30
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Yenilenebilir

Enerji

Kaynakları

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİRHARRAN ÜNİVERSİTESİ

GAP-YENEV MERKEZİ

OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA

2018

Page 2: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI

2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK KULLANIMI

3-YENİLENEBİLİR KAYNAKLAR

SUNU İÇERİĞİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 3: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

YAŞANABİLİR BİR DÜNYA

HEDEF

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 4: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

İklim değişikliği

FOSİL YAKIT TÜKETİMİ SERA GAZI

EMİSYONLARINI ARTIRARAK KÜRESEL

ISINMAYI ARTIRMAKTADIR.

İklim değişikliği, bugün küresel ölçekte

karşılaşılan en büyük sorunlarından biri

olarak kabul edilmektedir.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 5: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Atmosferdeki CO2 emisyonu

ve sıcaklık değişimi

Atmosfer içinde CO2 artışına paralel olarak sıcaklık artışı olmaktadır.

Önümüzdeki 100 yılda sıcaklık artışı en yüksek değerine ulaşacaktır.

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 6: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Yasal Önlemler

Japonya'nın Kyoto kentinde 11 Aralık 1997 yılında, dünya çapında sera gazlarının azaltılması için bağlayıcı hedefler içeren “Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’ne İlişkin Kyoto Protokolü” imzalanmıştır.

24 Mayıs 2004 tarihinde Türkiye resmen sözleşmeye katılan 189. taraf olmuştur.

Türkiye, Kyoto Protokolü’nün 25’inci maddesi uyarınca “Katılım Belgesi”nin tevdii tarihini izleyen doksanıncı gün olan 26 Ağustos 2009 tarihinde Protokole resmen taraf olmuştur.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 7: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Yasal Önlemler

2015 yılı Aralık ayında Fransa’nın Paris kentinde 2020 yılında devreye girecek olan yeni anlaşmanın müzakerelerine başlanmıştır. Müzakereler sonunda yeni anlaşma nihai hale getirilmiş, “Paris Anlaşması” adıyla kabul edilmiştir.

Paris Anlaşması 22 Nisan 2016-21 Nisan 2017 tarihleri arasında New York’taki Birleşmiş Milletler Genel Merkezinde imzaya açılmıştır. 22 Nisan 2017 tarihinde Türkiye Paris Anlaşmasını imzalamıştır.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 8: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Dünya Birincil Enerji Tüketim Oranlarının Yüzde

olarak Kaynak Bazlı Dağılımı (2016)

Dünya Birincil Enerji

Tüketimi %1 artış ile

13276,3 MTEP ulaşmıştır.

Kömür+Doğalgaz+Petrol=

%85.52

Yenilenebilir+Hidroelektrik

=%10.02

Nükleer enerji : %4.46

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 9: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Dünyanın Birincil Enerji Tüketimi (MTEP)Million tonnes oil equivalent

BP Statistical Review of World Energy 2017

© BP p.l.c. 2017

Kömür

Petrol

Doğalgaz

NükleerHidroelektrik

Yenilenebilir

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 10: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

BP Statistical Review of World Energy 2017

© BP p.l.c. 2017

Bölgesel Birincil Enerji Tüketimi (2016)Yüzde olarak

PETROL

DOĞALGAZ

HİDROLİK

KÖMÜR

YENİLENEBİLİR

KÖMÜRKÖMÜRKÖMÜR

DOĞALGAZDOĞAL

GAZ

DOĞALGAZDOĞAL

GAZ

PETROLPETROL

PETROL PETROL PETROL

DOĞALGAZ

HİDROLİKHİDROLİK

HİDROLİK

HİDROLİK

NUKLEER

NUKLEER

YENİLENEBİLİR

YENİLENEBİLİR

YENİLENEBİLİR

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 11: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

BP Statistical Review of World Energy 2017

© BP p.l.c. 2017

Bölgesel kaynak tüketimi (2016)Yüzde olarak

ASYAASYA

ASYA

ASYA

ASYA

ASYA

KUZEYAMERİKA

KUZEYAMERİKA

KUZEYAMERİKAKUZEY

AMERİKAKUZEY

AMERİKA

AVRUPAAVRASYAAVRUPA

AVRASYA

AVRUPAAVRASYA

AVRUPAAVRASYAAVRUPA

AVRASYA

G ve Ort.AMERİKA

AFRİKA

ORTADOĞU

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 12: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

BP Statistical Review of

World Energy 2017

© BP p.l.c. 2017

Birincil küresel enerji tüketim paylarıYüzde olarak

HIDROELEKTRIK+

YENİLENEBİLİR=

%10

KÖMÜR+

DOGALGAZ+

PETROL=

%86

FOSİL KAYNAKLAR

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 13: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

• Güneş enerjisi potansiyeli;

dünyadaki enerji

tüketiminin

2850 katı,

• Rüzgar enerjisi

potansiyeli; dünyadaki

enerji tüketiminin

200 katı,

olarak

değerlendirilmektedir.

German Advisory Council on Global

Change to the Federal Government

(WBGU)

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 14: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

BP Statistical Review of World Energy 2017

© BP p.l.c. 2017

Ham petrol fiyatları 1861-2016Varil başına ABD doları, dünya olayları

Kuzey

Amerika

19%

Güney

Amerika

4%

Avrupa

/Avrasya

19%

Ortadoğu

6%

Afrika

4%

Asya Pasifik

48%

2016 yılında CO2 üretimi

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 15: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Türkiye’nin Enerji Durumu

Türkiye’de hızlı ekonomik büyüme,

sanayileşme ve nüfus artışına bağlı olarak

Enerji tüketimi artmaktadır.

Enerji kaynakları sınırlı olan ülkemizde dışa

bağımlı olarak fosil yakıta olan ihtiyaç

giderek artmaktadır.

ENERJİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 16: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Türkiye’nin net elektrik tüketimi

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015

GW

h

Son yıllarda yıllık

Artış %5 civarındadır.

ENERJİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 17: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Sektörel elektrik tüketimi-2015 yılı

Mesken

22%

Ticaret

19%

Resmi daire

4%

Sanayi

47%

Aydınlatma

2%

Diğer

6%

ENERJİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 18: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

ENERJİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 19: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

TÜRKİYENİN ELEKTRİK ENERJİSİ KURULU

GÜCÜNÜN KAYNAKLARA GÖRE DAĞILIMI(KASIM-2017)

Doğalgaz

Doğalgaz

32,1%

İthal Kömür

İthal Kömür

9,8%Linyıt

Linyıt

11,7%

Barajlar

Barajlar

23,7%

Akarsular

Akarsular

8,9%

Jeotermal

Jeotermal

1,2%

Güneş

Güneş

2,7%

Rüzgar

Rüzgar

7,8%

Diğer

Diğer

2,1% Kaynak MW

Doğalgaz 26750

İthal Kömür 8134

Linyıt 9773

Barajlar 19776

Akarsular 7436

Jeotermal 1020

Güneş 2246

Rüzgar 6479

Diğer 1787

Toplam 83139

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 20: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Enerji tüketimi Türkiye enerji konusunda gittikçe artan ve

önem arz eden bir taleple karşı karşıyadır. Son 20 yılda enerji tüketimi yılda ortalama %4 civarında bir oranla ile sürekli olarak artmıştır.

Türkiye dünyada en fazla enerji tüketen 25 ülkeden biri haline getirmiştir.

CO2 eşdeğeri olarak 2010 yılı sera gazı emisyonlarında en büyük payı %71 ile enerji kaynaklı (üretim/tüketim/iletim/çevrim vb) emisyonlar oluştururken, ikinci sırayı %13 ile endüstriyel işlemler almaktadır.

ENERJİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 21: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Elektrik üretimi

Fosil yakıtlar: Termik santraller ile elektrik

üretiminin %68’i sağlanıyor.

Yenilenebilir enerji kaynakları ile %32’i

karşılanıyor.

%26 Hidrolik+%4 RES+%1 GES +%1 JES

ENERJİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 22: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

TÜRKİYE’NİN PETROL İTHALATI

Enerji faturasında düşüş var.

• Yenilenebilir enerji yatırımlarının

artması

(2017 yılının kasım ayı verilerine göre

artan kapasitenin yaklaşık %75 ‘i YE

%30 GES+%15RES+%5JES+%12HES)

• Petrol fiyatlarının düşmesi

• Yerli kömür kullanımı

ENERJİ

Yıllar İthalat (Milyar dolar)

2017 26,5 (9aylık)

2016 27,2

2015 37,8

2014 54,9

2013 55,9

2012 60,1

2011 54,1

2010 38,5

2009 29,9

2008 48,3

2007 33,9

2006 28,8

2005 21,2 Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 23: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Enerji tüketimi SÜREKLİ ARTIYOR

Türkiye’de hızlı ekonomik büyüme,

sanayileşme ve nüfus artışıyla

ülkenin fosil yakıta bağlı olarak enerji

ihtiyacı artıyor

Bu nedenle, emisyon artış

oranlarının yükselmesi kaçınılmazdır.

ENERJİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 24: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Enerji tüketimi SÜREKLİ ARTIYOR

NE YAPMALIYIZ?

en önemli ve maliyet etkin önlem ve

girişim “Enerji verimliliği “dir. Böylece;

enerji tüketimindeki artan talebin

karşılanması,

enerji yoğunluğunun düşürülmesi

sera gazı emisyonlarının azaltılması

sağlanabilir.

ENERJİ

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 25: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Yenilenebilir enerji

Yenilenebilir enerji; doğal kaynaklardan elde edilebilen ve kendini sürekli yenileyebilen bir enerji kaynağı olarak tanımlanmaktadır.

Yenilenebilir enerji;

Ülkelerin enerji ihtiyaçlarını yerli kaynaklarla karşılayarak dışa bağımlılıklarının azaltılması,

Kaynakları çeşitlendirerek sürdürülebilir enerji kullanımının sağlanması, Enerji Arz Güvenliği

Enerji tüketimi neticesinde çevreye verilen zararların en aza indirilmesi,

açılarından son derece önemli bir yere sahiptir.

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 26: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

BP Statistical Review of World Energy 2017

© BP p.l.c. 2017

Hydroelectricity consumption by regionMillion tonnes oil equivalent

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 27: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

BP Statistical Review of World Energy 2017

© BP p.l.c. 2017

Bölgesel yenilenebilir enerji kaynak kullanımı

Other renewables consumption by regionMillion tonnes oil equivalent

Other renewables share of power generation by regionPercentage

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 28: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 29: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA

Page 30: Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR Enerji HARRAN …

YE HEDEF

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti enerjide

dışa bağımlılığı azaltmak amacı ile enerji

üretim ve tüketiminde kaynak çeşitliliğini

ve yerli enerji projelerini desteklemektedir.

2023 yılı itibari ile doğalgaza dayalı elektrik

üretim oranının %50’den %30’lar seviyesine

çekilmesi yenilenebilir enerji kaynaklarının

üretim oranını da %30lara ulaşması

hedeflenmektedir.

Dr.M.Azmi Aktacir 2018 ŞANLIURFA