ئهمریکا بخوێنن

له رده وه ه ر، پزیگلیئینی مان زنیوورب فێنیه کانامه ر، بوه ه مارتکوی ندنوێ خنیه کاخول

مهدناسه ن په ووه ،ره ووی دگارێ

3S

up

po

rted by the U.S. Department of S

tate

EducationUSA

نووسینگه ی کاروباری پێوه ندیدار به خوێندن و که له پوور وه زاره تی کاروباری ده ره وه ی ئه مریکا

وهه ما

رتکو

ی ندن

وێ خ

نیه کا

خولن:

وێنبخ

کا ری

ه می ئ

کانوه

توگر

ه که ی

ه تالی

ویله

ت وێ

نه ه تا

ر دگه

ئه

نامیلکه ی 3خوله کانی خوێندنی کورته ماوه ، به رنامه کانی خوێندنی زمانی ئینگلیزی،

خوێندن له رێگای دووره وه ، و بڕوابه خشی

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته

یه کگرتووه کانی

ئه مریکا بخوێنن

2 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

سوپاس و پێزانین

وه زاره تی په روه رده ی سه رچاوه کانی و زانیاریی یه که ی ناوی ژێر له نامیلکه ی چوار ئه م ئه مریکا ده ره وه ی کاروباری If You Want to Study in the United States http://www. ماڵپه ڕی له نامیلکانه ئه م هه روه ها کردووه ته وه . باڵو

educationusa.state.gov دا له به رده ستن. چاپی ئێستاکه ی، وێنه ی Evelyn Levinson به ڕۆژکراوی چاپه سه ره کیه که یه که به هاوکاریله ساڵه کانی 2000 - 2001 دا ئاماده کراوه .له گه ڵ رێکه وتنی به کۆمه ڵی وه زاره تی کاروباری ده ره وه ی ئه مریکا، نووسینگه ی تاقمی زانستی خوێندنی Carol .نێونه ته وه یی به رنامه ی به ڕۆژکردنه وه ی به ڕێوه به رایه تی کردووه Coleen Gatehouse سوپاسی Janine Farhat و Blytheپه رتووکه کان، )ئێدیتی( هه ڵه گرتنی و بژار و رێکخستن بۆنه ی به ده که ن. رووبه رگ نه خشه ی بۆنه ی به Rolando Ribera و خواره وه که سانه ی ئه و هه مووی سوپاسی ده یهه وێت ده ره وه وه زاره تی کات، نامیلکانه ئه م ئاماده کردنی بۆ که بکات جیهان سه رتانسه ری له

شاره زایی و توانسته کانی خۆیان به کارهێنا

Evelyn Levinson Kathleen AlamAmy Lezberg Ellen BadgerDiana Lopez Martin Bennett

Ted Mashima Louise CookMichael McCarry Juleann Fallgatter

Beryl Meiron Julia FindlayMartyn J. Miller Judy Freudenberger

Terhi Molsa Coleen GatehouseBarbara Nichols Nancy Gong

Roberta Paola Joanna GrahamDawn Piacentino Sharon GrodzielanekRohayma Rateb Sandarshi Gunawardena

Laura R. Ruskaup Linda HeaneySohair Saad Lisa Henderling

Jaylene Sarrasino Lia HuttonBethany Shaw Judith IrwinSharon Snyder Michelle JohnsonKaren Solinski Rekha KallePeter Storandt Nancy Keteku

Rosalie Targonski Ann KuhlmanJames Vaseleck Gaston Lacombe

JoAnn deArmas Wallace Carolyn LantzHarold Woodley Maria Lesser

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 3

پێشه کیئینگلیزی، به رنامه کانی خوێندنی زمانی خوله کانی خوێندنی کورته ماوه ، خوێندن له رێگای دووره وه ، و بڕوابه خشی یه کێک له چوار نامیلکه ی سه ره تاییه که وه زاره تی کاروباری ده ره وه ی ئه مریکا باڵوی کردووه ته وه پێشکه شی به که ڵک و الیه نانه بێ سفارشتی هه ندێ رێگایه وه له م تاکو خوێندکارانی نێونه ته وه یی داهاتوو بکات و هه روه ها بۆ خوێندن له ویالیه ته ئێوه بکات. پێشکه ش )بوورس( سکۆالرشیپ ئه مریکا یه کگرتووه کانی www.educationusa. ده توانن ئه م نامیلکانه له ماڵپه ڕی ئینته رنێتی

ناوه نده کانی له چاپکراوه کانیان وێنه هه روه ها داگرن، state.govبه رده سته . له له سه رتاسه ری جیهاندا EducationUSA راوێژکارییباڵوێزخانه به بکه ن په یوه ندی ناوه ند، نزیکترین دۆزینه وه ی له بۆ ماڵپه ڕی له که ریزبه نده ی ئه و یان ئه مریکاوه ، قونسوڵخانه ی یان EducationUSA دا هه یه بخوێننه وه . ئه م چوار نامیلکه یه له و بوارانه ی

خواره وه دا هه ندێ زانیاریی پێشکه شی ئێوه ده که ن:خوێندن له خولی کارناسی

بڕوانامه ی به تایبه ت خوله کانی بۆ داواکاریی و هه ڵبژاردن شێوازی خوێندنی ده رفه تی به پێوه ندیدار زانیاریی و هاوتا، و کارناسی )پله ی(

ته کنیکی و شاره زایی له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا.

خوێندنه وه و لێکۆڵینه وه کانی کارناسی و شاره زاییشێوازی لێکۆڵینه وه و داواکاریی بۆ خوله کانی کارناسی بااڵ، دکتۆرا، و به ره وتی وه رگرتنی سه ره وه ی دکتۆرا، و هه روه ها زانیاریی سه باره ت په سه ندنامه )نامه ی پشتڕاستکه ر( و مۆڵه ت له الیه ن پسپۆڕانێ که ده یانه وێت

له ویالیه ته یه کگرتووه کاندا به خوێندن یان کاری خۆیان درێژه بده ن.خوله کانی خوێندنی کورته ماوه ، به رنامه کانی خوێندنی زمانی و دووره وه ، رێگای له په روره ده و خوێندن ئینگلیزی،

بڕوابه خشییه کگرتووه کانی ویالیه ته له خوێندن هه له کانی به سه باره ت زانیاریی ئه مریکا بۆ ماوه ی پتر له ساڵێک، له گه ڵ شرۆڤه یه کی کورت له سه ر خوێندن له رێگای به رنامه کانی خوێندن له رێگای دوور بۆ وه رگرتنی بڕوانامه یان دیپلۆم له ده ره وه ی ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا. هه روه ها ئه م نامیلکه هه ندێ زانیاریی ورد له سه ر بڕوابه خشی دامه زراوه کانی خوێندنی بااڵی

ئه مریکا پێشکه شتان ده کات.خۆتان ئاماده بکه ن: زانیاریی به که ڵک سه باره ت به ژیان و

خوێندن له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا له )کۆلیج( زانینگه یه ک یان زانکۆیه ک له خوێندن بۆ که ئه وه ی پاش ئه مریکا وه رگیردران، له بۆ به رنامه داڕشتنی سه فه ری خۆتان بۆ ویالیه ته هه ندێ نامیلکه ئه م وه رگرن. یارمه تی ئه مریکا یه کگرتووه کانی زانیاریی سه باره ت به شێوازی داواکاریی بۆ ڤیزا، گواستنه وه بۆ ویالیه ته یه کگرتووه کان، و چاوه ڕوانیه کانی ئێوه کاتی گه یشتن به زانکۆ پێشکه ش

ده کات.

4 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 5

ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

6 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ریزبه ندی بابه ته کان8 ده سپێک بۆچی خوێندن له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا؟

EducationUSA ناوه نده کانی راوێژکاریی ماڵپه ڕه به که ڵکه کان

خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته پاژی 1 11 یه کگرتووه کانی ئه مریکا

هه ڵبژاردنی به رنامه یه ک ئه و هۆکارانه ی که ده بێت له به رچاو بگیردرێن

بڕوابه خشی تێچوونه کان

یارمه تی خه رج له باری داراییه وه گۆڕینه وه ی خوێندنگه ی دواناوه ندی

گۆڕینه وه له سه ر پشتگیریی حکومه ت دیکه ی گۆڕینه وه کان

ناونووسی راسته وخۆ پێشکه شکردنی به رنامه کانی گۆڕینه وه

ئه زموونی شاره زایانه رێکخراوه پاڵپشته کان

به رنامه کانی پیشه یی و ته کنیکی خوێندنی کورته ماوه له زانکۆدا

به رنامه کانی گۆڕینه وه ی زانکۆ خوێندن به بێ وه رگرتنی بڕوانامه یان خوێندنی

"خوێندکاریی چاک"خوێندن له هاویندا

چاوپێکه وتنی هاوڕێیان و توێژه ران خوێندنی کورته ماوه ی شاره زایانه

ماڵپه ڕه به که ڵکه کان

23 به رنامه کانی زمانی ئینگلیزی پاژی 2 هه ڵبژاردنی به رنامه یه کی خوێندنی زمانی ئینگلیزی

جۆری به رنامه کان بڕوابه خشی

چۆنایه تی به رنامه به رنامه ی خوێندن

ماوه ی خوێندن شوێن و هه ڵکه وت پێکهاته ی پۆله کان

تێچوون مه رجه کانی وه رگرتن

وه رگرتنی ئه دمیژن له به رنامه کانی خوێندندا ڤیزای خوێندکاریی

ماڵپه ڕه به که ڵکه کان

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 7

ریزبه ندی بابه ته کان29 خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه پاژی 3

خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه چییه ؟ هۆی هه ڵبژاردنی خوێندن له رێگای دووره وه چییه ؟

شاره زاییه پێویسته کان بۆ سه رکه وتن هه ڵبژاردنی به رنامه یه کی خوێندن له رێگای دووره وه

چ به رنامه گه لێکی خوێندن هه ن؟ چ جۆره دامه زراوه گه لێک به رنامه ی خوێندن له

رێگای دووره وه پێشکه ش ده که ن؟

تێچوونی خوێندن له رێگای دووره وه چه نده یه ؟

مه رجه کانی وه رگرتن ئه و بابه تانه ی تر که ده بێت له به رچاو بگیردرێن

چۆنایه تی به رنامه بڕوابه خشی

دڵنیایی به رنامه ماڵپه ڕه به که ڵکه کان

37 بڕوابه خشی )په سه ند و بڕواپێدان( پاژی 4 پاراستنی ستاندارده کانی پێوه ندیدار به خوێندن و

په روه رده له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

هۆی گرنگایه تی بڕوابه خشی رێکخراوه کانی بڕوابه خشینی بڕوادار

بڕوابه خشی ئاماژه به چی ده کات جۆره کانی بڕوابه خشی

بڕوابه خشی دامه زراوه یی بڕوابه خشی به رنامه یی

ئه و دامه زراوانه ی که بڕوابه خشی بڕواداریان نییه

ماڵپه ڕه به که ڵکه کان 45 ریزبه ندی وشه کان پاشکۆکان

55 دیکه ی سه رچاوه کان

57 ریزبه ندی رێنوێن

8 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ده سپێک

پێشکه شی تر جۆراوجۆری ده رفه تی هه ندێ ئه مریکا دامه زراوه کانی به بگه ن ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته له بتوانن تاکو ده که ن ئێوه ئامانه کانی خۆتان له پێوه ندی له گه ڵ خوێندن و پیشه دا. ئه م ده رفه تانه بریتین ئینگلیزی، زمانی فێرکردنی به رنامه کانی کورته ماوه ، گۆڕینه وه ی له په روه رده ی و دووره وه ، رێگای له خوێندن بڕوانامه کانی و خوله کان

پیشه یی و پسپۆڕانه .

بۆچی خوێندن له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا؟

لێره دا ته نیا ئاورێک ده ده ینه وه به سه ر هه ندێ له هۆیه کانی ئه م پرسیاره که بۆچی پتر له 600,000 خوێندکاریی نێونه ته وه یی له سه رتاسه ری جیهان

له ئه مریکادا خه ریکی درێژه دان به خوێندنن:

چۆنایه تی: دامه زراوه کانی خوێندنی بااڵی ئه مریکا له سه رتاسه ری جیهان به ناوبانگن. مامۆستاکان و سه رچاوه کان ئیمکانات، چۆنایه تی هۆی به به پێی سیسته مه کانی بڕوابه خشی، دامه زراوه کانیش ئه م پێوه رانه یان هه یه. ویالیه ته سه رتاسه ری له دواناوه ندی خوێندنگه ی گۆڕینه وه ی پاڵپشتانی یه کگرتووه کانی ئه مریکا ده بێت پێبه ندی ستاندارده کانی چۆنایه تی )کوالیتی(

په سه ندکراوی حکومه تی ئه مریکا بن.

پێوه ندی له که بژاردانه یدا له و ئه مریکا هه ڵبژاردن: سیسته می خوێندنی له گه ڵ جۆره کانی دامه زراوه کان، ده ره تانه کانی ناو زانکۆ و کۆمه اڵیه تی، مه رجه کانی چوونه ژووره وه ، به رنامه کانی وه رگتنی بڕوانامه ، و لقه کانی

پسپۆرایه تی پێشکه شیان ده کات، بێ ره قیبه .

جۆراوجۆری تاکه کان: ئێوه ده توانن تاکه جۆراوجۆره کان له سه رتاسه ری له پتر ببینن؛ ئه مریکا زانکۆکانی له جیاوازه وه پێشینه ی به و جیهان

600,000 خوێندکاری نێونه ته وه یی سااڵنه بۆ خوێندن دێنه ئه مریکا.

بایه خ: وه کو وه به رهێنانێک بۆ داهاتووی خۆتان، به هه بوونی بڕوانامه ی ئه مریکا ده توانن داهاتی چاکتان هه بێت. بڕه پاره جیاوازه کانی مانگانه و له خوێندن زانکۆوه ، له الیه ن خه رجی یارمه تی له گه ڵ ژیان، تێچوونی

ئه مریکا بۆ هه زاران خوێندکار ساکار ده کاته وه .

وانه نێوان له ده توانن ئه مریکادا له خوێندکاران نه رمونیانی: ده یانه وێت که وانه یانه ی ئه و خۆیان زانکۆی له پێشکه شکراوه کان بۆ دامه زراوه یه که وه له که هه یه ده رفه ته یان ئه و و هه ڵیانبژێرن

دامه زراوه یه کی تر بگوێزنه وه .

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 9

ده سپێک

EducationUSA ناوه نده کانی راوێژکاریی

راده یه ک چ تا راوێژکاریی ناوه ندی له بڵێم وردی به "ناتوانم و یه که مین ناوه نده ئه م وه رگرتووه . پشتیوانیم و یارمه تی گرنگترین سه رچاوه ی زانیاریی بوو بۆ من سه باره ت به سیسته می خوێندنی ئه مریکا. په رتووکه کان، گۆڤاره کان و له به رده ستدابوونی ئینته رنێتی له م ناوه نده دا زۆر بۆ من به که ڵک بوو و کارگێڕانی

ئه وێش بۆ گه یشتن به ئامانجه کانم زۆر یارمه تیان دام."

— خوێندکاری لقی بازرگانی له رووسیا

هه ڵبژاردنی شیاوترین به رنامه ی خوێندن پێویستی به به ڵێنی و به وردی ناوه ندی 450 نزیکه ی به اڵم هه یه، ئێوه دا که رتی له به رنامه داڕشتن که ئاماده ن جیهاندا سه رتاسه ری له EducationUSA راوێژکاریی له م بده ن. ئێوه یارمه تی راوێژکاریی و زانیاریی پێشکه شکردنی به ناوه ندانه دا باڵڤۆکی رێنوێن، و رێنوێنی به رنامه کانی خوێندن، و زانیاریی راوێژکارانی هه روه ها و خوێندکار، وه رگرتنی تاقیکردنه وه ی له سه ر بۆ داواکاریی و هه ڵبژاردن ره وتی له ده یانه وێت که فێرکراو، خوێندنی له هه ندێ بده ن، هه ن. ئێوه ئێوه و خێزانی به رنامه ی خوێندن یارمه تی له ناوه نده کانیشدا هه ندێ رێوڕه سم وه کو پیشانگا یان کۆڕ و کۆبوونه وه ی زانکۆیی به ڕێوه ده چێت. زانیاریه سه ره تاییه کان له شێوازی فیلمی ڤیدیۆیی په رتووکخانه له و ماڵپه ڕ، له به رده ستدابوونی به کۆمه ڵ، وته بێژی یان سه رچاوه کانی سه ربه خۆ به شێوه ی به خۆڕایی له به رده ستی ئێوه دان، به اڵم

له هه ندێ ناوه ندا بۆ خزمه تگوزاریی زیاتر بڕێ پاره وه رده گرن.

وه زاره تی کاروباری ده ره وه ی ئه مریکا له هه موو ناوه نده کانی راوێژکاریی EducationUSA به مه به ستی پێشکه شکردنی زانیاریی له سه ر هه ندێ ناوی به وه شه وه ، ده که ن، پشتیوانی ئه مریکا له خوێندن ده رفه ته کانی له ناوه نده کان و دامه زراوه به ڕێوه به ره کان له واڵته جۆراوجۆره کاندا جیاوازه . ناوه ند، نزیکترین به بکه ن په یوه ندی ناوه ند، نزیکترین له بۆ دۆزینه وه ی ماڵپه ڕی نێو ریزبه ندی یان ئه مریکا، قونسوڵخانه ی یان باڵوێزخانه یان

EducationUSA بخوێننه وه.

سه رکه وتوو بن!

10 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ده سپێک

ماڵپه ڕه به که ڵکه کان

EducationUSA http://www.educationusa.state.gov

)وێنه ی سه رهێڵ بخوێنن ئه مریکا یه کگرتووه کانی له ویالیه ته ده تانه وێت ئه گه ر یان ئانالین(

http://www.educationusa.state.gov)بژارده ی "ئه گه ر ده تانه وێت بخوێنن" هه ڵبژێرن.(

EducationUSA به ڕێوه به ری ناوه نده کانی راوێژکاریی h t t p : / / w w w . e d u c a t i o n u s a . s t a t e . g o v

)بژارده ی "گه ڕان بۆ ناوه ندێکی راوێژکاریی" هه ڵبژێرن.(

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 11

هه ڵبژاردنه که ی که بده ن "هه وڵ به پێی و دیمه نێکه وه له ته نیا ئێوه یه ک پێوه ر نه بێت؛ ئه م به رنامه یه به

ته واوه تی ببینن."

– خوێندکاری لقی بازرگانی خه ڵکی سری النکا

ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته به رنامه کانی له جۆراوجۆر شه به نگێکی زۆر النی که ده کات پێشکه ش خوێندن له وانه ده خایه نێت، درێژه مانگ 12خوێندنگه ی گۆڕینه وه ی به رنامه کانی

و ته کنیکی به رنامه کانی دواناوه ندیی، پیشه یی، خوێندنی کورته ماوه له زانکۆ، و خوێندنی پسپۆڕانه . ئه م پاژه شرۆڤه یه کی کورت له هه ندێ له و بابه تانه ی پێشکه شی ئێوه ده کات که ده بێت له کاتی داواکاریی خوێندنی به رنامه کانی له ناونووسی بۆ یه کگرتووه کانی ویالیه ته له کورته ماوه

ئه مریکا له سه ریان بیر بکه نه وه .

هه ڵبژاردنی به رنامه یه ک

ماڵه وه " "ئه رکه کانی کردنی جێبه جێ

خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته

یه کگرتووه کانی ئه مریکا

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

12 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

چاکترین رێگایه بۆ سه رکه وتن له هه موو په روه رده دا. و خوێندن به رنامه کانی خوێندنی تاڕاده یه ک کورته ماوه ی ئێوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا ده توانێت به هۆی به رنامه داڕشتن و ئاماده بوون له مانگ 18 تا 12 ببێته وه . درێژتر پێشدا گیراوی خۆتان له به رچاو پێش رێکه وتی ئامانجه کانی به رنامه ، ده سپێکردنی بۆ لێکۆڵینه وه کان و بکه ن دیاری خۆتان

ده ست پێ بکه ن.

لێکۆڵینه وه ی خۆتان به راوێژکاریی له سه ر سه رچاوه کانی ژێده ر له نزیکترین ناوه ندی ده ست EducationUSA راوێژکارییپێ بکه ن. هه روه ها ده توانن له ئینته رنێتدا له بۆ بکه ن. ده سته به ر زانیاریی هه ندێ زۆرتر زانیاریی ده سته به رکردنی سه ردانی به شی "ماڵپه ڕه به که ڵکه کان" له کۆتایی ئه م پاژه دا و به شی "سه رچاوه کانی

تر" بکه ن.

تاکه که سی پێویستییه که به رنامه چه ند ده که ن، دابین ئێوه شاره زاییه کانی و به بکه ن په یوه ندی پاشان بکه ن. دیاری رێکخراوه کان یان دامه زراوه گه لێ که ئه م لێ داوایان و ده که ن پێشکه ش به رنامانه پێشکه شتان زانیاریی وردبینانه که بکه ن له ئه وانه تان که ببنه وه دڵنیا و بکه ن، ئاگادار خۆتان تایبه تیه کانی پێویستییه

کردووه ته وه .

ئه و هۆکارانه ی که ده بێت له به رچاو بگیردرێن

به رنامه کانی خۆتان که ئۆگریتان پێیانه به خواره وه بابه تانه ی ئه و گرتنی له به رچاو

پێکه وه به راورد بکه ن:

رێکه وتی کۆتایی داواکاریی؛ •

و شیاویه تی به پێوه ندیدار مه رجه کانی • وه رگیران )ئه دمیژن(؛

یان به رنامه کان بڕوابه خشی •دامه زراوه کان؛

• تێچوونه کان

بۆ یارمه تی وه رگرتنی و/یان هه بوون •دۆزینه وه ی خانووبه ره ؛

هه ڵکه وتی )له وانه خۆجێیی شوێنی •و که شوهه وا، جوگرافیایی، هاتوچۆی ئامێری له به رده ستدابوونی

گشتی(؛ و

)له وانه تر قازانجه کانی •و ناساندن دانیشتنه کانی به رنامه ی

چاالکیه کۆمه اڵیه تیه کان(.

ئێوه ده بێت مێژینه ی )مێژوو( به رنامه که ش له به رچاو بگرن: چ ماوه یه که ئه م به رنامه یه که سانێکن، چ به شداربووانی پێکهاتووه ، پێشتر به شداربووانی بکرێت، ئه گه ر و چ به رنامه یه دا له م کردن به شداری پاش ئه مه ئه گه ر دۆزیوه ته وه ؟ پیشه گه لێکیان نێونه ته وه یی گۆڕینه وه ی به رنامه یه کی نییه ، به ڕێوه به رانی به رنامه بۆ راگه یشتن ویالیه ته ده ره وه ی له که که سانێ به به رنامه یه دا له م ئه مریکا یه کگرتووه کانی ئه زموونیان چه نده ده که ن، به شداری

هه یه ؟

کورته ماوه خوێندنی بیری له ئه گه ر ره نگه دان، زانکۆیه ک یان زانینگه له بتانه وێت په رتووکه کانی یه ک و دوو له م کۆپڵه یه دا چاولێکه ن، که زانیاریی زۆرتر له سه ر ئه و هۆکارانه ی که ده بێت له کاتی یان زانکۆیه کی هه ڵبژاردنی زانینگه یه ک بگیردرێن، له به رچاو ئه مریکایی

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 13

پێشکه شتان ده که ن.

بڕوابه خشی

زانکۆیه کی بڕوابه خشی بارودۆخی بۆ گرنگه نیشانده رێکی ئه مریکا، یان زانکۆ ئه و چۆنایه تی له تێگه یشتن زۆربه ی به پێچه وانه ی به رنامه یه . واڵتانی تر، ئه مریکا نووسینگه ی ناوه ندی په سه ند خوێندن دامه زراوه کانی که نییه به ستووه پشتی ئه وه ، جیاتی له بکات. دڵخوازانه بڕوابه خشینی سیسته مێکی به بڕوابه خشینی له الیه ن رێکخراوه کانی که ناده وڵه تی به ڕێوه ده چن تاکو له ستاندارد دڵنیایی ئه مریکا خوێندنگه کانی بوونی

ده سته به ر بکرێت.

به رنامه یه ک که بده نه وه لێکی وردی به حکومه تی له الیه ن ده که ن داوای که واڵتی خۆتانه وه و دیکه ی ئه نجومه نه کان، خاوه نکاره کانی یان وه زاره تخانه کان، پسپۆڕیی پێوه ندیدار قبووڵ بکرێت. له گه ڵ بۆ گه ڕاونه ته وه که به شداربووانه ی ئه و سه رکه وتن له و بکه ن قسه واڵته که تان به کارهێنانی له ئه وان سه رنه که وتنی یان که بڕوانامانه ی ئه و و ئه زموونه کان له کردووه ده سته به ریان ئه مریکا له پیشه کانی هه ڵبژارده ی خۆیان له نیشتماندا

ئاگادار ببنه وه .

زیاتر، زانیاریی ده سته به رکردنی له بۆ تکایه سه ردانی پاژی 4، "بڕوابه خشی"،

بکه ن.

تێچوونه کان

تێچوونی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته شێوه ی به ئه مریکا یه کگرتووه کانی به رچاو گۆڕدراوه . تێچوونه کان پێبه سته ی تیچوونه کانی دیکه ی و مانگانه پاره ی

دامه زراوه که ، و هه روه ها جۆر و ماوه ی ده بێت که ئامرازانه یه ئه و و به رنامه بیانکڕن . به رنامه یه دا له م به شداریی بۆ هه رکام تێچوونی له سه ر زانیاریی به رنامه ، باڵڤۆکی له به رنامه کان له کاتالۆگه کان، ئاماده کاریه کانی داواکاریی، و ماڵپه ڕه کان له به رده ست دایه . له بیرتان بووجه ی ئاماده کردنی کاتی که هه بێت ویالیه ته له سه فه ر تێچوونی خۆتان، یه کگرتووه کانی ئه مریکا بۆ واڵتی خۆتان ژیان خه رجه کانی به پێچه وانه وه ، و دڵنیاییده ری و چێشت، و ژوور وه کو بهێننه سه اڵمه تیش )ئینشورانس(

ئه ژمێره وه .

یارمه تی خه رج له باری داراییه وه

باری له خه رج یارمه تی وه رگرتنی رێکخراوه زانکۆکان، له الیه ن داراییه وه )سکۆالرشیپ(، بوورسیه به خشه ره کانی پێشکه شکاریی دامه زراوه کانی یان خوێندنی بۆ داراییه وه باری له یارمه تی یه کگرتووه کانی ویالیه ته له کورته ماوه ئه مریکادا سه خته . زۆرینه ی ئه م یارمه تی خه رجانه به و خوێندکارانه ی که به دوای وه رگرتنی بڕوانامه وه ن یان به لێکۆڵه ران

ده درێت.

گۆڕینه وه ی خوێندنگه ی دواناوه ندیی

ئه مریکادا، یه کگرتووه کانی ویالیه ته له چوار یان سێ به بااڵ" "خوێندنگه ی زانکۆ یان زانینگه پێش خوێندنی ساڵی هاوتای بااڵ خوێندنگه ی ده گوترێت. زۆربه ی له دواناوه ندییه خوێندنگه ی

واڵتاندا.

هه موو ساڵێک نزیکه ی 30,000 قوتابی له سه رتانسه ری جیهانه وه بۆ گۆڕینه وه ی ویالیه ته بۆ دواناوه ندی خوێندنگه ی

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

14 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ده که ن. سه فه ر ئه مریکا یه کگرتووه کانی ماوه ی بۆ قوتابییانه ئه م زۆرینه وه ی ئه گره ، بۆ دێن خوێندن ته واوی ساڵێکی له گه ڵ خێزانێکی ئه مرکایی که میوانداریی ده چنه خوێندنگه ی و ده ژیێن دڵخوازانه ن بۆ قوتابیه کان دیکه ی ئه مریکایی. قوتابیه کان ئه مریکا. بۆ دێن نیوساڵێک )سه ردانکاری J-1 دارابوونی ڤیزای به گۆڕینه وه یی( بۆ به شداریی له م به رنامانه دا یه کگرتووه کانی ویالیه ته ناو دێنه

ئه مریکا.

به شداری بۆ قوتابیه کان ره نگه هه روه ها گۆڕینه وه یی به رنامه کانی له کردن چه ند تا حه وته یه ک له کورته ماوه تر، مانگ، بۆ ویالیه ته یه کگرتووه کان سه فه ر له به شداریکردن گۆڕینه وانه ئه م بکه ن. خوێندنگه یه کی ئه مریکایی له به ر ناگرێت، بوونی نیشته جێ کات زۆربه ی به اڵم که له پووریه کان چاالکییه و ناوماڵی

)چاندی( له به ر ده گرێت.

به گۆڕینه وانه ئه م به شداربووانی بووجه ی بۆخۆیان ئاسایی شێوه ی که م زۆر و ده که ن، مسۆگه ر پێویست بدرێت. پێ )سکۆالرشیپ( بوورسییه یان زیاتر زانیاریی ده سته به رکردنی له بۆ که خه رجییانه ی یارمه تییه ئه و له سه ر هه ن بۆ قوتابییانێ که له واڵتی ئێوه وه بۆ ئه ریکا سه فه ر ده که ن، په یوه ندی بکه ن به

رێکخراوه کانی گۆڕینه وه ی خۆجێیی.

گۆڕینه وه کان له سه ر پشتگیریی حکومه ت

له هه ندێ بۆ ئه مریکا حکومه تی دواناوه ندیی خوێندنگه ی گۆڕینه وه کانی به رنامه ی ده به خشێت: خه رج یارمه تی داهاتوو سه رکرده کانی گۆڕینه وه ی یه کیه تی له قوتابییان بۆ ،)FLEX(

به رنامه ی گۆڕینه وه و پێشوو؛ سۆڤییه تی خوێندنی الوه کان )YES(، بۆ قوتابییانی له زۆر حه شیمه تی به واڵتانێ خه ڵکی سه رکردایه تی گۆڕینه وه ی موسڵمانان؛ و سێربێستان الوانی ئه مریکایی مۆنتێنێگرۆ )A-SMYLE(، بۆ قوتابییانی وه مۆنتێنێگرۆ؛ و سێربێستان خه ڵکی کۆنگره ی الوانی گۆڕینه وه ی به رنامه ی قوتابییانی بۆ ئاڵمان، فێدڕاڵی و ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته خه ڵکی له م وه رگیران ئاڵمان. و ئه مریکا هه یه . رکابه رایه تی باری به رنامانه دا به ڕێوه چوونی له سه ر ئاگاداریی له بۆ خۆتاندا، واڵتی له به رنامانه له م یه کێک باڵوێزخانه نزیکترین ماڵپه ڕی سه ردانی یان بکه ن ئه مریکا قونسوڵخانه ی یان ناوه ندیی راوێژکاریی به په یوه ندی بکه ن

.EducationUSA

دیکه ی گۆڕینه وه کان

تایبه تیه کانیش رێکخراوه زۆربه ی ده که ن. پێشکه ش خوێندن به رنامه ی هه موویان که ئه مریکاییانه ، پاڵپشته ئه م شه ریکی یان لق واڵتاندا دیکه ی له ده دۆزنه وه خوێندکاران هه یه ، خۆجێییان بۆ پێویسته کان به ڵگه هه ڵیانده بژێرن، و پێشکه ش خوێندکاریی ڤیزای داواکاریی بوون نیشته جێ شیاوی شوێنی ده که ن، یان خوێندنگه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی گه یشتنی پاش و ده که ن، دیاری ئه مریکا خوێندکاران به م واڵته پاڵپشتییان لێده که ن. به رانبه ر له پاڵپشته کان رێکخراوه پاره بڕێ خۆیاندا خزمه تگوزاریی

وه رده گرن.

بڕیارێکی شیاو، پاڵپشتێکی هه ڵبژاردنی ئه و باری له پاڵپشت چه ندین گرنگه . ده که ن پێشکه شی که خزمه تگوزاریانه ی پێکه وه به راورد و قیاس بکه ن، له وانه ئه و

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 15

بوونی نیشته جێ کاتی له که پشتگیریه ی یه کگرتووه کانی ویالیه ته له خوێندکاران ئه مریکا پێشکه شیان ده که ن، وه هه روه ها تێچوونی ئه وانه . له و خوێندکارانه ی که له م دواییانه دا به رنامه کانی پێوه ندیدار به تاکیان ئێوه رێنوێنی تێپه ڕاندووه ، داوا بکه ن که ئه وان شت ئه زموونه کانی له تاکو بکه ن بڕیار نرخه کان به پێی ته نیا ببن . فێر مه ده ن. به رنامه ی گۆڕینه وه ی خوێندنگه ی دواناوه ندیی رووداوێکی گرنگه له ژیانی قوتابیه کدا، هه ر به م بۆنه وه ده بێت به دوای

به رنامه یه کی چاکه وه بن.

مۆڵه تی که پاڵپشتانه ی ئه و ناوه کانی ده رکردنی به ڵگه نامه ی ڤیزا بۆ به شداریی خوێندنگه یان گۆڕینه وه کانی له کردن کاروباری وه زاره تی ماڵپه ڕی له هه یه ، http://eca. ناونیشانی به ده ره وه state.gov/jexchanges/index.cfm هێنراون. وێرای ئه وه ، ئه نجومه نی به پێوه ندیدار سه فه ری ستاندارده کانی ،)CSIET( نێونه ته وه یی خوێندنی رێکخراوه کانی بۆ ستانداردگه لێک که خوێندنگه ی گۆڕینه وه ی پێشکه شکاریی له ریزبه ندێک داده نێن، دواناوه ندیی خۆیان ماڵپه ڕی له سه ر به رنامه کانی ئاماده )http://www.csiet.org(

کردووه .

ناونووسی راسته وخۆ

به رنامه داڕشتن بۆ ئاماده بوونی خۆتان له بژارده یه کی ئه مریکاییدا، خوێندنگه یه کی ئه م ده تانه وێت ئه گه ر گۆڕینه وه یه . تری کردن په یوه ندی بکه ن، جێبه جێ کاره و )فێرکردن په روه رده ی فه رمانگه ی به له وێدا ده تانه وێت که ویالیه تێ بارهێنان( بخوێنن و داوای ده سته به رکردنی زانیاریی یان ئه وێ خوێندنگه کانی به سه باره ت له وێ، چاکترین رێگایه دیار ناوچه یه کی

بۆ ده سپێکردن.

به رپرسایه تی دابینکردنی شوێنی نیشته جێ بوون له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا به ئه ستۆی ئێوه بۆخۆتانه ، مه گه ر ئه وه ی خۆتاندا خزمانی په نای له بتانه وێت که رێکخراودا به رنامه یه کی له یان بژیێن رێساکانی به پێی بکه ن. به شداریی بۆ بۆخۆتان ئێوه ئه گه ر ڤیزا، ئێستاکه ی ئه مریکاییدا خوێندنگه یه کی له خوێندن ڤیزایه کی به ده بێت بن، به کار ده ست بێنه ناو گه شتیاریی، ڤیزای نه و ،F-1له بۆ ئه مریکا. یه کگرتووه کانی ویالیه ته خوێندنگه ی له ده بێت ڤیزا، وه رگرتنی بکه ن پێشکه ش به ڵگه یه ک ئه مریکایی ئێوه ی خوێندنگه ئه و که ئه وه ی له سه ر له ئه گه ر وه رگرتووه . قوتابی وه کو خوێندنگه یه کی حکومه تیدا ده خوێنن، پێش ده رچوونی ڤیزای F-1 ده بێت بیسه لمێنن داوه . خۆتان خوێندنی خه رجه کانی که له ده توانن که ماوه یه ک زۆری النی ئه مریکادا حکومه تی خوێندنگه یه کی بخوێنن، ساڵێکه . ئه گه ر له خوێندنگه یه کی پێشدا له مه رجه کانی ده خوێنن، تایبه تیدا

پاره دان یان سنووردارێتی کات نییه .

به رنامه کانی گۆڕینه وه پێشکه شکاریی ئه زموونه

پسپۆڕیه کان

له کورته ماوه پسپۆڕیی گۆڕینه وه کانی زۆر ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته جۆراوجۆرن؛ هه ندێکیان به به شداربووان له به رباڵو شه به نگێکی که ده ده ن رێگه که کاتێکدا له بکه ن، قبووڵ کاره کان سنووردار ئه وان گۆڕینه وه کان دیکه ی به پێوه ندیدار ئه زموونه کانی به ده که نه وه ته نانه ت یان ئه وان، هه ڵبژارده ی پیشه ی به پیشه یه کی تایبه ت، له وانه کار له ماڵی له هه رکام خۆیاندا. میوانداری خێزانی

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

16 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

شیاویه تی له گه ڵ پێوه ندی له به رنامه کان تاکه کان مه رجی جیاوازیان هه یه . له وێوه گۆڕینه وانه دا له م جۆره به شداربووان که ده بێت به ڤیزای J-1 بۆ ئه مریکا سه فه ر بکه ن، زۆربه ی ئه م به رنامانه ناسراون به .J-1 به رنامه کانی گۆڕینه وه یی پسپۆڕیی

J-1 پسپۆڕیی گۆڕینه وه ی به رنامه کانی بریتین له :

کار/سه فه ر له هاویندا: بۆ خوێندکارانی زانکۆ ئه و هه له ده ڕه خسێنێت که له

ماوه ی پشوودانه کانی هاوینه ی خۆیاندا له ئه مریکا کار بکه ن. زۆربه ی ئه م

کارانه ئاسایین، له وانه کار له ناوچه کانی جێی سه یران یان سه یرانگه )پارک(

گشتییه کانی ئه مریکا. النی زۆری ماوه ی به رنامه که چوار مانگه .

راوێژکاری که مپ: به که سانی بیانی رێگه ده دات که بۆ النی زۆر چوار

مانگ له که مپه هاوینه کانی ئه مریکادا کار بکه ن.

فێرکار: بۆ خوێندکارانی زانکۆ که له تاقیکاریی گشتیدا )کۆنکوور(

به شداریان نه کردووه و ده رچووانی ئه م دواییانه ئه و هه له ده ڕه خسێنێت که

بۆ خولێکی النی زۆر 12 مانگه له که سب و کارێک یان له رێکخراوێکی

بێ به رژه وه ندی ئه مریکاییدا کار فێر ببن. ئه م به رنامه یه له بۆ پێشکه شکردنی

فێرکاریی بۆ به شداربووان پێکهاتووه که شاره زاییه کانی خۆیان به هێزتر بکه ن و

له وانه له کاره پسپۆڕانه کانی ئه مریکا که ڵک وه رگرن.

فێرکار: بۆ به شداربووانی بیانی که مه رجه کانیان هه یه ئه و هه ڵه ده ڕه خسێنێت

که شاره زاییه پسپۆڕانه کانی خۆیان له

که سب و کارێکدا یان له رێکخراوێکی ئه مریکایی به هێزتر بکه ن. به شێوه ی

ئاسایی ته مه نی به شداربووان برێ زۆرتر له ته مه نی فێرکارانه و له هه ندێ

بابه تدا ئه زموونی پسپۆرانه یان هه یه . به رنامه گه لی له م چه شنه ره نگه تا 18

مانگ درێژه بخایه نێت.

مامۆستا: بۆ مامۆستایانی چاک و خاوه ن ئه زموون ئه و هه له ده ڕه خسێنیت که النی زۆر بۆ سێ ساڵ له خوێندنگه

سه ره تایی یان دواناوه ندییه کانی بڕواداری ئه مریکایی به شێوه ی ته واوکات وانه

بڵێنه وه .

خوێندکاری دانیشتووی ماڵی خێزانێکی میواندار: بۆ به شداربووانی بیانی

نێوان ته مه نی 18 تا 26 ساڵ ئه و هه له ده ڕه خسێنێت که له په نای خێزانێکی

ئه مریکاییدا بژیێن و بۆ النی زۆر 45 کاتژمێر له حه وته دا له مندااڵن له ماڵدا چاودێریی بکه ن. ئه م به رنامه بریتییه

له به شێکی فێرکردنی زۆره ملێش )ئیجباری( که له ده ره وه ی ماڵدا به ڕێوه

ده چێت.

رێکخراوه کانی پاڵپشت

به رنامه کانی به شداربووانی هه موو رێگای له ده بێت J-1 گۆڕینه وه ی بێن دیاریکراو پاڵپشتی رێکخراوێکی ئه مریکا. یه کگرتووه کانی ویالیه ته بۆ مۆڵه تی که پاڵپشتانه ی ئه و ناوی هه یه ڤیزایان به ڵگه کانی ده رکردنی DS-2019 :فۆرمی به ڵگه ی شیاویه تی( ( له ماڵپه ڕی وه زاره تی کاروباری ده ره وه http://eca.state.gov/ به ناونیشانی هێنراون. jexchanges/index.cfm DS-2019 فۆرمی ده رکردنی له جگه پاڵپشته کان ڤیزا، داواکاریی بۆ پێویست

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 17

نیشته جێ شوێنی دیاریکردنی رێگای له بوون و پشتگیریی یارمه تی به شداربووان زانیاریی ده سته به رکردنی له بۆ ده ده ن. سه ردانکاری به رنامه ی له سه ر زیاتر گۆڕینه وه یی J-1، سه ردانی )دیتنکاری( ده ره وه کاروباری وه زاره تی ماڵپه ڕی http://exchanges. ناونیشانی به

state.gov/jexchanges/ بکه ن.

سه ردانی که بتانه وێت ره نگه هه روه ها چاندیی و په روه رده یی یه کیه تی ماڵپه ڕی www.( نێونه ته وه یی )که له پووریی( ، )a l l iance-exchange.orgپاڵپشته کان، له پێکهاتوو ئه نجومه نێک به بگات ده ستتان رێگایه وه له م و بکه ن

لینکه کانی پتر له 70 رێکخراوی ئه ندام.

به شداریی بۆ پێشدا له ده کرێت بۆتان تا پسپۆڕانه گۆڕینه وه یی به رنامه یه کی له به رنامه کانی زۆربه ی داڕێژن. به رنامه گۆڕینه وه یی پێویستیان به وه یه که ئێوه پێش پاڵپشت/به رنامه ی رێکخراوی داواکاریی ویالیه ته له تایبه ت پیشه یه کی گۆڕینه وه ، بدۆزنه وه . ئه مریکا یه کگرتووه کانی داواکارییان مۆڵه تی به رنامه کان ره نگه که بێت به وه پێویستیان یان هه بێت، پێش مانگ چه ند یان حه وته چه ند ئێوه به ره و بتانه وێت واڵتی خۆتان که ئه وه ی به جێ ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته له بکه ن. پێشکه ش داواکاریی بهێڵن، رێکخراوی پاڵپشتی تایبه تی خۆتان بپرسن که چ ماوه یه ک ده خایه نێت که ئه م ره وته به ته واوه تی تێپه ڕێت. کاتێ بۆ داواکاریی له به رچاو خۆتان ڤیزای وه رگرتنی و که ئه وه ی پێش ده کرێت، ئه گه ر بگرن. ڤیزای داواکاریی بوونی سه رکه وتوو له فڕۆکه بلیتی ببنه وه ، ئاگادار خۆتان

وه رمه گرن.

ئه و زانیاریانه ی سه ره وه ته نیا پێشه کیه کی

که به رنامانه یه ئه و له سه ر کورت پێشکه شی پسپۆڕانه کان ئه زموونه ده سته به رکردنی له بۆ ده که ن. ئێوه ئه و له سه ر ئاگاداریی و زیاتر زانیاریی هه ن، خۆتاندا واڵتی له که به رنامانه ی ناوه ندیی راوێژکاریی به په یوه ندی بکه ن

.EducationUSA

به رنامه کانی ته کنیکی و پیشه یی

شاره زاییه کی فێربوونی ئۆگری ئه گه ر نوێ یان به ڕۆژکردنی شاره زایی خۆتانن، به رنامه یه کی کورته ماوه له به رچاو بگرن په یمانگه یه کی یان زانینگه یه ک له که یان ته کنیکی دامه زراوه یه کی ساڵه ، دوو پیشه یی، یان ناوه ندێکی فێرکاریی تایبه تی

به ڕێوه ده چێت.

ئه م به رنامانه ، که ماوه ی ئه وانه له چه ند جۆرێ به ساڵه ، یه ک له پتر تا رۆژ فێرکاریی پێویستی که کراون گه اڵڵه ئاماده و خوێندکاران بکه ن دابین تایبه ت چاالکیه دامه زرێن. ده ستبه جی که بکه ن سه ره کی به شی کرده وه یی فێرکاریه کانی لقه کانی پیشه یین . و ته کنیکی فێرکاریی لێکدانه وه ی له بریتین ئاسایی خوێندنی زانیاریه کان، به رنامه داڕشتنی کۆمپیۆته ر، ئوتۆمبیل، مێکانیکی ئاوه دانکردنه وه ، خزمه تگوزاریی و نه خشه کێشی،

سکرتارێتی.

که به وه یه پێویستی ته کنیکی په روه رده ی خوێندکاران جگه له شاره زایی کرده وه یی، گه اڵڵه کان و تیۆریه کان، چه مکه کان، بناسن. ئه م به رنامانه نه ته نیا له زانینگه کان زانکۆ له هه ندێ به ڵکو په یمانگه کاندا، و هه ن. چوارساڵه شدا زانینگه کانی و زۆرتر زانیاریی ده سته به رکردنی له بۆ زانکۆکان، و زانینگه کان به سه باره ت له خوێندن کۆپڵه یه ، له م یه ک نامیلکه ی

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

18 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

خولی کارناسی، چاولێکه ن.

له خوێندن پێهاتنی کۆتایی پاش به ڵگه ی پشه ییدا و ته کنیکی به رنامه کانی و دیپلۆم، یان خوله که ته واوکردنی خوێندکار به زانکۆ، بڕوانامه ی نه ک بۆ داواکاریی ناردنی پێش ده به خشرێت. به شداری کردن له به رنامه یه کی فێرکاریی که ببنه وه دڵنیا پیشه یی، یان ته کنیکی یان به ڵگه و ئێوه فێرکاریی به رنامه ی واڵتی له وه ریده گرن، که دیپلۆمێ له به رچاو دامه زراوه و بڕواداره خۆتاندا ئه مریکایی مۆڵه تی ئێوه گیراوه که ی نیشتمانیه کان، دامه زراوه هه یه . شیاوی پیشه زانینگه ی ئه نجومه نی وه کو ،)Career College Association(رێکخراوه کانی له که رتگه لێک یان پێوه ندیدار، دامه زراوه یی بڕوابه خشی مۆڵه تی خوێندنگه کانی ته کنیکی و پیشه یی بڕوابه خشی رێکخراوه کانی ده رده که ن. پیشه ییه کان لقه له هه ندێ بۆ تایبه تیش وه کو لقه کانی چاودێریی ته ندروستی هه ن. له سه ر زانیاریی ده سته به رکردنی له بۆ شرۆڤه ی و بڕوابه خشی گرنگایه تی رێک و وردبینانه له سه ر رێکخراوه کانی بڕوابه خشی و دامه زراوه یی بڕوابه خشی په رتووکه ئه م 4ی پاژی تایبه ت،

چاولێکه ن.

خوێندنی کورته ماوه له زانکۆ

ئاخۆ ده تانه وێت له یه کێک له زانکۆکانی بۆ ناتوانن به اڵم بخوێنن، ئه مریکا خۆتان ته واوی بڕوانامه ی وه رگرتنی ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته له گۆڕینه وه ی به رنامه کانی بن؟ نیشته جێ زانکۆ، خوێندن به بێ وه رگرتنی بڕوانامه له خوێندن و تایبه ت"، "خوێندکاری یان که ده ڕه خسێنن بۆ هه له تان ئه و هاویندا به بێ ناونووسی له به رنامه یه کی وه رگرتنی

بڕوانامه ، له ماوه ی هاویندا، بۆ نیوه ساڵێک له یه کێک له خوێندن ساڵی یه ک یان یه کگرتووه کانی ویالیه ته زانکۆکانی ئه مریکا بخوێنن. ئه گه ر به وردی به رنامه له به شێک خوێندنه ئه م ره نگه داڕێژن، له ئێوه بڕوانامه ی وه رگرتنی به رنامه ی واڵتی خۆتاندا بێت. هه روه ها ده توانن بۆ له پسپۆڕیی، یان تاکه که سی گه شه پێدانی ئه مریکایی زانکۆیه کی له خولدا چه ند -له قۆناخی کارناسی یان کارناسی بااڵ -

به شداری بکه ن.

به رنامه کانی گۆڕینه وه ی زانکۆ

له گه ڵ ئه مریکا زانکۆکانی زۆربه ی ویالیه ته ده ره وه ی زانکۆکانی پێوه ندی ئه مریکا یه کگرتووه کانی ئه وانه هاوکاری به و هه یه فه رمییان خوێندکار گۆڕینه وه ی به رنامه کانی به رنامانه ، ئه م به پێی ده که ن. پێشکه ش خوێندکارانی ئه مریکایی یان خوێندکارانی واڵتانی له ژیان تر واڵتانی خه ڵکی یه کتری ئه زموون ده که ن و له زانکۆکانی یه کتردا ده خوێنن. زۆربه ی ئه م به رنامانه درێژه خوێندن ساڵێکی یان نیوه ساڵێک قازانجه کانی له یه کێک ده خایه نێت. شێوه ی به که ئه وه یه به رنامه یه ئه م ویالیه ته ده ره وه ی خوێندکارانی ئاسایی یه کگرتووه کانی ئه مریکا پاره یه کی ده ده ن که زانکۆی واڵتی خۆیان دیاری کردووه تێچوونه کانی و پاره ناکات پێویست و زۆر ده توانێت که ئه مریکا، زانکۆی

فره تر بێت، بده ن.

له بۆ ئاگاداری له سه ر هه بوونی گرێبه ستی و ئێوه خوێندنگه ی نێوان له گۆڕینه وه زانکۆکانی ئه مریکا، په یوه ندی بکه ن به و فه رمانگه یه وه که به رپرسی به رنامه کان و پێوه ندییه نێونه ته وه ییه کانی دامه زراوه که ی شێوه ی سه ر له هه بوو، ئه گه ر ئێوه یه .

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 19

شیاویه تی و گۆڕینه وه به رنامه ی کاری به شداریی بۆ ئێوه ناشیاوبوونی یان خوێندن بۆ ئه گه ر ببنه وه. ئاگادار له وه دا خۆتان واڵتی زانینگه کانی یان زانکۆ له ده تانه وێت و ده که ن پێشکه ش داواکاریی یه کگرتووه کانی ویالیه ته له جار هه ندێ له وێدا ئاخۆ که بزانن بخوێنن، ئه مریکا هه یه ئه مریکا گۆڕینه وه یی به رنامه کانی

یان نا.

به خشینی یارمه تی خه رج له باری داراییه وه بۆ ئه مریکاییه کانه وه دامه زراوه له الیه ن سنوورداره . زۆر کورته ماوه خوێندنی یارمه تی وه رگرتنی مه رجه کانی ئه گه ر خوێندنگه ی له الیه ن نه بێت خه رجتان ئه مریکاییه وه ، دامه زراوه ی یان خۆتان یان کۆمه اڵیه تی رێکخراوه له ده توانن ئاسووده ییه کان، کۆمپانیا فره نه ته وه ییه کان، یارمه تی خۆجێیه کان کاره و که سب یان

خه رج وه رگرن.

خوێندن به بێ وه رگرتنی بڕوانامه یان خوێندنی

"خوێندکاری تایبه ت"

بۆ ئه مریکا زانکۆکانی زۆربه ی به که ده ڕه خسێنن هه له ئه و خوێندکاران بێ ناونووسی له به رنامه یه کی وه رگرتنی له خوله کانی هاوئاستی ته واو بڕوانامه ی خوێندن بڕوانامه ی وه رگرتنی خولی ئێوه ره وته ، ئه م به پێی بکه ن. به شداریی ده توانن له دێپارتمانێکی تایبه تدا، له چه ندین سه رتانسه ری له هه ڵکه وتوو دێپارتمانی چه ندین له ئه گه ره وه به یان زانکۆیه ک، زانکۆی ناو ناوچه یه کی خۆجییی بخوێنن. مه رجه کانی به سه باره ت حه تمه ن تایبه تی بارودۆخی له ڤیزا وه رگرتنی خۆتاندا له دامه زراوه ی له به رچاوگیراوتان، یان باڵوێزخانه نزیکترین له هه روه ها و

قونسوڵخانه ی ئه مریکا، پرسیار بکه ن.

وه رناگرن بڕوانامه که خوێندکارانێ به پۆله کانی له گه ڵ پۆله کانی هاوئاست له و به شداریی خوێندن بڕوانامه ی وه رگرتنی ده گوترێت. تایبه ت خوێندکارانی ده که ن، سنووردارێتیه کی زانکۆکان زۆربه ی له هه ندێ له کاتیان به پێوه ندیدار ده توانن ئێوه که خوێندن نیوساڵه کانی وه کو خوێندکار به بێ وه رگرتنی بڕوانامه له وانه دا به شداریی له بۆ تایبه ت یان ناونووسی بکه ن، جێبه جێ کردووه . له بۆ له سه ر زۆرتر زانیاریی ده سته به رکردنی له داواکاریی و هه ڵبژاردن شێوازی یه ک نامیلکه کانی ئه مریکا، زانکۆکانی قۆناخی له خوێندن کۆپڵه یه ، له م دوو و لێکۆڵینه وه ی و خوێندنه وه و کارناسی

کارناسی و پیشه یی چاولێکه ن.

و ده رفه ته کان له سه ر گشتی زانیاریی وه کو خوێندن بۆ پێویست مه رجه کانی زۆربه ی له تایبه ت خوێندکارێکی کاتالۆگه کانی سه رهێڵی )ئانالین( زۆربه ی ده سته به رکردنی له بۆ هه یه . زانکۆکاندا له سه ر ئاگاداریی و تایبه ت زانیاریی قۆناخه کانی داواکاریی بۆ خوێندنگه کان و په یوه ندی دڵتانن، به که به رنامانه ی ئه و وه رگرتنی نووسینگه کانی به بکه ن )ئه دمیژن( زانکۆ. بۆ خوێندن له قۆناخی بکه ن په یوه ندی ته واوکه ردا، خوێندنی شرۆڤه ی و پێوه ندیداره کان دێپارتمانه به خوێندکارێکی وه کو ده تانه وێت که بکه ن

تایبه ت خوێندنی کورته ماوه تان هه بێت.

هه میشه ، نه ک وه ئاسایی، شێوه ی به مه رجه کانی تایبه ت خوێندکارانی زانکۆ خه رجی یارمه تی وه رگرتنی یان )سکۆالرشیپ( بوورسییه وه کو ره نگه نییه . خوێندنیان خه رجی یارمه تی دامه زراوه کان و رێکخراوه سه ربه خۆکان، وه کو کۆمیته کانی فولبرایت، که له قۆناخی خوێندنی بااڵ بورسییه ده به خشن، یارمه تی

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

20 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

خه رجی خوێندن پێشکه ش بکه ن. زانیاریی زۆرتر له نزیکترین ناوه ندی راوێژکاریی نووسینگه ی ،EducationUSAله ئێوه خۆجێیی زانکۆی خوێندنی ده ره وه ی واڵت یان ناوه ندی دیاریکردنی ئاستی پیشه یی، و ره نگه له په رتووکخانه ی

گشتی گه ڕه ک له به رده ستی ئێوه دان.

خوێندن له هاویندا

ویالیه ته له زانکۆکان له هه ندێ ماوه ی له ئه مریکا یه کگرتووه کانی مانگی نێوان له هاوینه دا، پشوودانه کانی به ڕێوه پۆل هه ندێ ئاگوست، و مه ی دوو یان یه ک ئه وان ره نگه ده به ن. هه ر که ببه ن به ڕێوه هاوینه " "دانیشتنی نێوان له ئاسایی شێوه ی به دانیشتنێک ده خایه نێت. درێژه حه وته ده تا شه ش مه رجه کانی به سه باره ت که ببنه وه دڵنیا تایبه تی به رنامه ی بۆ ڤیزا وه رگرتنی خۆتان له دامه زراوه ی له به رچاوگیراوتان، باڵوێزخانه نزیکترین له هه روه ها و پرسیار ئه مریکا، قونسوڵخانه ی یان ده توانێت ڤیزا داواکردنی بکه ن. ره وتی حه وت مانگ بخایه نێت، که واته له پێشدا

به رنامه ی بۆ داڕێژن.

له به شداریی زانکۆکاندا زۆربه ی له ئازاده ، هه مووان بۆ هاوینه پۆله کانی له حه وانه وه شوێنی جاریش هه ندێ و ئه و ده که ن. پێشکه ش زانکۆدا ده ره تانی کردن به شداریی بۆ که خوێندکارانه ی له بڕوانامه وه رگرتنی به رنامه یه کی له ده توانن کردووه ، ناونووسییان زانکۆدا به شداریی پۆله کاندا له هاویندا ماوه ی له خۆیان بڕوانامه ی زووتر تاکو بکه ن پۆالنه یدا له و که ئه وه ی بۆ یان وه رگرن داوه ده ستیان له نیوساڵدا ماوه ی له که ئاماده ببن یان به به شداری کردن له وانه دا

نمره ی چاکتر ده سته به ر بکه ن.

هاوینه ، به رنامه کانی له هه ندێ که سانێ یان ساڵ 18 ژیر خوێندکارانی تێنه په ڕاندووه ، دواناوه ندییان خولی که که م رێژه یه کی به وه شه وه ، ناکه ن. قبووڵ قوتابییانی به ده ده ن رێگه زانکۆکان له دوایین ساڵی خوێندنگه ی دواناوه ندی که مۆڵه تی بکه ن. به شداریی پۆله کاندا له دوو یان یه ک کات زۆربه ی ناونووسی ده سپێکردنی رێکه وتی پێش مانگ له سه ر ئاگاداریی له بۆ پۆله کانه . قۆناخه کانی و شیاویه تی مه رجه کانی داواکاریی، باڵڤۆک یان ماڵپه ڕی دانیشتنی

هاوینه ی خوێندنگه چاولێکه ن.

ویالیه ته له خوێندن بۆ تر رێگای له ئه مریکا یه کگرتووه کانی هاویندا مانگه کانی ماوه ی یان خوێندنگه یه ک له به شداریی خوێندنگه کان هاوینه یه . دامه زراوه یه کی جۆره هاوینه دامه زراوه کانی یان جیاوازه کان له خولگه لێک پێشکه ش ده که ن وه رگرتنی جێی به ئه وانه ئامانجی که و که سێتی گه شه سه ندنی بڕوانامه ، پسپۆڕیی تاکه کانه . ئه م به رنامانه له هه ندێ له ناوه نده کانی فێرکردنی زمانی ئینگلیزی چاولێکه ن(، په رتووکه ئه م 2ی )پاژی که هه ن دامه زراوانه دا له و هه روه ها و مۆسیقا، مۆد، لێنان، چێشت پۆله کانی پێشکه ش لقه کان دیکه ی و هونه ر،

ده که ن.

خوێندکاران و توێژه رانی سه ردانکار

به و ئه مریکا زانکۆکانی زۆربه ی که سانه ی که بڕوانامه ی دکتۆرای خۆیان وه رگرتووه ، رێگه ده ده ن که لێکۆڵینه وه ی به هه روه ها بکه ن. جێبه جێ زۆرتر خوێندکارانی سه ردانکار )دیتنکار( رێگه ده ستڕاگه یشتن له گه ڵ هاوکات که ده ده ن به ئیمکاناتی زانستی له بۆ لێکۆڵینه وه کانی

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 21

خۆیان، له خوله کانی قۆناخی کارناسی بااڵ ده سته به رکردنی له بۆ بکه ن. به شداریی له سه ر ئاگاداریی و تایبه ت زانیاریی قۆناخه کانی داواکاریی، راسته وخۆ له گه ڵ نووسینگه ی وه رگرتنی )ئه دمیژنی( زانکۆ

و دێپارتمانی پێوه ندیدار په یوه ندی بکه ن.

نامیلکه ی دوو له م کۆپڵه یه دا، خوێندنه وه و لێکۆڵینه وه ی کارناسی و شاره زایی، بریتییه له سه ر وردبینانه تر و زیاتر زانیاریی له توێژه رانی بۆ هه ن که ده رفه تانه ی ئه و سه ردانکار له زانکۆکان و دامه زراوه کانی یارمه تی به رنامه ی وه کو ئه مریکا، Hubert H. Humphrey خه رجی له وێوه ده ره وه . کاروباری وه زاره تی ی سه ردانکار خوێندکارانی زۆربه ی که مسۆگه ر خوێندن بووجه ی بۆخۆیان ده که ن یان له الیه ن سه رچاوه یه کی ده ره کی داراییه وه ، باری له ده کرێن پاڵپشتی په رتووکه له که ده که ین پێشنیار رێنوێنه کانی ناو ناوه نده کانی راوێژکاریی سه رتانسه ری له EducationUSA

جیهان وه کو سه رچاوه که ڵک وه رگرن.

خوێندنی کورته ماوه ی پسپۆڕیی

فێرکاریی دامه زراوه کانی له رێژه یه ک ویالیه ته له تایبه تی و حکومه تی، به رنامه ی ئه مریکا یه کگرتووه کانی فێرکاریی کورته ماوه و ترنجاو )گوشراوه ( پسپۆڕان بۆ که ده که ن پێشکه ش گه اڵڵه کراون؛ هه ندێ له وانه به تایبه تی بۆ مسۆگه رکردنی پێویستیه کانی پسپۆڕه کانی یه کگرتووه کانی ویالیه ته ده ره وه ی تێپه ڕاندنی پاش ده چن. به ڕێوه ئه مریکا ئه م به رنامه یه بڕوانامه نابه خشرێت، به اڵم به ڵگه یه ک به شداربووان ئه وه جیاتی له شاره زاییه و زانست که وه رده گرن ئه م تێپه ڕاندنی پاش ئه وان پسپۆڕانه کانی

خوله په سه ند ده کات.

له کورته ماوه پسپۆڕیی به رنامه کانی درێژه خوێندن ساڵی یه ک تا رۆژ چه ند ده خایه نیت، و رێژه ی کاتژمێره کانی ئه وانه شه ش تا هه شت کاتژمێره له رۆژدا . ئه م ئه زموونین، و به کارهێنانیی به رنامانه به پێوه ندیدار خوێندنه وه کانی له سه ر و ده ره وه ی چاالکیه کانی و تایبه ت بابه تی به رنامه یه ک ره نگه ده که ن. جه خت پۆل کاری ئه زموونی له بێت بریتی ده رفه ته کانی سایت، له دیتن کرده وه یی، ئه مریکایی، هاوکارانی له گه ڵ پێوه ندی بارودۆخی له تیۆری به کارهێنانی و

پسپۆڕیی )شاره زایی( ئێوه دا.

تێچوونی فێرکاریی پسپۆڕانه ی کورته ماوه زۆره به اڵم به قازانجه . بۆ نموونه ، رێژه ی سه رپۆل )کاتژمێره کانی( کاژێره کانی فێرکاریی به رنامه ی بۆ حه وته یه کدا له له گه ڵ به رابه ر نزیکه ی کورته ماوه خولێکی له سه رپۆل کاژێره کانی رێژه ی له کاژێر چه ند ته نیا که حه وته ییه 14

حه وته دا به ڕێوه ده چێت.

رێکخراوه کانی زۆری رێژه ی هۆی به جۆره و فێرکاریی پێشکه شکاری له بۆ به رنامه کان، جیاوازه کانی له سه ر زانیاریی ده سته به رکردنی به رنامه کانی فێرکاریی پسپۆرانه زۆربه ی کات ده بێت به گوێره ی دیکه ی به رنامه کانی بکرێت. لێکۆڵینه وه زۆرتر کورته ماوه ، راوێژکاریی ناوه ندی نزیکترین ئێوه وه شوێنێکی به EducationUSAچاکه بۆ ده سپێکردنی لێکۆڵینه وه . دیکه ی یان راوێژکاریی سه رچاوه کانی زانیاریی که هه ن بریتین له خاوه نکار، ئه نجومه نه پسپۆڕیه کان، و فه رمانگه حکومه تیه کانی واڵتی ئێوه . ئه گه ر بکرێت، ئێوه ده توانن پێشکه شکارانی به بکه ن په یوه ندی ته کنیکی یان کۆمپیۆته ریی ئامرازه کانی نه خۆشخانه کانی خۆتان، خوێندنی لقی

پاژی 1 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

22 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

لقه کانی به یان فێرکردن/توێژینه وه یی، خزمه تگوزاریی گشتی، رێکخراوه کان و

فه رمانگه حکومیه کانی ئه مریکا.

کورته شرۆڤه

له 12 تا 18 مانگی پێشه وه بۆ خوێندنی •کورته ماوه له ویالیه ته یه کگرتووه کانی چه ندین و داڕێژن، به رنامه ئه مریکا ئێوه هه لومه رجی له گه ڵ که به رنامه ببنه وه دڵنیا ده خوێننه وه ، دیاری بکه ن . ئێوه هه ڵبژێردراوه کانی به رنامه که بڕوادارن، و له پێشدا لێکی بده نه وه که ئه م به رنامانه له واڵتی ئێوه دا بڕوادارن

یان نا.

خوێندنگه ی گۆڕینه وه ی به رنامه کانی •دواناوه ندی له چه ند حه وته تاکو ساڵێکی خوێندن درێژه ده خایه نێت، و ئه و هه له له که ده ڕه خسێنێت به شداربووان بۆ

په نای خێزانێکی ئه مریکیدا بژیێن.

پیشه ییه کان و ته کنیکی به رنامه •و تایبه ت فێرکاریی پێویستییه کانی کرده وه یی خوێندکاران مسۆگه ر ده کات و ئه وان ئاماده ده کات که ده ستبه جێ پاش کۆتایی خولی فێرکاریی دامه زرێن. ئه م خول ته واوکردنی به ڵگه ی به رنامانه یان دیپلۆم، وه نه ک بڕوانامه ی زانکۆ،

پێشکه ش ده که ن.

کورته ماوه خوێندنی ده رفه ته کانی •له بریتین ئه مریکا زانکۆکانی له به رنامه کانی گۆڕینه وه ی نێوان زانکۆیی خوێندن، ساڵێکی یان نیوساڵێک له خوێندن به بێ وه رگرتنی بڕوانامه یان خوێندنی خوێندکاری تایبه ت، خوێندن له هاویندا، و ده رفه تگه لێک بۆ توێژه ران

و خوێندکاران.

خوێندنگه کان و دامه زراوه کانی هاوینه •ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته له که ده ڕه خسێنن هه له ئه و تاکه کان بۆ له بۆ بڕوانامه ، وه رگرتنی جێی به پسپۆڕیی یان که سێتی گه شه سه ندنی

له خوله کاندا به شداریی بکه ن.

و زانکۆکان، زانینگه کان، •له فێرکاریی دامه زراوه کانی سه رتانسه ری ویالیه ته یه کگرتووه کانی ترنجاو به رنامه ی هه ندێ ئه مریکا له بۆ که ده که ن پێشکه ش )گوشراوه ( پێداویستییه کانی مسۆگه رکردنی به ڕێوه پسپۆڕه کان تایبه تی فێرکاریی تا رۆژ چه ند له به رنامانه ئه م ده چن.

یه ک ساڵی خوێندن درێژه ده خایه نن.

ماڵپه ڕه به که ڵکه کان

که له پووریی و په روه رده یی گۆڕینه وه ی یه کیه تی )چاندی( نێونه ته وه یی

http://www.alliance-exchange.org

خوێندنی سه فه ری ستاندارده کانی ئه نجومه نی نێونه ته وه یی

http://www.csiet.org

Fulbright به رنامه یhttp://fulbright.state.gov

J-1 به رنامه کانی سه ردانکاری گۆڕینه وه ییh t t p : / / e x c h a n g e s . s t a t e . g o v /

/jexchanges

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 23

پاژی 2 به رنامه کانی فێرکردنی زمانی ئینگلیزی

به رنامه کانی فێرکردنی

زمانی ئینگلیزی "من له ساڵی 2007 دا بۆ ماوه ی چوار یه کگرتووه کانی ویالیه ته له مانگ ئینگلیزیم خوێندووه . ئه مریکا زمانی EducationUSA راوێژکاری کرد ته رخان زۆرمان کاتی من و دابینکردنی شێوازی له گه ڕان بۆ و به رنامه کان ئاماده کاریه کانی دێپارتمانه کان، شوێنه کانی حه وانه وه ، و راوێژکاریی ناوه نده کانی ڤیزا. بۆ ده توانن EducationUSAته واوترین و چاکترین له به شداریی په روه رده ی و خوێندن به رنامه کانی

ئه مریکا یارمه تی ئێوه بده ن.

— خوێندکاری خوێندنی گوشراوه یی زمانی ئینگلیزی له کۆلۆمبیا

ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته خوێندکارانی بۆ واڵت ناسراوترین زمانی ده یانه وێت که نێونه ته وه ییه

شاره زاییه کانی یان بن فێر ئینگلیزی سه دان بکه ن. به هێزتر خۆیان ئینگلیزی ئه مریکایی خوێندنی دامه زراوه ی ئینگلیزی زمانی فێرکردنی به رنامه کانی جۆره به رنامانه ئه م ده که ن. پێشکه ش جیاوازه کانی خوله کان، له خولی خوێندنی زمانی ئینگلیزی له زانکۆ بۆ خوێندکارانی فێرکردنی خوله کانی تاکو بگره زانکۆ زمان و که له پوور بۆ رێبواران، پێشکه ش هه ندێ له بریتییه پاژه ئه م ده که ن. هه ڵبژاردنی شێوازی له سه ر زانیاریی چۆنیه تی و ئێوه بۆ به رنامه چاکترین سه رچاوه کانی دیکه ی له به رده ستدابوونی

زانیاریی.

هه ڵبژاردنی به رنامه یه کی فێرکردنی زمانی ئینگلیزی

ئینگلیزی زمانی فێرکردنی به رنامه کانی پسپۆڕ، و فێرکراو مامۆستایانی چاک،

24 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 2 به رنامه کانی فێرکردنی زمانی ئینگلیزی

به رنامه ی فێرکاریی بێ وێنه ، و ئیمکاناتی خوێندنی زۆرچاکیان هه یه . ئه م ئیمکاناته په رتووکخانه ، وانه ، پۆلی له بریتین دیکه ی و کۆمپیۆته ر، ژووری تاقیگه ، داهاتووی خوێندکاری وه کو ئیمکانات. ئه م به رنامانه ، ئێوه ده بێت ئه و پێوه رانه ی تاکو لێکبده نه وه وردی به خواره وه شیاوی به رنامه ی له سه ر بڕیاردان بۆ جۆری بدرێت: یارمه تیتان خۆتان به رنامه ، بڕوابه خشی، چۆنایه تی به رنامه ، به رنامه ی خوێندن، ماوه ی خوێندن، شوێن تێچوون، پۆل، پێکهاته ی هه ڵکه وت، و

مه رجه کانی وه رگرتن.

جۆره کانی به رنامه کان

زمانی خوێندنی به رنامه ی جۆره سێ ویالیه ته له سه ره کی ئینگلیزی پێشکه ش ئه مریکا یه کگرتووه کانی

ده کرێت:

ئینگلیزی زمانی ترنجاوه کانی به رنامه )IEP(: ئه م به رنامانه به شێوه ی ئاسایی له کاژێر سه رپۆل 30 تا 20 له بریتین حه وته ، فه رمانه کانی پۆل، باس و وتووێژ زمان، تاقیگه ی بچووکه کان، گروپه له له هه ندێ پۆل. ده ره وه ی ئه رکه کانی و ئه و )گوشراوه کان( ترنجاوه کان خوله که ده ڕه خسێنن خوێندکاران بۆ هه له له خۆیان ئاسایی زانستیه کانی پۆله له خوێندنی به رنامه ی ده ره وه ی لقه کانی دووه م زمانی وه کو ئینگلیزی زمانی به رنامه کان زۆربه ی بکه ن. به شداریی زانکۆ، پێش ئاماده یی خولی بوونه ته له بۆ خوێندکاران ئاماده کردنی بۆ و وه رگرتن له زانینگه یه ک یان زانکۆیه کی

ئه مریکایی گه اڵڵه کراون.

به رنامه کانی نیوه ترنجاوی زمانی ،IEP ئینگلیزی: وه کو به رنامه کانی

خوله نیوه ترنجاوه کان )نیوه گوشراوه ( بریتی ده بن له فه رمانه کانی پۆل،

ئه رکه کانی گروپ، تاقیگه ی زمان، کاره کانی ده ره وه ی پۆل، به اڵم به

شێوه ی ئاسایی خوێندکاران له خوله کانی خوێندنی جگه له زمانی ئینگلیزی

به شداریی ده که ن. له هه ندێ له خوێندنگه کاندا، ئه گه ر نمره ی تاقیکاریی

زمانی ئینگلیزی وه کو زمانی دووه م )TOEFL( یان سیسته می نێونه ته وه یی

هه ڵسه نگاندنی زمانی ئینگلیزی )IELTS( خوێندکاران بۆ وه رگرتن

شیاو بێت به اڵم به راده یه ک نه بێت که بتوانن خولی پێشکه وتوو تێپه ڕینن و

به ته واوه تی له گه ڵ دیکه ی خوێندکاران و تاقمی زانستی پێوه ندی هه ڵکه ن، ده بێت

خوله کانی نیوه ترنجاوی زمانی ئینگلیزی وه کو زمانی دووه م )ESL( تێپه ڕێنن.

به رنامه کانی زمانی ئینگلیزی پسپۆڕانه : فێرکردنی به رنامه کانی زۆربه ی له هه ندێ وه ئینگلیزی، زمانی تایبه تی به ڕێوه جۆرێ به زانکۆ، به رنامه کانی ده چن که پێویستییه کانی پسپۆڕه کان دابین بن بریتی ده توانن به رنامانه ئه م بکه ن. زمانی به کار و که سب به رنامه کانی له وه رگرتنی به رنامه کانی یان ئینگلیزی وه کو لقدا هه ندێ له تایبه ت به ڵگه ی په روه رده ، ئه ندازیاریی، ماف، و یاسا زانسته کانی مێعماری، ده رمانسازیی، )پێوه ندیدار ئیرۆسپه یس کۆمپیۆته ر، به ڕێوه به رایه تی ئاسمان(، ده ره تانی به هه ندێ له سه فه ر. یان جیهانگه ڕان، و که سب له فێرکاریی به رنامه کاندا له کاره کانی ئه مریکا به شێک له فێرکاریه که

ده بێت.

ترنجاوه کانی به رنامه له سه ر پاژه ئه م زمانی ئینگلیزی )IEP( جه خت ده کات.

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 25

پاژی 2 به رنامه کانی فێرکردنی زمانی ئینگلیزی

بڕوابه خشی

بۆ پسپۆڕ بڕوابه خشی رێکخراوی دوو زمانی خوێندنی ترنجاوه کانی به رنامه یه کگرتووه کانی ویالیه ته له ئینگلیزی بڕوابه خشی ئه نجومه نی هه یه . ئه مریکا به رده وام په روه رده ی و خوێندن بڕوابه خشی کۆمیته ی و )ACCET(ئینگلیزی زمانی خوێندنی به رنامه ی )CEA(. نزیکترین ناوه ندی راوێژکاریی زانیاریی ده توانێت EducationUSAبه ڵگه کانی بڕواداریی له سه ر زۆرتر ئینگلیزی زمانی خوێندنی به رنامه ی ئه و ئاخۆ که ئه وه ی و ئێوه واڵتی له به رنامانه ی که ئێوه به دڵتانن بڕوایان پێ به خشراوه یان نا، پێشکه شتان بکات. له بۆ له سه ر زۆرتر زانیاریی ده سته به رکردنی

بڕوابه خشی پاژی 4 چاولێکه ن.

چۆنایه تی به رنامه

به رنامه بۆ پسپۆڕ رێکخراوی دوو ئینگلیزی زمانی خوێندنی ترنجاوه کانی که ده که ن دیاری ستانداردگه لێک ده بێت به شه ئه و به رنامه کانی هه موو ئه وانه یان هه بێت: کۆنسێرسیۆمی به رنامه ئینگلیزی زمانی خوێندنی ترنجاوه کانی زانکۆ و زانینگه )UCIEP( و ئه نجومه نی ئه مریکایی به رنامه ترنجاوه کانی خوێندنی زمانی ئینگلیزی )AAIEP(. دڵنیا ببنه وه ئێوه له به رچاوگیراوه کانی به رنامه که AAIEP یان UCIEP له به شێک AAIEP و UCIEP ده بن. ماڵپه ڕه کانیدامه زراوه کان له سه ر زانیاریی هه ندێ پێشکه ش خۆیان ئه ندامی به رنامه کانی و

ده که ن.

زانستی پێگه ی له ده بێت هه روه ها ئاگادار خۆتان داهاتووی مامۆستایانی یان کاتالۆگه کان، باڵڤۆکه کان، بن.

تاکو بخوێننه وه به رنامه ماڵپه ڕه کانی مامۆستایانی خوێندنی بڕوانامه کانی له له ببنه وه . ئاگادار تایبه ت به رنامه یه کی دامه زراوه گه لێک بگه ڕن که مامۆستایانی وه کو ئینگلیزی زمانی لقی له ئه وانه بۆ زمانناسی یان )ESL( دووه م زمانی وه رگرتبێت. بڕوانامه یان به کارهێنان خۆتان پرسیاره کانی ده توانن هه روه ها له گه ڵ مامۆستاکان هاوکاریی له سه ر تیشکیان که پسپۆڕ ئه نجومه نه کانی وه کو ئینگلیزی زمانی خستووه ته سه ر نێونه ته وه یی، خوێندنی یان دووه م زمانی

بپرسن.

به رنامه ی خوێندن

به زمان خوێندنی به رنامه کانی زۆربه ی دوو ئاست دابه ش ده کرێن، ئه م به رنامانه به خولگه لێک بۆ که سانێ که قه ت زمانی پێده کات ده ست نه بوونه فێر ئینگلیزی خولگه لێک کۆتاییدا قۆناخی له و که پێشکه وتوو خوێندکارانی بۆ شاره زاییه کانی خۆیان له بۆ ئاماده بوون بۆ خوێندن له زانکۆیه ک یان زانینگه یه ک له به هێز ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته به رنامه ی گیراوه . له به رچاو ده که ن، به هێزترکردنی له بۆ زمان خوێندنی تێگه یشتوویی خوێندکاران و به کارهێنانی زمانی ئینگلیزی له خوێندنه وه ، نووسین، گوێدان، و قسه کردن پێکهاتووه . هه ندێ له به رنامه کانی زمان به تایبه تی له سه ر زمانی جه خت زانستیه کان ئامانجه بۆ ئینگلیزی به رنامه کان دیکه ی کاتێکدا له ده که ن، بۆ ئاماده بوون سه ر خستووه ته تیشکیان تاقیکاریی هه ندێ له کردن به شداریی وه کو ئینگلیزیی زمانی تاقیکاریی وه ک سیسته می ،)TOEFL( دووه م زمانی زمانی هه ڵسه نگاندنی نێونه ته وه یی تاقیکاریی و ،)IELTS( ئینگلیزی

.)TSE( قسه کردن به زمانی ئینگلیزی

26 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 2 به رنامه کانی فێرکردنی زمانی ئینگلیزی

ماوه ی خوێندن

پێویستی شاره زاییه کانی ده سته به رکردنی دیاریکردنی ده بات؟ کات چه نده زمان ماوه یه ک که خوێندکار ده بێت بۆ به رنامه ی له سه خته . بگرێت، له به رچاوی IEPسه ره تای هه رکام له به رنامه کاندا، هه موو دیاریکردنی تاقیکاریی له خوێندکاران بتوانن تاکو ده که ن به شداریی ئاست له هه ندێ بخوێنن. شیاودا ئاستێکی له خوێندکاران له ماوه ی کورتی یه ک یان دوو تێرم/نیوساڵ ده گه ن به ئاستی پێویست، له کاتێکدا که ئه وانی تر ماوه یه کی زۆرتریان

پێویست ده بێت.

شوێن و ده ره تان

ئێوه جوگرافیایی، هه ڵکه وتی له جگه تێیدا به رنامه یه ک ده بێت ئه و شوێنه ی که و بگرن له به رچاو ده کرێت، پێشکه ش ئاگادار هه ن که خزمه تگوزاریانه ی له و

ببنه وه . سێ مۆدێلی باو بریتین له :

دێپارتمانێکی له که به رنامانه ی ئه و •دێپارتمانی وه کو زانینگه ، یان زانکۆ

زمانی ئینگلیزی، به ڕێوه ده چن؛

به سه ر زمان تایبه تی خوێندنگه کانی •هه ڵکه وتوو و زانینگه یه ک یان زانکۆ ئه وێ؛ نزیکی یان ده ره تانی زانکۆ له

و

خوێندنگه تایبه تیه کانی پێوه ند نه دراو به •زانکۆ یان زانینگه .

به رنامه ی ئاخۆ که بیپشکنن به پێوه ندی ئێوه له به رچاوگیراوی نا، یان هه یه زانستییه وه دامه زراوه یه کی خوێندکاریی خزمه تگوزاریگه لێکی چ پێویستیه کانی چۆن به رنامه و هه یه ،

خانووبه ره ، زانستی، راوێژکاریی ته ندروستی، و پێویستییه کۆمه اڵیه تیه کانی خوێندکارانی به ده کات. مسۆگه ر ئێوه IEP که له به رنامه یه کدا به شداریی ده که ن زانکۆیه کی یان زانینگه ده ره تانی له که ده چن، به ڕێوه ئه مریکا نه ریتی حه وانه وه ی شوێنی له که ڵکوه رگرتن دامه زراوه ، خزمه تگوزاریی راوێژکاریی ده کرێت. پێشکه ش ته ندروستی و شێوه ی به تایبه تی زمانی خوێندنگه کانی بژارده کانی جیاوازه کانی جۆره ئاسایی و زانستی راوێژکاریی خانووبه ره ، و ده که ن خوێندکاران پێشکه شی ئۆگری خزمه تگوزاریی ئاماده کاریه کانی بۆیان به رنامه یه کی ده که ن. دابین ته ندروستی له به رچاوگرتنی بێ به چاک، IEPی خزمه تگوزاریانه ی ئه و ده ره تانه که ی، که له وه ی بریتی - ده کرێن پێشکه ش که خوێندنگه خودی یان زانکۆ رێگای له پیشان روونی به - ده کرێن پێشکه ش

ده دات.

پێکهاته ی پۆل

ئه و به رنامه یه ک، هه ڵبژاردنی پێش بابه تانه ی خواره وه له به رچاو بگرن:

نێوه نجی شێوه ی به پۆله که قه واره ی •چه نده یه ؟

چه ند مامۆستایان له هه رکام •خوێندکاریان هه یه ؟

له سه ر ستاندارد سیاسه تێکی ئاخۆ •زمانی که خوێندکارانه ی ئه و رێژه ی پۆلێک له و هه یه وه کیه کیان زکماکی

دان، هه یه ؟

خوێندکار-به رێژه ی و پۆله که قه واره ی گوێره ی-مامۆستا ده توانێت راده ی سه رنجێ

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 27

پاژی 2 به رنامه کانی فێرکردنی زمانی ئینگلیزی

وه ریده گرن، خوێندکاران له هه رکام که دیاری بکات. هه بوونی هاوپۆلیگه لێک که پێشینه ی زمانی جیاوازیان هه یه )جگه له زمانی زکماکی ئه وان( به شێوه ی ئاسایی خێراتر که ده دات خوێندکاران یارمه تی

بتوانن زمانی ئینگلیزی فێر بن.

تێچوون

پێویست ره نگه مانگانه ، پاره ی له جگه تێچوونه کانی به رانبه ر له که بێت چێشت، خانووبه ره ، خوێندکاریی، )ئینشورانس( دڵنیاییده ری په رتووک، ته ندروستی )که بۆ زۆرینه ی به رنامه کان به زۆره ملێیه (، و دیکه ی تێچوونه پرژ و باڵوه کان بڕه پاره یه ک بدرێت. بۆ زۆربه ی داواکاریی تێچوونی ده بێت به رنامه کان بۆ نادرێته وه . کات زۆربه ی که بدرێت، پێشدا له ده بێت به رنامه کانیش له هه ندێ داواکاریی، پێش بدرێت. مانگانه پاره ی به رنامه ی تێچوونی هه مووی له

له به رچاوگیراو ئاگادار ببنه وه .

مه رجه پێویسته کان بۆ وه رگرتن

له )ئه دمیژن( وه رگرتن مه رجه کانی به اڵم به رنامه جۆراوجۆره کاندا جیاوازه ، IEP به شداریی له زۆربه ی به رنامه کانیپێویستی به وه یه که خوێندکاران سه رده می و تێپه ڕاندبێت دواناوه ندییان خوێندنگه ی هه مووی ده توانن که بیسه لمێنن بتوانن له هه ندێ له بده ن. به رنامه که تێچوونی به رنامه کاندا، داواتان لێده کرێت که هه ندێ نمره کانی ریزبه ندی وه کو تر زانیاریی ئینگلیزی زمانی به ڵگه ی و خوێندن له کردن به شداریی وه بکه ن، پێشکه ش به وه یه پێویستی به رنامه کانیش دیکه ی ده بێت که بکه ن قبووڵی خوێندکاران که له کاتی به شداریی کردن له به رنامه که دا، زمان خوێندنی بۆ خۆیان کاتی زۆربه ی

ته رخان بکه ن.

وه رگیران له به رنامه کانی خوێندن

ویالیه ته دامه زراوه کانی له هه ندێ بارودۆخی ئه مریکا یه کگرتووه کانی وه رگرتنی )ئه دمیژنی( مه رجدار یان کاتیی له به رنامه کانی خوێندن به و داواکارانه ی یان خوێندن هه لومه رجی که ده ده ن پسپۆڕیی زۆر چاکیان هه یه، به اڵم ده بێت خۆیان ئینگلیزی زمانی شاره زاییه کانی به و مه رجانه ئه م به اڵم بکه ن. به هێزتر خۆکار شێوه ی به ئێوه که نیه واتایه خوێندنی به رنامه کانی له )ئوتۆماتیک(

زانکۆ یان زانینگه دا وه رگیراون.

بۆ خوێندکارانی نێونه ته وه یی، وه رگیرانی به و کات زۆربه ی کاتیی یان مه رجدار مه رجه کانی خوێندکارێک که واتایه هه یه ، پێویستی پسپۆڕیی یان خوێندن خوله کاندا، له ناونووسی پێش به اڵم ده بێت دیکه ی خوله کانی زمانی ئینگلیزی قبووڵ که نمره یه ک یان تێپه ڕێنێت زمانی ستانداری تاقیکاریی له بکرێت ،TOEFL، IELTS وه کو ئینگلیزی که له وێوه بکات. ده سته به ر TSE یان وه رگیرانی به پێی ڤیزا وه رگرتنی ره نگه دڵنیا بێت، سه ختتر کاتیی یان مه رجدار ببنه وه که به ڵگه وه رگیراوه کانتان له الیه ن وردی به وه رگرتنه وه نووسینگه ی مه رجه کانی که ئاماده ن و خوێندووه ته وه وه رگرتنی بۆ دیمانه کاتی له وه رگرتن

ڤیزا روون بکه نه وه .

به شداریی له هه ندێ دامه زراوه دا پێویستی نێونه ته وه یی خوێندکارانی که هه یه به وه تاقیکاریه کانی له زانکۆ چوونه ناو پاش ئینگلیزی زمانی ئاستی دیاریکردنی خوێندکاران پاشان بکه ن. به شداریی

28 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 2 به رنامه کانی فێرکردنی زمانی ئینگلیزی

تاقیکاریه کانی ده ره نجامی به پێی ده توانن به رنامه کانی له ئاست دیاریکردنی خوێندن وه /یان خوله کانی زمانی ئینگلیزی

ناونووسی بکه ن.

ڤیزای خوێندکاریی

زمانی خوێندنی بۆ کۆتایی قۆناخی یه کگرتووه کانی ویالیه ته له ئینگلیزی زۆره وه ئه گه ری به ڤیزایه . ئه مریکا خوێندکاریی ڤیزای وه رگرتنی بۆ ده بێت F-1 له الیه ن قونسوڵخانه یان باڵوێزخانه ی داواکاریی خۆتاندا شوێنی له ئه مریکا ئه م چواری نامیلکه ی بکه ن. پێشکه ش زنجیره یه ، ئاماده بوون بۆ رۆشتن: زانیاریی به که ڵک بۆ ژیان و خوێندن له ئه مریکا، بۆ داواکاریی ره وتی ورده کاریه کانی ڤیزا لێکده داته وه . ئه م نامیلکه له ماڵپه ڕی ناونیشانی به EducationUSAhttp://www.educationusa.

state.gov له به رده سته .

کورته شرۆڤه

ئینگلیزی ترنجاوه کانی زمانی به رنامه •تاکو سه ره تایی ئاستی له )IEP(پێویست ماوه ی هه ن. پێشکه وتوو ئامانجی پێبه سته ی به رنامه یه ئه م بۆ زمانی شاره زاییه کانی و خوێندکاران به رنامه وه سه ره تای له ئینگلیزی

جیاوازه .

ره نگه یه کێک له دێپارتمانه کانی زانکۆ، •هه ڵکه وتوو تایبه تی رێکخراوێکی نزیکی یان زانستی دامه زراوه ی له که تایبه تی خوێندنگه یه کی یان ئه وه ، نییه زانینگه وه یان زانکۆ به پێوه ندی

ئه م به رنامه یه به ڕێوه ببه ن.

قه واره ی له سه ر زانیاریی هه ندێ •

-به گوێره ی- خوێندکار رێژه ی پۆل، مامۆستا، و رێژه ی ئه و خوێندکارانه ی که به زمانێک قسه ده که ن و له پۆلێک

دان، ده سته به ر بکه ن.

زمانی به رنامه یه کی له وه رگرتن •زانینگه یه ک یان زانکۆ له ئینگلیزی به شداریی بۆ ئێوه که نییه واتایه به و کردن له به رنامه یه کی خوێندن هه ر له و

دامه زراوه یه دا قبووڵ کراون.

خوێندنی به رنامه ی له خوێندن بۆ •زمانی ئینگلیزی نزیکه هه میشه ڤیزای له بۆ بێت. پێویست F-1 خوێندکاریی زۆرتر زانیاریی ده سته به رکردنی قۆناخه کانی و مه رجه کان له سه ر پاڵپشتانی له گه ڵ ڤیزا وه رگرتنی راوێژکاریی ناوه ندیی یان به رنامه

EducationUSA راوێژ بکه ن.

ماڵپه ڕه به که ڵکه کان

ترنجاوه کانی به رنامه ئه مریکایی ئه نجومه نی )گوشراوه ی( خوێندنی زمانی ئینگلیزی

http://www.aaiep.org

زمانی خوێندنی به رنامه ی بڕوابه خشی کۆمیته ی ئینگلیزی

http://www.cea-accredit.org

ئینگلیزی زمانی خوێندنی ترنجاوه کانی به رنامه زانکۆ و زانینگه

http://www.uciep.org

به که که سانێ بۆ ئینگلیزی زمانی مامۆستایانی زمانه کانی تر قسه ده که ن

http://www.tesol.org

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 29

پاژی 3 خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه

خوێندن له رێگای دووره وه

ئه م پاژه هه ندێ زانیاریی له سه ر خوێندن له رێگای دووره وه ، شێوازی هه ڵبژاردنی شێوازی و شوێن و به رنامه ، شیاوترین زۆرتر، زانیاریی ده سته به رکردنی

پێشکه ش ده کات.

خوێندن له رێگای دووره وه چییه ؟

جۆرێک دووره وه رێگای له خوێندن خوێندکار تێیدا که فه رمییه خوێندنی کاتدا یه ک و شوێن یه ک له مامۆستا و ئه م به رنامه یه هاوکات بێت نین. ره نگه یان نا. ئه گه ر خوێندن له رێگای دووره وه هاوکات بێت، خوێندکاران له کاتێکی دیار شوێنگه لێکی له ئاسایی، شێوه ی به و، له خوێندن ئه گه ر ده کرێن. فێر دیاردا رێگای دووره وه هاوکات نه بێت، تا کاتێ به رنامه و کۆمپیۆته ر خوێندکاران که پێویسته کان و رایه ڵه ی ئینته رنێتی پان باند

و خێرایان له به رده ست نه بێت، ده توانن له هه رکات و له هه ر شوێنێکدا که بیانه وێت

فێر بکرێن.

له ده توانێت دووره وه رێگای له خوێندن یه ک یان چه ند رێگای خواره وه جێبه جێ

بکرێت:

ناردنی ده نگ؛ •

رادیۆیی، گواستنه وه /کۆنفڕانسی •ده نگدار/ سه ته الیتی، ته له ڤیزیۆنی، وێنه داری یه ک الیه نه یان دانوستانی؛

تۆمارکردنی ده نگدار/وێنه یی؛ •

وه / کۆمپیۆته ر؛ یارمه تی به فێرکردن •یان

30 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 3 خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه

ئینته رنێت. •

به رنامه کانی زۆربه ی له هه روه ها خوێندکار دووره وه ، رێگای له خوێندن زانینگه /زانکۆی له ده بێت جاروبار ببێت. ئاماده به رنامه که دا پێشکه شکاری دیکه ی به رنامه کان له رێگای ژووره کانی ڤئدیۆکۆنفڕانس، ئینته رنێتی، وتووێژی له وێدا که ئینته رنێتیه کان" "دانیشتنه و خوێندکاران ده توانن له باسه کاندا به شداریی مامۆستاکه بیروڕای ده سبه جێ و بکه ن پێ سه رپۆل وه کو شوێنه که وه رگرن،

ده که ن.

له رێگای له جۆره کانی خوێندن هه رکام شێوازی له ده بێت هه ڵبژێرن، دووره وه ببنه وه ئاگادار بابه ته کان پێشکه شکردنی به شداری چۆنیه تی له سه ر بتوانن تاکو کردن جێبه جێ و پۆله که دا، له کردن به رنامه ئه رکه کان پێشکه شکردنی و

داڕێژن.

هۆی هه ڵبژاردنی خوێندن له رێگای دووره وه چییه ؟

له خواره وه هۆیانه ی به و خوێندکاران له رێگای دووره وه به رنامه کانی خوێندن

ناونووسی ده که ن:

له ناتوانن ئه وان مه نتیقی: هۆی •ئاماده خۆیان ماڵی له دوور زانکۆی

ببن؛

ده بێت ئه وان خێزانه وه : هۆی به •به سااڵچوو که سانی یان مندااڵن له

چاودێریی بکه ن؛

پیشه یی: ره نگه بیانه وێت شاره زاییه کان •و زانستی خۆیان په ره پێ بده ن یان بیبه نه سه رێ تاکو له گه ڵ دیتران رکابه رایه تی

زیاترکردنی بۆ ناتوانن به اڵم بکه ن، ئیمکاناتی داهاتوو له پیشه ی ئێستاکه ی

خۆیان ده ست بکێشن.

دارایی: ئه وان ناتوانن پاره و تێچوونی •زۆر بده ن؛ یان

له به رنامه که ره نگه جوگرافیایی: •شوێنێکدا به ڕێوه بچێت که تێیدا به هۆی یان )چاندی( که له پووری ئابووریی، سیاسی نه کرێ تێیدا به شداریی بکرێت.

شاره زاییه پێویسته کان بۆ سه رکه وتن

ئه گه ری که ده دات پیشان ئه زموون رێکوپێک خوێندکارانی سه رکه وتنی بکه ن کار سه ربه خۆ خۆشه پێیان که تاکه که سییان تایبه تی هه رێمی بڕێ و رێگای له خوێندن به رنامه ی له هه بێت، دووره وه زۆرتره . به هۆی پێویستی زۆر به شداریی ئینته رنێت، و کۆمپیۆته ر به له رێگای له به رنامه کانی خوێندن کردن شاره زاییه کانی به پێویستیشی دووره وه راستیدا، له هه یه . تایبه ت ته کنیکی ته واوکردنی له خوێندکاران له زۆرێک دووری رێگای له خوێندن به رنامه کانی به ده یگۆڕن یان ده دۆڕێنن خۆیاندا له بڕوانامه وه رگرتنی به رنامه کانی ده ره تانی نه ریتی زانکۆ له به ر ئه وه ی که شوێنێکی یان نییه پێویستیان شاره زایی له فێربوون بۆ نییه شیاویان کارکردنی

رێگای دووره وه .

به رنامه ی له ناونووسی پێش دووره وه ، رێگای له خوێندن

ئه و پرسیارانه ی خواره وه له خۆ بپرسن:

و سه ربه خۆ خوێندکارێکی من ئاخۆ •خۆهانده رم؟

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 31

پاژی 3 خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه

ده توانم خۆم، به رنامه ی پێی به ئاخۆ •ته رخان خوێندن بۆ کاتژمێر چه ند

بکه م؟

کار شوێنێکم یان شوێنی ماڵ له ئاخۆ •ماوه یه کی بۆ بتوانم که هه یه خۆم بۆ خوێندن به بخڵنجێنم خۆ درێژخایه ن به رنامه یه ؟ ئه م له گه ڵ پێوه ندی و که سانی یان خێزان ئه ندامانی ئاخۆ پێویستیه ی له م ده گرن رێز ده وروبه ر

من که کاتێک بۆ خۆم ته رخان بکه م؟

زمانی پێویستی شاره زاییه کانی ئاخۆ •ئینگلیزیم هه یه ؟

کۆمپیۆته ری/ شاره زاییه کانی له ئاخۆ •تێپه ڕاندنی له بۆ پێویست ته کنیکی هه یه ، به رنامه م ئه م سه رکه وتووانه ی

یان پێویستم به فێرکاریی هه یه ؟

کاتی له که هه یه که سێک ئاخۆ •ته کنیکی کێشه ی به تووشیاربوون )به رنامه بدات؟ من یارمه تی رێگای له خوێندن بڕواداره کانی یه کگرتووه کانی ویالیه ته له دووره وه شێوه ی به بتوانێت ده بێت ئه مریکا خۆکار و له رێگای "که رتی یارمه تی" ئێوه یارمه تی به خۆڕایی ته له فۆنی یان

بده ن.(

هه ڵبژاردنی به رنامه ی خوێندن له رێگای دووره وه

سه رکه وتووی خوێندکارانی زۆربه ی دووره وه رێگای له خوێندن به رنامه ی شیاوی که به رنامه یه ک دۆزینه وه ی له بۆ له و هه ندێ لێکۆڵیونه ته وه . زۆر ئه وانه ، داواکردنی پێش ده بێت که بابه تانه ی له به رچاویان به رنامه یه ک له به شداریی

بگرن، بریتین له :

له هه رکام خوێندنی ده ره نجامه کانی •وه رگرتنی ئاخۆ چییه ؟ به رنامه کان بڕوانامه یه ک بۆ من گرنگایه تی هه یه ، فێربوونی بۆ ته نیا ده مهه وێت یان پۆلدا چه ند له نوێ شاره زاییه کی بۆ ده مه وێت یان بکه م به شداری خۆم پسپۆڕانه ی به رزکردنه وه ی

خولێکی وه رگرتنی به ڵگه تێپه ڕێنم؟

واڵتی له دووره وه رێگای له خوێندن •مندا چه نده بڕواداره ؟

چه نده یه ؟ گشتی به به رنامه تێچوونی •ده بێت که هه یه تریش تێچوونی ئاخۆ دارایی باری له یارمه تی ئاخۆ بیده م؟

پێشکه شی من ده کرێت؟

ده ره تانی له جار هه ندێ ده توانم ئاخۆ •یه کگرتووه کانی ویالیه ته له زانکۆ ئه م ده بێت یان ببم، ئاماده ئه مریکا و خۆمدا واڵتی له ته واوه تی به خوله بێ سه فه ر بۆ ویالیه ته یه کگرتووه کانی

ئه مریکا کۆتایی پێ بهێنم؟

)له ناهاوکات به رنامه یه ئه م ئاخۆ •کاتێکی )له هاوکاته یان کاتدا( هه ر ئاخۆ هاوکاته ، ئه گه ر راسته قینه دا(؟ و من واڵتی نێوان له کات جیاوازیی زانکۆی ئه مریکایی ده بێته هۆی ئه وه ی به شداریی پۆلدا سه ر له نه توانم که

بکه م؟

چۆن زانیاریه کانی به رنامه ده نێردرێن، •و من پێویستم به چ ئیمکاناتێک هه یه ؟ له گه ڵ راهاتوویه من ئیمکاناتی ئاخۆ

هه لومه رجی ته کنیکی پێویست؟

چ جۆره یارمه تی زانستی یان ته کنیکی •پێشکه ش ده کرێت؟

32 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 3 خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه

چ به رنامه گه لێک هه یه ؟

به هێزترکردنی دوای به ئه گه ر شاره زاییه کی تایبه ت، زیاترکردنی زانستی بڕوانامه ی یان به ڵگه وه رگرتنی گشتی، هه ندێ بااڵن، کارناسی یان کارناسی پێویستیه کانی ده توانن که هه یه به رنامه

ئێوه دابین بکه ن.

خه ریکه دووره وه رێگای له خوێندن په ره ده ستێنیت و گۆڕانی به سه ردا دێت، و زۆربه ی دامه زراوه کان ئه وه به جۆرێ خوێندن و په روه رده ده زانن که ده توانێت ئه و به رنامه کان و له گه ڵ زۆربه ی خۆی بڕوانامانه ی که ئه وان پێشکه شی ده که ن،

راهاتوو بکات.

چ دامه زراوه گه لێک به رنامه ی خوێندن له رێگای دووره وه پێشکه ش ده که ن؟

رێگای له خوێندن دامه زراوانه ی ئه و وه کو نزیکه ده که ن پێشکه ش دووره وه بن. جۆراوجۆر به رنامه کان خودی و زانینگه کان له الیه ن به رنامانه ئه م زانکۆ ئه مریکا، نه ریتیه کانی زانکۆ "مه جازی"یه کان، زانینگه و په یمانگه کانی و پسپۆڕیه کان، دامه زراوه و ساڵه ، دوو دیکه ی و تایبه تیه کان کۆمپانیا هه روه ها زانکۆ ده کرێن. پێشکه ش رێکخراوه کان مه جازییه کان قه ت ئه و به رنامانه ی که له پێشکه ش بچن، به ڕێوه زانکۆ ده ره تانی ئه وان به رنامه کانی هه موو ناکه ن؛ رێژه ی دووره وه یه . رێگای له خوێندن خه ریکه به رده وام مه جازیه کان زانکۆ زیاتر ده بێت، و زۆربه ی ئه وانه هه ر ئه و مۆڵه تانه یان هه یه که دامه زراوه نه ریتیه کان و ناو زانکۆ هه یانه . )به شی "بڕوابه خشی"

له م پاژه دا چاولێکه ن(

تێچوونی خوێندن له رێگای دووره وه چه نده ؟

دووره وه رێگای له خوێندن تێچوونی له جیاوازه . به رنامه جۆری پێی به به رنامه کانی له کردن به شداری رێگای خوێندن له رێگای دووره وه ئێوه ده توانن و ژوور، سه فه ر، خه رجه کانی له به اڵم هه بێت، ده ستپێوه گرتنتان چێشت ئاسایی شێوه ی به خوێندن تێچوونه کانی ناو نه ریتیه کانی به رنامه تێچوونی وه ک

زانکۆیه .

ده بێت خوێندندا خولی ماوه ی له ئه گه ر ببن، ئاماده زانکۆ ناو له ماوه یه ک حه وانه وه شوێنی و سه فه ر تێچوونی زێده خۆتان تێچوونه کانی ریزبه ندی به به سه باره ت ده بێت هه روه ها بکه ن. پێویست فێربوونی ئامرازه کانی تێچوونی ده کرێت، ئه گه ر و خولێک، هه ر بۆ ناردن/ شت تێچوونه کانی فاکتۆری ده سته به رکردنی له بۆ بپرسن. گواستنه وه حه سێب شێوازی له سه ر زیاتر زانیاریی کردنی تێچوونه کانی خوێندن بۆ وه رگرتنی بڕوانامه ی ئه مریکایی، نامیلکه کانی یه ک قۆناخی له خوێندن کۆپڵه یه ، له م دوو و لێکۆڵینه وه ی خوێندنه وه و و کارناسی هه ردوو چاولێکه ن. پیشه یی و کارناسی http://www. ماڵپه ڕی له په رتووکه که و educationusa.state.govراوێژکاریی ناوه ندیی نزیکترین له

EducationUSA دا ده ست ده که ون.

ئه گه ر له بۆ به شداریی کردن له به رنامه ی ناو له ده بێت خۆتان له به رچاوگیراوی ده بێت ئه گه ره وه به بن، نیشته جێ زانکۆ یه کگرتووه کانی ویالیه ته بۆ سه فه ر بۆ ئه مریکا ڤیزای خوێندکاریتان هه بێت. له و دامه زراوه ی که ده تانه وێت تێیدا بخوێنن، بکه ن. پرسیار پێویست ڤیزای جۆری

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 33

پاژی 3 خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه

له سه ر زانیاریی ده سته به رکردنی له بۆ مه رجه کانی داواکردنی ڤیزای ئه مریکا له پێوه ندیدار تێچوونه کانی و خۆتان واڵتی ناوه ندیی به بکه ن په یوه ندی به وه ، و EducationUSA راوێژکاریی ئه مریکا قونسوڵخانه ی یان باڵوێزخانه ده سته به رکردنی له بۆ خۆتاندا. واڵتی له بۆ داواکاریی به شی زیاتر، زانیاریی چواری نامیلکه ی له ڤیزا وه رگرتنی بکه ن، ئاماده خۆتان واته ؛ کۆپڵه یه ئه م بخوێننه وه : زانیاریی به که ڵک سه باره ت به ژیان و خوێندن له ویالیه ته یه کگرتووه کانی

ئه مریکا.

مه رجه پێویسته کان بۆ وه رگرتن

به رنامه کانی که س، هه ندێ بڕوای به مه رجه کانی دووره وه رێگای له خوێندن پێش جۆره هیچ یان نییه وه رگرتنیان له کردن به شداریی بۆ مه رجیک بڕوانامه ی وه رگرتنی به رنامه یه کی سه رهێڵ )ئانالین( نییه . وێرای ئه وه ی که ره نگه هه ندێ جار ئه م بابه ته راست بێت، به اڵم قۆناخه کانی داواکاریی بۆ ناونووسی له به رنامه ی خوێندن له رێگای دووره وه ئاسایی شێوه ی به بێت چاک زۆر که زانکۆ له ناونووسی قۆناخه کانی وه کو

نه ریتیه کانه .

له بۆ وه رگیران له به رنامه کانی خوێندن له دامه زراوه کان رێگای دووره وه زۆربه ی ،SAT ده بێت له تاقیکاریی ستاندارد وه کو ،ACT زانکۆ چوونه ناو تاقیکاریی ،)GRE( ته واوکه ر پێشینه ی تاقیکاریی به ڕێوه به رایه تی وه رگرتنی تاقیکاریی ،)GMAT( ته واوکه ر خوێندنی زمانی وه کو ئینگلیزی زمانی تاقیکاریی سیسته می وه /یان ،)TOEFL( دووه م زمانی هه ڵسه نگاندنی نێونه ته وه یی ئینگلیزی )IELTS(، نمره یه ک که قبووڵ

فۆرمه کانی بکه ن. ده سته به ر بکرێت فۆرمه کانی وه کو که داواکاریی، به رنامانه یه له و به شداریی بۆ داواکاریی ده چن، زۆربه ی به ڕێوه پۆل له سه ر که کات ده بێت له گه ڵ ریزبه ندی ئه و نمرانه ی پیشان ئێوه خوێندنی کاری پێشینه ی که کات زۆربه ی بکرێن. پێشکه ش ده دات، وتاره ناساندن، نامه ی پێشکه شکردنی ده ربڕیننامه ی داواکاریی، نووسراوه کانی ئامانجه کان، له گه ڵ هه ندێ به ڵگه ی تر، که له به رنامه جۆراوجۆره کاندا جیاوازن، به

زۆره ملێن و ده بێت پێشکه ش بکرێن.

به شداریی کردن له زۆربه ی به رنامه کاندا به ڵگه کانی داواکاران که به وه یه پێویستی به پێوه ندیدار پرسیاره کانی و راپرسی پڕبکه نه وه . کۆمپیۆته ر زانینی ئاستی خوێندکاران ده بێت بگه ن به ئاستێکی دیار له شاره زایی له ته کنۆلۆژیا تاکو بتوانن له م شوێنه ی فێربووندا به شداریی چاالکانه یان

هه بێت.

پاش ئه وه ی که ئێوه له به رنامه ی خوێندن له رێگای دووره وه قبووڵ بکرێن، ده بێت له شێوازی وه رگرتنی بابه ته کانی پێوه ندیدار به وانه و مه رجه پێویسته کان بۆ گه یشتن به ئاستی بانتر ئاگادار ببنه وه . به پێی رێژه ی یه که کانی وانه که بۆ به رنامه ی خوێندن له ئه گه ری ده یگوێزنه وه ، دووره وه رێگای ئه وه هه یه که ماوه ی کۆتایی پێهاتنی خولی که بێت کاتێ راده ی به النیکه م خوێندن ناو به رنامه یه کی له کردن به شداری له

زانکۆدا درێژه ده خایه نێت.

دیکه ی ئه و بابه تانه ی که ده بێت له به رچاو بگیردرێن

چۆنایه تی به رنامه

سه باره ت به مێژینه و چۆنایه تی به رنامه که

34 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 3 خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه

خواره وه بابه تانه ی ئه و بکۆڵنه وه . له به رچاو بگرن:

له م دامه زراوه که که ماوه یه که چ •به رنامه یه دا خوێندکار وه رده گرێت؟

دیمه ن، ئه رک، و ئامانجه کانی خوێندنگه •ئه وێ پێشینه ی و مێژینه لێکبده نه وه ؛

له به رچاو بگرن.

دامه زراوه یه ئه م ئاخۆ که بزانن •خزمه تگوزاریی پشتیوانی خوێندکاریی له سه ر بنه مای وێبی 24 کاتژمێره له 7 رۆژی حه وته و خزمه تگوزاریی پشکی پێشکه ش )ئانالین( سه رهێڵ یارمه تی که خوێندنگانه ی ئه و نا. یان ده کات پێشکه شکردنی له که داوه به ڵێنیان خۆیان ئاستی سه رهێڵدا فێرکاریی پشتیوانی چوارچێوه ی بکه نه وه ، به رز

خوێندن و فه رمانگه یی چاکیان هه یه .

پێوه ره کانی وه رگرتن، مه رجه کانی •سه رکه وتنی ئاستی و هه ڵبژاردن، له به رچاو گیراو ده بێت بۆ خوێندکارانی به رنامه کانی خوێندن له رێگای دوور و

خوێندکارانی نه ریتی وه کیه ک بێت.

پێشکه شکراو جیاوازه کانی چۆن خوله •له هاوشێوه یان به رنامه کانی له گه ڵ

دامه زراوه کانی تر به راورد ده کرێن؟

نێوه نجی ماوه یه ک که درێژه ده خایه نێت •به رنامه یه ئه م خوێندکارێک تاکو

تێپه ڕێنێت، چه ندیه ؟

ته واو به رنامه یان ئه م که ئه وانه ی •کارگه لێک چ توانیویانه کردووه ، بواری له به تایبه ت بکه ن، جێبه جێ به شداریی بۆ گواستنه وه وه رگرتنی وه رگرتنی به رنامه کانی دیکه ی له

بڕوانامه یان دۆزینه وه ی پیشه ؟

به بکه م په یوه ندی ده توانم چۆن من •به رنامه که یان که که سانه له م هه ندێ ته واو کردووه و خاوه نکاره کانی ئه وان، و له گه ڵیان سه باره ت به ئه زموونه کانی بۆ ئه وان ئاماده بوونی و فێربوون

جێبه جێ کردنی کار قسه بکه م؟

ئه م ده توانم هه ڵسه نگاندنه کانی له کوێ •به رنامه یه بدۆزمه وه ؟

مندا واڵتی له به رنامه یه ئه م ئاخۆ •بڕواداره ؟

بڕوابه خشی

له خوێندن به رنامه ی له ناونووسی پێش بڕواداری بارودۆخی دووره وه ، رێگای که ببنه وه دڵنیا تاکو بپشکنن به رنامه که خاوه نکاره کان، دامه زراوه حکومه تیه کانی یان ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته دامه زراوه کانی دیکه ی یان ئێوه ، واڵتی به بڕوادار ئێوه بااڵ بڕوانامه ی خوێندنی به پێوه ندیدار زانیاریه کانی ده زانن. له خوێندن به رنامه کانی بڕواداریی دواتردا الپه ڕه ی له دووره وه رێگای ده بینرێت. له پاژی 4 دا زانیاریی زۆرتر له سه ر بڕوابه خشی به ته واوه تی ئاماژه ی

پێکراوه .

ئه نجومه نی و په روه رده وه زاره تی ئه مریکا بااڵی خوێندنی بڕوابه خشی دامه زراوه له رێژه یه ک )CHEA(وه کو ناوچه ییه کانی و نیشتمانی رێکخراوه کانی بڕوابه خشی به به رنامه کانی خوێندنی بااڵ، له وانه به رنامه کانی خوێندن

له رێگای دووره وه ، دیاری کردووه .

له رێگای دووره وه به رنامه کانی خوێندن

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 35

پاژی 3 خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه

یان زانینگه له الیه ن پێشکه شکراو گشتی ریزبه ندی له بڕوادار زانکۆیه کی هیچ دامه زراوه یه دان. ئه م بڕوابه خشی دامه زراوه ی وه کو دامه زراوه یه ک "نیوه بڕوادار" بوونی نییه ، و به رنامه کانی ده بێت دووره وه ش رێگای له خوێندن هه موو پێوه ر و مه رجه دیاریکراوه کان بۆ

دیکه ی به رنامه کانیان هه بێت.

جۆری باوترین ناوچه یی" "بڕوابه خشی ویالیه ته له دامه زراوه یی بڕوابه خشی شه ش ئه مریکایه ؛ یه کگرتووه کانی ئه م ناوچه یی بڕوابه خشینی رێکخراوی رێسایان هه ندێ و ده که ن جێبه جێ کاره ئه و ببنه وه که دڵنیا تاکو پێش گرتووه له خوێندکارانه ی که له رێگای به رنامه کانی بڕوانامه دووره وه رێگای له خوێندن ناو له خوێندن راده ی به وه رده گرن ته نانه ت ده کرێن. فێر ئه مریکا زانکۆی په رتووکخانه ، که مه جازیه کان زانکۆ بۆ ته واو زانستی تاقمی یان زانکۆ، شوێنی بڕوابه خشی نییه راسته قینه شیان کاتی بکرێت. جێبه جێ ده کرێ ناوچه یی که بیسه لمێنن ده بێت زانکۆیانه ئه م به رنامه کانی وه کو ئه وان به رنامه کانی زانکۆ نه ریتیه کانه ، بڕوانامه کانی خوێندنی لقی له گه ڵ شیاوه خوله کان گه اڵڵه کارانی ئه وان، و گه ڕه نتی بکه ن که خوێندکاران به که زانیاریی سه رچاوه کانی له جگه گشتی له رێگای ئینته رنێته وه له به رده ستی تریان زانیاریی سه رچاوه ی دایه ، که س

له به رده سته .

پێشکه شکاری دامه زراوه ی ئه گه ر دووره وه رێگای له خوێندن به رنامه ی ریزبه ندێک نییه ، ناوچه یی بڕواداریی له زانکۆکان یان ئه و خاوه نکارانه ی داوا بکه ن که بڕوانامه کان و یه که کانی وانه ی دامه زراوه که به بڕوادار ده زانن و له سه ر ئه و زانیاریانه که وه ریانده گرن بکۆڵنه وه .

به و پێوه ندیدار یاساکانی به سه باره ت هه لومه رجه ی که تێیدا به رنامه ی خوێندن پێش کۆتایی ماوه ی خوێندن راده وه ستێت، له بکه ن. ده سته به ر زانیاریی هه ندێ دامه زراوه زۆربه ی که هه بێت بیرتان حکومه تی/ خاوه نکاره و حکومیه کان

له الیه ن بڕوانامه ی وه رگیراو تایبه تیه کان دامه زراوه یه کی که دامه زراوانه ی ئه و قبووڵ نه کردوون ، په سه ندی بڕوادار

ناکه ن.

دڵنیایی به رنامه

بابه ته و زانستی راستبێژی نه بوونی له سه ره کی په رۆشی به ئه خالقییه کان له ئه ژمێر. دێنه خوێندن شوێنه کانی ئاگاداریی دووره وه رێگای له خوێندن خوێندکاری ئاخۆ که ئه وه ی له سه ر به شداربوو له تاقیکاریی کۆتاییدا هه ر ئه و به شداریی خوێندندا خولی له که که سه یه کردووه یان نا، یان که سێ که له خولێکی خوێندکارێکی ده کات به شداریی خوێندندا بێت. کێشه ساز ده توانێت راسته قینه یه ، الیه نگرانی به رنامه کانی خوێندن له رێگای تاقمی که باوه ڕه ن ئه و له سه ر دووره وه که ئه زموون خاوه ن و فێرکراو زانستی تواناییه کان و رێچکه ی فێربوون/نووسینی خوێندکارانی خۆیان ده ناسن، ده توانن ئه و

دژبه ریانه ی که هه ن دیاری بکه ن.

و چاوه دێریی بۆ زۆر شێوازی پێوه ندیدار بابه ته کانی توندکردنه وه ی هه ندێ له هه یه . ئاسایش و دڵنیایی به یان ئامرازه کان نه رم له خوله کاندا له دیاریکردنی و به رگیری ئامرازه کانی که ڵک ئه ده بی( )دزی وێژه یی دزی وه رده گیردرێت، و له دیکه ی خوله کانیشدا چاو سکانی وه کو بیۆمه تریک کاری دڵنیا تاکو ده که ن په نجه مۆر جێبه جێ یان ببنه وه که ئه و که سانه ی له تاقیکاریه کاندا

36 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 3 خوێندن و په روه رده له رێگای دووره وه

که که سانه ن ئه و هه ر ده که ن به شداری ناونووسیان خوله کاندا له به شداریی بۆ خوله کاندا، له تر هه ندێکی له کردووه . تاقیکاریه کانی له ده بێت خوێندکاران له که بکه ن به شداریی چاوه دێریی ژێر ویالیه ته له په سه ندکراو شوێنگه لێکی

یه کگرتووه کانی ئه مریکا به ڕێوه ده چن.

کورته شرۆڤه

جۆرێک دووره وه رێگای له خوێندن •خوێندنی فه رمییه که تێیدا خوێندکار و کاتدا یه ک و شوێن یه ک له مامۆستا

نین.

به رنامه کانی له به رباڵو شه به نگێکی •ئه و و دووره وه رێگای له خوێندن له به رنامانه ئه م که دامه زراوانه ی ئه مریکا یه کگرتووه کانی ویالیه ته

پێشکه ش ده که ن، هه یه .

خوێندن به رنامه کانی مانگانه ی پاره ی •ئه و هاوشێوه ی دووره وه رێگای له راسته قینه ی شوێنی له که به رنامانه یه قۆناخه کانی ده چن. به ڕێوه سه رپۆلدا وه کو ئاسایی شێوه ی به داواکاریش قۆناخه کانی داواکاریی بۆ به شداریی له

به رنامه کانی ناو زانکۆیه .

حه تمه ن سه باره ت به شوێنکارێ که ئه و •خوله که یان دواییانه دا له م وا که سانه ی دامه زراون له وێدا کردووه ته واو پرسیار بکه ن و بزانن که ئاخۆ بڕوانامه ، به ڵگه ، یان دیپلۆمی له به رچاو گیراو له قبووڵ نا. یان بڕواداره ئێوه دا واڵتی خوێندکارانه ی ئه و بڕوانامه ی کردنی به شداریی دامه زراوه گه لێکدا له که ده که ن که رێکخراوێکی بڕوادار ئه وێی رێکخراوه له الیه ن نه کردووه ، په سه ند واڵتی یان ئه مریکا حکومه تیه کانی

خوێندن دامه زراوه کانی یان خۆتان تایبه تی، خاوه نکاره کانی زۆربه ی و

سه خت ده بێت.

ماڵپه ڕه به که ڵکه کان

ناوه ندی — GetEducated.com و دووره وه رێگای له خوێندن سه رچاوه کانی

خوێندکاری له رێگای دووره وه http://www.geteducated.com

Degree.net — ناوه ندی سه رهێڵی راوێژکاریی بڕوانامه

http://www.degree.net

ئه نجومه نی خوێندن و فێرکاریی له رێگای دووره وه بڕوادار بڕوابه خشی )DETC( — رێکخراوی دووری رێگای له خوێندن دامه زراوه کانی بۆ

پێوه ندیدار به زانکۆhttp://detc.org

دووری رێگای له خوێندن ئه نجومه نی ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

http://www.usdla.org

رێگای له خوێندن ئه مریکایی زانستی گۆڤاری دووره وه

http://www.ajde.com

— )Sloan-C( سلۆن کۆنسێرسیۆمی دامه زراوه کان تاکه کان، کۆنسێرسیۆمی به به ڵێندار رێکخراوه کانی و

خوێندنی سه رهێڵی )ئانالینی( چاک www.sloan-c.org

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 37

پاژی 4 بڕوابه خشی

و دیاریکردن سیسته می بڕوابه خشی و دامه زراوه کان چۆنایه تی په سه ندی له ته واوکه ر خوێندنی به رنامه کانی له ده ده ن بڕیار کاتێک ئه مریکایه . بکه ن، به شداریی خوێندندا به رنامه یه کی دڵی سه ره کیه کانی وتوویره له یه کێک ئێوه ده بێت بارودۆخی بڕواداری به رنامه بڕوابه خشی، پێناسه ی پاژه ئه م بێت. شێوازی ئه وه ، تاکه کان و رێکخراوه کانی ئه وه گرنگایه تی هۆی و بڕوابه خشی،

لێکده داته وه .

پاراستنی ستاندارده کانی پێوه ندیدار به خوێندن و په روه رده

له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا

ناوه ندی حکومه تی واڵتاندا، زۆربه ی له ستاندارده کانی پاراستنی به رپرسایه تی به بااڵی خوێندنی دامه زراوه کانی یه کگرتووه کانی ویالیه ته له ئه ستۆیه . ئه مریکا، هه رکام له ویالیه ته کان سیسته می به مۆڵه ت به خشینی بۆ خۆی تایبه تی گشتی بااڵی خوێندنی دامه زراوه کانی

بڕوابه خشی

38 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 4 بڕوابه خشی

)حکومه تی( و تایبه تی هه یه . مه رجه کانی زۆر ویالیه ته کان له مۆڵه ت به خشینی مۆڵه ت به خشینی که واته جیاوازه ، ویالیه تێک خوێندنی دێپارتمانی له الیه ن به و واتایه نییه که ئه و دامه زراوه یه هه ر خوێندنگه کانی دیکه ی ستانداردانه ی ئه و

ناوچه یان واڵتی هه یه .

چۆن ده توانن بزانن که ئاخۆ دامه زراوه یه ک ستاندارده ئه مریکایی به رنامه یه کی یان چاکه کانی تایبه تی هه یه یان نا؟ له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا، دامه زراوه کان و به رنامه کان ده توانن له رێگای "وه رگرتنی ستانداردی که بکه ن دیاری بڕواداریی" پاراستووه . ئه وانه یان و هه یه تایبه تیان ناحکومه تیه کان و تایبه تی رێکخراوه بڕوابه خشی رێکخراوه کانی ناوی به که بڕوابه خشی، ئه نجومه نه کانی یان و ده که ن دیاری خوێندن ستاندارده کانی جێبه جێ بڕوابه خشی ره وتی دایا نده نێن، که ئه وه ی بۆ دامه زراوه یه ک ده که ن. بتوانێت ببێت به دامه زراوه یه کی خوێندنی بااڵی بڕوادار له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا، ده بێت ستاندارده کانی دامه زراوه و هه بێت تایبه تی ئه نجومه نێکی یان مۆڵه ت وه رگرتنی بێت. ئه وانه پێبه ندی له ویالیه تێکی تایبه ت به واتای وه رگرتنی

بڕواداریی نییه .

هۆی گرنگایه تی بڕوابه خشی

ئه گه ر خوێندنگه یه ک که ئێوه تێیدا ده خوێنن به راستی بڕوادار نییه ، ره نگه بڕوانامه ی ئێوه ش له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا زانکۆکان، یان واڵته کان، دیکه ی یان الی یان تر، پسپۆڕیی ئه نجومه نه کانی و وه زاره تخانه کان و خاوه نکاره کان، فه رمانگه کانی حکومه ت بڕوادار نه بێت.

ویالیه ته له خوێندن بۆ داواکاریی پێش یه کگرتووه کانی ئه مریکا، له گه ڵ دێپارتمان واڵتی په روه رده ی وه زاره تی یان سنووردارێتیه کانی به سه باره ت خۆتان پێوه ندیدار به بڕوابه خشی به بڕوانامه کان زانکۆ له که ئه مریکا خوله کانی و ئه مریکایییه کاندا پێشکه ش ده کرێن، راوێژ مه رجه به سه باره ت به تایبه ت، بکه ن. بڕوابه خشی به پێوه ندیدار تایبه ته کانی به رنامه کانی یان دامه زراوه کان به ئه مریکا پرسیار بکه ن. پاش دیاریکردنی خۆتان له به رچاوگیراوی دامه زراوه کانی له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا، له بۆ ئاگاداریی له سه ر بڕوادار بوونی بڕوانامه یان به ڵگه کانی خوێندنی ئه و دامه زراوانه ، سه رله نوێ له گه ڵ دێپارتمان یان وه زاره تی

په روه رده ی واڵتی خۆتان راوێژ بکه ن.

رێکخراوه کانی بڕوابه خشینی بڕوادار

"بڕوادار"، وشه کانی به کارهێنانی یان بڕوابه خشی"، "رێکخراوه کانی ویالیه ته له بڕوابه خشی" "ئه نجومه نی سنووردارێتی ئه مریکا یه کگرتووه کانی بیپشکنن ده بێت ده ره نجام، نییه . یاسایی به رنامه کانی و دامه زراوه یه ک ئاخۆ که له الیه ن ریکخراوێک یان رێکخراوه کانی بڕواداری "بڕوادار" بڕوابه خشی رێکخراوێکی نا. یان وه رگرتووه به بتوانێت که ئه وه ی بۆ بڕوابه خشی هه ر یان یه ک ده بێت بناسرێت، بڕوادار

دوو پێوه ری خواره وه ی هه بێت:

بڕوابه خشی ئه نجومه نی ئه ندامی •خوێندنی بااڵ )CHEA( یان ئه نجومه نی پسپۆڕیی بڕوابه خشی رێکخراوه کانی له بۆ بێت. )ASPA( پیشه یی و له مباره وه ، زانیاریی ده سته به رکردنی و CHEA ماڵپه ڕه کانی سه ردانی

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 39

پاژی 4 بڕوابه خشی

دامه زراوه به شی یان بکه ن ASPAبڕواداره کانی خوێندنی زانکۆ بخوێننه وه کۆتایی له تر" "سه رچاوه کانی )به شی ئه م په رتووکه دا چاولێکه ن(. وێنه گه لێک له م په رتووکه ی رێنوێن له ناوه نده کانی له EducationUSA راوێژکایی له به رده ستی جیهاندا سه رتانسه ری

ئێوه دان.

ئه و ئه مریکا په روه رده ی وه زاره تی •بزانێت. بڕوادار به دامه زراوه یه وێرای ئه وه ی که وه زاره تی په روه رده بڕوابه خشی رێکخراوه کانی ره وتی له بنکه یه کی به اڵم نییه ، ده ستێوه ردانی دامه زراوه و به رنامه کان له داتا http:// ماڵپه ڕی له بڕواداره کانی ope.ed.gov/accreditation

باڵو کردووه ته وه .

بڕوابه خشی ئاماژه به چی ده کات

له تایبه ت ستاندارده کانی و مه رجه کان بڕوابه خشه کانی جۆراوجۆردا دامه زراوه له هه رکام به وه شه وه ، جیاوازن . له الیه ن که به رنامه کان و دامه زراوه کان بڕوایان بڕوابه خشییه وه رێکخراوه یه کی

پێ ده به خشرێت، ده بێت:

ئامانجێکی دیار و گشتی )که به شێوه ی •هه بێت پێده گوترێت( ئه رکی ئاسایی ئامانجه کانی و خۆی خوێندکارانی که چاالکیه کانی دامه زراوه یان به رنامه که

دیاری بکات؛

له سه ر سه رچاوه ی پێویست بۆ گه یشتن •چاوه دێریی خۆی ئامانجه کانی به هه بێت؛ به واتایه کی تر، دامه زراوه که خۆی دارایی سه رچاوه کانی ده بێت و زانستی تاقمی بکات، کۆنتڕۆڵ کارگێڕانی فێرکردنی ئاماده بۆ خزمه ت

خوێندکارانێ ته نیا دامه زرێنێت، به رنامه له بتوانن که بکات قبووڵ و وه رگرن، که ڵک پێشکه شکراوه کان به رنامه کانی خوێندن به شێوه ی ئاسایی

و رێکوپێک پێشکه ش بکه ن.

بۆ ده سته به رکردنی ئامانجه پێویسته کانی •خۆیان کارامه بێت؛ و

گه یشتن درێژه ی له سه ر به ڵگه هه ندێ •نزیکدا داهاتوویه کی له ئامانجه کان به

پێشکه ش بکه ن.

کاری بڕوابه خشی ئه نجومه نه کانی دامه زراوه یه ک یان به رنامه یه ک له به راورد له گه ڵ ئه رکی دیاریکراو و ستاندارده کانی

بڕوابه خشی، هه ڵده سه نگێنن.

رێکخراوه کانی بڕوابه خشی بڕوادار له بۆ و دامه زراوه کان چۆنایه تی په سه ندی به رنامه کان ره وتی سێ قۆناخی خواره وه

تێده په ڕێنن:

لێکۆڵینه وه یه ک بۆخۆی دامه زراوه که •جێبه جێ ده کات و راپۆرتێک پێشکه شی ئه م ده کات. بڕوابه خشی رێکخراوی ئه رکی راپۆرته که ی و لێکۆڵینه وه خوێندن، به رنامه کانی دامه زراوه که ، سه رچاوه کانی زانستی، تاقمی سه رچاوه کانی دیکه ی و دارایی زانیاریی، سه رچاوه کانی به رده ست، خوێندکاریی، خزمه تگوزاریی سیسته می و فیزیکی، ئیمکاناتی

چاوه دێریی لێکده داته وه .

گروپێکی ده ره کی پێکهاتوو له که سانی •له زانکۆ به پێوه ندیدار و زانستکار دامه زراوه که دیتن ده که ن تاکو راپۆرتی لێکۆڵینه وه که ی سه ر له دامه زراوه که بکه ن دیاری وه بکه ن، په سه ند خۆی

40 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 4 بڕوابه خشی

که ئاخۆ ئه م دامه زراوه یان به رنامه یه ستاندارده کانی بڕوابه خشی دامه زراوه ی هه ندێ نا، یان هه یه له به رچاوگیراوی دامه زراوه پێشکه وتنی له سه ر پێشنیار وه ده که ن، پێشکه ش به رنامه که یان راپۆرتێک بۆ دامه زراوه ی ئه نجومه نی

بڕوابه خشی ده نێرن.

به سه باره ت چاوه دێریی دامه زراوه ی •ده دات. بڕیار بڕوا پێنه دانی یان پێدان و نییه ، به گوێره یی قه ت بڕوابه خشی ده سته واژه کانی نێوان له جیاوازیی "بڕوادار" و بڕوادار" "به ته واوه تی

نییه .

بڕیاردان و سه ردان که ئه وه ی پاش سه باره ت به بڕوابه خشی به دامه زراوه یه ک به سه رکه وتنه وه جێبه جێ بکرێت، ره وتی بڕوابه خشی کۆتایی پێنایه ت. دامه زراوه کان سااڵنه ی راپۆرتی ده بێت به رنامه کان و یاسادانانه کانی وه اڵمی بنێرن، خۆیان و بده نه وه ، بڕوابه خشی رێکخراوی النیکه م هه ر پێنج رۆژ تا ده رۆژ جارێ دامه زراوه کان سه ردانی که بده ن رێگه ئه گه ر بکرێت. ئه وان به رنامه کانی و کرد جێبه جێ به رچاویان گۆڕانکاریی ئه رک، خاوه ندارێتی، له نموونه ، بۆ -شوێنی دامه زراوه که ، یان پێشکه شکردنی بانتر، خوێندنی پله یه کی یان بڕوانامه ئه وان ده بێت رێکخراوه کانی بڕوابه خشی

خۆیان ئاگادار بکه نه وه .

پله به ندی بۆ رێگایه ک بڕوابه خشی ئه مه به ڵکو نییه . ئه ندام دامه زراوه کانی دامه زراوه یه کی یه کده ستی که ره وتێکه خوێندکاران، بۆ ده کات. په سه ند خوێندن ئه وه به پێی که نیشانده رێکه ئه مه دامه زراوه که ئاخۆ که ده بنه وه ئاگادار له به رچاوگیراوی به رنامه ی یان نا. یان هه یه به رزی ستانداردی ئه وان

ئه نجومه نه کانی بڕوابه خشی دامه زراوه کان به ڕۆژ زیاتر بۆ که ده که ن مه جبوور خۆ- له خۆیان، به رنامه کانی راگرتنی هه ڵسه نگاندنه کانی دایمیدا به شداریی بکه ن. وه ها هه ڵسه نگاندنگه لێک گه ڕه نتی ده که ن دامه زراوه که دا خوێندنیان له ئه وانه ی که دابینکردنی ئاماده ی کردووه ته واو و کۆمه ڵگان، ئێستاکه ی پێویستیه کانی

توانستی درێژه ی خوێندنیان هه یه .

جۆره کانی بڕوابه خشی

دوو جۆر بڕوابه خشی بۆ رێکخراوه کانی ویالیه ته له بڕوانامه به خشه ری هه یه: ئه مریکادا یه کگرتووه کانی به رنامه یی. و دامه زراوه یی بڕوابه خشی هه موو دامه زراوه یی بڕوابه خشی ده دات بڕوا و لێکده داته وه دامه زراوه که بڕوابه خشی گشتی. به دامه زراوه که به بڕوابه خشی جار هه ندێ که به رنامه یی، پێده گوترێت، پیشه ییشی یان پسپۆڕیی یان دێپارتمانه کان، به رنامه کان، دامه زراوه یه ک ناو خوێندنگه کانی به رنامه یه کی نموونه ، بۆ لێکده داته وه ؛ خوێندنگه یه کی چاره سه ریی، بۆ وه رزش چه ندین ئه ندازیاریی. یان بازرگانی، بڕوابه خشی رێکخراوی یان ئه نجومه ن بڕوابه خشییانه ئه م جۆره کانی له هه رکام ره نگه دامه زراوه یه ک ده که ن. جێبه جێ رێکخراوه کانی هه ردوو له الیه ن رێکخراوه کانی رێگای له و بڕوابه خشی یان به رنامه یی بڕوابه خشی دامه زراوه یی جۆراوجۆر بڕواداریی ده سته به ر بکات.

بڕوابه خشی دامه زراوه یی

دوو جۆره بڕوابه خشی دامه زراوه یی هه یه : بڕوابه خشی( جۆری )یه که مین ناوچه یی ناوچه که رێکخراو، شه ش نیشتمانی. و له به ر واڵت جیاوازه کانی جوگرافیاییه

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 41

پاژی 4 بڕوابه خشی

ناوچه یی بڕوابه خشی ره وتی ده گرن، جێبه جێ ده که ن. شه ش رێکخراوی تر، که ئایین و پیشه به پێوه ندیدار به رنامه کانی بڕوابه خشی ره وتی ده که ن، پێشکه ش نیشتمانی جێبه جێ ده که ن. له بۆ وه رگرتنی سه ردانی تکایه ته واو، ریزبه ندێکی وه زاره تی یان CHEA ماڵپه ڕه کانی

په روه رده ی ئه مریکا بکه ن.

وه رگرتنی مه رجه کانی که کاتێکدا له ناوچه له ناوچه یی بڕواداریی جۆراوجۆره کانی ویالیه ته یه کگرتووه کانی شێوه ی به له گه ڵیه ک، جیاوازن ئه مریکا ئاسایی وه رگرتنی ئه م جۆره بڕوابه خشییه نیشتمانی بڕوابه خشی گوێره ی به به دامه زراوه کان له هه ندێ سه ختتره . بڕوابه خشی ناوچه یی، بڕوابه خشی جێی نیشتمانیان هه یه له به ر ئه وه ی که نایانه وێت بڕوابه خشی ستاندارده کانی ناتوانن یان نموونه ، بۆ بکه ن. ده سته به ر ناوچه یی به پێی رێکخراوه کانی بڕوابه خشی ناوچه یی سێیه می یه ک و چواره م یه ک نێوان له ده بێت دامه زراوه که خوێندنی به رنامه ی )زانسته گشتی خوێندنی خوله کانی بۆ و کۆمه اڵیه تیه کان، زانسته مرۆییه کان، بکرێت؛ ته رخان فیزیکیه کان( زانسته دامه زراوه له هه ندێک بۆ بابه ته ئه م نموونه ی پێکده هێنێت. کێشه پسپۆڕیه کان تر سه باره ت به و زانینگانه یه که دامه زراوه ده که ن چاوه دێریی له سه ریان ئایینیه کان )وه کو، چه مکه کان له هه ندێ ده بێت و له وێوه بگونجێنن؛ ئاییندا له خولقاندن( ناوچه یی بڕوابه خشی ئه نجومه نه کانی که به که ده که ن مه جبوور دامه زراوه کان خوێندکاران و زانستی )لێژنه ی( تاقمی بتوانن تاکو بده ن زانستی ئازادی بکه ن، به دواداچوون خۆیان بیروڕاکانی ستاندارده کانی ناتوانن دامه زراوانه ئه م بڕوابه خشی ناوچه ییان ده سته به ر بکه ن.

دامه زراوه ی له خوێندن بیری له ئه گه ر بڕواداریی جێی به که دان ئه مریکایی هه یه ، نیشتمانییان بڕواداریی ناوچه یی ده بێت ئه و پرسیارانه ی خواره وه له به رچاو

بگرن:

ئه نجومه نه حکومه ت، ئاخۆ •واڵتی خاوه نکارانی و پسپۆڕییه کان، که دامه زراوه یه ئه م بڕوانامه ی من بروابه خشی رێکخراوی له الیه ن نیشتمانی نه ک ناوچه یی په سه ند کراوه ،

به بڕوادار ده زانن؟

ئاخۆ دامه زراوه کانی خوێندن له دیکه ی •دامه زراوه یه کی بڕوانامه ی واڵتان نیشتمانی بڕواداریی که ئه مریکایی

هه یه قبووڵ ده که ن؟

دامه زراوه له م ئه وانه ی ئاخۆ •کردووه ته واو خوێندیان ئه مریکاییه دا ده توانن له بڕوانامه ی خۆیان به وجۆره ی له ده مهه وێت من که وه رگرن که ڵک بۆ وه رگرم؟ که ڵک خۆم بڕوانامه ی توانیویانه له وانه نموونه ، چ رێژه یه ک له یان بکه ن کار تایبه تدا لقێکی له بڕوانامه ی وه رگرتنی به رنامه یه کی بانتر که دامه زراوه یه کی تر پێشکه شی

ده کات، قبووڵ بکرێن؟

دامه زراوه زۆربه ی که بده ن سه رنج بڕواداریی خاوه ن ئه مریکاییه کانی ناوچه یی به ڵگه و بڕوانامه کانی وه رگیراو بڕواداریی که تر دامه زراوه کانی له تردا ناوچه یه کی له یان نیشتمانییان هه یه ئه گه ر نازانن. بڕوادار به بڕوادارن، بڕیارتان داوه که له رێگای به رنامه یه کی دامه زراوه یه کی له بڕوانامه وه رگرتنی ئه مریکاییه وه بۆ به شێکی تر بگوێزنه وه ، دامه زراوه له ده تانه وێت ئه گه ر یان وه رگرن، بڕوانامه تردا ئه مریکاییه کانی

42 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 4 بڕوابه خشی

له کارناسی بڕوانامه ی نموونه ، بۆ بااڵ کارناسی بڕوانامه ی و زانکۆیه ک حه تمه ن وه رگرن، تر زانکۆیه کی له

له مباره وه بکۆڵنه وه .

بڕوابه خشی به رنامه یی

به رنامه یی بڕوابه خشی رێکخراوه کانی به گشتی، به دامه زراوه که جێی به به رنامه کان یان دێپارتمانه کانی وه رگرتنی بڕوا پیشه یی و پسپۆڕیی بڕوانامه ی به رنامانه ئه م که م، زۆر ده به خشن. که دامه زراوانه یدا له و دێپارتمانانه یان بڕواداریی دامه زراوه ییان هه یه ، پێشکه ش ده توانن ئێوه که واته هه ن، یان ده کرێن، له یاسایی بوون و چۆنایه تی گشتی ئه وانه

دڵنیا ببنه وه .

له ریزبه ندێک وه رگرتنی له بۆ به رنامه یی بڕوابه خشی رێکخراوه کانی یه کگرتووه کانی ویالیه ته له بڕوادار ماڵپه ڕه کانی سه ردانی تکایه ئه مریکا، CHEA و/یان ASPA بکه ن. وه زاره تی رێکخراوه کانی ئه مریکا په روه رده ی و ناوچه یی و نیشتمانی بڕوابه خشی رێکخراوه له که م رێژه یه کی ته نیا بڕوادار به به رنامه یی بڕوابه خشییه کانی

ده زانێت.

پیشه کاندا، له هه ندێ له گه ڵ پێوه ندی له به پێوه ندییان که پیشانه ی ئه و له وانه نموونه ، )بۆ ته ندروستی بابه ته کانی یان ددان( پزیشکی یان ده رمانسازیی ئاسایشی )بۆ نموونه ، ئه ندازیاریی( هه یه ، که بکه ن ته واو به رنامه یه ک ده بێت ئێوه بتوانن تا هه یه به رنامه یی بڕواداریی ئه گه ر بکه ن. کار تایبه تدا لقێکی له ده تانه وێت له پیشه یه کی تایبه تدا کار بکه ن، پێش ناونووسی له به رنامه یه کی وه رگرتنی به خشینی رێکخراوی له گه ڵ بڕوانامه

که شوێنێ یان خۆتان واڵتی له مۆڵه ت ده تانه وێت له وێدا کار بکه ن، راوێژ بکه ن تاکو بزانن که ئاخۆ هه بوونی بڕوابه خشی کار مه رجه کانی له یه کێک به رنامه یی

دێته ئه ژمێر یان نا.

مۆڵه ت وه رگرتنی بۆ ئه گه ر ته نانه ت نه بێت، پێویست به رنامه یی بڕوابه خشی که پسپۆڕیی، بڕواداریی هه بوونی پێشکه شی بڕوابه خشی رێکخراوی و به رنامه که ده کات گه ڕه نتی ده کات، پیشه ی له لێژنه ی زانستی شیاویه تی کار

خۆیان هه یه .

ئه و دامه زراوانه ی که بڕوابه خشی بڕواداریان

نییه

ئه و خوێندکارانی زۆره وه ئه گه ر ی به جۆره کانی له هه ندێ که دامه زراوانه ی بڕوابه خشی ناوچه یی یان نیشتمانیان نییه ، له و بابه تانه ی خواره وه دا تووشیاری کێشه

ده بن:

نه بێت پێویسته کانیان مه رجه ره نگه •قه رزه کان زۆربه ی وه رگرتنی بۆ )سکۆالرشیپ(، بوورسییه کان و قازانجه له هه ندێ هه روه ها و زۆربه ی نموونه ، بۆ زانستییه کان. حکومه ته بیانیه کان قه رزی خوێندکاریی له که ده ده ن خوێندکارانێک به ته نیا ناوچه ییدا بڕواداری دامه زراوه یه کی

بخوێنن.

وانه ی یه که کانی گواستنه وه ی ره نگه •زانینی بڕوادار به یان ئه وان ، دیکه ی له ئه وان بڕوانامه کانی که ئه مریکاییه کاندا دامه زراوه نیشتمانی یان ناوچه یی بڕواداریی

قبووڵکراویان هه یه ، سه خت بێت.

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 43

پاژی 4 بڕوابه خشی

حکومه ته کانی دیکه ی واڵتان زۆربه ی •دامه زراوه بڕوانامه کانی کات نیشتمانی ئه مریکاییه کان که بڕواداری یان ناوچه ییان نییه ، به بڕوادار نازانن.

تایبه تیه کان خاوه نکاره زۆربه ی •به ڵگه کان و بڕوانامه کانی پێشکه شکراو بڕواداریی که دامه زراوه یه ک له الیه ن

ناوچه یی نییه ، به بڕوادار نازانن.

دامه زراوانه ی به و سه باره ت که کاتێ رێکخراوێکی له الیه ن که ده که نه وه بیر نه به خشراوه ، پێ بڕوایان بڕواداره وه ئاگادار تریش هۆکاری دوو له ده بێت

ببنه وه :

بڕوادار بڕوابه خشی رێکخراوه کانی •دژایه تی روودانی له به رگیری له بۆ دامه زراوه یه ک به رژه وه ندیه کانی له که سانی و هه ڵده سه نگێندرێت که هه ڵسه نگێنه ر، سیاسه تگه لێکی سه ختیان هه ڵسه نگێنه ره کان نموونه، بۆ داناوه . زانکۆ، ته واوبووی ناتوانن خوێندکار، خاوه ندار، یان کارمه ندی دامه زراوه یه ک ئه گه ر هه ڵده سه نگێندرێت. که بن بڕوادار بڕوابه خشی رێکخراوی ره وتی ناو یه کده ستییه ی ئه م نه بێت،

بڕوابه خشی ناکرێ گه ڕه نتی بکرێت.

که ده خوێنن دامه زراوه یه کدا له ئه گه ر •بڕوابه خشی رێکخراوێکی له الیه ن نه ته نیا نه کرابێت، په سه ند بڕوادار زۆربه ی خاوه نکاره کان و حکومه ته کان به ڵگه و بڕوانامه ی ئێوه قبووڵ ناکه ن، به ڵکو ئێوه ش خوێندنی ئاسایی و ته واو که دامه زراوه کانی په سه ندکراو له الیه ن پێشکه شی بڕواداره وه رێکخراوه کانی

ده که ن، وه رناگرن.

ئه گه ر له بیری خوێندن له دامه زراوه یه ک

شیاوی بڕواداریی بارودۆخی که دان که بگه ڕن که سانه ی ئه و ناوی له نییه ، له و کردووه ته واو خوێندنیان له وێ کردنی جێبه جێ بۆ خۆیان بڕوانامه کانی ئێوه که ئه وه ی له گه ڵ هاوشێوه کاری خۆتان بڕوانامه که ی به ده تانه وێت بۆ پاشان وه رگرتووه . که ڵکیان بیکه ن، که سانێ ئه زموونه کانی له که ڵکوه رگرتن که خوێندنیان ته واو کردووه ، په یوه ندییان

پێوه بکه ن.

بڕواداریی بارودۆخی له سه ر ئه گه ر یان ئه مریکایی دامه زراوه یه کی به رنامه یه کی وه رگرتنی بڕوانامه ی ئه مریکا ده کرێت پێشکه ش ئێوه دا واڵتی له که په یوه ندی راسته وخۆ هه یه ، گومانتان ئه و بڕوابه خشی رێکخراوی به بکه ن یه کگرتووه کانی ویالیه ته له دامه زراوه یه ده سته به رکردنی له بۆ یان ئه مریکا، راوێژکاری له گه ڵ زۆرتر زانیاریی

EducationUSA قسه بکه ن.

کورته شرۆڤه

و دیاریکردن سیسته می بڕوابه خشی •و دامه زراوه کان چۆنایه تی په سه ندی

به رنامه کانی خوێندن له ئه مریکایه .

له دڵخوازانه ره وتێکی بڕوابه خشی •ئه مریکایه یه کگرتووه کانی ویالیه ته ناوه ندیی حکومه تی رێکخراوێکی و ئه مریکا په روه رده ی وه زاره تی وه کو به مۆڵه ت به خشینی ناکات. جێبه جێی له الیه ن بااڵ خوێندنی دامه زراوه کانی حکومه تییه وه خوێندنی فه رمانگه کانی

به واتای بڕوابه خشی نییه .

له ئه مریکایی بڕوانامه یه کی په سه ندی •ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا و له پێی به کات زۆربه ی واڵتاندا دیکه ی

44 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

پاژی 4 بڕوابه خشی

دامه زراوه که بڕواداریی بارودۆخی یان به رنامه ی خوێندن دیاری ده کرێت. ده بێت نێونه ته وه یی خوێندکارانی سه باره ت به سنووردارێتیه کانی په سه ندی بڕوانامه کانی ئه مریکا له گه ڵ وه زاره تی بااڵ، خوێندنی ئه نجومه نی په روه رده ، یان دیکه ی رێکخراوه کانی چاوه دێریی

واڵتی خۆیان راوێژ بکه ن.

دامه زراوه کان بڕوابه خشی ره وتی •ئامانجگه لێکی که ده کات: مه جبوور به و گه یشتن بۆ هه بێت؛ دروستیان سه رچاوه کان له سه ر ئامانجانه چاوه دێریی بکه ن؛ ئه رکه کانی خۆیان به چاکی جێبه جێ بکه ن؛ و بیسه لمێنن که بۆ گه یشتن به داهاتووی پێشبینی کراو

ئه رکه کانی خۆیان جێبه جێ بکه ن.

بڕوابه خشی رێکخراوه کانی •دامه زراوه کان یان به رنامه کان مه جبوور و رێک لێکۆڵینه وه یه کی که ده که ن وردبینانه جێبه جێ بکه ن و راپۆرتێک که بنێرن لێکۆڵینه وه یه ئه و به پێی بڕوابه خشییه وه رێکخراوی له الیه ن بڕوابه خشی ره وتی بکرێت. په سه ند له ئارادایه و بریتییه له راپۆرته کان و دیاری تاکو به خول پشکنینه کانی خول بکرێت که دامه زراوه که ستاندارده کانی

هه یه .

بڕوابه خشی ده کرێ دامه زراوه یی بێت، •و هه موو دامه زراوه که له به ر بگرێت، یان به رنامه یی بێت )هه ندێ جار پیشه یی یان پسپۆڕیی پێده گوترێت(، و به رنامه دامه زراوه یه کدا له دێپارتمانێک یان

له به ر ده گرێت.

ده توانێت دامه زراوه یی بڕوابه خشی •باوه ( )که متر نیشتمانی یان ناوچه یی

بێت. ئه گه ر دامه زراوه یه ک بڕواداریی به که له وێوه هه بێت، نیشتمانی خوێندن بڕوانامه کانی زانینی بڕوادار ده توانێت به شێوه ی به رچاو له گۆڕاندا بکۆڵنه وه ده بێت خوێندکاران بێت، دامه زراوه گه لێک یان که سان چ که بڕوانامه کان، یان به ڵگه وه رگیراوه کان،

به بڕوادار ده زانن.

خوێندنی بڕوابه خشی ئه نجومه نی •ئه نجومه نی یان )CHEA( بااڵ پسپۆڕیی بڕوابه خشی رێکخراوه کانی رێکخراوه کانی )ASPA( پیشه یی و په سه ند به رنامه یی بڕوابه خشی به رنامه یی بڕوابه خشی ره نگه ده که ن. بڕوانامه ، وه رگرتنی به رنامه یه کی له یه کێک خوێندنگه یان دێپارتمان، تایبه ته کاندا پیشه له کار مه رجه کانی

بێت.

ماڵپه ڕه به که ڵکه کان

ئه نجومه نی رێکخراوه کانی بڕوابه خشی پسپۆڕیی و )ASPA( پیشه یی

http://www.aspa-usa.org

)CHEA( ئه نجومه نی بڕوابه خشی خوێندنی بااڵhttp://www.chea.org

به رنامه و دامه زراوه کان زانیاریی بانکی بڕواداره کانی پاش خوێندنی دواناوه ندی وه زاره تی

په روه رده ی ئه مریکا http://ope.ed.gov/accreditation

* له بۆ ده ستڕاگه یشتن به لینکه کانی رێکخراوه کانی بڕوابه خشی ناوچه یی، نیشتمانی و ئایینی، نیشتمانی ماڵپه ڕه کانی سه ردانی به رنامه یی و پیشه یی، و

CHEA و/یان ASPA بکه ن.

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 45

ریزبه ندی وشه کان

وشه دانی

ده سته واژه کان

ئه ندامێکی خوێندن(: )راوێژکاری Academic Adviser )AA(به پێوه ندیدار بابه ته کانی به سه باره ت که زانینگه یه فێرکردنی گروپی

خوێندن یارمه تی خوێندکاران ده دات و راوێژکاریان پێشکه ش ده کات.

Academic Year )ساڵی خوێندن(:خولی فێرکردنی فه رمی، به شێوه ی ئاسایی له سێپتامبه ر تا مه ی؛ ره نگه دابه ش بکرێت به سه ر تێرمگه لێکدا به

ماوه ی جیاوازه وه - نیوساڵ، دوو تێرمی، یان چوار تێرمی.

په سه ندی و دیاریکردن سیسته می )بڕوابه خشین(: Accreditationچۆنایه تی دامه زراوه کان و به رنامه کانی خوێندنی ته واوکه ر له ئه مریکا.

چوونه ناو )تاقیکاریی ACT University-Entrance Examزانکۆی ACT (:تاقیکاریی چه ند بژارده ی زمانی ئینگلیزی، بیرکاریی، خوێندن، و هۆهێنانه وه ی زانستی )له گه ڵ نووسینی دڵخوازانه ( بۆ وه رگرتن

له به رنامه کانی قۆناخی کارناسیدا.

که تێرمدا سه ره تای له قۆناخێک )سڕینه وه /زێده کردن(: Add/Dropیان بسڕنه وه مامۆستاکه رێگه دانی به پۆل هه ندێ ده توانن خوێندکاران

زێده ی بکه ن.

Advance Registration )پێش ناونووسی(: قۆناخی هه ڵبژاردنی پۆله کان پێش دیکه ی خوێندکاران.

به ڵگه یه کی پشتیوانی(: )ده ربڕیننامه ی Affidavit of Supportیان تاکێک له الیه ن خوێندکار دارایی مسۆگه رکردنی به ڵێنی که فه رمی

46 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ریزبه ندی وشه کان

رێکخراوێکه وه په سه ند ده کات.

خه رجی خوێندن(:یارمه تی خه رجی )یارمه تی Assistantshipدکتۆرا( و بااڵ )کارناسی ته واوکه ر خوێندنی خوێندکارێکی بۆ خوێندن له گه ڵ پێوه ندی له دیار خزمه تگوزاریی پێشکه شکردنی به رانبه ر له که مامۆستا، یاریده ری وه کو تاقیگه له سه ر چاوه دێریی یان وانه گوتنه وه لێکۆڵه ر یاریده ری لێکۆڵینه وه ییدا وه کو له به رانبه ر خزمه تگوزاریی یان

پێشکه شی ده کرێت.

که بڕوانامه یه ک پێوه ندیدار(: )بڕوانامه ی Associate Degreeکۆتایی ده توانێت بڕوانامه یه ئه م ده به خشرێت؛ خوێندن ساڵی دوو پاش قۆناخی یه که می ساڵی )دوو گواستنه وه یی یان پیشه ( به )پێوه ندیدار

کارناسی( بێت.

که فه رمی )په سه ندنامه ( پشتڕاستیی )پشتڕاستیی(: Attestationپیشان ده دات بڕوانامه یه ک یان کارنامه یه ک ئه سڵه . به شێوه ی ئاسایی ئه م

پشتڕاستییه له الیه ن پسپۆڕێک یان سایه تێکی بڕواداره وه واژۆ ده کرێت.

وه رگرتنی بێ پۆله کاندا له ئازاد(:به شداری )خوێندکاری Auditبڕوانامه .

دروستی دیاریکردنی قۆناخی )په سه ندکردن(: Authenticationئه وه ی که وێژراوه . خوێندکارانێ که هاتوونه ته ناو زۆربه ی کات ده بێت په سه ندنامه ی کارنامه کانی خوێندن یان بڕوانامه کانی پێشووی خۆیان کاتی داواکاریی بۆ به شداریکردن له به رنامه کانی خوێندن له ئه مریکا، پێشکه ش

بکه ن.

که کارناسی(:بڕوانامه یه ک )بڕوانامه ی Bachelor’s Degreeدوای کۆتایی نزیکه ی چوارساڵی خوێندنی ته واو کات له لقه کانی وێژه و

زانسته مرۆییه کان، زانسته کان یان لقه پسپۆڕیه کان ده به خشرێت.

بارودۆخی که پله یه ک یان نمره پۆل(: سه ر )پله ی Class Rankپۆلی سه ر پله ی ده دات. پیشان پۆلدا سه ر له خوێندکارێک خوێندنی 100/1 شێوه ی به یه که مه ، که سیدا، 100 پۆلێکی له که خوێندکارێ شێوه ی به خوێندکار دوایین پله ی که کاتێکدا له ده کرێت، راپۆرت پیشان که وانه دا له ره نگه سه رپۆل پله ی ده کرێت. راپۆرت 100/100

بدرێت )بۆ نموونه ، سه ره وه ی 25 له سه د، خوارتر له 50 له سه د(.

Coed )تێکه ڵ(: زانینگه یان زانکۆیه ک که له هه ر دوو ره گه زی ژن و پیاو خوێندکار وه رده گرێت؛ هه روه ها به شوێنێکی حه وانه وه ده بێژرێت

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 47

ریزبه ندی وشه کان

که بۆ کچان و کوڕانه .

که دواناوه ندی خوێندنی پاش )زانینگه (:دامه زراوه یه ک Collegeبااڵ کارناسی جار، هه ندێ و کارناسی، قۆناخی له خوێندن ئیمکانی زانکۆ له به شێک به خۆیدا، جیاوازی واتای له زانینگه ، ده کات. دابین

ده گوترێت؛ بۆ نموونه زانینگه ی بازرگانی.

که فه رمی زانینگه (:باڵوکراوه یه کی )کاتالۆگی College Catalogزانیاریی سه باره ت به به رنامه کانی خوێندنی زانکۆ، ئیمکانات، مه رجه کانی

هاتنه ناو، و ژیانی خوێندکاری پێشکه شی تاکه کان ده کات.

Core Requirements )وانه سه ره کیه کان(: وانه زۆره ملێیه کان که تێپه ڕاندنی ئه وانه بۆ وه رگرتنی بڕوانامه پێویسته.

Course )خولی وانه (:دانیشتنه کانی سه ر پۆلی یه ک تا پێنج کاتژمێره )یان زۆرتر( له حه وته دا له ماوه ی تێرمێکدا که به رێکوپێکی به رنامه یان بۆ داڕێژراوه . به رنامه یه کی خوێندن بۆ وه رگرتنی بڕوانامه له رێژه یه کی دیار وانه ی زۆره ملێ و دڵخوازانه پێکهاتووه و ئه م به رنامه له دامه زراوه

جۆراوجۆره کاندا، جیاوازه .

Credits )یه که کانی وانه (:ئه و یه کانه ی که زانکۆ له وانه بۆ راپۆرتی کۆتایی وانه کان )به نمره ی ده رچوو( که ڵک وه رده گرێت و بۆ وه رگرتنی بڕوانامه ی زانکۆ پێویستن. کاتالۆگی رێژه و جۆره کانی یه که وانه ییه کان که بۆ وه رگرتنی بڕوانامه ی زانکۆ پێویستتان پێیانه و زه ریبی هه ر وانه یه کی

پێشکه شکراو "کاتژمێره کانی یه که ی وانه " یان "یه که کان" دیاری ده کات.

شوێنێکی له که خوێندکارێ رۆژانه(: )خوێندکاری Day Studentحه وانه وه ی جگه له وه ی که زانینگه به ڕێوه به رایه تی ده کات و له ده ره وه ی ده ره تانی زانکۆ ده ژیێت. و هه موو رۆژێک بۆ ئاماده بوون له پۆله کاندا به

ئامێری هاتوچۆ دێته زانکۆ.

یان زانکۆ، زانینگه ، که ناوێ یان دیپلۆم )بڕوانامه (: Degreeخوێندنی به رنامه کانی تێپه ڕاندنی به هۆی ئه وه پسپۆڕایه تی، خوێندنگه ی

دیاریکراو به خوێندکار ده به خشێت.

زانینگه خوێندنگه ، فه رمانگه یی به شی )دێپارتمان(: Departmentیان زانکۆ که له رێگای ئه وه وه به رنامه ی لقێکی خوێندنی دیار پێشکه ش

ده کرێت )وه کو دێپارتمانی ئینگلیزی یان دێپارتمانی مێژوو(.

48 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ریزبه ندی وشه کان

خوێندنگه ی )به رپرسی Designated School Officialدیاریکراو( )DSO( یه ک DSO که سێک له زانکۆیه که زانیاریی له سه ر خوێندکارانی نێونه ته وه یی کۆده کاته وه و ئه وانه بۆ سیسته می زانیاریه کانی قۆناخه کانی له و ده کات راپۆرت )SEVIS( میوانه کان و خوێندکاران نێونه ته وه یی خوێندکارانی یارمه تی سه رکاردا چوونه و ڤیزا وه رگرتنی ده دات. ناوی DSO ی ئێوه له فۆرمی I-20 یان DS-2019 دا ئاماژه ی

پێکراوه .

Dissertation )نامه ی کۆتایی(: نامه یه کی کۆتایی )تێز( که بابه تی دوایین له یه کێک وه کو ئاسایی شێوه ی به بێت، نوێ لێکۆڵینه وه که ی

مه رجه کان بۆ وه رگرتنی بڕوانامه ی دکتۆرا ).Ph.D( دێته ئه ژمێر.

Distance Education )خوێندن له رێگای دووره وه (: جۆرێک خوێندنی فه رمی که تێیدا خوێندکار و مامۆستا له یه ک شوێن و یه ک کاتدا نین. ئه م جۆره خوێندنه ره نگه له رێگای ته له فۆن، رادوێ، ته له ڤیزیۆن، ئینته رنێت و/یان کۆمپیۆته ریه کان، به رنامه دار، ره نگ و ده نگ فیلمی

جێبه جێ بکرێت.

که زانکۆ بڕوانامه ی به رزترین :).Ph.D( )دکتۆرا( Doctorateله الیه ن زانکۆوه به و خوێندکارانه ی ده به خشرێت که النیکه م سێ ساڵ له قۆناخی خوێندنی ته واوکه ر و پاش بڕوانامه ی کارناسی و/یان کارناسی بااڵ خوێندوویانه و توانایی خۆیان له تاقیکردنه وه زاره کی و نووسراوه ییه کاندا و له رێگای لێکۆڵینه وه یه کی نوێی پێشکه ش کراو به شێوه ی نامه ی کۆتایی

)تێز( پیشان داوه .

بۆ خانووبه ره ئیمکاناتی حه وانه وه (: )شوێنی Dormitoriesحه وانه وه دا شوێنێکی له زانکۆدا. یان زانینگه ده ره تانی له خوێندکاران به و هاوبه ش، ژووری ده ستاو، خوێندکاریی، ژووری )مۆڵگه ( )مۆڵگه ( "dorms" به شوێنه کانی حه وانه وه هه یه . کافه تریا ئه گه ره وه

ش ده گوترێت.

خوێندکاران که وانه یانه ئه و دڵخوازانه کان(: )وانه Electivesده توانن له به رچاوگیراو بڕوانامه ی وه رگرتنی بۆ خۆیان دڵخوازی به تێپه ڕاندنی که وانه یانه ئه و له گه ڵ وانه یانه جیاوازن ئه م که هه ڵیانگرن،

ئه وانه زۆره ملێیه .

چاالکییه ئه و زیاتر(: )چاالکی Extracurricular Activitiesنازانکۆییانه ی که جیا له وانه کانی زانکۆ جێبه جێ ده کرێن.

Faculty )لێژنه ی زانستی(: که سانێ که له زانینگه کان و زانکۆکاندا

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 49

ریزبه ندی وشه کان

پڕۆفێسۆره کان، ده توانن زانستی لێژنه ی ئه ندامانی ده ڵێنه وه . وانه زانستیاران، یاریده رانی پڕۆفێسۆره کان، و مامۆستاکان بن.

بۆ مانگانه ، له جگه زانکۆ، که بڕه پاره یه ک )تێچوونه کان(: Feesتێچوونه کانی خزمه تگوزاریی دامه زراوه کان وه ریده گرێت.

Fellowship )یارمه تی خه رجی خوێندن(: جۆرێ یارمه تی خه رج، که به شێوه ی ئاسایی به خوێندکارانی قۆناخی خوێندنی ته واوکه ر )کارناسی بااڵ بۆ سه رێ( ده درێت. به گشتی، له به رانبه ر ئه م یارمه تی خه رجییه دا

پێویست ناکات خوێندکار خزمه تگوزاریه ک پێشکه ش بکات.

"final"ی کات زۆربه ی تاقیکاریی(: )دوایین Final Examله سه ر گشتییه تاقیکردنه وه یه کی تاقیکردنه وه ، دوایین پێده گوترێت، وانه یه کی دیار که هه موو بابه ته پێشکه شکراوه کان له ماوه ی تێرمدا له به ر

ده گرێت.

ده سته واژه یه کی داراییه وه (: باری له )یارمه تی Financial aidبه رنامه کاریه کان/خوێندن ته ندره وه )قه رز(، پاره ، گشتی که جۆره کانی که وه کو یارمه تی بۆ دانی پاره ی مانگانه ، تێچوونه کان، و تێچوونی ژیان

به خوێندکار ده درێت، له به ر ده گرێت.

Fraternities )ئه نجومه نه کانی خوێندکاریی کوڕان(: رێکخراوه کانی کۆمه اڵیه تی، زانکۆیی، و مرۆڤدۆستانه ی کوڕانه که له زۆربه ی زانکۆکانی

ئه مریکا ده بینرێن.

له یه که م ساڵی خوێندکاری یه که م(: ساڵی )خوێندکاری Freshmanخوێندنگه یه کی دواناوه ندی، زانینگه یان زانکۆ.

GMAT: تاقیکردنه وه ی کارناسی بااڵی به ڕێوه به رایه تی، که به شێوه ی ئاسایی بۆ داواکارانی به رنامه ی خوێندنی بازرگانی یان به ڕێوه به رایه تییه .

سیسته می : نمره کان( )نێوه نجی Grade Point Averageله هه ر وانه و به پێی نمره وه رگیراوه کان تۆمارکردنی نمره کانی زانکۆ

رێژه ی کاتژمێره کانی یه که ی پێوه ندیدار به وانه .

GRE: تاقیکردنه وه ی جی ئار ئی؛ تاقیکردنه وه ی سه ره تایی چه ند بژارده یی سه باره ت به هۆهێنانه وه ی زاره کی و چه ندایه تی، هزری ره خنه گرانه ، و نووسینی شیکاریانه که بۆ وه رگرتن )ئه دمیژن( له به رنامه کانی خوێندنی

ته واوکه ردا به کار ده هێنرێت.

50 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ریزبه ندی وشه کان

ده سته واژه ی دواناوه ندی(: یان بااڵ )خوێندنگه ی High Schoolئه مریکی بۆ خولی دواناوه ندی.

زانکۆ سه رده می خوێندنی بااڵ(: )خوێندنی Higher Educationدامه زراوه کانی پیشه ، به پێوه ندیدار خوێندنگه کانی زانکۆ، زانینگه ، له

ته کنیکی، هتد. خوێندنی بانتر له خوێندنگه ی دواناوه ندی.

Honors Program )به رنامه ی خوێندکارانی چاک(: به رنامه یه کی کێشه ساز بۆ خوێندکارانێ به نمره ی به رزه وه .

International English Language Testing System :)IELTS( ئینگلیزی( زمانی هه ڵسه نگاندنی نێونه ته وه یی )سیسته می تاقیکاریی هه ڵسه نگاندنی شاره زایی زمانی ئینگلیزی ئه و داواکارانه ی که

زمانی زکماکییان زمانی ئینگلیزی نییه .

خوێندکاریی )راوێژکاری International Student Adviserپێشکه شکردنی به رپرسی که زانکۆ له )ISA(:که سێک نێونه ته وه یی( رێساکانی ڤیزا، حکومه تی، رێساکانی له سه ر رێنوێنییه و زانیاریی دارایی به پێوه ندیدار کێشه ی زمان، کۆمه اڵیه تی، دابونه ریتی زانکۆ، بۆ یاسایی ئینشورانس، و کاروباری به رنامه ی سه فه ر، یان خانووبه ره ،

خوێندکارانی ده ره کی.

له سێهه م ساڵی خوێندکاری سێهه م(: ساڵی )خوێندکاری Juniorخوێندنگه یه کی دواناوه ندی، زانینگه یان زانکۆ.

ده سته واژه یه ک مرۆییه کان(: زانسته و )وێژه Liberal Artsبه پێوه ندیدار لقه کانی له زانکۆ خوێندنه وه کانی به که

ئاماژه فیزیکیه کان زانسته و کۆمه اڵیه تی، زانستی مرۆییه کان، زانسته نووسراوه یی و به هێزکردنی شاره زایی زاره کی، ئامانجه که ی ده کات، و

هۆهێنانه وه یی خوێندکارانه .

داواکارانی که یاسا زانینگه ی چوونه ناو تاقیکردنه وه ی :LSATبه رنامه کانی پسپۆڕیی یاسا و هه ندێ له به رنامه کانی یاسای کارناسی بااڵ

له زانینگه کانی یاسای ئه مریکی ده بێت تێیدا به شداری بکه ن.

ده یهه وێت خوێندکار که خوێندن بابه تی سه ره کی(: )لقی Major سه باره ت به وه خوێندنه وه ی هه بێت.

Master’s Degree )بڕوانامه ی کارناسی بااڵ(:بڕوانامه یه ک که له کارناسی بڕوانامه ی پاش ئاسایی به شێوه ی که ماوه ی خوێندندا کۆتایی

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 51

ریزبه ندی وشه کان

ساڵێک ده خایه نێت، ده به خشرێت.

داواکارانی بۆ پزیشکی زانینگه ی تاقیکردنه وه ی چوونه ناو :MCATخوێندنگه کانی پزیشکی ئه مریکا.

Midterm Exam )نێوان تێرم(: تاقیکردنه وه یه ک که پاش تێپه ڕینی نیوه یه ک له تێرمی خوێندن به ڕێوه ده چێت و بریتی ده بێت له هه موو بابه ته

خوێندراوه کان له سه ره تای تێرمه وه تا نیوه ی تێرم.

مت(:تاقیکردنه وه ی )تاقیکردنه وه ی Miller Analogies Testهزری شیکاریی که هه ندێ جار بۆ چوونه ناو به رنامه کانی کارناسی بااڵ

له هه ندێ لقدا وه کو په روه رده و ده روونناسی به ڕێوه ده چێت.

Minor )لقی الوه کی(: بابه تی دووه می پێوه ندیدار به وانه که خوێندکار تیشک ده خاته سه ری.

خوێندکارێ نانیشته جێ(: )خوێندکاری Non-resident Studentکه مه رجه کانی نیشته جێ بوون له ویالیه تی نییه . تێچوونی پاره ی مانگانه و سیاسه ته کانی وه رگرتن ره نگه بۆ که سانی نیشته جێ و نانیشته جێ جیاواز بێت. به شێوه ی ئاسایی خوێندکارانی نێونه ته وه یی له ناو ده سته ی که سانی نانیشته جێ دان، و ئه گه ری زۆر که م هه یه که له داهاتوودا بۆ ئامانجه کانی نیشته جێ. که سانی ده سته ی ناو بکه ونه مانگانه ، پاره ی به پێوه ندیدار هه روه ها به م که سانه خوێندکاری "out of state" )ده ره وه ی ویالیه ت(

ده ڵێن.

دروستی و بڕواداری به ڵگه ی فه رمی(: )به ڵگه ی Notarizationفه رمانبه ری له الیه ن واژۆیه ک( یان ئاگاداریه ک )یان بڕوانامه یه ک فه رمییه کان" به ڵگه "نووسینگه ی ناوی به ئه مریکا له )که حکومه تی

ناسراوه ( یان پارێزه رێک که نوێنه ری سوێند و شایه تیه کانیشه .

Placement Test )تاقیکردنه وه ی دیاریکردنی ئاست(: تاقیکردنه وه ی له ئه و تاکو تایبه تدا لقێکی له خوێندکار زانستی توانایی هه ڵسه نگاندنی ده ره نجامه کانی به پێی جار، هه ندێ بخوێنێت. لقه دا له و شیاو قۆناخیکی

تاقیکردنه وه ی دیاریکردنی ئاست یه که ی وانه یی ده درێت.

Postdoctorate )سه ره وه ی دکتۆرا(: خوێندنێ که بۆ که سانێ که بڕوانامه ی دکتۆرای خۆیان وه رگرتووه ، گه اڵڵه کراوه .

Postgraduate )خوێندنی ته واوکه ر(: به شێوه ی ئاسایی به خوێندنی که سانێ ده گوترێت که بڕوانامه یه کی کارناسی بااڵیان وه رگرتووه . ره نگه

52 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ریزبه ندی وشه کان

بۆ ئاماژه کردن به خوێندنی ته واوکه ریش به کار بهێنرێت.

شێوه ی به پسپۆڕایه تی(: )بڕوانامه ی Professional degreeئاسایی پاش ته واوکردنی خولی کارناسی وه رده گیردرێت؛ بڕوانامه یه ک که پێوه ندیداره به پیشه یه کی تایبه ت وه کو پزیشکی، پزیشکی ددان، پزیشکی

ئاژه ڵ، یان یاسا.

Prerequisites )پێش پێویستیه کان(: به رنامه کان یان ئه و وانه یانه ی وانه ی یان به رنامه یه کدا له ناونووسی پێش ده بێت خوێندکارێک که

پێشکه وتووتر، ئه وانه تێپه ڕێنێت.

ئه و خوێندکاران که ره وتێ یه که (: )هه ڵبژاردنی Registrationوانه یانه ی هه ڵده بژێرن که ده بێت له ماوه ی تێرمدا تێپه ڕێنن.

که )RA(:که سێ نیشته جێ( )یاریده ده ری Resident Assistantله شوێنی حه وانه ی )مۆڵگه ( زانکۆ یارمه تی به رێوه به ری مۆڵگه ده دات و به شێوه ی ئاسایی ئه و خوێندکارانه ی که سه باره ت به ژیان له شوێنی سه ره تا هه یه ، پرسیاریان یان ده بنه وه کێشه رووبه ڕووی حه وانه وه دا سه ردانی الی ئه م که سه ده که ن. )RA(ه کان به شێوه ی ئاسایی خوێندکارانی زانکۆن که به خۆڕایی له مۆڵگه و دیکه ی قازانجه کان که ڵک وه رده گرن و

له به رانبه ر ئه وه دا هه ندێ خزمه تگوزاریی پێشکه ش ده که ن.

)RO( به رپرس( )فه رمانبه ری Responsible Officerگواستنه وه ی به رنامه ی کارگێڕانی له یه کێک به رپرس فه رمانبه ری خوێندکارانه که سه باره ت به میوانه کان زانیاریی کۆ ده کاته وه و ئه وه بۆ سیسته می زانیاریی خوێندکاران و میوانه کان )SEVIS( راپۆرت ده کات و له ره وتی وه رگرتنی ڤیزا یارمه تی خوێندکاران ده دات. ناوی RO له

DS-2019 دا ئاماژه ی پێکراوه .

به که مووچه وه به پشوودان خوێندنه وه (: )ده رفه تی Sabbaticalله سه ر درێژخایه ن ماوه یه کی بۆ تاکو ده درێت زانستی لێژنه ی ئه ندامی

بابه تێکی دیار خوێندنه وه ی هه بێت.

شێوه ی به خوێندن، خه رجی یارمه تی )بوورسیه(: Scholarshipئه وه بوونی به ره نگه که ده به خشرێت، کارناسیدا قۆناخی له ئاسایی

پێویست نه بێت خوێندکار پاره ی مانگانه و/یان تێچوون بدات.

زمانی و بیرکاری بژارده یی چه ند و سه ره تایی SAT:تاقیکردنه وه ی ئینگلیزی که بۆ وه رگرتن )ئه دمیژن( له خولی کارناسیدا به ڕێوه ده چێت.

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 53

ریزبه ندی وشه کان

به ئاسایی شێوه ی به که وشه یه ک )خوێندنگه /زانکۆ(: Schoolخوێندنگه ی سه ره تایی، ناوه ندی، و دواناوه ندی ئاماژه ده کات. هه روه ها ئه م وشه یه به جێی "زانینگه "، "زانکۆ"، یان "دامه زراوه "، یان وه کو وشه یه کی نموونه ، بۆ ده هێنرێت؛ به کار فێرکاریی شوێنێکی هه رجۆره بۆ گشتی

زانینگه ی یاسا یان زانینگه ی خوێندنی ته واوکه ر.

Semester )نیوساڵ(: ماوه ی خوێندن که نزیکه ی 15 تا 16 حه وته یان نیوه یه ک له ساڵی خوێندنه .

که بچووکدایه گروپێکی له فێرکردن جۆرێ )سێمینار(: Seminarتێیدا له ژێر چاوه دێریی مامۆستایه کدا، لێکۆڵینه وه و باسه کانی سه رپۆلی

سه ربه خۆ پێکه وه تێکه ڵ ده کرێن.

له چواره م ساڵی خوێندکاری چواره م(: ساڵی )خوێندکاری Seniorخوێندنگه یه کی دواناوه ندی، زانینگه یان زانکۆ.

کۆمه اڵیه تی( ئاسایشی )ژماره ی Social Security Numberو ده ریده کات تاکه کان بۆ ئه مریکا که حکومه تی )SSN(: ژماره یه ک له وه بۆ که مبوونی مووچه ی پێوه ندیدار به سه رده می پیری، به جێماوان، و به رێکوپێکی ده هێنێت. هه ر که سێ که به کاری ئینشورانسی خانه نشینی زۆربه ی هه بێت. کۆمه اڵیه تی ئاسایشی ژماره یه کی ده بێت ده کات کار دامه زراوه کان له م ژماره یه وه کو ژماره ی خوێندکاریی که ڵک وه رده گرن.

Sophomore )خوێندکاری ساڵی دووه م(: خوێندکاری ساڵی دووه م له خوێندنگه یه کی دواناوه ندی، زانینگه یان زانکۆ.

رێکخراوه کانی کچان(: خوێندکاریی )ئه نجومه نه کانی Sororitiesله که )که نیشکانه ( کچانه مرۆڤدۆستانه ی و زانکۆیی، کۆمه اڵیه تی،

زۆربه ی زانکۆکانی ئه مریکا ده بینرێن.

له سه ر که خوێندکارێ تایبه ت(: )خوێندکاری Special studentپۆله کاندا ئاماده ده بێت به اڵم له به رنامه ی وه رگرتنی بڕوانامه دا ناونووسی

نه کردووه .

Student and Exchange Visitor Informationمیوانه کان( و خوێندکاران زانیاریی )سیسته می System و خوێندکاران زانیاریی که ئینته رنێت به پێی سیسته مێکه :)SEVIS(ئه وان بوونی نیشته جێ کاتی و پێش به پێوه ندیدار ده ره کیه کانی میوانه له به رنامه ی خوێندکاران له ئه مریکا راده گرێت. ئه م سیسته مه به شێک ئه مریکا ناوخۆی ئاسایشی وه زاره تی له الیه ن که )SEVP( میوانانه و

54 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

ریزبه ندی وشه کان

به ڕێوه به رایه تی ده کرێت.

Syllabus )به رنامه ی خوێندن(: گه اڵڵه ی گشتی سه ردێڕه کان له خولی خوێندندا.

)TA(:خوێندکاری مامۆستا( )یاریده ری Teaching Assistantخوێندنی ته واوکه ر که له به رانبه ر وه رگرتنی یارمه تی خه رج له زانکۆ،

وه کو وانه بێژی وانه کانی قۆناخی کارناسی له لقی خۆیدا کار ده کات.

ئه وه به پێی که گه ڕه نتییه ک دایمی(: مامۆستایه تی )مافی Tenureئه ندامێکی لێژنه ی زانستی تا کاتی خانه نشینی له زانینگه یان زانکۆیه ک مافی نائاساییدا. زۆر هه لومه رجی له مه گه ر ده بێت کار خه ریکی له که زانستی لێژنه ی بااڵی ئه ندامانی به ده درێت دایم مامۆستایه تی له م به رچاویان هه یه. مه به ست پێشینه ی لێکۆڵینه وه کان و باڵوکراوه کاندا

گه ڕه نتییه پاراستنی ئازادی زانستییه .

Test of English as a Foreign Language )تاقیکردنه وه ی تافڵ( )TOEFL(: تاقیکاریی هه ڵسه نگاندنی شاره زایی زمانی ئینگلیزی

ئه و داواکارانه ی که زمانی زکماکییان زمانی ئینگلیزی نییه .

Thesis )نامه ی کۆتایی(: کارێکی نووسراوه یی بریتی له ئه نجامه کانی داواکاری خوێندکارێکی له الیه ن که تایبه ت بابه تێکی له سه ر لێکۆڵینه وه

وه رگرتنی بڕوانامه ی کارناسی یان کارناسی بااڵ پێشکه ش ده کرێت.

فه رمی" )"به ڵگه ی په سه ندکراو وێنه یه کی )کارنامه(: Transcriptsچاولێکه ن( له پێشینه کانی خوێندنی خوێندکار.

بۆ زانکۆیه ک له گواستنه وه ره وتی )گواستنه وه یی(: Transferزانکۆیه کی تر بۆ ته واوکردنی خولی خوێندن.

Tuition )پاره ی مانگانه (: بڕه پاره یه ک که دامه زراوه یه ک بۆ خوێندن له به ر په رتووکه کان تێچوونی بڕه پاره یه )ئه م ده کات داوای فێرکاریی و

ناگرێت(.

که دواناوه ندی خولی پاش دامه زراوه یه ک )زانکۆ(: Universityبه رنامه کانی خوێندنی خولی کارناسی و کارناسی بااڵ پێشکه ش ده کات.

Zip Code )کۆدی پۆسته (: زنجیره ژماره یه ک له ناونیشانه پۆستیه کاندا که ناوچه پۆستیه کانی ئه مریکا دیاری ده کات.

دیکه ی سه رچاوه کان

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 55

و سه رچاوانه ئه م له سه ر زۆرتر زانیاریی ده سته به رکردنی له بۆ راوێژکاریی ناوه ندی نزیکترین به بکه ن په یوه ندی تر سه رچاوه کانی

.EducationUSA

خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

Advisory List of International Educational Travelده کرێته وه . باڵو سااڵنه .and Exchange Programsنێونه ته وه یی خوێندنی سه فه ری ستاندارده کانی ئه نجومه نی

)CSIET(، ئێسکه نده ریه، ڤیرجینیا.

Bricker’s International Directory: Executive Educationده کرێته وه . باڵو سااڵنه .and Development Programs

.Peterson’s, Princeton, NJ

Funding for United States Study: A Guide forباڵو سااڵنه .International Students and Professionals

ده کرێته وه . دامه زراوه ی خوێندنی نێونه ته وه یی، نیویۆرک.

ده کرێته وه . باڵو سااڵنه .Peterson’s Two-Year Colleges.Peterson’s, Princeton, NJ

.Peterson’s Vocational and Technical Schools Set.Peterson’s, Princeton, NJ . سااڵنه باڵو ده کرێته وه

شتی تر سه رچاوه کان

دیکه ی سه رچاوه کان

56 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

به رنامه کانی زمانی ئینگلیزی

Intensive English USA. سااڵنه باڵو ده کرێته وه . دامه زراوه ی خوێندنی نێونه ته وه یی، نیویۆرک.

A Year In the Life of an ESL )English as a Second Language( Student: Idioms and Vocabulary You Can’t Live Without, Edward J. Francis. 2006. Trafford

.Publishing, Bloomington, IN

خوێندن له رێگای دووره وه

Bear’s Guide to Earning Degrees by Distance Learning, Mariah Bear with Thomas Nixon. 2006.

.Ten Speed Press, Berkeley, CA

Campus-Free College Degrees: Thorson’s Guide to Accredited College Degrees through Distance Learning, Marcie Kisner Thorson. 2000. Thorson

.Guides, Tulsa, OK

,Peterson’s Guide to Online Learning. 2006. Peterson’s .Princeton, NJ

Virtual College, Pam Dixon. 1996. Peterson’s,.Princeton, NJ

بڕوابه خشی

.Accredited Institutions of Postsecondary Educationسااڵنه باڵو ده کرێته وه . ئه نجومه نی خوێندنی ئه مریکایی، واشنگتۆن، دی

سی.

An Overview of U.S. Accreditation, Judith S. Eaton. 2009. Council on Higher Education Accreditation,http://chea. ی ئه وه له ماڵپه ڕیPDF فایلی .Washington, DC

org/Research/index.asp#overview له به رده ست دایه .

ریزبه ندی رێنوێن

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 57

ریزبه ندی رێنوێن

44-37 بڕوابه خشی 40-39 ره وتی بڕوابه خشی 43 ,41 ,38 په سه ندی بڕوانامه 41-40 دامه زراوه یی 42 ,-38 ,37 وه رگرتنی مۆڵه ت 41 نیشتمانی 40 پیشه ی 42 ,40 به رنامه یی 41 ناوچه یی

ACT University-Entrance Exam )تاقیکاریی چوونه ناو 45 ,33 ) ACT زانکۆی

ئه نجومه نی ئه مریکایی به رنامه ترنجاوه کانی )گوشراوه ی( خوێندنی زمانی ئینگلیزی

30 ,25 )AAIEP( ئه نجومه نی رێکخراوه کانی بڕوابه خشی پسپۆڕیی و پیشه یی

44 ,42 ,39 )ASPA( 42 بڕوانامه ی کارناسی 32 ,25 ,22 ,21 ,20 ,17 به ڵگه ی ته واوکردنی خولی خوێندن 16 )DS-2019 یان I-20 به ڵگه ی شیاویه تی )فۆرمی32 ,17 زانینگه

کۆنسێرسیۆمی به رنامه ترنجاوه کانی خوێندنی زمانی ئینگلیزی زانکۆ 28 ,25 )UCIEP( یان زانینگه

ئه نجومه نی بڕوابه خشی خوێندنی بااڵ 56 ,44 ,42 ,41 ,39 ,34 )CHEA(

ریزبه ندی رێنوێن

58 ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه

Designated School Official )به رپرسی خوێندنگه ی 48 ,47 )DSO( ))دیاریکراو56 ,48 ,-36 ,29 ,8 ,3 خوێندن له رێگای دووره وه 35-34 بڕوابه خشی 34-33 مه رجه پێویسته کان بۆ وه رگرتن )ئه دمیژن( 33-32 تێچوونه کان 30 شاره زاییه پێویسته کان 32 جۆره کانی دامه زراوه کان 32 جۆره کانی به رنامه کان 20 ,3 بڕوانامه ی دکتۆرا 52 ,48 ,16 DS-2019 ,19 ,17 ,14 ,12 ,10 ,9 ,3 EducationUSA ناوه نده کانی راوێژکاریی 55 ,39 ,33 ,32 ,28 ,25 ,23 ,21 ,20 28-23 به رنامه کانی زمانی ئینگلیزی 27 مه رجه پێویسته کان بۆ وه رگرتن 27 وه رگیران له به رنامه کانی خوێندن 24-23 هه ڵبژاردنی به رنامه یه ک 26 پێکهاته ی پۆل 27-26 تێچوونه کان 25 به رنامه ی خوێندن 26-25 ماوه ی خوێندن 26 شوێنی به رنامه 25 ستاندارده کانی چۆنایه تی 28-27 ڤیزا

تاقیکردنه وه ی وه رگرتنی به ڕێوه به رایه تی خوێندنی ته واوکه ر 49 ,33 )GMAT( 49 ,33 )GRE( تاقیکردنه وه ی جی ئار ئی15-13 گۆڕینه وه ی خوێندنگه ی دواناوه ندیی 48 ,27 ,26 ,12 خانووبه ره 48 I-20 فۆرمی44 ,-42 ,40 ,29 ,18 ,17 بڕوابه خشی دامه زراوه یی

سیسته می نێونه ته وه یی هه ڵسه نگاندنی زمانی ئینگلیزی 50 ,31 ,27 ,29 ,25 ,24 )IELTS( 28-24 :)IEP( به رنامه ترنجاوه کانی زمانی ئینگلیزی44 ,43 ,-42 ,41 ,40 ,3 بڕوابه خشی نیشتمانی 22 ,19 ,18 خوێندنی بێ وه رگرتنی بڕوانامه 48 .Ph.D بڕوانامه ی40 بڕوابه خشی پسپۆڕیی 42 ,40 بڕوابه خشی به رنامه یی 41 بڕوابه خشی ناوچه یی

ریزبه ندی رێنوێن

ئه گه ر ده تانه وێت له ویالیه ته یه کگرتووه کانی ئه مریکا بخوێنن: خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 59

52 :)RO( )فه رمانبه ری به رپرس( Responsible Officer52 ,42 ,19 ,14 Scholarship )بوورسیه( 52 ,33 SAT22-11 خوله کانی خوێندنی کورته ماوه 13-11 هه ڵبژاردنی به رنامه یه ک 13 تێچوونه کان 20-18 خوێندنی کورته ماوه له زانکۆ 19 خوێندنی بێ وه رگرتنی بڕوانامه 20 توێژه ران و خوێندکاران 19 خوێندکاری تایبه ت 20-19 خوێندن له هاویندا 18 به رنامه کانی گۆڕینه وه ی زانکۆ 19 خوێندکاری تایبه ت

سیسته می زانیاریی خوێندکاران و میوانه کان 53 ,52 ,47 )SEVIS(22 ,20-19 دانیشتنه کانی هاوینه 21 ,17 ,11 ,3 خوێندنی ته کنیکی مامۆستایانی زمانی ئینگلیزی بۆ که سانێ که به زمانه کانی تر قسه ده که ن 28 )TESOL(

تاقیکردنه وه ی تافڵ 53 ,33 ,27 ,25 ,24 )TOEFL( 27 ,25 TSE تاقیکردنه وه ی

UCIEP )کۆنسێرسیۆمی به رنامه ترنجاوه کانی خوێندنی 28 ,25 زمانی ئینگلیزی زانکۆ یان زانینگه( 43-42 دامه زراوه بێ بڕواکان 18 به رنامه کانی گۆڕینه وه ی زانکۆ 52 ,50 ,47 ,33 ,28 ,27 ,23 ,19 ,17 ,16 ,15 ,14 ,13 ,3 ڤیزا 27 ,15 F-1 ڤیزای خوێندکاریی 22 ,16 ,15 ,13 J-1 ڤیزای سه ردانکاری گۆڕینه وه یی 20 خوێندکاران و توێژه رانی سه ردانکار 46 ,21 ,17 ,11 خوێندنی پێوه ندیدار به پیشه

GPS

Des

igne

d, p

rodu

ced,

and

prin

ted

by G

loba

l Pub

lishi

ng S

olut

ions

)A/G

IS/G

PS

( © )1

0-21

43-E

-1.0

(

Coleen Gatehouse :)هه ڵه گر )ئێدیتۆرRolando Ribera :گه اڵڵه ی رووبه رگ

تێبینی: ئاماژه کردن به ماڵپه ڕێک یان باڵوگه یه ک له م نامیلکه یه دا به واتای پێشنیار یان په سه ندی له الیه ن وه زاره تی کاروباری ده ره وه ی ئه مریکا نییه ؛ مه به ست له ئاماژه کردن به م بابه تانه ته نیا بۆ زانیارییه . ریزبه ندی ماڵپه ڕه کان و باڵوگه کان ته نیا به

شێوه ی هه ڵبژێردراو ئاماژه یان پێکراوه و ریزبه ندێکی ته واو له هه موو سه رچاوه کان نییه .