CS. DÀO VÀN TÀP

Sinhngày: 28.10.1927

Matngày: 27.3.1989

Dang vién Dàng Gong san Vièt Nam

Qué quàn: Xà Trac Vàn, huyén Duy Tién, Ha Nam.

Qua trình cóng tàc: 1974 - 1989: Phd ebù nhiem Khoa

Kinh te Chinh tri, TrUdng Dai hoc Tong hdp Ha Noi.

Hifòng nghién cufu khoa hpc chù yeu: Kinh te Viet Nam. Kinh té' thè' gidi va

nhung van de kinh té qud'c té. DUde phong hoc hàm Giào sU nam 1980.

Mot so két qua dào tao va nghién cùu khoa hpc: Dà xuat bàn mot sd' sàch: "Bàn ve cài tgo edng thUePig

nghiep tu bàn chù nghla tu doanh d mièn Bàc nUdc ta" (viét chung, 1959); "Chien tranh Vièt Nam va kinh tè'My" (1973); "35 nàm kinh te Viet Nam (1945 - 1980)" (1981); "45 nàm kinh te Vièt Nam (1945 - 1990)" (1990). Khen thifòng:

Huàn ehUdng Khàng ehié'n bang Nhì; Huàn ehUdng Khàng ehié'n chd'ng My bang Nhà't; Huàn chUdng Doc lap bang Nhì (1989); Giài thUdng Ho Chi Minh ve khoa hoc va edng nghe (2005).

526

NGirÒI DÀT VIÉN CACH DÀU TIÉN CHO NÉN KHOA HOC KINH TÉ Ó VIÉT NAM

Giào su Dào Vàn Tàp sinh ngày 28.10.1927 tai thdh TUdng Thuy, xà Trae Vàn, huyén Duy Tién, tinh Ha

Nam. Ong là mot trong sd' khdng nhiéu nhà kinh té' hoc dUdc Hdi dong Chinh phii phong hoc hàm Giào sU ddt dàu tién nàm 1980.

GS. Dào Vàn Tàp là mot trong nhiìng nguòi khai sinh ra Khoa Kinh te Chinh tri, TrUdng Dai hoc Tong hdp Ha Noi. Khi dd (1974), chi duy nhat ed TrUdng Dàng cao cà'p Nguyén Ai Qud'c dào tao doi ngù càn bd nghién cùu va giàng day Kinh té' Chinh tri Màc - Lenin, do vày, càn bd làm edng tàc nghién cùu va giàng day Kinh té' Chinh tri Màc - Lenin edn thié'u, chUa dàp ùng dUde dai bòi eiia sU nghiep xày dUng va bào ve to qud'c Viét Nam XHCN. Trong bd'i cành dd, Khoa Kinh té' Chinh tri, TrUdng Dai hoc Tong hdp Ha Noi dà dUde ra ddi.

Khoa Kinh té Chinh tri dUde thành lap ed nhiem vu dào tao càn bd Kinh té' Chinh tri ed trình do dai hoc va trén dai hoc, vùa ed khà nàng nghién cùu, vita co khà nàng giàng day de cung cà'p càn bd làm edng tàc giàng day va nghién cùu Kinh té Chinh tri Màc - Lenin cho càc trUÒng dai hoc, cao dàng, càc vién nghién cùu kinh té', càc ed quan quàn ly kinh té' tu Trung Udng dé'n ed sd.

De chuan bi cho su ra ddi ciia Khoa, ngay tu thàng 3.1974, mot sd'càn bd cùa Vién Kinh té' hoc dà dUde GS. Ha Vàn Tàp chi dinh sang làm trd ly to ehùc, dào tao, thu vién... Ngày 4.11.1974, sinh vién khoà dàu cùa Khoa nhap hoc.

Khi Khoa Kinh te Chinh tri mdi dUdc thành lap (1974), GS. Dào Vàn Tàp là Phd vién trUdng Vién Kinh te hoc thuoc Uy ban Khoa hoc Xà hdi Viét Nam dUde eù kiém nhiem giijf chùc vu Phd

527

chù nhiem khoa. GS. Dào Vàn Tàp dà trUe tié'p xày dUng ehUdng trình giàng day cho Khoa vài tbòi lUdng tìào tao 5 nàm, lén danh sàch mdi càn bd ve day càc mdn hoc d Khoa. Càc mdn Kinh te Chinh tri, Kinh dién Màc - Lenin mdi giàng vién tu Vién Kinh te hoc. Càc mdn DUdng Id'i chinh sàch mdi giàng vién tu TrUdng Dàng cao cà'p Nguyén Ai Qud'c. Càc mdn Kinh te ngành mdi giàng vién tu càc trUdng Dai hoc Kinh té. GS. Dào Vàn Tàp dà trUe tié'p giàng bài va hudng dàn sinh vién thuc tàp, viét luan vàn tot nghiep.

Viéc dào tao sinh vién dUde gàn chat vdi tbue té'. Nàm thù nhàt, sinh vién di khào sàt thUc te 1 tuàn, nàm thù hai di thUc tàp ndng nghiep 1 thàng, nàm thù ba thUc tàp edng nghiep 2 thàng, nàm thù tU thUe tàp tdng hdp (lién ngành) 3 thàng va nàm thù nàm sinh vién thUe tàp, viet luan vàn trong mot hoc ky cud'i ve nbùng và'n de ly luan kinh té' vi md.

Thàng 12.1976, GS. Dào Vàn Tàp dUde bo nhiem làm Chù nhiém Khoa Kinh té Chinh tri cho dén nàm 1989. Cd the nói, tu nàm 1974 dé'n nbùng ngày cuoi cùa cupe ddi, GS. Dào Vàn Tàp, màc dù ban rat nhiéu edng viéc, nhUng ludn dành thdi gian tham già chi dao va giàng day dai hoc, sau dai hoc tai Khoa Kinh té Chinh tri. GS. Dào Vàn Tàp dà gdp phàn quyé't dinh trong viéc xày dUng, cùng ed' va phàt trién cùa Khoa. Vdi kièn thùc kinh té' sau rdng, tà'm Idng nhàn bau, tàc phong giàn di, dng dà dào tao dUde nhiéu thè' he hoc trd. Hàng tram, bang ngàn sinh vién dà hoc tai Khoa dang phàt huy ed hieu qua kién thùc va phUdng phàp nghién cùu khoa hoc ma GS. Dào Vàn Tàp cùng doi ngù giào sU, giàng vién cùa Khoa truyén thu. Nhiéu sinh vién hien nay dang là nbùng nhà khoa hoc, nhà quàn ly dàm nhàn nbùng cUdng vi chù ehd't tai càc trUdng dai hoc, vién nghién cùu càc doanh nghiep, càc ed quan cùa Dàng va Nhà nude. Toàn bd ddi ngù lànb dao Khoa Kinh té hien nay hàu hé't dà tùng là sinh vién cùa Khoa, hoc trd cùa GS. Dào Vàn Tàp.

Khdng chi là mot nhà sU pham tài nàng, GS. Dào Vàn Tàp con là mot nhà khoa hoc tàn tuy, ed kié'n thùc uyén bàc, sàu sàc va vùng chàc ve lình vUc kinh té hoc. Nhiéu edng trình nghién cùu cùa dng dà phuc vu càc ed quan lànb dao cà'p cao cùa Dàng

528

va Nhà nude. Òng là mot bào eào vién thuòng xuyén tai Tiéu ban Ly luan TW cùa Dàng dudi su chi dao trUc tié'p cùa dóng chi TrUdng Chinh ve nbùng và'n de kinh té' chinh tri cùa chù nghia xà boi va chù nghìa tu bàn hien dai. Bàn bào eào dng ve ehié'n lUdc toàn càu cùa My dUde trình bay dàu tién d day va sau dd dà dUde su dung rdng rài làm tài liéu tham khào d càc ed quan ddi ngoai va nghién cùu qud'c té' cùa Dàng va Nhà nUde trong nbùng nàm khàng ehié'n chd'ng My. Mot sd' két qua nghién cùu cùa dng dà dUde edng bd' dudi dang càc bài bào ve kinh té'My, Anh, Phàp va quan he kinh té qud'c té dàng trén càc tap chi ly luan va khoa hoc (Tap chi Gong san, Tap chi Nghién cùu kinh té) va càc phUdng tién thdng tin dai chùng (Bào Nhàn dàn, Dai Phàt thanh Tiéng nói Viét Nam), bay nbùng bào eào khoa hoc tai càc boi nghi, boi thào khoa hoc qud'c té dUde to chùc d trong nude va d nude ngoài. Là chù bién va dóng tàc già nhiéu edng trình nghién cùu tàp the ma tiéu biéu là nhùng cuon "45 nàm kinh te Viet Nam (1945 - 1990)" (1990), "Bàn ve cai tgo edng thUóng nghiep tU bàn, chù nghla tU doanh d mièn Bàc nude ta" (1959) v.v. Ong là tàc già mot sd'cud'n sàch ve kinh té Trung Qud'c. Mot trong nbùng tàc pham ma dng tàm dàc nhà't là cud'n "Chien tranh Viet Nam va kinh tè' My" ( NXB KHXH, 1973) dà dUde dich d My, Nhàt Bàn va dUde gidi thieu tai mot sd'nUdc khàc trén thè' gidi. Vdi edng trình khoa hoc này, dng dà dUde truy tang Giài thUdng Ho Chi Minh nàm 2005 vi dà ed ddng gdp quan trong trong viéc phàt trién khoa hoc kinh té phuc vu su nghiep xày dUng va bào ve to qudc Viét Nam XHCN.

Là mot trong nhùng nhà kinh té' hoc hàng dàu cùa dà't nude, GS. Dào Vàn Tap dà dUde eù làm Phd chù tich Lién hiep càc Hdi khoa hoc va ky thuàt Viét Nam, Phd chù tich kiém Tong Thu ky Hdi Khoa hoc Kinh t é Viet Nam. Òng là dai dién càc nhà khoa hoc kinh té Viet Nam tai nhiéu dai boi cùa Hdi Khoa hoc Kinh te The gidi, Hdi Càc nhà kinh té The gidi thù ba. Hdi Càc nhà kinh t é The gidi thù ba dà bau GS. Dào Vàn Tap làm Uy vién Ban Chà'p hành cùa boi. GS. Dào Vàn Tap edn là thành vién cùa càc doàn dai biéu nUdc ta tai mot so' hdi nghi cà'p cao cùa Phong trào khdng lién két va cùa nbdm G7.

529

Là mot nhà quàn ly nàng ddng va quàn xuyén, mot ngUÒi lànb dao chi edng vd tU, mot ngUdi thù trUdng bình di va gàn gùi vdi quàn chùng, GS. Dào Vàn Tap ludn dUde moi ngUdi quy mén.

GS. Dào Vàn Tap là mot nhà khoa hoc hàng say va tàn tuy vdi edng viéc, gUdng màu trong lao ddng sang tao, trung thUc va nghiém tue trong khoa hoc. Thàng 8.1958, td't nghiep Dai hoc Kinh té d Trung Qud'c, dng ve làm viéc tai Vàn phdng Chinh phù. Thàng 5.1959, dng ebuyen ve Vién Kinh té hoc. Nàm 1960, dng làm TrUdng ban Kinh té the gidi, thuoc Vién Kinh té hoc. GS. Dào Vàn Tàp dà dàt nén mdng cho ngành nghién cùu kinh té thè gidi va quan he kinh té qud'c té d Viét Nam va là ngUÒi sàng lap ra Vién Kinh té The gidi sau này (1983). Nàm 1969, dng dUde eù làm Phd Vién trUdng Vién Kinh té hoc, nàm 1976 là quyén Vién trUdng. Tu nàm 1977 là Phd chù nhiem Uy ban Khoa hoc Xà hdi Viet Nam kiém Vién trUdng Vién Kinh té hoc. Tu nàm 1982 dén 1985, dng là Chù nhiem Uy ban Khoa hoc Xà boi Viet Nam.

GS. Dào Vàn Tap dà gdp phàn to Idn vào viéc dào tao nén mot ddi ngù càn bd nghién cùu khoa hoc thành thao ve phUdng phàp nghién cùu, vùng vàng ve chuyén mdn, tàm huyé't vdi nghé nghiep. Nhiéu càn bd dUde dng dìu dàt, boi dUdng dà trd thành nhùng ngUdi lànb dao càc ed sd nghién cùu va chi dao kinh té d trong va ngoài pham vi Uy ban Khoa hoc Xà boi Viet Nam (nay là Vién Ehoa hoc Xà boi Viét Nam). Nhiéu edng trình nghién cùu khoa hoc do dng hUdng dàn tbUe hien hoàe chù bién dà ed tiéng vang trong gidi nghién cùu ly luan. Doi ngù càn bd lànb dao ké càn mà'y the he cùa hai vién Kinh té' hoc (nay là Vién Kinh té Viét Nam) va Kinh té the gidi (nay là Vién Kinh té va Chinh tri the gidi), phàn Idn là nhùng hoc trd cùa dng.

Sud't 30 nàm edng tàc tai Uy ban Khoa hoc Xà boi Viet Nam, vdi tu càcb là mot trong nhùng ngUÒi dàt vién gach dàu tién xày dung nén mdng cho nén khoa hoc kinh té d Viet Nam, là mot ngUdi lànb dao Trung tàm Nghién cùu Khoa hoc Xà boi cùa nude ta, GS. Dào Vàn Tàp dà ed nhiéu cd'ng bién quy bau. Trong thdi gian gàn 10 nàm (1977 - 1985), vdi cUdng vi là Phd

530

chù nhiém roi Chù nhiém Uy ban Khoa hpc Xà hdi, GS. Dào Vàn Tap dà chèo lai con thuyén Uy ban khdng ngùng tié'n lén. Ddi ngù càc nhà khoa hoc xà boi cùa Uy ban Khoa bpc Xà boi Viét Nam (nay là Vién Khoa hoc Xà boi Viet Nam) dà dUde tàng cUdng cà ve sd' lUdng va ehà't lUdng, thu hùt va ed mdi quan he rdng rài vdi gidi khoa hoc xà boi cùa nude nhà va dóng gdp tich cUc vào sinh boat cùa khoa hoc xà hdi thè' gidi. GS. Dào Vàn Tap lién tue d\ióc tin nhiem bau làm dai biéu Qud'c boi càc khoà V, VI va VII. Qud'c boi dà cu dng giù tràch nhiem Uy vién du khuyét, rói Uy vién Uy ban ThUdng vu Qudc hdi, ThU ky roi Chù nhiém Uy ban Kinh té', Ké' hoacb, Ngàn sàch Qud'c boi. Nhiéu càn bd cùa Uy ban Kinh té', Ngàn sàch Qud'c boi edn nbd nhùng ky niém cùng dng hàng say, miet mài ngày dém chinh sua, gdp y va tham dinh càc dU àn luat ma Chinh phù trình Qud'c boi. Tàc phong làm viéc tàn tuy, nghiém tue va day tinh thàn tràch nhiem cùa dng tai Qud'c boi là sU the bién tiéu biéu phong càcb làm viéc cùa mot dai biéu Qud'c hdi nude CHXHCN Viét Nam.

. Vdi cUdng vi là Phd chù tich Hdi hùu nghi Viét - Xd, Uy vién Uy ban doàn két nhàn dàn A - Phi cùa Viét Nam, Phd chù tich kiém Tdng thU ky Hdi khoa hoc kinh té'Viét Nam, GS. Dào Vàn Tap dà tich cUc boat ddng nhàm tàng cUdng sU biéu biét làn nhau va tinh hùu nghi giùa Viet Nam va càc nude, thUc hien dUdng Id'i chinh tri va kinh té'dd'i ngoai cùa Dàng va Nhà nUde.

Là mot nhà khoa hoc, mot nhà quàn ly, mot nhà giào, GS.. Dào Vàn Tàp edn dóng thdi là mot nhà bào. Tap chi Nghién cùu Kinh té' vdi ngUdi Tong bién tap day kinh nghiém, càn thàn va quyé't doàn Dào Huy Tap dà làm td't vai trd là ed quan ngdn luan cùa Vién Kinh té' hoc va trd thành mot trong nhùng tap chi hàng dàu cùa dà't nUdc ve khoa hoc Kinh té'. Ong là Tong bién tàp tap chi Viet Nam - Khoa hoc Xà hdi in bang ba thù tié'ng: Nga, Anh, Phàp cùa Uy ban Khoa hoc Xà boi Viet Nam.

GS. Pham NhU CUdng, nguyén Chù nhiem Uy ban Khoa hoc Xà boi Viét Nam trong le truy dieu GS. Dào Vàn Tàp dà gbi nhàn: "GS. Dào Vàn Tàp là ngUdi ddng chi trung kièn, ngUdi ban ehi tinh, ngUdi thdy giào màu mite, nhà khoa hoc dàu dàn,

531

nhà td chùc, Idnh dao nhièu kinh nghiém vd cùng là ngUdi anh, ngUdi em, ngUdi cha, ngUdi dng va ngUdi chdng trung hàu, thàn yèu cùa già dinh".

Cd' GS. Dào Vàn Tap dà that sU de lai trong Idng ban bè, dóng nghiep, hoc trd va già dinh nhùng tinh càm trong sàng mài mài!

Dào Le PhiTdng

532