Echo Bursy Czasopismo Międzyszkolnej Bursy w Ropczycach

W tym numerze

Zwyczaje i tradycje związane z Wigilią Bożego Narodzenia ...............................2

Co kraj to obyczaj ... ..............................3

Z życia Bursy ........................................4

Zawsze wtedy jest Boże Narodzenie .....6

Świąteczne symbole .............................6

Świąteczne przysłowia ..........................7

Uśmiechnij się! .....................................8

Grupa kulinarna poleca.........................8

Temat numeru

Zwyczaje i tradycje bożonarodzenio-we

Zespo ł redakcyjny

Wychowankowie Międzyszkolnej Bursy w Ropczycach

Opiekun czasopisma i opracowanie graficzne: Pani Marcelina Mycek

Wstęp Drodzy czytelnicy,

Idą Święta, zbliżają się już dużymi krokami. Za chwilę przed nami kolejna Wigilia i Boże Narodzenie.

Składamy Wam, Waszym Bliskim najlepsze życzenia, by Święta Bożego Narodzenia były dla wszyst-

kich pełne pokoju i radości.

Niech ten świąteczny okres będzie błogosławionym czasem spędzonym w gronie najbliższych a No-

wonarodzone Dzieciątko Jezus niech zawsze otacza nas swą opieką.

Niech w zbliżającym się Nowym Roku świat będzie dla Was pełen ciepła, radości i przyjaciół, a w

Waszych domach niech nigdy nie zabraknie miłości i zrozumienia.

Niech spełnią się wszystkie Wasze pragnienia, zamysły i oczekiwania.

Życzy zespół redakcyjny

Listopad/Grudzien 2017 (5)

Skąd się wzięło 12 potraw na naszym stole?

Obchodzona raz w roku wieczerza wigilijna to

kolacja specjalna, czeka się na nią z niezwy-

kłą niecierpliwością i wielkim apetytem. A

wszystko to za sprawą magii świąt i niezwy-

kle smakowitego menu, który obejmuję

dwanaście tradycyjnych potraw. W zależności

od regionu i lokalnych smakołyków lista

obowiązkowych dań może się odrobinę

różnić. Stare opowieści mówią jednak, że na

stole powinny się znaleźć wszelkie płody

ziemi. Dzięki temu będzie nie tylko pysznie,

ale wszystkim członkom domu będzie się

wiodło w nowym roku.

Nasi przodkowie wiązali z liczbą dwanaście

symbol bogactwa i szczęścia. Tylko w domach

wielkich magnatów podawano 12 koloro-

wych dań, w biedniejszych rodzinach ograni-

czano się do 7, 9 lub 11. Cyfry te miały swoje

odrębne znaczenie. Siódemka symbolizowała

liczbę dni w tygodniu, a np. dziewiątka ozna-

czała liczbę chórów anielskich. Jeżeli ktoś

serwował w swoim domu aż 12 dań był

bogaczem, który mógł sobie pozwolić na

wszystko.

Tak było dawniej, dzisiaj liczbę 12 wigilijnych

potraw tłumaczy się liczbą miesięcy w roku

lub liczbą apostołów Jezusa Chrystusa. Bez

względu na te historie najpiękniejsze jest to,

że nadal kultywuje się tradycję dwunastu dań

na wieczerzy wigilijnej i każda gospodyni dba

aby jej goście spróbowali ich chociaż po

trochu.

Do najpopularniejszych potraw na wigilijnym

stole należą: barszcz czerwony z uszkami,

zupa grzybowa lub kompot z suszonych

owoców z makaronem. Nie może zabraknąć

także pierogów, które kuszą swoim farszem

z kapustą i grzybami. Ryba w galarecie,

śledziki pod pierzynką z tartego jabłka i sosu

śmietanowego oraz karp smażony to jedyne

mięsne potrawy, które znajdziemy na białym

obrusie. Obowiązkowo należy także przygo-

tować kapustę z grochem lub postny bigos.

A na deser możemy poczęstować się kutią

lub makowcem. Nie ma bardziej świąteczne-

go ciasta niż zwijana rolada z czarnymi zia-

renkami - darami ziemi.

Zwyczaje i tradycje związane z Wigilią Boz ego Na-rodzenia

Z dniem i wieczorem wigilijnym związanych jest

wiele zwyczajów i przesądów mających często

korzenie w tradycjach pogańskich. W ten dzień nie

wolno się kłócić, aby nadchodzący rok był pogodny

i radosny. Wierzono, że nie należy szyć, żeby

„nowe się nie darło”, ani niczego nikomu pożyczać,

gdyż oznacza to niedostatek w nadchodzącym

roku. Należy uważać, aby się nie skaleczyć, gdyż

jest to oznaka, że może zacząć szwankować zdro-

wie. Ważne, by pierwszą osobą, która wejdzie w

Wigilię do domu był mężczyzna, zapewniało zdro-

wie i pomyślność na cały rok. Stół wigilijny nakry-

wa się białym obrusem, pod którym umieszcza się

siano. Pod koniec wieczerzy wyciągano źdźbła, jeśli

dziewczyna wyciągnęła źdźbło zielone, oznaczało

to, że wkrótce wyjdzie za mąż, jeśli zwiędnięte, że

na męża trzeba będzie jeszcze poczekać. Do

portfela wkładano łuski z karpia, co miało zapew-

nić pieniądze w przyszłym roku. Do wieczerzy

tradycyjnie zasiada się, gdy na niebie zabłyśnie

pierwsza gwiazda. Jest to symboliczne nawiązanie

do Gwiazdy Betlejemskiej, która zabłysła, gdy

urodził się Jezus. Na stole stawia się opłatek i jed-

no nakrycie więcej, niż jest osób. Kiedyś wierzono,

że jest to nakrycie dla ducha przodka, który może

przybyć na wieczerzę, potem, że dla nieoczekiwa-

nego gościa. Tradycyjny zestaw potraw wigilijnych

jest różny w różnych regionach Polski. Powinna ich

być liczba nieparzysta, a osób przy stole parzysta.

Do najbardziej znanych dań należy barszcz czerwo-

ny z uszkami, zupa grzybowa, karp smażony i w

galarecie, kluski z makiem, kapusta z grzybami,

pierogi z kapustą i grzybami, paszteciki z grzybami,

gołąbki, kompot z suszonych owoców. We wschod-

nich regionach kraju przyrządzana jest kutia –

potrawa z ziaren pszenicy, maku, migdałów i ro-

dzynek. Aby w nadchodzącym roku dopisywało

szczęście należy spróbować wszystkiego, co jest na

stole. Wieczerza rozpoczynana jest modlitwą,

łamaniem się opłatkiem i składaniem sobie nawza-

jem życzeń. Po niej dawniej na wsi gospodarze

wychodzili do obory i stajni, gdzie podawali opła-

tek krowom, aby dawały mleko i koniom - w po-

dzięce za ich ciężką pracę. Miało to też zabezpie-

czyć je przed złymi urokami. Niedaleko domu

często rozrzucano również pożywienie dla dzikich

zwierząt, szczególnie dla wilków, aby go omijały.

Po Pasterce gospodarze potrząsali drzewami w

sadzie, aby obudzić je na urodzaj.

2

Co kraj to obyczaj ...

W Wielkiej Brytanii

praktycznie Wigilii nie obchodzi się. W pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia charakterystycznym daniem obiadowym jest pieczony indyk z borówkami.

W Holandii

również nie ma Wigilii. W Belgii, coraz częściej wigilia zamieniana jest na uroczyste śniadanie świąteczne w restauracji.

We Francji

najważniejszy jest obiad świąteczny, z pasztetem z gęsiej lub kaczej wątróbki, ostrygami i wędzonym łososiem. Powszechnie podczas Wigilii jada się mięso,

zwłaszcza indyka.

W Danii

podczas Wigilii podaje się pieczoną kaczkę a na zakończenie ryż z owocami.

W Austrii

na wigilijnym stole znajduje się karp lub kaczka, a w Niemczech kiełbaski i sałatka kartoflana.

„Zawsze, ilekroć uśmiechasz się do swojego brata i wyciągasz do niego ręce, jest Boże Narodzenie”

Matka Teresa z Kalkuty

3

Kilka słów o potrawach Bożonaro-dzeniowych

Najpopularniejszymi potrawami, które

znajdują swoje miejsce na świątecznym

stole są między innymi barszcz czerwo-

ny z uszkami bądź pierogi z grzybami i

kapustą. Inną potrawą jest karp, którego

można przyrządzić na wiele sposobów.

Na polskich stołach najczęściej pojawia

się karp pieczony bądź też smażony.

Dużą popularnością cieszy się także karp

w galarecie, skropiony świeżym sokiem

z cytryny podobnie jak pieczona ryba. W

zależności od rodzinnej tradycji i rejonu

Polski bardzo popularną potrawą nadal

jest kapusta z grochem bądź fasolą.

Kolejną świąteczną potrawą są kluski z

makiem, do których dodaje się zazwy-

czaj orzechy i rodzynki oraz kutia, którą

przyrządza się z pszenicy, miodu, maku

oraz bakalii. Oczywiście Boże Narodze-

nie kojarzy się także bigosem, do które-

go dodawane są aromatyczne grzyby

oraz suszone śliwki, które nadają potra-

wie specyficzny smak. Na świątecznym

stole nie może również zabraknąć

różnorodnych sałatek śledziowych,

tradycyjnym daniem są także śledzie w

śmietanie. Z ciast podaje się przepyszne

makowce z bakaliami, korzenne ciastka,

które wyśmienicie smakują w połącze-

niu z grzanym winem, obowiązkowe jest

także przygotowanie pierników obla-

nych słodkim lukrem oraz keksa.

Wszystkie ciasta przygotowywane na

Boże Narodzenie charakteryzują się

właśnie tym, że zawierają bardzo dużo

bakalii, które sprawiają, że ciasto ma

niezwykły smak. Wszystkie potrawy

bożonarodzeniowe przygotowywane w

ciągu roku, nigdy nie smakują tak samo

jak w te wyjątkowe świąteczne dni.

Polecamy wymienione powyżej potrawy

na Święta Bożego Narodzenia.

Z z ycia Bursy

Jesienne ognisko

W jesienny wieczór 25 października wycho-

wankowie Naszej Bursy miło spędzili czas

przy ognisku i wspólnym pieczeniu kiełba-

sek oraz ziemniaczków. Ciepło bijące z

ogniska oraz możliwość wspólnych rozmów

sprawiły, że atmosfera imprezy była ciepła i

przyjazna. Dzięki koledze Markowi mieli-

śmy odpowiednią oprawę muzyczną przy

akompaniamencie gitary. Wychowankowie

wraz z wychowawcą, nucąc znane i lubiane

przeboje, oddawali się wspomnieniom oraz

snuli plany na przyszłość. Ten nostalgiczny

wieczór był okazją do szczerych rozmów,

żartów i pogłębienia relacji.

Marcelina Mycek

Krzyż Milenijny

Tradycyjnie, jak co roku jesienną porą, mieszkańcy Bursy wyruszyli na

pieszą wycieczkę pod Krzyż Milenijny na Borkach Chechelskich. W tym

roku, 15 listopada, dziewięcioro wychowanków w asyście Pań wycho-

wawczyń Izabeli Pawłowskiej i Jolanty Smagała, kolejny raz podążyli

szlakiem kamienistej, asfaltowej i bardzo krętej drogi, aby stanąć na

szczycie małej górki u podstawy Krzyża. Pogoda podczas wyprawy była

znakomita, niebo bezchmurne, piękne świeciło słońce choć, niestety

już nie tak ciepłe ale bardzo przyjemne.

Młodzież bardzo zadowolona, że po raz kolejny wybraliśmy się na

wyprawę. Część osób szła po raz pierwszy, ale byli i „weterani” którzy

już kolejny raz powędrowali. Jedni i drudzy tak samo zadowoleni, nie

ważne – pierwszy, drugi czy trzeci raz, ważne że razem. Bardzo przy-

jemnie „podreptać” w miłym towarzystwie, nawet tak daleko.

W przyszłym roku również idziemy. Jesteś zainteresowany to dołącz

do Nas.

ZAPRASZAMY!

Izabela Pawłowska

Turniej tenisa stołowego w Jarosławiu

Po trzyletniej przerwie, 28 listopada 2017 roku po raz kolejny wychowankowie Międzyszkolnej Bursy w Ropczycach wzięli udział w X Turnieju Tenisa Stołowego Placówek Opiekuńczo – Wychowawczych i Szkół z województwa podkarpackiego w Jarosławiu. Turniej był objęty honorowym patronatem Starosty Jarosław-skiego. W skład reprezentacji naszej Bursy weszli: Gabriela Skóra i Arkadiusz Siuta oraz opiekun Pani Izabe-la Pawłowska.

W turnieju wzięło udział 21 szkół i placówek. Rozgrywki trwały długo. Słabsi odpadali, a lepsi zawodnicy pięli się do góry. Po raz pierwszy w historii turnieju pierwsze miejsce zajęła Dziewczyna – pokazała na co ją

4

5

stać i troszkę chłopcom utarła nosa. Niestety nasi zawodnicy nie zajęli żadnego zaszczytnego miejsca, ale nie o wygraną tu chodzi tylko o dobrą zabawę, na nią i w tym roku mogliśmy liczyć.

W przyszłym roku też pojedziemy (jak Nas zaproszą ) !!!

Izabela Pawłowska

Warsztaty świąteczne

Po raz kolejny w dniu 8 grudnia 2017 r. w naszej

Bursie klimat Świąt Bożego Narodzenia można

było poczuć w czasie świątecznych warsztatów

artystycznych, podczas których uczniowie zamieni-

li się w artystów i z ogromną pasją oraz zaangażo-

waniem tworzyli świąteczne dekoracje pod kierun-

kiem Pani Marceliny Mycek. Było to już czwarte i

przedostatnie spotkanie w ramach cyklu warszta-

tów rękodzieła artystycznego.

Udział w nich wzięli uczniowie Zespołu Szkół Agro-

Technicznych w Ropczycach im. W. Witosa oraz

uczniowie Zespołu Szkół Technicznych im. Prof. K.

Olszewskiego w Sędziszowie Małopolskim. Zajęcia

te cieszyły się ogromną popularnością. Zarówno

młodzież jak i opiekunowie wykonywali anioły z

szyszek oraz zawieszki na choinkę z koralików.

Wszystkie dekoracje zostały przyozdobione na

różne sposoby według indywidualnych gustów

uczestników. Zajęcia te miały na celu integracje

młodzieży szkolnej z Powiatu Ropczycko-

Sędziszowskiego, pobudzanie wyobraźni artystycz-

nej uczestników oraz umilenie Świąt osobom

starszym i samotnym. Wszystkie prace, które

wykonali uczestnicy warsztatów zostaną przekaza-

ne dla podopiecznych Domu Pomocy Społecznej w

Rudzie.

Marcelina Mycek

6

S wiąteczne symbole

Choinka

Tradycja ta wywodzi się z VIII w. Św. Bonifacy, nawracając na chrześcijaństwo pogańskich Franków, kazał ściąć olbrzymi dąb, któremu oddawano cześć. Upadający dąb zniszczył wszystkie pobliskie drzewa oprócz

małej sosenki. Święty uznał to za znak niebios, a młode zielone drzewko za symbol Chrystusa i chrześcijaństwa. Zwyczaj ubierania choinki w znanej for-

mie przyszedł do nas z Niemiec na przełomie XVIII i XIX w. Zawieszane na drzewku w wigilię ozdoby i smakołyki nie były dobrane przypadkowo.

I tak:

jabłka symbolizowały zdrowie i urodę,

orzechy zawijane w złotko miały zapewnić

dobrobyt i siły witalne,

miodowe pierniki - dostatek na przyszły rok,

opłatek umacniał miłość, zgodę i harmonię

w rodzinie,

łańcuchy wzmacniały rodzinne więzi,

lampki i bombki miały chronić dom od de-

monów i ludzkiej nieżyczliwości,

gwiazdka na czubku to pamiątka gwiazdy

betlejemskiej oraz znak mający pomagać w

powrocie członków rodziny przebywających

poza domem,

dzwonki oznaczały dobre nowiny i radosne

wydarzenia w rodzinie.

Zawsze wtedy jest Boz e Narodzenie

Zawsze, ilekroć uśmiechasz się do swojego brata i wyciągasz do niego ręce, jest

Boże Narodzenie.

Zawsze, kiedy milkniesz, aby wysłuchać, jest Boże Narodzenie.

Zawsze, kiedy rezygnujesz z zasad, które jak żelazna obręcz uciskają ludzi w ich

samotności, jest Boże Narodzenie.

Zawsze, kiedy dajesz odrobinę nadziei „więźniom”, tym, którzy są przytłoczeni

ciężarem fizycznego, moralnego i duchowego ubóstwa, jest Boże Narodzenie.

Zawsze, kiedy rozpoznajesz w pokorze, jak bardzo znikome są twoje możliwości i jak

wielka jest twoja słabość, jest Boże Narodzenie.

Zawsze, ilekroć pozwolisz by Bóg pokochał innych przez ciebie,

Zawsze wtedy, jest Boże Narodzenie.

Matka Teresa z Kalkuty

7

Jemioła

Ten stary anglosaski obyczaj znajduje coraz więcej zwolenników również w naszym kraju. Pod jemiołą zakochani całują się, zwaśnione osoby łatwiej się godzą, a zawarta przyjaźń jest trwała. Zgodnie z tradycją gałązki jemioły zawiesza się nad wigilijnym stołem, najpóźniej przed pojawieniem się pierwszej gwiazdki, nad drzwiami frontowymi oraz nad komin-kiem lub kuchnią. Wigilijny pęk jemioły należy trzy-mać przez cały rok, bo inaczej jej dobroczynna moc zniknie. Na stole przykrytym białym obrusem z wiązką sianka pod spodem, ustawia się jedno nakrycie więcej, niż jest uczestników wieczerzy. Jest symbolicznie prze-znaczone dla niespodziewanego gościa, natomiast dawniej dla ducha przodków. Jako symbol pierwszych chrześcijan ryby są najważ-niejsze na wigilijnym stole, są symbolem wolności, harmonii i wyzwolenia. Oznaczają życie, nieśmiertel-ność, obfitość. Mają zapewniać siłę zdrowie i porzą-dek.

S wiąteczne przysłowia

Na dzień Adama i Ewy daruj bliźnim gniewy.

Koło świętej Ewy noś długie cholewy.

Kiedy Gody jasne to stodoły ciasne.

Boże Narodzenie po wodzie, to Wielkanoc po lodzie.

Boże Narodzenie po lodzie, to Wielkanoc po wodzie.

Jak w Wigilię z dachu ciecze, zima długo się powlecze.

Pogoda na Wigilię Narodzenia do Nowego Roku się nie zmienia.

Jak w Wigilię gwiazdy świecą, kury dobrze jajka niosą.

Gdy w Boże Narodzenie pola są zielone, na Wielkanoc będą śniegiem przywalone.

Gdy w Narodzenie pogodnie, będzie tak cztery tygodnie.

Gdy w dzień Adama i Ewy mróz i pięknie, zima wcześnie pęknie.

Jakiś w Wigilię, takiś cały rok.

W Boże Narodzenie słonko świeci, tak i tydzień zleci.

W jakim blasku Bóg się rodzi, w takim cały styczeń chodzi.

Dzien wigilijny pogodny zwiastuje roczek urodny.

Burek mówi do Azora:

- Już nie mogę się doczekać tych świąt!

- Dlaczego?

- Nie dość, że dostanę dwa worki świeżuteńkich kości,

to jeszcze ludzkim głosem będę mógł powiedzieć swo-

jemu panu, co o nim myślę!

————————————————————————

Lekcja wychowawcza. Nauczycielka pyta dzieci, kim

chciałyby zostać, kiedy dorosną. Dzieci wymieniają

zawody piosenkarza, aktora, strażaka, policjanta...

tylko Jasio mówi, że chciałby zostać św. Mikołajem.

- Czy dlatego, że rozdaje prezenty? - pyta nauczycielka.

- Nie. Dlatego, że pracuje tylko jeden dzień w roku!

O Bursie

Międzyszkolna Bursa w Ropczycach

rozpoczęła swoją działalność 1 września

2010 roku.

Jest to placówka koedukacyjna dla

uczniów szkół ponadpodstawowych

pobierających naukę poza miejscem

stałego zamieszkania, w szkołach pro-

wadzonych na terenie Powiatu Ropczyc-

ko - Sędziszowskiego oraz poza powia-

tem.

Pomieszczenia Bursy znajdują się na

najwyższej kondygnacji budynku,

w którym mieści się Starostwo Powiato-

we w Ropczycach.

Logo:

Dane kontaktowe

Adres placówki:

Międzyszkolna Bursa w Ropczycach

Ul. Konopnickiej 5

39-100 Ropczyce

Telefon:

17 22-20-711 (sekretariat)

17 22-17-007 (poko j wychowawco w)

Adres e-mail:

bursa@spropczyce.pl

Strona internetowa:

http://www.mbursa.pl

Grupa kulinarna poleca...

Ryba po grecku

Składniki:

50 dkg dorsza

3 łyżki oleju

8 dkg marchwi

5 dkg selera

5 dkg pietruszki

8 dkg cebuli

5 dkg pomidorów (koncentrat)

2-3 łyżki oleju lub oliwy

cytryna lub ocet

pieprz, sól, papryka, cukier

Przygotowanie:

Rybę oczyścić, opłukać dokładnie, odcisnąć z wody. Odfiletować ze skóry, pokrajać na porcje w poprzek o szerokości 4 cm, osolić, usmażyć, ułożyć na długim półmisku. Przyrządzić sos grecki z pozostałych skład-ników.

Warzywa oczyścić, opłukać, pokrajać w cienkie paseczki razem z obraną cebulą. Włożyć do rondel-ka na rozgrzany tłuszcz, zasmażyć, dodać 2-3 łyżki wody, dusić do miękkości. Pod koniec duszenia dodać koncentrat pomidorowy, przyprawić do smaku solą, cukrem, octem, pieprzem, papryką, można dodać i musztardę. Sos powinien być gęsty o smaku słodko –kwaskowatym.

Rybę na półmisku obłożyć zimnym sosem, przybrać sałatą zieloną, jarmużem lub gałązkami zielonej pietruszki. Rybę po grecku można podawać na gorą-co.

Us miechnij się!