CMH final.docx

5/19/2018 CMH final.docx

1/26

KORUMA TEDBRLER

Muhakemenin daha iyi ilemesi iin koruma tedbirleri nemlidir.

ncelikle iddia sonucu pheliyiYAKALARIZ.

Sonrasnda GZALTINAalrz.

Suu iledii kuvvetle muhtemel ise hkimin takdiri ile kiiTUTUKLANABLR.

Koruma tedbirlerinin ama!"

Muhakemenin salkl yrtlmesi !"elillerin karartlmamas# $ar%lanacak kiinin kamamas $ar%lamadan sonra hkmn uy%ulanabilmesi !&ararn icras#

'ot( &oruma tedbirleri bir aratr. $ani %eici bir durumdur.$akalama) %zaltna alma) arama) dinleme) izleme vb tedbirler vardr.

&oruma tedbirleri bir takm temel hak ve z%rlkleri bir nevi kstlar. *uyzden yaran haklar sz konusu olur. &oruma tedbirleri belli bir snrda)orantl olmaldr. *u tedbirlerin uy%ulanabilmesi iin bir takm emarelerolmaldr.

YAKALAMA

Madde #$ % &'( +ada belirtilen hllerde) herkes tara,ndan %eici olarakyakalama yaplabilir(

a# &iiye suu ilerken rastlanmas.

b# Sust bir -ilden dolay izlenen kiinin kamas olaslnn bulunmas veyahemen kimliini belirleme olanann bulunmamas.

!# &olluk %revlileri) tutuklama karar veya yakalama emri dzenlenmesini%erektiren ve %ecikmesinde saknca bulunan hllerde/ 0umhuriyet savcsna veyamirlerine derhl bavurma olana bulunmad takdirde) yakalama yetkisine

sahiptirler.

!1# Soruturma ve kovuturmas ikyete bal olmakla birlikte) ocuklara) bedenveya akl hastal) mal2llk veya %szlkleri nedeniyle kendilerini idaredenaciz bulunanlara kar ilenen sust hallerinde kiinin yakalanmas ikyetebal deildir. !Sust halleri hari) kolluun yapt yakalamalarda ikayetolmas %erekir.#

!3# &olluk) yakaland srada kamasn) kendisine veya bakalarna zararvermesini nleyecek tedbirleri aldktan sonra) yakalanan kiiye kanun4 haklarn

derhal bildirir.


2/26

!5# *irinci ,kraya %re yakalanp kollua teslim edilen veya ikinci ,kra uyarnca%revlilerce yakalanan kii ve olay hakknda 0umhuriyet savcsna hemen bil%iverilerek) emri dorultusunda ilem yaplr.

!6# $akalama emrine konu ilemin yerine %etirilmesi nedeniyle yakalama emrinin

karlma amacnn ortadan kalkmas durumunda mahkeme) hkim veya0umhuriyet savcs tara,ndan yakalama emrinin derhl iadesi istenir.

Ya)alama emri *e nedenleri

Madde #+ % &'( Soruturma evresinde ar zerine %elmeyen veya aryaplamayan pheli hakknda) 0umhuriyet savcsnn istemi zerine sulh cezahkimi tara,ndan yakalama emri dzenlenebilir. +yrca) tutuklama isteminin reddikararna itiraz halinde) itiraz mercii tara,ndan da yakalama emri dzenlenebilir.

!# $akalanm iken kolluk %revlisinin elinden kaan pheli veya sank ya da

tutukevi veya ceza in,az kurumundan kaan tutuklu veya hkml hakknda0umhuriyet savclar ve kolluk kuvvetleri de yakalama emri dzenleyebilirler.

!1# &ovuturma evresinde kaak sank hakknda yakalama emri re7sen veya0umhuriyet savcsnn istemi zerine hkim veya mahkeme tara,ndan dzenlenir.

!3# $akalama emrinde) kiinin ak ekli) bilindiinde kimlii ve yklenen su ileyakalandnda nereye %nderilecei %sterilir.

$akalamayla %zalt birbirinin kardei %ibidir. *irbirini tamamlayan bu

hallerin hukuka uy%unluu ayr ayr ele alnr.$ukardaki kanunu incelediimizde/

89# :mirsiz olarak yaplan yakalama 9# &olluk %revlilerinin yaptyakalamay %ryoruz.

:mirsiz olarak yaplan yakalama halleri sz konusu olduu zaman kolluktaayn durumda yakalama yapabilir.

Ya)alama emri d,-enlenme.ini /ere)tiren 0aller

'1( ;ar zerine %elmeyen kiinin) 0umhuriyet Savcsnn talebi


3/26

$akalamayla il%ili yaplan usulszlklerden sonra elde edilen deliller osoruturmada kullanlamaz. Meerki o delile baka koruma tedbiriyleulalm olsun. =aklar bildirildikten sonra cumhuriyet savcsna haberverilir. 0umhuriyet savcsnn verecei karar bu kiinin akbetini belirler.

GZALTINA ALMAK

Madde #' % &'( $ukardaki maddeye %re yakalanan kii) 0umhuriyetSavclnca braklmazsa) soruturmann tamamlanmas iin %zaltna alnmasnakarar verilebilir. >zalt sresi) yakalama yerine en yakn hkim veya mahkemeye%nderilmesi iin zorunlu sre hari) yakalama anndan itibaren yirmi drt saati

%eemez. $akalama yerine en yakn hkim veya mahkemeye %nderilme iinzorunlu sre on iki saatten ,azla olamaz.

!# >zaltna alma) bu tedbirin soruturma ynnden zorunlu olmasna ve kiininbir suu iledii phesini %steren somut delillerin varlna baldr.

!1# ?oplu olarak ilenen sularda) delillerin toplanmasndaki %lk veya phelisaysnn okluu nedeniyle/ 0umhuriyet savcs %zalt sresinin) her de,asndabir %n %ememek zere) %n sreyle uzatlmasna yazl olarak emirverebilir. >zalt sresinin uzatlmas emri %zaltna alnana derhl tebli edilir.

!3# $akalama ilemine) %zaltna alma ve %zalt sresinin uzatlmasna ilikin0umhuriyet savcsnn yazl emrine kar) yakalanan kii) mda- veya kanun4temsilcisi) ei ya da birinci veya ikinci derecede kan hsm) hemen serbestbraklmay salamak iin sulh ceza hkimine bavurabilir. Sulh ceza hkimiincelemeyi evrak zerinde yaparak derhl ve nihayet yirmi drt saat dolmadanbavuruyu sonulandrr. $akalamann veya %zaltna alma veya %zalt sresiniuzatmann yerinde olduu kansna varlrsa bavuru reddedilir ya da yakalanannderhl soruturma evrak ile 0umhuriyet Savclnda hazr bulundurulmasnakarar verilir.

!5# >zalt sresinin dolmas veya sulh ceza hkiminin karar zerine serbestbraklan kii hakknda yakalamaya neden olan -ille il%ili yeni ve yeterli delil eldeedilmedike ve 0umhuriyet savcsnn karar olmadka bir daha ayn nedenleyakalama ilemi uy%ulanamaz.

!6# >zaltna alnan kii braklmazsa) en %e bu sreler sonunda sulh ceza hkiminne karlp sor%uya ekilir.

Sor%uda mda- de hazr bulunur.

Ya)alanan *e3a tutu)lanan )i4ilerin na)li


4/26

Madde #5 % &'($akalanan veya tutuklanarak bir yerden dier bir yerenakledilen kiilere) kaacaklarna ya da kendisi veya bakalarnn hayat ve bedenbtnlkleri bakmndan tehlike arz ettiine ilikin belirtilerin varl hllerindekelepe taklabilir.

Ya)alanan )i4inin ma0)eme3e /6t,r,lme.i

Madde #7 % &'(=kim veya mahkeme tara,ndan verilen yakalama emrizerine soruturma veya kovuturma evresinde yakalanan kii) en %e yirmi drtsaat iinde yetkili hkim veya mahkeme nne karlr.

!# $akalanan kii) en %e yirmi drt saat iinde yetkili hkim veya mahkemenne karlamyorsa) ayn sre iinde yakaland yer adliyesinde) mevcut deilise en yakn adliyede kurulu sesli ve %rntl iletiim sisteminin kullanlmassuretiyle yetkili hkim veya mahkeme tara,ndan bu kiinin sor%usu yaplr veya

i,adesi alnr.

0umhuriyet savcs bu kiiyi serbest brakmazsa %zaltna alnm olur.*urada 0. Savcsnn emrinin ilk etapta yazl olma zorunluluu yok. "ahasonra bu emir yazl olarak dzenleniyor.

>zalt karar verilebilmesi iin %zaltnn soruturma asndan zorunluolmas ve kiinin suu ilediini %steren somut delillerin varl %erekir.&iiyi %zaltna almadan da soruturmay srdrebilecek durumda isek bu

durumda %zaltna almak %erekmez. @pheli veya sank durumundakikiilerden baka kimse %zaltna alnamaz. rnein madur) tank) bilirkii%ibi kiiler %zaltna alnmaz.

&iinin %zaltna alnmasyla il%ili sre iin anayasa 3A saat olarak n%rm. *u sreye bir de hakimin karsna karlmas aamasnda%eecek 8 saatlik sreden bahsetmi. 3Azalt sresi yakalama ile balar.

?oplu sularda !0M& md. # 3 saatin sonunda


5/26

neticesinde kiiyle alakal tutuklama veya adli kontrol veya hakimtara,ndan serbest braklma %ibi kararlar verilecek. *urada hakimtara,ndan yaplan sor%uda mda-nin zorunlu bulunmas %erekiyor.EE !+dlikontrol( il dna kma yasa) imza verme zorunluluu vs %ibi#

TUTUKLAMATutu)lama nedenleri

Madde '$$ % &'( &uvvetli su phesinin varln %steren somutdelillerin ve bir tutuklama nedeninin bulunmas halinde) pheli veya sankhakknda tutuklama karar verilebilir. Fin nemi) verilmesi beklenen ceza veya%venlik tedbiri ile ll olmamas halinde) tutuklama karar verilemez.

&2(+adaki hallerde bir tutuklama nedeni var saylabilir(

a# @pheli veya sann kamas) saklanmas veya kaaca phesini uyandransomut ol%ular varsa.

b# @pheli veya sann davranlar/

8. "elilleri yok etme) %izleme veya deitirme)

. ?ank) madur veya bakalar zerinde bask yaplmas %iriiminde bulunma)

=ususlarnda kuvvetli phe oluturuyorsa.

!1# +adaki sularn ilendii hususunda kuvvetli phe sebeplerinin varlhalinde) tutuklama nedeni var saylabilir(

a# 6.G.CC3 tarihli ve 51H sayl ?rk 0eza &anununda yer alan/ !#

8. Soykrm ve insanla kar sular

. &asten ldrme)

1. Silahla ilenmi kasten yaralama ve neticesi sebebiyle arlam kastenyaralama)

3. Fkence

5. 0insel saldr)

6. ;ocuklarn cinsel istismar)

H. =rszlk ve yama)

A. Iyuturucu veya uyarc madde imal ve ticareti)


6/26

G. Su ilemek amacyla r%t kurma)

8C. "evletin >venliine &ar Sular)

88. +nayasal "zene ve *u "zenin Fleyiine &ar Sular)

b# sayl +teli Silahlar ve *aklar ile "ier +letler =akknda &anunda tanmlanansilah kaakl sular.

c# zimmet suu.

d# &aaklkla Mcadele &anununda tanmlanan ve hapis cezasn %erektirensular.

e# &ltr ve ?abiat Jarlklarn &oruma &anununun 6A ve H3 nc maddelerinde

tanmlanan sular.

,# Krman &anununda tanmlanan kasten orman yakma sular.

!3# Sadece adl4 para cezasn %erektiren veya hapis cezasnn st snr iki yldan,azla olmayan sularda tutuklama karar verilemez.

Tutu)lama )arar!

Madde '$' % &'( Soruturma evresinde phelinin tutuklanmasna0umhuriyet savcsnn istemi zerine sulh ceza hkimi tara,ndan) kovuturmaevresinde sann tutuklanmasna 0umhuriyet savcsnn istemi zerine veyare7sen mahkemece karar verilir. *u istemlerde mutlaka %ereke %sterilir ve adl4kontrol uy%ulamasnn yetersiz kalacan belirten hukuk4 ve -il4 nedenlere yerverilir.

!# ?utuklamaya) tutuklamann devamna veya bu husustaki bir tahliye istemininreddine ilikin kararlarda/

a# &uvvetli su phesini)

b# ?utuklama nedenlerinin varln)

c# ?utuklama tedbirinin ll olduunu) %steren deliller somut ol%ularla%erekelendirilerek aka %sterilir. &ararn ierii pheli veya sana szlolarak bildirilir) ayrca bir rnei yazlmak suretiyle kendilerine verilir ve bu hususkararda belirtilir.

!1# ?utuklama istenildiinde) pheli veya sank) kendisinin seecei veya baro

tara,ndan %revlendirilecek bir mda-n yardmndan yararlanr.


7/26

!3# ?utuklama karar verilmezse) pheli veya sank derhl serbest braklr.

!5# *u madde ile 8CC nc madde %ereince verilen kararlara itiraz edilebilir.

Tutu)lulu)ta /e8ee) .,re

Madde '$2 % &'( +r ceza mahkemesinin %revine %irmeyen ilerdetutukluluk sresi en ok bir yldr. +ncak bu sre) zorunlu hallerde %erekeleri%sterilerek alt ay daha uzatlabilir.

!# +r ceza mahkemesinin %revine %iren ilerde) tutukluluk sresi en ok ikiyldr. *u sre) zorunlu hallerde) %erekesi %sterilerek uzatlabilir/ uzatma sresitoplam yl %eemez.

!1# *u maddede n%rlen uzatma kararlar) 0umhuriyet savcsnn) pheli veya

sank ile mda-inin %rleri alndktan sonra verilir.

9um0uri3et .a*!.!n!n tutu)lama )arar!n!n /eri al!nma.!n! i.teme.i

Madde '$5 % &'(0umhuriyet savcs) phelinin adl4 kontrol altna alnarakserbest braklmasn sulh ceza hkiminden isteyebilir. =akknda tutuklama kararverilmi pheli ve mda-i de ayn istemde bulunabilirler.

!# Soruturma evresinde 0umhuriyet savcs adl4 kontrol veya tutuklamann artk%ereksiz olduu kansna varacak olursa) pheliyi re7sen serbest brakr.

&ovuturmaya yer olmad karar verildiinde pheli serbest kalr.

:,;0eli *e3a .an!

Madde '$7 % &'(Soruturma ve kovuturma evrelerinin her aamasndapheli veya sank salverilmesini isteyebilir.

!# @pheli veya sann tutukluluk hlinin devamna veya salverilmesine hkimveya mahkemece karar verilir. Let kararna itiraz edilebilir.

!1# "osya bl%e adliye mahkemesine veya $ar%taya %eldiinde salverilme istemihakkndaki karar) bl%e adliye mahkemesi veya $ar%tay il%ili dairesi veya

$ar%tay 0eza >enel &urulunca dosya zerinde yaplacak incelemeden sonraverilir/ bu karar re7sen de verilebilir.

Tutu)lulu


8/26

!# ?utukluluk durumunun incelenmesi) yukardaki ,krada n%rlen sre iindepheli tara,ndan da istenebilir.

!1# =kim veya mahkeme) tutukevinde bulunan sann tutukluluk hlinindevamnn %erekip %erekmeyeceine her oturumda veya koullar %erektirdiinde

oturumlar arasnda ya da birinci ,krada n%rlen sre iinde de reeDsen kararverir

?utuklamann yaplabilmesi iin kiiyle il%ili yaplan soruturmada kuvvetlisu phesinin bulunmas lazm.

&uvvetli su phesi( eldeki delillere %re baktmzda bu kii muhtemelenmahk2m olur diyebileceimiz kadar elde delil varsa bu durumda kuvvetlisu phesinden bahsedilir. *unun yan sra bir tutuklama nedenininolmas %erekir. &anunda tutuklama nedeninin varsayld haller ve sularbelirtilmi.

?utuklama nedeninin varsayld sular sz konusuysa tutuklamanedeninin varsayld hallere hi %itmeden kuvvetli su phesiyle birliktekiinin tutuklanmas ynnde karar verilmesi mmkndr.

*irde tutuklama nedeninin varsayld haller vardr. @pheli veya sannkamas) saklanmas veya kaaca phesini uyandran somut ol%ularvarsa "elilleri yok etme) %izleme veya deitirme ?ank) madur veyabakalar zerinde bask yaplmas %iriiminde bulunma =ususlarndakuvvetli phe oluturuyorsa tutuklama yaplr.

*urada btn artlar %ereklemi olsa dahi dorudan tutuklama kararverilmeye bilir. =akim bu artlarn varl halinde takdir yetkisine sahiptir.*urada belirli bir orann tutturulup tutuklamann hakl %rlmesi %erekir.:er durum byle deilse hakim tutuklama karar vermeyebilir. Sz konususu sadece adli parasn %erektiren veya st snr yl veya daha az paracezasn %erektiren sularla il%ili tutuklama yasa vardr. +yrca adlikontroln bavuru artlar tutuklama kararyla paralel. +dli kontroltutuklamaya %re daha ha-, bir koruma tedbiridir. &anunda ki i,adesiyletutuklamadan beklenen neticeler adli kontrolle elde edilebilecekse bu kiiyi

tutuklama karar verilmeyip adli kontrol karar verilir. "aha dorusu ben bukarar verirsem neticeye ulaabilirim veya ulaamam %ibisinden tutuklamakararn deerlendirmesi lazm. Somut olaya %re adli kontrol tedbiri yeterliolacaksa tutuklama yaplmas yasak.

?utuklama karar soruturma aamasnda 0umhuriyet Savcsnn talebizerine Sulh 0eza =akiminin kararyla) kovuturma aamasnda mahkemetara,ndan reeDsen veya 0umhuriyet Savcsnn talebi zerine karar verilir.

?utuklama iin muhakkak bir duruma yaplr ve bu durumada muhakkakbir mda- bulunmas %erekiyor. $ani burada bir iddia olacak ve phelininde bu iddiaya kar pro,esyonellerce desteklenmi bir savunma yapmas


9/26

%erekecek. Savunma zerine hakim tutuklama karar verirse tutuklamakararnn ieriinin u ekilde olmas %erekiyor( tutuklama kararnndayand hallerin) somut delillerin ortaya konmas lazm.

&ii tutuklandktan sonra her zaman salverilmesini talep edebilir.

Salverilme talebinin reddedilmesi halinde de mahkemenin yine %ncel bir%ereke sunmaldr. ?utuklama kararnn en %e 1C %nde bir karar verenmakam tara,ndan kontrol edilmesi %erekir. *unun haricinde her durumaesnasnda da tutuklama karar deerlendirilmelidir. !0M= yaplan herilemlerde olduu %ibi burada da yine itiraz kanun yoluyla sz konusu arakararn denetlenmesi mmkn.#

0.SavcsDnn istisnai olarak zel bir yetkisi var. Soruturma aamasndansonra tutuklama karar verildikten sonra 0.savcs tutuklamaya artk %erekolmad dncesiyle kiiyi serbest brakabilir. $ani karar veren hakimken)0.savcs kiiyi serbest brakma yetkisine sahip.

Sreyle alakal ikili bir ayrm var/

89# +r ceza mahkemesi %revi kapsamnda olan sular

9# +r cezalk olmayan sular

+r cezann kapsamnda olmayan sularda normalde maksimumtutuklama sresi 8 yldr. *u sreye 6 ay daha uzatma eklenebilir. Sonuolarak 8yl 6ay tutuklama karar verilebilir. !tabi her 1C %nde kontroledilmesi vs. devam eder.#

+r ceza mahkemesinin %revi kapsamna %iren sularda yl normalsredir. *u sre 1yl daha uzatlabilir. !dnce


10/26

&" 'dl kontrol, phelinin aada %$sterilen bir veya birden (a)la ykmlle tabi tutulmasn

ierir*

a" +urt dna kamamak.

b" -kim tara(ndan belirlenen yerlere, belirtilen sreler iinde d)enli olarak bavurmak.

c" -kimin belirttii merci veya kiilerin arlarna ve %erektiinde meslek uralarna ilikin veya

eitime devam konularndaki kontrol tedbirlerine uymak.

d" er trl tatlar veya bunlardan ba)larn kullanamamak ve %erektiinde kaleme, makbu)karlnda src bel%esini teslim etmek.

e" )ellikle uyuturucu, uyarc veya uucu maddeler ile alkol bamllndan arnmak amacyla,

hastaneye yatmak dahil, tedavi veya muayene tedbirlerine t-bi olmak ve bunlar kabul etmek.

(" /phelinin parasal durumu %$) $nnde bulundurularak, miktar ve bir de(ada veya birden ok

taksitlerle $deme sreleri, umhuriyet savcsnn istei )erine h-kimce belirlenecek bir %vence

miktarn yatrmak.

%" il-h bulunduramamak veya tayamamak, %erektiinde sahip olunan sil-hlar makbu) karlnda

adl emanete teslim etmek.

h" umhuriyet savcsnn istemi )erine h-kim tara(ndan miktar ve $deme sresi belirlenecek paray

su madurunun haklarn %vence altna almak )ere ayn veya kiisel %venceye balamak.

i" 'ile ykmllklerini yerine %etireceine ve adl kararlar %ereince $demeye mahk2m edildii

na(akay d)enli olarak $deyeceine dair %vence vermek.

3" #onutunu terk etmemek.

k" Belirli bir yerleim b$l%esini terk etmemek.

l" Belirlenen yer veya b$l%elere %itmemek.

4" -kim veya umhuriyet savcs d" bendinde belirtilen ykmlln uy%ulamasnda phelinin

meslek uralarnda ara kullanmasna srekli veya %eici olarak i)in verebilir.1"

5" 'dl kontrol altnda %een sre, ahs hrriyeti snrlama sebebi saylarak ce)adan mahsup

edileme). Bu hkm, maddenin nc (krasnn e" bendinde belirtilen hallerde uy%ulanma). 1"

6" #anunlarda $n%$rlen tutukluluk srelerinin dolmas nedeniyle salverilenler hakknda 7" !"adl

kontrole ilikin hkmler uy%ulanabilir.

Adl kontrol karar ve hkmedecek merciler

Madde 110 (1)/pheli, umhuriyet savcsnn istemi ve sulh ce)a h-kiminin karar ilesoruturma evresinin her aamasnda adl kontrol altna alnabilir.


11/26

!" -kim, umhuriyet savcsnn istemiyle, adl kontrol uy%ulamasnda pheliyi bir veya birden ok

yeni ykmllk altna koyabilir8 kontrolun ieriini oluturan ykmllkleri btnyle veya ksmenkaldrabilir, deitirebilir veya pheliyi bunlardan ba)larna uymaktan %eici olarak mua( tutabilir.

&" 109 uncu madde ile bu madde hkmleri, %erekli %$rldnde, %$revli ve yetkili dier yar%

mercileri tara(ndan da, kovuturma evresinin her aamasnda uy%ulanr.

Adl kontrol kararnn kaldrlmas

Madde 111 (1) /pheli veya sann istemi )erine, umhuriyet savcsnn %$rn

aldktan sonra h-kim veya mahkeme 110 uncu maddenin ikinci (krasna %$re be %n iinde karar

verebilir.

!" 'dl kontrole ilikin kararlara itira) edilebilir.

Tedbirlere uymama

Madde 11 (1)'dl kontrol hkmlerini isteyerek yerine %etirmeyen pheli veya sank

hakknda, hkmedilebilecek hapis ce)asnn sresi ne olursa olsun, yetkili yar% mercii hemen

tutuklama karar verebilir.

&iinin tutuklanabilmesi iin adli kontrol tedbirlerinin yetersiz kalmas%erekir demitik. +dli kontrol dediimizde tutuklamayla paralel bir korumatedbirinden bahsediyoruz. +dli kontrolle tutuklamann hiyerarik bir iliki

var diyebiliriz. ?utuklamayla elde edilebilecek neticeler adli kontrol ile eldeedilebilecekse o zaman adli kontrol yntemleri uy%ulanmal. Neki) biztutuklamayla ne elde etmek istiyoruzO &iinin kamasn en%elliyoruz)delilleri karartmasn en%ellemek) bakalarna zarar vermesini en%ellemek%ibi beklentilerimiz var. *iz imdi bu haller karsnda yle tedbirlerebavurmalyz ki tutuklamaya %erek olmasn. rnein yurt dna kmayasa) karakola %elip dzenli imza vermek) bir kiinin belli bir yere%irmemesi veya belli bir yerden kmamas) kiinin silahnn alnmas)elektronik kelepe %ibi nlemler olabilir. *irde %vence miktarnnyatrlmas sonucu kiinin kamayacan dnyoruz.

*tn sular bakmndan tutuklama nedeni varsa adli yar%lamayntemine %idilebilir.

+dli kontrol uy%ulamasnda aile ykmllklerini yerine %etirmeyenkiilerinde nceden detme sistemi var. :er kendisine den miktaryatrmamak suretiyle aile hukukundan kaynaklanan ykmllkleriniyerine %etirmediyse 0.savcsnn emriyle bu durum %iderilebiliyor.

Soruturma aamasnda 0umhuriyet savcsnn talebi Sulh 0ezaMahkemesinin karar zerine veya kovuturma aamasnda mahkemeninreeDsen karar ile ya da 0.Savcsnn talebi dorultusunda mahkemenin

karar ile adli kontrol tedbirlerine hkmedilebilir. +dli kontrol tedbirlerininbirine veya birden ,azlasna hkmedilebilir. Iy%ulanmasyla alakal


12/26

tutuklamada olduu %ibi bir sre sz konusu deildir. *urada sresiz olarakyani muhakeme sona erinceye kadar adli kontrol tedbirleri uy%ulanr.

&ii kendisiyle alakal adli kontrol tedbirlerine son verilmesi talebindebulunabilir. Jeya 0.savcs soruturma aamasnda) tutuklamada olduu

%ibi adli kontrol tedbirlerini artk uy%ulamaya yer olmadn dnp bunuortadan kaldrabilir. Mahkeme ise talep zerine veya reeDsen bu tedbirleriuy%ulamaktan %eri durabilir. +dli kontroln kaldrlmas noktasnda hkim0.savcsnnda %rn almak kouluyla 5 %n iinde karar veriyor."olaysyla adli kontrol tedbirlerinin kaldrlmas ve verilmesi noktasndatutuklama %ibi bir duruma sa,hasnn olmasyla il%ili kanunda n %rlmbir usul sz konusu deil.

ARAMA

:,;0eli *e3a .an!)la il/ili arama

Madde ''= % &'( $akalanabilecei veya su delillerinin elde edilebileceihususunda somut delillere dayal kuvvetli phe varsa/ phelinin veya sannst) eyas) konutu) iyeri veya ona ait dier yerler aranabilir.!8#

Madde ''> % &'( @phelinin veya sann yakalanabilmesi veya sudelillerinin elde edilebilmesi amacyla) dier bir kiinin de st) eyas) konutu)iyeri veya ona ait dier yerler aranabilir.

!# *u hllerde aramann yaplmas) aranlan kiinin veya suun delillerininbelirtilen yerlerde bulunduunun kabul edilebilmesine olanak salayan olaylarn

varlna baldr.

!1# *u snrlama) phelinin veya sann bulunduu yerler ile) izlendii srada%irdii yerler hakknda %eerli deildir.

Gee 3a;!laa) arama

Madde ''+ % &'( &onutta) iyerinde veya dier kapal yerlerde %ecevaktinde arama yaplamaz.

!# Sust veya %ecikmesinde saknca bulunan hller ile yakalanm veya%zaltna alnm olup da -rar eden kii veya tutuklu veya hkmlnn tekrar

yakalanmas amacyla yaplan aramalarda) birinci ,kra hkm uy%ulanmaz.Arama )arar!

Madde ''# % &'( =kim karar zerine veya %ecikmesinde sakncabulunan hllerde 0umhuriyet savcsnn) 0umhuriyet savcsna ulalamadhallerde ise kolluk amirinin yazl emri ile kolluk %revlileri arama yapabilirler.+ncak) konutta) iyerinde ve kamuya ak olmayan kapal alanlarda arama) hkimkarar veya %ecikmesinde saknca bulunan hallerde 0umhuriyet savcsnn yazlemri ile yaplabilir. &olluk amirinin yazl emri ile yaplan arama sonular0umhuriyet *asavclna derhal bildirilir.

!# +rama karar veya emrinde/

a# +ramann nedenini oluturan -il)


13/26

b# +ranlacak kii) aramann yaplaca konut veya dier yerin adresi ya da eya)

c# &arar veya emrin %eerli olaca zaman sresi)

+ka %sterilir.

!1# +rama tutanana ilemi yapanlarn ak kimlikleri yazlr.!3# 0umhuriyet savcs hazr olmakszn konut) iyeri veya dier kapal yerlerdearama yapabilmek iin o yer ihtiyar heyetinden veya komulardan iki kiibulundurulur.

!5# +sker4 mahallerde yaplacak arama) !# !8# 0umhuriyet savcsnn istem vekatlmyla asker4 makamlar tara,ndan yerine %etirilir.

Aramada 0a-!r bulunabilee)ler

Madde '2$ % &'(+ranacak yerlerin sahibi veya eyann zilyedi aramadahazr bulunabilir/ kendisi bulunmazsa temsilcisi veya ayrt etme %cne sahiphsmlarndan biri veya kendisiyle birlikte oturmakta olan bir kii veya komusuhazr bulundurulur.

!# 88HDnci maddenin birinci ,krasnda %sterilen hllerde zilyet ve bulunmazsayerine arlacak kiiye) aramaya balamadan nce aramann amac hakkndabil%i verilir.

!1# &iinin avukatnn aramada hazr bulunmasna en%el olunamaz.

Arama .onunda *erilee) bel/e

Madde '2' % &'(+ramann sonunda hakknda arama ilemi uy%ulanankimseye istemi zerine aramann 886 ve 88H nci maddelere %re yapldn ve886 nc maddede %sterilen durumda soruturma veya kovuturma konusu -ilinniteliini belirten bir bel%e ve istemi zerine el konulan veya koruma altna alnaneyann listesini ieren bir de,ter ve eer pheyi hakl klan bir ey eldeedilmemi ise bunu belirten bir bel%e verilir.

!# *irinci ,krada belirtilen bel%elerde) hakknda arama ilemi uy%ulanankimsenin) el konulan eyann mlkiyetine ilikin %r ve iddialarna da yer verilir.

!1# &oruma altna alnan veya el konulan eyann tam bir de,teri yaplr ve bu eyaresm4 mhrle mhrlenir veya bir iaret konulur.

$akalana bilirlik veya delil elde edilebilirlik durumlarda arama yaplr.+ramann yaplmas noktasnda zamansal bir daraltma yaplr. &ural olarak%ece arama yaplamaz ancak %ece vakti arama yaplabilmesini mmknklan istisnai haller var/

Sust hali >ecikmesinde saknca bulunmas !o an arama yaplmazsa delilin

elde edilememesi#


14/26

Pirar etmi bir kii sz konusuysa %ece vakti arama yaplabilir.

+rama yaplabilmesi iin bir arama kararna ihtiya vardr. Soruturmaaamasnda Sulh 0eza =akimi) kovuturma aamasnda mahkemeyetkilidir. +ncak %ecikmesinde saknca bulunan hallerde cumhuriyet savcs

ve cumhuriyet savcsna ulalamazsa kolluk amiri yazl emirle aramakarar verir. "olaysyla bir evin nne %elip telsizle stne ulap o evdearama yapamaz. =ukuka aykr olarak elde edilen tm deliller hukukaaykr kabul edilir ve yar%lama srecince kullanlamaz. !meerki baka birsuretle o delile ulalabilsin#

:ski 0M&Dda kiinin rzasna dayanlarak arama yaplabiliyordu. @imdi kiibuyurun beni arayn dese dahi normal artlar altnda arama yaplmasmmkn deil.

&apal alanlarda yaplacak aramalarda kolluk amirinin vermi olduu

arama karar yeterli deil. Scak takip esnasnda bir kii kapal bir alana%irerse o kiinin yakalanmas adna arama yaplabilir.

+rama kararnda han%i -illeQsula arama yaplyor) arama yaplacak yerlernereler) ne zaman yaplacak hususlar belirtilmeli. *azen polis bellinoktalarda arama yapar. *yle arama kararlar da verilebiliyor.

+rama kural olarak 0.SavcsDnn nezaretinde yaplyor. @ayet savcaramaya katlmazsa savc olmad iin savcnn yerine dardan kiibulunduruluyor. !ihtiyar heyetinden# bunun haricinde arama yaplacakyerin zilyedi bulunabilir. !bulunmadan da arama yaplabilir# aramayaplacak yerin zilyedinin avukat da aramada bulunabilir. +ncak avukatn%elmesi beklenmez. +ranacak yerin sahibi veya zilyedi yoksa ailesindenbiri) birlikte yaad biri veya komulardan birinin aramaya nezaret etmesiiin arlr. zellikle bu nezaret srecinin detayl aklanmasnn amac)arama sonucu elde edilen delillerin yar%lamaya esas tekiledeceindendir. *urada arama yaplrken sahte delillerin konmas -lan szkonusu olabilir. *unun nne %eilmek iin bu konu ince ince anlatlm.

+ramayla el koymay yakn bir iliki iinde tanmlamak %erekir. +ramadabir kiinin yakalanmas veya bir takm delillerin elde edilmesi amac vardr.zellikle bir takm delillerin elde edilmesi erevesinde bir delile

ulaldnda yar%lamaya esas tekil edilebilmesi iin ya muha,aza altnaalnmas ya da el konulmas %erekiyor. "olaysyla aramann bir neticesiolabilmesi iin el koymadan bahsetmemiz %erekiyor. ;ou kez aramakararyla el koyma karar mahkeme tara,ndan birlikte verilir. *urada elkonulan eyalarn listesi oluturuluyor. +rama yaplan yerin sahibi isterse olisteden bir tanede ona veriliyor. "olaysyla aramay tamamlam olduk.

EL KOYMA

E43a *e3a )a-an!n mu0a?a-a alt!na al!nma.! *e bunlarael)onulma.!


15/26

Madde '25 % &'(Fspat arac olarak yararl %rlen ya da eya veya kazanmsaderesinin konusunu oluturan malvarl deerleri) muha,aza altna alnr.

!# $annda bulunduran kiinin rzasyla teslim etmedii bu tr eyayaelkonulabilir.

.tenen e43a3! *erme3enler 0a))!nda 3a;!laa) i4lem

Madde '27 % &'(81 nc maddede yazl eya veya dier malvarldeerlerini yannda bulunduran kii) istem zerine bu eyi %stermek ve teslimetmekle ykmldr.

!# &anma hlinde bu eyin zilyedi hakknda 6C nc maddede yer alan disiplinhapsine ilikin hkmler uy%ulanr. +ncak) pheli veya sank ya da tanklktanekinebilecekler hakknda bu hkm uy%ulanmaz.

8eri


16/26

!1# =kim karar olmakszn yaplan el koyma ilemi) yirmi drt saat iinde %revlihkimin onayna sunulur. =kim) kararn el koymadan itibaren krk sekiz saatiinde aklar/ aksi hlde el koyma kendiliinden kalkar.

!3# Rilyetliinde bulunan eya veya dier malvarl deerlerine el konulan kimse)

hkimden her zaman bu konuda bir karar verilmesini isteyebilir.

!5# :l koyma ilemi) sutan zarar %ren madura %ecikmeksizin bildirilir.

!6# +sker4 mahallerde yaplacak el koyma ilemi) !# 0umhuriyet savcsnn istemve katlmyla asker4 makamlar tara,ndan yerine %etirilir.

:l koyma daha ziyade delillerle ve msadereye uy%un eyalarla alakaldr.'ormal artlarda el konulacak eyalarn kiinin rzasyla vermesi durumunateknik olarak muha,za altna almak denir. :er eya rza ile verilmezse ozaman ona el koyma denir. @ahs) el konulan eyayla alakal hala vermeye

direniyorsa bu durumda disiplin hapsi sz konusu olabilir. !1 aya kadar#kural olarak tutuk evleri bu durumda kullanlyor. *unun yannda nezarethanelerde bu i iin kullanlyor. *urada yaplan ilem tutuklama deildir. Kii yapmas iin zorlanmas durumudur. *u durum kimliini beyan etmeyenkiide de vardr.

?anklk yaplabilecek bir hususun veya bir bel%enin devlet srr olduuhususunda kural olarak bulunulamaz. &anun koyucu) ar nitelikli sulardadevlet srr iddiasnda bulunulamaz denmi. *unun snr 5 yln stsular Pakat bununla birlikte bir bel%e veya eyann devlet srr olduuiddias varsa bu malzeme mhrlenip direk hkimin nne %etirilir. =kimbununla il%ili bir inceleme yapar. Fnceleme neticesinde bu bel%e devlet srrolsa bile soruturmaya esas tekil eden ksmlarn delil olarak dosyayadhil eder.

@pheliyle tanklktan ekilebilecek kiiler arasnda iletiimle alakal olanve phelinin veya dier kiilerin nezdinde olan bel%elere el konulamyor.?anklktan ekilebilecek bir takm kiiler var. !hakimlikten ekilmekle aynsadece burada nianls da var# bu kiiler tanklk yapmaya zorlanamazlar.?anklk yapsa da yemin vermeden tanklk yapyorlar. "olaysyla i,adesinizorla alamadmz kiilerin zerinde bulundurduu veya bir yerdemuha,aza ettii bel%elere el konulamayacayla alakal dzenleme var.

:l koyma kararna hakimin yetkili olduunu syleyebiliriz. >ecikmesindesaknca bulunan hallerde cumhuriyet savcs) savcya da ulalamazsakolluk amiri yetkiyi dorudan kullanr. =akimin dnda verilen bir karar ileel koyma yaplm ise) el konulan delilin 3 saat iinde hakimin nnekarlmas ve hakiminde 3A saat iinde bu el koymann yerinde olupolmadn belirlemesi %erekiyor. $ani aramayla paralel bir yap szkonusudur. 'orma artlar altnda el konulan eyalarn incelenmesini hakimyapmas %erekir veya soruturma aamasnda cumhuriyet savcs yapmal,akat uy%ulamada bu pek byle olmuyor.

Ta4!nma-lara 0a) *e alaa)lara el )o3ma


17/26

Madde '2+ % &'(Soruturma veya kovuturma konusu suun ilendiineve bu sulardan elde edildiine dair somut delillere dayanan kuvvetli phesebebi bulunan hallerde) pheli veya sana ait/ malvarl deerlerine) :lkonulabilir.

Somut olarak belirlenen *u tanmaz) hak) alacak ve dier malvarl deerlerininpheli veya sanktan baka bir kiinin zilyetliinde bulunmas halinde dahi) elkoyma ilemi yaplabilir. *u madde kapsamnda el koyma karar alnabilmesi iinil%isine %re *ankaclk "zenleme ve "enetleme &urumu) Sermaye Niyasas&urulu) Mali Sular +ratrma &urulu) =azine Mstearl ve &amu >zetimi)Muhasebe ve "enetim Standartlar &urumundan) sutan elde edilen deere ilikinrapor alnr. *u rapor en %e ay iinde hazrlanr. zel sebepler zorunlukldnda bu sre talep zerine iki ay daha uzatlabilir.

!1# ?anmaza el konulmas karar) tapu ktne erh verilmek suretiyle icra

edilir.

!3# &ara) deniz ve hava ulam aralar hakknda verilen el koyma karar) buaralarn kaytl bulunduu sicile erh verilmek suretiyle icra olunur.

!5# *anka veya dier mal4 kurumlardaki her trl hesaba el konulmas karar)teknik iletiim aralaryla il%ili banka veya mal4 kuruma derhl bildirilerek icraolunur. Sz konusu karar) il%ili banka veya mal4 kuruma ayrca tebli edilir. :lkoyma karar alndktan sonra) hesaplar zerinde yaplan bu karar etkisiz klmayaynelik ilemler %eersizdir.

!6# @irketteki ortaklk paylarna el koyma karar) il%ili irket ynetimine ve irketinkaytl bulunduu ticaret sicili mdrlne teknik iletiim aralaryla derhlbildirilerek icra olunur. Sz konusu karar) il%ili irkete ve ticaret sicili mdrlneayrca tebli edilir.

!H# =ak ve alacaklara el koyma karar) il%ili %erek veya tzel kiiye teknik iletiimaralaryla derhl bildirilerek icra olunur. Sz konusu karar) il%ili %erek veya tzelkiiye ayrca tebli edilir.

!A# *u madde hkmne %re alnan el koyma kararnn %ereklerine aykr hareketedilmesi halinde) ?rk 0eza &anununun Muha,aza %revini ktye kullanmabalkl AG uncu maddesi hkmleri uy%ulanr.

!G# *u madde hkmne %re el koymaya ar ceza mahkemesince oy birliiylekarar verilir. Ftiraz zerine bu tedbire karar verilebilmesi iin de oy birlii aranr.

:l koymann zel yann tekil eder. "elillerin elde edilmesi veyamsadereye tabi eyann veya tm mal varl deerlerinin el koyulmasylaalakal bir koruma tedbiridir. &lasik el koymada karar mercileri bakayken

buradaki karar mercileri ,arkl olacaktr. ?anmazlar) ulam aralar)kymetli evrak ve dier mal varl deerleri dier mal varl deerleri


18/26

diyerek snrlandrc bir tasni, yaplmam. *ir kiinin mal varlnda olanve bir sutan tr elde edilen bir mala el konulmasndan uandabahsediyoruz. *urada ehemmiyette olan mlkiyetin kimde olduudur.Rilyedi baka biri olabilir.

Son deiiklikle birlikte r%tl olarak ilenen sularla bu kanundanyararlanmak mmkn deil. rnein uyuturucu kaakl yapmak iinbir r%t kuruldu ama henz hi su ileyemediler. *u balamda r%tnsadece ematik olarak kurulmu olmas evet bir su tekil edebilir. +ncakbu kiilerin mal varlna sr, bu yzden el konulamaz.

:er bir tanmazdan bahsediyorsak bunlarn sicillerine erh verilmeksuretiyle bu eyalara el konulur. :er bir banka hesab sz konusuysabankaya derhal ulalr. =esab dondurulur ve usul ilem ondan sonra

yaplr.

+ralar iin verilen erh sz konusu olduunda kii mal varlnkaramyor. =ibir ekilde o arac noterde satamaz. *ir nevi kii o malnmuha,aza eder. :er el koyma karar sonucunda kii o mal karrsamuha,aza %revini ktye kullanma suu ilemi olur.

?anmaz hak ve alacaklara el koymaya ar ceza mahkemesi oy birliincekarar verir. *u karara itiraz edilmesi halinde de itirazn kabulnn oy

birliiyle alnmas %erekir. +r ceza mahkemesi tanmaz hak vealacaklara el koyma karar vermeden evvel il%ili kamu kurulundan bir raporalmas %erekir. K mal varlnn sutan kaynaklandna dair bir rapor.rnein banka hesaplaryla alakal **"&Ddan -lan. *u raporla alakaldail%ili kuruma 1 aylk sre veriliyor. *u sre il%ili kurumun istemi zerine ay daha uzatlabilir.

o.tada el )o3ma

Madde '2# % &'( Suun delillerini oluturduundan phe edilen ve

%erein ortaya karlmas iin soruturma ve kovuturmada adliyenin eli altndaolmas zorunlu saylp) posta hizmeti veren her trl resm4 veya zel kurulutabulunan %nderilere) hkimin veya %ecikmesinde saknca bulunan hllerde0umhuriyet savcsnn karar ile el konulabilir.

!# =kim kararnn veya 0umhuriyet savcsnn emrinin kendilerine bildirilmesizerine elkoyma ilemini yerine %etiren kolluk memurlar) birinci ,krada belirtilen%nderilerin iinde bulunduu zarTar veya paketleri aamazlar. :l konulan%nderiler) il%ili posta %revlilerinin huzuru ile mhr altna alnp derhl el koymakararn veya emrini veren hkim veya 0umhuriyet savcsna teslim edilir.


19/26

!1# Soruturma ve kovuturmann amacna zarar vermek olasl bulunmadka)alnm tedbirler il%ililere bildirilir.

!3# +lmamasna veya alp da ierii bakmndan adliyenin eli altndatutulmasna %erek bulunmadna karar verilen %nderiler) hemen il%ililerine

teslim olunur.

Nosta hizmetlerini veren irketlerin nezdinde bulunan bir bel%e var ve bubel%enin de soruturmann veya kovuturmann yrtlmesi mahkemedebulunmas zorunlu ise bu bel%eye el konulabiliyor. 8.si bu bel%enin delilolmas %erekiyor .si de bu bel%enin adliyede bulunmas zorunluluuolmas %erekir. *urada hakim veya %eimesinde saknca bulunan hallerde0.SavcsDnn kararyla postada el koyma karar alnr. :l konulma ilemiyapldktan sonra bu durum il%ililere bildiriliyor.

A*u)at b,rolar!nda arama el )o3ma *e ;o.tada el )o3ma

Madde '5$ % &'(+vukat brolar ancak mahkeme karar ile ve karardabelirtilen olayla il%ili olarak 0umhuriyet savcsnn denetiminde aranabilir. *arobakan veya onu temsil eden bir avukat aramada hazr bulundurulur.

!# +rama sonucu elkonulmasna karar verilen eyler bakmndan brosundaarama yaplan avukat) baro bakan veya onu temsil eden avukat) bunlarnavukat ile mvekkili arasndaki meslek4 ilikiye ait olduunu ne srerek karkoyduunda) bu ey ayr bir zar, veya paket ierisine konularak hazrbulunanlarca mhrlenir ve bu konuda %erekli karar vermesi) soruturmaevresinde sulh ceza hkiminden) kovuturma evresinde hkim veya mahkemedenistenir. $etkili hkim elkonulan eyin avukatla mvekkili arasndaki meslek4 ilikiyeait olduunu saptadnda) elkonulan ey derhl avukata iade edilir ve yaplanilemi belirten tutanaklar ortadan kaldrlr. *u ,krada n%rlen kararlar)yirmidrt saat iinde verilir.

+vukatn o-sinde yaplan aramada 0umhuriyet savcsnn bulunmaszorunlu. =aricinde birde baro bakannn veya baro bakannn%revlendirdii avukatn bulunmas zorunludur. *u kadar nemverilmesinin nedeni/ avukatn sann savunucu pozisyonunda olmasdr.@pheli veya sann vermedii bil%iler avukatta olabilir.

*urada yaplan arama srecinde %izli bir bel%e varsa il%ili avukat diyecekki) bu bel%e avukat ile sank arasnda zel bir bel%edir. *u durum zerine

kolluk bel%eleri mhrler ve hakime %trebiliyor. 3 saat iinde bu


20/26

bel%eye el konulacak m konulmayacak m buna karar verilir. =akim bubil%ileri delil olarak kullanamaz.

:ir)et 36netimi i8in )a33!m ta3ini

Madde '55 % &'( Suun bir irketin ,aaliyeti erevesinde ilenmekteolduu hususunda kuvvetli phe sebeplerinin varl ve maddi %erein ortayakarlabilmesi iin %erekli olmas halinde/ soruturma ve kovuturma srecinde)hkim veya mahkeme) irket ilerinin yrtlmesiyle il%ili olarak kayymatayabilir. +tama kararnda) ynetim or%annn karar ve ilemlerinin %eerliliininkayymn onayna bal klnd veya ynetim or%annn yetkilerinin tmylekayyma verildii aka belirtilir. &ayym tayinine ilikin karar) ticaret sicili%azetesinde ve dier uy%un vastalarla ilan olunur.

!# =kim veya mahkemenin kayym hakknda takdir etmi bulunduu cret)

irket btesinden karlanr. +ncak) soruturma veya kovuturma konusu sutandolay kovuturmaya yer olmad veya beraat kararnn verilmesi halinde/ cretolarak irket btesinden denen parann tamam) kanun4 ,aiziyle birlikte "evlet=azinesinden karlanr.

@irketlerde iki durum sz konusu olabilir. @irketin ,aaliyetleri sonucu ilenenbir su olabilir. @irketin lehine ilenen sular olabilir. @irketlerin bir araolarak kullanld sular olabilir. *yle hallerde irketin mal varl nemarz eder nk msadereye uy%un mal varl olabilir. Jeya irketin

ierisindeki ynetimiyle alakal delil olarak tutulan bil%ilerin hepsisoruturmada veya kovuturmada delil olarak kullanlabilir. "olaysyla buirketin bil%ileri %izlenebilir deitirilebilir vs. byle ihtimalleri ortadankaldrmak iin irketin bana kayym %etirilir. &ayym u ekilde alr/ yaynetim kurulunun ald karar onaylyor ya da reddediyor. $a da bizzatynetim kurulunun yerine %eerek irket adna karar veriyor. &ayymnyapt btn ilemler hukuken %eerlidir. *u tedbire bavurulmas iinirketin ,aaliyetleri ierisinde ilenen bir suun olduu veya kuvvetliphenin olmas %erekir. *unun dnda delil elde edilmesi maksadyla bir%ereksinim olmas %erekir.

*urada da bir katalo% var. *u katalo% dahilinde kayym tayinine %idilir.&ayymn creti de irket tara,ndan deniyor. @irketin dahil olduu davayirket kazanrsa) bu durumda kayyma denen maan cretini hazineden,aiziyle birlikte talep edebiliyor.

Soruturma aamasnda sulh ceza hakimi) kovuturma aamasndamahkeme bu karar verir. :er bir kayym tayin edilmi ise ticaret sicil%azetesin de bunun duyurulmas %erekiyor.


21/26

Bil/i.a3arlarda bil/i.a3ar ;ro/ramlar!nda *e ),t,)lerinde arama)o;3alama *e el)o3ma

Madde '57 % &'(*ir su dolaysyla yaplan soruturmada) somut delilleredayanan kuvvetli phe sebeplerinin varl ve baka surette delil elde etme

imknnn bulunmamas halinde) 0umhuriyet savcsnn istemi zerine phelininkulland bil%isayar ve bil%isayar pro%ramlar ile bil%isayar ktklerinde aramayaplmasna) bil%isayar kaytlarndan kopya karlmasna) bu kaytlarn zlerekmetin hline %etirilmesine hkim tara,ndan karar verilir.!8#

!# *il%isayar) bil%isayar pro%ramlar ve bil%isayar ktklerine i,reninzlememesinden dolay %irilememesi veya %izlenmi bil%ilere ulalamamashalinde zmn yaplabilmesi ve %erekli kopyalarn alnabilmesi iin) bu ara ve%erelere elkonulabilir. @i,renin zmnn yaplmas ve %erekli kopyalarnalnmas halinde) elkonulan cihazlar %ecikme olmakszn iade edilir.

!1# *il%isayar veya bil%isayar ktklerine elkoyma ilemi srasnda) sistemdekibtn verilerin yedeklemesi yaplr.

!3# Unc ,kraya %re alnan yedekten bir kopya karlarak pheliye veyavekiline verilir ve bu husus tutanaa %eirilerek imza altna alnr. !8#

!5# *il%isayar veya bil%isayar ktklerine el koymakszn da) sistemdeki verilerintamamnn veya bir ksmnn kopyas alnabilir. &opyas alnan veriler kdayazdrlarak) bu husus tutanaa kaydedilir ve il%ililer tara,ndan imza altna alnr.

Fkincil bir koruma tedbiridir. *aka koruma tedbirlerine bavurulmu veneticesinde kayda deer bir netice elde edilememi duruma ikincil korumadenir. Flk koruma tedbiri olarak kiinin pcsini arayp el koyamazsnz. Karama yaplmazsa o arama sonucu elde edilecek bil%ilerin baka bir yollaelde edilmesi mmkn deilse pc aranr vs. %ecikmesine saknca bulunanhal diye bir detay burada sz konusu deil.

&ural olarak pc ktklerinde orada arama yaplr. :l koyma yaplamaz.+ncak pc ktnde bir i,re -lan varsa o zaman el koyma yaplr.

Te.ad,?en elde edilen deliller

Madde '5+ % &'(+rama veya elkoyma koruma tedbirlerinin uy%ulanmassrasnda) yaplmakta olan soruturma veya kovuturmayla il%isi olmayan ancak)dier bir suun ilendii phesini uyandrabilecek bir delil elde edilirse/ bu delilmuha,aza altna alnr ve durum 0umhuriyet Savclna derhl bildirilir.

!# ?elekomnikasyon yoluyla yaplan iletiimin denetlenmesi srasnda)yaplmakta olan soruturma veya kovuturmayla il%isi olmayan ve ancak) 815 incimaddenin altnc ,krasnda saylan sulardan birinin ilendii phesini


22/26

uyandrabilecek bir delil elde edilirse/ bu delil muha,aza altna alnr ve durum0umhuriyet Savclna derhl bildirilir. !katalou ezberlemeye %erek yok dedi#

+dli kolluk byle bir delille karlat zaman 0umhuriyet Savclnaderhal bildirimde bulunur. ?ele,on dinlemesi srasnda delilin tesad,en

elde edilen delil olabilmesi iin o delilin tele,on dinlemesi yaplarak eldeedilebilecek bir delil olmas %erekiyor. !rnein hakaret) normal hrszlk busular arasnda yoktur# katalo% kapsamnda bir su sz konusu dinlemedetakibe takldysa bu se,er bu delil olarak kullanlabilir. rnein yama suunedeniyle tele,on dinlemesi yaplrken adam ldrme suundanbahsediliyorsa bu delil olarak kullanlabilir.

leti4imin te.;iti dinlenme.i *e )a3da al!nma.!

Madde '5@ % &'( *ir su dolaysyla yaplan soruturma ve kovuturmada)su ilendiine ilikin somut delillere dayanan kuvvetli phe sebeplerinin varlve baka suretle delil elde edilmesi imknnn bulunmamas durumunda) ar cezamahkemesi veya %ecikmesinde saknca bulunan hllerde 0umhuriyet savcsnnkararyla pheli veya sann telekomnikasyon yoluyla iletiimi tespit edilebilir)dinlenebilir) kayda alnabilir ve sinyal bil%ileri deerlendirilebilir. 0umhuriyetsavcs kararn derhl mahkemenin onayna sunar ve mahkeme) kararn en %eyirmi drt saat iinde verir. Srenin dolmas veya mahkeme tara,ndan aksinekarar verilmesi hlinde tedbir 0umhuriyet savcs tara,ndan derhl kaldrlr. *u,kra uyarnca alnacak tedbire ar ceza mahkemesince oy birliiyle karar verilir.

Ftiraz zerine bu tedbire karar verilebilmesi iin de oy birlii aranr.

!# ?alepte bulunulurken hakknda bu madde uyarnca tedbir karar verilecekhattn veya iletiim aracnn sahibini ve biliniyorsa kullancsn %sterir bel%eveya rapor eklenir.

!1# @pheli veya sann tanklktan ekinebilecek kiilerle arasndaki iletiimikayda alnamaz. &ayda alma %erekletikten sonra bu durumun anlalmashlinde) alnan kaytlar derhl yok edilir.

!3# *irinci ,kra hkmne %re verilen kararda) yklenen suun tr) hakkndatedbir uy%ulanacak kiinin kimlii) iletiim aracnn tr) tele,on numaras veyailetiim balantsn tespite imkn veren kodu) tedbirin tr) kapsam ve sresibelirtilir. ?edbir karar en ok iki ay iin verilebilir/ bu sre) bir ay daha uzatlabilir.r%tn ,aaliyeti erevesinde ilenen sularla il%ili olarak %erekli %rlmesihalinde) mahkeme yukardaki srelere ek olarak her de,asnda bir aydan ,azlaolmamak ve toplam ay %ememek zere uzatlmasna karar verebilir.!#

!5# @pheli veya sann yakalanabilmesi iin) !# mobil tele,onun yeri) hkimveya %ecikmesinde saknca bulunan hallerde 0umhuriyet savcsnn kararnaistinaden tespit edilebilir. *u hususa ilikin olarak verilen kararda) !# mobiltele,on numaras ve tespit ileminin sresi belirtilir. ?espit ilemi en ok iki ay iinyaplabilir/ bu sre) bir ay daha uzatlabilir.


23/26

!6# *u madde hkmlerine %re alnan karar ve yaplan ilemler) tedbir sresince%izli tutulur.

M,daCin b,ro.u *e 3erle4im 3eri

Madde 1!" (1)/pheli veya sana yklenen su dolaysyla mda(iin brosu, konutu ve yerleimyerindeki telekomnikasyon aralar hakknda Fletiimin tespiti) dinlenmesi ve kaydaalnmas yasaktr.

Fletiimin tespiti) kimin ne kadar aranp ne kadar sre konutuuyla il%ilidetayl bil%ilerdir. "inleme) anlk olarak birisinin konumalarnndinlenmesidir. &ayda alnmas da bu dinlemelerin sonradan kullanlmakzere kayda alnmasdr. *irde sinyal bil%ilerinin deerlendirilmesi vardr.0anl olarak kiinin telekomnikasyon sinyalleriyle yerinin belirlenmesi.

=em soruturma hem de kovuturma aamasnda bavurulabilir. &ararar ceza mahkemesi oy birliiyle veriyor. *u karara itiraz edilmesi halindeyine ar ceza mahkemesinin oy birliiyle karar %erekiyor. !sinyallerindeerlendirilmesiyle alakal ayr bir durum var# %ecikmesinde sakncabulunan bir hal var ise 0.SavcsDnn buna karar verebiliyor ancak 3 saatiinde ar ceza mahkemesinin onayna sunmas %erekiyor. *uda pcktklerini arama %ibi ikincil koruma tedbiridir. Somut delillerin olmas%erekir ki dinleme yaplabilsin.

'ot( Fstihbar dinleme biraz daha %eni bir kapsamda yine hakim

tara,ndan alnyor. *urada devletin %venliini tehdit eden bir durum varm yok mu bu deerlendiriliyor. *urada elde edilen delillerin tamamistihbar niteliktedir) 0M= kullanlamaz.

Gi-li .oru4turma! /6re*lendirilme.i

Madde '5# % &'(Soruturma konusu suun ilendii hususunda kuvvetliphe sebeplerinin bulunmas ve baka surette delil elde edilememesi halinde)hkim veya %ecikmesinde saknca bulunan hallerde 0umhuriyet savcs karar ilekamu %revlileri %izli soruturmac olarak %revlendirilebilir.

!# Soruturmacnn kimlii deitirilebilir. *u kimlikle hukuk4 ilemleryaplabilir. &imliin oluturulmas ve devam ettirilmesi iin zorunlu olmasdurumunda %erekli bel%eler hazrlanabilir) deitirilebilir ve kullanlabilir.

!1# Soruturmac %revlendirilmesine ilikin karar ve dier bel%eler il%ili0umhuriyet *asavclnda muha,aza edilir. Soruturmacnn kimlii) %revininsona ermesinden sonra da %izli tutulur.

!3# Soruturmac) ,aaliyetlerini izlemekle %revlendirildii r%te ilikin hertrl aratrmada bulunmak ve bu r%tn ,aaliyetleri erevesinde ilenensularla il%ili delilleri toplamakla ykmldr.

!5# Soruturmac) %revini yerine %etirirken su ileyemez ve

%revlendirildii r%tn ilemekte olduu sulardan sorumlu tutulamaz.!6# Soruturmac %revlendirilmesi suretiyle elde edilen kiisel bil%iler)


24/26

%revlendirildii ceza soruturmas ve kovuturmas dnda kullanlamaz.

!H# *u madde hkmleri ancak aada saylan sularla il%ili olarakuy%ulanabilir(

a# ?rk 0eza &anununda yer alan/

8. Iyuturucu veya uyarc madde imal ve ticareti !madde 8AA#)

. Su ilemek amacyla r%t kurma !iki) yedi ve sekizinci ,kralar hari)madde C#)

1. Silahl r%t !madde 183# veya bu r%tlere silah salama !madde 185#.

b# +teli Silahlar ve *aklar ile "ier +letler =akknda &anunda tanmlanansilah kaakl !madde 8# sular.

c# &ltr ve ?abiat Jarlklarn &oruma &anununun 6A ve H3 nc maddelerindetanmlanan sular.

Fstihbar olarak toplanan bil%iler ceza muhakemesinde kullanlabilen bil%ilerdeildir. "elil tekil etmez) bu bil%ilerle il%ili soruturma balatlamaz."evlet %venliini il%ilendiren konularda yaplan ses dinlemeleri %izlisoruturma kapsamna %irer. "olaysyla %izli soruturma diyebilmemiz iinceza muhakemesinin alanna %iren bir sreten bahsediyor olmamz lazm.*ir soruturma sonucunda elde edilen delillere istinaden %izli soruturmayabavurulabilir. *izim hukukumuza %re %izli soruturmac su ileyemez.

*ir r%tn iine %izlice sokulan %izli soruturmac su ilemiz saylmaz."orudan kendisiyle alakal iledii sular hari.!tabi bu pratikte nasl ilerbilinmez.# %izli soruturmac ancak bir kamu %revlisi olabilir. Soruturmacolarak dzenlenen yeni kimlikle her ey yaplabilir.!irket dahi kurabilir# birdava zaman am sresi var birde ceza zaman am sresi var. *u olaydada zaman am sreleri %eerlidir.

>izli soruturma sonucu elde edilen bil%iler ancak o sula il%ili kullanlabilir.

Te)ni) ara8larla i-leme

Madde '7$ % &'( +adaki sularn ilendii hususunda kuvvetli phesebepleri bulunmas ve baka suretle delil elde edilememesi hlinde) pheli veyasann kamuya ak yerlerdeki ,aaliyetleri ve iyeri teknik aralarla izlenebilir)ses veya %rnt kayd alnabilir. !&atalo% sularn bilmemiz %erekmiyor.#

!# ?eknik aralarla izlemeye hkim) %ecikmesinde saknca bulunan hallerde0umhuriyet savcs tara,ndan karar verilir. 0umhuriyet savcs tara,ndan verilenkararlar yirmidrt saat iinde hkim onayna sunulur.

!1# ?eknik aralarla izleme karar en ok drt ha,talk sre iin verilebilir. *usre %erektiinde bir de,aya mahsus olmak zere uzatlabilir. +ncak) r%tn

,aaliyeti erevesinde ilenen sularla il%ili olarak %erekli %rlmesi halinde)hkim bir ha,tadan ,azla olmamak zere srenin mteaddit de,alaruzatlmasna karar verebilir.


25/26

!3# :lde edilen deliller) yukarda saylan sularla il%ili soruturma vekovuturma dnda kullanlamaz/ ceza kovuturmas bakmndan %erekli olmadtaktirde 0umhuriyet savcsnn %zetiminde derhl yok edilir.

!5# *u madde hkmleri) kiinin konutunda uy%ulanamaz.

*u karar ar ceza mahkemesi oy birliiyle veriyor. Sreyle alakal buradabir kst var. 'ormal sularla il%ili olaan sre 1 ha,ta) bu sure 8 ha,ta dahauzatlabiliyor. r%tl sularda ise 3 ha,talk sre


26/26

Ta-minat i.teminin )o4ullar!

Madde '72 % &'(&arar veya hkmlerin kesinletiinin il%ilisine tebliindenitibaren ay ve her hlde karar veya hkmlerin kesinleme tarihini izleyen biryl iinde tazminat isteminde bulunulabilir.

?azminat istemi haksz -il artlarnda incelenir. "evlet il%ili kamu%revlisine rcu edebilir.

Ta-minat!n /eri al!nma.!

Madde '75 % &'( &ovuturmaya yer olmadna ilikin karar sonradankaldrlarak) hakknda kamu davas alan ve mahk2m edilenlerle) yar%lamannaleyhte yenilenmesiyle beraat karar kaldrlp mahk2m edilenlere denmitazminatlarn mahk2miyet sresine ilikin ksm) 0umhuriyet savcsnn yazlistemi ile ayn mahkemeden alnacak kararla kamu alacaklarnn tahsiline ilikinmevzuat hkmleri uy%ulanarak %eri alnr. *u karara itiraz edilebilir.

!# "evlet) dedii tazminattan dolay) koruma tedbiriyle il%ili olarak%revinin %ereklerine aykr hareket etmek suretiyle %revini ktye kullanankamu %revlilerine rcu eder.

!1# F,tira konusunu oluturan su veya yalan tanklk nedeniyle %zaltnaalnma ve tutuklama halinde/ "evlet) i,tira eden veya yalan tanklkta bulunankiiye de rcu eder.

Ta-minat i.te3eme3ee) )i4iler

Madde '77 % &'( &anuna uy%un olarak yakalanan veya tutuklanankiilerden aada belirtilenler tazminat isteyemezler(

b# ?azminata hak kazanmad hlde) sonradan yrrle %iren ve lehtedzenlemeler %etiren kanun %erei) durumlar tazminat istemeye uy%un hlednenler.

c# >enel veya zel a,) ikyetten vaz%eme) uzlama %ibi nedenlerlehakknda kovuturmaya yer olmadna veya davann dmesine karar verilenveya kamu davas %eici olarak durdurulan veya kamu davas ertelenen veyadrlenler.

d# &usur yeteneinin bulunmamas nedeniyle hakknda ceza verilmesine yerolmadna karar verilenler.

e# +dl4 makamlar huzurunda %erek d beyanla su ilediini veya sua

katldn bildirerek %zaltna alnmasna veya tutuklanmasna neden olanlar.

Documents

CMH final.docx