Enfeksiyon Kontrol Komiteleri Görevleri, Yetkileri, Türkiye Deneyimi

Enfeksiyon Kontrol KomiteleriEnfeksiyon Kontrol Komiteleri Görevleri, Yetkileri, Türkiye DeneyimiGörevleri, Yetkileri, Türkiye Deneyimi

Dr Hakan AbacıoğluDr Hakan Abacıoğlu

Nozokomiyal enfeksiyonlar: Nozokomiyal enfeksiyonlar: kavramsal modelkavramsal model

Biriktirici(Rezervuar)

Çıkışkapısı

Girişkapısı

SistemlerSistemlerveve

PolitikalarPolitikalar

SAĞLIK POLİTİKALARI

Duyarlı bireyEtken

Bulaş yolu

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

İnfe

ksiy

on

İNFEKSİYON KONTROLİNFEKSİYON KONTROLPROGRAMLARIPROGRAMLARI

Etken



Çıkışkapısı

Girişkapısı



Bulaş yolu

İnfe

ksiy

on

Duyarlı birey

Girişimsel uygulamalarGirişimsel uygulamalarİmmun baskılanmaİmmun baskılanma

Etken


Önlemler…Önlemler…

Çıkışkapısı

Girişkapısı



Bulaş yolu

İnfe

ksiy

on

Duyarlı birey

KANITA DAYALI KANITA DAYALI UYGULAMALARUYGULAMALAR

(kılavuzlar)(kılavuzlar)


Çıkışkapısı

Girişkapısı



Duyarlı birey

Bulaş yolu

İnfe

ksiy

on

Etken


İnsan mikrobiyata

KomensalMikrorganizmalar

%70-80

SaprofitMikrorganizmalar

%20-25

Çevresel (hava, su, toprak)

PatojenMikrorganizmalar

<%5

İnfekte birey

Staphylococcus aureusStaphylococcus aureusEscherichia coliEscherichia coliEnterococcus spp.Enterococcus spp.

Pseudomonas aeruginosaPseudomonas aeruginosaEnterobacter sppEnterobacter sppSerratia sppSerratia sppAcinetobacter baumaniiAcinetobacter baumaniiLegionella sppLegionella sppAspergillus sppAspergillus spp

Mycobacterium Mycobacterium tuberculosistuberculosisInfluenza virusInfluenza virusRotavirusRotavirusHBV, HCVHBV, HCV

Nozokomiyal infeksiyonlar: Nozokomiyal infeksiyonlar: kavramsal modelkavramsal model


Çıkışkapısı

Girişkapısı



Duyarlı bireyEtken

Bulaş yolu

İnfe

ksiy

on

AntimikrobiyallerAntimikrobiyaller

ve ve dirençli kökenlerindirençli kökenlerin

seçilimiseçilimi

Önlemler…Önlemler…


Çıkışkapısı

Girişkapısı



Duyarlı bireyEtken

Bulaş yolu

İnfe

ksiy

on

POLİTİKALARPOLİTİKALAR• ANTİBİYOTİK KULLANIM ANTİBİYOTİK KULLANIM • DEZENFEKTAN / ANTİSEPTİK KULLANIMDEZENFEKTAN / ANTİSEPTİK KULLANIM• MERKEZİ STERİLİZASYON BİRİMİMERKEZİ STERİLİZASYON BİRİMİ• TEMİZLİKTEMİZLİK• MUTFAK MUTFAK • ATIK YÖNETİMİATIK YÖNETİMİ• SU/HAVALANDIRMASU/HAVALANDIRMA• İNŞAAT İŞLERİİNŞAAT İŞLERİ• vdvdİZLEM ve DENETİMİZLEM ve DENETİM

1

DİRENÇ İZLEMİDİRENÇ İZLEMİ

MOLEKÜLER TİPLENDİRMEMOLEKÜLER TİPLENDİRME

2

DEÜTF moleküler tiplendirme DEÜTF moleküler tiplendirme kullanımı (2008)kullanımı (2008)

Beyin Cerrahisi KliniğiBeyin Cerrahisi Kliniği Şubat ayı 3 apse Şubat ayı 3 apse

kültüründekültüründe E.cloacae E.cloacae

Geriye dönük tarama Geriye dönük tarama 5 hastada kan ve yara 5 hastada kan ve yara kültüründe üreme; 1 kültüründe üreme; 1 hastada rektal hastada rektal kolonizasyonkolonizasyon

ERIC PZRERIC PZR Pansuman sırasında Pansuman sırasında çapraz bulaşçapraz bulaş

Prematüre YBPrematüre YB GSBL (+)GSBL (+)Klebsiella Klebsiella pneumoniae pneumoniae 6 hasta6 hasta

hepsi identikhepsi identik

ERIC-PZRERIC-PZR Hastadan hastaya Hastadan hastaya bulaşbulaş

Temas önlemleriTemas önlemleri

GKDC YBGKDC YB 4 hastada MRSA 4 hastada MRSA üremesi- 3 hasta bir üremesi- 3 hasta bir hekim nazal izolat hekim nazal izolat identikidentik

PFGEPFGE Burun taşıyıcılığı, Burun taşıyıcılığı, hastalara çapraz bulaş hastalara çapraz bulaş (Temas önlemleri, (Temas önlemleri, mupirosin)mupirosin)

Yoğun BakımlarYoğun Bakımlar van A (+) van A (+) E.faecium E.faecium 7 7 hasta; 4’ü identik biri hasta; 4’ü identik biri ilişkiliilişkili

PFGEPFGE Hastadan hastaya Hastadan hastaya bulaşbulaş

Temas önlemleriTemas önlemleri

Prof Dr Zeynep Gülay’ın izniyle kullanılmaktadır.Prof Dr Zeynep Gülay’ın izniyle kullanılmaktadır.



Çıkışkapısı

Girişkapısı



Duyarlı bireyEtken

Bulaş yolu

İnfe

ksiy

on


Girişin engellenmesiGirişin engellenmesi• el yıkamael yıkama• aseptik teknikaseptik teknik• sterilizasyon/dezenfeksiyonsterilizasyon/dezenfeksiyon

Bulaşın engellenmesiBulaşın engellenmesi• yüksek riskli hastaların taranmasıyüksek riskli hastaların taranması• izolasyon/kohortizolasyon/kohort

DSÖ (WHO)DSÖ (WHO)“My five moments for hand hygiene”“My five moments for hand hygiene”



Çıkışkapısı

Girişkapısı




Duyarlı bireyEtken

Bulaş yolu

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

İnfe

ksiy

on





Çıkışkapısı

Girişkapısı

Duyarlı bireyEtken

Bulaş yolu

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

İnfe

ksiy

on




İnfeksiyon Kontrol Programıİnfeksiyon Kontrol Programı

ÇEVREVe

DİĞER BİREYLER

SAĞLIKÇALIŞANI

HASTA

SÜRVEYANS KONTROLÖNLEMLERİ

AKILCI ANTİMİKROBİYALKULLANIMI

DİRENÇ İZLEMİTİPLENDİRME

ÇALIŞANSAĞLIĞI

EĞİTİM

SürveyansSürveyans(ölçmeden yönetemezsiniz!)(ölçmeden yönetemezsiniz!)

VERİ TOPLAVERİ TOPLA

ANALİZ ETANALİZ ET

GERİ BİLDİRİM YAPGERİ BİLDİRİM YAP

standardize

yazılım

birime özel-çözüm önerileri

İnfeksiyon Bölgesiİnfeksiyon BölgesiEtkenlerEtkenler

Risk faktörleriRisk faktörleriAntibiyotik kullanımıAntibiyotik kullanımı

Direnç Direnç vbvb

HedeflenmişHedeflenmişİnf bölgesiİnf bölgesi

BirimBirimEtkenEtken

Kurumun öncelikleriKurumun öncelikleri



Çıkışkapısı

Girişkapısı

Duyarlı bireyEtken

Bulaş yolu

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

İnfe

ksiy

on





Sağlık politikalarıSağlık politikaları

• Tababet Uzmanlık Tababet Uzmanlık Yönetmeliği Yönetmeliği (22.05.1974-(22.05.1974-14893 RG)14893 RG)– EKK oluşturulması ve etkinlik EKK oluşturulması ve etkinlik

alanlarıalanları

• Yataklı Tedavi Kurumları Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği İşletme Yönetmeliği (13.01.1983-17927 RG)(13.01.1983-17927 RG)– Yoğun bakımlar, Yoğun bakımlar,

ameliyathaneler, MSB, çalışan ameliyathaneler, MSB, çalışan sağlığı, vb konularda koruyucu sağlığı, vb konularda koruyucu önlemlere ilişkin kurallarönlemlere ilişkin kurallar

• Yataklı Tedavi Kurumları Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği İşletme Yönetmeliği değişiklik değişiklik (05.05.2005-25806 (05.05.2005-25806 RG)RG)– İlçe ve gün hastanelerinde İlçe ve gün hastanelerinde

enfeksiyon kontrol sorumlusuenfeksiyon kontrol sorumlusu

– Diğer hastanelerde EKK zorunluDiğer hastanelerde EKK zorunlu

• Yataklı Tedavi Kurumları Yataklı Tedavi Kurumları Enfeksiyon Kontrol Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliği Yönetmeliği (11.08.2005-(11.08.2005-25903 RG)25903 RG)

Sağlık politikaları-2Sağlık politikaları-2

• Hastane Hastane Enfeksiyonları Bilimsel Enfeksiyonları Bilimsel Danışma KuruluDanışma Kurulu (20.02.2006)(20.02.2006)

– Yönerge Yönerge ((16.05.2007)16.05.2007)

• Enfeksiyon Kontrol Enfeksiyon Kontrol Hemşirelerinin Hemşirelerinin Eğitimine ve sertifika-Eğitimine ve sertifika-landırılmasına dair landırılmasına dair tebliğ tebliğ (18.11.2006-(18.11.2006-26350 RG)26350 RG)

• Bilimsel danışma kurulunun teşkiliBilimsel danışma kurulunun teşkili

• MADDE 5- MADDE 5- (1)(1) Hastane Enfeksiyonları Bilimsel Danışma Kurulu, Hastane Enfeksiyonları Bilimsel Danışma Kurulu, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanı başkanlığında, tercihen Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanı başkanlığında, tercihen hastane enfeksiyonlarının kontrolü ve sürveyansında deneyimli ve hastane enfeksiyonlarının kontrolü ve sürveyansında deneyimli ve bu konuda ulusal ve uluslararası çalışmaları bulunan;bu konuda ulusal ve uluslararası çalışmaları bulunan;

• a) Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğünden hastane ve hemşirelik a) Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğünden hastane ve hemşirelik hizmetleri konularında yetkili en az daire başkanı düzeyinde iki hizmetleri konularında yetkili en az daire başkanı düzeyinde iki yetkili,yetkili,

• b) Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığından bir temsilci,b) Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığından bir temsilci,• c) Tıp fakültelerinin enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji c) Tıp fakültelerinin enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji

anabilim dalları veya enfeksiyon hastalıkları ünitelerinden üç öğretim anabilim dalları veya enfeksiyon hastalıkları ünitelerinden üç öğretim üyesi, üyesi,

• ç) Bakanlık eğitim ve araştırma hastanelerinin enfeksiyon hastalıkları ç) Bakanlık eğitim ve araştırma hastanelerinin enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji klinik şefliklerinden üç uzman,ve klinik mikrobiyoloji klinik şefliklerinden üç uzman,

• d) Tıp fakültelerinin çocuk enfeksiyon hastalıkları bilim dalından bir d) Tıp fakültelerinin çocuk enfeksiyon hastalıkları bilim dalından bir öğretim üyesi veya Bakanlık eğitim ve araştırma hastanelerinden öğretim üyesi veya Bakanlık eğitim ve araştırma hastanelerinden çocuk enfeksiyon hastalıkları uzmanı, çocuk enfeksiyon hastalıkları uzmanı,

• e) Tercihen moleküler mikrobiyoloji alanında deneyimli olmak üzere, e) Tercihen moleküler mikrobiyoloji alanında deneyimli olmak üzere, tıp fakültelerinin mikrobiyoloji ve klinik mikrobiyoloji anabilim tıp fakültelerinin mikrobiyoloji ve klinik mikrobiyoloji anabilim dalından bir öğretim üyesi, dalından bir öğretim üyesi,

• f) Bakanlık eğitim ve araştırma hastanelerinin mikrobiyoloji ve klinik f) Bakanlık eğitim ve araştırma hastanelerinin mikrobiyoloji ve klinik mikrobiyoloji klinik şefliklerinden bir uzman, mikrobiyoloji klinik şefliklerinden bir uzman,

• g) Tıp fakültelerinin neonatoloji bilim dalından bir g) Tıp fakültelerinin neonatoloji bilim dalından bir öğretim üyesi veya Bakanlık eğitim ve araştırma hastaneleri öğretim üyesi veya Bakanlık eğitim ve araştırma hastaneleri yenidoğan klinik şefliklerinden bir uzman, yenidoğan klinik şefliklerinden bir uzman,

• ğ) Tıp fakültelerinin enfeksiyon kontrol ğ) Tıp fakültelerinin enfeksiyon kontrol komitelerinde görev alan deneyimli bir enfeksiyon kontrol hemşiresi,komitelerinde görev alan deneyimli bir enfeksiyon kontrol hemşiresi,

• h) Ana faaliyet alanı hastane enfeksiyonları olan h) Ana faaliyet alanı hastane enfeksiyonları olan derneklerden seçilecek bir temsilci,derneklerden seçilecek bir temsilci,

• ı) Hemşirelik yüksek okullarından enfeksiyon kontrol hemşireliği ı) Hemşirelik yüksek okullarından enfeksiyon kontrol hemşireliği deneyimi bulunan bir öğretim üyesi,deneyimi bulunan bir öğretim üyesi,

• olmak üzere toplam 17 üyeden oluşur. olmak üzere toplam 17 üyeden oluşur.

EKK oluşumuEKK oluşumu

– Dekan Yard/Başhekim Dekan Yard/Başhekim YardYard

– Enfeksiyon Hast Enfeksiyon Hast AD/Kliniği temsilcisiAD/Kliniği temsilcisi

– Dahili Tıp Bilimleri Dahili Tıp Bilimleri temsilcisitemsilcisi

– Cerrahi Tıp Bilimleri Cerrahi Tıp Bilimleri temsilcisitemsilcisi

– Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji lab Mikrobiyoloji lab temsilcisitemsilcisi

– Hemşirelik Hizmetleri Hemşirelik Hizmetleri Müdürü/BaşhemşireMüdürü/Başhemşire

– Enfeksiyon Kontrol Enfeksiyon Kontrol HekimiHekimi

– Enfeksiyon Kontrol Enfeksiyon Kontrol HemşiresiHemşiresi

– Eczane SorumlusuEczane Sorumlusu– Hastane MüdürüHastane Müdürü

EKK görev, yetki ve sorumluluklarıEKK görev, yetki ve sorumlulukları

Politika/standartlar ve program oluşturmaPolitika/standartlar ve program oluşturma

• Enfeksiyon Kontrol programıEnfeksiyon Kontrol programı• Sürveyans programıSürveyans programı• Antibiyotik kullanım politikalarıAntibiyotik kullanım politikaları• DAS kullanım ilkeleri / seçme ölçütleriDAS kullanım ilkeleri / seçme ölçütleri

Hizmet içi eğitimHizmet içi eğitim

RaporlamaRaporlama

• Sürveyans raporu (3 ayda bir)Sürveyans raporu (3 ayda bir)• Yıllık faaliyet raporuYıllık faaliyet raporu

DanışmanlıkDanışmanlık

• DAS alımlarındaDAS alımlarında• İnşaat ve tadilat işlerindeİnşaat ve tadilat işlerinde

YürütmeYürütme

• Sürveyans çalışmaları yapmakSürveyans çalışmaları yapmak• Kontrol önlemleri almakKontrol önlemleri almak• Dezenfektan kullanımının standartlara Dezenfektan kullanımının standartlara uygunluğunu denetlemekuygunluğunu denetlemek• Antibiyotik kullanımını izlemek ve Antibiyotik kullanımını izlemek ve yönlendirmek yönlendirmek • Çalışma grupları oluşturmaÇalışma grupları oluşturma

2006 verileri2006 verileri




2006/2007 verileri2006/2007 verileri



Çıkışkapısı

Girişkapısı




Duyarlı bireyEtken

Bulaş yolu

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

SO

NU

ÇLA

R /

TO

PLU

MS

AL

ET

Kİ

İnfe

ksiy

on


Ek maliyeti…Ek maliyeti…

14,488 TL14,488 TL16,188 TL16,188 TL9,972 TL9,972 TL

Yıllık maliyet: 55,000,000 TLYıllık maliyet: 55,000,000 TL

Geliştirilmesi gereken yönler…Geliştirilmesi gereken yönler…

• SürveyansSürveyans– Standardize veri Standardize veri

toplamatoplama

• Kanıta dayalı Kanıta dayalı uygulamalaruygulamalar– Antibiyotik kullanımı, Antibiyotik kullanımı,

vbvb

• İşbirliği-paylaşımİşbirliği-paylaşım– Enfeksiyon kontrolu Enfeksiyon kontrolu

her sağlık çalışanının her sağlık çalışanının sorumluluğudur! sorumluluğudur!

Bir hasta güvenliği sorunu?Bir hasta güvenliği sorunu?

Güvenli sağlık hizmeti alma hakkıGüvenli sağlık hizmeti alma hakkı

Documents

Enfeksiyon Kontrol Komiteleri Görevleri, Yetkileri, Türkiye Deneyimi