Dinamik Uyum Yüzeylerinde Optimallik Üzerine Dr. H. Kemal İlter kilter@ybu.edu.tr Teknoloji ve İşlemler Yönetimi Bölümü Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

Dr. Burcu Dikmen burcu.dikmen@uzay.tubitak.gov.tr Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü TÜBİTAK

21 Haziran 2012, YAEM’12 İstanbul

Uyum Yüzeyi Kuramı: Tarihçe

Uyum Yüzeyi Kuramı: Uyum

Uyum Yüzeyi Kuramı: Strateji İlişkisi

Uyum Yüzeyi Kuramı: NK Modeli

Uyum Yüzeyi Kuramı: N-K İlişkisi

Uyum Yüzeyi Kuramı: Karmaşıklık

Uyum Yüzeyi Kuramı: Optimale Yolculuk

Uyum Yüzeyi Kuramı: Yüzey Büyüklüğü

000 0.40

011 0.60

101 0.63

001 0.50

Uyum Yüzeyi Kuramı: Yüzeyde Hareket Etmek

Global Optimum

Yerel Optimum

Statik Uyum Yüzeyi: Tanım

Statik Uyum Yüzeyi: Optimallik?

A B

C

A B

C

A B C

Statik Uyum Yüzeyi: Optimali Aramak

A B

C

wA = 0.56 wB = 0.70

wC = 0.62

Global Optimum Yerel Optimum

Yerel Optimum A

B C

Statik Uyum Yüzeyi: Yapışkan Noktalar

wA = 0.56 wB = 0.70

wC = 0.62

Global Optimum

w0 = 0.53

Yapışkan Nokta

Statik Uyum Yüzeyi: Karmaşık Yüzeyler

A B

C

wA = 0.56 wB = 0.70

wC = 0.62

A

C

B

0.5

0.5

0.5

0.56

0.62

0.70

0.56

Dinamik Uyum Yüzeyi: Tek Yönlü Değişim

wA = 0.50

0.70

0.62

Global Optimum

wC = 0.52

wB = 0.58

Dinamik Uyum Yüzeyi: Çok Yönlü Değişim

wC = 0.50

wB = 0.50

0.70

Global Optimum

wA = 0.54

Dinamik Uyum Yüzeyi: Çok Yönlü Düşük Karmaşıklık

Dinamik Uyum Yüzeyi: Çok Yönlü Yüksek Karmaşıklık

Dinamik Uyum Yüzeyi: Optimallik

Dinamik Uyum Yüzeyi: Bir Problem

010 (0.50)

011 (0.80)

111 (0.70)

110 (0.40)

100 (0.30)

101 (0.85)

001 (0.60)

000 (0.70)

Global Optimum

Yerel Optimum

Yapışkan Nokta

(Sticking Point)

Dinamik Uyum Yüzeyi: Yöntem

Dinamik Uyum Yüzeyi: Bir Çözüm

Dinamik Uyum Yüzeyi: Bir Çözüm-2

Verilen kararın, İKO: Yöneticilerin Kararlarının Birleşiminin Optimallik Olasılığı

A-OO: Alt-Optimallik Olasılığı OO: Optimallik Olasılığı

UO: Uyum Oranı

Dinamik Uyum Yüzeyi: Bir Çözüm-3

Kaynakça

• İlter, H. Kemal. "Stratejik Kararların Alt-Optimalliği," yayınlanmamış çalışma (2012).

• Şimşek, Eray K. ve H. Kemal İlter. “Bir Performans Değerlendirme Yöntemi Olarak Uyum Yüzeyi Kuramı: Bankacılık Sektörü Örneği,” MPM Verimlilik Dergisi 2012/1 (2012): 89-106.

• İlter, H. Kemal. "Revealing Sub-Optimality Conditions of Strategic Decisions," (2011) http://arxiv.org/abs/1107.0202

• İlter, H. Kemal. “Uyum Yüzeyi Kuramı Açısından Bilişim Teknolojisi Stratejileri Üzerine Bir Değerlendirme.” Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 26 (2008): 163-182.

• İlter, H. Kemal. “Bilişim Sistemleri, Teknoloji ve Yenilik Seçimine İlişkin Stratejik Kararlarda Alt-Optimallik Durumunun Uyum Yüzeyi Kuramıyla Değerlendirilmesi.” 28. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği Kongresi, Ankara, 2008.

• İlter, H. Kemal. “Teknolojik Uyum Yüzeylerinde Optimallik: Zirve Arayışına Kavramsal Bir Bakış.” 27. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği Kongresi, Ankara, 2007.

• Wright, S., The Roles Of Mutation, Inbreeding, Crossbreeding and Selection In Evolution. Proceedings of the Sixth International Congress of Genetics, 356-366 (1932).

• Gillespie, J.H., Molecular Evolution Over the Mutational Landscape. Evolution, 38, 1116-1129 (1984). • Holland, J., Adaptation in Natural and Artificial Systems: An Introductory Analysis with Applications to

Biology, Control, and Artificial Intelligence. University of Michigan Press: Ann Arbor (1975). • Kirkpatrick, S.; Gelatt, Jr., C.D. ve Vecchi, M.P., Optimization by Simulated Annealing. Science, 220,

671–680 (1983). • Palmer, R., Statistical mechanics approaches to complex optimization problems, (Anderson, P.W.;

Arrow, K.J.; Pines D., Ed.), The Economy as an Evolving Complex System, Addison-Wesley: Reading (1988).

• Beinhocker, E. D., Robust Adaptive Strategies. Sloan Management Review, 40/3, 95-106 (1999). • McKelvey, B., Self-Organization, complexity, catastrophe, and microstate models at the edge of

chaos, (Baum, J.A.C. ve McKelvey, B. Ed.), Variations in Organization Science, Sage Publications, Thousand Oaks, CA, 279-307 (1999).

• Reuf, M., Assessing Organizational Fitness on a Dynamic Landscape: An Empirical Test of the Relative Inertia Thesis. Strategic Management Journal, 18/11, 837-853 (1997).

• Levinthal, D., Learning and Schumpeterian dynamics, (Malerba, G.D. Ed.), Organization and Strategy in The Evolution of The Enterprise, Macmillan Press Ltd, Basingstoke (1996).

• Frenken, K., A Complexity Approach to Innovation Networks. Research Policy, 29, 257-272 (2000). • Frenken, K., A Fitness Landscape Approach to Technological Complexity, Modularity, and Vertical

Disintegration. Structural Change and Economic Dynamics, 17, 288-305 (2006). • McCarthy, I. P. ve Tan, Y. K., Manufacturing Competitiveness and Fitness Landscape Theory. Journal

of Materials Processing Technology, 107/1-3, 347-352 (2000). • McCarthy, I. P., Technology Management – A Complex Adaptive Systems Approach. International

Journal of Technology Management, 25/8, 728-745 (2003). • Kauffman, S. A., The Origins of Order: Self Organization and Selection in Evolution, Oxford University

Press, New York, NY (1993). • Kollman, K., Miller, J.H., Page, S.E., Adaptive Parties in Spatial Elections. Am. Polit. Sci. Rev. 86, 929-

937 (1992). • Kauffman, S. A. ve Weinberger, E. D., The NK Model of Rugged Fitness Landscapes and Its Application

to Maturation of the Immune-Response, Journal of Theoretical Biology, 141/2, 211-45 (1989). • Weinberger, E. D., Local Properties of Kauffman N-K model – A Tunably Rugged Energy Landscape,

Physical Review A, 44/10, 6399-6413 (1991). • Rivkin, J.W ve Siggelkow, N., Organizational Sticking Points on NK Landscapes, Complexity, 7/5, 31-43

(2002). • Barr, J. ve Hanaki, N., Firm structure, search and environmental complexity, Çalışma Notları Serisi

No:7, Rutgers Universitesi, Newark, NJ (2005). • Bradshaw, G., The Airplane and the Logic of Invention. Minnesota Studies in the Philosophy of

Science, 15, 239–250 (1992).

Dinamik Uyum Yüzeylerinde Optimallik Üzerine Dr. H. Kemal İlter kilter@ybu.edu.tr Teknoloji ve İşlemler Yönetimi Bölümü Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

Dr. Burcu Dikmen burcu.dikmen@uzay.tubitak.gov.tr Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü TÜBİTAK

21 Haziran 2012, YAEM’12 İstanbul