Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
De GierzwaluwV O G E L W E R K G R O E P A M S T E R D A M
NR 3 D E C E M B E R 2 0 0 9
J A A R G A N G 4 7
• Voorjaarsfenologie2009
• SlechtvalkenvanhetAEB
• InmemoriamJacobWalters
FOTOOMSLAG:Reuzenstern,PolderIJdoorn,27augustus2009,MaartenHotting
De GierzwaluwV O G E L W E R K G R O E P A M S T E R D A M
Inhoud
Activiteiten Sanne Hirschler & Jan van Til 4
Verenigingsnieuws Hanna Hirsch 6
CursusVogelskijken Frank van Groen 7
TweedeAmsterdamseStadsvogeldag Sanne Hirschler 8
EuroBirdwatch2009 Ellen de Bruin & Frank van Groen 10
Gierzwaluwkoloniegered Gerard Schuitemaker 13
InmemoriamJacobWalters(1926-2009) Ruud Vlek 14
DeSlechtvalkenvanhetAfvalEnergieBedrijf Roely Bos 16
Voorjaarsfenologie2009 Jan van Blanken 21
Extraalgemeneledenvergadering Hanna Hirsch 26
Waarnemingenjuli-september2009 Auke Jansen 27
Uitdetijdschriften John van der Woude 35
Ledenmutaties 39
Colofon 39
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER20094
ActiviteitenSanneHirschler&JanvanTil
Lezingen:Locatie:SporthalWethouderVerheij,Polderweg300,Amsterdam-Oost.Erisenigeparkeergelegenheid(betaaldparkerentot21.00u).Tram9haltePretoriusstraat.
Tijd:20.00u-22.30u;baropen19.30u.Toegankelijkvoorledenenniet-leden.MeerinformatiebijJanvanTil,020-6326107,[email protected].
Excursies:Vertrekom8.00uprecies,tenzijandersvermeld.Zorgzelfvooreten,drinken,verrekijker,warmeen/ofregenkleding.AlleentoegankelijkvoorledenvandeVWGA.Meldjetijdigaanbijdeexcursieleider,metnamevoorauto-excursies.Vragen,suggestiesenopmerkingenzijnwelkombijFrankvanGroen,020-7762160,[email protected]:Molen De GooijerhoekFunenkade-Zeeburgerkade.StadionpleinparkeerplaatstussendetweeFEBO’s.
Za 19 december: Zuidwest-Friesland auto-excursieVandaagrijdenwenaarFrieslandomtegaankijkennaardeveleganzendiehierindezetijdvanhetjaarzitten.Excursieleider:MerijnvanLeeuwen,06-41038552,[email protected]:Stadionplein
Wo 20 januari:Extra Ledenvergadering (1) & Beelden van Afrika lezing Eldert GroenewoudInheteerstehalfuureenextraAlgemeneLedenvergaderingmetopdeagendadestatutenwijziging,eenkorteupdatevanhetverenigingsnieuwsenandereactuelezaken.HiernapresenteertEldertGroenewoudeenbeeldverslagvanvogelreizen,waarbijhijvideobeeldenvanvogelsafwisseltmetgemonteerdefoto’svanlandschappenenlokalebezienswaardigheden.HetbetreftreizendiehijdeafgelopenjarenmaaktenaarAfrika:inMarokkoeenrondritvanMarrakechnaarAgadir,naarErfoudenterugnaarRabat;inKeniaeenrondreisnaarMasaiMara,KakamegaForest,LakeBaringo,LakeNakuruenLakeNaivasha;inGambiavooralrondBanjul,maarooknaarTendaba;inOegandavanKampalanaarMurchisonFalls,Budongo,Kibale,QueenElizabethNPenBwind.VliegmeeenvergrootjekennisvandeAfrikaansevogelfauna.
Za 23 & Zo 24 januari: Tuinvogeltelling 2010 VBN & SOVONVoordezevendekeeroprijnoterendeelnemerseenhalfuurlangallevogelsintuinofopbalkon.Iedereenkanmeedoen,zowelkinderenalsvolwassenen.AandehandvandewaarnemingenwordtdeNationaleTuinvogelToptienvan2010samengesteld.Meerinfooptuinvogeltelling.nl.
Zo 24 januari: Waterland-Oost fietsexcursieWebezoekenPolderIJdoorn,KinselenKinseldamenfietsenvervolgensverderoverdedijknaardeMunt,Barnegat,UitdammerDieendeNes.BijgoedweerengoedezindoenweeenrondjeMarken.DeterugweggaatlangsdeGouwzee,deBinnenbrakenentenslotteviaZuiderwoudeover
5JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
dePopperdammergouwnaarAmsterdam.Vooraleendenenganzenzullenweingroteaantallenensoortentezienkrijgen.Excursieleider:FrankvanGroen,020-7762160,[email protected]:MolendeGooijer
Wo 27 januari: Extra Ledenvergadering (2) VWGADezeextraAlgemeneLedenvergaderingstaatinhettekenvanhetalofnietaannemenvandestatutenwijzigingzoalsvoorgesteldop20januari2010(zieookpagina26).Let op:Locatie:Uiterwaardenstraat308,Amsterdam.Aanvang20.00uur.
Wo 10 maart: Ringonderzoek aan Knobbelzwanen lezing Ton Eggenhuizen Delezingopdezeavondzoekthetdichterbijhuis,enwelinAlmere.TonEggenhuizen,oud-lidvandeVWGA,verricht
samenmetHenkKoffijbergaleentijdjeonderzoeknaardeKnobbelzwaanenkomtdaarvanverslaguitbrengen.Metbehulpvanbeeldenopdebeamerwordtuitleggegevenvanhunonderzoekaandezestadsevogels.Circa35paartjeswordenintensiefgevolgdenhunjongengeringd.EenaanzienlijkdeelvandezevogelsisinmiddelsuitgezworveneneenaantalisalinAmsterdamopgemerkt.Doorderingenzijndevogelsindividueeltevolgenindestad.Despreekwoordelijketrouwblijktmindersterktezijndanmenigeendenktendezwanenzangblijkteenfabel.Hetonderzoeklevertookeenaardigbeeldopvandestedelingenenhunliefdevoordevogels;Knobbelzwanenblijkenidealeambassadeurstezijnvoornatuurindestad.AlsjemeerwilwetenoverhetintiemefamilielevenvandeKnobbelzwaan,overhetonderzoekenderelatietussendeonderzoekersenanderestedelingenmagjedezelezingnietmissen.
Wo 17 maart: Cursus Vogels kijken VWGADecursusbestaatuitzesbijeenkomsten,zieeldersindezeGierzwaluw.
Zo 28 maart: Holterberg en IJssel auto-excursieWevertrekkenergvroegomoptijdopdeHolterbergaantekomenomKorhoenderstezienentehoren.TerwijlwestaantekijkenkunnenweookWulpen,doortrekkendeBeflijstersenanderevogelszien.NadeKorhoendersrijdenwedoornaardeIJsselomdaaropzoektegaannaarwatervogels.Wezullenvandaagooklopendustrekwandelschoenenaan.Excursieleider:MikeHirschler,0570-511146,[email protected]: Stadionplein. Let op: 4.30 uur ‘s ochtends.
Do 15 april: Algemene Ledenvergadering VWGA UitnodigingvoordezereguliereALV,agendaenjaarverslag2009volgen.
Za 17 april: Vijfhoek/Diemerpark fietsexcursieWefietsendoorhetDiemerparkrichtingdeVijfhoek.Hiergaanwetevoetverder,opzoeknaarzang-enwatervogels.Excursieleider:SanneHirschler,06-20378931,[email protected]:MolendeGooijer
Boompjes trekken op de Kinseldam, 7 november 2009
FOTO:LEXVANGRONINGEN
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER20096
VerenigingsnieuwsHannaHirsch
Erheeftbinnenhetbestuureenwisselingplaatsgevondenvanhetpenningmeesterschap.StevenWytemaheeftzijnfunctieneergelegd,omdathijkamptemeteentegroottijdgebrekomdezefunctiegoedintevullen.RoelyBosneemtzolangdezefunctieofficieelover,waarin
zijwordtbijgestaandoorhaarman,diefiscaaljuristis.Erwordtmetdaadkrachtaaneeninhaalslaggewerktwatbetreftachterstalligecontributieennietbetaalderekeningen.Hetkangebeurendatiemandonterechtisaangeschreven(waarvooronzeexcuses),maarindemeestegevallenbleekhetovermakenvandecontributievan2008en2009aandeaandachttezijnontsnapt.Daarnaastzijnweopzoekgegaannaareenstructureleoplossingvoorhetpenningmeesterschap.Eriseenkandidaatgevondenenbinnenkortzullenwekennismakenenallesgoeddoorspreken.ZijnnaamzullenweindevolgendeGierzwaluwbekendmakenalszijnvoordrachtdefinitiefkanzijn.
AndernieuwsisdatdeeerstestapgezetisomhetarchiefvandeVogelwerkgroepAmsterdamrichtingAmsterdamsStadsarchieftekrijgenendatdeVWGAdeGierzwaluwalséénvandevogelsoortenindenieuwebroedvogelatlasvanNoord-Holland(uitgiftein2010)adopteert.
Ætip!Park Frankendael VogelparkDeze Frankendaelspecial opent met een
inleiding door de huidige voorzitter. Daarna neemt het je mee terug in de tijd, met een artikel uit 1923 over de Blauwe Reigers in Frankendael, afkomstig uit De Levende Natuur. En al weer vijftien jaar geleden werd in De Gierzwaluw een artikel over de broedvogels van Frankendael in (meer dan) honderd jaar gepubliceerd. Dit artikel is opnieuw in dit nummer opgenomen. Hierna worden de broedvogels vanaf 2003 beschreven. Last but not least een anekdotisch verhaal over broedende Ooievaars in Frankendael. Bestellen:Maak 3 euro over op gironummer 50.60.400 t.n.v. Vogelwerkgroep Amsterdam te Amsterdam onder vermelding van “Frankendaelspecial” en je naam en adres.
7JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
CursusVogelskijkenFrankvanGroen
Inhetvoorjaarvan2010organiseertdeVogelwerkgroepAmsterdameen(instap)cursusVogelskijken.Nieuweledenwordenvanharteuitgenodigdhieraanmeetedoen.Ookmensendieallangerlidzijnenhunkenniswillenbijspijkerenofuitbreidenzijnwelkomalscursist.
Afgelopenvoorjaarlagdenadrukvandevogelcursusoproofvogels,eenden,meeuwenensteltlopers.In2010wordtdeherkenningvanzangvogelsbehandeld.Dezecursusisdusookinteressantvoordedeelnemersaandevogelcursusvan2009.Anderesoortendiewordenwaargenomentijdensdeexcursieswordenuiteraard“meegenomen”.
Decursusbestaatuitzesbijeenkomsten;tweetheorielessen(‘savondsvan20totca.22uur)envierpraktijklessen(‘sochtends)enwordtgegevendoorervarenvogelwerkgroepleden.DelocatievandeavondenisSporthalWethouderVerheij(Polderweg300).
Detheorie-enpraktijklessenzijn(ondervoorbehoud)geplandopdevolgendedatums:
Theorie 1 woensdagavond 17 maart 2010 lesPraktijk 1 zaterdagochtend 27 maart 2010 fietsexcursie Amsterdamse BosTheorie 2 donderdagavond 8 april 2010 lesPraktijk 2 zondagochtend 11 april 2010 fietsexcursie BrettenzonePraktijk 3 zondagochtend 16 mei 2010 fietsexcursie Diemerpark/VijfhoekPraktijk 4 zaterdagochtend 29 mei 2010 auto-/wandelexcursie Duin en Kruidberg
Hetmaximumaantaldeelnemersisgesteldop25.JekuntjeaanmeldenvoordecursusbijFrankvanGroen([email protected]).
Dekostenvoordecursusbedragen€25voorledenen€30voorniet-leden,overtemakenopINGrekeningnummer5060400tennamevanVogelwerkgroepAmsterdamteAmsterdamondervermeldingvan“vogelcursus2010”.
De cursus focust op zangvogels, zoals deze Kleine Karekiet
FOTO:RENÉALBERTS,kinselmeer,20-08-2009
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER20098
TweedeAmsterdamseStadsvogeldagSanneHirschler
Wanneerik‘sochtends,31mei2009,mijngordijnopendoelachteenstralendezonineenblauweluchtmetoe;wateengeweldigestartvandetweedeAmsterdamseStadsvogeldag!EenmaalaangekomenbijParkFrankendaelisheteendruktevan
belang.Overalstaankraampjes,erstaateenfilevoordeingangvanhetparkenhetkrioeltvandemensen.Eenstukchaotischerdanvorigjaaromdatweditjaarnietalleenzijn.WehebbensamengewerktmetFestivalBloei,gehoudenopdeDagvanhetPark.Ookiserdemaandelijksedeecologischemarkt.
Opdesplitsingvandefietspadentrefikonzekraamaan.Degedichtenroutewordtdoorhetparkuitgezetterwijlwijonzekraaminrichten.IndekraamlagvoorheteerstdenieuweFrankendaelspecialendenieuweansichtkaartenserie.DitnaasthetboekjeVogeleninAmsterdam,hetrestantvandeoudekaartenendelaatsteexemplarenvandeAmsterdamseVogelhistorie.Deapparatuurvoordelezingenwordtklaargezetinhetkoetshuis.Ookwordenerpicknicktafelsendenodigeverfattributenuitgestaldophetgrasveldzodatdaarnietlangdaarnadeeerstenestkastengeschilderdkunnenworden.
Omelfuurstartdemarktenlangzaamaanwordthetdrukkermetbezoekers.Omhethalfuurstarteenexcursieenintotaalgaanermettienexcursies60mensenmee.Opzaterdagisereenvroegeochtendexcursiegehoudendiemeerdan25mensentrok.Hetvervenvandenestkastenlooptineersteinstantienietzohard,maaralsheteerstekindgaatschilderenhoudthetnietmeer
FOTO:FRANKWARENDORF
Bezoekers van de Stadsvogeldag op excursie in Frankendael
9JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
op.Intotaalworden43nestkastenverkocht,danwelmetverfdanwelzonderwantdegrondkleuren(blauw,rozeoflimoengroendakje)warenookpopulair.Dekinderenkondenvandaagtweekeeruilenballenpluizen.Ookdelezingenbeginnenomelfuur.Erwordenintotaaldrieverschillendelezingengegevenenelkelezingwordttweekeergegeven.Intotaalhebbencirca90mensendelezingenbezocht;eengoedeopkomst.
NaastactiviteitenvandeVWGAstaanernoganderekramenoponzeinformatiemarkt.Zowelnatuuralskunstistevinden:KNNV,natuurfoto’svanRobertHeemskerkenLexvanGroningen,WNF,Oeverlandenblijven,Kasanka,vogelschilderijenvanLiesbetMilort,GierzwaluwenwerkgroepenVogelbeschermingNederland.Kinderenkunnenzelfgaanschilderenendeverscheidenenatuurorganisatiesverstrekkeninformatie.Rondvieruurzoudedagafgelopenzijn,maaromvijfuurbeginthetinpakkenpas.Hetlaatsteuurisnogergdrukenwordternogveelverkocht.Ookschrijvenzichviernieuweledenin,eenmooieindvaneengeslaagdedag.
VolgendjaarvindtdederdeAmsterdamseStadsvogeldagplaats.Hetzalvolgenshetzelfdeconceptwordengehouden.WeblijvennogeenjaarinParkFrankendaelzodatdeFrankendaelspecialweerverkochtkanwordenenomdatwedanhopelijksamenkunnenwerkenmethetstadsdeelenFestivalBloei.Datmaaktdeorganisatievooronsalskleineverenigingeenstukeenvoudiger.Ookhetthemavanduurzaamheidslootgoedaanbijonzeactiviteiten.Wekunnendantevenseenaantalverbeterpuntendoorvoeren,zoalseenbetereaanduidingvandelezingen,eenduidelijkerverzamelplaatsvoordeexcursieseneenbetergeregeldelunch.
NamenshetbestuurvandeVWGAwilikallevrijwilligersdieonsgedurendedezedaghebbengeholpenbedankenvoorhuninzet.Zonderhenwasdezedagnietgeslaagd!
FOTO:HANNAHIRSCH
Dit meisje toont trots haar zojuist beschilderde nestkast
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200910
EuroBirdwatch2009EllendeBruin&FrankvanGroen
D itjaarwashetthemavandeEuroBirdwatchdecampagne‘BorntoTravel’vanBirdLifeInternational,eenactieommeeraandachtvoortrekvogelstekrijgen.Miljoenenvogelstrekkeniedernajaarduizendenkilometersnaarhetzuiden,eenreisdienietzonder
gevarenis.Intensievelandbouw,illegalejachtenklimaatveranderingzijnvoorbeeldenvandebedreigingenwaartrekvogelsmeetemakenkrijgen.Eengrootaantalsoortentrekvogelsgaatdoortoedoenvandemenssnelinaantalachteruit.Daaronderzijnveelsoortendietotvoorkortheelgewoonwareninonsland,zoalsZomertortel(achteruitgang85%),Boerenzwaluw(50%)enGrutto(60%).ErwerdeentellintingerichtlangshetTrekvogelpad,een380kilometerlangwandelpadvanEnschedenaarBergenaanZee.Overdevollelengtevanhetpadwerdenopzaterdag3oktobertellingenverrichtdoorca.1000vogelwerkgroepenuitheelNederland.DecoördinatiewasinhandenvanVogelbeschermingNederland.
Opdeochtendvan3oktoberstondenzesenthousiasteledenvandeVogelwerkgroepAmsterdam(Kees-JanvanBergeijk,FrankvanGroen,JoostHartog,JipLouweKooijmans,EvertPellenkoftenZweitseScheeringa)vogelstetellenbijhetspeciaalvoordeBirdwatchingerichtetrektelpuntPol-derIJdoorn,eenmooielocatiegelegenophetTrekvogelpad.Erisvijfuurlanggeteld,tussen7en
Birdwatch brengt de achteruitgang van trekvogels zoals Boerenzwaluw onder de aandacht
FOTO:RICARDOVANDIJK,kleinewije,01-08-2009
11JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
12uur.EenverslaggevervanhetRadio1journaalstuurdetussen8en9uur‘life’tweevogelberichtendeetherin.Eenna-dereimpressievanhettrektelgebeurenisrondhetmiddaguuruitgezonden.
Hetweeropdezezaterdagwasnietaltebest.Hetwasgeheelbewolktenafentoevielwatmotregen.Welwashetzichtprima.Ondanksdehardewinduitzuid-zuidwestelijkerichtingvlogenerafentoetocheenpaarvogelslangs.Zang-enroofvogels,diezoveelmogelijkbovenlandvliegen,haddenduidelijklastvandewind.Deeersteurenvlogeneenkleine2000GrauweGanzeninkleinegroepjesvanafdeslaapplaatsKinseldamnaardefoerageergebiedeninWaterland.HiertussenbevondenzichookenkelehonderdenBrandganzen.InPolderIJdoornzatentweeGroteZilverreigers,tweeZilverplevieren,drieBontbekple-vieren,zesBonteStrandloperseneenRosseGrutto.Navijfuurtellenwasiedereenenigszinsonderkoeldgeraakt,ondanksderijkelijkvloeiendekoffieendevelestroopwafels.EenommetjenaardehetplasdrasgebiedinPolderIJdoornintweeploegenwasdanookeenwel-komeonderbrekingvandetelling.
OokopdeVijfhoekwerdgeteld,van7.35tot11:50uur,doorWillemvanderWaal,EllendeBruin,RicardovanDijkenGuusvanDuin.Hiervlogenen-keleeerstewintergastenoverenwaseenroependeGoudvinkterplaatse.Watvooralopvaltishetenormeaantal
Tabel 1. Resultaten Polder IJdoorn & Vijfhoek, Euro Birdwatch 2009
IJdoorn Vijfhoek Totaal1. Fuut 7 72. Blauwe Reiger 2 23. Aalscholver 16 25 414. Knobbelzwaan 1 15. Grauwe Gans 2 31 336. Rotgans 16 167. Nijlgans 4 48. Smient 9 17 269. Krakeend 2 12 1410. Wintertaling 5 6 1111. Wilde Eend 49 2 5112. Pijlstaart 29 2913. Kuifeend 30 14 4414. Nonnetje 1 115. Middelste Zaagbek 7 716. Havik 1 117. Sperwer 2 1 318. Buizerd 1 119. Smelleken 1 120. Scholekster 2 221. Kievit 41 4122. Watersnip 8 4 1223. Wulp 3 3 624. Kokmeeuw 80 2914 299425. Stormmeeuw 2 54 5626. Kleine Mantelmeeuw 4 19 2327. Zilvermeeuw 3 45 4828. Grote Mantelmeeuw 7 7 729. Visdief 2 230. Stadsduif 1 131. Houtduif 7 1 832. Grote Bonte Specht 1 133. Boerenzwaluw 1 134. Graspieper 11 1135. Grote Gele Kwikstaart 3 336. Witte Kwikstaart 32 9 4137. Merel 8 838. Zanglijster 8 839. Gaai 7 740. Kauw 2 241. Spreeuw 286 30 31642. Vink 2 3 543. Groenling 3 344. Putter 26 2645. Sijs 1 146. Kneu 122 12247. Rietgors 10 1 11Aantal soorten 29 38 47Aantal individuen 755 3311 4066
KokmeeuwendatvanafdeVijfhoekwerdgezien(bijna3000),terwijlermaarmondjesmaatKokmeeuwenoverPolderIJdoornvlogen.ZangvogelszoalsGras-pieper,WitteKwikstaart,Merel,Spreeuw,KneuenRietgorsvlogenjuistvakeroverPolderIJdoorn.Deaantallenwarennietgroot.
Deresultatenvanbeidetel-lingenwerdentelefonischdoorgegevenaanVogelbeschermingNederland.Intotaalwerden47soortenen4066individuenwaargenomen.DeverdelingoverbeidetelpostenstaatinTabel1.EenvergelijkingvandelandelijkeToptienmetdievanhettotaalvanAmsterdamwordtgegeveninTabel2.DriesoortenuitdelandelijkeToptienkomenookvoorindievanAmsterdam:Spreeuw,KokmeeuwenKievit.Uitdezetabelblijktdattenopzichtevanvorigjaarvooralhetaantalkleinevogelsveellagerlag.Ditheeftuiteraardtemakenmetdetegenwindditjaar,waarkleinevogelsnaarverhoudingmeerlastvanhebbendangrotevogels.Trekvogelszijnimmersnietgek.
LiteratuurBenvanderJ.&F.vanGroen.EuroBirdwatch2007.DeGierzwaluwjg.45(3):16-18.
BenvanderJ.&F.vanGroen.WorldBirdwatch2008.DeGierzwaluwjg.46(4):24-25.
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200912
Tabel 2. Top tien Euro Birdwatch, regionaal en landelijk
Amsterdam 2009 Nederland 2009 Nederland 2008
1 Kokmeeuw 2.994 Spreeuw 34.198 Vink 241.9792 Spreeuw 316 Kokmeeuw 16.244 Spreeuw 138.3813 Kneu 122 Grauwe Gans 11.371 Graspieper 31.3834 Stormmeeuw 56 Scholekster 10.183 Kokmeeuw 28.7995 Wilde Eend 51 Kievit 7.465 Bonte Strandloper 21.1486 Zilvermeeuw 48 Vink 7.023 Koperwiek 17.3127 Kuifeend 44 Graspieper 7.731 Kievit 17.1538 Aalscholver 41 Bergeend 5.710 Aalscholver 15.9809 Kievit 41 Wulp 4.366 Grauwe Gans 12.95610 Witte Kwikstaart 41 Houtduif 3.171 Scholekster 11.301
De Spreeuw staat op nummer 2 van de Amsterdamse Top tien en landelijk zelfs op nummer 1
FOTO:MARIANNESLOT,aandammergouw,10-08-2009
13JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
GierzwaluwkolonieBurgerziekenhuisgeredGerardSchuitemaker
Op1oktober2009bereiktedeGierzwaluwwerkgroepalarmerendeberichtenvanbewonersindenabijheid
vanhetBurgerziekenhuis:dedakpannenwarenverwijderd.OmdatStadsdeelOost-Watergraafsmeertotvoorkortinditgebouwhuisde,benaderdenwedeafdelingMilieu.MedewerksterGerdaMenkveld,diewereedskenden,bleeknietopdehoogtevandeverbouwing.HetStadsdeelkantoorisverkochtaanAedesRealEstate.DeDienstRuimtelijkeOrdeningwerdopdehoogtegebracht.Zijbetreurdendezaakzeer,maarkondennietsdoen.EenbewonerschakeldedeAlgemeneInspectiedienstin.Dezediensthadopdatmomentgeeninspecteursindienst.Duswerddepolitieingeschakeld.Deagentbeldemijmetdevraagwaarophijmoestletten.Vervolgensmaaktehijrapportopvandesituatie.DedirectievanAedeswerdbijdeofficiervanjustitieontboden.Diezaggeenaanleidingtotvervolging,vanwegedeonbekendheidmethetbestaanvanbroedendevogels.DeGierzwaluwwerkgroepeisteeenonderhoudmetdeprojectleider.ErwerdsnelcontactgelegdmetThijsCroon,diegevoeligbleekvooronzeargumenten.MargrietdeHoogeenikhaddenop7oktobereenafspraakinhetgebouwzelf.Wijzagenaandeontwerptekeningendatdebedoelingwasdeopeningenonderdeboeidelenaftesluiten.DeGierzwaluwenzoudennietmeerkunnenbroeden.
AedeswilhetBurgerziekenhuisrenoverennaardeoudestaateninrichtenalshotel.Dithotelmoeteenvoorbeeldwordenvaneenzobeperktmogelijkgebruikvanenergie.Waarmogelijkzalhetgebouwwordengeïsoleerd.Welwordthetdakvanhetgebouwtachtigcentimeteropgelichtomeengoedehoogtetekrijgenvoordekamersopdebovensteverdieping.Wijzagendevoorbereidingenvoordezewerkzaamheden.Hetdakwasindriedelenverdeelddiestapsgewijswerdenopgekrikt.OnzewerkgroepweesCroonopartikel11vandeFlora&Faunawet:nestenvanGierzwaluwenzijn-ooknadebroedtijd-beschermd!DitwasbijAedesnietbekend.Ookhetbestaanvandebroedvogelkoloniewasnietbekend.DaaropbrachtenwijThijsCroonincontactmetGerdaMenkveld.Zijexcuseerdezichvoorhetnietinformerenoverdezebeschermdevogelsoort.Croonheeftonsbeloofddeboeideleninoudestaattehandhaven;aandeachterzijdeisdoorhetstadsdeelenkelejarengeledenloodslabbeaangebracht.Croonbeloofdenareparatievandeboeidelendeslabbenietmeeraantebrengen.Naasthettoekomstighotelkomtnieuwbouw.Inditgebouwwordenneststenentoegepast.
DoorhetsnelreagerenvandebewonersenRinusNieuwstadvandeVWGACommissieBeschermingendoorhetoverlegmetallepartijenzijngoedeafsprakengemaakt.
Foto van de werkzaamheden
FOTO:GERARDSCHUITEMAKER
InmemoriamJacobWalters(1926-2009)RuudVlek
Op18mei2009isdeAmsterdamsenatuuronderzoekerJacobWaltersoverleden.WalterswaseenvandemeestproductieveveldonderzoekersvandenatuurinAmsterdam,gedurendemeerdanzestigjaar.Van1948tot2003heefthijruim140grotereenkleinerepublicaties
overdebroedvogelsinverschillendestudieterreineninAmsterdam-WestendeAmsterdamseWaterleidingduinenhetlichtdoenzien.Omdathijzijndiverseonderzoekingennauwgezetheeftgedocumenteerd,zijndezepublicatiesenzijnomvangrijkearchiefeenrijkebronvanlangjarigepopulatiegegevenseneentoonbeeldvangedisciplineerdestudiemethodenenverslaglegging.NaastgebiedsinventarisatiesdeedWaltersinzijnlaterejarenveelbroedbiologischonderzoek.Hijwas
actiefalsvogelringerenvogelfotograaf,enkarteerdeooknogplanten.Kortom,eenuiterstveelzijdignatuurmenseneenbuitengewoonijverigveldornitholoog.
NazijnmiddelbareschoolopleidingindeoorlogsjarenmoestWaltersbijgebrekaanstudiefinancieringdirectdearbeidsmarktop.HijvondemplooialsinkoperbijpapierfabriekVanGelderinAmsterdam(1946-1976).Zijnvogelhobby,geheelzelfstandigontwikkeldvanafzijnveertiendelevensjaar,namkortnadeoorlogeenserieuzerevormaan.GeïnspireerddoordemethodenvandegebroedersTinbergenvoerdeWaltersdiversekwantitatieveonderzoekjesuit.Zoregistreerdehijonderwegnaarzijnwerkhoutduifnestenen‘swintersdeaantalsverhoudingtussenadulteenjuvenieleKokmeeuwen.IndiezelfdetijdnamdeGemeenteAmsterdameengrootschaliguitbreidingsplanterhandvoordeaanlegvanwestelijke‘tuinsteden’.DitleiddetotuitgestrektezandopspuitingenindeveenweidegebiedenvandeSloterdijkermeerpolder,grenzendaanAmsterdamOud-West.DiverseAmsterdamsenatuurliefhebbers
ontdektendezeopspuitterreinenalsrijkevogelgebieden,maarvoorWalterswerdenhetlocatiesvoorpopulatie-engedragsstudiesaanallerlei
Jacob Walters met Kleine Plevier aan de Osdorperweg, mei 1961FOTO:FREDNORDHEIM
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200914 15JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
pioniersoorten,vooralplevierenenVeldleeuwerik.Tussen1949en1954publiceerdeWalterszijninventarisatieverslagenvandeAmsterdamsespuitveldeninArdea,Limosa,NaturaenDeWandelaarinWeerenWind.In1954starttehijeenlangjariggedragsonderzoekaandebroedbiologievanStrandplevierenKleinePlevier,waaroverhijverslagdeedinlandelijkeenbuitenlandseornithologischetijdschriften(15publicaties,1954-1962).Hierdoorreeszijnsteralsvooraanstaandplevierenonderzoekerookinhetbuitenlandenwerdhijzelfsaangeschrevenals‘SehrgeachterHerrprofessorWalters’.Zijnomvangrijkeenwetenschappelijkinteressantecorrespondentiearchief(ca.1000brieven)getuigtdaarvan.WaltersverzorgdeuiteindelijkzowelinhetHandbuchderVögelMitteleuropas(Band6,1975)alsinhetHandbookoftheBirdsoftheWesternPalearctic(Vol.3,1983)desectiesoverdebroedbiologievanStrandplevierenKleinePlevier.OokschreefhijdeplevierenbijdragenindeAtlasvandeNederlandseBroedvogels(1979)enRandstadenBroedvogels(1981).LaterbliktehijterugopdepopulatieontwikkelingvandezesoortenindeAmsterdamsebroedvogelatlas‘SijsjesenDrijfsijsjes’(Melchers&Daalder1996),eenboekdataanhemwerdopgedragen.
Toenomstreeks1964deopspuitterreinentenwestenvanAmsterdaminmodernewoonwijkenwarenveranderd,keekWaltersuitnaarnieuwestudiegebieden,enstorttehijzichopeentwintigjaarvolgehoudeninventarisatievandeAmsterdamseWaterleidingduinen(1968-1987;Limosa54).DichterbijhuisbegondeGemeenteAmsterdamdankzijwethouderJoopdenUylmetdeaanlegvanhetWestelijkHavengebied,waarvooralvanafeindjarenvijftiggrootschaligezandopspuitingenplaatsvondenindeIJpolders.HierkwamenweerdezelfdepioniersoortentotbroedenalseerderindeopgespotenSloterdijkermeerpolder(tot120paarKleinePlevieren60parenStrandplevier).IndejarenzeventigontstonderookeenenormekolonievanmeeuwenenVisdievenophetmethekkenomslotenolieopslagterreinvanMobilaanhetNoordzeekanaal.HierringdeWaltersgroteaantallenvogels,waarondereen16jaarlaterteruggemeldenestjongeZwartkopmeeuw,enkreeghijinteressevooronderzoekaanhandpenruivandiversevogelsoorten(HetVogeljaar31,BirdStudy31,LeGerfaut75,Limosa60,Ringing&Migration8).Walters’ringterugmeldingenzijnpostuumgepubliceerdopdewebsitevandeVogelwerkgroepAmsterdam.
OmdatdoordeeconomischecrisesvandejarenzeventigentachtighetWestelijkHavengebiednietvolledigvolliepmetnieuwebedrijvigheidwerdengrotedelenvanhetterreinaanhunlotovergelatenenontstondenallerleistruwelen.Dooruitdroginghaddendesteltlopers,opeenenkelpaartjeWulpenna,mediojarentachtighetveldgeruimd.Waltersvolgdeinzijnonderzoekdezeontwikkelingdooroverteschakelenopzangvogelinventarisaties.ErverschenenenigelijvigerapportenoverdezangvogelontwikkelinginhetWestelijkHavengebiedvanafdejarenzeventigtotbeginjarennegentig.DaarnaverlegdeWalterszijnbroedvogelinventarisatiesnaarhetRembrandtpark(1992-1999)enhetSloterpark-West(1993-1997)inAmsterdam.HijronddeditwerkafmetinventarisatiesvanvolkstuinparkenlangsdeHaarlemmertrekvaart(1996-1999).InzijninventarisatieonderzoeklegdeWaltersdegehelebroedvogelontwikkelingvastvangrootschaligenieuwestadsaanleginzijnprimairefasetotheteindstadiumvanwoonwijkenmetparkenenvolkstuinen.ZonderalzijninspanningenzouereenveelmindercompleetbeeldzijnvandeontwikkelingvandeAmsterdamseavifaunaindetweedehelftvandetwintigsteeeuw.Daarvoorzijnwehemzeerdankbaar.
Waltersdeedinteressantonderzoekaangedrag,ruientrekvandiversetijdelijkebroedvogelsinstadsrandgebieden.MenkandusWalterstyperenalsnatuuronderzoekervanstedelijkeontwikkelingenallroundstadsrandornitholoog.ErzijnmaarweinigNederlandsevogelonderzoekersmeteendergelijkelevenslangestaatvandienst.
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200916
DeSlechtvalkenvanhetAfvalEnergieBedrijfRoelyBos
SindsdeterugkeervandeSlechtvalkalsbroedvogelinNederlandin1990isdoorhetijverenvandeWerkgroepSlechtvalkNederland(WSN)hetaantalbroedparenvanééntotcircazestigin2009gestegen.DeWSNhangtnestkastenaanhogegebouwen,torensenschoorstenen
waarzichSlechtvalkenvertonenenmaaktbovendienmensenenthousiastzelfinitiatieftenemenzo’nkastopte(laten)hangen.DitlaatstegebeurdebijhetAfvalEnergieBedrijf(AEB)aandeAustraliëhavenweginAmsterdamWestpoort.EenvandewerknemersbijhetAEB,BertvandeBelt,wildejarenlangeenkastindeschoorsteenvanhetbedrijfplaatsenmaarelkjaarwaserwelietswaardoorhetnietdoorkongaan.Totmaart2008.AchterafkunjestellendatdezewerknemererergveelvooroverheeftgehadSlechtvalkentehuisvesten,wantnuikzelfdekooiladdersmeteentotalelengtevan78meterindeschoorsteeneenpaarkeerhebbeklommen,metalleeneenrugzakjeop,besefikpasdeomvangvandezekrachttoer.Debeloningkwamvrijwelonmiddellijk:deintrekvaneenpaartjeSlechtvalken,datallangeropdelampenenindenissenvandeschoorstenenwaswaargenomendoorslechtvalkkennerPaulMarcus.Hetmannetjehadeenoranjering.Vanhetvrouwtjewastoennognietbekendofzegeringdwas,hoewelPaulalinseptember2007eenvermoedenhadomwelkevalkhetging,vanwegehaaruitzonderlijkdonkereuiterlijk.
Hoegaathetdaninslechtvalkland,alsereenmaaleengeschiktebroedplaatsisgevonden?Hetmannetjekrabteenkuilinhetgrinddatopdevloervandenestkastligtenlokthetwijfjemetgeroep.Hijmaakthaarhethof,biedthaarprooienaanenwerktzotoenaardeparingen.Tijdens
Tijdens het samenspel in de lucht is het grootteverschil goed te zien tussen het kleinere broertje en zijn zusje FOTO’S:ROELYBOS
17JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
dezebaltstijdkomthetvrouwtjeindejuisteconditieomhetzwarewerkvaneierenleggenenuitbroedenaantekunnen.Detaakvanhetmannetjeisvoornamelijkprooiaanvoeren,voor,tijdensennahetbroeden.Overdagalshetwijfjeevenwegwil,neemthijhetbroedenover.Hetbroedenduurtongeveervijfweken.Beginapril2008washetdanzoverindenestkastvanhetAEB,opmeerdan90meterhoogte.Viaeenwebcamaandekastwerdgeziendathetmannetjedoorhetwijfjewerdafgelostbijhetbroedenopdrieeieren.Op29aprilzagenwedeeerstetweejongen,diedoorhetwijfjegevoerdwerden,eneendaglaterwerdookhetderdejongontdekt.OpfilmpjesdieindewekendaaropdoorBertvandeBeltvanafdemonitorzijngemaakt,endieviaYoutubetezienzijn(BertvdBelt)isgoedtevolgenhoezegroeien.Vanonmachtigekleinepluizenbolletjeswordenhetzelfstandigdoordekastbanjerende,stoereklapwiekendevogels,dienoggroterzijndanhunouders.
NadriewekenkwamereeninspectiedoorPetervanGeneijgen,voorzittervandeWerkgroepSlechtvalkNederland.Dejongenwerdengewogen,opgemeten,nagekekenengeringd.Hetblekentweewijfjeseneenmannetjetezijn.VanhunvaderwerdineersteinstantiederingafgelezenalsR7maarditbleeknaderhandR1temoetenzijn,eenmannetjedatin2005alsnestjongopdeHemwegcentraleisgeringdennudusvlakbijzijngeboorteplaatseennestplaatsheeftgevonden.Vandemoederhebikpasin2009dering(DN)afkunnenlezenendatbleekeenpikantverhaalopteleveren.ZoalshiereerdergeschrevenstaathadPaulMarcuseenvermoeden.Uiteene-mailberichtvan4april2008:“OpdeoostelijkepijpvanhetAfvalEnergieBedrijfzatmoeSlechtvalkom11.20u.opeenlampbovenaandeNO-kant.Vanhetmannetjegeenspoor.Zepoetstezich.Daardoorkonikziendatzerechtseenlagegrijze,aluminiumkleurigeringhad.Linkshebikeenmaaleenringgezien:eenhoge,hetzijlichtgrijze,hetzijwittering.DevalkheefthetzelfdedonkerekleedalsDNdievan2003-2005opdeCentraleHemwegbroedde.Diehaddewitte,hogeringlinkszitten.InprincipeishetdusnogsteedsmogelijkdatDNdevalkisdienuopAEBbroedt.”HetpikanteschuilterindatdeeerstezoonvanhetDuitseslechtvalkvrouwtjedatwijfjeDNvandeHemwegheeftverjaagd,R1,nusamenmetdatverjaagdewijfjeDNophetAEBaltweebroedselsheeftgrootgebracht.Zoonmetdeexvanzijnvader.DNisoverigensietsouder,zijisin2001inhetBelgischeDrogenbosuitheteigekropen.
Eindmei2008stondendejongenalregelmatigophetroosterdatbuitendenestkasthangt.Jongevalkenhebbendaarwatweinigruimteomte‘takken’,maarkunnenhunvleugelspierentochflinkoefenen.Op8junimaaktedeeerstejuvenielvanhetAEBzijnmaidentripendedagernavlogenookdeanderetweeuit.Eenvandedrievergingheteenpaarkeernietzobest,zekwamopplaatsenterechtvanwaarzenietmeerwegkonvliegenenmoestduswordenopgepaktomophetdakvanhetAEBtewordengezet.Zekreegalsbijnaam‘debrokkenpiloot’.Aandeoplettendemedewerkersenslechtvalkliefhebbersisweltedankendatmeerjuvenielenhuneerstevliegpogingenoverleven
AR vlak boven de grond, nadat ze tegen de mantel van de schoorsteen vloog
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200918
danderegulierestatistiekenaangeven.Dewekeneropkregendejongenvlieglessenvanhunoudersenonderrichtinhetopvangenengrijpenvanprooien.Hetiseenschitterendgezichtomhunvliegvaardighedentezientoenemenenomzetezienspelenindelucht:zeachtervolgenelkaarenspelentikkertje,waarbijzehunklauwennaardeanderuitstrekkenineenpogingeenprooiaftepakkenofnettedoenalsof.Hetopgewondengekrijsisdannietvandelucht.Eenmaandlaterzagikzealveelminderindelucht,zewarenbedrevenergewordenenoefendennietveelmeer.Enopzekeredagwarenzeernietmeer,zewarengaanzwervenomelderseeneigenplektevinden.
Ookin2009werderophetAEBgebroed,envoorzoverikkannagaanwasditheteersteNederlandsebroedselvanditjaar.DebeeldenvandewebcamwerdeninmiddelsuitgezondenviadesitevandeWSNendaarwasenisveelbelangstellingvoor,getuigedeberichtenopdediverseslechtvalkenforums.DeuitzendingvandebeeldenvandeslechtvalkkastinDeMortelvia‘BeleefdeLente’werktedaarwaarschijnlijkookwelaanmee.ErwerdookeenbuitencamerageplaatstbijdeAEB-kast.Vanafdatmomenthaddendevalkenweinigprivacymeer.Hethelelandkonmeegenietenvandediverseparingenenhetgravenvandekuiltjes,enop2maartwashetresultaatzichtbaar,heteerstewaargenomenslechtvalkeneivanNederland.9maartlagenerviereierenenwashetbroedselcompleet.Indetussentijdhadzicheenindringstergemeld.PaulMarcusineene-mailberichtvan7maart2009:“Om10.45u.wasophetAfvalEnergieBedrijfaanvankelijkalleenhetwijfDNtezienophetuitvliegrooster.Om10.55u.vloogzeafenkwameenvreemdad.wijfenhetad.mannetjeinbeeld.Hetdrietalvloogenigetijdstoeiendrond.DNgingweerophetroosterzittenenhetmannetjeendeindringstervlogennoordoostwaarts.M.stoottedaarbijgeregeldopv.NaenigetijdvlogenzeweernaarhetAEB.Om11.10u.vloogDNweerevenrondomeenvreemdv.kloptegeven.DNgingweerneer,terwijldevreemdegewoonbleefcirkelen.VerwegbovendeAmerikahavenzagikophetzelfdemomentnogtweeslechtvalkenstoeien.Wrsch.washetad.mannetjehierbij.Vanmiddagtegen5.00u.zagikopdewebcamDNophetroosterzittenenhetmannetjebroeden.”
Indringers,zowelmannelijkealsvrouwelijke,zijneenprobleemvoorveelterritorialeSlechtvalken.In2007speeldezichbijdeSlechtvalkenvanDeMortel(N-B)eendramaaf;hetwijfje,Magenaamddoorhaarvelefans,datinmiddelsdriejongenhad,werdnafellegevechtenverdrevendooreenBelgischvrouwtje,S2.Dezewasindebaltsperiodeenpaktevrijwelelkeprooivanhetmannetjewaarmeehijzijnjongenwildevoeren,af.Eénjongoverleefdeditniet,deanderetweewelomdathetmannetjevolhieldenzelfseenstrategieontwikkeldeomS2afteschudden,énomdatS2naeenpaarwekenplotselingbegontevoeren.Hetwas12mei,Moederdag2007.HetwijfjevanhetAEBheefthetereenpaardagenmoeilijkmeegehad.Opzekermomentkwamzeergbesmeurdweerterugindekast,maarzehadzichnietvoordetweedekeerinhaarlevenlatenverdrijven.Tijdensdeperiodendatzewegwasomdeindringstertebevechtenenteverjagenlaghetmannetjemeestalopdeeieren.Valkenwillennogweleensgezamenlijkindringersverjagen,maargevechtenvindenplaatstussenseksegenotenonderling.
Opvrijdag10april,GoedeVrijdag,washetzover.VrouwDNwasaleenpoosjeonrustig,netalshetmannetjeR1datnadebroedwisselsteedsvandeeierenopstondomernaartekijken,envastomernaarteluisteren,wantdejongenpiepenalinhetei.Aanheteindevandeochtendkwamkuiken
19JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
nummeréénuitzijneischil,en‘savondswerdhettweedekuikenzichtbaar.Devolgendedagbrakhetderdeeientweedagenlaterkwamnummervieruit.Dekuikenswerdenvrijwelmeteengevoerd,maarkunneneventueelweleenpoosjezondervoedsel.R1kreeghetdruk;voedselvoorvierhongerigekinderenverzamelenisgeensinecure,ookalzijnzenogklein.Zodrahijeenvogelgevangenhadwerddieovergedragenaandemoeder,waarnazijplukteenvoerde.Hetvoerengebeurtnietomenom,maaréénvooréén,endegrootsteschreeuwerskrijgenhetmeest.Ditkeerzijnallevierjongengrootgeworden,maardatkanookandersaflopen.
Vierkuikenswarmhoudeniseenheelgedoe,zekervoorhetkleineremannetje.Metdesnavelwordenzeeenbeetjebijelkaargeschept,zodatzeuiteindelijkonderdevleugelspassen.Inhetbeginluktdatnogwel,maaralsjebedenktdatdejongeninzeswekentijdeenvolwassengestaltekrijgenkunjejedesnelheidvangroeienwelvoorstellen.Opeengegevenmomentgaatookhetvrouwtjejagen,wantermoetengrotereprooienwordenaangesleeptomallemagenteblijvenvullen.Watzeeteniseenbeetjeafhankelijkvanwatdebuurtbiedt,maarduivenenspreeuwenstaanaltijdvolopophetmenu.UitdeprooirestenvanvorigjaarbleekookeenvoorliefdevoordeGierzwaluwtebestaan…Tja.DitjaarkonhetnietopbijhetAEB.Dejongenroldenletterlijkomvandegevuldekropjesenlagendanvolstrektuitgevloerdteslapen.NaeendagofveertienvanAmerikaanseportiesbegonerietsinhetdonspakjevandekuikensteveranderen.Erkwamenalwatveertjesdoorheenenookbegonnenzedekastwatteverkennen.Nadriewekenwerdenervoordekastopeningblikkennaarbuitengeworpenenalvastdeeersteoefeningengedaanmetdevleugelspieren.Dejongenzijndanperstukaltweeflinkehandenvolenhebbenalduidelijkekenmerkenvanhetmaskerengrijzevleugelranden.OokdezejongenwerdengeringddoorPetervanGeneijgen,op6mei,dusopwathogereleeftijddangebruikelijkis(drieweken).Horenenzienvergingjedanooktoenzeuitdekastwerdengetild,waarvaneerstdeopeningwasafgeslotenmeteenschot,omtevoorkomendatdejongenvandeschriknaarbuitenspringen,enookomderingertebeschermentegenaanvallenvandeouders.Nametenenwegenblekenerdrievrouwenenéénmantezijn,dieelkeengroteoranjeringom
Nadat ze langs de gevel van Waternet gleed, zette AP de pas erin
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200920
derechterpooteneenkleinealuminiumkleurigeomdelinkerpootkregen,zoalsgebruikelijkinNederland.Tijdensdezeprocedurevloogdemoedervalkvoortdurendkrijsendenalarmerendronddeschoorsteen,maaralsnelnadatdejongengeringdenwelweerindekastwarengezetwaszeweerpresent.Ookhetmannetjekwamkijkenensamenhebbenzenogurenophetroostervoordekastgezeten.Gelukkigiszo’nverstoringeenmalig.
Naeenmaand,metdeverenalduidelijkzichtbaarinhetpak,waagdeheteerstekuikenzichophetrooster.Zolangzamerhandwerdderuimteomtekunnenbewegenookwelenigszinsingeperktdoordegroeiendeomvangvanbroerenzussen.Bijhetklapwieken,omdespierenteoefenen,begonnenzeelkaaralflinkomdeorenteslaan,dustoenwarendeeerstestappennaarbuiten,naenigeaarzeling,tochwelgauwgezet,vooraltoenbleekdatbuitenhetsnelsteenmaaltijdwerdgeserveerd.Datwaseenmooieaanmoedigingomhetroostertegaanverkennen.Hetverenpakwasmetvijfwekeneigenlijkalzo’nbeetjevolledig.Hierendaarschemerdehetdonsernogdoorheen,maardetermkuikenwasabsoluutnietmeervantoepassing,hetwarenjuvenielengeworden,diezelfaanovergeblevenprooirestenknaagdenenzelfsalderestanten‘mantelden’;datwilzeggenafschermdenvananderegegadigden.Deprooirestenindekastgaveneengevarieerdbeeldtezien:zeventiensoortenwerdenonderscheiden,voorhetmerendeelduif,maarookweidevogels,Gierzwaluwen,HalsbandparkietenValkparkiet,lijsterachtigenenzelfseenHuismus.
Vrijdag22meivloogdeeerstejuvenieluit,ongeveerzeswekenoud.Hetwashetjongemannetje;mannetjesgaandoorgaansalseersteopdewieken,dameszijngroterenzwaarderenvolgenlater.Deeerstedagnahetuitvliegenisdegevaarlijkste,devliegtechniekmoetnogontwikkeldworden,endeomgevingverkend.Ergaatdanookveelmis.HetmannetjemoestdiezelfdedagaluitdevijverbijWaternetwordengevistenineendoosophetdakvanhetAEBgezetworden.Dedageropvloogeenzusjeuit,maardiekwamtegeneenvandeschoorstenenterechtenzakteviademantelafnaarhetmeetbordesdatrondomdeschoorsteenhangt.Hieriszegebleventotdevolgendedag,toenzezelfsopdegrondbelandde,maarnaenigetijdopeigenkrachtviadiverseopstapjesdewegomhoogweerwisttevinden.Hetvoordeelvoordefotograafisdatermooiedichtbij-foto’sgemaaktkunnenwordenalshetmisgaat.Opmaandagginghetmetvalknummerdriemis.DitmeisjevloogtegendegevelvanhetWaternetgebouwaan,probeerdehouvasttekrijgenmaargleedeenmeterofvijftiennaarbeneden,waarnazeopdegrondterechtkwam,naeenpoosjewatgingwandelen,maargeenaanstaltenmaakteomdeluchtweerintegaan.Ookzijisnaeenaantalurenopgepaktenweerophetdakgezet,wantzezouhetnietkunnenopnementegendewildekattendieerrondlopen.Devierdewaaidevanhetdakenkwambijnainhetketelhuisterecht.Ookzijmoestgeredworden.Inmiddelskonhetjongemannetjealgoedvliegenenlanden,enhijwerdindeluchtdanookaldoorzijnmoederuitgedaagdeenbeetjetespelen.Ditzijndemooistemomentenomtezien.Ookdedameshebbenindewekendievolgdengoedlerenvliegen.Regelmatigverschenenzeophetroosterenindekast.Vandeouderskregendejuvenielenprooientoegeworpenindelucht,omtelerenvangenenmeetenemenindevlucht.Tweemaandennahetuitkomenvandeeierenwerdvoorhetlaatsteenjuvenielgesignaleerdindekast.Zezijnhuneigenweggegaan.Debindingsrituelenvandeoudervalkenzijnalweerbegonnen…
Slechtvalkforums zijn te vinden op perigrines.nl/forumtest en slechtvalken.forumup.nl
21JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
Sindsdestartin1985zijnditjaarvoorde25-steachtereenvolgendekeerdevroegstevoorjaarswaarnemingenverzameld.Ik
ontvingslechtsvijffenologielijsten.DemeestewaarnemingenhebikontleendaanhetAmsterdamsVogelNetendewebsitewaarneming.nl.Vooreenoverzichtvandevroegstedataverwijsiknaarbijgaandetabel,waarinachtereenvolgensbeschrevenstaat:
1)Soortnaam2)Periodeberekeninggemiddeldeenbandbreedte,waarbijhetgetaltussenhaakjesbetrekkingheeftophetaantaljarenwaaroverdezegegevenszijnberekend
3)Gemiddeldevroegstedatum(berekendt/m2008)4)Bandbreedte(berekendt/m2008)5)Eersteentweedevroegstedatumin20096)Locatie7)Naamwaarnemer
VoorgegevensovergemiddeldeenbandbreedteverwijsiknaarhetartikelVoorjaarsfenologie2003inDeGierzwaluwjg.41(4)p.27-38.DitartikelisooktevindenopdewebsitevandeVWGA.
ConclusieVande39soorten,waarvaneenbandbreedtebekendis,arriveerdenerin2009zestienvroeg(2008:twaalf).Evenals2008arriveerdegeenenkelesoortlaat.Vroegoflaathoudtindatdeeerstewaarnemingsdatumin2009buitendet/m2008berekendebandbreedtevalt.VanFluiterenBonteVliegenvangerwerdenmijgeenwaarnemingenbekend.Vanmaarliefstviersoorten(KleinePlevier,Oeverzwaluw,BraamsluiperenGrasmus)zijndeeerstevoorjaarsdatain2009devroegstedietotnutoeinderegiozijnvastgesteld.
Toelichting soorten
Kleine PlevierDewaarnemingop1maartisdevroegstevoorjaarswaarnemingooit.Vandezesoortiséénwinterwaarnemingbekend(5januari1967).
Voorjaarsfenologie2009JanvanBlanken
FOTO:KEESJONKER,ijburg,06-07-2009
De Zwarte Roodstaart doet het goed op IJburg
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200922
GierzwaluwAfgezienvandevondstvaneendodeGierzwaluwop21februariopdeWeesperzijdedoorGuusvanDuin,arriveerdendeeersteGierzwaluwenop5april.Ditiseenevenaringvandetweedevroegstewaarneminginderegioin2007.
OeverzwaluwDeeersteOeverzwaluwverscheenop22maartopdeVijfhoekbijHaven-Ballast.Ditisdeallervroegsteregiowaarnemingooit.Dezesoortarriveertgeleidelijkaansteedsvroegerinderegio.Indeperiode1989-2009(n=21)komenelfmaartwaarnemingenvoor,terwijlindeperiodedaarvoormaartwaarnemingontbreken.Ditheefttotgevolgdatdegemiddeldevroegstedatumin1960-2009(n=45)tenopzichtevandieberekendt/m1985(n=21)met8dagenisvervroegd(13aprilversus21april).
Zwarte RoodstaartNorbertvandeGrintvondop26januarieendodevogelinAmsterdam-Noord.Ongetwijfeldishiersprakegeweestvaneenoverwinteraar.
Gekraagde RoodstaartDeeersteGekraagdeRoodstaartwerdop24aprillangsdeOverdiemerweggehoordenwerddaarvervolgenst/m9meiregelmatigwaargenomen.Op1meizongeenvogelopdeVijfhoek.Vermoedelijkginghetinbeidegevallenoméénendezelfdevogel.
Kleine KarekietDeeersteKleineKarekietenwerdenop11aprilgehoord.Ditisdetweedevroegstedatuminderegio.Frappantisdatdesoortopdezedatumzelfsoptweeverschillendelocatiesisgehoord.
BraamsluiperOp7aprilzagFrankvanGroeneenBraamsluiperinArtis.Datismaarliefstvierdagenvroegerdandetotnutoevroegstbekendedatumvan11april.Hetgingomeenniet
FOTO:RUUDALTENBURG,erasmusgracht,02-05-2009
De Kleine Plevier kwam nog nooit zo vroeg terug: 1 maart
23JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
zingendevogel.Ditisvrijopmerkelijkis,wantdoorgaansverraadtdezesoortzijnaanwezigheiddoorzijnzang.Ookdetweedevroegstedatumwerdverbeterd.
GrasmusDeeersteGrasmuswerdwaargenomenop9april.Ditisdevroegstewaarnemingooit.
ZwartkopDezesoortoverwinterdeinOsdorp(op12januarimaximaaltwee).OokinWatergraafsmeer(24januari)enAmsterdam-Noord(21februari)werdeenZwartkopgezien.Dewaarnemingenindetabelhebbenbetrekkingopzang.
TjiftjafErwerdenenkelejanuariwaarnemingengemeld.Datisvoordezesoort,dieregelmatigoverwintert,gebruikelijk.Deeerstezangwerdop26februarigehoord.Degemiddeldevroegstedatumin1960-2009(n=50)valtzesdagenvroegerdandieberekendover1960-1985(n=26),namelijk7maartversus13maart.Devervroegingzetzichmetnameinvanaf2000.Indereeksvanvroegstewaarnemingsdatavanaf1985zittentienfebruariwaarnemingen,waarvanmaarliefstnegengedurendedelaatstetienjaar.Indejaarreeksvóór1985zitslechtséénfebruariwaarneming.Indedoormijgebruiktedatareekshebbenallefebruariwaarnemingenbetrekkingopzingendevogels.
BuidelmeesVandezesoortwerdgeentweedewaarnemingbekend.
FenologielijstenwerdenontvangenvanTeunvanDijk,WillSchep,PaulTak,PietVlietstraenWillemvanderWaal,waarvoordank.
Gebruikte afkortingen
AJ Auke Jansen HM Herbert Minter PM Paul MarcusAvV André van Vliet HR Hans Russer PT Paul TakBDT-1 Big Day Team 1 *) JHo Jan Holtkamp RA Ruud AltenburgBVa Bart Vastenhouw JL Joost Leijten RB Rob BaarsBvI Bart van Iterson JLK Jip Louwe Kooijmans RHo Ronald HofmeesterCK Christian Kooij JvB Jan van Blanken RivD Ricardo van DijkEB Eric Brandes JvdB Joop van den Brink RN Rinus NieuwstadED Edial Dekker JWdJ Jan Willem de Jong RovD Ronald van DijkEdB Ellen de Bruin LBu Lars Buckx RP Ronald PietersFdL Frans de Lange LvdV Lammert van der Veen RR Rutger RotscheidFS Fred Scholte MdV Martijn de Vries RV René VosFV Frank Visbeen MMa Manette Marchand SB Sabine BekkersFvG Frank van Groen MR Maarten Reinboud TKr Tim KreetzFW Frank Warendorf MvL Merijn van Leeuwen TvD Teun van DijkGvD Guus van Duin NA Niels Aagaard WS Will SchepHB Henk Bakkenes NZ Nirk Zijlmans WvdW Willem van der WaalHBu Han Buckx PH Patrick Heijne
*) BDT-1 bestond uit Edial Dekker, Frank van Groen en Jan Timmer
Tabel vroegste data 2009
SoortPeriode berekening gemiddelde en bandbreedte (n = ) Gemiddelde Bandbreedte
1e en 2e
datum 2009
Locatie Waarnemer
Zomertaling 1961-2008 (47) 21-3 7/3-4/4 12/320/3
Landje van GeijselMiddelpolder
WSRN
Purperreiger 11/419/4
BotsholWeesp, De Horn
FdLED
Lepelaar 1962-2008 (42) 7-3 8/2-3/4 28/21/3
Amsterdam-KadoelenRansdorp
SBFvG
Boomvalk 1960-2008 (49) 13-4 29/3-28/4 14/419/4
Boezemkanaal RijnlandIJburg
PMRB
Kluut 1965-2008 (43) 16-3 23/2-6/41/31/34/3
KinseldamOuderkerkerplasSchiphol
FvGHBCK
Kleine Plevier 1960-2008 (44) 2-4 14/3-21/41/319/319/3
Landje van GeijselOsdorper BinnenpolderLutkemeerpolder
HM e.a.PTPT
Bontbekplevier 1972-2008 (35) 3-3 21/2-13/3 18/22/3
KinseldamLandje van Geijsel
HBGvD/MdV
Kemphaan 8/212/2
Landje van GeijselOuderkerkerplas
HB/HMRN
Grutto 1961-2008 (48) 18-2 3/2-5/3 11/212/2
Landje van GeijselOuderkerkerplas
HB/WS/HMRN
Groenpootruiter 1967-2008 (39) 11-4 25/3-28/413/415/415/4
SchinkelbosOsdorper BinnenpolderLandje van Geijsel
CKRR
WS/JvdB
Visdief 1957-2008 (52) 8-4 30/3-17/4 5/46/4
Markermeer bij UitdamVijfhoek Haven Ballast
FVHB
Zwarte Stern 1962-2008 (42) 27-4 15/4-9/5 18/425/4
KinselmeerIJmeer
HBu/LBuBVa
Zomertortel 1959-2008 (50) 2-5 23/4-11/5 9/519/5
WestpoortRansdorp
BDT-1ED
Koekoek 1957-2008 (52) 22-4 14/4-30/412/414/414/4
BrettenVijfhoekDe Kluut
RAHB/GvD
PM
Gierzwaluw 1958-2008 (51) 19-4 12/4-26/4 5/48/4
Amsterdam-Oud ZuidHalfweg, Groote Braak
TKrTvD
Oeverzwaluw 1960-2008 (44) 13-4 31/3-26/4 22/323/3
Vijfhoek Haven BallastBovenkerkerpolder
AvVMdV
Boerenzwaluw 1955-2008 (53) 31-3 24/3-7/4 18/321/3
Groot Duivendrechtse PolderBovenkerkerpolder
JLKMdV
Huiszwaluw 1959-2008 (49) 20-4 6/4-4/5 29/331/3
Vijfhoek Haven BallastWeesp, Aetsveld
NZJL
Gele Kwikstaart 1957-2008 (50) 31-3 18/3-13/4 5/47/4
IlperveldWestpoort
FvGWS
Nachtegaal 1957-2008 (52) 16-4 11/4-21/49/410/410/410/4
VijfhoekDiemerparkAustraliëhavenwegDiemerpolder
NAEdB/RivD
TvDRA
Blauwborst 1982-2008 (27) 24-3 15/3-2/4 13/320/3
Diemerpark/ARK-zoneLutkemeerpolder
RB/MvL/LvdVMMa
Zwarte Roodstaart 1962-2008 (43) 24-3 7/3-10/4 21/3
22/3AmerikahavenwegIJburg
TvDRB
Gekraagde Roodstaart 1958-2008 (50) 16-4 4/4-28/4 24/4
1/5OverdiemerwegVijfhoek
NZHBu
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200924 25JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
SoortPeriode berekening gemiddelde en bandbreedte (n = ) Gemiddelde Bandbreedte
1e en 2e datum 2009 Locatie Waarnemer
Paapje 1965-2008 (37) 29-4 18/4-10/5 13/426/4
SchinkelbosDiemerpark
BvI/JHoRP
Tapuit 1963-2008 (44) 10-4 26/3-25/4 3/45/4
BovenkerkerpolderAandammergouw
AJFV
Sprinkhaanzanger 1963-2008 (41) 17-4 6/4-28/49/411/411/4
DiemerparkVijfhoek Haven BallastBrettenzone
HBHBPT
Snor 1957-2008 (45) 14-4 6/4-22/46/411/411/411/4
IlperveldVijfhoek Haven BallastDiemerparkDiemen, Nesciopark
FvGHB
HB/AJ/RPMvL
Spotvogel 1957-2008 (51) 7-5 1/5-13/5 26/47/5
WatergraafsmeerWaterland, Dijkeinde
HBED
Bosrietzanger 1957-2008 (51) 5-5 25/4-15/5 22/423/4
LutkemeerpolderDiemerpark
JvBHB
Grote Karekiet 18/51/7
Botshol, Grote WijeIJdoornpolder
HRHB
Kleine Karekiet 1957-2008 (52) 26-4 16/4-6/511/411/412/4
IJdoornpolderHet Blauwe HoofdVijfhoek
PHPH/JWdJ
NZ
Rietzanger 1957-2008 (52) 10-4 30/3-21/4
5/46/46/46/46/46/4
De Hoge DijkMiddelpolderBaanakkersparkDiemerparkSchinkelbosOuderkerkerplas
WSRNRVHBRAFS
Braamsluiper 1957-2008 (52) 21-4 15/4-27/4 7/410/4
ArtisTuingroep Tigeno
FvGJvB
Grasmus 1957-2008 (52) 22-4 15/4-29/4 9/412/4
DiemerparkBallastbos
HBNZ
Tuinfluiter 1957-2008 (52) 21-4 15/4-27/4
22/422/423/423/423/4
De OeverlandenBrettenzoneDe Hoge DijkOuderkerkerplasDiemerpark
PMPTWSWSHB
Zwartkop 1960-2008 (48) 4-4 24/3-15/414/31/41/4
Amstelveen, BroerseparkLange Bretten Zuider-Amstel
RovDPMFW
Fluiter 1959-2008 (44) 2-5 24/4-10/5 Geen waarnemingen
Tjiftjaf 1960-2008 (49) 8-3 24/2-20/3 26/21/3
BrettenzoneOuderkerkerplas
PTHB
Fitis 1957-2008 (52) 27-3 19/3-4/429/330/330/330/3
DiemerparkBrettenzoneJac.P.ThijsseparkVijfhoek
RBMREB
WvdW
Grauwe Vliegenvanger 1958-2008 (50) 5-5 25/4-15/5 9/5
10/5Botshol, Kleine WijePolder de Rondehoep
ED/FvGWvdW
Bonte Vliegenvanger 1961-2008 (46) 28-4 19/4-7/5 Geen waarnemingen
Buidelmees 13/4 Vijfhoek Haven Ballast RHo/EdB
Wielewaal 1957-2008 (49) 11-5 1/5-21/5 14/52/6
VliegenbosJac.P.Thijssepark
NZEB
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200926
Opdetweeextraalgemeneledenvergaderingen(6oktoberen4november)isdevoorgesteldestatutenwijzigingbesprokendiemetnameonzebeschermingsactiviteitenbetreffen.HierdoorkrijgtdeVWGAvoldoendegrondslagvooreventuelejuridischeacties.Hetvoorstelis
aangenomen,maarhelaasbleeknaderhanddatdetermijntussendetweevergaderingenmetééndagwasoverschreden,waardoorwehetwijzigingsvoorstelopnieuwinstemmingmoetenbrengen.DaaromnogmaalseenuitnodigingvoortweeextraAlgemeneLedenvergaderingen:op20 januari 2010 en op 27 januari 2010(zieookActiviteiten).Hetwijzigingsvoorstelstaathieronder.
StatutenwijzigingHieronderdetekstvanArtikel3,metdehuidigetekst[OUD]enhetvoorstelvoordetoekomstigetekst[NIEUW].
Artikel 3 : DOEL1.Deverenigingheefttendoel:a.hetverbreidenvankennisvandeornithologieinhetbijzonderenvandenatuurlijkehistorieinhetalge-meenenhetaankwekenvanliefdetotdenatuur,indeeersteplaatsonderhaarleden,dochookbuitendevereniging;
b.hetsteunenofondersteunen,vanacties,diekunnenleidentothetoplossenvannatuurhistorischevraag-stukken;
c. [OUD]hetsteunenofondersteunenvanacties,inrelatietotdevogelstand,diegerichtzijnopdebescher-mingvannatuuren/oflandschap;
d. [NIEUW]hettegengaanvanontwikkelingenengebeurtenissendieeenbedreigingvoorvogelsvormen,hetvoorkomenenwaarnodigopheffenvanvoorvogelsgevaarlijkesituatiesalsmedehetgevenvanad-viezenenhetorganiserenvanactiviteitenomdevogelstandenhetwelbevindenvanvogelstebevorderen;
e.hetsamenwerkenmetanderepersonenenlichamen,diegelijkofaanverwantdoelnastreven,ookbuitenNederland;
f.alhetgeenmeteenenanderinderuimstezinverbandhoudt.2.Deverenigingtrachtditdoelondermeertebereikendoor:a.hetbevorderenvandebelangstellingvoordeinhetwildlevendevogelsdoormiddelvanstudieenonderzoek;
b. [OUD]hethoudenvanexcursies;c.[NIEUW]hethoudenvanexcursiesenhetorganiserenvanstadsvogeldagenenvrijwilligersacties;d.hethoudenvanledenvergaderingenencontactavondenmetvoordrachten,bijdragenendemonstraties;e.hetuitgevenvaneenmededelingenblad;f.hetleggenvancontactenmetanderevogelwerkgroepen;g.hetinformerenvanorganisatiesenanderenoverresultatenvaneigenonderzoek;h.[NIEUW]hetoverleggenmetenhetgevenvanadviesaaninstantiesenpersonenovermaai-,kap-,onderhouds-enbouwwerkzaamhedenenanderevoorvogelsbedreigendesituaties,zonodiggevolgddoorhetinstellenvanbezwaarenberoepofcivielrechtelijkeprocedures;
i. [was Artikel 3 g.]alleverderegeoorloofdemiddelenwelkebevorderlijkzijnvoorhetbereikenvanhetdoelvandevogelwerkgroep.
ExtraalgemeneledenvergaderingHannaHirsch
27JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
Inhetderdekwartaalbrachteenaantalmediterranesoorteneenbezoekaanonzeregio:Hop,Bijeneter
enDuinpieper.TotbeginseptemberwasPolder
IJdoorneeneldoradovoordoortrekkers,goedvoor29
verschillendesoortensteltlopers.
Eenaantalinderegiozeldzamesoortenwerden
slechtsdooreenenkelepersoonwaargenomen,
zoalsWoudaap,GrauweKiekendief,Roodpootvalk,
SteltkluutenGrauweFranjepoot
Zorgervoordatdewaarnemingenvanhetvierde
kwartaalvan2009op1januari2010zijningevoerd
opwaarneming.nl.
Roodkeelduiker 26-9Vijfhoek1ex.over(GvD,WvdW).
Roerdomp15-7,21-7Rijperweg1ex.(NZ,MS).18-7,20-7Blijkmeerpolder1ex.over(MS).18-7,15-8Twiske1ex.(NZ).23-7HavenBallast2ex.ZO(HB).29-7Vijfhoek2ex.(HB).8-8Aandammergouw2ex.
(EvelineVBN).29-9Diemerpark1ex.(FvG).
Woudaap22-7DeTweedeDiem1ex.juv.(GerardT.Visser).Kleine Zilverreiger19-7t/m31-8Schinkelbos1ex.(velen).Grote ZilverreigerMeldingenvan1ofenkeleex.uit:PolderNellestein(max.9ex.),Bovenkerkerpolder,PolderdeRondehoep,Groot-DuivendrechtschePolder,Botshol,Diemerpark,Kinseldam,Landjevan
Geijsel,Middelpolder,Overdiemerpolder,PolderIJdoorn,Vijfhoek,Durgerdammergouw,Aetsveldsche
PolderenBloemendalerpolder.
Purperreiger 5-7t/m13-8Vijfhoekmax.4ex.w.o.1juv.(velen).9-7A’damZuidoost1ex.W(JS).13-7Bovenkerkerpolder1ex.foer.(AJ).17-7Bloemendalerpolder1ex.over(PJ).22-7t/m28-7omg.Polder
IJdoornmax.2ex.juv.(SLa,SvR,HB).22-7,5-8AetsveldschePolder1ex.(EdB).23-7Schiphol1ex.
foer.(JeroenWijnands).26-7,3-8Weesp,IndustrieparkVanHouten1ex.over(EdB,JZo).8-8t/m27-9
Waterland,diverseplaatsen,1ex.juv.(NZ,JGa,HB).13-9NieuweMeer1ex.over(RemcoJousma).
LepelaarGrootstegroepenfoeragerendofrustend:Bovenkerkerpolder(7ex.),Kadoelen(7ex.),BotsholGroteWije(8ex.),Kinseldam(25ex.),Middelpolder(9ex.),OsdorperBovenpolder(6ex.),Ouderkerkerplas(6
ex.),PolderIJdoorn(32ex.),Poppendammergouw(29ex.),Bloemendalergouw(11ex.)enRijperweg(6ex.).
Waarnemingenjuli-september2009AukeJansen
Kleine Zilverreiger, Grote Tocht, 19 augustus 2009
FOTO:EDIALDEKKER
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200928
Knobbelzwaan30-8Gouwzee260ex.(FvG).Grote Canadese Gans22-9Bovenkerkerpolder215ex.foer.“oppasgeoogstmaïsperceel”(AJ).Wintertaling4-7t/m6-9PolderIJdoornmax.400ex.Pijlstaart 16-8t/m9-9Botsholmax.7ex.(MdV).6-9Vijfhoek22ex.Z(AJ).Zomertaling1-7t/m6-9PolderIJdoornmax.5ex.(velen).8-7Kinsel1v.en4onv.(MH).17-8Bloemendalergouw1m.eclips(JeroenGroenendijk).17-8t/m25-9Vijfhoekmax.6ex.(FvG).31-8
A’veenElsenhove2ex.(RN).Slobeend31-7Vijfhoek453ex.Z(GvD,MR,LH,RvD).4-8PolderIJdoorn100ex.(FvG).2-9Barnegat120ex.foer.(MS).
Krooneend 19-7HavenBallast3pul(NZ). 9-9BotsholKleineWije61ex.(MC).27-9Gouwzee309ex.(NZ).
Witoogeend15-8BotsholFort1m.ad.(Robert&PetervanderMeer).30-8Vechtt.h.v.FortUitermeer1v.(EdB,RicardovanDijk).
Kuifeend27-9Gouwzee1000ex.(RAl,MH).Topper22-7HavenBallast2ex.neer(GvD).31-7Holysloot1ex.(TV).26-9,27-9Gouwzeeresp.3en2ex.(MH,JH,RAl).
Brilduiker3-8Vijfhoek2v.over(GvD,WvdW,MA,MV).Wespendief19-8Borneo-eiland1ex.lichtefaseZ(JipLouweKooijmans).27-9Uithoorn1ex.Z(FS).Blauwe Kiekendief3-8Bloemendalergouw1m.(HB).23-8Botshol1v.jagend(MarcoGlastra),12-91v./juv.O(NZ).31-8t/m26-9Schiphol1ex.(PM,CK,RR).20-9t/m27-9Houtrakpoldermax.2ex.
jagend(RBo,WilliamPrice,PM).
Roerdomp, Rijperweg, 21 juli 2009
FOTO:MARIANNESLOT
29JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
Grauwe Kiekendief11-9Kinselmeer1ex.juv.ZW(RR).Visarend9-8,13-8HavenBallast1ex.(GvD,HJ,RB).13-8Kinseldam1ex.“metvis,richtingVijfhoek” (RoelandBom).22-8t/m5-9Botshol1ex.jagend(velen).26-8PolderIJdoorn1ex.jagend(RR).20-9
Schiphol1ex.overZW(JaapHooijmans).
Roodpootvalk 17-9VTCAmstelglorie1ex.1kjkortt.p.(MC).Slechtvalk Meldingenvan1of2ex.uitA’damseBos,omgevingAmerikahaven,DeDerdeDiem,DeOmval,Diemerpark,Frankendael,Geuzenbos,Hemweg(3ex.),MartinLutherKingpark,Noordzeekanaal,
Schiphol,VijfhoekendiverseplekkeninWaterland.
Waterral 5-7,13-9Diemerpark1ex.roepend(RB).11-7,1-8Westpoort1ex.(PT).31-7,12-9Vijfhoek1ex.roepend(EdB,PT).3-8t/m17-9PolderIJdoornmax.2ex.(velen).22-8,31-8DeAker1ex.roepend
(PM).12-9Lutkemeerpolder1ex.roepend(JvB).26-9Schiphol1ex.(RR).
Porseleinhoen 30-8Twiske1ex.(NZ).Meerkoet 26-9,27-9Gouwzee10.000ex.(MH,JH).Steltkluut 1-7PolderIJdoorn1ex.op(HB).Kluut 1-7t/m11-9PolderIJdoornmax.30ex.(velen).5-7t/m8-8Kinselmax.15ex.(velen).19-7Overleek1ex.foer.(JS).
Kleine Plevier1-7t/m2-9PolderIJdoornmax.10ex.(velen).19-7Overleek8ex.foer.(JS).6-9t/m11-9Schinkelbos1ex.juv.(CK,JHo).
Bontbekplevier4-7t/m11-9PolderIJdoornmax.15ex.(velen).Strandplevier30-8,31-8PolderIJdoorn1v.“tussenenkeleBontbekkenenBontjes”(RR,JR).
Goudplevier26-7Poppendammergouw6ex.(NZ).27-7,6-8Kinselmeer1ex.(HB).28-7t/m22-9
Bovenkerkerpoldermax.250ex.(PB,KJ,AJ).6-8t/m
27-9AetsveldschePoldermax.180ex.(EdB).19-8t/m27-8
Vrouwtje Topper, Rozenmeertje, 31 juli 2009
FOTO:TOMVISBEEK
Visarend, Grote Wije, 24 augustus 2009FOTO:MARIANNESLOT
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200930
Rijperwegmax.75ex.foer.(MS).21-8Marken1ex.ZW(ErwinGoutbeek).24-8PolderIJdoorn1ex.(RR).
26-8Groot-DuivendrechtschePolder1ex.over(MdV).7-9Uithoorn15ex.NO(AJ).22-9Blijkmeerpolder
22ex.(FvG).
Zilverplevier 3-8,12-9Vijfhoekresp.7en1ex.over(GvD,WvdW,MA,MV).5-8t/m27-8PolderIJdoornmax.5ex.ad.zomerkleed(velen).
Kanoet 22-8,24-8PolderIJdoorn1ex.(ED,MSc).Drieteenstrandloper24-8PolderIJdoorn1ex.(MSc).Kleine Strandloper1-8t/m10-9PolderIJdoornmax.6ex.Temmincks Strandloper4-8t/m27-8PolderIJdoornmax.2ex.Krombekstrandloper12-7t/m10-9PolderIJdoornmax.3ex.Bonte Strandloper4-7t/m10-9PolderIJdoornmax.9ex.Kemphaan 1-7t/m9-9PolderIJdoornmax.100ex.Waterland,diverseplaatsenfoeragerendegroepentotmax.60ex.(velen).
Bokje 30-9Lutkemeerpolder2ex.(RR).Watersnip4-8t/m6-9PolderIJdoornmax.200ex.Grutto1-7t/m10-9PolderIJdoornmax.320ex.(velen).27-7t/m6-8Kinselmeermax.44ex.(HB).13-8Vijfhoek4ex.ZW(RB).
Rosse Grutto18-8t/m10-9PolderIJdoorn1ex.(RR,FvG,LK,WvdW).Regenwulp2-7OsdorperBinnenpolder1ex.N(RR).4-7t/m21-8PolderIJdoorn1ex.(FvG,HB,AB,ED).22-7AetsveldschePolder4ex.Z(EdB).23-7Landsmeer8ex.(JanvanEmaus).31-7Barnegat2ex.
(WvdW).5-8t/m30-8Vijfhoekmax.23ex.over(velen).18-8A’damZuidoost2ex.ZW(RonBerkhout).
19-8IJburg2ex.ZW(RB).
Zwarte Ruiter4-7t/m9-9PolderIJdoornmax.4ex.foer.(FvG,PB,RAl,MH,RR).7-8Kinsel1ex.(RR).27-9AetsveldschePolder1ex.Z(EdB).
Tureluur1-7t/m6-9PolderIJdoornmax.60ex.(velen).3-8Vijfhoek175ex.over(GvD,WvdW,MA,MV).
Goudplevier, Rijperweg, 19 augustus 2009
FOTO:MARIANNESLOT
31JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
Groenpootruiter6-7t/m10-9PolderIJdoornmax.47ex.(velen).9-8Vijfhoek28ex.ZW(velen),17-81ex.t.p.(FvG).10-8,6-9Kinseldamresp.1en2ex.(MH,FvG).29-8IJburg2ex.overZW(RB).31-8
Diemerpark1ex.foer.(RB).
Witgat 1-7t/m19-9Oeverlandenmax.2ex.(RN,Jho,PM).25-7t/m17-9OsdorperBinnenpoldermax.3ex.(RR,PM,PT).2-8t/m25-9Vijfhoekmax.5ex.overen2ex.t.p.(velen).3-8t/m31-8PolderIJdoorn
max.6ex.(velen).4-8t/m21-8Kinselmax.4ex.(FvG,RR,MH).5-8Kinseldam2ex.(RR).9-8Gouwzee1
ex.op(TdO).13-8t/m16-9Bovenkerkerpoldermax.3ex.op(MdV,AJ).13-8t/m30-9Lutkemeerpolder
max.3ex.(JvB,RR).16-8Kinselmeer1ex.(RP).19-8,28-9Schipholresp.2en1ex.(RR,PM).29-8
Diemerpark1ex.roepend(RB).31-8,6-9A’veenElsenhoveresp.2en1ex.(RN).9-9Botshol2ex.(MC).27-9DeKluut1ex.foer.(RR).
Bosruiter 4-7t/m2-9PolderIJdoornmax.30ex.(velen).5-7Lutkemeerpolder1ex.(RR).7-8,8-8Kinselresp.2en1ex.(IA,RR,RAl).25-8KnooppuntHolendrecht1ex.op(AJ).
Oeverloper9-8,13-8Vijfhoekresp.33en45ex.Z(GvD,RB).19-8PolderIJdoorn18ex.ZO(FvG).Steenloper 23-7Vijfhoek1ex.Z(GvD,LH,MR). 6-9PolderIJdoorn3ex.Z(FvG).Grauwe Franjepoot29-8PolderIJdoorn1ex.juv.foer.(JurekDyczkowski,PawelGebski).Zwartkopmeeuw1-7t/m7-8Kinseldammax.28ex.w.o.10juv.(JHo,HB).8-7t/m3-8Kinselmeermax.45ex.w.o.35juv.(MH,HB).Verdermeldingenvan1of2ex.uit:A’damOost,Buitenveldert,Centrum,DeBaarsjes,Erasmusgracht,IJburg,IndischeBuurt,WesterparkenZeeburg.
Geelpootmeeuw 2-7,3-7Erasmusgrachtresp.2ex.ad.en1ex.2kj(RA).2-7,18-9Slotervaartresp.1ex.3kjen1ex.1kj.(RA).4-7,19-8PolderIJdoornresp.1ex.ad.t.p.en1ex.juv.over(FvG,RAl).19-7
Osdorppark1m.ad.,1v.ad.en1ex.juv.(RA).2-8Valentijnkade1ex.2kj(HB).8-8A’damZuidoost1ex.
1kj(RA).8-8Venserpolder1ex.2kj(RA).11-9Watergraafsmeer1ex.1kj(RA).
Pontische Meeuw13-8Diemerpark1ex.3kj(FvG).Reuzenstern16-7t/m2-9Kinseldam/PolderIJdoornmax.2ex.ad.Grote Stern4-7Kinseldam1ex.(FvG).25-7Noordzeekanaal2ex.O(JZo).Dwergstern1-7,3-7PolderIJdoornresp.1en2ex.(SLa,HB).Zwarte Stern4-7t/m10-9Kinseldammax.9ex.t.p.;op16-7
max.385Z(FvG,HB,LK,RR).19-7
t/m6-9IJmeermax.200ex.foer.(AJ,
PJ).31-7Barnegat30ex.(WvdW).
5-8,13-8Vijfhoekresp.24ex.Zen27
ex.ZW(GvD,MR,RB,HJ).5-8Kinsel8
ex.foer.(RR).9-8Marken10ex.(TdO).
Zomertortel26-7Lutkemeerpolder1ex.(JvB).
Halsbandparkiet 22-9Plesmanlaan1500ex.slaapplaats(PT).
Grote Alexanderparkiet1-7,7-9Frankendaelresp.6en3ex.(HB, Geelpootmeeuw 3kj, Slotervaart, 2 juli 2009
FOTO:RUUDALTENBURG
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200932
FvG).16-7Watergraafsmeer12ex.over(AJ).21-7VTCAmstelglorie3ex.(MC).
Valkparkiet 6-7IndischeBuurt1ex.(SLa).Koekoek22-9Blijkmeerpolder1ex.juv.laatstewaarneming(FvG).Kerkuil24-7Rembrandtpark1ex.kortt.p.(ArjanvanLeest).18-8Blijkmeerpolder2ex.nestindicerendgedrag(RobvanderWoude).20-8OsdorperBovenpolder1ex.“pers.Med.SietseWorm”(TK).28-8
Aalsmeer1ex.jagend(TonyvanRiel).8-9KnooppuntHolendrecht1ex.verkeersslachtoffer(Sander
Seure).Durgerdammergouw“eerstebroedgevalineenveldkast”5jongengeringd(med.FrankVisbeen).
Bosuil 11-7DuivendrechtVolkstuinen1ex.roepend(KlaasdeJong).30-7,23-8Aalsmeer1m.(CK).1-8,15-8A’damseBos3ex.roepend(EdV,PB).4-8,6-8OudZuidresp.1v.en2ex.roepend(JorisMees,ElsTimmerman,RobertHeemskerk).21-8t/m21-9Osdorp1ex.(JvB,JanHeeren).30-9Vondelpark2ex.ad.
en2ex.juv.(JackZwanenburg).
Ransuil 1-7Schellingwoude2ex.juv.roepend(MSc).1-8A’damseBos1ex.juv.roepend(EdV).Velduil 7-9,26-9Schipholresp.1en2ex.(RR).IJsvogel 99meldingenuitdegeheleregio.Bijeneter10-8Vijfhoek1ex.“kwamroependaanvliegen,kortt.p.ineenkaleboomenvloogdaarnaweerverderrichtingzuid”(HB).
Hop9-8Durgerdam1ex.t.p.13.00u(GerrardBoot).9-815.30uMarken1ex.kortt.p.(ErnstBraches,IrmaNijenhuis).4-9Lutkemeerpolder1ex.t.p.(HeleenOudkerkviaRR).
Kleine Bonte Specht5-7Diemerpark1ex.vrouwkleedofjuv.foer.(RB,LammertvanderVeen).20-9Vijfhoek1ex.over(WvdW).
Boomleeuwerik 26-9Vijfhoek1ex.over(GvD,WvdW).OeverzwaluwKolonies:5-7IJburgSteigereiland15ex.(RBo),6-7Sloterdijk10ex.(PM),6-7t/m1-8Hemwegmax.8ex.(MarcoMeeuwisse,PT),23-7t/m7-8Zeeburgereilandmax.40ex.(AJ,RP,PJ,RR).
Duinpieper15-9,16-9Diemerpark2ex.t.p.ontdektdoorWillemvanderWaal;foer.opzanderiggrasveld,ookroepend(WvdW,GvD,ED,RR,JR).
Boompieper1-7t/m1-8Houtrakmax.6ex.(PM,PT).27-9AetsveldschePolder1ex.Z(EdB).Graspieper27-9AetsveldschePolder307ex.Z(EdB).Waterpieper10-9Kinseldam2ex.(LK).Gele Kwikstaart9-7t/m12-9Lutkemeerpoldermax.4ex.(JvB,RR).12-7t/m31-8Waterland,diverseplaatsenmax.6ex.(TV,AB,MH,PT).13-7t/m11-9Bovenkerkerpoldermax.6ex.(AJ,DvdE,FS).18-7
Tuindorp1ex.juv.(NZ).5-8OsdorperBovenpolder2ex.(JvB).19-8Osdorp1ex.over(AB).22-8t/m31-8
PolderIJdoornmax.3ex.(RP,GvD,RAl,MH,RB).29-8Schiphol2ex.(RR).31-8Marken2ex.(PT).
Grote Gele Kwikstaart13meldingenvanaf26-8.Nachtegaal11-7Brettenzone1ex.(PT).Blauwborst 1-7t/m11-7Brettenzone1ex.(PT).1-7,11-7Westpoort1ex.(PT).4-8OsdorperBinnenpolder1ex.(RR).
Zwarte Roodstaart1-7,8-9A’damNoordresp.1en2ex.(MHo,PdL).2-7,6-7CentraalStation1m.zingend(JH,AS).4-7,6-7Amerikahaven1m.zingenden15-81ex.juv.(PM).6-7,1-9IJburg1m.
zingenden3ex.juv.t.p.(KJ,RB).7-7Bovenkerkerpolder1ex.(FS).28-7Noordzeekanaal1ex.(JZo).16-9
Diemerpark2ex.(ED,RR,PJ,JJ).27-9Westhaven1m.zingend(PM).
33JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
Gekraagde Roodstaart1-8Nieuwendam1v.(SvR).5-8Westgaarde1v.(JvB).13-9Schinkelbos1m.(CK).18-9ZuiderAmstel1m.“aleenweekindetuin,zeerschuw”(FrankWarendorf).Paapje16-8Middelpolder2ex.(PB).24-8,10-9PolderIJdoornresp.4en2ex.(SLa,LK,RR).27-8DeBroekermeer3ex.(MH).27-8t/m13-9Schinkelbosmax.5ex.(JHo,IA,CK).29-8BroekinWaterland
1ex.(RVo).29-8,10-9Schipholresp.2en1ex.(RR,PM).30-8,19-9Afrikahavenresp.5en1ex.(NZ,
JGa).1-911-9Bovenkerkerpolder1ex.(KJ,AJ).8-9A’damNoord2ex.(PdL).8-9Osdorp1ex.(TK).
12-9Gemeenschapspolder1ex.(MV).16-9,20-9Diemerparkresp.2en1ex.(ED,RR,PJ,JJ,Jga).19-9
Bloemendalerpolder1ex.(MV).
Roodborsttapuit 29-8Schiphol3ex.(RR).Tapuit24-8t/m21-9Afrikahavenmax.4ex.(PM,NZ,PT).27-8t/m27-9Bovenkerkerpoldermax.4ex.(AJ,MdV,KJ,PT).29-8Schiphol2ex.(RR).29-8t/m18-9Waterland,diverseplaatsenmax.5ex.(LK,PT,
RVo,NZ).31-8Marken7ex.(PT).31-8t/m17-9Diemerparkmax.3ex.(velen).2-9Zeeburgereiland1m.
(MHo).4-9Lutkemeerpolder1ex.(RR).10-9Kinseldam1ex.(LK).16-9t/m26-9Westpoort1ex.(PM,
PT).
Grote Lijster2-9Jac.P.Thijssepark4ex.ZW(AS).26-9Vijfhoek1ex.over(GvD,WvdW).27-9AetsveldschePolder1ex.Z(EdB).
Sprinkhaanzanger4-7Brettenzone1ex.(PT).16-7Westpoort1ex.zingend(F.Wagenaar).16-7Vijfhoek1ex.(PT).21-7Diemerpark1ex.zingend(Jzo).29-7Schinkelbos1ex.zingend(CK).
Snor 28-7Botshol2ex.zingend(PatrickHeijne,BertFakkeldij).Rietzanger30-8oeverGouwzee2ex.;laatstewaarneming(FvG).Bosrietzanger2-9Lutkemeerpolder1ex.foer.;laatstewaarneming(RR).Grote Karekiet1-7PolderIJdoorn1ex.roepend(HB).Spotvogel 1-7Aalsmeer1ex.zingend(CK).11-7Schiphol1ex.zingend(PietvanVliet).26-7Dijkeinde1ex.zingend(NZ).
Braamsluiper 13-9Schinkelbos1ex.;laatstewaarneming(CK).Grasmus22-9Oostenburg1ex.onv.,“ongewoneverschijninginstadstuin”;laatstewaarneming(WimvanderSchot).
Tuinfluiter1-8Brettenzone1ex.;laatstewaarneming(PT).Bladkoning30-9A’veen,CortvanderLindenplantsoen1m.(SwenRijnbeekviaDB).Goudhaan 9-7t/m30-9Westgaardemax.5ex.(JvB).Vuurgoudhaan21-9,30-9Beatrixpark1ex.zingend(StevenWytema,WvdW).28-9Spui1ex.(MichielvandenBergh).30-9Westgaarde1ex.(JvB).
Grauwe Vliegenvanger1-7Lutkemeerpolder2ex.nestbezoek(JvB).20-7Middelpolder1ex.(RvD).28-7t/m20-9Westgaardemax.1ex.ad.en3ex.juv.(JvB).1-8PolderNellestein1ex.zingend(EdB).1-8
Botshol1ex.zingend(EdB).Verder2broedgevallenOverdiemerweg,1bijFortDiemenen1inUitdam
(NZ).
Bonte Vliegenvanger26-8A’damNoord1v.(SvR).22-8t/m7-9Westgaardemax.2ex.vrouwkleed(JvB).20-9Vijfhoek1ex.(WvdW).
Baardman 4-7t/m27-9DeKluut1ex.(PT,PM,JvB).13-7,26-9Lutkemeerpolderresp.1en2ex.(PT).18-7Twiske2ex.(NZ,JvB).30-8t/m27-9langsGouwzeemax.8ex.(FvG,RAl,MH).31-8PolderIJdoorn
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200934
2ex.(PT).1-9Diemerpark3ex.(FvG).21-9t/m27-9Vijfhoekmax.37ex.over(FvG,WvdW,GvD,NZ).
Matkop16-7t/m28-9Vijfhoekmax.4ex.(velen).6-9Gaasperpark1ex.roepend(AJ).18-9OeverlandenNoord1ex.(PierrevanderWielen).
Kuifmees15-8OudZuid2ex.ineengroepStaartmezen(T.Bronner).Zwarte Mees26-9Vijfhoek2ex.over(GvD,WvdW).BoomkleverWaarnemingenuit:A’damseBos,Diemerpark,Frankendael,Kalfjeslaan,Sloterpark,Vijfhoek,VondelparkenWestgaarde.
Buidelmees 20-9Vijfhoek1ex.(WvdW).Gaai25-9Vijfhoek33ex.over(GvD,WvdW).Kauw22-9Plesmanlaan500ex.slaapplaats(PT).Roek 1-7t/m2-9Bovenkerkerpoldermax.50ex.(AJ,PB,KJ,DvdE).22-7,7-8AMC1ex.(EdB,NicoRensen).15-9Duivendrecht2ex.foer.(TinokvanHattum).
Keep25-9Vijfhoek1ex.over(GvD,WvdW).Kneu10-9Kinseldam210ex.(LK).Kruisbek 27-9VTCEendracht1m.ad.zomerkleed;ookroepend(LoesvanderFeen).Goudvink19-7t/m27-9Vijfhoekmax.7ex.(velen).26-7Overdiemerpolder1ex.(HB).10-8Diemerpark2ex.(HB).
Appelvink1-7A’veen1ex.juv.“wastegenhetraamgevlogen.Naeennachtineenvogelverblijfweerenigszinsbijgekomenenweerlosgelaten”(RinusHofs).16-7,24-7Jac.P.Thijsseparkresp.2ex.en1ex.
juv.(AS).
Afkortingen AB Alwin Borhem JS Jacob Sijtsma PM Paul MarcusAJ Auke Jansen JvB Jan van Blanken PT Paul TakAS Arien Slagt JZo Jan Zorgdrager RA Ruud AltenburgCK Christian Kooij KJ Kees Jonker RAl René AlbertsDvdE Daan van der Elsken LH Lydia Haafkens RB Rob BaarsED Edial Dekker LK Leon Kelder RBo Roely BosEdB Ellen de Bruin MA Marc Argeloo RN Rinus NieuwstadEdV Erik de Vries MC Martin Camphuijsen RP Ronald PietersFS Fred Scholte MdV Martijn de Vries RR Rutger RotscheidFvG Frank van Groen MH Maarten Hotting RVo René VosGvD Guus van Duin MHo Marcel Hoogendoorn RvD Ronald van DijkHB Henk Bakkenes MR Moon Rijven SLa Sander LagerveldHJ Hannah Jansen MS Marianne Slot SvR Stan van RemmerdenIA Ivan Appel MSc Marten Schmitz TdO Thijs den OtterJGa Jacob Garvelink MV Martijn Voorvelt TK Trees KaizerJH Joop Hotting NZ Nirk Zijlmans TV Tom VisbeekJHo Jan Holtkamp PB Peter-Paul Boermans WvdW Willem van der WaalJJ Johan Janssens PdL Peter de LangeJR Jeroen Riemens PJ Pim Julsing
35JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
UitdetijdschriftenJohnvanderWoude
Dutch Birding (DutchBirdingAssociation)jg.31,2009nr.4
Noordse Kwikstaart bij SpaarndamLangsdeRingwegbijSpaarndamisin2008eenbroedgevalgeweestvaneenvermoedelijkeNoordseKwikstaartMotacilla thunbergi.RoySlaterusdoetinditartikeluitgebreidverslagvanzijnontdekking.Hetgingomeenmannetje,gepaardmeteenvrouwtjevan(vermoedelijk)degewoneGeleKwikstaart.Ditisop700kmafstandvandedichtstbijzijndebroedgebiedenvanNoordseKwikstaartinhetZuidenvanNoorwegen.Zelfsalsditmannetjeeenhybridezouzijn,isheteenopmerkelijkbroedgeval;denormalehybridisatiezoneligtnamelijkookinScandinavië.
Siberische Taling in regio Amsterdam mei 2006InditsamenvattendeartikelwordendewaarnemingenvanhetLandjevanGeijselenPolderIJdoorngedocumenteerd.DesoortisinzijnnormaleverspreidingsgebiedexplosieftoegenomendusdekansopverdwaaldeSiberischeTalingenbijonsneemtietstoe.
Vogelnieuws(VogelbeschermingNederland)2009nr.3
Verstoring Grutto door wandelaarsDeensonderzoektoontaandatbroedendeGrutto’smaarliefsttotop500mverstoordwordendoorwandelaars.Nestenwordenlangeralleengelaten,metpredatiealsgevolg.Ertradgeengewenningaandewandelaarsop(zevenperdagindezeproef).
SOVON Nieuws(SOVONVogelonderzoekNederland)jg.21,2009nr.2
Buidelmees op zijn retourDeBuidelmeesdoethetnadeverheugendepiekenindejaren‘90vandevorigeeeuwsteedsslechter.Hetzelfdegeldtvoordealwatoudere‘kolonisten’Roodmus,EuropeseKanarieenKleineBarmsijs.Ervaltweinigandersovertezeggendandatwehiergewoonaandeuitersterandvanhunverspreidingsgebiedzittenendaartredennueenmaaldegrootsteaantalschommelingenop.
Slaapplaatstellingen Grote ZilverreigerNavijfwinterstellengaathetinmiddelsom142slaapplaatsenendievanBotsholisnogsteedséénvandegrootste.HetmaximaleaantalgeteldevogelsinNederlandbedroegruim1600indecember2008,maarnadevorstperiodevanjanuari2009wasdataantalteruggelopentot1200.
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200936
Van Nature(Natuurmonumenten)jg.19,2009nr.6
Natuurontwikkeling MeijegraslandenDenatuurontwikkelingvandegraslandenlangsdezuidrandvandeNieuwkoopsePlassenkrijgteennieuweimpuls.In2010en2011wordt160hectaredaadwerkelijkingerichttotnatuurgebied.
De Korhaan(VWGHetGooienomstreken)jg.43,2009nr.3
Nijlgans in westelijke EempoldersNijlganzenzijnalvanafhuneersteverschijningin1995meegenomenindeEempoldertellingen.Zenemenelknajaarmeteenkleine20%toeinaantal.Delaatstestandisca.1800exemplaren.
Fitis (VWGZuid-Kennemerland)jg.45,2009nr.2
Waterstanden in AWD Het“1einfiltratiegebied”vandeAmsterdamseWaterleidingduinenzoueenvoorvogelsgunstigerwaterpeilbeheerkrijgenmaarhetschijntnognietergtewillenlukken.
Stormmeeuwen RijsenhoutBijeenkassencomplexinRijsenhout(datgrenstaanAalsmeer)iseenkolonievan4-6broedparenStormmeeuwaangetroffen.
Oeverzwaluwen HoofddorpDeoeverzwaluwenwandindeToolenburgerplasinHoofddorpdoethetgoedmet66broedparenin2008.
De Kieft(VogelbeschermingswachtZaanstreek)jg.33,2009nr.3
Verbrakking Polder WestzaanVoor10miljoeneurozaldepolderWestzaanweerbrakkergemaaktworden,vooralomdeoudelaagveenplantengemeenschappenteherstellen,endaarmeehopelijkookietsvandevogelstand.
Oeverzwaluwen TwiskeNaeengroteterugvalin2008lijktdebezettingvandeoeverzwaluwwandinhetTwiskein2009weerredelijkopsterktetezijngekomen,met46eerstelegsels.
De Winterkoning(VWGMidden-Kennemerland)jg.44,2009nr.3
Verslag Vinkenbaan Castricum najaar 2008DitringstationindeduinenvanCastricumiseeneldoradovoorvogelaars.Hetartikelmeldt
37JAARGANG47NR3DECEMBER2009 De Gierzwaluw
opmerkelijkeaantallenvanbijvoorbeeldWaterrietzangerenBladkoning.In2008vingmener65Bladkoninkjes,eennieuwjaarrecord.
De Grauwe Gans (VogelwachtZuid-Flevoland)jg.25,2009nr.2
Oeverzwaluwen FlevolandInFlevolandbroedenmeerdan1500Oeverzwaluwen,vaakinbroedwandendiegefinancierdzijndoorhetbedrijfsleven.Maartochzijntijdelijkegrondhopensomssuccesvollerdandejaarlijksafge-stokenwanden.
De Skor(VWGTexel)jg.28,2009nrs.2,3en4
Wadvogeltellingen 2008InjanuariwerdenopdeHors,dezuidpuntvanTexelwaarjevanafdebootzonaartoekuntlopen,maarliefst10.000BonteStrandlopers,3500Zilverplevierenen3000RosseGrutto’sgeteld.EenopmerkelijketrendisdatvogelsvanhetBalgzandsteedsvakeropdeHorsovertijen.
Geelpootmeeuw broedvogel op TexelVoorheteerstisnuookopTexeleenbroedgevalvanGeelpootmeeuwvastgesteld.Mogelijkgaathetomeennakomelingvanhybrideparenelders(Rotterdam,IJmuiden).
FOTO:WILLSCHEP,knooppuntHolendrecht,14-04-09
Veel nieuws over Oeverzwaluwwanden
De Gierzwaluw JAARGANG47NR3DECEMBER200938
Bird Alerts TexelDezeVWGzeteenonderlingesms-dienstopomelkaarsnelteinformerenoverdeechtezeldzaam-heden.Ditgaatviaeengroepsnummerdusmetéénverzondensmswordtdirectdehelegroepbereikt.
De Strandloper(VerenigingvoorNatuur-enVogelbeschermingNoordwijk)jg.4,2009nr.1
Bibliotheek Jan VerweyDezeverenigingblijktdebibliotheekcollectievanicoonJanVerwey(1899-1981)tebeherenenleentookdiversewerkendaarvanuit.Allesisterplekkeintezien.Verweywaseenpionierophetgebiedvanvogeltrekonderzoek,ethologieenoecologie.
De Kleine Alk(VWGAlkmaarenomstreken)jg.27,2009nr.3
Meeuwen in AlkmaarInventarisatiesvanbroedendemeeuwenindestadAlkmaarin1992-1997,2004en2009lateneengestagetoenamezienvanStormmeeuw (van110naar463broedparen),Zilvermeeuw(van12naar353)enKleineMantelmeeuw(van1naar240).
De Steenloper(VWGDenHeldere.o.)jg.27,nr.141(najaar2009)
Criteria voor zelfontdeklijstenEenfanvanzelfontdeklijstenheeftmaarliefsttwaalfcriteriadaarvooropgesteld,zodatzulkelijs-tenonderlingvergelekenkunnenworden.Voorwieernognooitvangehoordheeft:zelfontdeklijs-tenzijnlijstenvanzelfontdektevogels,perregio,perjaar,etc.Dusinplaatsvanachtermeldingenvananderenaantelopen,gajezelfopzoeknaarmooiesoorten.
Ficedula(TwentseVogelwerkgroep)jg.38,2009nr.3
De BorkeldOpslechtsvijfkwartierrijdenvanAmsterdamligtlangsdeA1hetSBB-terreinDeBorkeld(ruim500ha,bijMarkelo).Hetisin2008weereenshelemaalgeïnventariseerdopbroedvogels,metvoorAmsterdamsebegrippenergaantrekkelijkeaantallenterritoria,zoals:ZwarteSpecht4,KleineBonteSpecht11,Boomleeuwerik14,Boompieper81,GekraagdeRoodstaart59,GroteLijster12,BonteVliegenvanger115,Kuifmees50,Boomklever39,Goudvink11,Geelgors33.
Ledenmutaties
Nieuwe ledenH.E.Beekes,DiemenM.Bijpost,AmsterdamE.Braches,AmsterdamTh.H.Dammen,AmsterdamC.J.deDreu,DiemenC.C.M.Freriks,AmsterdamE.Groenewoud,OostzaanJ.Heeren,AmsterdamD.Kolman,AmsterdamC.E.M.Koning,AmsterdamM.Muis,AmsterdamM.Notmeijer,AmsterdamR.vanSplunter,AmsterdamL.Zwart,Amsterdam
BedanktE.denBoer,AmsterdamA.Fokkema,Ouderkerka/dAmstelM.J.Geertsema,AmsterdamC.deGraaf,AmsterdamJ.M.M.Jaspers,AmsterdamD.R.F.Lams,AmsterdamM.J.Langeveld,AmsterdamM.vanRuijven,AmsterdamS.vanWesemael,AmsterdamG.vd.Woerdt,AmsterdamT.vd.Woerdt-deVries,AmsterdamM.van‘tWout,Amsterdam
Colofon
Redactie:EllendeBruin,VechtenGein3,1393PXNigtevecht,0294-257650,[email protected]:RobertHeemskerk,Karperweg11-2,1075LA,020-6626163,[email protected]: FrankvanGroen,Nic.deRoeverstraat20,1093KK,020-7762160,[email protected]:HannaHirsch,Uiterwaardenstraat308,1079DB,020-6462240,[email protected]:RoelyBos,Leidsegracht52,1016CN,020-6275589,[email protected] bestuursleden:JanvanderBen,Valeriusstraat238/1,1075GL,020-6622304,[email protected],Zuiderzeeweg34G,1095KJ,06-20378931,[email protected],J.W.Brouwersstraat64,1071LK,020-6793234,[email protected] Bescherming:JanvanderBen,Valeriusstraat238/1,1075GL,020-6622304,[email protected]ördinator broedvogelatlas N-H:JanvanderBen,020-6622304,[email protected]:AukeJansen,020-6933181,[email protected]Standwerk:vacatureExcursies:SanneHirschler,06-20378931,[email protected]:JanvanTil,020-6326107,[email protected]:www.vogelwerkgroepamsterdam.nlAVN:groups.yahoo.com/group/Amsterdams_VogelNetLidmaatschap leden: e17,50Stadpas:e15,-Huisgenootleden:e4,50,BetalingviaING5060400,t.n.v.VogelwerkgroepAmsterdamteAmsterdamOvername van artikelen: gaarne in overleg met de redactieDeadlinesvanDeGierzwaluw:20januari,20april,20juli,20oktober.