16
Kamerkoor Amphion 1

Download het programmaboekje

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Download het programmaboekje

Kamerkoor Amphion 1

Page 2: Download het programmaboekje

WORDT JUBILEUMSPONSOR

In 2017 bestaat Kamerkoor Amphion dertig jaar.We brengen dan een mooi Spaans programma.

Wilt u ons steunen en heeft u een product of dienst in de aanbieding?

Informeer naar de advertentiemogelijkheden bij koorlid Ellen Geerlings,[email protected]

30­JARIG JUBILEUM IN AANTOCHT

ZING MEE

Page 3: Download het programmaboekje

Kamerkoor Amphion 3

OVER (ON)STERFELIJKHEID

koorJohn Tavener Funeral Ikos

koor en groot orgelMaurice Durflé Requiem

I Introitus

II Kyrie

III Domine Jesu Christe – solist Diederick Koornstra

IV Sanctus

V Pie Jesu – solist Vera Caland

VI Agnus Dei

VII Lux aeterna

VIII Libera me – solist Diederick Koornstra

IX In paradisum

Intermezzo door Maarten Havinga (groot orgel)Louis Vierne uit Messe basse pour les défunts:

Défilé

koorEric Whitacre uit Three Flower Songs:

Go, lovely rose

Het koor zingt de stukken van Tavener en Duruflé boven bij het orgelachter u. Het stuk van Whitacre zingen we beneden in uw blikveld.

Er is geen pauze in het programma. U kunt wel na afloop met onsiets drinken in de kerk.

PROGRAMMA

Page 4: Download het programmaboekje

13 november 20164

In ons najaarsprogramma van 2016 staat het indrukwekkende enontroerende Requiem van Maurice Duruflé (1902­1986) met grootorgel centraal. We brengen ook de hymne 'Funeral Ikos' van JohnTavener (1944­1913) en het fraaie lied 'Go, lovely rose' van dehedendaagse componist Eric Whitacre ten gehore.

Het Requiem van Duruflé is onder liefhebbers van koormuziek een echteklassieker. Het dateert uit 1947 en is gebaseerd op de aloude gregoriaanserequiemmis die Duruflé tijdens zijn jeugd leerde kennen. Hij probeerde deritmiek van het gregoriaans te verzoenen met het moderne metrum, enzocht naar het bovenaardse in zijn muziek. Het groot orgel wordt nietgebruikt als louter begeleiding, maar heeft een uitgesproken eigen rol in hetweergeven van alle emoties die voorbij komen in de tekst: rust, hoop,devotie, geloof, liefde, troost, vrede, barmhartigheid en optimisme, maarook passie, angst en verlies. Dit imposante twintigste­eeuwse meesterwerkin negen delen kent ook enkele fraaie solopartijen die door onze eigenDiederick Koornstra en Vera Caland gezongen worden. Maarten Havingavertolkt de uitdagende orgelpartij.

John Tavener schreef zijn 'Funeral Ikos' in 1981, op zijn 37ste. Een 'ikos' iseen hymne, die zijn oorsprong heeft in de Grieks­Orthodoxe kerk en die bijspeciale gelegenheden wordt gezongen. De hymne verwoordt hetonbekende van de dood en het vertrouwen dat de stervenden moetenhebben in God. Zij zetten een stap de duisternis in, maar komen uiteindelijkuit in het licht van het paradijs dat hen aan de andere kant wacht.

Vanuit een andere visie op het leven en de dood gebruikte Eric Whitacre(1970) voor zijn lied 'Go, lovely rose' het gelijknamige gedicht van deEngelse dichter Edmund Waller uit de zeventiende eeuw. Dit lied verwoordthoe kort de tijd op aarde is en hoe vergankelijk de schoonheid – van eenroos, maar ook van een mens. Laat je zien, leef het leven. En blijf niet inhet verborgene, want het leven is voorbij voor je het weet.

Dit programma is het eerste van Kamerkoor Amphion met dirigent GottfriedStöhr. Hij volgde in september Tristan Knelange op, die een wereldreis gaatmaken en Amphion vanaf december 2015 geleid heeft.

OVER (ON)STERFELIJKHEID

Page 5: Download het programmaboekje

Kamerkoor Amphion 5

Amphion werd in september 1987 opgericht door een aantal leden dat in datjaar deelnam aan het Internationaal Koorfestival te Arnhem. Eén van dieleden was Daniël de Boer die het koor tot eind 1992 heeft geleid. In deperiode 1993–1995 stond het koor onder leiding van Michael Headley,waarna Annelies Smit tot zomer 2002 dirigent was. Tussen najaar 2002 eneind 2013 leidde Ulrikke Reed Findenegg het koor. In 2014 en 2015 stondLodewijk van der Ree op de bok (die naar Estland verhuisde), en hetgrootste deel van 2016 was dat Tristan Knelange (die binnenkort opwereldreis gaat). Sinds september 2016 dirigeert Gottfried Stöhr het koor.Amphion brengt zeer gevarieerde programma’s en zingt zowel a capella alsbegeleid, zowel wereldlijk als religieus, zowel zeer oud als hedendaags.

Bezoek ons ook op internet:www.amphion.dds.nlwww.facebook.com/kamerkooramphion

KAMERKOOR AMPHION

SOPRANENYmkje de BoerMariska BrugmanVera CalandYnne ClaassenEllen GeerlingsAja Leemans

ALTENBetty HündInge MolCorry LatunySandra LindersLiesbeth Zeelenberg

TENORENCees HagensDiederick KoornstraJankees de RidderJeroen van der Sande

BASSENFred van GroningenReinold KuiperArie OosterleeJohannes Snijder

Foto: Peter van Rietschoten, Blaricum 1 nov 2016

Page 6: Download het programmaboekje

13 november 20166

Gottfried Stöhr (1955)werd geboren in SanktWolfgang (Oostenrijk) en studeerde directie bijGerhard Wimberger en piano bij Karl Wagneraan de Hochschule für Musik und DarstellendeKunst, het 'Mozarteum' te Salzburg.

Hij nam deel aan masterclasses van NicolausHarnoncourt, Milan Horvat en CharlesMackerras.

Zijn professionele loopbaan begon hij alspianorepetitor en dirigent aan het Stadttheater inBielefeld (Duitsland). Daarna was hij verbondenaan het Stadttheater in Würzberg waar hij veleopera's dirigeerde en docent zangbegeleidingwas.

In 1996 kwam hij naar Nederland als vaste dirigent van De HoofdstadOperette. Later werd Gottfried gevraagd als dirigent voor diverse koren enmuziektheaterproducties zoals 'The sound of music'.

Naast dirigent is hij ook pianodocent en zangbegeleider. Sinds september2016 dirigeert Gottfried Stöhr Kamerkoor Amphion.

GOTTFRIED STÖHR, DIRIGENT

Page 7: Download het programmaboekje

Kamerkoor Amphion 7

Maarten Havinga (1991) heeft acht jaarorgel gestudeerd aan het Conservatoriumvan Amsterdam bij Jacques vanOortmerssen en Pieter van Dijk.In 2016 is hij afgestudeerd voor demaster. In die acht jaar heeft hij ook eenbachelor wiskunde gehaald en nu hoopthij de master Mathematics te halen.

Havinga woonde orgelmasterclasses bijvan Olivier Latry en Louis Robilliard. Ookheeft hij een les gehad van GustavLeonhard. In 2014 volgde hij de SmaranoOrgan Academy, waar hij les had vanUlrika Davidsson en William Porter. Het jaar daarop bereikte hij de halvefinale van het Schnitger Orgelconcours in Alkmaar.

Sinds 2008 is Havinga actief organist. Hij heeft een uitvoering van hetRequiem van Duruflé georganiseerd met orgel en koor, waarbij hij zelf deorgelpartij speelde. Sinds 2013 componeert hij wel eens voor piano, orgel,koor en kleine ensembles.

In zijn spel combineert hij de ontspannen techniek van Van Oortmerssenmet de historisch geïnformeerde virtuositeit aangeleerd door Van Dijk. Hijheeft specifieke interesse in het leren bespelen van ongebruikelijke enmicrotonale klavierconcepten, onderwerp van zijn master research aan hetConservatorium.

MAARTEN HAVINGA, ORGANIST

Foto: B.J.A. Treuren

Page 8: Download het programmaboekje

13 november 20168

Sir John Tavener was een Britsecomponist. Hij studeerde piano, orgelen koordirectie aan het Royal College ofMusic en trad enige malen op als solist inpianoconcerten. Later stapte hij overnaar compositie. Zijn vroege werk isbeïnvloed door met name Stravinsky. In1977 trad hij toe tot de Russisch­orthodoxe Kerk, wat grote gevolgenhad voor zijn composities. Nog weerlater kreeg hij interesse voor de islamen het boeddhisme. Tavener wordtgezien als ‘lid’ van de– schertsend zo genoemde –‘God Squad’, een groep christelijke minimalistische componisten, dieopkwam in de jaren '70 van de twintigste eeuw en zich afkeerde van deabstracte avant­garde. Ze wilden meer persoonlijke, diep­emotionelemuziek maken. Naast John Tavener worden ook Henryk Górecki en ArvoPärt gerekend tot de ‘God Squad’.

JOHN TAVENER (1944 – 2013)

Funeral Ikos

Why these bitter words of the dying,o brethren, which they utter as theygo hence? I am parted from mybrethren. All my friends do iabandon and go hence.But whither i go, that understand inot, neither what shall become ofme yonder;only God who hath summoned meknoweth.But make commemoration of mewith the song: Alleluia!

But whither now go the souls?How dwell they now together there?This mystery have i desired to learn;but none can impart aright.Do they call to mind their ownpeople, as we do them?Or have they forgotten all those whomourn them and make the song:Alleluia!

Uitvaartshymne

Waarom, broeders, spreken destervenden deze bittere woordenwanneer zij van hier weggaan? Ikben gescheiden van mijn broeders,ik verlaat al mijn vrienden en ik gaweg van hier.Maar ik begrijp niet waarheen ik ga,noch wat er daarginds van mij zalworden;Alleen God die mij heeft opgeroepenweet het. Maar herdenk mij met ditlied: Halleluja

Maar waar gaan de zielen nunaartoe? Hoe wonen zij daargindsbij elkaar? Ik wilde dit mysteriedoorgronden, maar niemand kan hetjuiste erover onthullen. Herinnerenzij zich hun nabestaanden, zoals wijons hen herinneren? Of zijn zij aldiegenen vergeten die om henrouwen en het lied aanheffen:Halleluja.

Page 9: Download het programmaboekje

Kamerkoor Amphion 9

We go forth on the path eternal, andas condemned, with downcast faces,present ourselves before the onlyGod eternal.Where then is comeliness? Wherethen is wealth? Where then is theglory of this world?There shall none of these things aidus, but only to say oft the psalm:Alleluia!

If thou hast shown mercy unto man,o man, that same mercy shall beshown thee there;and if on an orphan thou hast showncompassion, the same shall theredeliver thee from want.If in this life the naked thou hastclothed, the same shall give theeshelter there, and sing the psalm:Alleluia!

Youth and the beauty of the bodyfade at the hour of death, and thetongue then burneth fiercely, andthe parched throat is inflamed.The beauty of the eyes is quenchedthen, the comeliness of the face allaltered, the shapeliness of the neckdestroyed; and the other parts havebecome numb, nor often say:Alleluia!

With ecstasy are we inflamed if webut hear that there is light eternalyonder;that there is Paradise, wherein everysoul of Righteous Ones rejoiceth.Let us all, also, enter into Christ,that we may cry aloud thus untoGod: Alleluia!

Wij lopen verder op het pad van deeeuwigheid en komen, alsveroordeelden, met somberegezichten voor de enige, eeuwigeGod te staan.Waar zijn uiterlijk schoon, rijkdomen aardse roem gebleven?Niets van dat alles zal ons kunnenhelpen, tenzij wij dikwijls de psalmaanheffen: Halleluja.

Als jij een mens barmhartigheidhebt betoond, o mens, dan zalhetzelfde jou daarginds ten deelvallen. En als je mededogen hebtgetoond jegens een wees, dan zul jijdaardoor ginds niets tekort komen.Wie in dit leven naakten van kledingheeft voorzien, zal ginds beschuttingdeelachtig worden, en zingen:Halleluja.

Jeugd en lichamelijke schoonheidverwelken in het uur van de dood,En de tong zal heftig branden en deuitgedroogde keel wordt gloeiendheet. Mooie ogen worden uitgeblust,een knap gezicht wordt onherken­baar en de bevallige vorm van eenhals gaat teloor. En de anderelichaamsdelen zijn stom geworden,en zingen niet vaak: Halleluja.

Om buiten ons zelf van vreugde teraken, hoeven wij slechts te verne­men dat het daarginds eeuwig lichtis, dat het Paradijs bestaat waarinalle zielen van Rechtvaardigen zichverheugen. Laat ons dan ook allentot Christus wenden, zodat wij Godluid kunnen aanroepen met:Halleluja.

Page 10: Download het programmaboekje

13 november 201610

Maurice Duruflé was een gerenommeerd Fransorganist en componist. Zijn oeuvre bestaat uitwerken voor orgel, koor, orkest en uit kamermuziek.Zijn bekendste werk is het requiem (opus 9) uit1947, dat wij vandaag zingen. Duruflé werd optienjarige leeftijd leerling aan de zangersschool vande kathedraal van Rouen en studeerde later verderin Parijs, waar hij vervolgens werkzaam was alsorganist en professor harmonieleer. Het gregoriaans,dat hij meezong tijdens zijn kostschooljaren inRouen, vormde een belangrijke inspiratiebron voorzijn muziek: voor zijn requiem gebruikte hij dealoude gregoriaanse requiemmis als uitgangspunt.Centraal hierin staat de zielenrust van deoverledene(n).

MAURICE DURUFLÉ(1902 ­ 1986)

Requiem

I Introitus

Requiem aeternam dona eisDomine,Et lux perpetua luceat eis.Te decet hymnus, Deus, in Sion,et tibi reddetur votum in Jerusalem;exaudi orationem meam,ad te omnis caro veniet.

II Kyrie

Kyrie eleison,Christe eleisonKyrie eleison.

Requiem

I Introitus

Geef hen de eeuwige rust, Heer,en het eeuwige licht verlichte hen.U, God, komt een loflied in Sion toe,en U zal een gelofte afgelegdworden in Jeruzalem;verhoor mijn gebed,tot U kome alle vlees.

II Kyrie

Heer ontferm U over ons,Christus ontferm U over ons,Heer ontferm U over ons.

Page 11: Download het programmaboekje

Kamerkoor Amphion 11

III Domine Jesu Christe

Domine Jesu Christe, Rex gloriae,liberas animas omnium fideliumdefunctorum de poenis inferni et deprofundo lacu.Libera eas de ore leonis,ne absorbeat eas tartarus,ne cadant in obscurum.Sed signifer sanctus Michaelrepraesentet eas in lucem sanctam:quam olim Abrahae promisistiet semini ejus.Hostias en preces tibi, Domine,laudis offerimus.Tu suscipe pro animabus illis,quarum hodie memoriam facimus.Fac eas, Domine, de morte transiread vitam quam olim Abrahaepromisisti et semini ejus.

IV Sanctus

Sanctus Dominus Deus Sabaoth!Pleni sunt coeli et terra gloria tua.Osanna in excelsis!Benedictus qui venit in nomineDomini.Osanna in excelsis!

V Pie Jesu

Pie Jesu, Domine, dona eis requiem.Pie Jesu, Domine,dona eis requiem sempiternam

VI Agnus Dei

Agnus Dei qui tollis peccata mundidona eis requiem sempiternam.

III Domine Jesu Christe

Heer Jezus Christus, Koning derheerlijkheid, bevrijd de zielen van allegelovige overledenen van de straffenvan de hel en van de diepe afgrond.Bevrijd hen uit de muil van de leeuw,opdat de onderwereld hen nietverslinde, en zij niet in de duisternisvallen. Maar moge de banierdrager,de heilige Michael, hen vertegen­woordigen bij het heilige licht, zoalsGij voorheen aan Abraham heeftbeloofd en aan zijn nageslacht.Offeranden en gebeden van lofbrengen wij U, Heer. Neem ze aanvoor de zielen van hen die wijvandaag gedenken. Laat hen, Heer,van de dood overgaan naar het leven,zoals Gij voorheen aan Abraham heeftbeloofd en aan zijn nageslacht.

IV Sanctus

Heilige Heer God der heerscharen!Vol zijn de hemelen en aarde van uwglorie. Hosanna in den hoge!Gezegend is hij die komt in de naamvan de Heer.Hosanna in den hoge!

V Pie Jesu

Barmhartige Jezus, Heer, geef henrust. Barmhartige Jezus, Heer, geefhen eeuwige rust.

VI Agnus Dei

Lam Gods dat de zonden der wereldwegneemt geef hen eeuwige rust.

Page 12: Download het programmaboekje

13 november 201612

VII Lux aeterna

Lux aeterna luceat eis, Domine,cum sanctis tuis in aeternum, quiapius es.Requiem aeterna dona eis, Domine,et lux perpetua luceat eis.

VIII Libera me

Libera me, Domine de morteaeterna, in die illa tremenda,quando coeli movendi sunt et terra.Dum veneris judicare saeculum perignem.Tremens factum sum ego et timeo,Dum discussion venerit atqueventura ira.Dies illa, dies irae, calamitatis etmiseriae, dies magna et amaravalde.Domine, libera me de morteaeterna.

IX In paradisum

In paradisum deducant te Angeli,in tuo adventu suscipiant temartyres,et perducant te in civitatem sanctamJerusalem.Chorus Angelorum te suscipiatet cum Lazaro, quondam paupere,aeternam habeas requiem.

VII Lux aeterna

Het eeuwige licht verlichte hen,Heer, met uw heiligen in deeeuwigheid, omdat Gij barmhartigzijt. Geef hen de eeuwige rust,Heer, en het eeuwige licht verlichtehen.

VIII Libera me

Bevrijd mij, Heer, van de eeuwigedood, op die verschrikkelijke dag,wanneer hemel en aarde zullenwankelen. Wanneer U met vuur deeeuwigheid komt oordelen.Bang ben ik geworden en ik vrees,Wanneer het oordeel zal komen ende toorn nabij is.Die dag, dag van toorn, vanrampspoed en ellende,lange en zeer bittere dag.Heer, bevrijd mij van de eeuwigedood.

IX In paradisum

Mogen de engelen u het paradijsbinnenleiden en de martelaren u bijuw komst ontvangen,en u naar de heilige stad Jeruzalembrengen.Moge het engelenkoor u ontvangenen moge u evenals Lazarus, ooit zoarm, eeuwige rust hebben.

Page 13: Download het programmaboekje

Kamerkoor Amphion 13

Louis Victor Jules Vierne was eenFranse organist, componist enorgelpedagoog. Maurice Duruflé waseen van zijn belangrijkste leerlingenen vrienden.

Vierne’s leven werd gekenmerkt doortegenslag, waaronder verlies van zijnvader op jonge leeftijd en latervroegtijdig verlies van drie van zijnvier kinderen, ernstige ziekte, eenongeluk waarbij hij zijn been verlooren scheiding van zijn vrouw. Hij wasbovendien het grootste deel van zijnleven (vrijwel) blind.

Vierne ontpopte zich als eenbelangrijke componist in diversegenres en voor verschillendebezettingen. Zo geldt zijnpianokwintet uit 1917, geschreventer nagedachtenis aan zijn in WOIgesneuvelde zoon Jacques, als een van de hoogtepunten van ditkamermuziekgenre. Toch zijn alleen zijn orgelwerken algemeen bekendgebleven. Zij worden nog veel gespeeld. Hij gaf de orgelmuziek een nieuwedimensie en werd gezien als een van de grootste organisten uit zijn tijd.

Hij stierf in het harnas aan het einde van zijn zeventienhonderdvijftigsterecital zittend achter zijn 'eigen' Cavaillé­Coll­orgel in de Notre Dame vanParijs. Sommigen horen in zijn werk de weerspiegeling van de grootse, rijkgeornamenteerde architectuur van deze kathedraal.

Maarten Havinga speelt een deel uit de 'Messe basse pour les défunts'(Vroege ochtendmis voor de overledenen). Vierne droeg elk deel hiervan opaan een overledene die blind of een weldoener voor de blinden wasgeweest. Hij heeft het stuk helemaal in braille gecomponeerd en hetvervolgens gedicteerd aan de jonge zangeres Madeleine Mallet Richepin, eengoede vriendin en assistent van hem.

LOUIS VIERNE (1870­1937)

Page 14: Download het programmaboekje

13 november 201614

Eric Whitacre (1970) is eenAmerikaanse componist en dirigent(en daarnaast ook spreker opbijvoorbeeld TED­bijeenkomsten enfotomodel), beroemd en geliefdvanwege zijn koormuziek en onderandere zijn 'virtual choir­'projecten opinternet. Behalve voor koor compo­neert hij ook voor orkesten en blaas­ensembles.Whitacre begon met muziek op demiddelbare school, maar ontdekte deklassieke muziek pas echt als zangerin het universiteitskoor van Nevada.Hij studeerde vervolgens aan deJuilliard School of Music in New York.Wij zingen vandaag zijn allervroegstekoorlied ­ 'Go, lovely rose' ­ uit 1990.Sindsdien heeft hij zijn eigen stijl gecreëerd ­ een soort cross over vanklassiek en modern.Whitacre is een veel gevraagd dirigent en werkt veel in het buitenland. Hij isgetrouwd met de uit Israël afkomstige sopraan Hila Plitmann. Zij schreef detekst voor Whitacre's 'Five Hebrew Lovesongs'. Dit werk brengt Amphion (inde kooruitvoering met piano en viool) op het komende jubileumconcert op13 mei 2017.

ERIC WHITACRE (1970)

Go, lovely Rose(gedicht door Edmund Waller, 1606­1687)

Go, lovely Rose — Tell her thatwastes her time and me,That now she knows,When I resemble her to thee,How sweet and fair she seems to be.

Tell her that’s young,And shuns to have her graces spied,That hadst thou sprungIn deserts where no men abide,Thou must have uncommended died.

Ga, lieflijke roos(vrije vertaling door Ymkje de Boer)

Ga ‘t haar, beeldschone roos,die haar tijd en mij verkwist,vertellen. Ze moet eindelijk inziendat ik haar met jou vergelijk,omdat ze mij zo lief en mooi is.

Vertel haar, zo jong nog, haarcharme onbespied verbergend, datals jij in een woestijn wasontsprongen, waar niemand hetuithoudt, je roemloos zou zijngestorven.

Page 15: Download het programmaboekje

Kamerkoor Amphion 15

Small is the worthOf beauty from the light retired:Bid her come forth,Suffer herself to be desired,And not blush so to be admired.

Then die — that sheThe common fate of all things rareMay read in thee;How small a part of time they shareThat are so wondrous sweet andfair!

Wat heb je aan onbelichteschoonheid:smeek haar om te voorschijn tekomen, begeerte te verdragen,en niet te blozen onder zoveelbewondering.

Sterf dan zodat zij in jou het lotherkent dat alle schaarse dingengemeen hebben:zo weinig tijd toebedeeld te krijgenals je zo lieflijk en wondermooibent!

Page 16: Download het programmaboekje

Poster en redactie boekje: Ymkje de Boermet dank aan Ellen Geerlings, Mariska Brugman en Ron de Muijnck

Website: www.amphion.dds.nlwww.facebook.com/kamerkooramphion

Met dank aan het Amsterdams Fonds voor de Kunst(waarderingssubsidie).

ADVERTENTIE

COLOFON