Fact CheckHusselen of juist homogene groepjes?PAGINA 2

Rinda den BestenSteengoede leerkrachten nodig met uitdagende carrièreperspectievenPAGINA 3

Marlies HoninghDe inspectie als ’kritische vriend’PAGINA 4

Hirsch Ballin:100 jaar artikel 23: de zoektocht naar sterk burgerschapsonderwijsPAGINA 7

DINSDAG 20 JUNI 2017

SANDER DEKKER

‘Wees trotser en kom niet iedere week met een nieuwe financiële claim’

Hij had onlangs in het veelbesproken Kamerdebat over werkdruk beter op zijn woorden moeten letten. Dat gaf demissionair staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) toe in zijn toespraak op het PO-Raad congres ‘Kleurrijk in onderwijs’. Maar dat neemt niet weg dat hij aan de meeste wensen van de sector niet wil of kan voldoen. Zo verklaarde hij later aan de zaal.

‘May you live in interesting times’. Met die ironische Britse uitspraak beschreef Dekker de rumoerige situatie in de sector. Die situatie

veroorzaakte hij mede zelf door in het debat van enkele weken geleden aan te geven dat een klas vol pubers zwaarder is dan eentje met basisschoolleerlingen. Daar nam hij nu wel-iswaar afstand van. Maar bij de voornaamste reden achter de commotie, de financiële tekor-ten in de sector, wilde hij niet te lang stilstaan. Want – ook al verwacht hij dat een nieuw ka-binet met extra investeringen in onderwijs zal komen – hij kan niet aan alle wensen van de sector voldoen, aldus Dekker. Zijn oproep aan de zaal: “Kom niet iedere week met een nieuwe financiële claim. Maar kijk samen naar waar de nood het hoogst is”.

Wanneer komt het zoet voor het po?

DIT IS EEN UITGAVE TER GELEGENHEID VAN HET CONGRES VAN DE PO-RAAD, GEHOUDEN OP 16 JUNI 2017 WWW.PORAAD.NL

HET WEER

30º

INHOUD 2 COLUMN BORIS VAN DER HAM 3 BEZOEKERS AAN HET WOORD4 MASTERCLASSES, WORKSHOP EN SESSIE 6 PUZZEL 6 INGEZONDEN BRIEF7 ALGEMENE LEDENVERGADERING 8 FOTOIMPRESSIE

Lees verder op pagina 2

COLUMN BORIS VAN DER HAM

Neutraliteit bestaat niet

Op tv, radio, en via de sociale media vliegen de meningen je om de oren. Over godsdienst, over politiek, over relaties, racisme en over geweld. Hoe bereiden we kinderen hierop voor? Sinds 2006 wordt er met grote regelmaat gesproken over het belang van ‘burgerschap’. Lessen

‘burgerschap’ zouden kunnen bijdragen aan de weerbaarheid van kinderen. Maar wat is dat dan? En hoe geef je het?

De overheid heeft burgerschap vrij concreet omschreven in de kerndoelen. Zo moeten leerlingen leren over de hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van de burger. Maar ze moeten ook leren over de Nederlandse en wereldgeschiedenis, over de geestelijke stromingen, over het milieu, kunst en cultuur en normen en waarden. Ze moeten hun eigen leven kunnen vergelijken met het leven van anderen. En vervolgens moeten ze over al die zaken ook een debat of gesprek kunnen voeren, met inbegrip van respect voor ander-mans mening. Nou, ga er maar aan staan.

Als voorzitter van het Humanistisch Verbond (de niet-godsdien-stige levensbeschouwing) heb ik veel te maken met docenten die Humanistisch Vormings Onderwijs (HVO) geven in het open-baar onderwijs. Zij houden zich actief bezig met het geven van burgerschap en persoonsvorming. Vanuit die achtergrond was ik bij het PO-Raad congres gevraagd om een workshop te leiden over dit onderwerp in het primair onderwijs.

Tijdens de workshop bleek dat veel van de aanwezige bestuur-ders worstelen met de lessen burgerschap. Het overdragen van kennis over geschiedenis, cultuur en levensbeschouwing is niet het grootste punt; Dat kan je gewoon doen met informatieover-dracht. Maar hoe laat je leerlingen kennismaken met standpun-ten die niet stroken met die van hen. Sommige scholen zijn zo eenzijdig samengesteld, dat een werkelijke ontmoeting met een andersdenkende of een andersgelovige nog veel moeite kost. Zelf merk ik dat scholen met een openbaar karakter een extra verlegenheid hebben met dit onderwerp. Wat mag je als normen en waarden meegeven als je ‘openbaar’ of ‘neutraal’ moet zijn? Alarmerend zijn berichten dat op sommige scholen geen lessen over seksuele diversiteit of over de holocaust worden gegeven, vanwege angst dat leerlingen of ouders het op een muiten zetten.

Mijn stelling bij de workshop was dat neutraliteit in zichzelf niet bestaat, en dat het streven naar neutraliteit je zeker niet moet afhouden stelling in te nemen. Sommige normen en waarden zijn ononderhandelbaar, zoals individuele vrijheid. De vrijheid om te mogen geloven of niet-geloven is daar bijvoor-beeld een onderdeel van. Dat houdt in dat je niet alleen een verschillend geloof kan hebben, of helemaal niet-godsdienstig kan zijn, maar ook dat je binnen een geloof verschillend kan denken. Dus een moslima die geen hoofddoek wil dragen, heeft hetzelfde recht op die keuze als omgekeerd. Om leerlingen daarvan te laten doordringen moet je ‘respect voor iemands godsdienst of levensbeschouwing’ dus niet afdoen als een po-litiek correcte oneliner, maar ze ook laten ervaren dat dit voor iedereen afzonderlijk geldt.

Het klopt dat dit soort standpunten niet altijd strookt met de ideeën die leerlingen van thuis meekrijgen. Maar bij die schu-ring moeten leraren die lessen burgerschap geven niet weglo-pen. Juist in die schuring kunnen leerlingen de kern van goed samenleven oefenen. Zonder wrijving geen glans.

Boris van der HamHumanistisch Verbond

Die oproep kon direct op res-pons rekenen. Schoolbestuurder Herbert de Bruijne, van de Fede-ratie Openbaar Primair Onder-wijs Amsterdam, gaf aan dat de prioriteit zou moeten liggen bij een versoepeling van de zij-in-stroom-regeling. En Dave Ensberg, schoolbestuurder van Stichting Biezonderwijs, vroeg Dekker – zijn oud-afstudeerbegeleider – vooral om meer feiten in plaats van ‘fictie’. ‘Ik mis de oude Dekker’,

vertelde hij in een bomvolle zaal aan de staatssecretaris.Dekker wilde in zijn speech liever kijken naar wat er allemaal wél goed gaat in het primair onder-wijs. Zo benoemde hij de interna-tionale onderwijsranglijsten, zoals die van de Organisatie voor Econo-mische Samenwerking en Ontwik-keling (OESO), waarin het Neder-landse onderwijsbestel steevast hoog scoort. Ook vertelde hij over Elma Harris, expert op het gebied

van leiderschap in het onderwijs, die jaloers kijkt naar het Neder-landse primair onderwijs. Dekker: “Laten we uitkijken dat we in het onderwijs elkaar niet steeds de put inpraten. We mogen best iets trot-ser zijn op onze sector.”

Lees ook de artikelen die op NOS.nl en in het Algemeen Dagblad verschenen naar aanleiding van de toespraak van Dekker op ons congres.

FACT CHECK

Stelling: kinderen leren het best in een groepje met vergelijkbaar presterende kinderenHet antwoord volgens de Kennisrotonde: Gemiddeld en bovengemiddeld presterende leerlingen kun je inderdaad het best homogeen groeperen. Dat wil zeggen, zij leren het meest in een groepje met ongeveer even goed presterende kinderen.

Maar voor zwakker presterende leerlingen lijkt hetero-geen groeperen juist effectiever, husselen dus. Dat klinkt aannemelijk. Zwak presterende kinderen kun-nen in een gemengd groepje leren van kinderen die al meer kunnen dan zij. En er speelt nog iets anders mee. Leerkrachten hebben vaak lagere verwachtingen van deze leerlingen. Op die manier zal een groepje zwak presterende kinderen niet snel boven zichzelf uitstijgen.

Daarnaast kan werken in homogene groepjes zwakke leerlingen stigmatiseren en zorgen voor minder zelfver-trouwen. Voor zwakkere leerlingen is het dus het meest effectief om ze zo zoveel mogelijk bij de hele groep te houden.

Overigens lijkt homogeen groeperen bij de slimmeriken vooral effectief voor taal. Voor rekenen maakt de samen-stelling van de groepjes minder uit.

Groeperen alleen is echter niet genoeg, meldt de Kennis rotonde. Leerkrachten die in alle groepjes met hetzelfde materiaal werken, bereiken minder

resultaten dan leerkrachten die het materiaal aan-passen aan het niveau van het groepje. Groeperen is dus nutteloos als je het niet zorgvuldig doet.

Het meest veelbelovend is volgens de Kennisrotonde een geïntegreerde aanpak. Daarbij wordt groeperen ingebed in een bredere structuur op school, waarbij de ontwikkelingen van de kinderen regelmatig (digitaal) getoetst worden. Zo voorkom je dat een kind onterecht ‘blijft hangen’ in het groepje waarin het begon.

Conclusie: de stelling geldt alleen voor gemiddeld en bovengemiddeld presterende kinderen en vooral bij taal.

Vervolg pagina 1

2

Kleurrijk in onderwijs

BEZOEKERS AAN HET WOORD

CONGRESSPEECH RINDA DEN BESTEN

‘Politiek neemt geen verantwoordelijkheid voor goed onderwijs’De Tweede Kamer heeft een ultieme kans gemist om duidelijkheid te creëren over de bekostiging van het primair onderwijs. Met haar ‘nee’ tegen de oproep voor een parlementair onderzoek houdt ze een mistig beeld in stand over hoe het ervoor staat in de sector. Broodnodige investeringen blijven daardoor uit. Dat zei Rinda den Besten, voorzitter van de PO-Raad, in haar openingsspeech van het PO-Raad congres in Nijkerk.

Hoewel de lerarentekorten groeien en onafhankelijk onderzoek steeds weer uitwijst dat er flinke tekor-ten zijn voor onder meer het weg-werken van onderwijsachterstan-den (jaarlijks 200 miljoen euro), voor lesmaterialen en onderhoud aan schoolgebouwen (jaarlijks 375 miljoen euro), onderneemt de poli-tiek geen actie. De onduidelijkheid over waar het geld precies naartoe

gaat, is voor sommigen vrijbrief om niets te hoeven doen, stelde Den Besten.

Ze hekelde deze ‘laffe’ instelling omdat diverse partijen wél con-tinu kritiek leveren op school-besturen en zich afzetten tegen fictief uitdijende bestuurs- en managementlagen. “Wij hebben niets te verbergen, we willen

ons verantwoorden en laten zien dat het primair onderwijs zwaar tekort komt om goed onderwijs te kunnen organiseren in heel Nederland.”

De PO-Raad riep in mei op tot een parlementair onderzoek om de discussie over de bekostiging voor eens en voor altijd te beslechten. In het debat hierover buitelen be-zuinigingen, investeringen, om-buigingen en meningen continu over elkaar waardoor niemand meer snapt hoe de financiële vork in de steel zit. Het onder-wijs moet hierdoor steeds opbok-sen tegen onterechte negatieve beeldvorming.

“Investeer in onze kinderen, ook de jongsten”, is de dringende boodschap van Den Besten aan Den Haag. “We willen alle kinde-ren stimuleren en helpen zich op-timaal te ontwikkelen. Daarvoor heb je steengoede leerkrachten nodig, die met plezier en passie dag in dag uit het beste uit zich-zelf en uit hun leerlingen kun-nen halen. Daarvoor moet het vak aantrekkelijker worden, door een interessantere loopbaan, ver-mindering van de werkdruk en – echt – een hoger salaris!”. […]Alleen met voldoende investeringin onderwijs kunnen we de kan-senongelijkheid in ons land echtaanpakken.”

Den Besten complimenteerde de sector verder voor haar tomeloze inzet om leerlingen het beste on-derwijs te geven en steeds meer samen te werken met andere schooltypen, andere besturen, kinderopvang en peuterspeel-zaal, zorg, sport, cultuur en het bedrijfsleven.

Lees de complete openingsspeech op www.poraad.nl

Dave Ensberg @dave_Ensberg

Mooi thema van #poraadcongres: ‘Kleurrijk in #onderwijs’! Fijn dat er aandacht is voor culturele diversiteit in onze multiculturele scholen

Mark jager @MarkB Jager

#poraadcongres @SanderDekker hoe dan ook, wel lef om hier te komen spreken. #holvandeleeuw

Wim van Leeuwen @wdvleeuwen

Wat een geweldig college fundamenten van ons staatsrecht en burgerschap gekoppeld met art 23 Onderwijs #poraadcongres Ernst Hirsch Ballin

PO-raad @poraad

Wie pyramides bouwt, krijgt mummies, zegt Eric Koenen in masterclass Kunst van leiderschap. 99% organisaties is hiërarchisch. #poraadcongres

Rinda den besten @RindadB

… en gaat even voorbij aan het feit dat de claims in het PO er al jaren liggen en nooit zijn gehonoreerd. #poraadcongres @PO_Raad

Suzanne Unck @suzanneunck

Senior child development executive officer: andere naam voor leraar, volgens @DeSpeld live #poraadcongres

Rinda den Besten: “Investeer in onze kinderen, ook in de jongsten”

Leo Boschman– BestuurderCatent:“Sander Dekkerheeft tijdenshet congreseen stevige

nuancering aangebracht tegenover wat op het moment veel in de pers te lezen valt. Ik kan me ook wel vinden in zijn kanttekening dat er een bepaalde verantwoordelijkheid bij de bestuurders ligt. Verschijnen zo in het hol van de leeuw is ook best dapper. Ik ben het heus niet met alles eens, maar vond het een sterk optreden.”

Marlies Leyte – RvT StichtingKlasse:“Als ik ietsmee naarhuis neem,is het wel

dat we als sector echt anders naar onze organisaties moeten gaan kijken. Dat het thema zo leeft op het congres en in de branche is heel gaaf. Iedereen heeft het erover en is aan het experimenteren. Hoe geven we hier handen en voeten aan? Het is nu de tijd om van elkaar te leren!”

Erik van Lingen & Sylvia Spierenburg – Bestuurders Sofia Stichting VanLingen:“Het verhaal van Ernst Hirsch Ballinover hoe we ons onderwijs op eenmoderne manier naar Artikel 23kunnen inrichten, was fantastisch! Sterkburgerschap is nodig om de democratiete ontwikkelen en in stand te houden en

openbaar en speciaal onderwijs werken steeds vaker lokaal goed samen om hieraan invulling te geven. Om dat te versterken, neem ik als bestuurder in het bijzonder onderwijs zijn boodschap om ‘niet té bijzonder te willen zijn’ dan ook ter harte.”

Spierenburg: ,,De workshop van Edith Hooge heeft veel indruk op me gemaakt. Een sessie bomvol inspiratie over hoe je de organisatie kunt laten ‘stromen’. Weg met de hokjes! (…) Jammer dat Sander Dekker de bal weer terug heeft gelegd en ons vraagt om keuzes te maken. Misschien moet hij het wat meer laten ‘stromen’.”

TWITTER

3

Kleurrijk in onderwijs

INSPECTIETOEZICHT

Het nieuweinspectie-toezichtonder de loepVanaf 1 augustus gaat de Inspectie van het Onderwijs anders toezichthouden. Schoolbesturen krijgen meer verantwoordelijkheid en de inspectie zelf wordt meer een ‘kritische vriend’. Bestuurskundige Marlies Honingh en haar team onderzoeken de komende drie jaar wat de effecten van dat nieuwe toezicht zijn.

Waar gaat u op letten?“We willen vooral weten of de ver-onderstellingen die ten grondslag liggen aan het toezicht in de prak-tijk het gewenste effect hebben. Nieuw is bijvoorbeeld dat het toe-zicht aansluit bij het schoolplan, zodat er rekening gehouden kan worden met de eigen ambities van het bestuur en de scholen. Dan is het zaak dat er maatwerk geleverd wordt in het toezicht. En natuur-lijk kijken we wat het toezicht doet met de onderwijskwaliteit.”

Sommige besturen zijn al aan de slag. Zijn er nu al effecten zichtbaar? ”Bij het vernieuwde toezicht gaat het veel meer dan in het verleden om maatwerk. Daarmee is de vraag naar effecten ook minder eendui-dig. We zijn nu net drie maanden bezig met het project en het is

wellicht te vroeg hier iets over te zeggen. Wel zijn we vanuit beleids-matig en bestuurlijk perspectief heel nieuwsgierig naar de vraag of het toezicht aangrijpt op be-staande verbeterprocessen binnen scholen.”

Een stelling: Een school met een goed bestuur heeft altijd een goede onderwijskwaliteit. “Besturen die het slecht doen, kun-nen de school veel schade berokke-nen. Besturen die het goed doen, kunnen binnen de school veel goeds teweeg brengen. Maar het blijft een vraag die context gebon-den is. Wat voor de ene school goed werkt, kan het bestuur wellicht niet gebruiken voor een andere school. In de praktijk zien we dan ook grote verschillen en veel vari-atie tussen besturen. Dat maakt

het ook heel lastig om de absolute term ‘goed bestuur’ te gebruiken. Wat goed is, kan per situatie sterk verschillen.

Het omgekeerde zien we ook: dat een school het heel goed doet, le-raren flink differentiëren en zich blijven ontwikkelen, dat er een goed en veilig leer- en werkklimaat is, maar dat het bestuur het niet helemaal op orde heeft.

We weten eigenlijk niet precies welke bestuurlijke handelingen welk effect sorteren. Een belang-rijke verklaring hiervoor is dat de specifieke bestuurlijke context het moeilijk maakt om de precieze effecten van het handelen van be-sturen vast te stellen. Het is weten-schappelijk gezien gewoon ontzet-tend moeilijk om harde uitspraken te doen.”

Marlies Honingh verzorgde op het congres de sessie ‘De relatie tussen bestuur en onderwijskwaliteit’

MASTERCLASS

Keep calm and love education“Do not confine your child-ren to your own learning, for they were born in another time”. Met die waarschu-wende wijsheid begint Ewald van Vliet, bestuursvoor-zitter van Stichting Lucas Onderwijs, zijn masterclass over de noodzaak van onder-wijsinnovatie. Aan de hand van een aantal trends en ontwikkelingen spiegelt hij de zaal die ‘andere tijd’ op gepassioneerde wijze voor. Een greep hieruit.

We leven in een snel groeiende en veranderende maatschappij. Transities op het terrein van arbeidsmarkt en energie en steeds vaker schurende culturen, religies en wereldbeelden vormen onze toekomstige samenleving. Dit vraagt om een nieuwe levenshouding die we kinderen moeten aanleren. Hierbij gaat het niet om één vak, maar om wereldburgerschap, geïntegreerd in het gehele onderwijs.

De wereld polariseert en de kansenongelijkheid neemt toe. De onderwijskwaliteit in Nederland staat hoog aangeschreven, maar het tij lijkt hierdoor te keren. Kapitaalkrachtige, hoogopgeleide ouders sturen hun kinderen steeds vaker naar bijles of toetstraining. Er zijn in Nederland inmiddels 66.000 bureaus geregistreerd die actief zijn in dit schaduwonderwijs. Deze ontwikkeling werkt de tweedeling in het klaslokaal alleen maar in de hand. Een oplossing: meer en beter differentiëren op scholen.

Gelukkig is er volgens Van Vliet niet alleen reden tot zorgen. Zo laat hij zien hoe er op zijn scholen door vernieuwing op het gebied van onder meer IKC-vorming, individuele kindportfolio’s, learning analytics en vraaggestuurd onderwijs, ingespeeld wordt op deze ontwikkelingen.

“Wat voor de ene school goed werkt, kan het bestuur wellicht niet gebruiken voor een andere school.”

4

Kleurrijk in onderwijs

WORKSHOP

Over de kunst van goed leiderschap en de EftelingIeder jaar verschijnen tiental-len boeken over leiderschap, zo begint gedrags- en bedrijfs-deskundige Eric Koenen zijn masterclass. “Maar zal ik jullie eens wat vertellen? Met de mensen in deze zaal (zo’n tachtig leidinggevenden in het onderwijs, red.) zouden we in een kwartiertje dezelfde inhoud kunnen bedenken. De vraag is alleen: hoe dóe je het in ‘t echt, leidinggeven?”

In sneltreinvaart en met humor neemt Koenen zijn publiek mee via de pedagogiek (Oei, ik groei!), de groepsdynamica (‘zet vier mensen met een IQ van 140 bij elkaar en je hebt een IQ van 80’) naar de managementleer (‘en zorg dat jij je vooral bezighoudt met dilemma’s!’).

Zoals veel inspirerende sprekers, is ook Koenen gek op metaforen. Van de Grand Canyon tot badschuim en van Karel Appel tot de Efteling, ze komen allemaal voorbij. Zijn belangrijkste boodschap: eigenlijk heb je als leidinggevende maar twee knoppen om aan te draaien:

de knop ‘angst’ en de knop ‘ver-langen’. Overheerst de angst, dan gebeurt er niets. Alleen wanneer je het perspectief voedt, krijg je een organisatie in beweging.

Maar voordat er echt iets veran-dert, moet je door een vallei van ellende heen, waarschuwt Koenen. Het meest voorkomende belemme-rende patroon dat hij tegenkomt in zijn werk: manager wil dat per-soneel meer eigen verantwoorde-lijkheid neemt, doet de (verkeerde) aanname dat ze dit nog niet aankunnen en biedt vervolgens te weinig regelruimte. Gevolg: perso-neel neemt geen verantwoordelijk-heid. Reactie leidinggevende: zie je wel, ze kunnen het niet! Dit soort dysfunctionele krachten moet je niet de kop indrukken, maar juist erkennen, adviseert Koenen.

Wat helpt is een droom, een richting. Martin Luther King zei immers ook niet: ‘I have a spread-sheet’. En wat ook helpt: spreek van te voren met elkaar af waar je elkaar weer vindt, als je elkaar even kwijt bent. Net als vroeger in de Efteling.

MASTERCLASS

Leiden nieuwe wegen naar een betere CAO PO?Het proces ernaartoe was moeizaam, het resultaat teleurstellend. Ziehier in één zin samengevat de huidige CAO PO. En dus moet het roer om, is de gedachte bij de PO-Raad. In een van de sessies doet cao-onderhande-laar Edwin van Bokhoven daarom een nieuwe PO-Raad-strategie uit de doeken. Een strategie, opgesteld met diverse schoolbesturen, die de volgende keer wél een goed resultaat moet opleveren. Saillant detail: ook de bonden zitten in de zaal en luiste-ren aandachtig.

Belangrijk onderdeel van de strategie luidt: samen met de werknemers op zoek gaan naar een gedeeld toekomst-perspectief over het leraarsberoep en de positie van die leraar in zijn organi-satie. Vorig jaar was dat al een tip van Hans Borstlap, die bemiddelde tussen bonden en PO-Raad. Immers, als ieder een volstrekt andere wereld voor ogen

heeft, is het maar moeilijk tot afspra-ken komen.

Ook van belang: op zoek gaan naar een nieuwe speler. Geef het primair onderwijs een onafhankelijke stem. Als wensen en ideeën door de mensen uit het veld zelf worden verwoord in plaats van door bonden en PO-Raad, geeft het een veel zuiverder beeld van wat de sector nodig heeft en wil. Dan kan de cao-tafel daar niet omheen.

Van Bokhoven verwacht dat de onder-handelingen hiermee constructiever worden. Alle gezamenlijke acties rondom werkdruk en hogere salarissen hebben al bewezen dat het kan, samen-werken met het héle veld in plaats van tegenover elkaar staan. “Maar, over het vergroten van de koek zijn we het natuurlijk sneller eens dan wanneer de koek moet worden verdeeld”, tekent hij aan.

SESSIE

Een lesje begrijpend kijkenDe helft van de Nederlanders leest nog geen tien minuten per dag. Lezen van een scherm inbegrepen. Daartegen kijkt 86 procent meer dan drie uur per dag naar beelden. Erg? Als je het Neerlandicus én docent programmamaker Lucas Westerbeek vraagt niet.

Sterker nog: Wat hem betreft komen alle 21e-eeuwse vaardigheden die kinderen zouden moeten leren, samen in het kijken en maken van films. Daarom geeft Wester-beek met zijn bedrijf ‘De frisse blik’ kinde-ren en jongeren lessen ‘begrijpend kijken’. Dat werkt het best wanneer leerlingen zoveel mogelijk zelf doen: dus niet alleen films bekijken en becommentariëren, maar zich verdiepen in interview- en ca-meratechnieken, de straat op gaan, filmen, monteren en publiceren. Zo ervaren ze zelf de impact van de camerahoek, de woorden die je kiest en wat een subtiel achtergrond-muziekje kan doen.

Daarbij krijgen de kinderen soms best harde lessen te verduren, laat Westerbeek

in een paar fragmenten zien. Zoals leer-ling Mees die op al zijn zorgvuldig voor-bereide vragen aan een deskundige een botte ‘geen mening’ als antwoord krijgt. En wat doe je als je er na een interview met de burgemeester thuis achter komt dat de recorder niet aan stond? Dan besluit je met lood in je schoenen nogmaals aan te kloppen.

Mediawijsheid is in deze tijd van fake news natuurlijk een onmisbare vaardigheid. Maar interessanter nog dan nepnieuws, vindt Westerbeek hoe traditionele me-dia de werkelijkheid benaderen. Hij laat het verschil zien tussen hoe NOS en RTL Nieuws de aftrap van de verkiezingscam-pagne van Geert Wilders in beeld brachten. De zaal kan zijn ogen amper geloven: bij NOS zag je een zee van fans, bij RTL een bespottelijk mediacircus. Maar dat blijkt nog niets bij de framing-technieken die door sommige documentairemakers wor-den gebruikt. “Sorry, ik ontneem jullie al je kijkplezier,” eindigt Westerbeek. Maar aan het applaus te horen wordt hem dat ruimschoots vergeven.

5

Kleurrijk in onderwijs

1

2

3 4

5 6 7

8 9

10

11 12 13 14

15

16

17 18

19 20 21 22

23 24 25

26 27 28 29

30 31

1

2

3 4

5 6 7

8 9

10

11 12 13 14

15

16

17 18

19 20 21 22

23 24 25

26 27 28 29

30 31

PUZZEL

HORIZONTAAL: 2. Laatste stage tijdens pabo; 8. landelijke vereniging van de leerplicht; 9. Eerste Kamer; 10. AB-lid met de kortste naam; 14.behartigt de belangen van schoollei-ders; 15. grootste uitdaging voor hetpo; 16. ontwikkelde nieuwe indicatorvoor risico onderwijsachterstanden;17. 1 op de 10 leerlingen in groep 8heeft dit meegemaakt; 19. soort be-kostiging; 21. toekomstbestendigeinternetverbinding; 23. de doelstel-ling van 40% is nog niet in zicht;26. woordvoerder onderwijs van deSP; 29. groot probleem in Zeeland,Noord- en Oost-Nederland; 30. éénvan de drie nieuwe eindtoetsen; 31.verplicht derde uur is onhaalbaar enonbetaalbaar.

VERTICAAL: 1. gemeente met meeste leegstaande schoolgebou-wen; 3. programma voor meer trans-parantie; 4. voor- en vroegschoolse educatie; 5. meest gezocht op poraad.nl; 6. hoofd onderwijsinspec-tie; 7. beroepsvereniging academi-sche leraren; 9. programmeertaal voor kinderen; 11. cluster so voor taal- en spraakproblemen; 12. hier krijgt het onderwijs antwoord op vragen aan de wetenschap; 13. organisatie voor ict in het onderwijs; 18. gaf een masterclass op het con-gres (achternaam); 20. bestaat uitminstens vier leden; 22. titel van dehuidige strategische beleidsagenda“Om de ...”; 24. kan een pijnlijk mo-ment zijn voor groepachters met ge-scheiden ouders; 25. ontwikkelings-perspectief; 27. veroorzaakt veelvervangingsproblemen; 28. in grotegetalen aanwezig op O4NT-scholen.

OPLOSSING:

BRIEFBeste redactie van het Jeugdjournaal,

Vandaag zat ik met mijn dochter naar het jeugdjournaal te kijken. Ik ben heel erg geschrokken van de manier waarop jullie de einduitslag van de eindcito in beeld hebben gebracht.

Ik ben al 7 jaar werkzaam als leerlingbegeleider op een vmbo-school. Op de school waar ik werk zitten leerlingen die op een gedeeltelijk praktische manier en al vanaf leerjaar 2 serieus bezig zijn met de beroepspraktijk. Deze leerlingen komen bijna allemaal van gewone basisscholen af. Op deze basisscholen zaten deze leerlingen in klassen waarin het uitstroomniveau van de leerlingen varieert van vmbo basis beroepsgerichte leerweg tot gymnasium. Leerlingen die uitstromen naar het vmbo zijn vrijwel altijd de leerlingen in de klas met de laagste cijfers, het langzaamste begrip en de slechtste werkstukken. Leerlingen die in veel situaties zichzelf dom voelen hierdoor en soms zelfs gepest worden.

Eenmaal bij ons op school, beginnen deze leerlingen pas te groeien. Ze ervaren eindelijk dat ze ook de beste van de klas kunnen zijn en worden gewaardeerd. Ze zijn in staat succeservaringen op te doen. De eindtoets is bedoeld als hulpmiddel voor de niveaubepaling. In jullie item wordt de citotoets een prestatie. Ik zie een school die met een soort champagne de uitslag bekend maakt en die de best presterende leerling in het middelpunt van de belangstelling laat staan, terwijl dit meisje gewoon op haar niveau heeft gepresteerd.

Er wordt gesproken over hoge citoscores en hoe blij iedereen er mee is. Maar waar is de aandacht voor de leerling die een score heeft van 525 of lager? Die eigenlijk ook supertrots mag zijn op zijn/haar prestatie? Deze leerling voelt zich door jullie berichtgeving weer dommer, deze leerling schaamt zich voor de behaalde score en had liever een gesloten envelop meegekregen om thuis open te maken, samen met ouders die (hopelijk) wel blij zijn met zo’n mooie score!

Ik hou van al mijn leerlingen, ik ben trots op mijn leerlingen die hard voor het zo door hun gewenste vak werken. Al onze docenten zijn echt megatrots op hun leerlingen die eindelijk tussen hun ‘peergroep’ zitten. Die leerling die je later mee ziet doen aan een internationale kookwedstrijd, maar bij ons begonnen is. De leerling die een zeer goed meubelmaker wordt en die bij ons begonnen is. De leerling die nu werkt bij sterrenrestaurant Tante Koosje, maar bij ons begonnen is. De leerling die jouw ouders verzorgt in dat verpleeghuis en een troostende arm om je heen legt als je verdriet hebt om een verlies, maar bij ons begonnen is. De vmbo-leerling is zwaar ondergewaardeerd in onze samenleving en wordt maar gepusht om door te stromen naar havo/hbo en zonder het te beseffen werken jullie daar ook aan mee.

Help deze groep leerlingen ook eens door hun prestaties in beeld te brengen! Wat is onze maatschappij zonder vakmensen als bouwvakkers, verzorgenden, monteurs, winkelmedewerkers, tuinmannen?

Boze brief vmbo-begeleider over Cito-item Jeugdjournaal massaal gedeeldEen item over de citotoets wekte zoveel wrevel op bij Lisette van den Beld, dat ze een brief stuurde naar het Jeugdjournaal. Op Facebook werd deze meer dan 37.000 keer gedeeld. Het Jeugdjournaal heeft inmiddels positief gereageerd op de brief.

6

Kleurrijk in onderwijs

KEYNOTE ERNST HIRSCH BALLIN

‘Bijzonder onderwijs is goed, maar het moet niet al te bijzonder worden’Artikel 23 van onze Grondwet, dat de basis is voor de vrijheid van onderwijs in Nederland, viert dit jaar zijn honderdjarig bestaan. Reden om het eens te evalueren. Ernst Hirsch Ballin, oud-minister van Justitie en hoogleraar constitutioneel recht, deed dat met verve tijdens het plenaire ochtendgedeelte van het congres. Vijf overpeinzingen van de meester:

• “Het is niet overdreven te zeggen dat de grondwet-sherziening van 1917 een definiërend moment is in de Nederlandse geschiedenis. Het regelde de invoe-ring van evenredige vertegenwoordiging, het nietlanger uitsluiten van vrouwen van het kiesrecht énde financiële gelijkstelling van openbaar en bijzon-der onderwijs.”

• “Met de grondwetswijziging van 1917 brak het be-sef door dat de verscheidenheid van de Nederlandse samenleving een funderende eenheid niet in deweg stond, maar juist mogelijk maakte.”

• “Ons onderwijsbestel wordt tegenwoordig wel om-schreven als het duale onderwijsbestel. Maar eigen-lijk is het meer dan duaal, namelijk pluraal.”

• “De tekst van de grondwetsbepaling is sinds 1917bijna ongewijzigd gebleven, maar de wereld waarin we leven is dat beslist niet.”

• “Bijzonder onderwijs is goed, maar het moet niet alte bijzonder worden.”

Bekijk hier de keynote van Hirsch Ballin terug.

ALGEMENE LEDENVERGADERING

Boodschap aan leden op ALV: ‘Laat je zien!’‘Laat je zien!’, was de centrale boodschap aan de leden, waarmee PO-Raad-voorzitter Rinda den Besten op donderdag 15 juni het tweedaagse po-congres in Nijkerk aftrapte. Want alleen dan kunnen we als sector meer voor elkaar krijgen. Bij onze partners, in de gemeenten en in Den Haag.

Na de openingsspeech van Den Besten volgde het officiële gedeelte van de Algemene Leden vergadering. Hierin lichtte Anko van Hoepen, vicevoorzitter van de PO-Raad, onder meer de reactie van de PO-Raad op de adviezen van de monitorcommissie toe. Op de agenda stonden verder de inkoopcoöperatie, moder-nisering van de bekostiging en de benoemingen van leden voor het Algemeen Bestuur, de audit- en remuneratiecommissie.

Later bogen leden van de PO-Raad zich ‘Pitch & Putt’-end met elkaar over hun wensen voor de strategische agenda 2018-2021. De dag werd afgesloten door een diner mét messcherpe tafelrede van Farid Tabarki.

De speech van Rinda den Besten en het uitgebreide (besluiten)verslag van de ALV zijn na te lezen op ons ledenplatform mijn.poraad.nl.

7

Kleurrijk in onderwijs

8

Kleurrijk in onderwijs

Colofon

Eindredactie:Annemieke Kooper Tess van Genderen

Teksten:Team Communicatie PO-Raad

Lay-Out: Walter Breedveld | Coers&Roest

Foto’s: Jelle IJntema | PASSIE IN BEELD