13

C«ng nghÖ sinh häc ®· xuÊt hiÖn th«ng qua sù t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau gi÷a nh÷ng phÇn kh¸c nhau cña sinh häc vμ kü thuËt.

Mét nhμ c«ng nghÖ sinh häc cã thÓ sö dông c¸c kü thuËt: ho¸ häc, vi sinh häc, ho¸ sinh vμ tin häc (H×nh 1.1). Môc ®Ých chÝnh lμ sù s¸ng t¹o, ph¸t triÓn vμ tèi −u ho¸ c¸c qu¸ tr×nh, trong ®ã chÊt xóc t¸c ho¸ sinh gi÷ vai trß nÒn t¶ng vμ kh«ng g× cã thÓ thay thÕ ®−îc. Nhμ c«ng nghÖ sinh häc ph¶i biÕt hîp t¸c chÆt chÏ víi c¸c chuyªn gia trong nh÷ng lÜnh vùc liªn quan nh− y häc, dinh d−ìng häc, ho¸ häc, d−îc häc, b¶o vÖ m«i tr−êng vμ xö lý chÊt th¶i. ViÖc øng dông c«ng nghÖ sinh häc ngμy cμng cho thÊy tÝnh chÊt phô thuéc lÉn nhau cña khoa häc liªn ngμnh, muèn ®¹t ®−îc thμnh c«ng trong nghiªn cøu cña ngμnh m×nh, cÇn hiÓu ®−îc ng«n ng÷ kü thuËt cña c¸c ngμnh kh¸c, hiÓu ®−îc nh÷ng tiÒm n¨ng còng nh− nh÷ng h¹n chÕ cña c¸c ngμnh kh¸c.

C«ng nghÖ sinh häc cã yªu cÇu rÊt cao c¸c kü n¨ng vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô. BiÕt ®Çu t− vμo viÖc ph¸t triÓn ngμnh c«ng nghÖ nμy sÏ ®−îc h−ëng lîi Ých l©u dμi. C«ng nghÖ sinh häc cã mét sè lÜnh vùc ho¹t ®éng nh− sau:

− §iÒu trÞ häc: c¸c d−îc phÈm dïng ®Ó ®iÒu trÞ bÖnh cho ng−êi bao gåm kh¸ng sinh, vaccin, liÖu ph¸p gen.

− ChÈn ®o¸n: c¸c kÝt dïng ®Ó xÐt nghiÖm chÈn ®o¸n trong l©m sμng, thùc phÈm, m«i tr−êng, n«ng nghiÖp.

− N«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, lμm v−ên: c¸c gièng c©y míi, ®éng vËt, thuèc trõ s©u.

− Thùc phÈm: bao gåm s¶n xuÊt thùc phÈm, ®å uèng, c¸c phô gia, ph©n bãn.

− M«i tr−êng: xö lý chÊt th¶i, c¸c chÊt cã b¶n chÊt sinh häc, s¶n xuÊt n¨ng l−îng.

− C¸c ho¸ chÊt trung gian: c¸c ho¸ chÊt cÇn thiÕt cho c«ng nghÖ sinh häc nh−: c¸c enzym, ADN, ARN, c¸c ho¸ chÊt ®Æc biÖt.

− ThiÕt bÞ: phÇn cøng, phÇn mÒm tin häc, b×nh ph¶n øng sinh häc vμ nh÷ng thiÕt bÞ kh¸c cã tÝnh hç trî cho c«ng nghÖ sinh häc.

H×nh 1.1. TÝnh chÊt ®a ngµnh cña c«ng nghÖ sinh häc