Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
DIAGNOZA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
NA TERENIE GMINY
STARE CZARNOWO
Oficyna Profilaktyczna
Dworcowa 9a/19
30-556 Kraków
tel. 12 39 50 665
fax: 12 39 50 665
e-mail: [email protected]
2
Spis treści 1. WPROWADZENIE DO BADANIA ........................................................................................................... 4
2. METODOLOGIA BADANIA ................................................................................................................... 5
3. BADANIE DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ NA TERENIE GMINY STARE CZARNOWO ................................. 6
3.1. STRUKTURA BADANEJ PRÓBY .......................................................................................................... 6
3.2. PROBLEM ALKOHOLOWY Z PERSPEKTYWY DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ GMINY STARE CZARNOWO
............................................................................................................................................................. .7
3.3. PROBLEM NIKOTYNOWY Z PERSPEKTYWY DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ GMINY STARE CZARNOWO
............................................................................................................................................................ 12
3.4. PROBLEM NARKOTYKOWY Z PERSPEKTYWY DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ GMINY STARE
CZARNOWO ......................................................................................................................................... 13
3.5. PROBLEM PRZEMOCY Z PERSPEKTYWY DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ GMINY STARE
CZARNOWO………………………………………………………………………………………………………………………………………..…15
3.7. KORZYSTANIE Z KOMPUTERA I PROBLEM PRZEMOCY W INTERNECIE Z PERSPEKTYWY DZIECI I
MŁODZIEŻY GMINY STARE CZARNOWO ................................................................................................ 17
4. BADANIE DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW GMINY STARE CZARNOWO ................................................... 19
4.1. STRUKTURA BADANEJ PRÓBY ........................................................................................................ 19
4.2. POSTRZEGANIE WYBRANYCH PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH PRZEZ DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW
GMINY STARE CZARNOWO ................................................................................................................... 20
4.3. PROBLEM ALKOHOLOWY Z PERSPEKTYWY DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW GMINY STARE CZARNOWO
........................................................................................................................................................... .21
4.4. PROBLEM NIKOTYNOWY Z PERSPEKTYWY DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW GMINY STARE CZARNOWO
.......................................................................................................................................................... ..26
4.5. PROBLEM NARKOTYKOWY Z PERSPEKTYWY DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW GMINY STARE CZARNOWO
............................................................................................................................................................ 27
4.6 HAZARD I INNE RYZYKOWNE ZACHOWANIA Z PERSPEKTYWY DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW GMINY
STARE CZARNOWO............................................................................................................................... 29
5. BADANIE SPRZEDAWCÓW ALKOHOLU NA TERENIE GMINY STARE CZARNOWO ................................. 31
5.1. STRUKTURA BADANEJ PRÓBY ........................................................................................................ 31
5.2. PROBLEM ALKOHOLOWY Z PERSPEKTYWY SPRZEDAWCÓW ALKOHOLU NA TERENIE GMINY ........... 32
STARE CZARNOWO............................................................................................................................... 32
5.3. PROBLEM NIKOTYNOWY Z PERSPEKTYWY SPRZEDAWCÓW ALKOHOLU NA TERENIE GMINY STARE
CZARNOWO. ........................................................................................................................................ 36
5.4. INNE PROBLEMY SPOŁECZNE Z PERSPEKTYWY SPRZEDAWCÓW ALKOHOLU NA TERENIE GMINY STARE
CZARNOWO ......................................................................................................................................... 37
BADANIE SPECJALISTÓW NA TERENIE GMINY STARE CZARNOWO.......................................................... 38
6.1. STRUKTURA BADANEJ PRÓBY ........................................................................................................ 38
3
6.2. POSTRZEGANIE WYBRANYCH PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH PRZEZ SPECJALISTÓW GMINY STARE
CZARNOWO ......................................................................................................................................... 39
6.3. PROBLEM ALKOHOLOWY Z PERSPEKTYWY SPECJALISTÓW GMINY STARE CZARNOWO .................... 40
6.4. PROBLEM NARKOTYKOWY Z PERSPEKTYWY SPECJALISTÓW GMINY STARE CZARNOWO ................. 42
6.5. PROBLEM NIKOTYNOWY Z PERSPEKTYWY SPECJALISTÓW GMINY STARE CZARNOWO ..................... 44
7. PODSUMOWANIE ............................................................................................................................. 45
7.1. PROBLEM ALKOHOLOWY ............................................................................................................... 45
7.2. PROBLEM NIKOTYNOWY ............................................................................................................... 46
7.3. PROBLEM NARKOTYKOWY ............................................................................................................. 46
7.4 PROBLEM PRZEMOCY ..................................................................................................................... 47
7.5. UZALEŻNIENIE OD KOMPUTERA ..................................................................................................... 47
7.6. HAZARD I INNE RYZYKOWNE ZACHOWANIA ................................................................................... 48
7.7 PROBLEM BEZROBOCIA I UBÓSTWA ................................................................................................ 48
8. REKOMENDACJE ............................................................................................................................... 49
4
1. Wprowadzenie do badania W celu przeprowadzenia diagnozy zagrożeń społecznych na terenie gminy Stare Czarnowo przeprowadzono
badanie ankietowe, które objęło cztery wybrane grupy mieszkańców gminy. Łącznie w badaniu wzięło
udział 231 respondentów.
I. II. III. IV.
DZIECI I MŁODZIEŻ
SZKOLNA
(Szkoły podstawowe,
szkoły gimnazjalne)
(162 osoby)
DOROŚLI
MIESZKAŃCY GMINY
(50 osób)
SPRZEDAWCY
ALKOHOLU
(15 osób)
SPECJALIŚCI
(Pracownicy
Ośrodków Zdrowia)
(4 osoby)
Celem przeprowadzonych badań była przede wszystkim analiza wybranych problemów społecznych,
występujących na terenie gminy. Badany obszar dotyczył kwestii takich jak:
Problem alkoholowy – spożywanie, uzależnienie oraz dostępność napojów alkoholowych dla dzieci
i młodzieży szkolnej na terenie gminy,
Problem nikotynowy – spożywanie, uzależnienie oraz dostępność dla dzieci i młodzieży szkolnej
na terenie gminy,
Problem narkotykowy – rozpowszechnienie oraz dostępność narkotyków oraz dopalaczy, skala
problemu wśród dorosłych mieszkańców, dzieci i młodzieży szkolnej na terenie gminy,
Zjawisko przemocy na terenie szkoły oraz domu – skala problemu,
Korzystanie z komputera – ze szczególnym uwzględnieniem narażenia na zjawisko przemocy
w Internecie.
Dane zostały zebrane w okresie listopada 2014r., co pozwoliło na zrealizowanie łącznie 231 ankiet.
Zróżnicowany dobór próby do badania pozwolił na pogłębienie badanych zjawisk związanych bezpośrednio
z zagrożeniami społecznymi na terenie gminy Stare Czarnowo i uzyskanie informacji oraz opinii
z różnych środowisk. Analiza i interpretacja danych pozwoliła na sformułowanie wniosków oraz
rekomendacji względem planowanych przyszłych działań profilaktycznych na terenie gminy.
5
2. Metodologia badania Badanie diagnozujące problemy społeczne na terenie gminy Stare Czarnowo zostało przeprowadzone
zgodnie z metodologią ilościową, przy użyciu kwestionariusza ankiety. Koncepcja badania uwzględniła
zapewnienie trafności i rzetelności planowanych działań, z czym wiązała się przede wszystkim triangulacja
źródeł danych, która polegała na zgromadzeniu informacji od różnych grup uczniów (szkoły podstawowej,
gimnazjalnej), dorosłych mieszkańców, sprzedawców alkoholu oraz specjalistów z Ośrodków Zdrowia na
terenie gminy. Głównym celem badania było poznanie opinii oraz postaw względem wybranych problemów
społecznych: problemu alkoholowego, nikotynowego, narkotykowego oraz przemocy (w tym
cyberprzemocy), a także oszacowanie skali występowania tych zjawisk w badanej gminie.
W celu znalezienia odpowiedzi na główne kwestie problemowe przeprowadzone zostały cztery
komplementarne badania. Do badania wybrano cztery grupy, których opinie pozwoliły na wieloaspektowe
potraktowanie badanej tematyki, analizę nasilenia oraz dynamiki wybranych problemów: uczniów,
dorosłych mieszkańców, sprzedawców alkoholu oraz specjalistów z Ośrodków Zdrowia. Każda grupa
respondentów wniosła coś nowego względem badanych zagadnień i pozwoliła na lepszą diagnozę oraz
głębsze zrozumienie, czego efektem końcowym jest niniejszy raport z badań.
Kwestionariusz ankiety użyty w badaniu miał, niezależnie od badanej grupy, podobną konstrukcję. Różnice
w kwestionariuszach kierowanych do różnych grup, związane były przede wszystkim z ich specyfiką, która
wymagała szeregu spersonalizowanych pytań – np. w przypadku sprzedawców pytano przede wszystkim
o doświadczenia zawodowe oraz opinie o nasileniu zjawisk wśród młodzieży niepełnoletniej. Ankieta
wypełniana była samodzielnie przez badanych, co ma niebagatelną rolę w przypadku badania postaw
i opinii względem delikatnych i drażliwych kwestii (alkoholizm, przemoc, zażywanie narkotyków).
Przed przystąpieniem do ankietowania dzieci i młodzieży za każdym razem uzyskano zgodę dyrekcji szkół
na przeprowadzenie badania w placówce szkolnej. Ankietowani, przed udziałem w badaniu, poinformowani
zostali o całkowitej anonimowości oraz o zasadach wypełniania kwestionariuszy.
Wyniki przedstawione w raporcie mają charakter procentowy, a ewentualne dysproporcje związane są
z zaokrągleniem do liczb całkowitych. W ankiecie pojawiły się także pytania wielokrotnego wyboru.
W przypadku części badania dotyczącej uczniów analizy zostały przedstawione na zasadzie porównań
między uczniami szkoły podstawowej i gimnazjalnej. Jeżeli odpowiedzi na dane pytanie nie zostały
przedstawione z podziałem na dwie grupy oznacza to, że zostało one zadane tylko uczniom szkół
gimnazjalnych.
6
3. Badanie dzieci i młodzieży szkolnej na terenie
gminy Stare Czarnowo
3.1. Struktura badanej próby
W badaniu wzięło udział 162 uczniów. Zostały zgromadzone dane od dwóch grup szkolnych – dzieci
i młodzieży. W skład pierwszej grupy wchodzą uczniowie szkół podstawowych (82 ankietowanych),
a drugiej uczniowie szkół gimnazjalnych (80 ankietowanych).
Wśród respondentów znalazło się 46% kobiet oraz 54% mężczyzn. W próbie najwięcej uczniów było
w kategorii wiekowej 11-13 lat (7%), następnie 14-16 lat (22%) oraz 8-10 lat (1%).
Wyk. 3.1. Struktura badanej próby wg kategorii wiekowych
1%
77%
22%
8-10 lat 11-13 lat 14-16 lat
7
3.2. Problem alkoholowy z perspektywy dzieci
i młodzieży szkolnej gminy Stare Czarnowo
Pierwszym problemem społecznym diagnozowanym wśród dzieci i młodzieży szkolnej gminy Stare
Czarnowo było narażenie na problem alkoholowy. W tym celu uczniom zadano szereg pytań związanych ze
skalą zjawiska w otoczeniu oraz indywidualnymi doświadczeniami z alkoholem.
46,34% uczniów szkoły podstawowej oraz 46,25% gimnazjalnej twierdzi, że rówieśnicy piją alkohol.
Wyk. 3.2. Czy osoby w Twoim wieku piją alkohol?
Młodzież gimnazjalna najczęściej spożywa alkohol na świeżym powietrzy (29%), na imprezach, dyskotekach
(28%). Spożywanie alkoholu w domu oraz na wycieczkach szkolnych wybrało po 7% respondentów. Jest to
wynik niepokojący, zwłaszcza, że są to miejsca, w których młodzi ludzie powinni znajdować się pod opieką
rodziców, nauczycieli lub opiekunów.
Wyk.3.3. Gdzie osoby w Twoim wieku piją alkohol?
46,25%
26,25%
27,50%
46,34%
15,85%
37,80%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
tak
nie
nie wiem
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
28%
7%
29%
7%
29%
0%5%
10%15%20%25%30%35%
naimprezach,
dyskotekach
w domu na świeżympowietrzu
podczaswycieczekszkolnych
nie wiem
8
Najczęstszym powodem sięgania po alkohol jest chęć zaimponowania innym – wskazuje na to 35% uczniów
szkoły podstawowej, 36% uczniów szkoły gimnazjalnej. Po 24% ankietowanych z każdej grupy jest zdania, że
zapewnia lepszą zabawę, wyluzowanie. 17% uczniów ze szkół podstawowych, 16% gimnazjalnych uznało, że
rówieśnicy piją alkohol „dla towarzystwa”. Odpowiedź „żeby zapomnieć o kłopotach” wybrało 12% uczniów
szkół podstawowych oraz 10% gimnazjalnych.
Wyk. 3.4. Z jakich powodów osoby w Twoim wieku piją alkohol?
Badanym uczniom zadano pytanie o sposoby zdobywania alkoholu przez dzieci i młodzież niepełnoletnią.
Najwięcej odpowiedzi w obu grupach przypadło na kupowanie alkoholu przez starszych kolegów – 51,22%
uczniów szkoły podstawowej, 57,5% gimnazjum. Następnie uznali, iż proszą obcych ludzi pod sklepem
o pomoc – 30,49% uczniów szkoły podstawowej, 25% gimnazjalnej. 8,54% uczniów szkoły podstawowej,
12,5% gimnazjum stwierdziło, że ich rówieśnicy podkradają alkohol w domu, 4,88% uczniów szkoły
podstawowej, 3,75% gimnazjalnej, iż rówieśnicy sami sobie kupują.
Wyk. 3.5. Jak młodzież w Twojej okolicy może zdobyć alkohol ?
24%
36%
16%
10%
14%
24%
35%
17%
12%
12%
0% 10% 20% 30% 40%
dla lepszej zabawy,wyluzowania
żeby zaimponować innym
dla towarzystwa
żeby zapomnieć okłopotach
nie wiem
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
57,50%
12,50%
25,00%
3,75%
35,00%
51,22%
8,54%
30,49%
4,88%
39,02%
0% 20% 40% 60% 80%
kupują jej starsi koledzy
podkrada rodzicom wdomu
prosi obcych ludzi podsklepem o zakup
sama sobie kupuje
nie wiem
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
9
Ponad połowa uczniów z obu grup szkolnych uważa, że w gminie występują miejsca, w których osoba
niepełnoletnia może kupić alkohol bez problemu – 54,88% uczniów szkoły podstawowej oraz 56,25% szkół
gimnazjalnych.
Wyk. 3.6. „W mojej gminie są miejsca, gdzie osoba niepełnoletnia może kupić alkohol bez problemu”
Uczniowie szkół gimnazjalnych określili częstotliwość spożywania alkoholu. 81,25% nie przyznaje się
do spożywania alkoholu. Wśród pozostałych 15% pije rzadziej niż raz w miesiącu, 1,25% co najmniej raz
w miesiącu, a 2,5% co najmniej raz w tygodniu.
Wyk.3.7. Jak często zdarza Ci się spożywać alkohol ?
17,50%
56,25%
26,25%
15,85%
54,88%
29,27%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
zgadzam się
nie zgadzam się
nie mam zdania
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
81,25%
15,00%
1,25% 2,50% 0%
20%
40%
60%
80%
100%
nigdy rzadziej niż razw miesiącu
co najmniej razw miesiącu
co najmniej razw tygodniu
10
Większość badanych uczniów szkoły gimnazjalnej wskazuje, że nigdy nie doświadczyło nieprzyjemnych
społecznych konsekwencji związanych z piciem alkoholu (85%), przeciwnego zdania jest 15%.
Wyk.3.8. Czy doświadczyłeś jakichś nieprzyjemnych społecznych konsekwencji związanych z piciem
alkoholu?
Zdecydowana większość uczniów szkół podstawowych (85,37%) oraz gimnazjalnych (85%) zdeklarowali,
że nie piją alkoholu. 9,76% uczniów szkoły podstawowej, 12,5% gimnazjalnej twierdzi, że ich rodzice wiedzą
o spożywaniu przez nich alkoholu. Obserwuje się wzrost spożycia alkoholu wśród młodzieży szkolnej
połączony z przyzwoleniem rodziców na tego typu zachowania.
Wyk. 3.9. Czy Twoi rodzice wiedzą, że pijesz alkohol?
15,00%
85,00%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
tak nie
2,50%
12,50%
85,00%
4,88%
9,76%
85,37%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
tak
nie
nie piję alkoholu
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
11
Ponad połowa respondentów poprawnie twierdzi, że każdy może uzależnić się od alkoholu – 60,98%
uczniów szkoły podstawowej, 63,75% gimnazjalistów. Przeciwnego zdania jest 17,07% reprezentantów
młodszych kategorii wiekowych oraz 15% młodzieży szkolnej.
Wyk. 3.10. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem „Każdy może uzależnić się od alkoholu”?
Większość badanych uczniów poprawnie klasyfikuje piwo jako rodzaj alkoholu – 67,07% uczniów szkoły
podstawowej, 75% gimnazjalnej, co może świadczyć o rosnącej wraz z wiekiem świadomości w kwestii
środków alkoholowych oraz uzależnień. 15,85% uczniów szkoły podstawowej oraz 11,25% gimnazjalnej
nie ma zdania w tej kwestii.
Wyk. 3.11. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem „Piwo to nie alkohol”?
63,75%
15,00%
21,25%
60,98%
17,07%
21,95%
0% 20% 40% 60% 80%
zgadzam się
nie zgadzam się
nie mam zdania
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
13,75%
75,00%
11,25%
17,07%
67,07%
15,85%
0% 20% 40% 60% 80%
zgadzam się
nie zgadzam się
nie mam zdania
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
12
3.3. Problem nikotynowy z perspektywy dzieci
i młodzieży szkolnej gminy Stare Czarnowo
Kolejny problem społeczny poruszany w badaniu dzieci i młodzieży szkolnej gminy Stare Czarnowo związany
był z narażeniem na problem nikotynowy. W celu poznania skali zjawiska, uczniom zadano pytania związane
z występowaniem zjawiska w najbliższym otoczeniu uczniów oraz indywidualnymi doświadczeniami
z papierosami.
60,98% uczniów szkoły podstawowej, 60% gimnazjalnej wskazuje, że ich rówieśnicy palą papierosy. 25,61%
uczniów szkoły podstawowej oraz 28,75% gimnazjalnej nie ma zdania w tej kwestii.
Wyk. 3.12. Czy osoby w Twoim wieku palą papierosy?
Zdecydowana większość uczniów nie przyznaje się do palenia papierosów – 85,37% uczniów szkoły
podstawowej, 81,25% gimnazjalnej. Wśród pozostałych - 11,25% uczniów szkoły podstawowej, 6,1%
gimnazjalnej „spróbowało raz”, 2,44% uczniów szkoły podstawowej, 5% gimnazjalnej „pali od czasu do
czasu”, a 6,1% szkoły podstawowej oraz 2,5 % gimnazjalnej deklaruje, że pali regularnie.
Wyk. 3.13. Czy palisz papierosy?
60,00%
11,25%
28,75%
60,98%
13,41%
25,61%
0% 20% 40% 60% 80%
tak
nie
nie wiem
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
81,25%
11,25%
5,00%
2,50%
85,37%
6,10%
2,44%
6,10%
0% 50% 100%
nie palę
spróbowałem…
palę od czasu…
palę regularnie
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
13
3.4. Problem narkotykowy z perspektywy dzieci
i młodzieży szkolnej gminy Stare Czarnowo
Kolejnym problemem, o który pytano uczniów była ocena problemu narkotykowego, w tym doświadczeń
z dopalaczami.
24,39% uczniów szkoły podstawowej, 25% gimnazjalnej jest zdania, że ich rówieśnicy mają kontakt
z substancjami psychoaktywnymi. Ponad połowa ankietowanych nie posiada wiedzy w tej kwestii – 51,22%
uczniów szkoły podstawowej oraz 51,25% gimnazjalnej.
Wyk. 3.14. Czy osoby w Twoim wieku mają kontakt z narkotykami lub dopalaczami?
91,46% uczniów szkoły podstawowej oraz 98,75% gimnazjalnej zadeklarowało, iż nie mieli nigdy
do czynienia z narkotykami lub dopalaczami. 8,54% respondentów szkoły podstawowej, 1,25% gimnazjalnej
potwierdziło tego typu doświadczenia.
Wyk. 3.15. Czy zażywałeś kiedykolwiek narkotyk lub dopalacz?
25,00%
23,75%
51,25%
24,39%
24,39%
51,22%
0% 20% 40% 60%
tak
nie
nie wiem
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
1,25%
98,75%
8,54%
91,46%
0% 50% 100% 150%
tak
nie
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
14
Głównymi źródłami informacji na temat narkotyków i dopalaczy dla uczniów szkoły podstawowej (62,2%)
i gimnazjalnej (63,75%) jest telewizja i Internet. W następnej kolejności respondenci wskazali na szkołę -
53,66% uczniów szkoły podstawowej, 36,25% gimnazjalnej. Znajomych wybrało 17,07% uczniów z młodszej
grupy wiekowej oraz 23,75% starszych uczniów, a na rodzinę wskazało 15,85% uczniów szkoły podstawowej
oraz 17,5% młodzieży szkolnej. Około 15-20% uczniów z każdej grupy wiekowej wskazało inne, bliżej
niedookreślone źródła.
Wyk. 3.16. Skąd czerpiesz wiedzę na temat narkotyków i dopalaczy?
Młodzieży szkolnej zadano pytanie dotyczące chęci eksperymentowania z narkotykami w przyszłości.
Większość badanych deklaruje, że nie chciałaby spróbować narkotyków (86,25%). Chęć spróbowania
wykazuje 2,5% ankietowanych. 11,25% nie ma zdania w tej kwestii.
Dokładna analiza wyników wykazuje, że ok. 86% spośród osób, które do tej pory nie próbowały
narkotyków, nie wykazują chęci, aby to zrobić w przyszłości. Wszyscy ankietowani potwierdzający
zażywanie narkotyków we wcześniejszym pytaniu, nie zdecydowaliby się na ponowne ich próbowanie.
Wyk. 3.17. Chciałbym kiedyś spróbować narkotyku.
17,50%
36,25%
23,75%
63,75%
20,00%
15,85%
53,66%
17,07%
62,20%
14,63%
0% 20% 40% 60% 80%
od rodziny
ze szkoły
od znajomych
z telewizji i internetu
z innych źródeł
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
2,50%
86,25%
11,25%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
zgadzam się nie zgadzam się nie mam zdania
15
3.5. Problem przemocy z perspektywy dzieci
i młodzieży szkolnej gminy Stare Czarnowo
45,12% uczniów szkoły podstawowej oraz 41,25% gimnazjalnej jest zdania, że w ich szkole występuje
problem przemocy między uczniami. Przeciwnego zdania jest ok. 26 % uczniów z obu grup szkolnych.
Pozostali nie mają zdania w tej kwestii.
Wyk. 3.18. Czy w Twojej szkole występuje problem przemocy między uczniami?
Uczniowie szkół gimnazjalnych w większości stwierdzili, że nie doświadczyli przemocy ze strony
rówieśników – 77, 5%. Około co czwarty deklaruje, iż padł ofiarą przemocy rówieśniczej.
Wyk. 3.19. Czy doświadczyłeś kiedyś przemocy ze strony rówieśników
41,25%
26,25%
32,50%
45,12%
26,83%
28,05%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
tak
nie
nie wiem
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
22,50%
77,50%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
tak nie
16
87,5% uczniów szkoły gimnazjalnej nie stosowało przemocy. Pozostałe 12,5% przyznaje się do stosowania
przemocy.
Wyk. 3.20. Czy samemu zdarzyło Ci się stosować przemoc ?
Uczniowie wypowiedzieli się na temat problemu przemocy domowej – 97,6% uczniów szkoły podstawowej
oraz 97,5% gimnazjalnej odpowiedziało, że w ich domu nie występuje problem przemocy. 2,44%
respondentów szkoły podstawowej, 2,5% gimnazjalnej deklaruje, że przemoc w rodzinie dotyczy ich
bezpośrednio.
Wyk.3.21. Czy w Twoim domu występuje problem przemocy ?
12,50%
87,50%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
tak nie
2,50%
2,44%
97,50%
97,56%
0% 20% 40% 60% 80% 100% 120%
szkoła gimnazjalna
szkoła podstawowa
nie
tak
17
3.7. Korzystanie z komputera i problem
przemocy w Internecie z perspektywy dzieci
i młodzieży gminy Stare Czarnowo
Kolejne zagadnienia w ankiecie skierowanej do uczniów gminy Stare Czarnowo związane były z
korzystaniem z komputera oraz problemami z nim związanymi – uzależnieniem oraz narażeniem na
przemoc w Internecie.
Większość badanej młodzieży nie doświadczyła przykrych zachowań w Internecie – 79,27% uczniów szkoły
podstawowej, 81,25% gimnazjalnej. Pozostali ankietowany zetknęli się ze zjawiskiem cyberprzemocy: 8,54%
uczniów szkoły podstawowej, 3,75% gimnazjalnej miało problem z otrzymywaniem przykrych wiadomości,
ok. 5% uczniów z obu grup doświadczyło śledzenia ich działań w Internecie, 3,66% uczniów szkoły
podstawowej oraz 2,5% gimnazjalnej podszywania się pod nich przez inne osoby .
Wyk.3.22. Czy doświadczyłeś przykrych zachowań w Internecie?
81,25%
5,00%
3,75%
2,50%
12,50%
79,27%
4,88%
8,54%
3,66%
6,10%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
nie doświadczyłem
śledzenie moich działań wInternecie
wysyłanie mi przykrychwiadomości
podszywanie się podemnie przez inne osoby
inne
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
18
Uczniowie określili ile czasu spędzają przed komputerem oraz wypowiedzieli się na temat podejmowania
ewentualnych prób ograniczenia tego czasu.
Większość respondentów korzysta z komputera z rozwagą – 20,73% uczniów szkoły podstawowej, 26,25%
gimnazjalnej sporadycznie (kilka razy w tygodniu), a 47,56% uczniów szkoły podstawowej oraz 31,25%
młodzieży szkolnej poświęca na tę czynność do 2 godzin dziennie. 13,41% uczniów szkoły podstawowej,
22,5% młodzieży szkolnej spędza czas przed komputerem do 4 godzin dziennie. Do 6 godzin – 6,1% uczniów
szkoły podstawowej, 5% młodzieży szkolnej, ponad 6 godzin – 12,2% uczniów szkoły podstawowej, 6,25%
starszej młodzieży. 8,75% uczniów gimnazjum deklaruje, iż nie spędza czasu przed komputerem.
Wyk.3.23. Ile godzin codziennie spędzasz przed komputerem?
Uczniowie szkół gimnazjalnych ocenili, czy ewentualnie podejmowane przez nich próby ograniczenia czasu
poświęconego na surfowanie okazały się udane. 11,25% ankietowanych przyznaje, że podejmowane przez
nich próby ograniczenia czasu zakończyły się fiaskiem.
Wyk.3.24. Czy podejmowałeś nieudane próby ograniczenia czasu poświęconego na surfowanie po
Internecie?
31,25%
22,50%
5,00%
6,25%
26,25%
8,75%
47,56%
13,41%
6,10%
12,20%
20,73%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
do 2 godz.
do 4 godz.
do 6 godz,
powyżej 6 godz.
sporadycznie (kilka razy w…
nie spędzam czasu przed…
szkoły podstawowe
szkoły gimnazjalne
11,25%
88,75%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
tak nie
19
4. Badanie dorosłych mieszkańców
gminy Stare Czarnowo
4.1. Struktura badanej próby
W badaniu wzięło udział 50 dorosłych mieszkańców gminy Stare Czarnowo, wśród nich 56% kobiet oraz
44% mężczyzn. Najwięcej osób w próbie znajdowało się w kategorii wiekowej 41-60 lat (38%). Mieszkańcy z
przedziałów wiekowych 26-40 lat oraz powyżej 60 roku życia reprezentują grupę w zbliżonej liczebności - po
26%. Pozostałe 10% to osoby do 25 roku życia.
Wyk. 4.1. Struktura próby wg kategorii wiekowych
48% ankietowanych mieszkańców pracuje zawodowo, 22% stanowią osoby utrzymujące się z emerytury,
18% bezrobotne. Wśród pozostałych respondentów znalazły się osoby uczące się lub studiujące (8%) oraz
utrzymujące się z renty (4%).
Wyk. 4.2. Struktura próby wg statusu zawodowego
10,00%
26,00%
38,00%
26,00%
0%
10%
20%
30%
40%
do 25 lat od 26 do 40 lat od 41 do 60 lat powyżej 60 lat
48,00%
18,00% 8,00% 4,00%
22,00%
0%10%20%30%40%50%60%
pracuję jestembezrobotny/a
uczęsię/studiuję
jestem narencie
jestem naemeryturze
20
4.2. Postrzeganie wybranych problemów
społecznych przez dorosłych mieszkańców
gminy Stare Czarnowo
Pierwsza część pytań skierowana do dorosłych mieszkańców gminy dotyczyła postrzegania i oceny
wybranych problemów społecznych, z którymi zmaga się gmina. Zebrane dane pokazują, że mieszkańcy
postrzegają problemy społeczne jako bardzo ważne. Uzależnienie od alkoholu, spożywanie alkoholu przez
niepełnoletnie osoby, przestępczość, przemoc w szkole, uzależnienie od narkotyków, bezrobocie, przemoc
domowa otrzymały ponad 80% ocen „bardzo ważne”, a palenie papierosów przez niepełnoletnie osoby
równe 80%. Uzależnienie od komputera i Internetu uznawane jest za „bardzo ważne” przez 74%
mieszkańców, ubóstwo 68% , niepełnosprawność 58%.
Wyk. 4.3. Postrzeganie istotności wybranych problemów społecznych
24,00%
10,00%
10,00%
8,00%
18,00%
34,00%
20,00%
12,00%
12,00%
16,00%
12,00%
68,00%
84,00%
82,00%
88,00%
82,00%
58,00%
74,00%
86,00%
86,00%
80,00%
84,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100%
Ubóstwo
Uzależnienie od narkotyków
Przemoc domowa
Uzależnienie od alkoholu
Bezrobocie
Niepełnosprawność
Uzależnienie od komputera i Internetu
Przestępczość
Spożywanie alkoholu przez niepełnoletnie osoby
Palenie papierosów przez niepełnoletnie osoby
Przemoc w szkole
zupełnie nieważne
niezbyt ważne
przeciętnie ważne
dość ważne
bardzo ważne
21
4.3. Problem alkoholowy z perspektywy
dorosłych mieszkańców gminy Stare Czarnowo
Poprzednie pytanie pokazało, że problem alkoholowy jest dla mieszkańców gminy istotnym problemem
społecznym. 70% respondentów wskazuje, że zna osoby borykające się z problemem uzależnienie od
alkoholu.
Wyk. 4.4. Czy znasz osoby uzależnione od alkoholu ?
52% mieszkańców słyszało o przypadkach sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim na terenie gminy.
Przeciwnego zdania jest 48%. Wskazuje to na powszechność tego typu praktyk ze strony sprzedawców i
powinno być wskazówką do działań prewencyjnych prowadzonych przez władze gminy.
Wyk. 4.5. Czy słyszałeś o przypadkach sprzedaży alkoholu niepełnoletnim osobom?
70%
30%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
tak nie
52%
48%
46%
47%
48%
49%
50%
51%
52%
53%
tak nie
22
Zdaniem większości mieszkańców spożywanie alkoholu przez osoby niepełnoletnie jest zjawiskiem
pojawiającym się w gminie – połowa ankietowanych twierdzi, że młodzież pije alkohol często, a 10% bardzo
często. 32% stwierdziło, iż takie sytuacje mają miejsce czasami, a 4% rzadko. Jedynie 4% wskazuje, że
młodzież niepełnoletnia nigdy nie pije alkoholu.
Wyk. 4.6. Jak często zdarza się, że niepełnoletnie osoby spożywają alkohol?
Badani mieszkańcy gminy najczęściej sięgają po piwo (44%). Bliżej nieokreślone rodzaje alkoholu wybrało
16% respondentów, wino 12%, wódkę 6%. Pozostałe 22% twierdzi, że w ogóle nie pije alkoholu.
Wyk. 4.7. Jaki rodzaj alkoholu najczęściej spożywasz?
4,00%
4,00%
32,00%
50,00%
10,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
nigdy
rzadko
czasami
często
bardzo często
44,00%
12,00%
6,00%
16,00%
22,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
piwo
wino
wódka
inny
nie piję alkoholu
23
Kolejne pytanie dotyczyło częstotliwości spożywania alkoholu. 36% mieszkańców pije alkohol kilka razy
w roku, 30% kilka razy w miesiącu, zaś 12% kilka razy w tygodniu. 22% mieszkańców deklaruje abstynencję.
Wyk. 4.8. Jak często spożywasz alkohol?
Zdaniem większości na terenie gminy dochodzi do prowadzenia pojazdów przez nietrzeźwych kierowców.
44% respondentów uważa, że w środowisku lokalnym często zdarzają się sytuacje prowadzenia pojazdów
przez nietrzeźwych kierowców. 32% twierdzi, że takie sytuacje mają miejsce czasami. Odpowiedź rzadko
wybrało 14% mieszkańców, bardzo często 4%. Pozostałe 6% uważa, że takie sytuacje nie mają miejsca w
środowisku lokalnym.
Wyk. 4.9. Jak często ma miejsce sytuacja jazdy po wypiciu alkoholu w środowisku lokalnym?
22,00%
36,00%
30,00%
12,00%
0,00%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%
nigdy
kilka razy w roku
kilka razy w miesiącu
kilka razy w tygodniu
codziennie
6,00%
14,00%
32,00%
44,00%
4,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
nigdy
rzadko
czasami
często
bardzo często
24
94% mieszkańców zauważa osoby spożywające alkohol w miejscach publicznych. Wśród nich 48% widuje
takie sytuacje często, 34% czasami, po 6% bardzo często i rzadko. Pozostałe 6% respondentów uznało, że w
ogóle nie zauważa takich osób.
Wyk. 4.10. Jak często zauważasz osoby spożywające alkohol w miejscach publicznych?
96% mieszkańców twierdzi, iż zdarza im się zauważać młode kobiety spożywające alkohol lub przebywające
pod wpływem alkoholu w miejscach publicznych – 52% czasami, 28% często, 14% rzadko, a 2% bardzo
często. 4% respondentów uznało, iż w ogóle nie zauważa tego typu sytuacji.
Wyk.4.11. Jak często zdarza Ci się obserwować młode kobiety spożywające alkohol/ przebywające pod
wpływem alkoholu w miejscach publicznych ?
6,00%
6,00%
34,00%
48,00%
6,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
nigdy
rzadko
czasami
często
bardzo często
4,00%
14,00%
52,00%
28,00%
2,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
nigdy
rzadko
czasami
często
bardzo często
25
Zdecydowana większość respondentów (98%) nie zgadza się na liberalizm pracodawców wobec osób
przychodzących do pracy pod wpływem alkoholu. Przeciwnego zdania jest jedynie 2%.
Wyk. 4.12. Czy pracodawcy powinni być bardziej wyrozumiali wobec osób przychodzących do pracy po
wypiciu alkoholu?
98% ankietowanych podziela poprawny pogląd, że alkohol w piwie jest tak samo szkodliwy jak alkohol
zawarty w wódce. Przeciwnego zdania jest 2% mieszkańców.
Wyk. 4.13. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem „Alkohol w piwie jest mniej szkodliwy niż alkohol w
wódce”?
2,00%
98,00%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
zgadzam się nie zgadzam się
2,00%
98,00%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
zgadzam się nie zgadzam się
26
4.4. Problem nikotynowy z perspektywy
dorosłych mieszkańców gminy Stare Czarnowo
Kolejny zagadnienie poruszane w badaniu dotyczyło diagnozy problemu nikotynowego. 54% badanych
przyznaje, że osoby w ich otoczeniu palą papierosy, co wiąże się z ryzykiem biernego palenia.
Wyk. 4.14. Czy osoby w otoczeniu palą papierosy?
58% ankietowanych mieszkańców deklaruje, że nie pali papierosów. Z drugiej jednak strony, wśród
pozostałych 40% pali codziennie, a 2% kilka razy w roku.
Wyk. 4.15. Jak często palisz papierosy?
Respondenci mieli również wypowiedzieć się na temat prawnych aspektów dotyczących palenia przez
osoby niepełnoletnie. Wszyscy mieszkańcy nie zgadzają się, by palenie papierosów mogło być dozwolone
od 15 roku życia.
54,00%
46,00%
42%
44%
46%
48%
50%
52%
54%
56%
tak nie
58,00%
0,00%
0,00%
2,00%
40,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
nigdy
kilka razy w roku
kilka razy w miesiącu
kilka razy w tygodniu
codziennie
27
4.5. Problem narkotykowy z perspektywy
dorosłych mieszkańców gminy Stare Czarnowo Kolejne zagadnienia poruszane w ankiecie skierowanej do dorosłych mieszkańców gminy związane były z
problemem narkotykowym. Większość respondentów wykazuje, że nie zna osób zażywających narkotyki
(68%). Tego typu znajomości potwierdza pozostałe 32%.
Wyk. 4.16. Czy znasz kogoś kto zażywa narkotyki?
Większość mieszkańców (70% ) uważa, że młodzież w ich gminie jest narażona na kontakt z narkotykami.
Wyk. 4.17. Czy młodzież w gminie narażona jest na kontakt z narkotykami?
78% uważa, że nie jest trudno uzyskać dostęp do narkotyków na terenie gminy, 22% jest przeciwnego
zdania.
Wyk. 4.18. Czy trudno jest uzyskać dostęp do narkotyków na terenie gminy?
32,00%
68,00%
0%
20%
40%
60%
80%
tak nie
70,00%
30,00%
0%
20%
40%
60%
80%
tak nie
22,00%
78,00%
0%
50%
100%
tak nie
28
Dorosłych mieszkańców zapytano o indywidualne doświadczenia związane ze stosowaniem narkotyków lub
dopalaczy. Większość z nich twierdzi, że nigdy nie zażywała tych substancji (96%). Jedynie 4% przyznaje się
do eksperymentowania z narkotykami lub dopalaczami.
Wyk. 4.19. Czy kiedykolwiek zażyłeś narkotyk lub dopalacze?
Większość ankietowanych (94%) opowiedziała się przeciwko legalizacji miękkich narkotyków. 6% jest
zdania, że miękkie narkotyki takie jak marihuana powinny zostać zalegalizowane.
Wyk. 4.20. Czy powinno się zalegalizować miękkie narkotyki takie jak marihuana?
4,00%
96,00%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
tak nie
6,00%
94,00%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
zgadzam się nie zgadzam się
29
4.6 Hazard i inne ryzykowne zachowania
z perspektywy dorosłych mieszkańców gminy
Stare Czarnowo Kolejne zagadnienia w ankiecie skierowanej do mieszkańców gminy Stare Czarnowo związane były z
ryzykownymi zachowaniami. Pytania dotyczyły doświadczeń z hazardem, w tym braniem udziału w płatnych
konkursach, obstawianiem zakładów oraz graniem w płatne gry przez Internet.
Większość respondentów (64%) zadeklarowało, że nigdy nie brało udziału w płatnych konkursach. Kilka razy
w roku zdarza się to 32% mieszkańcom, a 4% kilka razy w miesiącu.
Wyk. 4.21. Brałeś udział w konkursach organizowanych przez gazety, telewizję, operatorów
telefonicznych w których wysyła się płatne smsy ?
Zdecydowana większość mieszkańców (90%) nigdy nie grała na automatach w salonach gier. Wśród
pozostałych 6% zdarzyło się to kilka razy w roku, 4% kilka razy w miesiącu.
Wyk.4.22 Czy grałeś na automatach w salonach gier?
64,00%
32,00%
4,00%
0,00%
0,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
nigdy
kilka razy w roku
kilka razy w miesiącu
kilka razy w tygodniu
codziennie
90,00%
6,00%
4,00%
0,00%
0,00%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
nigdy
kilka razy w roku
kilka razy w miesiącu
kilka razy w tygodniu
codziennie
30
70% mieszkańców zadeklarowało, że nigdy nie obstawiało zakładów bukmacherskich, 22% brało udział w
tego typu zakładach kilka razy w roku, a 8% kilka razy w miesiącu.
Wyk.4.23 Czy obstawiałeś zakłady bukmacherskie np. STS, Totomix ?
Wszyscy mieszkańcy stwierdzili również, że nigdy nie grali w Internetowe gry na pieniądze.
70,00%
22,00%
8,00%
0,00%
0,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
nigdy
kilka razy w roku
kilka razy w miesiącu
kilka razy w tygodniu
codziennie
31
5. Badanie sprzedawców alkoholu
na terenie gminy Stare Czarnowo
5.1. Struktura badanej próby W badaniu wzięło udział 15 sprzedawców alkoholu zatrudnionych w punktach na terenie gminy Stare
Czarnowo – w tym dwanaście kobiet i trzech mężczyzn. Najwięcej sprzedawców znalazło się w kategorii
wiekowej 41-60 lat (46,67%), następnie 26-40 lat (26,67%), powyżej 25 roku życia (20%). Pozostałe 6,67% to
mieszkańcy powyżej 60 roku życia.
Wyk. 5.1. Struktura próby wg kategorii wiekowych
33,33% respondentów pracuje na stanowisku 6-10 lat, 26,67% 1-5 lat, 20% powyżej 20 lat, 13,33% poniżej
roku, a 6,67% 11-20 lat.
Wyk. 5.2. Struktura próby wg stażu pracy
20,00%
26,67%
46,67%
6,67%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
do 25 lat od 26 do 40 lat od 41 do 60 lat powyżej 60 lat
13,33%
26,67%
33,33%
6,67%
20,00%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
poniżej roku od 1 do 5 lat od 6 do 10 lat od 11 do 20lat
powyżej 20 lat
32
5.2. Problem alkoholowy z perspektywy
sprzedawców alkoholu na terenie gminy
Stare Czarnowo
Sprzedawców alkoholu pytano przede wszystkim o doświadczenia związane z wykonywaniem pracy
zawodowej oraz opiniami na temat nasilenia wybranych zjawisk, w tym szczególnie problemu
alkoholowego wśród mieszkańców gminy Stare Czarnowo.
66,67% sprzedawców jest zdania, że na terenie gminy „nigdy” nie dochodzi do sprzedaży alkoholu
nieletnim. Wśród pozostałych 20% uznało, że do sprzedaży alkoholu dochodzi „czasami”. Po 6,67%
sprzedawców oceniło sytuację jako częstą lub rzadką.
Wyk. 5.3. Jak często zdarza się, że alkohol jest sprzedawany osobom niepełnoletnim w gminie?
Większość respondentów wskazało, że zdarzyło im się, by osoby niepełnoletnie próbowały dokonać zakupu
alkoholu w ich punkcie – zdaniem 46,67% tego typu sytuacje miały miejsce raz lub kilka razy, 20% wiele
razy. 33,33% uznało, że nie zdarzyło się, by osoba niepełnoletnia chciała kupić alkohol w sklepie. Jest to
wynik niepokojący ponieważ świadczy o częstych próbach zakupu napojów alkoholowych przez dzieci i
młodzież niepełnoletnie na terenie badanej gminy.
Wyk. 5.4. Czy zdarzyło się by osoba niepełnoletnia chciała kupić u Pana/i alkohol?
0,00%
6,67%
20,00%
6,67%
66,67%
0% 20% 40% 60% 80%
bardzo często
często
czasami
rzadko
nigdy
20,00%
46,67%
33,33%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
tak, wiele razy
tak, raz lub kilka razy
nie, nigdy
33
100% sprzedawców twierdzi, że nigdy nie zdarzyło im się sprzedać alkoholu osobie niepełnoletniej.
60% badanych sprzedawców wiele razy dokonywało kontroli pełnoletniości na podstawie dowodu
osobistego, 33,33% raz lub kilka. Wśród ankietowanych znalazł się pewien odsetek osób (6,67%), które
nigdy nie pytały klienta o dowód w podanej sytuacji, jest to około co piętnasty sprzedawca.
Wyk. 5.5. Czy kiedykolwiek pytałeś o dowód osobisty klienta, kiedy nie było pewności, czy jest
pełnoletni?
Ankietowani określili, czy na terenie gminy dochodzi do sprzedaży alkoholu osobom nietrzeźwym. 45%
twierdzi, że takie sytuacje zdarzają się rzadko, 20% czasami, 13,33% często. 26,67% uznało, że nie dochodzi
na terenie gminy do sprzedaży alkoholu osobom nietrzeźwym.
Wyk. 5.6. Jak często zdarza się, że alkohol jest sprzedawany osobom nietrzeźwym w gminie?
60,00%
33,33%
6,67%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
tak, wiele razy
tak, raz lub kilka razy
nie, nigdy
0,00%
13,33%
20,00%
40,00%
26,67%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
bardzo często
często
czasami
rzadko
nigdy
34
93,33% respondentów przyznało, że zdarzyło się, by osoba nietrzeźwa próbowała dokonać zakupu alkoholu
w ich sklepie. 60% sprzedawców deklaruje, że do takich zachowań dochodziło raz lub kilka razy, wg 33,33%
wiele razy. 6,67% stwierdziło, że takie sytuacje nie miały miejsca.
Wyk. 5.7. Czy kiedykolwiek osoba nietrzeźwa chciała kupić u Ciebie alkohol?
73,33% sprzedawców deklaruje, iż nigdy nie zdarzyło im się sprzedać alkohol osobie nietrzeźwej. Pozostałe
26,67% przyznaje, iż taka sytuacja miała miejsce raz lub kilka razy.
Wyk. 5.8. Czy kiedykolwiek sprzedałeś alkohol osobie nietrzeźwej?
33,33%
60,00%
6,67%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
tak, wiele razy
tak, raz lub kilka razy
nie, nigdy
0,00%
26,67%
73,33%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
tak, wiele razy
tak, raz lub kilka razy
nie, nigdy
35
46,67% sprzedawców stwierdziło, iż na terenie sklepu lub w jego pobliżu nie dochodzi do spożywania
alkoholu. 33,33% uznało, że tego typu sytuacje mają miejsce rzadko, 20% czasami.
Wyk. 5.9. Jak często zdarza się by klienci sklepu spożywali alkohol na terenie lub w pobliżu sklepu?
Większość ankietowanych sprzedawców nigdy nie wzywała policji z powodu zakłócania porządku w
najbliższej okolicy punktu sprzedaży przez osobę pod wpływem alkoholu (80%). Pozostałe 20% twierdzi, że
interwencje policji potrzebne są rzadko.
Wyk. 5.10. Jak często wzywasz policję z powodu zakłócania porządku przez osobę pod wpływem alkoholu
na terenie sklepu lub w jego pobliżu?
0,00%
0,00%
20,00%
33,33%
46,67%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
bardzo często
często
czasami
rzadko
nigdy
0,00%
0,00%
0,00%
20,00%
80,00%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
bardzo często
często
czasami
rzadko
nigdy
36
5.3. Problem nikotynowy z perspektywy
sprzedawców alkoholu na terenie gminy
Stare Czarnowo.
Większość ankietowanych sprzedawców wskazuje, że zdarza im się widywać osoby niepełnoletnie, które
palą papierosy. 20% twierdzi, iż rzadko widuje takie osoby, 33,33% czasami, 6,67% często, 26,67% bardzo
często. 13,33% deklaruje, iż nigdy nie widuje osób niepełnoletnich palących papierosy.
Wyk. 5.11. Czy widujesz osoby niepełnoletnie palące papierosy?
Wszyscy ankietowani sprzedawcy zadeklarowali, iż nigdy nie zdarzyło im się sprzedać papierosów osobie
nieletniej.
26,67%
6,67%
33,33%
20,00%
13,33%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%
bardzo często
często
czasami
rzadko
nigdy
37
5.4. Inne problemy społeczne z perspektywy
sprzedawców alkoholu na terenie gminy
Stare Czarnowo
Na koniec sprzedawcy, którzy brali udział w badaniu diagnozującym problemy społeczne gminy, poproszeni
byli o wyrażenie opinii na temat skali problemu narkotykowego wśród mieszkańców oraz o ocenę nasilenia
zjawiska przemocy.
Większość badanych (73,33%) nie ma zdania na temat doświadczeń mieszkańców z narkotykami, a 26,67%
uznało, że mieszkańcy biorą narkotyki.
Wyk. 5.12 Czy mieszkańcy miejscowości biorą narkotyki?
66,67% respondentów ocenia nasilenie zjawiska przemocy w gminie jako małe, 26,67% jako średnie, 6,67%
jako duże.
Wyk. 5.13. Jak oceniasz nasilenie problemu przemocy w gminie ?
26,67%
0,00%
73,33%
0% 20% 40% 60% 80%
tak
nie
nie wiem
6,67%
26,67%
66,67%
0% 20% 40% 60% 80%
duże
średnie
małe
38
6. Badanie specjalistów
na terenie gminy Stare Czarnowo
6.1. Struktura badanej próby
W badaniu wzięło udział 4 specjalistów, pracowników Ośrodków Zdrowia należących do gminy Stare
Czarnowo - w tym wszyscy respondenci to kobiety. Dwóch specjalistów znalazło się w kategorii wiekowej
41-60 lat (50%). Dwóch pozostałych przypadło na kategorie wiekowe powyżej 60 lat i 26-40 lat.
Wyk.6.1. Struktura próby wg kategorii wiekowych
0,00%
25,00%
50,00%
25,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
do 25 lat
od 26 do 40 lat
od 41 do 60 lat
powyżej 60 lat
39
6.2. Postrzeganie wybranych problemów
społecznych przez specjalistów gminy
Stare Czarnowo
Pierwsza część pytań skierowana do specjalistów dotyczyła postrzegania i oceny wybranych problemów
społecznych, z którymi zmaga się gmina. Wszystkie problemy są postrzegane jako istotne w zbliżonym
stopniu. Spożywanie alkoholu przez osoby niepełnoletnie, przestępczość, uzależnienie od komputera i
Internetu, niepełnosprawność, uzależnienie od alkoholu, przemoc domowa, uzależnienie od narkotyków
otrzymały 75% ocen „bardzo ważne”. Po 50% ocen „bardzo ważne” uzyskały takie problemy społeczne jak
przemoc w szkole, palenie papierosów przez niepełnoletnie osoby, bezrobocie, ubóstwo.
Wyk.6.2. Postrzeganie istotności wybranych problemów społecznych
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
25,00%
50,00%
50,00%
75,00%
75,00%
75,00%
50,00%
75,00%
75,00%
75,00%
75,00%
50,00%
50,00%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ubóstwo
Uzależnienie od narkotyków
Przemoc domowa
Uzależnienie od alkoholu
Bezrobocie
Niepełnosprawność
Uzależnienie od komputera i…
Przestępczość
Spożywanie alkoholu przez…
Palenie papierosów przez…
Przemoc w szkole
zupełnie nieważne
niezbyt ważne
przeciętnie ważne
dość ważne
bardzo ważne
40
6.3. Problem alkoholowy z perspektywy
specjalistów gminy Stare Czarnowo
Zdania badanych na temat częstości korzystania z ośrodków zdrowia przez osoby nadużywające alkoholu są
podzielone. Połowa specjalistów stwierdziła, iż osoby nadużywające alkoholu rzadko korzystają z pomocy
przedstawicieli służby zdrowia, po 25% udzieliło odpowiedzi często oraz bardzo często.
Wyk.6.3. Jak często z pomocy służby zdrowia korzystają osoby nadużywające alkoholu?
Po 50% specjalistów uznało, iż wiodącymi powodami zgłaszania się osób nadużywających alkoholu do
ośrodka zdrowia są choroby powiązane z uzależnieniem oraz pomoc medyczna w związku z wypadkiem.
Wyk.6.4. Jakie są wiodące powody zgłaszania się osób nadużywających alkoholu do ośrodka zdrowia?
0,00%
50,00%
0,00%
25,00%
25,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
nigdy
rzadko
czasami
często
bardzo często
50,00%
0,00%
0,00%
50,00%
0,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
pomoc medyczna w związku zwypadkiem
zatrucie organizmu
poradnictwo w sprawie leczeniauzależnienia
choroby powiązane z uzależnieniem
inne, jakie?
41
Większość specjalistów (75%) nie słyszało o sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim.
Wyk.6.5. Czy słyszałeś o przypadkach sprzedaży alkoholu niepełnoletnim osobom?
Wszyscy specjaliści stwierdzili, że osoby niepełnoletnie rzadko trafiają do ośrodka zdrowia w związku z
konsekwencjami spożywania alkoholu. Zdaniem 75% częściej są to chłopcy, a 25% dziewczyny.
Wszyscy specjaliści stwierdzili, iż pracodawcy nie powinni być bardziej wyrozumiali wobec osób
przychodzących do pracy po wypiciu alkoholu.
100% specjalistów zgodziło się również z poprawnością twierdzenia, iż alkohol w piwie nie jest mniej
szkodliwy niż alkohol w wódce
25,00%
75,00%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
tak nie
42
6.4. Problem narkotykowy z perspektywy
specjalistów gminy Stare Czarnowo
Specjaliści ocenili jak często zgłaszają się do ośrodka osoby nadużywające narkotyki - po 25% wskazań
przypadło na odpowiedzi bardzo często, czasami, rzadko, nigdy.
Wyk. 6.6. Jak często zgłaszają się do ośrodka zdrowia osoby nadużywające narkotyków?
Specjaliści wypowiedzieli się na temat powodu zgłaszania się osób nadużywających narkotyków do ośrodka
– poradnictwo w sprawie leczenia, uzależnienia, zatrucie organizmu, pomoc medyczna w związku z
wypadkiem oraz inne, określone przez ankietowanego jako bieżące dolegliwości otrzymały po 25% ocen.
Wyk.6.7. Jakie są wiodące powody zgłaszania się osób nadużywających narkotyków do ośrodka zdrowia?
25,00%
25,00%
25,00%
0,00%
25,00%
0,00% 5,00% 10,00% 15,00% 20,00% 25,00% 30,00%
nigdy
rzadko
czasami
często
bardzo często
25,00%
25,00%
25,00%
0,00%
25,00%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%
pomoc medyczna w związku zwypadkiem
zatrucie organizmu
poradnictwo w sprawie leczeniauzależnienia
choroby powiązane z uzależnieniem
inne, jakie?*
43
Większość specjalistów uważa, że młodzież jest narażona na kontakt z narkotykami (75%).
Wyk.6.8. Czy uważasz, że młodzież w gminie jest narażona na kontakt z narkotykami?
Większość specjalistów uważa, że nie jest trudno uzyskać dostęp do narkotyków na terenie gminy (75%).
Wyk.6.9. Czy trudno jest uzyskać dostęp do narkotyków w gminie?
75%
25%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
tak nie
25,00%
75,00%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
tak nie
44
6.5. Problem nikotynowy z perspektywy
specjalistów gminy Stare Czarnowo
Połowa specjalistów twierdzi, iż osoby uzależnione od papierosów bardzo często zgłaszają się do ośrodków
zdrowia. Po 25% pozostałych wskazań przypadła na odpowiedź "często" i "rzadko".
Wyk.6.10. Jak często zgłaszają się do ośrodka zdrowia osoby uzależnione od papierosów?
Zdaniem 50% specjalistów powodem zgłaszania się osób uzależnionych od papierosów do ośrodków
zdrowia jest poradnictwo w sprawie leczenia uzależnienia, 25% choroby powiązane z uzależnieniem, 25%
inne określone przez specjalistę jako bieżące dolegliwości.
Wyk.6.11. Jakie są wiodące powody zgłaszania się osób uzależnionych od papierosów do ośrodka
zdrowia?
Ankietowani specjaliści zgodnie stwierdzili (100%), że palenie papierosów nie powinno być dozwolone od
15 roku życia.
0,00%
25,00%
0,00%
25,00%
50,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
nigdy
rzadko
czasami
często
bardzo często
0,00%
0,00%
50,00%
25,00%
25,00%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
pomoc medyczna w związku z…
zatrucie organizmu
poradnictwo w sprawie leczenia…
choroby powiązane z uzależnieniem
inne, jakie?*
45
7. Podsumowanie
Informacje uzyskane za pomocą ankiet oraz analiza zgromadzonych danych pozwoliły na dokonanie
podsumowania i wyciągnięcie wniosków diagnozujących lokalne zagrożenia społeczne w gminie Stare
Czarnowo, które podzielone zostały ze względu na rodzaj problemu.
7.1. Problem alkoholowy
Spożywanie alkoholu według mieszkańców gminy stanowi dość poważne zagrożenie. Problem jest wyraźnie
dostrzegalny, potwierdza to fakt, że 70% respondentów zna osoby borykające się z problemem uzależnienia
od alkoholu. 94% mieszkańców zauważa także problem jazdy po spożyciu alkoholu. 2% mieszkańców
potwierdza mylny pogląd, iż alkohol w piwie jest mniej szkodliwy niż alkohol w wódce. 75% specjalistów
uważa uzależnienie alkoholu za bardzo ważny problem społeczny.
Szczególnie istotnym aspektem problemu alkoholowego jest korzystanie z napojów alkoholowych przez
osoby niepełnoletnie. 86% mieszkańców uznało spożywanie alkoholu przez młodzież za bardzo ważny
problem, w dodatku 52% mieszkańców słyszało o przypadkach sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim.
Prawdziwość tych opinii potwierdzają odpowiedzi przebadanych uczniów. 46,34% uczniów szkoły
podstawowej oraz 46,25% gimnazjalnej twierdzi, że rówieśnicy piją alkohol
Szczególnie mocnym dowodem rangi problemu są także głosy sprzedawców. Respondenci wskazali, że
zdarzyło im się, by osoby niepełnoletnie próbowały dokonać zakupu alkoholu w ich punkcie – zdaniem
46,67% tego typu sytuacje miały miejsce raz lub kilka razy, 20% wiele razy. Ponadto 75 % specjalistów
spostrzega problem spożywanie alkoholu przez osoby niepełnoletnie jako bardzo ważny, a 25% za dość
ważny.
46
7.2. Problem nikotynowy
Gmina Stare Czarnowo boryka się również z problemem palenia papierosów. 54% ankietowanych deklaruje,
że w ich otoczeniu przebywają osoby palące. 42% przyznaje, iż samemu pali papierosy, w tym 40% pali
codziennie. Połowa specjalistów twierdzi, iż osoby uzależnione od papierosów bardzo często zgłaszają się
do ośrodków zdrowia, a 25% często.
80% mieszkańców wskazuje palenie papierosów przez niepełnoletnie osoby jako bardzo ważne.
Ankietowani sprzedawcy potwierdzają, iż zdarza im się widywać osoby niepełnoletnie palące papierosy -
20% twierdzi, iż rzadko widuje takie osoby, 33,33% czasami, 6,67% często, 26,67% bardzo często.
Sami uczniowie oceniają, że ich rówieśnicy palą papierosy - 60,98% uczniów szkoły podstawowej, 60%
gimnazjalnej.
7.3. Problem narkotykowy
Do zażywania narkotyków bądź dopalaczy przyznało się jedynie 4% badanych dorosłych mieszkańców, lecz
to nie oznacza, że problem jest marginalny. 84% mieszkańców uważa uzależnienie od narkotyków za bardzo
ważny problem, a 32% przyznaje, iż zna kogoś kto zażywa narkotyki. 6% dorosłych mieszkańców gminy
deklaruje, iż narkotyki miękkie takie jak marihuana powinny zostać zalegalizowane. 70% stwierdza, że
młodzież w gminie jest narażona na kontakt z narkotykami oraz 78% potwierdziło dostępność narkotyków
na terenie gminy.
Sami uczniowie w większości nie przyznają się do sięgania po środki odurzające, jednakże 24,39% uczniów
szkoły podstawowej, 25% gimnazjalnej jest zdania, że ich rówieśnicy mają kontakt z substancjami
psychoaktywnymi. 8,54% respondentów szkoły podstawowej, 1,25% gimnazjalnej potwierdziło własne
doświadczenie z narkotykami.
Specjaliści twierdzą, iż powody zgłaszania się osób nadużywających narkotyków do ośrodka to poradnictwo
w sprawie leczenia, uzależnienia, zatrucie organizmu, pomoc medyczna w związku z wypadkiem oraz inne,
określone przez ankietowanego jako bieżące dolegliwości.
47
7.4 Problem przemocy
Występowanie przemocy w gminie potwierdzają opinie mieszkańców. 82% dorosłych uważa problem
przemocy domowej za bardzo ważny, przemoc w szkole 84%. Specjaliści uznali przemoc domową w 75%
jako bardzo ważną, a przemoc w szkole 50%.
Uczniowie są zdania, że w ich szkole występuje problem przemocy rówieśniczej – twierdzi tak 45,12%
uczniów szkoły podstawowej oraz 41,25% gimnazjalnej. Około co czwarty uczeń szkoły gimnazjalnej
deklaruje, iż doznał przemocy ze strony rówieśników. Do stosowania przemocy przyznaje się 12,5% uczniów
gimnazjum.
Niektórzy uczniowie obu grup szkolnych (20,73% uczniów szkoły podstawowej oraz 18,75% gimnazjalistów)
doświadczyli również cyberprzemocy w postaci takich zachowań jak otrzymywanie przykrych wiadomości,
podszywanie się pod nich, czy śledzenie ich działań w Internecie.
Dane te są niepokojące i wskazują na potrzebę prowadzenia działań profilaktycznych, których celem byłoby
zwiększenie bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły oraz w jej pobliżu, a także działań przeciw
występowaniu zjawiska cyberprzemocy.
7.5. Uzależnienie od komputera
Zdaniem większości dorosłych mieszkańców gminy (74%) uzależnienie od komputera przez nieletnich jest
bardzo ważnym problemem w ich gminie. 75% specjalistów uważa uzależnienie od komputera i Internetu
jako bardzo ważne.
6,1% uczniów szkoły podstawowej, 5% gimnazjum deklaruje korzystanie z komputera do 6 godzin, a 12,27%
uczniów szkoły podstawowej oraz 6,25% starszej młodzieży więcej niż 6 godzin. 11,25% uczniów szkół
gimnazjalnych przyznaje się do podejmowania nieudanych prób ograniczenia czasu spędzanego przed
komputerem.
48
7.6. Hazard i inne ryzykowne zachowania
Mieszkańcy gminy Stare Czarnowo w zdecydowanej większości nie wykazują problemów dotyczących
hazardu. Korzystanie z płatnych konkursów, gier, czy automatów zdarza się sporadycznie niewielkiemu
odsetkowi ankietowanych mieszkańców.
Większość respondentów (64%) zadeklarowało, że nigdy nie brało udziału w płatnych konkursach. Kilka
razy w roku zdarza się to 32% mieszkańcom, a 4% kilka razy w miesiącu. 90% mieszkańców nigdy nie grało
na automatach w salonach gier, wśród pozostałych 6% zdarzyło się to kilka razy w roku, 4% kilka razy w
miesiącu. 70% mieszkańców zadeklarowało, że nigdy nie obstawiało zakładów bukmacherskich, 22% brało
udział w tego typu zakładach kilka razy w roku, a 8% kilka razy w miesiącu.
7.7 Problem bezrobocia i ubóstwa
Obecność zagrożenia stanem braku pracy i konieczności życia na bardzo niskim poziomie materialnym
uznane zostały za istotne problemy zdaniem mieszkańców. 82% mieszkańców uznało problem bezrobocia
za bardzo ważny, problem ubóstwa 68%. Wśród ankietowanych znalazło się również 18% osób,
określających się mianem bezrobotnych.
Obawy mieszkańców potwierdza opinia specjalistów, którzy w 50% uznali problem bezrobocia oraz
ubóstwa za bardzo ważny.
49
8. Rekomendacje
W oparciu o dokonaną analizę problemów społecznych zostały sformułowane rekomendacje skierowane do
mieszkańców gminy Stare Czarnowo:
• Działania profilaktyczne na terenie gminy powinny mieć charakter długofalowy i wielostronny. Nie
powinny się one ograniczać jedynie do środowiska szkoły - uczniów, rodziców i opiekunów, ponieważ
przyniosą wtedy znacznie mniejsze efekty. Zdecydowanie korzystnym działaniem jest edukowanie
mieszkańców poprzez akcje ulotkowe.
• Rozpoczęcie programu profilaktycznego, obejmującego pracę z rodzicami, nauczycielami, uczniami
oraz pozostałymi mieszkańcami gminy, celem utworzenia wspólnoty sprzeciwu wobec zagrożeń
społecznych.
• Zorganizowanie zajęć profilaktycznych oraz kampanii informacyjnej w celu uzmysłowienia jak
używki wpływają negatywnie na organizm człowieka oraz funkcjonowanie społeczności – zarówno dla
młodzieży, jak i dorosłych mieszkańców gminy.
• Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych powinna zwiększyć kontrole punktów
sprzedaży alkoholu, by wyeliminować miejsca, gdzie młodzież oraz osoby nietrzeźwe mogą dokonać zakupu
tego rodzaju napojów. Nacisk powinien być również kładziony na każdorazowe sprawdzanie dowodu
osobistego młodych klientów w razie chęci zakupu alkoholu lub papierosów.
• Rekomenduje się opracowanie lokalnej kampanii na rzecz zwiększenia świadomości oraz
odpowiedzialności sprzedawców alkoholu i uwrażliwienia ich na szkodliwość sprzedaży napojów
alkoholowych (jednocześnie papierosów) osobom niepełnoletnim oraz nietrzeźwym.
• Badanie pokazało dużą rolę telewizji oraz Internetu w kształtowaniu postaw i opinii względem
substancji odurzających, co powinno być wskazówką do opracowania działań profilaktycznych
prowadzonych w szkołach. Naturalnym środowiskiem młodych ludzi w czasach współczesnych jest Internet,
dlatego warto spróbować dotrzeć do najmłodszych grup właśnie w ten sposób.
• Podejmowanie działań skierowanych wobec rodziców i nauczycieli, w celu wzmacniania ich
autorytetu wychowawczego. Ważnym jest, by stali się wiarygodnym źródłem informacji i kształtowali
prawidłowe postawy podopiecznych.
50
• Wzmocnienie pozytywnych zmian w zakresie radzenia sobie z problemami dotyczącymi nowych
technologii, zachęcanie do ograniczania nadmiernego korzystania z komputera przez dzieci oraz reagowanie
na przemoc w Internecie.
• Rekomenduje się opracowanie lokalnych programów na rzecz zwiększenia świadomości
mieszkańców gminy odnośnie problemów społecznych i możliwości reagowania na sytuacje naruszania
prawa, ze szczególnym naciskiem na dzieci i młodzież. Głównym celem programu byłoby wzbudzenie
postaw obywatelskich.
• Zorganizowanie kampanii informacyjnej dla mieszkańców gminy, dotyczącej problemu
występowania zjawiska przemocy wśród młodzieży szkolnej.
• Zorganizowanie zajęć dydaktycznych dotyczących kwestii przemocy w szkole i rodzinie. Podjęcie
działań profilaktycznych, których celem byłoby zwiększenie bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły oraz
w jej pobliżu.
Kampanie społeczne skierowane przeciwko zjawisku przemocy w rodzinie, zapewnienie pomocy
osobom poszkodowanym.
• Wsparcie rynku pracy i dbanie o osoby bezrobotne oraz zagrożone ubóstwem, między innymi
poprzez ułatwianie znalezienia zatrudnienia przedstawicielom grup podwyższonego ryzyka, takim jak
młodzi i osoby w wieku przedemerytalnym.
Zapewnienie łatwego dostępu do źródeł informacji, przeznaczonych dla osób szukających wsparcia,
dotkniętych problemem uzależnień i/lub przemocy.
OFERTA SPECJALNA
Uprzejmie informujemy, że w ciągu 12 miesięcy od wystawienia faktury za wykonanie diagnozy problemów
społecznych za jej okazaniem przysługuje Państwu 20% zniżka na warsztaty profilaktyczne oraz szkolenia dla
przedstawicieli służb i instytucji zajmujących się profilaktyką problemów społecznych ujętych w badaniu.
Szczegóły u koordynatora.
Oficyna Profilaktyczna
Dworcowa 9a/19
30-556 Kraków
tel. 12 39 50 665
fax: 12 39 50 665
e-mail: [email protected]