Cena 5,— Zi

DWUTYGODNII

W NUMERZ

Olimpiada filatelistycz dla miodzie

9 Czechosłowackie

całostki okolicznościo

(dokończeni

•

Echa minionego sezonu

• 25-lecie

Poczty ONZ (XVII)

0

Z warsztatu zbieracza całostek

Nr 10 (517) Rok XXIV

Znaczek z okazji SW „Amphilez 77" organizo-wanej pod patronatem PIP w Amsterdamie w dniach 16.y.-5.VI. Data emisji Pi.V. (p. zapo-

wiedź w nr 8, str. 181)

WARSZAWA, 16-31 MAJA 1977

-41 r i POLSKI KOMITET OLIMPIJSKI

P ZYZIV.JE ed.0,91

DYPLOM HONOROWY ZA DZIALALNO I i ISLUGI

DLA ROZWOJE IDEI OLIMPIJSKIEJ

WARSZAWA

#4.o.goitifriro

17 kwietnia w czasie X Spotkania Klubu Zainteresowań „Olimpijczyk" sekr. gen. Polskiego Komitetu Olimpijskiego odznaczył redakcję „Filate-listy" Dyplomem Honorowym za dziatalność i zaslugi dla rozwoju idei

olimpijskiej

Tadeusz Grodecki

OLIMPIADA FILATELISTYCZNA DLA MŁODZIEŻY Od roku szkolnego 1962/63 Polski Zwią-

zek Filatelistów organizuje corocznie wiel-ki ogólnopolski konkurs filatelistyczny dla młodzieży. Do roku bieżącego (szkolnego) odbywał się on pod nazwą Maratonu Fi-latelistycznego.

Po XIV rozegranych dotąd konkursach obecnie wprowadzono pewne zmiany, za-równo do nazwy, jak i rozgrywek.

Dawny Maraton nosi obecnie nazwę „Olimpiady Fildelistyeesiej".

„Olimpiada Filatelistyczna 1977" jest, jak dawny Maraton, imprezą kilkustopnio-wą. Przeprowadzono już eliminacje w ko-lach i oddziałach oraz półfinały w Okrę-gach PZF. Odbyty się one w 3 grupach wiekowych:

1 — do lat 13, 2 — od 14 do 15 lat, 3 — od 16 do 21 lat.

Natomiast finał imprezy będzie miał inny charakter niż w latach ubiegłych.

Zorganizowany będzie 14-dniowy obóz szkoleniowo-wypoczynkowy. W tym roku obóz zlokalizowany jest w Ośrodku Szko-leniowym Komendy Chorągwi ZHP w Chorzowie, w Wojewódzkim Parku Kul-tury. Trwać będzie od 27 lipca do 9 sierp-nia.

W obozie weźmie udział po 3 przedsta-wicieli z każdego Okręgu PZF — zwy-cięzców półfinałów w poszczególnych gru-pach wiekowych.

Tematem tegorocznej Olimpiady jest „Ochrona środowiska".

Na zajęciach obozowych uczestnicy za-poznają się z osiągnięciami kulturalnymi, społecznymi i gospodarczymi regionu Ka-towice—Bielsko--Częstochowa, ze specjal-nym uwzględnieniem ochrony środowiska w specyficznych warunkach tego silnie uprzemysłowionego regionu.

Oczywiście oprócz licznych wycieczek, będą też prowadzone zajęcia filatelistycz-ne.

Uczestnicy będą mieli szereg punkto-wanych sprawdzianów, które wyłonią po 3 zwycięzców w każdej grupie wiekowej. Dopiero ta dziewiątka (3 X 3 grupy) weź-mie udział w publicznym finale. Roze-grany on zostanie w ostatnim dniu obozu.

Choć Olimpiada Filatelistyczna w tej formie i pod tą nazwą odbywa się po raz pierwszy, przypominamy tematykę i zwycięzców poprzednich XIV konkursów — poprzedników tegorocznej Olimpiady.

I MARATON 1962/63

Temat: Droga listu od nadawcy do odbiorcy, stulecie znaczka „Polska nr 1" oraz znaczki

PRL o tematyce historycznej, przyrodniczej i krajoznawczej.

Finat 11-12.V.19133 w Warszawie,

Zwyci ę zcy:

grupa młodsza

1. Bogusław Reszka (0/Szczecin) 2. Stefan SaWials (0/Gdańsk) 3. Jacek Bednarski (O/poznań)

grupa starsza

1. Zdzistaw Trzciński (0/Koszalin) 2. Rafał Jabłoński (O/Warszawa) 3. Jacek Adanius (0/Wrocław)

II MARATON 196334

Temat: „XX-lecie Polski Ludowej". Finat 2-3.V.1964 w Warszawie. Ogółem uczestników — 11227.

Zwycięzcy:

grupa młodsza •

1. Włodzimierz 1VIlynek (O/Warszawa) 2. Zbigniew Kuczyński (O, Katowice) 3. Krzysztof Twardowski (0/Lublin)

grupa starsza 1. Janusz Możdżan (O/przemyśl) 2. Antoni Staakiewicz (o/xeszaur) 3. Janusz Ortyl (O/Bydgoszcz)

M MARATON 1964/65

Temat: „Tysiąclecie Polski". Flnal 7-9.V.I965 w Szczecinie. Ogólem uczestników — 19 652.

Zwyci ęzcy:

grupa młodsza, 1. Leszek Duda (0fLublIn) 2. Zbigniew Michałowski (0/Toruń) 3. Jan Siarczki (0/Kielce)

grupa starsza • 1. Krystyna Gierzyńska (0/Lódt)

2. Jan Piszczek (0/Toruń) 3. Andrzej orzesc.'czyk

IV MARATON 1965/66

Temat: ,,Ruch robotniczy i jego przywódcy". Finał 22-24.1V.1966 w Zakopanem. Ogółem uczestników — 22 179.

Zwyci ę zcy:

grupa młodsza

1. Marian Swierczek (0/Krosno) 2. Jacek Patalas (O Olsztyn) 3. Grzegorz Pic (0/Rzeszów)

grupa starsza

L Wiestaw Kaczanowicz (0/Katowice) 2. Whicizimlerz Skupiński (O/Warszawa) 3. Ryszard Rozenbajger (0/Rzeszów)

V MARATON 1966/67

Temat: „Kultura na znaczkach PRL". Flnal 5-7.V.1967 w Poznaniu. Ogólem uczestników — 25 842.

215

Zwyci ęzcy:

grupa młodsza

I. Jacek Patalas (O/Olsztyn) 2. Janina Węciriewlez (O/Szczecin) 3. Jerzy Girntewski (0/Poznań)

grupa starsza

1. Sławomir Gliżniewież (0/Lódz) 2. Juliusz Kacalski (O/Katowice) 3. Piotr Meissnerowski (0,Bydgoszcz)

X MARATON 1971/72

grupa starsza

1. Włodzimierz Skupiński (O/Warszawa) 2. Ryszard Rozenbajger (0/Rzeszów) 3. Krzysztof Podsladlo (0/Poznań)

VI MARATON 1967/68

Temat: „XXV-lecie Ludowego Wojska Pol-skiego i 75-lecie organizacji filatelistycznej w Polsce".

Finał 4-5.V.1968 w Sopocie. Ogółem uczestników - 27 383.

Zwyci ęzcy:

grupa mlodsza

1. Wiesław Bamber (0/Poznań) 2. Krzysztof Pieśniarowicz (0/Rzeszów) 3. Maria Graczykowska (O/Warszawa)

grupa starsza

1. Zbigniew Kundzewicz (O/Warszawa) 2. Jan Zawadzki (O. Lódt) 3. Krzysztof Podsladto (0/Poznań)

VII MARATON 1968,69

Temat: ,.XXV-lecie PRL". Finał 17-18.V.1969 we Wrocławiu. Ogółem uczestników - 27400.

Zwyci ęzcy:

grupa młodsza

1. Stanisław Orliński (0/Kielce) 2. Paweł Illukiewicz (O Poznań) 3. Jacek Piszczek (0/Toruń)

grupa starsza

1. Adam Szlachcie (0/Kraków) 2. Bogusław Bamber (0Poznań) 3. Marek Banasiak (0/Lódi)

VIII MARATON 1969;70

Temat: „Lenin na znaczkach KDL". Finał 8-10.V.1970 w Rzeszowie. Ogólem uczestników - 29085.

zwyci ę zcy:

grupa młodsza

1. Wojciech Tkaczyk (O Poznań) 2. Grażyna Lorenc (0/Rzeszów) 3. Stanisław Orliński (O Kielce)

grupa starsza

1 Edward Murzyn (0/Olsztyn) 2. Piotr Meissnerowski (012ydgoszcz) 3. Juliusz Kacalski (O/Katowice)

IX MARATON 1970:71

Temat: „Warszawa I stolice naszych przyja-ciół".

Fina) 7-9.V.1971 w Lublinie. Ogółem uczestników - 29 973.

Zwyci ę zcy:

grupa młodsza

I. Marta Obłoza (0/Rzeszów) 2. Janusz Sibora (0Ddańsk) 3. Mieczysław Żurawka (0/Bydgoszcz)

Temat: „Mikołaj Kopernik - życie i dziele". Finał 3-7.V.1972 w Olsztynie. Ogólem uczestników ponad 37 tys.

Zwyci ę zcy:

grupa młodsza

1. Andrzej Huczyński (0/Opole) 2. Jacek Steindel (0.Poznan) 3. Mieczysław Fednar (0/Rzeszów)

grupa starsza

1. Paweł Bauman (0/Rzeszów) 2. Benedykt Kubiak (OiLódł) 3. Marek Dutkowski (0/Gdańsk)

XI MARATON 1912;73

Temat: „Na szlaku Kopernika". Finał 4-8.11.1973 w Kędzierzynie. Ogółem uczestników - 27263.

Zwyci ę zcy:

grupa młodsza

1. Leszek Mozdzlerz (0/Gorzów Wlkp.) 2. Witold Checiński (0"Gdańsk) 3. Mariola Konewka (O/Warszawa)

grupa starsza

1. Mieczysław Fednar (0/Rzeszów) 2. Zbigniew Weiss (0Szczecin) 3. Jerzy Wasilewski (0/Koszalin)

XII MARATON 1973;74

Temat: „Osiągnięcia spoleczno-gospodarcze PRL".

Fina! 3-5.y.1074 w Kielcach. Ogółem uczestników - 23 787.

Zwyci ę zcy:

grupa młodsza

1. Mariusz Wożniczka (0/Lódt) 2. Mariusz Baranowski (O Poznań) 3. Zbigniew Wiśniewski (0/Olsztyn)

grupa starsza

1. Jadwiga Redlicka (0/Lód2) 2. Jerem' Mielnik (O Koszalin) 3. Tadeusz Derra (0/Koszalin)

XIII MARATON 1974/75

Temat: _Pokój I socjalizm'•. Sizal 9-11.V.1975 w Koszalinie. Ogólem uczestników - 18104.

Zwycięzcy:

grupa młodsza

I. Jarosław Zygo (0/Bydgoszcz) 2. Tomasz Stępień (O Lódt) 3. Krzysztof Jaworski (o/Wrocław)

grupa starsza

I. Jacek Steindel (O/Poznań( 2. Krzysztof Burzyński (0 Bydgoszcz) 3. Marek Kardel (O/Warszawa)

XIV MARATON 1975/76

Temat: „Zabytki kultury polskiej na znakach pocztowych".

216

14-10.V.1976 W Bydgoszczy. Ogólem uczestników — 20 759 -I- ok. 5 tys.

niezorganizowanych czytelników „Plomyka".

• Zwyci ę zcy:

grupa młodsza

1. Grażyna Adamiak (0/Koszalin) 2. Krzysztof Jaworski (0Wroclaw) 3. Jerzy Karpiuk (0/Blalystok)

grupa starsza 1. Jerzy Wasylow (ożxoszaiin) 2. 3050505w Polot (0,Wroclaw)

Z pierwszego konkursu niestety brak ogólnego podsumowania, gdyż .otrzymaliś-my jedynie z ówczesnych oddziałów na-zwiska finalistów. Natomiast w następ-nych 13 konkursach wzięto udział 325.659 uczestników.

Cezary Rudziński

CZECHOSŁOWACKIE CAŁOSTKI OKOLICZNOŚCIOWE (dokończenie)

Wielobarwny staloryt

Całostki okolicznościowe nowego typu, drukowane wielobarwnym stalorytem bądź technikami kombinowanymi (tylko karty pocztowe), mają najczęściej oryginalne znaki opiaty i jako zasadę — dodatkoWe teksty i ilustracje. Zdarzają się jednak wyjątki powtarzania rysunków znaczków z równoczesną zmianą nominału, barwy i ew. dalszymi różnicami. A oto wykaz tych całostek, emitowanych w latach 1972-1978.

Karty pocztowe

1. Międzynarodowy Kongres Fizjoldgii Patologicznej. Znak opiaty przedstawia twarz człowieka i rozcięte zwierzę do-świadczalne. Nominał 4.40 kcs. Druk: trój-barwny staloryt. Ilustracja: antyczna rzeź-ba i okolicznościowy tekst wydrukowane dwubarwnym stalorytem. Oznaczenia pocz-towe („Pfileśl tos tna poś towni dopisnice, Ceskoslovenska pośta") — czarny druk ty-pograficzny. Cena sprzedażna 4.45 kcs. Na-kład 11 tys. egz. (fot. 10, p. nr 9, str. 200).

Nominat, cena sprzedażna i oznaczenia (w jęz. czeskim lub słowackim) na wszyst-kich kartach tego typu identyczne.

2. Wystawa znaczków CSRS—ZSRR, Bońska Bystrzyca 1975. Znak opłaty sym-bolizuje słowackie góry, zawiera też ele-ment herbu miasta. Druk: dwubarwny staloryt. Ilustracja: herb Czechosłowacji i stylizowana flaga radziecka oraz oko-licznościowy tekst wydrukowane jedno-barwnym stalorytem. Oznaczenia Doczbo-we — czarny druk typograficzny. Nakład 10,5 tys. egz. (fot. 11).

3. Ogólnokrajowa wystawa znaczków młodych filatelistów „Bratislava 76". Znak opłaty: zabytkowe budowle miasta jest powtórzeniem rysunku znaczka Zumstein nr 1488, ale wydrukowanego jednobarw-nym (niebieskofiolebowym) stalorytem.

Ilustracja: emblemat wystawy oraz tekst wykonane stalorytem czerwonym, zaś oznaczenia pocztowe — pomarańczowym drukiem typograficznym (fot. 12).

4. Wystawa filatelistyczna „Kutna Bora 76". Znak opłaty — trąbki pocztowe, na-wiązuje rysunkiem do znaczka Zu. nr 1940, jest jednak nieco inaczej wykonany. Druk: jednobarwny (niebieski) staloryt. Ilustra-cja: zabytkowe budowle miasta wg stare-go sztychu, wydrukowana stalorytem w kolorze szaroczarnym. Tekst i oznaczenia pocztowe — pomarańczowy druk typogra-ficzny (fot. 13).

5. Otwarcie ekspozycji Muzeum Poczto-wego w Wyższym Brodzie i 450-lecie pocz-ty czechosłowackiej. Dwa znaki opłaty po 2.20 kcs, powtarzające rysunki znaczków obiegowych Zu. nr 2113 i 2115. Każdy z nich drukowany stalorytem inną barwą (zieloną i fioletową). Ilustrację: gońcy pocztowi wg starego sztychu i tekst wy-konano stalorytem w kolorze sepia Ozna-czenia pocztowe — pomarańczowe typo-graficzn (fot. 14).

6. Międzynarodowa Wystawa Znaczków CSRS—Rumunia „Zvolen 1976". Znak opiaty przedstawia zamek w Zwoleniu; wykonany jest stalorytem w kolorze czar-nym. Ilustracja: flagi obu państw i wią-zanka kwiatów oraz tekst — stalorytem w kolorze czerwonym. Oznaczenia poczto-we — zielony druk typograficzny (fot. 15).

Koperty pocztowe

1. Ogólnokrajowa wystawa filatelistycz-na „Pisak 1972". Znak opiaty 60 hal.: pa-noramiczny widok na najcenniejsze obiek-ty architektoniczne miasta — trójbarwny staloryt. Ilustracja i tekst: elementy her-bu miasta, emblematu wystawy, różne ro-dzaje znaków pocztowych — druk czwar-tym kolorem stalorytu. Nakład 5600 egz. (fot. 16).

217

Kolejność ilustracji z góry da dolo — od 11 do 20

.

of.....#. ,., ,

ł i ,-. 3.4) ; * ,,,,e

1

fot. 21-25

2. XXVII Sesja RWPG w Pradze, 1973. Znak opłaty 3.60 kcs.: stylizowane wieże praskie, pięcioramienna gwiazda z sierpem t miotem, herby państw członkowskich -czterobarwny staloryt. Ilustracja: sylwetka gmachu RWPG w okręgu i tekst wykona-ne dwubarwnym stalorytem. Całostka znana w dwu odmianach czerwieni - in-tensywnej i jaśniejszej (ta ostatnia znacz-nie rzadsza, około jednej szóstej nakładu. który wyniósł łącznie 11 800 sztuk; fot. 17).

3. Międzynarodowa wystawa znaczków CSRS-ZSRR, Kromierzyż 1973. Znak opłaty 3.60 kos.: najcenniejsze zabytki miasta i emblemat wystawy, wykonane czterobarwnym stalorytem. Ilustracja: po-dobizna Maksa Szwabińskiego i okolicz-nościowy tekst - dwubarwny staloryt. Nakład 12 800 egz. (fot. 18).

4. 15-lecie pisma „Problemy Pokoju i Socjalizmu". Znak opłaty 3.60 kcs.: wi-nieta pisma - dwubarwny staloryt. Ilus-tracja i tekst także dwubarwny staloryt, ale inne kolory. Nakład 16 000 egz. (fot. 19).

5. Wystawa filatelistyczna „55 lat znacz-ka czechosłowackiego". Znak opłaty 3.60 kcs.: widok katedry św. Wita na Wzgórzu Zamkowym w Pradze w formie znaczka i gołąbek, wykonane trójbarwnym stalo-rytem. Tekst - dwubarwny staloryt. Na-kład 16 920 egz. (fot. 20).

6-11. Ogólnokrajowa wystawa znacz-ków „Brno 1974". Seria 6 różnych kopert z identycznym znakiem opiaty 6 kcs. dla poczty lotniczej oraz różnymi, w jednolitej oprawie graficznej, ilustracjami przedsta-wiającymi typy samolotów z lat między-wojennych. Każda ilustracja wydrukowa-na innym kolorem. Znak opłaty tej serii przedstawia samoloty: TU-134A i AERO A-14 oraz emblemat wystawy; wydruko-wano go czterobarwnym stalorytem.

Ilustracje: za tle sylwetek nowoczes-nych odrzutowców samoloty określonych typów. Teksty w różnych (na każdej ko-percie w dwóch) językach.

0. Samolot A.-o A-10 z roku 1923, Staloryt pomarańczowy. Nakład 16 900 egz. (fot. 21).

7. Samolot Aero A-23 z roku 1923. Staloryt granatowy. Naklad 16 790 egz. (fot. 22).

8. Samolot Aero A-33 z roku 1829. Staloryt fioletowy. Nakład 17 300 egz. (fot. 23).

fot. 26

9, Samolot F VII to. z roku 1930. Staloryt brązowy. Naklad 17 100 egz. (fot. 24).

10. Samolot SARO CLOUD z Toku 1935. Sta-loryt zielony. Nakład 16 700 egz, (fot. 25).

11. Samolot ENVOY 111 z roku 1935. Staloryt czerwony. Nakład 15 400 egz. (fot. 28) .

12. Ogólnoslowacka wystawa znaczków „Martinia 1974". Znak opłaty 3.60 kcs. - symboliczny rysunek Stowackiego Powsta-nia Narodowego 1944 roku wykonany trój-barwnym stalorytem: Ilustracja: nowo-czesny gmach, oko, płomienie i okolicz-nościowy tekst - dwubarwny staloryt. Na-kład 8000 egz. (fot. 27).

13. Międzynarodowa wystawa znaczków CSRS-NRD w Czeskich Budziejowicach w 1974 r. Znak opłaty 3.60 kcs. - stylizo-wana głowa i symboliczne ząbkowanie znaczków - jednobarwny staloryt. Ilus-trację: herb miasta i flagi państw wyko-nano czterobarwnym stalorytem. Nakład 8000 egz. (fot. 28).

14. 20-lecie służby ratownictwa górskie-go, Międzynarodowa konferencja służb ra-towniczych i VI Konferencja przeciwlawi-nowa. Znak opiaty 3.60 kcs. - transport linowy rannego w górach na tle panora-my Tatr oraz emblemat służby ratowni-czej wydrukowano czterobarwnym stalo-rytem. Ilustracja: przyrządy meteorolo-giczne, emblemat ośrodka zapobiegania lawinom w Jasnej i tekst - dwubarwny staloryt. Nakład 9000 egz. (fot. 29).

15-17. Seria trzech całostek z okazji zjazdów filatelistów SAS, CSR i CSRS o identycznym rysunku znaku opiaty i ilustracji, różniących się tylko tekstem. Znak opiaty 3.60 kcs. - symbol gołębia pocztowego wykonany trójbarwnym sta-lorytem. Ilustracja: koperta z inicjałami „FCSF" - dwubarwny staloryt. Teksty:

219

i.• I, ..1.E\''S140

IBL ~r

CE,1(05L0%Elśś1(0 e

— 1

Kolejność Ilustracji z góry do dołu — od 27 do 35

15. II Zjazd Zvazu Slovenskych Filatellstov. 18. II &Jazd SNOZO Ceskych Ffiatellstu. 17. I/ Konierence Federace Ceskoslovenskych

Fllatel1stu (fot. 30). hiaklad: po 8000 egz.

18. 30 lat Polski Ludowej, Wystawa Znaczków. Znak opiaty 3.60 kcs. — zmi-niaturyzowana replika znaczka polskiego nr „Ruch" 1006 (Chopin wg Delacroix) i tekst „XXX PLR" wykonane dwubarw-nym stalorytem. Ilustracja: polski orzeł i okolicznościowy tekst — dwubarwny staloryt. Noklad 9000 egz. (fot. zamieściliś-my w nr 5/77 „Filatelisty").

19. Międzynarodowa Wystawa Filatelis-tyczna ,.Socfilex 75". Znak opiaty: 6 kcs.-radziecki czołgista na tle panoramy Pragi, czerwonego sztandaru i cyfry „XXX" wy-drukowany trójbarwnym stalorytem. Ilus-tracja: zabytki Moskwy, gmach RWPG, emblemat wystawy — dwubarwny stalo-ryt. Nakład 10 000 egz. (fot. 31).

20. 25-lecie Pocztowej Służby Filatelis-tycznej „Pofis". Znak opiaty 6 kos. — ka-tedra św. Wita w Pradze i zabytki Bra-tysławy oraz emblemat przedsiębiorstwa, wykonane trójbarwnym stalorytem. Ilus-tracja koperty jest niemal identyczna, lecz kolory, którymi wydrukowano rysunki za-bytków odwrócone, wykonana także stalo-rytem w tych samych 3 barwach. Nakład 11 000 egz. (fot. 32).

21. 20-lecie Układu Warszawskiego. Znak opiaty 6 kcs. — żołnierz radziecki, kwiaty, nowoczesna architektura i przemysł wy-konane czterobarwnym stalorytem. Ilus-

Maria Gróer

tracja: flagi państw członkowskich i tekst — jednobarwnym stalorytem. Na-kład 10 000 egz. (fot. 33).

22. 30-lecie ONZ. Znak opłaty 6 kcs. -budowle różnych miast (rysuhek analo-giczny jak znaczka Zu. nr 1836) i emble-mat ONZ wydrukowany trójbarwnym sta-lorytem. Ilustracja: siedziba ONZ w No-wym Jorku i okolicznościowy tekst -dwubarwny staloryt. Nakład 11 000 egz. (fot. 34).

23. 50-lecie automatycznych połączeń te-lefonicznych w CSRS. Znak opiaty 6 kcs. — tarcza telefonu i symbol łączności auto-matycznej wykonane dwubarwnym stalo-rytem. Ilustracja: tarcza telefonu, sche-mat połączeń, okolicznościowy tekst -także dwubarwnym stalorytem, nieco in-nymi kolorami. Nakład 11 000 egz. (fot. 35).

24. MWF „Socfilex 76 Praha". Znak opiaty 6 kcs. — flagi 6 państw na tle zło-tych, pięcioramiennych gwiazd i emble-mat wystawy wykonane 5-barwnym sta-lorytem. Ilustracja: gmach ,U Hyberna", gdzie odbyła się wystawa, jej emblemat i nazwy miast, w których zorganizowano dotychczas wystawy „Socfilex": Budapeszt, Sofia, Bukareszt, Katowice, Moskwa, Pra-ha — dwubarwny staloryt (fot. 36).

Poczta czechosłowacka zapowiedziała kontynuowanie tego rodzaju okolicznościo-wych całostek. Będziemy o nich informo-wać naszych Czytelników.

ECHA MINIONEGO SEZONU Ubiegły rok zapisał się w historii wy-

stawiennictwa trzema wielkimi wystawa-mi.

ITALIA 76 była w 1976 r., trzecią świa-tową wystawą pod patronatem FIP. Była to piękna wystawa, prawdopodobnie naj-lepsza, a na pewno największa. Odbyła się w przestrzennych salach Targów Me-diolańskich, o powierzchni 30 000 m°, na których oddano do dyspozycji wystawców 5000 ram.

Wystawa ITALIA 76, nad którą pro-tektorat objął prezydent Rep. Włoskiej Giovanni Leone, trwała od 14 do 24 paź-dziernika i w okresie tym była celem pielgrzymek filatelistów z całych Włoch oraz wielu gości ze wszystkich stron świata.

Takich tłumów nie było jeszcze na żad-nej wystawie, a w sobotę i niedzielę trud-no było się przecisnąć pomiędzy gablo-tami. Zainteresowanie filatelistyką we Włoszech jest ogromne a możliwość obej-rzenia najlepszych kolekcji świata, zda-rza się raz na wiele lat.

Zwiedzających przyciągały róWnież licz-ne stoiska kupców z całej Europy, u któ-rych można bylo uzupełnić swoje zbiory.

Magnesem nie !był - jednak, jak to bywa na innych wystawach, „czarnodruk" do-łączany do katalogu wystawy, gdyż z 30 000 wydrukowanych egzemplarzy, przez cały okres trwania wystawy, sprze-dano ich zaledwie 2500 sztuk.

Wystawa ITALIA 76 miała calkowite poparcie rządu i była finansowana przez Ministerstwo Poczty, które nie szczędziło ani pieniędzy, ani wysiłków, mimo trud-nego okresu, jaki przeżywają Włochy. Nie było dnia, aby któryś z ministrów nie zwiedzał wystawy. Premier Giulio Andreotti spotkał się z filatelistami na specjalnie zorganizowanym zebraniu.

Otwarcia wystawy dokonał Minister Poczty Vittorino Colombo, który w swym przemówieniu uwypuklił znaczenie filate-listyki — ruchu masowego o dużym zna-czeniu kulturalnym.

Do dyspozycji 43-osobowego Sądu Kon-

221

Kasowniki stosowane z okazji Imprez towarzyszących wystawie ITALIA 75

kursowego oddano pięć Wielkich Nagród (Grand Prix). Otrzymali je:

Jose Gonzales Garda (Hiszpania) -Wielką Nagrodę Honorową za zbiór „Por-tugalia";

„Donu" (RFN) — Wielką Nagrodę Mię-dzynarodową za zbiór Austrii;

',Alberto Facchini" (Wiochy) — Wielką Nagrodę Narodową za zbiór Romanii;

Antonio Perpina Sebria (Hiszpania) -Wielką Nagrodę Europy za zbiór Hiszpa-nii;

Maurino de Araujo Ferreire (Brazylia) — Wielką Nagrodę Zamorza za zbiór pierwszego wydania Brazylii.

Poza tym przyznano w Klasie Konkur-sowej ogółem medali:

zbiory tradycyjne: 26 złotych du-żych, 59 złotych, 87 pozłacanych, 46 srebr-nych, 52 posrebrzane i 22 brązowe;

zbiory tematyczne: 11 złotych, 19 pozłacanych, 48 srebrnych, 39 posrebrza-nych, 21 brązowych i 1 dyplom;

zbiory m łodzie żowe: 5 srebrnych, 28 posrebrzanych, 14 brązowych i 2 dy-plomy;

literatur a: 2 złote, 16 pozłacanych, 26 srebrnych, 51 posrebrzanych, 46 brązo-wych i 7 dyplomów.

Kasownik stosowa-ny przez cacy ok-res trwania wy-stawy ITALIA 76

222

Ten statystyczny przegląd wskazuje jak wysoki poziom prezentowały eksponowane zbiory.

Indywidualny sukces odniósł, jak zwyk-le p. Jan Poulie ze Szwajcarii, który Iwi-nie na ITALII 76 zdobył 3 złote duże medale, 5 złotych, 4 pozłacane i 1 'po-srebrzany. Zaś pani Poulie — 2 medale pozłacane. Małżeństwo Poulie wystawiło w Klasie Konkursowej 16 zbiorów. Nie-zależnie od tego pani Poulie (Theodora van't Noordende) eksponowata swój zbiór Polski w Klasie Honorowej PIP, w któ-rym m.in. znajduje się tzw. „Sześcioblok Tislowitza" Polski nr 1. Zbiór ten znany jest w Polsce z wystawy Polska 1000 i Polska 73, ale jak widać jest stale uzu-pełniany.

Ciekawy był zbiór Polskiej Poczty Lot-niczej, tej samej wystawczyni, w którym pokazane były znaczki, próby, arkusze, listy i 120 pierwszych lotów.

Zbiory znaków polskich były jeszcze reprezentowane przez p. Christiana Hkiffe z RFN, który za swój zbiór „Polska" otrzymał medal srebrny, oraz przez P• Jó-zefa Kuderewicza z USA, który również otrzymał medal srebrny za „Listy dezyn-fekowane z terytorium polskiego".

Awers medalu wystawy ITALIA 75 pro]. Emi- lio Graco

Udział polskich zbiorów był skromny, ale bardzo udany. Przede wszystkim na-leży podkreślić, że na 5 naszych zbiorów w klasie Konkursowej — 4 to „debiuty". A oto wyniki:

Lechosław Plewka — medal pozłacany za Zbiór Zeppelinów,

Lech Popielewski — medal srebrny za listy okresu ,przedznaczkowego;

Jerzy Gruszczyński — medal srebrny (z nagrodą) za zbiór „Za Kręgiem Polar-nym";

Ryszard Roslonek — medal srebrny za „Statki żaglowe";

Leszek Cledlikowski — medal posreb-rzany za „Drogi żołnierza polskiego w o-kresie II wojny światowej".

Najrzadsza koperta w filatelistyce; list z wys-py Mauritius do Bombaju ofrankowany dwo-ma egzemplarzami jednopensbwek z 1847 r.

ze zbioru Raymonda H. Weilla (USA)

W klasie Literatury za wystawione 5 pozycji otrzymaliśmy: 1 medal srebrny (Lódzki Biuletyn Filatelistyczny), 3 me-dale posrebrzane: Marian Kościelniak z gratulacjami Jury (Stemple prowizo-ryczne 1945-1947 Katowickie), Jacek Kap-kowski (Pierwsze znaczki okolicznościowe PRL), Maciej Perzyński i Jacek Kapkow-ski (Fałszerstwa znaków pocztowych PRL) i 1 medal brązowy: Fabian Bura (Polska kronika olimpijska w filatelistyce).

Warto podkreślić, że na wystawie ITA-LIA 76 pierwszy raz była oficjalna sek-cja Maximafilii, w której 25 wystawców eksponowało swoje zbiory.

W okresie trwania wystawy odbyto się szereg imprez towarzyszących, jak m.in. Dzień UPU, Dzień Historii Poczty, Świa-towy Dzień Młodych Filatelistów, Dzień Aerofilatelistyki, Dzień ONZ, Światowy Dzień Filatelistyki Tematycznej itp., z o-kazji których stosowane były okolicznoś-ciowe datowniki.

Dla członków Sądu Konkursowego zor-ganizowano całodniową wycieczkę Jumbo Jetem do Rzymu, połączoną z audiencją u papieża Pawła VI, który w swym prze-mówieniu podkreślił rolę filatelistyki w szerzeniu kultury, braterstwa i pokoju na świecie.

Z okazji wystawy poczta włoska wydała 5-znaczkową serię i aerogram, którego znaczek przedstawia hydroplan i trasę pierwszej linii lotniczej we-Włoszech (Tu-ryn—Pawia—Triest).

W okresie trwania wystawy ITALIA 76 ukazała się 17.X. ub.r. także 3-znaczkowa seria z okazji XVIII Dnia Znaczka, przed-stawiająca reprodukcje nagrodzonych pro-jektów, wykonanych przez młodzież ucze-stniczącą w konkursie „Ratujmy przyro-dę".

Dużym powodzeniem cieszyła się wy-dana z okazji wystawy ITALIA 76, przez ZG PZF, kartka pamiątkowa z kasowni-kiem przedstawiającym Francesco Nullo, symbolizującym więzy łączące Polskę z Wiochami.

223

Tadeusz Grodecki

25-LECIE POCZTY ONZ XVII

Marginalia

PIERWSZE LOTY

Nowy Jork

W 1959 r. Poczta ONZ (Nowy Jork) za-warła specjalną umowę z pocztą USA. Na mocy tej umowy można nadawać przesyłki za pośrednictwem Poczty ONZ, frankowane znaczkami ONZ, na pierwsze loty z Nowego Jorku.

Do końca 1975 r., jubileuszowego roku Poczty ONZ, odbyło się takich lotów po-nad 300.

Genewa

Poczta ONZ w Genewie od uruchomie-nia, a ściślej od 1.X1.1969 (lot Geneve--Toulouse), nadaje przesyłki na pierwsze loty z całej Szwajcarii. Do końca roku jubileuszowego znane są przesyłki już spo-nad 100 lotów.

Genewa przyjmuje przesyłki pocztowe nie tylko na pierwsze loty, lecz również na loty o charakterze specjalnym.

POCZTOWE LOTY BALONOWE I INNE POCZTY SPECJALNE

W latach pięćdziesiątych nie byly jesz-cze dostatecznie uporządkowane problemy działalności Poczty ONZ w innych pań-stwach, poza krajem — siedzibą ONZ. Stąd np. w Austrii przyjmowano na loty balonowe koperty ze znaczkiem ONZ, ka-sowane datownikiem Poczty ONZ w No-wym Jorku bez frankatury austriackiej. Dopiero po kilku latach frankowano po-dobne przesyłki, zgodnie z przepisami pocztowymi, wymaganym na ten lot znacz-kiem austriackim.

Znane są również z tego pierwszego okresu listy Poczty ONZ, przekazane róż-nymi lotami i rejsami — za pośredni-ctwem szybowców, rakiet, okrętów i stat-ków.

WYDAWNICTWA WFUNA

WFUNA (World Federation of United Nations Associations) — Światowa Fede-racja Towarzystw Przyjaciół ONZ cieszy się specjalnymi przywilejami Poczty ONZ.

Między innymi od stycznia 1966 r. wy-daje WFUNA do wszystkich emisji znacz-kowych ONZ w Nowym Jorku własne ko-perty pierwszego dnia (p. nr 2, str. 26, fot 9).

Wydaje również FDC z emisjami dla Biur ONZ w Genewie i to od pierwszych znaczków z 4.X.1969.

WFUNA przywiązuje dużą wagę do ilu-stracji FDC. Autorami ich są m.in. Sal-vadore Dali (specjalny dar malarza dla WFUNA), Marc Chagall i inni.

FRANKATURA MIESZANA

Do dziedziny „cudów" filatelistycznych należą FDC, do ofrankowania których u-żyto znaczka o nominale w centach ame-rykańskich wraz ze znaczkiem o nomi-nale we frankach francuskich.

ten. t

Reprodukujemy takie FDC ze znaczka-mi z 1971 r. poświęconymi pokojowemu wykorzystaniu dna morskiego (fot. 1) oraz światowemu programowi wyżywienia (fot. 2).

fot. 2

UNTEA

W okresie X.62—IV.63 ONZ administro-wało Nową Gwineą Holenderską przed jej przekazaniem Indonezji (jako Irian Zachodni).

Nowa Gwinea (po indonezyjsku—Irian) jest drugą pod względem wielkości wyspą na ziemi (po Grenlandii). Oddzielona jest od Australii Cieśniną Torresa (ok. 170 km).

Zachodnia część wyspy była od XVII w. kolonią holenderską. Po długoletnim (1949-62) sporze holendersko-indonezyj-skim ziemie te włączono do Indonezji.

224

ft.AliPt ■ f'.5 IYlJL Y1.

t! -

~MILE 17117511. L'AMINIMIA 11.041.1 IfiS .710. (MU molw, SM( 04.7,1,11

•

fot. 5

W okresie przejściowej administracji UNTEA (United Nations Temporary Exe-cutive Authority) — Tymczasowa Władza Wykonawcza ONZ wydano 19 znaczków Nowej Gwinei Holenderskiej z nadrukiem „UNTEA" oraz 3 karty i 2 aerogramy.

Stosowano również datowniki „UNTEA".

KARTY TEMATYCZNE

Od 1972 roku Poczta ONZ wydaje pa-miątkowe karty tematyczne.

Pierwsza taka karta karnet ukazała się 7 kwietnia 1972 r. z okazji Swiatowego Dnia Zdrowia. Zawierała reprodukcje 5 znaczków o tematyce „Zdrowie", po jed-nym z edycji z 1958, 1960, 1966, 1970 r. i nowo wydanym w dniu ukazania się karty. 100-lecie UPU, Swiatowy Rok Ludnościo-

Oczywiście, liczba reprodukcji jest za- wy, Pokojowe wykorzystanie przestrzeni leśna od liczby wydanych na ten temat kosmicznej, Działania nad utrwaleniem znaczków. pokoju.

Poczta sprzedawała karty po 1 dol. Przy czym można je otrzymać zarówno czyste, jak i ze znaczkiem wydanym w tym dniu i ostemplowanym datownikiem pierwsze-go dnia Nowego Jorku albo Genewy.

Do końca 1975 roku ukazało się 8 kart, poświęconych tematyce: Swiatowy Dzień Zdrowia, Sztuka na znaczkach ONZ, Roz-brojenie, Deklaracja Praw Człowieka,

1,1,11F. 0.1«.101. .1.4.4.4 Ble.14111

fot.

fet. 3

Reprodukujemy (fot. 3) kartę tematycz-ną poświęconą Deklaracji Praw Człowie-ka, wydaną 16.XI.1973 r. z okazji nowej emisji „25-lecie uchwalenia Deklaracji Praw Człowieka".

Na karcie umieszczono 10 barwnych reprodukcji znaczków oraz wypowiedź Kurta Waldheima z jego autografem:

„For the past twenty-five years, the United Nations has worked towards ul-filling the hope that all people will one day enjoy the benefits of a society in which haman rights are regarded as in-violable" (W minionych 25 latach ONZ dążyła do spełnienia nadziei, aby wszyscy ludzie mogli już korzystać z dobrodziejstw poszanowania i nienaruszalności praw człowieka).

Na fot. 4 pokazujemy kartę tematyczną z 18.X.1974, wydaną z okazji emisji .,Swia-towy Rok Ludnościowy".

225

PROPAGANDA WŁASNA ONZ

Poczta ONZ prowadzi najciekawszą i najintensywniejszą propagandę wlaśną ze wszystkich poczt świata.

fot. 7

Wydaje komunikaty \z informacjami o wszystkich emisjach w językach fran-cuskim i angielskim. Zawierają one (na 4, 6 albo 8 stronach, zależnie od potrzeby) szczegółowe informacje o znaczkach, re-produkcje datowników pierwszego dnia i stempli pamiątkowych oraz dane o innych wydawnictwach pocztowych (fot. 5, wer-sja francuska).

Poza tym do każdej emisji ukazują się foldery z reprodukcjami w naturalnych kolorach, i danymi o znaczkach i ich te-matyce (fot. 6, awers i rewers).

Stanisław J. Zólkiewski

fot. 8

Do każdego rocznika znaczków rozsy-łanego różnym ludziom w charakterze -u-pominków, dołączane są piękne okładki z wielobarwnymi reprodukcjami znacz-ków z danego roku w wersji dolarowej bądź we frankach szwajcarskich (fot. 7 i 8).

2. i 3. strona okładki ma charakter albumowy, z polarni na wszystkie znaczki i dość szczegółowymi informacjami o każ-dym ze znaczków.

Nic dziwnego, że tak propagowane znaczki pocztowe są coraz bardziej po-szukiwane przez filatelistów i są dobry-mi propagatorami celów ONZ, na reali-zacji których tak bardzo zależy nam wszystkim.

It ttl 11 (CdtG

ZBIERACZA CAI_OSTEK

KOPERTY

18 lutego 1977 r. ukazała się nowa ko-perta pocztowa (kat. nr 62) z wkładką papieru listowego. Znak opłaty zaprojek-łowal art. graf. J. Brodowski; przedstawia on orla — detal z wystroju sztukatorskie-go Sali Audiencjonalnej Zamku Królew-skiego w Warszawie (fot. 1).

fot. 1 P() U--; KA • 150

Naklad pierwszy zamówiono w ilości 1 mln szt. Format, wg pisma okólnego Min. Łączności 148X105 mm, faktycznie 160X115 mm. Układ graficzny typowy dla kopert wydań obiegowych. Sygnaturę na-kładową: PPTiT XII 76 1000 000 umiesz-

czono pionowo w lewym dolnym rogu koperty. Ze względu na charakter obie-gowy koperty należy się liczyć z licznymi wznowieniami nakładu.

KARTY

28 lutego 1977 r. ukazały się w ramach kontynuacji serii turystycznej rozpoczętej w 1975 r. — Roku Ochrony Zabytków -trzy nowe karty (kat. nr 662, 663 i 664). Karty zaprojektował art. graf. S. Malecki; na znakach opłaty widoki krajowych bu-dowli zabytkowych i współczesnych.

Na Op 662 — Lublin, Zamek z XIV w. (fot. 2), na Cp 663 — Olsztyn, Planeta-rium Lotów Kosmicznych (fot. 3) oraz na Cp 664 — Szczecin, Baszta Siedmiu Płasz-czy z XIII w. (fot. 4). Karton kremowy, jednobarwny offset PWPW w Warszawie, liniatura i napisy w kolorze znaku opła-ty. W lewej połowie karty, u góry, tak jak i w poprzednio wydanych kartach tej emisji, umieszczono znak — symbol

226

fot. 5 POLSKA

Dwubarwny offset PWPW w Warsza-wie. Liniatura i napisy w kolorze szaro-zielonym. Sygnaturę nakładową: P.P.T.iT. 111.77. 150.000 umieszczono poniżej ramek kodowych. Ilustrację stanowi widok bu-dynku szkoły z wczesnego okresu jej ist-

ochrony zabytków oraz hasło: OCHRONA ZABYTKÓW, poniżej ilustracji, Dla kar-ty nr 662 jest to widok Bramy Krakow-skiej w Lublinie, dla karty nr 663 — wi-dok ratusza w Olsztynie, zaś dla karty nr 664 — widok Zamku Książąt Pomor-skich w Szczecinie.

fot. 2

fot. 3

Sygnaturę nakładową: P.P.T.iT. 1.77. 1.000.000 umieszczono w przedłużeniu linii dzielącej kartę. Format 146X105 mm wg pisma okólnego, faktycznie 145X105 mm. Są to karty o charakterze obiegowym i nakłady ich będą wznawiane. Nakład I: nr 662 — 1 010 000 szt., nr 663 -1 006 000 szt., nr 664 — 1 01.4 000 szt.

fot. 4

26 marca 1977 r. wydano kartę (kat. 665) z okazji 100-lecia szkoły im. Wojcie-cha Górskiego w Warszawie. Kartę za-projektował art. graf. S. Małecki, znak opłaty przedstawia popiersie W. Górskie-go (fot. 5).

nienia. Format 145X103 mm, nakład 151 500 szt.

26 marca 1977 r. wydano kartę (kat. nr 666) z okazji VI Zjazdu Związku Har-cerstwa Polskiego. Kartę zaprojektował, na zlecenie Kwatery Glównej.ZHP S. Le-wiński; na znaku opłaty umieszczono na

\czerwonej tarczy biały napis: VI ZJAZD/ /ZHP (fot. 6).

Barwny offset PWPW w Warszawie. Liniatura i napisy w kolorze granato-wym. Lewą połowę karty zajmuje pię-ciowierszowy napis propagandowy w ko-lorze amarantowym: Jutro Socjalistycznej! /Polski budujemy dziś, poniżej umieszc-zo-no krzyż harcerski na tle granic Polski. Sygnaturę nakładową: P.P.T.i T. 111.77: 1.00.000 umieszczono w prawym dolnym rogu karty. Format 145X103 mm, naklad 1.00 300 szt. kart.

fot. B fot. 7

5 kwietnia 1977 r. została wprowadzona do obiegu karta (kat. nr 667) z okazji Dni Olimpijczyka. Kartę zaprojektował art. graf. W. Surowiecki; znak opłaty przedstawia płonący znicz olimpijski. Barwny offset PWPW w Warszawie. Li-niatura i napisy w kolorze niebieskim. Sygnaturę nakładową: P.P.T.i.T. IV.77 100.000 umieszczono w prawym dolnym rogu karty. W lewej połowie karty umie-szczono trzywierszowy napis: POLSKI, KO-MITET/OLIMPIJSKI oraz płaskorzeźbę w kamieniu dłuta Józefa Klukowskiego „Pil-ka nożna", nagrodzoną srebrnym meda-lem na Igrzyskach Olimpijskich w 1936 r., o czym informuje trzywierszowy podpis pod' ilustracją. Format karty 145X103 mm, nakład 102.300 szt. (fot. 7).

W roku 1977 przypada XV-lecie Klubu Olimpijczyka PZF i z tej okazji karta po-wyższa została zaopatrzona stosownym dodrukiem. Nakład 3000 sztuk. Dodruk umieszczono u góry karty w formie trzy-wierszowego napisu: XV LECIE,,KLUBL/ OLIMPIJCZYKA PZF1962-1977 zakoń-czonego w wierszu czwartym pięcioma kółkami olimpijskimi. Barwa dodruku czerwona. W lewym dolnym rogu karty umieszczono sygnaturę dodruku: Zezw. Min.Łączn. dn. 8.03.77/PZF- Z/O W-wskie-go 2/77 n. 3000.

227

POLSKI L Ukazaly się

ZNACZKI

22.IV. zostal wprowadzony do obiegu 1 znaczek, wydany z okazji VII Kongresu Techników Polskich — p. zapowiedź w nr 11,36 (Pismo okólne Min. Łączności z 13.IV.77).

KARTKI

18.IV. wprowadzono do obiegu 1 kartkę ze znaczkiem pocztowym wart. 1 zl, wy-daną z okazji 300-lecia Wilanowa (Pismo okólne Min. Łączności z 13.IV.77).

Stemple 'okolicznościowe Za zgodą Min. Łączności, DO= zawiada-

miają o stosowaniu. 2.V. w Upt. Konin 4 — datownika: Swięto

Gazety Zachodniej (pismo z 27.1V.). 11.V. w Upt. Poznań 1 — datownika: Poz-

nański Okręg Poczty f Telekom. zdobywcą Sztandaru Przechodniego we Wspólzawodnic-iwie Krajowym za rok 1978 (pismo z 4.V.).

12.V. w Upt. Częstochowa 1 — datownika: 14 Wiosna Studentów (pismo z 29.IV.).

12.V. w Upt. Poznań 1 — datownika:'Krajo-wa Konferencja Naukowo-Techniczna Elektro-nicznych Central Telefonicznych Systemu E-10 (pismo z 27.1V.).

15.V.-15.V1. w Upt. Bydgoszcz 2 — nakładki prop.: Dni Bydgoszczy (pismo z 30.IV.).

18.V. w Upt. Kraków 1 — datownika: 20-lecie Towarzystwa w 70-lecie śmierci dra H. Jor-dana (pismo z 30.IV).

19.V. w Upt. Kalisz 1 — datownika: OWF „Kalisz 77" (pismo z 27.IV.).

23.V. w Upt. Wioszakowiee — datownika: X Ogólnopolski Konkurs Młodych Instrumenta-listów (pismo z 27.IV.).

28.V.—LVI. tv Upt. Kraków 1 — datownika: 14. Międzynarodowy 1 17. Ogólnopolski Festi-

wal Filmów Krótkometrażowych (pismo z 2.V.). 28.V. w Upt. Sanok 1 — datownika: 500-lecie

śmierci Grzegorza z Sanoka (pismo z 10.V.). 1.V1.-30.1X. w Upt. Ledniea — datownika:

Muzeum Pierwszych Piastów. 3.VI. w Upt. Olsztyn 1 — datownika: Kon-

gres Regionalnych Towarzystw Kulturalnych. 4.VI. w Upt. Chodzieś 3 — datownika: Dzień

Chemika. 4.VI. w Upt. Tychy 1 — datownika: Wysta-

wa filatelistyczna — Tyskie Spotkania Mło-dości.

5.VI. q Upt. Lubstow — datownika: Burszty-nowy Zlot Konińskich Hutników.

LVI. w tipi. chodzież 3 — datownika: 125 lat ceramiki szlachetnej w Chodziely.

11.VI. w Upt. Toruń 1 — datownika: Dni To-runia.

12.VI. w Upt. Chodzież 1 — datownika: XIII Spotkania Członków Klubu PZF.

18.VI. w Upt. Swinoujście i — datownika: XXV lat Przedsiębiorstwa Połowów Daleko-morskich i Usług Rybackich.

19.VI. i 3.V11. w Upt. Olsztyn 1 — datowni-ków: Polsko-Czechostowacka Wystawa Filate-listyczna „Olsztyn 77".

21-23.VI. w Upt. Warszawa 1 (stoisko pocz-towe) — datownika: XXXI Sesja RWPG.

25.VI. w Upt. Kalisz 1 — datownika: XXV lat WSK Kalisz

25.VI. w Upt. Szczecin 2 — datownika: OWF „Szczecin—Ryga—Rostock".

26.VI. w Upt. Dqbno Lubuskie — datownika: XII Międzynarodowy Maraton — Mistrzostwa Polski w Dębnie.

28.VI. w Upt. Olsztyn 1 — datownika: V Dni Olsztyna.

30.W. w Upt, Poznań 9 — datownika: V Mię-dzynarodowy Konkurs Lutniczy im. H. Wie-niawsklego.

3.VII. w Upt. Kazimierz Dolny — datownika: Festiwal kapel i śpiewaków ludowych.

21.VII. w Upt. Ruda Sląska 6 — datownika: XX-lecie kopalni węgla kamiezumgo „Halam-

e■Q ~ ZAGRANICZNE AFARS t ISSAS TERYTO-

RIUM. 27.1. — 1 znaczek „Za-wody motocyklowe": 200 fr (zawodnik na szlaku).

AITUTAKL 5.DI. — 2 znacz-ki f blok ,Stulecie telefonu": (A. G. Beli), 70 c (satelita, stacja odbiorcza).

ALGIERIA. 19.11. — 3 znacz-ki serii obiegowej: 0.20, 0.50, 1 Sto (wąwóz el Kantara).

27.11. — 1 znaczek „Zgroma-dognie Narodowe": 2 dh (wi-dok sali posiedzeń).

ARGENTYNA. I—II. — 2 znaczki serii obiegowej: 10 P. 60 p (portrety).

I—II. — 2 znaczki nowej se-rii 'obiegowej: 300 P. 500 P (różne rysunki).

AUSTRALIA. LIII. — 6 zna-czków „100-lecie rozgrywek krykietowych między Austra-lią 1 Anglią": 18 c X 5 (obok siebie w jednym arkuszu), 45 c (na wszystkich znaczkach gracze).

AUSTRIA. LV. — 1 znaczek ,.20-lecie IAEA" (International-Atomie Energy Agency — Mię-dzynarodowa Agencja Energii Atomowej) 3 sz. (emblemat Agencjo.

BARBUDA. 7.11. — 6 znacz-ków i blok „Srebrny jubileusz wstąpienia na tron królowej Elżbiety II" (znaczki o róż-nych rys.; po 3 mają jedna-kowe nominaty 1 drukowane są obok siebie w jednym ar-kuszu) : 75 c X 3, 1.25 dol. X Ł

BELGIA. 14.111. — i znaczek „50-lecie Królewskiej Federa-cji Belgijskich Związków Inży-nierów Budownictwa Lądowe-

Ciąg dalszy str. 233.

Uwaga! na 4 środkowych stronicach zamieszczamy pier-wszą część artykulu Lucjana Tatara „Polacy-w obozach je-nieckich w latach 1914-1920", stronice te mogą być wyjęte z numeru i oddzielnie zbro-szurowane. II część zamieści-my w najbliższym numerze.

228

:,Locjan Teter

POLACY W OBOZACH JENIECKICH W LATACH 1914-1920

rr ERENY Polski w czasie I wojny T światowej niejednokrotnie były obję-

te działaniami wojennymi. Miliony ludzi ucierpiały, wymagaly pomocy i opieki. Miliony Polaków znalazly się w armiach

'państw zaborczych oraz w formacjach pol-- skich organizowanych w oparciu o strony • walczące. Żołnierze ci, dostając się do niewoli,

kierowani byli do obozów jenieckich dla armii austriacko-węgierslciej i niemieckiej organizowanych w Rosji i na zachodnim teatrze działań wojennych we Francji, Wloszech i innych krajach.

Polacy, żołnierze armii rosyjskiej, do-stając się do niewoli niemieckiej czy austriacko-węgierskiej kierowani byli do obozów ogólnych dla armii rosyjskiej, francuskiej itp.

W oparciu o literaturę, a głównie o za-chowaną korespondencję jeniecką Pola-ków, wysyłaną z różnych obozów jeniec-kich, można zestawić wykazy obozów z I wojny światowej na terenie różnych państw.

Rosja :

1. Alcmolińsk 2. Aleicsandrowsk 3. Alowski 4. Antipicha 5. Barnaui 6. Berezowka 7. Bi elasornyj 8. Bijsk 9. Blagowieszczeń_sk

10. Chabarowsk 11. Charków 12. Czyta 13. Dauria 14. Irkuck 15. Jekaterinburg 16. Kolisk 17. Katta Kurhan 18. Krasnojark 19. Krasnaja Rieczka

(w latach 1916--1920 pod adm. japońską)

22. Nikolsk ussurYi-ski (w latach 1918-1920 pod adm. japońską)

Z obozów jenieckich jeńcy wojenni -Polacy korespondowali z rodzinami na formularzach kart korespondencyjnych czerwonokrzyskich i wydawanych przez komendy poszczególnych obozów. Udało się zarejestrować następujące typy kart użytych pocztowo przez jeńców:

1. Karta: „Dla wojennoplennychiPour

les prisonniers de guerre,/Pocztowaja kar-toczka/Carte postale".

Z lewej strony karty od dołu do góry, napis: „Piesmiennyja sznoszenija wojen-noplennych/ili s wojennoplennymi dopus-kajutsa tolkoiposredstwom pocztowych karteczek podawajemych otkryto". Poni-żej napisu: , 'o,..4,towaja kartoczka" pięć linii na adres odbiorcy korespondencji i napisy rosyjskie i francuskie: Komu, kuda, (w lewym dolnym rogu:) Cena 1;2 kop.

Na stronie przeznaczonej na korespon-dencję tekst: „Pismiennyje soobszczenija dopuskajutsa tolko-l-na+russkom, francu-skom i niemieckom jazykach".

Karton, kolor' kremowy, format 140X94 mm. •

Na użytych pocztówkach stemple cen-zury rosyjskiej, okrągle, podłużne w ram-ce, bez ramki oraz austriackie trójkątne lub niemieckie. Jest to typowa karta do korespondencji z obozów jenieckich.

2. Poszczególne obozy jenieckie w Rosji wydawały formularze kart pocztowych. Format zbliżony do przeciętnego, karton biały, kremowy, piaskowy, szary. Niejed-nokrotnie na czystych kartach odciskano pieczęcią napis w języku francuskim i ro-syjskim informujący, że jest to korespon-dencja jeńca wojennego.

Używano także normalnych kart pocz-towych „Pocztowaja kartoczka". Na kar-tach spotykamy napis lub nadruk „Ser-vice des prisonniers de guerre" lub „Cor- respondances des prisonniers guerre", a także pieczątkę w ramce: „Pismo,wo-jennoplennogo".

Istnieje duża różnorodność typów for-mularzy kart korespondencYjnych, kart pocztowych dla jeńców wojennych. Dru-kowano je w kolorze czarnym i czerwo-nym (fot. la, b, c, d, e, f, 2a, b, c, d, e).

Niemcy i Austro-Węgry:

żołnierze Polacy wzięci do niewoli nie-miecko-austriackiej z armii rosyjskiej czy francuskiej przebywali Min w następu-jących obozach jenieckich:*

ł. Baesty 4. Bischofswerda 2. Beniaminów 5. Braunau 3. Biala Siedlecka 8. Broussa (obóz tu-

recki)

• Wykaz ten sporządzono w oparciu o jenie-cką korespondencję. publikacje prasowe oraz materiaty źródłowe w archiwach.

20. Krasnowocisk 21. Mamangan 23. Nowonikolajewsk 24. Obozka 25. Omsk 26. Orenburg 27. Pieczonka 28. Pietropawlowsk 29. Pietrozawodsk 30. Perm 31. Rasdolnoje 32. Samara 33. Samarkanda 34. Semlpalatinsk 35. Skoblelew 36. Skotowo 37. Spaskoje 38. Strelensk 39. St. Dauria 40. St. Wolosowo U. Tara 42. Taszkient 43. Tatskoje 44. Tkwień 45. Troickozawsk 46. Ust Uda 47. Woiogda

229

Xl« 9 S.a

- • I • -

41t dailealler

• 411,919..1,119

11 t'11,11; kil 1;1.1'10'4in

Carte Postai

,,- J (l6 S ck. ,

44.4E 3 •

r C;

BEHrP151 n _

£91 yrc/a .1h*17/Writ

" a."" ✓ '6,‚,4 (C.

'"«----144141f &:(4

1 P. 22£110111111111,11% ,-,THPLiTtlE mitu«).

- „lor ccm -

r f -

'

.4

AS0 aoemionst.04bix=, • rur

TO8351

a

...,.............„. ........_

111 ,.,2---7,,,-,.

elliwri,..-7-4.

,

\....,;,"

„ ;;,_._,,,,,,,s/Ć.,;(4;..j.11 _ .*4,;;;;...7.. /,‚ , ...".4e, 4. %e 'c' -

)#$ 1,;.; P ' ft

M.,',-ITC.,?aa !cap_

a e • .

w

7. Celle 22. Nysa

8. Csot

23. 4snabrtick 9. Cytadela

24. Parchim-Gistrow Warszawska (iol. II Pol. Korp.)

10. Czersk

25. Placa 11. Drosendorf

26. Pozsony 12. Gnadenfrei

27. Skalmierzyee 13. Grodno

28. Souron 14. Grupa

29. Sprottau 15. Gubili

30. Strzalkowo 16. Kengermezo

31. Strahlsund Tabor

32. Stendal 17. Korzenice

33. Szatmat-Nemeti 18. Krefeld

34. Szneidemuhl 19. Lichtenhorst

35. Teresie 20. Mannheim

36. Werl 21. Neuhammer

37. Zalzerband

Od 1916-1917 r. w związku z koncep-cją tworzenia armii polskiej i wykorzy-

stania jej do walki z państwami Ententy utworzono w Niemczech i Austro-Węg-rzech kilka obozów dla oficerów i szere-gowych Polaków. ł. Elwangen (Wirtembergia), utw. 17.8.1916 r.

Grupowano tu oficerów Polaków z obozów Krefeld, Nysa, Strahlsund, Werl, Bischofswerda. Osnabriick i innych. Obóz ten zlikwidowano w polowie stycznia 1917 r., przewożąc jeńców do obozu w Helmstedt.

2. Helmstedt (w BrunSwiku), od stycznia do jesieni 1917 r., jedyny w tym czasie obóz ofi-cerów z armii rosyjskiej. Przebywalo tam od 50 do 196 oficerów, przewiezionych do Neu-stadt.

3. Neustadt, od jesieni 1917 r. do 12 listopada 1918 r. W dniu tym zwolniono ich do Polski. zatrzymano jednak w Torgau, gdzie trzymano ich w więzieniu fortecznym do 5 grudnia 1918 r.

1.1.. 13. b. C. a. e. Rosyjskie formularze kart pocztowych przeznaczonych do korespondencji jeńców wojennych, żolnierzy i oficerów z armii austro-węgierskiej i niemieckiej, przebywa-jących w rosyjskich obozach jenieckich. Ostemplowania pocztowe, cenzury obozowej, miejsca nadania i odbioru korespondencji, adresy odbiorcze informują, że nadawano je w różnych obozach, a odbiorcy zamieszkiwali na terenach Polski, w Austrii i Niemczech - potwierdzają

to także stemple cenzury odciśnięte na tych kartach

230

-tarter*•)44.

• . postale

c....4-.7- 014•44."4:" A

•

fójrt Jr(411

1 ....r4"/

• 7....-

16a.r."7 ,..:....Y..,

ł ,Z•£;.......p...4.45 ,.:,,. ...,r.,, ... :--3/,,,„,4',

fot. 2a. Koperta z listu do jeńca wojennego oficera z armii austriackiej w obozie jenieckim w Krasnojarsku na Syberii. kierowanego przez Międzynarodowe Biuro Pocztowe w Bernie. Stempel nadawczy Upt. Cisna i stempelek cen-zury przesyłek zagranicznych — lit. K 3 o

kotku

7,;(~-11.:,17

›

r ,10fa

--- .41

• 444,r4....enel

fot. 2c, d. Czerwonokrzyska karta wydania Austriackiego Czerwonego Krzyża użyta do ko-respondencji rodziny z Polski, do jeńca wo-jennego, oficera armii austriackiej w obozie

jenieckim w Irkucku na Syberii

Obozy dla jeńców szeregowych Polakom• znaj-dowali}, się w:

1. Celle (Niemcy) — ok. 1000 jeńców, przeby-wali tu do kwietnia 1917 r. skąd przeniesiono ich do Gardelegen — ok. 3000 jeńców.

2. Gardelegen — 3000 jeńców.. 3. Csot (Austria) — 4000 jeńców, utworzony

po 5 listopada 1910 r. 4. Plau (Węgry) ok. 10 000 jeńców. 5. Wassurany.

Do obozów tych kierowano Polaków po akcie dwu cesarzy z 5 listopada 1916 r.,

q.f.r -«r''';">̀ »/ `19y~ e., »v? e›.2 Pe<

fot. Rb. Koperta z listu wystanego z Sambora w kwietniu 1920 r. do jeńca w japońskim obo-zie w Nikolsku Ussuryjsklm. Ten rosyjski obóz jeniecki w okresie interwencji zbrojnej po Rewolucji Paht,lernikowej znalazł się pod

administracją japońską w latach 1918-1920

1.. . . - • 8

(

5:ii/i

4t. ...7`a• ..- .t. oo .4 • ' .

• liN,..-• I. t Plo y..... .4 ( f • • •....."1 f ,

ggi . r.. .

. «o CallIMIRO mv",

111.11112•MA

fot. 2e. Koperta z Listu do tolnierza polskiego 1 Pulku Strzelców Polskich w Nowonikolajew-sku (dzisiaj Nowosybirsk). Oddzirdy polskie formowane byty m.in. z jeńców wojennych w Rosji 1 byłych toinierzy armii rosyjskiej. Ostemplowania pocztowe, cenzury f czerwono-

krzyskie

z obozów ogólnych w Zalzerband, Baesfy, Pozsony, Sopron, Teresin i innych.

Z obozów jenieckich w państwach cen-tralnych przebywający tam jeńcy kores-pondowali na kartach pocztowych czer-wonokrzyskich i formularzach kart kores-pondencyjnych i listów, wydawanych przez władze obozowe (fot. 3a, b, c, d, 4a, b, c, d, e):

1. Karta podwójna ze znakiem Czer-wonego Krzyża. Napisy dwujęzyczne w kolorze czarnym. U góry z lewej strony „Absender:/Otprawitiel:". Z prawej: .,Cor-respondance des prisonniers'de guerre1A-

231

lot. 3a, b, c, d. Austriacko-wegierskie formularze kart czerwonokrzyskich przeznaczonych do korespondencji jeńców wojennych z rodzinami oraz rodzin z jeńcami. Użyte pocztowo posia-daj4 różnorodne ostemplowania pocztowe I cenzury miejsca nadania i odbioru przesyłki. Karty wydania czerwonokrzyskiego, w myśl Konwencji Genewskiej i Haskiej używane byty także do korespondehcji w sprawie poszukiwania zaginionych żołnierzy. Była ona zwolniona

od opiaty pocztowej

wstro-Wengrija". Pod linią napis: „Carte postale". Część na adres rozdzielona linią pionową. U dołu napis: „Portofrei/Biez-płatno", dalej: _Verlag der ostem Ges. vom «Rołen Kreuze"Izdanije Awstr. Ob-szcz. Krasnago Kresta". Z prawej stro-ny: „Nachdruck verboten/Perepieczatka wospreszczajetsa". Na marginesie strony odwrotnej alfabet niemiecki i rosyjski. Karton kremowożólty, format 139X89 mm.

Karta przeznaczona na odpowiedź ma napis: „Antwort — Reponse — Dla otwie-ta Carte postale". Na użytej pocztówce występuje stempel dwuwierszowy: „KuK Kriegsgefangenenlager Braunau a/Inn,Of-fiziers-Gruppe" i pieczęć okrągła: „KuK Kommando des Kriegsgefangenenlagers in Braunau alf".

2. Karta „Kriegsgefangenensendung" do korespondencji dla jeńców wojennych Polaków. Z lewej strony karty przezna-czonej na adres zwrotny jeńców napis: „Mój adres: Nazwisko, Imię, Komend-a, Nr, Gefangenenlager/Sprottau/Schlesien! ;Deutschland". Prawa część karty prze-znaczona na adres odbiorcy koresponden-cji.

Karton biały, fot-mat 144X94 mm. Kar-ty użyte pocztowo mają stempel pocztowy oraz pieczęć okrąglą: „Kriegsgefangenen-sendung Gefangenenlager Sprottau Ge-priift F.A." i nr cenzora.

3. Poszczególne obozy jenieckie wyda-waly formularze kart korespondencyjnych podwójnych na korespondencję jeńca wo-jennego i na odpowiedź od rodziny. Róż-nią się one rozmiarem, treścią, drukiem itp.

Na przykład karta wydana przez władze obozowe Neuhammer, format 140X91 mm ma napis z lewej strony u góry: „Kriegs-gefangenenlager,Neuhammer a:Qu-Deuts-chland", pośrodku ..Kriegsgefangenensen-d ung/Korrespondenci ja wojennoplennych". W prawym górnym rogu w kole napis ..Poststempel Pocztowyj sztempiel". Poni-żej linii oddzielającej: „Russland-Rossija" • i cztery linie na adres. U dołu karty dwu-języczna uwaga: „Nur Sendungen, die ge-naue Adressen tragen warden befiirderti Tolko te pisma otoprawlajulSa, kotoryje

imiejut tocznyje adresa". Część karty przeznaczona na odpowiedź

dla jeńca ma wydrukowany adres jeńca. Karta wydana dla obozu jenieckiego

Cottbus ma format 147X94 mm i inny wzór. Przeznaczona jest do koresponden-cji jeńców rosyjskich. U góry z lewej strony napis: „Russland" z prawej u gó-ry „Kriegsgefangenen,Sendung", pośrodku, poniżej „Feldpostkarte" i linie na adres. Część przeznaczona na odpowiedź rodziny jeńca ma wydrukowany adres. Wpisano jedynie nazwisko i imię.

232

go i Agronomów Dyplomowa-nych": 6.50 fr (napis ..50 Ta-bl").

2L111. — 6 znaczków„Rocz-nice kulturalne”: 4.50+1. fr (200-lecie liceum królewskiego w Brukseli im. Jules Bordet — gmach i popiersie cesarzo-wej Marii Teresy), 9.50+1 fr (200-lecie Uniwersytetu cesa-rzowej Marii Teresy — zespól gmachów i pieczęć cesarzo-weBs 5+2 fr (50-lecie Filhar-monii — fragment orkiestry z obrazu E. Tytgat'a), 6.50+2 /r (50-lecie Związku Artystów — portret aktora I. van Ob-berghki i fragment przedsta-wienia), 6.50+2 /r (25-lecie ..Związku Humanistycznego" -emblemat), 10+5 fr (75-lecie Związku Pisarzy Belgijskich piszących po francusku — por-tret Carnille Lemonnier'a). • BERLIN ZACH. 14.1V. /— 1 znaczek „100-lecie urodzin rzeźbiarza — Georg Kolbe": 30 f (rzeźba).

BUŁGARIA. 21.111. — i zna-czek „Stulecie urodzin Wacha Kolarowa": 2 st (portret).

25.11/. — 1 znaczek „VIII. Kongres Bułgarskich Związ-ków Zawodowych": 2 st (sty-lizowana „V).

CSRS. 10.III. — 3 znaczki „Praga 1978": 20, 30, 40 h (re-nesansowe okna pałacowe).

EGIPTU REP. ARABSKA. 22.111. — 1 znaczek poawięco-ny pamięci króla Faisala Ben Abdel Aztz Al-Saud: 20 m (portret).

ETIOPIA. 30.1/1. — 5 znacz- ków „Wschodnioafrykańsbe droga szybkiego ruchu Egipt--13otswana": 10, 20, 40, 50, 80c

(mapa Afryki z zaznaczeniem przebiegu Szosy).

FIDZI. 12.1V. — 2 znaczki Konferencja ministrów EWG":

4 c (wszystkie kontynenty), 30 c (Wyspy Fidzi).

FILIPINY. MIL — 1 znaczek z cyklu „Wybitni Filipińczy-cy": 30 s (portret Jose Rizal'a — bohatera walk wolnościo-wych).

FINLANDIA. 18.1V. — 1 zna-czek serii obiegowej przedsta-wiający najstarszy znany herb Finlandii, umieszczony w 1581 r. na sarkofagu Gustawa I Wazy w katedrze w Uppsali w Szwecji: 0.30 mk (herb).

FRANCJA. 9N. — 1 znaczek „Międzynarodowy Pokaz Kwia-tów": 1.40 fr (stylizowany kwiat).

GRECJA. 10.13.1. — 5 znacz-ków „Światowy Rok Walki z Reumatyzmem": 0.50, 1, 1.50, 2, 20 drachm (sceny leczenia chorób ze starożytnych glas-korzezb).

GWINEA REPUBLIKA. 8.11.— 8 znaczków i blok „Grzyby": 5. 7, 9, 9.50, 10, 11.50, 12, 15 s, blok ze znaczkami 5 i 9 s (roono gatunki grzybów),

HAITI. -16.11. — 9 znaczków serii obiegowej: 5. 10, 20, 25, 50 c, lotn. 75 c, 1.75 g. 5 g, 10 g (portret Jean Jacques Dessalinesi

HISZPANIA. 24.II. — 1 zna-czek: 4 pt (portret markiza cle Benailorida).

HONGKONG. V. — 4 znacz-ki „Turystyka": z) c (piętro-we tramwaje). 60 c (prom). 1.30 dol. (kolejka zębata), 2 dol. (dżonka).

JAMAJKA. EV. — 4 znacz-ki„Motyle”: 10, 20, 25. 40 c.

KAMERUN. 4.11. — 2 znacz-ki „2. Swiatowy Festiwal Czar-nej i Afrykańskiej Kultury i Sztuki": 511 fr. 60 fr.

LIBERIA. 20.1. — 6 znacz-ków i blok „FESTAC 77", La-gos, Nigeria (Festiwal Afry-kańskiej Kultury): 5, 10, 15, 20, 25, 50 c, blok lotu. 75 c n.,(mi.ans1)/i rytualne różnych Ple-

LIBIJSKA REP. ARABSKA.. 15.1. — 3 znaczki serii obie-gowej: 5, 20, 50 dh (liczba za-miast rys.).

MALED1WY. 26.111. — 9 zna-czków

O blok „150-lecie amie,

ci Lud Wiga van Beethovena": 1. 2, 3, 4, 5, 25 1. 2, 4, 5, r, blok (ze znaczkiem 4 r).

t.,eMALIt1 13ll. — 1 maczek

pifey z denta .W card d'Estaing": 430 fr (por-

t). 3.11, — 1 zna-

czek „Ł Kongres FRELIMO": 3 es C.

NIGFat. 18.111. — 2 znaczki „Ochrona przyrody": 80 jr (marabut), 90 Pr (antylopy cętkowane).

NIGERIA. 13.11. — 3 znacz-ki: 5, 18, 30 k (różne portre-ty gen. Murłata Muharrned).

NOWA KALEDONIA. 15.1. -2 znaczki "Insekty'.': 26, 31 fr.

NRF. 14./V. — 1 znaczek „MO-lecie urodzin matematyka — Carl Friedrich Gauss": 49 f (płaszczyzna Gaussa). 14.1V. — 1 znaczek„25-lecie

B kraju związkowego adenia- -Wirtembergia”: 40 f (glowa Fryderyka I Barbarossy z rze-Oby XII-wiecznej).

OWCZE WYSPY. 28.1V. — 4 znaczki „Rybołówstwo": 100 tire (lód/ rybacka), 125 Żre (kuter rybacki), 160 żre (sta-rteykbaorkyib)Acki), 600 żre (trawler

PAPUA — NOWA GWINEA. 16.111. — 3 znaczki: „Srebrny jubileusz wstąpienia na tron królowej Elżbiety T1": 7, 15, 35 t.

RUMUNIA. 20./. — 6 znacz-ków „Malarstwo": 35 b, ł 1, 1.50 1, 2.15 1, 3.40 I. 4.80 1 (o-brazy N. Grigorescu).

RWANDA. 29.1. — 8 znacz-ków przedrukowano z okazji „Światowego Dnia Trędowa-tych 1977": 20, 30, 50 c, 1, 3, 5, 10, 80 fr.

7.11. — 3 znaczki „10 kon-ferencja na szczycie krajów OCAM": 10, 20, 64 fr (symb. rys.).

SALOMONA WYSPY. 9N. -9 znaczki „RekodzIelo": 6. 20, 35, 45 e (figurki rzeźbione w drzewie).

SENEGAL. 10.II. — 3 znacz-ki „2. Światowy Festiwal era, nz) 1 Afrykańskiej Sztuki Kultury'': 50, 75, 109 fr (tan-cerki. Plamki, maski).

SINGAPUR. T11. — 3 znacz-ki ..10-1,-ie wnrowadzenia 511/- Oby wojskowej": 10 c (rakie-ty,. 50 c (czolg), 75 c (samo-101)

ST, VINCENT dla wysenek Grenadyny. IV. — 4 znaczki: 5. 35./50 c (kraby). 1.25 dol. (langusta).

SZWECJA. 24.111. — zeszycik znaczkowy (2 X po 5 różnych znaczków) „Sport rekreacyj-ny": 95 fire X 5 (bieg długi na łyżwach, pływanie, kolar-

233

3 łt (Tozsef Rippl-Ronai), 4 it (Janos Tornyai), 5 ft (Jozset Koszta).

MMCMV. 5.111. — 1 znaczek „300-lecie urodzin Pietro Mis-ca": 1.70 1.

WYBRZEŻE KOŚCI SLONIO-WEJ. &ITL — 3 znaczki „In-strumenty muzyczne": 5, 10, 20 fr.

ZSRR. 16.111. — 1 znaczek . 100-lecie urodzin pisarza A. S. Nowikowa-Priboja": 4 kop. (portret). storo, bieg na przelaj, badmin-

ton). 24.12(1. — 2 znaczki „Stulecie

urodzin szwedzkiego karyka-turzysty Oskara Anderssona": 75 óre (w zeszycikach), 2.80 kor. (w rolkach), (na obli jednakowy rys. „Grzeczność" O. Anderssona).

TAJLANDIA (Syjam). 1.1V. 1 znaczek „.15-lecie Azjatycko--Oceanicznej Unii Pocztowej": 1 b (flagi krajów czlonkow-skich).

2.1V. — 1 znaczek: 5 b (cho-ry w fotelu na kolkach).

6.1V. — 2 znaczki „Stulecie Czerwonego Krzyża" przedru-kowane nową wartością: 75+25 b (na 50t10 b).

TOGO. MI. — 6 znaczków i blok „Afrykańskie instru-

menty muzyczne": 5. lo. 25, N, 80, 105 jr, blok ze znacz-kami 80 i 105 fr.

TURCJA. 21.131. — 2 znaczki „100-lecie Parlamentu": 200 ku-rys (portret i wypowiedź Ke-rnala Atat(irka), 400 kurus (diw) skladająca glos do urny wyborczej).

W. BRYTANIA. Guernsey. 17.V. — 2 znaczki „Europa CEPT": 7, 25 p (krajobrazy wyspy).

WĘGRY. III. 1 znaczek „Stu-lecie pisma Nepszava": 1 ft (strona tytulowa pisma).

In. — 7 znaczków „Kwiaty 16.III. — 6 znaczków „Twór- w malarstwie węgierskim": 40 czaić ludowa malarzy ze wsi f (Mihaly Munkacsy), 60 f Fiedoskino": 4, 6, 10, 12, 14,

(Jakab Bogdany), 1 ft (Istvan 16 kop. (malowanki lakiem,

Csok), 2 ft (Janos Halany), na czarnym tle).

KaLeiclooSKOP Czy propaganda polskich znaczków jest

dostateczna za granicą? Szczerze mówiąc można by zapytać czy w ogóle taka pro-paganda istnieje? Moim zdaniem, sprawa ta przedstawia się fatalnie.

Sądzę, że ważne jest przeanalizowanie na czym taka propaganda polega i w ja-kiej formie powinna się odbywać. Bo mnie się wydaje, że kosztowne oglosze-nią, pojawiające się w periodykach fila-telistycznych, które zawiadamiają, iż no-we wydania znaczków polskich można nabyć hurtowo w „ARS Polona", to je-szcze kropla w morzu. Zresztą są one przeznaczone dla hurtowników.

Mnie chodzi o co innego — o wzbu-dzenie zainteresowania znaczkami polski-mi. Oczywiście, nie tylko znaczkami, lecz okolicznościowymi stemplami, pocztą lot-niczą, FDC, opisami i analizą różnych interesujących wydarz polskich, kartami pocztowymi i wielu innymi dziedzinami.

Uważnie przeglądam najpoczytniejsze periodyki francuskie i niemieckie i iry-tuję się nie znajdując informacji z Polski. Tak np. leży przede mną kwietniowy nu-mer „Les Monde des Philatelistes", mie-sięcznik b. popularny we Francji. Znaj-duje się w nim niemal cala słróna po-święcona reprodukcjom FDC. Owszem, znalazłem reprodukcje kopert z rep. Ni-ger, Węgier, Liechtensteinu, Szwecji, Pakistanu itd., ale nie z Polski. Przypuszczam, że redakcja zamieszcza re-

produkcje po otrzymaniu takich kopert. Podobnie jest z kartami pocztowymi, któ-rych zbieranie staje się na świecie coraz bardziej modne. Dwutygodnik „Sammler Dienst" prowadzi specjalną rubrykę, w której podaje nowo wydane karty pocz-towe z nalepo świata. Zdarza się, lecz rzadko tylko, iż w tej rubryce zamieszcza się wiadomości z Polski. Chyba redakcja nie otrzymuje niezbędnych informacji. Nikt o tym nie pomyślał, aby — podob-nie jak foldery dotyczące nowych znacz-ków — wysylać również i wzory całostek. Nawiasem mówiąc, nie tylko redakcje fa-chowych pism zagranicznych, lecz nawet i polskie pozbawione są tych informacji.

Podobnie przedstawia się sytuacja w te-matyce lotniczej. Informacja o karcie i stemplu z przelotu polskiej ekipy olim-pijskiej do Montrealu nie ukazała się w prasie fachowej, a przecież byłaby inte-resująca zarówno dla hobbystów poczty lotniczej, jak i tematyki olimpijskiej.

Podobnych przykładów można by cyto-wać wiele. A jak temu zaradzić? Moim zdaniem, Zarząd Clowny PZF powinien w interesie filatelistyki polskiej zaintere-sować się tą sprawą. Rozwiązanie chyba jest dość latwe. Po prostu należy zorga-nizować dział propagandy zagranicznej. Jego obowiązkiem byloby czuwanie, aby wszelkie wiadomości, mogące zaintereso-wać zbieraczy zagranicznych, dotarty przynajmniej do ważniejszych pism fila-

234

telistycznych. Można to przecież uczynić niewielkim kosztem — a chyba warto!

Tyle na temat bieżących informacji. Ale jest i poważniejszy problem. Myślę o fa-chowych badawczych artykułach doku-mentacyjnych, których bank niewątpliwie daje się odczuwać. A tego rodzaju prace bezsprzecznie wzmogłyby zainteresowanie polskimi znaczkami. Na przykład napisa-nie pracy o fałszerstwach powojennych znaczków polskich, czy nawet o poważ-niejszych usterkach nie znanych za gra-nicą — z pewnością zainteresowaloby zbieraczy. A ileż to niezwykle cennych prac badawczych zamieszczanych w „Fi-lateliście", czy też biuletynach okręgo-

wych — można by przetłumaczyć i opu-blikować za granicę. I tu wydaje mi się, że Zarząd Główny PZF nie pomyślał o tej sprawie.

Sprawę propagandy własnych znaczków doskonale zrozumieli Czechoslawacy. Czę-sto na Zamach prasy zagranicznej można spotkać ciekawe artykuły badawcze na temat znaczków czechosłowackich.

Mam nadzieję, że poruszone przeze mnie problemy zostaną przeanalizowane przez nasze władze związkowe i inne czynniki zainteresowane rozwojem propa-gandy filatelistyki polskiej za granicą.

sazin.terz Gryiewski

25 LAT FILATELISTYKI NA WARMII I MAZURACH

W tym roku filateliści Warmii i Mazur obchodzą swój srebrny jubileusz. Z tej okazji 5 lutego odbyła się w Olsztynie w Domu Środowisk Twórczych uroczysta akademia. Przybyli na nią członkowie kół Okręgu Olsztyńskiego oraz zaproszeni goś-cie. a wśród nich przedstawiciele Zarządu Głównego PZF w osobach prezesa Zbig-niewa Zielińskiego, skarbnika Michała An-dcuszczyszyna i przewodniczącego Sądu Koleżeńskiego Jana Zaborowskiego.

Podsumowania 25-letniej działalności filatelistów olsztyńskich dokonał prezes Zarządu Okręgu Waldemar Kisiel. Przed-stawił on także historię Okręgu. Ze swoi- mi wspomnieniami z pierwszych lat dzia-łalności podzielili się twórcy pierwszego koła filatelistycznego w Olsztynie. Prezes ZG PZF Zbigniew Zieliński pozytywnie ocenił dorobek filatelistyki olsztyńskiej i życząc działaczom dalszych sukcesów przekazał w imieniu Zarządu Głównego PZF pamiątkowy upominek.

Akademia zakończyła się wieczorkiem towarzyskim.

Rys historyczny

16 lutego 1952 roku grupa filatelistów założyła w Olsztynie Oddział PZF, dając tym samym początek filatelistyce na War- mii i Mazurach. Nie był on najłatwiejszy; brak tradycji i doświadczenia nie sprzyjał rozwinięciu szerokiej i mocno ożywionej działalności.

Zarząd Oddziału postawił sobie ambitne zadanie upowszechnienia wiedzy o war-tościach społecznych, wychowawczych i poznawczych filatelistyki, a także popu-laryzowanie przez znaczek dorobku Pol-ski Ludowej — jej osiągnięć gospodar-czych i kulturalnych. Wiele jest przykła-dów świadczących o realizacji zamierze-nia. Z reguły wszelkie przedsięwzięcia —

wystawy, pokazy, prelekcje — stawały się wydarzeniami kulturalnymi o dużym zna-czeniu. Dorobek filatelistyki olsztyńskiej był wielokrotnie nader pozytywnie oce-niany przez wojewódzkie władze partyj-ne i państwowe.

• Kiedy Zarząd Okręgu zaczynał działal-ność członkami było 14 osób (wielu z nich działa do dnia dzisiejszego — W. Kisiel, B. Kopeć, L. Maniszewkki, Z. Mamlcie-wicz, K. Tęgowski). Obecnie w szeregach PZF olsztyński Okręg zrzesza 2916 człon-ków i uczestników (wg stanu na 31.12.76) działających w 34 kolach.

Początki działalności, jak już wspom-niałem, były niezwykle trudne. Brak punktu sprzedaży walorów filatelistycz-nych, skromny materiał wymienny, brak stałego lokalu i niewielka liczba człon-ków — to główne bolączki. Przystąpiono więc w pierwszym rzędzie do werbunku nowych członków. Jednak dopiero w 1956 roku powstało pierwsze terenowe kolo

Bartoszycach, a w roku następnym w Giżycku. Akcja wystawiennicza w latach 1959-80 zmieniła obraz sytuacji. Ogrom-ny sukces propagandowy tych wystaw przyczynił się do poważnego wzrostu licżby członków jak i zwiększenia się liczby kół działających na terenie woje-wództwa.

Dużą rolę w rozwoju filatelistyki ol-sztyńskiej odegrał otwarty po usilnych' staraniach Zarządu Okręgu sklep filate-listyczny (1957 r.). Trudności związane z brakiem własnego lokalu zostały roz-wiązane dopiero w roku 1970, kiedy fila-teliści otrzymali wreszcie własny lokal w Olsztynie przy ul. Rataja. W sprawę lokalu zaangażowali się bez mała wszyscy członkowie Okręgu — z dobrowolnych składek na wyposażenie lokalu zebrano wówczas ponad 25 tys. zł.

235

Olsztyn byt organizatorem szeregu im-prez o randze ogólnopolskiej. Największe ich nasilenie przypada na okres obchodów z okazji urodzin Mikołaja Kopernika. Do dziś w Olsztynie działa powstały w r.1970 Ogólnopolski Klub Zainteresowań „Coper-nicana".

Praca z młodzieżą

Praca z młodzieżą zapoczątkowana zo-stała w 1955 roku utworzeniem trzech kół młodzieżowych. Główną uwagę na sprawy młodzieży zwrócono jednak do-piero w r. 1963. Było to bezpośrednio związane z zapoczątkowanymi wówczas „Maratonami". Wyrazem uznania dla o-siągnięć działaczy olsztyńskich w pracy z młodzieżą było powierzenie w roku 1972 Okręgowi Olsztyńskiemu organizacji fina-łu „Maratonu". Uczestniczyli w nim w charakterze obserwatorów przedstawiciele związków filatelistycznych z krajów so-cjalistycznych.

Wystawiennictwo

Pierwszy pokaz znaczków pocztowych zorganizowano w 1958 r. z okazji 400-le-cia Poczty Polskiej. I Wojewódzka Wy-stawa Filatelistyczna odbyta się w roku 1961.

Następnym etapem w działalności wy-stawienniczej Okręgu byt cykl pokazów i imprez związanych z XX-leciem PRL (1964). Od tej chwili na Warmii i Mazu-rach regularnie odbywają się wystawy z okazji ważnych rocznic państwowych i międzynarodowych.

Obchody 25-lecia PZF na Warmii i Ma-zurach zapoczątkowano Wystawą „Olsztyn — 77". W perspektywie tego roku jest jeszcze jedna wystawa — Wystawa Fila-telistyczna Polska-Czechosłowacja 1977) — która będzie sprawdzianem dla działaczy Okręgu Olsztyńskiego. Będzie to jednocześnie znaczący akcent w przejściu filatelistyki olsztyńskiej w drugie dwu-dziestopięciolecie działalności.

Ryszard Swiercz

KOMEŃSKI W LESZNIE

W numerze 5 „Filatelisty" na s. 84, w artykule pt. „Polska-Czechoslowacja, 10 wieków i 30 lat sąsiedztwa" jest zda-nie, że „Poczta Polska uczciła pamięć wy-bitnego czeskiego humanisty Jana Amosa Komensky'ego, przez kilka lat obywatela Leszna...".

Właśnie chodzi o te „kilka lat". Po-nieważ zbieracze znaczków czechosłowac-kich powinni mieć — jak sądzę — pełne rozeznanie w treści swojego przedmiotu zainteresowań filatelistycznych, przeto pragnę zamieścić kilka słów na temat pobytu Komeńskiego, w Polsce.

Po klęsce protestantów w wojnie 30-let-niej pod Białą Górą (8.XI.1620 r.) Ko-meński, członek i duchowny sekty braci czeskich, w przewidywaniu, że prześla-dowania religijne zmuszą ich do ucieczki z ojczyzny, wybrał się .w r. 1625 do Pol-ski, aby tu uzyskać zezwolenie osiedlenia się dla siebie i współwyznawców. Takie zezwolenie uzyskał. Gdy w roku 1627 sprawujący w Czechach władzę Habsbur-gowie wydali zarządzenie nakazujące wszystkim braciom czeskim przyjąć w

W polskiej literaturze przyjęto się pisać nazwisko wielkiego pedagoga czeskiego w trans-krypcji polskiej, a więc „Komański".

= syto to jedno z odgalqzleń busytycyzmu, ruch braci czeskich byt ruchem ludowowyzwo-leńczym, który szerząc Idee religijne równo-cześnie wyrażał protest przeciw uciskowi feu-dalnemu Kościola i szlachty w Czechach, prze-ważnie pochodzenia niemieckiego,

ciągu pól roku katolicyzm albo opuścić kraj, wyemigrowało z Czech na początku 1828 roku przeszło 30 000 rodzin, z któ-rych część udała się z Komeńskim do Polski — do Leszna Wielkopolskiego.

Pierwszy okres pobytu Komańskiego w Lesznie wynosił 12 lat i jest to okres najbogatszy w jego twórczości, tu bowiem opracował on swoje najważniejsze dziela pedagogiczne. Z Polski wyjechał w r. 1641 do Anglii i Szwecji, lecz w r. 1648 po-wróci/ do Leszna wezwany przez braci czeskich, którzy wybrali go biskupem. Po dwu latach znów wyjechał z Polski, tym razem na Węgry, gdzie na zaproszenie Rakoczego kierował przez 4 lata gimna-zjum. W roku 1654 powrócił jednak do Polski, do Leszna — lecz już nie na dlu-go. Był to okres najazdu Szwedów na Pol-skę. Łudząc się, że zwycięstwo Karola Gu-stawa zapewni w Polsce panowanie pro-testantyzmu, Komeński nakłonił mieszkań-ców Leszna do manifestacyjnego przyjęcia króla szwedzkiego. W następstwie tego wojska polskie w r. 1656 spaliły i zbu-rzyły Leszno, a Komański musiał miasto opuścić. Zmarł w Amsterdamie w roku 1670.

Jak wynika z tej notatki Komeński spę- dził w Polsce ok. lat 16.

San Szorek

236

4.1tro —rrr, i isociottotyczhnj '..y., , :-I i Polski „itedttt.4. t t Nnit budujemy adu5,,,,, ,,,, dala

socjalistycznej

i P-ib: \ „.0(Jutro

Polski budujemy

I-gir

dziś r.3t 47. •

V1 ZJAZD ZHP

W dniach 28-29 marca br. odbył się w Warszawie w Pałacu Kultury i Nauki VI Zjazd Związku Harcerstwa Polskiego.

Stosowano aż 4 znaki pocztowe, upa-miętniające Zjazd:

1. Kartka pocztowa dwubarwna (c.czer-wony i granat) przedstawiająca w znaku opłaty emblemat zjazdowy oraz z lewej strony kontury granic Polski z wpisanym krzyżem harcerskim i powyżej — hasłem Zjazdu: „Jutro socjalistycznej Polski bu-dujemy dziś".

2. Wirnik propagandowy stosowany w Upi. Warszawa 1, w okresie 15-30 mar-ca z emblematem i hasłem zjazdowym.

3. Dwa stemple okolicznościowe, stoso-wane oddzielnie na każdy dzień Zjazdu (28 i 29 marca) w stoisku pocztowym w Sali Kongresowej i w Upt. Warszawa PKIN. Pierwszy — z krzyżem harcerskim i drugi — z konturem Polski, w który wpisano hasło Zjazdu.

Z okazji Zjazdu zorganizowano w ku-luarach Sali Kongresowej Wystawę Fila-telistyczną oraz Pokaz Poczt Harcerskich.

Z uwagi na zmniejszenie przewidywa-nej wstępnie powierzchni, Klub PZF „Druh" zmuszony był zrezygnować z te-matów zgłoszonych do ekspozycji i wy-stawił tylko trzy zbiory, najbardziej zwią-zane ideowo ze Zjazdem:

1.„ZHP w PRL” — dha hm Stanisława Trepki.

2. „Pionierzy i organizacje pionierskie" — dha Marcelego Najdera,

3. „Organizacje młodzieżowe w PRL" — dha hm PL Zygmunta Janika

Natomiast na Pokazie PR przedstawiono trzy zbiory, reprezentatywne ze względu na rozwój poczt harcerskich w PRL.

W pobliżu Wystawy zlokalizowane było stoisko Poczty Polskiej, gdzie stosowano datowniki okolicznościowe. Naprzeciw Po-kazu PH mieściła się Zjazdowa Poczta Harcerska, obsługiwana przez PH Hufca ZHP Sulejówek im. Batalionu „Zośka".

Poczta stosowała stempel pamiątkowy PH odciskany na przesyłkach w kolorach czarnym, granatowym i fioletowym oraz 2 stemple PH z datą 1. i 2. Zjazdu w ko-lorze zielonym.

Niezależnie od tego wydrukowano na-lepki zjazdowe PH (po 120 egz.), prze-znaczone w charakterze pamiątki zjazdo-wej wyłącznie dla (dorosłych) członków Klubu „Druh".

Zarząd Klubu „Druh" zabezpieczył rów-nież dla członków pewną liczbę zjazdo-wych kart pocztowych, ostemplowanych obydwoma kasownikami pocztowymi Zja-zdu.

Stanisław Trepka

Z teki ,instruktora młodzieżowego

. Z przygotowań do Olimpiady Filatelistycznej

Działaczom Komisji Młodzieżowej ZO PZF w Koszalinie udało się nawiązać współpracę oraz współdziałanie w przy-gotowaniu i organizacji tegorocznej Olim-piady Filatelistycznej (poświęconej „O-chronie środowiska naturalnego człowie-ka") z Zarządem Wojewódzkim Ligi O-chrony Przyrody w Koszalinie. •

Jak to współdziałanie jest realizowane na szczeblu najniższych ogniw — kół w szkołach obrazuje przebieg olimpiady filatelistycznej w II LO im. Wł. Broniew-skiego w Koszalinie.

Z wyprzedzeniem kilkumiesięcznym je-den z apeli szkolnych poświęcono rozpro-pagowaniu tematyki olimpiady filatelis-tycznej, w tym roku organizowanej na terenie liceum wspólnie ze Szkolnym Ko-łem Ligi Ochrony Przyrody, liczącym 500 członków, zdobywcą II miejsca we współ-zawodnictwie ogólnopolskim za rok 1975--76.

Finał szkolny olimpiady poprzedził w październiku ubiegłego roku ogólnoszkol-

237

ny konkurs przyrodniczy pod Ilastem „Chrońmy przyrodę ojczystą", w którym wzięła udział cola młodzież liceum (po-nad 750 uczniów). Najlepsi reprezentanci klasowi rozegrali pomiędzy sobą konkurs, w wyniku którego najlepszą okazała się drużyna klasy IIf. Następną imprezą był Sejmik Młodych Przyrodników Koszalina, do udziału w którym wciągnięto przedsta-wicieli i opiekunów Szkolnych Kol LO? z terenu miasta Koszalina. Sejmik, w któ-rym uczestniczyło 50 młodych przyrodni-ków Koszalina połączony byt z wystawą na ikebanę świąteczną (chodzi o ochronę lasów w okresie przedświątecznym).

Dalszymi przedsięwzięciami organizacyj-no-szkoleniowymi organizatorów tegorocz-nej Olimpiady Filatelistycznej było ekspo-nowanie w kilku kolejnych fotogazetkach tematyki tegorocznego konkursu. W wy-niku tych wielu przedsięwzięć wyłoniła się grupa o tego typu zainteresowaniach, która zaczęła w różnych źródłach książ-kowych i czasopismach szukać odpowied-nich materiałów. Następnie przygotowano pogadanki pod kierunkiem kol. mgr Wie-sławy Sternowskiej — profesorki biologii tegoż liceum, wygłaszając je na kolejnej szkolnej sesji popularnonaukowej pod has-łem: „Ochrona przyrody, ochroną samego człowieka". Dotyczyły one historii ochrony przyrody, wpływu człowieka na biosferę, nauki wobec problemu środowiska życia człowieka, sozologii i sozotechniki — roz-woju nowych gałęzi nauki o ochronie biosfery w Polsce itd. W taki sposób przedstawiciele obu kół przygotowywali się do kwizu na te tematy. Pytania przy-gotowane przez samą młodzież i opieku-nów koi dotyczyły szerokiego wachlarza spraw z zakresu ochrony przyrody, par-ków narodowych, ginących gatunków flo-ry i fauny oraz filatelistyki. W wyniku publicznych eliminacji, w których ucze-stniczyło ponad 150 członków obu kół i zaproszonych gości wybrano reprezenta-cję kola na okręgowe półfinały Olimpiady w Człuchowie. Na wspomnianej sesji wy-świetlono również film naukowo-oświato-wy pt. „Ochrona środowiska przyrodni-czego". Członkowie szkolnego kola filate-listycznego zorganizowali Pokaz. Ekspono-wali na 30 ekranach 480 kart zbiorów o tematyce przyrodniczej. Pokaz, który był jeszcze przez kilka dni eksponowany w szkole, zwiedziło ponad 1800 uczniów tej szkoły oraz słuchaczy z LO dla Pra-cujących im. Wł. Spasowskiego w Kosza-linie. Koszalińscy organizatorzy olimpiady pomogli podległym kotom LOP i PZF w okręgu poprzez pisemne opracowanie i sfotografowanie znaczków i całostek o-bowiązujących uczestników. Koła ponadto otrzymały przykładowe pytania.

Adam Siwula

Impreza Chrońmy Przyrodę

Pałac Młodzieży im. Wielkiej Rewolucji Październikowej w Szczecinie zorganizo-wał przy współudziale Okręgu Polskiego Związku Filatelistów w dniach 16-24 kwietnia imprezę „Chrońmy przyrodę". Nad całością imprezy protektorat objęli: Zarząd Wojewódzki Ligi Ochrony Przy-rody w Szczecinie oraz Klub Ochrony Srodowiska pod patronatem Wojewody Szczecińskiego.

Impreza ta jest organizowana od wie-lu lat. Pierwszy pokaz filatelistyczny pn. „Flora i Fauna" odbył się w 1961 roku, następny pn. „Poznajemy Przyrodę" w 1963 roku, a od 1966 roku organizowana jest impreza pn. „Chrońmy Przyrodę". W bieżącym roku do udziału w imprezie zaproszono również młodzież ze szkól podstawowych i ponadpodstawowych Szczecina i województwa.

Centralnym punktem imprezy była Mło-dzieżowa Wystawa Filatelistyczna czynna w dniach 16-24 kwietnia.

W ramach imprezy odbyły się rów-nież:

Wystawa projektów znaczków o tema-tyce przyrodniczej,

Wystawa fotograficzna poświęcona o-chronie przyrody,

Wystawa prac przyrodniczych, Wystawa książek związanych z ochroną

środowiska. W dniu otwarcia wystawy czynne było

stoisko pocztowe, które stemplowało prze-syłki kasownikiem okolicznościowym.

Najpopularniejszy znaczek polski

Poszukując do zbioru walorów z cecha-mi drukarskimi, pod koniec ubiegłego ro-ku, nabyłem w Przedsiębiorstwie Filate-listycznym RSW „Prasa-Książka-Ruch" w

Warszawie pewną liczbę znaczków. Wśród zakupionego zestawu znajdował się zna-czek wartości 2,50 zł wydany z okazji „Dnia Znaczka" w 1957 r. (kat, nr 885).

Znaczek nr —próba cięta, bar- wy ciemnobrą-zowej, pochodzą-ca z górnego marginesu (zna-czek nr 1). Mar-gines lewy i gór-ny obcięte.

238

Po zbadaniu okazało się, że do wydru-kowania tego znaczka PWPW używała trzech gatunków papieru, który ogólnie scharakteryzować można: blaty gruby -guma biała, biały średni (lekko gąbczasty) — guma żółtawa, biały cienki (gazetowy, prześwitujący) — guma biała.

Powodzenie znaczka wśród zbieraczy, publicystów i wydawców przeszło wszel-kie oczekiwanie. Był on reprodukowany na znaczku i arkusiku w serii „100-lecie 1. polskiego znaczka" (kat. nr 1011 i 1011 A), jako wzór w książce „400 lat poczty polskiej" oraz na kasownikach: Poznań 9 —9.X.1962, Kielce 1 — 9-15.X.1965. (MT PL), Lublin 1-9X.1965, Olsztyn 1 —9.X.1970 i Wrocław 1 — 9.X.1970. Jest on również symbolem klubu „Dzień Znacz-ka" przy Okręgu PZF Warszawa. Ma wiele usterek druku, z których część zo-stała już opublikowanai, a pozostałe cze-kają na opracowanie. W konkursie zor-ganizowanym przez redakcję „Filatelista"

, na najładniejszy znaczek wydany w okre-sie XV-lecia PRL zajął pierwsze miejsce i byt wielokrotnie opisywany w prasie codziennej i tygodniowej.

W roku 1958 w handlu filatelistycznym na terenie stolicy pojawiły się odbitki próbne znaczka (cięte z dużymi margine-sami) barwy jasno- i ciemnobrązowej, bez cyfr rozrachunkowych na margine-sach. Prawdopodobnie zostały one niele-galnie wyniesione z wytwórni znaczków pocztowych (fot.).

Jedna odbitka próbna barwy ciemnobrą-zowej znajduje się w zbierze wystawcy warszawskiego.

Jeżeli chodzi o Muzeum Poczty i Tele-komunikacji, to oprócz znaczków defini-tywnych ma jedynie arkusz drukarski z akceptacją do druku z dnia 3 paździer-nika 1957 r.

W 1960 r. Hanna Przeździecka — autor-ka znaczka — sprzedała dwa swoje szkice i projekt nieznanym nabywcom i jaki jest dalszy los tych dokumentów nie mogłem dotychczas ustalić. Prawdopodobnie są one przechowywane przez kolekcjonerów. Był-bym wdzięczny właścicielom za umożli-wienie sporządzenia odbitek fotograficz-nych dla celów badawczo-publicystycz-nych.

Osobliwości znaczków polskich „Filatelista" 1957, nr 23, s. 456.

OsoblIwo8c1 i ciekawostki znaczków poczto-wych. „Lodzki Biuletyn Filatelistyczny" ino, nr 33, s. 30.

Władyslaw Kraska. Tylko jeden walec. „Fila-telista" 1071, nr 13, s. 295.

Jerzy Stachowicz. Usterki jednego walca. „Fi-latelista" 1971, nr 15, s. 346.

Władysław Kraska. Wedlug Fragonarda. „Biu-letyn informacyjny" 1972, nr 6, s. 86. Lublin.

Władysław Kraska

9---14(ij s -t a w -y

PIĘKNO MUSZLI

Wystawa przyrodniczo-filatelistyczna

Kształtem i swoistym pięknem muszle zwróciły na siebie uwagę człowieka. Znie-woliły do zainteresowania się nimi, jako ozdobą. Skłoniły do przeniesienia ich ry-sunku na znaczek pocztowy już w 1859 r., a więc niewiele lat po ukazaniu się czar-nej angielskiej jednopensówki. Wolno po-wiedzieć, że w owym czasie był to jedy-nie symbol, jako że w tym okresie ów niewielki prostokącik papieru miał wy-łącznie znaczenie opłatne. Charakteru in-wokacji filatelistycznej nabrał znaczek pocztowy znacznie później, stając się przedmiotem zainteresowania filatelistycz-nego w sposób uporządkowany zasadami systematyki naukowej.

Kształt i piękno. muszli mogliśmy ujrzeć we wspólnej ekspozycji na wystawie: „Piękno muszli i filatelistyka". Wystawa zlokalizowana została w Muzeum Przy-rodniczym Uniwersytetu Wrocławskiego przy współudziale Muzeum Poczty i Te-lekomunikacji. Obie te placówki były współorganizatorami wystawy.

Ekspozycja; ze zrozumiałych względów, odbiegała od form przyjętych dla wystaw filatelistycznych, już choćby dlatego, że wizualny porządek wystawy nadawały swym kształtem gabloty z eksponatami przyrodniczymi. Novum przyjęte dla po-łączonej wystawy — to umieszczenie w tychże samych gablotach znaczków pocz-towych, których rysunek — przeważnie barwny — był odpowiednikiem ekspo-natu przyrodniczego. Ekspozycja filatelis-tyczna w gablotach przyrodniczych przy-jęła w pewnej mierze formy obowiązu-jące na wystawach filatelistycznych. Za-pisując tę formę wspólnej ekspozycji, u-ważam za wskazane podkreślić, że była to pierwsza tak zorganizowana i przed-stawiona wystawa na świecie.

Wystawa zatytułowana „Piękno muszli" zorganizowana była w ten sposób, że w gablocie, zawierającej muszlę lub na-wet większą ich ilość. (np. Cypmea mo-neta) umieszczone byty znaczki lub po-jedynczy znaczek (jak w przykładowym wypadku — tylko jeden znaczek Tajlan-dii). Były oczywiście i odmienne przy-padki, jak dla przykładu Nautilus pom-pilna mogliśmy oglądać na znaczkach No-wej Kaledonii i Kenii, Wysp Salomona i Fidzi oraz Nowych Hybryd.

Mówiąc o pięknie muszli należy dodać. że śliczne Muricidae, pokazane również na znaczkach Kaledonii czy Kenii, daty

239

kształt stemplowi okolicznościowemu, któ-ry byt stosowany na wystawie.

Znaczki pocztowe stały się często pod-nietą do sięgnięcia po książki dla pozna-nia się z wiedzą o przedmiocie swego „hobby" ponieważ połowiczność wiedzy o przedmiocie zbieractwa nie znajduje uznania nie tylko w oczach jurora wy-stawy, ale i jej widza.

I ten właśnie element wystawy „Piękno muszli i filatelistyka" wybijał się na pierwszy plan ekspozycji wrocławskiej. Dla - dużej ilości widzów — szczególnie może młodzieży — wystawa ta miała- (a w mym rozeznaniu — osiągnęła) cel wy-korzystania zamiłowań hobbystycznych do zgłębienia wiedzy o przedmiocie swych zainteresowań.

Ciekawym elementem wystawy byto wprowa-dzenie sprawdzianu zainteresowania samym muzeum przyrodniczym. Wchodzący widz był proszony, aby przez wrzucenie do specjalnej skrzyneczki kolorowego kartoniku o wskazanej barwie. informował organizatorów, czy jest

Muzeum po raz pierwszy, czy też byt już uprzednio.

Owa informacja społeczna spełnia w takim przypadku dwukierunkowo swoje zadania. Prze-kazuje organizatorom zasięg skali zaintereso-wali widza, a równocześnie widzowi wskazuje na zasób konieczności posiadania określonej, niezbędnej wiedzy o przedmiocie jego zainte-resowali. W takim właśnie zakresie odebrałem zalczenia wystawy i jako publicysta, i jako organizator wielu wystaw, 1 jako ich uczestnik.

Marian Kościelniak

Wystawa młodzieżowa w Lfidenscheid

W dniach 1-3 kwietnia br. odbyła się w Lildenscheid (RFN), w mieście odda-lonym o 90 km od Kolonii, .Niemiecko--Polska Młodzieżowa Wystawa Filatelis-tyczna". Organizatorem wystawy był Nie-miecki Związek Młodych Filatelistów — ,.Deutsche Philatelisten Jugend" — Kraju Północna Nadrenia-Westfalia, którego Ko-lo w Ltidenscheid obchodzi w tym roku dwudziestą rocznicę założenia.

Na wystawie, która odbyta się w du-żym hallu nowego Bergstadt Gymnasium, eksponowano w nowoczesnych aluminio-wych 12-kartkowych ramach 53 zbiory młodzieżowe, w tym 13 z PRL. Dodat-kowo, poza konkursem, wystawiono 16 zbiorów filatelistów dorosłych. Jury bar-dzo wysoko oceniło zbiory nadesłane z Polski, co potwierdza poniższa tabela.

Dyplomna medal

Liczba punktów PRL RFN Razem

pozłacany 86-100 2 srebrny 71-85 lo 18 Posrebrzany 36— 70 19 27 la,tizawy 41— 55 5 razem: 18 34 52

Najwyższą ocenę — 87 punktów -uzyskał zbiór Michała Stranza, „Bydgoszcz na znakach pocztowych", a 86 punktów

uzyskał zbiór opracowany przez Kolo Mło-dzieżowe w Białogardzie „Cossaliniana".

Wszystkie nasze zbiory były przedmio-tem żywego zainteresowania zwiedzają-cych, a oba najwyżej ocenione wywoły-wały, żywe dyskusje u wytrawnych fila-telistów. Najlepszy zbiór uczestnika DPhJ „Historia Kartografii" uzyskał 85 punk-tów. Opracował go Klaus-Giinter Tiede z Harnm. Ogólnie biorąc tematyka zain-teresowań młodych filatelistów w RFN nie odbiega od zainteresowań naszej mło-dzieży.

,epENSCHE4c,

MMCV 7. PCMISCIIE

Jurzn 8filfiMARKEUAIMPUZG

-1 -4.1917

fot. 1

Zbiory eksponowane przez DPhJ cha-rakteryzowały się mniejszą niż nasze zbio-ry rozbudową, natomiast w większości przypadków były staranniej opracowane.

Podczas wystawy stosowano kasownik okolicznościowy z podobizną Mikołaja Ko-pernika I Marcina Lutra (fot. 1). Wydano też kopertę-całostkę z herbem Ltiden-scheid i nadrukiem „Deutsch-Polnische Briefmarkenausstellung der Jugend 1-3 April 1977 Bergstadt Gymnasiurn Liklen-scheid" (fot. 2).

fot. 2

Organizatorzy włożyli wiele wysiłku w staranne przygotowanie i oprawę wysta-wy. Czynne było stoisko pocztowe, kilka bogato zaopatrzonych stoisk filatelistycz-nych. Była również loteria fantowa i lo-sowanie nagród na bilety wstępu.

Podczas wystawy odbyto. się zebranie sprawozdawczo-wyborcze DPhJ oraz spot-kanie członków klubu „Arbellagemein-schaft Polen", zrzeszających filatelistów w RFN zainteresowanych polskimi zna-kami pocztowymi.

Jan lieffner

240

~L.

721 Vi

i ć ui

RECENZJE Katalog Michel — Afrika 1977/78

Firma Michel wydaje w regularnych odstępach poszczególne tomy katalogu znaczków całego świata.

Nowy cykl wydań rozpoczął katalog znaczków krajów afrykańskich, który u-kazał się z początkiem kwietnia br. Nowe wydanie (poprzednie ukazało się trzy lata temu) zostało w znacznej części przepra-cowane, ceny zrewidowane i obejmuje znaczki, jakie ukazały się do końca 1976 r. Pobieżny przegląd katalogu nasuwu spo-strzeżenie, że energia i zmysł handlowy agentów wielu poczt afrykańskich jest niezmożony. Ilość emisji rośnie i to w se-riach wieloznaczkowych (ciętych i ząbko-wanych). Spekulacyjne wydania niektó-rych poczt nie są opisywane i wycena obejmuje całą serię w jednej pozycji.

Na 1560 stron katalogu złożyło się po-nad 20 tysięcy ilustracji i ca 110 tysięcy pozycji cenowych.

Redakcja katalogu uzyskała informację, że znajdujące się na rynku filatelistycz-nym cięte znaczki Mauretanii nie mają prawa obiegu. Dlatego zamierza zbadać zasadność wydań ciętych innych krajów i w przyszłości zaniechać katalogowania tych znaczków, które nie miały prawa obiegu, choć były oferowane w nowoś-ciach przez agentów.

Katalog kosztuje 43 mkz. B.

CZYTELNICY ~ago RESSOVIA

W związku z dwoma artykulami A. Gro-makiego („Filatelista" nr 13 z 1975 r. i nr 17 z 1976 r.) w sprawie stempli RESSO-VIA chciałbym nadmienić stów parę.

Nie można opierając się na jednym c:.,..,,emplarzu (w tym wypadku mgra A-

/ .C2 , C2 V Cl C7722

..iSSOFIA

12./ 2,4'22 7.? /4;

; C :7

/ / 'rz:;.z.4"

241

MONTEREAU

Confluent Point de rencontre

WFRIERES.I.E.81115SON-HOWIHOF

damczyka) z zamazanym stemplem i na kilku, czy kilkunastu bezstemplowych lis-tach zakonnych zadecydować, że to fałsz.

Autor, powołując się nawet na „liter-nictwo" nie bierze pod uwagę, że był to okres kiedy nieliczni poczmistrze posłu-giwali się z własnej inicjatywy pieczę-ciami tuszowymi i że samo wykonanie matryc bylo przeważnie lokalne i tym samym nie bardzo dokładne.

Chcialbym zwrócić uwagę na stemple innych urzędów pocztowych jak CASI-MIR, ZATOR, ZAMOŚĆ, gdzie niektóre litery R i S wyglądają w nich też po-dejrzanie.

Stemple Rzeczypospolitej (koniec XVIII wieku) i Księstwa W.arsawskiego znane są przeważnie w pojedynczych egzempla-rzach. Czyżby dlatego, że nie ma spraw-dzianu należało je uważać za fantazyjne i wykreślić z katalogu?

Nie kto inny jak właśnie L. Stein-bach pierwszy wspominał o istnieniu fal-syfikatów, znajdujących się nawet w Mu-zeum Poczty (Autor podaje powyższy fakt, ale nie podaje osoby). I czyżby wła-śnie On popełniał ten sam błąd i opisy-wał stemple fantazyjne?

• Ażeby nie dopuścić do jeszcze więk-szych i sroższych „filatelistycznych gro-mów" nad niestrudzoną i nie zastąpioną pracą L. Steinbacha zalączam odbitki z pełną treścią listową obu stempli RES-SOVIA z 1783 i z 1785 roku (jest nie-stety z niepelną ramką).

Józef Kuderewicz USA

-to i ()ww° CIEK.

CAŁOSTKI RUBENSOWSKIE W BELGII

400 rocznicę urodzin Rubensa poczta belgijska upamiętni/a nie tylko znaczka-mi, lecz także serią 5 kart pocztowych z wydrukowanym znakiem opiaty 5 fr (serii obiegowej) oraz wielobarwnymi re-produkcjami obrazów mistrza. Można o-czekiwać, że seria ta spotka się z dużym zainteresowaniem nie tylko filatelistów, ale także spekulantów, 100-tysięczny na-kład przy tak popularnym temacie jest bowiem więcej niż skromny.

ALE RARYTASY...

Zachodnioniemiecka firma Pfaff oferu-je — tylko stałym, wypróbowanym klien-tom — prawdziwe rarytasy: znaczki, któ-rych nigdy nie było. I to po cenie raczej niesymbolicznej: 3500 lub 7500 marek za jedną kopertę. Okazałe!, się, że ktoś (spryt-ny? dowcipny?) przedrukował, oczywiście

prywatnie, kilkanaście znaczków z piłką futbolową wydanych w Holandii z okazji Piłkarskich Mistrzostw Swiata w 1974, tekstem „W.K. 1974 -- 2de plaabs", co oznaczało, że holenderska jedenastka mu-siała zadowolić się wicemistrzostwem. Tak sfabrykowane znaczki trafiły zaraz po MS na 15 przesyłek, -które przeszły drogę pocztową. Przy czym znaczki na-klejono w dwu wariantach: z parą „prze-druków" (taka koperta kosztuje 7,5 tys. mk zach.) i z jednym znaczkiem z prze-drukiem, drugim bez (firma liczy wów-czas tylko 3,5 tys. mk zach.). Koperty są numerowane cyframi rzymskimi. Naiw-nych nie sieją...

TYM RAZEM — HERBY

Spośród kilkudziesięciu nowych kasow-ników, których reprodukcje nadesłała nam poczta francuska, preżentujemy dwa z herbami: jest to — obok architek-tury — często spotykany motyw fran-cuskich ostemplowań.

DATOWNIKI PIERWSZYCH LOTÓW

Uruchomienie przez fińskie linie lotni-cze Finnair nowych, stałych połączeń z Montrealem i Rzymem, reklamowała poczta tego kraju stosując oryginalne w rysunku datowniki pierwszych lotów. Ka-

sownik upamiętniający I lot Helsinki--Montreal mial w rysunku stylizowany liść klonu — godło Kanady, zaś z okazji I lotu Helsinki-Rzym — legendarną wil-czycę.

42, • 14 ELs, 24.1977

O

H I knto I turm

47°NTR I'\'

242

NOWE CENY ZNACZKÓW BUŁGARSKICH

W Bułgarii zmieniono oficjalne ceny znaczków, obowiązujące od 1969 roku. Wzrost, zwłaszcza. w przypadku pozycji najlepszych, jest znaczny. Pierwsza seria Bułgarii, nr 1-5, podrożała (czysta) k 350 na 750 lewa (dla porównania: w katalogu „Zumstein 77" — 1925 Irs), nr 6-11 z 200 na 360 lewa. Także inne, zwłaszcza oko-licznościowe emisje, podrożały od kilku-dziesięciu do 100 ,prowrit. W przypadku znaczków stemplowanych różnice są po-dobne.

OCHRONA SRODOWISKA

Poczta Luksemburga zwalcza zanieczy-szczanie wód stosując wirnik z trochę makabryczną nakładką oraz z jednoznacz-nie sformułowanym hasłem.

JUŻ PRACUJE KOMITET Owy „FILASERDICA

Dopiero za ponad dwa lat• otworzy swoje podwoje Swiahowa Wystawa Fila-telistyczna „Filaserdica 79" w Sofii, orga-nizowana pod patronatem FIP w ramach obchodów 100 rocznicy wyzwolenia Buł-garii z jarzma tureckiego. Powołano już Komitet Organizacyjny na czele z inż. Pa-najotem Kurdalanowem.

MUZEUM POCZTOWE W BUDAPESZCIE - PONOWNIE OTWARTE

Po wieloletniej przerwie oraz przebu-dowie ponownie otwarto Muzeum Pocz-towe w Budapeszcie. Należy ono obecnie do najnowocześniejszych placówek tego typu w Europie. W ekspozycji znajduje się ponad 200 tys. znaczków zagranicz-nych. Klasyka europejska jest tu niemal w komplecie, nie brak i rarytasów wśród znaczków zamorskich. Oczywiście, najbo-gatsze są zbiory znaków pocztowych wę-gierskich, m.in. listy z najrzadszymi od-mianami 2 kor. z 1871 roku, oryginalne projekty i unikalne wieloblóki tej emi-sji itp.

KARTA POCZTOWA - TŁUMACZEM EPOKI

Pod tym tytułem odbyła się w dniach 2-29 kwietnia 1977 r. w salach Muzeum Poczty i Telekomunikacji w Helsinkach

wystawa kart pocztowych. Reklamował ją okolicznościowy datownik.

TEMAT: WYBUCH WULKANU

23 stycznia 1973 roku wybuch wulkanu na islandzkiej wyspie Heimaey spowodo-wał wiele strat. Wydarzeniu temu poczta islandzka poświęciła dwa znaczki. W 4 rocznicę wybuchu wulkanu placówka pocztowa w Vestamannaeyjar stosowała okolicznościowy datownik z rysunkiem wulkanu niszczącego ludzkie siedziby.

BUŁGARIA 92 KASOWNIKI OKOLICZNOSCIOWE

Poczta bułgarska stosowała w roku 1976 łącznie 92 okolicznościowe kasowniki. Najwięcej z nich upamiętniło 100 rocz-nicę Powstania Kwietniowego 1876 roku, pozostałe poświęcono ważnym wydarze-niom, imprezom Rp. Były wśród nich także datowniki pierwszego dnia obiegu. Sofijski „Filatelen Pregled" opublikował w kilku numerach pisana zestawienie tych kasowników wraz z ich reproduk-cjami.

NAUKOWY ISTYTUT FILATELISTYKI

W Bułgarii działa Naukowy Instytut Filatelistyki. Ostatnio kierownictwo Związku Filatelistów Bułgarskich SBF mianowało jego przewodniczącym doc. Georgija Mitewa.

c.

ZESZYTY DO SUSZENIA ZNACZKÓW POCZTOWYCH

W sklepach filatelistycznych ukazały się od niedawna w sprzedaży „zeszyty do suszenia znaczków pocztowych" w cenie

243

po z/ 5. Zostały one wykonane, z inicja-tywy kol. Romualda Klimka, doktora che-mii, na zamówienie Przedsiębiorstwa Fi-latelistycznego przez WZP w Jeziornej, w formacie A5, a zawierają po 12 kart grubej bibuły, dobrze wsiąkliwej i nie wyginającej się zbyt łatwo. Ich jakość jest dobra i warte są zalecenia do użyt-kowania.

Możemy się cieszyć, że mamy wreszcie i u nas w sprzedaży ten jeden z podsta-wowych przyborów pomocniczych dla fi-latelistów, który w świecie jest już zna-ny, wyrabiany i sprzedawany od niemal 100 lat.

Szkoda tylko, że w sklepach z reguły do zeszytów tych nie dołącza się instruk-cji użytkowania zeszytów i kąpania znacz-ków, opracowanej przez kol. Klimka i wydrukowanej już w sporym nakładzie.

Aleksander Sekowskl

UKARANI FAŁSZERZE

Przed kilku miesiącami odkryto we Francji doskonale sfabrykowaną kopertę z tzw.. znaczkami „Me de France" (1928r., z nr 223, 224). Zarówno nadruki na znacz-kach jak i stemple pocztowe okazały się wspaniale sfałszowane. Epilog odbyt się przed trybunałem w Nicei. Jeden z fał-szerzy został skazany na trzy lata wię-zienia. Dwaj jego wspólnicy otrzymali również kary po trzy lata więzienia, lecz z zawieszeniem. Nadto wszyscy oszuści muszą zapłacić po 20 tysięcy franków grzywny.

kg

XVI ZJAZD

W dniach 21-25 marca br. obradował XVI Zjazd Związków Zawodowych ZSRR. Poczta radziecka emitowała z tej okazji znaczek o nominale 4 kop. z widokiem kremlowskiego Pałacu Zjazdów — sie-dziby obrad związkowców Kraju Rad i na-pisem: Związki Zawodowe szkolą ko-munizmu. Ukazała się także całostka -koperta ze standardowym znaczkiem za 4 kop., z ilustracją przedstawiającą rzeźbę

Muchiny „Robotnik i kołchoźnica" na tle koła zębatego — symbolu przemysłu oraz z napisem: XVI Zjazd Związków Zawodo-wych ZSRR. Moskwa-Pocztamt w dniach trwania zjazdu stemplował koresponden-cję okolicznościowym stemplem. Komplet pocztowych pamiątek ze zjazdu przedsta-wia ilustracja.

wk

W CZECHOSLOWACJI

W serii upamiętniającej 30 Wyścig Po-koju Warszawa-Berlin-Praha znajduje się kilka elementów do tematu „Polonica". Na wszystkich 4 znaczkach jest skrót „WBP". Ponadto znaczek 30 hal. poświę-cony jest Warszawie; przedstawia grupę kolarzy na tle charakterystycznych gma-chów stołecznych m.in. Zamku, Barbaka-nu, Teatru Wielkiego i staromiejskich ka-mieniczek. Na znaczku tym jest także flaga polska oraz napis „WARSZAWA". Znaczek 1,40 kcs. przedstawia trasę tego-rocznego wyścigu, z zaznaczonymi sym-bolicznie trzema stolicami. W przypadku Warszawy jest to uproszczony rysunek Stadionu Dziesięciolecia oraz nowoczes-nych wysokościowców.

C.R.

OfOBLIW OJeC I 'ZNACZKÓW POLSKICH!.

Kol. B. Kamiński z Warszawy infor-muje, że nabył w Upt. Warszawa 1 znacz-ki o nominale 1.50 zł — pielęgniarka przy chorej (emisja poświęcona PCK), na któ-rych jest biała plamka na górnym brze-gu czepka. Plamka ta znajduje się tylko na znaczkach z dolnego lewego rogu arku-sza sprzedażnego — sektora nr 2.

BIULETYNY

11 l iii P.

Wydaje: Klub Filumenistów przy Z.O. PZF w Warszawie

Rok IX marzec 1977 Tren IV Nr 5(351

W numerze:

Z. Turowicz — Ocena filumenistycznego zbioru tematycznego.

Dyskusja o Komisji Wstępnej Oceny Zbiorów Filumenistycznych.

244

R. Waniurski — Etykiety Meksyku. L. Karczewski, Z. Turowicz" — Iden-

tyfikacja etykiet — pisownia arabska. L. Karczewski — Katalog etykiet „Gi-

tanes" i francuskie oznaczenia monopo-lowe.

j.r. — Zakłady w Czechowicach w tro-sce o wysoką jakość zapałek.

Recenzje (J. Romaszkan — Maty Po-radnik Filumenistyczny, t. II). Walne Ze-branie Klubu Filumenistów i Kola nr 22 w Warszawie. Komunikaty.

Biuletyn okolicznościowy Klubu Zainteresowań „Olimpijczyk"

Warszawa, kwiecień 1977

W numerze:

Z okazji 15-lecia istnienia Klubu i X Ogólnopolskiego Spotkania Członków oraz tegorocznych „Dni Olimpijczyka 77" wy-dano do użytku wewnętrznego, w mini-malnym nakładzie — Biuletyn OkolicZ-Ilościowy.

Wydawcą jest Polski Komitet Olimpij-ski.

Na 32 powielanych stronicach omówio-no działalność Klubu Zainteresowań PZF „Olimpijczyk" w ubiegłym 15-leciu oraz zamieszczono bogato ilustrowaną, drugą część obszernego opracowania R. Kiczka i W. Ryszawego „Innsbruck — 76" — wy-dawnictwa Austrii.

Biuletyn zamyka spis członków Klubu, z podaniem adresów.

Z PRAC ZARZĄDU GŁÓWNEGO

Problematyka obrad Prezydium i Plenum Za-rządu Głównego w dniach 26 i 27 lutego br. obejmowała w znacznej części sprawy zwią-zane z przygotowaniami dokumentów umożli-wiających zwołanie XLI Zjazdu Polskiego Związ-ku Filatelistów, a więc projekty: zmian w Sta-tucie PZF, ordynacji wyborczej, regulaminu i porządku obrad oraz miejsce i termin Zjazdu. Sprawy te, jakkolwiek ważne, nie przeslonily innych, również istotnych i ważkich dla pra-widłowego działania całej organizacji — wszyst-kich jej ogniw.

Na czoło wysunęły się tu plany pracy Ko-misji Z.G.: Historyczno-Badawczej, Wystaw i Imprez, Młodzieżowej i Rozwoju. Prezydium uznało, ze przedstawione zamierzenia poszcze-gólnych komisji na okres tego roku, a także i w dalszej perspektywie, są realne zarówno od strony potrzeb Związku, jak ze względów organizacyjno-technicznych i finansowych. Pre-zydium, zatwierdzając plany, zalecilo ich prze-kazanie w formie informacyjnej do ogniw PZF niższego szczebla. W odniesieniu do Komisji Historyczno-Badawczej zalecono, aby w swoich planach uwzględniła w szerszym zakresie pod-jęcie badań i rejestracji zjawisk zaćhodzacych współcześnie, a uzyskiwane wyniki utrwalała poprzez ich publikowanie. Zalecono też, aby do niektórych prac Komisji Historyczno-Ba-dawczych, szczególnie w Okręgach, zapraszano ~dzież, przekazując jej do wykonania takie zadania. które mogą ją zainteresować. i któ-rym będzie mogła sprostać. Realizacja tego za-

lecenia przez zainteresowane Komisje (Histo-ryczno-Badawcze i Młodzieżowe) powinna przy-nieść korzyści, o których nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Cnodzi bowiem o przy-szłość naszej filatelistyki I jej wysoki poziom. Tego zaś nie osiągniemy bez rozbudzenia, jut u progu, autentycznych zainteresowań proble-mami kolekcjonerstwa filatelistycznego. Ponad-to Komisji Młodzieżowej Z.G., a zatem rów-nież i komisjom okręgowym zalecono, aby w planach pracy najbliższego okresu tivezgled-nity koi/kara „60 lat Wielkiego Pardziernika-, który został opublikowany na lamach „Fila-telisty" nr 2 77. Zadaniem każdego opiekuna kola młodzieżowego powinno być zapoznanie podopiecznych z warunkami konkursu, omó-wienie pytań, udzielenie potrzebnych wyjas-niań no i oczywiście zachęcenie do udzialu. Konkurs powinien też być potraktowany jako jedna z form szkolenia filatelistycznego.

W ostatnim okresie dość często spotykamy się z inicjatywami różnych instytucji i orga-nizacji nie mającymi nic wspólnego z filatelis-tyką, które przy okazji swoich imprez wy-konują wydawnietwd przeznaczone do sprze-daży filatelistom. Dochody z reguły są prze-znaczane na cele związane z działalnością tych instytucji, rzadziej na cele inne, a bardzo czę-sto na dofinansowanie samej imprezy. Zarząd Clowny nie widzi potrzeby i konieczności, dla których dzialalność, cele i inicjatywy organi-zacji i instytucji nie filatelistycznych realizo-wane były kosztem filatelistów i na domiar bez współpracy i uzgodnień z właściwymi wła-dzami PZF, W tej sytuacji Prezydium Z.G., działając w obronie interesów filatelistów, po-stanowiło uchwalą nr 35Pr777 przeciwdzialać emitowaniu wydawnictw filatelistycznych., przez organizacje i instytucje nie filatelistyczne w dradze działań interwencyjnych u kompetent-nych władz administracyjnych. Trzeba tu jed-nak dodać, że wszelkie działania zapobiegaw-cze ze szczebla Zarządu Głównego nie przy-niosą pozytywnych rezultatów, zresztą nie tyl-ko w tej sprawie. leżeli nie będzie zgodnego współdziałania wszystkich ogniw PZF. W Pod-jętej uchwale Prezydium zobowiązało Okręgi PZF do zaprzestania propagowania takich wy-dawnictw, jeżeli zostały one wydane bez co najmniej opinii PZF.

Uregulowano ostatecznie sprawy biuletynów PZF. Jak już wcześniej było wiadoma. po Podjętych decyzjach właściwych władz i sta-raniach Prezydium Z.G., ukazywać się będą następujące biuletyny:

— Biuletyn Naukowo-Badawczy. kwartalnik, wydawca: Okręg Łódzki. Obejmować będzie artykuły na temat historii poczty. filatelistyki regionalnej pod kątem badawczym, materiały komisji historyczno-badawczych itp.

— Filatelista-Tematyk Mutacja A, trzy razy w roku, wydawca:

Okręg Wroclawski. Artykuły z zakresu tema-tyki społeczno-politycznej. militariom', sportu i turystyki, ochrony i kształtowania środowiska I inne nie mieszczące się w -profilu pozosta-łych biuletynów.

Mutacja B. trzy razy w roku. wydawca Okręg Katowicki. Artykuły z dziedziny górni-ctwa węgla i rud, chemii, geologii. mineralogii. transportu naziemnego i powietrznego oraz in-ne wywodzące się z nauk politechnicznych.

Mutacja C. trzy razy w roku. wydawca: Okręg Gdański. Artykuły z zakresu gospodarki morskiej t wód śródlądowych, poczt morskich. rzecznych i jeziorowych, flory i fauny wodnej, sportów wodnych i innych związanych z te-matyką wodną w szerokim pojęciu.

Mutacja D. trzy razy w roku, wydawca: Okręg Poznański. Artykuły z zakresu kultury i sztuki, w tym: literatura, teatr, muzyka. folklor, etnografia, a także medycyna, amin-tektura i inne pokrewne naukom humanistycz-nym.

— Filumenista. kwartalnik, wydawca: Okręg Warszawski, Poświęcony w calości zagadnie-niom związanym z problematyką kolekcjono-wania etykiet zapałczanych.

245

Przyjęto generalną zasadę, że wymienione biuletyny będą rozprowadzane odpłatnie, a ce-ny jednego egezmplarza ustalono w wysoko-ści: „Biuletyn Naukowo-Badawczy" na złotych 25,—; „Filatelista-Ternatyk" na złotych 10,—. niezależnie od mutacji; „Filumenista" na zło-tych 5,—. Informacji w sprawach związanych z abonowaniem biuletynów udzielają właściwe Okręgi PZF.

Wydawane będą również : „Biuletyn Informa-cyjny PZF" poświecony sprawom organizacyj-nym PZF i zagadnieniom filatelistyki na are-nie międzynarodowej, oraz „Miody Filatelista" poświęcony filatelistyce młodzieżowej. Wydaw-cami tych biuletynów są Okręgi Warszawski i SzczeMnski. Biuletyny te będą rozprowadzane nieodpłatnie do wszystkich ogniw PZF.

Warto w tym miejscu dodań, że decyzje w tych sprawach nie wykluczają możliwości wydawania przez Okręgi komunikatów doty-czących różnych spraw organizacyjnych i pa-rządkowych Okręgu. To samo dotyczy również i klubów zainteresowań, z których niektóre mają w tym zakresie dobre doświadczenia i ograniczają się jedynie dci przekazywania swo-im członkom najpotrzebniejszych 1 bieżących Informacji, nie dążąc do szerszych opracowań, dla których znajdują miejsce na lamach In-nych czasopism filatelistycznych. Korzyści z ta-kiego postępowania są ewidentne.

Uzupełniając wcześniejsze decyzje o udziale PZF w obchodach 60 rocznicy Rewolucji Paź-dziernikowej Prezydium Z.G. powierzyło Okrę-gowi Lódzkiemu organizację centralnych im-prez filatelistycznych w ramach programu PZF. Prezydium, podejmując tę deCYzJę, dalo wyraz uznania dzialaczom Okręgu za ich do-tychczasową postawę i zaangażowanie. Omó-wienie programu nastąpi na najbliższym Po-siedzeniu Prezydium Z.G.

W związku z Mi kongresem FIP, który od-będzie się w okresie wystawy „Amphilex 77" w Holandii, Prezydium Z.G. postanowiło dele-gować jako delegata PZF Kol. Prezesa Zarzadu Głównego. Zbigniewa Zielińskiego. Wyznaczono jednocześnie zastępcę w osobie Kol. Jana Za-borowskiego. Ponadto na konferencję związ-ków filatelistycznych ICDL w Berlinie delego-wano Kol. Kol. Zbigniewa Piekuta z Łodzi i Cezarego Rudzińskiego z Warszawy. Na za-proszenie Związku Filatelistów ZSRR na wy-stawę „60 lat Wielkiego Października" w Mo-skwie uda się delegacja PZF w składzie Kol. Kol. Ryszard Rzepko z Warszawy i Mieczysław Syta, prezes Okręgu w Rzeszowie. Funkcję komisarza krajowego NIVTF ..Portucale 77" w Portugalii powierzono Kol. Marii Grder.

Obradujące w dniu następnym (27 lutego) Plenum Zarządu Głównego akceptowalo wszy-stkie decyzje 1 uchwały Prezydium podjęte w okresie od 22 listopada do 26 lutego 1977 r.

Plenum po zapoznaniu się z propozycjami Prezydium postanowiło uchwałą nr 29 'Pl i zgod-nie z ś 20 Statutu PZF zwołać w liniach 19

i 20 listopada 1977 r, w Warszawie XII Walny Zjazd Delegatów PZF. Zalecono jednocześnie zespołowi ds. statutowych dalsze prace nad przygotowaniem materiałów dotyczących zmian w Statucie PZF.

Ponadto Plenum: zapoznało się I zatwier-dzi/o główne kierunki działania Zarządu Głów-nego 1 Prezydium w roku 1977; na wniosek Okręgu Warszawskiego nadało uprawnienia ekspertów filatelistycznych w zakresie eksper tyz znaczków PRL Kol. Kol. Bohdanowi Subo-azowi. Wiktorowi Kurkiewiczowi i Mariuszowi Kalinowskiemu; podjęło decyzję o nadaniu zło-tej honorowej odznaki PZF Przewodniczącemu Zgromadzenia Narodowego Węgierskiej Repu-bliki Ludowej Tow. Anatolowi Apro, przewod-niczącemu delegacji Parlamentu Wegierskiego, która przebywała w Polsce w pierwszej polo-wie lutego br. Wręczenie odznaki nastapilo w czasie pobytu delegacji we Wrocławiu pod-czas zwiedzania Muzeum Poczty I Telekomu-nikacji.

W związku z rezygnacją z funkcji prezesa Okręgu Ellałostocklego,• Kol. S. Swierada, funk-cję tę objal Kol. Micha/ Klirnowicz, który wszedł również w skład Zarządu Głównego.

Ryszard Rzepko Sekretarz Z.G. PZF

Komunikat GKS

W związku z zamieszczoną w nr 14,497 „Filatelisty" reprodukcją waloru filatelis-tycznego w postaci listu przewiezionego lotnią, Prezydium GKS PZF prosi uprzej-mie o zamieszczenie w jednym z kolej-nych numerów następującego stanowiska:

Na podstawie wyjaśnień uzyskanych w Zarządzie Głównym PZF oraz w Wy-dziale Emisji Znaczków Ministerstwa Łączności, Główne Kolegium Sędziów stwierdza, że nie zostało wydane zezwo-lenie na organizację przewozu poczty lot-nią.

W związku z powyższym uznać należy, że listy opatrzone stempelkiem „przewie-ziono lotnią" są prywatnym produktem i wykonane zostały wbrew interesom fila-telistyki.

Główne Kolegium Sędziów zwraca u-wagę, że umieszczanie tego „waloru" w Zbiorze filatelistycznym może wpłynąć na obniżenie oceny eksponatu przez jury wy-stawy.

0514711€11—slANITTiol Parceluję zbiór olimpiad i

ryb. Poszukuję roczników PRL. Tadeusz Krawczyk, skrytka pocztowa 14s, 43-400 Cieszyn.

(F-708)

Kupię "znaczki czyste: Chi-ny. ZSRR do 1955. europej-skie państwa socjalistyczne Zbigniew Babula, skrytka 32, Białystok Z. (F-810)

Listy legionowa. jenieckie, próby oraz arkusik znaczków _Warneńczyk" — Grosa Bora, zielony blok Tokio, ZSRR -wymienię za „wdowy" wiel-

kanocne poczty Woldenberg. Jerya, skr. 241, Gdynia 1.

(F-815) LUPY filatelistyczne duże, ca-

łostki PRL, różne katalogi aukcyjne sprzedam. Wielka-szewskii, 26-030 Suchedniów.

(F-817) Nawiążę wymianę luzaków

PRL, zagranicznych. Marian Płonam/15M, Nadbystrzycka 76/1, 20-501 Lublin, (F-820)

Kult«, wymienię do zbioru serie czyste, kompletne: Ita lia. Watykan, San Marino, la-ta 1935-1960. Oferty — skryt-ka pocztowa 769, Warszawa 1.

(D-790) Kuplę lub wymienię stare

etykiety od piwa. Kludńskl,

Mlynarska 35a/19, 01-175 War- szawa. (D-792) ,

mendę: 17 roczników „Fi-latelisty". Znaczki: ZSRR, CSRS, USA, Kanada, Argen-tyna 1 inne. PRL: czworoblo-ki 1956-1966, FDC. Serie lu-zem. Katalogi polskie, zagra-niczne. Stare albumy. Koper-ty z korespondencji. Cenne znaczki uszkodzone. Rabat według umowy. Duda, Wolno-Sal 93/B, Nowy Sącz. (Y-782)

Rupię znaczki czyste ZSRR, Zumstein nr 238-291 A 1 B. 279-279 A—D wraz z odmia-nami, także na koresponden-cji. Kazimierz ~ka, skr. poczt. 8, 41-900 Bytom. (F-795)

246

Wymiana może się odbywać z zachowaniem przepisów cel-nych i Instrukcji — Regula-minu PZF

(Litery w nawiasach ozna-czają, w jakim języku kores-pondować).

L. Altselrud, Koromijewskij per. 111-3-20, 252022 Kijów,

M.F. ZSRR (malarstwo. plika noż-na).

R. Silan, ul. Erewatiska 1 In 1, 284000 Zwano-Frankiwsk, ZSRR (p).

L A. Choinutowaki, ul. Oat-rowskogo 5. 952200 Nazarowo. ZSRR.

A. N. Fedorin, leja Nowela Walia 11 m 14, 606130 Pawio-wo, ZSRR (tematyczne)

A. M. Gawdziuk, ul. Ostrow-skogo 2, 275000 Sokiriań I, ZSRR (r).

S. Klanów. ul. Sowetskaja 6-60, 301030 Jasnogorsk, ZSRR (malarstwo) M. Karirnow, pr. Lenina

133-13, Terniriau, ZSRR (sport). E. A. Kopii., pr. Leninskogo

KOMSoMUla 62 b m 236, 290045 Lwów, ZSRR (r, a, n) (tema-tyczne).

L KoehnzW, ul. Prospekt Po-bady 95 m 97, 440047 Penza, ZSRR.

W. Kowalow, ul. Teplowoz-naje 250 m 58, 470055 Kara-ganda, ZSRR (tematyczne).

A. Lugowoj, ul. Nowornes-tenskaja 97 m 74, 244000 Su-my, ZSRR (r. a) (flora, fauna. sztuka).

A. G. Lysenko, ul. Gogola I7A, 461010 Buzutuk, ZSRR (fauna. kosmos).

R. MedeLsis, ul. Svenceidu 7 n3, miasto Ignalina, Litew-ska SRR. ZSRR (stawni lu- dzie)

Oparin, pr Lenina 84 m 35. 650054 Kamerowo, ZSRR.

Swetlana Perebikowskaja. Artioma 149-32, 340048 Donieck, ZSRR (malarstwo. flora. 1 au-na) .

Harry Pillbaum, ul. Ed. VII-de 3 ni 5, 202100 Rakvere, ZSRR (est, r. a) (tematycz-ne).

N. N Rogafew.ab. jaszcz. 10. 452950 Nlettekamsk, ZSRR (tematyczne).

M. S Rybin. p. Stroitelnyj 29 m I. 688610 Pewek 9, ZSRR (tematyczne).

W. Rykunow, Towariszczes-kij pr, 14 m 78. 193291 Lenin-zruci ZSRR

Od Redakcji Małgorzata Warna... (7). Nie

możemy udzMIle odpowiedzi z uwagi na brak adresu w lifcie.

Redaguje kolegium w składzie: Fabian Bura, Ta-deusz Grodecki (red. nacz.), Wiesława Kaweeka, Cezary Rudziński Zygmunt Szy-mański

Adres Redakcji, ul. Wi-dok 22, 1181-023 Warszawa, tel. 27-3043. Artykulów nie zamówionych Redakcja nie zwraca

Wydawca, RSW „Prasa--Książka—Ruch" — 11510- 0iiiefowa Agencja Wydaw-nicza, ul. Koszykowa SA, 00-564 warszawa. Telefony: 28-09-73; 21-21-29. Biuro Re-klam i Ociosze.), ul. Wil-cza 62, 00-079 Warszawa, tel. 28-07-82, konto PKO I ON W-wa, itr 1531-1185.

Cena ogloszeh: 10 at za skowo w ogloszenlach drob-nych.

Cena prenumeraty krajo-wej kwartalnie — zl 15.—, pólrOCznie — al 30.—, rocz-nie — at 60.—

Prenumeratę na kraj przyjmują oddzialy RSW „Prasa-Książka-Ruch" oraz urzędy pocztowe 1 dorę-czyciele w terminach: — do 25.XI. na styczeń, I kw., I półrocze roku następnego i cacy rok: — do 10 każ-dego miesiąca poprzedza-jarego okres prenumeraty na pozostałe okresy roku.

Jednostki gospodarki u- społecznionej, instytucje, organizacje społeczno-poli-tyczne w miejscowościach, w których nie ma nadzia-łów RSW .,Prasa-Książka--Ruch", oraz prenumerato-rzy indywidualni zamawia-ją prenumeratę w urzę-dach pocztowych lub u do-ręczycieli.

Prenumeratę ze zleceniem wysyłki z granicę, która Jest droższa o 50n(o od pre-nunteraly kraMn ej, przyj-muje RSW „Prasa-itsiątka--Ruch" Centrala Kolporta-żu Prasy i Wydawnictw -00-058 Warszawa, ul. To-warowa 28, konto PKO nr 1531-71, W terminach jak dla prenumeraty krajowej.

Egzemplarze zdezaktuali-zowane na uprzednie pi-semne zamówienie prowa-dzi CKP1W, 00-837 warsza-wce, ul. Towarowa 28.

Nakład 20.350. Objętość 2 ark. Format 135. Papier ilustr. V kl., 70 g, 70X100. RSW Zola. Graf. W-wa, uL Srebrna 18, z. 270-77/0. F-80. INDEKS 35004

tyki, komecznosm ewolu-cji w formach dzialanM PZF i formach pracy oraz składzie władz wybieralnych w PZF. We ~dme') tych — wg po-stulatów Walnego Zebrania Kota nr 1 — te same osoby nie powinny zasiadać bez przerwy citutej niż dwie ko-lejne kadencje.

WYMIANA zagrintieq

z życia 0/RElaSZOW

Kolo nr 58 w Sanoku orga-nizuje w dniach od 23.V. do 4.VI. Wystawę Filatelistyczną „Kultura, Oświata i Sztuka". z okazji 500 rocznicy śmierci Grzegorza z Sanoka.

W ten sposób kolo włącza się do bogatego programu im-prez, które będą organizowa-ne przez komitet organizacyj-ny obchodów upamletniają-cyeh rocznicę największego Sanoczanina

Przewidziane są u maju i czerwcu: sesja naukowa na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, sesja popularnonau-kowa w Sanoku, na frontonie budynku Muzeum Historyczne-go w Sanoku zostanie odsło-nięta tablica pamiątkowa oraz będą wybite medale pamiąt-kowe.

O/WARSZAWA

Kolo nr 1

3 kwietnia odbyto się Walne Zebranie Sprawozdawczo - Wy-borcze Kola nr 1 Im. Włodzi-mierza Polańskiego. Wybrano na fara nowe władze (preze-sem pozostała kol. Marla Gra-er) oraz delegatów na Walne Zebranie Okręgu.

Kolo to, liczące 1169 czton-ków, skupia m.in. duta liczbę s poaród czołowych polskich filatelistów, dziaMczy, autorów i publicystów oraz wystawców zarmeszkatych w Warszawie. Dowodem tego byto uzyska-nie przez cztonków Kola w ciągu minionej kadencji na wystawach FIP-owakich Maz-nie 1 medalu złotego. 6 po-ztacanych, 8 srebrnych, 4 po-srebrzanycb 1 2 brązowych, a na Wystawie Ogólnopolskiej „Lód* 75" — 3 medali zło-tych, 5 poztacanych, 5 srebr-nych i 2 posrebrzanych.

Kolo byto również organiza-torem szeregu imprez, jak wystawy 1 pokazy organizo-wane w hallu upt. Warszawa 1 i w MPIK przy ul. Nowy Świat oraz prowadzi dziatal-noać wśród miodziety

Dyskusja skaPiala się nie tylko wokół zagadnień wew-nętrznych Kola (które prze-żywa znów kłopoty lokalowe — co nie jest bez znaczenia dla agóiu filatelistów, gdyż spotkania Kota spelniaja rolę centralnych spotkań warszaw-skich) Dotyczyła ona również zagadnień szerszyah, mających związek z nadchodzącym Wal-nym Zebraniem Sprawozdaw-czo-Wyborczym Okręgu War-szawskiego i Walnym Zjazdem PZF. Omawiano m.in. sprawy dziabania Stołecznego Klubu Filatelisty, którego siedziba będzie gotowa do użytkowa-nia jeszcze w tym roku, mira-., orraszloaci polskiej fila-