DePaul University DePaul University

Via Sapientiae Via Sapientiae

Constitutions and Rules Official Documents

1658

Common Rules: Latin Facsimile Common Rules: Latin Facsimile

Follow this and additional works at: https://via.library.depaul.edu/cm_construles

Recommended Citation Recommended Citation Common Rules: Latin Facsimile. https://via.library.depaul.edu/cm_construles/14

This Article is brought to you for free and open access by the Official Documents at Via Sapientiae. It has been accepted for inclusion in Constitutions and Rules by an authorized administrator of Via Sapientiae. For more information, please contact digitalservices@depaul.edu.

REGVLÆ

SEU

CONSTITVTIONES

COMMUNES

CONGREGATIONIS

MISSIONIS.

PARISIIS

1658

VINCENTIVS

A PAVLO,

SVPERIOR GENERALIS

CONGREGATIONIS

MISSIONIS,

Dilectis noſtris in Chriſto

Fratribus, eiuſdem

Congregationis

SACERDOTIBVS, CLERICIS,

& Coadiutoribus Laïcis,

SALVTEM IN DOMINO.

EN tandem, Fratres di-

lectiſſimi, en Regulæ ſeu

Conſtitutiones Commu-

nes noſtræ Congregationis, tanto-

pere à vobis deſideratæ, ac tandiu

expectatæ. Anni quidem circiter

triginta tres à primâ ipſius Con-

ã

EPISTOLA.

gregationis Inſtitutione effluxe-

re, antequam illas typis manda-

tas vobis traderemus: ſed eo con-

ſilio id egimus, tum vt Chriſtum

Saluatorem noſtrum imitare-

mur, in eo quòd cœpit priùs face-

re quàm docere; tum vt quàm-

plurimiſ occurreremus incom-

modis, quæ ſine dubio oriri po-

tuiſſent ex præmaturâ earundem

Regularum ſeu Conſtitutionum

editione; ac proinde earum pra-

xis & vſus viſa fuiſſent poſtmo-

dum aut nimis difficilia, aut mi-

nùs congruentia. Hæc autem no-

ſtra cunctatio, at que agendi ratio

ab illis Nos periculis, Diuinâ ad-

iuuante Gratiâ, ſeruauit; quin

etiam effecit, vt Congregatio pau-

latim ac ſuauiter ipſas in pra-

xim redegerit, priuſquam illæ

fuerint editæ. Nihil enim in illis

ЄPISTOLA.

animadvertetis, quod non iam-

dudum, imò & cum maximâ ani-

mi noſtri oblectatione, mutuâque

omnium veſtrûm ædificatione, in

vſu habueritis.

Illas igitur, Fratres Dilectiſſimi,

pari, quo vobis eas tradimus, affe-

ctu accipite. Illas conſiderate, non

quidem vt ab humano ſpiritu pro-

ductas, ſed potiùs vt emanatas à

Diuino, à quo Bona cuncta proce-

dunt, & ſine quo non ſumus ſuffi-

cientes cogitare aliquid à nobis,

quaſi ex nobis. Etenim, quid in illis

reperietis, quod vos aut ad vitiorŭ

fugã, aut ad virtutŭ acquiſitioně,

& ad Єuangelicorŭ Documentorŭ

exercitiŭ non accendat, ac promo-

ueat ? Eâque de cauſâ illas omnes,

quantŭ in nobis fuit, ex Ieſu Chri-

ſti Spiritu, actionibuſq; vitæ ipſius,

(vt perſpicere facile eſt), haurire

EPISTOLA.

conati ſumus: quippe qui cenſui-

mus eos viros, qui ad continuatio-

nem Miſſionis ipſius Chriſti, (quæ

potiſſimum in Pauperum Euange-

lizatione conſiſtit) vocati ſunt,

debere eiuſdem Chriſti ſenſibus

& affectibus, imò eodem, quo ipſe,

Spiritu repleri, ipſiuſque veſti-

gijs inhærere.

De cætero ergõ, Fratres, roga-

mus vos, & obſecramus in Domi-

no Ieſu, vt in exactam ipſarum

Regularum obſeruationem in-

cumbatis ; pro certò habentes, quòd

ſi illas ſeruaueritis, ipſæ vos ſer-

uabunt ; & tandem ad finem opta-

tum, hoc eſt, ad Cœleſtem Beati-

tudinem ſecuros vos deducent.

Amen.

IESVS,

MARIA, IOSEPH.

REGVLÆ

SEV

CONSTITVTIONES

COMMVNES

CONGREGATIONIS

MISSIONIS

___________________________

CAPVT PRIMVM.

De fine & Inſtituto Congre-

gationis.

1. DOminus noſter Ie-

ſus Chriſtus, te-

ſtante Scriptura

ſacra, miſſus in mundum, vt

ſaluum faceret genus huma-

num, cœpit Facere & Docere.

A

2 CAP. I. De Fine & Inſtituto

Primum quidem adimpleuit,

cùm omne genus virtutum

perfectè in praxim redegit ;

Secundum verò, quando Euã-

gelizauit pauperibus, tra-

diditque Apoſtolis ac Diſ-

cipulis ſuis Scientiam ad Po-

pulos dirigendos neceſſariam.

Et quoniam puſilla Congre-

gatio Miſſionis cupit ipſum

Chriſtum Dominum, me-

diante eius gratiâ, & pro vi-

rium ſuarum tenuitate, imi-

tari, tum quoad ipſius virtu-

tes, tum circa munia ſalu-

tem proximi ſpectantia ; con-

ueniens eſt, vt ſimilibus me-

dijs, ad pium hoc propoſitum

rite exſequendum, vtatur. Id-

circò eius finis eſt : 1. Pro-

priæ Perfectioni ſtudere ; ni-

tendo ſcilicet pro viribus vir-

Congreg. Miſſionis. 3

tutes exercere, quibus ſum-

mus iſte Magiſter nos verbo

& exemplo inſtituere digna-

tus fuit ; 2. Euangelizare Pau-

peribus, maximè Ruricolis.

3. Eccleſiaſticos adiuuare

ad Scientias, Virtuteſque acqui-

rendas, ipſorum ſtatui re-

quiſitas.

2. Hæc Congregatio Ec-

cleſiaſticis & Laïcis conſtat.

Eccleſiaſticorum munus eſt,

exemplo ipſius Chriſti & Diſ-

cipulorum, Oppida & Pagos

perluſtrare, in ijſque Prædi-

cando & Catechizando verbi

diuini Panem parvulis fran-

gere ; Confeſſiones genera-

les totiùs anteactæ vitæ ſua-

dere, & excipere ; jurgia & li-

tes componere ; Confrater-

nitatem Charitatis inſtituere ;

A ij

4. CAP. I. De Fine & Inſtituto

Seminaria Externorum in

noſtris domibus erecta rege-

re, & in illis docere ; Exerci-

tia ſpiritualia tradere ; Con-

ferentias Eccleſiaſticorum ex-

ternorum apud nos convoca-

re, & dirigere ; aliaue munia,

prædictis functionibus deſer-

uientia, ac conformia, obire.

Laïcorum verò partes ſunt,

Eccleſiaſticos in ſupradictis

omnibus Miniſterijs, Marthæ

officio fungendo (prout eis

à Superiore præſcriptum fue-

rit) necnon ſuis orationibus,

lachrymis, mortificationibus,

& exemplis cooperando, ad-

juvare.

3. Vt autem hæc Congre-

Gatio, finem, quem ſibi propo-

ſuit, diuinâ aſpirante gratiâ,

attingat, neceſſe eſt, vt totis

Congregat. Miſſionis. 5

viribus ſpiritum Chriſti in-

duere nitatur, qui maximè

elucet in Euangelicâ Doctri-

nâ ; in eius Paupertate, Caſti-

tate, & Obedientiâ ; in Chari-

tate erga infirmos ; in eius

Modeſtia ; in formâ Viuendi &

Agendi, quam tradidit Diſci-

pulis ſuis ; in Conuerſatione ;

in quotidianis Pietatis Exerci-

tijs ; & in Miſſionibus, alijſque

Munijs, quæ erga Populos ob-

iuit. Quæ omnia ſequentibus

capitibus continentur.

___________________________

CAPVT II.

De Documentis Euangelicis

1. ANte omnia, ſtabilire ſe

in hac Veritate Singuli

conabuntur, Doctrinã Chri-

ſti nunquam poſſe fallere :

quæ verò eſt mundi, ſemper

A iij

6 CAP.2 De Docum. Euangel.

eſſe fallacem, cum ipſemet

Chriſtus affirmet hanc eſſe ſi-

milem domui ædificatæ ſu-

per arenam ; ſuam verò com-

parari ædificio fundato ſupra

firmam petram. Idcircò, Con-

gregatio ſemper iuxta ipſius

Chriſti, nunquã verò Mundi

Documěta, agere profitebitur.

Vt autě id præſtet, ea maximè,

quæ ſequuntur, obſeruabit.

2. Cùm Chriſtus dixerit :

Quærite primùm Regnŭ Dei

& Iuſtitiam eius : & hęc omnia,

(quibus indigetis), adijciětur

vobis ; Vnuſquiſque Spiritua-

lia Temporalibus, Salutě Ani-

mæ Corporis Sanitati, Gloriã

Dei Mundi Vanitati anteferre

conabitur: Quinetiam ino-

piam, infamiam, cruciatus,

ipſamque mortem ſibi magis,

CAP. 2. De Docum. Euangel. 7

cum B. Paulo, eligere ſtatuet,

quàm ſeparari à Charitate

Chriſti. Proptereà non erit ſo-

licitus de bonis temporalibus ;

imò iactabit ſuper Dominum

curam ſuam ; pro certò habens

quod quandiu in hâc Chari-

tate erit radicatus, & hâc ſpe

fundatus, ſemper in protectio-

ne Dei Cœli commorabitur ;

& ſic, non accedet ad eum

malum, & ipſe non deficiet

omni bono, etiamſi ſua omnia

iam fore peritura arbitrare-

tur.

3. Et quoniã piŭ illud Exerci-

tiŭ, quod in Diuinâ Voluntate

ſemper & in omnibus facien-

dâ conſiſtit, certum eſt me-

diŭ, quo Chriſtiana Perfectio

breui poteſt acquiri ; Vnuſ-

quiſque pro viribus nitetur

A iiij

8. CAP. 2. De Docum. Euangel.

illud ſibi familiare reddere;

hæc quatuor præſtando : 1. De-

bitè tum iuſſa exſequendo, tum

prohibita fugiendo, quoties

nobis innoteſcit huiuſmodi

iuſſionem, aut prohibitionem

à Deo, vel ab Eccleſiâ, vel

à Superioribus noſtris, vel à

Regulis ſeu Conſtitutionibus

noſtræ Congregationis, ema-

nare. 2. Inter agenda, quæ

occurrunt, indifferentia, ea

potiùs eligendo, quæ natu-

ræ noſtræ repugnant, quàm

quæ arrident ; niſi iſta, quæ

placent ſint neceſſaria : tunc

enim ſunt alijs præferenda ;

ipſa tamen intuendo, non quâ

parte ſenſum delectant, ſed

duntaxat quâ Deo ſunt gra-

tiora. Quòd ſi plura agenda,

per ſe indifferentia, ſimul of-

CAP. 2. De Docum. Euangel. 9

feruntur, quæ nec ſunt grata

nec ingrata, tunc quod-

libet ex ipſis, tanquam à Di-

uinâ Prouidentiâ oblatum,

ſine delectu aſſumere con-

veni. 3. Quæcumque nobis

inopinatò contingunt, ſiue

adverſa, ſiue proſpera illa ſint,

ſiue corpus afficiant, ſiue

animum, cuncta hæc, tan-

quam à paternâ manu Domi-

ni procedentia, æquanimiter

acceptando. 4. Illa omnia

præfata peragendo, hocce

motiuo, quia tale eſt Dei

beneplacitum, & vt in hoc

ipſo Chriſtum Dominum,

quantum in nobis eſt, imite-

mur, qui eadem, & in eundem

finem perpetuò adimpleuit,

vt ipſemet teſtatur : Ego,

inquit, quæ placita ſunt

10 CAP. 2. De Docum. Euangel.

Patri, facio ſemper.

4. Cùm Dominus Ieſus à

nobis exigat columbæ ſim-

plicitatem, quæ conſiſtit tum

in nuda declaratione rerum,

vt ſe habent in corde, &

abſque inutilibus reflexioni-

bus, tum in rebus ſine fuco

aut artificio agendis, Deum

ſolum intuendo ; Ideò vnuſ-

quiſque enixè operam dabit,

vt omnia in eodem ſpiritu

ſimplicitatis perficiat ; conſi-

derans Dei ſermocinationem

eſſe cum ſimplicibuſ ; eumque

ſecreta cœleſtia abſcondere à

Sapientibus & Prudentibus

huius ſæculi & reuelare ea

Paruulis.

5. Sed quoniam Chriſtus,

dum columbæ ſimplicitatem

commendat, prudentiam ſer-

CAP. 2. De Docum. Euãgel. 11.

pětis ſimul præcipit amplecti ;

quę quidem eſt virtus, quâ diſ-

cretè loquimur & operamur ;

Idcircò prudenter ea reticebi-

mus, quæ nõ expedit reuelare,

maximè cùm ex ſe vitioſa &

illicita ſunt ; & ex ijs quæ

aliquo modo ſunt bona aut

licita, reſcindemus circum-

ſtantias, quæ contra honorem

Dei aut in damnum proximi

vergunt, aut cor noſtrum ad

inanem gloriam poſſunt in-

clinare. Cùm autě hæc virtus,

in agendis, verſetur circa ele-

ctionem mediorum, quæ ad

finem ſuum conſequendum

ſunt idonea ; Ideò apud nos

ſanctum & inuiolatum erit,

ſemper vti medijs diuinis ad

res diuinas, & de rebus ſenti-

re ac iudicare iuxta ſenſum

12 CAP. 2. De Docum. Euãgel.

& iudicium Chriſti, nunquam

verò mundi ; neque etiam ſe-

cundùm imbecillem intelle-

ctus noſtri ratiocinationem :

& ſic erimus prudentes ſicut

ſerpentes, & ſimplices ſicut

columbæ.

6. Omnes etiam magnam

adhibebŭt diligentiam in ad-

diſcendâ hâc lectione à Chriſ-

to traditâ : Diſcite à me quia

mitis ſum, & humilis corde ;

attendentes, vt ipſemet aſſerit,

manſuetudine poſſideri terrã,

quia huius virtutis exercitio

corda hominum cõciliantur,

vt ad Dominum convertãtur,

quod non præſtant, qui cum

proximo duriùs & aſperiùs

agunt : humilitate verò cœlum

acquiri, quo amor propriæ

abjectionis ſolet exaltare,

deducens

CAP. 2.De Docum. Euagel. 13

deducens nos, quaſi per gra-

dus, de virtute in virtutem,

donec illuc perveniatur.

7. Sed hæc humilitas, quam

Chriſtus ipſe tam ſæpè nobis

& verbo & exemplo com-

mendauit, & ad quam acqui-

rendam Congregatio debet

omnem operam inſumere,

tres has conditiones exigit :

quarum prima eſt, ſe hominŭ

vituperio dignum cum omni

ſinceritate reputare. 2. Gau-

dere quòd alii imperfectum

noſtrum videant, & nos inde

contemnant. 3. Si Dominus

per nos, aut in nobis aliquid

operetur, illud, ſi fieri poſſit,

occultare ad aſpectum pro-

priæ vilitatis ; ſin autem id fi-

eri non poſſit, totum Diuinæ

miſericordiæ, & aliorum me-

B

14 CAP. 2 De Docum Euãgel.

ritis attribuere. Et hoc eſt vni-

verſę Euangelicę Perfectionis

fundamentum, noduſque to-

tiùs ſpiritualis vitę : ei, qui hu-

militatem iſtam poſſidebit, o-

mnia bona venient pariter cŭ

illâ ; qui verò eâ carebit, etiam

quod habet boni, auferetur ab

eo, continuiſque agitabitur

anguſtijs.

8. Cùm Chriſtus dixerit : qui

vult venire poſt me, abneget

ſemetipſum, & tollat crucem

ſuam quotidie ; Et Paulus in

eodem ſpiritu adiunxerit, Si ſe-

cŭdum carnem vixeritis, mo-

riemini : Si autem ſpiritu facta

carnis mortificaueritis, viue-

tis : Vnuſquiſque in aſſiduam

ſcilicet propriæ voluntatis, pro-

prijque iudicij abnegationem,

ſenſuum quoque omniŭ mor-

CAP. 2. De Docum. Euãgel. 15

tificationě incumbere ſtudebit.

9. Immoderato pariter in

Propinquos amori omnes re-

nunciabunt, iuxta conſilium

Chriſti è numero Diſcipulo-

rum ſuorum eos excludentis,

qui non oderint patrem &

matrem, fratres & ſorores ;

centuplumque nunc in hoc

mundo, & in altero vitam

æternam promittentis, ſi eos

propter Euangelium relique-

rint. Quibus oſtenditur quan-

tum Chriſtianae perfectioni

impedimentum ſint caro &

ſanguis. Parentes tamen ſpiri-

tuali amore, & ſecŭdum Chri-

ſtum amandi ſunt.

10. Omnes ei Indifferentiæ,

quam Chriſtus ac Sancti tan-

toperè coluerunt, ſingulari

diligentiâ ſtudebunt ; ita vt

B ij

16 CAP. 2. De Docum. Euãngel.

neque miniſterijs, neque per-

ſonis, neque locis, præſertim

Patriæ, neque vlli huiuſmodi

rerum, vllo vnquam affectu

inordinato adhæreſcant ; imò

ſint parati ac prompti hæc o-

mnia, ad Superioris volunta-

tem nutumque, libenter de-

ſerere, omnemque circa illa

repulſam, ac mvtationem ab

ipſo procedentem, æquo ani-

mo patiantur ; illumque benè

omnia feciſſe in Domino fa-

teantur.

11. In honorem communis

vitæ, quam Chriſtus Dominus

ducere voluit, vt alijs con-

formis fieret, & hoc pacto fa-

ciliùs Deo Patri eos lucriface-

ret : Omnes, quoad fieri pote-

rit, in omnibus vniformitatě

ſeruabunt ; illam ſpectantes

CAP. 2. De Docum. Euãgel. 17

tanquam boni ordinis, ac ſan-

ctæ vnionis tutricem ; fu-

gientque pariter Singularita-

tem, vt inuidiæ ac diuiſionis

radicem ; idque non ſolùm

quoad victum, veſtitum, le-

ctum, & cætera huiuſmodi ;

ſed etiam quoad rationem

Dirigendi, Docendi, Prædi-

candi, Gubernandi; necnon

& quoad praxes ſpirituales. Vt

autem hæc Vniformitas poſſit

apud nos perpetuò conſer-

Vari ; vnicum nobis adhiben-

dum eſt medium ; nempè e- xactiſſima Regularŭ ſeu Cõſti-

tutionŭ noſtrarŭ obſeruatio.

12. Actus Charitatis erga

Proximŭ apud nos inceſſanter

vigebunt, quales ſunt, Alijs

facere quod nobis iuſtè fieri

ab ijs vellemus. 2. Alijs aſſentiri

B iij

18 CAP. 2. De Docum. Euãgel.

ac omnia in Domino appro-

bare. 3. Se inuicem ſupportare

ſine murmuratione. 4. Flere

cum flentibus. 5. Gaudere cum

gaudentibus. 6. Se inuicem ho-

nore prævenire. 7. Seſe alijs

beneuolum & officioſum ex

imò corde præſtare: Denique

omnibus omnia nos facere,

vt omnes Chriſto lucrifacia-

mus. Quæ omnia intelligenda

ſunt, dummodo nihil contra

Diuina vel Eccleſiaſtica præ-

cepta, aut noſtræ Congrega-

tionis Regulas ſeu Conſtitu-

tiones, vllo modo agatur.

13. Si quando Diuina Pro-

videntia permittat Congre-

gationem, aut aliquam ip-

ſius Domum, aut quempiam

ex ſuis ſubditis calumnia vel

perſecutione gratis impugnari

CAP. 2. De Docum Euãgel. 19

ac exerceri, diligětiſſimè caue-

bimus ab omni vindicatione,

aut maledictione, aut etiam

querela vlla in ipſos Perſecu-

tores ac Calumniatores ; imò

de hoc ipſo Deum laudabimus

& benedicemus ; & tanquam

de occaſione magni Boni, deſ-

cendentis à Patre luminum, ei

cŭ exſultatione gratias agemus.

Quinetiam pro illis omnibus

ipſum ex animo precabimur,

necnon illis, cùm ſeſe op-

portunitas ac facultas offe-

rent, lubenter benefaciemus ;

attendentes quod Chriſtus id

nobis, ſicut & cæteris fideli-

bus præcipit, dicens ; Diligite

inimicos veſtros, Benefacite

his qui oderunt vos ; & Orate

pro perſequentibus & Calum-

niantibus vos. Et vt omnia

B iiij

20 CAP. 2. De Docum. Euãgel.

hæc faciliùs & lubentiùs ob-

ſeruemus, aſſerit quòd in hoc

Beati erimus, & ob idipſum

gaudere ac exſultare debemus,

quoniam merces noſtra co-

pioſa eſt in Cœlis : Et, quod

caput eſt, ipſe prior hoc digna-

tus eſt erga homines adimple-

re, vt nobis exemplum daret ;

quod poſtea imitati ſunt A-

poſtoli, Diſcipuli, ac inn-

umeri Chriſtiani.

14. Quamuis præfata omnia

Euangelii Documenta, tanquã

ſanctiſſima ac vtiliſſima, quan-

tum in nobis eſt obſeruare

debeamus : quia tamen quæ-

dam ex illis nobis magis con-

veniunt, illa ſcilicet, quæ pe-

culiari ratione Simplicitatě,

Humilitatem, Manſuetudině,

Mortificationem & Zelum

CAP. 2. De Docum. Euangel. 21

animarum commendãt ; Con-

gregatio his colendis atque

exercendis accuratiùs incum-

bet, ita vt hæ quinque virtutes

ſint veluti facultates animæ

totiùs Congregationis, om-

neſque noſtræ ſingulorum

actiones illis ſěper animentur.

15. Et quoniam Sathanas

ab iſtorum documentorum

exercitio, ſua ijs prorſus con-

traria opponendo, nos ſemper

avocare nititur : Ideò maximã

quiſque adhibebit prudentiam

ac vigilantiam ad illa omnia

fortiter & animoſe oppugnã-

da ac deuincenda; ea maximè

quæ magis Inſtituto noſtro

repugnant: qualia ſunt ; 1. Pru-

dentia carnis. 2. Velle videri

ab hominibus. 3. Appetere vt

quiſque noſtro iudicio ac

22 CAP. 2. De Docum Euãgel.

voluntati ſemper ſubijciatur.

4. Quærere in omnibus ſuæ

naturæ ſatiſfactionem. 5. In-

ſenſibilitas erga honorem Dei

& ſalutem Proximi.

16. Cumque Malignus Spiri-

tus ſe frequenter in Angelum

lucis tranſfiguret, ſuiſque in-

terdum illuſionibus nos deci-

piat ; Omnes ſibi diligenter ab

ijs cauebunt, modumque eas

diſcernendi ac ſuperandi ad-

diſcere ſtudebunt. Cúmque

experimento compertum ſit

præſentiſſimum ac tutiſſimum

eſſe remedium in hoc caſu,

quàm citiſſimè rem aperire

ijs, qui à Deo ſunt ad hoc

deputati : Idcircò cùm quis

ſe cogitationibus aliquâ illu-

ſione ſuſpectis, ſiue graui

anguſtiâ aut tentatione vexari

CAP. 2. De Docum. Euangel. 23

ſenſerit, quamprimùm poterit,

id Superiori aut Directori ad

id deſignato patefaciet, vt con-

gruum adhibeatur remedium :

quod quiſque, tanquam de

manu Domini, recipiet, ap-

probabit, ac ſibi cum fiducia

ac reuerentia applicabit. Ante

omnia cauebit ne vlli alij,

ſiue Noſtrorum ſiue Externo-

rŭ, rem vllo modo manifeſtet ;

cùm experientia conſtet hu-

juſmodi manifeſtatione malŭ

fieri deterius, alios eiuſdem

mali contagione infici, imò

& totam Congregationem

tandem magnum inde detri-

mentum capere.

17. Et quoniam vnicuique

mandauit Deus de proximo

ſuo, & nos inuicem vt potè

eiuſdě corporis myſtici mem-

24 CAP. 2. De Docum. Euãgel.

bra iuuare debemus ; vbi quis

nouerit aliquem graui tenta-

tione agitari, vel in culpam

notabilem incidiſſe, ſtatim in

ſpiritu Charitatis, & meliori

modo, quo poterit, curabit vt

his duobus malis debitè &

tempeſtiuè conuenientia re-

media per Superiorem adhi-

beantur. Quiſque etiam ad

maiorě progreſſum in virtute

faciendum, boni conſulet, &

gratum habebit, vt ſui defectus

Superiori in eodem ſpiritu

Charitatis manifeſtentur per

quemuis, qui extra Confeſſio-

nem eos obſeruauerit.

18. Cùm Dominus noſter ve-

nerit in Mundum, vt in animas

Imperium Patris ſui repararet ;

illas ſcilicet eripiendo à Dæ-

mone, qui eas inordinata

diuitiarum

CAP. 2. De Docum. Euãgel. 2

diuitiarum, honoris, & vo-

luptatis cupiditate callidè de-

cipiendo, rapuerat ; congruum

cenſuit benignus hic Saluator

cum ſuo Aduerſario contrarijs

Armis, ſcilicet Paupertate,

Caſtitate, & Obedientiâ cer-

tare, ſicuti fecit vſque ad

mortem. Cúmque minima

Congregatio Miſſionis in Ec-

cleſiâ Dei in eum finem ſur-

rexerit, vt Animarum Saluti,

maximè Pauperŭ Ruricolarŭ,

inſeruiret, nullis vtique for-

tioribus & aptioribus armis vti

poſſe iudicauit, quàm ijſ-

dem, quibus iſta Sapientia

Æterna tam feliciter, tamque

vtiliter vſa eſt. Quapropter

Omnes & Singuli, huiuſmodi

Paupertatem, Caſtitatem, &

Obedientiam, fideliter & per-

C

26 CAP. 2. De Docum Euangel.

petuò, iuxta Inſtitutum no-

ſtrum, ſeruabunt. Et vt ſecu-

riùs ac faciliùs, & etiam cum

ampliori Merito, in ijs Virtu-

tibus obſeruandis, poſſint

vſque ad mortem perſeuerare,

Vnuſquiſque, ea, quæ in ſe-

quentibus capitibus circa id

ſtatuuntur, maximâ, quâ pote-

rit fidelitate, exſequi in Dom-

ino conabitur.

___________________________

CAPVT III.

De Paupertate.

1. CVm ipſe Chriſtus, verus

vniuerſorum bonorum

Dominus, ita Paupertatem

amplexus fuerit, vt non habe-

ret vbi reclinaret caput ſuum,

eoſque, qui ſecum in Miſſio-

nibus laboraverŭt Apoſtolos

ſcilicet & Diſcipulos, in ſimili

CAP. 3. De Paupertate. 27

inopiæ gradu conſtituerit, ita

vt nihil proprium haberent ;

& ſic expediti cupiditatem

diuitiarum, quæ totum ferè

Mundum perdit, meliùs ac

coõmodiùs expugnarent ; Vnuſ-

quiſque in hac virtute colědâ,

ipſum pro ſuâ tenuitate imita-

ri conabitur; certò ſciens hanc

fore inexpugnabile propu-

gnaculum, quo Congregatio,

Diuinâ aſpirante gratiâ, per-

petuò conſeruabitur.

2. Et quamuis Miniſteria no-

ſtra in Miſſionibus, quatenus

ſunt gratis obeŭda, nequaquã

ferre poſſint, vt Paupertatem

omnimodè profiteamur ; affe-

ctu tamen, & quantum in

nobis erit, effectu, ipſam

obſeruare in Domino conten-

demus ; idque præſertim iuxta

C ij

28 CAP. 3. De Paupertate.

ea quæ hîc præſcribuntur.

3. Omnes & Singuli noſtræ

Congregationis intelligent,

quòd, exemplo primorŭ Chri-

ſtianorum, erunt nobis omnia

communia, & illa ſingulis

diſtribuentur à Superioribus,

nimirum victus, veſtitus, libri,

& ſupellectilia & cætera, prout

cuique opus erit: ne tamen

quicquam fiat contra Pauper-

tatem, quam amplexi ſumus,

nemo de huiuſmodi bonis

Cõgregationis diſponere, aut

diſpenſare quicquam poterit,

niſi de licentiâ Superioris.

4. Præterea, Nullus quicquã

habebit inſcio, vel non con-

cedente Superiore ; aut quod

non ſit paratus ſtatim relin-

quere ad præceptum, vel

etiam ad nutum illius.

CAP. 3. De Paupertate. 29

5. Nemo vllâ re tanquam

propriâ vtetur. Nemo quic-

quam donabit, aut accipiet,

vel dabit mutuò aut commo-

datò, aut aliunde petet, ſine

licentiâ Superioris.

6. Eorum quæ ſunt vſibus

aliorum deputata, vel in

communi ſepoſita, aut relicta,

nemo quicquam ſibi ſumet,

ne libros quidem ; aut quod

ad vſum ſuum ſibi datum eſt,

alteri tradet, ſine Superioris

conſenſu ; aut id patietur ne-

gligentiâ ſuâ perire, aut fieri

deteriùs.

7. Nullus ſuperflua, aut cu-

rioſa exquiret. Neceſſaria

autem, ipſorumque deſideriŭ

ita quiſque moderabitur, vt

victus, cubiculi, & lecti ratio,

ſit tanquam Pauperi accom-

C iij

30 CAP. 3. De Paupertate.

modata ; vtque in his, ſicut in

omnibus, effectus aliquos

Paupertatis experiri ſit para-

tus ; quinetiam viliſſima quæ-

que eorum, quæ domi ſunt, ſi-

bi tribui, libenter patiatur.

8. Et vt nihil apud Nos cer-

natur quod Proprietatem vel

minimam redoleat, cubicula

noſtra non ita erunt clauſa,

quin extrinſecus aperiri poſ-

ſint ; nec in ijs vlla arca, ſiue

quicquam aliud claue parti-

culari obſeratum aſſeruabitur,

niſi cum expreſſâ Superioris

facultate.

9. Nemo etiam ex vnâ Do-

mo in aliam pergens, quic-

quam ſecum aſportabit ſine

licentiâ Superioris.

10. Et quoniam Virtus

Paupertatis, ſolo etiam appe-

CAP. 3. De Paupertate. 31

titu inordinato ad Bona tem-

poralia, poteſt violari : Vnuſ-

quiſque diligenter cauebit,

ne hoc malum, etiam quoad

Beneficia, ſub ſpecie Boni ſpi-

ritualis, ambienda, cor ſuum

inuadat ; Ideoque, nequidem

ad vllum Beneficium, aut Di-

gnitatem Eccleſiaſticam, ſub

quocumque prætextu, aſpi-

rabit.

___________________________

CAPVT IV.

De Caſtitate.

1. SAluator noſter quanti

Caſtitatem coleret, quã-

que ardenter illam in corda

hominum inſinuare cuperet,

euidenter ſignificauit, ex eo

quòd per operationem Spiri-

tus Sancti, ſupra naturae leges,

de Virgine intactâ naſci vo-

C iiij

32. CAP. 4. De Caſtitate.

luerit ; & à vitio oppoſito ita

abhorruerit, vt quamuis atro-

ciſſima crimina falſò ſibi im-

putari permiſerit, vt iuxta

deſiderium ſuum opprobrijs

ſaturaretur: nuſquam tamen

impudicitiæ, ne dicam ac-

cuſatione, ſed ne quidem

ſuſpicione vllâ, à ſuis etiam

infenſiſſimis hoſtibus notatŭ

fuiſſe legamus : Ideò multùm

intereſt, vt Congregatio ſin-

gulari huius virtutis acqui-

rendæ deſiderio exardeſcat,

eamque perfectiſſimè colere

ſemper & vbique profiteatur ;

quod tantò magis nobis cordi

eſſe debet, quantò ſtrictiùs

ad ferè continuam cum Sæ-

cularibus vtriuſque ſexus

converſationem, nos Miſſio-

nis exercitia addicunt. Qua-

CAP. 4. De Caſtitate. 33

propter vnuſquiſque, in hac

Caſtitate tum corporis tum

animi integrè conſeruandâ,

omnem curam, diligentiam,

& præcautionem adhibere,

quantŭ in ſe erit, conabitur.

2. Vt autem, Deo auxiliante,

id aſſequi valeat, ſenſus tum

interiores, tum exteriores vi-

gilantiſſimè cuſtodiet ; Mu-

lieres nunquam ſolus cum

ſola (loco & těpore indebitis)

alloquetur ; illas alloquendo,

vel ad eas ſcribendo, à verbis,

etiamſi pijs, teneram erga eas

beneuolentiam redolentibus,

omnino abſtinebit ; Illarum

Confeſſiones audiendo, ſicuti

extra Confeſſionem collo-

quendo, ad eas propiùs non

accedet : nec de ſua Caſtitate

præſumet.

34. CAP. 4. De Caſtitate.

3. Et quoniam intemperan-

tia eſt veluti mater & nutrix

impuritatis, vnuſquiſque in

eſu erit temperans, & quoad

fieri poterit, cibis communi-

bus, & vino, aquâ plurimâ

diluto, vtetur.

4. Inſuper, Omnes ſibi per-

ſuadebunt Miſſionarijs ne-

quaquam ſufficere, huiuſce

virtutis gradum attigiſſe non

mediocrem, imò prætereã

requiri, vt totis viribus nitan-

tur impedire, ſi fieri poſſit,

ne vllus hominum de aliquo

Noſtrorum vel leuiſſimam

vitij contrarij ſuſpicionem

poſſit concipere : hæc enim

ſola ſuſpicio, etiamſi omnino

iniuſta, plus obeſſet Congre-

gationi, ipſiuſque pijs Mini-

ſterijs, quàm alia crimina

CAP. 4. De Caſtitate. 35

falſò nobis imputata, eò ma-

ximè quòd exiguus aut nullus

ob id colligeretur fructus ex

Miſſionibus noſtris. Quare, ad

Malum hoc præueniendum,

aut tollendum, omnibus,

quæ occurrere poterunt, me-

dijs, non modò ordinarijs,

verùmetiam (ſi res poſtulat)

extraordinarijs vtemur ; cu-

iuſmodi eſt iſtud, ab aliqui-

bus operibus, alioqui licitis, &

etiam bonis ac ſanctis, inter-

dum abſtinere, cùm ſcilicet,

iudicio Superioris aut Dire-

ctoris, illa videntur dare locŭ

timědi huiuſmodi ſuſpicioně.

5. Et quia Otioſitas eſt No-

verca Virtutum, maximè Ca-

ſtitatis: Vnuſquiſque Vitium

hoc ita fugiet, vt ſemper in-

veniatur vtiliter occupatus.

36. CAP. V. De Obedientiâ.

_________________________

CAPVT V.

De Obedientiâ.

1. IN honorem Obedientiæ,

quam Dominus noſter

Ieſus Chriſtus verbo & exem-

plo nos docuit, cùm Beatiſſi-

mæ Virgini, Beato Ioſepho,

necnon & alijs Perſonis in

Dignitate conſtitutis, tum

bonis, tum dyſcolis, ſubditus

eſſe voluit ; Omnibus & Singu-

lis Præpoſitis noſtris, ipſos in

Domino, & Dominum in ip-

ſis attendentes, exactè obe-

diemus ; in primis Sanctiſſi-

mo Domino noſtro Papę Re-

uerentiam & Obedientiam fi-

deliter & ſincerè præſtabi-

mus : Obedientiam quoque

Illuſtriſſimis ac Reuerendiſſi-

mis DD. noſtris Epiſcopis, in

quorum

CAP. 5. De Obedientiâ. 37

quorum Diœceſibus Inſtituta

fuerit Congregatio, humili-

ter, & conſtanter, iuxta Inſti-

tutum noſtrum, exhibebimus.

Prætereà nihil in Eccleſijs Pa-

rochialibus aggrediemur abſ-

que Parochorum conſenſu.

2. Omnes etiam & ſinguli

Superiori Generali obedie-

mus promptè, hilariter &

perſeueranter, in omnibus

vbi peccatum non apparet, &

cæcâ quadam Obedientiâ,

proprium iudiciŭ, propriam-

que voluntatem ſubmitten-

tes, idque non ſolùm quoad

eius voluntatem nobis noti-

ficatam, ſed etiam quoad

eius intentionem : exiſtimantes

illud ſemper ad melius eſſe,

quod ipſe præcipit ; noſque

illius diſpoſitioni, quaſi li-

D

38. CAP. 5. De Obedientia.

mam in manibus fabri, com-

mittentes.

3. Et hæc Obedientia cæte-

ris Superioribus tam particu-

laribus, quàm Viſitatoribus,

necnon Officialibus ſubordi-

natis pariter exhibenda erit.

Quiſque etiam campanæ ſo-

no, vt voci Chriſti obedire

conabitur ; ita vt ad primum

eius ſignum ſtudeat vel ip-

ſam imperfectam litteram re-

linquere.

4. Et vt Congregatio faci-

liùs & citiùs in hac virtute

progreſſum faciat, pro viri-

bus nitetur, vt pia illa conſue-

tudo nihil petendi, nihilque

recuſandi, apud nos ſemper

vigeat : attamen, cùm quis

noverit aliquid ſibi eſſe vel

nocivum vel neceſſarium, id

CAP. 5. De Obedientia. 39

coram Domino examinabit,

vtrum idipſum Superiori ape-

rire debeat, vel non, & ſe in-

differentem habebit quoad

reſponſum futurum ; & hoc

pacto diſpoſitus, rem Supe-

riori declarabit ; tenebitque

pro certò voluntatem Dei ſibi

ſignificari per voluntatem

Superioris ; quâ cognitâ ſta-

tim acquieſcet.

5. Omnes ſtatutis cuiuſli-

bet hebdomadæ diebus, &

horis, in locum aſſignatum

conuenient ; vt, que circa or-

dinem domeſticum monenda

ſunt, à Superiore audiant : &

ſi quid habent proponen-

dum, ei ſignificent.

6. Nemo quicquam alijs

præcipiet, aut vllum repre-

hendet, niſi ad id à Superiore

D ij

40 CAP. 5. De Obedientia.

deputatus ſit, aut ex Officio

iam teneatur.

7. Nullus ab vno Superiore

repulſam paſſus, alium Supe-

riorem adibit ſuper eâ re,

quin repulſam, & repulſæ

cauſam illi ſignificet.

8. Nemo curam alicuius rei

ſibi commiſſam deſeret, licet

aliquo ſuperveniente negotio

impeditus, quin maturè ad-

moneat aliquem ex Superiori-

bus, vt ſi opus eſt, alium

ſubſtituat.

9. Sicut nullus in alterius

Officium aut Miniſterium ſe

ingerere debet, ita cùm quis

rogatus ab aliquo, maximè ex

Officialibus etiam minoribus,

vt ipſum obiter adiuvet, id

benignè præſtabit, niſi quid

obſtet : ſi tamen in hac re diu-

CAP. 5. De Obedientia. 41

tiùs occupari oporteret, id

non fiet niſi priùs obtentâ

Superioris licentiâ.

10. Nemo in locum alieno

Miniſterio deſtinatum introi-

bit abſque licentiâ Superio-

ris ; In rebus autem neceſſa-

rijs, ſufficiet licentia Præfe-

cti illius loci.

11. Vt occurratur multis non

parvi momenti incommodis,

quæ poſſent euenire, nullus

litteras ſcribet, mittet, aut

aperiet abſque facultate Su-

perioris ; cui ſcriptas quiſque

dabit, vt eas vel mittat, vel

retineat, prout ſibi viſum

fuerit.

12. Et vt Obedientia aliquid

etiam conferat corporis ſani-

tati, nullus extra conſueta

tempora potum, aut cibum

D iij

42 CAP. 5 De Obedientia.

ſumet, ſine Superioris lice-

ntia.

13. Nullus abſque Superio-

ris facultate generali aut ſpe-

ciali, in cubiculum alterius

intrabit, neque illud aperiet,

quin ei reſponſum fuerit, in-

gredere : quandiu autem vna

erunt, tandiù ianua patebit.

14. Nemo etiam alios, ma-

ximè Externos, in cubiculum

ſuum introducet, niſi acceptâ

ab eodem Superiore licentiâ.

15. Nemo librum aut com-

ponet, aut ex vna lingua in

alteram vertet, & in lucem

edet, ſine expreſſâ tum ap-

probatione tum facultate Su-

perioris Generalis.

16. Nullus ex Coadiutori-

bus noſtris, Officio Marthæ

deſtinatis, ad ſtudium linguæ

CAP. 5. De Obedientia. 43

Latinæ, nedum ad ſtatum

Eccleſiaſticŭ adſpirabit. Quod

ſi quis in ſe tale deſiderium

ſenſerit, illud protinus nite-

tur exſtinguere, tanquam à

maligno ſpiritu procedens ;

qui fortè ſpecioſa ſuperbiâ,

zelo animarum velatâ, ipſos

perdere intendit. Legere au-

tem vel ſcribere non addiſ-

cent ſine expreſſâ Superioriſ

Generaliſ licentiâ.

___________________________

CAPVT VI.

De ijs quæ ad Infirmos ſpectant.

1. CVm inter cætera, quæ

Chriſtus operabatur

frequentiùſque commenda-

bat ijs, quos in vineam ſuam

mittebat, hoc vnum ex præ-

cipuis fuerit, Infirmorum,

maximè pauperum cura ac

D iiij

44 CAP. 6. De ijs quæ

viſitatio : Ideo Congregationi

peculiaris erit cura, illos non

ſolùm domeſticos, verùm

etiam externos, cum Superio-

ris conſenſu, inuiſendi ac ſu-

bleuandi; illis tum corpora-

lia, tum ſpiritualia ſubſidia,

quæ commodè poterunt, ſub-

miniſtrando, præſertim in

Miſſionibus ; & prætereà ſin-

gularem curam adhiben-

do in Confraternitate Cha-

ritatis erigendâ ac viſitan

dâ.

2. Vbicumque Infirmum

aliquem ſiue Domi, ſiue ex-

tra Domum, viſitabunt, illum

non vt hominem, ſed vt Chri-

ſtum ipſum, tale ſibi obſe-

quium præſtari aſſerentem,

ſpectabunt : ideoque quilibet

ſe ibi modeſtè geret, ac ſub-

ad Infirmos ſpectant. 45

miſſâ voce loquetur, & de

rebus, quæ ipſum exhilarare

& conſolari, necnon circum-

ſtantes ædificare poſſint.

3. Infirmi quoque noſtri ſi-

bi perſuadebunt, ſe non ſo-

lum in valetudinario & lecto

detineri, vt remedijs curentur

ac ſanentur, ſed etiam vt vir-

tutes Chriſtianas, maximè pa-

tientiam, & conformitatem

cum Diuinâ voluntate, velut

ex ſuggeſtu, ſuo ſaltem exem-

plo doceant ; & ſic, omnibus

ſe inuiſentibus, ſibique mini-

ſtrãtibus, Chriſti bonus odor

ſint ; adeo vt virtus ipſorum

in infirmitate perficiatur.

Cùm autem inter cæteras vir-

tutes, quæ in ægrotis requi-

runtur, obedientia ſit etiam

multum neceſſaria : ideò Me-

46 CAP. 6. De ijs quae, &c.

dicis, non tantùm ſpirituali-

bus, ſed etiam corporalibus,

tum Infirmario, alijſque ad

sui curam deſtinatis, exactiſſi-

mè illam exhibebunt.

4. Et ne quis circa Infirmos

abuſus ſubrepat, omnes qui

ſe malè affectos ſentient, id

Superiori, vel Pręfecto ſanita-

tis, aut Infirmario ſignifica-

bunt : Nemo verò medici-

nam vllam ſumet, aut Medi-

co noſtro vtetur, aut alium

conſulet, niſi cum Superioris

approbatione.

___________________________

CAPVT VII.

De Modeſtiâ,

1. TAnta in Chriſto Domi-

no modeſtia tùm in fa-

cie & geſtu, cùm in ſermo-

ne elucebat, vt vſque ad in-

CAP. 7. De Modeſtia. 47

teriora deſerti ad ſe attraheret

multa populorum millia, quò

ipſius aſpectu fruerentur, ver-

baque vitæ æternæ, quæ pro-

cedebant ab ore eius, audi-

rent ; ita vt, cibi potuſque ne-

ceſſarij ſumendi obliuiſceren-

tur : hanc amabilem virtu-

tem in tanto Magiſtro imi-

tari debent Miſſionarij; qui,

cùm ex Inſtituto ſuo tenean-

tur cum Proximo frequenter

agere, timere debent ſemper,

ne quod functionibus & mi-

niſterijs ſuis in Domino ædi-

ficauerint, id malo exemplo

vel minimæ immodeſtiæ de-

ſtruant. Quapropter id Om-

nes, quod D. Paulus primis

Chriſtianis cõmendabat, (mo-

deſtia veſtra nota ſit omnibus

hominibus) diligenter obſer-

48 CAP. 7 De Modeſtia.

vabunt. Vt autem id præſtare

valeant, Regulas particulares

modeſtiæ, in Congregatione

præſcriptas, & has ſequentes,

in vſu habere ſedulò curabŭt.

2. Imprimis ab inordinata

oculorum euagatione abſti-

nebunt, præſertim in Tem-

plo, in menſâ, & in publicis

actionibus ; efficientque vt

nihil leue aut puerile in geſtu,

nihilque affectatum aut mun-

danum in inceſſu appareat.

3. Cauebunt Omneſ ne ſe

inuicem , etiam per iocum,

tangant, niſi quando in ſi-

gnum Charitatis, & cauſâ ſa-

lutationis, ſe mutuò amplecti

conuenit ; cùm ſcilicet quis

peregrè egreditur aut regre-

ditur, vel eſt recens admiſſus

in Congregatione.

4. Quiſque

CAP. 7. De Modeſtiâ. 49

4. Quiſque honeſtæ mun-

ditiei ſeruandæ, præſertim in

veſtibus, ſtudioſus erit : ab illâ

verò, quæ eſt nimis exquiſita,

aut affectata, omnino abſti-

nebit.

5. Quiſque pauperem ſuam,

& hanc pauciſſimam ſupelle-

ctilem, mundam ac benè diſpo-

ſitam ſeruabit in cubiculo ;

quod etiam tertio quoque die

ſcopis euerret, ac lectum ma-

nè ſurgendo decenter com-

ponet ; niſi propter eius infir-

mitatem aut negotium ali-

quod, alius ad id ſuffectus ſit

à Superiore.

6. Nemo è cubiculo niſi de-

center veſtitus egredietur.

7. Et vt faciliùs & citiùs

coram alijs Modeſtiam no-

ſtram exhibere valeamus,

E

50. CAP. 8. De mutuâ

Vnuſquiſque priuatim, etiam

ſolus in cubiculo, modeſtè

ſe habere, Deum præſentem

intuendo, ſolicitè ſtudebit ;

& præſertim cauebit, ne abſ-

que induſio, aut non ſuffi-

cienter coopertus, noctu dor-

miat.

___________________________

CAPVT VIII.

De Mutua Noſtrorum Conver-

ſatione.

1. CVm Chriſtus Saluator

noſter Apoſtolos ac

Diſcipulos in vnum congre-

gaſſet, nonnulla rectè inter

ſe conuiuendi Præcepta ipſis

tradidit, cuiuſmodi ſunt, vt ſe

inuicem diligerent ; alter al-

terius pedes lauarent ; ſi quid

haberet alter adverſùs alter-

um, iret ſtatim reconciliari

Noſtrorum Conuerſatione. 51

fratri ſuo ; bini incederent :

denique ſi quis vellet inter

eos eſſe maior, minor fieret ;

& alias his ſimiles. Idcircò

noſtra minima Congregatio,

Chriſti & Diſcipulorum ve-

ſtigijs inſiſtere cupiens, ſe-

quentes Regulas, quæ ratio-

nem benè inter nos convi-

uendi & colloquendi ſpectãt,

ſimiliter debuit habere : quas

vnuſquiſque pro viribus ob-

ſeruare ſtudebit.

2. Vt Charitas fraternitatis,

ac ſancta vnio ſemper maneat

in nobis, & omnimodè con-

ſeruetur, ſinguli ſe inuicem

magnâ reuerentiâ proſegue-

tur, in morem tamen charo-

rum amicorum, inter ſe ſem-

per conuiuentes. Particula-

res autem amicitias, perinde

E ij

52 CAP. 8. De mutua

ac auerſiones diligenter vita-

bunt ; cùm hæc duo vitia eſſe

originem diuiſionum, ac rui-

nam Congregationum, expe-

rimento compertum ſit.

3. Omnes ſingularem, vt

decet, honorem Superioribus

exhibebunt, ijſque caput ape-

rient ; & cauebunt ne eoſdem

Superiores ſe alloquentes in-

terpellent, aut, quod peius

eſt, illis reſiſtant verbo. Om-

nes pariter caput aperient Sa-

cerdotibus ; Seminariſtæ &

Scholaſtici, ſuis Directoribus

& Præceptoribus. Sacerdotes

etiam ſeſe inuicem hoc hono-

re prævenire in Domino ſtu-

debunt. Ne tamen detur lo-

cus evagationi oculorum aut

mentis, nemo, dum menſæ

accumbit, cuiquam, præter-

Noſtrorum Conuerſatione. 53

quàm Superiori, vel alicui

Externo inſigniori, aperiet

caput.

4. Et quoniam Scriptura te-

ſtatur tempus eſſe loquendi

& tempus tacendi, & in mul-

tiloquio non defuturum pec-

catum ; & etiam diuturno

experimento ſatis conſtet,

vix fieri poſſe, vt Communi-

tas vlla Deo Dicata, in bono

diu perſeueret, ſi in ea nullus

locutioni modus præſcriba-

tur, nullaque ſilentii ratio

habeatur. Ideò apud nos ſi-

lentium extra recreationis

tempus ſeruabitur ; ita vt ex-

tra illud nemo ſine neceſſita-

te loquatur, niſi obiter & ver-

bis perpaucis, ac voce ſubmiſ-

ſa, maximè in Eccleſia, in

Sacriſtia, in Dormitorio, &

E iij

54 CAP. 8. De mutua

in Refectorio, præſertim dum

menſæ diſcumbitur : ſi tamen

alicui accumbentium quic-

quam deeſt, is qui aſſidet, vno

verbo, ſi nutu, alioue ſigno

id non poſſit, eum, qui mini-

ſtrat, admonebit. Quocumque

autem tempore loquamur,

etiam horis Conuerſationi

deſtinatis, ſemper à nimiâ vo-

cis contentione, vel elatione

cauebimus ; Cùm inde & no-

ſtri & Externi poſſint malam

accipere ædificationem.

5. Nemo ex Noſtris cum Se-

minariſtis, aut cum Schola-

ſticis, alijſque, etiam Sacer-

dotibus, qui biennium ab è-

greſſu è Seminario nondum

expleuerunt, colloquium ſi-

ne Superioris facultate, habe-

bit, niſi ad illos obiter & vno

Noſtro Conuerſatione. 55

verbo ſalutandos, cùm id cha-

ritas à nobis exigit.

6. Ad majorem ſilentij ob-

ſeruationem, attendet Vnuſ-

quiſque, vt, dum in cubicu-

lo verſatur, vel per Domum,

præſertim noctu, incedit, vel

etiam ianuas aperit, aut clau-

dit, quoad fieri poterit, ſtre-

pitus non edatur.

7. In quotidianis Conuer-

ſationibus, ac recreationibus,

ita Modeſtiam cum hilaritate

conjungemus, vt ſemper,

quoad fieri poterit, vtile dul-

ci miſceamus, & omnibus

exemplo noſtro pręluceamus.

Quod vt faciliùs aſſequamur,

colloquia noſtra erunt, vt plu-

rimm, de ijs quæ ad pietatě,

vel doctrinam Miſſionarijs

requiſitam, conducunt.

E iiij

56. CAP. 8. De mutua

8. In mutuis huiuſmodi col-

loquijs, ſicut & in alijs

quæ aliquando licitè habenda oc-

currunt, operam dabimus ;

vt inter cætera colloquendi

argumenta, ea maximè, quæ

ad amorem vocationis noſtrę,

ſtudiumue propriæ perfectio-

nis iuuant, in medium pro-

ponamus; ad id nos inuicem

ſtimulanteſ, nunc quidem

commendando virtutem, pu-

tà deuotionem, mortificatio-

nem, Obedientiam, humili-

tatem ; nunc verò earum par-

tes adverſus eos, qui ſiniſtre

de ijs loquerentur, humiliter

& ſuauiter defendendo. Quòd

ſi quâ ex illis virtutibus, ſěsui

noſtro repugnet, id Superiori

vel Directori duntaxat ape-

riemus ; & diligenter cauebi-

Noſtrorum Conuerſatione. 57

mus ne alijs ſiue palam, ſiue

priuatim id detegamus.

9. Omnem in colloquendo

pertinaciæ aut contentionis

ſpeciem, etiam per modum

recreationis magnâ diligen-

tiâ fugiemus ; quinetiam alio-

rum ſententiam noſtræ in

omnibus non illicitis, quoad

fieri poterit, anteponere in

Domino ſtudebimus. Si quis

tamen circa rem propoſitam

diuerſæ fuerit ſententiæ, ra-

tiones ſuas modeſtè & in ſpi-

ritu humilitatis poterit pro-

ferre : Imprimis autem caue-

bunt omnes ne inter collo-

quendum quicquam moleſtè

aut ægrè ferre, aut ſe offenſos

in aliquem oſtendant, aut

verbis vel factis, aut alio quo-

uis modo lædant.

58 CAP. 8. De mutua

10. Omnes ſummæ Religio-

ni ducent, ſeruare ſecretum,

nonmodò circa ea quæ ad

Confeſſionem, aut Directio-

nem pertinent, verumetiam

quæ fiunt vel dicuntur in Ca-

pitulo, quoad culpas & pœni-

tentias ; ſicut & cætera, quo-

rum reuelationem nouimus

eſſe à Superioribus, vel à par-

te rei prohibitam.

11. Nemo aliorum, maximè

Superiorum famam vel leui-

ter attinget, aut contra illoſ

commurmurabit, aut quic-

quam, quod in noſtrâ Con-

gregatione, ſicut & in alijs

Communitatibus fiat aut di-

catur, cenſurâ notabit.

12. Nemo de adminiſtratio-

ne Domus curioſè inquiret ;

aut de eâ cum alijs ſermonem

Noſtrorum Conuerſatione. 59

habebit ; aut contra Congre-

gationis Regulas ſeu Conſti-

tutiones, vel pias etiam Con-

ſuetudines, ſiue directè, ſiue

indirectè loquetur.

13. Nemo de victu, veſtitu

& cubitu conqueretur ; aut

etiam colloquetur, niſi ra-

tione ſui Officii ad id ſit depu-

tatus.

14. Nemo in malam par-

tem de alijs Nationibus, vel

Prouincijs loquetur ; cùm

mala non parua inde ſoleant

euenire.

15. In publicis Diſcordijs &

Bellis, quæ inter Principes

Chriſtianos oriri poſſunt,

nullus ſe in alterutram Factio-

nis partem inclinari ſignifica-

bit ; ad imitationem Chriſti,

qui inter litigantes fratres eſ-

60. CAP. 8. De mutuâ, &c.

ſe arbiter, & de Iure Princi-

pum iudicare noluit ; id vnum

prædicans, reddenda eſſe quæ

ſunt Cæſariſ, Cæſari, &c.

16. Vnuſquiſque à collo-

quijs de rebus, quæ ad ratio-

nem Status ſeu Regnorum,

aliaque negotia Sæcularia pu-

blica, pertinent, maximè de

Bello, & Principum conten-

tionibus præſentis temporis,

cæteriſque eiuſmodi rumori-

bus Seculi, longè aberit ; &

etiam de iſtis omnibus, quo ad

fieri poterit, cauebit quic-

quam ſcribere.

___________________________

CAPVT IX.

De Converſatione cum Externis.

1. PRæter regulas, quas

Saluator noſter dedit

Apoſtolis ac Diſcipulis ſuis de

ratione

CAP. 9. DeConuerſatione,&c. 61

ratione inter ſe conuerſandi,

adiunxit quædam præcepta de

modo rectè ſe gerendi cum

proximo, cum Scribis, & Pha-

riſæis, cum Præſidibus, quan-

do ad eorum Synagogas &

Tribunalia ducerentur ; &

quomodo, cùm ad conuiuia

vocarentur, & alia eiuſmodi.

Quapropter ad eius exem-

plum, quaſdam Regulas de

ratione communicandi cum

Externis ſimiliter habere cõ-

ueniens fuit. Has igitur fide-

liter obſeruare conabimur.

2. Etſi Inſtitutum noſtrum

ad frequentem cum Sæculari-

bus converſationem, maximè

in Miſſionibus, nos aſtringit :

eos tamen non adibimus, niſi

cùm obedientia, aut neceſſitas

vocauerit ; & tunc memores

F

62. CAP. 9. De Conuerſatione

erimus huius verbi Domini,

vos eſtis Lux Mundi ; vt ſcili-

cet Solis lucem imitemur,

quæ & illuminat & calefacit,

& quamuìs per immunda

tranſeat, nullam tamen puri-

tatis ſuæ iacturam patitur.

3. Omnes à litibus Externo-

rum ſolicitandis, à legatis te-

ſtamentarijs exequendis, à

commercijs & matrimonijs

tractandis, ac ſimilibus ſecu-

li occupationibus diligenter

cauebunt, iuxta conſilium

Apoſtoli : nemo militans Deo,

implicat ſe negotijs ſæculari-

bus.

4. Nullus etiam piorum

negotiorum curam ſuſcipiet,

aut ad ea gerenda operam

ſuam promittet, aut ad id ſe

propenſum oſtendet, ſine Su-

cum Єxternis. 63

perioris facultate.

5. Domi nemo loquetur

cum Externis, aut alios è Noſ-

tris ad id vocabit ſine facul-

tate Superioris.

6. Nemo vllum Externum

ad menſam inuitabit ſine Su-

perioris licentia.

7. Nullus cuiuſquam Ex-

terni ad aliquem Noſtrorum,

aut alicuius è Noſtris ad Ex-

ternum, mandata aut literas,

aut quid aliud deferet, ſine

Superioris licentiâ.

8. Nemo Regulas ſeu Con-

ſtitutiones noſtras Externis

communicabit, ſine expreſſâ

Generalis, aut Viſitatoris fa-

cultate : admittendis autem

iſtę Cõmunes poterunt oſten-

di cum licentiâ Superioris

Particularis ; idque tempore

F ij

64. CAP. 9. De Conuerſatione

Exercitiorum ſpiritualium, &

aliquando priùs, ſi ei ita ex-

pedire in Domino viſum fue-

rit.

9. Nemo, quæ Domi acta

vel agenda ſunt, temer & ſi-

ne fructu Externis referet, aut

cum illis de rebus illis collo-

quetur, quas non licet inter

Noſtros adducere in collo-

quium, maximè de ijs quæ ad

rationem Status ſeu Regni

pertinent.

10. Cùm quis facultatem

habet adeundi Externos, cum

illis nonniſi de rebus neceſſa-

rijs, aut ad ſalutem & ædifi-

cationem ipſorum, aut pro-

priam, aut vtrumque condu-

centibus, colloquetur ; idque

eâ, quâ par eſt, Grauitate, De-

uotione, ac Modeſtiâ; iuxta

cum Externis. 65

perſonarum, locorum, ac

temporum circumſtantias.

11. Nemo Domo egredietur,

niſi quomodo, quando, &

cum quo viſum fuerit Supe-

riori; cuius erit ſocium deſi-

gnare, niſi ad id alium depu-

tauerit : Is verò qui in ſocium

datus eſt, primas alteri cedet,

eumque loqui ſinet.

12. Cùm quis facultatem à

Superiore petierit aliquò eun-

di, ſimul etiam & aperiet quò,

& cuius cauſâ ire velit : & ſta-

tim atque Domum redierit,

eorum quæ geſſerit, ei ratio-

nem reddet.

13. Nullus præterquam con-

ſuetâ Domus ianuâ ingredie-

tur aut egredietur, niſi neceſ-

ſitas, aut Superioris licentia

in hoc diſpenſet.

F iij

66. CAP. 9. De Conuerſatione

14. Qui Domo egredientur,

etiam qui facultatem habe-

rent exeundi & redeundi per

poſtîcum, aut per Templum,

nomini ſuo notam apponent,

& Ianitorem admonebunt de

horâ, quâ redituri ſunt, vt

ipſe ijs à quibus peterentur,

poſſit ſatisfacere : ante lucem

non egredientur, & ante no-

ctem Domum ſe recipient :

Ingreſſi autem ſtatim notam

ſuo nomini appoſitam aufe-

rent.

15. Nullus extra Domum

cibum ſumet abſque Superio-

ris licentiâ, præterquàm dum

peregrè proficiſcitur.

16. Nullus iter faciens, &

tranſiens per locum, vbi ſit

Domus Congregationis, ad

aliud hoſpitium, quàm ad il-

cum Externis. 67

lam diuertet : & quandiu ibi

fuerit, eius, qui illic præeſt,

Obedientiæ ſubijcietur ; ni-

hilque ibi, niſi de eius Conſi-

lio & Directione tractabit.

Idem obſeruabitur ab illo, qui

ad negotia gerenda illuc ve-

nerit.

___________________________

CAPVT X.

De pijs Exercitijs in Congrega-

tione obſeruandis.

1. CHriſtus Dominus, eiuſ-

que Diſcipuli, ſua ha-

bebant pia Exercitia, cuiuſmo-

di erant : ſtatis diebus ad Tem-

plum aſcendere, aliquoties in

ſolitudinem ſecedere, Oratio-

ni vacare, & alia ſimilia : Ra-

tioni itaque conſonum eſt, vt

hæc parua Congregatio ſuas

quoque habeat ſpirituales

F iiij

68 CAP. 10. De pijs exercitijs

Exercitationes, quibus obſer-

uandis diligentiſſimè incum-

bet, & alias quaſque (niſi ne-

ceſſitas aut obedientia id ve-

tet) poſtponet ; quippe quæ

etiam ad cæterarum Regula-

rum ſeu Conſtitutionum ve-

ram obſeruationem, & ad

propriam perfectionem effi-

caciùs conducunt.

2. Cùm iuxta Bullam Ere-

ctionis Congregationis no-

ſtræ, ineffabilia Sanctiſſimæ

Trinitatis & Incarnationis

Myſteria, peculiari ratione

venerari debeamus : hoc ac-

curatiſſimè, & ſi fieri poſſit,

omnimodè adimplere cona-

bimur, ſed maximè hæc tria

peragendo : 1. Crebro Fidei &

Religionis actus erga huiuſ-

modi Myſteria ex intimo cor-

in Congregatione obſeruãdis. 69

de eliciendo. 2. Ad illorum

gloriam ſingulis diebus ali-

quas preces, & pia opera of-

ferendo ; & præſertim ipſo-

rum Feſta cum ſolemnitate, &

maximâ, quâ poterimus, De-

uotione celebrando. 3. Vigi-

lanter enitendo, vt eorumdem

notitiam, honorem & cul-

tum in animos Populorum,

ſiue inſtructionibus, ſiue

exěplis noſtris ingeneremus.

3. Et quoniam, ad illa My-

ſteria optimè colenda, nullum

præſtantiùs dari poteſt me-

dium, quàm debitus Cultus,

& bonus vſus Sacroſanctæ

Euchariſtiæ; ſiue illam ſpe-

ctemus vt ſacramentum, ſiue

vt Sacrificium ; Quippe quæ

in ſe veluti ſummam cætero-

rum Fidei Myſteriorum conti-

70 CAP. 10. De pijs exercitijs

net, & per ſe animas dignè

Communicantium, & ritè

Sacrificantium, Sanctificat,

& tandem Glorificat ; & hoc

pacto, Deo Trino & Vno, &

Chriſto incarnato ampliſſi-

ma gloria accedit : Ideò nihil

erit Nobis commendatius,

quàm vt erga hoc Sacramen-

tum & Sacrificium honorem

debitum exhibeamus ; Quin-

etiam mente ſollicitâ ſataga-

mus, vt ei ab omnibus idem

honor & reuerentia reddatur :

Id quod præſtare pro viribus

nitemur ; præſertim impe-

diendo, quoad fieri poterit,

ne circa illud quicquam irre-

uerenter agatur, aut dicatur ;

& ſedulò alios docendo, quid

de hoc tanto Myſterio crede-

re, & quomodo debeant

in Congregatione obſeruãdis. 71

illud venerari.

4. Et quia eadem Bulla

Nobis prętereà expreſſè com-

mendat, vt ſimiliter Beatiſſi-

mam Virginem Mariam, pe-

culiari Cultu veneremur, &

idipſum alioqui varijſque ti-

tulis debemus præſtare : Om-

nes & Singuli id perfectè, Deo

auxiliante, exſequi contende-

mus ; 1. Singulari deuotione

hanc digniſſimam Chriſti Ma-

trem & Noſtram, quotidie

colendo. 2. Ipſius virtutes,

maximè Humilitatem ac Ca-

ſtitatem pro viribus imitan-

do. 3. Alios, quoties ſeſe offe-

ret opportunitas ac facultas,

ardenter cohortando, vt ei

eximium honorem, ac di-

gnum ſeruitium conſtanter

reddant.

72 CAP. 10. De pijs exercitijs

5. Maximæ erit Nobis curæ

Officium Diuinum debitè

perſoluere, quod quidem Ri-

tu Romano, & in communi,

etiam in Miſſionibus recita-

bitur, ſed voce mediocri & ſi-

ne cantu, vt commodiùs Pro-

ximo iuuando vacemus ; illis

tamen Domibus exceptis, in

quibus, ratione Fundationum,

vel Ordinandorum, vel Semi-

nariorum externorum, vel

aliâ ſimili neceſſitate, ad can-

tum Gregorianum obligare-

mur. In quocunque autem

loco vel tempore Horas Ca-

nonicas perſoluamus, memi-

nerimus, qualem ad id Reue-

rentiam, Attentionem, ac

Deuotionem adhibere debea-

mus, qui certò ſcimus nos

Laudes Diuinas tunc celebra-

re-

In Congregatione obſeruãdis. 73

re, ideoque officio fungi

Angelorum.

6. Cùm inter præcipua Miſ-

ſionum noſtrarum Miniſte-

ria, illud ſit, alios ad dignam

& frequentem Sacramento-

rum Pœnitentiæ & Euchari-

ſtiæ receptionem, cohortari ;

Conuenienſeſt vt & Nos po-

tiori ratione, hac in re, illis

exemplo præluceamus, imò

& longè antecellamus. Id igi-

tur perfectiſſimè adimplere

ſtudebimus : Et, vt omnia ſe-

cundùm ordinem fiant, Sa-

cerdotes bis aut ſaltem ſemel

in hebdomada, vni ex Confeſ-

ſarijs Domus ad hoc deputa-

tis, & non alijs ſine Superio-

ris facultate, Confeſſionem

facient : & quotidie, niſi quid

obſtet, Miſſam celebrabunt:

G

74.CAP. 10. De pijs exercitijs

Cæteri verò, qui Sacerdotes

non ſunt, ſingulis diebus Sab-

bati, & vigilijs præcipuorum

Feſtorum, vni ex pręfatis Con-

feſſarijs, niſi Superior alium

deſignauerit, confitebuntur ;

& ſingulis diebus Dominicis,

Feſtiſque ſupra nominatis, iux-

ta Directoris conſilium, ad

ſacram Communionem acce-

dent ; & quotidie Miſſam au-

dient.

7. Cùm Chriſtum Domi-

num, in eo quòd, præter diur-

nas meditationes, in Oratione

Dei pernoctabat, omni ex

parte imitari non valeamus :

Iuxta tamen noſtram tenui-

tatem id agemus : Ideò Om-

nes & Singuli Orationi Men-

tali, per vnam horam, ſingu-

lis diebus, & ex more Con-

in Congregatione obſeruãdis. 75

gregationis, in communi, &

in loco ad id aſſignato, ſedu-

lò vacabunt.

8. Vnuſquiſque ſataget, vt

nullum diem præterire ſinat,

quo non aliquid ex aliquo Li-

bro Spirituali, iuxta propriam

animæ neceſſitatem, per tem-

pus à Superiore vel Directore

aſſignatum, legat. Sacerdotes

inſuper, & omnes Clerici,

caput vnum Noui Teſtamenti

legent : & hunc Librum, tan-

quam Chriſtianæ perfectio-

nis Regulam, venerabuntur :

ad majorem autem profe-

ctum, huiuſmodi lectio fiet

flexis genibus, nudo capite,

& ſaltem in fine tres ſequen-

tes actus adijciendo ; quorum

primus erit, Veritates in eo-

dem capite contentas adorare.

G ij

76 CAP. 10. De pijsexercitijs

2. Se excitare ad eum ſpiritum

induendum, in quo Chriſtus,

aut Sancti eas protulerunt.

3. Conſilia aut Præcepta, quæ

ibidem habentur, ſibi propo-

nere exſequenda, ac Virtutum

exempla imitanda.

9. Ad clariorem defectuum

noſtrorum cognitionem ha-

bendam, & ſic, cum Diuino

auxilio, eorum expiationem,

majoremque animæ purita-

tem aſſequendam: Omnes

& Singuli quotidie duplici

Examine Conſcientiæ vten-

tur : altero quidem Particula-

ri, quod ante prandium, &

cœnam, de aliqua virtute ſibi

acquirenda, aut vitio extir-

pando, breuiter fiet : altero ve-

rò Generali, quod de ſingulis

diei actionibus fiet paulò ante

cubitum.

In Congregatione obſeruãdis. 77

10. Vt Solitudinem Chriſti,

illam maximè dierum quadra-

ginta, quos manſit in deſerto,

veneremur; Omnes & Singu-

li, tum Eccleſiaſtici, tum Laï-

ci, Congregationem ingre-

dientes, Exercitia Spiritualia,

ac Confeſſionem Generalem

totiùs anteactæ vitæ, apud ali-

quem Sacerdotem à Superio-

re deputatum, facient : In-

greſſi eadem Exercitia cum

alia Confeſſione ab vltimâ

Generali peragent; Seminari-

ſtæ quidem ſexto quoque

menſe, Cæteri verò ſingulis

annis vtrumque præſtabunt.

11. Et ſicut vix in virtute

progreſſum facere quis po-

teſt, ſine alicuius Directoris

Spiritualis adiumento ; ita ni-

ſi dirigendus aliquoties cum

G iij

78 CAP. 10. De pijs exercitijs

proprio Directore, de ſtatu

ſuo interiori, vt par eſt, com-

municet, difficillimum eſt vt

ad perfectioně ſibi conueniě-

tem perueniat. Quapropter

Omnes & Singuli rationem

Conſcientiæ, iuxta formulam

in Congregatione tradi ſoli-

tam, Superiori aut alicui ab

ipſo ad id deputato, ſaltem

tertio quoque menſe, maxi-

me dum Exercitijs Spirituali-

bus vacabunt, & quoties id

Superiori viſum fuerit, cum

omni ſinceritate & deuotione

reddent.

12. Conferentijs de Rebus

Spiritualibus, quæ fient ſe-

mel ſaltem in hebdomadâ,

Omnes diligenter ac deuotè

aderunt ; quæ quidem, vt plu-

rimùm, ſpectabunt propriæ

In Congregatione obſeruãdis.79

voluntatis, proprijque iudicij

Abnegationem; Voluntatis

Diuinæ in omnibus faciendæ

Exercitationem, Vnionem

fraternam, propriæ perfectio-

nis Zelum, & in alijs virtuti-

bus progreſſum, maximè in

illis, ex quibus ſpiritus Miſ-

ſionis componitur.

13. Vt aliquantulùm, & pro

noſtra tenuitate imitemur

Chriſtum, in eo quòd humi-

liauit ſemetipſum, & inter

iniquos voluit reputari ; Qua-

libet feriâ ſextâ, ſinguli ſuam

culpam coram alijs dicent

Superiori, vel alteri ipſius

Superioris vices gerenti ; id-

que tam Domi, quàm in Miſ-

ſionibus ; & æquo animo ad-

monitiones ac pœnitentias ſi-

bi datas acceptabunt. Seruan-

G iiij

80 CAP. 10. De pijs exercitijs

da pariter erit pia illa conſue-

tudo petědi in Capitulo, vt ibi

publicè de noſtris defectibus

admoneamur ; & tunc quiſ-

que in ſpiritu Humilitatis &

Charitatis, huiuſmodi admo-

nitionem facere curabit.

14. Prætereà, vt amorem

propriæ abjectionis citiùs in

nobis augeamus, & hoc pacto

in via perfectionis magis ac

magis proficiamus, quaſlibet

humiliationis occaſiones, etiã

extra Capitulum, & quocun-

que tempore nobis oblatas

æquanimiter amplecti in Do-

mino nitemur : Idcircò cùm

in fine Orationis Mentalis,

vel Conferentiæ Spiritualis,

aut alterius actionis publicæ,

Superior aliquem vocauerit,

vt de aliquo defectu admo-

in Congregatione obſeruãdis. 81

neatur ; ille genua illicò fle-

ctet, & in ſpiritu Humilitatis,

ac tacens & libens, admoni-

tionem audiet, pœnitentiam

impoſitam recipiet, ac fide-

liter exſequetur.

15. Etſi labores Miſſiona-

riorum continui non patian-

tur eos per Regulam aliquam

mortificationibus corporis &

auſteritatibus onerari ; illas

tamen vnuſquiſque plurimi

faciet, ad eaſque affectu ani-

mi ſemper propendebit ; imò

poterit, prout ſanitas & ſeriæ

occupationes permittent, il-

lis vti ; exemplo Chriſti, &

primorum Chriſtianorum, &

etiam multorum, qui pleni

ſpiritu pœnitentiæ, viuunt in

ſeculo: Nemo tamen, incon-

ſulto Superiore vel Directore,

82 CAP.10. De pijs exercitijs

vllas, niſi in confeſſione in-

iunctas, aſſumet.

16. Vt aliquo modo Paſſio-

nem Chriſti honoremus :

Quiſque feria ſexta cuiuſque

hebdomadæ in ſerotinâ refe-

ctione contentus erit vno fer-

culo, eoque oleribus aut

leguminibus ; niſi in Miſſio-

nibus, aut iter faciendo.

17. Feriâ ſecundâ & tertiâ

poſt Dominicam Quinqua-

geſimæ à carnibus Domi ab-

ſtinebimus, vt hac ſan mini-

mâ mortificatione Deum eo-

dem tempore colamus, quo

eum plerique Chriſtiani ſuis

diſſolutionibus, & comeſſa-

tionibus grauiter offendunt.

18. Inſuper Ordo diei in

Congregatione conſuetus,

exactè ab omnibus ſiue Do-

in Congregatione obſeruãdis. 83

mi, ſiue in Miſſionibus obſer-

uabitur, maximè quoad ho-

ras ſurgendi & decumbendi,

Orationi vacandi, Diuinum

Officium recitandi, cibum

ſumendi.

19. Vt mens ſimul cum cor-

pore reficiatur, in omnibus

Domibus noſtris, necnon in

Miſſionibus, in menſa per to-

tum refectionis tempus, Le-

ctio ſpiritualis ſemper habe-

bitur.

20. Seruandæ quoque erunt

aliæ laudabiles Congregatio-

nis Conſuetudines cuiuſmo-

di ſunt iſtæ : Immediatè ante

egreſſum Domus, ſicut & poſt

reditum, Eccleſiam adire, &

Chriſtum in Sacramento ſa-

lvtare ; Pauperes maximè

mendicantes, cùm ſe ſe offe-

84 CAP. 10. De pijs exercitijs,

&c.

ret opportunitas, præſertim

peregrè eundo, Catechizare ;

in ingreſſu & egreſſu cubicu-

lorum domeſticorum, genua

flectere, vt ante actionem

Deum inuocemus, & poſt

eam ei gratias agamus.

21. Si præter pia exercitia in

his Regulis præſcripta, velit

aliquis alia ſuperaddere, id

Superiori aut Directori com-

municabit ; nihilque aget, hac

in re, niſi quod ab ijs permiſ-

ſum fuerit ; ne, ſi ſecus agat,

fortè ſuam, & etiam Diaboli

voluntatem impleat : & ſic in

pœnam ſuæ in hoc indiſcre-

tionis vel inobedientiæ, ab il-

lo ſub ſpecie boni decipiatur,

ac tandem aliquod animæ ſuę

detrimentum patiatur.

CAP.

CAP. 11. De Miſſionibus, &c. 85

___________________________

CAPVT XI.

De Miſſionibus cæteriſque Con-

gregationis Functionibus erga

Proximum obeundis.

1. Cvm Dominus noſter

Ieſus Chriſtus Diſci-

pulis ſuis Regulas de Miſſio-

nibus faciendis tradiderit, il-

lis præcipiendo rogare Domi-

num meſſis, vt mitteret Ope-

rarios in meſſem ſuam, & de-

ſignando apud quas nationes

ſe conferrent, quid iter fa-

ciendo obſeruarent, quas do-

mos diuerſandi cauſâ ingre-

derentur, quid prædicarent,

quibus veſcerentur, denique

quâ ratione ſe haberent erga

eos qui ſe nollent recipere :

Nos ideò pro tenuitate noſtrâ

eorum veſtigijs inhærentes,

H

86 CAP. II. De Miſſionibus

ſequentes Regulas, ſicut &

Monita in Congregatione

tradi ſolita; quæ ſcilicet ra-

tionem & ordinem rectè nos

gerendi in Miſſionibus, alijſ-

que noſtris Functionibus,

continent, accurat obſer-

uabimus.

2. Vnuſquiſque, cùm ſe ſe

offeret occaſio, conſilio &

admonitione Proximum iuuare

nitetur, & ad bona opera

exercenda eum incitabit ; Nul-

lus tamen curam dirigendi à-

liquem ſuſcipiet, niſi in Exer-

citijs Spiritualibus, Miſſio-

nibus, illiſque Congregationis

Domibus, in quibus Noſtri Re-

gimen habent Animarum, aut

alijs occaſionibus, cùm ad id

applicati fuerint à Superiore ;

ſed in ijs etiam nemo abſque

caeteriſq; Cõg. Fŭctionibus, &c.87

licentiâ & approbatione Su-

perioris, vllas inſtructiones

vel viuendi formulas, ſcripto

vnquam dabit.

3. Ne Miſſionarijs noſtris

meritò objiciatur illud Apo-

ſtoli, quomodo prædicabunt,

niſi mittantur ? Nemo publi-

cè Concionabitur, aut è ſug-

geſtu Catechizabit, niſi fue-

rit ad id à Viſitatore approba-

tus, & ab eodem Viſitatore,

aut à ſuo Superiore immedia-

to ad id applicatus: In Miſ-

ſionibus tamen poterit earum

Director, cùm expedire in

Domino iudicauerit, & ſit

periculum in mora exſpectan-

di per literas reſponſum Su-

perioris, Concionatores &

Catechiſtas ad tempus muta-

re, alios ſubſtituendo ; dum-

H ij

88 CAP. II. De Miſſionibus

modò de ratione huiuſmodi

mvtationis, quamprimùm

poterit, Superiorem admo-

neat.

4. Sicut non licet vlli ex No-

ſtris, niſi ab Ordinario ſit ap-

probatus, Confeſſiones, tam

Noſtrorum, quàm Exter-

norum audire ; ita qui eiuſmo-

di approbatione gaudent, ne

quis abuſus inde ſequatur,

non debent eiuſmodi munus

exercere, niſi priùs ad id fue-

rint à Viſitatore deſignati, &

ab ipſo Viſitatore, aut à Supe-

riore Particulari applicati.

5. Ituri ad Miſſiones ſecum

ſemper deferent Mandatum

Illuſtriſſimorum ac Reueren-

diſſimorum Epiſcoporum, in

quorum Diœceſibus Miſſio-

nes fient, illudque Parochis,

caeteriſq; Cõg. Fŭctionibus, &c. 89

aut alijs Eccleſiarum, ad quas

itur, Superioribus oſtendent ;

& peractis Miſſionibus, ante-

quam reuertantur Domum,

DD. noſtris Epiſcopis, ſi ita

ipſis viſum fuerit, referent,

quæ circa illas geſſerint : Sed

priùs conſulendus eſt Supe-

rior, vt perſonam, & modum

ad id agendum, deſignet.

6. In ingreſſu & egreſſu

Miſſionis petent omnes Be-

nedictionem à Parochis, & ſi

abſint, ab eorum Vicarijs : &

nihil majoris momenti fa-

cient, niſi priùs illud ijs com-

municauerint, & ipſis inuitis

quidquam aggredi cauebunt.

7. Exemplo B. Pauli, qui,

ne quem grauaret, ad ea, quæ

ſibi & ſocijs opus erant, nocte

& die ſuis manibus laborabat :

H iij

90 Ca. II. De Miſſionibus

Nos in Miſſionibus nemini

erimus oneri ; ſed omnia no-

ſtra Exercitia peragemus gra-

tis & abſque vllâ retributio-

ne, vel ſuſtentatione tempo-

rali : oblatâ tamen habitatio-

ne, neceſſariâque ſupellectili

vti licebit.

8. Tametſi vnuſquiſque de-

bet ardenter optare, & etiam,

cùm res poſtulat, humiliter

petere, vt viſitandis ægris aut

iurgijs & litigijs componen-

dis, maximè in curſu Miſſio-

num applicetur : tamen vt

Charitas per Obedientiam ſit

benè ordinata, nemo huiuſ-

modi opera Miſericordiæ ſuſ-

cipiet ſine Superioris licentiâ.

9. In proponendis dubijs

circa Caſus Conſcientiæ in

Confeſſione occurrentes, ma-

Caeteriſq; Cõg. Fŭctionibus, &c. 91 gna prudentia & cautela ad-

hibenda erit ; ita vt nunquam

poſſit dignoſci perſona de quâ

agitur. Et vt malis quæ inde

poſſent oriri occurratur, ne-

mo dubia de vllo Caſu Conſ-

cientiæ alicuius momenti in

Confeſſione audito, propo-

net, niſi priùs conſulto Dire-

ctore Miſſionis.

10. Quandoquidem Miſſio-

nariorum, ſiue Sacerdotum

Miſſionis nomen, (quod à

nobis non vſurpatum, ſed Di-

uina ordinante Prouidentia,

Populorum communi voce

Nobis impoſitum eſt) ſatis

demonſtrat Miſſionum Opus,

inter cætera erga Proximum

Exercitia nobis eſſe primum

& potiſſimum : Quamobrem

non debet Congregatio, ſub

H iiij

92 CAP. II. De Miſſionibus

alterius operis pii, alioquin

vtilioris, prætextu, illas vn-

quam omittere : ſed vnuſquiſ-

que toto animi affectu ad eaſ-

dem ſe conuertet ; itavt ſit

ſemper paratus ad Miſſiones

toties obeundas, quoties eum

Obedientia vocabit.

11. Et quoniam Monialium

Directio Miſſiones, aliaſque

Inſtituti noſtri Functiones

non parùm moraretur; Om-

nes & Singuli ab illis dirigen-

dis omninò abſtinebunt;

Nulluſque eas inuiſet, aut

apud illas prædicabit, etiam

in ipſo Miſſionum curſu, niſi

priùs ad id expreſſam Superio-

ris, ſaltem Particularis, facul-

tatem habuerit : & licet no-

ſtra Congregatio ad Puellas

ſeu Mulieres Communitatis

caeteriſq; Cõg. Fŭctionibus, &c. 93

Charitatis dirigendas, ex ip-

ſarum Inſtitutione iam depu-

tata ſit: Nemo tamen ex No-

ſtris illarum Directioni ope-

ram dabit, aut apud illas ſe

conferet, aut etiam cum illis

habebit colloquium, ſine

eiuſdem Superioris licentia.

12. Cæterùm intelligent Om-

nes & Singuli, quod Miniſte-

ria noſtra, Domi exercenda

erga Eccleſiaſticos externos,

Ordinandos maximè & Semi-

nariſtas, ſicut & erga alios in

Seceſſu ſpirituali dirigendos,

non debent, ſub prætextu

Miſſionum, negligi : hæc enim

oportet facere, & illa non o-

mittere ; cùm ad vtrumque

munus obeundum, quoties

à Prælatis & à Superioribus

vocati ſumus, ex Inſtituto

94 CAP. II. De Miſſionibus, &c.

noſtro ferè æqualiter (Licet

Miſſiones ſint præferendæ)

aſtringamur : & etiam diutur-

no conſtet Experimento,

quoſvis fructus ex ijſdem

Miſſionibus perceptos, vix

poſſe diu conſeruari ſine Pa-

rochorum adiumento ; quo-

rum perfectioni non parùm

conferre videntur præfata

Miniſteria : Idcircò vnuſquiſ-

que ad illa rectè & piè exer-

cenda, ſe Deo lubenter Dica-

bit. Quod vt meliùs & faci-

liùs exequatur, eas Inſtru-

ctiones, quæ ad id ſolent dari

à Superioribus noſtris, exactè

obſeruare ſtudebit.

CAP. 12. De nonnullis, &c. 95

___________________________

CAPVT XII. De nonnullis Medijs & Adiu-

mentis ad prædictas Functiones

Benè & Fructuoſè obeundas

requiſitis

1. QVemadmodum Con-

gregatio, in ipſo Re-

gularum ſeu Conſtitutionum

iſtarum initio, ſibi Chri-

ſtum Dominum propoſuit

imitandum, in eo quod cœpit

Facere & Docere ; ita in hoc

finali capite neceſſe eſt, vt ip-

ſum pariter ſtatuat ſequi in

eo quod Benè omnia Fecit :

Quidquid enim Boni egeri-

mus, id pœnã potiùs meretur,

quàm præmium, niſi Benè

fiat. Quapropter conueniens

fuit hæc pauca Documenta ac

Media ad præfatas Functiones

96 CAP. 12. De nonnullis

Benè exercendas conducen-

tia, adiungere ; quæ Omnes

noſtri Miſſionarij in vſu ha-

bere diligenter curabunt.

2. Vnuſquiſque in ſingulis

operibus ſuis ; & præſertim

in Concionibus, alijſque Con-

gregationis Functionibus pu-

riſſimâ ſoli Deo placendi in-

tentione, quantùm in ſe erit,

animari, illamque identidem

maximè initio præcipuarum

actionum, renouare ſtudebit:

Sed in primis cauebit ne in

ijs vllum, vel hominibus pla-

cendi, vel ſibi ſatiſfaciendi

deſiderium admittat ; quod

quidem ſanctiſſimàm quam-

que actionem poſſet inficere

ac deprauare; iuxta doctrinam

Chriſti : Si oculus tuus fue-

rit nequam, totum corpus

tuum

Medijs & Adjumentis, &c. 97

tuum tenebroſum erit.

3. Et quoniam, vt ait Apo-

ſtolus, quandoque contingit,

vt, cùm ſpiritu cœperimus,

carne conſummemur : quod

ſolet accidere, vel cùm actio-

nem noſtram ſubſequitur va-

na quædam complacentia,

quâ inaniter paſcimur, ſi cùm

hominum plauſu illa nobis

ſucceſſerit ; vel cùm ita no-

biſmetipſis graues ac moleſti

videmur, vt nullo modo poſſi-

mus conquieſcere, ſi actio

noſtra minùs felicem exitum

ſortita fuerit : Ideò omni curâ

ac diligentiâ cauebimus, ne

in vllo eorum vnquam delin-

quamus. Vt autem priori ma-

lo occurratur, hanc Veritatem

nobis ob oculos ponemus,

omně gloriam Deo, nihil verò

I

98. CAP. 12. De nonnullis

nobis tribuendum, niſi con-

fuſionem : Deinde valdè ti-

mendum, ne, ſi huiuſmodi

plauſibus vanè delectemur,

hæc verba Chriſti audiamus,

Amen dico vobis, recepiſtis

mercedem veſtram. Poſterio-

ris verò mali remedium hoc

erit, continuò ad veram Hu-

militatem, & propriæ Abie-

ctionis Amorem, quem Deus

à nobis tunc exigit, confuge-

re ; deinde attentè conſidera-

re, ſæpiſſimè ex huiuſmodi

contradictionibus patienter

toleratis tantum Gloriæ No-

mini Dei, & proximo vtili-

tatis accedere, quantum ex

Prædicationibus Populo gra-

tis, ac in ſpeciem fructuoſis

ſperare poſſemus.

4. Et quia duo illa mala

Medijs & Adjumentis, &c. 99

Concionatoribus infeſta, i-

nanis ſcilicet Complacentia,

& inordinata Inquietudo, ſo-

lent etiam oriri ex proprijs

tum Laudibus, tum Cenſuris,

circa huiuſmodi actiones pu-

blicas auditis : Nemo No-

ſtros, præſertim ſi aderint, ob

raras naturæ vel artis Dotes,

maximè ob Conciones elo-

quenter, & cum hominum

plauſu habitas collaudabit :

aut è contra ob Scientiæ ſiue

Eloquentiæ defectus, alioſque

eiuſmodi inter prædicandum

annotatos, redarguet. Quòd

ſi qui, ad puſillanimitatem

temperandam, aut vanum

pruritum cohibendum, ali-

quâ indigerent vel congratu-

latione, vel admonitione,

Superioris erit id efficere, aut

I ij

100 CAP. 12. De nonnullis

aliquem deputare, qui pru-

denter & priuatim vtrumque

pręſtet. Nefas tamen non erit

interdŭ illos ob Humilitatis,

Mortificationis, Simplicitatis,

aliarumue eiuſmodi Virtutŭ

actus, etiam in ipſis Prædi-

cationibus productos, com-

mendare ; dummodò ſobriè,

diſcretè, ipſis abſentibus, &

coram Deo id agatur.

5. Quamuìs Simplicitas,

quatenus primaria, & ma-

ximè propria Miſſionariorum

Virtus, ab ijs ſemper & vbi-

que ſit fideliter exercenda ;

illam tamen accuratiùs ad

praxim redigemus in Miſſio-

nibus, maximè dum verbum

Dei annunciabimus Ruſtica-

nis; cum quibus, tanquam

Simplicibus, eſſe debet ex ore

Medijs & Adjumentis, &c. 101

noſtro Sermocinatio eius. Id-

circò ſtylus Concionum no-

ſtrarum, & Catechiſmorum

ſimplex erit, & ad captum Po-

puli ; necnon iuxta ſimplicem

Methodum, quâ vſa eſt vſque

adhuc Congregatio. Propte-

reà vnuſquiſque à molli & af-

fectatâ locutione abhorrebit ;

nec ſtudebit in Cathedrâ Ve-

ritatis, curioſos & nimis ex-

quiſitos animi conceptus, &

inutiles argutias proferre : at-

tendens Chriſtum Dominum,

ejuſque Diſcipulos, ſimplici

loquendi modo vſos fuiſſe,

atque ita ampliſſimam meſ-

ſem, fructuſque copioſiſſimos

attuliſſe.

6. Qui Seminarijs Externo-

rum, Directioni Ordinando-

rum, Conferentijs cum Paro-

I iij

102 CAP. 12. De nonnullis

chis, & alijs Eccleſiaſticis, aut

ſimilibus Exercitijs applica-

buntur ; illâ ſimplici ac popu-

lari loquendi ratione ſimiliter

vtentur ; & inſuper ſtudebunt

eos omnes, non minùs ad Pie-

tatem quàm ad Doctrinam,

tam exemplo, quàm verbo

promouere ; ſed præſertim ni-

tentur cum illis agere in om-

ni Humilitate, Manſuetudi-

ne, Reuerentia, & Affabili-

tate. Qui verò Exercitijs Spiri-

tualibus tradendis vacabunt,

eadem, quoad fieri poterit,

obſeruabunt.

7. Quandoquidem Nouæ, aut

Particulares Opiniones ple-

rúmque nocent & ſuis Au-

thoribus & Sectatoribus, ca-

uebunt Omnes & Singuli ab

huiuſmodi Nouitate & Parti-

Medijs & Adjumentis, &c. 103

cularitate ; imò ſemper in Do-

ctrinâ, in Dictis, & in Scri-

ptis, quoad fieri poterit, con-

uenient; ita vt, iuxta Apoſto-

lum, omnes idem ſapere &

ſentire ac etiam idem dicere

poſſimus.

8. Et quoniam, vt ait San-

ctus Zeno, Curioſitas Reum

efficit, non Peritum ; & ſecun-

dùm Apoſtolum, Scientia in-

flat, tunc maximè cùm ejus

Conſilium negligitur, non

plùs, ſcilicet, ſapere, quàm o-

portet ſapere, ſed ſapere ad

Sobrietatem ; Idcircò Omnes,

ſed præſertim Scholaſtici, con-

tinuè inuigilabunt, ne illa

inordinata ſciendi Auiditas,

corda ſua ſenſim inuadat : non

tamen deſinent ſtudijs ad fun-

ctiones Miſſionarij ritè obeŭ-

I iiij

104 CAP. 12. De nonnullis

das neceſſarijs impenſè va-

care ; dummodò præcipua cu-

ra ſit addiſcere ſciětiam San-

ctorum, quæ in ſchola Cru-

cis docetur ; ita vt nonniſi Ie-

ſum Chriſtum valeant prædi-

care, exemplo eiuſdem Apo-

ſtoli; qui etiam ſcribens ad

Corinthios, ingenuè fatetur,

quòd non iudicauit ſe aliquid

ſcire inter illos, niſi Ieſum

Chriſtum, & hunc Crucifi-

xum.

9. Inter omnia Euangelij

Documenta, ijs qui in vineâ

Domini laborant neceſſaria,

hoc Nobis debet eſſe commě-

datiſſimum : Qui inter Vos

vult eſſe maior, fiat ſicut mi-

nor, & aliorum miniſter : E-

tenim, ſi quando ab huius Do-

cumenti obſeruatione ceſſa-

Medijs & Adjumentis, &c.105

ret Congregatio, confeſtim

inordinato Glorię appetitu in

eam graſſante, penitùs de-

ſtrueretur : quippe qui ſeſe in

animos naturâ ſuâ ad elatio-

nem procliues facillimè in-

ſinuans, eos ad plurima im-

pellit mala, ſed præſertim ad

Officia honorifica ambien-

da, tum ad inuidiam in

eos, qui ad illa prouehuntur,

concipiědã ; vel etiam ad pro-

priâ ſatiſfactioně exquirendã,

ſi ipſi in illis gradibus con-

ſtituantur ; Qui quidem ille-

cti ac deluſi ſpecioſo Glorio-

læ fulgore, in quem ſolum o-

culorum aciem intendunt,

proximum præcipitium non

attendentes, in illud tandem

miſerè delabuntur. Ideò nihil

Nobis potiùs erit, quãm vt hoc

106 CAP. 12. De nonnullis

Superbiæ Monſtrŭ fugiamus.

Quòd ſi Ambitio corda noſtra

iam occupauerit, ſtatim juxta

pręfatŭ Dñi Conſiliŭ, illam ex-

pellere cõueniet per intimum

Humilitatis actŭ, quo in ocu-

lis noſtris fieri viliores nita-

mur, locumq; nouiſſimŭ ſěper

tenere percupiamus. Si verò

ob Officia aut Munera honori-

fica quibus fungimur, Nos va-

nâ gloriâ inquinatos noueri-

mus, remedium cõtra illam hoc

erit : Quamprimŭ à Superiore

petere (cŭ ſubmiſſione tamen)

vt ab ijs munijs Nos amoueat,

& ad vile aliquod Miniſteriŭ

pro ſuo arbitratu applicet.

10. Omnes quoque ſingu-

lari ſtudio primos Inuidiæ

motus reprimere curabunt,

qui ex eo oriri poſſent, quòd

Medijs & Adiumentis, &c. 107

aliæ Congregationes, famâ,

hominum fauore, & Hono-

rificis occupationibus Noſtrã

ſuperent, certò ſibi perſua-

dentes non intereſſe per quos

Chriſtus annuncietur, dum-

modò annuncietur ; & æqua-

lem, vel etiam quandoque

ampliorem gratiam, & meri-

tum nobis accedere, cùm de

Bonis aliorum Operibus gau-

demus, quàm ſi eadem nos

ipſi cŭ propriâ ſatiſfactione,

vel intětione minùs perfectâ,

faceremus: Idcircò quiſque

nitetur Spiritum Moyſis in-

duere, qui rogatus, vt quoſ-

dam Prophetantes prohibe-

ret, exclamauit : Quis tribuat

vt omnis Populus Prophetet,

& det eis Dominus Spiritum

ſuum ? Prętereà cæteras quaſ-

108 CAP. 12. De nonnullis

uis Congregationes Noſtrâ

longè digniores æſtimabimus,

licet illam majori cordis affe-

ctu proſequi debeamus ; vt

puer bonæ indolis Matrem

ſuam quamuis pauperem &

deformem, multò plùs diligit,

quàm cęteras quaſque, etiam-

ſi diuitijs & formâ conſpicuas.

Intelligent tamen Omnes te-

nerum hunc Amorem ſpecta-

re tantùm Perſonas, Virtutes,

& Gratiam ipſius Congrega-

tionis, non autem quod in

eâ delectabile eſt, vel homi-

num plauſu emicat : id quod

ſpeciali ſtudio profitebimur

odiſſe & fugerer, non ſolùm

quiſque quod ad ſe attinet,

ſed etiam quod ad totam ip-

ſam Congregationem : ita vt

ne quidem appetamus, vt ip-

ſa

Medijs & Adiumentis, &c. 109

ſa ab hominibus videatur, ei-

que applaudatur, ſed potiùs

humilietur & abſcondatur in

Domino ; mente recolentes

eam eſſe Granum illud Sina-

pis, quod, niſi ſeminatum, &

occultatum in terrâ fuerit,

creſcere fructumque facere

non poteſt.

11. Cauebunt ſimiliter Om-

nes à duobus alijs Vitijs, quæ

non minùs Inſtituto Miſſio-

nis, quàm ſibi inuicem ſunt

oppoſita ; tantóque magis

pernicioſa quantò minùs ta-

lia apparent ; eò quòd ſenſim

aliam induant ſpeciem ; ita

vt perſæpè pro veris Virtutibus

ſumantur. Hæc autem ſunt

Spiritus Acediæ, & Zelus in-

Diſcretus : Primum quidem

paulatim animo ſubrepens,

K

110 CAP. 12. De nonnullis

prætextu diſcretionis in cor-

poris conſeruatione neceſſa-

riò adhibendâ, vt inde ad Dei

Cultum, & Animarum Iuua-

men ſimus aptiores, Nos du-

cit ad Corporis commoditates

exquirendas, necnon ad La-

borem, qui Virtutem comita-

tur, fugiendum ; quem ideò

multò majorem falſò demon-

ſtrat, vt illa quaſi odio digna

nobis appareat, quæ per ſe eſt

ſemper ab omnibus adaman-

da ; & ſic incurramus maledi-

ctionem illam à Spiritu San-

cto pronunciatam in huiuſ-

modi Operarios, qui faciunt

Opus Dei negligenter, aut

fraudulenter. Alterum verò,

amorem proprium aut noſtrã

indignationem obtegens, nos

ad nimiam aſperitatem tum

Medijs & Adiumentis, &c.111

in peccatores, tum in nos ip-

ſos exercendam, aut ad labo-

rem ſupra vires, aut etiam

contra Obedientiam, cum

corporis & animi detrimento

ſuſcipiendum, impellit, vt re-

medijs poſteà ardenter quæ-

rendis nos implicet, & hoc

pacto Segnes & Carnales effi-

ciat. Ab his igitur duobus ex-

tremis Omnes declinare, me-

diumque ſemper tenere, totis

viribus nitemur ; quod qui-

dem medium ſine dubio repe-

riemus in exactâ Regularum

ſeu Conſtitutionum noſtra-

rum benè intellectarum ob-

ſeruantiâ, necnon in labijs

eorum qui cuſtodiunt Scien-

tiam, in quorum manibus,

ſpeciali Dei ordinatione, Ani-

mæ noſtræ ſunt ; ſi tamen hu-

K ij

112 CAP. 12. De nonnullis

militer ac confidenter de ore

eorum quoties opus erit,

legem requiramus, eorumque

Directioni omnimodè, & per-

fectè ſubijciamur.

12. Ante omnia memores

erimus, quòd licet ijs Virtuti-

bus, ex quibus Miſſionis Spi-

ritus componitur, nos ſemper

inſtructos eſſe oporteat, illis

tamen nos tum maximè mu-

niri expedit, cùm tempus Mi-

niſteria noſtra apud Rurico-

las exercendi aduenit ; illaſ-

que tunc debemus mente

conſpicere, velut quinque

limpidiſſimos Dauidis lapides,

quibus percuſſum etiam pri-

mo ictu infernalem Goliath

in Nomine Domini Exerci-

tuum deuincemus, Philiſti-

noſque, id eſt, Peccatores

Medijs & Adiumentis, &c.113

Seruituti Dei ſubijciemus ; ſi

tamen priùs Arma Saülis de-

ponamus, & Fundâ eiuſdem

Dauidis vtamur : Si videlicet

cum Apoſtolo, non in perſua-

ſibilibus, aut doctis humanæ

ſapientiæ verbis, ſed in Do-

ctrina & Oſtenſione Spiritus

& Virtutis (tametſi ſermo

noſter ſit contemptibilis) ad

Euangelizandum prodeamus :

animo recolentes, quòd, ſi

iuxta eundem Apoſtolum, in-

firma, ſtulta, & contempo-

ibilia Mundi elegit Deus, vt

per illa huius Seculi ſapien-

tes, ac fortia quæque con-

fundat & deſtruat, ſperari

poteſt fore vt ipſe, ex ſuâ in-

finitâ Bonitate, Nobis, licet

indigniſſimis Operarijs, det

Gratiã ei, pro modulo noſtro,

K iij

114 CAP. 12. De nonnullis

cooperandi in Salutem Ani-

marum, præſertim Pauperum

Ruſticanorum.

13. Omnes ſingulari colent

veneratione & amore Regu-

las ſeu Cõſtitutiones noſtras,

etiam quæ inter ipſas non

tanti viderentur momenti ;

eas omnes ſpectantes, vt me-

dia Nobis à Deo ipſo tradita,

ad perfectionem Vocationi

noſtræ congruentem acqui-

rendam, & conſequenter

Animæ Salutem faciliùs vtil-

iùſque operandam. Quapro-

pter feruentia ac generoſa ſæ-

pè concipient deſideria illas

fideliter obſeruandi. Quòd ſi

quæ intellectui, aut ſenſui no-

ſtro repugnent, in ijs conti-

nuò noſmetipſos ſuperare,

ac naturam vincere conabi-

Medijs & Adiumentis, &c. 115

mur ; recogitantes, iuxta

verba Chriſti, Regnum Cœ-

lorum vim pati & violentos

rapere illud.

14. Vt autem hæ Regulæ

ſeu Conſtitutiones Commu-

nes, ſicut & Speciales ad ſuum

cuiuſque Officium pertinen-

tes, memoriæ & animo altiùs

inhæreant, & ita ſtrictiùs ob-

ſeruentur : Singuli apud ſe il-

las habebunt, ac ſaltem tertio

quoque menſe perlegent, vel

audient : eaſque rectè intelli-

gere curabunt, & pro ſuis

quiſque circa illas defectibus,

à Superiore aliquoties in an-

no pœnitentiam humiliter

petent, vt iſta humiliatione

faciliùs à Domino veniam ip-

ſorum defectuum obtineant,

nouaſque contra relapſŭ in-

K iiij

116 CAP. 12. De nonnullis

poſterùm vires aſſumãt : Quin-

etiam illa fidelitas, quã in hac

re præſtãdâ exercuerint, argu-

mentum erit Fidelitatis, quam

in ipſis Regulis ſeu Conſtitu-

tionibus obſeruãdis adhibu-

erint, ſignumque deſiderij, quo

erga propriã Perfectioně affi-

ciŭtur. Quòd ſi aliquě in earŭ

obſeruantiâ progreſſŭ quiſpiã

feciſſe noverit, gratias Chriſto

Dño aget, ac ſupplicabit, vt

eas inpoſterùm meliùs obſer-

uandi Gratiã ſibi, totique Con-

gregationi largiatur. Cæterŭ

firmiter Nobis perſuadědŭ eſt,

quòd, iuxta verba Chriſti, cŭ

fecerim9 omnia quæ præcepta

ſŭt Nobis, dicere debem9 : Nos

ſeruos inutiles eſſe, quod de-

buimus facere, feciſſe, imò ſi-

ne illo nihil facere potuiſſe.

FINIS.

INDEX CAPITVM

huius Libelli

I. De Fine & Inſti-

tuto Congrega-

tionis 1

II. De Documentis Euan-

gelicis. 5

III. De Paupertate 26

IV. De Caſtitate 31

V. De Obedientiâ 36

VI. De ijs quae ad Infirmos

ſpectant 43

VII. De Modeſtiâ 46

VIII. De Mutuâ Noſtrorum

Conuerſatione 50

INDEX CAPITVM.

IX. De Conuerſatione cum

Externis 60

X. De pijs Exercitijs in

Congregatione obſer-

uandis 67

XI. De Miſſionibus, caeteriſ-

que Congreg. Functio-

nibus, erga Proxi-

mum obeundis 85

XII. De nonnullis Medijs, &

adiumentis, ad praedi-

ctas Functiones obeun-

das, requiſitis 95

FINIS.

ERRATA. PAgina 17. Línea 20. Immediatè ante

Alijs. Pone 1.

Pag. 25. immediatè poſt lineam tituli, poſt

2. adde 5.

Pag. 30. lin. 1. vtque, lege, atque.

Pag. 36. lin. 16. lege, imprimis.

Pag. 51. lin. 4. Alias his ſimiles, lege, Alia

his ſimilia.

Pag. 53. lin. 9. lege, conſtat.

Pag. 70. lin. 5. lege Trino & Vni.

Pag. 106. linea 4. illud, lege illam.