Crith Talún!Crith Talún!

Crith Talún!Crith Talún!

Ar mhothaigh tú an talamh ag bogadh fút riamh? Ar mhothaigh tú an talamh ag bogadh fút riamh? Seans go raibh crith talún ann! Seans go raibh crith talún ann!

Tarlaíonn creathanna Tarlaíonn creathanna talún ar fud an talún ar fud an domhain. domhain. Ach bíonn cuid acu Ach bíonn cuid acu níos cumhachtaí ná a níos cumhachtaí ná a chéile!chéile!

Cad is cúis le crith talún?Cad is cúis le crith talún?

Tarlaíonn crith talún nuair Tarlaíonn crith talún nuair a bhogann na plátaí a bhogann na plátaí teicteonacha (tectonic) teicteonacha (tectonic) faoin talamh. faoin talamh.

Tugtar locht ar an Tugtar locht ar an mbriseadh idir dhá phláta.mbriseadh idir dhá phláta.

San Andreas Fault, California

..

Plátaí TeicteonachaPlátaí TeicteonachaBogann na plataí teicteonacha i mbealaí Bogann na plataí teicteonacha i mbealaí difriúla.difriúla.

EXTENSIONAL –

Bogann siad amach óna chéile.

COMPRESSIONAL –

Brúnn siad in aghaidh a chéile.

Bogadh na bPlátaíBogadh na bPlátaí

TRANSFORM – Brúnn na plátaí in aghaidh a chéile ach bealaí difriúla

http://www.gps.caltech.edu/~meltzner/wallacecreek/credits/

Tráth na gCeist!Tráth na gCeist!

Cad is cúis le crith talún?Cad is cúis le crith talún?

A. Foirgnimh mhóra ag titim chun talaimh.

B. Bogadh na bplátaí faoin talamh

C. Drochaimsir

D. Pléascadh mór faoin talamh

Mícheart…Mícheart…

Bain triail as arís

Maith thú!Maith thú!

Tráth na gCeist!Tráth na gCeist!

Cén t-ainm a thugtar ar an mbogadh seo?Cén t-ainm a thugtar ar an mbogadh seo?

A. Extensional

B. Compressional

C. Transform

Maith thú!Maith thú!

Meán Fómhair 1985 – Cathair Mheicsiceo

Crith Talún agus Tine Crith Talún agus Tine 1906 1906

San FranciscoSan Francisco

An tine mhór mar a chonacthas ó long sa bhá.

Bhailigh daoine ag Sráid Market agus Sráid Laguna chun teitheadh ón tine mhór. Ní raibh ach foirgneamh amháin a fheictear sa phictiúr anseo fágtha i ndiaidh na tine.

Bhailigh daoine ag Sráid Market agus Sráid Laguna chun teitheadh ón tine mhór. Ní raibh ach foirgneamh amháin a fheictear sa phictiúr anseo fágtha i ndiaidh na tine.

Thóg daoine botháin ó ábhar ar bith a bhí fágtha i ndiaidh na tubaiste. Tógadh na botháin seo in aice an mhuiríne. Chuir an t-arm pubaill ar fáil tamall ina dhiaidh seo.

Daoine ag lorg cuimhneachán (souvenirs) ar an gcosán ar Shráid Powell.

Asdf

Seo claí a tógadh ar an San Andreas fault. Bhog sé Seo claí a tógadh ar an San Andreas fault. Bhog sé 3m sa chrith talún mór i San Francisco 19063m sa chrith talún mór i San Francisco 1906

BiographyBiography

Ms. Enget is in her 4Ms. Enget is in her 4thth year studying year studying Elementary Education minoring in English Elementary Education minoring in English Literature at Western Michigan University.Literature at Western Michigan University.