Deze week in Delta

TUDELTA.12INTERNATIONAL: 07

Creating the leaders of tomorrow

De burger als expert‘Declaratieregels worden duidelijker’

Majorana’s emerged in Delft

Stroom uit de Sahara

DELTA. 12 19-04-2012 wEEkbLAD vAN DE TEChNISChE uNIvERSITEIT DELfT

Deze week in Delta SCIENCE: 04 INTERvIEw: 10

NIEuwS: 03 REPORTAGE: 12

01

Terwijl andere studenten over de boeken gebogen zaten, bivakkeerde de feestcommissie van S.V. Life (de studentenvereniging voor life science & technology, zie sylife.nl) afgelopen maandag in een koetent. Dit om aandacht te vragen voor hun feest van 25 april met als thema ‘Boer zoekt Habibi: Van nijlpaard tot kamelenteen, waar ga je met je harem heen?’ Voeg daarbij de biertjes voor een euro en een optreden van Barry Badpak op Quintus in Leiden. Maar ja, eerst die tentamens. (Foto: Sam Rentmeester)

Proef met virtuele mastersDe faculteiten Luchtvaart- en Ruimtevaarttech-niek (L&R) en Techniek, Bestuur en Management (TBM) bieden volgend jaar elk vijf online mastervak-ken aan.

Met dit experiment wil de TU wereld-wijd niet alleen studenten, maar vooral ook professionals bereiken die hun kennis willen opvijzelen. Zij kun-nen hierdoor onafhankelijk van tijd en plaats studeren met begeleiding, toetsing en mogelijk certificering.L&R had volgens de TU het beste voor-stel ingediend voor deze proef. De faculteit zal online vakken maken uit een masterprofiel voor het ontwerpen en optimaliseren van lichtgewicht constructies. Studenten op stage of in een uitwisselingsprogramma kun-nen deze vakken dan online volgen. Ingenieurs die nog zijn opgeleid met aluminium als ontwerpmateriaal voor vliegtuigen, leren zo over de huidige materialen zoals composieten.

De bedoeling is dat volgend jaar sep-tember maximaal veertig studenten deze vakken online en in een vast-staande volgorde en periode volgen. Voor elk vak wil L&R een online com-munity op blackboard opzetten. Hier-binnen kunnen studenten elkaar feed-back geven.Verder wil L&R onder meer gebruik-maken van collegeopnames, video-instructies en simulaties, interactieve textbooks en filmpjes, online spreek-

uren, twitterfeeds en voor monde-linge tentamens mogelijk skype en webcams.TBM gaat online varianten maken van vijf vakken uit de master enginee-ring & policy analysis. Daarin ligt de nadruk op het analyseren en oplossen van complexe technologische vraag-stukken waarbij verschillende belang-hebbenden met conflicterende doelen een rol spelen.

De faculteit biedt de master momen-teel al samen met universiteiten in het buitenland aan als een zogeheten double degree-programma. Studenten die om financiële of andere redenen (nog) niet naar Delft kunnen komen voor deze double degree kunnen deze vakken straks online volgen.Verder richt de faculteit zich op men-sen die keuzevakken willen volgen en op professionals die kennis willen opdoen voor hun praktijkvoorbeelden. Uniek is dan ook dat studenten samen-werken aan een praktijkopdracht die de professionals inbrengen.Toetsing van groepsopdrachten vindt plaats via peer review en deelnemers moeten een essay schrijven. TBM wil in totaal honderd online deelnemers (twintig per vak) trekken, van wie er tachtig moeten slagen of een bewijs van deelname ontvangen. De faculteit Civiele Techniek en Geo-wetenschappen werkt nog aan een plan om een virtuele masteropleiding watermanagement aan te bieden. (CvU)

Via een online community kunnen studenten elkaar feedback geven

‘brief van kabinet is hypocriet’Het kabinet schrijft in een brief miljoenen te blijven investeren om jongeren enthousiast te maken voor technische en exacte opleidingen. De Delftse studentenvakbond VSSD noemt de brief ’hypocriet’.

BAS BELLEMAN (HOP)/ SASKIA BONGER

’Het is zaak nu te voorkomen dat er straks bijvoorbeeld te weinig instal-lateurs, bankwerkers of lassers zijn’, schrijven de ministers Kamp (SZW), Verhagen (EL&I) en Van Bijsterveldt (OCW) en staatssecretaris Zijlstra (OCW) in een brief aan de Tweede Kamer. Hun plan van aanpak gaat over alle onderwijsniveaus, inclusief het wetenschappelijk onderwijs.De brief is een reactie op het master-plan bèta en technologie van de geza-menlijke topsectoren. Het bedrijfsle-ven schreef daarin grote problemen te

voorzien vanwege het komende tekort op de arbeidsmarkt van technici. Het kabinet erkent dat tekort. Het gaat om 33,6 duizend hoogopgeleide bèta’s en technici, schrijven de bewindslie-den. Niet alleen moeten er meer jon-geren voor een technische opleiding kiezen, vinden zij, techneuten moe-ten ook langer in hun eigen vakgebied blijven werken. Nu kiest bijna de helft van de mbo’ers en hbo’ers onder hen voor een beroep in een andere sector. Van de rest stapt een deel na enkele jaren werken alsnog over naar een niet-technisch beroep.Dus is er sprake van schaarste. Daarom komt er een ‘nieuw offensief’. Onder-wijs en bedrijfsleven moeten beter samenwerken. Bedrijven moeten ervoor zorgen ‘dat werken in de tech-niek aantrekkelijk is en dat werkne-

mers langer en productief in de sector aan de slag blijven’.Daar zijn miljoenen voor nodig, meent het kabinet. Het stimuleringspro-gramma van het Platform Bèta en Techniek wordt de komende jaren voortgezet. Het platform krijgt 18,7 miljoen euro voor het aanjagen van bèta-technische interesse bij middel-bare scholieren en basisschoolleerlin-gen.De drie technische universiteiten kun-nen elf miljoen besteden aan de ver-betering van hun onderwijskwaliteit, een bedrag dat overigens al eerder is vastgesteld. “De aanleiding hiervoor is het hoge aantal langstudeerders bij de technische universiteiten, vooral in de bachelorfase”, aldus de bewinds-lieden. Ze kunnen met dat geld meer – en betere – docenten inzetten, de aansluiting met het voortgezet onder-wijs verbeteren en meer studenten werven.De Delftse studentenvakbond VSSD laat in een schriftelijke reactie weten de brief van het kabinet hypocriet te vinden. ’Het kabinet stelt zichzelf in dit document het doel om meer tech-nici op te leiden. Dit terwijl volgend jaar er een numerus fixus bij de stu-die Luchtvaart- en Ruimtevaarttech-niek (L&R) op de TU Delft komt. De TU Delft is hiertoe gedwongen omdat de bekostiging vanuit de overheid niet voldoende mee groeit met de nu al toenemende studentenaantallen. Het kabinet toont hiermee aan dat zij zelf niet achter hun eigen document staan.’Dat is volgens de VSSD extra wrang, omdat de instroom bij L&R de afge-lopen jaren is gegroeid, ‘mede door het toedoen van de door het ministe-rie in het leven geroepen initiatieven als het platform Bèta Techniek.’ ’Het kabinet weigert echter de bekostiging adequaat mee te laten groeien. Dit betekent dat 140 potentiële vakkrach-ten dit jaar hun heil ergens anders zul-len moeten gaan zoeken. Het kabinet lijkt de naar de Kamer uitgesproken ambities bij voorbaat al de nek om te draaien.’

’Het kabinet weigert de bekostiging adequaat mee te laten groeien’

www.delta.tudelft.nl/25005

nieuws/column DelTA. 12 19-04-2012

delta@tudelft.nl

www.facebook.com/tudelta

@tudelta

www.delta.tudelft.nl

02

dELTA onLinE

MinisterHoe is Jan Kees de Jager minister geworden? En hoe zit het nu precies met de Europese schuldencrisis? Studenten die het hem willen vragen, kunnen dat op woensdag 25 april doen in sociëteit Alcuin van Virgiel aan de Oude Delft 57. De Verenigings-Raad (Vera) houdt daar vanaf 19.15 uur een interactieve avond met de minister. Iedereen die lid is van een studentenvereniging is welkom. Ook via twitter zijn vragen te sturen via hashtag #vraaghetdejager.

Delft-appWat kan ik vandaag doen in Delft? Met de gratis iPhone app ‘Ontdek Delft’ krijgt de gebruiker suggesties. Op het menu staat altijd één beziens-waardigheid, één café of restaurant, één winkel en één activiteit van de dag. De app houdt rekening met openingstijden. Bij gebruik in de ochtend staan vooral musea, koffie-tentjes en lunchrooms in het menu, in de late middag restaurants en ‘s avonds de uitgaansgelegenheden. De app werd maandag 16 april geïntro-duceerd door wethouder Junius.

betrokken. Dit was tegen het zere been van de andere studentenraads-fractie Lijst Bèta, zo bleek uit een van haar tweets op woensdag 18 april. ‘Blijf bij de feiten! In januari heeft @lijstbeta een visie op de Delftse ingenieur aan het college van bestuur aangeboden.’

Roadmap 2020De universiteit moet eerst nadenken over de ingenieur die zij wil oplei-den, alvorens te bedenken hoe de opleidingen er uit moeten zien. Dat schrijft studentenraadsfractie Oras op haar website. Voor haar nog te verschijnen Instellingsplan Roadmap 2020 mist de universiteit volgens Oras ‘een visie die keihard neerzet welke unieke en onmisbare kenmer-ken een Delftse ingenieur heeft’. Daarom noemt Oras ze zelf: problee-moplossend en analytisch zeer sterk, leidinggevend en multidisciplinair, kritisch en innovatief, ondernemend/initiatiefrijk en ambitieus, actief en

hArTmAnn

Sadistisch universumNog niet zo lang geleden kon ik de deur van mijn kantoor openen en afsluiten met een sleutel. Dat is niet meer zo. De sloten op alle deuren in mijn faculteit zijn vervangen door kaartlezers die aan de hand van je campuskaart bepalen of je naar binnen mag of niet. Het voordeel hiervan ontgaat mij volledig.Misschien dat nu geregistreerd wordt wie op welk tijdstip zijn kamer in dan wel uit gaat. Dat lijkt me een inbreuk op de privacy die, indien wettelijk toege-staan, in elk geval aan de medewerkers kenbaar zou moeten worden gemaakt. Dus een mededeling in de trend van ‘Vanaf heden worden al uw beweging minutieus vastgelegd. Wij zullen uw daadwerkelijke aanwezigheid regelmatig vergelijken met uw Outlook agenda, en toetsen aan uw tijdschrijven in TIM enterprises. Bij structurele discrepanties nodigen wij u uit voor een gesprek in kamer 101’.Dit systeem heeft grote nadelen. Zo blijkt het noodzakelijk om je campuskaart ongeveer eens in de twee weken te activeren bij het Servicepunt. Dat wordt gemakkelijk vergeten, en zo gebeurt het regelmatig dat iemand aan het eind van de gang op de derde verdieping van de C-vleugel voor zijn kamer staat en ontdekt dat de deur niet opengaat. Kan hij weer helemaal terug naar het Ser-vicepunt om zijn campuskaart te activeren. Waarom is dat? Waarom blijft die kaart niet actief zolang je in dienst bent van de TU Delft? Of wordt ons dienst-verband in het kader van de herijking telkens met twee weken verlengd? Nog niet zo lang gelden werd mijn kamer in mijn afwezigheid schoongemaakt. Ongeveer tweemaal per week zag ik, als ik ’s morgens binnenkwam, dat de prul-lenbak en de blauwe papierbak waren geleegd. Plakkerige vegen waren stille

getuigen van het schoonmaken van mijn bureau. Dat is niet meer zo. Nu wordt er eens per week op mijn deur geklopt waarna, zonder de uitnodiging ‘binnen’ af te wachten, een schoonmaakster (waarom zijn het toch altijd vrouwen?) binnenkomt die onverwijld met haar werkzaamheden begint. Terwijl ik aan het werk ben! Ik kan moeilijk kwaad op haar worden, want ik weet dat zij ook maar gestuurd wordt. Ik moet het met haar baas opnemen. Of beter nog met de minkukel die hiervoor binnen de TU verantwoordelijk is. Ik denk dat ik het antwoord al weet: bezuinigingen en overdag schoonmaken is goedkoper dan ’s avonds. Geef me dan een rol plastic zakken, wijs me waar de afvalcontainers staan, dan doe ik het zelf wel. Nu word ik verzocht mijn voeten op te tillen omdat er onder mijn bureau gestofzuigd moet worden! Vorige week was het toppunt. Midden in mijn jaarlijkse functioneringsgesprek – na onverdoofde cas-tratie met twee bakstenen mijn minst favoriete bezigheid – kwam de schoon-maakster de kamer binnen en begon doodleuk met een klamme lap over het bureau te vegen. Niemand zei iets, verbouwereerd als we waren door wat we aanschouwden.Hoe hebben we het zover kunnen laten komen? Soms denk ik dat het een uit de hand gelopen grap is van sadistische managers die kijken hoe ver ze kunnen gaan met ons sarren met nieuwe regeltjes en procedures. Maar dat is natuurlijk niet zo. Toch?

Dap Hartmann is astronoom. Hij werkt als onderzoeker bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management.

‘Ik doe me niet anders voor dan ik ben’Student werktuigbouw-kunde Michiel Adriaanse (19) is doorgedrongen tot de kwartfinale van de verkiezing van de student of the year van studenten.net.

SASKIA BONGER Waarom doe je mee aan deze wed-strijd?“Het is een impulsief besluit. Ik kreeg een mailtje over de verkiezing voor het studentenhuis van het jaar, en dacht: dit zou wel eens wat leven in de brouwerij kunnen brengen. Toen ik toch bezig was, heb ik mezelf ook maar opgegeven. Met het huis, een Korve-zeehuis met acht bewoners, lagen we er meteen uit. Blijkbaar waren we niet leuk genoeg.” Denk je dat je kans maakt?“Ik vind mezelf een behoorlijke door-snee Delftse student: zelf een beetje klussen en heel veel bier drinken, maar ik wil wel graag winnen. Daarom zet ik iedere dag weer een link naar de ver-kiezing op mijn Facebookpagina. En ik krijg support van vrienden, familie en mijn ex-collega’s, met wie ik voordat ik naar Delft ging in de keuken werkte in een restaurant in Zeeland.”

Heb je er geen bezwaar tegen aan een vleeskeuring mee te doen?“Als je vleeskeuring zegt, denk ik meteen aan uiterlijk. Maar als ik mijn huisgenoten mag geloven, had ik het op mijn uiterlijk nooit gered en ik zit toch in de kwartfinale. Volgens mij komt het in deze wedstrijd meer aan op intelligentie en ambitie. Mensen die stemmen, kijken volgens mij ver-der dan de foto’s. Ik heb me precies zo voorgedaan als ik ben. Je krijgt wat je ziet. We hebben deze week een debat over actuele thema’s. Doe ik dat goed, dan word ik beloond met extra stem-men.”

Hoe zit het met je debatkwaliteiten?“Hier in huis heb ik vaak in één keer mijn mening klaar. Ik heb het niet altijd bij het rechte eind, maar daar-door gaan anderen zich in de discus-sie mengen. Samen komen we er dan meestal wel uit. Hoe ik het er straks alleen afbreng, moet nog blijken.”

Je zit middenin een tentamenperiode. Hoe gaat het daarmee?“Op de dag van het debat heb ik eerst een hertentamen thermodynamica. Ik ben daar toch wel weer gestrest door. Ik studeer nu twee jaar in Delft, maar eigenlijk kun je het eerste jaar niet echt meerekenen. Ik vond de

overgang best lastig en had opstart-problemen. Mijn leerinstelling was te min. Op de middelbare school had ik het gemakkelijk, daardoor wist ik niet wat werken inhield. Dan loop je tegen een muur aan. Inmiddels heb ik coun-seling gehad over mijn manier van werken. Ik moet veel vakken uit het eerste jaar nog doen, maar de twee-dejaars tentamens die ik heb gedaan, heb ik allemaal gehaald. Ik ben er dus weer met frisse tegenzin tegenaan gegaan.” Tegenzin?“Ik zou liever iedere dag met een bier-tje in mijn hand en mijn tenen in het zand zitten, maar ja, dat kan nu een-maal niet. Wat doe je naast je studie?“Ik klus, heb een werkbank in mijn kamer staan. Ik ben nu een klok aan het bouwen met houten raderen. Dat wordt een enorm ding aan mijn muur.” Mensen moeten op jou stemmen. Waarmee overtuig je ze?“Waarschijnlijk komt er een fusie met de universiteiten van Leiden en Rot-terdam. Dan kunnen we, naast dat elementaire deeltje dat deze week in het nieuws was, nog wel een Delfts exportproduct gebruiken.”

Michiel Adriaanse: “Volgens mij komt het in deze wedstrijd meer aan op intelligentie en ambitie dan op uiterlijk.” (Foto: Sam Rentmeester)

www.studentoftheyear.nl

Facebook: on.fb.me/jankees www.oras.nl/2012oras-en-sr-introduce-ren-een-visie-op-de-delftse-ingenieur

DUO-appDe Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO)roept opnieuw de hulp van studenten in. Ze schrijft een wedstrijd uit om de nieuwe ‘DUO Student’-app te ontwer-pen. Hoofdprijs is drieduizend euro.www.delta.tudelft.nl/25004

Kritisch De Onderwijsinspectie maakt zich zor-gen over het lage studierendement en de aanhoudende ontevredenheid van studenten en afgestudeerden over hun opleiding. Het toezicht binnen de instellingen en door de NVAO functio-neert niet altijd.www.delta.tudelft.nl/25003

Privaat minder goedDe plannen van staatssecretaris Zijl-stra voor het deeltijdonderwijs leiden tot minder diploma’s en kwaliteitsver-lies, waarschuwen HBO-raad, vakbon-den en studentenorganisaties in een vandaag gepubliceerd pamflet.www.delta.tudelft.nl/25000

Academische vrijheidPolitici en beleidsmakers bemoeien zich te veel met het onderwijs en onderzoek. Daardoor komt de acade-mische vrijheid in gevaar, stelt jurist en onderwijsexpert Peter Kwikkers. “Terwijl die vrijheid nadrukkelijk in de wet staat.”www.delta.tudelft.nl/24998

BezuinigenDe politieke jongerenorganisaties van VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie willen niet dat er bezuinigd wordt op onderwijs en wetenschap. In hun gezamenlijke voorstellen wordt het hoger onderwijs met rust gelaten.www.delta.tudelft.nl/24996

OngrondwettelijkVolgens staatssecretaris Zijlstra is er niets mis met de prestatieafspraken die hij met universiteiten en hoge-scholen wil maken. Onzin, zegt hoog-leraar onderwijsrecht Paul Zoontjens: “Wat de staatssecretaris wil, is in strijd met de Grondwet.”www.delta.tudelft.nl/24997

FeutenDe politie heeft iemand opgepakt tij-dens een feest van de fictieve studen-tenvereniging Mercurius, meldt RTL Boulevard. Maar tot de meeste feest-gangers is dat niet doorgedrongen.www.delta.tudelft.nl/24991

03nieuws DeLTA. 12 19-04-2012

hoogleraar veiligheid en rampenbe-strijding aan de TU Delft.

VrijheidDe beroering rond het onderzoek van Ron Fouchier, bijzonder hoogleraar moleculaire virologie van het Erasmus MC Rotterdam, naar het griepvirus H5N1, publicatiebeperkingen bij toptijdschriften en de bemoeie-nis van overheden, roepen vragen op over vrijheid van onderzoek en publiceren. Mag, of moet zelfs alle wetenschappelijke kennis openbaar worden gemaakt? Zijn er grenzen, en zo ja: welke dan, en hoe worden die bepaald? Is dat eigenlijk wel mogelijk of werkt dat juist averechts? Over dit soort vragen gaat Fouchier op maan-dag 23 april in debat met Ben Ale,

RectorDe TU Delft krijgt elk jaar veel geld en geeft dat ook weer uit, maar waar-aan? En hoe kun je onderzoeksgeld aanvragen? Iedereen die het ant-woord op dergelijke vragen wil weten moet op 26 april naar de Oranjezaal van de TU Library komen. Daar vindt onder de titel ‘Where is the money?’ de eerste editie van een serie bij-eenkomsten ‘In debat met de rector’ plaats. Het debat wordt georgani-seerd in samenwerking met Studium Generale.

BouwputliefhebbersZin in een wandeling of fietstocht langs architectuurfestival ZigZagCity, de Internationale Architectuur Biën-nale Rotterdam en Motel Mozaïque? Dat kan op zaterdag 21 april om 11.30 en 14.30 uur als Parfum de BoemBoem op het Schouwburgplein Rotterdam het nieuwe seizoen aftrapt met wandel- en fietsroutes langs bouw- en sloopgebieden in Rotter-dam. Toegang zes euro per persoon, reserveren wordt aanbevolen via (010) 4652228.

EurekaWie mensen wil voordragen voor de Eurekaprijs voor wetenschapscom-municatie 2012 kan dat nog doen tot 1 juni. Vanaf dit jaar reiken de Nederlandse Organisatie voor Weten-schappelijk Onderzoek (NWO) en de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW) voor het eerst een gezamenlijke, jaarlijkse prijs uit aan zowel een wetenschap-per als een journalist voor de beste prestatie in het toegankelijk maken van wetenschappelijke kennis en inzichten voor een breed publiek.

Debat over vrijheid en onderzoek van publiceren, maandag 23 april, van 18.00 tot 20.00 uur in het Trippenhuis van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, Kloverniersburgwal 29 in Amsterdamwww.knaw.nlwww.knaw.nl/eurekaprijs www.parfumdeboemboem.nl Debat met de rector, donderdag 26 april van

12.30 uur tot 13.30 uur in de TU Library.

Techniek niet meer aantrekkelijk onder de jeugd? Je zou het niet zeggen als je afgelopen zondagmiddag in het Science Centre Delft was. Het was een topdag met veel bezoekers, die in het kader van het Nationaal Museumweekend voor één euro naar binnen mochten. Het was voor ruim een miljoen mensen reden dit weekend naar een van de ruim vierhonderd deelnemende musea te gaan. (Foto’s: Sam Rentmeester)

Inspectie berispt college TuHet college van bestuur heeft ‘geen gepaste sober-heid betracht’ bij zijn declaraties. Dat conclu-deert de Inspectie van het Onderwijs na onderzoek.

CONNIE VAN UFFELEN

De inspectie heeft het college van bestuur (cvb) op de vingers getikt over zijn declaratiegedrag en er op gewezen dat het beheer van onkosten-vergoedingen beter moet. Ook heeft zij de TU gemaand het inkoopbeleid en inkoopprocedures te verbeteren, net als het beheer van het vastgoed

en het beleid en toezicht rond neven-werkzaamheden. De universiteit moet hierover in het najaar of bij het jaar-verslag 2011 rapporteren.Aanleiding zijn publicaties in NRC Handelsblad over ruime reis- en onkostenvergoedingen van het cvb (die in de periode 2008-2011 meer dan 900 duizend euro bedroegen) en over decaan Marco Waas wiens vrouw opdrachten kreeg van de universiteit. De krant schreef verder onder meer dat de TU miljoenen verloor met vastgoed, rijksgeld niet rechtmatig uitgaf en integriteit niet de hoogste aandacht gaf. Wat volgde waren 21 schriftelijke Kamervragen. Onder meer van de PvdA die sprak van ‘ernstige belangen-

verstrengeling’ van Marco Waas met publieke middelen. Staatssecretaris Zijlstra wijst in zijn antwoorden ech-ter op het onafhankelijke feitenonder-zoek dat de TU liet uitvoeren door een accountant. Daarin kwam naar voren ‘dat er weliswaar aanwijzingen waren voor de schijn van belangenverstren-geling, maar dat de decaan veelal niet direct betrokken was bij de verlening van opdrachten’.Op vragen van de SP antwoordt Zijlstra dat de TU zich in dergelijke gevallen ‘maximaal moet inspannen om belan-

genverstrengeling te voorkomen en het aanzien van de wetenschap niet te schaden’. Hij vindt het de taak van het universiteitsbestuur om de bestuur-lijke en wetenschappelijke integriteit te waarborgen en wijst erop dat de TU de interne gedragsregels nog dit jaar extra onder de aandacht brengt. NRC schreef in januari dat Waas 27 duizend euro bij de TU Delft decla-reerde voor een kantoor aan huis. Een deel van die kosten hield verband met ondernemingen van zijn vrouw, die op zijn huisadres zijn gevestigd. College-voorzitter Dirk Jan van den Berg vond dat sprake was van een ‘ontoelaatbare verstrengeling bij de manier waarop

Waas zijn onkosten declareerde.’Zijlstra schrijft het ‘afdoende’ te vin-den dat Waas na een gesprek met het cvb zijn taken als decaan van 3mE neerlegde. Het college sprak destijds met Waas af dat hij vijftienduizend euro terugbetaalt aan de TU. Een woordvoerster van de TU laat weten dat dit geld nog niet is overgemaakt. “Wel op korte termijn. De betalingsre-geling is in behandeling.” De inspec-tie heeft de TU gemaand de accoun-tant deze acties te laten bijhouden. De raad van toezicht heeft Zijlstra toegezegd ‘de komende tijd extra aan-dacht te besteden aan het op- en bij-stellen, naleven en handhaven van de interne regelgeving’ en Zijlstra ‘waar relevant op de hoogte te houden’. Wat betreft de hoge vergoedingen (Waas declareerde bijvoorbeeld bijna 23 duizend euro voor een sabbatical in de Verenigde Staten, red.) wijst Zijl-stra erop dat Waas verdiensten had op het gebied van valorisatieprojecten, ook vanuit het Innovatieplatform. ‘De rol van de decaan zelf is in deze zaak

te betreuren, maar ook het bestuur van de TU Delft moet worden aange-sproken.’De TU heeft inmiddels een overzicht verstrekt van nevenfuncties van alle Delftse hoogleraren en bestuurders. Het college scherpt de procedures op dit moment aan zodat de regeling volgens Zijlstra nog beter wordt nage-leefd. Hij ziet dan ook geen aanleiding voor een centraal totaaloverzicht van nevenfuncties van alle hoogleraren, waar de SP om vroeg. Wat betreft het artikel waarin NRC schrijft over onrechtmatig uitgeven van rijksmiddelen, verliezen op vast-goed en gebrek aan aandacht voor integriteit, schrijft Zijlstra dat de TU voornemens is alle door de inspectie gevraagde verbeteringen uit te voe-ren. Dat is voor hem afdoende, schrijft hij op vragen van VVD, PvdA en SP.

‘De TU moet zich maximaal inspannen om het aanzien van de wetenschap niet te schaden’

‘De regels worden duidelijker’Collegevoorzitter Dirk Jan van den Berg reageert schriftelijk op het oor-deel van de Inspectie van het Onderwijs.

Bent u het ermee eens dat het cvb ‘geen gepaste soberheid’ heeft betracht? “De inspectie en de staatssecretaris stemmen in met de door het cvb geno-men dan wel voorgenomen maatregelen. Collegeleden maken afspraken over hun taken en werkzaamheden met de raad van toezicht. Dat geldt dus ook voor de daarmee samenhangende kosten. Dat zal ook in de toekomst zo zijn.”

Hoe gaat de TU de door de inspectie gewenste verbeteringen aanpakken?“Er wordt doorgaand gewerkt aan verbetering van het beheer van onkos-tenvergoedingen, het inkoopbeleid, inkoopprocedures en het beheer van het vastgoed.”

U scherpt de procedures voor nevenfuncties aan. Is er straks minder toe-gestaan?“De regeling nevenfuncties wordt onder de loep genomen en aangepast. Dit hoeft niet te betekenen dat er minder mag. Wel worden de regels duidelijker. Veel van deze projecten liepen al voor de bewuste publicaties verschenen.” Van den Berg gaat niet in op een uitspraak van staatssecretaris Zijlstra over de hoge onkostenvergoedingen van decaan Marco Waas. Zijlstra zei daarover: “De rol van de decaan zelf is in deze zaak te betreuren, maar ook het bestuur van de TU Delft moet worden aangesproken.”

De declaraties van Waas waren volgens de afspraken, aldus het college van bestuur vorig jaar. In januari vroeg de ondernemingsraad (or) om een overzicht van alle afwijkende afspraken voor onkostenvergoedingen.

Zijn er medewerkers met afwijkende afspraken? Zo ja: hoeveel en wat gaat u daar aan doen? Betreft het ook decanen?“Het beloningsbeleid voor decanen en directeuren is met de or bespro-ken.”(Desgevraagd laat de or weten dat die informatie vertrouwelijk is en nog wordt besproken, red.)

Vorig jaar overwoog de TU naar de Raad voor de Journalistiek te stappen. Gaat u dat nog doen?“Inmiddels hebben vele actoren in de universiteit, het ministerie en de politiek zich in detail gebogen over onderwerpen die in het artikel ter sprake kwamen en zijn diverse vervolgartikelen geplaatst waarop de TU Delft heeft kunnen reageren. Daar voegt een gang naar de Raad voor de Journalistiek niets meer aan toe.”

‘Hoogste tijd voor verbetering’De bestuurders van de TU Delft moeten de strenge woorden van de staats-secretaris ter harte nemen, vindt de ondernemingsraad. Er is een grotere rol toebedeeld aan de raad van toezicht.Duidelijk is dat er niet altijd goed toezicht is gehouden op de univer-siteit, zo concludeert de ondernemingsraad (or) na het oordeel van staatssecretaris Zijlstra. “Hoogste tijd voor verbetering”, zegt voorzitter Dineke Heersma. “Die verbetering is onlangs ingezet door het college van bestuur.”Uit het rapport van de Inspectie van het Onderwijs en de antwoorden van staatssecretaris Zijlstra op Kamervragen maakt de or op dat NRC Handels-blad de werkelijke feiten heeft gepubliceerd over de TU. “In NRC werd vorige week slechts één rectificatie vermeld: de betrokken decaan van 3mE zou geen privé-inkomsten hebben verkregen uit projecten binnen valorisatie.” De or heeft inmiddels een werkgroep integriteit ingesteld. Die krijgt don-derdag 19 maart een training van de stichting Veiligheid en Integriteit. “Mogelijk vloeien er adviezen uit voort aan het cvb. Het gaat niet alleen om wetenschappelijk integriteit, maar ook om gedrag van het voltallige personeel.”

opinion please

science DeLTA. 12 19-04-2012

04

An elementary particle that was predicted 75 years ago by the Italian physicist, Ettore Majorana, has now been detected by Professor Leo Kouwenhoven and his Kavli institute team, in collaboration with FOM and TU/e. As a world’s first, the researchers succeeded in creating a device and circumstances in which the Majorana fermions emerged. They published their findings in Science.

JOS WASSINK

All elementary particles in physics have their own antiparticle or oppo-site charge, such as the electron and the positron. But there is only one particle that is its own particle: the Majorana fermion, as proposed by the Italian physicist, Ettore Majorana, who derived it from Dirac’s equation (a 1927 connection between special relativity and quantum mechanics). After Majorana’s enigmatic death, the mysterious (anti)particle was more or less forgotten.In the 1970s however the hunt for Majorana’s was restarted using large accelerators and detectors, since the missing particles were seen as possi-ble candidates for the mysterious dark matter in the universe. This search is ongoing at Cern in Geneva. A number of theoretical physicists meanwhile thought it might also be possible to create Majorana’s under very specific circumstances, instead of detecting them in the wild. The first proposals date back ten years, but those proposals were not very practical. Only very recently, in 2010, two academic groups (Roman Lutchyn from the University of Maryland, and Yuval Oreg from the Weizman Insti-tute in Israel) launched practical and nearly identical proposals in Physi-cal Review Letters aimed at creating Majorana’s. They predicted that the elusive particles will appear at the contact between a semiconducting nanowire and a superconductor.“We had already published a number of studies involving nanowires, super-conductors and magnetic fields,” says TU Delft’s Professor Leo Kouwenho-ven. “I guess that made us the prime candidate for the chase. So, in spring 2010, we were contacted by Microsoft for the Majorana hunt and we agreed to join.” Two years later, the group has now published their sightings of ‘Signatures of Majorana Fermions’ in

Science (12 April 2012).The TU Delft researchers designed and developed a special chip for their mea-surements. At the centre of this chip is a semiconducting nanowire made of indium-antimony (known for its strong spin-orbit coupling) and just a few micrometres long. One side of it is connected to a gold contact, and a stretch of superconducting material

connects to the side of the nanowire. The prediction is that Majorana’s will form, at very low temperatures and at certain magnetic field strengths, in the nanowire at both edges of the contact with the superconductor.What Mourik and Zuo measured in an endless series was that the contact between the nanowire and the super-conductor, which is the supposed location of one of the Majorana’s, is only conductive for electrons with zero energy. “The Majorana presents

itself in our measurements as a peak in the conductance at zero voltage,” Prof. Kouwenhoven explains.In the Science publication, the resear-chers show that the phenomenon only works, and works representatively, if all ingredients, like magnitude and direction of magnetic field, spin-orbit coupling and superconductor, are pre-sent. Take out one, and the Majorana is gone. “No one has found an alter-native explanation for our measu-rements,” says Prof. Kouwenhoven, smiling.Vincent Mourik, a PhD student for the past 18 months, is fascinated by the project: “It’s a whole new phenome-non. There are the theoretical physi-cists who do a prediction, and we try to verify it in the lab. So you go step by step into the unknown. It’s fasci-nating.”His colleague Kun Zuo says this is only the beginning: “We put ‘signature’ in the title, because we do not have the definite proof. When we succeed in changing the phases of Majorana’s, we’ll see a whole new field of statis-tics that has never been seen before in physics.”“These new experiments have a highly theoretical character, with many new concepts,” says Prof. Kouwenhoven. “We’ll work on this together with Carlo Beenakker’s group at the University of Leiden. The new statistics of these particles are not only interesting for fundamental science; it is also the reason why Majorana’s may be used in quantum computers.”

V. Mourik, K. Zuo, L.P. Kouwenhoven, ‘Signatures of Majorana Fermions in Hybrid Superconductor-Semiconductor Nanowire Devices’, Science, 12 April 2012. doi: 10.1126/science.122360youtu.be/yMIFiW4X0O8

Majorana’s emerged in Delft

Promising green noise reduction wallsA road traffic noise reduction barrier along the A348 will get a coat of succulent plants, which should absorb particulate matter and reduce noise.

Car drivers near Velp will soon have a radically new view. No longer will they drive past boring noise reduction barriers; instead, they’ll see a green wall consisting of succulent plants. This will be a testing site some 400 meters long, commis-sioned by the Province of Gelderland in collaboration with knowledge institute Alterra and the University of Wageningen. The experiment must reveal how much noise is reduced by the plants and how much particulate matter they’ll absorb.“It’s an excellent idea. Traffic noise reduction barriers have a promising potential for reducing pollution,” says postdoc researcher, Dr Marc Ottelé (Civil Enginee-ring), who published his PhD research last year on vertical greenery. “The poten-tial of the plants is promising, and we know that they intercept particulates. However, it’s very difficult to say how much particulates the plants intercept exactly. It’s very complex to measure this.”Bob Ursem, scientific director of TU Delft’s Botanical Garden, agrees with Ottelé: “I estimate that about 5 to 7 per cent of the particulates will be reduced because of plants, but this depends on the characteristics of the wall and on the direction of the wind. Planting green against the wall is a passive system. Better results could be obtained with active systems. One could think of technology that absorbs the particulates.” Ursem has invented such a particulate catcher. “In an open environment, 60 per cent of the particulates could be absorbed”, he states. For the new A348 barrier, succulent plants will be used because they do not need much water. “Therefore it’s a good choice”, says Ottelé. “The succulent plants are also very lightweight, which makes it easy to attach them to a wall. And they’re cheap.”The green wall should also reduce noise. “I think it would only muffle the sound a little bit,” says Ursem. He wrote a chapter on how to effectively muffle sound in a book entitled ‘Ecological Engineering’. “Bushes or hedges planted close to each other would work better. They have a denser structure than the succulent plants.” Ottelé however is more positive about the sound reduction because of the substrate layer that is used. “This will absorb the sound better than the standard hard surfaces.”On Monday the Dutch TV program, Pownews, vehemently criticised the green wall, saying that it is ridiculous that 200,000 euros was spent on it. Ursem strongly disagrees: “The effect of the plants may not be spectacular, but every little helps. They absorb particulates and reduce the noise a bit. And it also makes the highway look better. Visually it’s a good improvement.”Ursem and Ottelé do not think that 200,000 euros has been badly spent during the financial crisis. “For this kind of structure, it’s actually quite cheap,” Ottelé days. “Normally, one would pay a lot more for a green wall of 400 meters.”Ottelé believes that in the near future more green walls will arise next to highways. “Along the A13 between Rotterdam and Delft, there’s also a recently placed green noise reduction barrier. Common ivy grows against the wall. Hou-ses could also very well use green walls. Plants influence thermal behaviour by insulating properties and reducing pollution. They’re cheap and have great potential.” (RV)

In the Science publication, the researchers show that the phenomenon only works if all ingredients are present

Prof. Leo Kouwenhoven, prime candidate for the chase. (Photo: Sam Rentmeester)

Artist’s impression of the chip. (Ixion Animations)

05

short news science

science DeLTA. 12 19-04-2012

grADuATE

CableAt the IEEE-student lecture on Desertec on 5 April (see interview with CEO Paul van Son), Professor Johan Smit (photo)presented an update on the research of high temperature superconducting cables, such as the one he is holding. This concentric cable, in which a number of 50-micrometre thin superconducting tapes carry all the current, will operate at liquid nitrogen temperature. Cold electrical insu-lation of this 3 kA cable was tested up to 50 kV by PhD student Roy Zuijderduin in EEMCS’s High Voltage Laboratory. (Photo: Jos Wassink)

Cell divisionDividing is a critical event in a bac-terium’s life: a new reliable cell mem-brane has to be built at exactly the right place to successfully spawn two daughter cells. How does nature orga-nize this? Bionano scientists from the Kavli institute (AS) have established that DNA plays a vital role in deter-mining the division site. Basically, division enzymes and DNA avoid each other. Professor Cees Dekker, Dr Juan Keymer and others published their findings in PNAS, 16 April 2012.

Asian SummerTwo TU bachelor students will spend their summer in the Far-East. They will attend summer courses at the Chinese University of Hong Kong. Adriaan Bovendeert (IDE) and Stephane Jager (3mE) are two of 30 students in total that have been selected for the Netherlands – Asia Honours Summer School. The students will visit Shanghai, where they will meet with Dutch entrepreneurs. They will be asked how best to increase Dutch student’s exposure to China.

Delta Water AwardThe ‘competition for young water talents’ was won by the Balance Island team (Grontmij, Deltares and Waterarchitect). Their proposal is that an artificial sand island situa-ted in front of the nearly closed-off Haringvliet sea arm will reduce salt intrusion in a natural way. The prize, 15,000 euros and a study trip to New Orleans, was presented to them by provincial governor Karla Peijs, and Delta commission chairman, Wim Kuijken, last Wednesday. The TU entry Wind4Water received an honorable mention.

pro

posi

Tio

n

Research at the TU has brought a superfast wor-king quantum computer one important step closer. For the first time, resear-chers built a working 2-bit quantum computer on a diamond chip. Their spec-tacular result was publis-hed in the science journal Nature.

ROBERT VISSCHER

In order to build their quantum com-puter, TU Delft researchers had to overcome a well-known but major problem, known as ‘quantum decohe-rence’, which is the irreversible loss of quantum information stored in a qubit, caused by disrupting interacti-ons from its environment. The researchers were able to get rid of the decoherence and make two quan-tum bits interact. “It is the first time a quantum calculation has been perfor-med with spins on a chip. It provides proof that a quantum computer could actually work,” says Toeno van der Sar, who received his PhD for his research

on a diamond-based quantum compu-ter and is now a postdoc at the Kavli Institute of Nanoscience (Applied Sci-ences).The key role in the research is played by a tiny magnetic moment of elec-trons and nuclei – the so-called ‘spins’. In a standard computer, a bit is either 0 or 1. But thanks to electrons, which can have two different spin directions at once, a bit in a quantum compu-

ter can be 0 and 1 at the same time. However, spins are also very sensitive for disruptions.The current publication is a follow-up to research published two years ago in Science. The same team demonstrated how to protect the spin state of a sin-gle electron, by continually flipping the spin direction of the electron with nanosecond pulses. This protected the spin from disruptions, but it also made it impossible for it to interact with other spins that can be used as quantum bits, which is necessary to

perform calculations. The researchers have now found a way to retain the interaction between the electron spin and the spin of an atomic nucleus. “We use the pulses to precisely synchronize the reversal of the electron with the dynamics of the spin of an atomic nucleus. We can perform calculations and protect the spins from disruptions.”The research team performed a search algorithm. “Our small-scale quan-tum computer finds an element in an unsorted database of four elements in a single try. A standard computer would need about two attempts.”The research was conducted in colla-boration with the Ames Laboratory at Iowa State University, the University of California Santa Barbara and the University of Southern California.

T. van der Sar, Z.H. Wang et.al, ‘Decoherence-protected quantum gates for a hybrid solid-state spin register’, Nature, 5 April 2011, doi: 10.1038/nature10900

2-bit quantum computer works in diamond browsing books online

Heike Faber: “They said: It really is something for us.” (Photo: Daan Vos)

Local bookshops are facing difficult times. In search of a new future, Heike Marin Faber (25) presented her MSc thesis on April 5 for the company Libris, for which she designed a new way of exploring books online: book browsing.

Libris is a cooperative of 100 entrepreneurs who own local bookshops, a purchase organization that buys large amounts of books in order to receive high dis-counts. Furthermore, Libris provides a web shop for book sales, but due to its low development budget and stiff competition from Bol.com, Libris’ web shop is struggling to compete on the market. The bookshop owners are having great difficulties dealing with the situation. Faber: “They do not have any knowledge about technology, internet and digital books. They’re a bit afraid of it, but at the same time they know that they have to do something with it.”Faber therefore devised a solution for this problem in her ‘Integrated Product Design’ graduation project. Faber started her project with a preliminary research of possible improvements for local bookshops, connecting them with upcoming technology. She ended up with an idea to bring the experience of the ‘real’ book-shop to the internet: online ‘book browsing’.The advantage of going to a bookshop is that you can ‘browse’ through a selec-tion of books, looking at the front covers, reading the texts on the back, and asking for advice from bookshop staff. Internet shops, however, do not provide this experience: one can only search for titles and look up related books.Faber resolved this problem by creating a whole new interface for the Libris web shop. When visiting the web shop, the user is presented with a selection of books, made by booksellers taking part in Libris. The book covers from the selection are displayed on the screen, and it’s possible to browse through the books by scrolling or swiping. By clicking on the book covers, more information becomes available.With this solution Faber successfully brought the bookshop experience to the internet.This conclusion was confirmed by testing the new website with users. Faber: “People really think it stands out from websites that are now available on the web, simply because the website is filled with book covers. It really attracts you.”Libris has also embraced the results. “They said: It really is something for us,” Faber confirms. “This is the only way that we can give our knowledge to a web-site. It’s something that other web shops cannot do, as they do not have 400 booksellers. (DV)

‘We can perform calculations and protect the spins from disruptions’

Technological developments hardly contribute to moral developments.

‘Technology sourcing over the technology life cycle’, PhD-thesis by Claire Stolwijk (Faculty of Technology, Policy & Management)

(Illustration: Auke Herrema)

www.summerinasia.nldelta.tudelft.nl/25002

international studentsdelta. 12 19-04-2012 06

moTsyk

ThE bikE of...

Name: Nishant Lawand (PhD-student at faculty of EWMCS) Price: € 650 Brand: Batavus Nova Versa 24Striking feature: The rider

Nishant gushes with immense pride when he starts talking about his bike. “I sold my holidays to pay for my bike in 2010, partly. So you can imagine how much my bike means to me”, he says. Being a foldable model, Nishant’s bike is easy to carry around. A foldable bike also means that he doesn’t have to buy a separate ticket for the bike while traveling by train. “Once, when I was in a hurry, I took my bike into the train without folding it. Because of the big wheels, the ticket examiner refused to believe it was foldable. I had to demonstrate until he was convinced,” Nishant says, laughing. Yet another advantage of having a foldable bike is that, while normal bikes are not allowed on a train during peak hours, foldable bikes are allowed. “A normal bike occupies too much space in the train, while foldables don’t.”In the Netherlands, it isn’t a surprise to find out one’s bike has simply disap-peared from a parking slot. So what can one do to compensate for theft of an expensive bike? Nishant: “As a precaution, I insured my bike for three years. In order to get your bike insured, you’re obliged to buy a lock with a 3-star rating. I use this lock along with another simpler lock for my bike. Besides all this, I also carry my bike wherever and whenever I can. It doesn’t take any effort since it’s also very light and convenient to carry.”Nishant’s bike has never given him any problems so far. “When you are a PhD, you wouldn’t want to worry about a flat tire or being late, on top of worrying about experiments and deadlines,” he says. “I specifically wanted to buy a bike with large wheels, since I can cover more distance with less pedaling and hence less time. After all, time is extra valuable to a researcher.” Nishant says the only disadvantage is that his foldable bike doesn’t come with a rear carrier: “It’s not possible for me take my wife for a bike ride! But the advan-tages easily outweigh this single disadvantage, so I’m not complaining.” (CE)

To leave Delft or not?

(Photo: Chandra Elango)

Enticing inter-university MSc thesis projects often cost international stu-dents extra time and money.

TINA AMIRTHA

For many of us MSc students, first-year coursework is totally predictable: the first class of the day starts at 8:45, lunch is fixed at the Aula at 12:45, and we rarely leave Delft. The second-year however is completely the oppo-site: one day you’re perhaps quietly working at the campus library, but the next day you’re engaged in limit-less meetings with thesis advisors in neighboring towns. Moving around during the MSc program’s second-year costs us time and money, but many of us choose to go with the flow. 3mE’s biomechanical engineering department is one of many across TU Delft that advocates inter-institutio-nal research for MSc theses. Students are encouraged to undertake research projects at one of TU Delft’s hospital partners, like the Leiden University Medical Center (LUMC). “They’re 5 euros apart!” exclaims Nishant Jain,

a second-year biomechanical Design student who recently started his work at LUMC. “It shouldn’t be so often, but I will go [to Leiden] about ten times this month, which is still a lot.” Although daily trips to and from Delft aren’t required of him, the tours quickly become drawn-out and add up financially. Meanwhile, our German neighbors offer attractive transportation passes to their international MSc students, allowing them to use most local buses, trams and trains for free in Germany. As a TU Delft international student in

Delft, taking advantage of the public transportation system is limited to discounted passes that require an additional annual fee. Consequently, leaving Delft for any purpose, draws on our financial resources.With this in mind, many of our cohorts have chosen to stay in Delft. “Many students from Delft already come here from all over the world. We’re not

really looking to move again,” said Daniel Baldacchino, a second-year MSc Sustainable Energy Technology student who decided to stay in Delft for his research project. While finan-cial reasons weren’t a main concern in Baldacchino’s ultimate decision to remain in Delft, he sympathized with the burden of coordinating the moves that would come with selecting an off-site research project. No matter which way the economic wind is blowing, the typical interna-tional student chooses his or her work site based primarily on where the pro-ject is most interesting, with money matters taking a secondary role. Martina Cuschieri, a second-year MSc student in computational tissue bio-mechanics and implants, decided to stay in Delft because the project fit her research interests the most, among the other offers, two of which came from outside Delft: “It just tur-ned out that I could stay in Delft, which is easier than traveling.”Comparatively, Haoxan Li, a second-year MSc biomechatronics student will move to Eindhoven, to be nearer to the company where he’ll carry out his experiments. Li and his MSc advi-sors acknowledged that regularly taking trains between Eindhoven and Delft would be less economical than taking an apartment in Eindhoven. For Cuschieri and Li, they followed their research interests first, and arranged the logistics of their projects second. In Li’s case, the way to minimize the time and money spent on the next phase of his MSc program was simply to move from Delft. While TU Delft faculties of course offer interesting projects on the Delft cam-pus, nonetheless the opportunity to leave our newly established home in the second-year of MSc programs is one that many ambitious students are forced to consider from both an acade-mic and logistical standpoint.

Checking times and counting change at Leiden NS station are facts of student life for second-year 3mE MSc students (l-r) Ivo Ulrich, Vasilis Terzopoulos and Nishant Jain. (Photo: Tina Amirtha)

Consequently, leaving Delft for any purpose, draws on our financial resources.

Regaining your virginityWorld-famous entrepreneur Richard Branson named his first com-pany ‘Virgin Records’ because he and his team at the time were ‘virgins in business’: inexperienced, hopelessly naive young men and women who started out working for the company out of sheer enthusiasm rather than for profit. Since then, the Virgin franchise has grown into a 400+-company behemoth of a conglomerate, with businesses in everything from cosmetics to space travel, yet still employs the key principles that helped the company succeed some 40 years ago, principles that it shares with most young companies. Virgin invests a great deal of effort in staying virgin. Young scientists, entrepreneurs, engineers have a universal advantage in common: they don’t know they’re able to fail, and so they’re willing to try out nearly everything. This fresh outlook on life allows them to create things that were never thought pos-sible before. It’s no coincidence that the majority of the great, history-altering breakthroughs were made by people in their 20s. That doesn’t mean that once we pass the 30-year-old mark, we stop getting good ideas. It means that past a certain level of experience, we tend to start shaping our ideas in their infancy, so that when they’re fully-formed, they resemble projects from our

past. In engineering, just like in art, each individual has a cer-tain style. Just like an art lover can tell a Monet from a Van Gogh, an airplane enthusiast can easily distinguish one of Burt Rutan’s creations from a Fokker, for example, even if she had never seen that particular model before. A signature engineering style is built up over years of experience, and it helps us progress and improve our designs as we learn from previous successes and fai-lures. However, it also can leave us prisoners of the dreaded ‘box’ that project managers are so enthusiastic about avoiding. So how do you start thinking outside the box when you’ve spent years reinforcing its walls? Virgin does it so: instead of building up any one company to gargantuan proportions, it usually breaks up the larger ventures into smaller ones, thus helping maintain a fresh start-up business atmosphere. Furthermore, the people at Virgin like to venture into areas where they have absolutely no experience. These businesses tend to turn the industry upside-down, coming up with solutions no one in the industry had previously thought of. This is because technology often comes out ahead of its time, and is often written off in favor of proven technology.

Maintaining an open mind with science and engineering is as difficult as it is crucial for producing great discoveries, but not everyone can afford to keep venturing into new fields to stay fresh. One way of regaining your entrepreneurial virginity is to work with new people from very different fields and backgrounds; their creative energy will influence your own creativity. Another way is to humble yourself, forget that you’re an experienced and respected engineer and pretend that you’re a child looking for a solution without fear of embarrassment or failure. Ask younger, inexperienced engineers for their opinion and really listen to what they have to say. Get ideas from books, articles, movies, artwork completely unrelated to your field of expertise. You’ll only be able to think outside the box once you’ve stepped out-side of it and looked around.

Olga Motsyk is an MSc aerospace engineering student from Kiev, Ukraine. She can be reached at olgamotsyk@gmail.com

07international studentsdelta. 12 19-04-2012

news in briefStela-Europe offers inter-national students a chan-ce to convene with other top students from around the world while learning valuable leadership skills.

RAGHUVEER RAMESH

Stela, a student-run organization, brings together science and engi-neering students from top universi-ties worldwide, providing leadership education and facilitating multicul-tural dialogue on global issues. The aim is to create intellectual net-works of advanced undergraduate and graduate students from prestigi-ous international universities. Chris Rozemuller, Emma van Bruggen, Jo Hoogslag and Valerie Goemans, board members of Stela’s European chapter, spoke to Delta about the organiza-tion and the upcoming convention in Tokyo.

What’s a typical Stela convention like? Hoogslag: “The convention is held for 9 days, with 50 students from around the world being selected and atten-ding lecture sessions on varied topics regarding leadership. The lectures are delivered by CEOs, renowned profes-sors and other top professionals. After the lectures, there are workshops where one applies what was taught.” Van Bruggen: “Actually, what one enjoys even better is how the infor-mation from one talk is immediately applied into a simulation or role playing game or even into physically building models.”

What exactly does one achieve by being part of Stela? Is it a conven-tion where really smart students from around the world come up with soluti-ons for global issues?Goemans: “It’s not an organization where one comes up with solutions. But the convention gives us the expe-rience of interacting with excellent

students from around the world – not necessarily in the field of academics but in different facets of life. We had a Japanese sword fighting champion, and one young woman who was a part of the Noble Prize winner selection committee. It’s a great experience just working with people from diffe-rent backgrounds and understanding how they tackle problems.” Rozemuller: “Also, at the end of the week, you have learnt to work in a group and improve your leadership skills. The organization’s ‘Vision for the future’ is aimed at forming a large network between these excellent stu-dents from all over the world, and with the leadership skills gained here, it’d be really useful in tackling real-life problems in the future.”

Who exactly are these ‘excellent stu-dents’ you mention?Hoogslag: “Typically, ‘excellent’ stu-dents are those with a vision, who have been doing more than what is standard. Anyone studying in the EU, irrespective of their nationality, can apply.” As Stela-Europe board members, how are you promoting the organization?Rozemuller: “We’ve been trying to

recruit members to promote Stela in the universities that belong to the Idea League.” Hoogslag: “We also organized two workshops, one in Delft and another in Zurich. Both were very successful. The idea behind the workshops was to try and replicate the atmosphere of International Stela conventions.”

What’s a typical day at a Stela conven-tions like?Goemans: “The day starts quite early. After breakfast we proceed to lectures on leadership models. After the lectu-res, there’s a workshop session where you and your group might build a model based on what you’ve learnt. At the end of the day we have a reflection period, where we learn what role we played in the project and analyze what could have been done better or what the strong points were. This allows you to try different routes the next day and experience different ways of working, which you wouldn’t normally try in real life.”

Applying for jobs in NLIt’s the season for apply-ing for jobs. TU Delft Career Center experts offer some handy advice.

Ever-increasing competition in the job market, combined with the fact that many international students don’t speak Dutch, makes it difficult to find jobs here. TU Delft’s Career Centre however is always ready to help students, offering walk-in activities, workshops and one-on-one appoint-ments on a variety of helpful job-rela-ted topics. “Job applications are lengthy pro-cedures, and rejection can be very frustrating. One important aspect students tend to underestimate is the power of networking,” explains Caro-line Scheepmaker, the Career Centre’s manager. “While that may seem scary or difficult, it’s ultimately no diffe-rent than when asking your friends for advice about choosing a good movie or restaurant. International students often don’t realize the size of the net-work they have. Approaching profes-sors in faculties, asking for advice and discussing one’s interests not only

gives access to expert guidance but can also serve as mock interviews.” Madeleen Stamm, a careers counselor, says it’s “specificity” and ‘relevant information’ that makes great for CVs or motivation letters. “While you do have to sell yourself a bit,” she says, “the Dutch also aren’t exactly the types to boast and say they’re the

absolute best at something.” Further, prospective Dutch employers prefer shorter documents: two pages for CVs, and one page for cover letters. As for the tricky question of inclu-ding photos on CVs, Stamm says that it’s best not to, but rather “to have a photo on your LinkedIn profile, as you’ll often be reviewed online. But ensure every photo shows the pro-fessional you, dressed as you’d be at work, so not at the beach with a friend whose head is cut out of the frame – and yes, that does indeed happen!”

When attending job interviews, one should find a happy medium between speaking up and boasting. Stamm: “The Dutch appreciate people who take initiative and can explain what they have to offer, but tend not to like people who exaggerate. Talk about what you’ve done and how you’ve done it. Furthermore, personal quali-ties mentioned in CVs, like ‘analyti-cal’, ‘communicative’, ‘team player’, etc, work well only when there’s proof about the same mentioned in the CV. Much better is when one can des-cribe one’s activities and experiences in ways that these qualities become apparent indirectly.” As for salary negotiations, Scheep-maker offers the following tip for preparing for salary discussions: “If you can read some Dutch – or have a friend who does – the ‘salariskompas’ on intermediair.nl is a great tool for finding out what amount you could reasonably expect. Moreover, you can also negotiate on things besides salary, like vacation days and travel expense compensation.” (CE)

’Job applications are lengthy procedures, and rejection can be very frustrating’

intermediair.nl

Applications are open to participate in Stela’s Tokyo convention, held from August 11-19, 2012.For more details: contact-eu@stelaforum.org or visit www.stelaforum.org

Creating the leaders of tomorrow

Stela-Europe board members (l-r) Jo Hoogslag, Emma van Bruggen, Valerie Goemans and Chris Rozemuller. (Photo: Sam Rentmeester)

Arab Energy SpringDesertec’s CEO Paul van Son was back in Delft for Easter. The TU alumnus has been living in Munich since he was asked to lead the German industrial initia-tive, Desertec, which aims to export solar and wind energy on a massive scale from North Africa and Middle East to Europe. It is Van Son’s job to line-up governments, academia, industry and investors to launch the visionary project. TU Delft’s IEEE-student organization invited him for a lecture. In the interview afterwards, Van Son told Delta he was witnessing a remarkable change of atti-tude in the Arab world. “Previously, they put their trust in oil,” Van Son obser-ves. “Since about two years ago, people started to realize that oil is finite and that the sun shines for free. You could call it the Arab Energy Spring.” The full interview is on page 10.

Beauty pageantMechanical engineering student, Michiel Adriaanse (19), has reached the quar-ter-finals of the ‘student of the year’ competition, organized by studenten.net. He doesn’t however find the competition a beauty pageant. “If you say beauty pageant, I immediately think of outward appearance. But if I’m to believe my housemates, I’ve never concentrated on my appearance, yet I’m still in quarterfi-nals. In my opinion, this competition is more about intelligence and ambition. I believe that the people who vote for me look beyond my photos. I’ve proceeded exactly as I am. What you see is what you get. This week we have a debate about current issues. If I do well, I’ll be rewarded with extra votes.” studentoftheyear.nl

HypocriticalThe Dutch Cabinet published a report in which it pledged to continue investing in order to make young people enthusiastic about pursuing technical educations. “The issue at present is to prevent for example a future shortage of installers, fitters or welders,” wrote the Dutch ministers of state who authored the report, which was submitted to Parliament. The Cabinet’s plan involves all educational levels, including science and technology educational programmes. TU Delft’s stu-dent union, VSSD, called the report hypocritical. “In this report, the Cabinet sta-tes that the goal is to lead to more engineers, yet next year TU Delft’s aerospace engineering faculty will apply a capped admission (numerus fixus). TU Delft has agreed to this because government funding is insufficient for covering increases in the numbers of students. With this report, the Cabinet reveals that it doesn’t even stand behind its own document.”

ReprimandTU Delft’s Executive Board has “not exercised appropriate restraint” with its expense declarations, according to a research report by the Inspectorate of Education. The Inspectorate reprimanded the Executive Board for its expense amounts and stated that the management of expenses must be improved. It also urged TU Delft to improve its procurement and purchasing procedures, the management of real estate and the policy and oversight of ancillary activities. TU Delft must report to the Inspectorate on these matters by next autumn or in its 2011 Annual Report.

Virtual educationVirtual education is coming: both the faculty of Aerospace Engineering (AE) and the faculty of Technology, Policy and Management (TPM) will offer five online Master’s courses next year. AE will offer courses for design and optimization of lightweight structures. The faculty will also use lecture recoding, video instruc-tion and simulations, interactive textbooks and films, online meetings, live twitter feeds and possibly skype and webcams for oral exams. TPM will focus on five courses from MSc engineering and policy analysis. With this experiment, TU Delft aims to reach students and especially professionals worldwide who want to improve their knowledge. Regardless of time and place, virtual education offers participants instruction, exams and certification.

Disco discriminationGerd Leers, the Dutch government’s Minister of Integration, has stated that he will take action following reports that certain pubs, restaurants and discos in the Netherlands discriminate against people of non-Dutch backgrounds. The issue was raised in Parliament by Green Left MP, Tofik Dibi, who said he himself has been the victim of this type of discrimination in discos and clubs: “When I was a student, I was often refused entrance, and so were my brothers.” Minister Leers said the police might now conduct undercover operations and withdraw the licenses of those establishments found guilty of discriminatory entry practices.

(Foto: Jeroen Noordeloos)

Stephan

lifestyle DeltA. 12 19-04-2012

tim

e o

ut

Sport

08

Motel Mozaïque, van donderdag 19 april tot en met zon-dag 22 april op diverse locaties in Rotterdam. Aanmelden voor één van de evenementen op www.motelmozaique.nl.

Tips? Jimmy.tigges@hetnet.nlDe tentoonstelling ‘Are we the World’ is van 21 april t/m 7 juli te zien in de hofbo-gen, Raampoortstraat 36 Rotterdam.

Slapen op een rijksmonumentFestival Motel Mozaïque beleeft dit weekend zijn twaalfde editie. Maar ondanks de indrukwekkende programmering is het zijn basis gelukkig niet vergeten: gastvrij-heid op bizarre plekken in Rotter-dam.

Blaudzun. Balthasar. Lisa Hannigan. Julia Stone. En nog een waslijst aan artiesten, kunstenaars en theatermakers waar je je op de site van het festi-val een paar uurtjes zoet mee kunt surfen – laat staan dat je het er tijdens het festival príma mee naar je zin hebt. Fijn, knap samengesteld, genie-ten – maar dat is natuurlijk niet alleen wat Motel Mozaïque zo bijzonder maakt. Het festival staat vooral bekend om zijn ‘gekke’ evenementen. Het neemt de bezoeker aan de hand en toont plekjes van de stad die je tot dan toe nooit zo ervaren had. Dit jaar zijn er meer van die projecten dan ooit tevoren.Zo nemen gidsen je al zigzaggend mee door de stad, van steegjes naar achterafpleintjes, van het Plaza naar het perron, over de Lijnbaan (met een ellenlange ontbijttafel op zondagochtend!),

langs het spoor, over bruggen en door tunnels. Voel de stad of wat de stad voelt per wandeling of per boottochtje. O, of als postpakket of sms, in Postkamer Motel Mozaïque. Herleef de analo-gica, is het idee: festivalmedewerkers knutselen een postmoderne kaart voor je in elkaar, in een door jou gekozen thema en voor wie je maar wilt. Waar je hem kunt ophalen, is vervolgens een ver-rassing.Het slaapproject, Campsite Mozaïque, speelt zich dit jaar af op het dak van de Hofbogen. Wel even rennen voor kaartjes voor zo’n alvast opgezette tent, want ze zijn alleen nog beschikbaar voor donderdag en zondag, en eigenlijk is het een erva-ring die je niet mag missen. Of volg gewoon een ukeleleworkshop: wat Eddie Vedder kan, kun jij ook. En speciaal voor de TU’ers die hun technisch-creatieve brein echt niet kunnen achterlaten: doe mee aan de workshop stokjes vlechten. Heerlijk, zo’n festival dat buiten alle kaders treedt. En het allerleukste: volgend jaar nóg gekker. We hebben er nu al zin in. (JH)

Gevecht tegen leegstandEen zwevend winkelcen-trum, verschrompelde gebouwen en wolkenkrab-bers die vervangen zijn door parkeerplaatsen. Hoogleraar Wouter Van-stiphout (Bouwkunde, design as politics) en zijn studenten laten zien hoe de toekomst van steden er uit kan zien op de vijfde internationale architec-tuurbiënnale Rotterdam.

ROBERT VISSCHER

Kantoren die als verfrommelde siga-rettenpakjes in elkaar zakken. Vracht-wagens die spullen naar gloednieuwe wolkenkrabbers brengen. En daar in de buurt werpen architectenbureaus hun hengels uit in dezelfde vijver. Op die manier wordt Rotterdam in een grote wandtekening verbeeld op de tentoonstelling ‘Are we the World’, gemaakt door de TU-leerstoel design as politics. “We vergroten bewust de problemen uit die in Rot-terdam spelen”, zegt prof.dr. Wouter Vanstiphout.Zijn leerstoel neemt met de tentoon-stelling een prominente rol in tijdens de vijfde internationale architectuur biën-nale Rotterdam. Dit keer draait alles om de stad; het thema is ‘Making City’.

Leegstand van kantoorgebouwen is een groot probleem. Nieuwe panden worden vaak gebruikt door bedrijven die zich al in Rotterdam gevestigd hadden. Daar-door ontstaat dus niet meer welvaart en vestigen zich ook geen nieuwe bedrij-ven in de Maasstad. Het zorgt eerder voor een toename van de leegstand, volgens Vanstiphout. Waar dat toe kan leiden, wordt duidelijk uit vergelijkingen van Rotterdam met de steden Istanbul, Detroit en Sao Paulo. Op de tentoonstelling zijn tekening van die steden te zien. “Alle steden hebben hun eigen problematiek. Mede daardoor wordt ook duidelijk welke kant het met Rotterdam op kan gaan.”Als voorbeeld noemt hij Detroit. In het

midden van de tekening zijn lege par-keerplaatsen te zien, naast een verla-ten wolkenkrabber met houten planken voor de ramen. Het beeld is duidelijk: de stad is in verval. Gebouwen worden neergehaald ten faveure van parkeer-plaatsen, die meer geld opleveren. In de verte zijn de suburbs te zien met eenge-zinswoningen. Niemand wil meer in de binnenstad wonen.“Detroit is als het ware een paar stap-pen verder. Gaat de Maasstad ook die kant op? Met behulp van de politiek en architecten zou een ommekeer plaats kunnen vinden.”Hoe zo’n ommekeer er uit ziet, toont

het afstudeerproject van de 27-jarige Roderick van Klink (design as politics). Hij pakt de leegstand aan door in verla-ten kantoorpanden rond het Hofplein, vlakbij het station, grote bouwmarkten en woonwinkels te realiseren. “Die win-kels maken een einde aan de leegstand en zorgen voor veel levendigheid in het centrum van de stad.”Tussen de bouwmarkten en woonwin-kels op het Hofplein moeten volgens Van Klink loopbruggen komen. “Op die manier kan iedereen van winkel naar winkel en ontstaat een zwevend winkel-centrum. De loopbrug is een goedkope constructie en snel realiseerbaar. Ik wil hiermee laten zien dat er veel meer din-gen mogelijk zijn met kantoorpanden dan men denkt.”De locatie van de tentoonstelling van Vanstiphout en studenten is bijzonder: de Hofbogen, vlakbij het Hofplein. Het is een van de meest opmerkelijke stuk-jes Rotterdam. Vroeger denderden trei-nen boven de bogen. Maar dat is al lang verleden tijd. Jarenlang werd er niks met de bogen gedaan. Ze zaten onder de graffiti en spinnenwebben, totdat ze onder anderen door het bureau van Vanstiphout werden opgeknapt. Nu is het een levendig stuk Rotterdam met naast de tentoonstellingsruimte kleine winkeltjes en cafés. “Het laat zien dat je niet hoeft te slopen om een nieuwe, mooie plek te creëren met een grote impact op de buurt”, zegt Vanstiphout. De boodschap in de tentoonstelling is duidelijk: architecten en politici kun-nen samen met goede stadsplanning voor positieve verandering zorgen. “Maar architecten dienen zich daarbij wel voortdurend bewust te zijn van de omgeving waar ze bouwen,” aldus Van-stiphout. Van ivoren toren kunstenaars-architecten moet hij niets hebben. “Er wordt altijd gebouwd in een omgeving die een belangrijke rol speelt bij het ontwerp en oplossingen van problemen in een stad. Dat willen we tonen.”

De tentoonstelling van de leertstoel Design as Politics in opbouw in de karakteristieke hofbogen (rechts Roderick van Klink). (Foto: Design as Politics)

Het beeld is duidelijk: de stad is in verval

Een verdedigster van ‘s Gravenzande probeert de langs de lijn oprukkende rechtsbuiten Rianne van Vuren van Ariston’80 af te stoppen. (Foto: Hans Stakelbeek)

Periodetitels en nacompetities kent het vrouwenvoetbal niet. Promoveren doe je simpelweg door kampioen te worden. Het hoogste damesteam van Ariston’80 toont al enkele seizoenen aan te sterk te zijn voor de vierde klasse, maar zag steeds een ander, net iets beter team boven zich eindigen. Dit seizoen willen de Delftse studentes graag zelf kampioen worden, vertelt Ewine Smits. Zaterdag schudde haar ploeg op eigen veld ’s Gravenzande af als mogelijke dwarsligger. Na een spannend duel won Ariston’80 met 2-1 door doelpunten van Esther Blase en Aster van Loef. Als er in de laatste drie wedstrijden geen punten worden ver-speeld, houdt Ariston’80 ook de enig overgebleven concurrent KMD achter zich. Smits: “Vorig jaar hebben we met het winnen van de Stad Delft Bokaal laten zien dat we het niveau aankunnen. Daar deden hoger geplaatste clubs aan mee. We zijn klaar voor de derde klasse.” Moeten natuurlijk nog wel even die laatste drie wedstrijdjes gewonnen worden.De zaalvoetballers van FC Tutor zijn als winnaar van de eerste periodetitel reeds geruime tijd verzekerd van deelname aan de play-offs voor promotie naar de nieuw in te voeren Topklasse. Vrijdag werd het matige team van FC Westland in eigen huis met 9-2 ‘geveegd’ door de nummer twee van de hoofdklasse. Volgende week vrijdag start Tutor de nacompetitie tegen de andere periodekampioen. Een team van WTOS stond in het paasweekeinde aan de start van een meerdaagse wielerwedstrijd in Noord-Ierland. “Een zwaar bezet veld”, aldus wedstrijdcom-missaris John Spruit van WTOS. Tijdens de proloog van deze P&O Tour of the North speelden de Delftse studenten geen belangrijke rol. In de eerste vol-waardige etappe ging Wouter Been echter direct in de aanval. Er ontstond een achttien man sterke kopgroep die tijdens de beklimming van de Spelga Dam in tweeën brak. Been zat in de tweede groep die het gat niet meer wist te dichten en werd dertiende. In de relatief lichte tweede etappe bleek Jos Koop, achter de vooruitgesnelde kopgroep van vier, de snelste sprinter van de achtervolgers. In de laatste etappe reden Been en Jelle Middendorp weliswaar mee vooraan, maar tijdens het door de wind en het zware parkoers ontstane slagveld moest het tweetal daar afhaken. Met de vijfde plaats in het ploegenklassement toonde WTOS zich bij monde van Spruit tevreden: “Dat geeft aan dat er in de breedte toch sterk is gereden.” (JT)

09lifestyleDeltA. 12 19-04-2012

appsNiets beter bij een groeps-opdracht dan live in één ruimte samenwerken. Maar het digitale prikbord Share Square, een start-up van IO-alumnus Thatcher Peskens, komt griezelig dicht in de buurt.

JORINDE HANSE

Je bachelor-eindproject, het nieuwe ontwerp bij het industrieel ontwerp-bureau, een artikel met spectaculaire foto’s voor een glossy uitgeverij; alle-maal onmogelijk zonder goed overleg. Heen en weer schuiven met schetsen, schieten op elkaars creatieve uitspat-tingen… Zou het nou niet fantastisch als dat allemaal digitaal kon? Niet alleen handig voor freelancers en het nieuwe werken, maar ook voor bedrij-ven en studio’s waar mensen in aparte ruimtes werken. Dat dacht Thatcher Peskens (30) ook. Tijdens een groepsopdracht bij indus-trieel ontwerpen in 2005 merkte hij al dat overleggen lastig ging. “Ik dacht: we zouden een manier moeten vinden om onze gedachten te delen. Via mail ofzo, of een speciale website. Dat idee heeft me nooit meer losgelaten.” Sterker nog: tijdens zijn stage bij Hewlett Packard in Amerika ontdekte hij dat zelfs in een organisatie met die omvang en professionaliteit, het over-leg verbazingwekkend slecht geregeld was. “Zij hebben de juiste middelen óók niet. Toen besloot ik daar op af te studeren.”Voor zijn scriptie baseerde Peskens zich op onderzoek naar wat beter werkt: live samenwerken in een stu-dio, of werken op afstand - bijvoor-beeld vanuit verschillende kantoor-ruimtes. Het is weinig verbazend dat daar uit kwam dat samenwerken in één studio efficiënter is, twee keer zo effectief zelfs. “Het delen van infor-matie gaat op die manier makkelijker, je bent je altijd bewust van wie wan-neer waaraan werkt en de communica-tie zelf verloopt beter; je kunt simpel-weg dingen aanwijzen.”Daar kan een computerprogramma natuurlijk nooit tegenop, maar je

kunt er wel naar streven. En zo werd Share Square geboren. Het programma is bedoeld als prikbord om informatie op te organiseren en gedachten op te delen. Een soort brainstormbord, dat daadwerkelijk leidt tot een concreet resultaat. “Het is echt een organisa-tie-, communicatie- en samenwer-kings-tool”, aldus Peskens. Dat gegeven op zich is natuurlijk niet nieuw: in Google Docs kun je bijvoor-beeld al in elkaars documenten wer-ken en opmerkingen plaatsen. “Maar Share Square geeft die informatie door

middel van visuele organisatie ook context, en op een heel intuïtieve manier.”Nou, dat betekende natuurlijk cum laude afstuderen in 2010. “Niet echt”, zegt Peskens, “mijn professor zag het niet zo. Ik kreeg een 7, hij had lie-ver gehad dat ik een prototype had onderzocht. Wel werd ik gevraagd of ik op het onderwerp wilde promoveren, maar ik realiseerde me dat ik het eerst iets moest maken, voordat ik het kon onderzoeken. Als Share Square straks is uitontwikkeld, wil ik wel alsnog onderzoeken of mensen elkaar dankzij mijn programma nu echt beter begrij-pen tijdens een ontwerp- of werkpro-ces.”Het vergt een stevige dosis geloof in je product en zelfvertrouwen om

er dan toch een start-up bij YesDelft mee te beginnen. Peskens: “Ik wíst gewoon dat hier behoefte aan was. Tijdens mijn afstuderen sprak ik zoveel bedrijven – Philips Design, Delftse ontwerpbureaus – waar het ontwerp-proces qua overleg nog niet liep zoals het zou kunnen. Ik heb het vak ‘Een businessplan schrijven’ gevolgd bij YesDelft en realiseerde me: dit wordt idioot veel werk. Maar ik leef op het feit dat mensen geloven dat dit nieuw en waardevol is.”Eerlijk is eerlijk: het ziet er gelikt uit. Dat maakt Share Square niet alleen handig, maar ook gewoon leuk om mee te werken. Een post-itje plakken staat nu eenmaal gezelliger dan een vetgedrukte opmerking met behulp van track changes. En het is stukken duidelijker en overzichtelijker.Peskens heeft ondertussen tien men-sen in dienst, voornamelijk (TU-)stu-denten. Serious business. “Ik heb lie-ver veel domeinexperts om me heen, mensen die in één ding heel goed zijn, dan een paar mensen die van alles maar een beetje kunnen.” Zelfs al vraagt dat een flinke berg investeer-ders. Uiteindelijk heiligt Peskens’ doel dan ook alle middelen: “Ik wil zoveel mogelijk mensen elkaar laten begrij-pen.”

fAm

iLiE

zAkE

n

Studenten en medewerkers mogen Share Square – nu nog in de bètaversie – gratis gebruiken. Laat je TU-mailadres achter op www.sharesquare.com. Alvast een voor-proefje bekijken? sqr.io/sqr-video

AroundMeLeuk *****Handig *****Bediening *****Prijs gratis

Platform: Android, iPhone, iPod Touch, Tablet en iPadOntwikkelaar: Attorno A Me S.R.L.

TestJezelfLeuk *****Handig *****Bediening *****Prijs gratis

Platform: iPhone en iPadOntwikkelaar: Pixelspark

Naam: Jan Nuijten (54)Functie: Hoofd juridische zaken bij de UniversiteitsdienstFamilierelatie: Vader van Menno Nuijten

“Voor het ministerie van verkeer en waterstaat werkte ik drie jaar op Sint Maarten. Ik kon toen terug naar het minis-terie in Den Haag, maar van een oud-collega, de toenma-lige directeur bestuurlijke en juridische zaken, kreeg ik in 2001 het aanbod hier als coördinator juridische zaken te komen. Dat heb ik gedaan.Menno hoefde van mij niet naar de TU Delft, maar hij had een profiel Natuur en Techniek en Natuur en Gezondheid en wilde iets technisch of een bètastudie doen. Ik zei: dan kan ik de TU Delft aanbevelen. Hij had een probleem met het kiezen van een richting. Toen heb ik hem geholpen aan gesprekken met drie hoogleraren. Voor mij is het handig dat Menno hier studeert. Je ziet van dichtbij hoe maatregelen soms problemen veroorzaken voor studenten. Het gaat meer leven. Een minpunt? Hoog-stens dat ik voorzichtig moet zijn met bepaalde informatie. Voor hem is het handig dat ik hier werk: met klussen en zijn verhuizing naar Delft. Hij rijdt soms mee naar Den Haag en ik kan zijn fiets af en toe repareren; daarin zijn TU-studenten soms niet zo goed. We kunnen privé en de TU goed scheiden, maar hebben het wel over de TU. Ik kan hem informatie geven over regelin-gen. Leuk is dat ik bij de presentatie van zijn bachelor-eindproject kon zijn. Ouders zijn daar niet altijd bij.”

Ontdek je plekje

Zeg het met post-its

Menno en Jan Nuijten. (Foto: Hans Stakelbeek)

Naam: Menno Nuijten (22)Functie: Masterstudent chemical engineering bij Techni-sche NatuurwetenschappenFamilierelatie: Zoon van Jan Nuijten

“Met mijn profielen Natuur en Techniek en Natuur en Gezondheid wilde ik iets met techniek gaan doen. Naar een TU dus. Het werd Delft. Dat is allereerst een gezellige stad en dichtbij. De TU Delft heeft een goede naam en mijn vader werkt er. Ik móest hier niet naar toe, maar mijn vader speelde wel een rol. Hij kon me suggesties doen voor een hoofdrich-ting. En via hem kon ik makkelijk mensen spreken om een goede keuze te maken.We zoeken elkaar hier soms op. Zo een keer in de twee maanden spreken we af om samen te lunchen. Af en toe rijd ik mee naar Den Haag als ik bij mijn ouders op bezoek ga. En hij kan spullen meenemen als ik iets nodig heb.Dat mijn vader op de TU zijn werk heeft, zorgt bij mij niet voor extra druk. Ik heb geen intentie dingen te doen die bij hem terecht kunnen komen. Ik houd me ook niet in en zit gewoon bij een studentenvereniging, waar ik volgend jaar het bestuur van ga doen. Op de maatregelen van de TU heb ik ook een kritische blik en ik durf er eventueel best tegen te demonstreren.Omdat mijn vader hier werkt, hebben we het wel vaker over de TU dan normaal, zeker nu er veel gebeurt op stu-dentengebied.”

Ben jij een avonturier of hou je vast aan gebaande paden? In beide gevallen: bekijk deze apps eens.

Natuurlijk, je bent een man of vrouw van de wereld. Bereisd, belezen, geïn-teresseerd. Maar heb je weleens écht goed om je heen gekeken, gewoon in je eigen omgeving? Je staat nog ver-steld van wat je tegenkomt. De app Around Me geeft op basis van gps een overzicht van triviale zaken als tank-stations, hotels, restaurants, biosco-pen, ziekenhuizen, supermarkten of taxi’s in je directe omgeving. Grappig dus om gewoon eens uit te proberen vanuit je kamer, maar ronduit ideaal tijdens een stedentrip of vakantie. Minpuntje: de ontwikkelaar is – los van de pop-up ads - blijkbaar niet vies is van een beetje reclame: de reus-achtige drogisterijketen drie wijken verderop vindt hij wel, in vijfvoud

zelfs, de supermarkt (toch ook geen kleintje) op de hoek niet. De kleinste, onooglijkste kroegjes in achteraf-straatjes lepelt hij dan wel weer op, en dat is natuurlijk belangrijker. Boven-dien lijkt hij meer resultaten te geven in het buitenland, en dat is waar-schijnlijk ook de plek waar je de app het meest gebruikt. Als je van reizen houdt, tenminste. En niet bang bent buiten de gebaande paden te treden. En… ja, hoe zit je verder eigenlijk in elkaar? Verrassing: ook daar is een app voor! Hilarisch op feestjes, leuk op de wc, geinig tegen de verveling. Op Test Jezelf kun je jezelf óf je vrienden tes-ten. Sta je open voor nieuwe dingen? Ben je coöperatief of competitief? Ben je emotioneel stabiel? De uit-komsten zijn alles behalve verrassend, maar daar gaat het natuurlijk niet om. Feit is dat je in dat nieuw ontdekte onooglijke kroegje op de hoek toch leuk de tijd hebt kunnen doden. (JH)

‘Ik wil mensen elkaar laten begrijpen’

Thatcher Peskens laat gebruikers digitale post-its plakken om ideeën te verduidelijken. (Foto: Sam Rentmeester)

10interview DeLtA. 12 19-04-2012

11interview DeLtA. 12 19-04-2012

In 2050 moet vijftien procent van de Europese elektriciteit komen van zonne- en windstroom uit de Sahara. Dat ambitieuze plan heeft het Duitse Desertec, een initiatief van een aantal wereldwijde bedrijven. TU-alumnus Paul van Son leidt de club sinds 2009 in München en sprak vlak voor Pasen in Delft over the challenge of our century.

Zonnestroom uit het zuiden

JOS WASSINK

Voor een publiek van een kleine honderd studen-ten en medewerkers van de faculteit Elektrotech-niek, Wiskunde en Informatica deed Van Son de achtergronden van Desertec uit de doeken. Tegen 2050 wil het van oorsprong Duitse plan vijftien procent van de Europese elektriciteit opwek-ken met zonne- en windstroom uit de Sahara. Op den duur zou zelfs de hele Europese elek-triciteitsvoorziening duurzaam moeten worden ingevuld met onder meer zonnestroom uit het zuiden, windenergie van de Noordzee en water-krachtcentrales in de bergen. Om dat te bereiken is het nodig om in de woestijnen verschillende technologieën te ontwikkelen: zonthermisch, fotovoltaïsch, windenergie, maar ook hoogspan-ningsleidingen op gelijkspanning om in 2050 een vermogen van honderd gigawatt (equiva-lent aan honderd flinke kolencentrales) vanuit Noord-Afrika naar Europa te transporteren. Ook is men in Saoedi-Arabië gaan beseffen dat olie eindig is, en dat de zon er voor niets schijnt. “Dit is geen project”, zegt Van Son, “dit is een transitie.”

Eerst even een oriënterende vraag. Iedereen zegt dat u directeur bent van Desertec. U hebt het zelf over Dii. Wat is het verschil en wat doet u?“Ik ben de directeur van Dii en dat staat voor Desertec Industrial Initiative. Dat is een initi-atief van oorspronkelijk twaalf grote bedrijven. Inmiddels zijn er 55 bedrijven bij aangesloten, niet alleen uit Duitsland. Ook verder uit Europa, Noord-Afrika, Midden-Oosten, maar ook uit Ame-rika en Japan. Het initiatief is destijds genomen in samenwerking met de Desertec Foundation. Dat is de stichting die het idee Desertec heeft gelanceerd.”

Wat was dat oorspronkelijke idee?“Het is eigenlijk een heel eenvoudig voorstel om zonne- en windenergie uit de Sahara en de woes-tijnen uit het Midden-Oosten geschikt te maken voor gebruik door de mensen ter plekke, in de vorm van stroom, of voor transport over lange afstand naar Europa.”

Wat is uw belangrijkste taak als directeur van die groep?“Ik denk dat de belangrijkste taak is om de ver-schillende stakeholders met elkaar te verbinden. Dat zijn bedrijven, instanties, NGO’s en acade-mies. En daarmee een ontwikkeling in te zetten, en te zorgen voor acceptatie en ondersteuning. En er ook voor zorgen dat de ontwikkeling in de juiste richting gaat. Dus het is in de eerste plaats een kwestie van verbinden van ideeën, mensen, instanties, kapitaalstromen en landen.”

Komt u daarbij veel weerstand tegen?“Nee, eigenlijk niet. Iedereen is er vrij snel van overtuigd dat het een goed idee is.”

Ook de grote energiemaatschappijen die nu op fossiele energie draaien?“Vooral de laatste jaren zie je bij bedrijven die veel met fossiele energie te maken hebben, dat die vrijwel allemaal inzien dat het de kant van zonne-energie opgaat. Wat je nog wel mee-maakt, en wat vandaag hier ook even speelde, is dat mensen erg sterk de nadruk leggen op decen-trale productie van energie door huishoudens met zonnepanelen op het dak en intelligente stroomnetten. Dat kom je tegen, maar dat is niet voldoende. Ik bedoel: je kunt niet de Volkswa-genfabrieken in Wolfsburg met zonnepanelen van energie voorzien – dan moet je toch met iets groters komen.”

Dat wat betreft de energiebedrijven. Dan heb je de bevolking en de politiek.“We spreken met regeringen en ook met banken zoals de Europese investeringsbank en de KFW (ontwikkelingsbank van de Duitse overheid, red.) en de African Development Bank. Dat soort

instanties kan zorgen voor de kapitaalstromen.”

Heel belangrijk natuurlijk.“Dat is het allerbelangrijkste: kapitaalstromen in de richting van dit soort investeringen.”

Maar we zitten middenin een economische crisis. Vindt u nog partijen bereid om te investeren in dit soort duurzame infrastructuren?“U vraagt eigenlijk of mensen zich nog met de toekomst bezig willen houden. Natuurlijk zijn er problemen uit het verleden die we op moeten lossen. Want de huidige crisis is het gevolg van dingen die we in het verleden niet goed gedaan hebben. Aan de andere kant is er ook bij landen, regeringen en ook bij de bevolking een gevoel dat men aan de toekomst moet gaan werken. Duitsland is daar een goed voorbeeld van. Daar is men hard bezig met duurzame energie.”

Leeft dat ook onder de bevolking?“Jazeker. De doorsnee Duitser heeft het vaak over de volgende generatie, en over de wereld die we achterlaten aan onze kinderen. Die moet gezond zijn. ‘We moeten ons bezighouden met duurzaamheid en niet de omgeving vervuilen.’ Zo spreekt de Duitser.”

Hoe is het dan om weer terug te zijn in Neder-land?“De toekomstgerichtheid vond ik tien jaar gele-den sterker in Nederland dan nu. Mensen zijn tegenwoordig meer bezig met de problemen van alledag.”

Weinig langetermijnvisie?“Men is er zich hier nauwelijks van bewust dat er een enorm energieprobleem op Nederland afkomt.”

We vertrouwen hier op het aardgas. En als dat opraakt importeren we verder vanuit Rusland.“Dat kun je denken.”

Maar u moet er een beetje om lachen?

“Nee, leuk is dat niet. Het is symptomatisch voor een bepaalde houding van de bevolking van nu tegenover de problematiek die op je afkomt in de toekomst. Iemand mag zijn ogen daarvoor slui-ten, maar dan moet je ook naderhand de conse-quenties aanvaarden. “

U herkent zich meer in de Duitse manier van den-ken, begrijp ik.“Wat dit thema betreft wel, ja.”

En zijn veel vraagtekens te plaatsen bij het Desertec-plan. Maar het grootste probleem lijkt me op het ogenblik om de investeringen los te krijgen. Zijn er voorbeelden te geven van inves-teringen in duurzame energie ondanks de econo-mische crisis?“Duitsland heeft alleen al in eigen land meer dan 120 miljard euro geïnvesteerd in zonnepanelen in de afgelopen tien jaar en daarnaast vele tien-tallen miljarden in windenergie en biomassaver-werking. Maar ook bijvoorbeeld de Wereldbank die drie zonne-energieprojecten mogelijk heeft gemaakt in Egypte, Marokko en Algerije.”

Zou er dit jaar niet een project beginnen in Marokko?“Nou, in de komende jaren. Er lopen voorberei-dingen voor een zonnecentrale in Marokko.”

Daarvan zou de bouw in 2012 beginnen, las ik.“Ja, de SüdDeutsche Zeitung heeft iemand geci-teerd die beweert dat hij dat nooit gezegd heeft. (Lacht) Ik ken de details verder niet. We zijn wel bezig met de voorbereiding van een project, en dat wordt het eerste pilotproject. Dat zal een van de komende jaren wel gerealiseerd worden.”

Ik herinner me een verhaal van een zonnecen-trale ter grootte van 150 megawatt?“Dat is het eerste deel van in totaal 500 mega-watt en dat is dan gespreid over verschillende technologieën.”

Voor dat soort avonturen krijgt u wel geld los,

maar het duurt wat langer dan voorzien?“Onze industriële partners leggen risicokapitaal op tafel. Ongeveer een derde van de investe-ringskosten hebben we rond en de rest bestaat uit allerlei verschillenden financieringen zoals leningen, regelingen om stroom af te nemen enzovoort. Daar zijn nu gesprekken over gaande. En garanties, die soort zaken.”

Ingewikkeld?“Niet zozeer ingewikkeld maar een moeilijke puz-zel, omdat je een boel verschillende stukjes hebt die allemaal in elkaar moeten passen. Het finan-ciële verhaal moet rond zijn, en dat komt pas zover als alle partijen die erbij betrokken zijn gelijktijdig zeggen: ja, onder deze omstandighe-den wil ik er aan meedoen.”

En dat is uw baan, om die mensen zover te krij-gen?“Dat is één van onze activiteiten.”

Een ander probleem lijkt me het neokoloniale idee dat je in het Desertec-plan kunt zien.“Europa kan zo’n aanpak wel vergeten. Die tijd is voorbij. De huidige realiteit is dat je met zeer zelfbewuste landen te maken hebt die voor zich-zelf bepalen wat ze willen ontwikkelen en ook of, en zo ja hoe ze iets willen exporteren. Daar komt geen neokolonialisme aan te pas.”

Hoe gaat die deal dan? Europa heeft duurzame energie nodig uit Afrika, maar we biedt ze ook wat?“Op korte termijn hebben we het nog niet zo nodig. Sterker nog: vandaag exporteert Europa nog stroom naar Marokko. Op de lange termijn hebben we het wel nodig, en is het een belang-rijk onderdeel van de Europese energiemix. Daar wordt dan gewoon voor betaald. Europa koopt dan gewoon energie in Noord-Afrika of Midden-Oosten.”

Het Afrikaanse belang is dus gewoon om er geld mee te verdienen?“Arbeidsplaatsen, geld, lokale industrieën die ze ermee creëren. Het belangrijkste onderdeel van de hele operatie is niet zozeer stroom voor Europa, maar fossiele energie te vervangen door hernieuwbare energie in die landen zelf. Landen in Noord-Afrika en Midden-Oosten zijn nu geheel afhankelijk van fossiele brandstoffen. En op lange termijn gaat dat een keer fout natuurlijk.”

Dat begint men daar zelf ook in te zien, bedoelt u?“Allemaal. In de laatste twee jaar is dat inzicht helemaal doorgebroken. Twee jaar geleden beschouwde men het vaak nog als een theore-tisch verhaal. Nu zijn de meeste landen druk doende met plannen voor duurzame energie.”

Welke landen heeft u het dan over?“Marokko, Algerije, Tunesië, zelfs Libië. Egypte, Jordanië, Saoedi-Arabië nu ook.“

Dat lijkt op een tweede Arabische Lente.“Ik denk dat het de Arabische energielente is.”

In Noord-Afrika is sinds vorig jaar veel veranderd. Wat betekent dat voor de plannen van Desertec?“Daar verandert weinig aan. Alle samenwerkings-overeenkomsten stammen van na de Arabische Lente van vorig jaar. Er zijn natuurlijk bewegin-gen in de politiek en in democratische structu-ren die tijdelijk effecten kunnen hebben, zoals nieuwe ministers met nieuwe strategieën. Dat is duidelijk. Maar op de lange termijn zien we dat de politiek zich steeds meer met energietoe-komst gaat bezighouden omdat het ook steeds meer als een probleem erkend wordt. Dus onaf-hankelijk van de politieke structuur beweegt het allemaal dezelfde kant op.”

WIE IS PAUL VAN SON?Zelf afficheert ir. Paul Van Son (1953) zich graag als de man die in 1989 bij Essent voor het eerst groene stroom op de markt bracht. “Toen vond men dat heel raar. Er zijn toch geen grijze of groene elektronen? Nu is groene stroom een hele industrie geworden.” Groene stroom loopt als een rode draad door zijn hele loopbaan. Na zijn studie energietechniek aan de TU Delft (1978) werkte Van Son als manager bij Siemens en TenneT. Daarna volgde een rij directeurschappen (managing director) bij onder meer Kema en Essent. In 2008 werd Van Son naast prof.dr. Ad van Wijk (tegenwoordig hoogleraar future energy systems aan de TU Delft) directeur bij het duurzame energiebedrijf Econcern. Toen dat in de zomer van 2009 in de kredietcrisis failliet ging, stapte Van Son over naar Dii GmbH, beter bekend als Desertec. Daarvoor verhuisde hij naar München.

(Foto’s: Sam Rentmeester)

12reportage DeLta. 12 19-04-2012

ExPERT ZONDER ExPERTISE De moderne burger slikt wetenschappelijk onder-zoek niet meer als zoete koek. Hij googled zijn kennis bij elkaar. En anders start hij zelf wel een blog over kernener-gie, elektromagnetische velden of het vaccin tegen baarmoederhalskanker. Over hoe internet de wetenschap haar mono-polie op kennis heeft ontnomen en waarom de wetenschap daar blij mee moet zijn.

SASKIA BONGER

Daar ligt hij op de mat, de nieuwe Vrij Nederland. Altijd een fijn moment in de week, maar dit keer schrik ik. Op de cover van het nummer van 12 november 2011 staan twee frisse kin-derhoofdjes. Het ene meisje houdt een mobiele telefoon bij haar oor, het andere luistert mee. In chocoladelet-ters staat erbij ‘Is dit wel gezond? De vuile oorlog over stralingsrisico’s van mobieltjes’. Zelf heb ik ook kinderen die graag met mobiele telefoons spelen. We hebben draadloos internet, een dect-telefoon, een magnetron en vast nog meer apparatuur met elektromagneti-sche velden. Net zoals de buren en de rest van de straat. Natuurlijk blader ik meteen naar het artikel binnenin, maar na lezing weet ik nog steeds niet precies of ik me zorgen moet maken of niet. En dus doe ik wat een mens met een vraag anno 2012 doet: ik google. Ik typ ‘elektromagnetische straling’ in en meteen vliegen de sites over de gevaren ervan me om de oren. Ver-ontruste burgers komen met goed-bedoelde tips voor het terugdringen van straling in huis, anderen zien een complot waarin burgers bewust dom worden gehouden en wetenschappe-lijke en overheidsinstanties blijven kalm de feiten op een rij zetten. Het Kennisplatform Elektromagnetische velden van onder meer het RIVM, de GGD’s en TNO eindigt op plaats vijf.

Dat is vlak onder www.elektrostress.org, een site van een dame die zichzelf ‘in de eerste plaats ervaringsdeskun-dige’ noemt en die straling opspoort met een wichelroede. Secretaris drs. Ronald van der Graaf van het Kennisplatform laat weten zich geen zorgen te maken over sites die op zijn best twijfelachtige infor-matie verspreiden over elektromagne-tische velden. De meeste burgers zul-len volgens hem wel het verschil zien tussen de wetenschappelijk onder-bouwde informatie die op zijn site te vinden is en de twijfelachtige infor-matie die sites als elektrostress.org leveren. “Het is de eigen verantwoor-delijkheid van de burger om goede informatie over elektromagnetische velden te vinden. De meeste mensen zijn daar prima toe in staat”, zegt Van der Graaf. Hij acht het niet nodig op iedere blog actief reacties te plaatsen

en beschouwt het als een gegeven dat ‘we nooit kunnen wegnemen dat er in de maatschappij hele uiteenlopende verhalen de ronde doen’. Dat zulke niet-wetenschappelijk onderbouwde verhalen wel degelijk invloed hebben, bewijst de ophef rondom het HPV-vaccin tegen baar-moederhalskanker in 2010. Die ophef was zo sterk dat maar vijftig procent van de opgeroepen meisjes zich liet vaccineren, daar waar het RIVM van zeker zeventig procent was uitgegaan en op tachtig procent hoopte. De blog www.verontrustemoeders.nl van bloemist Anneke Bleeker speelde een hoofdrol in de discussie over het vaccin. Twee weken nadat zij haar blog tegen de vaccinatie van meisjes van twaalf was begonnen, zat zij aan tafel bij actualiteitenprogramma Nova. Ook op Hyves, hét sociale medium voor tieners, begonnen tegenstan-ders van de vaccinatie een campagne. Met filmpjes van Amerikaanse meisjes die na vaccinatie ernstig ziek waren geworden, werden meisjes gewaar-schuwd voor de prik. De geruststel-

lende informatie die wetenschappers gaven, werd in twijfel getrokken, het RIVM werd belangenverstrengeling verweten.

Onrechtvaardige risico’s“Internet speelt tegenwoordig een heel belangrijke rol in het verzenden van standpunten”, zegt TU-alumnus ir. Remco de Boer, communicatiespe-cialist op het gebied van techniek en wetenschap. “Het verzet begint vaak op sociale en nieuwe media. Ontstaat daar een dynamiek, dan worden ze interessant voor traditionele media.” Dr. Peter Vasterman, universitair docent mediastudies aan de Univer-siteit van Amsterdam en publicist, spreekt zelfs van ‘een nieuw type expert’, ontstaan op internet. “Je kunt uitgroeien tot expert zonder dat je expertise hebt.” Vaak gaat het om gewone burgers die een site starten. “Die sites zien er met hun verwijzin-gen naar wetenschappelijke litera-tuur al vrij snel serieus uit. En omdat andere websites en sociale media er vaak naar verwijzen, kunnen ze toch een soort status krijgen. Dat maakt internet tot een heel goed mobilisa-tiemiddel, zie de campagne tegen het HPV-vaccin.”Al deze ontwikkelingen hebben te maken met een wantrouwen, ziet Vasterman, dat voor wetenschappers nog niet zo eenvoudig beantwoorden is. “Het belangrijkste argument van de makers van bovengenoemde sites tegen wetenschappers is: bewijs maar eens dat het niet zo is.”Veel wetenschapper haken dan af, maar Vasterman denkt juist dat zij zich veel actiever zouden moeten opstel-len tegenover verhalen die op internet leven over thema’s die hun vakgebied raken. Vasterman doet onderzoek naar de manier waarop het publiek is omge-gaan met de informatie die beschik-baar kwam na het uitbreken van de Mexicaanse griep in 2009. Momenteel bekijkt hij het zoekgedrag van mensen op internet, onder meer met behulp van Google Flu Trends (zie kader). Dat moet nog vóór de zomer tot een wetenschappelijke publicatie leiden. Hij denkt dat de traditionele media nog steeds de belangrijkste agenda-zettende rol spelen in het maatschap-pelijk debat. Meestal ontstaat er pas discussie op internet nadat de media aandacht hebben besteed aan een

onderwerp. “Dat laatste is echt iets van de laatste vijf, zes jaar. Burgers hebben sinds die tijd voldoende des-kundigheid om op internet te zoeken en internet biedt sindsdien genoeg informatie. Na het zoeken volgt het posten van reacties of het opzetten van een eigen blog, allemaal vanuit een behoefte aan informatie.”En dan kan het gebeuren dat burgers elkaar op een discussieforum heel verkeerde informatie geven. “Ik denk dat je als wetenschapper of als weten-schappelijke instantie mee moet pra-ten op dat soort websites. Je moet

monitoren wat er gebeurt en daarop inspelen. Dat doen veel bedrijven al langer. Als er op internet iets speelt rondom hun merknaam, reageren ze daarop”, zegt Vasterman. “Burgers zijn kritischer geworden. Neem ze serieus.”Dat zal van sommige wetenschappers nogal een verandering eisen. “Vroe-ger was het voor instanties als het RIVM gemakkelijk. Ze legde een vac-cinatie op en mensen gingen. Dat dat nu anders is, komt grotendeels door internet. Het aanbod van informatie is veel groter. Daar komt bij dat een aan-tal affaires zoals het klimaatdebat of de affaire-Stapel het vertrouwen in de

wetenschap hebben geschaad.” Ove-rigens denkt Vasterman dat het met het vertrouwen desondanks nog best goed zit. “De wetenschapper is in de ogen van het publiek alleen meer een gewoon mens geworden.”Vasterman signaleert desondanks veel miscommunicatie tussen burgers en wetenschappers. Die heeft volgens hem alles te maken met een verschil-lende risicoperceptie. “Dat zagen we meerdere malen bij de plaatsing van UMTS-masten. De wetenschapper zegt: het risico op negatieve gevolgen voor de gezondheid is heel laag. De burger wil helemaal af van risico’s die in zijn ogen onrechtvaardig en onvrij-willig zijn en waarvan hij verder geen voordeel heeft.”Speelden dit soort discussies zich vroeger alleen maar af in zaaltjes in de wijk, tegenwoordig speelt internet volgens Vasterman een grote esca-lerende en mobiliserende rol. “Typ als bezorgde bewoner UMTS in op Google en drie tellen later zit je op de site stopumts.nl. Zo kunnen men-sen gemakkelijk bij elkaar worden gebracht en kan informatie gemakke-lijk worden verspreid.”

Praktische rationaliteitHoogleraar filosofie aan de TU Delft prof.dr. Sabine Roeser bestudeert de rol van ethische aanvaardbaarheid van technologische risico’s en de rol van emoties daarbij. Volgens haar lopen discussies over risico’s vast door een verkeerd begrip van emoties. “Voor veel mensen, en zeker voor weten-schappers, staan emoties gelijk aan irrationele onderbuikgevoelens. Maar

Hoewel kerncentrales volgens deskundigen veilig zijn, werd dit door de hele wereld in twijfel getrokken na de ramp in het Japanse Fukushima vorig jaar. (Foto: AFP Photo/Jay Directo)

Is de straling van mobiele telefoons nu wel of niet gevaarlijk? Op Google staat de infor-matie van Kennisplatform Elektromagnetische velden op de vijfde plaats, na goedbe-doelde tips van verontruste burgers. (Foto: Sam Rentmeester)

‘De traditionele media spelen nog steeds de belangrijkste agendazettende rol in het maatschappelijk debat’

‘Als wetenschapper of als wetenschappelijke instantie moet je meepraten op dat soort websites’

13reportage DeLta. 12 19-04-2012

in de psychologie en de filosofie wor-den emoties beschouwd als een bron van praktische wijsheid. Emoties zijn praktische rationaliteit, omdat ze wel degelijk een cognitief aspect hebben.Roeser ziet in de praktijk echter vaak dat emoties of worden weggemoffeld, of heel plat worden gemaakt. “Ik noem dat de technocratische en de populis-tische valkuil. In het eerste geval gaat het alleen over statistiek en weten-schap, zonder ruimte voor waarde of emotie. In het tweede geval is er geen ruimte voor debat of deliberatie.”De reacties op de kernramp in het Japanse Fukushima zijn daar een mooi voorbeeld van, aldus Roeser. In Neder-land stapten wetenschap en politiek in de technocratische valkuil. Burgers konden bloggen over de gevaren van kernenergie wat ze wilden, de officiële reactie was dat de kans op een ramp met een kernreactor in Nederland extreem klein is en dat kernenergie dus veilig is. Duitsland ging de popu-listische kant op en legde meteen al haar kernreactoren stil voor onder-zoek, daarmee helemaal meegaand in de emoties van dat moment.Emoties kunnen echter wel degelijk een zinvolle bijdrage leveren aan debatten over wetenschappelijke

onderwerpen, denkt Roeser, zonder dat een wetenschapper zich gewan-trouwd hoeft te voelen. Sterker nog, eigenlijk is een goed debat niet moge-lijk zónder emoties. “Het hebben van een bepaalde emotie kan je beeld kleuren. Ik maak altijd de vergelijking met inzoomen in de fotografie. Het-geen waarop je inzoomt, wordt heel scherp. De achtergrond is onscherp. Dat kan als nadeel hebben dat je op het verkeerde onderdeel inzoomt, maar emotionele reacties van burgers – op internet of ergens anders – kun-nen wetenschappers en beleidsmakers

helpen inzien waar de problemen zit-ten. Burgers hebben vaak en bredere risicoperceptie dan wetenschappers.”Feitelijke wetenschappelijke informa-tie en emoties gaan hand in hand, legt Roeser uit. De onderzoekster heeft vorig jaar een promovendus aange-steld en begin dit jaar een postdoc. Zij

gaan onder meer onderzoek doen naar de discussie over kernenergie, naar aanleiding van de ramp in Fukushima. Die discussie is, zo blijkt na een korte zoektocht op internet, behoorlijk ver-troebeld door meningen die voor fei-ten doorgaan en complottheorieën. En niemand lijkt de ander nog te over-tuigen, de zoekende burger moet zijn eigen mening maar zien te vormen.Wat Roeser opvalt, is dat experts erop blijven hameren dat bij kerncentrales, helemaal de nieuwe, de kans op een meltdown miniem is. Ze gebruiken bovendien Fukushima om te laten zien dat zelfs in het geval van een melt-down het aantal doden heel klein is. Daar komt de bredere risicoperceptie van de burger om de hoek kijken. “Er speelt veel meer mee dan het aantal doden en dat moet je allemaal meene-men”, aldus Roeser. Ze noemt ‘interge-nerationele rechtvaardigheid’: is het verantwoord toekomstige generaties op te zadelen met ons afval, terwijl je niet weet of de mens over misschien wel miljoenen jaren de kennis in huis heeft om dat afval op te ruimen?Ook moet volgens Roeser meespelen dat de mensen die rondom de cen-trale in Fukushima woonden nooit meer naar huis kunnen, dat de (eco-nomische) impact van de ramp op de Japanse samenleving enorm is en dat veel mensen over een paar jaar wel-licht kanker zullen hebben. “Ook moet je kijken naar de alternatieven voor kernenergie. Er zijn doden door kli-maatverandering en er komen mensen om in mijnen. En als je zoals Duitsland kiest voor duurzame energiebronnen, moet je dan niet meteen grenzen stel-len aan groei en consumptie?”Dat alles moet een rol spelen in het debat. Ook Roeser haalt de discus-sie over baarmoederhalskanker aan. “Daarin ging alles mis wat maar mis kon gaan. Anneke Bleeker maakte fei-telijke claims, die niet onderbouwd waren. Zij kreeg aandacht, omdat mensen met hun dochters geen enkel risico willen nemen. Dan liever geen vaccinatie, is de gedachte.”

In plaats van hameren op de kleine kans op bijwerkingen, hadden de instanties duidelijker moeten maken wat baarmoederhalskanker eigenlijk is, betoogt Roeser. Ze hadden vol-gens haar niet mee moeten gaan in het frame (zie kader) dat het vaccin om de verkeerde redenen gepusht is. “Ze hadden proactief hun eigen frame moeten gebruiken. Bijvoorbeeld met een filmpje over een vrouw met baar-moederhalskanker die vertelt hoe erg die ziekte is, wat overigens inmiddels is gebeurd. Het gevaar is dat je dan

net als de andere partij op een platte manier emoties gaat manipuleren. Maar goed gedaan, kan zo’n film of kan literatuur veel genuanceerdere, diepere emoties losmaken die leiden tot een nieuw moreel besef.”

Dit is het tweede deel van een korte serie over vertrouwen in de wetenschap.

(Illustratie: Auke Herrema)

De site verontrustemoeders.nl speelde een hoofdrol in de ophef over het vaccin tegen baarmoederhalskanker voor jonge meisjes.

‘Feitelijke wetenschappelijke informatie en emoties gaan hand in hand’

Google grieptrendsSinds Google heeft ontdekt dat er een sterk verband is tussen het aantal mensen dat zoekt naar grieponderwerpen en het aantal mensen dat daad-werkelijk griepsymptomen heeft, is er de site Google Flu Trends, Griep Trends in het Nederlands. “Als alle griepgerelateerde zoekopdrachten samen worden bekeken, wordt er een patroon zichtbaar”, aldus Google. “We hebben onze registratie van zoekopdrachten vergeleken met traditio-nele surveillancesystemen voor griep en hebben zo ontdekt dat er tijdens het griepseizoen veel naar bepaalde woorden wordt gezocht. Door te ana-lyseren hoe vaak deze zoekopdrachten worden uitgevoerd, kunnen we een schatting maken van de verspreiding van griep in verschillende landen en regio’s wereldwijd.” Google heeft daarover in 2009 gepubliceerd in Nature.

FramingTU-hoogleraar Hans de Bruijn publiceerde eind 2011 een boek met de titel ‘Framing’, een begrip dat de laatste jaren steeds vaker opduikt. De onderti-tel ‘de macht van taal in de politiek’ maakt al enigszins duidelijk wat wordt verstaan onder framing. Het is het dusdanig in woorden verpakken van een boodschap dat die tot een specifieke interpretatie van de werkelijkheid leidt, op een manier die blijft hangen. Geert Wilders is er erg goed in, bleek al uit een eerder boek van De Bruijn, ‘Geert Wilders in debat’. In NRC Handelsblad vertelde hij in januari 2010 over een volgens hem veelzeggend voorbeeld. “Neem de problemen in Gouda en Utrecht. Dan zegt Wilders dat de Nederlanders ‘geterroriseerd worden door Marokkaans straattuig’. Extreme taal is geen toeval, die is gekoppeld aan - zoals hij het noemt - de islamitische ideologie. Voor wie in dat frame gelooft is dat zeer krachtig. Want de concrete ellende op straat bevestigt dat er iets mis is met de islam. Dat versterkt zichzelf. Als je daar-over in debat gaat, kun je de ellende in Gouda en Utrecht niet ontkennen. Sterker nog, op dat punt heeft hij gelijk. Wat ga je van de weeromstuit doen - zeker hij radicale termen als moslimkolonisten gebruikt? Dan ga je tegenvoorbeelden noemen. Zoals ‘Marokkanen doen het goed’, ‘de islam is toch ook vredelievend’. Wat is het beeld dat blijft hangen? Geert Wilders benoemt de problemen, de elite staat die weer te ontkennen en ook nog eens de islam te verdedigen.”

> Jaargang 44

Delta is het informatie- en opinie-blad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.

> RedactieFrank Nuijens - @FrankNu, (hoofdredacteur)Katja Wijnands - @kwijnands, Dorine van Gorp - @dorinevangorp,(eindredactie)Saskia Bonger - @sbongerTomas van Dijk - @tomasvdConnie van Uffelen - @ConnievanU Jos Wassink - @joswashere (verslaggeving)

> MedewerkersBennett Cohen, Willemijn Dicke, Jessica van den Doel, Patrick van der Duin, Chandra Elango, Robbert Fok-kink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, Desiree Hoving, Erik Huisman, Devin Malone, David McMullin, Olga Motsyk, Ionica Smeets, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Maurits van der Ven, Vikrant Venkataraman, Robert Visscher, Daan Vos, Rutger Woolt-huis, Martine Zeijlstra

> Foto‘sSam Rentmeester(sam@samfoto.nl) Hans Stakelbeek (info@stakelbeek.com)

> Vormgeving & Lay-OutLiesbeth van Dam

> MededelingenMartin Kers (m.kers@tudelft.nl)

> Redactieraaddr. B.B. Scholtens (voorzitter), G.K. Berghuijs, MSc, mr.drs. S.J. Hessing, prof.dr. M.J. van den Hoven, mr. J.J.M. Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, ir. M. Persson, prof. dr. B.J. Thijsse, dr.ir. C.A.J.R. Vermeeren

> Redactie-adressenUniversiteitsbibliotheekKamer 0.18-0.28Prometheusplein 12628 ZC DelftPostbus 139 2600 AC DelftTel. 015-278 4848E-mail: delta@tudelft.nlwww.delta.tudelft.nl

> ISSN 0169-698x

> DrukWegener Nieuwsdruk Twente, Enschede

> Oplage 12.000

> AdvertentiesH&J uitgeversPostbus 1012900 AC Capelle aan den IJsselTel. 010-451 55 10Fax 010-451 53 80E-mail:delta@henjuitgevers.nlwww.linkmagazine.nl

> AbonnementEen abonnement kost 37,50en kan elk moment ingaan.

> HOPDelta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Marijke de VriesTel. 071-523 6151Fax 071-523 2138E-mail hop@xs4all.nl

> Copyright DeltaAuteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema‘s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in eniger-lei vorm of wijze.

14mededelingen DELTA. 12 19-04-2012

TUDELTA.12Studenten

Groninger Studenten Cabaret FestivalHet 26ste Groninger Studenten Cabaret Festival (GSCF) wordt in oktober een feit, maar zon-der deelnemers uiteraard geen festival. Het GSCF is een fes-tival voor en door studenten. Het biedt ambitieuze studenten uit heel Nederland met gevoel voor cabaret, een open podium waar men speelervaring op kan doen en naamsbekendheid kan creëren. Selecties vinden plaats op 12 mei in Amster-dam en 19 mei in Groningen. Deadline voor inschrijving is 7 mei. Zie www.gscf.nl voor meer informative.

Algemeen

Eurekaprijs voor weten-schapscommunicatie 2012De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onder-zoek (NWO) en de Koninklijke Nederlandse Akademie van We-tenschappen (KNAW) nodigen u uit om wetenschappers en jour-nalisten te nomineren voor de Eurekaprijs voor wetenschaps-communicatie 2012. Nomineren is mogelijk tot 1 juni via www.knaw.nl/eurekaprijs.

Student and Career SupportStudent and Career Support is een onderdeel van de dienst Onderwijs en Studentenza-ken. Het omvat de diensten van de studentendecanen, de studentenpsychologen, en het

Career Centre met studiekeuze-adviseurs en loopbaanadviseurs en het informatiecentrum. Het informatiecentrum in de hal op de begane grond is geopend op werkdagen van 9.00–17.00 uur. Er is documentatie beschikbaar over onder andere WO- en HBO-opleidingen, arbeidsmarkt, stu-die- en beroepskeuze, buiten-landse studies, en promoveren. Ook is er een vacaturewand. Bij de balie of telefonisch kun je afspraken maken met een van de medewerkers. Voor de psychologen geldt dat je je als student of promoven-dus online kunt aanmelden op studentenpsychologen.tudelft.nl. Een eerste contact kan ook via het inloopspreekuur op dinsdagen van 11.30-12.30. De studentendecanen houden een inloopspreekuur op dins-dag van 11.30-12.30 uur, de loopbaanadviseurs en de stu-diekeuzeadviseur houden een inloopspreekuur op dinsdag en donderdag van 11.30-12.30 uur. Zie voor het aanbod aan workshops en trainingen van Student & Career Support zie smartstudie.tudelft.nl.Bezoekadres: Jaffalaan 9a (ge-bouw 30A); tel. 015-2788004. E-mail: studentandcareersup-port@tudelft.nl; careercentre@tudelft.nl; jn studiekeuze@tudelft.nl. Website: www.studentandca-reersupport.tudelft.nl; career-centre.tudelft.nl.

Online huurprijs checkIs jouw huurprijs redelijk?

Check www.huurcommissie.nl voor meer informatie en om helderheid te krijgen over huren en geschillen tussen huurder en verhuurder.

International OfficeHet International Office, Jaf-falaan 9a, is op werkdagen geopend van 9.00-17.00 uur. Je kunt ook vragen stellen via internationaloffice@tudelft.nl of telefonisch (015-2788012) een afspraak maken.

Studium GeneraleStudium Generale (SG) is geopend van maandag t/m donderdag van 9.00-17.00 uur. SG is gevestigd in de TU Delft Library, Prometheusplein 1, Delft. Je kunt vragen stellen via studiumgenerale@tudelft.nl of telefonisch een afspraak maken via 015-2783258.

Aankondigingen

Announcements

Delta

Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo be-knopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

Wednesday 25 April 201212:30 – 13:30 hrsTU Delft Library

A Beautiful AddictionRoeland Heerema

Powered by

Free lunch!registration required (www.facebook.com/TEDxDelft or TEDxDelftSalon@TEDxDelft.nl)

Voor advertenties bel met:

H & J UitgeversPostbus 101

2900 AC Capelle aan den IJssel

T (010) 451 55 10F (010) 451 53 80

E delta@henjuitgevers.nl

Neem contact op met Hennie de Ruyter of Mireille van Ginkel voor nadere informatie.

H & J UitgeversPostbus 1012900 ACCapelle aan den IJsel

T (010) 451 55 10F (010) 451 53 80E delta@henjuitgevers.nl

Voor advertenties bel met:

Neem contact op met Hennie de Ruyter of met Mireille van Ginkel voor nadere informatie

H&J Uitgevers_2x70_zw-w 14-05-2004 14:02 Pagina 1

International Student ChaplaincyLooking for a home away from home, trying to make new friends, interested in intercultural and interfaith activities, needing some inner peace, searching for more than academic challenges? Check the website of the Internatio-nal Student Chaplaincy, www.iscnetherlands.nl, to learn about their wide range offer.

Student and Career SupportThe psychologists and the central student and careers counselors are located at Jaffalaan 9A (building 30A). There is some English career information and a vacancy wall in the information centre. Office hours: Monday-Friday from 9.00-17.00 hrs. You can direct your inquiries or make an appointment at the Front Office or by phone: 015-2788004. Students and PhD candidates can make an initial appointment with one of the psychologists at studenten-psychologen.tudelft.nl or by sending an email to studenten-psychologen@tudelft.nl. You can also come by at the open office hour every Tuesday at 11.30-12.30 hrs. Open office hours of the student counselors are on Tuesdays from 11.30-12.30 hrs and the career counselors are on Tuesdays and Thursdays from 11.30-12.30 hrs. More information on www.studentandcareersupport.tu-

delft.nl or careercentre.tudelft.nl. For a list of workshops and trainings offered by Student & Career Support please visit smartstudie.tudelft.nl.

International OfficeThe International Office, Jaf-falaan 9a/visitor’s entrance at Mekelweg, office opening times Monday to Friday 9.00–17.00 hrs. Appointments and enqui-ries can be made by email: internationaloffice@tudelft.nl or by phone: 015-2788012.

Studium GeneraleStudium Generale (SG) is open from Monday-Thursday, 9.00-17.00 hrs. SG is located at the TU Delft Library, Prometheusplein 1, Delft. For questions send an e-mail to studiumgenerale@tudelft.nl or call 015-2783258 to make an appointment.

15mededelingen delTA. 12 19-04-2012

Donderdag 19 april

Iberisch FilmfestivalVan donderdag 19 t/m zondag 29 april staat Filmhuis Lumen in het teken van de Iberische cinema. Met nagenoeg alleen films uit de laatste twee jaar is het programma van deze achtste editie van Festiberico actueler dan ooit. Voor meer informative zie www.festi-berico.net en www.filmhuis-lumen.nl.

Vrijdag 20 april

DSMV Krashna Musika20.15 uur – Het Krasha Kamer-koor treedt op in de Lutherse Kerk, Noordeinde 4, Delft met een selectie van Frans koor-muziek. In de voorverkoop zijn kaarten 10 euro (8 euro voor CJP, studenten, en TU Delft medewerkers en alumni) aan de deur 12 euro (10 euro kortings-tarief). Zie http://kamerkoor.krashna.nl.

Zaterdag 21 april

International Student Church11.00-12.30 hrs - You are in-vited to a rare opportunity, for engineers and non-engineers, to visit ‘Spoorzone Delft’, a Dutch rail road works site in Delft. The project personnel will first take us through the theoretical background of their works before exploring the en-gineering on their construction site. Location: Barbarasteeg 2, Delft. Register by sending an e-mail to wfstroh@xs4all.nl. www.iscnetherlands.nl

Zondag 22 april

International Student Church11.30 hrs - Students of all denominations are invited to our ecumenical service every Sunday at Raamstraat 78, follo-wed by tea/coffee. The services are led by the chaplains Reve-rend W. Stroh and Father Avin, and are supported by student leaders. More information on www.iscnetherlands.nl.

Maandag 23 april

Wetenschapsagenda• 10.00 uur - Characterization

of Thin Film Photoanodes for Solar Water Splitting. Promo-tie van C.S. Enache, Diploma Physics-Chemistry. Promotor: prof.dr. J. Schoonman.

• 12.30 uur - Dynamic Positio-ning of Ships. A nonlinear control design study. Promo-tie van S. Muhammad, MSc. Promotor: prof.dr.ir. A.W. Heemink.

• 15.00 uur - International facades - CROFT. Climate Related Optimized Façade Constructions. Promotie van dipl.ing. M. Bilow. Promotoren: prof.dr.-ing. U. Knaack en prof.dr.ir. A.C.J.M. Eekhout.

Dinsdag 24 april

Wetenschapsagenda• 10.00 uur - Fire spalling mo-

deling of high performance concrete. Promotie van J. Zhao, MEng. Promotor: prof.dr.ir. K. van Breugel. Deze promotie vindt plaats in het Auditorium.

• 10.00 uur - Resource Al-location in Time-Division-

Multiplexed Networks on Chip. Promotie van R.A. Stefan, Master. Promotor: prof.dr. K.G.W. Goossens. Deze promotie vindt plaats in de Senaatszaal.

• 12.30 uur - Multicomponent and Dissipative Self-Assembly Approaches: towards functi-onal materials. Promotie van J. Boekhoven, MSc. Promo-tor: prof.dr. J.H. van Esch.

CEO-lezing Jan Pieter Klaver19.00–20.30 uur – Jan Pieter Klaver van Heerema Marine Contractors zal vertellen over zijn ervaringen op zijn weg van student naar de top van de NS. Ook geeft hij zijn visie op de toekomst van technisch Nederland en de rol van HMC en zijn (toekomstige) werk-nemers hierin. De CEO-lezing en aansluitende borrel zijn na registratie gratis bij te wonen. Meld je aan voor de lezing en borrel via www.kns-delft.nl.De lezing vindt plaats in collegezaal A van de faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materi-aalwetenschappen.

Studium Generale19.30 uur – Kritiek op alles 3: Informatie en privacy. Over de vrijheid van internet en internet gebruik. Uit alle inzendingen worden een aantal YouTube filmpjes gekozen die door internetdeskundige Ron Gongrijp met het publiek wor-den besproken. De Koornbeurs, Voldersgracht 1, Delft. Toegang gratis.

Woensdag 25 april

Wetenschapsagenda

• 10.00 uur - An application of biomonitoring data to epidemiology. Promotie van S.F.D.M. Sarmento, MSc. Promotoren: prof.dr. H.T. Wolterbeek en prof.dr. M.C. Freitas.

• 12.30 uur - Urban Literacy. A Scriptive Approach to the Experience, Use, and Imagi-nation of Place. Promotie van ir. K.M. Havik. Promotoren: prof.ir. S.U. Barbieri en prof. J.U. Pallasmaa.

TEDxDelftSalon12.30–13.30 hrs – The third TEDxDelftSalon will take place in the TU Library. We will show one TED video and Roeland Heerema will give a lecture ‘A Healthy Addition’. Register through www.facebook.com/TEDxDelft. Free lunch! We are also looking for speakers for our TEDxDelftSalon podium. Are you a (PhD) student from Delft University of Techology and do you have an idea worth spreading (no products or companies)? Send an e-mail to tedxdelftsalon@tedxdelft.nl.

IO Festival Band / DJ Contest21.00 uur – Drie bandjes en drie DJ’s nemen het tegen elkaar op om een plek te bemachtigen op de line-up van het IO Festival. Locatie: OJV De Koornbeurs, Voldersgracht 1, Delft. Toegang gratis.

Studieverenging Life22.00 uur – Het jaarlijkse ‘Boer zoekt Hoer’-feest heeft dit jaar als thema ‘Boer zoekt Habibi – Van nijlpaard tot kamelenteen, waar ga je met je harem heen?’ en vindt plaats bij Quintus, Boommarkt 5a, Leiden. Een

kaartje is de voorverkoop is 5 euro en aan de deur 7 euro. De deuren sluiten om 1.30 uur. www.svlife.nl

Symposium ‘De Zandmotor’ Het jaarlijks symposium van Het Waterbouwdispuut vindt plaats op woensdagmiddag 25 april en gaat over ‘De Zandmo-tor’. Op het symposium zullen veel verschillende aspecten van het project aan bod komen; van de totstandkoming tot de uitvoering. Wil jij meer weten over dit innovatieve kustbe-schermingsproject? Kom dan naar het symposium! Vanaf 12.00u staat er een (gratis) lunch klaar op de faculteit CitG in zaal 1.96, en om 13.00u zal het symposium van start gaan in zaal E. Meld je nu aan via symposium@waterbouwdis-puut.nl!

Donderdag 26 april

Symposium ‘Smart Materials’The Technologisch Gezelschap will host the symposium Smart Materials, Smart outside, Che-mistry inside’at the Westcord Hotel in Delft. An entire day of lectures informing you about the newest materials, ending with a panel discussion on this topic. Sign up for 7,50 (stu-dents) at www.tgsymposium.nl, lunch and drinks are included.

Studium Generale12.30–13.30 uur – ‘In debat met de rector’. Delft Debatteert organiseert in samenwerking met SG de eerste editie. Tijdens deze bijeenkomst kan in debat worden gegaan met de rector op een laagdrempelige manier waarbij ook enige aandacht

wordt besteed aan algemene vragen die je altijd al eens aan de rector hebt willen stellen. Het onderwerp van deze sessie is geld: ‘Where is the money?’ De TU krijg heel veel geld binnen elk jaar en geeft ook heel veel geld uit, maar waar gaat dit heen en hoe zou jij bijvoorbeeld onderzoeksgeld kunnen aanvragen? TU Library, Oranjezaal, Prometheusplein 1. Toegang gratis.

Maandag 14 mei

Symposium ‘Synthetic Biology’Studievereniging Life organi-seert het symposium ‘Synthetic Biology – Redefining Life’ in Theater de Veste. Zie voor meer informatie www.lifesciencesym-posium.nl.

Agenda

MASTER EVENT24 APRIL www.masterevent.tudelft.nl

The ideal opportunity for TU Delft students who:

- Are looking for a MSc programme in a different fi eld of studies

- Are looking for double degree options

TU Delft bachelor students who plan to continue with a Master’s programme in their own fi eld of study best attend the Master information Events at their own faculty. The Master Event of 24 April is less suited to their specifi c questions.

Dare to be an engineerDare to be an engineerDare to be an engineer

Delta

Inleveren kopij Bijdragen van faculteiten, diensten en overigen voor de rubriek 'Agenda' in Delta ontvangt de redactie graag per e-mail: delta@tudelft.nl. Bijdragen dienen zo be-knopt mogelijk te zijn. De redactie behoudt zich het recht voor om in te korten. Aanleveren vóór vrijdag 14.00 uur.

Alle promoties, intree- en afscheidsredes genoemd in deze agenda vinden, tenzij anders vermeld, plaats in de Aula van de TU, Mekel-weg 5, Delft.

Koop geen KiloKnaller!

Kunt u een paar uurtjes missen?

Collecteer ook in de derde week van september.

Meld u aan op nierstichting.nlof bel 035 697 8050

16lifestyle DeltA. 12 19-04-2012

de Huisjongste

fietsenmakersk

riEp

ruTgEr wooLThuis

bestemming onbekend

Tomaten uit eigen toren

Sinds twee maanden loopt Ozon Yurduseven (24) rond op de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. Hij komt uit Istanbul en heeft in Ankara gestudeerd. Daar komt ook zijn souvenir vandaan: een maandabonnement voor het openbaar vervoer. Yurduseven gebruikte het pasje dagelijks voor zijn reis van huis naar de universiteit en om zijn vrienden te bezoeken. Het kaartje bewaart hij in zijn portemonnee in de binnenzak van zijn jas. Op die manier zitten zijn herinneringen aan zijn vrienden en tijd in Turkije altijd zo dicht mogelijk waar ze horen. In zijn hart. (Foto: Hans Stakelbeek)

In de rubriek Heimwee portretteert fotograaf Hans Stakelbeek buitenlandse studenten met een object dat hen herinnert aan hun thuisland. Meedoen? Mail naar delta@tudelft.nl

Ze waren moeilijk te vinden, maar decennia na de theo-retische voorspelling vliegen de Majorana’s ons nu om de oren. Elke Nederlandse nieuwszender heeft een item laten zien over de mogelijk Nobelprijswinnende ontdekking van Leo Kouwenhoven. Als wij in Delft meer grote ontdekkingen van dit kaliber willen doen, moeten we eerlijk zijn over de pragmatische kant van onderzoek. Speculeer niet over alle problemen die het onderzoek misschien zou kunnen gaan oplossen. Dit schept te grote verwachtingen en zal de gemiddelde Nederlander bevestigen in het idee dat onderzoek een eli-taire aangelegenheid is die klauwen met geld kost. De universitaire wereld moet laten zien dat elk funda-menteel onderzoek neutraal is en dat maatschappelijke relevantie altijd onvoorspelbaar zal blijven. Onderzoekers zijn ontdekkingsreizigers die nieuwe werelden op de kaart bijtekenen. Het is aan de maatschappij om het onontgon-nen terrein te koloniseren en keuzes te maken tussen goed en kwaad, maatschappelijk relevant en nutteloos, waar-mee ook de verantwoording te allen tijde bij de industrie, de overheid en de burgers ligt.

Het probleem van deze tijd is dat elk onderzoek nuttig moet zijn. In de praktijk wordt met ‘nuttig zijn’ bedoeld dat het onderzoek hoe dan ook geld in het laatje moet brengen. Bovendien is het vertrouwen in de wetenschap in het huidige politieke klimaat beperkt. Dit heeft als resul-taat dat van bovenaf wordt gepoogd onderzoek te dirige-ren, het kompas is de onderzoekers afgenomen. Tot mijn groeiende verbazing gaan de universiteiten mee in deze waan van de dag. Hiermee wordt de neutraliteit van het onderzoek teniet gedaan en maken de onderzoeksgroepen zichzelf op de lange termijn onnodig. Wat is immers dan nog het verschil met de R&D-afdeling van ondernemers?Het is duidelijk, willen we meer grootse ontdekkingen doen, zoals de quantumgroep deed, dan moeten we onder-zoekers de ruimte gunnen om in het diepe te duiken. Investeer in onderzoekers met een missie, maar bepaal nooit de koers. Onderschat bovendien de intrinsieke waarde van ‘nutteloze’ studies niet (zelfs als het Portugees of Russisch betreft), niemand weet de weg in een onbe-kende wereld. Laten we tenslotte Youp van ‘t Hek benoe-men tot rector magnificus en ons los maken van alles.

hEimwEE

Als het aan Johan Nederend ligt, krijgen grote datacenters geen zonnecellen op het dak, maar een kas met zonnetoren. (Foto Sam Rentmeester)

Onderzoek: ‘Exploring a solar updraft tower at small scale’Eindcijfer: 7

In een wereld waarin zonne-energie goedkoop wordt opgewekt, is de grond bezaaid met kassen. Super- efficiënt - én voorlopig een utopie. Maar die leverde wel een dijk van een bachelor-eindproject op.

Nou ja, helemáál een utopie is het niet. “In Australië bouwen ze nu een kas met een hoge, schoorsteenachtige toren, die met behulp van zonlicht lucht verwarmt. Een joekel van een ding: hij is vijf kilometer breed en een kilometer hoog”, weet 3mE-student Johan Nederend (22). Het is een nieuwe en vooral goedkope manier om zonne-energie op te wekken, want zonnecellen zijn duur. Bovendien is de toren multifunctioneel, doordat je er meteen je groenten in kunt verbouwen. Alle reden voor Nederend om dat principe samen met medestudenten Ronald Bos (22), Marco de Kraker (22) en Marius Sinke (22), te gebruiken voor hun bachelor-eindproject.“Eigenlijk hadden we de opdracht om een waterpomp op zonne-energie te ont-werpen voor de Derde Wereld, die het water op een goedkope manier van de pomp naar een dorpje kan pompen”, vertelt de student. “Wij focusten ons op een gegeven moment zo op hóe je de energie voor zo’n pomp opwekt, dat we een beetje van het onderwerp afgleden.” Geen probleem, want de studenten waren vrij in hun onderzoek, en onderzoek naar een nieuwe, goedkope vorm van zonne-energie maakt natuurlijk iedereen blij.Ze besloten de Australische torenkas na te bouwen, in een model van drie meter breed en twee meter hoog. “Het enige wat je ervoor nodig hebt is folie en glas, en dan nog een turbine om de energie op te wekken”, vertelt Nederend. “Zo moeilijk is dat niet.” Nou, nu nog een gebouw om de kas op te zetten, en je hebt een warm kantoor dat ook nog zijn eigen lunch op het dak verbouwt – of niet? “Eh, niet”, lacht Nederend. “Onze toren wekt te weinig energie op. Sterker nog, we ontdekten dat je met een kas van onze afmetingen, precies een led-lampje kunt laten branden.” De werking zit ‘m dus in de grootte: “In Afrika zou hij wel werken met een afme-ting van honderd meter breed en vijftig meter hoog. Maar dan wordt hij meteen een stuk duurder.”Nutteloos onderzoek dus? Dat niet. Los van het feit dat het bij een bachelor-eindproject niet gaat om de resultaten, maar om het onderzoek zelf, leidde het onderzoek van Nederend en consorten wel tot een andere bruikbare vorm van energieopwekking. “Gebouwen met grote datacenters, voor informatie van internet bijvoorbeeld, produceren van zichzelf al een enorme hoeveelheid warmte. Als je dáár zo’n toren opzet die de warmte omzet in energie, is het veel rendabeler.” Stof tot nadenken, maar niet voor de studenten. Die zijn met hun torenkas voor Afrika wel uitgebouwd. (JH)