Upload
nguyenque
View
232
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
http://malayalamebooks.wordpress.com
ek]È]>Êil sÜuÉi
e`tiHYm]Ù
Ar]h B]gh
ek]È]>Êil sÜuÉi
E-book Published By http://malayalamebooks.wordpress.com/
April 2011
e`tiHYm]Ù
2
\ÔTÄh
AmuKh ............................................................................................................................. 3
91. pnyÎ]R k]v[ ..................................................................................................... 5
92. \zth ti>un]L ti>umnÓuek]Þuh kœkšiEy]gvuh ...................... 15
93. kp}iÆ]Èu náU>iyuh EdsmhgÙÊu v]>iy>uh .................................. 29
94. vijy]zdi m]H]«Yh........................................................................................ 40
95. nTuviEÙÏ]Èu BÈti>i ....................................................................................... 63
96. ArMušEdvnuh mÆ]Èu BÈti>iyuh ...........................................................88
97. muEÞáiÔi kZÿm]>]R ................................................................................. 97
98. mÉ]rs]Ùm]H]«Yh ...................................................................................... 116
99. O>u xV]miy]>ueT s]ph. ............................................................................... 130
100. puÙ}EÜ]ÈunáU>i ............................................................................................ 140
101. pnc{iÄ]Èu x>xVti ..................................................................................... 151
102. eveÔ]Tu náU>i............................................................................................ 157
103. ArMuš vÙiy b]ÙkZÿN ...................................................................... 171
e`tiHYm]Ù
3
AmuKh
k<iÇ O>u st]éÄ]Ùm]yi mÙy]šikšueT x]hx[k]>ik
jIvitÊieû O>u aviB]jYB]gm]yi m]riy atuÙYm]y O>u zgÖ
m]f[ ek]È]>Êil sÜuÉi vi>cic{ "e`tiHYm]Ù". EÙ]k
x]HitYÊil Ayi>eÊ]Îu >]vukLÄuh, |oEx]Ï[ kœkLÄuh
\Ôtuh, B]>tIyx]HitYÊil pWtzßÊinuh, kœ]x>it[x]g>
ÊinuÔ aEt Ø]nm]f[ mÙy]šx]HitYÊil |o zgÖ
ÊinuÔt[. ecákEs>i >]j]v[ mutl ti>uvÈ]Õ]diEksvN ve>
126 e`tiHYÆš]f[ |tieÙ \ÔTÄh. mÙy]šikL ni>vDi
tÙmurkš]yi eekm]rukyuh AxVdiÄukyuh ecy[tiÈuÔ |o
kZtiyueT jnzpiyty[Ä[ |Îuh aÙ[pvuh kurv[ vÎiÈiÙ} `Ît[
|tieû mHtVeÊ višiEc{]tuÎu.
yUEr]pYM]R v>uÎtinu muáuÔ Ek>šÊieÙ jnjIvit
Êieû O>u xjIvm]y cizth |o kœkšil nmuÄu k]fuv]N
x]DiÄuh. Ek>šÊieÙ EÑztÆL, j]tivYvØ, A>]Dn]
xzád]yÆL, \XvÆL, >]j]ÄM]R, zb]ªf EzsæM]R,
vI>n]ykM]R, n]Èuzpm]fim]R, p¥itM]R, kvikL, mzßv]di
kL, eevdYM]R, yÑikL, BUtEzptÆL, gjvI>M]R `ÎuEvÞ]
jnjIvitÊieÙ `Ù}]Êienyuh zptiniD]nh ecy{uÎ kœ]p]zt
Æešyuh >hgÆešyuh atYßh atisEy]¬i Ey]eTyuh AkRS
fIym]yuh ek]È]>Êil sÜuÉi |til avt>iÏiÄuÎuÞ[.
cu>uÄÊil mDYk]ÙIn Ek>šÊieÙ x]hx[k]>ik jIvit
Êieû O>u xmzgvuh, atY]þ>Yk>vuh aEtxmyh AxV]dYk>
vum]y kœ]>UpÊiÙuÔ O>u viv>fm]f[ e`tiHYm]Ù `Îu
pry]h. atuteÎy]f[ |o zgÖÊieû zpEtYktyuh. |tieÙ
kœkL v]yic{riy]nuÔ avx>h |o tÙmuryieÙyuh v>uh
tÙmuryieÙyuh `Ù}]vRÄuh ÙBYm]Äuk `Î \EÌsEÊ]eTy]f[
e`tiHYm]Ù `Î zgÖeÊ QijieeÕx[ ecy{uv]nuÔ |o
Ezp]jÀ[ A>hBic{t[.
e`tiHYm]Ù
4
e`tiHYm]ÙyueT Ar]h B]gh |-buÄ[ |Î[ v]ynÄ]>ueT
muÎil xxEß]Sh avt>iÏiÄuky]f[. e`tiHYm]ÙyieÙ 126
aÍY]yÆL pURÉm]y EsSh Oe>]Õ |buÄ[ Ayi zpxiÍI
k>iÄuÎtiEnÄ]L e`tiHYm]ÙyueT AdYptiÏieÙEÏ]eÙ `Èu
B]gÆšiÙ]yi Ej]Ùi tI>uÎ mury[Ä[ O]E>] B]gÆšuh zpxiÍI
k>iÄuv]nuh, avx]nh `Ù}] B]gÆšuh EcRÊ[ Oe>]Õ |-
buÄ]yi zpxiÍIk>iÄuv]num]f[ \EÌsic{i>iÄuÎt[. aÆeny]
efÜil |o Ezp]jÀ[ tI>uÎtuve> v]ynÄ]RÄu k]Êi>i
EÄÞi v>iÙ}EÙ}].
e`tiHYm]ÙyueT AdYeÊ 90 aÍY]yÆšuLeÄ]ÔuÎ
aWu B]gÆL |tinkh |-buÄ[ Ayi |o Eb}]gil zpxiÍI
k>iÄeÏTukyuÞ]yi. tuTRÎuÔ 13 aÍY]yÆšuLeÄ]ÔuÎ
Ar]h B]gh |Îu v]ynÄ]>ueT muÎieÙÊuky]f[.
|o xh>hBÊin[ xH]y xHk>fÆL nlkiy `Ù}]
\d]>mnx[kE>]Tuh, e`tiHYm]Ù QijieeÕx[ ecy{uÎ TImieÙ `Ù}]
ahgÆEš]TumuÔ HZdyhgmm]y nài |vieT E>KeÏTuÊuÎu.
- zpx]DkN
e`tiHYm]Ù
5
91. pnyÎ]R k]v[
Ek>šÊiÙuÔ Bzdk]šIEÑztÆšilevc{u zp]œmYvuh
zp]D]nYvuh ti>um]³]hkuÎuk]v[, ek]TuÆÙ}URÄ]v[, pnyÎ]R
k]v[ `Îivy[Ä]efÎuÔtu zpxiÍm]fEÙ}]. |o EÑztÆL
AkZtiyiÙuh mÕuh ~kEdsh tuÙYÆš]yiÈ]fu k]feÏTuÎt[.
`Î]l |vyil zp]D]nYh ti>um]³]hkuÎin]efÎu zbiÈISu
mÙb]riÙuÔv>uh atÙ}, ku>uhbÄ]vin]efÎu ek]c{iÄ]>uh
atumÙ}, pnyÎ]R k]vin]efÎu ti>uvit]hkUriÙuÔv>uh
vic]>iÄukyuh pryukyuh ecy[tuEp]>uÎuÞ[. |>u xVEds]Bi
m]nh ek]eÞÎÙ}]et meÕ]Îuh vic]>iÄ]nueÞÎu Et]ÎuÎiÙ}.
pnyÎ]Rk]vu Øitiecy{uÎt[ ti>uvit]hkUR xhØ]n
Êu ti>uvÙ}]Ê]ÙUÄil p>umÙEdsÊ]f[. |vieT kTzpEdsÊu
"zsyiÄUR" (cirv]yil) `eÎ]>u Ek]viÙk (>]jmài>)muÞ[.
aviETÄu pÞu Eds]DiptYvuh n]Tuv]<[cyumuÞ]yi>uÎu. A
Ek]yiÄeÙtáu>]N pÞ[ p>EdsÊu pnyÎUR (pnyUR)Ä]vil
EÏ]yi Bgvtiey Exvic{u zptYÑm]Äi, tEÎ]TukUTi teû
EdsÊu vÎu teû kuTuhbp>Edvty]yiÄuTiyi>iÄfemÎ[
aEpÑiÄukyuh atinu mrupTiy]yi Bgvti, "niÆL muEá
ep]y[eÄ]Ôfh. w]N `eû a¢eû aTuÄl vÎuek]Ô]h.
w]N avieT v>uÎ xmyh `eßÜiÙuh aTy]šh k]fuh.
aEÏ]L `eÎ avieT yœ]viDi kuTiyi>uÊieÄ]Ôfh"
`Î>ušiec{y{ukyuh ecy[tu.
kTzpEdsÊu EmÙ[prÇ cirv]yilEÄ]viÙkmi>iÄuÎ
ØÙÊieû ki<Äuvsh ndiy]f[. A ndiyueT ki<EÄÄ>yil
n]Ùuvsvuh O>u tu>uÊuh atieû pTiÇ]Er aÕÊu ndItI>Êu
teÎ pþim]BimuKm]yi p>su>]mn]l zptiæiÄeÏÈ siveû O>u
EÑztvumuÞ[. Bzdk]šiyueT pitZØ]nh vHiÄuÎt[ sivn]k
y]l Edvi a>ušiec{y[ttieû x]>h. t]N |o EÑztxÎiDiyil
vÎuek]Ô]emÎ]efÎu mnÓiÙ]ÄieÄ]Þu táu>]N ti>ic{u
Ep]>ikyuh siveû EÑztÊil cuÕáÙÊinkÊuteÎ Edviey
e`tiHYm]Ù
6
zptiæiÄuÎtinu EvÞuÎ ØÙÆeš]eÄ \Þ]Äic{uek]Þu
k]Êi>iÄukyuh ecy[tu.
aÆenyi>uÎEÏ]L O>u evÔiy]<[cn]L aRÍ>]ztixmy
Êu ki<ÄuniÎ[ ~Õvuh vÙiyt]y O>g[niEg]šh Ak]sm]REÅf
pTiÇ]Èu EmÙ[prÇ sivEÑztÊieû aTuÄl niÎi>uÎ O>u
k>iányueT azgB]ghve> v>uÎtuh avieT at[ xVÙ[pEn>h
jVÙic{uek]Þi>iÄuÎtuh pÙ>uh kÞu. atu BgvtiyueT v>v]
efÎu visVxic{u táu>]N aTuÊ O>u divxh suBmuHURÊÊil
Bgvtiey xp>iv]>h zptiæiÏic{u. Bgvtiey A EÑztÊil
O>u ØÙÊu m]ztmÙ} zptiæic{t[. pTiÇ]Èu dRsnm]yi avieT
p>su>]mN O>u sivÙihgh zptiæic{iÈueÞÎu muáu prÇiÈu
ÞEÙ}]. A siveû zsIEk]viÙinu etÄuvsÊu tiTÏÔi Ø]n
Ê[ m]tZs]ÙEy]TuEcRÊuteÎ ki<EÄ]È[ dRsnm]yiÈ]f[ Edvi
ey AdYh zptiæic{t[. A zptiæ Bgvti d]>ukvED]dYu¬ y]yi
~Õvuh Ek]pEÊ]TukUTi yuÍBUmiyil niÎi>uÎ A DY]n
EÊ]TukUTiy]yi>uÎtin]l Edvi avieT atYuzgmURÊiy]yi
ÊIRÎu. pieÎ BgvtiyueT zptiæ vTEÄ]È[ dRsnm]yi OÎu
kUTi nTÊic{u. atu d]>ukvD]nß>h Edvi >¬]BiSi¬s>I>
y]yi, Ek]pEvpitg]ztiy]yi yuÍBUmiyil niÎi>uÎ A DY]n
EÊ]TukUTiy]yi>uÎu. atin]l avieTyuh Edvi ~Õvuh ByÜ>i
y]yiÊeÎy]f[ p>ifmic{t[. |o zptiæ zptiæ]m]tZÄšueT
kUÈÊil vI>BzdN, gfpti `ÎI mURÊikEš]TukUTiy]f[. |o
bihbÊiÜÙ]f[ BgvtiÄu c]ß]Èh mutÙ]yv nTÊuÎt[.
|ztyuh prÇtuek]Þ[ |o EÑztÊieû ~kEdsm]y O>u
xV>Up¡]nh v]ynÄ]RÄu xiÍiÄuemÎu visVxiÄuÎu.
ti>um]³]hkuÎiEÙ] ek]TuÆÙ}UR k]viEÙ] Ep]yiÈuÔvRÄ[ A
>Þu ØÙÆšieÙ EÑztvuh |o EÑztvuh tÐiÙuÔ zpD]n
vYtY]xh A >Þu ØÙÊuh siveû zptiæ ki<EÄ]Èu dRsn
m]yiÈuh |vieT pTiÇ]Èu dRsnm]yiÈum]efÎuÔtum]ztm]
efÎu \oHiÄ]vuÎt]f[. |vieT siveû zsIEk]viÙinu Ene>
pTiÇ]ruvsÊ[ O>u bÙiÄlÏu>yuÔtu kUT]et BgvtiyueT
e`tiHYm]Ù
7
nTy[ÄuEne> vTÄuvsÊuh O>u bÙiÄlÏu>yuÞ[. vTÄuvsÊu
kUTi bÙiÄlÏu> |vieT viEsSic{uÔt]f[.
viDizpk]>h zptiæ nTÊukyuh zkmzpk]>h ptiv]yi
pUj]dikL nTÊiÊuTÆukyuh ecy{uky]l |vieT BgvtiyueT
x]ÎiÍYvuh s¬iyuh zkmÊiÙDikh vRÍiÄuky]l pkl
xmyÊuEp]Ùuh k]vilEÏ]kuv]N jnÆL OÎu nTuÆ]Ê
v>]yi BUEÙ]kÊieÙÆumieÙ}Î]yiÊIRÎu. aviTueÊ Øiti
vic]>ic{]l |et]>ÛutmÙ}t]nuh. evÔiy]<[c, ec]v{]<[c
mutÙ]y divxÆšil aRÍ>]zti xmyÊuh mÕuh avieT ciÙ
ByÜ>séÆšuh mÕuh EkLÄuk k]ÙzkEmf x]D]>fm]yi
ÊIRÎu. d]>uknum]yiÈuÞ]y yuÍxmyÊu Edvi yuÍBUmiyiÜl
Es]Bic{tien m]RÄE¥y mHRSi vRÉic{i>iÄuÎt[:
"Evt]šImuKkà>]dVigšieet-
>uc{¥HUHU>eevR
BUtEzptpis]cik]kiÙukiÙ]-
>]eevRÐH]eeB>eev®
Ek]dE¥]t[kTsi²inIJfJf-
zpDV]nEk]Ù]HeeÙR
EB>IduàuBieetþ x³utjg-
c{zkh bBo c¥ik]"
`Î]fEÙ}]. |o ØitiyiÙ]f[ Edvi avieT višy]Ti
ÊuTÆiyt[. pieÎ mnuSYR ByeÏT]etyi>iÄuÎetÆeny]f[?
pnyÎ]R k]vieÙ Øiti |zpk]>emÙ}]m]yiÊIRÎEÏ]E<Äuh
eedvgtY] avieT O>u evšic{Ï]TumuÞ]yiÊIRÎu. atu jnÆ
LÄ[ ~Õvuh AsV]xk]>fm]yiÊeÎ Bvic{u. evšic{Ï]TuÞ]y
t]yi ariÇ[ jnÆL xÜTmriyiÄuÎtinuh kÙ[pn EkLÄuÎ
tinum]yi nTyil kUTi muÈup]Ti>uÎu. |o jnÆšueT kUÈÊil
aEzgx>n]yi>uÎt[ cirv]yilEk]viÙkÊu táu>]n]yi>uÎu
evÎuÔtu viEsSic{u pryfemÎiÙ}EÙ}].
e`tiHYm]Ù
8
jnÆL xVÙ[pEn>h muÈup]Ti>uÎEÏ]L evšic{Ï]Tu tuÔi
vÎu. \Ten táu>]N, "|o EdsÊuÔ jnÆeš >ÑiÄ]n]yi
È]f[ Edviey Exvic{u xEß]SiÏic{[ |vieTeÄ]ÞuvÎu mury[Äu
zptiæ mutÙ]yv nTÊic{u pUjic{u Exvic{uek]Þi>iÄuÎt[.
`Î]ÙiEÏ]L |o diÄiÙuÔ jnÆLÄu EpTic{iÈu purÊirÆi
ÓW>iÄ]enÎÙ}, >]ztik]ÙÆšil av>v>ueT gZHÆšil
kiTÎurÆ]NEp]Ùuh nivZÊiyiÙ}]ety]yi>iÄuÎu. |tiEÙÄ[
`eßÜiÙuh xm]D]nmuÞ]ÄiÊÎ[ |o jnÆeš >ÑiÄfemÎ[
vinypURv{h aEpÑic{uek]ÔuÎu" `Îriyic{u. atinu mrupTi
y]yi evšic{Ï]T[ (BgvtiyueT niÙyil) "|vieT nTÊic{ zptiæ,
kÙsh mutÙ]yvek]Þuh ptiv]yi nTÊiv>uÎ pUjkLek]Þuh
w]N atYßh xßu¨y]yi>iÄuÎu. w]nivieT jnÆeš
\pzdviÄukEy] ByeÏTuÊukEy] ecy{uÎiÙ}. O>iÄÙuh
aÆeney]Îuh ecy{ukyumiÙ}. `Î]l w]N |EÆ]Èu Ep]Î
EÏ]L `eû p>iv]>Æšuh |EÆ]Èu Ep]Îu. av>ivieT vÎiÈ[
|tuve> avRÄu y]et]Îuh A>uh ek]TuÊiÙ}. atin]ÙvR
Sulpip]x]dikLek]Þ[ ~Õvuh p>vs>]yi>iÄuÎu. visÏuh
d]Hvuh xHiÄvy{]ety]yiÈ[ avR kiTÎu niÙvišiÄuÎ sé
m]f[ |vieT jnÆLÄ[ BItik>m]yi>iÄuÎt[. avR mnuSYe>
ByeÏTuÊukyÙ}]et mÕuviDÊil \pzdviÄ]et |tuve>
aTÆiÏ]RÊiÈuÔt[ w]N piTic{uniRÊIÈ]f[. |ni avR w]N
tTuÊ]Ùuh niÙ[ÄuemÎu Et]ÎuÎiÙ}. avR visÏuh d]Hvuh
tIRÄuÎtin]yi |vieTniÎ[ |rÆiEÏ]y]l pieÎ |o
diÄieÙÆuh O>uÊE>yuh evEc{ÄukyiÙ}. atin]l ave>
tZp[tieÏTuÊ]n]yi `eßÜiÙuh \Ten ecy[tuek]Ôfh.
|niyuh atinu t]mxiÄuÎpÑh pieÎ `EÎ]Tu xÜTh
prÇ]Ùuh y]et]>u PÙvumuÞ]kuÎtÙ}" `Îu kÙ[pic{u.
aEÏ]L táu>]nuh jnÆšuh p>iv]>Æeš tZp[tieÏTuÊ]n]yi
|vieT `ß]f[ ecEy{ÞetÎukUTi kÙ[piÄfh `Î[
aEpÑic{u. atinu mrupTiy]yi evšic{Ï]Tu kÙ[pic{t[, "|vieT
An, AT[, Ek]<i mutÙ]yvey evÈi n]Ù[peÊ]Îu divxh
ku>uti nTÊfh. OTuvil pzßÞu divxh n>bÙikUTi Evfh.
e`tiHYm]Ù
9
n>bÙiÄu knYkm]>]yi>iÄuÎ x[ztIkešy]f[ evEÈÞt[.
|Æen AÞuEt]ruh n]Ù[peÊ]Îu divxh ecy[tuek]Þi>u
Î]l `eû p>iv]>Æš]y BUtEzptpis]c]dikešÙ}]h tZp[ti
eÏÈuek]Ôuh. pieÎ avR Ae>yuh ByeÏTuÊukyuh \pzdvi
Äyuh OÎuh ecy{ukyiÙ}" `Î]f[. aÆien táu>]nuh jnÆšuh
xÐtiÄukyuh aDikh t]mxiy]et EmlprÇ zpk]>h
n]Ù[peÊ]Îu divxeÊ ku>uti nTÊukyuh aÆen AÞu
Et]ruh nTÊieÄ]Þi>iÄukyuh ecy[tu. atin]l muáuEkÈi>uÎ
ByÜ>séÆL EkLÄ]ety]vukyuh jnÆšueT Byh O>uviDh
smiÄukyuh ecy[tu. aÄ]Ùh mutl b]ED]pzdvmuÔv>uh E>]g
b]DitM]>uh xß]n]Rœikšuh mÕum]y jnÆL pnyÎ]R k]vil
ec{Îu BjiÄukyuh v<ip]TukL k<iÄukyuh xkÙ]BI¨Æšuh
x]DiÄukyuh ecy[tutuTÆi. pnyÎ]Rk]vilec{Îu Bjic{]l
xkÙk]>YÆšuh x]DiÄuemÎu O>u visV]xh jnÆšueT |Tyil
\Þ]yiÊI>ukyuh at[ EÙ]kzpxiÍm]yiÊI>ukyuh ecy[tu.
|Æenyi>uÎ k]ÙÊ[ O>iÄl O>u vÙiy ek]án]n
aáÙÏue< zsIkZÿxV]miyueT EÑztÊieû mtilÄkÊu evc{u
c>iÇu (m>ic{u). AnkL c>iÇ]l c>iyuÎ ØÙÊu teÎ
ku<ic{umUTukyÙ}]et atien meÕ]>u ØÙÊuek]ÞuEp]yi
mrvuecy{uk ptiviÙ}EÙ}]. AnkšueT mZts>I>h evÈimuric{u K¥
Æš]Ä]et OÎ]yi meÕ]>u ØÙEÊÄu ek]ÞuEp]kuv]N
x]DiÄukyumiÙ}. `Î]l ecákEÒ>i >]j]vin[ Aney EÑzt
Êieû mtilÄkÊuteÎ mrvuecy{uÎtinuh atien avieT
|Èu evÈi muriÄuÎtinuh xÐtmiÙ}]yi>uÎu. atin]l AnyueT
mZts>I>h avieTniÎu m]ÕuÎtin[ `ß]f[ EvÞetÎ[ avieT
AEÙ]cny]yi. aEÏ]L O>]L "pnyÎ]R k]vilec{Îu muÈu
p]Ti>uÎ]l evšic{Ï]Tu tuÔukyuh |tiEÙeÄeßÜiÙuh nivZÊi
m]RÅh \Þ]ÄiÊ>ikyuh ecy{uh" `Î >]jxÎiDiyil ariyic{u.
\TEn >]j]vieû AšukL kÙ[pnzpk]>h pnyÎ]Rk]vilec{Îu
muÈup]Ti>iÄukyuh evšic{Ï]Tu tuÔivÎEÏ]L xÜTmriyiÄukyuh
ecy[tu. aEÏ]L evšic{Ï]T[, "jnÆL `eÎ p>IÑic{utuTÆi
e`tiHYm]Ù
10
yi>iÄuÎu. AeÈ, |tuh `niÄu xEß]Sh teÎ. `Î]l
Ep]k]h" `Îu kÙ[piÄukyuh aáÙÏue< niÎ[ vÎi>uÎvE>]
eT]>umic{[ A ØÙÊuecÎ[ Aney višic{[ `fIÏic{[ nTÊi
v]TEÊ]ÈinÏurÊ]Äukyuh ecy[tu. EdvxEÜtØÙÊieû
atiRÊiy]y v]TEÊ]Tu kTÎuk<iÇEÏ]L An avieT vI<u
kyuh ecy[tu. evšic{Ï]Tieû |o aÛutzpvZÊikÞu >]j]vuh
jnÆšuh vix[myp>vsM]>]yiÊI>ukyuh pnyÎ]R k]vil
BgvtieyÄuric{[ avRÄ[ ašviÙ}]et B¬iyuh visV]xvumuÞ]yi
ÊI>ukyuh ecy[tu. atin]l ecákEÒ>i >]j]vu pnyÎ]R
k]vu EdvxVh vky[Äu muÎUÕiyrupÊiyWu pr puWniÙh k>
em]<iv]yi ptic{uek]TuÄukyuh xVRÉ>citÆšuh, >t[nKcitÆ
šum]y aEnkh ti>uv]B>fÆL nTy[Äuevy[Äu kyuh ecy[tu.
A ti>uv]B>fÆešÙ}]h "ecákEÒ>i vk" `Îu Ep>u evÈiyiÈu
Ôt[ |Îuh k]ú]nuÞ[. puWÄÞh |Îu EdvxVh vk eek
vs]nuBvÊilÊeÎyi>iÄuÎuÞ[.
aáÙÏu< n]Tu piTic{TÄi ti>uvit]hkUriEn]Tu EcRÊ
tieû EsSh ecákEÒ>ivk `Îu Ep>u evÈiy ciÙ ti>uv]B>
fÆL pnyÎ]Rk]viÙueÞÎu mnÓiÙ]vuky]l >]my{N dšv
avkUTi eekvseÏTuÊi ti>uvit]hkUR mH]>]j]vieû B¥]>
ÊiÙ]ÄfemÎu vic]>ic{[ atiEÙÄ[ ciÙ zsmÆL ecy[tu
tuTÆi. A zsmh tuTÆiyEÏ]LÊeÎ >]my{nu pniy]>hBiÄu
kyuh at[ atikÚinm]y vxU>idInm]yiÏ>ifmiÄukyuh ecy[tu.
dInmuÔ diÄukšil xW>iÄukEy] dInÄ]e> k]fukEy]
y]et]Îuh ecy{]et tniÄ[ |o dInh v>]N k]>femeßÎ[
>]my{N zps[nh evÏic{uEn]ÄiyEÏ]L pnyÎ]Rk]vil Bgvti
yueT muteÙEß] apH>iÄfemÎ[ vic]>iÄuky]l BgvtiÄ[
viE>]Dh \Þ]yi>iÄuÎuevÎuh atin]Ù]f[ |o E>]gmuÞ]yi>i
ÄuÎetÎuh zps[nÄ]>N viDic{u. atin]l >]my{N dšv teû
etÕin[ ciÙ zp]yþiÊÆL mnÓuek]Þ[ niþyic{iÈ[ pnyÎ]R
Ek]viEÙÄu ciÙ Ašukeš ayc{u. >]my{eû AšukL ecÎEpÑi
Äuky]l pnyÎ]Rk]vieÙ evšic{Ï]Tu tuÔi m]EvÙiÄ>
e`tiHYm]Ù
11
>]my{N kiTÎi>uÎ ØÙÊuecÎ[ aEÌHÊieû EdHÊil
Bx[mmiÈu. >]my{eû EdHÊil Ap]dcUQh O>uEp]eÙ pureÏÈi
>uÎ ku>uÄL tlÑfh m]ÇuEp]vukyuh >ÞumUÎu divxh
ek]Þ[ aEÌHÊinu pURÉxuKh xiÍiÄukyuh aEÌHh kušic{u
pnyÎ]Rk]vilec{Îu et]<ut[ t]N niþyic{i>uÎ zp]yþiÊ
vuh v<ip]TukšuemÙ}]h nTÊukyuh ecy[tu. m]RÊ]¥vRÐ
mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þ[ |o viv>mriÇ[ pnyÎ]Rk]vu
EdvxVÊiEÙÄu niÙvuh pu>yiTvuh ~t]nuh ØÙvuh (|EÏ]<
eÊ ašvuzpk]>h AErÄR) k>em]<iv]yi ptic{uek]TuÄuÎtin[
kÙ[pic{u cÈhekÈukyuh ecy[tu. |tiEÙÄ[ `<utiy nIÈu tuÙYh
c]RÊiyt[ ek]Ù}h 926-]m]Þu mInm]xh 11-]htIyti AefÎu
k]fuÎu.
tdnß>h p]Rv{tImH]>]¡i n]Tuv]fi>uÎEÏ]L div]n]
yi>uÎ mFEzT] x]y[pvRkL pnyÎ]Rk]vieÙ ti>uv]B>fÆ
ešÙ}]em]Îu k]ffemÎu niþyic{u. at[ an]vsYm]efÎuh
atinuEp]y]l ApÊuÞ]EyÄ]emÎuh mÕuh ciÙR prÇiÈuh
xÐtiÄ]et x]y[pvRkL xRÄIÈ]yi m]EvÙiÄe> ecÎi>uÎ
EÏ]L ti>uv]B>fÆešÙ}]h avieT ek]ÞuecÙ}uÎtin[
pnyÎ]Rk]vieÙ EdvxVk]>Y]EnVSfÄ]>ueT EpRÄ[ `<utiy
yc{u. div]eû \Ê>vien vkevy[Ä]etyi>iÄuÎtu yu¬mÙ}EÙ}]
`Îu vic]>ic{u EdvxVÄ]R ti>uv]B>fÆešÙ}]h epÈikšiÙ]Äi
`TuÏic{uek]Þ[ m]EvÙiÄe> x]y[pvRkL t]mxiÄuÎ ØÙÊu
ecÎu. \Ten x]y[pvRkL epÈikeš]eÄ turÄ]N A¡]pic{u.
O>u epÈi turÄukyuh x]y[pvRkL atinkEÊÄu En]Äukyuh
aEÌHh Eb]DhekÈu niÙÊuvI<ukyuh O>umic{uk<iÇu. pieÎ
mUEÎmuÄ]l n]<ik k<iÇtinuEsSm]f[ x]y[pvRkLÄ[
Eb]Dh vIft[. Eb]DÑyh nIÆi `fIÕyuTen x]y[pvRkL
t]N ecy[t etÕin[ zp]yþiÊm]yi Ayi>h pfh ek]TuÊiÈ[
epÈikešÙ}]h pUÈi \Ten mTÄieÄ]Þuep]y[eÄ]ÔuÎtin[
anuvdiÄukyuh EdvxVÄ]R \Ten azpk]>h ecy{ukyuh
ecy[tu.
e`tiHYm]Ù
12
O>]Þil ptivuEp]eÙ k]šiyUÈu (ku>uti) nTÊi
n]Ù[peÊ]Î]h divxh n>bÙiÄ]yi ek]ÞuecÎi>uÎ knYk
ey evÈ]n]yi AyuDemTuÊ[ O]Æiy xmyh avL xEß]S
B]vEÊ]TukUTi ci>ic{u. \Ten evšic{Ï]Tu tuÔivÎ[ "aveš
ek]Ù}Þ; avL `eû p>ic]>iky]yi p]RÊuek]ÔeÈ. avšil
niÎuÞ]kuÎ xß]np>á>kšuh `eû p>ic]>kvZÊiyil
ÊeÎ jIvic{uek]ÔeÈ. |ni |vieT ALevÈiÄu>uti O>iÄÙuh
EvÞ. `eû ki<EÄ nT \Ten aTc{uek]Ôfh. ALevÈiÄu>uti
avx]niÏic{tieû aTy]šm]yi aTy[ÄuÎ A v]tiÙini
turÄfemÜil AnevÈiÄu>uti k<iÄfh. aÙ}]et A nT
turÎ]l atY]pÊuÞ]kuh" `Îu kÙ[pic{u. aÎTc{ A ki<EÄ
nT |EÏ]<uh aTc{uteÎ kiTÄuÎu. n>bÙiÄ]yi ek]Þu
v>ikyuh EdviyueT kÙ[pnzpk]>h viÈyy[Äukyuh ecy[t
knYkyilniÎuÞ]yi vRÍic{ kuTuhbÄ]R AdYh EdviyueT
p>ic]>kM]>]yi>uÎuevÜiÙuh |EÏ]L avR EdvxVÊieû
\TmØM]>]yi>uÎ zx]yiÄUR (cirv]yiÄl) Ek]viÙkÊuk]>uh
av>ueT s]K]kuTuhbÆšiÙuÔv>uh kUTi EdvxVÊieÙ xkÙ
aDik]>Æšuh A kuTuhbÄ]RÄ[ O<iÇuek]TuÊtin]Ù]f[
avRÄvieT xRv{xV]tzßYh xiÍic{t[. |o kuTuhbÄ]R
EmÙ[prÇ Ek]viÙkÆšiÙuÔvRÄu Eds]DiptYvuh n]Tuv]<[c
yumuÞ]yi>uÎ k]ÙÊ[ av>ueT Exn]n]ykM]>]yi>uÎtin]l
av>ueT \pjIvnÊin]yiÈ]f[ EdvxVh avRÄ[ viÈuek]TuÊ
etÎ]f[ pryuÎt[, anY]DIneÏTuÊeÏÈ ØÙÊu tÆL
zpEvsiÄuÎtu yu¬meÙ}EÎ] kurc{iÙ]efEÎ] mEÕ] vic]>i
c{iEÈ] `Eß], |EÏ]L EmÙ[prÇ Ek]viÙkÆšiÙuÔvR A
EÑztÊieû bÙivÈÊinkÊu kTÄ]riÙ}. |EÏ]L EdvxVh k]>Y
ÆL xRv{xV]tzßYEÊ]TukUTi aEnVSic{uv>uÎ kuTuhbÄ]e>
"AdiÒM]R" `Î]f[ prÇuv>uÎt[. |t[ "ALevÈiEsSic{vR"
`ÎuÔtieû EÙ]pm]efÎuh avR pryuÎuÞ[. mÕu ciÙ>ueT
aBizp]yh "AEdsYM]R" `ÎuÔtu EÙ]pic{[ AdiÒM]>]yi
ÊIReÎÎ]f[. |o >Þ]meÊ aBizp]ym]f[ kurc{ukUTi
yu¬iyu¬m]yi>iÄuÎetÎu Et]ÎuÎu.
e`tiHYm]Ù
13
|vieT x]Ñ]l zb]ªfR pUj]dikL nTÊiy]l Bgvti
yueT eectnYh vRÍiÄukyuh at[ jnÆLÄ[ \pzdvk>m]yi
ÊI>ukyuh ecy[EtÄuemÎu vic]>ic{[ s]ßiÄu niymic{i>iÄuÎt[
v]xiæzb]ªfR (aTikL) `eÎ]>u j]tiÄ]e>y]f[. ek]TuÆ
Ù}U>uh aTikšueT pUjEy] puS[p]²ÙiEy] ~t]eÞ]eÄ ptivu
ÞEÙ}].
|vieT aTikšueT pUj kUT]et ptiv]yi AdiÒM]>ueT
pUjyumuÞ[. pEÑ at[ EÑztÊinu purÊ[ pÔiyr `Î
ØÙÊu evc{u s]E¬y>Itiyil mdYniEvdYEÊ]TukUTiyum]f[
nTÊiv>uÎt[.
|vieT ALevÈiÄu>uti EveÞÎuevc{uevÜiÙuh Ek]<ievÈi
Äu>uti |EÏ]<uh1
1 ek]Ù}vRSh 1104-l
ptiv]yi nTÎuv>uÎuÞ[. atu nTÊuÎtuh
AdiÒM]R tÎy]f[. |o kuTuhbÄ]R vÙiy mzßv]dikš]f[.
|vR mzßv]dh xhb³ic{u pÙ aÛutkRÐÆL zpvRÊic{i
ÈuÔt]yi EkLviyuÞ[. vix[t>ByÊ]l avyieÙ]Îuh |vieT
viv>iÄuÎiÙ}. k]vieÙ evšic{Ï]T]yi>iÄuÎtuh |v>ueT kuTuhb
Êil aÎÎu mUÏ]yi>iÄuÎv>]fEzt.
BgvtiyueT s¬i vRÍiÄ]etyi>iÄ]N |vieT pÙ
~RÏ]Tukšuh ecy[tiÈueÞÜiÙuh atu divxhzpti vRÍic{uv>u
ÎtÙ}]et OÈuh kuryuÎiÙ}. Ek>šÊieÙ 64 zg]mÆšil 63-
]mEÊt]y "|šiBYh" zg]mh pnyÎ]RÄ]vu EÑztÊilniÎ[
~kEdsh O>u PREÙ]Æu Ene> vTÄ]f[. BgvtiyueT
vTEÄ]ÈuÔ zptiæyueT Ene> Aytuek]Þ[ A zg]mh zkEmf
Ñyic{[ |EÏ]L "zg]Em] n¨®" `ÎuteÎy]yi>iÄuÎu. avieTyu
ÔvR yœ]RËÊil "|šiBY"M]>um]yiÈuÞ[. pÞ[ Dnpu¨iek]Þuh
jnpu¨iek]Þuh zpbÙeÏÈi>uÎ A zg]mh |Æeny]yiÊIRÎt[
EdviyueT dZ¨ip]thek]Þ]efÎ]f[ jnÆšueT visV]xh.
e`tiHYm]Ù
14
k]vieû ki<EÄ nTyuh |ÆenteÎ AyiÊIRÎi>iÄuk
y]f[. avieT |EÏ]L a> PREÙ]Æu vItiyil ~kEdsh
>ÞumUÎu n]<ik dU>hve> ki<EÄ]È[ ALÏ]RÏuh kZSiyuh
y]et]ÎumiÙ}]et evruh t>is]yiÈ]f[ kiTÄuÎt[. EdviyueT
dZ¨iÄ[, Ene> p]RÊ]Ùuh kZSi ecy[t]Ùuh OÎuh gufm]vuk
yieÙ}Îuh `Ù}]h Ed]Sm]yiEÈ p>ifmiÄyuÔU `Îum]f[ jnÆ
šueT visV]xh.
b]ED]pzdvÆL nIÆuÎtin]yiÈuh E>]gÆL smiÄuÎti
n]yiÈuh xß]n]RËm]yiÈuh mÕuh |EÏ]<uh pnyÎ]RÄ]vil
ec{Î[ aEnkm]šukL BjiÄukyuh aBI¨h x]DiÄukyuh ecy[tu
Ep]>uÎuÞ[. BjnÄ]>uh v<ip]Tuk]>uh A>umiÙ}]et avieT O>u
divxhEp]Ùuh |EÏ]<umuÞ]yi>iÄuÎiÙ}. AkÏ]eT vic]>ic{]l
pnyÎ]R k]vil BgvtiyueT m]H]«Yh acißnIyvuh
v]c]mEg]c>vum]efÎuteÎ prEyÞiyi>iÄuÎu.
pnimtiyfiyuh zsIp]Rv{tIseû enÕi
Änlmi<iyiÙudiEc{]>IsV>I! visVn]Eœ!
anisvumyi! yuS[mltZÏdh kUÏuemÎil
Äniyuk pnyÎ]RÄ]ev<uh Edvi! m]Ey!
e`tiHYm]Ù
15
92. \zth ti>un]L ti>umnÓuek]Þuh
kœkšiEy]gvuh
ghBI>]synuh xhgItx]HitYkusÙenÎÙ}, xkÙkÙ]vÙ}B
num]yi>uÎ xV]titi>un]L >]mvRÐmH]>]j]vu ti>umnÓieÙ
kniæzB]t]v]y \zth ti>un]L m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]vu
ti>umnÓuek]Þ[ ti>uvvt]>h ecy[t>ušiyt[ ek]Ù}h 990-]m]Þu
ciÆm]xÊiÙ]yi>uÎu. |o ti>umnÓuek]Þ[ aviTueÊ EjYæ
zB]t]vienEÏ]eÙteÎ g]hBI>Yvuh pÙ B]Skšil p]¥itYvuh
xhgItx]HitYÆšil annYx]D]>fm]y eenpufYvuh
xá]dic{i>uÎieÙ}ÜiÙuh mÙy]šh, xhx[kZth, |hg}IS[ `ÎI B]S
kšil x]m]nY¡]nvuh O>uviDh kvit]v]xnyuh aviETÄu
Þ]yi>uÎu. aviETÄu xhx[kZtB]S]¡]nvuh O>u viDh
kvit]v]xnyumuÞ]yi>uÎu `ÎuÔt[ aviTuÎ[ kÙ[pic{uÞ]
Äiy "xihHDVjc>ith" AÈÄœek]ÞuteÎ x[p¨m]kuÎuÞ[.
xV]titi>un]L >]mvRÐmH]>]j]vu ti>umnÓiEÙÄ[ ek]Ù}h
1004-]m]Þu ti>umUÏu xiÍic{tiEn]TukUTi m]RÊ]¥vRÐ mH]
>]j]vu ti>umnÓuek]Þ[ |šhkURØ]neÊ zp]pic{u. aÄ]Ùh
mutl aviTuÎu pUjÏu> ek]È]>ÊiÙ]f[ `<uÎÔiÊ]mxi
c{i>uÎt[.
m]RÊ¥vRÐ mH]>]j]vu ti>umnÓiEÙÄu kœkšiyil
ax]m]nYm]y zBmvuh nÙ} ¡]nvumuÞ]yi>uÎu. atin]l ti>u
mnÓuek]Þu Ey]gYM]>]y ciÙ AÈÄ]e> ti>uvnßpu>Êu
v>uÊiÊ]mxiÏic{uh ave>eÄ]Þu mÕu ciÙ kuÈikešÄUTi
kœkšiÄu kc{ekÈic{[ aBYxiÏicu EcRÊuh xVßm]ey]>u kœkši
Ey]gmuÞ]Äi. atin[ aÎu prÇi>uÎ Ep>[ pUjÏu> ek]È]>h
vk kœkšiEy]gemÎ]yi>uÎu. kœkšiyueT >Itiyuh xzád]yvuh
kp[šiÆ]TN, kÙ}TiEÄ]TN, evÈÊun]TN |Æen mUÎuviDm]
fEÙ}]. avyil O]E>]ÎinumuÔ zp]D]nYvuh viEsSvuh O]E>]
viSyÊiÙ]f[. OÎinu k]lzpEy]gÊiÙuh meÕ]Îinu emy{iÙuh
e`tiHYm]Ù
16
ky{iÙuh pieÎey]Îinu muKÊu >xh v>uÊi tMytVxHith
nTiÄuÎtiÙum]f[ viEsStyuÔt[. ti>umnÓuek]Þ[ A viEsS
gufÆešÙ}]emTuÊu EcRÊ]f[ xVßh kœkšiEy]gÄ]e>
aBYxiÏic{u sIÙiÏic{t[. atin]l A kœkšiEy]gÊieû >Iti
zpEtYkem]Î]yi>uÎu. at[ ~tu EdsÄ]RÄuh >uciÄuÎtum]
yi>uÎu.
xV]titi>un]L mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þ[ ek]Ù}h 1022-
]m]Þu n]TunIÆiytieû EsSh m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]vu
ti>umnÓiEÙÄu ti>umUÏu xiÍiÄukyuh aÄ]Ùh mutl
aviTuÎu Ek]Èy[ÄkÊu vÙiy ek]È]>ÊilÊeÎ `<uÎÔi
Ê]mxic{utuTÆukyuh ecy[tu. ti>umUÏu xiÍic{tiEn]TukUTi
ti>umnÓiEÙÄu >]jYB>fh xhb³ic{[ aEnkh Ej]ÙikLkUTi
vÎukUTieyÜiÙuh kœkšiyil aviETÄuÞ]yi>uÎ zptipÊi
pieÎyuh kurÇiÙ}. aEÏ]<uh aviTuÎu kœkšiEy]gÊil
AvsYhEp]eÙ Ašukeš EcRÄukyuh aBYxiÏiÄukyuh kši
mury[Äu nTÊukyuh ecy[tuek]Þi>uÎu. ti>umnÓiEÙÄu ti>u
mUÏu xiÍiÄukyuh `<uÎÔiÊ]mxh vÙiy ek]È]>ÊiÙ]vu
kyuh ecy[tEt]TukUTi kœkšiEy]gÊieû Ep>[ "vÙiyek]È]>h
vk kœkšiEy]gh" `Î]yi. aÄ]ÙÊu vÙiy Ek]È]>Êil
kœkšiyiÙ}]Ê divxh vše> cu>uÄm]yi>uÎu. `Î]Ùtu mÕuÔ
ØÙÆešeÙEÏ]eÙ En>h evšuÄuÎtuve> ptiviÙ}. >]zti
`ÈumfiÄu kši A>hBiÄukyuh pzßÞumfiÄ[ avx]niÏiÄu
kyuh ecy{uh. aÆeny]yi>uÎu aviTeÊ ptiv[.
kœkšiEy]gÊil Ašukeš EcRÄuÎtinuh putiyt]yi
EcRÄuÎve> aBYxiÏiÄuÎtinuh puÊNpuÊn]yi AÈÄœ
kL niRÐiÄuÎtinu kvikeš Ezp]X]HiÏiÄuÎtinuh kœkL
EsK>ic{u kœkšiEy]gÊieÙ p]Èuk]e> ~Ù[pic{u Et]ÎiÏiÄuÎ
tinuh aEÆyÕh k<iÏiÄuÎtinuh kœkši Ey]gÄ]RÄ[ AvsY
muÔetÙ}]h cÈhekÈieÄ]TuÄuÎtinuh mÕuh kÙ[pic{u cumtÙeÏTu
Êiyi>uÎt[ viš]yiEÄ]Èu náU>iey Ayi>uÎu. A náU>iyueT
|Ù}h Ek]ÈyÊinu xmIph kuTm]šUR EdsÊ]yi>uÎuevÜiÙuh
e`tiHYm]Ù
17
aEÌHh kœkšiyil nÙ} ¡]nmuÔ Ašuh xhgIt¡num]yi
>uÎtin]l ti>umnÓieÙ zpItiÄu zpEtYkh zp]ztIBviÄuky]l
aEÌHÊieû Øi>t]mxh miÄv]ruh ti>uvnßpu>ÊuteÎ
AyiÊIRÎi>uÎu. aEÌHÊin[ avieT t]mxiÄuÎtin[
zsIkf[EÚsV>Êu EÑztÊinu xmIph kÙ[pic{[ O>u mÚh pfiyic{u
ek]TuÄukyuh ecy[ti>uÎu.
kœkšiEy]gÊilEc{>]N mnÓuh xÐtvumuÔ kuÈikeš
aEnVSic{u piTic{[ náU>i ti>umuá]ek ek]ÞuecÎ]ÙuTen
ave> muKÊu EtÏic{u cuÈukuÊic{u tZÄFp]RÊiÈu muKzsIyuh
EvSÊinu BhgiyumuÔve> Ey]gÊil EcRÊu kc{ekÈic{[
aBYxiÏiÄuÎtinuh av (muKzsIyuh EvSBhgiyuh) |Ù}]Êve>
xVÙ[ph vÙ}tuh ek]TuÊu mTÄiyyy[Ä]nuh kÙ[pn ek]TuÄuh.
aÆeny]yi>uÎu ptiv[. |Æen kurc{uk]Ùh k<iÇEÏ]L
ek]È]>hvk kœkšiEy]gÊieÙ zpD]nEvSÄ]R |osV>piÔ,
puÊN ek]c{ukZÿpiÔ, p<y ek]c{ukZÿpiÔ, p<vÆ]Ti n]fu
piÔ, nšnuÉi, kiÈuÏfiÄR mutÙ]yv>]yiÊIRÎu. |v>ilc{iÙR
ecruÏÊilÊeÎ ek]È]>hvk kœkšiEy]gÊil EcRÎ[
aBYxic{iÈuÔv>uh ~t]nuhEpR O>uviDh zpxiÍM]>]ytieû
EsSh |o Ey]gÊil vÎu EcRÎv>um]yi>uÎu. |o Ey]gÊieÙ
EvSÄ]e>Ù}]v>uh `Ù}] EvSÆšuh ekÈiy]T]vuÎv>]yi>uÎu.
`ÜiÙuh ciÙ>ueT EvSÆLÄ[ ciÙ zpEtYk gufÆšuÞ]yi>uÎu.
|tienÄuric{[ kÙ[pic{uÞ]Äiy O>u Es}]kh EkÈiÈuÞ[. atieû
pURv{]RÍh t]e<Ec{RÄuÎu.
"ek]c{y{Ïnu kÊiyuh k>iyum]h pc{y[ÄiTiEc{Înuh
emc{ÊilÓ>xh ptiÇ pdmÆ]TITuv]nuÉiyuh"
|vieT "\Éi" `Îu prÇi>iÄuÎtu nšnuÉiey \EÌsi
c{]f[. nšnuÉiyueT x]Ñ]l Ep>u Ever `Eß] Ayi>uÎu.
aEÌHÊieû nšEvSÊin[ annYx]D]>fm]y tMytVvuh
gufvumuÞ]yi>uÎtin]l aEÌHÊin[ "nšnuÉi" `Î Ep>u
kÙ[pic{u ek]TuÊt]f[.
e`tiHYm]Ù
18
ek]c{y{ÏÏfiÄ>ueT kÊiyuh k>iyuh vše> zpxiÍÆ
š]yi>uÎu. aEÌHÊieû kÊiy]f[ aDikh nÙ}etÎuh atÙ},
k>iy]f[ aDikh nÙ}etÎuh aÄ]ÙÊu jnÆšueTyiTyil
vÙiy v]dh nTÎi>uÎu. ek]c{y{ÏÏfiÄ>ueT aÙRc{ teÎ vše>
Ekmm]yi>uÎu. atuEp]eÙ aÙruÎ EvSÄ]R aÄ]ÙÊu Ever
yiÙ}]yi>uÎuevÎÙ}, atinu muNp]>umuÞ]yi>uÎumiÙ}, pieÎy]>u
muÞ]yiÈumiÙ}. ek]c{y{ÏÏfiÄR O>iÄl ti>umnÓriyic{[
anuv]dh v]ÆieÄ]Þu ghg]x[n]nÊinu Ep]yi>uÎu. x[n]nh
k<iÇu mTÆivÎ[ ti>uvnßpu>eÊÊiyt[ O>u divxh x³Y
k<iÇEÏ]š]yi>uÎu. aEÌHh avieTeyÊiy \Ten afiyr
yilec{Îu. aÎu k]RÊYvI>Yvijym]yi>uÎu kœniþyic{i>uÎt[.
>]vfeû EvSÊin[ A>]f[ EvÞetÎ[ ARÄuh xhsy
miÙ}]ti>uÎtin]l muKÊu Ety[Ä]N B]vic{y]L pfiÄe>ÄÞ
ÑfÊil višÄÊunieÎfIÕ[ aEÌHeÊ vàic{iÈ[ m]riniÎu.
\Ten pfiÄR, "EvÞ, EvÞ, m]ErÞ, t]NteÎ Ety[ÄU.
niþyic{tuEp]eÙteÎ nTÄeÈ. |nEÊÄu |tinu teÎyEÙ}
kÙ[pic{u niþyic{i>iÄuÎt[?" `Îu prÇu. aEÏ]L mEÕy]L
"`niÄu tÙ[Ä]ÙEÊÄu m]ztmuÔ kÙ[pny]fEÙ}]. t]ÜLÄu
muEá teÎyuÔ kÙ[pnyEÙ}? ptivus]ßiÄ]>N vÎ]l
muÈus]ßiÄ]>nu m]rieÄ]TuÄ]N zpEtYkmnuv]dh EvÞEÙ}].
`Îu m]ztmÙ}, ptivu s]ßiÄ]>N H]j>uÔEÏ]L muÈus]ßi
Ä]>N pUjk<ic{]Ùtu Edvnu xEß]Sk>m]kuemÎuh Et]ÎuÎiÙ}.
atuek]Þu w]nit] O<iÇi>iÄuÎu" `Îu prÇ[ ay]L
afiyryilniÎ[ |rÆiEÏ]yi. \Ten ek]c{y{ÏÏfiÄR muKÊu
Etc{u cuÈiÄu kiTÄukyuh ÑfÊil EvSh tIRÊ[ a>ÆeÊ
Êukyuh >]vfeû zpEvsnÊinuÔ "|Ëh kZtV] nE>zàh"
|tY]di Es}]kh ec]Ù}iÊIRÊEÏ]L ptivuEp]eÙ aÙrukyuh
ecy[tu. pfiÄR mTÆivÎ viv>h ti>umnÓuek]ÞriÇi>uÎiÙ}.
atin]l aÙRc{ EkÈEÏ]L aTuÄl niÎi>uÎ viš]yiEÄ]Èu
náU>iEy]T[ "EH! ek]c{y{ÏN vÎuvEÙ}]? |o aÙRc{ avEûtu
teÎy]f[. xhsymiÙ}. |Æen aÙruÎ O>]ÈÄ]>N |EÏ]L
EveryueÞÎu Et]ÎuÎiÙ}! Es}]kh ec]Ù}iyvx]niÏiÄuÎ A
e`tiHYm]Ù
19
\c{xV>ÊilÊeÎy]f[ avN aÙruk ptiv[. atu mÕ]>]y]Ùuh
|ztyuh s>iy]vukyiÙ}. sZhg]>pdh k<iÇ]ÙuTen tubu>un]>d
M]R v>uÎtinumuEá EvSEÊ]TukUTiÊeÎ avN nÐueT
aTuÄl v>]N cÈhekÈfh" `Îu kÙ[pic{u. |Æen A Ey]g
ÊiÙuÞ]yi>uÎ O]E>] EvSÄe>Äuric{uh pÙ kœkL EkÈiÈuÞ[.
EÙKneedRGYByÊ]l avey]Îuh |vieT vix[t>iÄuÎiÙ}.
kœkšiEy]gÊiÙuÞ]yi>uÎ `Ù}]ve>yuh kuric{u ti>u
mnÓiEÙÄu vše> v]XÙYvuh k>ufyumuÞ]yi>uÎu. viEsSic{[
av>il puÊN ek]c{ukZÿpiÔ, p<y ek]c{ukZÿpiÔ, p<v
Æ]Ti n]fupiÔ, |osV>piÔ |vR ti>umnÓieÙ ExvkM]>u
m]yi>uÎu. av>il zpD]nN |osV>piÔyum]yi>uÎu. ti>umnÓi
EÙÄu v]x[tvÊil mÕu ExvkM]e>Äuric{uÞ]yi>uÎtil
vše>yDikh kZpyuh v]XÙYvuh |osV>piÔeyÄuric{uÞ]yi
>uÎu. atieû k]>fÆL aEÌHÊieû viny]di xt[gufÆšuh
AÈÊinuh EvSÊinumuÞ]yi>uÎ Bhgiyuh annYs>ftVvum]yi
>uÎu. |o k]>fÆš]l ti>umnÓuek]Þ[ aEÌHeÊ pÔiyr
vic]>iÏuk]>]yi niymiÄukkUTi ecy[tu. aÄ]Ùh mutl aEÌH
Êieû Ep>[ "|osV>piÔ vic]>iÏuk]e>"Î[ zpxiÍm]yiÊIRÎu.
|osV>piÔ vic]>iÏuk]RÄu ti>umnÓieÙ k>ufyÙ}]et
meÕ]>u s>fvumuÞ]yi>uÎiÙ}. aEÌHÊieû vIT[ višvhEk]Tu
t]ÙUÄieÙvieTEy] Ayi>uÎuvEzt. A vIÈil aEÌHvuh aEÌH
Êieû aÐyumÙ}]et Ever A>umuÞ]yi>uÎiÙ}. avRÄu d]>izdYh
x]m]nYÊiÙDikmuÞ]yi>uÎu. aEÌHÊieû aÐy[Ä[ avieT
ey]>u Dnv]eû vIÈil aTic{utšiy]yi>uÎu et]<il. atinu
kiÈuÎ sášhek]Þ[ aÐy[Äuh mknuhkUTi nitYvZÊiÄu
mtiy]vukyiÙ}]yi>uÎu. t]NnimiÊh aÐyuhkUTi muriÏÈifi
kiTÄ]niTy]EkeÞÎu vic]>ic{[ |osV>piÔ xVEdsh viÈuEp]yi.
aÆen pÙ ØÙÆšil xW>ic{[ OTuÄh ti>uvnßpu>Êu
ecÎuEcRÎu. aÎ[ aEÌHÊin[ pzßÞuvyÓum]ztEm zp]ym]yi
>uÎuÔU. aEÌHh avieT yœ]s¬i kUÙiEvÙkL ecy[tu
e`tiHYm]Ù
20
nitYvZÊi k<ic{uek]Þ[ aÆen t]mxic{u. aÎ[ aEÌHeÊ
`Ù}]v>uh |oc{>N `Î]fu višic{i>uÎt[.
aÆen t]mxic{i>uÎ k]ÙÊ[ O>u divxh eedvgtY]
viš]yiEÄ]Èu náU>i |o b]Ùen k]fuÎtiniTy]yi. A
ek]c{eû muKzsI kÞEÏ]L "|ven kœkšiÄ[ aBYxiÏic{]l
|ven]>u nÙ} EvSÄ]>n]yiÊI>uh" `Îu Et]Îuky]l náU>i
aven aTuÄl višic{[ aveû ØitikešÙ}]h Ec]dic{riÇtieû
EsSh aven višic{uek]ÞuEp]yi muKÊu pc{mnEy]Ù EtÏic{u
cuÈi kuÊic{u ti>umuNp]ek ek]ÞuecÎu. aveû muKzsIyuh
EvSBhgiyuh kÞu ti>umnÓuek]Þu vše> xEß]SiÄukyuh
aven Ey]gÊil EcRÊu kc{ekÈic{[ aBYxiÏic{uek]ÔuÎtinu
kÙ[pic{nuvdiÄukyuh ecy[tu. aW]rum]xh k<iÇEÏ]L
|oc{>eû a>EÆÕh k<iÏic{u kuÈiÊ>h EvSÆL ekÈic{utuTÆi.
aÄ]ÙÊuteÎ |oc{>eû >xv]xnyuh AÈÊieû tMytVvuh
Bhgiyuh EvSÊieû mEn]H>tVvuh kÞu jnÆL |oc{>en
zpshxic{utuTÆukyuh ti>umnÓuek]Þu vše> xEß]SiÄukyuh
ecy[tu. aÎuteÎ |oc{>nu \É]numuTuÄ]nuh Etc{ukušiÄ]nuh
mÕuh ek]TuÊuvÎi>uÎtukUT]et zptim]xh mUÎu>Up] sášh
ek]TuÊuek]ÔuÎtinuh kÙ[pic{nuvdic{u. ti>umnÓiEÙÄ[ |oc{>
eû Ep>iÙuÔ k]>ufYvuh v]XÙYvuh zkEmf vRÍic{u xIm]tIt
Æš]yiÊI>uky]l aveû AÈÊin annYx]D]>fm]y guf
poS[kÙYmuÞ]ÄiÊIRÄfemÎ[ niþyic{[ aÄ]ÙÊuÞ]yi>uÎ
nTv>YM]>il zpxiÍnuh zpœmgfnIynum]yi>uÎ aÐÎUR
p>EmsV>c{]kY]e> kÙ[pic{u ti>uvnßpu>Êu v>uÊiÊmxiÏic{u.
aEÌHeÊeÄ]ÞuhkUTi kurc{uk]Ùh |oc{>en AÈh aBYxiÏic{u.
atuek]Þ[ vše> gufh xiÍiÄukyuh ecy[tu. |osV>piÔyueT
AÈÊin[ annYx]D]>fm]y O>u viEsSmueÞÎuÔ xRv{
xÐtiyuh zpxiÍiyuh xiÍiÄuÎtinuÔ zpD]nk]>fh |tu
teÎy]f[. |osV>piÔyueT eekÙ]Ex]Í]>fh, xVRÅvRÉn,
vnvRÉn, xmuzdvRÉn mutÙ]y AÈÆLÄ[ annYx]D]>f
m]y O>u viEsSmueÞÎ[ `Ù}]v>uh xÐtiÄukyuh atu
e`tiHYm]Ù
21
zpxiÍm]yiÊI>ukyuh ecy[ti>iÎuvEÙ}]. |ztyum]ytieû EsSh
aEÌHeÊ ti>umnÓuek]ÞÙ}]et pieÎy]>uh |oc{>N `Îu
višic{i>uÎiÙ}. `Ù}]v>uh aEÌHeÊ |osV>piÔ `Îuh piÎIT[
|osV>piÔ vic]>iÏuk]e>Îum]f[ prÇi>uÎt[. |tiniTy[Ä[
|osV>piÔ aÑ>]BY]xh ecy[t[ O>uviDh EÙ]kvYuÙ[pÊiyuh
xá]dic{u.
ti>umnÓuek]Þu zkEmf |osV>piÔyueT kuTuhbØitik
ešÙ}]h mnÓiÙ]Äukyuh Ek]Èy[ÄkÊuteÎ O>u pu>yiTh
O<iÏiec{TuÊ[ atil O>u pu>yuh pfik<iÏic{[ aEÌHÊinu
kÙ[pic{uek]TuÄukyuh ecy[tu. anß>h |osV>piÔ kÙ[pn
zpk]>h teû m]t]vienyuh ti>uvnßpu>Êu v>uÊi A
ØÙÊu t]mxiÏic{u. avRÄu nitYvZÊiÄuEvÞetÙ}]h
kÙ[pic{uek]TuÊi>uÎu. kurc{uk]Ùh k<iÇEÏ]L A aÐ
k]ÙDRÐeÊ zp]piÄuky]l |osV>piÔ ~k]kiy]yiÊIRÎu.
aEÏ]L |osV>piÔ O>u kuTuhbÄ]e> kÙ[pnzpk]>h teû
anßi>v>]Äi deÊTuÊu. |EÏ]L ti>uvnßpu>Êu Ek]Èy[Ä
kÊuÔ "puÎy[Äl" kuTuhbÄ]R |osV>piÔyueT A dÊv
k]sikšueT xß]np>á>yiÙuLeÏÈv>]f[. avR t]mxiÄuÎ
gZHh muá[ |osV>piÔ t]mxic{i>uÎtum]f[.
|osV>piÔy[Äu zptim]xh sášm]yi AdYh mUÎuh, pieÎ
~<uh OTuvil ptiÎ]Ùuh >Up]vIth m]ztEm kÙ[pic{uek]TuÊi
>uÎuÔU. `ÜiÙuh AvsYhEp]eÙ D]>]šh pfh kÙ[pic{u
ek]TuÊi>uÎtukUT]et OÈuvše> vx[tuÄL ptic{uek]TuÄu
kyuh ecy[ti>uÎu.
|osV>piÔ O>u x[ztIey xhb³h ecy[tu B]>Yy]Äi
yi>uÎu. avRÄuh kÙ[pnzpk]>h Ek]Èy[ÄkÊuteÎ O>u
pu>yiTh v]Æi atil OÎ]ß>Êil O>u pu>yuh pfiyic{u
ek]TuÊi>uÎtukUT]et av>ueT Ep>il D]>]šh vx[tuÄL
ptic{uek]TuÄukyuh ecy[ti>uÎu. A x[ztIyil |osV>piÔy[Ä[
Af]yuh epÉ]yuh ciÙ xß]nÆšuÞ]vukyuh ecy[tu.
e`tiHYm]Ù
22
|osV>piÔ teû O>u mken kc{ekÈic{[ kœkši aBYxiÏic{u.
aEÌHvuh O>u nÙ} AÈÄ]>N teÎy]yiÊIRÎu. A mnuSYeû
Ep>u EvÙ]yuDN `Î]yi>uÎu. aEÌHeÊ ti>umnÓuek]Þuh
|osV>piÔyuh ek]c{uEvÙu `Îuh mÕuÔvR ek]c{uEvÙuÏiÔ
eyÎum]f[ prÇuvÎi>uÎt[. OTuÄh kÐÈhxUzpÞ]yi>uÎ
aEÌHh p>EÙ]kzp]p[tn]yiÈ[ |EÏ]L pÊu ptinWu ek]Ù}
ÊiÙDikh k]Ùm]yiÈueÞÎu Et]ÎuÎiÙ}.
vic]>iÏuk]>EÌHÊin[ go>iÄuÈi `Îu Ep>]yiÈ[ O>u
puztiyuÞ]yi>uÎu. A x[ztI ax]m]nY>UpÙ]vfYvuh eevduSY
vumuÔ kUÈÊiÙ]yi>uÎu. |osV>piÔyEÌHh A puztiÄ[
ti>umnÓieÙ kÙ[pnzpk]>h p<vÆ]Ti n]fupiÔeyeÄ]Þu
xhb³h ecy{iÏic{u. A pu>uSen A viduSiÄ[ OÈuhteÎ
Eb]Dic{iÙ}.
"yxY Sæi ctuRËI c viH]y c viHxY c
aHh kœh dVitIy] x]ÌVitIy] xY]mHh kœh?"
`Î[ mEn]>mÊáu>]Èi prÇtuEp]Ù]yi>uÎu A viduSi
yueT vic]>h. A x[ztI n]fupiÔyueT xhb³h EveÞÎu
evy[piÄfemÎ[ niRb³pURv{h pÙE>]Tuh prÇ[ |osV>piÔ
yueT aTuÄl pryic{u. |osV>piÔ |Ä]>YÊil vÙ}]et
viSmic{u. teû v]XÙYB]jnm]y zpiypuzti mnÓifÆ]Ê
BRÊ]Ev]TukUTi k]Ùy]pnh ecy[tuek]ÔfemÎu niRb³iÄu
Îtu k¨m]fEÙ}]. kÙ[pnzpk]>h ecy{ic{ xhb³h EveÞÎu
evc{]l ti>umnÓiEÙÄu >xm]kuEm]? "AeÈ `eßÜiÙuh
xm]D]nmuÞ]Ä]"emÎu mnÓil k>utieÄ]Þ[ aEÌHh
puztiyueT xÜTh tEÎ]Tu vÎu prÇvE>]T[, "|tieneßÜiÙuh
kosÙmuÞ]Ä]h. kurc{udivxh kUTi ÑmiÄeÈ" `Îu mrupTi
prÇu. aÆenyi>iÎEÏ]L O>u divxh ek]È]>Êil kšiÄ[
dÑy]gh kœ kÙ[pic{u niþyic{u. aÎ[ dÑN |osV>piÔyuh
sivN n]fupiÔyum]yi>uÎu. |osV>piÔ, "ariy]et mm
puztiey nlkiytnucitm]yitEH]! p>ip]vkvumBim]nvuh
e`tiHYm]Ù
23
ÙokikpdviyumiÙ}]Ê BRgeû sIÙeÊ ariy]et mm puztiey
nlkiytnucitm]yitEH]!" `ÎuÔ pdh tMytVEÊ]TukUTi
Bhgiy]yiÈ]Ti. AÈemÙ}]h ti>umnÓieÙ Ene> Ayi>uÎu.
ti>umnÓiEÙÄ[ |o AÈÊieû Aß>]RËh mnÓiÙ]vukyuh
piEÕ divxhteÎ n]fupiÔey ti>umuáil v>uÊi, "|ni
xhb³mury[Äu go>iÄuÈiyueT vIÈil Ep]EkÞ" `Îu
kÙ[piÄukyuh ecy[tu. aÄ]>Yh |osV>piÔ v]Ä]l ti>umnÓ
riyiÄ]et AÈhek]Þu x]Dic{u.
ek]È]>Êil kœkšiyueT divxÆšil kœ |ÎetÎuh
|ÎiÎvRÄ[ |ÎiÎ EvSÆešÎuh kÙ[pic{u niþyic{[ azpk]>h
O>u pÈik ty{]r]Äi pkEÙ ek]È]>ÊilniÎu kœkši
Ey]gÊiEÙÄu kÙ[pic{yc{uek]TuÄukyuh atuzpk]>h `Ù}]v>uh
EvShekÈi kši nTÊukyum]yi>uÎu ptiv[. kœEyt]y]Ùuh
zpD]nm]y AdY]vx]nEvSh |osV>piÔy[Ä]yi>iÄuh. |osV>
piÔy[Ä[ atinu tÄ Ey]gYt \Þ]yi>uÎiÈ]yi>uÎu aÆen
kÙ[pic{u niþyic{i>uÎt[. `ÜiÙuh atu nimiÊh mÕuÔ vÙiy
EvSÄ]ReÄÙ}]h vše> kuf[Úitvuh |osV>piÔeyÄuric{[
axUyyumuÞ]yiÊIRÎu. |tu ti>umnÓiEÙÄuh mnÓiÙ]yi.
|tien]>u xm]D]nmuÞ]ÄfemÎu kÙ[pic{u niþyic{[ O>u
divxh kšiÄ[ kœ >]vEf]ÛvemÎuh vidYu´iHVeû EvSh
|osV>piÔy[eÄÎuh kÙ[pic{u niþyic{u pÈik ty{]r]Äiyyc{u.
|tu kÞEÏ]L x[pRÍ]ÙuÄš]yi>uÎvReÄÙ}]h vše> xEß]S
muÞ]yi. "`Ù}] divxvuh AdY]vx]nEvSh ay]LÄuteÎ
kÙ[pic{u niþyiÄuÎtuek]Þ[ ay]LÄ[ aHhB]vh kÙsÙ]
yiÈuÞ[. atu kuryfemÜil ciÙEÏ]L |Æenyuh Evfh"
`Îuh mÕuh xVk]>Ym]yiÏrÇ[ ave>Ù}]h >xic{u. `Î]l
|osV>piÔy[Ä[ |tu kÞiÈ[ OÈuh kuf[ÚitmuÞ]yiÙ}. kÙ[pic{]l
~tu EvSh ekÈ]nuh aEÌHh xÎÍn]yi>uÎu. pieÎ kuf[Úith
Et]Î]en]ÎumiÙ}EÙ}].
|o kœyil vidYu´iHVN v>uÎt[ sURÏfKey viv]Hh
k<iÄ]n]yiÈ]fEÙ}]. atinuÔ `<uÊu v]yic{u >xic{uek]Þ[
e`tiHYm]Ù
24
kurcu dU>ÊuniÎ]fEÙ}] vidYu´iHVN a>ÆEÊÄu v>ik
ptiv[. aÎu vidYu´iHVeû v>vu ki<EÄEÄ]Èv]tilÄl
niÎ]yi>uÎu. vidYu´iHVeû v>v]yEÏ]E<Äuh avieT pÈ]š
Ä]R, b]ûuv]dYÄ]R, n]gxV>Ä]R, pßÄu<kL, tIevÈikL
mutÙ]yv ni>Äukyuh kuTc{zkh, ku<iÏUv[, v]fh, ktin]evTi
mutÙ]yv tuTÆukyuh ecy[tu. >]ÑxczkvRÊiy]y >]vfeû
xEH]d>iyueT viv]HÊinuÔ m]ÏišÏurÏ]Tin[ AQhb>ÆL
`zty]y]Ùuh at[ aDikvuh axhb³vum]yiEÏ]yi `Îu
v>ikyiÙ}EÙ}]. vic]>ic{i>iÄ]etyuÔ EG]SÆL Ek]Èv]til
Äl EkÈutuTÆiyEÏ]E<Äuh a>ÆÊuÞ]yi>uÎ k]<[cÄ]e>Ù}]
emfIÕ[ aEÆ]EÈ]Ti. A xmyÊ[ a>ÆÊu >]vfeû
"t>uf]>ufx]>xnyEn! t>ufIjnmkuTmEf! EkL" |tY]di
p]TiÏdh A>hBic{i>iÄuky]yi>uÎu. >]vfeû EvSh D>ic{i>uÎt[
ti>umnÓieÙ ExvkM]>iLÊeÎ O>]š]yi>uÎu. ay]L O>u nÙ}
AÈÄ]>num]yi>uÎu. `ÜiÙuh ay]šueT AÈh k]f]N
mE¥]d>iyuh EmšÄ]>uh p]Èuk]>uh m]ztEm avieTyuÞ]yi
>uÎuÔU. atin]l >]vfeû EvShekÈiy AL x]m]nYÊi
ÙDikh |šiBYn]yi `ÎuÔtu pryfemÎiÙ}EÙ}]. aÎu mutl
|osV>piÔEy]TuÔ axUyyuh mX>vuh AÈÄ]e>Ù}]h
EveÞÎu evc{u.
aÄ]ÙÊ[ aáÙÏu< n]>]yfÏfiÄe>Îu zpxiÍn]yiÈ[
O>]ÈÄ]>nuÞ]yi>uÎu. ay]LÄ[ `Ù}] EvSÆšuh ekÈ]m]yi
>uÎuevÜiÙuh zb]ªfN, mHRSi mutÙ]y minuÄuEvSÆš]
yi>uÎu aDikh nÙ}t[. ay]šuh O>iTy[Ä[ ti>uvnßpu>ÊuvÎ[
ek]È]>hvk kšiEy]gÊilEc{RÎi>uÎu. |osV>piÔy[Äuh `Ù}]
EvSÆšuh ekÈ]emÎuh `Ù}]h OÎ]ß>m]efÎuh zpxiÍm]yi
>uÎuvEÙ}]. `ÜiÙuh minuÄu EvSÆL pfiÄ>uETtuteÎy]f[
aDikh nÙ}etÎ[ ciÙRÄ[ aBizp]ymuÞ]yi>uÎu. `Îum]ztmÙ},
minuÄuEvSÆLÄu teÎÄ<iÇÙ}]et EÙ]kÊiÙ]>umieÙ}eÎ]>u
vic]>h pfiÄRÄuÞ]yi>uÎu.
e`tiHYm]Ù
25
aÆenyi>iÄuEá]L O>u divxh kšiÄ[ kœ
xß]nEg]p]ÙemÎuh aR´unN |osV>piÔeyÎuh zb]ªfN
n]>]yfÏfiÄe>Îuh kÙ[pic{u niþyic{u. aÎu zb]ªfN,
"mU™]! atizpo™m]h niÎueT p]Tvh kuzt gth" `ÎuÔ pdh
ATiÄ<iÇtieûEsSh |škiy]ÈÊil, aÙ}Ey] aR´un]!
nieû aHhB]vh OÈuh ciÙ}ryÙ}. nieû aHÐti ek]Þ]f[ nI
ciÙEÏ]L |Æen |šiBYn]yiÊI>uÎt[" `ÎukUTi ATi. |tinu
mrupTiy]yi aR´unN (|osV>piÔ) OÎuh ATiyumiÙ}. "nismY
BUEdvgi>h xp]¥vx[tmuÊ>h kiWEn]¬v]nxo" `Î]
fEÙ}] Es}]kÊil prÇi>iÄuÎt[. atuek]Þ[ aR´unN
vÙ}tuh mrupTi prÇ]l at[ axhb³m]yiÊI>ukyuh
ecy{umEÙ}]. `Î]l |osV>piÔ |tieû pk>h vIÈ]etyi>uÎiÙ}.
OTuÄh, "nmx[Et BUxu>moEÙ!" |tY]di pdÊil "azgjnitu
>Þ]mN" `Îu tuTÆi "B]gYv]>iED! tv puztM]R pÊienyuh
vYzgttIRÎu p>izgHic{]Ùuh tÎiTuEÎN" `Îuve> ATi.
zb]ªfeû puztM]e>Ù}]h ek]TuÊuk<iÇtieûEsSh aÙ}Ey]
suÍ]«]v]y zb]ªf]! w]N evruet A«zpshx ecy{uÎ
vneÙ}Îuh w]N vic]>ic{]l |tienÄ]L vÙiy k]>YÆL
x]DiÄ]nuh k<iyuemÎuh |nieyÜiÙuh mnÓiÙ]ÄieÄ]Ôuk.
`Î]l |et]Îuh `eû eevBvh ek]ÞeÙ}Îuh `Ù}]h |o
xV]miyueT (|vieT eekek]Þu kZÿenyuh kÉuek]Þu
mH]>]j]vienyuh k]fic{uek]Þu ATiyt[) kZpek]Þ]efÎu
kUTi mnÓiÙ]Äfh. |EÌHh ExviÄuÎvRÄ[ kÙ[pvZÑm]yi
ÈuÔ Aš]f[. |o xV]miyil aEÆÄ[ B¬iyiÙ}]ÇiÈ]f[
|ÆenyuÔ ApÊuÄeš]eÄyuÞ]kuÎt[. |nieyÜiÙuh |o
xV]miyil B¬iEy]TukUTiyi>uÎuek]Ôuk `ÎukUTi ATi
avx]niÏic{u. |o AÈh kÞu k]<[cÄ]e>Ù}]h ~Õvuh
xEß]SiÄukyuh "O]EH]! D]>]šh mti, pfiÄR ek]TuÊt[
|>Èi pÙisEy]TukUTi mTÄieÄ]TuÊuvEÙ}]" `Îu ptueÄÏrÇu
màm]yi ci>ic{u. ti>umnÓieÙ ti>umuKÊuh xVÙ[pm]y O>u
màH]xh k]feÏÈu. ti>umnÓuek]Þ[ a>ÆÊ[ `<uÎÔi
yi>iÄuÎiÙ}]yi>uÎuevÜil |osV>piÔyueT |o AÈh kÞEÏ]L
e`tiHYm]Ù
26
jnÆL eekek]Èi ARÊuvišiÄum]yi>uÎu. aet]ÎumuÞ]yi
eÙ}ÜiÙuh pfiÄR x]m]nYÊiÙDikh |šiBYn]yi. atilÏieÎ
O>iÄÙuh n]>]yfÏfiÄR |osV>ÏiÔEy]Tu ek]áuevy[Ä]N
Ep]yi>uÎiÙ}. |Æen A kœkšiEy]gÊiÙuLeÏÈ zpD]nEvS
Ä]E>yuh viEsSic{[ |osV>piÔvic]>iÏuk]>EÌHÊienyuh
kuric{[ |niyuh pÙ xhgtikL pry]nuÞ[. `ÜiÙuh |EÏ]L
atin]yiÊuniyuÎiÙ}.
|o mH]>]j]vu ti>umnÓieÙ kœkšizBmh nimiÊh nÐueT
mÙy]š B]S]Ey]Sy[Ä[ aEnkh kZtitÙ}jxá]dYÆšuÞ]yiÈu
eÞÎuÔt[ O>iÄÙuh vix[m>iÄ]vuÎtÙ}. ti>umnÓieÙ kÙ[pn
zpk]>vuh zpItiÄ]yiÈuh pÙ>uh aÄ]ÙÊu pÙ n]TYzpb³ÆL
(AÈÄœkL) \Þ]ÄiÊIRÊu. at[ avyieÙ ciÙ Es}]kÆL
ek]ÞuteÎ x[p¨m]kuÎuÞ[.
"zsI>]mvRÐkuÙEsK>Ex]d>xY
m]RÊ]¥vRÐyuvBUmipEtRÎiEds]l
Ekn]pi tlpdjuS] kiÙ dÑy]g
n]TYzpb³mudith xuDiy® punßu"
(|>yiÐN tái)
nZEpzàkuÙEsK>ÑitipEx]d>ExY]´VÙ
zps]ßgufs]ÙiEn] yuvmHIpEt>]¡y]
kZt]h kimpi EknciÊVBinEy]cit]muRv{sI
xVyhv>kœ]h buD]® zsvfEg]c>IkuRv{t]h"
(H>iÏ]Èu ek]c{upiÔv]>YR)
|Æen Ever ciÙ kœkšiÙuh k]fuÎuÞ[. |o ti>u
mnÓieÙ kÙ[pnzpk]>h Ek]Èy[ÄkÊuteÎ O>c{ukUTh Ø]pi
Äukyuh avieT |osV>piÔ vic]>iÏuk]>EÌHh aNpÊin]Ù[
AÈÄœkL EcRÊ[ O>u pux[tkh ac{TiÏic{u zpxiÍeÏTuÊu
kyuh ecy[tu.
e`tiHYm]Ù
27
m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þu ek]Ù}h
1036-]m]Þu n]TunIÆiytieûEsSh n]Tu v]fi>uÎt[ AyiÙYh
ti>un]L >]mvRÐ mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þ]yi>uÎEÙ}].
aviETÄu kœkšiyiÙuh mÕuh azt zBmmiÙ}]ti>uÎtin]l kœkši
Ey]gh pi>ic{uviÈu. `ÜiÙuh A Ey]gÊieÙ EvSÄ]RÄuh mÕuh
n]TunIÆiEÏ]y ti>umnÓuek]Þu kÙ[pic{uek]TuÊi>uÎ sášh
|o ti>umnÓuek]Þuh AjIvn]ßh avReÄÙ}]vRÄuh ek]Tu
Êi>uÎu.
m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þu n]TunIÆiy
tieû EsSh |osV>piÔ vic]>iÏuk]>EÌHh m]TÊ]niÄuWu
piÔ mutÙ]y ciÙ mH]M]>ueT kœkšiEy]gÊilEc{RÎu
nTÎi>uÎu. ti>umnÓuek]Þu n]TunIÆiEÏ]yiÈuh |osV>piÔ
yEÌHÊin[ m]nYty[Ä[ O>u kurvuh vÎi>uÎiÙ}. ecÙ}uÎ
ØÙÆšieÙÙ}]h aEÌHeÊ yœ]pURv{h `Ù}]v>uh m]nic{i>uÎu.
|osV>piÔvic]>iÏuk]>EÌHh ~tu Ey]gÊilEc{RÎu
EvShekÈiy]Ùuh anY>ueT Ek]ÏukL \pEy]gic{i>uÎiÙ}. aEÌH
Êinu zpEtYk ki>ITvu emy[EÄ]ÏukšuemÙ}]h kÙ[pic{uÞ]Äic{u
ek]TuÊi>uÎu. aEÌHh AjIvn]ßh A Ek]ÏukL teÎy]f[
\pEy]gic{i>uÎt[. `vieTEÏ]kuEá]<uh aEÌHh A Ek]ÏukL
kUTi ek]ÞuEp]vuk ptiv]yi>uÎu.
vic]>iÏuk]>EÌHh kum]>nÙ}UR k]RÊiky[Äuh gu>uv]yUR
~k]dsiÄuh eevÄʨmiÄuh avieTeyÙ}]h ecÎu dRsnh
k<iÄuk ptiv]yi>uÎu. aEÌHh A ØÙÆšil ecÙ}uEá]L
avieTeyÙ}]h ~etÜiÙuh kœkšiEy]gvuh `ÊIÈuÞ]vuh. A
Ey]gÊilEc{RÎ[ avieTeyÙ}]h O]E>] EvSh ekÈukyuh
ptiv]yi>uÎu. `ÜiÙuh aEÌHÊin[ `Ù}] ØÙÆšiÙuh O]E>]>u
ÊR ek]TuÊiÈ[ aNptuh aruptuh ciÙEÏ]L atiÙDikvuh
muÞuvIth2
2 mueá]eÄ muÞukš]f[ xÐ]nh nÙ[k]N \pEy]gic{i>uÎt[.
kiÈ]ruÞ[.
e`tiHYm]Ù
28
vic]>iÏuk]>EÌHÊinu ek]È]>hvk kœkšiEy]gÊil
Ec{>uÎtinuh mH]>]j]vu ti>umnÓieÙ zpIti xá]diÄuÎtinuh
k]>fBUtN viš]yiEÄ]Èu náU>iy]yi>uÎuvEÙ}]. A náU>i
k<iÇuEp]yiÈuh vic]>iÏuk]>EÌHh A x[m>f viÈukšÇiÙ}.
A |Ù}Ä]e>Äuric{[ aEÌHÊin[ AjIvn]ßh vše> x[EnHvuh
B¬iyumuÞ]yi>uÎu. kum]>nÙ}UR k]RÊik k<iÇ]l vic]>iÏu
k]>EÌHh ~etÜiÙuh kœkšiEy]gÄ]e> kUÈieÄ]Þu viš]yi
EÄ]ÈiÙ}Êu ecÎ[ avieT O>>Æu kšiÄukyuh aEÌHh O>u
EvSh ekÈukyuh ptiv]yi>uÎu. kšiEy]gh ~t]y]Ùuh vic]>iÏu
k]>EÌHh kUeTyueÞÜil A |Ù}Ä]R O>>Æu kšiÏiÄukyuh
ecy[ti>uÎu. `Î]l avieT EvShekÈuÎtin[ vic]>iÏuk]>
EÌHh zptiPÙem]Îuh v]Æ]riÙ}. `ÜiÙuh A |Ù}Ä]R aEÌH
Êinu n]Ùu muÞuek]TuÄuk ptiv]yi>uÎu. avieTyuÔ
aßR´nÆLÄuh kiT]ÆLÄuh mÕuh vic]>iÏuk]>EÌHh
aEÆ]Èuh O]fÏuTv ek]TuÄ]ruÞ]yi>uÎu. "nHi kZtmupk]>h
x]DEv] vix[m>ßi" `ÎuÞEÙ}].
vic]>iÏuk]>EÌHÊinu mÕuÔ AÈÄ]e>EÏ]eÙ pkÙurÄh
ptiviÙ}]yi>uÎu. kœkšiyuÔ divxÆšil EvSm<ic{u muKEÊtu
tuTc{u k<iÇ]ÙuTen aEÌHh Ep]yi muÆiÄušiÄuh. kuši
k<iÇu v>uEá]E<Äuh BZtYM]R O>u Ek]xTi vi>ic{u ty{]r]Äi
yi>iÄuh. aEÌHh vÎ[ |orN vi<uÊuk<iÇ]ÙuTen nnc{u
kušic{[ A |orNEt]RÊumuÞukUTi Ek]xTiyueT mIet vi>ic{u
kiTÄukyuh \Ten \rÆiÊuTÆukyuh ecy{uh. A \rÄh O>u
n]ÙWun]<ikyiÙDikh En>muÞ]yi>iÄyiÙ}. pieÎ pkÙurÆ]ru
miÙ}. "ax]«Yj]g>]Íh zp]tÓupY]dBu¬v]N" `ÎuÔ zpm]fm
nux>ic{]f[ aEÌHh zpvRÊic{i>uÎt[. AjIvn]ßh atien
EBdeÏTuÊiyi>uÎumiÙ}.
e`tiHYm]Ù
29
93. kp}iÆ]Èu náU>iyuh EdsmhgÙÊu v]>iy>uh
kp}iÆ]Èu náU>iyueT |Ù}h ek]c{I>]jYÊu tÙÏiÔi
Ê]ÙUÄil ecrutu>uÊi tIvÞix[EÕSnu xmIpÊ]f[.
peÞ]>iÄl A |Ù}eÊ O>ßR´nh gRBifiy]yi>uÎ k]ÙÊ[
zpxiÍn]y "k>iÏ]ÙxV]miy]R" avieTyuÔ EÑztÆšil
~t]nuh divxh `<uÎÔiÊ]mxic{i>uÎu. A viv>mriÇ[ |o
aßR´nÊieû BRÊ]v]y náU>i aáÙÊilec{Îu
xV]miy]e>ÄÞu gRBifiy]yi>iÄuÎ teû aßR´nÊinu
xlxß]nÙçiÄ]yiÈu n]Ù[ptu divxh ptiv]yi kuEreÒ evÉ
jpic{u ek]TuÊ]leÄ]Ô]emÎu aEpÑiÄukyuh aTuÊ
divxh mutlÄuteÎ tuTÆiy]leÄ]Ô]emÎ[ aBYRËiÄukyuh
azpk]>h ecy{]emÎu xV]miy]R xÐtiÄukyuh aTuÊdivxh
mutlÄuteÎ evÉjpic{u ek]TuÊu tuTÆukyuh ecy[tu.
aÄ]ÙÊ[ A EÑztÊil k<kh "mfiÄuÕil" v]>YEÊÄ]
yi>uÎu. aÎ A v]>YeÊ O>u v>xY]>uh gRBh D>ic{i>uÎu.
kp}iÆ]ÈiÙ}eÊ aßR´nh xV]miy]e>eÄ]Þu evÉ jpiÏic{u
ExviÄuÎueÞÎriÇEÏ]L tniÄuh aÆen ecy[t]l
eÄ]Ô]emeÎ]>u Em]Hh v]>xY]RÄuÞ]vukyuh avR av>ueT
BRÊ]vuh EÑztÊil s]ßiÄ]>num]y náU>i muK]ß>h A
viv>h xV]miy]e> D>iÏiÄukyuh xV]miy]R xÐtic{[ avRÄuh
ptiv]yi evÉ jpic{u ek]TuÊu tuTÆukyuh ecy[tu.
xV]miy]R evÉ zpEtYkh zpEtYkh jpic{u >Þu ep]ti
y]yi ekÈi, "|t[ aßR´nÊin[", "|t[ v]>xY]RÄ[" `Îu
prÇu s]ßiÄ]>en ~Ù[piÄukyuh s]ßiÄ]>N >Þu ep]ti
kšuemTuÊu xUÑic{uevc{[, aßR´nvuh v]>xY]>uh EÑzt
Êil et]<]N ecÙ}uEá]L O]E>] ep]ti vIth ek]TuÄukyum]f[
ptiv[. xV]miy]R evÉ zpEtYkh zpEtYkh jpiÄuÎtuek]Þ[
aßR´nÊinuÔtil vÙ} viEsSvumuÞ]yi>iÄuemÎuh A
viEsSh teû B]>Yy[Äu xiÍiÄfemÎuh k>uti s]ßiÄ]>N
e`tiHYm]Ù
30
aßR´nÊinuÔ ep]ti v]>xY]RÄuh v]>xY]RÄuÔ ep]ti
aßR´nÊinum]f[ ek]TuÊuvÎt[.
|Æen aßR´nvuh v]>xY]>uh evÉ ExviÄukyuh
yœ]k]Ùh >ÞuEp>uh zpxviÄukyuh ecy[tu. >ÞuEpRÄuÞ]
ytuh pu>uSzpjkš]yi>uÎu. `Î]l A sisuÄLÄu m]t]
pit]ÄšueT Anu>UpYh OÈuh teÎ \Þ]yi>uÎiÙ}. kp}iÆ]Èu
náU>i nÙ} xuà>nuh aßR´nh ~Õvuh >Upvtiyum]yi>uÎu.
avRÄuÞ]y puztN aztteÎ EtjxViy]yi>uÎiÙ}. Ene>mric{u
s]ßiÄ]>N náU>i O>u vi>Upnuh aEÌHÊieû B]>Yy]y
v]>xY]R O>uviDh vi>Upifiyum]yi>uÎu. `ÜiÙuh avRÄuÞ]y
puztN ~Õvuh EtjxViyum]yi>uÎu. A kuÈikL všRÎuvÎEÏ]L
av>ueT xVB]vvuh zpvZÊikšuemÙ}]h |zpk]>hteÎ EBdeÏÈi
>uÎu. A>uh pryukyuh niRb³iÄukyuh ecy{]etteÎ
v]>Y>ukuÈi ~<> n]<ik evšuÏ]nuÔEÏ]L \fReÎ<uEÎÕU
EdHsuÍi v>uÊi Bx[mÄuriyiÈ[ |osV>x[Et]ztÆšuh n]m
xÜIRÊnÆšuh jpiÄukyuh En>h evšuÄuEá]L kušic{[ aáÙ
ÊilEÏ]yi EdvdRsnh k<iÄukyuh mÕuh ecy[tu vÎi>uÎu.
Ene> mric{[ zb]ªfkum]>N Ae>Ù}]h višic{]Ùuh niRb³ic{]Ùuh
aWu n]<ik puÙRÎÙ}]et \fReÎfiÄukEp]Ùuh ecy[ti>u
ÎiÙ}. k]ÙeÊ kušic{[ aáÙÊilEÏ]yi et]<femÎuh x³Y
y[Äu k]Ùuh muKvuh k<uki Bx[mÄuriyiÈ[ n]mh jpiÄfemÎuh
prÇu m]t]pit]ÄM]R vše> niRb³ic{i>uÎu. `ÜiÙuh A
zbªfkum]>N aÆeney]Îuh ecy[ti>uÎiÙ}. |o kum]>M]R
|zpk]>h BiÎbuÍikš]yiÊIRÎtu k>iÏ]ÙxV]miy]>ueT
mzßs¬iek]Þ]efÎuÔtu pryfemÎiÙ}EÙ}]. v]>Y>ukuÈiÄ[
suÍvuh vZÊiyuh sucitYvuemÙ}]h nÙ}Ep]eÙyuÞ]yi>uÎu.
zb]ªfkum]>n[ aveyÙ}]h vše> kurvum]yi>uÎu. yœ]k]Ùh A
zb]ªfkum]>eû \pnynh, xm]vRÊnh mutÙ]yveyÙ}h
aEÌHÊieû a¢N nTÊi. `ÜiÙuh A zbªfkum]>N k]Ù
eÊ kušiÄukEy] nitYkRÐ]dikL yœ]k]Ùh EvÞtuEp]eÙ
nTÊukEy] ecy[ti>uÎiÙ}.
e`tiHYm]Ù
31
|o >Þu kum]>M]E>yuh yœ]k]Ùh vidY]BY]xÊin[ O>u
gu>uvieû aTuÄlÊeÎy]Äi. kus]zgbuÍiy]yi>uÎ v]>YR
Ñfk]Ùhek]Þ[ k]vYn]Tk]ÙÜ]>]dikšil ax]m]nYm]y
eenpufYh xá]dic{u. A gu>un]œnuh tRÄh, vY]k>fh
mutÙ]yv pÚiÏiÄ]N tÄvÉmuÔ s]x[ztvYulpÊiyiÙ}]
yi>uÎtin]l |ztyuh k<iÇtieû EsSh v]>YR vidY]B]xh
mtiy]Äi. zbªfkum]>nuh nÙ} buÍim]n]yi>uÎu. `ÜiÙuh
aEÌHÊieû v]xn |o viSyÊiÙÙ}]yi>uÎtin]l aEÌH
Êinu xhx[kZtB]Syil v]>YE>]šh teÎ vYulpÊi xá]di
Ä]N k<iÇiÙ}. aEÌHÊieû v]xn ek]È[, p]È[, m>Ïfi
mutÙ]yvyiÙ]yi>uÎu.
v]>Y>ueT buÍi x]mRËYEÊyuh EÙ]kvYulpÊiyiÙuÔ
dZ™tEyyuh kuric{[ EkÈriÇ[ aÄ]ÙÊ[ EdsmhgÙÊu mny[Äl
mUÏn]yi>uÎ a¢N náU>iÏ]T[ v]>Ye> mny[ÄEÙÄu Ñfic{u
avieTyuÞ]yi>uÎ zb]ªfkum]>M]e> vidY]BY]xh ecy{iÄuÎ
tinu niymic{u. v]>YRÄu vY]k>f vYulpÊiyiÙ}]yi>uÎtin]l
k]vYn]Tk]ÙÜ]>ÆL pÚiÏiÄÎtinum]ztm]f[ niymic{t[.
vY]k>fh pÚiÏiÄuÎtinu vY]k>fvYulpÎM]>]y ciÙ náU>i
m]e>yuh avieT niymic{i>uÎu. avR ciÙ ecriy náU>iÏ]TM]e>
vY]k>fh pÚiÏiÄuÎtu EkÈu D>ic{u v]>Y>uh aciE>f O>u
eevy]k>fn]yiÊIRÎu. pEÑ at[ avieTyuÞ]yi>un vidV]
M]>]>uh mnÓiÙ]ÄiyiÙ}. kuÈikeš k]vYh mutÙ]yv pÚiÏic{u
ek]Þi>iÄuÎtiniTy[Äu vY]k>fh EkÈuD>ic{u mnÓiÙurÏiÄu
emÎu vic]>iÏ]N n]ymiÙ}EÙ}]. t]N vY]k>fh EkÈu mnÓiÙ]Äi
`Î[ avieT A>uh D>ic{iÈiÙ}]Êtin]l atu avieTyuÞ]
yi>uÎ eevy]k>fM]e> OÎu mnÓiÙ]ÄfemÎu niþyic{u
v]>YR atinu t>hEn]ÄieÄ]Þi>uÎu. aÆenyi>uÎEÏ]L O>u
divxh \c{y[Ä[ v]>YRÄu \É]N Ec]ru višáiyEÏ]L atil O>u
kruÊvÕu kÞiÈ[ v]>YR aetTuÊu m]Õievc{u. atu kÞiÈ[
eevy]k>fn]y O>u náU>i "`ß] at[" `Îu Ec]dic{u. atinu
Ê>m]yi v]>YR "kruÊ>i sÏ[" `Îu prÇu. |tu EkÈEÏ]L
e`tiHYm]Ù
32
buÍim]ny A náU>i v]>YR vY]k>femÙ}]h mnÓiÙ]Äiyi>i
ÄuÎuevÎuh "kRÊ>isÏ["' `ÎuÔ vY]k>fxUzteÊ |vieT
yuh aRËh Ey]jiÄÊÄvÉh xVÙ[ph EBdeÏTuÊi \c{>ic{u
evEÎ \ÔU `Îuh tIRc{eÏTuÊiyiÈ[ aEÌHh aRËdVyEÊ]Tu
kUTi PÙitm]yi "aet]>u xUztmEÙ} prÇt[?" `Îu Ec]dic{u.
atinu v]>Y>ueT mrupTi "xUztmriy]vuÎvRÄu aÆEnyuh
vic]>iÄ]h" `Î]yi>uÎu. |o xhB]Sfh nimiÊh v]>Y>uh O>u
eevy]k>fn]yiÊIRÎi>iÄuÎuevÎ[ avieTyuÞ]yi>uÎv
e>Ù}]h mnÓiÙ]Äukyuh atu zpxiÍm]yiÊI>ukyuh ecy[tu.
anß>h EdsmhgÙÊu náU>iÏ]T[ v]>YRÄu avieTey]>u
Bvnh pfiyic{uek]TuÄukyuh v]>Y>ueT kuTuhbxHitmuÔ
Øi>v]xh avieTy]Äukyuh ecy[tu. |EÏ]<uh ~Õvuh
zpxiÍiEy]TukUTi zpEs]BiÄuÎ EdsmhgÙÊuv]>Yh \Þ]yiÊIR
Ît[ |zpk]>m]f[. |ztyum]yEÏ]E<y[Äuh EdsmhgÙÊuv]>Yh
\Þ]yiÊIRÎt[ |zpk]>m]f[. |ztyum]yEÏ]E<y[Äuh EdsmhgÙ
Êu v]>Ye>ÎuÔ zpxiÍi xRv{zt p>Îu. atin]l aÎeÊ
x]mUti>iÏ]Tu táu>]N v]>Ye> Ek]<iEÄ]EÈÄu ÑfiÄukyuh
avieT Ek]viÙkÊu ek]c{utáu>]ÄM]e> vidY]BY]xh ecy{iÄu
Îtin[ niymiÄukyh aDikh t]mxiy]et enTuvi>iÏu xV>Up
ÊieÙ gu>uØ]nh A v]>Y>ueT trv]EÈÄu kÙ[pic{uek]TuÄu
kyuh ecy[tu. |eÏ]<uh A Ø]nh EdsmhgÙÊu v]>YEÊÄu
teÎy]fi>iÄuÎt[. zpxiÍn]y A v]>Y>ueT k]Ùh mutl
av>ueT kuTuhbÊil Ey]gYM]>uh vidV]M]>uh zpxiÍM]>u
m]yiÈuÔv>Ù}]et \Þ]yiÈiÙ}. |EÏ]<uh A kuTuhbÊil
xhx[kZth, |hg}IS[ mutÙ]y B]SkšiÙuh >xtzßh mutÙ]y
s]x[ztÆšiÙuh atinipufM]>uh vÙiy vÙiy gvReÐûuEdY]g
ÆL vHiÄuÎ v>um]yi pÙ>umuÞ[.
EdsmhgÙÊuv]>YR >]jgu>uv]yiÊIRÎEÏ]E<Äuh aEÌH
Êieû xtIRËn]y kp[šiÆ]ÈunáU>i ecÞek]È[, p]È[ mutÙ]y
viSyÆšil atinipufnuh zpxiÍnum]yiÊIRÎu. aEÌHÊin[
ax]m]nYm]y zBmh kÙkšiyiÙ]yi>uÎu. ek]È]>Ä>Êáu>]N
e`tiHYm]Ù
33
mutÙ]y ciÙ mH]M]R ciÙ AÈÄœkšuÞ]Äukyuh kœkši
nTÏ]Äukyuh ecy[tuevÜiÙuh atu EkvÙh ap>iS[kZt>Iti
yiÙ]yi>uÎu. AdYk]ÙÊu EvSÆL teÎ `Ù}]h O>u Ep]eÙ
y]yi>uÎu. O>u EvSÊinuh muKeÊ]Îuh Etc{i>uÎiÙ}. aÄ]ÙÊ[
OE>]kœ]pztÆLÄuh AT]nuÔ pdÆešÙ}]h (n]TkÆšieÙ
Es}]kÆšuh v]kYÆšuh ec]Ù}uÎtuEp]eÙ) av>vR teÎy]f[
p]Tiyi>uÎt[. kp[šiÆ]Èu náU>i aetÙ}]h EBdeÏTuÊi. p]Èinu
Ever AšukLteÎ EvfemÎu niþyic{u. EvSÆLÄu pc{,
kÊi, k>i,evÔÊ]Ti, cuvÎ t]Ti, minuÄ[ (zb]ªfN, mHRSi
mutÙ]yv) |Æen |EÏ]L kÞuv>uÎ viDÊiÙuÔ vYtY]x
Æšuh klpic{u. AÈÊieû xzád]yvuh AkÏ]eT m]Õi |EÏ]L
kÞuv>uÎ viDÊiÙuÔ cviÈuh c]Èvuh kÙ]sÆšuemÙ}]
EmReÏTuÊi. kih bHun], kœkšiyueT >Iti AkÏ]eT
p>iS[Ä>ic{[ |EÏ]L k]fuÎ >ItiyiÙ]ÄiÊIRÊu. |tu nTÏ]
EkÞtiEÙÄ]yi aEÌHh |o >Iti ciÙe> aBYxiÏic{[ O>u
kœkšiEy]ghkUÈi aEÌHhteÎ kurc{uk]Ùh ek]ÞunTÎi>uÎu.
EvSÆLÄu EvÞuÎ ki>ITh mutÙ]y m>EÄ]ÏukešÙ}]h
pfituÞ]Äiytuh avy[Äu ciÙ}uh ckÙ]xuh ptic{u tkiTiÈu
nÎ]ÄiytuemÙ}]h aEÌHh teÎy]yi>uÎu. kœkšiEy]gÊil
EmšÊinuh p]Èinuh Ey]gYM]>]y Ašukeš niymic{iÈuÞ]yi>uÎu
evÜiÙuh p]Èieû zpD]n B]gh aEÌHh teÎy]f[ niRv{Hi
c{i>uÎt[. aÆeneyÙ}]Ç]l kšiÄ]RÄuh kšiÏiÄuÎvRÄuh
m]ztmÙ}, aEÌHÊinuh teÎyuh tZp[tiy]vukyiÙ}]yi>uÎu.
ec]Ù}iy]TiÄuÎtinu kp[šiÆ]ÈunáU>iÄuÞ]yi>uÎ x]mRËYh
annYx]D]>fh teÎy]yi>uÎu.
kp[šiÆ]ÈunáU>i kœkšiyueT >Iti AkÏ]eT p>iS[Ä>ic{u
evÎuh aEÌHh teÎ O>u kœkšiEy]gh ~ReÏTuÊi ek]Þu
nTÎutuTÆiyi>iÄuÎuevÎuh aEÌHÊieû p]È[ ~Õvuh
mEn]H>m]efÎuh mÕuh pÙ>uh prÇriyuky]l pUmuÔimn
y[Äl a¢NnáU>iÏ]T[ A p>iS[Ä>ic{ >ItiyiÙuÔ kœkši
k]fukyuh kp[šiÆ]ÈunáU>iyueT p]Èu EkLÄukyuh ecy{f
e`tiHYm]Ù
34
emÎu niþyic{[ kœkšiÄu divxh tIRc{eÏTuÊieÄ]Þu tEÙ
divxhteÎ O>u k]>YØN muK]ß>h viv>h kp[šiÆ]Èu
náU>iey ariyic{u. aÎuh aTuÄl O>u ØÙÊu kšiyuÞ]
yi>uÎu. avieTec{Î]fu k]>YØN viv>h náU>iEy]Tu
prÇt[. aTuÊ divxh >]vieÙ Ey]gEÊ]TukUTi `ÊieÄ]Ô]
emÎu náU>i mrupTi prÇyy[Äukyuh ecy[tu. aÎu kšiÄu
ek]ÈiyEÏ]L ecÞ ep]ÈiEÏ]vuky]l tlÄ]Ùh avieT aTuÄ
ÙuÞ]yi>uÎu O>u m]>]>ueT gZHÊilniÎu O>u ecÞ v>uÊi
kši O>u viDh k<ic{ukUÈi. piEÕ divxh k]ÙÊu kp[šiÆ]ÈunáU>i
"niÆL |EÏ]LteÎ ep]y[eÄ]LviN. ecÞvÈmuÞ]ÄieÄ]Þu
w]N pkEÙ avieT `ÊieÄ]Ô]h" `Îu prÇu. kœkši
Ey]gÄ]et pUmuÔi mny[ÄEÙÄyy[Äukyuh azpk]>h náU>i
ecÈvÈvuhek]Þu pkEÙ avieTeyÊukyuh ecy[tu.
avieTeyÊiy \Ten aEÌHh ecÞvÈh ecÞÄ]>en
~lÏic{u ÑfÊil atu Ek]RÊu s>iy]Ä]N prÇiÈu
kušiÄ]n]yi pureÏÈu. aEÏ]E<Äuh En>h eevkiyi>uÎtin]l
kušiÄ]nuh x³Y]vànÊinum]yi a¢NnáU>iÏ]Tu purÊuvÎu.
aEÏ]L a¢N náU>iÏ]Tu kp[šiÆ]Èu náU>iey kÞiÈ[, "EH!
kp[šiÆ]Tu vÎuEv]? xEß]Sm]yi! nmuÄu kušiÄ]N Ep]k]h"
`Îu prÇu >ÞuEp>uh kUTi kušiÄ]NEp]yi. kuši k<iÇu
kp[šiÆ]Èu náU>i x³Y]vànÊin]yi ki<EÄ]Èu ti>iÇuniÎu
evÔh Ek]>iÏiTic{u. at[ kÞiÈ[ a¢NnáU>iÏ]T[ "kp[šiÆ]T[
atÙ} pTiÇ]r[. atu ki<Ä]f[. ti>iÇuniÎ[ aRGYh
ek]TuÄu" `Îu prÇu.
kp[šiÆ]Èi náU>i: |tu pTiÇ]r]efÎu w]N vic]>ic{iÙ}.
ki<Ä]efÎuteÎy]f[ `eû vic]>h. k]ÙEÊtu k<iÇiÈu
EvfmEÙ}] eevkuEÎ>Êt[, `Îu vic]>ic{]f[.
a¢NnáUti>iÏ]T[: aEÏ]L |Îu En>Êu x³Yvànmu
Þ]yieÙ}EÎ]?
e`tiHYm]Ù
35
kp[šiÆ]T[: \Þ]yiÙ}. ciÙ bÍÏ]TukLek]Þ[ |Î[ |tu
ve> kušiÄ]nuh x³Y]vành k<iÄ]nuh \É]nuh OÎuh t>m]
yiÙ}.
a¢N: k¨h! x³Y]vànÊinu En>hnIÄh v>uÊuÎtu
k¨mEÙ}?
kp[šiÆ]T[: aEt. nivZÊiyiÙ}]et vÎ]l `ßuecy{uh?
|ÎeÊ kœ teÎ w]N pry]h. kšiEy]gh vky]yi O>u
ecÞyuÔtieû |TßÙvÈh |ÎeÙÊeÎ ep]ÈieÏ]šiÇu. |Î[
|vieTeyÊi kši nTÊieÄ]ÔemÎu |ÎeÙÊeÎ xÐtic{u
prÇyy[Äukyuh ecy[tiÈuÞEÙ}]. ecÞyiÙ}]et kši nTÄuEm]?
ecÞvÈvuhek]Þu w]N pkEÙ |vieT `ÊieÄ]Ô]emÎ[
prÇ]f[ Ey]gÄ]e> >]vieÙ |EÆ]Èyc{t[. Ey]gÄ]e>
|EÆ]Èu prÇyc{tieûEsSh ecÞvÈmuÞ]Ä]nuÔ zsmm]yi.
avieTniÎu n]Ùun]<ik dUe> O>u pryN t]mxiÄuÎuÞ[.
aveû eekvsh `Ù}]y[EÏ]<uh tukÙuÞ]yi>iÄuk ptiv]f[.
aveû aTuÄl ecÎ[ O>u tukl viÙy[Äu v]ÆemÎu vic]>ic{[
aEÆ]ÈuEp]yi. avieT ecÎEÏ]L aven avieT kÞieÙ}Îu
m]ztmÙ}, aveû m]TÊil A>umuÞ]yi>uÎumiÙ}. pieÎ m]TÊin
kÊu kTÎu avieTey]eÄ En]Äi. avieTeyÆuh O>u tukÙuh
kÞiÙ}. "k]>Yh vše> duRGTm]yEÙ}]! |ni `ß] nivZÊi! `Îu
vic]>ic{u w]N ~Õvuh viS]dEÊ]TukUTi avieT niÎu mTÆi
v<iyil vÎEÏ]L avieT O>u psu nilÄuÎtu kÞu. atu
zp]y]DikYh nimiÊh vše> ÑIfic{tuh zpxvh m]riytum]
yi>uÎu. \pEy]gmiÙ}]ety]ytuek]Þ[ atieû \TmØN \EpÑi
c{t]yi>iÄuemÎu vic]>ic{u w]N A psuvien piTic{uekÈi
atieû tukl \>iec{TuÊu.
a¢N: (ecviep]ÊieÄ]Þ[)mti! mti! `eû kp[šiÆ]T[
`niÄ[ |ni OÎuh EkLÄÞ. Eg]HtY. siv! siv!
e`tiHYm]Ù
36
kp[šiÆ]T[: mu<uvnuh EkLÄ]et O>u k]>Yh mnÓiÙ]vuk
yiÙ}EÙ}]. pieÎ A tukl kuÕiÄiÈ[ \fÄi Ecri nÎ]Äi O>u
ecÞvÈh m]TiyuÞ]Äi. aEÏ]E<Äuh En>h eevkiÊuTÆi. \Ten
|EÆ]Èu Ep]>ikyuh ecy[tu. |o Ej]Ùi ek]Þ]f[ |Îu
kušiÄ]nuh nitYkRÐh k<iÄ]nuh \É]nuh OÎuh t>m]k]Çt[.
kušiyuh nitYkRÐ]nuæ]nvuh k<iÇtieû EsSh
kp[šiÆ]Èu náU>i a¢N náU>iÏ]TiEn]T[ "En>nIÄh vÎ]Ùuh
w]N Etv]>em]Îuh muTÄ]riÙ}. `niÄu x]šzg]mpUj ptivuÞ[.
atin[ O>u višÄuh kurc{u cànvuh pUvuh mÕuh Evfh" `Îu
prÇu. \Ten a¢N náU>iÏ]T[ O>u náU>iey višic{[ O>u
"x]šzg]mvuh pUjy[Äu EvÞuÎ x]DnÆšuh ek]ÞuvÎu
ek]TuÄ]N" prÇu. aEÏ]L kp[šiÆ]ÈunáU>i "x]šzg]mh
EvÞ]. at[ `eû eekvsmuÞ["`Îu prÇu. atu EkÈ[ a¢N
náU>iÏ]T[, "x]šzg]mh `vieT evc{i>iÄuÎu?" `Îu Ec]dic{u.
atinuÊ>m]yi kp[šiÆ]ÈináU>i "x]šzg]mh mu<vEn]eT ek]Þu
nTÄuÎtu buÍimuÈ]efÎu vic]>ic{u atuTc{u ecrut]Äi
Em]ti>ÊiEMl evc{uekÈi eekvi>EMÙiÈuek]Þ]f[ w]N
nTÄuÎt[" `Îu prÇu. atu EkÈEÏ]L a¢N náU>iÏ]T[,
"x]šzg]mh \Ty[ÄukEy]? siv! siv! atuh mH] k¨h" `Îu
prÇ[ akEÊÄu Ep]yi.
kp[šiÆ]ÈunáU>i x]šzg]mpUjyuh aÊ]<vuh k<ic{[
afiyryilecÎu kšiEy]gÄ]E>]T[ "višÄuevc{]l kši
mury[Äu nTÊieÄ]Ôfh. |ÎeÙ >]zti w]en]Èuh \rÆiyiÈiÙ}.
atin]l w]en]Îu kiTÄ]N Ep]vuky]f[. `eÎ \rÄÊil
višic{[ A>uh \pzdviÄ>ut[. \rÄh mtiy]kuEá]L w]nufRÎ[
`fIÕu vÎuek]Ô]h" `Îu prÇiÈ[ aEÌHh O>u muriÄkÊu
kTÎu v]til c]>iyiÈu kiTÎurÆiÊuTÆi. kši tuTÆi
kurc{uEn>h k<iÇiÈuh p]T]N kp[šiÆ]Èu náU>iey k]f]ÇiÈ[
a¢N náU>iÏ]T[ aetß]efÎEnVSic{u. aEÏ]L ciÙR aEÌHh
kiTÎurÆuky]efÎu pryuk]l a¢N náU>iÏ]T[ kšiEy]gÊi
ÙuÔv>il ciÙe> višic{u kp[šiÆ]Èu náU>iey višiÄ]N prÇu.
e`tiHYm]Ù
37
aEÏ]L avR, "višiÄ>uetÎ]f[ kÙ[pic{i>iÄuÎt[" `Îriyic{u.
\Ten a¢N náU>iÏ]T[, "kp[šiÆ]Tien višiÄ]N niÆLeÄ]eÄ
Bym]efÜil w]N teÎ višiÄ]h" `Îu prÇu náU>i kiTÎi
>uÎ muriyueT v]tilÄl ecÎu v]til tÔiÊurÎu. aEÏ]L
duRÎi>IÑYm]y O>u EtjÓ]f[ avieT k]feÏÈt[. EdHh
x[thBiÄukyuh kÉu mÇšiÄukyuhecy{uky]l |šk]NEp]Ùuh
s¬nÙ}]et a¢N náU>iÏ]Tu niÎniÙyil kurc{uEn>h avieT
niÎu. aEÏ]L aEÌHÊieû kÉu k]f]r]yi. A xmyh
kp[šiÆ]Èu náU>iey aEÌHh kÞt[ ctuRb]Huv]y mH]viÿu
vieû >UpÊiÙ]f[. \Ten a¢N náU>iÏ]Tu By]Ûut B¬i
viHVÙn]yi x]¨]hgh vIfu nmx[k>ic{iÈ[ OÎuh miÞ]et yœ]
pURv{h v]til c]>ieÄ]Þu mTÆiEÏ]Îu. t]N kÞ aÛuteÊ
Äuric{[ a¢N náU>iÏ]T[ aÎ[ AE>]Tuh OÎuh prÇiÙ}.
kœkši ~kEdsh pkutiy]yEÏ]E<Äuh kp[šiÆ]Èu náU>i
\fReÎfiÕ[ a>ÆeÊÊi p]TiÊuTÆi. aÎ[ aEÌHÊieû
p]È[ ptiviÙDikh nÎ]ytin]l `Ù}]v>uh vše> xEß]Sic{u.
a¢N náU>iÏ]ÈieÙÄuÞ]y xEß]Sh xIm]tItm]yi>uÎu.
kœkši k<iÇu EvSÄ]e>Ù}]v>uh EvSem]eÄy<ic{u
muKEÊtu tuTc{uvÎEÏ]E<Äuh a¢N náU>iÏ]Tuh kušiyuh
nitYkRÐ]nuæ]nvuh k<iÇuvÎu. zpD]nEvSÄ]R mutl
epÈiÄ]R ve> `Ù}]vRÄuh yœ]Ey]gYh xÐ]nÆšuh ptivuÔ
pfvuh ek]TuÊtieû EsSh a¢N náU>iÏ]T[ kp[šiÆ]Èu
náU>iey aTuÄl višic{[, "kp[šiÆ]Èieû p]ÈienÄuric{[ pÙ>uh
zpshxic{uEkLÄ]ruÞ[. p]È[ EkLÄ]N `niÄ[ |ÎeÙ m]ztEm
xhgtiy]yuÔU. p]Èu vše> Ekmh teÎ. |ztyuh nÎ]yiÈuÔ
kœkšiÏ]Èu w]N |tinumuáu EkÈiÈiÙ}. vše> xEß]Sm]yi.
kp[šiÆ]Tu x³Y]vànÊinu En>nIÄh v>uÊuÎtienÄuric{uh
mÕuh |ÎeÙ w]N ~t]eÞ]eÄ prÇuEp]yi. aÆyueT
Ey]gYtyriy]et aÆeney]eÄ w]N prÇt]f[. atu
ek]Þu muSic{il Et]Î>ut[. kp[šiÆ]Tieû Ey]gYt vic]>ic{]l
|Æeney]ÎumÙ} bHum]niEÄÞt[. `ÜiÙuh O>u kœkši
e`tiHYm]Ù
38
yuTmØeû niÙyiÙ]fEÙ}] |EÏ]L vÎi>iÄuÎt[. atuek]Þ[
|EÏ]L |ti>iÄeÈ" `Î[ prÇ[ O>u kuÊu p]vumuÞu xÐ]nic{u
xEß]SiÏic{yc{u.
kœkšiEy]gÄ]R avieTniÎu Ep]ytieû EsSh a¢N
náU>iÏ]T[ avieTyuÞ]yi>uÎ ciÙ náU>im]E>]T[ t]N
tEÙdivxh kÞ aÛuteÊÄuric{u prÇu. kp[šiÆ]Èu náU>i
buÍim]nuh xmRËnum]efÜiÙuh zbªEtjÓuh zb]ªfvZÊi
yumiÙ}]Êy]š]efÎu prÇu pu¢ic{uek]Þi>uÎ náU>im]>uh
mÕuh aÄ]Ùh mutl aEÌHeÊÄÞ]l xbHum]nh vàic{u
tuTÆi.
kp[šiÆ]Èu náU>i EvSh p>iS[Ä>ic{[ |ÎiÎvRÄu pc{,
|ÎiÎvRÄu kÊieyÎuh mÕuh niþyic{EÏ]L vidYu´iHVnuh
O>u >]Ñx>]j]v]ytuek]Þ[ kÊi `Î]fu niþyic{i>uÎt[.
O>u ØÙÊ[ O>u kœkšiÄu vidYu´iHVeû EvSh ekÈuÎy]L
kÊiÄu Etc{u cuÈiÄu kiTÎu. cuÈi tIRÎEÏ]L A EvSÄ]>N
nÙ} \rÄm]yi>uÎu. ay]eš cuÈiÄ]>N višic{ufRÊi. EvS
Ä]>N \rÄiÏic{Ey]TukUTi `fIÕi>uÎ[ O]RÐkUT]et eekek]Þu
muKÊu Etc{i>uÎtuh cuÈiyuemÙ}]h tUÊu vÙ}]ety]Äi ÊIRÊu.
vIÞuh kÊi Etc{u cuÈikuÊi EvSh tIRÄ]N xmymiÙ}]
ti>uÎtuek]Þ[ kp[šiÆ]Èu náU>i "|ni A EvSh aÆen mti"
`Îu prÇu kÉilÄÞetÙ}]h ay]šueT tÙyiÙuh EdHÊiÙu
emÙ}]h evc{u ekÈi EvSh tIRÊ[ ay]eš a>ÆEÊÄu
tÔiyyc{u. aÎumutl vidYu´iHVeû EvSh |EÏ]L kÞu
v>uÎ viDÊil vikZtm]yiÈuteÎ nTÏ]yi.
kp[šiÆ]Èu náU>i kœkši p>iS[Ä>ic{tieû EsSh Ever
>Þu náU>im]>uh alp]Ù[ph EBdgtikEš]TukUTi kœkši
p>iS[Ä>ic{u. atin]l kœkšiÄu kp[šiÆ]ÈN, kÙ}TiEÄ]TN,
evÈÊun]TN |Æen mUÎu >Iti nTÏ]yiÊIRÎu. |vyil
evÈÊun]TN >ItiÄ[ aDikh zpc]>h xiÍic{iÙ}. at[ |EÏ]<uh
vi>šzpc]>m]yiÊeÎ |>iÄuEÎyuÔu. kp[šiÆ]TN, kÙ}Ti
e`tiHYm]Ù
39
EÄ]TN `ÎI >Þu >ItikLÄu AdYh teÎ D]>]šh zpc]>h
xiÍic{u. av |EÏ]<uh zpcu>zpc]>EÊ]TukUTi teÎy]fi>iÄu
Ît[. |o mUÎu >Itikšuh tÐil AÈÊinuh c]ÈÊinuh
cviÈukLÄuh kÙ]sÆLÄumÙ}]et EvSÆLÄu vÙiy vYtY]x
em]ÎumiÙ}. ti>uvit]hkUR, ek]c{i `ÎI >]jYÆL |EÏ]<uh
kp[šiÆ]TN >ItiteÎy]f[ aDikh zpc]>Êil |>iÄuÎt[.
kÙ}TiEÄ]TN >ItiÄ[ aDikh zpc]>h zbiÈISu mÙb]riÙ]f[.
nÐueT kœ]n]ykn]y kp[šiÆ]Èu náU>iyueT k]Ù]n
ß>vuh A |Ù}ÊuÞ]yve>Ù}]h buÍim]M]>uh xmRË>um]yi
>uÎuevÎuh |EÏ]<uh avieT aÆenteÎy]f[ |>iÄuÎetÎu
m]f[ pÙtuh prÇu EkÈiÈuÔt[.
e`tiHYm]Ù
40
94. vijy]zdi m]H]«Yh.
"vijy]zdi" eyÎuh atieû p>iB]Sy]yi "evÎimÙ" `Îuh
prÇuv>uÎ pufYpRv{th Øitiec{y{uÎt[ ti>uvit]hkUR
xhØ]nÊ[ cÆn]EÒ>iÊ]ÙUÄiÙuLeÏÈ3
3 evÎimÙ |EÏ]L Ek]Èyh t]ÙUÄiÙ]f[
putuÏÔiÏkutiyi
Ù]f[. Ek]Èyh pÈfÊilniÎ[ |o ØÙEÊÄ[ ~kEdsh ~<u
n]<ik m]ztEm dU>muÔu. |o pufYØÙEÊyuh |vieTyuÔ
"|>vipu>h" `Î EÑzteÊyuh kuric{u EkÈiÈiÙ}]Êv>]yi Ek>š
Êil aDikhEp>uÞ]yi>iÄuemÎu Et]ÎuÎiÙ}. `ÜiÙuh |o
ØÙÊieû m]H]«YEÊyuh |o EÑztÊieû AgmEÊyuh pÕi
ariÇiÈuÔR cu>uÄm]ky]l aÆenyuÔ jnÆšueT arivi
EÙÄ]yi `eû arivileÏÈiTEÊ]šh xhgtikL cu>uÄÊil
t]e< kuriÄuÎu.
pÞ[ p>EdsÆšilniÎu ciÙ ep>um]ÄM]R vÎu pzßÞu
ek]Ù}hvIth Ek>š>]jYeÊ B>ic{i>uÎuevÎuÔtu c>iztzpxiÍm]
fEÙ}]. aÆen vÎu Ek>šczkvRÊikš]yi v]fi>uÎ ep>um]
ÄM]>il OTuvil vÎy]šuh zpj]vXÙnuh B>fnipufnuh
vÙiy vidV]nuh mH]kviyuh viÿuB¬nuh teû k]Ù]vDi
(pzßÞu ek]Ù}h) k<iÇiÈuh, jnÆšueT aEpÑzpk]>h
muÏÊ]ru xhvX>h Ek>šh B>ic{uek]Þu ek]TuÆÙ}UR ti>uvWi
ÄušeÊÎ ØÙÊu t]mxic{i>uÎ m]H]nuh "kuÙEsK>vRÐ]"
evÎu zpxiÍ num]yi>uÎ Ec>m]N ep>um]L O>iÄl ti>uvWi
ÄušÊuniÎu jÙm]RÅm]yi etÄN diÄukšiEÙÄu pureÏÈu.
Ek]ÈyÊinu pTiÇ]ruvsh Eván]Èuk]yÙil `ÊiyEÏ]L
ki<ÄuB]gÊ]yi O>u ØÙÊ[ Ak]sÊil nÑztxV>Upikš]y
xp[tRSikL nZÊhecy[tu ek]Þ[ zpdÑifh vy[ÄuÎt]yi
ÄÞ[ avieT BUB]gÊ[ `eßÜiÙuh O>u viEsSmuÞ]yi>iÄf
emÎu vic]>ic{[ vWi ek]Tu>]ruv<i Ene> ki<EÄ]Èu vy[Ä]N
klpiÄukyuh vWiÄ]R azpk]>h ecy{ukyuh ecy[tu.
e`tiHYm]Ù
41
aÆen ~t]nuh n]<ik ki<EÄ]Èu ecÎEÏ]L vWi
putuÏÔiEdsÊu p]ÙURÏfiÄR `Îu zpxiÍn]yi>uÎ
n]y>ueT kTvil ecÎTuÊu. avieT ek]Tu>]>[ avx]niÄukyuh
avieTniÎu ki<EÄ]È[ k>zpEdsm]ky]l vWiyilEÏ]kuv]N
nivZÊiyiÙ}]et v>ikyuh ecy[ttuek]Þ[ Ec>m]N ep>um]šuh
anuc>M]>uh avieT k>y[ÄirÆi. A viv>mriÇu p]ÙUR
mUÊpfiÄR vIÈilniÎ[ |rÆiec{Îu ep>um]ešÄÞu vàic{[
avieT `<uÎÔiytieû \EÌsYemß]efÎu Ec]diÄukyuh
ep>um]L t]N nÑztÆL zpdÑifh evy[ÄuÎt]yiÄÞ[ A
ØÙÊ[ `eßÜiÙuh viEsSmuÞ]yi>iÄuemÎu vic]>ic{[ avieT
EÏ]yi En]Ä]n]yiÈu vÎi>iÄy]efÎuÔ p>m]RËh pfiÄe>
zgHiÏiÄukyuh ecy[tu. aEÏ]L vidY]vZÍnuh vEy]vZÍnum]
yi>uÎ A pfiÄR ep>um]eš vIÞuh vàic{uek]Þu t]e< v>uÎ
zpk]>h prÇu:
"aÙ}Ey] `eû táu>]En! |vieTniÎu >ÞumUÎu n]<ik
ki<Ä[ O>u pufYØÙmuÞ[. aet]>u mÙy]f[ atinu xhx[kZt
p¥itM]R "vijy]zdi" `Îuh x]D]>f jnÆL "evÎimÙ"
`Îuh EpR prÇu v>uÎu. A mÙyil pÞ[ "kpiÙN" mutÙ]yi
aEnkh mHRSiEzsæM]R tpÓu ecy[tup]RÊi>uÎu. A
mÙyueT \p>iB]gÊ]yi mH]viÿuvieû O>u bihbvumuÞ]
yi>uÎu. A bihbh avieT A>uh zptiæic{tÙ}]yi>uÎu,
xVyhBUv]yi>uÎu. A bihbÊiÜl EdvM]>uh äSIsV>M]>um
Ù}]et mÕ]>uh pUjyuh mÕuh ecy[ti>uÎiÙ}. A viÿuBgv]en
Exvic{u ek]Þ]f[ kpiÙ]dikL avieTÊ]mxic{i>uÎt[.
"avieT A t]pxM]R avieTÊ]mxic{i>uÎ k]ÙÊ[
`vieTniEÎ] ~t]nuh >]ÑxM]R avieTec{ÎuEc>ukyuh |o
mHRSim]e> pÙviDÊil \pzdvic{utuTÆukyuh ecy[tu.
du¨M]>]y >]ÑxM]>ueT \pzdvh duÓHm]yiÊI>uky]l A
t]pxEzsæM]R A pufYØÙh viÈu zp]fBItiEy]TukUTi
ki<EÄ]EÈ]Ti sb>Y]zsmÊiÜl eceÎÊi. aEÏ]L ds>œ
puztn]y x]Ñ]l zsI>]mczàN avieTeyÊi sb>iÄ[ Em]Ñh
e`tiHYm]Ù
42
ek]TuÊiÈu teû xEH]d>n]y ÙÑ[mfEn]TukUTi pá]tI>ÊiÜ
eÙÊiÊ]mxiÄuÎt]yiEÄÈ[ |o mHRSiEzsæM]R avieT
ec{Îu zsI>]men s>fh zp]pic{u tÆšueT xÜTmriyic{u.
aÄ]ÙÊu xIt]vi>Hdu®K]zk]ßn]yi>uÎuevÜiÙuh k>uf]
niDiyuh AzsitvXÙnum]y zsI>]mczàN mHRSim]>ueT xÜTh
EkÈ ÑfÊil av>ueT xÜTh tIRÊu ek]TuÄuÎtinu
ÙÑ[mfen niEy]gic{u. \Ten ÙÑ[mfN viÙ}umáuh D>ic{[ teû
Ejæeû A¡]puS[peÊ si>x]vHic{uek]Þ[ mHRSim]E>]Tu
kUTiEÏ]yi ecruw]ef]ÙiyiÈuek]Þ[ A mÙyilecÎukyri.
ÙÑ[mfeû ecruw]ef]Ùi EkÈÑfÊil k]ÙEc]ditM]>]y
A >]ÑxM]R AyuDÆL D>ic{uek]Þu ÙÑ[mfEn]Tu En>iÈu.
ÑfEn>hek]Þ[ ÙÑ[mfN A >]ÑxM]e>eyÙ}]h nizgHic{u
mHRSim]>ueT xÜTh tIRÊiÈu pURv{xÎiDiyiEÙÄuteÎ ti>ic{u
Ep]vukyuh ecy[tu. ÙÑ[mfnu vijyh xiÍic{ ØÙm]yti
n]Ù]f[ A mÙy[Äu "vijy]zdi" `Îu n]mh xiÍic{t[. atieû
p>iB]Sy]yiÈ]f[ jnÆL "evÎimÙ" `Îu pryuÎt[. "evÎi"
`Î v]Äinu jyh `Îuh aRËmuÞ]yi>iÄ]h. "jyEB>i" `Î
xhx[kZtv]Äieû p>iB]Sy]yiÈu mÙy]šÊil "evÎiÏr" `Îu
pry]ruÞ[.
"A mÙyil pÞu tpÓuecy[tuek]Þu t]mxic{i>uÎ
mHRSiEzsæM]e>Ù}]h |EÏ]<uh avieTÊeÎ \eÞÎ]fu
jnÆL pryukyuh visVxiÄukyuh ecy[tuEp]>uÎt[. `Î]Ùi
EÏ]L kÙiyugm]ytuek]Þ[ ave> mnuSYRÄu zptYÑm]yi
k]Fm]N k<iyuÎiÙ}. `Îum]ztmÙ}, mHRSim]>iEÏ]L t]mxiÄu
Ît[ avieTyuÔ vÙiy guHkšiÙ]f[. |EÏ]<uh av>ueT mnÓil
>]ÑxByvuh jEn]pzdvumuÞ]k>uetÎuÔ vic]>muÔtin]l
avR guHkšueT zpEvsndV]>ÆL A>uh kÞupiTiÄ]etyi>iÄ
ÊÄvÉh A¢]dic{uek]Þ]f[ t]mxiÄuÎt[. `Î]ÙvR pÞu
pRÉs]ÙkL ekÈi avieTÊ]mxic{i>uÎ ØÙÆL kÞupiTiÄu
Îtinu ciÙ ÙÑYÆL |EÏ]<uh avieT k]Fm]nuÞ[. A mÙyil
~<u vÙiy x>Óukšuh `<upÊi>Þ[ alpx>ÓukšumuÞ[.
e`tiHYm]Ù
43
jnÆL vÙiy x>Óukeš "cir"kešÎuh alpx>Óukeš
"O]Ùi"kešÎum]f[ prÇuv>uÎt[. aveyÙ}]h pufYtIRËÆ
š]f[. avyil EvneÙÎuh vRSemÎumuÔ vYtY]xh kUT]et
xd] x[PTikxdZsm]y niRÐÙjÙh p>ipURÉm]yi>iÄuÎu.
mÙyilniÎu tIRËh OÙic{u vÎ xd] A x>Óukeš nirc{u
ek]Þ]fi>iÄuÎt[. atin]l O>iÄÙumvyil jÙh kurÇu
Ep]kuÎiÙ}. `Î]l O>u k]ÙÊuh k> kviÇ[ O<ukuÎumiÙ}.
avieTec{ÎukÞ]l av divYÆš]yiÈuÔ pufYx>Óukš]
efÎ[ A>uh xÐtiÄuh. A pufY tIRËÆšil x[n]n
tRÏfÆšuh pitZzkiykšuh ecy[t]l Em]Ñvuh pitZzpItiyuh
xiÍiÄuemÎ]f[ jnÆšueT visV]xh.
"vijy]cÙtIREËSu x[n]tV] B¬Y] pitZzkiy]h
kE>]ti mEnEj] yx[tu gy]zs]ÍPÙh ÙEBl"
"`Îu ØÙpu>]fÊilÏrÇiÈumuÞ[. atin]l aREÍ]
dyh, mEH]dyh, am]v]xi mutÙ]y pufYdivxÆšil avieT
x[n]ntRÏf]dikLÄ]yi axhKYh jnÆL pÙ ØÙÆšil
niÎum]yi |EÏ]<uh avieT v>uÎuÞ[. pufYdivxÆšil Edv
M]>uh avieT v>uÎueÞÎ]f[ jnzsuti. |o mÙyueT aßR
B]gÊuh tiRËÆšueÞÎuh avieTyuyi>iÄuÎ t]pxEzsæM]R
pufYdinÆšil avyil x[n]nntRÏf]dikL ecy{uÎueÞÎu
muÔ k]>Yh tIRc{y]f[. `eßÎ]l, pufYdinÆšil mÙyilniÎ[
OÙic{uv>uÎ tIRËEÊ]TukUTi dRBÏuÙ}uh pUÄšuh aÑtvuh mÕuh
|EÏ]<uh ptiv]yiÄÞuv>uÎuÞ[. |v A mHRSim]>ueT tRÏf
Êieû vky]yi>iÄfmEÙ}].
"`Î]l A mÙyueT mukšil pÞuÞ]yi>uÎ viÿuvizgHh
|EÏ]L avieT zptYÑm]yi k]Fm]niÙ}. atu mÉinTiyil
mrÇuEp]yi>iÄuÎu. `ÜiÙuh A bihbmuÞ]yi>uÎ ØÙh
kÞupiTiÄ]N m]RÅmuÞ[. A mÙyil |EÏ]<uh ciÙ EvTM]R
kuTuhbxHith t]mxiÄuÎuÞ[. av>il zp]Dneû EpR "|>vi"
`Î]f[. avN O>u divxh p]>ek]Þ[ k]Èuki<ÆukL m]ßiÏric{
e`tiHYm]Ù
44
EÏ]L O>u ØÙÊuniÎu >¬zpv]HmuÞ]yi. avN atu kÞu
EpTiÄukyuh avnu Em]H]ÙxYmuÞ]vukyuh ecy[tu. pieÎ
mUEÎmuÄ]l n]<ik k<iÇtieû EsSm]f[ avn[ Eb]Dh
vIft[. aveû p]> A viÿubihbÊil ek]Þtin]Ù]f[
>¬zpv]HmuÞ]yt[. A |>viEy]Tu prÇ]l avN ØÙh
k]fic{ut>uh. aveû kUÈuk]E>] mEÕ] |niyuh A ØÙÊu
m]ßukEy] ku<iÄukEy] ecy{]niTy]k]et xUÑic{uek]Þ[
avN A ØÙÊinu xmIpic{uteÎy]f[ kuTiekÈi t]mxic{u
v>uÎt[".
Ec>m]N ep>um]L: `niÄ[ A ØÙhteÎy]f[ k]Ef
Þt[. t]e<yi>iÄuÎ viÿuvizgHeÊ \EÌsic{u xp[tRSikL A
ØÙÊieû \p>iB]gÊuteÎy]yi>iÄfh zpdÑifh vy[ÄuÎ
t]yi w]N kÞt[. atuek]Þ[ nmuÄ[ aEÆ]Èu Ep]k]h.
pfiÄ>uh O>umic{u teÎ v>fh.
pfiÄR: `<uÎÔEÊ]TukUTi v>uÎtin[ aTiynu viE>]D
em]ÎumiÙ}; xEß]Sm]f[. pEÑ `<uÎÔuÎ k]>Ym]f[ vÙiy
viSmm]yiÈi>iÄuÎt[. O>UTuv<i m]ztEm \Ôu. atuteÎ vÙiy
k]ÈilÄUTiy]f[. v]HnÆšil Ep]k]nuh nivZÊiyiÙ}. k]lnT
y]yiÊeÎ Ep]EkÞiyi>iÄuÎu. am]v]xi divxÆšiÙuh mÕuh
aTiyÆL Ep]kuÎtuteÎ vše> zpy]xeÏÈ]f[. pieÎ ti>u
Emni `<uÎÔuÎetÆeny]efÎ]f[ aTiyN vic]>iÄuÎt[.
ep>um]L: atienÄuric{u vic]>iEÄÞ. w]N nTÎu
ek]Ô]h. `niÄ[ |et]Îuh zpy]xm]yi Et]ÎuÎiÙ}.
"`Î]l kÙ[pnEp]eÙ" `Îu prÇu pfiÄR m]RÅdRsi
y]yiÈu muNEpyuh ep>um]šuh xHc>M]>uh piÎ]eÙyum]yiÈ[
avieTniÎ[ pureÏÈu.
|vR mÙyiEÙÄu pureÏÈtu m>hEk]c{uÎ mÇuÔ mk>m]x
ÊieÙ]>u divxh evšuÏ]Nk]ÙÊ]yi>uÎu. aEÏ]L mÇieû
tfuÏu x]m]nYÊiÙDikmuÞ]yi>uÎtin]l Ec>m]N ep>um]L
e`tiHYm]Ù
45
p]ÙUR pfiÄE>]T[, "|vieTÊeÎ mÇieû eestYh duÓHm]
yi>iÄuÎu. mÙyil ecÙ}uEá]L |t[ |tiÙDikm]yi>iÄumEÙ}]"
`Îu prÇu. aEÏ]L pfiÄR, "mÙkšil mÇ[ mÕuÔ ØÙÆši
ÙuÔtil aDikm]yi>iÄuÎtu x]D]>fm]f[. `Îl |o
mÙyiÙÆenyÙ}. |vieT mÇuh tfuÏuh EÙshEp]ÙumiÙ}. aTiyN
ariyic{tu p>m]RËm]efÎ[ avieTec{Ù}uEá]L ti>umnÓiEÙÄu
Eb]ÍYeÏTuh. avieT m>ÆšueT |ÙkšilEp]Ùuh mÇuevÔh
k]fukyiÙ}. pÞ[ |vieTyuh mÇ[ mÕuÔ mÙkšieÙEÏ]eÙ
\Þ]yi>uÎuevÎuh mHRSim]>ueT aEpÑzpk]>h >]ÑxnizgH
Êin]yi vÎi>uÎ ÙÑ[mfxV]miÄu mÇieû eestYh duÓH
m]yiÊI>uky]l kpiÙ mHRSi "|o mÙyil mÇiÙ}]ety]yi
EÏ]kEÈ" `Îu spiÄuky]Ù]f[ |vieT mÇiÙ}]ety]yiEÏ]ey
etÎum]f[ e`tiHYh. aetÆeny]y]Ùuh |vieT mÇieÙ}ÎuÔ
k]>Yh v]x[tvh teÎ" `Îu prÇu.
|Æen O]E>]Îu prÇuek]Þ[ nTÎ[ avR vijy]zdiyueT
\p>iB]geÊÊi. A k]Èuv<iyilÄUTi k]lnTy]yi kyÕh kyri
mÙyueT mukšieÙÊuÎtinu Ec>m]N ep>um]LÄu xHc>M]
E>]šhteÎ zpy]xvuh ÑIfvumuÞ]yiÙ}. aEÌHÊieû EdHh
aÆenyuÔt]yi>uÎuvEÙ}].
"OoÎtYh EcRÎ mUÄuh pZœugšvumuyRÎueÔ]>hgÆLtÎil
Ec{RÎITuh ep]MfikRÉik viÙxiTum]ÄRÉp]sÆL >Þuh
nÎ]y[ muEÈ]švuh tUÆiy k>yugvuh nÙ} ep]NvRÉvuh pU-
ÞnYun]y]mEmvÎuTÙtu jnty[ÄuÔ du®KÆL tIRÄuh"
`Î]fEÙ}] 'xuBzd]Dn²yh' n]TkÊil aEÌHÊieû
Ak]>eÊ vRÉic{i>iÄuÎt[.
avR mÙyueT \p>iB]geÊÊiytieû EsSh p]ÙUR
ÏfiÄR |>viey višic{[ avN k]Èuki<Æu m]ßiy xmyh >¬
zpv]HmuÞ]y ØÙh k]fic{uek]TuÄuv]N pryukyuh avN
k]fic{uek]TuÄukyuh ecy[tu. Ec>m]N ep>um]L A ØÙÊinu
e`tiHYm]Ù
46
mUÎu zpdÑifh evc{u nmx[k>ic{tieû EsSh |>viey višic{[
"|o ØÙÊinu "Ek]È" `Îu Ep>iÈi>iÄuÎu. atin]l EmÙil
|o ØÙÊinu "evÎimÙEÄ]È" `Îu n]mm]yi>iÄuÎt]f[.
pÞu xVyuhBUv]y bihbmuÞ]yi>uÎ ØÙÊ[ O>u EÑzth
pfiyic{u Edvzptiæ nTÊiÄfemÎu n]h vic]>iÄuÎu.
atin]l nIyuh nieû j]tiÄ]>]y EvTM]>il A>uhteÎ
EmÙ]l |o mÙyueT \p>iB]gÊu t]mxiÄ>ut[. `Î]l vše>
Ä]Ùm]yi |vieT t]mxic{uv>uÎ niÆL |viThviÈu Ep]kf
emÎu n]h A¡]piÄuÎiÙ}. |o mÙyueT n]Ùu vsÆšiÙuh
aTiv]>Æšil kuTil ekÈi |o Ek]Èy[Äu k]vÙ]yi niÆL
t]mxic{uek]Ôfh. niÆšiÙ]>uh |o Ek]ÈyiÙuÔ pÑimZg]di
keš HihxiÄukEy] k]Tukšuh m>Æšuh evÈiy<iÄukEy]
ecy[tuEp]k>uetÎu m]ztmÙ}, anYM]R vÎ[ azpk]>em]Îuh
ecy{]et niÆL xUÑiÄukyuh Evfh. |tiEÙÄ[ `eßÜiÙuh
ecrut]y O>u zptiPÙh n]h niÆLÄu t>ikyuh ecy{]h. |o
ØÙh pÞ[ mHRSim]>ueT tEp]vnm]yi>uÎuvEÙ}]. A
ØitiyilteÎ |viTh, EmÙ]l |vieT zptiæiÄeÏTuÎ Edveû
xEÜtm]yi>iÄfemÎ]f[ n]h AzgHiÄuÎt[" `Î[ prÇu.
|tu ekÈ[ |>vi t]fuet]<utuek]Þ[, "ep]Îutáu>]En!
aTiyÆL kÙ[pny[Äu viE>]Dm]yi y]et]Îuh zpvRÊiÄuÎ
v>Ù}. kÙ[pnEp]eÙeyÙ}]h |viTueÊ aTimkš]yi aTiyÆL
Ek]ÈyueT n]ÙuvsÊuh aTiv]>Æšil m]TÆšL ekÈiÏ]RÊu
ek]Ô]h. |o mÙ tEp]vnm]yi>uÎtuek]Þ[ |vieT du¨mZg
Æeš]ÎuhteÎ |Ù}. |vieT mZgÆešÎu pry]N m>W]TikL
m]ztEmyuÔu. avR zsI>]mB¬M]>]efÎuÔ visV]xh nimiÊh
ave> A>uh HihxiÄ]rumiÙ}. pieÎ, |vieTyuÔ k]Tuh m>Æšuh
A>uh evÈi nsiÏiÄ]et aTiyÆL zpEtYkh xUÑic{uek]Ôu
kyuh ecy{]h" `ÎufRÊic{u.
|ztyuh k<iÇEÏ]E<Äuh jnÆL EkÈuEkLÏic{u Ec>m]N
ep>um]L `<uÎÔiyi>iÄuÎ viv>mriyukyuh a>iyuh kriEÄ]Ïu
kšuh mÕuh EsK>ic{[ A mÙyueT mukšil `ÊiÄukyuh
e`tiHYm]Ù
47
xmIpØM]>uh "mÙEmlÄ]vuxmUH"ÊiÙuLeÏÈv>um]y Ec]<iy
ÏÈM]e> v>uÊi ctuRv{iDviBvÆEš]TukUTi amZEtÊienÙ}]h
ty{]r]ÄiÄukyuh ecy[tu. Ek>šczkvRÊiy]yi>uÎ mH]>]j]
ev<uÎÔiyi>iÄuÎt]yi ariÇ]l amZEtÊuh mÕuh ty{]r]Äu
Îtin[ `Ù}]v>uh xÎÍ>]yi>iÄumEÙ}]. BÑfÊin[ EvÞuÎ
etÙ}]h ty{]r]yi `ÎriÇu Ec>m]N ep>um]L mutÙ]yvR O]E>]
cirkšilEÏ]yi x[n]nh mutÙ]yv k<ic{uvÎu zpEtYkh zpEtYkh
m]riyi>uÎ[ yœ]zkmh \ofuk<ic{u. A vnEB]jnh avReÄ
Ù}]vRÄUh ~Õvuh xEß]Szpdvuh xuKvum]yi `Î[ av>il
niÎuteÎ anYM]RÄuh ariy]niTy]vukyuh ecy[tu.
pieÎ jnÆLÄUTi Ec>m]N ep>um]šueT tt[k]Ùt]mxÊi
n]yi A mÙyueT pTiÇ]erc{>uvil O>u pu> aÎu
eevkuEÎ>EÊÄuteÎ ekÈiyuÞ]Äi. aEÏ]L mutl aEÌH
Êieû t]mxh avieTy]Äi. avieT EvÞuÎ xkÙx]DnÆšuh
mury[Ä[ |TzpBuÄM]>uh n]Tuv]<ikšuh mÕuh EsK>ic{u ek]TuÊu
ek]Þi>uÎu. p]ckvZÊi mÙEmlÄ]vu xmUHÄ]RteÎ nTÊi.
BZtYM]>uh mÕuh ep>um]šueTÄUeTÊeÎ D]>]šmuÞ]yi>uÎu.
pieÎ p]ÙURÏfiÄR mutÙ]yi mUÎuEpR viEsS]l ecÎukUTuk
yuh ecy[tu.
Ec>m]N ep>um]L |Æen avieTÊ]mxic{uek]Þu
mury[Äu EÑzth pfi nTÊic{u. aáÙh OÈuh Em]smÙ}]yi>uÎu.
n]ÙáÙh, bÙiÄlÏu>, v]tilm]Th mutÙ]yvEy]TukUTiÊeÎ
y]f[ pfiyic{t[. pþim]BimuKm]y A EÑztÊieû vTeÄ
v<iyáÙh kUÊáÙm]yiÈuh \pEy]TiÄuv]N tÄvÉh atil
a>Æuh afiyryuhkUTi \Þ]Äic{u. zsIEk]vil, m¥ph,
tiTÏÔi, mušyr mutÙ]yveyÙ}h pfiÄur tiRÎEÏ]E<Äuh
kZÿsiÙek]Þu ctuRb{]Huv]yiÈuÔ O>u viÿuvizgHmuÞ]
Äic{u EjY]XYM]e> v>uÊi AEÙ]cic{u zptiæy[Äu muHURÊh
niþyiÄukyuh mUHuRÊc{]RÊ[ `<utic{u v]Æukyuh zpxiÍ
tzßiy]y t]<mF Ep]ÕiyueT aTuÄl Ašyc{u viv>h zgHiÏi
Äukyuh zptiæ, kÙsh, \Xvuh mutÙ]yvy[Ä[ aEÌHÊieû
e`tiHYm]Ù
48
c]RÊu v>uÊukyuh xkÙ x]DnÆšuh EsK>iÄukyuh ecy[tu.
zptiæy[ÄuÔ zkiykL tuTÆuÎtinu >Þu divxh muEáteÎ
tzßiEyyuh s]ßi, p>ikRÐh, k<kh, v]dYEG]Sh mutÙ]yvy[Äu
EvÞuÎ zb]ªfe>yuh v]>iyM]e>yuh m]>]M]e>yuh mÕuh
ØÙÊu v>uÊi t]mxiÏiÄukyuh ecy[tu.
|Æen EvÞuÎ x]DnÆešÙ}]h ty{]r]ÄievÄukyuh
vE>ÞuÎve>Ù}]h vÎuEc>ukyuh ecy[ttieûEsSh zkiykš]>hBi
ÄuÎtieû tEÙdivxh x³Y k<iÇEÏ]L O>]L avieTec{Îu
EcRÎu. jTyuh t]Tiyuh všRÊiyuh EdHemÙ}]h Bx[mhpUsiyuh
k<uÊil >uzd]Ñm]ÙkšÇuh m>vu>iyuTuÊumi>uÎ A Aeš
ÄÞ]lteÎ O>u xnY]xiEy] t]pxEn] mEÕ] AefÎu
Et]Îum]yi>uÎu. aEÌHh avieTec{Î[ `eß]eÄEy]
xhx]>ic{u. aetÙ}]h gIRv{]fB]SyiÙ]yi>uÎtin]l avieT
niÎi>uÎvRÄu k]>Yem]Îuh mnÓiÙ]yiÙ}. |o viv>mriÇu
Ec>m]N ep>um]LteÎ avieTec{Îu. A t]pxen kÞEÏ]L
ÊeÎ aEÌHh O>u divYn]efÎu Et]Îuky]l Ec>m]N
ep>um]L aEÌHÊieû p]dÊiÜil vInu nmx[k>ic{u. Ec>m]N
ep>um]šuh gIRv{]fB]S]Bi¡n]yi>uÎtin]l avR tÐil
xhB]Sfm]>hBic{u. atieû p>iB]S t]E<Ec{RÄuÎu:
t]pxN: |vieT zptiæiÏiÄ]n]yi O>u bihbmuÞ]Äic{u
evc{iÈuÞEÙ}]. atu EkTuÔt]ky]l zptiæiÏiÄ>ut[. atu
zptiæiÏic{]l >]j]vinu gufÊinu pk>h Ed]Sm]fuÞ]kuÎt[.
ep>um]L: A bihbÊinu y]et]>u EkTuh wÆš]>uh
kÞiÙ}. pieÎ aviTuÎ[ |Æen pryuÎetß]f]Ev]?
t]pxN: A bihbh `eÎ OÎu k]fic{utÎ]l EkeTvieT
y]efÎu w]N k]fic{ut>]h.
|tu EkÈu Ec>m]Nep>um]L t]pxen višic{uek]ÞuEp]yi
bihbh k]fic{uek]TuÊu. \Ten t]pxN aEÌHÊieû eekyi
Ùi>uÎ |>uáuvTiek]Þ[ A bihbÊieû \d>mÍYÊiÜl O>u
e`tiHYm]Ù
49
kuÊu ek]TuÊu. aEÏ]L A B]gh ep]ÈiÊurÄukyuh avieT
niÎu kZmikEš]TukUTiy evÔem]ÙiÄukyuh O>u ecriy tvš
purEÊÄu c]Tukyuh ecy[tu. |tu kÞ[ `Ù}]v>uh aÛut
p>vsM]>]yiÊIRÎu. Ec>m]N ep>um]LÄ[ aÛuteÊ
Ä]šDikh vYxnm]fuÞ]yt[. vÈh kUEÈÞetÙ}]h kUÈiÄ<iÇu.
vE>ÞuÎve>Ù}]h vÎu Ec>ukyuh ecy[tu. OEÎ] >EÞ] divxh
ek]Þ[ O>u viÿuvizgHmuÞ]Äic{[ niþitmuHURÊÊilÊeÎ
zptiæ nTÊiÄ]N x]DiÄyiÙ}EÙ}]. atu vic]>ic{iÈu ep>um]L
ÄuÞ]y |¢]hBhgvuh vYxnvuh xIm]tItm]yi>uÎu. aEÌHh A
t]pxeû p]dÊiÜl vIÞuh vIfu nmx[k>ic{iÈ[,"aÙ}Ey]
xV]miN! EkTuÔt]y |o bihbh zptiæiÏiÄ]niTy]k]Êtien
Äuric{[ ap]>m]y xEß]SmuÞ[. `ÜiÙuh niþitmuHURÊÊil
zptiæ nTÊiÄ]N x]DiÄyiÙ}EÙ}] `Îu vic]>ic{[ wÆLÄu
ašvÕ vYxnvumuÞ[. |ni OEÎ] >eÞ] divxhek]Þ[ O>u
vizgHmuÞ]Äic{u zptiæ nTÊiÄ]N x]DiÄyiÙ}EÙ}]" `Îu
prÇu.
t]pxN: aÙ}Ey] >]j]Ev! aÆ[ |tienÄuric{[ OÈuh
vYxniEÄÞ]. |tiEÙÄ[ O>u nivZÊim]RÅh w]N prÇut>]h.
|o mÙyueT ki<EÄec{>iviÙuÔ O>u ciryil mH]viÿukÙ]
xhBUtn]y ÙÑ[mfxV]miyueT O>u vizgHh kiTÄuÎuÞ[. atu
zb]ªfe>eÄ]Þu muÆieyTuÏic{u ek]ÞuvÎu niþitmuHURÊ
ÊilÊeÎ zptiæ nTÊic{uek]Ôuk. avieT cirkšuh O]Ùi
kšuh pÙtueÞÜiÙuh bihbh kiTÄuÎ ciry[Ä[ O>Ty]šh kUTi
pry]h. bihbemTuÄ]n]yi ecÙ}uÎ xmyh O>u ciryil O>u
t]m>ÏUv[ vikxic{[ nilÄuÎt]yiÄ]fuh. A ØÙÊu muÆi
ÊÏiy]l bihbh kÞukiÈuh. A bihbÊin[ |ni jÙ]Div]xh
mutÙ]y zkiykeš]Îuf[ AvsYmiÙ}. `TuÊuek]ÞuvÎ[ yœ]
viDi zptiæyuh kÙsh mutÙ]yvyuh nTÊiy]l mti.
|ztyuh prÇuk<iÇtieû EsSh A t]pxN avieT
ÄUTiniÎi>uÎ jnÆšueT |TyiEÙÄu m]rimrÇu. pieÎ aEÌH
eÊ avieTeyÆuh A>uh kÞiÙ}. A t]pxN x]Ñ]l
e`tiHYm]Ù
50
kpiÙmHRSiteÎy]efÎ]f[ piÎIeTÙ}]v>uh tIRc{eÏTuÊiyt[.
A>]y]Ùuh O>u divYn]yi>uÎu `ÎuÔtinu xhsymiÙ}.
A t]pxN pi>iÇuEp]yEÏ]E<Äuh >]zti vše>yDik
m]yi>uÎtuek]Þu mÙyueT ki<ÄuB]gh vÙiy k]T]yi>uÎ
tin]Ùuh bihbh muÆieyTuÄ]nuh mÕuh aÎ[ A>uh Ep]yiÙ}. piEÕ
divxh >]vieÙ Ec>m]N ep>um]L p]ÙURÏfiÄR mutÙ]y ciÙ
n]yM]e> n]ÙWu zb]ªfE>]TukUTi ki<EÄEÄ]ÈyiEÙÄyc{u.
avR k]Tuh muÔuem]Îuh vkevy[Ä]et ki<EÄEÄ]Èyil vše>
En>h cuÕinTÎuEn]ÄIÈuh t]m>ÏUvuÔ cirkÞiÙ}. aEÏ]L O>u
kZÿÏ>uß[ Ak]sm]RÅÊiÜl O>u ØÙÊu zpdÑifm]yi
prÎuek]Þi>iÄuÎtu kÞiÈ[ atieû aED]B]gÊ]yi>iÄfh
bihbh kiTÄuÎetÎ[ avReÄ]>u BUEt]dymuÞ]yi. \Ten avR
A p>ußu prÎuek]Þi>uÎ ØÙÊinu t]e<ec{Îu. aEÏ]L
avieT O>u ciryuh atieû mÍYB]gÊu vikxic{unilÄuÎ O>u
ecß]m>ÏUvuh kÞu. \Ten >ÞumUÎu zb]ªfR ciryil |rÆi
muÆ]n]yi aTuÊuecÎu. A xmyh ciryueT ki<ÄuB]gÊuÔ
ek]Tuk]ÈilniÎ[ atiByÜ>m]y O>ÈH]xvuh "ciryil A>uh
|rÆiÄUT]" `Î[ AE>] višic{u pryuÎt]yuh EkÈu. |tu
EkÈEÏ]L p]ÙURÏfiÄR mutÙ]yve>Ù}]v>uh ~Õvuh ByviHVÙ
M]>]yiÊIRÎu. pieÎ A ciryiÙirÆ]N A kUÈÊiÙuÞ]
yi>uÎu zb]ªfRÄ]RÄuh eeD>YmuÞ]yiÙ}. atin]l p]ÙUR
ÏfiÄR \Ten O]Tiec{Î[ |o xhgtikešÙ}]h Ec>m]N
ep>um]šueT aTuÄl ariyic{u. |tu EkÈEÏ]L ep>um]šuh ~Õvuh
viSÉn]yiÊIRÎu. bihbh ek]Þuv>]eyyi>uÎ]l niþit
muHURÊÊil zptiæ nTÊuv]N x]DiÄyiÙ}EÙ}]. atin]l
~tu zpk]>emÜiÙuh A zb]ªfe>eÄ]ÞuteÎ bihbemTuÏic{u
ek]Þuv>femÎ[ niþyic{[ aEÌHvuh ciryueT xmIpeÊÊi.
aEÏ]L tEÙdivxh aEÌHÊieû aTuÄl ecÎi>uÎ t]px
nuh avieTec{Îu EcRÎu. t]pxen kÞyuTen ep>um]L
aEÌHÊieû p]dÊiÜl vIfu nmx[k>ic{iÈu bihbemTuÄuÎ
til En>iÈi>iÄuÎ zptib³eÊÄuric{riyic{u. \Ten t]pxN,
e`tiHYm]Ù
51
"aÙ}Ey] >]j]Ev! O>u xhgti |ÎeÙÏry]N w]N mrÎuEp]yi.
atuhkUTi |EÏ]L prEÇÄ]h. |o bihbh pÞu ciÙ
mHRSim]R |vieTevc{u pUjic{i>uÎt]f[. avR |vieTniÎ[
aßRÍ]nh ecy[t xmyÊ]f[ |o bihbh |o x>Óil
niEÑpic{t[. A mHRSim]R ÙÑ[mfxV]miEy]TukUTi O>u Bgvti
Eyyuhevc{u pUjic{i>uÎu. A BgvtiyueT aÈH]xvuh
klpnyum]f[ mueá |vieT EkLÄeÏÈt[. A Edvi mHRSi
m]>ueT aEpÑzpk]>h |o bihbh xUÑic{uek]Þ[ |o xE>]v>
tI>vnÆšil xW>iÄuÎuÞ[. |o bihbÊieû xmIpÊuniÎ[
|o Edvi viÈum]rukyiÙ}. |o Edviey kUT]et |o bihbh
ek]ÞuEp]k]N x]DiÄyumiÙ}. atin]l tzßiey |vieT
v>uÊi, |o EdviEyyuh |vieTniÎ[ Av]HiÏic{[ ek]Þu
Ep]kfh. |o ciryueT ki<ÄuB]gÊu xVÙ[ph etEÄ]Èum]ri
Ever O>u ecriy ciryuÞ[. A ciryil O>u kÉ]Tibihbh
kiTÄuÎuÞ[. AdYhteÎ A kÉ]TibihbemTuÏic{[ Edviey A
kÉ]TibihbÊiEMÙ]v]HiÏiÄfh. pieÎ bihbh muÆieyTuÄu
Îtinu O>u viE>]Dvuh k]fukyiÙ}. >Þu bihbÆšuh O>umic{u
ek]ÞuEp]kfh. ÙÑ[mfxV]miey zptiæiÄuÎ mUHURÊÊil
ÊeÎ Edviey ki<EÄc{uÕáÙÊil etÄuB]gÊ]yi kuTiyi>u
Êukyuh Evfh. muHURÊh etÕ]etyi>iÄuÎtin[ w]en]>u
aTy]šhkUTi pry]h. muHURÊxmym]kuEá]L O>u kZSfÏ>uß[
cuÕiÏrÎ[ zsIEk]viÙieû x[tUp]zgÊil vÎi>iÄuh. \Ten
zptiæ nTÊieÄ]Ôfh". |Æen prÇiÈ[ A t]pxN
k]ÈilÄyri mrÇuEp]vukyuh ecy[tu.
anß>h Ec>m]Nep>um]L AdYhteÎ kÉ]Tibihbh
`TuÏiÄukyuh tzßiey v>uÊi Bgvtiey atiEMl Av]HiÏi
Äukyuh \Ten teÎ mEÕ bihbvuh `TuÏiÄukyuh >Þu
bihbÆšuh zb]ªfe>eÄ]eÞTuÏic{u EÑztxÎiDiyil
ek]Þuv>ikyuh ecy[tu. aEÏ]E<Äuh avieT zptiæy[Äu
EvÞuÎ Ašukšuh \pk>fÆšuemÙ}]h ty{]r]yi>uÎtin]l
\TenteÎ zkiykš]>]hBic{u. mÙEmlÄ]vil xmUHemÎukukUTi
e`tiHYm]Ù
52
EÏ>uÔ Ec]<iyxmUHÊieÙ ki<iÄ]>n]y p>Edszbªfen
xmud]ym]yi niymic{[ Ec>m]N ep>um]L aEÌHeÊeÄ]Þ[
tzßiÄu kUryuh pviztvuh ek]TuÏic{]f[ zkiykL tuTÆiyt[.
zptiæy[Ä[ niþyic{i>uÎ divxm]yEÏ]E<Äu atinu muNpu
EvÞuÎ xkÙ zkiykšuh nTÊi muHURÊh v>]n]yi `Ù}]v>uh
k]Êuek]Þi>uÎu. muHURÊh niþyic{ EjY]XYN muNkUÈi
avieTeyÊukyuh muHURÊxmyh etÕ]et prÇuek]TuÄuÎ
tin]yi kUeTÄUeT aTiyšÎuEn]ÄieÄ]Þi>iÄukyuh ecy[tu.
muHURÊxmyh ~kEdsh aTuÊEÏ]E<Äuh O>u kZÿÏ>uß[ vÎu
zsIEk]viÙieû \p>iB]gÊu cuÕuÏrÎuek]Þi>uÎu. aÆenyi
>uÎEÏ]L EjY]XYN aTiyšÎuEn]ÄIÈ[, "O]EH]! muHURÊm]yi
>iÄuÎu. |ni zptiæ nTÊfh. |niyuh t]mxic{]l muHURÊh
k<iÇuEp]kuh" `Îu prÇu. aEÏ]L Ec>m]N ep>um]L "A
p>ußu x[tUp]zgÊil vÎi>iÄuemÎuh A xmyÊ[ zptiæ
nTÊieÄ]ÔfemÎum]fEÙ}] A t]pxN prÇi>iÄuÎt["
`Îu prÇu. "t]pxN prÇt[ En]Äiyi>uÎl muHURÊh
k<iÇuEp]kuh" `Îu EjY]XYnuh "t]pxM]>ueT v]Äuh mÕuh
|Ä]ÙÊ[ ~kEdsem]eÄ OÄuemÎÙ}]et nÙ} s>iy]yi>iÄuÎ
k]>Yh xhsym]f[. kZÿÏ>uß[ \p>iB]gÊu vÎuvEÙ}]. atu
ek]Þ[ |ni zptiæ nTÊuky]f[ EvÞt[" `Îu mÕu pÙ>uh
pryuky]l "`Î]l `Ù}]v>ueTyuh |¨hEp]eÙy]veÈ" `Îu
Ec>m]N ep>um]L xÐtiÄukyuh \Ten tzßi zptiæ
nTÊukyuh ecy[tu. ki<EÄc{uÕáÙÊil mušyryil A >]siÄu
teÎ Bgvtiey kuTiyi>uÊukyuh k<ic{u. |tu >Þuh k<iÇ
EÏ]L kZÿÏ>uß[ màh màh prÎu x[tUp]zgÊil vÎi>uÎu.
aEÏ]L Ec>m]N ep>um]LÄu mÕuh vše> kuf[ÚitmuÞ]yi.
muHURÊm]kuÎtin[ muNp]f[ zptiæ nTÊiyetÎ[ `Ù}]vRÄuh
Et]Îi. "~etÜiÙuh k]>Yh k<iÇuEp]y ØitiÄ[ pieÎ vše>
vic]>iÄukyuh viS]diÄukyuh ecy[ttuek]Þ[ zpEy]jnem]Îu
miÙ}EÙ}]" `Îu vic]>ic{[ Ey]gYM]e>Ù}]v>uh kUTiy]EÙ]cic{[
|tiEÙÄu tlÄ]Ùh ciÙ zp]yþiÊÆL ecy[tiÈu mury[Ä[
kÙsh mutÙ]yv]yuh nTÊi.
e`tiHYm]Ù
53
n]Ù]h kÙsh k<iÇ divxh tzßiyuh Ec>m]N ep>um]šuh
m<vEW>iÏfiÄR mutÙ]yv>uh mÕuh kUTi EÑztÊil EmÙ]l
nTEÄÞuÎ ptivukešÙ}]h niþyic{u. zptidinh aWu pUjyuh
mUÎu sIEvÙiyuh AÞuEt]ruh mk>m]xÊil E>]Hifin]L
ek]TiEyÕuh kuhBm]xÊil E>]Hifin]L Ar]Èum]yiÈ[
|>upeÊÈu divxeÊ \Xvvuh EvfemÎuh mÕum]f[ niþyic{t[.
|o Ec>m]Nep>um]L c]kY]RkUÊil vše> zptipÊiyuÔ
Aš]yi>uÎtin]l EÑztÊil `Îuh c]kY]RkUÊu Evf
emÎuh kUÊu vÙ} k]>fvs]Ùuh O>u divxemÜiÙuh muTÆi
EÏ]y]l c]kY]R atinu zp]yþiÊm]yi O>u kUTiy]Èh
nTÊfemÎuh |tinupurEm AÞieÙ]>iÄl O>hguÙIy]Üh
kUÊukUTi nTÊfemÎuh at[ AÞuEt]ruh \XvÊinu
muá]yi>iÄfemÎuh |tu kUT]et AÞuEt]ruh \Xvk]ÙÊu
mušyrb[BgvtiyueT zpItiÄ]yI mUÎu divxh (kuhBm]xÊil
E>vti, asVti, B>fi) tIy]ÈukUTi EvfemÎuh niþyic{u.
|veyÙ}]h `Îuh s>iy]yi nTÊuÎtinu EvÞuÎ vx[tuÄL
EdvxVh Ep>il ptic{u ek]TuÄukyuh EÑztÊil k<kÊinuh,
pUjek]È[, p]È[ mutÙ]yvy[Äuh v]>iyM]e>yuh m]>M]E>yuh
aTuÊ ØÙÆšilniÎu v>uÊi avRÄu |vieT t]mxiÄu
Îtin[ gZHÆL pfiyic{uek]TuÊu Ek]Èy[ÄkÊu teÎ
Øi>t]mxm]Äukyuhecy[tu. m<vEW>iÏfiÄR, Ec>iÏfiÄR,
puÙ}áiÙ]yiÄy[mL `ÎI n]yM]RÄuh Ek]Èy[ÄkÊuteÎ
gZHÆšuÞ]Äic{uek]TuÊ[ av>ueTyuh kuTuhbxHitmuÔ
Øi>v]xh avieTÊeÎy]Äiyi>uÎuvEÙ}]. `ÜiÙuh Ek]Èy[Äk
ÊuÔ gZHÆšilevc{[ A>uh m>iÄ]nuh zpxviÄ]nuh p]TieÙ}Îu
kUTi niþyiÄukyuh A vky[Ä]yi Ek]Èy[Äu purÊuh
EmlprÇvReÄÙ}]h O]E>] BvnÆL \Þ]Äic{uek]TuÄukyuh
ecy[tu. EÑztÊil kUÊu ptiv]yi nTÊuÎtinu ep]tiyil
c]kY]e> kuTuhbxHith |vieT v>uÊi, evÎimÙ EÑztÊil
niÎ[ ~kEdsh n]Ùu n]<ik pTiÇ]r[ "\áuk]T[" `Î EdsÊu
BvnmuÞ]Äic{u ek]TuÊ[ avieTÊ]mxiÏic{u. kUÊu nTÊuÎ
vky[Ä[ anuEB]gm]yi A \áuk]T[ `Î Edsvuh mÕEnkh
e`tiHYm]Ù
54
vx[tuÄšuh avRÄu ptic{uek]TuÄukyuh ecy[tu. atinumuá[
|o c]kY]R t]mxic{i>uÎt[ AÙÆ]T[ t]ÙUÄil "ep]ti" `Îu
EdsÊ]yi>uÎu. atin]Ù]f[ |vRÄu ep]tiyil c]kY]e>ÎuÔ
n]mh xiÍic{t[. avR A Edsh viÈ[ |vieTEÏ]ÎiÈuh A
pURv{n]meÊ \EpÑic{iÙ}. `ÜiÙuh |EÏ]L |ve> "\áuk]Èu
c]kY]R" `Îuh ciÙR pry]ruÞ[.
EÑztÊil O]E>] zpvZÊikL nTÊuÎvRÄuh Ec>m]N
ep>um]L yœ]Ey]gYh O]E>]e>] anuBvÆL klpic{uek]TuÊ
kUÈÊil tIy]Èu nTÊuÎtiEÙÄ[ A tIy]ÈuÉiyueT kuTuhb
ÊiEÙÄuh ONptu pr puWniÙh anuEB]gm]yi ptic{uek]TuÊu.
at[ |et<utuÎ `eû kuTuhbÊiEÙÄ]efÎukUTi |vieT
kZt¡t]pURv{h prÇuek]ÔuÎu.
\Xvh, kÙsh mutÙ]yvy[Ä[ tzßiÄu kUrpvizth
ek]TuÄuÎtin[ aDik]>muÔ O>u zb]ªfN \Þ]yi>iEÄÞt[
atY]vsYm]ky]l Ec>m]N ep>um]L EÑztÊieÙ xmud]y
Ø]nh EmlÏ]<UR náU>iÏ]ÈiEÙÄu ek]TuÄukyuh kUrpvizth
ek]TuÄuk `Î kZtYh aEÌHh nTÊuÎtin[ ~RÏ]Tu ecy{uk
yuh ecy[tu.
|ztyuem]eÄ ecy[tiÈuh A EÑztÊil s]ßiÄu Ec>m]N
ep>um]L Ae>yuh Øi>eÏTuÊiyiÙ}. atin[ aEÏ]šEÏ]L >EÞ]
mUEÎ] ek]Ù}EÊÄu m]ztm]yiÈ[ Ašukeš niymic{]l mtiey
Î]f[ aEÌHh niþyic{t[.
EÑztk]>YÆeš]eÄ niþyiÄukyuh avy[Äu EvÞuÎ
vx[tuÄL ptic{uek]TuÄukyuh ecy[ttieû EsSh kurc{u k]Ùh
kUTi Ec>m]N ep>um]L avieTÊ]mxic{i>uÎu. pieÎ aEÌHh
Ek>š>]jYh teû b³uÄLÄuh x[EnHitM]RÄuh Azsit
M]RÄuh mÕum]yi viBjic{uek]TuÊu p>EdsEÊÄu y]zty]y
k]ÙÊu evÎimÙEÑzth xhb³ic{uÔ xkÙ k]>YÆšuh
teÎEÏ]eÙ xmud]yvum]yi Ey]jic{u nTÊieÄ]ÔuÎtinu
e`tiHYm]Ù
55
prÇ[ etÄuhkUR >]j]vien ~lpic{iÈ]f[ Ep]yt[. atin]l
Ec>m]N ep>um]L Ek>šh viÈuEp]ytieû EsSh avieT EÑzt
k]>YÆešÙ}]h aEnVSic{unTÊukyuh nTÊiÄukyuh ecy[ti>u
Ît[ etÄuhkUR >]j]v]yi>uÎu. `ÜiÙuh |o ØÙh kÞu
piTiÄukyuh |zpk]>emÙ}]m]ÄiÊIRÄukyuh ecy[t ep>um]šien
Äuric{uÔ x[m>f jnÆšueT mnÓilniÎu viÈuEp]k]etyi>iÄ]
n]yiÈ[ xhB]SfÆšiÙuh `<uÊukuÊukšiÙuh Edveû n]mh
\pEy]giÄuÎtu "ep>um]L" `ÎuÔ séhkUTi EcRÊuEvf
emÎu tIRc{eÏTuÊukyuh atu nTÏ]vukyuh ecy[tu. |EÏ]<uh
A Edven jnÆL x]D]>fm]yiÏryuÎt[ "evÎimÙeÏ>um]L"
`Î]f[.
evÎimÙ EdvxVk]>YÆL B>iÄuÎtinuÔ aDik]>h
etÄuhkUril aÎÎu mUÏ]yiÈuÔ >]j]vinuh xmud]yØ]nh
EmlÏ]<UR mny[Äl aÎÎu mUÏ]yiÈuÔ náU>iÏ]ÈiEÙÄum]
yi>uÎu. EdvxVk]>YÆešÙ}]h >]j]vuh xmud]yvuh kUTiEc{RÎuh
Ey]jic{uh nTÊieÄ]ÔfemÎ]fEÙ}] Ec>m]Nep>um]šueT
klÏn. atin]l etÄUkUR vÙiy >]j]vuh xmud]yvuh miÄ
xmyÊuh EÑztxÎiDiyilteÎ t]mxiEÄÞiyi>uÎu.
viEsSic{uh kUrpvizth ek]TuÄuÎtinuh ek]TiEyÕinuh mÕuh
Ec]dY]nuv]dh atY]vsYm]yi>uÎtin]l \XvmTuÊ]lÏieÎ
Ar]Èu k<iyuÎtuve> avRÄu >ÞuEpRÄuh EÑztxÎiDi
viÈuEp]k]N O>u nivZÊiyumiÙ}]yi>uÎu. atinuh purEm
\XvÊil Ar]Èieû tEÙ divxh Edven pÔiEvÈy[eÄ<u
ÎÔic{u ek]ÞuEp]kuEá]L `<uÎÔÊinu muáil viÙ}umáuh
D>ic{uek]Þ[ nTÄukyuh pÔiEvÈy[ÄuÔ ØÙÊu ecÎ]l
Edveû zptipu>uSn]yi AdYh k]fuÎ mZgeÊ ÙÑYm]Äi s>h
zpEy]giÄukyuh ecy{uÎtinu >]j]vuteÎ EvfemÎ]yi>uÎu
niþyic{i>uÎt[. |v muáu nTÊiyi>uÎtu Ec>m]Nep>um]L
teÎy]yi>uÎu. atin]l aEÌHÊieû zptiniDiy]y etÄUh
kUR >]j]vuh azpk]>emÙ}]h nTÊiEÏ]Îi>uÎu.
e`tiHYm]Ù
56
aÆenyi>uÎ k]ÙÊu etÄuhkUril mUÏ[ "mfikf[ÚN"
`Îu zpxiÍn]y >]j]v]yiÊIRÎu. aEÌHvuh evÎimÙ
eÏ>um]šueT EÑztk]>YÆešÙ}]h teû pURv{M]R nTÊiEÏ]Îi
>uÎtuEp]eÙteÎ nTÊieÄ]Þi>uÎu.
evÎimÙeÏ>um]eš pÔiEvÈy[Äu `<uÎÔic{uek]ÞuEp]ku
Ît[ EÑztÊilniÎ[ ~kEdsh aWun]<ik etÄu pTiÇ]ru
"n]ÙuÎ]Äl" `Î ØÙÊ]yi>uÎu ptiv[. muNk]ÙÆšil
aviTh O>u vnzpEdsm]yi>uÎtin]l avieTec{Î]l `eß
ÜiÙuh k]ÈumZgeÊÄ]fuk x]D>fm]yi>uÎu. mfikf[Ú>]j]vi
eû k]ÙÊ[ O>]Þil pÔiEvÈy[eÄ<uÎÔic{[ avieTec{ÎEÏ]L
AdYh kÞt[ O>u psuvieny]yi>uÎu. Eg]HtY mH]p]pm]ef
ÜiÙuh AdYh k]fuÎ mZgeÊ ÙÑYm]Äi s>h zpEy]gic{u
ek]ÔfemÎ]fEÙ}] niþyh ecy[ti>iÄuÎt[. at[ Edvk]>Y
m]ky]l atien EddeÏTuÊiyl EdvEk]pmuÞ]eyÜiEÙ] `Îu
ByeÏÈ[ >]j]v[ A psuvien ÙÑYm]ÄiÊeÎ s>h zpEy]gic{u.
s>EmÕ psu m>fEvdnEy]TukUTi niÙvišic{uek]Þ[ kurc{udU>h
vTEÄ]È[ O]TiÈ[ avieT O>u ØÙÊu vIfu eekyuh k]ÙumTic{u
m>ic{u. >]j]vin[ |tu nimiÊh duÓHm]y du®Kvuh pþ]Êpvumu
Þ]yi. atin]ÙEÌHh \Xvh k<iÇtieû piEÕ divxhteÎ
\BykuÙp>isuÍM]>uh >]gEdVSdi>HitM]>uh Evds]x[ztnipuf
M]>um]y aEnkh mH]zb]ªfe> v>uÊi Ey]gh kUÈi t]N
ecy[tEp]yi mH]p]pÊinu zptiviDi `ß]fu ecEy{Þt[ `Îu
Ec]dic{u. A mH]zb]ªfR `Ù}]v>uhkUTi AEÙ]cic{iÈ[, "m>ic{
psuvieû s>I>h O>u vZÑs]K]zgÊileÄÈiÊUÄfh. atieû
Ene> t]e<y]yiÈu >]j]vi>iÄfh. A psuvieû s>I>h mu<uvnuh
zdvic{u muriÇumuriÇu >]j]vieû tÙyil vI<fh. atu
mu<uvnuh k<iÇ]lpieÎ A psu vIfu m>ic{ ØÙÊ[ O>u
EÑzth pfiyic{u viÿuzptiæ k<iÏiÄfh. avieT pUj]dikšuh
mÕuh `Îuh s>iy]yi nTÄÊÄvÉh EvÞuÎ vx[tuvkkL A
EdvxVÊiEÙÄu ptic{uek]TuÊiÈ[ Ep]yi ghg]x[n]nvuh Extu
x[n]nvuh nTÊfh. |ztyuh ecy[t]l |o mH]p]ph tI>uh
e`tiHYm]Ù
57
`Îu viDic{u. mfikf[Ú>]j]v[ zb]ªfviDizpk]>h EÑzth
pfiyuh zptiæyuh k<iÏic{tieû EsSh |o viÿuEÑzth teû
O>u x[m]>km]yi>iÄfemÎu niþyic{[ atinu "mfikf[Úpu>h"
`Îu Ep>iÈu. A EÑztÊin[ |EÏ]<uh prÇuv>uÎ EpR atu
teÎy]f[.
anß>h mfikf[Ú>]j]v[ tIRËx[n]nÊin]yi y]zty]y
xmyh teû gu>un]œn]y ciztkUTÊilÏiS]>TiyueT aTuÄl
ec{Î[ "w]N ghg]x[n]nÊin]yi Ep]kuÎu. ghg]x[n]nvuh
Extux[n]n]vuh k<iÇ]l AyuEÒSeÊ nyiÄfemÎÙ}]et
|EÆ]Èu mTÆiv>femÎu w]N vic]>iÄuÎiÙ}. evÎimÙEÑzt
ÊiEMÙuÔ aDik]>h EmÙ]l nÐueT kuTuhbÊiEÙÄu AvsY
mieÙ}Î]f[ w]N vic]>iÄuÎt[. atin]l A EÑztÊiEMl
`niÄuh `eû kuTuhbEÊÄumuÔ xkÙ]Dik]>Æšuh avk]s
Æšuh kRÊvYÆšuemÙ}]h `eû gu>un]œn]y aviETÄu w]N
pURÉ xÐtEÊ]TukUTi O<iÇutÎi>iÄuÎu. EdvxVk]>YÆ
ešÙ}]h `eû pURv{M]>uh w]nuh nTÊivÎi>uÎtuEp]eÙ
aviTuÎuh aviTueÊ anß>v>uh xmud]yvuh kUTiEc{RÎu
nTÊieÄ]ÔuemÎu w]N pURÉm]yi visVxiÄuÎu. aviETÄu
EdvxVÊiÙuÔ Ø]nÊieû EpR "Ek]yiÐ" `Î]yi>iÄeÈ. |o
Ø]nh aviTueÊ kuTuhbÊil aÎÎu mUÏ]yiÈuÔvRÄ]yi
>iÄuÎt]f[" `Îu prÇ[ vàic{[ gu>un]œeû anuzgHvuh
v]ÆieÄ]Þ[ aEÌHh \TNteÎ Ep]vukyuh ecy[tu.
mfikf[Ú>]j]v[ ~t]nuh divxeÊ v<i vTEÄ]Èu Ep]yti
eûEsSh O>u divxh >]ztiyil aEÌHh O>u xztÊieÙÊi
ÄiTÎu. A xmyh v<iEÏ]Ä>]y ciÙ zb]ªf>uh avieT vÎu
kUTi. avR tÐiÙuÔ xhB]SfÊil O>u zb]ªfN EsSmuÞ]
yi>uÎvE>]T[ "etÄuhkUril mUÏ]yi>uÎ mfikf[Ú>]j]v[ O>u
Eg]HtY ecy[tuEp]ky]l tEÌ]Sp>iH]>]RËh mH]zb]ªf
viDizpk]>h O>u EÑzth pfiyic{u. viÿu zptiæyuh k<iÏic{iÈ[
aEÌHh tIRËx[n]nÊin]yiÈu Ep]yi. EÑzth vše> >xik
n]yi. pEÑ avieTec{Ù}uÎvRÄu kušiÄfemÜil Ever
e`tiHYm]Ù
58
vÙ}iTÊuh Ep]kfh. >]j]v[ avieT |ztyuem]eÄ ecy[t
ØitiÄu O>u jÙ]syh kUTi \Þ]ÄiEÄÞt]yi>uÎu. atu
ecy{]Êtu vÙiy Em]sm]yiEÏ]yi. O>u EÑztmuÞ]y]l atin
TuÊ[ O>u kušvumuÞ]yi>iEÄÞttY]vsYm]f[. kušmuÞ]y]l
zb]ªfR kušic{u x³Yvành k<ikukyuh psuÄširÆi evÔh
kuTiÄukyuh ecy{umEÙ}]. atuh p]ps]ßiÄu ek]Ô]vuÎt]
yi>uÎu. aÄ]>Yh pry]N A mH]zb]ªfRÄuh ecy{]N
>]j]vinuh Et]Î]Çt[ `ß]f]Ev]?" `Îu prÇu. zb]ªfR
|Æen prÇt[ >]j]vvieTÄiTÄuÎueÞÎ[ ariÇuek]ÞÙ}]
yi>uÎu. `ÜiÙuh >]j]v[ aetÙ}]h EkLÄukyuh \Ten `fIÕ[
etEÄ]È[ nTÎu tuTÆukyuh ecy[tu. ~t]nuh divxÆLek]Þ[
aEÌHh vIÞuh mfikf[Úpu>Êu EÑztxÎiDiyieÙÊi. avieT
vTeÄ nTyil vÙut]yiÈ[ O>u cir ku<iÏic{u. mnuSYRÄu
kušiÄ]nuh kÎuk]ÙikLÄu evÔh kuTiÄ]nuh xok>YeÏTÊÄ
viDÊil pfiÄUr tIRÏic{iÈ[ pieÎyuh aEÌHh vTEÄ]ÈuteÎ
Ep]yi. aEÌHÊieû piÎeÊÄœey]Îuh ARÄuh ariy]N
k<iÇiÈiÙ}. mfikf[Ú>]j]v[ EÑzth pfiyic{u zptiæ
k<iÏic{tuh mÕuh ek]Ù}h 350-]m]ÞiTy[Ä]efÎuÔtinu ciÙ
ÙÑYÆL k]fuÎuÞ[.
ciztkUTÊilÏiS]>TiÄu evÎimÙEÑztÊieÙ Ek]yiÐ
Ø]nh kiÈiytieû EsSh aEÌHh EÑztxmIpÊuteÎ O>u
Bvnh pfik<iÏic{u Øi>v]xh avieTy]Äi. atinumuá[ avR
t]mxic{i>uÎtu mUv]Õupu<Ê]ÙUÄieÙ]>u ØÙÊ]yi>uÎu.
|v>ueT s]K]kuTuhbÆL kiTÆUR mutÙ}yi pÙ ØÙÆšil
|EÏ]<umuÞ[.
etÄuhkUR>]j]v[ EdvxV]Dik]>h O<iÇuEp]ytieûEsSh
EmlÏ]<UR náU>iÏ]Tuh tniÄu pk>h O]E>] náU>im]e> O]E>]
k]Ù]vDievc{u xmud]ym]yi niymic{u k]>YÆL nTÊic{utuTÆi.
aÆenyÙ}]et t]NteÎ Ep]yi k]>YÆL nTÊ]ety]yi.
etÄUkUR >]j]vuh ti>uvit]hkUriEÙÄ[ OtuÄiy k]Ùh mutl
ciztkUTÊilÏiS]>TiyueT kuTuhbÊil aÎÎu mUÏ]yiÈuÔ
e`tiHYm]Ù
59
ve> mH]>]j]vuti>umnÓieÙ klÏnzpk]>h Ek]yiÐy]yi
niymiÄukyuh A Ek]yiÐyuh EmlÏ]<UR náU>iÏ]Tu niymiÄuÎ
xmud]yvuh kUTi EdvxVk]>YÆL aEnVSic{u nTÊukyuh
ecy[tutuTÆi. |EÏ]<uh aÆenteÎ nTÎuv>uÎu.
evÎimÙEÑztÊil kUÊ[ vše> zpD]nm]y O>u k]>Y
m]yiÈ]f[ Ec>m]N ep>um]L niþyic{i>uÎt[. aEÌHh Ek>š>]jYh
viÈuEp]yitiEn]TukUTiÊeÎ aÄ]>Yh vše> Em]sm]yi. zptidinh
kUÊuEvfemÎuÔ ~RÏ]T[ aEÌHh Ep]ytiEn]TukUTiÊeÎ
ax[tmic{u. pieÎ AÞieÙ]>iÄL O>hguÙIy]Üh kUÊuh \Xv
Êil |>upeÊÈu divxeÊ kUÊuhm]zth nTÊiyi>uÎu. atuh
ciÙEÏ]L ciÙ k]>fÆš]l muTÆukyuh atinu zp]yþiÊm]yi
O]E>] kUTiy]Èh nTÊukyuh ecy[ti>uÎu. aÆen pÊu
ptinWu kUTiy]Èhve> nTÊiyi>uÎt[ |et<utuÎ `niÄuteÎ
O]RÐyueÞÎÙ}, pÙtuh w]N kÞiÈumuÞ[. kUTiy]Èh `Î]l
x]D]>f kUTiy]ÈÆLÄuÔtuEp]eÙ pu>uS]RËÆL pryu
kyuh niRv{Hfm]Tukyuh mÕuh avieTÏtiviÙ}. O>u divxh
ek]Þu k<iyÊÄvÉh ~etÜiÙuh O>u n]TkÊieÙ O>ÜÊieû
O>hsh aBinyiÄm]ztEm avieT ptivuÔu. Aþ>YcUQ]mfi,
tptIxhv>fh mutÙ]v ciÙ n]TkÆšieÙ dutGET]lkc]Üh,
sURÏfK]Üh, b]ÙivDh mutÙ]y ciÙ B]gÆš]f[ avieT
aBinyic{ukÞiÈuÔt[. |tieÙ]eÄ OEÎ] >EÞ] EvSÊiÙDikh
\Þ]yi>iÄ]riÙ}. avieT aBinyiÄuÎ sURpf]K]ÜÊil
sURÏfKyueTyuh zsI>]meûyuh EvShm]ztEm ptivuÔu.
ÙÑ[mfeû EvSh ptiviÙ}. aÆy]ytienÄuric{u EkÈiÈuÔ
e`tiHYh t]e< Ec!ÄuÎu.
peÞ]>iÄl sURÏfK]Üh aBinyic{EÏ]L sURÏfK
xItyueT Ene> p]ÇTuÄuÎtu kÞ[ zsI>]mN ÙÑ[mfen
višic{u. aEÏ]L zsIEk]viÙinkÊuniÎ[ "|t] w]N v>uÎu"
`Îu višic{uprÇt]yi EkLÄeÏÈu. aEÏ]E<Äuh ÙÑ[mfeû
EvSh D>ic{i>uÎ AL epeÈÎ[ a>ÆÊu zpEvsiÄukyuh
sURÏfKyueT kRÉn]xik]E¢dnh ecy[kyuh ecy[tu. atu
e`tiHYm]Ù
60
ek]Þ[ zsIEk]viÙinkÊuniÎ[ A>uh purEÊÄu vÎiÙ}. `ÜiÙuh
pieÎyuh zsIEk]viÙnkÊuniÎ[ "|ni EmÙ]l |vieT `eû
EvSh A>uh D>iÄ>ut[" `ÎuhkUTi višic{uprÇt]yi EkLÄ
eÏÈu. piEÕdivxh k]ÙÊ[ s]ßiÄ]>N kušic{u vÎu nT turÎ[
akÊu ecÎEÏ]L bihbÊieû O>u k]l muEá]Èu
evc{i>iÄuÎt]yiÄÞu. at[ |EÏ]<uh aÆenteÎy]fi>iÄu
Ît[. |zpk]>emÙ}]muÞ]y k]ÙhmutlÄ]f[ avieT ÙÑ[mfeû
EvSh EveÞÎu evc{t[. avieT zptiæic{i>iÄuÎt[ x]Ñ]l
ÙÑ[mfxV]mieyy]fEÙ}].
EmlprÇ aÛutxhBvÆLÄuEsSh avieT sURÏf
K]Üh aBinyic{EÏ]L sURÏfKyueT kRÉn]xik]E¢dÊinu
ÙÑ[mfN zpEvsiEÄÞuÎ GÈm]yEÏ]L sURÏfK]EvSD]>i
y]y c]kY]R nTyilecÎuniÎu xVyEmv mUÄuh muÙyuem]eÄ
E¢dic{u nifvumfiÇ[ avieTniÎu tÙ}iyÙc{u niÙvišic{uek]Þi
a>ÆEÊÄu v>iky]yi>uÎu ptiv[. xV]miteÎ kRÉn]xik]
E¢dnh ecy[tuviÈu `Î]f[ xÜÙ[ph.
|zpk]>emÙ}]h m]H«YEmriyt]y A ØÙÊieû
|EÏ]<EÊ Øiti vic]>ic{]l mH]k¨emÎÙ}]et meÕ]Îuh
pry]N k]fuÎiÙ}. EdvxV]Dik]>ikšueT a¡tyuh aeenk
mtYvuh tEß]ÎiÊvuhek]Þ[ A EdvxVmiEÏ]L ~kEdsh
sUnYzp]ym]yi>iÄuÎu `ÎuteÎ prEyÞiyi>iÄuÎu. Edveû
xEÜtØÙvuh äSY]zsmtuÙYvum]yi>uÎ Ek]È A>uh evÈiy<i
Ä>uetÎ]yi>uÎuvEÙ}] pURv{niþyh. A ØÙh miÄv]ruh
EdvxVÄ]R anYM]RÄu k]fÏ]Èm]yi `<utieÄ]TuÄy]l A
ØÙÊu kUTiy]M]R etÆ[, piÙ]vu mutÙ]y vZÑÆL
evc{upiTiÏic{[ Ad]yemTuÊutuTÆiyi>iÄuÎu. Everyuh aEnkh
vx[tuÄL anY]DIneÏTuÊiÄšÇu. AkÏ]eT EdvxVÊiEÙ
ÄuÔ Ad]ymiEÏ]L muáuÞ]yi>uÎtil vše>ÄurÇu
Ep]yiÈuÞ[. `ÜiÙumivieT pUjyuh mÕuh muÈiyt]yi |tuve>
EkÈutuTÆIÈiÙ}. n]mm]ztm]yieÈÜiÙuh AÞu Et]ruh \Xvvuh
k<iÇukUTuÎuÞ[. \Xvk]ÙÊu ptivuÔvyil tIy]Èu m]ztEm
e`tiHYm]Ù
61
|EÏ]švieT s>iy]yi nTÄuÎuÔu. kUÊ[ avieTyiEÏ]L
AkÏ]eTyuÔ kUÊuteÎ. c]kY]>ueT O>u kUÊuh avieT O>u
divxh Ep]ÙumiÙ}]t]yiÈ[ |EÏ]L ~kEdsh pßI>]Þu k<iÇi
>iÄuÎu.
etÄUkUR >]j]v[ Eg]HtY ecy[ttilÏieÎ pÔiEvÈy[Äu
dU>ØÙEÊÄu `<uÎÔic{uEp]k]riÙ}. aÄ]Ùh mutl EÑzt
ÊilniÎ[ `<uÎÔic{u xVÙ[ph pTiÇ]ÈuEp]yiÈ[ avieT pÔi
EvÈ bÙitUvukyuh aáiTukyuh ecy[t]l mtieyÎu tIRc{
eÏTuÊi atien]>u ØÙvuh niþyic{u. |EÏ]<uh A ØÙh ve>
`<uÎÔic{uEp]yi avieT bÙi tUvuky]f[ ptiv[. |vieT pÔi
EvÈbÙi tzßi tUviÄ<iÇ]l m<vEW>i mUÊpfiÄ>uh
tÕuTuÊ[ \Ê>IyvumiÈuvÎ[ eekvÈkyuh pUÏ]ÙikyuemTuÊu
tUvfh `eÎ]>u cÈh Ec>m]N ep>um]L niþyic{iÈuÔt]f[.
atuh |EÏ]<uh nTÎuv>uÎuÞ[. |o bÙi tUv]nuÔ mzßh
pfiÄRÄu tzßiy]f[ \pEdsic{u ek]TuEÄÞt[. atu mUÊ
pfiÄ]e>yÙ}]et mÕ]e>yuh zgHiÏiÄ]riÙ}; tzßiyÙ}]et mÕ]>uh
\pEdsiÄ]rumiÙ}. O>u mUÊ pfiÄR k<iÇ]R piÎeÊ
mUÊpfiÄRÄ[ \pEdsic{uek]TuÄuh. aÆeny]f[ |EÏ]<uh
nTÎuv>uÎt[.
|tu kUT]et EÑztÊil viEsSviDiy]yi O>u
ptivukUTiyuÞ[. Ec>m]N ep>um]L evÎimeÙÊ]mxic{i>uÎ
k]ÙÊ[ Edven sIEvÙiÄuh mÕuh pureÊ<uÎÔiÄuÎ
xmyÆšil `<uÎÔÊieû piÎ]eÙ aEÌHvuhkUTi nTÄ]ruÞ]
yi>uÎu. aEÏ]L m<vEW>iÏfiÄR mutÙ]y mUÎu vIÈil
n]yM]>ueT kuTuhbÆšiEÙ O]E>] x[ztIkL O]E>] kuÊuvišÄu
emTuÊuek]Þu ep>um]šueT muáiÙuh nTÄ]>uÞ]yi>uÎu. Ec>m]N
ep>um]L |viTh viÈuhEp]yiÈuh A x[ztIkL Edven `<uÎÔiÄu
Îtieû piÎ]eÙ kuÊuvišeÄTuÊuek]Þ[ nTÄukeyÎuÔ
ptivu EveÞÎu evc{iÙ}. Edveû piÎil Ec>m]Nep>um]ši
EÏ]<umueÞÎ]f[ xÜlph.
e`tiHYm]Ù
62
|o EdvxVh n]mvEsSm]yiEÏ]k]et yœ]pURv{h pu¨i
eÏTuÊuÎtinu Ek]yiÐyuh xmud]yvuh Ø]nikš]y n]yM]>uh
Ey]jic{[ e`kmtYEÊ]Tuh |osV>vic]>EÊ]Tuh nÙ} mnEÓ]Tuh
kUTi mn®pURv{h zsmic{]l k]ÙzkEmf atu x]DiÄ]vuÎt]f[.
evÎimÙeÏ>um]LteÎ avRÄtinu nÙ} mnÓuÞ]ÄieÄ]Tu
ÄeÈ.
e`tiHYm]Ù
63
95. nTuviEÙÏ]Èu BÈti>i
vikTtVhek]Þu visVvizsUtnuh apkTtVhek]Þ[ adVitIy
num]yi>uÎ nTuviEÙÏ]Èu BÈti>iyueT |Ù}h zbiÈISumÙb]riÙu
LeÏÈ ep]Î]niÊ]ÙUÄil vEÎ>i `Î EdsÊ]efÎ]f[
EkÈiÈuÔt[. |EÌHh ecruÏÊil Evd]DY]ynh ecy[tu t]mxi
c{i>uÎt[ tZÒivEp>UR zbªxVh mÚÊiÙ]yi>uÎu. atinuEsSvuh
pÙ k]>fvs]l |EÌHh zbªxVhmÚÊil vÎu pÙEÏ]<uh
t]mxiÄ]ruÞ]yi>uÎu. atukUT]et ek]c{i >]jYÊuteÎ
tÙÏiÔiÊ]ÙUÄil vTÄ]EW>iÄu xVlph pTiÇ]ruÔ ciÕÞ
EdvxVÊieÙ \o>]šNm]>ieÙ]>]ešÎ niÙyil pÙtvšy]yi
avieTyuh vše>Ä]Ùh t]mxic{i>uÎuvEzt.
|EÌHÊieû vikTtVÆL viv>iÄuky]efÜil vše>
yuÞ[. peÑ avyil aDikvuh axBYÆš]ky]l avey
\EpÑic{[ O>uviDh xBYÆš]yiÈuÔv m]zth t]e<ÏrÇu
ek]ÔuÎu.
nÐueT kœ]n]ykeû a¢nuh nÙ} vikTNteÎy]yi>uÎu.
A p]>á>Yzpk]>m]f[ |EÌHh |Æeny]yiÊIRÎt[. |EÌH
Êinu ecruÏÊilteÎ a¢eû anuzgHvuh kiÈIÈuÞ]yi>uÎu.
zpx[tutBÈti>i \pnynh k<iÇu zbªc]>iy]yi>uÎ k]ÙÊu
c]Rc{yuÔ O>iÙ}Ê[ `Eß] Ekmm]yiÈ[ O>Tiyßi>muÞ]yi.
aEÆ]Èu Ep]k]n]yi |vR a¢nuh mknuhkUTi y]zty]yEÏ]L
aEÆ]Èu Ep]k]n]yiÈuteÎ Everyuh ciÙ náU>im]R avieT
ec{ÎukUTi. pieÎ `Ù}]v>uhkUTiEÏ]yi. OÎu>Þu n]<ik dU>h
ecÎEÏ]L v<iÄ[ O>u pu<yuÞ]yi>uÎu. EvnlÄ]Ùm]yi>uÎ
tin]l pu<yil evÔmDikmuÞ]yi>uÎiÙ}. |rÆiÄTÄ]m]yi
>uÎu. `ÜiÙuh nTuÄu ecÙ}uEá]L nnEc{y[ÄuEm] `Îu ciÙRÄu
xhsyh. atuek]Þ[ A>uh evÔÊiÙirÆ]et `Ù}]v>uh
xhsyic{u k>y[Äu niÎu. aEÏ]L nÐueT kœ]n]ykN
"niÆLeÄÙ}]vRÄuh xhsym]efÜil AdYh w]nirÆi
En]Ä]h. aEÏ]L xhsyh tI>umEÙ}]?" `Îu prÇu aEÌHh
e`tiHYm]Ù
64
evÔÊiÙirÆi nTÎutuTÆi. kurc{u nTÎtieû EsSh zkEmf
t]fu nTuÄu ecÎEÏ]L avieT |>uÎu. aEÏ]L evÔh
aEÌHÊieû k<uEÊ]šm]yi. pieÎ kurc{iT ni>Æi ni>ÆiEÏ]yi.
aEÏ]eš]eÄ k>y[Äu niÎi>uÎvRÄ[ aEÌHh nTÎuEp]kuÎu
`Îu teÎy]fu Et]Îiyt[. aÆen Et]ÎÊÄviDÊiÙ]
yi>uÎu aEÌHÊieû Ep]Ä[. pieÎ zkEmf ep]ÆieÏ]Æi
eyfIÕu nTÎ[ aÄe>ec{Îu kyri. aEÏ]L "|o \ÉiÄu
k<uEÊ]šh evÔmuÔ ØitiÄu nmuÄu nny[ÄuemÎuÔ k]>Yh
tIRc{teÎ" `Îu prÇu náU>im]e>Ù}]v>uh \TuÊi>uÎ
muÞ<ic{u tÙyil ekÈieÄ]Þu pu<yiÙirÆi nTÎutuTÆi.
aÄe>ec{Îu kyruÎtuve> avRÄ]RÄuh O>iTÊuh muEÈ]šh
teÎ evÔmuÞ]yi>uÎiÙ}. aEÏ]š]f[ |o zbªc]>i xUzth
k]fic{u tÆeš viQ[™ikš]Äuky]fu ecy[tetÎu náU>i
m]RÄ[ mnÓiÙ]yt[. muEÈ]šhteÎ evÔmiÙ}]ti>uÎ pu<yil
pklxmyÊ[ OÈu vše>EÏR \TuÊtuh pric{u tÙyileÄÈi
eÄ]Þu nTÄuÎtu kÞiÈu >Þu k>yiÙuh niÎi>uÎ AšukL
eekek]Èic{i>ic{u. náUtim]R x]m]nYÊiÙDikh mDYmm]yieyÎu
Ôtu prEyÞtiÙ}EÙ}]. aÄe>ec{Îu kyriyEÏ]L náU>im]R
"\Éi wÆešeyÙ}]ve>yuh mDYmm]ÄiyEÙ}]. ecruÏÊiEÙteÎ
apkTm]fEÙ} pÚiÄuÎt[? t>EÄTiÙ}" `Îu prÇu. aEÏ]L
a¢N BÈti>i "AvU! mnÓinu xm]D]nvuh xEß]Svum]yi. `eû
k]Ùh k<iÇ]l pieÎ |o p]>á>Yh puÙRÊieÄ]ÞuEp]ku
Îtin[ A>umiÙ}]etvEÎÄuEm] `ÎuÔ vic]>h `niÄu
vše>yuÞ]yi>uÎu. |EÏ]L atu tIRÎu. `eû \Éi nÎ]y[
v>eÈ!"`Îuh "avniÆenteÎ O]E>]Îu Et]ÎeÈ!" `Îuh
prÇu. aÄ]Ùh mutlÄ]fu nÐueT kœ]n]ykN zpxiÍn]yi
ÊIRÎt[. pieÎ aDikh t]mxiy]et a¢N BÈti>i m>ic{u.
a¢eû dIÑyuh xm]vRÊnvuh k<iÇyuTen kœ]n]ykN
Evd]DYynÊin]yi tZÒiEp>UR zbªxVhmÚÊil ecÎuEcRÎu.
pieÎ aEÌHh avieTvc{u k]fic{iÈuÔ kuÞ]mÞikLÄuh
kuxZtikLÄuh avx]nmiÙ}.
e`tiHYm]Ù
65
BÈti>i ecÎuEcRÎ ek]Ù}h aÑytZtIydivxh zbªxVh
mÚÊil Ekmm]yiÈ[ O>u xdYyuÞ]yi>uÎu. EmTm]xh k]Ùm]yi
>uÎtin]l xdYy[Ä[ m]á<ÏušiEÒ>iyuh m]á<vuh D]>]šmuÞ]yi
ÈuÞ]yi>uÎu. m]á<muÔ k]ÙÊ[ Em]>u kUÈiy]l m]á<hkUeT
pi<iÇukUÈuk `Ù}]vRÄuhteÎ zp]Eyf >xm]yiÈuÔt]fEÙ}].
viEsSic{uh náU>im]RÄ[ atu bHu>xm]yiÈuÔt]f[. m]á<h
D]>]šm]yiÈueÞÜil nUruh nUÕátuh m]á<h vIth pi<iÇu
kUÈuk náU>im]>ueTyiTyil x]D]>fm]f[. aÎu xdYy[Ä[
m]á<h D]>]šm]yiÈuÞ]yi>uÎuevÎum]ztmÙ}, náU>im]>uh
ptivil vše>yDikh vÎukUTIÈuÞ]yi>uÎu. `Ù}]v>uh m]á<h
D]>]šm]yi pi<iÇukUÈi. \of[ ~kEdsh k<iy]r]yEÏ]L BÈti>i
O>u m]á<h pi<iÇ[ atieû aÞi etriÏic{u(etÕic{u). A aÞi
c]Tic{]Ti A pßiyiÙi>uÎ pÊuptinWu náU>im]>ueT |Ù
asuÍeÏTuÊi. \Ten ave>]eÄ eek kuTÇ[ `fIÕu. BÈti>i
avieTyi>uÎu k>ÇutuTÆi. aEÏ]L ciÙ náU>im]R "nTuviEÙ
Ï]T[ OÈuh viS]diEÄÞ. wÆLÄ]RÄuh |tuek]Þ[ O>u p>iBv
vumiÙ}. |Æeney]eÄ abÍh `Ù}]vRÄuh v>uÎt]f[.
nTuviEÙÏ]Tinu ecruÏmEÙ}? EmÙ]l |Æen v>]etyi>iÄ]N
xUÑiÄfh" `Îu prÇu. atuEkÈiÈu BÈti>i "|ni |Æen
v>]ti>iÄ]N w]N k<iyuÎtuh k>utieÄ]Ô]h. peÑ w]N
viS]diÄuÎtieû k]>fh niÆL vc]>iÄuÎtÙ}. `eû a¢N
|Æen aÞi etriÏic{]l A aÞi A pßiyiÙuÔ |Ùkši
eÙ]eÄc{]TIÈu mrupßiyiÙuh ecÎ[ ~t]numiÙkL suÍh
m]Õum]yi>uÎu `Î]f[ EkÈiÈuÔt[. w]N aÞi etriÏic{iÈ[ |o
pßiyilÊeÎ mu<uvnuemÊiÄ]N k<iÇiÙ}EÙ}]. atu vic]>i
c{]fu w]N viS]diÄuÎt[. `ÜiÙuh niÆL prÇtuEp]eÙ
EmÙ]l |Æeny]yiEÏ]k]ti>iÄ]N w]N nÙ}Ep]eÙ xUÑic{u
ek]Ô]h" `Î]f[ prÇt[. |tu EkÈEÏ]L náU>im]>il
ciÙRÄu EdVSYvuh ciÙRÄu ci>iyuh vÎu. `Ù}]v>uh "aáT]!
vI>]!" `Îu m]zth prÇiÈu eek k<uk]N Ep]yi.
e`tiHYm]Ù
66
O>iÄl BÈti>i tZÒivEp>UR pTiÇ]Er zpdÑifv<iyil
niÎi>uÎEÏ]L O>u pÈ>ueT svh ciÙRkUTi ekÈieyTuÊu
s[ms]nØÙEÊy[Äu ek]ÞuEp]kuÎtu kÞiÈu BÈti>i "|o
pÈRÄu dInemß]y>uÎu?" `Îu Ec]dic{u. aEÏ]L kUÈÊiÙuÞ]
yi>uÎtieÙ]>]L "dInh viEsSiec{]ÎumuÞ]yi>uÎiÙ}. viShtIÞi
m>ic{t]f[" `Îu prÇu. \Ten BÈti>i "`Î]l `niÄukUTi
OÎu En]Äfh. m>ic{uEp]yieyÎuÔ k]>YhteÎ `niÄzt
visV]xm]yiÈiÙ}. svh avieT t]e< evy[Ä]N pryuk" `Îu
prÇu. aEÏ]L O>]L "v]xunáY]R, m]šiEyÄlÄRÊ]v[,
k]Ä>náU>i mutÙ]y Ey]gYNm]e>]eÄ pÚic{ vidYkešÙ}]h
p>IÑic{u En]ÄIÈuh PÙmuÞ]yiÙ}. m>ic{uEp]yi `Î[
ave>Ù}]v>uh tIRc{eÏTuÊukyuh ecy[tu. |ni |EÌHemßin]f[
En]ÄuÎt[? OÎuh EvÞ. nTÄuviN" `Îu prÇu. \Ten
meÕ]>]L "aÆen tIRc{eÏTuEÊÞ. ave>]eÄ En]ÄIÈu
PÙmuÞ]yieÙ}Îuevc{[ |EÌHh En]ÄIÈ[ PÙmuÞ]k>uetÎiÙ}EÙ}].
\Þ]yieÙ}Üil EvÞ. atuek]Þu nmuÄu n¨em]Îuh
v>]niÙ}EÙ}]. O>u xmyh |EÌHÊieû zpEy]gh PÙic{uevÜil
vÙiy k]>Ym]yEÙ}]. |eÙ}ÜilÏieÎ nmuÄu ek]ÞuEp]yi
dHiÏiÄ]h" `Îu prÇu. ~etÜiÙuh svh t]e<yirÄievc{u.
\Ten BÈti>i aTuÊuecÎu kuniÇu ecviyil "ep>umnÊ
áÙÊil ti>uvit]hkUR mH]>]j]vieû ti>un]Lxhb³ic{uÔ
aáÙhkuÙuÄi v]>h nešy]f[. |eÄ]Ù}h viEsS]l O]E>]
\ruÏik zptizgHvumuÞ[" `Îu mUÎu zp]vsYh prÇu. svÊinu
O>išÄvumuÞ]yiÙ}. \Ten BÈti>i "|ni ek]ÞuEp]yi dHiÏiÄ]h.
m>ic{uEp]ytuteÎ. tIRc{y]yi. pÈ>ueT O>u tÙy[eÄÜiÙuh
xVlÏh jIvnueÞÜil xdYyuh zptizgHvumueÞÎu EkÈ]l tÙ
ep]Ä]ti>iÄyiÙ}. niÆL |ni O>u k]>YhkUTi ecy{fh.
viSmirÄ]N zsmic{v>ueT Ep>u pryuÎ kUÈÊil nTuviEÙÏ]Èu
BÈti>iyuh En]Äi `ÎukUTi prEÇy[Äfh. aztteÎ" `Îu
prÇu. svh ek]ÞuvÎvR atu dHiÏiÄ]N ek]ÞuEp]vu
kyuh ecy[tu.
e`tiHYm]Ù
67
v]DY]NnáU>iÄu tZÒivEp>UR O>iTÊ[ \p]yÊil O>u
kiTÏieû vÈmuÞ]yi>uÎu. aEÌHh Evšik<ic{i>uÎ Aš]yi>uÎ
tin]l |t[ ~Õvuh Eg]pYm]yiÈ]yi>uÎu. Evši k<ic{iÈuÔvR
Ever O>u kiTÏieû vÈh kUTiyuÞ]ÄuÎt[ ~Õvuh niSiÍ
m]yiÈ]f[ aÄ]ÙÊ[ `Ù}]v>uh vic]>ic{i>uÎt[. atin]l |t[
A>uh ariy>uetÎuh ariÇiÈieÙ}Îum]yi>uÎu v]DY]NnáU>i
yueT vic]>h. `ÜiÙuh |t[ `Ù}]v>uh ariÇiÈumuÞ]yi>uÎu. |t[
|Ù}ÊriÇ]l aßR´nh mnx[t]peÏTukyuh sf[ÚkUTukyuh
ecy[etÜiEÙ] `ÎuÔ vic]>h aEÌHÊinuÞ]yi>uÎu.
atin]l ptiv]yi kiTÏu zbªxVhmÚÊilÊeÎy]efÎ]f[
aEÌHh `Ù}]vE>]Tuh prÇi>uÎt[. aÊ]<h k<iÇ]l aEÌHh
zbªxVhmÚÊil kiTÄ]rumuÞ]yi>uÎu. pEÑ avieT `Ù}]v>uh
\rÄm]kuEá]L aEÌHh ptueÄeyfIÕu purÊirÆiEÏ]ku
emEÎ \ÔU. A>uh k]f]etyi>iÄ]n]yi |>uÈÊ]f[ v]DY]N
náU>iyueT `<uÎÔÊ[ ptiv[.
v]DY]NnáU>i purÊirÆiEÏ]y]ÙuTen BÈti>iyuh Ep]kuh.
BÈti>iyueT kiTÏ[ |Î ØÙeÊÎu niþyimiÙ}. t>muÔiTeÊEÎ
aEÌHh niþyic{i>uÎuÔu. atin]l O]E>] divxh O]E>]
ØÙÊu m]rim]riyt]yi>iÄuh aEÌHÊieû kiTÏ[. `vieTy]yi
>uÎ]Ùuh v]DY]NnáU>i ti>ic{uv>uÎtinumuáu BÈti>i zbªxVh
mÚÊieÙÊuh. aÆeny]fu ptiv[. `Î]l ciÙ divxÆšil
muNEp mÚÊieÙÊuÎtu v]DY]NnáU>iy]yi>iÄuh. aÆenyuÔ
divxÆšil v]DY]NnáU>i BÈti>iey EdSYeÏTukyuh sk]>iÄu
kyuh mÕuh ecy{ukyuh ptiv]yi>uÎu. atukUT]etyi>iÄuÎtinu
BÈti>i O>u kosÙh kÞupiTic{u. kiTeÏvieTy]yi>uÎ]Ùuh
evšuÏ]Nk]ÙEÊ Ep]yi kušic{u vTÄuÎ]œen dRsnh k<iÄuk
`eÎ]>u ptivuevc{u. mÚÊil ecÙ}]N xVlph t]mxic{u
Ep]y]Ùuh "`vieTEÏ]yi>uÎu?" `Îu v]DY]NnáU>i Ec]dic{]l
'kušic{uet]<]N Ep]yi>uÎu' `Îu pry]mEÙ}]. |t]yi>uÎu BÈti>i
kÞupiTic{ kosÙh!
e`tiHYm]Ù
68
aÄ]ÙÊu jnÆLÄu |osV>B¬i |Ä]ÙÊuÔtil
vše>yDikmuÞ]yi>uÎu. aÄ]ÙÊu tZÒivEp>U>uÞ]yi>uÎ
x[ztIkšiÙuh evšuÏ]Nk]ÙEÊ Ep]yi ciryilec{Îu kušic{u
vTÄuÎ]œdRsnh k<iÄ]ÊvR aDikmuÞ]yi>uÎiÙ}. BÈti>iÄuh
|et]>u vÙiy B]gYm]yiÈ]f[ Et]Îiyi>uÎt[. k]ÙEÊ kušic{[
aáÙÊieÙÊi, m¥pÊil kyri jpic{uek]Þi>uÎtin]l
et]<]n]yi nTyil |>iÏuh jpvuem]eÄ kÞ]l aEÌHh
|HEÙ]kÊil nTÄuÎ k]>YÆeš]Îuh k]fukyuh EkLÄu
kyuh ariyukyuh ecy{uÎieÙ}Îuh aEÌHÊieû mnÓu x]Ñ]l
p>m]«]viÜl Ùyic{i>iÄuky]efÎuh Et]Îum]yi>uÎu. `Î]l
aEÌHÊieû kÉuh ecviyuh mnÓuemÙ}]h nTyil et]<]N
ecÙ}uÎv>ilÊeÎy]yi>uÎu. atin]l O>u x[ztI tnic{u
ptiv]yi vTÄuÎ]œeû nTyil ecÎu et]<utu vše> ptueÄ
zp]RËic{u>uÎtukUTi `ß]efÎu aEÌHh mnÓiÙ]Äi. A x[ztI
ptiv]yi zp]RÊic{i>uÎt[ "`eû vTÄuÎ]œ! `niÄ[ \TEÙ]Tu
kUTi xVRÅÊil Ep]k]N xhgtiy]ÄiÊ>Ef" `Î]yi>uÎu.
O>u divxh A x[ztI et]<]N v>uÎ xmyÊ[ A>uh k]f]et
zsIEk]viÙinkÊu kTÎu bihbÊieû purkilecÎ[ Ošic{i>uÎu.
x[ztI vÎu ptivuEp]eÙ et]<utu zp]RËic{EÏ]L BÈti>i séh
m]Õi "aÆenteÎ. aTuÊ kruÊv]vuÎ]L aRÍ>]zti
xmyÊu zsImUÙØ]nÊuÔ AlÊryil vÎ]l mti. avieT
vim]nh v>uh" `Îu prÇu. x[ztI atuEkÈu "|tu vTÄuÎ]œN
teÎÄuric{u zpx]dic{[ a>ušiec{y[tt]f[" `Îu visVxic{u
xEß]SxEmth vIÞuh vàic{uek]Þ[ vIÈiEÙy[Äu mTÆiEÏ]yi.
x[ztI Ep]yyuTen BÈti>i purÊirÆi zbªxVhmÚÊiEÙy[Äuh
Ep]yi.
tniÄuÞ]k]N Ep]kuÎ aBYudyeÊÄuric{u x[ztIyuh
t]N niþyic{i>iÄuÎ vidYeyÄuric{u BÈti>iyuh AE>]Tuh
prÇiÙ}. >ÞuEp>uh kruÊv]vu v>]n]yi k]Êi>uÎu.
v]vuÎ]L >]ztiyil zbªxVhmÚÊil `Ù}]v>uh ~kEdsmurÄ
m]yEÏ]L BÈti>i avieTniÎirÆi, O>u ØÙÊuniÎ[ O>u
e`tiHYm]Ù
69
et]Èil eekvseÏTuÊi, Bhgiy]yi aÙÜ>ic{[ atuh O>u kÏiyuh
kyruemTuÊuek]Þ[ zsImUÙØ]nÊu ecÎ[ AÙiNEml
kyriyi>uÎuek]Þ[ kÏiyuh kyrumiÈu et]Èil EmlEp]Èu
vÙic{ukyÕ]nuh kI<[Ep]È[ |rÄ]nuh xok>YeÏTuÊi AÙieû O>u
ek]áÊu ekÈitUÄiyurÏic{u. prÇi>uÎ xmyÊuteÎ x[ztI
avieT ecÎuEcRÎu. \Ten BÈti>i kyryc{u et]Èil màh màh
|rÄieÄ]TuÊu. |>uÈ]yi>uÎuevÜiÙuh nÑztzpk]shek]Þu
x[ztI atu kÞu vim]nhteÎ `Îu tIRc{eÏTuÊi. atil
kyr]n]yi B]vic{EÏ]L BÈti>i vÙ}]Ê O>u séÊil "vx[zt
emÙ}]h a<ic{u t]e<yiÈiÈu Evfh kyr]N" `Îu prÇu. x[ztI
azpk]>h ecy[tu. x[ztI et]ÈiÙil kyri |>uÎuk<iÇEÏ]L
BÈti>i kyru piTic{u x]vD]nÊil EmlEp]Èu vÙic{u. x[ztIÄu
kI<[Ep]Èu c]T]nuh EmlEp]Èu kyr]nuh AÙieû ek]áÊu
piTiÄ]nuh OÈuh vy{]Ê ØitiyiÙ]yEÏ]L kyr[ AÙieû
ek]áÊu ekÈiyurÏic{u. pieÎ BÈti>i "|ni avieTyi>uÎu
xuKiÄ]h. |tuteÎ xVRÅh" `Îu prÇiÈ[ |rÆiEÏ]yi.
En>h evšuÊEÏ]L xV]midRsnÊin]yiÈu vÎv>uh
mÕum]yi zsImUÙØ]nÊu axhKYm]šukL kUTi. `Ù}]v>uh
EmlEp]Èu En]Äi. "|etß]>Ûuth" `Îu prÇuek]Þu
ek]Èukyuh ci>iÄukyuh ARÊuvišiÄukyuh mÕuh ecy[tu
kÙslkUÈi. aEÏ]L A x[ztIÄuÞ]y Ù´yuh vYxnvuh
`ztm]ztemÎu prv]N zpy]xh. kurc{u k<iÇEÏ]L x[ztIyueT
vIÈuk]R |triÇu Ašukeš ayc{u x[ztIey t]e<yirÄi
vx[zth D>iÏic{u kUÈieÄ]ÞuEp]yi. aEt]TukUTi A x[ztI
\TEÙ]TukUTi xVRÅÊil Ep]kfemÎuÔ AzgHvuh
zp]RËnyuh EveÞÎuevc{u `Îum]ztmÙ}. Ù´ek]Þu aDikh
purÊirÆi xW>iÄ]etyum]yi.
BÈti>i A x[ztIey xVRÅÊiÙ]Ä]N Ep]y xmyÊu
v]DY]NnáU>i aEÌHeÊ aEnVSiÄukyuh k]f]ÇiÈu vše>
EdSYeÏTukyuh ecy[tu. >]zti ~kEdsh O>u mfi k<iÇ
EÏ]E<Äuh BÈti>i mÚÊieÙÊi. aEÏ]<uh v]DY]N náU>i
e`tiHYm]Ù
70
\fRÎu kiTÄuky]yi>uÎu. atin]l BÈti>i ecÎtriÇu \Ten
višic{u vIÞuh vše> EdSYeÏÈiÈ[ "nTuviEÙÏ]T[ |ni ptiv]yi
w]N kiTÄuÎ kÈiÙieû cuvÈilteÎ kiTÄfh m]riÄiTÎi
È]f[ w]nriy]et |rÆiEÏ]k]niTy]kuÎt[. kušiÄ]nuh
et]<]nuem]Îuh evšuÏ]Nk]ÙÊu Ep]kfemÎiÙ}. aet]eÄ
En>h evšuÊiÈu mti. evšuÏ]Nk]ÙÊu kiTÄuÎ ØÙÊuteÎ
|>uÎu vÙ} xÜIRÊnÆEš] mEÕ] ec]Ù}iy]l mti" `Îu prÇu.
BÈti>i "|o ptivu vÙiy \pzdvm]f[. |et]Îu EBdeÏTuÊfh.
AeÈ, t>muÞ]Ä]h" `Îu mnÓuek]Þ[ AEÙ]cic{u tIRc{y]Äi
t>hEn]ÄieÄ]Þi>uÎu. AyiTy[Ä[ v]DY]N náU>iyuh aÊ]<h
k<iÇ]l zbªxVhmÚÊilteÎ kiTÄukyÙ}]et purEÊy[Äir
Æ]riÙ}]yi>uÎu. atin]l BÈti>iÄu t>em]Îuh kiÈiyiÙ}.
aÆen pÊuptinWu divxh k<iÇEÏ]L O>u divxh
>]ztiyil mÚÊil `Ù}]v>uh \rÄm]y xmyh v]DY]NnáU>i
"nTuviEÙÏ]T[ \rÄm]Ey]?" `Îu Ec]dic{u. BÈti>i aEÏ]L
\rÄm]yiÈiÙ}]yi>uÎu. `ÜiÙuh miÞ]et \rÆiytuEp]eÙ kiTÎu.
`Ù}]v>uh \rÄm]yi `Îu tIRc{eÏTuÊi v]DY]NnáU>i ptueÄ
eyfIÕu v]til turÎu, purÊirÆi v]tilc]>ieÄ]Þ[ avieT
niÎu y]zty]yi. v]DY]N náU>i Ep]yi xVlph k<iÇEÏ]L
BÈti>iyuh piÎ]eÙ Ep]yi. v]DY]NnáU>i Ep]kuÎt[ |Î
ØÙEÊy[Ä]efÎu niþymuÞ]yi>uÎtin]l BÈti>i Oe>šuÏ
v<iyilkUTiEÏ]yi v]DY]NnáU>ieyÊuÎtinu muNEp avieT
eyÊi O>u ØÙÊ[ Ošic{i>uÎu. aEÏ]L kruÊpÑm]yi>uÎti
n]l A>uh k]fukyieÙ}ÎuÔ niþymuÞ]yi>uÎu. v]DY]N
náU>i avieTeyÊi v]tiÙinu muÈiyEÏ]L aEÌHÊieû B]>Y
v]til turÎu. akÊu kTÎyuTen k]l Etc{uk<uk]nuh
mÕum]yi O]vryiEÙy[Äu Ep]yi. evÔh avieT \Þ]y>uÎtu
ek]Þu tikÇieÙ}ÜiEÙ] `Îu vic]>ic{u O>u tmÙ evÔemTuÊu
ek]Þu piÎ]eÙ B]>Yyuh Ep]yi. v]til aTc{iÙ}. turÎuteÎ
kiTÎi>uÎu. atin]l A t>Êinu BÈti>i akÊu kTÎu
e`tiHYm]Ù
71
kÈilc{uvÈil ecÎu kiTÎu. avieT pieÎyuh višÄu ek]šuÊuk
yuÞ]yiÙ}. atin]l aEÌHeÊ k]f]niTy]yumiÙ}.
evšuÏ]Nk]Ùm]yEÏ]L BÈti>i `fIÕi>uÎu "tuáiÄy{i
ÙmRÎ ep]NkÙsvuh mÕuÔ eekpÊiÙuh" |tY]di xÜIRÊnh
ec]Ù}iÊuTÆi. aÎ[ \rÆ]N t]mxic{tuek]Þ[ A xÜIRÊnh
EkÈ]f[ v]DY]NnáU>i \fRÎt[. \Ten aEÌHh EdSYEÊ]Tuh
Ù´Ey]Tuh kUTi "A>]ft[, kÈilc{uvÈil xÜIRÊnh tuTÆiyi
>iÄuÎt[?" `Îu Ec]dic{u.
BÈti>i: w]NteÎ
v]DY]N: A>[ nTuviEÙÏ]ET]?
BÈti>i: aet.
v]DY]N: `EÎ! apkTh. t]enßin]f[ |vieT vÎt[?
BÈti>i: w]N v]DY]N kiTÄuÎ kÈiÙieû cuvÈilÊeÎ
kiTÄfemÎuh evTuÏ]Nk]ÙÊu xÜIRÊnh ec]Ù}femÎumEÙ}
prÇi>uÎt[? gu>un]œN pryuÎtuEp]eÙ ecy{]ti>iÄuÎt[
gu>utVÊinu Ep]>]y[ky]fEÙ}] `Îu vic]>ic{u w]nivieT vÎu
kiTÎu. evšuÏ]N k]Ùm]ytuek]Þu xÜIRÊnh ec]Ù}iÊuTÆiy
t]f[.
v]DY]N: evšuÏ]Nk]Ùm]Ey]?
BÈti>i: \v{[
|tu EkÈEÏ]L v]DY]NnáU>iÄu p>izBmm]yi. "`Î]l
Evgh Ep]k]h" `Îu prÇu >ÞuEp>uhkUTi avieT niÎuEp]yi.
v<iÄuevc{u v]DY]NnáU>i BÈti>iEy]T[ "EmÙ]l nTuviEÙÏ]Tieû
|¨hEp]eÙ `vieTeyÜiÙuh kiTÄukEy] Ep]vukEy] OeÄ
ecy[Et]šu. `eÎ |Æeney]eÄ \pzdviÄ]ti>uÎ]l m]zth
mti. nTuviEÙÏ]Tinu w]N xV]tzßYh tÎi>iÄuÎu" `Îu
prÇu. "`niÄ[ xV]tzßYh EvfemÎuh mÕumiÙ}, `Ù}]h v]DY]eû
|¨hEp]eÙ mti" `Îu BÈti>iyuh prÇu. ~etÜiÙuh aÎu
mutl BÈti>i xVtzßn]yiÊIRÎu. `vieTÄiTÎ]Ùuh `vieT
e`tiHYm]Ù
72
EÏ]y]Ùuh `ß]y]Ùuh O>u Ec]dYvumiÙ}]etyum]yi. atin]l
BÈti>i pieÎ Evd]DYynh mtiy]Äi kurc{uk]Ùh EdsxW]>h
ecy[ti>uÎu.
O>iÄl BÈti>i Ek]<iEÄ]eÈÊi t]mxic{i>uÎ k]ÙÊu
"Ek]Ï]È]Èi" `Îu zpxiÍy]yi>uÎ x[ztI `ÆenEy] abÍ
Êil kifÕil vIfuEp]kuÎtiniTy]yi. Ek]Ï]È]ÈiÄ[ |>up
EÊ<u BRÊ]ÄNm]>uh pieÎ OÈuvše> |¨Nm]>uh axhKYh
ExvNm]>uh anvDi Ev<[cÄ]>umuÞ]yi>uÎu. AÈi kifÕil
c{]TieyÎu EkÈ ÑfÊil ave>Ù}]v>uh avieT O]TieyÊi.
ecÎve>Ù}]h AÈiey piTic{u kyÕ]n]yi kifÕiEÙy[Äu c]Ti.
aÆen AšukešeÄ]Þu kifru nirÇu. A xmyÊu nTuviEÙ
Ï]Tu BÈti>iyuh avieTeyÊi. aEÏ]L AšukešeÄ]Þu kifru
nirÇi>iÄuÎt]yi kÞ[ aEÌHh avieTniÎu Ep]yi
atinTuÊ vIÈieÙ kifÕilec{Îu c]Ti. Ek]Ï]È]Èiey `Ù}]v>uh
kUTi k>y[Äu kyÕiÄ<iÇEÏ]L aTuÊ vIÈil O>u niÙviši
EkLÄuky]l atieû k]>fmriyuÎtin]yi `Ù}]v>uh
aEÆ]EÈ]Ti. avieTyuh kifÕiltteÎy]yi>uÎu niÙviši.
ecÎu En]ÄiyEÏ]L kifÕil nTuviEÙÏ]Tu BÈti>iy]yi>uÎu.
`Ù}]v>uhkUTi aEÌHeÊyuh k>y[Äu kyÕiyiÈ[ "avieTy[eÄß]
fiÆen abÍh pÕiyt[?" `Îu Ec]dic{EÏ]L BÈti>i "`niÄ[
abÍem]Îuh pÕiyiÙ}. w]N Ek]Ï]eÈ kifÕilec{Îu En]Äiy
EÏ]L avieT ØÙem]ÈumuÞ]yi>uÎiÙ}. ek]Ï]È]ÈiyueT Exv
nmuÄuÞ]y]l ek]Ô]mEÙ}] `Îu vic]>ic{u w]N pieÎ |vieT
vÎ[ |o kifÕil c]Ti aEztyuÔU" `Îu prÇu. aEÏ]L
k]>Yem]ÎumiÙ}]et Exvy[ÄuEvÞi m]zth kifÕil c]Tiy
ve>Ù}]h x]m]nYÊiÙDikh mDYmm]yieyÎuÔtu viEsSic{u
pryfemÎiÙ}EÙ}].
|Æen O]E>] mÎÊÆL k]fic{uek]Þu Ek]<iEÄ]Èu
kurc{u divxh t]mxic{tinuEsSh BÈti>iyueT y]zt Ene>
ti>uvnßpu>EÊy[Ä]yi>uÎu. ti>uvnßpu>Êu ecÎu
mH]>]j]vuti>umnÓieÙ muKh k]fic{tieûEsSh ~t]nuh
e`tiHYm]Ù
73
divxh avieTÊ]mxic{u. atiniTy[Ä[ BÈti>i aEnkh
mÎÊÆL k]fiÄukyuh pryukyumuÞ]yi. a¢N anuzgHic{i
ÈuÔtieû PÙEm] `Eß] BÈti>iyueT PÙitzpEy]gÆšuh
v]ÄukšuemÙ}]h ti>umnÓieÙy[Äu vše> >xiÄuky]fu
ecy[tt[. kurc{u divxhek]Þu BÈti>i avieT O>uviDh
ExvNm]>ueT kUÈÊiÙ]yiÊIRÎu. xmyh Ec]diÄ]et
ti>umuáil ecÙ}]h, evTipry]h, ci>iÄ]h |tien]Îuh viE>]Dmi
Ù}]ety]yi. avieTyuÔ ExvNm]>uh \EdY]gØNm]>uh
mÕuem]eÄ BÈti>iÄu p>icitNm]>]yiÊI>ukyuh ecy[tu.
|ztyuem]eÄ Aytieû EsSh O>u divxh BÈti>i
p«tIRËÊieû etEÄÄe> niÎi>uÎEÏ]L xRv{]Dik]>YÄ]R
atieÙkUTi kTÎu vÙiy ek]È]>ÊiEÙÄu Ep]yi. aEÌHh
ep]Î]>Ç]fvuh a>nirc{u ep]EÎÙÓuh D>ic{u En>YmuÞu
muTuÊ[ m]RÊ]¥vRÐyieÙ pÏuÊáiyueT EvSÊiÙ]yi>uÎu
Ep]yt[. atu kÞiÈu BÈti>i pWpu¢em]tuÄi v]ep]Êi
O]¢]nic{uek]Þu piÎ]eÙ ecÎu. aEÏ]L xRv{]Dik]>YÄ]R
ti>iÇuEn]ÄIÈu go>vEÊ]TukUTi "`ß]?" `Îu Ec]dic{u.
aEÏ]L BÈti>i A>uh EkLÄ]ÊviDÊil ptueÄ "Axnh
kTiÄ]Em]?" `Îu Ec]dic{u. atu EkÈu xRv{]Dik]>YÄ]R
EdSYeÏÈu muKh vIRÏic{uek]Þ[ OÎuh miÞ]et ÑfÊil
Ep]yi. ti>umuá]ekec{ÎyuTen vše>xÜTEÊ]TukUTi "O>u
vTÄNpEÈ>i kurc{u divxm]yi |vieT t]mxiÄuÎuÞEÙ}].
aEÌHÊieû sk]>hek]Þ[ aTiyn[ |vieT k<ic{ukUÈ]N
nivZÊiyiÙ}]ety]yi. aEÌHÊin[ |ÎEt pry]vU `ÎiÙ}.
suÍEm axBYhteÎy]f[ pryuÎt[. aTiyN |EÏ]L |EÆ]Èu
viTek]ÞEÏ]LÊeÎ aEÌHh O>u cIÊv]Äu pryukyuÞ]yi.
|et]eÄ ti>umnÓriyiÄ]vuÎtÙ}]Êtuek]Þ[ ariyiÄuÎiÙ}.
|vieT aEÌHeÊ EvÞtiÙDikh klpic{u bHum]niÄuÎuÞ[.
atuek]Þ]f[ aEÌHÊin[ Ae>yuh Byvuh bHum]nvuh
|Ù}]ety]vukyuh aDikzpxhgh vRÍiÄukyuh ecy{uÎt["
`Îuh mÕuh ti>umnÓriyic{u. \Ten klÏic{u O>u H>iÄ]>en
e`tiHYm]Ù
74
ayc{u višiÏic{u BÈti>iey ti>umuá]ek v>uÊi. "BÈti>i
xRv{]Dik]>YÄ]e> sk]>ic{u `Îuh mÕuh pryuÎuvEÙ}] `ß]
at[?" `Îu `Îu klpic{u Ec]dic{u. aEÏ]L BÈti>i "w]N
sk]>iÄukyuh mÕumuÞ]yiÙ}. aÆen ariyic{uevÜil atu
EB]S[Ä]f[. \Þ]y xhgti w]nivieT ariyiÄ]h. xRv{]Dik]>Y
Ä]R |o En>YmuÞumuTuÊu |EÆ]Èu Ep]ÎEÏ]L |o
ep]EÎÙÓuh ep]Î>Ç]fvuh evšuÊu cumÎ[ \>uÞutTic{ |o
Axnvuh OeÄÏ]eT kÞEÏ]L |o Axnem]Îu kTic{]l
ek]Ô]emÎ[ `nieÄ]>u Em]Hh Et]Îi. aEÌHÊieû
anuv]dvuh xÐtvuh kUT]et piTic{u kTiÄuÎtu nY]ymÙ}EÙ}]
`Îu vic]>ic{u w]N 'Axnh kTiÄ]Em]' `Îu Ec]dic{u. atin[
|ztm]zth EdSYeÏT]nuh xÜTeÏT]nuh ti>umnÓriyiÄ]nuh
mÕmumuÔ k]>Yem]ÎumiÙ}. mnÓueÞÜil xÐtiÄfh |eÙ}Üil
mnÓieÙ}Îu prEÇy[Äfh. aÙ}]et vÙ}tumuEÞ]" `Îu
ti>umnÓriyic{u. \Ten ti>umnÓuek]Þ[ "|tienÄuric{]EÙ]cic{u
EvÞtuEp]eÙ ecy[tuek]Ô]h. |EÏ]L niÆLÄu Ep]k]h"
`Îu klpic{u >ÞuEpe>yuh ayc{u.
xRv{]Dik]>YÄ]>N En>YmuÞumuTuÊu ti>umuáil ecÙ}u
Îtu ti>umnÓiEÙy[Äuh OÈuh >xmiÙ}]yi>uÎu. atienÄuric{[
OÎuh klpiÄ]riÙ}]yi>uÎu `EÎ \ÔU. aÆenyi>uÎEÏ]L
BÈti>i |o v<ÄuÞ]ÄiÊIRÊtu ti>umnÓiEÙy[Äu vše>
xEß]Sm]yi. atin]l, "EmlmuÞukUT]et OÕmuÞum]zth \TuÊu
EmÙ]l A>uh ti>umuáilec{ÎukUT]" `Îu aÎuteÎ klpn
zpxiÍeÏTuÊi. |tu BÈti>iÄuh mÕuh pÙRÄuh vše> xEß]S
k>m]yieyÜiÙuh xRv{]Dik]>YÄ]RÄu OÈuh >xm]yiÙ}. `ÜiÙuh
klÏn anux>iÄ]etyi>iÄ]N nivZÊiyiÙ}]Êtin]l aTuÊ
divxh mutl xRv{]Dik]>YÄ]>uh EmlmuÞupEy]gic{utuTÆi. A
klÏn piÎIT]>uh EBdeÏTuÊiyiÙ}. at[ aÆenteÎ Øi>
eÏÈu. |EÏ]<uh aÆenteÎ tTÎuv>uÎumuÞEÙ}].
A xhgti |Æen avx]nic{uevÜiÙuh xRv{]Dik]>Y
Ä]RÄu BÈti>iEy]TuÔ viE>]Dh tIRÎiÙ}. peÑ atu PÙiÏi
e`tiHYm]Ù
75
Ä]N m]RÅem]ÎumiÙ}]etyi>uÎtuek]Þ[ aEÌHmtu mnÓil
evc{uek]Þi>uÎu. atu BÈti>i mnÓiÙ]Äi `ÜiÙuh kUÈ]ÄiyiÙ}.
BÈti>i Ae>yuh kUÈ]ÄuÎ AšÙ}EÙ}]. t>h kiÈiy]l |niyuh
xRv{]Dik]>YÄ]e> mDYmm]ÄfemÎu BÈti>iyuh niþyic{u.
O>u divxh >]ztiyil BÈti>i O>u Er]Q>ikil mÙ
vixR´nh ecy[tuek]Þi>iÎ xmyh xRv{]Dik]>YÄ]R gU™
m]yi O>u ØÙÊu Ep]kuÎtin]yi A Er]QilÄUTiecÎu.
aEÌHÊieû kUeT A>umuÞ]yi>uÎiÙ}. aTuÊuecÎEÏ]L
Er]Q>ikil O>]L |>iÄuÎt]yiEÊ]ÎIÈ[ aEÌHh "A>t[" `Îu
Ec]dic{u. \Ten BÈti>i "AšriÇieÈßuEvfh" `Î[ aEÆ]Èuh
Ec]dic{u. |>uÈuek]Þu k]f]N vy{]yi>uÎuevÜiÙuh Oc{EkÈu
p>x[p>h ariÇu. atin]l xRv{]Dik]>YÄ]R "mti mti, mnÓi
Ù]yi" `Îu prÇu. aEÏ]L BÈti>i "mtieyÜil |ni zpy]x
eÏTfemÎiÙ}. aDikmuÔt[ avieT kiTEÎ]eÈ. pÈi tiÎu
ek]Ôuh" `Îu prÇiÈ[ `fIÕuEp]yi. "|o mÎEn]T[ |niyuh
xhx]>ic{]l vÙ}v>uh EkEÈy[Äuh atu kurc{iÙ]f[" `Îu
vic]>ic{u xRv{]Dik]>YÄ]>uh Ep]yi. `ÜiÙuh aEÌHh x]m]nY
ÊiÙDikh mDYmm]yievÎuÔtu pryfemÎiÙ}EÙ}].
|o viE>]DemÙ}]h mnÓilevc{uek]Þu xRv{]Dik]>YÄ]R
piEÕdivxh O>u k]>Yh ecy[tu. ti>uvnßpu>Êu náU>im]R
`ztEp>u ecÎ]Ùuh ave>ey]eÄ m¥pÊil jpÊinu
c]RÊukyuh jpÄ]RÄu zptidinh O>u pfh vIth dÑif
ek]TuÄukyuh ptiv]f[. atnux>ic{u BÈti>iyuh ti>uvnß
pu>Êu ecÎ divxhteÎ jph c]RÊic{iÈuÞ]yi>uÎu. A pfh
BÈti>iÄu pUjYm]ÄfemÎu niþyic{u xRv{]Dik]>YÄ]R jph
c]RÊuÎ piÔey v>uÊi BÈti>iyueT Ep>u kuÊiÄšy]N
cÈhekÈukyuh piÔ kuÊiÄšyukyuh ecy[tu. BÈti>i
atriÇiÈu pieÎ mUÎudivxh ek]È]>Êil Ep]yiÙ}. n]Ù]h
divxh ti>umuá]ekec{ÎEÏ]L "`ß] BÈti>i |y{ieT |EÆ]È[
k]f]ti>uÎt[?" `Îu klÏic{u Ec]dic{u.
e`tiHYm]Ù
76
BÈti>i: mUÎu divxEÊy[Ä[ O>suÍiyuÞ]yi>uÎu.
mH]>]j]v[: A>]f[ m>ic{t[?
BÈti>i: x]>miÙ}, `eû Ep>]f[
mH]>]j]v[: EpE>]? Ep>u m>iÄuEm]? axhb³h
pryuÎetß]f[?
BÈti>i: axhb³mÙ}, v]x[tvm]f[. xRv{]Dik]>YÄ]R
`eû Ep>u kuÊi. aEÌHh vÙy t]Ï]ny]efÎ]f[ `Ù}]v>uh
pryuÎt[. aEÌHh kuÊiy]l m>iÄ]etyi>iÄuEm]?
|tu EkÈEÏ]L ti>umnÓiEÙy[Äu k]>Yh mnÓiÙ]yi. \Ten
BÈti>iyueT Ep>u vIÞuh c]RÊuÎtinuh Ep>u kuÊiy
divxÆšieÙ dÑifkUTi ek]TuÄuÎtinuh klpic{u cÈh ekÈi.
atiÙuh xRv{]Dik]>YÄ]R mDYmm]vukteÎ ecy[tu.
aÆen kurc{u divxh k<iÇEÏ]L mH]>]j]vu
ti>umnÓuek]Þu klÏic{u aÐc{iÄu puÊn]yiÏfiyic{u
ek]TuÊ aÐvIÈieû v]x[tubÙiyuh p]Ùuk]c{um]yi. pufY]H
vuh p]Ùuk]c{uh avieTvc{u Ekmm]yiÈu O>u zb]ªfÓdYyuh
k<ic{[ gZHzpEvsh nTÊukeyÎ]fu tIRc{eÏTuÊiyt[. jpÊi
n]yuh pÔiEÊv]>Êin]yuh mÕuh ti>uvnßpu>Êu t]mxi
c{i>uÎ náU>im]e>yuh xdYy[Äu Ñfic{u. aEÏ]L náU>im]RÄu
vÙiy xhsym]yiÊIRÎu. "puÊn]yiÏfiyic{t]efÜiÙuh
aÐvIeTÎu xÜlpic{i>iÄuÎ ØÙÊu Ep]yi \ofu
k<iÄ]Em]?" `Î]yi>uÎu av>ueT xhsyh. Ep]k]etyi>uÎ]l
mH]>]j]vu ti>umnÓiEÙy[Äu ti>uvuÔEÄTuÞ]Eyy[ÄuEm]
`ÎuÔ sÜyuh avRÄuÞ]k]etyi>uÎiÙ}. AkÏ]eT náU>im]R
vÙiy p>uÆÙiÙ]yiÊIRÎu. OTuÄh ave>Ù}]v>ukUTi nTuviEÙ
Ï]TiEn]TukUTi AEÙ]cic{iÈ[ tIRc{y]Ä]h `Îu niþyic{u.
ave>Ù}]h O>u ØÙÊu kUTiyi>uÎuek]Þu BÈti>iey vU>uÊi
|o vx[tutkešÙ}]h prÇu. BÈti>i mnÓuek]Þu xVlpm]EÙ]
cic{iÈ[, "|tinu w]N vÙ}tuh xm]D]nmuÞ]Ä]h. nÐueT
avØy[Äu kurvu v>ikyumiÙ}. ti>uvuÔEÄTuÞ]vukyumiÙ}.
e`tiHYm]Ù
77
`Î]lEÏ]E>? pEÑ O>u k]>Yh Evfh. tlÄ]Ùh niÆši
Ù]e>ÜiÙuh >EÞ] mUEÎ] \ruÏik |EÆ]Èu t>fh. |ÎuteÎ
eevkuEÎ>h atu mTÄiÊ>ikyuh ecy{]h. xdY n]ešy]fEÙ}].
atuek]Þ[ |niyuh OÈuh t]mxiÄ]N p]TiÙ}" `Îu prÇu.
atuEkÈu xEß]Sic{[ \Ten O>u náU>i mUÎu >Up]
ek]TuÊu. BÈti>i atu c]ÙÄTyil ek]Þu ecÎu ek]TuÊu O>u
ek]š]ái EmTic{u. aEÏ]LÊeÎ kc{vTÄ]E>]T[ "|t[ `niÄÙ},
meÕ]>]LÄuEvÞy]f[. |tuek]ÞuecÎ[ ay]ešÄ]fic{iÈ[
Ek]š]áiyueT B]Syuh viÙyuh ay]LÄu xÐtm]eyÜil
Ek]š]áieyTuÄuh. ay]L xÐtic{ieÙ}Üil w]N Ek]š]ái
ti>iey ek]Þuv>uh. aEÏ]L pfh mTÄiÊ>fh" `Îu BÈti>i
pryukyuh aÆen ecy{]emÎu kc{vTÄ]>N xÐtiÄukyuh
ecy[tiÈ]f[ Ekš]ái v]Æiyt[.
BÈti>i Ek]š]ái O>u muÞil ep]tiÇu kÑÊil evc{u
ek]Þ[ \Ten ti>umuá]ekec{Îu. aEÏ]L ti>umnÓuek]Þ[
"kÑÊieÙß]f[?""`Îu klÏic{u Ec]dic{u.
BÈti>i: |t[ |vieT ariyiÄ]N tÄvÉmuÔet]ÎumÙ}.
>ÞumUÎu divxÊinkh vTEÄ]Èu Ep]y]l ek]Ô]emÎuÞ[.
aEÏ]L ek]ÞuEp]k]n]yiÈ[ |EÏ]L c]ÙÄTyil niÎu
v]Æiyt]f[.
mH]>]j]v[: atuek]Þ[ nmuÄu k]f]N p]TieÙ}ÎuEÞ]?
BÈti>i: `ÎeÎ]ÎumiÙ}. O>u niÓ]> x]Dnm]f[ `EÎ
\ÔU.
mH]>]j]v[: AeÈ, `ÜiÙuh k]feÈ; `TuÄU
BÈti>i pieÎyuh vše> mTi B]vic{u. OTuÄh ti>umnÓieÙ
niRb³hek]Þu Ek]š]ái muÞinkÊunieÎTuÊu t]e<evc{u.
e`tiHYm]Ù
78
mH]>]j]v[: EH! Ek]š]áiEy]! nÙ} siÑy]yi. n]hteÎ
OÎu muruÄi AdYh |tilÊuÏ]h.
BÈti>i: aÆeny]v]h. pEÑ at[ |Îu p]TiÙ}. O>u v<ip]T[
niþyic{iÈuÞ[. atu k<iÇiEÈ |tilÊuÏ]vU `Î]fu
evc{i>iÄuÎt[.
mH]>]j]v[: `ßu v<ip]T]f[?
BÈti>i: AdYh |til p]lÏ]yxh evc{u p«n]BxV]miÄu
niEvdiÄuk. pieÎÊuÏiÊuTÆuk `Î]fu niþyi>iÄuÎt[.
mH]>]j]v[: (ti>umnÓil xVlpem]Î]EÙ]cic{iÈ[) mnÓi
Ù]yi, ep]y[EÄ]šU.
|tu EkÈu BÈti>i |rÆiEÏ]yi, Ek]š]ái c]ÙÄTyil
ek]Þu ecÎu ek]TuÊu >Up] v]Æi, atu ek]TuÊ náU>iÄu
mTÄieÄ]TuÊu. BÈti>i Ep]yyuTen ti>umnÓuek]Þ[ aÐvIÈi
EÙÄu kÙ[pic{]šyc{u zb]ªfxdY aÐvIÈilevc{u EveÞÎuh
aáÙÆil `vieTeyÜiÙuh evc{u nTÊiek]Ô]emÎuh cÈhekÈi.
aÐvIÈil AdYh zb]ªfÓdY nTÊukyuh piÎIT[ aÐc{I
p]RÄukyuh ecy{uÎtu Ek]š]áiyil niEvdYhevc{[ AdYh Edvnu
niEvdiÄukyuh piÎIT[ tuÏukyuh ecy{uÎtuEp]eÙy]efÎ]f[
BÈti>iyueT v]Äieû x]>emÎu ti>umnÓiEÙy[Ä[ atu
EkÈEÏ]LÊeÎ mnÓiÙ]yi `Îu piÎITuÞ]y cÈhekÈuek]Þu
x[p¨m]kuÎuÞEÙ}].
BÈti>i O>iÄl O>u v<iy]ztyil O>u divxh En>h
eevkiyEÏ]L aÊ]<h k<ic{uEp]kfemÎu vic]>ic{[ O>áÙ
ÊiÜl ecÎuEcRÎu. En>h x³Yy]k]r]yiÈuh avieT s]ßi
Ä]>N vÎu nT turÄukEy] višÄu evy[ÄukEy] ecy[ti>u
ÎiÙ}. nT turÎu et]<utiÈu Ep]y]l ek]Ô]emÎu vic]>ic{[
avieT O>]L k]ÊunilÄuÎuÞ]yi>uÎu. ay]šÙ}]et avieT
eyÆuh Ever A>umuÞ]yi>uÎiÙ}. atin]l BÈti>i A
e`tiHYm]Ù
79
mnuSYEn]TuteÎ A EÑzth A>ueT vky]efÎuh aviTueÊ
ptivukešÆeney]eÄy]efÎuh mÕuh Ec]dic{u. aEÏ]L A
mnuSYN "aáÙh |vieT aTuÄltteÎyuÔ O>u mny[ÄeÙ
vky]f[. |vieT k]ÙÊu >EÞk]Ùuh eevkuEÎ>h OEÎk]Ùuh
|TÆ<i ativItm]f[ pUj]niEvdYÊinu vkevc{i>iÄuÎt[.
atukUT]et k]ÙÊuh eevkuEÎ>vuh |o>Þu nmx[Ä]>Êinuh
vkevc{iÈuÞ[. nmx[Ä]>h v<iEp]Ä>]yi v>uÎ zb]ªfRÄu
ek]TuÄfemÎ]f[ evc{i>iÄuÎt[. |o vky[eÄÙ}]muÔ enÙ}u
mny[ÄlniÎu k<kÄ]>N v]>iye> ~lÏic{uek]TuÄuh. v]>iyR
ptiv]yi kfÄuzpk]>muÔ a>i ek]TuÊuek]ÔfemÎ]f[
~RÏ]T[. `Î]l |vieT zb]ªfRÄu nmx[Ä]>h(BÑfh)
ek]TuÄuky]keÈ kfÄuzpk]>muÔ a>i mu<uvnuh evc{[ Edvnu
niEvdiÄuky]keÈ O>iÄÙuh ptiviÙ}. nmx[Ä]>ÊinuÔ a>i
mu<uvnuh s]ßiÄ]>N aEÌHÊieû mÚÊileÄ]ÞuEp]yievc{[
\ofu k<iÄuh. niEvdYÊinu >Þu En>vuh O<Ä>iyiÙDikh
v]>iyR ek]TuÄ]riÙ}. enÙ}u mu<uvnuh pu<uÆiyufÄiÄuÊievc{u
v]>YÊuÔv>Ufuk<iÄuh. O<Ä>iyil kUTutÙiÈu niEvdYh
evy[ÄfemÜil v<ip]Tuk]>]e>ÜiÙuh ek]Þuv>fh. |Æen
ey]eÄy]f[ |viTueÊ ptiv[. x³Y k<iy]et |vieT O>u
divxvuh nTturÎu višÄuevy[Ä]riÙ}. zptidinh mUÎ]<ieyÉ
vIth |vieT višÄuvky[Äu mny[ÄlniÎu ek]TuÄuÎuÞ[. atu
mu<uvnuh s]ßiÄ]>nuh k<kÄ]>nuhkUTi pÜuevc{[ `TuÄuk
y]f[ ptiv[. |vieT višÄinu v<ip]Tuk]R ek]Þuv>uÎ `É
teÎ mu<vN EvÞ]. >ÞuEn>vuh miÎ]minuÆieû pZ¨hEp]eÙ
O]E>] ti>i ek]šuÊievc{]l mtiyEÙ}]. mny[ÄEÙÄ[ |tuEp]eÙ
n]lptu EÑztÆšuÞ[. `Ù}] ØÙÆšiÙuh divxhEt]ruh ecÎu
k]>YÆšEnVSiÄuk zpy]xm]vuky]l |viTueÊ k]>YÆL
eÄÙ}]h s]ßiÄ]>enyuh k<kÄ]>enyuh cumtÙeÏTuÊiyi>i
Äuky]f[. mny[ÄlniÎ[ OÎuh aEnVSiÄ]riÙ}. `Ù}]h s>iy]yi
nTÄuÎueÞÎ]f[ aviTueÊ visV]xh. atuek]Þ]f[ |v>ueT
a<imtiyuh azkmvuh |ztEÊ]šh vRÍic{t[. ciÙEÏ]L mny[Äl
niÎu vÙiy ti>uEmni |vieT `<uÎÔukyuh |v>ueT ciÙ
e`tiHYm]Ù
80
kšvukL kÞupiTiÄukyuh k<kÄ]>en piTic{u zpH>iÄukyuh
s]ßiÄ]>enzá]ßi>iÄu >Þuh n]Ùuh pfvuh mÕuh zp]yþiÊh
niþyiÄukyuh ecy{]ruÞ[. `ÜiÙuh |vieT |v>ueT azkmÆLÄ[
|tuve> y]et]>u kurvuh vÎiÈiÙ}"" `Îu prÇu. B®ti>i
|etÙ}]h EkÈuD>ic{tieûEsSh "AeÈ, `ÜiÙuh kuši k<iÄ]mEÙ}]"
`Îu prÇ[ aáÙÄušÊilÊeÎyirÆi kušik<ic{[
aáÙÊilec{Îu muÞukL >Þuh \fÆ]niÈiÈu kopInm]zt
D]>iy]yi avieTyi>uÎu. aEÏ]E<y[Äuh O>u ecriy p]ztÊil
O<Ä>iyuh O>u tIeÄ]ÔiyuemTuÊuek]Þu k<kÄ]>numvieT
eyÊi. \Ten BÈti>i "v]>iyE>! nmuÄ[ aÊ]<h k<ic{u
Ep]y]leÄ]Ô]emÎuÞ[ ativieT t>m]kuEm]?" `Îu Ec]dic{u.
atinuÊ>m]yi v]>iyR "`Eß] `niÄriÇukUT]. s]ßiÄ]>
En]Tu Ec]diÄfh" `Îu prÇu.
BÈti>i: aÆen prÇ]lEÏ]>]. nmuÄivieTc{iÙ v<ip]Tu
kšuh nTEÊÞiyi>iÄuÎu. atien]eÄ v]>iy>ueT xH]ym]f[
nmuÄu zpD]nm]yi EvÞt[.
v]>iyR: r]N, v<ip]T[ `eß]eÄy]f]Ev]
BÈti>i: višÄ[, m]Ù, pWx]>Ï]yxniEvdYh, pieÎ O>u
>EÞk]ÙiTÆ<i evÔniEvdYh |et]eÄ Evfh. vY]<]<[cEt]ruh
|vey]eÄ O>u viÿuEÑztÊil nTÊ]ruÞ[. O>u zb]ªfen
k]lk<ukic{[ \oÈukyuhEvfh. atinu s]ßiÄ]>n]y]Ùuh mti.
x]m]nYhEp]eÙ O>u BÑfÊieû vÈem]eÄ Evfh. aet]Èuh
Em]sm]k>ut[. nÐueT ky{il pfmuÞ[ aetzt EvfemÜiÙuh
ecÙvuecy{]N ty{]r]f[. `ÜiÙuh v]>iy>ueT xH]yhkUT]et
OÎuh nTÄukyiÙ}EÙ}].
v]>iyR: pfmueÞÜil OeÄ nTÄuh. aTiyN `Ù}]h
s>iy]Ä]h.
BÈti>i: `Î]l mti. OTuÄh v]>iyR pryuÎ xhKY
Eb]DYeÏTuÊ]h.
e`tiHYm]Ù
81
v]>iyR: `Î]l EvÞetÙ}]h |EÏ]Lek]Þu viTek]Ô]h.
`Îu prÇu v]>iyR O]TiEÏ]yi. Ep]kuÎ v<iÄu
s]ßiÄ]>enÄÞ[ "|Îu viEsS]lc{iÙ v<ip]TukšuÞ[.
ÑfÊilÄušic{[ aáÙÊiEÙy[Ä[ ecÙ}fh" `Îu kUTi
prÇiÈ]f[ v]>iyR Ep]yt[. v]>iy>ueT v]Äu EkÈu tniÄuh
vÙ}tum]d]ymuÞ]kuemÎu vic]>ic{u s]ßiÄ]>nuh ÑfÊil
"kušic{[ kuÕiÊÙyuh kuTÇ[" aáÙÊieÙÊi. teû ptivuh
AvsYÆšuemÙ}]h BÈti>i s]ßiÄ]>En]Tu prÇu. atu EkÈu
s]ßiÄ]>nuh xEß]Sic{[ O]TiEÏ]yi aEÌHÊieû mÚÊilniÎ[
a>iyuh kriEÄ]Ïukšuh p]Ùuh mÕuh ek]ÞuvÎ[ `Ù}]h ty{]r]Äi
ÊuTÆi. kurc{u k<iÇEÏ]L xkÙ x]DnÆšuhek]Þu
v]>iy>uh aáÙÊieÙÊi. aEÏ]E<y[Äuh s]ßiÄ]>N niEvdY
ÆL aTuÏÊ]Äukyuh kriÄu nuruÄukyuh k<ic{i>uÎu. atu
kÞiÈ[ `zá]N teÎ n¨eÏTuÊ]N B]viÄuky]fEÙ}] `Îu
vic]>ic{u v]>iyRÄuh v]>iyR xm]nÆšešÙ}]h ek]ÞuvÎi>i
ÄuÎtu teÎ n¨eÏTuÊ]n]fEÙ}] `Îu vic]>ic{u `zá]nuh
EdSYh kÙsÙ]yi. v]>iyR `zá]En]T[ "x]m]nÆešÙ}]h vÈh
kUÈieÄ]Þuv>femÎ[ AvsYÄ]>N `EÎ]T]f[ AdYh prÇt[.
atuek]Þ[ w]N ek]ÞuvÎi>uÄuÎ x]m]nÆLteÎ `TuÊu
\pEy]giÄfh. aEÆeT x]m]nem]Îuh |vieT \pEy]giÄ]N
p]TiÙ}" `Îu prÇu. atuEkÈ[ `zá]N "v]>iy>ueT x]m]nÆ
eš]Îuh |vieTeÄ]ÔukyiÙ}. p]l evÔh EcRÊt]f[. a>i
evšuÊiÈiÙ}" `Îuh mÕuh prÇutuTÆi. aáÙÊil jpic{u
ek]Þi>uÎ BÈti>i |v>ueT v<ÄuEkÈiÈ[, "niÆL tÐil sf[Ú
kUETÞ. >ÞuEp>ueT x]m]nÆšuh \pEvy]geÏTiÊiek]Ôfh.
atuek]Þu Ed]Sem]Îuh v>]niÙ}EÙ}]. niÆLÄu >ÞuEpRÄuh
pfh kiÈfemÎEÙ} \Ôu? atu Eb]DYeÏTuÊ]N w]nuÞEÙ}].
v<Äuh sf[Úyuh kUT]et k]>Yh nTÄeÈ" `Îu prÇu. atu
EkÈu >ÞuEp>uh xm]D]neÏTukyuh ecy[tu.
`zá]ßi>i eveÏÙ}]h k<ic{u pUjy[Äu Ep]yi. zpxÎ
pUjy[Ä[ nTyTc{EÏ]L BÈti>i tiTÏÔiyieÙÊi O>iÙeyTuÊu
e`tiHYm]Ù
82
evc{u t]En višái \ofu tuTÆi. `zá]ßi>i "aÙ}]! |Æen
y]Ef] k]lk<ukic{UÈuÎt[?" `Îu Ec]dic{u. atinu mrupTiy]yi
BÈti>i "k]lk<ukic{UÈuk `Îu prÇ]l teû mutl ecÙvu
ecy[t[ O>u zb]ªfnu BÑfh ek]TuÄuk `EÎ aRËmuÔu.
ep]>uL Ep]kuÎiTÊ]fEÙ}] pufYh. `zá]eû \ofu k<iyu
Eá]L k]lk<ukic{UÈiytieû PÙh `niÄu kiÈuh. `zá]nuh
O>iyiÙeyTuÊuevc{u višáiyuEÞ]šU" `Îu prÇu. \Ten
`zá]ßi>iyuh \É]ni>uÎu. pieÎ BÈti>i `zá]ßi>iyueT
eekÏufYeÊ vRÉic{utuTÆi.
"EH! `zá]N EdH¥em]eÄ vše> nÎ]yi. |o aáÙ
ÄifÕieÙ evÔh vše> m]H]«YmuÔtuteÎ. `Îuh Ek]>i
Edveû tÙyieÙ]<iÄuÎtEÙ}? aÆenyÙ}]etyi>iÄuEm]?
aEt]TukUTi `zá]eû eekÏufYvuhkUTi EcRÎEÏ]L mu<uvn]yi.
pWx]>Ï]yxÊienÎÙ}, xkÙviBvÆLÄuh |o evÔÊieû
xV]d]fu muáiÈunilÄuÎt[. kuEreÒ amZtieû xV]dumuÞ[. atu
`zá]eû eekÏufYhek]Þu vÎt]yi>iÄuh" `Îuh mÕum]yi>uÎu
BÈti>i prÇt[. |o sk]>emÙ}]h x[tutiy]efÎ]f[ `zá]ßi>i
mnÓiÙ]Äiyt[. atin]l |tinu mrupTiy]yi `zá]ßi>i
prÇt[ "|et]Îuh nÐueT x]mRËYhek]ÞÙ}. `Ù}]h Bgv]eû
kZpek]Þ]f[" `Î]yi>uÎu.
BÈti>iyuh `zá]ßi>iyuh \ofu k<iÇu eek k<uki
bÙiÄlÏu>yil Ep]yi>uÎu pfÊieû kfÄu prÇu tuTÆi.
v]>iyR tiTÏÔiyilÄyri \É]numi>uÎu. `zá]ßi>i prÇ
kfeÄ]Îuh BÈti>i xÐtic{iÙ}. OTuÄh BÈti>i "|vieT >Þu
En>vuh |o>ÞuEpRÄu nmx[Ä]>Êinu vkevc{iÈuÞEÙ}].
aetÙ}]h t]N Em]¨iec{TuÄukEÙ} ptiv[? |Î[ O>u En>h
w]nuÞtinu tniÄu pfh t>fEm]? w]en]>u k]suh t>]N
B]vmiÙ}. t]enßu ecy{uh?" `Îu Ec]dic{u. atu EkÈ[ `zá]ßi>i
Ek]pic{u virc{u BÈti>iey tÙ}]n]yi eekEy]ÆieÄ]Þ[ aTuÊu
ecÎu. \Ten BÈti>i `fIÕu `zá]ßi>iyueT eekÄ[ O>u tÈuh
eckiÈÊ[ O>Tiyuh evc{uek]TuÄukyuh "aEy{]!" `Î[ \reÄ OÎu
e`tiHYm]Ù
83
niÙvišiÄukyuh O>umic{uk<iÇu. aTiek]Þ ÑfÊil
`zá]ßi>i Eb]Dh ekÈu niÙÊu vIfu. niÙviši EkÈu v]>iyR
p>izBmic{u `c{ileeÄ mTÄiÏiTic{uek]Þu bÙiÄlÏu>yiEÙy[Ä[
O]Tiec{Îu. "|vieT `ß]f[ O>u niÙviši EkÈt[? A>]fu
niÙvišic{t[?" `Îu v]>iyR Ec]dic{u. aEÏ]L BÈti>i
k>Çuhek]Þ[ "|o `zá]N w]N pfh ek]TuÊt[ Ep]e>Îuh
prÇ[ `eÎÊÙ}i. w]n]fu niÙvišic{t[. |tienÙ}]h x]Ñi
v]>iy>]f[. |o \Þ]y xhgtikešÙ}]h EÑztÊieû \TmØ
En]T[ |EÏ]LÊeÎ pryfh. x]Ñi pry]N v]>iy>uh `eû
kUeT v>fh. \ofu k<ic{uv>U. v]>iy>ueT pfh w]N OÈuh
kury[ÄukyiÙ}. `eÎÊÙ}iytuek]Þ[ `zá]n[ |ni w]N O>u
k]suEp]Ùuh ek]TuÄyiÙ}. `zá]nu ek]TuÄ]nuÔtukUTi
v]>YRÄu tEÎy[Ä]h" `Îu prÇu. |tu EkÈu xEß]Sic{u
v]>iyR \ofu mu<uvn]Ä]n]yiÈ[ tiTÏÔiyiEÙÄu Ep]yi. Ñf
Êil \ofu k<ic{u eekyuh k<uki v]>iyR vIÞuh bÙiÄl
Ïu>yieÙÊi. `zá]ßi>i aEÏ]<uh pURv{Øitiyil Eb]D>Hit
n]yi avieTÊeÎ kiTÎi>uÎu. BÈti>iey avieTeyÆuh
kÞumiÙ}. aEÌHh v]>iyR v>uÎtinu muEá pákTÎi>iÄuÎu.
pieÎey]>iÄl BÈti>i O>u v<iy]ztyil O>u divxh
mDY]×xmyÊ[ \ofuk<ic{u Ep]kfemÎuÔ \EÌsEÊ]TukUTi
ÊeÎ O>iÙ}Êu kyriec{Îu. aEÏ]L avieT pu>yueT
v]tiÙukeš]eÄ aTc{i>uÎtin]l muÕÊu niÎuek]Þu >ÞumUÎu
cumc{u. `ÎiÈuh Ae>yuh purEÊy[Äu k]f]etyi>uÎtin]l
|ryÊu kyriyi>uÎuek]Þ[ "EH EH! |vieT A>imiÙ}Ey]? |o
v]tieÙ]Îu turÄfh" `Î[ \reÄ višic{u prÇu. aÆen
n]ÙWu zp]vsYh prÇEÏ]L gZHØN náU>i vÎu v]til
turÎu duRmuKh k]fic{uek]Þu purEÊy[Äu vÎ[ \c{xV>Êil
"A>]fivieTÄyrivÎu kÙslkUÈuÎt[? pTiÄu purÊu
Ep]kfh" `Îu prÇu. atu EkÈiÈuh BÈti>i "aEy{]! aÆen
pry>uEt. w]N v<iEp]Än]y O>u zb]ªfn]f[. v<i nTÎuh
evyiÙu ek]Þuh w]N ~Õvuh avsn]yi>iÄuÎu. visÏuh
e`tiHYm]Ù
84
d]Hvuh xHiÄvy{]ety]yiÈ]f[ |vieTÄyri vÎt[.
`niÄiEÏ]L kurc{u kÇiEy] Ec]Er] vÙ}tuh tÎ]l aet]>u
vÙiy xukZtm]yi>iÄuh. OÎuh k<iÄ]et |ni |vieTniÎ[
O>TiEp]Ùuh nTÄ]N w]N s¬nÙ}" `Î ~Õvuh t]f
xV>ÊilÏrÇu. |tuEkÈiÈuh gZHn]œeû mnÓin[ O>ÙivumuÞ]
yiÙ}. aEÌHh vIÞuh \c{ÊilÊeÎ "Ep]k]nEÙ} prÇt[.
nTÄ]N vey{Üil pTiÄu purÊu Ep]yiÄiTEÎ]šU. |vieT
|>iÄ]N p]TiÙ}. v>uÎvReÄ]eÄ kÇiEy] Ec]Er] ek]TuÄ]N
|vieT v<iyUÈuh mÕumiÙ}. A>uh k]fmiÈiÈumiÙ}. |Æen tÈiÏuh
prÇ[ \É]n]yiÈu kyriv>uÎvReÄ]eÄ Ec]ru ek]TuÊiÈuÔ
pufYh |vieT AvsYmiÙ}" `Îu prÇu. \Ten BÈti>i "`Î]l
evruEt EvÞ. w]N pfh t>]h. ~tviDÊiÙ]y]Ùuh xVlph
vÙ}tuh k<iÄ]et Ep]k]N nivZÊiyiÙ}. w]N x]m]nYÊiÙDikh
vÙÇu. atuek]Þ[ pryuÎt]f[. kZpyuÞ]kfh" `Î[
pieÎyuh prÇu. atu EkÈiÈuh gZHØeû mnÓinu O>išÄvumu
Þ]yiÙ}. "`ET] teû j]Tey]Îuh |vieTÏÕukyieÙ}Î[ AdYEm
w]N prÇiEÙ}? aEÆ]Èu pryuÎet]Îuh mnÓiÙ]Ä]Ê
etß]f[? teû mRÄTmu¨iyuhek]Þu t]nirÆiEÏ]vU. |vieT
pÕukyiÙ}. pfÊinu Ec]ruek]TuÄ]N |tu EH]ÈÙuh mÕumÙ}.
pTiÄu purÊirÆiEÏ]v]nEÙ} prÇt[? |niyuh Ep]kÊpÑh
w]N tIÄnl Ek]>ieÄ]ÞuvÎu teû tÙyiÙiTuh. atiniTy]
Ä]et t]nirÆiEÏ]vU" `Î]fu gZHØN prÇt[. |ztyuh
EkÈiÈuh BÈti>i O<ic{uEp]yiÙ}. aEÌHh pieÎyuh t]fu
et]<utuek]Þ[ "aEy{] mUÓ[, |tu kÚinm]f[. |Æen pry>ut[.
O>u nivZÊiyumiÙ}]ety]yiÈu w]N pryuÎt]f[. O>upiTiEc{]er
ÜiÙuh t>uÎtinu dyvuÞ]kfh. atien]Îinuh mnÓieÙ}Üil
kurc{u pc{evÔh tÎ]Ùuh mti. OÎuh k<iÄ]et `niÄ[
`fIÄ]NEp]Ùuh vy{. w]N vÙ}]et ÑIfic{uEp]yi" `Îu
prÇu. |tinu mrupTiy]yi gZHØN prÇt[ "tniÄu evÔh
Ek]>ieÄ]Þu vÎu t>]N teû sášÄ]>]>uh |vieTyiÙ}. evššh
kuTiÄfemÜil pu<yilec{Îu Ek]>iÄuTiÄU. |vieT aet]Îuh
x]ÍYmÙ}. t]nivieT niÎ[ |rÆiEÏ]vU. |niyuh t]nirÆi
e`tiHYm]Ù
85
EÏ]v]ÊpÑh |vieTÏ]RÄuÎ vZSÙieÏÉien w]niEÆ]Èu
višiÄuh. avL muÕmTiÄuÎ AyuDvuh ek]ÞiEÆ]Èu vÎ]l
teÎ |vieTniEÎ]TiÄuh. atiniTy]Ä]et |rÆiEÏ]vuky]fu
nÙ}t[" `Î]f[. |ztyuh EkÈEÏ]L BÈti>i "|vieT m>Y]dek]Þu
k]>Yem]Îuh pÕukyiÙ}. ~etÜiÙuh O>u ep]TieeÄkUTi
zpEy]gic{u En]Ä]h" `Îuvic]>ic{u. Ek]pB]vEÊ]TukUTi `fIÕu
>Þ]hmuÞ[ a>yil muruÄieÄÈi kÉuh cuvÊi virc{uek]Þu
gZHØEn]Tu "`ET]! t]N mH]du¨NteÎ. teÎm]zth vic]>i
c{]l Ep]>EÙ}], |vieT O>ßR´nvuh >ÞumUÎu kiT]Æšumu
ÞEÙ}]. pu>]tnm]y O>u zb]ªfgZHvum]fEÙ}] `Îu vc]>ic{u
w]nituve> Ñmic{u. w]en]>u kTuheek zpEy]gic{]l atu
zptiviDi |Ù}]Êt]yi>iÄuh. n]ÙWu divxh muNp[ |tuEp]eÙ
w]en]>iÙ}Êu Ep]yi>uÎu. aviTueÊ gZHØnuh teÎEÏ]eÙ
O>u du¨n]yi>uÎu. avieTyuh w]N AdYh vše> Ñmic{u. OTuÄh
atuek]eÞ]Îuh pÕukyieÙ}Îu Et]Îuky]l w]en]>u kTuhek
avieT zpEy]gic{u. atuteÎ |vieTyuh zpEy]giÄ]n]fu w]N
B]viÄuÎt[. atu xÐtm]Ef] `Î[ akÊu ecÎ[ aßR´n
EÊ]TukUTi Ec]diÄU. pieÎ pþ]Êpic{]l PÙem]ÎumuÞ]
vukyiÙ}. atuh w]n]dYEm prEÇy[Ä]h" `Îu prÇu. |v>ueT
xhv]dÆešÙ}]h EkÈuek]Þ[ akÊu niÎi>uÎ aßR´nh
BÈti>iyueT aEÏ]<eÊ B]vh k]fukyuh OTuÄh prÇ v]Äu
EkLÄukyuh ecy[tu vÙ}]et ByeÏÈu náU>iey akEÊÄu
višic{u. "|y{]L x]m]nYÄ]>neÙ}Î]fu Et]ÎuÎt[. `eßÙ}]
mnRËÆš]f]Ev] \Þ]ÄiÊIRÄuÎt[? >ÞumUÎu kiT]ÆšuÔ
vReÄÜiÙuh ApeÊ]Îuh v>]et xUÑiÄfmEÙ}]. atuek]Þ[
ÑfÊilec{Î[ aEÌHeÊ xm]D]neÏTuÊi BÑfh ek]TuÊu
xEß]SiÏic{yy[Äfh. aeÙ}Üil vÙiy ApÊu vÙ}tuh vÎu
kUTuemÎ]fu Et]ÎuÎt[" `Îu prÇu. BÈti>iyuh gZHØN
náU>iyuh tÐil atYuc{ÊiÙuÞ]y xhv]dh EkÈ[ atieû
k]>fmriyuÎtin]yi aylv]xikš]y OÈuvše> jnÆšuh
avieT vÎukUTiyi>uÎu. av>uemÙ}]v>uh aßR´nh prÇtu
Ep]eÙ teÎ prÇu. aetÙ}]kUTi EkLÄukyuh Ek]pic{u
e`tiHYm]Ù
86
xhH]>>uzdenEÏ]eÙyuÔ BÈti>iyueT niÙ k]fukyuh ecy[t
EÏ]L gZHØNnáU>iyuh ByviHVÙn]yiÊIRÎu. \Ten aEÌHh
BÈti>iyueT aTuÄlec{Îu p]dÆšil vIfu nmx[k>ic{iÈ[
"aÙ}Ey] zbªEf]Êm! ÑmiÄEf, ÑmiÄEf. aÆyueT
m]H]«Ymriy]et w]N prÇuEp]yetÙ}]h xdyh ÑmiÄEf.
Ek]peÊ aTÄiy]Ùuh. ApeÊ]ÎumuÞ]ÄiÊIRÄ]et
`eÎyuh |o kuTuhbeÊyuh aviTuÎu >ÑiÄfh. ÑfÊil
kušic{uv>ik. |vieT \ofienÙ}]h k]Ùm]yi>iÄuÎu. kušic{uv>]Ê
t]mxEm \ÔU. aEÆy[Äu kuTiÄunIRvI<[ÊIÈu Evfh `niÄuh
\É]N" `Îu prÇu. atu EkÈu BÈti>i teû kosÙh
PÙic{uvEÙ}] `Îu vic]>ic{u \Ôuek]Þ[ ci>ic{[ "|EÏ]ešÜiÙuh
nÙ} buÍiyuÞ]yEÙ}]. B]gYhteÎ. |vieT mEÕtieû k]Ùm]yi
eÙ}Î]f[ Et]ÎuÎt[. |ni `niÄu Ek]pvuh EdSYvuem]ÎumiÙ}.
aet]eÄÊIRÎi>iÄuÎu. w]N ÑfÊil kušic{uvEÎy[Ä]h.
`eû O>u kušiyuh Etv]>vuem]eÄ >]vieÙ k<iÇi>iÄuÎu. v<i
suÍm]ytuek]Þu OÎu kušiÄfemEÎ \ÔU. >Þ]hkušiÄu
t]mxÊinu vkyiÙ}EÙ}]. |EÏ]L vEÎy[Ä]h" `Îu prÇu
Ep]yi ÑfÊil kuši k<ic{uvÎu. BÈti>i kušic{uvÎ
EÏ]E<y[Äuh |Ùyuh pÙkyuh evc{[ `Ù}]h ty{]r]Äiyi>iÄuÎu.
gZHØNteÎ x]d>h višáieÄ]TuÊu. BÈti>i xuKm]yi \ofu
k<iÄukyuh ecy[tu. \ofu k<iÇu eek k<ukiÄ<iÇyuTen
BÈti>iey gZHØNnáU>i purßšÊil ek]ÞuEp]yi O>u
p]yyuh tÙyifyuh muruÄ]nuÔ x]DnÆšuh ek]ÞuecÎu
ek]TuÄukyuh "|ni |vieT |>iÄukEy] kiTÄukEy] muruÄu
kEy] OeÄy]v]h. w]nuhEp]yi \ofu k<ic{uv>]h" `Îu pryu
kyuh ecy[tiÈ[ \É]N Ep]yi.
gZHØN náU>i \ofuk<ic{u BÈti>iyueT aTuÄeÙÊi
yEÏ]E<y[Äuh avieT divYn]yiÈ[ O>]L vÎi>iÄuÎu `Îu EkÈu
Everyuh pÙR vÎukUTi. aEÏ]L gZHØNnáU>i BÈti>iEy]T[
"|EÏ]L OeÄ x]m]D]nm]yEÙ}] |ni vRÊm]nem]eÄ pryuk.
|Ù}h `vieTy]f[? |Ù}EÏe>ß]f[? n]ÙWu divxh muá[ O>iÙ}Êu
e`tiHYm]Ù
87
O>u kTuheek zpEy]gic{t]yiÏrÇuvEÙ}] aetß]f[? |et]eÄ
ariÇ]l ek]Ô]emÎuÞ[" `Îu prÇu. \Ten BÈti>i "`eû
|Ù}h kurc{u etÄ]f[. |Ù}EÏ>u 'nTuviEÙÏ]È[' `Î]f[
x]D]>fy]yi prÇuv>uÎt[. w]N zpEy]gic{ kTuheekyien
Äuric{u Ec]diEÄÞ. atu EkLÄ]etyi>iÄuky]fu nÙ}t[.
EkÈ]l niÆešÙ}]v>uh mUÄÊu eekvi>l evc{uEp]kuh.
atuek]Þ[ atu pry]N niRb³iÄ>ut[" `Îu prÇu. atu
EkÈ[ `Ù}]v>uh "aviTuÎ[ aÆen pryuÎt[ xÜTm]f[. atu
EkÈ]leÄ]Ô]emÎ[ wÆLeÄ]eÄ vše> AzgHmuÞ[. atu
ek]Þ[ atu niþym]yiÏryfemÎu wÆešÙ}]v>uh niRb³
pURv{h aEpÑic{uek]ÔuÎu" `Îu prÇu. \Ten BÈti>i "azt
niRb³m]efÜilÏry]h. EkEÈ]šU. w]N A |Ù}Êu ecÎiÈ[
AdYh |vieTÏrÇtuEp]eÙey]eÄ vše>ÏrÇuEn]Äi. OTuÄh
avieT pc{evššhEp]Ùuh kiÈukyieÙ}Îu tIRc{y]yEÏ]L
w]eneû >Þ]hmuÞuh kuTyuemTuÊu pTiÄÙirÆi `eû
v<iÄÆu Ep]yi. at]fu OTuÄh zpEy]gic{ kTuheek. atu
teÎy]f[ w]nivieTyuh zpEy]giÄ]N B]vic{t[. aÙ}]et
w]enßu ecy{uh? w]nuh niÆešEÏ]eÙ O>u mnuSYn]fEÙ}]"
`Îu prÇu |tu EkÈu náU>iey En]Äi `Ù}]v>uh ci>ic{u.
tniÄu pÕiy viQ[™iÊh vic]>ic{u gZHØN náU>i x]m]nY
ÊiÙDikh |šiBYn]yi. BÈti>i avieT niÎirÆiEÏ]vukyuh
ecy[tu.
e`tiHYm]Ù
88
96. ArMušEdvnuh mÆ]Èu BÈti>iyuh
|EÏ]L kum]>nÙ}UR zg]mÄ]>n]yi>iÄuÎ mÆ]ÈuBÈti>i
yueT |Ù}h pÞ[ ecÆÎURÊ]ÙUÄiÙuLeÏÈ "k]ÈUR" EdsÊ]yi
>uÎu. aÄ]ÙÊ[ A |Ù}Ä]R Dnpu¨ieÄ]Þuh d]nDRÐ]di
ek]Þuh |osV>B¬iek]Þuh zpbÙM]>uh zpxiÍM]>um]yi>uÎu.
A |Ù}Êu ti>uEv]fhEt]ruh mH]viÿuvien pUjic{u nivZÊi
yuÔiTEÊ]šh zbªc]>ikš]yiÈuÔ zb]ªfb]ÙM]e> k]l
k<ukic{UÈuk ptiv]yi>uÎu.
aÆenyi>uÎEÏ]L O>u ciÆm]xÊil ti>uEv]fÊinu
k]l k<ukic{UÈ]N zbªc]>ikeš Ae>yuh kiÈiyiÙ}. avieT
aTuÄeÙ]eÄ zb]ªfgZHÆL D]>]šmuÞ]yi>uÎtin]l
ti>uEv]fhEt]ruh \É]N pÊuh pzßÞuh ciÙEÏ]L
atiÙDikvuh zbªc]>ikL |vieT v>ik ptiv]yi>uÎu.
zbªc]>ikL ptiv]yi v>]ruÔ xmyh k<iÇiÈuh Ae>yuh
k]f]ÇiÈu gZHØn]y mUÊ BÈti>i ~Õvuh viSÉn]yi
ÊIRÎu. \Ten aEÌHh aTuÄÙuÔ |Ù}ÆšieÙÙ}]h ecÎEnVSi
c{iÈuh O>u zbªc]>ieyEp]Ùuh kiÈiyiÙ}. `Ù}]v>uh dU>ØÙÆši
EÙÄu ep]y[EÏ]yi>uÎu. ti>uEv]fmUÈu muÈuemÎuteÎ ~kEdsh
tIRc{y]Äiytin]l BÈti>iÄu mnx[t]ph duÓHm]yiÊIRÎu.
viÿuB¬siE>]mfiyuh suÍm]nxnuh atYßh kZtYniæyuÔ
Ašum]y mUÊ BÈti>i du®Kh xHiÄvy{]ety]yi mH]viÿuvien
ÊeÎ mnÓil x[m>ic{uek]Þ[ |Ù}]tieû purßiÉyil
km<[ÎTic{ukiTÎu k>ÇutuTÆi.
aÆen kurc{u xmyh k<iÇEÏ]L muÕÊu niÎuek]Þ[
O>]L "w]en]>u v<iEÏ]Än]f[. |Î[ \ofu k<ic{iÈiÙ}. kušic{u
vÎ]l |vieT \ofu k<ic{u Ep]kuv]N t>m]kuEm]?" `Îu
Ec]diÄuÎtu EkÈu BÈti>i tÙep]Äi En]ÄiyEÏ]L kÞt[, O>u
zbªc]>ieyÊeÎy]yi>uÎu. \Ten BÈti>i xIm]tItm]y
xEß]SEÊ]TukUTi `fIÕ[ "EH! vše> vše> xEß]Sm]yi.
|vieTyiÎu ti>uEv]fÊinu k]l k<ukic{UÈ]N O>u zbªc]>iey
e`tiHYm]Ù
89
kiÈ]ÇiÈu w]N viS]dic{u kiTÄuky]yi>uÎu. \Éiey |EÏ]L
|viETÄu prÇyc{tu x]Ñ]l mH]viÿuteÎy]f[. aœv]
mH]viÿu Bgv]NteÎ `eû xÜTmriÇu xdyh \ÉiyueT
EvSh D>ic{[ |vieT vÎi>iÄukyÙ}Ey] `ÎukUTi w]N
xhsyiÄuÎu. ~etÜiÙuh |et]>u mH]B]gYm]yi. |vieT
\ofienÙ}]h k]Ùm]yiÈuÞ[. \Éi kušic{uv>]Ê t]mxEm \Ôu.
`Î]l evruh kušiy]y]lEÏ]>]; Etc{ukušiÄfh; aÆeny]f[
|vieT ptiv[" `Îu prÇ[ `É, |Wi mutÙ]yveyÙ}]h
ÑfÊil `TuÊuek]ÞuecÎu ek]TuÊu. zbªc]>i
xxEß]Sh aveyÙ}]h v]ÆieÄ]Þu pu<ÄTvilEÏ]yi Ñf
Êil Etc{ukuši k<ic{u v>ikyuh BÈti>i A \Éiey mury[Ä[ k]Ùu
k<ukic{[ \oÈukyuh ptiviÙi>Èi >Þu pfh dÑifecy{ukyuh
ecy[tu. \ofieû vÈh vše> Ekmm]yi>uÎu. `Ù}] ti>uEv]f
Êinuh avieT \ofu ctuRv{iD viBvÆEš]TukUTiy]f[ ptiv[.
aÎu viEsSic{[ ciÆm]xÊil ti>uEv]fm]yi>uÎtin]l
BÑfÊieû vÈh ekEÜmm]Äiyi>uÎu.
\ofu k<iÇEÏ]L zbªc]>i "EH mUÓ[ BÑfh vše>
EÄmvuh xuKvum]yi. w]N Bhgi pryuky]efÎu vic]>iÄ>ut[.
v]x[tvm]fu w]N pryuÎt[. |ztey]Îuh w]N vic]>i
c{i>uÎiÙ}. `Î]l \ofu xuKm]yt[ viBvÆšueT D]>]šitVvuh
p]ckgufvuh ek]Þu m]ztmÙ}, niÆšueT mEn]gufhek]Þu
kUTiy]f[. evšuÊ Ec]ruh kruÊmuKvum]yi>uÎtin]l \ofu
xuKvum]vukyiÙ}. vÙiy vÈem]ÎumieÙ}ÜiÙuh \Ôtu mnEÓ]Tuh
xEß]SEÊ]TukUTi ek]TuÊ]l \ÉuÎvRÄu tZp[tiy]kuh.
|zpk]>h ti>uEv]fmUÈieÄ]Þi>iÄuÎ niÆšueT kuTuhbÊil
O>u k]ÙÊuh xßtiyiÙ}]et v>ikyiÙ}. `Î]l |ni pieÎ
Ä]f]h. `niÄu pÙ bÍÏ]TukšuÔtuek]Þ[ t]mxiÄ]N
nivZÊiyiÙ}" `Îu prÇu y]zty]yEÏ]L mUÊ BÈti>i
"vRÊm]nem]Îuh prÇiÙ}EÙ}]. \Éi `vieTyuÔ ~tiÙ}EÊt]
efÎu teÎ `niÄu mnÓiÙ]yiÙ}. nivZÊiyueÞÜil `Ù}]
ti>uEv]fÊinuh |vieT vÎ]l ek]Ô]h" `Îu prÇu. atu
e`tiHYm]Ù
90
EkÈu zbªc]>i "vRÊm]nem]eÄ t]mxiy]et ariyic{u
ek]Ô]h. |EÏ]L `niÄu t]mxiÄ]N nivZÊiyiÙ}. `Ù}]
ti>uEv]fÊinuh |vieT v>uÎ k]>Yh ax]DYm]f[. `ÜiÙuh
ciÆm]xÊil ti>uEv]fÊin[ |ni AÞuEt]ruh BÈti>iyueT
aÎh teÎ BÑiÄfemÎ]f[ `eû AzgHh. `Î]l pieÎ
Ä]fh" `Îu prÇu pu<ÄTvilec{Îu tTiÄc{vTÄ]R pu<yil
kUTi ek]Þuep]y[eÄ]Þi>uÎ O>u tTic{Æ]TÊil kyri
avieTniÎu Ep]yi.
aTuÊ ek]Ù}h ciÆm]xÊil ti>uEv]fÊin[ ~t]nuh
divxÆLÄuh muá[ O>u divxh >]ztiyil mÆ]ÈU mUÊ BÈti>i
kiTÎurÆiyEÏ]L O>u xVp[nh kÞu. muNek]Ù}h ciÆm]xÊil
ti>uEv]fdivxh |Ù}Êu vÎ[ \ofuk<ic{uEp]y zbªc]>i teû
aTuÄl vÎ[ "aTuÊ ciÆm]xÊil ti>uEv]fÊin[ \É]N
|Ù}Êu v>]N `niÄu nivZÊiyiÙ}. atin]l |Î[ `niÄ[
BÑfÊinu EvÞuÎetÙ}]h w]ni>iÄuÎ ØÙÊu ek]Þu
v>fh. A O>u divxh w]N BÈti>iyueT aÎmÙ}]et BÑiÄuk
yieÙ}Îu prÇiÈuÞEÙ}]. w]niEÏ]L t]mxiÄuÎt[ ArMuš
EÑztÊiÙ]f[. atin]l A EÑztÊil O>u divxeÊ pUj
mutÙ]yvy[Äu EvÞuÎ xkÙ x]DnÆšuh BÈti>i avieT
ek]ÞuvÎu xkÙk]>YÆšuh vI<[c kUT]et nTÊieÄ]Ôfh"
`Îu prÇu `Î]yi>iÎu xVp[nh. \Ten BÈti>i \fRÎu kÉu
turÎuEn]ÄiyEÏ]L avieTeyÆuh Ae>yuh kÞiÙ}.
aTuÊ divxhteÎ BÈti>i atixmRËn]y O>u zps[n
Ä]>en v>uÊi zps[nhevy[Ïic{uEn]ÄiyEÏ]L k<iÇ ek]Ù}h
ciÆm]xÊil ti>uEv]fdivxh zbªc]>iyueT EvSÊil
|Ù}Ê[ vÎu \ofU k<ic{u Ep]ytuh xVp[nÊil k]feÏÈtuh
ArMušEdvNteÎy]efÎuh Bgv]N a>ušiec{y[tzpk]>emÙ}]h
ecy[tieÙ}Üil Edveû Ek]pvuh ecy[t]l EmlÄuEml EzsyÓu
muÞ]kuemÎuh zps[nÄ]>N viDic{u. atin]l BÈti>i Bgv]n>uši
ec{y[tzpk]>h nTÊuÎtinu EvÞetÙ}]em]>uÄiÊuTÆi.
e`tiHYm]Ù
91
|zpk]>muÔ k]>YÆL nTÊuÎtinu mÆ]Èu BÈti>iÄu
y]et]>u zpy]xvumuÞ]yi>uÎiÙ}. ecÆÎUR t]ÙUÄiÙuLeÏÈ
k]ÈUR, ayi>UR `Îi >Þu EdsÆšiÙuÔ Ø]v>vx[tuÄešÙ}]h
aÄ]ÙÊu BÈti>iyueT vkyuh jnÆešÙ}]h BÈti>iyueT ek]<uv
(kUTiy]M])>um]yi>uÎu. A >Þu k>kšiÙuh BÈti>iÄu enlÏu>
kšuh mÚÆšumuÞ]yi>uÎu. ciÆm]xÊil \zt]TÊuÎ]L BÈti>i
k]ÈUR mÚÊilec{Îi>iÄukyuh kuTiy]M]e>Ù}]v>uh O]fÄ]<[c
y]yi EnzßÄuÙ, Ecn, mÊÆ mutÙ]y x]DnÆL avieT
eÄ]ÞuecÎu ek]TuÄukyuh kuTiy]M]RÄu O]fec{Ùvu
vky[ÄuÔ enÙ}[ BÈti>i enlÏu>yilniÎu yœ]Ey]gYh ek]TuÏi
Äukyuh ptiv]yi>uÎu.
ArMušEdvnu ciÆm]xÊil ti>uEv]fÊuÎ]L niEvdY
Êin[ aáutupr a>iy]f[ ptiv[. A divxh \É]n]yi EÑzt
xÎiDiyil ecÙ}uÎvReÄÙ}]h BÑfh ek]TuÄfemÎ]f[ cÈh.
atinu niEvdYEc{]ruteÎy]f[ ptiv[. x]m]nYhEp]eÙ O>u
\ofieû vÈÆšumuÞ]yi>iÄfh. |o vky[Ä[ EvÞuÎveyÙ}]h
BÈti>i kuTiy]M]R muK]ß>h \zt]TÊuÎ]L \c{y[Ä[ muá]yi
k]ÈUR mÚÊil v>uÊi EsK>ic{u. O]fÄ]<[c vk x]m]nÆL
D]>]šm]yi vÎiÈuÞ]yi>uÎtin]l kriEÄ]Ïukeš]Îuh Ever
aEnVSiEÄÞt]yiÈuÞ]yi>uÎiÙ}.
\zt]TÊuÎ]l >]ztiyil EÑztÊieÙ \o>]šM]R
mutÙ]yvRÄuh O>u xVp[nmuÞ]yi. at[, "n]eš EÑztÊil pUj
mutÙ]yvy[Äu EvÞuÎetÙ}]h mÆ]Èu BÈti>i |vieTeÄ]ÞuvÎu
xkÙ k]>YÆšuh aEÌHh nTÊieÄ]Ôuh n]eš EÑztk]>Y
ÆešÙ}]h aEÌHÊieû A¡zpk]>h nTÊiek]Ôfh" `Î]
yi>uÎu.
\zt]TÊuÎ]L aÊ]<h k<iÇu mÆ]Èu BÈti>i niEvdY
ÊinuÔ aátupr \fÄÙriyuh kriEÄ]Ïukšuh virku mutÙ]y
vyuemÙ}h vÔÆšiÙ]Äiek]Þuh BÈti>iyuh BZtYM]>uemÙ}]h
vÔÆšilÄyri, vWiÏ]Èuh ARÏuvišiyuh v]dYEG]SÆšuh
e`tiHYm]Ù
92
ep]Tiep]Tic{uek]Þuh k]ÈURmÚÄTvilniÎu pureÏÈ[, evšuÏ]N
k]ÙÊ[ ~<> n]<ik evšuÏ]nuÔEÏ]L ArMuš aáÙÄTvi
eÙÊukyuh \Ten BZtYM]R mutÙ]yvR kušic{u x]m]nÆešÙ}]
emTuÊ[ aáÙÊiEÙÄu ek]ÞuEp]kukyuh BÈti>i kušic{[
tÕuTuÊ[ aáÙÊieÙÊukyuh ecy[tu. pieÎ EÑztÊil
pÔiyufRÊuk mutÙ]y xkÙ k]>YÆšuh BÈti>iyueT anuv]d
zpk]>h nTÊeÏÈu. aÎ[ aÊ]<ÒIEvÙi ve>yuÔ xkÙ k]>Y
Æšuh mury[Ä[ nTÊiytieû EsSh BÈti>i xp>iv]>h
k]ÈuE>y[Äu mTÆiEÏ]>ikyuh |zpk]>h aEÌHh AÞuEt]ruh
s>iy]yi nTÊieÄ]Þi>iÄukyuh atvieT O>u ptiv]yi
ÊI>ukyuh BÈti>iÄu EzsyÓu zkEmf vRÍic{uek]Þi>iÄukyuh
ecy[tu.
aÄ]ÙÊ[ k]ÈUR, ayi>UR mutÙ]y zpEdsÆšil mÆ]Èu
BÈti>iyueT xVjnÆš]y náU>im]>ueT |Ù}ÆL D]>]šmuÞ]
yi>uÎu. A |Ù}Ä]>ueT mnÓ[ OÈuh nÙ}tÙ}]yi>uÎu. BÈti>iÄu
e`sV>Yvuh ysÓuh zptidinh vRÍic{u ek]Þi>iÄuÎt[ kÞiÈ[
avRÄu xHiÄvy{etyuÔ axUyyuÞ]yi. atin]ÙvR
nivZÊiyuÔiTEÊ]šh O]E>] viDÊil BÈti>iey \pzdvic{u
tuTÆi. atu B¬vXÙn]y ArMušyÏn[ OÈuh >xic{iÙ}.
atin]l Bgv]eû Ek]ph A |Ù}Ä]>ueT Eml kÙsÙ]yiÈu
Þ]yi. atunimiÊh A |Ù}Ä]R zkEmf nsic{u nsic{[ OTuÄh
n]m]vEsSM]>]yiÊIRÎu. atuh O>u viDÊil BÈti>iÄu
\pzdvm]yiÈ]f[ tIRÎt[. zs]Í]dikLÄuh mÕuh xmIpÊu
xVjnÆšiÙ}]etyi>uÎ]l j]tim>Y]dzpk]>h k<iÇukUT]N
vše> zpy]xm]yiÊI>umEÙ}].
dU>ØÙÆšilniÎ[ Ašukeš v>uÊi zs]Í]dikšuh mÕuh
nTÊuÎtinuÔ buÍimuÈuh ecÙvuh zkmÊiÙDikh vRÍiÄukyuh
ciÙEÏ]L ciÙ aTiyßi>ÆL muÈukyuh ecy[tutuTÆiyEÏ]L
BÈti>iÄu vše> mnx[t]pmuÞ]yi. BÈti>iyuh aEÌHÊieû
|Ù}ÊuÔve>Ù}]v>uh ArMuš Edven tÆšueT kuTuhbp>Edvt
y]yi vic]>iÄukyuh Ac>iÄukyuh ecy[tuek]Þ]fi>uÎt[. A
e`tiHYm]Ù
93
|Ù}ÊuÔvR kUeTÄUeT ArMušEp]yi xV]midRsnh nTÊukyuh
v<ip]TukL k<iÄukyuh ecy[ti>uÎu. |o Edsh viÈu xVjn
ÆšuÔ dU>ØÙÆšileÏ]yi t]mxic{]lÏieÎ atien]ÎiÎuh
azt `šuÏmiÙ}EÙ}] `Îu vic]>ic{uh avRÄu vše> mnx[t]p
muÞ]yi.
aÆenyi>iÄuÎ k]ÙÊ[ aÎeÊ mUÊ BÈti>iÄu O>u
xVp[nmuÞ]yi. aEÌHÊieû aTuÄlec{Î[ O>]L "xVjnÆši
Ù}]Ê |o diÄil t]mxic{[ aÆu k¨eÏTfemÎiÙ}. `eÎ
Äuric{u vic]>ic{uh aÆu viS]diEÄÞ]. `eû xEH]d>iy]y
k]RÊY]yni aDivxiÄuÎ ØÙm]y kum>nÙ}UR Ep]yi aÆu
kuTuhbxHith t]mxic{uek]Ôfh. avieT xVjnÆL D]>]š
muÞEÙ}]. kuTuhbxHith aÆu t]mxiÄuÎ ØÙÊ[ `eÎ
kuTiyi>uÊi B¬ipURv{h pUjic{uek]Þ]l `eû x]ÎiÍYh
avieT \Þ]yi>iÄuh. |vieT v>uÎtinupk>h `eÎ avieT
ExviÄukyuh vàiÄukyuh ecy[t]l mti. atuek]Þ[ w]N
zpx]diÄukyuh xk]Ù]BI¨Æšuh x]DiÏiÄukyuh ecy[tu
ek]Ô]h. `Î]l ciÆm]xÊil ti>uEv]fÊin[ `eû
aTuÄl vÎ[ |EÏ]L nTÊiEÏ]>uÎtu Ep]eÙeyÙ}]h `Îuh
nTÊfh. atu EveÞÎuevy[Ä]N p]TiÙ}. atin[ |o |Ù}Êu
niÎ[ O>]L vÎ]l mtiyEÙ}]" `Îu prÇu `Î]yi>uÎu
xVp[nh. A mUÊ BÈti>iyuh kÉu turÎu En]ÄiyEÏ]L avieT
eyÆuh Ae>yuh kÞiÙ}. atin]ÙEÌHh aTuÊ divxhteÎ O>u
zps[nÄ]>en v>uÊi zps[nh evy[Ïic{u En]Äukyuh xVp[nh
k]fic{t[ ArMušyÏNteÎy]efÎu zps[nÄ]>N viDiÄukyuh
ecy[tu.
anß>h mÆ]Èu BÈti>i kum]>nÙ}UREdsÊu vÎ[ tniÄ[
|Ù}h pfiyic{[ p]RÄuÎtin[ O>u pu>yiTh v]Æi eekvs
eÏTuÊiytieû EsSh vIÞuh k]ÈUE>Äu Ep]yi. avieTec{Î[
aEÌHÊin[ k]ÈUR, ayi>UR `ÎI EdsÆšiÙuÞ]yi>uÎ xkÙ
Ø]v>vx[tuÄšuh ArMuš EdvxVÊiEÙÄ[ `<utieÄ]TuÄu
kyuh |o vx[tuÄšilniÎuÔ Ad]yhek]Þ[ t]N ciÆm]x
e`tiHYm]Ù
94
Êil ti>uEv]fdivxh EÑztÊil nTÊiv>uÎ aTiyßi>
Æšuh EdvxVÄ]R vÈhkUÈi nTÊieÄ]ÔfemÎuh t]N
\zt]TÊuÎ]L k]ÈUR mÚÊieÙÊuemÎuh aEÏE<Äuh ptivu
Ep]eÙ xkÙx]DnÆšuh avieT EsK>ic{i>iÄfemÎuh
aTiyßi>h k<ic{u b]Äiv>uÎ pfh kfÄutIRÊu tniÄu
t>femÎuh prÇu cÈhekÈIÈ[ |Ù}h ep]šiÏic{u vÔÆšiÙ]Äi
ek]Þ[ aEÌHh kuTuhbxHith kum]>nÙ}URÄu Ep]Îu.
kum]>nÙ}Ue>Êi aEÌHh xVjnÆšieÙ]>]šueT |Ù}Êu
kuTuhbxHith t]mxic{uek]Þu t]N v]Æiyi>uÎ pu>yiTÊil
|Ù}h pfi k<iÏic{[ pufY]Hh, p]Ùuk]c{u mutÙ]yv nTÊi
xumuHURÊÊil kuTuhbxHith avieT Ê]mxvuh tuTÆi.
ecÆÎUR t]ÙUÄilEc{RÎ k]ÈUR EdsÊu t]mxic{i>uÎ mÆ]Èu
BÈti>i kuTuhbxHith kum]>nÙ}UREdsÊu vÎu t]mxm]yt[
|Æeny]f[.
mÆ]Èu BÈti>i kum]>nÙ}UREdsÊu vÎu t]mxm]ytieû
EsSh, p]RËx]>œiy]y ArMušEdveû O>u vizgHmuÞ]Äic{[
yœ]viDi |Ù}Êu kuTiyi>uÊi B¬ipURv{h pUjic{[ Exvic{u tuTÆi.
aÆen |EÏ]<uh ecy[tuv>uÎumuÞ[. ArMušEÌveû x]ÎiÍYh
EvÞtuEp]eÙ |vieT \Þ]yiÈueÞÎtiEÙÄ[ aEnkh dZ¨]ß
ÆL kÞiÈueÞÎÙ}, |EÏ]<uh kÞuek]Þum]fi>iÄuÎt[. ciÙR
ciÙ k]>YÆLÄ]yi ArMušEÌvnu pßi>un]<i, ctuÒth mutÙ]y
ciÙ v<ip]TukL zp]RËic{iÈ[ avieTec{Îu nTÊ]N zpy]x
m]yiÊI>uky]l av mÆ]ÈuBÈti>iyueT |Ù}Êuevc{u nTÊ]
ruÞ[. `Î]l piÎITu zps[nh evy[pic{u En]Äiy]l |tuek]Þ[
ArMušEÌvnu tZp[tiy]yi `ÎÙ}]et O>iÄÙuh k]f]riÙ}.
\o>]šM]>ueT vky]yi>uÎ ArMušEÑzth, ti>uvit]hkUR
xRÄ]R vky]ytieû EsSvuh avieT mÆ]ÈuBÈti>iyueT
ptivukLeÄ]ÎiÎuh y]et]>u EBdgtiyuh vÎiÈiÙ}. |EÏ]<uh
aveyÙ}]h s>iy]yiÊeÎ nTÎu Ep]>uÎuÞ[. |EÏ]<uh BÈti>i
ciÆm]xÊiÙuzt]TÊuÎ]L k]ÈuR mÚÊieÙÊuEáE<Äuh
e`tiHYm]Ù
95
ArMušy[Äu ek]ÞuEp]k]nuÔ \fÄÙ>i mutÙ]y xkÙ
x]DnÆšuh EdvxVÄ]R avieT EsK>ic{uevc{i>iÄuh. kuTiyM]
e>Ù}]v>uh BÈti>iÄu O]fÄ]<[c ek]ÞuvÎu ek]TuÄukyuh
ecy{uh. O]fÄ]<[cy]yi v>uÎ EnzßÄuÙ mutÙ]y x]DnÆšil
mUÎil >Þu B]gh ArMušy[Äu ek]ÞuEp]vukyuh O>u B]gh
BÈti>i |Ù}EÊÄuek]Þu Ep]>ikyum]f[ ptiv[.
k]ÈUR mÚÊilniÎ[ aÊ]<h k<iÇ[ pUj mutÙ]yv
y[ÄuÔ x]DnÆšuh vÔÊiÙ]Äiek]Þu BÈti>iyuh EdvxVÄ]R
mutÙ]yv>uh vÔÆšilÄyri v]dYEG]SÆL, vWiÏ]ÈukL
mutÙ]yvEy]TukUTiEÏ]vukyuh evšuÏ]N k]ÙÊ[ ArMušEÑzt
ÄTvieÙÊukyuh \Ten BÈti>i kušic{u tÕuTuÊu EÑztÊi
eÙÊukyuh BÈti>iyueT anuv]dEÊ]TukUTi EÑztk]>YÆešÙ}]h
nTÊukyuh mÕuh |EÏ]<uh yœ]puRv{h nTÎuv>uÎuÞ[. BÈti>i
EdvxVÊiEÙÄu ek]TuÊiÈuÔ vx[tuÄšieÙ Ad]yÊil
ecÙvu k<ic{u b]Äi v>uÎ pfh kfÄutIRÊu EdvxVÄ]R
BÈti>iÄu ek]TuÊuvÎi>uÎtuEp]eÙ |EÏ]<uh ek]TuÄuÎÞ[.
`Î]l A vk pfh avR ek]ÞuEp]k]riÙ}. Edveû B¥]>
ÊiÙiÈu et]<utu Ep]>iky]f[ ptiv[. aÆen teÎ |EÏ]<uh
ecy[tuEp]>uÎu.
mÆ]Èu BÈti>iyueT |Ù}ÊuÔvRÄ[ ciÆm]xÊil
ti>uEv]fÊin[ ArMušy[Äu Ep]k]N nivZÊiyiÙ}]Ê
viDÊil `eßÜiÙuh zptib³h O>iÄeÙÜiÙuh En>iÈiÈuÔt]y
EkÈuEkLviEp]ÙumiÙ}. A |Ù}ÊuÔv>il AReÄÜiÙuh
zpxvEm] m>fEm] AxÎm]yi>uÎ]l ArMušy[Äu Ep]k]nuÔ
divxm]kuEá]E<Äuh asuÍi k<iy]NtÄvÉh zpxviÄukEy]
m>iÄukEy] ecy{uh. aeÙ}Üil Ep]k]nuÔ AL Ep]yi vÎtinu
EsSh zpxviÄukEy] m>iÄukEy] ecy{]ruÔu. |Æeney]eÄ
y]f[ |EÏ]<uh kÞuv>uÎt[. A |Ù}Êu b]Ùm>fEm]
kuÈikLÄu pÑib]D mutÙ]y xuKEÄTukEš] O>iÄÙuh
\Þ]k]riÙ}. avieT |EÏ]<uh e`sV>Yh vRÍic{uek]Þu
e`tiHYm]Ù
96
teÎy]fi>iÄuÎt[. BgvlkZpek]Þu EmÙ]Ùuh aÆen teÎ
yi>iÄeÈ.
e`tiHYm]Ù
97
97. muEÞáiÔi kZÿm]>]R
muEÞáiÔi m]>]>ueT gZHh ek]c{i>]jYÊu tZÏUfiÊuer
y]f[. `Îu m]ztmÙ}, tZÏUfiÊur EÑztÊil ptiv]yiÈuÔ
ek]È[, p]È[ mutÙ]y aTiyßi>ÆL nTÊ]nuÔ Ø]nvuh A
kuTuhbEÊÄ]yi>uÎu.
|Ä]ÙÊu kuÙvidYy]y ecÞek]Èuh mÕuh aBYxiÄuÎtuh
EÑztzpvZÊi nTÊuÎtuh m]ztmÙ}, m]>]M]e>Îu pryuÎtu
teÎ vÙiy kurc{iÙ]efÎuÔ vic]>h av>il pÙRÄumuÞ]
yiÈuÞ[. atin]ÙvR j]tiEÏ>um]Õi n]yR, piÔ, pfiÄR |tY]di
n]mÆL xVIk>ic{u tuTÆiyi>iÄuÎu. ek]c{i>]jYÊuÔ |o
j]tiÄ]R AD]>ÆšiÙuh mÕuh `<utuÎt[ m]>]R `ÎuteÎ
y]efÜiÙuh avE>]T]e>ÜiÙuh j]tieyß]efÎu Ec]dic{]l
"aáÙv]xi" `Î]f[ avR mrupTi pryuÎt[. `ÜiÙuh aáÙ
ÊieÙ zpvZÊikL nTÊ]N av>ueT du>Bim]nh ave>
anuvdiÄuÎumiÙ}. aáÙÊieÙ v]xemÎÙ}, aáÙÊil
Ep]kuÎtuteÎ apm]nk>m]efÎu vic]>iÄuÎvR aáÙ
v]xikš]vuÎetÆeny]f]Ev]? kuÙvidYy]y ecÞek]È[,
p]fiek]È[ mutÙ]yv aBYxic{iÈuÔvRÄu ABij]tYh kuryuh
`ÎuÔ n]TYvuh |v>il pÙRÄuh kÞuv>uÎuÞ[. j]tieÊ]<il
aBYxiÄ]etyuh p]>á>Ymury[Ä[ nTÊivÎi>uÎ EÑztzpvZÊi
kL nTÊ]etyumi>iÄuk nimiÊh ptiv]yi kiÈivÎi>uÎ Ec]ru
kiÈ]etyuh EÑztdRsnÊinuEp]Ùuh xhgtiy]k]etyuh k¨
eÏÈ[ aÙÇu nTÄuÎvR |v>ueT kUÈÊiÙiEÏ]L D]>]šm]yi
>iÄuÎu.
`Î]l kZÿm]>]R |ÄUÈÊiÙuÔ O>]šÙ}]yi>uÎu. kuÙvidY
aBYxikukyuh atu x]m]nYhEp]eÙ zpvRÊiÄ]r]vukyuh
zpvRÊiÄukyuh ecy{uÎtu kurc{iÙeÙ}Îuh zptYut atu m]nYt
y]efÎum]yi>uÎu aEÌHÊieû aBizp]yh. atin]l kZÿ
m]>]R aÑ>]BY]xEÊ]TukUTiÊeÎ kuÙvidYyuh aBYxic{u
tuTÆukyuh x]m]nYhEp]eÙ `<ut]nuh v]yiÄ]nuh pÚic{u
e`tiHYm]Ù
98
k<iÇEÏ]E<Äuh ecÞ, timiÙ, mÌšh `Ty[Ä mutÙ]yv
ek]È]nuh Ex]p]nÊiÜl x]D]>fm]yi p]T]ruÔ kIRÊn
ÆL, a¨pdi mutÙ]yv p]T]nuh sIÙm]Äi. kZÿm]>]R ecÞ
ek]È[ mutÙ]yv aBYxic{t[ aEÌHÊieû m]tuÙM]>ueT
aTuÄlÊeÎ Ayi>uÎu. av>uh m]>]M]RÄu EvÞuÎ et]<iÙu
kešÙ}]h pÚic{i>uÎv>uh zpvRÊiÄuÎv>um]yi>uÎu. kuÙvidY
zpvRÊiÄuÎt[ apm]nk>m]efÎuÔ vic]>vuh atien
Äuric{u niàyuh avRÄumuÞ]yi>uÎiÙ}. ave> j]tiEÏ>u
EcRÊu višiÄuÎtil xEß]SmÙ}]et viE>]Dvuh avR B]vic{i
>uÎiÙ}.
kZÿm]>]R ek]È[, p]È[ mutÙ]yv pÚiÄukyuh aveyÙ}]h
x]m]nYh Ep]eÙ zpEy]giÄ]r]vukyuh ecy[ttieû EsSh
`vieTeyÜiÙuh ecÎu xVvidYkLÄu xVlph kUTi eenpufYh
xá]diÄfemÎu niþyic{[ xVEdsh viÈuEp]yi. aÆen OÎu
>Þu divxeÊ v<i vTEÄ]Èu ecÎEÏ]L v<iÄuevc{u ciÙ
mÙy]šikeš k]fukyuh avR mUk]hbiyil BjnÊinu Ep]kuÎ
v>]efÎuh pryukyuh ecy{uky]l avE>]TukUTi kZÿm]>]>uh
mUk]hbiyieÙÊi Bjnh tuTÆi.
mUk]hbiyil ciÙ viEsSÆšuÞ[. avieT aÊ]<ÏUj
k<iÇu nTyTy[ÄuÎ xmyh ztimDu>niEvdYÊinu EvÞuÎ
Etnuh kdšiÏ<vuh pWx]>yuh kUTi O>u p]ztÊiÙ]Äi bihb
Êieû muNpil evc{iÈu Evfh nTyTy[Ä]N. atu EdviÄu
niEvdiÄuÎt[ EdvM]>]f[. EdvM]R >]ztik]ÙÆšil ptiv]yi
avieT v>ikyuh |o ztimDu>h niEvdic{u Edviey vàic{u
Ep]vukyuh ecy{uÎuÞ[. atin]l miÄ divxÆšiÙuh kÙ[pvZÑ
xumÆL bihbÊiÜl k]fuh. aet]Îuh s]ßiÄ]R Ae>yuh
k]fiÄukyuh AE>]Tuh pryukyuh ecy{]riÙ}. "akÊu kÞtu
purÊu pryukyiÙ}" `Îu xtYh ecy{ic{iÈ]f[ avieT
s]ßiÄ]e> avE>]DiÄuÎt[. ~<> n]<ik evšuÏ]nuÔEÏ]L
s]ßiÄ]R kušic{uecÎu nTturÎu niRÐ]ÙYh (tEÙdivxeÊ
pUvuh m]Ùyuh) v]Æi atuh EdvM]R niEvdiÄuÎ ztimDu>vuh
e`tiHYm]Ù
99
ek]ÞuEp]yi O>u kifÕiÙiTuky]f[ ptiv[. A ztimDu>h ARÄuh
ek]TuÄ]riÙ}. A ztimDu>h Exvic{]l mÙy]šikL ~Õvuh
buÍim]M]>uh vÙiy vidV]M]>um]yiÊI>uh. p>EdsikL Exvic{]l
O>u viEsSvumuÞ]vukyiÙ}.
kZÿm]>]R Bjnh tuTÆi >ÞumUÎu divxh k<iÇEÏ]L
|o viEsSÆešÙ}]h AE>] prÇriyuky]l ~tu viDvuh A
ztimDu>h xVlpemÜiÙuh ExviÄfemÎ[ tIRc{eÏTuÊi. pEÑ
atzt Ñizpx]ÍYm]y k]>YmÙ}]yi>uÎu. s]ßiÄ]R mnÓriÇ[
at]RÄuh ek]TuÄukyiÙ}. ztimDu>h ek]ÞuecÎiTuÎ kifÕin[
aTÏUh pUÈuh avieT k]vlÄ]>umuÞ[. s]ßiÄ]R ztimDu>h
ek]ÞuecÙ}uÎ xmyh k]vlÄ]R pUÈu turÎ[ aTÏu m]Õukyuh
s]ßiÄ]R ztimDu>h kifÕiÙiÈu Ep]vukyuh \Ten k]vlÄ]R
kifrTc{u pUÈukyum]f[ ptiv[. |o Øitiyil m]>]>ueT AzgHh
x]DiÄuÎetÆeny]f[? `ÜiÙuh zpkZtY]teÎ apkTnuh
vzkbuÍiyum]yi>uÎ A mnuSYN |o viv>Æeš]eÄ ariÇiÈu
ni>uX]Hn]yiÙ}. ptiv]yi s]ßiÄ]>N kušic{uvÎu nT turÄu
Eá]E<Äuh kZÿm]>]>uh kušic{u niRm]ÙYh et]<]n]yi aáÙÊi
eÙÊuh. at[ ~<> n]<ik evšuÏin]yi>iÄumEÙ}]. A xmyÊu
s]ßiÄ]RÄu kifÕiN k>yiEÙÄu evšic{h k]fic{uek]TuÄ]N
EÑztÊieÙ nTk]vlÄ]>nuh kušic{[ avieT `Êiyi>iÄf
emÎ]f[ cÈh. `Î]l ciÙ divxh ay]L v>]N xVlph
t]mxic{u Ep]kuh. aÆen v>uÎ divxÆšil višÄu k]fic{u
ek]TuÄ]N s]ßiÄ]>N kZÿm]>]E>]Tu pryukyuh A mnuSYN
xxEß]Sh višÄu k]fic{uek]TuÄukyuh ecy[tu tuTÆi.
aÆen >ÞumUÎu divxh k<iÇEÏ]L kus]zgbuÍiy]y m]>]R
O>u kosÙh kÞupiTic{u. evšuÏ]Nk]ÙÊu kiTÎurÆ]et
s]ßiÄ]R ztimDu>vuhek]Þu ecÙ}uÎtuve> k]Êu nilÄuÎ
k]>Yh vÙiy buÍimuÈ]yiÈuÔt]ky]l kifru k]vlÄ]R
O>urÄh k<iÇuf>uEá]L pzßÞu mfiEÄ], O>u mfiEÄ], >Þu
mfiEÄ] `EÏ]e<ÜiÙuh kifÕieû pUÈu turÎiEÈÄuh. pieÎyt[
pUÈuÎt[, avR >Þ]mt[ \f>uEá]š]f[. atu ciÙEÏ]L En>h
e`tiHYm]Ù
100
evšuÊiÈ]yieyÎuh v>uh. |t[ ~Õvuh >HxYm]yiÈuÔ
OE>RÏ]T]f[. |o ptiv[ s]ßiÄ]RÄuh k]vlÄ]RÄumÙ}]et
mÕ]RÄuh ariÇukUT]yi>uÎu. `ÜiÙuh >ÞumUÎu divxeÊ
xHk>fhek]Þ[ xuÑ[mzg]Hiy]y m]>]R atu mnÓiÙ]Äi.
atin]l A mnuSYN pieÎ tÄh En]ÄiÊuTÆi. O>u divxh
evšuÏ]Nk]ÙÊu kušiyuh niRÐ]ÙYh et]<ukyuh k<iÇ[,
ztimDu>miTuÎ kifÕiNke> ecÎ[ |>uÈÊ[ m]ri Ošic{i>uÎu. A
xmyh s]ßiÄ]R ptivuEp]eÙ ztimDu>vuh pUvuh m]Ùyuh `Ù}]h
kUeT kifÕiÙiÈiÈ[ Ep]ytu k]fukyuh k]vlÄ]R nÙ} \rÄ
m]efÎ[ ariyukyuh ecy{uky]l m]>]R epÈÎu ecÎu kifÕi
ÙirÆi tÏi En]ÄiyEÏ]L evÔÊil ep]ÆiÄiTÎi>uÎ m]Ùyi
EMl pÕiyi>uÎ O>u kdšiÏ<ÄSfh eekyil kiÈiytu v]yi
Ù]Äi |rÄiek]Þ[ \Ten kyri aáÙÊiEÙÄu Ep]yi. A kdši
Ï<ÄSfÊiEMl kuErÒ Etnuh pWx]>yuh pu>ÞiÈuÞ]yi
>uÎtuek]Þ[ m]>]R ztimDu>h Exvic{u `ÎuteÎ pry]h. pEÑ
|Æen kÔÄosÙh zpEy]gic{u ztimDu>h Exvic{l \Þ]kuÎ
vidVtVEÊ]TukUTi xVlpem]>pkTÊvuh xhBviÄuh. eevÄÊu
muÈÓunáU>iÄu pÕiy abÍvuh at]fEÙ}]. `ÜiÙuh A
ztimDu>Êieû m]H«Yh OÈuh |Ù}]et Ep]vukyiÙ}. kZÿm]>]R
ecÞek]È[, mÌšhek]È[, timiÙek]È[, `Ty[Äek]È[, mZdhgv]yn,
n]gxV>v]yn, vIfv]yn, PiQilv]yn, p]È[ mutÙ]yvyil
adVitIynuh atizpxiÍnum]yiÊIRÎt[ A ztimDu>Êieû
m]H]«Yhek]ÞuteÎy]f[. gu>u muEKnyuÔ aBY]xh m]>]RÄu
b]ÙYÊiÙuÞ]yiÈuÔtukUT]et aDikem]ÎumuÞ]yiÈiÙ}. Edvi
zpx]dvuh v]xn]bÙvuh teÎy]yi>uÎu A mH]nu zpD]n
m]yiÈuÞ]yi>iÎt[.
|zpk]>h visVvizsutn]yiÊIRÎ kZÿm]>]RÄu siSY
xáÊu vše> cu>uÄm]yi>uÎu. gu>uÄM]R prÇuek]TuÊiÈu
pÚiÄuÎvRÄu m]ztEm siSYM]RÄu prÇuek]TuÊu pÚiÏiÄ]N
k<iyukyuÔu. kZÿm]>]>ueT zpEy]gÆešÙ}]h aEÏ]šEÏ]L
puÊNpuÊn]yi EÊ]ÎuÎ mEn]DRÐzpk]>muÔvy]yi>uÎu.
e`tiHYm]Ù
101
O>iÄl zpEy]giÄuÎtuEp]eÙ pieÎey]>iÄlÄUTi zpEy]gi
ÄuÎ k]>Yh A mnuSYnu x]DYmÙ}]yi>uÎu. aÆenyuÔ
O>]LÄu siSYM]>uÞ]kuÎetÆeny]f[?
mUk]hbiyieÙ Bjnh k<iÇtieûEsSh kZÿm]>]R kurc{u
k]Ùh p>EdsÆšil xW>ic{i>uÎu. aÄ]ÙÊu vÙiy xhgIt
vidV]M]>]y pÙ>ueT p]Èuh n]gxV>v]ynyuh EkLÄ]niTy]ytu
ek]Þ[ m]>]RÄu A viSyÊiÙuÞ]yi>uÎ p]¥itYÊinu
pURÉt xiÍic{u. atukUT]et aEÌHh A diÄukšilniÎu
pÙE>]Tum]yi ecÏTividY, ALm]r]Èh (anY]nuk>fh) mutÙ]yv
yiÙuh eenpufYh xá]dic{u.
kZÿm]>]R xVEdsÊu mTÆieyÊiytu EmlmIsyuh
piNkuTumyuh D>ic{u Ex]mnumuTuÊu EkvÙh p]ÞiÄ]>eû
EvSÊiÙ]yi>uÎu. xVEdseÊÊi kuÙvidYkL zpEy]gic{u
tuTÆiyEÏ]L n]Èuk]RÄu m]>]e>Äuric{uÞ]yi>uÎ bHum]nh
stgufIBvic{u. kZÿm]>]>ueT ek]EÈ] p]EÈ] \eÞÎu EkÈ]l
jnÆL \ofuh \rÄvumuEpÑic{u ecÎukUTiÊuTÆi.
ecÞ ek]ÈuÎtinu kZÿm]>]RÄu tuÙYn]yiÈ[ O>]L
aÄ]ÙÊ[ O>iTÊumuÞ]yi>uÎieÙ}ÎÙ}, atinu muNpuh pieÎyuh
\Þ]yiÈumiÙ}. |ni \Þ]kuÎ k]>Yh ax]DYvum]f[. kZÿ
m]>]>ueT EmšhpÕu mutÙ]y ecÞzpEy]gÆL `Ù}]hteÎ
anY]dZsÆš]yi>uÎu. viEsSic{uh t]yák atYÛutk>vum]
yi>uÎu. A vidV]N t]yáky[Äu ek]ÈuÎt[ anYM]R ek]ÈuÎ
`ÉÆeš]ÎumeÙ}Îu m]ztmÙ}, O>iÄl ek]ÈuÎ `ÉÆeš]Îu
m]yi>iÄyiÙ} pieÎey]>iÄl ek]ÈuÎt[. aEÌHÊieû zpEy]g
Æeš]eÄ aEÏ]šEÏ]L puÊNpuÊn]yi Et]ÎuÎ mEn]DRÐ
zpk]>m]efÎu muNpu prÇiÈuÞEÙ}]. ciÙEÏ]L aEÌHÊieû
aTuÄl ecÎ[ "|ÎeÙ t]yáky[Ä[ ek]Èiy `ÉÆL EkÈiÈu
mtiy]yiÙ}. |ÎukUTi avteÎ ek]ÈiEÄÈ]l ek]Ô]emÎuÞ["
`Îu prÇiÈ[ "`eû kuÈikeš! atum]zth `EÎ]Tu pry>ut[.
at[ `Î]l x]ÍYmÙ}. |et]Îuh w]N aBYxic{u pÚic{iÈuÔ
e`tiHYm]Ù
102
vyÙ}. |ÎeÙ ek]Èiyv `eßÙ}]m]yi>uÎu `Îuh |Îini
ek]ÈuÎt[ `eßÙ}]m]yi>iÄuemÎuh `niÄu niþymiÙ}" `Îu
prÇt]yi EkÈiÈuÞ[.
kZÿm]>]R p>EdsÊiniÎu ti>ic{uvÎ[ xVEdsÊu t]mxi
c{i>uÎ k]ÙÊ[ zbiÈISu mÙb]ril ecRÏušEÒ>i EdsÊu ecÞ
ek]Èinu zpxiÍ>]y ciÙ putuv]šM]>uÞ]yi>uÎu. ave>Äuric{u
pÙ>uh puk<[ÊuÎtu EkÈiÈ[ tZÒivEp>u>uÞ]yi>uÎ ciÙ
EmšzpiyM]R O>u ek]Ù}h pU>Êin[ ave> v>uÊi ek]Èic{u. aÎu
kZÿm]>]>uh avieTeyÊiyi>uÎu. putuv]šM]>ueT ek]Èien
Äuric{[ kZÿm]>>ueT aBizp]ymriyuÎtin]yi ciÙR Ec]dic{iÈ[
"ecÞyiEMl '"puEt]h"'"puEt]h" `Î[ Oc{ EkLÏiÄ]nvRÄ
riy]h. atuek]ÞeÙ} ave> "putu"v]L "putu"v]L `eÎÙ}]
v>uh pryuÎtu?" `Î]yi>uÎu aEÌHÊieû mrupTi. kZÿ
m]>]RÄ[ xÐtM]>]y ek]Èuk]>uh p]Èuk]>uh aÄ]ÙÊ[ `Æumu
Þ]yi>uÎiÙ}. A ek]Èuk]>]y ep]tuv]šM]>il kZÿN `Îu
Ep>]yiÈ[ O>]L \Þ]yi>uÎu. av>il zpD]nN A kZÿ
Ïutuv]š]yi>uÎu. A mnuSYenÄu>ic{uÔ aBizp]yh zpEtYkh
Ec]dic{EÏ]L kZÿm]>]R prÇ mrupTi:
"m]>® kZSf® putu® kZÿ® Ek] EBd® putum]>]Ey]®
|ÞiÞik]EÙ xzá]p[Et m]E>] m]>® putu® putu®"
`Î]yi>uÎu. |til xVlph A«zpshxkUTi x[Pu>iÄu
ÎueÞÜiÙuh kZÿm]>]R O>u >xiknuh x>xnuh PÙitÄ]>nu
m]yi>uÎuevÎuh x[p¨m]fEÙ}].
xhgItviSyÊil atizpxiÍn]yi>uÎ mH]eevÊi
B]gvtR O>iÄl tZÒivEp>UR ecÎi>uÎEÏ]L A diÄiÙuÞ]
yi>uÎ ciÙ xhgIt>xikM]>uX]Hic{[ O>u p]ÈukEc{>i nTÊuk
yuÞ]yi. aÎvieT EkLviÄ]>ueT kUÈÊil kZÿm]>]>umuÞ]yi
>uÎu. B]gvtRÄu aDikh eenpufYmuÞ]yi>uÎt[ >]gvix[t]>
ÊiÙ]yi>uÎu. t]šÊinu xVlph vÙivuÞ]yi>uÎtin]l pÙ}vi
e`tiHYm]Ù
103
p]Tiyt[ kZÿm]>]RÄ[ azt >xic{iÙ}. p]ÈukEc{>i pi>iÇtieû
EsSh B]gvt>ueT p]ÈienÄuric{[ ciÙR kZÿm]>]E>]T[ aBizp]yh
Ec]dic{EÏ]L "B]gvt>ueT EpR yœ]RËm]f[. aEÌHh mH]
eepÊiteÎ" `Î]fu mrupTi prÇt[. |tuek]Þ[ kZÿ
m]>RÄu xkÙvidV]M]e>Äuric{uh pu¢m]yi>uÎu `Î[ A>uh
etÕiÍ>iÄ>ut[. aEÌHÊinu Et]ÎuÎtu mrc{uevy[Ä]et Ene>
turÎu pryuh `EÎ \Ôu.
p]Èinu >]GvB]gvt>uh vIfv]yny[Ä[ kÙY]fkZÿ
B]gvt>uh k<iÇÙ}]et A>umieÙ}Î]yi>uÎu kZÿm]>]>ueT
aBizp]yh. ave> >ÞuEpe>yuh kuric{u m]>]RÄuÞ]yi>uÎ
bHum]nh xIm]tItm]yi>uÎu. azpk]>hteÎ kÙY]fkZÿ
B]gvtRÄu kZÿm]>]e>Äuric{uh vše> bHum]nmuÞ]yi>uÎu.
"kZÿm]>]R ecÞek]ÈukyÙ}, v]yiÄuky]f[ ecy{uÎt["
`Î]f[ kÙY]fkZÿB]gvtR pry]ruÔt[.
kZÿm]>]RÄu ek]È[, p]È[ mutÙ]yvyil m]ztmÙ} aBi¡t
yuÞ]yi>uÎt[. m]thgÙIÙ, vxU>icikiX, tc{us]x[zth, tzß
xmuc{yh mutÙ]yvyiÙuh nÙ} p>i¡]nmuÞ]yi>uÎu. mdmiški
Ï]Çu nTÄuÎ vÙiy ek]Ùek]áNm]e>EÏ]Ùuh y]et]>u
EdEH]pzdvvuh ~lpiÄ]et piTic{u b³iÄ]N kZÿm]>]RÄu
y]et]>u zpy]xvumuÞ]yi>uÎiÙ}. tZÏUfiÊur EÑztÊil
\Xvk]ÙÊ[ AnÏifÄmuÞ]vuk x]D]>fm]f[. `Î]l
kZÿm]>]>vieTyuÞ]yi>uÎ k]ÙÆšieÙÆuh atuek]Þ[
ARÄuh y]et]>upzdvvuh \Þ]k]riÙ}. An pifÆ]N
B]viÄuÎuevÎriÇ]l ~t]ny]y]Ùuh \Ten kZÿm]>]R ecÎu
piTic{u b³iÄuh. pieÎ \pzdvÆšuÞ]v]N xhgtiy]vuk
yiÙ}EÙ}]. |t[ `vieTy]y]Ùuh ptiv]f[.
k]siyilevc{[ k<iÇuEp]y p]ÙiyÊu vÙiyc{nuh kZÿ
m]>]>uh tÐil vÙiy x[EnHm]yi>uÎu. atin]l kZÿm]>]R
ciÙEÏ]L EcÎmhgÙÊu ecÎu t]mxiÄ]ruÞ]yi>uÎu. O>iÄl
kZÿm]>]R aÆen avieTec{Îu t]mxic{i>uÎEÏ]L p]Ùiyh
e`tiHYm]Ù
104
vk "kuÈi" `Îu Ep>]yi>uÎ ek]án]n mdzB]ßiški AnÄ]>en
kuÊieÄ]Îtieû EsSh avieTeyÙ}]h O]Ti nTÎu pÙviD
ÊiÙuÔ \pzdvÆL ecy[tutuTÆi. A An mH]vikZti
y]yi>uÎuevÜiÙuh kÞ]l nÙ} Bhgiyuh EdHpu¨iyumuÔ
t]yi>uÎtin]l vÙiyc{n[ avenÄuric{[ vše> v]XÙY
muÞ]yi>uÎu. A Aney EdEH]pzdvEmlpiÄuÎ k]>Yh
vÙiyc{n[ vÙiy xÜTvum]yi>uÎu. An O]TinTÎu kÙsl
kUÈiÊuTÆiyEÏ]E<Äuh avieTeyÙ}]v>uh aÙyuh muryuh
tuTÆukyuh EpTic{u pÙ>uh pu>y[ÄkÊu kyri v]tiÙTc{i
>iÏ]vukyuh ecy[tu. aEÏ]L vÙiyc{N kZÿm]>]E>]T[ "|o
Aney OÎu piTic{uekÈ]N vÙ} vidYyumuEÞ]? \eÞÜil aÆen
ecy[t]l ek]Ô]h. aven EvdneÏTuÊ]et x]DiÄfh" `Îu
prÇu. \Ten m]>]R "w]en]Îu p>IÑic{u En]ÄeÈ"`Îu
prÇiÈ[ O>u ecriy Ek]eÙTuÊ[ atuek]Þ[ AnyueT Ene>
ciÙ AhgYÆL k]fic{u. An tlÑfh m]>]>ueT muNpil
ecÎu ek]áukuÊi. m]>]R \Ten Aney piTic{u b³iÄukyuh
ecy[tu.
kZÿm]>]R zpkZtY] dIndy]Ùuvuh \d]>sIÙnum]yi>uÎu.
aEÌHÊinu vxU>I dInmuÞ]yiÈieÙ}ÜiÙuh agtikš]yiÈuÔvR
A dInh piTiepÈu >Ñk>iÙ}]et k¨eÏTuÎt]yi ariÇ]l
aEÌHh ecÎ[ ave> EvÞtuEp]eÙ suzsUSic{u >ÑiÄuk
ptiv]yi>uÎu. atiEÙÄ[ aEÌHh y]et]>u zptiPÙvuh
AzgHiÄukyieÙ}Îu m]ztmÙ}, EvÞivÎ]l x]DuÄLÄu EvÞi
yœ]s¬i vÙ}tuh ecÙvuecy{]nuh aEÌHh xÎÍn]yi>uÎu.
m]>]>ueT vxU>icikiXy[Ä[ O>u viEsSvidYkUTiyuÞ]yi>uÎu.
x]D]>f vxU>icikiXkM]R apœYemÎu vic]>ic{uv>uÎv
ecy[t]f[ m]>]R dInÄ]e> >ÑiÄuk ptiv[. atienÄuric{u
pÙ>uh aÛuteÏT]ruÞ[.
m]nYM]e> m]niÄuÎtin[ kZÿm]>]RÄu OÈuh mTiyuÞ]
yi>uÎiÙ}. `ÜiÙuh ALEBdh vic]>iÄ]et `Ù}]vE>]Tuh O>u
Ep]eÙ xhx]>iÄukyuh zpvRÊiÄukyuh ecy{uÎ xVB]vh
e`tiHYm]Ù
105
aEÌHÊinu D]>]šmuÞ]yi>uÎu. ciÙEÏ]L aEÌHÊieû
v]Äukšuh zpvZÊikšuh EkLÄukyuh k]fukyuh ecy[t]l
aEÌHh OÎ]ß>h muÈ]š]n]efÎuh ciÙEÏ]L vÙiy viny
s]Ùiy]efÎuh Et]Îum]yi>uÎu. AkÏ]eT vic]>ic{]l vÙiy
O>p>iE¢dY xVB]vn]yi>uÎuevÎuetÎ prEyÞiyi>iÄuÎu.
m]>]R p>EdsÊiniÎu ti>ic{uvÎ k]ÙÊ[ aÎeÊ ek]c{i
vÙiy táu>]N ti>umnÓuek]Þ[ m]>]e> ti>umuá]ek v>uÊi,
"kZÿeû |o EvSh m]Õfh. piNkuTumyuh EmLmIsyuh mÙy]ši
kLÄu EcRÎtÙ}. |o EvSÊil EÑztzpvZÊikL nTÊuÎtu
teÎ s>iyÙ}" `Îu klpic{u. |tinu mrupTiy]yi kZÿm]>]R
ariyic{t[, "klpn anux>iEÄÞt[ aTiyeû kZtYm]f[.
AzsitM]>ueT aBI¨h anuvdic{uek]TuÄukeyÎuÔt[ |viTu
eÊ DRÐvum]f[. atin]l |Ä]>Yh >]jiy]yiÈu tIRÊ]l
ek]Ô]emÎ]f[ aTiyeû aEpÑ. piNkuTum m]ÕfemÎuÔ
klpn x]d>h aTiyN xÐtic{i>iÄuÎu. \Ten atu kšÇu
muNkuTum evc{uek]Ô]h. EmlmIs sU>tVmuÔ pu>uSM]RÄu
avsYh EvÞt]ky]l at[ |>uÎuek]ÔeÈ `Îu klpic{nu
vdiÄukyuh Evfh. |t]f[ >]jiyueT xVB]vh" `Î]yi>uÎu.
m]>]E>]Tu niRb³ic{]l PÙiÄukyieÙ}Îu ti>umnÓiEÙÄu nÙ}
niþymuÞ]yi>uÎtin]l OTuÄh "`Î]l kZÿeû HithEp]eÙ
y]veÈ" `Îu klpic{u. kZÿm]>]R aÎuteÎ piNkuTum m]Õi
muNkuTumy]Äukyuh ecy[tu.
kZÿm]>]>ueT vITu p<Ähek]Þu vše> jIRÉeÏÈi>uÎ
tin]l A viv>h O>iÄl ek]c{i vÙiy táu>]N ti>umnÓieÙ
aTuÄl ariyiÄuky]l pu>pfiÄ]yi >Þ]yi>h >Up] klpic{u
ek]TuÊu. atuek]Þu Ep]yi kZÿm]>]R práinu mtil
ekÈic{utuTÆi. ti>umnÓuek]Þ[ A viv>mriÇ[ atienÄuric{u
klpic{u Ec]dic{EÏ]L "práinkÊ]fEÙ}] pu>. práinu >Ñyi
Ù}]Ç]l pu>y[ÄurÏu mtiy]vukyiÙ}EÙ}] `Îu vic]>ic{]f["
`Îu ti>umnÓriyic{u. klpic{uek]TuÊ pfh tIRÎEÏ]L
e`tiHYm]Ù
106
mtilekÈuh mtiy]Äi. OTuÄh mtil mu<uvnum]yiÙ}. pu>
pfiyic{umiÙ}. aÄ]>Yh aÆen tIRÎu.
ek]c{iyieÙ, miœunm]xÊil tIeÏÈ vÙiy táu>]N
ti>umnÓu ek]Þu kZSfm]>]>uh xmzp]yÄ]>]yi>uÎu. kZÿ
m]>]>ueT ek]È[, p]È[ mutÙ]yvyueT gufmriÇ[ >xiÄuÎtinuh
Ey]gYt]nu>Uph bHum]niÄuÎtinuh EvÞuÎ ¡]nh A
ti>umnÓiEÙÄu D]>]šm]yiÈuÞ]yi>uÎu. `ÜiÙuh aviTueÊ
ExvM]R m]>]>ueT Ey]gYty[Äu tÄvÉmuÔ xhB]vnkL
klpic{uecy[v]N |Ty]Ä]etyi>iÄukyuh t>hEp]eÙ ciÙ
~SfikL zpEy]gic{u kUeTÄueT m]>]>ueT Ep>il
ti>uvuÔEÄTuÞ]ÄiÊIRÄukyuh ecy[ti>uÎu. ExvM]RÄu
m]>]E>]Tu viE>]DÊinu k]>fh ave> m]>]R zkmÊiÙDikh
bHum]niÄ]etyi>uÎt]f[. m]>]R táu>]enyÙ}]et ExvM]e>
azt vkevy[Ä]riÙ}. EdvenyÙ}]et bÙiÄÙ}ukešÄUTi vài
Ä]N k<ikyiÙ} `Î]yi>uÎu m]>]>ueT aBizp]yh. ~SfimUÙ
muÞ]kuÎ klpnEyyuh m]>]>zt vkevy[Ä]riÙ}. aÆen vÙ}
klpnyumuÞ]y]l \Ten `eßÜiÙuh apkTh k]fiÄukEy]
pryukEy] Af[ m]>]>ueT ptiv[.
O>iÄl tZÏUfiÊurEÑztÊil \Xvk]ÙÊ[ kZÿm]>]R
EÑztÊil mtilÄkÊu kTÄ>ueteÎ]>u klpnyuÞ]yi.
|tu ExvkM]>ueT ~Sfi nimiÊmuÞ]yt]efÎu ariy]m]
yi>uÎtuek]Þ[ m]>]R mÌšÏÕieû xmyÊ[ O>u mÌšemTuÊuek]Þ[
mtiÙiEML kyriniÎ[ ek]ÈituTÆi. atu kÞ[ k]>femßÎ[
ciÙR Ec]dic{EÏ]L "w]N mtilÄkÊu kTÄ>uetÎu klpn
yuÞ]yiÈuÞ[. klpn anux>iÄ]etyi>iÄ]N nivZÊiyiÙ}EÙ}].
`Î]l `eû EÑztzpvZÊi klÏic{u viE>]Dic{iÈumiÙ}. atu
ek]Þ[ `eû et]<il nTÊ]etyi>iÄ]nuh `niÄu nivZÊiyiÙ}.
atuek]Þ[ |vieT niÎu ek]ÈuÎt]f[" `Î]yi>i>uÎu mrupTi
prÇt[. |o vRÊm]nÆešÙ}]h aEÏ]LteÎ ExvM]R
muK]ß>h ti>umnÓiEÙÄrivu kiÈuky]l klpic{[ O>]eš ayc{u
višiÏic{[ m]>]e> ti>umuá]ek v>UÊIÈ[, "|ni kZÿen nÐueT
e`tiHYm]Ù
107
>]jYÊ[ k]f>ut[" `Îu kÙ[pic{u. |tinu mrupTiy]yi m]>]R
ti>umnÓriyic{t[ "r]N, O>u vi>l nIšÊil O>u muriÊi>ikUTi
t>]N klpnyuÞ]kfh" `Î]yi>uÎu. m]>]>ueT v]Äieû x]>h
ek]c{i>]jYh O>u muriÊi>iek]Þ[ mru>]jYeÊÊ]vuÎ viDÊil
~Õvuh ecriyt]efÎuh BUmi vipuÙm]ytuek]Þ[ `vieT
eyÜiÙuh Ep]yi k]ÙEÑph ecy[tuek]ÔemÎum]fEÙ}].
>]jB¬n]yi>uÎ kZÿm]>]R |zpk]>h ti>umnÓriyc{t[
táu>]enÄuric{uÔ eev>xYhek]EÞ] DiÄ]>hek]EÞ]
aÙ}]yi>uÎu. ExvkM]e>Äuric{uÔ pu¢hEk]Þ[ ave>
mÍYmm]Ä]n]yiÈu m]ztm]yi>uÎu.
ti>umnÓiEÙÄu ti>uvuÔEÄTuÞ]y]l atu m]ÕuÎtinu
m]>]RÄu O>u nÙ} kosÙmuÞ]yi>uÎu. aÄ]ÙÊu Ek]viÙkÊu
kœkšiyiÙ}]Ê divxh cu>uÄm]yi>uÎu. `Î]l kœkšiÄu
ek]È]N kZÿm]>]R aDikh Ep]k]riÙ}. kši tZÄFp]RÄuÎtin[
ti>umnÓuek]Þ[ Et]Tyh, purÏ]T[, m²ut> mutÙ]yvey]eÄ
Ä<iÇ[ kœ tuTÆiytieû EsSEm purÊ[ `<uÎÔi
yi>iÄ]ruÔu. m]>]E>]Tu ti>uvuÔEÄTuÞ]yi>iÄuÎ k]ÙÆšil
m]>]R m²ut>y]kuEá]L a>ÆeÊÊi ecÞeyTuÊu
Et]šÊiÈu ek]ÈiÊuTÆuh. \Ten pureÊ<uÎÔuh. kZÿm]>]>ueT
|Theek ecÞÏurÊu vIf]ÙuÔ séh ti>umnÓiEÙÄu
zpEtYkmriy]m]yi>uÎu. ti>umnÓuek]Þ[ `<uÎÔiyi>uÎ]l kši
k<iyuÎtuve> m]>]R ek]Èukyuh m]>]R ek]È]nuÞ]y]l
ti>umnÓuek]Þ[ kši k<iyuÎtuve> `<uÎÔiyi>uÎ[
tZÄFp]RÄukyuh ptiv]f[. OTuÄh `eßÜiÙuh O>u xÐ]nh
m]>]RÄu klpic{uek]TuÄkyuh aEt]TukUTi ti>uvuÔEÄTu
tI>ukyuh ecy{uh. |t]fu m]>]>ueT kosÙh. |til Exvk
M]>ueT xuztem]Îuh pÕ]rumiÙ}.
O>iÄl tZÏUfiÊur EÑztÊil kZÿm]>]R \c{ÏUjy[Äu
ek]Èukyuh p]Tukyuh ecy[tuek]Þi>uÎu. ptivil |>Èi xmy
m]yiÈuh tzßi nTturÄ]yky]l m]>]R |Ty[Ä avieTÊUÄIÈu
vIÈiEÙÄu Ep]yi. aÎ[ \c{ti>iÇEÏ]L tzßi ecÎu viv>h
e`tiHYm]Ù
108
ti>umnÓriyic{u. \Ten m]>]e> ti>umuá]ek v>uÊi, "pUj
k<iÇu nT turÄuÎtinu muáu ek]Èu niruÊi ep]y[ÄšÇ
etß]ef"Î[ klÏic{u Ec]dic{u. atinu m]>]>ueT mrupTi,
"zpxÎpUjy[Ä[ |zt xmyh EvfemÎ[ aTiynu niþymuÞ[.
at[ aTiyN zpm]fxHith |vieT Eb]DYeÏTuÊ]h. AvsY
muÔtil |>Èi xmyh aTiyN ek]Èukyuh p]Tukyuh ecy[tu.
pieÎyuh nT turÄ]etyi>uÎt[ aTiyeû kuÕmÙ}" `Î]yi>uÎu.
m]>]>riyic{tu v]x[tvm]efÎu ti>umnÓiEÙÄu Et]Îi.
`ÜiÙuh tzßiyueT p>]ti avieT vkevc{ieÙ}Îu v>uÊuÎtu
s>iyiÙ}EÙ}] `Îu vic]>ic{[ "|Æen xm]D]nh prÇ]Ùuh mÕuh
Ep]>]; |ÎEÊEtetÜiÙuh k<iÇuvEÙ}]. |ni atienÄuri
ec{]Îuh pryuÎiÙ}. EmÙ]l |Æen v>>ut[. tzßi akÊu kyri
v]tiÙTc{]l turÄuÎtuve> ek]ÈieÄ]Ôfh" `Îu klpic{u.
"r]N, EmÙ]ÙÆen ecy[tuek]Ô]h" `Îriyic{iÈ[ m]>]R
Ep]yi.
tzßiÄu \c{y[Äu \ofu k<iÇ]l \Ten kiTÎ[ O>u >Þu
n]<ik En>emÜiÙuh \rÆ]Ç]l vÙiy xuKEÄT]f[. aEÌHh
A pkÙurÄh O>u nitYkRÐhEp]eÙ ptiv]yi nTÊiyi>uÎu.
atinu viG[nmuÞ]ÄuÎtu aEÌHÊinu p>mxÜTm]yi>uÎu.
m]>]e>Äuric{u p>]ti ti>umnÓriyic{tieû piEÕ divxh \c{y[Ä[
tzßi \ofu k<iÇu pu>y[ÄkÊu kyri v]tiÙTc{u kiTÎu nÙ}
\rÄm]yEÏ]L kZÿm]>]R O>u ecÞyuh ek]Þ[ avieTeyÊi
purÊuniÎu Ekmm]yiÈu ek]ÈituTÆi. ek]Èu EkÈu tzßi \fRÎu
suf[ÚikTic{uek]eÞfIÕu v]til turÎu. \Ten m]>]R ek]Èuh
niRÊi. tzßi EdSYeÏÈ[ pÙ}ukTic{uek]Þ[ "`ß] kZÿ]! |Æen
\pzdviÄuÎt[?" `Îu Ec]dic{u. atinu m]>]>ueT mrupTi,
"vÙiytáu>]N ti>umnÓieÙ klpn aviTuÎuh EkÈiEÙ}? tzßi
akÊu kyri v]tiÙTc{]l turÄuÎtuve> ek]Èfh `ÎEÙ}
klpic{t[? klpn zpk]>h ecy{]ti>iÄ]N `niÄu nivZÊi
yuEÞ]?" `Î]yi>uÎu. \c{xmyÊ[ ak]>fm]yiEÄÈ ek]Èieû
k]>fmriyuÎtin]yi avieT vÎukUTiyi>uÎve>Ù}]h m]>]>ueT
e`tiHYm]Ù
109
|o mrupTi EkÈu ep]Èic{i>ic{u. tzßi ~Õvuh |šiBYn]yiÊI>ukyuh
ecy[tu. pieÎ O>iÄÙuh tzßi pUjyTc{]l turÄuÎtinu
zkmÊiÙDikh t]mxiÏic{u m]>]e> buÍimuÈic{i>uÎiÙ}.
kZÿm]>]R p>EdsÆšil xW>ic{i>uÎEÏ]L ecÏTividYyuh
ALm]r]Èvuh pÚic{t]yi muáu prÇiÈuÞEÙ}]. A >Þu vidYkšuh
m]>]R tZÏUfiÊuer \Xk]ÙÊ[ k]fiÄ]ruÞ]yi>uÎu. tZÏUfi
Êur EÑztÊil AÞuEt]ruh ptivuÔ mUÎuXvÆšil
zp]D]nYh vZþikm]xÊiEÙtin]f[. vZþikm]xÊil Ec]ti
ek]TiEyÕuh ti>uEv]fh Ar]Èum]f[ ptiv[. atil n]Ù]muXvh
tZEÄÈ avieT vše> zpD]nm]f[. aÎ[ avieT EdvdRsnh
vše> zpD]nm]ky]l mÕuÔ divxÆšiEÙÄ]L vše>yDikh
ALÄUÈmuÞ]kuh. aÎeÊ `<uÎÔiÏinu 'tZEÄÈÏurÏ]T['
`Î]f[ prÇuv>uÎt[. vÙiy táu>]N ti>umnÓuek]Þ[
`<uÎÔÊu tZÄFp]RÄuÎtin[ `<uÎÔiyi>iÄuÎtu
pTiÇ]erÊÈiEMl (mtilm]šikyil) Af[ ptiv[. `<uÎÔiÏu
ti>umnÓieÙ ti>umuáiÙ]kuÎ xmyÊ]f[ m]>]M]R Emšh
ep]Tiep]TiÄuÎt[. atinu prÇuv>uÎ Ep>uteÎ "ti>umuáil
Emšh" `Î]f[. O>u ek]Ù}h n]Ù]muXvdivxh višÄieû
ti>umuáil EmšxmyÊ[ O>u kuruÜu<lÄ]>N avieTeyÊi
ku<ÙUtiÊuTÆi. |o ku<lÄ]>N avieTeyÙ}]vRÄuh ap>ici
tnuh AdYhteÎ ecÎu c]RÊiÄ]et n]Ù]muXvdivxh
>]ztiyil ecÎu EcRÎ]y]šum]ytin]l avieTyuÞ]yi>uÎ mÕu
ku<lÄ]R |o putiy mnuSYnu m]nYØ]nh ek]TuÊiÙ}.
atin]l A mnuSYN xVlph piEÎ]Äh m]riniÎ]f[ \otiyt[.
A ku<ÙUÊieû >xiktVh ti>umnÓiEÙÄu xREv{]p>i kRÉ]nà
k>vuh mnÓm]kRSkvum]yiÊI>uky]l A ku<lÄ]>enÄuric{[
aEÏ]LteÎ klpic{EnVSiÄukyuh višÄien<uÎÔic{tiEû
EsSh vÎuEcRÎ O>u putiy Aš]efÎu mnÓiÙ]Äukyuh
ecy[tu. ti>umuáil Emšh kÙ]sic{yuTen O>]eš ayc{[ A
ku<lÄ]>en ti>umuá]ek v>uÊi, "ku<l |EÎ c]RÊiyuÔu,
aEÙ}? `Îu klÏic{u Ec]dic{u.
e`tiHYm]Ù
110
ku<lÄ]>N: r]N.
táu>]N: AdYhteÎ v>]Çetß]f[?
ku<lÄ]>N: ku<lÄ]>ueT kUÈÊil k]f]riÙ}EÙ}].
ku<lÄ]>N: |ÎeÙve> ecÞek]Èuky]yi>uÎu.
táu>]N: xVEdsh `vieTy]f[?
ku<lÄ]>N: |vieTyTuÊuteÎy]f[.
táu>]N: 'Epe>ß]f[?
ku<lÄ]>N: muEÞáiÔi kZÿN.
táu>]N:"EH nÐueT kZÿEn]? aÛuth teÎ! kÞiÈ[ n]h
aEsSmriÇiÙ}. kZÿN |Æen ciÙ vidYkL pÚic{iÈueÞÎu
n]h D>ic{iÈuÞ[. anuBveÏÈtiÎ]f[. xEß]Sm]yi" `Îu
klpiÄukyuh ciÙ xÐ]nÆL klpic{uek]TuÄukyuh ecy[tu.
|Æen kZÿm]>]R EvSm]Õvuh Em]Ti (ecÏTi) vidYkšuh k]fic{u
ti>umnÓieÙ tZeeÄyilniÎu kUeTÄUeT xÐ]nÆL v]Æi
yi>uÎu. vix[t>ByÊ]l avey]Îuh viv>iÄuÎiÙ}.
kZÿm]>]R kUeTÄUeT EdsxW]>h ecy{ukyuh ecÙ}uÎ
diÄukšieÙÙ}]h pfi D]>]šm]yi kiÈukyuh ecy[ti>uÎu. `Î]l
vÙ}tuh xVlph xá]diÄfemÎuÔ vic]>h A mnuSYnu
EÙshEp]ÙumuÞ]yi>uÎiÙ}. kiÈuÎetÙ}]h ecÙvuteÎ. O>iÄÙuh
eekvsh pfmuÞ]yi>iÄ]riÙ}.
O>iÄl m]>]R EdsxW]>Êinu pureÏÈEÏ]L \TuÊi
>uÎtuLeÏeT >Þu muÞÙ}]et pfm]yiÈ[ eekvsh aDikem]Îu
muÞ]yi>uÎiÙ}. O>u BZtYenÄUeT ek]ÞuEp]yiÈumuÞ]yi>uÎu.
atin]l Ek]yáÊUe>ÊieyEÏ]E<Äuh eekvsmuÞ]yi>uÎ
pfh mu<uvnuh tIRÎu. aÎ[ avieT O>u zb]ªfgZHÊil
ekEÜmm]yiÈuÔ O>u viv]HmTiyßi>m]yi>uÎu. m]>]>uh BZtYnuh
kUTi avieTecÎu kyri. aEÏ]L avieT mH]Ey]gYM]>]y
B]gvtRm]>uh mZdhgÄ]>uh kUTiyi>uÎuÔ O>u p]ÈukEc{>i
y]yi>uÎu. kZÿm]>]R O>u mZdhgÄ]>eû aTuÄlecÎukUTi
kurc{u k<iÇEÏ]L m]>]R A mZdhgÄ]>En]T[, "ÑIfm]eyÜil
e`tiHYm]Ù
111
|ni kurc{uEn>h w]n]v]h" `Îu prÇu. mZdhgv]yny[Äu
tEÎ]šh Ey]gYtyuÞ]yiÈu EÙ]kÊiÙ]>umieÙ}Î]yi>uÎu A
mZdhgÄ]>eû vic]>h. atin]l m]>]R prÇt[ ay]LÄu
>xic{iÙ}. "|y]L O>u viQ[™Y]n]f[. aeÙ}Üil `EÎ]TiÆen
pryuEm]? |y{]šueT viQ[™iÊem]Îu purÊ]Äfh. |y{]L
mZdhgh v]yic{u tuTÆuEá]L |y{]eš jnÆL |vieT niÎu
AÈiEy]TiÄuh. aEÏ]L |y{]šueT gRv{u smiÄuh" `eÎ]eÄ
vic]>ic{[ A mZdhgÄ]>N "`Î]Ù]eÈ" `Îu prÇu mZdhgh m]Õi
evc{u ek]TuÊu. m]>]R \Ten v]ynyuh tuTÆi. m]>]>ueT
mZdhgzpEy]gh xVlph EkÈEÏ]E<Äuh avieTyuÞ]yi>uÎ
ve>Ù}]h Anà]Ûutp>vsM]>]yiÊIRÎu. |ztyh x>xvuh
xuKv<iyiÙuÔtum]y mZdhgv]yn atinumuá[ av>]>uh
EkÈi>uÎiÙ}. \Ten zpD]nM]R ecÎu m]>]e> kšBh pUsic{u
evÕiÙp]Äu ek]TuÊu m]nYØ]nÊu m]Õiyi>uÊi. p]ÈukEc{>i
k<iÇyuTen m]>]e>yuh BZtYEnyuh ctuRv{iD viBvÆEš]TukUTi
\ofu k<iÏiÄukyuh viv]HÊieû cTÆukL n]Ùu
divxEÊÄuÞ]yi>uÎtin]l n]Ùu divxh t]mxiÄuÎtinu
m]>]e> ÑfiÄukyuh ecy[tu. m]>]R xuKm]yiÈu n]Ùu divxh
avieT t]mxic{u. OTuÄh m]>]RÄuh vše> xÐ]nÆšuh
B]gvtM]E>]eT]Ïh pfvuh ek]TuÊ]f[ avR avieT
niÎy{c{t[.
m]>]R pieÎyuh pÙ ØÙÆšil xW>iÄukyuh OÈu vše>
xÐ]nÆšuh pfvuh kiÈukyuh ecy[tu. `ÜiÙuh ti>ic{u
xVEdsÊu vÎEÏ]L Ep]y xmyh ek]ÞuEp]y >Þu muÞuh A
BZtYnumÙ}]et y]et]ÎumuÞ]yi>uÎiÙ}. m]>]RÄu x[ztIviSy
Êil zkmÊiÙDikh zBmmuÞ]yi>uÎuevÎuh kiÈuÎetÙ}]h
ecÙvuecy[ti>uÎt[ A viSyÊiÙ]yi>uÎuevÎum]f[ EkLvi.
|tÙ}]et Ever O>u duRÎTÏuh m]>]RÄuÞ]yi>uÎt]yi A>uh
prÇu EkÈiÈiÙ}.
Ey]gYM]>]yiÈuÔve> mDYmm]ÄuÎt[ O>u Ey]gYty]ef
ÎuÔ vic]>h m]>]RÄu D]>]šm]yiÈuÞ]yi>uÎu. Ey]gYM]>]
e`tiHYm]Ù
112
yiÈuÔ pÙe> mDYmm]ÄuÎtinu m]>]R zsmiÄukyuh pÙEÏ]<uh
atu x]DiÄukyuh `Î]l ciÙEÏ]L x]DiÄ]et Ep]vukyuh
ecy[tiÈuÞ[.
sÜ>ÏfiÄR `Îu zpxiÍn]yiÈ[ O>u kuruÜu<lÄ]>nuÞ]
yi>uÎu. ay]Eš]T[ kZÿm]>]RÄu x]m]nYÊiÙDikh x[pRÍyuh
ay]eš OÎ[ abÍm]Äiy]l ek]Ô]emÎu vše> Em]HvumuÞ]
yi>uÎu. atinu t>h En]Äiek]Þi>uÎEÏ]L O>iÄl tZÏUfi
Êur EÑztÊil x³Y EvÙy[Ä[ avR >ÞuEp>uh kUTi
kUT]niTy]yi. m]>]R ecÞyuh pfiÄR kuruÜu<Ùum]yi>uÎu
`TuÊi>uÎt[. |TÄÙ]sÆšilevc{u pfiÄe> t]šh pi<ÏiÄ]
n]yiÈu m]>]R vše> zsmic{uEn]Äi. pfiÄRÄu t]šÊinu nÙ}
niþyvuh \rÏumuÞ]yi>uÎtin]l m]>]>ueT vidYey]Îu PÙi
c{iÙ}. ay]eš t]šhetÕiÄ]N x]DiÄyieÙ}Îu tIRc{y]yEÏ]L
m]>]R "|o ecÞ aEÆ]Èu t>]h, ku<l |EÆ]Èu t>ik, `ÎiÈ[
nmueÄ]Îu En]Ä]h" `Îu prÇu. aEÏ]L pfiÄR, "atu
w]N aBYxic{iÈiÙ}. |tu w]N aBYxic{iÈuÞ[. |til `eÎ
etÕiÄ]emÜil t]N Ey]gYenÎu w]N xÐtiÄ]h. pÚic{iÈiÙ}]
Êtu zpEy]giÄfemÎu pryuÎtu Ey]gYtyÙ}" `Îu prÇu.
atin]l m]>]R |¢]BhgEÊ]TukUTi pi>iEyÞt]yi vÎu.
m]>]RÄu |Æen O>u Et]lviyÙ}]et Ever OÎuh O>iÄÙh
\Þ]yiÈiÙ}.
kZÿm]>]R pÙ EdsÆšiÙuh xW>iÄ]ruÞ]yi>uÎuev
ÜiÙuh ti>uvnßpu>Êu Ep]k]riÙ}]yi>uÎu. ti>uvnßpu>h
mutÙ]y ØÙÆšil \XvÆLÄuh mÕuh xRv{zpD]nm]yiÈuÔt[
p]Þiv]dYvuh n]gxV>vum]f[. ek]á[, ku<l mutÙ]yvEy]Tu
kUTiyuÔ ecÞEmšvuh t]yákyuh mÕuh A diÄukšil azt
zpD]nÆšÙ}. atin]l ecÞ mutÙ]y v]dYÆšil zptipÊiyuh
avyiÙuÔ zpEy]gc]tu>YmriyuÎtinuÔ s¬iyuh etÄN
diÄuÙuÔvRÄu |eÙ}Î]yi>uÎu m]>]>ueT D]>f. atuek]Þ]
yi>uÎu A mnuSYN ti>uvit]hkUril xW>iÄ]etyi>uÎt[.
e`tiHYm]Ù
113
ek]Ù}h 1036-]m]Þu n]TunIÆiy m]RÊ]¥vRÐ mH]
>]j]vu ti>umnÓuek]Þu kœkšiyil vše> zptipÊiyuÔ
Aš]yi>uÎuvEÙ}]. aÄ]ÙÊu ek]È]>Êil kœkšiyiÙ}]Ê
divxh vše> cu>uÄm]yi>uÎu. "kœkšiÄu ecÞ ek]ÈuÎtinu
muEÞáiÔi kZÿnu s>iy]yiÈu EÙ]kÊiÙ]>umiÙ}" `Îuh mÕuh
ciÙ náU>im]R ti>umnÓriyiÄuky]l klpnzpk]>h `<uti
ayc{[ O>iÄl kZÿm]>]e> ti>uvnßpu>uÊu v>uÊiyi>uÎu.
kZÿm]>]R ti>uvnßpu>eÊÊiy divxhteÎ muKh k]fiÄu
kyuh klpnzpk]>h kœkšiÄu ecÞek]Èukyuh ecy[tu.
mH]>]j]vu ti>umnÓieÙ ExvM]>iÙuh kœkšiEy]gÊiÙuh
zpD]nN |osV>piÔ vic]>iÏuk]>EÌHm]yi>uÎuvEÙ}]. atin]l
aEÌHeÊÊeÎ OÎbÍm]ÄfemÎu m]>]R niþyic{u. `Î]l
m]>]RÄu |Æeney]>pkTxVB]vvuh k>utÙumueÞÎuÔtu
vic]>iÏuk]>EÌHh ariÇi>uÎiÙ}. atuek]Þuh m]>]R k>uti
ÄUÈieÄ]Þ[ apkTm]yiÈu ek]Èiytin]Ùuh vic]>iÏuk]>EÌH
Êieû Oe>TuÊukÙ]sh avt]šÊiÙ]yiEÏ]yi. kœkši
tZÄFp]RÊuek]Þ[ ti>umnÓuek]Þu `<uÎÔiyi>iÄuÎuÞ]
yi>uÎu. m]>]R mn®pURv{m]yi vic]>iÏuk]>EÌHeÊ abÍÊi
Ù]Äuky]fu ecy[tetÎ[ ti>umnÓiEÙÄ[ aEÏ]LteÎ
mnÓiÙ]yi. `ÜiÙuh aEÏ]L atienÄuriec{]Îuh klpic{iÙ}.
O>iÄl abÍh pÕiytin]l pieÎ vic]>iÏuk]>EÌHh nÙ}
Ep]eÙ k>utiytuek]Þuh, "OÎu pÕiyEÙ}], atu mti" `Îu
vic]>ic{u m]>]R pieÎ apkTm]yiÈu ek]È]etyi>uÎtin]Ùuh
vic]>iÏuk]>EÌHÊin[ A O>u zp]vsYmÙ}]et pieÎ abÍ
em]Îuh pÕiyiÙ}. piÎ m]>]R apkTem]Îuh kUT]et ek]Þu
piTic{uek]Èukyuh ecy[tu. vic]>iÏuÄ>EÌHeÊ avt]šÊiÙ]
Äiytu ek]Þ[ ti>umnÓiEÙÄ[ AdYh xVlph ti>uvuÔ
EÄTuÞ]eyÜiÙuh pieÎ m]>]>ueT ek]Èu EkÈ[ aviTuÎu vše>
xEß]SiÄyuh ecy[tu.
piEÕ divxh \c{ti>iÇ xmyh m]>]R ti>umuá]ek ecÎu.
aEÏ]L vic]>iÏuk]>EÌHvuh avieTyuÞ]yi>uÎu. m]>]e>
e`tiHYm]Ù
114
kÞyuTen ti>umnÓuek]Þ[ "|ÎeÙ kZÿN |oc{>eû O>u
kÙ]sh pi<Ïic{u, |EÙ}?" `Îu klpic{u Ec]dic{u. atinu
mrupTiy]yi m]>]R ti>umnÓiriyic{t[ "gu>uÄM]>ueT aTuÄl
aBYxic{u pÚiÏic{uÔvRÄuh meÕ]>]L pi<Ïic{]Ùuh OÎuh
pi<y[ÄukyiÙ}" `Î]yi>uÎu. atu ti>umnÓiEÙÄu nÙ} >x
m]yiÙ}. `ÜiÙuh ti>uvuÔEÄT]yiÈu OÎu kÙ[pic{iÙ}. "AeÈ,
kZÿN kurc{u divxhkUTi |vieT t]mÓic{iEÈ Ep]y[Äšy]vU,
kZÿeû ek]Èu EkÈiÈu mtiy]yiÙ}" `Î]f[ aviTuÎ[ klpic{t[.
klpnzpk]>h m]>]R ~t]nuh divxh ti>uvnßpu>Êu
t]mxiÄukyuh ptiv]yi kœkšiÄu vic]>iÏuk]>EÌHh mutÙ]y
zpD]nEvSÄ]>ueT AÈÊinu ek]Èukyuh ecy[ti>uÎu. OTuÄh
m]>]R y]ztyriyic{ xmyh O>u vI>sZhKÙeyTuÊu tZeeÄyil
piTic{uek]Þ[ eek nIÈ]N klpic{EÏ]L m]>]R |TÊueek nIÈi.
\Ten vÙÊueek nIÈ]N klpic{u. aEÏ]L m]>]R, "at[
aTiyeû táu>]N vÙ}tuh klpic{ut>uEá<EÊÄi>iÄeÈ"
`Îriyic{u. \Ten ti>umnÓuek]Þ[ O>u vI>sZhKÙkUTi tZeek
yieÙTuÊu. aEÏ]L m]>]R >Þueekyuh nIÈieÄ]TuÊu.
ti>umnÓuek]Þ[ m]>]>ueT >Þu eeky[Äuh vI>sZhKÙ |Tuvic{u
ek]TuÄukyuh m]>]RÄu v<iec{Ùvin]yi nitYec{Ùvuvk
yilniÎu nUru >Up] klpic{u ek]TuÏic{u xEß]SiÏic{yy[Äu
kyuh ecy[tu.
pieÎ kZÿm]>]R 1055-]m]Þu n]TunIÆiy AyiÙYh
ti>un]L ti>umnÓieÙÄ]ÙÊuh 60-]m]Þu n]TunIÆiy vis]Kh
ti>un]L ti>umnÓieÙÄ]ÙÊuh ti>uvnßpu>Êu Ep]vukyuh
m]>]>ueT ek]È[, p]È[ mutÙ]yv EkÈu xEß]Sic{[ A >Þu
mH]>]j]ÄM]>uh m]>]RÄu pÙ xÐ]nÆL klpic{u
ek]TuÄukyumuÞ]yi.
kZÿm]>]RÄu x]mUti>iÏ]Tu táu>]ÄM]>uh vI>sZhKÙ
mutÙ]y xÐ]nÆL klpic{uek]TuÄukyuÞ]yiÈuÞ[. |Æen
mUÎu xhØ]nÊu niÎuh >]jxhB]vnk!L ÙBic{iÈuÔ m]>]M]R
e`tiHYm]Ù
115
Ever \Þ]yi>uÎt]yi EkÈiÈiÙ}. |EÏ]L |eÙ}ÎuÔ k]>Yh
tIRc{yuh |ni \Þ]kuÎ k]>Yh xhsyvum]f[.
e`tiHYm]Ù
116
98. mÉ]rs]Ùm]H]«Yh
Ek>šBUmiyueT \Ûvvuh atien xhb³ic{uÔ c>iztvuh
~tu viDemÜiÙuh Ayi>uÎuek]ÔeÈ. atienÄuric{u cißiÄu
kEy] tIRc{eÏTuÊukEy] ecy{femÎ[ |vieT vic]>iÄuÎiÙ}.
EmlÏrÇi>iÄuÎ EÑzteÊ xhb³ic{u p<m p>icymuÔ
vEy]vZÍM]>ilniÎu EkÈiÈuÔ e`tiHYÆL m]zth cu>uÄ
Êil viv>iÄefemEÎ |EÏ]L \EÌsiÄuÎuÔu.
zsIp>su>]mN p>EdsÆšilniÎu zb]ªfe> ek]ÞuvÎu
Ek>šÊil t]mxiÏic{ k]ÙÊ[ |vieT xRvzt xRÏÆšueT
\pzdvmuÞ]yi>uÎu `Îum]ztmÙ}, O]>iÙ}]Ê nÙ} evÔh Ek>šBUmi
yil O>iTÊuh kiÈukyumiÙ}]yi>uÎu. atin]l |vieT t]mxi
ÄuÎ k]>Yh zpy]xm]efÎu Et]Îuky]l zb]ªfe>Ù}]v>uh
vÎ v<iEy p>EdsÆšiEÙy[ÄuteÎ mTÆiEÏ]yi. aEÏ]L p>su
>]mN ~Õvuh viSÉn]yiÊIRÎu. pieÎ aEÌHh eekÙ]x
Êilec{Îu xRv{¡nuh xRÏBUSfnuh teû gu>un]œnum]y
zsIp>EmsV>en kÞu viv>mriyic{EÏ]L siSYvXÙn]y Bgv]N
zsIp>EmsV>N "xRÏ>]j]v]y v]xukiey Exvic{u zpx]diÏic{]l
|tien]eÄ xm]D]nmuÞ]ÄiÊ>uh" `Î>ušiec{y[tu. atuEkÈu
p>su>]mN vIÞuh Ek>šÊil vÎu v]xukieyÄuric{[ tpÓu
ecy[tuek]Þi>uÎu. p>su>]meû tpÓ[ atikÚinm]yi>uÎ
tin]l v]xuki aciE>f xßu¨n]yiÊI>ukyuh zptYÑm]yi
p>su>]meû aTuÄlec{Î[, "aÙ}Ey] mH]«N! Bv]eû ati
EG]>m]y |o tpÓuek]Þ[ w]N atYßh p>itu¨n]yi
>iÄuÎu. aviTueÊ aBI¨emß]efÎu prÇ]l azpk]>h
ecy[v]N w]N xÎÍn]yi>iÄuÎu" `Îu prÇu. v]xukiyueT
|o v]ÄuEkÈu p>su>]mN,"aÙ}Ey] xRÏkuÙ]DipEt! |o
Ek>šBUmiyil Bv]eû vhsM]>uh p>ijnÆšuh mÕum]y xRÏ
ÆšueT x]Rv{ztikm]y xW]>hek]Þuh |vieTyuÔ evÔemÙ}]h
Ùvf>xpURÉm]yi>iÄuÎtin]Ùuh |o zpEdsÊu mnuSYRÄu
nivxiÄuv]N nivZÊiyiÙ}]etyi>iÄuÎu. atin]l |o >Þu
e`tiHYm]Ù
117
xhgtikLÄuh p>iH]>muÞ]Äi Bv]N |o BUB]gh mnuSY
v]xEy]gYm]ÄiÊ>femÎ]f[ `eû aEpÑ" `Îu prÇu.
v]xuki: Bv]eû |¨hEp]eÙ, |o Ek>šBUmiyiÙuÔ evÔ
Êil kÙRÎi>iÄuÎ Ùvf>xemÙ}]h w]N AkRSic{u xmuzd
ÊiÙuh aEt]TuEcRÎuÔ jÙ]syÆšiÙum]Ä]h. xRÏÆL miÄv
yuh Bv]N tpÓuecy[tu ek]Þi>uÎ |o vnzpEdsÊu vÎu
mnuESY]pzdvh ecy{]et t]mxic{uek]ÔuÎtinuh anYzt
t]mxiÄuÎt]y]Ùuh BUdV]>Æšil |>uÎu ek]ÔuÎtinuh cÈh
ekÈ]h. `Î]l Ek>šv]xikL av>ueT v]xgZHÆšueT
xmIpÊ[ O]E>] k]viNkUÈÆšuÞ]Äi, at]tu ØÙÆšiÙuÔ
xRÏÆeš A k]vukšil kuTiyi>uÊukyuh tÆšueT kuÙeedv
ÆešÎu vic]>ic{[ ave> Ad>iÄukyuh Ac>iÄukyuh
pUjiÄukyuh ecy[tuek]Þi>iÄuÎtinu Ek>šÊil t]mxiÄuÎ
mnuSYE>]Tu Bv]nuh A¡]piÄfh. ave> Ad>iÄukyuh
Ac>iÄukyuh pUjiÄukyuh ecy{]ti>iÄukEy] ~etÜiÙuh viD
Êil \pzdviÄukEy] ecy[t]l avR \pzdviÄuemÎuh xRÏ
ÆL xEß]Sic{]l xReev{sV>YÆšuh \Þ]ÄieÄ]TuÄuÎtinuh
Ek]pic{]l xkÙviDÊiÙuÔ anRËÆšuh ApÊukšuh
\Þ]ÄiÊIRÄuÎtinuh s¬iyuÔ vkÄ]>]efÎuh Bv]N
mnuSYe> zgHiÏiÄyuh Evfh. |zpk]>emÙ}]h ecy[t]l |o
BUB]gh mnuSYv]xEy]gYm]yiÊI>uh.
|zpk]>h v]xuki prÇtien EkÈ[ azpk]>emÙ}]h
ecy[tuek]Ô]emÎu p>su>]mN xÐtic{u. |Æen avR tÐil
prÇu xÐ>ic{tieû EsSh p>su>]mN pieÎyuh p>EdsÆšil
Ep]yi zb]ªfe>yuh mÕuh kUÈiek]Þu Ek>šÊil vÎu.
aEÏ]E<Äuh |vieT evÔÊinuÞ]yi>uÎ Ùvf>xh m]ri
x]Rv{zt suÍjÙh k]feÏÈu. xRÏÆL miÄvyuh p>su>]mN
tpÓuecy[ti>uÎ vnÊilec{Îu t]mxm]yi. EsSmuÞ]yi>uÎv
viEÙsyÆš]yuh4
4 viÙÆšil ep]Êukšil kiTÄuÎv
tIRÎi>uÎu. atin]l p>EdsÆšilniÎu vÎ
e`tiHYm]Ù
118
v>]>uh mTÆiEÏ]k]et Ek>šÊilÊeÎ gZHÆšuÞ]Äi t]mx
murÏic{u. p>su>]meû A¡zpk]>h `Ù}]v>uh OÎuh >Þuh
atiÙDikvuh k]vukšuÞ]Äi avieTeyÙ}]h xRÏÆeš kuTiyi
>uÊi (n]gzptimkL zptiæic{[) pUjyuh mÕuh nTÊiÊuTÆukyuh
ecy[tu.
anß>h p>su>]mN t]N tpÓuecy[tuek]Þi>uÎ
ØÙÊuecÎ[ avieT n]g>]j]vien (v]xukiey)yuh n]gyÑi
eyyuh zptiæiÄukyuh p>iv]>Æš]y mÕEnkh xRÏÆeš
kuTiyi>uÊukyuh ecy[tu. A xRÏÆL vxiÄuÎ ~t]nuh
ØÙh (|EÏ]<eÊ ašvuzpk]>h 14 ~ÄR) xRÏÄ]v]Äi
niþyic{[ ati>iÈu ti>iÄukyuh, EsSh ØÙÊu k]Tu
evÈieÊšic{[ gZHÆšuÞ]Äi jnÆL nivxic{uek]Ô]nnuvdi
Äukyuh ecy[tu. |o xRÏÆLÄu ptiv]yi pUj nTÊuÎtinuh
|o k]v[ A>uh evÈiy<iÄ]et xUÑiÄuÎtinuh mÕum]yi
k]vieû ati>inkÊuteÎ O>u gZHh pfiyic{u O>u zb]ªf
kuTuhbÄ]e> avieT t]mxiÏic{u. |o k]vuxhb³ic{uÔ
xRv{]Dik]>Æšuh avk]sÆšuh |o kuTuhbÄ]RÄ]yi
ek]TuÄukyuh ecy[tu. avR aÄ]Ùh mutl xRÏÆeš
tÆšueT p>Edvtm]>]Äi evc{u pUjiÄukyuh ExviÄukyuh
ecy[tutuTÆi. atin[ |EÏ]<uh y]et]>u EBdgtiyuh avR
v>uÊIÈiÙ}. A |Ù}Ä]e>y]f[ |EÏ]L "mÉ]Rs]Ù náY]ti>im]R"
`Îu prÇuv>uÎt[.
EmlprÇzpk]>h Ek>šÊil xRÏÆL nimiÊmuÞ]yi
>uÎ \pzdvÆL tIRÄukyuh jnÆLÄu xuKm]yi t]mxi
ÄuÎtinu EvÞuÎ xkÙ xok>YÆšuh \Þ]ÄieÄ]TuÄukyuh
ecy[ttieû EsSh p>su>]mN tpÓin]yi Ep]yi. anß>h
aEnkk]ÙÆL k<iÇtieû EsSh yug]ß>ÊiÙuÞ]y ciÙ
xhgtikš]f[ |niyivieT pry]N B]viÄuÎt[.
|EÏ]L aáÏu<Ê]ÙUÄiÙuleÏÈi>iÄuÎ miÄ B]gvuh
pÞu vÙiy vnm]yi>uÎu. A vneÊy]f[ "K]¥v" vnemÎu
e`tiHYm]Ù
119
prÇi>uÎt[. K]¥vvnh mDYmp]¥vn]y aR´unN cuÈu
dHiÏic{tin]l A zpEdsÊinu "cuÈn]T[" `Îu Ep>uÞ]yi. atu
k]ÙzkEmf "kuÈn]T[" `Î]yiÊIRÎu.
K]¥vvnÊinu piTic{ tIy[ avieTniÎu ki<EÄ]È[
pTRÎupiTic{u p>su>]mN zptiæic{ xRÏÆšueT v]xØÙm]y
k]vuve>eyÊi. A k]vieû >Ñy[Ä]yi avieT p>su>]mN
Øpic{ |Ù}ÊuÞ]yi>uÎ aÐm]R atu kÞu k]vin[ ag[ni
b]DyuÞ]k]etyi>iÄ]N aTuÄÙuÔ kušÊilniÎu evÔh
Ek]>iey]<ic{uek]Þi>uÎu. atin]l A k]vu nsiÄ]niTy]yiÙ}.
`ÜiÙuh ag[nijV]Ù tÈi mÉinu cUTupiTiÄukyuh cUTu duÓH
m]yiÊI>uky]l xRÏÆL vše> k¨eÏTukyuh ecy[tu. ag[ni
smic{iÈuh mÉieû cUT]ruÎtuve> aÐm]R evÔh Ek]>iey]<ic{u
ek]Þi>uÎu. mÉieû cUT]riyEÏ]L "|EÏ]L mÉ]ri. atin]l
|o ØÙÊieû n]mh EmÙ]l 'mÉ]ris]Ù' `Î]yi>iÄeÈ" `Î[
AE>] višic{u prÇt[ `Ù}]v>uh EkÈu. atu prÇt[
A>]efÎ[ ARÄuh ariÇukuT]yi>uÎu. `ÜiÙuh |t[ x]Ñ]l
v]xukiyueT a>ušÏ]T]efÎ]f[ `Ù}]v>uhkUTi tIRc{y]Äiyt[.
atin]l aÄ]Ùh mutl A ØÙeÊ `Ù}]v>uh 'mÉ]ris]Ù'
`ÎuteÎ prÇuvÎi>uÎu; k]ÙzkEmf atu "mÉ]Rs]Ù"
`Î]yiÊIRÎu. |o ØÙh ti>uvit]hkUR xhØ]nÊu
k]RÊikÏÔiÊ]ÙUÄil a>iÏ]Èu xuzbªfYEÑztÊilniÎu
xVÙ[ph pTiÇ]ru m]riy]f[.
K]¥vd]H]nß>h O>u k]ÙÊu mÉ]Rs]ÙyiÙ}Êu
xBRÊZky]y O>Ðy[Äu pu>uSxß]nmuÞ]k]etyi>uÎtin]l
O>u puztnuÞ]kfemÎuÔ AzgHEÊ]TukUTi kuTuhbp>Edvt
kš]y xRÏÆeš B¬ipURv{h Bjic{uek]Þi>uÎu. aÆen kurc{u
k]Ùh k<iÇEÏ]L A aÐ gRBh D>iÄukyuh yœ]k]Ùh >Þ[
AFkuÈikeš O>umic{u zpxviÄukyuh ecy[tu. pEÑ, atil
OÎu m]ztem mnuSYÄuÈiy]yi>uÎuÔU. A xRÏsisu m]zty[ÄiT
yil všRÎu xhx]>ic{u tuTÆi. at[ atieû m]t]viEn]T[
t]e<Ä]fuÎzpk]>h prÇu:
e`tiHYm]Ù
120
"aÙ}Ey] m]t]Ev! xRÏÆLeÄÙ}]h |o kuTuhbÄ]E>]T[
AkÏ]eT vše> xEß]Svuh x[EnHvuh v]lxÙYvumuÞ[.
`Î]l |vieTyuÔ x[ztIjnÆEš]T]fu xRÏÆLÄu aDikh
xEß]Sh. |vieTyuÔ xRÏÆešeyÙ}]h ag[nib]DyilniÎu
>Ñic{t[ |o kuTuhbÊiÙuÔ x[ztIkš]fEÙ}]. zp]f>Ñ
ecy[tvE>]TuÞ]kuÎ kZt¡tyuh xEß]Svuh `ztm]ztm]yi
>iÄuemÎuÔtu viEsSic{u pryfemÎiÙ}EÙ}]. atin]l |vieT
xRÏÆšueT pUjyuh mÕuh aÐm]>il aÎÎu mUÊy]L
nTÊfh. aÆeny]kuÎt]f[ xRÏÆLÄuh aDikh xEß]S
k>m]yi>iÄuÎt[. `Î]l mUÏu xiÍic{u pUj nTÊ]N
aRHkš]yiÊI>uÎ aÐm]R xBRÊZkkš]yi>uÎ]Ùuh avR
mUÏuxiÍiÄuÎ divxh mutl zbªc>YzvtEÊ]TukUTi |>iÄu
kyuh Evfh. xRÏÆšueT pUjyuh mÕuh |EÏ]L nTÊiv>uÎ
>ItiÄu xVlph ciÙ EBdgtikL v>uÊ]nuÞ[. aveyÙ}]h `eû
aÐy[Ä[ w]N \pEdsic{ut>]h. |vieTyuÔ aÐm]>il |EÏ]L
mUÏ[ `eû aÐy[Ä]fEÙ}]. aÐy[Äu zpxvci¬iXkešÙ}]h
k<ikyuh s>I>h suÍm]vukyuh ecy[t]l pieÎ aÐteÎ
xRÏÆšueT pUjyuh mÕuh nTÊiÊuTÆfh. aÐy[Äu pUjyuh
mÕu nTÊ]N vy{]ety]kuÎ k]ÙÊ[ aTuÊ mUÏuØ]nh
aRÄ]efÎu evc{]l avRÄu w]N aÐy[Äu \pEdsic{u
t>uÎetÙ}]h aÐ \pEdsic{uek]TuÄfh. aÆen tÙmurEt]ruh
ecy[tuek]Þi>iÄfh. |o kuTuhbÊil jnic{ w]N |o ØÙh
viÈu k]viÙuh mÕuh Ep]yi>iÄukyiÙ}. |o kuTuhbÊieû >Ñ
y[Ä]yi w]N |vieTÊeÎ |>iÄuh. `eÎ A>uh \pzdviÄ>ut[.
w]N |>iÄuÎ ØÙÊ[ A>uh kyriv>ikyum>ut[" `Î[ prÇ[,
A xRÏb]ÙN pUj]zkmÆšuh mzßÆšuemÙ}]h teû aÐy[Ä[
\pEdsic{uek]TuÊiÈ[ |Ù}Êieû niÙvryil kyri |>iÏ]yi.
A xRÏb]Ùeû \pEdszpk]>muÔ mzßtzßÆEš]TuÄUTi
aÄ]Ùh mutl avieT aÎÎu mUÏ]yiÈuÔ aÐm]R xRÏÆšueT
pUj]dikešÙ}]h nTÊukyuh avR zbªc>YzvtEÊ]TukUTi
e`tiHYm]Ù
121
|>iÄukyuh ecy[tutuTÆi. atin[ |EÏ]<uh avieT y]et]>u
vYtY]xvuh v>uÊIÈiÙ}.
xRÏb]ÙN kyriyi>uÎ niÙvry[ÄkÊ[ atilpieÎ
mnuSY>]>uh kTÎiÈiÙ}. niÙvryueT v]til atY]vsYeÏÈ ciÙ
pUj]kRÐ]dikLÄ]Ù}]et turÄ]riÙ}. `Ù}]y[EÏ]<uh aTc{iEÈÄuk
y]f[ ptiv[. |EÏ]L v]til turÎu En]Äiy]l avieT
puÕukšÙ}]et meÕ]Îuh k]Fm]niÙ}. |Ù}Êinu p<Ähek]Þu
EkTukL xhBviÄuÎ k]ÙÆšil jIREÉ]Í]>fh ecy{iÄ]rueÞ
ÜiÙuh niÙvr |šÄ]riÙ}. aTuÊ k]ÙÊuteÎ |Ù}h putuÄi
ÏfiyiÄukyuh avieT ciÙ p>iS[Ä]>ÆešÙ}]h v>uÊukyuh
ecy[tu. `ÜiÙuh niÙvr pURv{Øitiyil evc{uek]Þ]f[ av
eyÙ}]h nTÊiyt[.
xRÏsisuviEn]TukUTi jnic{ b]ÙN pu>uSzp]ym]ytieû
EsSh n]g>]j]vinuh n]gyÑiÄuh mÕuh zpEtYkh aáÙÆL
pfiyic{u kÙsh mutÙ]yv nTÊic{u. A aáÙÊin]fu
"mÉ]RÒ]ÙEÑzt"emÎu prÇuv>uÎt[. A aáÙvuh ciÙ
k]ÙÆšil jIREÉ]Í]>fh ecy{iÄuk \Þ]yiÈuÞ[. `ÜiÙuh
bihbÆL |šÄi zptiæiÄuk O>iÄÙuh \Þ]yiÈieÙ}Î]f[
EkÈiÈuÔt[. atu v]x[tvm]efÎu av kÞ]l Et]Îukyuh
ecy{uh. `eßÎ]l zpD]n bihbÆšueT pIÚÆL bihbÆLÄu
EcRÎvy]yiÈÙ} avieT k]fuÎt[. bihbÆL `EÏ]e<ÜiÙuh
|šÄi zptiæic{i>uÎuevÜil A pIÚÆL m]r]etyi>iÄ]niT
yiÙ}EÙ}].
mÉ]RÒ]ÙyiÙ}ÊuniÎu peÞ]>iÄl O>u knYkey
k]yhkušÊuÊinu xmIph evÈiEÄ]Èu EdsÊuÔ EmÏÔi
náY]ti>iyueT |Ù}EÊÄu viv]Hh k<ic{uek]TuÊu. atinu
mÉ]RÒ]ÙyiÙ}ÊuniÎu x[ztIDnm]yi ek]TuÊt[ O>u xRÏeÊ
y]yi>uÎu. xRÏeÊ O>u O]ÙÄuTyueT mušÜ]ÙinkÊu kyÕiy]
fEzt ek]TuÊt[. vDuvin]yi ek]TuÊtien v>N xEß]S
xEmth xVIk>ic{u ek]ÞuEp]yi. EmÏÔiyiÙ}Êu ecÎEÏ]L A
e`tiHYm]Ù
122
xRÏh aviTueÊ niÙvryil kyriyi>iÏ]yi. `Îu m]ztmÙ}, A
ØÙÊuh mÉ]RÒ]ÙyieÙEÏ]eÙ k]vuh kušvuemÙ}]h \Þ]Äi
xRÏzptiækL nTÊfemÎu niRb³pURv{h A xRÏh AvsY
eÏTukyuh ecy[tu. atin]l A |Ù}Ä]R azpk]>emÙ}]h
ecy[tu. atin]l EmÏÔi mÉ]RÒ]ÙyueT O>u zptibihbh
Ep]eÙy]yiÊIRÎu. nUruh p]Ùuh ek]TuÄuk, xRÏbÙi, xRÏ
Ï]È[ mutÙ]yv nTÊuk `Îivey]Îuh |EÏ]L O>u ØÙÊ[
(mÉ]RÒ]ÙyiEÙ], EmÏÔiyiEÙ]) m]ztm]yi nTÊ]N p]TiÙ}.
EmlÏrÇvyieÙeßÜiÙuh O>u ØÙÊu nTÊuky]efÜil mEÕ
ØÙÊuh nTÊfh. at[ O>u divxhteÎy]yi>iÄukyuh Evfh.
O>u ØÙÊum]ztm]yi viEsSiec{eßÜiÙuh nTÊiy]l xRÏ
Ek]pvuh tÎimiÊh vÙiy anRËÆšumuÞ]vuk ptiv]f[.
atin]l |EÏ]L xRÏÆeš \EÌsic{u viEsS]l `eßÜiÙuh
nTÊuÎueÞÜil >ÞiÙ}Ä]>uh kUTiy]EÙ]cic{u divxh niþyic{[
>Þu ØÙÊuh OE> divxh teÎ nTÊuky]f[ ptiv[.
|ni mÉ]RÒ]ÙyieÙ ciÙ m]H]«YviEsSÆLkUTi
prÇiÈ[ |o \pnY]xh avx]niÏiÄ]emÎu vic]>iÄuÎu.
xRÏÆLÄu nUruh p]Ùuh ek]TuÄuÎtinu p]ztÆšil
nUruh p]Ùuh (a>ieÏ]Tiyuh mÇLeÏ]Tiyuh kUTi p]Ùil) kÙÄi
evc{u pUjic{iÈu tRÏiÄukyuh tRÏic{u k<iÇ]l p]ztÆL
km<[Êukyum]fEÙ}] ptiv[. `Î]l mÉ]RÒ]ÙyieÙ niÙvr
yiÙuÔ xRÏÆLÄuh nUruh p]Ùuh ek]TuÄuEá]L tRÏiÄukyuh
p]ztÆL km<[Êukyuh ptiviÙ}. pUj k<iÇ]l v]tiÙTc{iÈ[
`Ù}]v>uh Ep]>uh. piEÕdivxh v]til turÎu En]ÄuEá]L p]zt
Æšil y]et]Îuh k]fukyiÙ}. |t[ |EÏ]<uh kÞuv>uÎ
O>Ûutm]f[. A niÙvryil AdYh O>u xRÏh m]ztEm kyri
yi>uÎuÔuevÜiÙuh avieTyiEÏ]L axhKYh puÕukL k]fuÎtu
ek]Þ[ avieT Everyuh ciÙ xRÏÆL piÎITu vÎuEc>ukyuh
avy[Äu zkEmf xßtikL vRÍiÄukyuh ecy[tiÈueÞÎu
vic]>iEÄÞiyi>iÄuÎu.
e`tiHYm]Ù
123
mÉ]RÒ]ÙyiÙ}ÊuÔve> xRÏÆL k]>fh kuT]et
dhsiÄ]riÙ}. aœv] dhsic{]Ùuh av>il viSh vY]piÄukEy]
atin[ `eßÜiÙuh zptiviDi ecy{ukEy] ptiviÙ}. ciÙ k]>f
Æš]l avieTyuÔve> ciÙEÏ]L xRÏÆL dhsiÄukyuÞ]
yiÈuÞ[. O>iÄl O>u xRÏh k]viÙuÔ k]Èil xW>ic{EÏ]L O>u
eevy{Üt m>ÊiEMl ecÎukyri. aEÏ]L O>u muÔ[ atieû
vyÕÊu kuÊiÄyruky]l atin[ avieTniÎu Ep]k]enÎÙ},
|šk]NEp]Ùuh vy{]t]yi. A viDÊil A xRÏh avieT `zt
divxh kiTÎuevÎu niþymiÙ}. O>u divxh A |Ù}ÊuÔ O>]L
xRÏh |zpk]>h akeÏÈu kiTÄuÎtu kÞiÈ[ O>u viDÊil A
m>ÊiEMl kyriec{Îu muÔil niÎu xRÏeÊ vÙiec{TuÊu.
aEÏ]L xRÏÊinu EvdnyuÞ]yiEÈ] `eß] ~etÜiÙuh atu
náY]ti>iey OÎu kTic{iÈu t]e< c]Ti O]TiEÏ]yi. náY]ti>iyuh
t]e<yirÆi |Ù}EÊÄu Ep]yi. xRÏdRsnhek]Þ[ aEÌHÊinu
y]et]>u xuKEÄTumuÞ]yiÙ}. |Æen O]E>] k]>fvs]l A
|Ù}ÊuÔve> pÙEÏ]<uh xRÏh dhsic{iÈuÞ[. aTuÊk]ÙÊu
teÎ ciÙ k]>fvs]l A |Ù}ÊuÔ ciÙRÄu xRÏdhsn
muÞ]yi. atuek]Þ[ avieTy]RÄuh |tuve> y]et]>u xuK
EÄTumuÞ]yiÈiÙ}.
mÉ]RÒ]ÙyiÙ}Êu p]ztÆšuh mÕuh mÕuÔ ØÙÆšieÙ
EÏ]eÙ s>iy]yi xUÑiÄ]riÙ}. O]Èup]ztÆšuh ecáup]ztÆšuh
mÕuh >]ztiyiÙuh muÕÊu práiÙuem]eÄ kiTÄ]ruÞ[. `Î]l
avieTniÎ[ A>uh OÎuh `TuÊuek]ÞuEp]k]riÙ}. Em]¨]ÄLÄ[
A |Ù}Êu kyr]NteÎ Bym]f[. Ae>ÜiÙuh `eßÜiÙuh
Em]¨iec{TuÊ]l aEÏ]L avieT xRÏÆešÊuh. A |Ù}eÊ
k]vlÄ]R xRÏÆš]efÎ[ `Ù}]vRÄumriy]h. atuek]Þ]f[
avieTniÎ[ A>uem]Îuh Em]¨iÄ]Êt[.
mÉ]RÒ]ÙyiÙ}Êu kriEÄ]Ïukeš]Îuh viÙy[Äu EmTiÄ]
riÙ}. cÄ, m]Æ, evÔ>iÄ, v<utnÆ, mÊÆ, kuášÆ, v]<ÄuÙ
kL mutÙ]yveyÙ}]h avieT v<ip]T]yi D]>]šh vÎuEc>uh. av
|Ù}eÊ AvsYÆLÄu mtiy]yiÈu vše>yDikmuÞ]yi>iÄuh.
e`tiHYm]Ù
124
`Î]l av avieT A>uemTuÊ xUÑiÄukyuh anYM]R
Em]¨ic{u ek]ÞuEp]vukyuh ecy{]riÙ}. |ÆenyuÔ x]DnÆL
v<ip]Tuk]R ek]ÞuvÎ nTyil evc{]l niEvdYh k<ic{iÈ[
|Ù}EÊÄ]vsYmuÔveyTuÊuek]ÞuEp]kuh. EsSmuÔveyÙ}]h
avieT kiTÄuh aÆeny]f[ ptiv[.
O>iÄl avieT v<ip]Tu vÎ O>u mÊÆ O>]L Em]¨ic{u
ek]Þu Ep]yi. ay]šueT vIÈil ek]ÞuecÎ atu muric{EÏ]L
atilniÎ[ O>u xRÏh purEÊÄu c]Ti. atu kÞu vIÈiÙuÞ]yi
>uÎve>Ù}]h EpTic{u n]ÙupurEÊÄuEm]Ti. Em]¨ic{y]L dUe> m]ri
niÎu et]<utuek]Þ[, "`eû xRÏÊ]En! `niÄ[ |Æen O>u
EB]StVh zpvRÊiÄuv]N Et]Îukyuh w]niÆen zpvRÊic{u
Ep]vukyuh ecy[tu. |o etÕin[ aviTuÎ[ xdyh Ñmic{[
`EÎyuh `eû kuTuhbÊiÙuÔvE>yuh >ÑiÄfh. w]N |o
mÊÆyuh |etTuÊtinu zp]yþiÊm]yi pÊu czkvuhkUTi
|EÏ]LteÎ nTyil ek]ÞuecÎu evEc{Ä]h" `Îu prÇu.
\Ten A xRÏh aßRÍ]nh ecy[tu. at[ `EÆ]È]fu Ep]y
etÎ[ A>uh kÞiÙ}. Em]¨]v[ \Ten teÎ A mÊÆyuh pÊu
czkvuhkUTi nTyilek]ÞuecÎu evc{u et]<utu ep]Îu. |Æen
avieT aEnkh aÛutÆšuÞ]yiÈuÞ[. |zpk]>muÔ ØÙÊ[
A>uh kyri OÎuh Em]¨iÄ]Êt[ O>ÛutmÙ}EÙ}].
|o aTuÊ k]ÙÊ[ >ÞumUÎu ek]Ù}h muá[ pßšÊu
k]>]y O>u n]yR kuTuhbÄ]R mÉ]RÒ]ÙEÑztÊil BjnÊi
n]yi vÎi>uÎu. avR avieT vÎiÈu xVyh p]kecy[t[ \ofu
k<ic{]f[ t]mxic{i>uÎt[. a>iyuh kriEÄ]Ïukšuh mÕuh avR
ek]ÞuvÎi>uÎu. >Þu En>vuh evy[Ä]nuÔ a>i ašeÎTuÄ]N
O>u cÆ<i (ašvup]zth) |Ù}ÊuniÎu EmTic{]f[ avR \pEy]gi
c{i>uÎt[. avR Bjnh k<iÇu mTÆiEÏ]y xmyh cÆ<i ti>iey
|Ù}Êu ek]TuEÊlÏiÄ]N mrÎuEp]vuky]l ecÙvu k<ic{u
b]ÄiyuÞ]yi>uÎ a>iEy]TukUTi c]ÄinkÊu niTÎi>uÎ
cÆ<iyuh avR ek]ÞuEp]yi. vIÈieÙÊi avR a>ic{Ä<ic{
EÏ]L atinkÊ[ cÆ<iyuh cÆ<iÄkÊ[ O>u xRÏvumi>iÄu
e`tiHYm]Ù
125
Îtu kÞu. aEÏ]L A vIÈuk]RÄuÞ]y Byh xIm]tIt
m]yi>uÎu. \Ten A vIÈuk]R xRÏeÊ et]<utuOÞ[ "|o cÆ<i
wÆL O]RÐEÄTuek]Þu ek]ÞuEp]Ît]f[. |tienÄuric{[
Ek]piÄ>ut[, cÆ<i |EÏ]LteÎ ek]TuÊyc{[ |Ù}eÊÊiÄ]h.
|o a³]šiÊÊinu zp]yþiÊm]yi nUeÕ]Îu czkh nTy[Äu
vy[Äukyuh ecy{]h"`Îu prÇu. \Ten xRÏh cÆ<iyil
niÎirÆi muÕhve> Ep]ÄuÎt[ `Ù}]v>uh kÞu. pieÎ at[
`EÆ]È]f[ Ep]yetÎ[ A>uh kÞiÙ}. vIÈuk]R cÆ<i
ek]TuÊyc{[ |Ù}eÊÊiÄukyuh nTy[Äu nUeÕ]Îu czkh
evy[Äukyuh ecy[tu.
mÉ]RÒ]ÙEÑztÊil v<ip]T]yi cÄ, m]Æ mutÙ]y
x]DnÆšuh D]>]šh v>uemÎu muáu prÇiÈuÞEÙ}]. atuh ciÙ
zp]RËnkLmUÙh v>uÎt]f[. O>iÄl aáÙÏu<y[Äu xmIph
tk<i `Î EdsÊ[ O>u vIÈil O>u piÙ]vuÞ]yi všRÎu
k]y[Ä]nuÔ zp]ym]yiÈuh k]y[Ä]et niÎi>uÎu. at[ kÞiÈ[
O>ylÄ]>N A vIÈieÙ k]>fvE>]T[ "|o piÙ]viEMl
AdYmuÞ]kuÎ cÄ mÉ]RÒ]ÙyiEÙÄu ek]TuÊyy[Ä]emÎu
zp]RËic{]l |o piÙ]vu k]y[Äuh" `Îu pryukyuh A
k]>fvR azpk]>h zp]RËiÄukyuh ecy[tu. |Æen pryukyuh
zp]RËiÄukyuh ecy[tt[ |Tvm]xÊiÙ]yi>uÎu. ciÆm]xÊil
A aylÄ]>N A k]>fvE>]T[ "niÆšueT piÙ]vil cÄyu
Þ]Ey]? `Îu Ec]dic{u. atinuÊ>m]yiÈ[ A k]>fvR "|tuve>
OÎuh \Þ]yiÄÞiÙ}. |ni w]N mÉ]RÒ]ÙyiEÙy[Äu ek]TuÄu
Ît[ |>Èc{Äy]f[" `Îu prÇu. cÄyuÞ]vuÎtu
x]D]>fy]yi mÇuk]ÙÊ]EfÎuh vRSk]ÙÊu cu>uÄm]
efÎuh O]RÄ]ety]f[ A k]>fvR |zpk]>h prÇetÎu
Ôtu tIRc{y]fEÙ}]. `ÜiÙuh vZþikm]xm]yEÏ]L A
piÙ]viEMl nirc{u cÄyuÞ]yi. aetÙ}]h |>Èc{ÄteÎ
y]yi>iÄukyuh ecy[tu. atu kÞEÏ]L jnÆL "|tu
mÉ]RÒ]ÙyieÙ n]g>]j]vieû vidY teÎy]f[. |osV>M]e>
A>uh p>IÑiÄukyuh p>iHxiÄukyuh ecy{>ut[. |>Èc{Äy]f[
e`tiHYm]Ù
126
ek]TuÄuÎetÎu prÇEÏ]! \Þ]yetÙ}h |>Èuc{ÄteÎ. |o
cÄ mu<uvnuh mÉ]RÒ]ÙyilÊeÎ ek]ÞuEp]yiEÄ]TuÄfh.
|>ÈcÄy[Äu mÕ]RÄuh avk]smiÙ}" `Îuh mÕuh prÇu tuTÆi.
cÄyueT \TmØnuh atu s>iy]efÎu Et]Îuky]l
aeÄ]Ù}muÞ]y cÄ mu<uvnuh pric{u vÔÆšiÙ]Äi mÉ]RÒ]Ù
yil ek]ÞuEp]yi nTy[Äu evc{[ et]<utuEp]Îu. piÎeÊ
eÄ]Ù}h mutl A piÙ]viEMl |>Èyuh mÕumÙ}]et x]m]nYh
Ep]eÙyuÔ cÄ D]>]šm]yiÈuÞ]yiÊuTÆi. A vIÈuk]R A
piÙ]viEMl AdYmuÞ]kuÎ cÄ AÞuEt]ruh mÉ]RÒ]Ùyil
ek]ÞuEp]yi ek]TuÊutuTÆukyuh ecy[tu. aÆen |EÏ]<uh
nTÎuv>uÎu. |Æen O]E>] k]>fvs]Ù]f[ avieT jnÆL
kriEÄ]ÏukL ek]ÞuecÎu ek]TuÄuÎt[.
xß]n]RËm]yuh E>]gsmnÊin]yuh b]ED]pzdvÆL
nIÆ]n]yuh mÕuh mÉ]Rs]Ùyil pÊuh ptinWuh atiÙDikvuh
BjnÄ]R `ÎumuÞ]yi>iÄuh. avieT BjnÄ]>uh v<ip]Tuk]>u
miÙ}]et O>u divxh Ep]Ùuh \Þ]yi>iÄuÎiÙ}. BjiÄuÎvR
Ä]RÄuh PÙxiÍi \Þ]k]etyumi>iÄuÎiÙ}. n]lptuh n]lp
ÊWuh vyÓuve> zpxviÄ]etyi>uÎiÈu mÉ]RÒ]Ùyil BjiÄu
kyuh v<ip]TukL k<iÄukyuh ecy[ttieû EsSh gRBh D>ic{u
zpxvic{iÈuÔ x[ztIkL |eÏ]<uh D]>]šmuÞ[. b]ED]pzdvÆšuÔ
x[ztIkšuh mÕuh avieT pzßEÞ] n]lpEt] divxh Bjnmi>iÄu
Eá]L tuÔi xtYh ecy[tu b]DkešÙ}]h O<iÇuEp]vuk
x]D]>fm]f[. azpk]>hteÎ avieT Bjic{iÈu E>]gÆL smic{iÈu
jnÆšuh vše>yuÞ[. mÉ]RÒ]Ùyil Bjic{]l ~tu tVÄu
E>]gvuh smiÄuemÎuÔtu zpxiÍvuh |EÏ]<uh kÞuv>uÎtu
m]f[. |o aTuÊk]ÙÊuteÎ atikÚinm]y kuæE>]gh b]Dic{
pÙR mÉ]RÒ]Ùyil ecÎu Bjic{u E>]gh niEÒSh m]ri
pURÉxuKeÊ zp]pic{uEp]yiÈuÞ[. `ßinu vše> pryuÎu.?
B¬iEy]Tuh visV]xEÊ]Tuh kUTi mÉ]RÒ]Ùyil Bjic{]l
xkÙ]BI¨xiÍiyumuÞ]kuemÎuÔtu tIRc{y]f[. atin]l |o
e`tiHYm]Ù
127
ØÙÊu HiàuÄL m]ztmÙ}, |t>mtÄ]>uh D]>]šm]yi v>ikyuh
v<ip]TukL nTÊukyuh ecy[tu v>uÎuÞ[.
mÉ]RÒ]Ùyil AÈviEsS (AÞuviEsS) m]yi pEÞ
teÎ niþyic{iÈuÔtu kÎim]xÊil AyiÙYm]f[. AyiÙYh
xRÏÆšueT n]š]fEÙ}]. aÎ[ avieT viEsS]l ciÙ pUjkšuh
`<uÎÔiÏuh xdYyuh mÕuh ptivuÞ[. A divxh dRsnÊin]yuh
`<uÎÔiÏuh mÕuh k]fuÎtin]yuh kc{vTÊin]yuh mÕuh
axhKYm]šukL kUTuk ptiv]f[.
973-]m]Þu n]TunIÆiy k]RÊikti>un]L >]mvRÐ
mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þ[ ecruÏÊil ~t]nuh k]Ùh
k]RÊikÏÔieÄ]È]>Êil `<uÎÔi t]mxic{i>uÎuvEÙ}].
aÄ]ÙÊ[ A ti>umnÓuek]Þ[ AÞuEt]ruh kÎim]xÊi
Ù]yiÙYÊinu mÉ]RÒ]ÙyieÙ<uÎÔi dRsnh nTÊuk ptiv]
yi>uÎu. aÆenyi>uÎEÏ]L O>]Þil kÎim]xÊil `Eß]
O>u atY]vsYk]>YÊin]yi n]g>uEk]viÙiEÙÄu `<uEÎÔÞ
t]yi vÎu. AyiÙYm]kuEá]E<Äuh ti>iec{<uÎÔ]emÎu
vic]>ic{]f[ `<uÎÔiyt[. `ÜiÙuh k]>Y]ß>go>vh nimiÊh
atu x]Dic{iÙ}. AyiÙYh k<iÇtieû EsSm]f[ k]RÊikÏÔi
yil ti>iec{<uÎÔiyt[. AyiÙYÊinu mÉ]RÒ]Ùyil
`<uÎÔidRsnh k<iÄ]N x]DiÄ]Çtu nimiÊh ti>umnÓil
ax]m]nY kuf[ÚitmuÞ]yi. atin]l O>u divxh klpic{[
O>]šyc{u náY]ti>iey ti>umuáil v>uÊi "|o kÎim]xÊil
AyiÙYÊinu nmuÄ[ avieT vÎu dRsnh nTÊ]N x]Dic{iÙ}.
aTuÊ (tuÙ]m]xÊil) AyiÙYÊiÎu vÎu dRsnh nTÊf
emÎ]f[ vic]>iÄuÎt[. aÎu kÎim]xÊil AyiÙYÊinu
ptivuÔ viEsSÆešÙ}]h avieT \Þ]yi>iÄfh. atiEÙÄu
viEsS]l EvÞiv>uÎ ecÙvinu kfÄyc{]l pfmvieTniÎu
tEÎÄ]h" `Îu klpic{u. náY]ti>i klpnEp]eÙ nTÊi
ek]Ô]emÎu xÐtiÄukyuh azpk]>h nTÊukyuh ti>umnÓu
ek]Þu `<uÎÔi `Ù}]h tZÄFp]RÊu xEß]SiÄukyuh
náY]ti>iyueT kfÄiN zpk]>muÔ pfh klpic{yy[Äukyuh
e`tiHYm]Ù
128
ecy[tu. aTuÊek]Ù}vuh kÎim]xÊieÙEÏ]eÙteÎ tUÙm]x
ÊieÙ AyiÙYvuh AEG]SiÄfemÎuh klÏiÄukyuh
náY]ti>i azpk]>h nTÊukyuh kfÄnux>ic{uÔ pfh
klÏic{u ek]TuÄukyuh ecy[tu. aÆen ~t]nh ek]Ù}h
nTÄukyuh k]ÙzkEmf atu ptiv]yiÊI>ukyuh ecy[tu.
|EÏ]<uh avieT kÎi, tuÙ]h >Þu m]xÆšieÙ AyiÙYvuh
EG]Sic{u v>uÎuÞ[. `Î]l |EÏ]L kÎim]xÊieÙ AyiÙY
EÊÄ]L Ekmm]kuÎt[ tuÙ]m]xÊieÙ AyiÙYm]f[. k]<[c
Ä]>uh kc{vTÄ]>uh mÕuh aDikh vÎukUTuÎtuh nTv>vDik
muÞ]kuÎtumÎ]f[. atu mH]B]gYniDiy]yi>uÎ mH]>]j]vu
ti>umnÓuek]Þ[ klpic{u niþyic{t]ytu ek]Þ]yi>iÄ]h.
|ni |y{ieTyuÞ]y ciÙ viEsSÆLkUTi pry]h.
|et<utuÎ w]N |Ä<iÇ vZþikm]xÊil O>u divxh
Ek]ÈyÊuÔ m]nYn]y O>u zkix[tY]niyueT vIÈil O>u
k]>Yvs]l Ep]yi>uÎu. aEÏ]L A mnuSYN `EÎ]T[, "x]Er
|vieT O>ÛutmuÞ]yi>iÄuÎu. "mÉ]RÒ]Ù m]H«Yh" `Î
tÙeÄEÈ]TukUTi x]R `<utiytuh, 'B]S]Ep]Sifi' m]xikyil
EcRÊu zpxiÍeÏTuÊiyi>uÎtum]y EÙKnh v]yic{EÏ]L |t]
|o muÕÊu nilÄuÎ piÙ]viEMl cÄyuÞ]y]l AdYmuÞ]
kuÎ cÄ mÉ]RÒ]ÙyiEÙÄu ek]TuÊyEc{y[Ä]emÎu w]N
mnÓil vic]>ic{u. |t] |EÏ]L |tiEMl n]Ùu cÄ \Þ]yi
>uÎu. |o piÙ]vu k]y[Ä]nuÔ k]Ùh k<iÇiÈu vše>Ä]Ùm]yi
`Î[ |tu kÞ]lÊeÎ ariymEÙ}]. |tiEnÄ]L zp]yh kurÇ
piÙ]vukL |vieT Ever aW]ruÞ[. av k]y[c{utuTÆIÈ[ `Èuh
pÊuh ek]Ù}h vItm]yi>iÄuÎu. |o piÙ]viEMl |tinu muá[ O>u
cÄEp]Ùuh O>iÄÙumuÞ]yiÈiÙ}. |Æen w]en]>u v<ip]Tu
niþyic{u `Îuh, mÉ]RÒ]ÙyiEÙÄu cÄ ek]TuÊyc{u `Îuh,
wÆšueT kUÈuk]>riÇ]l `eÎ p>iHxiÄuh. |Æen
\Þ]yi>iÄuÎ ØitiÄ[ cÄ ek]TuÊyy[Ä]etyi>iÄuÎt[
s>iyumÙ}. atuek]Þ[ `ßuEvÞu `Îu xhsyiÄuÎu" `Îu
pryukyuh, AdYm]yi \Þ]y cÄ `eÎ k]fiÄukyuh ecy[tu.
e`tiHYm]Ù
129
aEÏ]L w]N, "|o cÄy[Äu n]ÙuEpR kÞu niþyiÄuÎ
viÙyuh, viv>Êin[ Oe><uÊuhkUTi gU™m]yi O>]šueT pÄl
ek]TuÊu mÉ]RÒ]Ù náY]ti>iyueT aTuÄl `Êic{uek]Tu
Ê]l mti. avieT zkix[tY]nikšuh muHÐdIy>uh mÕuh |Æen
>HxYm]yi |EÏ]<uh v<ip]TukL ek]TuÊyy[Ä]ruÞ[" `Îu
mrupTiyuh prÇu.
|tu kUT]et |y{ieTteÎ O>u xhgtikUTiyuÞ]yi.
`eßÎ]l, EdvxVh kÐISfr]ÏIxil O>u \EdY]gm]yi
ti>uvnßpu>Êu t]mxiÄuÎ `h.`. bi>udh ÙBic{iÈuÔ O>u
m]H]nuh, "B]S]Ep]Sifi" m]xikyilEc{RÊi>uÎ EmlÏrÇ
EÙKnh v]yiÄukyuh, O>u k]>Yh x]DiÄuÎtin]yi mÉ]RÒ]Ùyi
EÙy[Ä[ O>u v<ip]Tu niþyiÄukyuh, k]>Yh \TN x]DiÄukyuh,
pfh ayc{uek]TuÊu v<ip]Tu nTÊiÄukyumuÞ]yi. v<ip]Tu
nTÊuÎtinuÔ pfh ayc{uek]TuÄuÎtin[ náY]ti>iyueT
EmlviÙ]xh ariyic{u ek]TuÄfemÎ[ A \EdY]gØN
AvsYeÏTuky]l atriyic{uek]TuÊtuh |et<utuÎy]L
teÎy]f[.
e`tiHYm]Ù
130
99. O>u xV]miy]>ueT s]ph.
ti>uvit]hkUriÙuÔ BgvtiEÑztÊil zpœmgfnIym]yi>i
ÄuÎ kum]>nÙ}UR k]RÊY]ynIEÑzth kum]>en (xuzbªfY
xV]miey) zptiæiÄfemÎu vic]>ic{[ O>u Ec>m]Nep>um]š]f[
|dhzpœm]yi pfiyic{etÎuh kum]>en zptiæiÏiÄ]n]yi
pfiyic{tuek]Þ]f[ A EÑztÊinu "kum]>nÙ}UR" `Îu n]mh
xiÍic{etÎuh mÕumuÔ e`tiHYÆL zpxiÍÆš]fEÙ}]. A
EÑzth pfik<iÏic{ Ec>m]Nep>um]LÄu mZgy]viEn]dÊil
vše> zBmmuÞ]yi>uÎu. atin]ÙEÌHh kum]>nÙ}UR EdsÊu
t]mxic{i>uÎ k]ÙÊ[ O>u divxh etÔkh kuÎiNpurÊu n]y]Èi
n]yiEp]yi. ~Õum]nURÄuh kum]>nÙ}URÄuh mEÍYyuÔ "etÔkh"
aÄ]ÙÊu vÙiy vnzpEdsm]yi>uÎu. A vnÊil aÎ[ puÙi,
kTuv, pÎi, mutÙ]yi ciÙ k]ÈumZgÆL \Þ]yi>uÎtin]Ù]f[
Ec>m]Nep>um]L EvÈy[Ä[ aEÆ]ÈuEp]yt[. avieT ecÎu
Ec>m]Nep>um]L anuc>M]e>eÄ]Þu k]TišÄukyuh EpTic{u
p]yuÎ du¨mZgÆeš Ù]Ä]Äi evTievc{u tuTÆukyuh ecy[tu.
ep>um]šueT anuc>M]R k]TišÄuÎ Ek]Ù]HÙvuh evTi
kšueT sévuhEkÈu xmIpzpEdsÊ[ O>iTÊu EmÇuek]Þu niÎi
>uÎ O>u psu vi>Þu k]ÈiEÙÄu p]Çukyri. mZgEy]lx]Hh
ek]Þ[ mtimrÎu niÎi>uÎ ep>um]L O]TuÎ psuvien k]ÈumZg
m]efÎu etÕiÍ>ic{u evTievy[Äukyuh evTiEyÕu psu m>f
EvdnEy]TukUTi k>Çuek]Þu kurc{udU>hkUeT O]Tiytieû EsSh
niÙÊu vIfu k]Ùuh eekyumTic{u ÑfÊil c]kukyuh ecy[tu.
psuvieû séh EkÈiÈu xhsyh Et]Îuky]l piÎ]eÙ ecÎu
En]ÄiyEÏ]L teû evTiEyÕu cÊtu psuv]efÎriÇ[
Ec>m]Nep>um]L vše> vYxnic{u. \Ten aEÌHh n]y]Èu mti
y]Äi kum]>nÙ}URÄuteÎ mTÆiEÏ]kukyuh ecy[tu.
anß>h Ec>m]Nep>um]L \BykuÙp>isuÍM]>uh >]g
EdVS]di>Hi>M]>uh Evds]x[zt]dinipufM]>um]y aEnkh mH]
zb]ªfe> kum]>nÙ}UR EÑztxÎiDiyil v>uÊi O>u xB
e`tiHYm]Ù
131
kUÈieÄ]Þ[ tniÄ[ pÕiy abÍeÊ pþ]Ê]ppURv{h A
zbªxdÓil ariyiÄukyuh tEÌ]Sp>iH]>]RËh `eßÜiÙuh
zptiviDi klpiÄfemÎ[ aEpÑiÄukyuh ecy[tu. A
mH]zb]ªfe>Ù}]v>uh kUTiy]EÙ]cic{[ A psu kiTÎu m>ic{
ØÙÊu O>u EÑzth pfiyic{u viÿuzptiæ nTÊiÄukyuh A
EÑztÊil nitYnid]nh, m]xviEsSh, \lxvh, AÈviEsSh
mutÙ]yvky[Äu EvÞuÎiTEÊ]šh vx[tuvkkL ptic{u
ek]TuÊiÈ[ A EdvxVh xkÙ vx[tuÄEš]Tu kUTi mH]
zb]ªfRÄu d]nhecy{ukyuh yœ]viDi ghg]x[n]nvuh Extu
x[n]nvuh nTÊukyuh ecy[t]l |o Eg]HtY Ed]Sh tI>u
emÎuh viDic{u. ep>um]L atnux>ic{u EÑzth pfiyuh
viÿuzptiæyuh nTÊiÄukyuh EdvxVÊiEÙÄu nitYnid]n]di
kLÄu EvÞuÎ vx[tuÄL ptic{uek]TuÄukyuh ecy[ttieû
EsSh aveyÙ}]hkUTi d]nh ecy[v]n]yi zsmic{til
O]fßu>uÊ[, kum]>nÙ}UR, kiTÆUR, k]Tmuri `ÎI zg]mÄ]>]>uh
A d]nh v]Æuv]N v<ieÏÈiÙ}. pieÎ ep>um]L mInc{il
Ê]ÙUÄil puÙiyÎUR `Î EdsÊuh Ek]Èyh t]ÙUÄil
p]ráu< EdsÊum]yi t]mxic{i>uÎ n]lpÊi>ÞiÙ}Ä]RÄyi A
EdvxVh xRv{vx[tuÄ]Eš]TukUTi d]nh ecy[tiÈ[ tIRËx[n]n
Êin]yi Ep]yi. |o d]nh v]ÆiyvR EmlÏrÇ n]Ùu
zg]mÆšiÙumuLeÏÈv>Ù}]yi>iÎuevÜiÙuh avR n]lpÊi>ÞiÙ}
Ä]>uh p>x[p>h |fÆ>uh Evd]RHM]>um]yi>uÎu. av>il
zp]D]nYh ecÐuÞ, pic{kEÒ>i `ÎI >ÞiÙ}Ä]RÄ]yi>uÎu.
atin]l avRÄu Ec>m]Nep>um]L "pfiÄR" `Î Ø]nhkUTi
klpic{uek]TuÊiÈ]f[ tIRË]TnÊinu Ep]yt[. tÎimiÊh
aÄ]Ùh mutl ave> `Ù}]v>uh ecÐuÞÏfiÄe>Îuh
pic{kEÒ>iÏfiÄe>Îuh prÇu tuTÆukyuh etÔkh EdvxVh
ÙBic{tiEn]TukUTi A n]lpÊi>ÞiÙ}Ä]>uh A EdvxVÊieÙ
\o>]šM]>]yiÊI>uky]l av>il ciÙR av>ueT |Ù}ÆL
etÔkh EdsEÊÄu m]Õi Ø]piÄukyuh Øi>v]xh avieT
y]Äukyuh ecy[tu. pEÞteÎ QhBuh aHÜ]>vuh D]>]šm]yiÈu
Þ]yi>uÎu avRÄu \o>]Fm Ø]nhkUTi kiÈiyEÏ]E<Äuh
e`tiHYm]Ù
132
av>ueT gRv{h stgufIBvic{u. kum]>nÙ}UR EdvxVh \o>]Fm
Ey]gÄ]>uh tÆšuh tuÙYM]>]efÎu avR B]viÄukyuh
p>xYm]yi pryukyuh ecy[ti>uÎu. `Î]l av>Æen B]viÄu
kyuh pryukyuh m]ztmÙ}, EdvxVh k]>YÆešÙ}]h vše> Bhgiy]yi
nTÊiek]Þi>iÄukyuh ecy[ti>uÎu.
|ni |vieT meÕ]>u EÑztÊieû \ÛveÊÄuric{ukUTi
xVlph prEyÞiyi>iÄuÎu. O>iÄl O>u viÙVmhgÙÊu xV]miy]R
(viÙVmhgÙÊu xV]miy]M]R pÙ k]ÙÆšiÙ]yi pÙ>uÞ]yi>uÎu
vEzt) vTÄuniÎu etEÄ]Èu jÙm]RÅm]yi ep]y[eÄ]Þi>uÎ
EÏ]L Eván]Èu k]yÙiL k<uEÄ]l kuÊiy O>u ØÙÊu >¬h
ep]Æiv>uÎt]yi kÞu. Et]fiÄ]>N A viv>h xV]miy]e>
zgHiÏic{u. \Ten xV]miy]R "avieT `eßÜiÙuh viEsSh k]fuh,
Et]fi avieT niRÊuk" `Îu prÇu Et]fi niRÊiÄukyuh
evÔÊil c]Ti muÆi tÏiEn]Äukyuh ecy[tu. aEÏ]L
xV]miy]>ueT eekyil O>u kZÿvizgHh kiÈi. xV]miy]R
atuek]Þu pieÎyuh Et]fiyil kyri kurc{ukUTi etEÄ]Èu
Ep]yi. aEÏ]L xV]miy]RÄu mUztvixR´nh ecy{femÎu
Et]Îuky]l Et]fi k>y[ÄTuÏiÄuv]N klpic{u. Et]fiÄ]>N
atnux>ic{[ Et]fi ki<EÄ k>y[ÄTuÏic{u. \Ten xV]miy]R
zsIkZÿvizgHvuh ky{ieÙTuÊuek]Þ[ k>y[ÄirÆi. bihbh
ky{ilevc{uek]Þu mUztvixR´nh ecy{uÎtuh, EdvvizgHh
evruh niÙÊuevy[ÄuÎtuh yu¬mÙ}. atin]l `ß]f[
EvÞetÎu vic]>ic{u xV]miy]R k>y[eÄÙ}]h En]ÄiyEÏ]L
Et]fiÄTvilniÎu xVlÏh akÙÊ[ O>u v]RÏ[
|>iÄuÎt]yiÄÞ[ atieû aTuÄl ecÎ[ bihbh A
v]RÏinkÊu evc{iÈu mUztvixR´nvuh socvuh mÕuh k<ic{u
vIÞuh bihbemTuÄ]n]yi ecÎu En]ÄiyEÏ]L v]RÏinuh
bihbÊinuh EkTuv>uÊ]et |šÄieyTuÄuv]N nivZÊiyi
Ù}]Ê viDÊil bihbh v]RÏinkÊu višÄiÏiTiÏic{tuEp]eÙ
kUÈiEc{RÊi>iÄuÎt]yi k]fuky]l xV]miy]RÄu vÙiy
vic]>m]yi. y]et]>u EkTumiÙ}]Êtuh ÙÑfem]Êtuh O>u
e`tiHYm]Ù
133
xumUHURÊÊil O>u \ÊmØÙÊu zptiæiÄ]N Ey]gYvum]y
bihbÊinu EkTuv>uÊuÎtu k¨vuh anYeû v]RÏu
tÙ}ieÏ]ÈiÄuÎt[ anY]yvum]ky]l |vieT `ß]f[ ecEy{Þ
etÎu vic]>ic{u xV]miy]R |ti kRÊvYt]mU™n]yi aÆen
niÎ xmyh O>u mnuSYN avieT ecÎu xV]miy]e> kÞu
vàic{tieûEsSh xV]miy]R viSÉn]yi avieT nilÄuÎtieû
k]>femeßÎu Ec]diÄukyuh xV]miy]R viv>emÙ}]h A
mnuSYen zgHiÏiÄukyuh ecy[tu. \Ten A mnuSYN "ti>umnÓu
ek]Þ[ |tienÄuric{[ OÈuh vic]>eÏETÞ. |o v]RÏuh
|ti>iÄuÎ ØÙvuh aTiyeû vky]f[. |viTueÊ |¨hEp]eÙ
`ßu ecy{uÎtinuh aTiynu viE>]DmiÙ}. |ni `ß]f[ |vieT
ecEy{ÞetÎ[ AEÙ]cic{u tIRc{eÏTuÊ]h. v]RÏuh bihbvuh
|EÏ]L |vieTÊeÎ |>iÄeÈ. aTiyN |vieT k]vÙin[
Ašukešy]Äi xUÑic{uek]Ô]h. ti>umnÓuek]Þ[ tlÄ]Ùh
|vieT aTuÊuÔ xV]miy]R mÚÊieÙ<uÎÔi t]mxiÄukyuh
|vieTyuÔ xV]miy]M]E>]TukUTi |tienÄuric{[ AEÙ]ciÄukyuh
ecy[t]l ek]Ô]emÎ]f[ aTiynu Et]ÎuÎt[. |vieTyuÔ
xV]miy]RmÚh tZÒivEp>URmÚÊieÙ kI<UT]yiÈuÔt]f[" `Îu
prÇu. atuEkÈ[ xV]miy]R"bihbh |vieT evEc{ÄuÎt[
yu¬emÎu Et]ÎuÎiÙ}. |vieT aTuÊuteÎ O>u xV]miy]R
mÚmuÔ ØitiÄu bihbh tlÄ]Ùh v]REÏ]TukUTi piTic{[ avieT
ek]ÞuEp]yi xUÑic{u evy[Äukyuh piÎITu EvÞt[ |vieTyuÔ
xV]miy]M]E>]TukUTi AEÙ]cic{u tIRc{y]Äukyuh ecy[t]l
ek]Ô]emÎ]f[ `eû AzgHh. pEÑ |o v]RÏu piTiec{TuÊu
ek]ÞuEp]k]N zb]ªfRteÎ Evfh. bihbÊinu tlÄ]Ùh
O>u pufY]Hh k<ic{[ |ÎuteÎ pUj tuTÆiy]l ek]Ô]emÎuÞ[.
|o v]RÏ[ piTiec{TuÊu ek]ÞuEp]kuv]N n]Ù]šil kurÇ]l
mtiy]vuemÎu Et]ÎuÎiÙ}. aztyuh mÙy]šzb]ªfe> |o
diÄil kiÈuEm], `Eß]? OÎEnVSic{]l ek]Ô]h" `Î>uši
ec{y[tu. \Ten v]RÏieû \TmØn]y mnuSYN, "mÙy]šzb]ªfR
n]EÙ] `EÈ] EvfemÜiÙuh xV]miy]R mÚÊiÙuÞ]yi>iÄuh.
e`tiHYm]Ù
134
aTiyNteÎ Ep]yi višic{uek]Þuv>]h" `Îu prÇ[ avieT
niÎu Ep]yi.
A mnuSYN Ep]ytieûEsSh xV]miy]R "Ood]>YniDiy]y
|o mnuSYN A>]f[? |y{]šueT Øiti ~tu zpk]>m]f[?" `Îu
ciÙE>]Tu Ec]dic{u. aEÏ]L avieT niÎi>uÎvR, "|o mnuSYN
|o EdsÊuÔ zpD]nM]>]y n]yM]>il O>]š]f[. |vR Ø]n
m]nÆšuh mÕumuÔ pu>]tn trv]Èuk]>uh vÙiy Dnv]M]>uh
Ey]gYM]>um]f[. kuÎÜ>i `Î]f[ vIÈuEpR kuÎÜ>i
EmEn]Nm]e>Î]f[ |ve> x]D]>fy]yi prÇuv>uÎt[. |o
zpEdsÊuÔ miÄ niÙh pu>yiTÆšuh av>ueT vky]f[. avR
`eßÜiÙuh prÇ]l xÐtiÄ]Êv>]yi |o EdsÊ]>umiÙ}."
`Îuh mÕuh xV]miy]e> zgHiÏic{u. aEÏ]E<Äuh kuÎÜ>i EmEn]N
v]RÏu ekÈieyTuÄ]nuÔ tÞuh kyruemTiÏic{u n]Ùu náU>i
m]e>yuhek]Þ[ avieT `ÊiÄ<iÇu. A n]Ùu náU>im]>il
O>]L pic{kEÒ>iÏfiÄ>]yi>uÎu. aEÌHh tEÙdivxhteÎ
eedvgtY] xV]miy]R mÚÊil vÎuEcRÎi>uÎu. aEÌHh nÙ}
EdHbÙmuÔ Aš]yi>uÎu. v]RÏieû mukšil etÄuvTÄ]yi
tÞuevc{u ekÈi. mUÎu náU>im]RkUTi tÞieû vTEÄÊÙyuh
etEÄÊÙ pic{kEÒ>iÏfiÄR tnic{uh piTiec{TuÊu. aEÏ]L
xV]miy]R etEÄÊÙ pfiÄR tnic{u piTic{tuek]Þu
pfiÄRÄu etEÄÊÙÏfiÄR `ÎukUTi O>u EpR |>iÄeÈ
`Î[ a>ušiec{y[tu. aÆen aÎumutl aEÌHÊin[
etEÄÊÙÏfiÄR `ÎukUTi O>u n]mh xiÍic{u. `ÜiÙuh
aDikh zpxiÍi pic{kEÒ>iÏfiÄe>ÎuÔ p<y Ep>inu
teÎy]f[.
v]REÏ]TukUTi bihbh xV]miy]R mÚÊil ek]ÞuecÎtieû
EsSh aWuEpRkUTi pufY]Hh k<ic{[ aÎumutl teÎ
bihbÊiÜl pUj tuTÆi. \Ten xV]miy]R |o viv>ÆešÙ}]h
aÎu n]Tuv]fi>uÎ etÄuhkUR >]j]vieû EpRÄu
`<utiyyy[Äukyuh aTuÊ divxhteÎ >]j]vu p>iv]>xEmth
avieT `Êukyuh epeÈÎu aáÙhpfiyuh zptiæyuh kÙsvuh
e`tiHYm]Ù
135
nTÊiÄukyuh ecy[tu. xV]miy]R En]ÄiyEÏ]L v]RÏi>iÄuÎ
t]yi AdYh kÞ ØÙÊuteÎy]f[ aáÙh pfiyic{t[. A
pu>yiTh kuÎÜ>iEmEn]eû vky]yi>uÎu. aáÙh pfiyiÄuÎ
tin]yi aEÌHh A ØÙh viÙ v]Æ]et xxEß]Sh
viÈuek]TuÊu. zsIkZÿxV]miey avieT zptiæic{t[ A
v]REÏ]TukUTiÊeÎy]f[. atin]l EÑztÊinu ti>uv]RÏ[
`Îu n]mh xiÍic{u. piÎIT[ A EdsÊinuh A Ep>uteÎy]yi
ÊIRÎu. bihbh zptiæiÄ]N v]REÏ]TukUTi `TuÊuek]Þu
Ep]yEÏ]<uh etEÄÊÙ piTic{t[ etEÄÊÙÏfiÄR teÎy]f[.
zptiæ nTÊiytu v]x[tvÊil viÙVmhgÙÊu xV]miy]>]yi
>uÎuevÜiÙuh tzßiyueT Ø]nh vHic{t[ Bzdk]šimÕÏÔi
náU>iÏT]yi>uÎu.
zptiæyuh kÙsvuh k<iÇu n]Ù]h kÙsdivxh tzßiyuh
etÄuhÄUR >]j]vuh viÙVmhgÙÊu xV]miy]>uh ti>uv]RÏil
xV]miy]>uh kuÎÜ>i EmEn]nuhkUTi EmÙ]l nTEÄÞuÎ
EÑztk]>YÆešÙ}]h niþyic{u."|et]>u aTiyßi>EÑztm]yi>i
Äfh. \S®pUj ptiv]yi ~<> n]<ik evšuÏinu k<iyfh.
pßI>TipUj, \c{ÏUj mutÙ]ytinuh En>nIÄh v>uÊ]N p]TiÙ}.
`Îu m]ztmÙ}, zgHfxmyÊuteÎ O>u pUj viEsS]l
nTÊfh. atin[ zgHfpUj `Îu n]mm]yi>iÄfh. EÑzt
k]>YÆL nTÊ]nuÔ zpD]n cumtÙ `Îuh kuÎÜ>i EmEn]eû
vIÈil aÎÎu mUÊy]L nTÊfh. A \EdY]gØeû EpR vÙiy
EmEn]N `Î]yi>iÄfh. `Îuh t]m>ÏUek]Þu Edvnu
puS[p]²Ùi Evfh. EÑztÊilpUj]k]>YÆLÄu En>nIÄh
v>]ti>iÄuÎtin[ aÎÎu xV]miy]RmÚÊiÙuÞ]yi>iÄuÎ
xV]miy]M]>uh zpEtYkh mnÓuevy[Äfh. EÑztÊiEÙÄ[ eny{[,
sRÄ>, a>i, t]m>ÏUv[ mutÙ]yi `eßÜiÙuh AvsYeÏÈ]l
xV]miy]RmÚÊil niÎu ek]TuÄfh. EÑztÊil O>u divxeÊ
pUj]dikLÄu EvÞuÎ xkÙ x]DnÆšuh xd] mÚÊil
ty{]r]Äivc{i>iÄfh. pUj]dikLÄu EvÞuÎ x]DnÆL
vI<[ckUT]et vÙiy EmEn]eû A¡zpk]>h EsK>ic{u ek]TuÄu
e`tiHYm]Ù
136
Îtin[ etEÄÊÙ (etÄuhtÙ `Îuh ciÙR pry]ruÞ[)
pfiÄe> cßi>Ä]>n]yi niymiÄfh. |vieT AÞuEt]ruh
EmTÓhzk]ßiÄu ek]TiEyri pÊudivxeÊ \Xvh Evfh.
\Xvk]ÙÊu Edven `<uÎÔiÄuÎtieûy muÎil etEÄÊÙ
ÏfiÄRkšBh pUsi, kÈiyuh kvfiyumuTuÊ[, O>u vTiyuh piTic{[
akáTi ExviÄfh. |o EdsÊuÔ n]yM]>ueT epFkuÈikšueT
t]ÙiekÈukÙY]fÊinu muá]yi v>uÎ \Xvk]ÙÊ[ `<uÎÔ
Êieû muáil ave>eÄ]Þu viševTuÏiÄfh. \Xvh
ek]TiEyruÎtinu muá]yi |o EdsÊuÔ pu>kešÙ}]h ekÈi
Emc{il k<iÏiÄfh. ek]TiEyÕun]L O>]ney mtiÙ[ÄkEÊÄ[
O]Tic{ukyÕfh" `Îuh mÕum]f[ avRniþyic{t[. |o
vky[eÄÙ}]h EvÞuÎ vx[tuÄL etÄuhkUR>]j]vu EdvxVÊi
EÙÄu ptic{uek]TuÊu. |Æen avieT EvÞuÎetÙ}]h ~RÏ]Tu
ecy[ttieû EsSh viÙVmhgÙÊu xV]miy]R aviThviÈ[ Ep]vu
kyuh ecy[tu. aÎu niþyic{ cÈzpk]>m]f[ |EÏ]<uh
ti>uv]RÏil EÑztk]>YÆL nTÊiyuh nTÎuh Ep]>uÎ
etÎ]fu evc{i>iÄuÎt[. k]ÙEBdh ek]Þu xVÙ[ph ciÙ
EBdgtikL vÎiÈieÙ}ÎumiÙ}.
|Æen ~t]nuh k]Ùh k<iÇEÏ]L etEÄÊÙ
ÏfiÄRÄu ti>uv]RÏilniÎ[ O>u xV]miy]e> Ñfic{u tniÄu
kUTi \o>]úyuÔ etÔkh EÑztÊil ek]ÞuEp]yi O>u
BiÑymZEtÊu nTÊfemÎ[ O>u Em]Hh Et]Îukyuh A viv>h
O>u divxh xV]miy]>ueT aTuÄl ariyiÄukyuh ecy[tu.
pfiÄR EÑztÊieÙ O>u Ej]ÙiÄ]>nuh xV]miy]>ueT
|¨num]yi>uÎtin]l xV]miy]R at[ xxEß]Sh xÐtic{u.
pieÎ pfiÄR atien]>u divxh niþyiÄukyuh EvÞetÙ}]h
vÈh kUÈukyuh ecy[tiÈu viv>h xV]miy]e> ariyiÄukyuh
niþitdivxh >]vieÙ xV]miy]R etÔkh EÑztxÎiDiyil
`Êukyuh ecy[tu. m]DYàinh k<ic{u xV]miy]R ecÎEÏ]E<Äuh
BiÑy[Ä[(BÑfÊin[) `Ù}]h k]Ùm]yi>uÎu. evy[Ä]nuh
višá]nuh zpD]nm]yi pic{kEÒ>iÏfiÄR teÎy]yi>uÎu.
e`tiHYm]Ù
137
aEÌHeÊ xH]yiÄ]N ecÐuÞÏfiÄ>umuÞ]yi>uÎu. EsSh
n]Ù[ptiÙ}Ä]RÄuh |o xV]mieyÄuric{u vše> pu¢m]yi>uÎ
tin]l av>]>uh y]et]Îuh \X]HiÄ]n]yi Ep]yiÙ}.
`Îum]ztmÙ}, avRxV]miy]e> kuEreÒ p>iHxiÄukyuh ecy[tu.
atu p>xYm]yiÈÙ}]yi>uÎuevÜiÙuh xV]miy]>riy]etyi>uÎiÙ}.
`ÜiÙuh pic{kEÒ>iÏfiÄ>]fEÙ}] teÎ Ñfic{etÎu vic]>ic{[
xV]miy]R BiÑy[Äu ecÎi>uÎu. pic{kEÒ>iÏfiÄR mury[Ä[
O]E>]Îu višáieÄ]TuÊu tuTÆi. BiÑy[ÄuÔ viBvÆšil
zpD]nm]yiÈuÞ]yi>uÎt[ evšiß]L(mTßÊ]L) ek]ÞuÔ
`>iEÒ>iy]yi>uÎu. etÔkh EdsÊu evšiEWáu D]>]šm]yi
ÈuÞ]yi>uÎtin]l atieû t]L ek]ÞuÔ `>iEÒ>i D]>]š
m]yiÈuÞ]Äiyi>uÎu. |o t]L ek]ÞuÔ kri xV]miy]RÄ[ OÈuh
|¨mÙ}]yi>uÎu. `Îu m]ztmÙ}, |o t]Lek]Þu pušikUÈ]et
`ß[ kriyuÞ]Äiy]Ùuh ec]riyukyuh ecy{uh. xV]miy]RÄu
BiÑy[Äu(BÑfÊin[) `eß]>u pd]RËh ek]ÞuecÎu višái
y]Ùuh EveÞÎuh mtieyÎuh pry>uetÎuh višáuÎvyil
y]et]Îuh EsSic{uvy[Ä>uetÎum]f[ zpm]fh. atin]l |o
t]eš>iEÒ>i višá]N ek]ÞuecÎiÈu xV]miy]R OÎuh miÞiyiÙ}.
A \pzdvh AdYEm tI>eÈ `Î[ vic]>ic{u xV]miy]R A `>iEÒ>i
mu<uvnuh ÑfÊil BÑic{u tIRÊu. atukÞiÈu xV]miy]RÄ[
t]eš>iEÒ>i ~Õvuh |¨m]efÎu niþyic{u pfiÄR pieÎyuh
višái. xV]miy]R atuh O>uviDÊil tiÎu tIRÊu. |Æen
pieÎyuh pieÎyuh višái višái avieTyuÞ]Äiyi>uÎ
`>iEÒ>i mu<uvnuh pfiÄR xV]miy]e> kuTiÏic{u. aEÏ]E<Äuh
xVmiy]RÄuÞ]y buÍimuÈ[ `ztm]ztemÎu prv]N zpy]xh. BiÑ
k<iÇu eekk<uki kuÙuÄu<iÇiÈuh xV]miy]RÄ[ v]yieÙ
ec]ric{il m]riyiÙ}. AkÏ]eT xV]miy]R x]m]nYÊiÙDikh
viSmic{u.
BiÑymZEtÊu k<iÇtieû]EsSh dÑify]yi. xV]mi
y]RÄu dÑify[Äu vx[ztvuh yœ]s¬i pfvuh cuÄuh
kTuÄyuh kUTi av>ueT muáilevc{u nmx[Ä>iÄuky]fu ptiv[.
e`tiHYm]Ù
138
vx[ztvuh pfvuh mÕuh k]<[cevy[ÄuÎtu BiÑ nTÊiy
ALm]ztEm ptivuÔuevÜiÙuh nmx[Ä>iÄ]N A ØÙÊuÔ
zb]ªfe>Ù}]h ecÙ}uky]f[ ptiv[. |vieT nmx[Ä>iÄuÎtin[
pic{kEÒ>iÏfiÄ>uh ecÐuÞÏfiÄ>uh m]ztEm \Þ]yi>uÎuÔU.
atin]l dÑif k<iÇEÏ]L xV]miy]R anuzgHiÄuÎtinu
pk>h spiÄuky]f[ ecy[tt[. teÎ mTßÊ]L tIÕi viSmiÏic{
pic{kEÒ>iÏfiÄRÄuh atinu xH]yic{ ecÐuÞÏfiÄRÄuh
zb]ªfYmiÙ}]t]yiEÏ]keÈ `Îuh etÔkh EdsÊu mTßEcáu
kišuRÄ]ety]yiEÏ]keÈ `Îuh DiÄ]>ikš]y mEÕ n]Ù[ptiÙ}
Ä]>uh k]ÙzkEmf Ñyic{u n]m]vEsSM]>]yiEÏ]keÈ `Îum]
yi>uÎu xV]miy]>ueT s]ph. |o s]ph s>iy]yi PÙic{u.
xV]miy]>ueT s]ph nimiÊh mÕuÔ zb]ªfR kUÈÊilÄUT]et
y]vuknimiÊh pic{kEÒ>iÏfiÄ>uh ecÐuÞÏfiÄ>uh kuTuhb
xHith O>uvk aáÙv]xikešEÏ]eÙ aß>]šj]tiÄ]>]yi
ÊIRÎu. etÔkh EdsÊ[ |Îuh mTßEcá[ kišuRÄuÎiÙ}.
DiÄ]>ikš]y n]Ù[ptiÙ}Ä]>uh k]ÙzkEmf nsic{u n]m]vEsS
M]>]yiÊI>ukyuh ecy[tu. aeWÈu ek]Ù}h muáu ecÐuÞ
ÏfiÄ>ueT kuTuhbh anYhniÎu.
xV]miy]Rspic{yuTen pic{kEÒ>iÏfiÄR s]pEm]ÑÊi
nEpÑiÄuky]l xV]miy]R "AeÈ, pfiÄ>ueT kTvil AÕil
O]>u v>uÎ k]ÙÊu niÆšueT s]ph tIRÎu niÆLÄu
zb]ªfYmuÞ]kuh" `Î>ušiec{y[tu. pic{kEÒ>iÏfiÄ>ueT |Ù}h
Ek]Èyh t]ÙUÄil vijypu>h pkutiyil p]ráu<EdsÊu
ekof]erÎukUTi Ep>uÔ mInc{iÙ]Õieû vÄÊ]f[. avieT
|tuve> O]>u vÎu tuTÆiyiÈiÙ}.5
5 1947 lO]>u vÎu. pfiÄRzb]ªfnuh Ayi.
pic{kEÒ>iÏfiÄ>ueT kuTuhb
Êil |EÏ]L EksvN `Îu Ep>]yiÈ[ O>u pu>uSN m]ztEmyuÔU.
ay]LÄ[ |EÏ]L zp]yh `FpeÊ]Îu vyÓ]yiÈuÞ[.
atin]l av>ueT kTvil O]>u v>uÎtinu muá[ A kuTuhbvuh
anYh niÎuEp]kuemÎuÔtinu xhsymiÙ}.
e`tiHYm]Ù
139
etÔkh EdvxVÊieÙ \o>]šM]R miÄv>uh anYhniÎ
tieûEsSh EsSmuÞ]yi>uÎvR A EdvxVh kum]>nÙ}UR
EdvxVÊiEÙÄu viÈuek]TuÊu. kum]>nÙ}UREdvxVÄ]R at[ A
EÑztÊieÙ O>u Ej]ÙiÄ]>n]y vÈÏÔi mUÊtin[ ek]TuÊu.
|EÏ]L A viÿuEÑzth vÈÏÔi mUÊtieû vky]yiÈ]fi>i
ÄuÎt[.
e`tiHYm]Ù
140
100. puÙ}EÜ]ÈunáU>i
pÞ[ zbiÈIS[ mÙb]ril tšiÏráinu xmIph (`Î]f[
EkÈiÈuÔt[) puÙ}EÜ]eÈÎu zpxiÍm]yiÈ[ O>iÙ}muÞ]yi>uÎu. A
|Ù}Ê[ O>uk]ÙÊ[ O>u náU>iyuh aEÌHÊieû DRÐpt[niyuh
m]ztm]yiÊIRÎu. náU>iÄu S¨ipURÊiy]yiÈuh pu>uSxß]nmu
Þ]k]etyi>uÎtin]l aEÌHh xß]n]RËkm]yi Extu
x[n]nh, ghg]x[n]nh mutÙ]yi aEnkh xt[kRÐÆL nTÊi.
avyueTeyÙ}]h PÙm]yiÈu náU>iyueT arupÊW]meÊ
vyÓil aßR´nh gRBh D>ic{u. aEÏ]L A dátim]RÄuÞ]y
xEß]Sh xIm]tItm]yi>uÎu `ÎuÔtu pryfemÎiÙ}EÙ}].
pieÎ náU>i, aßR´nh zpxvic{uÞ]kuÎt[ \t[kZ¨
pu>uSxß]nh teÎy]yi>iÄuÎtin[ evÉ mutÙ]yv xVyEmv
xMzßÆLjpic{uh aEnkhEpe>eÄ]Þu jpiÏic{uh ek]TuÊu
ek]Þi>iÄukyuh aßR´nh yœ]k]Ùh zpxvic{u pu>uSzpj
teÎ jniÄukyuh ecy[tu. náU>i aÎuh aEnkh d]nDRÐ]
dikL ecy{ukyuh kušic{uvÎu puzteûk j]tkRÐh nTÊukyuh
ecy[tu.
pieÎ náU>i puzteû !n]mk>fh, aÎzp]snh, ecošh,
\pnynh, xm]vRÊnh `ÎI zkiykL yœ]k]Ùh EvÞEp]eÙ
nTÊukyuh atiniTy[Äu vidY]BY]xÊinuh Evd]ÍY]yÊinuh
EvÞuÎ ~RÏ]TukL ecy[tuek]TuÄukyuh ecy[tu. `Î]l
mkNnáU>iyueT mnÓ[ a¢NnáU>i vic]>ic{ v<ieÄÆumÙ}
Ep]yt[. aEÌHÊin[ ~kEdsh pu>uSzp]ym]yEÏ]L mutl ciÙ
kUÈuk]E>]TukUTi cIÈ[, EcÄu, p]si mutÙ]y kšikL tuTÆi. kši
kšil mHÎnáU>iÄu miÄEÏ]<uh Et]lvi teÎy]f[ \Þ]yi
eÄ]Þi>uÎt[. `ÜiÙuh avyiÙuÔ zBmh aEÌHÊinu zptidinh
vRÍic{uek]ÞuteÎyi>uÎu. atin]l OÈuvše> kTh vÎu kUTi.
kTh ek]TuÊvR pfÊin]yi |Ù}Êu ecÎu muÈiÄUTi. puzt
v]XÙYÊieû ADikYh ek]Þ[ a¢NnáU>i viE>]Dem]Îuh
pry]et mHeû kTemÙ}]h tIRÊu. pieÎyuh mHÎmáU>iÄu
e`tiHYm]Ù
141
kšiyiÙuÔ zBmh niÙc{iÙ}. aEÌHh pfh kTh v]Æi kši mury[Äu
nTÊieÄ]Þi>uÎu. kThek]TuÄuÎvR vÎu mHen ew>uÄi
ÊuTÆuEá]L a¢NnáU>i pfh ek]TuÊu kTh vIÈieÄ]Þu
mi>uÎu.
aÆen kurc{uk]Ùh k<iÇtieûEsSh O>udivxh a¢N
náU>i mHen aTuÄl višic{[, "\ÉI, nieû nTpTi OÈuh nÎ]yi
>iÄuÎiÙ}. niEÎ]THith pry]et k<ic{ukUÈfemÎu vic]>ic{u
w]nituve> Ñmic{u. |EÏ]L nivZÊiyiÙ}]t]yiÈ]f[ pryuÎt[.
|EÏ]L nI |HEÙ]kÊiÙuh p>EÙ]kÊiÙuh y]et]>u guf
Êinuh vkyiÙ}]Ê kšikLÄ]yi axhKYh pfh nsiÏic{u.
|Æeny]y]l |tieû avx]nemvieTy]f[? w]nitu ninÄu
EvÞiÏryuÎt]f[. `eû k]>YeÊÄuric{[ |ni aDikem]Îuh
vic]>iÄ]niÙ}. `niÄu vyÓiEÏ]L `FpÊWu k<iÇi>i
ÄuÎu. |ni w]N jIvic{i>uÎ]l `zt n]ši>iÄuh? ninÄu ecruÏ
m]fEÙ}]. kuTuhbH]ni xhBviÄ] etyi>iÄ]n]yieÈÜiÙuh
ninÄiniey]Îu Evši k<iÄ]ti>iÄ]N nivZÊiyiÙ}. |osV>
k]>ufYÊ]l atil ciÙ xß]nÆšuh \Þ]kuemÎuteÎ
vic]>iÄ]h. aEÏ]L ave>ey]eÄ xh>ÑiÄ]nuÔ cumtÙ
ninÄ]yiÊI>uh. kuTuhbÊiÙuÔ xVeÊÙ}]h |zpk]>h nI
nsiÏic{]l aÄ]ÙÊu nI k¨eÏTumEÙ}] `Îu vic]>ic{]f[
w]N pryuÎt[. `eû O]mnÄuÈN |nieyÜiÙuh |o n]sk>m]y
kšiyilEcRÎu kuTuhbxVÊu nsiÏiÄ]etyi>uÎ]leÄ]Ô]
emÎ[ `niÄu vše> AzgHmuÞ[" `Îu prÇu. atinuÊ>m]yi
mHNnáU>i "a¢N |tienÄuric{[ |ni vic]>ic{u vYxniÄ]nuh
pry]nuh w]N |Ty]ÄukyiÙ}. vÎet]eÄ vÎu. |ni w]N
nimiÊh |o kuTuhbEÊÄ[ k]lk]sinuEp]Ùuh kTh v>ikyiÙ} ,
niþyh teÎ" `Îu prÇiÈ[ avieT niÎ[ |rÆiEÏ]yi. mHeû
mrupTi EkÈ[ a¢NnáU>i vše> xEß]SiÄukyuh "`eû \Éi
nÎ]yi v>eÈ" `Îu mnÓuek]Þ[ anuzgHiÄukyuh ecy[tu.
a¢NnáU>iyueT xEß]Sh aDikh nIÞuniÎiÙ}. mHN
náU>i |Ù}ÊuniÎ[ |rÆiEÏ]yiÈu pieÎ mTÆivÎiÙ}. aEÏ]L
e`tiHYm]Ù
142
a¢NnáU>iÄu duÓHm]y duKmuÞ]yiÊIRÎu. O>u divxh
k<iÇu, O>]<[cvÈh k<iÇu, O>u m]xh k<iÇu; `ÎiÈuh mHN
náU>i ti>ic{uvÎiÙ}. aEÏ]L a¢NnáU>iÄu xRv{xVvuh
nsic{]Ùuh EvÞiÙ}, teû mken OÎu kÞ]lmti `Îu Et]Îi
ÊuTÆi. OTuÄh vYxnh duÓHm]yiÊI>uky]l a¢NnáU>i
kuTyuh vTiyuemTuÊuek]Þ[ mHen aEnVSic{u pureÏÈu. a¢N
náU>iÄu zp]y]DikYh nimiÊmuÔ ÑIfh ek]Þu nTÄ]N
vše> zpy]xmuÞ]yi>uÎu. `ÜiÙuh puztv]XÙYÊieû s¬i
ek]Þ[ aEÌHÊin[ O>u diÄil aTÆiÏ]RÄ]N eeD>YmuÞ]yiÙ}.
atin]ÙEÌHh mHen aEnVSic{u pÙEdsÆšiÙuh aÙÇunTÎu.
mHNnáU>i |Ù}ÊuniÎ[ |rÆIÈu Ene> etEÄ]È]f[
nTÎt[. ~t]nuh divxhek]Þ[ aEÌHh ti>uvnßpu>Êu ecÎu
EcRÎu. ti>uvnßpu>h EvdEm] s]x[ztEm] xhgItEm]
x]HitYEm] cUtukšiEy] mdYp]nEm] Em]SfEm] `ß[ Evfem
ÜiÙuh pÚiÄ]nuh pÚiÏiÄ]nuh sIÙiÄ]nuh zpvRÊiÄ]nuh
xok>YmuÔ O>u ØÙm]fEÙ}]. mÙy]šzb]ªfRÄ[ |ztyuh
xuKzpdm]y meÕ]>u ØÙh Ek>šÊiÙuEÞ] `ÎuteÎ xhsy
m]f[. m¥pÊil jphc]RÊic{]l atinu zptidinh O>u
pfhvIth dÑif niþym]ÄiÄiÈuh. pieÎ B]gYmueÞÜil
|Ty[Äu ti>uEv]fh, ti>un]L, dV]dsi, am]v]xi mutÙ]y
viEsSdivxÆšil vÙ} Eg]mUÙYEm] pÊumÇUruh Ayi>vuh
atiÙDikvuh pfmuÔ vÙiy d]nÆEš] kiÈiEyÄ]h. aÎ[
|>upÊi>Þ]m]Þu n]TunIÆiy xV]titi>un]L >]mvRÐ
mH]>]j]vuti>umnÓieÙ k]Ùm]yi>uÎtin]l vÙiy ek]È]>
Êil vÙiy vÙiy d]nÆL kUeTÄUeT \Þ]kum]yi>uÎu. >Þu
En>vuh azgs]Ùyil BÑfvuh kiÈumEÙ}]. |etÙ}]h vic]>ic{]
yi>iÄfh puÙ}EÜ]Èu mHNnáU>i ti>uvnßpu>Êu ecÎu
EcRÎt[.
aEÌHh ti>uvnßpu>Êu ecÎiÈuh aEÌHÊieû
ptivinu y]et]>u vYtY]xvuh v>uÊiyiÙ}. cIÈukšiEy] p]si
kšiEy] `eßÜiÙuh O>u kši ptiv]yi nTÊieÄ]Þi>uÎu. ciÙ
e`tiHYm]Ù
143
EÏ]L eekvsh pfmiÙ}]etyuh kTh kiÈ]etyuh vÎiÈ[ aEÌHh
vše> viSmiÄ]ruÞ]yi>uÎu. aEÌHem]>u x>xnuh xumuKnuh
xmRËnum]yi>uÎtin]l x]m]nYÄ]e>]eÄ aEÌHh Ec]dic{]l
kTh ek]TuÄum]yi>uÎu. aEÌHÊieû eekvsh pfh v>uÎ
xmyh ecÎu muÈiÄUTiy]l ek]TuÄ]nuÔtu kuEreÒ aEÌHh
ek]TuÄ]rumuÞ[. peÑ aEÌHÊieû eekvsh pfmuÞ]yi>i
ÄuÎ xmyh vše> cu>uÄm]yi>iÄuh.
puÙ}EÜ]Èu mHNnáU>i ti>uvnßpu>Êu ecÎ[ ~t]nuh
divxh k<iÇEÏ]E<Äuh avieTyuÔ puS[p]²Ùi xV]miy]>ueT
vÙiy Exvkn]yiÊIRÎu. aEÏ]L miÄ divxvuh \ofu
xV]miy]RmÚÊil teÎy]yi. mHNnáU>i pieÎ aDikh
azgs]Ùyil Ep]k]riÙ}.
mHNnáU>iyueT t]mxh miÄv]ruh xV]miy]>u mÚÊiÙ]
eyÜiÙuh aEÌHh ptivuÔ kši EveÞÎuevc{iÙ}. atu
muTÆ]et nTÊieÄ]ÞuteÎyi>uÎu. aÆenyi>uÎEÏ]L xV]mi
y]>ueT epÈiyiÙi>uÎ kuer pfh k]f]ety]yi. at[ |o mHN
náU>i `TuÊuek]ÞuEp]yi p]sikšic{u kšÇt]efÎu xV]mi
y]>uh mÚÊiÙuÞ]yi>uÎ meÕÙ}]v>uh \oHiÄetyi>uÎiÙ}.
`ÜiÙuh zptYÑm]yiÄ]f]et O>u zb]ªfN O>u kšvu ecy[tu
evÎu pryuÎtu yu¬mÙ}EÙ}] `Îu vic]>ic{[ atienÄuric{[
A>uem]Îuh prÇumiÙ}. xV]miy]RmÚÊiÙuÔvR |tien
Äuriec{]Îuh prÇieÙ}ÜiÙuh |o xhgti mH]>]j]vu ti>umnÓu
ek]Þriyukyuh |o náU>i EmÙ]lxV]miy]>u mÚÊilkyruÎti
nnuvdiÄ]etyi>iÄuÎtinuh aEÌHÊin[ azgs]Ùyil Ec]r[
ek]TuÄ]etyi>iÄuÎtinuh kÙ[pic{u cÈhekÈi. atunimiÊh
náU>iÄu ti>uvnßpu>Êu t]mxic{]l BÑfh kiÈ]N m]RÅ
miÙ}]ety]yiÊIRÎu. atin]ÙEÌHh pieÎ avieT t]mxiÄ]et
sucIzàEÊÄu Ep]yi. avieT náU>iÄu nÙ} t>h kiÈi. aEÌHh
avieT `ÊiyEÏ]L avieT kI<[s]ßiÄ[ O>]L Ep]>]et
y]yi>iÄuÎu. atin]l kI<[s]ßiÄ]>n]yi t]mxiÄ]Em] `Î[
aEÌHEÊ]T[ Ec]diÄukyuh aEÌHh xÐtiÄukyuh aEÌHeÊ
e`tiHYm]Ù
144
avieT O>u kI<[s]ßiÄ]>n]yi niymiÄukyuh ecy[tu. atin]Ù
EÌHÊinvieT s]ßiÄ]>ueT kUÈÊil xuKm]yi BÑfh k<iÄu
Îtinuh kuEreÒ pfh kiÈuÎtinuh t>m]yi. `Îu m]ztmÙ} ,
aÄ]ÙÊ[ avieTyuÞ]yi>uÎ s]ßiÄ]R miÄv]ruh cIÈukši
Ä]>]yi>uÎtin]l atinuh aEÌHÊinvieT OÈuh buÍimuÈu
Þ]yiÙ}. EÑztÊieÙ Ej]Ùi k<iÇ]l pieÎ miÄ xmyÊuh
kši teÎy]yi>uÎu. kšiÄ]N kUÈuk]R s]ßiÄ]>uh kšiØÙh
s]ßiÄ]>ueT mÚvum]yi>uÎtin]l vše> exok>YmuÞ]yi.
kšiÄ]e>yuh kšiØÙvumEnVSic{u dUe>eyÆuh Ep]EkÞEÙ}].
|Æenyi>uÎ k]ÙÊ[ O>u divxh >]ztiyil EÑztÊieÙ
Ej]Ùikšuh aÊ]<vuh k<iÇu kšiÄ]e>Ù}]v>uh s]ßiÄ]>ueT
mÚÊilkUTi mury[Äu cIÈukši tuTÆi. kurc{u k<iÇEÏ]L
atikÚinm]y k]Õuh m<yum]>hBic{u. k]Õieû s¬iek]Þ[ višÄu
ekÈuEp]kuemÎu Et]Îuky]l v]tiÙTc{u muriÄkÊi>uÎ]f[
kšic{t[. aÄ]ÙÊu niÙvišÄ[, m]TáivišÄ[ mutÙ]yvyÙ}]et
ciÐiniyuÔ višÄukšDikmuÞ]yi>uÎiÙ}EÙ}].
puÙ}EÜ]Èu mHÎiáU>iÄu evÕiÙmuruÄu kÙsÙ]yiÈuÞ]yi
>uÎtin]l aEÌHh muruÄieÄ]Þ]f[ kšic{i>uÎt[. kurc{u
k<iÇEÏ]L aEÌHÊinu tuÏ]N eevki. v]til turÎ]l
višÄ[ EkÈuEp]eyÜiEÙ] `Îu vic]>ic{[ aEÌHh vše>En>h
tuÏ]et k<ic{ukUÈi. aÆen kuer k<iÇEÏ]L tuÏl
v]y[ÄkÊu niryuky]l tuÏ]etyi>iÄ]N nivZÊiyiÙ}]et
y]yi. aEÏ]E<Äuh k]Õuh m<yuh xVÙ[ph smiÄukyuh ecy[tu.
\Ten náU>i epeÈÎ[ v]til turÎ[ akÊuniÎuek]Þ[ muÕ
EÊÄ[ nIÈiey]>u tuÏu evc{uek]TuÊu. atu k<iÇEÏ]L A
muÕÊuniÎ[ "A>]ft[ ? \ÉiyEÙ}?" `eÎ]>u Ec]dYh EkÈu.
muÕÊu vÙiy |>uÈ]yi>uÎtin]l OÎuh k]f]Nvy{]yi>uÎu.
`ÜiÙuh séh EkÈEÏ]L xhsyh Et]Îuky]l mHÎáU>i
epeÈÎu višeÄTuÊu ek]ÞuecÎu En]ÄiyEÏ]L aEÌHh
xhsyic{tuEp]eÙteÎ muÕÊu niÎi>uÎt[ a¢NnáU>i teÎ
e`tiHYm]Ù
145
y]yi>uÎu. mkeûn tuÏÙil a¢eû EdHh mu<uvnuh mu<uki
yi>uÎu.
a¢NnáU>i mken aEnVSic{u pÙ ØÙÆšil xW>ic{[
OTuvil |o diÄil vÎuEcRÎEÏ]L |o mÚÊil k]fuemÎ[
AE>] prÇriyuky]l |EÆ]Èu pureÏÈu. aEÏ]L k]Õuh m<yuh
|>uÈuh v>iky]l nneÇ]Ùic{uh kiTukiT] virc{uh tÏiÊTÇuh
O>uviDÊil A muÕÊu vÎuEcRÎ xmyÊ]yi>uÎu mHN
nIÈiÏiTic{u tuÏiyt[. tuÏl v]y[ÄkÊu nirc{uÞ]yi>uÎtin]l
a¢NnáU>iyueT EdHh mu<uvnuh tuÏÙil kušic{tuEp]eÙ Ayi
ÊIRÎu. atu kÞ[ mHN x]m]nYÊiÙDikh viSÉn]yi
ÊIRÎu. aEÌHh ÑfÊilEÏ]yi evÔh Ek]>ieÄ]ÞuvÎ[
a¢en kušiÏic{u tuvRÊic{[ |orNm]Õic{tieû EsSh "`eû
xmx[t]p>]DÆšuh a¢Nxdyh Ñmic{[ `eÎ anuzgHiÄfh"
`Îu xgd[gdh prÇ[ p]dÊilvIfu nmx[Ä>ic{u. vEy]
vZÍn]y a¢NnáU>i k>Çuek]Þ[ mHen piTiec{<ueÎÙ[pic{u
m]riÙfc{u g]™]Es}Sh ecy[tiÈ[, "`eû \Éi `ßu ecy[t]Ùuh
`eû Ep]EÎ]mnÄuÈEn]T[ `niÄ[ O>iÄÙuh viE>]Dh Et]Îuk
yiÙ}. `eû tÜÄuÈn[ |nieyÜiÙuh |osV>N nÙ}tu Et]ÎiÄeÈ"
`Îu prÇu tÙyil et]ÈnuzgHic{u.
v]RÍkYhek]Þuh v<inTÏuek]Þuh vše> ÑIfic{i>uÎ
a¢NnáU>iÄu mHNnáU>i syEn]pk>fÆLek]TuÊu Evg
Êil kiTÊukyuh a¢NnáU>i kiTÎiÈu ÑfÊil \rÆi
ÊuTÆukyuh ecy[tu. pieÎ mHNnáU>iyuh Ep]yi kiTÎu.
`ÜiÙuh aEÌHÊinu mEn]vic]>ÆLek]Þ[ \rÄh vÎiÙ}.
a¢N aEnkh xt[kRÐÆL ecy[ttieû PÙm]yiÈ]f[
t]nuÞ]yetÎuh a¢nu teÎÄuric{[ ašvÕ v]XÙYmueÞÎuh
aEÌHÊinriy]m]yi>uÎu. nTÄ]N vy{]ety]yi>iÄuÎ |o
v]!RÍkYk]ÙÊu teÎ aEnVSic{[ aEnk divxeÊ v<i nTÎu
vÎ a¢eû x[EnH]DikYeÊÄuric{uh aEÌHh vic]>ic{u.
|zpk]>h suÍ]«]v]yi>iÄuÎ a¢eû muKÊu mnÏURv{m]yiÈ
eÙ}ÜiÙuh tuÏ]niTy]ytienÄuric{uÔ viS]dvuh aEÌHÊinu
e`tiHYm]Ù
146
x]m]nYm]yiÈuÞ]yi. \Êm zb]ªfkuÙÊil jnic{ t]N
zb]ªfvZÊiey viÈ[ EkvÙh nIcenEÏ]eÙ cUtukšiyil zBmic{u
nTÎuEp]ytienÄuric{uÔ pþ]Ê]pvuh aEÌHÊinu x]m]nY
ÊiÙDikmuÞ]yi. |veyÙ}]h ek]Þum]f[ aEÌHÊin[ \rÄh
v>]Çt[. k<iÇuEp]y jIvitk]Ùh mu<uvnuh niS[PÙm]yi
EÏ]ytin]l AyuEÒSeÊ |oxV>Exvek]ÞuteÎ nyiÄf
emÎ[ aEÌHh tI!Rc{y]Äukyuh ecy[tu. aEÏ]E<Äuh En>h ~<>
n]<ik evšuÏ]ytin]l aEÌHemfIÕu kušiÄ]NEp]yi. kušiyuh
nitYkRÐ]nuæ]nvuh k<ic{[ aEÌHh EÑztÊilEÏ]yi divYmzß
ÆLjpic{[ |osV>en Exvic{uek]Þi>uÎu. En>h evšuÊtieû
EsSh a¢NnáU>iyuh kušic{[ nitYkRÐ]dikL k<ic{u EÑzt
Êil ecÎEÏ]L mHN |osV>en Exvic{uek]Þi>iÄuÎt[ kÞu
vše> xEß]Sic{u.
EÑztÊil \c{pUj k<ic{tieû EsSh s]ßiÄ]>ueT kUÈ
Êil a¢nuh mHnuh \ofu k<ic{u. pieÎ a¢NnáU>i mHen
višic{[ "\ÉI! nmuÄini vTEÄ]Èu Ep]vukyEÙ}? nieû aÐ nieÎ
Ä]f]ÇiÈu vše> vYxniÄuÎuÞ[" `Îu prÇu. aEÏ]L
mHN, "w]nivieT |Îu mutl O>u xhvX>Bjnh nTÊfemÎu
niþyic{i>iÄuky]f[. atu k<iy]et |EÆ]Èuh Ep]k]N
nivZÊiyiÙ}" `Îu prÇu.
a¢NnáU>i: |osV>en ExviÄuÎtu nÙ}tuteÎ. nieû
aÐyueT kœ vic]>ic{iÈ]f[ w]N prÇt[. nI |Æen tIRc{
eÏTuÊiyi>iÄuky]efÜil O>u ek]Ù}h w]numivieT t]mxiÄ]h.
nmueÄ]>umic{uteÎ Evfh vTEÄ]Èu Ep]k]N.
mHNnáU>i: a¢N |Ä]>YÊil niRb³h piTiÄ>ut[.
`eû niþyeÊ EBdeÏTuÊ]NnivZÊiyiÙ}. O>u ek]Ù}h mu<uvnuh
a¢nivieT t]mxic{[ buÍimuÈuÎtienß]f[? a¢enyuh
k]f]etyi>uÎ]l aÐy[Äu vYxnm]Dikm]vumEÙ}]. atiEn
Ä]L nÙ}t[, a¢N ecÎ[ `eÎÄÞuevÎuh xhvX>Bjnh
k<iÇ]ÙEÆ]Èu ecÙ}uemÎuh mÕuh prÇ[ aÐey xm]D]n
e`tiHYm]Ù
147
eÏTuÊukyÙ}Ey]? a¢N \Ten vTEÄ]Èu Ep]vuky]f[ nÙ}t[.
|niyuh w]N yœ]pURv{h nIcvZÊi eekeÄ]EÞÄuemÎ[
a¢NxhsyiEÄÞ. `eû mnÓ[ |osV>ExvyiÜl \rc{uEp]yi.
at[ O>iÄÙuh |škuÎtÙ}.
|Æeney]eÄÏrÇu xÐtiÏic{[ a¢en |Ù}EÊÄ[ mTÄi
ayc{iÈu mHNnáU>i Bgv]en Exvic{uek]Þ[ sucIzàÊuteÎ
t]mxic{u. O>uEn>h m]zth \Þuek]Þ]f[ aEÌHh Bjnm]>hBic{t[.
Aru m]xh k<iÇEÏ]L atuh EveÞÎuevc{u. n]<i p]Ùuh
>EÞ] mUEÎ] p<vuh m]zth O>uEn>h k<ic{uek]Þ]f[ pieÎ
Bjic{t[.
|Æen sucIzàÊ[ O>u xhvX>eÊ Bjnh niRv{Hic{tieû
EsSh mHNnáU>i ti>uvnßpu>EÊÄ[ Ep]yi. avieTec{Îu
p«n]BxV]mi EÑztÊil Bjnh tuTÆi. atu emonzvt
EÊ]TukUTiy]yi>uÎu. aÎuh BÑfh zptidinh mÍY]×m]ku
Eá]L m]DYàinkRÐh k<ic{tieû EsSh n]<i p]Ùuh >EÞ]
mUEÎ] kdšiÏ<vuh m]ztm]yi>uÎu. at[ teÎ vÙ}v>uh ek]Þu
ecÎu ek]TuÊ]l k<iÄuemÎÙ}]et EvfemÎu niRb³miÙ}]
yi>uÎu.
xV]miy]>ueT epÈiyiÙi>uÎ pfh tÈieyTuÊu ek]Þu
Ep]yi p]si kšic{u kšÇu `Îu EkÈEÏ]L epeÈÎuÞ]y
Ek]ph nimiÊh A náUti>iÄ[ azgs]Ùyil Ec]r[ ek]TuÄ>u
etÎu kÙ[pic{u cÈh ekÈieyÜiÙuh piÎIT[ ti>umnÓiEÙÄ[
atienÄuric{[ pþ]t]pmuÞ]yi. O>u zb]ªfkuÙÊil
jnic{y]L `Æenyi>uÎ]Ùuh aEÌHÊinu Ec]r[ ek]TuÄ>u
etÎu t]N viE>]Dic{t[ vÙiy x]Hxvuh k¨vum]yiEÏ]yi
`Î]f[ piÎIT[ ti>umnÓilEt]Îiyt[. aEÌHeÊ v>uÊi
mnx[t]ph tIRÊu xEß]SiÏiÄfemÎuh ti>umnÓilvic]>ic{u.
k]>Y]ß>ÆLek]Þ[ at[ x]Dic{ieÙ}Îu m]ztEm \ÔU. aÆen
|>uÎEÏ]<]f[ A náUti>i xnY]xvZÊi xVIk>ic{ueÄ]Þ[
e`tiHYm]Ù
148
ti>uvnßpu>ÊuvÎu p«n]BxV]miEÑztÊil Bjnh tuTÆi
yi>iÄuÎu `Îu ti>umnÓiEÙÄ[ arivukiÈiyt[.
aTuÊdivxh ek]vieÙ<uÎuÔÊu xmyÊ[ aEÌHh
OÕÄÙ}um¥pÊil kÉumTc{i>uÎu jpiÄuÎt[ kÙ[pic{u k]fuk
yuh ecy[tu. t]pxEvSeÊ D>ic{uh zbªEtjÓil mu<ukiyu
mi>uÎ aEÌHeÊÄÞiÈu ti>umnÓiEÙÄ[ ax]m]nYm]y B¬i
yuh bHum]nvuh Et]Îi. ti>umnÓuek]Þ[ aEÌHeÊ xUÑic{u
En]ÄieÄ]Þ[ kurc{u En>h avieT `<uÎÔi niÎu.
atiniTy[Äu náUti>i kÉuturÄukyuh ti>uEmniey k]fuk
yuh xVÙ[pm]yi màx[mith ec]>iyukyuh ecy[tu. \Ten ti>umnÓu
ek]Þ[ màH]xEÊ]TukUTi "aviETÄu vÙ}tuh AvsYmueÞÜil
pryfh. `Î]l k<iyuÎet]eÄ ecy[v]N w]N xÎÍn]f["
`Îu kÙ[pic{u. aEÏ]L náUti>i, "`niÄ[ AvsYm]yiÈuÔt[
|osV>en k]fuky]f[. Ever y]et]Îuh `niÄ]vsYmiÙ}" `Îu
niÙeÊ<utiÄ]fic{u. atu kÞiÈ[ ti>umnÓuek]Þ[ "atinu
w]en]Îuh ecEy{Þt]yiÈiÙ}EÙ}]" `Îu kÙ[pic{iÈu ek]È]>Êi
EÙy[eÄ<uÎÔi. náU>iÄu ptiv]yi n]<i p]Ùuh mUÎu
kdšiÏ<vuh m]ztEm AH]>muÔU `Îriyuky]l ptiv]yi
mÍY]×m]kuEá]L aztyuh p]Ùuh p<vuh OÕÄÙ}um¥pÊil
ek]ÞuecÎu evc{uek]TuÄuÎtin[ kÙ[pic{u cÈhekÈukyuh O>u
zb]ªfN ptiv]yi atu ek]ÞuecÎu ek]TuÄukyuh náU>i
aetTuÊu k<iÄukyuh ecy[tu ek]Þi>uÎu.
náU>i |zpk]>h p«n]BxV]mieyEÓvic{uek]Þi>uÎ
k]ÙÊ[ EÑztÊil xV]midRsnÊin]yi ecÙ}uÎvR yœ]s¬i
OÎuh >Þuh n]Ùuh atiÙDikvuh pfh vIth náU>iyueT
muáiÙuhevc{u vàic{i>uÎu. náU>i A pfemÙ}]emTuÊu EsK>ic{u
evc{u xV]miy]R ptiv]yi p«n]BxV]miÄu puS[p]²Ùi k<iÄ]
n]yi EÑztÊi!lec{Ù}uEá]L aetTuÊuek]Þu ep]y[eÄ]Ôu
v]N eekek]Þu AhgYh k]fiÄukyuh xV]miy]R
`TuÊuek]ÞuEp]kukyuh ptiv]yi. aÆen xV]miy]RÄu muáu
k]f]etEp]y xhKY k<iÇu pÊi>Èi aDikm]yiÈuh náU>i A
e`tiHYm]Ù
149
ptivien EBdeÏTuÊiyiÙ}. náU>iÄu ptiv]yi vše> pfh
kiÈukyuh kiÈuÎetÙ}]h xV]miy]RÄu ek]TuÄukyuh ecy[tu
ek]Þi>uÎu.
aÆen O>u xhvX>h k<iÇEÏ]L náU>i Bjnvuh
monzvtvuh mtiy]ÄIÈu xV]miy]>umÚÊilec{Îu xV]miy]e>
ÄÞu nmx[Ä>ic{iÈ[ xnY]xh ek]TuÄfemÎEpÑic{u. aEÏ]L
xV]miy]R "aEÆÄu xnY]xh t>uv]N tÄvÉ Ey]gYt
`niÄiÙ}. tpÒ¬iek]Þuh |osV>B¬i ek]Þuh aÆ[ `eÎ
atisyic{i>iÄuÎu. atin]l |Ä]>Yh `eÎÄ]L Ey]gYtyuÔ
v>ueT aTuÄl aEpÑiEÄÞt]f[" `Îu prÇu. \Ten náU>i
"aviTuÎ[ |Æen a>ušiec{y{uÎt[ xÜTm]f[. aviTuEÊ w]N
`eû zsIgu>uÄš]yi mnÓuek]Þu xVIk>ic{u k<iÇi>iÄuÎu.
|ni w]N |Ä]>YÊin]yi meÕ]>]šueT aTuÄl aEpÑiÄf
emÎu vic]>iÄuÎiÙ}" `Îu prÇu niRb³pURv{h muÈiÄUTuk
y]l OTuÄh xV]miy]R xÐtic{u náU>iÄu yœ]viDi xnY]xh
ek]TuÊu. aEÏ]L mutl aEÌHÊinu "puÙ}EÜ]Èu mHNnáU>i"
`ÎuÞ]yi>uÎ Ep>u Ep]yi "puÙ}EÜ]Èu xV]miy]R" `Îu n]mh
xiÍic{u.
anß>h puÙ}EÜ]Èu xV]miy]R teû zsIgu>uÄš]yi
puS[p]²Ùi xV]miy]e> vàic{[ anuv]dh v]ÆieÄ]Þu avieT
niÎu Ep]yi. pURv{]zsmm]y puÙ}EÜ]ÈiÙ}eÊÊi m]t]pit]Ä
M]e> kÞu t]N xnYxic{i>iÄuÎuevÎuh ghg]x[n]nÊinu
Ep]vuky]efÎumuÔ viv>h ariyic{u. aEÏ]L a¢N náU>i
"|ni wÆšivieT t]mxiÄuÎetßin]f[? kuTuhbh n]m]vEsS
m]kuk `ÎuÔt[ |EÏ]LÊeÎ k<iÇi>iÄuÎu. wÆL |vieT
ÄiTÎu m>ic{]l EsSzkiy ecy[v]nuh A>umiÙ}EÙ}]. atin]l
wÆšuh ghg]x[n]nÊinu teÎ Ep]>iky]f[" `Îu pryukyuh
xV]miy]R atu pURÉm]yi xÐtiÄukyuh ecy[tu.
avR mUÎuEp>uh kUTi xVEdsÊuniÎu pureÏÈu yœ]zkmh
k]siyieÙÊi. mury[Äu ghg]x[n]nvuh visVn]œdRsnvuh nTÊi
e`tiHYm]Ù
150
eÄ]Þu xxuKh avieT t]mxic{u. aÆen kurc{uk]Ùh k<iÇ
EÏ]L a¢N náU>iyuh tdnß>h aEÌHÊieû DRÐpt[niyuh
k]ÙDRÐeÊ zp]piÄukyuh av>ueT mZts>I>h xV]miy]R ciÙ
zb]ªfe>eÄ]eÞTuÏic{u ghgyiÙiTuviÄukyuh ecy[tu. pieÎ
yœ]k]Ùh xV]miy]>uh xVRÅ]E>]Hfh ecy[tu. puÙ}EÜ]È[ a¢N
náU>i teû xHDRÐc]>ifi gRBh D>ic{i>uÎ k]ÙÊu evÉ
mutÙ]yv jpic{uh pÙe>eÄ]Þu jpiÏic{uh ek]TuÊtuek]Þ]
fEÙ}] OTuÄh aEÌHÊieû puztN xd[vZÊnuh xnY]xiy
um]yiÊIRÎt[. atin]l divYmzßÆšueT s¬i `EÏ]e<ÜiÙuh
PÙiÄuemÎuteÎ visVxiÄ]h.
e`tiHYm]Ù
151
101. pnc{iÄ]Èu x>xVti
pnc{iÄ]eTÎu pryeÏTuÎt[ \Ê>ti>uvit]hkUril
Ek]Èyh t]ÙUÄil EcRÎtuh k]Tmuri zg]mÊiÙuLeÏÈtum]y O>u
zpEdsm]f[. avieTyuÔ ki<uÏurÊu náU>iyueT |Ù}Êu
peÞ]>u k]ÙÊ[ (ek]Ù}vRSh Ar]h st]éÊieÙÎ]f[
EkLvi) O>u náU>iyuh aEÌHÊieû DRÐpt[niyuh m]ztm]yi
ÊIRÎu. náU>iÄ[ S¨ipURÊi k<iÇiÈuh pu>uSxß]nmuÞ]
yiÙ}. atin]l náU>i "apuztxY kuEt] mu¬i" `Îu vic]>ic{u
viS]dic{u ghg]x[n]nÊin]yi pureÏÈu. aÆen Ep]y v<iÄ[
aEÌHh mUk]hbiyil ecÎuEc>ukyuh avieT ~t]nuh divxh
Bgvtiey Bjic{iÈu Ep]k]emÎu niþyic{u Bjnm]>hBiÄukyuh
ecy[tu.
náu>i dZ™B¬iEy]TukUTi O>u xhvX>h Bjic{u.
atiniTy[Ä[ O>u divxh >]zti aEÌHh kiTÎ[ \rÆiyi>uÎEÏ]L
xRv{hgxuà>iy]y O>u x[ztI aEÌHÊieû aTuÄlec{Î[,
"aÆ[ |ni ghg]x[n]nh ecy[t]Ùuh. aEÆÄ[ |o jMÊil
xßtikšuÞ]vuk ax]ÍYm]f[. atin]l atin]yi k¨
eÏTfemÎiÙ}. n]ešÊeÎ xVEdsEÊÄu mTÆieÏ]y[eÄ]ÔU.
aÆyueT |Ù}ÊinTuÊuÔ k>un]ÈiÙ}Ê[ |EÏ]L O>ßR´n
Êinu gRBmuÞ]yiÈuÞ[. avieTec{Î[ A |Ù}eÊ gZHØEn]T[
aEÌHÊieû aßR´nh zpxvic{u >ÞuÉikšuÞ]kuemÎuh
atieÙ]>uÉiey aEÆÄu t>femÎuh pryuk. aEÌHh
xÐtic{u xxEß]Sh O>uÉiey aEÆÄu t>uh. A \Éiey
muÙkuTi m]riy]ÙuTen v]Æi aÆyueT Oo>xpuztenEÏ]eÙ
všRÊukyuh cošh, \pnynh mutÙ]yv yœ]k]Ùh nTÊukyuh
Evfh. aEÌHÊinu pÊu puztM]>uÞ]kuh. pieÎ `Îuh
aÆyueT |Ù}Êu pu>uSM]R pÊuEp>il kury]et
\Þ]yi>iÄuh. aÆ[ OÈuh xhsyiEÄÞ. xkÙ k]>YÆšuh
x]DiÏic{u t>uÎtin]yi w]nuh aÆyueT kUeTEÏ]>]h" `Îu
prÇt]yi Et]Îi. \Ten aEÌHmufRÎu kÉu turÎuEn]ÄIÈ[
e`tiHYm]Ù
152
avieTeyÆuh Ae>yuh kÞiÙ}. `ÜiÙuh |tu mUk]hbik]
EdviyueT a>ušÏ]T]efÎu visVxic{[ náU>i piEÕ divxh teÎ
>]vieÙ kušic{[ Edviey vàic{iÈ[ \ofuh k<ic{u mTÆiEÏ]Îu.
aEÌHh xVEdseÊÊiy ÑfÊilÊeÎ k>un]ÈiÙ}Êu
ecÎ[ aviTeÊ gZHØNnáU>ieyÄÞ[ aEÌHÊieû
aßR´nÊinu gRBmueÞÎuh A aßR´nh |>È zpxvic{u
>ÞuÉikšuÞ]kuemÎuh atieÙ]>uÉiey tniÄu t>femÎuh
prÇu. avieT aEÏ]L aßR´nÊinu gRBmuEÞ] |Ù}Ey]
`Îu xhsyic{i>iÄuky]yi>uÎu. ki<uÏurÊu náU>iyueT v]Äu
EkÈEÏ]L k>un]Èu náU>i ~Õvuh xEß]SiÄukyuh >ÞuÉikL
O>umic{uÞ]kuÎ pÑh O>uÉiey ek]TuEÊÄ]emÎu xÐtiÄu
kyuh ecy[tu.
anß>h ki<uÏurÊu náU>i kušic{u EÑztÊilec{Îu
xV]midRsnh k<ic{iÈ[ |Ù}EÊÄu Ep]k]emÎu vic]>ic{u kušiÄ]N
Ep]yi. avieT A EdsÊuÔ ciÙ náU>im]>ueT vky]yi pEÞ
teÎyuÔ viÿuEÑztÊieû etÄuvsÊu xVÙ[ph ki<EÄ]Èu
m]riyuÔ kušÊiÙ]f[ ki<uÏurÊu náU>i kušiÄ]N Ep]yt[.
náU>i teû ky{iÙuÞ]yi>uÎ O]ÙÄuT kušÊieû pTiÇ]Er
k>yil evc{iÈ[ kušÊiÙirÆi kušic{u. kuši k<iÇ[ vÎ[ aEÌHh
kuTeyTuÄuv]N En]ÄiyEÏ]L kuT niÙÊuniÎ[ |šk]ÊviD
Êil aviet \rc{uEp]yi>uÎu. "|eteß]>Ûuth!" `Îu
vic]>ic{[ aEÌHh |tikRÊvYt]mU™n]yi aÆen avieT niÎ
xmyh `vieT niEÎ] O>u divYpu>uSN avieT ecÎ[ aEÌH
EÊ]T[ "mUk]hbik]Edvi aÆyueT kUeTEÏ]Î[ |o kuTyil
|šek]Þi>iÄuky]f[. Edviey |o kuTyilniÎ[ Av]Hic{[ O>u
vizgHÊiEMÙ]Äi kuTiyi>uÊiy]ÙÙ}]et kuT |vieT niÎ[ |ški
EÏ]kyiÙ}. |o kušÊieû pTiÇ]ruvsÊuÔ mÙyueT mukšil
xVÙ[ph etÄum]ri k]ÈinkÊ[ O>u siÙvizgHh kiTÄuÎuÞ[.
aetTuÊuek]ÞuvÎ[ Edviey atiEMÙ]v]Hic{u kuTiyi>uÊi
y]l mti. `Î]l |o vizgHh pÞ[ |o vnÊil tpÓu ecy[t[
t]mxic{i>uÎ ciÙ divYM]R evc{u pUjic{i>uÎt]ky]l A
e`tiHYm]Ù
153
bihbÊiÜl pUj k<iÄuv]N tÄvÉh tpÒ¬iyuÔvR
|EÏ]L BUEÙ]kÊiÙueÞÎu Et]ÎuÎiÙ}. atin]l A bihb
ÊiEMl Edviey Av]Hic{[ |vieT ki<EÄ]È[ dRsnm]yi
kuTiyi>uÊukm]zth ecy[t]l mti. ptiv]yi pUjiÄuÎtin[ A
bihbÊieû Ene> pTiÇ]Èu dRsnm]yi O>u aRc{n]bihbhkUTi
Ø]pic{uek]Ôfh. pUj]niEvdY]dikiaešÙ}]h A aRc{n]bihb
ÊiÜl m]zth mti. mEÕ bihbÊiÜl vàiÄukyuh ecy[t]l
mti. |Æeney]eÄ ecy[t]l Edvi zpx]diÄuh. `Î]l k]Èil
kiTÄuÎ A bihbh `TuÊuek]ÞuEp]>unßinu xVÙ[pem]>u
zptib³muÞ[. atuh prEÇÄ]h. A bihbÊinu k]vÙ]yi
avieT O>u yÑiyueT v]xmuÞ[. A yÑiey xEß]SiÏic{u
xÐtiÏiÄ]et bihbemTuÊuek]ÞuEp]Î]l A yÑi
`eßÜiÙuh ApÊuÞ]ÄiÊIRÄuh. `Î]l A yÑiey
zpx]diÏiÄ]N vÙiy zpy]xem]ÎumiÙ}. kurc{u t>iÏf
(vrep]Ti)vuh sRÄ>yuh O>u k>iÄuhkUTi ek]ÞuEp]yi O>u
niEvdYh k<ic{]l mti. pieÎ y]et]>upzdvvumuÞ]vukyumiÙ}"
`Îu prÇiÈ[ A divYN aEÏ]LÊeÎ mryukyuh ecy[tu.
pieÎ ki<uÏurÊu náU>i A divYN prÇtuEp]eÙeyÙ}]h
ecy{ukyuh avieT x>xVtIEdviyueT x]ÎiÍYvuh eectnYvuh
EvÞtuEp]eÙ \Þ]yiÊI>ukyuh aEÏ]L náU>iyueT O]ÙÄuT
evc{ ØÙÊuniÎ[ `TuÄ]r]vukyuh ecy[tu. |zpk]>m]f[
pnc{iÄ]Èu x>xVtiyueT Agmh. avieT Edviey Av]Hic{[
AdYh kuTiyi>uÊiy bihbÊinu m]ztEm xV>Uph k]fuÎuÔU.
aRc{n]bihbm]yi Ø]pic{i>uÎt[ myilÄuÕi (n]<ikÄÙ}[)
Ep]eÙyuÔ O>u siÙm]ztm]f[. |o bihbÆL Ø]pic{i>iÄuÎ
ØÙÊu cuÕuh mtiÙueÞÎÙ}]et EmÙ[pu>yuh mÕumiÙ}. A
ØÙÊieû n]Ùupurvuh \yRÎ ØÙÆš]ky]l avieT ecÎu
En]Äiy]l x>xVtIEdviyi>iÄuÎt[ O>u kušÊiÙ]efÎu
Et]Îuh. etÄuh pTiÇ]rumuÔ mÙkšilniÎu xd] evÔh \ori
eÄ]Þi>iÄuÎtin]l Edviey kuTiyi>uÊiyi>iÄuÎ ØÙÊu
evÔmiÙ}]Ê k]Ùh cu>uÄm]f[. bihbÊieû pIÚÊiEMl niÎu
e`tiHYm]Ù
154
mušc{ k]Tuh vÔikšuh pTRÎupiTic{u vÎiÈu miÄEÏ]<uh bihbh
x[p¨m]yiÄ]f]N vy{]etyumi>iÄuh. avieTec{Îu En]Äiy]l
AkÏ]eT aviTh O>u pufYØÙm]efÎ[ ARÄuh Et]Îukyuh
EkvÙh n]x[tikM]RÄuEp]Ùuh |osV>B¬i mnÓil aÜu>iÄu
kyuh ecy{uemÎuÔtu niþym]f[.
avieT EdviÄu >]vieÙ aBiESkh k<iÇ]ÙuTen niEvdYh
ztimDu>m]f[ ptiv[. A vky[Äuh ptiv]yi muÎ]<i a>i pUj]
niEvdYh vky[Äuh AdYhteÎ ki<uÏurÊunáU>i vkevc{iÈuÞ[.
A vky[Ä]yi niþyic{iÈuÔ vx[tuvilniÎuÔ Ad]yhek]Þ[
at[ |EÏ]<uh ptiv]yi nTÎuv>uÎuÞ[. |tu kUT]et ptiv]yi
`Îuh ztimDu>niEvdYh nTÊuÎtin[ aEnkm]šukL EdvxVÊil
~Ù[pic{iÈuÔ mutÙieû pÙisek]Þuh aEnkh ztimDu>niEvdYh
avieT ptiv]yi nTÎuv>uÎuÞ[. |vieT dV]dsi Et]ruh O>u
pßi>un]<i (pzßEÞk]ÙiTÆ<i) a>i evc{u EdviÄu niEvdYh
k<ic{[ atinu EvÞuÎ viBvÆEš]TukUTi višáieÄ]TuÊu
zb]ªfEB]jnh nTÊuk ptiv]f[. |zpk]>h teÎ nv>]zti
k]ÙÊu zptidinh |>upÊEWk]ÙiTÆ<i a>ivIth evc{u
EdviÄu niEvdic{u zb]ªfR mutÙ]y BjnÄ]RÄu višái
eÄ]TuÊ[ \oÈukyuh ptiv]f[. |o >Þu \oÈukšuh Ek]Èyh
t]ÙUÄilEc{RÎ c]Î]niÄ]Èu EdsÊuÔ "EkšÏ"vIÈuk]>ueT
vky]yiÈ]f[ nTÎuv>uÎt[. |tukLÄu EvÞuÎ mutl A
vIÈuk]R vx[tuÄšiEMl Ø]pic{u EdvxVÊiEÙÙ[pic{i>iÄuk
y]f[. |Æen aEnkh EpR EdvxVÊil mutEÙÙ[pic{u
pÙyTiyßi>ÆL |vieT ptiv]yi nTÊiEÏ]>uÎuÞ[.
973-]m]Þ[ n]TunIÆiy k]RÊikti>un]L >]mvRÐ
mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þ[ |o ØÙÊieûyuh EdviyueTyuh
m]H]«YeÊÄuric{u EkÈriyuky]l O>iÄÙvieT `<uÎÔukyu
Þ]yi. dRsnÊin]yi nTyil `<uÎÔiy xmyh x>xVtI
EdviÄ[ aWi<yiÙuÔ O>u s>eÏ]šim]Ùyuh viÿuvinu xVRÉh
ekÈiy O>u pvi<m]Ùyuh kÙ[pic{u nTy[Älevy[Äukyuh x>xVti
Ä[ zptidinh AriTÆ<i p]lek]Þ[ pWx]>Ï]yxh evc{u
e`tiHYm]Ù
155
niEvdic{u zb]ªfRÄu višáiyUÈuÎtinuh viÿuvinu zptidinh
|>un]<iy>iek]Þu kUÈup]yxvuh |>un]<iy>iek]Þu evÔ
niEvdYvuh evc{uniEvdiÄuÎtinuh kUÈup]yxh zb]ªfRÄu
višáiyUÈuÎtinuh evÔniEvdYEc{]ru zb]ªf>uÉuÎ |Ù
eyTuÊu tšiÄuÎ k<kÄ]RÄu ek]TuÄuÎtinuh kÙ[pic{u
~RÏ]Tu ecy[tu. kÙ[pic{u niþyic{ |o ptivukL EdvxVÄ]R
Ek]Èyh t]ÙUÄilniÎuh pfh ekÈi v]Æi |EÏ]<uh nTÊi
v>uÎueÞÎu m]ztmÙ}, aÎu kÙ[pic{u nTy[Äuevc{ m]ÙkL
|EÏ]<umvieT k]fuÎumuÞ[.
ki<uÏurÊu náU>iEy]Tu mUk]hbik]Edvi a>ušiec{y[ttu
Ep]eÙ k>un]ÈiÙ}eÊ aßR´nh |>Èzpxvic{u >ÞuÉikšuÞ]
vukyuh A \ÉikšueT a¢n]y náU>i muáu xÐtic{i>uÎtu
Ep]eÙ O>uÉiey ki<uÏurÊu náU>iÄu ek]TuÄukyuh ki<uÏur
Êu náU>i A \Éiey \pnynh, xm]vRÊnh mutÙ]yv k<ic{u
teû puztn]Äi všRÊieÄ]Þuv>ikyuh yœ]k]Ùh aEÌHeÊ
eÄ]Þu viv]Hh k<iÏiÄukyuh atil aEÌHÊinu mury[Äu
pÊu puztM]>uÞ]vukyuh ecy[tu. aÄ]Ùh mutl ki<uÏurÊi
Ù}Êu pÊuEp>il kury]et pu>uSM]>uÞ]yi>iÄuk ptiv]f[.
|EÏ]L A |Ù}Êu kuÈikšuLeÏeT ptin]Ùu pu>uSM]>ueÞ
Î]friyuÎt[. A |Ù}Ä]>iEÏ]<uh Edviey B¬iEy]TukUTi
Exvic{u Ep]>uÎtuek]Þ[ avieT |niyuh pu>uSxß]nÆL
vRÍic{uv>uv]nÙ}]et kurÇuEp]k]N k]>fh k]fuÎiÙ}.
pnc{iÄ]Èu x>xVtIEdviey B¬ipURv{h BjiÄuÎvRÄu
xkÙ]BI¨Æšuh xiÍiÄuemÎuÔtu tIRc{y]f[. atin]ÙivieT
nv>]ztik]Ùtuh mÕuh BjnÊin]yi zptivX>h axhKYm]šukL
v>uÎuÞ[. avieT `Îu Bjic{]Ùuh PÙh xiÍiÄuemÎuÔtinu
xhsymiÙ}. `ÜiÙuh nv>]ztiyuLeÏeT pzßÞu divxh vIth
mUÎu ek]Ù}h aTuÏic{u muTÆ]et BjiÄuky]f[ viEsSh. aÆen
mUÎuek]Ù}h pzßÞu divxh vIth muTÆ]et BjiÄ]N x]DiÄu
ÎvRÄu xkÙ]BI¨Æšuh xiÍiÄuemÎuÔtinu y]et]>u xhsy
vumiÙ}. pEÑ atu x]DiÄuemÎtu miÄv]ruh ax]ÍYm]f[.
e`tiHYm]Ù
156
avieT BjiÄuÎv>il nUÕin[ aWuvItm]šukLÄuEp]Ùuh
vic]>iÄuÎiTEÊ]šh divxh Bjnh niRviG[nm]yi nTÊ]N
x]DiÄ]riÙ}. pzßÞu divxemÎu vic]>ic{u Bjnh tuTÆiy]l
aEW] AEr] divxh k<iyuEá]L muTÆuh. aÆeny]f[
zp]Eyf ptiv[. pu>uSzp]ym]yv>]f[ BjiÄuÎetÜil >]zti
yil kiTÎurÆuEá]L xVp[nh kÞu s>I>h suÍh m]ruh.
kuÈikš]efÜil pniEy] mEÕ] b]Dic{[ kušiÄ]N vy{]ety]kuh.
|Æeney]eÄy]f[ kÞuv>uÎt[. xVp[nh k]fic{[ s>I>h suÍh
m]ruÎt[ avieTyuÔ yÑiy]f[. avieT aTuÊuÔ mÙyil O>u
yÑiyueT v]xmueÞÎu muáu prÇiÈuÞEÙ}]. EdviyueT vizgHh
k]Êuek]Þ[ mÙyil vxic{i>uÎ A yÑi xRv{]hgxuà>iy]y
O>u x[ztIyueT EvSm]yi vÎ]fu BjnÊinu viG[nmuÞ]Äi
ÊIRÄuÎt[. atin]l avieT BjnÊin]yi ecÙ}uÎvR AdYh
teÎ A yÑiÄ[ O>u vrniEvdYh k<iÏic{iÈ]n[ Bjnh tuTÆuk
ptiv[. `Î]Ùuh mnÓinu nÙ} eeD>Yvuh EdvieyÄuric{[ nÙ}Ep]eÙ
ByB¬ivisV]xvumuÔvRÄu m]ztEm avieT Bjnh niRviG[n
m]yi nTÊ]N x]DiÄyuÔU. aÆen x]Dic{iÈuÔ ciÙ B¬M]R
xhgItÊiÙuh x]HitYÊiÙuh atividg[ÍM]>uh zpxiÍM]>u
m]yiÊI>ukyuh mÕu ciÙ \Ìi¨k]>YÆL x]DiÄukyuh
ecy[tiÈuÞ[. |EÏ]<uh ciÙR A Edviey B¬ivisV]xÆEš]TukUTi
Bjic{[ aBI¨ÆL ÙBic{uEp]>uÎuÞ[. atin]l EdviyueT
eectnYvuh x]ÎiÍYvuh |EÏ]<uh avieT OÈuh kurÇiÈieÙ}Îu
teÎ visVxiÄ]h.
|àuk]ß]nEn! Edvi! tiàuk]>fYv]xini!
`ÎuemN n]vil vÎEÐ! niÎu nRÊnm]Tuk.
e`tiHYm]Ù
157
102. eveÔ]Tu náU>i
|EÏ]L puÙ]mEß]L mUÓ[, kuÈEW>i mUÓ[, AÙÊUR nái,
p<enÙ}iÏurÊu (tZÒivEp>UR) eety[Ä]Èu mUÓ[, `EšTÊu
ety[Ä]Èu mUÓ[, eveÔ]TunáU>i, cI>ÈmF mUÓ[, vyx[Ä> mUÓ[
|Æen `ÈiÙ}Ä]R m]ztm]f[ a¨eevdYM]R. O>u k]ÙÊ[
s]EK]ps]Kkš]yi vRÍic{[ avR ptienÈiÙ}Æš]yiÊIRÎi
>uÎu. aÄ]ÙÊu evEÔ]Tu náU>iyuh >ÞiÙ}Æš]yiÈ]f[
t]mxic{i>uÎt[. avyil OÎ[ ek]c{ixhØ]nÊu c]ÙÄuTiyiÙuh
meÕ]Î[ `šÜuÎÏu< `Î EdsÊum]yi>uÎu. c]ÙÄuTiyil
t]mxic{i>uÎve> "\ByUR mUÓ[" `Îuh `šÜuÎÏue< t]mxic{i
>uÎve> "aTiy]Äl mUÓ[" `Îum]f[ prÇuvÎi>uÎt[.
A >ÞiÙ}Ä]>uh ek]Ù}h et]Ô]yi>]m]ÞiTy[Ä[ `Eß]
ciÙ k]>fÆš]l A ØÙÆL viÈu ti>uvit]hkUril vÎu
eevÄÊuh EcRÊÙÊ]ÙUÄil "m>EÊ]RvÈh" `Î EdsÊuh
t]mxmurÏic{u. aEÏ]L A >ÞiÙ}Ä]>uh av>ueT |Ù}EÏ>uh
Ep>uh m]Õi eveÔ]Tu náU>i `Î]Äi. atiEÏ]L aÆenteÎ
|>iÄuÎu.
eevÄÊ[ ep>uh tZEÄ]vilEÑztÊil \XvÊin[
ptimUÎHÓuh vZþikm]xÊil kruÊ a¨miyueT piEÕ divxh
Ar]È]kuv]N tÄvÉh ek]TiEyrukyum]fEÙ}] ptiv[. O>u
ek]Ù}h vZþikm]xÊil \XvÊieû Ar]ÈuÎ]L O>u vZÍ
b]ªfN eevÄÊu t]mxic{u>uÎ evEÔ]Tu náU>iyueT
aTuÄlec{Î[ "|vieT EÑztÊil \XvxdY pÊupzßÞu
divxh ptiv]yiÈ[ \Éukek]Þ[ `niÄu kTvyÕil nÙ}
xuKmiÙ}]etyi>iÄuÎu; atienß]f[ ecEy{Þt[?" `Îu
Ec]dic{u. atu EkÈiÈ[ náu>i "atu x]>miÙ}; w]en]>u muÄuTi
yuÞ]ÄiÊ>]h. atu Exvic{]l xuKm]vuh" `Îu prÇu.
aEÏ]L A vZÍzb]ªfN "`Î]l muÄuTiyuÞ]ÄiÊ>f
emÎiÙ}; muÄuTiÄuÔ m>uÎukL a>c{u>uÈi ep>uhtZEÄ]vil
zsIEk]viÙieû pTiyiEMl evc{uek]TuÊ]l mti. s]ßiÄ]e>
e`tiHYm]Ù
158
TuÊu muÄuTiyuÞ]Äi `niÄu tÎuek]Ôuh. s]ßiÄ]e>]eÄ
`niÄu p>icymuÔv>]f[; avE>]Tu w]N prÇuek]Ô]h.
`eû Øi>t]mxh |EÏ]L aáÙÊilÊeÎy]f[" `Îu
prÇu. \Ten náU>i "`Î]l aÆeny]veÈ; n]eš k]ÙeÊ
w]N a>c{u>uÈi ek]ÞuEp]yi zsIEk]viÙieû pTiyiEMl
evEc{Ä]h" `Îu prÇu. \Ten A vZÍzb]ªfN avieTniÎu
mryukyuh ecy[tu. aEÏ]L eveÔ]Tu náU>i "|tu EkvÙh
zb]ªfn]efÎu Et]ÎuÎiÙ}. Ae>ÜiÙum]keÈ, prÇtuEp]eÙ
ecy[EtÄ]h" `Îu mnÓil vic]>ic{u. `ÜiÙuh atienÄuric{[
AE>]Tuh OÎuh prÇiÙ}.
aÎu >]zti vTÄuhkUR >]j]vinuh EÑztÊieÙ tzßiÄuh
\o>]šM]RÄuh s]ßiÄ]RÄuh O>u xVp[nmuÞ]yi. O>u divYN
aTuÄl vÎ[, "n]ešÄ]ÙÊu eveÔ]Tu náU>i ciÙ m>uÎukL
a>c{u>uÈi zsIEk]viÙieû pTiyiEMl ek]ÞuvÎu vy[Äuh.
aetTuÊu kÙÄi muÄuTiy]Äi Edvnu niEvdiÄfh" `Îu
prÇu `Î]yi>iÎu xVp[nh. atu >]j]vu mutl EÑzt
xhb³ikL ve> `Ù}]vRÄuh OE> viDÊilÊeÎy]yi>uÎu.
En>h evšuÊEÏ]L `Ù}]v>uh |o xVp[nvRÊm]nh >]j
xÎiDiyil ariyic{u. |vR ariyic{tuEp]eÙ >]j]vuh xVp[nh
kÞi>uÎtin]l >]j]v[ O>u zps[nÄ]>en v>uÊi zps[nh
evÏic{u En]ÄiyEÏ]L |tu ep>uhtZEÄ]viÙÏeû kÙ[pny]
efÎuh atin]l muÄuTiyuÞ]Äi niEvdiEÄÞt[ atY]vsYm]
efÎuh aÆen ecy[tieÙ}Üil EdvEk]pmuÞ]kuemÎuh zps[n
k]>N viDic{u. aEÏ]E<Äuh eveÔ]Tu náU>i m>uÎukš>c{u>uÈi
zsIEk]viÙieû pTiyiEMl ek]ÞuevÎu evy[Äukyuh s]ßi
Ä]>N aetTuÊ[ muÄuTiyuÞ]Äi pßI>TiÏujy[Äu Edvnu
niEvdiÄukyuh ecy[tu.
|t[ Ar]Èieû piEÕdivxm]yi>uÎu. aÎu >]ztiyiÙuh
vTÄuhkUR >]jvu mutÙ]yvRÄuh eveÔ]Tu náU>iÄuh AÞu
Et]ruh |zpk]>h Ar]Èieû piEÕdivxh ecy[tuek]ÔfemÎu
xVp[nmuÞ]yi. |tu ep>uhtZEÄ]viÙÏeû kÙ[pny]efÎu
e`tiHYm]Ù
159
zps[nk]>N viDiÄuky]l atien `Ù}]v>uh visVxiÄukyuh
aÆen nTÊuÎtinu tIRc{eÏTuÊukyuh EdvxVh vk
ptivukfÄil |tukUTi EcRÄukyuh m>uÎukL a>c{u>uÈi
zsIEk]viÙieû pTiyiEMl ek]ÞuecÎu evy[ÄuÎtinu zptiPÙ
m]yi eveÔ]Tu náU>iÄu EdvxVÊilniÎu ciÙ anuBvÆL
AÞuEt]ruh ek]TuÄfemÎu niþyic{tu kUT]et ~t]nuh
BUxVÊuÄL aEÌHÊieû trv]EÈÄu k>em]<iv]yi ptic{u
ek]TuÄukyuh aÆen AÞuEt]ruh Ar]Èieû piEÕdivxh
eevÄÊÏn[ O>u muÄuTi niEvdYh ptiv]yiÊI>ukyuh ecy[tu.
|o muÄuTiniEvdYh avieT |EÏ]<uh Ar]Èieû piEÕ divxh
ptiv]yi nTÎuv>uÎuÞ[.
eevÄÊuÞ]yi>uÎ evÔ]TiÙ}Êu k]ÙzkEmf AšukL
kurÇu kurÇ[ OTuÄh avieT viDvy]y O>ßR´nh m]zth
EsSic{u. atin]l A aßR´nvuh m>uEÊ]RvÈÊuÔ |Ù}
EÊÄu Ep]yi avieT t]mxm]Äi. O>u k]ÙÊu jnb]HuÙYh
nimiÊh >Þ]yiÊIRÎ A |Ù}h jnc{u>uÄh nimiÊh |Æen
pieÎyuh yœ]pURv{h OÎ]yiÊIRÎu. eevÄÊuÞ]yi>uÎ
|Ù}Ê[ A>uh |Ù}]ety]ytieû EsSh m>uEÊ]RvÈÊuÔ
evÔ]TiÙ}eÊ AšukL eevÄÊu ep>uhtZEÄ]vil EÑztÊil
muÄuTiÄuÔ m>uÎukL a>c{u>uÈi yœ]k]Ùh ptiv]yi
zsIEk]vilÏTiyiEMl ek]ÞuecÎu evy[Äukyuh EdvxVÊil
niÎu ptivuÔ anuBvh v]Æukyuh ecy[tutuTÆi. |EÏ]<uh
aÆenteÎ nTÎuv>uÎu. `Î]l A |Ù}EÊÄu k>em]<iv]yi
ptic{uek]TuÊi>uÎ vx[tuÄešÙ}]h O]E>] k]ÙÊ[ O]E>]
viDÊil anY]DIneÏÈuEp]kuky]l |EÏ]L avyieÙ]Îuh A
kuTuhbÄ]RÄu eekvsvuh anuBvmiÙ}. EdvxVÊilniÎu
ek]TuÊuvÎi>uÎ anuBvÆšuh EdvxVh p>iS[Ä]>EÊ]TukUTi
vše> kurÇuEp]yi. |EÏ]L |o vky[Äu eveÔ]Tu náU>iÄu
EdvxVÊilniÎu ek]Ù}hEt]ruh kiÈuÎ anuBvh n]Ùu pfh
m]ztm]f[.
e`tiHYm]Ù
160
eveÔ]Tu náU>iÄu kuTuhbp>Edvtkš]yi aEnkh
mURÊikšuÞ[. avyil |EÏ]L zp]D]nYh DnVß>iÄ]f[. avieT
p>Edvtkš]yiÈuÔ mÕumURÊikešeyÙ}]h |Ù}ÊuÔ Etv]>
ÆšueT kUÈÊilÊeÎy]f[ kuTiyi>uÊiyi>iÄuÎt[. `Î]l
DnVß>iÄu m]zth zpEtYkh EÑzth pfiyic{u murzpzk]>h bihb
zptiæ nTÊIÈuÞ[. atinuÞ]y k]>fh t]e< prÇu
ek]ÔuÎu.
peÞ]>iÄl EcRÊÙÊ]ÙuÄil vyÙ]REdsÊuÔ
putiyÄl (putiy ary[Äl) Ek]viÙkeÊ O>u tá]nu
vyÕil atikÙsÙ]yiÈuÔ O>u Evdn tuTÆi. atu nimiÊh
y]et]Îuh BÑiÄ]N p]TiÙ}]et aEÌHh ~Õvuh vivsn]yi
ÊIRÎu. A E>]gÊieû smnÊin]yi aEÌHh aEnkh cikiX
kL ecy[tuEn]Äi. OÎuhek]Þuh O>u PÙvumuÞ]yiÙ}. OTuÄh
tá]N eevÄÊu ep>uhtZEÄ]viÙÏenÊeÎ s>fh zp]pic{[
avieT xhvX>Bjnh tuTÆi. ~Õvuh niæEy]TukUTiy]yi>uÎu
Bjnh. EÑztÊil xdYyuÔ divxÆšil xdY. aeÙ}Üil
aáÙÊieÙ niEvdYEc{]r[, ~t]y]Ùuh O>u En>Em aEÌHh
BÑfh k<ic{i>uÎuÔu. aEtt]y]Ùuh aEÌHÊinu vyÕil
EvdnyuÞ]Ä]rumiÙ}]yi>uÎu. aÆen O>u xhvX>h ep>uh
tZEÄ]viÙÏen Exvic{uek]Þ[ aEÌHh avieT t]mxic{u.
atiniTy[Ä[ O>u divxhEp]Ùuh aEÌHÊinu vyÕil EvdnyuÞ]
yumiÙ}. Bjnh k]ÙhkUTuÎtieû tEÙdivxh tá]N >]ztiyil
aáÙÊil kiTÎ[ \rÆiyi>uÎ xmyh AE>] aEÌHÊieû
aTuÄlec{Î[ "nieû vyruEvdn EBdm]yiÈiÙ}. |vieT t]mxiÄu
Eá]L Evdn v>ikyiÙ}]yi>iÄ]h. |vieTniÎu Ep]y]l |niyuh
atu v>uh. A Evdn niEÒSh viÈum]rfemÜil nIey]>u k]>Yh
ecy{fh. `eßÎ]l, EcRÊeÙ etÄuhmuriyil "EkšNkušh"
`Îu Ep>]yiÈ[ O>u vÙiy kušmuÞEÙ}]. nIEp]yi A kušÊi
ÙrÆi muÆiÊÏfh. aEÏ]L mUÎu siÙ]vizgHÆL ninÄukiÈuh.
avyil AdYh kiÈuÎt[ avieTÊeÎ |EÈy[Äfh atuevc{u
pUjiÄ]N s¬>]yiÈu BUEÙ]kÊiÙ]>umiÙ}. >Þ]mtu kiÈuÎtu
e`tiHYm]Ù
161
DnVß>iyueT vizgHmyi>iÄuh. aetTuÊu nIey]>u zb]ªfnu
d]nh ecy{fh. mUÎ]mtu kiÈuÎt[ O>u viÿuvizgHm]yi>iÄuh.
aetTuÊu nI teÎ O>u EÑzth pfiyic{u zptiæ k<iÏiÄfh.
|ztyuh ecy[t]l nieû E>]gh niEÒSh viÈum]ri ninÄu
pURÉxuKh xiÍiÄuh |Æen ecy[tieÙ}Üil nieû dInh
AjIvn]ßh EBdm]vukyiÙ}" `Îu prÇt]yi aEÌHÊinu
Et]Îi. \Ten \fRÎ[ aEÌHh kÉuturÎu En]ÄIÈ[ avieT
eyÆuh Ae>yuh kÞumiÙ. teû aTuÄl vÎ[ |Æeney]eÄ
prÇt[ A>]yi>iÄuh? Ae>ÜiÙum]keÈ. O>u xmyh evruh
Ep]Äin]v]efÎuh v>]emÙ}]h `Îu vic]>ic{[ tá]N pieÎyuh
kiTÎurÆi.
piEÕ divxh Bjnh k]ÙhkUTi tá]N Ek]viÙkÊu
mTÆieyÊi. \Ten vyÕil Evdnyum]>hBic{u. atu pURv{Dikh
kÙsÙ]yiÈ]yi>uÎu. atin]l tá]N aTuÊ divxhteÎ
Ep]yi EkšNkušÊiÙirÆi muÆiÊÏi. AdYh kiÈiy vizgHh
avieTÊeÎ |ÈiÈ[ pieÎyuh muÆiÊÏi En]Äukyuh O>u
vizgHh kiÈukyuh ecy[tu. atu DnVß>iyueT vizgHh teÎy]
yi>uÎu. A vizgHvuh `TuÊuek]Þ[ tá]N k>y[Ä[ kyri.
kurc{udU>h ecÎEÏ]L v<iyilevc{u evEÔ]Tu náU>iey
k]fukyuh vizgHh aEÌHÊinu d]nh ecy{ukyuh ecy[tu.
tá]N pieÎyuh vÎu kušÊiÙirÆi muÆiÊÏiyEÏ]L O>u
viÿuvizgHh kiÈi. atu ek]ÞuEp]yi aEÌHh xVEdsÊuteÎ
O>u EÑzth pfiyic{u murzpk]>h zptiæ k<iÏiÄukyuh A
EÑztÊinu "Ek>š]ditY (Adic{) pu>h" `Îu Ep>iTukyuh
ecy[tu. A EÑzth k]Ù]ß>Êil ti>uvit]hkUR xRÄ]R
vky]yiÊIRÎu. |EÏ]<uh aÆenteÎyi>iÄuÎu.
tá]N eveÔ]Tu náU>iÄ[ ek]TuÊ vizgHh aEÌHh
|Ù}Êuek]ÞuEp]yi teû Etv]>ÆšueT kUÈÊilevc{u pUjic{u
ek]Þi>uÎu. aÆenyi>uÎ k]ÙÊu mÙb]ril TiÏuxulÊ]eû
AzkmfmuÞ]vuky]l aÆ]TiÏurÊu t]mxic{uek]Þi>uÎ
cI>ÈmF mUÓ[ avieTniÎu kuTuhbxHith Ep]Îu. ti>uvit]h
e`tiHYm]Ù
162
kUrieÙÊi mH]>]jvieû xH]yEÊ]TukUTi m>EÊ]RvÈÊu
teû xVjnm]y eveÔ]Tu náU>iyueT |Ù}Êinu xmIph teÎ
O>iÙ}h pfiyic{u t]mxmurÏic{u.
anß>h O>u divxh cI>ÈmFmUÓ[ eveÔ]Tu náU>iyueT
|Ù}Êu ecÎ xmyh DnVß>iyueT A vizgHh avieT Etv]>
ÆšueT kUÈÊiÙi>iÄuÎtukÞiÈ[, "|o vizgHÊieû Ezsæt
vic]>ic{]l |t[ |Æen evEc{EÄÞtÙ}. |tinu zpEtYkh
aáÙh pfiyic{u zptiæ nTÊiÄuv]N tÄ Ey]gYtyuÞ["
`Îu prÇu. atu EkÈiÈu náU>i "k]>Ymitu v]x[tvm]f[;
peÑ w]N vic]>ic{]l |et]Îuh x]DiÄyieÙ}EÎyuÔu.
`niÄ[ atinu tÄvÉh Dnpu¨iyiÙ}EÙ}]" `Îu prÇu.
aEÏ]L mUÓ[, "`Î]l aÆ[ OÎuh nTÊiÄfemÎiÙ}. aÆy[Ä[
xÐtmueÞÜil EÑztÏfiyuh zptiæyuh kÙsvuemÙ}]h w]N
nTÊic{uek]Ô]h" `Îu prÇu. atien náU>i xÐtiÄukyuh
EÑztÏfi mutÙ]yveyÙ}]h mUÓu nTÊiÄukyuh ecy[tu.
EÑztÊil nitYnid]nh, m]xviEsSh, AÈviEsSh mutÙ]y
vRÄu EvÞuÎmutÙuh mUÓuteÎ vkevc{uek]TuÊu. náU>i O>u
k]suEp]Ùuh ecÙvuecy[tiÙ}. `ÜiÙuh bihbh náU>iyueT
vky]yi>uÎtin]l EÑzt]Dik]>h >ÞuEpRÄuh O>uEp]eÙy]yi
>iÄfemÎ[ avR OTuÄh niþyic{u. atin]l EÑztÊil
ptiv]yiÈu k]ÙÊu mÙ>uniEvdYh k<iÇ]l A mÙ>uh mÕuh
OÎ>]Th divxh m]ri m]ri O]E>] |Ù}EÊÄuh ek]Þu
ep]y[eÄ]Lk `Îuh avR tIRc{eÏTuÊi. mÙ>uniEvdYÊinu
zptidinh muÎ]<i mÙ>uh mUÎu kdšiÏ<vuh mUÎu pÙh sRÄ>
yum]f[ ptivuevc{i>uÎt[. |t[ |Ù}Æšil ek]ÞuEp]y]l
kuÈikLÄu ek]TuÄuky]f[ ptiv[. atu >]vieÙ kiÈuÎtu
kuÈikLÄu vÙiy k]>Yvuh ~Õvuh xEß]Szpdvum]yi>uÎu.
`Î]l |t[ tÆLÄu OÎ>]Th divxEm kiÈ]N nY]ymuÔU `Îuh
aÆeny]f[ vYvØecy[ti>iÄuÎt[ `Îuh mÕuh kuÈikLÄu
ariÇukUTEÙ}]. atin]l >ÞiÙ}eÊ kuÈikšuh k]ÙÊu k]ÙÊu
e`tiHYm]Ù
163
mÙ>uh p<vuh EvfemÎu prÇu xiÍ]ßhpiTic{u k>yuk
ptiv]yi>uÎu.
aÆenyi>iÄuEá]L kuÈikšueT aÙÈuh niRb³vuh
k>c{iÙuh nimiÊh O>u divxh mÙ>uh mÕuh v]ÆieÄ]Þu Ep]y
|Ù}Ä]RteÎ piEÕdivxvuh v]ÆieÄ]ÞuEp]yi. at[ aÎ[ mur
zpk]>h mÙ>uh mÕuh kiEÈÞv>]y |Ù}Ä]RÄu OÈuh >xic{iÙ}.
atin]l avR mÙ>uh mÕuh aTuÏic{[ v]ÆieÄ]ÞuEp]yvRÄu
EmÙ]l O>iÄÙuh av ek]TuÄukyieÙ}Îu tIRc{eÏTuÊi.
atin]l A >ÞiÙ}Ä]>h tÐil |o niÓ]>xhgtiÄ]yi
piTiyuh vÙiyuh aTiyuh |Tiyuh evÈuh kuÊuem]eÄyuÞ]Äi.
OTuÄh p>x[p>h bÍviE>]Dikš]yiÊIRÎu. eveÔ]Tu náU>i
yueT viE>]Dh nimiÊh m>uEÊ]RvÈÊu t]mxiÄuv]N nivZÊi
yiÙ}]ety]ky]l cI>ÈmF mUÓu viv>emÙ}]h mH]>]j]vieû
aTuÄl ariyic{u. atin]l mUÓieû |¨zpk]>h kÙ[pic{u
Ek]ÈyÊuniÎ[ n]Ùun]<ik pTiÇ]r[ 'OšÒ' `Îu EdsÊu mUÓin[
|Ù}h pfiyic{uek]TuÊu kuTuhbxHith aEÆ]Èu m]ÕiÊ]mxi
Ïic{u. ek]Ù}h 925-]m]Þu m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]vu ti>umnÓu
ek]Þ[ murjph tuTÆiyEÏ]LÊeÎ cI>ÈmF mUÓinu ti>uvnß
pu>Êu ciÙ Ø]nm]nÆL kÙ[pic{u ek]TuÊi>uÎuvEÙ}].
aÄ]Ùh mutlÄuteÎ cI>ÈmF mUÓienÄuric{u mH]>]j]Ä
M]RÄu zpEtYkem]>u k]>ufYh \Þ]yi>uÎu. atuek]Þ]f[
mUÓieû |¨zpk]>h OšÒyil |Ù}h klpic{u pfiyic{u ek]TuÄu
kyuh mÕuh ecy[tt[.
cI>ÈmFmUÓ[ m>uEÊ]RvÈeÊ t]mxh mtiy]Äi avieT
niÎu kuTuhbxHith Ep]eyÜiÙuh eveÔ]TunáU>iÄuh pieÎ
yuh eexV>m]yiÙ}. eveÔ]TunáU>i xkÙ]Dik]>vuem]<iÇu
DnVß>iyueT EÑzth viÈu ek]TuÄukEy] aeÙ}Üil EÑzthpfi
mutÙ]yvy[Ä[ ciÙv]yiÈuÔ pfh ek]TuÄukEy] ecy{femÎu
mUÓu v]dic{u. t]N teû p>Edvty]yi Ac>ic{uh Exvic{uh v>uÎ
DnVß>iyueT EÑzth viÈuek]TuÄuÎtinu mnÓuh pfh ek]TuÄu
Îtinu nivZÊiyumiÙ}]y[ky]l eveÔ]Tu náU>i mUÓieû
e`tiHYm]Ù
164
kfÄiNzpk]>muÔ pfÊinu teû BUxVÊuÄšiEÙt]nuh
mUÓinu `<utieÄ]TuÊu. A vk vx[tuÄL |EÏ]<uh cI>ÈmF
mUÓieû eekvs]nuBvÊilteÎ |>iÄuÎu.
AdYk]ÙÊu p>x[p>h x[EnHEÊ]Tuh visV]xEÊ]Tu kUTi
yi>uÎ A |Ù}Ä]R tÐil |TÄ]ÙÊu pifÆ]niTy] eyÜiÙuh
|EÏ]L avR vše> Ev<[cEy]Tuh c]Rc{Ey]Tuh e`kYmtYEÊ]Tuh
kUTiy]fi>iÄuÎt[.
eveÔ]TunáU>im]R pÞu cikiX]viSyÊil ~Õvuh
zpxiÍM]>uh xmRËM]>um]yi>uÎu. avR ecy[tiÈuÔ aÛut
kRÐÆešÙ}]h viv>iÄuÎ k]>Yh ax]DYm]ky]l ciÙtum]zth
t]e< prÇuek]ÔuÎu.
O>iÄl eveÔ]TiÙ}Ê[ AÙÊUR náiyueT B]giEnyn]yiÈ[
O>u náU>iyuÞ]yi>uÎu. aEÌHh s]x[zt¡]nhek]Þuh buÍi
ek]Þuh yu¬iek]Þuh eekÏufYhek]Þuh eenpufYhek]Þuh
mÕuh ecruÏÊilÊeÎ visVvizsutn]yiÊIRÎu. O>iÄl
aEÌHh `ßiEn] náiyueT |Ù}Êu Ep]yi>uÎu. aEÏ]L aEÌH
Êieû m]tuÙM]>]y náim]>]>uh avieTyuÞ]yi>uÎiÙ}. ciÙ
E>]gikeš k]fiÄ]n]yi AšukL vÎ[ `Ù}]vE>yuh O]E>] dU>
ØÙÆšil ek]ÞuEp]yi>iÄy]yi>uÎu. aÄ]ÙÊ[ |o náU>i
yueT m]tuÙpt[niy]y O>ßR´nh avieT kuæE>]gb]Dit
y]yi vše> k¨Øitiyil kiTÄuÎuÞ]yi>uÎu. |o náU>i
ecÎ[ A aßR´neÊ kÞ xmyh aßR´nh "`eû \ÉI!
w]nI ØitiyiÙ]yiÊIRÎu. p]ps¬iek]Þ]yi>iÄuh. nieû
aÐ]vM]e>Ù}]h aEnkcikiXkL ecy[tuEn]ÄIÈuh O>u
PÙvumuÞ]yiÙ}. cikiXkL ecy{uEá]L E>]gÆL vRÍiÄuk
y]f[ ecy{uÎt[. atin]l ave>Ù}]v>uh \EpÑic{u. |ni
|Æen kiTÎu k¨eÏT]et EvgÊil m>ic{]l ek]Ô]emÎu
m]ztEm `niÄ]zgHmuÔU. aÐ]vM]e>Ù}]v>uh cikiXic{iÈu
EBdm]k]Ê |o difh \Éi cikiXic{]Ùuh EBdm]vukyiÙ}]yi>i
ÄumEÙ}]" `Îu prÇu. aEÏ]L náU>i, "aÆen tIRc{y]
e`tiHYm]Ù
165
EÄÞ]. |o dInh w]N cikiXic{iÈu EBdm]kfemÎu |osV>N
niþyic{iÄuÎ etÜil EBdm]k]et k<ikyiÙ}EÙ}]" `Îu prÇu.
\Ten aßR´nh "`Î]l `eû \ÉI! nI vÙ}tuh ecy[tu
En]Äfh. `eû |o dInh EBdm]vuky]efÜil atu ninÄu
EzsyÓinuh ysÓinuh k]>fm]yiÊI>uh. vÙiy pufYvum]yi
>iÄuh" `Îu prÇu. atuEkÈEÏ]L náU>i "aÐ]yi
Etc{ukušiÄ]ruEÞ]?" `Îu Ec]dic{u. atinu mrupTiy]yi
aßR´nh "siv! siv! Etc{ukušiEy]? `niÄu kuši teÎ |Ù}]
t]yiÈu vše> n]š]yi. EmeÙÆuh et]ÙiyiÙ}. xRv{zt zvfm]f[.
`niÄ[ `fIÄ]nuh vy{. pieÎ Etc{ukušiÄuÎetÆeny]f[?"
`Îu prÇu. \Ten náU>i "aÐ]yiey |Îu w]en]Îu
Etc{ukušiÏiÄ]h. Etc{u kušic{]lÊeÎ |o dInh Eddm]kuh" `Îu
prÇ[ avieTniÎ[ |rÆiEÏ]yi `Eß] ciÙ k]ÈuecTikšueT
|ÙkL kuer pric{uek]ÞuvÎ[ |Tic{upi<iÇ[ nIe>TuÊ[ atil
`Éyuh eny{uh AvfeÄÉyuh EcRÊ[ O>u ku<áu k]c{iy>ic{u
evc{u. pieÎ náU>i O>u vÙiy ecáu piTiec{TuÊTuÏÊi evc{[
atil nirc{u evÔem]<ic{u tišÏiÄuÎtin[ avieT EsSmuÞ]
yi>uÎ aßR´nÆEš]Tu prÇu. avR azpk]>h ecy[tu.
atini Ty[Äu náU>i pieÎyuh |rÆiEÏ]yi ciÙ |ÙkL
pric{uek]Þu vÎ[ ctc{[ A evÔÊiÙumiÈu. evÔh nÙ}Ep]eÙ
tišc{EÏ]L náU>i epeÈÎu ecÎu E>]gifiy]y aßR´neÊ
`TuÊu ek]ÞuecÎ A tišc{ukiTÎi>uÎ evÔÊiÙiÈu. |tu
kÞu EsSmuÔ aßR´nÆšuh mÕuh "aEy{]! aetezß]>zkm
m]f[" `Îu prÇ[ \reÄ niÙvišic{u. náU>i aet]Îu
vkevc{iÙ}. xVÙ[ph xmyh k<iÇEÏ]L aEÌHh evÔÊil
kiTÎ aßR´neÊ vÙiec{TuÊu niÙÊiÈu. aEÏ]L A
aßR´nÊinu Eb]DmuÞ]yi>uÎiÙ}. avR m>ic{uEp]yi `Îu
niþyic{u mÕuÔ aßR´nÆšuh mÕuh pURv{]Dikh
du®Kic{uk>Çu. ~kEdsh mUEÎmuÄ]l n]<ik k<iÇEÏ]L
E>]gifiy]y aßR´nÊinu Eb]Dh vI<ukyuh avR `fIÕi>i
Äukyuh ecy[tu. aEÏ]L avieT `Ù}]vRÄuh xm]D]nvuh
xEß]Svum]yi. \Ten náu>i t]N muEá k]c{ievc{ ku<eáTuÊu
e`tiHYm]Ù
166
ek]TuÊiÈ[, |o aßR´n Êieû tÙyil `Éyuh EmeÙ]eÄ
|o ku<áuh EtÏic{[, ecáil kiTÄuÎ evÔemTuÊ[ cUTu
p]km]Äi kušiÏiÄ]N avieT Ever \Þ]yi>uÎ aßR´n
ÆEš]Tu pryukyuh avR kušiÏiÄukyuh ecy[tu. Etc{ukuši
k<iÇEÏ]E<Äuf[ aßR´nÊieû EdHÊiÙuÞ]yi>uÎ
zvfÆeš]Îuh k]f]niÙ}]ety]yi. aßR´nh `fIÕu nTÎu
tuTÆukyuh ecy[tu. A ku<áu EtÏic{[ aßR´ neÊ muÎu
divxh kušiÏic{u. aEÏ]E<Äuh avR pURÉxuKeÊ zp]pic{u.
ave>ÄÞ]l avRÄu |Æeney]>u dInmuÞ]yi>uÎu `Îu
Et]ÎukEp]ÙumiÙ}]ety]yi. n]Ù]h divxh náU>i xVEds
EÊy[Äu mTÆiEÏ]>ikyuh ecy[tu.
anß>h >ÞumUÎu divxh k<iÇEÏ]L náim]e>Ù}]v>uh
av>ueT |Ù}Êu mTÆieyÊi. aEÏ]L muáu E>]gb]Dity]yi
`fIÄ]N vy{]et kiTÎi>uÎ aßR´nh xVØs>I>y]yi
`fIÕu nTÄuÎtu kÞiÈ[ A aßR´nÊieû BRÊ]v]y nái
atY]þ>YEÊ]TukuTi "nÐueT eveÔ]TieÙ \Éi |vieT
vÎi>uÎuEv]?" `Îu Ec]dic{u. aEÏ]L eveÔ]TieÙ \ÉináU>i
avieT ecÎi>uÎtuh aEÌHh ecy[ttuemÙ}]h vix[t>ic{u
prÇuEkLÏic{u. aet]eÄ EkÈEÏ]L nái "avnÙ}]et |o
vkey]eÄ ecy[v]N niþyvuh eeD>YvumuÞ]kyiÙ}. aveû
gu>utVvuh eekÏufYvuh B]gYvuh OeÄ OÎu Ever teÎy]f[.
|osV>N avN dIRG]yuÓukUTi ek]TuÄeÈ" `Îu prÇu.
O>iÄl O>u v]fiyN (`Ôuh mÕuh AÈuÎ j]tiÄ]>N)
O>u k]šEyyuhek]Þ[ eveÔ]TiÙ}Êu ecÎu. aEÏ]L avieT
\Þ]yi>uÎ a¢N náu>iyueT aTuÄl "|o k]šy[Äu c]fkh
Ep]k]ety]yiÈu n]Ùu divxm]yi. atuek]Þu k]š puÙ}uh
evÔvuem]Îuh k<iÄuÎiÙ}. vyR x]m]nYÊiÙDikh vIRÊiÈu
eÞÎuÔtu ti>uEmniÄu k]f]vuÎt]ky]l aTiyN ariyi
ÄfemÎiÙ}EÙ}]. aTiyN `Ôuh EtÆyuh mÕUh AÈuÎtinu
cÄiNkfyil ekÈi aTiÄuÎt[ |o k]šeyy]f[. |o k]š
cÊuEp]y]l aTiyeû \pjIvnh muÈuh. meÕ]>u k]šey v]Æ]N
e`tiHYm]Ù
167
p]veÏÈ aTiyÆLÄu azt `šuÏmÙ}. atin]l
ti>umnÓuek]Þ[ dy \Þ]yiÈ[ |o k]šey >ÑiÄfh" `Îu
vše> xÜTEÊ]TukUTi prÇu. a¢N náU>i xVlpEn>h
mnÓuek]Þ]EÙ]cic{iÈ[ "O>u mu<h nIšvuh ep>uvi>Ùieû vÉvu
muÔ O>u mu>iÄiN vTi ek]Þuv>ik" `Îu v]fiyEn]Tu prÇu.
v]fiyN k]šey avieT ekÈIÈ[ O]TiEÏ]yi mu>iÄiNvTi
ek]ÞuvÎu. a¢NnáU>i aetTuÊ[ atieû O>ÕÊu eek
ek]Þ[ piTiÄ]NtÄvÉh muÔu cIkiÄšÇu piTic{uek]Þ[
k]šey kiTÊi, k]Ùu n]Ùuh ekÈi, muruek piTic{uek]Ôuv]N
v]fiyEn]Tu prÇu. avN azpk]>h ecy[tEÏ]L a¢N
náU>i aTuÊuecÎu mu>uÄiNvTi k]šyueT mÙdV]>ÊilÄUTi
akEÊÄu kTÊi >ÞumUÎu ti>ic{iÈu vÙiec{TuÊu. aEÏ]L O>u
mu>uÄiN vTiEy]TukUTi O>u vÙiy p<ßufiyuh atieû piÎ]eÙ
OÈuvše> c]fkvuh purEÊÄu Ep]Îu. aEÏ]L a¢N náU>i
v]fiyEn]T[ "|tu nI `É muÄiÏi<iyuÎ tufiyEÙ}? |tu
tiÎiÈ]f[ k]šy[Äu c]fkh Ep]k]etyt[, |ni |Æen v>]et
xUÑic{uek]Ôfh `Îu prÇu. k]šyueT mÙdV]>h muÔuek]Þu
muriÇi>uÎtin[ O>u m>uÎuh pu>Èi ayc{u. k]šy[Äu xuKm]vu
kyuh ecy[tu.
O>iÄl EcRÊÙÊ]ÙUÄilteÎ eetÄ]Èu EdsÊu
eetÄ]Èu náU>iyueT |Ù}Ê[ O>u aßR´nÊieû mUÄil O>u
dsyuÞ]yi. atu sV]xh purEÊy[Äu Ep]kuEá]L O>hguÙh
nIšÊil purEÊÄirÆiEÏ]vukyuh sV]xh EmlEÏ]Èu vÙiyu
Eá]L mUÄinkEÊÄu kyriEÏ]vukyuh ecy{um]yi>uÎu. atin[
A>]EÞek]eÞ]eÄ pÙ cikiXkL ecy{ic{iÈuh EBdm]k]y[k
y]l OTuÄh eetÄ]ÈunáU>i eveÔ]TunáU>iyueT aTuÄl
ec{Îu viv>h prÇu. aEÏ]L eveÔ]Tu náU>i, "AeÈ, w]N
n]eš avieT vÎu En]ÄIÈ[ `eßÜiÙuh cikiX niþyiÄ]h.
w]nvieT v>uEá]E<Äuh k]lÊuÙ]h B]>muÔ O>iy{ÄÈi
|>uáuek]Þu O>u ku<yumuÞ]Äic{u ty{]r]Äievc{i>iÄfh.
EsSem]eÄ w]N v>uEá]L prÇuek]Ô]h"`Îu prÇu
e`tiHYm]Ù
168
eetÄ]Èu náU>iey ayc{u. piEÕ divxh eveÔ]Tu náU>i
eetÄ]ÈiÙ}Êu ecÎEÏ]E<Äuh tEÙdivxh prÇi>uÎtuEp]eÙ
|>uáuku<Ey]TukUTiy O>iy{ÄÈi avieT ty{]r]Äi evc{i>uÎu.
eveÔ]Tu náU>i O>u nUlc{>TukUTi ek]ÞuEp]yi>unu. A
c>Tieû O>Õh |y{ÄÈiyueT ku<yiÙiÈu ekÈimuriÄIÈu mEÕ aÕÊ[
O>u kuTuÄumiÈu eetÄ]Èu náU>iey ~Ù[pic{uek]TuÊiÈ[,
"aßR´neÊ višic{u aTuÄÙi>uÊIÈ[ ds purEÊÄu v>u
Eá]L c>Tieû aÕÊuÔ kuTuÄ[ A dsyiEMÙiÈu muruÄfh.
pieÎ aßR´nEÊ]Tu ptueÄ `fIÕu kuniÇu xVÙ[ph
nTÄ]N pryfh" `Îu prÇu. eetÄ]ÈunáU>i azpk]>emÙ}]h
ecy[tu. aßR´nh `fIÕu nTÎEÏ]L |y{ÄÈiyueT B]>h
ek]Þ[ ds EvE>]TukUTi priÇu t]e< vIfu. pieÎ eveÔ]Tu
náU>i aßR´nÊieû tÙyil EtÄuÎtin[ Oe>Éy[Äu
kuric{uek]TuÄukyuh "|o m>uÎuÞ]Äi pu>Èiy]l mUÄinkeÊ
zvfh \fÆukyuh `É k]c{iEÊc{]l |niyuh mUÄil ds
v>]et |>iÄukyuh tÙEvdn \Þ]k]etyi>iÄukyuh ecy{uh"
`Îu pryukyuh ecy[tiÈu mTÆiEÏ]yi. A m>uÎuh `Éyuh
ek]Þ[ aßR´nÊinu xuKm]vukyuh ecy[tu.
O>iÄl zbiÈIS[ mÙb]rieÙ O>u vÙiy jMiyuh
zpxiÍnum]y kuti>vÈÊu mUÏiln]yRÄu O>u xuKEÄTuÞ]yi.
mÙem]<iy]y[ky]yi>uÎu xuKEÄT[. atinu pÙ eevdYM]R pÚic{
vidYkeš]eÄ zpEy]gic{uEn]ÄiÈuh O>u PÙvumuÞ]yiÙ}.
mÙEs]DnyiÙ}]t]yEÏ]L BÑfvumiÙ}]ety]yi. aEÏ]L ÑIfh
kÙsÙ]yi. AkÏ]eT mUÏiln]yR ~Õvuh avsn]yiÊIRÎu.
atin]l mUÏiln]yR \Ten eveÔ]TunáU>iey aEÆ]Èu prÇ
yy[ÄfemÎu p]ÙiyÊu vÙiyc{eû EpRÄ[ `<uÊyc{u.
aÎeÊ mUÏil n]y>uh vÙiyc{nuh tÐil atYßh x[EnH
m]yi>uÎu. `<uÊu kiÈiyÑfÊil vÙiyc{N viv>h eveÔ]Tu
náU>iey zgHiÏiÄukyuh xH]yÊinu EvÞuÎ Ašukešyuh
mÕuh kUÈi mÙb]riEÙy[Äu prÇyy[Äukyuh ecy[tu.
e`tiHYm]Ù
169
náU>i kuti>vÈeÊÊiyEÏ]L mUÏiln]yR ~Õvuh
ÑIfic{[ `fIÄ]N vy{]et kiTÏiÙ]yi>uÎu. tlÄ]Ùh náU>i
cu>uÄÊil O>u ku<áinu kuric{uek]TuÊiÈ[ A ku<áu Ñf
Êil k]c{iy>ic{u evy[Äukyuh mUÏiln]yRÄu kušiÄuÎtinu
k]ÇevÔvuh BÑfÊinu EvÞuÎveyÙ}]h ty{]r]Äukyuh
ecy[tuek]ÔuÎtinu cÈhekÈi. pieÎ náU>i kušiÄ]N Ep]yi.
aEÌHh kušiyuh BÑfvuemÙ}]h k<iÇuvnEÏ]E<Äuh cÈhekÈi
yi>uÎveyÙ}]h ty{]r]yi>uÎu. eveÔ]TunáU>iyueT zpEy]gem
ß]efÎ[ ariyuÎtin]yi aEÏ]L avieT eevdYM]>]yiÈuh
mUÏiln]y>ueT x[EnHitM]>]yiÈuh b³uÄš]yiÈuh AzsitM]>]
yiÈu axhKYm]šukL vÎukUTukyuh ecy[ti>uÎu.
náU>i mUÏiln]y>ueT aTuÄl ecÎi>uÎuek]Þ[ avieT
yuÞ]yi>uÎ BZtYM]>il bÙv]M]>]y n]ÙuEpe> višic{u k]c{i
evc{i>uÎ ku<áu n]y>ueT k<uÊinu t]e<eyÙ}]h D]>]š m]yi
Etc{iÈ[ n]ye> t]ÆiÏiTic{[ A pUmKÊu etEÄ]Èuh vTEÄ]Èuh
nTÊ]N prÇu. aÆen avR aW]ruzp]vsYh nTÊiyEÏ]
E<Äuh n]yRÄu vyriški pUmuKm]kÏ]eT, aEmDY mym]yi.
pieÎ náU>i n]ye> ek]ÞuEp]yi k]Ç evÔem]<ic{u kušiÏi
c{iÈu BÑfh k<iÏ]N prÇyc{u. BZtYM]R n]ye> ek]ÞuEp]yi
kušiyumUfuh k<iÏic{uek]Þu kÈiÙil ek]Þu ecÎu kiTÊi.
vše> divxh kUTiÈu mÙh D]>]šh O<iÇu Ep]vukyuh k]Ç
evÔÊil kušiÄukyuh EvÞtuEp]eÙ \ofu k<iÄukyuh
ecy[ttuek]Þ[ n]yR kiTÎ \Ten \rÆi ÊuTÆi. A xmyÊu
eveÔ]Tu náU>i mUÏiln]y>ueT k]>YØEn]T[, "|niyiEÏ]L
n]yRÄu xuKEÄeT]ÎumiÙ}. ÑIfh m]rfemEÎ \ÔU. atu
BÑfh s>iy]kuEá]L zkEmf m]ri eÄ]Ôuh. |Îu k]c{iy
ku<áuteÎ k]c{ievc{i>uÎu ptiv]yi Etc{ukušiÏic{uek]Þi
>uÎ]l EvÞtuEp]eÙ mÙEs]DnyuÞ]kuh. aEÏ]L mury[Äu
BÑfh k<iÄ]rum]kuh" `Îu prÇiÈ[ AE>]Tuh y]zt pry]et
mTÆiEÏ]Îu.
e`tiHYm]Ù
170
náU>i prÇtuEp]eÙteÎ pÊuptinWu divxhek]Þu
mUÏil n]yRÄu ÑIfh m]ri nÙ} xuKm]yi. pieÎ n]yR teû
kZt¡tey zpkTiÏiÄ]n]yi náU>iyueT aTuÄl vÎu kÞ[
xEß]SxEmth aEnkh xÐ]nÆL ek]TuÊu vành prÇu
mTÆiEÏ]yi.
pÞuÞ]yi>uÎ evÔ]Tu náU>im]R cikiX xhb³m]yi
|Æen aEnkh aÛutkRÐÆL ecy[tiÈuÞ[. aveyÙ}]h
prÇutIRÄuÎ k]>Yh ax]DYm]ky]l atin]yi tuniyuÎiÙ}.
|ztyuh prÇtuek]Þu teÎ A |Ù}Êu pÞuÞ]yi>uÎvR
am]nuSYzpB]vM]>]yi>uÎuevÎu x[p¨m]kuÎuÞEÙ}].
eveÔ]TiÙ}Êu peÞ]>iÄl s]E¬yn]yiÈuh O>]šuÞ]
yi>uÎuvEzt. aEÌHvuh pušiy]áiÔi náU>i mutÙ]yve>EÏ]eÙ
am]v]xin]L czàen \diÏiÄuk, mdYh kšiyTy[Äy]Äi k]fi
Äuk mutÙ]yi aEnkh aÛutkRÐÆL ecy[tiÈueÞÎ]f[
EkLvi. a¨eevdYM]>ieÙ]>]šuh zb]ªfnum]yi>uÎ aEÌH
Êinu s¬ipUjyuh mÕuh atY]vsYm]yiÈuÔvyÙ}]yi>uÎ
tin]Ùuh aEÌHÊieû aÛutkRÐÆL cikiX]xhb³m]yi
ÈuÔvyÙ}]yi>uÎtuek]Þuh avey]Îuh |vieT vix[t>iÄuÎiÙ}.
atin]l zpxiÍeÏÈ A |Ù}Êu pÞeÊEÏ]eÙ |niyuh
jEn]pk]>]RËh nÙ} eevdYM]>uÞ]yiÊI>uÎtinu xREv{sV>N
xdyh kT]ÑiÄum]r]kEÈ `Îu zp]RËic{uek]Þu vi>miÄuÎu.
e`tiHYm]Ù
171
103. ArMuš vÙiy b]ÙkZÿN
mueá]>u k]ÙÊ[ ArNmušEdvxVhvky]yi vÙiy
b]ÙkZÿN `Îu zpxiÍn]yiÈ[ O>]nyuÞ]yi>uÎu. k]<[cyiÙuh
k]>YÊiÙuh |ztyuh Ey]gYtyuÔ O>]n aÄ]ÙÊu Ever
\Þ]yi>uÎieÙ}ÎÙ}, atinu muáuh atilpieÎyuh \Þ]yiÈumiÙ}.
A Aney ArNmušÓmUHÄ]R avieT Edvnu nTy[Äi>uÊiy
t]yi>uÎu. xmUHÄ]R A Aney nTÄi>uÊ]nuÞ]y k]>fh
t]e<ÏryuÎu.
973-]m]Þu n]TunIÆiy k]RÊiti>un]L >]mvRÐ
mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þu ti>umUEÏÕtieûExSh 937-]m]Þ[
AdYm]yi nTÊiy murjpÊinu kUTiyi>uÎ náU>im]>ueT kUÈ
Êil zpEtYkh xV]driÇu BÑiÄuÎ Aš]yiÈ[ O>u vTÄN
náU>iyuÞ]yi>uÎu. aEÌHh vÙiy BÑfzpiynum]yi>uÎu.
\ofu k<ic{uek]Þi>iÄuEá]L aEÌHh O]E>] diÄieÙ viEsS
ÆešÄuric{u pryukyuh ExvNm]R muK]ß>h mH]>]j]vu
ti>umnÓuek]Þ[ atu ariyukyuh A x]DnÆL ti>umnÓu
ek]Þu ti>uvnßpu>Êu v>uÊi murjpxdYy[Äu višáiÄukyuh
ecy[ti>uÎu `Îuh A kUÈÊil |o náU>i O>u divxh
"p]ÞáráÊu Ek]TN B>fiyieÙ \Ïum]Æ"eyÄuric{[ zpx[t]vi
Äukyuh atu ti>umnÓuek]Þu ti>uvnßpu>Êu v>uÊi xdY
y[Äu višáiÄukyuh ecy[tu `Îuh mÕumuÔ e`tiHYÆL
zpxiÍÆš]fEÙ}]. aÆen A náU>i O>u divxh O]E>]Îu
prÇkUÈÊil "ArNmušEÑztÊieÙ \XvxdYyueT `>iEÒ>i
Ep]eÙ nÙ}t]yiÈušš `>iEÒ>i meÕÆumiÙ}" `Îu zpx[t]vic{u.
mH]>]j]vuti>umnÓuek]Þ[ atu ariyukyuh ArNmušÓmUH
Ä]e> v>uÊuÎtinu klpic{u cÈhekÈukyuh ecy[tu.
ArNmušEÑzth \o>]šNm]>ueT vky]yi>uÎ k]ÙÊu
teÎ ayi>U>[, ecruEk]l, m]ÙÄ>, Ek]yiÏurh |o n]Ùu
k>yiÙumuÔ jnÆLÄukUTi EÑztÊil ciÙ aDik]>Æšuh
avk]sÆšuh mÕumuÞ]yi>uÎu. |o n]Ùu k>kšiÙuhkUTi
e`tiHYm]Ù
172
>Þ]yi>ÇUru vIÈuk]>uÞ]yi>uÎuevÎ]fu EkLvi. A n]Ùu
k>yieÙyuh n]œtVh ayi>UR Et]È]vÔil kuruÏin]yi>uÎu.
kuruÏin[ A k>kšieÙ gu>uØ]nmuÞ]yi>uÎtin]l A
kuTuhbÄ]e> Et]È]vÔiÙ]s]N `Îuh prÇi>uÎu. kuruÏin[
|Æen k>n]œtVvuh gu>uØ]nvumuÞ]yi>uÎtin]l ArNmuš
EdsÊuh EÑztÊiÙuh xkÙ k]>YÆšuh kuruÏieû v>utizpk]>
m]fu nTÎi>uÎt[. EÑzth xRÄ]>il EcRÊtieûEsSvuh
kurc{uk]ÙEÊy[ÄukUTi kuruÏieû aDik]>h avieT O>uviDh
niÙniÎi>uÎu. atin]l xmUHÄ]e> ti>uvnßpu>Êu murjp
ÓdYy[Ä[ `>iEÒ>i evy[Ä]N ayc{uek]TuÄfemÎu klpn
zpk]>h `<utiyyc{tu Et]È]vÔil kuruÏieû EpRÄ]yi>uÎu.
`<uÊukiÈiy \Ten kuruÏu xmUHÄ]e>ÄÞu viv>h
prÇu. aEÏ]švR, "|tu vÙiy xÜTm]yiÈuÔ k]>Ym]f[.
wÆšivieT \XvÓdYyueT EdH¥vuh mÕuh k<ic{ukUÈuÎu
eÞÜiÙuh dU>ØÙÆšilEÏ]yi viÙy aTiyßi>ÆLÄu
EdH¥h nTÊi wÆLÄu vÙiy p>icymiÙ}. murjph ~Õvuh
vÙiyt]y aTiyßi>m]f[. avieTEÏ]y]l wÆL |EÏ]<uÔ
m]nvuh kšÇ[ apm]nEÊ]TukUTi mTÆiEÏ]E>Þt]yi v>uh.
atin]l |Ä]>YÊil wÆEš]Tu niRb³iÄ>ut[" `Îu
prÇu. \Ten kuruÏ[ "|t[ |Æeney]eÄ prÇ[ O<iy]vuÎ
k]>YmÙ}. klpny]f[. niÆL Ep]vukteÎ Evfh. niÆeš
Ù}]v>uh kušic{u EÑztÊilec{Îu xV]midRsnh k<ic{u yœ]s¬i
`eßÜiÙuh O>u v<ip]Tu zp]RËic{iÈu Ep]kuviN. niÆLÄ[
apm]nÊinu xV]mi |Ty]ÄukyiÙ}. bHum]nEÊ]TukUTiÊeÎ
ti>ic{uEp]>]N niÆLÄu ti>uv]rNmušyÏN xhgtiy]Äuh"
`Îu niRb³pURv{h pryuky]l ave>Ù}]v>uh Ep]yi kušic{u
EÑztÊilec{Îu Bgv]en vàic{u O>u v<ip]Tuh niþyic{iÈu
ti>uvnßpu>EÊÄ[ Ep]yi.
xmUHÄ]R ti>uvnßpu>eÊÊi `>iEÒ>ievc{u xdYy[Äu
višái. vTÄN náU>i A `>iEÒ>i kUÈiyEÏ]L "EH
ArNmušey>iEÒ>iyuh |vieT vÎuvEÙ}]. |o mH]>]j]vu
e`tiHYm]Ù
173
vic]>ic{]l x]DiÄ]Êt]yieÈ]ÎumueÞÎu Et]ÎuÎiÙ}. O>u
xmyh EdvEÙ]kÊuniÎ[ amZtu |vieT v>uÊfemÎu
vic]>ic{]Ùuh x]DiEc{y[ÄuemÎ]f[ Et]ÎuÎt[" `Îu prÇu.
atuh ti>umnÓuek]Þ[ \Ten ariÇu. pieÎ murjph
k<iyuÎtuve> `>iEÒ>ievy[p[ ArNmušxmUHÄ]RteÎy]f[
nTÊiyt[.
murjph k<iÇtieûEsSh xmUHÄ]e> ti>umuá]ek
v>uÊi xxEß]Sh ciÙet]eÄ kÙ[piÄukyuh avReÄÙ}]
vRÄuh yœ]Ey]gYh xÐ]nÆL klpic{u ek]TuÄukyuh avRÄu
ptiviÙi>Èi EdH¥Ïfh ek]TuÄuÎtinu klpic{u cÈh
ekÈukyuh ecy[tu. aEÏ]L xmUHÄ]R, "|EÏ]L klpic{utÎ
xÐ]nÆLek]ÞuteÎ wÆLÄu D]>]šh tZp[tiy]yi>iÄuÎu.
|ni EdH¥Ïfvuh mÕuh evfemÎiÙ}. `Î]l wÆLÄ[ O>u
k]>Yh ti>umnÓriyiÄ]nuÞ[. wÆL |EÆ]Èu Ep]Îxmyh
ArNmušEdven vàic{[ |vieTniÎ[ apm]nÊiTy]k]et ti>ic{u
Ep]kuv]N xhgtiy]y]l avieT ecÙ}uEá]L O>]ney
nTy[Äi>uÊiEyy[Ä]h `Îu zp]RËic{iÈ]f[ Ep]Ît[. |vieT
vÎiÈu wÆLÄu bHum]nÊin]fEÙ}] |Ty]yt[. atin]l
wÆLÄu ti>uv]rNmušyÏeû nTy[Äi>uÊuÎtin]yi O>]ney
Ê>uÎtinu klÏnyuÞ]kfh" `Îriyic{u. \Ten ti>umnÓu
ek]Þu Ù]yhk]>YÄ]e> ti>umuá]ek v>uÊi, "|o xmUHÄ]e>
eÄ]ÞuEp]yi Ù]yh k]fic{[ avieTyuÔtil |vR AvsY
eÏTuÎ O>]ney |vRÄu ek]TuÄfh" `Îu klpic{u. k]>YÄ]R
xmUHÄ]E>]TukUTi Ù]yÊieÙÊiyxmyh xmUHÄ]>il O>]L
tuÔi "`niÄ[ |tumti |tuteÎEvfh" `Î[ O>]ney
et]Èuk]fic{uek]Þu prÇu. |tu ti>uv]rNmušEdveû klpn
y]efÎu visVxic{u xmUHÄ]e>Ù}]v>uh A AneyÊeÎ
kiÈiy]l mtieyÎu xÐtic{u prÇu. A An vÙ}]et ÑIfic{[
`fIÕu nTÄ]NEp]Ùuh s¬iyiÙ}]ety]yiEÏ]yi>uÎtin]l
atu t]mxiy]et c>iÇu(m>ic{u)Ep]kuemÎu k]>YÄ]>uh mÕuh
tIRc{eÏTuÊiyi>iÄuky]yi>uÎu. A Aney kiÈiy]l mtieyÎu
e`tiHYm]Ù
174
xÐtic{tin]l |o xmUHÄ]R EkvÙh viQ[™ikL teÎ
y]efÎu Ù]yÊiÙuÞ]yi>uÎv>Ù}]h tIRc{eÏTuÊi. `ÜiÙuh
av>]>uh OÎuh prÇiÙ}. k]>YÄ]>uh xmUHÄ]>uhkUTi vIÞuh
ti>umuá]ekec{Ù}ukyuh xmUHÄ]R Aney ek]ÞuEp]kuÎtiÎ[
ArNmušec{ÎiÈ[ Ašyc{uek]Ô]emÎu y]ztyumurÏic{uek]Þ[
aEÏ]LÊeÎ avieTniÎu Ep]vukyuh ecy[tu. xmUHÄ]R
Ep]ytieûEsSh k]>YÄ]>uh A AnyueT Øiti ti>umnÓriyi
c{iÈu ti>umuáilniÎuh Ep]yi.
xmUHÄ]R yœ]k]Ùh ArNmuš `Êukyuh xkÙ viv>
Æšuh Et]È]vÔilkuruÏien zgHiÏiÄukyuh ecy[tu. klpic{u
tÎ Aney ek]ÞuEp]>uÎtinu vÙ}vE>yuh prÇyc{]l
EÏ]e>Îuh t]NteÎ Ep]yi ek]Þuv>]emÎuh kuruÏu xÐtic{u.
aÄ]ÙÊu ArNmuš kÄu<ivIÈuk]R AnÏ<Äil ~Õvuh
xmRËNm]>uh zpxiÍNm]>um]yi>uÎtin]l A vIÈilniÎuh
n]>]yfNn]ye>Îuh >]mNn]ye>Îuh zpxiÍNm]>]yi>uÎ >Þu
EpE>yuh ayi>UR mutÙ]y n]Ùuk>kšil niÎuh Ey]gYNm]>]y
O]E>]>uÊE>yuh kUÈieÄ]ÞuEp]yi kuruÏu niþyic{i>uÎ Aney
ÄÞu. kuruÏinuh Aney vše> Eb]Dic{u. A Any[Äu
tÙÄÈiyuh ek]áukšueT vÙiÏvuh Bhgiyuh \TÙieû nIšvuh mÕuh
ax]m]nYm]yiÈuÞ]yi>uÎu. EdHh vše> ÑIfic{i>uÎu `Îu
m]ztEm O>u Ed]SmuÞ]yi>uÎuÔu.
Aney kÞtieûEsSh kuruÏu vÙiyek]È]>Êilec{Îu
muKh k]fic{u. aEÏ]L ti>umnÓuek]Þ[, "n]h xmUHÄ]RÄu
ek]TuÊ Aney ek]ÞuEp]k]n]yiÈu vÎi>iÄuky]f[ aEÙ}?
kuruÏ[ A Aney kÞuEv]?" `Îu klpic{u Ec]dic{u. \Ten
kuruÏ[ "r]N. aTiyN kÞu" `Îriyic{u.
ti>umnÓuek]Þ[: A An vše> ÑIfic{i>iÄuÎt]yi
EÄÈu. ArNmuš Edvnu nTy[Äi>uÊ]n]yi n]h ek]TuÄuÎ An
nÎ]yi>iÄfmEÙ}]. atin]l |vieT Ù]yÊiÙuÔtil Ever
~t]ney EvfemÜiÙuh ek]ÞuEp]kuÎtinu viE>]DmiÙ}.
e`tiHYm]Ù
175
kuruÏ[: AnkšueT gufEd]SÆEšyuh ÙÑfÆEšyuh
viv>iÄuÎt]yi 'm]thgÙIÙ' `eÎ]>u s]x[zkzgÖmuÔtu
tZÄFp]RÊiÈuÞ]yi>iÄumEÙ}]. A s]x[ztzpk]>h En]ÄuÎt]
y]l |tuEp]eÙ xkÙ suBÙÑfÆšuh tikÇt]y O>]n |o
Ù]yÊieÙÎÙ}, `ÆuhteÎ Ever k]fuemÎuh Et]ÎuÎiÙ}.
atin]l ArNmuš nTy[Äi>uÊ]N |o AnteÎ mtieyÎ]f[
aTiynu p<mnÓil Et]ÎuÎt[. |o An |Æen ÑIfic{u
Ep]ytu EvÞtuEp]eÙ >ÑiÄ]ÇiÈ]f[. ArNmušek]ÞuEp]yi
EvÞtuEp]eÙ >ÑiÄukyuh ptiv]yi A pá]ndiyil
nny[Äukyuh ecy[t]l AnyueT ÑIfh kurc{udivxhek]Þu
tiRÎuEp]kuh.
kuruÏu |Æen ti>umnÓuriyic{tieûEsSh m]thgÙIÙ
yieÙ n]ÙWu Es}]kÆšuh ec]Ù}iEÄLÏic{u.
ti>umnÓuek]Þ[: `Î]l kuruÏieû aBizp]yhEp]eÙ A
AneyÊeÎ ek]Þuep]y[eÄ]ÔU. n]h m]thgÙIÙ `eÎ]>u
s]x[ztmueÞÎu EkÈiÈuÔtÙ}]et kÞiÈiÙ}. kuruÏieû eeky{il
A zgÖmueÞÜil O>u zpti pkRÊiey<utic{[ |vieT ayc{u
tÎ]lek]Ô]h.
kuruÏ[: r]N. t]mxiy]et O>u zpti |vieT `Êic{u
ek]Ô]h.
anß>h ti>umnÓuek]Þ[ kuruÏinu yœ]Ey]gYh ciÙ
xÐ]nÆL klÏic{u ek]TuÄukyuh kuruÏu y]ztyriyic{uek]Þ[
aÎuteÎ Aneyyuhek]Þu ti>uvnßpu>ÊuniÎu Ep]>ikyuh
ecy[tu.
kuruÏ[ Aneyyuhek]Þ[ ArNmuš `Êiytieû pieÕ
divxhteÎ xmUHÄ]e>eÄ]Þ[ Aney nTy[Äi>uÊiÄukyuh
nTyilevc{uteÎ Any[Äu 'vÙiyb]ÙkZÿN' `Îu
Ep>iTuviÄukyuh |tu xhb³ic{u kšBh, višÄ[, xdY mutÙ]yv
ekEÜmm]yi nTÊiÄukyuh ecy[ttieû EsSh aDikh
e`tiHYm]Ù
176
t]mxiy]et m]thgÙIÙyueT O>u pkReÏ<utic{u ek]È]>Êi
EÙy[Ä[ ayy[Äukyuh ecy[tu.
aÄ]ÙÊu avieT EdvxVh vky]yi b]ÙkZÿN `Îuh
kuÈikZÿN `Îuh >Þ]nkL muEáteÎ \Þ]yi>uÎu. b]Ù
kZÿN, k>Ä]>uh Et]È]vÔil kuruÏuhkUTi viÙy[Äuv]Æi
nTy[Äi>uÊiyt]yi>uÎu. r]ÎiÄRÊ]ÄNm]RÄ[ ArNmuš
EÑztÊinkÊu kyrieÊ]<femÜil O>]ney nTy[Äi>uÊf
emeÎ]E>RÏ]TuÞ]yi>uÎu. A ~RÏ]T[ zpk]>h O>u kRÊ]v[
aáÙÊinkÊu kyrieÊ]<ut vky[Äu nTy[Äi>uÊi
yt]yi>uÎu kuÈikZÿN. xmUHÄ]R nTy[Äi>uÊiy An mEÕ
>Þ]nkEšÄ]šuh vÙiyt]yi>uÎtin]Ù]f[ A Any[Ä[ vÙiy
b]ÙkZÿN `Îu Ep>iÈt[. vÙiy b]ÙkZÿeû zpD]n p]Ï]N
(AnÄ]>N) kÄu<i n]>]yfNn]yRteÎy]yi>uÎu. ay]L A
Aney teû zp]fenÄ]šDikh x[EnHic{u EvÞtuEp]eÙ
>Ñic{i>uÎtin]l >Þu mUÎu m]xhek]ÞteÎ vÙiy
b]ÙkZÿeû ÑIfh mu<uvnuh m]rieyÎÙ}, tTic{u ek]<uÊ[ A
Aney muáu kÞiÈuÔvR kÞ]Ùriy]Ê viDÊiÙ]yi.
vÙiy b]ÙkZÿeû ÑIfem]eÄ m]ri aveû \TÙin[
ax]m]nYm]y pu¨iyuh bÙvuh xiÍic{i>iÄuÎt]yi mH]>]j]vu
ti>umnÓuek]Þu klÏic{riyiÄukyuh aven OÎu kÞ]l
ek]Ô]emÎu ti>umnÓil Et]Îukyuh nimiÊh Aney
ti>uvnßpu>Êu ek]ÞuecÙ}uÎtinu klpnzpk]>h `<uti
v>iky]l kuruÏuh n]>]yfNn]y>uhkUTi Aney ti>uvnß
pu>Êu ek]ÞuEp]yi ti>umuá]ek H]j>]Äi. ti>umnÓuek]Þ[
A AneyÄÞiÈ[ xmUHÄ]RÄu ek]TuÊ An |tuteÎ
y]Ef] `Î[ AdYh xVlph xhsyic{u. pieÎ aveû tÙÄÈiyuh
ek]áieû Bhgiyuh mÕuhek]Þ[ A AnteÎeyÎu tIRc{
eÏTuÊiyiÈ[ "vÙiy b]ÙkZÿ]!' nieÎ |o ØitiyilÄ]f]N
xhgti v>uemÎu n]h vic]>ic{i>uÎiÙ}. |EÏ]L xEß]Sm]yi"
`Îu klpic{u. atuEkÈu vÙiy b]ÙkZÿN muNnT mTÄi
tuáieeÄ ep]Äi vàic{iÈu xEß]SxUckm]y O>u séh
e`tiHYm]Ù
177
pureÏTuvic{u. \Ten klpic{u p<ÄuÙkšuh sRÄ>yuh
n]šiEk>vuh v>uÊi vÙiy b]ÙkZÿnu D]>]šm]yi ek]TuÏiÄu
kyuh kuruÏinuh n]>]yfNn]yRÄuh yœ]Ey]gYh xÐ]nÆL
klpic{u ek]TuÄukyuh "vÙiy b]ÙkZÿen O>iÄÙuh O>uviD
ÊiÙuh EvdneÏTuÊ>ut[" `Îu n]>]yfNn]yE>]Tu zpEtYkh
klpiÄukyuh ecy[tu. ti>umnÓuek]Þ[ O>iÄl mUÎ[ Anc{ÆÙ
kL klpic{u v>uÊiyi>uÎu, avyil O]E>]Îu ek]È]>Ä>
c{zàEsK>enÎuh ti>uvÈ]r[ AdiEksvenÎuh EkLvieÏÈ >Þ]n
kLÄuh klpic{uek]TuÊtieûEsSh O>u cÆÙyuÞ]yi>uÎti
n]l A cÆÙ klpnzpk]>h aveT xUÑic{uevc{i>uÎu. vÙiy
b]ÙkZÿenÄÞEÏ]L A cÆÙ avnu Ec>uemÎuh avN
D>ic{i>uÎ cÆÙ avnu tIe>EÏ]e>Îuh ti>umnÓil Et]Îuk
y]l avieT xUÑic{i>uÎ cÆÙ klpiec{TuÏic{uv>uÊi vÙiy
b]ÙkZÿen D>iÏic{u. A cÆÙ D>ic{uk<iÇEÏ]L vÙiy
b]ÙkZÿeû tÙ pURv{]Dikmuy>ukyuh aveû Ey]gYty[Äu
pURÉt xiÍiÄukyuh ecy[tu. kuruÏuh n]>]yfNn]y>uh aÎu
teÎy]ztyriyic{uek]Þ[ vÙiy b]ÙkZÿenyuh ek]ÞuEp]Îu.
n]Ù]h divxh ArNmuš vÎuEcRÎu.
ArNmuš EÑztÄTvilniÎ[ ~kEdsh k]ln]<ik ki<Ä[
AÕieû vTEÄÄ>yil 'niEÑpm]Ùi' `Îu Ep>]yiÈ[ O>u ØÙh
|EÏ]<umuÞEÙ}]. ArNmušEdveû niEÑpÆešÙ}]h A ØÙ
Ê]f[ |>iÄuÎetÎuh atuek]Þ]f[ A ØÙÊin[ A Ep>u
xiÍic{etÎum]f[ e`tiHYh. aetÆenyumi>iÄeÈ. pÞu ndi
A ØÙÊuniÎu kurc{ukUTi vTEÄ]Èu kTÎu kiTÎi>uÎu.
aEÏ]L niEÑpm]Ùi O>u tu>uÊuEp]eÙ pu<yueT mDYB]gÊ]
yi>uÎu. A tu>Êieû xmIpÊu ecrut]yi O>u kymuÞ]yi>uÎu.
EvnlÄ]ÙÆšil miÄ xmyÊuh vÙiy b]ÙkZÿeû kiTÏ[ A
kyÊiÙ]yi>uÎu. sIEvÙiÄu p]fiek]ÈuÎtu EkÈ]ÙuTen vÙiy
b]ÙkZÿN kyÊilniÎu k>y[Äukyri mtilÄkeÊÊuh.
aEÏ]L kÄu<i n]>]yfNn]yR avieTyuÞ]yi>iÄuh. ay]L
kyri tÙyileÄÈu ekÈiÄuh. Edven kÞ]ÙuTen vÙiy
e`tiHYm]Ù
178
b]ÙkZÿN ek]Tim>Êieû vTÄuvsÊu ecÎu mTÄuh. sIEvÙi
k<iÇ]l |rÄiey<uÎÔiÄuÎtinu ek]Tim>Êieû etÄu
vsÊu ecÎu mTÄuh. |et]Îuh A>uh prÇiÈu EvÞ]. `Ù}]h
vÙiy b]ÙkZÿnriy]m]yi>uÎu. `<uÎÔiÄuÎ k]>YÊil
AnÄ]>N ecEy{Þt]yiÈu tÙyileÄÈu ekÈiÄukyuh pieÎ
at<ic{uek]TuÄukyuh m]ztEm \Þ]yi>uÎuÔu. EsSh
k]>YÆešÙ}]h vÙiyb]ÙkZÿn[ ariy]m]yi>uÎu.
vÙiy b]ÙkZÿN Ae>yuh \pzdviÄ]riÙ}. aveû
vÙiÏvuh Bhgiyuh xVB]vgufvuh nimiÊh `Ù}]vRÄuh aven
Äuric{u vše> xEß]Svuh bHum]nvumuÞ]yi>uÎu. atin]l
aÄ]ÙÊu ArNmušEÑztÊil xV]midRsnÊin]yiec{Ù}uÎ
ve>Ù}]h vÙiy b]ÙkZÿnu p<ÄuÙkL, sRÄ>, n]šiEk>h
mutÙ]yv ek]ÞuecÎu ek]TuÄuk ptiv]yi>uÎu. `Î]ÙiÆen
kiÈuÎveyÙ}]h vÙiy b]ÙkZÿN tiÎ]riÙ}. kiÈuÎtieû
kUTutlkurvnux>ic{[ avN kuEreÒ b]ÙkZÿnuh kuÈikZÿnuh
kUTi ek]TuÄ]ruÞ[. mUÎ]nkLÄuh mtiy]y]l pieÎ EsSiÏu
v>uÎv EÑztÊiÙ dRsnÊin]yi v>uÎvRÄuh vÙiy b]Ù
kZÿN ek]TuÄuk ptiv]yi>uÎu. vÙiy b]ÙkZÿeû muáil
niÎu p<Em] n]šiEk>Em] `eßÜiÙuh mnuSY>]e>ÜiÙuh xVyEmv
`TuÊu tiÎuÎtinuh avnu viE>]DmiÙ}]yi>uÎu. pEÑ EpTic{iÈu
x]m]nYÄ]>]>uh aveû aTuÄlec{Î[ OÎuh `TuÄ]riÙ}. vÙiy
b]ÙkZÿeû muáil p<ÄuÙyuh mÕuh kiTÄuÎ xmyh
Ae>ÜiÙuh ecÎu dUE> m]riniÎuek]Þu "vÙiy b]ÙkZÿ]!
`niÄu visÄuÎu, vÙ}tuh tÎ]lek]Ô]h" `Îu prÇ]l
avN p<ÄuÙyuh mÕuemTuÊu m]ÕiyiÈuek]TuÄuh. `Î]l
ek]TuÄuÎetÙ}]h avieTyi>uÎuteÎ tiÎfh. A>]y]Ùuh
y]et]Îuh avieTniÎu ek]ÞuEp]kuv]N avN xÐtiÄyiÙ}.
mnuSYRÄu avR ek]TuÄ]etteÎ `eßÜiÙuh aveû
muáilniÎ[ `TuÊu tiÎuÎtinu viE>]DmiÙ}]yi>ueÎÎu prÇu
vEÙ}]. `Î]l AnkLÄ[ avN ek]TuÊ]ÙÙ}]et aveû
muáilniÎu y]et]Îuh `TuÄ]N p]TieÙ}Î]yi>uÎu vÙiy
e`tiHYm]Ù
179
b]ÙkZÿeû niþyh. O>iÄl 'vRÄÙ jn]RÌnN' `Îu
zpxiÍn]yi>uÎ Aney ArNmušyuXvÊinu ek]ÞuvÎi
>uÎu. vÙiy b]ÙkZÿeû muáil D]>]šh p<ÄuÙ kiTÄuÎtu
kÞiÈ[ A An O>u p<ÄuÙ kTeÎTuÊu. \Ten vÙiy b]Ù
kZÿN ti>iÇu niÎuek]Þu purhk]lek]Þu jn]RÌn]ny[Ä[
O>u et]<iek]TuÊu. et]<iek]Þu jn]RÌnN \reÄ
niÙvišic{uek]Þu mtilÄu evšiyiÙirÆi O]TIÈu vRÄÙec{ÎiEÈ
niÎuÔU. pieÎ vÙiy b]ÙkZÿeû k]Ùh k<iÇiÈuh A
jn]RÌnn]ney O>iÄÙuh ArNmuš ek]ÞuEp]kuv]N x]Dic{iÙ}.
vÙiy b]ÙkZÿeû et]<ieyÄuric{uÔ Byh jn]RÌnn]nyueT
mnÓil AjIvn]ßh m]r]et kiTÎi>uÎu.
vÙiy b]ÙkZÿenÄuric{uÔ xEßSvuh bHum]nvuh
nimiÊh jnÆL aveû zpiyeÏÈ p]Ï]n]y n]>]yfNn]yRÄu
ciÙEÏ]L xÐ]nm]yi muÞuh pfvuh mÕuh ek]TuÄ]ruÞ]yi>uÎu.
`Î]l b]ÙkZÿeû p]Ï]n]y ecÆÎURÄ]>ny{ÏNpiÔ y[Ä[
aÆen A>uem]Îuh ek]TuÊi>uÎiÙ}. atin]l ay{ÏN
piÔy[Ä[ n>]yfNn]ye>Äuric{u xHiÄvy{]etkÞuÔ
axUyyuÞ]yiÊIRÎu. `Îum]ztmÙ}, `eßÜiÙuh ciÙ k]>fÆ
šuÞ]Äi n>]yfNn]ye> m]Õic{u tniÄu vÙiy b]ÙkZÿeû
p]Ï]n]yiÊI>femÎuÔ Em]Hh atikÚinm]yi ay]šueT
mnÓil aÜu>iÄukyuh atin]yi ay]L ciÙ kosÙÆL
zpEy]gic{utuTÆukyuh ecy[tu.
ay{ÏNpiÔ O>u divxh zkmÊiÙDikh mdYh Exvic{u
mEd]NmÊn]yi O>u k>iáiN EvÙiÄkÊu kTÎu n]ÙWu k>iá[
OTiec{TuÊu. A viv>h k>iáieû \TmØnriEÇ]Tiec{Î[
ay]ešÏiTic{[ D]>]šh zpH>ic{u. ArNmuš k>iáukZSi D]>]šm]
yiÈuÔ zpEdsm]ytuek]Þ[ k>iáieû \TmØ>iÙ]E>]Tuh Ec]di
c{]Ùuh n]EÙ] aEW] k>iáu EvfemÜil evruEt ek]TuÄu
m]yi>uÎu. `ÜiÙuh ay{ÏNÏiÔy[Äu tÙ}uek]Ôuv]nuÔ k]Ù
mTuÊi>uÎtuek]EÞ] `Eß] ay]LÄ[ aÆenyÙ} Et]Îiyt[.
e`tiHYm]Ù
180
ay{ÏNÏišš ay]eš tÙ}iytieû pk vIÈ]ety]y>uÎiÙ}.
aÎu >]ztiyilteÎ ay]L b]ÙkZÿenyuhek]Þ[ AÕiÙirÆi
EÏ]yi. ay]eš tÙ}iy AšueT k>iáiNEvÙiÄkÊu kTÎ[
avieTyuÞ]yi>uÎ k>ieáÙ}]h b]ÙkZÿeneÄ]Þu cviÈic{uh
priÏic{uh OTiÏic{uh nsiÏic{tieûEsSh b]ÙkZÿen avieTniÎu
n]ÙWu n]<ik dUe> O>u ØÙÊu ek]ÞuEp]yi tšc{u. piEÕ
divxh k]ÙÊu k>iáieû \TmØN EvÙiÄkÊu ecÎu k>iáu
nsiÏic{i>iÄuÎtu kÞu vše> vYxnic{u. A xmyh ay{ÏN
ÏiÔyueT |¨Nm]>]y ciÙR ay{ÏNpiÔyueT \pEdszpk]>h
A ØÙÊuecÎu k>iáieû \TmØEn]T[ "|ÎeÙ >]ztiyil
n]>]yfNn]yR vÙiy b]ÙkZÿeû purÊu kyri AÕilÄUTi
|EÆ]È[ Ep]>uÎtu kÞu. |o n]sh ecy{]n]fu Ep]ÎetÎu
aEÏ]L wÆLÄu mnÓiÙ]yiÙ}. AnyueT k]lc{uvTu kÞ[
Ašriy]etyi>iÄ]n]f[ ay]š Aney AÕiÙirÄieÄ]Þu
Ep]Ît[. ~etÜiÙuh |tu vÙiy azkmm]yiEÏ]yi. A Ezd]Hi
n]>]yfNn]yR teÎy]f[ |o azkmh zpvRÊic{t[. aÙ}]et
A>umÙ}" `Îuh mÕuh prÇ[ k>iáieû \TmØen visVxiÏic{u.
k>iáieû \TmØnuh ciÙ kUÙiEvÙÄ]>uhkUTi avieT An
cviÈiey]Tic{iÈi>uÎ k>ieáÙ}]h v]>ikUÈieyTuÊuek]Þ[ aÎ[
\c{sIEvÙi k<iÇ xmyh mtilÄkÊuecÎu k>iáuekÈuk
ešÙ}]h vÙiy b]ÙkZÿeû muáiÙiÈ[ "tiÎ[ tiÎ[ ninÄuh nieû
p]Ï]nuh tZp[tiy]keÈ. |et]Îuek]Þuh w]N nsic{uEp]vu
kyuh mÕumiÙ}. |o Ezd]Hh ecy[tvRteÎ nsiÄuh.
ti>uv]rNmušyÏeû kZpyueÞÜil w]EntuviDvuh k<iÇu
kUTuh" `ÎuhmÕuh prÇ[ ay]L vÙiy b]ÙkZÿEnyuh
n]>]yfNn]ye>yuh vše> sk]>iÄukyuh spiy[Äukyuh
ecy[tiÈu nTy[ÄuEne> niÎuek]Þ[ "`eû ti>uv]rNmušyÏ!
`eÎ Ezd]Hic{vRÄ[ atieû kUÙi ek]TuÄEf" `Îu
zp]RËic{iÈ[ mTÆiEÏ]yi. |o sk]>vuh mÕuh EkÈEÏ]L vÙiy
b]ÙkZÿnu vše> mnx[t]pmuÞ]yi. `Î]l n]>]yfN
n]yRÄ[ O>u kUxÙumuÞ]yiÙ}. |Ä]>YÊil t]N ap>]DiyeÙ}
e`tiHYm]Ù
181
ÎuÔ visV]xh ay]LÄuÞ]yi>uÎu. `Îum]ztmÙ}, aÎu et]È]
vÔil mUÊkuruÏieû jNmnÑztm]yi>uÎtin]l k]ÙÊufR
eÎfIÕ]ÙuTen vÙiy b]ÙkZÿen kfik]fuÎtin]yi A
Aney tEÙdivxhteÎ kuruÏieû AvsYzpk]>h Et]È]vÔieÙ
muÕÊ]f[ tšc{i>uÎt[. n]>]yfNn]yR kiTÎi>uÎtuh avieT
ÊeÎy]yi>uÎu. tEÙdivxhteÎ x³Ymutl piEÕdivxh En>h
evšuÄuÎtuve> vÙiy b]ÙkZÿnuh n]>]yfNn]y>uh
avieTniÎ[ `Æuh Ep]yiÈieÙ}Îušinu kuruÏuteÎ x]Ñiy]yi
>uÎu. pieÎ EpTiÄ]en]ÎumieÙ}ÎuÔ eeD>Ym]yi>uÎu n]>]y
fNn]yRÄuÞ]yi>uÎt[.
kuruÏieû jNmnÑztdivxh aEÌHÊieû k>Ä]ReÄÙ}]h
xdYyuh EdvxVh vk mUÎ]nkLÄuh Ec]ruh p]yxvuh mÕuh
ek]TuÄukyuh ptiv]yi>uÎu. \c{ÒIEvÙi k<iÇu n]>]yfN
n]yR mutÙ]yvR y]zty]y xmyÊ]f[ k>iáieû \TmØN
avieT ecÙ}ukyuh mÕumuÞ]yt[. ay]L Ep]yyuTen n]>]yfN
n]y>uh mÕuh Ankešyuh ek]Þuy]zty]yi. aEÏ]L vÙiy
b]ÙkZÿN avieTÄiTÎi>uÎ k>iáuekÈukešÙ}]hkUTi t]Æi
eyTuÊuek]Þu EÑztÊinu zpdÑifm]yi vÎu nTy[ÄuEne>
niÎu xÜTEÊ]TukUTi \reÄ mUÎuzp]vsYh niÙvišic{iÈu nTÎu
tuTÆi. vÙiy b]ÙkZÿN nTÎ]l piÎ]eÙ nTÄuk b]Ù
kZÿn]f[ ptiv[. `ÜiÙuh xmym]yEÏ]L b]ÙkZÿnuh
ay{ÏNpiÔyuh avieT \Þ]yi>uÎiÙ}. atin]l vÙiy b]Ù
kZÿeû piÎ]eÙ Ep]yt[ kuÈikZÿn]yi>uÎu. avR kuruÏieû
pTiÄeÙÊiyyuTen vÙiy b]ÙkZÿN \reÄ niÙvišic{u. A
xmyh avieT kuruÏuh mÕu ciÙ m]nYNm]>uhkUTi pirÎ]LxdY
\ofuk<iÇu muruÄi evTiyuh prÇ[ |>iÄu ky]yi>uÎu. vÙiy
b]ÙkZÿeû niÙviši EkÈEÏ]LÊeÎ kuruÏ[ "O] |Î[ vÙiy
b]ÙkZÿn[ `Eß] xÜTh En>iÈiÈuÞ[" `Îu preÇfIÕu
EvgÊil pTiÄEÙy[Äu Ep]yi. piÎ]eÙ avieTyuÞ]yi>uÎ
m]nYNm]>uemÊi. kuruÏienÄÞyuTen vÙiy b]ÙkZÿN
k>iáuekÈukL kuruÏieû muáiÙiÈiÈu muNnT mTÄi nmx[Ä>ic{u.
e`tiHYm]Ù
182
\Ten kuruÏ[ |tieû k]>femeßÎu Ec]diÄukyuh
n]>]yfNn]yR \Þ]y xhgtikešÙ}]h visdm]yi prÇu
EkLÏiÄukyuh ecy[tu. \Ten kuruÏ[ "AeÈ |tienÄuric{EnV
Sic{u EvÞtuEp]eÙey]eÄec{y{]h" `Îu prÇiÈ[ "Ankeš
ek]ÞuEp]yi Ec]ruh mÕuh ek]TuÄU" `Îu n]>]yfN n]yE>]Tu
prÇu. Ec]ru ek]TuÄ]n]yi n]>]yfNn]yR višic{iÈu vÙiy
b]ÙkZÿN Ep]yiÙ}. vÙiy b]ÙkZÿN Ep]k]et kuÈikZÿN
Ep]vukyieÙ}ÎuÔtu tIRc{y]fEÙ}]. vÙiy b]ÙkZÿN
Ep]k]ti>uÎtu EkÈiÈ[ kuruÏ[ "`ß]! k]>Yh tIRc{y]Äiytinu
EsSEm BÑfh k<iÄyuÔU `Î]Ef] vÙiy b]ÙkZÿN
tIR]Äiyi>iÄuÎt[?" `Îu Ec]dic{u. vÙiy b]ÙkZÿN aEt
`Î B]vÊil tÙ kuÙuÄukyuh teû purÊukyruÎtinu
tuáieeÄek]Þu kuruÏieû Ene> AhgYh k]fic{iÈu nT n]Ùuh
mTÄi |>uÎuek]TuÄukyuh kuruÏu vÙiy b]ÙkZÿeû purÊu
kyrukyuh vÙiy b]ÙkZÿN kuruÏi Enyuhek]Þu nTÎutuTÆu
kyuh ecy[tu. \Ten avieTyuÞ] yi>uÎ n]Ùu m]nYNm]>uh
n]>]yfNn]y>uhkUTi kuÈikZÿeû purÊu kyri piÎ]eÙ
`Êi. muEá vÙiy b]ÙkZÿnuh piÎ]eÙ kuÈikZÿnum]yiEÏ]yi
k>iáukZSi nsiÏic{i>uÎ EvÙiÄkeÊÊi. \Ten vÙiy
b]ÙkZÿN kuruÏien t]e<yirÄIÈu avieT b]ÙkZÿeû
k]lc{uvTu ptiÇu kiTÎi>uÎtu tuáieeÄek]Þu et]Èuh A
k]lc{uvÈil teû k]ÙukL evc{u kuruÏien k]fic{u. avieT
ptiÇukiTÎi>uÎ k]lÏ]TukLÄ[ vÙiy b]ÙkZÿeû
k]lc{uvTukšueT muÄ]l B]gh vÙiÏEm \Þ]y>uÎuÔu. k>iáu
kZSi nsiÏic{tu vÙiy b]ÙkZÿneÙ}Îuh at[ ay{ÏNpiÔ
b]ÙkZÿenek]Þu ecy{ic{t]efÎuh kuruÏinu muEáteÎ
ariy]m]yi>uÎu. k]lc{uvTukšueT vYtY]xhek]Þ[ atu
kuruÏinu nÙ}Ep]eÙ \rÏ]vukyuh ecy[tu. \Ten kuruÏu vÙiy
b]ÙkZÿEn]T[ "|tienÄuruc{[ vÙiy b]ÙkZÿN OÈuh
vYxniEÄÞ]. v]x[tvemÙ}]h `niÄu mnÓiÙ]yi. |o azkmh
zpvRÊic{ve> w]N mury[Äu siÑic{uek]Ô]h" `Îu prÇiÈ[
b]ÙkZÿ En]TukUTi ay{ÏNpiÔey višic{uek]Þv>uÎtinu
e`tiHYm]Ù
183
aEÏ]L ÊeÎ n]ÙuEpe> prÇyy[Äukyuh vÙiy b]ÙkZÿN
mutÙ]yvE>]TukUTi mTÆiEÏ]>ukyuh ecy[tu. avR Et]È]vÔi
yieÙÊiy \Ten vÙiy b]ÙkZÿnuh kuÈikZÿnuh Ec]ruh
p]yxvuh p<ÄuÙkšuh D]>]šm]yieÄ]TuÄukyuh n]>]yfN
n]y>uh kuÈikZÿeû AnÄ]>nuh \ofuk<iÄukyuh ecy[tu.
ay{ÏNpiÔey aEnVSic{uEp]yvR ecÆÎUR ay{ÏN
piÔyueT v]xØÙm]y ek]EÜ]ÊuvIÈileccÎ[ ay]eškÞ[
"|Î[ ay{ÏNpiÔ b]ÙkZÿEnyuhek]Þu kuruÏEÌHÊieû
pirÎ]LxdYy[Ä[ ecÙ}]Çtu mrÎuEp]yiÈ]yi>iÄumEÙ}]. \Ten
ecÙ}femÎu kuruÏEÌHh prÇyc{i>iÄuÎu" `Îu prÇu. atu
EkÈ[ ay{ÏNpiÔ "mrÎuEp]yiÈuteÎy]f[. |EÏ]LÊeÎ
Epk]h" `Îu prÇ[ b]ÙkZÿEn]TukUTi y]zty]yi. piÎ]eÙ
kuruÏieû Ašukšuh Ep]yi. avR Ep]ytu tEÙdivxh ay{ÏN
piÔ k>iáukZSi nsiÏic{ ØÙÊieû xmIpÊukUTiy]y>uÎu.
A ØÙÊ[ ecÎEÏ]L ay{ÏNpiÔ "aEy{]! |o Ezd]Hh
ecy[tt]>]yi>iÄuh. vÙiy k¨m]yiEÏ]yi |t[ A n]>]yfN
Ec{ÈN vÙiy b]ÙkZÿeneÄ]Þu ecy{ic{t]yi>iÄfh. aÙ}]et
y]>uh |Æen ecy{uemÎu Et]ÎuÎiÙ}" `Îu prÇu. muEáteÎ
Ek]p>xh tušuáieÄ]Þi>uÎ b]ÙkZÿeû muKÊ[ |tuEk]È
EÏ]L A >xh dVigufIBvic{u `Îu m]ztmÙ}, Ek]pEÊ]TukUTi
avN atYuc{Êil OÎu gR´iÄukyuh ecy[tu. BÑfh
k<iÇu kuruÏieû vIÈumuÕÊ[ niÎi>uÎ vÙiy b]ÙkZÿN b]Ù
kZÿeû gR´nh EkÈ ÑfÊil avieTniÎu O]Ti. vÙiy
b]ÙkZÿN aTuÊuecÎEÏ]L kÞtu b]ÙkZÿN ay{ÏNpiÔ
yueT k]ÙiNEml piTic{u tUÄieyTuÊu EmlEÏ]eÈriÇiÈ[ ay]L
ek]áiNEml vÎu vI<ÊÄvÉh ek]áukšuyRÊiÏiTic{uek]Þu
nilÄuÎt]f[. vÙiy b]ÙkZÿN epeÈÎTuÊu ecÎu b]Ù
kZÿen tššinIÄIÈ[ ay{ÏNpiÔey tuáieeÄek]Þ[ t]Æi
ÏiTic{u niÙÊuniruÊi. atuek]Þ[ ay{ÏNpiÔ m>iÄ]niTy]
yiÙ}. azkmh zpvRÊiÄukEy] zpvRÊiÏiÄukEy] ecy{uÎve>
\Ten ek]Ù}fh `Î]yi>uÎu b]ÙkZÿeû aBizp]yh. `ß]
e`tiHYm]Ù
184
y]Ùuh Ae>yuh ek]Ù}>uetÎ]yi>uÎu. vÙiy b]ÙkZÿeû pÑh.
\c{y[Äu mtilÄkÊuevc{u b]ÙkZÿeû muKB]vh kÞiÈuteÎ
avN aÎuteÎ ay{ÏNpiÔyueT kœ k<iÄuemÎu vÙiy
b]ÙkZÿnu Et]Îiyi>uÎu. atuek]Þ]f[ b]ÙkZÿeû
gR´nh EkÈ ÑfÊil avN avieT O]TieyÊiyt[. vÙiy
b]ÙkZÿN avieTeyÊ]N t]mxic{uEp]yi>uÎuevÜil ay{ÏN
piÔyueT kœ aEÏ]LteÎ tI>um]yi>uÎu `ÎuÔtu tIRc{
y]fEÙ}].
ay{ÏNpiÔey >Ñic{tieûEsSh vÙiy b]ÙkZÿnuh
n]>]yfNn]y>uh vIÞuh kuruÏieû vIÈieÙÊi. piÎ]eÙ b]Ù
kZÿEn]TukUTiÊeÎ ay{ÏNÏiÔyuh avieTec{ÎuEcRÎu.
b]ÙkZÿnu Ec]ruh p]yxvuh p<ÄuÙyuh ek]TuÄukyuh
ay{ÏNpiÔey višic{u k>iáukZSi nsiÏic{t]>]efÎu Ec]dic{u.
kuruÏiEn]Tu vY]jh pry]N eeD>YmuÞ]k]y[kek]EÞ] vY]jh
prÇ]l PÙiÄyieÙ}Îu Et]Îiytuek]EÞ] `Eß] atu
t]NteÎ b]ÙkZÿeneÄ]Þu ecy{ic{t]efÎ[ ay{ÏNpiÔ
~ÕuprÇu. aÆen azkmh zpvRÊic{tieû k]>femeßÎu
kuruÏu vIÞuh Ec]dic{EÏ]L A k>iáukZSiÄ]>N teÎ
tÙ}iytin]Ù]efÎuh ay]L prÇu. kuruÏ[ pieÎ "`Î]Ùtu
n]>]yfNn]yR vÙiy b]ÙkZÿeneÄ]Þu ecy{ic{etÎ[
AÄiÊIRÄ]N zsmic{etßin]ef"Îu Ec]dic{EÏ]L ay{ÏN
piÔ "vWiÊr Ek]sim]Ïišy[Ä[ O>u vÙiy tTi w]nuh |o
n]>]yfN EcÈnuhkUTi vše> dU>ÊuniÎu vÙiy b]ÙkZÿen
eÄ]Þu piTiÏic{u ek]Þu ecÎu ek]TuÊu. `niÄuh n]>]yfN
EcÈnuh pÊu pfh vIth t>]emÎuh vÙiy b]ÙkZÿn[ pÊu
tuÙ]h sRÄ>yuh pÊu p<ÄuÙyuh ek]TuÄ]emÎu xÐtic{i>uÎ
sRÄ>yueTyuh p<ÄuÙyueTyuh viÙyuh wÆLÄu t>]emÎu
prÇi>uÎ pfvuhkUTi O>iÙy[ÄkÊu ep]tiÇu n]>]yfN
EcÈeû eekyil ek]TuÄukyuh `niÄuÔ pfvuh atiÙu
eÞÎu Ek]sim]Ïiš `EÎ]Tu pryukyuh ecy[tu. `ÎiÈ[ |o
n]>]yfNEcÈN vÙiy b]ÙkZÿn[ O>u p<ÄuÙ v]Æi
e`tiHYm]Ù
185
eÄ]TuÄukEy] `niÄ[ O>u k]esÜiÙuh t>ikEy] ecy{]et A
pfh mu<uvnumeÆTuÊu. w]N pÙtvf Ec]dic{iÈuh
`nieÄ]Îuh tÎiÙ}. `Î]l |y{]ešyuh OÎu pÕiÄfemÎu
vic]>ic{u w]niÆen ecy[tt]f[" `Îu prÇu. vWiÊr
Ek]sim]Ïiš `Ù}]ve>yuh vWiÄuÎ Aš]yi>uÎtin]l ay]L
|ve>yuh ctic{u `Îu niþyic{[ ay]šueT Ep>u EkÈEÏ]L
avieTkUTiyi>uÎve>Ù}]h ci>ic{u. \Ten kuruÏ[ "ay{ÏNpišš
prÇetÙ}]h p>m]RËmEÙ}?" `Îu n]>]yfNn]yE>]Tu
Ec]dic{u. atinu n]>]yfNn]yR prÇ mrupTi "w]N
pfmpH>ic{u `Îu prÇtum]zth xtYmÙ}. EsSemÙ}]h
s>iy]f[. Ek]sim]Ïiš pfem]Îuh tÎiÙ}" `Î]yi>uÎu. aEÏ]L
kuruÏ[ "Ek]sim]Ïiš tÎ |ÙeÏ]tiÄkÊ[ `ß]yi>uÎu?" `Îu
Ec]dic{u. "ep]tiÄkÊ[ vÈÊil muric{ ~t]nuh O]ÙÄSfÆL
m]ztm]yi>uÎu. pfm]yiÈ[ O>u k]sumuÞ]yi>uÎiÙ}. Ek]sim]Ïiš
ep]ti tÎEÏ]L w]ntu EmTic{u mTiyil evc{tÙ}]et
a<ic{uEn]ÄiyiÙ}. ay{ÏNpiÔ pfh Ec]dic{EÏ]š]fu w]N
ep]ti a<ic{u En]Äiyt[. aEÏ]štil O]ÙÄSfÆL m]ztEm
\Þ]yi>uÎuÔu. |o pÕiy viQ[™iÊh anYNm]e> ariyiÄu
Îtu kurc{iÙ]efÎu vic]>ic{u w]nitu AE>]Tuh prÇiÙ}.
ay{ÏNpiÔ `EÎ]Tu kUeTÄUeT pfh Ec]diÄ]ruÞ[.
aEÏ]eš]eÄ "Ek]sim]Ïiš pfem]Îuh tÎiÙ}. ay]L tÎ]l
w]N t>]h" `Îu w]N mrupTi pryukyuh ptiv]f[. pEÑ
w]N pryuÎtu suÍEm vY]jm]efÎ]f[ ay{ÏNpiÔyueT
vic]>h. atinu w]enßuecy{uÎu. w]N pryuÎtu xtYm]
efÎu ay]šueT mnÓil Et]ÎiÄ]N w]N vic]>ic{]l x]ÍY
mÙ}, O>iÄl |o ay{ÏNÏiÔ zkmÊiÙDikh mdYp]nh ecy[tu
ek]Þ[ pfÊin[ `EÎ]T[ murukiÄUTi. aEÏ]<uh w]N ptivu
Ep]eÙ "Ek]sim]Ïiš tÎ]l t>]h. aÙ}]et nivZÊiyiÙ}" `Îu
prÇu. \Ten |y{]L "`Î]l nieû kfÄ[ |EÏ]LÊeÎ
tIREÊy[Ä]h" `Îu prÇu vÙiy O>u piÒ]ÜÊiyuhek]Þu
`eû Ene> p]ÇuvÎu. atu kÞu vÙiy b]ÙkZÿN
aEÏ]švieTyiÙ}]yi>uÎuevÜil |y{]L `eû kœ aÎuteÎ
e`tiHYm]Ù
186
k<iÄum]yi>uÎu" `Îu n]>]yfNn]yR prÇu. \Ten kuruÏ[
"aet]eÄ vÙ}tum]veÈ. n]>]yfNn]yE>]TuÔ viE>]Dhek]Þ[
ay{ÏNpiÔ O>nYeû k>iáukZSi nsiÏic{t[ azkmm]yiEÏ]yi
atin[ `eßÜiÙuh siÑ niþyiÄ]ti>iÄ]N nivZÊiyiÙ}.
xtYh prÇtuek]Þ[ vÙiy siÑey]Îuh niþyiÄuÎiÙ}.
|vieT ti>uv]rNmušyÏenEÓvic{uek]Þ[ aEnkh EpR p]RÄu
ÎuÞEÙ}]. av>il dU>ØNm]>uh agtikšum]y pzßÞu Bjn
Ä]RÄu ctuRv{iD viBvÆEš]TukUTi ay{ÏNpiÔ n]šeÊeÎ
BÑfh ek]TuÄfh. |ztm]ztEm w]niEÏ]L siÑ niþyiÄu
ÎuÔu. BjnÄ]RÄu BÑfh ek]TuÄuÎtu Bgvv]nu xEß]S
k>m]yiÈuÔ O>u v<ip]Tum]fEÙ}]. |tinu xÐtmiÙ}]ÊpÑh
ay{ÏNpiÔEy]T[ |EÏ]LÊeÎ y]zt prÇi>iÄuÎu.
b]ÙkZÿeû AnÄ]>n]yi |vieT Ever O>]eš niymic{u
ek]Ô]h" `Îu prrÇu. kuruÏieû |o viDi avieT kUTiyi>uÎ
ve>Ù}]h s>ievc{u. "`ß] |tuEp]e>?" `Îu kuruÏu vÙiy b]Ù
kZÿEn]Tu Ec]diÄukyuh mtieyÎu xÐtic{u vÙiy b]ÙkZÿN
tÙkuÙuÄukyuh ecy[tu. ay{ÏNpiÔyuh kuruÏieû |o viDiey
vixÐtic{iÙ}. viDizpk]>h ay]L aTuÊ divxhteÎ pzßÞu
BjnÄ]RÄu BÑfh ek]TuÊu. A xhgti aÆen avx]ni
Äukyuh ecy[tu.
O>u divxh >]ztiyil vÙiy b]ÙkZÿen ArNmuš EÑzt
Êieû ki<EÄ nTyil etÄuB]gÊuÔ O>u pu>yiTÊil
tšc{i>uÎu. piEÕ divxh En>h evšuÊu ptivu xmym]yiÈuh An
Ä]>N vÎu vÙiy b]ÙkZÿen a<ic{u nny[Ä]N(kušiÏi Ä]N)
ek]ÞuEp]yiÙ}. n]>]yfNn]yR k]ÙEÊ `vieTEy]
Ep]yi>uÎu. atuek]Þ]f[ v>]N t]mxic{t[. vÙiy b]Ù kZÿN
n]>]yfNn]ye> k]f]et avieT aÆen niÎi>uÎ EÏ]L
aTuÊuteÎ O>u etÆieû OE>]ÙmTl(pÈ) kiTÄuÎtu kÞ[
atu piTic{uvÙiec{TuÊu. A pu>yiTÊieû \TmØn]y mUÊtu
kÞiÈ[ O>u keÙ}TuÊu Aney OeÎriÇu. A ~ru vÙiy
b]ÙkZÿeû k]ÙiNEml ek]Ôukyuh avnu x]m]nYÊi ÙDikh
e`tiHYm]Ù
187
EvdnyuÞ]vukyuh ecy[tu. atin]l avN \reÄ OÎu
niÙvišic{u. atu EkÈ[ A diÄiÙuÔve>Ù}]h avieT vÎukUTi.
aEÏ]E<y[Äuh n]>]yfNn]y>uh p>izBmic{[ avieT O]TieyÊi.
An niÙvišic{tieû k]>fh ciÙR prÇriÇtieûEsSh
n]>]yfNn]yR aTuÊuecÎ[ Aney a<ic{u. vÙiy b]Ù
kZÿeû aEÏ]<eÊ muKB]vh kÞiÈu n]>]yfNn]yRÄuh Byh
Et]Î]ti>uÎiÙ}. `ÜiÙuh ay]L `eßÜiÙum]keÈ `Îu
vic]>ic{u "mkEn! vÙiy b]ÙkZÿ! nI `eÎ OÎuh ecy{>uEt"
`Îu prÇuek]Þ]f[ ecÎ<ic{t[. An ay]eš OÎuh
ecy[tumiÙ}. a<ic{ \Ten vÙiy b]ÙkZÿN aven `riÇ
kÙ}uh tuáieeÄy{ieÙTuÊuek]Þu ki<EÄ nTyil ecÎiÈu Ene>
ki<EÄ]Èu nTÎutuTÆi. vÙiy b]ÙkZÿn[ `eßÜiÙuh xÜTh
En>iÈ]l Et]È]vÔiyil vÙiy kuruÏieû aTuÄlec{Îu
ariyiÄuky]f[ ptiv[. atin]l aveû |o Ep]Äuh kuruÏieû
aTuÄEÙÄ]efÎu tIRc{y]ÄieÄ]Þu n]>]yfNn]y>uh
piÎ]eÙ Ep]yi.
vÙiy b]ÙkZÿnu kuruÏien k]fuÎtinu aEÌHÊieû
vIÈIEÙ]šh Ep]EkÞivÎiÙ}. pkutiv<i ecÎEÏ]L kuruÏ[
n]ÙWu anuc>Nm]E>]TukUTi |EÆ]Èu v>uÎuÞ]yi>uÎu. vÙiy
b]ÙkZÿeû niÙviši EkÈ[ atieû k]>fmriy]n]yiÈuteÎ
y]yi>uÎu kuruÏ[ pureÏÈi>uÎt[. vÙiy b]ÙkZÿN atiEvg
ÊiÙ]fu ecÎi>uÎt[. kuruÏien kÞEÏ]L avN kurc{ukUTi
EvgÊil nTÎu. vÙiy b]ÙkZÿN p]Çu ecÙ}uÎtukÞu
kuruÏieû kUeTyuÞ]yi>uÎvR EpTic{u pÙ v<iy]yi O]Ti m]ri.
kuruÏin[ O>išÄvumuÞ]yi>uÎiÙ}. aEÌHh v<iyilÊeÎ niÎu.
vÙiy b]ÙkZÿN kuruÏieû muáilec{Îu muNnT mTÄi
nmx[Ä>iÄukyuh tuáieeÄyiÙi>uÎ kÙ}uh ~ruek]Þ ØÙvuh
kuruÏien k]fiÄukyuh O>u dInxV>h pureÏTuviÄukyuh
ecy[tu. |tieû k]>femeßÎu kuruÏu Ec]diÄuky]l \Þ]y
xhgtikešÙ}]h n]>]yfNn]yR prÇuEkLÏic{u. kuruÏ[ ciÙ
x]ßVnv]ÄukLek]Þu vÙiy b]ÙkZÿen O>uviDh xm]D]n
e`tiHYm]Ù
188
eÏTuÊi. pieÎ `Ù}]v>uhkUTi aáÙÊiEÙy[Äu Ep]yi. aEÏ]
E<y[Äuh En>EÊy[ÄuÔ sIEvÙieeÄ<ueÎÔiÄ]N xmym]yi
>uÎtin]l vÙiy b]ÙkZÿN pu<yilEÏ]yi muÆiÄušic{u
mtilÄkeÊÊukyuh ptivu Ep]eÙ sIEvÙi nTÊukyuh
ecy[tu.
kuruÏu mUÊtieû |Ù}ÊuecÎu mUÊtienÄÞu "vÙiy
b]ÙkZÿN O]ÙmTl OTic{tiÎu aÆ[ aven keÙ}TueÊriÇt[
OÈuh m>Y]dy]yiÙ}. vÙiy b]ÙkZÿN ArNmušEdveû xVßm]f[.
aÆu ptiv]yi tiÎuÎ Ec]ruh A Bgv]eû vky]f[.
aEt]RÄ]et |Æen ecy[tt[ EkvÙh niày]yiEÏ]yi. |ni
aÆ[ aveû purÊukyruÎtu vše> xUÑic{uEvfh" `Îu
prÇu. atinu mrupTiy]yi mUÊtu prÇt[ "AeÈ `eû k]>Yh
w]N En]ÄieÄ]Ô]h. `niÄ]>uh gufEd]SÆL prÇut>f
emÎiÙ}" `Î]f[ atu EkÈiÈu kuruÏien]Èuh >xic{iÙ}. kuruÏu
pieÎ OÎuh miÞ]et avieTniÎirÆi mtilÄkeÊÊi.
aEÏ]L vÙiy b]ÙkZÿN ki<EÄ nTyilÊeÎ nilÄuÎu
Þ]yi>uÎu. kuruÏ[ aveû aTuÄleccÎu, "vÙiy b]ÙkZÿ!
A mUÊtu vÙiy aDikzpxhgiyuh DiÄ]>iyum]f[. w]N
prÇiÈ[ ay]L etÕu xÐtiÄuÎiÙ}. atuek]Þu ay]L
niEÎ]Tu ecy[ttinu pk>h nI teÎ ecy[tuek]Ôfh.
Ep]>]Êtu ArNmušEdvnuh ay]LÄu ek]TuÊuek]Ôuh" `Îu
prÇu. vÙiy b]ÙkZÿN atu EkÈu xÐtB]vEÊ]TukUTi tÙ
kuÙuÄi.
EmlÏrÇ xhgtiyuÞ]ytu O>u Dnum]xÊiÙ]yi>uÎu.
mk>m]xÊil EÑztÊil \Xvm]yi. ~<]muXvdivxh
k]ÙÊu sIEvÙiey<uÎÔiÄ]N vÙiy b]ÙkZÿen `riÇ
mUÊtuteÎy]fu pureÏÈt[. `<uÎÔÊieû kuÊuvišÄu kÞ
ÑfÊil vÙiy b]ÙkZÿN ptivuEp]eÙ ek]Tim>Êieû
vTÄuvsÊu ecÎu mTÄi. mUÊt[ `<uÎÔic{uek]ÞuvÎ
cÈh(Ek]Ùh) meÕ]>u mUÊtieû eekyil ek]TuÊiÈ[ AnÏurÊu
kyruÎtin]yi AnyueT ecviÄupiTic{uek]Þu mTÄiyi>uÎ
e`tiHYm]Ù
189
vÙEÊÄ]ÙiNEml kyri. \Ten vÙiy b]ÙkZÿN `<uEÎÕu
niÎ[ OÎu kuTÇu. aEt]TukUTi mUÊtu etric{u bÙiÄl
Ïu>y[ÄkÊu ecÎu vI<ukyuh bÙiÄlÏu>yueT k>iÜlÏTiyiN
Eml muÈi mUÊtieû O>u k]eÙTiyukyuh \Ten ay]ešeÄÈi
eyTuÊu ay]šueT |Ù}ÊiEÙy[Äu ek]ÞuEp]kukyuh ecy[tu.
vÙiy b]ÙkZÿN pieÎ avieTniÎu ptueÄ ki<EÄ]Èu
nTÎu mtilÄu purÊirÆi vTEÄ]Èu ecÎu pu<yiÙirÆi
muÆiÄšic{u. avN pieÎ avieTniÎu kyri xmUHmÚÊieû
muÕÊuecÎu nÙ}Ep]eÙ evyiÙuÔ O>u ØÙÊu niÎu. vÙiy
b]ÙkZÿeû tÙyileÄÈ[ a<ic{i>uÎiÙ}. aEt]RÄ]ety]yi
>iÄ]h avN evyiÙÊu ecÎu niÎt[.
ArNmušEÑztÊieÙ \XvÊil EkmÊvuh zp]D]nYvuh
~<]muXvh mutl Ar]Èuve>yuÔ n]Ùu divxÆLÄ]f[,
atin]l ~<]muXvÊieû sIEvÙiÄu vÙiy b]ÙkZÿeû
purÊuteÎ `<uÎÔic{]leÄ]Ô]emÎu vic]>ic{u Et]È]vÔil
kuruÏuh ArNmušeÄ]È]>ÊieÙ vÙiy táu>]nuh xUHÊieÙ
ki<iÄ]>nuh mÕuh vÙiy b]ÙkZÿeû aTuÄlecÎu mtilÄk
EÊy[Ä[ ecÙ}uÎtinu vše>ey]eÄ prÇuEn]Äi. aet]Îuh
vÙiy b]ÙkZÿN vkevc{iÙ}. Et]È]vÔilkuruÏieû v]Äien
vÙiy b]ÙkZÿN aeÎ]>u divxh m]ztEm anux>iÄ]ti>u
ÎuÔU. vÙiy b]ÙkZÿeû xÐth kUT]et aven `Æuh
ek]ÞuEp]kuv]N A>u vic]>ic{]Ùuh x]DiÄyiÙ}EÙ}. atin]l
aÎu sIEvÙiÄu b]ÙkZÿeû purÊ]f[ `<uÎÔic{t[.
sIEvÙi ~kEdsh pkutiy]yEÏ]L vÙiy b]ÙkZÿN
niÎi>uÎ ØÙÊuniÎu ptueÄyirÆi mtilÄkEÊy[Äu
ecÎu. aEÏ]L avieTyuÞ]y tiÄuh ti>Äuh p>izBmvuh
bHšvuh Ek]Ù]HÙvuemÙ}]h ap>imitÆšuh avRÉnIyÆš]yi
>uÎu. "b]ÙkZÿeû pureÊ<uÎÔic{tu vÙiy b]ÙkZÿn[ OÈuh
>xic{i>iÄyiÙ}. vÙiy b]ÙkZÿN kTÎu b]ÙkZÿen |EÏ]L
kuÊuh. atin]f[ avN |EÏ]L |EÆ]ÈuvÎt[. b]ÙkZÿen
e`tiHYm]Ù
190
kuÊiy]l avN O<ic{uEp]kuEm]? |o vÙiy AnkL >ÞuhkUTi
En>iÈ]l |o mtilÄkÊuÞ]kuÎ bHšh ciÙ}ry]yi>iÄuEm]?
|vieT `eßÙ}]m]pÊumnRÖvuem]eÄyuÞ]kuemÎu ti>uv]rN
mušyÏnum]ztmriy]h. |osVE>] >Ñtu" `Îuh mÕum]yi>uÎu
jnÆšueT vic]>vuh xhx]>vuh. jnÆL azpk]>emÙ}]h
vic]>iÄukyuh pryukyuh ecy[tt[ aÛutmÙ}t]nuh. aÎ[
~<]hmuXvm]yi>uÎtin]l b]ÙNm]>uh vZÍNm]>uh x[ztIkšuh
pu>uSNm]>uh dInÄ]>uh BjnÄ]>uh mÕum]yi mÉu nuÔiyiÈ]l
t]e< vI<]ÊvÉh jnÆšvieT kUTiyi>uÎu. avieTevc{[ |o
>Þu vÙiy ek]án]nkL tÐilÏifÆiy]l aEnkviDÊi
ÙuÔ apkTÆeš]eÄ v>]mEÙ}]. jnÆšizpk]>em]eÄ
vic]>iÄukyuh pryukyuh ecy[tuevÜiÙuh vÙiy b]ÙkZÿn[
O>u duRvic]>vumuÞ]yi>uÎiÙ}. avN x]vD]nÊil mtilÄ
kÊu kTÎu etEÄ]Èu m]ri etEÄ mtiÙiEn]Tu EcRÎ[
ARÄumupzdvmuÞ]k]Ê viDÊil vTEÄ]Èu En]ÄieÄ]Þu
evyiÙÊu teÎ niÎu. `ÎiÈuh jnÆšueT mnÓieÙ duÒÜ
viÈum]riyiÙ}. "`<uÎÔÊu etÄuvsÊ]kuEá]L b]ÙkZÿen
kuÊ]N t>hEn]ÄieÄ]Þ]fu vÙiy b]ÙkZÿN vTEÄ]Èu
ti>iÇunilÄuÎt[" `Î]yi>uÎu jnÆšueT piÎeÊÒÜ.
|osV>kZpek]Þuh vÙiy b]ÙkZÿeû buÍigufh
ek]Þuh y]et]>pkTvuh bHšvuh kUT]et sIEvÙi Bhgiy]yiÈu
teÎ k<iÇukUTi. aEÏ]Ešy[Äuh tÙyileÄÈu nÙ}Ep]eÙ
\fÆukyuh ecy[ti>uÎtin]l vÙiy b]ÙkZÿN ptueÄ
ek]Tim>Êieû etÄuvsÊu ecÎu mTÄi. \Ten n]>]fyN
n]yR kyri tÙyileÄÈ<ic{u t]e< ek]TuÊu. ay]L
t]e<yirÆiEÎ]E<y[Äuh O]E>]>uÊR vÙiy b]ÙkZÿnu p<ÄuÙ
kL ek]ÞuecÎu ek]TuÊutuTÆi. ÑfEn>hek]Þueû muáil
pÙ>um]yi axKYh p<ÄuÙkL ek]ÞuecÎukUÈi. vÙiy b]Ù
kZÿN atieÙ]ÎuEp]Ùuh `TuÊu tiÎiÙ}. `Ù}]h b]ÙkZÿnuh
kuÈikZÿnum]yi vItic{u ek]TuÊiÈu vÙiy b]ÙkZÿN ptueÄ
mileÄ nurÊirÆi xmUHÊiNmÚÊieû muÕÊu ecÎu p<y
e`tiHYm]Ù
191
Ø]nÊuteÎ niÎu. aveneÄ]Þu vÙ}tuh AH]>h k<iÏi
ÄuÎtinu pÙ>uh zsmic{uEn]Äi. OÎuh PÙic{iÙ}. vÙiy
b]ÙkZÿN aÎu y]et]Îuh tiÎieÙ}ÎÙ}, evššh kuTiÄuk
Ep]Ùuh ecy[tiÙ}. atieû v]x[tvk]>fh ARÄumriÇukUT].
mUÊtiEn]Tu t]N ecy[t zptik]>h kurc{Dikm]yiEÏ]yi `Îu
piÎITu Et]Îuky]ÙuÞ]y pþ]Ê]ph ek]Þ]f[ vÙiy
b]ÙkZÿN AH]>em]Îuh k<iÄ]ÊetÎ]yi>uÎu kuruÏu
mutÙ]y ciÙ zpD]nNm]>ueT \oHh.
piEÕ divxh >]vieÙ vÙiy b]ÙkZÿN AÕiÙirÆi kušic{u
mtilÄkeÊÊi. aEÏ]L kuruÏuteÎ AdYh O>u p<ÄuÙ
ek]ÞuecÎu ek]TuÊu. at[ avN EmTic{u tiÎu. atu
kÞEÏ]L Everyuh ciÙR p<ÄuÙkL ek]ÞuecÎu ek]TuÊu
tuTÆi. m]ztEn>hek]Þu vÙiy b]ÙkZÿeû muáil axhKYh
p<ÄuÙkL pÙ>]yiÈu ek]ÞuecÎu kUÈi. t]N tiÎu k<iÇiÈ[
aDikmuÞ]yi>uÎt[ avN b]ÙkZÿnuh kuÈikZÿnuh
vItic{uek]TuÊu. A AnkLÄuh mtiy]yiÈu pieÎyuh p<ÄuÙ
kL vše> aDikmuÞ]yi>uÎu. aet]eÄ Ae>ÜiÙuemTuÊu
tiÎuek]ÔuÎtinu vÙiy b]ÙkZÿN AhgYh k]fiÄuky]l
n]>]yfNn]yR višic{uprÇtu EkÈu pÙ>uh eceÎTuÊu tiÎu.
vÙiy b]ÙkZÿN ciÙEÏ]L mdá]TuÞ]k]ruÞ]yi>uÎu.
`ÜiÙuh avN Ae>yuh O>u viDÊiÙuh \pzdvic{i>uÎiÙ}. avN
O>zkmh zpvRÊic{i>uÎt]yiÏry]N O>u xhgti m]ztEmyuÔu.
O>iÄl ArNmušEÑztÊilniÎ[ Ar]Èin[ `<uÎÔic{u Ep]y
EÏ]L m]>]mÉupÔiyiÙuÞ]yi>uÎ vÙiy mfi `Eß] k]>f
vs]l aTic{uek]Þi>uÎu. atu EkÈu k>yil zpD]nNm]>]y
ciÙ n]yNm]R "|tu ~Õvuh duÓHm]yi>iÄuÎu" `Îu prÇu.
vÙiy b]ÙkZÿnuh aet]>upzdvm]yiÊeÎ Et]Îiyi>iÄ]h.
~etÜiÙuh Ar]Èu k<iÇ[ |rÄiey<uΚšic{yuTen vÙiy
b]ÙkZÿN Ep]yi y]et]>u EkTuh v>uÊ]et A mfi
priec{TuÊu ArNmušEÑztÊieû nTyil ek]Þu vÎu evc{u.
k>Ä]>um]yiÈuÞ]yi>uÎ e`kmtYhek]EÞ] `Eß] ~etÜiÙuh
e`tiHYm]Ù
192
pÔiÄ]R atienÄuric{[ y]et]>u v<ÄumuÞ]ÄiyiÙ}. A mfi
|EÏ]<uh ArNmuš ki<EÄ Eg]pu>Êieû pTiÇ]ÈuÔ muKÏil
etÄuvsÊ]yi tUÄIÈuÞ[.
vÙiy b]ÙkZÿN mfi pricuek]Þu Ep]ÎtienÄuric{u
pÔiÄ]R En>iÈu v<Äinu pureÏÈieÙ}ÜiÙuh av>ilc{iÙR vÙiy
b]ÙkZÿen ap]yeÏTuÊuÎtinu gU™m]yi O>u vidY
zpEy]gic{u. aTuÊ ek]Ù}h Ar]ÈTuÊEÏ]L ciÙR ecÎu zpxiÍ
m]zßikn]yi>uÎ t]m>EÒ>i náieyÄÞu prÇ[ aEÌHeÊ
eÄ]Þ[ Ar]Èin[ `<uÎÔic{uEp]kuÎ v<iyil O>u kUTpzth
Ø]pic{u. vÙiy b]ÙkZÿN atu mrikTÎuEp]y]l \Ten
avieT vIfu m>iÄÊÄvÉm]yi>uÎu A ABic]>zpEy]gh.
ptivuEp]eÙ Ar]Èien<uΚšic{iÈu kUTpzth Ø]pic{i>uÎ
ØÙÊinu xmIpeÊÊiyEÏ]L, ArNmuš EdvN Et]Îic{iEÈ]
`Eß] vÙiy b]ÙkZÿN muEá]Èu nTÄ]et pißi>iÇuniÎu.
vÙiy b]ÙkZÿeû xÐth kUT]et aven nTÊieÄ]Þu
Ep]kuv]N x]DiÄyiÙ}EÙ}]. `eßÜiÙuh tÄt]y k]>fh
kUT]et avnÆen piNm]r]numiTyiÙ}. AkÏ]eT EdvxVh
k]>YØNm]>uh k>Ä]>uh k]<[cÄ]>uemÙ}]h vÙiy p>uÆÙiÙ]yi
ÊIRÎu. A xmyÊ[ avieT aTuÄlteÎyuÞ]yuÔ Bgvti
EÑztÊieÙ evšic{Ï]Tu tuÔi A ØÙÊuecÎu sUÙhek]Þu
kuÊi kUTpztemTuÊu atu cuÈukšyuÎtinu Et]È]vÔil
ÄuruÏien ~lÏic{tieû EsSh vÙiy b]ÙkZÿen piTic{u
muEÎ]Èu nTÊiviÈu. pieÎ vÙiy b]ÙkZÿN mTiy[Ä]et nTÄu
kyuh Ar]Èu ptivuEp]eÙ Bhgiy]yi k<iÇukUTukyuh ecy[tu.
ArNmušyuXvh mk>m]xÊiÙ]fEÙ}]. vÙiy b]Ù
kZÿen akeÏTuÊ]N ABic]>h ecy[t t]m>EÒ>i nái A
AÞilÊeÎ |Tvm]xÊil vxU>idinh piTiepÈu m>iÄukyuh
aEt]TukUTi aEÌHÊieû kuTuhbh anYh nilÄukyuh ecy[tu.
bÙiÄlÏu>yilniÎu ekÈieyTuÊuek]ÞuEp]y mUÊtinu
ciÙ cikiXkL ecy[tEÏ]L EdHÊinuÞ]yi>uÎ axV]ØYh
e`tiHYm]Ù
193
miÄv]ruh EBdm]yi. `ÜiÙuh OTiÇuEp]y k]l Ene>y]yiÙ}.
atin]l ay]LÄ[ AjIvn]ßh pieÎ O>]nyueT purÊu
kyr]N x]Dic{iÈiÙ}.
O>iÄl ArNmušEÑztÊieû ciÙ aÕkuÕÏfikLÄ[
~t]nuh tTikL muriÏic{uek]Þuv>uÎtin]yi EdvxVh vk
k]>YØNm]>ieÙ]>]L n]ÙWu kUÙiEvÙÄ]E>]TukUTi xmIpÊu
Ô 'n]>Æ]nh' `Î ØÙÊu Ep]yi>uÎu. A vnÊil
aÄ]ÙÊ[ `vieTniEÎ] O>u vÙiy vY]zGh vÎuEcRÎi>uÎu.
A kTuv] k]>YØenyuh ciÙ kUÙiÄ]e>yuh piTic{u tiÎu.
b]ÄiyuÞ]yi>uÎ >Þu EvÙÄ]R avieTniÎu m>fBIti
Ey]TukUTi O]Ti O>uviDÊil ArNmuš mTÆieyÊi. aEÏ]L
EÑzthpfiey xhb³ic{uteÎ ciÙ k]>YÆL AEÙ]cic{u
niþyiÄ]n]yi Et]È]vÔiÄuruÏuh k>yil zpD]nNm]>]y mÕu
ciÙ>uh EÑztxÎiDiyil kUTiyi>uÎu. mTÆivÎ kUÙiEvÙÄ]R
A ØÙÊu ecÎu vnÊil Ep]yiÈuÞ]y atY]pÊukešÙ}]h
prÇu EkLÏic{u. "tTi evÈieÄ]ÞuvE>Þt[ atY]vsYm]f[.
|o ØitiÄ[ kUÙiEvÙÄ]>uh mÕuh EpTic{iÈ[ A vnÊiEÙy[Ä[
Ep]vukyumiÙ}. |ni `ß]fu nivZÊi?" `Î]yi>uÎu kuruÏu
mutÙ]yv>ueT piÎeÊ AEÙ]cn. |o vRÊm]nÆešÙ}]h
EkÈuek]Þu vÙiy b]ÙkZÿnuh avieT nilÄuÎuÞ]yi>uÎu.
`Ù}]h EkÈu k<iÇEÏ]L vÙiy b]ÙkZÿN n]>]yfNn]y>ueT
Ene> tuáieeÄek]Þu `Eß] AhgYh k]fic{iÈu ki<EÄ]Èu
nTÎu tuTÆi. piÎ]eÙ n]>]yfNn]y>uh Ep]yi. ÑfÊil
n]>Æ]nh vnÊieÙÊi. vÙiy b]ÙkZÿN A k]T[ AkÏ]eT
OÎišÄi. \Ten kTuv] vÙiy b]ÙkZÿeû Ene> c]Tiec{Îu.
vÙiy b]ÙkZÿN kTuv]yueT k]Ùuh v]Ùuh kUÈiÏiTiec{TuÊu O>u
p]rÏurÊu O>Ti ek]TuÊu. aEt]TukUTi kTuv]yueT kœ k<iÇu
vÙiy b]ÙkZÿN kTuv]ey ek]áiNEml kuÊiEÄ]ReÊTuÊu
n]>]yfNn]ye>yuh purÊu kyÕieÄ]Þu Ene> pTiÇ]Èu
nTÎu kuruÏu mutÙ]yv>i>uÎ ØÙeÊÊi kTuv]ey t]e<yiÈu.
avieT kUTiyi>uÎve>Ù}]h A kTuv]eyÄÞu aÛuteÏÈu.
e`tiHYm]Ù
194
aztyuh vÙiy kTuv]ey av>]>uh muáu kÞiÈiÙ}]yi>uÎu.
|Æen kTuv]eyÄuric{uÞ]y Byh tIRÎtin]l pieÎ mury[Äu
EdvxVh k]>YØNm]>uh kUÙiEvÙÄ]>uhkUTi Ep]yi n]>Æ]nh
mÙyiÙuh mÕu mÙyiÙuhniÎ[ aáÙhpfiÄ[ AvsYm]yi>uÎ tTi
mu<uvnuh muriec{TuÊu. A tTikešÙ}]h piTic{[ AÕiÙirÄukyuh
aáÙÄTvileÄ]ÞuvÎ]l piTic{u k>y[ÄukyÕukyuh
ecy[ttu EdvxVh vk AnkL mUÎuhkUTiÊeÎy]yi>uÎu.
A mÙyueT ec>iviN mukšil vÙiy b]ÙkZÿnuh t]e<
b]ÙkZÿnuh niÎuek]Þ[ O>u vÙiy tTi piTic{irÄiyEÏ]L
piTuÊh s>iy]k]ÇiEÈ] `Eß] b]ÙkZÿeû purÊi>uÎu
ek]Þ[ ay{ÏNpiÔ b]ÙkZÿen OÎTic{u. aTiek]Þ
ÑfÊil b]ÙkZÿN tTi viÈiÈu tÙ OÎu kuTyukyuh
muEá]eÈ]Îu ti>iyukyuh ecy[tu. aEt]TukUTi ay{ÏNpiÔ
t]e< b]ÙkZÿeû muáil vIfu. \TN b]ÙkZÿN ay]eš
tUÄieyTuÊu EmlEÏ]eÈriÇiÈu ek]áuyRÊiÏiTic{uek]Þu
niÎu. ay{ÏNpiÔ vÎu b]ÙkZÿeû ek]áiNEml vIfu.
pieÎyuh ay]eš b]ÙkZÿN niÙÊiÈu >ÞumUÎukUTi kuÊi
kœ k<ic{iÈu vÙiec{TuÊu AÕiEÙeÄriÇu. vÙiy b]ÙkZÿn[
Ae>yuh ek]Ù}uÎtu |¨mÙ}]yi>uÎu. nivZÊiyuÞ]yi>ueÎÜil
ay{ÏNpiÔey ek]Ù}]N avN xÐtiÄiÙ}]yi>uÎu. vÙiy
b]ÙkZÿN tTiyilniÎu piTi viÈiÈ[ ay{ÏNpiÔey >ÑiÄ]N
vÎ]l A vÙiy tTi \>uÞuvÎu ay{ÏNpiÔyuh b]ÙkZÿnuh
kuÈikZÿnuh mÕEnkh EvÙÄ]>uh m>iÄum]yi>uÎu. atilEBdh
O>]L m]zth m>iÄuÎt]fEÙ}] `Îu vic]>ic{]f[ vÙiy
b]ÙkZÿN ay{ÏNpiÔey >ÑiÄ]N Ep]k]Çt[. |tu
mueá]>iÄÙuÞ]y xhgtiek]Þriy]vuÎtum]fEÙ}].
ay{ÏNpiÔ k<iÇtieû EsSh ay]LÄu pk>h
niymic{t[ ay]šueT anujn]y p«n]BpiÔey Ayi>uÎu. p«
n]BpiÔÄu b]ÙkZÿN teû EjYæen ek]Îvn]fEÙ}] `Îu
vic]>ic{u avEn]Tu x]m]nYÊiÙDikh viE>]DmuÞ]yi>uÎu.
atin]Ùy]L aDikh t]mxiy]etteÎ viSh ek]TuEÊ]
e`tiHYm]Ù
195
`Eß] b]ÙkZÿen ek]Ù}ukyuh vyÕiÙuÞ]y O>u EvdnnimiÊh
m>ic{t]efÎu prÇu p>xYeÏTuÊukyuh ecy[tu.
anß>h aDikh t]mxiy]et zp]y]DikYh nimiÊh
n]>]yfNn]yR m>ic{u. ay]LÄu pk>h niymic{tu b]ÙkZÿen
eÄ]Î Ezd]Hiy]y p«n]BpiÔeyy]f[. p«n]BpiÔey
xH]yiÄuÎtinu n]>]yfNn]y>ueT anß>vn]y ek]c{u
kZÿenyuh niymic{u. teû kUÈuk]>n]yi>uÎ b]ÙkZÿnuh
p]Ï]n]yi>uÎ n]>]yfNn]y>uh ep]y[Ep]ytin]l vÙiy b]Ù
kZÿnuÞ]y du®Kh ap>imitm]yi>uÎu. atinu ek]c{ukZÿN
kUeTyuÞEÙ}] `eÎ]>u xm]D]nh m]ztEm vÙiy b]ÙkZÿnuÞ]
yi>uÎuÔu. vÙiy b]ÙkZÿnu n]>]yfNn]ye>Äuric{uÞ]
yi>uÎtuEp]eÙyuÔ x[EnHh ek]c{ukZÿenÄuric{uh vÙiy
b]ÙkZÿenÄuric{u n]>]yfNn]yRÄuÞ]yi>uÎtuEp]eÙyuÔ
x[EnHh ek]c{ukZÿnumuÞ]yi>uÎu. du®KÆL v>uEÎ>em]eÄyuh
kUÈEÊ]eT `ÎtuEp]eÙ n]>]yfNn]yR k<iÇiÈ[ aDikh
t]mxiy]et Et]È]vÔil mUÊkuruÏuh m>ic{u. atu nimiÊ
muÞ]y du®Kvuh vÙiyb]ÙkZÿnu EkvÙh duÓHhteÎy]
yi>uÎu. teû xkÙ xÜTÆšueTyuh p>iH]>kRÊ]v]yi>uÎ
kuruÏu k<iÇtieû EsSh vÙiy b]ÙkZÿN xß]pxßp[t
HZdyn]yiÊeÎy]f[ O]E>] divxÆešyuh nyic{uek]Þi
>uÎt[.
O>iÄl "ecriyn]T[" `Î EdsÊuÔ mUÊtieû |Ù}hpfi
vky[Ä[ O>u vÙiy tTi O>u Ø]nÊuniÎu piTic{u pfiØÙÊu
ek]Þu ecÎu ek]TuÄuÎtinu vÙiy b]ÙkZÿen ek]Þu
Ep]yi>uÎu. tTi pfiØÙÊ]ÄieÄ]TuÊtieûEsSh mUÊtu
p«n]BpiÔy[Äu pÊu pfvuh O>u kUÈh muÞuh En>Ytuh
ek]TuÊu. kUeTec{Î[ O>uEp]eÙ aÍV]nic{ ek]c{u kZÿnu
y]et]Îuh ek]TuÊumiÙ}. mUÊtieû |Ù}ÊuniÎu purÊirÆi
yEÏ]L ek]c{ukZÿN mnx[t]pEÊ]TukUTi "vÙiy b]ÙkZÿ
enyuh ek]Þ[ `vieTEÏ]y]Ùuh `eÎ |Æen A>uh pUjYm]Äi
viT]riÙ}. w]nuh kUÈuk]>En]eT]Ïh aÍV]nic{vn] efÎuÔ
e`tiHYm]Ù
196
p>m]RËh A mUÊtriÇiÙ}EÙ}]. EvÞ] |osV> nriyumEÙ}],
atu mti" `Îu prÇu. atuEkÈu vÙiy b]Ù kZÿN Ep]yi
tTi piTic{u muáu kiTÎi>uÎ ØÙÊu ek]Þu ecÎiÈu. aÆen
ecy{]ti>iÄ]N p«n]BpiÔ vÙiy b]ÙkZÿNEn]Tu vše>
prÇuEn]Äi. `ÜiÙuh avN atu OÈuh vkevc{iÙ}. atin]l
vÙiy b]ÙkZÿenÄuric{[ p«n]B piÔyueT mnÓil eev>h
aÜu>iÄukyuh aEÏ]LÊeÎ k<iÇu evÜiÙuh Et]È]vÔieÙ
aÎeÊ mUÊkuruÏ[ muáiÙeÊ mUÊ kuruÏienEÏ]eÙ
s]ßneÙ}Îuh atYuzgmURÊiyuh kÚinHZdynuh kuÕÄ]e>
kÚinm]yi siÑiÄuÎ niRÌ]ÑifYnum]efÎu nÙ} Ep]eÙ
ariy]m]yi>uÎtuek]Þu p«n]BpiÔ vÙiy b]Ù kZÿeû
Ene> \Ten kTuheek OÎuh zpvRÊic{iÙ}.
ArNmušy[Äu xmIphteÎ AÕil atYg]Dm]y O>u ØÙ
muÞ[. A ØÙÊinu "ky[pu<Äyh" `Î]fu Ep>u prÇu
v>uÎt[. A kyÊinTuÊuÔ mÙyilÄiTÎi>uÎ >Þu tTikL
piTic{u kyÊinu xmIpm]ÄieÄ]TuÄfemÎ[ O>]L AvsYeÏTu
ky]l p«n]BpiÔ vÙiy b]ÙkZÿenyuh ek]ÞuEp]yi >uÎu.
A mÙyueT mukšilniÎu tTi t]e<yirÄi kyÊieû xmIpÊ]
ÄuÎ k]>Yh ~Õvuh kZz¢x]DYm]yi>uÎu. `ÜiÙuh vÙiy
b]ÙkZÿN O>u tTipiTic{u kyÊil niþitØÙ Ê]Äi.
>Þ]meÊ tTipiTic{irÄiyEÏ]L p«n]BpiÔ AnyueT cÆÙ
yuh tTiyuhkUTi b³ic{u. cÆÙyueT O>Õh tTiyueT vÄeÊ
tušyilEÄ]RÊ]f[ b³ic{t[. |et]>pkTm]efÎu vÙiy
b]ÙkZÿn[ aEÏ]LÊeÎ Et]Î]etyi>uÎiÙ}. `ÜiÙuh kZtYh
niRv{HiÄ]etyi>iÄ]N nivZÊiyiÙ}]etyi>uÎtin]l avN O>u
viDÊil tTipiTic{uek]ÞuEp]yi. kyÊinu xmIph ecÎEÏ]L
p«n]BpiÔ Ø]nhEn]Äi O>Ti evc{uek]TuÊu. aÄ]Ùhve>
O>iÄlEp]Ùuh aTiek]ÞiÈiÙ}]Ê vÙiy b]ÙkZÿn[ at[
atYßh duÓHm]yi>uÎu. aTiyueT Evdn xHiÄvy{]ÇiÈ[
vÙiy b]ÙkZÿN tTiEy]TukUTi kyÊiEÙy[Ä[ c]Ti. tTi cÆÙ
Ey]TukUTi b³ic{i>uÎtin]l atu EvRepTuÊ]nuh tTiyuh
e`tiHYm]Ù
197
ek]Þu kyÊilniÎu k>y[Ä[ kyr]nuh nivZÊiyiÙ}]Çtin]l
vÙiy b]ÙkZÿN kyÊiÙkeÏÈu. \TÙinu x]m]nYÊiÙDikh
ep]ÄmuÞ]yi>uÎ vÙiy b]Ù kZÿN kyÊiÙkeÏÈiÈ[ aveû
tuáieeÄyieû azghm]ztEm evÔÊinu mukšil k]Fm]nuÞ]
yi>uÎuÔu. atuteÎ avN sV]xhmuÈ]ti>iÄ]n]yiÈ[ \yRÊi
ÏiTic{tin]Ù]f[.
vÙiy b]ÙkZÿeû |o k¨Øiti kÞuek]Þu p«n]B
piÔ k>y[Ä[ niÎi>uÎu. A xmyh `vieTniEÎ] O>u k]Èu
Ep]Ê[ avieT c]TiecÎu p«n]BpiÔey evÈi n]ÙW]Äi
K¥ic{u kyÊiEÙy[Ä[ tÈiyiÈiÈu vÎ v<iEy Ep]yi. vÙiy
b]ÙkZÿen ek]ÎiÈu tniÄu xuKm]yi>iÄ]emÎ]yi>uÎu vEÙ}]
p«n]BpiÔyueT vic]>h. anYNm]e> EdVSic{iÈu tÆLÄu
xuKmuÞ]Ä]emÎu vic]>iÄuÎvReÄ]eÄ OTuÄmuÞ]kuÎ
PÙh |Æeny{i>iÄuemÎ[ ~v>uEm]REÄÞt]f[.
aÎuc{y[Ä[ Et]È]vÔil mUÊ kuruÏ[ \Þuek]Þi>uÎ
EÏ]L Ec]Õil tÙmuTi kÞu. atin]l pieÎyuÉ]et aEÌH
emfIÕu eek k<uk]n]yi purEÊy[ÄirÆiyEÏ]L k]l v]til
pTiyiNEml muÈi ep>uvi>l muriÇu. aEÌHh duRnimiÊÆšueT
k]>femß]yi>iÄuemÎu vic]>ic{uek]Þi>uÎEÏ]L EÑztÊil
niÎ[ O>]L avieT ecÎ[ \c{ÏUjyueT zpxÎpUj k<iÇu nT
turÎEÏ]L zsIEk]viÙkeÊ višÄukL miÄvyuh ekÈi>uÎu
evÎuh \c{ÒIEvÙiyueT p]fiÄu ek]šuÊievc{ višÄuh mUÎu
zp]vsYh ekTukyuÞ]yieyÎuh sIEvÙieÄ<uÎÔic{ mnuSYeû
tÙ kÈšÄ]ÙiNEml muÈi muriÇuevÎuh vÙiy b]ÙkZÿN
v>]y[ky]l kuÈikZÿeû purÊ]f[ \c{ÒIEvÙieÄ<uΚši
c{etÎuh prÇu. |etÙ}]h EkLÄukyuh tniÄuÞ]y anuBvh
vic]>iÄukyuh ecy[tiÈu kuruÏu "`Ù}]hek]Þuh nmuÄ[ `Eß]
O>]pÊ[ aTuÊi>iÄuÎu `Îu teÎ vic]>iEÄÞiyi>iÄuÎu.
aetß]efÎu ti>uv]rNmušEÌvnuteÎyriy]h. |osVE>]
>Ñtu" `Îu prÇu k<iÇEÏ]E<y[Äuh O>]L vYxn]zk]ß
n]yi kÉIe>]ÙiÏic{uek]Þu kuruÏieû aTuÄeÙÊi. p«n]B
e`tiHYm]Ù
198
piÔ tÙ}i vÙiy b]ÙkZÿen eekÏu<ÄyÊilc{]Tic{uevÎuh
aveû cÆÙyuh O>u vÙiy tTiyuhkUTi kUÈib³ic{iÈuÔtu
ek]Þu k>y[Äu kyr]N nivZÊiyiÙ}]et avN kyÊilteÎ
kiTÄuÎu `Îuh p«n]BpiÔey O>u k]ÈuEp]Êu vÎu evÈi
nuruÄi kyÊiEÙy[Ä[ tÔieyÎuh mÕuh prÇuEkLÏic{u. |o
vRÊm]nh EkÈu vYxn]zk]ßn]y kuruÏu p>izBmic{[ aEÆ]
EÈ]Ti. kuruÏu kyÊieû xmIpemÊiyEÏ]L avieT x[ztIkšuh
pu>uSNm]>um]yi Ab]ÙvZÍh axhKYh jnÆL >Þu k>yiÙuh
tiÆiÄUTiyi>uÎu. A jnÄUÈÊil kÉIR ep]<iÄ]et O>u
kuÈiEp]ÙumuÞ]yi>uÎiÙ}. ek]c{ukZÿN O>iTÊu kiTÎu
m]rÊTic{u k>yuÎu. kuÈikZÿN kyÊiEÙy[Äu En]Äi
eÄ]ÞuniÎ[ \reÄ niÙvišiÄuÎu. AkÏ]eT aEÏ]švieT O>u
BUkáhteÎy]yi>uÎu. A xmyÊuh vÙiy b]ÙkZÿeû
tuáieeÄyieû aÕh evÔÊinu mIet k]Fm]nuÞ]yi>uÎu.
atin]l aven k>y[Äu kyÕ]n]yi pÙ>uh pÙ vidYkL
zpEy]gic{uEn]Äi. O>u PÙvumuÞ]yiÙ}. En>h x³Yy]kuÎtu
ve> zsmic{iÈuh O>u PÙvumuÞ]k]Çtin]l pieÎeyÙ}]v>uh
kÉIe>]ÙiÏic{uek]Þu pi>iÇuEp]yi. aÎ[ A EdsÊ[ O>]L
Ep]Ùuh aÊ]<muÉukeyÎÙ}, evÔh kuTiÄukEp]ÙumuÞ]yiÙ}.
ghBI>]syn]yi>uÎ Et]È]vÔil kuruÏ[ O>u viDÊil
vIÈilec{eÎÊi evruh niÙÊu kiTÎiÈ[ `fIÕtu mUÎu divxh
k<iÇtieû EsSm]f[. aEÏ]E<y[Äuh vÙiy b]ÙkZÿeû kœ
k<iyukyuh ecy[ti>uÎu. p«n]BpiÔyueT duS[kZtYh
nimiÊm]fEÙ}] t]N m>iÄuÎetÎuÔ vic]>h b]ÙkZÿn[
\Þ]yi>uÎi>iÄ]h. `ÜiÙuh k]ÈuEp]Êu evÈi ay]ešyuh A
kyÊilÊeÎ |Ètin]l avx]nk]ÙÊu ay]šueT Ec]>yil
Äušic{iÈu m>iÄ]N |Ty]yEÙ}] `ÎuÔ xm]D]nvuh aveû
mnÓil Et]Îiyi>iÄ]h.
kuÈikZÿnuh ciÙEÏ]L mdá]TuÞ]vukyuh nI>uvÎu
ep]Èukyuh zB]ßiški O]Ti nTÄukyuh ecy{]ruÞ]yi>uÎu.
`Î]l avnuh Ae>yuh \pzdviÄyiÙ}. aven]>u kšizB]ßn]
e`tiHYm]Ù
199
yi>uÎu. Ae>ÜiÙuh višic{u "kuÈikZÿ]! nieû zB]eß]Îu k]feÈ"
`Îu prÇu sRÄ>Ey] p<Em] vÙ}tuh ek]TuÊ]l avN
zB]ßiškiytuEp]eÙ O]TinTÎu k]fiÄum]yi>uÎu.
b]ÙkZÿnuh vÙiy b]ÙkZÿnuh k<iÇEÏ]L aveû
\X]Hvuh xEß]Svuh kšiyuemÙ}]h nsic{u. pieÎ avN
EkvÙh ni>uX]Hn]yiÈ]f[ jIviteÊ nyic{i>uÎt[. aÆen
aW]ru ek]Ù}h k<iÇEÏ]L kuÈiÄZÿnuh kœ]vEsSn]yi
ÊIRÎu.