DAM #2(4)_DAM

№2 (4)

16-31 январи

соли 2012

Шодравон Ќувват Давлат имсол 60-соламешавад. Ба ин муносибат дар мањфилњова доирањои адабию фарњангї ва њуку-матї омодагињо шурўъ гардиданд.Ў шоир ва рўзноманигори варзидае буд,

ки аз хеш осори гаронбањое боќї гузошта-аст. Ќувват Давлат муассис ва сардабиринашрияи «Гулбонг» буд, ки дар байниљомеа мањбубияти зиёд дошт. Мо тасмимгирифтем, ки баъзе ашъори њаљвию лут-фомези Ќувватбекро, ки дар он нашриябо тахаллуси Хилватї чоп мекард, батабъ бирасонем ва њамзамон аз кулли ња-водорони эљоди он абармард хоњиш на-моем, ки фикру мулоњиза ва хотиротихешро оид ба рўзгор ва осори Ќувват Дав-лат ба мо ирсол намоянд.

ПАСИ ПЕЧКАДар ин сармо маро форад паси печка,Танам ларзад бибардорад паси печка.Агар сармо карахтат карду бењушатБа њушат боз меорад паси печка.Нагирам думи ину он дар ин сармо,Бигирам ман сади дар сад паси печка.На њарфи љоњилист ин ѓур-ѓури ќифак,Диламро кас наёзорад паси печка.Маро дар дўзахи сармост чун фирдавс,Худо дар љаннатам дорад паси печка.

ІЕРОИНИн сафедак охири кор

рўсиёњат мекунад,Ту машав ѓофил,

ду рўзе подшоњат мекунад.Як-ду рўзат мебарорад

то кабудии фалак,Баъди ин бо зарба

дар хоки сиёњат мекунад.Дудаке аз биният

занљири оњан мекашад,Гардаке афтодатар

аз гарди роњат мекунад.Гар чу пўлодї,

туро чун шишае хоњад шикаст,В-ар ба мисли кўњ бошї,

мисли коњат мекунад.Аз пасаш сармояњо

масраф кунї дар кори фисќ,Худ Худо донад,

ки фардоњо чикорат мекунад.

ПУРХУР(њАзлИЯИ љИДДї)

Иштие дорам, ки аз як гов як поро хурам,

Коса-коса ошу мошу супу угроро хурам.

Ман наям кўдак, ки гардам сер аз кафлесу дег,

Нону шўрбошон бигўї,кўњу дарёро хўрам.

Уштуру аспу нањангу фил як луќмам шавад,

Рамаю чўпону гургу корду ассоро хурам.

Бо хаёли ќанду бо ёди бухори деги ош,Майли он дорам

Самарќанду Бухороро хурам.љангалистонро бибалъам,

бо палангу хирсу хукМаззае дорад агар

ман санги хороро хурам.Ѓарру ѓурр аз рўдаам садњо

«Камаз» дорад гузар,њосили шањру дењу мањсули

сањроро хурам.Бањрро бо моњиёну шањрро бо сокинон, Пой њарљое, ки монам,

мулки онљоро хурам.Моњро чун косаи пуршир

ошомам тамом,Гар замин серам намесозад,

Сурайёро хурам.

Нархи обунабарои СОЛИ 2012

50 СОМОНЌ.Обуна аз тариҐинамояндагони

“ДАМ” Ґабул кардамешавад

Бунёдгузор ва сардабирЉЎРа ЮсуФЇ

СармушовирМИРЗО ШАКУРЗОДА

МушовирУСМОН ОЛИМ

Іайати эїодќМАЛИКНеъМАт,

ОЛИМХОН ИСМАтЌ,АБДУЈОДИРИ АБДУЛЛОХОН,

АБДУЛЛОИ ФОЗИЛ,МАІМУДИ

АШЎРМУІАММАД,АРБОБ ЈУРБОН,

ГУЛЇАІОН,ЗАМИРА САттОРОВА

ВеросторІАЛИМЇОН ІОМИДОВ

Нашрияи “ДАМ” дар Вазо-рати фаріанги Їт таіти ра-

Ґами 0287/РЗ сабти номшудааст. Дар Кумитаи ан-

дози назди Іукумати Їуміурии тоїикистон боРЯМ таіти №5810003696

ба Ґайд гирифта шудааст.

СУРОћА:Їуміурии тоїикистон, ви-

лояти Сућд, шаіри Хуїанд, маіаллаи 20-ум“Кохи матбуот” ошёнаи 4

іуїраи 33-34телефон:(92)773-97-37

Почтаи электронќ:[email protected],

[email protected]

Суратіисоби бонкии моФилиали БДА Їт «Амонатбонк»дар ш.Хуїанд, Муассисаи рўзно-маи хусусии «ДАМ» МФО 350101626 К/С 20402972316264 ИНН580008455 Бо арзи хориїќ: Р/с20206840300010224000 Іафтанома дар матбааи КВД

“Кохи матбуот” нашр шудааст.Супориши №__________

ба пешвози 60-солагииЌувват давлат

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 1

Фаттоњ Саидов гуфт, кормандони Ољонсїшабакаи фаромарзии машѓул ба ќочоќи ма-води мухаддирро боздошт карданд, ки Фа-ридун Умаров, маъруф бо лаќаби"Пантера", аз љумлаи онњо будааст. Баќавли љаноби Саидов, Фаридун Умаров --муовини сардори мубориза бо ќочоќи ма-води мухаддири ноњияи Фархор ва баро-дари муовини аввали раиси Кумитаиамнияти миллї дар њоли њозир дар боздоштаст.

Бародари Фаридун Умаров -- МансурУмаров солњои зиёде рањбарии њайати му-њофизони президент Эмомалї Рањмонробар ўњда доштааст.

ДИГАРОН ЉУРЪАТ НАКАРДАНД?Ба ќавли Фаттоњ Саидов, нињодњои ќудра-

тии масъул шояд љуръат накарданд, ки ингурўњи созмонёфтаро боздошт кунанд, аммокормандони Ољонсии мубориза бо фасоддаст ба чунин иќдом задаанд.

- "Намедонам, ки ѓайрату љуръати сох-торњои ќудратї басандагї намекард бароибоздошт ё чизи дигар. Ваќте мо санљидем,ки дар ин љо намояндагони маќомоти ќуд-ратї даст доранд ва ин љо нишонањои кор-рупсионї ба мушоњида мерасид, амалкардем. Њоло бубинед, ки агар сарпаноњнадошта бошад, метавонад ба ќочоќи ма-

води мухаддир даст занад? Љазои он бамўњлати 20 сол аз озодї мањрум шуданаст",-илова кард ў.

ДАР ЉУСТУЉЎИ "РУСТАМИ ЊАМЕР"Њоло ду нафар аз аъзои ин гурўњ аз љумла

Рустам Њайитов бо лаќаби "Њамер" дар пай-гарди љиної ќарор доштаанд.

Дар зимн, кормандони њамин Ољонсї якмоњ пеш як гурўњи љиноии фаромарзиињафтнафараро низ боздошт карданд, кисарварии ин гурўњро майор Зафар Мирзоев--сардори шўъбаи мубориза бо ќочоќи ма-води мухаддири Вазорати умури дохила барўњда доштааст. Тавре ба назар мерасад, ак-сари аъзои ин гурўњњо афроде њастанд, кидар маќомоти ќудратии кишвар дар бахшимубориза бо ќочоќи маводи мухаддир фаъо-лият доранд ва ё бо мансабдорони баланд-пояи ин маќомоти ќудратї робитадоштаанд.

Абдуќодир Ќосимов, полковники мустаъ-фии умури дохила мегўяд, ин шароит баъдисолњои нооромї пеш омад ва бо истифодааз нуфузи масъулиятњо дар маќомоти ќуд-ратї чунин гурўњњои созмонёфта фаъолтаршудаанд. Ба ќавли ў, ин афрод њатто дарбаъзе њолатњо аз номи президент њам сў-истифода намуда, кўшиш мекунанд њадафихудро пиёда намоянд.

"НИЊОДЊОИ ДАВЛАТЇ ЊИМОЯТ МЕКУНАНД"

Эмомалї Рањмон, раисиљумњури Тољикис-тон дар гузашта борњо даст доштани бархеаз маъмурони интизомї, амниятї ва марз-бонї дар ќочоќи маводи мухаддирро таъкидкарда ва зарурати њатмии поксозии сафи иннерўњоро таќозо намуда буд.

Коршиноси масоили амниятии Марказитањќиќоти стратегї Комёб Љалилов ба инбовар аст, ки шабакањои "наркобарон" дарТољикистон бо маќомдорони нињодњои ќуд-ратии кишвар дар иртибот њастанд.

Радиои “ОзОДї”

«Дам» гирифтам, -дам гирифтам,

Њам даме њамдам гирифтам.

Зери чархи пур-пури ѓам,Як дами беѓам гирифтам...Аз нукоти нешу нўшаш,Дорую марњам гирифтам.Хушк буд нахли нишотам,

Бар нумўяш нам гирифтам.Чун Сулаймон бори дигарАз кафат хотам гирифтам.Дилхушу болидахотир,Гўиё олам гирифтам.Юсуфистон шуд хаёлам,Љўраро бо њам гирифтам!...

13 январи соли 2012,шањри Хуљанд

як дами беѓам гиРиФтам...(РуЌъаи масаРРатомез аз воЌеъаи нашРи ЉаРидаи «дам»

ба саРдабиР ва бунёдгузоРи он ЉЎРа ЮсуФЇ)

сайидамин Љило

Дуруду шодбошї ва эњтиромусамимияти хеш ва ањли Кўњис-тони Мастчоњро ба бунёдгузор вањайати эљодии рўзномаи тозатаъ-сиси «Дам» эњдо мекунам.

Болидагї дорам, ки чунин якљаридаи љадид бо талошу тарад-дуди яке аз рўзноманигорони вар-зидаву сайќалхурда, адиби закїва шоири шањир Љўра Юсуфї бамаврид арзи вуљуд кардааст.

Ин падидаи бузурги фарњан-гиро табрику тањният гуфта бењ-тарин тамманиётро барояшон азПарвардагор хостгорам. Умед азон дорем, ки «Дам» њамдаму њам-

раъй, бањравар аз лутфу эњсон васуддорам ба арзу ниёзи мушта-риён мегардад.

Чи хуш гуфта шоири ширинсу-хан ва тавонманди тољик, зин-даёд Ќувватбеки Давлат:

Дар лаби чашма нишастему даме шод гузашт,

Умри ширин нафасе њамрањи Фарњод гузашт,

Хуш, «нола»-и Азизу «њоя»-и Нормањмад,

Пурфайз даме ба фазлу эљод гузашт ,

Абдуљаббори ШOњ,ноњияи Кўњистони Мастчоњ

«дам» мубоРак!

Јурби асъор аз 24.01.2012 тибҐи курси БОНКИ МИЛЛЌ

Прогноз погоды на неделю

1 Доллари ИМА 4,75

6,18

1,54

1 Евро

10 Рубли русќ

Іамдами “ДАм” бошед!

Боздошти Фаридун Умаров, бародари муовини аввали раиси Куми-таи амнияти миллии Тољикистонро рањбари Ољонсии мубориза бо

фасод намунаи дигари даст доштани намояндагони маќомоти дав-латї дар ќочоќи маводи мухаддир ва фасод номид.

2№2(4)

16-31 январи соли 2012

БОЗДОШТИ «ПАНТЕРА»Љиноят

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 2

Эродњои сарвари давлат самимонава бамаврид буданд. Воќеан, мансаб-дорон эњтиром ва хушомадро нисбатияк нафар роњбари давлати демократїва дунявї, роњбаре, ки худи халќ та-риќи раъйдињї интихоб кардаву хиз-мати холисонаро ба миллату давлат базиммааш гузоштааст, аз њад гузаро-нида, ба тамаллуќ ва хушомадгўињоиманфиатљўёна табдил додан доранд.«Содиќони Љаноби Олї» то њадде сар-гарми ин «хизмати хирсона» шудаанд,ки дар кору рафторашон заррае мантиќнамондааст.

Таърифу тавсифи бамавриду бемав-рид ифодаи кордонї, самимият ва эъ-тирофи хизматњои Президент не,рўширинкунї, худнамоии хушку холи-янду бас.

Шояд худи ин роњбарони мањаллї

саргарми даву ѓељ ва омодагию пешвозгирифтанњо пайхас накунанд ё фароса-ташон аз шавќи «шириншавї» дар на-зари раиси љумњур ва ањли рикоби ўкунд шавад, ки то чї андоза «кўдакона»будани кирдорњои худро пайхас наме-кунанд, кўтоњназарии худро эњсос на-месозанд.

Ба њар њол бояд иќрор кард, ки Эмо-малї Рањмон нињоят ин нуќсони ман-сабдорону мутасаддиёни чорабинињоиоммавию љамъиятии идорањои давлатїва макомоти мањаллии онро мањкумнамуд. «Дер ояду шер ояд» гуфтаанд,бошад, ки ин эътирофи ошкорои амал-њои нољояи зердастон рафтори соњиб-мансабонро ба низом дарорад ва дигарба рехтани обрўи миллат дар арсаибайналхалќї, дар дунёи демократї, боифодањои кўњнаи «мутеъияти шоњию

феодалие», ки зоњир кардан доранд,мусоидат накунанд.

Магар аз президент шоњу подшоњушоњаншоњу султон сохтан нишонидарки тафаккури замонавї аст?

Мушоњидањо нишон медињанд, ки дармањалњо њам мардум аз ин њангомањодилбазан шудаанд, чунки аксаран ха-рољоти он истиќболњо ба зиммаи соњиб-корон, корхонаву муассисањо,ширкатњо, хољагињои дењќонї (њаттомактабу муассисањои тиббї!) мефу-рояд. Роњбарони маќомоти мањаллї азон маблаѓњои љамъшуда манфиат ме-баранду зарар намебинанд.

Ба фикрам, Президент ин супоришихудро тибќи як байти кадоме аз бузур-гонамон додааст, ки мефармояд:

Хушомадгў гар аз дунё барафтад,Халал дар кори шоњон

камтар афтад!Абдулло ФОзИл,

шорењи «ДАМ»

Мардум ба њарфњои раисиљумњури Тољикистон дарбораи кам кардани харљи сафари ў ба шањру навоњїбањои мухталиф медињанд.

Раисиљумњури Тољикистон барои нахустин бор аз минбарибаланд ба раисони шањру навоњї ва вилоятњои кишвар таъ-кид кард, ки дигар барои истиќболу гусели ў аз мардум пулљамъ накунанд.

Ў гуфт, њангоми сафараш ба навоњии кишвар мардумиоддї шиква кардаанд, ки рањбарони шањру навоњї љайби он-њоро барои харидани ќолину гул ва минбар холї мекунанд.

"Ба ман дањњо нафар мурољиат карданд, ки љаноби олї њарваќте Шумо ба ноњияи мо сафар мекунед, кисањои моро холїмекунанд. Мо куљо равем, раисони ноњияњо мардумро даъ-ват мекунед, ки раисиљумњур меояд, пул биёр. Ќолин меха-рем, пул биёр. Гул мехарем, пул биёр. Ин чї гап? Бардоредин чизњоро, накунед!",-таъкид кард президент.

Матбуоти Тољикистон дар гузашта борњо маќомоти рас-миро сарзаниш кардаанд, ки зимни истиќболи раисиљумњур,шурўъ аз љамоат то маќомоти њукумати ноњияњо, бо љамъ-оварии пули зиёд аз љайби мардуми оддї тамаллуќкоривумуболиѓасозињо мекунанд.

Њарчанд президент мањз дар љаласаи ахири њукумат болањни тунд ин њарфњоро ба забон овард, вале мардуме, кибеш аз як дањсола љайби худро ба сафарњои президент банавоњї холї кардаанд, ба иљрои ин њарфњо чандон бовар на-доранд.

Зеро борњо бо шаклњои мухталиф президент чунин њарф-њоро ба забон оварда, вале боз мисли пешин њангоми сафа-раш ба навоњии кишвар миёни њукуматњои навоњї вавилоятњо як мусобиќае сурат мегирад, ки њар кадоме мехо-њад бештар аз дигаре Эмомалї Рањмонро бошукўњ истиќболгирад. Агар яке талабањои мактабро барои сурудани шеър-њои тамаллуќомезона љалб кунад, дигаре кўшиш мекунад, кидухтарчањои кўдакистонњоро дар пеши раисиљумњур ќарордињад.

Рўзноманигори тољик Ёќуби Саидзод мегўяд, агар воќеан

президент мехоњад, ки аз мадњияву харљу масрафњои са-фари ў дар навоњии кишвар љилавгирї шавад, бењтараш су-пориш медод ва назорат бурда мешуд. Ба ќавли ў, инњарфњо таблиѓе беш набуданд.

"Ба назари ман, агар воќеан президент намехоњад, ки дарнавоњї сарфу харљи зиёд аз њисоби мардум шавад, супоришмедод ва зарур набуд, ки њатман онро аз тариќи телевизионба мардум нишон медоданд. Бубинед, њатто њангоми сафарипрезидент њайатњои њукумати навоњї њамроњи президент аксмегиранд ва мардумро метарсонанд, ки президент бо онњоназдик аст",-афзуд ин хабарнигори тољик.

Дар зимн, раисиљумњур дар љаласаи њукумат, ки аз тариќителевизион ба намоиш гузошта шуд, раисони навоњиро сар-заниш кард, ки ба таблиѓи худашон низ хотима дињанд. Ваќтеба њукуматњои чанд навоњї дар тамос шудем, ки харљу сарфисафари раисиљумњур чї ќадар маблаѓро дар бар мегирад,онњо аслан њарфе назаданд ва зуд гўшии телефонро гузош-танд.

Љўра Юсуфї, сардабири њафтаномаи "Дам"-и чопи Хуљанд,мегўяд, таъкиди раисиљумњур ба њукуматњои навоњї дурустаст, вале њоло аз ин хушњолї кардан барваќт мебошад. Ваймеафзояд, сафарњои баъдии президентро таъќиб хоњад кардва агар ин супоришњо амалї шаванд, он гоњ мешавад, ки ху-лосаи дуруст баровард.

Ў гуфт, "дар њаќиќат, њангоми сафари президент аз мар-думи оддї, муассисањо пул љамъ мекунанд ва ваќте хабармешавад, ки президент ба фалон ноњия сафар мекунад, мар-думи онљоро бим мегирад. Агар ба раисони ин навоњї љазодода шавад ва барои ин амалњои тамаллуќкорона барканоршаванд, мо ба њарфњои президент бовар хоњем кард."

Њамин тавр, бархе аз њамсўњбатони мо гуфтанд, ки ин таъ-киди президентро як љалби таваљљўњи мардуми оддї арзёбїмекунанд. Вале баъзеи дигар ишора мекунанд, ки ба инњарфњои раисиљумњур он гоњ бовар хоњанд кард, ки дар ња-ќиќат Эмомалї Рањмон ба сухани худ амал кунад.

Мирзонабии Холиќзод, радиои ОзОДї

Президенти мамлакат Эмомалї Рањмон дар маљлисиљамъбастї, ки 18-19 январи соли равон дар Душанбе

баргузор гардид, аз њангомањои пурдабдаба, намоишкорињои бењади мансабдорони мањаллї, ха-рољотњои барзиён пайи истиќболи ў њангоми сафар-

њои корияш ба шањру навоњии мамлакат изњоринорозигї кард.

хушомад нишонаи њуРмат нест

"Љаноби олЇ, бо омадани шумо кисаи моРо холЇ мекунанд"

сиёсат

3№2(4)


DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 3

Сарвари Њизби либерал-демо-кратии Россия Владимир Жири-новский бефаросатона ваиѓвогарона дар «мазњакаи» пе-шазинтихобии парлумони Русия«маъракаи зиддитољикї»-ро оѓозбахшида, алайњи Тољикистонисоњибистиќлол ва мардуми ша-рифи он алфози носазо гуфт.

Мутаассифона, сардухтурисанитарии Россия Онишенкониз тољиконро «пањнкунандаибеморињои сил ва масъуниятибадан» номид ва дархостиљорї намудани режими раво-диду карантин шуд. Ин амалиносавоби баъзе њангомаљўён баосиёи фашистони навбаромадирус - скинхедњои тоссар обрезиинавбатї шуд. Нољавонмардонааз ќаламрави ПетербургуМосква ва дигар шањрњои Рос-сия иљборан берун кардани му-њољирони мењнатии тољикистонїниз як њангомаи шовинистии пе-шазинтихоботии неосиёсатма-дорони рус асту халос.

Хушбахтона, њастанд ќувва-њои солиме, ки зидди ин амал ваба муњофизати тољикон садобаланд мекунанд. Чунончи, жур-налисти шинохта, узви Палатаиљамъиятии Федератсияи РоссияМаксим Шевченко таклиф пеш-нињод намуд, ки ташкилоти яго-наи њифзи њуќуќњои муњољиронтаъсис дода шавад. Ў амали В.Жириновскийро нољавонмар-дона ва хиёнат ба манфиатњоиРоссия номид. Зеро Тољикистониттифоќчии стратегии Россиямебошад ва дар оянда яке азаъзоёни Иттињоди иќтисодии«Авросиё» (идеяи СарвазириРоссия Владимир Путин) хоњадшуд. Таблиѓотчиёни «маъракаизиддитољикї» дар асл њадафидигар доранд: онњо ба таъсиси«Иттињоди Авросиё» мухолифмебошанд ва бо ин гуна дасис-сабозињояшон садди роњи таш-кил шудани ин иттињодшуданианд.

Аз куљо манша мегиранд ингуна мољароњо?

Осиёи Миёна ва аз он љумла,Тољикистони соњибистиќлол дармавзеи стратегии бархурдиманфиатњои глобалистон љой-гир шудааст. Муборизањои ош-кору нињонии Шарќу Fарб бароиба даст овардани нуфузу эът-бор дар ин минтаќа тезутунд

идома доранд. Мутассифона,фазои холии иттилоотию маъ-навии мардуми ин минтаќа, на-будани идеали ягона ва сатњипасти зиракии сиёсии мардумбоиси он гардида, ки кишварњоиин минтаќа ба доми мољароан-гезињои ќуввањои беруна меаф-танд. Њодисањои солњои 90-умиТољикистон, инќилобњои лола-гии Ќирѓизистон, њодисањоиФарѓона ва Андиљони Ўзбекис-тон, амалњои толибони Афѓо-нистон ба ин мисол шуда мета-вонанд.

Чаро Осиёи Марказї? Инминтаќаи хеле муњими страте-гие ба шумор меравад, ки баЧину Россия, Њиндустону Поки-стон ва Эрон дастрас аст. ИМАва иттифоќчиёни аврупоии онњоорзу доранд, ки ин минтаќаротањти назорати худ дошта бо-шанд. Вале Россия, ки њанўздар ањди Шўравии бузург ин љодасти дароз дошт, нуфузи худроаз даст доданї нест. Чини бу-зургманиш њам дар ин талошњоканорагирї карданї нест. Аз инрў, мардуми шарифи морозарур аст, ки зиракии сиёсию њу-шёрии иќтисодї ва манфиатњоибуду боши худро аз даст на-дода, манфиатњои сиёсию иќти-содї, иљтимоию фарњангї васоњибистиќлолии худро њифзкарда тавонанд. Дўсту душ-мани худро бояд шинохт.

Афсўс, ки на њама чунин фикрмекунанд. Њастанд ашхосе, киба доми њаракатњои неоисло-мию неомаънавї, њизбњои тер-рористию мољароангезмеафтанду манфиатњои мил-лию зодубумии худро фаромўшмекунанд. Душманони мо аз ха-робию камбаѓалии маънавии момоњирона истифода мебаранд.Бештар љавонону наврасонроба доми фиреби «таълиму таш-виќот»-и худ меафтонанд.

Дар солњои 70-уми асри гу-зашта роњбари ташкилотидинии «Љамъияти байналмил-лалии маънавии Кришна» Бхак-тиведанта Свами Прабхупадаба сифати турист ба СССРомада буд. Ин марди њиндуњанўз соли 1965 аз Њиндустонба шањри Ню Йорки Амрикоомада буд ва дар љайбаш ња-магї 7 доллар маблаѓ дошт. Ўдар ИМА ташкилоти динии пай-равони Кришнаро таъсис дод ваба зудї ба яке аз серпултаринташкилотњои диние мубаддалгашт, ки дањњо мењмонхонаю та-рабхонањо, нашриёту воситањоиахборро ихтиёрдорї ва соњибїмекунад. Бхактиведанта бодини нави худ ба љавонони ам-рикої рањої аз вањшати иљти-моию осоиши абадиро ваъдамедињад. Талаботи асосии оининав он аст, ки кас аз шахсиятихуд даст кащида, ба маъна-

виёти умумии Кришна мепай-вандад ва умри абаду осоишиљовидониро ба даст хоњадовард. Мунтазам ба машќњои гу-ногуни љисмонию рўњонии обу-тоби бадан, психотренингњо,машќњои йога машѓул намуда.љавононро бовар мекунонад, кињама метавонанд ба «озодиимутлаќи љисмонию рўњонї» би-расанд. «Инсони озод,- менави-сад Бхактиведанта даркитобњои диниаш,- њељ гуна таш-вишу ѓам надорад. Вай камба-ѓалтарин одам бошад њам,метавонад дар ин бора фикрнакунад. Љањони моддї барои ўчизе нест, зеро озодии рўњо-ниро дарёфт кардааст».

Дар асл љамъияти пайра-вони Кришна як ташкилотипурќуввати сиёсию љосусиест,ки аз тарафи Идораи МарказииЉосусии Амрико (ЦРУ) маблаѓ-гузорї карда мешавад.

Баъди ба СССР омаданиБхактиведанта бо ёрии бевоси-таи корманди сафоратхонаиИМА Р. Кампаноли дар шањр-њои Москва, Ленинград, Ере-ван, Красноярск ваНовосибирск љамъиятњои пай-равони Кришна ташкил ёфтандва љавонони шўравиро ба оининави худ ташвиќ мекарданд.

№2(4) 16-31 январи

соли 20124

дЎсту душманРо шинос

Осиёи Миёна ва аз он љумла, Тољикистони соњибистиќлол дар мавзеи стратегиибархурди манфиатњои глобалистон љойгир шудааст. Муборизањои ошкору нињо-

нии Шарќу Fарб барои ба даст овардани нуфузу эътбор дар ин минтаќа тезу-тунд идома доранд. Мутассифона, фазои холии иттилоотию маънавии мардуми

ин минтаќа, набудани идеали ягона ва сатњи пасти зиракии сиёсии мардумбоиси он гардида, ки кишварњои ин минтаќаро ба доми мољароангезињои ќувва-њои беруна меафтанд. Њодисањои солњои 90-уми Тољикистон, инќилобњои лола-

гии Ќирѓизистон, њодисањои Фарѓона ва Андиљони Ўзбекистон, амалњоитолибони Афѓонистон ба ин мисол шуда метавонанд.

даР ФаРосЎи маънавиёт

ббааззммии ккрриишшннооииттњњоо

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 4

Мутаассифона, дасти дарозиин ташкилот ба кишвари соњиб-истиќлоли мо њам расидааст.Дар шањрњои Душанбею Хуљандпайдо шудани пайравониКришна ва ташкили мањфилњоитарѓиботии машќњои йога, тар-бияи бадан ва ѓайрањо аз нахус-тин ќадамњои ин ташкилотмебошанд. Дар яке аз хиёбон-њои марказии шањри Душанбенигораи бузурги Кришнародида, кас ба њайрат меафтад, кинаход њамќавмњои мо ба ин диникуфр ва бутпарастї гаравида бо-шанд? Куљо мемонад мусалмо-нии мо? Наход волидон батаќдири ояндаи фарзандонашонто ин дараљае бефарќ бошанд,ки нафањманд, ки фарзандашонба кадом оине рўй овардавуфардо ба куљоњо мерасаду чїтаќдире ўро мунтазир аст?

Дар њаќиќат, холигии маъна-вие, ки љавонони имрўзарофаро гирифта аст, баъзеа-шонро ба гумроњї мебарад.Ќашшоќии моддию маънавї,набудани идеали ягонаимиллї, дур мондан аз тањси-лоти мазњабию мактабї, беса-водї ва бефарќии љамъият ваамсоли ин боис мегарданд, кибархе аз ин љавонон дар фаро-сўи маънавиёт рањгумзада ме-шаванд. Мутаассифона, душ-манони миллати мо аз ин усто-корона истифода мекунанду бомањфилњои гуногуни љисмониюрўњонї, љангњои шарќиёнаи ка-ратэ, кун-фу, ушу, машќњоийогњо, ташкили мактабњоимуштараку «ёрињои башардў-стона» насли наврасро ба домихуд мекашанд.

Бесабаб њам нест, ки ба ља-раёнњои салафияву вањњобия,њизбњои «Тањрир»-у «Барода-рони муслим» ва дигар ташки-лотњои экстремистї гаравиданиљавонон мушоњида мешавад.

Дар ин радиф њастанд љаво-ноне, ки ба оини кришнапарас-тию кореягї шомил шуда аздини мубини ислому анъанањоиавлодии худ даст мекашанд вааз нодорию нодонї, љоњилиюбефањмиашон ба њамќавмњовуњаммиллатони худ душман ме-гарданд.

Дар солњои 80-уми асри гу-зашта дар ќаламрави СССРбоз як ташкилоти миссионерии

«Калисои муттањид» пайдошуда буд, ки асосгузори оншањрванди Кореяи Љанубї Мунмебошад. Соли 1983 фиристо-дагони ин ташкилот ба сифатисайёњ ба СССР омаданд вањангоми пањн кардани адабиётитарѓиботиашон дастгир кардашуданд. Ин ташкилот дар саро-сари олам одамон ва љамъ-иятњои динии худро дорад вачун мубаллиѓони зиддикому-нистї шўњрат дорад. Бо дикта-торњои фашистии Салвадор,Парагвай, Чили њамкории зичдошт. Соли 1988 дар «Моља-рои уотергейт» президенти сар-нагуншуда Р. Никсонро сахттарафдорї мекард. Дар Олмонблоки њизбиёни рости ХДС-ХСС-ро дар интихоботњо маб-лаѓгузорї мекунад. Роњбаригурўњи массонии итолиявии «П-2» Л. Љоллиро дар Уругвай сар-паноњ дода буд.

Пайравони љаноби Мун бо«Толибон»-и Афѓонистон низ њам-корї доранд ва худро «њомииислом» нишон дода, амалњоитеррористии толибонро маблаѓ-гузорї мекунанд. Эмиссарњоикалисои Мун дар мамоликиАврупо ба тарафдории тоторњоиЌрим низ маъракаи њангомахе-зеро ташкил карда буданд.Баъди ба Олмон кўчидани штаб-квартираи пайравони Мун њуку-мати Федералии Олмон аз инташкилот барои тарѓиботи зид-дишўравї васеъ истифода ме-бурд. Чунончи, моњи майи соли1987 шањрванди Австрия Крис-тина Хессинен дар шањри Мас-

кав дастгир шуда буд, ки ада-биёти ойини Мунро пањн мекард.Афсўс, ки ин ташкилоти нео-христианї ќадамњои номубора-кашро ба Осиёи Марказї низ гу-зошта аст. Миссионерњои инташкилот бо ташкили мактабњоиљадидияи «Сон Мин», љамъияти«Умед» ( Надежда) ва гурўњњоиёрињои «башардўс- тонаашон»ба Тољикистони мо њам роњ ёф-таанд. Онњо ба њар гуна роњњомехоњанд, оини неохристианиа-шонро миёни сокинони љумњуриимо пањн намоянд.

Шањрванди Кореяи ЉанубїМун худро «Масењи сеюм»эълон карда аст ва ойини худро«наљотбахши инсоният» мешу-морад. Њама гуна фаъолиятимиссионерњои ин ташкилот азтарафи СРУ-и Амрико ва итти-фоќчиёни аврупоии он маблаѓ-гузорї карда мешаванд. Валесад афсўс, ки на њама сокинони

кишвари мо зиракии сиёсї до-ранд ва њастанд гумроњоне, киба доми ин ташкилот меаф-танд.

Ин ташкилот бо истифода азяњудиёни тољикзабон дар шањр-њои Минск ва Киев бо забонитољикї ва њуруфоти кирилї ада-биётњои худро нашр намуда, бороњхои гуногун миёни њаммил-латони мо пањн мекунанд. Дарњудуди ноњияи Кўњистони Маст-чоњ аз тарафи кормандони со-биќи истгоњи обуњавосанљииДењавз, ки алњол дар Белорусзиндагї доранд, «Инљил»-и му-саввар ва бо њуруфоти кирилиюзабони тољикї нашршударо

пањн мекарданд ва навор меги-рифтанд. Чун як гурўњ зоирониМастчоњи нав ин амали онњоромонеъ шуданд, иќрор гаштанд,ки барои ин кор аз ташкилотиМун маблаѓ мегиранд.

Дар мавзеи Љувулоќи ља-моати Авзикенти ноњияи Маст-чоњ чашмаи нодире њаст, киоби он санги гурдаю роњњои пе-шобро мерезонад. Ба ин дења,ки њоло бо номи Обишифомаълум аст, њамасола шифо-љўёни зиёд меоянд. Дар наздиин чашмаи шифо масљидебунёд кардаанд, ки шайхиионро мўйсафеди узбектаборииштирокчии Љанги Бузурги Ва-танї ба ўњда дорад. Банда њамба умеди сангрезонї ба инчашма мењмон шуда будам.Дидам, ки шайхи масљид«Инљил»-и мусавварадори бозабони тољикї нашршударо бозавќ мутолиа мекард. Пурси-дам, ки ин китобро аз куљо даст-рас намудааст? Љавоб дод, кибеморон аз шањр барояш тўњфаовардаанд. Мўйсафед, ки са-води «Ќуръон»-хонї надошт, боњуруфоти кириллї «Инљил» ме-хонд ва дониши диниашро«ѓанї» мегардонд.

Ин гуна њодисањо кам нестанд.Вале афсўс, ки бетарафию бе-фарњангї, бепарвоию бефарќиимардуми мо «анъана» шуда.Касе эътибор намедињад, ки бакуљо мерасем бо ин гуна бетара-фињову куфрандешињо? Мо агарбетарафї кунем, ояндаи наслимо бо ин неодинњову неомулло-њояшон чї хоњад шуд? Ваќти онрасида, бепарво набошем ва оќи-бати онро андеща кунем. Дўс-тони худро аз душманони дўст-намоямон фарќ кунему неку ба-дашонро бишносем. Чї гуфтед?

Абдуќодири АБДУллОХОН,

узви Иттифоќи рўзноманигорони

Тољикистон,шорењи «ДАМ»

БА НОСењИ МАСењїГўш кун, аќлак, суханбозї бас аст,Ман аз он гўлу гарангон нестам.њарза кўтањ кун, Худоро, булфузул,Ман саќичи зери дандон нестам.

Он саќиче, носењони мисли туХуб хоянду пасон туффаш кунанд,Ё барои зери лаб ѓўзакзанон,Бо њавои масхара пуффаш кунанд.

Гўши ман мўњтољи авсофи ту нест,лофу ќофатро бигиру дафъ шав.

Дар замини фикри ман, эй сагдањан,Дон, ки «гандум кишта, љав кардї дарав».

Дини ман, таслими ман, имони манОшної бо Худоро як ќадам пеш асту беш,з-он ки Исои Масењ дар маѓзи ту парвардааст,з-он ки зарташту Будо гўянд дар ойину кеш.

Сураи «Ихлос» хон, бар вожаи «Тавњид» бин,Дон, ки дин бе ин мукаммал нест, нест.Дар ќиёми аќл чун яктопарастї нуќта монд,Носењо, чуну чаро мон, дигар аввал нест, нест.

Абдулло ФОзИл

5№2(4)


даР ФаРосЎи маънавиёт

шеъР даР ин мавзЎъ

ккооррееяяггиињњооииммаассеењњїї аазз ммооччїї ммееххооњњаанндд??

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 5

ИДОМА АЗ ШУМОРАИГУЗАШТА

• аквариумњоро ба мизњова ё ба фарши манзилмонда, мустањкам намоем,

• ашёњои вазнини дарманзил бударо (шкаф, ши-фонер, рафњои китоб), киметавонанд афтида морозахмї ва ё роњи баромадромаън намоянд, ба деворњоиасосии бино мустањкам на-моем,

• рафњои китобмониро ботаворањои махсус (перего-родка) бандем,

• макони нигоњдории ма-водњои зањрнок ва химия-виро таворабандї намудаонњоро дар алоњидаги вадар љойи бехавф нигоњдорем.

Мо чи тавр омодаи за-минларза шуда метаво-нем?

• љойњои њангоми замин-ларза хавфнокро дар хона,мактаб, корхона аниќ на-моед. (маконњои хавфнок: -назди тирезањо, -маконњоиназдикии ашёњои вазнин, киафтида ва ё лаѓжида ба моосеб мерасонанд ва ё роњибаромадро мегиранд, -тагитаљњизотњои овезони осеб-расон (люстрањо), -макон-њои хавфноки оташангез),

• Наќшаи амалро оидипаст намудани хавф созмон

медињем ва амалњои дарболо зикргардидаро ба онворид сохта оиди иљроишион миён мебандем,

• Љойњои бехавф ва ё кам-хавфро дар хона, мактаб,корхона аниќ намуда доирба тариќи паноњгирї машќутамринњо гузаронидан, (ма-конњои камхавф: -ќисми до-хили бурчакњои манзил,-гузаргоњњои деворњои асо-сии байниманзилї, -наздиманорањои бомию девори, -таги миз ва ё партањои ба-ќувват, -назди курсї, диванва ё кати хобби пурќувват),

• Кудакон, њамкорон ва аъ-зоёни оиларо омузонем, (-доир ба интихоби маконњоикамхавф, -чи тариќ пинак ги-рифтану пинњон шудан, -муддати интизори каши-дан),

• Маљмуи садамавии ои-лавиро барои њолатњои за-минларза омода намудан(маљмуи садамавї аќаланбарои 3-рўз ва иборат аз: -об, -хўрок, -доруворї, -њуљ-љатњои муњим, -радио,-фонарик, -батарейкањои эњ-тиётї, -њуштак, ќоѓазуќалам, суроѓаи хешовандонбо раќамњои мобилї),

• Донистани:-роњњои баромади ило-

вагї ва фавќулоддавиибино,

-макони љамъшавии уму-мї баъди ЊФ,

-љойњои хомушгардониитаъминоти барќ, газ, об дарманзили мо,

-усулњои расонидани ёрииаввалини тибби,

Савол: њАНГОМИ зА-МИНљУНБї чи тавр боядамал кард ?

Њангоми заминљунбї азњама асосаш ором бошед баталвоса ва ё тањлука на-афтед!

Заминларза тез мегуза-рад, аз њама зиёд то як да-ќиќа ва дар он ваќт оиди читавр амал намудан наќшакашидан ва ё хаёл кар-данро, мо фурсат надорем.Аз њамин лињоз ин малакароќатрае аз мањорати муќоби-ларо мо танњо бо гузарони-дани машќњои њамаваќтї, тобавуќуъоии заминљунбї, ме-тавонем соњиб гардид.

Дар баъзе мавридњо моаввал овози заминљунбиромешунавему баъд худи та-

конњо сар мешаванд. Дар инњолат агар дар назди мо из-дињом бошад бо овози ба-ланд «ЗАМИНЛАРЗА» гўёнфарёд задан зарур њаст. Инамал одамонро ба гузарони-дани чорабинињои худмуњо-физатї сафарбар месозад.Агар он ваќт заминларза рухнадињаду мисол ин ларзишигузаштани мошинаи калониборкашон бошад-шумоозурдахотир нашавед. Њан-гоми заминларза дурустрафтор намуда тавонистанхело зарур мебошад ва инамали Шумо боз як машќиомодагї ба заминларза ме-гардад, ки бояд шуморо«ањсан» гўянд.

Пеш аз заминларза Шумоимконияти ба беруни бинобаромаданро надошта бо-шеду њангоми заминларзадар дохили бино мондабошед:

• фaќат як амалро ба иљрорасонед ин њам бошад: -бини-шинед, -худро љамъ кардасар ва гарданро бо дастењифз намуда бо дасти дигарпояи миз ё партаи паноњгоња-тонро ќапеду тамом шуданитаконњоро интизор шавед...

(давом дорад)

ба саволњо саРдоРи куРсњои њолатњоиФавЌулодда ва мудоФиаи гРаждании вилояти

суѓд подполковник њоФиз њоФизов посух мегЎяд

6№2(4)


cањиФаи њолатњои ФавЌулодда

Имрўзњо дар аѓбаи Шањристонбо сабаби боридани барфизиёд равуои наќлиёт басодушвор гаштааст. Корман-дони Хадамоти њолатњои фав-ќулодда низ дар канорнаистода барои сариваќт бар-тараф кардани њолатњое, кибоиси дармондани мошинњоипурбор мегарданд кўшишуталош менамоянд. Махсусанистифодаи техникаи муќда-тири мошинкашонї (ТЯГАЧ)имсол мушкили ронандагонрохеле осон гардонд.Ба расм таваљљўњ кунед.

Аксбардор:Абдуллои ФОзИл,

махсус барои «ДАМ»

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 6

Низоми миллии му-содираи амвол дарљумњурї хеле кўњнашуда, аз амволи бадаст оварда шудаберун баромада, беа-сос ба тамоми амволимањкумшуда (ба истис-нои њиссаи ночизи ху-сусиятњои замони шў-равиро дар худ њифзкардааст.

Он аз доираи амволи бороњи ѓайриќонунї соњиб-шуда берун рафта, баамвол, ки барои эњтиёљотиминималии мањкумшуда ваањли оилаи ў зарур аст),пањн мегардад. Ин дар њо-лест, ки санадњои байнал-милалї фаќат мусодиракардани њамон амволерозарур медонанд, ки он дарнатиљаи содир кардани љи-

ноят ба даст омада бошад.Мусодираи молу мулк яънеба моликияти давлат маљ-буран ва ба таври ройгонгирифтани, молу мулке, кимоликияти мањкумшуда ме-бошад, барои љиноятњоивазнин ва ё махсусан ваз-

нини бо маќсади ѓаразноксодиршуда муќаррар гар-дида, танњо дар њолатњоипешбининамудаи моддањоидахлдори Ќисми махсусиКодекси љиноятии ЉумњурииТољикистон аз тарафи судтаъин карда мешавад.

Додани маслињатњои њу-ќуќї;

Тартиб додани њуљљатњоиањамияти њуќуќидошта (ариза,шартномањои њуќуќї - граж-данї, мењнатї ва ѓ.);

Тартиб додани аризањоидаъвогї (вобаста ба рўёни-дани алимент, таќсими ам-воли муштараки њамсарон,таќсими мерос, манзил ва ѓ.);

Иштирок дар парвандањоииќтисодї (бањсњои байнисубъектњои фаъолияти соњиб-корї);

Иштирок дар парвандањоигражданї (рўёнидани ќарз,бекор кардани аќди никоњ ваѓ.);

Иштирок дар парвандањоимаъмурї (њаракатњои ѓайриќо-нунии маќомоти андоз, БДАва ѓ.);

Иштирок дар парвандањоиљиноятї (аз давраи дастгир-кунї, тафтишоти пешакї, му-рофиаи судї ва ѓ.).

Адвокат Шосаидов Саид-пирон Саиднизомович

Суроѓа: 735700 Љумњурии Тољикистон,

вилояти Суѓд, ш. Хуљанд,кўч. К. Калинников – 62.

Тел. хизматї: (3422) 6 – 45 – 26.

Тел. дастї(92) 839 – 99 – 19.

низоми кЎњнагаРдидаи мусодиРаиамвол даР тоЉикистон

Думаи давлатии Федератсияи Россияќонунеро ќабул намуд, ки он корфар-моёнро муваззаф менамояд то маблаѓи

аъзоњаќќии суѓуртаро ба Фонди нафаќаимуњољирони мењнатии ќонунї пардохтнамоянд.

Айни замон дар суѓуртаи њатмии иљтимоїмуњољирони хориљие ворид мешаванд, кидар њудуди Россия кору фаъолият менамо-янд ва ё иљозатномаи зисти муваќќатї до-ранд.

Тибќи ќонуни мазкур имсол ба ќаторишахсони суѓуртагардида муњољироне дохилмегарданд, ки дар ќаламрави Россия муваќ-ќатї будубош доранд, ё ин ки тариќи шарт-номаи мењнатї дар давоми на камтар азним сол кору фаъолият менамоянд. Таѓй-ироти мазкур аз 1 январи соли 2012 амалїмегардад.

Дар Бирма барои компютери беќайд мета-вонанд ба муњлати понздањ сол аз озодї мањ-рум намоянд.

* * *Дар шањри Сенаи Италия занони номашон

Марям ё Мари њуќуќи ба фоњишагї шуѓл вар-зидан надоранд.

Мувофиќи конститутсия президентњоиШМА нисфи рўз ќасам мехўранд.

* * *Ќонуни Италия сураткашї дар руйи роњи

мумфаршро ба ќашшоќї баробар медонад.

Дар Португалия њавои бад сабаби бахшо-яндаи ба кор њозир нашудан аст.

* * *Британияи Кабир конститутсия надорад.

* * * Соли 1647 Парламенти Британия љашни

мавлуди Исои Масењро барњам дод.* * *

Нахустин иловае, ки ба КонститутсияиИМА дохил шуд, ин буд: " Конгресс набоядягон ќонуне ќабул кунад, ки озодии сухан ваматбуотро мањдуд мекарда бошад"…

Бахши њуќуќии “ДАМ”

акнун муњоЉиРони мењнатЇбо наФаЌа таъмин мешаванд

Ќонун ва аЉоиботи он даР олам

хизматРасониињуЌуЌЇ

№2(4) 16-31 январи

соли 2012 7

маъРиФати њуЌуЌЇ

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 7

Бисёр кўчањо имрўз бо исми собиќраисону бригадирњо номгузорї шуда-анд, ки онњоро њатто дар кўчаи шафатион насли љавон намешиносад. Бисёр-тарињо номи кўчаеро дида, пурсон ме-шаванд, ки ин шахс кї будааст ва чїхизмате ба халќ карда ё чї корномаедар ин ватан дошта, ки исми ў дар инкўча абадї гардонида шудааст.

Љавобњо њархелаанд:-Раиси љамоат, колхоз ё савхоз буда!-Коммунист буда ва дар њасрати ком-

мунизм мурда, -њазломез чунин љавобњам медињанд.

-Роњбари золиме буда, -тањќиромезнаќл мекунанд дигарњо.

-Ин майзада солњо роњбар буда...Ањёнан чунин љавоб њам мешунавед:-Рањматї хизмати халќро карда буд.Кўчањоро барои он номгузорї меку-

нанд, ки њамчун нишона якеро аз дигаркўча фарќ кунанд ва бегонае дар љус-тан зањмат накашад. Соњибони кўчањељ гоњ роњи худро гум намекунанд ванамељўянд ва ин номњо барои беруна-њост, то роњњоро бо ном фарќе нињандва биёбанд. Бояд роњу хиёбонњоротарзе ном гузорем, ки њамагон номи гу-заштагонамонро бидонанд ва бо онном мо пеши худу бегона фахр кунем.Аз ин рў, мо бояд бо номи бузургонимилллати худ фахр кунем ва номи он-њоро дар њама љо гузорем. Бигзоред«Кўчаи Айнї», такрор шавад њам, дарњама ноњияњо бошад, ки ин номгузорїкасеро ба иштибоњ намеандозад. Шояддар дунё чун тољикон кам халќе бошад,ки ба олам ин ќадар бузургонро додабошад. Пас чаро мо бо номи онњо фахрнаменамоем ва номи касонеро зиндакарданї мешавем, ки онњо њанўз дарзинда буданашон, мурда ва наъши худ

мекашиданд. Албатта, насли оянда хатогии абла-

њонаи моро ислоњ мекунад, чун меби-над, ки кўчааш ба номи касест, ки њељкас буда ва гоњо аз бадиаш касоне ри-воят мекунанд. Илова бар ин бисёре азин лидерњо замоне рўирост оин, маз-њаб ва суннатњои мардумро ињонаткардаанд.

Ва банда барои ба иззати нафси фар-зандону фарзандзодагони онњо нараси-дан номи он кўчањоро намеорам ва онроба виљдони дастандаркороне, ки бачунин роњи аблањона номи ниёгонихудро «абадан» зинда кардаанд, њаволамекунам. Оё зењни халќу таърихрофиреб дода метавонанд?

Ин тавр њурмату эњтиром кардани гу-заштагон хидмати хирсона ба онњост.Дар кўчае, ки ба номи золиме гузошташуда, њар боре, ки озордидагон ба онном менигаранд, албатта ба хубї ўроёд намекунанд ва лаънат пойдор ме-монад. Оё бењтар набуд, ки ин номпинњон мебуд ва худашу љавоби ама-лашу Худояш!

Мирзо зАМОН, махсус барои «Дам»

Нињоят барои њаводорони кор бо ком-пютер барномаи нави “Windows - 7” даст-рас гардид, ки навтарин ва љолибтаринбарномањои намуди “Windows ” ба шумормеравад. Баробари кушода шудани рав-зана ороиши зебои он ба чашм мехўрад,ки нињоят љаззоб ва пуробуранг аст. Дарчањор гўшаи оѓозаи ин барнома бахшњои“Равоќи забонњо” (Языковый панел), “Имко-ноти махсус” (Специальные возможности)чойгир карда шудаанд. Дар “Мизи корї“(Рабочий стол) нишонаи барнома ва пар-вандањо бо тарњњои хушнамо тасвир ёф-таанд. Чун ба нишонаи “Windows” (“Рав-зана”) дар равоќи вазифањо (Панельзадач) бо ишорагар ишора мекунед, лавњишаффоф бо мўњтавои барномањо пеширўятон љилвагар мешавад, ки он љо гу-зина ва зергузинањои истифодаи маддиаввал, чун вожапардози Word, њисобгир(калкулятор), ороишгари Paint, бахши “Чунба кор оѓоз мекунед...”, “Миќроз” (Нож-ницы), чењрак (аватар), бахшњои мусиќї,тасвир ва ѓайра пайдо хоњанд гашт. Љузъ-иёте чун “Миќроз” ва “Ёддошт” аз љумлаинавигарињои ин барнома мебошад. Зеробо истифодаи “Миќроз” шумо ба зуддї

порае аз матн, тасвир ва монанди инробурида гирифта мањфуз медоред ё бакасе мефиристед. Њамчунин бо истифо-даи бахши “Ёддошт” шумо метавонед бе-восита дар поишгар (монитор) ёддоштњоихудро нависед.

Гаджетњои “Таќвим”, “Соати рўимизї”, “Дарсомонањо чї гап?”, “Намоиши слайдњо”,“Вазъи обу њаво”, “Ќурби асъор” низ аз љум-лаи навгонињои “Windows - 7” мебошанд.

Њамчунин корбар метавонад зеру рўбо якчанд равзанаи боз кор бикунад.

Аз љумлаи вижагињои “Windows - 7” боззуд бадал кардани тасвири “Мизи корї”, ёба тариќи “Слайд-шоу” мубаддал карданион низ мебошад. Дар дохили ин барнома як-чанд силсилаи “Слайдшоу”- њо тарњрезї шу-даанд, ки мувофиќи завќу табъи худметавонед, якеро интихоб бикунед.

Дигар бартарии ин барнома дар онаст, ки дар клавиатура забони тољикирониз ворид кардан имкон дорад. Бароимисол шумо њангоми њар бор пахш кар-дани тугмањои “Alt” ва “Shift” метавонед бабахшњои “Забони тољикї”, “Забони форсї”,“Забони русї” ва “Забони англисї” даст-расї пайдо намоед.

Чун дар барномањои ќаблї дар ин љобарои љой додани хатњое, ки ки аз љо-ниби рост ба чап навишта мешаванд (ма-салан хати арабї ва форсї), њељ монеаеэљод нахоњад шуд. Барои ворид карданихати дилхоњ шуморо кофист, ки дарбахши гузинаи “Равоќи идоракунї” (Панелуправление) зергузинаи “Забонњо ва ќа-ламравњо” ( Языки и регионы) – ро ёфтаба забони дилхоњатон ишора кунед.

Маљмўаи вероишгарњои “Microsoft Office2007” ё 2010 барои “Windows - 7” хеле му-вофиќ аст. Барои истифода аз Интернетнасби бањраљўњое чун “Google Chrome” ё“Mozilla Firefox” мувофиќи маќсад хоњад буд.

МАлИКНеЪМАТ

Баъд аз фурўпошии Иттифоќи Шўравї бисёр љою макон бо таќозоизамон ном иваз карданд, бисёр мавзеъњо ба номњои аслии худ

меномидагї шуданд, аммо гоњ-гоњ ба шитобзадагї роњ доданд. Бабисёр роњу хиёбонњо, ки дар собиќ бо лидерњои њамон замон мавсуф бу-

данд аз ќабили ленин, Гагарин, Телман ва дигарон, имрўз бошад, њар касноми падар ё бобояшро, ки дар замони Шўравї рањбар буда, дар њамон

кўча зиндагї кардааст, монда, номи онњоро зинда карданї аст.

Кўчаи

њ.БАНГИеВ 1

НОм БА кЎчАмОНДА

вижагињои “WindoWs - 7”

даРдњои Љомеа

ФанноваРЇ

8№2(4)


Кўч

аи

Б.њ

Ил

Ол

ї1

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 8

Ба бемории ишемиявии дил (БИД)ихтилољи (тангшавї)-и рагњои шараёнидил (ки онњоро рагњои каронарї мено-манд), стенокардия ва сактаи дил (ин-фаркти миокард) дохил мешаванд. 97%-и сабаби ин беморињоро атероскле-роз ташкил медињад. Барои пешгирї,ташхис ва муолиљаи бемории ишемия-вии дил махсус ќарори Њукумати Љум-њурии Тољикистон ќабул шудааст.

Омилњои пайдоиши беморї инњоянд:

1. Камњаракатї. 2. Фарбењї. 3. Пурхурї. 4. Нўшокињои спиртї ва сигоркашї.5. Эњсосоти манфї – доимо асабони-

шавї.

Чї тавр атеросклероз пайдо ме-шавад?

Дар организми инсон протссесњоимураккаби биохимиявї бо иштирокилипидњо (чарбњо) мегузаранд, ки дарон пеш аз њама липидњои зичиаш ба-ланд, липидњои зичиаш паст (триглисе-родњо, фосфонипидњо вахиломикронњо) иштирок мекунанд. Њан-гоми ба организм барзиёд ворид шу-дани холестрин реаксияи химиявиилипидњо бо тарзи куллї дигаргун ме-шавад ва дар таркиби хун линпротед-њои зичиаш нињоят паст оњиста –оњиста зиёд мешаванд. Дар љойњоипурпечутоб ва пасту баланди рагњоишараёни дил липидњои номбаршуда бањуљайрањои эндотел, ки дар ќисми да-рунии девори рагњои шараён љойгиршудааст, таъсири худро мерасонад, киќобилияти кашишхўрии раги шараёнросуст мекунад. Дар љойњои љамъшуда бобофтањои бањампайваст мубаддалшуда сахт мешавад. Девори раги ша-раён то андозае каљ шуда, дарунаштанг мешавад. Мањз њамин љои танг васахтшударо атеросклероз меноманд.Љойњои дўстдоштаи атеросклероз раг-њои шараёни дил ва рагњои маѓзи сармебошанд. Ин протссес солњои дурудароз давом мекунад. Тахминан 60-70сол пеш аз ин олимон исбот кардаанд,ки атеросклероз дар айёми љавонї њампайдо мешавад. Агар одам мўњлатидуру дароз аз меъёр зиёд хўрокњои хо-лестриндоштаро истеъмол кунад, ате-росклероз тезтар пайдо мешавад.Хусусан, холестрин бештар дар тар-киби гўшту равѓани њайвонот, хўрокњоихамирї баланд аст. Аз ин рў, аксарибеморони мубталои ин беморї ода-

мони пурхўр, камњаракат ва фарбењмебошанд.

Олимони дунё исбот кардаанд, киодамоне, ки ба миќдори зиёд равѓанињайвонот истеъмол мекунанд, ба инбеморї гирифтор мешаванд. Дарќисми љануби Фаронса, Юнон ва Кипрасосан равѓани зайтун ва дигар руста-нињо истеъмол мекунанд ва дар индавлатњо њам беморињои дил камтарба ќайд гирифта шудааст.

Нишонањои бемории ишемиявиидил

1. Дарди сўзонанда, фишордињанда,шикофанда, дилзананда дар ќисмичапи сина, зери шонаи чап ва китфудасти чап.

2. Дард интишор меёбад ба тамомиќафасаи синаи чап, байни шонаи дастичап ва дигар љойњо (дар болои меъдава пањлўи рост).

3. Дард бо дилзанї, номураттабиикори дил.

4. Хурўљи дард њангоми: фаъолиятивазнин, миёна ва сабуки љисмонї (ња-ракат дар роњњои њамвор, баромаданба зинапояњо, алоќаи љинсї, эњсосотирўњї ва дигар њолатњо).

Шахсоне, ки бисёртар равѓан вагўшти њайвонотро истифода мебаранд,бояд бештар ба корњои љисмонї маш-ѓул шаванд.

ПЕШГИРИИ БЕМОРИИИШЕМИЯВИИ ДИЛ

Дилшиносони тамоми дунё имрўздар он аќидаанд, ки бояд њар як шахсисолим аз 20-солагї боло миќдори хо-лестерини таркиби хунашро донад.Дар сурати зиёд будани миќдори холе-стерин ба табиб мурољиат намуда,бањри пешгирї намудани беморињоидил кўшиш кунад. Инљо якчанд масли-њатњои муфиди комитети экспертииТашкилоти умумиљањонии тандуру-стиро пешнињод мекунем:

1. Дар хўрок камтар истифода бур-дани равѓани чорво, ки дар таркибашхолестерин дорад ва њар чи бештар ис-тифода бурдани равѓани рустанї (рав-ѓани офтобпараст ва лўбиёгињо).

2. Истеъмоли тармевањо, зеро дартаркиби онњо карбогидратњо мављу-данд.

3. Кўшиш намоем, ки вазн зиёд на-шавад, дар сурати зиёд шудани вазнбо он мубориза бурдан шарт ва зарураст. Ба ин хотир ба машѓулияти љис-монї ва корњои доимии љисмонї бояд

бештар машѓул бошем. 4. Мањсулоти хўрокворие, ки дар тар-

кибаш холестерин дорад, миќдорашдар як шабонарўз ба њисоби миёна аз300 мг зиёд нашавад. Бояд донист, кидар таркиби як дона тухми мурѓ то 275мг холестерин вуљуд дорад. Шахсе, кидар як рўз 2 дона тухми мурѓ истеъмолмекунад, мањз аз њисоби тухм 550 мгхолестерин ба организм ворид меша-вад, ки аз меъёр зиёд аст. Ва аз онљумла равѓани маска, гўшт ва равѓанигўсфанд њам дар таркибашон холесте-рин доранд. Машѓулиятњои варзишї вакорњои љисмонї барои паст шуданимиќдори холестерин дар организмнаќши муњим мебозад.

Аз ин лињоз табибон маслињат меди-њанд, ки дар як њафта њамагї 2 ё 3 донатухм истеъмол намудани кифоя аст.Истеъмоли барзиёди тухм, шири сер-равѓан ва ќаймоќ њам боиси зиёд шу-дани холестерин дар такиби хун шудаметавонад. Дар ваќти зиёд будани хо-лестерин дар таркиби хун аз истеъ-моли гўшти гусфанд даст кашиданлозим аст. Ба љои онњо њарчи бештараз равѓани растанї истифода бурданзарур мебошад.

Бояд донист, ки сабзї, љуворимакка,сир (чеснок), себ барои пастшавии хо-лестерин мусоидат мекунанд. Истеъ-моли чормаѓз, нахўд, лўбиё њам бароипастшавии холестерин ањамияти калондорад.

Агар дард дар ќафаси сина ва нишо-нањои дар боло зикшуда пайдо шавад,њатман ба духтурон мурољиат кунед,

Соњибљон ХОлОВ,мудири шўъбаи амрози дохилаи

беморхонаи ба номи Ш. Сафарови љамоати

дењоти Мастчоњи ноњияи Мастчоњ

№2(4) 16-31 январи

соли 2012

то дил накунад даРд, надонЇ, ки дилат њаст...бемоРии ишемиявии дил чист ва чЇ гуна метавон онРо пешгиРЇ каРд?

тани сињат

9

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 9

Охираш. аввалаш даршумораи 1 (3)

Як андоза дуду ѓуборитаркиши мушаки душманравшан гардид. Дидам, кипанљ метр аз Аттори шањидмарде бо тамоми зўриашљонбозї мекард. Ў ВиталийБичков буд, ки чун муњофизхонадони моро муњофизатмекард. Дар пешониаш хан-љар барин оњани тези тар-кида то маѓзаш даромадабуд, вале њоло њам нафасмекашид. Аскари 19-солаирусро дар БТР бор карда, бочандин шањидоне, ки дар инљанг ба шањодат расидаанд,ба Багром, ки пойгоњи бу-зурги низомии шўравї башумор мерафт, интиќолдодем. Дар Багром баъдикашида гирифтани оњанпо-раи яккилоя Виталий аздунё даргузашт. Чанд муд-дат гузашта бошад њам, тар-киши мушакњои марговарором намегардид.

Таркиши бахши саввум Дар таркиши бахши сав-

вум чанд тан аз аскаронишўравї ва Сандрои ќањра-мон захм бардоштанд.Сандро дар ин муњорибазинда монд, вале захми но-такрореро бардошт. Њодисачунин рух дод. Баъди аз њарканори љойи таркида љамъовардани тани бељони АтторЌодиров ба кўмаки Сандропардохтем. Сандро ба тах-тапушт мехобид ва нињоятнола мекард. Дар тарафирости пояш дар сергўштииронаш теѓакњои таркидашу-даи мушак љой гирифта буд.Ман давида бо як пластини

сафед пои ўро мањкам ба-стам, вале мавриде, киоњанпораро аз пояш гириф-там, хун ба мисли фаввораљўш мезад. Ман ўро аз кўраимайдони љанг ба тарафихобгоњ кашиданї будам,вале як тарафи ў тамоманкор намекард. Баъд боовози хеле баланд фарёдкардам, ки ба ёрї биёянд.Вале амри аз кўраи љанг ба-ромадан њоло касе надошт.Маљбур будам бо як мушки-лоте ўро ба пушт бардошта,ба назди даромади њавлїинтиќол дињам. Дар он мав-рид ў тамоман аз њуш рафтабуд ва беёд мехобид.

Дар ин лањза ГеннадийВасилйевич Орлик - мушо-вири њизбї, ки бо њам кормекардем, маро сарзанишкарда, дод зад, ки аз кўраиљанг берун баро, то мушакидигари душман таркида,туро аз байн набарад. Мењ-рубонї мекард, вале мо-нанди як тифли навзодбарои Аттори шањид вабисту њашт аскари ќурбон-шуда хун мегирист. Баъдичанд муддати ваќти сипари-шуда фишанги оташбас фу-рўзон гардид ва љанго-варону мушовирон аз по-сгоњњои муќаррарии хешберун омаданд.

Замони љобаљо карданишањидони њалокгардида Ин њодисаи маргборро Ку-

митаи марказии Њизби Де-мократии Халќи Афѓонистонва мушовирин хеле хуб ме-донистанд. Бо БТР, БРДР вадигар наќлиётњо мурдањороба маркази Багром интиќолмедоданд.

Саломатии мушовириХОД Г. Сандро хеле вазнингардид. Ўро бо «њаликуп-тар», яъне вертолёт баКобул интиќол додем. ДарКобул ў ќариб ним сол бис-тарї шуд ва пои росташ, кирагњояш пўсида буданд, азтаги миёнаш тамоман бу-рида шуд ва ў то охири адоихизмат бо чўбњои махсус роњмерафт. Аламовар он буд,ки пораи оњан раги љони ўросўрох карда буд ва њамешаонро бо «пластњо»-и махсуспўшида роњи равиши хунромуќаррар мекард.

Баъди интиќоли шањидонишўравї дар он љое, ки АтторЌодиров шањид шуда буд, яксанги нимпайкараи ўро гу-зошта будем ва китобхонаивилоятии Кописоро низ баноми ў гузоштем.

Сандрои бузургро соли1986 дар Съезди 27-умиЊизби Коммунисти ИттињодиШўравї дар Маскав дидабудам, зеро дар намояндагїчањор нафари моро ба ва-килї сафарбар карда бу-данд: Мансур Абдуллоев(Тошканд), Руслан Аушев

(Маскав), М. Рањимов (Мас-кав), Бољи Ранда Капур - на-мояндаи кишвариЊиндустон. Мо чањор нафариштирокчии Съезди 27-умиЊКИШ будем. Соли 1984баъди корнамоии беназиркарданам (14 феврали соли1984) дар Панљшер, дар ви-лояти Кописо, дар дењаиКўњнадењ, дар Санљан номљой вертолёти моро суќутоварданд, ки дар он њафтнафар ба њалокат расидабуд, барои њамин аз тарафиходимони сиёсї ва давлатбароям рухсатии чандњаф-таина муќаррар карда бу-данд, ба Тољикистон омадабудам ва савѓои фиристо-даи Аттори шањидро бароизану модараш ва фарзандо-наш расонида будам. Мода-раш тўњфањояшро гирифта,бо сўзу гудоз бўса карда, азчашмонаш ба љои ашк хунмерехт. Барои пазирої кар-данам сарфарозї намуд.

Исмоил РАњИМї,профессор, доктори

улуми филологї, полковники мустафъї,

устоди ДДњБСТ

Гулбањор мар-кази асосии ви-

лояти Кописоба шумор меравад, ки дар

ќалби Панљшер макон гириф-тааст. Умуман, Афѓонистоназ бисту нўњ вилоят иборат

буда, бисту чањор миллионањолиро дар бар мегирад.

10№2(4)


ТАъРИхИ НАвТАРИН

Як РЎЗИ СИЁІИ ПАНЇШЕР

ааттттооррии шшаањњииддаазз ччаапп

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 10

Икром Бобољонович Рањмонов соли1983 Донишкадаи тиббии минтаќавииОсиёи Миёнаро дар Тошканд хатм на-муда, фаъолияти мењнатияшро чун пи-зишки статсионарї дар беморхонаидењаи Ѓўлакандози ноњияи Пролетар(њоло Љаббор Расулов) оѓоз кардааст.Ў, ки доим аз панду насињатњои пада-раш, иштирокчии Љанги Бузурги Ва-танї, директори мактаб, яке азабармардони ноњия Бобољон Рањмо-нов бањравар буд, ба кор дилгармоначаспид ва мудом аз пайи такмиликасби хеш талош мекард. Аз ин рў,баъди 5 соли кор ўро ба вазифаи пи-зишки шўъбаи модару кўдаки беморхо-наи вилоятии физиотерапевтии«Ѓўлакандоз» гузарониданд. Солњои1989-1990 дар Донишкадаи давлатиитакмили ихтисоси тиббии шањри КиевиУкраина ихтисоси асабшиносии уму-миро гирифт ва соли 1990 мудиришўъбаи модару кўдаки беморхонаифизиотерапевтии «Ѓўлакандоз» таъиншуд.

Баробари машѓул шудан ба иљроивазифаи хизматияш дар корњои љамъ-иятии табобатгоњи мазкур низ фаъор-лона ширкат меварзид. Аз соли 1993то соли 2001 раиси иттифоќи касабаиин табобатгоњ буд.

Икром Рањмонов, ки табиатан пи-зишки љўянда ва ёбанда аст, ба таби-атшифої таваљљўњ пайдо кард. Аз инрў, соли 1998 дар беморхонаи физио-терапевтии љумњуриявии шањри Ху-љанд аз рўи муолиљаи умумии(физиотерапевтии) табиатшифої так-мили ихтисос кард ва њамон сол му-дири шўъбаи муолиљавиитабиатшифоии беморхонаи физиоте-рапевтии «Ѓўлакандоз» таъин шуд, кито њол дар њамин вазифа кор карда ис-тодааст. Соли 2003 бошад дар До-нишкадаи давлатии тиббии такмили

ихтисоси баъдидипломї ихтисоси та-бобати табиатшифоии беморињои да-руниро омўхт.

Дар хислатномаи ў омадааст: «Пи-зишк Рањмонов И.Б. дар фаъолиятикасбии худ кўшиш мекунад, ки навига-рињои тозатарини илму амалияи тиброљорї намояд. Доир ба табобати таби-атшифоии беморињои асаб дар ша-роити беморхонаи физиотерапевтиивилоятии «Ѓўлакандоз» якчанд маќо-лањо ба чоп расонидааст.

Ў касби худро дўст медорад ва дармуомила бо њамкорон ва табобатги-рандагон ахлоќи њамидаи инсонїдорад».

Икром Рањмонов борњо бо ифтихор-номањои беморхонаи физиотерапев-тии вилоятии «Ѓўлакандоз», маќомотииљроияи њокимияти давлатии ноњияиЉаббор Расулов ва Вазорати тандуру-стии Љумњурии Тољикистон сарфарозгардидааст.

Соли сипаришудаи 2011, солиљашни 20-солагии Истиќлолияти Тољи-кистон барои Икром Рањмонов фаро-

мўшнашаванда гардид. Дар инсоли муборак ў сазовори ун-вони Аълочии тандурустииЉумњурии Тољикистон шуд.

-Дар замони имрўзаи мо, киављи технологияњои нави иттиллоотїаст, бо дониши собиќ ќаноат карданњељ мумкин нест. Дар сањифањои Ин-тернет ќариб њар рўз тарзу усулњоинави ташхис ва табобати беморињоигуногун нашр мешаванд, -мегўяд пи-зишки номї Икром Бобољонович. –Азин сабаб ман доим аз навигарињо огоњмешавам ва онњоро дар амалияи њар-рўза татбиќ менамоям.

Ногуфта намонад, ки Икром Рањмо-нов дар маркази навтаъсиси «Гиппо-крат»-и ноњия њам чун асабшинос кормекунад ва дар ин даргоњ низ сазовориэњтиром аст.

Икром Рањмонов панди падари шод-равонаш Бобољон Рањмоновро (Худорањмат кунад, соли 2007 аз дунё гу-заштанд) дар оиладорї њам сармашќиамал карда, њамсару духтараш соњибимаълумоти олї буда, омўзгоранд, пи-сару келинаш њам маълумоти олї до-ранд ва дар бонкњои гуногун кормекунанд.

љўра ЮСУФї

Чанд нафар беморон аз шањри Хуљанд ва ноњияњои Спитамену Мастчоњ баидораи нашрияи «Дам» мурољиат карда, хоњиш намудаанд, ки арзи миннатдо-рияшонро ба мудири шўъбаи муолиљавии табиатшифоии беморхонаи вилоя-

тии физиотерапевтии «Ѓўлакандоз» Икром Рањмонов бирасонем ва ўро бадоираи васеи хонандагони нашрияи навтаъсис бишиносонем.

бо хоњиши хонанда

табиби њабибикРом Рањмонов

№2(4) 16-31 январи

соли 2012 11

Икром Рањмонов (аз рост)бо мизољон ва њамкорон

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 11

Фарзон Машарипов:-Дар замони њозир «пул-

дор» донишљў аст. Аммохуди ман бо дастгирии Њуку-мати шањри Ќайроќум ба до-нишгоњ дохил шудам. ШукриХудо бе «як сомонї», ал-батта, бо «шиносбозї» вадастгирии онњо. Хоњарам бомедали тилло литссейрохатм карда буд, аммо ваќтисупоридани иншо дар до-нишгоњ ба ў бањои «ду»монданд. Имрўз, ки шароитимардуми мо дар сатњи пастњаст, њама дар фикри пулушикаманд. Ба ќавли СоибиТабрезї:њељ кас нест, ки дар

фикри дили худ бошад,Умри мардум њама дар

фикри шикам мегузарад.Аз ин сабаб «пулдор» ё

«таѓодор» донишљўст, валебояд донишдор донишљўбошад.

Набиљони Њошимзод:- Имрўз шахсе донишљў

шуда метавонад, ки пул дош-та бошад. Онњое, ки савод до-ранд, ба донишгоњ дохил шу-да наметавонанд, зеро пул ваё «таѓо» надоранд. Аз ин са-баб донишљўёни «пулдор»-ибесавод бисёранд.

Исфандиёр:-Донишљў аз паи омўхтани

дониш бошад, вале афсўсњоли њозир чунин нест. Са-баби асосиро ман дар онмебинам, ки донишљўёниимрўза роњи њалли мушки-лоти худро ёфтаанд, ба вос-итаи пул. Ва ё ин ки«таѓо»-њои «саховатманд»доранд. Афсўс, ки назарињама «пулгирандањо» ба сўидонишљўёни «пулдор» чорасту њама «некиву ширинза-бонї» то гирифтани пул. Онустоде, ки барои пешрафтишогирдаш кўшиш намеку-над ва садди роњ мешавадбарои ман «занбўри беа-сал» аст ва аз он њам бад-тар.

Субњиддин:-Дар айни замон њам шах-

сони донишдор ва њам«пулдор» метавонанд до-нишљў шаванд. Дар њолатедониш силоњи мубориза вадар њолати дигар-пул. Могуфта метавонем, ки донишва «пул» бародарони ўга-йанд. Зеро мо дар аввалпул медињиму дониш меха-рем ва баъдан дониша-монро мефурўшему пул бадаст меорем.

Мастона:-Дар замони имрўз «пул-

дор» донишљў мешавад.Мисол, шахсоне њастанд, кимактабро то синфи 9-умхонда, 10-11-умро харида бадонишгоњ дохил шудаанд.Ва шахсоне њастанд, ки бодониши худ њаракати дохилшуданро мекунанд, вале садафсўс, ки дохил намеша-ванд. Њамин сабаб шуда ме-тавонад, ки дар мактабњоиумумї хонандагон намехо-нанд, зеро медонанд, ки бепул ба донишгоњ дохил шуданаметавонанд. Мутахассисихубро бо ин роњ тайёр кар-дан нашояд.

Анўшервон:- Дар кадом њолате, ки

бошад, донишдор бояд до-нишљў бошад. Хайр, гирем,ки бо пул донишгоњро хатмкардем, баъд чї кор меку-нем? Љои корро њам меха-рем оё? Маќсад аз донишљўшудан ин диплом гирифтаннест. Маќсад пеш бурданизиндагии худ ва ёрї расони-дан то њадди имкон ба дига-рон аст.

Масъули сањифа:Алишери РАњМОНИЁН

12№2(4)


саволи cапедадам:

CАПеДАДАМБарои пеш-

бурди њар дав-лат, хоњ демо-кратї бошад,

хоњ сотсиалис-тиву динию

диктаторї, ља-вонон ва навра-сон наќши авва-линдараља до-

ранд. Бар ин нук-та борњо сарна-вишти инсони-

ят шањодатдодааст. Аз инлињоз мо хос-

тем, ки сањифае-ро барои шогир-дону донишљў-ёни макотиби

миёнаву махсусва олии кишва-рамон ва уму-

ман њамаи љаво-нон, бо номи«Сапедадам»боз карда, тоќадри имкон

мушкилот вапешрафту даст-овардњои онњо-ро дарљ намоем.Маќсади асосиисањифа ба гўшимасъулини соњарасонидан аст,то онњо барои

њалли мушкилотандеша намоянд.

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 12

Дуруст аст, ки дар дониш-гоњњо духтарони зиёде тањ-сил доранд. Онњо мувофиќиќонуни табиату љамъият боядоиладор шаванд, Духтаронроаллакай аз соли аввали до-нишљўи хостгорї мекунанд,Ин хилофи ќонунњои Љумњу-рии Тољикистон нест. Гап дарсари он аст, ки ин љо бароињамаи донишљўёни арўсша-ванда ва арўсшуда пробле-мањои иќтисодї ва иљтимоїпайдо мешавад. Њанўз хона-дор нашуда, ин тарафимасъала домодшавандањоюпадару модари онњоро баташвиш меандозад. Чаро?Чунки мо мушоњида кардаем,баъзе домодшавандањо даргурўњи шартномавї тањсилдоштани арўсшавандарофањмида, аз бањри хостгорїмебароянд. Онњо духтарероинтихоб менамоянд, ки даргурўњи буљавї тањсил кардаистода бошад, то оянда бабуљаи оила зарар нарасонад.

Мисол: дар факултаи худмо борњо шоњиди он гаш-таем, ки хостгорњо пеш аз онки духтареро интихоб ку-нанд, аввал гурўњи шартно-мавї ё буљавї буданитањсили ўро пурсон меша-ванд. Њарчанд духтар баонњо маъќул аст, сарбориизиёдатї – њаќќи таълими ўписанд нест.

Инљо бояд андеша кард.Чаро духтари бомаъри-фатро хоњон њастанд?Барои он ки аз арўси бомаъ-рифат њамсари хуб, боаќлубофаросат ва ботадбир ме-

барояд (дар баъзе њолатњоафсўс, ки ин орзу пуч њаммебарояд, чунки на њамаиарўсони соњибмаълумот бамушкилоти њамхонагињоюрўзгор тобоваранд). Азарўси соњибмаълумот мо-дари хуб, кадбонуи хуб, њам-сари хубу маслињатгари хубмебарояд. Агар њаќќи таъ-лим-маблаѓи шартномаиарўсшавандаи донишљўйропардохт намоянд, албатта,босамар мешавад-ку?

Ин як тарафи масъала. Та-рафи дигари масъала: Агардонишљўи арўсшуда то охиртањсил намояду соњиби дип-лом шавад, оё вай њамчун му-тахассис дар идораюташкилот ё муассисањо фаъо-лияти мењнатии хешро бурдаметавонад? Оё ањли оила, ху-сусан, шавњар ба ин розї ме-шавад? Афсўс, ки дар аксарњолат арўси соњибмаълумотхонанишин мешавад.

Дар ин бобат мо аз худиљавонон пурсидем, ки ак-сари онњо њамсареро инти-хоб карданиянд, ки соњибимаълумоти олї бошад, валеба фаъолияти корияш розїшуданї нестанд.

- Ба фикри ман ин вобастаба худи он љавон ва худи ља-њонбинии ўст. Њар кас муво-фиќи фањмиш, маърифат ваљањонбинии ботинии худ ан-деша дорад. Кас њуќуќ надо-рад, ки касеро «ту ин тавркун ё он тавр кун»-гўён ўромаљбур карда бошад. Маншахсан фаъолият карда-нашро намегузорам ва саба-

башро нахоњам гуфт. Чункиин вобаста ба талаботи та-биати худи ман аст. Сабабидигар ин гуногун будани му-њити мост. Муњите аст, киинро намепазирад, - мегўядЌодиров Субњиддин, до-нишљўи 24-сола.

Комрони Аслон, дониш-љўи 20-сола чунин иброзиаќида намуд: «Ман он дух-тарро интихоб мекунам, кисоњиби маълумот бошад,вале баъд аз оиладоршудан нахоњам гузошт, кикор кунад».

Вале дар охири сухан-њояш мегўяд: «Арўси хон-дагї бењтар».

Дилошўб Орифзода, до-нишљўи 21-сола ба суоли мочунин посух дод: «Интихобкардани њамсар кори муш-кил аст, зеро ба як интихобинодуруст метавонї њаётатросўзонї. Агар Худованд на-сиб гардонаду ман њамсарихондагї гирам, шояд бароифаъолият кардан иљозатдињам. Ин аз кор ва худи ўвобаста аст».

Аз ин фањмидан мумкинаст, ки аксарияти љавононбаъди оиладор шудан, њам-сарони худро намехоњанд,ки мувофиќи ихтисоси худа-шон кор кунанд. Яъне, ба ондухтаре, ки дар мактаби олїтањсил карда, соњиби дип-лом шудааст, имкони коруфаъолият намедињанд.Шавњарон мегўянд, ки тубояд фарзандонро тарбиянамої, ба кору бори хонамашѓул шавї, бењтар аст.

Баъзе духтарон розї меша-ванд, аммо онњое, ки розїнамешаванд, боиси љанљолунофањмињо мегарданд.

Мо бо донишљўён сўњбатнамуда, пурсидем, ки оёбаъди тамом кардани тањ-сил ба фармони шавњарёназдиконаш, ки мегўянд:«кор накун, ба тарбияи фар-зандон машѓул шав» -розїмешавед?

Оё Шумо розї мешавед,ки баъди соњиби дипломимактаби олї шудан хонашиншаведу фаќат ба кору борихона машѓул гардед?

-Њар як донишљў мехоњад,соњиби дипломи мактабиолї шавад, мувофиќи ихти-соси худ кор кунаду баљомеа њамроњ бошад. Манњам мехоњам, њамин тавр на-моям, лекин сухани шавња-рам барои ман ќонун аст,-мегўяд Парвина Хољаева.

Баъди шунидани ин суха-нони донишљў ба њайрат афто-дам чунки кас бо кадом ниятњотањсил мекунаду соњиби маъ-лумоти олї мегардаду...

Хуб аст, ки зан њам фар-зандонро тарбия кунад, кад-бонуи хуб бошад, њам дарљамъият њиссагузорї кунад.

Ганљина ОлИМзОДА,Дилрабо КАРИМзОДА

Бидуни тозагии гирду атроф саломатии мардумро њељ кас ка-фолат дода наметавонад.Чунон ки илми муосир собит намуда-аст, пеш аз њама тозагї гарави саломатї буда, мо, хонан-дагонро водор мекунад, ки ба он ањамияти махсус дињем.

Афсўс, дар дења баъзе шахсонеро, ки аксаран занону духтаронњастанд, вомехўрем, ки љўйбор ва зањбуру каналњои оби равонроба партовгоњњо табдил медињанд. Онњо хокрўбаю хокистар, сангукулўх, љулл ва њатто љонварони мурда ва дигар чизњои нолозимроба љўйбор ва канал мепартоянд.

Эй мардум, магар ин рафтор хоси инсонї ва мусалмонист? Њар-гиз не, ин гуна рафтор вањшигарист! Имрўз ваќти он расидааст, кињама ањли мањалла пеши роњи чунин бесарусомонињоро гирем вахуд намунаи ибрати дигарон шавем. Чунин шахсони вайронкорробояд љаримаи калон баст, то минбаъд чунин номаъќулї накунанд.

№2(4) 16-31 январи

соли 2012 13

cапедадам

чЇ ва кЇ ба хондани духтаРон монеъ мешавад?

ЉЎйбоР Љои паРтов нестБа наздикї бо кўмаки фонди каталитикии Бонки умумиљањонии

рушд дар мањаллаи мо сохтмони бинои мактаби дуошёна оѓоз шуд.Тарњи бинои нав замонавї буда, дорои 12 синфхона ва ду њуљраи

корї мебошад. Чуноне ки сардори ЉММ «Нивелир-03», ки масъулибунёди сохтмон аст, изњор дошт, сохтмончиён як моњ пеш аз мўњлат,яъне моњи августи соли 2012 мактабро мавриди бањрабардорїќарор хоњанд дод. Сохтмончиён алњол бунёди тањкурсии биноро босифати хуб анљом додаанд ва омодаанд дар авали бањор кори асо-сии сохтмонро шуруъ намоянд.

Мо аз ин ѓамхорї шодем ва кўшиш менамоем, ки дар мактаби за-монавї хубу аъло хонем ва барои ояндаи шукуфони кишварамонсањми муносиб гузорем.

Имоммањдї АВезОВ, Муртазо ОХУНзОДА, аъзои мањфили мухбирони љавони МТУ,МТМУ №13, ноњияи Мастчоњ

мактаби нав месозанд

Њар сол њазорон нафар духтарон мактаби миёнаро хатм мекунанд. Якќисми духтарон аз паи њунаромўзї мешаванд, як ќисмашон хонанишин, якќисм ба мактабњои олї дохил мешаванд, ки ин хеле хуб аст. Духтарон дар

донишгоњњо ё коллељњо тањсил намуда, соњиби маълумот мегарданд. Мо инљо масъалаи мавќеи духтаронро дар љамъият, дар оила зикр карданием,

чунки нуќтаи назари њама ба хондани духтарон як хел нест.

мактабиён менависанд

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 13

Ба зоњир фарњангу њунаргуфтан осон аст. Вале чигуна-гии онро ва бо кадом шеванамои њунарро рўи сафња рех-тан сањлу осон нест. Хоса,агар нависанда бегоназабонбувад. Фаронсаву Эрон аз ни-гоњи љуѓрофиёї њаммарз нес-танд ва њамзабон низ. Аз инрў, аз фарњангу њунари Фа-ронса сухан гуфтани фарди азгили эронї руста, кори сангинаст. Ин тавонро касе љаззобудаќиќ менигорад, ки дар ондарёи њунар ѓаввос бошад.

Устод Аюбї дар асари пур-муњтавои хеш, ки ба баёни ма-сири пурфарозу фурудифарњанг дар Фаронса бах-шида шуда, ранљи зиёд тањам-мул кардааст. Банда њаргизФаронсаро надидаам. Аммобо мутолиаи китоби оќои Аюбїхудро дар сањнањои театруќасрњои синамо, базми раќсумусиќии классик, љозу рок ваамсоли ин дидам.

Муаллиф пешрафту шуку-фоии фарњангу њунари Фарон-саро ќабл аз ќарни понздањумдарк менамояд, вале Инќи-лобро пас аз барпоии давлатимутамаркази Љумњурї меби-над. Асрњои 18-19 Аврупороинќилоби саноатї такон дод.Синфњои ба њам антагонист(зид): буржуазия ва коргар басањнаи рўзгор омаданд. Инњама тазодњо дорову нодор,золиму мазлумро Карл Марксдар асари арзишмандаш “Сар-моя” («Капитал») кашф вамуайян сохту маќому моњиятињар табаќаро аз мизони илмќаламдод намуд. Омољ ба дви-гател, аробаи чорчархаи асилба ќатораву автомобилу њаво-паймо ва амсоли инњо ивазшуданд, мазмуни зиндагивунабард тафаккури аврупои-ёнро дигаргун сохт. Эљоди си-намо, радиову телевизионрониз метавон инќилоби фар-њангї номид.

Бояд таъкид намуд, ки фа-ронсавињо дар ќора (ќитъа)-иАврупо аз фарњангу њунари хо-саву мутафовит аз њунариангло-саксонї бархурдорандва табиист, ки сокинони ќа-ламрави сарзамине ба номиФаронса ба фарњангу њунарихеш ифтихор намуда, аз он њи-моят менамоянд. Охири дањаисолњои панљоњуми асри гу-зашта, ањди салтанати Прези-дент генерал Шарл де Гулвазоратхонае ба номи Фар-њанг созмон ёфт. Ва аз њамонсоли 1959 давлат ба фарњангуњунар ба чашми мењрбор на-зар меафканад. Таърих гувоњаст, пас аз љанги љањониидуюм Амрикои ядрої љоми пи-рўзии Аврупоро нияти зерисултаи худ ќарор додан буд.Филмњои ин кишвари зўр-манди ѓоратгар, ки аз санъатипешрафтаи Њолливуд бархос-та буданд, бар ин санъати фа-ронсавињо гўиё љойгузинмегаштанд.

Яке паси дигар аз Де Голлто Саркози ва дар солњоиоянда низ фаронсавињо азангло-саксон ва русуми он,хоса Амрико бим доранд. Зе-ро бо ѓояи љањонишавї, иќти-сод ва њунар ва забони бис-ёре аз њалќњову миллатњороАмрико ба хотири баќои хешдар солњои баъдї заиф меку-над, мебалъад ва аз миён ме-барад.

Фаронсавињо аз фишору ра-ванди љањонишавї мисле та-вону њимоят надоранд. Ватаъсири равобити ба гуфтаимаъруфи “мутаќобила” аз њу-нари раќси Амрикои Лотиншуруъ карда, то Канада во-риди Аврупо гашту мегардад.

Муаллифи “Сиёсатгузориифарњангї дар Фаронса: Дав-лат ва њунар” часпу талош вабими давлатмардони Фарон-саро дар њифзи суннатњоиклассику мудерн ва мусиќиву

раќс, театру синамо, ки имрўзбо далоили мухталиф пиро-њани дигар ба бар кардаанд,ба тањлилу баррасї ва канду-ков кашидааст ва дар лобалоиќиёси арќому санад ва њоди-сањо дидгоњ ва назарњои му-фиди хешро ироа намудааст.

Ба ин њама љањонишавї ватањдидњо миллати Фаронсабовар дорад, ки аз њунарњоиќадимї то модерн мањв нахо-њад гашт ва ба умќи иштињоисернашавандаи Амрикоиабарќудрат мањв нахоњад шуд:Забон ва њунари мардумониФаронса зарари љиддї наме-бинад.

Нигорандаи ин китоб фаќатбо мутолиаи асарњо ва санад-њое дар боби фарњангу њунарќонеъ нагаштааст. Дарёфтем,ки агар оќои доктор Аюбиро дармаљлисгоњи ќуллаи бурљиЭйфел бо раисони љумњурииФаронса - бо генерал Шарл деГолл то имрўзї љамъ оварем,бидуни шак ва бо забони дарозоќои Аюбї љасурона аз онњо ме-пурсад, ки ба ѓайр аз чашмало-кунї ба кишварњои азназарашон сусту аз тариќи боз-монда инчунин пурсон шавад:вазъи њунар дар Тулуза даркадом поя аст, оё садои мусиќїдар Бастилия њанўз инќило-бист? Париж оё шањомати раќо-бат бо Вашингтону ЛандануБерлину Риму Маскавро дорад?Аз нигоштањои доктор Аюбї баин натиља расидем, ки эшон на-фаси мусиќї, театр, синамо ин-чунин аз санъати графика вамасири наќќошињову пайкарасо-зии њунармандони Фаронсарошамидаанд ва худ, ки муддатеРойзании фарњангии СафоратиЉумњурии Исломии Эронро дарсарзамини гулњо бар дўш дош-танд, аз ин кишвар солњои маъ-мурияташон бо дасти пурбаргаштаанд ва рањоварди инсафар њамин китоби арзишмандаст, ки њамакнун дар дасти хо-

надагони тољик ќарор дорад. Баназари ман ин китоб бо таваљ-љуњ ба муњим ва мубрам буданимавзуъи он на танњо барои до-нишљўёну алоќамандони риш-таи њунар, балки барои тамомимудирону мансабдорони киш-вари мо зарур аст, зеро ин До-нишномаи тамомиёри вазъифарњангии Фаронса нишон ме-дињад, ки ин кишвар чї гуна вабо кадомин шева ин ќуллањоињунару фарњангро паймудааства мо низ бояд дар ин амр таљ-рибаи онњоро омўзему бароипешрафти кишвари худамондарсњои муассир бигирем. Ва инбарои хонандаи форсизабонмисли Эрону Афѓонистону То-љикистон ба ранги пандпазир,улгу ва хушдордињанда тасвирёфтааст. Асари пурмуњтавоиустод Аюбиро хеле арзишманддониста, онро ба љоизањои бай-налмилалии муътабар сазовормедонам.

ШоњмирзоХОљАМУњАММАД,

узви Конуни байналмилалии

рўзноманигорон,барандаи љоизаи

Академияи улуми Кавказ ва нишони

лермонтов

оинаи тамомнамоиЉилвањои ФаРњанги ФаРонса

гуФтугЎи тамаддунњо

Дар айёми мо фањмиши љањонї шудан (гло-бализатсия) рўи кор омадааст, ки барои на

њамаи ањолии сайёра хушоянд аст. Ва табиист, ки мардумони оламфарњангу њунари хосеро соњибанд, ки тўли таърих эљод ва нигањ-

дорї ва ба имрўзиён эњдо намуда, ба ояндагон низ дастрас хоњандкард. Њунарњои як халќ метавонанд њамонанди мардумони дигар бо-

шанд. Вале чун ба умќи он ворид шавед, бе шак тафовутњое хоњеддид. Пажўњишу нигоштањои доктор Њуљљатуллоњи Аюбї, ки “Сиёсат-

гузории фарњангї дар Фаронса: Давлат ва њунар”унвон дорад, азфарњангу њунари фаронсавињои ањди ќадим то кунун њадис мегўяд.

14№2(4)


DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 14

ИДОМА АЗШУМОРАЊОИ ГУЗАШТАХудованди бузург ба мушри-

кон дар ояти 74 сураи «Њаљ»мурољиат карда мегўяд:

«Эй мардуми мушрик бад-инмасал гўш фаро доред: (то ња-ќиќати њоли худ бидонед) онбутњои љамод, ки бидуни Худомаъбуди худ мехонед, њаргизба хилќати магасе њарчандњама иљмоъ кунанд, ќодир нес-танд. Агар магаси нотавон чизеаз онњо бигирад, ќудрати боз ги-рифтани он надоранд. Бидо-нед, ки толиб ва матлуб (яънебут ва бутпараст ё обиду маъ-буд ё магасу бутон) њар ду но-тавонанд».

Ин мушрикон маќоми Худо-ванди бузургро нашинохтанд,ки Худо зотест бенињоят тавонова бењамто (вагарна бутони но-тавонеро Худо намехонданд).

Субњонању ва таъоло дарсураи «Нур» оятњои 39 ва 40дар боби кофирон чунин ме-гўяд:

«Ва онон, ки кофиранд, аъ-молашон дар масал ба саробемонад дар биёбони њамворибеоб, ки шахси ташна онро обпиндорад ва ба љониби он ши-тобад, чун бад-он љо расид, њељоб наёбад. Он кофир Худороњозиру нозири аъмоли хешбинад, ки ба њисоби кораштамом ва комил бирасад, Худоба як лањза њисоби тамоми ха-лоиќ мекунад. Ё масали аъмоликофирон ба зулумоти дарёиамиќе монад, ки амвољи он (кишак ва љањл ва аъмоли зиштаст) баъзе боло, баъзе дигардарёро бипўшонад ва абритира (яъне куфр) низ ба фарозион барояд то зулматњо чунонмутароким фавќи якдигар ќароргирад, ки чун даст берун орад,њељ наметавонад дид ва њаркиро Худо нур (илм ва маъри-фат ва имон) набахшад, њаргиз(љои) рўшанї нахоњад ёфт (ваба куфру шак ва њайрат хоњадмурд)».

Ашхосе, ки Худоро фаромўшкардаанд, масали онњо мегўядХудованд дар сураи «Анкабут»

ояти 41, ба хонаи анкабут ме-монад, ки агар бидонед сустта-рин бино – хонаи анкабут(тортанак, бофанда) аст, ки бакамтарин бод хароб мегардад.Худо бар он чї ки ба ѓайри ў би-хонед, огоњ аст.

Худо барои куфр ва имон дарояти 29-уми сураи «Аззумар»масале зада мегўяд:

«Оё шахсе (ѓуломе) арбо-бони мутааддиде дорад, њамамухолифи якдигар ва њар кадомўро ба коре пурранљу зањматмегуморанд ва он шахсе, китаслими амри як нафар аст, киба ў мењрубон аст ва њељ так-лифи сахте намекунад, њоли душахс яксон аст? Худоро сипос(ки њолашон њаргиз яксон нест)лекин аксари мардум дарки инњаќиќат намекунанд».

Яъне њамин тавр њоли муш-рик ва мувањњидро бидонед.Дили мушрик ба чандин тарафтаќсим буда ѓарќи фикр аст, кичандин маъбуди ботилро аз худчї гуна хуш созад? Бар хилофион кулли таваљљуњот ва хаёлот,љидду љањди мувањњид як аст.Ба хотири љамъи тамом бароихуш нигоњ доштани як фикрфикр дорад ва низ мефањмад,ки баъд аз хушнудии њамин якзот ба хушнудии њељ каси дигарзарурат нест. Аксари муфасси-рин ин мисолро њамин таврташрењ кардаанд.

Дар боби њаёти дунё дар ояти20-уми сураи «Алњадид» ома-дааст:

«Ало эй њушёрон! Бидонед,ки зиндагонии дунё ба њаќиќатбозичаест тифлона ва ороишухудситої ва њирси афзуданимол ва фарзандон – ин њаќи-ќати кори дунёст ва дар масалмонанди боронест ба мавќеъбиборад гиёње дар паи он аззамин бирўяд, барзгар ё куф-фор (дунёпараст)-ро ба шигифторад ва сипас бингарї, ки зудзард ва хушк шавад ва бипўсадё поймол шавад.

Дар олами охират дунётала-бонро азоби сахти љањаннам вамуъминонро омурзиш ва хушну-дии Њаќ насиб аст. Зиндагониидунё љуз матоъи фиреб ва ѓурурчизи дигаре нест.

Дар бораи мунофиќон ва сар-заниши онњо дар бисёр оятњосухан меравад. Ояти 16-умисураи «Алњашр» дар ин боб ме-фармояд:

Достони мунофиќон монандидостони Шайтон аст. Чун гуфтинсонро кофир шав, пас чункофир шуд, Шайтон гуфт: манбезорам аз ту, ба тањќиќ манметарсам аз Аллоњ, ки Парвар-дигори оламњост.

Ояти 21-уми сураи мазкур

дар бораи бузургї ва азаматиЌуръони карим аст, ки Худо-ванд мегўяд:

«Эй расули Худо! Агар мо инЌуръони азимушшаънро ба љоидилњои халќ ба кўњ нозил ме-кардем, мушоњида мекардї, кикўњ аз тарс ва азамати Худохошеъ ва залил ва муталошїмегашт ва ин амсолро бароимардум баён мекунем, бошад,ки ањли аќл ва фикрат шаванд».

Ашхосеро, ки ба таълимот вањидояти китобњои осмонї имоннамеоваранд ва ба он амал на-мекунанд ба чї баробар аст?Мо инро аз ояти 5-уми сураи«Алљумъа» мефањмем:

«Васфи њоли онон, ки тањам-мули (илми) «Таврот» карда вахилофи он амал намуданд, дармасал ба њиморе (харе) монад,ки бори китобњо ба пушт кашад(ва аз он њељ нафањмад) вабањра набарад). Оре ќавме, кимасали њолашон ин аст, ки оётиХудоро такзиб карданд, мар-думи ситамкори бадкоре њас-танд ва Худо њаргиз (ба роњисаодат) ситамкоронро роњбарїнахоњад кард».

Дар њаќиќат, онњо башоратиПайѓамбари охируззамонро (с),ки Аллоњ таъоло дар «Таврот»дода буд ва далоилу бароњи-неро, ки ба рисолати он њазрат(с) ќоим карда буд, такзиб кар-данд, ки такзиби он – такзибиоёти Аллоњ аст.

Худованди бузург барои ањликуффор ва муъминон занонромисол оварда дар оятњои 10,11ва 12 сураи «Аттањрим» чунинмефармояд:

«Худо барои кофирон заниНўњ (а) ва зани Лут (а)-ро мисоловард, тањти фармони ду бан-даи солињи мо буданд ва онњохиёнат карданд ва он ду шахс(бо вуљуди маќоми нубувват)натавонистанд онњоро аз ќањриХудо бирањонанд ва њукм шудон ду занро бо дўзахиён дароташ дарафкананд».

Ва боз Худо барои муъминонзани Фиръавн Осияро масаловард, њангоме ки (аз шавњарикофираш безорї љуст) ва арзкард: «Бор Илоњо (ман аз ќасрифиръавнї ва иззати дунявии ўгузаштам) ту хонае барои мандар бињишт бино кун ва маро азшарри Фиръавни кофир ва кир-дораш ва аз ќавми ситамкорнаљот бахш.

Ва ёд ор Марям духтари Им-ронро, ки рањмашро покизадоштем, онгоњ дар он рўњи ќуд-сии хешро бидамидем, ки онМарям калимоти Парвардигорихуд ва кутуби осмонии ўро бокамоли имон тасдиќ кард ва азбандагони мутиъи Худо ба

шумор буд». Аз ин мисолории Худованди

бузург кофирони нофањм норо-њат мешуданд, њатто мегуф-танд, ки чї чиз ирода кардааст,Аллоњ ба ин масал.

Аллоњ субњонању таъолољавоб мегўяд:

«Барои шумо аз ањволи ум-матњои гузашта он ќадар ми-солњои ибратангезро зикркардем, вайрон шудани баъземинтаќањоро бо чашми худдидед, чаро ибрат нагирифтед,боз ба зулму ситам ва амалњоинангини худ идома додед?

Ва мо дар ин Ќуръон њаргунамисол ва баён барои њидоятихалќ овардем ва одамї бештараз њар чиз бо сухани њаќ ба љи-долу хусумат бархезад.» (сураи«Алкањф» ояти 54).

Худованд дар ояти 43 сураи«Аланкабут» мефармояд:

«Ва мо ин њама масалњо ме-занем то (њаќоиќ) барои мардумравшан шавад ва (лекин) ба љузмардуми донишманд касе та-ъаќќул дар он нахоњад кард»

«Мо дар ин Ќуръон барои њи-дояти мардум њар гуна масалзадем ва њаќоиќро ба мисолравшан кардем». (сураи«Аррум» ояти 58).

Касе, ки нафањмад ва бафикри фањмидан нашавад,рафта –рафта бар дили ваймуњр зада мешавад ва билохираз сабаби зид ва инод онќадардилаш сахт мегардад, ки истеъ-доди ќабули њаќро њам аз дастмедињад. Он ваќт пушаймон ме-шавад, имрўз ки ваќти њусулиризои Худост ва Ќуръони каримбо услуби мухталифаш ма-салњо ва далелњои аљиб ваѓариб барояшон баён мекунад,мефањмонад ва панд медињад,бояд оќилона истифода ба-ранд.

њољихон АзИзОВ,шарќшинос,

омўзгор

№2(4) 16-31 январи

соли 2012 15

мОДАРИ кИТОБІО

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 15

ИДОМА АЗ ШУМОРАЊОИ ГУЗАШТАСухангустари бузург Шекс-

пир низ дар ин замина нук-таи зебо ва мањкаме дорад:

«Дуруст аст, ки Худовандмуќаддароти моро таъинмекунад, аммо худи мо низбояд бикўшем, то чорасозиилољи кор ва холиќи сарна-вишти худ бошем». Пас ме-бояд мардона тан дод ваиќрор шуд, ки њељ кас токунун љуз ба дасти худашбадбахт ва бечора нашуда-аст. Љаноби Совиљ гуфта: онки моро аз пой дармеова-рад, танњо худи мо њастем,аммо ин байти мардумии то-љикї волотар ва муассиртараз нукоти њама файласуфо-нест, ки дар ин бора майнаоб кардаанд:

Оташ ба ду дасти хеш бар хирмани хеш,

Ман худ задаам, нанолам аз душмани

хеш!

Англисњо ифтихор меку-нанд, ки озоданд, вале дарасл ду навъ озодї вуљуддорад:

1. Озодии дурўѓин, ки дарин навъ озодї инсон ихтиёрдорад, ба њар коре, ки моиласт, даст бизанад ва рўсиёњгардад.

2. Озодии њаќиќї, ки дарин навъ озодї инсон кореро,ки бояд аз рўйи мантиќанљом дињад, ба анљом ме-расонад. Ин њарфњоро фай-ласуфи урупої Киниг Золагуфтааст.

Мо аз порсигўе ориф ба-ландтар аз маънињои бо-лоро хондаем:

«Ман озодї намехоњам, кибо Юсуф ба зиндонам».Озодие, ки фарангиён имрўзбарои худ сохтаву пардохта-анд, расвотарин нуќтаи онфањшо мебошад, ки ин па-дида нанги башар аст!

Аѓлаб инсонњо бар ин аќи-даанд, ки пул ва сарватидунё муљиботи фароѓат вахушбахтиро фароњам мена-мояд ва ба аќидаи онњо фа-роѓат лаззатзой аст, вале

онњо њаргиз аз худ намепур-санд, ки пулу сарват чї навълаззатеро фароњам меку-нанд? Дар њоле ки тафовутибисёре байни лаззатњои ду-рўѓин ва лаззатњои воќеїњаст: лаззатњои дурўѓин зуд-гузаранд ва лаззатњои воќеїдерпо. Лаззати њаќиќї чизест,ки пешопеш ба инсон додамешавад, яъне лаззат азирфон, лаззат аз маонии ки-тобњои паёмбарон ва њаки-мону файласуфон ва лаззатаз ёди Худо ва дар бињиштиадн расидан ба дидори ў валаззати дурўѓин он аст, кизудгузар аст ва паёмадњоинангин бар љой дорад. (мо-нанди дуздї, ифрот дар ша-робхорї, ќиморбозї, фањшова амсоли ин).

Нависандаи китоби «Таќ-лиди Масењ» љаноби Томосфармудааст: «лаззати љис-мї, яъне хўрдан, ошомидан,њамбистарї бо зан ва ам-соли ин бо чењрае моили та-бассум ба мо рўй меоварад,аммо саранљом ин табассумтабдил ба неши аќраб ме-гардад. Њофизи олимаќомлаззати љисмиро атои но-касу сифлагон меномад:

замона њељ набахшад, ки боз настонад,

Маљў зи сифла мурувват, маљў зи

нокас шай!

Умари Хайём аз зањроме-зии ин лаззат хуб огоњ аст, кињушдор медињад ва мегўяд:

Дар коми ту гар замона лавзина нињод,

зинњор фурў мабар, ки зањромез аст!

Оре, њамаи нўшњои дурў-ѓини зудгузар ва бодоварнешњо дар пай доранд. Онњоаз берун ноаён ва тасодуфїмеоянд ва ноќис ва ѓайрико-миланд. Њол он ки хушбахтї,яъне лаззати маънавї вавоќеї амре дарунї аст ва онњам ба худи мо тааллуќ дорад.Ба фармуди Абулмаонї:

Дил, ки рўшан гашт, љоњу давлате даркор

нест,Бањри тасхири љањон

хуршеди танњо лашкар аст.

3.ШОИР ВА ТАЌСИ-МОТИ САРВАТ

Як сиёсатмадори ќарни19-и англис аз неъмати ќа-ноат тамљид ба амал меова-рад ва мегўяд: «Зиндагїќобили тањаммул будї, агарвасвасаи айшу нўш ва хуш-гузаронињои он набудї».Хайём дар ин замина сахт-тар њушдор медињад моро:

Ќонеъ ба як устухон чу каргас будан,

Бењ, з-он ки туфайли хони нокас будан

Бо нони љавини хеш, њаќќо, ки хуш аст,

К-олуда ба полудаи њар кас будан.

Ин аст маънии воќеии зин-дагии озоду сарбаланд! Бааќидаи Олфрид Устин ши-ринтарин хушињои зиндагїсоатњои истиќлол, оромишва озодии мост. Шекспироромиш ва хотири љамърокомилтарин комёбї ва неку-тарин хушбахтї мењисобад.Шахс наметавонад ба тарзишоиста зиндагї кунад, магарин ки зиндагии шарофат-мандона, одилона ва оќи-лона дошта бошад.«Мутаассифона, он ки оќи-лона, одилона ва шарофат-мандона зиндагї мекунад,мањол аст, ки ба тарзи«шоиста», яъне дар айшунўш умр ба сар барад», ме-гўяд Эпикур. Њамин маъниро

њазрати Бедил ба нањвиањсан дарёфтааст:

Таматтўъ орзу дорї зи чарх, аз ростї бигзар,

Ки бе ангушти каљ аз кўза равѓан барнамеояд.

Яъне, ростиву таматтўъ(лаззат бардоштан аз зин-дагї) чун обу равѓан бо њамомезиш намеёбанд. Чун азбањри ростиву покї гузаштї,он гоњ ба сарват ва молуманол ва лаззат аз тариќињамон ангушти каљ хоњїрасид. Лоњутї бо ишора басоњибони сармояву пул гуф-тааст:

зар наборида з-осмон ба сараш,

Ё худаш дузд буда ё падараш.

Оре, дар баъзе мавридњоинсони лаззатљўй ва наф-сонї маљбур аст, шарафиинсонї, ростї ва покизагиропадруд бигўяд. Аммо ањлиќалам ва адибу орифи во-ќеиро ба иллати порсої вапарњез аз њаром њамешафаќру нодорї гиребонгирбудааст. Дар як афсонаи ќа-димї омадааст: Худовандпас аз хилќати љањон фаро-ѓат њосил кард ва ба ода-миён эълон намуд, ки ме-тавонанд дар як рўзи муай-ян неъматњои зиндагиробайни худ таќсим кунанд.

(ДАВОМ ДОРАД)

16№2(4)


Рисолаи адиб ва олими варзидаиРисолаи адиб ва олими варзидаи

тоїик Мирзо ШУКУРЗОДА ботоїик Мирзо ШУКУРЗОДА бо

номи «Хушбахт будан мехоіед?»номи «Хушбахт будан мехоіед?»

чанде пеш аз тариҐи нашриётичанде пеш аз тариҐи нашриёти

«Ирфон» ба табъ расид, ки муал«Ирфон» ба табъ расид, ки муал--

лиф онро ба дўсташ муіандислиф онро ба дўсташ муіандис

Файзуллоїон Мукаррами ЈабозодаФайзуллоїон Мукаррами Јабозода

эідо кардааст. Азбаски теъдодиэідо кардааст. Азбаски теъдоди

ин рисолаи муфид маідуд аст, моин рисолаи муфид маідуд аст, мо

тасмии гирифтем, ки баъзе нутасмии гирифтем, ки баъзе ну--

коти їолиби китобро дар гўшаикоти їолиби китобро дар гўшаи

махсусе бо унвони «Розіои растамахсусе бо унвони «Розіои раста--

горќ ва саодат» ба табъ расонем.горќ ва саодат» ба табъ расонем.

дастуРи зиндагЇ

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 16

-Аксар сарояндањои љавонба сароидани сурудњои эстра-дї таваљљуњ мекунанд. Чїбоис гашт, ки Шумо ба«Шашмаќом» ва «Фалак» рўовардед?

-«Шашмаќом» ва «Фалак»яке аз жанрњои классикии мар-думи тољик мебошанд. Њарсанъаткор бояд аз «Фалак»,«Рубоиёти Зарафшон», «Шаш-маќом» ва «Роки Бадахшон»огоњ бошад, чунки ин жанрњохоси миллати тољиканд. Ваќтеки санъаткор аз иљрои мусиќииклассикї бохабар шуд, бе муш-килї аз иљрои мусиќии эстрадїмебарояд. Сабаби чунин жанр-њоро интихоб кардани ман инмењру муњаббати зиёд нисбатиаљдодони гузаштаи мо мебо-шад. Хостам, мехоњам вахоњам давом дод мусиќии сун-натии мардуми тољикро.

-Чї бояд кард то мардумба Шашмаќом рў оранд?

-«Шашмаќом» жанри нињоятмушкил аст, на њама кас бафањми он меравад. Дар солњои

пеш онро дар дарбор месарои-данд, ањли дарбор ба фањмион мерафтанд. Муддате бе-эътибор шуд, аммо бо гузаштисолњо маќоми худро ёфта исто-дааст. Барои диќќати мар-думро ба «Шашмаќом» љалбнамудан консертњои калонмондан зарур аст, чунки мар-дум чизи соддаро тез ќабулмекунанд. Њар як пардааш якмаъниро ифода мекунад, агаряк парда хато шуд, маънїдигар мешавад. Ин меросиниёгонро чун гавњараки чашмнигоњ дошта, мо њофизон, боядбехато иљро намоем, то кимаънияшро гум накунад. Сол-њои охир аз тарафи ЊукуматиЉумњурии Тољикистон нисбати«Шашмаќом» дастгирии њама-љониба шуда истодааст. Муа-йян шудани Рўзи Шашмаќомва рўзи Фалак ин як эътибориљиддии давлату њукумат нис-бати мусиќии классикии тољикмебошад.

-Муњимтарин сифате, кисанъаткор дошта бошад?

-Фикр мекунам пеш њамаодоб, баъд санъат.

-Садои шумо ба овозхонишинохта Рустам Исоев мо-нанд аст. Таќлид мекунед ёробитае доред?

-Дунё худ таќлид аст. Ростї,сарояндањои писандидаам Рус-там Исоев ва Авраам Толма-совро бисёр таќлид мекардам.Ваќте аввалин суруди худродар сањна мехондам, бисёр баРустам таќлид кардам. Ќадаминахустин дар роњи санъат интаќлид аст, аммо бо меъёримуайян. Санъаткоре то охириумр таќлид кунад, санъаткорнест. Банда њаракат дорам бооњангу шеваи ба худ хос мав-ќеи худро ёбам.

-Медонем, ки падаратонАњмадљон Давлатов дўст-дори фарњанг ва ровии хубењастанд, бигўед, ки дартарбияи Шумо њамчун санъ-аткор чї наќш гузоштаанд?

-Дар оилаи санъаткор тар-бия ёфтаам, ин касб аз бобоюбобокалонам ба ман меросмондааст. Аввалин устодампадарам њастанд, ки думбура,тор ва рубобро аз он кас омўх-таам, лекин нотаро намедонис-там. Ваќте ба факултаи санъатдохил шудам, аз устодам Бой-муњаммад Ниёзов нозукињоиШашмаќомро омўхтам. Инчу-нин аз Муминљон Муллоев, Љў-рабек Муродов, Абдумавлон

Дадобоев, Сулаймонбег Шари-фов нозукињои санъатро омўх-таам.

-Дарс гуфтан бењтар астё сароидани суруд. Аз иљроикадом ин амал худро болида-хотир эњсос мекунед?

-Ё њарду.Сањна љойи муќад-дас аст барои санъаткор.Омўзгор тарбиятгари љомеааст ва шукронаи Худованд азкасби интихобкардаам ризоям.

-Оё Бахтиёр аз ўњдаиомода намудани ягон хўрокмебарояд?

-Албатта. Дар давраи до-нишљўї хурок пухтанро ёд ги-рифтам. Дамламаро дўстмедорам ва наѓз мепазам.

-Назари Шумо ба эстра-даи тољик нисбати солњоигузашта?

-Нисбати солњои гузаштаэстрада пеш рафта истодааст.

-Суруди зарафшонии Шу-мо дар байни мардум хеломашњур аст. лутфан дарбораи офарида шудани инсуруд сухан мекардед?

-Њар як зарафшонї бояд азин жанри классик огоњ бошад.Ман дар чањорчўбаи рубоиётиЗарафшон ин шеъри ОлимхонИсматиро интихоб карда, оњангбастам.

Сўњбатнигор Шањнози НИЁзБОЌї

Бахтиёр Давлатов - овозхони ан-самбли шашмаќомхонони «Нури Ху-

љанд» 14-уми январи соли 1985 дардењаи Роѓи ноњияи Мастчоњ таваллуд

шудааст. Соли 2003 ба факултаи санъ-ати Донишгоњи давлатии Хуљанд баноми академик Бобољон Ѓафуров шо-мил гашта, онро соли 2008 ба итмом

расонд. Нахустин консерташ соли 2007дар Ќасри љавонони ба номи устод

лоиќ Шералї баргузор гашт. Албомашбо номи «Субњоноллоњ, кушоиши кор

туї» соли 2008 сабт шудааст.Айни њол дар ансамбли шашмаќомхо-

нони «Нури Хуљанд», гурўњи «Фалак» вафакултаи санъат ба њайси омўзгор

кору фаъолият дорад.

чењРа

№2(4) 16-31 январи

соли 2012 17бахтиёР давлатов: РЎ ба шашмаЌом оваРдан

ба асли хеш РуЉЎъ каРдан аст

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 17

Ба ошхонае даромадам. Њанўз љойинишасте наёфта, ба гўшам расид:

- Муаллим, 200-то такрор кунед!- Аз «Холодок», ё «Асоби»-аш-Як хел шавед, аз њамон «Асоби».Мудири буфет, ки собиќ муаллим

буд, ба ќадањњо бо шавќ араќ мерехт.Ба мизе наздик шудам, ки як љои

холї буду 3 нафари дигар пештар бандкарда буданд.

-Муаллим, шашлика биёред.Шахси тану тўшдор шашлик оварду

ба лаъличаи он 3 нафар таќсим кардва «иштињои соф» гўён назди кўраи худрафт.

Њамин ваќт аз мизи дигар «Муал-лима, якто чой» гўён садо баромад. Якзани миёнасол чойро оварду ба наздиман омад:

-Хизмат, ако?-Нимта шўрбо..., ба дуюмаш..., хуб

аввалашро биёред. Сонї мебинам ... -гуфтам.

-Ба љонам. Муаллим, шўрбо кашед, -гуфт ба љониби даричаи хўрокпазї рўоварда. Дар он љо як шахси ду рўяшчун анор сурху гарданаш ѓафс андар-мони хўроккашї буд.

То хўрдани хўрок аз њар кунљи ош-хона тез – тез «муаллим, муаллима,устоз» ба гўш мерасид ва дасти муал-лимони «хизматгор» ба даст намера-сид.

Аввал њайрон шудам. Сонї фањмамбуфетчї муаллими химия будаасту ка-бобпаз аз фанни анатомия дарс мегуф-тааст. Сарошпаз физику бонуи зебоихизматгор адабиётчї. Духтараки чаќќо-наки пулчинак биологу фарроши ош-хона муаллими таълими мењнат...

Ба муаллиму муаллимањо барои хиз-мати аълояшон ташаккур гуфта хайрухуш намудам ва ба љониби мусофирка-

шон шитофтам.-Муаллим, биёед, рафтем, - гуфт ро-

нандае ба љониби «аспи оњанинаш»ишора намуда.

Ба масир баромада шиштаму дидам,ки мусофирон ба шахси лаби даримошин нишаста «муаллиму муаллим-љон» гўён роњкиро дароз мекарданд.

Аз оинаи болои ронанда дидем, кисари синаи соњиби мошинро «Аълочиимаориф оро» медод... Сарои роњ ро-нанда аз нуќтаи сўзишворї ба ќавле«заправка» кард. Љавоне, ки рўдаи сў-зишвориро ба дањони мошинњо ростмекаард, ба чашмам гарм – гармтофт... Э, ња ёфтам ду сол ќабл шўъбаињуќуќшиносиро хатм карда буд.Имрўз...

Пас аз мушоњидањои зиёд дарк кар-дам, ки имрўз аз љўробфурўш то са-рошпазу «шефи» тарабхона, азпулчинаки бозор то ронандаи таксиюмасир ва автобус, аз судяи хурўсчангубедана то ќассобоу даллоли бозоричорво њама - њама маълумотдор. Магарин бад аст? Шукр мегуфтем, ки дип-ломдорон дар кўча намондаанд. Онњодар њимоияи љамъиятанд. Њамту не?...

Эгамназар СОњИБНАзАРОВ,ноњияи Ѓончї

Чўпоне ду саги бўгирубоњуше дошт. Саги Якумнозпарвард буд ва дархаймаи чўпон мезистубењтарин чизњоро ме-хўрд. Ин саг аслан баљанги иттилоотї ва њам-лањои симметрию асси-метрї кор надошт,аслан, саг будани худроњам фаромўш карда буд.

Саги Дуюм дар зерибарфу борон, дар канорирамаи гўсфандон мезиства пасмондањои саги эр-каро тановул мекард.Њар гоње ки гург њамлакарданї мешуд, СагиДуюм барои пешгириион аккос мезад, валезўраш ба галаи гургоннамерасид. Касе ба кў-макаш намешитофт.

Баръакс, ба љои кўмакрасонидан Саги Якум бачўпон шикоят мекард, ки

Саги Дуюм бањудаю бе-њуда аккос мезанад вахомўширо халалдоркарда, айши чўпонроталх месозад. Чўпониѓофил њам фирефтаи индасисањои саги хаймагїшуда, Саги Дуюмро бе-њуда љазоњо медод.

Охири охирон, ваќте кигургњо сари як-ду гўс-фандро канда, дар љойи

њодиса монда рафтанд,Чўпону Саги Якум азСаги Дуюм гумонбар шу-данд, ки агар ў ин ќадарак-ак намекард, гургондар куљо будани рамаронамедонистанд. Чўпонбо асояш Саги Дуюмромекўфту Саги Якум бањар куљои он бечораи ва-фодор дандон мезад.

зафар НОСИР

Ширхаракњо омаданд Масчоњ,Шира фурўшанд пагоњ,

Модарон гов мељўшанд,Ба ширхарак фурўшанд.

Нони бешир – нони сахт,Ширхаракони бадбахт.

Аз нони сахт дандон хезад,Аз гулў забон хезад,

Аз дида об мерезад,Нархи шир намехезад.

Шир шудай навад дирам,Каллањо шудай варам.

Њар сањар биёд, овоз кунад,Пешаш равем, ноз кунад.

Шири шаб људої, Шири сањар људої,

Саѓира гов мепойї,Нони сахта мехойї.

Рустамбеки МИРСАИД.

ЈОФИЯгЎИИ мАРДумЌ мАСАлИ СТРАТЕгЌ

18№2(4)


уРРА, муАллИмОН БЕкОРНАмОНДА БуДААНД!

ШИРФуРЎШЌ чЎПОН вА Ду САгИ Ў

ІАЇву ТАНЗ

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 18

ТОРТИ «ЛАНГАР»(«ЯКОРь»)

Барои тайёр карданиторти«Лангар» («Якорь»)чунин мањсулотњо лозимњастанд:

2 стакон орд, 2 дона тухм,1 стакон љурѓот, 1 стаконшакар, 1 стакон мураббоиќоти сиёњ (дигараш њам ме-шавад), 1 ќошуќ сода.

Барои крем: 1 бонкаќиёми шир, 3 ќошуќ равѓанимаска.

Њамаи мањсулотро (ѓайр

аз орд) хеле хуб омехта ме-кунед ва 15 даќиќа мемо-нед. Баъд ордро омехтакарда, мисли хамир бозкаме дам медињед. Ха-мирро ба ќисмњо таќсим на-муда, боз мекунед ва дароташи паст мепазед. Баъдкреми омодакардаро ба ќа-батњояш молида, ба љоихунук мемонед. Рўяшро ме-тавонед бо ќулфинай, мар-минљон оро дињед.

БУРСОЌ (ХВОРОСТ) АЗ КАРТОШКА

Барои омода карданихворости картошкагїчунин мањсулотњо лозим

њастанд: 5-7 дона кар-тошка, 3 стакон орд, 2дона тухм, 0,5 стакон рав-ѓани растанї, намак.

Картошкаи љўшондаро азгўштќимакунак мегузаронедва бо орд, тухм омехта ме-кунед. Каме намак пошида,баъд мисли кулчањо боз на-муда, монанди ромб мебу-ред ва миёнашро низ сўрохмекунед. Баъд оњиста ги-рифта, дар равѓан мезирбо-нед. Бо шир ва ё сметанаистеъмол кунед, боз тамъидигар мегирад.

БУТСИКЊО: Мањсулот: 80 г орд, 40

мл шир, 1 тухм, 1 г сода,15 г равѓани маска, асал ёсметана.

Аз орд, шир, тухм ва содахамир омода мекунед. Вабаъди каме осоиши хамирба шакли чоркунља ва ё се-кунља боз мекунед. Баъдонњоро як-як дар намакоб

мељўшонед ва бо кафлесисўрохдор гирифта, баъддар равѓани маска мезирбо-нед. Бо асал ё сметана оромедињед.

Тањияи ГУлљАњОН

НохунњоНохун гирифтан дар шаб

фаро хондани шайтон аст.

ПоБо пойи рост аз бистар

хестан боиси саломатї вахуш гузаштани он рўз ме-шавад ва агар бо пойи ростаз хона берун равї, рўзипурбаракате хоњї дошт.

МоњАгар њангоми тулўъи

моњи пурра чашм ба онафтад, бењтараш ба чизиќимматбањое мисли тиллоё оби равон нигоњ кард, кисарвату осудагї меоварад.

Сир ва ќаланфурАз ќадим эътиќод аст, ки

деву аљинањо аз ќаланфурва сир (чеснок) мењаро-санд, аз ин рў, дар хонањоиаврупоиён њамеша дастаисир ва ќаланфур овезонаст.

НамакАгар намак ба рўйи дас-

торхон рехта шавад, бад-бахтї меорад. Агар дарњамон њангом се бор барўйи китф намак пошида

шавад, тилисму љоду ши-каста мешавад.

БиринљБиринљ нишонаи осудагї

ва хушбахтї аст. ДарОсиёи љанубї ба сариарўсу домод биринљ мепо-шанд.

Пойи харгўшДар даврони ќадим эъти-

ќод будааст, ки пойи хар-гўш барои одами мусофирхушбахтї ва комёбї меова-рад.

ЧуѓзШунидани садои чуѓз дар

шаб нишони дарёфти ха-бари бад аст. Агар садоичуѓз аз тарафи чап шунидашавад, бадтар аз бадхоњад буд.

Шохи њайвонШохи њайвонро воситаи

муњофизат аз чашми бадмедонанд. Нигањдории ондар хонаи марди муљаррадхосияти хуб надорад ва из-дивољи ў душвор мешавад.

Тањияи Анўшаи ЮСУФї

Чанд муддатќабл мањвораиамрикоии бесар-нишин дар фа-зои атрофи Моњба гардиш оѓознамуд. Дар индастгоњи худкорвидео ва фото-камерањо насбкарда шудаанд,ки бояд тасвир-њои сатњи Моњ,хусусан тарафин о н а м о ё н ионро ба Заминб и ф и р и с т о -нанд. Нахустинаксњои љолиб ва хабарњои тоза аллакай дастраси мар-дум гардиданд.

Хабари муњим он ки дар сатњи Моњ ѓореро дарёфт наму-данд, ки ба ќабати дарунї мебарад. Пас эњтимол дорад,фарзияи мављуд будани њаёт дар андаруни Моњ собитшавад.

Дигар навиди тоза он ки дар Моњ љасади одам пайдо гар-дид. Гумони ѓолиб он аст, ки љасадро дар љои њаводор (миследар Замин) бељон гардонида, сипас дар Моњ афкандаанд.Зеро агар ин њодиса дар Моњ мешуд, дар муњити бењавои онгўшту пўсти љасад бар љо мемонд. Алњол сари ин муаммоолимон тадќиќот бурда истодаанд.

Тањияи МАлИКНеЪМАТ

хОІ БОвАР куНЕД, хОІ НЕ НАхОД?!

мАСлИІАТІОИ муФИД

№2(4) 16-31 январи

соли 2012 19

шугунњо, ё хуРоФоти маРдумЇ даР моњ Љасади одам пайдо гаРдид

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 19

Мирзосафари Худойбердии Њо-физзода, муњосиби идораи рўз-номаи «Машъал»-и ноњияиМастчоњ як шасти умрро сипарїнамуд. Азбаски баробари муњо-сибї ќаламкашї њам мекунад,зодрўзи ўро ањли ќалами мањ-фили адабии «Зарафшон» низгиромї доштанд ва дар њаќќи ўсуханони самимї гуфтанд. Дарзер ду пора шеърро ба Мирзоса-фар эњдо мекунем ва таманнодорем, ки дар њалќаи фарзан-дону наберагон (тавре дар инсурат мебинед) шоду мамнун васињату саломат бошанд!

Рўзе, ки зи моми хеш зодед,Бар кори газета дил бидодед.

њам мухбиру њам муњосибастед,Роње ба муњаррирї кушодед.

Оташсухану миљоз – обї,Хокинасабу њавонажодед.

Хоњам биравад ба сўи њаштод,Гоме, ки ба шасту се нињодед.

Мирзофари фарри журналистї,Доди хабару маќола додед.

Алњаќ, ки миёни мањфили мо,Мирзосафари Худойдодед.


РАНГИ НУРИ ХУРШЕДАгар ранги нури хуршед ранги дигар

буд, яъне сабз, кабуд, ќањваї, бунафшва монанди инњо буд, оё медонед чимешуд?

Таљриба нишон додааст, ки чашмиинсон дар ѓайр аз ин нури њозираи хур-шед, аз дидани даќиќ мањрум аст. Ис-

тимрор ва давомдор будани рангњои дигар хастакунандабуда хатари љунун ва таъсироти ногувори асабию руњїдорад. Яке аз авомили шиканља истимрори нурњои рангинмебошад.

Агар нури хуршед ба ранги дигар буд, зиндагии гиёњонбарњам мехурд, чун ин нур аст, ки ба гиёњон њаёт мебахшад.Гиёњон, ки мерафтанд ба дунболашон љондороон њам хай-рухуш мекарданду мерафтанд.

Ростї, оё ташхиси ин нури судманд барои хуршед аз

миёни нурњои рангини зиёновар, нишонаи њикмати комил,дониши номањдуд ва ќудрати номутаноњии гирдоварандаиљањон намебошад?

ХУРШЕД КЎЧАК МЕШАВАД, ВАЛЕ...Хуршеди мо дорои вазни муайян ва њаљми муайн мебо-

шад, ки донишмандон андозаи њар кадомро таъйин карда-анд, њатто миќдори њарорати сатњи хориљии хуршедро низмедонанд. Рўзона сесаду панљоњ њазор милён тонна азвазни хуршед кам мешавад, яъне ба њарорат ва энержїтабдил шуда ба фазо пароканда мегардад ва ба њамон нис-бат аз њаљми вай низ кам мешавад. Акнун тасаввур кунем,ки њар сол њаљми хуршед чи ќадар кам мешавад ва њамчу-нин аз аввали умри хуршед то њоло чи ќадар аз њаљми онкоста шудааст.

Тањияи ОДИНАМУњАММАД

Мирзосафаро, муњосиби бењамто,«Машъал» зи ту дорад

ин њама нуру зиё.Шасти ту дучанд

боду њиммат садчанд,То њаќќи ќалам дињї ба соле моро.

* * *

Олињиммат, ба њар касе даркорї,Ту номи падар ба некўї бардорї.Бошад зи Худобердии њофиззодаИн хайру сахою ин накўкирдорї.

љўра ЮСУФї

ТАІНИЯТ

ОЁ мЕДОНЕД?

хОкИНАСАБу ІАвОНАжОД БА ДЎСТАм мИРЗОСАФАРИхуДОйБЕРДИИ ІОФИЗЗОДА(БАРОИ МИРзОСАФАРИ ХУДОйБеРДї)

20№2(4)


DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 20

Эй дўст, дигар рўи ту дидан натавонам,њарфе зи лабони ту шунидан натавонам.

Аз касрати љазбе, ки ба симои ту дорам,Пой аз сари ќабри ту кашидан натавонам.

Аз ман ту чунон љалд бирафтї, ки ба сад сол,Бар гарди ќадамњот расидан натавонам.

Афсўс, ки дар рўзи видоат мани бехуд,«Наъра задану љома даридан» натавонам»,

Аз њасрату ѓам об шудам гарчї саропо,Як ќатра ба хоки ту чакидан натавонам.

Хоњам бидињам љони худу дар ивази он,љони ту харам, лек харидан натавонам.

Ў рафиќи солњои кўдакї, наврасї ва љавонии ман буд. Нахус-тин ошноии мо бо майл ва хоњиши ў сар зад. Њарчанд ки як синфаз ман боло мехонд, ќатъи назар аз синну сол ў дўстеро мељуст,ки дар андеша ва оро бо ў мувофиќ бошад. Орзуи ягонаи ў на-висанда шудан буд ва њар нафареро, ки ба китоб, адабиёт ваосори бадеї дилбастагї дошт, мекофту меёфт ва бо вай торупуди дўстї мепайваст. Мањз ба њамин васила ў маро ёфт.

Навраси дувоздањсола бошам њам, шуѓли писандидаи манхондани китобњои бадеї буд ва дар китобхонаи мактаб китобевуљуд надошт, ки ман онро нахонда, ё аз назар нагузаронидабошам. Рўзе рўи њавлї бо додараконам бозї карда менишас-там, ки бачае дар даст халтаи китобњо назди ман омад. Симояшдар назарам ѓайримуќаррарї ва аз њад зиёд љиддї намуд. Дарњамин синну сол, яъне дувоздањсолагї бо лањни «Шумо» ба манмурољиат карданаш хандаовар тобид, зеро дар ин синнусол ода-тан мо њама њамсолон ба якдигар бо «ту» гап мезадем;

-Шумо фалонї њастед?-гўён номи маро гирифт.-Ман сифатишуморо аз бачањои њамсоя шунидам, ки бисёр мехондаед…Сипас китобњоеро бароварду гуфт: - Ман ин китобњоро њозир азкитобхона гирифтам ва нияти хондан дорам… Дар дасти ў сељилд китоби Н.Носов: «Саргузашти Нодонак», «Нодонак ва До-нояк», «Нодонак дар Моњ», инчунин китоби нависандаи турк -Азиз Несин-«Хармагас» буд. Чун ман ин китобњоро хонда будам,ба ў тавсия додам, ки хонад, китобњои хубе њастанд. Чун донист,ки ман аз мундариљаи ин китобњо бохабар њастам, ба љону њоламнамонда хоњиш намуд, ки аз ин китобњо барояш наќл намоям…Њамин тавр шиносоии нахустини мо оѓоз шуд. Минбаъд мо њаркитоби хондаи худро муњокима менамудем, андешањоямонро башакли таќриз ба рўзномањо мефиристодем, аъзои љамъияти«Мухбирони љавон» будем…

Лањзањои љавонии мо хеле пуробуранг ва хотирмон гузашт.Хоса ў як љавони ѓаюр, њаќталош ва андешаманд буду дар њармаљлиси мактабиён бо њарорат баромадњо мекард ва каљрави-њои хонандагону омўзгоронро беистињола интиќод менамуд.Ваќте ки бархе ўро фањмидан намехостанд, ў «олами ман дигарасту олами шумо дигар» гуфта онњоро ба њоли худашон воме-гузошт.

Њанўз дар солњои мактабї ў нависанда шудан мехосту маншоир. Боре дар синфи дањум њар ду бо маслињати њамдигар якњикоя навиштем-«Шањло» ва ин њикоя дар рўзномаи ноњиявїнашр гардид. Баъд аз ин хурсандии ўро њадду канор набуд вапайваста аз паи љустуљўи мазмунњои нав талошњо мекард.

Баъди хатми мактаби миёна њар ду ба факултаи забон ва ада-биёт њуљљат супорида донишљў гардидем. Ман дар шеъру ў дарнаср аз паи љустуљўи устодон шудем. Ман бо шоирон Бозор

Собир, Озод Аминзода, Љамо-лиддин Каримзода ва ШиринБунёд равуо барпо кардаму ўбо нависандагон РањимЉалил, Ќурбон Алї ва МањкамПўлод.

Навиштањои мо дар рўзно-маву маљаллоти даврї паињам интишор шудан гириф-танд.

Баъди хатми донишгоњ њарду дар як мактаб ба сифатиомўзгор шурўъ ба фаъолиятнамудем. Аммо орзуи ягонаимо интишор додани нахустинмаљмўањоямон буду кори дан-доншикани мактаб фурсат на-медод, ки орзуњо љомаи амал пўшанд. Њатто боре маќсадгузоштем, ки кори мактабро партофта ба донишгоњи љањонииадабии ба номи Горкии Москва дохил шуда, соњиби боз як ихти-соси дигар гардем. Аммо падарњоямон садди роњ шуданд, ки«акнун дигар хондан бас аст»…

Овораи гирудори зиндагї гашта бехабар мондем, ки даврањоивазнини ба истилоњ «рукуд», фурўпошии Иттињоди Шўравї ваљанги шањрвандї фаро расида орзуњои моро наќше бар об кар-данд. Акнун танњо фикру зикри мо таъмини оилаву фарзандонбуду халос.

Ў кори омўзгориро партофта, ба тиљорат рў овард. Мехостмиёни ширкатњо миёнљигарї (менедљерї) кунад ва дастмуздепайдо карда китоби њикояњои худро интишор дињад. Аммо…

Ў дўст медошт… Ў наѓмањои обшорон, резиши борони бањо-рон, тобиши офтоби тамуз, афтиши баргњои поизро дўст ме-дошт. Ў ба покї чун оина буд. Аз хандаи тифлон, њуснизеборухон ба ваљд меомад. Њарчанд ки аз хандаи чањор тифлакибепарастор мондааш сер нашуда рафт. Ў чун њама зиндагиродўст медошт…

Ў бад медид… Ў васвасаи шайтон, дилњои кудуратолуд, хе-шони бадандеш, душманони њасуд, дўстони дилсардро бадмедид… Ў чун њама маргро бад медид…

Вале ўро куштанд. Ўро нољавонмардон басо нољавонмардонакуштанд. Ба ў фурсати зиндагї кардан надоданд. Фурсат надо-данд, ки фарзандонашро ба камол расонад, шогирдњояшро тар-бия намояд, китобњояшро интишор дињад.

Ў њикоят менавишт. Не, балки шикоят менавишт аз бадињо,номардињо, нопокињо. Муддаои ў нависандаи шўњратмандшудан набуд.Ў мегуфту мешунуфт, менавишту хат мезад, ме-хандиду мегирист…Ў аз дўстон њамин як маро дошт. Бо ман рўзушаб, солу моњ, соату лањза сари сўњбат менишаст. Дар бораињикоя. Дар бораи китоб. Дар бораи зиндагї.

Ва ўро дубора куштанд… Азиз Љумъа – нависандаи навна-висро! Њангоме ки пайкари нимљони ўро аз миёни партовњоишањр дарёфта ўро ба шифогоњ бурданд… Ўро дубора куштанд.Ўро шабравони шабдилу шабандеша шабона куштанд.

Вале ў намурдааст. Ў зиндааст. Ў бо оилааш, бо фарзандо-наш : Фирдавс, Наргис, Бањманёр, Ориёност. Ў бо мост.Агар ўроњазорбора кушанд њам ў нахоњад мурд.

Ва инак ў дар оинаи пиндори ман њанўз њам дўст медорад:фарзандонро, дўстонро, зиндагиро! Њанўз њам бад мебинад: ња-судонро, душманонро, маргро!

Ва инак, ў њанўз њам њикоя менависад : «Ѓуруби бету-лўъ». Аммо ман мегўям: «Тулўи беѓуруб!»


ОИНА ШуДАм, БОЗШИкАСТАНД мАРО…

(ЁДЕ АЗ НАвИСАНДАИ ТОЗАгЎ – АЗИЗ ЇумъА)

№2(4) 16-31 январи

соли 2012 21

ЗИкРИ хАйР

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 21

Дар сафои субњ, ёрон, осмон гумкардаам,Дар фироќи ёри љонам, нури љон гумкардаам.њодии роњи Худоям, ќиблагоњи мушфиќам,Корвонам гашт њайрон, сорбон гумкардаам.Дар шабистони ѓамат, љўям давои дарди ту,Эй ту Айюби замонам, ормон гумкардаам,Орифи шабзиндадорам, офтоби манзилам,Шамъи ту хомўш имшаб, шамъи љон гумкардаам.Хостам болу пари худ боз дорам лањзае,Болу пар бишкаст ёрон, ошён гумкардаам.Бар забонам њарфи Аллоњу Муњаммадро набишт,Аллоњ-аллоњ гўи ман, Аллоњи љон гумкардаам.њамчу Яъќуб «кулбаиэњзон» кардї ихтиёр,Юсуфат њар дам бинолад, њамзабон гумкардаам,Булбулон мотамсароянд аз ѓами боди бањор,Булбули зорам, ёрон, гулситон гумкардаам.Шукри ёру дўст дорам, дар канорам рўзу шаб,лек аз он доѓам ёрон, мењрубон гумкардаам,њољии Байтулњаромам, байти худ танњо гузошт.Модари зорам дуогў, хонумон гумкардаам,љумла фарзандон дуогў, раббанаѓфирволидай,Рањмати њаќ ёри додом, ќадрдон гумкардаам.

МУллОАББОС РАљАБзОДА СУБњИ љУМЪА СОАТИ 700 30 12 2011

22№2(4)


даР сЎгвоРии падаРи бузуРгвоРам њоЉЇ муллониёз

хуДО РАІмАТ куНАД

15 январи солиравон собиќадори мењ-нат яке аз фидоиёникори ноњияи ЃончїМазбут Љамолов ме-боист ба синни 80-со-лагї ќадам нињад.Роњбарияти ноњия ваањли хонавода ба инљашн омодагї меги-рифтанд. Дареѓ, кимиќрози аљал якњафтаќабл аз ин сана танобиумри ин марди накў-номро бибурид.

Дар маросими мотамхурду калон аз кордо-ниву чаќќонии ў суханмеронданд ва корњои мондагорашро зикр менаму-данд. Мазбут Љамолов фаъолияти мењнатии худроаз мудирии мизи њарбию муњосибии љамоати Ѓончїоѓоз карда, баъдан љонишини раиси колхоз, иќти-содчии бонк будааст. Аз соли 1980 шўъбаи суѓуртаиноњияи Ѓончиро сарварї кардааст ва мањз бо кў-шишу талоши Ў соли 1986 ин шўъба соњиби биноињозиразамон гардид. Баъди ба нафаќа баромаданњам Мазбут Љамолов њамеша дар корњои љамъиятїширкат меварзид. Бо саъю талоши ў барои манзил-гањи охират замини нав људо карда буданд, ки инакакои Мазбут Љамолов дар оромгоњи нав хонаиабадї пайдо кард. Худованд ин манзилашро ободдорад ва аз бињишти аъло барояш љой бидињад.

«ВАРОРўД» - «ДАМ»

мазбут ЉамоловЊайати эљодии нашрияи “ДАМ” бинобар даргузашти роњ-

бари Маркази тањлил ва иттилооти маќомоти иљроияи њоки-мияти давлатии шањри Хуљанд

МАЊМУДЉОН ИБРОЊИМОВизњори њамдардї карда, ба ањли оила ва наздикони марњумаз даргоњи Худованди азза ва љалла сабри љамил хоњонанд.

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 22

Абдурашид дар синфи ёз-дањум боз њам ќаддарозу та-нуманд мешуд. Падармунтазам ўро машќ медод.Ният доштанд, ки баъдихатми мактаби миёна ўро баДушанбе, ба Донишкадаитарбияи љисмонї мебаранд.Албатта, Бурњон Шодиев, ки34 сол боз танњо дар њаминмактаби тањсилоти умумиимиёнаи №2 кор кардааст,дар дил ташвиш дошт, ки оёхарољоти ба Душанбе бур-дан ва хонондани ўро меба-роварда бошад. Хушбах-тона, бањори соли гузаштаПрезиденти мамлакат баМастчоњ ташриф оварду инташвиши омўзгори собиќа-дор аз дилаш дур шуд.

Президент Эмомалї Рањ-мон њангоми ифтитоњи якеаз толорњои варзиш дарМастчоњ ин љавони баланд-боло Абдурашиди Бобозо-даро дид, ки ба њалќаибаскетбол бехато тўб ме-партофт. Сарвари давлат боў мусоњиб шуд ва чун до-нист, ки орзуяш ба донишка-даи варзиш дохил шуданаст, дасташро фишурда,гуфт, ки метавонї худро ал-лакай донишљў њисоб кунї.

Њамин тариќ, аз аввалимоњи сентябри соли 2011Абдурашид донишљў гардидва аз нахустин њафтаву моњ-њои тањсил варзишгари мум-тоз будани худро собит сохт.Ректори Донишкадаи тар-

бияи љисмонии ТољикистонШодї Сафаров донишљўиояндадорро тањти сарпарас-тии худ гирифт ва барояшшароиту имкониятњои тањ-силу варзишро фароњамовард. Ба Абдурашид му-раббии варзида Њусейн Са-фаровро вобаста намуд. Инустоди мењрубон Абдура-шидро ба њайати дастањоимунтахаби донишгоњ оид бабаскетбол ва волейболшомил намуд.

Нахустин шањди пирўзиродар пойтахт Абдурашид Бо-бозода моњи ноябри соли гу-зашта чашид. Ў яке азбозингарони асосии дастаибаскетболбозони «Душанбе-2» буд ва мањз ба туфайлимањорати нотакрораш индаста ќањрамони љумњурїгардид. Нахустин медалитилло зеби гардани Абдура-шид Бобозода шуд.

Он рўз, ки ин хабари хушба дењаву мактаб расид,њама шоду хурсанд шуданд,ки дењаи Роѓи номдориМастчоњ боз як номбардо-реро ба миллат эњдо карда-аст. Махсусан, падариљавонќањрамон муаллимБурњони Шодї аз хурсандїдар курта намегунљид. Ња-моно, пеш аз он ки ба писа-раш занг занаду ўро табрикгўяд, ў ба ректори Донишка-даи тарбияи љисмонї ШодїСафаров телефон кард ваарзи сипос баён намуд.

Сипас ба мураббї ЊусейнСафаров занг заду ба ў та-шаккур гуфт. Баъдан писа-раш Абдурашидро табрикнамуд. Ў, ки худ омўзгор аст,чї будани зањмати устодромедонад охир!

Чанд рўз пеш бо муаллим,дўстам Бурњони Шодї во-хўрдаму аз писараш Абду-рашид пурсон шудам, ки оёдар ин давраи таътил бадења омадааст ё не?

-Шукри Худо, нимсоларохуб љамъбаст кард. Бо тав-сияи устодаш дар давраитаътил дар мусобиќаи байнидонишгоњњо оид ба волей-бол иштирок карда истода-аст. Дирўз занг зада гуфт, кидастаашон се дастаро маѓ-луб карда, ба вохўрии нињоїроњхат гирифтааст ва иншо-оллоњ, пирўз мешавад.

Хотиррасон мекунем, киќади Абдурашид Бобозода 2метру 10 сантиметр буда,пойафзоли андозаи 52-юммепўшад.

-Оё барои харидани сару

либоси варзишї харољотизиёд намекунед? –шўхиомезпурсидам аз Бурњони Шодї,падари Абдурашид.

-Барака ёбад ректори до-нишкада Шодї Сафаров вадигар мутасаддиёни варзишиљумњурї, ки хўрду хўрок ва пў-шоки Абдурашидро таъминмекунанд. Њамчунин барои ўва варзишгари дигари ќадба-ланди тољик, ќањрамони љум-њурї оид ба боксМеърољиддин Каримов, кидар курси дуюм тањсил меку-над, дар мактаби махсусиварзиши олимпии љавонониљумњурї бо роњбарии му-раббї Ќаюмљон Норов имко-ният фароњам овардаанд, кињар ду ба бокс ва муњориба-њои тан ба тан омода шаванд.

Бовар дорем, ки мањз батуфайли чунин дастгирињоАбдурашид Бобозода вадигар варзишгарони љавонитољик дар оянда шарафиварзишии Тољикистони азиз-ро њимоя хоњанд кард.

љўра ЮСУФї

№2(4) 16-31 январи

соли 2012 23АБДуРАШИД БОЗ ІАмчЕмПИОН хОІАД ШуДчанд сухан дар бораи ќањрамони

љумњурї оид ба баскетбол Абдурашид Бобозода,

ки 2 метру 10 см ќад дорад

Абдурашид Бобозода бо ќади баланд ва чо-букию чаќќонї аз њамаи њамсинфонаш фарќ

мекард. Худ шоњид будам, ки њангоми дарсинфи нўњум хонданаш дўсти ман, падаримењрубони ў Бурњон Шодї, ки омўзгор ва

варзишгари бењамтост, дар тамоми маѓозавубозорњои Хуљанд ба андозаи пойњои Абдура-

шид пойафзол наёфта, маљбуран ба устоепойафзоли хос фармуда буд.

вАРЗИШ

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 23

1.Вертолёт ба истилоњи то-љикї

2. Гули зебои бањор3. Ватани Кенгуру4. Давлате, ки 14 %-и Тв-њои

рангаи љањонро истењсол мена-мояд

5. Номи мардона6. Тими футболи Испания.7. Шаршараи баландтарини

дунё8. … - њои гуворо9. Дарёи серобтарини љањон10. Пойтахти Туркия11. Ќитъаи оќибмонда12. Номи духтарона13. Яке аз вазифањо дар дар-

бори шоњони ќадим14. Нависандаи рус … Тол-

стой15. Номи нўшокї16. Сарлашкари Фаронса ...

Бонапарт

17. Иди миллие, ки оѓози солишамсї аст

18. Номи дарё дар Суѓд19. Дарёи дарозтарини дунё20. Яке аз давлатњои назди

Балтика21. Подшоњ … Одил22. Номи пештараи ноњияи

Спитамен23. Тољикистон онро 27-уми

июни соли 1997 ба даст овард24. Номи модари Сўњроб25. Сафедкунанда дар суд.26. Календар бо истилоњи то-

љикї27. Девона гурез, ки … омад

28.Њунарманд … Халилов29. Ноњия дар вилояти Хат-

лон30. Моњи мусулмонї31. Яроќи нўгтезу дарози ќа-

дима.32. Китоби зардуштиён33. Номи рўзнома дар кишвар34. Назму … дар адабиёт35. Жанри хабарии журнали-

стика36. Маљалла бо истилоњи

русї

Тањияи ГУлАНДОМ

№2(4) 16-31 январи

соли 201224

муаммо

DAM #2(4):DAM 25.01.2012 19:55 Page 24

Documents

DAM #2(4)_DAM