28
Enric Rovira. Epidemiòleg Servei de Protecció de la Salut del Camp de Tarragona i Terres de l’Ebre Agència de Salut Pública de Catalunya. Departament de Salut CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME HISTÒRIA I EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · 2016-04-21 · Xipre Grècia Bulgaria Lituania Letònia 0 10 20 30 40 50 Turquia Islàndia Suissa Noruega Romania Portugal República Eslovaca

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Enric Rovira. Epidemiòleg

Servei de Protecció de la Salut del Camp de Tarragona i Terres de l’EbreAgència de Salut Pública de Catalunya. Departament de Salut

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME

HISTÒRIA I EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

GUIÓ

Història del tabaquisme

Epidemiologia del tabaquisme

Prevalença de tabaquisme

Exposició al fum ambiental del tabac

Factors condicionants del tabaquisme

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA I EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA DEL TABAQUISME

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA DEL TABAQUISME

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA DEL TABAQUISME

CONSUM DE CIGARRETES PER CAPITA I ESDEVENIMENTS RELACIONATS AMB EL TABAQUISME

ESTATS UNITS. PERÍODE 1900-2012

Font: Department of Health and Human Services. US Food and Drud Administration

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA DEL TABAQUISME

CONSUM DE CIGARRETES PER CÀPITA

ESTATS UNITS. PERÍODE 1900-2012

CAUSES DE MORTALITAT SELECCIONADES

ESTATS UNITS. PERÍODE 1900-2005

Font: Department of Health and Human Services. US Food and Drud Administration

Malalties infecciosesMalalties cardiovasculars

Tots els tumorsTumor maligne de pulmóTumor maligne d’estòmacMalaltia pulmonar obstructiva crònica

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA DEL TABAQUISME

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA DEL TABAQUISME

CONSUM DE CIGARRETES PER CAPITA . Cigarretes per habitant de 18 anys i més

ESTATS UNITS (1900-2012) I ESTAT ESPANYOL (1960-2015)

Font: Comisionado del Mercado Nacional de Tabacos. Ministerio de Economia

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA DEL TABAQUISME

Estat espanyol

Primera Llei

Segona Llei

VENDES DE TABAC. UNITATS

CATALUNYA. PERÍODE 2005-2015

VENDES DE TABAC. IMPORT en milions d’euros

CATALUNYA. PERÍODE 2005-2015

CIGARRETESMilions de paquets 20 unitats

PUROSMilions d’unitats

TABAC DE LIARMilers de kg

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA DEL TABAQUISME

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

Cigarretes

Puros

Tabac de liar

Tabac de pipa

Total

0

200

400

600

800

1.000

0

100

200

300

400

0

400

800

1200

1600

Font: Comisionado para el Mercado de Tabacos. Ministerio de Hacienda y Administraciones Públicas

NOMBRE DE PAQUETS DE CIGARRETES DE 20 UNITATS VENUDES

DEMARCACIONS DE BARCELONA, GIRONA, LLEIDA I TARRAGONA. PERÍODE 2005-2015

Font: Comisionado para el Mercado de Tabacos. Ministerio de Hacienda y Administraciones Públicas

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · HISTÒRIA DEL TABAQUISME

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

TarragonaLleidaGironaBarcelona

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Mili

ons

de p

aque

ts d

e 20

uni

tats

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

EVOLUCIÓ DE LA PREVALENÇA DE CONSUM DE TABAC PER SEXE

CATALUNYA. PERÍODE 1990-2014

Font: Enquesta de consum de tabac, alcohol i drogues 1990 i 1998. Departament de Salut

Enquesta de salut de Catalunya 1994, 2002, 2006, 2010, 2011, 2012, 2013 i 2014. Departament de Salut

23,5

2,4

Diaris

20,2

53,9

Ocasionals

Exfumadors

No fumadors

2011-2014

- 200.000 fumadors

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

HomesDonesTotal

47,3

33,7

22,4

31,8

25,9

20,3

PREVALENÇA DE CONSUM DE TABAC PER GRUP D’EDAT I SEXE

CATALUNYA. 2014

Font: Enquesta de salut de Catalunya 2014. Departament de Salut

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

0

10

20

30

40

50

60

15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75 i més

HomesDonesTotal

EVOLUCIÓ DE LA PREVALENÇA DE CONSUM DE TABAC PER GRUP D’EDAT

CATALUNYA. 2002-2014

Font: Enquesta de salut de Catalunya 2014. Departament de Salut

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

2002 2006 2010 2011 2012 2013 2014

15-24

25-34

35-54

55-64

65 i més

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

0 10 20 30 40 50

Islàndia

Noruega

Suissa

Turquia

Suècia

Dinamarca

Luxemburg

Regne Unit

Eslovenia

Holanda

Finlandia

Bèlgica

Malta

Alemania

França

República Eslovaca

Portugal

Aústria

EU-27

Italia

Repúublica Txeca

Polònia

Irlanda

Estat espanyol

Hungria

Romania

Estonia

Xipre

Grècia

Bulgaria

Lituania

Letònia

0 10 20 30 40 50

Turquia

Islàndia

Suissa

Noruega

Romania

Portugal

República Eslovaca

Letònia

Xipre

Lituania

Suècia

Malta

Eslovenia

Finlandia

Luxemburg

Italia

EU-27

Alemania

Bèlgica

Polònia

Estonia

Holanda

Bulgaria

Aústria

Repúublica Txeca

Dinamarca

Regne Unit

França

Estat espanyol

Hungria

Grècia

Irlanda

PREVALENÇA DE FUMADORS DIARIS PER SEXE

PAÏSOS DE LA OCDE, 2010

Font: OECD Health Data 2012; Eurostat Statistics Database

HOMES

Catalunya

Catalunya

DONES

EVOLUCIÓ DE LA PREVALENÇA DE CONSUM DE TABAC EN ESTUDIANYS DE 14 A 18 ANYS

CATALUNYA. 1994-2012

Font: Encuesta estatal sobre el uso de drogas en la educación secundaria (ESTUDES) 1994-2012

Observatorio Español sobre Drogras. Delegación del Gobierno para el Plan Nacional sobre Drogas

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

25,9

31,4

8,9

38,4

Estat espanyol

2014

0

10

20

30

40

50

60

70

80 Alguna vegada a la vidaEls últims 12 mesosEls últims 30 diesCada dia

67,0

28,1

37,0

12,4

39,8

45,5

31,0

23,0

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

PREVALENÇA DE CONSUM DE TABAC PER CLASSE SOCIAL, NIVELL D’EDUCACIO I SEXE

CATALUNYA. 2014

Font: Enquesta de salut de Catalunya 2014. Departament de Salut

CLASSE SOCIAL NIVELL D’ESTUDIS

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Alta Mitjana Baixa

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Universitaris Secundaris Primaris i sense estudis

Homes

Dones

Total

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

PREVALENÇA DE CONSUM DE TABAC PER TIPUS DE PRODUCTE DEL TABAC CONSUMIT

CATALUNYA. 2014

Font: Enquesta de salut de Catalunya 2014. Departament de Salut

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Cigarrets amb filtre Cigarrets fets a ma Cigars Cigarret electrònic Altres

Homes

Dones

Total

0,9%2,8% 0,7%

24,1%

78,4%

0

20

40

60

80

100

Amb filtre Feta a ma

2006

2014

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

CONSUM DE CIGARRETES FETES A MA

CATALUNYA. 2014

Font: Enquesta de salut de Catalunya 2014. Departament de Salut

PER GRUP D’EDATPER SEXE

0

10

20

30

Homes Dones

20062014

0

10

20

30

40

15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74

20062014

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

CONSUM DE CIGARRETES FETES A MA

CATALUNYA. 2014

Font: Enquesta de salut de Catalunya 2014. Departament de Salut

PER NIVELL D’EDUCACIÓPER CLASSE SOCIAL

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Alta Mitjana Baixa

2006

2014

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Universitaris Secundaris Primaris i sense estudis

2006

2014

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

EVOLUCIÓ DE LA PREVALENÇA DE CONSUM DE TABAC EN PROFESSIONALS SANITARIS

CATALUNYA. 1982-2002

Font: Enquesta sobre hàbits i actituds respecte al tabaquisme en professionals sanitaris 1982, 1986, 1990, 1996, 2002.

Departament de Salut

Martínez C, Martínez-Sánchez JM, Antón L, Riccobene A, Fu M, Quirós N, Saltó E, Fernández E.

Prevalencia de consumo de tabaco en trabajadores hospitalarios: metaanálisis en 45 hospitales catalanes.

Gac Sanit 2016: 30(1):55-8

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

25,4

16,4

Catalunya

45 hospitals

2009-2012

0

10

20

30

40

50

60

1982 1986 1990 1996 2002

MetgesInfermers

35,1

42,0

24,5

52,8

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

CONSUM DE TABAC ABANS I DURANT L’EMBARÀS

CATALUNYA, 2008-2014

Font: Indicadors de salut maternoinfantil. Agència de Salut Pública de Catalunya

0

5

10

15

20

25

30

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

0

5

10

15

20

25

30

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

FUMEN DURANT L’EMBARÀSFUMEN ABANS DE L’EMBARÀS

2008 i 2009

Registre no complet

2008 i 2009

Registre no complet

54,5%

Continuen fumant

53,6%52,4%51,7%53,9%

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · EPIDEMIOLOGIA DEL TABAQUISME

EVOLUCIÓ DE L’EXPOSICIÓ AL FUM AMBIENTAL DEL DE TABAC SEGONS L’ENTORN

CATALUNYA. 2006-2014

Font: Enquesta de salut de Catalunya 2006, 2010, 2011, 2012, 2013 i 2014. Departament de Salut

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

A la feina (16-64 anys)

A la llar (15 anys i més)

Altres entorns en dies feiners (15 anys i més)

Altres entorns en caps de setmana (15 anys i més)

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · FACTORS CONDICIONANTS DEL TABAQUISME

3 adolescents

de 14 anys cada dia

(2012)

23 morts cada dia

a causa del tabaquisme

8.700 cada any (2006)

67.000 cesacions

a l’atenció primària

cada any (2014)1,6 MILIONS

Accessibilitat

Preu

Imatge d’èxit

Grup d’iguals

Context familiar

Genètica

Recaigudes

ESQUEMA CONCEPTUAL

NENS I JOVES FUMADORS EXFUMADORS

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME · FACTORS CONDICIONANTS DEL TABAQUISME

NO FUMADORS

Salut

Cost

Exemple

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME

http://www.tobaccoatlas.org/American Cancer Society – World Lung Foundation

CURS BÀSIC EN MANEIG DEL TABAQUISME

http://smokefreemovies.ucsf.edu/