191

DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

  • Upload
    haduong

  • View
    269

  • Download
    7

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular
Page 2: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

ii

Page 3: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular
Page 4: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

ii

Page 5: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

i

PËRMBAJTJA

Hyrje................................................................................................. 1

1- REGJISTRIMI I BIZNESIT ........................ 3

A duhet të regjistrohem? ................................................................. 3

Pse është e nevojshme/e rëndësishme për t’u regjistruar? ............ 3

Sa kushton për t’u regjistruar? ......................................................... 3

Çfarë dokumente më nevojiten për t’u regjistruar si biznes? .......... 3

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si Biznes Individual

dhe Ortakëri e Përgjithshme? .......................................................... 3

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si Shoqëri Komandite

(Sh.K.M)? ......................................................................................... 3

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si Shoqëri me

Përgjegjësi të Kufizuar (ShPK)? ...................................................... 3

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si Shoqëri Aksionare

(Sh. A)? ............................................................................................ 4

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si Kompani e huaj -

Dega në Kosovë? ............................................................................ 4

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si Koperativë

Bujqësore? ....................................................................................... 4

Ku bëhet regjistrimi i biznesit? ......................................................... 4

A është i mundur regjistrimi i biznesit on-line? ................................ 4

A është ATK agjencion që merret me regjistrimin e biznesit? ......... 4

Çka ndodh nëse duhet të regjistrohem dhe nuk jam i regjistruar? .. 4

Çfarë janë ndëshkimet për mos-regjistrim? ..................................... 5

Çka është Numri Fiskal? ................................................................. 5

A duhet të marrë Numër Fiskal? ...................................................... 5

Si të pajisem me Numër Fiskal si biznes? ....................................... 5

Si të pajisem me Numër Fiskal si person Fizik (individ)? ................ 5

Sa kushton për t’u pajisur me Numër Fiskal? .................................. 5

A duhet të regjistrohem së pari në ATK apo në ARBK? ................. 5

Cilët persona nuk kërkohet të regjistrohen në ARBK, por kërkohet

të pajisen me Çertifikatë Fiskale?.................................................... 5

Çfarë dokumente nevojiten për t’u pajisur me Çertifikatë Fiskale

derisa nuk kërkohet të regjistrohem si biznes në ARBK? ............... 5

A mund ta marrë Numrin Fiskal prej ueb faqes së ATK-së? .......... 6

Një person tjetër po e përdorë numrin tim fiskal, çfarë duhet të

bëjë? ................................................................................................ 6

A mund ta ndryshoj llojin e biznesit nga individual në ShPK,

Ortakëri, apo e kundërta? ................................................................ 6

Ku mund të pajisem me Numër Fiskal si person jo-rezident? ......... 7

Si është procedura rreth ndërrimit të adresës? ............................... 7

Pse më duhet të ç ‘regjistrohem? .................................................... 8

2- Ç’REGJISTRIMI I BIZNESIT ......................... 8

Si të ç ‘regjistrohem? ....................................................................... 8

Ku duhet të parashtrohet kërkesa për ç‘regjistrim të biznesit? ....... 8

Si është procedura për mbyllje të biznesit? ..................................... 8

Cilat janë implikimet nëse nuk ç ‘regjistrohem? .............................. 8

A mund të ç ‘regjistrohem on-line? .................................................. 9

A do të pranoj ndonjë dokument që dëshmon se unë zyrtarisht jam

i ç ‘regjistruar?.................................................................................. 9

Nëse unë kam aplikuar për të marrë një vërtetim për mbyllje të

biznesit dhe nuk kam pranuar ndonjë përgjigje nga ATK, si duhet

të veproj? ......................................................................................... 9

A mundem ende të zhvilloj biznesin edhe nëse jam i ç ‘regjistruar?

......................................................................................................... 9

Cilat janë dokumentet që më nevojiten për të marrë një vërtetim

tatimor nga ATK për mbyllje të biznesit? ......................................... 9

Ku duhet të deklarojë detyrimet tatimore? ..................................... 10

3- DEKLARIMI ................................................. 10

Ku mund të udhëzohem dhe të gjej ndihmë për deklarim? ........... 10

Cilat janë afatet për deklarimin e tatimeve? .................................. 10

Ku mund t’i marrë formularët për të deklaruar, detyrimet e mia? .. 10

Unë nuk e kam dorëzuar deklaratën në kohë-çka duhet të bëjë? . 10

Çka ndodh nëse nuk e dorëzojë deklaratën që është dashur ta

deklaroj? ........................................................................................ 11

Cili është ndëshkimi për deklarimin me vonesë? .......................... 11

Ku mund t’i marrë formularët për deklarim që është dashur ti

deklarojë në vitin e kaluar? ............................................................ 11

Sa kohë duhet t’i mbajë kopjet e deklaratave që veç i kam

dorëzuar? ....................................................................................... 11

Si t’i deklarojë deklaratat e korrigjuara/të plotësuara? .................. 11

Për sa kohë më duhet ta deklarojë deklaratën e

korrigjuar/ndryshuar? ..................................................................... 11

A duhet të deklaroj tremujorin kur nuk kam asnjë transaksion? ... 11

Si deklarohet kur një individ i ka dy biznese? ................................ 11

A ofron ATK ndonjë udhëzim se si të deklarohen tatimet? ........... 11

A mundet ATK të rekomandojë një kontabilist/ekonomist/avokat që

mund të më ndihmoj për tatimet e mia? ........................................ 11

A mund të kërkojë asistencë nga ATK në përmbushjen e

tatimeve? ....................................................................................... 12

Unë kam pasur një thirrje prej Qendrës së Thirrjes nga ATK që

tregon se nuk e kanë pranuar deklaratën që e kam deklaruar para

disa kohësh, çka duhet të bëjë? .................................................... 12

Nuk kam biznes, por si mund t`i lajmëroj të hyrat e mia të

realizuara kohë pas kohe me projekte të ndryshme? .................... 12

Çka është EDI? .............................................................................. 13

4- DEKLARIMI ELEKTRONIK ......................... 13

Si të regjistrohemi për EDI? ........................................................... 13

Si merret fjalëkalimi? ..................................................................... 13

Periudhat nuk shihen në EDI? ....................................................... 13

Cilat shërbime mund të merren përmes EDI-t? ............................. 13

Cilat tatime mund t’i deklarojmë përmes EDI-t? ............................ 13

Page 6: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

ii

Cilat korrigjime të tatimeve mund t’i bëjmë në EDI? ..................... 13

A mund të bëhet deklarimi me zero, përmes Sistemit Elektronik

EDI? ............................................................................................... 14

A dorëzohet raporti tremujor i pensioneve përmes EDI-T? ........... 14

Cila është procedura për të deklaruar në mënyrë elektronike? .... 14

A munden të gjithë formularët të deklarohen në mënyrë

elektronike? ................................................................................... 14

A më duhet ndonjë pajisje speciale ose fjalëkalim për të deklaruar

në mënyrë elektronike? ................................................................. 14

Pse duhet të deklarojë në mënyrë elektronike? ............................ 14

Cilat janë përparësitë e deklarimit elektronik? ............................... 14

Cili është motivimi për mua që të deklarojë në mënyrë elektronike?

....................................................................................................... 15

A kushton diçka për të deklaruar në mënyrë elektronike? ............ 15

Çfarë asistence ofron ATK-ja për të më ndihmuar që të mësojë se

si të deklarojë në mënyrë elektronike? .......................................... 15

Unë nuk kam kompjuter, mirëpo, do të doja të deklarojë në mënyrë

elektronike, a ka ATK kompjuter që do të mund ta përdorja për

këtë qëllim? .................................................................................... 15

Si të sigurohem se informatat e mia financiare janë të sigurta nëse

deklarojë në mënyrë elektronike?.................................................. 15

Sa është i sigurt (mbrojtur) përdorimi i Sistemit EDI? ................... 15

A mund të dorëzojë deklaratën tatimore, ndërsa obligimin ta paguaj

më vonë? ....................................................................................... 16

A është e mundur të ndryshohet/korrigjohet deklarata e dorëzuar

në mënyrë elektronike? ................................................................. 16

Si të bëhet deklarimi shtesë përmes Sistemit Elektronik EDI? ..... 16

Si do të reflektojë deklarata korrigjuese? ...................................... 16

Si mund ta di se deklaratat e mia janë pranuar, nëse unë i

deklarojë ato në mënyrë elektronike? ........................................... 16

Unë e kam një kontabilist/ekonomist/avokat që i deklaron tatimet e

mia. Çfarë informatash duhet me ju dhënë atyre që të kenë

mundësi që t’i deklarojnë tatimet e mia në mënyrë elektronike? .. 16

Nëse deklarojë në mënyrë elektronike, a mund t’i paguaj tatimet e

mia gjithashtu në mënyrë elektronike? .......................................... 16

A mund të përdorë kartelën e debisë/kredisë për të paguar tatimet

e deklaruara në mënyrë elektronike? ............................................ 17

Nëse e provoj deklarimin elektronik dhe nuk më pëlqen, a mund të

vazhdoj me deklarimin manual? ................................................... 17

A është “bandvidth” problem për deklarimin elektronik? ............... 17

A mund ta përdori telefonin/modemin për të deklaruar në mënyrë

elektronike? ................................................................................... 17

Çka duhet të bëjë nëse kam deklaruar në mënyrë elektronike dhe

mandej e kam zbuluar se kam harruar disa informata ose kam

vënë diçka gabimisht? ................................................................... 17

A duhet të deklarojë edhe nëse brenda një periudhe tatimore nuk

kam zhvilluar aktivitet?................................................................... 17

A mund t’a kërkoj qasjen, që nga shtëpia të kontrolloj gjendjen

time të pagesës së tatimeve? ........................................................ 17

A mund ta përdori listën e njëjtë të punëtorëve të dërguar në

muajin paraprak, nëse nuk ka ndryshime për të punësuarit? ....... 17

A është e nevojshme të dorëzohet deklarata për barazim vjetor për

pagat e të punësuarve? ................................................................. 17

Nëse ka ndonjë gabim në emrin e të punësuarit a përcillen

shënimet në EDI? .......................................................................... 17

Pse në EDI, nuk mund të zgjedh periudhën e deklarimit për Tatim

në Paga dhe Kontribute Pensionale për punëtor? ........................ 18

Gjatë regjistrimit në EDI kërkohet UNIREF-i i fundit dhe unë jam

një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular tatimor.

Çfarë të vendosi në këtë rubrikë? .................................................. 18

Probleme me regjistrimin në EDI, nuk kemi fjalëkalim. Çfarë duhet

bërë? .............................................................................................. 18

Pse nuk kemi qasje në periudhën e deklarimit për WM-CM tek

EDI? ............................................................................................... 18

Si të shkarkojmë deklaratën nga EDI për ta ruajt si dëshmi një

kopje? ............................................................................................ 18

Nëse një i punësuar nga i njëjti biznes ka dy paga dhe ushtron dy

pozita në një kompani si të veprohet tek listë pagesa? ................ 18

Çka është TVSh-ja ? ...................................................................... 19

5- TATIMI MBI VLERËN E SHTUAR .............. 19

Si vjelët TVSh-ja? .......................................................................... 19

Cila është norma standarde e TVSh-së? ...................................... 19

Kush është i obliguar të deklarojë për TVSh? ............................... 19

Kur duhet të deklaroj për TVSh? ................................................... 19

Kur duhet të ngarkoj TVSh-në? ..................................................... 19

Si dhe kur duhet të regjistrohem për Çertifikatë të TVSh-së? ...... 19

Unë deri më tani në 12 muajt e fundit kam një qarkullim prej

49000€, mirëpo, me një furnizim të fundit që kam 5000€ arrij limitin

për TVSh. A duhet të tatoj tërë vlerën prej 5000€ për TVSh apo si?

....................................................................................................... 19

Çfarë leje na nevojitet në Doganë nga ATK për të importuar një

mall ? ............................................................................................. 19

Kur duhet të aplikohet për tu paisur me çertifikatë për

Eksport/Import?.............................................................................. 20

Cilat dokumente nevojiten për t’u pajisur me çertifikatë

export/import dhe çertifikatë të TVSh-së? ..................................... 20

Kur lind e drejta dhe cila është mënyra për të zbritur TVSh-në? . 20

Nuk e kam njohur me kohë TVSh-në e zbritshme. Deri kur kami të

drejtë të njoh TVSh-në e zbritshme? ............................................. 20

Cilat janë procedurat për Rimbursim të TVSh-së? ........................ 20

Unë kam kreditim në llogarinë time të TVSh-së. A mund ta

transferojë këtë për të paguar tatimet tjera?.................................. 20

Çka nëse kam ngarkuar TVSh-në, para se të jem regjistruar për

TVSh? ............................................................................................ 21

Furnizuesi nuk më lëshon kupon / faturë për TVSh-në e paguar. A

paraqet kjo problem? ..................................................................... 21

Nëse një mall importohet nga Amerika nga një biznes i Kosovës

dhe është i destinuar për Turqi a ka nevojë të hyjë në Kosovë

njëherë apo mundemi ta dërgojmë direkt në Turqi? ...................... 21

Page 7: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

iii

Qarkullimi në biznesin tim, në 12 muajt e fundit ka rënë nën

50,000€. A mund të ç’regjistrohem nga TVSh?............................. 21

Unë dua që të mbylli biznesin tim. A duhet të ç ‘regjistrohem edhe

nga TVSh? ..................................................................................... 21

A duhet të njoftohet ATK-ja lidhur me transferin e biznesit? ......... 21

Cilat janë informatat që duhet poseduar lidhur me transferin e

biznesit? ......................................................................................... 21

Cili është momenti i lindjes së detyrimit për TVSh? ...................... 21

Ne si kompani jemi kontraktor të Komisionit Evropian dhe

dëshirojmë të importojmë disa mallra/pajisje që lidhen me këtë

projekt. Çfarë dokumenti na nevojitet për t’i prezantuar Doganës se

ne jemi të liruar nga TVSh, me qëllim që të mos na ngarkojë TVSh-

në në import? ................................................................................. 22

Me qarkullimin e bërë në 12 muajt e fundit është tejkaluar pragu

prej 50,000€ dhe kam aplikuar për t’u regjistruar në TVSh, mirëpo,

posedoj një sasi të madhe të stoqeve për të cilat deri më tani është

paguar TVSh. A ekziston mundësia e njohjes së TVSh-së së

paguar në blerje për mallrat të cilat i kam në stok? ....................... 22

A ekziston ndonjë kusht për të njohur TVSh në stoqe me rastin e

regjistrimit për TVSh? .................................................................... 22

Nga shkaku i njohjes së TVSh-së së zbritshme nga stoqet që

posedoja me rastin e regjistrimit në TVSh, jam në kreditim, a mund

të kërkojë rimbursim të TVSh-së për këtë? ................................... 22

Çfarë duhet të përmbajë një faturë tatimore?................................ 22

Kur duhet të lëshohet një notë debiti apo një notë krediti? ........... 23

Çfarë duhet të përmbajë një notë debiti apo notë krediti? ............ 23

Me rastin e importimit të pajisjeve, a ekziston mundësia e shtyrjes

së afatit për pagesë të TVSh-së? .................................................. 23

Ku duhet të drejtohem për të marrë një aprovim për shtyrje të

TVSh-së? ....................................................................................... 23

Për sa kohë jam i obliguar që të mbajë dhe ruaj dokumentacionin?

....................................................................................................... 23

Biznesi në vitin 2012 ka pasur importe dhe më 31.12.2012 ka bërë

regjistrimin e mallit. Më 01.02.2013 vullnetarisht është paraqitur si

deklarues i TVSh-së. Pyetja është, Si duhet të plotësohet

deklarata e TVSh-së për këtë muaj dhe si të trajtohet ky stok? .... 24

Si blerës i rregullt, furnitori një herë në muaj më furnizon me mall

për të cilin nuk më obligon të paguaj, pra mallin pranoj gratis. Si

trajtohet ky mall i cili e ngarkon shitjen për efekt të TVSh-së?...... 24

Biznesi i cili është i regjistruar si exportues i mallrave, a është i

obliguar që të dorëzojë deklaratë të TVSh-së? ............................. 24

Gjatë importit dogana rrit bazën doganore të mallit të importuar. Si

duhet të evidentohet në librin e blerjes me çmim të faturës apo

sipas doganës, pra, sipas DUD-it? ................................................ 24

A duhet Bankat që të aplikojnë TVSh në shitje për asetet e veta /

Mjetet Themelore dhe për Asetet e Hipotekuara apo të marra Peng

? ..................................................................................................... 24

Jemi agjencion turistik, kemi shpenzime vendore, si, karburant,

telefon si dhe shpenzime tjera me TVSh. A pranohet komplet

shpenzimi dhe kreditimi i TVSh-së brenda vendit dhe jashtë vendit

? ..................................................................................................... 24

Sigurimet e jetës a janë të përjashtuara nga TVSh? ..................... 24

Jemi Kompani e Sigurimit e regjistruar si SH.A. Qarkullimi i

kompanisë në 12 muajt e fundit është mbi 50.000€. A duhet të

aplikoj për t’u regjistruar për TVSh? .............................................. 24

Kush është objekt i Tatimit në të Ardhura Personale? .................. 25

6- TATIMI NË TË ARDHURA PERSONALE ... 25

Cilët janë tatimpaguesit për Tatimin në të Ardhurat Personale? .. 25

Çka përfshihet te të Ardhurat Bruto? ............................................. 25

Cilat janë të Ardhurat nga Aktivitetet Afariste? .............................. 25

Cilat janë të Ardhurat nga Paga? .................................................. 25

Cilat janë të Ardhurat e Përjashtuara? .......................................... 25

Kur dhe si duhet të mbahet tatimi në burim? ................................. 25

Punëdhënësi im nuk më ka përfshirë në listëpagesa mujore. A

mundem që unë vetë të deklarojë dhe paguaj tatimin në paga dhe

Kontributin Pensional? ................................................................... 26

Si realizohet pagesa e Tatimit për Veprimtaritë Afariste? ............. 26

Çka përfshihet në Shpenzimet Afariste të Lejueshme? ............... 26

Cilët janë tatimpaguesit që duhet të dorzojnë Deklaratën Vjetore?

....................................................................................................... 26

Unë jam një biznes individual i ri, a mundem që në fillim të

zhvillimit të afarizmit të regjistrohem vullnetarisht për të deklaruar

në të ardhura reale? ...................................................................... 26

Cilat janë shpenzimet të cilat nuk pranohen sipas Ligjit për TAP? 27

Humbja, a duhet të bartet aq sa ka qenë apo të shpërndahet në

mënyrë të barabartë për disa vite? ................................................ 27

Ortakët a duhet në mënyrë automatike të regjistrohen në të

Ardhura reale ku secili pronar duhet të dorëzojë deklaratën PD? . 27

Në vitin e kaluar biznesi im ka rezultuar me humbje. Si duhet të

dorëzoj këstet paradhënie ne këtë vit? .......................................... 27

A janë të zbritshme: ....................................................................... 27

Provizioni banker ................................................................ 27

Shpenzimet për mirëmbajtje bankare ................................ 27

Një person fizik që jep me qira një Biznesi Individual, cili duhet të

mbajë në burim tatimin në Qira (Qiradhënësi apo Qiramarrësi)? . 27

Cilat janë obligimet e një biznesi individual lidhur me mbajtjen e

tatimit në burim për jo rezidentët? ................................................. 27

Përveç se duhet deklaruar sipas parashikimit, a mund të

deklarohet vlera reale e të ardhurave dhe shpenzimeve? ........... 28

Cila është baza për llogaritjen e zhvlerësimit? .............................. 28

Sa është përqindja e zhvlerësimit? ................................................ 28

Si kategorizohen asetet për çështje zhvlerësimi? ......................... 28

Si të bëhet përmirësimi i Formulari i Caktimit të Punëdhënësit

Kryesor (FCPK), meqenëse është shkruar gabimisht data e fillimit

të punësimit të punëtorit? .............................................................. 28

Si blerës i rregullt, furnitori një herë në muaj më furnizon me mall

për të cilin nuk më obligon të paguaj, pra mallin pranoj gratis. Si

trajtohet ky mall i cili e ngarkon shitjen për efekt të KMSh-së dhe

TAP? .............................................................................................. 28

Çka do të thotë Korporatë?........................................................... 29

Page 8: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

iv

7- TATIMI NË TË ARDHURA TË

KORPORATAVE ............................................. 29

Cilët janë tatimpaguesit për Tatim në të Ardhura të Korporatave?29

Kush është objekt i Tatimit në të Ardhura të Korporatave? ........... 29

Cila është norma e Tatimit në të Ardhura të Korporatave? ........... 29

Cilat janë format e korporatave me qëllim të deklarimit të obligimit

tatimor? .......................................................................................... 29

Cila është mënyra e deklarimit për Tatim në të Ardhura të

Korporatave? ................................................................................. 29

Cilat janë obligimet e një personi juridik lidhur me mbajtjen e tatimit

në burim për jo rezidentët? ............................................................ 29

Cilat janë obligimet e një personi juridik lidhur me mbajtjen e

tatimit në burim për rezidentët dhe jo rezidentët lidhur me qiratë,

të drejtën pronësore dhe interesat?............................................... 29

Një Korporatë e Vogël, a mund të deklarojë detyrimet tatimore në

baza reale? .................................................................................... 30

Unë jam një Korporatë e vogël e re, a mundem që në fillim të

zhvillimit të afarizmit të regjistrohem vullnetarisht për të deklaruar

në të ardhura reale? ...................................................................... 30

Cilat janë të Ardhurat që lirohen nga Tatimi në të Ardhura të

Korporatave? ................................................................................. 30

Cilat janë shpenzimet e pa lejueshme në TAK?............................ 30

Cilat janë shpenzimet e lejueshme në TAK? ................................. 31

Si trajtohen shpenzimet e reprezentacionit në TAK? .................... 31

Si të shkarkohet formulari për TAK?.............................................. 31

Kur mund të njihet borxhi i keq? .................................................... 31

Cila është baza për llogaritjen e zhvlerësimit? .............................. 32

Sa është përqindja e zhvlerësimit?................................................ 32

Si kategorizohen asetet për çështje zhvlerësimi? ......................... 32

Çka konsiderohet fitim kapital? ...................................................... 32

Çka konsiderohet humbje kapitale? .............................................. 32

Cilat janë afatet kohore për deklarim të Tatimit në Korporata? ..... 32

Çka do të thotë Njësi e Përhershme? ........................................... 33

Shoqatat e të Hendikepuarve a janë të obliguar të dorëzojnë

deklaratën tatimore vjetore? .......................................................... 33

Humbja, a duhet të bartet aq sa ka qenë apo të shpërndahet në

mënyrë të barabartë për disa vite? ................................................ 33

Në vitin e kaluar biznesi im ka rezultuar me humbje. Si duhet të

dorëzoj këstet paradhenie ne këtë vit? .......................................... 33

Një Person juridik që jep me qira një personi tjetër juridik, cili duhet

të mbajë në burim tatimin në Qira (Qiradhënësi apo Qiramarrësi) ?

....................................................................................................... 33

A janë të zbritshme: Provizioni bankar dhe Shpenzimet për

mirëmbajtje bankare? .................................................................... 33

Përveç se duhet deklaruar sipas parashikimit, a mund të

deklarohet vlera reale e të ardhurave dhe shpenzimeve ? .......... 33

Cilat janë obligimet e mia si tatimpagues? .................................... 34

8- PAGESA E TATIMEVE ............................... 34

Cilat libra dhe regjistrime duhet t’i mbajë një biznes me qarkullim

vjetor bruto deri në 50,000€? ......................................................... 34

Cilat libra dhe regjistrime duhet t’i mbajë një biznes me qarkullim

vjetor bruto mbi 50,000€? .............................................................. 34

Si mund të paguaj detyrimet tatimore? .......................................... 35

Cilët formularë përdoren për të deklaruar detyrimin tatimor? ........ 35

Si ta marrë fletë pagesën? ............................................................. 35

A duhet ti deklarojë tatimet edhe nëse në momentin e deklarimit

nuk mund të bëjë pagesën? .......................................................... 35

A kam mundësi që të paguaj tatimet me këste? ........................... 35

Sa është ndëshkimi dhe interesi nëse nuk i deklaroj tatimet dhe po

ashtu nuk paguaj tatimet në kohë? ................................................ 35

Sa është ndëshkimi dhe interesi nëse deklaroj, por nuk i paguaj

tatimet në kohë? ............................................................................ 36

Çka duhet të bëjë nëse paguaj vetëm një pjesë të detyrimit

tatimor? .......................................................................................... 36

A mund t’i paguaj on-line tatimet e mia? ....................................... 36

A mund ti paguaj tatimet përmes telefonit? ................................... 36

Unë nuk mund t’i paguaj menjëherë obligimet tatimore, cilat janë

opsionet e mia?.............................................................................. 36

Si mund të parashtrojë kërkesën për pagesën e borxhit me këste?

....................................................................................................... 36

Çfarë veprimesh mund të ndërmerr ATK nëse nuk mund t’i paguaj

tatimet? .......................................................................................... 36

Unë gabimisht kam paguar më shumë tatim. Çka duhet të bëjë për

të rimbursuar shumën e paguar tepër? ......................................... 36

Si mund të bëhet bartja e pagesave tëpër, në ndonjë obligim

tatimor të pashlyer? ....................................................................... 37

Unë e kam humbur dëshminë e pagesës për tatimet që i kam

paguar. Si mund ta marrë një kopje? ............................................ 37

Çfarë dëshmie më jep banka kur unë i paguaj tatimet? ................ 37

A lejohet ndonjë zbritje e sanksioneve? ........................................ 37

Një i punësuar i ATK-së më ka thënë se unë mundem vetëm atij ti

paguaj borxhet e tatimit të kaluar. A është kjo në rregull? ............ 37

Ku duhet tё bёhet kërkesa për regjistrim tё pajisjes fiskale? ........ 38

9- ARKAT FISKALE ........................................ 38

Ku duhet tё bёhet kёrkesa pёr ç’regjistrim dhe ndryshim tё Pajisjes

Fiskale? .......................................................................................... 38

Ku duhet tё blihet pajisja fiskale? ................................................. 38

Sa është çmimi për të blerë njё pajisje fiskale? ........................... 38

Kush e bënë instalimin e pajisjes fiskale? ................................... 38

Kush e bënë emërimin e teknikëve që instalojnë dhe riparojnë

pajisjet fiskale?............................................................................... 38

Cilat janë proceduarat e emërimit të teknikëve të autorizuar që

instalojnë dhe riparojnë pajisjet elektronike fiskale? ..................... 38

Cilat Dokumente kërkohen nga tatimpaguesi për fiskalizimi? .... 38

A kanë të drejtë tatimpaguesit të bëjnë ndryshime në pajisje

fiskale? ........................................................................................... 38

Page 9: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

v

Cilat janё procedurat pёr tё pauzuar njё pajisje fiskale? ............... 39

Si bëhet de-aktivizimi (pasivizimi) i Paisjes Elektronike Fiskale (pef-

it)? .................................................................................................. 39

A mund ta transferojmë Pajisjen Elektronike Fiskale (shesim) tek

njё biznes tjetёr? ............................................................................ 39

A mund tё bёhemi tregtar tё autorizuar, pёr shitjen e Pef-ave?.... 39

Ku duhet tё dorёzohet kёrkesa pёr t’u bёrё tregtar i autorizuar? .. 39

Sa është afati kohor për shqyrtim të kërkesës pёr t’u bёrë

Operator i licencuar? ..................................................................... 39

A ka tё drejtё tatimpaguesi tё kёrkoj dëmshpërblim, nё rast se ka

vërejtur se pajisja e tij nuk i plotёson specifikacionet teknike dhe

funksionale sipas ligjit? .................................................................. 39

A janё tё obliguar operatorёt pёrveç Pef-ave tё na furnizojnё

edhe me ndonjё material shtesё? ................................................. 40

Kur duhet të bëhet kontrolli teknik dhe abonimi për pajisjet fiskale?

....................................................................................................... 40

Sa zgjatë procedura e kontrollit të rregullt teknik të pajisjes fiskale?

....................................................................................................... 40

Pas pagesës së faturës pёr pajisje fiskale, sa ёshtё afati pёr

instalim tё kёsaj pajisjeje? ............................................................. 40

Sa është çmimi i kontrollimit të rregullt vjetor dhe abonimit vjetor

për pajisje fiskale? ......................................................................... 40

Ku duhet tё bёhet instalimi dhe testimi i pajisjes? ........................ 40

Pёrveç pagesёs me kesh, a na mundëson pajisja formë tjetër të

pagesës? ....................................................................................... 40

Kur duhet tё mbyllet Z - raporti ditor? ............................................ 40

Kur duhet të raportohet në ATK raporti periodik mujor? ............... 40

Nё rast se nuk e mbylli raportin ditor, si duhet tё veprohet? ......... 40

Raportet ditore dhe ato pёriodike a duhet tё regjistrohen nё Librat

e Kontabilitetit? .............................................................................. 40

Nё cilat raste tatimpaguesit detyrohen tё pajisen dhe tё pёrdorin

arkёn fiskale? ................................................................................. 40

Kur duhet tё lëshohet kuponi fiskal?.............................................. 40

Sa ёshtё ndëshkimi pёr tatimpaguesin, pёr mos fiskalizim tё

paisjes? .......................................................................................... 41

A duhet kompanitë publike dhe komunale, tё pajisen me arka

fiskale? ........................................................................................... 41

A duhet tё jenё tё pajisura tё gjitha bizneset me arka fiskale? ..... 41

Si duhet tё veprohet me bizneset, pajisjet e tё cilave nuk dërgojnё

tё dhёna? ....................................................................................... 41

A duhet të pajiset me arkë fiskale OJQ-ja e cila në kuadër të

aktivitetit të saj të përfitimit publik do të shiste bileta për një

shfaqje? ......................................................................................... 41

Si bёhet kthimi i mallrave dhe a kemi tё drejtё të kthejmë ato? .... 41

Si bëhet evidentimi i mallit të kthyer dhe cilat dokumente duhet t’i

përdorim? ....................................................................................... 41

Nёse gjatë përdorimit të Arkës Fiskale ndodh ndonjë gabim pa

dashje, si tё veprohet? .................................................................. 41

Çfarё pajisje fiskale duhet tё pёrdorim pёr kompanitё e derivateve

tё naftёs dhe ku blehen ato? ......................................................... 41

Nё rast tё prishjes sё pajisjes apo periudhës së servisimit, si duhet

të veproj tatimpaguesi? .................................................................. 42

Ku duhet t’i vulosim kuponat jo fiskal dhe si tё mbajmё evidencё

pёr kёtё periudhё? ......................................................................... 42

Me rastin e pranimit të avancit, a duhet të lëshohet kuponi fiskal

dhe si duhet të veprohet me rastin e lëshimit të faturës? .............. 42

Kush mund të bëjë ankesë? .......................................................... 43

10- ANKESAT ................................................. 43

Si ta bëjë një ankesë? ................................................................... 43

Ku mund të shkruaj që të dërgojë një ankesë? ............................. 43

Sa kam kohë për të dorëzuar një ankesë? .................................... 43

Mua më ka kaluar afati prej 30 ditëve për të bërë një ankesë. A

mund ta bëjë atë edhe pas skadimit të afatit ligjor? ...................... 43

Kam bërë një Ankesë në ATK, mirëpo, tani jam bindur se ATK ka

pasur të drejtë në vlersimin e bërë. A ekziston mundësia e

tërheqjes së ankesës time? ........................................................... 44

Cilat janë provat e dorëzimit të një ankese?.................................. 44

Sa zgjatë për të marrë rezultatin e një ankese? ............................ 44

A mund të kundërshtojë vendimin e Departamentit të Ankesave? 44

Nëse ankesa ime është e pa suksesshme, a ka ndonjë shkallë

tjetër për shqyrtim? ........................................................................ 44

Çka është barra tatimore? ............................................................. 45

11- MBLEDHJA E DETYRUESHME ............... 45

Çka është urdhër-vjelja? ................................................................ 45

Nëse kam qenë në marrëveshje dhe nuk ju kam përmbajtur asaj, si

mund ta ri programoj atë sërish, dhe cilat janë pasojat? ............... 45

Si aplikohen pagesat në borxhet delikuente p.sh. interes,

ndëshkime, bazë? .......................................................................... 45

Sa janë kamatat për vonesa? ........................................................ 45

Unë kam ndërprerë veprimtarinë e biznesit dhe kam borxh(e), unë

mund të paguaj vetëm një përqindje të shumës totale të borxhit. Si

të veproj? ....................................................................................... 46

Unë kam borxh tatimor dhe shuma e borxhit përfshinë ndëshkimet

dhe interesin. A mund të falen këto dhe nëse po, si mund ta

kërkojë këtë?.................................................................................. 46

Cilat janë rrethanat kur ndëshkimet dhe/ose interesi mund të falen?

....................................................................................................... 46

Unë mendoj se kam borxh tatimor, mirëpo, nuk jam shumë i sigurt,

a mund të shikoni se a kam borxh? ............................................... 47

12- RAPORTIMI I BLERJEVE MBI 500€ ........ 48

Kush duhet të dorëzojë Raportin e Blerjeve mbi 500€? ................ 48

Cili është afati për dorëzimin e Raportit të Blerjeve mbi 500€? .... 48

Nëse nuk e dorëzoj Raportin e Blerjeve mbi 500€, a aplikohet

ndonjë ndëshkim nga ATK?........................................................... 48

Nëse nuk i kam dorëzuar Raportin e Blerjeve mbi 500€ për tri vite,

sa është ndëshkimi që mund të vej ATK për mua? ....................... 48

Page 10: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

vi

Çka duhet të përfshijë Raporti i Blerjeve mbi 500? ....................... 48

Në Raportin e Blerjeve mbi 500€, a duhet përfshirë edhe importet?

....................................................................................................... 48

Blerja e shërbimeve nga jashtë vendi, a duhet të përfshihet në

Raportin e Blerjeve mbi 500€? ...................................................... 48

Çka nënkupton shuma mbi 500€? ................................................. 48

Cila është periudha tatimore që duhet të përfshijë Raporti i Blerjeve

mbi 500€? ...................................................................................... 48

Si bëhet Raportimi i Blerjeve mbi 500€? ....................................... 48

Ku mund të marrë mostrën (formën) për Raportimin e Blerjeve mbi

500€? ............................................................................................. 49

Jam kontabilist dhe kryej shërbime të kontabilitetit për disa

biznese. A lejohet dorëzimi i raportit mbi 500€ për disa biznese

prej një adrese (E-maili)? ............................................................ 49

Raportin e Blerjeve mbi 500€ a mundem ta dërgojë fizikisht në

ATK? .............................................................................................. 49

Raportin e Blerjeve mbi 500€ a mundem ta dërgojë përmes

Postës? .......................................................................................... 49

13- TË TJERA ................................................. 50

A ka të drejtë Inspektori tatimor të marrë dokumentacionin pa na

lënë kurrfarë dëshmie? .................................................................. 50

Pse inspektori tatimor gjatë inspektimit në biznes, në fund të vizitës

nuk len një kopje të raportit? ......................................................... 50

Si është e mundur që inspektori tatimor t’i sugjerojë kompanisë që

të rritë qarkullimin? ........................................................................ 50

Unë e di dikë që mendojë se po mashtron në tatimet e tij. A mund

t’i raportojë ata në mënyrë anonime? ............................................ 50

Unë kam informata se një i punësuar i ATK-së po kërkon ryshfet,

çka duhet të bëjë? ......................................................................... 50

A ka dikush në ATK që mund të më ndihmoj që të më përgatit

tatimet e mia? ................................................................................ 50

Gjendjen e stoqeve a obligohemi ta kemi çdo moment, apo

detyrohemi ta kemi me daten 31 Dhjetor të çdo viti? .................... 50

Nëse biznesi bën korrigjim të deklaratës tatimore, sipas ligjit të

ATK-së, a ndëshkohet biznesi nga ana e inspektorit tatimor? ...... 51

Unë jam profesionalist tatimor (kontabilist, avokat, ekonomist) a

mundet qendra për thirrje që të hulumtoj ligjin tatimor për mua dhe

të më jap një shpjegim me shkrim? ............................................... 51

A mund të kërkojë përgjigje me shkrim nga Qendra e Thirrjeve? . 51

A mund ta dërgojë me e-mail një pyetje në ATK? ......................... 51

A mund të më dërgoni ndonjë doracak që shpjegon tatimet dhe si

të veprojë? ..................................................................................... 51

Çka duhet të bëjë që të marr një shpjegim individual? ................. 51

A ofron ATK seminare edukative për tatimpaguesit që të mësojnë

për deklarimin dhe pagesën e tatimeve? ...................................... 51

A mund të shpërblehem me % në bazë të vlerës totale të

kuponëve fiskal të mbledhur nga tatimpaguesit (në rolin e agjentit)?

....................................................................................................... 51

Kush është Drejtor i Përgjithshëm dhe cili është numri i atij/asaj i

telefonit? ........................................................................................ 51

Dëshiroj që të bisedoj me menaxherin e juaj të Qendrës së

Thirrjeve? ....................................................................................... 52

Unë do të jem për pak kohë jashtë shtetit. A duhet ndonjë vërtetim

tatimor në mënyrë që të shkoj? Nëse po, çka më duhet të bëjë që

ta marrë dhe sa kohë zgjat? .......................................................... 52

Cilat janë dokumentet që më nevojiten për të marrë një Vërtetim

Tatimor nga ATK që më nevojitet për aplikim në tender? ............. 52

Cilat janë dokumentet që më nevojiten për të marr një Vërtetim

Tatimor nga ATK që më nevojitet për vizë? .................................. 52

Kontabilisti im ka shkuar dhe ka marrë me vete të gjitha librat dhe

shënimet, a mundet ATK të më ndihmojë që t’i kthej ato? ............ 53

Page 11: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

1

Hyrje

Zhvillimet e përgjithshme në

Administratën Tatimore të Kosovës janë

përqendruar në krijimin e një ambienti më të

favorshëm për tatimpaguesit, me ç ‘rast janë

shënuar suksese të vazhdueshme, sidomos në

përmbushjen vullnetare të obligimeve tatimore.

Doracaku - Pyetje & Përgjigje, është

hartuar me qëllim të realizimit të Misionit të

ATK-së, “të shtohet në maksimum

përmbushja vullnetare e obligimeve, duke i

dhënë përqendrim të plotë legjislacionit

tatimor, të ofrojmë shërbime profesionale,

transparente dhe efektive për komunitetin e

tatimpaguesve në mënyrë që ata të kuptojnë

obligimet e tyre të pagesës së tatimeve; dhe

të sigurojmë zbatim të drejtë dhe të

njëllojshëm si dhe fuqizimin e ligjeve

tatimore me qëllim që të mblidhen të hyra

për buxhetin e Kosovës në një mënyrë

efikase dhe me kosto të ultë”. Respektimi i

ligjeve tatimore është përgjegjësi esenciale

qytetare.

Që tatimpaguesit të kenë mundësi më

të mëdha për një informim më të shpejt dhe

profesional, në ATK janë zhvilluar në

vazhdimësi kanale të reja të komunikimit dhe

janë krijuar vegla të cilat shfrytëzohen nga

tatimpaguesit, përfshirë mënyrën e deklarimit

dhe pagesës së obligimeve tatimore. Ky

dokument, në radhë të parë është krijuar për

zyrtarët e Shërbimit të Tatimpaguesve, në

mënyrë të veçantë të Qendrës së Thirrjeve, të

cilët zhvillojnë kontaktin telefonik me

tatimpaguesit. I njëjti është në shfrytëzim të

përgjithshëm për zyrtarët e ATK-së, po edhe

për tatimpaguesit, përmes ueb faqes zyrtare të

ATK-së.

Versioni i parë përfshinë trembëdhjetë

kapituj, duke ndjek ciklin e përmbushjes

tatimore që karakterizohet me Regjistrimin e

tatimpaguesve si hap të parë drejtë të bërit

biznes, Dokumentimit të transaksioneve

afariste, Deklarimit të obligimeve tatimore dhe

hapi i fund në këtë cikël, Pagesa e obligimeve

tatimore.

Ky doracak, ofron përgjigje të shkurtra

për kërkesat ligjore dhe procedurat që duhet të

ndiqen nga tatimpaguesit, për realizimin e të

drejtave dhe obligimeve të tyre.

Vërejtje: Ky Doracak nuk e ka karakterin e

Vendimit shpjegues, andaj si i tillë nuk mund të

përdoret në procedura të ankesave kundër

ndonjë vendimi zyrtar të ATK-së apo në ndonjë

procedurë tjetër të ankimimit (kontestimor).

Administrata Tatimore e Kosovës

Departamenti i Shërbimit dhe Edukimit të

Tatimpaguesve

Page 12: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

2

Page 13: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

3

A duhet të regjistrohem?

Çdo person i cili i nënshtrohet çfarëdo lloj tatimi të

administruar nga Administrata Tatimore obligohet të

regjistrohet në ATK dhe të marrë një Numër Fiskal

para se të angazhohet në ndonjë veprimtari

ekonomike.

Për më tepër Neni 11 – Ligji Nr. 03/L-222.

Pse është e nevojshme/e rëndësishme për t’u

regjistruar?

Mision i ATK-së është trajtimi i drejtë dhe i

barabartë i të gjithë tatimpaguesve, kështu që ju

duke përmbushur të gjitha detyrimet tatimore të

parapara me legjislacionin tatimor, do të kontribuoni

direkt në financimin e programeve qeveritare siç

janë: ofrimi i shërbimeve publike, arsimim me

standarde të larta, mirëqenie shëndetësore dhe

sociale, mbrojtje ligjore dhe siguri, si dhe

infrastrukturë të përgjithshme për një mirëqenie më

të mirë ekonomike dhe shoqërore.

Sa kushton për t’u regjistruar?

Regjistrimi është PA PAGESË.

Çfarë dokumente më nevojiten për t’u

regjistruar si biznes?

Duhet plotësuar formularin për regjistrim, i cili mund

të sigurohet në dy mënyra:

a) Në çdo qendër të ARBK-së; ose

b) mund të shkarkohet nga ueb faqja zyrtare

e ARBK-së, www.arbk.org

Udhëzimet për plotësimin e këtij formulari gjenden

në çdo qendër të ARBK-së, ndërsa dokumentet

shtesë varen nga zgjedhja e statusit tuaj.

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si

Biznes Individual dhe Ortakëri e Përgjithshme?

1) Plotësimi i formularit “B”, 2) Dokument identifikimi (letërnjoftim,

pasaportë), 3) Pëlqimin e agjentit të regjistruar në bazë të

nenit 27.1 pika d) e Ligjit Nr. 02/L – 123, 4) Për ortakëri të përgjithshme marrëveshjen

e ortakëve të përgjithshëm në bazë të nenit 29 të Ligjit Nr. 02/L – 123.

Afati për kryerjen e regjistrimit të biznesit individual

dhe ortakërisë së përgjithshme në ARBK është 1

ditë.

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si

Shoqëri Komandite (Sh.K.M)?

1) Plotësimi i formularit “Ao”, 2) Marrëveshja e shoqërisë në bazë të Nenit

31.1 të Ligjit Nr. 02/L – 123, 3) Statuti, 4) Dokument identifikimi (letërnjoftim,

pasaportë) kopje letërnjoftimi/pasaportë të pronarëve, personave të autorizuar të përfshirë në biznes,

5) Pëlqimin e agjentit të regjistruar në bazë të nenit 31.2 të Ligjit Nr. 02/L – 123.

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si

Shoqëri me Përgjegjësi të Kufizuar (ShPK)?

1) Plotësimi i formularit “Ao”, 2) Marrëveshja e shoqërisë në bazë të Nenit

86 të Ligjit Nr. 02/L – 123, 3) Statuti në bazë të nenit 33 të Ligjit Nr. 02/L

– 123, 4) Dokument identifikimi (letërnjoftim,

pasaportë) kopje letërnjoftimi/pasaportë të pronarëve, personave të autorizuar të përfshirë në biznes,

5) Pëlqimin e agjentit të regjistruar në bazë të nenit 33.2 të Ligjit Nr. 02/L – 123.

1

2

3

4

6

7

5

1- REGJISTRIMI I BIZNESIT 1

Page 14: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

4

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si

Shoqëri Aksionare (Sh. A)?

1) Plotësimi i formularit “Ao”, 2) Statuti në bazë të Nenit 35.1 të Ligjit Nr.

02/L – 123, 3) Marrëveshjen apo Rregulloren e

Shoqërisë sipas Nenit 138 të Ligjit Nr. 02/L – 123,

4) Pëlqimin e agjentit të regjistruar në bazë të nenit 35.3 te Ligjit Nr. 02/L – 123,

5) Dokument identifikimi (letërnjoftim, pasaportë) kopje letërnjoftimi/pasaportë të pronarëve, personave të autorizuar të përfshirë në biznes.

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si

Kompani e huaj - Dega në Kosovë?

1) Plotësimi i formularit ”Ao”, 2) Vendimi për hapjen e Kompanisë së huaj , 3) Vendimin për emërimin e Drejtorit

(pasaporta kopje) dhe Agjentit të regjistruar(letërnjoftimi kopje),

4) Vendimi nga gjykata e shtetit përkatës që biznesi ekziston(I noteruar),

5) Çertifikata e biznesit (origjinal apo kopje e noteruar, jo më e vjetër se tre muaj nga data e lëshimit dhe nëse nuk është në gjuhën shqipe, serbe apo angleze, të përkthehet në njërën nga këto tri gjuhë dhe përkthimi të jetë i noteruar) i cili do të hap përfaqësinë në Kosovë ,

6) Fotokopje e pasaportës së pronarit dhe drejtorit të Kompanisë së huaj ,

7) Fotokopje e statutit të kompanisë së huaj , 8) Pëlqimin e Agjentit te Regjistruar në bazë

të nenit 23 të Ligjit Nr. 02/L – 123.

Vërejtje: Nëse pronari i biznesit nuk është prezent kur dorëzohen dokumentet, atëherë aplikuesi mund t’i dorëzoj dokumentet me autorizim dhe një kopje letërnjoftimi.

Cilat dokumente kërkohen për t’u regjistruar si

Koperativë Bujqësore?

1) Plotësimi i formularit “Ko”, 2) Marrëveshja e Shoqërisë, 3) Statuti, 4) Vendimi për emërimin e drejtorit,

5) Dokument identifikimi (letërnjoftim, pasaportë) kopje të letërnjoftimit / pasaportës së anëtarëve, personave të autorizuar të përfshirë në biznes,

6) Pëlqimin e agjentit të regjistruar në bazë të nenit 23 të Ligjit Nr. 02/L – 123.

Ku bëhet regjistrimi i biznesit?

Regjistrimi kryhet në një vend të vetëm, pra në

qendrat ONE-STOP SHOP, pranë çdo qendre

Komunale, me ç ‘rast në të njëjtin vend merret

Çertifikata e Numrit të Regjistrimit të Biznesit si dhe

Numri Fiskal. Gjithashtu, nëse dëshironi të

regjistroheni edhe për TVSh, si Importues /

Eksportues apo edhe Deklarues Vullnetar i TVSh-

së, ketë mund ta bëni direkt në qendrën ONE-

STOP SHOP në momentin e regjistrimit.

A është i mundur regjistrimi i biznesit on-line?

Jo, ende nuk është mundësuar regjistrimi on-line.

A është ATK agjencion që merret me

regjistrimin e biznesit?

Jo, ATK nuk është agjension që merret me

regjistrimin e bizneseve. Regjistrimi i biznesit bëhet

në Agjensionin për Regjistrimin e Bizneseve

(ARBK), pran Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë,

më konkretisht në qendrat One – Stop – Shop

pranë çdo Kuvendi Komunal, ndërsa informatat mbi

regjistrimin e biznesit barten në mënyrë on-line në

ATK, e cila ju gjeneron një Numër Fiskal dhe me

këtë numër, ju obligoheni të deklaroni dhe të

paguani tatimet sipas Ligjit.

Çka ndodh nëse duhet të regjistrohem dhe nuk

jam i regjistruar?

Për qëllime tatimore, ATK do t’ju pajisë me Numër

Fiskal, do të njoftojë ARBK-në lidhur me zhvillimin e

veprimtarisë tuaj, si dhe do t’i nënshtroheni një

ndëshkimi administrativ në shumë prej pesëqind

(500) euro.

8

9

10

11

14

13

12

1

Page 15: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

5

Çfarë janë ndëshkimet për mos-regjistrim?

Çdo person i cili kryen një veprimtari ekonomike pa

u pajisur me Çertifikatë Fiskale nga ATK, do t’i

nënshtrohet një ndëshkimi administrativ në shumë

prej pesëqind (500) euro.

Për më tepër Neni 50 – Ligji Nr. 03/L-222

Çka është Numri Fiskal?

Numri Fiskal, është numër identifikues i

tatimpaguesit që përdoret nga ATK për qellim të

Administrimit të Sistemit Tatimor. Numri Fiskal

është numër prej 8 shifrash, plus një shifër

verifikuese, zakonisht i përzgjedhur duke përdorë

një algoritëm që ofron siguri ndaj numrave

mashtrues dhe dyfishimit të numrave.

A duhet të marrë Numër Fiskal?

Çdo person i cili i nënshtrohet ndonjë lloj tatimi të

administruar nga ATK , duhet të aplikojë dhe të

pajiset me numër fiskal, përpara fillimit të ndonjë

veprimtarie ekonomike.

Për më tepër Neni 11 - Ligji Nr. 03/L- 222

Si të pajisem me Numër Fiskal si biznes?

Me Numër Fiskal mund të pajiseni në qendrën One

Stop Shop, në momentin e aplikimit për regjistrim të

biznesit, ku në të njëjtën Çertifikatë do të keni

Numrin e Regjistrimit të Biznesit si dhe Numrin

Fiskal. Ndërsa, nëse jeni biznes i regjistruar më

herët në Agjensionin për Regjistrimin e Bizneseve

(ARBK) dhe nuk jeni pajisur ende me Numër

Fiskal, aplikimin do ta bëni në ATK në Zyrën

përkatëse Regjionale të Shërbimit të

Tatimpaguesve.

Si të pajisem me Numër Fiskal si person Fizik

(individ)?

Me Numër Fiskal mund të pajiseni në ATK në Zyrën

Regjionale përkatëse të Shërbimit dhe Edukimit të

Tatimpaguesve.

Sa kushton për t’u pajisur me Numër Fiskal?

Aplikim dhe pajisja me Çertifikatë të Numrit Fiskal

është pa pagesë.

A duhet të regjistrohem së pari në ATK apo në

ARBK?

Numri Fiskal dhe Numri i Regjistrimit të Biznesit,

merren njëkohësisht në qendrat ONE-STOP-SHOP,

të cilat ndodhen pran çdo Komune. Me rastin e

aplikimit për regjistrim do të pajiseni me numër të

regjistrimit të biznesit, si dhe me numër fiskal.

Cilët persona nuk kërkohet të regjistrohen në

ARBK, por kërkohet të pajisen me Çertifikatë

Fiskale?

1. Personat Fizik (të cilët kërkohet të

deklarojnë dhe të paguajn tatimin, kur

punëdhënësi nuk kërkohet të mbajë

tatimin në burim);

2. Qiradhënësit (individual);

3. OJQ-të

4. Kontraktorët e huaj që financohen nga

institucionet ndërkombëtare dhe të cilët

nuk zhvillojnë aktivitet tjetër përveç

projektit gjegjës;

5. Organizatat Buxhetore (niveli Qendror dhe

Lokal);

Për më tepër Neni 9 i Udhëzimit Administrativ Nr.

15/2010

Çfarë dokumente nevojiten për t’u pajisur me

Çertifikatë Fiskale derisa nuk kërkohet të

regjistrohem si biznes në ARBK?

Personat Fizik:

1. Formulari “Aplikim për Numër Fiskal” të

cilin mund ta siguroni në dy mënyra:

a) pranë çdo qendre të Shërbimit të

Tatimpaguesve; ose

b) mund ta shkarkoni nga ueb faqja

zyrtare e ATK-së.

2. Letërnjoftimi (kopje)

16

17

15

18

19

21

22

23

1 20

Page 16: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

6

3. Kontrata e punës (kopje)

4. Llogaria bankare (kopje)

Qiradhënësit (individual):

1. Formulari “Aplikim për Numër Fiskal” të

cilin mund ta siguroni në dy mënyra:

a) pranë çdo qendre të Shërbimit të

Tatimpaguesve; ose

b) mund ta shkarkoni nga ueb faqja

zyrtare e ATK-së (www.atk-ks.org).

2. Letërnjoftimi (kopje)

3. Kontrata e qirasë (kopje)

4. Llogaria bankare (kopje)

OJQ-të:

1. Formulari “Aplikim për Numër Fiskal” të

cilin mund ta siguroni në dy mënyra:

a) pranë çdo qendre të Shërbimit të

Tatimpaguesve; ose

b) mund ta shkarkoni nga ueb faqja

zyrtare e ATK-së.

2. Letërnjoftimi (kopje)

3. Kontrata e punës (kopje)

4. Llogaria bankare (kopje)

Kontraktorët e huaj që financohen nga

institucionet ndërkombëtare dhe të cilët nuk

zhvillojnë aktivitet tjetër përveç projektit

gjegjës:

1. Formulari “Aplikim për Numër Fiskal” të

cilin mund ta siguroni në dy mënyra:

a) pranë çdo qendre të Shërbimit të

Tatimpaguesve; ose

b) mund ta shkarkoni nga ueb faqja

zyrtare e ATK-së.

2. Letërnjoftimi (kopje)

3. Kontrata e projektit (kopje)

4. Llogaria bankare në Kosovë (kopje)

5. Dëshmi mbi adresën e vendndodhjes në

Kosovë / Kontratën e qirasë (kopje)

Vërejtje: Nëse kontraktori i huaj nuk krijon

vendndodhje në Kosovë, duhet të angazhon

një përfaqësues fiskal, i cili duhet të jetë

rezident në Kosovë.

Organizatat Buxhetore (niveli Qendror dhe

Lokal):

1. Formulari “Aplikim për Numër Fiskal” të

cilin mund ta siguroni në dy mënyra:

a) pranë çdo qendre të Shërbimit të

Tatimpaguesve; ose

b) mund ta shkarkoni nga ueb faqja

zyrtare e ATK-së.

2. Letërnjoftimi i personit të autorizuar (kopje)

A mund ta marrë Numrin Fiskal prej ueb faqes

së ATK-së?

JO, pajisja me numër fiskal nuk mund të bëhet

përmes ueb faqes së ATK-së.

Një person tjetër po e përdorë numrin tim fiskal,

çfarë duhet të bëjë?

Në rast se Numri juaj Fiskal është duke u përdorur

nga ndonjë person tjetër, ju duhet të njoftoni ATK-

në, si:

në linjën e bashkëpunimit pa pagesë

përmes telefonit 0800-80-800;

në njërën nga Zyrat Regjionale të ATK-së;

në Zyrën Qendrore të ATK-së.

A mund ta ndryshoj llojin e biznesit nga

individual në ShPK, Ortakëri, apo e kundërta?

Ndryshimi i formës së biznesit nuk mundet të behët

në mënyrë të drejtpërdrejtë, mirëpo, çdo ndryshim

në formën e biznesit (si p.sh. Ndërmarrje Afariste

Personale në ShPK; ShPK në Shoqëri Aksionare;

Ortakëri e Përgjithshme në Ortakëri të Kufizuar;

Ortakëri në Korporatë; çdo entitet juridik në

Ndërmarrje Afariste Personale; dhe çdo ndryshim

tjetër i ngjashëm në formën e biznesit) do të

rezultojë në lëshimin e numrit të ri fiskal për

biznesin. Kur një biznes propozon ndryshimin e

formës së vet të pronësisë, biznesi i ri duhet të

aplikojë për një numër të ri fiskal , ndërsa biznesi i

vjetër duhet të kërkojë ç ‘regjistrimin. Nëse biznesi i

ri do të jetë tatimpagues i TVSh-së, po ashtu duhet

të regjistrohet që të bëhet tatimpagues i TVSh-së

dhe të marrë Certifikatën e TVSh-së . Pra, kur një

24

25

26

1

Page 17: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

7

biznes propozon ndryshimin e formës së vet të

pronësisë, biznesi i ri duhet të aplikojë për një

numër të ri fiskal, ndërsa biznesi i vjetër duhet të

bëjë kërkesë për ç ‘regjistrim, sipas procedurave të

parapara në Legjislacionin Tatimor.

Per më tepër, paragrafi 6 i Nenit 11 të Ligjit Nr.

03/L-222-Për Administratën Tatimore dhe

Procedurat, si dhe paragrafi 6 i Nenit 11 të

Udhëzimit Administrativ Nr. 15/2010.

Ku mund të pajisem me Numër Fiskal si person

jo-rezident?

Pajisja me Numër Fiskal për një jo-rezident, bëhet

në Zyrën përkatëse Regjionale të Shërbimit të

Tatimpaguesve.

Si është procedura rreth ndërrimit të adresës?

Për të bërë ndryshimin e adresës së biznesit, duhet

te njoftohet ATK-ja, pra kërkesa e tillë bëhet në

Zyrën Regjionale të Shërbimit të Tatimpaguesve të

cilës edhe i përket biznesi. Plotësohet një

aplikacion për Numër Fiskal në të cilin definohen të

dhënat e sakta. Pasi të bëhet një modifikim i tillë i të

dhënave, njoftohet edhe Agjensioni për Regjistrimin

e Bizneseve (ARBK).

27

28

1

Page 18: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

8

Pse më duhet të ç ‘regjistrohem?

Nëse ju nuk jeni duke zhvilluar aktivitet ekonomik

dhe njëkohësisht nuk dëshironi të vazhdoni me

zhvillim të aktivitetit me këtë biznes, kërkohet që të

ç ‘regjistroheni.

Per më tepër, Neni 12 i Ligjit Nr. 03/L-222 - për

Administratën Tatimore dhe Procedurat, si dhe Neni

12 i Udhëzimit Administrativ Nr. 15/2010.

Si të ç ‘regjistrohem?

Në raste kur vendosni të mbyllni biznesin tuaj,

duhet të parashtroni kërkesë për ç ‘regjistrim të

biznesit, në Zyrën përkatëse Regjionale të ATK-së.

ATK brenda 60 ditëve do të shqyrtojë kërkesën tuaj

dhe nëse ju plotësoni të gjitha kushtet e parapara

me Ligj, do t’ju pajisë me një vërtetim tatimor për

ç‘regjistrim të biznesit. Vërtetimin e tillë do ta

dërgoni në ARBK, ku edhe atje do të bëni ç

’regjistrimin e biznesit. Në rast se nuk plotësoni

kushtet e parapara me Ligj, ATK do t’ju njoftoj me

shkrim brenda 60 ditësh se nuk i plotësoni kushtet

për ç ‘regjistrim.

Ku duhet të parashtrohet kërkesa për

ç‘regjistrim të biznesit?

Ju duhet të drejtoheni në Zyrën përkatëse

Regjionale të Shërbimit të Tatimpaguesve pran

Administratës Tatimore të Kosovës.

Si është procedura për mbyllje të biznesit?

Nëse tatimpaguesi vendos të mbyllë veprimtarinë,

duhet të njoftoj ATK-në me shkrim, njoftim ky i cili

duhet të përfshijë:

Emri dhe adresa e tatimpaguesit;

Numrin Fiskal të tatimpaguesit;

Numrin personal të pronarit, nëse është

ndërmarrje afariste personale;

Shumën e borxhit tatimor të mbetur, nëse

ka;

Një deklaratë se biznesi pushon dhe një

kërkesë për të ç ‘regjistruar biznesin në

përputhje me dispozitat e aplikueshme

ligjore;

Datën e pritur për pushimin e veprimtarisë

afariste;

Kopjen e vendimit të organit drejtues (nëse

është Shoqëri Aksionare apo Shoqëri me

Përgjegjësi të Kufizuar), i cili autorizon

ndërprerjen e veprimtarisë të nënshkruar

nga zyrtarët e autorizuar;

Kopjen e marrëveshjes së ortakërisë (nëse

është Ortakëri, shoqëri e personave apo

konsorcium) e nënshkruar nga të gjithë

ortakët, anëtarët e shoqërisë së

personave, apo anëtarët e konsorciumit, e

cila pasqyron marrëveshjen për të

ndërprerë aktivitetin afarist të ortakërisë,

shoqërisë së personave, apo konsorciumit.

Kopjen e bilancit të gjendjes përmbyllëse

të paraparë dhe pasqyrat tjera që lidhen

me të; dhe

Një autorizim nga tatimpaguesi për të

dorëzuar dokumentet e tilla.

Për më tepër, neni 12 i Udhëzimit Administrativ Nr.

15/2010

Cilat janë implikimet nëse nuk ç ‘regjistrohem?

ATK-ja, ka të drejtë të ç ‘regjistroj nga regjistri i saj

aktiv çdo tatimpagues kur provohet se ai për

çfarëdo arsye, në vitin e fundit fiskal nuk ka

ushtruar veprimtari. Në ketë rast, tatimpaguesi do të

vihet në një regjistër të veçantë si tatimpagues jo-

aktiv dhe ATK do ta njoftoj ARBK-në në lidhje me

këtë.

Lidhur me tatimpaguesit e publikuar si jo-aktiv, ATK

nuk do të njeh ndonjë transaksion të shpenzimeve,

përfshirë kreditimin e TVSh-së nëse aplikohet në

lidhje me këto biznese dhe atë që nga data e

publikimit.

Për më tepër, Neni 12 i Ligjit Nr.03/L-222 dhe Neni

16 i Udhëzimit Administrativ Nr. 15/2010.

2- Ç’REGJISTRIMI I BIZNESIT 2 1

2

3

4

5

Page 19: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

9

A mund të ç ‘regjistrohem on-line?

Jo, nuk ekziston një mundësi për ç ‘regjistrim të

biznesit , on-line.

A do të pranoj ndonjë dokument që dëshmon se

unë zyrtarisht jam i ç ‘regjistruar?

Nëse plotësoni kushtet e parapara me Ligj lidhur

me ç ‘regjistrimin e biznesit, ATK do t’ju pajisë me

një vërtetim tatimor i cili dëshmon se ju nuk keni

ndonjë obligim të pashlyer dhe plotësoni kushtet

për ç ‘regjistrim të biznesit. Vërtetimi i tillë duhet të

dërgohet në ARBK, ku aty do të merrni edhe

dokumentin që biznesi juaj është ç ‘regjistruar.

Për më tepër paragrafi 2 i Nenit 12 të Udhëzimit

Administrativ Nr.15/2010.

Nëse unë kam aplikuar për të marrë një vërtetim

për mbyllje të biznesit dhe nuk kam pranuar

ndonjë përgjigje nga ATK, si duhet të veproj?

Nëse kërkesa e juaj nga ATK nuk është shqyrtuar

brenda afatit ligjor, pra brenda periudhës 60 ditore

dhe ju nuk keni pranuar kurrfarë përgjigje çoftë

pozitive apo negative, ju do të konsideroheni se

keni plotësuar kushtet për ç ‘regjistrimin e biznesit

tuaj. Në këtë rast duhet të vizitoni zyrën përkatëse

të shërbimit të tatimpaguesve dhe të kërkoni

vërtetimin për mbylljen e biznesit tuaj.

A mundem ende të zhvilloj biznesin edhe nëse

jam i ç ‘regjistruar?

Jo, nuk lejohet të zhvilloni aktivitet ekonomik pa

qenë i regjistruar. Në të kundërtën do t’i

nënshtroheni ndëshkimeve administrative të

parapara me Ligj.

Cilat janë dokumentet që më nevojiten për të

marrë një vërtetim tatimor nga ATK për mbyllje

të biznesit?

Dokumentacioni i nevojshëm për vërtetim tatimor

për mbyllje të biznesit:

1. Kërkesa (merret në Zyrën Regjionale të

Shërbimit apo ueb faqe të ATK-së dhe

plotësohet);

2. Kopja e Çertifikatës Fiskale;

3. Kopja e letërnjoftimit të

pronarit/menaxherit apo kopja e autorizimit

nga pronari/menaxheri nëse vjen

përfaqësuesi;

4. Gjendja e përgjithshme merret në sportel

të shërbimit;

5. Kopjet e deklaratave të pa procesuara dhe

kopjet e letërkujtesave, marrëveshjeve për

pagesë me këste (nëse tatimpaguesi ka

obligime të pashlyera).

Vërejtje: Nëse kërkesa e tatimpaguesit

është aprovuar dhe lëshohet vërtetimi

tatimor për mbyllje të biznesit, vërtetimi i

tillë mund të merret (tërhiqet) vetëm atëherë

kur tatimpaguesi dorëzon (kthen):

Çertifikatën origjinale të Numrit

Fiskal;

Çertifikatën origjinale të TVSh-së

6

7

8

9

10

2

Page 20: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

10

Ku duhet të deklarojë detyrimet tatimore?

Secili person që i nënshtrohet çdo lloj tatimi është i

obliguar që të dorëzoj në ATK ose tek agjenti i saj

(Bankë Komerciale) një deklaratë të plotësuar

sipas kërkesave të Ligjit për Administratën

Tatimore dhe Procedurat.

Për më tepër, neni 17 i Ligjit Nr.03/L-222 për

Administratën Tatimore dhe Procedurat.

Ku mund të udhëzohem dhe të gjej ndihmë për

deklarim?

Administrata Tatimore e Kosovës, ka zyrat e saja

regjionale, ku secili tatimpagues mund të marrë

informatat e sakta lidhur me deklarimin dhe

pagesën e tatimeve. Po ashtu, në ueb-faqen e

ATK-së www.atk-ks.org, mund të gjeni informata si

Ligje, Udhëzime, Shpjegime Publike, Materiale

Informuese, etj. të cilat do t’ju ndihmojnë në

deklarimin dhe pagesën e tatimeve.

Cilat janë afatet për deklarimin e tatimeve?

Secila deklarate e ka afatin për dorëzim, si:

Pasqyra e tatimit mbi qiranë dhe pasurinë

e patrupëzuar, IR, prej 1 deri 15 të çdo

tremujori;

Pagesa tremujore e tatimit dhe

kontributeve për bizneset e mëdha

individuale, IL, prej 1 deri 15 të çdo

tremujori;

Pasqyra tremujore e tatimit dhe

kontributeve për bizneset e vogla

individuale, IS, prej 1 deri 15 të çdo

tremujori;

Pasqyra e mbajtjes në burim dhe pagimit

të tatimit, WM, prej 1 deri 15 të çdo muaji

Pasqyra mujore e mbajtjes në burim dhe

pagesës së tatimit në interes, dividend, të

drejtat pronësore, qira, fitore në lotari dhe

lojëra të fatit, WR, prej 1 deri 15 të çdo

muaji;

Pasqyra tremujore e pagesës paradhënie

për korporatat e vogla, QS, prej 1 deri 15

të çdo tremujori;

Pasqyra tremujore e pagesës paradhënie

për korporatat e mëdha, QL, prej 1 deri 15

të çdo tremujori;

Deklarata e tatimit në të Ardhurat e

Korporatave, CD, prej 1 Janar deri 31

Mars;

Formular deklarimi e pagese për TVSh,

TV, prej 1 deri 20 të çdo muaji;

Formular i Deklarimit vjetor dhe pagesën

për tatimin mbi të Ardhurat Personale, PD,

prej 1 Janar deri 31 Mars;

Pasqyra e kontributeve për pension dhe

formulari I pagesës, CM, prej 1 deri 15 të

çdo muaji;

Kërkesë për Rimbursim dhe Rikthim/Kthim

të TVSh-së, KRR, prej 1 deri 20 të çdo

muaji apo tremujori;

Deklarata e Tatimit në të Ardhurat nga

ortakëria, DO, prej 1 Janar deri 31 Mars;

Formulari i caktimit të punëdhënësit

kryesor, FCKP, brenda 15 ditëve;

Autorizimi për informata tatimore, AIT, për

çdo kërkesë;

Ku mund t’i marrë formularët për të deklaruar,

detyrimet e mia?

Deklarimi i tatimeve bëhet në dy mënyra:

On-line përmes sistemit EDI, dhe atë për:

TVSh, Tatim në Paga dhe Kontribute

Pensionale;

Për tatimet tjera, deklaratat mund t’i gjeni

në ueb faqen e ATK-së në linkun “shkarko

deklaratë elektronike”.

Unë nuk e kam dorëzuar deklaratën në kohë-çka

duhet të bëjë?

Edhe pse nuk keni dorëzuar deklaratën në kohë,

nga ju kërkohet që të deklaroni dhe të paguani

tatimin. Pra, duhet ta dorëzoni deklaratën për

periudhën përkatëse dhe llojin përkatës të tatimit.

3- DEKLARIMI 3 1

2

3

4

5

Page 21: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

11

Çka ndodh nëse nuk e dorëzojë deklaratën që

është dashur ta deklaroj?

Do të ndëshkoheni në bazë të nenit 51 të ligjit

03/L-222 për mos deklarim dhe mos pagesë.

Cili është ndëshkimi për deklarimin me vonesë?

Për mos deklarim me kohë, do t’i nënshtroheni

ndëshkimit prej:

5% të tatimit të papaguar për secilin muaj

apo pjesë të muajit deri në maksimum

25%;

Nëse edhe brenda periudhës prej pesë

muajve nuk keni bërë deklarimin, atëherë

do të aplikohet ndëshkimi prej 1% deri në

periudhën prej dymbëdhjetë muajve;

Interesi do të jetë i llogaritur nga periudha

kur është dashtë të deklaroni dhe atë deri

në periudhën e fundit kur edhe bëhet

pagesa e tërësishme e detyrimit tatimor.

Ku mund t’i marrë formularët për deklarim që

është dashur ti deklarojë në vitin e kaluar?

Të gjithë formularët që keni pas për obligim t’i

deklaroni, mund t’i shkarkoni në ueb faqen e ATK-

së, te linku shkarko deklaratë elektronike.

Sa kohë duhet t’i mbajë kopjet e deklaratave që

veç i kam dorëzuar?

Të gjitha dokumentet duhet t’i ruani deri në

periudhën 6 vjeçare, duke filluar nga periudha kur

dokumentet e tilla janë konsideruar të mbyllura.

Si t’i deklarojë deklaratat e korrigjuara/të

plotësuara?

Ato deklarime që janë bërë përmes EDI-t,

korrigjimin duhet ta bëni përmes EDI-t , ndërsa ato

që i keni bëre në mënyrë manuale, korrigjimin duhet

ta bëni në mënyrën e njëjtë duke shenjëzuar në

deklaratë katrorin korrigjim.

Për sa kohë më duhet ta deklarojë deklaratën e

korrigjuar/ndryshuar?

Korrigjimi i formularëve tatimor, është i mundur deri

në periudhën prej 6 viteve. Nëse për periudhat e

tilla, është filluar apo edhe përfunduar ndonjë hetim

tatimor (kontroll), atëherë nuk mund të bëni

korrigjime për ato periudha.

A duhet të deklaroj tremujorin kur nuk kam

asnjë transaksion?

PO, obligoheni të deklaroni me qëllim që të mos

përfshiheni në listën e bizneseve si mos deklarues.

Si deklarohet kur një individ i ka dy biznese?

Individi duhet të jetë i pajisur me Numër Fiskal, në

të cilin Numër janë të përfshira të gjitha bizneset e

tij dhe pa marrë parasysh se sa biznese ka, atëherë

i tërë qarkullimi i të gjithave duhet të jetë i

inkorporuar në Numrin Fiskal të tij. Pastaj me anë të

aplikimit të normave tatimore të parapara me Ligj

dhe statusin e biznesit, do të përcaktohej obligimi

tatimor për pagesë.

A ofron ATK ndonjë udhëzim se si të

deklarohen tatimet?

PO, udhëzimet i gjeni në ueb faqe të ATK-së, si

Udhëzimi për ATK, TVSh, TAP, TAK, Udhëzuesi

për EDI, etj.

A mundet ATK të rekomandojë një

kontabilist/ekonomist/avokat që mund të më

ndihmoj për tatimet e mia?

JO, ATK-ja nuk e bënë përzgjedhjen e kontabilistit

/ekonomistit apo avokatit. Këtë zgjidhje, duhet ta

bëni ju vet.

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

3

Page 22: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

12

A mund të kërkojë asistencë nga ATK në

përmbushjen e tatimeve?

PO, ATK ofron të gjitha shërbimet e kërkuara nga

ana e biznesit me qëllim të përmbushjes vullnetare

të tatimeve.

Unë kam pasur një thirrje prej Qendrës së

Thirrjes nga ATK që tregon se nuk e kanë

pranuar deklaratën që e kam deklaruar para disa

kohësh, çka duhet të bëjë?

Dëshminë e deklaratës, për të cilën ju ka kontaktuar

Qendra e Thirrjeve, mund ta dërgoni, si:

Në adresën elektronike të Qendrës së

Thirrjeve [email protected],

Përmes nr. të faksit +381 38 200 255 62,

Në Zyrën përkatëse Regjionale të

Shërbimit të Tatimpaguesve.

Nuk kam biznes, por si mund t`i lajmëroj të

hyrat e mia të realizuara kohë pas kohe me

projekte të ndryshme?

Ju së pari obligoheni që të regjistroheni si biznes, të

pajiseni me Numër Fiskal nga ATK, ku më pas do

t’ju mundësohej deklarimi i të hyrave tuaja dhe

pagesa e tatimit duke u bazuar në statusin tuaj dhe

duke aplikuar normat tatimore të përcaktuara me

Ligjin përkatës tatimor.

16

17

18

3

Page 23: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

13

Çka është EDI?

• EDI – shkurtesë e fjalës Deklarim

Elektronik

• EDI është një mënyrë moderne, e shpejtë

dhe e thjeshtë për të deklaruar tatimin.

• Ky sistem u lejon të krijoni një llogari on-

line me ATK-në, ku ju mund të plotësoni,

deklaroni, paguani, si dhe të kontrolloni

historinë tuaj tatimore.

Si të regjistrohemi për EDI?

Duke u kyçur në faqen zyrtare të internetit të ATK-

së në adresën: www.atk-ks.org, në anën e majtë të

ekranit, gjendet linku “Shërbimet elektronike”,

klikoni mbi “EDI-Deklarimi Elektronik” që është e

para në listë. Në ekran do të shfaqet dritarja që

kërkon për t’u qasur në këtë sistem. Ju duhet të

shtypni butonin Regjistrohu, ku më pas do t’ju

shfaqet dritarja e cila kërkon për të plotësuar të

dhënat dhe të pranoni kushtet e kontratës për

përdorimin e sistemit elektronik. Pasi të keni

plotësuar të gjitha, atëherë shtypni butonin

Regjistrohu, ku sistemi do t’ju sugjeroj që të prisni

dhe nëse më parë janë plotësuar të dhënat e sakta,

atëherë do t’ju njoftojë se tashmë jeni regjistruar

dhe fjalëkalimin do ta merrni në adresën tuaj

elektronike të cilën e keni përzgjedhur gjatë

regjistrimit.

Për më tepër klikoni këtu për t’u lidhur me

Udhëzimin për përdorimin e Sistemit Elektronik EDI,

http://www.atk-ks.org/ëp-

content/uploads/2012/10/ManualiEDI.pdf

Si merret fjalëkalimi?

Për të përdorur Sistemin Elektronik EDI, ATK do t’ju

dërgojë fjalëkalimin në adresën elektronike të cilën

e keni dhënë gjatë regjistrimit në Sistemin EDI. Pra,

pasi të hapni atë adresë, ju do të keni mundësinë e

marrjes së fjalëkalimit. Fjalëkalimi duhet të përdoret

në atë mënyrë edhe siç është dërguar nga ATK.

Pra, ky fjalëkalim është i kombinuar me shkronja

dhe numra, kështu që siç janë dërguar me shkronja

të mëdha apo të vogla, ashtu edhe duhet të

përdoret. Pasi të kyçeni në sistem, aty mund të

gjeni edhe opsionin i cili mundëson ndryshimin e

fjalëkalimit dhe ju keni mundësinë e vendosjes së

një fjalëkalimi sipas dëshirës tuaj.

Periudhat nuk shihen në EDI?

Nëse ju nuk keni llogari të hapura për llojin e tatimit

të cilin e mundëson Sistemi Elektronik EDI, ju duhet

të orientoheni në Zyrën përkatëse Regjionale të

ATK-së dhe aty në Zyrën e Shërbimit do t’ju hapen

llogaritë tatimore, ku më pas, pas aktivizimit të tyre,

ju do të keni mundësinë e deklarimit dhe pagesës

së tatimit për ato periudha.

Cilat shërbime mund të merren përmes EDI-t?

Sistemi EDI, tashmë mundëson ofrimin e këtyre

shërbimeve:

• Deklarimi dhe pagesa e TVSh-së

• Deklarimi dhe pagesa e Tatimit në Paga

• Deklarimi dhe pagesa e Kontributeve

Pensionale

• Qasja në historinë e deklarimeve

• Shtypja e fletëpagesës

• Ndryshimi i profilit dhe fjalëkalimit

• Caktimi i profesionistit tatimor / kontabilisti

• Kontrollimi i historisë dhe bilancit tatimor

• Kërkesa për ndihmë.

Cilat tatime mund t’i deklarojmë përmes EDI-t?

Përmes Sistemit Elektronik EDI, mundësohet:

• Deklarimi dhe pagesa e TVSH-së

• Deklarimi dhe pagesa e Tatimit në Paga

• Deklarimi dhe pagesa e Kontributeve

Pensionale.

Cilat korrigjime të tatimeve mund t’i bëjmë në

EDI?

Për të gjitha tatimet që mundësohen të deklarohen

përmes EDI-t, mund të bëhet edhe korrigjimi i tyre.

Pra, korrigjimet mund të bëhen, për:

• Tatimin mbi Vlerën e Shtuar - TVSh

4- DEKLARIMI ELEKTRONIK 4 1

2

3

4

5

6

7

Page 24: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

14

• Tatimin në Paga

• Kontribute Pensionale

A mund të bëhet deklarimi me zero, përmes

Sistemit Elektronik EDI?

PO, ekziston mundësia edhe e deklarimit me zero.

Për Tatimin në Paga dhe Kontribute

Pensionale, ju duhet vetëm të klikoni mbi

një katror të vogël i cili gjendet në dritaren

tek lista e të punësuarve, nën kutinë ku

është Numri Fiskal.

Për TVSh, duhet të plotësoni Deklaratën

me Zero dhe të shtypni butonin Deklaro.

A dorëzohet raporti tremujor i pensioneve

përmes EDI-T?

JO, Sistemi Elektronik EDI merr shumë

informacione në mënyrë elektronike, kështu që me

përdorimin e tij, më nuk keni nevojë të dorëzoni

raportin tremujor për Kontribute Pensionale. Trusti i

Kursimeve Pensionale të Kosovës, përmes këtij

sistemi merr të gjitha informatat mbi deklarimin dhe

pagesën e Kontributeve Pensionale.

Cila është procedura për të deklaruar në mënyrë

elektronike?

Për të deklaruar në mënyrë elektronike, ju së pari

duhet të regjistroheni në Sistemin Elektronik EDI, të

pajiseni me një Fjalëkalim të gjeneruar nga ATK, i

cili më pas do t’ju mundësojë kyçje në këtë sistem.

Për më tepër klikoni këtu për t’u lidhur me

Udhëzimin për përdorimin e Sistemit Elektronik EDI,

http://www.atk-ks.org/wp-

content/uploads/2012/10/ManualiEDI.pdf

A munden të gjithë formularët të deklarohen në

mënyrë elektronike?

Sistemi Elektronik EDI, deri më tani mundëson

deklarimin dhe pagesën, vetëm për:

• Tatimin mbi Vlerën e Shtuar - TV

• Tatimin në Paga - WM

• Kontribute Pensionale - CM

Pra, vetëm këta formular mund ti deklaroni përmes

EDI-t.

A më duhet ndonjë pajisje speciale ose

fjalëkalim për të deklaruar në mënyrë

elektronike?

Për të deklaruar në mënyrë elektronike, e tëra që ju

nevojitet është që të keni kompjuter, të keni qasje

në internet dhe të keni fjalëkalimin nga ATK për ta

përdorur Sistemin Elektronik EDI. Fjalëkalimin për

të përdorur Sistemin Elektronik EDI, ATK-ja do t’ju

dërgojë në adresën elektronike të cilën e keni

dhënë gjatë regjistrimit në Sistemin EDI. Pra, pasi

të hapni atë adresë, ju do të keni mundësinë e

marrjes së fjalëkalimit. Fjalëkalimi duhet të përdoret

në atë mënyrë edhe siç është dërguar nga ATK.

Pra, ky fjalëkalim është i kombinuar me shkronja

dhe numra, kështu që siç janë dërguar me shkronja

të mëdha apo të vogla, ashtu edhe duhet të

përdoret. Pasi të kyçeni në sistem, aty mund të

gjeni edhe opsionin i cili mundëson ndryshimin e

fjalëkalimi dhe ju keni mundësinë e vendosjes së

një fjalëkalimi sipas dëshirës tuaj.

Pse duhet të deklarojë në mënyrë elektronike?

EDI është një mënyrë moderne, e shpejtë dhe e

thjeshtë për të deklaruar tatimin. Ky sistem u lejon

të krijoni një llogari on-line me ATK-në, ku ju mund

të plotësoni dhe deklaroni deklaratat tatimore si dhe

të kontrolloni historinë tuaj tatimore. Duke bërë

reforma në deklarimin dhe pagesën e Tatimeve,

tani e vetmja mundësi e deklarimit dhe pagesës së

tatimeve për TVSh, Tatim në Paga dhe Kontribute

Pensionale, është përmes sistemit EDI. Pra nuk

ekziston mundësi tjetër e pagesë së tatimeve të

lartcekura. Ndërsa, llojet e tjera të tatimeve do të

deklarohen dhe paguhen në formën manuale duke

shkarkuar formularë nga ueb-faqja e ATK-së .

Cilat janë përparësitë e deklarimit elektronik?

Përparësitë e Sistemit Elektronik - EDI, janë:

8

9

10

11

12

13

14

4

Page 25: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

15

• Reduktim i dokumenteve

• Reduktim i raporteve periodike

• Kursim i kohës dhe kostos

• Deklarim i tatimeve në çdo kohë – 24 orë

në ditë

• Pagesa on-line në çdo kohë – 24 orë në

ditë

• Reduktim i vizitave të shumta në zyrat e

ATK-së

• Dorëzim i menjëhershëm, i besueshëm

dhe i sigurt

• Procesim i shpejtë dhe i saktë i

deklaratave

• Qasje në historinë e deklarimeve

• Kontrollim i historisë dhe bilancit tatimor,

etj.

Cili është motivimi për mua që të deklarojë në

mënyrë elektronike?

Ky sistem u lejon të krijoni një llogari on-line me

ATK-në, ku ju mund të plotësoni dhe dorëzoni

deklaratat tatimore si dhe të kontrolloni historinë

tuaj tatimore. Pra, këtë sistem mund ta përdorni nga

kudo që gjendeni dhe të merrni informata për

gjendjen tuaj tatimore pa e vizituar fare

Administratën Tatimore të Kosovës.

A kushton diçka për të deklaruar në mënyrë

elektronike?

Të gjitha shërbimet që ofrohen përmes Sistemit

Elektronik –EDI, janë shërbime pa pagesë.

Çfarë asistence ofron ATK-ja për të më

ndihmuar që të mësojë se si të deklarojë në

mënyrë elektronike?

Lidhur me përdorimin e Sistemi Elektronik EDI, ju

mund të kërkoni ndihmë direkt nga stafi i ATK-së në

Zyrën Regjionale të ATK-së, të cilës i përkitni. Aty

do t’ju ofrohet ndihma, si për t’u regjistruar e po

ashtu edhe në tërësi për ta përdorur Sistemin

Elektronik EDI. Gjithashtu, nëse veç jeni regjistruar

ne Sistemin EDI, për të marrë ndihmë, ju mund të

klikoni në menynë “Ndihmë” dhe të zgjidhni llojin e

ndihmës që ju kërkoni. Në këtë meny ofrohen

përgjigje për pyetje të shpeshta në lidhje me EDI-n,

udhëzime e doracak për të plotësuar formularët

tatimor. Për vështirësitë dhe problemet që i hasni,

mjafton të shkruani në adresën [email protected],

duke elaboruar problemin tuaj dhe ATK shumë

shpejt do t’ju ofrojë zgjidhjen për atë çështje.

Unë nuk kam kompjuter, mirëpo, do të doja të

deklarojë në mënyrë elektronike, a ka ATK

kompjuter që do të mund ta përdorja për këtë

qëllim?

PO, nëse ju nuk posedoni kompjuter, atëherë

mjafton që ju të vizitoni Zyrën regjionale përkatëse

të Shërbimit të Tatimpaguesve pranë ATK-së dhe

aty do t’ju ofrohet ndihma si për t’u regjistruar e po

ashtu edhe në tërësi për të deklaruar apo për ta

përdorur Sistemin Elektronik EDI.

Si të sigurohem se informatat e mia financiare

janë të sigurta nëse deklarojë në mënyrë

elektronike?

Informacioni që futet në sistemin EDI është i njëjtë

me atë të dërguar në mënyrën manuale fizike, por

niveli i sigurisë është shumë më i lartë, kjo për

arsye se ekzistojnë rregulla të qarta dhe të prera

për sa i përket procedurave të hyrjes në serverin ku

ai ndodhet. Të gjitha të dhënat janë të koduara

duke përdorur SSL teknologjinë si dhe të gjitha

veprimet që kryhen, lënë gjurmë dhe mund të

kontrollohen në çdo kohë. I gjithë informacioni që

ndodhet në sistem, ruhet në një kopje të dytë për

çdo rast.

Sa është i sigurt (mbrojtur) përdorimi i Sistemit

EDI?

Të gjitha veprimet që kryhen përmes EDI-t, janë të

mbrojtura në bazë të standardeve ndërkombëtare,

si dhe në përputhje me Statutin e Tatimpaguesit të

Kosovës, i cili i jep çdo tatimpaguesi të drejtën për

privatësinë dhe konfidencialitetin e informatave të tij

/ saj tatimore.

15

16

17

18

19

20

4

Page 26: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

16

A mund të dorëzojë deklaratën tatimore, ndërsa

obligimin ta paguaj më vonë?

PO, ju mund të deklaroni, ndërsa pagesën mund ta

bëni më vonë. Me deklarimin në këtë mënyrë, ju do

të përfitoni nga mos aplikimi i ndëshkimit

administrativ për mos deklarim në kohë, ndërsa për

mos pagesë do të aplikohen kamatat dhe interesi i

paraparë me Ligj.

A është e mundur të ndryshohet/korrigjohet

deklarata e dorëzuar në mënyrë elektronike?

PO, për të gjitha tatimet që mundësohen të

deklarohen përmes EDI-t, mund të bëhet edhe

ndryshimi / korrigjimi i tyre. Pra, korrigjimet mund të

bëhen, për:

• Tatimin mbi Vlerën e Shtuar - TVSH

• Tatimin në Paga

• Kontribute Pensionale

Si të bëhet deklarimi shtesë përmes Sistemit

Elektronik EDI?

Sistemi Elektronik EDI nuk ofron mundësinë e

deklarimit shtesë. Ofron mundësinë vetëm të

deklarimit dhe të korrigjimit. Pra, nëse ju keni për të

bërë deklaratë shtesë, ju duhet të zgjidhni opsionin

Korrigjim dhe të plotësoni deklaratën në tërësi me

të dhëna të sakta, ku kjo deklaratë do të korrigjoj në

tërësi deklaratën tuaj të më parme.

Si do të reflektojë deklarata korrigjuese?

Deklarata e juaj korrigjuese do të reflektojë me

obligim shtesë ose me tepricë pagese. Në rastin e

parë, deklarata e korrigjuar do t’ju gjenerojë

fletëpagesën me obligim shtesë për pagesë, ku nga

ju kërkohet të paguani vetëm diferencën nga

pagesa e mëparme për të njëjtën periudhë tatimore,

ndërsa në rastin e dytë deklarata korrigjuese do t’ju

gjenerojë fletëpagesën ku konstatohet se keni

paguar më tepër. Kjo do të reflektojë në gjendjen

tuaj dhe ju do të jeni në parapagim. Pagesën tepër

mund ta bartni në obligime tjera eventuale, apo

mund ta bartni në shlyerjen e obligimit për periudhat

e ardhshme tatimore ose mund ta kërkoni për t’ju

kthyer.

Si mund ta di se deklaratat e mia janë pranuar,

nëse unë i deklarojë ato në mënyrë elektronike?

Pasi të keni përfunduar deklarimin, juve do t’ju

paraqitet mesazhi: “Deklarimi juaj u krye në

mënyrë të suksesshme”. Gjithashtu, ju mund të

bëni verifikimin e deklaratës tuaj në Historinë tuaj

që është link i veçantë në Sistemin EDI.

Unë e kam një kontabilist/ekonomist/avokat që i

deklaron tatimet e mia. Çfarë informatash duhet

me ju dhënë atyre që të kenë mundësi që t’i

deklarojnë tatimet e mia në mënyrë elektronike?

Në Sistemin Elektronik EDI, ekziston mundësia e

përcaktimit të personit të autorizuar, i cili mund të

përdorë këtë sistem në emrin tuaj. Për të

mundësuar një gjë të tillë, ju duhet të klikoni mbi

menynë “Profili juaj” dhe të zgjidhni butonin “Cakto

personin e autorizuar për deklarim”. Këtu shkruani

të dhënat e personit të autorizuar. Po ashtu, ju

mund të njoftoni personin e autorizuar me

fjalëkalimin për përdorimin e Sistemit EDI dhe më

pas ai do të ketë mundësinë e qasjes dhe

përdorimit të këtij sistemi.

Nëse deklarojë në mënyrë elektronike, a mund

t’i paguaj tatimet e mia gjithashtu në mënyrë

elektronike?

PO, Sistemi Elektronik EDI mundëson edhe

pagesën e tatimeve në mënyrë elektronike. Pagesa

e tillë mund të bëhet vetëm në ato Banka

Komerciale, të cilat e ofrojnë një shërbim të tillë.

Pasi të kyçeni në Sistemin EDI, tek menyja

Deklarimi i tatimeve, klikoni mbi linkun pagesa on-

line e tatimeve, ku me pas do t’ju hapet dritarja, ku

mund të përzgjidhni bankën në të cilën dëshironi të

bëni pagesën on-line të tatimeve nëpërmes E-

Banking.

21

22

23

24

25

26

27

4

Page 27: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

17

A mund të përdorë kartelën e debisë/kredisë për

të paguar tatimet e deklaruara në mënyrë

elektronike?

PO, për të përdorë sistemin e pagesës në mënyrë

elektronike, pra nëpërmes E-Banking, ju së pari

duhet të keni mundësinë nga Banka që mund të

shfrytëzoni mënyrën e pagesës on-line.

Nëse e provoj deklarimin elektronik dhe nuk më

pëlqen, a mund të vazhdoj me deklarimin

manual?

JO, për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar, Tatimin në

Paga dhe Kontributet Pensionale, e vetmja formë e

deklarimit dhe pagesës, është përmes Sistemit EDI.

Pra nuk mund të deklaroni dhe paguani përmes

formës manuale. Ndërsa, deklarimin dhe pagesën e

tatimeve tjera, të cilat nuk mundësohen përmes

EDI-t, duhet t’i bëni në formën manuale.

A është “bandvidth” problem për deklarimin

elektronik?

Jo, nuk paraqet problem.

A mund ta përdori telefonin/modemin për të

deklaruar në mënyrë elektronike?

Jo për momentin nuk mundësohet një gjë e tillë.

Çka duhet të bëjë nëse kam deklaruar në

mënyrë elektronike dhe mandej e kam zbuluar

se kam harruar disa informata ose kam vënë

diçka gabimisht?

Sistemi Elektronik EDI, mundëson edhe korrigjimin

e deklaratave të dorëzuara, kështu që ju duhet të

bëni korrigjimin e deklaratës tuaj për atë periudhë

dhe të deklaroni me të dhëna komplete dhe të

sakta.

A duhet të deklarojë edhe nëse brenda një

periudhe tatimore nuk kam zhvilluar aktivitet?

PO, duhet të bëni deklarim me zero, për arsye që

të mos figuroni në listën e mos deklaruesve.

A mund t’a kërkoj qasjen, që nga shtëpia të

kontrolloj gjendjen time të pagesës së

tatimeve?

Sistemin Elektronik EDI mund ta përdorni nga kudo

që ndodheni. Edhe nëse keni autorizuar dikë tjetër

të deklaroj për biznesin tuaj, ju do të mund të

kontrolloni bilancin tuaj tatimor 24 orë në ditë, 7 ditë

në javë e 365 ditë në vit. Për të bërë këtë, juve ju

mjafton të keni fjalëkalimin nga ATK dhe Numrin

Fiskal të biznesit tuaj.

A mund ta përdori listën e njëjtë të punëtorëve

të dërguar në muajin paraprak, nëse nuk ka

ndryshime për të punësuarit?

PO, listën e të punësuarve, mund ta ruani në

kompjuterin tuaj dhe nëse nuk ka pësuar ndonjë

ndryshim nga periudha e kaluar, ju mund ta

ngarkoni në periudhën vijuese. Nëse posedon

ndonjë ndryshim, atëherë ju bëni ndryshimet në

listë dhe më pas ngarkojeni në periudhën tatimore.

A është e nevojshme të dorëzohet deklarata për

barazim vjetor për pagat e të punësuarve?

JO, Sistemi Elektronik EDI merrë shumë

informacione në mënyrë elektronike, kështu që me

përdorimin e tij, nga viti 2013 e tutje më nuk keni

nevojë të dorëzoni formularin WA mbi barazimin

vjetor të pagave, kjo informatë do të merret direkt

nga të dhënat në mënyrë elektronike.

Nëse ka ndonjë gabim në emrin e të punësuarit

a përcillen shënimet në EDI?

Nëse keni gabime në emrin e të punësuarve,

sistemi EDI do t’ju njoftojë se të dhënat në listë

pagesë nuk korrespondojnë me të dhënat në ATK

për personin përkatës, kështu që ju mund të bëni

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

4

Page 28: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

18

modifikimin aty për aty, apo edhe të anuloni atë dhe

të ktheheni të bëni modifikimin në listë pagesën

tuaj.

Pse në EDI, nuk mund të zgjedh periudhën e

deklarimit për Tatim në Paga dhe Kontribute

Pensionale për punëtor?

Nëse nuk posedoni llogari të hapura në ATK për atë

lloj tatimi dhe Kontribut Pensional, nuk do të keni

mundësinë e zgjedhjes së periudhës tatimore. Për

këtë duhet të orientoheni në Zyrën përkatëse

Regjionale të Shërbimit të Tatimpaguesve. Aty do

t’ju hapen llogaritë tatimore dhe më pas do të keni

mundësinë e zgjedhjes së periudhës dhe deklarimit

për atë periudhë tatimore. Po ashtu, nëse dëshironi

të deklaroni para afatit të deklarimit, nuk do të keni

mundësinë e zgjedhjes së asaj periudhe deri në tri

apo katër ditë para se të fillojë afati i deklarimit.

P.sh . për periudhën shkurt, afati i deklarimit është

nga 01 Mars dhe deri më 15 Mars, kështu që

periudha tatimore për këtë mund të jetë e hapur

vetëm nga data 26 Shkurt e jo më heret.

Gjatë regjistrimit në EDI kërkohet UNIREF-i i

fundit dhe unë jam një biznes i ri, i cili nuk kam

shkarkuar asnjëherë formular tatimor. Çfarë të

vendosi në këtë rubrikë?

Me numrin fiskal tuajin që posedoni, duhet të

shkarkoni një deklaratë elektronike nga ueb-faqja e

ATK-së, nga e cila do të merrni UNIREF-in (sqarim:

UNIREF –i është numri identifikues që gjendet në

anën e djathtë të deklaratës tatimore) dhe atë duhet

ta vendosni në kutinë e cila kërkohet me rastin e

regjistrimit në EDI dhe më pas do të vazhdoni me

hapat të cilët ju kërkon sistemi për t’u regjistruar.

Probleme me regjistrimin në EDI, nuk kemi

fjalëkalim. Çfarë duhet bërë?

Fillimisht, duhet të regjistroheni në Sistemin EDI

dhe më pas ATK do t’ju gjenerojë Fjalëkalimin i cili

do t’ju mundësojë të përdorni këtë Sistem.

Pse nuk kemi qasje në periudhën e deklarimit

për WM-CM tek EDI?

Nëse nuk posedoni llogari të hapura në ATK për atë

lloj tatimi dhe Kontribut Pensional, nuk do të keni

mundësinë e zgjedhjes së periudhës tatimore. Për

këtë duhet të orientoheni në Zyrën Regjionale të

Shërbimit të Tatimpaguesve, të cilës i përkitni si

biznes. Aty do t’ju hapen llogaritë tatimore dhe më

pas do të keni mundësinë e zgjedhjes së periudhës

dhe deklarimit për atë periudhë tatimore. Po ashtu,

nëse dëshironi të deklaroni para afatit të deklarimit,

nuk do të keni mundësinë e zgjedhjes së asaj

periudhe deri në tri apo katër ditë para se të fillojë

afati i deklarimit. P.sh . për periudhën shkurt afati i

deklarimit është nga 01 Mars dhe deri më 15 Mars,

kështu që periudha tatimore për këtë mund të jetë e

hapur vetëm nga data 26 Shkurt e jo më herët.

Si të shkarkojmë deklaratën nga EDI për ta ruajt

si dëshmi një kopje?

Pasi që të deklaroni, mund të ruani deklaratën duke

zgjedhe opsionin “PDF” dhe kliko tek linku “export”

dhe e printoni deklaratën tuaj.

Nëse një i punësuar nga i njëjti biznes ka dy

paga dhe ushtron dy pozita në një kompani si

të veprohet tek listë pagesa?

Për këtë të punësuar nga kompania jepet vetëm një

pagë e cila duhet të deklarohet në listë pagesë

mujore, pavarësisht se sa pozita ushtron në atë

kompani.

38

39

40

41

42

43

4

Page 29: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

19

Çka është TVSh-ja ?

Tatimi mbi Vlerën e Shtuar – TVSh, është tatim mbi

konsumin (qarkullimin e mallrave dhe shërbimeve).

Llogaritet sipas normës së aplikueshme, ngarkohet

në fazat e ndryshme të prodhimit, shpërndarjes dhe

ciklit jetësor të tregtisë së mallrave dhe shërbimeve,

dhe në fund i ngarkohet konsumatorit, kështu që si i

tillë është tatim indirekt.

Si vjelët TVSh-ja?

TVSh është një tatim që vjelët përmes vetë

deklarimit nga personat e tatueshëm (personat të

cilët janë të regjistruar në TVSh). Me rastin e

faturimit, TVSh-ja e cila u ngarkohet

konsumatorëve, vjelet nga Personi i tatueshëm dhe

derdhet në Buxhetin e Kosovës.

Cila është norma standarde e TVSh-së?

Norma standarde e TVSh-së është 16%.

Kush është i obliguar të deklarojë për TVSh?

Secili person i cili në mënyrë të pavarur zhvillon

aktivitet ekonomik në Kosovë dhe kur qarkullimi

total në 12 muajt e fundit tejkalon pragun prej 50

000€, personat që dëshirojnë vullnetarisht të

regjistrohen në TVSh dhe personat jo-rezident në

Kosovë, pavarësisht pragut duhet të regjistrohen

për Çertifikatë të TVSh-së, pra bëhen persona të

tatueshëm dhe duhet të deklarojnë atë në baza

mujore.

Kur duhet të deklaroj për TVSh?

Deklarimi dhe pagesa e TVSh-së, bëhet më së voni

deri me datën 20 të muajit paraprak, p.sh deklarata

e muajit Prill bëhet më së voni deri me datën 20

Maj, të po të njëjtit vit. Në rastet kur data 20 është

ditë feste apo ditë vikendi, merret parasysh dita e

ardhshme e punës.

Kur duhet të ngarkoj TVSh-në?

Në të gjitha furnizimet e bëra për konsumatorët tuaj

e që janë furnizime të tatueshme, duhet të ngarkoni

TVSh-në.

Si dhe kur duhet të regjistrohem për Çertifikatë

të TVSh-së?

Nëse qarkullimi total në 12 muajt e fundit tejkalon

pragun prej 50,000€, ju duhet të plotësoni

formularin për t’u regjistruar për çertifikatë të TVSh-

së, i cili gjendet në ueb-faqe të ATK-së, si dhe të

paraqitni në zyrën tuaj regjionale të ATK-së dhe të

sillni me vete një kopje të dokumenteve për

regjistrim të biznesit, Çertifikatën e Numrit Fiskal

dhe dokumentin identifikues zyrtar me fotografi

(pasaportë, letërnjoftim, etj). Me këtë rast ATK do ta

shqyrtojë kërkesën tuaj dhe në momentin kur

kërkesa juaj aprovohet, ATK do t’ua lëshojë

Çertifikatën e Regjistrimit të TVSh-së, e cila

përmban emrin, numrin tuaj fiskal dhe numrin unik

të regjistrimit për TVSh, si dhe adresën ku zhvilloni

aktivitetin e biznesit.

Unë deri më tani në 12 muajt e fundit kam një

qarkullim prej 49000€, mirëpo, me një furnizim

të fundit që kam 5000€ arrij limitin për TVSh. A

duhet të tatoj tërë vlerën prej 5000€ për TVSh

apo si?

Nëse ju në 12 muajt e fundit keni qarkullim prej

49,000 € dhe njëherit keni kryer furnizimin e fundit

në vlerë prej 5,000 €, pjesa e tatueshme e furnizimit

të fundit do të jetë vetëm vlera që ka tejkaluar

furnizimet e përgjithshme prej 50,000 €, që në këtë

rast është shuma 4,000 €.

Çfarë leje na nevojitet në Doganë nga ATK për

të importuar një mall ?

Për të bërë importimin e një malli, ju së pari duhet

të jeni të pajisur me një Çertifikatë Import/Eksporti

nga ATK.

5- TATIMI MBI VLERËN E SHTUAR 5 1

2

3

4

5

6

7

8

9

Page 30: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

20

Kur duhet të aplikohet për tu paisur me

çertifikatë për Eksport/Import?

Nëse ju jeni të përfshirë në aktivitete ekonomike,

nuk jeni të regjistruar për TVSH dhe dëshironi të

zhvilloni aktivitete eksporti apo importit, jeni të

obliguar që para se të filloni të zhvilloni këto

aktivitete të kërkoni çertifikatën për këtë aktivitet në

ATK.

Cilat dokumente nevojiten për t’u pajisur me

çertifikatë export/import dhe çertifikatë të TVSh-

së?

Dokumentet e nevojshme, janë:

Kërkesa për t’u regjistruar për Çertifikatë

të importit/eksportit

Kopje e Numrit të Regjistrimit të Biznesit

Kopja e Çertifikatës fiskale

Kopje e dokumentit identifikues zyrtar me

fotografi (letërnjoftim, pasaportë, etj.)

Nëse nuk jeni vetë pronari, dokumentin

origjinal mbi autorizimin e personit.

Kur lind e drejta dhe cila është mënyra për të

zbritur TVSh-në?

E drejta për te zbritur TVSh-në lindë në kohën kur

TVSh bëhet e ngarkueshme. Ju, mund të zbritni

nga obligimet tuaja të TVSh-së, TVSh-në e paguar

në lidhje me blerjet e mallrave dhe shërbimeve. Ju

bëni zbritjen duke zbritur nga shuma totale e TVSh-

së, për një periudhë të caktuar tatimore, shumën

totale të TVSh-së së zbritshme. E drejta për të

zbritur TVSh-në e zbritshme ju takon nëse ato

blerje i përdorni apo synoni t’i përdorni për furnizime

të tatueshme dhe furnizime të liruara me të drejtën

e zbritjes së TVSh-së së zbritshme.

Nuk e kam njohur me kohë TVSh-në e

zbritshme. Deri kur kami të drejtë të njoh TVSh-

në e zbritshme?

Nëse nuk keni zbritur TVSh-në e e zbritshme në

periudhën tatimore kur ndodh ngjarja, ju mund të

zbritni këtë shumë të TVSh-së së zbritshme në çdo

kohë pas kësaj periudhe tatimore, mirëpo, jo më

vonë se në periudhën e fundit tatimore të vitit

kalendarik, pas vitit kur ka ndodhur ngjarja dhe për

këtë zbritje me vonesë duhet të njoftoni Menaxherin

e Zyrës përkatëse Regjionale.

Cilat janë procedurat për Rimbursim të TVSh-

së?

Për kërkesat e rimbursimit të TVSh-së, duhet të

zbatohen procedurat si në vijim:

Të jeni në balancë kreditore në secilën

periudhë tatimore për tremujorë;

Në fund të secilit tremujor shuma e

kreditimit të TVSh-së, duhet të tejkalojë

vlerën prej 5,000€;

Përveç kësaj rregulle për eksporte, mund

të kërkohet rimbursimi pas çdo periudhe

tatimore, mirëpo, kërkohet që

transaksionet e eksportit të pasqyrojnë së

paku 25% të transaksioneve totale me të

drejtën e zbritjes së TVSh-së së

zbritshme;

Të keni të deklaruara të gjitha deklaratat e

TVSh-së, si dhe llojeve të tjera të tatimeve

për të gjitha periudhat e kaluara. Për

eksporte duhet të përmbushen edhe të

gjitha dispozitat e aplikueshme doganore.

Përveç procedurave të lartshënuara,

kërkesa për rimbursim në periudha mujore

mund të bëhet edhe nga kontraktuesit e

Komisionit Evropian dhe USAID,

pavarësisht shumës së kreditimit.

Unë kam kreditim në llogarinë time të TVSh-së.

A mund ta transferojë këtë për të paguar tatimet

tjera?

JO, nga balanca kreditore e TVSh-së nuk mund të

kërkoni transferin e mjeteve për shlyerjen e

obligimeve pa bërë kërkesë për Rimbursim të

TVSh-së. Së pari duhet të parashtroni kërkesën për

Rimbursim të TVSh-së dhe nga ajo shumë të

kërkoni transfer në obligimet tatimore të pashlyera,

pavarësisht se në cilin lloj tatimi. Pasi që të

shqyrtohet kërkesa juaj dhe të bëhet verifikimi i

kreditimit nga ana e ATK-së, nga shuma e aprovuar

10

11

12

13

14

15

5

Page 31: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

21

së pari do t’u mbulohen obligimet e pashlyera dhe

më pas pjesa e mbetur mund t’u transferohet në

llogarinë tuaj.

Çka nëse kam ngarkuar TVSh-në, para se të jem

regjistruar për TVSh?

Nëse ju keni ngarkuar TVSh në faturat tuaja, para

se të jeni regjistruar në TVSh, ju do t’i nënshtroheni

obligimit të TVSh-së mbi ato shitje si dhe ATK do të

aplikojë ndëshkime administrative prej 15% apo

25% varësisht nga vlera e shitjeve.

Për më tepër neni 58 i Ligjit Nr.03/L-222.

Furnizuesi nuk më lëshon kupon / faturë për

TVSh-në e paguar. A paraqet kjo problem?

Furnizuesi juaj nëse është person i tatueshëm i

regjistruar për TVSh, është i obliguar gjithsesi që

t’ju pajisë me kupon apo faturë në të cilën figuron

edhe TVSh-ja. Nëse edhe ju jeni person i

tatueshëm i regjistruar për TVSh edhe pse mund të

keni paguar në emër të TVSh-së për blerjen tuaj,

nuk do të keni mundësinë e zbritjes së TVSh-së së

zbritshme sepse nuk posedoni faturë. Gjithashtu,

nëse nuk posedoni faturë për mallin e blerë, do të

konsiderohet se posedoni mallra pa origjinë, dhe në

rast të verifikimit të tyre do të aplikohen ndëshkimet

administrative të parapara me Ligj.

Nëse një mall importohet nga Amerika nga një

biznes i Kosovës dhe është i destinuar për Turqi

a ka nevojë të hyjë në Kosovë njëherë apo

mundemi ta dërgojmë direkt në Turqi?

Po, mundet direkt malli të dërgohet nga Amerika

për në Turqi, pa hyrë fare në Kosovë. Kjo nuk do të

ketë implikime për TVSh.

Qarkullimi në biznesin tim, në 12 muajt e fundit

ka rënë nën 50,000€. A mund të ç’regjistrohem

nga TVSh?

Nëse furnizimet totale gjatë 12 muajve të fundit nuk

arrijnë shumën prej 50,000 €, atëherë ju mund të

kërkoni nga ATK që të anulojë regjistrimin tuaj për

qëllime të TVSh-së, mirëpo, ç ‘regjistrimi hyn në

fuqi 12 muaj pas datës së paraqitjes së kërkesës,

kështu që nga ju kërkohet të deklaroni edhe për 12

muajt vijues nga data e kërkesës për ç ‘regjistrim.

Unë dua që të mbylli biznesin tim. A duhet të ç

‘regjistrohem edhe nga TVSh?

Ç ‘regjistrimin nga TVSh jeni të obliguar ta kërkoni

edhe në rast të mbylljes së biznesit tuaj. Për këtë ju

duhet ta njoftoni ATK-në 15 ditë nga momenti i

mbylljes dhe ç ‘regjistrimi hyn në fuqi duke filluar

prej datës së kërkesës tuaj.

A duhet të njoftohet ATK-ja lidhur me transferin

e biznesit?

PO, transferuesi dhe ai që pranon transferin, duhet

të njoftojnë ATK-në për qëllimin e tyre së paku

tridhjetë (30) ditë para se të ndodhë transferi.

Cilat janë informatat që duhet poseduar lidhur

me transferin e biznesit?

Informatat e nevojshme lidhur me transferin e

biznesit, janë:

Duhet të lajmërohet ATK-ja 30 ditë para se të ndodh transferi.

Informatat lidhur me transferuesin dhe transfermarrësin.

Kontrata në lidhje me kushtet e transferit. Përshkrimi dhe vlera e pasurisë e cila

transferohet. Vendndodhja e pasurisë, etj.

Cili është momenti i lindjes së detyrimit për

TVSh?

Momenti i lindjes së detyrimit për të ngarkuar TVSh-

në është momenti kur ndodh furnizimi i mallit apo

shërbimit. TVSh bëhet e ngarkueshme varësisht se

cili nga tri momentet ndodh i pari:

1. Furnizim i mallit apo shërbimit,

2. Lëshimi i faturës në lidhje me furnizimin e

mallit apo shërbimit, ose

16

17

18

19

20

21

22

23

5

Page 32: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

22

3. Pranimi i pagesës në avancë / paradhënie,

para se të ketë ndodh furnizimi i mallit apo

shërbimit.

Ne si kompani jemi kontraktor të Komisionit

Evropian dhe dëshirojmë të importojmë disa

mallra/pajisje që lidhen me këtë projekt. Çfarë

dokumenti na nevojitet për t’i prezantuar

Doganës se ne jemi të liruar nga TVSh, me

qëllim që të mos na ngarkojë TVSh-në në

import?

Derisa ju jeni kontraktor i Komisionit Evropian, nga

ju kërkohet që pranë ATK-së të parashtroni një

kërkesë për lirim nga TVSh me rastin e importimit të

atyre mallrave/pajisjeve. Kërkesa e tillë bëhet në

Zyrën Qendrore të ATK-së, më konkretisht në

Divizionin e Shërbimit dhe Edukimit të

Tatimpaguesve, ku së bashku me kërkesën duhet

të dorëzohet edhe “Urdhër blerja për lirim nga

TVSh”, e cila do t’ju konfirmohet nga ATK dhe më

pas si të tillë do ta prezantoni në Doganë dhe do të

mund të bëni importin pa ju ngarkuar TVSh.

Me qarkullimin e bërë në 12 muajt e fundit është

tejkaluar pragu prej 50,000€ dhe kam aplikuar

për t’u regjistruar në TVSh, mirëpo, posedoj një

sasi të madhe të stoqeve për të cilat deri më tani

është paguar TVSh. A ekziston mundësia e

njohjes së TVSh-së së paguar në blerje për

mallrat të cilat i kam në stok?

Kur një person bëhet person i tatueshëm qoftë me

kalimin e pragut apo qoftë i regjistruar si vullnetarë,

ky person i tatueshëm ka të drejtë që në periudhën

e parë tatimore kur bëhet person i tatueshëm i

regjistruar, të njohë TVSH-në e zbritshme për të

gjitha mallrat që ka në stoqet e tij në ditën para se

regjistrimi të jetë i vlefshëm, nëse këto mallra do të

dedikohen për furnizime të tatueshme.

A ekziston ndonjë kusht për të njohur TVSh në

stoqe me rastin e regjistrimit për TVSh?

Kushtet që duhet të plotësohen për të ushtruar të

drejtën e njohjes së TVSh-së në stoqe, janë si në

vijim:

• Mallrat në stoqe do të shfrytëzohen për

kryerjen e furnizimeve që e kanë të drejtën

e zbritjes;

• Personi i tatueshëm duhet të disponojë

listën e stoqeve të specifikuar në sasi dhe

me datën e regjistrimit të stoqeve në ditën

para se të jetë bërë person i tatueshëm;

• Duhet që të ketë faturë me TVSh për

blerjen e atyre mallrave;

• Duhet të ofrojë evidencë për regjistrimet

siç është e paraparë me Legjislacion

tatimor.

Nga shkaku i njohjes së TVSh-së së zbritshme

nga stoqet që posedoja me rastin e regjistrimit

në TVSh, jam në kreditim, a mund të kërkojë

rimbursim të TVSh-së për këtë?

JO, kreditimi i cili është rezultat i njohjes së TVSh-

së së zbritshme në momentin e Regjistrimit për

TVSh, nuk mund të rimbursohet.

Për më tepër Neni 42 Ligji nr. 03/L-146

Çfarë duhet të përmbajë një faturë tatimore?

Një faturë e lëshuar nga personi i tatueshëm për

personin e tatueshëm, duhet të përmbajë:

Datën e lëshimit;

Numrin e faturës (rendor);

Numrin Fiskal dhe numrin e TVSh-së së

shitësit;

Numrin Fiskal dhe numrin e TVSh-së së

blerësit;

Emrin e biznesit dhe adresën e plotë të

shitësit;

Emrin e biznesit dhe adresën e plotë të

blerësit;

Përshkrimin e mallit / shërbimit;

Sasinë e mallit;

24

25

26

27

28

5

Page 33: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

23

Vlerën e shitjes së mallrave / shërbimeve

pa TVSh;

Normën e aplikuar të TVSh-së;

Shumën totale për pagesë duke përfshirë

TVSh-në;

Konfirmimin e dorëzuesit të mallit /

shërbimit;

Konfirmimin e pranuesit të mallit/shërbimit;

Kur duhet të lëshohet një notë debiti apo një

notë krediti?

Kur shuma e tatueshme dhe TVSh në faturën

tatimore duhet të korrigjohet, furnizuesi duhet të

lëshoj një notë debiti apo një notë krediti dhe duhet

të trajtoj atë notë sikur të ishte faturë tatimore.

Notë debiti lëshohet kur shuma e TVSh-

së së ngarkuar në faturën tatimore ose në

dokumentin që shërben si faturë është më

e ulët se obligimi real i TVSh-së për atë

furnizim të tatueshëm.

Notë krediti lëshohet kur shuma e TVSH-

së së ngarkuar në faturën tatimore ose në

dokumentin që shërben si faturë, e

tejkalon obligimin real të TVSH-së për atë

furnizim të tatueshëm.

Çfarë duhet të përmbajë një notë debiti apo notë

krediti?

Notë debiti dhe notë krediti duhet së paku të

përmbajnë informatat si në vijim:

Datën e lëshimit;

Numrin rendor;

Referencën në faturën origjinale;

Identifikimin e furnizuesit dhe të blerësit

emrin, adresën dhe numrat e tyre fiskal,

dhe nëse është e aplikueshme, numrat e

tyre të regjistrimit të TVSH-së;

Arsyen e korrigjimit, dhe

Shumën e tatueshme të korrigjuar dhe

TVSH-në e korrigjuar.

Me rastin e importimit të pajisjeve, a ekziston

mundësia e shtyrjes së afatit për pagesë të

TVSh-së?

PO, shtyrja e afatit të TVSh-së në Mjetet Kryesore

do të lejohet për bizneset, në importin e makinerisë

dhe pajisjeve. Makineria dhe pajisjet mund të jenë

të reja apo të përdorura dhe do të shfrytëzohen për

prodhimin e mallrave dhe shërbimeve tjera.

Obligimi i TVSh-së për shkak të importimit, mund të

shtyhet për një periudhë maksimale prej 6 muajsh.

Ku duhet të drejtohem për të marrë një aprovim

për shtyrje të TVSh-së?

Më qëllim të përfitimit nga shtyrja e TVSh-së,

biznesi do të kërkojë nga Administrata Tatimore

duke dorëzuar një aplikacion të cilin do ta shkarkoni

nga ueb-faqja e ATK-së. Aplikacioni së bashku me

dokumentet në vijim duhet të dorëzohet në Zyrën

Qendrore të ATK-së, drejtuar Komisionit për Shtyrje

të TVSh-së. Aplikacioni duhet të jetë i shoqëruar

me:

kopjen e planit të biznesit,

kopjen e kontratës me shitësin e

makinerisë apo pajisjes,

xhirollogarinë për të mbuluar pjesën e

TVSh-së (garancionin bankar),

një plan të uzinës apo fabrikës,

lejen e ndërtimit të dhënë nga agjencitë e

autorizuara.

Administrata Tatimore do të shqyrtojë kërkesën tuaj

dhe do t’u aprovoj shtyrje të afatit nëse keni

përmbushur kushtet e besueshmërisë.

Për sa kohë jam i obliguar që të mbajë dhe ruaj

dokumentacionin?

Personi i tatueshëm duhet të mbajë dhe ruaj

dokumentacionin, si:

Librat e kërkuara me Ligj për periudhën së

paku 6 vite e cila fillon pas vitit në të cilin

janë mbyllur ato libra.

Regjistrimet dhe dokumentet tjera (si

fatura, kuponë, etj.) për periudhën më së

paku prej 6 viteve e cila fillon pas vitit në

29

30

31

32

33

5

Page 34: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

24

të cilin ka lindur detyrimi, zbritja apo

rregullimi për TVSh.

Biznesi në vitin 2012 ka pasur importe dhe më

31.12.2012 ka bërë regjistrimin e mallit. Më

01.02.2013 vullnetarisht është paraqitur si

deklarues i TVSh-së. Pyetja është, Si duhet të

plotësohet deklarata e TVSh-së për këtë muaj

dhe si të trajtohet ky stok?

Kur një person bëhet person i tatueshëm qoftë me

kalimin e pragut apo qoftë i regjistruar si vullnetarë,

ky person i tatueshëm ka të drejtë që në periudhën

e parë tatimore kur bëhet person i tatueshëm i

regjistruar, të njohë TVSh-në e zbritshme për të

gjitha mallrat që ka në stoqet e tij në ditën para se

regjistrimi të jetë i vlefshëm.

Pra, në periudhën Shkurt/2013 kur ju jeni bërë

person i tatueshëm për TVSh, keni të drejtë të njihni

TVSh-në e paguar në mallrat që keni në stok një

ditë para se regjistrimi i juaj për TVSh të jetë i

vlefshëm (31.01.2012). Për këtë TVSh nuk keni të

drejtë rimbursimi.

Si blerës i rregullt, furnitori një herë në muaj më

furnizon me mall për të cilin nuk më obligon të

paguaj, pra mallin pranoj gratis. Si trajtohet ky

mall i cili e ngarkon shitjen për efekt të TVSh-

së?

Për mallin e pranuar në formë të tillë, nuk keni

TVSh të zbritshme pasi që e njëjta nuk ju është

ngarkuar, por me rastin e shitjes duhet të ngarkoni

TVSh.

Biznesi i cili është i regjistruar si exportues i

mallrave, a është i obliguar që të dorëzojë

deklaratë të TVSh-së?

JO, bizneset të cilat posedojnë Çertifikatë të TVSh-

së si Import/Eksport, nuk kërkohet të deklarojnë për

TVSh.

Gjatë importit dogana rrit bazën doganore të

mallit të importuar. Si duhet të evidentohet në

librin e blerjes me çmim të faturës apo sipas

doganës, pra, sipas DUD-it?

Derisa Dogana ka bërë një vlerësim për mallin tuaj,

atëherë bazë për të regjistruar në librat tuaja për

TVSh, është DUD-i Doganor.

A duhet Bankat që të aplikojnë TVSh në shitje

për asetet e veta / Mjetet Themelore dhe për

Asetet e Hipotekuara apo të marra Peng ?

Nëse asetet e bankës për të cilat nuk ka njohur TVSh të zbritshme, do ti shiten një Personi të tatueshëm i cili ofron furnizime të përjashtuara (sipas nenit 27 dhe 28 të Ligjit Nr. 03/L-146 për TVSh), duhet t’i faturohen pa TVSh, ndërsa nëse asetet e tilla i shiten një Personi të tatueshëm i cili ofron furnizime të tatueshme, duhet t’i faturohen me TVSh. Për asetet e hipotekuara dhe të marra peng, duhet

të faturohen me TVSh.

Jemi agjencion turistik, kemi shpenzime

vendore, si, karburant, telefon si dhe shpenzime

tjera me TVSh. A pranohet komplet shpenzimi

dhe kreditimi i TVSh-së brenda vendit dhe

jashtë vendit ?

Për blerjet e tilla të cilat i bëni brenda vendit, keni të

drejtën e njohjes së TVSh-së së zbritshme, ndërsa

për blerjet jashtë vendit edhe nëse keni paguar

TVSh, nuk do të keni të drejtën e zbritjes së asaj

TVSh-je, mirëpo, ajo blerje do të shkoj direkt si

shpenzim.

Sigurimet e jetës a janë të përjashtuara nga

TVSh?

Sigurimet e jetës konsiderohen të jenë sikurse

transaksione financiare dhe janë të përjashtuara

nga TVSh.

Jemi Kompani e Sigurimit e regjistruar si SH.A.

Qarkullimi i kompanisë në 12 muajt e fundit

është mbi 50.000€. A duhet të aplikoj për t’u

regjistruar për TVSh?

Po, jeni të obliguar të regjistroheni për TVSh.

34

35

36

37

38

39

40

41

5

Page 35: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

25

Kush është objekt i Tatimit në të Ardhura

Personale?

Objekt i tatimit për tatimpaguesin rezident janë të

ardhurat e tatueshme nga burimi i të ardhurave nga

Kosova dhe burimi i të ardhurave jashtë Kosovës.

Objekt i tatimit për tatimpaguesin jo rezident janë

të ardhurat e tatueshme nga të ardhurat që e kanë

burimin në Kosovë.

Cilët janë tatimpaguesit për Tatimin në të

Ardhurat Personale?

Tatimpagues për Tatimin në të Ardhurat Personale

janë: personat fizik, rezident dhe jo rezident,

Ndërmarrja Personale Afariste, Ortakëritë dhe

Shoqëritë të cilat pranojnë dhe krijojnë të ardhura

bruto.

Çka përfshihet te të Ardhurat Bruto?

Të ardhurat Bruto nënkuptojnë të gjitha të ardhurat

që janë pranuar vërtetë apo në mënyrë konstruktive

nga burimet vijuese: të ardhurat nga afarizmi,

pagat, qiratë, përdorimi i pasurisë së paprekshme,

interesi që rezulton nga shitja e pasurisë kapitale, të

ardhurat zëvendësuese, fitimet kapitale, që

rezultojnë nga një rritje apo ulje në vlerën e

aksioneve, fitimet kapitale, Fitoret në Lojërat e Fatit,

si dhe Pensionet e paguara nga një punëdhënës i

përparshëm.

Cilat janë të Ardhurat nga Aktivitetet Afariste?

Të ardhurat bruto nga veprimtaritë afariste

nënkuptojnë pranimet bruto të gjeneruara nga një

person apo entitet, përveç personave juridik për

qëllime të këtij ligji, të angazhuar në veprimtari të

tilla. Në të Ardhurat nga aktivitetet afariste

përfshihen: të ardhurat nga qiratë, të ardhurat nga

pasuria e paprekshme, të ardhurat nga interesi, si

dhe të ardhurat tjera përfshirë dhuratat.

Cilat janë të Ardhurat nga Paga?

Në të ardhurat Bruto nga Pagat përfshihen: Rrogat

e paguara nga punëdhënësi për punëtorin,

bonuset, provizionet dhe format tjera të

kompensimit për punëtorin, të ardhurat e fituara nga

puna e përkohshme, premitë e sigurimit

shëndetësor dhe të jetës, falja e huas së punonjësit

ose e obligimit të punëdhënësit, pagesa e

shpenzimeve personale të punonjësit nga

punëdhënësi, etj.

Cilat janë të Ardhurat e Përjashtuara?

Nga tatimi në të ardhurat personale, përjashtohen

të ardhurat në vijim: Rrogat e pranuara nga

përfaqësuesit e huaj diplomatik e konsular dhe

personeli i jashtëm i Ambasadave apo Zyrave të

Ndërlidhjes së shteteve të huaja në Kosovë, siç

është përcaktuar në legjislacionin e aplikueshëm

mbi vendosjen dhe funksionimin e zyrave

ndërlidhëse dhe shërbimeve diplomatike në

Kosovë; Rrogat e pranuara nga përfaqësuesit e

jashtëm, zyrtarët e jashtëm dhe punonjësit e

jashtëm të organizatave ndërkombëtare qeveritare

dhe organizatave joqeveritare ndërkombëtare që

janë regjistruar në përputhje me legjislacionin në

fuqi në Kosovë dhe kanë marrë dhe mbajtur

statusin e përfitimit publik sipas legjislacionit të tillë;

Gjithashtu, janë të përjashtuara rrogat e pranuara

nga agjencionet donatore, të kontraktorëve të tyre

apo të fondacioneve që realizojnë, si dhe rrogat e

marra nga personeli i jashtëm i KFOR-it, PCN,

EULEX-i, etj.

Kur dhe si duhet të mbahet tatimi në burim?

Secili punëdhënës është përgjegjës të mbaj në

burim tatimin nga pagat e tatueshme të paguara

punëtorëve të tij gjatë çdo periudhe të listë pagesës

për të cilën pagat janë paguar.

Punëdhënësi, i cili është përzgjedhur si

punëdhënës kryesor i të punësuarit, mban në burim

një shumë sipas shkallëve tatimore për secilën

periudhë tatimore;

Punëdhënësi i cili nuk është punëdhënës kryesor i

të punësuarit, mban në burim një shumë të

6- TATIMI NË TË ARDHURA PERSONALE 6

1

2

3

4

5

6

7

Page 36: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

26

barabartë me dhjetë për qind (10%) të pagave për

secilën periudhë tatimore.

Pensionet e paguara i nënshtrohen mbajtjes së

tatimit në burim nga paguesi i pensioneve sipas

shkallëve të parapara. Gjithashtu mbajtja në burim

bëhet edhe në pagesa të caktuara për jo rezidentët.

Punëdhënësi im nuk më ka përfshirë në

listëpagesa mujore. A mundem që unë vetë të

deklarojë dhe paguaj tatimin në paga dhe

Kontributin Pensional?

Derisa ju jeni të punësuar dhe keni vërtetuar se për

ju nuk është mbajtur tatimi në burim nga

punëdhënësi juaj, i cili është i obliguar që t’ju pajisë

me çertifikatë të Tatimit të Mbajtur në Burim,

mjafton që për këtë të njoftoni Administratën

Tatimore të Kosovës me informata se nga cila

periudhë jeni në marrëdhënie pune me këtë

punëdhënës dhe sa është paga neto që ju keni

marrë. Por, në rast se punëdhënësi juaj nuk ka për

obligim për të mbajtur tatimin në burim, atëherë ju

obligoheni që vet ta deklaroni dhe ta paguani

tatimin sipas ligjit.

Për më tepër, paragrafi 6 i Nenit 18 të Ligjit Nr.

03/L-222.

Si realizohet pagesa e Tatimit për Veprimtaritë

Afariste?

Secili tatimpagues i cili realizon apo akruon të

ardhura nga veprimtaritë afariste, paguan tatimin

çdo tre muaj në një llogari të caktuar nga

Administrata Tatimore, në një bankë të licencuar

nga BQK, jo më vonë se pesëmbëdhjetë (15) ditë

pas përfundimit të çdo tremujori kalendarik (15 Prill,

15 korrik, 15 tetor, 15 Janar)

Tatimpaguesi i cili ka të ardhura vjetore bruto prej

50.000 euro e më tepër dhe tatimpaguesi që

zgjedhë vullnetarisht të deklarojë në baza reale,

përveç kësteve tremujore, duhet që më së largu

deri me 31 Mars të vitit vijues të dorëzojnë

deklaratën vjetore për Tatimin në të Ardhurat

Personale.

Çka përfshihet në Shpenzimet Afariste të

Lejueshme?

Për bizneset, të cilat deklarojnë në baza reale apo

ato që kanë zgjedhur vullnetarisht të deklarojnë në

baza reale, lejohen si zbritje nga të ardhurat e

përgjithshme të krijuara nga pasuria e paprekshme,

qiratë apo aktivitetet afariste, shpenzimet e paguara

ose të shkaktuara gjatë periudhës tatimore që janë

tërësisht, vetëm dhe drejtpërdrejtë të lidhura me

aktivitetet e tilla që gjenerojnë te ardhura, përfshirë

primet për sigurim shëndetësor, të paguara në

interes të punëtorit dhe ato të varuara që duhet të

përfshihen në polisën e të punësuarit.

Cilët janë tatimpaguesit që duhet të dorzojnë

Deklaratën Vjetore?

Tatimpaguesit me të ardhura mbi 50.000 euro dhe

ata të cilët zgjedhin të deklarojnë në baza reale,

kërkohet që të dorëzojnë deklaratën vjetore më së

voni deri me 31 Mars të vitit vijues. Tatimpaguesit e

tillë që kërkohet të dorëzojnë deklarata vjetore, janë

të obliguar që këtë ta bëjnë edhe në tri periudha

tjera pasuese dhe vetëm atëherë (pas tre viteve)

nëse qarkullimi i tyre zbret nën 50.000 euro në vit,

deri me 1 Mars të vitit aktual, duhet të bëjnë

kërkesë pranë ATK-së, për t’u larguar nga kjo

mënyrë e deklarimit. Tatimpaguesit që realizojnë të

hyra vetëm nga një burim (përjashtuar të ardhurat e

afarizmit) nuk janë të obliguar të dorëzojnë

deklaratën vjetore, përveç nëse këta tatimpagues

zgjedhin vullnetarisht të deklarojnë në baza reale.

Unë jam një biznes individual i ri, a mundem që

në fillim të zhvillimit të afarizmit të regjistrohem

vullnetarisht për të deklaruar në të ardhura

reale?

Për bizneset të cilat tatohen në baza reale apo ato

që kanë zgjedhur vullnetarisht të tatohen në baza

reale, lejohen si zbritje nga të ardhurat e

përgjithshme të krijuara nga pasuria e paprekshme,

qiratë apo aktivitetet afariste, shpenzimet e paguara

apo të shkaktuara gjatë periudhës tatimore që janë

tërësisht, vetëm dhe drejtpërdrejtë të lidhura me

aktivitetet e tilla që gjenerojnë të ardhura, përfshirë

8

9

10

11

12

6

Page 37: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

27

primet e sigurimit shëndetësor, të paguara në

interes të punëtorit dhe ato të varura që duhet të

përfshihen në polisën e të punësuarit.

Në dispozitat e përgjithshme përfshihen:

Shpenzimet e reprezentacionit;

Shpenzimet e borxhit te keq;

Shpenzimet afariste të udhëtimit;

Pagesat për personat e lidhur;

Zhvlerësimi i bagëtive;

Riparimet dhe përmirësimet;

Amortizimi;

Shpenzimet kërkimore dhe zhvillimore;

Humbjet tatimore;

Shpenzimet e qirasë;

Zbritjet e lejuara për kontribute bamirëse;

Shpenzimet edukative / arsimore dhe

trajnuese, etj.

Cilat janë shpenzimet të cilat nuk pranohen

sipas Ligjit për TAP?

Shpenzimet të cilat nuk janë të pranueshme sipas

Ligjit për të Ardhura personale, janë:

• Çmimi i përvetësimit apo përmirësimit të

tokës

• Ndëshkimet, gjobat, shpenzimet dhe

interesi lidhur me to

• Tatimi në të ardhura

• Shpenzimet personale, familjare apo të

jetesës

• Humbja nga shitja apo këmbimi i aseteve

në mes të personave të lidhur përveç nëse

çmimi shitës është në përputhje me vlerën

e hapur të tregut.

• Çfarëdo shpenzimi tjetër i pa

dokumentuar.

Humbja, a duhet të bartet aq sa ka qenë apo të

shpërndahet në mënyrë të barabartë për disa

vite?

Humbja duhet të bartet aq sa mbetet nga viti i

kaluar, por maksimumi I bartjes së humbjes është 7

vite, kështu që nëse bëni bartje të humbjes më

tepër se 7 vite, nuk do të jetë e njohur nga ATK.

Ortakët a duhet në mënyrë automatike të

regjistrohen në të Ardhura reale ku secili pronar

duhet të dorëzojë deklaratën PD?

Secili ortak është i obliguar të deklarojë si Biznes i

Madh Individual apo Korporatë e madhe, duke

deklaruar këste paradhënie dhe deklaratë vjetore

pa marrë parasysh qarkullimin e tyre.

Në vitin e kaluar biznesi im ka rezultuar me

humbje. Si duhet të dorëzoj këstet paradhënie

ne këtë vit?

Kur biznesi në vitin paraprak ka rezultuar me

humbje, atëherë në vitin pasues duhet të deklarojë

këste paradhënie, sikurse të jetë viti i parë i

afarizmit të tij, pra duke zgjedhur opsionin e

Parashikimit të të ardhurave dhe shpenzimeve.

A janë të zbritshme:

Provizioni banker

Shpenzimet për mirëmbajtje bankare

PO, që të dyja janë shpenzime të zbritshme për

biznesin.

Një person fizik që jep me qira një Biznesi

Individual, cili duhet të mbajë në burim tatimin

në Qira (Qiradhënësi apo Qiramarrësi)?

Në këtë rast, obligues për të paguar Tatimin në Qira

është Qiradhënësi, pra ai i cili pranon të ardhura.

Pra, në raste të tilla nuk kërkohet mbajtja e tatimit

në burim.

Cilat janë obligimet e një biznesi individual

lidhur me mbajtjen e tatimit në burim për jo

rezidentët?

Bizneset individuale obligohen për mbajtje të tatimit

në burim prej 5%, për jo-rezidentët nëse:

• Të ardhurat bruto të një jo-rezidenti si një

zbavitës, artist, këngëtar dhe sportist të

krijuara nga aktivitet e tij me qëndrim fizik

në Kosovë, janë më të mëdha se 1000 €

brenda periudhës tatimore.

13

14

15

16

17

18

19

6

Page 38: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

28

• Të ardhurat bruto të një jo-rezidenti nga

shërbimet tjera (përveç atyre zbavitëse,

artistike, këngëtar dhe sportive) të krijuara

nga aktivitet e tij me qëndrim fizik në

Kosovë, janë më të mëdha se 5000 €

brenda periudhës tatimore.

Përveç se duhet deklaruar sipas parashikimit, a

mund të deklarohet vlera reale e të ardhurave

dhe shpenzimeve?

JO, këstet paradhënie duhet të bëhen duke

zgjedhur njërën nga opsionet:

1. Parashikimi i të ardhurave dhe

Shpenzimeve

2. 110% në raport me vitin e kaluar.

Cila është baza për llogaritjen e zhvlerësimit?

Bazë për përllogaritje të zhvlerësimit janë kostot e

blerjes apo prodhimit duke përfshirë edhe të gjitha

kostot e drejtpërdrejta të cilat janë të domosdoshme

për të vënë një aset në gjendje gatishmërie për

shfrytëzim.

Sa është përqindja e zhvlerësimit?

Shuma e lejuar si zbritje për zhvlerësim në

periudhën tatimore përcaktohet duke aplikuar

përqindjet e mëposhtme në mënyrë individuale të

pronës së prekshme individuale sipas metodës

lineare në fund të periudhës tatimore sipas

kategorisë së cilës i përkasin asetet:

Kategoria 1: pesë për qind (5%);

Kategoria 2: njëzet për qind (20%) dhe

Kategoria 3: dhjetë për qind (10%).

Si kategorizohen asetet për çështje

zhvlerësimi?

E gjithë prona e prekshme e tatimpaguesit që i

nënshtrohet zhvlerësimit, caktohet në njërën prej

kategorive vijuese:

Kategoria 1: Ndërtesat dhe strukturat tjera

ndërtimore;

Kategoria 2: Automobilat dhe kamionët e

lehtë, mjetet e rënda për transport, pajisjet

për bartje të dheut, buldozerët, gërmuesit

e dheut dhe mjetet tjera të rënda,

kompjuterët, pjesët shtesë për kompjuterë

dhe pajisjet tjera për përpunimin e të

dhënave, mobilet dhe pajisjet për zyra,

instrumentet, gjërat e ndryshme dhe

pajisjet tjera shtesë; dhe bagëtitë te

shfrytëzuara për prodhim ose për

mbarështim;

Kategoria 3: Uzinat dhe makineria;

inventari i hekurudhës dhe lokomotivat që

shfrytëzohen për transportin hekurudhor;

aeroplanët; anijet dhe bimët shumë

vjeçare dhe shkurret e shfrytëzuara për

vreshtari ose për prodhimin e frutave si

p.sh. mollët, dardha, arrat, boronicat dhe

te tjera; dhe të gjitha asetet e trupëzuara

që nuk janë përfshirë në kategorinë 1 apo

Kategorinë 2.

Si të bëhet përmirësimi i Formulari i Caktimit të

Punëdhënësit Kryesor (FCPK), meqenëse është

shkruar gabimisht data e fillimit të punësimit të

punëtorit?

Përmirësimi i formularit të Caktimit të Punëdhënësit

Kryesor, bëhet duke shkarkuar një formë të re nga

ueb-faqja e ATK-së, të cilën duhet ta plotësoni me

të dhënat e sakta, p.sh. datën e fillimit të punësimit

dhe ta dërgoni në Zyrën përkatëse Regjionale të

ATK-së.

Si blerës i rregullt, furnitori një herë në muaj më

furnizon me mall për të cilin nuk më obligon të

paguaj, pra mallin pranoj gratis. Si trajtohet ky

mall i cili e ngarkon shitjen për efekt të KMSh-së

dhe TAP?

Për mallin e pranuar në formë të tillë, me rastin e

shitjes:

Nuk keni fare KMSH

Do të konsiderohen të hyra të pastërta për

TAP.

20

21

22

23

24

25

6

Page 39: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

29

Çka do të thotë Korporatë?

Korporatë do të thotë një person juridik, i cili ka një

identitet që është i ndarë dhe dallon nga anëtarët,

pronarët dhe aksionarët. Një shoqëri tregtare,

kapitali i së cilës është i ndarë në numër të

specifikuar të aksioneve të së njëjtës vlerë

nominale.

Cilët janë tatimpaguesit për Tatim në të Ardhura

të Korporatave?

Tatimpagues për Tatimin në të Ardhurat të

Korporatave janë

• Një korporatë apo ndonjë ndërmarrje tjetër

afariste që ka statusin e personit juridik

• OJQ-të

• Një shoqëri tregtare me pronësi shoqërore

apo publike

• Njësia e përhershme, si dhe çdo

organizatë tjetër që e ka statusin e

personit juridik.

Kush është objekt i Tatimit në të Ardhura të

Korporatave?

Objekt i tatimit për tatimpaguesin rezident janë të

ardhurat e tatueshme nga burimet e të ardhurave

në Kosovë dhe burimit të ardhurave të jashtme.

Objekt i tatimit për tatimpaguesin jo rezident janë të

ardhurat e tatueshme nga burimi i të ardhurave

brenda Kosovës.

Cila është norma e Tatimit në të Ardhura të

Korporatave?

Norma e Tatimit në të Ardhura të Korporatave është

10%.

Cilat janë format e korporatave me qëllim të

deklarimit të obligimit tatimor?

Për qëllime të deklarimit, kemi:

Korporatë e vogël

Korporatë e madhe

Cila është mënyra e deklarimit për Tatim në të

Ardhura të Korporatave?

Korporata e vogël - deklaron katër këste tremujore

brenda vitit. Deklarimi bëhet sipas qarkullimit bruto

për tremujor dhe është tatim përfundimtar.

Norma tatimore:

3% nga të ardhurat bruto me veprimtari

tregtare, jo më pak se 37.5€ për tremujor

9% nga të ardhurat bruto me veprimtari

shërbyese, jo më pak se 37.5€ për

tremujor.

Korporata e madhe dhe ajo e cila vullnetarisht ka

zgjedhur të tatohet në baza reale - deklaron katër

këste paradhënie brenda vitit dhe deklaratën

përfundimtare për barazim.

Norma tatimore: 10% e fitimit neto

Cilat janë obligimet e një personi juridik lidhur

me mbajtjen e tatimit në burim për jo

rezidentët?

Personat juridik obligohen për mbajtje të tatimit në

burim prej 5%, për jo-rezidentët nëse:

• Të ardhurat bruto të një jo-rezidenti si një

zbavitës, artist, këngëtar dhe sportist të

krijuara nga aktivitet e tij me qëndrim fizik

në Kosovë, janë më të mëdha se 1000 €

brenda periudhës tatimore.

• Të ardhurat bruto të një jo-rezidenti nga

shërbimet tjera (përveç atyre zbavitëse,

artistike, këngëtar dhe sportive) të krijuara

nga aktivitet e tij me qëndrim fizik në

Kosovë, janë më të mëdha se 5000 €

brenda periudhës tatimore.

Cilat janë obligimet e një personi juridik lidhur

me mbajtjen e tatimit në burim për rezidentët

dhe jo rezidentët lidhur me qiratë, të drejtën

pronësore dhe interesat?

Personat juridik obligohen që me rastin e pagesës

së qirasë, të drejtës pronësore dhe interesit, të

mbajnë tatimin në burim në shkallë prej:

9% për pagesën në emër të qirasë

7- TATIMI NË TË ARDHURA TË KORPORATAVE 7 1

2

3

4

5

6

7

8

Page 40: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

30

10% për pagesën në emër të të drejtës

pronësore dhe interesit.

Një Korporatë e Vogël, a mund të deklarojë

detyrimet tatimore në baza reale?

PO, një Korporatë e Vogël mund të zgjedhë që të

deklarojë në baza reale nëse dorëzon një pasqyrë

(kërkesë) në ATK deri më 1 Mars të periudhës

aktuale.

Unë jam një Korporatë e vogël e re, a mundem

që në fillim të zhvillimit të afarizmit të

regjistrohem vullnetarisht për të deklaruar në të

ardhura reale?

Bizneset e reja të cilat regjistrohen pas datës 1

Mars, mund të tatohen në baza reale, nëse

aplikojnë për tatuarje në baza reale brenda

periudhave, si në vijim:

1. Biznesi i ri, i regjistruar gjatë periudhës

TM/1, mund të tatohet në baza reale, nëse

aplikon për të zgjedhur tatuarjen në baza

reale, deri me 1 Prill, pra para se të fillojë

afati i deklarimit për periudhën tatimore

TM1.

2. Biznesi i ri, i regjistruar gjatë periudhës

TM/2, mund të tatohet në baza reale, nëse

aplikon për të zgjedhur tatuarjen në baza

reale, deri me 1 Korrik, pra para se të

fillojë afati i deklarimit për periudhën

tatimore TM2.

3. Biznesi i ri, i regjistruar gjatë periudhës

TM/3, mund të tatohet në baza reale, nëse

aplikon për të zgjedhur tatuarjen në baza

reale, deri me 1 Tetor, pra para se të fillojë

afati i deklarimit për periudhën tatimore

TM3.

Biznesi i ri, i regjistruar gjatë periudhës TM/4, mund

të tatohet në baza reale, nëse aplikon për të

zgjedhur tatuarjen në baza reale, deri me 1 Janar,

pra para se të fillojë afati i deklarimit për periudhën

tatimore TM4.

Cilat janë të Ardhurat që lirohen nga Tatimi në

të Ardhura të Korporatave?

Nga Tatimi ne të Ardhura të Korporatave, janë të

liruara:

Të ardhurat e OJQ-ve qe kanë Statusin e

Përfituesit Publik.

Të ardhurat e Bankës Qendrore

Dividenta

Interesi nga instrumentet financiare

Të ardhurat e gjeneruara nga religjionet

fetare

Të ardhurat e kontraktorëve primar ose

nën-kontraktorëve, përveç personave

vendor, që janë krijuar nga kontratat për

furnizimin e mallrave dhe shërbimeve të

Kombeve të Bashkuara (duke përfshirë

UNMIK-un), agjencitë e specializuara të

Kombeve të Bashkuara, KFOR-it dhe

Agjencinë Ndërkombëtare për Energji

Bërthamore me kusht që ata drejtpërdrejt

të jenë të angazhuar në projekte dhe

programe të organizatave të cekura më

lartë.

Të ardhurat e kontraktorëve primar ose

nën-kontraktorëve, përveç personave

vendor, që janë krijuar nga kontratat me

qeveritë e huaja, organet e tyre dhe

Agjencionet, Bashkimin Evropian,

Agjencionet e Specializuara të Bashkimit

Evropian, Bankës Botërore, Fondit

Monetar Ndërkombëtar dhe organizatat

ndërkombëtare ndërqeveritare për

furnizimin e mallrave dhe shërbimeve në

mbështetje të projekteve dhe programeve

për Kosovën.

Cilat janë shpenzimet e pa lejueshme në TAK?

Shpenzimet të cilat nuk janë të lejueshme sipas

Ligjit për të Ardhura të Korporatave, janë:

• Çmimi i përvetësimit apo përmirësimit të

tokës

• Ndëshkimet, gjobat, shpenzimet dhe

interesi lidhur me to

• Tatimi në të ardhura

9

10

11

12

7

Page 41: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

31

• Shpenzimet personale, familjare apo të

jetesës

• Humbja nga shitja apo këmbimi i aseteve

në mes të personave të lidhur, përveç

nëse çmimi shitës është në përputhje me

vlerën e hapur të tregut

• Kontributet pensionale mbi shumën

maksimale të lejuar nga ligji mbi pensionet

në Kosovë

• Çfarëdo shpenzimi tjetër i pa

dokumentuar.

Cilat janë shpenzimet e lejueshme në TAK?

Për bizneset të cilat tatohen në baza reale apo ato

që kanë zgjedhur vullnetarisht të tatohen në baza

reale, lejohen si zbritje nga të ardhurat e

përgjithshme :

Zbritjet për shpenzimet nga qiraja, të

tanishme apo 10% të qirasë bruto

Zbritjet për kontributet pensionale

Zbritjet për shpenzimet të lidhen me të

ardhurat mbi shfrytëzimin e pronës së

patrupëzuar

Zbritjet për kontributet bamirëse

Humbja e bartur

Zhvlerësimi

Amortizimi

Lejim i veçantë për asete të reja

Zbritjet e tjera të lejuara- siç është borxhi i keq,

shpenzimet e reprezentacionit, kërkimi dhe

zhvillimit, etj.

Si trajtohen shpenzimet e reprezentacionit në

TAK?

Shpenzimet e ndodhura të reprezentacionit do të

jenë të kufizuara në 50% të shumës së faturuar për

zbavitje afariste. Shuma maksimale e shpenzimeve

të reprezentacionit nuk do të tejkalojë 2% të të

ardhurave bruto vjetore.

Si të shkarkohet formulari për TAK?

Shko në faqen e internetit www.atk-ks.org dhe

klikoni mbi pjesën Shkarko deklaratë elektronike

në anën e majtë të navigimit. Shkruani Numrin

Fiskla të Korporatës tuaj. Emri i saj duhet të shfaqet

automatikisht. Nëse jo, sigurohuni që keni shkruar

Numrin Fiskal të saktë. Zgjidhni formularin, zgjidhni

periudhën tatimore dhe merrni deklaratën.

Kur mund të njihet borxhi i keq?

Pjesa e llogarive të arkëtueshme të tatimpaguesve

e cila vihet në dyshim për pagesë mund të kalojë në

borxh të keq pasi që ti ketë plotësuar disa kushte,

gjegjësisht të jenë marrë të gjithë hapat e

nevojshëm ligjor për arkëtimin e tyre.

Kushtet janë me sa vijon:

Shuma më herët është përfshirë në të ardhura;

Borxhi është fshirë (ç’regjistruar) në librat e

tatimpaguesit si i padobishëm;

Nuk ka kontest mbi vlefshmërinë juridike të

borxhit;

Borxhit i kanë kaluar së paku 6 muaj nga afati;

dhe

Ka evidencë të mjaftueshme se janë bërë

përpjekje substanciale për të vjelë borxhin,

përfshirë çdo veprim te aplikueshëm për

mbledhjen e borxhit sikurse janë:

o tatimpaguesi ka thyer (balancuar) çdo

borxh të pakontestueshëm kundrejt borxhit

të keq;

o korrespodenca dhe kontaktet në përpjekje

për të vjelë borxhin;

o veprimi juridik ka qenë i pasuksesshëm,

apo veprimi juridik është konsideruar si

joekonomik për arsye të dokumentuara,

ose

o Kërkesa është dorëzuar mbi mjetet e

falimentimit / likuidimit, nëse është e

aplikueshme, dhe shuma që do të merret

është përcaktuar në mënyrë të arsyeshme

nga administratori / përmbaruesi. Deri në

shkallën sa janë marrë nga falimentimi,

janë aplikuar në borxhin e pashlyer.

13

14

15

16

7

Page 42: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

32

Zbritjet e borxhit të keq janë të kufizuara në pjesën

e pambuluar të borxhit. Çdo borxh i keq i zbritur si

një shpenzim dhe pastaj është mbledhë, do të

përfshihet në të ardhurat në kohën e mbledhjes.

Nuk do të lejohet asnjë zbritje e borxhit të keq për

borxhet ndërmjet palëve te lidhura.

Cila është baza për llogaritjen e zhvlerësimit?

Bazë për përllogaritje të zhvlerësimit janë kostot e

blerjes apo prodhimit duke përfshirë edhe të gjitha

kostot e drejtpërdrejta të cilat janë të domosdoshme

për të vënë një aset në gjendje gatishmërie për

shfrytëzim.

Sa është përqindja e zhvlerësimit?

Shuma e lejuar si zbritje për zhvlerësim në

periudhën tatimore përcaktohet duke aplikuar

përqindjet e mëposhtme në mënyrë individuale të

pronës së prekshme individuale sipas metodës

lineare në fund të periudhës tatimore sipas

kategorisë së cilës i përkasin asetet:

Kategoria 1: pesë për qind (5%);

Kategoria 2: njëzet për qind (20%) dhe

Kategoria 3: dhjetë për qind (10%).

Si kategorizohen asetet për çështje

zhvlerësimi?

E gjithë prona e prekshme e tatimpaguesit që i

nënshtrohet zhvlerësimit, caktohet në njërën prej

kategorive vijuese:

Kategoria 1: Ndërtesat dhe strukturat tjera

ndërtimore;

Kategoria 2: Automobilat dhe kamionët e

lehtë, mjetet e rënda për transport, pajisjet

për bartje të dheut, buldozerët, gërmuesit

e dheut dhe mjetet tjera të rënda,

kompjuterët, pjesët shtesë për kompjuterë

dhe pajisjet tjera për përpunimin e të

dhënave, mobilet dhe pajisjet për zyra,

instrumentet, gjërat e ndryshme dhe

pajisjet tjera shtesë; dhe bagëtitë te

shfrytëzuara për prodhim ose për

mbarështim;

Kategoria 3: Uzinat dhe makineria;

inventari i hekurudhës dhe lokomotivat që

shfrytëzohen për transportin hekurudhor;

aeroplanët; anijet dhe bimët shumë

vjeçare dhe shkurret e shfrytëzuara për

vreshtari ose për prodhimin e frutave si

p.sh. mollët, dardhat, arrat, boronicat dhe

të tjera; dhe të gjitha asetet e trupëzuara

që nuk janë përfshirë në kategorinë 1 apo

Kategorinë 2.

Çka konsiderohet fitim kapital?

Fitimet kapitale janë të ardhura, të cilat

tatimpaguesi i realizon përmes shitjes së pasurive

kapitale, duke përfshirë pasurinë e patundshme dhe

letrat me vlerë. E ardhura e cila realizohet

nënkupton dallimin pozitiv në mes të të hyrave nga

shitja e pasurisë kapitale sipas çmimit të shitjes dhe

vlerës neto në libra. Ndërsa, me rastin e shitjes së

aseteve nga llogaria grupore, nuk njihet fitim

kapital.

Çka konsiderohet humbje kapitale?

Humbjet kapitale janë humbjet, të cilat tatimpaguesi

i pëson përmes shitjes së pasurisë apo letrave me

vlerë. Humbja e cila realizohet nënkupton dallimin

negativ nga shitja e pasurisë kapitale sipas çmimit

të shitjes dhe vlerës neto në libra rritur me

shpenzimet e përmirësimeve eventuale dhe e

zvogëluar për pjesën e zhvlerësimit. Ndërsa, në

rastin e shitjes së aseteve nga llogaria grupore, nuk

njihet humbje kapitale.

Cilat janë afatet kohore për deklarim të Tatimit

në Korporata?

Afatet e pagesës së kësteve paradhënie janë deri

në çdo 15 të muajit vijues pas çdo tremujori. Afati

për dorëzimin e deklaratës vjetore për Tatim në të

Ardhura të Korporatave është deri më 31 Mars të

vitit pasues të periudhës tatimore.

17

18

19

20

21

22

7

Page 43: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

33

Çka do të thotë Njësi e Përhershme?

Njësia e përhershme do të thotë vend i caktuar i

veprimtarisë afariste nëpërmes të cilit veprimtaria

afariste e personit jo rezident zhvillohet tërësisht

apo pjesërisht në Kosovë.

Njësia e përhershme përfshin:

1. Çdo vend të menaxhmentit;

2. Çdo degë;

3. Çdo zyrë;

4. Çdo fabrikë;

5. Çdo punëtori;

6. Çdo minierë dhe

7. Çdo burim i naftës dhe gazit, gurore ose

vend tjetër i shfrytëzimit të burimeve

natyrore, etj.

Shoqatat e të Hendikepuarve a janë të obliguar

të dorëzojnë deklaratën tatimore vjetore?

PO, sepse kjo shoqatë është e regjistruar si OJQ

dhe konsiderohet Person Juridik.

Humbja, a duhet të bartet aq sa ka qenë apo të

shpërndahet në mënyrë të barabartë për disa

vite?

Humbja duhet të bartet aq sa mbetet nga viti i

kaluar, por maksimumi i bartjes së humbjes është 7

vite, kështu që nëse bëni bartje të humbjes më

tepër se 7 vite, nuk do të jetë e njohur nga ATK.

Në vitin e kaluar biznesi im ka rezultuar me

humbje. Si duhet të dorëzoj këstet paradhenie

ne këtë vit?

Kur biznesi në vitin paraprak ka rezultuar me

humbje, atëherë në vitin pasues duhet të deklarojë

këste paradhënie, sikurse të jetë viti i parë i

afarizmit të tij, pra duke zgjedhur opsionin e

Parashikimit të të ardhurave dhe shpenzimeve.

Një Person juridik që jep me qira një personi

tjetër juridik, cili duhet të mbajë në burim

tatimin në Qira (Qiradhënësi apo Qiramarrësi) ?

Në raste të tilla obligohet Qiramarrësi që të mbajë

Tatimin në Burim në Qira.

A janë të zbritshme: Provizioni bankar dhe

Shpenzimet për mirëmbajtje bankare?

PO, që të dyja janë shpenzime të zbritshme për

biznesin.

Përveç se duhet deklaruar sipas parashikimit, a

mund të deklarohet vlera reale e të ardhurave

dhe shpenzimeve ?

Këstet paradhënie duhet të bëhen duke zgjedhur

njërën nga opsionet:

1. Parashikimi I të ardhurave dhe

Shpenzimeve

2. 110% në raport me vitin e kaluar.

23

24

25

26

27

28

29

7

Page 44: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

34

Cilat janë obligimet e mia si tatimpagues?

Çdo biznes (person) që merret me aktivitet

ekonomik është i obliguar të mbajë librat dhe

regjistrimet kontabël, ashtu siç është përcaktuar me

ligj.

Mbajtja e librave dhe regjistrimeve reale nga

personat që merren me aktivitete ekonomike

nxjerrin edhe detyrimet e çdo biznesi për të paguar

tatimet. Për të paguar tatimet së pari duhet të dini

se cilin tatim keni për detyrim të paguani, siç janë:

TAP,TAK TVSh, tatime të mbajtura ne burim, etj.

Pra, duhet të siguroheni për llojin e tatimit dhe

pastaj të ndjekni procedurat për të bërë pagesën e

cila mund të bëhet përmes Deklarimit Elektronik

ose përmes shkarkimit të deklaratave nga ueb-faqja

e ATK-së.

Për më tepër neni 13 i Ligjit Nr.03/L-222 për

Administratën Tatimore dhe Procedurat dhe neni 17

i Udhëzimit Administrativ Nr. 15/2010.

Cilat libra dhe regjistrime duhet t’i mbajë një

biznes me qarkullim vjetor bruto deri në

50,000€?

Librat dhe regjistrimet minimale që duhet mbajtur

nga bizneset me qarkullim vjetor bruto deri në

50,000€ apo më pak janë:

1. Libri i Blerjes, në të cilin duhet të

regjistrohen të gjitha blerjet dhe deklaratat;

2. Libri i Shitjeve, në të cilin duhet të

regjistrohen të gjitha shitjet dhe deklaratat;

3. Libri i Arkës, që lidhet me librin e shitjeve

dhe librin e blerjeve, ashtu që të gjitha

hyrjet dhe daljet në arkë të jenë regjistruar;

4. Raportet bankare, përfshirë regjistrimet e

depozitave dhe tërheqjeve;

5. Kopjet e dokumenteve mbështetëse për

hyrjet në libra, duhet të mbeten dhe

shoqërohen me librin e pranueshëm.

6. Regjistrimi i Mallit duhet të mbahet së

bashku me regjistrimet tjera të mallit të

pranishëm të marra gjatë vitit.

7. Libri i të punësuarve në të cilin do të

regjistrohen të punësuarit, nëse ka të tillë.

8. Nga biznesi duhet të bëhet një regjistrim

vjetor i mallit, sikurse është përshkruar në

Nenin 18 të Udhëzimit Administrativ Nr.

15/2010 dhe ai regjistrim i mallit duhet të

mbahet së bashku me regjistrimet tjera të

mallrave të pranishme të marra gjatë vitit.

Cilat libra dhe regjistrime duhet t’i mbajë një

biznes me qarkullim vjetor bruto mbi 50,000€?

Librat dhe regjistrimet minimale që duhet mbajtur

nga bizneset me qarkullim vjetor bruto mbi 50,000€

janë:

1. Librin e Blerjeve, në të cilin regjistrohen të

gjitha blerjet dhe kthimet;

2. Libri i Shitjeve, në të cilin regjistrohen të

gjitha shitjet dhe kthimet;

3. Libri i Parasë së Gatshme, në të cilin do të

regjistrohen të gjitha hyrjet dhe daljet e

arkës;

4. Llogaria kryesore, nëse aplikohet, që

përfshinë bilancin hapës, shtimet në

kapital, shpenzimet që duhet kapitalizuar,

shkallën e zhvlerësimit, shumën e

zhvlerësimit, shitjet dhe bilancin mbyllës;

5. Raportet bankare, përfshirë regjistrimet e

depozitave dhe tërheqjeve;

6. Pasqyrat financiare dhe bilancet e

gjendjes siç kërkohet për vendosjen e

pikës filluese për përgatitjen e deklaratave

vjetore të tatimit në të ardhurat dhe

llogaritjen e obligimit tatimor vjetor.

7. Kopjet e dokumenteve mbështetëse për

shënimet në librin përkatës, duhet të

shoqërohen me librin e zbatueshëm.

8. Përveç kësaj, duhet të bëhet një regjistrim

i mallit nga biznesi, sikurse është

përshkruar në Nenin 18 të Udhëzimit

Administrativ Nr. 15/2010 dhe ai regjistrim

i mallit duhet të mbahet së bashku me

regjistrimet tjera të mallit të pranishëm të

marra gjatë vitit.

9. Libri i të punësuarve në të cilin do të

regjistrohen të punësuarit, nëse ka të tillë.

10. Duhet të mbahen kopjet e kontratave dhe

korrespodencave tjera përkatëse të

biznesit.

8- PAGESA E TATIMEVE 8 1

2

3

Page 45: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

35

Si mund të paguaj detyrimet tatimore?

Tatimet mund të paguhen në njërën nga bankat apo

institucionet financiare të licencuara nga Banka

Qendrore e Kosovës, si:

Në formë fizike

Përmes E-Banking-ut

Cilët formularë përdoren për të deklaruar

detyrimin tatimor?

Formularët që përdoren për pagesë të tatimit, janë:

IR - Pasqyra e tatimit mbi qiranë dhe

pasurinë e patrupëzuar,

IL - Pagesa tremujore e tatimit dhe

kontributeve për bizneset e mëdha

individuale,

IS - Pasqyra tremujore e tatimit dhe

kontributeve për bizneset e vogla

individuale,

WM - Pasqyra e mbajtjes në burim dhe

pagimit të tatimit,

WR - Pasqyra mujore e mbajtjes në burim

dhe pagesës së tatimit në interes, divident,

të drejtat pronësore, qira, fitore në lotari

dhe lojëra të fatit,

QS - Pasqyra tremujore e pagesës

paradhënie për korporatat e vogla,

QL - Pasqyra tremujore e pagesës

paradhënie për korporatat e mëdha,

CD - Deklarata e tatimit në të Ardhurat e

Korporatave,

TV - Formular deklarimi e pagese për

TVSh,

PD - Formular i Deklarimit vjetor dhe

pagesën për tatimin mbi të Ardhurat

Personale,

CM - Pasqyra e kontributeve për pension

dhe formulari I pagesës,

DO - Deklarata e Tatimit në të Ardhurat

nga ortakëria,

Si ta marrë fletë pagesën?

Nëse jeni duke deklaruar tatimin përmes Sistemit

Elektronik EDI, atëherë me rastin e shtypjes së

butonit Deklaro, juve do t’ju mundësohet të merrni

fletëpagesën, përmes së cilës bëhet edhe pagesa e

tatimit. Ndërsa, nëse jeni duke deklaruar përmes

sistemit manual duke shkarkuar formularin nga ueb-

faqja e ATK-së, atëherë pagesa e tatimit bëhet me

anë të atij formulari dhe nuk ka nevojë për ndonjë

fletëpagesë tjetër.

A duhet ti deklarojë tatimet edhe nëse në

momentin e deklarimit nuk mund të bëjë

pagesën?

PO, me qëllim që të përfitoni nga mos aplikimi i

ndëshkimit prej 5% për mosdorëzim të deklaratës

tatimore, edhe pse nuk do të mundeni për

momentin të paguani atë, do të jetë në favorin tuaj

për të deklaruar.

A kam mundësi që të paguaj tatimet me këste?

Deklarimi i tatimeve duhet të bëhet brenda afatit të

përcaktuar ligjor për çdo lloj tatimi.

Nëse pagesa e tyre nuk bëhet apo bëhet pjesërisht,

për pjesën e papaguar do të aplikohen ndëshkime

dhe interesa.

Sa është ndëshkimi dhe interesi nëse nuk i

deklaroj tatimet dhe po ashtu nuk paguaj tatimet

në kohë?

Nëse nuk e keni dorëzuar brenda afatit deklaratën

tatimore, atëherë së pari do të aplikohet një

ndëshkim prej 5% për mosdorëzim të deklaratës në

maksimum 25% (për 5 muaj) dhe nëse pagesa e

tatimit ende nuk është bërë, atëherë pasi të

ndërprehet aplikimi i ndëshkimit prej 5%, pra pas

pesë muajve, do të aplikohet ndëshkimi prej 1% për

mos pagesë të tatimit, ndërsa interesi prej 1.25%

në muaj do të aplikohet që nga dita e parë e

skadimit të afatit të deklarimit e deri në momentin e

kryerjes së obligimit tatimor.

4

5

6

7

8

9

8

Page 46: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

36

Sa është ndëshkimi dhe interesi nëse deklaroj,

por nuk i paguaj tatimet në kohë?

Nëse deklarohen detyrimet tatimore dhe nëse ato

nuk paguhen, ju do të ndëshkoheni me 1% për mos

pagesë të tatimit në kohë, në maksimum për 12

muaj dhe me 1.25% interes të vlerës së detyrimit

tatimor deri në përmbushjen totale të obligimit

tatimor.

Çka duhet të bëjë nëse paguaj vetëm një pjesë

të detyrimit tatimor?

Nëse paguani vetëm një pjesë të detyrimit tuaj

tatimor ju duhet të keni parasysh se ende keni

obligime ndaj ATK-së dhe duhet të bëni pagesat

tjera. Për pjesën e pa shlyer të obligimit tatimor do

të vazhdojnë të aplikohen ndëshkimet si:

1% për mos pagesë të tatimit në kohë dhe

1.25%.interes.

A mund t’i paguaj on-line tatimet e mia?

PO, për tatimet e deklaruara në mënyrë elektronike

përmes Sistemit EDI, disa nga bankat komerciale

mundësojnë pagesën on-line përmes E-Banking.

A mund ti paguaj tatimet përmes telefonit?

Nëse ju keni deklaruar përmes sistemit EDI dhe

keni qasje në internet në celularin tuaj, keni edhe

mundësinë e kryerjes së pagesës përmes E-

Banking në bankat të cilat e mundësojnë këtë formë

të pagesës.

Unë nuk mund t’i paguaj menjëherë obligimet

tatimore, cilat janë opsionet e mia?

Deklarimi i plotë i detyrimeve tatimore është shumë

me rendësi, por nuk do të thotë se ju nuk keni të

drejtë të bëni edhe vetëm një pjesë të detyrimit

tatimor. Ju, mund të paguani aq sa edhe keni

mundësinë, por duhet ta dini se për pjesën tjetër të

mbetur të obligimit tatimor do të vazhdojnë të

aplikohen ndëshkimet si:

1% për mos pagesë të tatimit në kohë dhe

1.25%.interes.

Gjithashtu, ekziston edhe mundësia e pagesës së

borxheve me këste, por për këtë ju, duhet të

parashtroni një kërkesë për arritje të marrëveshjes

së pagesës me këste dhe pasi të shqyrtohet

kërkesa juaj, nëse aprovohet mund të bëni pagesat

me këste, siç janë definuar nga shqyrtuesi i

kërkesës tuaj.

Si mund të parashtrojë kërkesën për pagesën e

borxhit me këste?

Kërkesën për pagesën e borxhit me këste, duhet ta

shkarkoni përmes ueb-faqes së ATK-së (www.atk-

ks.org) duke klikuar në linkun “Shkarko deklaratë

elektronike” dhe pasi ta plotësoni duhet ta dorëzoni

në Zyrën përkatëse Regjionale të ATK-së.

Çfarë veprimesh mund të ndërmerr ATK nëse

nuk mund t’i paguaj tatimet?

Në rast të mos pagesës së detyrimeve tatimore nga

ana e tatimpaguesit, Administrata Tatimore e

Kosovës do të ndërmerr të gjitha masat qe janë të

parapara me legjislacionin tatimor, pra do të kaloni

në procedurat e Mbledhjes së Detyrueshme.

Unë gabimisht kam paguar më shumë tatim.

Çka duhet të bëjë për të rimbursuar shumën e

paguar tepër?

Për pagesat e paguara më tepër të detyrimeve

tatimore, ju mund të bëni kërkesë për bartjen e asaj

teprice nëse keni obligime të pa paguara në tatime

tjera, apo edhe mund të bëni kërkesë për kthim të

mjeteve.

Kërkesën për kthimin e mjeteve duhet ta shkarkoni

përmes ueb-faqes së ATK-së (www.atk-ks.org)

duke klikuar në linkun “Shkarko deklaratë

elektronike” dhe pasi ta plotësoni duhet ta dorëzoni

në Zyrën përkatëse Regjionale të ATK-së.

10

11

12

13

14

17

16

15

8

Page 47: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

37

Si mund të bëhet bartja e pagesave tëpër, në

ndonjë obligim tatimor të pashlyer?

Bartja e pagesave tepër, në ndonjë obligim tatimor

të pashlyer, bëhet përmes plotësimit të kërkesës

për transfer Debi-Kredi. Kërkesën për Debi-Kredi

mund ta shkarkoni përmes ueb-faqes së ATK-së

(www.atk-ks.org) dhe pasi ta plotësoni duhet ta

dorëzoni në Zyrën përkatëse Regjionale të ATK-së,

apo edhe mund ta merrni direkt në zyrën përkatëse

Regjionale. Kërkesa e tillë shqyrtohet nga ATK dhe

nëse ju plotësoni kushtet për transfer të tillë,

atëherë do të bëhet bartja e mjeteve në periudhat

ku ekzistojnë borxhet e pashlyera.

Unë e kam humbur dëshminë e pagesës për

tatimet që i kam paguar. Si mund ta marrë një

kopje?

Në rast se ju keni bërë pagesën e tatimit, mirëpo,

keni humbur dëshminë e pagesë së detyrimit

tatimor, ju mund të kërkoni dëshminë në Zyrën

përkatëse Regjionale të Shërbimit të

Tatimpaguesve, duke ju drejtuar me një kërkesë të

tillë dhe ATK do të kujdeset që t’ju sigurojë një

kopje të deklaratës tuaj të paguar.

Çfarë dëshmie më jep banka kur unë i paguaj

tatimet?

Banka duhet t’ju jap dëshminë e pagesës që ju keni

bërë atë pagesë. Nëse keni për të paguar një tatim

të cilin e keni deklaruar përmes Sistemit Elektronik

EDI, banka duhet t’ju jap një kopje të fletëpagesës

tuaj të plotësuar në pjesën e bankës nga zyrtari në

bankë, e cila edhe e dëshmon shumën e paguar

me atë fletëpagesë, ndërsa nëse keni për të

paguar një tatim të cilin e keni deklaruar përmes

shkarkimit të formularëve, banka duhet t’ju jap një

kopje të formularit tuaj të plotësuar në pjesën e

bankës nga zyrtari në bankë, e cila edhe e

dëshmon shumën e paguar me atë formular si dhe

fletëpagesën e bashkangjitur.

A lejohet ndonjë zbritje e sanksioneve?

Nëse mos pagesa e tatimit dëshmohet se me të

vërtetë ju keni pasur arsye, atëherë ju mund të bëni

kërkesë për zbritje të sanksioneve, por jo të

interesit të kalkuluar. Kërkesa e tillë dorëzohet në

zyrën përkatëse Regjionale të ATK-së.

Për më tepër neni 62 i Ligjit Nr. 03/L-222

Një i punësuar i ATK-së më ka thënë se unë

mundem vetëm atij ti paguaj borxhet e tatimit të

kaluar. A është kjo në rregull?

Pagesa e detyrimit tatimor bëhet vetëm në bankat

komerciale apo institucionet tjera që janë të

licencuara nga Banka Qendrore e Kosovës, e jo tek

zyrtarët tatimor. Rastin e tillë, mund ta lajmëroni

menjëherë në Administratën Tatimore, në nr. 0800-

80-800, apo shkruani në adresën zyrtare

[email protected]

18

19

20

21

22

8

Page 48: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

38

Ku duhet tё bёhet kërkesa për regjistrim tё

pajisjes fiskale?

Kërkesa për regjistrim tё pajisjes fiskale, duhet tё

bëhet te njëri nga Operatorët e Licencuar për

furnizimin me Pajisje Fiskale

Ku duhet tё bёhet kёrkesa pёr ç’regjistrim dhe

ndryshim tё Pajisjes Fiskale?

Së pari kërkesa duhet të bëhet në ATK ,pasi të jenë

kryer të gjitha procedurat e kërkuara sipas Nenit 12

të Udhëzimit Administrativ Nr.15/2010,

tatimpaguesit i lëshohet një konfirmim me shkrim të

cilin duhet ta dërgoj tek Operatori i licencuar ku

është blerë pajisja dhe pastaj të kryhen ç’regjistrimi/

ndryshimi.

Ku duhet tё blihet pajisja fiskale?

Pajisja apo njëra nga pajisjet (me elementet e saj),

mund të blihet tek njeri nga operatorët e licencuar:

Gekos me numër telefoni: 038/553-688

Dukagjini me numër telefoni: 038/603-232

Printec me numër telefoni: 038/248-428

Sa është çmimi për të blerë njё pajisje fiskale?

Çmimi për të blerë një pajisje fiskale varet nga lloji i

pajisjes. Çmimi më i ulët për një pajisje është 480€.

Kush e bënë instalimin e pajisjes fiskale?

Instalimin e pajisjes e bëjnë vetëm teknikët e

autorizuar, instalimi bëhet në pikën e shitjes së

tatimpaguesit pasi të jenë përfunduar procedurat e

duhura për instalim.

Kush e bënë emërimin e teknikëve që instalojnë

dhe riparojnë pajisjet fiskale?

Tregtari i autorizuar, emëron teknikët që instalojnë

dhe riparojnë pajisjet elektronike fiskale, për të cilat

është i licencuar të shesë.

Cilat janë proceduarat e emërimit të teknikëve

të autorizuar që instalojnë dhe riparojnë pajisjet

elektronike fiskale?

Tregtari i autorizuar, emëron teknikët që

instalojnë dhe riparojnë pajisjet

elektronike fiskale;

Komisioni shqyrton të dhënat e dorëzuara,

nga tregtari i autorizuar. Komisioni mund

të kërkojë sqarime të nevojshme, para

lëshimit ose refuzimit të autorizimit, për

teknikët që do të instalojnë ose riparojnë

pajisjet elektronike fiskale. Më tej,

Komisioni autorizon teknikun e emëruar

nga tregtari i autorizuar;

Pas aprovimit të teknikut, komisioni do të

kërkojë nga ATK, që të sigurojë kartelë

identifikuese me fotografi e cila identifikon

këtë individ, si teknik për instalim apo

riparim, ose për të dyja nëse kjo është e

nevojshme. Tekniku, pajiset me numrin

unik identifikues i cili do të krahasohet me

numrin identifikues personal të atij/asaj në

bazën e të dhënave të mbajtur nga ATK.

Teknikët e autorizuar për instalim dhe riparim duhet

të ri-autorizohen çdo vit.

Cilat Dokumente kërkohen nga tatimpaguesi

për fiskalizimi?

Çertifikata fiskale,

Çertifikata e biznesit,

Nëse tatimpaguesi është deklarues i TVSh-së,

nevojitet edhe certifikata e TVSh-së.

A kanë të drejtë tatimpaguesit të bëjnë

ndryshime në pajisje fiskale?

Asnjë ndryshim në shfrytëzimin e pajisjes fiskale

nuk mund të bëhet pa aprovim nga Administrata

Tatimore e Kosovës.

9- ARKAT FISKALE 9

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Page 49: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

39

Cilat janё procedurat pёr tё pauzuar njё pajisje

fiskale?

Biznesi, në mënyrë që të trajtohet ”pasiv” nga ATK,

kërkohet të ndjekë procedurat vijuese:

Të bëjë një njoftim (kërkesë nga

tatimpaguesi) pranë Zyrës përkatëse të

Shërbimit dhe Edukimit të

Tatimpagueseve;

Kërkesa vuloset nga personeli i zyrës së

shërbimit të Tatimpaguesve;

Një kopje i jepet tatimpaguesit, ndërsa

kopja tjetër (nga personeli i shërbimit)

dorëzohet te operacionet (Kontrolli dhe

Mbledhja e Detyruar) për të vazhduar

procedurat e mëtutjeshme;

Dorëzimi i deklaratave tatimore, në afatet

përkatëse, duke deklaruar qarkullimin

zero;

Para se të riaktivizohet biznesi,

tatimpaguesi duhet të njoftoj ATK-në dhe

operatorin përkatës dhe pastaj të vazhdoj

procedurat normale të raportimit përmes

Pajisjes Elektronike Fiskale.

Si bëhet de-aktivizimi (pasivizimi) i Paisjes

Elektronike Fiskale (pef-it)?

Procedurat e pasivizimit të biznesit, janë të

ndërlidhura edhe me tjetërsimin e Pajisjes

Elektronike Fiskale, por ju duhet ti referoheni Nenit

13 të Udhëzimit Administrativ Nr. 15/2010, për të

zhvilluar më tutje procedurat e kërkuara nga ATK-

ja.

A mund ta transferojmë Pajisjen Elektronike

Fiskale (shesim) tek njё biznes tjetёr?

Shitja apo blerja e Pajisjes Elektronike Fiskale

konsiderohet transaksion i rëndomtë dhe i lirë i bërë

me vullnetin e palëve kontraktuese.

Procedurat e transferit të Pajisjes Elektronike

Fiskale, gjithmonë janë të ndërlidhura me

procedurat që duhet t’i ndjekë tatimpaguesi lidhur

me biznesin e tij në ATK. Pra, së pari biznesi duhet

të ndjek procedurat e mbylljes së biznesit pastaj

mund t’ia shesë apo transferojë pajisjen tek ndonjë

tatimpagues tjetër. Për këtë merre aprovim nga

ATK dhe pastaj kompania e licencuar për Arka

Fiskale bën modifikimin e të dhënave të regjistrimit

të Arkës Fiskale.

A mund tё bёhemi tregtar tё autorizuar, pёr

shitjen e Pef-ave?

Po, çdo prodhues, importues ose montues i Pef-

ave, mund të kërkoj të bëhet tregtar i autorizuar i

Pef-eve, për një a më shumë modele specifike

brenda afateve të publikuara nga Komisioni para

shitjes së Pef-ave në Kosovë.

Ku duhet tё dorёzohet kёrkesa pёr t’u bёrё

tregtar i autorizuar?

Kërkesën për t’u bërë tregtar i autorizuar duhet ta

dorëzoni pranë zyrës së prokurimit në Ministrin e

Financave, duke ju referuar paragrafit 10 (1-6) të

Nenit 21 të Udhëzimit Administrativ Nr.15/2010.

Sa është afati kohor për shqyrtim të kërkesës

pёr t’u bёrë Operator i licencuar?

Komisioni brenda 60 ditësh nga data e pranimit të

kërkesave dhe informatave, përcakton aprovimin

apo refuzimin për dhënien apo jo të licencës për

kërkuesin.

A ka tё drejtё tatimpaguesi tё kёrkoj

dëmshpërblim, nё rast se ka vërejtur se pajisja e

tij nuk i plotёson specifikacionet teknike dhe

funksionale sipas ligjit?

PO, shitësi i pajisjes duhet të ofrojë dëmshpërblim,

në rast se pajisja e shitur dhe e instaluar është

gjetur se nuk plotëson specifikacionet teknike dhe

funksionale, të përcaktuar në aktet në fuqi në kohën

e instalimit.

10

11

12

16

15

14

13

9

Page 50: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

40

A janё tё obliguar operatorёt pёrveç Pef-ave tё

na furnizojnё edhe me ndonjё material shtesё?

Përveç pajisjes fiskale operatorët janë të obliguar

të ju furnizojnë edhe me doracak për përdorim dhe

servisim.

Kur duhet të bëhet kontrolli teknik dhe abonimi

për pajisjet fiskale?

Pronari i pajisjes fiskale është i obliguar që çdo vit

të bëjë kontrollimin teknik dhe abonimin për

pajisjen fiskale.

Sa zgjatë procedura e kontrollit të rregullt teknik

të pajisjes fiskale?

Procedura për kontrollim teknik të pajisjes është e

obligueshme të përfundoj brenda 48 orëve.

Pas pagesës së faturës pёr pajisje fiskale, sa

ёshtё afati pёr instalim tё kёsaj pajisjeje?

Faza e instalimit dhe e testimit duhet të zgjatë

maksimum 15 ditë pas pagesës së faturës.

Sa është çmimi i kontrollimit të rregullt vjetor

dhe abonimit vjetor për pajisje fiskale?

Çmimi pёr kontrollimin e rregullt vjetor dhe abonim

vjetor kushton në total 99 € me TVSh.

Ku duhet tё bёhet instalimi dhe testimi i

pajisjes?

Instalimi dhe testimi i pajisjes bёhet nё selinё e

shitjes sё Tatimpaguesit.

Pёrveç pagesёs me kesh, a na mundëson

pajisja formë tjetër të pagesës?

Po, përpos kesh-it pajisja ju mundëson edhe

pagesën përmes kartelave bankare.

Kur duhet tё mbyllet Z - raporti ditor?

Z-raportin jeni të obliguar ta nxjerri çdo ditë në fund

të orarit të punës.

Kur duhet të raportohet në ATK raporti periodik

mujor?

Raporti periodik mujor për muajin e kryer bёhet

deri me datën 10 të muajit vijues për muajin

paraprak.

Nё rast se nuk e mbylli raportin ditor, si duhet tё

veprohet?

Mbyllja e raportit ditor duhet të bëhet çdo ditë në

fund të orarit të punës. Nëse nuk e keni mbyllë,

atëherë jeni të obliguar që në ditën e nesërme së

bashku me raportin e ndodhur të ditës, ta mbyllni

edhe Z-raportin e pa mbyllur të ditës së kaluar.

Raportet ditore dhe ato pёriodike a duhet tё

regjistrohen nё Librat e Kontabilitetit?

Çdo raport ditor apo periodik nga pajisjet fiskale ,

duhet tё regjistrohet si shitje nё Librin e Shitjes.

Nё cilat raste tatimpaguesit detyrohen tё pajisen

dhe tё pёrdorin arkёn fiskale?

Tatimpaguesit të cilët bëjnë transakcione me para

të gatshme dhe kur nuk kërkohet të lëshohet faturë,

janë të obliguar të pajisen me pajisje fiskale.

Kur duhet tё lëshohet kuponi fiskal?

Pas kryerjes sё njё transakcioni, ku ёshtё

përjashtuar lёshuarja e Faturës ёshtё e

obligueshme nga pajisja fiskale nё pikёn e shitjes tё

lёshohet kuponi fiskal.

17

7

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

9

Page 51: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

41

Sa ёshtё ndëshkimi pёr tatimpaguesin, pёr mos

fiskalizim tё paisjes?

Ndëshkimi për mos pajisje me pajisje fiskale është

1000 €.

A duhet kompanitë publike dhe komunale, tё

pajisen me arka fiskale?

Edhe Kompanitë Publike dhe Komunale, nëse kanë

të bëjnë me transaksione me para të gatshme,

duhen të pajisen me Arkë Fiskale.

A duhet tё jenё tё pajisura tё gjitha bizneset me

arka fiskale?

Të gjitha bizneset që kanë transaksione me para të

gatshme dhe kur nuk lëshojnë faturë, janë të

obliguara të pajisen dhe të përdorin arkën fiskale.

Si duhet tё veprohet me bizneset, pajisjet e tё

cilave nuk dërgojnё tё dhёna?

Çdo tatimpagues nga Pef-i është i detyruar të

transmetojë të dhënat në serverin e ATK-së, në të

kundërtën ndëshkohet me ndëshkim administrativ,

varësisht nga qarkullimi i biznesit.

Për më tepër paragrafi 2 i Nenit 53 të Ligjit 03/L-

222.

A duhet të pajiset me arkë fiskale OJQ-ja e cila

në kuadër të aktivitetit të saj të përfitimit publik

do të shiste bileta për një shfaqje?

PO, edhe OJQ-ja nëse nё kuadër tё aktivitetit tё

saj bënë transaksione me para të gatshme, është e

obliguar të pajiset dhe të përdorë Arkën Fiskale.

Si bёhet kthimi i mallrave dhe a kemi tё drejtё të

kthejmë ato?

Malli i blerë nёse përmban tё meta mund tё

kthehet dhe tё këmbehet me tё njejtin mall, por me

çmim tё njejtë. Si kusht ёshtë qё blerёsi duhet tё

posedoj me vete “kuponin origjinal”. Mallrat qё

kthehen duhet tё evidentohen nga shitësit nё njё

formё, përmbajtjen e sё cilës e parashikon ATK-ja

dhe evidentohen nё libёr tё veçantë. Në zyrat

regjionale të ATK-së apo në Zyrën Qendrore,

tatimpaguesit mund të kërkojnë formularin për

kthimin e mallit, ndërsa në mënyrë elektronike kjo

rregullohet sipas programeve që i kanë të instaluara

vetë tatimpaguesit dhe pastaj evidentohen në librin

e kthimeve.

Si bëhet evidentimi i mallit të kthyer dhe cilat

dokumente duhet t’i përdorim?

Çdo mall i kthyer nga konsumatori duhet tё

evidentohet nga shitësi si mall i kthyer dhe të

regjistrohet në librin e kthimeve. Në zyrat regjionale

të ATK-së apo në Zyrën Qendrore, tatimpaguesit

mund të kërkojnë formularin për kthimin e mallit,

ndërsa në mënyrë elektronike kjo rregullohet sipas

programeve që i kanë të instaluara vetë

tatimpaguesit dhe pastaj evidentohen në librin e

kthimeve.

Nёse gjatë përdorimit të Arkës Fiskale ndodh

ndonjë gabim pa dashje, si tё veprohet?

Në rast të ndonjë gabimi gjatë operimit me pajisje

fiskale apo për shkak të ndërprerjes së energjisë

elektrike, ju duhet që këtë problem ta paraqitni në

zyrën përkatëse regjionale të ATK-së. Aty do të

merrni sqarimet e duhura për të vazhduar më tutje,

mirëpo, me vete duhet të sjellni kuponin fiskal ne

origjinal, në të cilin ka ndodhur gabimi.

Çfarё pajisje fiskale duhet tё pёrdorim pёr

kompanitё e derivateve tё naftёs dhe ku blehen

ato?

Pajisjet fiskale të derivateve të naftës janë speciale

dhe e kanë moton pa ”kupon fiskal nuk ka derivat”.

Deri më tani janë çertifikuar dy operatorë për

shitjen e këtyre pajisjeve (Gekos dhe Printec).

30

31

32

33

34

35

36

37

38

9

Page 52: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

42

Nё rast tё prishjes sё pajisjes apo periudhës së

servisimit, si duhet të veproj tatimpaguesi?

Në rast të prishjes së përkohshme të pajisjes fiskale

tatimpaguesi është i obliguar të lajmëroj zyrën

përkatëse regjionale tatimore, po ashtu edhe

operatorin e licencuar, ku është blerë pajisja për

eliminimin e defektit apo servisimin e pajisjes.

Ku duhet t’i vulosim kuponat jo fiskal dhe si tё

mbajmё evidencё pёr kёtё periudhё?

Kuponët jo fiskal duhet tё vulosen në zyrën

përkatëse të shërbimit të tatimpaguesve. Çdo

transaksion me para të gatshme evidentohet në

këta kupona dhe në fund të ditës evidentohen në

librin e shitjes.

Me rastin e pranimit të avancit, a duhet të

lëshohet kuponi fiskal dhe si duhet të veprohet

me rastin e lëshimit të faturës?

Pasi nuk keni furnizim të mallit/ofrim të shërbimit ju

sugjerojmë të shtypni Kuponin Fiskal në momentin

kur ju kryeni furnizimin/ose ofroni shërbimin, e jo në

momentin kur e pranoni pagesën e avancit. Kur të

shtypni kuponin fiskal i’a bashkëngjitni edhe pro-

faturën e pranimit të avancit.

39

40

41

9

Page 53: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

43

Kush mund të bëjë ankesë?

Një person i cili kundërshton vlerësimin e tatimeve

ose përcaktimin zyrtar të ATK, mund të paraqesë

ankesë në Departamentin e Ankesave për të ri-

shqyrtuar përcaktimin zyrtar.

Pra, një ankesë mund të dorëzohet nga çdo person

i cili mendon se është dëmtuar nga një vendim me

shkrim të ATK-së dhe i cili e konteston atë duke u

bazuar në ndonjërën apo shumicën e rasteve si:

kur janë bërë shkelje procedurale;

kur dokumenti i nxjerr ka gabime faktike ose

ligjore, pa marrë parasysh se a paraqitet

gabimi në dokument apo jo;

kur nuk ka dëshmi ose materiale tjera që

justifikojnë vlerësimin në rastet e vlerësimit të

personit të tretë;

kur dokumenti tatimor është në kundërshtim

me ligjin.

Si ta bëjë një ankesë?

Për të qenë në pajtim me ligjin, një ankesë për një

njoftim të vlerësimit apo vendim zyrtar duhet të

dorëzohet me shkrim dhe të përmbajë arsyet dhe

dokumentet në të cilat tatimpaguesi e bazon

ankesën. Ankesa duhet të përmbajë:

Emrin, adresën dhe numrin fiskal të

tatimpaguesit;

Një përshkrim të çështjes për të cilën

është bërë ankesa (njoftimin e vlerësimit

duke përfshirë datën e njoftimit, datën e

pranimit të njoftimit, periudhën tatimore,

shumën e tatimit për të cilën është bërë

ankesa);

Vlerësimi apo pjesa e vlerësimit për të

cilën po ankohet;

Bazat ligjore për ankesë;

Përshkrim i arsyeve pse njoftimi apo

vendimi zyrtar është konsideruar të jetë i

pasaktë apo i parregullt, duke u përfshirë

baza ligjore për moskorrektësinë apo

parregullsinë;

Nënshkrimi i tatimpaguesit, personit të emëruar

nga tatimpaguesi, apo përfaqësuesit të autorizuar

të tatimpaguesit.

Ku mund të shkruaj që të dërgojë një ankesë?

Një ankesë mund të dorëzohet në disa mënyra të

pranueshme me ligj:

Me dorë (drejtpërdrejt në Departamentin e

Ankesave apo përmes Zyrës regjionale që ka

lëshuar vlerësimin);

Me postë, faks apo ndërlidhje.

Sa kam kohë për të dorëzuar një ankesë?

Një ankesë kundër njoftimit të vlerësimit apo

vendimeve tjera zyrtare nga ATK, duhet dorëzuar

brenda 30 ditëve pas lëshimit të dokumentit të

vlerësimit. Ankesa duhet të dorëzohet në

Departamentin e Ankesave të ATK-së, përveç

vlerësimeve në rast rreziku kundër të cilave

tatimpaguesi ka të drejtë të bëjë ankesë

drejtpërdrejt në Divizionin Fiskal të Departamentit

Administrativ të Gjykatës Themelore të Prishtinës.

Mua më ka kaluar afati prej 30 ditëve për të bërë

një ankesë. A mund ta bëjë atë edhe pas

skadimit të afatit ligjor?

Ankesa me vonesë i referohet një ankese të

dorëzuar jashtë afatit të caktuar me ligj. Të vihet re

që një ankesë e dërguar me postë para kalimit të

afatit të caktuar me ligj por të pranuar pas afatit nga

ATK, plotëson kushtet për pranim.

Ligji autorizon Departamentin e Ankesave të lejoj

pranimin e ankesave me vonesë nëse:

Ka pasur justifikim të arsyeshëm për vonimin e

ankesës;

Ankesa është dorëzuar pa vonim të

paarsyeshëm pas kalimit të afatit (p.sh. është

dorëzuar menjëherë pas përfundimit të

rrethanave penguese).

Sipas ligjit afati 30 ditorë për t’u ankuar kundër

vendimeve zyrtare të lëshuara nga ATK, mund të

zgjatet nëse gjatë kësaj periudhe kanë ekzistuar

rrethanat e arsyeshme të cilat e kanë penguar

personin në respektimin e afatit ligjor e të cilat

rrethana janë jashtë kontrollit të tatimpaguesit ose

10- ANKESAT 10 1

2

3

4

5

Page 54: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

44

janë të atilla që nëse nuk lejohet rivendosje e afatit

do të rezultonin me padrejtësi ndaj personit.

Për tu kualifikuar për zgjatje të afatit, tatimpaguesi

duhet të dorëzojë një kërkesë me shkrim në

Departamentin e Ankesave e cila përshkruan

rrethanat të cilat kanë pamundësuar dorëzimin e

ankesës me kohë apo të përshkruaj padrejtësinë që

do të pasonte nëse ankesa nuk do të pranohej.

Kërkesa me shkrim duhet të ketë të bashkangjitur

dokumentet që provojnë rrethanat e përshkruara

nga tatimpaguesi, për t;u shqyrtuar nga

Departamenti i Ankesave.

Kam bërë një Ankesë në ATK, mirëpo, tani jam

bindur se ATK ka pasur të drejtë në vlersimin e

bërë. A ekziston mundësia e tërheqjes së

ankesës time?

Pas dorëzimit të ankesës, ankuesi mund të shprehë

dëshirë për ta tërhequr atë (pjesërisht apo

plotësisht). Tërheqja duhet të bëhet përmes një

deklarate me shkrim. Nëse ankuesi ka njoftuar

gojarisht që dëshiron ta tërheqë ankesën, atij duhet

t’i kërkohet një konfirmim me shkrim.

Departamenti i Ankesave duhet të lëshoj një

vendim të përfundimit të procesit administrativ pas

tërheqjes së ankesës dhe ta njoftojë ankuesin.

Ankesa do të referohet si e vendosur dhe rasti i

ankesës është mbyllur.

Cilat janë provat e dorëzimit të një ankese?

Provë e dorëzimit të ankesës, janë:

Data e vulës postare në zarf (nëse është

dërguar me postë);

Data e vulës zyrtare në fletën-kthyese;

(nëse është dërguar me postë regjistruese);

apo

Data e faturës së transportimit (nëse është

dërguar me ndërlidhës).

Me faks, data e pranimit të faksit nga ATK.

Sa zgjatë për të marrë rezultatin e një ankese?

Vendimi zyrtar nga Departamenti i Ankesave bëhet

në formë të shkruar dhe do t’i dorëzohet

tatimpaguesit brenda 60 ditëve pas datës së

ankesës. Nëse Departamenti i Ankesave nuk ka

lëshuar vendim brenda afatit, tatimpaguesi mund të

ankohet për vlerësimin apo vendime tjera zyrtare

drejtpërdrejt në Divizionin Fiskal të Departamentit

Administrativ të Gjykatës Themelore të Prishtinës.

Departamenti i Ankesave mund të bënë suspendim

të rastit per rishqyrtim për 45 ditë deri në një raport

shtesë nga regjioni përkatës.

Për më tepër Neni 77.4 i Ligjit Nr. 03/L-222 për

Administratën Tatimore dhe Procedurat

A mund të kundërshtojë vendimin e

Departamentit të Ankesave?

Një tatimpagues i cili nuk e pranon vendimin e

Departamentit të Ankesave mund të ankohet në

Divizionin Fiskal të Departamentit Administrativ të

Gjykatës Themelore të Prishtinës. Afati brenda të

cilit duhet të dorëzohet ankesa tek gjykata

kompetente duhet të jetë tridhjetë (30) ditë nga data

e pranimit të vendimit të Departamentit të

Ankesave.

Nëse ankesa ime është e pa suksesshme, a ka

ndonjë shkallë tjetër për shqyrtim?

Nëse ankesa juaj është e pasuksesshme, pra nuk

është në favorin tuaj, ju mund të ankoheni në

Divizionin Fiskal të Departamentit Administrativ të

Gjykatës Themelore të Prishtinës. Afati brenda të

cilit duhet të dorëzohet ankesa tek gjykata

kompetente duhet të jetë tridhjetë (30) ditë nga data

e pranimit të vendimit të Sektorit të Ankesave.

6

7

8

9

10

10

Page 55: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

45

Çka është barra tatimore?

Barra Tatimore është një dokument zyrtar publik

nën legjislacionin tatimor të zbatueshëm në

Kosovë. Ky dokument do të mbroj të drejtën e

Administratës Tatimore për pagesat e borxheve me

prioritet të posaçëm.

Për më tepër neni 33 i Ligjit Nr.03/L-222 dhe neni

32 i Udhëzimit Administrativ Nr. 15/2010.

Çka është urdhër-vjelja?

Urdhër-Vjelja është një dokument legal në

legjislacionin tatimor të zbatueshëm në Kosovë.

Procedurat e masës për marrje pasurie të

detyrimeve tatimore fillojnë vetëm pas, ndaj

tatimpaguesit i cili nuk ka paguar borxhet dhe janë

ndërmarr të gjitha masat dhe janë respektuar

procedurat e njoftimit të cekur në Ligjin për

Administratën Tatimore.

Për më tepër neni 33 i Ligjit nr.03/L-222 dhe neni

32 i Udhëzimit Administrativ 15/2010.

Nëse kam qenë në marrëveshje dhe nuk ju kam

përmbajtur asaj, si mund ta ri programoj atë

sërish, dhe cilat janë pasojat?

Nëse tatimpaguesi dështon në një marrëveshje me

këste, interesi do të rivendoset në mënyrë

retroaktive deri me datën kur është nënshkruar

marrëveshja. Nëse një tatimpagues dështon në një

marrëveshje me këste dhe dëshiron të ri-vendosë

një marrëveshje tjetër me këste, marrëveshja me

këste pasuese nuk do të përfshijë heqjen e

interesit. Interesi do të vazhdoj të rrjedhë në çdo

marrëveshje me këste pasuese për kohëzgjatjen e

marrëveshjes.

Për më tepër paragrafi 7 i nenit 28 të ligjit Nr.03/L-

222.

Si aplikohen pagesat në borxhet delikuente

p.sh. interes, ndëshkime, bazë?

Në qoftë se çfarëdo lloj shume e ndonjë tatimi e

administruar nga ATK sipas legjislacionit të

zbatueshëm në Kosovë nuk është paguar deri në

datën e fundit të përcaktuar për pagesë,

tatimpaguesi do jetë i detyruar të paguajë interes.

Çdo interes i detyrueshëm për pagim dhe i

pagueshëm mund të mblidhet në të njëjtën mënyrë

dhe me të njëjtat masa detyruese sikurse tatimi mbi

të cilin është bazuar - Urdhër-Pagesat.

Kur një person kërkohet të dorëzojë një deklaratë

tatimore sipas legjislacionit të aplikueshëm në

Republikën e Kosovës, nuk e dorëzon këtë deri në

datën e kërkuar, personi i tillë do t’i nënshtrohet një

ndëshkimi administrativ prej pesë përqind (5%) të

tatimit të papaguar për secilin muaj apo pjesë të

muajit për të cilin është vonuar, me një ndëshkim

maksimal administrativ për pagesë prej njëzetepesë

përqind (25%) të obligimit tatimor.

Nëse edhe pas 5 muajve nuk bëhet pagesa,

atëherë edhe për 12 muaj të tjerë do të vazhdohet

me aplikimin e ndëshkimit prej 1%.

Për më tepër Neni 28 i Ligjit Nr. 03/L-222 dhe Neni

51 i Ligjit Nr. 03/L-222

Sa janë kamatat për vonesa?

Në qoftë se çfarëdo lloj shume e ndonjë tatimi e

administruar nga ATK sipas legjislacionit të

zbatueshëm në Kosovë nuk është paguar deri në

datën e fundit të përcaktuar për pagesë,

tatimpaguesi do jetë i detyruar të paguajë interes në

shkallë prej 1.25%.

Kur një person kërkohet të dorëzojë një deklaratë

tatimore sipas legjislacionit të aplikueshëm në

Republikën e Kosovës, nuk e dorëzon këtë deri në

datën e kërkuar, personi i tillë do t’i nënshtrohet një

ndëshkimi administrativ prej pesë përqind (5%) të

tatimit të papaguar për secilin muaj apo pjesë të

muajit për të cilin është vonuar, me një ndëshkim

maksimal administrativ për pagesë prej njëzetepesë

përqind (25%) të obligimit tatimor.

Kur një person kërkohet të paguajë një tatim sipas

legjislacionit të aplikueshëm në Republikën e

Kosovës, nuk paguan tërë apo një pjesë të tatimit të

tillë deri në datën e kërkuar, personi i tillë do t’i

11- MBLEDHJA E DETYRUESHME 11 1

2

3

4

5

Page 56: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

46

nënshtrohet një ndëshkimi administrativ prej një

përqind (1%) të obligimit tatimor për secilin muaj

apo pjesë të muajit për të cilën ajo pagesë është

vonuar, deri në maksimum dymbëdhjetë (12) muaj.

Pra ndëshkimet për vonesa në deklarim dhe

pagesë, janë:

Interesi – 1.25%

Ndëshkim për mos deklarim – 5%

(maksimum 25%)

Ndëshkim për mos pagesë – 1%

(maksimum 12%)

Unë kam ndërprerë veprimtarinë e biznesit dhe

kam borxh(e), unë mund të paguaj vetëm një

përqindje të shumës totale të borxhit. Si të

veproj?

Tatimpaguesit kanë të drejtë të kërkojnë të

ç’regjistrohen vetëm pasi të kenë paguar të gjitha

detyrimet tatimore dhe pasi të kenë paraqitur

bilancin e mbylljes.

Ç’regjistrimi nga regjistri aktiv nuk i eliminon

detyrimet tatimore. Në rastet e tilla, ATK-ja duhet të

sigurojë mbledhjen e tatimit në pajtueshmëri me të

gjitha mjetet relevante të mbledhjes që mund të

zbatohen te tatimpaguesi sipas legjislacionit në fuqi

për tatimet. Përjashtimisht, në rastet kur

tatimpaguesit paraqesin në ATK, kërkesë për

pagesë të tatimit me marrëveshje me këste, interesi

nuk do të rrjedh nga muaji që pason muajin në të

cilin marrëveshja është vendosur derisa është

respektuar tërësisht.

Për më tepër neni 12 i Ligjit Nr. 03/L-222.

Unë kam borxh tatimor dhe shuma e borxhit

përfshinë ndëshkimet dhe interesin. A mund të

falen këto dhe nëse po, si mund ta kërkojë këtë?

Interesi nuk falet vetëm mund të ndalet atëherë kur:

Jeni në marrëveshje të rregullt për pagesë

të borxhit me këste;

Nuk e prishni marrëveshjen për pagesë;

Gjatë marrëveshjes nuk krijoni borxhe të

reja dhe

Keni deklarime të rregullta.

Ndëshkimet mund të falen nëse plotësohen kushtet

e parapara me legjislacion si dhe mund të falen me

vendim të veçantë nga Qeveria. Për faljen e

ndëshkimeve duhet t’i drejtoheni Zyrës përkatëse

Regjionale dhe pasi të shqyrtohet kërkesa e juaj

nga Regjioni përkatës, atëherë do të kalojë tek

Avokati i Tatimpaguesve pranë Zyrës Qendrore të

Administratës Tatimore të Kosovës.

Cilat janë rrethanat kur ndëshkimet dhe/ose

interesi mund të falen?

Në rastin kur tatimpaguesi i cili

vullnetarisht informon ATK për detyrimin e

tij, përpara se së pari të jetë njoftuar për

një inspektim tatimor të mundshëm nga

ATK, i cili do të mund të zbulohej nga ATK,

sanksioni maksimal financiar i mundshëm

do të jetë njëzetepesë përqind (25%) i

sanksionit që do të zbatohej përndryshe.

Në rastin kur tatimpaguesi informon

vullnetarisht ATK-në pasi tatimpaguesi së

pari njoftohet lidhur me një inspektim

tatimor të mundshëm, por përpara se ATK

të fillojë këtë inspektim, sanksioni

maksimal financiar do të jetë në masën

pesëdhjetë përqind (50%) të sanksionit që

do zbatohej përndryshe.

Aty ku tatimpaguesi me detyrim tatimor të

pashlyer hyn në marrëveshje me shkrim

për të paguar tatimin e pashlyer me dy ose

më tepër këste; i përmbush kushtet e

marrëveshjes me shkrim; dhe i kryen në

kohë të gjitha detyrimet e tjera tatimore

gjatë kohës së asaj marrëveshjeje;

sanksioni financiar që do të zbatoheshin

përndryshe në lidhje me dorëzimin dhe

pagesën e vonuar sipas do të zbriten në

masën dy përqind (2%) të detyrimit tatimor

dhe interesi i përcaktuar do të mbetet i

pagueshëm, përveç nëse aplikohen

dispozitat tjera të parapara me ligj.

7

6 8

11

Page 57: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

47

Nëse personi obligues për ndonjë tatim

dëshmon shkaqe të arsyeshme, besim të

mirë, vështirësi të madhe ose arsye të

tjera të cilat do të ngritin efektivitetin e

ATK-së, ATK-ja mund të zvogëlojë ose

heq çdo ndëshkim të vlerësuar, apo

propozuar, në baza sipas rastit.

Drejtori i Përgjithshëm, apo i(të)

deleguari(t) e tij/saj shqyrton kërkesat për

uljen e ndëshkimeve dhe merr vendim

bazuar në rishqyrtimin e fakteve dhe

rrethanave.

Për më tepër Neni 62 i Ligjit Nr. 03/L-222

Unë mendoj se kam borxh tatimor, mirëpo, nuk

jam shumë i sigurt, a mund të shikoni se a kam

borxh?

Është e drejt e çdo tatimpaguesi të jetë i njoftuar

për gjendjen e vet tatimore, nga zyrtarët përgjegjës.

Për gjendjen tatimore mund të informoheni për

çdo ditë duke vizituar Zyrën përkatëse Regjionale të

Shërbimit të Tatimpaguesve.

9

11

Page 58: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

48

Kush duhet të dorëzojë Raportin e Blerjeve mbi

500€?

Raportin e Blerjeve mbi 500€, duhet ta dorëzojnë:

• Të gjithë personat e përfshirë në afarizëm

të cilët tatohen në bazë të të hyrave reale;

• Qeveria dhe Komunat e Republikës së

Kosovës;

• OJQ-të, Institucionet Publike dhe

Organizatat e ngjashme;

Universitetet, Spitalet dhe Institucionet e ngjashme

publike apo private, etj.

Cili është afati për dorëzimin e Raportit të

Blerjeve mbi 500€?

Afati për dorëzimin e raportit të blerjeve mbi 500

euro është nga 1 janar deri 31 Mars të vitit vijues.

Nëse nuk e dorëzoj Raportin e Blerjeve mbi

500€, a aplikohet ndonjë ndëshkim nga ATK?

Secili entitet, përveç entitetit qeveritar apo komunal,

nga i cili kërkohet të dorëzojë deklaratat informuese

dhe nuk dorëzon atë, do ti nënshtrohet ndëshkimit

prej 500 €.

Nëse nuk i kam dorëzuar Raportin e Blerjeve

mbi 500€ për tri vite, sa është ndëshkimi që

mund të vej ATK për mua?

Nëse një tatimpagues është i obliguar të japë vetëm

një pasqyrë informatash, ndëshkimi i vetëm që do

të aplikohet është 500€ ndëshkim për mos-dorëzim

të një raporti informativ. Nëse një tatimpagues

kërkohet të dorëzojë dy apo më shumë pasqyra

informatash, ndëshkimi do të jetë 500€, plus nga

125€ për mos-dorëzim të deklaratës së dytë, tretë,

apo më shumë.

Çka duhet të përfshijë Raporti i Blerjeve mbi

500?

Raporti duhet të përfshijë të gjitha mallrat dhe

shërbimet e blera nga çdo person tjetër i

tatueshëm.

Në Raportin e Blerjeve mbi 500€, a duhet

përfshirë edhe importet?

Jo, në Raportin e Blerjeve mbi 500€, nuk kërkohet

të përfshihen të dhënat nga importi, sepse këto

informata ATK i merr drejtpërdrejtë nga Dogana e

Kosovës.

Blerja e shërbimeve nga jashtë vendi, a duhet të

përfshihet në Raportin e Blerjeve mbi 500€?

Po, në Raportin e Blerjeve mbi 500€, kërkohet të

përfshihen të dhënat nga blerja e shërbimeve jashtë

vendit, kur edhe është kërkuar të aplikohet

ngarkesa e kundërt, pra atëherë kur me rastin e

blerjes së shërbimeve, vendi i furnizimit të

shërbimit, është konsideruar të jetë Kosova.

Çka nënkupton shuma mbi 500€?

Shuma mbi 500€ nënkupton jo një transaksion të

vetëm apo një konsideratë të vetme, por totalin e

transaksioneve apo të konsideratave të bëra

brenda një periudhe tatimore.

Cila është periudha tatimore që duhet të

përfshijë Raporti i Blerjeve mbi 500€?

Periudhë tatimore nënkupton vitin kalendarik që

fillon me 1 Janar dhe përfundon me 31 Dhjetor.

Si bëhet Raportimi i Blerjeve mbi 500€?

Raportimi i Blerjeve mbi 500€, bëhet duke u kyqur

në ueb-faqe të ATK-së, në anën e majtë duke

klikuar mbi linkun Raportimi i Blerjeve mbi 500€, ku

së pari duhet të regjistroheni, të merrni fjalëkalimin

nga ATK dhe më pas të keni mundësinë e

përdorimit për të dërguar Raportin e tillë.

Për më tutje klikoni këtu për t’u lidhur me linkun e

raportimit: http://blerjet.atk-ks.org/blerjet

12- RAPORTIMI I BLERJEVE MBI 500€ 12

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Page 59: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

49

Ku mund të marrë mostrën (formën) për

Raportimin e Blerjeve mbi 500€?

Mostrën (formën) për Raportimin e Blerjeve mbi

500€ do ta merrni direkt nga ueb-faqja e ATK-së,

në linkun Raportimi i blerjeve mbi 500€.

Për më tutje klikoni këtu për t’u lidhur me linkun e

raportimit:http://blerjet.atk-ks.org/blerjet/sq-

AL/Home/DoënloadTemplate

Jam kontabilist dhe kryej shërbime të

kontabilitetit për disa biznese. A lejohet

dorëzimi i raportit mbi 500€ për disa biznese

prej një adrese (E-maili)?

Derisa ju jeni të regjistruar në sistemin për

Raportimin e Blerjeve mbi 500€ dhe posedoni një

adresë elektronike për të bërë një raportim per një

biznes, nuk do të keni mundësinë e përdorimit të të

njëjtës adresë edhe për raportime të tilla për ndonjë

biznes tjetër.

Raportin e Blerjeve mbi 500€ a mundem ta

dërgojë fizikisht në ATK?

Për të dërguar Raportin e Blerjeve mbi 500€, e

vetmja mënyrë e dërgimit është përmes ueb-faqes

së ATK-së, ku ju fillimisht duhet të regjistroheni, të

merrni një fjalëkalim nga ATK dhe më pas të keni

mundësinë e dërgimit të raportit tuaj.

Për më tutje klikoni këtu për t’u lidhur me linkun e

raportimit: http://blerjet.atk-ks.org/blerjet

Raportin e Blerjeve mbi 500€ a mundem ta

dërgojë përmes Postës?

Për të dërguar Raportin e Blerjeve mbi 500€, e

vetmja mënyrë e dërgimit është përmes ueb-faqes

së ATK-së, ku ju fillimisht duhet të regjistroheni, të

merrni një fjalëkalim nga ATK dhe më pas të keni

mundësinë e dërgimit të raportit tuaj.

Për më tutje klikoni këtu për t’u lidhur me linkun e

raportimit: http://blerjet.atk-ks.org/blerjet

11

12

13

14

12

Page 60: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

50

A ka të drejtë Inspektori tatimor të marrë

dokumentacionin pa na lënë kurrfarë dëshmie?

Inspektori tatimor, është i obliguar që me rastin e

marrjes së dokumentacionit origjinal në biznesin

tuaj, t’ju pajisë me një kopje të dokumentit “Revers

për dokumentacionin e marrur”, ndërsa edhe me

rastin e kthimit të atij dokumentacioni, prapë

kërkohet t’ju pajisë me një kopje të dokumentit

“Revers për dokumentacionin e kthyer”. Nëse

nga ana e biznesit, dokumentacioni i jepet zyrtarit si

kopje dhe zyrtari tatimor nuk ka për obligim për ta

kthyer tek biznesi, nuk kërkohet kopje e Reversit as

per marrje dhe as per kthim të dokumentacionit.

Pse inspektori tatimor gjatë inspektimit në

biznes, në fund të vizitës nuk len një kopje të

raportit?

Sipas legjislacionit në fuqi, nuk kërkohet që

inspektori tatimor me rastin e vizitës, t’ju pajisë me

një kopje të raportit. Ju, si biznes mund ta

nënshkruani raportin e inspektorit, i cili kërkohet të

përgatitet gjatë vizitës në biznes.

Si është e mundur që inspektori tatimor t’i

sugjerojë kompanisë që të rritë qarkullimin?

Nëse inspektori tatimor ka analizuar dosjen tuaj dhe

dokumentacionin tuaj, për çka edhe ka konstatuar

se nuk është deklaruar qarkullimi real, mund t’i

sugjerojë biznesit që ai vet të rritë qarkullimin dhe të

bëjë deklarim real. Në të kundërtën biznesi i tillë do

të jetë i përzgjedhur për t’iu nënshtruar kontrollit

tatimor.

Unë e di dikë që mendojë se po mashtron në

tatimet e tij. A mund t’i raportojë ata në mënyrë

anonime?

Po, ju do të kontribuoni në mbledhjen e tatimeve

nëse rastin e tillë e lajmëroni në ATK. Të gjitha

informatat e tilla që pranon ATK, do të jenë

konfidenciale. Ju mund të lajmëroni në linjën pa

pagesë, në tel. 0800-80-800 apo edhe të shkruani

në adresën: [email protected].

Gjithashtu, mund të dërgoni edhe një njoftim duke e

vendosur në kutinë e vërejtjeve apo sugjerimeve, e

cila gjendet në çdo Zyrë Regjionale të ATK-së e po

ashtu edhe në Zyrën Qendrore të ATK-së.

Unë kam informata se një i punësuar i ATK-së

po kërkon ryshfet, çka duhet të bëjë?

Ju duhet që menjëherë rastin e tillë ta lajmëroni në

ATK. Të gjitha informatat e tilla që pranon ATK, do

të jenë konfidenciale. Ju mund të lajmëroni në linjën

pa pagesë, në tel. 0800-80-800 apo edhe të

shkruani në adresën: standardet.profesionale@atk-

ks.org. Gjithashtu, mund të dërgoni edhe një njoftim

duke e vendosur në kutinë e vërejtjeve apo

sugjerimeve, e cila gjendet në çdo Zyrë Regjionale

të ATK-së, e po ashtu edhe në Zyrën Qendrore të

ATK-së.

A ka dikush në ATK që mund të më ndihmoj që

të më përgatit tatimet e mia?

Zyra e Shërbimit dhe Edukimit të Tatimpaguesve

mund t’ju ndihmojë në deklarimin e tatimeve,

mirëpo, asnjë i punësuar i ATK-së nuk ka të drejtë

në udhëheqjen dhe mbajtjen e dokumentacionit

tuaj. Pra nëse ju keni mbajtur dokumentacionin dhe

vetëm keni nevojë për ndihmë për deklarim të

tatimit, mund të drejtoheni në Zyrën përkatëse

Regjionale të Shërbimit të Tatimpaguesve.

Gjendjen e stoqeve a obligohemi ta kemi çdo

moment, apo detyrohemi ta kemi me daten 31

Dhjetor të çdo viti?

Regjistrimi i stoqeve është obligativ me Ligj, që të

jetë i përgatitur deri me datën 10 Janar dhe të jetë

në dispozicion për verifikim nga inspektori tatimor.

Mirëpo, në raste tjera kur inspektori tatimor e shef

të arsyeshme për një verifikim momental, atëherë

jeni të obliguar që edhe në momente të caktuara të

nxjerrni stokun momental për ta verifikuar.

13- TË TJERA 13

1

2

3

4

5

6

7

Page 61: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

51

Nëse biznesi bën korrigjim të deklaratës

tatimore, sipas ligjit të ATK-së, a ndëshkohet

biznesi nga ana e inspektorit tatimor?

Vetëm pse keni bërë korrigjim të deklaratës

tatimore, nuk mund të aplikohet ndëshkim nga

inspektori tatimor, sepse korrigjimin e deklaratave

tatimore e lejon vet ligji. Mirëpo, edhe pse keni bërë

korrigjimin e deklaratës tatimore, nëse nuk keni

bërë përsëri deklarim të saktë, atëherë, mund t’i

nënshtroheni ndëshkimit sipas ligjit.

Unë jam profesionalist tatimor (kontabilist,

avokat, ekonomist) a mundet qendra për thirrje

që të hulumtoj ligjin tatimor për mua dhe të më

jap një shpjegim me shkrim?

Qendra e Thirrjeve nuk mund t’ju ofrojë shpjegime

individuale. Për të marrë një shpjegim individual, ju

duhet të drejtoheni në Zyrën e Shërbimit dhe

Edukimit të Tatimpaguesve.

A mund të kërkojë përgjigje me shkrim nga

Qendra e Thirrjeve?

Qendra e Thirrjeve nuk mund t’ju ofrojë përgjigje

me shkrim. Për të marrë një përgjigje me shkrim, ju

duhet të drejtoheni në Zyrën e Shërbimit dhe

Edukimit të Tatimpaguesve.

A mund ta dërgojë me e-mail një pyetje në ATK?

Po, pyetjet tuaja mund t’i dërgoni në njërën nga

adresat e poshtëshënuara:

[email protected]

[email protected]

Pyetjet më të shpeshta (në ueb faqe të ATK-së)

A mund të më dërgoni ndonjë doracak që

shpjegon tatimet dhe si të veprojë?

Në ueb-faqën e ATK-së www.atk-ks.org, mund të

shkarkoni Ligjet, Udhëzimet, Shpjegimet Publike,

Materialet informuese, si dhe broshura të ndryshme

që do të mund t’ju ndihmonin lidhur me tatimet dhe

procedurat tatimore.

Çka duhet të bëjë që të marr një shpjegim

individual?

Duhet të parashtroni kërkesë me shkrim, ashtu siç

parashihet në Nenin 10 të Ligjit për Administratën

Tatimore dhe Procedurat, si dhe në Nenin 8 të

Udhëzimit Administrativ Nr. 15/2010.

Për më tepër Neni 10 i Ligjit Nr. 03/L-222 për

Administratën Tatimore dhe Procedurat, si dhe në

Neni 8 i Udhëzimit Administrativ Nr. 15/2010.

A ofron ATK seminare edukative për

tatimpaguesit që të mësojnë për deklarimin dhe

pagesën e tatimeve?

Administrata Tatimore e Kosovës, me qëllim të

lehtësimit të procedurave dhe ofrimit të shërbimeve

më të mira për tatimpaguesit dhe për të gjithë

shërbyesit civil, vazhdimisht mban seminare me

tatimpagues. Njoftimi për mbajtjen e ndonjë

seminari gjithnjë publikohet nga Administrata

Tatimore, si në Media, ueb-faqe të ATK-se e po

ashtu ju dërgohet tatimpaguesve edhe në adresa

elektronike, atyre për të cilët ATK posedon adresa

elektronike.

A mund të shpërblehem me % në bazë të vlerës

totale të kuponëve fiskal të mbledhur nga

tatimpaguesit (në rolin e agjentit)?

JO, një gjë e tillë nuk është e paraparë me Ligjet e

zbatueshme në Kosovë. Mirëpo, nëse ju ofroni

kuponë jo-fiskal në kutit që posedon ATK në çdo

Zyre Regjionale e po ashtu edhe në Zyrën

Qendrore, do të kontribuoni në mbledhjen e

tatimeve.

Kush është Drejtor i Përgjithshëm dhe cili është

numri i atij/asaj i telefonit?

Drejtor i Përgjithshëm i Administratës Tatimore

është X...X... dhe numri i tij i telefonit është +381 38

200 250 01.

8

9

10

11

12

13

14

15

16

13

Page 62: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

52

Dëshiroj që të bisedoj me menaxherin e juaj të

Qendrës së Thirrjeve?

Menaxherin e Qendrës së Thirrjeve mund ta

kontaktoni në numrin e telefonit: +381 38 200 255

63.

Unë do të jem për pak kohë jashtë shtetit. A

duhet ndonjë vërtetim tatimor në mënyrë që të

shkoj? Nëse po, çka më duhet të bëjë që ta

marrë dhe sa kohë zgjat?

Nëse juve ju kërkohet një dokument për të shkuar

jashtë shtetit, p.sh. Për të aplikuar për ndonjë vizë,

apo qëllime tjera, ATK mund t’ju pajisë me një

vërtetim tatimor i cili do të tregojë gjendjen tuaj në

ATK.

Nëse ju jeni person fizik, Vërtetimin Tatimor mund

ta merrni direkt nga ueb-faqja e ATK-së (www.atk-

ks.org) duke u regjistruar përmes linkut Vërtetimi

Tatimor, ndërsa nëse ju jeni biznes qoftë individual

apo juridik kërkesën për një vërtetim të tillë duhet ta

bëni në Zyrën përkatëse Regjionale të Shërbimit të

Tatimpaguesve.

Cilat janë dokumentet që më nevojiten për të

marrë një Vërtetim Tatimor nga ATK që më

nevojitet për aplikim në tender?

Dokumentacioni i nevojshëm për t’u pajisur me

Vërtetim Tatimor për tender, është:

Kërkesa (merret në Zyrën Regjionale të

Shërbimit të Tatimpaguesve apo ueb faqe

të ATK-së dhe të plotësohet);

Kopja e Çertifikatës Fiskale;

Kopja e letërnjoftimit të pronarit /

menaxherit apo kopja e autorizimit nga

pronari / menaxheri nëse jeni përfaqësuesi

i biznesit;

Gjendja e përgjithshme merret në sportel

të shërbimit;

Kopjet e deklaratave të pa procesuara dhe

kopjet e letërkujtesave, marrëveshjeve për

pagesë me këste (nëse keni obligime të

pashlyera);

Vërejtje: Vërtetimin mund ta merrni edhe nëse keni

obligime, mirëpo, në vërtetim shënohet se

tatimpaguesi ka obligime të pashlyera.

Cilat janë dokumentet që më nevojiten për të

marr një Vërtetim Tatimor nga ATK që më

nevojitet për vizë?

Nëse ju jeni person fizik, Vërtetimin Tatimor mund

ta merrni direkt nga ueb-faqja e ATK-së (www.atk-

ks.org) duke u regjistruar përmes linkut Vërtetimi

Tatimor, ndërsa nëse ju jeni biznes qoftë individual

apo juridik kërkesën për një vërtetim të tillë duhet ta

bëni në Zyrën përkatëse Regjionale të Shërbimit të

Tatimpaguesve.

Nëse Vërtetimin e tillë nuk mund ta merrni përmes

ueb-faqes së ATK-së, atëherë dokumentacioni i

nevojshëm për tu pajisur me Vërtetim tatimor për

biznesin për vizë, është:

Kërkesa (merret në Zyrën Regjionale të

Shërbimit të Tatimpaguesve apo ueb faqe

të ATK-së dhe plotësohet);

Kopja e Çertifikatës Fiskale;

Kopja e letërnjoftimit të pronarit /

menaxherit apo kopja e autorizimit nga

pronari / menaxheri nëse jeni përfaqësuesi

i biznesit;

Gjendja e përgjithshme merret në sportel

të shërbimit;

Kopjet e deklaratave të pa procesuara dhe

kopjet e letërkujtesave, marrëveshjeve për

pagesë me këste (nëse keni obligime të

pashlyera).

Vërejtje: Vërtetimin mund ta merrni edhe nëse keni

obligime, mirëpo, në vërtetim shënohet se

tatimpaguesi ka obligime të pashlyera.

Ndërsa, dokumentacioni i nevojshëm për tu pajisur

me Vërtetim tatimor për punëtorin për vizë, është:

Letërnjoftimi i punëtorit (kopje në të dy

anët);

Formulari i Caktimit të Punëdhënësit

Kryesor (kopje);

Kontrata e punës (kopje).

17

18

19

20

13

Page 63: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

53

Kontabilisti im ka shkuar dhe ka marrë me vete

të gjitha librat dhe shënimet, a mundet ATK të

më ndihmojë që t’i kthej ato?

ATK nuk mund t’ju ndihmoj për t’ju kthyer

dokumentacionin nga ish kontabilisti juaj. Ju duhet

të orientoheni tek Organet e dedikuara për çështje

të tilla, si p.sh. Gjykata, etj.

21

13

Page 64: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular
Page 65: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

GRUPI PUNUES

Sakip Imeri Drejtor i Departamentit të Shërbimit dhe Edukimit të Tatimpaguesve Sami Salihu Menaxher i Shërbimit dhe Edukimit të Tatimpaguesve

Isen Lipovica

Drejtor për Politika dhe Procedura

Ajtene Shabani

Udhëheqëse Sektori për Vendime Shpjeguese në DSHET

Emira Shatri

Menaxhere e Qendrës së Thirrjeve

Nazime Çoçaj

Udhëheqëse e Shërbimit – QSHT – Prishtinë

Hasime Shabanaj

Këshilltare për TVSh – DSHET

Isuf Zeqiraj

Këshilltar për TVSh – DSHET

Minire Luta

Këshilltare për TAK – DK

Magbule Shala

Këshilltare për TAP – DK

Havë Ademi

Këshilltare për TAP – DSHET

Yllka Emini

Zyrtare për Edukim – DSHET

Rexhep Krasniqi Web Dizajner

Grupi punues është ndihmuar edhe nga Departamente tjera në kuadër të Administratës Tatimore të Kosovës.

Page 66: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular
Page 67: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular
Page 68: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

ii

Page 69: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

i

SADRŽAJ

Uvod................................................................................................. 1

1-REGISTROVANJE BIZNISA ........................ 3

Da li treba da se registrujem ? ........................................................ 3

Zašto je potrebno / značajno registrovanje ? .................................. 3

Koliko košta registrovanje? .............................................................. 3

Koje dokumente su potrebne za registrovanje biznisa ? ................. 3

Koji dokumenti se traže za registrovanje kao Individualni Biznis i

Opšte Partnerstvo? .......................................................................... 3

Koje dokumente su potrebne za registrovanje kao Komanditno

Društvo (K.M.D)? ............................................................................. 3

Koje dokumente su potrebne za registrovanje kao Društvo

Ogranićene Odgovornosti (DOO)? .................................................. 3

Koji dokumenti se traže za registrovanje kao Akcionarsko Društvo

( A.D.)?............................................................................................. 3

Koji dokumenti se traže za registrovanje kao Strana Kompanija –

Jedinica na Kosovu?........................................................................ 4

Koji dokumenti se traže za registrovanje kao Poljoprivredna

Zadruga? ......................................................................................... 4

Gde se registruje biznis? ................................................................. 4

Da li je moguće registracija biznisa on-line? ................................... 4

Da li je PAK agencija koja se bavi registracijom biznisa ? ............. 4

Šta se dešava ako treba da se registrujem i nisam registrovan? ... 4

Kakve su kazne za ne -registrovanje? ............................................ 4

Šta je Fiskalan Broj? ........................................................................ 5

Da li treba da uzimam Fiskalan Broj ? ............................................. 5

Kako opremiti Fiskalnim Brojem kao biznis ? .................................. 5

Kako da se opremim Fiskalnim Brojem kao Fizičko lice

(pojedinac)? ..................................................................................... 5

Koliko košta opremanje Fiskalnim Brojem Sa? ............................... 5

Da li prvo treba da se registrujem u PAK ili u ARBK? ..................... 5

Koja lica ne treba registrovati u ARBK, ali treba opremati Fiskalnim

Sertifikatom? .................................................................................... 5

Koji dokumenti su potrebni za opremanje Fiskalnim Sertifikatom

dok se ne traži registrovanje kao biznis u ARBK?........................... 5

Da li mogu uzimati Fiskalan Broj iz ueb stranice PAK-a? ............... 6

Jedno drugo lice koristi moj fiskalan broj, šta treba da radim ? ...... 6

Da li mogu promeniti vrstu biznisa od individualnog u DOO,

Partnerstva, ili obrnuto? ................................................................... 6

Gde mogu opremiti Fiskalnim Brojem kao ne –rezidentno lice? ..... 7

Kakav je postupak za promenu adrese? ......................................... 7

Zašto treba da se ispisujem ? .......................................................... 8

2- ISPISIVANJE BIZNISA ................................. 8

Kako da se ispisujem? ..................................................................... 8

Gde se podnese zahtev za ispisivanje biznisa? .............................. 8

Koji je postupak za zatvaranje biznisa? ........................................... 8

Koje su implikacije ako se ne ispisujem? ........................................ 8

Da li mogu ispisivati on-line? ........................................................... 8

Da li primam neki dokument kao dokaz da sam službeno ispisan? 9

Ako sam ja aplicirao za uzimanje jedne potvrde za zatvaranje

biznisa i nisam dobio neki odgovor od PAK, šta treba da radim? ... 9

Da li mogu još da razvijam biznis i ako sam ispisan? ..................... 9

Koji su dokumenti potrebne za dobijanje poreske potvrde od PAK

za zatvaranje biznisa? ..................................................................... 9

Gde treba da deklarišem poreske obaveze? ................................. 10

3- DEKLARISANJE ......................................... 10

Gde mogu da nadjem uputstva i pomoć za deklarisanje?............. 10

Koji su rokovi deklarisanje poreza? ............................................... 10

Gde mogu da uzimam obrasce za deklarisanje mojih obaveza? .. 10

Ja nisam na vreme podneo deklaraciju, štab treba da radim? ...... 10

Šta se dešava ako ne podnesem deklaraciju koju je trebalo

deklarisati? ..................................................................................... 10

Koja je kazna za deklarisanje sa zakašnjenjem? .......................... 11

Gde mogu uzimati obrasce za deklarisanje što je trebalo deklarisati

prošle godine? ............................................................................... 11

Koliko dugo treba da zadržim kopije deklaracija koje sam podneo ?

....................................................................................................... 11

Kako deklarisati ispravljene/popunjene deklaracije? ..................... 11

Za koliko vreme treba deklarisati ispravljenu /promenjenu

deklaraciju? .................................................................................... 11

Da li treba deklarisati tromesećje kada nemam nijednu transakciju?

....................................................................................................... 11

Kako se deklariše kada pojedinac ima dva biznisa? ..................... 11

Da li PAK pruža neko uputstvo kako se deklarišu porezi? ............ 11

Da li može PAK uputiti jednog računovodju/ekonomista/advokata

da me pomogne za moje poreze? ................................................. 11

Mogu da tražim asistenciju od PAK za uplatu poreza poreza? .... 11

Ja sam imao jedan poziv od Pozivnog Centra PAK što znaći da

nisu priznali deklaraciju koju sam deklarisao pre izvesnog

vremena, šta treba da radim? ........................................................ 11

Nemam biznis, ali kako da deklarišem moje ostvarene prihode s

vremene na vreme preko raznih projekata? .................................. 12

Šta je EDI? ..................................................................................... 13

4- ELEKTRONSKO DEKLARISANJE ............ 13

Kako da se registrujete za EDI? .................................................... 13

Kako se uzima pasword? ............................................................... 13

Periodi ne vide u EDI? ................................................................... 13

Koje usluge mogu dobiti preko EDI-a? ......................................... 13

Koje poreze možete deklarisati preko EDI-a? ............................... 13

Koje poreske ispravke možemo izvršiti u EDI? ............................. 13

Page 70: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

ii

Da li može da se izvrši deklarisanje sa nula, preko Elektronskog

Sistema EDI? ................................................................................. 13

Da li se podnese tromesećni izveštaj penzija preko EDI-a? ......... 14

Koji je postupak deklarisanje na elektronski način? ..................... 14

Da li mogu svi obrasci deklarisati na elektronski način? ............... 14

Da li mi je potrebno neka specijalna oprema ili pasword za

deklarisanje na elektronski način?................................................. 14

Zašto treba deklarisati na elektronski naćin? ................................ 14

Koje su prednosti elektronskog deklarisanja? ............................... 14

Koja je moja motivacija deklarisati na elektronski način? ............. 15

Da li košta neto za deklarisanje na elektronski način? .................. 15

Kakvu asistenciju pruža PAK da pomogne na ućenju kako se

deklariše na elektronski način? ..................................................... 15

Ja nemam kompjuter, medjutim, želim deklarisati na elektronski

naćin. Da li ima PAK kompjuter što bi mogao koristit za taj cilj? ... 15

Kako biti siguran da su mi finansiske informacije sigurne ako

deklarišem na elektronski način? .................................................. 15

Koliko je siguran (zaštićen) korišćenje Sistema EDI? ................. 15

Da li mogu podnositi poresku deklaraciju, a porez uplatim kasnije?

....................................................................................................... 15

Da li je moguće izmena/ispravka deklaracije podnošena na

elektronski način? .......................................................................... 15

Kako se radi dodatno deklarisanje preko Sistema EDI? ............... 16

Kako će reflektirati ispravljena deklaracija? .................................. 16

Kako mogu da znam da su moje deklaracije primljene, ako one ja

deklarišem na elektronski način? .................................................. 16

Ja imam jednog računovodju/ ekonomista/ advokata koji deklariše

moje poreze. Kakve informacije mogu dati njima da bi mogli

deklarisati moje poreze na elektronski način? ............................... 16

Ako deklarišem na elektronski naćin, da li mogu platiti moje poreze

na elektronski naćin? ..................................................................... 16

Da li mogu koristit karticu dugovanja /potraživanja za uplatu

deklarisanih poreza na elektronski naćin? .................................... 16

Ako probam elektronsko deklarisanje i ne svidja mi se, da li mogu

nastaviti sa manuelnim deklarisanjem? ......................................... 16

Da li je “bandvidth” problem za elektronsko deklarisanje? ............ 16

Mogu da koristim telefon/modemu za deklarisanje na elektronski

naćin? ............................................................................................ 16

Šta treba da radim ako sam deklarisao na elektronski naćin i nakon

toga sam otkrio da sam zaboravio neke informacije ili sam stavio

nešto pogrešno? ............................................................................ 17

Da li treba da deklarišem i ako jednog poreskog perioda nisam

razvijao aktivnost? ......................................................................... 17

Da li mogu tražiti pristup, da od kuće kontrolišem moje stanje

uplati poreza? ................................................................................ 17

Da li mogu koristit isti spisak radnika dostavljen predhodnog

meseca, ako nema promene za zaposlene? ................................. 17

Da li je potrebno dostavljanje deklaracije za godišnje uravnanje za

plate zaposlenih? ........................................................................... 17

Nëse kAAko ima neke greške u ime zaposlenog da li prate podatke

u EDI? ........................................................................................... 17

Zašto u EDI, ne mogu da izaberem period deklarisanja za Porez u

Plate i Penzione Doprinose za radnike? ........................................ 17

U toku registracije u EDI traži se poslednji UNIREF-a i jam sam

jedan novi biznis, i nisam izvadio nijedan poreski obrazac. Šta da

postavim u ovoj rubrici ? ................................................................ 17

Problemi registrovanjem u EDI, nemam pasword. Šta treba raditi ?

....................................................................................................... 18

Zašto nemam pristup u period deklarisanja za WM-CM kod EDI?

....................................................................................................... 18

Kako izvaditi deklaraciju od EDI radi čuvanje jedne kopije kao

dokaz? ........................................................................................... 18

Ako jedan zaposleni iz istog biznisa ima dve plate i obavlja dva

položaja u jednoj kompaniji šta da se radi kod platnog spiska? .... 18

Šta je PDV ? .................................................................................. 19

5- POREZ NA DODANU VREDNOST ............. 19

Kako se ubira PDV ? ..................................................................... 19

Koja je standardna stopa PDV -a? ................................................ 19

Ko je obavezan deklarisati za PDV? ............................................. 19

Kada treba deklarisati za PDV? ..................................................... 19

Kada treba zadužiti PDV-u? ......................................................... 19

Kako i kada treba da se registrujem za sertifikat PDV-a? ............. 19

Ja, do sada u poslednje 12 meseci imam promet od 49000€,

Poslednjem mesecu iznos od 5000€ postižem limit za PDV. Da li

treba oporezivati celokupan iznos od 5000€ za PDV ili kako ? .... 19

Kakva dozvola je potrebna u Carini od PAK za uvoz jedne robe ?

....................................................................................................... 19

Kada treba aplicirati za opremanje sa Sertifikatom za Izvoz/Uvoz?

....................................................................................................... 19

Koje dokumente su potrebne za opremanje certifikata izvoz/voz i

sertifikat PDV-a? ............................................................................ 20

Kada nastaje pravo i koji je način za umanjenje PDV -a? ............. 20

Nisam priznao na vreme umanjeni PDV. Do kada imam pravo

priznavati umanjeni PDV? ............................................................. 20

Koje su procedure za Rimbursiju PDV-a? .................................... 20

Ja imam kreditiranje u moj račun PDV-a. Da li mogu da izvršim

transfer za uplatu drugih poreza? .................................................. 20

Šta ako sam zadužio PDV, pre nego što sam registrovan za PDV ?

....................................................................................................... 20

Snabdevać ne izdaje kupon / fakturu za uplaćeni PDV. Da li to

prestavlja problem ? ...................................................................... 21

Ako jedna roba vozi iz Amerike od jednog biznisa Kosova i

namenjeno za Tursku da li je potrebno da udje na Kosovu ili

direktno dostavlja se u Tursku? ..................................................... 21

Promet u mojem biznisu, u poslednje 12 meseci pao ispod

50,000€. Da li mogu ipisati od PDV? ............................................. 21

Ja želim da zatvaram moj biznis. Da li treba ispisivati i od PDV ?

....................................................................................................... 21

Page 71: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

iii

Da li treba obaveštavati PAK -a u vezi transfera biznisa ? .......... 21

Ko je su informacije sa kojima treba raspolagati u vezi transfera

biznisa? .......................................................................................... 21

Koji je momenat nastajanje obaveze za PDV? ............................. 21

Mi kao kompanija smo ugovaraći Evropske Komisije i želimo

uvoziti neku robu /opremu povezano sa ovim projektom. Koja

dokumente treba prikazati u Carinu da smo oslobodjeni od PDV,

da nas ne zadužuju PDV-om u uvoz ? ......................................... 21

Prometom u poslednje 12 meseci predjen prag od 50,000€ i

aplicirao sam za registrovanje u PDV, medjutim, raspolažem

znatnom kolićinom zalihe za koje do sada uplaćeno PDV. Da li

postoji mogučnost priznavanje uplaćenog PDV –a u nabavkama za

robu koja je u zalihe? ..................................................................... 22

Da li postoji neki uslov za priznavanje PDV u zalihe prilikom

registrovanje za PDV? ................................................................... 22

Zbog priznavanje umanjenog PDV -a od zaliha prilikom

registrovanje u PDV, u kreditiranju sam, da li mogu tražiti

rimbursiju PDV –a za ovo? ............................................................ 22

Šta treba da sadrži jedna poreska faktura? ................................... 22

Nota dugovanja ili nota potraživanja? ........................................... 22

Šta treba da sadrži jedna nota dugovanja ili nota potraživanja? ... 22

Prilikom uvoza opreme, da li postoji mogučnost produžetka roka za

uplatu PDV -a? .............................................................................. 23

Kada treba da budem obavešten da je usvojen produžavanje PDV

-a? .................................................................................................. 23

Kolikoi sam obavezan da zadržim i čuvam dokumentaciju? ......... 23

Biznis, u 2012 godini imao uvoze i 31.12.2012 vršio popis robe.

Dana 01.02.2013 dobrovoljno opredelen kao deklarisani PDV -a.

Pitanje je, kako treba popunjavati deklaracija PDV-a za ovaj

mesec i kako se tretira ova zaliha? ............................................... 23

Kao redovni kupac, snabdevać jednom mesečno snabdeva robom

za koju ne obavezuje da platim, dakle robu primam gratis . Kako

se tretira ova roba koja zadužuje prodaju za efekat PDV-a? ........ 23

Biznis registrovan kao izvoznik robe, da li je obavezan da podnese

deklaraciju PDV-a? ........................................................................ 23

U toku uvoza, carina povečava carinsku osnovu uvezene robe.

Kako treba evidentirati u nabavnu knjigu , sa cenom fakture ili

prema carini, dakle prema DUD-u? ............................................... 23

Da li Banke treba da apliciraju za PDV u prodaju svojih aseta /

Osnovna Srestva i za Asete u Hipoteci ili pod Zalogom? ............. 24

Mi smo turistička agencija, imamo unutrašnje troškove, kao,

gorivo, telefon kao i druge troškove sa PDV. Da li se priznaje

komplet trošak i kreditiranje PDV -a unutar i van zemlje? ............ 24

Osiguranja života, da li su iskljućena od PDV? ............................. 24

Mi smo Osiguravajuća Kompanija registrovana kao A.D.truar si

SH.A. Qarkullimi i kompanisë në 12 muajt e fundit është mbi

50.000€. A duhet të aplikoj për t’u regjistruar për TVSh? ............. 24

Ko je objekat Poreza na Lićna Primanja? ..................................... 25

6- POREZ NA LIĆNA PRIMANJA .................. 25

Koji su poreski obveznici Poreza na Lićna Primanja? ................... 25

Šta spada u Bruto Prihode? .......................................................... 25

Koji su Prihodi iz Poslovne Delatnosti? ......................................... 25

Koji su bruto prihodi od Plata ? ..................................................... 25

Koje su Isključeni Prihodi? ............................................................. 25

Kada i kako se zadržava porez u izvor? ........................................ 25

Moj Poslodavac nije me obuhvatio u mesećni platni spisak. Da li

mogu ja sam da deklarišem i uplatim porez u plate i Penzione

Doprinose? ..................................................................................... 25

Kako se izvrši uplata Poreza za Poslovne Delatnosti? ................. 26

Šta se uključuje u Priznate Poslovne Troškove? .......................... 26

Koje su poreski obveznici što treba da podnese Godišnju

Deklaraciju? ................................................................................... 26

Ja sam nov individualni biznis, dali mogu još u početku razvijanje

poslovanja dobrovoljno registrujem za deklarisanje u realne

prihode? ......................................................................................... 26

Koje su troškovi koja se ne priznaju prema Zakonu za PLP ? ...... 26

Gubitak, da li treba prenositi onoliko koliko je bio ili da se raspodeli

podjednako za nekoliko godina? ................................................... 27

Partneri automatski treba registrovati i Realne prihode gde svaki

partner treba da podnese deklaraciju PD? .................................... 27

Prošle godine moj biznis radio sa gubitkom . Kako treba podneti

rate akontaciuje u ovoj godini? ...................................................... 27

Da li su umanjene: ......................................................................... 27

Bankarska provizija ............................................................ 27

Troškovi za bankarsko održavanje ..................................... 27

Jedno fiziko lice koja daje pod kirijom jednom Individualnom

Biznisu, koji treba zadržati u izvor poreza na Kiriju (Najmodavac ili

Zakupac)? ...................................................................................... 27

Koje su obaveze jednog individualnog biznisa vezano sa

zadržavanjem poreza u izvor za ne rezidente? ............................. 27

Pored deklarisanje prema predvidjanju, da li može deklarsati

realna vrednost prihoda i troškova ? ............................................. 27

Koja je osnova za obraćunavanje amortizacije? ........................... 27

Koliko je stopa amortizacije? ......................................................... 27

Kako se kategorišu aseti za pitanje amortizacije? ......................... 28

Kako se izvrši ispravka Obrazaca Odredjivanje Glavnog

Poslodavca (OOGP), pošto je pogrešno napisan datum početka

zaposlenja zaposlenog? ............................................................... 28

Kao redovan kupac , snabdevać jednom mesećno snabdeva

robom za koju ne obavezuje da uplatim, dakle robu primam gratis.

Kako se tretira ova roba koja zadužuje za efekt KPR i PLP?........ 28

Šta je Korporacija? ........................................................................ 29

7- POREZ NA PRIHOD KORPORACIJA ........ 29

Koje su poreski obveznici Poreza na Prihod Korporacija? ............ 29

Ko je objekat Poreza na Prihod Korporacija? ............................... 29

Koja je stopa Poreza na Prihod Korporacija? ................................ 29

Koji su oblici korporacija za deklarisanje poreske obaveze? ........ 29

Cila është mënyra e deklarimit për Tatim në të Ardhura të

Korporatave? ................................................................................. 29

Page 72: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

iv

Koje su obaveze jednog pravnog lica u vezi zadržavanje poreza u

izvor za ne rezidente?.................................................................... 29

Koje su obaveze jednog pravnog lice u vezi zadržavanje poreza u

izvor za rezidente i ne rezidente u vezi kirije, imovinsko pravo i

interesa? ........................................................................................ 29

Jedna mala Korporacija, da li može deklarisati poreske obaveze u

realnim osnovama? ....................................................................... 30

Ja sam nova Mala Korporacija, da li mogu u početku razvoja

poslovne delatnosti da se registrujem dobrovoljno po realnim

prihodima? ..................................................................................... 30

Koji su prihodi oslobodjeni Poreza na Prihod Korporacija? .......... 30

Koje su nepriznati troškovi u PPK? .............................................. 30

Koji su priznati troškovi u PPK? ..................................................... 31

Kako se tretiraju troškovi reprezentacije u PPK? .......................... 31

Kako da se izvadi obrazac za PPK?.............................................. 31

Kada može priznati loš dug? ......................................................... 31

Koja je osnova za obračunavanje smanjenje vrednosti ? ............. 31

Koliko je stopa smanjenje vrednosti? ............................................ 31

Kako se kategorizoju aseti za pitanje smanjenje

vrednosti(amortizacija)? ................................................................ 32

Šta se smatra kapitalni dobitak?.................................................... 32

Šta se smatra kapitalni gubitak?.................................................... 32

Koji su vremenski rokovi za deklarisanje Poreza na Prihod

Korporacija? ................................................................................... 32

Šta znaći Stalna Jedinica? ............................................................ 32

Udruženje Hendikepiranih, da li su obavezni dostavljati godišnju

poresku deklaraciju? ...................................................................... 32

Gubitak , da li treba prenositi onoliko koliko je bio ili raspodeli

podjednako za nekoliko godina? ................................................... 33

U prošlu godinu moj biznis rezultirao gubitkom. Kako treba podneti

rate akontacija u ovoj godini? ........................................................ 33

Jedno pravno lice koji daje pod kirijom jednom pravnom licu, koji

treba zadržati u izvor poreza u Kiriju (Zajmodavca ili Zakupaca ) ?

....................................................................................................... 33

Da li su umanjene : bankarska provizija i Troškovi bankarskih

održavanja? ................................................................................... 33

Pored deklarisanja pema predvidjanjima, da li može deklarisati

realna vrednost prihoda i troškova ? ............................................ 33

Koje su moje obaveze kao poreski obveznik ? ............................. 34

8- UPLATA POREZA ...................................... 34

Koje knjige i dokumentaciju treba da vodi jedan biznis sa bruto

godišnjim prihodom do 50,000€? .................................................. 34

Koje knjige i dokumentaciju treba da vodi jedan biznis sa bruto

godišnjim prihodom više od 50,000€? .......................................... 34

Kako mogu platiti poreske obaveze? ............................................ 35

Koji obrasci upotrebljavaju za deklarisanje poreskih obaveza? .... 35

Kako dobiti uplatnicu ? .................................................................. 35

Da li treba deklarisati poreze i ako u trenutku deklarisanja ne mogu

izvršiti uplatu? ................................................................................ 35

Da li mogu da uplatim porez u rate? .............................................. 35

Koliko je kazna i interes ako ne deklarišem poreze a takodje ne

uplačujem poreze na vreme? ........................................................ 35

Koliko je kazna i kamata ako deklarišem, ali ne uplatim poreze na

vreme? ........................................................................................... 35

Šta treba da radim ako uplatim samo jedan deo poreske obaveze?

....................................................................................................... 36

Da li mogu da uplatim moje poreze on-line ? ................................ 36

Da li mogu da uplatim poreze telefonom? ..................................... 36

Ja ne mogu odmah da uplatim moje poreske obaveze, koje su

moje opcije? ................................................................................... 36

Kako možete da podnesite zahtev za uplatu poreza u rate? ........ 36

Koje mere može peduzimati PAK ako ne mogu da uplatim

poreze? .......................................................................................... 36

Ja pogrešno sam uplatio više poreza. Šta treba da radim da

izvršim rimbursiju više uplačenog iznosa? .................................... 36

Kako može prenositi više uplata, u nekoj neuplaćenoj poreskoj

obavezi? ......................................................................................... 36

Ja sam izgubio dokaz uplate za poreze koje sam uplatio. Kako

mogu dobiti jednu kopije? .............................................................. 37

Kakav dokaz daje banka kada ja uplatim poreze? ........................ 37

Da li se priznaje neko umanjenje sankcija?................................... 37

Jedan zaposleni PAK-a rekao mi je da ja samo njega mogu platiti

bivšeg preza. Da li je to u redu? ................................................... 37

Kada treba podneti zahtev za registrovanje fiskalne opreme ? .... 38

9- FISKALNE BLAGAJNE .............................. 38

Gde treba da se podnese zahtev za ispisivanje i zamenu Fiskalne

Opreme? ........................................................................................ 38

Gde treba kupiti fiskalnu opremu ? ................................................ 38

Koliko je cena da se kupi jedna fiskalna oprema? ........................ 38

Ko instalira fiskalnu opremu?......................................................... 38

Ko imenjuje tehničare koje instaliraju i popravljaju fiskalnu opremu?

....................................................................................................... 38

Koji su postupci imenovanja ovlašćenih tehničara koje instaliraju i

popravljaju fiskalne elektronske opreme? ..................................... 38

Koje dokumenti se traže od poreskog obveznika za fiskalizaciju? 38

Da li poreski obveznici imaju pravo da izvrše promene u fiskalnu

opremu? ......................................................................................... 38

Koji su postupci privremenog porekida jedne fiskalne opreme? ... 39

Kako se vrši de-aktivizacija (pasivizacija) Fiskalne Elektronske

Opreme (feo-a)? ........................................................................... 39

Da li možemo da izvršimo transfer Fiskalne Elektronske Opreme

(prodajemo) kod nekog drugog biznisa ? ..................................... 39

Da li možemo biti ovlašćeni trgovci, za prodaju FEO -ve? ............ 39

Gde treba da se podnese zahtev da postane ovlašćeni trgovac?39

Page 73: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

v

Koji je vremenski rok za razmatranje zahteva da postane

Licencirani Operator? .................................................................... 39

Dali, poreski bveznik, ima pravo tražiti oštećenje, ako uoćio da

njegova prema ne ispunjava tehnićke i funkcionalne specifićnosti

po zakonu? .................................................................................... 39

Da li su operatori obavezni , pored FEO-va snabdeva i nekog

dodatnog materjala? ...................................................................... 40

Kada treba da izvrši tehnićka kontrola i pretplata za fiskalnu

blagajnu? ....................................................................................... 40

Kolik traje postupak redovne tehnićke kontrole fiskalne opreme ?40

Nakon uplate fakture za fiskalnu opremu, koji je rok za instaliranje

ove opreme? .................................................................................. 40

Koliko je cena godišnje redovne kontrole i godišnje pretplate za

fiskalnu opremu? ........................................................................... 40

Gde se izvrši instaliranje i testiranje opreme? ............................... 40

Pored plate u keš , da li je moguće neki drugi naćin uplate? ....... 40

Kada treba zatvarati Z – dnevni izveštaj? .................................... 40

Kada treba izveštavati u PAK mesećni periodićni izveštaj? .......... 40

Ako ne zakljućite dnevni izveštaj, šta da se radi? ......................... 40

Dnevni izveštaji i one periodićne da li treba registrovati u Knjigama

Računovodstva? ............................................................................ 40

U kojim slučajevima poreski obveznici moraju opremiti i koriste

fiskalnu blagajnu ? ......................................................................... 40

Kada treba izdati fiskalni kupon? ................................................... 40

Koliko je kazna za poreskog obveznika, za ne fiskalizovanje

opreme ? ........................................................................................ 41

Da li treba javne i komunalne kompanije, opremati fiskalnim

blagajnima? ................................................................................... 41

Da li treba biti opremljene svi biznesi fiskalnim blagajnima? ........ 41

Kako treba postupiti sa biznisima, ćije opreme ne prenose

podatke? ........................................................................................ 41

Da li treba opremiti fiskalnom blagajnom NVO koja u okviru

njegove aktivnosti javnog dobita prodaje karte za jednun priredbu

? ..................................................................................................... 41

Kako se vrši povračaj robe i da li imamo pravo da one vraćamo? 41

Kako se vrši evidentiranje povratne robe i koje dokumenti treba

upotrebiti? ...................................................................................... 41

Ako u toku upotrebe Fiskalne Blagajne, ne namerno dešava neka

greška, šta da se radi? .................................................................. 41

Kakva fiskalna oprema treba da koristimo za kompanije naftnih

derivata i gde se one nabavljaju? .................................................. 41

U slučaju kvara opreme ili perioda servisiranja, šta treba da radi

poreski obveznik? .......................................................................... 41

Gde treba zapečatiti ne fiskalne kupone i kako voditi evidencoju za

ovaj period? ................................................................................... 42

Prilikom prijema avansa, da li treba izdati fiskalni kupon i šta treba

da se radi prilikom izdavanje fakture? ........................................... 42

Ko može da podnese žalbu ? ........................................................ 43

10- ŽALBE ...................................................... 43

Kako se podnese žalba? ............................................................... 43

Gdo mogu da pišem da podnesem jednu žalbu? .......................... 43

Koliko imam vemena za podnošenje jedne žalbe? ....................... 43

Mene mi je istekao rok od 30 dana da podnesem žalbu . Da li

mogu da podnesem žalbu i posle isteka zakonskog roka? ........... 43

Podneo sam žalbu u PAK,medjutim, sada sam ubedio da PAK

imao pravo na izvršenu procenu. Da li postoji mogučnost

povućenje žalbe? ........................................................................... 44

Koji su dokazi podnošenje jedne žalbe? ....................................... 44

Koliko traje uzimanje rezultata jedne žalbe? ................................ 44

Da li mogu da osporavam oluku Departamenta za Žalbe? ........... 44

Ako je moja žalba neuspešna, da li ima neki drugi stepen za

razmatranje? .................................................................................. 44

Šta je poreska zaloga? .................................................................. 45

11- PRINUDNA UPLATA ................................ 45

Šta je nalog - ubiranje? .................................................................. 45

Ako sam ušao u sporazum i nisam poštovao onu, kako mogu da

ponovo reprogramiram, i koje su posledice? ................................. 45

Kako se primenjuju uplate delikuentnih dugova n.pr.interesa,

kazne, osnovu ? ............................................................................. 45

Koliko su kamate za zakašnjenja ? ............................................... 45

Ja sam prestao biznisku delatnost i ima dug (ove), ja mogu da

platim samo neki procent totalnog iznosa duga. Šta da radim? .... 46

Ja imam poreski dug i iznos duga uključuje kaznu i kamatu. Da li

mogu one da se oproštaju i ako da, kako mogu da to tražim? ...... 46

Koje su okolnosti kada kazne i /ili interes mogu da se poklone? . 46

Ja mislim da mimam poreski dug, ali nisam siguran, možete da

vidite koliko dugujem? ................................................................... 47

12- IZVEŠTAVANJE NABAVKI VIŠE OD 500€

48

Ko treba podnositi Izveštaj Nabavki više od 500€? ....................... 48

Koji je rok za podnošenje Izveštaja Nabavki više od 500€?.......... 48

Ako ne podnosim Izveštaj Nabavki više od 500€, da li se

primenjuje neka kazna od PAK? ................................................... 48

Ako nisam podneo Izveštaj Nabavki više od 500€ za tri godine,

koliko je kazna što može PAK postavi za mene? ......................... 48

Šta treba da obuhvata Izveštaj nabavki više od 500? ................... 48

U Izveštaju Nabavki više od 500€, da li treba obuhvatiti i uvoze? 48

Nabavka usluga izvan zemlje, da li treba da se obuhvate u

Izveštaju nabavki više od 500€? .................................................... 48

Šta znaći iznos više od 500€? ....................................................... 48

Koji je poreski period koju treba da obuhvati Izveštaj Nabavki više

od 500€? ........................................................................................ 48

Kako se uradi Izvrštaj Nabavki više od 500€? ............................... 48

Gde mogu dobiti primerak (obrazac) za Izveštavanje nabavki više

od 500€? ........................................................................................ 49

Page 74: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

vi

Ja sam računovodja i dajem usluge računovodstva za nekoliko

biznisa. Da li se dozvoljava podnošenje izveštaja više od 500€ za

nekoliko biznisa iz jedne adrese (E-maila)? .................................. 49

Izveštaja nabavki više od 500€, da li mogu da fizički podnesem u

PAK? .............................................................................................. 49

Da li mogu Izveštaja Nabavki više od 500€ dostaviti preko Pošte?

....................................................................................................... 49

13- OSTALE .................................................... 50

Da li poreski inspektor ima pravo da uzima dokumentaciju a da ne

izda nijedan dokaz? ....................................................................... 50

Zašto poreski inspektor u toku kontrole u biznisu, na kraju posete

ne stavlja jedan primerak izveštaja?.............................................. 50

Kako je moguće da poreski inspektor upučuje kompaniji da

povečava promet? ......................................................................... 50

Ja znam nekoga koji izvrši prevaru u svojim porezima. Da li mogu

da prijavljujem njih anonimno ? .................................................... 50

Imam informacije da jedan zaposleni PAK-a traži mito, šta treba da

radim? ............................................................................................ 50

Da li ima nekoga u PAK da me pomogne na pripremanju mojih

poreza? .......................................................................................... 50

Da li stanje zaliha obavezno da imamo u svakom trenutku, ili

obavezni smo da imamo datuma 31 decembara svake godine? .. 50

Ako biznis izvrši ispravku poreske deklaracije, prema Zakonu

PAK-a, da li se kažnjava biznis od strane poreskog inspektora?.. 51

Ja sam poreski stručnjak (računovodja, advokat, ekonomista), da li

može Pozivni Centar da istražuje poreski zakon za mene i da mi

da pismeni odgovor? ..................................................................... 51

Da li mogu tražiti pismeni odgovor od Pozivnog Centra? ............. 51

Da li mogu dostavljati e-mailom jedno pitanje u PAK? ................. 51

Da li možete da mi dostavite neki priručnik koji objašnjava poreze i

šta da radim? ................................................................................. 51

Šta treba da radim da bi dobio jedno individualno objašnjenje? ... 51

Da li PAK organizuje edukacione seminare za poreske obveznike

radi obučavanje za deklarisanje i uplate poreza? ......................... 51

Da li mogu biti nagradjivan u % na osnovu totalne procene

fiskalnih procent prikupljene od poreskog obveznika (u ulozi

agenta )? ........................................................................................ 51

Ko je Generalni Direktor i koji je njen broj telefona? ..................... 51

Želim da razgovaram sa vašim menadžerom Pozivnog Centra?.. 52

Ja za kratko vreme biću van zemlje. Da li je potreban neka

poreska potvrda da bi izašao? Ako da, šta treba da radim da

dobijem i koliko to traje? ................................................................ 52

Koji dokumenti su potrebni za dobijanje poreske potvrde od PAK

koji mi treba za učestvovanje u tender? ....................................... 52

Koji su dokumenti koje su mi potrebni za uzimanje poreske potvrde

od PAK što mi treba za vizu? ........................................................ 52

Moj računovodja otišao i sa sobom nosio sve knjige i

dokumentaciju, da li može PAK da me pomogne da te vratim?... 52

Page 75: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

1

Uvod

Opšta kretanja u Poresku

Administraciju Kosova su koncentrisane na

stvaranju jednog ambijenta povoljnog za

poreske obveznike, i u tom pravcu postignuti

neprekidni rezultati, naroćito u dobrovojlnoj

uplati poreskih obaveza.

Priručnik - Pitanja &Odgovori,

sastavljen je sa ciljen ostvarivanja Misije PAK-

a, “da se maksimalno povečava dobrovoljna

uplata obaveza, primenjivanjem u

potpunosti poreskog zakonodavstva,

pružanjem strućnih usluga, transparentne i

efektivne za komunitet poreskih obveznika,

da bi oni shvate svoje obaveze uplate

poreza; i da obezbede pravo i jednolićno

primenjivanje kao i osnaženje poreskih

zakona zadi ubiranje prihoda za budžet

Kosova na efikasan naćin i sa što nižim

kostom”. Sprovodjenje poreskih zakona je

suštinska gradjanska odgovornost.

Da bi poreski obveznici imali veće

mogučnosti za brzo i strućno obaveštenje, u

PAK, stalno su razvijeni novi kanali

komuniciranja i stvorena su nova srestva koja

se koriste od poreskih obveznika, uključujući

naćin deklarisanja i uplate poreskih obeveza.

Ovaj dokument, u prvom redu je sastavljen za

službenike Usluga Poreskih Obveznika,

posebno za Pozivni Centar, koji telefonom

kontaktiraju sa poreskim obveznicima. Isti je na

opštem korišćenju za službenike PAK-a, pa i za

poreske obveznike, preko službene ueb

stranice PAK-a.

Prva verzija obuhvata trinajst poglavlja,

prateći cikluse poreske uplate što se

karakteriše Registrovanjem poreskih

obveznika kao prvi korak u pravcu bavljenjem

biznisom, Dokazivanjem poslovnih

transakcija, Deklarisanju poreskih obaveza i

poslednji korak ovog ciklusa, Uplata poreskih

obaveza.

Ovaj priručnik, daje kratke odgovore na

zakonske zahteve i procedure koja treba

primenjivati od poreskih obveznika, radi

ostvarivanju njihovih prava i obaveza.

Napomena: Ovaj Priručnik, nema karakter

Objašnjavajuće Odluke, prema tome kao

takav ne može da se koristi u procedurama

žalbe protiv neke službene odluke PAK-a ili

neke druge procedure žalenja (spora).

Poreska Administracija Kosova

Odeljenje Usluga i Edukacije Poreskih

Obveznika

Page 76: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

2

Page 77: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

3

Da li treba da se registrujem ?

Svako lice koja podleže bilo koje vrste poreza

administrirano od Poreske Administrije obavezan je

da se registruje u PAK i uzima jedan Fiskalan Broj,

pre nego što se angažuje u ekonomiku aktivnost.

Više u Članu 11 – Zakon Br. 03/L-222.

Zašto je potrebno / značajno registrovanje ?

Misija PAK-a je pravedno i podjednako tretiranje

svih poreskih obveznika, tako da vi uplatom svih

poreskih obaveza predvidjene poreskom

zakonodavstvu, direktno doprinesete na

finansiranju vladine programe kao što su: pružanje

javnih usluga, najveće standarde obrazovanja,

zdravstveno i socijalno osiguranje, zakonsku zaštitu

i sigurnost, kao i opštu strukturu za ekonomski i

društveni razvoj.

Koliko košta registrovanje?

Registrovanje je BEZ PLATNO.

Koje dokumente su potrebne za registrovanje

biznisa ?

Treba popunjavati obrazac za registrovanje, koji

može da se obezbedu na dva načina:

a) U svakom centru ARBK-a; ili

b) Može da se izvadi iz ueb službene stranice

ARBK-a, www.arbk.org

Uputstva za popunjavanje ovog obrasca nalaze se

u svakom centru ARBK-a, dok dodatni dokumenti

zavise od izbora vašeg statusa.

Koji dokumenti se traže za registrovanje kao

Individualni Biznis i Opšte Partnerstvo?

1) Popunjavanje obrazaca “B”, 2) Dokument identifikacije (lična karta,

pasoš), 3) Saglasnost agenta na osnovu člana 27.1

taćka d) Zakona Br. 02/L – 123, 4) Za opšte partnerstvo sporazum opštih

partnera na osnovu člana 29 Zakona Br. 02/L – 123.

Rok za registrovanje individualnog biznisa i opšteg

partnerstva u ARBK je 1 dan.

Koje dokumente su potrebne za registrovanje

kao Komanditno Društvo (K.M.D)?

1) Popunjavanje obrazaca “Ao”, 2) Sporazum društva na osnovu Člana 31.1

Zakona Br. 02/L – 123, 3) Statut, 4) Dokument identifikacije (lična karta,

pasoš),kopije vlasnika , ovlašćenih lica ukljućene u biznis,

5) Saglasnost agenta registrovan na osnovu Člana 31.2 Zakona Br. 02/L – 123.

Koje dokumente su potrebne za registrovanje

kao Društvo Ogranićene Odgovornosti (DOO)?

1) Popunjavanje obrazaca “Ao”, 2) Sporazum društva na osnovu Člana 86

Zakona Br. 02/L – 123, 3) Statut, na osnovu člana 33 Zakona Br.

02/L – 123, 4) Dokument identifikacije (lična karta,

pasoš),kopije vlasnika , ovlašćenih lica ukljućene u biznis,

5) Saglasnost agenta registrovan na osnovu Člana 33.2 Zakona Br. 02/L – 123.

Koji dokumenti se traže za registrovanje kao

Akcionarsko Društvo ( A.D.)?

1) Popunjavanje obrazaca “Ao”,

1

2

3

4

6

7

8

5

1-REGISTROVANJE BIZNISA 1

Page 78: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

4

2) Statut, na osnovu člana 35.1 Zakona Br. 02/L – 123,

3) Sporazum ili Pravilnik Društva prema Članu 138 Zakon Br. 02/L – 123,

4) Saglasnost agenta registrovan na osnovu Člana 35.3 Zakona Br. 02/L – 123.

5) Dokument identifikacije (lična karta, pasoš),kopije vlasnika , ovlašćenih lica ukljućene u biznis.

Koji dokumenti se traže za registrovanje kao

Strana Kompanija – Jedinica na Kosovu?

1) Popunjavanje obrazaca “Ao”, 2) Odluka za otvaranje Strane kompanije, 3) Odluka za imenovanje Direktora (kopije

pasoša) i registrovanog Agenta (kopije lične karte),

4) Odluka od suda odgovarajuće države da biznis postoji ( noterizovan),

5) Sertifikat biznisa (original ili noterizovani kopije, ne starija od tri meseca od dana izdavanja i ako nije na albanskom, srpskom ili engleskom jeziku da prevede u jednu od ovih tri jezika i prevodjenje da bude notor) da otvara pretstavništvo na Kosovu,

6) Fotokopije pasoša vlasnika i direktora strane Kompanije,

7) Fotokopije statuta strane kompanije , 8) Saglasnost agenta registrovan na osnovu

Člana 23 Zakona Br. 02/L – 123.

Napomena: Ako vlasnik biznisa nije prisutan kada se predaju dokumenti tada aplikant može predati dokumente sa ovlašćenjem i kopije lićne karte.

Koji dokumenti se traže za registrovanje kao

Poljoprivredna Zadruga?

1) Popunjavanje obrazaca “Ao”, 2) Sporazum Društva, 3) Statut, 4) Odluka za imenovanje direktora, 5) Dokument identifikacije (lična karta,

pasoš),kopije vlasnika , ovlašćenih lica ukljućene u biznis.

6) Saglasnost agenta registrovan na osnovu člana 23 Zakona Br. 02/L – 123.

Gde se registruje biznis?

Registracija se obavlja u jedinom mestu, dakle u

centrima ONE-STOP SHOP, pri svakom

opštinskom centru, i u istom mestu uzima se

Sertifikat Broja Registrovanje Biznisa kao i

Fiskalan Broj. Takodje ako želite da se registrujete i

za PDV, kao Uvoznik/Izvoznik ili i Dobrovoljni

Deklarisani PDV-a to možete uraditi direktno u

centru ONE-STOP SHOP u trenutku registrovanja.

Da li je moguće registracija biznisa on-line?

Ne, još nije omogućeno registracija on-line.

Da li je PAK agencija koja se bavi registracijom

biznisa ?

Ne, PAK nije agencija koja se bavi registracijom

biznisa. Biznis se registruje u Agenciju za

Registrovanje Biznisa (ARBK), u Ministarstvu

Trgovine i Industrije, konkretnije u centrima One –

Stop – Shop u svakoj Skupštinu Opštine, a

informacije o registrovanje biznisa prenose se on-

line u PAK, koje vas generišu jedan Fiskalan Broj i

ovim brojem, vi obavezujete da deklarišete i platite

poreze po Zakonu.

Šta se dešava ako treba da se registrujem i

nisam registrovan?

Za poreske ciljeve, PAK će vas opremiti jednim

Fiskalnim Brojem, obaveštavaće ARBK-u u vezi

razvoja vaše delatnosti, i podležete jednoj

administrativnoj kazni u iznosu od petsto (500)

euro.

Kakve su kazne za ne -registrovanje?

Svako lice koja razvija neku ekonomiku aktivnost

bez opremanje sa Fiskalnim Sertifikatom od PAK,

podleže administrativnoj kazni u iznosu od petsto

(500) euro.

Više u Članu 50 – Zakon Br. 03/L-222

9

10

15

14

13

12

10

1 11

Page 79: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

5

Šta je Fiskalan Broj?

Fiskalan Broj, je identifikacioni broj poreskog

obveznika koji se upotrebljava od PAK radi

Administriranje Poreskog Sistema. Fiskalan broj je

broj od 8 cifara, plus jedna verifikaciona cifra,

obićno izabrana, koristeči jedan algoritam koji pruža

sigurnost prema prevarenih brojeva i udvostrućenje

brojeva.

Da li treba da uzimam Fiskalan Broj ?

Svako lice koja podleže nekoj vrsti poreza

administran od PAK, treba aplicirati i opremi

fiskalnim brojem, pre poćetka neke ekonomske

aktivnosti.

Više Član 11 - Zakon Br. 03/L- 222

Kako opremiti Fiskalnim Brojem kao biznis ?

Fiskalnim Brojem možete opremiti u centar One

Stop Shop, u trenutku apliciranje za registrovanje

biznisa, gde u isti Sertifikat imaćete Broj

Registrovanje Biznisa kao i Fiskalan Broj. Dok, ako

ste biznis registrovan ranije u Agenciju za

Registrovanje Biznisa (ARBK) i niste još opremili

Fiskalnim Brojem, treba aplicirati u PAK u

regionalnu Kancelariju Uskuga Poreskih Obveznika

kojoj pripadate.

Kako da se opremim Fiskalnim Brojem kao

Fizičko lice (pojedinac)?

Fiskalnim Brojem možete opremiti u PAK u

odgovarajućoj Regionalnoj Kancelariji za Usluge i

Edukaciji Poreskih Obveznika.

Koliko košta opremanje Fiskalnim Brojem Sa?

Apliciranje i opremanje Sertifikatom Fiskalnog Broja

je bezplatno.

Da li prvo treba da se registrujem u PAK ili u

ARBK?

Fiskalan Broj i Broj Registracije Biznisa, uzimaju se

istovremeno u centrima ONE-STOP-SHOP, koje

se nalaze u svakoj opštini. Prilikom aplikacije za

registrovanje bićete opremljeni sa brojem

registracije biznisa kao i fiskalnim brojem.

Koja lica ne treba registrovati u ARBK, ali treba

opremati Fiskalnim Sertifikatom?

1. Fiziča lica (koje treba deklarisati i uplate

porez, kada poslodavac ne traži da

zadržava porez u izvor);

2. Zajmodavac (individualan);

3. NVO-e

4. Strani ugovaraći koje se finansiraju od

medjunarodnih institucija i koje ne razvijaju

drugu aktivnost osim odgovarajučeg

projekta;

5. Budžetske Organizacije (Centralni i

Lokalni nivo);

Za više Član 9 Administrativnog Uputstva br.

15/2010

Koji dokumenti su potrebni za opremanje

Fiskalnim Sertifikatom dok se ne traži

registrovanje kao biznis u ARBK?

Fizička lica

1. Obrazac “Aplikacija za Fiskalan Broj ”

koga možete obezbediti na dva načina:

a) u svakom centru za Usluge Poreskih

Obveznika; ili

b) možete izvaditi iz ueb službene stranice

PAK-a.

2. Lićna karta (kopije)

3. Radni ugovor (kopije)

4. Bankarski račun (kopije)

Zajmodavac (individualni);

1. Obrazac “Aplikacija za Fiskalan Broj ”

koga možete obezbediti na dva načina:

2. a) u svakom centru za Usluge Poreskih

Obveznika; ili

16

17

18

19

21

22

23

1

20

Page 80: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

6

b) možete izvaditi iz ueb službene

stranice PAK-a.

(www.atk-ks.org).

3. Lićna karta (kopije)

4. Bankarsk račun (kopije)

5. Ugovor kirije (kopije)

NVO-e

1. Obrazac “Aplikacija za Fiskalan Broj ”

koga možete obezbediti na dva načina:

a) u svakom centru za Usluge Poreskih

Obveznika; ili

b) možete izvaditi iz ueb službene stranice

PAK-a.

2. Lićna karta (kopije)

3. Radni ugovor (kopije)

4. Bankarski račun (kopije)

Strani ugovaraći koje se finansiraju od

medjunarodnih institucija i koja ne razvijaju

drugu aktivnost osim odgovarajučeg projekta:

1. Obrazac “Aplikacija za Fiskalan Broj ”

koga možete obezbediti na dva načina:

a) u svakom centru za Usluge Poreskih

Obveznika; ili

b) možete izvaditi iz ueb službene stranice

PAK-a.

2. Lićna karta (kopije)

3. Ugovor projekta (kopije)

4. Bankarski računa na Kosovu (kopije)

5. Dokaz adrese sedišta na Kosovu / Ugovor

kirije (kopije)

Napomena: Ako strani ugovarać nema sedište

na Kosovu, treba da angažuje jednog fiskalnog

prestavnika, koji treba biti rezidentan na

Kosovu.

Budžetska Organizacija (Centralni i Lokalni

nivo):

1. Obrazac “Aplikacija za Fiskalan Broj ”

koga možete obezbediti na dva načina:

a) u svakom centru za Usluge Poreskih

Obveznika; ili

b) možete izvaditi iz ueb službene stranice

PAK-a.

2. Lična karta ovlaščenog lica (kopije)

Da li mogu uzimati Fiskalan Broj iz ueb stranice

PAK-a?

NE, fiskalnim brojem ne može opremati preko ueb

stranicu PAK-a.

Jedno drugo lice koristi moj fiskalan broj, šta

treba da radim ?

Ako vaš Fiskalan Broj, koristi se od nekog drugog

lica, vi treba obaveštavati PAK -a, kao:

U liniju saradnje bezplatno preko telefona

0800-80-800,

U nekoj od Regionalnih Kancelarija PAK-a

U Opštoj Upravi PAK-a.

Da li mogu promeniti vrstu biznisa od

individualnog u DOO, Partnerstva, ili obrnuto?

Promena oblika biznisa ne može izvršiti

neposredno, medjutim, svaka promena u obliku

biznisa (kao n.pr. Individualno Poslovno

Preduzeće u DOO; DOO u Akcionarsko Društvo ;

Opšte Partnerstvo u Ograničeno Partnerstvo;

Partnerstvo u Korporaciju; svaki pravni entitet u

Individualno Poslovno Preduzeće; i svaka druga

slična promena u obliku biznisa) rezultiraće

izdavanjem novog fiskalnog broja za biznis. Kada

jedan biznis predlaže promenu svog oblika

vlasništva, nov biznis treba aplicirati za nov fiskalni

broj, a stari biznis treba tražiti ispisivanje. Ako nov

biznis postane poreski obveznik PDV -a, takodje

treba registrovati da postane poreski obveznik PDV

–a i uzima Sertifikat PDV-a . Dakle, kada jedan

biznis predlaže svoje promene oblika vlasništva,

nov biznis treba aplicirati za nov fiskalan broj, dok

stari biznis treba podneti zahtev za ispisivanje,

shodno postupcima Poreskog Zakonodavstva.

26

1

24

25

Page 81: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

7

Za više, stav 6 Člana 11 Zakona Br. 03/L-222- Za

Poresku Administraciju i Postupcima, kao i stav 6

Člana 11 Administrativnog Uputstva Br. 15/2010

Gde mogu opremiti Fiskalnim Brojem kao ne –

rezidentno lice?

Opremanje Fiskalnim Brojem za jednog ne-

rezidenta, radi se u Odgovarajučpj Regionalnoj

Kancelariji za Usluge Poreskim Obveznicima.

Kakav je postupak za promenu adrese?

Za promenu adrese biznisa, treba obaveštavati

PAK-a, dakle takav zahtev dostavlja se u

Regionalnoj Kancelariji za Usluge Poreskim

Obveznicima kojoj i pripada biznis. Popunjava se

jedna aplikacija za Fiskalan Broj u kome definiraju

taćni podaci. Nakon takve modifikacije podataka,

obaveštava i Agencija za Registrovanje Biznisa

(ARBK).

27

28

1

Page 82: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

8

Zašto treba da se ispisujem ?

Ako vi ne razvijate ekonomsku aktivnost i ujedno ne

želite da nastavite razvojem ekonomske aktivnosti

sa ovim biznisom, treba da se ispisuješ.

Za više, Član 12 Zakona Br. 03/L-222- za Poresku

Administraciju i Postupcima, kao i Član 12

Administrativnog Uputstva br. 15/2010.

Kako da se ispisujem?

Kada adlučujete da zatvorite vaš biznis, treba da

podnesite zahtev za Ispisivanje biznisa, u

odgovarajućoj Regionalnoj Kancelariji PAK-a. PAK

u roku 60 dana razmatrati vaš zahtev i ako vi

ispunjavate sve uslove predvidjene zakonom,

bićete opremljeni jednom poreskom potvrdom za

Ispisivanje Biznisa. Takvu potvrdu dostavićete u

ARBK i tamo izvršićete ispisivanje biznisa. Ako ne

ispunjavate uslove predvidjene zakonom, PAK

obavestiće vas u roku od 60 dana da ne

ispunjavate uslove za ispisivanje.

Gde se podnese zahtev za ispisivanje biznisa?

Vi treba obratiti u odgovarajučoj Regionalnoj

Kancelariji za Usluge Poreskim Obveznicima

Poreske Administracije Kosova.

Koji je postupak za zatvaranje biznisa?

Ako poreski obveznik odlućio da zatvara aktivnost,

treba pismeno da obaveštava PAK-a, koja treba da

sadrži :

Ime i adresa poreskog obveznika;

Fiskalan Broj poreskog obveznika;

Lični broj vlasnika, ako je individualno

poslovno preduzeće;

Ostatak poreskog duga, ako ima;

Jedna deklaracija da biznis prestane i

jedan zahtev za ispisivanje biznisa u

skladu sa važećim primenjenim zakonskim

odredbama.

Očekivani datum prestanka poslovne

delatnosti;

Kopije odluke upravnog odbora (ako je

Akcionarsko Društvo ili Društvo

Ogranićene Odgovornosti), koji ovlašćuje

prekid delatnosti potpisan od ovlašćenih

službenika.

Kopije sporazuma partnerstva (ako je

Partnerstvo, udruženje lica ili konzocijum)

potpisana od svih partnera, članove

udruženje lica, ili planove konzorcijuma,

koja prestavlja sporazum za prekid

poslovne delatnosti partnerstva, udruženje

lica, ili konzorcijuma.

Kopije predvidjenog zaključnog stanja

bilansa i drugi pregledi povezano za to; i

Jedno ovlašćenje za podnošenje takve

dokumentacije.

Za više, član 12 Administrativnog Uputstva Br.

15/2010

Koje su implikacije ako se ne ispisujem?

PAK, ima pravo ispisivati iz svog aktivnog registra

svakog poreskog obveznika kada sazna da iz bilo

kojih razloga, u poslednoj fiskalnoj godini nije

razvijao aktivnost. U ovom slučaju, poreski

obveznik stavlja se u jedan poseban spisak kao ne

–aktivan poreski obveznik i PAK obaveštava ARBK-

a oko toga.

U vezi poreskih obveznika objavljeni kao ne-aktivni,

PAK ne priznaje neku transakciju troškova,

uključujući i kreditiranje PDV-a, ako se primenjuje u

vezi ovih biznisa i to od datuma objavljivanja.

Za više, Član 12 Zakona Br.03/L-222 i Člana 16

Administrativnog Uputstva Br. 15/2010.

Da li mogu ispisivati on-line?

Ne, ne postoji mogučnost ispisivanje biznisa, on-

line.

2- ISPISIVANJE BIZNISA 2 1

2

3

4

5

6

Page 83: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

9

Da li primam neki dokument kao dokaz da sam

službeno ispisan?

Ako ispunjavate uslove predvidjene Zakonom oko

ispisivanje biznisa, PAK prema jednom poreskom

potvrdom koji dokazuje da vi nemate neku

neuplaćenu poresku obavezu i ispunjavate uslove

za ispisivanje. Takva potvrda treba dostavljati u

ARBK, gde ćete dobiti i dokument da je vaš biznis

ispisan.

Za više stav 2 Člana 12 Administrativnog Uputstva

Br.15/2010.

Ako sam ja aplicirao za uzimanje jedne potvrde

za zatvaranje biznisa i nisam dobio neki

odgovor od PAK, šta treba da radim?

Ako vaš zahtev od PAK nije razmatran u

zakonskom roku, dakle u roku od 60 dana i vi niste

dobili nikakav odgovor bilo pozitivno ili negativno, vi

treba da se tretirate da ste ispunjavali uslove za

ispisivanje vašeg biznisa. U ovom slučaju, treba

posetiti odgovarajuču kancelariju za usluge

poreskim obveznicima i da tražite potvrdu za

zatvaranje vašeg biznisa.

Da li mogu još da razvijam biznis i ako sam

ispisan?

Ne, ne dozvoljava se razvijanje ekonomske

aktivnosti ako niste registrovani. U protivnom,

podležete administrativnoj kazni predvidjena

zakonom.

Koji su dokumenti potrebne za dobijanje

poreske potvrde od PAK za zatvaranje biznisa?

Potrebna dokumentacija za poresku potvrdu za

zatvaranje biznisa:

1. Zahtev (uzima se u Regionalnoj Kancelariji

Usluga ili ueb stranicu PAK-a i popunjava

se)

2. Kopije Fiskalnog Sertifikata

3. Kopije lične karte vlasnika /menadžera ili

kopije ovlašćenja od vlasnika /menadžera

ako dolazi prestavnik .

4. Opšte stanje uzima se u šalteru službe

5. Kopije procesiranih deklaracija i kopije

potsetnićkih pisama, spozauim uplata u

rate (ako poreski obveznik ima

neuplaćenih obaveza)

Napomena: Ako je zahtev poreskog

obveznika usvojen i izdaje se poreska

potvrda za zatvaranje biznisa, takva potvrda

uzima se samo tada kada poreski obveznik

predaje (vraća):

Original Sertifikat Fiskalnog Broja

Original Sertifikat PDV-a

7

8

9

10

2

Page 84: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

10

Gde treba da deklarišem poreske obaveze?

Svako lice koja podleže nekoj vrsti poreza

obavezan je podneti u PAK ili njenog agenta

(Komercialnu Banku) popunjenu deklaraciju shodno

Zakonu za Poresku Administraciju i Postupcima.

Za više vidi 17 Zakona Br.03/L-222 za Poresku

Administraciju i Postupcima.

Gde mogu da nadjem uputstva i pomoć za

deklarisanje?

Poreska Administracija Kosova ima svoje

Regionalne Kancelarije, gde svaki poreski obveznik

može dobiti tačne informacije oko deklarisanja i

uplate poreza. Takodje, u ueb- stranicu PAK-a

www.atk-ks.org, možete naći informacije kao

Zakone, Uputstva, javna Objašnjenja, Informacione

materiale, itd. koja vas pomognu u deklarisanju i

uplatu poreza.

Koji su rokovi deklarisanje poreza?

Svaka deklaracija ima svoj rok za dostavljanje, kao:

Pregled poreza na kiriju i neopredmećene

imovine, IR, od 1 do 15 svakog

tromesećja.

Tromesećni pregled poreza i doprinosa za

velike individualne biznese, IL, 1 do 15

svakog tromesećja

Tromesećni pregled poreza i doprinosa za

male individualne biznese, IS, 1 do 15

svakog tromesećja

Pregled zadržavanje u izvor i uplate

poreza, WM, 1 do 15 svakog meseca

Mesečni pregled zadržavanje u izvor i

plate poreza u interes, dividendu,

imovinska prava, kiriju, lutriske premije i

igramana na sreču, WR, 1 do 15 svakog

meseca

Tromesećni pregled plate akontacije za

male korporacije, QS, 1 do 15 svako

tromesećje

Tromesećni pregled plate akontacije za

velike korporacije, QL, 1 do 15 svako

tromesećje

Deklaracija Poreza na Prihod Korporacija,

CD, od 1 januara do 31 marta

Obrazac deklarisanje plate za PDV, TV, od

1 do 20 svakog meseca

Obrazac godišnje deklarisanja i plate

Poreza na Lićna Primanja, PD, od 1

januara do 31 marta

Pregled doprinosa za penziju i obrazac

plate, CM, od 1 do 15 svakog meseca

Zahtev za Rimbursiju i Ponovni

Rimbursiju /Povračaj PDV-a, KRR, od 1

do 20 svakog meseca i tromesećja

Deklaracija Poreza na Prihod od

Partnerstva, DO, od 1 januara do 31

marta

Obrazac odredjivanje glavnog poslodavca,

, FCKP, u roku 15 dana

Ovlašćenje za poreske informacije, AIT, za

svaki zahtev

Gde mogu da uzimam obrasce za deklarisanje

mojih obaveza?

Poresko deklarisanje se vrši na dva načina:

On-line preko sistema EDI, i to za:

PDV, Porez u Plate i Penzione Doprinose

Za druge poreze, deklaracije možete nači

u stranicu PAK-a linku “izvadi elektroniku

deklaraciju ”.

Ja nisam na vreme podneo deklaraciju, štab

treba da radim?

I ako niste podneli deklaraciju na vreme, od vas se

traži deklarisati i uplatite porez. Dakle, treba podneti

deklaraciju za odgovarajući period i odgovarajuču

vrstu poreza.

Šta se dešava ako ne podnesem deklaraciju

koju je trebalo deklarisati?

Bićete kažnjeni shodno članu 51 Zakona 03/L-222

za ne deklarisanje i ne uplate.

3- DEKLARISANJE 3 1

2

3 4

6

5

Page 85: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

11

Koja je kazna za deklarisanje sa zakašnjenjem?

Za ne deklarisanje na vreme, podležete kazni od:

5% neuplačenog poreza za svaki mesec

ili deo meseca do maksimuma 25%.

Ako unutar perioda od pet meseci niste

deklarisali, tada primenjuje se kazna od

1% do perioda od 12 meseci.

Interes se obračunava od perioda kada je

trebalo deklarisati i to do zadnjeg perioda

kada se izvrši uplata celokupne poreske

obaveze.

Gde mogu uzimati obrasce za deklarisanje što

je trebalo deklarisati prošle godine?

Svi obrasci za koje bili obavezni deklarisati, možete

izvaditi u ueb strancu PAK-a, kod linka izvadi

elektronsku deklaraciju.

Koliko dugo treba da zadržim kopije deklaracija

koje sam podneo ?

Sve dokumente treba da čuvate do perioda od 6

godina, počev od perioda kada takvi dokumenti

smatrane zajljučnim.

Kako deklarisati ispravljene/popunjene

deklaracije?

One deklaracije koja su preko EDI-a, ispravku

treba izvršiti preko EDI- a , do one izvršene na

manuelan način, ispravku treba izvršiti na isti naćin

označenjem u kvadatić deklaracije ispravka.

Za koliko vreme treba deklarisati ispravljenu

/promenjenu deklaraciju?

Ispravka poreskih obrazaca, moguče je do perioda

od 6 godina. Ako za takve periode, počelo ili

završeno neka poreska istraga (kontrola), tada ne

možete izvršiti ispravke za te periode.

Da li treba deklarisati tromesećje kada nemam

nijednu transakciju?

DA, obavezni ste deklarisati da ne budete uključeni

u listu biznisa kao ne deklarisani.

Kako se deklariše kada pojedinac ima dva

biznisa?

Pojedinac treba da je opremljen Fiskalnim Brojem,

u kome su obuhvaćeni svi njegovi biznesi i bez

obzira koliko biznisa ima, tada celokupan promet

svih treba da su inkorporirani u njegov Fiskalan

Broj. Onda preko primenjivanje poreskih stopa

predvidjene Zakonom i statuta biznisa, utvrdjuje

poresku obavezu za uplatu.

Da li PAK pruža neko uputstvo kako se

deklarišu porezi?

DA, uputstva možete naći u ueb stranicu PAK-a,

kao Uputstvo za PAK, PDV, PLP, PPK, Uputstvo za

EDI, itd.

Da li može PAK uputiti jednog

računovodju/ekonomista/advokata da me

pomogne za moje poreze?

NE, PAK ne izabere računovodju /ekonomista ili

advokata. To treba sami da izaberete.

Mogu da tražim asistenciju od PAK za uplatu

poreza poreza?

DA, PAK pruža sve tražene usluge od strane

biznisa radi dobrovoljne uplate poreza.

Ja sam imao jedan poziv od Pozivnog Centra

PAK što znaći da nisu priznali deklaraciju koju

sam deklarisao pre izvesnog vremena, šta treba

da radim?

Dokaz deklaracije, za koju vas kontakturao Pozivni

Centar, možete dostaviti:

7

8

9

10

12

13

14

15

16

17

3

11

Page 86: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

12

U elektronskoj adresi Pozivnog Centra

[email protected],

Preko faksa br. +381 38 200 255 62,

U odgovarajućoj Regionalnoj Kancelariji za

Usluge Poreskim Obveznicima

Nemam biznis, ali kako da deklarišem moje

ostvarene prihode s vremene na vreme preko

raznih projekata?

Vi, prvo obavezni ste da se registrujete kao biznis,

opremite Fiskalnim Brojem od PAK, gde kasnije

možete deklarisati vaše prihode i uplatite poreza

zasnivajući se u vašem statusu i primenjivanjem

poreskih stopa utvrdjene odgovarajućim poreskim

Zakonom.

18

3

Page 87: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

13

Šta je EDI?

• EDI – skraćenica reči Elektronsko

Deklarisanje

• EDI je moderan način, brz i jednostavan

za deklarisanje poreza.

• Ovaj sistem omogučuje stvaranje jednog

obračuna on-line u PAK-u, gde vi možete

popuniti, deklarišete, platite, kao i

kontrolisati vašu poresku istoriju.

Kako da se registrujete za EDI?

Uključenjem u službenu stranicu interneta PAK-a u

adresi: www.atk-ks.org, sleve strane ekrana, nalazi

se link “Elektronske Usluge”, klikujte nad “EDI-

Elektronsko Deklarisanje ” koja je prva u listu. U

ekran pojavljuje prozor koja traži pristup u ovaj

sistem. Vi treba pritisnuti buton Registruj se, gde

kasnije pojavljuje prozor koja traži popunjavanje

podataka i prihvatite uslove ugovora za korišćenje

elektronskog sistema. Kada sve popunite, tada

pritisnite buton Registruj se, gde sistem vas

sugerira da čekate i ako ranije ste popunjvali tačne

podatke, tada vas obaveštava da ste registrovani i

pasword dobićete u vašoj elektronskoj adresi koji

ste izabrali u toku registracije.

Za više klikujte ovde za povezivanje sa Uputstvom

za upotrebu Elektronskog Sistema

EDI,http://www.atk-ks.org/ëp-

content/uploads/2012/10/ManualiEDI.pdf

Kako se uzima pasword?

Pasword za upotrebu Elektronskog Sistema EDI,

PAK šalje u elektronsku adresu koju nste dali u toku

registrovanje u Sistemu EDI. Dakle, nakon

otvaranje te adrese, vi možete dobiti pasword.

Paswort treba da se upotrebi onako kako je

dostavljen od PAK. Dakle, ovaj pasword je

kombinovanje slovima i brojevima, tako da kako su

dostavljene mali ili velikim slovima, tako treba

upotrebiti. Nakon uključivanje u sistem, tamo

nadjete i opciju koji omogučuje promenu pasworda i

vi možete postaviti jednog pasworda po vašoj želji.

Periodi ne vide u EDI?

Ako vi nemate otvoreni račun za vrstu poreza koga

omogučuje Elektronski Sistem EDI, vi treba da se

obratite u Regionalnoj Kancelariju PAK-a kojoj

pripadate i tamo u Kancelariju za Usluge otvaraju

vas poreski raćuni, i nakon toga, posle njihovih

aktiviranja, vi možete deklarisati i platite poreze za

te periode.

Koje usluge mogu dobiti preko EDI-a?

Sistem EDI, sada već pruža sledeće usluge:

• Deklarisanje i uplata PDV-a

• Deklarisanje i uplata Poreza u Plate

• Deklarisanje i uplata Penzionih Doprinosa

• Pristup u istoriju deklarisanja

• Štampanje uplatnica

• Promena profila i pasworda

• Odredjivanje poreskog stručnjaka /

računovodja

• Kontrola istorije i poreskog bilansa

• Zahtev za pomoć

Koje poreze možete deklarisati preko EDI-a?

Preko Elektronskog Sistema EDI, omogučuje:

• Deklarisanje i uplata PDV-a

• Deklarisanje i uplata Poreza u Plate

• Deklarisanje i uplata Penzionih Doprinosa

Koje poreske ispravke možemo izvršiti u EDI?

Za sve poreze koja omogučuju deklarisati preko

EDI-a, mogu i izvršiti njihove ispravke. Dakle,

ispravke mogu da se izvrše, za:

• Porez na Dodanu Vrednost - PDV

• Porez u Plate

• Penzione Doprinose

Da li može da se izvrši deklarisanje sa nula,

preko Elektronskog Sistema EDI?

DA, postoji mogučnost i deklarisanje sa nula.

4- ELEKTRONSKO DEKLARISANJE 4 1

2

3

4

5

6

7

8

Page 88: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

14

Za Porez u Plate i Penzione Doprinose, vi

samo treba da klikujete nad jednim malim

kvadratićom koji se nalazi u prozor kod

spisaka zaposlenih , ispod kutije gde je

Fiskalan Broj.

Za PDV, treba da popunjavate Deklaraciju

sa Nula i pritisnite buton Deklariši.

Da li se podnese tromesećni izveštaj penzija

preko EDI-a?

NE, Elektronski Sistem EDI uzima mnoge

informacija na elektronski naćin, tako da njihovom

upotrebom, više ne morate da podnesete

tromesećni pregled Penzionish Doprinosa. Trust

Penzioninih Štednji Kosova, preko ovog sistema

uzima sve informacije za deklarisanje i plate

Penzionih Doprinosa.

Koji je postupak deklarisanje na elektronski

način?

Za deklarisanje na elektronski način, vi prvo treba

da se registrujete u Elektronski Sistem EDI,

opremite jednim paswordom generisan od PAK, koji

kasnije vas omogućuje uključuje u ovaj sistem.

Za više klikujte ode radi povezivanje sa Uputstvom

za korišćenje Elektronskog Sistema EDI,

http://www.atk-ks.org/wp-

content/uploads/2012/10/ManualiEDI.pdf

Da li mogu svi obrasci deklarisati na elektronski

način?

Elektronski Sistem EDI, do sada omogučuje

deklarisanje i uplatu, samo za:

• Porez na Dodanu Vrednost - TV

• Porez u Plate - WM

• Penzione Doprinose - CM

Dakle, samo ove obrasce možete deklarisati preko

EDI-a.

Da li mi je potrebno neka specijalna oprema ili

pasword za deklarisanje na elektronski način?

Za deklarisanje na elektronski način, sve što vam je

potrebno je da imate kompjuter, da imate pristup u

internet i da imate pasword od PAK radi korišćenje

Elektronskog Sistema EDI. Pasword za korišćenje

Elektronskog Sistema EDI, PAK dostavlja u

elektronskoj adresi koju ste dali prilikom

regostrovanje u Sistem EDI. Dakle, posle otvaranje

te adrese, vi imate mogučnosti uzimanje pasworda.

Pasword treba da se koristi onako kako je

dostavljen od PAK. Ovaj pasword je kombinacija

slovima i rećima, , tako da onako kako su

dostavljena velikim ili malim slovima, onako i treba

upotrebiti. Nakon ukljućenje u sitem, tako možete

naći i opciju, koji omogučuje promenu pasworga i vi

možete promeniti pasworda po vašoj želi.

Zašto treba deklarisati na elektronski naćin?

EDI je moderan način, brz i jednostavan za

deklarisanje poreza. Ovaj sistem omogučuje

stvaranje jednog računa on-line sa PAK-om, gde vi

možete popunjavati i deklarišete poreske

deklaracije i kontrolišite vašu poresku istoriju. Ućiniti

reforme u deklarisanju i uplati poreza, sada jedina

mogučnost deklarisanja i uplati poreza za PDV,

Poreza u Plate i Penzione Doprinose, je preko

Sistema EDI. Dakle, ne postoji druga mogučnost

uplate gore navedenih poreza. A, druge vrste

poreza deklarišu i uplačuju na manuelan naćin

izvadjenjem obrazaca iz ueb-stranice PAK-a .

Koje su prednosti elektronskog deklarisanja?

Prednosti Elektronskog Sistema - EDI, su:

• Redukcija dokumenata

• Redukcija periodićnih izveštaja

• Štednja vremena i kostoa

• Deklarisanje poreza u svako doba – 24

časa dnevno

• Uplata on-line u svako doba – 24 časa

dnevno

• Redukcija mnogih poseta u kancelarijama

PAK-a

• Brzo podnošenje, povereno i sigurno

9

10

11

12

13

14

4

Page 89: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

15

• Brzo i tačno procesiranje deklaracija

• Pristup u istoriju deklarisanja

• Kontrola istorije i poreskog bilansa, itd.

Koja je moja motivacija deklarisati na

elektronski način?

Ovaj sistem omogućava da imate jedan račun on-

line sa PAK-om, gde vi možete popunjavati i

podnosite poreske deklaracije i kontrolišete vašu

poresku istoriju. Dakle, ovog sistema možete

upotrebiti iz svakog mesta gde ste i dobijete

informacije za vašu poresku stanju bez posećivanja

Poreske Administracije Kosova.

Da li košta neto za deklarisanje na elektronski

način?

Sve usluge pružene preko Elektronskog Sistema–

EDI, su bezplatno.

Kakvu asistenciju pruža PAK da pomogne na

ućenju kako se deklariše na elektronski način?

U vezi upotrebe Elektronskog Sistema EDI, vi

direktno možete tražiti pomoč stafa PAK -a u

Regionalnoj Kancelariji PAK-a, kojoj pripadate.

Tamo dobićete pomoč za registrovanje i za

upotrebu Elektronskog Sistema EDI. Takodje, ako

ste već registrovani u Sistem EDI, za dobijanje

pomoći, klikujte u meny “Pomoč” i izaberite vrstu

pomoći koju tražite. U ovaj meny daju odgovori za

mnoga pitanja u vezi EDI-a, uputstva i prirućnike za

popunjavanje poreskih obrazaca. Za poteškoće i

probleme u kojima naidjete, dovoljno je da pišite u

adresu [email protected] uz objašnjenje vašeg

problema i PAK veoma brzo pruža rešenje za to

pitanje.

Ja nemam kompjuter, medjutim, želim

deklarisati na elektronski naćin. Da li ima PAK

kompjuter što bi mogao koristit za taj cilj?

DA, ako vi nemate kompjuter, tada dovoljno je da

posetite odgovarajuču Regionalnu Kancelariju

Usluge Poreskim Obveznicima PAK -a i tamo

dobićete pomoć za registrovanje i u celosti za

deklarisanje ili upotrebu Elektronskog Sistema EDI.

Kako biti siguran da su mi finansiske

informacije sigurne ako deklarišem na

elektronski način?

Informacija koja se udje u Sistemu EDI je ista sa

onom dostavljena na fizićki manuelan način, ali nivo

sigurnosti daleko je veći, jer postoje jasna i striktna

pravila oko postupaka ulaska u server gde se on

nalazi. Svi podaci su kodirani korišćenjem

tehnologiju SSL i sve aktivnosti koja se obavljaju,

ostavljaju tragove i mogu kontrolisati svakog

trenuaka. Cela informacija koja se nalazi u sistem,

čuva se drugi primerak za svaki slučaj.

Koliko je siguran (zaštićen) korišćenje Sistema

EDI?

Sve aktivnosti koja se izvršavaju preko sistema

EDI-a, zaštićene su medjunarodnim standardima

kao i u skladu sa Statuta Poreskih Obveznika

Kosova, koje daju svakom poreskom obvezniku

pravo na privatnost i konfidencialnost njihovim

poreskim informacijama.

Da li mogu podnositi poresku deklaraciju, a

porez uplatim kasnije?

DA, vi možete deklarisati, dok uplatu izvršiti kasnije.

Deklarisanjem na takav naćin, vi izbegavate

admnistrativnoj kazni za ne deklarisanje na vreme,

a za neuplatu primenjuju se kamate i interes

predvidjene Zakonom.

Da li je moguće izmena/ispravka deklaracije

podnošena na elektronski način?

DA, za sve poreze za koja se omogučuje

deklarisanje preko EDI-a, može da se izmeni, dakle

njohove ispravke. Ispravke mogu da se izvrše, za:

• Poreza na Dodanu Vrednost - PDV

• Poreza u Plate

• Penzione Doprinose

15

16

17

18

19

20

21

22

4

4

Page 90: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

16

Kako se radi dodatno deklarisanje preko

Sistema EDI?

Elektronski Sistem EDI – ne daje mogučnost

dodatnog deklarisanja. Pruža samo mogučnost

deklarisanja i ispravke. Dakle, ako vi imate da

obavljate dodatnu deklarisanje, vi treba izaberiti

opciju Ispravka, i popunjavate deklaraciju u celosti

tačnim podacima, gde ova deklaracija ispravlja u

celosti vašu predhodnu deklaraciju.

Kako će reflektirati ispravljena deklaracija?

Vaša ispravljena deklaracija reflektirati dodatnom

obavezom ili višak uplate. Kod prvog slučaja,

ispravljena deklaracija generiše uplatnicu za

dodatnu obavezu za uplatu, gde od vas oćekuje

uplata samo razliku od predhodne plate za isti

poreski period, dok kod drugog slučaja ispravljena

deklaracija generiše uplatnicu gde konstatuje da ste

uplatili više. To reflektira u vašem stanju i vi bićete

u pretplatu. Više uplaćenje možete prenositi u

druge eventualne obaveze ili prenositi na uplatu

obaveza za sledeće poreske periode ili tražite da

vas vračaju.

Kako mogu da znam da su moje deklaracije

primljene, ako one ja deklarišem na elektronski

način?

Posle završetka deklarisnja, vama se prijavljuje

poruka: “Vaše deklarisanje završen je uspešno”.

Takodje, vi možete proveriti vašu deklaraciju u vašu

Istoriju koji poseban link u Sistemu EDI.

Ja imam jednog računovodju/ ekonomista/

advokata koji deklariše moje poreze. Kakve

informacije mogu dati njima da bi mogli

deklarisati moje poreze na elektronski način?

U Elektronskom Sistemu EDI, postoji mogučnost

odredjivanje ovlašćenog lica, koji može koristit ovog

sistema u vaše ime. Da se to omogučuje, vi treba

da klikujete u meny “Vaš profil” i izaberete buton

“Odredi ovlašćenog lice za deklarisanje”. Ovde

pišite podatke ovlašćenog lice. Takodje, vi možete

obaveštavati ovlašćeno lice sa paswordom za

korišćenje Sistema EDI i kasnije imaće mogućnost

pristupa i korišćenje ovog sistema.

Ako deklarišem na elektronski naćin, da li mogu

platiti moje poreze na elektronski naćin?

DA, Elektronski Sistem EDI omogučuje uplatu

poreza na elektronski način. Takva uplata mogu

izvršiti samo u one Komercijalne Banke koja daju

takvu uslugu. Ćim ukljućite u Sistem EDI, kod

menya Deklarisanje poreza, klikujte u linku uplata

poreza on-line , gde kasnije otvara se prozor gde

možete izaberete banku u kojoj želite da izvršite

uplatu poreza on-line preko E-Banking.

Da li mogu koristit karticu dugovanja

/potraživanja za uplatu deklarisanih poreza na

elektronski naćin?

DA, za upotrebu sistema uplate na elektronski

naćin, dakle, preko E-Banking, vi treba da imate

mogučnost od Banke koristiti način uplate on-line.

Ako probam elektronsko deklarisanje i ne svidja

mi se, da li mogu nastaviti sa manuelnim

deklarisanjem?

NE, za Porez na Dodanu Vrednost, Porez u Plate i

Penzione Doprinose, jedini način deklarisanje i

uplate, je preko Sistema EDI. Dakle, ne možete

deklarisati i platite manuelno. Dok, za deklarisanje i

uplati drugih poreza, koje ne omogučuju preko EDI-

a, izvrši se manuelno deklarisanje.

Da li je “bandvidth” problem za elektronsko

deklarisanje?

Ne, ne prestavlja problem.

Mogu da koristim telefon/modemu za

deklarisanje na elektronski naćin?

Ne, za sada to se ne omogučuje.

23

24

25

26

27

28

29

30

31

4

Page 91: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

17

Šta treba da radim ako sam deklarisao na

elektronski naćin i nakon toga sam otkrio da

sam zaboravio neke informacije ili sam stavio

nešto pogrešno?

Elektronski Sistem EDI, omogučuje i ispravku

podnošenih deklaracija, tako da vi treba da izvršite

ispravku vaše deklaracije za taj period i deklarišite

sa tačnim i kompletnim podacima.

Da li treba da deklarišem i ako jednog poreskog

perioda nisam razvijao aktivnost?

DA, treba deklarisati sa nula, da ne bi figurirao u

spisak ne deklarisanih.

Da li mogu tražiti pristup, da od kuće

kontrolišem moje stanje uplati poreza?

Elektronskog Sistema EDI možete kiristiti iz bilo

kojeg mesta gde se nalazite. I ako ste ovlastili

nekog drugog da deklariše za vaš biznis, vi možete

kontrolisati vašeg poreskog bilansa 24 časova

dnevno, 7 dana nedeljno 365 dana godišnje. Da to

uradite, dovoljno je imati pasword od PAK i Fiskalan

Broj vašeg biznisa.

Da li mogu koristit isti spisak radnika dostavljen

predhodnog meseca, ako nema promene za

zaposlene?

DA, spisak zaposlenih, možete čuvati u vašem

kompjuteru i ako nema neke promene iz

predhodnog perioda, vi možete upotrebiti u

sledećem periodu. Ako ima neke promene, tada vi

izvršite promene u spisak i nakon toga zadužujete

poreski period.

Da li je potrebno dostavljanje deklaracije za

godišnje uravnanje za plate zaposlenih?

NE, Elektronski Sistem EDI uzima mnoge

informacije na elektronski način, tako njihovim

korišćenjem, od 2013 godine i dalje više nemate

potrebu da podnesite obrazac WA za godišnje

uravnanje plata. Ova informacija direktno se dobija

od podataka na elektronski način.

Nëse kAAko ima neke greške u ime zaposlenog

da li prate podatke u EDI?

Nëse kAko imate greške u ime zaposlenih, sistem

EDI obaveštava vas da podaci u platni spisak ne

korespondiraju sa podacima u PAK za

odgovarajuće lice, tako da vi možete izvršiti

modifikaciju u trenutnu ili da anulirate ono i vračate

i izvršiti modifikaciju vašeg platnog spiska.

Zašto u EDI, ne mogu da izaberem period

deklarisanja za Porez u Plate i Penzione

Doprinose za radnike?

Ako nemate otvorene račune u PAK za tu vrstu

poreza i Poreskog Doprinosa, nemate mogučnosti

izabera poreskog perioda. Za to treba da se obratite

u odgovarajučoj Regionalnoj Kancelariji Usluge za

Poreske obveznike. Tamo če vas otvarati poreske

račuće i posle toga imaćete mogučnost izabera

perioda i deklarisanje za taj poreski period.

Takodje, ako želite deklarisati pre roka deklarisanja,

nećete imati mogučnost izabera tog poreskog

perioda do tri ili četiri dana pre nego što poćinje rok

deklarisanja. N.pr . za period februar, rok

deklarisanja je od 01 Marta i do 15 Mart, tako da

poreski period za to može biti otvorena od datuma

26 februara a ne ranije.

U toku registracije u EDI traži se poslednji

UNIREF-a i jam sam jedan novi biznis, i nisam

izvadio nijedan poreski obrazac. Šta da

postavim u ovoj rubrici ?

Sa vašim fiskalnim brojem koga raspolažete, treba

da izvadite jednu elektroniku deklaraciju od ueb-

stranice PAK-a, od koje uzimaćete UNIREF-a

(objašnjenje: UNIREF – je identifikacioni broj koji se

nalazi s desne strane poreske deklaracije ) i to

treba postaviti u kutiju koja se traži prilikom

registrovanje u EDI i kasnije nastavićete koracima

koje traži sistem radi registrovanje.

32

37

38

39

41

4

33

34

35

36

Page 92: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

18

Problemi registrovanjem u EDI, nemam

pasword. Šta treba raditi ?

Prvo, treba registrovati u Sistem EDI i kasnije PAK

generiša vaš pasword koji vas omogučuje

korišćenje ovog Sistema.

Zašto nemam pristup u period deklarisanja za

WM-CM kod EDI?

Ako ne raspolažete otvorene račune u PAK za tu

vrstu poreza i Penzione Doprinose, nemate

mogučnosti izabera poreskog perioda. Za to treba

da se obratite u odgovarajučoj Regionalnoj

Kancelariji Usluge za Poreske obveznike. Tamo če

vas otvarati poreske račune i posle toga imaćete

mogučnost izabera perioda i deklarisanje za taj

poreski period. Takodje, ako želite deklarisati pre

roka deklarisanja, nećete imati mogučnost izabera

tog poreskog perioda do tri ili četiri dana pre nego

što poćinje rok deklarisanja. N.pr . za period

februar, rok deklarisanja je od 01 Marta do 15 Mart,

tako da poreski period za to može biti otvorena od

datuma 26 februara a ne ranije.

.

Kako izvaditi deklaraciju od EDI radi čuvanje

jedne kopije kao dokaz?

Nakon deklarisanje močete čuvati deklaraciju

izaberom opcije “PDF” i klikuj kod linka “izvoz” i

printujte vašu deklaraciju.

Ako jedan zaposleni iz istog biznisa ima dve

plate i obavlja dva položaja u jednoj kompaniji

šta da se radi kod platnog spiska?

Za ovog zaposlenog od kompanije daje samo jedna

plata koja treba deklarisati u mesećni platni spisak,

bez obzira koliko položaja ima u toj kompaniji.

40

41

42

43

Page 93: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

19

Šta je PDV ?

Porez na Dodanu Vrednost – PDV, je porez za

potrošnju (promet robe i usluga). Obračunava

prema primenjenoj stopi, zadužuje u raznim fazama

proizvodnje, raspodele i životnog ciklusa trgovine

robe i usluga, i na kraju zadujuje se potrošać, tako

da je indirektan porez.

Kako se ubira PDV ?

PDV je jedan porez koji se ubira preko samog

deklarisanja od oporezivih lica (lica koje su

registrovani u PDV). Prilikom fakturisanja, PDV koja

se zadužuje potrošaćima, ubira se od oporezivog

lica i deponira u Budžet Kosova.

Koja je standardna stopa PDV -a?

Standardna stopa PDV-a je 16%.

Ko je obavezan deklarisati za PDV?

Svako lice koji nezavisno razvija ekonomiku

aktivnost na Kosovu i celokupni promet u poslednja

12 meseci predje prag od 50 000€, lica koja žele

dobrovoljno regisrovati u PDV i ne-rezidenta lica na

Kosovu, nezavisno od praga treba registrovati za

Sertifikat PDV –a, dakle postatu oporeziva lica i

treba deklarisati svakog meseca.

Kada treba deklarisati za PDV?

Deklarisanje i uplata PDV-a, podnese se najdalje

do datuma 20 predhodnog meseca n.pr. deklaracija

meseca April podnese se najkasnije do datuma 20

Maja, iste godine. U slučajevima kada datum 20 je

praznićni dan ili vikend, računa se sledeći radni

dan.

Kada treba zadužiti PDV-u?

U svim snabdevanjima za strane potrošaće a koja

su oporeziva snabdevanja, treba da se zadužuje

PDV.

Kako i kada treba da se registrujem za sertifikat

PDV-a?

Ako totalan promet u poslednje 12 meseci predje

prag od 50,000€, vi treba popuniti obrazac za

registrovanje za sertifikat PDV -a, koji se nalazi u

ueb-stranicu PAK-a kao i da se prijavite u vašoj

regionalnoj kancelariji PAK-a i sa sobom ponesite

kopije dokumenata za registrovanje biznisa,

Sertifikat Fiskalnog Broja i službeni identifikacioni

dokument sa slikom (pasoš, ličnu kartu, itd.). Tom

prilikom, PAK razmatraće vaš zahtev i u trenutku

kada vaš zahtev usvaja, PAK uzdaje Sertifikat

Registracije PDV-a, koja nosi ime, vaš fiskalan broj

i unikalan broj registracije za PDV, kao i adresu gde

razvijate aktivnost biznisa.

Ja, do sada u poslednje 12 meseci imam promet

od 49000€, Poslednjem mesecu iznos od 5000€

postižem limit za PDV. Da li treba oporezivati

celokupan iznos od 5000€ za PDV ili kako ?

Ako vi u poslednje 12 meseci, imate promet od

49,000 € poslednjem mesecu u vrednosti od 5,000

€, deo zadnjeg oporezivog snabdevanja biće samo

vrednost koja prešla opšta snabdevaanja od 50,000

€, što u ovom slučaju je iznos od 4,000 €.

Kakva dozvola je potrebna u Carini od PAK za

uvoz jedne robe ?

Za uvoz jedne robe, vi prvo treba biti opremljeni

jednim Sertifikatom Uvoz /Izvoz od PAK.

Kada treba aplicirati za opremanje sa

Sertifikatom za Izvoz/Uvoz?

Ako ste vi ukljućeni u ekonomsku aktivnost, niste

registrovani za PDV a želite da se bavite aktivnosti

izvoza i uvoza, obavezni ste da pre nego što

počinjete ove aktivnosti u PAK tražite sertifikat za

ovu aktivnost.

5- POREZ NA DODANU VREDNOST 5 1

2

3

4

5

7

8

9

10

6

Page 94: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

20

Koje dokumente su potrebne za opremanje

certifikata izvoz/voz i sertifikat PDV-a?

Potrebni dokumenti su :

Zahtev zab registrovanje za Sertifikat

uvozt/izvozt

Kopije Broja Registrovanje Biznisa

Kopije Fiskalnog Sertifikata

Kopije službenog identifikacionog

dokumenta sa slikom (lična karta, pasoš,

itd.)

Ako niste sam vlasnik, dokument u

originalu o ovlašćenju lice.

Kada nastaje pravo i koji je način za umanjenje

PDV -a?

Pravo za umanjenje PDV-a nastaje u vreme kada

PDV postane zadužena. Vi možete umanjiti od

vaših obaveza PDV-a, uplačeni PDV u vezi

nabavke robe i usluga. Vi izvršite umanjenje

smanjenjem od totalnog iznosa PDV -a, za

odredjeni poreski period, totalan iznos umanjenog

PDV -a. Imate pravo za umanjenje umanjenog PDV

-a ako te nabavke upotrebiti ili nameravate

upotrebiti za oporeziva snabdevanja i oslobodjena

snabdevanja sa pravom umanjenja umanjenog

PDV -a.

Nisam priznao na vreme umanjeni PDV. Do

kada imam pravo priznavati umanjeni PDV?

Ako niste umanjili umanjeni PDV u poreskom

periodu kada se dogadjaj dešavao, vi možete

umanjiti ovaj iznos umanjenog PDV-a u svako doba

ovog poreskog perioda, medjutim, ne kasnije od

poslednjeg poreskog perioda kalendarske godine,

posle godine kada dogadjaj dešavalo i za to

smanjenje sa zakašnjenjem treba obaveštavati

Menadjera odgovarajuće Regionalne Kancelarije.

Koje su procedure za Rimbursiju PDV-a?

Za zahteve rimbursije PDV -a, treba primenjivati

sledeći postupci:

Da ste u kreditoj balansi za svaki poreski

period za tromesećje;

Na kraju svakog tromesečja, iznos

kreditiranja PDV-a, treba da predje

vrednost od 5,000€;

Pored ove odredbe za izvoz, može da se

traži rimbursija posle svakog poreskog

perioda, medjutim, traži se da transakcije

izvoza prikazuju najmanje 25% totalnih

transakcija sa pravom umanjenja

umanjenog PDV -a;

Da ste deklarisali sve poreske deklaracije

PDV-a, i drugih vrsta poreza za sve

prethodne periode. Za izvoze treba

ispunjavati i sve primenjene carinske

odredbe.

Pored gore navedenih postupaka, zahtev

za rimbursiju u mesečnim periodima može

da se izvrše i od ugovaraćima Evropske

Komisije i USAID, nezavisno od iznosa

kreditiranja.

Ja imam kreditiranje u moj račun PDV-a. Da li

mogu da izvršim transfer za uplatu drugih

poreza?

NE, iz kreditne balanse PDV-a ne možete tražiti

transfer srestava za uplatu obaveza bez

podnošenje zahteva za Rimbursiju PDV-a. Prvo,

treba podneti zahtev za Rimbursiju PDV-a i iz tog

iznosa tražite transfer u neuplaćene poreske

obaveze, bez obzira o kojoj vrsti poreza. Nakon

razmatranje vašeg zahteva i izvrši provera

kreditiranje od strane PAK -a, iz usvojenog iznosa,

prvo treba platiti neuplaćene obaveze i posle toga

ostali deo može da se transferiše u vaš račun.

Šta ako sam zadužio PDV, pre nego što sam

registrovan za PDV ?

Ako ste vi zadužili PDV u vašim fakturama, pre

nego što ste registrovani u PDV, vi podležete

obavezi PDV -a u tim prodajama kao i PAK

primenjuje administrativne kazne od 15% ili 25%

zavisno od vrednosti prodaja.

Za više vidi Član 58 Zakona Br.03/L-222

11

12

13

14

15

16

5

Page 95: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

21

Snabdevać ne izdaje kupon / fakturu za uplaćeni

PDV. Da li to prestavlja problem ?

Vaš snabdevać, ako je oporezivo lice registrovan u

PDV, svakako je obavezan da vas opremi kuponom

ili fakturom u koji stoji i PDV. Ako ste i vi oporezivo

lice registrovan za PDV i ako ste mogli platiti u ime

PDV –a za vašu nabavku, nemate mogučnosti

smanjenje umanjenog PDV -a jer nemate fakturu.

Takodje, ako nemate fakturu za nabavljenu robu,

smatra se da imate robu bez poreklo, u slušaju

provere primenjuje administrativna kazna

predvidjena Zakonom.

Ako jedna roba vozi iz Amerike od jednog

biznisa Kosova i namenjeno za Tursku da li je

potrebno da udje na Kosovu ili direktno

dostavlja se u Tursku?

Da, roba može direktno dostavljati iz Amerike u

Tursku, bez ulaska na Kosovu. To nema implikacije

za PDV.

Promet u mojem biznisu, u poslednje 12 meseci

pao ispod 50,000€. Da li mogu ipisati od PDV?

Ako totalna snabddevanja u poslednje 12 meseci

ne stižu iznos od 50,000 €, tada vi možete tražiti od

PAK da anulira vaše regisrovanje za ciljeve PDV -a,

medjutim, ispisivanje stupa na snagu 12 meseci

posle datuma podnošenje zahteva, tako da od vas

se traži deklarisanje i za još 12 sledećih meseci od

datuma zahteva za ispisivanje.

Ja želim da zatvaram moj biznis. Da li treba

ispisivati i od PDV ?

Ispisivanje od PDV obavezni ste da tražite i u

slučaju zatvaranje vašeg biznisa. Za to treba

obaveštavati PAK -a u roku od 15 dana od trenuaka

stupanje na snagu zatvaranje i ispisivanje od

datuma podnošenje vašeg zahteva.

Da li treba obaveštavati PAK -a u vezi transfera

biznisa ?

DA, transferista i onaj ko prima transfer, treba da

obaveštavaju PAK –a za njihove ciljeve najmanje

trideset (30) dana pre nego što se dešava transfer.

Ko je su informacije sa kojima treba raspolagati

u vezi transfera biznisa?

Potrebne informacije u vezi transfera biznisa , su:

Treba da se obaveštava PAK 30 dana pre nego što se dešava transfer.

Informacije u vezi transferista i primalaca transfera.

Ugovor o uslovima transfera. Opis i vrednost imovine koja se

transferiše. Mesto gde se nalazi imovina , itd.

Koji je momenat nastajanje obaveze za PDV?

Momenat nastajanje obaveze za zaduženje PDV -a

je momenat kada se dešava snabdevanje robe ili

usluge. PDV postane zaduženo u zavisnosti koji od

tri slučaja prvo dešava:

1. Snabdevanje robe ili usluga,

2. Izdavanje fakture u vezi snabdevanje robe

ili usluga, ili

3. Primanje uplate akontacije, pre nego što

se dešava snabdevanje robe ili usluge.

Mi kao kompanija smo ugovaraći Evropske

Komisije i želimo uvoziti neku robu /opremu

povezano sa ovim projektom. Koja dokumente

treba prikazati u Carinu da smo oslobodjeni od

PDV, da nas ne zadužuju PDV-om u uvoz ?

Pošto ste vi ugovarać Evropske Komisije, od vas se

traži da u PAK podnesete zahtev za oslobadjanje

od PDV prilikom uvoza te robe /opreme. Takav

zahtev se podnese u Upravi PAK -a, konkretno u

Diviziji Usluge i Edukacije Poreskih Obveznika, gde

zajdeno sa zahtevom treba da se podnese i “Nalog

nabavke uz oslobadjanje od PDV”, koja se

potvrdjuje od PAK i kao takvu kasnije prikazujete

carini i možete uvoziti bez zaduženje PDV.

17

18

19

20

21

22

23

24

5

5

Page 96: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

22

Prometom u poslednje 12 meseci predjen prag

od 50,000€ i aplicirao sam za registrovanje u

PDV, medjutim, raspolažem znatnom kolićinom

zalihe za koje do sada uplaćeno PDV. Da li

postoji mogučnost priznavanje uplaćenog PDV

–a u nabavkama za robu koja je u zalihe?

Kada jedno lice postane oporezivo lice bilo

predjenjem praga bilo dobrovoljno registrovan, ovo

oporevizo lice ima pravo da u prvom poreskom

periodu kada postane registrovano oporezivo lice,

priznaje umanjeni PDV za celokupnu robu koje ima

u svoje zalihe dana kada registracija bude važeća,

ako ova roba namenjena za oporezive nabavke.

Da li postoji neki uslov za priznavanje PDV u

zalihe prilikom registrovanje za PDV?

Uslovi koje treba popunjavati za pravo priznavanje

PDV –a u zalihe, su sledeći :

• Robe u zalihe treba da se koriste za

snabdevanja koja imaju pravo umanjenje;

• Oporezivo lice treba raspolagati spisak

zaliha specificirane u kolićini i datuma

registrolvanje zaliha dan pre nego što

postane oporezivo lice;

• Treba da ima fakturu sa PDV za nabvaku

te robe;

• Treba pružati evidenciju za registrovanja

kako se predvidja Poreskim

Zakonodavstvom.

Zbog priznavanje umanjenog PDV -a od zaliha

prilikom registrovanje u PDV, u kreditiranju

sam, da li mogu tražiti rimbursiju PDV –a za

ovo?

NE, kreditiranje kao rezultat priznavanje umanjenog

PDV –a u trenutku Registracije za PDV, ne može

rimbursirati .

Za više Član 42 Zakona br. 03/L-146

Šta treba da sadrži jedna poreska faktura?

Jedna faktura izdavana od oporezivog lice za

oporezivo lice, treba da sadrži:

Datum izdavanja

Broj fakture (redni)

Fiskalan Broj i broj PDV-a prodavca

Fiskalan Broj i broj PDV –a kupca

Ime biznisa i puna adresa prodavca

Ime biznisa i puna adresa kupca

Opis robe / usluge

Kolićina robe

Vrednost prodate robe / usluga bez PDV

Primenjena stopa PDV -a

Totalan iznos za uplatu uključujući PDV-u

Potvrdjivanje dostavljaća robe/usluge

Potvrdjivanje primalaca robe /usluge

Nota dugovanja ili nota potraživanja?

Kada oporezivi iznos i PDV u poreskoj fakturi treba

ispravljati, isporućilac treba izdati notu dugovanja ili

notu potraživanja i treba tu notu tretirati kao da je

poreska faktura.

Nota dugovanja izdaje se kada iznos

zaduženog PDV -a u poreskoj fakturi ili

dokumentu koji služi kao faktura je manja

nego realna obaveza PDV -a za to

oporezivo snabdevanje.

Nota potraživanja izdaje se kada iznos

zaduženog PDV -a u poreskoj fakturi ili

dokumentu koji služi kao faktura je veča

nego realna obaveza PDV -a za to

oporezivo snabdevanje.

Šta treba da sadrži jedna nota dugovanja ili nota

potraživanja?

Nota dugovanja i nota potraživanja treba da sadrže

najmanje sledeće informacije:

Datum izdavanje;

Redni broj ;

Referensu u originalnoj fakturi;

Identifikaciju snabdevaća i kupca, ime,

adresu i njihove Fiskalne Brojeve, i ako su

primenjene, njihove brojeve registracije u

PDV -a;

Razlog ispravke, i

25

26

27

29

30

5

28

Page 97: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

23

Oporeziv ispravljenog iznosa i ispravljenog

PDV-a.

Prilikom uvoza opreme, da li postoji mogučnost

produžetka roka za uplatu PDV -a?

DA, produženje roka PDV-a u Osnovna Srestva

priznaje se za biznise, za uvoz mašinerije i opreme.

Mašinerija i oprema može biti nova ili upotrebljena i

koristiće za proizvodnju robe ili drugih usluga.

Obaveza PDV-a zbog uvoza može produžiti

maksimalno za period od 6 meseci.

Kada treba da budem obavešten da je usvojen

produžavanje PDV -a?

Radi dobita od produžavanje PDV-a, biznis tražiće

od Poreske Administracije, podnošenjem jedne

aplikacije, koga čete izvaditi iz ueb- stranice PAK-

a. Aplikacija zajedno sa dokumentima u nastavku

treba podnositi u Glavnoj Upravi PAK-a, upravo

Komisiji za Produžavanje PDV-a. Aplikaciji treba

priložiti:

kopije plana biznisa,

kopije ugovora sa prodavcem mašinerije

ili opreme,

žiroračun radi pokrivanje deo PDV -a

(bankarska garancija),

jedan plan pogona ili fabrike,

Gradjevinska dozvola data od ovlašćenih

agencija.

Poreska Administracija razmatrati vaš zahtev i

usvajati produženje roka ako ste ispunili uslove

poverenstva.

Kolikoi sam obavezan da zadržim i čuvam

dokumentaciju?

Oporezivo lice treba da zadrži i čuva

dokumentaciju, kao:

Knjige tražene po Zakonu za period od

najmanje 6 godina koja poćinje posle

godine kada su te knjige zakljućene.

Registracije i drugi dokumenti (kao

fakture, kupone, itd.) za period najmanje

od 6 godina posle godine kada je nastala

obaveza, umanjenje ili sredjivanje za

PDV.

Biznis, u 2012 godini imao uvoze i 31.12.2012

vršio popis robe. Dana 01.02.2013 dobrovoljno

opredelen kao deklarisani PDV -a. Pitanje je,

kako treba popunjavati deklaracija PDV-a za

ovaj mesec i kako se tretira ova zaliha?

Kada jedno lice postane oporezivo lice, bilo

predjenog praga bilo dobrovoljno registrovan, ovo

oporezivo lice ima pravo da u prvom poreskom

periodu kada postane registrovano oporezivo lice,

priznaje umanjeni PDV za celokupnu robu koju ima

u njegove zalihe dana pre nego što registracija

bude važeća.

Dakle, u periodu februar/2013 kada vi postali

oporezivo lice za PDV, imate pravo priznati

uplačeni PDV u robu koju imate u zalihe jedan dan

pre nego što vaše registrovanje za PDV bude

punovažno (31.01.2012). Za ovaj PDV nemate

pravo rimbursije.

Kao redovni kupac, snabdevać jednom

mesečno snabdeva robom za koju ne obavezuje

da platim, dakle robu primam gratis . Kako se

tretira ova roba koja zadužuje prodaju za efekat

PDV-a?

Za robu primljena na takav naćin, nemate umanjeni

PDV pošto ista nije zaduženo, ali prilikom prodaje

treba zadužiti PDV.

Biznis registrovan kao izvoznik robe, da li je

obavezan da podnese deklaraciju PDV-a?

NE, biznisi koja raspolagaju Sertifikat PDV –a kao

Uvoz/Izvoz, ne mora da deklariše za PDV .

U toku uvoza, carina povečava carinsku osnovu

uvezene robe. Kako treba evidentirati u

nabavnu knjigu , sa cenom fakture ili prema

carini, dakle prema DUD-u?

Dok je Carina izvršio jednu procenu za vašu robu,

tada osnova za registrovanje u vašim knjigama za

PDV, je Carinski DUD.

31

32

33

34

35

36

5

Page 98: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

24

Da li Banke treba da apliciraju za PDV u prodaju

svojih aseta / Osnovna Srestva i za Asete u

Hipoteci ili pod Zalogom?

Ako aseti banke za koja nije priznat umanjeni PDV, prodaju jednom oporezivom licu koji pruža isključena snabdevanja (prema članu 27 i 28 Zakona Br.03/L-146 za PDV), treba fakturisati bez PDV, ali ako takvi aseti prodaju jednom Oporezivom licu koji pruža oporeziva snabdevanja, treba fakturisati sa PDV. Za asete u hipoteci i pod zalogom, treba fakturisati

sa PDV.

Mi smo turistička agencija, imamo unutrašnje

troškove, kao, gorivo, telefon kao i druge

troškove sa PDV. Da li se priznaje komplet

trošak i kreditiranje PDV -a unutar i van zemlje?

Za takve nabavke unutar zemlje, imate pravo

priznavanje umanjenog PDV-a, dok za nabavke van

zemlje i ako ste uplatili PDV, nemate pravo

umanjenje tog PDV -a, medjutim, ta nabavka

direktno ide kao trošak.

Osiguranja života, da li su iskljućena od PDV?

Osiguranja života tretiraju da su kao finansiske

transakcije i iskljućena su PDV.

Mi smo Osiguravajuća Kompanija registrovana

kao A.D.truar si SH.A. Qarkullimi i kompanisë në

12 muajt e fundit është mbi 50.000€. A duhet të

aplikoj për t’u regjistruar për TVSh?

Da, obavezni ste registrovati za PDV.

38

39

40

41

5

Page 99: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

25

Ko je objekat Poreza na Lićna Primanja?

Objekat poreza za poreskog obveznika rezidentan

su oporezivi prihodi od izvoza sa Kosova i izvora

prihoda van Kosova. Objekat oporezivanja za ne

rezidentnog poreskog obveznika su oporezivi

prihodi izvorom sa Kosova.

Koji su poreski obveznici Poreza na Lićna

Primanja?

Poreski obveznik za Porez na Lična Primanja su:

fizićko lice, rezidentan i ne rezidentan, Individualno

Poslovno Preduzeće, Partnerstva i Društva koja

primaju i stvaraju bruto prihode.

Šta spada u Bruto Prihode?

Bruto prihodi znaće svi prihodi koja zaista primljena

ili na konstruktivan način iz sledećih izvora: prihodi

iz poslovanja, plate, kirije, korišćenje

neopredmećene imovine, interesa kao rezultat

prodaje kapitalne imovine, zamenjujućih prihoda,

kapitalnih dobitaka, Dobitke u Igrama na Sreču i

uplačenim Penzijama od jednog predhodnog

poslodavca.

Koji su Prihodi iz Poslovne Delatnosti?

Bruto prihodi iz poslovne delatnosti znaće bruti

prijemi generisana od lice ili entiteta, osim pravna

lica za ciljeve ovog zakona, angažovana u delatnost

uključenjem: prihoda od kirije, prihodi od

neopredmećene imovine, prihodi od interesa, kao i

drugi prihodi uključujući poklone.

Koji su bruto prihodi od Plata ?

U Bruto Prihode od Plata spadaju : Plate uplaćene

od poslodavca za radnika, bonusi, provizije i drugi

oblici kompenzacije za radnika, prihodi zaradjeni od

privremenog rada, premije zdravstvenog osiguranje

i osiguranje života, oproštaj zajma radnika ili

obaveze poslodavca, uplata lićnih troškova radnika

od poslodavca, itd.

Koje su Isključeni Prihodi?

Od Poreza na Lična Primanja, isključuju se sledeći

prihodi: Plate stranih diplomatskih i konzularnih

prestavnika i strano osoblje Ambasada i

medjuveznih kancelaria stranih zemalja na Kosovu,

kako je to utvrdjeno važećem zakonodavstvu za

postavljanje i funkcionisanje medjuveznih

kancelarija diplomatskih službi na Kosovu; Plate

primljene od stranih prestavnika, strani službenici i

strani radnici medjunarodnih vladinih i ne vladinih

organizacija koja su registrovana u skladu za

važečim zakonodavstvu na Kosovu i primili i

zadržavali status javnog dobitka na osnovu tog

zakonodavstva; Takodje, iskljućene su i primljene

plate agencija donatora, njihovih ugovaraća ili

fondacija koja realizoju, kao i primljene plate

stranog osoblja KFOR-a, PCN, EULEX-a, itd.

Kada i kako se zadržava porez u izvor?

Svaki poslodavac je odgovoran da zadržava porez

u izvor od oporezivih plata uplaćene njegovim

radnicima u toku svakog perioda platnog spiska za

koju su uplaćene plate.

Poslodavac, koji je izabran kao glavni poslodavac

zaposlenog, zadržava u izvor iznos prema

poreskim stopoma za svaki poreski period;

Poslodavac, koji nije glasni poslodavac zaposlenog,

zadržava u izvor jedan iznos podjednak deset posto

(10%) plata za svaki poreski period.

Uplaćene Penzije podležu zadržavanje poreza u

izvor od uplačivaća penzija prema predvidjenim

stopama. Takodje, zadržavanje u izvoru primenjuje

se i u odredjenim uplatama za ne rezidente.

Moj Poslodavac nije me obuhvatio u mesećni

platni spisak. Da li mogu ja sam da deklarišem i

uplatim porez u plate i Penzione Doprinose?

Dok ste vi zaposleni i proverili da za vas nije

zadržan porez u izvor od vašeg poslodavca, koji je

obavezan da vas opremi Sertifikatom Poreza

Zadržan u Izvor, dovoljno je da za to obaveštavate

Poresku Administraciju Kosova informacijama od

kojeg perioda ste u radnom odnosu kod ovog

poslodavca i koliko je neto plata koju ste dobili. Ali,

6- POREZ NA LIĆNA PRIMANJA 6 1

2

3

4

5

6

7

8

Page 100: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

26

ako vaš poslodavac nema obavezu zadržavanje

poreza u izvor, tada vi se ne obaveezujete da sami

deklarišete i platite poreza po Zakonu.

Za više , stav 6 Člana 18 Zakona Br. 03/L-222.

Kako se izvrši uplata Poreza za Poslovne

Delatnosti?

Svaki poreski obveznik koji ostvaruje prihode od

poslovnih delatnosti, uplati porez u svako tri

meseca u jedan raćun odredjen od Poreske

Administracije, u jednu licenciranu banku od CBK,

ne kasnije od petnajst (15) dana nakon završetka

kalendarskog tromesećja (15 april, 15 juli, 15

oktombar, 15 januar).

Poreski obveznik sa bruto godišnjim prihodima od

50.000 euro i više i poreski obveznik koji

dobrovoljno opredeli deklarisati u realnoj osnovi,

osim tromesećnih rata, treba najkasnije do 31

Marta podnese godišnju deklaraciju za Porez na

Lična Primanja.

Šta se uključuje u Priznate Poslovne Troškove?

Za biznise, koje deklarišu u realnu osnovu ili one

koje su dobrovoljno deklarišu u realnu osnovu,

priznaju se kao umanjenje od opštih prihoda

ostvarene od neopredmećene imovine, kiriju ili

poslovne delatnosti, uplaćene troškove ili stvorene

u toku poreskog perioda koja su u celosti, sama i

neposredno povezane sa takvim aktivnostima koja

generišu prihode, uključujući premije zdravstvenog

osiguranja, uplaćene u interes radnika i one zavisne

koja se uključuju u polisu zaposlenog.

Koje su poreski obveznici što treba da podnese

Godišnju Deklaraciju?

Poreski Obveznici sa prihodima više od 50.000

euro i oni koje biroju da deklarišu u realnu osnovu,

treba da podnesu godišnju deklaraciju najkasnije do

31 Marta naredne godine. Takvi Poreski obveznici

koje treba da podnesu godišnju deklaraciju,

obavezni su do urade i za naredne tri periode i

samo tada (posle tri godine) njihov promet pada

ispod 50.000 euro godišnje, do 1 Marta aktuelne

godine, treba da podnese zahtev u PAK, radi

udaljavanje od tog načina deklarisanja. Poreski

obveznici koje ostvaruju prihode samo od jednog

izvora (isključujući prihodi poslovanja ) nemaju

obavezu da podnesu godišnju deklaraciju, izuzev

ako ovi poreski obveznici deklarišu u realne

osnove.

Ja sam nov individualni biznis, dali mogu još u

početku razvijanje poslovanja dobrovoljno

registrujem za deklarisanje u realne prihode?

Za biznese koje se oporezuju u realne prihode ili

one koje dobrovoljno su opredelile za oporezivanje

u realne prihode, priznaju kao umanjenja od opštih

prihoda ostvarenih od neopredmećene imovine,

kirije ili poslovne delatnosti, uplaćene troškove ili

nastanjene u toku poreskog perioda koja su u

celosti, samo ili neposredno povezane sa takvim

aktivnostima koje generišu prihode, uključujući

premije zdravstvenog osiguranja, uplaćene u korist

radnika i one zavisne koje obuhvataju u polisu

zaposlenog.

U opšte odredbe obuhvataju se:

Troškovi reprezentacije;

Troškovi lošeg duga;

Poslovni troškovi poslovanja;

Uplate za povezana lica;

Smanjene vrednosti(amorizacija) stoke ;

Popravke i poboljšanja ;

Amortizacija;

Troškovi istraživanja i razvoja;

Poreski gubici;

Troškovi kirije;

Priznata umanjena za dobrotvorne

doprinose;

Edukacioni / obrazovni troškovi i

obučavanja, itd.

Koje su troškovi koja se ne priznaju prema

Zakonu za PLP ?

Troškovi koje se ne priznaju prema zakonu za

Porez na Lićna Primanja, su:

• Cena usvajanja i poboljšanje zemljište

9

10

11

12

13

6

6

Page 101: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

27

• kazne, globe, troškovi i interes u vezi sa

njima

• Porez u prihode

• Lični, porodićni troškovi i troškovi života

• Gubitak od prodaje ili razmena aseta

izmedju povezana lica osim ako prodajna

cena je u skladu sa otvorenoj tržišnoj

ceni.

• Svaki drugi trošak ne dokazivan.

Gubitak, da li treba prenositi onoliko koliko je

bio ili da se raspodeli podjednako za nekoliko

godina?

Gubitak treba da se prenese onoliko koliko je ostala

iz prošle godine, ali maksimum prenosa gubitka je 7

godina, tako da ako prenosite gubitak više od 7

godina, neće biti priznato od PAK.

Partneri automatski treba registrovati i Realne

prihode gde svaki partner treba da podnese

deklaraciju PD?

Svaki partner obavezan je da deklariše kao Veliki

Individualni Biznis ili Velika Korporacija

deklarisanjem akontacione rate i godišnju

deklaraciju bez obzira na njihov promet.

Prošle godine moj biznis radio sa gubitkom .

Kako treba podneti rate akontaciuje u ovoj

godini?

Kada biznis u prethodnoj godini radi sa gubitkom,

tada u narednoj godini treba deklarisati rate

akontacije, kao da je prva godina njegovog

poslovanja, dakle biranjem opcije Predvidjanja

prihoda i troškova.

Da li su umanjene:

Bankarska provizija

Troškovi za bankarsko održavanje

DA, obe su umanjeni troškovi za biznis.

Jedno fiziko lice koja daje pod kirijom jednom

Individualnom Biznisu, koji treba zadržati u

izvor poreza na Kiriju (Najmodavac ili Zakupac)?

U ovom slučaju, obveznik za uplatu Poreza u Kiriju

je Najmodavac, dakle onaj koji prima prihode. ne

traži se zadržavanje poreza u izvor . Dakle, u tim

slučajevnë ne traži se zadržavanje poreza u izvor.

Koje su obaveze jednog individualnog biznisa

vezano sa zadržavanjem poreza u izvor za ne

rezidente?

Individualni biznisi obavezni su za zadržavanje

poreza u izvor od 5%, za ne rezidente, ako:

• Bruto prihodi za jednog ne rezidenta kao

zabavljaća, glumaca, pevaća i sportista

stvarana od nvjegove aktivnosti sa fizičkim

nastavnjenjem na Kosovu, su veća od

1000 € unutar poreskog perioda.

• Bruto prihodi jednog ne – rezidenta od

drugih usluga (osim onih zabavnih,

umetničkih, pevača ili sportske) stvorene

od njegove aktivnosti sa fizičkim

nastanjenjem na Kosovu, su veča od

5000 € unutar poreskog perioda.

Pored deklarisanje prema predvidjanju, da li

može deklarsati realna vrednost prihoda i

troškova ?

NE, akontacione rate mogu deklarisati biranjem

jednu od opcija:

1. Predvidjanje prihoda i troškova

2. 110% u odnosu na prošlu godinu.

Koja je osnova za obraćunavanje amortizacije?

Osnova za obračunavanje amortizacije su nabavna

cena ili cena proizvodnje uključujući i sve

neposredne cene koja su neophodna da se jedan

aset stavlja u stanju za koriščenje.

Koliko je stopa amortizacije?

Priznati iznos za umenjenje za amortizaciju u

14

15

16

17

18

19

20

21

22

6

Page 102: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

28

poreskom periodu utvrdjuje primenjivanjem dolje

navedene stope na individualan način individualne

opredmećene imovine prema linearnoj metodi na

kraju poreskog perioda prema kategoriji kojoj

pripadaju aseti:

Kategorija 1: pet posto (5%);

Kategorija 2: dvadeset posto (20%) i

Kategorija 3: deset posto (10%).

Kako se kategorišu aseti za pitanje

amortizacije?

Celokupna predmećena imovina poreskog

obveznika koja podleže amortizaciji, odredjuje u

jednu od sledećih kategorija:

Kategorija 1: Zgrade i druge gradjevinske

strukture;

Kategorija 2: Automobili i laki kamioni,

teška transportna srestva, oprema za

prenos zemljište, buldožeri, kopači

zemljišta i druga teška srestva, kompjuteri,

dodatni delovi za kompjutere i druga

oprema za obradu podataka, nameštaj i

oprema za kancelarije, instrumenti, razne

stvari i druge dodatne opreme; i stoka

korižćena za proizvodnju ili oplodjivanje;

Kategorija 3: Pogoni i mašinerija; inventar

železnice i lokomotive koja se koriste za

železnićki transport; avijoni; brodovi i

višegodišnje bilke i bilike korižćene za

vinograde ili za proizvodnju plodova kao

n.pr. jabuke, kruške, oraha, boronice itd.; i

svi predmećeni aseti koja nisu

obuhvaćena u Kategoriju 1 ili Kategoriju 2.

Kako se izvrši ispravka Obrazaca Odredjivanje

Glavnog Poslodavca (OOGP), pošto je pogrešno

napisan datum početka zaposlenja

zaposlenog?

Ispravka Obrazaca Odredjivanje Glavnog

Poslodavca, izvadjenjem jednog novog obrasca iz

ueb-stranice PAK-a, koju treba popunjavati sa

tačnim podacima, n.pr. datum početka

zapošljavanja i dostavite u Regionalnoj Kancelariji

PAK-a, kojoj pripadate.

Kao redovan kupac , snabdevać jednom

mesećno snabdeva robom za koju ne obavezuje

da uplatim, dakle robu primam gratis. Kako se

tretira ova roba koja zadužuje za efekt KPR i

PLP?

Za robu primljena na takav naćin , prilikom prodaje:

Nemate uopšte KPR

Do të konsiderohen të hyra të pastërta për

TAP.

23

24

25

Page 103: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

29

Šta je Korporacija?

Korporacija znaći jedno pravno lice, koji ima jedan

identitet koji je odvojen i razlikuje od planove,

vlasnike i aksionarima. Jedno trgovaćko društvo, čiji

kapital je odvojen u specificirani broj akcija iste

nominalne vrednosti.

Koje su poreski obveznici Poreza na Prihod

Korporacija?

Poreski obveznik za Porez na Prihod Korporacija

su:

• Jedna Korporacija ili drugo poslovno

preduzeće koji ima pravni status

• NVO -e

• Jedno trgovačko društvo društvene ili

javnog vlasništva

• Stalna Jedinica kao i svaka druga

organizacija koja ima status pravnog lica.

Ko je objekat Poreza na Prihod Korporacija?

Objekat poreza za rezidentnog poreskog obveznika

su oporezivi prihodi iz izvora prihoda na Kosovu i

izvora stranih prihoda.

Objekat poreza za poreskog obveznika su oporezivi

prihodi iz izvora prihoda unutar Kosova.

Koja je stopa Poreza na Prihod Korporacija?

Stopa Poreza na Prihod Korporacija je 10%.

Koji su oblici korporacija za deklarisanje

poreske obaveze?

Za ciljeve amortizacije, imamo:

Mala Korporacija

Velika Korporacija

Cila është mënyra e deklarimit për Tatim në të

Ardhura të Korporatave?

M ala Korporacija - deklariše četri tzromesećne

rate u toku godine. Deklarisanje se vrši prema bruto

prometu za tromesećje i zadnji je porez .

Poreska Stopa:

3% iz bruto prihoda u trgovinskim

delatnostima, ne manje od 37.5€ za

tromesećje

9% iz bruto prihoda uslužne delatnosti, ne

manje od 37.5€ za tromesećje.

Velika Korporacija i ona koja dobrovoljno opredelila

da se oporezuje po realnim osnovama - deklariše

četiri rate akontacije u toku godine i zadnju

garanciju za uravnanje.

Poreska stopa :10% neto dobita

Koje su obaveze jednog pravnog lica u vezi

zadržavanje poreza u izvor za ne rezidente?

Pravna lica obavezni su za zadržavanje u izvor od

5%, za ne-rezidente, ako:

• Bruto prihodi jednog rezidenta kao

zabavljać, glumac, pevać, i sportista

stvarana od njegove aktivnosti fizićki

nastanjen na Kosovu, su veča od 1000 € u

toku poreskog perioda.

• Bruto prihodi jednog ne rezidenta od

ostalih delatnosti (osim zabave,

umetnićke, pevaća i sportske) stvarana od

njegove aktivnosti fizićki nastanjen na

Kosovu, su veča od 5000 € u toku

poreskog perioda.

Koje su obaveze jednog pravnog lice u vezi

zadržavanje poreza u izvor za rezidente i ne

rezidente u vezi kirije, imovinsko pravo i

interesa?

Pravna lica obavezni su da prilikom uplate kirije,

imovinskog prava i interesa, zadrže poreza u izvor

po sledećim stopoma:

9% za uplatu u ime kirije

7- POREZ NA PRIHOD KORPORACIJA 7 1

2

3

4

5

6

7

8

Page 104: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

30

10% za uplatu u ime imovinskog prava i

interesa.

Jedna mala Korporacija, da li može deklarisati

poreske obaveze u realnim osnovama?

DA, jedna mala Korporacija može birati da deklariše

u realnim osnovama ako podnese jedan pregled

(zahtev) u PAK od 1 Marta aktelnog perioda.

Ja sam nova Mala Korporacija, da li mogu u

početku razvoja poslovne delatnosti da se

registrujem dobrovoljno po realnim prihodima?

Novi biznesi koje se registruju posle 1 Marta, mogu

oporezivati u realnim osnovama, ako apliciraju u

realnim osnovama unutar perioda, kao u nastavku :

1. Nov biznis, registrovan u toku perioda

TM/1, može oporezivati u realne osnove,

ako aplicira za oporezivanje u realne

osnove, do 1 Aprila, dakle pre nego što

poćinje rok deklarisanja za poreski period

TM1.

2. Nov biznis, registrovan u toku perioda

TM/2, može oporezivati u realne osnove,

ako aplicira za oporezivanje u realne

osnove, do 1 Jula, dakle pre nego što

poćinje rok deklarisanja za poreski period

TM2.

3. Nov biznis, registrovan u toku perioda

TM/3, može oporezivati u realne osnove,

ako aplicira za oporezivanje u realne

osnove, do 1 Oktombara, dakle pre nego

što poćinje rok deklarisanja za poreski

period TM3.

4. Nov biznis, registrovan u toku perioda

TM/4, može oporezivati u realne osnove,

ako aplicira za oporezivanje u realne

osnove, do 1 Januara, dakle pre nego što

poćinje rok deklarisanja za poreski period

TM4.

Koji su prihodi oslobodjeni Poreza na Prihod

Korporacija?

Od Poreza na Prihod Korporacija, oslobodjena su:

Prihodi NVO-e koje nose status Javnog

Dobita.

Prihodi Centralne banke

Dividenta

Interes od fikansiskih instrumenata

Prihodi generisana od verskih zajednica

Prihodi glavnih ugovaraća ili

podugovaraćima, osim unutrašnja lica,

stvarana od ugovorima za snabdevanje

robe i usluga Ujedninjenih Nacija

(uključujući i UNMIK-a), specijalizovane

agencije Ujedinjenih Nacija, KFOR-a i

Medjunarodne Agencije za Nuklearnu

Energiju, pod uslovom da oni budu

direktno uključeni u projektima i

programima gore navedenih organizacija.

Prihodi glavnih ugovaraća i podugovaraća,

osim unutrašnja lica, stvarana od

ugovorima sa stranim vladama, njihove

organe i Agencije, Evropske Zajednice,

Specijalizovane Agencije Evropske

zajednice, Svetske banke, Medjunarodnog

Monettarnog Fonda i medjunarodne

medjuvladine organizacije za snabdevanje

robom i uslugama za poržavanje projekata

i programe za Kosovo.

Koje su nepriznati troškovi u PPK?

Nepriznati troškovi prema Zakonu Poreza na Prihod

Korporacija, su:

• Cena prisvajanja i poboljšanje zemljište

• Kazne, globe, troškovi i interes vezano sa

njima

• Porez u prihode

• Lićni, porodićni i troškovi života

• Gubitak od prodaje i razmenu aseta

izmedju povezabnih lica, osim ako je

prodajna cena u skladu sa otvorenom

tržišnom cenom

• Penzioni Doprinosi više od maksimalnog

iznosa priznata zakonom o penzijama na

Kosovu

9

10

11

12

7

Page 105: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

31

• Bilo koji drugi trošak ne argumentovan.

Koji su priznati troškovi u PPK?

Za biznese koja se oporezuju u realnim osnovama

ili oni koje su dobrovoljno opredelili da se oporezuju

u realnim osnovama, priznaju kao umanjenje od

opštih prihoda:

Umanjenja za troškove od kirije, sadašnje

ili 10% bruto kirije

Umanjenja za pensione doprinose

Umanjenja za troškove koja se povezuju

sa prihodima za korišćenje

neopredmećene imovine

Umanjenja za dobrotvorne doprinose

Prenošeni gubitak

Smanjenje vrednosti

Amortizacija

Posebno priznanje za nove asete

Druga priznata umanjenja – kao što je loš

dug, troškovi reprezentacije, istraživanje i

razvoj, itd.

Kako se tretiraju troškovi reprezentacije u PPK?

Troškovi reprezentacije su ogranićena na 50%

fakturisanog iznosa za poslovnu zabavu.

Maksimalan iznos troškova reprezentacije ne treba

da predju 2% bruto godišnjeg prihoda.

Kako da se izvadi obrazac za PPK?

Idi u stranicu interneta www.atk-ks.org i klikuj u deo

Izvadi elektroniku deklaraciju s leve strane

navigacije. Pišite Fiskalan Broj vaše Korporacije.

Njogovo ime treba automatski da se pojavljuje. Ako

ne, proverite da li ste napisali tačan Fiskalan Broj.

Izaberite obrazac, izaberite poreski period i uzmite

deklaraciju.

Kada može priznati loš dug?

Deo uplativih računa poreskih obveznika koja se

osporava za uplatu može preći u loš dug posle

popunjavanje nekih uslova, odnosno posle

preduzimanje svih potrebnih zakonskih koraka za

njihova ubiranja.

Uslovi su sledeći:

Iznos pre je obuhvaćen u prihode;

Dug je ispisan u knjigama poreskog obveznika

kao nekoristan;

Nema spora oko pravne vrednosti duga;

Za Dug istekao rok najmanje 6 meseci ; i

Postoji evidencija da su preduzete suštinske

mere za ubiranje duga, uključujući i primenjene

aktivnosti plate duga kao što su:

o Poreski obveznik balansirao svakog

neospornog duga u odnosu na loš dug;

o Dopisivanja i kontakti u naporima da se

uplati dug;

o Pravna aktivnost bio neuspešan, ili pravna

aktivnost procenjenja kao neekonomićno

potvrdjenim razlozima, ili

o Zahtev je podnošen u srestvima

bankrotiranja/ likvidacije, ako je

primenjena, i iznos koji se prima

opravdano utvrdjena od administratora /

izvršilaca. Do nivoa koliko su uzete od

bankrotiranja, primenjene u ne uplaćenog

duga.

Zbritjet Lošeg duga ogranićena su u nepokriveni

deo duga. Svaki loš dug umanjen kao trošak i

nakon toga je ubiran, uključiće u prihode u vreme

ubiranja.

Ne priznaje se nijedno umanjenje lošeg duga za

dugove povezanih lica.

Koja je osnova za obračunavanje smanjenje

vrednosti ?

Osnova za obračunavanje smanjenje vrednosti su

kosto nabavke ili proizvodnje uključujući i sve

neposredne kostoa koja su neophodna za

postavljanje jednog aseta u stanju spremnosti za

korišćenje.

Koliko je stopa smanjenje vrednosti?

Priznati vrednost kao umanjenje za smanjenje

13

14

15

16

17

18

7

Page 106: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

32

vrednosti u poreskom periodu utvrdjuje

pimenjivanjem dolje navedenih stopa pojedinačno

individualne predmećene imovine prema linearnoj

metodi na kraju poreskog perioda prema kategoriji

kojoj pripadaju aseti:

Kategorija 1: pet posto (5%);

Kategorija 2: dvadeset posto (20%) i

Kategorija 3: deset posto (10%).

Kako se kategorizoju aseti za pitanje smanjenje

vrednosti(amortizacija)?

Celokupna predmećena imovina poreskog

obveznika koja podleže amortizacije,

odredjuje se u neku od sledećih kategorija:

Kategorija 1: Zgrade i druge gradjevinske

strukture;

Kategorija 2: Automobili i laki kamioni,

teška transportna srestva, oprema za

prenos zemljište, buldožeri, kopači

zemljišta i druga teška srestva, kompjuteri,

dodatni delovi za kompjutere i druga

oprema za obradu podataka, nameštaj i

oprema za kancelarije, instrumenti, razne

stvari i druge dodatne opreme; i stoka

korižćena za proizvodnju ili oplodjivanje;

Kategorija 3: Pogoni i mašinerija; inventar

železnice i lokomotive koja se koriste za

železnićki transport; avijoni; brodovi i

višegodišnje bilke i bilke korižćene za

vinograde ili za proizvodnju plodova kao

n.pr. jabuke, kruške, oraha, boronice itd.; i

svi predmećeni aseti koja nisu

obuhvaćena u Kategoriju 1 ili Kategoriju 2.

Šta se smatra kapitalni dobitak?

Kapitalni dobitci su prihodi, koje poreski obveznik

zaradi preko prodaje kapitalne imovine, uključujući

nepokretnu imovinu i vrednosne papire. Ostvareni

prihod znaći pozitivnu razliku izmedju od prodaje

kapitalne imovine prema neto prodajne vrednosti u

knjige. A, prilikom prodaje aseta od grupnog

računa, ne priznaje se kapitalni gubitak.

Šta se smatra kapitalni gubitak?

Kapitalni gubitci su gubitci, koja poreski obvezunik

gubi preko prodaje imovine ili vrednostnih papira.

Gubitak koja se ostvaruje naći negativnu razliku od

prodaje kapitalne imovine prema prodajnoj ceni i

neto vrednosti u knjige povečano sa troškovima

eventualnih poboljšanja i smanjeno za deo

amortizacije. A, prilikom prodaje aseta od grupnog

računa, ne priznaje se kapitalni gubitak.

Koji su vremenski rokovi za deklarisanje Poreza

na Prihod Korporacija?

Rokovi za uplatu rate akontacija svakog 15 –tog

narednog meseca posle svakog tromesečja. Rok za

podnošenje godišnje deklaracije za Porez u Prihod

Korporacija je do 31 Marta naredne godine

poreskog perioda.

Šta znaći Stalna Jedinica?

Stalna Jedinica znaći odredjeno mesto poslovne

delatnosti preko kojeg poslovna delatnost ne

rezidentnog lica razvija u celosti ili delimićno na

Kosovu.

Stalna jedinica ubuhvata:

1. Svako mesto menadjiranja;

2. Svako odeljenje;

3. Svaka kancelarija ;

4. Svaka fabrika ;

5. Svaka radionica ;

6. Svaki rudnik i

7. Svaki izvor nafte i gasa, kamenoloma ili

drugo mesto korišćenja prirodnih

bogatstva, itd.

Udruženje Hendikepiranih, da li su obavezni

dostavljati godišnju poresku deklaraciju?

NE, jer ovo udruženje je registrovano kao NVO i

smatra se Pravno Lice.

19

20

21

23

24

7

22

Page 107: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

33

Gubitak , da li treba prenositi onoliko koliko je

bio ili raspodeli podjednako za nekoliko

godina?

Gubitak treba da se prenosi onoliko koliko je ostao

iz prošle godine, ali maksimalan prenos gubitka je 7

godina, tako da ako izvršite prenos gubitka više od

7 godina, neće biti priznato od PAK.

U prošlu godinu moj biznis rezultirao gubitkom.

Kako treba podneti rate akontacija u ovoj

godini?

Kada biznis u prethodnoj godini rezultirao gubicima,

tada u narednoj godini treba deklarisati rate

akontacija, kao da je prva godina njegovog

poslovanja, dakle izaberom opcije Predvidjanja

prihoda i troškova.

Jedno pravno lice koji daje pod kirijom jednom

pravnom licu, koji treba zadržati u izvor poreza

u Kiriju (Zajmodavca ili Zakupaca ) ?

U tim slučajevima obavezuje se zakupac da zadrži

Porez u Izvor na Kiriju.

Da li su umanjene : bankarska provizija i

Troškovi bankarskih održavanja?

Da, oboje su umanjeni troškovi za biznisa.

Pored deklarisanja pema predvidjanjima, da li

može deklarisati realna vrednost prihoda i

troškova ?

Rate akontacije treba izvršiti izaberom jednog od

opcija:

1. Predvidjanje prihoda i troškova

2. 110% u odnosu na prošlu godinu.

25

26

27

28

29

7

Page 108: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

34

Koje su moje obaveze kao poreski obveznik ?

Svaki biznis (lice) koja se bavi ekonomike aktivnosti

obavezan je da vodi knjige i dokumentaciju

računovodstva onako kako je zakonom utvrdjeno.

Vodjenje knjiga realne dokumentacije od lica koja

se bave ekonomskim aktivnostima nastaju i

obaveze svakog biznisa za uplatu poreze. Za uplatu

poreze, prvo treba da znate kojeg poreza ste

obavezni da platite, kao što su: PLP, PPK, PDV,

poreze zadržan u izvor, itd. Dakle, treba osigurati o

vrsti poreza i posle toga pratite postuake za uplatu,

koja može izvršiti preko Elektronskog Deklarisanja

ili preko izvadjenje deklaracije od ueb-stranice PAK-

a.

Za više Član 13 Zakona Br.03/L-222 za Poresku

Administraciju i Postupcima i Člana 17 i

Administrativnog Uputstva Br. 15/2010.

Koje knjige i dokumentaciju treba da vodi jedan

biznis sa bruto godišnjim prihodom do 50,000€?

Minimalne knjige i dokumentacija koja treba da se

vodi od biznisa sa godišnjim bruto prihodom do

50,000€ ili manje:

1. Nabavna knjiga, u kojoj treba registrovati

sve nabavke i deklaracije;

2. Prodajna knjiga, u kojoj treba registrovati

sve prodaje i deklaracije;

3. Knjiga Blagajne, koja se povezuje sa

knjigom prodaja i knjigom nabavki tako da

svi ulasci i izlasci u blagajnu budu

registrovane;

4. Bankarski računi, uključujući

dokumentaciju depozita i

(uzimanje)vadjenja;

5. Kopije podržavajuće dokumentacije za

uvod u knjige, treba da ostaju i priložene

odgovarajućoj knjizi.

6. Registrovanje Robe treba da se vodi

zajedno drugom dokumentacijom prisutne

robe primljene u toku godine.

7. Knjiga zaposlenih u kome registrovaće

zaposleni, ako ima takve.

8. Od biznisa treba da se izvrši jedan godišnji

popis robe, kako se to opisuje u Član 18

Administrativnog Uputstva i taj popis robe

treba da se vode zajedno sa drugom

dokumentacijom prisutne robe primljene u

toku godine.

Koje knjige i dokumentaciju treba da vodi jedan

biznis sa bruto godišnjim prihodom više od

50,000€?

Minimalne knjige i dokumentaciju koju treba voditi

od biznisa sa bruto godišnjim prometom više od

50,000€, su:

1. Nabavna knjiga, u koju treba registrovati

sve nabavke i povračaje;

2. Prodajna knjiga, u kojoj treba registrovati

sve prodaje i povračaje ;

3. Knjiga gotovog novca, u kojoj se registruje

svi ulasci i izlasci blagajne;

4. Glavni račun, ako se primenjuje, koja

obuhvata otvoreni bilans, dodatak kapitala,

troškovi koje treba kapitalizovati, stopu

amortizacije, iznos amortizacije, prodaje i

zaključni bilans;

5. Bankarski izveštaji, uključujući

dokumentaciju depozita i vadjenja;

6. Finansiski pregledi i bilansi stanja koja se

traže za postavljanje poćetne tačke za

pripremanje poreskih godišnjih deklaracija

na prihode i obračunavanje godišnje

poreske obaveze.

7. Kopije podržavajuće dokumentacije za

podatke u odgovarajućoj knjizi, treba da se

prate primenjenom knjigom.

8. Pored toga, treba da se uradi jedna

registracija robe od biznisa, kako je

regulisano u Članu 18 Administrativnog

Uputstva i ta registracija robe treba da se

vodi zajedno sa drugom dokumentacijom

prisutne robe primljena u toku godine.

9. Knjiga zaposlenih u kome registrovaće

zaposleni, ako ima takve.

10. Treba da se vode kopije ugovori i

odgovarajuča druga dopisivanja biznisa.

8- UPLATA POREZA 8 1

2

3 3

Page 109: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

35

Kako mogu platiti poreske obaveze?

Porezi mogu platiti u jednu od banaka ili finansiskih

institucija licencirana od Centralne banke Kosova,

kao:

U fizičkom obliku

Preko EBanking-a

Koji obrasci upotrebljavaju za deklarisanje

poreskih obaveza?

Obrasci koje se upotrebljavaju za uplatu poreza, su:

IR – Pregled poreza za kiriju i

nepredmećene imovine,

IL – Tromesećna uplata poreza i

doprinosa za velike individualne biznese,

IS – Tromesećni pregled poreza i

doprinosa za male individualne biznese,

WM – Pregled zadržavanje u izvor i plate

poreza,

WR – Mesećni pregled zadržavanje u izvor

i plate poreza u interes, dividendu,

imovinska prava kiriju, lutriske premije i

igramana na sreču,

QS – Tromesećni pregled plate akontacije

za male korporacije,

QL – Tromesećni pregled akontacije za

velike korporacije,

CD – Deklaracija Poreza na Prihod

Korporacija,

TV – Obrazac deklaracije plate za PDV,

PD – Obrazac Godišnje deklarisanje i

plate Poreza na Lićna Primanja,

CM – Pregled doprinosa za penziju i

obrazac plate,

DO – Deklaracija Poreza u Prihoda

Prihode od partnerstva.

Kako dobiti uplatnicu ?

Ako deklarišete poreza preko Elektronskog Sistema

EDI, tada pritiskom u buton Deklarši, vama

omogučuje da uzimate uplatnicu, preko koje izvrši

uplata poreza. Ali, ako deklarišete preko manuelnog

sistema izvadjenjem obrazaca od ueb-stranice

PAK-a, tada uplata poreza radi se preko tog

obrasca i nema potrebe za neke druge uplatnice .

Da li treba deklarisati poreze i ako u trenutku

deklarisanja ne mogu izvršiti uplatu?

DA, sa ciljem da imate koristi od ne primenjivanje

kazne od 5% za ne podnošenje poreske

deklaracije, i ako trenutno ne možete platiti, u vašu

korist je deklatrisanje.

Da li mogu da uplatim porez u rate?

Deklarisanje poreza treba da se izvrši u roku

utvrdjen zakonoM za svaku vrstu poreza.

Ako njihova uplata ne izvrši ili izvrši se samo

delimićno, za neuplaćeni deo primenjuju se kazne i

interes.

Koliko je kazna i interes ako ne deklarišem

poreze a takodje ne uplačujem poreze na

vreme?

Ako niste na vreme podnosili poresku deklaraciju,

tada prvo se primenjuje kazna od 5%, za ne

podnošenje deklaracije, u maksimumu od 25% (za

5 meseci) i ako uplata poreza još nije izvršena, tada

nakon prestanka kazne od 5%, dakle posle 5

meseci, primeniće kazna od 1% za neuplatu

poreza, i kamata od 1.25% mesećno primenjuje se

od prog dana isteka roka deklarisanja do trenuaka

ispunjavanje poreske obaveze.

Koliko je kazna i kamata ako deklarišem, ali ne

uplatim poreze na vreme?

Ako deklarišu poreske obaveze i one ne uplate, vi

ćete kazniti sa 1% za neuplatu poreza na vreme,

maksimalno za 12 meseci i sa 1.25% interesa

vrednosti poreske obaveze do celokupne uplate

poreske obaveze.

4

5

6

7

8

9

10

8

Page 110: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

36

Šta treba da radim ako uplatim samo jedan deo

poreske obaveze?

Ako platite samo jedan deo vaše poreske obaveze

vi treba da znate da i dalje imate obaveze prema

PAK-u i treba da izvršite druge uplate. Za

neuplaćeni deo poreske obaveze nastavljaju

primenjivaje kazni kao:

1% za neuplaćenje poreza na vreme i

1.25%.interes.

Da li mogu da uplatim moje poreze on-line ?

DA, za deklarisane poreze na elektronski način

preko Sistema EDI, neke od komercijalnih banaka

omogučuju uplatu on-line preko E-Banking.

Da li mogu da uplatim poreze telefonom?

Ako ste deklarisali preko Sistema EDI i imate

pristup u internet u vašem celularu, imate

mogučnost plate preko EBanking u bankama koja

omogučuju ovaj naćin uplate.

Ja ne mogu odmah da uplatim moje poreske

obaveze, koje su moje opcije?

Potpuno deklarisanje poreskih obaveza je veoma

značajno, ali to ne znaći da vi nemate pravo da

uplatite samo jedan deo poreske obaveze. Vi

možete da platite koliko vi imate mogučnosti, ali

treba da znate da za drugi deo ostatka poreske

obaveze nastaviće primenjivanje kazni kao

1% za ne uplaćenje poreza na vreme i

1.25%.interes.

Takodje, postoji mogučnist uplate poreza u rate, ali

za to vi treba podneti zahtev za sporazum uplate u

rate i nakon razmatranje vašeg zahteva, ako se

usvaja, možete platiti u rate kako je definisano od

razmatrača vašega zahteva .

Kako možete da podnesite zahtev za uplatu

poreza u rate?

Zahtev za uplatu duga u rate, treba izvaditi preko

ueb-stranice PAK-a (www.atk-ks.org) klikanjem u

linku “Izvadi elektroniku deklaraciju ” i nakon

popunjavanja treba da podnesete u odgovarajućoj

Regionalnoj kancelariji PAK-a.

Koje mere može peduzimati PAK ako ne mogu

da uplatim poreze?

U slučaju ne plate poreskih obaveza od strane

poreskog obveznika, Poreska Administracija

Kosova preduzimaće sve mere predvidjene

poreskom zakonodavstvom, dakle prelaskom u

Prinudnoj Uplati.

Ja pogrešno sam uplatio više poreza. Šta treba

da radim da izvršim rimbursiju više uplačenog

iznosa?

Za uplate uplaćene više poreskih obaveza vi

možete podneti zahtev za prenos tog viška ako

imate neuplaćene obaveze u drugim porezima ili i

možete podneti zahtev za povračaj srestava.

Zahtev za povračaj srestava treba izvaditi iz ueb-

stranice PAK-a (www.atk-ks.org) klikanjem u linku

“Izvadi elektroniku deklaraciju” i nakon

popunjavanje treba podneti u odgovarajućoj

Regionalnoj Kancelariji PAK-a.

Kako može prenositi više uplata, u nekoj

neuplaćenoj poreskoj obavezi?

Prenos više uplate, u nekoj neuplaćenoj poreskoj

obavezi, izvrši se preko popunjavanju zahteva za

transfer Dugovanje - Potraživanje. Zahtev za

Dugovanje – Potraživanje možete izvaditi preko

ueb-stranice PAK-a (www.atk-ks.org) i nakon

popunjavanje treba dostaviti u odgovarajučoj

Regionalnoj Kancelariji PAK-a, ili možete direktno

primiti u odgovarajučoj Regionalnoj Kancelariji.

Takav zahtev razmatra se od PAK i ako vi

ispunjavate uslove za takav transfer, tada izvrši

11

12

13

14

17

16

15

18

8

Page 111: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

37

transfer srestava u periodima gde postoje

neuplaćeni dugovi.

Ja sam izgubio dokaz uplate za poreze koje

sam uplatio. Kako mogu dobiti jednu kopije?

Ako ste vi izvršili uplatu poreza, medjutim, izgubili

dokaz uplate poreske obaveze, vi možete tražiti

dokaz u odgovarajučoj Regionalnoj Kancelariji

Usluga Poreskuh Obveznika obračanjem jednim

zahtevom i PAK obezbediće jednu kopije vaše

uplaćene deklaracije.

Kakav dokaz daje banka kada ja uplatim

poreze?

Banka treba da vam da dokaz uplate da ste vi

izvršili uplatu. Ako treba da platite jedan porez koga

ste deklarisali preko elektronskog sistema EDI,

banka treba da vam da jedan kopije vaše

popunjene uplatnice u deo banke od službenika

banke, koja dokazuje uplaćeni iznos sa tom

uplatnicom, ali ako treba da platite porez koga ste

deklarisali preko izvadjenje obrazaca, banka treba

da vam da jednu kopije vašeg popunjenog obrasca

u deo banke od službenika banke, koja i dokazuje

uplaćeni iznos tim obrascem kao i priloženu

uplatnicu.

Da li se priznaje neko umanjenje sankcija?

Ako ne uplata poreza dokazuje da vi zaista imali

razloga, tada vi možete podneti zahtev za

umanjenje sankcija, ali ne i kalkulisanog interesa.

Takav zahtev podnosi se u odgovarajućoj

regionalnoj kancelariji PAK-a.

Za više Član 62 Zakona Br. 03/L-222

Jedan zaposleni PAK-a rekao mi je da ja samo

njega mogu platiti bivšeg preza. Da li je to u

redu?

Uplata poreske obaveze izvrši se samo u

komercijalne banke ili druge finansiske institucije

koja su licencirane od Centralne Banke Kosova, a

ne kod poreskog službenika. Takav slućaj možete

prijaviti odmah u Poreskoj Administraciji, u br. 0800-

80-800, ili u službenoj adresi

[email protected]

19

20

21

22

8

Page 112: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

38

Kada treba podneti zahtev za registrovanje

fiskalne opreme ?

Zahtev za registraciju fiskalne opreme treba podneti

kod jednog od Licenciranih Operatora za

snabdevanje sa Fiskalnom Opremom

Gde treba da se podnese zahtev za ispisivanje i

zamenu Fiskalne Opreme?

Prvo, zahtev treba da se podnese u PAK, nakon

završetka svih postupaka shodno članu 12

Administrativnog Uputstva Br. 15/2010. Poreskom

obvezniku uzdaje se pismeno potvrdjivanje koga

treba dostaviti kod licenciranog Operatora gde je

oprema kupljena i posle toga izvrši se ispisivanje /

zamena

Gde treba kupiti fiskalnu opremu ?

Oprema ili jedna od prema (sa svojim elementima ),

može kupiti kod jednog od licenciranih operatora:

Gekos sa brojem telefona 038/553-688

Dukadjini sa brojem telefona 038/603-232

Printek sa brojem telefona 038/248-428

Koliko je cena da se kupi jedna fiskalna

oprema?

Cena da se kupi jedna fiskalna oprema zavisi od

vrste opreme. Najniža cena za jednu opremu je

480€.

Ko instalira fiskalnu opremu?

Instaliranje opreme izvrše samo ovlaščeni tehnićari.

Oprema instalira se u prodajnu tačku poreskog

obveznika po završetku potrebnih postupaka za

instaliranje.

Ko imenjuje tehničare koje instaliraju i

popravljaju fiskalnu opremu?

Ovlašćeni trgovac, imenjuje tehničare koje

instaliraju i popravljaju fiskalne elektronske opreme,

za koje je licenciran da prodaje.

Koji su postupci imenovanja ovlašćenih

tehničara koje instaliraju i popravljaju fiskalne

elektronske opreme?

Ovlašćeni trgovac, imanjuje tehničare koja

instaliraju i popravljaju fiskalne elektronske

opreme

Komisija razmatra dostavljene podatke, od

ovlašćenog trgovca. Komisija može tražiti

potrebna objašnjenja, pre izdavanje ili

odbijanje ovlašćenje, za tehnićare koje

instaliraju ili popravljaju fiskalne

elektronske opreme. Dalje, Komisija

ovlašćuje imenovanog tehnićaja od

ovlašćenog trgovca.

Nakon usvajanje tehničara, Komisija

tražiće od PAK, da obezbedi

identifikacionu karticu sa slikom koja

identifikuje to lice, kao tehničara za

instaliranje i popravku, ili za obe ako je to

potrebno. Tehničar, opreme sa

originalnim identifikacionim brojem koji se

uporedjuje sa njegovim identifikacionim

lićnim brojem u bazi podataka zadržane u

PAK.

Ovlašćeni tehničari za instaliranje i popravku treba

da se ponovo ovlaščuju svake godine.

Koje dokumenti se traže od poreskog obveznika

za fiskalizaciju?

Fiskalni Sertifikat,

Sertifikat biznisa,

Ako je poreski obveznik deklarisani PDV-a,

potreban je i Sertifikat PDV-a.

Da li poreski obveznici imaju pravo da izvrše

promene u fiskalnu opremu?

Nijedna promena na korišćenju fiskalne opreme ne

može da se uradi bez odobrenje Poreske

Admijnistracije Kosova.

9- FISKALNE BLAGAJNE 9

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Page 113: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

39

Koji su postupci privremenog porekida jedne

fiskalne opreme?

Biznis, da bi tretirao ”pasivan” od PAK, treba

primenjivatiu sledeće postupke:

Da obaveštava (zahtev od poreskog

obveznika) u odgovarajućoj Kancelariji

Usluga za Edukaciju Poreskih Obveznika.

Zahtev se zapečaćuje od službenika

Kancelarije za usluge Poreskim

Obveznicima.

Jedno kopije daje se poreskom obvezniku,

dok drugi kopije (od osoblje službe)

dostavlja u operacijama(Kontrola i

Prinudna Uplata) radi nastavka daljih

postupaka.

Podnošenje poreske deklaracije, u

odgovarajućim rokovima, deklarisanjem

nula prometa.

Pre nego što se ponovo aktivira biznis,

poreski obveznik treba da obaveštava

PAK -a i odgovarajučeg operatora i nakon

toga nastavi sa redovnim procedurama

izveštavanja preko Fiskalne Elektronske

Opreme.

Kako se vrši de-aktivizacija (pasivizacija)

Fiskalne Elektronske Opreme (feo-a)?

Postupci pasivizacije biznisa, povezano je i sa

otudjivanjem Fiskalne Elektronske Opreme, ali vi

treba referisati Članu 13 Administrativnog Uputstva

br. 15/2010, radi daljih postupaka tražena od PAK -

a.

Da li možemo da izvršimo transfer Fiskalne

Elektronske Opreme (prodajemo) kod nekog

drugog biznisa ?

Prodaja i nabavka Fiskalne Elektronske Opreme

smatra se kao redovna i slobodna transakcija

izvršena uz saglasnost ugovaraćkih strana.

Postupci transfera Fiskalne Elektronske Opreme

uvek su povezani sa postupcima koje treba da prati

poreski obveznik oko svog biznisa u PAK. Dakle,

prvo biznis treba da prati postupke zatvaranje

biznisa i nakon toga može da prodaje ili izvrši

transfer opreme kod nekog drugog poreskog

obveznika. Da to treba da dobije odobrenje od PAK

i posle licencirana kompanija za Fiskalne Blagajne

izvrši modifikaciju podataka registracije Fiskalne

Blagajne.

Da li možemo biti ovlašćeni trgovci, za prodaju

FEO -ve?

Da, svaki proizvodjać, uvoznik ili montažer FEO -

va, može da traži da postane ovlašćeni trgovac

FEO -va, za jedan ili više specifićnih modela unutar

objavljenih rokova od Komisije pre prodaje FEO -

va, na Kosovu.

Gde treba da se podnese zahtev da postane

ovlašćeni trgovac?

Da postane ovlašćeni trgovac treba podneti u

Kancelariju nabavke Ministartstva Finansija, shodno

članu 10 (1-6) Člana 21 Administrativnog Uputstva

br. 15/2010.

Koji je vremenski rok za razmatranje zahteva da

postane Licencirani Operator?

Komisija, u roku od 60 dana od dana prijema

zahteva i informacija, odlučuje oko usvajanje ili

odbijanje o davanju ili ne licence za tražioca.

Dali, poreski bveznik, ima pravo tražiti

oštećenje, ako uoćio da njegova prema ne

ispunjava tehnićke i funkcionalne specifićnosti

po zakonu?

DA, prodavac opreme treba pružati oštećenje, ako

je konstatovano da prodata oprema ne ispunjava

tehnićke i funkcionalne specifićnosti, utvrdjena u

važećim aktima za vreme instaliranja.

10

11

12

16

15

14

13

9

Page 114: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

40

Da li su operatori obavezni , pored FEO-va

snabdeva i nekog dodatnog materjala?

Pored fiskalne opreme, operatori su obavezni da

vas snabdevaju i priručnikom za koriščenje i

servisiranje.

Kada treba da izvrši tehnićka kontrola i

pretplata za fiskalnu blagajnu?

Vlasnik fiskalne blagajne je obavezan da svake

godine izvrši tehničku kontrolu i pretplatu za

fiskalnu opremu.

Kolik traje postupak redovne tehnićke kontrole

fiskalne opreme ?

Postupak tehnićke kontrole obavezno treba da se

završi za 48 časova.

Nakon uplate fakture za fiskalnu opremu, koji je

rok za instaliranje ove opreme?

Faza instaliranja i testiranja treba da traje

maksimalno 15 dana nakon uplate fakture.

Koliko je cena godišnje redovne kontrole i

godišnje pretplate za fiskalnu opremu?

Cena za godišnju redovnu kontrolu i godišnju

pretplatu u totalu košta 99 € sa PDV.

Gde se izvrši instaliranje i testiranje opreme?

Instaliranje i testiranje opreme izvrši se u prodajno

sedište Poreskog Obveznika.

Pored plate u keš , da li je moguće neki drugi

naćin uplate?

Da, pored keša oprema može da se uplati i

bankarskom karticom.

Kada treba zatvarati Z – dnevni izveštaj?

Z- izveštaja obavezni ste da izvadite svaki dan na

kraju radnog vremena.

Kada treba izveštavati u PAK mesećni

periodićni izveštaj?

Mesećni priodićni izveštaj za završnog meseca

treba završiti do 10 narednog meseca za predhodni

mesec.

Ako ne zakljućite dnevni izveštaj, šta da se

radi?

Zaključak dnevnog izveštaja, obavlja se svaki dan

na kraju radnog vremena. Ako niste zakljućili, onda

ste obavezni da sutrašnji dan zajedno sa

dešavanim dnevnim izveštajem, zakljućite i Z-

izveštaj bez zakljućenja iz prehodnog dana.

Dnevni izveštaji i one periodićne da li treba

registrovati u Knjigama Računovodstva?

Svaki dnevni izveštaj iz fiskalne opreme, treba

registrovati kao prodaja u Prodajnu Knjigu.

U kojim slučajevima poreski obveznici moraju

opremiti i koriste fiskalnu blagajnu ?

Poreski obveznici koje imaju transakcije gotovim

novcem i kada se ne traži izdavanje fakture,

obavezni su opremanje fiskalnom opremom.

Kada treba izdati fiskalni kupon?

Posle završetka jedne transakcije, kada je

iskljućenje izdavanje jedne fakture, obavezno je iz

fiskalne opreme u prodajnu tačku, izdati fiskalni

kupon.

17

7

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

9

Page 115: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

41

Koliko je kazna za poreskog obveznika, za ne

fiskalizovanje opreme ?

Kazna za ne opremanje fiskalnom opremom je

1000 €.

Da li treba javne i komunalne kompanije,

opremati fiskalnim blagajnima?

I Javne Komunalne Kompanije, ako imaju

transakcije gotovim novcem, treba opremiti

Fiskalnom Blagajnom.

Da li treba biti opremljene svi biznesi fiskalnim

blagajnima?

Svi biznesi koje imaju transakcije gotovim novcem i

ne izdaju fakture, obavezni su da se opreme i

koriste fiskalnu blagajnu.

Kako treba postupiti sa biznisima, ćije opreme

ne prenose podatke?

Svaki poreski obveznik od FEO –a obavezan je da

prenosi podatke u server PAK-a, inaće kažnjava

se administrativnom kaznom, zavisno od prometa

biznisa.

Za više vidi stav 2 Člana 53 Zakona 03/L-222.

Da li treba opremiti fiskalnom blagajnom NVO

koja u okviru njegove aktivnosti javnog dobita

prodaje karte za jednun priredbu ?

DA, i NVO u okviru svoje aktivnosti ima transakcije

gotovim novcem, obavezna je oprematinimkoristi

Fiskalnu Blagajnu.

Kako se vrši povračaj robe i da li imamo pravo

da one vraćamo?

Nabavljena roba, ako ima oštećenja može da se

vrati i razmeni istom robom, ali istom cenom. Kao

uslov je da kupac nosi sa sobom “originalan kupon”.

Roba koja se vraća treba da se evidentira od

prodavca na neki naćin, ćiju sadržinu predvidja

PAK i evidentiraju u posebnu knjigu. U regionalnim

kancelarijama PAK-a ili u Opštoj Upravi, poreski

obveznici mogu tražiti obrazac za vraćanje robe, a

elektronski to se reguliše prema programima, koje

instaliraju sami poreskim obveznici i posle

evidentiraju u knjigu povračaja.

Kako se vrši evidentiranje povratne robe i koje

dokumenti treba upotrebiti?

Svaka roba vraćena od potrošaća treba da se

evidentira od prodavca kao vraćena roba i registruje

u knjigu vračanja. U regionalnim kancelarijama

PAK-a ili Opštoj Upravi, poreski obveznivi mogu

tražiti obrazac za vraćanje robe, a elektronski to se

reguliše prema programima, koje instaliraju sami

poreski obveznici i posle evidentiraju u knjigu

povračaja.

Ako u toku upotrebe Fiskalne Blagajne, ne

namerno dešava neka greška, šta da se radi?

U slučaju neke greške u toku rada fiskalne opreme

ili usled prekida elektrićne energjie, vi treba takav

problem prijaviti u odgovarajućoj regionalnoj

kancelariji PAK-a.Tamo dobićete potrebna

objašnjenja kako dalje nastaviti, medjutim, sa

sodom treba da nosite fiskalni kupon u originalu, na

kome dešavala greška.

Kakva fiskalna oprema treba da koristimo za

kompanije naftnih derivata i gde se one

nabavljaju?

Fiskalne opreme naftnih derivata su specijalne i

imaju moto bez ”fiskalnog kupona nema”. Do sada

sertifikovani dva operatora za prodaju ovih oprema

(Gekos i Printek).

U slučaju kvara opreme ili perioda servisiranja,

šta treba da radi poreski obveznik?

U slučaju privremenog kvara fiskalne opreme,

poreski obveznik je obavezan da obaveštava

odgovarajuću regionalnu poresku deklaraciju,

takodje i licenciranog operatora gde je oprema

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

9

Page 116: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

42

kupljena radi eleminisanje kvara ili servisiranje

opreme.

Gde treba zapečatiti ne fiskalne kupone i kako

voditi evidencoju za ovaj period?

Ne fiskalne kupone treba zapećatit u odgovarajućoj

kancelariji usluge poreskih obveznika. Svaka

transakcija gotovim novcem evidentira u ovim

kuponima i krajem dana evidentiraju u prodajnu

knjigu.

Prilikom prijema avansa, da li treba izdati

fiskalni kupon i šta treba da se radi prilikom

izdavanje fakture?

Pošto nemamo snabdevanje robe/davanje usluge

upućujemo vas da štampate Fiskalni Kupon u

trenutku kada vi izvršite snabdevanje ili dajete

usluge, a ne u trenutku kada primate uplatu avansa.

Kada štampate fiskalni kupon, priložite i pro fakturu

prijema avansa.

40

41

9

Page 117: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

43

Ko može da podnese žalbu ?

Jedno lice koji osporava procenu poreza ili

službenu procenu PAK, može podneti žalbu u

Departamentu za Žalbe radi ponovnog razmatranja

službene procene.

Dakle, jedna žalba može da se podnese od svakog

lica koji smatra da je oštećen od jedne pismene

odluke PAK-a i koji to osporava zasnivanjem u

jednu ili većinu slučajeva kao:

kada su izvršete postupaćni prekršaji

Kada donošeni dokument ima faktićke ili

zakonske greške, nezavosno da li greška

prikazuje u dokument ili ne;

Kada nema dokaza ili druge materijale koja

potvrdjuju procenu u slućaju procene trečeg

lica;

Kada poreski dokument je suprot zakonu.

Kako se podnese žalba?

Da bude u skladu sa zakonom, jedna žalba za

obaveštenje procene ili službenu oluku treba da se

podnese pismeno i nosi razloge i dokumente u

kojima poreski obveznik zasniva odluku. Žalba

treba da sadrži:

Ime, adresu i fiskalan broj poreskog

obveznika;

Jedan opis pitanje za koju je podneta

žalba (obaveštenje procene uključujući

datum obaveštenja, datum primanje

obaveštenje, poreski period, iznos poreza

za koga je podneta žalba);

Procena ili deo procene za koju se žali;

Zakonske osnove za žalbu;

Opis razloga zašto obaveštenje ili

službena odluka smatrana da je netačna ili

nepravilna, uključujući i zakonsku osnovu

za nekorektnost i nepravilnost;

Potpis poreskog obveznika, imenovanog

lica od poreskog obveznika, ili ovlašćenog

lica poreskog obveznika

Gdo mogu da pišem da podnesem jednu žalbu?

Jedna žalba može podneti na više načina priznate

zakonom:

Rukom(neposredno u Departamentu za Žalbe

ili preko Regionalne Kancelaarije koja je izdala

procenu);

Poštom, faksom ili medjuveze.

Koliko imam vemena za podnošenje jedne

žalbe?

Jedna žalba protiv obaveštenje procene ili drugih

službenih odluka od PAK, treba da se podnese u

roku od 30 dana nakon izdavanje dokumenta

procene. Žalba treba da se podnese u

Departamentu za Žalbe PAK-a, osim procene u

slučaju opasnosti protiv kojih poreski obveznik ima

pravo žalbe neposredno u Fiskalnoj Diviziji

Administrativnog Departamenta Osnovnog Suda u

Prištinu.

Mene mi je istekao rok od 30 dana da podnesem

žalbu . Da li mogu da podnesem žalbu i posle

isteka zakonskog roka?

Žalba sa zakašnjenjem referiše jednoj žalbi

podnošena van zakonskog roka. Da se zna, jedna

žalba podnošena poštom pre isteka utvrdjenog

zakonskog roka, ali primljena posle odredjenog

roka od PAK, ispunjava uslove za prijem.

Zakon ovlašćuje Departament za Žalbe da primi

žalbe sa zakašnjenjem :

Ako ima opravdanih razloga za zakašnjenje

žalbe

Žalba je podneta bez neopravdanog

zakašnjenja nakon isteka roka (n.pr. podneta

odmah posle završetka smetanih okolnosti)

Po Zakonu, rok od 30 dana za žalbu protiv

službenih odluka izdate od PAK, može da se

produžava ako u toku ovog perioda vladale

opravdani razlozi koja su smetali lice za poštovanje

zakonskog roka a koja su van kontrole poreskog

10- ŽALBE 10 1

2

3

4

5

Page 118: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

44

obveznika ili su takve što ako ne daje novi rok

rezultzira u nepravdu prema licu.

Radi kvalifikovanje za produženje roka, poreski

obveznik treba da podnese pismeni zahtev u

Departamentu za Žalbe gde se opisuju okolnosti

koja su onemogućili podnošenje žalbe na vreme ili

opisuje nepravednosti koje nastale ako se žalba ne

bi bila primljena.

Pismenom zahtevu treba priložiti dokumente koja

potvrdjuju okolnosti od poreskog obveznika, za

razmatranje od Departamenta za Žalbe.

Podneo sam žalbu u PAK,medjutim, sada sam

ubedio da PAK imao pravo na izvršenu procenu.

Da li postoji mogučnost povućenje žalbe?

Posle podnošenje žalbe, žalilac može da izrazi želju

da to povuće (delimićno ili potpuno). Povućenje se

radi preko jedne pismene deklaracije. Ako žalilac

usmeno obavestio da želi povući žalbu, od njega

treba da se traži jedno pismeno potvrdjenje.

Departament za Žalbe treba da donosi jednu odluku

završetka administrativnog procesa nakon

povućenje žalbe i obaveštava žalilaca. Žalba

smatra kao rešena i slučaj žalbe se zatvara.

Koji su dokazi podnošenje jedne žalbe?

Dokazi podnošenje žalbe, su:

Datum poštanskog pečata u koverat (ako je

dostavljena poštom);

Datum službenog pećata u reversu

(ako je dostavljena registratorskom poštom); ili

Datum fakture transporta (ako je dostavljena

prenosnikom)

Faksom, datum prijema faksa od PAK

Koliko traje uzimanje rezultata jedne žalbe?

Službena odluka od Departamenta za Žalbe donosi

se pismeno i dostavlja se poreskom obvezniku u

roku od 60 dana posle dana žalbe. Ako

Departament za Žalbe nije doneo odluku u roku,

poreski obveznik može da se žali za procenu ili

druge službene odluke neposredno u Fiskalnoj

Diviziji Administrativnog Departamenta Osnovnog

Suda u Prištinu. Departament za Žalbe može da

suspenduje slučaj za razmatranje za 45 dana do

dodatnog izveštaja iz odgovarajučeg regiona.

Za više član 77.4 zakona Br.03/L-222 za Poresku

Administraciju i Postupcima

Da li mogu da osporavam oluku Departamenta

za Žalbe?

Jedan poreski obveznik koji ne priznaje odluku

Departamenta za Žalbe može da se žali u Fiskalnu

Diviziju Administrativnog Departamenta Osnovog

Suda u Prištinu. Rok da se podnese žalba u

nadležnom sudu treba da je trideset (30) dana od

dana prijema odluke Departamenta za Žalbe.

Ako je moja žalba neuspešna, da li ima neki

drugi stepen za razmatranje?

Ako je vaša žalba neuspešna, dakle nije u vaš

korist, vi možete da se žalite u Fiskalnoj Diviziji

Administrativnog Departamenta Osnovnog Suda u

Prištinu. Rok da se podnese žalba u nadležnom

sudu treba da je trideset (30) dana od dana prijema

odluke Sektora za Žalbe .

6

7

8

9

10

10

Page 119: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

45

Šta je poreska zaloga?

Poreska Zaloga je jedan javni službeni dokument

pod primenjenom poreskom zakonodavstvu

Kosova. Ovaj dokument čuva pravo Poreske

Administracije za uplatu dugova sa posebnim

prioritetima.

Za više član 33 Zakona br. .03/L-222 i člana 32

Administrativnog Uputstva 15/2010.

Šta je nalog - ubiranje?

Nalog – Ubiranje je jedan legalni dokument u

primenjenom poreskom zakonodavstvu Kosova.

Postupci mere oduzimanje imovine poreskih

obaveza počinju samo posle, protiv poreskog

obveznika koji nije uplatio dugove i preduzete sve

mere i poštovane postupci obaveštenja predvidjene

u Zakonu za Poresku Administraciju.

Za više član 33 Zakona br. .03/L-222 i člana 32

Administrativnog Uputstva 15/2010.

Ako sam ušao u sporazum i nisam poštovao

onu, kako mogu da ponovo reprogramiram, i

koje su posledice?

Ako poreski obveznik promaši u jedan sporaum u

rate, interes se zadužuje retroaktivno do datuma

kada je sporazum potpisan. Ako jedan poreski

obveznik, promaši u jedan sporaum u rate, i želi

ponovo i želi ponovo da udje u drugi sporazum u

rate, sporazum u naredne rate ne uključuje

skidanje interesa. Interes teče u svaki nardeni

sporazum u rate za trajanje sporazuma.

Za više vidi stav 7 Člana 28 Zakona br.03/L-222.

Kako se primenjuju uplate delikuentnih dugova

n.pr.interesa, kazne, osnovu ?

Ako bilo koji iznos nekog poreza administriran od

PAK prema primenjenog zakonodavstna na Kosovu

nije uplaćen do zadnjeg datuma utvrdjena za

uplatu, poreski obveznik biće primoran da plati

interes.

Svaki interes obavezan da se uplati i uplativ može

ubirati na isti način i istim prinudnim merama kao i

porez u kome je zasnivan Nalog – Uplate.

Kada jedno lice treba da podnese jednu poresku

deklaraciju prema primenjenom zakonodavstvu u

Republiku Kosova, ne podnese do traženog

datuma, to lice podleže administrativnoj kazni od

pet posto (5%) ne uplaćenog poreza za svaki

mesec ili deo meseca za koga je zakasnio,

maksimalnom administrativbnom kaznom za uplatu

od dvadeset posto (25%) poreske obaveze.

Ako i posle 5 meseci ne izvrši se uplata, tada za još

12 meseci nastaviće primenjivanje kazne od 1%.

Za više član 28 Zakona br. .03/L-222 i člana 51

Administrativnog Uputstva 15/2010.

Koliko su kamate za zakašnjenja ?

Ako bilo koji iznos poreza administriran od PAK,

prema primenjenom zakonodavstvu na Kosovu, nije

uplaćen do zadnjeg datuma utvrdjivan za uplatu,

poreski obveznik je obavezan da uplati interes po

stopi od 1.25%.

Kada od jednog lice traži podnošenje jedne poreske

deklaracije, prema primenjenom zakonodavstvu na

Kosovu, ne dostavlja do zadnjeg datuma utvrdjivan

za uplatu, to lice podleže administrativnoj kazni od

pet posto (5%) neuplaćenog poreza za svaki mesec

ili deo meseca za koga se zakasnio, sa

maksimalnom administrativnom kaznom za uplatu

od dvadesetpet posto (25%) poreske obaveze.

Kada od jednog lice traži uplata jednog poreza,

prema primenjenom zakonodavstvu na Kosovu, ne

uplati celokupan ili deo poreza do utvrdjenog

datuma, to lice podleže administrativnoj kazni od

jedan posto (1%) poreske obaveze za svaki mesec

ili deo meseca za koju je uplata zakasnila, do

maksimuma dvanajst (12%) meseci .

Dakle, kazne za zakašnjenja u deklarisanju i plate,

su:

Interes – 1.25%

11- PRINUDNA UPLATA 11 1

2

3

4

5

Page 120: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

46

Kazna za nedeklarisanje – 5%

(maksimalno 25%)

Kazna za ne uplatu – 1% (maksimalno

12%)

Ja sam prestao biznisku delatnost i ima dug

(ove), ja mogu da platim samo neki procent

totalnog iznosa duga. Šta da radim?

Poreski obveznici imaju pravo da traže ispisivanje

samo nakon plate svih poreskih obaveza i

prikazivanje zaključnog bilansa.

Ispisivanje od aktivnog spiska ne iskljućuje poreske

obaveze. U takvim slučajevima, PAK treba da ubira

porez u skladu sa svim relevantnim merama

ubiranja koja mogu primenjivati kod poreskog

obveznika prema važećom poreskom

zakonodavstvu. Izuzev,u slučajevima kada poreski

obveznici podnose u PAK, zahtev za uplatu poreza

sporazumom u rate, interes ne teće od meseca koji

predhodi mesecu u kome je sporazum zakljućen i

ona u potpunosti poštovana

Za više član 12 Zakona Br. 03/L-222

Ja imam poreski dug i iznos duga uključuje

kaznu i kamatu. Da li mogu one da se oproštaju

i ako da, kako mogu da to tražim?

Kamata ne može oprostiti samo može da se

prestane kada:

Ste u redovnom sporazumu uplate duga u

rate

Ne otkazivate sporazum za uplatu

U toku sporazuma ne stvarate nove

dugove i

Imate redovna deklarisanja

Kazna može oprostiti ako ipunjavate uslove

utvrdjene zakonom ili posebnom odlukom Vlade.

Za oproštaj kazni treba obratiti odgovarajućoj

Regionalnoj Kancelariji i nakon razmatranje vašeg

zahteva od odgovarajučeg Regiona, tada predje

kod Advokata Poreskih Obveznika Glavne Uprave

Poreske Administracije Kosova.

Koje su okolnosti kada kazne i /ili interes mogu

da se poklone?

U slućaju kada poreski obveznik koji

dobrovoljno obaveštava PAK za njegovu

obavezu, pre nego što bude obavešten

za neku moguću poresku kontrolu od PAK,

koja bi mogla da se otkrije od PAK,

maksimalna finansiska sankcija biće

dvadeset pet posto (25%) sankcije koja bi

inaće primenjivala. U slučaju kada poreski

obveznik dobrovoljno obaveštava PAK-a

nakon što se poreski obveznik prvo bude

obavešten u vezi jedne moguče poreske

kontrole, ali pre nego što PAK počinje

kontrolu, maksimanlna finansiska sankcija

biće u iznosu od pedesetposto (50%)

sankcije koja bi inaće primenjivala.

Tamo gde poreski obveznik sa

neuplaćenom poreskom obavezom udje u

pismeni sporazum radi uplate u dve ili

više rata; ispunjava uslove pismenog

sporazuma; i završava na vreme sve

druge poreske obaveze u toku tog

sporazuma; finansiska sankcija koja bi

inaće primenjivala u vezi podnošenje i

uplate sa zakašnjenjem umanjuje se u

izniosu od dva posto (2%) poreske

obaveze i utvrdjenog interesa ostaće

uplativ, osim ako se primenjuju druge

odredbe predvidjene zakonom.

Ako lice obavezan za neki porez dokazuje

opravdane razloge, dobro razumevanje,

velike poteškoće ili druge razloge koja

povećavaju efektivnost PAK-a, PAK može

da smanji ili ukida svaku procenjenu , ili

predloženu kaznu, po osnovama slučaja.

Generalni Direktor, ili njegov delegirani(e)

razmatra zahteve za smanjenje kazni i

donosi odluku na osnovu razmatranja

činjenica i okolnosti.

Za više Član 62 Zakona Br. 03/L-222

7

6

8

11

11

Page 121: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

47

Ja mislim da mimam poreski dug, ali nisam

siguran, možete da vidite koliko dugujem?

Pravo je svakog poreskog obveznika da bude

obavešten za svoje poresko stanje, od odgovornih

službenika. Za poresko stanje možete da se

obaveštavate svakog dana posetom odgovarajuće

Regionalne Kancelarije za Usluge Poreskim

Obveznicima.

9

11

Page 122: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

48

Ko treba podnositi Izveštaj Nabavki više od

500€?

Izveštaj nabavki više od 500€, treba da podnese:

• Lica ukljućena u poslovanje koje se

oporezuju u realne prihode

• Vlada i opštine Republike Kosova

• NVO-e, Javne Institucije i slične

organizacije

• Universiteti, Bolnice i slićne javne ili

privatne institucije, itd.

Koji je rok za podnošenje Izveštaja Nabavki više

od 500€?

Rok za podnošenje izveštaja nabavki više od 500

euro je 1 januar do 31 Mart naredne godine.

Ako ne podnosim Izveštaj Nabavki više od 500€,

da li se primenjuje neka kazna od PAK?

Svaki entitet, osim vladinoig ili opštinskog entiteta,

od koga se traži podnošenje informacione

deklaracije i to ne podnosi, , podleže kazni od 500

€.

Ako nisam podneo Izveštaj Nabavki više od

500€ za tri godine, koliko je kazna što može

PAK postavi za mene?

Ako jedan poreski obveznik obavezan je dati samo

jedan pregled informacija, jedina kazna koja može

primenjivati je 500€ kazna za ne podnošenje jednog

informativnog izveštaja. Ako jedan poreski obveznik

treba da podnese dve ili više informacionih

pregleda, kazna biće 500€, plus po 125€ za

nepodnošenje druge deklaracije, treće ili više.

Šta treba da obuhvata Izveštaj nabavki više od

500?

Izvrštaj treba da obuhvati svu robu i nabavljene

usluge od svakog drugog oporezivog lice.

U Izveštaju Nabavki više od 500€, da li treba

obuhvatiti i uvoze?

Ne, u Izveštaju Nabavki više od 500€, ne traži se

da se obuhvate podaci od uvoza, jer ove

informacije PAK dobija neposredno od Carine

Kosova.

Nabavka usluga izvan zemlje, da li treba da se

obuhvate u Izveštaju nabavki više od 500€?

Da, u Izveštaju Nabavki više od 500€, traži se da

se obuhvate podaci o nabavki usluga van zemlje,

kada je i traženo primenjivanje suprotnog

zaduženja, dakle, tada kada prilikom nabavke

usluga, mesto snabdevanje usluge, smatrano da je

Kosovo.

Šta znaći iznos više od 500€?

Iznos više od 500€ znaći ne samo jedna transakcija

ili jedina konsideracija, nego total transakcija i

izvršenih konsideracija unutar poreskog perioda.

Koji je poreski period koju treba da obuhvati

Izveštaj Nabavki više od 500€?

Poreski period znaći kalendariku godinu koja

poćinje 1 januara i završava 31 decembara.

Kako se uradi Izvrštaj Nabavki više od 500€?

Izveštaj Nabavki više od 500€, uradi se ukljućenjem

u ueb-stranicu PAK-a,s leve strane klikanjem u

linku Izveštaj Nabavki više od 500€, gde prvo treba

da se registrujete, uzimate pasword od PAK i

kasnije možete upotrebiti za dostavljanje takvog

Izveštaja.

Za dalje klikirajte ove radi povezivanje sa linkom

izveštavanja:http://blerjet.atk-ks.org/blerjet

12- IZVEŠTAVANJE NABAVKI VIŠE OD 500€ 12

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Page 123: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

49

Gde mogu dobiti primerak (obrazac) za

Izveštavanje nabavki više od 500€?

Primerak (obrazac) za Izveštavanje Nabavki više od

500€ dobićete neposredno od ueb-stranice PAK-a,

u linku Izveštavanje Nabavki više od 500€.

Za više klikujte ode radi povezivanje sa linkom

izveštavanja:http://blerjet.atk-ks.org/blerjet/sq-

AL/Home/DoënloadTemplate

Ja sam računovodja i dajem usluge

računovodstva za nekoliko biznisa. Da li se

dozvoljava podnošenje izveštaja više od 500€ za

nekoliko biznisa iz jedne adrese (E-maila)?

Dok ste vi registrovani u Sistemu za Izveštavanju

Nabavki više od 500€ i raspolažete elektronsku

adresu za izveštavanje za jedan biznis, nećete imati

mogučnost korišćenje iste adrese i za takvih

izveštavanja za neki drugi biznis.

Izveštaja nabavki više od 500€, da li mogu da

fizički podnesem u PAK?

Za podnošenje Izveštaja nabavki više od 500€,

jedini način dostavljanja je preko ueb- stranice

PAK-a, gde prvo treba da se registrujete, uzimate

pasword od PAK i nakon toga imaćete mogučnosti

dostavljanje vašeg izveštaja.

Za dalje klikujte ovde radi povezivanje sa linkom

izveštavanja:http://blerjet.atk-ks.org/blerjet

Da li mogu Izveštaja Nabavki više od 500€

dostaviti preko Pošte?

Za dostavljanje Izveštaja Nabavki više od 500€,

jedini način dostavljanja je preko ueb- stranice

PAK-a, gde prvo treba da se registrujete, uzimate

pasword od PAK i nakon toga imaćete mogučnosti

dostavljanje vašeg izveštaja.

Za dalje klikujte ovde radi povezivanje sa linkom

izveštavanja:http://blerjet.atk-ks.org/blerjet

11

12

13

14

12

Page 124: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

50

Da li poreski inspektor ima pravo da uzima

dokumentaciju a da ne izda nijedan dokaz?

Poreski inspektor, je obavezan da prilikom uzimanje

dokumentacije u originalu u vašem biznisu, da vas

opremi jednim kopijem dokumenta “Revers za

uzimanu dokumentaciju”, a i prilikom vraćanje te

dokumentacije, ponovo treba opremiti jednim

kopijem dokumenta “Revers za vraćenu

dokumentaciju”. Ako od biznisa, dokumentacija

daje službeniku kao kopije i poreski službenik nema

obavezu da vrati kod biznisa, nema potrebe za

kopije Reversa ni za uzimanje ni za povratak

dokumentacije.

Zašto poreski inspektor u toku kontrole u

biznisu, na kraju posete ne stavlja jedan

primerak izveštaja?

Prema važećem zakonodavstvu, ne traži se da

poreski inspektor prilikom posete, opremi jednim

primerkom izveštaja. Vi kao biznis možete potpisati

izveštaj, koji treba da se priremi u toku posete

biznisa.

Kako je moguće da poreski inspektor upučuje

kompaniji da povečava promet?

Ako poreski inspektor analizirao vaš dosje i vašu

dokumentaciju, što je konstovao da niste deklarisali

realan promet, može da upučuje biznisa da on sam

povećava promet i izvrši realno deklarisanje. U

protivnom takav biznis biće izabran da podleže

poreskoj kontroli.

Ja znam nekoga koji izvrši prevaru u svojim

porezima. Da li mogu da prijavljujem njih

anonimno ?

Da, vi doprinesete na ubiranje poreza ako takav

slučaj prijavljujete u PAK. Sve takve informacije

koje prima PAK, biće konfidencijalne. Vi možete

prijaviti u liniju bezplatno, u tel. 0800-80-800 ili

pišite u adresu: standardet.profesinonale@atk-

ks.org. Takodje, vi možete dostavljati i jedno

obaveštenje dostavljati u kutiju napomena ili

sugeriranja, koja se nalazi u svakoj Regionalnoj

Kancelariji PAK-a kao i u Opštoj Upravi PAK-a.

Imam informacije da jedan zaposleni PAK-a traži

mito, šta treba da radim?

Vi treba odmah slučaj prijaviti u PAK. Sve takve

informacije koje prima PAK, su konfidencionalne. Vi

možete prijaviti u liniju bezplatno, u tel. 0800-80-

800 ili pišite u adresu:

[email protected]. Takodje, vi

možete dostavljati i jedno obaveštenje dostavljati u

kutiju napomena ili sugeriranja, koja se nalazi u

svakoj Regionalnoj Kancelariji PAK-a kao i u Opštoj

Upravi PAK-a.

Da li ima nekoga u PAK da me pomogne na

pripremanju mojih poreza?

Kancelarija Usluga i Edukacije Poreskih Obveznika

može da vas pomogne na deklarisanju poreza,

medjutim, nijedan zaposleni u PAK nema pravo na

rukovodjenju i vodjenje vaše dokumentacije. Dakle,

ako ste vi vodili dokumentaciju i potrebno je samo

pomoć za deklarisanje poreza, možete da se

obratite u odgovarajućoj Regionalnoj Kancelariji u

Službi Poreskih Obveznika.

Da li stanje zaliha obavezno da imamo u

svakom trenutku, ili obavezni smo da imamo

datuma 31 decembara svake godine?

Registracija zaliha je obavezna po Zakonu, da bude

priprelmljena do datuma 10 januara i bude na

raspolaganju radi provere od poreskog obveznika.

Medjutim, u drugim slučajevima kada poreski

inspektor smatra potrebnim za momentalnu

proveru, tada obavezni ste i u odredjenim

slučajevima prikazujete momentalnu zalihu radi

provere.

13- OSTALE 13

1

2

3

4

5

6

7

Page 125: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

51

Ako biznis izvrši ispravku poreske deklaracije,

prema Zakonu PAK-a, da li se kažnjava biznis

od strane poreskog inspektora?

Samo zato što ste izvršili ispravku poreske

deklaracije, ne može primenjivati kazna od

poreskog inspektora, jer ispravku poreske

deklaracije dozvoljava sam zakon. Medjutim, i ako

ste izvršili ispravku poreske deklaracije i ponovo

niste dali taćnu deklaraciju, tada, podležete kazni

po zakonu.

Ja sam poreski stručnjak (računovodja,

advokat, ekonomista), da li može Pozivni Centar

da istražuje poreski zakon za mene i da mi da

pismeni odgovor?

Pozivni Centar ne može da vam da individualna

objašnjenja. Za dobijanje individualnog objašnjenja

vi treba da se obratite u kancelariju Usluga i

Edukacije Poreskih Obveznika.

Da li mogu tražiti pismeni odgovor od Pozivnog

Centra?

Pozivni Centar ne može da vam pruža pismeni

odgovor. Za dobijanje pismenog odgovora vi treba

da se obratite u Kancelariju Usluga i Edukacije

Poreskih Obveznika.

Da li mogu dostavljati e-mailom jedno pitanje u

PAK?

Da, vaša pitanja možete dostaviti u jednu od dolje

navedenih adresa:

[email protected]

[email protected]

Najčešća pitanja (u ueb stranicu PAK-a)

Da li možete da mi dostavite neki priručnik koji

objašnjava poreze i šta da radim?

U ueb- stranicu PAK-a www.atk-ks.org, možete

izvaditi Zakone, Uputstva, Javna Objašnjenja,

Informacione materjale, kao i razne priručnike koje

mogu da vas pomognu u vezi poreza i poreskih

postupaka.

Šta treba da radim da bi dobio jedno

individualno objašnjenje?

Treba da podnesete pismeni zahtev, s hodno članu

10 Zakona za Poresku Administraciju i Postupcima,

kao i člana 8 Administrativnog Uputstva Br.

15/2010.

Za više Član 10 Zakona Br.03/L-222 za Poresku

Administraciju i Postupcima, kao i Člana 8

Administrativnog Uputstva Br. 15/2010.

Da li PAK organizuje edukacione seminare za

poreske obveznike radi obučavanje za

deklarisanje i uplate poreza?

Poreska Administracija Kosova, radi olakšanje

postuaka i pružanje što boljih usluga za poreske

obveznike i za sve civiljne službenike, stalno

održava seminare za poreske obveznike.

Obaveštenje za održavanje nekog seminara uvek

se objavljuje od Poreske Administracije, kao u

Medije , ueb-stranicu PAK-a a takodje dostavlja se i

poreskim obveznicima i u elektronskim adresama,

onima za koje PAK raspolaže elektronske adrese.

Da li mogu biti nagradjivan u % na osnovu

totalne procene fiskalnih procent prikupljene od

poreskog obveznika (u ulozi agenta )?

NE, tako nešto ne predvidja primenjenim Zakonima

na Kosovo. Medjutim, ako vi pružate ne fiskalne

kupone u kutijama što raspolaže PAK u svaku

Regionalnu Kancelariju a takodjei u Opštoj Upravi,

doprinosite na ubiranju poreza.

Ko je Generalni Direktor i koji je njen broj

telefona?

Generalni Direktor Poreske Administracije Kosova

je X...X... i broj njegovog telefona je +381 38 200

250 01.

8

9

10

11

12

13

14

15

16

13

Page 126: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

52

Želim da razgovaram sa vašim menadžerom

Pozivnog Centra?

Menadžera Pozivnog Centra možete kontaktirati na

broj telefona: +381 38 200 255 63.

Ja za kratko vreme biću van zemlje. Da li je

potreban neka poreska potvrda da bi izašao?

Ako da, šta treba da radim da dobijem i koliko to

traje?

Ako vama treba neki dokument da putujete van

zemlje, n.pr. za apliciranje za neku vizu, ili za druge

ciljeve, PAK može da vas opremi poreskom

potvrdom koja prikazuje vaše stanje u PAK.

Ako ste fizićko lice, Poresku Potvrdu možete dobiti

direktno iz ueb-stranice PAK-a (www.atk-ks.org)

registrovanjem preko linka Poreska Potvrda, ali ako

ste individualni ili pravni biznis zahtev za takvu

potvrdu treba da podnesete u odgovarajučoj

Regionalnoj Kancelariji Usluga Poreskih Obveznika.

Koji dokumenti su potrebni za dobijanje

poreske potvrde od PAK koji mi treba za

učestvovanje u tender?

Potebna dokumentacija za opremanje Poreskom

Potvrdom za tender, je:

Zahtev (uzima se u Regionalnu

Kancelariju Usluge Poreskih Obveznika ili

ueb stranicu PAK-a i popunjava se )

Kopija Fiskalnog Sertifikata

Kopija lične karte vlasnika / menadžera ili

kopije ovlašćenja vlasnika / menadžera

ako ste prestavnik biznisa

Opšte stanje uzima u šalteru službe

Kopije neprocesiranih deklaracija i kopije

potsetnićkih pisma, sporazume za uplatu u

rate (ako imate neuplaćene obaveze)

Napomena : Potvrdu možete uzimati i ako imate

neuplaćene obaveze, medjutim, u potvrdu piše da

poreski obveznik ima neuplaćene obaveze.

Koji su dokumenti koje su mi potrebni za

uzimanje poreske potvrde od PAK što mi treba

za vizu?

Ako ste vi fizičko lice, Poresku Potvrdu možete

uzimati direktno od ueb- stranice PAK-a (www.atk-

ks.org) registrovanjem preko linka Poreska

Potvrda, ali ako ste biznis bilo individualan ili pravni

zahtev za takvu potvrdu treba da tražite u

odgovarajučoj Regionalnoj Kancelariji za Usluge

Poreskim Obveznicima.

Ako takva Potvrda ne može uzimati preko ueb-

stranice PAK-a, tada potrebna dokumentacija za

opremanje Poreskom Potvrdom za biznis za vizu,

je :

Zahtev (uzima u Regionalnoj Kancelariji za

Usluge Poreskim Obveznicima ili ueb

stranicu PAK-a i popunjava se)

Kopija Fiskalnog Sertifikata

Kopija lićne karte vlasnika / menadžera i

ovlašćenje od vlasnika / menadžera ako

ste prestavnik biznisa

Opšte stanje uzima se u šalteru službe

Kopije neprocesiranih deklaracija i kopije

potsetnićkih piskama, sporaume za uplate

u rate (ako imate neuplaćenih obaveza)

Napomena : Potvrdu možete uzimati i ako imate

obaveze, medjutim, u potvrdu piše da poreski

obveznik ima neuplaćene obaveze.

A potrebna dokumentacija za opremanje Poreskom

Potvdom za radnika za vizu, je:

Lična karta radnika (kopije na obe strane )

Obrazac Odredjivanje Glavnog

Poslodavca (kopije)

Radni ugovor (kopije)

Moj računovodja otišao i sa sobom nosio sve

knjige i dokumentaciju, da li može PAK da me

pomogne da te vratim?

PAK ne može da vam pomogne da vratite

dokumentaciju od bivšeg vašeg računovodja. Vi

treba da se obratite ovlašćenim organima za takva

pitanja, kao n.pr.Sudove, itd.

17

18

19

20

21

13

13

Page 127: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

RADNA GRUPA

Sakip Imeri Direktor Departamenta Usluge i Edukacije Poreskih Obveznika Sami Salihu Menadžer Usluge i Edukacije Poreskih Obveznika

Isen Lipovica

Direktor za Politike i Procedura

Ajtene Shabani

Upravljačica Sektora za Objašnjavajuće Odluke u DUEP

Emira Shatri

Menadžerica Pozivnog Centra

Nazime Çoçaj

Upravljačica Usluge – CUP – Priština

Hasime Shabanaj

Savetnica za PDV – DUEP

Isuf Zeqiraj

Savetnik za PDV – DUEP

Minire Luta

Savetnica za PPK – DK

Magbule Shala

Savetnica za PLP – DK

Havë Ademi

Savetnica za PLP – DUEP

Yllka Emini

Službenica za Edukaciju – DUEP

Rexhep Krasniqi Web Dizajner

Radna grupa je pomognuta i od drugih departamenata u okviru Poreske Administracije Kosova.

Page 128: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular
Page 129: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular
Page 130: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular
Page 131: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

i

CONTENT

Introduction ...................................................................................... 1

1-BUSINESS REGISTRATION ......................... 3

Do I need to register? ...................................................................... 3

Why is it necessary / important to register? ................................... 3

How much does it cost to register? ................................................ 3

What documents do I need, to register as a business? ................. 3

What documents are required to be registered as Individual

Business and General Partnerships? .............................................. 3

What documents are required in order to be registered as

Partnership (Sh.K.M)? ..................................................................... 3

What documents are required in order to be registered as Limited

Liability Company (LLC)? ................................................................ 3

What documents are required in order to be registered as Joint

Stock Company (J.S.C)? ................................................................. 3

What documents are required to be registered as Foreign

Company – Branch in Kosovo? ....................................................... 4

What documents are required to be registered as Agriculture

Cooperative? ................................................................................... 4

Where to register the business? ...................................................... 4

Can I register the business on-line? ................................................ 4

Is it TAK the agency that handles business registration? ............... 4

What happens if I need to register and I am not registered? .......... 4

What are the penalties for non-registration? ................................... 4

What is Fiscal Number? .................................................................. 5

Do I need to obtain the Fiscal Number? .......................................... 5

How to obtain a fiscal number as business? ................................... 5

How can I be equipped with Fiscal Number as natural person

(individual)? ..................................................................................... 5

How much does it cost to obtain the Fiscal Number? ..................... 5

Do I need to register first to TAK or KBRA? .................................... 5

What persons are not required to register in KBRA, but are

required to obtain a Fiscal Certificate? ............................................ 5

What documents are required to obtain a Fiscal Certificate while

I`m not required to be registered as a business in KBRA? ............. 5

Can I obtain the Fiscal Number at the TAK website? ..................... 6

Another person is using my Fiscal Number, what to do? ................ 6

Can I change the type of business from Individual to LLC,

Partnership, or vice versa? .............................................................. 6

Where can I be equipped with fiscal number as non-resident

person? ............................................................................................ 7

How is the procedure for changing the address? ............................ 7

Why do I need to deregister? .......................................................... 8

2- BUSINESS DEREGISTRATION ................... 8

How to deregister?........................................................................... 8

When to submit the request for business deregistration? ............... 8

How is the procedure for closure of business? .............................. 8

What are the implications if don’t deregister?.................................. 8

Can I deregister on-line? ................................................................. 8

Will I receive any document that proves that I am officially

deregistered? ................................................................................... 9

If I have applied to obtain verification for business closure, and I

have not received any response from TAK, how should I act? ....... 9

Can I still develop business even if I am deregistered? .................. 9

Which are the documents I need to provide in order to obtain tax

verification from TAK regarding business closing? ......................... 9

Where should I declare tax liabilities? .......................................... 10

3- DECLARATION ........................................... 10

Where can I be guided and receive help for declaration? ............ 10

What is the deadline for the tax declaration? ............................... 10

Where can I take the application form for declaring my liabilities? 10

I have not submitted a declaration in time-what to do? ................. 10

What happens if you do not submit the declaration that I had to

declare? ......................................................................................... 11

What is the penalty for late declaration? ...................................... 11

Where can I get the declaration forms that I had to declare last

year? .............................................................................................. 11

How long should you keep copies of declarations that I have

already submitted? ........................................................................ 11

How to declare corrected/completed declarations? ..................... 11

For how long should I declare the corrected/changed declaration?

....................................................................................................... 11

Should I declare the quarter in which I had no transactions?........ 11

How to declare when an individual has two businesses? ............. 11

Does TAK provide any instructions on how to declare taxes? ...... 11

Can TAK recommend an accountant/ economist/ lawyer who can

assist me with my taxes? ............................................................... 11

Can I seek assistance from TAK in fulfilling my tax obligations? .. 11

I have received a call from TAK Call Centre telling me that TAK

has not received the declaration that I have declared a long time

ago, what should I do? ................................................................... 12

I don’t have a business, but how can I declare my incomes that I

gained time to time from various projects? .................................... 12

What is EDI? .................................................................................. 13

4- ELECTRONIC FILING ................................. 13

How to register for EDI? ................................................................ 13

How to obtain password? .............................................................. 13

Periods are not seen in EDI? ......................................................... 13

What services can be obtained through EDI? ............................... 13

What taxes can be declared through EDI? .................................... 13

What tax corrections can be made in EDI? ................................... 13

Page 132: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

ii

Can the declaration be zero, through the EDI Electronic System?

....................................................................................................... 14

Shall the pension quarterly report be submitted via EDI? ............. 14

What is the procedure to declare electronically?........................... 14

Can all the forms be declared electronically?................................ 14

Do I need any special equipment or password to declare

electronically? ................................................................................ 14

Why should I declare electronically? ............................................. 14

What are the advantages of electronic filling?............................... 14

What is my motivation to declare electronically?........................... 15

Does it cost anything to declare electronically? ............................ 15

What kind of assistance does TAK provide to help me learn how to

declare electronically? ................................................................... 15

I don`t have a computer, however, I would like to declare

electronically, does TAK have computers that I could use for this

purpose? ........................................................................................ 15

How to make sure that my financial information are safe if I declare

electronically? ................................................................................ 15

How safe (protected) is the use of the EDI system? ..................... 15

Can I submit the tax declaration, and pay the obligations later? .. 15

Is it possible to change/correct the declaration submitted

electronically? ................................................................................ 15

How to conduct the additional declaration through the Electronic

System EDI? .................................................................................. 15

How will the corrective declaration reflect? ................................... 16

How do I know that my declaration is accepted, if I declare them

electronically? ................................................................................ 16

I have an accountant/economist/lawyer who declares my taxes.

What information should i provide them with so they can declare

my taxes electronically? ................................................................ 16

If I declare electronically, can I also pay my taxes electronically? 16

Can I use the debit/credit card to pay the taxes declared

electronically? ................................................................................ 16

If I try out the electronic declaration and I don’t like it, can I

continue with manual declaration? ................................................ 16

Is “bandwidth” problem for electronic declaration?........................ 16

Can I use the telephone / modem to declare electronically? ........ 16

What should I do if I have declared electronically and then I

discovered that I have forgotten some information or that I have

written something wrong? .............................................................. 17

Should I declare even if within a tax period I haven’t developed any

activity? .......................................................................................... 17

Can I use the same list of employees sent in the previous month, if

there is no change for the employees? ......................................... 17

If there is a mistake in the name of the employee is the mistake

forwarded to the EDI notes? .......................................................... 17

Why in the EDI I cannot choose the period of declaration for Tax

on salary and pension contribution for employees? ...................... 17

During the registration in EDI is required the UNIREF, and I’m a

new business and have never downloaded a tax form. What should

I place into this section? ................................................................ 17

Problems with registering in EDI, I don’t have the password? What

should I do? ................................................................................... 18

Why don’t we have access to the declaration period WM-CM in

EDI? ............................................................................................... 18

How to download the declaration from EDI to save it as an

evidence copy? .............................................................................. 18

If an employee, in the same company, has two salaries and has

two positions in the company, how to proceed in the payment list ?

....................................................................................................... 18

What is VAT? ................................................................................. 19

5- VALUE ADDED TAX ................................... 19

How VAT is collected? ................................................................... 19

What is the standard rate of VAT? ................................................ 19

Who is obliged to declare VAT? .................................................... 19

When should I declare VAT? ......................................................... 19

When VAT should be charged? ..................................................... 19

How and when you should register for VAT certificate? ................ 19

This far, in the last 12 months, I have a turnover of 49,000€,

however, with a last supply made I reach the limit of 5,000€ for

VAT. Do I need to tax the entire value of 5,000€ for VAT or how

should I proceed? .......................................................................... 19

What permission we need from TAK at Customs to import a good?

....................................................................................................... 19

When should you apply to be equipped with a certificate for

export/import? ................................................................................ 20

What documents are needed to obtain an export/import certificate

and the VAT certificate? ................................................................ 20

When is the right borne and which is the way to deduct VAT? ..... 20

I didn’t recognize the deductible VAT on time. Until when do I have

the right to the deductible VAT? .................................................... 20

Which are the procedures for VAT refunding? .............................. 20

I have credit in my VAT account. Can I transfer it to pay other

taxes? ............................................................................................ 20

What if I have charged VAT, before I registered for VAT? ............ 21

The supplier does not issue a coupon /invoice for paid VAT. Is this

a problem? ..................................................................................... 21

If goods are imported from America by a Kosovo business and is

destined for Turkey, does it have to enter Kosovo or can we send it

directly for Turkey? ........................................................................ 21

Turnover in my business in the last 12 months has fallen under

50,000 €. Can I deregister from VAT? ........................................... 21

I want to close my business. Should I deregister from VAT? ........ 21

Should I notify TAK in regard to the transfer of business? ............ 21

What information should we have in regard to the transfer of the

business? ....................................................................................... 21

Which is the moment of commencement of VAT liability? ............ 21

Page 133: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

iii

We, as a company, are contractors of the European Commission

and we want to import some goods/equipments regarding to this

project. What documents do we need in order to present to the

Customs that we are exempt from VAT, so that we`re not charged

with VAT on import? ...................................................................... 22

With the turnover realized in the last 12 months I have exceeded

the threshold of 50,000€ and I have applied to register in VAT,

however, I possess a large amount of stocks for which until now

VAT has been paid. Is there the possibility of recognizing the paid

VAT in purchase for the goods I have in mu stock? ...................... 22

Is there any condition to recognize VAT on stocks when registering

for VAT? ......................................................................................... 22

Due to recognizing the deductible VAT from stocks I possessed

when registering in VAT I’m in crediting, can I request a VAT

refund for this? ............................................................................... 22

What should a tax invoice contain? ............................................... 22

When should a debit note or a credit note be issued? .................. 23

What should a debit note or credit note contain? .......................... 23

In the occasion of importing equipment, does the possibility of

deferment for payment of VAT exist? ............................................ 23

Where do I have to go to obtain an approval for deferment of VAT?

....................................................................................................... 23

How long am I obligated to keep and preserve the documentation?

....................................................................................................... 23

The business in 2012 had imports and on 31.12.2012 has

conducted the registering of the goods. On 01.02.2013 voluntarily

presented as a VAT declarer. The question is how should VAT

declaration for this month be filled and how should this stock be

treated? .......................................................................................... 23

Being a regular buyer, the supplier once a month supplies me with

goods for which I don’t have to pay, I receive the goods for free.

How these goods, which charge the sale and effecting VAT, are

treated? .......................................................................................... 24

Is a business registered as an exporter of goods, obligated to

submit a VAT declaration? ............................................................ 24

During the import, the customs increases the custom base of

imported goods. How should it be registered in the book of

purchase, with the price of the invoice or according to the customs

i.e. according to DUD?................................................................... 24

Should banks apply VAT in the sale of their assets/Capital Goods

and for mortgage or collateral assets? .......................................... 24

We are a touristic agency; we have local expenses, such as, fuel,

telephone and other VAT expenses. Are the expenses and

crediting completely accepted inside the country and outside the

country? ......................................................................................... 24

Are life insurances exempt from VAT? .......................................... 24

We are an Insurance Company registered as SH.A. The company

turnover in the last 12 months is over 50.000€. Should we apply to

register for VAT? ............................................................................ 24

Who is subject to Personal Income Tax? ...................................... 25

6- PERSONAL INCOME TAX ......................... 25

Which are taxpayers of Personal Income Tax?............................. 25

What is included in Gross Income? ............................................... 25

Which are the Incomes from Business Activities? ......................... 25

Which are Incomes from Wages? ................................................. 25

Which are Exempted Incomes? ..................................................... 25

When and how should Withhold Tax? ........................................... 25

My employer has not included me in the monthly payment list. Can

I myself declare and pay the Personal Income Tax and Pension

Contribution?.................................................................................. 26

How is the payment of Tax for Business Activities completed? .... 26

What is included in Allowable Business Expenses? .................... 26

Which are the taxpayers that have to submit their Annual

Declaration? ................................................................................... 26

I`m a new individual business, can I register voluntarily to declare

in real income at the beginning of my business developing? ........ 26

Which are the costs that are not accepted according to the law on

PIT? ............................................................................................... 27

Loss, should it be transferred as it is or should it be evenly

distributed for several years?......................................................... 27

Should partners register automatically in Real Income where each

owner should deliver the PD declaration? ..................................... 27

Last year my business resulted in a loss. How should i submit my

advance instalments this year? ..................................................... 27

Are the following deductible? ......................................................... 27

Bank Provision.................................................................... 27

Bank maintenance costs .................................................... 27

A natural person who rents an individual business, which should

withhold tax on rent (The owner or the renter)? ............................ 27

Which are the obligations of an individual business related to

Withhold Tax for non-residents? .................................................... 27

Except that we have to declare according to anticipation, can the

real value of income and expenses be declared? ......................... 27

What is the basis for calculating depreciation? ............................ 27

What is the percentage of depreciation? ....................................... 28

How are assets categorized for depreciation? .............................. 28

How to conduct the improvement of the Principal Employment

Designation Forms (PEDF), since the date of employment

commencement is misspelled?...................................................... 28

Being a regular buyer, the supplier once a month supplies me with

goods for which I don’t have to pay, I receive the goods for free.

How are these goods, which charge the sale effecting PIT and

CGS, treated? ................................................................................ 28

What does Corporate mean?......................................................... 29

7- TAX ON CORPORATE INCOME ................ 29

Which are taxpayers for Tax on Corporate Income? ..................... 29

Who is subject to Tax on Corporate Income? ............................... 29

What is the rate of Tax on Corporate Income?.............................. 29

What are the forms of the corporate for declaring tax obligation? 29

What is the manner of declaring the Tax on Corporate Income? .. 29

Page 134: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

iv

What are the obligations of a legal entity regarding to Withhold Tax

for non-residents? .......................................................................... 29

What are the obligation of a legal person regarding to Withholding

Tax for residents and non-residents regarding rents, property rights

and interests? ................................................................................ 29

Can a Small Corporation, declare tax liabilities in real bases? ..... 30

I`m a new Small Corporation, can I voluntarily register at the

beginning of business development to declare the real income? . 30

Which are the Incomes which are exempt from Tax on Corporate

Income? ......................................................................................... 30

Which are non-allowable expenses in CIT? .................................. 30

Which are allowed expenses in CIT? ............................................ 30

How are representations expenses treated? ................................. 31

How to download the form for CIT? ............................................... 31

When can the bad debt be recognized? ........................................ 31

What is the basis for calculating depreciation? ............................. 31

What is the percentage of depreciation? ....................................... 31

How are assets categorized for depreciation issues? ................... 32

What is considered capital gain? ................................................... 32

What is considered capital loss? ................................................... 32

Which are the deadlines for declaration of Tax on Corporate? ..... 32

What does Permanent Unit mean? ............................................... 32

Are Handicapped associations obligated to submit annual tax

declaration? ................................................................................... 32

The loss, should it be transferred as it is or evenly distributed for

several years? ............................................................................... 32

Last year my business resulted in loss. How should I submit my

advance instalments this year? ..................................................... 33

A legal person who rents to another legal person, which should

withhold tax on rent (The owner or the renter)? ............................ 33

Are the following deductible: Bank Provision and Costs for Bank

maintenance? ................................................................................ 33

Except that it has to be declared according to anticipation, can the

real value of income and expenses be declared? ......................... 33

What are my obligations as a tax payer? ...................................... 34

8- TAX PAYMENTS ........................................ 34

What books and records must be kept by a business with a gross

annual turnover up to 50,000€?..................................................... 34

Which books and records should be kept by a business with a

yearly gross turnover above 50,000€? .......................................... 34

How can I pay Tax liabilities? ........................................................ 35

What forms are used to declare tax liability? ................................. 35

How to obtain the payment sheet? ................................................ 35

Should I declare tax even if at the moment of declaring I can’t

make the payment? ....................................................................... 35

Is it possible for me to pay tax with instalments? .......................... 35

What is the interest and penalty if I don’t declare and also pay

taxes on time?................................................................................ 35

What is the penalty if I declare, but don’t pay taxes on due time? 35

What should I do if I pay only a part of tax liability? ...................... 36

Can I pay my taxes online? ........................................................... 36

Can I pay taxes through telephone ................................................ 36

I can’t pay my tax liabilities now, what are my options? ................ 36

How can I submit a request for payment of debt with instalments?

....................................................................................................... 36

What actions can TAK take if I don’t pay the taxes? ..................... 36

I have mistakenly paid more tax. What do I have to do to reimburse

overpaid amount? .......................................................................... 36

How to transfer the overpaid payments to some other unpaid tax?

....................................................................................................... 36

I have lost the evidence of the payment for the taxes I have paid.

How can I get a copy? ................................................................... 37

What evidence does the bank provide to me when I pay taxes? .. 37

Is there allowed any lowering of the sanctions? ............................ 37

One TAK employee has told me that I can pay the debts of the

previous tax only to him. Is this all right? ....................................... 37

Where should be done the request for registration of fiscal device?

....................................................................................................... 38

9- FISCAL CASH REGISTERS ....................... 38

The application for registration of fiscal device must be done at the

one of the licensed operators for supply with Fiscal Equipment ... 38

Where should be done the request for registration of fiscal device?

....................................................................................................... 38

Where the fiscal device should be bought? ................................... 38

What is the price for buying a fiscal device? ................................. 38

Who does the installation of the fiscal device? .............................. 38

Who does the appointment of the technicians that do the

installation and repair the fiscal devices? ...................................... 38

What are the procedures for appointment of authorized technicians

who install and repair electronic fiscal equipment? ....................... 38

What documents are required from taxpayer for fiscalization? ..... 38

Do the taxpayers have right to make changes in the fiscal

equipment? .................................................................................... 39

What are the procedures to pause a fiscal device? ...................... 39

How do you de-activatie (make passive) Fiscal Electronic

equipment (EFP)? .......................................................................... 39

Can you transfer Electronic Fiscal Device (sell) to the other

bussiness? ..................................................................................... 39

Can we become authorised seller for selling of EFP’s? ................ 39

Where the request for becoming an authorised dealer should be

submitted? ..................................................................................... 39

What is the timeline for review of the application to become a

licensed operator? ......................................................................... 39

Page 135: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

v

Has the taxpayer right to request for compensation in case he has

noticed that his equipment doesn’t fulfil technical and functional

requirements according to the law?............................................... 40

Are the operators required in addition to EEP to supply us with

another additional material? .......................................................... 40

When should the technical control and subscription for fiscal

equipment be made? ..................................................................... 40

How long does the procedure of the regular technical control of

fiscal equipment last? .................................................................... 40

After paying the bill for the fiscal equipment what is the timeline for

installation of this equipment? ....................................................... 40

How much is the price of regular annual control and annual

subscription for fiscal equipments? ............................................... 40

Where should the installation and testing of the equipment take

place? ............................................................................................ 40

In addition to the cash payment, does the device provide any other

option of payment? ........................................................................ 40

When should the Z-report be closed? ........................................... 40

When should the quarter periodic report to TAK be reported? ..... 40

In case I don’t finish the daily report, how should I act? ................ 40

Should the daily and periodical reports be registered to the

accounting books? ......................................................................... 40

In which cases are the taxpayers required to be equipped and use

fiscal cash registered? ................................................................... 40

When should the fiscal coupon be issued? ................................... 41

What is the penalty for the taxpayer, for non fiscalization of the

equipment? .................................................................................... 41

Should the public and municipal companies be equipped with fiscal

cash registers? .............................................................................. 41

Should all businesses be equipped with fiscal cash registers?..... 41

How should it be acted with businesses whose equipment does not

sent data? ...................................................................................... 41

Should the NGO-s be equipped with fiscal cash registers who

within its activity of the public profit would sell tickets for a show? 41

How is done the return of goods and do we have the right to return

them? ............................................................................................. 41

How is the recording of returned goods done and which documents

we should use? .............................................................................. 41

If during use of fiscal cash register happens any unwilling mistake,

how should be acted? .................................................................... 41

What fiscal device should we use for the companies of fuel

derivates and where are they purchased? .................................... 41

In case of any error of the equipment or servicing period how

should the taxpayer act? ............................................................... 42

Where should we stamp fiscal coupons and how to keep evidence

for this period? ............................................................................... 42

Upon receipt of the advance, should the fiscal coupon be issued

and how should we proceed with issuing the invoice? .................. 42

Who can make an Appeal? ........................................................... 43

10- APPEALS ................................................. 43

How to make an appeal? ............................................................... 43

Where can I write to send an appeal? ........................................... 43

How long do I have to submit an appeal? ..................................... 43

The 30 days deadline to make an appeal has past. Can I submit an

appeal after the legal deadline? .................................................... 43

I made an appeal to TAK, however, now I am convinced that TAK

was right in the assessment. Is there a possibility of withdrawing

my appeal? .................................................................................... 44

Which are the evidences of a submitted complaint? ..................... 44

How long to get the result of an appeal? ....................................... 44

Can I object the decision of the Appeals Department? ................. 44

If my appeal is unsuccessful, is there any other instance for

review? ........................................................................................... 44

What is tax burden? ....................................................................... 45

11- ENFORCED COLLECTION ...................... 45

What is collection order? ............................................................... 45

If I had an agreement and I didn’t comply to it how can I reprogram

it again and what are the consequences? ..................................... 45

How are the payments applied in delinquent debts e.g. interest,

debt penalty, base etc? .................................................................. 45

What is the interest for delays in payment?................................... 45

I have ceased the business activity and I have debts, I can pay

only a percentage of the total amount of the debt. What should I

do? ................................................................................................. 46

I have tax debt and debt amount includes penalties and interest.

Can they be forgiven and if so, how do I ask for this?................... 46

What are the circumstances and or/interest may be forgiven? ..... 46

I believe I have a tax debt, but I’m not sure, can you check if I have

a debt? ........................................................................................... 47

12- REPORTING OF PURCHASES ABOVE

500€ 48

Who should submit the Report of Purchase over 500€? ............... 48

What is the deadline for submitting the Report of Purchase over

500€? ............................................................................................. 48

If I don’t submit the Report of Purchase over 500€, is any penalty

applied by the TAK? ...................................................................... 48

If I haven’t submitted the Report of purchase over 500 € for three

years what is the penalty that TAK can issue to me? .................... 48

What should report on purchase above 500 include? ................... 48

In the reports of purchases above 500, should imports be included

too? ................................................................................................ 48

Purchases of goods from abroad, should they be included in the

Report of Purchase above 500 € ? ................................................ 48

What does the amount over 500€ mean? ..................................... 48

What is the tax period that the Report of Purchase over 500€

should include? .............................................................................. 48

How is the Report on purchases over 500€ made? ...................... 48

Page 136: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

vi

Where can I get the sample (form) for Reporting of Purchases

above 500€? .................................................................................. 49

I am an accountant and I do accounting services for several

businesses. Is submitting of a report over 500 € allowed for several

businesses from one email address? ............................................ 49

Can I sent physically the report of Purchases above 500 € to the

TAK? .............................................................................................. 49

Can I send the Report of Purchases above 500€ through mail? .. 49

13- OTHER ...................................................... 50

Has the tax inspector the right to take documentation without

leaving us any evidence? .............................................................. 50

Why doesn’t the tax inspector during the inspection in business,

leave a copy of the report at the end of the visit?.......................... 50

How is it possible that the tax inspector suggests to the company's

to increase of the turnover? ........................................................... 50

I know someone who is cheating on his taxes. Can I report them

anonymously? ................................................................................ 50

I have information that a TAK employee is asking for bribe, what

should I do? ................................................................................... 50

Can anyone in TAK help me to prepare my taxes? ...................... 50

The stock situation, are we obligated to have it at every moment, or

we are obligated to have it by 31 December of each year? .......... 50

If the business makes correction of tax declaration, according to

the law on TAK is the business sanctioned by the tax inspector? 50

I am a tax expert (accountant, lawyer, and economist) can call

centre make a research on the tax law for me and give me a

written explanation? ....................................................................... 51

Can I request a written response from the Call Centre? ............... 51

Can I send by email a question to TAK? ....................................... 51

Can you send me any manual that explains the taxes and how to

operate? ......................................................................................... 51

What should I do to get an individual explanation? ....................... 51

Does TAK offer educational seminars for tax payers in order to

learn for declaration and tax payment? ......................................... 51

Can I be rewarded with % based of total value of fiscal receipts

collected from taxpayers (in the role of agent)? ............................ 51

No, this is not stipulated by applicable laws in Kosovo. However, if

you provide non-fiscal receipts in boxes that TAK possesses at

each Regional Office as well as the Central Office, you will

contribute to the collection of taxes ............................................... 51

Who is Director General and what is his/her phone number? ....... 51

I would like to talk to your Call Centre Manager? .......................... 51

I will be shortly outside the country. Do I need any Tax Verification

in order to go? If yes, what do I need to obtain it and how long

does it take? .................................................................................. 52

What are the documents that I need in order to get tax verification

from TAK that is needed to apply on a tender? ............................. 52

What are the documents that I need to get tax verification from

TAK which I need for Visa? ........................................................... 52

My accountant left and took all books and records with him; can

TAK help me to recover it? ............................................................ 52

Page 137: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

1

Introduction

General developments in Kosovo Tax

Administration are focused on creating a more

favourable environment to taxpayers, on which

occasion are marked continued successes,

especially in the voluntary compliance of tax

liabilities.

Manual - Questions & Answers, it has

been developed with the purpose of TAK

mission implementation, "To maximize

voluntary compliance of tax liabilities,

giving full concentration to the tax

legislation, to provide professional,

transparent and effective services to the

taxpayers community so that they

understand their obligations to tax

payment, and to ensure compliance with

fair and uniform as well enforcement of tax

laws in order to collect revenues for the

budget of Kosovo in an efficient manner

and with low costs". Respecting the tax laws

is essential civic responsibility.

In order that taxpayers have greater

opportunities for quick and professional,

information, in the TAK have been consistently

developed new channels of communication and

are created tools that are used by the taxpayer,

including declaration manner and payment of

tax liabilities. This document is primarily

created for Taxpayer Service officials, in

particular the Call Centre, who conducts

telephone contact with taxpayers. The same is

in general use for TAK officials, but also for

taxpayers, through the official website of TAK.

The first version includes thirteen

chapters following tax compliance cycle

characterized by Tax Payers Registration as

the first proper step of doing business,

Documentation of business transactions,

Declaration of tax liabilities of the end last step

in this cycle, Payment of Tax Liabilities

This manual provides brief answers to

legal requirements and procedures to be

followed by taxpayers, for the realization of

their rights and obligations.

Note: This manual doesn`t have the character

of an Explanatory Decision, so as such cannot

be used in any proceedings to appeal against

any decision of TAK officials or any other

appeal procedure (contested).

Tax Administration of Kosovo

Department for Taxpayers Education and

Services

Page 138: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

2

Page 139: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

3

Do I need to register?

Any person who is subject to any tax administered

by the Tax Administration is obliged to register with

the TAK and to obtain a Fiscal Number before

engaging in any economic activity.

For more, Article 11 - Law No. 03/L-222.

Why is it necessary / important to register?

TAK mission`s is a fair and equal treatment to all

taxpayers, thus, by settling all tax obligations

prescribed by tax legislation, you will directly

contribute to the financing of government programs

such as: provision of public services, education with

high standards, health and social welfare, legal

protection and security, as well as general

infrastructure for a better economic and social

prosperity.

How much does it cost to register?

Registration is FREE.

What documents do I need, to register as a

business?

You should complete the registration form, which

can be obtained in two ways:

a) At any KBRA centre, or:

b) It can be downloaded from the KBRA

official website, www.arbk.org

Instructions for completing this form can be found at

every BRKA centre, while additional documents

depending from your selection of memorandum of

association.

What documents are required to be registered

as Individual Business and General

Partnerships?

1) Completion of the application form “B”, 2) Identification document (ID, passport), 3) Consent of the registered agent under

Article 27.1 point d) of Law no.02 / L - 123, 4) For general partnership, the agreement of

general partnership based on Article 29 of Law no. 02 / L - 123.

The deadline for registration of individual business and general partnership at KBRA is 1 day.

What documents are required in order to be

registered as Partnership (Sh.K.M)?

1) Completion of the application form “Ao”, 2) The agreement of the organization based

on the Article 31.1 of the Law No. 02/L – 123,

3) The Statute, 4) Identification documents (ID, passport)

copies of owners, authorized persons involved in the business,

5) Consent of the registered agent under Article 31.2 of Law No. 02 / L - 123.

What documents are required in order to be

registered as Limited Liability Company (LLC)?

1) Completion of the application form “Ao”, 2) The agreement of the organization based

on the Article 86 of the Law No. 02/L – 123,

3) The Statute based on the Article 33 of the Law No. 02/L – 123,

4) Copy of owners identification documents (ID, passport), authorized persons involved in the business,

5) Consent of the registered agent based on Article 33.2 of the Law No. 02/L – 123.

What documents are required in order to be

registered as Joint Stock Company (J.S.C)?

1) Completing application form “Ao”,

1

2

3

4

6

7

8

5

1-BUSINESS REGISTRATION 1

Page 140: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

4

2) The Statute based on Article 35.1 of the Law No.02/L – 123,

3) Memorandum or the Rules of Association pursuant to the Article 138 of the Law No.02/L – 123,

4) Consent of the registered agent under Article 35.3 of the Law No. 02/L – 123,

5) Copy of owners identification documents (ID, passport), authorized persons involved in the business.

What documents are required to be registered

as Foreign Company – Branch in Kosovo?

1) Completion of the application form ”Ao”, 2) Decision for opening of foreign company, 3) Decision for appointment of the Director

(copy of Passport) and the registered Agent (copy of ID)),

4) Court decision of the respective country that the business exists (notarized),

5) Business certificate (original or notarized copies, not older than three months from the date of issuance, and if not in Albanian, Serbian or English, to be translated in one of these three languages, and the translation must be notarized) that it is opening the representation in Kosovo,

6) Copy of Passports of the owner and of the director of the Foreign Company,

7) Copy of the Statute of the foreign company,

8) Consent of the registered agent based on Article 23 of Law No.02/L-123.

Warning: If the owner of the business is not present when the documents are submitted, then the applicant may submit the documents with authorization and copy of ID.

What documents are required to be registered

as Agriculture Cooperative?

1) Completion of the application form “Ko”, 2) Agreement of the organization, 3) The Statute, 4) Decision for the appointment of the

director,

5) Copies of members Identification documents (ID, passport), authorized persons involved in the business,

6) Consent of the registered agent based on Article 23 of Law No.02/L-123.

Where to register the business?

Registration is carried out in a single place, thus at

ONE-STOP SHOP, thus at any municipal centre, at

the same place can be obtained the Business

Registration Number Certificate as well Fiscal

Number Certificate. Also, if you would like to be

registered to VAT, as Importer/Exporter or VAT

Voluntary Declarer, you perform this directly at

ONE-STOP SHOP at the registration moment.

Can I register the business on-line?

No, on-line registration is not enabled.

Is it TAK the agency that handles business

registration?

No, TAK is not the agency that deals with business

registration. Registration of business is done at the

Kosovo Business Registration Agency (KBRA),

within the Ministry of Trade and Industry, more

specifically in One - Stop - Shop centres at each

Municipal Assembly, and business registration

information are transferred to TAK in on-line

manner, which generate you a fiscal number and

with this number you are obliged to declare and pay

taxes according to Law.

What happens if I need to register and I am not

registered?

For tax purposes, TAK will equip you with Fiscal

Number, will notify KBRA regarding the

development of your business, and you will be

subject to an administrative fine in the amount of

five hundred (500) Euros.

What are the penalties for non-registration?

Any person who performs an activity without being

provided with a Fiscal Certificate or without being

registered with TAK, under criteria defined in Article

9

10

11

15

14

13

12

1

Page 141: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

5

11 of this law shall be liable to a penalty up to five

hundred (500) Euros.

For more, see Article 50 – Law No. 03/L-222

What is Fiscal Number?

Fiscal number is the taxpayer identification number

used by TAK for the purpose of Administering the

Tax System. Fiscal Number is the number of 8

digits, plus a checking digit, randomly selected

using an algorithm that provides security against

fraudulent numbers and doubling the numbers.

Do I need to obtain the Fiscal Number?

Any person subject to any kind of tax administered

by the TAK shall register with the TAK and obtain a

fiscal number before engaging in any economic

activity.

For more, Article 11 - Law No. 03/L- 222

How to obtain a fiscal number as business?

You can obtain a Fiscal Number at the One Stop

Shop centre at the time of application for

registration of the business, where in the same

certificate you will have Business Registration

Number and Fiscal Number. While, if you are an

earlier registered business in the Kosovo Business

Registration Agency (KBRA) and are not yet

equipped with fiscal number, you have to submit the

application in TAK Regional Office for Taxpayers

Service that you belonged to.

How can I be equipped with Fiscal Number as

natural person (individual)?

You may be equipped with Fiscal Number at TAK

Regional Office of Taxpayer Service and Education.

How much does it cost to obtain the Fiscal

Number?

Application and equipping with the Fiscal Number

Certificate is free of charge.

Do I need to register first to TAK or KBRA?

Fiscal number and Business Registration Number

are obtained at the same time at the ONE-STOP-

SHOP centres, which are found at every

municipality. In case of application for registration

you will be equipped with Business Registration

Number and Fiscal Number.

What persons are not required to register in

KBRA, but are required to obtain a Fiscal

Certificate?

1. Natural persons (who are required to

declare and pay tax, when the employer is

not required to withhold tax);

2. Landlords (individual);

3. NGO`s

4. Foreign contractors financed by

international institutions and who do not

carry out activities other than the

respective project;

5. Budget organizations (Central and Local

level);

For more, Section 9 of the Administrative Instruction

No.15/2010

What documents are required to obtain a Fiscal

Certificate while I`m not required to be

registered as a business in KBRA?

Natural Persons

1. Application form “Application for Fiscal

Number” which you can ensure in two

ways:

a) at any Taxpayers Service Centres; or

b) download from the TAK official website

2. ID (Copy)

3. Labour contract (copy)

16

17

18

19

21

22

23

1

20

Page 142: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

6

4. Bank Account (copy)

Landlords (individual);

1. Application form “Application for Fiscal

Number” which you can ensure in two

ways:

a) at any Taxpayers Service Centres; or

b) download from the TAK official website

(www.atk-ks.org)

2. ID (copy)

3. Rent contract (copy)

4. Bank Account (copy)

NGO`s

Natural Persons

1. Application form “Application for Fiscal

Number” which you can ensure in two

ways:

a) at any Taxpayers Service Centres; or

b) download from the TAK official website

2. ID (Copy)

3. Work contract (copy)

4. Bank Account (copy)

Foreign contractors financed by international

institutions and who do not carry out activities

other than the respective project:

1. Application form “Application for Fiscal

Number” which you can ensure in two

ways:

a) at any Taxpayers Service Centres; or

b) download from the TAK official website

2. ID (copy)

3. Project contract (copy)

4. Bank Account in Kosovo (copy)

5. Proof of address locations in Kosovo / Lease

Contract (copy)

Warning: If a foreign contractor does not

establish locations in Kosovo must engage a

fiscal representative, who must be resident in

Kosovo.

Budget Organizations (Central and Local level):

1. Application form “Application for Fiscal

Number” which you can ensure in two

ways:

a) at any Taxpayers Service Centres; or

b) download from the TAK official website.

2. ID of the authorised person (copy)

Can I obtain the Fiscal Number at the TAK

website?

NO, equipping with Fiscal Number cannot be

carried through TAK website.

Another person is using my Fiscal Number,

what to do?

In case that your Fiscal Number is being used by

another person, you have to notify TAK through:

Cooperation hotline 0800-80-800,

At one of the TAK Regional Offices

At TAK Central Office.

Can I change the type of business from

Individual to LLC, Partnership, or vice versa?

Any change of the form of business cannot be done

directly, however, any change in the form of

business (for example: Individual business to LLC;

LLC to Joint Stock Company; General Partnership to

Partnership; Partnership to Corporate; and any other

similar change in the form of business) will result

with issuing of a new Fiscal Number for the

business. When a business proposes change of its

ownership form, new business is required to apply

for new Fiscal Number, while old business will have

to apply for deregistration. New business will be

subject to VAT, also have to be registered in order

to be VAT taxpayer and to obtain VAT certificate.

Thus, when a business proposes the change of its

form of new business is required to apply for new

Fiscal Number, while old business will have to apply

for deregistration, according to the procedures

foreseen by the Tax legislation.

Furthermore, Paragraph 6 of the Article 11 of the

Law No. 03/L-222- on Tax Administration and

Procedures, as well Paragraph 6 of the Section 11

of the Administrative Instruction No. 15/2010

24

26

1

1

25

Page 143: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

7

Where can I be equipped with fiscal number as

non-resident person?

Equipping with Fiscal Number for a non-resident

person is done at respective Regional Office for

Taxpayers Service.

How is the procedure for changing the address?

In order to change the address of the business you

must notify TAK, therefore, such request is made at

the Regional Office of Taxpayer Service which the

business belongs to. Fill an application for Fiscal

Number in which is defined the correct data. Once

such a data modification is done, it will be notified

also the Kosovo Business Registration Agency

(KBRA).

27

28

1

Page 144: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

8

Why do I need to deregister?

If you are not developing economic activity, and at

the same time you do not want to continue with the

development of this business activity, deregistration

is required.

For more, Article 12 of the Law No. 03/L-222 – on

Tax Administration and Procedures, as well the

Section 12 of the Administrative Instruction

No.15/2010.

How to deregister?

In case you decide to close your business, you

must file a request for deregistration of business to

the respective TAK Regional Office. TAK within 60

days will review your application and if you meet all

the requirements foreseen by the law, will provide

you with tax verification for business deregistration.

Such verification shall be sent to KBRA, also in that

agency you will perform business deregistration. In

case that you don’t meet the law requirements, TAK

will notify you in writing within 60 days that you

don’t meet the conditions for deregistration.

When to submit the request for business

deregistration?

You should contact the appropriate Regional Office

of Taxpayer Service next to Tax Administration.

How is the procedure for closure of business?

If the taxpayer decides to close the business, must

notify the TAK in written, which notice must contain:

Name and last name and the address of

the taxpayer;

Taxpayer Fiscal Number;

Personal number of the owner, if the

business is individual business;

The amount of the remaining tax debt, if

any;

A statement that business is ceased and a

request for deregistration, in compliance

with legal applicable provisions.

Excepted date for business ceasing;

Copy of the decision of management body

(if Joint Stock Company, or Limited

Liability Company), which authorizes the

cessation of the business signed by the

authorised officials.

Copy of Memorandum of Partnership (if

Partnership, joint stock company or

consortium) signed by all partners,

members of the consortium, which reflects

the agreement to cease the partnership

business activity, joint stock company or

consortium.

Copy of foreseen final balance sheet and

other related financial statements; and

One authorization by the taxpayer for

submission of such documents.

For more, Section 12 of the Administrative

Instruction No. 15/2010

What are the implications if don’t deregister?

TAK has the right to deregister from its active

register any taxpayer when proven that he/she has

not carried out activity during the last fiscal year. In

this case, the taxpayers will be placed in a special

register of inactive taxpayers, at which time TAK will

inform the Business Registration Agency.

Regarding published taxpayers as inactive, TAK will

not recognize any expense transactions, including

payment of VAT if applicable regarding these

businesses and the date of publication.

For more, Article 12 of the Law No.03/L-222 and

Section 16 of the Administrative Instruction

No.15/2010.

Can I deregister on-line?

No, there is no on-line opportunity for business

deregistration.

2- BUSINESS DEREGISTRATION 2 1

2

3

4

5

6

Page 145: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

9

Will I receive any document that proves that I

am officially deregistered?

If you meet requirements foreseen by law regarding

business deregistration, TAK will provide you with a

tax verification which proves that you do not have

any unsettled obligations and meet the

requirements for the business deregistration. Such

verification must be sent to the KBRA, where there

will also get the document that your business is

deregistered.

For more, Paragraph 2 of the Section 12 of the

Administrative Instruction No. 15/2010

If I have applied to obtain verification for

business closure, and I have not received any

response from TAK, how should I act?

If your application has not been reviewed by TAK

within the legal deadline, so within the 60 day

period and you have not received any response

either positive or negative, you will be considered to

have fulfilled the requirements for your business

deregistration. In this case you should visit the

respective office of taxpayer service and seek for

business closing verification.

Can I still develop business even if I am

deregistered?

No, it is not allowed to develop economic activity

without being registered. Otherwise you will receive

administrative penalties as provided by law.

Which are the documents I need to provide in

order to obtain tax verification from TAK

regarding business closing?

Required documentation for tax verification

regarding business closure:

1. Request (it can be taken at Regional

Office for Service or download at TAK

website and you have to fill it)

2. Copy of Fiscal Certificate

3. Copy of the owners/manager ID or copy of

the authorization from the owner/manager

if represent by the representative.

4. General state it can be taken at the

Service counter

5. Copies of unprocessed statements and

copies of remind letters, memorandums for

payment with instalments (if the taxpayer

have unsettled debts)

Remark: If the request of the taxpayer is

approved and the tax verification regarding

business deregistration is issued, such

verification can be taken (withdrawn) only

when taxpayer submits (returns):

Original certificate of the Fiscal

Number

Original certificate of VAT

7

8

9

10

2

Page 146: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

10

Where should I declare tax liabilities?

Each person subject to any type of tax is obliged to

submit to TAK or its agent (Commercial Bank) a

completed tax declaration as required with the Law

on Tax Administration and Procedures.

For more, Article 17 of the Law No.03/L-222 on Tax

Administration and Procedures.

Where can I be guided and receive help for

declaration?

Tax Administration of Kosovo has its Regional

Offices, where each tax can receive proper

information regarding tax declaration and tax

payment. Also, you can find information at TAK

website www.atk-ks.org such as: Laws, public

explanations, Informing materials, etc, which will

assist you in tax declaration and its tax payments.

What is the deadline for the tax declaration?

Each declaration has its submission deadline, such

as:

Tax on rent and intangible property

statement, IR, from 1 to 15 of each

quarter.

Quarterly tax and contribution payment for

large individual businesses, IL, from 1 to

15 of each quarter.

Quarterly tax and contribution payment for

small Individual business, IS, from 1 to 15

of each quarter

Statement of tax withholding and

remittance, WM, from 1 to 15 of each

month

Monthly statement of withholding tax and

payment of interest, dividends, royalties,

rental, lottery winnings and gambling, WR,

from 1 to 15 of each month.

Quarterly advance payment statement for

large corporations, QS, from 1 to 15 of

each quarter

Quarterly advance payment statement for

small corporations, QL, from 1 to 15 of

each quarter

Corporate Income Tax Declaration, CD,

From 1 January to 31 March

VAT payment declaration form, TV, from 1

to 20 of each month

Annual declaration and payment form for

personal income tax, PD, from 1 January

to 31 March

Statement of pension contributions and

payment form, CM, from 1 to 15 of each

month

Request for reimbursement and

refund/return of VAT, KRR, from 1 to 20 of

each month or each quarter

Partnership income statement, DO, from 1

January to 31 March

Principal Employer Designation form,

FCKP, within 15 days

Authorization on Tax information, AIT, for

every request

Where can I take the application form for

declaring my liabilities?

Tax declaration can be done in two ways:

Through the E-filing online system, and

for:

VAT, Income Tax and Pension

Contributions

Regarding other taxes, declarations you

can find at TAK website – in the link

“download tax forms”.

I have not submitted a declaration in time-what

to do?

Even though you have not submitted a declaration

in time, you are required to declare and pay tax. So,

must submit a statement for the relevant period or

type of tax.

3- DECLARATION 3 1

2

3 4

5

Page 147: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

11

What happens if you do not submit the

declaration that I had to declare?

You will be punished pursuant to the Article 51 of

the Law No. 03/L-222 for non declaration and non

payment.

What is the penalty for late declaration?

For not filing on time will be subject to punishment

from:

5% of the unpaid tax for each month or

part of a month to a maximum of 25%.

If, within a period of five months have not

made the declaration, then there will be

penalty of 1% until the period of twelve

months.

Interest will be calculated from the period

when you were supposed to declare and

until the last period when the full payment

of taxes is done.

Where can I get the declaration forms that I had

to declare last year?

All forms that you are obligated to declare can be

downloaded on the website of ATK, at the

download electronic declaration link.

How long should you keep copies of

declarations that I have already submitted?

All documents should be saved until the period of 6

years starting from the time when such documents

are considered closed.

How to declare corrected/completed

declarations?

Those declarations are made by EDI; correction

should be done through EDI, while those which you

have done manually, correcting need to be done in

the same way by checking the correction box.

For how long should I declare the

corrected/changed declaration?

Correction of tax forms is possible until the period of

6 years. If for such periods have begun or

completed any tax investigation (control), then you

cannot make such corrections for those periods.

Should I declare the quarter in which I had no

transactions?

YES, you are obliged to declare in order not to be

placed into a non-declaring businesses list.

How to declare when an individual has two

businesses?

The individual must be equipped with fiscal number

in which number are included all of its businesses

and no matter how many businesses it has, then

the whole turnover of all must be incorporated in its

Fiscal Number. Then by applying the tax rates set

by the law and business statute, will be determined

its tax liability for payment.

Does TAK provide any instructions on how to

declare taxes?

YES, you can find instructions at the TAK website,

as Instruction for TAK, VAT, PIT, CIT, Instruction on

E-filing, etc.

Can TAK recommend an accountant/

economist/ lawyer who can assist me with my

taxes?

NO, TAK does not make the selection of the

Accountant/Economist or lawyer. You have to make

that selection on your own.

Can I seek assistance from TAK in fulfilling my

tax obligations?

YES, TAK provides all required services from the

businesses aiming at voluntary fulfilment of the tax

obligations.

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

3

Page 148: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

12

I have received a call from TAK Call Centre

telling me that TAK has not received the

declaration that I have declared a long time ago,

what should I do?

The proof of the declaration for which you have

been contacted by the Call Centre, you can send,

at:

Electronic address of the Call Centre

[email protected],

Through fax +381 38 200 255 62,

In hand at respective Regional Office for

Taxpayers service.

I don’t have a business, but how can I declare

my incomes that I gained time to time from

various projects?

Initially you must register as a business, to obtain a

fiscal number from TAK, which will then enable you

to declare your income and tax payment based on

your statute and by applying the tax rates set by the

relevant tax Law.

17

18

3

Page 149: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

13

What is EDI?

• EDI – acronym for Electronic declaring

(E-filing)

• EDI is a modern, fast and simple way for

declaring the tax.

• This system enables you to open an on-

line account with TAK, where you can fill,

declare, pay and as well check your tax

background.

How to register for EDI?

By login into the official TAK website: www.atk-

ks.org, on the left hand of your monitor you can find

the link “Electronic services”, click on “E-filing” that

is the first one in the list. The pop-up window will

appear that asks you to access into this system.

You have to click on the button Register,

afterwards it will appear the window that will request

from you to complete data and to accept the terms

of contract for use of electronic system. After you

filled all of them, then click on the button Register,

when the system will suggest you to wait, and if

given proper data, than it will inform that you are

registered and the password it has been sent to

your given email during your registration.

For more click here to link with the Guide for using

Electronic System EDI, http://www.atk-ks.org/ëp-

content/uploads/2012/10/ManualiEDI.pdf

How to obtain password?

Password to use TAK`s EDI System, will be send to

your email address that you provided during

registration on EDI System. So, when you open that

address, you will have access to passwords. The

password must be used in such a way as sent by

the TAK. So, this password is combined with letters

and numbers, so it has to be written as it was send

to you with upper and lower case letters (original).

Once you log into the system, there may be the

option that allows changing the password and you

have the option of setting a password according to

your wish.

Periods are not seen in EDI?

If you do not have an account open for the type of

tax which enables EDI Electronic System, you

should be guided to the regional office of TAK to

which you belong and within Service Office you will

provided with tax accounts, where then, after their

activation, you will have the option of filing and

payment of tax for those periods.

What services can be obtained through EDI?

EDI system now enables the delivery of these

services:

• VAT payment and declaration

• Wage tax declaration and payment

• Pension Contribution declaration and

payment

• Access to the declaration background

• Printing the payment slip

• Change of profile and password

• Determining tax professional / accountant

• Checking of tax balance and the

background

• Request for help

What taxes can be declared through EDI?

Through Electronic System EDI, is enabled:

• Declaring and paying the VAT

• Declaring and paying Tax on Wages

• Declaring and paying Pension

Contributions

What tax corrections can be made in EDI?

For all taxes that are enabled to be declared

through EDI, you can also correct them. So

corrections can be made, for:

• Value Added Tax- VAT

• Tax on Wages

• Pension Contributions

4- ELECTRONIC FILING 4 1

2

3

4

5

6

7

Page 150: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

14

Can the declaration be zero, through the EDI

Electronic System?

YES, there is also the possibility of declaring zero.

On the Tax on Wages and Pension

Contribution, you have to click on the small

box which can be found at the window at

the list of employees, below the box where

is situated the Fiscal number.

On VAT, you have to complete the

declaration with zero and press button

Declare.

Shall the pension quarterly report be submitted

via EDI?

NO, EDI Electronic System receives more

information electronically, so using it you no longer

need to submit the quarterly report for Pension

Contributions. Kosovo Pension Savings Trust,

through this system takes all the information on the

declaration and payment of Pension Contributions.

What is the procedure to declare electronically?

To declare electronically, you must first register in

the Electronic System EDI, to receive a password

generated by TAK, which will then allow you to

connect to the system.

For more click here to link with Manual on Guide on

Using EDI Electronic system, http://www.atk-

ks.org/wp-content/uploads/2012/10/ManualiEDI.pdf

Can all the forms be declared electronically?

EDI Electronic System, so far enables declaration

and payment, only for:

• Value Added Tax- TV

• Tax on Wages - WM

• Pension Contributions - CM

Thus, only these forms you can declare

electronically.

Do I need any special equipment or password to

declare electronically?

To declare electronically, all you need is to have a

computer, have access to the Internet and the

password provided by TAK for use of EDI Electronic

System. The password to use the EDI System, TAK

will send it your email address that you provided

during registration on the EDI System. So, when

you open that address, you will have access to

passwords. The password must be used in such a

way as sent by the TAK. So, this password is

combined with letters and numbers, so it has to be

written as it was send to you with upper and lower

case letters (original). Once you log into the system,

there you may find the option that allows changing

the password and you have the option of setting a

password according to your wish.

Why should I declare electronically?

EDI is a modern, fast and simple way to declare

tax. This system allows creating an online account

with TAK, where you can fill and declare tax

declarations and check your tax background. By

reforming the declaration and payment of Taxes,

now the only option regarding declaration and

payment of VAT, Tax on Wages and Pension

Contribution is through the EDI system. So there is

no other option of payment of the above mentioned

taxes. While other types of taxes will be declared

and paid manually by downloading the form from

the TAK`s website.

What are the advantages of electronic filling?

Advantages of Electronic filling - EDI, are:

• Reduction of documents

• Reduction of periodic reports

• Saving time and cost

• Declaration of taxes at any time - 24h a

day

• On-line payment at any time - 24h a day

• Reduction of many visits at TAK offices

• Immediate, reliable and safe submission

• Fast and accurate processing of

declarations

8

9

10

11

12

13

14

4

Page 151: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

15

• Access to declaration background

• Checking the tax background and balance,

etc.

What is my motivation to declare electronically?

This system allows creating an online TAK

account, where you can fill and submit tax

declaration and control your tax history. So you can

use this system from anywhere you are and get

information on your tax situation without visiting the

Tax Administration of Kosovo at all.

Does it cost anything to declare electronically?

All services which are provided through the

Electronic System - EDI, are free of charge.

What kind of assistance does TAK provide to

help me learn how to declare electronically?

Regarding to the use of the Electronic System EDI,

you can request help directly from the TAK staff in

the Regional Offices of TAK to which you pertain.

There you will be provided with help to register and

also in general to use the Electronic System EDI.

Also, if you are already registered in the EDI

system, to receive help, you can click in the "Help"

menu and select the type of help you require. In this

menu are provided answers for frequently asked

question regarding to the electronic system- EDI,

instructions and guidelines to fill the tax forms. For

difficulties and problems you encounter, write to

[email protected] by elaborating your problem and

TAK will soon provide solutions for that issue.

I don`t have a computer, however, I would like

to declare electronically, does TAK have

computers that I could use for this purpose?

YES, if you don’t own a computer, than it is enough

that you visit the appropriate Regional Office of

Taxpayers Service in TAK and there you will be

provided with the help to register as well as entirely

declare or use the Electronic System EDI.

How to make sure that my financial information

are safe if I declare electronically?

The information which is entered in the EDI system

is similar to the one send in manually, but the safety

level is very high, this because there are clear and

strict rules regarding the entering procedures to the

server where it information are located. All data are

encrypted using SSL technology and all actions

which are conducted, leave a trace and can be

checked at any time. All the information that is in

the system is stored in a second copy just in case.

How safe (protected) is the use of the EDI

system?

All actions which are performed through EDI are

protected based in international standards and in

accordance with the Statute of the Taxpayers in

Kosovo, which gives to every taxpayer the right for

privacy and confidentiality of his/her tax information.

Can I submit the tax declaration, and pay the

obligations later?

YES, you can declare it and then and pay later.

With declaration in this way, you will benefit by not

undergoing any administrative penalty for not filing

on time, while for not payment will be applied

interests foreseen with law.

Is it possible to change/correct the declaration

submitted electronically?

YES, all taxes which are enabled to be declared

through EDI can be changed, i.e. can be corrected.

Correction can be conducted for the following taxes:

• Value Added Tax – VAT

• Tax on Wages

• Pension Contributions

How to conduct the additional declaration

through the Electronic System EDI?

Electronic System EDI does not provide the

possibility of additional declaration. It only provides

15

16

17

19

20

21

22

23

4

18

4

Page 152: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

16

the possibility if declaration and correction. So if you

have made an additional declaration, you must

choose the Correction option and fill the declaration

entirely with the correct data, where this declaration

will correct your previous declaration entirely.

How will the corrective declaration reflect?

Your corrective declaration will reflect with

additional obligation or redundancy payment. In the

first case, the corrected declaration will generate

the voucher with additional obligation for payment,

where from you is required to pay only the

difference from the previous payment from the

same tax period, while in the second case the

correction declaration will generate the voucher

where it is concluded that you have paid more. This

will affect your situation and you will be in

subscription. You can transfer the exceeding

payment to other possible obligation or you can

transfer it for paying obligation in future tax periods

or you can ask for a refund.

How do I know that my declaration is accepted,

if I declare them electronically?

Once you have completed declaration, the

message: "Your declaration was successful” will

appear. Also you can verify your declaration in your

History which is a particular link in the EDI system.

I have an accountant/economist/lawyer who

declares my taxes. What information should i

provide them with so they can declare my taxes

electronically?

In the Electronic System EDI, exists the opportunity

of determining the authorized person, which can

use this system on your behalf. To enable it, you

must click on the menu “Your Profile" and chose the

button "Assign authorized person to declare". Write

here the information of the authorized person. Also

you can notify the authorized person with the

password for using the EDI system and then he/she

will be able to access and use this system.

If I declare electronically, can I also pay my

taxes electronically?

YES, the Electronic System EDI enables the

payment of taxes electronically. Such payment can

be done only in Commercial Banks which provide

such service. Once you log in the EDI System, in

the Tax Declaration menu, click on the link online

tax payment, which will open a window where you

can select the bank in which you want to do the

online tax payment through E-banking.

Can I use the debit/credit card to pay the taxes

declared electronically?

YES, to use the system of electronic payment, i.e.

through e-banking, you must first have the option

from the Bank that you may use the method of on-

line payment.

If I try out the electronic declaration and I don’t

like it, can I continue with manual declaration?

NO, on Value Added Tax, Tax on Wages and

Pension Contribution, the only form of declaration

and payment is through the E-filing system. So you

cannot declare and pay through the manual form.

As for declaration and payment of other taxes,

which are not made through EDI, you have to do

them manually

Is “bandwidth” problem for electronic

declaration?

No, it is not a problem.

Can I use the telephone / modem to declare

electronically?

No, at the moment such thing is not possible.

24

25

26

28

29

30

31

27

4

Page 153: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

17

What should I do if I have declared

electronically and then I discovered that I have

forgotten some information or that I have

written something wrong?

Electronic System EDI enables the correction of

submitted declarations, this way you will have to

correct your declaration for that period and to

declare the complete and accurate data.

Should I declare even if within a tax period I

haven’t developed any activity?

YES, you should declare zero, in order not to

appear in the list of non-filers.

Can I request access, so I can check the

situation of my tax payment?

Yes you can use the EDI system from anywhere

you are. Even if you have authorized someone else

to declare for your business, you will be able to

control your tax balance 24 hours per day, 7 days

per week 365 days per year. In order to do so, it’s

sufficient to have the password from TAK and the

Fiscal number of your business.

Can I use the same list of employees sent in the

previous month, if there is no change for the

employees?

YES, you can save the employees list into your

computer and if there was no change from the

previous period you can charge it to the following

period. If there is any change, than you can make

the changes into the list and then charge it to the

tax period.

Is it necessary to submit the annual wage tax

reconciliation statement?

No, the Electronic System EDI receives a lot of

information electronically, so with using it, from

2013 and onwards you no longer need to submit

the WA form on annual wage reconciliation, this

information will be taken directly from the electronic

data.

If there is a mistake in the name of the employee

is the mistake forwarded to the EDI notes?

If you have errors in the names of the employees,

the EDI system will notify you that the data in the

list do not correspond with the data in TAK on the

respective person, this way you can make

modification on the spot or cancel it and return and

make modifications to your payment list.

Why in the EDI I cannot choose the period of

declaration for Tax on salary and pension

contribution for employees?

If you don’t have an open account in TAK for that

type of tax and Pension Contribution, you will not

have the possibility of choosing the tax period. For

this reason you need to address the appropriate

Regional Office of Taxpayers Services. There they

will open your tax accounts and then you will have

the possibility of choosing your period and

declaration for that period. Also, if you want to

declare before the declaration period, you will not

have the possibility of choosing that period until

three or four days before the declaration period.

E.g. for the February period, the declaration period

is from 01 March until 15 March, so the tax period

can be opened from 26 February and not earlier.

During the registration in EDI is required the

UNIREF, and I’m a new business and have never

downloaded a tax form. What should I place into

this section?

With the fiscal number which you posses, you

should download an electronic statement from the

TAK web page from which you will get the UNIREF

(explanation: UNIREF is the identification number

which is located in the right side of the tax

administration) and you should place it in the box

which requested on registration in EDI and then

continue with the steeps that the system requires.

32

33

34

35

36

37

38

39

4

Page 154: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

18

Problems with registering in EDI, I don’t have

the password? What should I do?

First you should register in the EDI system and then

TAK will generate a password which will enable you

to use this system.

Why don’t we have access to the declaration

period WM-CM in EDI?

If you don’t have an account in TAK for that type of

tax and Pension Contribution, you will not have the

option of choosing the tax period. For this you will

need to address to the Regional Taxpayers service

centre to which you pertain as a business. There

your account will be opened and then you will have

the option of choosing the period and declaration

for that tax period. Also if you want to declare

before the declaration time you will not have the

option of choosing that period until three or four

days before the declaration period starts. For

example, for the February period the declaration

period is from 01 March to 15 March, this way the

tax period for this period can only be opened from

26 of February and no earlier.

How to download the declaration from EDI to

save it as an evidence copy?

After you are finished declaring, you can save your

declaration by choosing the options "PDF" and click

in the link "report" and print your declaration.

If an employee, in the same company, has two

salaries and has two positions in the company,

how to proceed in the payment list ?

For this employee, by the company is given only

one salary which should be declared in the monthly

payment list, regardless to how many positions

he/she exercises in that company

40

41

42

43

4

Page 155: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

19

What is VAT?

Value Added Tax- VAT is the tax on consumption

(turnover of goods and services). It is calculated

according to the applicable rate, it is charged in

various stages of production, distribution and life

cycle of trade’s goods and services, and at the end

it is charged to the consumer, thus as such is

indirect tax.

How VAT is collected?

VAT is a tax that is collected through self-

declaration of taxable persons (persons who are

registered for VAT). Upon invoicing, VAT charged

to the consumers, is collected from the taxable

person and transferred into Kosovo`s Budget.

What is the standard rate of VAT?

Standard rate of VAT is 16%.

Who is obliged to declare VAT?

Each person who conducts independently any

economic activity in Kosovo and who’s total

turnover in the last 12 months exceeds the

threshold of 50,000€, persons which voluntarily

want to register for VAT and non-resident persons

in Kosovo, regardless of the threshold they should

be registered for VAT Certificate, thus they become

taxable persons and must declare it on a monthly

basis.

When should I declare VAT?

The declaration and payment of VAT, is conducted

no later than 20th of the previous month, e.g. April

declaration is made at the latest on 20th May of the

same Certificate for e year. In cases where the date

20th is a holiday or weekend, next working day

would be considered.

When VAT should be charged?

VAT should be charged at all supplies made to your

customers that are taxable supplies.

How and when you should register for VAT

certificate?

If the total turnover in the last 12 months exceeds

the threshold of 50,000€, you should fill in the form

to register to register for VAT certificate, which is on

the TAK website as well as to submit it at your

regional TAK office and bring with you a copy of

business registration documents, Certificate of

Fiscal number and official identification document

with photo (passport, ID card, etc.). On this

occasion, TAK will review your application and by

the moment your application is approved, TAK will

issue the VAT’s Registration Certificate, which

includes your name, your unique fiscal VAT

registration number, as well as address where you

are developing business activity.

This far, in the last 12 months, I have a turnover

of 49,000€, however, with a last supply made I

reach the limit of 5,000€ for VAT. Do I need to

tax the entire value of 5,000€ for VAT or how

should I proceed?

If you have for 12 months a turnover of 49,000€ and

concurrently you made last supply in the amount of

5,000€, the taxable portion of the final supply will be

solely the value that exceeded the overall supply of

50,000 €, which in this occasion is the amount of

4,000€.

What permission we need from TAK at Customs

to import a good?

Firstly you must be provided with an Import/Export

Certificate by TAK in order to conduct importation of

a product.

5- VALUE ADDED TAX 5 1

2

3

4

5

6

7

8

9

Page 156: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

20

When should you apply to be equipped with a

certificate for export/import?

If you are involved in economic activities, and you

are not registered for VAT and you want to develop

exporting or importing activities, you are obligated

that before starting to develop these activities to

request the certificate for this activity at TAK.

What documents are needed to obtain an

export/import certificate and the VAT

certificate?

Necessary documents are:

The request to be registered for

export/import Certificate

A copy of the Business Registration

Number

A copy of the Fiscal Certificate

A copy of the Official Identification

Document with photo (ID, passport etc)

If you are not the owner, the original

documentation on the authorization of the

person.

When is the right borne and which is the way to

deduct VAT?

The right to deduct VAT is born in the time when

VAT becomes chargeable. You can deduct it from

your VAT obligation. VAT paid in regard to

purchases of goods and services. You conduct the

deduction by deducting from the total amount of

VAT, for a certain tax period, in the total amount of

deductible VAT. The right to deduct the deductible

VAT belongs to you if you use or intend to use

those purchases for taxable supply and supplies

exempt with the right of deduction of the deductible

VAT.

I didn’t recognize the deductible VAT on time.

Until when do I have the right to the deductible

VAT?

If you haven’t deducted the deductible VAT in the

tax period when it has happened, you can deduct

this amount of deductible VAT at any time after this

tax period, however no longer than the last period

of the calendar year, after the year when the event

has happened and for this late deduction you must

notify the appropriate Regional Office Manager.

Which are the procedures for VAT refunding?

For VAT refund claims need to be applied the

following procedures:

To be in credit balance in each tax period

for each quarter;

At the end of each quarter the VAT

crediting amount must exceed the amount

of 5,000 €;

Except this rule for export, refund may be

required after every tax period, however, it

is required that the export transactions to

reflect at least 25 % of the total

transactions with the right of deducting the

deductible VAT;

To have declared all VAT declarations,

and other types of taxes for all periods. For

exports must be completed all applicable

custom provisions.

Except the above mentioned procedures,

the request for refunding tax periods can

be done from the European Commission

and USAID contractors, regardless the

amount of crediting.

I have credit in my VAT account. Can I transfer it

to pay other taxes?

NO, from the credit balance of VAT you cannot

request the transfer of means for paying liabilities

without submitting a request for VAT refunding.

First you must submit a request for VAT refunding

and from that amount to request a transfer to the

outstanding tax obligation, regardless to the type of

the tax. After your request is reviewed and the

crediting from TAK is conducted, from the approved

amount first will be covered the outstanding

obligations and then the remaining part will be

transferred into your account.

10

11

12

13

14

15

5

Page 157: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

21

What if I have charged VAT, before I registered

for VAT?

If you have charged VAT into your invoices, before

you have registered VAT, you will be submitted to

VAT obligations on those sales and TAK will apply

administrative penalties of 15 or 25 % depending

from the amount of sales.

Furthermore Article 58 of the Law No.03/L-222

The supplier does not issue a coupon /invoice

for paid VAT. Is this a problem?

If your supplier is a taxable person registered for

VAT, is obligated to provide you a coupon or

invoice in which VAT appears. If you are a taxable

person registered for VAT although you may have

paid VAT for your purchase, you will not have the

option of deducting the deductible VAT because

you don’t own an invoice. Also, if you don’t have a

receipt for the purchased goods, it will be

considered that you possess goods without origin,

and in case of their verification administrative

penalties foreseen by the Law will be applied

If goods are imported from America by a

Kosovo business and is destined for Turkey,

does it have to enter Kosovo or can we send it

directly for Turkey?

Yes, the goods can be sent directly from America

to Turkey without entering in Kosovo. This will not

have implication for VAT.

Turnover in my business in the last 12 months

has fallen under 50,000 €. Can I deregister from

VAT?

If the total supplies during the last 12 months do not

reach the amount of 50,000 €, than you can request

from TAK to cancel your registration for VAT

purposes, however, deregistration enters into force

12 month after the date of submitting the request,

so you will be required to declare for another 12

following months from the date of the request for

deregistration.

I want to close my business. Should I deregister

from VAT?

You are obligated to require deregistration from

VAT in case of closure of your business. For this

you will need to notify TAK, 15 days from the

moment of closing and deregistration enters into

power starting from the date of your request.

Should I notify TAK in regard to the transfer of

business?

YES, the transferor and the one that is receiving the

transfer should notify TAK for their purpose at least

thirty (30) days prior to the transfer.

What information should we have in regard to

the transfer of the business?

Necessary information’s required regarding the

transfer of business are:

TAK should be notified 30 days prior to the transfer.

Information regarding the transferor and the transfer receiver.

Contract in regard to the transfer conditions.

Description and the value of assets transferred.

Location of property, etc.

Which is the moment of commencement of VAT

liability?

The moment of liability commencement to charge

VAT is the moment when supplying of VAT or

service occurs. VAT becomes chargeable,

depending on which of the three moments happens

first:

1. Supply of goods or services,

2. The issuance of the invoice in relation to

the supply of goods or services, or

3. Receipt of the payment in advance/

advance payment, prior to the supply of

the goods or services.

16

17

18

19

20

21

22

23

26

5

5

Page 158: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

22

We, as a company, are contractors of the

European Commission and we want to import

some goods/equipments regarding to this

project. What documents do we need in order to

present to the Customs that we are exempt from

VAT, so that we`re not charged with VAT on

import?

While you are contractors of the European

Commission, you are requested to submit a claim to

TAK for exemption from VAT upon the importation

of those goods/equipments. Such request is made

in the Central Office of TAK, more concretely in the

Division of Taxpayers Service and Education,

where together with request should be submitted

the “"Purchase order for VAT exemption" which will

be confirmed from TAK and then as such you will

present it to the Customs and will be to import

without being charged with VAT.

With the turnover realized in the last 12 months

I have exceeded the threshold of 50,000€ and I

have applied to register in VAT, however, I

possess a large amount of stocks for which

until now VAT has been paid. Is there the

possibility of recognizing the paid VAT in

purchase for the goods I have in mu stock?

When a person becomes a taxable person either by

exceeding the threshold or by registering

voluntarily, this taxable person has the right that in

the first tax period when it becomes a registered

taxable person, to recognize the deductible VAT for

all goods in his stocks in the day before registration

becomes valid, if these goods are dedicated for

taxable supplies.

Is there any condition to recognize VAT on

stocks when registering for VAT?

The conditions which should be fulfilled to exercise

the right of recognizing the VAT on stocks are as

follows:

• Goods in stocks will be utilized for

supplying which have the right of

deduction;

• Taxable person should possess the list of

stocks specified in amount and with the

registration date of stocks in the day

before becoming a taxable person;

• Should have a receipt with VAT for the

purchasing of those goods;

• Must provide evidence for registration as it

is foreseen with the Tax Legislation.

Due to recognizing the deductible VAT from

stocks I possessed when registering in VAT I’m

in crediting, can I request a VAT refund for this?

NO, crediting which is a result of recognizing the

deductible VAT at the moment of registration for

VAT cannot be refunded.

For more, Article 42 Law No. 03/L-146

What should a tax invoice contain?

An invoice issued from the taxable person to a

taxable person should contain:

Date of Issuance

The Invoice`s number (serial)

The Fiscal number and the VAT number of

the seller

The Fiscal number and the VAT number of

the buyer

Name of the business and the full address

of the seller

Name of the business and the full address

of the buyer

Description of good/service

Amount of goods

The value of sale of goods/services

without VAT

The rate of VAT applied

The total amount for payment including

VAT

Confirmation of the submitter of

goods/services

Confirmation of the receiver of

goods/services

24

25

27

28

26

5

Page 159: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

23

When should a debit note or a credit note be

issued?

When the taxable amount and the VAT in the tax

invoice have to be corrected, the supplier has to

issue a debit note or a credit note and has to treat

that note as a tax invoice.

Debit note is issued when the amount of

VAT charged in the tax invoice or in the

document serving as an invoice is lower

than the actual VAT liability for that taxable

supply.

Credit note is issued when the amount of

VAT charged in the tax invoice or in the

document serving as an invoice, exceeds

the actual obligation of VAT for that

taxable supply.

What should a debit note or credit note contain?

A debit note and a credit note should at least

contain the following information:

Date of issuance;

Ordinal number;

Reference to the original invoice;

Identification of the supplier and the

buyer, name, address and their fiscal

number, and if applicable, their VAT

registration number;

Reason for correction, and

Corrected taxable amount and corrected

VAT.

In the occasion of importing equipment, does

the possibility of deferment for payment of VAT

exist?

YES, the deferment of VAT in the Capital Goods

will be allowed for businesses, in importing

machinery and equipments. The machinery and

equipments may be new or used and will be utilized

for production of other goods and services.

VAT liability due to importation may be postponed

for a maximum period of 6 months.

Where do I have to go to obtain an approval for

deferment of VAT?

With the purpose of benefiting from VAT deferment,

the business will request from the Tax

Administration, by submitting an application, which

you will download from the TAK webpage. The

application together with the following documents

should be submitted in the Central Office of TAK,

directed to the Commission for Deferment of VAT.

The application should be accompanied with:

Copy of the business plan,

Copy of the contract with the seller of

machinery or equipment,

Account to cover the VAT part (Bank

guarantee),

A plan of the plant or factory,

Building permits issued by authorized

agencies.

Tax Administration will review your request and will

approve a deferment if you have fulfilled the

credibility requirements.

How long am I obligated to keep and preserve

the documentation?

The taxable person should keep and preserve the

documentation, as:

Books required by Law for a period of at

least 6 years which starts after the year in

which those books are closed.

Records and other documents (as an

invoice, coupons etc) for the period of at

least 6 years, which starts after the year in

which the VAT liability, deduction or

adjusting has commenced.

The business in 2012 had imports and on

31.12.2012 has conducted the registering of the

goods. On 01.02.2013 voluntarily presented as a

VAT declarer. The question is how should VAT

declaration for this month be filled and how

should this stock be treated?

When a person becomes a taxable person, either

by exceeding the threshold or either registered as a

volunteer, this taxable person has the right that in

the first tax period, when it becomes a registered

30

33

34

5

29 32

31

31

Page 160: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

24

taxable person, to know the deductible VAT for all

goods in his stocks in the day before its registration

becomes valid.

In the period of February/2013 when you have

become a VAT taxable person, you have the right

to know the VAT paid on the goods you have in

your stock one day before your VAT registration is

valid (31.01.2012). For this VAT you have no

reimbursement right.

Being a regular buyer, the supplier once a

month supplies me with goods for which I don’t

have to pay, I receive the goods for free. How

these goods, which charge the sale and

effecting VAT, are treated?

For goods received as such, you have no

deductable VAT since the same has not been

charged, but on the occasion of sale you should

charge VAT.

Is a business registered as an exporter of

goods, obligated to submit a VAT declaration?

NO, businesses which possess the VAT Certificate

as Importer/Exporter are not required to declare

VAT.

During the import, the customs increases the

custom base of imported goods. How should it

be registered in the book of purchase, with the

price of the invoice or according to the customs

i.e. according to DUD?

If the Customs has conducted an evaluation of your

merchandise, than the base for registering VAT in

your books, is the Customs DUD.

Should banks apply VAT in the sale of their

assets/Capital Goods and for mortgage or

collateral assets?

If bank assets for which is not known the deductible VAT, are sold to a taxable person which provides exempt supplies (according to article 27 and 28 of the Law No. 03/L-146 on VAT) must be invoiced without VAT, while if such assets are sold to a taxable person which provides taxable supplies should be charged with VAT.

Assets mortgaged and pledged, should be charged

with VAT.

We are a touristic agency; we have local

expenses, such as, fuel, telephone and other

VAT expenses. Are the expenses and crediting

completely accepted inside the country and

outside the country?

For purchases which you have made in the country,

you have the right of recognizing the deductible

VAT, while for purchases outside the country even

if you have paid VAT, you are not entitled to

deduction of VAT, however, that purchase will go

directly as an expense.

Are life insurances exempt from VAT?

Life insurance is considered to be financial

transactions and is exempt from VAT.

We are an Insurance Company registered as

SH.A. The company turnover in the last 12

months is over 50.000€. Should we apply to

register for VAT?

Yes, you are obligated to register for VAT.

35

36

37

38

39

40

41

5

Page 161: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

25

Who is subject to Personal Income Tax?

Object of taxation for resident taxpayers are the

taxable income from the source of income in

Kosovo and source of income outside Kosovo.

Subject of taxation for non-resident taxpayers are

the taxable income from income sourced in Kosovo.

Which are taxpayers of Personal Income Tax?

Taxpayers for Personal Income Tax are: physical

persons, resident and non-resident, Personal

Business Enterprises, Partnerships and Enterprises

which receive and generate gross income.

What is included in Gross Income?

Gross income means all incomes which have been

really or constructively received from the following

sources: revenues from business, salaries, rents,

use of intangible property, interest resulting from

the sale of capital foods, substitute income, capital

gaining’s which results from an increase or

decrease the amount of shares, capital gaining’s,

Gaining in the game of chance as well as Pensions

paid from a former employer.

Which are the Incomes from Business

Activities?

Gross income from business activities means the

gross receipts generated from a person or entity,

except legal persons for the purpose of this law,

engaged in such activities. Incomes from business

activities includes, income from rent, income from

intangible property, income from interest and other

incomes including gifts.

Which are Incomes from Wages?

In the gross income from wages are included:

Wages paid from the employer to the employee,

bonuses, commissions and other forms of

compensation for the employee, income earned

from temporary work, premiums, health and life

insurance, remission of the employee loan or

employers obligation, payment of personal

expenses of the employee from the employer, etc.

Which are Exempted Incomes?

From the personal income tax, are exempt the

following income: Wages received from foreign

diplomatic and consular representatives and the

foreign personnel of Embassies or Liaison Offices

of foreign countries in Kosovo, as it is determined in

the applicable legislation on the establishment and

function of liaison offices and diplomatic services in

Kosovo; Wages received from foreign

representatives, foreign officials and foreign

employees of international governmental

organization and international non-governmental

organizations which are registered in compliance

with the applicable legislation in Kosovo and have

obtained and maintained the status of public

benefiting under such legislation.; Also, are exempt

the wages received from donor agencies, their

contractors or the foundations they implement, as

well as the wages from the foreign personnel of

KFOR, ICR, EULEX etc.

When and how should Withhold Tax?

Every employer is responsible for Withholding Tax

from taxable wages paid to its employees during

every period of the pay list for which the wages

have been paid.

The employer, which is selected as the principal

employer of the employee, withholds an amount

based on the tax rates for each tax period;

The employer which is not the principal employer of

the employee withholds an amount equal to ten

percent (10%) of the wage for each tax period.

Pensions paid are subjected to withhold tax from

the pension provider according to foreseen rates.

Also withholding is done in certain payments for

non-residents.

6- PERSONAL INCOME TAX 6 1

2

3

4

5

6

7

Page 162: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

26

My employer has not included me in the

monthly payment list. Can I myself declare and

pay the Personal Income Tax and Pension

Contribution?

As long as you are employed and have proven that

tax withholding has not been done by your

employer, which is obligated to provide you with a

Tax Withholding certificate, provided that you notify

the Tax Administration of Kosovo with information

that from which period you are in a working relation

with this employer and what is the net salary that

you have been receiving. However, in case that

your employer has no obligation to withhold tax,

than you yourself are obligated to declare and pay

the tax based on the law.

For more, paragraph 6 of Article 18 of Law No.

03/L-222.

How is the payment of Tax for Business

Activities completed?

Each taxpayer which realizes or accrues income

from business activities, pays taxes every three

months into an account determined from the Tax

Administration, in a bank licensed by the CBK, no

later than fifteen (15) days after conclusion of each

quarter (15 April, 15 July, 15 October, 15 January)

Taxpayer which has gross annual income of 50,000

Euro or more and the taxpayer which voluntarily

chooses to declare in realistic basis, except quarter

instalments, should no later than March 31st of the

following year, submit the annual declaration on

Personal Tax Income.

What is included in Allowable Business

Expenses?

For businesses, which declare in realistic basis or

those that have voluntarily chosen to declare in

realistic basis, are allowed, as deduction from the

general income created from intangible property,

rents or business activities, expenses paid or

caused during the tax period which are entirely,

only and directly related to such activities which

generate income, including premiums and health

insurance, paid in interest of the employer and

those depended which need to be included in the

employees policy.

Which are the taxpayers that have to submit

their Annual Declaration?

Taxpayers with the incomes over 50.000 euro and

the ones that chose to declare in realistic basis, are

required to submit the annual declaration no later

than March 31 of the following year. Such taxpayers

which are required to submit annual declarations,

are obligated to do so in three subsequent periods

and only then (after three years) if their turnover

falls below 50,000 Euros per year, by 1st March of

the current year, must apply to TAK, to quit this

way of declaring. Taxpayers which are generating

income only from one source (excluding the

business income) are not obligated to submit the

annual declaration, except if these taxpayers

voluntarily chose to declare in realistic basis

I`m a new individual business, can I register

voluntarily to declare in real income at the

beginning of my business developing?

For businesses which are taxable in real base or

those that have voluntarily chosen to be taxed in

real bases, are allowed deductions in general

income generated from intangible property, rents or

business activities, paid expenses or caused during

the tax period which are completely, only and

directly related with such activities which generate

income, including health insurance premiums, paid

in interest of the employer and those dependent

which need to be included in the employer's policy.

In general provisions are included:

Representation costs;

Bad debt expense;

Business Travel Expenses;

Payments to related persons;

Depreciation of livestock;

Repairs and improvements;

Amortization;

Research and development costs;;

Tax losses;

Rental costs;

8

9

11

12

10

6

Page 163: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

27

Allowed deduction for charitable

contributions;

Education and training expenses etc.

Which are the costs that are not accepted

according to the law on PIT?

Expenses which are not accepted according to the

law on Personal Income Tax are:

• Price of land acquisition or improvement

• Penalties, fines, and interest expense

related thereto

• Personal Income Tax

• Personal, family or living expenses

• Loss from the sale or exchange of assets

between related persons unless the sale

price is in line with the open market value.

• Any other not documented expenses.

Loss, should it be transferred as it is or should

it be evenly distributed for several years?

The loss should be transferred as it remains from

the last year, but the maximum of loss transfer is 7

years, thus if you do loss transfer for more than 7

years, they will not be recognized from TAK

Should partners register automatically in Real

Income where each owner should deliver the PD

declaration?

Each partner is obligated to declare as Large

Personal Income or Large Corporation by declaring

advance instalments and annual declaration

regardless of their turnover.

Last year my business resulted in a loss. How

should i submit my advance instalments this

year?

When the business in the previous year has

resulted in a loss, than in the following year should

declare advance instalments, as if it is the first year

of the business, thus choosing the option of

Anticipating Income and Expenses.

Are the following deductible?

Bank Provision

Bank maintenance costs

YES, both are deductible business expenses.

A natural person who rents an individual

business, which should withhold tax on rent

(The owner or the renter)?

In this case, liable to pay the Tax on Rent is the

owner, i.e. the one that receives the income. So, in

such cases is now requested to withhold tax.

Which are the obligations of an individual

business related to Withhold Tax for non-

residents?

Individual businesses are obligated for Withholding

Tax of 5 %, for non-residents if:

• The gross income of a non-residents as an

entertainer, artist, singer and athlete is

created from its activities with its physical

stay in Kosovo, are larger than 1000 € in

the tax period.

• Gross income of a non-resident from other

services (except entertainment, artistic,

sports and vocals) generated by its activity

with its physical staying in Kosovo, are

larger than 5,000 € in the tax period.

Except that we have to declare according to

anticipation, can the real value of income and

expenses be declared?

NO, advance instalments should be made by

choosing one of the following options:

1. Prediction of income and expenses

2. 110% in report to previous year

What is the basis for calculating depreciation?

Base for the calculation of depreciation are the

costs of purchasing or production by including all

direct costs which are necessary to put an asset on

standby for use.

13

14

17

18

19

20

21

15

16

6

Page 164: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

28

What is the percentage of depreciation?

The amount allowed as a deduction for tax

depreciation in the tax period is determined by

individually applying the following percentages of

the individual tangible property according to the

linear method at the end of the tax period according

to the category to which the assets pertain:

Category 1: five percent (5%);

Category 2: twenty percent (20%) and

Category 3: ten percent (10%).

How are assets categorized for depreciation?

The entire tangible property of the taxpayer which is

subjected to depreciation is assigned to one of the

following categories:

Category 1: Buildings and other

construction structures;

Category 2: Automobiles and light trucks,

heavy transport vehicles, soil transfer

equipment, bulldozers, scrapers and other

heavy vehicles, computers, additional

parts for computers and other devices for

data processing, furniture and office

equipment, instruments, sundries and

other accessories, and livestock used for

production or breeding;

Category 3: Plant and machinery, railway

inventory and locomotives used for railway

transportation; airplanes; ships and

perennial plants and shrubs used for

vineyards or for the production of fruit

such as apples, pears, walnuts,

blueberries, etc, and all other tangible

assets which are not included in Category

1 or Category 2.

How to conduct the improvement of the

Principal Employment Designation Forms

(PEDF), since the date of employment

commencement is misspelled?

Improvement of Principal Employer Designation

form is done by downloading a new form from TAK

webpage which you need to fill with the accurate

data e.g. the date of employment commencement

and sent it to the TAK Regional Office to which you

pertain.

Being a regular buyer, the supplier once a

month supplies me with goods for which I don’t

have to pay, I receive the goods for free. How

are these goods, which charge the sale

effecting PIT and CGS, treated?

For goods received as such, in case of sale:

You have no CGS

Will be considered as clear income for PIT.

22

23

24

6

25

Page 165: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

29

What does Corporate mean?

Corporate means a legal person, which has an

identity which is separated and distinct from the

members, owners and shareholders. A commercial

company, whose capital is divided into a specified

number of shares of the same nominal amount,.

Which are taxpayers for Tax on Corporate

Income?

Taxpayers for Tax on Corporate Income are:

• A corporation or other business

organization that has the status of a legal

person;

• NGOs;

• A publicly or socially owned business organization;

• The permanent Unit and any other organization which has the status of a legal person.

Who is subject to Tax on Corporate Income?

Object of taxation for resident taxpayers are taxable

income from income resources of Kosovo and

foreign income source.

The object of taxation for non-resident taxpayers is

the taxable income from the source of income in

Kosovo.

What is the rate of Tax on Corporate Income?

Rate of Tax on Corporate Income is 10 %.

What are the forms of the corporate for

declaring tax obligation?

For declaration purposes, we have:

Small corporation

Large corporation

What is the manner of declaring the Tax on

Corporate Income?

Small Corporation – declares four quarterly

instalments during the year. Declaration is

conducted based on gross turnover for the quarter

and is the final taxation.

Tax Rates:

3% of the gross income in commercial

activities, no less than 37.5 € for quarter

9% from the gross income in service

activities, no less than 37.5 € for quarter

Large Corporation is the one which voluntarily has

chosen to be taxed in real bases - declares four

advance instalments within the year and the final

declaration for equalization.

Tax Rate: 10% of net gaining

What are the obligations of a legal entity

regarding to Withhold Tax for non-residents?

Legal persons are obligate to 5% of Withhold Tax,

for non-residents if:

• Gross income of a non-resident

entertainer, artist, singer and athlete,

created by its activity with its physical

staying in Kosovo, are larger than 1000€

within the tax period.

• Gross income of a non-resident from other

services beside (entertaining, artistic,

singing and sports activities) generated

from its activity with its physical staying in

Kosovo, are larger than 5000 € within the

tax period.

What are the obligation of a legal person

regarding to Withholding Tax for residents and

non-residents regarding rents, property rights

and interests?

Legal Persons are obligated that upon payment of

the rent, the property right and interest, to Withhold

Tax in a rate of:

9% for payment regarding rent

7- TAX ON CORPORATE INCOME 7 1

2

3

4

5

6

7

8

Page 166: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

30

10% for payment regarding the property

rights and interest

Can a Small Corporation, declare tax liabilities

in real bases?

YES, a Small Corporation can choose to declare in

real bases if it submits a statement (request) to TAK

by 1st of March of the current period.

I`m a new Small Corporation, can I voluntarily

register at the beginning of business

development to declare the real income?

New businesses which are registered after 1st of

March can be taxed in real bases, if they apply for

taxing in real bases within periods, as follows:

1. The new business, registered during the

Q1 period, can be taxed in real bases, if

they apply to choose taxation in real

bases, until April 1st, i.e. before starting

the declaration deadline for the Q/1 tax

period.

2. The new business, registered during the

Q/2, can be taxed in real bases, if it

applies to choose taxation in real bases,

until 1st of July, i.e. before the declaration

deadline for the Q2 tax period stars.

3. The new business, registered during Q/3

can be taxed in real bases, if it applies to

choose taxation in real bases, until

October 1st, i.e. before the deadline for

declaration for the Q3 tax period starts.

The new business, registered during Q/4 can be

taxed in real bases, if it applies to choose taxation

in real bases, until 1st of January, i.e. before the

deadline for declaration for the Q3 tax period starts.

Which are the Incomes which are exempt from

Tax on Corporate Income?

From Tax on Corporate Income, are exempt:

NGO`s income which have the status of

the Public Beneficiary.

Central Bank revenues

Dividends

Interest from financial instruments

Income generated from religions

Primary contractors or sub-contractors

income, except local population, which are

generated from the United Nations

contracts for supplying with goods and

services (including UNMIK), specialized

agencies of the United Nations, KFOR and

the International Atomic Energy Agency

under the conditions that they are directly

engaged in projects and programs of the

organizations mentioned above.

Primary contractors or sub-contractors

income, except local population, which are

generated from contracts with foreign

government, their bodies and agencies,

European Union, Specialized Agency of

the European Union, World Bank,

International Monetary Fund and

International Intergovernmental

organizations for supplying of goods and

services in support of projects and

programs for Kosovo.

Which are non-allowable expenses in CIT?

Expenses which are not allowed according to the

Law on Corporate Income are:

• Cost of land acquisition or improvement

• Penalties, fines, expenses and interest

related thereto.

• Income Tax

• Personal, family or living expenses

• Loss from sale or exchange of assets

between related persons, except if the

selling price is in accordance with the

value of the open market

• Pension contribution on maximum amount

allowed from the law on pension in Kosovo

• Any other undocumented expenses.

Which are allowed expenses in CIT?

For businesses which are taxed in real bases or

those that have chosen voluntarily to be taxed in

real bases, are allowed as deductions from general

income:

9

10

11

12

13

7

Page 167: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

31

Deductions for rental expenses, current or

10% of the gross rent.

Deduction for pension contributions

Deductions for expenses related to income

on the use of intangible property

Deductions for charitable contributions

Loss of carrying

Depreciation

Amortization

Special allowing for new assets

Other deductions allowed, as bad debt,

representation expenses, research and

development, etc.

How are representations expenses treated?

Expenses incurred of the representation will be

limited in 50% of the amount invoiced for business

entertainment. The maximum amount of

representation expenses will not exceed 2% of the

annual gross income.

How to download the form for CIT?

Go to the internet page www.atk-ks.org and click on

the part Download Tax Form in the left part of the

navigation. Write the Fiscal Number of your

Corporate. Its name should appear automatically. If

not, make sure you have written the Fiscal Number

accurately. Chose the form, chose the tax period

and get the declaration

When can the bad debt be recognized?

The part of taxpayers receivable accounts whose

payments are doubted can pass to bad debt after

they have meet certain criteria’s, respectively after

all necessary legal steps been taken for their

collection.

The conditions are as follows:

Amount previously included in income

The debt has been deleted (de-registered) in

the taxpayers books as worthless

There is no dispute on the legal validity of the

debt

The debt has passed at least 6 months from

the deadline; and

There is sufficient evidences that substantial

efforts were made to collect the debt, including

every applicable action for collection of the

debt such as:

o the taxpayer has broken (balanced) every

undisputed debt against the bad debt;

o correspondence and contacts in attempt to

collect the debt

o the legal action was unsuccessful, or the

legal actions is considered as

uneconomical for documented reasons, or

o The request is submitted on

bankruptcy/liquidation, if applicable, and

the amount that will be taken is determined

in a reasonable manner from the

administrator/executor. Until taken from

bankruptcy, they have been applied to the

outstanding debt.

The deduction of the bad debt has been restricted

in the uncovered part of the debt. Any bad debt

deducted as an expense which than has been

collected, will be included in the income at the time

of collection.

There will be no deduction of the bad debts for

debts between related parties.

What is the basis for calculating depreciation?

The basis for the calculation of depreciation are

purchasing or production cost including all direct

costs that are necessary to put an asset on standby

for use.

What is the percentage of depreciation?

The amount allowed as a deduction for tax

depreciation in the tax period is determined by

individually applying the following percentages of

the individual tangible property according to the

linear method at the end of the tax period according

to the category to which the assets pertain:

14

17

18

7

7

15

16

Page 168: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

32

Category 1: five percent (5%);

Category 2: twenty percent (20%) and

Category 3: ten percent (10%).

How are assets categorized for depreciation

issues?

The entire tangible property of the taxpayer which

undergoes depreciation is appointed to one of the

following categories:

Category 1: Buildings and other

construction structures;

Category 2: Automobiles and light trucks,

heavy transport vehicles, soil transfer

equipment, bulldozers, scrapers and other

heavy vehicles, computers, additional

parts for computers and other devices for

data processing, furniture and office

equipment, instruments, sundries and

other accessories, and livestock used for

production or breeding

Category 3: Plant and machinery, railway

inventory and locomotives used for railway

transportation; airplanes; ships and

perennial plants and shrubs used for

vineyards or for the production of fruit

such as apples, pears, walnuts,

blueberries, etc., and all other tangible

assets which are not included in Category

1 or Category 2.

What is considered capital gain?

Capital gains are incomes, which the taxpayer

implements through the sale of capital assets,

including real estates and securities. The income

which is implemented implies the positive difference

between revenues from the sale of capital assets

according to the sale price and to the net amount in

books. While in case of selling the assets from

group accounts, no capital gaining is recognized.

What is considered capital loss?

Capital losses are losses which the taxpayer suffers

through selling of assets or securities. The loss

which is implemented implies the positive difference

from the sale of capital assets according to the

selling price and the net amount in books increased

by the potential improvement expenses and

reduced for the depreciation value. While in case of

selling assets from the group account, no capital

loss is recognized.

Which are the deadlines for declaration of Tax

on Corporate?

The deadlines of advance instalment payment are

up to the 15th of every following month after each

quarter. The deadline for submitting the annual

declaration on the Corporate Income Tax is by

March 31 of the following year of the tax period.

What does Permanent Unit mean?

The permanent unit means a determined place of

business activity through which the business activity

of the non-resident person is developed entirely or

partly in Kosovo.

Permanent Unit includes:

1. Any place of management;

2. Each branch;

3. Each office;

4. Each factory;

5. Each workshop;

6. Each mine and

7. Any source of oil and gas, quarry or other

place of exploitation of natural resources,

etc.

Are Handicapped associations obligated to

submit annual tax declaration?

Yes, because this association is registered as an

NGO and is considered a legal person.

The loss, should it be transferred as it is or

evenly distributed for several years?

The loss should be transferred as it remains from

the last year, but the maximum of loss transfer is 7

19

20

22

23

24

25

7

21

7

Page 169: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

33

years, thus if you do loss transfer for more than 7

years, they will not be recognized from TAK.

Last year my business resulted in loss. How

should I submit my advance instalments this

year?

When business in the previous year has resulted in

loss, than in the following year should declare

advance instalments, as if it is the first year of the

business, thus choosing the option of Anticipating

Income and Expenses

A legal person who rents to another legal

person, which should withhold tax on rent (The

owner or the renter)?

In this case, the owner is obligated to retain

Withholding Tax in Rent

Are the following deductible: Bank Provision

and Costs for Bank maintenance?

YES, both are deductible business expenses.

Except that it has to be declared according to

anticipation, can the real value of income and

expenses be declared?

Advance instalments should be made by choosing

one of the following options:

1. Prediction of income and expenses

2. 110% in report to previous year.

26

29

27

28

Page 170: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

34

What are my obligations as a tax payer?

Any business (person) that deals with economic

activity is required to maintain accounting books

and records as provided by law.

Keeping books and real records from the persons

involved in economic activities derive obligations of

any business to pay taxes. To pay taxes first you

need to know which taxes are you obliged to pay,

such as PIT, CIT VAT, withheld, etc. So you have to

be sure for type of the tax and then follow the

procedures for making payments which may be

made through the Electronic Declaration or through

downloading the statements from the TAK web

page.

For more Article 13 of the Law No.03/L-222 on the

Tax Administration and Procedures and Article 17

of the Administrative Instruction No. 15/2010.

What books and records must be kept by a

business with a gross annual turnover up to

50,000€?

Books and minimum records that must be kept for

businesses with a gross annual turnover of up to

50,000€ or less are:

1. Book of Purchase in which should be

registered all purchases and declarations;

2. Book of sale in which should be registered

all sales and statements;

3. Book of cash register which is related to

book of purchase and book of sale so all

ins and outs are registered in the cash

register;

4. Bank reports, including registrations of

deposits and withdraws;

5. Copies of the supporting documents for

entries in the books have to remain and

accompany with acceptable book.

6. Registration of Goods must be kept

together with other registrations of the

present goods during the year.

7. Book of the employees, where employees

will be recorded, if there are any.

8. Business must make an annual

registration of goods, as prescribed in the

article 18 of the Administrative Instruction

and that registration of goods must be kept

together with other registration of present

goods received during the year.

Which books and records should be kept by a

business with a yearly gross turnover above

50,000€?

Books and minimal registrations that should be kept

by a business with yearly gross turnover above

50,000€ are:

1. Book of purchase, where all purchases

and returns are registered;

2. Book of sale in which are registered all

sales and return;

3. Cash book, where will be registered all

inflows and outflows of the cash register;

4. The main account, if applicable , which

includes opening balance, additions to

capital, expenditures that should be

capitalised, depreciation rate, depreciation

amount, sale and closing balance;

5. Financial statements and balance sheets

as required for the setting of the beginning

point for preparation of the yearly

statements of tax on incomes and

calculation of the yearly tax liabilities.

6. Copies of the supporting documents for

notes in the relevant book must be

accompanied by the applicable book.

7. In addition, there should be a registration

of goods from the business as described in

Article 18 of this Administrative Instruction

and this record of goods should be kept

together with other registrations of the

present goods taken during the year. .

8. Book of the employees, where employees

will be recorded, if there are any.

9. Copies of the contract and other relevant

correspondences of the business must be

kept.

8- TAX PAYMENTS 8 1

2

3

Page 171: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

35

How can I pay Tax liabilities?

Taxes can be paid in one of the banks or financial

institutions licensed by the Central Bank of Kosovo

such as:

In a physical form

Through E-Banking

What forms are used to declare tax liability?

Forms used for tax payment, are:

IR – Tax Statement on rent and intangible

property ,

IL - Quarterly tax and contribution payment

for large individual businesses,

IS - Quarterly tax and contribution

payment for small Individual business,

WM - Statement of tax withholding and

remittance,

WR - Monthly statement of withholding tax

and payment of interest, dividends,

royalties, rental, lottery winnings and

gambling,

QS - Quarterly advance payment

statement for large corporations,

QL - Quarterly advance payment

statement for small corporations,

CD – Tax Declaration on the Corporate

income ,

TV – Declaration form and payment for

VAT h,

PD – Form of yearly Declaration and

payment on the personal income ,

CM – The statement of pension

contributions and form of payment

DO – Declaration of the Tax on the

incomes from partnership,

How to obtain the payment sheet?

If you are declaring tax through Electronic system

EDI, then when you press the button Declare, you

will be able obtain the payment sheet, through

which the payment of the tax is done. While if you

are declaring through manual system by

downloading the form from the TAK web page then

the payment of the tax is done through that form

and there is no need for any other payment sheet.

Should I declare tax even if at the moment of

declaring I can’t make the payment?

Yes, in order to take advantage of not applying the

5% penalty for failure to submit a tax declaration,

even if you cannot pay for the time it would be in

your favour to declare.

Is it possible for me to pay tax with

instalments?

Declaration of the tax must be done within the

prescribed legal timeline for any type of tax.

If their payment is not done or is partially done,

sanctions and interests will be applied for the

unpaid part.

What is the interest and penalty if I don’t declare

and also pay taxes on time?

If you have not filed tax statement within the

deadline, first will be applied a 5% penalty for failure

to submit a declaration to the maximum 25% (for 5

months) and if the tax payment is not made yet,

then the application is terminated after penalty of

5%, i.e. after five months, there will be penalties of

1% for non-payment of tax and interest of 1.25%

per month will apply from the first day of the

expiration of the filing deadline until the moment of

tax obligation compliance..

What is the penalty if I declare, but don’t pay

taxes on due time?

If tax liabilities are declared and if they are not paid,

you will be penalized by 1% for non-payment of tax

on time, to a maximum of 12 months and 1.25%

interest of the value of tax liability to total tax

obligation compliance.

4

5

6

7

8

9

10

8

Page 172: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

36

What should I do if I pay only a part of tax

liability?

If you pay only a portion of your tax liability you

should keep in mind that you still have obligations

to TAK and you should make other payments. For

part of the unpaid tax obligations will continue to

apply penalties as:

1% for non payment of the tax on time

1.25%. Interest.

Can I pay my taxes online?

YES, for electronically tax declarations through EDI

system, some of the commercial banks enable

online payment through E-Banking.

Can I pay taxes through telephone

If you have declared through EDI system and have

internet access on your cell phone, you have also

the option for paying through E-Banking in the

banks that enable this form of payment.

I can’t pay my tax liabilities now, what are my

options?

Full disclosure tax is very important, but that does

not mean you do not have the right to pay only part

of the tax liabilities. You can pay as much as you

can, but you should know that for the remainder of

your tax will continue to apply penalties as

1% for non payment of the tax on time

1.25% interest

Also there is possibility of paying debts by

instalments but for this you have to submit a

request for achieving agreement for payment by

instalments and after your request is reviewed you

can make payments with instalments as defined by

the reviewer of your request.

How can I submit a request for payment of debt

with instalments?

The request for payment of debts with instalments,

you should download it through the TAK web page

(www.atk-ks.org) by clicking at the link “Download

electronic declaration” and after you fulfil that you

have to submit it to the relevant Regional TAK.

What actions can TAK take if I don’t pay the

taxes?

In case of non-payment of taxes by the taxpayers,

the Tax Administration will take all measures that

are intended by tax legislation, so you will switch to

the enforced collection procedures.

I have mistakenly paid more tax. What do I have

to do to reimburse overpaid amount?

For overpaid payments of tax liabilities you can

apply for the transfer of that surplus if you have

unpaid obligations in other taxes or may claim for

refund

The request for return of the funds you have to

download through TAK webpage (www.atk-ks.org)

by clicking at the link “Download electronic

declaration” and after you fulfil that you have to

submit it to the relevant Regional TAK.

How to transfer the overpaid payments to some

other unpaid tax?

Transfer of overpaid payments to any unpaid tax

obligation, is made by filling the demand for debit-

credit transfer. Request for Debit-Credit may be

downloaded via the web-site of TAK (www.atk-

ks.org) and after you fill it it should be submitted to

the respective Regional Office of TAK, or you can

get it directly from the Regional Office. Such

application is reviewed by TAK and if you meet the

conditions for such transfer, then the transfer will be

made in periods where there are unpaid debts.

11

12

13

14

17

16

15

18

8

Page 173: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

37

I have lost the evidence of the payment for the

taxes I have paid. How can I get a copy?

In case you have done payment of the tax but you

have lost the payment sheet, you can request for

the evidence at the relevant Regional Office of the

Taxpayer Service by directing to TAK with such

request and TAK will supply a copy of your paid

declaration.

What evidence does the bank provide to me

when I pay taxes?

The bank must give you the evidence of the

payment which you have made. If you are paying a

tax which you have declared through EDI electronic

system, bank should give you a copy of your

payment sheet which proves the amount paid in

that payment sheet while if you have to pay a tax

that you have declared through downloading of

forms the bank should give you a copy of your filled

form in the part of the bank by the bank officer

which also proves the paid amount with that form

and attached payment sheet.

Is there allowed any lowering of the sanctions?

If non-payment of tax is proved to be reasonable,

then you can apply for a rebate of sanctions, but not

the interest calculated. Such application is

submitted to the appropriate Regional Office of

TAK.

For more article 62 of the Law No. 03/L-222

One TAK employee has told me that I can pay

the debts of the previous tax only to him. Is this

all right?

Payment of tax liability is only made at the

commercial banks or other institutions that are

licensed by the Central Bank of Kosovo, and not to

tax officials. In such case, you can immediately

inform the Tax Administration, the No. 0800-80-800,

or write to official address:

[email protected]

19

20

8

21

22

Page 174: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

38

Where should be done the request for

registration of fiscal device?

The application for registration of fiscal device must

be done at the one of the licensed operators for

supply with Fiscal Equipment

Where should be done the request for

registration of fiscal device?

First an application should be made to TAK, after

having performed all the procedures required by

Article 12 of the Administrative Instruction

No.15/2010, to the taxpayer is issued a written

confirmation that it has to sent it to a licensed

operator where the device was purchased and then

to carry out the de-registration/change.

Where the fiscal device should be bought?

The device or one of the devices (with its elements)

can be bought at one of the licensed operators:

Gekos with phone number 038/553-688

Dukagjini with phone number 038/603-

232

Printek with phone number 038/248-428

What is the price for buying a fiscal device?

The price to buy a fiscal device depends on the

type of the equipment. The lowest price for a device

is 480€.

Who does the installation of the fiscal device?

Installation of the device is only done by the

authorised technicians, and installation is done at

the taxpayers’ point of sale after the appropriate

procedures for installation have been completed.

Who does the appointment of the technicians

that do the installation and repair the fiscal

devices?

The authorised dealer appoints technicians that

install and repair electronic fiscal equipments for

which he is licensed to sell.

What are the procedures for appointment of

authorized technicians who install and repair

electronic fiscal equipment?

Authorised dealer appoints technicians to

install and repair electronic fiscal

equipment.

The Commission examines the information

submitted by the authorized dealer. The

Commission may seek needed clarification

before issuance or denial of authorization

for technicians to install or repair electronic

fiscal equipment fiscal. Further, the

Commission will authorize the appointed

technician from the authorized dealer.

After approval of the technician, the

Commission will require from TAK to

provide picture identification card that

identifies the individual, as a technician for

installation or repair, or both if necessary.

Technician, equipped with the unique

identification number which will be

compared with the personal identification

number to him / her in the database

maintained by TAK.

Authorized technicians for installation and repair

should be re-authorized annually.

What documents are required from taxpayer for

fiscalization?

Fiscal certificate ,

Business certificate,

If the taxpayer is a VAT declarer, VAT certificate is

also needed.

9- FISCAL CASH REGISTERS 9

1

2

3

4

5

6

7

8

Page 175: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

39

Do the taxpayers have right to make changes in

the fiscal equipment?

No change in the use of fiscal device can be done

without the approval of the Tax Administration.

What are the procedures to pause a fiscal

device?

Business, in order to be considered "passive" by

TAK, is required to pursue the following procedures:

To make an announcement (request by

the taxpayer) to the relevant Office of

Taxpayer Service and Education.

The application is stamped by the staff of

the tax payers service.

A copy is given to the taxpayer, while the

other copy (service personnel) is

submitted to operations (Control and

Enforced Collection) to proceed further

procedures.

The filing of tax declarations, the relevant

terms, stating zero flow.

Before the business is reactivated, the

taxpayer must notify the Tax

Administration and the relevant operator

and then proceed through the normal

procedures of reporting through Fiscal

Electronic Device.

How do you de-activatie (make passive) Fiscal

Electronic equipment (EFP)?

Procedures for making a bussines passive are also

associated with the disposal of Fiscal Electronic

Device, but you should refer to Article 13 of the

Administrative Instruction No. 15/2010, to further

develop the procedures required by TAK.

Can you transfer Electronic Fiscal Device (sell)

to the other bussiness?

Selling or Buying Electronic Fiscal Device is

considered normal and free Transaction and

conducted with the will of the Contracting Parties.

Procedures for transfer of Fiscal Electronic Device

have always been associated with procedures to

follow to the taxpayer associated with its business

in TAK. So, first the business should follow

business closure procedures then sell or transfer

the device to any other taxpayer. For this it is

needed the approval from TAK and then the

licensed company on Fiscal cash registers makes

modification of registration data to the Fiscal

register.

Can we become authorised seller for selling of

EFP’s?

Yes, every manufacturer, importer or assembler of

EFP-s, may seek to become an authorized dealer

of EFP-s, for one or more specific models within the

terms of sale published by the Commission before

selling in Kosovo.

Where the request for becoming an authorised

dealer should be submitted?

Application to become an authorized dealer should

be submitted to the procurement office in the

Ministry of Finance, referring to paragraph 10 (1-6)

of Article 21 of the Administrative Instruction

nr.15/2010.

What is the timeline for review of the application

to become a licensed operator?

The commission within 60 days from the date of

receipt of applications and data determines the

approval or refusal to grant or not the license to the

applicant.

9

10

11

12

15

9

13

14

9

Page 176: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

40

Has the taxpayer right to request for

compensation in case he has noticed that his

equipment doesn’t fulfil technical and functional

requirements according to the law?

Yes, the seller of the equipment must offer

compensation in case sold and installed equipment

is found not to fulfil technical and functional

specifications determined by the laws in force at

time of installation.

Are the operators required in addition to EEP to

supply us with another additional material?

Apart from fiscal devices, operators are obliged to

supply you with a manual for use and servicing.

When should the technical control and

subscription for fiscal equipment be made?

The owner of the fiscal device is obliged every year

to make technical control and subscription for the

fiscal equipment.

How long does the procedure of the regular

technical control of fiscal equipment last?

The procedure for technical inspection of the

equipment is mandatory to finish within 48 hours.

After paying the bill for the fiscal equipment

what is the timeline for installation of this

equipment?

Installation and testing phase should last maximum

15 days after payment of the bill.

How much is the price of regular annual control

and annual subscription for fiscal equipments?

The price for regular annual control and annual

subscription is in total 99 € with VAT.

Where should the installation and testing of the

equipment take place?

Installation and testing of the equipment is done at

the taxpayers’ headquarters.

In addition to the cash payment, does the

device provide any other option of payment?

Yes, except cash the equipment enables you the

payment through bank credit cards. .

When should the Z-report be closed?

You are obliged to issue Z-report every day at the

end of the working schedule.

When should the quarter periodic report to TAK

be reported?

Monthly periodic report for the finished month is

done on the 10th of the current month for the

previous one.

In case I don’t finish the daily report, how

should I act?

The closure of the daily report must be done every

day at the end of the working hours. If you haven’t

closed it then you are obliged that on the next day

together with current day report to close also the Z-

report of the previous day.

Should the daily and periodical reports be

registered to the accounting books?

Every daily or periodically report of the fiscal device,

should be registered as a sale in the Sale Book.

In which cases are the taxpayers required to be

equipped and use fiscal cash registered?

Taxpayers who do transactions with cash and when

not required to issue a bill is obliged to be equipped

with fiscal equipments.

16

7

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

9

9

Page 177: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

41

When should the fiscal coupon be issued?

After carrying out a transaction where the issuing of

the Bill is exempt from the fiscal equipment at the

point of sale should be issued a fiscal coupon.

What is the penalty for the taxpayer, for non

fiscalization of the equipment?

The penalty for the non equipment with fiscal

equipment is 1000 €.

Should the public and municipal companies be

equipped with fiscal cash registers?

Public and Municipal companies if they are dealing

with transactions of cash flows should be equipped

with Fiscal registers.

Should all businesses be equipped with fiscal

cash registers?

All businesses that have transactions with cash

flows when they don’t issue bills are obliged to be

equipped and use fiscal registers.

How should it be acted with businesses whose

equipment does not sent data?

Each taxpayer from EFP-is obliged to broadcast

data to the TAK server otherwise hell be penalised

with administrative penalty, depending on the

business turnover.

For more paragraph 3 of the article 53 of the Law

03/L-222

Should the NGO-s be equipped with fiscal cash

registers who within its activity of the public

profit would sell tickets for a show?

Yes, if NGO within its activity makes transactions

with cash it is obliged to be equipped and use fiscal

cash register.

How is done the return of goods and do we

have the right to return them?

If the purchased goods contain defects, they may

be returned and exchanged for the same goods, but

with the same price. A a condition should be that

the buyer should possess with him the original

coupon. Goods returned must be recorded from

sellers in a form, whose content is provided by TAK

and recorded in the special book. In the Regional

offices or TAK Central Office, the taxpayers may

request the form to return the goods, while

electronically this is regulated by programs that

taxpayers have installed itself and then are

recorded in the book of returns.

How is the recording of returned goods done

and which documents we should use?

Any goods returned by the customer shall be

evidenced by the seller as goods returned and

registered in the returns. In the Regional offices or

TAK Central Office, the taxpayers may request the

form to return the goods, while in electronically

manner this is regulated by programs that

taxpayers have installed itself and then they are

recorded in the books.

If during use of fiscal cash register happens any

unwilling mistake, how should be acted?

In case of any error in operating the fiscal

equipment or due to power outages, you must

submit the problem to the appropriate regional

office of TAK. It will take the necessary clarifications

to proceed further, however, you should bring along

the original fiscal receipt, in which the error

occurred.

What fiscal device should we use for the

companies of fuel derivates and where are they

purchased?

The fiscal equipment of derivates is special and has

the motto “no derivates without fiscal coupon”. So

far have been certified two operators for selling of

these equipments (Gekos and Printek).

30

31

32

33

35

36

37

9

9 29

38

38

34

Page 178: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

42

In case of any error of the equipment or

servicing period how should the taxpayer act?

In case of temporary breakdown of fiscal device the

taxpayer is obliged to notify the appropriate regional

tax office, as well as the licensed operator where

the device was purchased to eliminate the defect or

do servicing of equipment.

Where should we stamp fiscal coupons and

how to keep evidence for this period?

Non-fiscal receipts should be sealed in the

appropriate office of taxpayer service. Any Cash

Transaction is evidenced in these vouchers at the

end of the day and recorded into the book of sales.

Upon receipt of the advance, should the fiscal

coupon be issued and how should we proceed

with issuing the invoice?

Since there is no supply/offering of goods we

suggest you print Fiscal coupon at the moment

when you do the supply/or offering of the service

and not in the moment when you accept the

advance. When you print the fiscal coupon you

attach to it the invoice of accepting the advance.

39

40

41

9

Page 179: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

43

Who can make an Appeal?

A person, who opposes the evaluation of tax or the

official decision of TAK, can make an appeal in the

Appeal Department to review the official decision

So, an appeal can be submitted from any person

who believes that he is aggrieved by a written

decision of TAK and which contests it based on one

or most of the cases such as:

when there are procedural violations

when the document issued has factual or

legal errors, regardless to whether the

error appears in the document or not;

When there is no prove or other materials

justifying the evaluation in cases of

evaluating a third person

When the tax document is against the law.

How to make an appeal?

In order to comply with the law, an appeal for

notifying the evaluation or an official decision

should be submitted on writing and contain all the

reasons and documents in which the taxpayer

bases the appeal. The appeal should contain the

following:

Name, address and taxpayer`s fiscal

number;

A description of the matter for which the

appeal is made (notice of evaluation

including the date of notice, the date of

receiving, the tax period, the amount of tax

for which the appeal has been made)

Evaluation or other part of the evaluation

on which it is appealed;

Legal base for appealing;

Description of reasons to why the notice or

the official decision is considered to be

incorrect or irregular, including the legal

basis for unfairness or irregularities.

The signature of the taxpayer, the person assigned

from the taxpayer, or the authorized representative

from the taxpayers.

Where can I write to send an appeal?

An appeal can be submitted in certain ways

accepted by the law:

On hand (directly to the Appeals Department or

through the Regional office which has issued

the evaluation;

By mail, fax or courier

How long do I have to submit an appeal?

An appeal against the evaluation notice or other

official decision from TAK should be submitted

within 30 days after issuing the evaluation

document. The appeal should be submitted to the

Department of Appeals in TAK, except evaluation in

cases of risk on which the taxpayer has the right to

submit the appeal directly to the Fiscal Division of

the Administrative Department of the District Court

in Prishtina.

The 30 days deadline to make an appeal has

past. Can I submit an appeal after the legal

deadline?

The late appeal is referred to an appeal submitted

outside the deadline foreseen by law. Notice that an

appeal sent by mail before the deadline set by law

but received after the deadline from TAK, fulfils the

admission terms.

The Law authorizes the Appeals Department to

allow the admission of late appeals if:

There was a reasonable justification for the

delay of the appeal

The appeal was submitted without

unreasonable delays (e.g. the appeal is

submitted immediately after the termination of

obstructive circumstances)

According to the law the 30 day deadline for

appealing against official decisions issued from

TAK, can be extended if during this period existed

reasonable circumstances which have prevented

the person in respecting the legal deadline and

which circumstances are out of the control of the

10- APPEALS 10 1

2

3

5

4

Page 180: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

44

taxpayer or are such that if reinstatement of the

deadline is not allow than it would result with

injustice to the person.

To qualify for extension of deadline the taxpayer

must submit a written appeal to the Appeals

Department which describes the circumstances

which have prevented the submission of the appeal

on time or to describe the injustice which would

follow if the appeal is not to be accepted.

The written request must have attached documents

which prove the circumstances described from the

taxpayer, for reviewing from the Appeals

Department.

I made an appeal to TAK, however, now I am

convinced that TAK was right in the

assessment. Is there a possibility of

withdrawing my appeal?

After submitting the appeal, the appellant may wish

to withdraw the appeal (partially or completely).

Withdrawing must be done through a written

declaration. If the appellant has verbally informed

that he/she wants to withdraw the appeal, a written

confirmation should be required.

The appeals department should issue a decision of

completion of the administrative process after the

withdrawal of the appeal and notify the appellant.

The appeal will be referred as decided and the

appeal case will be closed.

Which are the evidences of a submitted

complaint?

Prove of the submission of the appeal are:

Date of the postal stamp on the envelop (if it is

sent by mail);

Date of the official stamp on the return-sheet

(if sent by registering mail ); or

Date of the transport receipt (if sent by a

courier)

By fax, the date of the fax received from TAK

How long to get the result of an appeal?

The official decision from the Appeals Department

is made in written and will be sent to the taxpayer

within 60 days from the date of the appeal. If the

Department of Appeals has not issued a decision

within the deadline the taxpayer may complain on

the evaluation or other official decisions directly to

the Fiscal Division of the Administrative Department

in the District Court in Prishtina. The Appeals

department can suspend the case for

reconsideration for 45 days until an additional report

from the relevant region.

For more, Article 77.4 of the Law No. 03/L-222 on

Tax Administration and Procedures

Can I object the decision of the Appeals

Department?

A taxpayer who does not accept the decision the

Appeals Department can complain to the Fiscal

Division of the Administrative Department of the

District Court in Prishtine. The deadline within which

an appeal should be submitted to the relevant court

should be thirty (30) days from the day of receiving

the decision of the Appeals department.

If my appeal is unsuccessful, is there any other

instance for review?

If your appeals was unsuccessful, i.e. is not in your

favour, you may appeal to the Fiscal Division of the

Administrative Department of the District Court in

Prishtina. The deadline within which an appeal

should be submitted to the relevant court is thirty

(30) days from the date of receiving the decision of

the Appeals Department

6

7

8

9

10

10

Page 181: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

45

What is tax burden?

Tax burden is a public official document under the

applicable tax legislation in Kosovo. This document

will protect the right of the Tax Administration for

the payments of the debts with special priority.

For more see Article 33 of the Law No.03/L-222 and

Article 32 of the Administrative instruction 15/2010.

What is collection order?

Collection order is a legal document in the

applicable tax legislation of Kosovo. Procedures of

the measure for taking of assets for tax liabilities

start only after the taxpayer didn’t pay debts and all

the measures were taken and procedures of

notification mentioned in the law on Tax

Administration were respected.

For more Article 33 of the Law No.03/L-222 and

Article 32 of the Administrative Instruction,

If I had an agreement and I didn’t comply to it

how can I reprogram it again and what are the

consequences?

If a taxpayer fails to an instalments agreement,

interest will be reinstated retroactively to the date

the agreement was signed. If a taxpayer fails in an

instalment agreement and wants to re-establish

another agreement with instalments, next

instalment agreement will not include the removal of

interest. Interest will continue to flow into each

subsequent instalment agreement for the duration

of the agreement.

For more paragraph 7 of the Article 28 of the

Law No .03/L-222

How are the payments applied in delinquent

debts e.g. interest, debt penalty, base etc?

If any type of the amount of any tax administered by

TAK under legislation applicable in Kosovo is not

paid until the last date prescribed for payment, the

taxpayer will be required to pay interest.

Any obligatory interest for payment may be

collected in the same manner and with the same

coercive measures as the tax on which it is based -

Order of Payments.

When a person required to file a tax return under

applicable legislation in Kosovo, does not do so by

the due date, such person shall be liable to an

administrative penalty of five percent (5%) of the

unpaid tax for each month or part of a month that is

late, to a maximum administrative penalty fee of

twenty-five percent (25%) of tax.

If after 5 months payment is not made, then for the

next 12 months will continue to apply the penalty of

1%.

For more Article 28 of the Law no.03/L-222 and

Article 51 of the law and article No. 51 of Law Nr.

03/L-222

What is the interest for delays in payment?

If any amount of any tax administered by TAK

under legislation applicable in Kosovo is not paid by

the last date prescribed for payment, the taxpayer

will be required to pay interest at the rate of 1.25%.

When a person is required to file a tax return under

applicable legislation in the Republic of Kosovo,

and doesn’t submit it to the date, such person shall

be liable to an administrative penalty of five percent

(5%) of the unpaid tax for each month or part of a

month that is late, to a maximum administrative

penalty fee of twenty-five percent (25%) of tax

liability.

When a person is required to pay tax under the

applicable legislation in Kosovo, does not pay all or

a portion of such tax by the due date, such person

shall be liable to a penalty of one percent (1%) of

the tax due for each month or part of a month that

the payment is late, up to a maximum of twelve (12)

months.

Therefore penalties for the delays in declaration

and payment are:

Interest – 1.25%

11- ENFORCED COLLECTION 11 1

2

3

4

5

Page 182: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

46

Penalty for non declaration – 5%

(maximum 25%)

Penalty for non payment – 1% (maximum

12%)

I have ceased the business activity and I have

debts, I can pay only a percentage of the total

amount of the debt. What should I do?

Taxpayers have the right to ask to cancel

registration only after paying all taxes and after

submitting the closing balance.

De-registration from the active registry does not

eliminate tax liabilities. In such cases, TAK shall

ensure the collection of taxes in accordance with all

relevant means of collection that may apply to a

taxpayer under applicable tax legislation. Except in

cases when taxpayers submit TAK claim for

payment of tax by instalment agreements, interest

will accrue from the month following the month in

which the agreement is placed until it is fully

respected.

For more, Article 12 of the Law No: 03/L-222

I have tax debt and debt amount includes

penalties and interest. Can they be forgiven and

if so, how do I ask for this?

Interest cannot be waived, only stopped when:

• You are in regular arrangement for payment of the

debt in instalments

• You are not breaking the deal for payment

• During the agreement you do not create new debt

and

• Have regular declarations

The penalty can be forgiven if the conditions set

forth by legislation are fulfilled and can be forgiven

by a special decision of the Government. For

remission of penalties you should contact the

appropriate Regional Office and after considering

your application from the relevant region, then this

will pass to the Taxpayer Advocate at the Central

Office of Tax Administration.

What are the circumstances and or/interest may

be forgiven?

In case where a taxpayer who voluntarily

informs TAK on his obligation before first

being notified of a tax inspection by TAK,

which can be detected by ATK, the

maximum financial penalty shall be twenty-

five percent (25%) of fines which would

otherwise apply. If a taxpayer voluntarily

informs TAK when the taxpayer is first

notified of a tax investigation, but before

TAK begins this inspection, the maximum

financial penalty shall be fifty percent

(50%) of the sanction to be applied

otherwise.

Where a taxpayer with an unpaid tax

liability enters into a written agreement to

pay the unpaid tax by two or more

instalments; fulfils the conditions of the

written agreement, and finishes in time all

other tax liabilities during the course of that

agreement; financial sanction that would

otherwise apply in relation to the delivery

and delayed payment accordingly will be

deducted for two percent (2%) of the tax

liability and interest incurred will remain

payable unless the other provisions set

forth by law are used.

If any person liable to tax proves good

cause, good faith, undue hardship or other

reasons that will enhance the

effectiveness of TAK,TAK may reduce or

waive any penalty assessed, or proposed,

in appropriate basis.

Director General or its delegated person/s

reviews the requests for lowering the

penalty and takes decision based on the

review of the facts and circumstances. .

For more, Article 62 of the Law No. 03/L-222

7

6

8

11

11

Page 183: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

47

I believe I have a tax debt, but I’m not sure, can

you check if I have a debt?

It’s the right of each taxpayer to be informed about

his tax status, from the responsible officials. On

your tax status you can get informed every day by

Visiting Regional Taxpayer Service.

9

11

Page 184: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

48

Who should submit the Report of Purchase over

500€?

Report Purchases over € 500, must submit:

• All persons involved in business, who are

taxed on the basis of real income

• Government and Municipalities of the

Republic of Kosovo

• NGOs, public institutions and similar

organizations

Universities, hospitals and other public or private

institutions, etc

What is the deadline for submitting the Report

of Purchase over 500€?

The deadline for submitting the report of purchase

over 500 Euros is from 1st January to 31 March of

the current year.

If I don’t submit the Report of Purchase over

500€, is any penalty applied by the TAK?

Each entity, except for government or municipal

ones, who is required to submit statements and

information and doesn’t submit it, will be subject to

a penalty of 500 €.

If I haven’t submitted the Report of purchase

over 500 € for three years what is the penalty

that TAK can issue to me?

If a taxpayer is required to provide only astatement

of information, whereas the only penalty that will be

applied is 500 € penalty for non-submission of an

informative report. If a taxpayer is required to

submit two or more statements of information, the

penalty will be 500€ plus 125€ for non-submission

of the second, third, or more declarations.

What should report on purchase above 500

include?

The report shall include all goods and services

purchased by any taxable person.

In the reports of purchases above 500, should

imports be included too?

No, in the Purchases Report over 500€ are not

required to be included in the import, because this

information TAK receives directly from Kosovo

Customs.

Purchases of goods from abroad, should they

be included in the Report of Purchase above

500 € ?

Yes, in the Report on Purchases over 500€, it

required to include data on purchases outside the

country when it has been required to apply the

reverse charge ,so when during purchase of goods

the place of the service supply is considered to be

Kosovo.

What does the amount over 500€ mean?

Amount over 500€ means not a single transaction

or a single consideration but the total of the

transactions or considerations made during a tax

period.

What is the tax period that the Report of

Purchase over 500€ should include?

Tax period means the calendar year beginning on

January 1 and ends on December 31.

How is the Report on purchases over 500€

made?

Reporting of Purchases over 500€, is done by

connecting to the TAK web page , in the left side by

clicking on the link Report of Purchases over 500 €,

where first we need to register , take password from

TAK and after have the possibility of sending such

report.

For more, click here for connection to connect with

reporting link: http://blerjet.atk-ks.org/blerjet

12- REPORTING OF PURCHASES ABOVE 500€ 12

1

2

3

4

5

6

8

9

10

7

Page 185: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

49

Where can I get the sample (form) for Reporting

of Purchases above 500€?

The sample (form) for Reporting Purchases above

500€ you can download it directly from the TAK

web page in the link Reporting purchases over 500

€.

For more click here for connection with reporting

linkt:http://blerjet.atk-ks.org/blerjet/sq-

AL/Home/DownloadTemplate

I am an accountant and I do accounting

services for several businesses. Is submitting

of a report over 500 € allowed for several

businesses from one email address?

If you are registered in the System for Reporting

purchases over 500€ and you possess an

electronic address for completing a report for a

business, you will not be able to use the same

address for other such reporting’s for any other

business.

Can I sent physically the report of Purchases

above 500 € to the TAK?

To send Report of Purchases over 500€, the only

way of sending it is through the website of TAK,

where you first have to sign up, get a password

from TAK and then have the option of sending your

report.

For more, click here for connection to connect with

reporting link: http://blerjet.atk-ks.org/blerjet

Can I send the Report of Purchases above 500€

through mail?

To send Report of Purchases over 500€, the only

way of sending it is through the website of TAK,

where you first have to sign up, get a password

from TAK and then have the option of sending your

report.

For more, click here for connection to connect with

reporting link: http://blerjet.atk-ks.org/blerjet

11

12

13

14

12

Page 186: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

50

Has the tax inspector the right to take

documentation without leaving us any

evidence?

The tax inspector is obliged upon receipt of original

documentation at your business to equip you with a

copy of the document “Reverse for the taken

documentation”, whereas also upon the return of

the documentation it is again required to equip you

with a copy of the document “Reverse for the

returned documentation”. If from the business

side the documentation is given to the official as a

copy than the tax officer doesn’t have an obligation

to return to the business, a copy of the Reverse is

not required for taking or returning the

documentation.

Why doesn’t the tax inspector during the

inspection in business, leave a copy of the

report at the end of the visit?

According to the applicable legislation, the tax

inspector is not required that during a visit to

provide you with a copy of the report. You as a

business can sign the copy of the report which is

required to be prepared during the visit in the

business.

How is it possible that the tax inspector

suggests to the company's to increase of the

turnover?

If the tax inspector has reviewed your file and

docymentation, for which has suggested to increase

the turnover and make a real statement. Otherwise

such business will be selected to undergo a tax

audit.

I know someone who is cheating on his taxes.

Can I report them anonymously?

Yes, you will contribute to the collection of taxes if

you inform TAK on such case. All such information

accepted by TAK will be confidential. You can call

on free charge line, tel. 0800-80-800 or write to:

[email protected]. You can also

send a notice by placing it in the remarks or

suggestions box, which is located in each Regional

Office of Tax Administration as well as in the

Central TAK.

I have information that a TAK employee is

asking for bribe, what should I do?

You should immediately notify such case in TAK. All

such information accepted by TAK will be

confidential. You can call on free charge line, tel.

0800-80-800 or write to:

[email protected]. You can also

send a notice by placing it in the remarks or

suggestions box, which is located in each Regional

Office of Tax Administration as well as in the

Central TAK

Can anyone in TAK help me to prepare my

taxes?

Taxpayer Service and Education Office can help in

the tax declaration, however, no employee of TAK

has any right to manage and keep your

documentation. So if you have kept records and

you only need to declare the tax assistance, you

can contact the appropriate Regional Office of

Taxpayer Service.

The stock situation, are we obligated to have it

at every moment, or we are obligated to have it

by 31 December of each year?

Registration of stocks is mandatory by Law to be

prepared until the date 10 of January and to be

available for verification from the tax inspector. But

in other cases when tax inspector sees it as

reasonable for a moment verification, then you are

obliged that in the certain moments to bring the

present stocks for verification.

If the business makes correction of tax

declaration, according to the law on TAK is the

business sanctioned by the tax inspector?

Only because you have made a tax declaration

correction, can not be applied a penalty by the tax

13- OTHER 13

1

2

3

4

5

6

7

8

13

Page 187: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

51

inspector, since the correction of the tax declaration

is allowed by law. However, even if you have made

correction to the tax declaration and you did not

make an accurate declaration again, then, you may

be exposed to penalty according to law.

I am a tax expert (accountant, lawyer, and

economist) can call centre make a research on

the tax law for me and give me a written

explanation?

Call Centre cannot provide individual explanations.

To get an individual explanation you should contact

the Taxpayer Service and Education Office.

Can I request a written response from the Call

Centre?

Call Centre cannot provide you a written response.

To receive a written response you should contact

the Taxpayer Service and Education Office.

Can I send by email a question to TAK?

Yes, you can send your question at one of the down

listed addresses:

[email protected]

[email protected]

Most frequent questions (at TAK web page)

Can you send me any manual that explains the

taxes and how to operate?

At TAK’s web page www.atk-ks.org, you can

download Laws, Guides, Public Explanations,

Information Materials, and various brochures that

could be of your help in regard to taxation and tax

procedures.

What should I do to get an individual

explanation?

You have to submit a written request, pursuant to

the article 10 of the Law on Tax Administration and

procedures and Article 8 of the Administrative

Instruction No. 15/2010.

For more, Article 10 of the Law No. 03/L-222 on

Tax Administration and procedures and article 8 of

the Administrative Instruction No. 15/2010.

Does TAK offer educational seminars for tax

payers in order to learn for declaration and tax

payment?

Kosovo Tax Administration, in order to facilitate the

procedures and providing better services for

taxpayers and for all civil servants, is constantly

holding seminars with taxpayers. Notice of holding

a seminar is always published by the Tax

Administration, as in the media, the web-site of TAK

and also it is sent to taxpayers in email addresses,

for those that TAK has the email address.

Can I be rewarded with % based of total value of

fiscal receipts collected from taxpayers (in the

role of agent)?

No, this is not stipulated by applicable laws in

Kosovo. However, if you provide non-fiscal receipts

in boxes that TAK possesses at each Regional

Office as well as the Central Office, you will

contribute to the collection of taxes

Who is Director General and what is his/her

phone number?

Tax Administration Director General is X...X... and

his phone number is +381 38 200 250 01.

I would like to talk to your Call Centre Manager?

You can contact the Manager of the Call Centre at

the phone number: +381 38 200 255 63.

9

10

11

12

14

15

16

17

20

13

13

Page 188: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

52

I will be shortly outside the country. Do I need

any Tax Verification in order to go? If yes, what

do I need to obtain it and how long does it take?

If you are required for a document for going abroad

for example: to apply for a visa, or other, TAK can

provide you a tax verification which will indicate

your status at TAK.

If you are a natural person, you can download the

Tax Verification directly from the TAK web page

(www.atk-ks.org) by registering through the link

TAX Verification, while if you are a business

whether individual or entity you can make such

requests in the relevant Regional Office of the

Taxpayer Services.

What are the documents that I need in order to

get tax verification from TAK that is needed to

apply on a tender?

Documentation required to obtain tax verification for

tender is:

• Request (which is taken in the Regional Office of

Taxpayer Service or TAK's web page which should

be filled)

• Copy of Fiscal Certificate

• A copy of ID of the owner / manager or a copy of

the authorization from the owner / manager if you

are a representative of the business

• The overall situation can be obtained at the

counter service

• Copies of a processed statements and copies of

paper reminders, arrangements for payment by

instalments (if you have unpaid obligations)

Notice: you can take tax verification even if you

have obligations, but in the verification is noted that

the taxpayer has unpaid liabilities.

What are the documents that I need to get tax

verification from TAK which I need for Visa?

If you are a natural person, you can download the

Tax Verification directly from the TAK web page

(www.atk-ks.org) by registering through the link

TAX Verification, while if you are a business

whether individual or entity you can make such

request to the relevant Regional Office of the

Taxpayer Services.

If you cannot take such verification though TAK web

page, the necessary documentation required to be

equipped with Tax verification for a business in

order to get visa is:

Request (which is taken in the Regional

Office of Taxpayer Service or TAK's web

page which should be filled)

Copy of Fiscal Certificate

A copy of ID of the owner / manager or a

copy of the authorization from the owner /

manager if you are a representative of the

business

The overall situation can be obtained at

the counter service

Copies of a processed statement and

copies of paper reminders, arrangements

for payment by instalments (if you have

unpaid obligations)

Notice: you can take tax verification even if you

have obligations, but in the verification is noted that

the taxpayer has unpaid liabilities.

Whereas the necessary documentation for the

worker to be equipped with TAX Verification is:

ID of the employee (copy in the both sides)

The form of Principal Employer

Designation (copy)

Work contract (copy)

My accountant left and took all books and

records with him; can TAK help me to recover

it?

TAK cannot help you to retrieve back

documentation from your former accountant. You

have to address the bodies dedicated for such

issues, for example Court.

18

19

21

13

20

Page 189: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular

WORKING GROUP

Sakip Imeri Director of the Department for Taxpayers Education and Services Sami Salihu Manager of the Taxpayers Education and Services

Isen Lipovica

Director for Policies and Procedures

Ajtene Shabani

Head of Sector for Explanatory Decisions in DTES

Emira Shatri

Call Centre Manager

Nazime Çoçaj

Head of Service– CTS– Pristine

Hasime Shabanaj

VAT Adviser – DTES

Isuf Zeqiraj

VAT Adviser – DTES

Minire Luta

CIT Adviser – CS

Magbule Shala

PIT Adviser – CS

Havë Ademi

PIT Adviser – DTES

Yllka Emini

Education Officer – DTES

Rexhep Krasniqi Web Designer

The working group was assisted by other departments within the Tax Administration of Kosovo.

Page 190: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular
Page 191: DORACAK PRIRUCNIK V HANDBOOKHANDBOOK - Ballinaeconomics-pr.weebly.com/.../doracaku_pyetje_pergjigje_ne_3_gjuhet.pdf · një biznes i ri, i cili nuk kam shkarkuar asnjëherë formular