T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI

ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜÖLÇÜM VE DENETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI

DENETÇİNİN SAHİP OLMASI GEREKEN NİTELİKLERİ

2009

ADRES:ADRES: Söğütözü cad. 14/E 06560 Beştepe - ANKARA Söğütözü cad. 14/E 06560 Beştepe - ANKARA

Denetim Görevlisinin Kişisel Denetim Görevlisinin Kişisel Özellikleri İle İlgili 3 PrensipÖzellikleri İle İlgili 3 Prensip

• Ahlaka Uygun Hareket,

• Tam ve Doğru Bilgilendirme,

• Profesyonelliğin gereği olan itinayı gösterme

Denetim Görevlisinde Bağımsızlık ve Denetim Görevlisinde Bağımsızlık ve Sistematik Tanımlamasıyla İlgiliSistematik Tanımlamasıyla İlgili

2 Prensip 2 Prensip

• Bağımsızlık (Objektif ve Bağımsızlık),

• Delil (Sistematik Bir Tetkik ve Güvenilir

Mantıksal Yöntem),

• Bir kuruluş içerisindeki tüm sistemler insanlar tarafından tasarlanır, çalıştırılır ve yönetilir. Bu nedenle denetim görevlisinin bu işi yapmak için bazı niteliklere sahip olması gerekmektedir. Bu niteliklere bağlı olarak;

• Bir denetim sırasında ana gereklilik sadece tarafsız kanıt kullanmak (kanıtlanamayan bilgiler kabul edilemez) ve ana amaç denetlenen kuruluşun yönetimi ile diyalog içerisinde olmak ve onlara serbestçe konuşma hissi verebilmek olmalıdır.

• Tarafsızlık,• Sabır,• Nezaket,• Profesyonellik (Konusuna hakim olmalı),• Güncellik,• Çalışkanlık,• Mükemmellik ve Pratiklik,• Dakiklik,• Prensip Sahibi Olmak,• Yapıcılık,• Faydacılık,• Hazırlık

İYİ BİR DENETİM GÖREVLİSİNİN İYİ BİR DENETİM GÖREVLİSİNİN ÖZELLİKLERİÖZELLİKLERİ

TarafsızlıkTarafsızlık SabırSabır• Denetim görevlileri

her zaman sadece gerçekleri kullanmak ve tarafsız olmak zorundadır.

• Denetim görevlileri tetkikin hedeflerini elde etmek için tek gayeye yönelik olmalı ve kendi zihinlerinde mevcut her türlü şüpheyi çözmelidir.

ProfesyonellikProfesyonellik• Denetim görevlilerinin kendilerine, işverenlerine,

denetçi olma görevinin kendisine,meslektaşlarına ve denetlenen taraflara karşı çeşitli yükümlülükleri vardır. Bu nedenle denetim görevlileri her zaman adil olmalı, hiçbir şeyden çekinmeden her şeyi tam olarak rapor etmelidir. Pek çok büyük uygunsuzluğun ortaya konulmuş olduğu ve bunların büyük bir sözleşmenin yapılmasını engelleyeceği bir denetimden sonra denetim görevlisi ile denetlenen tarafın karşılıklı saygıyı devam ettirmesi halinde bu denetim görevlisinin profesyonel olduğunu gösterir.

NezaketNezaket GüncellikGüncellik• Denetim görevlisi her

zaman bir ziyaretçi ve bir misafirdir.Eğer denetim görevlileri normal olarak kabul edilen davranışların dışında işler yapar veya sarf ederse bu durum denetlene taraflarda bazı endişeler doğurabilir.

• Teknoloji çok kısa sürelerde değişmekte ve profesyonel denetim görevlileri endüstride fiilen çalışmadıkça bu değişikliklere ayak uydurmakta zorluk çekmektedir. Bu nedenle denetim görevlilerinin bilgilerini güncellemeleri çok önemlidir.

ÇalışkanlıkÇalışkanlık• Denetimler gerçekten yorucudur.Birkaç

günlük denetim sürecinde yapılan çalışma mesai saati sonunda bitmez. Bundan sonraki akşam saatlerinde önemli tartışmalar ve bulguların analiz edilmesi gerekebilir. Denetim sırasında denetim görevlisi tüm tesisi büyüklüğü ne olursa olsun dolaşmak ve incelemek durumundadır. Bu nedenle uzun bir süre çok yorucu koşullarda çalışmak istemeyen kişilerin denetim görevlisi olmaları son derece zordur.

Mükemmellik ve PratiklikMükemmellik ve Pratiklik• Her şeyin harfi harfine yapılmasını istemek

denetim görevlileri için çok kolaydır. Ancak denetim görevlileri şunu unutmamalıdır ki devamlı olarak insanlarla birlikte çalışmak zorunda oldukları için kesin bir mükemmellik doğal bir durum değildir. Ancak, denetim görevlilerinin işi bir uygunsuzluğu ve bunun nedenlerini tam olarak tanımlamak ve bazı müsaade edilebilir durumlarda da bir çare önermektir.Denetim görevlileri bu nedenle , bilgiyi açık bir şekilde sunma konusunda çok iyi konuşma ve yazma becerilerine sahip olmak zorundadır.

DakiklikDakiklik• Bir denetimi planladıktan sonra bu

plana uymak ve çeşitli toplantılar için ve her bölüme yapılacak ziyaretler için daima zamana uymak profesyonelliğin bir parçasıdır. Geç kalmaktan ve denetlenen tarafı bekletmekten daha can sıkıcı hiçbir şey olamaz.

Prensip Sahibi OlmakPrensip Sahibi Olmak• Denetim görevlileri kendi düşünceleri konusunda

tamamen açık olmalıdır. Herhangi bir uygunsuzluk bulmaları halinde bunu zamanında tartışmalıdır. Bulunan uygunsuzluklar kapanış toplantısında birden karşı tarafın önüne konmamalıdır.

• Aynı zamanda denetim görevlileri güvenilir olmalıdır.Yani, sır saklamalıdırlar. Çünkü denetim görevlileri denetlene kuruluşun gizli bilgilerine hatta rakipleri ile bazı gizli belgelere sahip olabilirler.Denetim görevlisi bu güveni sarsmamalıdır.

YapıcılıkYapıcılık• Denetim görevlisinin işi çevre yönetim

sisteminin etkinliğinin başarısı esasına dayalı olarak bir karar vermektir. Bu nedenle denetim olumsuz bir uygulama yani başarısızlığın aranması şekline dönüşebilir. Ancak denetim görevlisinin görevi olumsuzluk değildir. Çünkü her uygunsuzluk iyileştirme için bir fırsattır ve denetimin kapsadığı şeylerin çoğu ihtiyaçlara uyar. Ancak bu gerçek ifade edilmelidir.

FaydacılıkFaydacılık• Eğer bir denetimden sonra

denetlenen taraf daha gelecek somut veriler elde etmemişse, bu denetim zaman ve para kaybı demektir. Eğer bir denetimde pek çok küçük ayrıntı ile uğraşılmış ise kuruluşa herhangi bir fayda sağlanmayacak ve denetim hayal kırıklığına yol açacaktır.

HazırlıkHazırlık• Tüm denetim boyunca baş denetçi,

ortaya çıkan ana noktaları izleyip izlemeyeceği, gözden geçirme toplantıları, ekip toplantıları veya kapanış toplantısı için hazırlık yapmak ihtiyacındadır.

Denetçi Denetim Esnasında Denetçi Denetim Esnasında Nelere Dikkat Etmelidir ? Nelere Dikkat Etmelidir ?

Denetim esnasında eksik bulacağım diye hırs yapılmamalı, Tuzak soru sorulmamalı, Yönlendirmeli soru sorulmamalı, Varsayımlı soru sorulmamalı, Soru sorma tekniğine göre; Ne, Neden, Nasıl, Ne zaman,

Nerede soruları sorulmalı, Doğru ve açık sorular sorulmalı, Tüm denetim sırasında not almalı, duyulan görülen her şeyi

yazmalı, Denetçi, çevre ile ilgili problemleri olanlara, sıkıntılarının

çözümüne yardımcı olunması yönünde tecrübesi ve bilgisi oranında yardımcı olmalı,

Tesisler ile ilgili gizlilik derecesine sahip bilgileri saklamalıdır.