düzeyindeki artışa denir.
ENFLASYON ORANIENFLASYON ORANI
Genel fiyat düzeyinde cari yılda meydana gelen artış ile önceki dönem genel fiyat düzeyi arasındaki oranın 100 ile çarpımına eşittir.
(P- P-1)
Enflasyon Oranı = -------------------------- X 100
P-1
Genel fiyat düzeyinde cari yılda meydana gelen artış ile önceki dönem genel fiyat düzeyi arasındaki oranın 100 ile çarpımına eşittir.
(P- P-1)
Enflasyon Oranı = -------------------------- X 100
P-1
ENFLASYON ORANIENFLASYON ORANI
(P- P-1)Enflasyon Oranı = -------------------------- X 100 P-1
Eğer ; genel Fiyat Düzeyi 1. yılda 100, 2. yılda 110 ise (110 – 100)Enflasyon oranı = -------------------------- X 100 100 Enflasyon oranı = %10
(P- P-1)Enflasyon Oranı = -------------------------- X 100 P-1
Eğer ; genel Fiyat Düzeyi 1. yılda 100, 2. yılda 110 ise (110 – 100)Enflasyon oranı = -------------------------- X 100 100 Enflasyon oranı = %10
Kaynak: DPT, Temel Ekonomik Göstergeler (Çeşitli Yıllar)
Yıllar
Enflasyon oranı %
TÜRKİYE EKONOMİSİNDE 1980-2000 YILLARI ENFLASYON ORANLARI (GSMH Deflatörüne Göre)
0
20
40
60
80
100
120
ENFLASYONUN ÖLÇÜLMESİNİN EKONOMİDEKİ ÖNEMİ
Özellikle ücretliler, enflasyon ortamında fiyatlardaki artışlara göre gelirlerindeki artışın ne olacağı konusunda çok hassastırlar.
Toplu sözleşmelerde ücretliler enflasyon oranının üzerinde zam talep ederler.
ENFLASYONUN ÖLÇÜLMESİNİN EKONOMİDEKİ ÖNEMİ
Bir ülkede enflasyon oranı %60, memur muaşlarındaki artışın da %40 olduğunu varsayalım. Bu durumda memurların reel maaşındaki değişme ne orandadır?
1+gYN
gYR =-------------------- - 1
1+gP
gYR = reel gelir artış oranı
gYN = nominal gelir artş oranı
gP = enflasyon oranı
ENFLASYONUN ÖLÇÜLMESİNİN EKONOMİDEKİ ÖNEMİ
Bir ülkede enflasyon oranı %60, memur muaşlarındaki artışın da %40 olduğunu varsayalım. Bu durumda memurların reel maaşındaki değişme ne orandadır?
1+%40
gYR =-------------------- - 1= -0.1251+%60
= -%12.5
ENFLASYONUN ÖLÇÜLMESİNİN EKONOMİDEKİ ÖNEMİ
Enflasyon oranının ölçülmesi reel faiz oranının belirlenmesi yönünden de önemlidir.
1+İN
İR =-------------------- - 11+gP
İR = reel faiz oranıİN = nominal faiz oranı gP = enflasyon oranı
ENFLASYONUN ÖLÇÜLMESİNİN EKONOMİDEKİ ÖNEMİ
Bir bankaya 1 yıl vade ile 10 bin YTL para yatırdığımızı varsayalım. Bir yıl için mevduata verilecek faiz oranı %50 olsun. Bu 1 yıl içinde enflasyon oranı da %60 olarak gerçekleşmiş olsun. 1 yıl sonunda alacağımız faiz , ana para ve faiz toplamı, reel faiz oranı ve anapara ve faiz toplamının reel değeri ne olur?
ENFLASYONUN ÖLÇÜLMESİNİN EKONOMİDEKİ ÖNEMİ
1 yıl sonunda alacağımız faiz , ana para ve faiz toplamı, reel faiz oranı ve anapara ve faiz toplamının reel değeri ne olur?Nominal faiz oranı % 50, 1 yıl sonunda alacağımız faiz 10*0.5 = 5 bin YTLAnapara ve faiz toplamı10+5 = 15 YTL
Reel faiz oranı1+0.5 1.5
İR =-------------------- - 1= ------- - 1= - 0.0625 = -%6.251+0.6 1.6
Anapara ve faiz toplamının reel değeri de
15 15--------- = ------- = 9.375 bin YTL1+0.6 1.6
İŞSİZLİK
KURUMSAL OLMAYAN SİVİL NÜFUSKURUMSAL OLMAYAN SİVİL NÜFUS
Bir ülkedeki toplam nüfusun kışla, hapishane vb. yerlerde ikamet edenler dışında 15 yaş üzerindeki bölümüne denir
(Çalışanlar+işsiz olan ve iş arayanlar+işsiz olan ve iş aramayanlar)
Bir ülkedeki toplam nüfusun kışla, hapishane vb. yerlerde ikamet edenler dışında 15 yaş üzerindeki bölümüne denir
(Çalışanlar+işsiz olan ve iş arayanlar+işsiz olan ve iş aramayanlar)
Bir ülkedeki toplam nüfusun çalışabilecek durumda olan ve çalışmak isteyen kısmına kısaca, işgücü/aktif nüfus denir.
İşgücü = Çalışanlar +İşsizler
Bir ülkedeki toplam nüfusun çalışabilecek durumda olan ve çalışmak isteyen kısmına kısaca, işgücü/aktif nüfus denir.
İşgücü = Çalışanlar +İşsizler
İŞ GÜCÜİŞ GÜCÜ
İŞSİZLİKİŞSİZLİK
işsizlik, çalışabilecek durumda olan kişilerden bir bölümünün çalışmak istedikleri halde iş bulamamalarından ortaya çıkan bir durumdur.
işsizlik, çalışabilecek durumda olan kişilerden bir bölümünün çalışmak istedikleri halde iş bulamamalarından ortaya çıkan bir durumdur.
İŞSİZLİK ORANIİŞSİZLİK ORANI
İşsizlik Oranı= (İşsiz sayısı / İşgücü) x 100
İşsizlik Oranı= (İşsiz sayısı / İşgücü) x 100
İstihdam Oranı
Çalışanlar
İstihdam Oranı = ---------------------------------- X 100
Kurumsal Olmayan Nüfus
TÜRKİYE İŞSİZLİK ORANI
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Toplam 1417 1463 1528 1774 1497 1967 2464 2493 2498 2519
Erkek 1054 1007 1107 1275 1111 1485 1826 1830 1878 1867
Kadın 363 456 421 499 387 482 638 663 620 652
İşsiz Oranı 6.5 6.7 6.8 7.7 6.5 8.4 10.3 10.5 10.3 10.3
Erkek İşsiz Oranı 6.8 6.3 6.8 7.7 6.6 8.7 10.7 10.7 10.5 10.3
Kadın İşsiz Oranı 5.9 7.8 6.9 7.5 6.3 7.5 9.4 10.1 9.7 10.3
0
2
4
6
8
10
12
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
TÜRKİYE’DE İŞSİZLİK ORANINDA GELİŞMELER
İşsizlik Oranı %
Denmark 1.60 2008 June[4]
Singapore 1.60 2008[5]
Thailand 1.70 2007 est.
Norway 2.10 2008[6]
United Arab Emirates 2.40 2001
Ukraine 2.50 2007 est.
Switzerland 2.60 April 2008[7]
Malaysia 3.10 2007 est.
Netherlands 3.20 2007[9]
Mexico 3.70 2007 est.
Japan 3.80 2008 January[10]
Lithuania 4.30 2007[9]
Slovenia 4.50 2008[12]
Ireland 4.70 2007 average (May 2008: 5.40%)[13]
Luxembourg 4.70 2007[9]
Australia 4.70 2007 est.
Czech Republic 4.70 Q1 2008[14]
Estonia 4.70 2007[9]
United Kingdom 5.30 2007[9]
Nigeria 5.80 2006 est.
Russia 5.90 November 2007 est.
Canada 6.00 [15] March 2008
United States 6.10 September 2008[16]
Israel 6.10 July 2008 est.[17]
Italy 6.10 2007[9]
Sweden 6.10 2007[9]
Romania 6.40 2007[9]
European Union 6.70 2008[18]
Poland 6.80 July 2008 - Eurostat
Finland 6.90 2007[9]
Hungary 7.40 2007[9]
Argentina 7.50 Q4 2007[19].
France 7.50 2007[20]
Pakistan 7.50 2007 est.
Belgium 7.50 2007[9]
Bulgaria 7.75 2007[21]
Spain 8.30 2007[9]
Greece 8.30 2007[9]
Germany 8.40 2007[9]
Turkey 8.50 2007[9]
Croatia 9.10 2007[9]
Brazil 9.80 2007 est.
Ecuador 9.80 2007 est.
Syria 10.00 2007 est.
Egypt 10.10 2007 est.
Iran 11.00 June 2007 est.
Slovakia 11.10 2007[9]
Guam (United States) 11.40 2002 est.
French Polynesia (France) 11.70 2005
Niue (New Zealand) 12.00 2001
Tajikistan 12.00 2004 est.
Puerto Rico (United States) 12.00 2002
Grenada 12.50 2000
Saudi Arabia 13.00 2004 est.
Tunisia 13.90 2007 est.
World 30.00 2007 est.
Libya 30.00 2004 est.
Afghanistan 30.00 2008 January [23]
Turkmenistan 60.00 2004 est.
Zimbabwe 80.00 2005 est.
Liberia 85.00 2003 est.
Nauru 90.00 2004 est.
DEVREVİ (KONJOKTÜREL) İŞSİZLİK DEVREVİ (KONJOKTÜREL) İŞSİZLİK
Ekonomideki daralmalardan, üretilen mal ve hizmet miktarının veya kısaca reel GSMH’nın yıldan yıla değişmesinden kaynaklanır.
Devrevi İşsizlik Oranı = (Devrevi İşsiz Sayısı / İşgücü )x 100
Ekonomideki daralmalardan, üretilen mal ve hizmet miktarının veya kısaca reel GSMH’nın yıldan yıla değişmesinden kaynaklanır.
Devrevi İşsizlik Oranı = (Devrevi İşsiz Sayısı / İşgücü )x 100
GEÇİCİ İŞSİZLİK (Friksiyonel İşsizlik)GEÇİCİ İŞSİZLİK (Friksiyonel İşsizlik)
Ekonominin normal işleyişinden kaynaklanır.
Geçici işsizlik bir çok nedenle ortaya çıkar: İşgücüne yeni katılıp iş arayanları
Daha iyi iş bulmak için işinden ayrılmış olanları İşverenlerin işçileri işten çıkarması ve onların
yerine daha iyilerini araması
Ekonominin normal işleyişinden kaynaklanır.
Geçici işsizlik bir çok nedenle ortaya çıkar: İşgücüne yeni katılıp iş arayanları
Daha iyi iş bulmak için işinden ayrılmış olanları İşverenlerin işçileri işten çıkarması ve onların
yerine daha iyilerini araması
Yapısal işsizlik Yapısal işsizlik
Çeşitli mal ve hizmetlere olan talepteki değişmeler, teknolojideki değişmeler veya uluslararası rekabetteki değişmeler sonucu ortaya çıkan işsizlik türüdür.
Çeşitli mal ve hizmetlere olan talepteki değişmeler, teknolojideki değişmeler veya uluslararası rekabetteki değişmeler sonucu ortaya çıkan işsizlik türüdür.
Doğal İşsizlik Oranı
Bir ülkedeki geçici ve yapısal işsizlik oranları toplamına denir.
Doğal İşsizlik Oranı Doğal İşsizlik Oranı
Doğal işsizlik oranının ortadan kaldırılması mümkün olmayan minimum işsizlik oranı olduğu ve dolayısıyla da işsizlik oranı, doğal işsizlik oranına eşit iken işgücünün tam kullanımının/tam istihdamının sağlanmış olacağı kabul edilerek, doğal işsizlik oranı
tam istihdam işsizlik oranı olarak ta nitelendirilir.
Doğal işsizlik oranının ortadan kaldırılması mümkün olmayan minimum işsizlik oranı olduğu ve dolayısıyla da işsizlik oranı, doğal işsizlik oranına eşit iken işgücünün tam kullanımının/tam istihdamının sağlanmış olacağı kabul edilerek, doğal işsizlik oranı
tam istihdam işsizlik oranı olarak ta nitelendirilir.
Okun Kanunu
İşsizlik; ''Okun Kanunu'' aracılığıyla reel GSMH ile ilişkilendirilir.
Bu kanuna göre büyüme oranı %2.25’in üzerinde ise işsizlik oranı azalır.
Spesifik olarak, % 2.25 olan büyüme trendinin üzerindeki her %1’lik artış işsizlik oranının %0.5 oranında düşürmektedir. Bu ilişki şu denklemle gösterilebilir.
Okun Kanunu
İşsizlik Oranındaki = 0.5 (y – 2.25)
değişme
y= Reel Milli gelirdeki artış oranı 2.25 = Milli Gelir Büyüme trendi
Okun Kanunu
Örneğin bir ekonomide büyüme oranı %4.25 ise,
işsizlik oranındaki azalma ??
İşsizlik Oranındaki = 0.5 (y – 2.25)
değişme
İşsizlik oranındaki = 0.5 (4.25-2.25) = 1
değişme
Ekonomik hoşnutsuzluk/yoksunlukendeksi”
Ekonomik hoşnutsuzluk/yoksunlukendeksi = enflasyon oranı + işsizlik oranı.
Buna göre, endeks değerinin başka bir ülkedeki veya geçmiş hükümetler dönemindekinden daha yüksek olması, o ülke ve hükümet döneminde hoşnutsuzluğun diğerlerindekinden daha yüksek olduğu biçiminde yorumlanır.
DÖNEM ÖDEVİ
1) Klasik ve Keynesyen Görüşe göre makroekonomiyle ilgili sorunlara yaklaşımı karşılaştırmalı olarak inceleyiniz.
2) Enflasyonun ortaya çıkış nedenleri nelerdir. Enflasyonun ekonomi üzerindeki etkilerini inceleyiniz.
Herkes bireysel olarak hazırlayacak Ödev teslim tarihi eğitimin son haftası Ödev de mutlaka yararlanılan kaynaklar
belirtilecek. İnternetten doğrudan indirilen
ödevler değerlendirmeye alınmayacak