- Ho%.D. D:

DISiERTATIO ACADEMICA

DE

CORONISVETERUM

ATHLET! C IS,QVAM

EX CONSENSU AMPL.FACULT. PHILOSOPH.IN REGIA ACADEMIA UPSALIENSI, ' "

Sub PRAESTDlOVilli CELEBERRlMi,

Mag p E T r iEKERMAlN ,

Eloquent. PROFESS. Reg. et Ord.PUBLICOBONORUM EXAMINI MODESTE

SUBMITTITstipendiarius piperianus

OLAVUS MEURLING, petri FIL.ÖSTRO-GOTHUS,

m AUDIT.CAROLIN.MAJ. AD D.VI1I. OCTOB.ANNI MDCCLXIII.

H. A. M. C."

U P S A LÄ JK.

Adrnodum Reverendo ac Clariflirno Candidato

Dn. petromeurling,Paftori in Krigsdala mericilTimo,

PARENTI OPTIMO.

T/i atqve impulfu ingenerati amoris, vinculo qvafi\ obflriSB* parentes, euram natorum > omni fiudio atqve fotiertiay

hoc qvidem^ fub fpe remunerationis decentifßmce y agunt.Liberi eninZyproveSliorem pofteaqvam attigere c2tatem, qvoadlongijjime mens eorum fpatium prceteriti temporis refpicere y& memoriam beneficiorum ultimum recordari qveunt, anim-advertunt faeile fe innumero eorum numero obruu Idemmihi contingit, Pater Optime, bonitatem, inde ab incunabu-liSy mihi preeßitam, devota recolenti mente. Etenim Tuis au-Jpiciis, bonäm educationemprimumqve cum Mußs habui com¬mercium , Tuis fumtibus iterum iterumqve licuit Camenasrepetere Upfalieiifes, Tuis deniqve impenfis, huc usque, bild-rem traduxi vitam. Qvid vero hifce promeritis refponderetmunujculum chartaceum, qvod ego adfero, fecundus ordinc y

filius TuuSy tanqvam venerationis debitce indicium, nifi animoconvi&us efjem, , precibus calidiffimis, ad Deum 0. M.fußSy plus cffe&iirumy Tua pro incolumitate? Dignetur itaqveldem din fofpitem Tefervare, infni Nominis gloriam y Eccle-ßce Krigsdalenfis commodum , & noßrum, qvorum maximeinterefly gaudium. Vovet, vovebit

PARENTIS INDULGENT1SSIMI

filius obfeqventifllinu?OLAVUS MEURLING.

I N. fr

§. Id monumenta tum Graecaj tumLatina, debito cum fructu,pervolutanda fpe&abit, opinor,de veterum Agonibus & varioCertaminum generc folidiorintelligentia, qvippe qvx ex-plicata fepe difficillimis rebus,

Sacris pariter, ac profanis, multum utiqve luciserit fubminiftratura. Etenim habebantur Ludi iftitantae neceffitatis & commendationis, ut qvotqvot,cumPoeta liceat heic loqvi, vel optarent mentemfci-nam in corpore fano #), vcl laudi (ibi ducerent,fupravulgus altius eminere, vel patriae laboranti, nonfblis viribus lagertorumqve beneficio, fcd armaturactjam eqvitatus, peditatus, claffiariorum, fuccur-rere averent, vel aliis, qvae dernum cunqve füerint,praeclariffimi ingenii excellentiis ad immortalitatisdecus viam fibi fternerent, ac munirent, hos fre-qventarint, freqventatos coluerint, cultos hono-riEcentidimo, qvo fingi excogitarive poffet, ritufintprofecuti, & perqvam folenni caeremonia. Multadixi ; at nimium, mihi crede, non dixi. PerHiftoriarum enitn campos, latifåime patentes,

A cui

r« ( &eui excurrerc volupc fuerit, cidern , nid Io nego¬tio , conftabit, in Hellade olim, Olympien y Fythi-ca, Nemea, Iftbmica y Spedtacula hiitfe ita perce-lebrata, ut nihil fupra. Nos vero in prüfend,de Coranis Veterum mhleiici? , favore atqve huma-nitate B. L. fubnixi, erimus qvam breviffime a-dturi veftigia fiibreqvendo Alexandri ab Aiexandroin Genial. Dieb. L. V. c. 8?Caroii Päfcbalii inTradla-tu de Coronis Lrb. VI. , Marc. Schmelze! de Co-ronis autiqvis 8c modernis , Erasm. Schrnidii inProlegomenis ad Pindarurn, Joh. Gothof. Lakema-cheri in Antiqvkätibus GnEcorum Sacris, 8c C.hri»ftiani Brünings in Compendio Antiqvitaturn Grae-carum, e profanis Sa c ra rum Scc., qvos me, prore nata , confuluiffe hand diffiteor.

a) JuvcnaL. Satyr % X• v. 35^,§. IL

Non ed,cur natalibus vocabuli, Atbletieiy<\v\^Q.in utraqve lingva notiffimi, diu immoremur, ori-ginern repetentis ex Graeco xShcs five os y qvodcertamen hgnificat, qvemadmodum ipfum u8xaEtymon tubens prxtcreo, alibi fatis cnodatum a).Verbü itaqve indicatum volui Coronis Athlet-icis,nihil aliud incelligi, nift praemia, inde'«Såw&■/%«-j&iiw & vmr^tcv didta, ob animi corporisqve robur,ils diftribnta, qvi fuperiores cvafere in qvinqvciflis decertandi modis, pedum manuumqvc celeri-täte peradlis, unoqve nomine Um-éBhs vel Qvinqver-tii, h. e. qvinqve artium circulo, incluiis, curfunempe, faltu, jatfu, luäa 8c pugilatu, tametfihuad negavero novas qvasdam, hac eadem in pa-

keftra,

& ) 3 ( »'laeftra , locum po'ftea obtinuifle, fytzizsTancrntii,Hippodro?nii€ &c. Exercicia vero iftsc ludicra , utcx inordinato'in ordinem adducerentur, aderantccBho&€Tc&{, ctyoovcBércu, zKhocvoöUtxi, praefe£H, modera¬torns iudicesqve, qvoruro munus in decoro & judo,per omni* , lan&imnie fervando, utpate a partium(ttidio alieniffimorum, confifteret, Ipfum Ludorumfinem , ob q vem infticuti, indeab antiqvi (Firnis fueretemporibus, (ub adfpeFfcum vocaturi deprehendimusexftitifTe qvadripartitum, vel, ut honos Diis& Hc«roibns haberetur; vel ut populo tum addanti tan-taqve in multitudine, ut Bz&Tqoc, pvglccv^cc avfi7rx^^-jjxvu, h. e. multis virorum millibus plena, audiantLuciano b), jucundior redderetur religio , qvippeSpeFfcaeulorum avido; vel ut amicitia inter nacio-nes Gr^cias varias, & diverfas, qva ftudiorum& vits genera, adLudos ilios undiqve confluentes»•firmaretur ar&ius; deniqve, ut occafio non defu-tura eflet iis, qvi exccllentiores, ab natura fautrice,dotes poffiderent, has ex umbraculis & otio, nonmodo inTolem & pulverem ( agnofcis verbaTul-liana ) , fed in ipfum difcrimen aciemqve produ-ccndi, ac palmam in medio pofitam captandi, itaqvidem, ut ejusmodi exempiis ad smulationem,iilam ingeniorum fortitudinisqve cotem, an alu-mnam , accenderentur univerfi & finguli. Nec fucrceffu caruit res, cum domi, tum apud exteros: et-enim funt, qvi ex Gra&corum ritibus Olympicis poni-pam triumphalem, apud Romanos, exordia fuaduxifle concendantr>))& totam Athieticam peritiam,

A 2 ade®

» )4( £adeo qvidem, in uno Olympico Oer tarmne vi&oresut citarentur omnes Crotoniatae, Italia in (inu Ta-rcntino oriundi d) , ne de Sylla dicam., Spe£hculaOlympica Romarn evocante, teile Appiano, qvem-admodum in Africa apud Alexandrinos,in A(ia apadSmyrnseos &Nicse-enfes, Agonem Oiympicum flon>iffe non erit diffimulandum; Cfr. Scholiafles Thu-cydidis, Pindari, Evftathius &c. Videlicct, in Ludishis celeberrimis, virtatis omnigens fpecimina ede-bantur, id qvod miraberis, iine ccrtantium graviorepericulo; vis pörro, velocitas, alacritas & dexterri-ma currentium pugnantiumqve ratio, communiad-plaufu, dilaudabatur; nemo hoftili ibi animo qvid-qvam fusceperat, cum semulo licet acriorem &per-tinaciffimam haud fubterfugeret concertacionem.Dixi, dedir.a qvidem opera, fine graviore periculo :etjamfi in Dialogo ingeniofo Luciani de Gymnafiis,nuperrime citato, Anacharfis Scytha permulta ob«jeäaverit Soloni & incommoda & irridenda, exAgonumilla Graecorum freqventia dimanatura; idtamen tandem obtinuit, ut Anacharfin fibi gratias^gentem, Gnecorumqve hifce moribus,utut aScy-tharum kiftituto abhorrcntibus,non plane inimicuma fe dimiferit. At inftas Senecam ene audiendum :

„Athletse, inqvit, qvantum plagarum ore, qvantum„toto corpore cxcipiunt? ferunt tamen omne tor-„mentum glorias cupiditate: non tantum qvia pn-„gnant, ifta patiuntur, fed ut pugnent. Exercitatio„ip.fa tormerrtum ed, evincitqve omnia, qvorum prx-„miurn corona & palma, dum tubicen prasdicatio-

m

£ ) J C »„ni nominis iiientium facit; <r). Idem alibi: Atblotas»videmus, qvibus virium cura eft, cum fortiffimis»qvibusqve eonfiigere, & exigere ab his, per qvos„.certamini pneparantur, ut totis contra ipfos viri¬bus utantur, csdi fe vexarique patiuntur: et fi non?,inveniunt (ingulos pares, pluribus (iraul objiciuntur.„Defcendifti adOlympia: fi nemo prakter te, covonam5,habes, vi£toriagi non habes. Non gratulortamqvam„viro forti /). En! Ghium qvendam diflerentem:TloXXZ 7TfKgc\s(>0iV 'civsil tl/UåCgiCiV, sv oavfa7lloc &£C>Jf4£V0V u779*rrjf W/Myt)? 07TTU^OCl, Y\ dkiiv [UVÅl] 7tCi(>0L$0$eVTCL i. e. gra-viorem eflepcenam Olympia videre & uri radiis folis,qvam piftrino addici ff), & tandem Horatium itaconfitentem ;

Qvi findet optatam curfu contingere metam%Multa tulit fecitqve puer, findavit alfit 3

Abfiinuit Venere vino: qvi Pythia cantatTibicen, didicit prins extimuitqve magiptrum.Occupit extremnm feabies:mihi turpe relinqvi efigi)t

Geterum pro Ludis iftis Gymnicis defendtandis ,

vel mc tacente, refpondeat ipfe,Grxcix &Medicinxmagnum lumen, Galenus: v xeyyvi yvgvocziw(7Ti^}fivi rvjs ev ttxcti yviuvaa-lois Åwccy.s&s' civ&qwreos etr&iai*& Puvodloii vyioctveiv, rjv /uvj ttovsvi h. e. Gymnaftica ars eftfcientia potentiae omniuni cxercitationum: homoenim, qui comedit, minime fanus vivere poteft,nid laboret. h) Neque alicer fentit Diodor. Siculus:é tqctcos rys oiyoovias yyfiiaig.os e~1 7i^ls rijv ccv^fiiuv h rotsTrohsfAofi i. e. ritus Ludorum ad fortitudinem belli-cam utilis ed. Paucis ut expediam. Non eft, cre-didenm, qui pernegaverit, ex Gertaminibus nomi-

A 3 »a-

)*( &

natis, ad pergrande adfurrexifle militiae prsefidiumipfos Graecos, qvo , tamqvam flrmiflima columna,nituntuf imperia, prasterqvam quod, Tab alma pa-ce, de hello efle cogitandum, & in otio ea difcen-da , qvae in ncgotio, publice privatimque, erunt cui-vis profutnra, re£te moneant t-antas rei intelligentesexiflimatorés, qvorum in numero adlegafle fufficiacCafltodorum: „Animos fubitoad arma non erigunt,„niii qvi fe ad ipfa idoneos, prami flå exercitatio-„ne, fa£t i ta runt i). Sic ve! exOratorum eruditisconvniiffiönibus, vel Poetarum, Scenicornmqve prceex-ercfcamentis, non fine pradulci & fvaviffimoMar-tis Mufarumque confortio, tum itidcm folenniffimeadhibitis, utilitates haud exiguas redundafle convin-cimur, adtefknte Paufania in Eliacis, AthenseoinDipnofophia, Svida aliisqve. Qvo fpe&at ill adCiceronis „Eleus Hippias,cum Olympiam veniflet,„maxima illa qvinqvennali celebritate Ludorum,„gloriatus eft, cun£ta paene audiente Gracia, nihil„efle, qvod nefciret ex artibus, qvibus liberales„doehdnse atqve ingenuas continerentur, inGeome*„tria, Mufica, literariwn cognitione & Poetarum,,„atqve illa , quae de naturis rerum, qvx dc homi-,,num moribus,qvse de rebus publicis, dicerentur.&J.Qvam ad rem confirmandam juvabit adferre Vitru-vium teftem: Mufls & Apollini, inGracia, Ludi erantdedicati, & qvemadmodum Athletarum, flc com-munium fcriptoruiri vi&oribus pramia & honoresconfticuti. /)

a) Difp. Magiß. Rosbeck dePentathlo apudGracos, Upfiil.habit,

$ ) 7 ( <$\ -

habit. -A. i~]\$p. 22. b) Edit. Gravian. deGynvrafiis Tom. ILp. 434 feq. c) Brünings Adpend. de Triumphet Romano,p. 434. d) DicTmnar. Hiß* Geograph. Poetic. LlöudiL e) E-pijt.-jg. f) Senec. Providentia c, 2 of 4. jf) TEiian. L. XIT.C' 18' g) Art. Poetic. v. 4/2 feq. b) L. L de DLcta*i) Taria L. I. epift. 40. k) III. de Oratore c. 32. 1) Prafat*ad L. TIL de Architektura. /

5. inCeterum in viam, a qva panto defleximas, red-

eundo, oblerv-are licet e Ludis ac Certaminibuspmnibus principatum deferendum efic Olympica?eademqve ra tione, Coronas Olympier, qiiia ceteris,& antiqvitace & dignitaeis pretio, antecellenti. U11-de recEflime exclama v it Pindarus ai.*Ovr 'OÅv/uTriq piyxvx i.e. Neqveuilam certamen Olympic*QlgTeqov dvocca.opev. Prjsfhmtins canemus.

Nomen mutuatuf ex Olympia, arbe Eliacx regionisin Peloponnefo, oppidis Pife & Elidis fere conter*mina, ad flarnen Alpheum, ubi certamina Deorunifnaximo, Jo v t Olympio, confecrata, foiennilTimeagitabancur. Cooflaere vero folica eft ad celebrita-tern Olympicam opinis Graecia, ne exceras nsttiones.ex iEgypto, Libya, Sicilia,Italia &c. ioqvar, qvarcaqyönbec anno exaäo, in plenilanio ejus menfts,tujas noviluniam proxtme ad folflkium adtivum ac-cedcret, Hecåtombasonem Athemenfes Hlum dixe»re, incidebatque in anni tempns ferventiiiim a in,nempe finem Juni i initiumque julii, Prias, qväntKAchietis Olympionicis liceret in a renun defcendere,moris fiiit, ut nomina fua apad Judices proflceren-tur, qvemddmodum nec deberent recedere, Certa-

men\

»" )'s r «men detre&ajtari, fed, fortiter animofeque femetgerundo,in qveni demum cunqve elefhim cercandimodum fedulo rncumbere. Sub qvo tempore vir-tutum continua e(Tet exercitatio apad Stadium de-curfuros, afiin cibo potioneqve mediöcritas, ne qvidagilitati corporis, cui tantopere invigilarent, confer-vsndas, officeret. Sic corani Judicibus prsmia dis-ponebantur in templo Jovis Oiympii, fuper tripodeseneo. Et hoc qvidem more prifco : at poftea fla-tutas funt Corona fuper menfam, partim ex auro,partim ex ebore fabrieatam, usq'ue dum, Certamhne ad finern perdu£to, judicioque ab iis, quorumid negotii intereffet, fixo & ftabilito, qvi vdeiffent,per praecones renuntiarentur. Ad materiam veroCoronae Olympicae qvod adtinet-, plexa fuit ex kotIvhjeAaX,. oleaftri (ive agreftis olivas ramis duobus, velfccundum alios, ex uno, hane fcilicet ob rationem,qvod Hercules Idacus,Olympia Certamina,emniumprimus, inftituens, oleaftrum ex Hyperboreis inGrasciam invexifle fcribitur. Ad pofticum templi,vérfus dextram* oleaftrum hunc crevifie, qvemfortlev y.ocKÅi<rr^(poivcv adpellarunt, ex qvo Hercules co*ronabatur & reliqvis etiam viftoribus deccrpere,folenne fuit, eumqve religiofiffime cuftoditum tc-flatur Plinius b), id prsemii fufficiebat vi&oribus,aurum argentumve haud fitientibus, qvippe nonutilitate lucri adlc&is, fed gloria nominis diu per-petuanda. Re&e Calpurnius Eclog. 2.

- fatis hoc mercedis habetur,Si laudem vittor ^ßfert opprobria vittus.

Ne©

& ) 9 C 30fNec fcrupulum uHum dubitationis movebit Corn.Nep. ica (cribens de Alcibiade: „Id qvod nunqvarn„antea ofu'venerar. nid Olympias viftoribus, coronis,„aureis sneisqve vulgo donabatur c): etenim adhunc locum fubmonet Ceilarius, ex oleaftro coro-tiam in Olymp io Agohe fuifTe, at heic comparatio-nem fieri cum Olympieis, fi Coronas fpe&averis, ma¬teriam non item; qvemadmodum , pro vocc<eneis-qve tayiiiisqve Muretus, anthinisqve i. c. e floribustextis, qvibus, honoris cau(Ta, virorum egregiorumcapita confperfa fuifle legimus in Dionyfio Hal icanu,■fiibftituendum efle volunt alii d). Uno verbo: nosloqvimnr de coronis ordinariis, qvid extra ordineracontingere potuiffet, adtendunt (ine dubio urgentes,Coronas etjam alia fronde, ex auro item, confe&aseffe, provocando ad ipfum Pindarum, Olympiamdum vo ca t prir^a ^vTc^efictvoov oc&Xoov j. e. matreiti au¬ro coronatorum Athletarum c). Ad hsc in memo-riam redit fententia illa Tigranis, Medorum,. fubRege Xerxe , Prsfecti: TrvSéfxsvos ro äe$Aov Uv qe(pctvov,

XQYifAcZlcCj vrs ciyocv, e/7ré Ts 7i^os 7ielvi&£ raJe •TraTra/, M&>QOc\ie , Y.otas st* oev^oes tjyayes' nccyyacy.tviszYifjdoos^ o) 8 7rsfi rov clyoovcc 7rcievvicct, ec/Xd 7csql d^srr4ri.e. audiens efTe coronam (oleaginam vi£toris01ym-pii) prsmium, filencium tenere non potuit, qvin co*ram omnibus diceret: paps, Mardoni,inqvos virosinduxifti nos ad pugnandum, qvi non pecuniarumcertamen agitant, fed virtutis ?/) Porro tants apudGrscos dignationis Coronam Olympicam fuilTe re-fert Tullius, ut prope maj ds fuerit & gloriofius,qyam Rpmag triumphaflc g), nec non Olympiorum

B viäo-

JK ) ">-■< &

vföomm, ConfuTacum ilium antiqvum videriimmo, legem efTe, qvi tyrannum occiderit, Olyrn-pioram praniium capito, &, qvam völet, fibi rem 4magidratu depofcito, & magidracus ei concedico Tjtvocem infuper Laconis cujusdam celebrari, exifti-mancis ica permagnum haberi, uno die, una e domoprodiifle tres Olympionicas, ut, dum patri & lem*Diagorae Rhodio id gratiilabacar, cun£tari illum invita diutius, forcun;e obje&um, inucile patavcric k).Neqve intcrmiférat Yirgiiius, Georgicorum Libr.III. Aagufto Gefari vovere eqvorum curam, DudisGyrnnicis & Eqvedribus Gracil olim defervien-tiumj nam hxc, alia inter, profert:

— — OlympiaccS mirqtus pramia palmesPafcit equos ; - -Si/j ad bella magis (ludium) tnrmasqve feroces•Ant Alphea rotis pralabi flnmma Pife,Et jfévis in lueo eurrus agitare volantes:Primus eqvi labor efl> ammos atque arma videriPedantum y lituosqve pati, traEluqve gementemEcrré rotam, £j" ftabulo frenas audire fonantes.Tum magis atqve magis blartdis gaudere magifriLaudibus, £7® plaufe! fonitum cer vieis amare &c./)

Sic tam notLim ed, qvam qvod notiffimum, illadCorn. Nepotis effatum; magnis in laudibus tota fuicGraecia, Olympias vi&oremcicari ti). UndeHoratius:

Qvis circumpagos £f circum compitapugnax,Magna coronari contemnatOlympia, cui fpes,Cmfit conditio duleis fine pulvere palmcs ?m)

Idem alibi: $imty qvos curricitlo pulverem OlympicumCollegiffe juvati metaque fervidisEvitata rotis, palmaque nobilis■Tararum Dominos evebit ad Deos. ri) Ea

& > u C $Eä vero, qvae de Diagora jam ante commemoravi,explicatiushdiusqve ica tradkGelliusoh „tres filios„adolefcentes habuit, unum pugilem, alterum pan*^cratiadem, tertium lubtatorem, eosqve omnes vi->5clic vincere coronariqve eodem Olympiae die; &„qvum ibi eum tres adolefcentes amplexi, coronis„fuis in caput patris pofitis, faviarentur, qvumqve„populusgratulabundusflores undiqve in eum jacc-„ret, ibi in dadio, infpeftante populo, in ofculis-„atqve in manibus diiorum animam,inter illud gau-„dium, effiavit, Perpetua, inqvam, ut remaneretvi&orum memoria, da tu« non tantum in iuco Jovisipfis ere£t« funt, verum fingulorum nomina inGymnafio Olympico perfcripta, non fine admiratio«ne, le&itabantur. Reftat de proclamatione vi£torumper praeconem publicum, ut hsec adjunganturr nem->pe primum nominabatur genus vi£tori«, deinde'pcrfona vi&rix, praeterea pater vi&oris, denique pa-tria, vel regio, vel civitas. Ad hunc a&urn illudran-dum faciunt verba Ciceronis:. „verecundiores funt„praecon.es Ludorum Gymnicorum, qvi, cortice-jjteris Coronas impofuerint vi&oribus eorumqve no-„mina magna voce pronuntiarint, cum ipfi ante-„Ludorum nuffionem corona donentur, alium prae-„conem adhibent, ne fua voce ipfi fe vi&ores prae-„dicent.p). Qvid,qvod, obfervante Plinio q), nontarn vi&ori, qvam vi&oris patriae corona dabatur;in tanto enim honore füit habitum, fi qva civitastlv&Mvr/.tiv > aut Ne/uesvlKvjv aut Ic&jutov/xriv, at vero, longemaximo, fi genuiffec atqve educäffet. Vi¬

ll 2 ftores

Ööres tandem legimusab Agonothetisfplendido efUrconvivio exceptos , magna pompa qvadrigis veQrospalmaqve ornatos in pacriam revert is fe , exercitui,belli tempore, praepoiitos, publico fumtu nutrkos,monetam lignandi jure donatos, afyli privilegro mu-nitos, cetera, ut caceam, gloria monumenta. Ita verohsc iaudum Virtutisqve infignia defcribic Vitruviusr): nobilibus Athletis, qui Olympia, Pythia, Nemea,„Ifthmia, viciffent, Graeei eos magnos conftituerunt„honores, uti non modo in conventu flantes cum pal-„ma & corona ferantlaudes, fed etiam,cumrevertan-vtur in fuas civicates cum vi&oria,triumphantes qva-„drigis in mcenia & in patrias invehantur, e reqve pu¬blica perpetua vita conftitutis ve£tigalibus fruantur.

a) Olymp. Ode I. b) Hiß. Natural. L. XV. c. q, it. Beroal-di Nota in Sveton. Vit. Neronis c; 2/. c) Vit. AIcjb. c.d) Edit. van Staveren Corneliäna p. roo. e) Cfr. Seelenii Medit.Exegetic. Part. III. p. 106. f) Herodoti Urania p. jy6.i g)Orat. pro Flacco c. 13. b) Tufcuh Qvafl. Lib. II. c. 17. i)jfn~vent. Rbetoriea L. II. c. qg. k) Tnfcul. Qvaß. L. f. c. q.6.I) Verf. 4g 27gJeq. Il) Brafat. §. j. m) L. I. epifl. t. v. jo.feqn. n) Lib. I. Od. 1. 0) Nofl. Attic. L. III. c. tj. p) AdBamiL L V. ep. /2. q) Hiß. Nät. L. XVI. c. q.4. r) Frafut.adL. IX. de Architeflura.

<5. IV.Permulta Xudis Olympicis, qvae, optimo qvi-

dem jure, fua debent initia, ad Centamina reliqvatransiide, qvia lucide adparet, ergo, in- pofterum,breviores erimus, ne idem cum faftidio inculcaffevideamur, ratione ordinis & dignitatis, ad Pytbica.nunc deventuri, in urbe Delphorum, in Achaja, adParnaßfum montern, Pythia, & in honorem Apollinis,

fecun-

& >IJ ( »fecundom Mythofogos, folenni more, agitata, qvldraconem mkx magnicudinis, iuterfecerat, undenornen Coronae Pythicx adhxiifTe vulc Ovidius, itadum cecinic;

Ne— operis famam pojjet delere vetujlas,Inflitwt facris celebri certamine Ludos y

Pjthia perdomitß ferpentts nomine di&os.Hicjuvpium qviciimqve mamiy pedibusve, rotaveyVicerat, efculä capiebatfrondis honorem a}

Solennitas hxc tetraecerica fuit fexto anni menfe, ecqvidem Targelione: a principio non ni(i v.&cc^louscertatum fuk & dvicancibus ad citharam vetlyram & ad tibiam, atqve, qvamdiu cum MubcisadhucCertaminibusPychiorum abfolvebantur cere¬monis, tamdiu prsmia viftoribus, nunc ex auro,nunc ex argen to, nunc ex »aere cefieranc. At vero,per Amphiäyones in ordinem poftqvam fönt reda-£ta, ita qvidem, ut Certarriina aceederent alia, co-ronam tribui placuit, ad exemplum Olympiorum,earnqve ex efculo vel ex Iauro confertam. Huic va-riationi prsmiprum in AchletasPythicos, pro re nata,didribuxorum, adftipulatur Pet. Faber, fcribens va¬das, in ipfo Ågone Pythio, vadis temporibus, Co¬ronas fuifle vi£toribus ConcefTas, ex auro, pomis,efculo b). Luciani State, pro prasmio fuere /^åqj vStisfpfy r5 ©fö, per qvx aliqvi poma Apohini facra, exmalö q vadam, a li i baccas lauri, alfi deniqve Coro¬nanr intelligunt e ramufeulis mali, fuo fru&u one-ratts. Qyicqvid eft, certo conftat magna, apudGrecos, hane coronam fuifle in exiftimatione. Au-

B 3 dia-

5K ) *4 ( &diarnus vel Plutarchum; „Sicioniis, inqvit,Numen„pnrdixit, civitatem opus habere Hageila incutLn«„tibus, qvod Telenurn puerum, qvi PythLamCo-„ronam meruiflet, eo honore fraudaiTent. c) Qyid,qvod memorabilia fun:t, qva* de Cséfate Nerone,prodit Sveronius: „Romarn eocurru, qvo Auguftus„olim triumphäverat, introiit & in ve-fte purpurea„diftin&aqve ftellis aureis chlamyde, coro nam ca-,,pite gerens Olympiacam, dex era inanu Pythiam,,„praeeunte pompa ceterarum cum tirulis, ubi, &„qvos, qvo cantionum ? qvove fabularum argumen-„to vicifTet, feqventibus currum, o van tium ritn,,-,piauforibiis, Auguftianos militesqye fe trjumphi„ejus clamitantibus. d) Ja) Metamorph, L. I. Fab. 8- b') In Agoniflico L. II. c. 24.

<r) Debis, qvi fero a Numittt pumutJtur Tom. il. pag. jjj.d) Fit. Neronis c. 2 j.§. v.

De Pythiea illa celebritate & Corona poftqvamdiximus, Ncmcam contueamur, ab urbe Argivo-rum Nemea, (ita in Argo, Peloponnefi regione,nomen adeptam , inter Cieonas & Phliuntem oppi-da, juxta filvam ejusdem nominis, in q va HerculesThebanus leonem magnitudinis inufitatas interem-titm difciderat. Certamina illa anno fecundo &qvarto cujusvis Olympiadis continuanda cflent. SicJövis Nemei fplendidiffimum erat templum^atqveftadium, in qvo in ejusdem pera&i funt hiLudPho-'norem. Präsides Certaminum ex Corinthi, Argo-rurp.&Cleonarum habitatoribus legebantur ,qvi ve-

ftc,

JK ) »s C SK

fte, qva induti crant, atra originem facromm a la-öu emanaffe indicabam. Fuit autem hsrc corona ac

a;iorumLudorumcdebrmm,ex materia viltoris con-ditioniv ob rado nes fupra addu&as; tametii promi-ferint Argivi Duces, (i opulemi ex ipoliis Thebanisred »rene, te prasmium ilkid cc^yvfiktp fa&uros, qvodtarnen, ob ckdem acceptam, ab iis pnefticum noneft. initio qvidem, o^ea capita viCtorum funt re-dimica; at vero ad bella Perlica, tempore Xerxisatque Artaxerxis, apio vi&ores coronari cceptumeft, eoqveviridi, in recordationem Opheltac, qvi,fuper apio reptans, a dracone iftus fuerat, id qvodÅiexand. ab Alcxandro eclocet. a)

(i) L. F. c. $.§. VI.

Qvarmm deniqve & ultimum, in clalle Corona-rum perGrxciam, locum vindicatCoronaIßkmicciynomen ducens a loco, Ifthmo fcilicet Corinthiaco,Peloponnofum Grxcix jungente continertti, ubi, adtemplum Neptuni Ifthmii, pinuum loco opacum,tercio qvovis anno ineunte, aut, ut Plinius habet,qvinqvenniis Ccrtamina celebrari morisfuit. Cele-britas Plhmicorum Ludorum item fuit maxima, &propter opportunitatem fitus, per duo diverfa ma-ria omnibus Grsecis usqveqvaqve advolantibus, &antiqvicatem & religionis famam. Neqve id dillimu-lat Q^Curtius, dum ludicorum; Ifthmiorum folen-ne commemorat, qvod conventu totius Grsecise ce-lebrabatur, quove Jn concilio decretum ellec, perlegafos, ad Ålexandrum Regem, ob res profelute: Grae-

"■» ) i« < 3K

Cneciae ac libertate geftas, co ron amauream do-numvi&orise ferre. a) Qvemädmodiim reliqvorum Cer-taminum Coronas ex re vili .conle&as vidimus*, pariratione & ea, qvx in Agonelfthmico viäoribus da-batur, & qvidem primtim ex pinu, qvoniam effecarbor, maris inftarjnfrugifera & yentis expobta, adnäves fabricandas idonea, ideoqve Nepcuno pergra-ra & eidem facrata. Poftea apiutn ufurpatum (ii i cidqve aridum , ficut in Neméis viride; mande, Fa-teor, hoc Fat diu, poft aliqvot Fecuia, pinus denuorecepta fuic b). Ornari folebant hoc honore vi£tores,qvemadmodum ftatuae ipforum, in aditu templi,Neptuno in Ifthrno dedicati,coIlocabantur. In morosvero diffolutos Neronis Casfaris dumgraviter invehi-tur Juvenalis, item adfert:

Hcec opera, atqve hß jiwfgenerofi Principis artes,Gaudentis fado peregrina ad pnlpita eantuProftitui, Grajßqve apium meruiffe coronß c),a) L. IF,; c. p §. ii. i2. b) P/in,' Hiß. Nat. L. XF.c. 10.

c) Satyr. FUL v. 224.

§. VILIn medium fic veneruntCoronaFVeterum Athfeticae,

Olympica, Pythica , Neinen & lfthmka, levi peni-cillo,qva materiem,adumbratse &,qva figuram& ty-pum, ex Graciae antfqvis Nummis apud Gofziunl,Patinum, & Vaillantium, adcuratius cognofcendas,utut (imul monendum erit Pyrhici coronamenti ve-ftigium vix fuperefle ullum. Exftat hane ig remEpigramma Archias;

Teo-aciqfa iariv dyooves dv* 'FAAdåcc, Teao-ctgss igöl,'O1 duo /uév &ytjTMVy ci duo b' dSccvdl«r»

Zrjvcfj

/

JK' ) 17 ( &Z'/jVCi", ÅVjTCi^OiO J , AfX^pc^cio,

'A3"A# de t£>v, Kcrtvos, fx^Åoc, aeAiva, 7tlrvs. i. e.Qvattaor in Grcécis certamina, qvattuor iUa

Sacra , <A/o fuperis, /afzzjf duo facra viris.Sunt Jovis hcec, Phabiqve, jPaIcemonis, Archemariqve,

Prcemia funt, o/<?<#,pinea, mala, apium.Graecoriim, ut in aliis, ka in re gymnaftica imitato-res fuifle non indiligentes jure meritoqve dixerimRomatios. Inflar omnium,id exemplorum multitudineconfirmatum ivitFl.Vegetiusdeqveneceffitateadgra-dum militarem exercendi tirones hasc monet: ad rz/r-/«?//, inqvit, prsecipue adfvefaciendi funt juniores, ut,majoreimpetu,inhoftem procurrant; ut loca oppor¬tuna celeriter, cum ufus advenerit, occupent; veladverfariis idem facere volentibus praeoccupent,ut ad explorandum alacritcr pergant, alacrius rede-ant; ut fugientium terga facilius comprehendant.*Ad faltum etjam, qvo vel foffae tranfiliuntur, velimpediens aliqva altitudo fuperatur, exercenduseffcmiles, ut, cum ejusmodi difficultates evenerint, jiofnfit fine labore tranfiri. Prseterea in ipfo confli&uac dimicatione telorum, bellator cum curfu faltu-qvt? veniens, -adverfarii perftringit oculos mentem-qvedeterret, priusqve plagam infligit, qvam ille$d cavendum vel ad refiftenduni fe prseparet. Deexercitu Pompeji memoratur itaqve: cum alacribusfaltu, cum velocibus curfu, cum validis vette cer»tabat a), Sic magnis viribus baflile contorqveatttro, ut defiinato iåu vel in palum, vel juxta diri*gat mifiile: eoenim exercitio & kcertis robur accre-fcit & jaculandi peritia atqve ufus acqviritur b)•

G Sub.

« ) 18 ( JK

Subjungit vero alibi hoc Judicium fuum, minimefpernendum: Ergo, qvi defiderat pacem, praeparecbellum. Qvi viäroriam cupit, milites imbuac dili-genter. Q\ i fecundos optat eventns, dimicetarte,non cafu. Nemo provocare, nemo audet offende«re, qvem inteliigit fuperiorem effe pugnäturum c).Eo qvoqve collineant hsec Giceronis: åthleta fe incurriculo exercent d). Item : in ftadio, ubi fe in«tendunt ad firmitatem, curfores exclamant, qvammaxime pöffunt j faciunt idem, cum exercentur atb»leta, pugilss vero, cum feriunt adverfarium in ja-ftandis caeftibus, qvia profundenda voce omne cor¬pus intenditur, venicqve plaga vehementior: totocorpore atqve omnibus ungulis, ut dicitur, contcn-tioni vocis adferviunt e). Fit tandem ut, fecunduniillud Ennii:

Sicut fort is eqvusyfpatioqvi fape fupremoVicit Olympia 3 nunc fenio confe&it qviefcit;

vel robuftiffimus athlcta fenex, lacertos fuos cum ad«- fpicit, illacrymans dicat: at hi qvidem jam mortuidTunt/).Pergratum perqvejucundum,haud diffiteor,fö¬ret, parallelismoinflituto, qvam a^nieiffimedi&a qva?-damßiblicaNovi Foederiseum Certaminibus &Coro-nis'apud Veteres concordent, hac data opportunitate,enucieare, praseunte ex Noftratibus ReverendiffimoEpifcop. Do£t. Joh. Gezelio Fil. qvippe qvi in Para«phrafi fua e. g. dg Studio Vådjobanen, loparebanen,addit, then plan, på hvilken the gamle Grsker hadefina vanliga åfningar, fårdeles med löpande och fin«-go fegerlönen Fol. 376, fed, qvia hane eandem fpar-

; tam ornirunt citat. Lakemacherus, Brünings, Joh.; Henr.

/

$ ) Ip ( &Henr. a Séelen in Meditat. Exegetic. utrlusqve Tc-ftamenti^ & Difp. fub Praefidio Celcberrimi ProfefTorisAmnell A. 175z. de Gnomis & Paroemiis qvibus-dam Apoftolicis §.8. folide explicans r$é%m7rvKi8usiv, de usqct f-goov') its ksvc v rfyjiv &C. noflrü qvalicun-qve fuper federnus opera, djgito tantummodo locaprascipiia comfnoriftrantes I. Cor. IX, v. 24. 25. 26.II.Cor.III. v. i. I. Timoch. Yl. v. 12. II.Timoth.ILv. 4. $. II.TimotJi.IV. v.§. I. Pet. V. v. 4. Ucinam, ite-rum utinam, cum Paulo exclamare liceac:'A7T0KSlTal 1*01 0 TV9 åfKUtO(TV\tyS ^é(p0iV09 , H&j TO ß^u(2s7oV

tS ev safioo rfypvros f. S. D. G.

a) DeReMilitari L. /. c. ß. /») Ibid. c. 14. r) Ibid. Prolog, L,III. Cfr.Montesquiau Confiderations fur les caufes de la Gran-deur des Romainsff de leicr Decadence p. 16feq. d) Seneld. c. ß.e) II. Tufcul. Qvcefl. c. 23. f) Seneli. c. ß. Cfr. Ennii Fragm.cit. p. 1-2$. 1

MON CHER COUSIN.

Par les exercices du corps Ies jeuries Grecs, & lcs Ro¬mains, fe rendirent dignes de remporter des vi&oi-res & des couronnes. Les anciens cherchoient la gloire& gagnoient dans les jeux & les combats le prix, que leurvaleur meritoit. II y a encoré peutétre dans nos jours qvel-ques uns qui ont les ménles tentimens pour la gloire;Mais eher Coufin l'ouvrage que vous donnés auiourdhuiau public, fur les jeux des anciens prouve affez com-bien vous étesdigne de remporter le prix que les Mutes*accordent a ceux qvelles favoritent. Je vous fbuhaiteMon eher Coufin , toute forte de bonheur, & vous priedtetre perfvadé qve je ferai toujours .>

Votre fidele Coufin

JOH, CHR. MEURLING,

DoTnmo AUCTORL

Felix, qui ftudiis potes inclarefcere do£HsPieridumque facros inter ovare clioros,Felix, pauperies quem non diftorquet aeerba,

Nec negat eniti, quo pius ardor agit.Felix, quem virtus fibi vindicat <5t regit, omni»*

Moribus ut crefcat vita referta probis.Nil doftrina juvat, fi morum defit honeftas,

Hac (ine doftrina eil nil nifi grande nefas.Nam neque cnrrenti nimium, nec fegnibus umbris

Fertilis optanda? gloria lucis erit.Tempore , qui properat lente, venit ecce minori;

Propofitutn curfus fope fefeliir iter.Fxangjtur in rapides rota concita turbine gyros,

Contingit metam, qpa? moderata petit.Vidi ego fiepe" leves minltaii fidera plumas,

Turpiter at duro mox jaeuiffe folo. 'Innocuas igitur qua? format vivida mentes,

Doclrina ha?c fola eft nomine digna fuo.Ha?c docet antiquos fapientum volvere libros,

Verba qvibus Probitas fenfibus a?qua dedit.Ha?c facit, ut veteres & Tu virtutis honores

Demonftres, cupiat quos tribnifie fibi.Ipfe viros foliers magnos indacis, ut acte

Confpiciat virtus prifca redire decus.Nec Tibi doclrinte, nec defint pnrmia morum,

Tu pergis, gaudent utraque jun&a fequi»Indiguis pariter, pariter dare praemia dignis,

Non fuit antiqyus mos neque noftcr erit.Debita ft quondam terrebat peena merentes,

Lex eadem noftro tempore fixa manet.Si veterum crines, fcribis, cinxere cordlla?,

Corporis ob nervös, quos fera dextra tulit;Qvanto vis animi fit major robore ? Virtus

Qunnto fe pretio iton luperare putet?Sit licet illuftris, tarnen eft ea gloria nulia ,

Qyam probitas falfa territa voce fugit.Ah! procul indignam fortrm , lacrimpbile tempus,

Virtus quo pretium non erit ipfa fui.PrefTa mori nefcit; disjeélis hoftibus al tum

Evolat, implicitam criminé fperriit humumIngenio fidens ergo keteris, Amice,

Quam colis, egregia fed pietate magis.Illa Tibi qua? ferta iegit, qvos promit honores,

Hos Tibi vatieinor, glorior, opto, vale.- - ~ ÅKe Harfoftn