47
การพัฒนาเครื่องปลูกมันสําปะหลัง DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER รศ. ดร.รุงเรือง กาลศิริศิลป ดร.จตุรงค ลังกาพินธุ รศ. มานพ ตันตระบัณฑิตย ภาควิชาวิศวกรรมเกษตร คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี .. 2553

DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

การพฒนาเครองปลกมนสาปะหลง

DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER

รศ. ดร.รงเรอง กาลศรศลป ดร.จตรงค ลงกาพนธ รศ. มานพ ตนตระบณฑตย

ภาควชาวศวกรรมเกษตร คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

พ.ศ. 2553

Page 2: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

บทคดยอ

เครองปลกมนสาปะหลงถกออกแบบและพฒนาขนเพอลดเวลาในขนตอนการปลกมนสาปะหลง และลดปญหาการขาดแคลนแรงงานคน โดยเครองปลกมนสาปะหลงตนแบบประกอบดวย โครงสรางสวนบน ชดตดทอนพนธ ชดปลก ชดโรยปย ชดยกรอง และระบบสงกาลง ทกสวนประกอบจะถกตดตงบนโครงสรางสวนลาง โดยใชรถแทรกเตอร 60-70 แรงมาเปนตนกาลง จากผลการทดสอบในแปลงทดสอบทความเรวของรถแทรกเตอร 1.5, 1.7 และ 2.8 กโลเมตรตอชวโมง พบวาเครองปลกมนสาปะหลงมความสามารถและประสทธภาพในการทางานระหวาง 0.55-0.74 ไรตอชวโมง และ 70-86% ตามลาดบ อตราการสนเปลองนามนเชอเพลง 6-11.6 ลตรตอไร เปอรเซนตของการปลกตง 17.3-38.2% และเปอรเซนตของปลกฝงดน 34.6-39.8% เปอรเซนตของทอนพนธทหายระหวางแถวปลก 7.6-10.8% และเปอรเซนตความเสยหาย 8.5-15% จากผลการทดสอบดงกลาวแสดงใหเหนวาคณภาพการปลกมนสาปะหลงของเครองตนแบบยงมคาคอนขางตา จงควรมการพฒนาเครองตนแบบใหใชงานไดจรงตอไป คาสาคญ เครองปลก เครองปลกมนสาปะหลง มนสาปะหลง

Abstract

A cassava planter was design and fabricated to convince the timeliness of cassava planting and overcome the labor shortage problem in agricultural sector. The prototype of cassava planter consisted of the upper frame, the cutting unit, the planting unit, the fertilizer unit, the ridger and the power transmission unit. All components were installed on the lower frame. A 60-70 Hp tractor was used as a power source. For field performance evaluation, three traveling speeds 1.5, 1.7 and 2.8 km/h were used for testing. The average field capacity and field efficiency varied from 0.55-0.74 rai/h and 70-86% respectively. Fuel consumption of the speeds range tested was between 6 and 11.6 l/rai. The importance results obtained were: proper standing plant between 17.3 and 38.2%, horizontal planting (buried in the soil) between 34.6 and 39.8%, missed hill between 7.6 and 10.8% and damaged plant 8.5 and 15%. The planting quality by this planter was considered unsatisfactory. In future, the prototype should be developed suitable for Thai farming conditions. Keywords: Planter, Cassava planter, Cassava

Page 3: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

กตตกรรมประกาศ

คณะผวจยขอขอบคณผทเกยวของทกทานทใหคาปรกษา คาแนะนาตางๆ ทเปนประโยชนตอการวจยจนสาเรจลลวงดวยด และขอขอบคณสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาตทใหงบประมาณสนบสนนการดาเนนงานวจยในครงน

คณะวจย

Page 4: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

สารบญ หนา

บทคดยอ ก กตตกรรมประกาศ ข สารบญ ค สารบญตาราง จ สารบญรป ฉ บทท 1 บทนา

1

1.1 ความเปนมาและความสาคญ 1 1.2 วตถประสงค 1 1.3 ขอบเขต 2 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2 บทท 2 ทฤษฎเกยวของ

3

2.1 ประวตมนสาปะหลง 3 2.2 ความสาคญของมนสาปะหลงในประเทศไทย 3 2.3 พนธของมนสาปะหลงทนยมปลกในประเทศไทย 4 2.4 ประโยชนของมนสาปะหลง 5 2.5 การปลกและการเกบเกยวดแลรกษามนสาปะหลง 6 2.6 วธการปลกมนและเครองปลกมนสาปะหลงในปจจบน 7 2.7 ทฤษฎพนฐานของเครองปลก 8 บทท 3 วธการดาเนนงาน

12

3.1 การศกษาขอมลทจาเปนตอการออกแบบเครองปลกมนสาปะหลง 12 3.2 ศกษาหาคาทเหมาะสมในการออกแบบของเครองปลกมนสาปะหลง 13 3.3 ออกแบบและสรางเครองปลกมนสาปะหลงตนแบบ 15 3.4 ทดสอบและประเมนสมรรถนะเครองปลกมนสาปะหลงตนแบบ 19

Page 5: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

สารบญ (ตอ)

หนา บทท 4 ผลการดาเนนงานและการวเคราะห 22 4.1 ผลจากขอมลทจาเปนตอการออกแบบเครองปลกมนสาปะหลง 22 4.2 ผลการศกษาหาคาทเหมาะสมในการออกแบบของเครองปลกมนสาปะหลง 24 4.3 ผลการออกแบบและสรางเครองปลกมนสาปะหลง 27 4.4 ผลการทดสอบและประเมนสมรรถนะเครองปลกมนสาปะหลงตนแบบ 28 บทท 5 สรปและขอเสนอแนะ

32

5.1 สรป 32 5.2 ขอเสนอแนะ 32 บรรณานกรม

34

Page 6: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

สารบญตาราง ตารางท

หนา

4.1 ผลการศกษาลกษณะการปลกของมนสาปะหลงของเกษตรกร 22 4.2 ผลการศกษาลกษณะทางกายภาพ 23 4.3 ผลการทดสอบสมรรถนะเครองปลกมนสาปะหลงทความเรวในการเคลอนทของ รถแทรกเตอร 3 ระดบ

28

4.4 คณภาพในการปลกมนสาปะหลงทความเรวในการเคลอนทของรถแทรกเตอร 3 ระดบ

30

Page 7: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

สารบญรป

รปท หนา 2.1 กราฟแสดงการสงออกมนสาปะหลงในป 2545-2549 4 2.2 วธการปลกมนสาปะหลงในปจจบน 7 2.3 เครองปลกมนทผลตในประเทศไทย 8 2.4 เครองปลกแบบแถว 9 3.1 ตนพนธมนสาปะหลงทใชสาหรบปลก 13 3.2 ชดปลกของเครองปลกมนสาปะหลง 13 3.3 แผนการทดสอบชดปลกทอนพนธมนสาปะหลง 14 3.4 แผนการทดสอบชดปลกทอนพนธมนสาปะหลง 14 3.5 ชดทดสอบเครองปลกมนแบบอตโนมต 15 3.6 สวนประกอบหลกของเครองตนแบบทไดออกแบบ 16 3.7 โครงสรางเครองปลกมนสาปะหลง 16 3.8 ชดยกรอง 17 3.9 ชดโรยปยและระบบสงกาลง 17 3.10 ชดตดทอนพนธและระบบสงกาลง 18 3.11 ชดปลกและระบบสงกาลงของชดปลก 18 4.1 เปอรเซนตความเสยหายของทอนพนธทความแขงของชดลกกลงและความเรวรอบ ของชดลกกลงตางๆ

25

4.2 เปอรเซนตความเสยหายของทอนพนธทความแขงของชดลกกลงและระยะหางของ ชดลกกลงตางๆ

26

4.3 การทดสอบชดปลกมนสาปะหลงแบบอตโนมต 27 4.4 เครองปลกมนสาปะหลงตนแบบ 28

Page 8: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

(จ)

กตกรรมประกาศ

การดาเนนการวจยในครงนไดบรรลวตถประสงคท ตงไว คณะผ $ $$ วจยขอขอบพระคณผท เกยวของทกทาน ท ใหคาปรกษา คาแนะนาตางๆ ท เปนประโยชนตอ การวจยจนสาเรจลลวงดวยด

คณะวจย

Page 9: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

สารบญ

หนา บทคดยอ ง กตตกรรมประกาศ จ สารบญ ฉ สารบญตาราง ซ สารบญรป ฌ คาอธบายสญลกษณและคายอ ฏ

บทท' 1 บทนา 1.1 ความเปนมาและความสาคญ 1 1.2 วตถประสงค 1 1.3 ขอบเขต 2 1.4 ประโยชนท'คาดวาจะไดรบ 2

บทท' 2 ทฤษฎเกยวของ' 3

2.1 ประวตมนสาปะหลง 3

2.2 ความสาคญของมนสาปะหลงในประเทศไทย 3

2.3 พนธของมนสาปะหลงท'นยมปลกในประเทศไทย 3 2.4 ประโยชนของมนสาปะหลง 10 2.5 การปลกและการเกบเกยวดแลรกษามนสาปะหลง ' 11 2.6 วธการปลกมนและเคร'องปลกมนสาปะหลงในปจจบน 13 2.7 ทฤษฎท'เกยวของ' 14

บทท' 3 วธการดาเนนงาน 31

3.1 แผนการดาเนนงาน 31 3.2 เคร'องมอและอปกรณ 32 3.3 ขนตอนการดาเนนงาน@ 33

บทท' 4 ผลการดาเนนงานและการวเคราะห 41 4.1 ผลจากขอมลท'จาเปนตอการออกแบบเคร'องปลกมนสาปะหลง 41 4.2 ผลการออกแบบและสรางเคร'องตนแบบ 41

Page 10: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

สารบญ (ตอ)

หนา

4.3 ผลการทดสอบและประเมนผลการพฒนาเคร'องปลกมนสาปะหลง 43 บทท' 5 สรปและขอเสนอแนะ 47 5.1 สรป 47 5.2 ขอเสนอแนะ 47 บรรณานกรม 48 ภาคผนวก 49 ภาคผนวก ก 50 ตารางรวบรวมขอมลและผลการทดสอบ 51 ภาคผนวก ข 66

การเขยนแบบทางวศวกรรม 67 ประวตผทาปรญญานพนธ 91

Page 11: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

สารบญตาราง

ตารางท� หนา

3.1 แผนการดาเนนงานการพฒนาเคร'องปลกมนสาปะหลง 31 4.1 ผลการทดสอบเคร'องปลกมนสาปะหลงท'ความเรว 1.5, 1.7 และ 2.8 43 กโลเมตรตอชวโมง ' ในการเคล'อนท'ของรถแทรกเตอร

4.2 คณภาพในการปลกมนสาปะหลงท'ความเรว 1.5, 1.7 และ 2.8 45 กโลเมตรตอชวโมง ' ในการเคล'อนท'ของรถแทรกเตอร ตารางผนวกท' 50 ก.1 ขอมลจากการวดตนพนธมนสาปะหลง 51 ก.2 ขอมลสภาพการทดสอบ 53 ก.3 เวลาในการทดสอบ 54

ก.4 การสนเปลองนามนเชอเพลง@ @ @ 54 ก.5 ความกวางของหวแปลง 54 ก.6 อตราการล'นไถลของรถแทรกเตอร 54 ก.7 ความเรวการเคล'อนท' 55 ก.8 คณภาพของการปลกแปลง 55 ก.9 การอดตวแนนของดน 64 ก.10 คาความชนดน @ 65

Page 12: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

สารบญรป

รปท� หนา 2.1 กราฟแสดงการสงออกมนสาปะหลง ในป 2545-2549 4 2.2 มนสาปะหลงพนธระยอง 5 4 2.3 มนสาปะหลงพนธระยอง 72 6 2.4 มนสาปะหลงพนธระยอง 2 6 2.5 มนสาปะหลงพนธระยอง 3 7 2.6 มนสาปะหลงพนธระยอง 60 8 2.7 มนสาปะหลงพนธหวยบง 60 9 2.8 วธการปลกมนสาปะหลงในปจจบน 13 2.9 เคร'องปลกมนท'ผลตในประเทศไทย 14 2.10 หลกการและมตของสายพานลม แบบเปด ' 19 2.11 ความยาวสายพานลมดานขบ ' S และระยะโกงสายพาน 25 2.12 แสดงรปแบบการสงกาลงดวยโซขบ a) แนวนอนb) แนวเอยง 25 2.13 แสดงการสมผสของขอโซกบเฟองโซ 27 2.14 แสดงลอเฟองโซตาม DIN 8196 สาหรบโซลกกลง @ 27

2.15 แสดงรปแบบเฟองโซท'ลกกลง @ 29 2.16 แสดงรปแบบการสงกาลงดวยโซ a) แนวนอน b) แนวเอยง 29 3.1 แสดงทอนพนธมนสาปะหลงสาหรบปลก 33 3.2 แสดงลกษณะโครงท'ออกแบบขนมาใหม@ 35 3.3 แสดงลกษณะของชดปลก 36 3.4 แสดงระบบสงกาลงชดปลก 36 3.5 แสดงทอลาเลยงทอนมนสาป ะหลง 37 3.6 แสดงใบชดกลบ 37 4.1 แสดงภาพการเขยนแบบทางวศวกรรมพฒนาเคร'องปลกมนสาปะหลง 42 4.2 แสดงภาพการพฒนาเคร'องปลกมนสาปะหลงท'สรางเสรจ 43 4.3 แสดงการทดสอบในแปลงทดสอบ 46

Page 13: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

1

บทท� 1

บทนา

1.1 ความสาคญและท�มาของปญหาท�ทาการวจย

ประเทศไทยเปนแหลงปลกมนสาปะหลงใหญเปนอนดบ 3 ของโลก และยงเปนผสงออก

ผลตภณฑมนสาปะหลงเปนอนดบหน*งของโลก ดวยสวนแบงการตลาดประมาณ 56 % ของตลาดการสงออกมนสาปะหลงโลก ดงนนมนสาปะหลงจงเ 0 ปนพชเศรษฐกจท*สาคญของประเทศไทยรองจากขาวและยางพาราเทานน พนท*ปลกมนสาปะหลงทงหมดในประเทศไทยมประมาณ 0 00 6.7 ลานไร กระจายเกอบทกพนท*ของประเทศ ยกเวนภาคใต 0 ภาคท* มการปลกมนสาปะหลงมากท* สดคอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ รองลงมาคอ ภาคกลางและภาคเหนอ (OAE และ FAO, 2005-6) หวมนสดท*ผลตไดในประเทศแตละป จะถกนามาแปรรป เปนแปงมน มนอดเมด และมนเสน เพ*อนาไปเปนวตถดบในภาคอตสาหกรรมตางๆ สาหรบการบรโภคในประเทศและการสงออก อกทงปจจบนราคานามนใ 0 0ตลาดโลกสงขนเร*อย ๆ จงทาใหรฐบาลไท0 ยมนโยบายลดการนาเขานามนจากตางประเทศ โดยใชพลงงา0 ทางเลอกใหมท*ผลตไดจากพชผลทางการเกษตรภายในประเทศ ซ* งมนสาปะหลง กเปนวตถดบหน* งท*สาคญในการผลตเอทานอล สาหรบใชในการผสมนามนเบนซน เพ*อผลตเปนนามน 0 0 ”แกสโซฮอล” และไดมการรณรงคใหมการใชกนอยางกวางขวางทวประเทศไทย จากความตองการดงกลาวจงทาใหพนท* * 0ปลกมนในประเทศมแนวโนมท*จะเพมมากขน * 0 ปจจบนปญหาการขาดแคลนแรงงานในภาคเกษตรกรรมนน เปนปญหาสาคญในกระบวนการ0ปลกมนสาปะหลง ดวยเหตนเกอบทกขนตอนในกระบวนการปลกมนสาปะหลงสาหร0 0 บพนท*ปล0 กขนาดกลางและขนาดใหญจงพยายาม ใชเคร*องจกรกลเกษตรเขามาทดแทนแรงงานคน เชน การเตรยมดน การกาจดวชพช การขดหวมน เปนตน แตขนตอนการปลกมนยงใชแรงงานคนเปนหลก ทาใหเกดความ 0ลาชาในการปลก หรอปลกไมทนในฤดปลก ซ* งจะมผลตอผลผลตมนสาปะหลงของเกษตรกร ดงนนการ 0วจยและออกแบบเคร*องปลกมนสาปะหลงสาหรบการปลกมนในประเทศไทย จงมสวนชวยในการลด ปญหาการขาดแคลนแรงงาน และยกระดบการปลกมนสาปะหลงในประเทศไทยใหสงอกดวย 1.2 วตถประสงคของโครงการวจย

1. เพ*อศกษาปจจยตางๆ ท*มผลกระทบตอการปลกมนสาปะหลงในประเทศไทย 2. เพ*อออกแบบและสรางเคร*องปลกมนสาปะหลง 3. เพ*อทดสอบและประเมนผลเคร*องปลกมนสาปะหลง 4. เพ*อเปนแนวทางในการพฒนาเคร*องปลกมนใหใชงานไดจรงในอนาคต

Page 14: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

2

1.3 ขอบเขตของโครงการวจย

ออกแบบ สราง ทดสอบและประเมนสมรรถนะเคร*องปลกมนสาปะหลงท*ใชรถแทรกเตอรเปนตนกาลง เพ*อใช สาหรบการปลกมนสาปะหลงตามวธการปลกมนท*นยมของเกษตรกรในประเทศไทย

1.4 ประโยชนท�คาดวาจะไดรบ

1. ลดปญหาการขาดแคลนแรงงานและความเหน*อยยากในการทางานในขนตอนการปลกมน 0 สาปะหลง 2. ยกระดบการปลกมนสาปะหลงในประเทศไทย เพ*อเพมผลผลตในการปลกมนสาปะหลงสงผลด * ตอเศรษฐกจของประเทศ 3.ไดเคร*องตนแบบเคร*องปลกมนสาปะหลง สาหรบเปนแนวทางในการพฒนาตอไป

4. สามารถเผยแพรไปสสถานประกอบการตางๆ เพ*อพฒนานาไปผลตทางการคา 5. ไดผลงานทางวชาการสามารถนาไปตพมพเผยแพรในวารสารตางๆ

Page 15: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

บทท� 2

ทฤษฎท�เก�ยวของ

2.1 ประวตของมนสาปะหลง

มนสาปะหลงเปนพชอาหารสาคญอนดบ 5 รองจากขางสาล ขาวโพด ขาว และมนฝรง เปน"พชอาหารสาคญในเขตรอน โดยเฉพาะประเทศตางๆ ในทวปแอฟรกาและทวปอเมรกาใต สวนใน ทวปเอเชย ประเทศอนเดย มการบรโภคมนสาปะหลงเปนจานวนมาก และมนสาปะหลงยงเปนพชสาคญทางเศรษฐกจของประเทศไทย เปนพชท"ปลกงายทนทานตอสภาพดนฟาอากาศท" แปรปรวน สามารถเจรญเตบโตไดในพนท"ๆ ดนมความอดมสมบรณต"า 6 ในทวปเอเชยมการนามสาปะหลงมาปลกครงแรกท"ประเทศฟลปปนสใน6 ครสตศตวรรษท" 17 โดยชาวสเปนไดนามาจากเมกซโกและในเวลาตอมากมการปลกท" อนโดนเซย และเม"อ พ.ศ. 2337 ไดมการนามนสาปะหลงจาก แอฟรกามาปลกท"อนเดยเพ"อใชในการทดลอง สาหรบประเทศไทยไมมหลกฐานท"แนนอนวาม การนามนสาปะหลงเขามาปลกเม"อใดคาดวาคงเข ามาในระยะเดยวกนกบ การเขาสศรลงกาและฟลปปนสคอประมาณ พ.ศ. 2329–2383 มนสาปะหลงเดมเรยกกนวามนสาโรง มนไม ทางภาคต ะ ว น อ อ ก เ ฉ ย ง เ ห น อ เ ร ย ก ว า ม น ต น เ ต ย ท า ง ภ า ค ใ ต เ ร ย ก ว า ม น เ ท ศ 6 2.2 ความสาคญของมนสาปะหลงในประเทศไทย

ประเทศไทยเปนผผลตมนสาปะหลงรายใหญของโลกท สามารถผลตหวมนสาปะหลงสดมากเปนอนดบ 3 รองจากไนจเรย และบราซล และเปนอนดบหน งของทวปเอเชย จากสถตของสานกงานเศรษฐกจการเกษตร กระทรวงเกษตร ปจจบนพนท ปลกมนสาปะหลงในประเทศไทย 1กระจายเกอบทวทกภาคของประเทศ ยกเวนภาค ใต สวนภาคท มการปลกมนสาปะหลงมากท สด คอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ รองลงมา คอ ภาคกลางและภาคเหนอ ซ งบงบอกถงความสาคญของพชเศรษฐกจชนดน 1

การสงออก ในป 2549 ไทยสงออกผลตภณฑมนสาปะหลงเปนมลคารวม 42,945 ลานบาท เพมขนรอยละ 1 27 แยกตามผลตภณฑดงน1

-มนอดเมดปรมาณ 0.39 ลานตน มลคา 1,387 ลานบาท ผนาเขามนอดเมดรายใหญท สดของไทยคอ สหภาพยโรป โดยมเนเธอรแลนดเปนผนาเขามากท สด

รองลงมาคอสเปน และโปรตเกส ปรมาณและมลคาเพมขนรอยละ 1 50 และ 65 ตามลาดบ ตลาดสงออกสาคญ คอ อย

Page 16: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

4

-มนอดเสนปรมาณ 3.82 ลานตน มลคา 15,777 ลานบาท ปรมาณและมลคาเพมขนจากชวง 1เดยวกนของปท แลวถงรอยละ 38 และ 32 ตามลาดบ โดยมตลาดสงออกท สาคญ คอ สาธารณรฐประชาชนจน

-แปงมนสาปะหลงปรมาณ 0.64 ลานตน มลคา 11,090 ลานบาท ปรมาณและมลคาเพมขน 1รอยละ 8 และ 3 ตามลาดบ ตลาดสงออกสาคญ คอ ญ ปน และจน

-ผลตภณฑอ นๆ เชน สาคและกากแปง ปรมาณ 0.34 ลานตน มลคา 1,036 ลานบาท มลคาลดลงรอยละ 1 ตลาดสงออกสาคญ คอ เกาหลใต จน และฟลปปนส เปนตนแสดงในรปท 2.1

รปท� 2.1 กราฟแสดงการสงออกมนสาปะหลงในปพ .ศ. 2545-2549 ท�มา: สานกงานเศรษฐกจการเกษตร , 2549

2.3 พนธของมนสาปะหลงท�นยมปลกในประเทศไทย

2.3.1 มนสาปะหลงพนธเกษตรศาสตร 50 มลกษณะลาตนโคงเลกนอย สเขยวเงน สง 180-250 เซนตเมตร แตกกงระดบแรกท""ความสง 80-150 เซนตเมตร ผลผลตเฉล"ย 4.4 ตนตอไร มแปงเฉล"ย 23 เปอรเซนตในฤดแลง ตนพนธเกบไวไดประมาณ 30 วนหลงจากตดตน

2.3.2 มนสาปะหลงพนธระยอง 90

Page 17: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

5

มลกษณะลาตนโคงปานกลาง สนาตาลลอมสม6 สง 150-200 เซนตเมตร แตกกงระดบ"แรกท"ระดบความสง 80-120 เซนตเมตร ผลผลตเฉล"ย 4.0 ตนตอไร มแปงเฉล"ย 25 เปอรเซนตในฤดฝนและ 30 เปอรเซนตในฤดแลง ทนทานตอโรคใ บไหมปานกลาง ตนพนธเกบไวไดไม เกน 15 วนหลงจากตดตน

2.3.3 มนสาปะหลงพนธระยอง 72 มลกษณะลาตนตรงสเขยว สง 180 - 250 เซนตเมตร แตกกงนอย" สามารถปรบตวกบสภาพแวดลอมไดดโดยเฉพาะในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ผลผลตเฉล"ย 5.2 ตนตอไร มแปงเฉล"ย 20 เปอรเซนตในฤดฝน และ 27 เปอรเซนตในฤดแลง ตนพนธเกบไวไดประมาณ 30 วน หลงจากตดตน

2.3.4 มนสาปะหลงพนธระยอง 5 มลกษณะลาตนตรงสเขยว สง 150-200 เซนตเมตร แตกกงระดบแรกท"ความสง " 80-150 เซนตเมตร ผลผลตเฉล"ย 4.4 ตนตอไร มแปงเฉล"ย 23 เปอรเซนตในฤดฝน และ 28 เปอรเซนตในฤดฝน ตนพนธเกบไวไดประมาณ 30 วน หลงจากตดตน

2.4 ประโยชนของมนสาปะหลง

นอกจากการบรโภคเปนอาหารหลกแลว มนษยยงสามารถนามนสาปะหลงบรโภคไดหลายแบบเชน ทาเปนแปงมน เพ อนาไปปรงเปนอาหารอยางอ นๆ ตอไป ในประเทศไทยมกนยม มนสาปะหลงไปทาขนม สวนของหวสด โดยการยาง เช อม และในสวนของแปงมน ทาขนนอ นๆ และการใชมนสาปะหลงทาเปนอาหารสตว

2.4.1 บรโภคเปนอาหารโดยตรง

มนสาปะหลงท นยมรบประทานจะเปนหวมนสาปะหลงชนดหวานโดยนามาปลอกเปลอกแลวตมใหเดอดและทงไวในหมอตม1 ยาอยางนอยคร งชวโมงและนามาเช อมหวานกจะมรสอรอย เชน เดยวกบมนหานาทถารบประทานโดยนาหวมนสดมาปงหรอยางตองใหแนใจวาสกดถาแปงม 1รสขมอยใหหลกเล ยงการบรโภค

2.4.2 อตสาหกรรมมนเสน

มนเสนเปนผลตภณฑท ไดมาจากการนาหวมนสาปะหลงสดมาผานกรรมวธแปรรปโดยใชเคร องตหวมนเปนชนเลกๆ1 แลวตากบนลานซเมนต ประมาณ 2-3 วน เม อมนสาปะหลงเสนแหงแลว เกษตรกรจะนาไปจาหนายใหกบโรงงานอาหารสตว และโรงงานอตสาหกรรมในประเทศท ใช

Page 18: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

6

มนสาปะหลงเสนเปนวตถดบในการผลต สาหรบผลตภณฑท ไดจากมนสาปะหลงเสน ไดแก ผลตภณฑอาหารสตว,แอลกอฮอลและเอทานอลท ใชเปนเชอเพลงแทนนามน1 1

2.4.3 อตสาหกรรม แปงมนและมนอดเมด มนอดเมดสามารถผลตไดโดยการนามนเสนมาอดโดยเคร องอดภายใตภาวะความรอนและความดน หลงจากอดแลวจะมลกษณะเปนทอนยาวประมาณ 2-3 เซนตเมตร เสนผาศนยกลางประมาณ 1 เซนตเมตร ความชนประมาณรอยละ 1 14 ผลตภณฑท ไดจากมนอดเมด ไดแก ผลตภณฑอาหารสตวประเทศไทยเปนผผลตแปงมนสาปะหลงรายใหญท สดของโลก และมเทคโนโลยในการผลตแปงมนสงท สด แปงมนสาปะหลงถกนาไปใชในอตสาหกรรมผลตอาหาร สารใหความหวาน ผงชรส สงทอ กระดาษ ยารกษาโรค กาว ไมอด วสดภณฑยอยสลายไดตามธรรมชาต กรดมะนาว เปนตน

2.5 การปลกและการเกบเก�ยวดแลรกษามนสาปะหลง 2.5.1 สภาพดน มนสาปะหลงชอบดนหยาบหรอดนท รวนซย ดนท เหมาะสมท สดในการ

ปลกมนสาปะหลงคอดนรวนปนทราย (Loamy soil) ซ งมความอดมสมบรณปานกลาง หนาดนลกและระบายนาไดด ดนท มหนาดนตน ดนเหนยวและดนท มนาขงจะไมเหมาะแกการปลกม1 11 สาปะหลงเลย โดยทวไปอาจกลาวไดวาดนท ใชปลกมนสาปะหลงควรจะเปนดนรวน ระบายน 1 าไดดและอดมสมบรณดวยธาตอาหาร ควรมคาความเปนกรดและดาง (pH) 5.8-6 ดนท มนาขงจะท1ใหหวเนาและตายได การปลกมนสาปะหลงในดนท เส อมโทรมจะไดหวมนท มเปอรเซนตกรดไฮโดรไซยานคสง (ไสว, 2534) [4]

2.5.2 การดแลรกษากงพนธ อายกงพนธ เกบไดไมเกน 15 วน ถานานกวานเปอรเซนตความ 1งอกจะลดลง ตนท คดไวทาพนธควรวางใหสวนยอดตงขนและโคนตนแตะพนดน เกษตรกรควรทา 1 1 1แปลงพนธไวใชปลกในฤดปลกตอไป เพ อใหไดทอนพนธท มคณภาพและเปอรเซนตความงอกสง โดยเฉพาะเกษตรกรท เกบเกย วในฤดแลงและไมสามารถปลกตอไดทนท

2.5.3 การปลกในการปลกมนสาปะหลงสามารถแบงออกเปนขนตอนไดดงน 1 1 2.5.3.1 การเตรยมดน ไถดวยผานสาม 1 ครง ลก 1 20-30 เซนตเมตร ตากดนไว 7-10

วน พรวนดวยผานเจด 1 ครง แลวคราดเกบเศษซาก ราก เ1 หงา หว ไหลของวชพชขามปออกจากแปลง พนท ลมหรอลาดเอยงใหยกรองขวางแนวลาดเอยง ความสงสนรองประมาณ 1 30-40 เซนตเมตร ระยะระหวางรอง 80 เซนตเมตร สาหรบพนท ราบไมตองยกรอง พนท ลาดเอยง1 1 มากกวา 3 เปอรเซนต ควรปลกแฝกตามแนวระดบระหวางแถวมนสาปะหลงเพ อปองกนการชะ ลางพงทลายของดน ทกระยะ 20-30 เมตร ระยะระหวางหลมแฝก 10 เซนตเมตร หลมละ 1 ตน

Page 19: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

7

พนท ปลกมนสาปะหลงตอเน องเปนเวลานาน ควรเพมอนทรยวตถเพ อปรบปรงดน โดยหวานปย1 มลไกท ยอยสลายดแลวอตรา 1000 กโลกรมตอไรทก 2 ป หรอควรปลกพชบารงดน เชน ปอเทอง หรอถวพม อตรา 5 กโลกรมตอไร โดยโรยเปนแถวระยะระหวางแถว 50 เซนตเมตร หรอปลกถวพราอตรา 15 กโลกรมตอไร ระยะระหวางแถว 50-100 เซนตเมตร แลวไถกลบเปนปยพชสดเม ออายประมาณ 2 เดอน กอนปลกมนสาปะหลงทกป (กรมวชาการเกษตร) [2]

2.5.3.2 การปลก ระยะปลก 80x80 หรอ 80x100หรอ 100x100 เซนตเมตร จานวนตน 1600-2500 ตนตอไร กรณยกรองปลกใหปลกบนสนรอง เลอกตนพนธ ใหมและสดหรอตดไวนานไมเกน 15-30 วน จากตนท สมบรณ อาย 8-12 เดอน ปราศจากโรคใบไมหรอการทาลายของแมลงศตรพช หรอไดรบความเสยหายจากสารกาจดวชพช ตดทอนพนธยาวประมาณ 20 เซนตเมตร มจานวนตาไมนอยกวา 5 ตา ปกทอนพนธตงตรงลกประมาณ 1 10 เซนตเมตร

2.5.3.3 การใหปย ใหปยเคมสตร 15-7-18 หรอสตร 15-15-15 หรอสตร 16-8-14 อตรา 70 กโลกรมตอไร สาหรบดนรวนหรอดนรวนปนทราย และอตรา 100 กโลกรมตอไร สาหรบดนทราย ใหปยครงเดยวหลงจากปลก 1 1-2 เดอน เม อดนมความชนเพยงพอ โดยโรยสอง1ขางของตนตามแนวกวางของพมใบแลวพรวนดนกลบ 2.6 วธการปลกมนและเคร�องปลกมนสาปะหลงในปจจบน

2.6.1 วธการปลกและปญหาของการปลกมนในปจจบน 2.6.1.1 วธการปลกมนสาปะหลงในปจจบน จากภาพท 2.2 แสดงขนตอนการปลกมนสาปะหลงของเกษตรกร โดยเรม1 จากการนา

ตนมนมาตดเปนทอนพนธ ความยาวประมาณ 15-30 เซนตเมตร (ก) จากนนนาทอนพนธท ได1 วางเรยงบนแปลงท ไดทาการยกรองแลว (ข) เกษตรกรอกคนจะเดนตามเพ อทาการปกทอนพนธ (ค) จงจะทาการปลกมนสาปะหลงเสรจ (ง)

Page 20: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

8

รป ท� 2.2 วธการปลกมนสาปะหลงในปจจบน 2.6.1.2 ปญหาท พบในการปลกมนสาปะหลงในปจจบน 1.ดานคณภาพในการปลก

- ในขนตอนการปกทอนพนธ ถากลบหวจะทาใหไดผลผลตนอย1 - ทอนพนธลมเวลาฝนตก เน องจากปกทอนพนธไมแนน - ความสม าเสมอในการปลกไมแนนอน

2.ปญหาทางดานแรงงาน - ขาดแคลนแรงงาน - ความเหน อยลาของเกษตรกร ทาใหเสยเวลาในการปลกนาน 2.6.2 เคร องปลกมนท ผลตในประเทศไทย สถาบนวจยและพฒนามนสาปะหลงท ไดทาการคดคนวจยเคร องปลกมนสาปะหลงแสดง

ดงภาพท 2.3 เคร องปลกประกอบดวย ไถจานยกรอง ช ดใสปย ชดตดซ งมลกษณะคลายเคร องตดออย อปกรณเปดรอง ใชผควบคมเคร อง 1-2 คน และใชรถแทรกเตอรเปนตนกาลง เคร องสามารถปลกได 2 แบบ คอการปลกแบบฝงกลบ และปลกแบบตงตรง 1 (ตดตนพนธวางบนรองไถ

Page 21: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

9

แลวใชคนปลกตาม) ซ งเคร องปลกตนแบบนยงอยในขนตอนการทดลอง และยงไมไดมการ1 1เผยแพรแกเกษตรกร

รป ท� 2.3 เคร องปลกมนท ผลตในประเทศไทย

2.8 ทฤษฎพ6นฐานของเคร�องปลก การปลกพชเปนขนตอนหน งของการเพาะปลกซ งกระทาตอจากการเตรยมพนท เพาะปลก1 1หรอกระทาไปพรอมๆ กบการเตร ยมพนท เพาะปลก ขนตอนการทางานของเคร องปลกเปนไป1 1เชนเดยวกนกบการปลกโดยคน ดงนนเคร องปลกพชท ดจงควรมลกษณะการทางานดงตอไปน 1 1

- เปดหนาดนใหมความลกเหมาะสมกบชนดของเมลดพชท จะปลก - ปลอยเมลดพชลงในรองดนท เปดไดอยางเหมาะสม - หยอดและอดดนรอบๆ เมลดพชใหแนนพอเหมาะกบชนดของพชท ปลก - ไมทาลายเมลดพชใหเสยหายจนไมสามารถงอกได

2.8.1 ชนดของเคร องปลกพช เคร องปลกพชสามารถแบงออกไดเปน 4 ชนดใหญๆ ดงตอไปน 1 1. เคร องปลกพชเปนระยะ (Row – crop planter ) เปนเคร องปลกท ปลกพชเปนแถวนมระยะระหวางตนท คอนขางแนนอน การปลกเปน1

แถวนจะชวยใหสามารถใชเคร องจกรกลเกษตรเพ อทาการกาจดวชพชและเกบเกยวไดสะดวก1 ภายหลง พชท ปลกโดยใชเคร องปลกพชเปนระยะไดแก ขาวโพด และถวเหลอง

Page 22: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

10

2. เคร องหยอดเมลด (Seed drill) เปนเคร องปลกสาหรบหยอดเมลดธญพชขนาดเลกท ตองการปลกเปนแถวแตม

จานวนตนในแตละแถวมากและไมจาเปนตองมระยะระหวางตนท แนนอน 3. เคร องหวาน (Broadcast seeder)

มอสาหรบหวานเมลดพชใหกระจายบนพนท เพาะปลกโดยมรปแบบการปลกท ไม 1แนนอน

4. เคร องปลกเฉพาะงาน (Specialized planter) เคร องปลกท ใชเฉพาะงานเชนเคร องปลกกลา เคร องดานา เคร องปลกมนฝรง

เคร องปลกออย และเคร องปลกผกตางๆ

รปท� 2.17 เคร องปลกแบบแถว [15] ท�มา: วนต, 2530

2.8.2 สวนประกอบของเ คร องปลก เคร องปลกพชโดยทวไปประกอบดวยสวนท สาคญๆ คอ อปกรณเปดรอง (furrow -

opener) อปกรณกาหนดจานวนเมลด (seed metering device) ทอนาเมลด (delivery tube)อปกรณกลบและอดดน (covering device) และถงเกบ (hopper)

อปกรณเปดรอง

Page 23: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

11

อปกรณเปดรอ งทาหนาท เปดหนาดนใหเปนรองสาหรบใหเมลดพชลงฝงและสมผสกบความชนในดน 1

(ก) อปกรณเปดรองแบบ full curved runner เหมาะสาหรบใชในการเปดรองใหลกปานกลางในดนท อดมสมบรณปราศจากเศษ

หญาหรอวชพช ถาเปนพนท ซ งมวชพชมากและมเศษกรวดมาก การใ1 ห stub runner จะเหมาะสมกวา

(ข) อปกรณเปดรองแบบ hoe – type เหมาะสาหรบเปดรองดนท มกรวด หน หรอ รากพชปนอยมาก สปรงท ตดอยจะ

ชวยยกอปกรณเปดรองในกรณท กระทบหนหรอตอไมขนาดใหญ (ค) อปกรณเปดรองแบบจาน (disk – type furrow opener)

เหมาะสมสาหรบใชกบพนท ซ งดนอยในสภาพคอนขางแขงหรอดนแขง อปกรณ 1เปดรองแบบนมทงแบบจานเด ยวและจานค แบบจานเด ยวสามารถเปดรองไดลกกวาแบบจานค 1 1อปกรณเปดรองแบบจานคนยมใชกบการปลกเมลดซ งไมตองการฝงเมลดลงในดนลกมากนก อปกรณกาหนดจานวนเ มลด อปกรณกาหนดจานวนเมลดทาหนาท กาหนดจานวนเมลดท จะหยอดลงไปในดนแตละ ครงเพ อใหไดอตราการปลกท เหมาะสมสาหรบพชแตละชนด ทงนเพ อใหไดผลผลตตอหนวยพนท 1 1 1 1สงสด ดงนนอปกรณกาหนดจานวนเมลดจงนบไดวาเปนสวนประกอบท สาคญมากของเคร องปล1 ก อปกรณกาหนดจานวนเมลดสาหรบเคร องปลกพชเปนระยะท นยมใชกนมาก เปนแบบ จานปลอยเมลด (seed plate) ซ งทาหนาท นาเมลดจากถงเกบไปปลอยลงในทอนาเมลด จานปลอย เมลดม 3 ชนดคอ จานปลอยเมลดแนวราบ จานปลอยเมลดแนวเอยง และจานปลอยเมลดแนวดง นอกจากอปกรณกาหนดจานวนเมลดแบบจานแลวยงมอปกรณกาหนดจานวนเมลดแบบอ นๆ ซ งใช กบเคร องปลกพชเปนระยะ คอ อปกรณกาหนดจานวนเมลดแบบคบ (finger pickup) อปกรณกาหนดจานวนเมลดแบบใชลมหรออากาศ (air device) อปกรณกาหนดเมลดโดยปรมาตร (volume metering device) อปกรณกาหนดจานวนเมลดสาหรบเคร องหยอดเมลดท นยมใชอย 2 แบบคอ แบบลอรอง (fluted wheel) ซ งเปนแบบท นยมใชกนมากท สดและแบบจานตกสองดาน (double-run metering device) ทอนาเมลด ทอนาเมลดทาหนาท นาเมลดท ถกปลอยออกจากอปกรณกาหนดจานวนเมลดไป ในรองดนท เปดไวโดยอปกรณเปดรอง ทอนาเมลดท ใชกนอยมทงแบบท เปนโลหะหรอพลาสตก และมทง 1 1

Page 24: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

12

แบบท ปลอยใหเมลดตกลงโดยแรงโนมถวงของโลก และแบบใชกาลงขบเคล อน แบบท ใชกาลง ขบเคล อนใชสาหรบพชท มรปรางของเมลดแปลกๆ แสดงผลของการกระทบของเม ลดภายในทอนาเมลดท มตอระยะหางระหวางเมลดท ปลก อปกรณกลบและอดดนทาหนาท กลบดนฝงเมลดพชและอดดนรอบๆ เมลดพชใหแนนตามความเหมาะสมของพชท ปลก ทงนเพ อใหเมลดพชสมผสกบความชนในดนเพ อการงอกและ1 1 1เจรญเตบโตตอไป อปกรณกลบและอดดนมท 1งแบบโซ แบบแผนลาก และแบบลอกลบและอดดน (press wheel) ถงเกบ ถงเกบเมลดของเคร องปลกโดยทวไปทาดวยโลหะหรอพลาสตก สาหรบเคร องปลกซ ง ทาการปลกและใหปยในการทางานครงเดยวกนจะมทงถงเกบเมลดและถงปย1 1

2.8.3 ระบบขบเคร องปลก เคร องปลกโดยทวไปมระบบขบ 2 แบบคอ ขบโดยลอขบเคล อนของเคร องปลก และขบ

โดยเพลาอานวยกาลงของแทรกเตอร การขบโดยลอขบเคล อนของเคร องปลกเปนระบบขบแบบงายๆ และนยมใชกนมากท สด

ทงนเน องจากการเปล ยนแปลงความเรวในชวงความเรวท ใชในการทางานไมมผลตออ1 1 ตราการปลกมากนก การเปล ยนแปลงอตราการปลกของเคร องปลกซ งกลไกการปลอยเมลดถกขบเคล อนโดยลอของเคร องปลก สามารถกระทาโดยการเปล ยนอตราของเฟองระหวางกลไกปลอยเมลดและลอ ขบเคล อน

อตราการปลกของเคร องปลกซ งกลไกการปลอยเมลดขบเคล อนโดยเพลาอานวย กาลงของแทรกเตอรจะไมเปล ยนแปลงเม อใชเกยรหน งของแทรกเตอรในการขบเคล อน แตจะ เปล ยนแปลงเม อเปล ยนเกยรของแทรกเตอรในการขบเคล อน ดงนนการเปล ยนแปลงอตราการปลก 1จงสามารถทาไดโดยการเปล ยนเกยรของแทรกเตอร หรอเปล ยนการทดเฟองท ใชในการขบ กลไกปลอยเมลด

Page 25: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

บทท� 3

วธการดาเนนงาน

เพ�อใหบรรลวตถประสงคของการวจยตามท�ไดกลาวมาขางตน จงว างแผนการดาเนนงานวจย

ออกเปน 4 ขนตอน คอ+

1. การศกษาขอมลท�จาเปนตอการออกแบบเคร�องปลกมนสาปะหลง 2. ศกษาหาคาท�เหมาะสมสาหรบการออ กแบบสวนประกอบหล กของเคร�องปลก มนสาปะหลง 3. การออกแบบและสรางเคร�องตนแบบ 4. ทดสอบและประเมนสมรรถนะเคร�องปลกมนสาปะหลงตนแบบ 3.1 การศกษาขอมลท�จาเปนตอการออกแบบ และพฒนาเคร�องปลกมนสาปะหลง

การศกษาในขนตอนนมว ตถประสงคเพ�อหาขอมลท�จ า+ + เ ปนตอการ พฒนาและปรบปรงเคร� องตนแบบเคร�องปลกมนสาปะหลง โดยใชขอมลท�ไดจากรายงานการวจยท�เกยวของ� และจากการศกษาโดยตรงของผวจย ไดแก วธการปลกมนสาปะหลงของเกษตรกรในปจจบน และลกษณะทางกายภาพของทอนพนธมนสาปะหลงท�จะนาไปปลก

ก) วธการปลกมนสาปะหลงของเกษตรกรในปจจบน การศกษาในขนตอนนเพ�อใหทราบถงวธการปลกมนสาปะหลงของเกษตรกร และนาขอมล+ +เหลานไปออกแบบเคร� องปลกมนสาปะหลงตนแบบ + ใหปลกไดในลกษณะเดยวกนกบการปลกของ เกษตรกร

ข) ลกษณะทางกายภาพ การศกษาในขนตอนนจะทา+ + โดยการสมวด ตนพนธมนสาปะหลงพนธท�นยมปลกมากท�สดใน

ประเทศไดแก พนธเกษตรศาสตร 50 พนธระยอง 5 และพนธระยอง 90 พนธละ 100 ตน ซ� งจะศกษาหาขนาดตางๆ ของตนพนธมนสาปะหลง เชน เสนผานศนยกลาง ใหญสดและเลกสด ความยาวและความโคงของตนพนธ ดงรปท� 3.1 เพ�อใชเปนขอมลในการออกแบบ ชองปอนทอนพนธ ชดยงทอนพนธ และระยะหางของลกยางสาหรบชดปลก

Page 26: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

37

รปท� 3.1 ตนพนธมนสาปะหลงท�ใชสาหรบปลก

3.2 ศกษาหาคาท�เหมาะสมสาหรบการออกแบบของเคร�องปลกมนสาปะหลง

3.2.1 ศกษาหาคาท�เหมาะสมของชดปลก วตถประสงคในการศกษาขนตอนน เพ�อหาคาท�เหมาะสมท�จะนาไปใชในการออกแบบ ชดปลก+ +

ของเคร�องตนแบบเคร�องปลกมนสาปะหลง ไดแก คาความแขงของลกยาง ความเรวรอบ และระยะหางระหวางลกยาง ท� ไมทาใหทอนพนธ มนสาปะหลงเสยหาย ชดปลกท�สรางขนประกอบดวย ชดล+ กยางยงทอนพนธ พเลย สายพาน ชองปอนทอนพนธ และใชมอเตอร เปนตนกาลง แสดงดงรปท� 3.2 ซ� งจดการทดสอบแบบแฟคทอเรยลแบบสมในบลอก (RCBD) โดยทดสอบท�ความแขงลกยาง 3 ระดบความแขง (20A, 30A และ 40A) แสดงดงรปท� 3.3 และท� 3 ระดบของระยะหาง ชดลกยาง (15, 19 และ 24 mm) ซ� งตงใหใกลเคยงกบคานอยท�สด คาเฉล�ยและคามากท�สด+ ของเสนผานศนยกลางของทอนพนธ และท� 3 ระดบความเรวรอบของชดลกยาง (1,400, 1,600 และ 1,800 rpm) แสดงดงรปท� 3.4 แตละการทดลองจะทาซา + 3 ซา และใชวธการทางสถตวเคราะหผลการทดสอบท�ระดบนยสาคญ + 0.05

รปท� 3.2 ชดปลกของเคร�องปลกมนสาปะหลง

Page 27: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

38

20 Shore A 30 Shore A 40 Shore A

รปท� 3.3 แผนการทดสอบชดปลกทอนพนธมนสาปะหลง

รปท� 3.4 แผนการทดสอบชดปลกทอนพนธมนสาปะหลง

3.2.2 ศกษาความเปนไปไดในการออกแบบเคร�องปลกมนแบบอตโนมต

วตถประสงคในการศกษาขนตอนน เพ�อหา+ + ความเปนไปไดในการออกแบบเคร�องปลกมนแบบอตโนมต ซ� งอาศยแนวคดท�จะใหเคร�องปลกมนสาปะหลงทางานอตโนมต ไมตองมผควบคมการทางาน หลกการทางานของเคร�องจะบรรจทอนพนธท� ถกตดแลวลงในถงบรรจทอนพนธ แลวปลอยใหทอนพนธ ไหลผานชดแบงทอนพนธ ลงสชดปลก โดยการศกษาจะสรางชดทดสอบท�ประกอบดวย ถงบรรจทอนพนธ ชดแบงทอนพนธ ช ดปลก ระบบสงกาลง และใชเพลา PTO ของรถแทรกเตอรเปนตนกาลง แสดงดงรปท� 3.5

Page 28: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

39

รปท� 3.5 ชดทดสอบเคร�องปลกมนแบบอตโนมต

3.3 ออกแบบและสรางเคร�องปลกมนสาปะหลงตนแบบ จากการศกษาขอมลท�จาเปนตอการออกแบบเรยบรอยแลว จงไดดาเนนการออกแบบและสรางเคร�องปลกมนสาปะหลงขน ซ� งกาหนดเกณฑและรายละเอยดในการออกแบบเคร�องตนแบบ ดงตอไปน+ + 3.3.1 เกณฑในการออกแบบ

เกณฑในการออกแบบเคร�องตนแบบท�ขอกาหนดท�สาคญ ดงตอไปน + - สามารถยกรอง ใสปย และปลกทอนพนธมนสาปะหลงท� มความยาว 20-30

เซนตเมตร ไดในเคร�องเดยว - กลไกการทางานของเคร�อง ทางานงายๆไมซบซอนมากเกนไป และ ผปฏบตงาน

สามารถปฏบตไดสะดวกและมความปลอดภย - การบารงรกษางาย อปกรณชนสวนหา+ กชารด สามารถถอดเปล�ยนไดงาย และม

จาหนายทวไปตามทองตลาด � - ใชผปฏบตงาน 1-2 คน - ใชรถแทรกเตอรขนาด 60-70 แรงมา เปนตนกาลง 3.3.2 รายละเอยดในการออกแบบ ในการออกแบบเคร�องปลกมนสาปะหลงไดออกแบบใหมสวนประกอบหลก คอ โครงสรางของเคร�อง ชดยกรอง ถงโรยปย ชดตดทอนพนธ ชดปลก และระบบสงกาลง แสดงดงรปท� 3.6 ซ� งวธการออกแบบนนจะดาเนนการโดยการรวบรวมขอมล + จากการศกษาหวขอท� 3.3.1 และ 3.3.2 รวมถง

Page 29: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

40

การประยกตใชความร และหลกการทางวศวกรรมศาสตร เพ�อใหเคร�องตนแบบทางานไดบรรลตามวตถประสงคโดยแตละสวนมรายละเอยดในการออกแบบดงน +

รปท� 3.6 สวนประกอบหลกของเคร�อง ตนแบบท�ไดออกแบบ

1) โครงสรางของเคร�อง โครงสรางของเคร�องตนแบบประกอบดวยโครงสรางลางและโครงสรางบน ซ� งทาจากเหลกกลอง ขนาด 4 นว และเหลกกลอง + 2 นว+ ทาการเช�อมประกอบเปนโครงสาหรบตดตงอปกรณตางๆ ของ+ เคร�องตนแบบโดยใชสกรและนต ดงรปท� 3.7

โครงลาง

โครงบน รปท� 3.7 โครงสรางเคร�องปลกมนสาปะหลง

2) ชดยกรอง

จากการศกษาขอมลการปลกมนสาปะหลงของเกษตรกรท�ปลกมนสาปะหลงแบบยกรอง เม�อเกษตรกรเตรยมดนสาหรบปลกแลว จะทาการยกรองโดยความสงขอ งสนรองจะอยประมาณ 30-40

Page 30: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

41

เซนตเมตร ระยะระหวางรองจะอยประมาณ 80-120 เซนตเมตร ซ� งเกษตรกรใชผานไถในการยกรองเน�องจากสะดวกและชวยลดการใชแรงงานคน ผวจยจงใชผานไถท�เกษตรกรใชยกรองโดยทวไปอยแลว �มาเปนอปกรณยกรองของเคร�องปลกมนสาปะหลงตนแบบเพราะวาเปนท�ยอมรบของเกษตรกรและหา ซอไดงาย+ ลกษณะของชดผานแสดงดงรปท� 3.8

รปท� 3.8 ชดยกรอง

3) ชดโรยปยและระบบสงกาลง ชดโรยปยแบบใชเกลยวเปนชอปกรณโรยปยท�นยมใชในเคร�องจกรกลเกษตรตางๆ เชน เคร�องปลกออย ซ� งสามารถผลตไดงายโดยโรงงานเคร�องจกรกลเกษตรท� ตง+ อยตามพนท� + การเกษตรในจงหวดตางๆ ทาใหเกษตรกรสามารถท�จะนาไปซอมบารงไดงาย เหมาะสมสาหรบปยเมดท�เกษตรกรใชในไรมน ในปจจบน ดงนนจงไดเลอกถงปยแบบนมาใชกบเคร�องปลกมนสาปะหลงตนแบบ สามารถบรรจปยได+ + ประมาณ 50-60 กโลกรม โดยชดโรยปยนจะ+ รบกาลงจากลอดนผานโซและเฟอง แสดงดงรปท� 3.9

รปท� 3.9 ชดโรยปยและระบบสงกาลง

Page 31: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

42

4) ชดตดทอนพนธ ชดตดทอนพนธ เปนชดอปกรณท�ทาหนาท�ในการตดตนพนธมนสาปะหลงใหมความยาว 20-30 มลลเมตร แลวปลอยลงส ชดลกยางยงทอนพนธ ของชดปลก โดยชดตดทอนพนธจะประกอบดวย ใบเล�อยวงเดอนขนาดเสนผานศนยกลาง 10 นว + (100 ฟน) แผนแบงทอนพนธ ชองปอนทอนพนธ และใชเพลา PTO ของรถแทรกเตอรเปนตนกาลง โดยสงกาลงผานพเลยและสายพาน แสดงดงรปท� 3.10

รปท� 3.10 ชดปลกและภาพสงกาลงของชดปลก

5) ชดปลก ชดปลกเปนอปกรณท�ทาหนาท�เปดรองดนแลว ปกทอนพนธ ลงไปบนรองปลก ในเวลาเดยวกน ซ� งชดปลกท�ออกแบบจะประกอบดวยสวนประกอบหลกคอ อปกรณเปดรองดน และ ชดลกยางยงทอนพนธ แสดงดงรปท� 3.10 โดยการเลอกลกยางจะใชขอมลท�ไดจากการศกษาในหวขอท� 3.3.2 มาออกแบบดงน+

ชดลกยางยงทอนพนธ

อปกรณเปดรองดน

รปท� 3.10 ชดปลกและภาพสงกาลงของชดปลก

Page 32: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

43

3.3.3 การสรางเคร�องตนแบบ หลงจากท�ไดออกแบบเคร� องปลกมนสาปะหลงตนแบบแลว จงไดสรางเคร� องตนแบบ ณ อาคารปฏบตการวศวกรรมเคร�องจกรกลเกษตร คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 3.4 ทดสอบและประเมนสมรรถนะเคร�องปลกมนสาปะหลงตนแบบ

หลงจากการทดสอบเบองตนและแกไขขอบกพรอง เคร�อง+ ปลกมนสาปะหลงตนแบบ จะถกทดสอบและประเมนผล เพ�อหาสมรรถนะในการทางาน และคณภาพในการปลกมนสาปะหลง โดยมขนตอนในการทดสอบและ+ เปนคาชผลการศกษาดงน + + 3.4.1 ข9นตอนการทดสอบเคร�องปลกมนสาปะหลงตนแบบ

1. ไถเตรยมดนเพ�อเตรยมทาการทดสอบ 2. บนทกคาการตานทานการทะลของดนท�ระดบความลกตางๆ - เกบตวอยางดนเพ�อนาไปหาคาค วามชน+ - คาการแทงทะลของดน 3. ตรวจสอบความพรอมของอปกรณและเคร�องมอท�ใชในการทดสอบ 4. เตมนามนใหเตมถงเพ�อหาอตราการสนเปลองนามนเชอเพลง+ ++ + 5. ทดสอบเคร�องโดยทดสอบความเรวรถแทรกเตอรเกยร 1 ต�า และบนทกผลการทดสอ

ดงตอ ไปน+ ก) บนทกเวลาในการทางานโดยแบงดงน + - เวลาในการทางานทงหมด+ - เวลาในการเลยวหวแปลง+ - เวลาท�ใชในการปรบแตงเคร�อง - เวลาท�ใชในการซอมแซม - เวลาสญเสยอ�นๆ ข) บนทกมมเอยงของทอนมนสาปะหลงหลงจากการปลก ค) บนทกคณภาพของตนมนสาปะหลงหลงจากการปลกโดยบนทกคาตางๆดงน + - จานวนทอนพนธท�ปกตง + - จานวนทอนพนธท�ลม - จานวนทอนพนธท�เสยหาย - จานวนทอนพนธท�ขาดหาย ระหวางแถว - จานวนตนมนท�ฝงในดน

Page 33: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

44

- ระยะหางระหวางแถว - ความกวางในการทางาน - ระยะหางระหวางตน - ความลกของการปลก ง) บนทกเวลาท�รถแทรกเตอรเคล�อนท�ในระยะทาง 20 เมตร จ) บนทกระยะทางในการเคล�อนท�เม�อลอหมนได 5 รอบ

6) ทดสอบท�ความเรวรถแทรกเตอรเกยร 2 และ 3 ตามลาดบต�าโดยทาเชนเดยวกบขอท� 4 และ 5

3.4.2 คาช9ผลในการศกษา 1. ความสามารถในการทางานจรง (Effective Field Capacity)

t

a T

AC = (3.1)

เม�อ Ca = ความสามารถในการทางานจรง (ไร/ชวโมง� )

A = พนท�ในการทางาน + (ไร) Tt = เวลาท�ใชในการทางานทงหมด + (ชวโมง� ) 2. ประสทธภาพในการทางาน (Field Efficiency)

100×=

t

ef T

TE (3.2)

เม�อ Ef = ประสทธภาพในการทางาน (%)

Te = เวลาท�ใชในการปฏบตงานจรง (ชวโมง� ) Tt = เวลาท�เคร�องจกรใชในการปฏบตงานทงหมด รวมทงเวลาท�สญเสยเน�+ + องจากการ

เลยว การหยด และการปรบตงเคร�องจกร+ + (ชวโมง� )

3. อตราการสนเปลองนามนเชอเพลง + + + = ปรมาณนามนเชอเพลงทงหมด+ + + /พนท�ในการทางานจรง+ (3.3) เม�อ อตราการสนเปลองนามนเชอเพลง+ + + (ลตร/ไร)

Page 34: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

45

4. คณภาพของการปลก ไดแก - ทอนพนธท�ปลกตง + (%) - ทอนพนธท�ลม (%) - ทอนพนธท�เสยหาย (%) - ทอนพนธท� ขาดหาย 1 ตนระหวางแถวปลก (%) - ทอนพนธท� ขาดหายมากกวา 1 ตนระหวางแถวปลก (%) - ทอนพนธท�ถกปลกในแนวนอน (%)

- มมของทอนพนธในทศทางเดยวกบการเคล�อนท� (องศา) - มมของทอนพนธในทศทางตงฉากกบการเคล�อนท� + (องศา)

Page 35: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

บทท� 4

ผลการดาเนนงานและการวเคราะห

จากวธการดาเนนการวจยท�กลาวมาแลว ไดแบงการดาเนนงานออกเปน 4 ขนตอน ประกอบดวย 1. การศกษาขอมลท�จาเปนตอการออกแบบเคร�องปลกมนสาปะหลง

2. ศกษาหาคาท�เหมาะสมสาหรบการออกแบบสวนประกอบหลกของเคร�อง ปลกมนสาปะหลง

3. การออกแบบและสรางเคร�องตนแบบ 4. การทดสอบและประเมนผลเคร�องตนแบบเบองตน ดงนนจงแยกการเสนอผลการวจยและวจารณผลออกเปน 4 หวขอ โดยมรายละเอยดของผลการวจยดงน 4.1 ผลการศกษาขอมลท�จาเปน ตอการออกแบบ

ก) วธการปลกมนสาปะหลงของเกษตรกรในปจจบน จากการศกษาวธการปลกมนสาปะหลงของเกษตรกรจากขอมลของกรมวชาการเกษตร และการลงพนท�ไปสมภาษณเกษตรกรในจงหวดท�มการปลกมนสาหลงมากท�สดพบวา มนสาปะหลงสามารถ ปลกไดตลอดทงป ถาในพนท�นนมระบบชลประทานท�เพยงพอ ซ� ง กรมวชาการเกษตรแนะนาใหปลกชวงตนฤดฝน(เมษายน-มถนายน) หรอปลายฤดฝน (กนยายน -พฤศจกายน) และจากการศกษาลกษณะการปลกของเกษตรกรไดผลสรปดงตารางท� 4.1 ซ� งคาเหลานจะใชในการการออกแบบเคร�องตดทอนพนธมน สาปะหลงตนแบบ

ตารางท� 4.1 ผลการศกษาลกษณะการปลกของมนสาปะหลงของเกษตรกร รายการ เฉล�ย SD CV Range

ลกษณะการปลก (แถวเดยว) -ระยะระหวางแถว , mm 954.8 64.6 6.8 800-1150 -ระยะระหวางตน , mm 476.3 137.4 28.9 230-880 -ความลกในการปลก, mm 108.2 29.2 27.0 30-160 -มมเอยงของทอนพนธในทศทางเดยวกบการเคล�อนท� , degree 89.7 1.2 1.3 85-90 -มมเอยงของทอนพนธในทศทางตงฉากกบการเคล�อนท� , degree 84.3 5.2 6.2 70-90

Page 36: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

42

ตารางท� 4.1 ผลการศกษาลกษณะการปลกของมนสาปะหลงของเกษตรกร (ตอ ) รายการ Mean SD CV Range

คณภาพในการปลก -ทอนพนธท�ปลกดวยความเรยบรอย ,% 100 0 - - -ทอนพนธท�ลม ,% 0 0 - - -ทอนพนธท�เสยหาย ,% 0 0 - - -ทอนพนธท�หาย 1 ทอน ระหวางแถวปลก ,% 0 0 - - -ทอนพนธท�หายมากกวา 1 ทอน ระหวางแถวปลก ,% 0 0 - -

ข) ศกษาลกษณะทางกายภาพของทอนพนธ จากการวดตนพนธมนสาปะหลงท�นยมปลก ไดแก พนธเกษตรศาสตร 50 พนธระยอง 5 และพนธระยอง 90 พนธละ 100 ตน ซ� งไดผลของลกษณะทางกายภาพของมนสาปะหลงแสดงดงตารางท� 4.2 โดยคาเหลานจะใชในการการออกแบบเคร� องตดทอนพนธมนสาปะหลงตนแบบ ตารางท� 4.2 ผลการศกษาลกษณะทางกายภาพ ลกษณะทางกายภาพ เกษตรศาสตร 50 ระยอง 5 ระยอง 90 1.อายตนพนธ (เดอน) 10 10 10 2.เวลาในการเกบรกษา (วน) 24 25 23 3. เสนผานศนยกลางใหญสด (mm) คาสงสด 26.0 29.0 29.0 คาต�าสด 11.0 11.0 10.0 เฉล�ย 17.0 17.9 16.6 SD 2.7 2.9 3.7 4. ความโคง (mm) คาสงสด 260.0 160.0 175.0 คาต�าสด 10.0 0.0 10.0 เฉล�ย 74.9 32.3 64.5 SD 35.3 27.3 32.9 5.ความสง (mm) คาสงสด 1360.0 1500.0 1200.0 คาต�าสด 500.0 430.0 460.0 เฉล�ย 872.8 779.2 867.4 SD 156.5 178.6 135.4 6.นาหนก (g) คาสงสด 563.6 532.0 515.2 คาต�าสด 47.7 63.6 30.9 เฉล�ย 165.0 191.1 146.8 SD 80.1 79.2 84.4 7.ความชน (% wb) 60.0 64.4 62.1

Page 37: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

43

4.2 ผลการศกษาหาคาท�เหมาะสมสาหรบการออกแบบของเคร�องปลกมนสาปะหลง

4.2.1 ผลศกษาหาคาท�เหมาะสมของชดปลก

จากผลการวเคราะหทางสถตเปอรเซนตความเสยหายของทอนพนธ ของชดปลกมความแตกตาง

กนทางสถตท�ระดบนยสาคญ 0.05 ทกความแขงของชดลกกลงยาง ท�เพมขน และระยะหางของชดลกกลง� ท�ลดลง และไมม แตกตางกนทางสถต กบความเรวรอบของลกกลง ท�เพมขน�

รปท� 4.1 และ 4.2 แสดงใหเหนวา เม�อคาความแขงของชดลกกลงเพมขน เปอรเซนตความ �

เสยหายของทอนพนธ จะเพมขนตาม� และระยะหางของชดลกกลง ท� มคานอยกวาคาเฉล�ย เสนผานศนยกลางของทอนพนธ จะทาใหทอนพนธเสยหายมากกวา ระยะหางของชดลกกลง ท�มคาเทากบหรอ มากกวาคาเฉล�ย เสนผานศนยกลางของทอนพนธ สวน ความเรวรอบของลกกลง ไมทาใหทอนพนธ เสยหาย จากการสงเกตขณะทดสอบพบวา ปจจยหลกทาใหท�ทาใหทอน พนธเสยหายคอความแขงของลกกลงและระยะหาง ของชดลกกลง ลกกลงท�มความแขงสงและระยะหางนอยกวาคาเฉล�ยจะบบใหตา ของทอนพนธแตกมาก ขน เน�องจากลกยางท�มความแขงสงจะยดหยนนอย อกทง เม�อตงคาระยะหาง ของลกยางท�มคานอยกวาคาเฉล�ย จงเปนเหตใหทอนพนธเกดความเสยหายมากขนนนเอง ดงนน ความแขงของลกยางท�เหมาะสมสาหรบใชออกแบบชดปลกของเคร�องปลกมนสาปะหลง ควรใช 20 Shore A ระหางควรเทากบหรอมากกวาคาเฉล�ยเสนผานศนยกลางของทอนพนธ สาหรบความเรวของชดลกกลงควรสง กวา 1,400 rpm เพ�อใหมแรงสงทอนพนธลงสรองปลก ซ� งสามารถนาคานไปออกแบบระบบสงกาลงของ ชดยงทอนพนธของเคร�องปลกตอไป

Page 38: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

44

ระยะหางชดลกยาง 15 mm

ระยะหางชดลกยาง 19 mm

ระยะหางชดลกยาง 24 mm

รปท� 4.1 เปอรเซนตความเสยหายของทอนพนธ ท�ความแขงของชดลกกลงและความเรวรอบของชด�ลกกลงตางๆ� abc: แสดงใหเหนความแตกตางของแตละการทดลอง (P < 0.05)

Page 39: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

45

ความเรวรอบของชดลกกลง� 1,400 rpm

ความเรวรอบของชดลกกลง� 1,400 rpm

ความเรวรอบของชดลกกล�ง 1,400 rpm

รปท� 4.2 เปอรเซนตความเสยหายของทอนพนธ ท�ความแขงของชดลกกลงและระยะหางของชดลกกลง� �ตางๆ abc: แสดงใหเหนความแตกตางของแตละการทดลอง (P < 0.05)

Page 40: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

46

4.2.2 ผลการศกษาความเปนไปไดในการออกแบบเคร�องปลกมนแบบอตโนมต

จากการทดสอบชดปลกมนสาปะหลงแบบอตโนมตแสดงดงรปท� 4.3 ในหองปฏบตการและในแปลงทดสอบ พบวา แนวคดท�จะใหเคร�องปลกมนทางานไดโดยอตโนมตโดยไมตองมผควบคมเคร�องปลกมนไมสามารถทางานได เน�องจากเกดการตดขดของทอนพนธท�ไหลลงสชดแบงทอนพนธ ทาให ทอนพนธ ไมสามารถไหลลงสชดปลกได ซ� งการตดขดนเกดจากการเกยวกน � ของตาท�อยรอบๆ ทอนพนธ ดงนน คณะผวจยเหนวาควรมการวจยเพมเตมและหาแนวทางแกปญหานในอนาคตตอไป เหตท�ไม � สามารถวจยตอในงานวจยนไดเพราะขอจากดของงบประมาณและเวลาใน การทาวจยนนเอง�

รปท� 4.3 การทดสอบชดปลกมนสาปะหลงแบบอตโนมต

4.3 ผลการออกแบบและสรางเคร�องปลกมนสาปะหลง

จากการรวบรวมขอมลและศกษาในหวขอท� 4.1 และ 4.2 รวมถงการประยกตใชความร และหลกการทางวศวกรรมศาสตรในการออกแบบ จงไดเคร�องปลกมนสาปะหลงท�มสวนประกอบหลก คอ โครงสรางของเคร�อง ชดยกรอง ชดโรยปย ชดตดทอนพนธ ชดปลก ระบบสงกาลง และใชรถแทรกเตอรขนาด 60-70 แรงมา เปนตนกาลง แสดงดงรปท� 4.4 โดยการทางานของเคร�องปลก เรมจากเคร�องปลก�เคล�อนท�ชดยกรองจะ ยกรองส งประมาณ 30 เซนตเมตร และความกวางของรอง เฉล�ย 90 เซนตเมตร ตอจากนนตวเปดรองจะเปดรองสาหรบการปกทอนพนธ ขณะเดยวกนผควบคมเคร�องจะปอน ทอนพนธมนสาปะหลงทงตนในชองปอนทอน พนธเขาสชดตดทอนพนธ ตอจากนนทอนพนธจะถกตดยาว 20-25 เซนตเมตร (ขนอยกบการปรบตง ) แลวไหลลงสทอลาเลยงทอนพนธเขาสชดปลก ซ� งประกอบดวยชดยง ลกกลงยางท�ทาหนาท�ยงทอนพนธใหลงรองท�ถกเปดไว หลงจากนนทอนพนธจะถกกลบดวยชดกลบ ในขณะท�เคร�องทาการปลก ชดโรยปยจะโรยปยลงสกลาง รองปลกในเวลาเดยวกน

Page 41: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

47

รปท� 4.4 เคร�องปลกมนสาปะหลงตนแบบ

4.4 ผลการทดสอบและประเมนสมรรถนะเคร�องปลกมนสาปะหลง ตนแบบ

การทดสอบสมรรถนะการทางานของเคร�องปลกมนสาปะหลง ไดดาเนนการทดสอบท�ความเรวในการเคล�อนท�ของรถแทรกเตอร 3 ระดบคอท� เกยร 1, 2 และ 3 ต�า ตามลาดบ ซ� งไดผลการทดสอบแสดดงตารางท� 4.3

ตารางท� 4.3 ผลการทดสอบสมรรถนะเคร� องปลกมนสาปะหลงท�ความเรวในการเคล�อนท�ของรถแทรกเตอร 3 ระดบ

ความเรวในการเคล�อนท�ของรถแทรกเตอร รายการ

เกยร 1 ต�า เกยร 2 ต�า เกยร 3 ต�า 1. พนท�ท�ทาการทดสอบ (ตารางเมตร) 200 200 200 2. คณสมบตของดน - ชนดของดน - ความชน (%) d.b. - คาการตานทานการ แทงทะลของดน (kPa) ท� 5 เซนตเมตร ท� 10 เซนตเมตร ท� 15 เซนตเมตร ท� 20 เซนตเมตร ท� 25 เซนตเมตร

ดนเหนยว

10.7

82 374 784

1252 1497

ดนเหนยว

10.7

163 316 573

1078 1427

ดนเหนยว

10.7

228 725

1146 1486 1697

Page 42: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

48

ตารางท� 4.3 ผลการทดสอบสมรรถนะเคร� องปลกมนสาปะหลงท�ความเรวในการเคล�อนท�ของรถแทรกเตอร 3 ระดบ (ตอ )

ความเรวในการเคล�อนท�ของรถแทรกเตอร รายการ

เกยร 1 ต�า เกยร 2 ต�า เกยร 3 ต�า 3.คณสมบตของตนพนธมนสาปะหลง - พนธ - อายของทอนพนธ (เดอน) - ความสงเฉล�ย (cm) - ความโคงเฉล�ย (cm) - เสนผานศนยกลางใหญสดเฉล�ย (cm)

เกษตรศาสตร 50

10 141 14.7 2.1

เกษตรศาสตร50

10 141 14.7 2.1

เกษตรศาสตร50

10 141 14.7 2.1

4. ความกวางของหวแปลง (m) 5 5 5 5. ความเรวในการเคล�อนท� (กโลเมตรตอ ชวโมง� )

1.5 1.7 2.8

6.เปอรเซนตการล�นไถลของรถแทรกเตอร (%)

6.5 10 13

7. ความสามารถในการทางาน (ไรตอ ช�วโมง)

0.55 0.65 0.74

8. ประสทธภาพในการทางาน (%) 78 86 70 9. อตราการสนเปลองนามนเชอเพลง (ลตรตอไร )

11.6 8.2 6

ผลการทดสอบในตารางท� 4.3 แสดงให เ หนวา เ ม� อความเรวในการเคล�อนท� เพมขน� ความสามารถในการทางานของเคร�องปลกมนสาปะหลงจะเพม� ขนตาม ความเรวในการเคล�อนท�ของรถแทรกเตอรท�เกยร 1, 2 และ 3 ต�า จะมความสามารถในการทางาน 0.55, 0.65 และ 0.74 ไรตอ ชวโมง�ตามลาดบ แตประสทธภาพในการทางาน ไมมความแตกตางกน เม�อความเรวในการเคล�อนท�เพม� จากการวเคราะหทางสถต ซ� งการจะเลอกใชความเรวในการเคล�อนท�ใดท�เหมาะสมกบเคร�อง ปลกจะตองพจารณาปจจยสาคญคอคณภาพหลงจากการปลกของเคร�องตนแบบ

สาหรบอตราการสนเปลองนามนเชอเพลงจะลดล งเม�อเพมความเรวในการเคล�อนท�� เน�องจากกาท�รถแทรกเตอรมความเรวมากขน จะทาใหระยะเวลาในการทางานลดนอยลงจงทาใหอตราการสนเปล องนามนเชอเพลงลดล งตามไปดวย

Page 43: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

49

ตารางท� 4.4 คณภาพในการปลกมนสาปะหลงท�ความเรวในการเคล�อนท�ของรถแทรกเตอร 3 ระดบ

ความเรวในการเคล�อนท�ของรถแทรกเตอร รายการ

เกยร 1 ต�า เกยร 2 ต�า เกยร 3 ต�า 1. ลกษณะการปลก (สมวด 120 ตารางเมตร) - ความกวางในการทางาน (เมตร) - ระยะหางระหวางแถว เฉล�ย (เมตร) - ระยะหางระหวางตน เฉล�ย (เมตร) - ความลกในการปลกเฉล�ย (เมตร) - ความยาวของทอนพนธท�ปลก (เซนตเมตร)

1.1 1

0.8 5

20-25

1.1 1

0.7 6.5

20-25

1.1 1

0.7 5.5

20-25 2. มมของทอนพนธหลงจากการปลก (สมวด 120 ตารางเมตร) - มมของทอนพนธในทศทางเดยวกบการเคล�อนท� (องศา) - มมของทอนพนธในทศทางตงฉากกบการเคล�อนท� (องศา)

41

63

41.5

60

41

48

3. คณภาพในการปลก (สมวด 120 ตารางเมตร) - ทอนพนธท�ปลกตง (%) - ทอนพนธท�ลม หรอฝงดน (%) - ทอนพนธท�เสยหาย (%) - ทอนพนธท�หาย 1 ตนระหวางแถวปลก (%) - ทอนพนธท�หายมากกวา 1 ตนระหวางแถวปลก (%)

35.6 39.8 8.5 8.5 7.6

38.2 34.6 13 7.5 6.7

17.3 37.4 15 7.2

10.8 จากตารางท� 4.4 เม�อรถแทรกเตอรมความเรวในการเคล�อนท�เพมขน� ระยะหางระหวางตน ระยะหางระหวางแถว ความลกในการปลก และมมการปกตงของทอนพนธในทศทางเดยวกบการ เคล�อนท�ไมมความแตกตางกนท างสถต แตมมการปกตงของทอนพนธในทศทางตงฉากกบการเคล�อนท� และตนพนธท�ปลกตงดวยความเรยบรอยกมคาท�ลดลง สวน ทอนพนธท�ลม ทอนพนธท�เสยหาย ทอน พนธท�หาย 1 ตนหรอมากกวา 1 ตน ระหวางแถวปลก ไมมความแตกตางกนทางสถต

จากการสงเกตขณะทดสอบ ทอนพนธท�ลมหรอถกกลบฝงดนสวนใหญนนเกดจากการท�ทอน พนธท�ยงออกจากชดปลกไปปะทะกบกอนดนท�มขนาดใหญจงทาใหทอนพนธลม ดงนนการเตรยมดนท� ดนนจะทาใหเปอรเซนตการตงของตนพนธเพมขน � สวน การเสยหายของทอนพนธสวน ใหญเกดจากการ

Page 44: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

50

ท�ตาของทอนพนธไปกระแทกกบชดแบงทอนพนธ โดยเฉพาะเม�อความเรวการเคล�อนท�ของเคร�องปลกเพมขน ทาใหจานแบงทอนพนธเคล�อนท�เรวตามจงทาใหเกดการกระแทกเพมมากขน� �

จากผลการทดสอบดงกลาวคณภาพการปลกมนสาปะหลงของเคร�องยงมคาค อนขางต�า และคเปอรเซนตความเสยหายคอนขางสง จงควรมการพฒนาเคร�องตนแบบใหใชงานไดจรงตอไป

Page 45: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

บทท� 5

สรป และขอเสนอแนะ

5.1 สรป

มนสาปะหลงเปนพชเศรษฐกจท�สาคญชนดหน�งของประเทศ ไทย เปนผสงออกผลตภณฑ

มนสาปะหลงเปนอนดบหน� งของโลก และยงเปนแหลงปลกมนสาปะหลงใหญเปนอนดบ 3 ของโลก จากการศกษาปญหาและวธการปลกมนสาปะหลงของเกษตรกรมปญหาอยหลายประการไดแก ใชเวลาในการ ปฏบตงานมาก เกดความเ ม�อยลาในการทางาน รวมถงการขาดแคลนแรงงานในการปลก โดยเฉพาะในชวงของการเกบเกยวพชไรชนดอ�น เชน ขาว ออย � ขาวโพด เพ�อผอนคลายปญหาดงกลาวจงไดออกแบบสรางเคร�อง ปลกมนสาปะหลงโดยศกษาคณสมบตตางๆ ของ ทอนพนธมนสาปะหลงและวธการปลกท�เหมาะสมจนไดรปแบบการทางานของเคร�องท�มสวนประกอบหลกคอ โครงสราง ชดยกรอง ชด โรยปย ชดตดทอนพ นธ ชดปลก ระบบสงกาลง และใชรถแทรกเตอรขนาด 60-70 แรงมาเปนตนกาลง เคร�องปลกมนสาปะหลงตนแบบสามารถยกรอง ใสปย ตดและปลกทอนพนธมนสาปะหลงท�มความยาว 20-30 เซนตเมตร ไดในขนตอน@ เดยว กลไกการทางานของเคร�องทางานไมซบซอนมากเกนไป จากการทดสอบในแปลงทดสอบท�ความเรวในการเคล�อนท�ของรถแทรกเตอรท�เกยร 1, 2 และ 3 ต�า มความสามารถในการทางาน 0.55, 0.65 และ 0.74 ไรตอชวโมงตามลาดบ แตประสทธภาพในการทางานไมมความแตกตางกน � และอตราการสนเปลองนามนเชอเพลง � � � 11.6, 8.2 และ6 ลตรตอ ไรตามลาดบ ซ� งจากผลการทดสอบดงกลาวคณภาพการปลกมนสาปะหลงของเคร�องยงมคาคอนขางต�า และคาเปอรเซนตความเสยหายคอนขา สง จงควรมการพฒนาเคร�องตนแบบใหใชงานไดจรงตอไป

5.2 ขอเสนอแนะ

1. ควรลดนาหนกโครงสรางของแตละสวนลงเพ�อลดนาหนกของ@ @ ตวเคร�องปลกมนส าปะ หลเพ�อใหสามารถนารถแทรกเตอรขนาดเลก หรอรถแทรกเตอรของเกษตรกรท�มอายการใชงานคอนขางนานมาใชเปนตนกาลงได 2. เคร�องปลกมนสาปะหลงตนแบบยงมเปอรเซนตความเสยหายคอนขางสงเน�องจากระบบลาเลยงและชดแบงทอนพนธ ควรออกแบบและพฒนาทงสองระบบนใหมเพ�อลดความเสยหายของ@ @ ทอนพนธ

Page 46: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

48

3. คณภาพการปลกของเคร�องตนแบบโดยเฉพาะการปลกตงนนจะขนอยกบคณภาพของการ@ @ @ เตรยมดน ชนดของดน ดงนนหลงจากท�พฒนาเคร�องตนแบบแลวควรนาเคร�องตนแบบไปทดสอบ@กบแปลงทดสอบท� มชนดของดนท�แตกตางกน และมการเตรยมดนท�แตกตางกน เพ�อใหทราบวา เคร�องแบบนควรใชกบดนชนดใด การเตรยมดนแบบไหน@ 4. การปอนตนพนธมนสาปะหลงเขาสชดตดทอนพนธย งคงใชแรงงานคนเปนหลก เคร�องตนแบบจงทางานแบบกงอตโนมต � ดงน@นควรออกแบบระบบปอนลาเลยงการปอนตนพนธมนสาปะหลงแบบอตโนมตเพมเตม เพ�อใหไดเคร�องปลกมนแบบอตโนมต�

Page 47: DEVELOPMENT OF A CASSAVA PLANTER - rtir.rmutt.ac.th¸£ุ่งเรือง.pdf · บทที่ 3 วิธีการดําเนินงาน 12 3.1 การศึกษาข

บรรณานกรม

กรมวชาการเกษตร. 2548. ฐานความรดานพช . [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.doa.go.th/pl_data/CASS/1stat/st01.html กองพชไร. 2526. มนสาปะหลง. เอการวชาการเลมท8 7. กรมวชาการเกษตร, กรงเทพฯ.113 น. มนสาปะหลง. 2548. [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.tapiocathai.org มนเสน. 2548. [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.dld.go.th/nutrition/exhibision/feed_stuff/cassava_root.htm สานกนโยบายเศรษฐกจการพาณชย [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.ops.moc.go.th/MocCMS/fileupload/HTML/2279/4.html สานกงานเศรษฐกจการเกษตร .2549. [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.oae.go.th ไสว พงษเกา . 2534. พชเศรษฐกจ. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, กรงเทพฯ. 456น. FAO. 2005 [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.fao.org/docrep/X5032E/x5032E01.html มนสาปะหลง. 2552. บทเรยนเพ8อการเรยนรดวยตนเอง ศนยบรรณสารและส8 อการศกษา

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร [ออนไลน] เขาถงไดจากhttp://www.chk.ac.th/korat_lesson/3-2/9-5.html

วนต ชนสวรรณ 2530. เคร8องจกรกลเกษตรและการจดการเบองตนb , กรงเทพฯ. ภาควชาวศวกรรมเกษตร มหาวทยาลยขอนแกน ; 86-94 น.

Helio Correa. 1980. Cultural for Large Cassava plantations. Cassava Cultural Practices Proceedings of a workshop held in Salvador, Bahia, Brazil, 18-21 March 1980, 126-127