BAKANLII
YÖNETMEL ve UYGULAMALARI
SUNUMUN ÇERD BALIKLAR
1. Yö n e tme l i i n Ama c v e Ka p s am
2. Yö n e tme l i i n Uy g u l ama A l a n l a r v e D i e r Me v z
u a t l a r l a l i k i l e n d i r i lme s i
3. Yö n e tme l i i n Te kn i k D e e r l e n d i rme E s a s l a
r
4 . Me v z u a t t a Ya p l a ca k y i l e t i rme l e r
4
Atmosfere atlan emisyonlar,
Kontrol Altna Almak
BACA KAYNAKLI KRLETC EMSYONLAR
-SÜREKL EMSYON ÖLÇÜM SSTEMLER GEREKLLNE LKN HUSUSLAR
- -KIRMA, ELEME, TAIMA, DEPOLAMA VB.
LEMLER ÇN ÖNLEMLER
-TESS Ç ÖLÇÜMLER
-KÜTLESEL DEB EK DEERLER
- HAVA KALTES SINIR DEERLER
TEKNK DEERLENDRME ESASLARI
FORMAT DEERLENDRME
Ek-5
Bu Ek kapsamnda; Her Emisyon Kayna lgili Grup Ve Alt Grubuna Göre
Deerlendirme Yaplmaldr.
6
Sinterlendii, Ergitildii Tesisler
Sunta ve Benzeri Aaç Ürünleri Üretim Tesisleri
Petrol Rafinerileri ve Depolama Tesisleri
Ta Kömürü Gazlatrma Tesisleri
Asfalt Üretim Tesisleri
Cam Üretim Tesisleri
Gda Üretim Tesisleri
YAKMA PROSES
- Yüksek Frnlar
-Enerji Üretim tesisi bacas
8
11
Kat Yakt Toz, SO2, NO2, CO, HCl, HF
Toz, SO2, NO2, CO, benzopiren
Toz, SO2, NO2, CO, benzopiren
Toz, SO2, NO2, CO 500 Kw alt islilik
Petrol Koku Toz, SO2, NO2, CO Organik bileikler, inorganik
toz
Toz, SO2, NO2, CO, benzopiren Cd, Ta, Sb, Ar, Pb, Cr, Co, Cu, Mn,
Ni, V, Sn
Toz, SO2, NO2, CO, benzopiren Cd, Ta, Sb, Ar, Pb, Cr, Co, Cu, Mn,
Ni, V, Sn,
Toz, SO2, NO2, CO Organik bileikler
Biyokütle Toz, SO2, NO2, CO, HCl, HF, TOC
SO2, NO2, benzopiren
9
10
15
ÖNEML !
Depolama Tesisleri
Bu yazlm her tank için ayr ayr kullanlmaldr.
Raporlarda son be yllk mahsül hareketinin bilgileri
bulunmaldr.
18
EK-1 KAPSAMINDA DEERLENDRME
Baca d kaynaklarda emisyon debileri Ek-12’de yer alan faktörlere
göre
hesaplanr.
Maden ocaklar, yma malzemeleri ve madenlerin üretim kullanlabilir
hale gelinceye kadar yaplan bütün ilemleri kapsayan hazrlama
sürecinde Ek-1’de yer alan hüküm ve esaslara uygun olarak faaliyet
gösterilmesi gerekmektedir.
Toz eklinde emisyon
Açkta depolanan yma malzeme
Tesis içi yollarn durumu
Emisyon izin dosyasnda; tesiste bulunan emisyon kaynaklar, ve bu
kaynaklarn ne amaçla kullanldna ilikin açklayc bilgiler yer
almaldr. Parametreler; kapasite raporlar, güvenlik bilgi
formlar, proses akm emalar,
göz önünde bulundurularak
HCl, HF, ar metaller, KOK emisyonlar (tehlikeli atk içeriyorsa),
TOC emisyonu ölçüm sonucuna göre gerekiyorsa ayrntl UOB ve PAH
analizi
Döner Frn Ana Bacas Hg, Cd, Tl, As, Sb, Pb, Cr, Co, Cu, Mn, Ni,
V
20
Ek-1’de yer alan Tablolardaki zararllk snflar belirlenerek
Ölçüm sonuçlar deerlendirilmelidir. Söz konusu emisyonlar ayr
snflar altnda
deerlendirilmekte olup, bulunduklar snfa göre snr deerlere
tabidirler. «Öncelikle her snf için ayr ayr verilen snr deerler
almamaldr.»
Toplam toz emisyonu 0,1 kg/saat ve üzeri kütlesel debiye sahip olan
bacalarda özel toz emisyonu analizi yaplmaldr.
Ayn snfta birden fazla madde bulunmas durumunda bunlarn toplam
emisyonlar snr deerleri aamaz.
Söz konusu emisyonlar için verilen tabloda yer almayan maddeler
etkilerine göre en yakn snfa dahil edilir.
13
21
Tane boyutu 5mm’den büyük maddelerin doldurma, ayrma,
eleme, tama, krma, öütme ilemlerinde çöken toz,
Tane boyutu 1mm ile 5mm arasnda ise doldurma, ayrma,
eleme, tama, krma, öütme ilemlerinde PM 10 ve çöken
toz,
ayrma, eleme, tama, krma, öütme ilemlerinde kullanlan
makinalar kaçak emisyona neden olmayacak ekilde kapal
mekanlarda çallmaldr.
EPA, DIN veya CEN Normlarna Uygun,
Tehlike Yaratmayacak biçimde, kolayca ulalabilir ve
gerekli balantlara imkan tanyacak,
Bakanlkça belirlenmektedir.
ekilde olmaldr.
gerekmektedir.
üç ardk ölçüm,
fazla emisyonun meydana geldii yeterli sayda ölçüm,
Yaplmaldr.
Atk gaz temizleme sistemine ilikin iletme bilgileri
yer almaldr.
laboratuvarlarca yaplp yaplmad,
birim düzeltmelerinin hesaplamalar,
Kütlesel debi hesaplamalar,
EK-4 KAPSAMINDA DEERLENDRME
Baca Gaz Hz ve Baca Yüksekliinin belirlenmesinde ; • Isl gücü
olmasna ve sl güç deerine göre esas ve snr deerler
getirilmitir.
Isl gücü olan tesislerde küçük ve orta ölçekli tesisler için çatnn
eik veya düz olmas dikkate alnarak,
1,2 MW ve üzeri sl güce sahip büyük ölçekli tesislerde baca
yükseklii ABAK kullanlarak belirlenir.
Büyük Ölçekli Tesislerde Baca Yükseklii Hesabnda PK&Luft
Program Kullanlabilir.
Isl gücü olmayan tesislerde Yerden 10 m veya çatnn en yüksek
noktasndan itibaren 1,5 m olmaldr.
16
27
Ek-5- A.1 BÜYÜK YAKMA TESSLER
SO2, NOx, CO, toz konsantrasyonlarn,
Emisyon snr deerleri belirlenmi parametrelerini,
SEÖS kullanarak ölçmesi gerekmektedir.
Ek-5- A.2 PETROLKOKU KULLANAN YAKMA TESSLER
Isl gücü 5 MW ve üzeri olan tesislerde Toz, CO, SO2, NOX
emisyonlar, Yanma bölgesindeki scaklk;
Ek-5- F.4- ÇELN VE DEMR DII METALLERN ISIL LEM GÖRDÜÜ TESSLERDE
(TAV FINLARI)
SO2
17
29
letim ömrü 10.000 çalma saatinden az olan yakma tesisleri
için,
Doal gaz kullanlan kazanlarda ve gaz türbinlerinde SO2 ve toz
için,
Baca gaz artma tesisinin bulunmad ancak bilinen kükürt muhteviyasna
sahip sv yakt kullanan gaz türbinleri veya kazanlarda SO2
için,
Biyokütle kullanan ve SO2 emisyonlarnn belirtilen emisyon oranlarn
amayacan ispat ettii durumlarda SO2 için,
sürekli ölçüm gerekmeyebilir. Bu durumda, en geç alt ayda bir
aralkl ölçümler yaplmaldr.
30
EK-3 GERENCE SÜREKL ÖLÇÜMLERE LKN ESASLAR
36 GJ/saat (10 MW) ve üstünde sl güce sahip olan sv ve kat yaktl
yakma sistemleri yanma kontrolünü (CO2 veya O2 ve CO),
100 GJ/saat (27778 kW) ve üstünde sl güce sahip olan kat yakt ve
fuel-oil ile çalan yakma sistemleri toz ve hacimsel debiyi,
ISIL GÜCE ve YAKITA BALI OLARAK; KÜTLESEL DEBYE BALI OLARAK;
18
31
BYT’NDE SEÖS KAPSAMINDA DEERLENDRME
Bir gün içinde üç adetten fazla saatlik ortalama deerin sürekli
ölçüm sistemindeki arza veya bakm sebebi ile geçersiz olduu durumda
o günün ölçümleri geçersiz kalr.
Bir yl içerisinde ondan fazla günün benzer artlardan dolay geçersiz
kalmas durumunda yetkili merci iletmeciden sistemin güvenirliini
artrmas konusunda gerekli tedbirleri almasn talep eder.
PARAMETR E
YÜZD E
Kükürtdioksit % 20
Azotoksitler % 20 Toz % 30 CO % 10
Her bir tek ölçüm sonucunun % 95 güven aral deerleri emisyon snr
deerlerinin aada belirtilen yüzdelerini amaz.
32
Bir takvim yl içindeki iletim saatleri süresince;
Geçerli günlük ortalamalarn hiç birinin ilgili deerleri
amamas,
Yl boyunca bütün onaylanm saatlik ortalama deerlerin, ilgili
deerlerin % 200 ünü amamas,
durumunda emisyon snr deerlerine uyulduu kabul edilir.
19
33
Hiç bir takvim ayndaki emisyon ölçümlerinin ortalamas emisyon snr
deerlerini geçmiyorsa,
Kükürt dioksit ve toz için: 48 saatlik tüm ardk ortalama deerlerin
97'si, emisyon snr deerlerinin %110'unu geçmiyorsa,
Azot oksitler için: 48 saatlik tüm ardk ortalama deerlerin %95'i,
emisyon snr deerlerinin %110'unu geçmiyorsa,
emisyon snr deerlerine uyulduu kabul edilir.
34
ÖNEML !
Birden fazla yakma sisteminin bir bacaya balanmas durumunda baca
bana düen toplam sl kapasite kullanlacaktr.
Ölçüm Deerleri 5 yl muhafaza edilmelidir.
Ek-5 gereince sürekli ölçüm cihaz taklmasnn gerekmesi halinde
tesisten kaynaklanan kütlesel debinin belirlenebilmesi için
hacimsel debinin de sürekli ölçülmesi gerekir.
Bir tesisin iletme artlarnn deimesi, atk gaz temizleme
tesislerindeki arzalar gibi nedenlerden kaynaklanan emisyonun
takibi amacyla SKHKKY Ek-3’de verilen eiklerin altnda olan
tesislerde sürekli toz emisyon ölçümleri yaplmas yetkili merci
tarafndan istenebilir.
20
35
Tablo 2.1’deki Eik Deerleri Aan Parametreler çin;
Hava Kirlenmesi Katk Deerinin Hesaplanmas, Hava Kalitesi
Modellemesi ve Hava kalitesi Ölçümüne
ilikin esaslar le
Emisyonlar Normal iletme artlarnda ve haftalk i günlerindeki iletme
saatleri için kütlesel debiler (kg/saat) Bacadan Baca Dndaki
Yerlerden Toz 10 1 Kurun 0.5 0.05 Kadmiyum 0.01 0.001 Talyum 0.01
0.001 Klor 20 2 Hidrojen klorür ve Gaz Halde norganik Klorür
Bileikleri
20 2
2 0.2
Hidrojen Sülfür 4 0.4 Karbon Monoksit 500 50 Kükürt Dioksit 60 6
Azot Dioksit [NOx (NO2 cinsinden)]
40 4
36
Tablo 2.1’deki eik deeri aan
parametreler için
alan , 2X2 km (alan)
1X1 km
EK-2 KAPSAMINDA DEERLENDRME
Hava Kalitesi Modeli çaltrlrken; Baca gaz hz (m/s) Baca çap (m)
Efektif baca yükseklii (m) Emisyon kütlesel debisi (g/s) Baca gaz
scakl (K)
parametreleri göz önünde bulundurulmaldr.
Tesis Etki Alan : r=50 X h olan alan, 2X2 km (alan)
Hava Kalitesi Modeli : HKKD hesaplanr, ölçüm
noktalar belirlenir.
38
Aktif ölçüm En az 2 nokta , 1 ay
Pasif Ölçüm En az 8 nokta (4+2+2) , 2 ay
Çöken Toz Ölçümü Birer aylk 2 ay olmak üzere 2 ölçüm
Uzun Vadeli Deer (UVD)
Yaplan bütün ölçüm sonuçlarnn
deer,
22
39
yüksekliklerde,
uzaklkta
uluslararas standartlar ile,
deerlerin salanamamas durumunda sürekli
eylem planlarna uyulmas zorunluluu
letmeci,
Çevre iznine esas emisyon ölçüm rapor tarihi dikkate alnarak her 2
iki ylda bir,
izin annda öngörülen verilerden herhangi bir sapma olup olmadn ve
tesiste yaplan iyiletirmeleri rapor etmek
zorundadr.
24
43
2017 yl Ocak aynda balamtr.
- Saha ziyaretleri - Eitimler - Çaltaylar - Mevzuat çalmalar -
Bilgilendirme toplantlar yaplacak ve sonucunda
• Sektörel ve Uygulama Klavuzlar (yaklak 30 adet) - Taslak
Mevzuat
Hazrlanacaktr.
25
45
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
ZN ve LSANS DARES BAKANLII
Hava Emisyonu konulu Çevre zni kapsamnda;
Emisyon-misyon Ölçümleri ve Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri le
lgili Emisyon
Ölçüm Raporlarnn ncelenmesi ve Karlalan Durumlar
ZAFER TOPCU Kimya Mühendisi
ÇEVRE ZN VE LSANS YÖNETMEL
2872 Sayl Çevre Kanunu’nda; çevreye olumsuz etkileri olan
iletmelerin faaliyette bulunabilmeleri için çevre izni, atklarn
geri kazanm, geri döümü ve bertarafna ilikin i ve ilemlerle itigal
eden iletmelerin ise lisans almalar gerektii
belirtilmektedir.
Bu kapsamda; Çevre Kanununun uygulanabilmesi için 10.09.2014 tarih
ve 29115 sayl Çevre zin ve Lisans Yönetmelii yaymlanmtr. Bu
yönetmeliin Ek-1 ve Ek-2 listelerinde yer alan iletmelerin
faaliyette bulunabilmeleri için Çevre zni veya Çevre zin ve Lisans
almalar gerekmektedir.
48
Çevre izin ve/veya çevre izin ve lisans süreci iki aamaldr;
Çevre zin ve Lisans Sürecinin Tamamlanmas
GFB aamasnda sunulmas gereken ortak belgeler;
ÇED Belgesi
Sicil Gazetesi
Kapasite Raporu
49
GFB aamasnda zin konularna göre istenen özel belgeler (Yönetmelik
Ek-3B’de yer alan)
• l Müdürlüü Uygunluk Yazs
• Emisyon Ölçüm Raporu
– zin ve Lisans Dairesi Bakanl Hava ve Gürültü ube Müdürlüünce
Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin Kontrolü Yönetmelii (SKHKKY)
çerçevesinde emisyon-imisyon ölçüm raporlar iletmelerin çevre izin
süreçlerinde incelenmekte ve deerlendirilmektedir.
50
SANAY KAYNAKLI HAVA KRLLNN KONTROLÜ YÖNETMEL
HAVA KALTESNN KORUNMASI
BACA KAYNAKLI BACA DII KAYNAKLI
-KONSANTRASYONLAR ÇN SINIR DEER
-BACA GAZI HIZI VE YÜKSEKLKLER ÇN ALT SINIR DEERLER
SÜREKL ÖLÇÜM CHAZLARI
-GAZ ARITMA SSTEMLER VB..
-KÜTLESEL DEBLER ÇN EK DEERLER
-AÇIKTA DEPOLAMA ÇN KONTROL ÖNLEMLER
-TESS Ç YOLLAR
SANAY KAYNAKLI HAVA KRLLNN KONTROLÜ YÖNETMEL
Ek-1
Ek-2
SANAY KAYNAKLI HAVA KRLLNN KONTROLÜ YÖNETMEL
EK-5’DE YER ALIYORMU
EK-1 KAPSAMINDA DEERLENDRLR -Ek-5 de tanmlanmayan Tesis Veya
tanmlanm ancak Baz parametreleri için snr Deer getirilmeyen
Kirleticiler için snr deerler -Baca d kaynakl emisyonlar
kontrolü
HAYIR
EK-3 KAPSAMINDA DEERLENDRLR Kirleticilerin Kütlesel Debi baznda
Sürekli Ölçümüne likin
EK-2 KAPSAMINDA DEERLENDRLR -Eik Deerleri Aan Kirletici
Parametreler çin Model ve Bu Modele Uygun Hava Kalitesi
Ölçümleri
EK-12 KAPSAMINDA DEERLENDRLR -Kütlesel Debi Hesaplamalar Kontrol
Edilir.
52
Ek-1 kapsamnda deerlendirme;
letmelerde tozlu maddelerin üretimi, ilenmesi, tanmas, doldurulmas,
boaltlmas ve tasnifi ilemleri; . Tane boyutu dikkate alnarak tesis
içerisinde çöken toz ve PM10 ölçümlerinin yaplmas, . Tablo2.1’de
yer alan toz kütlesel debi deerinin (Ek-12’de belirlenen emisyon
faktörlerine göre hesaplanan) almas durumunda ise tesis etki
alannda Ek-2 kapsamnda yaplacak model çalmas sonucu belirlenen
noktalarda çöken toz ölçümlerinin yaplmas, . Yakma sistemleri hariç
tüm emisyon kaynaklarnda toplam toz miktar 0,1 kg/saati amas
halinde özel toz analizinin yaplmas gerekmektedir. . Ek-1’de yer
alan snr deerlerle birlikte hüküm eklindeki maddelerin de emisyon
ölçüm raporunda deerlendirilmesi gerekmektedir.
.VOC ölçümlerinde analiz yaplmas halinde, MSDS lere ve kapasite
raporlarnda yer alan hammaddelere baklarak analizi yaplacak
parametreler tespit edilmelidir.
Ergitme ile tehlikesiz atk geri kazanm yapan iletmelerde TOC/VOC
HCl, HF, PAH ve tehlikeli atk geri kazanm yapan iletmelerde ise
bunlara ek olarak dioksin – furan ölçüm/analizlerinin yaplmas
gerekmektedir.
53
54
Ek3 kapsamnda deerlendirme;
. Üç ardk zamanda ölçülen emisyon deerlerinin hiç biri Yönetmelikte
verilen snr deerleri amamaldr. . Ek-3.d.2 Isl kapasitesi 27778 kW
ve üstünde olan kat yakt ve fuel-oil ile çalan yakma sistemleri ile
10 kg/saat ve üstünde toz emisyonu yayan tesisler toz emisyonu
konsantrasyonunu sürekli ölçen yazcl bir ölçüm cihaz ile
donatmaldr. Ek-3.d.4 Isl kapasitesi 10 MW ve üstünde olan sv ve kat
yaktl yakma sistemleri yanma kontrolü için yazcl bir baca gaz cihaz
(CO2 veya O2 ve CO) ile donatlmaldr.
55
• Prosesten kaynaklanan atk gazlarn çkt bacalarn atmosfere açld
noktalarn atmosfer koullarndan etkilenmemesi için bacalara apka
konulmasnn teknik bir zorunluluk olmas durumunda, bacaya monte
edilecek apkann bacann bitiminden bir (1) baca çap kadar
yükseklikte olmas ve atk gazlarn serbest hava akm tarafndan,
engellenmeden tanmas gerekmektedir.
• Anma sl gücüne göre küçük ölçekli ve büyük ölçekli tesislerde
asgari baca yükseklii; (Abak hesabna göre)
• Isl gücü olmayan tesislerde asgari baca yükseklii dalm
engellemeyecek ekilde yerden 10 metre veya çatnn en yüksek
noktasndan itibaren en az 1.5 m olmaldr.
56
57
Ek-5 kapsamnda deerlendirme;
• Ek-5’de yer alan snr deerlerle birlikte hüküm eklindeki
maddelerine de emisyon ölçüm raporunda yer verilmesi,
• Baz proses bacalarnn yakma bacas olarak deerlendirilmesi
durumunda, emisyon kaynaklarnn yanl snr deerlerle mukayese
edilmesi;
• Ölçüm ve analizlere ilikin cihazlarn raporlama çktlar ve cihaz
limit deerleri(LQD) rapora eklenmesi;
58
Tesiste bulunan dökümhane bacasnda yaplan emisyon ölçümleri Ek-5.G
‘‘Dökümhaneler’’ bal altnda deerlendirilmitir. Ancak söz konusu
madde de yer alan ‘‘toz ihtiva eden atk gazlar bir toz tutma
sisteminden geçirildikten sonra d havaya atlmaldr.’’ hükmü
kapsamnda bir deerlendirme yaplmamtr.
Çevresel Etki Deerlendirmesi, zin ve Denetim Genel Müdürlüü
2412.02.2018
59
PAH parametresi, SKHKKY Ek-1 Tablo 1.3.2 de 1. snf kanserojen
olarak geçmekte olup herhangi bir snflandrma yoktur.
12.02.2018
25
KOPYALA/YAPITIR KAYNAKLI HATALAR..
60
Büyük Yakma Tesisleri;
• Isl gücü 50 MW veya daha fazla olan, yalnzca enerji üretimi için
ina edilen kat, sv veya gaz yaktlarn kullanld yakma tesislerini
ifade eder.
Yönetmelikte muafiyet getirilen iletmeler ise;
• Yakma ürünlerini dorudan stma, kurutma veya baka maddeler ve
malzemelerin muamele edilmesi için kullanld tesisler, tav frnlar ve
sl ilem frnlar,
• Atk gazlarn yaklarak artlmas için tasarlanan ancak bamsz yakma
tesisleri olarak iletilmeyen tesisler gibi yakma sonras
tesisler,
• Katalitik parçalayc katalizörlerin rejenerasyonu için kullanlan
tesisler
Büyük Yakma Tesisleri; devam
• Kükürt üretim tesisleri • Kimya sanayiinde kullanlan tesisler •
Kok batarya frn, • Yüksek frn sobalar, • Bir araç, gemi veya uçan
tahriki için kullanlan herhangi bir
teknik cihaz, • Kydan açkta platformlarda kullanlan gaz türbinleri
• Dizel, benzin veya gaz ile çaltrlan içten yanmal motor
kullanan tesisler • Yönetmelikte tanml biyokütle dndaki atklarn
yaklmas için
tesisler.
61
Mevcut tesisler: 08.06.2010 tarihinden önce kurulmu veya ÇED
mevzuatna göre kurulmas uygun bulunan tesisler.. Ek-5 kapsamnda BYT
deerlendirilirken; • Ek-5 A.1.3 yeni Tesislerin letilmesi için
belirlenen snr
deerlere göre deerlendirme yaplmas gerekmektedir. • Ek-5 A.1.4
Mevcut tesisler 08.06.2019 tarihinden itibaren
iletilmesi için belirlenen snr deerlere göre deerlendirme yaplmas
gerekmektedir.
• u an BYT kapsamndaki tesisler Ek-5 A.3 kapsamnda
deerlendirilmelidir.
Yakma-Proses Ayrm
• Yaktn hammadde ile birlikte muamele gördüü veya yakttan elde
edilen enerjinin ham maddeyi veya ürünü kurutma, kavurma, kurutma,
piirme ve benzeri ilemlerde kullanld ve bacasndan proses kaynakl
baca gaz emisyonlarnn ve yanma gazlarnn birlikte çkt tesisler
proses sistemleri,
• Yaktn yaklmas sonucunda, yakt içeriinde bulunan kimyasal
enerjinin s enerjisi dönütürülerek yararlanld ve hammadde ve yaktn
birbiriyle temas etmedii tesisler de yakma tesisleri, olarak
deerlendirilmektedir.
62
(letmenin faaliyetinin Çevre zin ve Lisans Yönetmelii Madde 4
kapsamnda yeri,)
B) Faaliyetinin Anlatm
(letmenin, iletmede bulunan ve ölçüm yaplan her bir tesisin
faaliyetinin açk bir ekilde anlatm,) a) letmede bulunan ve ölçüm
yaplan her bir tesisin genel yerleim içindeki fotoraflar ve/veya
uydu fotoraflar, b) Her bir tesis alanndaki birimlerin arazi
yerleim planlar ile birimlerin içerisindeki ünitelerin yerleim
planlar (plan üzerinde emisyon kaynaklar gösterilecek), Ek olabilir
c) letme bilgileri ( üretim konusu, üretim miktar, vb.)
C) Emisyon Kaynaklar ve Kirletici Emisyonlar
(letmede bulunan ve ölçüm yaplan her bir tesisten kaynaklanan
emisyon parametreleri, kirletici emisyonlarn nereden kaynakland ve
bunlarn kaynaklara göre dalm,) Tablo Emisyon Kaynaklar ve Bu
Kaynaklarda Ölçümü Gerçekletirilen Parametreler
No/Kod Emisyon Kayna Parametre
D) letmede kullanlan yakt türleri, elektrik enerjisi miktar,
yaktlarn
yllk tüketimleri, yaktn özellikleri, yakma ünitelerinin ve üretim
proseslerinin saylar, yakma teknii, ayr ayr ve toplam sl gücü
(1- letmede üretimde birim ürün bana kullanlacak elektrik enerjisi
miktar, kullanlan yakt türleri (linyit, takömürü, petrolkoku,
biyokütle, fuel-oil, doal gaz vb.), 2- Kullanlan yaktlarn yllk
tüketimleri, yaktn özellikleri, (alt sl deerleri, kükürt, kül,
uçucu madde, nem yüzdeleri ve ilgili dier bilgiler), 3- letmede
bulunan üretim proseslerinin toplam sl gücü, üretim prosesinde
kullanlan yakt cinsi ve miktar, 4- letmede bulunan yakma kazanlarnn
(gaz türbinleri, içten yanmal motorlar; gaz, dizel ve çift yaktl
motorlar) say ve özellikleri, yakma teknii, birim zamanda beslenen
yakt miktar, kazan, türbin ve motor verimleri, toplam ve her bir
kazan, türbin ve motora göre hesaplanm kW veya MW cinsinden yakt sl
gücü (maksimum kazan kapasitesi raporda belirtilecektir) hakknda
teknik bilgiler,)
64
Tesiste kullanlan Yaktn türü Tesiste kullanlan toplam yakt
miktar
Yaktn temin edildii yer
Tesisin toplam elektrik tüketim miktar Birim Ürün bana kullanlan
elektrik enerjisi miktar
Tablo Yakta Ait Özellikler
Yakma sistemleri Isl Gücü
saat) Yanma Teknii
Proses Yakma sistemleri Isl Gücü
MW Yakt türü Yakt Miktar
(kg/saat) Yanma Teknii
E) Yönetmelik Ek-4 Kapsamnda Baca Hz ve Yüksekliklerinin Yönetmelie
Göre Deerlendirilmesi
(letmede bulunan her bir tesis için Yönetmelik Ek-4 kapsamnda
gerekli bilgiler ve deerlendirilmesi,) a) Ölçüm yaplan noktalar ve
bacann atmosfere çk noktasnn ayrntl olarak görülebilecei ekilde
fotoraflarnn,
b) Abak kullanlmas halinde hesaplamalarn abak üzerinde
gösterilmesi,
Tablo Tesiste Bulunan Baca Yükseklikleri ve Bacagaz Hzlar/Abak
Deerlendirmesi
Kaynak Kodu … …. ….
Kazan sl gücü (MW)
S faktörü
H’ (Abakla Belirlenen Baca Yükseklii, m)
J (m)
H (m)
Mevcut Baca Yükseklii (Tabandan, m)
Çat Üzerinden Yükseklik (m) Her bir tesis için SKHKK Yönetmelik
Ek-4 kapsamnda deerlendirilmesi,
F) Emisyon oluumunu azaltmak için her tesis için alnan tedbirler
ile ilgili detayl bilgiler
( Alan kaynaklarda tozumay engelleyici önlemler, nokta kaynaklarn
hangilerinde ne tür filtre kullanlyor, filtre özellikleri neler
vb.)
66
G) Ölçüm Sonuçlar ve Yönetmelie Göre Deerlendirilmesi
(letmede bulunan ve ölçüm yaplan her bir tesisten kaynaklanan
emisyonlarn bu Yönetmelik Ek-1, Ek-2, Ek-3 ve Ek-5’e göre
deerlendirilmesi,)
X Kodlu Kaynaa Ait Özellikler ve Ölçüm Sonuçlar
Tablo X Kodlu Kaynaa Ait Yanma gazlar ve Toz Emisyonu Ölçüm
Sonuçlar
Kaynak Kodu
Kaynak Ad
Ölçüm Tarihi
Parametreler 1. Ölçüm
Deerleri
N.. Larda Kuru Bazda Baca Gaz Debisi (Nm3/saat) - Yanma Verimi
(%)
Konsantrasyonlar (mg/Nm3)
Kütlesel Debi Deerleri (kg/saat) Toz x (Ek-x.x.x) Karbonmonoksit x
(Ek-x.x.x) Kükürtdioksit x (Ek-x.x.x)
Azot Oksitler NO Cinsinden x (Ek-x.x.x) NO2 Cinsinden -
Tablo Tesiste Gerçekletirilen Emisyon Ölçüm Sonuçlar ve SKHKK
Yönetmelii Ek-5 Snr Deerleri
Kod Parametre (mg/Nm3)
CO NO NO2 SO2 Toz Dier Ort. S.D. Ort. S.D. Ort. S.D. Ort. S.D. Ort.
S.D. Ort. S.D.
Tablo Tesiste Gerçekleen Emisyonlarn Kütlesel Debileri ve SKHKK
Yönetmelii Snr Deerleri
Emisyon Kayna Kod/Ad
Toplam Deer
SINIR DEERLER
SKHKKY Ek–2 Baca 500 40 - 60 10
SKHKKY Ek–2 Baca D 50 4 6 1
a)SKHKKY Ek-1 kapsamnda deerlendirilme Mevzuat yazlp, altna
deerlendirme b) SKHKKY Ek-2 kapsamnda deerlendirilme Mevzuat yazlp,
altna deerlendirme c) SKHKKY Ek-3 kapsamnda deerlendirilme Mevzuat
yazlp, altna deerlendirme d) SKHKKY Ek-5 kapsamnda deerlendirilme
Mevzuat yazlp, altna deerlendirme
H ) Ölçüm Yapan ve Emisyon Raporunu Hazrlayan mzaland Onay
Sayfas
I ) Ekler
a) Ölçüm cihaz çktlar veya çkt alnamayan cihazlar için cihazn bu
özelliini gösteren belgeler
b) Ölçümü gerçekletiren kurum/kuruluun akreditasyon / yeterlik
belgeleri
69
Atklarn yaklmasyla, çevre üzerine olabilecek olumsuz etkileri ve
ortaya çkabilecek riskleri, uygulanabilir yöntemlerle önlemek ve
snrlandrmak amacyla 6 Ekim 2010 Tarih 27721 Sayl Resmi Gazete’de
yaymlanarak yürürlüe girmitir.
7 Nisan 2017 tarhili ve 30031 sayl Resmi Gazete’de yaymlanan
deiiklik ile Yönetmelik revize edilmitir.
70
3
Termal yolla atklarn bertarafna yönelik tesisler
Oksitleme ile yakma Piroliz Gazlatrma Plazma
Ana gayesi enerji üretimi veya ürün imal etmek olan, atklar
alternatif hammadde veya ek yakt olarak kullanan yakt anma sl güç
deerinin %40’na kadarn tehlikeli atklardan salayan tesisler
Çimento Fabrikalar Kireç Fabrikalar
LSANS - DENEME YAKMASI
Yakma veya beraber yakma tesisleri: Bakanlktan lisans almakla
yükümlüdür. GFB alan tesis deneme yakmas yaplmadan ve sonuç
raporu olumlu çkmadan faaliyetine balayamaz. Yakma tesisleri için 3
ay, beraber yakma tesisleri için
ise 1 hafta süreyle deneme yakmas yaplr. Tek tür atk yakacak olan
atk yakma tesislerinde bir
haftadan daha az olmamak kouluyla Bakanlkça belirlenecek sürede
deneme yakmas yaplr.
Deneme yakmas esnasnda en yüksek klor içerii bileeni, en düük yanma
ss gibi olumsuz koullar esas alnarak ölçümlerin yaplmas
zorunludur.
Sonuç raporunun olumlu çkmas halinde tesis faaliyetine devam
eder.
4 LSANS
5
YAKMA VE BERABER YAKMA TESSLERNN LETLMES
Yakma tesislerinde ilemden kaynaklanan
scaklkta en az iki saniye kalmas zorunludur.
çeriinde %1’den fazla halojenli organik
maddeler bulunan atklar yakldnda scakln
1100 °C’ye yükseltilmesi zorunludur.
Frn scaklnn 850ºC veya 1100ºC altna
dümesi durumunda yedek brülör otomatik olarak devreye girecek
ekilde tekil edilmelidir. 6
Baca gazndaki emisyonlar ve kütlesel debi tayini için yaplan
ölçümler bütünü temsil edecek ve emisyon ölçüm sonuçlarnn birbiri
ile karlatrlmasna olanak verecek ekilde en az üç ardk zamanda
yaplr.
ATIKLARI BERABER YAKAN ÇMENTO FABRKALARI ÇN EMSYON LMT
DEERLER
Baca Gaz Scakl 273 oK Basnç 101,3 kPa
%10 oksijen
73
9
Hg 0,05 mg/m3
Sb + As + Pb + Cr + Co + Cu + Mn + Ni + V 0,5 mg/m3
SO2 50 mg/m3
TOK 10 mg/m3
CO için emisyon limit deeri Sanayi Kaynakl Hava Kirliliinin
Kontrolü Yönetmeliinde verilen limit deerdir.
10
%11 oksijen
PARAMETRE Günlük
ortalama deerler
74
11
A (%100) B (% 97)
TOK 20 mg/m3 10 mg/m3
Hidrojen klorür (HCI) 60 mg/m3 10 mg/m3
Hidrojen florür (HF) 4 mg/m3 2 mg/m3
Kükürt dioksit (SO2) 200 mg/m3 50 mg/m3
Azot Oksitler NOx 400 mg/m3 200 mg/m3
Ek-5/b
12
PARAMETRE Asgari 30 dakika ve azami 8 saatlik bir örnekleme
süresi boyunca bütün ortalama deerler A (%100) B (% 97)
Cd + Tl 0,05 mg/m3 0,1 mg/m3
Hg 0,05 mg/m3 0,1 mg/m3
Sb + As + Pb + Cr + Co + Cu + Mn + Ni + V 0,5 mg/m3 0,5 mg/m3
Ek-5/c
75
13
örnekleme süresi boyunca bütün ortalama deerler
Dioksinler ve Furanlar 0,1 ng/ m3
PARAMETRE Günlük
ortalama deerler
DENETM VE ZLEME
letme srasnda ölçülmesi gereken parametreler:
Ar metaller, poliaromatik hidrokarbonlar, dioksinler ve furanlar
ylda en az 2 kez
Sürekli ölçümlerin kontrol ve teyidi amacyla ylda en az 4 kez
76
DENETM VE ZLEME Atklarn yaklmas sonucunda havaya verilen
emisyon ve kirletici parametreler için sürekli izleme sistemi
kurulur ve yllk gözetim testleri ile denetlenir.
15
OLAANDII LETME KOULLARI
Teknik olarak engellenemeyen artma veya ölçüm cihazlarnda meydana
gelen her türlü ara verme, bozulma veya arza için müsaade edilen
azami süre lisans belgesinde belirtilir.
Emisyon limit deerlerin almas halinde, yakma veya beraber yakma
tesisi veya yakma hatt hiçbir art altnda aralksz dört saatten uzun
süre atk yakmaya devam edemez. Bu tür durumlardaki toplam iletme
süresi bir yl boyunca altm saatten az olmak zorundadr.
16
77
Geçerli bir günlük ortalama deer elde etmek amacyla, sürekli ölçüm
sisteminin arzas veya bakm nedeniyle herhangi bir gün içinde, en
fazla be tane yarm saatlik ortalama deer saylmaz.
Sürekli ölçüm sisteminin arzas veya bakm nedeniyle, bir yl içinde
en fazla on tam gün, günlük ortalama deeri olarak saylmaz.
17
ube Müdürü
Analitik prosesteki ilk adm, baca içindeki gazn ve dier
malzemelerin temsili örneklerini almaktr. Baca gaz kompozisyonu
genellikle homojen olmadndan, gaz akn tam olarak temsil eden, ayn
zamanda toplanan numunelerin bütünlüünü temin eden bir numune alma
sistemi tasarlamak esastr. Temsili Örneklemenin esaslar;
– Hedef türlerin doru olarak örneklenmesi için en uygun numune alma
pozisyonunun belirlenmelidir.
114
olarak dorulanmas gerekir. Kat veya sv aerosollerin doru
örneklenmesi için kanal içindeki "ideal" örnekleme koullar,
normalde düz akn olduu yani eilmelerin, fanlarn veya dier engeller
nedeniyle oluan ak bozulmalarndan arndrlm yerlerin seçilmesi
gerekir.
• Hedef türlerin fiziksel ve kimyasal özelliklerine uygun numune
alma teknikleri ve ekipmannn (materyal uyumluluu dahil) kullalmas
gerekir. Aerosol örneklemelerine gaz örneklemelerine göre daha
fazla özen gösterilmesi ve aerosollerin izokinetik olarak
örneklenmesi gerekir.
Numune Alma Yerlerinin Tespiti; • Reaktif bileiklerin örneklenecei
durumlarda, numune alma
ilemi esnasnda bileimin kaybolmasn önlemek için numuneyi bir miktar
soutma yöntemi ile muhafaza etmek gerekebilir.
Uygun numune alma pozisyonlarn seçmek için ayrntl prosedürler de
dahil olmak üzere emisyonlarn test edilmesi için yöntemler
gelitirilmitir. Bu yöntemlerin çou, uzun yllar boyunca test edilmi
ve geçerlilii onaylanarak ilgili taraflarca ulusal ve uluslararas
standartlar olarak dünya genelinde kabul görmütür. Bu prensipler
evrenseldir ve dorudan tesislere uygulanabilir. Bacalar ve
kanallardaki örnekleme konumlarn belirlemek için kullanlan balca
standart yöntemlerden bazlar sunumun konusudur.
115
eksenine paralel olarak bükülmeler, daralmalar veya fanlar gibi ak
bozukluklarnn etkisinden arndrlm düzenli bir gaz aknn olduu
düzlemde gerçekletirilmelidir. Buna göre, her metot laminarl
salamak için ak bozukluklarndan belirli minimum mesafeleri (kanal
çaplar açsndan) tanmlamtr. Bu koullar karlandnda örnekleme "ideal"
olarak kabul edilir. Ancak, baz durumlarda bacann fiziksel durumu
ideal koullar engelleyebilir. Bu durumlarda metotlar genellikle
daha büyük bir sayda travers noktas belirlenmesini
öngörürler.
Numune Alma Yerlerinin Tespiti;
D çapl bacada gaz aknn ematik yerleimi. Her yöntem, ideal numune
alma koullar için aa ak yönünde (A) ve ak aasnda (B) belirli bir
mesafeyi belirtir.
• Genel olarak baca veya kanal içindeki numune alma noktalarndaki
gaz aknn yönü, baca eksenine göre 15-20 ° 'yi geçmemelidir. Çou
yöntem minimum bir gaz hzn öngörür. Bu, özellikle Pitot tüpleri ile
gazn hzn ölçerken çok önemlidir, çünkü ölçüm belirsizlii düük
hzlarda artar. • Gazn scaklk aral sklkla belirtilir ve örnek gazn
scakl çilenme noktasnn üzerinde olmaldr. Ayrca bitiik örnekleme
noktalar arasnda genellikle izin verilen minimum scaklk aral vardr.
• Gaz ak, geriye doru olmayacak bir yönde olmaldr.
116
Numune Alma Yerlerinin Tespiti; • Numune alma düzlemi, kanaln iç
duvarlarna dik olan ve
kanaln boyut ve ekline bal olarak eit alana bölünen bir kesit
alandr. Numuneler, numune probu ve / veya Pitot tüpünü kanaln çap
boyunca (dier bir ifadeyle çaprazlama) hareket ettirerek her
bölümün merkezinden alnr. Her yöntem, bacann büyüklüüne göre deien
temsili örnekleme için gerekli travers ve örnekleme noktalarnn
saysn belirtir.
• ekillere benzer bir diyagramlar tüm standartlarda mevcuttur. 1.
diyagramda örnekleme noktalarnn dairesel bir bacada örnekleme
düzlemi içine yerletirilmesi için "Teetsel Kural" gösterilmektedir:
Kanaln merkezinde herhangi bir numune alma noktas yoktur. Baz
yöntemlerde, ek bir noktann merkeze dahil edildii küçük bir deiime
izin verilmektedir. Bu, "Genel Kural" olarak bilinir. ki yöntem
edeer kabul edilirken, Teetsel Kural, kanal çap büyük olduunda ve
merkeze ulamak zor olduunda yararldr.
117
Yaygn Kullanlan Yöntemler; Epa Metot 1: • Bu yöntem, büyük çapl
baca ve kanallardaki numune alma
balant ve travers noktalarn seçmek için kullanlmaktadr. Baca
emisyonlarnn testi için bu metoda birçok EPA ve dier metotlar
tarafndan atfta bulunulur. Çap 0,3 m'den küçük veya kesit alan
<0,07 m2 olan bacalar için kullanlmamaldr.
• Bu yöntemde, numune düzleminin tercih edilen konumu; en az sekiz
çap ak yönünde (A boyutu) ve yukar ak yönünde (B boyutu) ise en iki
çap baca istikametinde bulunur. Bu mümkün deilse, numunenin
düzleminin siklonik olarak adlandrlan aktan etkilenmedii kantlanmas
halinde daha ksa mesafeler kullanlabilir.
• A> 2D ve B> 0.5D ise, türbülansn olup olmad, S tipi bir
Pitot tüp kullanlarak basitletirilmi yönteme göre
dorulanabilir.
• Dier taraftan A <2D veya B <0.5D ise, örneklem düzlemi
boyunca gaz ak açlarn ölçmek için yönlü ak alglama probu kullanld
(EPA 2F), EPA 1 standardnn 11.5.1 maddesinde yer alan ‘Alternatif
Ölçüm Sahas Seçme Prosedürü’ kullanlmaldr. Gaz ak açs 20 ° 'den
fazla ise numune alma konumu kabul edilemez olarak
deerlendirilir.
• Örnekleme düzlemi boyunca akn düzlüünü için örnekleme düzleminden
önce ve / veya sonra ak düzenleyici cihazlarn kullanlmas
istenilebilir bu ekilde "alternatif yöntem" kriterleri
karlanabilir.
118
119
EPA 1 PROSEDÜRLER
1-Baca çap 8D/2D kuralna uygun bacalar; minimum 12 örnekleme noktas
gereklidir. Travers noktalarn baca duvarna olan mesafesi 2,5 cm
olmaldr. 2- 8D/2D ölçütünün karlanmad, ancak 2D/0,5D ile 8D/2D
arasnda olan bacalarda travers says 24’e çkar. Yukardaki
prosedürlerin her ikisinin de, siklonik akn varln engellemek için
numune alma konumunun deneysel olarak deerlendirilmesinin
gerektirdiine dikkat edilmelidir. 3- Üçüncü prosedür, 2D / 0.5D
kriterinin yerine getirilemedii durumlarda uygulanr ve pozisyonun
kabul edilebilirliini belirlemek için kanal boyunca 40 veya daha
fazla çapraz noktada hz vektörünün deneysel ölçümünü içerir.
Ortalama sonuç açs 20 derece ve bu ölçümlerin standart sapmas 10
derece içindeyse pozisyon kabul edilebilir. Bu, dier uluslararas
yöntemlerde bulunmayan benzersiz bir prosedürdür. Buna ek olarak,
numune alma düzlemi üzerinde oluan hz açsnn 20 dereceyi at ve /
veya standart sapmann 10 dereceden daha fazla olduu durumlarda, ak
düzletirme cihazlarn numune alma düzleminden önce ve / veya sonra
yerletirilmesi istenebilir. 4- Alternatif Ölçüm Sahas > 60 cm
ile snrldr. Dairesel kanallar için 40 çapraz nokta ve dikdörtgen
kanallar için 42 nokta kullanlr.
120
121
122
Ak Düzeltme Cihazlarnn Kullanm
EPA 1 ve ISO 10780 standartlar ak düzeltici cihazlarn bir örnekleme
düzlemi boyunca kullanlmasna izin verir. Bu cihazlarn doru tasarm
ve kurulumu önemlidir. Uygun bir ak düzeltici cihaz kurulmasn
takiben örnekleme düzlemindeki ak durumu, EPA 1 "Alternatif
prosedür" kullanlarak dorulanr. Kabul edilebilirlik kriterlerine
ulalamazsa, ya yeni bir konum belirlenir. Bu nedenle en azndan EPA
(2D / 0.5D) ölçütüne ulalmas büyük önem tar. Yada ölçüm
yaplmaz
123
Ak Dorulamas
• Manometre sfra ayarlanr. S tipi pitot tüpünün yüz açklklarnn
uçlar baca kesit düzlemine dik olacak ekilde (referans noktas veya
bo deeri) , her travers noktasna ardarda yerletirilir, her travers
noktasnda diferansiyel basnç (p) deeri not edilir. Belli bir
travers noktasnda referans olarak sfr pitot okumas elde edilirse, o
noktada kabul edilebilir bir ak durumu söz konusudur. Açnn
hesaplanmasnda inclinometer cihaznn kullanlmas büyük kolaylk
salayacaktr.
• Pitot okumas referans konumunda 0° deilse, okuma elde edilene
kadar pitot tüpünü döndürülür. (90 ° yaw açsna kadar). Dönme açsnn
() deerini en yakn dereceye kadar dikkatlice belirlenir ve
kaydedilir. Her travers noktasna uyguladktan sonra, ; nn mutlak
deerlerinin ortalamas hesaplanr. Ortalama deeri 20 ° 'dan büyükse,
bacann genel ak durumu kabul edilemez olduunu gösterir.
• Ayn ekilde türbülans açs ISO ve EN metotlar içinde tespit edilir.
Bu metotlarn EPA metotlarndan fark, her travers noktas için 15
derecelik bir snrn olmas ve her nokta için taranmasdr.
124
Dier hususlar; 1- Travers nokta saysnn artrlmas; Test srasnda
herhangi bir nedenle minimum sayda travers noktasndan fazla sayda
travers kullanmak isteniyor ise, matrisin biri ya da dier ksm ya da
her iki aya boyunca ekstra çapraz noktalar ekleyerek "en az sayda
travers noktas" matrisi geniletilebilir. Son matrisin
dengelenmesine gerek yoktur. Örnein, 4 x 3 "minimum nokta says"
matrisi 36 noktaya geniletildiinde, son matris 9 x 4 veya 12 x 3
olabilir ve 6 x 6 olmas gerekmez. Son matrisi oluturduktan sonra ,
baca kesitini travers noktalar kadar çok dikdörtgen alana bölün ve
her eit alann merkezindeki bir traverse noktalar yerletirin. 2- 60
cm (24 inç)’ den Büyük bacalarda çapraz nokta ile baca duvar aras
mesafe 1.00 inç (2,54 cm), 24 nç küçük bacalarda ancak 2,54 cm in
yerine 1,25 cm kullanlmaldr. 3- Travers noktas saysnn artrlmas
nedeniyle, tek bir ayarlanm travers noktas oluturmak için iki ardk
travers noktas birletirildiinde, hem örnekleme (veya hz ölçümü)
prosedüründe ve verileri kaydedecek ekilde ayarlanan noktay iki ayr
traverse noktas olarak muamele edilmesi gerekir. Yani ayn noktay
iki kez deerlendirmeye alnr.
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
Terazi Kalibrasyonu; Terazi kalibrasyonunda aada belirtilen testler
sras ile uygulanr.; Tekrarlanabilirlik Testi, Köe Yükü Testi,
Linearite Testi (Dorusallk)
A- Tekrarlanabilirlik Testi Tek ölçüm skasna sahip teraziler; 0,5
Max ≤ T ≤ Max Birden çok ölçüm skasna sahip teraziler; 0,7 Max1 ≤ T
≤ Max1
B- Köe Yükü Testi 0,3 Max ≤ T ≤ Max
C- Linerite Testi Min, %25max,%50max, %75max, max
150
151
152
153
154
Baca içi dedeksiyon limiti (EPA): Baarl uygunluk testinin
unsurlarndan biri, kirleticinin baca içi tespit limiti ile standart
seviyesi arasndaki ilikidir. Baca içi alglama snrlarnn
belirlenmesi, örnekleme zaman ve analitik tekniklerdeki
hassasiyetini belirlenmesinde kullanlmaktadr. Baca içi alglama
snrnn (ISDL) belirlenmesinde kullanlan denklem;
ISDL = Baca içi alglama snr A = Analitik tespit limiti. B = Analiz
edilen analit miktar C = Bacadan örneklenen gaz hacmi
155
156
157
Örnek 2 2500 dscfm (150.000 dscfh) baca ak hzna sahip bir
kaynaktaki uygunluu belirlemek için bir PM örnekleme sistemi
kullanlacaktr. PM standard 200 g / saat‘tir ve ISDL standardn% 10'u
veya 20 g / saat'lik bir deer olarak seçilmitir. Örnekleme
sisteminde 20 mg (0,02 g) PM toplamak için ne kadar gaz hacmi
örneklenmelidir?
Örnekleme treninde 20 mg'lk PM elde etmek için, istif gaznn en az
150 dscf'si toplanmaldr. Örnekleme sisteminin oran 0.75 dscfm ise,
örnekleme sisteminin süresi 200 dakika veya 3.3 saat
olacaktr.
158
159
160
161
162
163
Genel bilgiler;
Emisyon Snr Deeri mg/m3 20 Beklenen Toz Konsantrasyonu mg/m3 10
Tartm Prosedürü Belirsizlii mg 0,35
Baca Çap ,Hz, Nozzle Çap ve Örnekleme Süresi
Baca Çap m 1,2 Baca Alan m2 1.13 Ortalama Bacagaz Hz m/s 14.3
Nozzle Çap mm 8 Örnekleme Süresi Dk 60
Baca ve Baca çin Referans Koullar
Baca Referans Scaklk C 165 0 Basnç KPa 101,3 101,3 Oksijen
Konantrasyonui % 10 11 Nem çerii % 13 0
Gazometre Bilgileri (kuru)
Gazmetre Balangç Hacmi m3 1,3 Gazmetre Biti Hacmi m3 2,94 Gazmetre
Scakl C 17
Toz Tartm Deerleri
Filtre Balangç Arl g 4 Filtre Son Arl g 4,018 Geri Kazanma sonucu
mg 1,3
1- Tartm belirsizlii ve Emisyon snr deeri arasndaki ilikinin
deerlendirilmesi;
Tartmdan gelen belirsizlik emisyon snr deerinin % 5’inden az
olmaldr (13284-1)
Emisyon Snr deerinin %5 = (20/100)*5 = 1 mg Tartm belirsizlii (0,35
mg) 1 mg’dan küçük olduundan art salanmaktadr.
13284-1: 2003 standardnda tartm belirsizliklerinin en az 20 kat
olmaldr ifadesi yerine 13284- 1:2018 standardnda ‘Emisyon snr deeri
E için toz kütlesi m, tartnn geniletilmi belirsizlik Uw’sinin en az
10 kat olmaldr’ ifadesi gelmitir. Gerekli asgari örnekleme hacmi
Vmin hesaplanr.(13284-1: 2018)
164
2- Gerekli örnekleme hacmi hesab Minimum Örnekleme Hacmi minimum
toplanacak kütlenin emisyon snr deerine bö- lünmesiyle bulunur;
Minumum örnekleme hacmi= (7 mg) / (20 mg/m3) = 0,35 m3
Beklenen minimum örnekleme hacmi ise beklenen konsantrasyonun
emisyon snr de- erine bölünmesi ile bulunur; Beklenen Konsantrasyon
10 mg/m3 Beklenen minimum örnkleme hacmi = (7 mg) / (10 mg/m3) =
0,7 m3
3- Ak hz hesaplamalar; Baca çap 1,2 m buradan baca kesit alan= π*
r2= 3,14*0,6²=1,13 m2 Hacimsel ak oran= baca gaz hz*baca kesit
alan= 1,13 m2 * 14,3 m/s =16,16 m3/s
Nozzle boyunca ak oran hesab; Nozzle çap=8 mm Nozzle kesit alan =
π* r2= 3,14*0,4²= 50,29 mm2 = 50,29/1.000.000 = 0.0000503 m2 Nozzle
boyunca ak oran = Baca gaz hz * nozzle alan= 14,3 m/s * 0.0000503
m2 = 0.0007192 m3/s
Tahmini örnek hacmi hesab; Nozzle boyunca ak oran ile örnekleme
süresinin (60 dk) çarpm ile bulunur. Tahmini örnek hacmi= 0.0007192
m3/s * 3600 s = 2,598 m3
4- Referans koullarnda tahmini örnekleme hacmi hesab;
Baca Referans Scaklk C 165 0 Basnç KPa 101,3 101,3 Oksijen
Konsantrasyonu % 10 11 Nem çerii % 13 0
Referans koullarnda tahmini örnek hacmi = baca koullarnda tahmini
hacim x scaklk, basnç, nem ve oksijen için düzeltme faktörlerinin
çarpm ile bulunur.
Ref. Ko. Ör. Hac.= tah. hacim* ref.scaklk/baca scakl*Baca Bas./
Ref.Bas* (100-Nem)/100* (21-Baca oksijen)/(21-ref Oksijen) Ref. Ko.
Ör. Hac= 2,598 m3*(273)/(273+165) *
(101,3)/(101,3)*(100-13)/100*(21-10)/(21-11) =
2,598*0,623*1*0,87*1,1= 1,544 m3
165
5- Gerçek koullarda örnekleme hacmi ve referans koullarda gerçek
örnekleme hacmi hesab;
Gazmetre Balangç Hacmi m3 1,3 Gazmetre Biti Hacmi m3 2,94 Gazmetre
Scakl C 17 0 (ref) Gazometre oksijen konsantrasyonu % 10
11(ref)
Kuru gaz sayacnda örnek hacmi = Sayaç son okuma – Sayaç ilk okuma =
2,94-1,3= 1,64 m3 (kuru)
Referans koullarndaki gerçek örnek hacmi = kuru gaz sayacndaki
numune hacmi x Scaklk ve oksijen için düzeltme faktörlerinin çarpm
ile bulunur.
Ref. Ko.gerçek ör.hac. = 1,64 *(273)/(273+17) *(21-10)/(21-11) =
1,64*0,94*1,1 = 1,696 m3
6- zokinetik örnekleme oran hesab; Referans koullardaki gerçek
örnek hacminin, Referans koullarda tahmin edilen örnek hacmine oran
ile hesaplanr. zokinetik oran (%) = (1,696 m3/1,544 m3)* 100= =
109.8 %
7- Referans koullarnda partikül konsantrasyonu hesaplanmas;
Toplanan toz miktarnn referans koullardaki gerçek örnekleme hacmine
bölümü ile bulunur.
Filitre tartm sonucunda toplanan kütle= 4.018 g – 4.0 g = 0,018 g
(18 mg) Geri kazanmdan gelen kütle= 1,3 mg Toplam toz kütlesi= 18
mg + 1,3 mg = 19,3 mg
Referans koullarnda partikül konsantrasyonu = 19,3 mg/1,696 m3=
11,4 mg/m3
Referans koullarda ahit konsantrasyonu, ahit kütlesinin gerçek
koullardaki hacme bölümü ile elde edilir. ahit Kütlesi = 0,7 mg
Referans koullarda ahit konsantrasyonu= 0,7 mg/1,696 m3= 0,41
mg/m3
8- EN 14790 standardna göre Baca gaz içindeki nemin hacimce
yüzdesini hesaplama (Mutlak Nem)
166
STP’deki molar hacim = 22.4 litre
1. impingerde toplanan nem miktar = 3.2g
2. mpingerde toplanan nem kütlesi = 1.3g
Silika jelde toplanan nem kütlesi = 0.7g
Kuru gaz sayaç basnc = 100.7 kPa
Kuru gaz sayac scakl = 16 C
Standart scaklk = 273 K
Standart basnç = 101.3 kPa
Kuru gaz sayacnda numune hacmi = 6.351 m3 – 6.291 m3
= 0.06 m3 (60 litre)
6.2 Örneklenmi gaz hacmini standart koullara düzeltilmesi; = Örnek
Hacmi * standart scaklk * Kuru gaz sayac basnc Sayaç Scakl Standart
basnç = 60* 273 K/(273+16 K) * 100.7 kPa/101,3 kPa = 55,8
litre
6.3 Toplam nem kütlesi; = 1.mpinger su kütlesi + 2. mpinger su
kütlesi + silika jelde toplanan su kütlesi = 3.2 g + 1.3 g + 0.7 g
= 5,2 g
6.4 Toplanan nemi STP’ye çevrilmesi; Toplanan nem hacmi = toplam su
kütlesi * suyun mol hacmi Suyun Molekül arl = 5,2 g * 22,4/ 18 =
6,47 litre
6.5 Nem hacmi yüzdesi hesab; Yüzde nem= Toplanan su hacmi *100
Toplam Kuru Gaz+ nem
= 6,47 litre/ (6,47+55,8)*100 = % 10,4
167
Metaller örnekleme - Aadaki hesaplamalar EN 14385 ile birlikte
kullanlr. Sonuçlar sadece kadmiyum ve talyum içindir. Dier metaller
için hesaplama yaplmamtr.
Referans Koullarda Gaz Hacmi (m3) 1,23 m3 Emisyon Snr Deeri (mg/m3)
0,05 mg/m3 Filtre ve prob durulamasndan gelen hacim (ml) 130 ml 1.
+ 2. mpenger hacmi (ml) 240 ml 3. impenger hacmi (ml) 120 ml Filtre
ve prob durulamasndan gelen Cd analiz sonucu (µg/l) 3 µg/l 1. + 2.
mpenger Cd analiz sonucu (µg/l) 4 µg/l 3. impenger Cd analiz sonucu
2 µg/l Filtre ve prob durulamasndan gelen Tl analiz sonucu (µg/l)
75 µg/l 1. + 2. mpenger Tl analiz sonucu (µg/l) 91 µg/l 3. impenger
Tl analiz sonucu (µg/l) 5 µg/l
1- Emicilik verimlerinin hesaplanmas;
Filtre ve prob durulamasndan gelen hacim = 130 ml
Filtre ve prob durulamasndan gelen Cd analiz sonucu 3µg/l
(1 lt = 1000 ml)
Filtre ve prob durulamasndan gelen Cd kütlesi = örnek
hacmi*konsantrasyon/1000
= 130*3/100 = 0,39 µg = 0,00039 mg
Ayn hesaplamalar 1+2. mpenger ve 3. mpenger için;
1+2. mpenger = 240*4/100 = 0,96 µg = 0,00096 mg
3. mpenger = 120*2/1000= 0,24 µg = 0,00024 mg
168
Emicilik verimi= 100-15,1= % 84,9
Filtre ve prob durulamasndan gelen Tl kütlesi = 0,00975 mg
1+2. mpenger Tl kütlesi = 0,02184 mg
3. mpenger Tl Kütlesi= 0,0006 mg
Toplam Talyum Miktar= 0.00975 mg + 0.02184 mg + 0.0006 mg = 0.03219
mg
3. impengerde emilen kütle yüzdesi = 0,0006/0,03219*100= %1,9
Emicilik verimi= 100-1,9 = % 98,1
2.1 Toplam kadmiyum ve talyum konsantrasyon hesaplar;
Toplam Cd miktar= 0,00159 mg
Toplam Tl miktar= 0,03219
Konsantrasyon= (0,00159+0,03219)/1,23= 0,0275 mg/m3
2.2 Emisyon snr deerinin yüzdesi olarak toplam cd ve Tl
yüzdesi
ELV = 0,05 mg/m3
3. Emici kalite güvence artlarnn kontrolü
3.1 Cd ve Tl’nin toplam Cd ve TL yüzdesi olarak hesab
Toplam Cd kütlesi= 0,00159 mg
Toplam Tl kütlesi= 0,03219 mg
169
Cd yüzdesi= 0,00159/0,03378*100= % 4,7
Tl yüzdesi= 0,03219/0,003378*100= % 95,3
4. Deerlendirme;
- Toplam Cd ve Tl için emisyon limit deerinin % 30’undan fazla
olmas nedeniyle bu kriter karlanmaktadr.
- Kadmiyum için emicilik verimi % 90’n altnda (% 85) b kriter
karlanamamaktadr.
- Kadmiyum kütlesi toplam kütlenin % 1’inden fazla olmas (%4,7)
nedeniyle kriter karlanmamaktadr.
170
1- ppm konsantrasyonlarn mg/m3’e dönütürme;
CO konsantrasyonu = 100 ppm
Molar hacim = 22,4 litre
= 100*28/22,4 = 125 mg/m3
SO2 konsantrasyonu = 120 mg/m3
Molar hacim = 22,4 litre
= 120*22,4/64,7 = 42 ppm
Toluen Konsantrasyonu = 50 mg/m3
Karbonun molekül arl = 12
TOC mg karbon olarak = TOC bileiinin konsantrasyonu* Molekül
içindeki karbon kütlesi/ Molekül arl
= 50 mg/m3 x (7 x 12 / 92) = 45.7 mgC/m3
Ayn yoldan propan içinde yaplabilir(C3H8).
4- Florür konsantrasyonu hidrojen florür olarak ifade
edilebilir.
Florür Konsantrasyonu = 65 µgF/m3
Hidrojenin molekül arl = 1
Florür, hidrojen florür olarak = Florür Konsantrasyonu*HF’nin
Molekül Arl/F’nin molekül arl
= 65 µgF/m3*20/19= 68,4 µgHF/m3
171
Baca gaznda bileik konsantrasyonu= 2 mg/m3 (2µg/l)
Örnekleme hz = 2 l/dak
Analitik laboratuar tarafndan belirtilen alglama limiti (LOD) = 0.5
µg / ml
Örnekleme ekipman ile kütle toplama oran= Baca gazndaki bileik
konsantrasyonu * örnekleme hz
= 2µg/l * 2 l/dak = 4 µg/dk
Bileiin gerekli olan hedef toplama kütlesi = Impinger çözelti hacmi
* LOD
= 250 ml * 0.5 µg /ml
= 125 µg
= 125 µg / 4 µg/dk
= 31 dakika
6- EN 14790 standardna göre Baca gaz içindeki nemin hacimce
yüzdesini hesaplama (Mutlak Nem)
lk sayaç okuma = 6.291 m3
Nihai sayaç okuma = 6.351 m3
Nemin moleküler arl, H20 = 18
STP’deki molar hacim = 22.4 litre
1. impingerde toplanan nem miktar = 3.2g
2. mpingerde toplanan nem kütlesi = 1.3g
Silika jelde toplanan nem kütlesi = 0.7g
Kuru gaz sayaç basnc = 100.7 kPa
Kuru gaz sayac scakl = 16 C
Standart scaklk = 273 K
Standart basnç = 101.3 kPa
172
6.1 Kuru gaz sayacnda numune hacmini hesaplama; Kuru gaz sayacnda
numune hacmi = 6.351 m3 – 6.291 m3
= 0.06 m3 (60 litre)
6.2 Örneklenmi gaz hacmini standart koullara düzeltilmesi;
= Örnek Hacmi * standart scaklk * Kuru gaz sayac basnc Sayaç Scakl
Standart basnç = 60* 273 K/(273+16 K) * 100.7 kPa/101,3 kPa
= 55,8 litre
6.3 Toplam nem kütlesi;
= 1.mpinger su kütlesi + 2. mpinger su kütlesi + silika jelde
toplanan su kütlesi
= 3.2 g + 1.3 g + 0.7 g = 5,2 g
6.4 Toplanan nemi STP’ye çevrilmesi;
Toplanan nem hacmi = toplam su kütlesi * suyun mol hacmi
Suyun Molekül arl
6.5 Nem hacmi yüzdesi hesab;
Yüzde nem= Toplanan su hacmi *100 Toplam Kuru Gaz+ nem = 6,47
litre/ (6,47+55,8)*100 = % 10,4
7- Analitik laboratuar sonuçlarndan Baca gaz içindeki bir maddenin
konsantrasyonunu hesaplama;
1. mpinger için analiz sonucu = 23,6 µg /ml
2. impinger için analiz sonucu= 0,8 µg /ml
1. impinger hacmi= 260 ml
2. impinger hacmi = 240 ml
Standartlatrlm örnek hami= 350 litre
173
7.1 Kazanlan maddenin toplam kütlesinin hesaplanmas;
1. mpingerde toplanan kütle= Analiz sonucu*Hacim = 23,6 µg /ml *260
ml = 6136 µg
2. mpingerde toplanan kütle= Analiz sonucu*Hacim = 0,8 µg /ml *240
ml = 192 µg
mg cinsinden toplanan toplam madde kütlesi = (6136 µg + 192
µg)/1000 = 6,33 mg
7.2 Baca gaz içindeki maddenin konsantrasyonunun hesaplanmas;
Madde Konsantrasyonu= Toplam toplanan madde kütlesi/Standartlatrlm
gaz hac- mi*1000
= 6,33 mg /350 litre*1000 = 18,1 mg/m3
7.3 Emici absorpsiyon çözeltisi toplama verimliliini hesaplanmas ve
deerlendirilmesi;
1. mpingerde toplanan kütle= 6,14 mg
2. mpingerde Toplanan Kütle = 0,19 mg
mpinger verimlilii = 1. mpingerde toplanan kütle/ toplam kütle*
100
= 6,14/6,33*100= % 97
1. impinger verimlilii % 95’den daha yüksek olduu için kabul
edilebilir.
8- Atmosfere verilen kütlesel debileri hesaplama;
Örnekleme srasnda toplanan toplam madde kütlesi = 730 µg
STP’deki numune gaz hacmi, kuru = 8.5 litre
Baca kesit alan = 1,1 m2
Ortalama yn gaz hz = 10.4 m / s
Baca gaz scakl = 62 ° C
Baca basnc = 101.3 kPa
Bacann nem içerii =% 7
= 730 µg / 8,5 L = 85,9 µg/L = 85,9 mg/m3
8.2 baca gaz koullarnda maddenin konsantrasyonu hesaplanmas;
Yn scakl 62 C Kuru gaz sayac scakl 10 C (273K)
Baca gaz basnc 101.3 kPa Referans basnc 101.3 kPa
Baca gaz nemi % 7 Referans nem kuru
Konsantrasyon = 85,9 mg/m3 * 273/(273+62) * (100-7)/100 *
101,3/101,3
= 85,9*0,815*0,93*1 = 65,1 mg/m3
8.3 Baca içerisindeki akn hesaplanmas;
Ortalama baca gaz hz = 10.4 m / s
Yn kesit alan = 1,1 m2
1 saatteki saniye says = 3600
m3/sn cinsinden hacimsel ak oran = 10.4 m/s x 1.1 m2
= 11,44 m3/sn
= 41184 m3/saat
= 41184 m3/saat *65,1 mg/m3/1000= 2681 g/saat
9- Adsorpsiyon tüpleri kullanan bir yöntemler için numune alma
süresini hesaplanmas;
Tercih edilen örnekleme hz = 0.4 l / dak
Baca içindeki madde konsantrasyonu = 17 mg /m3 (17 µg / l)
Tespit limiti = 1.3 µg
175
Numunede gerekli olan madde kütlesi= 50* LOD = 50* 1.3 µg = 65
µg
Gerekli örnekleme hacmi = Numunede gerekli olan madde kütlesi/
konsant- rasyon
= 65 µg / (17 µg/l)= 3,8 litre
Gerekli minimum örnekleme hacmi= Gerekli örnekleme hacmi/ Tercih
edilen ör- nekleme hz
= 3,8 l / 0,4 l/dk = 9,5 dakika
176
4-PORTATF CHAZLAR KULLANILARAK GAZ VE BUHARLARIN ÖLÇÜLMESNE LKN
ÖRNEK HESAPLAMALAR
1- Referans koullarda mg / m3 cinsinden toplam NOx hesaplamak için
ppm olarak NO ve NO2 ölçümleri verilmitir
NO konsantrasyon = 34 ppm (kuru)
NO2 konsantrasyonu = 15 ppm (kuru)
Ölçülen oksijen seviyesi =% 12
Atom arl N = 14
Atom arl O = 16
Molar hacim = 22,4 litre
= 34 ppm+ 15 ppm = 49 ppm
1.2 NOx’in NO2 olarak molekül arl
NO2’nin molekül arl = N’nin molekül arl + O2’nin molekül arl.
= 14+ 16*2 = 46
1.3 ppm cinsinden NOx konsantrasyonlarn, mg / m3 cinsinden NO2’ye
dönütürülmesi.
Konsantrasyon mg/m3 = Konsantrasyon ppm * NO2 molekül arl/ Molar
hacim
= 49*46/22,4 = 100,6 mg/m3
Ölçülen oksijen seviyesi =% 12
= 100,6*(21-15)/(21-12) = 67,4 mg/m3
2 Referans koullarndaki konsantrasyonlar analizörden ppm olarak
gelen mg / m3 cinsinden hesaplanmas.
Maddenin Konsantrasyonu = 120 ppm
Referans oksijen =% 11
Maddenin Konsantrasyonu = 120 ppm
Maddenin moleküler arl = 28
Molar hacim = 22,4 litre
2.2 Referans koullarnda maddenin konsantrasyonununun
hesaplanmas;
Nem düzeltme faktörü= 100/ (100-Nem)
= 100/(100-9) = 1,1
(Oksijenin slak bir bazda ölçülmü olduunu ve kuru koullara
düzeltilmesi gerektiini unutmayn)
Referans koullarnda oksijen = ölçülen oksijen x nem düzeltme
faktörü
= 12,5*1,1 = 13,8 kuru.
= 150 mg/m3* (21-11)/(21-13,8)* (100)/(100-9)
= 231 mg/m3
3. Analizörün ppm (slak) okumalarn , referans koullarda mg / m3
(kuru) olarak ifade etmek.
NOx konsantrasyonu = 80 ppm (slak)
Ölçülen nem seviyesi =% 10
Atom arl N = 14
Atom arl O = 16
3.3 Referans koullarnda konsantrasyonun hesaplanmas (kuru)
NO2 konsantrasyonu (kuru)= 164 mg/Nm3 * 100/(100-10)
= 180 mg/Nm3
4. Kütle emisyon orannn kg / saat olarak hesaplanmas (Örnek
1)
STP'de (slak) hacim ak hz = 43 Nm3 / s
NO2 konsantrasyonu (slak) = 164 mg / m3
1 saatteki saniye says = 3600
4.1 Bacadaki hacim akn hesaplanmas;
Hacimsel ak Nm3/saat=43 Nm3/s x 3600
= = 154,800 Nm3/saat
4.2 kütlesel emisyonunu kg/saat cinsinden hesaplanmas;
Kg / saat cinsinden kütle emisyon oran= Hacim ak hz m3/saat *
konsantrasyon mg/ m3
1*1.000.000
= 25.4 kg/saat
5. kg / saat cinsinden bir kütle emisyonu hesaplanmas (Örnek
2)
Ortalama baca gaz hz = 10 m / s
Baca çap = 0.9 m (yarçap = 0.45 m)
Madde konsantrasyonu = 150 mg / m3 (Oksijen veya scaklk için
düzeltme yaplmadan slak olarak ölçülmütür)
179
5.1 Baca kesit alann hesab;
Baca kesit alann = π*r2 = 3.14 x 0.45*0,45= 0,64 m2
5.2 Baca hacimsel ak hz= Kesit alan*Hz = 0,64 * 10 m/sn = 6,4
m3/sn
m3/saat cinsinden hacimsel ak= 6.4 m3/s x 3600= 23,040 m3/h
5.3 Baca koullarnda kg / sa cinsinden kütle emisyonunun
hesaplanmas;
Kütle Emisyonu= 23.040* 150 mg/m3/ 1.000.000 = 3,46 kg/saat
6. FID analizöründen VOC sonuçlarn referans koullarna
dönütürülmesi,
VOC konsantrasyonu = 23 mgC / m3
Ölçülen nem seviyesi =% 9.5
Referans oksijen =% 11
Referans koullarnda konsantrasyon= Ölçülen konsantrasyon * oksijen
düzeltme faktörü * nem düzeltme faktörü
= 23 mgC/m3 * (21-ref O2)/(21- Ölçülen O2) * (100)/(100-nem)
= 23* (21-11)/(21-13,2)* 100/(100-9,5)
= 33 mgC/m3
7. Karbon (C) cinsinden kuru gaz olarak VOC konsantrasyonunun
hesaplanas ve bir FID analizörü tarafndan salanan sonuçlardan
karbon ve toluenin kütle emisyonlarnn hesaplanmas.
VOC konsantrasyonu = 185 ppm (propan edeeri C3H8)
Ölçülen nem seviyesi =% 6.5
Atom arl C = 12
H atom arl = 1
Baca gaz ak = 0.4 m3 / s
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
YÖNETMELK
KONTROLÜ YÖNETMEL BRNC BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar (30.03.2010, 10.10.2011,
13.04.2012, 16.06.2012, 10.11.2012 ve 20.12.2014 tarihinde yaplan
deiiklikler ilenmitir) Amaç MADDE 1 – (1) (1) Bu Yönetmeliin amac,
sanayi ve enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere
yaylan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonlar
kontrol altna almak; insan ve çevresini hava alc ortamndaki
kirlenmelerden doacak tehlikelerden korumaya; hava kirlenmeleri
sebebiyle çevrede ortaya çkan umuma ve komuluk münasebetlerine
önemli zararlar veren olumsuz etkileri gidermeye ve bu etkilerin
ortaya çkmasn engellemeye ilikin usul ve esaslar belirlemektir.”
Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; a) letmelerin kurulmas ve
iletilmesi için gerekli esaslar, iletmeden çkan hava emisyonlar ve
iletmenin etki alan içerisinde hava kirliliinin önlenmesinin tetkik
ve tespiti ile, yaktlarn, ham maddelerin ve ürünlerin üretilmesi,
kullanlmas, depolanmas ve tanmasna ilikin usul ve esaslar kapsar.
b) Aadaki hususlar kapsamaz: 1) 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayl
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ile Türkiye Atom Enerjisi
Kurumuna verilen yetki alanna giren, insan sal ve çevrenin nükleer
yakt ve dier radyoaktif maddelerin radyasyonundan korunmasnda;
ilgili tesis, alet ve düzenekleri. 2) Açk ortam hariç olmak üzere i
sal ve güvenlii mevzuat kapsamna giren iyeri ortam havasn. 3)
letme, 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayl Resmî Gazete’de yaymlanan
Çevre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Yönetmeliin
4 üncü maddesi kapsamnda yer almyorsa, iletmeyi oluturan
tesis/tesislerin iç ortamnda hiçbir emisyonun olumad durumlarda ve
bu kapsamda hava alc ortamna baca, kap, pencere ya da benzeri
açklklardan herhangi bir emisyonun söz konusu olmad tesis, alet ve
düzenekleri ve alan kaynakl emisyonlarn olumad faaliyetleri.
Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
Çevre Kanununa ve 29/6/2011 tarihli ve 644 sayl Çevre ve ehircilik
Bakanlnn Tekilat ve Görevleri Hakknda Kanun Hükmünde Kararnameye
dayanlarak hazrlanmtr.” Tanmlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte
geçen;
a) Atk gazlar: Kat, sv veya gaz emisyonlar ihtiva eden gaz halinde
salmlar,
b) Az Atkl Teknolojiler: Sanayi tesislerinden kaynaklanan atklarn
üretim prosesinin son aamasnda artlmasna dayal teknolojik seviye
yerine tercih edilen ve temiz üretim tekniklerini temel alan,
kirletmeyen, temiz ve az atkl teknolojileri,
c) Bacharach islilik derecesi: Bacharach Skalasnda atk gaz içindeki
partikül madde emisyonunun meydana getirdii sayy,
ç) Bakanlk: Çevre ve ehircilik Bakanln,
d) Biyokütle: Tarm veya ormanclk ürünü olan ve tamam veya bir ksm
içindeki enerjiyi geri kazanmak amac ile yakt olarak kullanlabilen
bitkisel maddelerin tamam veya bir ksmndan oluan ürünleri, tarm ve
ormanclktan kaynaklanan bitkisel atklar, ortaya çkan s geri
kazanlabiliyorsa gda ileme sanayisinden kaynaklanan bitkisel at,
üretim mahallinde birlikte yaklyorsa ve ortaya çkan enerji geri
kazanlyorsa kat hamuru üretimi ve kat hamurundan kat üretimi
srasnda oluan lifli bitkisel atklar, mantar atn, ahap koruyucular
ve kaplamalar ile muamele neticesi halojenli organik bileikler veya
ar metaller ihtiva eden ve özellikle inaat veya ykm atklarndan
kaynaklanan atklar içerenler hariç olmak üzere odun atklarn,
3 Temmuz 2009 CUMA Resmî Gazete Say : 27277
YÖNETMELK
KONTROLÜ YÖNETMEL BRNC BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar (30.03.2010, 10.10.2011,
13.04.2012, 16.06.2012, 10.11.2012 ve 20.12.2014 tarihinde yaplan
deiiklikler ilenmitir) Amaç MADDE 1 – (1) (1) Bu Yönetmeliin amac,
sanayi ve enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere
yaylan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonlar
kontrol altna almak; insan ve çevresini hava alc ortamndaki
kirlenmelerden doacak tehlikelerden korumaya; hava kirlenmeleri
sebebiyle çevrede ortaya çkan umuma ve komuluk münasebetlerine
önemli zararlar veren olumsuz etkileri gidermeye ve bu etkilerin
ortaya çkmasn engellemeye ilikin usul ve esaslar belirlemektir.”
Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; a) letmelerin kurulmas ve
iletilmesi için gerekli esaslar, iletmeden çkan hava emisyonlar ve
iletmenin etki alan içerisinde hava kirliliinin önlenmesinin tetkik
ve tespiti ile, yaktlarn, ham maddelerin ve ürünlerin üretilmesi,
kullanlmas, depolanmas ve tanmasna ilikin usul ve esaslar kapsar.
b) Aadaki hususlar kapsamaz: 1) 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayl
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ile Türkiye Atom Enerjisi
Kurumuna verilen yetki alanna giren, insan sal ve çevrenin nükleer
yakt ve dier radyoaktif maddelerin radyasyonundan korunmasnda;
ilgili tesis, alet ve düzenekleri. 2) Açk ortam hariç olmak üzere i
sal ve güvenlii mevzuat kapsamna giren iyeri ortam havasn. 3)
letme, 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayl Resmî Gazete’de yaymlanan
Çevre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Yönetmeliin
4 üncü maddesi kapsamnda yer almyorsa, iletmeyi oluturan
tesis/tesislerin iç ortamnda hiçbir emisyonun olumad durumlarda ve
bu kapsamda hava alc ortamna baca, kap, pencere ya da benzeri
açklklardan herhangi bir emisyonun söz konusu olmad tesis, alet ve
düzenekleri ve alan kaynakl emisyonlarn olumad faaliyetleri.
Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
Çevre Kanununa ve 29/6/2011 tarihli ve 644 sayl Çevre ve ehircilik
Bakanlnn Tekilat ve Görevleri Hakknda Kanun Hükmünde Kararnameye
dayanlarak hazrlanmtr.” Tanmlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte
geçen;
a) Atk gazlar: Kat, sv veya gaz emisyonlar ihtiva eden gaz halinde
salmlar,
b) Az Atkl Teknolojiler: Sanayi tesislerinden kaynaklanan atklarn
üretim prosesinin son aamasnda artlmasna dayal teknolojik seviye
yerine tercih edilen ve temiz üretim tekniklerini temel alan,
kirletmeyen, temiz ve az atkl teknolojileri,
c) Bacharach islilik derecesi: Bacharach Skalasnda atk gaz içindeki
partikül madde emisyonunun meydana getirdii sayy,
ç) Bakanlk: Çevre ve ehircilik Bakanln,
d) Biyokütle: Tarm veya ormanclk ürünü olan ve tamam veya bir ksm
içindeki enerjiyi geri kazanmak amac ile yakt olarak kullanlabilen
bitkisel maddelerin tamam veya bir ksmndan oluan ürünleri, tarm ve
ormanclktan kaynaklanan bitkisel atklar, ortaya çkan s geri
kazanlabiliyorsa gda ileme sanayisinden kaynaklanan bitkisel at,
üretim mahallinde birlikte yaklyorsa ve ortaya çkan enerji geri
kazanlyorsa kat hamuru üretimi ve kat hamurundan kat üretimi
srasnda oluan lifli bitkisel atklar, mantar atn, ahap koruyucular
ve kaplamalar ile muamele neticesi halojenli organik bileikler veya
ar metaller ihtiva eden ve özellikle inaat veya ykm atklarndan
kaynaklanan atklar içerenler hariç olmak üzere odun atklarn,
Test Birim Formül
Baca Mutlak Basnc, Ps
Barometrik Basnç, Pb kPa mmhg Baca statik Basnc, Pstatic Pa mmH20
Ps = Pb+(Pstatik/1000) veya Ps = Pb+(Pstatik/13.6) kPa mmhg
mpengerlerde toplanan toplam su g Silikada toplanan su g Toplanan
toplam sv kütlesi, Vlc g Vwstd = (0.001246)(Vlc) m3
Gaz sayacndaki örneinin hacmi, Vm m3
Gaz sayac düzeltme faktörür, Yd
-
°C
mmH20
Bwo= Vwstd/(Vmstd + Vwstd) m3
Bwo yüzde olarak % v/v
% v/v
% v/v
-
-
ZOKNETK ÖRNEKLEME FORMÜLLER
Referans koullarda oksijen düzeltmeli hacim, Vmstd@O2 &
Vmstw@x%O2
Toplanan Su Hacmi, Vwstd
Nem çerii, Bwo & Rwv
YÖNETMELK
KONTROLÜ YÖNETMEL BRNC BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar (30.03.2010, 10.10.2011,
13.04.2012, 16.06.2012, 10.11.2012 ve 20.12.2014 tarihinde yaplan
deiiklikler ilenmitir) Amaç MADDE 1 – (1) (1) Bu Yönetmeliin amac,
sanayi ve enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere
yaylan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonlar
kontrol altna almak; insan ve çevresini hava alc ortamndaki
kirlenmelerden doacak tehlikelerden korumaya; hava kirlenmeleri
sebebiyle çevrede ortaya çkan umuma ve komuluk münasebetlerine
önemli zararlar veren olumsuz etkileri gidermeye ve bu etkilerin
ortaya çkmasn engellemeye ilikin usul ve esaslar belirlemektir.”
Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; a) letmelerin kurulmas ve
iletilmesi için gerekli esaslar, iletmeden çkan hava emisyonlar ve
iletmenin etki alan içerisinde hava kirliliinin önlenmesinin tetkik
ve tespiti ile, yaktlarn, ham maddelerin ve ürünlerin üretilmesi,
kullanlmas, depolanmas ve tanmasna ilikin usul ve esaslar kapsar.
b) Aadaki hususlar kapsamaz: 1) 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayl
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ile Türkiye Atom Enerjisi
Kurumuna verilen yetki alanna giren, insan sal ve çevrenin nükleer
yakt ve dier radyoaktif maddelerin radyasyonundan korunmasnda;
ilgili tesis, alet ve düzenekleri. 2) Açk ortam hariç olmak üzere i
sal ve güvenlii mevzuat kapsamna giren iyeri ortam havasn. 3)
letme, 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayl Resmî Gazete’de yaymlanan
Çevre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Yönetmeliin
4 üncü maddesi kapsamnda yer almyorsa, iletmeyi oluturan
tesis/tesislerin iç ortamnda hiçbir emisyonun olumad durumlarda ve
bu kapsamda hava alc ortamna baca, kap, pencere ya da benzeri
açklklardan herhangi bir emisyonun söz konusu olmad tesis, alet ve
düzenekleri ve alan kaynakl emisyonlarn olumad faaliyetleri.
Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
Çevre Kanununa ve 29/6/2011 tarihli ve 644 sayl Çevre ve ehircilik
Bakanlnn Tekilat ve Görevleri Hakknda Kanun Hükmünde Kararnameye
dayanlarak hazrlanmtr.” Tanmlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte
geçen;
a) Atk gazlar: Kat, sv veya gaz emisyonlar ihtiva eden gaz halinde
salmlar,
b) Az Atkl Teknolojiler: Sanayi tesislerinden kaynaklanan atklarn
üretim prosesinin son aamasnda artlmasna dayal teknolojik seviye
yerine tercih edilen ve temiz üretim tekniklerini temel alan,
kirletmeyen, temiz ve az atkl teknolojileri,
c) Bacharach islilik derecesi: Bacharach Skalasnda atk gaz içindeki
partikül madde emisyonunun meydana getirdii sayy,
ç) Bakanlk: Çevre ve ehircilik Bakanln,
d) Biyokütle: Tarm veya ormanclk ürünü olan ve tamam veya bir ksm
içindeki enerjiyi geri kazanmak amac ile yakt olarak kullanlabilen
bitkisel maddelerin tamam veya bir ksmndan oluan ürünleri, tarm ve
ormanclktan kaynaklanan bitkisel atklar, ortaya çkan s geri
kazanlabiliyorsa gda ileme sanayisinden kaynaklanan bitkisel at,
üretim mahallinde birlikte yaklyorsa ve ortaya çkan enerji geri
kazanlyorsa kat hamuru üretimi ve kat hamurundan kat üretimi
srasnda oluan lifli bitkisel atklar, mantar atn, ahap koruyucular
ve kaplamalar ile muamele neticesi halojenli organik bileikler veya
ar metaller ihtiva eden ve özellikle inaat veya ykm atklarndan
kaynaklanan atklar içerenler hariç olmak üzere odun atklarn,
3 Temmuz 2009 CUMA Resmî Gazete Say : 27277
YÖNETMELK
KONTROLÜ YÖNETMEL BRNC BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar (30.03.2010, 10.10.2011,
13.04.2012, 16.06.2012, 10.11.2012 ve 20.12.2014 tarihinde yaplan
deiiklikler ilenmitir) Amaç MADDE 1 – (1) (1) Bu Yönetmeliin amac,
sanayi ve enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere
yaylan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonlar
kontrol altna almak; insan ve çevresini hava alc ortamndaki
kirlenmelerden doacak tehlikelerden korumaya; hava kirlenmeleri
sebebiyle çevrede ortaya çkan umuma ve komuluk münasebetlerine
önemli zararlar veren olumsuz etkileri gidermeye ve bu etkilerin
ortaya çkmasn engellemeye ilikin usul ve esaslar belirlemektir.”
Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; a) letmelerin kurulmas ve
iletilmesi için gerekli esaslar, iletmeden çkan hava emisyonlar ve
iletmenin etki alan içerisinde hava kirliliinin önlenmesinin tetkik
ve tespiti ile, yaktlarn, ham maddelerin ve ürünlerin üretilmesi,
kullanlmas, depolanmas ve tanmasna ilikin usul ve esaslar kapsar.
b) Aadaki hususlar kapsamaz: 1) 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayl
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ile Türkiye Atom Enerjisi
Kurumuna verilen yetki alanna giren, insan sal ve çevrenin nükleer
yakt ve dier radyoaktif maddelerin radyasyonundan korunmasnda;
ilgili tesis, alet ve düzenekleri. 2) Açk ortam hariç olmak üzere i
sal ve güvenlii mevzuat kapsamna giren iyeri ortam havasn. 3)
letme, 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayl Resmî Gazete’de yaymlanan
Çevre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Yönetmeliin
4 üncü maddesi kapsamnda yer almyorsa, iletmeyi oluturan
tesis/tesislerin iç ortamnda hiçbir emisyonun olumad durumlarda ve
bu kapsamda hava alc ortamna baca, kap, pencere ya da benzeri
açklklardan herhangi bir emisyonun söz konusu olmad tesis, alet ve
düzenekleri ve alan kaynakl emisyonlarn olumad faaliyetleri.
Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
Çevre Kanununa ve 29/6/2011 tarihli ve 644 sayl Çevre ve ehircilik
Bakanlnn Tekilat ve Görevleri Hakknda Kanun Hükmünde Kararnameye
dayanlarak hazrlanmtr.” Tanmlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte
geçen;
a) Atk gazlar: Kat, sv veya gaz emisyonlar ihtiva eden gaz halinde
salmlar,
b) Az Atkl Teknolojiler: Sanayi tesislerinden kaynaklanan atklarn
üretim prosesinin son aamasnda artlmasna dayal teknolojik seviye
yerine tercih edilen ve temiz üretim tekniklerini temel alan,
kirletmeyen, temiz ve az atkl teknolojileri,
c) Bacharach islilik derecesi: Bacharach Skalasnda atk gaz içindeki
partikül madde emisyonunun meydana getirdii sayy,
ç) Bakanlk: Çevre ve ehircilik Bakanln,
d) Biyokütle: Tarm veya ormanclk ürünü olan ve tamam veya bir ksm
içindeki enerjiyi geri kazanmak amac ile yakt olarak kullanlabilen
bitkisel maddelerin tamam veya bir ksmndan oluan ürünleri, tarm ve
ormanclktan kaynaklanan bitkisel atklar, ortaya çkan s geri
kazanlabiliyorsa gda ileme sanayisinden kaynaklanan bitkisel at,
üretim mahallinde birlikte yaklyorsa ve ortaya çkan enerji geri
kazanlyorsa kat hamuru üretimi ve kat hamurundan kat üretimi
srasnda oluan lifli bitkisel atklar, mantar atn, ahap koruyucular
ve kaplamalar ile muamele neticesi halojenli organik bileikler veya
ar metaller ihtiva eden ve özellikle inaat veya ykm atklarndan
kaynaklanan atklar içerenler hariç olmak üzere odun atklarn,
294 295295
YÖNETMELK
KONTROLÜ YÖNETMEL BRNC BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar (30.03.2010, 10.10.2011,
13.04.2012, 16.06.2012, 10.11.2012 ve 20.12.2014 tarihinde yaplan
deiiklikler ilenmitir) Amaç MADDE 1 – (1) (1) Bu Yönetmeliin amac,
sanayi ve enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere
yaylan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonlar
kontrol altna almak; insan ve çevresini hava alc ortamndaki
kirlenmelerden doacak tehlikelerden korumaya; hava kirlenmeleri
sebebiyle çevrede ortaya çkan umuma ve komuluk münasebetlerine
önemli zararlar veren olumsuz etkileri gidermeye ve bu etkilerin
ortaya çkmasn engellemeye ilikin usul ve esaslar belirlemektir.”
Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; a) letmelerin kurulmas ve
iletilmesi için gerekli esaslar, iletmeden çkan hava emisyonlar ve
iletmenin etki alan içerisinde hava kirliliinin önlenmesinin tetkik
ve tespiti ile, yaktlarn, ham maddelerin ve ürünlerin üretilmesi,
kullanlmas, depolanmas ve tanmasna ilikin usul ve esaslar kapsar.
b) Aadaki hususlar kapsamaz: 1) 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayl
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ile Türkiye Atom Enerjisi
Kurumuna verilen yetki alanna giren, insan sal ve çevrenin nükleer
yakt ve dier radyoaktif maddelerin radyasyonundan korunmasnda;
ilgili tesis, alet ve düzenekleri. 2) Açk ortam hariç olmak üzere i
sal ve güvenlii mevzuat kapsamna giren iyeri ortam havasn. 3)
letme, 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayl Resmî Gazete’de yaymlanan
Çevre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Yönetmeliin
4 üncü maddesi kapsamnda yer almyorsa, iletmeyi oluturan
tesis/tesislerin iç ortamnda hiçbir emisyonun olumad durumlarda ve
bu kapsamda hava alc ortamna baca, kap, pencere ya da benzeri
açklklardan herhangi bir emisyonun söz konusu olmad tesis, alet ve
düzenekleri ve alan kaynakl emisyonlarn olumad faaliyetleri.
Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
Çevre Kanununa ve 29/6/2011 tarihli ve 644 sayl Çevre ve ehircilik
Bakanlnn Tekilat ve Görevleri Hakknda Kanun Hükmünde Kararnameye
dayanlarak hazrlanmtr.” Tanmlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte
geçen;
a) Atk gazlar: Kat, sv veya gaz emisyonlar ihtiva eden gaz halinde
salmlar,
b) Az Atkl Teknolojiler: Sanayi tesislerinden kaynaklanan atklarn
üretim prosesinin son aamasnda artlmasna dayal teknolojik seviye
yerine tercih edilen ve temiz üretim tekniklerini temel alan,
kirletmeyen, temiz ve az atkl teknolojileri,
c) Bacharach islilik derecesi: Bacharach Skalasnda atk gaz içindeki
partikül madde emisyonunun meydana getirdii sayy,
ç) Bakanlk: Çevre ve ehircilik Bakanln,
d) Biyokütle: Tarm veya ormanclk ürünü olan ve tamam veya bir ksm
içindeki enerjiyi geri kazanmak amac ile yakt olarak kullanlabilen
bitkisel maddelerin tamam veya bir ksmndan oluan ürünleri, tarm ve
ormanclktan kaynaklanan bitkisel atklar, ortaya çkan s geri
kazanlabiliyorsa gda ileme sanayisinden kaynaklanan bitkisel at,
üretim mahallinde birlikte yaklyorsa ve ortaya çkan enerji geri
kazanlyorsa kat hamuru üretimi ve kat hamurundan kat üretimi
srasnda oluan lifli bitkisel atklar, mantar atn, ahap koruyucular
ve kaplamalar ile muamele neticesi halojenli organik bileikler veya
ar metaller ihtiva eden ve özellikle inaat veya ykm atklarndan
kaynaklanan atklar içerenler hariç olmak üzere odun atklarn,
3 Temmuz 2009 CUMA Resmî Gazete Say : 27277
YÖNETMELK
KONTROLÜ YÖNETMEL BRNC BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar (30.03.2010, 10.10.2011,
13.04.2012, 16.06.2012, 10.11.2012 ve 20.12.2014 tarihinde yaplan
deiiklikler ilenmitir) Amaç MADDE 1 – (1) (1) Bu Yönetmeliin amac,
sanayi ve enerji üretim tesislerinin faaliyeti sonucu atmosfere
yaylan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halindeki emisyonlar
kontrol altna almak; insan ve çevresini hava alc ortamndaki
kirlenmelerden doacak tehlikelerden korumaya; hava kirlenmeleri
sebebiyle çevrede ortaya çkan umuma ve komuluk münasebetlerine
önemli zararlar veren olumsuz etkileri gidermeye ve bu etkilerin
ortaya çkmasn engellemeye ilikin usul ve esaslar belirlemektir.”
Kapsam MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; a) letmelerin kurulmas ve
iletilmesi için gerekli esaslar, iletmeden çkan hava emisyonlar ve
iletmenin etki alan içerisinde hava kirliliinin önlenmesinin tetkik
ve tespiti ile, yaktlarn, ham maddelerin ve ürünlerin üretilmesi,
kullanlmas, depolanmas ve tanmasna ilikin usul ve esaslar kapsar.
b) Aadaki hususlar kapsamaz: 1) 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayl
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu ile Türkiye Atom Enerjisi
Kurumuna verilen yetki alanna giren, insan sal ve çevrenin nükleer
yakt ve dier radyoaktif maddelerin radyasyonundan korunmasnda;
ilgili tesis, alet ve düzenekleri. 2) Açk ortam hariç olmak üzere i
sal ve güvenlii mevzuat kapsamna giren iyeri ortam havasn. 3)
letme, 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayl Resmî Gazete’de yaymlanan
Çevre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Yönetmeliin
4 üncü maddesi kapsamnda yer almyorsa, iletmeyi oluturan
tesis/tesislerin iç ortamnda hiçbir emisyonun olumad durumlarda ve
bu kapsamda hava alc ortamna baca, kap, pencere ya da benzeri
açklklardan herhangi bir emisyonun söz konusu olmad tesis, alet ve
düzenekleri ve alan kaynakl emisyonlarn olumad faaliyetleri.
Dayanak MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
Çevre Kanununa ve 29/6/2011 tarihli ve 644 sayl Çevre ve ehircilik
Bakanlnn Tekilat ve Görevleri Hakknda Kanun Hükmünde Kararnameye
dayanlarak hazrlanmtr.” Tanmlar MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte
geçen;
a) Atk gazlar: Kat, sv veya gaz emisyonlar ihtiva eden gaz halinde
salmlar,
b) Az Atkl Teknolojiler: Sanayi tesislerinden kaynaklanan atklarn
üretim prosesinin son aamasnda artlmasna dayal teknolojik seviye
yerine tercih edilen ve temiz üretim tekniklerini temel alan,
kirletmeyen, temiz ve az atkl teknolojileri,
c) Bacharach islilik derecesi: Bacharach Skalasnda atk gaz içindeki
partikül madde emisyonunun meydana getirdii sayy,
ç) Bakanlk: Çevre ve ehircilik Bakanln,
d) Biyokütle: Tarm veya ormanclk ürünü olan ve tamam veya bir ksm
içindeki enerjiyi geri kazanmak amac ile yakt olarak kullanlabilen
bitkisel maddelerin tamam veya bir ksmndan oluan ürünleri, tarm ve
ormanclktan kaynaklanan bitkisel atklar, ortaya çkan s geri
kazanlabiliyorsa gda ileme sanayisinden kaynaklanan bitkisel at,
üretim mahallinde birlikte yaklyorsa ve ortaya çkan enerji geri
kazanlyorsa kat hamuru üretimi ve kat hamurundan kat üretimi
srasnda oluan lifli bitkisel atklar, mantar atn, ahap koruyucular v