199
ทุนวิจัยมุ่งเป้าฯ ประจาปีงบประมาณ 2560 สานักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์กรมหาชน) รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ การจัดการอ่างเก็บน้าร่วมกับน้าบาดาลในเขตโครงการชลประทานแม่กลองใหญ่ Conjunctive Water Management Considering Reservoir-Aquifer Interaction for Greater Mae Klong Irrigation Project คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ตุลาคม 2561

chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ทนวจยมงเปาฯ ประจ าปงบประมาณ 2560 ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร (องคกรมหาชน)

รายงานวจยฉบบสมบรณ

การจดการอางเกบน ารวมกบน าบาดาลในเขตโครงการชลประทานแมกลองใหญ Conjunctive Water Management Considering Reservoir-Aquifer Interaction

for Greater Mae Klong Irrigation Project

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหดล

ตลาคม 2561

Page 2: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

สญญาเลขท PRP600520360

รายงานวจยฉบบสมบรณ

การจดการอางเกบน ารวมกบน าบาดาลในเขตโครงการชลประทานแมกลองใหญ

Conjunctive Water Management Considering Reservoir-Aquifer Interaction for Greater Mae Klong Irrigation Project

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหดล รายนามคณะผวจย 1. ผศ.ดร.อารยา ฤทธมา หวหนาโครงการวจย 2. อ.ดร.ยทธนา พนธกมลศลป ผรวมโครงการ 3. อ.ดร.ยทธนา ตาละลกษมณ ผรวมโครงการ

สนบสนนโดย ทนวจยมงเปาฯ ประจาปงบประมาณ 2560

สานกงานพฒนาการวจยการเกษตร (องคกรมหาชน)

ตลาคม 2561

Page 3: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(i)

ค ำน ำ

รายงานวจยฉบบสมบรณ เรอง “การจดการอางเกบน ารวมกบน าบาดาลในเขตโครงการชลประทานแมกลองใหญ (Conjunctive Water Management Considering Reservoir-Aquifer Interaction for Greater Mae Klong Irrigation Project)” จดทาข นเพอรายงานผลการศกษาและวจยตลอดระยะเวลาดาเนนการแกสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต และสานกงานพฒนาการวจยการเกษตร (องคกรมหาชน) ผสนบสนนเงนทนวจย โดยมรายละเอยดครอบคลมถงบทนา การทบทวนวรรณกรรม วธดาเนนงานโครงการวจย ผลการวจยและอภปรายผล รวมถงบทสรปและขอเสนอแนะจากงานวจยน เพอประโยชนในการนาผลการวจยไปใชงานโดยเฉพาะหนวยงานทเกยวของไมวาจะเปนกรมชลประทาน กรมทรพยากรน าบาดาล ตลอดจนพฒนาตอยอดงานวจยในดานการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการบรหารจดการทรพยากรน าอยางยงยนของประเทศในอนาคต

ผศ.ดร.อารยา ฤทธมา หวหนาโครงการวจย

Page 4: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(ii)

สารบญ หนา

ค ำน ำ (i) สำรบญ (ii) สำรบญตำรำง (iii) สำรบญรป (iv) กตตกรรมประกำศ (v) 1. บทน า 1-1 1.1 ควำมส ำคญและทมำ 1-2 1.2 วตถประสงคของโครงกำรวจย 1-2 1.3 เปำหมำยของกำรวจย 1-2 1.4 ประโยชนของกำรวจย 1-2 1.5 ขอบเขตกำรวจย 1-3 2. ทบทวนวรรณกรรม 2-1 2.1 กำรใชน ำผวดนรวมกบน ำใตดน 2-1 2.2 แบบจ ำลองกำรใชน ำผวดนรวมกบน ำใตดน 2-3 2.3 ผลงำนวจยทเกยวของ 2-10 3. วธด าเนนการวจย 3-1 3.1 กำรรวบรวมขอมลวจยและวเครำะหขอมลเบ องตน 3-1 3.2 กำรวเครำะหสถำนกำรณกำรบรหำรจดกำรน ำในลมน ำแมกลองปจจบน 3-1 3.3 กำรประเมนศกยภำพของสถำนะน ำตนทนในลมน ำแมกลองโดยอำศยแบบจ ำลอง

ทำงคณตศำสตร 3-1

3.4 กำรพฒนำแบบจ ำลองกำรจดกำรน ำผวดนรวมกบน ำใตดนในพ นทศกษำ 3-12 3.5 กำรประเมนโอกำสควำมเปนไปไดในกำรน ำรปแบบกำรจดกำรน ำผวดนรวมกบน ำ

ใตดนทเหมำะสมมำประยกตใชในพ นทศกษำ 3-15

3.6 กำรจดอบรมเชงปฏบตกำรเพอถำยทอดองคควำมรจำกผลกำรวจยสผปฏบตงำน 3-16 3.7 ระยะเวลำท ำกำรวจย และแผนกำรด ำเนนงำนตลอดโครงกำรวจย 3-17 4. พนทศกษา 4-1 4.1 ลมน ำแมกลอง 4-1 4.2 สถำนภำพน ำตนทนจำกแหลงน ำผวดนในลมน ำแมกลอง 4-19 4.3 สถำนภำพน ำตนทนจำกแหลงน ำใตดนในลมน ำแมกลอง 4-26

Page 5: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(ii)

สารบญ (ตอ) หนา

5. ผลการวจยและอภปรายผล 5-1 5.1 ผลกำรรวบรวบรวมขอมลวจยและกำรวเครำะหเบ องตน 5-1 5.2 กำรประยกตใชแบบจ ำลองระบบกำรวำงแผนและประเมนสถำนกำรณน ำในพ นท

ลมน ำแมกลอง 5-7

5.3 กำรประยกตใชแบบจ ำลองกำรไหลของน ำใตดนในพ นทโครงกำรชลประทำนแมกลองใหญ

5-41

5.4 ผลกำรพฒนำแบบจ ำลองระบบกำรจดกำรน ำผวดนรวมกบน ำใตดนในพ นทศกษำ 5-77 5.5 ผลกำรวเครำะหรปแบบทเหมำะสมของกำรจดกำรน ำผวดนรวมกบน ำใตดน 5-102 5.6 ผลกำรประเมนโอกำสควำมเปนไปไดในกำรน ำรปแบบกำรจดกำรน ำผวดนรวมกบ

น ำใตดนทเหมำะสมมำประยกตใชในพ นทศกษำ 5-106

6. สรปผลและขอเสนอแนะ 6-1 6.1 สรปผล 6-1 6.2 ขอเสนอแนะ 6-5 เอกสารอางอง R-1 ภาคผนวก ภำคผนวก ก ภำพกำรลงพ นทศกษำดงำนขอมลน ำผวดนและน ำใตดนในลมน ำแมกลอง ก-1 ภำคผนวก ข ภำพกำรจดฝกอบรมเชงปฏบตกำรแผนงำนท 1 เรอง “กำรน ำเสนอ

แนวคด หลกกำรงำนวจย และฝกปฏบตกำรใชงำนแบบจ ำลองระบบกำร วำงแผนและกำรประเมนสถำนกำรณน ำ (Water Evaluation and Planning Model, WEAP)”

ข-1

ภำคผนวก ค ภำพกำรจดฝกอบรมเชงปฏบตกำรแผนงำนท 2 เรอง “กำรน ำเสนอ สำธตและฝกปฏบตกำรกำรใชงำนแบบจ ำลองกำรไหลของน ำใตดน (Model of Groundwater Flow, MODFLOW)”

ค-1

Page 6: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(iii)

สารบญตาราง หนา

ตารางท 3-1 การปอนขอมลเขาแบบจ าลอง WEAP 3-3 ตารางท 3-2 การปอนขอมลเขาแบบจ าลอง MODFLOW 3-8 ตารางท 3-3 แผนการถายทอดองคความรจากผลการวจยสผปฏบตงานทเกยวของ 3-17 ตารางท 3-4 แผนการด าเนนงานวจยและผลการด าเนนงานจรง 3-18 ตารางท 4-1 สรปสถตขอมลอตนยมวทยารายเดอนและรายปในพนทลมน าแมกลอง 4-3 ตารางท 4-2 รายละเอยดส าคญของระบบอางเกบน าในลมน าแมกลอง 4-17 ตารางท 4-3 รายละเอยดส าคญของระบบไฟฟาพลงงานน าในลมน าแมกลอง 4-18 ตารางท 4-4 สรปรายละเอยดของขอมลการปฏบตการอางเกบน าเฉลยระยะยาวในลมน า

แมกลอง 4-23

ตารางท 4-5 อตราการผนน าเขาคลองชลประทานและระบายน าทายเขอนแมกลอง 4-22 ตารางท 4-6 จ านวนบอสบน าใตดนครอบคลมจงหวดกาญจนบร ราชบร นครปฐม

สมทรสาคร และสมทรสงครามในเขตพนทลมน าแมกลอง 4-27

ตารางท 4-7 จ านวนบอสบน าใตดนครอบคลมจงหวดกาญจนบร ราชบร นครปฐม สมทรสาคร และสมทรสงครามในเขตพนทลมน าแมกลองทขออนญาตใชตามพระราชบญญตน าบาดาล

4-27

ตารางท 5-1 สรปรายละเอยดทส าคญของขอมลวจยทรวบรวมได 5-1 ตารางท 5-2 ผลการประมาณการปรมาณความตองการน าเพอกจกรรมตาง ๆ ทางดานทายน า 5-4 ตารางท 5-3 พนทชลประทานของโครงการชลประทานแมกลองใหญใน ป พ.ศ. 2556 5-5 ตารางท 5-4 ผลการประมาณการปรมาณความตองการน าเพอการชลประทานของโครงการ

ชลประทานแมกลองใหญในป พ.ศ. 2556 5-5

ตารางท 5-5 ชอสถานตรวจวดน าฝนทคดเลอกเปนตวแทนของแตละลมน ายอย 5-9 ตารางท 5-6 ขอมลปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอนตงแตป พ.ศ. 2543-2558 ในพนทลมน า

แมกลอง 5-10

ตารางท 5-7 ชอสถานตรวจวดน าทาในพนทศกษา 5-12 ตารางท 5-8 ขอมลปรมาณน าทาเฉลยรายเดอนตงแตป พ.ศ. 2543-2558 ในพนทลมน า

แมกลอง 5-13

ตารางท 5-9 เปอรเซนตการใชทดนในพนทลมน าแมกลอง 5-15 ตารางท 5-10 ขอมลสมประสทธการใชน าของพช 5-17

Page 7: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(iii)

สารบญตาราง (ตอ) หนา

ตารางท 5-11 ขอมลปรมาณการคายระเหยน าของพชอางอง (ETo) ทใชปอนเขาในแบบจ าลอง WEAP

5-17

ตารางท 5-12 โคงเกณฑปฏบตการอางเกบน าส าหรบการปฏบตการระบบอางเกบน าระยะยาวของเขอนศรนครนทรและเขอนวชราลงกรณ

5-19

ตารางท 5-13 การก าหนดล าดบความส าคญของการจดสรรน าของแตละเขอนในแบบจ าลอง WEAP

5-22

ตารางท 5-14 พารามเตอรทไดจากการปรบเทยบแบบจ าลอง WEAP ในพนทลมน าแมกลอง 5-24 ตารางท 5-15 สถตผลลพธทไดจากการปรบเทยบแบบจ าลอง WEAP ในพนทลมน าแมกลอง 5-27 ตารางท 5-16 สถตผลลพธทไดจากการตรวจสอบความถกตองแบบจ าลอง WEAP ในพนท

ลมน าแมกลอง 5-29

ตารางท 5-17 สถตผลลพธทไดจากการจ าลองระบบการปฏบตการระบบอางเกบน าในลมน าแมกลอง

5-30

ตารางท 5-18 สถานการณสมมตดานปจจยน าตนทนเพอใชในการจ าลองระบบในอนาคต 5-33 ตารางท 5-19 สถานการณสมมตดานปจจยความตองการน าเพอใชในการจ าลองระบบใน

อนาคต 5-33

ตารางท 5-20 รายละเอยดทตงของบอสงเกตการณทรวบรวมไดในพนทศกษา 5-43 ตารางท 5-21 ชนหนอมน าใตดนในพนทศกษา 5-47 ตารางท 5-22 ขอมลการเตมน าเฉลยรายปแยกตามประเภทของการใชทดน 5-54 ตารางท 5-23 คณสมบตทางชลศาสตรของชนหนอมน าใตดนจากการปรบเทยบแบบจ าลอง 5-57 ตารางท 5-24 ชวงขอมลสมประสทธการกกเกบน าทแนะน าโดย Domenico 5-59 ตารางท 5-25 สมดลงบน าใตดนจากการจ าลองในสภาวะคงทตงแตป พ.ศ. 2557-2558 (2 ป) 5-67 ตารางท 5-26 สมดลงบน าใตดนจากการจ าลองในสภาวะคงทตงแตป พ.ศ. 2554-2558 (5 ป) 5-68 ตารางท 5-27 ผลการเปรยบเทยบสมดลงบน าใตดนกรณอางองและกรณสถานการณสมมต

จากการจ าลองในสภาวะคงท 5-70

ตารางท 5-28 ผลการเปรยบเทยบระยะน าลดกรณอางองและกรณสถานการณสมมตจากการจ าลองในสภาวะคงท

5-72

ตารางท 5-29 จ านวนกรดเซลลแยกตามประเภทการใชทดน 5-79 ตารางท 5-30 โหนดความตองการน าผวดนและน าใตดนทก าหนดในแบบจ าลอง WEAP-

MODFLOW 5-81

Page 8: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(iii)

สารบญตาราง (ตอ) หนา

ตารางท 5-31 สดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนในปจจบนทก าหนดในแบบจ าลอง WEAP-MODFLOW

5-82

ตารางท 5-32 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนรายเดอนเฉลยในพนท โครงการชลประทานแมกลองใหญระหวางป พ.ศ. 2543-2558

5-87

ตารางท 5-33 ขอก าหนดของเงนลงทนและผลก าไรทน ามาใชในการวเคราะหทางการเงน 5-89 ตารางท 5-34 สถานการณสมมตดานปจจยน าตนทนและปจจยความตองการน าเพอใชจ าลอง

ระบบในอนาคต 5-95

ตารางท 5-35 ประสทธผลของการจ าลองระบบภายใตสถานการณอางองปจจบนและสถานการณสมมตในอนาคต

5-96

ตารางท 5-36 สดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนทเหมาะสม 5-104

Page 9: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(iv)

สารบญรป หนา

รปท 2-1 การเชอมโยงของลาน าและน าใตดน 2-2 รปท 2-2 กรอบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดน 2-2 รปท 2-3 ลกษณะของโปรแกรมแบบจาลอง WEAP 2-3 รปท 2-4 หนาตางแสดงขอมลของแบบจาลอง WEAP 2-5 รปท 2-5 รายงานขอมลของแบบจาลอง WEAP 2-6 รปท 2-6 การจาลองระบบช นหนอมน าของแบบจาลอง VISUAL MODFLOW 2-7 รปท 2-7 การจาลองวฎจกรของน าโดย MIKE SHE 2-9 รปท 2-8 แผนภมแสดงกระบวนการทางอทกวทยาใน MIKE SHE 2-9 รปท 2-9 รปแบบการใชน าผวดนและน าใตดนรวมกน 2-11 รปท 3-1 ข นตอนการสรางแบบจาลอง WEAP 3-6 รปท 3-2 รายละเอยดข นตอนการประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าผวดน 3-7 รปท 3-3 การกาหนดขอบเขตพ นทศกษาในแบบจาลอง VISUAL MODFLOW 3-8 รปท 3-4 ข นตอนการสรางแบบจาลอง VISUAL MODFLOW และรายละเอยดข นตอน

การประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าใตดน 3-11

รปท 3-5 ความเชอมโยงระหวางระบบน าผวดนและน าใตดนในพ นทศกษา 3-13 รปท 4-1 แผนทลมน าแมกลอง 4-2 รปท 4-2 สถตภมอากาศในคาบ 10-30 ปในพ นทลมน าแมกลอง 4-5 รปท 4-3 เขอนและอางเกบน าในลมน าแมกลองปจจบน 4-12 รปท 4-4 พ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญ 4-13 รปท 4-5 แผนผงระบบอางเกบน าของลมน าแมกลองในปจจบน 4-15 รปท 4-6 แผนผงระบบอางเกบน าของลมน าแมกลองตามแผนพฒนาแหลงน าในอนาคต 4-16 รปท 4-7 เปรยบเทยบปรมาณน าทไหลเขาและปรมาณน าทปลอยสทธรายเดอนของ

เขอนศรนครนทร 4-19

รปท 4-8 เปรยบเทยบปรมาณน าทไหลเขาและปรมาณน าทปลอยสทธรายเดอนของเขอนวชราลงกรณ

4-20

รปท 4-9 เปรยบเทยบปรมาณน าทไหลเขาและปรมาณน าทปลอยสทธรายเดอนของเขอนทาทงนา

4-21

รปท 4-10 ปรมาณน าทผนเขาคลองชลประทานและระบายทายเขอนแมกลองรายป 4-21 รปท 4-11 การใชน าใตดนเพอการเกษตรกรรมในพ นทโครงการชลประทานแมกกลองใหญ 4-26

Page 10: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(iv)

สารบญรป (ตอ) หนา

รปท 5-1 ขอมลปรมาณทสงไปใชเพอการชลประทานเฉลยรายเดอนในพ นทโครงการ ชลประทานแมกลองใหญ

5-6

รปท 5-2 แผนทลมน าแมกลองและพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญ 5-8 รปท 5-3 ขอมลฝนจากสถานตรวจวดทคดเลอกเปนตวแทนของแตละลมน ายอย 5-10 รปท 5-4 ลกษณะการกระจายตวของขอมลปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอนต งแตป พ.ศ.

2543-2558 5-11

รปท 5-5 ขอมลน าทาจากสถานตรวจวดทใชในการศกษา 5-13 รปท 5-6 ขอมลปรมาณน าทาเฉลยรายเดอนต งแตป พ.ศ. 2543-2558 5-14 รปท 5-7 ขอมลการใชทดนในพ นทศกษา 5-16 รปท 5-8 ขอมลปรมาณความตองการน ารายปต งแตป พ.ศ. 2543-2558 5-18 รปท 5-9 การกาหนดรปแบบแบบจาลอง WEAP ในพ นทลมน าแมกลอง 5-19 รปท 5-10 โคงเกณฑปฏบตการอางเกบน าสาหรบการปฏบตการระบบอางเกบน าระยะ

ยาวของเขอนศรนครนทร 5-20

รปท 5-11 โคงเกณฑปฏบตการอางเกบน าสาหรบการปฏบตการระบบอางเกบน าระยะยาวของเขอนวชราลงกรณ

5-21

รปท 5-12 แบบจาลองยอยน าฝน-น าทาโดยวธสมประสทธแบบเรยบงาย 5-23 รปท 5-13 ผลการเปรยบเทยบผลทไดจากการปรบเทยบแบบจาลอง WEAP กบขอมล

ตรวจวดจรงระหวางป พ.ศ. 2543-2553 ในพ นทลมน าแมกลอง 5-26

รปท 5-14 ผลการเปรยบเทยบผลทไดจากการตรวจสอบความถกตองของแบบจาลอง WEAP 5-28 กบขอมลตรวจวดจรงระหวางป พ.ศ. 2554-2558 ในพ นทลมน าแมกลอง

รปท 5-15 ผลการเปรยบเทยบปรมาณน าเกบกกทไดจากแบบจาลอง WEAP และขอมลตรวจวดจรงต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ของเขอนหลกในลมน าแมกลอง

5-30

รปท 5-16 ปรมาณการขาดน าจากการจาลองสถานการณอางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 5-31 รปท 5-17 ปรมาณการขาดน า ความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าในกจกรรม

ตาง ๆ จากการจาลองสถานการณอางอง 5-32

รปท 5-18 ผลการเปรยบเทยบปรมาณการขาดน าภายใตสถานการณสมมต A2 5-37 รปท 5-19 ผลการเปรยบเทยบปรมาณการขาดน าภายใตสถานการณสมมต B2 5-37

Page 11: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(iv)

สารบญรป (ตอ) หนา

รปท 5-20 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าภายใตสถานการณสมมต A2

5-38

รปท 5-21 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าภายใตสถานการณสมมต B2

5-38

รปท 5-22 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน าภายใตสถานการณสมมต A2

5-39

รปท 5-23 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน าภายใตสถานการณสมมต B2

5-39

รปท 5-24 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการดานพลงงานไฟฟาภายใตสถานการณสมมต A2

5-40

รปท 5-25 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการดานพลงงานไฟฟาภายใตสถานการณสมมต B2

5-40

รปท 5-26 แผนทแสดงตาแหนงบอสงเกตการณในพ นทศกษา 5-42 รปท 5-27 ระดบน าใตดนของบอสงเกตการณตรวจวดต งแตป พ.ศ. 2543-2558 5-44 รปท 5-28 ความแตกตางของระดบน าใตดนในชวงฤดฝนและฤดแลงจากบอสงเกตการณ

ในพ นทศกษา 5-45

รปท 5-29 แผนทแสดงตาแหนงบอสบน าใตดนในพ นทศกษา 5-46 รปท 5-30 อตราการสบน าใตดนเพอธรกจอตสาหกรรม 5-46 รปท 5-31 อตราการสบน าใตดนเพอธรกจการคา 5-47 รปท 5-32 อตราการสบน าใตดนเพอธรกจบรการ 5-47 รปท 5-33 อตราการสบน าใตดนเพอการเกษตรกรรมเพาะปลก 5-47 รปท 5-34 อตราการสบน าใตดนเพอการปศสตว 5-48 รปท 5-35 อตราการสบน าใตดนเพอการอปโภคบรโภค 5-48 รปท 5-36 แผนทแสดงตาแหนงหลมเจาะสารวจช นดนในพ นทศกษา 5-49 รปท 5-37 ช นหนอมน าใตดนและจานวนช นทกาหนดในแบบจาลอง VISUAL

MODFLOW 5-49

รปท 5-38 ระดบช นความสงของช นหนอมน าใตดนกรงเทพฯ 5-51 รปท 5-39 ระดบช นความสงของช นหนอมน าใตดนพระประแดง 5-51 รปท 5-40 ระดบช นความสงของช นหนอมน าใตดนนครหลวง 5-52 รปท 5-41 ระดบช นความสงของช นหนอมน าใตดนนนทบร 5-52

Page 12: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(iv)

สารบญรป (ตอ) หนา

รปท 5-42 ระดบช นความสงของช นหนอมน าใตดนสามโคก 5-53 รปท 5-43 ระดบช นความสงของช นหนอมน าใตดนพญาไท 5-53 รปท 5-44 ระดบช นความสงของช นหนอมน าใตดนธนบร 5-54 รปท 5-45 ระดบช นความสงของช นหนอมน าใตดนปากน า 5-54 รปท 5-46 ระดบช นความสงของช นหนแขงอมน า 5-55 รปท 5-47 แผนทแสดงตาแหนงสถานวดน าทาของแมน าแมกลองและแมน าทาจน 5-56 รปท 5-48 แผนทแสดงประเภทของการใชทดนในพ นทศกษา 5-57 รปท 5-49 แบบจาลองเชงมโนทศนเพอจาลองการไหลของน าใตดนในพ นทศกษา 5-58 รปท 5-50 การออกแบบกรดและขอบเขตของแบบจาลองในพ นทศกษา 5-59 รปท 5-51 ประสทธผลของการปรบเทยบแบบจาลองการไหลของน าใตดนในสภาวะคงท 5-61 รปท 5-52 ชวงขอมลความสามารถในการนาน าของดนทแนะนาโดย Heath 5-62 รปท 5-53 แผนทแสดงทศทางของเวคเตอรความเรวน าจากแบบจาลองในพ นทศกษา 5-64 รปท 5-54 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของช นหนอมน าใตดนกรงเทพฯ 5-65 รปท 5-55 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของช นหนอมน าใตดนพระประแดง 5-65 รปท 5-56 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของช นหนอมน าใตดนนครหลวง 5-66 รปท 5-57 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของช นหนอมน าใตดนนนทบร 5-66 รปท 5-58 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของช นหนอมน าใตดนสามโคก 5-67 รปท 5-59 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของช นหนอมน าใตดนพญาไท 5-67 รปท 5-60 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของช นหนอมน าใตดนธนบร 5-68 รปท 5-61 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของช นหนอมน าใตดนปากน า 5-68 รปท 5-62 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของช นหนแขงอมน า 5-69 รปท 5-63 สมดลงบน าใตดนจากการจาลองในสภาวะคงทต งแตป พ.ศ. 2557-2558 (2 ป) 5-71 รปท 5-64 สมดลงบน าใตดนจากการจาลองในสภาวะคงทต งแตป พ.ศ. 2554-2558 (5 ป) 5-72 รปท 5-65 ระยะน าลดของบอสงเกตการณจากผลการจาลองกรณสถานการณสมมตท

อตราการสบน าใตดนไปใชเพมข น 20% ของอตราการสบน าปจจบน 5-75

รปท 5-66 ข นตอนการเชอมโยงแบบจาลอง WEAP-MODFLOW 5-78 รปท 5-67 ขอมลการใชทดนของลมน ายอย-6 ทกาหนดในแบบจาลอง MODFLOW ของ

ช นผวดน 5-80

รปท 5-68 การเชอมโยงโหนดความตองการน าผวดนและน าใตดนทกาหนดในแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-81

Page 13: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(iv)

สารบญรป (ตอ) หนา

รปท 5-69 สดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนในปจจบนทกาหนดในแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-83

รปท 5-70 สมดลงบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-84

รปท 5-71 ภาพ 3 มตของขอมลเฮดน าทางชลศาสตรของแตละกรดเซลลจากแบบจาลองWEAP-MODFLOW

5-84

รปท 5-72 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความตองการน า GMKIP_1L จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-85

รปท 5-73 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความตองการน า GMKIP_2L จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-85

รปท 5-74 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความตองการน า GMKIP_1R จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-86

รปท 5-75 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความตองการน า GMKIP_2R จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

8-86

รปท 5-76 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความตองการน า GMKIP_GMKLP จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-87

รปท 5-77 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนรายเดอนเฉลยในพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญระหวางป พ.ศ. 2543-2558

5-88

รปท 5-78 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานระหวางป พ.ศ. 2543-2558

5-90

รปท 5-79 ปรมาณการขาดน าจากการจาลองสถานการณอางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวยแบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-91

รปท 5-80 ปรมาณการขาดน าจากการจาลองสถานการณอางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวยแบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-92

รปท 5-81 ดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าชลประทานจากการจาลองสถานการณอางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวยแบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-93

รปท 5-82 ดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน าจากการจาลองสถานการณอางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวยแบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-93

Page 14: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(iv)

สารบญรป (ตอ) หนา

รปท 5-83 ดชนความเชอมนในการตอบสนองดานพลงงานไฟฟาจากการจาลองสถานการณอางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวยแบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-94

รปท 5-84 ผลการเปรยบเทยบปรมาณการขาดน าภายใตสถานการณสมมตในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 ดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-98

รปท 5-85 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าชลประทานภายใตสถานการณสมมตในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 ดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-98

รปท 5-86 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน าภายใตสถานการณสมมตในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 ดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-99

รปท 5-87 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองดานพลงงานไฟฟาภายใตสถานการณสมมตในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 ดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5-99

รปท 5-88 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานภายใตสถานการณสมมตในอนาคต A2

5-100

รปท 5-89 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานภายใตสถานการณสมมตในอนาคต B2

5-100

รปท 5-90 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานภายใตสถานการณสมมตในอนาคต A2 และกาหนดปรมาณความตองการน าเพมข น

5-101

รปท 5-91 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานภายใตสถานการณสมมตในอนาคต B2 และกาหนดปรมาณความตองการน าเพมข น

5-101

รปท 5-92 ซอฟตแวร All_WATER_gw 5-102 รปท 5-93 หนาตางการใชงานของซอฟตแวร All_WATER_gw 5-103 รปท 5-94 สดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนทเหมาะสม 5-105

Page 15: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

(v)

กตตกรรมประกาศ

โครงการวจยเรอง “การจดการอางเกบน ารวมกบน าบาดาลในเขตโครงการชลประทานแมกลองใหญ (Conjunctive Water Management Considering Reservoir-Aquifer Interaction for Greater Mae Klong Irrigation Project)” ฉบบน ส าเรจลลวงไปดวยด คณะผวจยขอขอบคณ สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต และสานกงานพฒนาการวจยการเกษตร (องคกรมหาชน) ทสนบสนนเงนทนวจยตลอดระยะเวลาศกษา

ขอขอบคณสานกทรพยากรน าบาดาลเขต 2 (สพรรณบร) สานกทรพยากรน าบาดาลเขต 8 (ราชบร) กรมทรพยากรน าบาดาล กรมชลประทาน และกรมอตนยมวทยาทใหความอนเคราะหขอมลวจยเปนอยางด

ทายน คณะผวจยขอขอบคณภาควชาวศวกรรมโยธาและสงแวดลอม คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหดล หนวยงานตนสงกดทสนบสนนปจจยเก อหนนอน ๆ จนทาใหงานวจยฉบบน เสรจสมบรณไปดวยด

ผศ.ดร.อารยา ฤทธมา หวหนาโครงการวจย

Page 16: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

1-1

บทท 1

บทน ำ

1.1 ควำมส ำคญและทมำ ผลพวงจากภาวะโลกรอน (Global Warming) และความเปลยนแปลงของสภาพอากาศโลก (Climate Change) โดยเฉพาะอยางยงการเปลยนแปลงรปแบบการตกของฝน (Pattern of Rainfall) สงผลกระทบเปนวงกวางไปทวโลก และนบวนกยงทวความรนแรงมากขน รวมทงผลกระทบตอการบรหารจดการนาประเทศไทยทยงยากและซบซอนมากยงขนเปนลาดบ ดงจะเหนไดจากปลายป พ.ศ. 2554 ประเทศไทยเกดอทกภยครงใหญเนองจากมปรมาณฝนคอนขางมาก ธนาคารโลกไดประเมนมลคาความเสยหายสงถง 1.44 ลานลานบาท แตหลงจากนนตงแตป พ.ศ. 2555 ปรมาณฝนในภาพรวมทงประเทศลดลง ทาใหประเทศไทยตองประสบปญหาภยแลงอยางตอเนองมาจนถงป พ.ศ. 2558 ซงแนวทางการแกปญหาการขาดแคลนนาในประเทศยงคงใชแนวทางและวธปฏบตแบบดงเดมคอ แกปญหาแบบแยกสวนโดยเนนทการจดหาแหลงนาผวดน (Surface Water Source) เปนหลก หากแหลงนาผวดนไมเพยงพอตอความตองการนา การขดเจาะนาใตดน (Groundwater) จะเปนวธทถกนามาใชเพอแกปญหาเฉพาะหนาโดยขาดการพจารณาความสมพนธของทรพยากรนาจากแหลงนาตาง ๆ ซงแทจร งแลวนาทงหมดเชอมโยงเปนระบบเดยวกน การแกปญหาดานนาจงยงไมไดผลเทาทควร สาเหตมาจากการพฒนาและบรหารจดการทรพยากรนาใตดนและนาผวดนไดดาเนนไปในลกษณะทเปนเอกเทศตอกน หรอกาหนดความสมพนธระหวางแหลงนาทง 2 แหลงใหมความเชอมโยงกนนอยมาก โครงการพฒนาแหลงนาใตดนและนาผวดนตางกดาเนนไปบนพนฐานของตนทนของแหลงนานน ๆ (กรมทรพยากรนาบาดาล, 2554) การพฒนาแบบแยกสวน (Fragmented Decision Making) เพอสนองความตองการหรอแกปญหาเฉพาะดานคอการพจารณาเฉพาะปญหาใดปญหาหนงโดยมไดคานงถงผลลพธ หรอความสมพนธของแหลงนานนตอปจจยอน ๆ ทาใหการพฒนาและการบรหารจดการไมไดประโยชนจากแหลงนาอยางเตมท และอาจกอใหเกดปญหาตามมาภายหลง (ยทธนา ตาละลกษมณ, 2556) ดวยเหตนจงนาไปสแนวคดการจดการนาผวดนรวมกบนาใตดน (Conjunctive Water Management) ซงเปนสวนหนงของหลกการบรหารจดการน า แ บ บ บ ร ณ า ก า ร ( Integrated Water Resources Management, IWRM) (Global Water Partnership, 2000) ทมงเนนทจะเสรมสรางความมนคงทางดานนา (Water Security) ตามยทธศาสตรการพฒนาประเทศของรฐบาล และเปนการบรหารจดการนาแบบองครวมเพอใหเกดการใชประโยชนจากทรพยากรนาทมอยสงสด จากการศกษาโครงการจดทาแผนบรณาการนาใตดนรวมกบนาผวดนทวประเทศ (กรมทรพยากรนาบาดาล, 2554) และโครงการประเมนศกยภาพแหลงนาใตดนในพนทลมนาแมกลองและลมนาทาจน ของกรมทรพยากรนาใตดน (กรมทรพยากรนาบาดาล, 2551) พบวาในพนทลมนาแมกลองมการสบนาใต

Page 17: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

1-2

ดนขนมาใชเพอการเกษตรกรรมเปนจานวนมาก อยางไรกดขอมลการศกษาทางธรณอทกวทยายงมคอนขางนอยไมวาจะเปน ลกษณะการวางตวของชนนาใตดน ปรมาณนา ปรมาณการใชนาใตดน และคณภาพนา เปนตน ในบางพนทของลมนาแมกลองมศกยภาพนาใตดนโดยเฉลยอยในเกณฑปานกลางซงสามารถนานาใตดนนมาใชใหเกดประโยชนไดอก แตในบางพนทศกยภาพนาใตดนโดยเฉลยอยในเกณฑตา และบางแหงคณภาพนาใตดนกรอยหรอเคม สวนศกยภาพนาผวดนในพนทลมนาแมกลองมทงอางเกบนาขนาดใหญ ขนาดกลาง จนถงขนาดเลกกระจายอยทวไป รวมทงมสระกกเกบนาตามมาตรฐานกรมพฒนาทดน และหนองนาธรรมชาตซงบางแหงตนเขน บรเวณดงกลาวนมปญหาการขาดแคลนนาเพอการเกษตร การอปโภคบรโภค และอตสาหกรรม ดวยเหตนการวจยชนนจงเหนความจาเปนทจะตองมการวางแผนบรณาการการจดการนาใตดนรวมกบนาผวดนทเหมาะสมในพนทลมนาแมกลองตอนลางเพอใหเกดประโยชนสงสดและเกดความมนคงและยงยนในระยะยาว

1.2 วตถประสงคของโครงกำรวจย งานวจยชนนมงเนนทจะเสรมสรางความมนคงดานนา (Water Security) ในพนทโครงการชลประทานขนาดใหญในลมนาแมกลองโดยอาศยแนวคดในการบรหารจดการนาผวดนรวมกบนาใตดน (Conjunctive Water) ซงวตถประสงคหลกของการดาเนนงานวจยทสาคญมดงน

1.2.1 พฒนาแบบจาลองการจดการอางเกบนารวมกบนาใตดนในเขตโครงการชลประทานแมกลองใหญซงพฒนาโดยอาศยแบบจาลองระบบ-การหาคาทดทสดทสามารถประยกตใชไดในพนทศกษาจรง

1.2.2 นาเสนอรปแบบทเหมาะสมในการจดการนาผวดนรวมกบนาใตดน (Conjunctive Water Management) ในพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญ

1.3 เปำหมำยของกำรวจย เพอสนบสนนการดาเนนงานของหนวยงานภาครฐในการบรหารจดการนาในพนทโครงการชลประทานในลมนาแมกลองอยางมนคง โดยการหาความเหมาะสมทดทสดในการจดการแหลงนาตนทนจากแหลงนาผวดนและนาใตดนภายใตแนวคดการบรหารจดการนาผวดนรวมกบนาใตดน

1.4 ประโยชนของกำรวจย 1.4.1 ทราบศกยภาพของแหลงนาตนทนทงจากแหลงนาผวดนและนาใตดนในพนทภาค ตะวนตก

ของประเทศไทย 1.4.2 สามารถกาหนดรปแบบทเหมาะสมในการจดการนาผวดนรวมกบนาใตดนในเขตพนท

โครงการชลประทานแมกลองใหญสาหรบใชเปนแนวทางในการบรหารจดการนาเพอเสรมสรางความมนคงดานนาในอนาคต

Page 18: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

1-3

1.4.3 สามารถน าแนวค ดการจ ดการน า ผ วด นร วม กบน า ใต ด น (Conjunctive Water Management) ไปประยกตใชเพอประเมนสถานะของแหลงนาตนทนและโอกาสความเปนไปได ใ น ก า รนาแนวคดการจดการนารวมกนไปประยกตใชกบพนทลมนาอน ๆ ของประเทศ

1.5 ขอบเขตกำรวจย งานวจยนไดทาการพฒนาแบบจาลองระบบนาผวดนในลมนาแมกลองโดยอาศยแบบจาลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณนา (Water Evaluation and Planning Model, WEAP) เพอประเมนสถานะนาตนทนจากแหลงนาผวดนรายเดอน รวมกบอาศยแบบจาลองการไหลของนาใตดน (Model of Groundwater Flow, MODFLOW) เพอจาลองสภาพการไหลของนาใตดนและประเมนสถานภาพของนาใตดนในพนทเพอใชการบรหารจดการรวมกน

Page 19: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-1

บทท 2

ทบทวนวรรณกรรม

2.1 การใชน าผวดนรวมกบน าใตดน (Conjunctive Water Use) การใชน าผวดนรวมกบน าใตดน (Conjunctive Water Use) โดยสวนใหญจะหมายถงการหาคาตอบทดทสดในการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนทเหมาะสม การใชน ารวมกนของแหลงน า 2 แหงไดแก แหลงน าผวดน (Surface Water) และแหลงน าใตดน/น าบาดาล (Groundwater) เปนการใชแหลงน าท ง 2 แหงอยางกลมกลนเพอใหเกดผลกระทบดานกายภาพ สงแวดลอม และเศรษฐกจตอกนนอยทสด และใหเกดความสมดลระหวางความตองการน าและน าตนทนอยางเหมาะสม (FAO, 1995) โดยหลกการแลวน าผวดนและน าใตดนเปนแหลงน าเดยวกนซงเชอมตอกนทางกายภาพโดยวฏจกรน า (Hydrologic Cycle) ถงแมวากฎหมายน าและนโยบายดานน าจะพจารณาน าผวดนและน าใตดนแยกออกจากกน แตโดยทางปฏบตน าผวดนและน าใตดนจะมความสมพนธเชอมโยงกนทางชลศาสตรดงแสดงในรปท 2-1 ซงการพจารณาน าผวดนและน าใตดนเปนแหลงน าเดยวกนจะชวยเพมความชดเจนในการจดการน า (Winter et al., 1998)

(a) Gaining stream

(b) Losing stream

Page 20: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-2

(c) Losing stream that is connected from the water table

รปท 2-1 การเชอมโยงของลาน าและน าใตดน ทมา : Winter et al. (1998)

รฐบาลออสเตรเลยไดพฒนากรอบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดน (Conjunctive Water Management Framework) สาหรบผจดการหรอผมอานาจในจดการน า ผกาหนดนโยบายน า กลมลมน า กลมอตสาหกรรม และอน ๆ เพอตรวจสอบปจจยหลกทตองพจารณาดงแสดงในรปท 2 -2 ซงกรอบการจดการน สามารถใชไดต งแตระดบโครงการทกขนาดจนถงระดบลมน า ท งน ระบบการวางแผนและการจดการน าทมอยจานวนมากไดเขาเปนองคประกอบของกรอบการจดการน (Brodie et al., 2007)

รปท 2-2 กรอบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดน

ทมา : Brodie et al. (2007)

Page 21: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-3

2.2 แบบจาลองการใชน าผวดนรวมกบน าใตดน (Conjunctive Water Use Model)

2.2.1 แบบจาลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณน า (Water Evaluation and Planning Model, WEAP) แบบจาลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณน า (Water Evaluation and Planning Model, WEAP) ถกพฒนาโดยหนวยงาน Stockholm Environment Institute (SEI) เมอป ค.ศ. 1995 เปนเครองมอสาหรบใชในการวางแผนงานดานทรพยากรน า เครองมอสาหรบคาดการณเพอวางแผนการจดสรรน าในอนาคต เครองมอวเคราะหดานนโยบาย และเปนเครองมอประเมนทางเลอกการพฒนาและจดสรรน าโดยอาศยหลกการสมดลน า สามารถวเคราะหความตองการน า แหลงน าตนทน สทธการใชน า ลาดบความสาคญในการจดสรรน า จาลองระบบการไหลในลาน า การปฏบตการอางเกบน า ไฟฟาพลงงานน า ผลกระทบดานสงแวดลอม ความตองการน าเพอรกษาสมดลนเวศ และวเคราะหผลประโยชนของโครงการได

รปท 2-3 ลกษณะของโปรแกรมแบบจาลอง WEAP

2.2.1.1 ข นตอนวธการคานวณของแบบจาลอง WEAP (Calculation Algorithms) แบบจาลอง WEAP คานวณสมดลน าของทก ๆ โหนดในชวงเวลารายเดอน เรมจากเดอนแรกของปสถานการณต งตนจนถงเดอนสดทายของปสถานการณสดทาย โดยคาแตละเดอนไมสงผลตอคาในเดอนอน ยกเวนอางเกบน า, ช นหนอมน า และบรเวณดนอมน า ดงน นปรมาณน าท งหมดทไหลเขามาในระบบจะถกเกบในอางเกบน าและช นหนอมน าหรอหลงเหลออยในระบบในตอนส นเดอน เนองจากชวงเวลารายเปน

Page 22: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-4

ชวงเวลาทคอนขางนาน การไหลของน าท งหมดจงสมมตใหเกดข นทนท ด งน นพ นทใชน าสามารถนาน าจากแมน ามาใช สงตอสสถานบาบดน าเสยและไหลกลบคนสแมน าไดในเดอนเดยวกนในแตละเดอนมข นตอนการคานวณดงน (1) ความตองการการใชน ารายปหรอรายเดอนสาหรบพ นทใชน า การระเหยของน าในพ นทกกเกบ การเกดหมะ และการซมลงผวดน (2) การไหลเขาและการไหลออกของน าในทก ๆ โหนดในระบบ คานวณปรมาณน าทนามาจากแหลงน าใหเพยงตอความตองการน า และการสงน าสอางเกบน าโดยใชกาหนดการเชงเสน (Linear Program) เพอคานวณความตองการน าและพ นทใชน าทเหมาะสม ข นอยกบการจดลาดบความสาคญของความตองการน าประเภทตาง ๆ สมดลน า และขอกาหนดอน ๆ (3) ไฟฟาพลงงานน า (4) ตนทน คาใชจายในการดาเนนงานและกาไร (5) หากมการเชอมตอกบแบบจาลอง MODFLOW ผลลพธทได (การสบน าใตและการเตมน าใตดน) จะถกสงไปยงแบบจาลอง MODFLOW ในลกษณะของขอมลนาเขา หลงจาก MODFLOW วเคราะหในหนงชวงเวลาผลลพธทได (การไหลของน าระหวางผวดนกบใตดน) จะถกสงตอไปยง WEAP (6) คานวณความเขมขนของมลพษในแมน าจากการไหลของน า พ นทใชน า และการบาบดมลพษ

2.2.1.2 หนาตางแสดงขอมลของแบบจาลอง WEAP หนาตางแสดงขอมลของแบบจาลอง WEAP แบงออกเปน 4 สวน ดงรปท 2-4

(1) แผนภมตนไม : เปนหนาตางดานซายบนของโปรแกรมใชสาหรบสรางขอมลและจดการหรอแกไขขอมลโดยแบงหมวดหมในแผนภมออกเปน 6 ประเภทไดแก (1.1) Key Assumptions (1.2) Demand Sites (1.3) Hydrology (1.4) Supply and Resources (1.5) Environment และ (1.6) Other Assumptions โดยหวขอทถกเลอกในแผนภมตนไมจะแสดงรายละเอยดขอมลในหนาตางทางดานขวาของโปรแกรม (2) ภาพประกอบของโครงการ : เปนหนาตางดานซายลางของโปรแกรมโดยองคประกอบทถกเลอกในหนาตางจะถก Highlight ในหนาตางแผนภมตนไม (เหนอหนาตางภาพประกอบของโครงการ) และขอมลขององคประกอบทเลอกจะแสดงในหนาตางทางดานขวาของโปรแกรม หากใชงานโปรแกรมดวยหนาจอคอมพวเตอร 2 หนาจอ หนาตางภาพประกอบของโครงการสามารถนาไปแสดงในอกหนาจอหนงไดเพอขยายภาพใหงายตอการใชงาน (3) หนาตางสาหรบกรอกขอมล : เปนหนาตางดานขวาบนของโปรแกรมใชสาหรบกรอกขอมลหรอกาหนดตวแปรตาง ๆ ของโครงการ โดยปมบรเวณดานบนของตารางขอมลเปนการแบงประเภทขอมลตามตวแปร เชน Water Use, Loss and Reuse, Demand Management เปนตน ผใชสามารถเขาไปแกไขขอมลของตวแปรในโครงการไดในสวนน

Page 23: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-5

(4) ผลลพธของขอมล : เปนหนาตางดานขวาลางของโปรแกรมใชสาหรบแสดงขอมลภายในหนาตางสาหรบกรอกขอมลออกมาในรปแบบตารางหรอกราฟ เพอใหสะดวกในการวเคราะหแนวโนมและภาพรวมของโครงการ ขอมลในสวนน สามารถโอนถายนาขอมลไปใชรวมกบโปรแกรม Excel ไดเชนกน

รปท 2-4 หนาตางแสดงขอมลของแบบจาลอง WEAP

2.2.1.3 การนาเขาและสงออกขอมล การนาเขาขอมลมาในแบบจาลอง WEAP สามารถรายงานขอมลผานหนาตางสาหรบกรอกขอมลซงอยดานขวาบนของโปรแกรม หรอผใชสามารถพมพออกมาเปนรายงานและแกไขขอมลจากตวรายงานไดเชนกนดงรปท 2-5 แตถาเปนโครงการทมขอมลจานวนมาก แบบจาลอง WEAP สามารถนาเขาและสงออกขอมลในรปแบบของ MS Excel ได เพอความสะดวกในการจดการขอมลทมประเภทและจานวนของขอมลจานวนมากไดอยางเปนระบบ การนาเขาขอมลทมลกษณะเปนอนกรมเวลาเชน ขอมลน าทารายเดอนในแหลงน าตนทน สามารถนาเขาขอมลจากโปรแกรมอนไดโดยใชฟงกชน “ReadFromFile” โดยขอมลน นตองอยในรปแบบ ASCII ไฟล สวนใหญจะแปลงใหมนาสกล CSV (Comma Separated Values) ซงสามารถสรางไดจากโปรแกรม MS Excel

Page 24: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-6

รปท 2-5 รายงานขอมลของแบบจาลอง WEAP 2.2.1.4 การแสดงผลลพธ หลงจากโปรแกรมไดทาการประมวลผลเรยบรอยแลวสามารถเขาไปท Overview ในสวนของ Manage Overview เพอเลอกการแสดงผลลพธทไดในรปแบบกราฟหรอแผนผง โดยแบบจาลอง WEAP สามารถนาขอมลเชงตวเลขออกส โปรแกรม MS Excel และสามารถคานวณคาทางสถตคอ คาผลรวม (Sum) คาเฉลย (Mean) คาสงสด (Max) คาตาสด (Min) สวนเบยงเบนมาตราฐาน (Standard Deviation) และคาเฉลยรากทสอง (Root Mean Square)

2.2.2 แบบจาลองการไหลของน าใตดน (Model of Groundwater Flow, MODFLOW) แบบจาลองการไหลของน าใตดน VISUAL MODFLOW เปนแบบจาลองแบบ 3 มตทใชกนอยาง

แพรหลายในการทาแบบจาลองน าใตดนโดยสามารถจาลองการไหลแบบคงท (Steady Flow) และการไหลแบบไมคงท (Non-Steady Flow) สาหรบการไหลในรปรางตาง ๆ ได อกท งยงสามารถจาลองการไหลในช นหนอมน าไรแรงดนหรอหนอมน ามแรงดนและรวมถงไหลภายนอก เชน การไหลของน าจากบอน าลงสใตดน เปนตน และสามารถแยกจาลองคาสมประสทธการยอมใหน าซมผานสาหรบช นดนทแตกตางกนได โดยการไหลของน าใตดนแบบ 3 มตทความหนาแนนคงทผานรพรนของช นดนสามารถอธบายไดดวยสมการเชงอนพนธยอย (Partial-Differential Equation) (Harbaugh et al., 2000) ดงน

t

hSW

z

hK

zy

hK

yx

hK

x szzyyxx

Page 25: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-7

เมอ xxK , yyK , zzK = คาสมประสทธการยอมใหน าซมผานในแกน x, y และ z

h = คาโพเทนชโอมเมตรเฮด (Potentiometric Head) W = ปรมาตรการไหล (Volumetric Flux) ตอหนงหนวยปรมาตรของแหลงน า W <

0.0 สาหรบการไหลของน าออกจากระบบน าใตดน และ W > 0.0 สาหรบการไหล ของน าเขาสระบบน าใตดน

sS = คาการกกเกบจาเพาะ (Specific Storage) ของวสดพรน t = เวลา แบบจาลอง VISUAL MODFLOW อาศยวธ Finite-Difference ในการแกสมการการไหลของน าใตดน โดยแบงบรเวณทมการไหลปรากฎดวยกรด (Grid) ท ง 3 แกน เปนบลอกตาง ๆ เรยกวา เซลล (Cell) และสามารถวเคราะหอตราการไหลเขาหรออตราการไหลออกของแตละเซลลในชวงเวลาตาง ๆ ได

รปท 2-6 การจาลองระบบช นหนอมน าของแบบจาลอง VISUAL MODFLOW ทมา : Harbaugh & Geological Survey (2005)

Page 26: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-8

2.2.3 แบบจาลอง MIKE SHE MIKE SHE เปนแบบจาลองทใชในการจาลองความสมพนธระหวางน าใตดนและน าผวดนแบบ

ผสมผสาน (Integrated Groundwater and Surface Water Resources Modeling) ซงพฒนาโดย the Danish Hydraulic Institute (DHI) มพ นฐานมาจากแบบพมพเขยวจาลองวฎจกรน าของ Freeze and Harlan ทไดจดทาข นในป ค.ศ.1969 (Abbott et al., 1986) เพอรวมความสามารถในการจาลองน าใตดนและน าผวดน และเชอมตอไดงายกบ MIKE11 ซงเปนแบบจาลองน าผวดนแบบ 1 มต และ MOUSE ซงเปนแบบจาลองสาหรบระบบระบายน าใตดน MIKE SHE ถกนามาใชเพอจาลองการไหลและการเคลอนยายของสารละลายและตะกอนในน าผวดนและน าใตดน มการประยกตใชงานกบการใชน ารวมกน ความสมพนธของน าผวดนและน าใตดน และการเคลอนยายสงเจอปน MIKE SHE ประกอบดวยโมดลพ นฐาน 2 โมดลคอ (1) MIKE SHE PP และ (2) MIKE SHE WM โดยMIKE SHE PP เปนโมดลกอนและหลงกระบวนการวเคราะห (Pre- and Post-Processing Module) สวน MIKE SHE WM เปนโมดลการเคลอนทของน า (Water Movement Module) ซงประกอบดวย 5 โมด ลย อย ได แก (1) Evapotranspiration (ET) (2) Unsaturated Zone (UZ) (3) Saturated Zone Flow (SZ) (4) Overland and Channel Flow (OC) และ (5) Irrigation (IR) ยงม Add-on Modules อกหลายอยางทสามารถเพมไดสาหรบการตดตามอนภาค การเคลอนยายของสารเจอปน ระบบดนและพช และการประยกตใชการจาลองเฉพาะทางอน ๆ (Graham, 1995) โปรแกรม MIKE SHE สามารถประสานการทางานกบโปรแกรม GIS และ Applications ตาง ๆ ไดอยางเตมท (MIKE SHE Converters, GeoEditor, UZ Editor, Irrigation GIS และ DAISY GIS) การประสาน GIS ไดพฒนาข นโดยการทางานรวมกบ Environmental System Research Institute, Inc. (ESRI) ArcView นอกจากน MIKE SHE Converted สามารถแปลง ArcView Data เปน Model Input GeoEditor จะใชสาหรบการแปลงขอมลธรณวทยาและสรางแบบจาลองธรณวทยา 3 มต UZ Editor และ Irrigation GIS ถกใชเพอกาหนด MIKE SHE UZ Module และ IR Module ตามลาดบ ทายสด DAISY GIS จะใชเพอกาหนดและรน MIKE SHE DAISY และ Soil-Plant Simulation Add-on Module แนวทางการดาเนนการตาง ๆ ไดถกบรรจไวใน MIKE SHE เพออธบายกระบวนการทางอทกวทยาในวฎจกรของน าดงแสดงในรปท 2-7 ซง MIKE SHE สามารถจาลองกระบวนการท งหมดโดยใชวธทางกายภาพ หรออกทางหนง MIKE SHE สามารถใชการรวมแนวคดและวธการทางกายภาพซงข นอยกบขอมลทมและความตองการของโครงการ ความยดหยนในโครงสรางพ นฐานทางกายภาพของ MIKE SHE ชวยใหสามารถแกปญหาในแตละกระบวนการโดยสมพนธกบมาตราสวนดานระยะทางและเวลา ซงในรปท 2-8 จะแสดงใหเหนถงภาพรวมและกระบวนการใน MIKE SHE (Graham & Butts, 1995)

Page 27: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-9

รปท 2-7 การจาลองวฎจกรของน าโดย MIKE SHE

ทมา : Graham & Butts (1995)

รปท 2-8 แผนภมแสดงกระบวนการทางอทกวทยาใน MIKE SHE (ลกศรแสดงเสนทางการแลกเปลยนน าระหวางแบบจาลองของกระบวนการ)

ทมา : Graham & Butts (1995)

Page 28: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-10

2.3 ผลงานวจยทเกยวของ Vongvisessomjai (1996) ไดนาแบบจาลอง MIKE SHE เขามาใชในการแกปญหาเรองการ

จดการน าในโครงการพฒนาน าใตดนสโขทย ซงมวตถประสงคหลกของการศกษาเพอหาวธการปรบปรงประสทธภาพของการใชน าในโครงการโดยพจารณา 2 แหลงหลกคอ น าผวดนและน าใตดน เพอหาแนวทางทเหมาะสมทสดในการใชน าแตละแหลง โดยการเปลยนสดสวนของการใชน ารวมกนระหวางน าผวดนและน าใตดน และทาการคาดการณระดบน าในอนาคตทอตราการสบน าทแตกตางกนในแตละสภาพการณ (Scenarios)

ธนสาร (2545) ไดทาการศกษาการจดการน าใตดนและการประเมนประสทธผลของโครงการ พฒนาน าใตดนสโขทยโดยใชโปรแกรม MODFLOW จาลองสภาพปจจบนและกาหนดรปแบบปรมาณสบน ารายปตาง ๆ พบวา โครงการสามารถปรบอตราการสบน ารายปใหมความยดหยน ซงจะเปนแนวทางปฏบตททาใหผลผลตสงข นและทาใหการจดการน าเกดประโยชนสงสด

พศาล (2545) ไดทาการศกษาการจาลองการเคลอนตวของน าใตดนในโครงการน าใตดนสโขทยโดยใชแบบจาลอง MODFLOW พบวาการนาแบบจาลองไปประยกตใชงานจรงในพ นทโครงการชวงทมการสอบเทยบโดยพจารณาเปรยบเทยบระหวางคาระดบน าจากการบนทกจากบอสงเกตการณและคาระดบน าจากการจาลองโดยแบบจาลอง ผลทไดจากการจาลองมคาระดบแกวง และแนวโนมการข นลงของระดบน าของบอสวนใหญสอดคลองกบขอมลระดบน าจากบอสงเกตการณ โดยมปรมาณการสบน าและปรมาณน าฝนเปนปจจยหลกทมผลตอการข นลงของกราฟระดบน า

เอกสทธและบญชา (2545) ไดจดทาบญชน าของลมน าแมกลองในโครงการวจยเรองการพฒนาสถาบนดานการจดการน าเพอทาความเขาใจการใชน าในดานตาง ๆ และทราบถงแนวทางปรบปรงการใชน าใหเกดประโยชนยงข น โดยแบงลมน าแมกลองออกเปน 7 ลมน ายอย แยกการวเคราะหออกเปน 3 สวน ผลจากการวเคราะหบญชน ารายปพบวา ลมน าแมกลองอยในสถานะกาลงปด (Closing Basin) คอมน าเหลอใหนาไปใชเพมไดไมมาก ผลการจดทาบญชรายฤดกาลท งลมน าพบวา อางเกบน ามสวนทสาคญในการเกบน าชวงฝนตกชกไวใชในชวงฤดแลง และผลการจดทาบญชน ารายปของลมน ายอยพบวา ตอนบนของลมน าอยในสถานะเปด (Open Basin) ตอนกลางอยในสถานะกาลงปดและตอนลางอยในสถานะปด

Peranginangin และคณะ (Peranginangin et al., 2003) ไดทาการศกษาบญชน าเ พอการจดการน าใตดนและน าผวดน โดยพ นทศกษาลมน า Singkarak-Ombilin ประเทศอนโดนเซย เนองจากในป ค.ศ. 1998 ไดมการผนน าจาก Singkarak Lake ซงอย ทางดานเหนอน าเพอนาไปใชในการผลตกระแสไฟฟาสงผลกระทบกบผใชน าทางดานทาย และผลกระทบตอระบบนเวศบรเวณทะเลสาบ ในการศกษาคร งน ไดนาบญชน ามาประยกตใชวเคราะหความสมพนธระหวางน าผวดนและน าใตดน ผลการวเคราะหแสดงใหเหนวา การผนน าจาก Singkarak Lake มผลกระทบตอการใชน าในดานอน ๆ การจดทาบญชน าในการศกษาน แสดงใหเหนวา สามารถสงน าใหกบผใชน าดานทายน าเพมข น และสามารถใชน าใน

Page 29: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-11

ฤดแลง (มถนายน-กนยายน) ได ตวอยางเชน สามารถเพมพ นทชลประทานในฤดฝน (มกราคม-เมษายน) หรอการดงน าจากช นน าใตดนข นมาใชในฤดแลงโดยทยงคงรกษาระดบน าใตดนไวคงท

กรมทรพยากรน าบาดาล (2554ก) ไดวาจางบรษทวอเตอร รซอรช เอนจเนยรง จากด ทาการศกษาโครงการจดทาแผนบรณาการน าบาดาลรวมกบน าผวดนทวประเทศ และนารองการจดการทรพยากรน าบาดาลรวมกบน าผวดนในพ นทภาคกลางและภาคตะวนออก เพอจดทาแผนบรณาการการจดการทรพยากรน าบาดาลรวมกบน าผวดนรายจงหวดและรายลมน าท งในเขตและนอกเขตชลประทาน รวมท งจดทาโครงการนารองการจดการทรพยากรน าบาดาลรวมกบน าผวดน การจดทาระบบสารสนเทศการจดการ (MIS) น าบาดาลรวมกบน าผวดน สภาพน าตนทน สภาพการใชน า และความตองการใชน าเพอกจกรรมตาง ๆ ตลอดจนกฎ ระเบยบ และรปแบบองคกร รวมท งถายทอดเทคโนโลยผลการศกษาสองคกรปกครองสวนทองถน กลมเกษตรกร กลมผใชน าอน ๆ และการเตรยมความพรอมของหนวยงานทเกยวของในการบรหารจดการทรพยากรน าของประเทศ รวมท งการสรางความรความเขาใจ การประชาสมพนธและการมสวนรวม ท งน เพอใหเกดการพฒนาอยางบรณาการและยงยน และไดคดเลอกพ นทโครงการนารองการบรณาการการจดการน าบาดาลรวมกบน าผวดนตามขอคดในพ นทตาบลหนองหญาไซ หมท 1 (บานบลลงก) อาเภอหนองหญาไซ จงหวดสพรรณบร ผลการดาเนนการพบวา โครงการประสบผลสาเรจเปนทนาพอใจเกษตรกรมน าพอเพยงในการปลกพช และสามารถขยายพ นททาการเกษตรไดเพมข น มผลผลตและรายไดเพมข นทาใหเกษตรกรในพ นทยอมรบโครงการเปนอยางด Shi และคณะ (Shi et al., 2012) ไดศกษาการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนทลมแมน าไตลน มณฑลซนเจยง ซงเปนลมน าภายใน (Inland Basin) เพอพฒนาดชนสาหรบประเมนผลกระทบของการใชน ารวมกน โดยกาหนดกรณการใชน ารวมกน 3 กรณไดแก (1) การใชน ารวมกนระหวางบอสบน ากบคลอง (Canals-Wells) (2) การใชน ารวมกนของอางเกบน า-คลอง-บอสบน า (Reservoirs-Canals-Wells) และ (3) การใชน าของอางเกบน าผวดนและแองน าใตดนรวมกน (Surface Water Reservoirs-Groundwater Reservoirs) ดงแสดงในรปท 2-9 นอกจากน ยงไดทาการสมดลน าและปรบปรงประสทธภาพการใชน าอยางยงยนโดยการพฒนาวธการจดการน า ผลการศกษาพบวาการใชน าในอางเกบน ารวมกบการพฒนาน าใตดนใหประสทธภาพการใชน ารวมกนทดทสด

Page 30: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

2-12

รปท 2-9 รปแบบการใชน าผวดนและน าใตดนรวมกน ทมา : Shi et al. (2012)

Page 31: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-1

บทท 3

วธด ำเนนกำรวจย

3.1 กำรรวบรวมขอมลวจยและวเครำะหขอมลเบองตน

ขอมลวจยประกอบดวย ขอมลระดบปฐมภมและทตยภม ไดแก ขอมลอตนยมวทยา ขอมลอทกวทยา ขอมลแหลงน าผวดนและน าใตดน ขอมลอาคารชลประทาน ขอมลสภาพภมประเทศ ขอมลการใชทดน ขอมลทรพยากรดน ขอมลธรณวทยา ขอมลกจกรรมการใชน า ขอมลการผลตภาคอตสาหกรรมและขอมลอน ๆ ทเกยวของกบทรพยากรน า พรอมท งตรวจสอบความถกตองและความนาเชอถอไดของขอมลวจย

3.2 กำรวเครำะหสถำนกำรณกำรบรหำรจดกำรน ำในลมน ำแมกลองปจจบน ทาการวเคราะหฐานขอมลการบรหารจดการน าตนทนทมอยท งจากแหลงน าผวดนและน าใตดนโดยอาศยขอมลการจดสรรน าของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยและกรมชลประทานต งแต ป พ.ศ. 2545-ปจจบน เพออธบายภาพรวมของการบรหารจดการน าในลมน าแมกลองท งในดานน าตนทน (Water Supply Side) และความตองการน า (Water Demand Side)

3.3 กำรประเมนศกยภำพของสถำนะน ำตนทนในลมน ำแมกลองโดยอำศยแบบจ ำลองทำง คณตศำสตร งานวจยน แบงการประเมนศกยภาพของสถานะน าตนทนใน 2 ลกษณะคอ (1) แหลงน าผวดน (Surface Water) และ (2) แหลงน าใตดน (Groundwater) 3.3.1 กำรประเมนศกยภำพของน ำตนทนจำกแหลงน ำผวดน (Analyzing Surface Water Potential) วตถประสงคของการข นตอนน กเพอประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าผวดนในลมน าแมกลองโดยอาศยแบบจาลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณน า (Water Evaluation and Planning Model, WEAP) โดยข นตอนการพฒนาแบบจาลอง (Modeling Process) ดงน

ข นตอนท 1 : การกาหนดขอบเขตพ นทศกษาในแบบจาลอง WEAP ข นตอนแรกในการพฒนาแบบจาลอง WEAP เพอประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าผวดนในลมน าแมกลองจะเรมตนจากการกาหนดขอบเขตพ นทศกษาซงครอบคลมถง ขอบเขตพ นทลมน าแม

Page 32: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-2

กลองและองคประกอบตาง ๆ ในระบบทรพยากรน าเชน แมน า (Rivers) อางเกบน า (Reservoirs) โหนดความตองการน า (Demand Sites) และองคประกอบอน ๆ เปนตน ข นตอนท 2 : การนาขอมลปอนเขาแบบจาลอง ข นตอนน จะครอบคลมถงการแปรความหมายขอมลและปอนเขามลเขาสแบบจาลอง WEAP โดยรายละเอยดไดสรปไวในตารางท 3-1

Page 33: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-3

ตำรำงท 3-1 การปอนขอมลเขาแบบจาลอง WEAP ขอมลปอนเขา วตถประสงค วธตาง ๆ ในแบบจาลอง WEAP วธทเลอกใชในการศกษาน

ขอมลลมน า (Catchment Data) เพอจาลองกระบวนการทางอทกวทยาทเกดข นในลมน า

(1) Irrigation Demands Only Method (Simplified Coefficient Method)

(2) Rainfall-Runoff Method (Simplified Coefficient Method)

(3) Rainfall-Runoff Method (Soil Moisture Method)

(4) MABIA Method (5) Plant Growth Model (PGM)

Rainfall-Runoff Method (Simplified Coefficient Method) เนองจากสามารถใชขอมลทรวบรวมไดในการวเคราะหคาสมประสทธการใชน าของพช (Evapotranspiration Crop Coefficients) และขอมลน าทาจากการจาลองระบบ (Simulated Runoff)

ขอมลปอนเขา ประเภทของขอมล รายละเอยดสาคญ ขอมลอางเกบน า (Reservoir Data) ขอมลกายภาพของอางเกบน า

(Physical Data) ขอมลโคงความจ-พ นท-ระดบของอางเกบน า ขอมลปรมาณน าไหลเขาอางเกบน า ขอมลปรมาณน าเกบกก ขอมลการระเหยและการรวซมจากอางเกบน า ขอมลการปลอยน า

ขอมลปฏบตการอางเกบน า (Operational Data)

ขอมลโซนปรมาตรเกบกกของอางเกบน า ขอมลระดบน าเกบกกของปรมาตรเกบกกใชการ ขอมลระดบน าเกบกกของโซนบฟเฟอร ขอมลระดบน าเกบกกของปรมาตรเกบกกไมใชการ

3-3

Page 34: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-4

ตำรำงท 3-1 (ตอ) ขอมลปอนเขา ประเภทของขอมล รายละเอยดสาคญ

ขอมลแมน า (River Data) ขอมลอตราการไหลของน า (Headflow)

สามารถปอนเขาขอมลอตราการไหลของน าในแบบจาลองได 2 แบบคอ แบบท 1 อาศยคาทสงเคราะหจากวธการคานวณในลมน า แบบท 2 ปอนเขาคาโดยตรงโดยอาศยวธการตาง ๆ ทจดเตรยมไวในแบบจาลอง WEAP ไดแก วธปน า (Water Year Method) วธอานคาจากไฟลนาเขา (Read from File Method) และอาศยสมการ (Expressions)

ขอมล Transmission Links ขอมลอตราการไหลของน าสงสด (Maximum Flow Volume)

ขอมลอตราการไหลของน าสงสดรายเดอน (Maximum Monthly Flow)

ขอมลการสญเสยน าจากระบบ (Loss from System)

เปอรเซนตการสญเสยน าจากการระเหยเทยบกบขอมลอตราการไหลของน าผานระบบ

ขอมลการไหลซมของน าผานช นน าใตดน (Loss to Groundwater)

เปอรเซนการสญเสยน าเทยบกบขอมลอตราการไหลของน าผานโหนดช นน าใตดน

ขอมลการผนน า (Diversions) ขอมลการผนน าสงสด (Maximum Diversion)

ขอมลการผนน าสงสดรายเดอน (Maximum Monthly Diversion) ซงข นอยกบปจจยทางกายภาพ และขอจากดในการปลอยน า

ขอมลสดสวนการผนน า (Fraction Diverted)

ขอมลสดสวนของการผนน าจากแมน าหลกซงปอนเขาในแบบจาลองในรปของเปอรเซนต

3-4

Page 35: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-5

ตำรำงท 3-1 (ตอ) ขอมลปอนเขา ประเภทของขอมล รายละเอยดสาคญ

ขอมลความตองการน า (Demand Sites)

ขอมลรายละเอยดกจกรรมการใชน า ขอมลระดบกจกรรมการใชน าตาง ๆ เชน การเกษตรกรรม การอปโภคบรโภค การอตสาหกรรม เปนตน

ขอมลอตราการใชน ารายป ขอมลอตราการใชน ารายปของกจกรรมการใชน าตาง ๆ ขอมลอตราการใชน ารายเดอน ขอมลสดสวนการใชน ารายเดอน (เทยบกบขอมลความตองการน ารายป) ขอมลอตราการสญเสยน า (Loss Rate) ขอมลการสญเสยน าของแตละโหนดความตองการน า ขอมลอตราการนาน ากลบมาใชใหม (Reuse Rate)

ขอมลอตราการนาน ากลบมาใชใหมของแตละโหนดความตองการน า

ขอมลน าใตดน (Groundwater Data) ขอมลปรมาตรเกบกกน า (Storage Capacity)

ขอมลปรมาตรเกบกกสงสดของช นน าใตดนตามทฤษฎ (Maximum Theoretical Capacity of Aquifer)

ขอมลปรมาตรเกบกกน าเรมตน (Initial Storage)

ขอมลปรมาณน าเกบกกในช นน าใตดนทชวงเวลาเรมตนของการจาลองระบบ

ขอมลการใชน าใตดนสงสด (Maximum Withdrawal)

ขอมลการสบน าใตดนไปใชสงสดรายเดอน (Monthly Maximum Withdrawal)

ขอมลการเตมน าใตดน (Groundwater Recharge)

ขอมลการเตมน าใตดนรายเดอนลงสช นน าใตดน

3-5

Page 36: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-6

ข นตอนท 3 : การจาลองระบบและปรบเทยบแบบจาลอง (Model Simulation and Calibration)

ข นตอนน เปนการปรบเทยบแบบจาลองจนกระทงผลลพธทไดแบบจาลองสะทอนภาพรวมของการบรหารจดการน าผวดนซงสอดคลองกบผลการวเคราะหในข นตอนท 2 ข นตอนท 4 : การกาหนดสถานการณสมมตเพอจาลองสถานการณน าผวดนในลมน าแมกลอง

(Scenario Setting) ข นตอนน เปนการกาหนดสถานการณสมมตเพอจาลองสถานการณน าในลมน าแมกลองใน 2 ลกษณะคอ (1) การเปลยนแปลงปจจยน าตนทนจากผลของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลก และ (2) การเปลยนแปลงปจจยความตองการน าในพ นทศกษา ข นตอนท 5 : ประเมนศกยภาพของน าผวดนในลมน าแมกลอง (Assessment of the Surface

Potential) ในข นตอนสดทายจะทาการวเคราะหและประเมนศกยภาพของน าผวดนในลมน าแมกลองจากผลลพธทไดจากการจาลองระบบดวยแบบจาลอง WEAP ของสถานการณอางองปจจบนและสถานการณสมมตในอนาคต

สาหรบรายละเอยดของข นตอนการสรางแบบจาลอง WEAP และรายละเอยดข นตอนการประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าผวดนแสดงในรปท 3-1 และรปท 3-2

รปท 3-1 ข นตอนการสรางแบบจาลอง WEAP

Page 37: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-7

การรวบรวมขอมล

ขอมลภมอากาศ ขอมลอทกวทยาขอมลลมน า ขอมลน าใตดน

แบบจาลอง WEAP

การกาหนดสถานการณสมมต

การประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าผวดน

การปรบเทยบแบบจาลอง การตรวจสอบความถกตองแบบจาลอง

การเปลยนแปลงปจจยน าตนทน การเปลยนแปลงปจจยความตองการน า

รปท 3-2 รายละเอยดข นตอนการประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าผวดน

3.3.2 กำรประเมนศกยภำพของน ำตนทนจำกแหลงน ำใตดน (Analyzing Groundwater Potential) วตถประสงคของการข นตอนน กเพอประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าใตดนในลมน าแมกลองโดยอาศยแบบจาลองการไหลของน าใตดน (Model of Groundwater Flow, VISUAL MODFLOW) เพอจาลองสภาพการไหลของน าใตดนและประเมนสถานภาพของน าใตดนในพ นทเพอนาไปใชในการบรหารจดการรวมกบแหลงน าผวดน โดยข นตอนการพฒนาแบบจาลอง (Modeling Process) ดงน ข นตอนท 1 : การกาหนดขอบเขตพ นทศกษาในแบบจาลอง VISUAL MODFLOW ในการพฒนาแบบจาลองการไหลของน าใตดนในพ นทลมน าแมกลอง ข นตอนแรกจะเรมตนจากการกาหนดขอบเขตพ นทศกษาซงเปนพ นททางตอนลางของลมน าแมกลองดงแสดงในรปท 3-3

Page 38: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-8

รปท 3-3 การกาหนดขอบเขตพ นทศกษาในแบบจาลอง VISUAL MODFLOW

ข นตอนท 2 : การนาขอมลปอนเขาแบบจาลอง ข นตอนน จะครอบคลมถงการแปรความหมายขอมลและปอนเขามลเขาสแบบจาลอง VISUAL MODFLOW โดยรายละเอยดไดสรปไวในตารางท 3-2 ตำรำงท 3-2 การปอนขอมลเขาแบบจาลอง MODFLOW

ขอมลปอนเขา ประเภทของขอมล รายละเอยดสาคญ ขอมลความสงภมประเทศเชงเลข (Digital Elevation Model, DEM)

เปนขอมลท ใชแสดงลกษณะความสงภมประเทศเชงเลขในพ นทโดยแสดงขอมลในลกษณะคาพกด X, Y และ Z

สามารถระบลกษณะกายภาพของพ นทศกษาในแบบจาลองตามลกษณะขอมลความสงภมประเทศเชงเลข

ขอมลหลมเจาะสารวจช นดน (Borehole Data)

ขอมลระดบพ นท (Elevation of Topography)

ขอมลจะถกนามาใชในการจดจาแนกช นน าใตดนตามสณฐานทางธรณวทยาในพ นทศกษา ขอมลระดบของช นน าใตดน

(Elevation of Aquifer Layers) ขอมลระดบน าใตดนทช นน าใตดนตาง ๆ (Elevation of Groundwater Level at each Aquifer Layer)

Page 39: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-9

ตำรำงท 3-2 (ตอ) ขอมลปอนเขา ประเภทของขอมล รายละเอยดสาคญ

ขอมลคณสมบตของช นน าใตดน (Aquifer Properties)

ขอมลสภาพนาทางชลศาสตร (Hydraulic Conductivity)

เปนขอมลทแสดงถงคณสมบตทางชลศาสตรของช นน าใตดน

ขอมลความพรนในดน (Porosity) ขอมลสมประสทธการเกบกก (Specific storage)

ขอมลสภาพขอบเขตของพ นทในแบบจาลอง (Boundary Condition)

ขอมลระดบน าของบอสงเกตการณ (Observation Wells)

ข อ ม ล ส ภ า พ ข อ บ เ ข ต ข อ งแบบจาลองเปนสวนสาคญในการกาหนดความสมพนธขององคประกอบท งหมดในระบบ ซงสงผลตอชลศาสตรการไหลของน า

ขอมลแมน า (Rivers) ขอมลปรมาณการคายระเหยของพช (Crop Evapotranspiration) ขอมลการเตมน าใตดน (Recharge Data)

ขอมลการสบน าใตดนไปใช (Extraction Data)

ขอมลน าใตดนจากบอสบ (Pumping Wells Data)

ขอมลอตราการสบน าใตดนไปใช (Pumping Rate)

ข นตอนท 3 : การจาลองระบบและปรบเทยบแบบจาลอง (Model Simulation and Calibration)

ในทานองเดยวกนข นตอนน จะเปนการปรบเทยบแบบจาลองจนกระทงผลลพธทไดแบบจาลองสะทอนภาพรวมของการบรหารจดการน าใตดนซงสอดคลองกบผลการวเคราะหในข นตอนท 2 ในข นตอนน จะทาการสารวจขอมลน าใตดนในพ นทศกษาภาคสนามเพอพจารณาทวนสอบขอมลปรมาณน าใตดนจากบอบาดาล (Pumping Wells) และบอสงเกตการณ (Observation Wells) และนามาใชเปนขอมลเพอพจารณาปรบเทยบพารามเตอรในแบบจาลองการไหลของน าใตดนใหใกลเคยงกนมากทสด ข นตอนท 4 : การกาหนดสถานการณสมมตเพอจาลองสถานการณน าใตดนในลมน าแมกลอง

Scenario Setting) ข นตอนน เปนการกาหนดสถานการณสมมตเพอจาลองสถานการณน าใตดนในลมน าแมกลองโดย

กาหนดใหอตราการสบน าใตดนตอวนสงข น (Increase in Pumping Rates) ซงสะทอนถงโอกาสความ

Page 40: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-10

เปนไปไดของการเพมการใชน าใตดนโดยเฉพาะสาหรบภาคเกษตรกรรมและอตสาหกรรมในพ นทศกษาในอนาคต

ข นตอนท 5 : ประเมนศกยภาพของน าใตดนในลมน าแมกลอง (Assessment of the Surface Water Potential)

ในข นตอนสดทายจะทาการวเคราะหและประเมนศกยภาพของน าใตดนในลมน าแมกลองจากผลลพธท ไดจากการจาลองระบบดวยแบบจาลอง VISUAL MODFLOW เพอศกษาถงระยะน าลด (Groundwater Drawdown) และขอมลสมดลงบน าใตดน (Groundwater Budget) ทเปลยนแปลงไปเมอเปรยบเทยบกบกรณฐาน สาหรบรายละเอยดของข นตอนการสรางแบบจาลอง VISUAL MODFLOW และรายละเอยดข นตอนการประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าใตดนแสดงในรปท 3-4

Page 41: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-11

การรวบรวมขอมล

ขอมลแมน า ขอมลระดบน าใตดนขอมลสภาพขอบเขตพ นท ขอมลการเตมน าใตดนจากแบบจาลอง WEAP

แบบจาลอง MODFLOW

การกาหนดสถานการณสมมต

การประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าใตดน

การปรบเทยบแบบจาลอง การตรวจสอบความถกตองแบบจาลอง

การเปลยนแปลงปจจยอตราการสบน าใตดน

ขอมลการคายระเหยน าของพชขอมลอตราการสบน าใตดน

การลดลงของระดบน าใตดน

รปท 3-4 ข นตอนการสรางแบบจาลอง VISUAL MODFLOW และรายละเอยดข นตอนการประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าใตดน

3-11

Page 42: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-12

3.3.3 กำรเชอมโยงแบบจ ำลองน ำผวดนและแบบจ ำลองน ำใตดน (Linking Surface Water and Groundwater Models) ทาการเชอมโยงแบบจาลองน าผวดนและแบบจาลองน าใตดนเขาดวยกนเพอประเมนศกยภาพของสถานะน าตนทนในลมน าแมกลอง

3.4 กำรพฒนำแบบจ ำลองระบบกำรจดกำรน ำผวดนรวมกบน ำใตดนในพนทศกษำ (Development of Conjunctive Water Use Model in the Study Area)

3.4.1 แนวคดกำรพฒนำแบบจ ำลองกำรจดกำรน ำผวดนรวมกบน ำใตดน ถงแมภาพรวมดานปรมาณน าตนทนจากแหลงน าผวดนในลมน าแมกลองต งแตอดตถงปจจบนจากรายงานการศกษาทผานมาพบวา ลมน าแมกลองมศกยภาพในดานปรมาณน าตนทนสงและมเพยงพอกบปรมาณความตองการน าท งในพ นทลมน าแมกลองเอง ตลอดจนยงสามารถจดสรรน าไปใชในลมน าขางเคยงไดอยางเพยงพอ อยางไรกดจากสถานการณความตองการน าทเพมสงข นไมวาจะเปนความตองการน าเพอควบคมสภาพลาน าทายเขอนแมกลองและความตองการผนน าไปใชในลมน าทาจนในปรมาณทเพมสงข น ประกอบกบยทธศาสตรการวจยของประเทศทมงเนนใหเกดความมนคง (Security) และความยงยน (Sustainability) ดานน าทาใหแนวคดการจดการน าผวดนน ารวมกบน าใตดนในลมน าแมกลองนาเสนอภายใตขอบเขตพ นทศกษาเฉพาะในพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญเทาน นสาหรบนาไปใชในการบรหารจดการน าใตดนรวมกบน าผวดนในลมน าแมกลองตอนลางต งแตเขอนแมกลองลงมาถงปากแมน าแมกลองดงแสดงในรปท 3-5

Page 43: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-13

Thachin River

VJK SNR

Khwae Noi River

Khwae Yai River

TN

MK

U1 U2 U3 U1 U2 U3 U4 U5

Maeklong RiverU1 U2

Maeklong River

Gulf of Thailand

U1 U2

3x120 MW (Unit1-3)2x180 MW (Unit4-5)

Reversible Pum

p

Sideflow

Sideflow

2x6 MW (Unit1-2)

2x19 MW (Unit1-2)

3x100 MW (Unit1-3)

MWA

Greater Mae Klong Irrigation Project

Greater Mae Klong Irrigation Project

Canal

TC Basin

Canal

Downstream Water Demand

JD

U1 U2 2x9 MW (Unit1-2)

Future Plan

Well

Well

Well

Well

รปท 3-5 ความเชอมโยงระหวางระบบน าผวดนและน าใตดนในพ นทศกษา

3.4.2 กำรก ำหนดรปแบบปญหำดวยเทคนคกำรหำคำทดทสด (Model Formulation with Optimization Techniques) งานวจยน นาเสนอรปแบบทเหมาะสมในการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดน (Conjunctive Water Management) ของพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญใน 2 ลกษณะ (1) รปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนบนพ นฐานของปจจยน าตนทน (Water Supply-Based

Page 44: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-14

Optimization Model) และ (2) รปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนบนพ นฐานของปจจยดานการเงน (Financial-Based Optimization Model) โดยมขอกาหนดของรปแบบปญหาแตละรปแบบดงน

3.4.2.1 รปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนบนพ นฐานของปจจยน า

ตนทน (Water Supply-Based Optimization Model) เปนแบบจาลองทตองการหาคาปรมาณน าทจะจดสรรไปใชเพอการชลประทานจากแหลงน าผวดนและแหลงน าใตดนทเหมาะสมรายเดอน FSWD และ FGWD บนพ นฐานของปจจยน าตนทน ฟงกชนวตถประสงค:

Min fD = ∑ ∑ [|∑(FD - D)

D

NSmaxs=1 |]

NDmaxd=1

Tendt=Tstart

(3-1)

เมอ fD = ฟงกชนการขาดแคลนน า (Unmet Water Demand Function) FD = ปรมาณน าทจดสรรไปใหจากแหลงน าตนทน s ไปยงโหนดความ

ตองการน า d ในชวงเวลา t = FSWD + FGWD FSWD = ปรมาณน าทจดสรรไปใหจากแหลงน าผวดน FGWD = ปรมาณน าทจดสรรไปใหจากแหลงน าใตดน NSmax = จานวนแหลงน าตนทนในพ นทศกษา NDmax = จานวนโหนดความตองการน า D

ขอจากด:

สมการขอจากดจะครอบคลมถงสมการสมดลน า (Water Balance Equation) สมการสมดลอางเกบน า (Reservoir Water Balance Equation) ขดจากดดานแหลงน าตนทน (Water Supply Limits) และขอจากดดานกายภาพของพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญ 3.4.2.2 รปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนบนพ นฐานของปจจยดาน การเงน (Financial-Based Optimization Model) เปนแบบจาลองทตองการหาคาปรมาณน าทจะจดสรรไปใชเพอการชลประทานจากแหลงน าผวดนและแหลงน าใตดนทเหมาะสมรายเดอน FSWD และ FGWD บนพ นฐานของปจจยดานการเงน ฟงกชนวตถประสงค:

Page 45: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-15

Min fC = ∑ [(∑ (∑ FD×(VOL+VOS)+FOL+CCL+CSS+FOSNDmax

d=1 )NSmaxs=1 )]

Tendt =Tstart

∑ (∑ ∑ FDNDmaxd=1

NSmaxs=1 )×(Tend -Tstart)

Tendt=Tstart1

(3-2)

เมอ VOL = ตนทนผนแปร (Variable Cost) ของการจดสรรน าระหวางแหลงน า

ตนทน s กบโหนดความตองการน า d ในชวงเวลา t (Operating Water Transmission Link)

VOS = ตนทนผนแปร (Variable Cost) ของการบรหารจดการน าของแตละ แหลงน าตนทนในชวงเวลา t (Operating Water Source)

FOL = ตนทนคงท (Fixed Cost) ของการจดสรรน าระหวางแหลงน าตนทน กบโหนดความตองการน า

CCL = งบลงทน (Capital Cost) ของการจดสรรน าระหวางแหลงน าตนทน กบโหนดความตองการน า

CCS = งบลงทน (Capital Cost) ของแตละแหลงน าตนทนในชวงเวลา t FOS = ตนทนคงท (Fixed Cost) ของการบรหารจดการน าของแตละแหลง

น าตนทนในชวงเวลา t ขอจากด: ในทานองเดยวกนสมการขอจากดจะครอบคลมถงสมการสมดลน า (Water Balance Equation) สมการสมดลอางเกบน า (Reservoir Water Balance Equation) ขดจากดดานแหลงน าตนทน (Water Supply Limits) ขอจากดดานกายภาพของพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญ และขอจากดดานการเงนทเกยวของ

3.5 กำรประเมนโอกำสควำมเปนไปไดในกำรน ำรปแบบกำรจดกำรน ำผวดนรวมกบน ำใต ดนทเหมำะสมมำประยกตใชในพนทศกษำ ในข นตอนน เปนการประเมนโอกาสความเปนไปไดในการนารปแบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนทเหมาะสมมาประยกตใชในพ นทศกษาโดยนาเสนอขอดขอเสย และความเปนไปไดในการปรบเปลยนแนวทางการปฏบตการอางเกบน า (Reservoir Reoperation) ทเขอนแมกลองเพอใหเกดประสทธภาพสงสดในระยะยาว

3.6 กำรจดอบรมเชงปฏบตกำรเพอถำยทอดองคควำมรจำกผลกำรวจยสผปฏบตงำน ทาการจดฝกอบรมเชงปฏบตการเพอนาเสนอแนวคด หลกการ สมมตฐาน และขอสรปจากงานวจยเมองานวจยบรรลผลสาเรจ

Page 46: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-16

3.7 ระยะเวลำท ำกำรวจย และผลกำรด ำเนนงำนตลอดโครงกำรวจย ระยะเวลาดาเนนการวจย 1 ป 6 เดอน ต งแตวนท 10 เมษายน พ.ศ. 2560-9 ตลาคม พ.ศ.2561สาหรบรายละเอยดของแผนการดาเนนงานตลอดโครงการวจยและผลการดาเนนงานจรงแสดงในตารางท 3-4

Page 47: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-17

ตำรำงท 3-3 แผนการถายทอดองคความรจากผลการวจยสผปฏบตงานทเกยวของ แผนงานท หวขออบรม กลมเปาหมาย จานวนกลมเปาหมาย วนเวลา-สถานทจดงาน

1 การนาเสนอแนวคด หลกการ สมมตฐาน ของงานวจย และสาธตฝกปฏบตการการใชงานแบบจาลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณน า (Water Evaluation and Planning Model, WEAP)

ตวแทนจากหนวยงานหลกไดแก (1) ฝายบรหารและจดการน าของโครงการชลประทานแมกลองใหญ สานกชลประทานท 13 (2) สานกทรพยากรน าใตดนเขต 2 (สพรรณบร) (3) สานกทรพยากรน าใตดนเขต 6 (ราชบร) และสถาบนการศกษาตาง ๆ

มากกวา 20 คน วนท 26 สงหาคม พ.ศ. 2560 สถานทจดงาน ม.มหดล

2 การนาเสนอ สาธตและฝกปฏบตการการใชงานแบบจาลองการไหลของน าใตดน (Model of Groundwater Flow, MODFLOW)

ตวแทนจากหนวยงานหลกไดแก (1) ฝายบรหารและจดการน าของโครงการชลประทานแมกลองใหญ สานกชลประทานท 13 (2) สานกทรพยากรน าใตดนเขต 2 (สพรรณบร) (3) สานกทรพยากรน าใตดนเขต 6 (ราชบร) และสถาบนการศกษาตาง ๆ

มากกวา 20 คน วนท 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 สถานทจดงาน ม.มหดล

3-17

Page 48: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-18

ตำรำงท 3-3 (ตอ) แผนงานท หวขออบรม กลมเปาหมาย จานวนกลมเปาหมาย วนเวลา-สถานทจดงาน

3 นาเสนอแนวคด หลกการ สมมตฐาน และขอสรปจากงานวจย

ตวแทนจากหนวยงานหลกไดแก (1) ฝายบรหารและจดการน าของโครงการชลประทานแมกลองใหญ สานกชลประทานท 13 (2) สานกทรพยากรน าใตดนเขต 2 (สพรรณบร) (3) สานกทรพยากรน าใตดนเขต 6 (ราชบร) และสถาบนการศกษาตาง ๆ

มากกวา 20 คน เดอน 16 ของปงบประมาณ สถานทจดงาน ม.มหดล (ยงไมไดดาเนนการจดงาน)

3-18

Page 49: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

3-19

ตำรำงท 3-4 แผนการดาเนนงานวจยและผลการดาเนนงานจรง กจกรรม ระยะเวลาดาเนนงาน (เดอน)

1 2 3 4 5-6 6-8 9-10 11-12 13 14 15 16 1. การรวบรวมขอมลวจยและวเคราะหขอมลเบ องตน 2. การวเคราะหสถานการณการบรหารจดการน าในลมน าแมกลอง ปจจบน

3. การประเมนศกยภาพของสถานะน าตนทนในลมน าแมกลองโดย อาศยแบบจาลองทางคณตศาสตร

3.1 การประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าผวดน 3.2 การประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าใตดน 3.3 การเชอมโยงแบบจาลองน าผวดนและแบบจาลองน าใตดน 4. การพฒนาแบบจาลองการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนใน ลมน าแมกลอง

5. การประเมนโอกาสความเปนไปไดในการนารปแบบจดการน าผว ดนรวมกบน าใตดนทเหมาะสมมาประยกตใชในพ นทศกษา

6. การจดอบรมเชงปฏบตการเพอถายทอดองคความรจาก ผลการวจยสผปฏบตงาน

หมายเหต : แผนการดาเนนงาน ผลการดาเนนงานจรง

3-19

Page 50: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-1

บทท 4

พนทศกษา

4.1 ลมนาแมกลอง (Mae Klong Basin)

4.1.1 สภาพทวไปของลมนาแมกลอง (General Characteristics of Mae Klong Basin) ลมน ำแมกลอง (Mae Klong Basin) เปนลมน ำขนำดใหญทมควำมสำคญตอกำรพฒนำเศรษฐกจ

ของประเทศ โดยมพ นทรบน ำประมำณ 30,836 ตำรำงกโลเมตร ครอบคลมพ นท 8 จงหวดทำงภำคตะวนตกและภำคกลำงบำงสวนไดแก กำญจนบร รำชบร เพชรบร สมทรสงครำม สมทรสำคร นครปฐม สพรรณบร และอทยธำน อำณำเขตของลมน ำแมกลองทำงดำนทศเหนอตดตอบรเวณพ นทจงหวดตำก ทศตะวนตกจรดชำยแดนพมำบรเวณเทอกเขำตะนำวศร ทศตะวนออกจะตดตอพ นทบำงสวนของจงหวดอทยธำน สพรรณบร และนครปฐม และทำงดำนทศใตตดตอจงหวดเพชรบร มแมน ำทสำคญในบรเวณพ นทไดแก แมน ำแควใหญ หรอแมน ำศรสวสดซงมตนกำเนดน ำบรเวณเทอกเขำถนนธงชย ไหลผำนอำเภอสงขละบร อำเภอทองผำภม และอำเภอศรสวสดในเขตจงหวดกำญจนบร ควำมยำวตลอดลำน ำท งส นประมำณ 380 กโลมตร และแมน ำแควนอยหรอแมน ำไทรโยคซงมตนกำเนดน ำบรเวณเทอกเขำตะนำวศร ไหลผำนอำเภอทองผำภม จงหวดกำญจนบร มควำมยำวตลอดลำน ำท งส น 320 กโลเมตร แมน ำแควใหญและแควนอยไหลมำบรรจบกนทอำเภอเมอง จงหวดกำญจนบร กลำยเปนแมน ำแมกลอง จำกน นไหลผำนจงหวดรำชบรและลงสอำวไทยทจงหวดสมทรสงครำมโดยมควำมยำวประมำณ 132 กโลเมตรดงแสดงในรปท 4-1 สภำพภมประเทศสองฝงแมน ำแควใหญน นเปนเขำสงและปำทบ มแหลงทสงวนไวเปนอทยำนแหงชำตและเขตรกษำพนธสตวปำหลำยแหงเชน เขตรกษำพนธสตวปำหวยขำแขง เขตรกษำพนธสตวปำสลกพระ อทยำนแหงชำตศรนครนทร และอทยำนแหงชำตเอรำวณ เปนตน สำหรบสภำพภมประเทศทวไปในลมน ำแควนอยเปนภเขำใหญนอยเรยงสลบซบซอนและสงชน บำงแหงเปนหนำผำสง บำงแหงเปนทรำบ สภำพปำสวนใหญเปนปำเบญจพรรณและปำดงดบ มปำไผแซมอยทวไป มปำสงวนและเขตรกษำพนธสตวปำหลำยแหงไดแก ปำสงวนแหงชำตเขำชำงเผอก ปำสงวนแหงชำตหวยเขยง ปำสงวนแหงชำตเขำพระฤำษ ปำสงวนแหงชำตวงใหญ-แมน ำนอย เขตรกษำพนธสตวปำทงใหญนเรศวร เปนตน (กำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทย, 2560)

Page 51: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-2

รปท 4-1 แผนทลมน ำแมกลอง ทมำ : สถำบนสำรสนเทศทรพยำกรนำและกำรเกษตร (องคกำรมหำชน) (2555)

Page 52: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-3

4.1.2 สภาพทางอต-อทกวทยาในพนทลมนาแมกลอง (Meteo-Hydrological Characteristics of Mae Klong Basin) จำกขอมลอตนยมวทยำจำกสถำนตรวจวดของกรมอตนยมวทยำซงเปนขอมลสถตภมอำกำศใน

คำบ 10-30 ป ต งแตป พ.ศ. 2514/2524/2534-2543 ในพ นทลมน ำแมกลองจำนวน 4 สถำนในเขตจงหวดกำญจนบร สพรรณบร และเพชรบร ไดแสดงผลในรปท 4-2 และสรปสถตขอมลอตนยมวทยำรำยเดอนและรำยปในพ นทศกษำไวในตำรำงท 4-1 ตารางท 4-1 สรปสถตขอมลอตนยมวทยำรำยเดอนและรำยปในพ นทลมน ำแมกลอง

ประเภทขอมลอตนยมวทยำ คณสมบตขอมลรำยเดอน คณสมบตขอมลรำยป คำตำสด คำสงสด คำเฉลย คำเฉลย

อณหภม (องศำเซลเซยส) 23.50 31.10 27.56 - ควำมช นสมพทธ (เปอรเซนต) 59.00 90.00 74.94 - ปรมำณกำรระเหย (มลลเมตร) 84.90 215.70 141.09 1,693.03

ควำมเรวลม (นอต) 0.30 5.80 2.06 - ปรมำณน ำฝน (มลลเมตร) 2.90 329.50 101.38 1,216.53 จำนวนวนฝนตกเฉลย (วน) 0.60 27.20 9.65 115.75

อณหภมรำยเดอนเฉลยในพ นทลมน ำแมกลองผนแปรอยระหวำง 23.50-31.10 องศำเซลเซยส คำ

ควำมช นสมพทธอยระหวำง 59-90 เปอรเซนต และคำควำมเรวลมอยในชวงต งแต 0.30-5.80 นอต อยำงไรกดขอมลอณหภม ขอมลควำมช นสมพทธ และขอมลควำมเรวลมททำกำรรวบรวมไดในพ นทศกษำของแตละสถำนมลกษณะและรปแบบของขอมลทไมแตกตำงกนมำกนก นอกจำกน มควำมแตกตำงของขอมลททำกำรตรวจวดท งในชวงฤดฝนและฤดแลงคอนขำงนอยอกดวย ปรมำณฝนสวนใหญเรมต งแตเดอนพฤษภำคมถงเดอนพฤศจกำยน โดยปรมำณฝนสงสดสวนใหญเกดข นระหวำงเดอนสงหำคม-ตลำคม และมแนวโนมลดลงในเดอนพฤศจกำยนซงเปนชวงปลำยฤดฝน ในขณะทปรมำณฝนในชวงฤดแลงต งแตเดอนธนวำคมถงเดอนเมษำยนน นมปรมำณคอนขำงนอย โดยเฉพำะอยำงยงในชวงตนฤดแลงในเดอนธนวำคมถงมกรำคม ปรมำณฝนรำยปเฉลยเทำกบ 1,217 มลลเมตร ในขณะทขอมลปรมำณกำรระเหยของน ำในพ นทพบวำ ในชวงตนฤดแลงน นปรมำณกำรระเหยของน ำมแนวโนมสงข น และเพมสงสดในเดอนเมษำยนเปนสวนใหญ และมแนวโนมลดลงในชวงฤดฝน โดยมคำปรมำณกำรระเหยรำยปเฉลยสงถง 1,693 มลลเมตร

Page 53: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-4

(a) สถตภมอำกำศในคำบ 30 ป ของสถำนจงหวดกำญจนบร (b) สถตภมอำกำศในคำบ 30 ป ของสถำนอำเภอทองผำภม จงหวดกำญจนบร

0102030405060708090100

04080

120160200240280320360400

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมำณน ำฝนปรมำณกำรระเหยอณหภมปรมำณควำมช นสมพทธควำมเรวลม

สถตภมอำกำศในคำบ 30 ป ปรมำณกำรระเหย (มม.)

กำญจนบร 2514-2543

ปรมำณน ำฝน (มม.)/ควำมเรวลม (นอต) ควำมช นสมพทธ () อณหภม (องศำเซลเซยส)

0102030405060708090100

04080

120160200240280320360400

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมำณน ำฝนปรมำณกำรระเหยอณหภมปรมำณควำมช นสมพทธควำมเรวลม

สถตภมอำกำศในคำบ 30 ป ปรมำณกำรระเหย (มม.)

ทองผำภม กำญจนบร 2514-2543

ปรมำณน ำฝน (มม.)/ควำมเรวลม (นอต) ควำมช นสมพทธ () อณหภม (องศำเซลเซยส)

4-4

Page 54: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-5

(c) สถตภมอำกำศในคำบ 10 ป ของสถำนจงหวดสพรรณบร (d) สถตภมอำกำศในคำบ 20 ป ของสถำนจงหวดเพชรบร

รปท 4-2 สถตภมอำกำศในคำบ 10-30 ปในพ นทลมน ำแมกลอง

0102030405060708090100

04080

120160200240280320360400

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมำณน ำฝนปรมำณกำรระเหยอณหภมปรมำณควำมช นสมพทธควำมเรวลม

สถตภมอำกำศในคำบ 10 ป ปรมำณกำรระเหย (มม.)

สพรรณบร 2534-2543

ปรมำณน ำฝน (มม.)/ควำมเรวลม (นอต) ควำมช นสมพทธ () อณหภม (องศำเซลเซยส)

0102030405060708090100

04080

120160200240280320360400

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมำณน ำฝนปรมำณกำรระเหยอณหภมปรมำณควำมช นสมพทธควำมเรวลม

สถตภมอำกำศในคำบ 20 ป ปรมำณกำรระเหย (มม.)

เพชรบร 2524-2543

ปรมำณน ำฝน (มม.)/ควำมเรวลม (นอต) ควำมช นสมพทธ () อณหภม (องศำเซลเซยส)

4-5

Page 55: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-6

4.1.3 ทรพยากรดนในพนทลมนาแมกลอง (Soil Resources in Mae Klong Basin) จำกรำยงำนโครงกำรประเมนศกยภำพแหลงน ำใตดนในพ นทลมน ำแมกลองและลมน ำทำจนของ

กรมทรพยำกรน ำบำดำล โดยอำศยขอมลรำยงำนและแผนทกลมชดดนระดบจงหวด มำตรำสวน 1:50,000 ป พ.ศ. 2545 ของกรมพฒนำทดนพบวำ ลมน ำแมกลองม 25 กลมชดดนไดแก ชดดนท 1-4, 6-8, 10-12, 16-18, 20-21, 31, 33, 35-36, 38, 40, 43, 48, 56 และ 62 โดยมสดสวนของพ นทดน 27.31% เปนชดดนท 8 ซงมลกษณะเน อดนเปนดนเหนยว พบไดทวไปแถบบรเวณทรำบลมชำยฝงทะเล รองลงมำคอชดดนท 4 คดเปน 20.40% และกลมชดดนท 20 พบนอยทสดในพ นทศกษำ มเน อดนบนเปนดนรวนปนทรำยหรอดนทรำย สวนดนดำนลำงเปนดนรวนเหนยวปนทรำยหรอดนรวนเหนยว พบในสภำพพ นทรำบเรยบหรอคอนขำงเรยบ และเปนเปนดนลกมำก ดนมกำรระบำยน ำเลวถงคอนขำงเลว (บรษท ปญญำ คอนซลแตนท จำกด, 2548)

4.1.4 ลกษณะทางอทกธรณวทยาของพนทลมนาแมกลอง (Hydro-Geological Characteristics of Mae Klong Basin) จำกรำยงำนโครงกำรประเมนศกยภำพแหลงน ำใตดนในพ นทลมน ำแมกลองและลมน ำทำจนของ

กรมทรพยำกรน ำบำดำลไดจำแนกภมประเทศออกเปน 4 แบบซงมควำมสำคญตอลกษณะทำงอทกธรณวทยำของพ นทลมน ำแมกลองดงน คอ (บรษท ปญญำ คอนซลแตนท จำกด, 2548)

(1) พ นทรำบน ำทวมถงและทรำบน ำข นถง มคำระดบ 0-15 เมตร รทก. เปนแหลงสะสมตะกอนน ำพำ

(Floodplain Deposits) ตะกอนดนดอนสำมเหลยมและดนโคลนทะเล ซงไดแก ดนดอนสำมเหลยมธำรน ำ (Fluviatile Delta) ตะกอนดนดอนสำมเหลยมน ำกรอย (Delta Brackish Sediments) และตะกอนดนดอนสำมเหลยมน ำเคม (Delta Marine Sediments)

(2) พ นทลำนตะพกตำ มคำระดบ 5-50 เมตร รทก. เปนแหลงสะสมตะกอนดนเหนยว ทรำยแปง ทรำย

และกรวด ซงผำนกำรผพงเปนเวลำยำวนำน จนกลำยสภำพเปนลกรงและดนปนลกรง นอกจำกน ยงมตะกอนรปพดเกำ ไดแก ตะกอนรปพดดอนเจดย และตะกอนรปพดใหม อนไดแก ตะกอนรปพดกำแพงแสนหรอตะกอนรปพดแมกลอง โดยทวไปตะกอนรปพดทกลำวประกอบดวย ช นกรวด ทรำย ทรำยละเอยด ซงไดผำนกำรผพงทำลำยเปนระยะอนยำวนำน จนเปลยนเปนศลำแลงปดทบอยช นบนถดลงไปเปนช นดนปนลกรง

(3) พ นทลำนตะพกสง มระดบ 50-150 เมตร รทก. เปนแหลงสะสมตะกอนทบถมบนลำนตะพก

(Terrace Deposits) ประกอบดวย ช นศลำแลงหนำปดทบบนช นทรำย ทรำยแปงปนกรวด (4) พ นทภเขำหนแขง มระดบควำมสงเกนกวำ 150 เมตร รทก. ซงเปนขอบของทรำบลมแมน ำทำจน-

แมกลอง

Page 56: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-7

โครงกำรประเมนศกยภำพแหลงน ำใตดนในพ นทลมน ำแมกลองและล มน ำทำจนของกรมทรพยำกรน ำบำดำลรำยงำนวำ ในพ นททำงดำนทศตะวนออกของแองแมกลองทมลกษณะเปนทรำบลมมช นน ำใตดนตะกอนรวน (Unconsolidated Aquifers) รองรบอยไมนอยกวำสช น ช นน ำเหลำน แผขยำยตวรองรบอยทวท งพ นทของทรำบลม และมกำรวำงตวเอยงเทจำกขอบแองเขำหำใจกลำงพ นททเปนทลมขนำนไปกบแนวของแมน ำแมกลอง ยกเวนในบรเวณใกลขอบแองทำงดำนทศตะวนออกตอนลำง เขตตดตอระหวำงจงหวดสมทรสงครำมและจงหวดรำชบร ซงช นน ำเอยงเทไปทำงดำนทศตะวนออก ทำงดำนทศตะวนตกของแองช นน ำตะกอนรวนวำงทบอยบนช นหนแขง ในขณะททำงดำนทศตะวนออก และดำนทศใต ช นน ำจะตอเนองและสอดคลองกบช นน ำของลมแองทำจน แตช นน ำจะเรมเอยงเทไปทำงดำนทศตะวนออกเฉยงใต ซงบงช วำมกำรแบงขอบเขตของแองน ำใตดน (Groundwater Divide) อยำงไรกตำมทรำบลมทำงดำนทศตะวนออกของแองแมกลองเปนพ นททมศกยภำพน ำใตดนสง และมควำมสำคญตอกำรศกษำประเมนศกยภำพน ำใตดน สวนในพ นททำงดำนทศตะวนตก มลกษณะภมประเทศสวนใหญเปนตะพกทวเขำและภเขำโดด มช นน ำใตดนตะกอนหนรวนบำง ๆ รองรบอย ถดลงไปมช นน ำหนแขง (Consolidated Aquifers) หนวยตำง ๆ รองรบอยทระดบต น สวนบรเวณเนนตะพกทำงดำนทศตะวนตกของแองเปนพ นททมศกยภำพน ำใตดน ตำ และมควำมสำคญนอยตอกำรศกษำประเมนศกยภำพน ำใตดน ลกษณะโดยทวไปของช นน ำใตดนตะกอนรวนทำงดำนทศตะวนออกของแองสำมำรถแบงไดเปน 5 ช น ดงตอไปน (กรมทรพยำกรน ำบำดำล, 2551)

(1) ช นน ำตะกอนน ำพำ (Alluvial Aquifer, Qfd) ช นน ำตะกอนน ำพำ (Alluvial Aquifer, Qfd) เปนช นน ำทประกอบข นดวยตะกอนทตกทบถมกนในท

รำบน ำทวมถงหรอทรำบน ำหลำก (Flood-Plain) ของแมน ำแมกลองในสมยปจจบน แผขยำยตวเปนแนวยำวแคบ ๆ ขนำนไปกบแนวของลำน ำแมกลอง ต งแตบรเวณตวเมองกำญจนบรลงไปจนถงตวเมองรำชบร มควำมยำวประมำณ 60 กโลเมตร และกวำงโดยเฉลย 10 กโลเมตร และมควำมหนำโดยเฉลย 10-20 เมตร ประกอบไปดวยช นตะกอนพวกกรวด ทรำย ทรำยแปง และดนเหนยวทมกำรคดขนำดดปำนกลำง ช นน ำน มอำยกำรสะสมตวในสมยโฮโลซนหรอปจจบน (Holocene or Recent Epoch) ซงนบไดวำเปนช นน ำทมอำยออนทสดของแองแมกลอง ภำพตดขวำงทำงอทกธรณวทยำแสดงวำช นน ำน เทยบลำดบช นน ำเดยวกนกบช นน ำกรงเทพฯ (Bangkok Aquifer) ของแองเจำพระยำตอนใต

(2) ช นน ำตะกอนน ำพำรปพดยคใหม (Young Alluvial Fan Aquifer, Qf2) ช นน ำตะกอนน ำพำรปพดยคใหม (Young Alluvial Fan Aquifer, Qf2) ปรำกฏตวอยลกษณะเปนเนน

รปพดขนำดใหญทำงดำนทศตะวนออกเฉยงเหนอของแองแมกลองในเขตพ นทอำเภอกำแพงแสน จงหวดนครปฐม และวำงตวรองรบอยใตช นน ำตะกอนน ำพำ และถกปดทบดวยดนเหนยวทะเลน ำกรอย ทำงดำนทศตะวนออกเฉยงใตของแอง ช นน ำ Qf2 มควำมหนำโดยเฉลย 90 เมตร ประกอบไปดวยช นตะกอนกรวด ทรำย ทรำยแปง และดนเหนยวสลบกน ลกษณะเดนของช น Qf2 มกแสดงลกษณะโครงสรำงกำรวำงช นกลบขนำด

Page 57: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-8

(Coarsening Upward Structure) อยำงตอเนองตลอดลำดบกำรตกทบถม (Depositional Sequence) ช นน ำตะกอนน ำพำรปพดยคใหมมอำยกำรสะสมตวในสมยไพลสโตซนตอนปลำย (Late Pleistocene Epoch) และสำมำรถเทยบลำดบช นเดยวกนกบตอนลำงของช นน ำกรงเทพ (Bangkok Aquifer, BK) ของแองเจำพระยำตอนใต

(3) ช นน ำตะกอนน ำพำรปพดยคเกำ (Old Alluvial Fan Aquifer, Qf1) ช นน ำตะกอนน ำพำรปพดยคเกำ (Old Alluvial Fan Aquifer, Qf1) เปนช นน ำทวำงตวรองรบอยใตช น

น ำตะกอนน ำพำรปพดยคใหม แตไมปรำกฏบนผวดนในแองแมกลอง มควำมหนำเฉลย 70 เมตร ประกอบดวย ตะกอน ดนเหนยว ทรำยแปง ทรำย และกรวด มอำยกำรสะสมตวในสมยไพลสโตซนตอนกลำงถงตอนปลำย (Middle to Late Pleistocene) ซงสำมำรถเทยบลำดบเดยวกบช นน ำพระประแดง (PD)

(4) ช นน ำตะกอนตะพกระดบกลำง (Middle Terrace Aquifer, Qt2) ช นน ำตะกอนตะพกระดบกลำง (Middle Terrace Aquifer, Qt2) วำงตวรองรบอยใตช นน ำตะกอนน ำ

พำ (Qfd) เปนแนวยำวแคบ ๆ กวำงโดยเฉลย 5 กโลเมตร ทำงดำนทศตะวนตกของแองแมกลอง ถดจำกทรำบน ำทวมถงไปทำงดำนทศตะวนตกจนจรดแนวของตะพกระดบสงมควำมหนำโดยเฉลย 100 เมตร ประกอบไปดวย ช นตะกอนกรวด ทรำย ทรำยแปง และดนเหนยวสลบกน มอำยกำรสะสมตวในสมยไพลสโตซนตอนกลำง (Middle Pleistocene Epoch) เปนช นน ำทมอำยเทยบลำดบกบช นน ำนครหลวง (Nakhon Luang Aquifer, NL) ของแองเจำพระยำตอนใต

(5) ช นน ำตะกอนตะพกระดบสง (High Terrace Aquifer, Qt1) ช นน ำตะกอนตะพกระดบสง (High Terrace Aquifer, Qt1) เปนช นน ำทวำงตวอยใตช นน ำตะกอน

ตะพกระดบตำ (Qt2) ปรำกฏอยทำงดำนทศตะวนตกของแองแมกลองมควำมหนำโดยเฉลยไมนอยกวำ 100 เมตร แตในบรเวณมภเขำโดดจะบำงกวำ เนองจำกมหนแขงรองรบอยต น ประกอบดวย ตะกอนกรวด ทรำย ทรำยแปง และดนเหนยวสลบกน มอำยกำรสะสมตวในสมยสมยไพลโอซน-สมยไพลสโตซนตอนตน (Pliocene-Early Pleistocene Epoch) สำมำรถเทยบลำดบไดกบช นน ำนนทบร (Nonthaburi Aquifer, NB) ของแองเจำพระยำตอนใต

Page 58: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-9

4.1.5 งานพฒนาแหลงนาผวดนในลมนาแมกลองปจจบน (Existing Task of Water Resources Development in Mae Klong Basin) โครงกำรพฒนำแหลงน ำในลมน ำแมกลองเปนโครงกำรอเนกประสงคเพอกำรพฒนำเกษตรชลประทำน

ทสำคญแหงหนงของประเทศโดยเรมดำเนนกำรต งแตป พ.ศ. 2506 เปนตนมำ ภำยใตควำมรวมมอระหวำงหนวยงำนตำง ๆ ไดแก กำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยซงเปนฝำยกอสรำงเขอนเกบกกน ำ และกรมชลประทำนเปนฝำยดำเนนกำรกอสรำงเขอนทดน ำ รวมท งระบบสงและระบบระบำยน ำ นอกจำกน ยงมหนวยงำนทเกยวของอกหลำยฝำย เชน สำนกงำนจดรปทดนกลำงและสวนจงหวด สำนกงำนเศรษฐกจกำรเกษตร กรมสงเสรมกำรเกษตร กรมวชำกำรเกษตร กรมสงเสรมสหกรณ ธนำคำรเพอกำรเกษตรและสหกรณ เปนตน ในปจจบนกำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยดแลรบผดชอบในกำรจดสรรน ำทำงตอนบนของลมน ำครอบคลม 3 เขอนหลก ไดแก เขอนศรนครนทร เขอนวชรำลงกรณ และเขอนทำทงนำ ในขณะทกำรจดสรรน ำทำงตอนลำงของลมน ำต งแตเขอนแมกลองลงมำจะอยภำยใตกำรควำมรบผดชอบของสำนกชลประทำนท 13 กรมชลประทำน จงหวดกำญจนบร วตถประสงคหลกของโครงกำรพฒนำลมน ำแมกลองกเพออำนวยประโยชนในดำนกำรชลประทำนบรเวณสองฝงของแมน ำแมกลอง ตลอดจนจดหำน ำเพอกำรอปโภคและบรโภค กำรบรรเทำอทกภย และเพอกำรพกผอนหยอนใจ โดยกจกรรมกำรใชน ำในลมน ำแมกลองสำมำรถจำแนกไดเปน 2 กลมหลกดงน คอ กำรใชน ำภำยในลมน ำเอง และกำรผนน ำไปใชนอกลมน ำ ในสภำพปจจบนพบวำกำรใชน ำภำยในลมน ำเองประกอบดวย กำรสงน ำเพอกำรชลประทำนในเขตโครงกำรชลประทำนแมกลองใหญเปนหลก ซงครอบคลมพ นทโครงกำรท งส น 3,230,360 ไร กำรสบน ำไปใชเพอชวยเหลอพ นทเกษตรกรรมของโครงกำรชลประทำนประเภทสบน ำ ภำยใตกำรดำเนนงำนของฝำยปฏบตกำรสบน ำดวยไฟฟำ สำนกงำนชลประทำนท 13 รวมถงกำรนำน ำไปผลตน ำประปำเพอกำรอปโภคบรโภคในเขตจงหวดกำญจนบร จงหวดรำชบร และจงหวดสมทรสงครำม ภำยใตกำรดำเนนงำนของกำรประปำสวนภมภำคและบรษทเอกชน และเพอกำรหลอเยนเครองกำเนดไฟฟำของโรงไฟฟำพลงงำนควำมรอนรำชบรซงกำลงอยในชวงเรมตนกำรดำเนนงำนของโครงกำร ตลอดจนกำรรกษำระบบนเวศนและผลกดนน ำเคมบรเวณปำกแมน ำบรเวณ จงหวดสมทรสงครำม ในขณะทกำรผนน ำไปใชนอกลมน ำประกอบดวย กำรผนน ำเพอชวยเหลอพ นทเพำะปลกในเขตโครงกำรเจำพระยำตอนลำง โดยกำรผนน ำผำนคลองจระเขสำมพนและคลองทำสำร-บำงปลำ และกำรผนน ำไปใชเพอผลตน ำประปำในเขตกรงเทพมหำนครและปรมณฑลทโรงงำนผลตน ำมหำสวสดในควำมรบผดชอบของกำรประปำนครหลวง ปจจบนกำรประปำนครหลวงไดสรำงคลองประปำฝงตะวนตกระยะท 2 ตอจำกคลองประปำฝงตะวนตกระยะท 1 แลวเสรจในป พ.ศ. 2545 ซงสำมำรถรบน ำจำกแมน ำแมกลองไปใชไดโดยตรง นอกเหนอไปจำกกจกรรมกำรใชน ำตำง ๆ ทกลำวมำแลว นอกจำกน โครงกำรพฒนำแหลงน ำในลมน ำแมกลองยงเอ อประโยชนทสำคญในดำนกำรผลตไฟฟำพลงน ำภำยใตควำมรบผดชอบของกำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยปจจบนประกอบดวย โรงไฟฟำพลงงำนน ำเขอนศรนครนทร โรงไฟฟำพลงงำนน ำเขอนวชรำลงกรณ โรงไฟฟำพลงงำนน ำเขอนทำทงนำ และโรงไฟฟำพลงงำนน ำเขอนแมกลอง ซงมกำลงกำรผลตตดต งรวม 1,070 เมกกะวตต (กำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทย, 2560)

Page 59: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-10

(1) เขอนศรนครนทร (Srinagarind Dam) เขอนศรนครนทรหรอแตเดมเรยกโครงกำรเขอนบำนเจำเณรเปนเขอนเกบกกน ำขนำดใหญซงสรำงปด

ก นแมน ำแควใหญทบำนเจำเณร ตำบลทำกระดำน อำเภอศรสวสด จงหวดกำญจนบร ตำมแผนกำรพฒนำลมน ำแมกลองระยะทสอง โดยกำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยไดดำเนนกำรสำรวจควำมเหมำะสมและออกแบบกอสรำงโครงกำรระหวำงป พ.ศ. 2508-2515 และดำเนนกำรกอสรำงแลวเสรจระยะแรกในชวงป พ.ศ. 2516-2523 โดยในระยะแรกไดทำกำรตดต งเครองกำเนดไฟฟำขนำดกำลงผลต 120 เมกกะวตต จำนวน 3 ชด และเรมผลตไฟฟำคร งแรกในป พ.ศ. 2523 ตอมำไดตดต งเครองกำเนดไฟฟำชนดสบกลบเปนเครองท 4 โดยมขนำดกำลงผลต 180 เมกกะวตต และเรมดำเนนกำรผลตไฟฟำคร งแรกในป พ.ศ. 2528 หลงจำกน นไดมกำรตดต งเครองกำเนดไฟฟำชนดสบกลบเพมเปนเครองท 5 ขนำดกำลงผลต 180 เมกกะวตต โดยกำรกอสรำงแลวเสรจในป พ.ศ. 2534 ทำใหเขอนศรนครนทรมกำลงผลตไฟฟำรวมท งส น 720 เมกกะวตต โดยใหพลงงำนไฟฟำเฉลยปละ 1,228 ลำนกโลวตตชวโมง สำหรบตวเขอนศรนครนทรเปนหนท งแกนดนเหนยว สง 140 เมตร สนเขอนยำว 610 เมตร พ นทรบน ำ 10,800 ตำรำงกโลเมตร ควำมจ 17,745 ลำนลกบำศกเมตร ปรมำณน ำใชกำร 7,470 ลำนลกบำศกเมตร ดงแสดงในรปท 4-3 (a)

(2) เขอนวชรำลงกรณ (Vajiralongkorn Dam)

เขอนวชรำลงกรณหรอเขอนเขำแหลมเดมดงแสดงในรปท 4-3 (b) เปนโครงกำรตำมแผนพฒนำลมน ำแมกลองระยะท 3 ซงสรำงปดก นลำน ำแควนอยทบำนทำขนน ตำบลทำขนน อำเภอทองผำภม โดยกำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยไดดำเนนกำรศกษำควำมเหมำะสมของโครงกำรระหวำงป พ.ศ. 2516-2520 และดำเนนกำรกอสรำงแลวเสรจในป พ.ศ. 2527 เขอนวชรำลงกรณเปนเขอนหนถม ดำดผวหนำดำนอำงเกบน ำดวยคอนกรตเสรมเหลก สง 92 เมตร สนเขอนยำว 1 ,019 เมตร พ นทรบน ำ 3,720 กโลเมตร ควำมจ 8,860 ลำนลกบำศกเมตร ปรมำณน ำใชกำร 5,848 ลำนลกบำศกเมตร โดยมปรมำณน ำไหลเขำอำงเกบน ำสทธเฉลย 5,357 ลำนลกบำศกเมตรตอป นอกจำกน ยงไดทำกำรตดต งเครองกำเนดไฟฟำขนำดกำลงผลต 100 เมกกะวตตจำนวน 3 ชด โดยใหพลงงำนไฟฟำเฉลยปละ 767 ลำนกโลวตตชวโมง

(3) เขอนทำทงนำ (Tha Thung Na Dam) เขอนทำทงนำเปนเขอนททำงกำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยไดดำเนนกำรกอสรำงข นเพอเสรม

ประสทธภำพในกำรบรหำรจดกำรน ำในแมน ำแควใหญ และเพมศกยภำพในกำรผลตพลงงำนไฟฟำ โดยตวเขอนต งอยทำงตอนลำงของเขอนศรนครนทรหำงออกมำประมำณ 25 กโลเมตรทบำนทำทงนำ ตำบลชองสะเดำ ในเขตอำเภอเมอง จงหวดกำญจนบร สำหรบงำนศกษำควำมเหมำะสมไดดำเนนกำรในป พ.ศ. 2508-2509 โดยเรมดำเนนกำรกอสรำงปลำยป พ.ศ. 2520 แลวเสรจในป พ.ศ. 2525 ตวเขอนทำทงนำสง 30 เมตร ยำว 840 เมตร สรำงเปนเขอนแบบผสม ประกอบดวยเขอนคอนกรตยำว 118 เมตร และเขอนแบบหนถมแกนดนเหนยวยำว

Page 60: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-11

722 เมตร มโรงไฟฟำซงตดต งเครองกำเนดไฟฟำขนำด 19 เมกกะวตต จำนวน 2 ชด ซงสำมำรถผลตพลงงำนไฟฟำไดเฉลยปละ 166 ลำนกโลวตตชวโมง อำงเกบน ำเหนอเขอนมขนำดควำมจ 55 ลำนลกบำศกเมตรโดยรบน ำทปลอยจำกเขอนศรนครนทรและระบำยน ำลงสเขอนแมกลอง ดงแสดงในรปท 4-3 (c)

(4) เขอนแมกลอง (Mae Klong Dam) เขอนแมกลองเปนเขอนทดน ำซงต งอยทตำบลมวงชม อำเภอทำมวง จงหวดกำญจนบร ตวเขอนสง 14

เมตร ยำว 117.50 เมตร ระดบเกบกก 22.00 เมตร รทก. ชองระบำยน ำกวำง 12.50 เมตร จำนวน 8 ชอง ระบำยน ำได 3,100 ลกบำศกเมตรตอวนำท เขอนแมกลองรบน ำจำกเขอนศรนครนทรและเขอนวชรำลงกรณ โดยกำรระบำยน ำจำกเขอนท งสองเปนไปตำมขอตกลงระหวำงกรมชลประทำนและกำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยซงเปนหนวยงำนรบผดชอบเพอทดน ำและสงน ำไปชวยกำรเพำะปลกในบรเวณสองฝงแมน ำแมกลอง ดงแสดงในรปท 4-3 (d) นอกจำกน มโรงไฟฟำซงตดต งเครองกำเนดไฟฟำขนำด 6 เมกกะวตต จำนวน 2 ชด ซงสำมำรถผลตพลงงำนไฟฟำไดเฉลยปละ 74 ลำนกโลวตตชวโมง

(a) เขอนศรนครนทร

Page 61: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-12

(b) เขอนวชรำลงกรณ

(c) เขอนทำทงนำ

(d) เขอนแมกลอง

รปท 4-3 เขอนและอำงเกบน ำในลมน ำแมกลองปจจบน

Page 62: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-13

(5) โครงกำรชลประทำนแมกลองใหญ (The Greater Mae Klong Irrigation Project) โครงกำรชลประทำนแมกลองใหญเปนหนงในโครงกำรพฒนำลมน ำแมกลองเพอพฒนำกำรเกษตร

ชลประทำนในพ นทลมน ำแมกลอง โครงกำรน นอกจำกจะอำนวยประโยชนในดำนกำรชลประทำน กำรจดหำน ำเพออปโภค บรโภค กำรบรรเทำอทกภย กำรประมง และคมนำคมแลว ยงสำมำรถกำรระบำยน ำเพอปองกนน ำเคมรกล ำทำงดำนทำยน ำอกดวย พ นทโครงกำรรวมท งส น 3,230,360 ไร โดยครอบคลม 10 โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำ ไดแก โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำพนมทวน โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำสองพนอง โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำบำงเลน โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำกำแพงแสน โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำนครปฐม โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำนครชม โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำรำชบรฝงซำย โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำทำมะกำ โครงกำรสงน ำและบำรงรกษำรำชบรฝงขวำ และโครงกำรสงน ำและบำรงรกษำดำเนนสะดวก ภำยใตควำมรบผดชอบของสำนกชลประทำนท 13 กรมชลประทำน กำรผนน ำไปใชในเขตพ นทชลประทำนของโครงกำรจะผนผำนคลองสำยใหญฝงซำย และคลองสำยใหญฝงขวำ ในขณะทกำรผนน ำไปใชขำมลมน ำจะผนผำนคลองจระเขสำมพนและคลองทำสำร-บำงปลำซงเปนคลองธรรมชำตเดมดงแสดงในรปท 4-4

รปท 4-4 พ นทโครงกำรชลประทำนแมกลองใหญ

Page 63: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-14

4.1.6 แผนพฒนาแหลงนาผวดนในลมนาแมกลองในอนาคต (Future Plan of Water Resources Development Project in Mae Klong Basin) กำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยไดเสนอแผนพฒนำแหลงน ำในลมน ำแมกลองภำยใตชอ

โครงกำรไฟฟำพลงงำนน ำบำนจนเดย (เขำแหลมตอนลำงเดม) โดยมวตถประสงคหลกของโครงกำรเพอใชประโยชนจำกน ำทปลอยจำกเขอนวชรำลงกรณใหมำกทสดในกำรเสรมกำลงกำรผลตไฟฟำของระบบใหมควำมมนคงยงข น และเปนกำรสงเสรมกำรผลตไฟฟำจำกพลงงำนน ำซงเปนพลงงำนทดแทนทสำคญในประเทศ กำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยไดเรมทำกำรศกษำควำมเหมำะสมมำต งแตป พ.ศ. 2526 โดยในเบ องตนไดกำหนดใหทต งของโครงกำรอยทบำนจนเดย หำงจำกทำยเขอนวชรำลงกรณเปนระยะทำงประมำณ 23.50 กโลเมตร หลงจำกน นในป พ.ศ. 2535 กำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยไดดำเนนกำรศกษำควำมเหมำะสมเบ องตนเพมเตมโดยพจำรณำถงกำรเปลยนแปลงสภำพพ นททำงดำนทำยน ำและเลอกทต งโครงกำรใหมโดยหำงจำกจดเดมไปทำงเหนอน ำประมำณ 2.30 กโลเมตร หร อหำงจำกทำยเขอนวชรำลงกรณเปนระยะทำง 21.20 กโลเมตร มกำลงกำรผลตตดต ง 16 เมกะวตต ในป พ.ศ. 2548 ไดมกำรศกษำเบ องตนอกคร งโดยพจำรณำถงรำยละเอยดและตำแหนงทต งเขอนเพอใหสอดคลองกบนโยบำยโรงไฟฟำพลงงำนหมนเวยนของกระทรวงพลงงำนใหมสดสวนของ Renewable Portfolio Standard (RPS) เพมข นในระบบ โดยผลกำรศกษำพบวำบรเวณทมควำมเหมำะสมทสดหำงจำกทำยเขอนวชรำลงกรณเปนระยะทำงประมำณ 22.50 กโลเมตร และไดขอสรปวำหำกพจำรณำถงตนทนกำรผลตตอหนวยตำสด ขนำดกำลงผลตตดต งทเหมำะสมเทำกบ 18 เมกะวตต พลงงำนไฟฟำทผลตไดเทำกบ 109.65 ลำนหนวยตอป และหำกพจำรณำตำมนโยบำยโรงไฟฟำพลงงำนหมนเวยนของกระทรวงพลงงำน ขนำดกำลงผลตตดต งทเหมำะสมเทำกบ 30 เมกะวตต พลงงำนไฟฟำทผลตไดเทำกบ 130.93 ลำนหนวยตอป ตอมำในป พ.ศ. 2551 ไดทำกำรศกษำควำมเหมำะสมของโครงกำรอกคร งหลงจำกไดมกำรยกเลกนโยบำยโรงไฟฟำพลงงำนหมนเวยนของกระทรวงพลงงำนโดยพจำรณำเฉพำะกรณตนทนกำรผลตตอหนวยตำสดเทำน น ผลกำรศกษำพบวำกำลงกำรผลตตดต งทเหมำะสมเทำกบ 2x9 เมกะวตต พลงงำนไฟฟำทผลตได 84.48 ลำนหนวยตอป และลำสดในป พ.ศ. 2555 ไดมกำรศกษำทบทวนผลกำรศกษำในป พ.ศ. 2551 อกคร งโดยทบทวนตำแหนงทต งโครงกำรใหเหมำะสมกบสภำพภมประเทศ และปรบปรงฐำนขอมลดำนอทกวทยำ กำรวเครำะหพลงงำนไฟฟำ กำรประมำณรำคำโครงกำร รวมถงกำรวเครำะหดำนเศรษฐศำสตรและกำรเงนของโครงกำรใหมควำมทนสมยและเปนปจจบน พรอมท งวำจำงบรษทปญญำ คอนซลแตนท จำกดเพอจดทำรำยงำนกำรวเครำะหผลกระทบสงแวดลอม (EIA) โดยเรมศกษำต งแตเดอนตลำคม พ.ศ. 2555 กำหนดแลวเสรจประมำณเดอนพฤศจกำยน พ.ศ. 2556 เพอทจะได เสนอตอสำนกงำนนโยบำยและแผนทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม (สผ.) และหนวยงำนทเกยวของเหนชอบกอนทจะขออนมตโครงกำรตอไป สำหรบในปจจบนโครงกำรไฟฟำพลงงำนน ำบำนจนเดยไดรบกำรบรรจในแผนพฒนำกำลงผลตไฟฟำของประเทศไทย (PDP 2010) มกำหนดแลวเสรจในป พ.ศ. 2561 นอกจำกน โครงกำรยงถกบรรจใน

Page 64: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-15

แผนพฒนำพลงงำนทดแทนและพลงงำนทำงเลอก (AEDP 2012-2021) อกดวย (กำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทย, 2560)

สำหรบรำยละเอยดของระบบอำงเกบน ำของลมนำแมกลองในปจจบนและตำมแผนพฒนำแหลงน ำในอนำคตไดแสดงในรปท 4-5 และรปท 4-6 รวมถงลกษณะสำคญของระบบอำงเกบน ำและระบบไฟฟำพลงน ำในลมน ำแมกลองแสดงไวในตำรำงท 4-2 และตำรำงท 4-3

รปท 4-5 แผนผงระบบอำงเกบน ำของลมน ำแมกลองในปจจบน

Thachin River

VJK SNR

Khwae Noi River

Khwae Yai River

TN

MK

U1 U2 U3 U1 U2 U3 U4 U5

Maeklong River

U1 U2

Maeklong River

Gulf of Thailand

U1 U2

3x120 MW (Unit1-3)2x180 MW (Unit4-5)

Reversible Pum

p

Sideflow

Sideflow

2x6 MW (Unit1-2)

2x19 MW (Unit1-2)

3x100 MW (Unit1-3)

West Bank Raw Water CanalMWA

Greater Mae Klong Irrigation Project

Greater Mae Klong Irrigation Project

Canal

TC Basin

Canal

Downstream Water Demand

Page 65: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-16

รปท 4-6 แผนผงระบบอำงเกบน ำของลมน ำแมกลองตำมแผนพฒนำแหลงน ำในอนำคต

Thachin River

VJK SNR

Khwae Noi River

Khwae Yai River

TN

MK

U1 U2 U3 U1 U2 U3 U4 U5

Maeklong RiverU1 U2

Maeklong River

Gulf of Thailand

U1 U2

3x120 MW (Unit1-3)2x180 MW (Unit4-5)

Reversible Pum

p

Sideflow

Sideflow

2x6 MW (Unit1-2)

2x19 MW (Unit1-2)

3x100 MW (Unit1-3)

MWA

Greater Mae Klong Irrigation Project

Greater Mae Klong Irrigation Project

Canal

TC Basin

Canal

Downstream Water Demand

JD

U1 U2 2x9 MW (Unit1-2)

Future Plan

Page 66: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-17

ตารางท 4-2 รำยละเอยดสำคญของระบบอำงเกบน ำในลมน ำแมกลอง ระบบอำงเกบน ำ

รำยละเอยดสำคญ แผนพฒนำลมน ำในปจจบน แผนพฒนำลมน ำในอนำคต เขอนศรนครนทร เขอนวชรำลงกรณ เขอนทำทงนำ เขอนแมกลอง เขอนจนเดย

1. สถำนทต ง บำนเจำเณร ต.ทำกระดำน อ.ศรสวสด

จ.กำญจนบร

บำนทำขนน อ.ทองผำภม จ.กำญจนบร

บำนทำทงนำ ต.ชองสะเดำ อ.เมอง

จ.กำญจนบร

ต.มวงชม อ.ทำมวง จ.กำญจนบร

ต.ทำขนน อ.ทองผำภม จ.กำญจนบร

2. ป พ.ศ. ทสรำงแลวเสรจ 2523 2527 2525 2513 - 3. ประเภทเขอน เขอนเกบกกน ำ เขอนเกบกกน ำ เขอนทดน ำ เขอนระบำยน ำ/ทดน ำ เขอนทดน ำ 4. ลกษณะสำคญของเขอน เขอนหนท งแกนดนเหนยว

เขอนหนถม ดำดผว

ดำนหนำดวยคอนกรตเสรมเหลก

เขอนผสมระหวำงเขอนหนถมแกนดนเหนยวและ

เขอนคอนกรต

เขอนคอนกรต เขอนคอนกรต

5. พ นทรบน ำ (ตร.กม.) 10,800 3,720 - 26,441 4,125 6. ระดบเกบกก (ม.รทก.) -ระดบเกบกกสงสด +182.40 +160.50 +59.77 +23.66 - -ระดบเกบกกปกต +180.00 +155.00 +59.70 +22.50 +82.00 -ระดบเกบกกตำสด +159.00 +135.00 +55.50 - +78.00 7. ควำมจเกบกก (ลำน ลบ.ม.) -ควำมจเกบกกสงสด 18,790 11,000 - - - -ควำมจเกบกกปกต 17,745 8,860 55.03 50 10.99 -ควำมจเกบกกตำสด 10,276 3,011 28.95 - 4.36 8. ปรมำณน ำใชกำร (ลำน ลบ.ม.) 7,470 5,848 28.80 - 6.63 9. ปรมำณน ำทำเฉลยรำยป (ลำน ลบ.ม.) 4,535 5,357 - 10,184 5,660 4-17

Page 67: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-18

ตารางท 4-3 รำยละเอยดสำคญของระบบไฟฟำพลงงำนน ำในลมน ำแมกลอง รำยละเอยดสำคญ ระบบไฟฟำพลงงำนน ำ

แผนพฒนำลมน ำในปจจบน แผนพฒนำลมน ำในอนำคต เขอนศรนครนทร เขอนวชรำลงกรณ เขอนทำทงนำ เขอนแมกลอง เขอนจนเดย

1. เครองกำเนดไฟฟำ (ยนต) 5 3 2 2 2 2. กำลงผลตยนตละ (เมกกะวตต) 120 (1-3) 100 19 6 9 180 (4-5) 3. กำลงผลตตดต งท งหมด (เมกกะวตต) 720 300 38 12 18 4. อตรำกำรระบำยน ำเพอผลตไฟฟำ (ลกบำศกเมตรตอวนำท) 120.00 (1-3) 167 - 27 323.8 175.10 (4-5) 5. ควำมสงของหวน ำ (เมตร) 105.00 (1-3) 63 - 9.20 6.40 111.10 (4-5) 6. ระดบน ำตำสดทผลตไฟฟำได (เมตร รทก.) 159.00 (1-3) 135.00 55.50 - - 164.50 (4-5) 7. ระดบน ำตำสดทผลตไฟฟำไดเตมท (เมตร รทก.) 162.50 (1-3) 147.00 55.50 - - 168.00 (4-5) 8. ระดบน ำทำยเขอน (เมตร รทก.) 55.50 87.00 41.50 - - 9. พลงงำนไฟฟำทผลตไดรำยปเฉลย (กกะวตต-ชวโมง) 1,228 767 166 74 84.48 10. ควำมตองกำรไฟฟำตำสด -กำลงไฟฟำตำสดทใช (เมกกะวตต) 100 40 10 - - -พลงงำนไฟฟำตำสดทไดรำยป (กกะวตต-ชวโมง) 876 350 88 - -

ทมำ : กำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทย (2560)

4-18

Page 68: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-19

4.2 สถานภาพนาตนทนจากแหลงนาผวดนในลมนาแมกลอง สถำนภำพน ำตนทนจำกแหลงน ำผวดนในลมน ำแมกลองซงวเครำะหจำกผลกำรปฏบตกำรระบบอำงเกบน ำระยะยำวของเขอนหลกของกำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทยและกรมชลประทำนไดสรปผลไวในตำรำงท 4-4 โดยขอมลปรมำณน ำทไหลเขำอำงและขอมลปรมำณกำรปลอยน ำจำกเขอนเกบกก 2 เขอนหลก ไดแก (1) เขอนศรนครนทร และ (2) เขอนวชรำลงกรณ สะทอนถงสถำนภำพของน ำตนทนทเกบกกไดจำกแหลงน ำผวดนในพ นทลมน ำแมกลอง กอนทเขอนทดน ำซงต งอยทำงตอนลำงของลมน ำไดแก (1) เขอนทำทงนำ และ (2) เขอนแมกลอง จะทำหนำทควบคมกำรปลอยน ำและกระจำยน ำไปยงพ นทควำมตองกำรน ำเปำหมำยของโครงกำรตอไป

(1) ขอมลปรมำณน ำทไหลเขำอำงและขอมลปรมำณกำรปลอยน ำของเขอนศรนครนทร ปรมำณน ำไหลเขำรำยปเฉลยของเขอนศรนครนทรเทำกบ 4,794 ลำนลกบำศกเมตรตอป

ปรมำณน ำทปลอยผำนเครองกำเนดไฟฟำยนตท 1-5 เฉลยเทำกบ 5,643 ลำนลกบำศกเมตรตอป ในจำนวนน เปนปรมำณน ำสบกลบจำกยนตท 4-5 เทำกบ 695 ลำนลกบำศกเมตรตอป หรอคดเปนปรมำณน ำทปลอยออกสทธเทำกบ 4,948 ลำนลกบำศกเมตรตอป หรออำจจะกลำวไดวำปรมำณน ำทไหลเขำรำยปเฉลยของอำงเกบน ำเขอนศรนครนทรนอยกวำปรมำณน ำทปลอยออกสทธจำกอำงเกบน ำอยเลกนอย สดสวนเปอรเซนตปรมำณน ำทไหลเขำอำงเกบน ำเขอนศรนครนทรในชวงฤดฝน (มถนำยน-พฤศจกำยน) ตอฤดแลง (ธนวำคม-พฤษภำคม) พบวำมสดสวนเปน 85.4%:14.6% หรอกลำวไดวำ 85.4% ของปรมำณน ำทไหลเขำอำงเกบน ำของเขอนศรนครนทรจะไหลเขำมำในชวงฤดฝนซงคดเปนปรมำณ 4,093 ลำนลกบำศกเมตร ในขณะทสดสวนเปอรเซนตปรมำณน ำทปลอยสทธในชวงฤดฝนมคำนอยกวำในชวงฤดแลงอยเลกนอยในสดสวนคดเปน 45.6%:54.4% ดงแสดงในรปท 4-7

รปท 4-7 เปรยบเทยบปรมำณน ำทไหลเขำและปรมำณน ำทปลอยสทธรำยเดอนของเขอนศรนครนทร

115.8 83.6 74.5 84.9177

255.8

530.5

968.2 1003.1 965.3

369.7

165.4

341.2443.8

548.8 518.6 474.7393.9 342.2 343.8 373.3 403.5 398.9

364.8

0

300

600

900

1200

1500

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมำ

ณน ำ (

ลำน

ลบ.ม

.)

ปรมำณน ำทไหลเขำ (ลำน ลบ.ม.)ปรมำณน ำทปลอยสทธ (ลำน ลบ.ม.)

14.6

85.4

เปอรเซนตปรมำณน ำไหลเขำในฤดฝน (ม.ย.-พ.ย.) ตอฤดแลง (ธ.ค.-พ.ค.)

54.445.6

เปอรเซนตปรมำณน ำทปลอยสทธในฤดฝน (ม.ย.-พ.ย.) ตอฤดแลง (ธ.ค.-พ.ค.)

Page 69: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-20

(1) ขอมลปรมำณน ำทไหลเขำอำงและขอมลปรมำณกำรปลอยน ำของเขอนวชรำลงกรณ ปรมำณน ำทไหลเขำรำยปเฉลยของอำงเกบน ำเขอนวชรำลงกรณสงกวำปรมำณน ำทปลอยออก

กลำวคอ มคำปรมำณน ำทไหลเขำเฉลยเทำกบ 5,599 ลำนลกบำศกเมตรตอป และปรมำณน ำทปลอยออกเฉลยเทำกบ 5,059 ลำนลกบำศกเมตรตอป สดสวนเปอรเซนตปรมำณน ำทไหลเขำอำงเกบน ำในชวงฤดฝนตอฤดแลงคดเปน 93.8%:6.2% หรอปรมำณน ำไหลเขำอำงในชวงฤดฝนสงถง 5,258 ลำนลกบำศกเมตร อยำงไรกดแนวทำงกำรปลอยน ำออกในชวงฤดฝนและฤดแลงพบวำมสดสวนเปอรเซนตปรมำณน ำทปลอยออกทใกลเคยงกนกลำวคอ 50.5%-49.5% ดงแสดงในรปท 4-8

รปท 4-8 เปรยบเทยบปรมำณน ำทไหลเขำและปรมำณน ำทปลอยสทธรำยเดอนของเขอนวชรำลงกรณ

(2) ขอมลปรมำณน ำทไหลเขำอำงและขอมลปรมำณกำรปลอยน ำของเขอนทำทงนำ สำหรบเขอนทำทงนำพบวำปรมำณน ำทไหลเขำซงเปนผลจำกกำรปลอยน ำจำกเขอนศรนครนทร

และปรมำณน ำทไหลจำกดำนขำง (Side Flow) น นมคำเฉลยเทำกบ 4,250 ลำนลกบำศกเมตรตอป ซงมำกกวำปรมำณน ำทปลอยออกทมคำเฉลยอยท 4,129 ลำนลกบำศกเมตรตอป สดสวนเปอรเซนตปรมำณน ำทไหลเขำอำงเกบน ำและสดสวนเปอรเซนตปรมำณน ำทปลอยออกของเขอนทำทงนำในชวงฤดฝนและฤดแลงไมแตกตำงมำกนกโดยมสดสวนคดเปน 47.4%:52.6% และ 46.9%:53.1% ตำมลำดบ ดงแสดงในรปท 4-9

48.9 25.3 22.8 28.3152.2

497.4

1241

1760.8

1063.8

540.5

154.467.7

300.9398.3

526.7 512.5 466.4373.7 364.3

562 546.2

348.1 346.7285.4

0

500

1000

1500

2000

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมำ

ณน ำ (

ลำน

ลบ.ม

.)

ปรมำณน ำทไหลเขำ (ลำน ลบ.ม.)ปรมำณน ำทปลอยสทธ (ลำน ลบ.ม.)

6.2

93.8

เปอรเซนตปรมำณน ำไหลเขำในฤดฝน (ม.ย.-พ.ย.) ตอฤดแลง (ธ.ค.-พ.ค.)

เปอรเซนตปรมำณน ำทปลอยในฤดฝน (ม.ย.-พ.ย.) ตอฤดแลง (ธ.ค.-พ.ค.)

49.550.5

Page 70: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-21

รปท 4-9 เปรยบเทยบปรมำณน ำทไหลเขำและปรมำณน ำทปลอยสทธรำยเดอนของเขอนทำทงนำ

(3) ขอมลปรมำณกำรผนน ำของเขอนแมกลอง จำกกำรวเครำะหขอมลปรมำณน ำทผนเขำคลองชลประทำนและปรมำณน ำระบำยทำยเขอนแม

กลองต งแตป พ.ศ. 2515-2554 พบวำ ปรมำณน ำทปลอยท งหมดซงคดจำกปรมำณน ำทผนเขำคลองชลประทำนและปรมำณน ำระบำยทำยเขอนแมกลองมแนวโนมเพมสงข นต งแตป พ.ศ. 2520 เปนตนมำถงปจจบนดงแสดงในรปท 4-10

รปท 4-10 ปรมำณน ำทผนเขำคลองชลประทำนและระบำยทำยเขอนแมกลองรำยป

271.1346.6

466.2 444.7 433.5369.9

300.2 318.6 356 332 333.7270.2

264.4336.7

459.1441.5

425.2361

290.3 310336.7

312 321.7262.2

0

200

400

600

800

1000

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมำ

ณน ำ (

ลำน

ลบ.ม

.)

ปรมำณน ำทไหลเขำ (ลำน ลบ.ม.)ปรมำณน ำทปลอยสทธ (ลำน ลบ.ม.)52.647.4

เปอรเซนตปรมำณน ำไหลเขำในฤดฝน (ม.ย.-พ.ย.) ตอฤดแลง (ธ.ค.-พ.ค.)

เปอรเซนตปรมำณน ำทปลอยในฤดฝน (ม.ย.-พ.ย.) ตอฤดแลง (ธ.ค.-พ.ค.) 53.1

46.9

02000400060008000

1000012000140001600018000

2515 2518 2521 2524 2527 2530 2533 2536 2539 2542 2545 2548 2551 2554

ปรมำ

ณน ำ (

ลำน

ลบ.ม

.)

ปรมำณน ำทผนเขำคลองชลประทำนรำยปปรมำณน ำระบำยทำยเขอนรำยปปรมำณน ำทผนเขำคลองชลประทำนและระบำยทำยเขอนรำยป

2520-2554 แนวโนมเพมข น

Page 71: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-22

นอกจำกน ผลกำรวเครำะหอตรำกำรผนน ำเขำคลองชลประทำนต งแตป พ.ศ. 2530-2554 ซงมแนวโนมกำรปลอยน ำคงทพบวำ มคำเฉลยรำยเดอนอยท 178.10 ลกบำศกเมตรตอวนำท และมคำสงสดรำยเดอนเฉลย 273.34 ลกบำศกเมตรตอวนำท ในขณะทอตรำกำรผนน ำตำสดรำยเดอนเฉลยมคำเพยง 82.94 ลกบำศกเมตรตอวนำทเทำน น สำหรบอตรำกำรระบำยน ำทำยเขอนแมกลองททำกำรวเครำะหระยะยำวต งแตป พ.ศ. 2530-2554 พบวำมคำเฉลยรำยเดอนเทำกบ 189.43 ลกบำศกเมตรตอวนำท ซงสงกวำอตรำกำรผนน ำเขำคลองชลประทำนและขอกำหนดในกำรระบำยน ำทำยเขอนแมกลองทกำหนดไวท 50 ลกบำศกเมตรตอวนำท สำหรบคำสงสดและตำสดรำยเดอนเฉลยเทำกบ 479.91 และ 48.17 ลกบำศกเมตรตอวนำท ตำมลำดบ ดงแสดงขอมลสรปไวในตำรำงท 4-5 ตารางท 4-5 อตรำกำรผนน ำเขำคลองชลประทำนและระบำยน ำทำยเขอนแมกลอง

เดอน อตรำกำรผนน ำเขำคลองชลประทำน (ลบ.ม./วนำท)

อตรำกำรระบำยน ำทำยเขอนแมกลอง (ลบ.ม./วนำท)

ตำสด เฉลย สงสด ตำสด เฉลย สงสด ม.ค. 4.11 74.15 175.54 56.38 143.66 323.70 ก.พ. 70.27 193.50 299.34 43.40 105.53 180.22 ม.ค. 112.38 252.40 357.59 39.58 126.30 223.94 เม.ษ. 115.74 263.87 374.50 54.40 114.91 197.37 พ.ค. 108.65 228.27 363.59 38.08 153.59 409.32 ม.ย. 61.34 138.22 225.71 52.08 198.83 431.71 ก.ค. 75.79 147.52 237.45 11.20 169.56 558.39 ส.ค. 171.00 224.65 274.89 63.84 244.62 721.70 ก.ย. 137.35 205.72 259.34 64.04 299.82 857.64 ต.ค. 56.38 156.17 254.48 71.90 344.53 949.82 พ.ย. 72.53 177.56 304.18 41.67 195.15 513.50 ธ.ค. 9.71 75.11 153.52 41.44 176.67 391.65 เฉลย 82.94 178.10 273.34 48.17 189.43 479.91

ทมำ : กำรไฟฟำฝำยผลตแหงประเทศไทย (2560)

Page 72: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-23

ตารางท 4-4 สรปรำยละเอยดของขอมลกำรปฏบตกำรอำงเกบน ำเฉลยระยะยำวในลมน ำแมกลอง ขอมลอำงเกบน ำ ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. รำยป

เขอนศรนครนทร1/ ระดบน ำรำยวนเฉลย (เมตร รทก.) 172.3 171.7 170.7 169.5 168.4 167.8 167.9 169.3 171.0 172.8 173.7 173.5 170.7 ระดบน ำส นเดอนเฉลย (เมตร รทก.) 172.1 171.3 170.1 168.9 168.1 167.7 168.3 170.1 171.8 173.5 173.6 173.3 170.7 ปรมำณน ำทไหลเขำ (ลำน ลบ.ม.) 115.8 83.6 74.5 84.9 177.0 255.8 530.5 968.2 1003.1 965.3 369.7 165.4 4793.9 ปรมำณน ำทปลอยผำนเครองกำเนดไฟฟำ ยนตท 1-5 (ลำน ลบ.ม.)1.1/

421.1 484.5 585.9 546.8 516.7 450.2 397.0 422.6 444.8 476.2 466.6 430.2 5642.6

ปรมำณน ำสบกลบยนตท 4-5 (ลำน ลบ.ม.)1.2/ 79.9 40.7 37.2 28.2 42.0 56.3 54.8 78.8 71.4 72.7 67.6 65.4 694.9 ปรมำณน ำทปลอยสทธ (ลำน ลบ.ม.)1.3/ 341.2 443.8 548.8 518.6 474.7 393.9 342.2 343.8 373.3 403.5 398.9 364.8 4947.6 ปรมำณน ำทปลอยผำนอำคำรระบำยน ำลนสงสด (ลำน ลบ.ม.)

0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0

ปรมำณกำรสญเสยน ำ (ลำน ลบ.ม.) 36.3 42.4 55.2 56.8 44.8 34.4 31.5 30.5 31.6 30.6 29.5 35.2 458.7 พลงงำนไฟฟำทผลตได (กกะวตต-ชวโมง) 84.8 103.4 134.2 126.0 121.3 108.2 89.3 94.8 106.5 94.0 101.3 89.1 1252.9

เขอนวชรำลงกรณ2/ ระดบน ำรำยวนเฉลย (เมตร รทก.) 148.2 147.1 145.5 143.5 141.8 141.2 142.9 146.9 149.3 150.0 149.8 149.1 146.2 ระดบน ำส นเดอนเฉลย (เมตร รทก.) 147.8 146.4 144.5 142.6 141.3 141.7 144.7 148.4 149.9 150.1 149.4 148.7 146.2 ปรมำณน ำทไหลเขำ (ลำน ลบ.ม.) 48.9 25.3 22.8 28.3 152.2 497.4 1241.0 1760.8 1063.8 540.5 154.4 67.7 5598.5 ปรมำณน ำทปลอย (ลำน ลบ.ม.) 300.9 398.3 526.7 512.5 466.4 373.7 364.3 562.0 546.2 348.1 346.7 285.4 5058.9 ปรมำณน ำทปลอยผำนอำคำรระบำยน ำลนสงสด (ลำน ลบ.ม.)2.1/

0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 584.3 (2540)

268.4 (2537)

0.0 0.0 0.0 626.2 (2540)

ปรมำณกำรสญเสยน ำ (ลำน ลบ.ม.) 32.1 42.9 59.1 58.1 35.7 19.3 17.5 21.5 25.1 28.6 24.1 27.2 391.5 พลงงำนไฟฟำทผลตได (กกะวตต-ชวโมง) 48.7 63.6 81. 1 76.7 67.7 51.8 54.2 89.3 86.4 58.7 58.4 48.2 784.8

4-23

Page 73: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-24

ตารางท 4-4 (ตอ) ขอมลอำงเกบน ำ ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. รำยป

เขอนทำทงนำ3/ ระดบน ำรำยวนเฉลย (เมตร รทก.) 58.6 58.6 58.6 58.6 58.7 58.7 58.5 58.6 58.7 58.8 58.7 58.3 58.5 ระดบน ำส นเดอนเฉลย (เมตร รทก.) 58.3 58.6 58.6 58.5 58.6 58.5 58.4 58.5 58.8 58.9 58.9 58.4 58.6 ปรมำณน ำทไหลเขำ (ลำน ลบ.ม.) 271.1 346.6 466.2 444.7 433.5 369.9 300.2 318.6 356.0 332.0 333.7 270.2 4249.4 ปรมำณน ำทปลอย (ลำน ลบ.ม.) 264.4 336.7 459.1 441.5 425.2 361.0 290.3 310.0 336.7 312.0 321.7 262.2 4128.5 ปรมำณน ำทปลอยผำนอำคำรระบำยน ำลนสงสด (ลำน ลบ.ม.)3.1/

1.9 (2538)

126.8 (2555)

77.7 (2555)

7.4 (2538)

47.3 (2540)

138.9 (2535)

140.3 (2535)

41.8 (2541)

154.3 (2545)

215.0 (2545)

60.5 (2535)

65.0 (2537)

524.5

ปรมำณกำรสญเสยน ำ (ลำน ลบ.ม.) 0.8 0.7 0.8 0.9 0.8 0.8 0.8 1.4 0.9 0.8 0.5 1.4 10.6 พลงงำนไฟฟำทผลตได (กกะวตต-ชวโมง) 11.6 15.5 20.3 19.9 19.1 16.5 13.3 14.7 16.7 15.8 14.9 12.3 190.7

เขอนแมกลอง4/ ปรมำณน ำทผนเขำคลองชลประทำน (ลำน ลบ.ม.) 129.3 323.5 470.9 476.7 407.6 247.9 300.6 461.0 415.8 322.7 339.9 132.1 3993.1 ปรมำณน ำทระบำยทำยเขอน (ลำน ลบ.ม.) 322.8 218.8 274.8 251.7 343.0 534.7 664.7 1,060.5 1,054.0 1,051.3 536.4 422.6 6647.8 ปรมำณน ำทผนเขำคลองชลประทำนและระบำยทำยเขอน (ลำน ลบ.ม.)

452.1 542.3 745.6 728.4 750.6 782.6 965.3 1,521.4 1,469.8 1,374.0 876.3 554.7 10640.9

ปรมำณน ำทผนเขำคลองชลประทำนป พ.ศ. 2553 (ลำน ลบ.ม.)

373.1 506.9 924.8 893.9 973.8 585.0 369.4 532.6 465.6 369.1 606.4 199.8 6800.4

ปรมำณควำมตองกำรน ำเพอกำรชลประทำน (CROPWAT) ป พ.ศ. 2553 (ลำน ลบ.ม.)

256.0 308.6 348.7 462.8 664.1 613.5 525.2 477.3 194.6 175.1 209.2 235.3 4470.4

ปรมำณน ำทตองสงไปใชเพอกำรชลประทำน (ลำน ลบ.ม.)4.1/

426.7 514.3 581.2 771.3 1106.9 1022.5 875.4 795.6 324.3 291.8 348.7 392.1 7450.7

หมำยเหต : 1/ วเครำะหจำกขอมลรำยวนของเขอนศรนครนทรต งแต 1/1/2523-31/12/2556 2/ วเครำะหจำกขอมลรำยวนของเขอนวชรำลงกรณต งแต 1/10/2527-31/12/2556

3/ วเครำะหจำกขอมลรำยวนของเขอนทำทงนำต งแต 1/12/2524-31/12/2556

4-24

Page 74: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-25

4/ วเครำะหจำกขอมลรำยเดอนของเขอนแมกลองต งแต 5/2515-12/2554 สำหรบขอมลปรมำณน ำทผนเขำคลองชลประทำน และต งแต 9/2513-12/2554 สำหรบขอมลปรมำณน ำ ระบำยทำยเขอน 1.1/+1.2/+1.3/ วเครำะหจำกขอมลรำยวนของเขอนศรนครนทรต งแต 1/1/2545-31/12/2556 และปรมำณน ำทปลอยสทธ = ปรมำณน ำทปลอยผำนเครองกำเนดไฟฟำยนต 1-5 – ปรมำณน ำสบกลบ 2.1/ กำรปลอยน ำผำนอำคำรระบำยน ำลนของเขอนวชรำลงกรณเกดข นในป พ.ศ. 2537, 2540, และ 2545

3.1/ กำรปลอยน ำผำนอำคำรระบำยน ำลนของเขอนทำทงนำเกดข นในป พ.ศ. 2530, 2534-2541, 2543, 2544-2547, 2552, และ 2555-2556 4.1/ กำหนดประสทธภำพกำรชลประทำนเทำกบ 60%

4-25

Page 75: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-26

4.3 สถานภาพนาตนทนจากแหลงนาใตดนในลมนาแมกลอง จำกกำรศกษำโครงกำรจดทำแผนบรณำกำรน ำบำดำลรวมกบน ำผวดนทวประเทศ (กรม

ทรพยำกรน ำบำดำล, 2554) และโครงกำรประเมนศกยภำพแหลงน ำใตดนในพ นทลมน ำแมกลองและลมน ำทำจนของกรมทรพยำกรน ำบำดำล (กรมทรพยำกรน ำบำดำล, 2551) พบวำในพ นทลมน ำแมกลองมกำรสบน ำใตดนข นมำใชท งภำคเกษตรกรรม ภำคอตสำหกรรม และภำคครวเรอนดงแสดงในรปท 4-11 และจำกฐำนขอมลน ำใตดนของกรมทรพยำกรน ำบำดำลในพ นทลมน ำแมกลองพบวำ มกำรสบน ำใตดนไปใชเพอกำรเกษตรกรรมท งในเขตพ นทชลประทำนของโครงกำรชลประทำนแมกลองใหญและนอกเขตชลประทำนโดยเฉพำะแถบจงหวดกำญจนบร นครปฐม รำชบร สพรรณบร สมทรสำคร และสมทรสงครำม โดยคณภำพน ำจดอยในประเภทน ำจดทสำมำรถนำไปใชได

รปท 4-11 กำรใชน ำใตดนเพอกำรเกษตรกรรมในพ นทโครงกำรชลประทำนแมกกลองใหญ จำกรำยงำนขำงตนพบวำจำนวนบอสบน ำใตดนครอบคลมจงหวดกำญจนบร รำชบร นครปฐม สมทรสำคร และสมทรสงครำมซงต งอยในเขตพ นทลมน ำแมกลองมจำนวนท งส น 34,453 บอ โดยแบงออกเปนบอสบน ำใตดนสวนตวทใชกำรไดเพอกำรอปโภคบรโภคและเพอกำรเกษตรกรรมจำนวน 26,079บอ บอสบน ำใตดนสำธำรณะจำนวน 5,253 บอ และบอสบน ำใตดนทพฒนำเปนระบบประปำชนบทจำนวน 3,121 แหง และมผใชน ำจำกระบบประปำชนบทจำนวนท งส น 1,801,731 รำยในอตรำ 120 ลตรตอคนตอวน คดเปนปรมำณน ำใตดนทสบไปใชประมำณ 95.60 ลำนลกบำศกเมตรตอป ดงแสดงในตำรำง

Page 76: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

4-27

ท 4-6 ซงในจำนวนน เปนบอสบน ำใตดนทขออนญำตใชตำมพระรำชบญญตน ำบำดำล ป พ.ศ. 2550 จำนวน 2,742 บอดงแสดงในตำรำงท 4-7 ตารางท 4-6 จำนวนบอสบน ำใตดนครอบคลมจงหวดกำญจนบร รำชบร นครปฐม สมทรสำคร และ

สมทรสงครำมในเขตพ นทลมน ำแมกลอง จงหวด บอสบน ำใตดน

สวนตวใชกำรได (บอ)

บอสบน ำใตดนสำธำรณะ

(บอ)

บอประปำชนบท (แหง)

ผใชน ำ (คน)

ปรมำณกำรใชน ำ (ลบ.ม./วน)

กำญจนบร 18,881 1,619 344 194,892 21,650 รำชบร 3,705 1,248 723 524,571 66,115 นครปฐม 3,080 1,724 1284 636,693 113,899 สมทรสำคร 263 399 595 310890 37,120 สมทรสงครำม 150 263 175 134,685 23,143

รวม 26,079 5,253 3,121 1,801,731 261,927 ปรมำณกำรใชน ำรวม (ลำน ลบ.ม./ป) 95.60

ทมำ : กรมทรพยำกรน ำบำดำล (2551)

ตารางท 4-7 จำนวนบอสบน ำใตดนครอบคลมจงหวดกำญจนบร รำชบร นครปฐม สมทรสำคร และ

สมทรสงครำมในเขตพ นทลมน ำแมกลองทขออนญำตใชตำมพระรำชบญญตน ำบำดำล จงหวด จำนวนบอสบน ำใตดน (บอ) และปรมำณกำรใชน ำใตดน (ลบ.ม./วน)

อปโภคบรโภค อตสำหกรรม เกษตรกรรม รวม จำนวน ปรมำณน ำ จำนวน ปรมำณน ำ จำนวน ปรมำณน ำ จำนวน ปรมำณน ำ

กำญจนบร 28 1,408 90 68,815 30 2,186 148 72,409 รำชบร 94 12,589 301 143,234 100 8,702 495 164,525 นครปฐม 160 22,687 612 132,612 24 886 796 156,185 สมทรสำคร 166 25,330 823 238,974 2 65 991 265,295 สมทรสงครำม 176 1,247 127 4,089 9 406 312 5,742

รวม 624 63,261 1,953 587,724 165 12,245 2,742 664,156 ทมำ : กรมทรพยำกรน ำบำดำล (2551)

Page 77: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-1

บทท 5

ผลการวจยและอภปรายผล

5.1 ผลการรวบรวบรวมขอมลวจยและการวเคราะหเบองตน 5.1.1 ผลการรวบรวมขอมลวจย (Data Collection) ผลการรวบรวมขอมลวจยจากหนวยงานภาครฐทเกยวของสรปรายละเอยดทส าคญไวในตารางท 5-1 และลงพนทในจงหวดนครปฐม ราชบร และกาญจนบร เพอศกษาดงานและเกบรวบรวมขอมลภาคสนามแสดงในภาคผนวก ก ตารางท 5-1 สรปรายละเอยดทส าคญของขอมลวจยทรวบรวมได

กลมขอมล ประเภทขอมล ลกษณะขอมล จ านวนสถาน ขอมลอต-อทกวทยา ขอมลสถตภมอากาศ สรปขอมลราย

คาบ 10-30 ป 4

ขอมลฝน รายวน 58** ขอมลน าทา รายวน 16** ขอมลสมดลน าในอางเกบน า ประเภทขอมล ลกษณะขอมล ชวงขอมล

เขอนศรนครนทร ขอมลปรมาณน าทไหลเขา รายวน 1/1/2523-31/12/2558

ขอมลปรมาณน าทปลอย รายวน 1/1/2523-31/12/2558

ขอมลปรมาณการระเหย รายวน 1/1/2523-31/12/2558

ขอมลปรมาณน าเกบกก รายวน 1/1/2523-31/12/2558

ขอมลระดบน าเกบกก รายวน 1/1/2523-31/12/2558

เขอนวชราลงกรณ ขอมลปรมาณน าทไหลเขา รายวน 1/10/2527-31/12/2558

ขอมลปรมาณน าทปลอย รายวน 1/10/2527-31/12/2558

ขอมลปรมาณการระเหย รายวน 1/10/2527-31/12/2558

ขอมลปรมาณน าเกบกก รายวน 1/10/2527-31/12/2558

ขอมลระดบน าเกบกก รายวน 1/10/2527-31/12/2558

เขอนทาทงนา ขอมลปรมาณน าทไหลเขา รายวน 1/12/2524-31/12/2558

ขอมลปรมาณน าทปลอย รายวน 1/12/2524-31/12/2558

ขอมลปรมาณการระเหย รายวน 1/12/2524-31/12/2558

ขอมลปรมาณน าเกบกก รายวน 1/12/2524-31/12/2558

ขอมลระดบน าเกบกก รายวน 1/12/2524-31/12/2558

Page 78: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-2

ตารางท 5-1 (ตอ) กลมขอมล ประเภทขอมล ลกษณะขอมล ชวงขอมล

เขอนแมกลอง ขอมลระดบน าเกบกก รายวน 2543-2558 ขอมลปรมาณน าทผนไปใช รายวน 2543-2558

คลอง 1L รายวน 2543-2558

คลอง 2L รายวน 2543-2558

คลอง 1R รายวน 2543-2558

คลอง 2R รายวน 2543-2558

คลอง LMC รายวน 2543-2558

ขอมลปรมาณน าทผนเขาคลอง

รายเดอน 2543-2558

ขอมลปรมาณน าระบายทายเขอน

รายเดอน 2543-2558

ขอมลพลงงานไฟฟา* จ านวนชวโมงการเดนเครอง

รายชวโมง 1/1/2545-13/5/2557 เขอนศรนครนทร

พลงงานไฟฟาทผลตได รายชวโมง 1/1/2545-13/5/2557

เขอนวชราลงกรณ จ านวนชวโมงการเดนเครอง

รายชวโมง 1/1/2545-5/5/2557

พลงงานไฟฟาทผลตได รายชวโมง 1/1/2545-5/5/2557

เขอนทาทงนา จ านวนชวโมงการเดนเครอง

รายชวโมง 1/1/2545-26/6/2557

พลงงานไฟฟาทผลตได รายชวโมง 1/1/2545-26/6/2557

ขอมลความตองการน า ขอมลพนทเพาะปลกโครงการชลประทานแมกลองใหญ

รายฤดกาล/รายป

2551/2552-2556/2557

ขอมลรายงานระดบน าคลองประปาฝงตะวนตก

รายวน 27/01/2550- 10/10/2556

ขอมลลกษณะกายภาพ เขอน บรรยาย - อางเกบน า บรรยาย - โรงไฟฟา บรรยาย - พนทลมน า/การใชทดน บรรยาย -

Page 79: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-3

ตารางท 5-1 (ตอ) กลมขอมล ประเภทขอมล ลกษณะขอมล จ านวนสถาน

ขอมลน าใตดน ขอมลบอสบน าใตดน ขอมลสรป - ขอมลบอสงเกตการณ ขอมลสรป -

หมายเหต : * รวบรวมจากฐานขอมล HydroDatabase System ของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ** คดเลอกสถานตรวจวดดชนมาใชในการก าหนดรปแบบแบบจ าลอง WEAP เทานน

5.1.2 ผลการวเคราะหขอมลวจยเบองตน (Preliminary Analysis of Collected Data) ผลการวเคราะหฐานขอมลการบรหารจดการน าตนทนทมอยทงจากแหลงน าผวดนและน าใตดนโดยอาศยขอมลการจดสรรน าของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยและกรมชลประทานตงแตอดตถงปจจบนเพออธบายภาพรวมของการบรหารจดการน าในลมน าแมกลองทงในดานน าตนทน (Water Supply Side) และความตองการน า (Water Demand Side) มรายละเอยดดงน

5.1.2.1 สถานภาพน าตนทนในพนทลมน าแมกลอง สถานภาพน าตนทนจากแหลงน าผวดนและน าใตดนในพนทลมน าแมกลองไดวเคราะหและอธบายรายละเอยดไวในบทท 4 หวขอ 4.2 5.1.2.2 สถานภาพความตองการน าในพนทลมน าแมกลอง

ระบบอางเกบน าในลมน าแมกลองถกพฒนาขนมาเพอตอบสนองความตองการน าเพอกจกรรมตาง ๆ ทางดานทายน าของลมน าแมกลองเปนหลก ดวยเหตนจงไดท าการประมาณการหาปรมาณความตองการน าแยกตามกจกรรมตาง ๆ เพอเปนขอมลปอนเขาในแบบจ าลอง WEAP ประกอบดวย (1) ปรมาณความตองการน าเพอใชในกจกรรมการใชน าภายในลมน าเองไดแก ความตองการน าเพอการชลประทานโครงการชลประทานแมกลองใหญ การประปาสวนภมภาค โครงการชลประทานประเภทสบน า การควบคมความเคมทางดานทายเขอนแมกลอง และการผนน าไปใชเพอการหลอเยนโรงไฟฟาราชบร และ (2) ปรมาณความตองการน าเพอใชในกจกรรมการใชน าภายนอกลมน าไดแก การผนน าไปใชในลมน าทาจนผานคลองทาสารบางปลา-จระเขสามพน และการผนน าไปใชเพอการผลตน าประปาทโรงผลตน ามหาสวสดแสดงผลการประมาณการปรมาณความตองการน าเพอกจกรรมตาง ๆ ทางดานทายน าในป พ.ศ. 2556 แยกตามกจกรรมการใชน าในตารางท 5-2 จากผลการประมาณการพบวาปรมาณความตองการน าเพอกจกรรมตาง ๆ ทางดานทายน าของลมน าแมกลองในป พ.ศ. 2556 สงถง 7,188.77 ลานลกบาศกเมตรตอป ครอบคลมทงกจกรรมภายในลมน าเองเทากบ 6,207.92 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอคดเปน 86.36% ของปรมาณความตองการน าทงหมด และกจกรรมภายนอกลมน าเทากบ 980.85 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอคดเปน 13.14% ของปรมาณความตองการน าทงหมด

Page 80: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-4

ตารางท 5-2 ผลการประมาณการปรมาณความตองการน าเพอกจกรรมตาง ๆ ทางดานทายน า กจกรรมการใชน า ปรมาณความตองการน าในป พ.ศ. 2556

(ลาน ลบ.ม.)

กจกรรมการใชน าภายในลมน า การชลประทานโครงการชลประทานแมกลองใหญ 4,470.40 การประปา 26.90 โครงการชลประทานประเภทสบน า 58.82 การควบคมความเคมทางดานทายล าน าแมกลอง 1,576.80* การผนน าไปใชเพอการหลอเยนโรงไฟฟาราชบร 75.00

กจกรรมการใชน าภายนอกลมน า การผนน าไปใชในลมน าทาจนผานคลองทาสารบางปลา-จระเขสามพน

576.70

การผนน าไปใชเพอการผลตน าประปาทโรงผลตน า มหาสวสด

404.15

รวม 7,188.77 หมายเหต : * ก าหนดอตราการระบายน าเพอควบคมความเคมเทากบ 50 ลกบาศกเมตรตอวนาท

ส าหรบรายละเอยดของการประมาณการปรมาณความตองการน าในแตละกจกรรมการใชน าม

ดงน (1) ความตองการน าเพอการชลประทานโครงการชลประทานแมกลองใหญ การศกษานไดอางองผลการศกษาวจยของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (การไฟฟาฝายผลต

แหงประเทศไทย, 2560) ซงใชแบบจ าลอง CROPWAT Version 8.0 ในการประมาณการปรมาณความตองการน าเพอการชลประทานโครงการชลประทานแมกลองใหญ ทงนไดอาศยขอมลภมอากาศจากโปรแกรม CLIMWAT 2.0 for CROPWAT เปนขอมลปอนเขาในการค านวณหาปรมาณความตองการน าของพชอางอง (Reference Crop Evapotranspiration, ETo) และอาศยคาสมประสทธ พช (Crop Coefficient, Kc) ซงศกษาวจยไวโดยสวนการใชน าชลประทาน ส านกบรหารจดการน าและอทกวทยา กรมชลประทาน รวมกบปฏทนการเพาะปลกพชในป 2556/2557 ครอบคลม 10 พนทโครงการสงน าและบ ารงรกษาในพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญ และอาศยพนทเพาะปลกขาวนาปรงป 2555/2556 (นาปรงครงท 2) รวมพนทเพาะปลกทงสน 3,259,438 ไร (5,215 ตารางกโลเมตร) ดงแสดงไวในตารางท 5-3 ซงจากผลการประมาณการปรมาณความตองการน าเพอการชลประทานของโครงการชลประทานแมกลองใหญในป พ.ศ.2556 พบวาปรมาณความตองการน าเทากบ 4,470.40 ลานลกบาศกเมตรตอป และ

Page 81: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-5

เมอคดประสทธภาพการชลประทานเทากบ 60% จะไดปรมาณน าทจะตองสงไปใชเพอการชลประทานเทากบ 7,450.67 ลานลกบาศกเมตรตอป ดงแสดงรายละเอยดไวในตารางท 5-4 และรปท 5-1

ตารางท 5-3 พนทชลประทานของโครงการชลประทานแมกลองใหญใน ป พ.ศ. 2556

โครงการสงน าและบ ารงรกษา

พนทชลประทาน (ตารางกโลเมตร) ขาวนาป ออย มะมวง สมโอ พชผก ขาวนาปรง

ครงท 1 ครงท 2 สองพนอง 181.71 281.93 4.36 2.36 54.04 186.71 0.00 บางเลน 251.82 117.73 18.61 8.60 13.72 251.82 0.00 ก าแพงแสน 158.94 110.16 11.48 2.24 124.64 0.00 158.94 พนมทวน 183.23 218.42 6.01 6.65 83.03 0.00 185.12 ทามะกา 368.33 40.04 10.68 0.34 35.95 172.15 177.73 นครปฐม 65.21 40.61 139.74 22.30 141.04 0.00 64.42 นครชม 74.94 24.37 102.80 0.00 25.85 12.86 46.66 ราชบรฝงซาย 92.25 8.73 88.48 6.24 14.33 0.00 67.99 ราชบรฝงขวา 276.00 0.00 102.88 0.00 18.40 0.00 230.08 ด าเนนสะดวก 8.94 0.00 98.70 0.00 9.85 8.94 0.00

รวม 1,661.36 842.00 583.73 48.73 520.86 632.47 925.95 ตารางท 5-4 ผลการประมาณการปรมาณความตองการน าเพอการชลประทานของโครงการชลประทาน แมกลองใหญในป พ.ศ. 2556

เดอน ปรมาณความตองการน า (ลาน ลบ.ม.) ปรมาณน าทตองสงไปใช (ลาน ลบ.ม.) ม.ค. 256.01 426.69 ก.พ. 308.59 514.32 ม.ค. 348.71 581.18 เม.ษ. 462.76 771.27 พ.ค. 664.12 1,106.87 ม.ย. 613.52 1,022.53 ก.ค. 525.22 875.37 ส.ค. 477.33 795.56 ก.ย. 194.55 324.25

Page 82: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-6

ตารางท 5-4 (ตอ) เดอน ปรมาณความตองการน า (ลาน ลบ.ม.) ปรมาณน าทตองสงไปใช (ลาน ลบ.ม.) ต.ค. 175.08 291.80 พ.ย. 209.23 348.72 ธ.ค. 235.27 392.11 รวม 4,470.40 7,450.67

รปท 5-1 ขอมลปรมาณทสงไปใชเพอการชลประทานเฉลยรายเดอนในพนทโครงการ ชลประทานแมกลองใหญ

(2) ความตองการน าเพอการประปาทายเขอนแมกลอง การประมาณการความตองการน าเพอการประปาหรออปโภคบรโภคทายเขอนแมกลองอาศย

ขอมลทรวบรวมไดจากการประปาสวนภมภาคเขต 3 ครอบคลม 8 สาขาไดแก บานโปง ด าเนนสะดวก จอมบง-สวนผง ปากทอ สมทรสงคราม กาญจนบร พนมทวน และทามะกา ในป พ.ศ. 2550 ซงความตองการน าเพอการประปาทายเขอนแมกลองอยทประมาณ 26.90 ลานลกบาศกเมตรตอป

(3) ความตองการน าเพอการชลประทานโครงการชลประทานประเภทสบน า การประมาณการความตองการน าเพอการชลประทานโครงการชลประทานประเภทสบน าขนาด

เลกไดอาศยผลการเกบรวบรวมขอมลปรมาณการสบน าทายล าน าแควใหญ แควนอย ล าตะเพน ล าภาช และล าน าแมกลองในป พ.ศ. 2546 จากกรมชลประทานซงไดรบมอบงานจากกรมพฒนาและสงเสรม

426.69514.32

581.18

771.27

1106.871022.53

875.37795.56

324.25

291.80348.72

392.11

0

200

400

600

800

1000

1200

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณควา

มตอง

การน

า (ลา

น ลบ

.ม.)

Page 83: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-7

พลงงาน กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอม อยางไรกดในปจจบนกรมชลประทานไดถายโอนภารกจใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ดแลในการบรหารจดการ โดยปรมาณความตองการน าเพอการชลประทานโครงการชลประทานประเภทสบน ามคาโดยประมาณ 58.82 ลานลกบาศกเมตรตอป

(4) ความตองการน าเพอการควบคมความเคมทางดานทายล าน าแมกลอง ความตองการน าเพอการควบคมความเคมหรอระบบนเวศนทายล าน าแมกลองก าหนดไวทอตรา

การระบายน าเทากบ 50 ลกบาศกเมตรตอวนาท หรอคดเปน 1,576.80 ลานลกบาศกเมตรตอป (5) ความตองการน าเพอผนน าไปใชในการหลอเยนโรงไฟฟาราชบร จากรายงานผลการศกษาทผานมาก าหนดใหความตองการน าเพอผนน าไปใชในการหลอเยน

โรงไฟฟาราชบรเทากบ 75 ลานลกบาศกเมตรตอป

(6) ความตองการน าเพอผนน าไปใชในลมน าทาจน การประมาณการความตองการน าเพอผนน าไปใชในลมน าทาจนอาศยผลการตรวจวดขอมล

ปรมาณน าทสงผานคลองทาสาร-บางปลา และคลองจระเขสามพนในป พ.ศ. 2550 โดยมคาเทากบ 570.70 ลานลกบาศกเมตรตอป

(7) ความตองการน าเพอการผลตน าประปาทโรงผลตน ามหาสวสด ผลการรวบรวมขอมลรายงานระดบน าคลองประปาฝงตะวนตก จากกองระบบสงน าดบฝง

ตะวนตก การประปานครหลวงตงแตวนท 27/01/2550 ถง 10/10/2556 รายวนพบวาปรมาณน าทผนไปใชเพอการผลตน าประปาทโรงผลตน ามหาสวสดทอยในชวงตงแต 0.52-1.78 ลานลกบาศกเมตรตอวน มคาเฉลยอยท 1.13 ลานลกบาศกเมตรตอวน และมแนวโนมทจะเพมสงขนในอนาคต จากการวเคราะหหาขอมลเฉลยพบวาอยในชวงระหวาง 29.05-35.64 ลานลกบาศกเมตรตอเดอน หรอเฉลยรายปเทากบ 362.93 ลานลกบาศกเมตร

5.2 การประยกตใชแบบจ าลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณน าในพนท ลมน าแมกลอง แบบจ าลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณน า (Water Evaluation and Planning Model, WEAP) หรอแบบจ าลอง WEAP ถกน ามาใชเพอจ าลองกระบวนการเกดฝน-น าทา และวเคราะหสถานการณการบรหารจดการน า ตลอดจนประเมนสถานภาพของน าตนทนในพนทลมน าแมกลองปจจบนโดยมรายละเอยดดงน

Page 84: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-8

5.2.1 ขอมลปอนเขาแบบจ าลอง WEAP ขอมลปอนเขาหลกของแบบจ าลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณน าประกอบดวย ขอมลพนทศกษาในรปแผนทของลมน าแมกลอง ขอมลฝนรายเดอน ขอมลน าทารายเดอน ขอมลแผนทการใชทดน ขอมลปรมาณความตองการน าในพนทลมน าแมกลอง ขอมลปรมาณการคายระเหยของพชอางอง (ETo) รวมถงขอมลการจดสรรน าของทกอางเกบน า 5.2.1.1 ขอมลพนทศกษา ขอมลพนทศกษาในรปแผนทของลมน าแมกลองแสดงในรปท 5-2 โดยแบงพนทลมน าออกเปน 6 ลมน ายอย และมเขอนหลกในพนทประกอบดวย เขอนศรนครนทร (Srinagarind Dam, SNR) เขอนวชราลงกรณ (Vajiralongkorn Dam, VJK) เขอนทาทงนา (Tha Thung Na Dam, TN) และเขอนแมกลอง (Mae Klong Dam, MK) ซงท าหนาทจดสรรน าเขาระบบคลองสงน าของกรมชลประทานในพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญ (Greater Mae Klong Irrigation Project)

รปท 5-2 แผนทลมน าแมกลองและพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญ

Page 85: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-9

5.2.1.2 ขอมลฝนรายเดอน ขอมลฝนทรวบรวมไดจากกรมชลประทานและกรมอตนยาวทยาถกคดเลอกมาเพยง 8 สถานไดแก สถาน 130013, 130042, 130053, 130211, 130221, 130571, 470161 และสถาน 376401 ตงแตป พ.ศ. 2543-2558 ซงเปนขอมลระยะยาวทมความสมบรณสงเพอใชเปนตวแทนของขอมลฝนในแตละพนทลมน ายอยและเปนขอมลปอนเขาในแบบจ าลอง WEAP ดงแสดงรายละเอยดไวในตารางท 5-5 และรปท 5-3 โดยขอมลสวนทขาดหายไปบางสวนจะถกตอเตมจากขอมลสหสมพนธกบขอมลจากสถานใกลเคยง (Correlation) และตรวจสอบความกลมกลน (Consistency) ของขอมลดวยวธกราฟทบทว (Double Mass Curve) เพอหาคาความลกฝนเฉลยในแตละลมน ายอย จากสถตขอมลปรมาณน าฝนซงเปนตวแทนของทง 6 พนทลมน ายอยพบวา ปรมาณน าฝนรายปมคาอยระหวาง 979.71-1,917.81 มลลเมตร ปรมาณฝนในบรเวณพนทลมน าตอนบนมคาสงสดและมแนวโนมลดลงทางตอนลางของพนทลมน า การกระจายตวของขอมลปรมาณน าฝนรายเดอนมลกษณะผนแปรตามอทธพลของฤดกาลดงแสดงในรปท 5-4 อยางไรกดปรมาณน าฝนสงสดเกดขนในชวงเดอนสงหาคม-ตลาคม ในขณะทปรมาณน าฝนในพนทคอนขางนอยในชวงเดอนธนวาคม-กมภาพนธ ตารางท 5-5 ชอสถานตรวจวดน าฝนทคดเลอกเปนตวแทนของแตละลมน ายอย

รหสสถาน ต าแหนงทตง หนวยงาน ลมน ายอย 130013 จ.กาญจนบร กรมชลประทาน 6 130042 จ.กาญจนบร กรมชลประทาน 6 130053 จ.กาญจนบร กรมชลประทาน 2 130211 บานลมสม ต.ลมสม อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร กรมชลประทาน 3 130221 บานแมน านอย ต.ไทรโยค อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร กรมชลประทาน 3 130571 บานทงโปรง ต.หนองปรอ อ.บอพลอย จ.กาญจนบร กรมชลประทาน 4 470161 บานบอ ต.สวนผง อ.สวนผง จ.ราชบร กรมชลประทาน 5 376401 อ.อมผาง จ.ตาก กรมอตนยมวทยา 1

Page 86: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-10

รปท 5-3 ขอมลฝนจากสถานตรวจวดทคดเลอกเปนตวแทนของแตละลมน ายอย

ตารางท 5-6 ขอมลปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอนตงแตป พ.ศ. 2543-2558 ในพนทลมน าแมกลอง เดอน ปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอน (มลลเมตร)

ลมน ายอย-1 ลมน ายอย-2 ลมน ายอย-3 ลมน ายอย-4 ลมน ายอย-5 ลมน ายอย-6 ม.ค. 8.82 8.11 7.39 12.51 4.29 8.47 ก.พ. 10.46 19.24 27.41 24.78 20.19 17.64 ม.ค. 76.40 69.11 51.58 30.23 50.02 43.28 เม.ษ. 120.98 96.94 119.96 92.29 96.67 55.20 พ.ค. 216.76 220.39 180.50 141.90 158.06 132.52 ม.ย. 184.52 254.84 160.54 98.04 119.98 91.37 ก.ค. 244.79 356.53 240.40 89.55 107.01 106.20 ส.ค. 242.21 441.16 201.47 103.67 106.44 90.66 ก.ย. 272.19 270.87 243.52 204.33 215.20 205.26 ต.ค. 147.04 152.58 155.28 172.94 216.24 185.71

Page 87: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-11

ตารางท 5-6 (ตอ) เดอน ปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอน (มลลเมตร)

ลมน ายอย-1 ลมน ายอย-2 ลมน ายอย-3 ลมน ายอย-4 ลมน ายอย-5 ลมน ายอย-6 พ.ย. 27.69 22.94 27.74 33.02 47.47 36.86 ธ.ค. 11.23 5.10 3.91 1.35 6.29 6.54

คาต าสด 8.82 5.10 3.91 1.35 4.29 6.54 คาเฉลย 130.26 159.82 118.31 83.72 95.66 81.64 คาสงสด 272.19 441.16 243.52 204.33 216.24 205.26 รายป 1,563.09 1,917.81 1,419.7 1,004.61 1,147.86 979.71

รปท 5-4 ลกษณะการกระจายตวของขอมลปรมาณน าฝนเฉลยรายเดอนตงแตป พ.ศ. 2543-2558

0

100

200

300

400

500

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน าฝ

น (ม

ม.)

ลมน ายอย-2

ฝนรายป = 1,917.81 มม./ป

0

100

200

300

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน าฝ

น (ม

ม.)

ลมน ายอย-3

ฝนรายป = 1,419.70 มม./ป

0

100

200

300

400

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน าฝ

น (ม

ม.)

ลมน ายอย-1

ฝนรายป = 1,563.07 มม./ป

0

100

200

300

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน าฝ

น (ม

ม.)

ลมน ายอย-4

ฝนรายป = 1,004.62 มม./ป

0

100

200

300

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน าฝ

น (ม

ม.)

ลมน ายอย-5

ฝนรายป = 1,147.86 มม./ป 0

100

200

300

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน าฝ

น (ม

ม.)

ลมน ายอย-6

ฝนรายป = 979.71 มม./ป

Page 88: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-12

5.2.1.3 ขอมลน าทารายเดอน ขอมลน าทารายเดอนของสถานตรวจวดน าทาดชนของกรมชลประทานในลมน าแมกลองจ านวน 6 สถานไดแก สถาน K.10, K.12, K.17, K.36, K.37 และ K.54 ตงแตป พ.ศ. 2543-2558 ถกน ามาเปนขอมลปอนเขาในแบบจ าลอง WEAP โดยมรายละเอยดของขอมลตามตารางท 5-7 และรปท 5-5 โดยผลการวเคราะหหาปรมาณน าทาเฉลยรายเดอนในแตละสถานตรวจวดน าแสดงในตารางท 5-8 และรปท 5-6 จากสถตขอมลปรมาณน าทาทง 6 สถานตรวจวดดชนพบวา ปรมาณน าทามลกษณะผนแปรตามอทธพลของฤดกาลอนเนองมาจากปจจยสภาพภมอากาศและผลการปฏบตการอางเกบน าจากเขอนหลกทางตอนบน อยางไรกดปรมาณน าทาสงสดเกดขนในชวงเดอนสงหาคม-ตลาคม ตารางท 5-7 ชอสถานตรวจวดน าทาในพนทศกษา

รหสสถาน ต าแหนงทตง หนวยงาน K.10 ต.ลมสม อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร กรมชลประทาน K.12 บานทงนานางหรอก ต.ลาดหญา อ.เมอง จ.กาญจนบร กรมชลประทาน K.17 บานบอ ต.สวนผง อ.สวนผง จ.ราชบร กรมชลประทาน K.36 บานทามะนาว ต.วงดง อ.เมอง จ.กาญจนบร กรมชลประทาน K.37 บานวงเยน ต.กลอนโด อ.เมอง จ.กาญจนบร กรมชลประทาน K.54 บานลนถน ต.ลนถน อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร กรมชลประทาน

Page 89: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-13

รปท 5-5 ขอมลน าทาจากสถานตรวจวดทใชในการศกษา ตารางท 5-8 ขอมลปรมาณน าทาเฉลยรายเดอนตงแตป พ.ศ. 2543-2558 ในพนทลมน าแมกลอง

เดอน ปรมาณน าทาเฉลยรายเดอน (ลกบาศกเมตรตอวนาท) K.10 K.12 K.17 K.36 K.37 K.54

ม.ค. 147.63 117.21 137.99 151.86 1.97 1.13 ก.พ. 201.17 166.13 201.13 205.57 1.44 0.88 ม.ค. 233.23 189.47 235.68 248.22 1.50 0.99 เม.ษ. 252.36 174.01 255.80 260.52 2.26 3.50 พ.ค. 237.44 155.12 215.40 244.66 6.44 6.98 ม.ย. 197.77 104.80 167.42 199.23 3.01 4.76 ก.ค. 233.48 87.45 174.82 232.27 8.18 2.89 ส.ค. 357.63 109.33 275.15 360.12 5.32 3.24 ก.ย. 226.49 164.72 261.28 355.52 8.53 10.62

Page 90: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-14

ตารางท 5-8 (ตอ) เดอน ปรมาณน าทาเฉลยรายเดอน (ลกบาศกเมตรตอวนาท)

K.10 K.12 K.17 K.36 K.37 K.54 ต.ค. 222.35 151.45 165.90 294.39 31.60 30.00 พ.ย. 173.10 140.46 157.29 211.97 12.68 12.71 ธ.ค. 144.67 116.99 121.19 153.36 3.71 2.85

คาต าสด 144.67 87.45 121.19 151.86 1.44 0.88 คาเฉลย 218.94 139.76 197.42 243.14 7.22 6.71 คาสงสด 357.63 189.47 275.15 360.12 31.60 30.00 รายป 2,627.32 1,677.14 2,369.05 2,917.69 86.64 80.55

รปท 5-6 ขอมลปรมาณน าทาเฉลยรายเดอนตงแตป พ.ศ. 2543-2558

5.2.1.4 ขอมลการใชทดน ขอมลการใชทดนซงรวบรวมไดจากกรมพฒนาทดนในป พ.ศ. 2558 นนถกน ามาวเคราะหโดยใชโปรแกรม ArcGIS และท าการแบงลกษณะการใชทดนในพนทลมน าแมกลองออกเปน 17 ประเภท ส าหรบน าเขาแบบจ าลอง WEAP จากผลการวเคราะหขอมลพบวาพนทสวนใหญเปนปาผลดใบและปาดบซงมสดสวนพนทประมาณ 35% และ 33.12% ตามล าดบ รองลงมาเปนพนทเพาะปลกพชไร 10.46% พนทนาขาวและพนทเพาะปลกพชยนตน และสวนผลไมคดเปน 3.24%, 3.88%, และ 2.73% ตามล าดบ พนท

0

100

200

300

400

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน าท

า (ลบ

.ม./ว

นาท)

K.10 K.36 K.54

K.37 K.17 K.12

Page 91: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-15

ชมชนเมองและหมบานรวมกนคดเปน 3.40% ในขณะทพนทน าทงสวนทเปนล าน าธรรมชาตและล าน าทถกสรางขนคดเปน 3.10% ของพนทลมน า ดงแสดงในตารางท 5-9 และรปท 5-7 ตารางท 5-9 เปอรเซนตการใชทดนในพนทลมน าแมกลอง

ประเภทการใชทดน ขนาดพนท (ตาราง

กโลเมตร)

เปอรเซนตพนท (%)

นาขาว (Paddy Field) 978.11 3.24 พนทเพาะปลกพชไร (Field Crop) 3,153.94 10.46 พนทเพาะปลกพชยนตน (Perennial Crop) 1,170.41 3.88 สวนผลไม (Orchard) 824.24 2.73 พนทเพาะปลกพชสวน (Horticulture) 221.36 0.73 พนทเพาะปลกแบบขยบ (Shifting Cultivation) 199.01 0.66 ทงเลยงสตวและฟารม (Pasture and Farm House) 111.09 0.37 พนทเพาะปลกพชน า (Aquatic Plant) 1.28 0.00 พนทเพาะเลยงสตวน า (Aqua Cultural Land) 248.41 0.82 ปาดบ (Evergreen) 9,992.42 33.12 ปาผลดใบ (Deciduous Forest) 10,559.30 35.00 หนองน าและบง (Marsh and Swamp) 26.68 0.09 ชมชนเมองและพนทอตสาหกรรม (City and Industrial Land) 428.83 1.42 หมบาน (Village) 596.70 1.98 ล าน าธรรมชาต (Natural Water Body) และล าน าทถกสรางขน (Artificial Water Body)

935.72 3.10

พนทอน ๆ (Other Miscellaneous Land) 718.52 2.38 รวม 30,166.02 100.00

Page 92: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-16

รปท 5-7 ขอมลการใชทดนในพนทศกษา

5.2.1.5 ขอมลสมประสทธการใชน าของพชและการคายระเหยน าของพชอางอง ขอมลสมประสทธการใชน าของพช (Crop Coefficient, Kc) ทปอนเขาในแบบจ าลอง WEAP (ตารางท 5-10) อาศยขอมลของกรมชลประทานทไดศกษาและท าการเผยแพรจ านวนทงสน 43 ชนดพช (กรมชลประทาน, 2555) สวนพชชนดอนนอกเหนอจากน ไดอาศยขอมลของ Ingol-Blanco และ McKinney ทศกษาไวในป พ.ศ. 2555 (Ingol-Blanco & McKinney, 2012) ส าหรบขอมลปรมาณการคายระเหยน าของพชอางอง (Reference Crop Evapotranspiration, ETo) ซงเปนขอมลปอนเขาของแบบจ าลอง WEAP ไดจากผลการค านวณโดยใชโปรแกรม CROPWAT ทพฒนาโดยขององคการอาหารและการเกษตรแหงสหประชาชาต (FAO, 1999) และเลอกใชสมการ Penman-Monteith ในการค านวณหาปรมาณการคายระเหยน าของพชอางองซงผลทไดดงแสดงในตารางท 5-11

Page 93: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-17

ตารางท 5-10 ขอมลสมประสทธการใชน าของพช ประเภทการใชทดน Kc

นาขาว (Paddy Field) 1.30 พนทเพาะปลกพชไร (Field Crop) 1.01 พนทเพาะปลกพชยนตน (Perennial Crop) 1.10 สวนผลไม (Orchard) 1.20 พนทเพาะปลกพชสวน (Horticulture) 1.13 พนทเพาะปลกแบบขยบ (Shifting Cultivation) 0.88 ทงเลยงสตวและฟารม (Pasture and Farm House) 0.49 พนทเพาะปลกพชน า (Aquatic Plant) 0.90 พนทเพาะเลยงสตวน า (Aqua Cultural Land) 0.90 ปาดบ (Evergreen) 0.35 ปาผลดใบ (Deciduous Forest) 0.38 หนองน าและบง (Marsh and Swamp) 0.90 ชมชนเมองและพนทอตสาหกรรม (City and Industrial Land) 0.77 หมบาน (Village) 0.80 ล าน าธรรมชาต (Natural Water Body) และล าน าทถกสรางขน (Artificial Water Body)

1.00

พนทอน ๆ (Other Miscellaneous Land) 0.90 ตารางท 5-11 ขอมลปรมาณการคายระเหยน าของพชอางอง (ETo) ทใชปอนเขาในแบบจ าลอง WEAP

สถานจงหวดกาญจนบร

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมาณการคายระเหยน าของพช

อางอง (ETo) (มลลเมตรตอวน)

3.4 4.3 5.0 5.3 4.7 4.3 4.3 4.2 3.9 3.4 3.2 3.3

ทมา : กรมชลประทาน (2555)

Page 94: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-18

5.2.1.6 ขอมลปรมาณความตองการน า การศกษานไดก าหนดรปแบบของโหนดความตองการน าเพอการชลประทานในพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญจ านวน 5 โหนดเพอปอนเขาแบบจ าลอง WEAP ประกอบดวยโหนดความตองการน าเพอการชลประทานผานคลองสายใหญฝงขวา 1R และ 2R (GMKIP_1R และ GMKIP_2R) และโหนดความตองการน าเพอการชลประทานผานคลองสายใหญฝงซาย 1L และ 2L (GMKIP_1L และ GMKIP_2L) และคลองชลประทานตอนลาง (GMKIPLP) และไดก าหนดโหนดความตองการน าเพอกจกรรมการใชน าภายนอกลมน าเปนโหนดความตองการน าเพอการผนน าไปใชในลมน าทาจนผานคลองทาสารบางปลา-จระเขสามพน (TSBP และ JKSP) และโหนดความตองการน าสบกลบทเขอนศรนครนทร (SNR_pump) โดยมปรมาณความตองการน าทตองสงไปใชเพอการชลประทานรวมทงสน 7,540 ลานลกบาศกเมตรตอป การศกษานยงไดก าหนดใหเปอรเซนตปรมาณน าทไหลออกจากพนทชลประทานทางฝงขวาไหลกลบเขาสระบบอกครงทางตอนลางของแมน าแมกลอง หรอ Return Flow มคาเทากบ 70% และเปอรเซนตปรมาณน าทไหลออกจากพนทชลประทานทางฝงซายไหลลงสแมน าทาจนเทากบ 30% (Kulsuwan, 1999) ซงรายละเอยดของขอมลปรมาณความตองการน าทงหมดรายปตงแตป พ.ศ. 2543-2558 แสดงในรปท 5-8

รปท 5-8 ขอมลปรมาณความตองการน ารายปตงแตป พ.ศ. 2543-2558

5.2.2 การก าหนดรปแบบของแบบจ าลอง WEAP การก าหนดรปแบบของแบบจ าลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณน าในพนทลมน าแมกลองอาศยขอมลปอนเขาทอธบายไวขางตนไมวาจะเปนขอมลพนทศกษา ขอมลฝนรายเดอน ขอมลน าทารายเดอน ขอมลแผนทการใชทดน ขอมลปรมาณความตองการน าในพนทลมน าแมกลอง ขอมล

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500

4,000

2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558

ปรมา

ณควา

มตอง

การน

า (ลา

น ลบ

.ม.)

GMKIP_1R GMKIP_2R GMKIP GMKIP_1L GMKIP_2L MWA JKSP TSBP SNR_Pump

Page 95: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-19

ปรมาณการคายระเหยของพชอางอง (ETo) รวมถงขอมลการจดสรรน าของทกอางเกบน าซงประกอบดวยขอมลอทกวทยาอางเกบน าเพอวเคราะหสมดลน าในอางเกบน าในระบบลมน าแมกลอง ภายใตเกณฑการปฏบตการอางเกบน าของแตละอาง ผลการพฒนาแบบจ าลองแสดงในรปท 5-9

รปท 5-9 การก าหนดรปแบบแบบจ าลอง WEAP ในพนทลมน าแมกลอง

การศกษานอาศยโคงเกณฑการปฏบตการอางเกบน าของเขอนศรนครนทรและเขอนวชราลงกรณทพฒนาโดยการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยทไดศกษาและปรบปรงในป พ.ศ. 2555 ดงแสดงในตารางท 5-12 และรปท 5-10 และรปท 5-11 ในการปฏบตการอางเกบน าของทง 2 เขอน ตารางท 5-12 โคงเกณฑปฏบตการอางเกบน าส าหรบการปฏบตการระบบอางเกบน าระยะยาวของเขอน

ศรนครนทรและเขอนวชราลงกรณ เดอน เขอนศรนครนทร เขอนวชราลงกรณ

NPL MPL URC55 LRC55 NPL MPL URC55 LRC55 ม.ค. 180.00 159.00 179.79 170.93 155.00 135.00 154.93 142.33 ก.พ. 180.00 159.00 179.00 170.36 155.00 135.00 154.46 141.37 ม.ค. 180.00 159.00 178.00 168.94 155.00 135.00 152.10 139.99 เม.ย. 180.00 159.00 177.04 167.79 155.00 135.00 149.80 138.35 พ.ค. 180.00 159.00 176.00 166.48 155.00 135.00 148.16 137.31 ม.ย. 180.00 159.00 175.29 166.15 155.00 135.00 147.15 136.98 ก.ค. 180.00 159.00 174.84 166.68 155.00 135.00 147.51 136.97

Page 96: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-20

ตารางท 5-12 (ตอ) เดอน เขอนศรนครนทร เขอนวชราลงกรณ

NPL MPL URC55 LRC55 NPL MPL URC55 LRC55 ส.ค. 180.00 159.00 175.81 168.14 155.00 135.00 151.30 139.15 ก.ย. 180.00 159.00 177.12 169.46 155.00 135.00 154.00 142.70 ต.ค. 180.00 159.00 178.56 171.13 155.00 135.00 154.95 144.02 พ.ย. 180.00 159.00 179.97 171.24 155.00 135.00 155.00 143.85 ธ.ค. 180.00 159.00 180.00 171.31 155.00 135.00 155.00 143.17

รปท 5-10 โคงเกณฑปฏบตการอางเกบน าส าหรบการปฏบตการระบบอางเกบน าระยะยาวของ เขอนศรนครนทร

155.00

160.00

165.00

170.00

175.00

180.00

185.00

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ระดบ

น าตน

เดอน

(เมต

ร รทก

.)

Long-Term Operation

URC55

LRC55

Page 97: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-21

รปท 5-11 โคงเกณฑปฏบตการอางเกบน าส าหรบการปฏบตการระบบอางเกบน าระยะยาวของ เขอนวชราลงกรณ

ส าหรบเขอนทาทงนาและเขอนแมกลองซงเปนเขอนทดน าไดอาศยเกณฑการปฏบตการอางเกบน าอยางงายในการควบคมระดบน าหนาเขอนใหอยในระดบทก าหนด การศกษานยงไดก าหนดล าดบความส าคญของการจดสรรน าของแตละเขอนในแบบจ าลอง WEAP ซงอางองขอมลนโยบายการด าเนนงานรวมกนของกรมชลประทานและการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยโดยเรยงจากความส าคญจากมากทสดและลดลงตามล าดบดงสรปในตารางท 5-13

130.00

135.00

140.00

145.00

150.00

155.00

160.00

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ระดบ

น าตน

เดอน

(เมต

ร รทก

.)Long-Term Operation

URC55

LRC55

Page 98: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-22

ตารางท 5-13 การก าหนดล าดบความส าคญของการจดสรรน าของแตละเขอนในแบบจ าลอง WEAP ล าดบความส าคญของการจดสรรน า

ล าดบท

เขอนศรนครนทร ล าดบท

เขอนวชราลงกรณ ล าดบท

เขอนทาทงนา ล าดบท

เขอนแมกลอง

1. ปรมาณน าต าสดทตองปลอยดานทายน า และการเตมน าของโซนบฟเฟอรอางเกบน าเขอนศรนครนทร

1. ปรมาณน าต าสดทตองปลอยดานทายน า และการเตมน าของโซนบฟเฟอรอางเกบน าเขอนวชรลงกรณ

1. ปรมาณน าต าสดทตองปลอยดานทายน า

1. ปรมาณน าต าสดทตองปลอยดานทายน าเทากบ 50 ลกบาศกเมตรตอวนาทและเพอการจดสรรน าประปา

2. ความตองการน าชลประทาน 2. ความตองการน าชลประทาน 2. ความตองการน าชลประทาน

2. ความตองการน าชลประทาน

3. การผลตไฟฟาพลงงานน า 3. การผลตไฟฟาพลงงานน า 3. การผลตไฟฟาพลงงานน า และการเตมน าในอางเกบน าของเขอนทาทงนา

3. การผลตไฟฟาพลงงานน า การระบายน าไปยงลมน าทาจน และการเตมน าในอางเกบน าเขอนแมกลอง

4. การเตมน าในอางเกบน าของอางเกบน าเขอนศรนครนทร

4. การเตมน าในอางเกบน าของอางเกบน าเขอนวชรลงกรณ

5-22

Page 99: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-23

การจ าลองกระบวนการอทกวทยาในพนทลมน าแมกลองดวยแบบจ าลอง WEAP อาศยวธสมประสทธแบบงาย (Simplified Coefficient Method) ซงเปนแบบจ าลองยอยฝน-น าทา (Rainfall-Runoff Model) ทวเคราะหจากกระบวนการทางอทกวทยาภายในวฏจกรน าตามกระบวนการในรปท 5-12

Evapotranspiration

Infiltration

Rainfall

Runoff to Rivers

Demand Sites

StreamflowEffective Rainfall

รปท 5-12 แบบจ าลองยอยน าฝน-น าทาโดยวธสมประสทธแบบเรยบงาย ทมา : LeRoy (2005)

5.2.3 ผลการปรบเทยบแบบจ าลอง (Model Calibration) การศกษานไดท าการปรบเทยบพารามเตอรตาง ๆ ในแบบจ าลองยอยฝน-น าทา ซงพารามเตอรหลกไดแก สมประสทธน าทา (Runoff Coefficient) สมประสทธการซมลงดน (Infiltration Coefficient)ปรมาณฝนใชการ (Effective Rainfall) และเงอนไขขอก าหนดตาง ๆ ในการปฏบตการระบบอางเกบน าในลมน าแมกลองซงมความยงยากซบซอนไมวาจะเปนปจจยระบบอางเกบน าทบรหารจดการอางเกบน ารวมกนเพอตอบสนองปจจยความตองการน าทงภายในและภายนอกลมน า เงอนไขระบบทายล าน า รวมถงเงอนไขระบบไฟฟาพลงงานน า ทงนการศกษาไดอาศยขอมลในป พ.ศ. 2543-2553 มาใชในการปรบเทยบแบบจ าลอง โดยท าการปรบเทยบขอมลหลกของ 6 ลมน ายอยดงน (1) ขอมลปรมาณน าทไหลเขาอางเกบน าเขอนศรนครนทร (2) ขอมลปรมาณน าทไหลเขาอางเกบน าเขอนวชราลงกรณ (3) ขอมลน าทาสถาน K.54, K.10, K.37, K.17, K.12 และ K.36 ผลการปรบเทยบแบบจ าลองไดแสดงคาพารามเตอรปรบเทยบไวในตารางท 5-13 ซงพบวาคาสมประสทธน าทาและสมประสทธการซมลงดนในพนทลมน ายอย 5 และ 6 มคาใกลเคยงกบผลการศกษาของ Biltonee และคณะในป ค.ศ. 2003 (Biltonen et al., 2003) เนองจากขอก าหนดของพนทศกษาในลมน าแมกลองมลกษณะใกลเคยงกน นอกจากน JICA (1997) ยงไดรายงานวาคาสมประสทธน าทาของลมน าภาชและทราบลมแมกลองมคาเทากบ 0.30 ซงมคาไมแตกตางจากผลการศกษานมากนกดงแสดงขอมลพารามเตอรทไดจากการปรบเทยบในตารางท 5-14

Page 100: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-24

ตารางท 5-14 พารามเตอรทไดจากการปรบเทยบแบบจ าลอง WEAP ในพนทลมน าแมกลอง ลมน ายอย พนท (ตารางกโลเมตร) สมประสทธน าทา สมประสทธการซมลงดน

1 8,818.31 0.65 0.35 2 5,047.50 0.80 0.20 3 3,381.18 0.40 0.60 4 6,535.62 0.37 0.63 5 2,547.16 0.20 0.80 6 3,836.89 0.30 0.70

การประเมนประสทธผลของการปรบเทยบแบบจ าลอง WEAP ท าไดโดยอาศยตวชวดทางสถต

เพอแสดงความความเชอมนของแบบจ าลอง ซงในการศกษานไดใชตวชวดทางสถตดงน (1) เปอรเซนตความโนม เ อยง (Percent Bias, PBIAS) (2) ค าประสทธ ผลของ Nash-Sutcliffe (Nash-Sutcliffe Efficiency, NSE) (3) คาสมประสทธการตดสนใจ (Coefficient of Determiation, R2) (4) อตราสวนของความคลาดเคลอนก าลงสองเฉลยกบสวนเบยงเบนมาตรฐานของขอมล (Ratio of RMSE to the Standard Deviation of the Observations, RSR) (5) ค า ส มป ร ะส ท ธ ส หส ม พน ธ (Correlation Coefficient, r) (6) ดชนความสอดคลอง (Index of Agreement, d) และ (7) คาประสทธผลเชงปรมาตร (Volumetric Efficiency, VE) ซงเปนไปตามสมการตอไปน (Moriasi et al., 2007) เปอรเซนตความโนมเอยง (Percent Bias, PBIAS) :

PBIAS= 100∑ (Oi - Si)

Ni=1

∑ OiNi=1

คาประสทธผลของ Nash-Sutcliffe (Nash-Sutcliffe Efficiency, NSE) :

NSE = 1- ∑ (Oi - Si)

2Ni=1

∑ (Oi- O)2Ni=1

ดชนความสอดคลอง (Index of Agreement, d) :

d = 1 - ∑ (Oi - Si)

2Ni=1

∑ (|Si - O|+|Oi - O|)2Ni=1

Page 101: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-25

อตราสวนของความคลาดเคลอนก าลงสองเฉลยกบสวนเบยงเบนมาตรฐานของขอมล (Ratio of RMSE to the Standard Deviation of the Observations, RSR) :

RSR= RMSE

STDEVobs= √∑ (Oi - Si)

2Ni=1

√∑ (Oi - O)2Ni=1

คาประสทธผลเชงปรมาตร (Volumetric Efficiency, VE)

VE = 1 - ∑ |Si - Oi|

Ni=1

∑ (Oi)Ni=1

เมอ Oi = คาทไดจากการตรวจวดจรง Si = คาทไดจากแบบจ าลอง N = จ านวนขอมลจรงจากการตรวจวด

Ō = คาเฉลยของขอมลจากการตรวจวดจรง ตามท Moriasi และคณะไดท าการศกษาไวพบวา ประสทธผลของแบบจ าลองจะเปนทนาพงพอใจกตอเมอ PBAIS มคาอยระหวาง ±25% ส าหรบการไหลของน าทา NSE > 0.50 และ RSR ≤ 0.70 คาของ R2, r, d และ VE ควรอยระหวาง 0-1 ซง 1 คอคาทดทสดยงตวแปรมคาเขาใกล 1 ยงแสดงใหเหนถงความแมนย าของแบบจ าลองทสามารถจ าลองใหไดคาทใกลเคยงกบคาทไดจากการตรวจวด (Moriasi et al., 2007) ซงสถตผลลพธทไดจากการปรบเทยบแบบจ าลอง WEAP ในพนทลมน าแมกลองทง 7 ตวชวดนพบวาอยในเกณฑทนาพอใจดงแสดงผลการปรบเทยบในรปท 5-13 และตารางท 5-15

Page 102: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-26

(a) ปรมาณน าไหลเขาอางเขอนศรนครนทร (b) ปรมาณน าไหลเขาอางเขอนวชราลงกรณ

(c) น าทาสถาน K.54 (d) น าทาสถาน K.10

(e) น าทาสถาน K.37 (f) น าทาสถาน K.17

(g) น าทาสถาน K.12 (h) น าทาสถาน K.36 รปท 5-13 ผลการเปรยบเทยบผลทไดจากการปรบเทยบแบบจ าลอง WEAP กบขอมลตรวจวดจรง

ระหวางป พ.ศ. 2543-2553 ในพนทลมน าแมกลอง

0

1

2

3ม.

ค.-4

3

พ.ย.-

43

ก.ย.-

44

ก.ค.

-45

พ.ค.

-46

ม.ค.

-47

ม.ค.

-48

พ.ย.-

48

ก.ย.-

49

ก.ค.

-50

พ.ค.

-51

ม.ค.

-52

ม.ค.

-53

พ.ย.-

53

ปรมา

ณน าร

ายเด

อน (B

CM) ตรวจวด

แบบจ าลอง

0

1

2

3

ม.ค.

-43

พ.ย.-

43

ก.ย.-

44

ก.ค.

-45

พ.ค.

-46

ม.ค.

-47

ม.ค.

-48

พ.ย.-

48

ก.ย.-

49

ก.ค.

-50

พ.ค.

-51

ม.ค.

-52

ม.ค.

-53

พ.ย.-

53

ปรมา

ณน าร

ายเด

อน (B

CM) ตรวจวด

แบบจ าลอง

01234567

ม.ค.

-43

พ.ย.-

43

ก.ย.-

44

ก.ค.

-45

พ.ค.

-46

ม.ค.

-47

ม.ค.

-48

พ.ย.-

48

ก.ย.-

49

ก.ค.

-50

พ.ค.

-51

ม.ค.

-52

ม.ค.

-53

พ.ย.-

53

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

012345678

ม.ค.

-43

พ.ย.-

43

ก.ย.-

44

ก.ค.

-45

พ.ค.

-46

ม.ค.

-47

ม.ค.

-48

พ.ย.-

48

ก.ย.-

49

ก.ค.

-50

พ.ค.

-51

ม.ค.

-52

ม.ค.

-53

พ.ย.-

53

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

012345678

ม.ค.

-43

พ.ย.-

43

ก.ย.-

44

ก.ค.

-45

พ.ค.

-46

ม.ค.

-47

ม.ค.

-48

พ.ย.-

48

ก.ย.-

49

ก.ค.

-50

พ.ค.

-51

ม.ค.

-52

ม.ค.

-53

พ.ย.-

53

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

ม.ค.

-43

พ.ย.-

43

ก.ย.-

44

ก.ค.

-45

พ.ค.

-46

ม.ค.

-47

ม.ค.

-48

พ.ย.-

48

ก.ย.-

49

ก.ค.

-50

พ.ค.

-51

ม.ค.

-52

ม.ค.

-53

พ.ย.-

53

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

ม.ค.

-43

พ.ย.-

43

ก.ย.-

44

ก.ค.

-45

พ.ค.

-46

ม.ค.

-47

ม.ค.

-48

พ.ย.-

48

ก.ย.-

49

ก.ค.

-50

พ.ค.

-51

ม.ค.

-52

ม.ค.

-53

พ.ย.-

53

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

0

1

2

3

4

ม.ค.

-43

พ.ย.-

43

ก.ย.-

44

ก.ค.

-45

พ.ค.

-46

ม.ค.

-47

ม.ค.

-48

พ.ย.-

48

ก.ย.-

49

ก.ค.

-50

พ.ค.

-51

ม.ค.

-52

ม.ค.

-53

พ.ย.-

53

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

Page 103: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-27

ตารางท 5-15 สถตผลลพธทไดจากการปรบเทยบแบบจ าลอง WEAP ในพนทลมน าแมกลอง สถาน คาสถต

PBIAS NSE R2 RSR r d VE Srinagarind Reservoir Inflow

-10.7 0.89 0.91 0.33 0.95 0.97 0.8

Vajiralongkorn Reservoir Inflow

-0.1 0.96 0.96 0.2 0.98 0.99 0.83

K.54 -14 0.62 0.74 0.67 0.86 0.88 0.79 K.10 -4.6 0.77 0.79 0.48 0.89 0.93 0.85 K.37 -10.4 0.66 0.71 0.58 0.85 0.89 0.8 K.17 Lampachi River Flow

-10.8 0.79 0.8 0.46 0.89 0.93 0.53

K.12 Lam Taphoen River Flow

-15.8 0.75 0.76 0.5 0.87 0.93 0.56

K.36 13.6 0.63 0.74 0.61 0.86 0.9 0.85

5.2.4 ผลการตรวจสอบความถกตองของแบบจ าลอง (Model Validation) งานวจยนไดอาศยขอมลตงแตป พ.ศ. 2554-2558 มาใชในการตรวจสอบความถกตองแบบจ าลอง ซงเปนกระบวนการทอาศยชดขอมลอสระในการจ าลองระบบดวยแบบจ าลองทผานการปรบเทยบคาพารามเตอรแลว และเปรยบเทยบผลจากการจ าลองกบคาทไดจากการตรวจวดจรง หากผลการจ าลองมความใกลเคยงกบคาทไดจากการตรวจวดจรงแสดงวาแบบจ าลองไดถกปรบเทยบแลวมความนาเชอถอสง ผลการตรวจสอบความถกตองของแบบจ าลอง WAEP ในพนทลมน าแมกลองไดแสดงอยในรปท 5-14 และจากการเปรยบเทยบผลลพธทไดจากการตรวจสอบความถกตองของแบบจ าลองกบคาทไดจากการตรวจวดจรงพบวามลกษณะใกลเคยงกนทงรปแบบและปรมาณ และเมอท าการประเมนประสทธผลของการจ าลองระบบโดยใชตวชวดทางสถตพบวา อยในเกณฑทนาพอใจ ยกเวนสถานตรวจวดน า K.10 ทคาดชนการตดสนใจ (R2) มคาไมสงนกโดยมคาเทากบ 0.46 ซงแสดงใหเหนวามความแมนย าเพยง 46% และคาอตราสวนของความคลาดเคลอนก าลงสองเฉลยกบสวนเบยงเบนมาตรฐานของขอมล (RSR) เทากบ 0.75 ทสงกวาก าหนด 0.70 เพยงเลกนอยดงแสดงผลในตารางท 5-16

Page 104: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-28

(a) ปรมาณน าไหลเขาอางเขอนศรนครนทร (b) ปรมาณน าไหลเขาอางเขอนวชราลงกรณ

(c) น าทาสถาน K.54 (d) น าทาสถาน K.10

(e) น าทาสถาน K.37 (f) น าทาสถาน K.17

(g) น าทาสถาน K.12 รปท 5-14 ผลการเปรยบเทยบผลทไดจากการตรวจสอบความถกตองของแบบจ าลอง WEAP กบขอมล

ตรวจวดจรงระหวางป พ.ศ. 2554-2558 ในพนทลมน าแมกลอง

0

1

2ม.

ค.-5

4

ม.ย.-

54

พ.ย.-

54

เม.ย.

-55

ก.ย.-

55

ก.พ.

-56

ก.ค.

-56

ธ.ค.-5

6

พ.ค.

-57

ต.ค.

-57

ม.ค.

-58

ส.ค.

-58

ปรมา

ณน าร

ายเด

อน (B

CM) ตรวจวด

แบบจ าลอง

0

1

2

3

ม.ค.

-54

ม.ย.-

54

พ.ย.-

54

เม.ย.

-55

ก.ย.-

55

ก.พ.

-56

ก.ค.

-56

ธ.ค.-5

6

พ.ค.

-57

ต.ค.

-57

ม.ค.

-58

ส.ค.

-58

ปรมา

ณน าร

ายเด

อน (B

CM) ตรวจวด

แบบจ าลอง

0

1

2

3

4

5

ม.ค.

-54

ม.ย.-

54

พ.ย.-

54

เม.ย.

-55

ก.ย.-

55

ก.พ.

-56

ก.ค.

-56

ธ.ค.-5

6

พ.ค.

-57

ต.ค.

-57

ม.ค.

-58

ส.ค.

-58

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

012345678

ม.ค.

-54

ม.ย.-

54

พ.ย.-

54

เม.ย.

-55

ก.ย.-

55

ก.พ.

-56

ก.ค.

-56

ธ.ค.-5

6

พ.ค.

-57

ต.ค.

-57

ม.ค.

-58

ส.ค.

-58

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

012345678

ม.ค.

-54

ม.ย.-

54

พ.ย.-

54

เม.ย.

-55

ก.ย.-

55

ก.พ.

-56

ก.ค.

-56

ธ.ค.-5

6

พ.ค.

-57

ต.ค.

-57

ม.ค.

-58

ส.ค.

-58

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

0.0

0.2

0.4

0.6

ม.ค.

-54

ม.ย.-

54

พ.ย.-

54

เม.ย.

-55

ก.ย.-

55

ก.พ.

-56

ก.ค.

-56

ธ.ค.-5

6

พ.ค.

-57

ต.ค.

-57

ม.ค.

-58

ส.ค.

-58

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

0.0

0.2

0.4

0.6

ม.ค.

-54

ม.ย.-

54

พ.ย.-

54

เม.ย.

-55

ก.ย.-

55

ก.พ.

-56

ก.ค.

-56

ธ.ค.-5

6

พ.ค.

-57

ต.ค.

-57

ม.ค.

-58

ส.ค.

-58

อตรา

การไ

หลขอ

งน า (

CMS) ตรวจวด

แบบจ าลอง

Page 105: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-29

ตารางท 5-16 สถตผลลพธทไดจากการตรวจสอบความถกตองแบบจ าลอง WEAP ในพนทลมน าแมกลอง สถาน คาสถต

PBIAS NSE R2 RSR r d VE Srinagarind Reservoir Inflow

-8.3 0.92 0.92 0.29 0.96 0.98 0.81

Vajiralongkorn Reservoir Inflow

-1 0.95 0.95 0.23 0.97 0.99 0.83

K.54 -2.9 0.64 0.64 0.59 0.8 0.88 0.78 K.10 5.6 0.43 0.46 0.75 0.68 0.81 0.72 K.37 -5.5 0.54 0.55 0.67 0.74 0.83 0.73 K.17 Lampachi River Flow

-0.9 0.76 0.77 0.49 0.88 0.93 0.56

K.12 Lam Taphoen River Flow

16.5 0.71 0.77 0.54 0.88 0.93 0.5

5.2.5 ผลการจ าลองระบบการปฎบตการอางเกบน า

ผลการจ าลองระบบการปฎบตการอางเกบน าระยะยาวตงแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวยแบบจ าลอง WEAP ทปรบเทยบและตรวจสอบความถกตองของแบบจ าลองขางตนจนเปนทพอใจแลวใหผลการจ าลองระบบแสดงในรปท 5-15 ซงท าการเปรยบเทยบระหวางขอมลปรมาณน าเกบกกทไดจากแบบจ าลองและขอมลตรวจวดจรง จากการวเคราะหพบวาปรมาณน าเกบกกในอางเกบน าของทง 4 เขอนหลกมความคลายคลงกบขอมลตรวจวดจรง การใชโคงเกณฑการปฏบตการอางเกบน าทถกปรบแกใหมในป พ.ศ. 2555 และปจจยความตองการน าทายเขอนอาจท าใหเกดความแตกตางในการก าหนดการปลอยน าจากอางเกบน าระยะยาวโดยเฉพาะอยางยงปรมาณน าเกบกกของเขอนศรนครนทรชวงกอนป พ.ศ. 2548 คอนขางแตกตางจากขอมลตรวจวดจรง อยางไรกดสถตผลลพธกยงอยในเกณฑทนาพงพอใจตามขอมลทแสดงในตารางท 5-17

Page 106: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-30

(a) ปรมาณน าเกบกกเขอนศรนครนทร (b) ปรมาณน าเกบกกเขอนวชราลงกรณ

(c) ปรมาณน าเกบกกเขอนทาทงนา (d) ปรมาณน าเกบกกเขอนแมกลอง

รปท 5-15 ผลการเปรยบเทยบปรมาณน าเกบกกทไดจากแบบจ าลอง WEAP และขอมลตรวจวดจรง ตงแตป พ.ศ. 2543-2558 ของเขอนหลกในลมน าแมกลอง

ตารางท 5-17 สถตผลลพธทไดจากการจ าลองระบบการปฏบตการระบบอางเกบน าในลมน าแมกลอง

ปรมาณน าเกบกก คาสถต PBIAS NSE R2 RSR r d VE

เขอนศรนครนทร -3.3 0.44 0.58 0.75 0.76 0.81 0.94 เขอนวชราลงกรณ 0.6 0.77 0.78 0.47 0.88 0.94 0.91 เขอนทาทงนา -0.2 0.54 0.68 0.68 0.82 0.9 0.99 เขอนแมกลอง -0.2 0.9 0.9 0.32 0.95 0.97 1

5.2.6 ผลการจ าลองสถานการณอางองปจจบน จากผลการจ าลองระบบการปฎบตการอางเกบน าระยะยาวตงแตป พ.ศ. 2543 -2558 ดวย

แบบจ าลอง WEAP ไดก าหนดใหขอมลป พ.ศ. 2543 เปน Current Account เนองจากแสดงใหเหนถงสถานการณน าในพนทลมน าแมกลองปจจบน และขอมลตงแตป พ.ศ. 2544-2558 ถกก าหนดใหเปนผลลพธของการจ าลองสถานการณอางองปจจบนซงขอมลปรมาณการขาดน า ความเชอมนในการ

10

12

14

16

18

20

ม.ค.

-43

ม.ค.

-44

พ.ค.

-45

ก.ค.

-46

ก.ย.-

47

พ.ย.-

48

ม.ค.

-50

ม.ค.

-51

พ.ค.

-52

ก.ค.

-53

ก.ย.-

54

พ.ย.-

55

ม.ค.

-57

ม.ค.

-58

ปรมา

ณน าเก

บกก

(BCM

) ตรวจวดแบบจ าลอง

0

2

4

6

8

10

12

ม.ค.

-43

ม.ค.

-44

พ.ค.

-45

ก.ค.

-46

ก.ย.-

47

พ.ย.-

48

ม.ค.

-50

ม.ค.

-51

พ.ค.

-52

ก.ค.

-53

ก.ย.-

54

พ.ย.-

55

ม.ค.

-57

ม.ค.

-58

ปรมา

ณน าเก

บกก

(BCM

) ตรวจวดแบบจ าลอง

40

45

50

55

60

ม.ค.

-43

ม.ค.

-44

พ.ค.

-45

ก.ค.

-46

ก.ย.-

47

พ.ย.-

48

ม.ค.

-50

ม.ค.

-51

พ.ค.

-52

ก.ค.

-53

ก.ย.-

54

พ.ย.-

55

ม.ค.

-57

ม.ค.

-58

ปรมา

ณน าเก

บกก

(BCM

) ตรวจวดแบบจ าลอง

40

50

60

70

ม.ค.

-43

ม.ค.

-44

พ.ค.

-45

ก.ค.

-46

ก.ย.-

47

พ.ย.-

48

ม.ค.

-50

ม.ค.

-51

พ.ค.

-52

ก.ค.

-53

ก.ย.-

54

พ.ย.-

55

ม.ค.

-57

ม.ค.

-58

ปรมา

ณน าเก

บกก

(BCM

) ตรวจวดแบบจ าลอง

Page 107: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-31

ตอบสนองความตองการน าในกจกรรมตาง ๆ จากการจ าลองสถานการณอางองแสดงในรปท 5-16 และรปท 5-17 จากการวเคราะหพบวาปรมาณการขาดน าส าหรบภาคการเกษตรกรรมเกดขนเฉลยอยท 62 ลานลกบาศกเมตรตอป และ 17 ลานลกบาศกเมตรตอป ส าหรบความตองการน าเพอผนไปใชในลมน าทาจน อยางไรกตามความตองการน าของการประปานครหลวงไดรบการตอบสนองอยางเตมท ผลทไดจากการจ าลองสถานการณอางองยงชใหเหนวาความตองการน าทไมเพยงพอในลมน าแมกลองเรมแสดงใหเหนในเดอนธนวาคมป พ.ศ. 2557 และตอเนองไปถงป พ.ศ. 2558 โดยทปรมาณการขาดน าทงหมดในป พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2558 มคาเทากบ 399 และ 781 ลานลกบาศกเมตร ตามล าดบ แสดงใหเหนวาลมน าแมกลองก าลงเผชญหนากบปญหาการขาดแคลนน าโดยเฉพาะอยางยงในฤดแลง อยางไรกดการจดสรรน าตามล าดบความส าคญทไดก าหนดไวโดยค านงถงความตองการน าเพอการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน าและเพอการเกษตรกรรมเปนอนดบแรกนนท าใหดชนความเชอมนใกลเคยง 100% ดงแสดงในรปท 5-17 (b) และรปท 5-17 (c) ในขณะทดชนความเชอมนลดลงเลกนอยระหวาง 84.90%-96.88% ส าหรบการตอบสนองดานพลงงานไฟฟาจากเขอนหลกทง 4 เขอนดงรปท 5-17 (d) ทงนเนองจากการผลตพลงงานไฟฟาจากพลงงานน าถกก าหนดใหเปนวตถประสงครองของการปฏบตการระบบอางเกบน า

รปท 5-16 ปรมาณการขาดน าจากการจ าลองสถานการณอางองตงแตป พ.ศ. 2543-2558

(a) ปรมาณการขาดน า (b) ความเชอมนในการตอบสนองความตองการน า

0

50

100

150

200

ม.ค.

-43

ต.ค.-4

3

ก.ค.-4

4

เม.ย.

-45

ม.ค.

-46

ต.ค.-4

6

ก.ค.-4

7

เม.ย.

-48

ม.ค.

-49

ต.ค.-4

9

ก.ค.-5

0

เม.ย.

-51

ม.ค.

-52

ต.ค.-5

2

ก.ค.-5

3

เม.ย.

-54

ม.ค.

-55

ต.ค.-5

5

ก.ค.-5

6

เม.ย.

-57

ม.ค.

-58

ต.ค.-5

8

ปรมา

ณน า (

MCM)

GMKLP GMKIP_1L GMKIP_1R GMKIP_2L GMKIP_2R JKSP MWA SNR_Pump TSBP

546.55

31.96 82.31253.17

8.41 6.65 0.00 0.00

251.06

0

100

200

300

400

500

600

ความ

เชอม

น(%

)

97.40 97.40 97.92 97.40 99.48 98.44 100.00100.00 98.44

80

85

90

95

100

ความ

เชอม

น(%

)

Page 108: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-32

(c) ความเชอมนในการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน า (d) ความเชอมนในการตอบสนองดานพลงงานไฟฟา

รปท 5-17 ปรมาณการขาดน า ความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าในกจกรรมตาง ๆ จาก การจ าลองสถานการณอางอง

5.2.6 ผลการจ าลองสถานการณสมมต

แบบจ าลอง WEAP ทไดท าการปรบเทยบพารามเตอรตาง ๆ และตรวจสอบความถกตองของแบบจ าลองจนเปนทพอใจแลวจะถกน ามาใชจ าลองสถานการณน าตาง ๆ ในอนาคตตงแตป พ.ศ. 2559-2573 ของพนทลมน าแมกลองจากการพจารณาปจจยน าตนทนทเปลยนแปลงไปและปจจยความตองการน าทเพมสงขนทงภายในและภายนอกลมน าในอนาคต เพอศกษาเปรยบเทยบกบสถานการณอางองในชวงเวลาเดยวกน

5.2.6.1 ปจจยน าตนทน (Water Supply Side) งานวจยนไดอางองผลการศกษาของ Shrestha (Shrestha, 2014) ทไดท านายการเปลยนแปลงขอมลฝนในพนทลมน าแมกลองจากผลของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลกโดยอาศยแบบจ าลองภมอากาศ (Regional Climate Model, PRECIS) ของสถานการณสมมต A2 และ B2 (Scenario A2, B2) ในชวงป พ.ศ. 2563 (ระหวางป พ.ศ. 2554-2583) ซงสถานการณสมมต A2 สะทอนถงการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจโลกในระดบกลาง และอตราการเพมขนของประชากรสงมาก รวมทงใหความส าคญกบการพงพาตนเองของชมชน ในขณะทสถานการณสมมต B2 สะทอนถงการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจโลกในระดบต า และอตราการเพมขนของประชากรคอนขางต า ตลอดจนใหความส าคญกบความยงยนและการแกไขปญหาสงแวดลอม โดยขอก าหนดดานปจจยน าตนทนทปรมาณฝนลดลงในชวงฤดรอน และเพมสงขนในชวงฤดฝนจ านวน 2 สถานการณดงแสดงในตารางท 5-18

90.63

100.0097.40

100.00

80

85

90

95

100

SNR VJK TN MK

ความ

เชอม

น(%

)

84.90

93.2390.10

96.88

80

85

90

95

100

SNR VJK TN MK

ความ

เชอม

น(%

)

Page 109: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-33

ตารางท 5-18 สถานการณสมมตดานปจจยน าตนทนเพอใชในการจ าลองระบบในอนาคต สถานการณสมมต การเปลยนแปลงขอมลฝนระหวางป พ.ศ. 2554-2583

ฤดรอน ฤดฝน A2 -4.2% +7.2% B2 -6.6% +10.9%

5.2.6.2 ปจจยน าความตองการน า (Water Demand Side) งานวจยนไดก าหนดสถานการณสมมตดานปจจยความตองการน าทเพมสงขนในอนาคตจ านวน 6

สถานการณดงสรปไวในตารางท 5-19 ตารางท 5-19 สถานการณสมมตดานปจจยความตองการน าเพอใชในการจ าลองระบบในอนาคต

สถานการณสมมต ความตองการน าในอนาคต 1 พนทชลประทานเพมขน 15% จากเดม 974,010 ไร ในป พ.ศ. 2556 2 ความตองการน าทผนไปใชผลตน าประปาของการประปานครหลวงเพมขน 65%

ของปรมาณน าทผนไปใชจรงปจจบน 352 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอเพมขนจาก 0.80 ลานลกบาศกเมตรตอวนเปน 1.2 ลานลกบาศกเมตรตอวน

3 ก าหนดอตราการไหลเพอควบคมสภาพล าน าทายเขอนแมกลองเทากบ 80 ลกบาศกเมตรตอวนาท

4 ความตองการน าทผนไปใชในลมน าทาจนเพอการเกษตรกรรมเพมสงขน 10% ของความตองการน าจรงปจจบน 849 ลานลกบาศกเมตรตอป

5 ความตองการน าเพอผนไปใชในจงหวดอทยธานในปรมาณ 1,892 ลานลกบาศกเมตรตอป และโครงการชลประทานทาลอ 607 ลานลกบาศกเมตรตอป

6 พฒนาโครงการโรงไฟฟาพลงงานน าบานจนเดยของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยเพอเพมศกยภาพในการผลตพลงงานไฟฟา

5.2.6.3 ผลการจ าลองสถานการณสมมตในอนาคต ผลทไดจากการจ าลองสถานการณสมมต ในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 จาก 2

สถานการณสมมตดานปจจยน าตนทน และ 6 สถานการณสมมตดานปจจยความตองการน าไดแสดงการเปรยบเทยบกบผลการจ าลองสถานการณอางองในดานตาง ๆ ไดแก ปรมาณการขาดน า (Unmet Demands) ดชนความความเชอมนในการตอบสนองความตองการน า (Water Demand Reliability) ดชนความความเชอมนในการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน า (Minimum Flow Reliability) และ

Page 110: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-34

ดชนความความเชอมนในการตอบสนองความตองการดานพลงงานไฟฟา (Power Reliability) โดยมรายละเอยดทส าคญดงน

(1) ผลการจ าลองสถานการณอางองในอนาคต ผลการจ าลองกระบวนการทางอทกวทยาในพนทลมน าแมกลองดวยแบบจ าลอง WEAP โดย

น าเขาขอมลในชวงป พ.ศ. 2559-2573 เพอก าหนดเปนสถานการณอางองในอนาคต (Reference Scenario) พบวา เกดการขาดน าส าหรบสถานการณสมมต A2 อยางไรกดปรมาณความตองการน าของทกกจกรรมการใชน าไดรบการตอบสนองอยางเตมศกยภาพส าหรบสถานการณสมมต B2 ท าใหไมปรากฏภาวะการขาดแคลนน าขนเลย จากการวเคราะหผลการจ าลองของสถานการณสมมต A2 พบวาปรมาณการขาดน าเพอการเกษตรกรรมคดเปน 1.12 ลานลกบาศกเมตรตอป และเกดการขาดน าเลกนอยประมาณ 0.18 ลานลกบาศกเมตรตอป ส าหรบความตองการน าทผนไปใชในลมน าทาจน อยางไรกดความตองการน าทผนไปใชผลตน าประปาของการประปานครหลวงสามารถจดสรรน าไปใชไดอยางเพยงพอโดยไมแสดงภาวะการขาดน า ระดบความเชอมนในการผลตไฟฟาพลงงงานน าของทง 4 เขอนภายใตสถานการณสมมต A2 และ B2 ยงคงมคาคอนขางสงตงแต 95.83%-100% และ 96.35%-100% ตามล าดบ ดงแสดงในรปท 5-18 ถงรปท 5-25 จากผลการจ าลองระบบในอนาคตสะทอนใหเหนวาภาวะการขาดน ามโอกาสเกดขนได อยางไรกดหากมกลยทธการบรหารจดการน าและการปฏบตการระบบอางเกบน าทมประสทธภาพจะชวยรบมอกบภาวะการขาดแคลนน าในอนาคตได

(2) ผลการจ าลองสถานการณสมมต 1 สถานการณสมมต 1 ไดก าหนดใหพนทชลประทานของโครงการชลประทานแมกลองใหญเพมขน 15% จากเดม 974,010 ไร ในป พ.ศ. 2556 สงผลท าใหปรมาณความตองการน าเพอเกษตรกรรมเพมขน และท าใหปรมาณการขาดน าทไดจากการจ าลองสถานการณสมมต A2 เพมขนเปน 28.40 ลานลกบาศกเมตรตอป และปรมาณการขาดน าในลมน าทาจนเกดขนเทากบ 0.18 ลานลกบาศกเมตรตอป และไมเกดการขาดน าส าหรบกจการการผลตน าประปาของการประปานครหลวง ส าหรบสถานการณสมมต B2 พบวาภาวะการขาดน าจะรนแรงนอยกวาสถานการณสมมต A2 โดยพบวาปรมาณการขาดน าเพอการเกษตรกรรมเฉลยเทากบ 17.89 ลานลกบาศกเมตรตอป และปรมาณการขาดน าในลมน าทาจนเกดขนเทากบ 0.18 ลานลกบาศกเมตรตอป และไมเกดการขาดน าส าหรบส าหรบกจการการผลตน าประปาของการประปานครหลวงดงแสดงในรปท 5-18 ถงรปท 5-25 เมอน าผลการจ าลองไปเปรยบเทยบกบสถานการณอางองในอนาคตพบวา ระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการน า เพอการเกษตรกรรมลดลง 0.52% ส าหรบสถานการณสมมต A2 อยางไรกดระดบความเชอมนในการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน า และความเชอมนในการตอบสนองความตองการดานพลงงานไฟฟายงคงมคาสง

Page 111: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-35

กวา 98% ซงเปนคาทยอมรบไดในแงของประสทธภาพของการบรหารจดการน าในอางเกบน า นอกจากนยงมความเปนไปไดทกรมชลประทานจะขยายพนทชลประทานใหเพมขนอกในอนาคต

(3) ผลการจ าลองสถานการณสมมต 2 สถานการณสมมต 2 ไดก าหนดใหความตองการน าทผนไปใชผลตน าประปาของการประปานครหลวงเพมขน 65% ของปรมาณน าทผนไปใชจรงปจจบน 352 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอเพมขนจาก 0.80 ลานลกบาศกเมตรตอวนเปน 1.2 ลานลกบาศกเมตรตอวน ผลการจ าลองทแสดงในรปท 5-18 ถงรปท 5-25 พบวาปรมาณการขาดน าทไดจากการจ าลองสถานการณสมมต A2 เพมขนเปน 17.25 ลานลกบาศกเมตรตอป และปรมาณการขาดน าในลมน าทาจนเกดขนเทาเดมเทากบ 0.18 ลานลกบาศกเมตรตอป และไมเกดการขาดน าส าหรบกจการการผลตน าประปาของการประปานครหลวง ยงกวานนไมแสดงภาวะการขาดน าของทกกจกรรมการใชน าในอนาคตภายใตสถานการณสมมต B2 ในท านองเดยวกนระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าของทกกจกรรมการใชน ายงคงอยในระดบทพงพอใจ และมความเปนไปไดทจะน าแนวทางดงกลาวนไปประยกตใชในอนาคต

(4) ผลการจ าลองสถานการณสมมต 3 สถานการณสมมต 3 ไดก าหนดใหอตราการไหลเพอควบคมสภาพล าน าทายเขอนแมกลองเทากบ 80 ลกบาศกเมตรตอวนาท ซงเพมขนจากเดม 50 ลกบาศกเมตรตอวนาท ทงนเพอลดความขดแยงและการเผชญหนากนระหวางผใชน าและผมสวนไดสวนเสยในลมน าแมกลองตอนลางอนเนองจากการรกล าของน าทะเล ผลการจ าลองระบบในอนาคตของสถานการณสมมต A2 แสดงใหเหนถงการเพมอตราการระบายน าทายเขอนแมกลองสงผลตอภาวะการขาดแคลนน าอนเนองมาจากการจดสรรน าไมเพยงพอทงภาคการเกษตรกรรม และการผนน าเพอการเกษตรกรรมในลมน าทาจน โดยมปรมาณการขาดน าเฉลยเทากบ 17.25 และ 0.18 ลานลกบาศกเมตรตอป ตามล าดบ อยางไรกดไมสงผลกระทบกตอกจการการผลตน าประปาของการประปานครหลวง ในท านองเดยวกนไมแสดงภาวะการขาดน าของทกกจกรรมการใชน าในอนาคตภายใตสถานการณสมมต B2 ส าหรบระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าของทกกจกรรมการใชน ามคาลดลงดงแสดงในรปท 5-18 ถงรปท 5-25 อยางไรกดหากทางกรมชลประทานสามารถปรบลดพนทเพาะปลกพชฤดแลงในพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญไดบางปกมความเปนไปไดทจะเพมอตราการระบายน าจากเขอนแมกลองเพอควบคมสภาพล าน าใหเกดความเหมาะสม

(5) ผลการจ าลองสถานการณสมมต 4 สถานการณสมมต 4 ไดก าหนดใหความตองการน าทผนไปใชในลมน าทาจนเพอการเกษตรกรรมเพมสงขน 10% ของความตองการน าจรงปจจบน 849 ลานลกบาศกเมตรตอป ซงผลการจ าลองระบบใน

Page 112: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-36

อนาคตแสดงใหเหนถงปรมาณการขาดน าและความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าในกจกรรมการใชน าตาง ๆ ทมความใกลเคยงกบสถานการณอางอง ปรมาณการขาดน าเพอการเกษตรกรรมทไดจากการจ าลองสถานการณสมมต A2 คดเปน 5.97 ลานลกบาศกเมตรตอป และปรมาณการขาดน าในลมน าทาจนเพมขนเลกนอยเทากบ 0.20 ลานลกบาศกเมตรตอป และไมเกดการขาดน าส าหรบกจการการผลตน าประปาของการประปานครหลวง และไมเกดภาวะการขาดน าส าหรบสถานการณสมมต B2 นอกจากนระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าเพอการเกษตรกรรมและการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน ายงมคาสงกวา 99% ในขณะทความเชอมนในการตอบสนองความตองการดานพลงงานไฟฟาสงกวา 95% ของทงสถานการณสมมต A2 และ B2 ดงแสดงในรปท 5-18 ถงรปท 5-25

(6) ผลการจ าลองสถานการณสมมต 5 สถานการณสมมต 5 ไดเพมความตองการน าส าหรบผนไปใชในจงหวดอทยธานในปรมาณ 1,892 ลานลกบาศกเมตรตอปโดยอาศยน าตนทนจากเขอนศรนครนทร และเพมการจดสรรน าใหกบพนทโครงการชลประทานทาลอทางตอนลางของโครงการชลประทานแมกลองใหญในปรมาณ 607 ลานลกบาศกเมตรตอป อยางไรกดปจจยความตองการน าในสวนนถกก าหนดในแบบจ าลอง WEAP ใหมล าดบความส าคญในการจดสรรน านอยเมอเทยบกบความตองการน าในกจกรรมอน ๆ ซงผลการจ าลองระบบในอนาคตภายใตสถานการณสมมต A2 แสดงใหเหนถงภาวะการขาดน าทรนแรงขนไมวาจะเปนภาคการเกษตรกรรมในพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญเฉลยอยท 1.92 ลานลกบาศกเมตรตอป ปรมาณการขาดน าในลมน าทาจนเทากบ 0.18 ลานลกบาศกเมตรตอป ปรมาณการขาดน าในโครงการชลประทานทาลอคดเปน 176.53 ลานลกบาศกเมตรตอป และปรมาณการขาดน าในพนทจงหวดอทยธานคดเปน 1,806 ลานลกบาศกเมตรตอป ในขณะทผลการจ าลองระบบในอนาคตภายใตสถานการณสมมต B2 สงผลใหเกดภาวะการขาดน ารนแรงในโครงการชลประทานทาลอและพนทจงหวดอทยธานคดเปน 162.72 และ 1,785 ลานลกบาศกเมตรตอป ตามล าดบ นอกจากน เมอเปรยบเทยบกบสถานการณอน ๆ พบวา สถานการณสมมต 5 ใหคาระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าของทกกจกรรมการใชน ามคาลดลงทงสถานการณสมมต A2 และ B2 ดงแสดงในรปท 5-18 ถงรปท 5-25

(7) ผลการจ าลองสถานการณสมมต 6 สถานการณสมมต 6 ไดเพมโครงการโรงไฟฟาพลงงานน าบานจนเดยของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยในระบบอางเกบน าในลมน าแมกลองเพอเพมศกยภาพในการผลตพลงงานไฟฟาทางภาคตะวนตกของประเทศไทย และเรมปฏบตการตงแตป พ.ศ. 2563 ผลการจ าลองระบบตามแผนพฒนาโครงการในอนาคตพบวาการเพมความตองการใชไฟฟาในระบบสงผลตอความสามารถในการจดสรรน าไปใชเพอการเกษตรกรรมอยางเหนไดชด ผลจากการจ าลองสถานการณสมมต A2 ท าใหเกดภาวะการขาดน าขนในภาคการเกษตรกรรมและการผนน าไปใชในลมน าทาจนในปรมาณ 14.6 และ 0.18 ลานลกบาศก

Page 113: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-37

เมตรตอป ตามล าดบ อยางไรกดไมแสดงภาวะการขาดน าของทกกจกรรมการใชน าในอนาคตภายใตสถานการณสมมต B2 ในขณะทระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการดานพลงงานไฟฟาของโรงไฟฟาพลงงานน าบานจนเดยยงสงกวา 92% ของทงสถานการณสมมต A2 และ B2 ดงแสดงในรปท 5-18 ถงรปท 5-25 ซงแสดงใหเหนถงความเปนไปไดในการเพมศกยภาพในการผลตพลงงานไฟฟาในอนาคตจากการพฒนาโครงการโรงไฟฟาพลงงานน าบานจนเดยของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยนนเอง

Page 114: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-38

รปท 5-18 ผลการเปรยบเทยบปรมาณการขาดน าภายใตสถานการณสมมต A2

รปท 5-19 ผลการเปรยบเทยบปรมาณการขาดน าภายใตสถานการณสมมต B2

0

500

1,000

1,500

2,000ปร

มาณน

า (MC

M)

ปรมาณการขาดน า_สถานการณสมมต A2

สถานการณสมมต 3 สถานการณสมมต 2 สถานการณสมมต 1 สถานการณอางอง สถานการณสมมต 4 สถานการณสมมต 5 สถานการณสมมต 6

0

500

1,000

1,500

2,000

ปรมา

ณน า (

MCM)

ปรมาณการขาดน า_สถานการณสมมต B2

สถานการณสมมต 3 สถานการณสมมต 2 สถานการณสมมต 1 สถานการณอางอง สถานการณสมมต 4 สถานการณสมมต 5 สถานการณสมมต 6

5-38

Page 115: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-39

รปท 5-20 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าภายใตสถานการณสมมต A2

รปท 5-21 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าภายใตสถานการณสมมต B2

0

20

40

60

80

100คว

ามเช

อมน

(%)

ความเชอมนในการตอบสนองความตองการน า_สถานการณสมมต A2

สถานการณสมมต 3 สถานการณสมมต 2 สถานการณสมมต 1 สถานการณอางอง สถานการณสมมต 4 สถานการณสมมต 5 สถานการณสมมต 6

0

20

40

60

80

100

ความ

เชอม

น(%

)

ความเชอมนในการตอบสนองความตองการน า_สถานการณสมมต B2

สถานการณสมมต 3 สถานการณสมมต 2 สถานการณสมมต 1 สถานการณอางอง สถานการณสมมต 4 สถานการณสมมต 5 สถานการณสมมต 6

5-39

Page 116: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-40

รปท 5-22 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน าภายใตสถานการณสมมต A2

รปท 5-23 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน าภายใตสถานการณสมมต B2

98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0

0

20

40

60

80

100

SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK

ความ

เชอม

น(%

)

ความเชอมนในการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน า_สถานการณสมมต A2

สถานการณสมมต 3 สถานการณสมมต 2 สถานการณสมมต 1 สถานการณอางอง สถานการณสมมต 4 สถานการณสมมต 5 สถานการณสมมต 6

98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0 98.4 100.0 99.5 100.0

0

20

40

60

80

100

SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK

ความ

เชอม

น(%

)

ความเชอมนในการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน า_สถานการณสมมต B2

สถานการณสมมต 3 สถานการณสมมต 2 สถานการณสมมต 1 สถานการณอางอง สถานการณสมมต 4 สถานการณสมมต 5 สถานการณสมมต 6

5-40

Page 117: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-41

รปท 5-24 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการดานพลงงานไฟฟาภายใตสถานการณสมมต A2

รปท 5-25 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการดานพลงงานไฟฟาภายใตสถานการณสมมต B2

95.8 100.0 97.4 99.5 95.3 97.9 95.8 99.0 95.8 99.5 96.9 99.0 95.8 99.5 97.4 99.5 95.8 99.5 97.4 99.5 95.8 100.0 97.4 99.5 95.8 99.0 96.9 99.092.7

0

20

40

60

80

100

SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK BJ

ความ

เชอม

น(%

)

ความเชอมนดานพลงงานไฟฟา_สถานการณสมมต A2

สถานการณสมมต 3 สถานการณสมมต 2 สถานการณสมมต 1 สถานการณอางอง สถานการณสมมต 4 สถานการณสมมต 5 สถานการณสมมต 6

96.4 100.0 96.9 100.0 95.8 99.0 96.4 99.0 96.4 100.0 96.9 100.0 96.4 100.0 96.9 100.0 96.4 100.0 96.9 100.0 96.4 100.0 96.9 100.0 96.4 100.0 96.9 100.093.2

0

20

40

60

80

100

SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK BJ

ความ

เชอม

น(%

)

ความเชอมนดานพลงงานไฟฟา_สถานการณสมมต B2

สถานการณสมมต 3 สถานการณสมมต 2 สถานการณสมมต 1 สถานการณอางอง สถานการณสมมต 4 สถานการณสมมต 5 สถานการณสมมต 6

5-41

Page 118: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-42

5.3 การประยกตใชแบบจ าลองการไหลของน าใตดนในพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญ ผลการพฒนาแบบจ าลองการไหลของน าใตดน (Model of Groundwater Flow, MODFLOW) เพอจ าลองสภาพการไหลของน าใตดนและประเมนสถานภาพของน าใตดนในพนทศกษาซงพจารณาเฉพาะพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญเพอน าไปใชการบรหารจดการรวมกบแหลงน าผวดนทเขอนแมกลองมรายละเอยดทส าคญดงน 5.3.1 ขอมลปอนเขาแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW 5.3.1.1 ขอมลน าใตดนจากบอสงเกตการณ (Observation Wells Data) ขอมลบอสงเกตการณ (Observation Wells) ทรวบรวมไดจากกรมทรพยากรน าบาดาลในพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญมจ านวน 39 บอ ดงแสดงในรปท 5-26 และตารางท 5-20 ระดบความลกเฉลยของบอสงเกตการณประมาณ 150 เมตร โดยบอทลกทสดมความลกอยท 320 เมตร การน าเขาขอมลน าใตดนของบอสงเกตการณในแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW ประกอบดวยความลกของบอ (Depth of Observation Wells) ความลกของระดบน าในบอสงเกตการณ (Water Depth) อยางไรกดงานวจยไดน าเขาขอมลบอสงเกตการณทมขอมลสมบรณเพยงจ านวน 29 บอเทานน

รปท 5-26 แผนทแสดงต าแหนงบอสงเกตการณในพนทศกษา

Page 119: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-43

ตารางท 5-20 รายละเอยดทตงของบอสงเกตการณทรวบรวมไดในพนทศกษา ล าดบ พกด สถาน เลขทบอ ทตง

ตะวนออก เหนอ 1* 616942 1518972 CT151/4 NL0100 วดดอนยายหอม อ.เมอง จ.นครปฐม 2 618097 1528536 CT114/3 NB0090 วดไรเกาะตนส าโรง อ.เมอง จ.นครปฐม 3 611275 1530612 CT158/2 NB0123 วดวงตะก อ.เมอง จ.นครปฐม 4* 601999 1538751 CT154/1 PT0012 วดหนองงเหลอม อ.เมอง จ.นครปฐม 5* 607135 1525309 CT115/3 NB0091 วดหนองดนแดง อ.เมอง จ.นครปฐม 6* 606031 1561216 CT152/2 NL0099 วดทะเลบก อ.ก าแพงแสน จ.นครปฐม 7* 622290 1540233 CT156/2 SK0008 วดดอนพทรา อ.ก าแพงแสน จ.นครปฐม 8* 609053 1553160 CT155/3 PD0115 วดดอนเตาอฐ อ.ก าแพงแสน จ.นครปฐม 9 628116 1526588 CT150/1 SK0003 วดแค อ.นครชยศร จ.นครปฐม

10* 628990 1535070 CT113/2 NL0090 วดละมด อ.นครชยศร จ.นครปฐม 11* 625804 1550379 CT116/2 NL0094 ทวาการอ าเภอบางเลน อ.บางเลน จ.นครปฐม 12* 620508 1560845 CT153/2 NL0104 วดบางหลวง อ.บางเลน จ.นครปฐม 13 625821 1516291 CT111/2 NB0087 วดวงน าขาว อ.สามพราน จ.นครปฐม 14 623219 1508606 CT162/3 PT0017 วดเจดรว อ.บานแพว จ.สมทรสาคร 15 621463 1497147 CT163/3 NB0106 วดยกกระบตร อ.บานแพว จ.สมทรสาคร 16 617510 1506980 CT164/5 PT0026 วดรางตนนลประดษฐ อ.บานแพว จ.สมทรสาคร 17 614819 1505176 CT165/5 SK0024 วดหนองสองหอง อ.บานแพว จ.สมทรสาคร 18* 610945 1550038 CWE88/2 CT882 อบต.ดอนขอย อ.ก าแพงแสน จ.นครปฐม 19* 592075 1551232 CWE87/1 CT871 วดสแยกเจรญพร อ.ก าแพงแสน จ.นครปฐม 20* 602381 1547294 CWE86/2 CT862 วดก าแพงแสน อ.ก าแพงแสน จ.นครปฐม 21* 589022 1566460 CWE117/1 NA วดหนองกระด อ.สองพนอง จ.สพรรณบร 22* 588896 1566424 CWE117/2 NA วดหนองกระด อ.สองพนอง จ.สพรรณบร 23* 596723 1582692 CWE121/1 NA วดใหมสทธาวาส อ.อทอง จ.สพรรณบร 24* 571874 1548812 CWE102/2 CWE1022 วดกรางทองราษฎรบรณะ อ.ทามวง จ.กาญจนบร 25* 593553 1543998 CWE103/1 CWE10311 ทสาธารณะออกระทง อ.ทามะกา จ.กาญจนบร 26* 593556 1544013 CWE103/2 CWE10312 ทสาธารณะออกระทง อ.ทามะกา จ.กาญจนบร 27* 593551 1544015 CWE103/3 CWE10313 ทสาธารณะออกระทง อ.ทามะกา จ.กาญจนบร 28* 582346 1537409 CWE104/1 CWE1041 วดหวายเหนยว อ.ทามะกา จ.กาญจนบร 29 604300 1502850 CWE91/2 CWE912 วดโคกบ ารงราษฎร อ.ด าเนนสะดวก จ.ราชบร 30* 599819 1497539 CWE85/2 RB05 โรงเรยนเนกขมวทยา อ.ด าเนนสะดวก จ.ราชบร 31* 591231 1522492 CWE92/1 CWE921 วดมวง อ.บานโปง จ.ราชบร 32* 588284 1531921 CWE93/1 CWE931 วดรางวาลย อ.บานโปง จ.ราชบร

Page 120: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-44

ตารางท 5-20 (ตอ) ล าดบ พกด สถาน เลขทบอ ทตง

ตะวนออก เหนอ 33 607277 1510326 CWE94/2 CWE942 หนาวดดอนมะขามเทศ อ.บางแพ จ.ราชบร 34* 592294 1507280 CWE96/2 CWE962 วดดอนทราย อ.โพธาราม จ.ราชบร 35* 592956 1493783 CWE97/2 CWE972 วดบางศรเพชร อ.เมอง จ.ราชบร 36* 595589 1487320 CWE99/1 CWE973 เทศบาลต าบลวดเพลง อ.วดเพลง จ.ราชบร 37* 596050 1487210 CWE99/3 CWE975 เทศบาลต าบลวดเพลง อ.วดเพลง จ.ราชบร 38* 583375 1515848 CWE98/1 CWE981 ศนยทรพยากรน าบาดาลภาค 10 อ.โพธาราม จ.ราชบร 39* 578958 1500827 NA 560B030 ส านกทรพยากรน าบาดาลเขต 8 อ.เมอง จ.ราชบร

หมายเหต : ขอมลบอสงเกตการณทมขอมลสมบรณจ านวน 29 บอ

จากการวเคราะหขอมลระดบน าใตดนของบอสงเกตการณซงตรวจวดและจดเกบขอมลตงแตป พ.ศ. 2543-2558 พบวา ระดบน าใตดนของบอสงเกตการณผนแปรแตกตางกนตามปจจยการเตมน าในแตละฤดดงแสดงในรปท 5-27 ผลการวเคราะหความแตกตางของระดบน าใตดนในชวงฤดฝน (ตงแตเดอนกรกฎาคม-ธนวาคม) และฤดแลง (ตงแตเดอนมกราคม-มถนายน) จากบอสงเกตการณทงหมดในพนทศกษาพบวา 70.36% ของบอสงเกตการณทงหมดมคาระดบน าใตดนเฉลยในชวงฤดฝนสงกวาระดบน าใตดนเฉลยในชวงฤดแลงในชวงระหวาง 0.03-4.80 เมตร อนเนองมาจากการเตมน าใตดนในชวงฤดฝนทเพมสงขน ในขณะทอก 25.64% ของบอสงเกตการณทงหมดมคาระดบน าใตดนเฉลยในชวงฤดฝนต ากวาระดบน าใตดนเฉลยในชวงฤดแลงอยเลกนอยในชวงระหวาง (-0.09)-(-1.70) เมตรดงแสดงในรปท 5-28

รปท 5-27 ระดบน าใตดนของบอสงเกตการณตรวจวดตงแตป พ.ศ. 2543-2558

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

ม.ค.

-00

ต.ค.-0

0

ก.ค.-0

1

เม.ย.

-02

ม.ค.

-03

ต.ค.-0

3

ก.ค.-0

4

เม.ย.

-05

ม.ค.

-06

ต.ค.-0

6

ก.ค.-0

7

เม.ย.

-08

ม.ค.

-09

ต.ค.-0

9

ก.ค.-1

0

เม.ย.

-11

ม.ค.

-12

ต.ค.-1

2

ก.ค.-1

3

เม.ย.

-14

ม.ค.

-15

ต.ค.-1

5

ก.ค.-1

6

ระดบ

น า (เ

มตร)

Page 121: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-45

รปท 5-28 ความแตกตางของระดบน าใตดนในชวงฤดฝนและฤดแลงจากบอสงเกตการณในพนทศกษา 5.3.1.2 ขอมลน าใตดนจากบอสบ (Pumping Wells Data)

ขอมลบอสบน าใตดน (Pumping Wells Data) ทรวบรวมไดจากกรมทรพยากรน าบาดาลเฉพาะในพนทโครงการชลประทานแมกลองใหญมทงสน 3,556 บอ ดงแสดงในรปท 5-29 ประกอบดวย บอสบน าใตดนของรฐ (Government Wells) จ านวน 2,706 บอ ตงแตชวงป พ.ศ. 2443-2556 โดยสบน าใตดนมาใชเฉลย 16 ชวโมงตอวน หรอคดเปนอตราการสบน าจากบอเฉลย 251.54 ลกบาศกเมตรตอวน รวมอตราการสบน าจากบอสบน าใตดนของรฐทงหมด 248.44 ลานลกบาศกเมตรตอป และบอสบน าใตดนของเอกชน (Private Wells) มจ านวน 850 บอ ตงแตชวงป พ.ศ. 2455-2557 โดยสบน าใตดนมาใชตลอด 24 ชวโมงตอวน หรอคดเปนอตราการสบน าจากบอ 320.67 ลกบาศกเมตรตอวน รวมอตราการสบน าจากบอสบน าใตดนของเอกชนทงหมด 93.90 ลานลกบาศกเมตรตอป รวมปรมาณการสบน าใตดนไปใชเทากบ 342.35 ลานลกบาศกเมตรตอป น าใตดนถกน ามาใชใน 6 กจกรรมหลกไดแก (1) ธรกจอตสาหกรรม อตราการสบน าอยระหวาง 1-6,000 ลกบาศกเมตรตอวน (2) ธรกจการคา อตราการสบน าอยระหวาง 9-350 ลกบาศกเมตรตอวน (3) ธรกจบรการ อตราการสบน าอยระหวาง 2-300 ลกบาศกเมตรตอวน (4) เกษตรกรรมเพาะปลก อตราการสบน าอยระหวาง 5-200 ลกบาศกเมตรตอวน (5) ปศสตว อตราการสบน าอยระหวาง 5-250 ลกบาศกเมตรตอวน และ (6) การอปโภคบรโภค อตราการสบน าอยระหวาง 1-432 ลกบาศกเมตรตอวน ดงแสดงในรปท 4-30 ถงรปท 4-35 โดยสวนใหญใชส าหรบธรกจอตสาหกรรมคดเปนปรมาณ 55% ของบอสบน าเอกชนทงหมด การน าเขาขอมลบอสบน าใตดนในแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW ประกอบดวยความลกของบอ (Depth of Pumping Wells) ความลกของทอกรอง (Screen Depth) อตราการสบน าใตดนไปใช (Pumping Rate) ซงถกก าหนดทอตราการสบน าทปลอดภย (Safe Yield) ทมคาเฉลยเทากบ 16 และ 24 ชวโมงตอวน ส าหรบบอสบน าใตดนของรฐและเอกชน ตามล าดบ

-0.26

0.32

0.41

0.22 0.47

1.53

0.09

0.20

4.80

0.11

0.19

0.09 0.4

20.1

2-0

.090.4

90.6

4-0

.550.6

50.6

70.7

00.0

9-0

.38-1

.10 -0.85

0.07

-0.19

0.03 0.5

9-0

.401.2

90.0

30.0

7 0.34

0.21

0.28

-0.35

-1.70

0.05

-3.00

-2.00

-1.00

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

6.00

CT15

1/4

CT11

4/3

CT15

8/2

CT15

4/1

CT11

5/3

CWE8

8/2

CT15

6/2

CT15

5/3

CWE8

7/1

CWE8

6/2

CT15

0/1

CT11

3/2

CT11

6/2

CT15

3/2

CT11

1/2

CT16

2/3

CT16

3/3

CT16

4/5

CT16

5/5

CWE1

17/1

CWE1

17/2

CWE1

21/1

CWE1

02/2

CWE1

03/1

CWE1

03/2

CWE1

03/3

CWE1

04/1

CWE9

1/2

CWE

85/2

CWE9

2/1

CWE9

3/1

CWE9

4/2

CWE9

6/2

CWE9

7/2

CWE9

9/1

CWE9

9/3

CWE9

8/1

CT-

CT15

2/2

ผลตา

งระด

บน า (

เมตร

)

Page 122: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-46

รปท 5-29 แผนทแสดงต าแหนงบอสบน าใตดนในพนทศกษา

รปท 5-30 อตราการสบน าใตดนเพอธรกจอตสาหกรรม

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

อตรา

สบน า

ใตดน

(ลบ.

ม./ว

น)

อตราสบน าใตดนเพอธรกจอตสาหกรรม

6,000 ลบ.ม./วน

1 ลบ.ม./วน

Page 123: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-47

รปท 5-31 อตราการสบน าใตดนเพอธรกจการคา

รปท 5-32 อตราการสบน าใตดนเพอธรกจบรการ

รปท 5-33 อตราการสบน าใตดนเพอการเกษตรกรรมเพาะปลก

50 50 50

1025 20 9

40 5030

10 2050

100

1030

80

15 25 30

100 10080

350

25

0

100

200

300

400อต

ราสบ

น าใต

ดน (ล

บ.ม.

/วน)

อตราสบน าใตดนเพอธรกจการคา

0

50

100

150

200

250

300

350

อตรา

สบน า

ใตดน

(ลบ.

ม./ว

น)

อตราสบน าใตดนเพอธรกจบรการ

2010

50

10

200

150 150160

50 50 50 50 50 50

5

30

50

10 10 10 1020

0

50

100

150

200

250

อตรา

สบน า

ใตดน

(ลบ.

ม./ว

น)

อตราสบน าใตดนเพอการเกษตรกรรมเพาะปลก

2 ลบ.ม./วน

300 ลบ.ม./วน

Page 124: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-48

รปท 5-34 อตราการสบน าใตดนเพอการปศสตว

รปท 5-35 อตราการสบน าใตดนเพอการอปโภคบรโภค

5.3.1.3 ขอมลหลมเจาะส ารวจชนดน (Borehole Data) ขอมลหลมเจาะส ารวจชนดน (Borehole Data) ทรวบรวมไดจากกรมทรพยากรน าบาดาลแสดงดงรปท 5-36 ซงพบวาต าแหนงหลมเจาะส ารวจชนดนกระจายทวทงพนทศกษา และจากขอมลสณฐานธรณวทยาทได การศกษานไดแบงชนหนอมน าใตดน (Aquifer) ออกเปน 9 ชนประกอบดวย (1) ชนหนอมน ากรงเทพฯ (Bangkok Aquifer, BK) (2) ชนหนอมน าพระประแดง (Phra Pradaeng Aquifer, PD) (3) ชนหนอมน านครหลวง (Nakhon Luang Aquifer, NL) (4) ชนหนอมน านนทบร (Nonthaburi Aquifer, NB) (5) ชนหนอมน าสามโคก (Sam Khok Aquifer, SK) (6) ชนหนอมน าพญาไท (Phaya Thai Aquifer, PT) (7) ชนหนอมน าธนบร (Thonburi Aquifer, TB) (8) ชนหนอมน าปากน า (Pak Nam Aquifer, PN)

0

50

100

150

200

250

300อต

ราสบ

น าใต

ดน (ล

บ.ม.

/วน)

อตราสบน าใตดนเพอการปศสตว

0

100

200

300

400

500

อตรา

สบน า

ใตดน

(ลบ.

ม./ว

น)

อตราสบน าใตดนเพอการอปโภคบรโภค

5 ลบ.ม./วน

250 ลบ.ม./วน

432 ลบ.ม./วน

1 ลบ.ม./วน

Page 125: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-49

และ (9) ชนหนแขงอมน า (Hard Rock Aquifer) ดงรปท 5-37 และสรปลกษณะส าคญของแตละชนหนอมน าในตารางท 5-21

รปท 5-36 แผนทแสดงต าแหนงหลมเจาะส ารวจชนดนในพนทศกษา

รปท 5-37 ชนหนอมน าใตดนและจ านวนชนทก าหนดในแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW

Page 126: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-50

ตารางท 5-21 ชนหนอมน าใตดนในพนทศกษา ชนหนอมน าใตดน ลกษณะส าคญ

ชนหนอมน ากรงเทพฯ (Bangkok Aquifer, BK)

ตงอยชนบนสดมความหนาเฉลยประมาณ 20-30 เมตร ปกคลมดวยชนดนเหนยวกรงเทพซงมความหนาเฉลยประมาณ 20 เมตร

ชนหนอมน าพระประแดง (Phra Pradaeng Aquifer, PD)

ความหนาประมาณ 20-50 เมตร

ชนหนอมน านครหลวง (Nakhon Luang Aquifer, NL)

ความหนาประมาณ 50-60 เมตร

ชนหนอมน านนทบร (Nonthaburi Aquifer, NB)

ความหนาประมาณ 60-70 เมตร

ชนหนอมน าสามโคก (Sam Khok Aquifer, SK)

ความหนาประมาณ 50-70 เมตร

ชนหนอมน าพญาไท (Phaya Thai Aquifer, PT)

ความหนาประมาณ 50-70 เมตร

ชนหนอมน าธนบร (Thonburi Aquifer, TB)

ความหนาประมาณ 30-50 เมตร

ชนหนอมน าปากน า (Pak Nam Aquifer, PN)

ความหนาประมาณ 60-90 เมตร

ชนหนแขงอมน า (Hard Rock Aquifer)

ประกอบดวยหนตะกอน หนแปร หนแกรนต และหนบะซอลต ซงมชนดนเหนยวแทรก

เนองจากซอฟตแวร VISUAL MODFLOW สามารถรองรบการประมาณคาชวง (Interpolation) หลายรปแบบพรอมกน รวมถงการประมาณคาชวงแบบเสนตรง (Linear Interpolation) การประมาณคาชวงแบบ Inverse Distance Weight (IDW) และแบบ Kriging เปนตน โดยการประมาณคาชวงดวยวธ Natural Neighbors เปนวธทแนะน าส าหรบแบบจ าลองทางธรณวทยา ดงนนในงานวจยนจงใชการประมาณคาชวงดวยวธ Natural Neighbors ส าหรบการประมาณคาชวงขอมลระดบความสงของกรดเซลลทงหมด หลงจากน าเขาขอมลหลมเจาะส ารวจชนดนทงหมด ซอฟตแวร VISUAL MODFLOW จะท าการประมาณคาชวงระดบความสงทงหมดโดยอตโนมต ซงระดบความสงของแตละชนหนอมน าใตดนไดแสดงดงรปท 5-38 ถงรปท 5-46

Page 127: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-51

รปท 5-38 ระดบชนความสงของชนหนอมน าใตดนกรงเทพฯ รปท 5-39 ระดบชนความสงของชนหนอมน าใตดนพระประแดง

BK PD

5-51

Page 128: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-52

รปท 5-40 ระดบชนความสงของชนหนอมน าใตดนนครหลวง รปท 5-41 ระดบชนความสงของชนหนอมน าใตดนนนทบร

NL NB

5-52

Page 129: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-53

รปท 5-42 ระดบชนความสงของชนหนอมน าใตดนสามโคก รปท 5-43 ระดบชนความสงของชนหนอมน าใตดนพญาไท

SK PT

5-53

Page 130: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-54

รปท 5-44 ระดบชนความสงของชนหนอมน าใตดนธนบร รปท 5-45 ระดบชนความสงของชนหนอมน าใตดนปากน า

TB PN

5-54

Page 131: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-55

รปท 5-46 ระดบชนความสงของชนหนแขงอมน า

ROCK

5-55

Page 132: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-56

5.3.1.4 ขอมลแมน า (River Data) ขอมลระดบน า (River Stage) และหนาตดขวางของแมน าสายหลก (River Cross Section) ทไหลผานพนทศกษาถกน าเขาในแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW ไดแก แมน าแมกลองซงไหลจากทศตะวนตกไปยงทศตะวนออกเฉยงใตของพนทกอนทจะไหลออกสทะเลทางทศใต และแมน าทาจนทไหลจากทศเหนอบรเวณจงหวดชยนาทออกสทะเลทางทศใต โดยน าเขาขอมลระดบน าและหนาตดขวางของแมน าแมกลองจ านวน 6 สถานประกอบดวย สถานตรวจวดน าทา K.3, K.11A, K.55, K.56, K.2B และ K.57 และขอมลระดบน าและหนาตดขวางของแมน าทาจนจ านวน 4 สถานประกอบดวย สถานตรวจวดน าทา T.19, T.9, T.1 และ T.14 ดงแสดงในรปท 5-47

รปท 5-47 แผนทแสดงต าแหนงสถานวดน าทาของแมน าแมกลองและแมน าทาจน

5.3.1.5 ขอมลการเตมน าใตดน (Recharge Data) แบบจ าลอง VISUAL MODFLOW น าเขาขอมลการเตมน าใตดน (Groundwater Recharge) มาจากแบบจ าลอง WEAP โดยขอมลการเตมน าใตดนในพนทศกษาไดมาจากแบบจ าลองน าฝน-น าทา (Rainfall-Runoff Model) ซงผนแปรตามประเภทของการใชทดน (Land Use Type) ดงรปท 5-48 ส าหรบขอมลการเตมน าเฉลยรายปแยกตามประเภทของการใชทดนไดสรปไวในตารางท 5-22

Page 133: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-57

รปท 5-48 แผนทแสดงประเภทของการใชทดนในพนทศกษา ตารางท 5-22 ขอมลการเตมน าเฉลยรายปแยกตามประเภทของการใชทดน

ประเภทของการใชทดน อตราการเตมน าใตดน (มลลเมตรตอป)1/

A1_นาขาว (Paddy field) 224.58 A2_พชไร (Field Crop) 488.03 A3_พชยนตน (Perennial Crop) 181.57 A4_สวนผลไม (Orchard) 155.52 A5_พชสวน (Horticulture) 173.39 A6_การท าไรเลอนลอย (Shifting Cultivation) 246.17 A7_ทงหญาเลยงสตว (Pasture and Farm House) 419.50 A8_พชน า (Aquatic Plant) 239.69 A9_ทดนส าหรบเพาะเลยงพชและสตวในน า (Aquacultural Land) 239.69 F2_ปาผลดใบ (Deciduous Forest) 484.55 M1_ทดนส าหรบใชสอยอนๆ (Other Miscellaneous Land) 239.69 M2_หนองน าและบง (Marsh and Swamp) 239.69

Page 134: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-58

ตารางท 5-22 (ตอ) ประเภทของการใชทดน อตราการเตมน าใตดน

(มลลเมตรตอป) U1_พนทเมอง (Urban) 286.43 U2_พนทหมบาน (Villages) 274.73 W_พนทน า (Water) 209.45

หมายเหต : 1/ ขอมลการเตมน าใตดนไดมาจากแบบจ าลองน าฝน-น าทาของแบบจ าลอง WEAP

5.3.2 การก าหนดรปแบบของแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW

5.3.2.1 แบบจ าลองเชงมโนทศน (Conceptual Model) แหลงน าใตดน (Groundwater Source) ในบรเวณพนทศกษาเปนแหลงน าใตดนแบบเปด (Open Source) ซงไหลจากทศตะวนตกทมภเขาสงไปยงทศตะวนออก จากนนจงไหลออกจากเขตพนทศกษาในทางทศใต โดยเลอกศกษาเฉพาะพนททมความสามารถในการเตมน าใตดน ยกเวนบรเวณดนเหนยวกรงเทพฯ ซงน าฝนไมสามารถเตมชนน าใตดนได โดยน าใตดนในบรเวณพนทเกดการสญเสยอนเนองมาจากการสบน าใตดนมาใชและการไหลออกของน าใตดนในพนทดงแสดงในรปท 5-49 จากขอมลหลมเจาะส ารวจชนดน (Borehole Data) สามารถจดแบงชนหนอมน า (Aquifer) ในพนทศกษาไดจ านวน 9 ชน ซงมความไมเปนเนอเดยวกน (Heterogeneity) และมคณสมบตทางชลศาสตรของแตละชนใน 3 ทศทางคอ x, y และ z ทแตกตางกน (Anisotropy)

รปท 5-49 แบบจ าลองเชงมโนทศนเพอจ าลองการไหลของน าใตดนในพนทศกษา

Recharge

Evapotranspiration

GW Flow (out)

GW Flow (In)

Runoff

Groundwater Use

GW Flow (In)

GW Flow (In)

GW Flow (In)

Bkclay

BkPD

NL

NB

SK-PN

Rock

Page 135: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-59

5.3.2.2 การออกแบบกรดในแบบจ าลอง (Model Grid Design) กรดของแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW ครอบคลมพนทส เหลยมขนาด 27 ,500 ตารางกโลเมตร ซงตงอยระหวางพกดทางตะวนออก UTM 540,000 ถง 643,000 เมตร (103 กโลเมตร) และระหวางพกดทางเหนอ UTM 1,430,000 ถง 1,600,000 เมตร (170 กโลเมตร) แบงพนทโดยใชระยะกรดขนาด 0.50×0.50 กโลเมตร ชนหนอมน าในพนทศกษาแบงออกเปน 9 ชนหนอมน าใตดน (Aquifer) ระหวางชนจะมชนดนเหนยวแทรกท าใหจ านวนชนทงหมดรวม 19 ชน (Layer) จ านวนกรดเซลลทงหมด 1,324,300 กรดเซลล (205 แถว × 340 สดมภ × 19 ชน) ดงแสดงในรปท 5-50

รปท 5-50 การออกแบบกรดและขอบเขตของแบบจ าลองในพนทศกษา

Page 136: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-60

5.3.3 ผลการปรบเทยบแบบจ าลองการไหลของน าใตดน งานวจยนไดท าการปรบเทยบแบบจ าลองโดยอาศยขอมลในป พ.ศ. 2558 เนองจากเปนปปจจบน

ทจดเกบขอมลระดบน าใตดนและก าหนดอตราการสบน าใตดนไปใช (Pumping Rate) โดยอาศยขอมลปจจบนทรวบรวมไดจากส านกทรพยากรน าบาดาลเขต 2 (สพรรณบร) แยกเปน (1) บอสบน าใตดนของรฐก าหนดใหอตราการสบน าสงสดอยท 16 ชวโมงตอวน และ (2) บอสบน าใตดนของเอกชน ก าหนดใหอตราการสบน าสงสดอยท 24 ชวโมงตอวน ส าหรบคาพารามเตอรหลกทใชในการปรบเทยบแบบจ าลองการไหลของน าใตดนในพนทศกษาภายใตการจ าลองในสภาวะคงท (Steady State) ซงก าหนดใหระดบน าไมเปลยนแปลงตามเวลานนเปนคาความสามารถในการน าน าของดน (Hydraulic Conductivity) ไดแก คาสมประสทธการยอมใหน าซมผานในแนวแกน x, y และ z (Kx, Ky และ Kz) คาความพรนประสทธผล (Effective Porosity) และคาสมประสทธการกกเกบน า Sy และ Ss ซงแสดงผลทไดจากการปรบเทยบในตารางท 5-23 และใหคาประสทธผลของการปรบเทยบแบบจ าลองการไหลของน าใตดนในรปท 5-51 ตารางท 5-23 คณสมบตทางชลศาสตรของชนหนอมน าใตดนจากการปรบเทยบแบบจ าลอง

ชนหนอมน าใตดน สมประสทธการยอมใหน าซมผาน (เมตร/วน)

ความพรนประสทธผล

สมประสทธการกกเกบน า

Kx และ Ky Kz Sy Ss ชนดนเหนยวระหวางชน (Aquitard)

1 (1x10-3)1/

0.1 (1x10-4)1/

0.01 (0.03)1/

0.03 (0.03)1/

1x10-5 (1x10-5)1/

ชนหนอมน ากรงเทพฯ (Bangkok Aquifer, BK)

42 (20-59)1/

4.2 (2-5.9)1/

0.20 (0.20)1/

0.20 (0.20)1/

8x10-6 (8x10-6)1/

ชนหนอมน าพระประแดง (Phra Pradaeng Aquifer, PD)

40 (0.1-75)1/

4 (0.01-7.5)1/

0.20 (0.20)1/

0.20 (0.20)1/

9x10-5 (9x10-5)1/

ชนหนอมน านครหลวง (Nakhon Luang Aquifer, NL)

30 (0.1-67)1/

3 (0.01-6.7)1/

0.20 (0.20)1/

0.20 (0.20)1/

8x10-5 (8x10-5)1/

ชนหนอมน านนทบร (Nonthaburi Aquifer, NB)

13 (5-25)1/

1.3 (0.5-2.5)1/

0.20 (0.20)1/

0.20 (0.20)1/

5x10-5 (5x10-5)1/

ชนหนอมน าสามโคก (Sam Khok Aquifer, SK)

(0.39-5.90)2/ (0.39-5.90)1/

(0.39-5.90)2/ (0.39-5.90)1/

0.20 (0.20)1/

0.20 (0.20)1/

1x10-5 (1x10-5)1/

ชนหนอมน าพญาไท (Phaya Thai Aquifer, PT)

(0.39-5.90)2/ (0.39-5.90)1/

(0.39-5.90)2/ (0.039-0.59)1/

0.20 (0.20)1/

0.20 (0.20)1/

1x10-5 (1x10-5)1/

ชนหนอมน าธนบร (Thonburi Aquifer, TB)

(0.39-5.90)2/ (0.39-5.90)1/

(0.39-5.90)2/ (0.039-0.59)1/

0.20 (0.20)1/

0.20 (0.20)1/

1x10-5

(1x10-5)1/

Page 137: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-61

ตารางท 5-23 (ตอ) ชนหนอมน าใตดน สมประสทธการยอมให

น าซมผาน (เมตร/วน) ความพรนประสทธผล

สมประสทธการกกเกบน า

Kx และ Ky Kz Ss Sy ชนหนอมน าปากน า (Pak Nam Aquifer, PN)

(0.39-5.90)2/ (0.39-5.90)1/

(0.39-5.90)2/ (0.039-0.59)1/

0.20 (0.20)1/

0.20 (0.20)1/

1x10-5 (1x10-5)1/

ชนหนแขง (Hard Rock Aquifer)

5 (0.1-9)1/

0.5 (1x10-4)1/

0.10 (0.10)1/

0.10 (0.10)1/

5x10-4 (5x10-4)1/

หมายเหต : 1/คาในวงเลบเปนคาคณสมบตทางชลศาสตรของชนหนอมน าใตดนทแนะน าโดยกรมทรพยากรน าบาดาล (กรมทรพยากรน าบาดาล, 2551)

2/ ไมมบอสงเกตการณในชนน าใตดน

รปท 5-51 ประสทธผลของการปรบเทยบแบบจ าลองการไหลของน าใตดนในสภาวะคงท จากการเปรยบเทยบคาคณสมบตทางชลศาสตรของชนหนอมน าใตดนจากการปรบเทยบแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW พบวาอยในชวงคาทแนะน าโดยกรมทรพยากรน าบาดาลทศกษาไวในป พ.ศ. 2551 นอกจากนคาความสามารถในการน าน าของดนทไดจากการปรบเทยบยงสอดคลองตามผลการศกษาของ Heath ในป ค.ศ. 1983 โดยคาความสามารถในการน าน าของดนผนแปรตามประเภทของดน (Heath, 1983) ดงแสดงในรปท 5-52 ในขณะทคาสมประสทธการกกเกบน า Ss ของชนหนแขงและชนดนเหนยวทก าหนดในแบบจ าลองอางองจากผลการศกษาของกรมทรพยากรน าบาดาลในป พ.ศ. 2551

Page 138: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-62

ซงสอดคลองกบคาทแนะน าโดย Domenico ในป ค.ศ. 1972 (Domenico, 1972) ดงแสดงในตารางท 5-24

10-7 10-6 10-5 10-4 10-3 10-2 10-1 1 10 102 103 104 105

Gal d-1 ft-2

10-7 10-6 10-5 10-4 10-3 10-2 10-1 1 10 102 103 104 105

ft d-1

10-8 10-7 10-6 10-5 10-4 10-3 10-2 1 10 102 103 104

m d-110-1

GLACIAL TILL GRAVEL

CLEAN SAND

SILTY SAND

Fine Coarse

CLAY SILT, LOESS

CARBONATE ROCKSFractured Cavernous

SHALEUnfractured fractured

SANDSTONEFractured Semiconsolidated

BASALTUnfractured Fractured Lavaflow

IGNEOUS AND METAMORPHIC ROCKSUnfractured Fractured

รปท 5-52 ชวงขอมลความสามารถในการน าน าของดนทแนะน าโดย Heath ทมา : Heath (1983)

ตารางท 5-24 ชวงขอมลสมประสทธการกกเกบน าทแนะน าโดย Domenico

ประเภทดน สมประสทธการกกเกบน า Ss ดนเหนยวพลาสตก (Plastic Clay) 2.0x10-2-2.6x10-3 ดนเหนยวแนน (Stiff Clay) 2.6x10-3-1.3x10-3 ดนเหนยวปานกลาง-แขง (Medium-Hard Clay) 1.3x10-3-9.2x10-4 ดนทรายแบบสภาพดนหลวม (Loose Sand) 1.0x10-3-4.9x10-4 ดนทรายแบบสภาพดนแนน (Dense Sand) 2.0x10-4-1.3x10-4

Page 139: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-63

ตารางท 5-24 (ตอ) ประเภทดน สมประสทธการกกเกบน า Ss

ดนกรวยแบบสภาพดนบนทรายแนน (Dense Sandy Gravel)

1.0x10-4-4.9x10-5

หนแขงมรอยแยกหรอรอยเชอม (Rock, Fissured, Jointed)

6.9x10-5-3.3x10-6

หนแขง (Rock, Sound) <<3.3x10-6 ทมา : Domenico (1972)

ประสทธผลของการปรบเทยบแบบจ าลองการไหลของน าใตดนในสภาวะคงทพบวาคาระดบน าเฉลยทค านวณจากแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW และคาระดบน าเฉลยจากบอสงเกตการณมคาความเบยงเบนคลาดเคลอนประมาณรอยละ 5.756 และมคาสมประสทธสหสมพนธสงถง 0.978 อยางไรกดผลการปรบเทยบพบวาใหคาผลตางของคาระดบน าเฉลยทค านวณจากแบบจ าลองและคาระดบน าเฉลยจากบอสงเกตการณสงบางบอโดยเฉพาะอยางยง CWE97/1 และคาความคลาดเคลอนมาตรฐานยงคอนขางสง ส าหรบทศทางของเวคเตอรความเรวน าจากผลการจ าลองการไหลของน าใตดนในพนทศกษาใหผลแสดงในรปท 5-47 ซงพบวาน าใตดนไหลไปทางทศตะวนออกของพนทลงสแมน าทาจน โดยมลกษณะการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนอมน าใตดนแตละชนดงปรากฎในรปท 5-53 ถงรปท 5-62

Page 140: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-64

รปท 5-53 แผนทแสดงทศทางของเวคเตอรความเรวน าจากแบบจ าลองในพนทศกษา (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

5-64

Page 141: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-65

รปท 5-54 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนอมน าใตดน กรงเทพฯ (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

รปท 5-55 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนอมน าใตดน พระประแดง (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

BK PD

5-65

Page 142: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-66

รปท 5-56 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนอมน าใตดน นครหลวง (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

รปท 5-57 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนอมน าใตดน นนทบร (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

NL NB

5-66

Page 143: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-67

รปท 5-58 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนอมน าใตดน สามโคก (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

รปท 5-59 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนอมน าใตดน พญาไท (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

SK PT

5-67

Page 144: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-68

รปท 5-60 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนอมน าใตดน ธนบร (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

รปท 5-61 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนอมน าใตดน ปากน า (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

TB PN

5-68

Page 145: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-69

รปท 5-62 แผนทแสดงการกระจายตวของระดบเฮดน าของชนหนแขงอมน า (สขาวแสดงใหเหนถงไมมน าใตดน)

Rock

5-69

Page 146: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-70

5.3.4 ผลการจ าลองสมดลงบน าใตดน ผลการจ าลองการไหลของน าใตดนในสภาวะคงท โดยอาศยชวงขอมล 2 ป และ 5 ป กลาวคอ

ตงแตป พ.ศ. 2557-2558 และป พ.ศ. 2554-2558 ใหขอมลสมดลงบน าใตดนทงปรมาณน าไหลเขาทงหมด (Inflow) และปรมาณน าไหลออกทงหมด (Outflow) ตามขอมลสรปในตารางท 5-25 และตารางท 5-26 และรปท 5-63 และรปท 5-64

ตารางท 5-25 สมดลงบน าใตดนจากการจ าลองในสภาวะคงทตงแตป พ.ศ. 2557-2558 (2 ป)

สมดลงบน าใตดนตงแตป พ.ศ. 2557-2558 ปรมาณน าเฉลย ลกบาศกเมตรตอวน ลานลกบาศกเมตรตอป

ปรมา

ณน าไ

หลเข

Storage 1.0295x107 3,757.68 Constant Head 0.0000 0.00 Wells 0.0000 0.00 River Leakage 5.6074x103 2.05 ET 0.0000 0.00 Recharge 5.3728x106 1,961.07 ปรมาณน าไหลเขาทงหมด 1.5673x107 5,720.79

ปรมา

ณน าไ

หลออ

Storage 1.0260x107 3,744.90 Constant Head 0.0000 0.00 Wells 9.2011x105 335.84 River Leakage 1.8175x105 66.34 ET 4.1434x106 1,512.34 Recharge 0.0000 0.00 ปรมาณน าไหลออกทงหมด 1.5505x107 5,659.42

ปรมาณน าไหลเขาทงหมด-ปรมาณน าไหลออกทงหมด

1.6815x105

61.37

Percent Discrepancy 1.07

Page 147: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-71

ตารางท 5-26 สมดลงบน าใตดนจากการจ าลองในสภาวะคงทตงแตป พ.ศ. 2554-2558 (5 ป) สมดลงบน าใตดนตงแตป พ.ศ. 2554-2558 ปรมาณน าเฉลย

ลกบาศกเมตรตอวน ลานลกบาศกเมตรตอป ปร

มาณน

าไหล

เขา

Storage 6.6666x106 2,433.31 Constant Head 0.0000 0.00 Wells 0.0000 0.00 River Leakage 2.8841x102 0.11 ET 0.0000 0.00 Recharge 5.3728x106 1,961.07 ปรมาณน าไหลเขาทงหมด 1.2040x107 4,394.49

ปรมา

ณน าไ

หลออ

Storage 3.5289x106 1,288.05 Constant Head 0.0000 0.00 Wells 9.2011x105 335.84 River Leakage 2.1729x106 793.11 ET 5.4177x106 1,977.46 Recharge 0.0000 0.00 ปรมาณน าไหลออกทงหมด 1.2040x107 4,394.46

ปรมาณน าไหลเขาทงหมด-ปรมาณน าไหลออกทงหมด

7.8410x101 0.0286

Percent Discrepancy 0.00

รปท 5-63 สมดลงบน าใตดนจากการจ าลองในสภาวะคงทตงแตป พ.ศ. 2557-2558 (2 ป)

Page 148: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-72

รปท 5-64 สมดลงบน าใตดนจากการจ าลองในสภาวะคงทตงแตป พ.ศ. 2554-2558 (5 ป) ผลการจ าลองตงแตป พ.ศ. 2557-2558 (2 ป) พบวามปรมาณน าไหลเขาทงหมดนอยกวาปรมาณ

น าไหลออกทงหมดเทากบ 1.6815x105 ลกบาศกเมตรตอวน หรอคดเปน 61.37 ลานลกบาศกเมตรตอป ส าหรบปรมาณน าไหลเขาทงหมดเทากบ 1.5673x107 ลกบาศกเมตรตอวน หรอคดเปน 5,720.79 ลานลกบาศกเมตรตอป ซงเปนผลรวมของปรมาณน าเกบกกของชนหนอมน าใตดน (Storage) ปรมาณน าทเตมลงส แม น า (River Leakage) และปร มาณการ เต มน า ใต ด น (Groundwater Recharge) เท ากบ 1.0295x107, 5.6074x103 และ 0.53728x107 ลกบาศกเมตรตอวน ซงคดเปน 3,757.68, 2.05 และ 1,961.07 ลานลกบาศกเมตรตอป ตามล าดบ ในขณะทปรมาณน าไหลออกทงหมดเทากบ 1.5505x107

ลกบาศกเมตรตอวน หรอคดเปน 5,659.42 ลานลกบาศกเมตรตอป ซงเปนผลรวมของปรมาณน าเกบกกของชนหนอมน าใตดน (Storage) ปรมาณน าทสบไปใชในชนหนอมน าใตดน (Pumping Water from Wells) ปรมาณน าทสญเสยไปในแมน า (River Leakage) และปรมาณการคายระเหยน าของพช (Evapotranspiration, ET) เทากบ 1.0260x107, 9.2011x105, 1.8175x105 และ 4.1434x106 ลกบาศกเมตรตอวน ซงคดเปน 3,744.90, 335.84, 66.34 และ 1,512.34 ลานลกบาศกเมตรตอป ตามล าดบ

ผลการจ าลองตงแตป พ.ศ. 2554-2558 (5 ป) พบวามระดบเฮดน าคงทกลาวคอ มความแตกตางระหวางปรมาณน าไหลเขาทงหมดและปรมาณน าไหลออกทงหมดเลกนอย 7.8410x101 ลกบาศกเมตรตอวน หรอคดเปน 0.0283 ลานลกบาศกเมตรตอป อยางไรกดการจ าลองการไหลของน าใตดนโดยอาศยชวงขอมลทยาวขนโดยก าหนดใหอตราการสบน าใตดนไปใชคงทนน สงผลท าใหปรมาณน าเกบกกของชนหนอมน าใตดนมแนวโนมลดลง ส าหรบปรมาณน าไหลเขาทงหมดเทากบ 1.2040x107ลกบาศกเมตรตอวน หรอคดเปน 4,394.49 ลานลกบาศกเมตรตอป ซงเปนผลรวมของปรมาณน าเกบกกของชนหนอมน าใตดน (Storage) ปรมาณน าทเตมลงสแมน า (River Leakage) และปรมาณการเตมน าใตดน (Groundwater Recharge) เทากบ 6.6666x106, 5.6074x103 และ 5.3728x106 ลกบาศก เมตรตอวน ซ งคดเปน 2,433.31, 0.11 และ 1,961.07 ลานลกบาศกเมตรตอป ตามล าดบ ในขณะทปรมาณน าไหลออกทงหมด

Page 149: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-73

เทากบ 1.5505x107ลกบาศกเมตรตอวน หรอคดเปน 5,659.42 ลานลกบาศกเมตรตอป ซงเปนผลรวมของปรมาณน าเกบกกของชนหนอมน าใตดน (Storage) ปรมาณน าทสบไปใชในชนหนอมน าใตดน (Pumping Water from Wells) ปรมาณน าทสญเสยไปในแมน า (River Leakage) และปรมาณการคายระเหยน าของพช (Evapotranspiration, ET) เทากบ 3.5289x106, 9.2011x105, 2.1729x106และ 5.4177x106 ลกบาศกเมตรตอวน ซงคดเปน 1,288.05, 335.84, 793.11 และ 1,977.46 ลานลกบาศกเมตรตอป ตามล าดบ

5.3.5 ผลการจ าลองสถานการณน าสมมต แบบจ าลองการไหลของน าใตดนขางตนถกน ามาใชจ าลองการไหลของน าใตดนในสถานการณ

สมมตทก าหนดใหอตราการสบน าใตดนไปใชเพมสงขนจากปจจบนในป พ.ศ. 2558 เทากบ 20% ซงผลจากการจ าลองในสภาวะคงทไดเปรยบเทยบสมดลงบน าใตดนกรณอางอง (อตราการสบน าใตดนป พ.ศ. 2558) และกรณสถานการณสมมต (อตราการสบน าใตดนเพมสงขน 20% ของอตราการสบน าใตดนป พ.ศ. 2558) ดงแสดงในตารางท 5-27 ตารางท 5-27 ผลการเปรยบเทยบสมดลงบน าใตดนกรณอางองและกรณสถานการณสมมตจากการ จ าลองในสภาวะคงท

สมดลงบน าใตดนในป พ.ศ. 2558

กรณอางอง1/ กรณสถานการณสมมต2/ ปรมาณน าเฉลย ปรมาณน าเฉลย

ลกบาศกเมตรตอวน

ลานลกบาศกเมตรตอป

ลกบาศกเมตรตอวน

ลานลกบาศกเมตรตอป

ปรมา

ณน าไ

หลเข

Storage 1.5236x107 5,561.19 1.5259x107 5,569.64 Constant Head 0.0000 0.00 0.0000 0.00 Wells 0.0000 0.00 0.0000 0.00 River Leakage 3.4261x104 12.51 3.5752x104 13.05 ET 0.0000 0.00 0.0000 0.00 Recharge 5.3728x106 1,961.07 5.3728x106 1,961.07 ปรมาณน าไหลเขา

ทงหมด 2.0643x107 7,534.77 2.0668x107 7,543.76

Page 150: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-74

ตารางท 5-27 (ตอ) สมดลงบน าใตดนในป พ.ศ.

2558 กรณอางอง1/ กรณสถานการณสมมต2/

ปรมาณน าเฉลย ปรมาณน าเฉลย ลกบาศกเมตร

ตอวน ลานลกบาศก

เมตรตอป ลกบาศกเมตร

ตอวน ลานลกบาศก

เมตรตอป

ปรมา

ณน าไ

หลออ

Storage 1.4485x107 5,287.11 1.4355x107 5,239.50 Constant Head 0.0000 0.00 0.0000 0.00 Wells 9.2011x105 335.84 1.1041x106 403.01 River Leakage 2.1845x106 797.34 2.1761x106 794.27 ET 3.0534x106 1,114.48 3.0328x106 1,106.98 Recharge 0.0000 0.00 0.0000 0.00 ปรมาณน าไหลออก

ทงหมด 2.0643x107 7,534.76

2.0668x107 7,543.76

ปรมาณน าไหลเขาทงหมด- ปรมาณน าไหลออกทงหมด

12 0.00 12.5 0.00

Percent Discrepancy 0.00 0.00 หมายเหต : 1/ ใชคาอตราการสบน าใตดนป พ.ศ. 2558 2/ ก าหนดคาอตราการสบน าใตดนเพมสงขน 20% ของอตราการสบน าใตดนป พ.ศ. 2558

จากขอมลสมดลงบน าใตดนทไดจาการจ าลองระบบการไหลของน าใตดนทแสดงในตารางขางตนพบวาการก าหนดคาอตราการสบน าใตดนเพมสงขน 20% ของอตราการสบน าใตดนป พ.ศ. 2558 ส าหรบกรณสถานการณสมมตสงผลใหปรมาณน าใตดนถกสบไปใชเพมสงขนเปน 403.01 ลานลกบาศกเมตรตอปเมอเปรยบเทยบกบกรณอางองทมปรมาณการสบน าใตดนไปใชเทากบ 335.84 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอเพมสงขน 5.34% เทยบกบปรมาณน าไหลออกทงหมดส าหรบกรณสถานการสมมตและ 4.46% เทยบกบปรมาณน าไหลออกทงหมดส าหรบกรณอางอง ผลจากการเพมอตราการสบน าใตดนไปใชท าใหระยะน าลด (Groundwater Drawdown) เฉลยของบอสงเกตการณจ านวน 29 บอของชนน าใตดนตาง ๆ เพมสงขนในชวงตงแต 0.01-0.08 เมตรเมอเปรยบเทยบกบกรณอางองดงแสดงในรปท 5-65 และตารางท 5-28

Page 151: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-75

รปท 5-65 ระยะน าลดของบอสงเกตการณจากผลการจ าลองกรณสถานการณสมมตทอตราการสบน า ใตดนไปใชเพมขน 20% ของอตราการสบน าปจจบน

ตารางท 5-28 ผลการเปรยบเทยบระยะน าลดกรณอางองและกรณสถานการณสมมตจากการจ าลองใน

สภาวะคงท ชนหนอมน าใตดน คาเฉลยระยะน าลด (Average Drawdown) (เมตร) ความแตกตาง

(เมตร) กรณอางอง กรณสถานการณสมมต ชนหนอมน ากรงเทพฯ (Bangkok Aquifer, BK)

6.73 6.75 0.02

ชนหนอมน าพระประแดง (Phra Pradaeng Aquifer, PD)

4.69 4.72 0.03

ชนหนอมน านครหลวง (Nakhon Luang Aquifer, NL)

0.50 0.58 0.08

ชนหนอมน านนทบร (Nonthaburi Aquifer, NB)

1.67 1.73 0.06

ชนหนอมน าสามโคก (Sam Khok Aquifer, SK)

- - -

ชนหนอมน าพญาไท (Phaya Thai Aquifer, PT)

1.01 1.03 0.02

Page 152: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-76

ตารางท 5-28 (ตอ) ชนหนอมน าใตดน คาเฉลยระยะน าลด (Average Drawdown) (เมตร) ความแตกตาง

(เมตร) กรณอางอง กรณสถานการณสมมต ชนหนอมน าธนบร (Thonburi Aquifer, TB)

- - -

ชนหนอมน าปากน า (Pak Nam Aquifer, PN)

- - -

ชนหนแขงอมน า (Hard Rock Aquifer)

0.98 0.99 0.01

Page 153: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-77

5.4 ผลการพฒนาแบบจ าลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในพนทศกษา 5.4.1 หลกการเชอมโยงแบบจ าลองน าผวดนและแบบจ าลองน าใตดน หลงจากไดทาการพฒนาแบบจาลองน าผวดนและแบบจาลองน าใตดนและทาการปรบเทยบ

แบบจาลองแลวเสรจ โดยแบบจาลองระบบการวางแผนและประเมนสถานการณน า (Water Evaluation and Planning Model, WEAP) ถกนามาประยกตใชเพอบรหารจดการน าและประเมนศกยภาพของน าตนทนจากแหลงน าผวดนซงครอบคลมพ นททวท งลมน าแมกลอง ในขณะทแบบจาลองการไหลของน าใตดน (Model of Groundwater Flow, VISUAL MODFLOW) นามาประยกตใชเพอจาลองสภาพการไหลของน าใตดนและประเมนสถานภาพของน าใตดนโดยมขอบเขตพ นทเฉพาะในพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญเทาน นสาหรบนาไปใชในการบรหารจดการน าใตดนรวมกบน าผวดนในลมน าแมกลองตอนลางต งแตเขอนแมกลองลงมาถงปากแมน าแมกลอง จากน นข นตอนถดไปไดทาการเชอมโยงแบบจาลองท ง 2 เขาดวยกน โดยกอนหนาน แบบจาลอง WEAP สามารถเชอมโยงการทางานกบแบบจาลอง MODFLOW-2000 เทาน น อยางไรกดในป พ.ศ. 2561 ไดมการพฒนาแบบจาลอง WEAP-2018 ซงสามารถเชอมโยงการทางานกบแบบจาลอง MODFLOW-2005 และ MODFLOW-NWT ไดดวย

สาหรบข นตอนการทางานของแบบจาลอง WEAP-MODFLOW แสดงในรปท 5-66 โดยไฟลผลลพธท ไดจากแบบจาลอง WEAP ทสถานการณสมมตท ก าหนดไดแก คาการเตมน า ใตดน (Groundwater Recharge) อตราการสบน าใตดน (Abstraction Rates) คาระดบน าในแมน า (River Stage) ของแตละชวงเวลาจะถกแปลงใหอยในรปของไฟลขอความ (MODFLOW Text File) เพอเปนขอมลนาเขาในแบบจาลอง MODFLOW ไดแก *.rch (Recharge), *.wel (Well) และ *.riv (River) โดย WEAP จะประมวลผลโดยใชไฟล mf2k.exe จากน น MODFLOW จะคานวณเฮดน าของแตละกรดเซลล (Cell Heads) ปรมาตรน าเกบกกใตดน (Storage Volumes) และอตราการไหลของน า (Flows) จากน น WEAP จะอานคาผลลพธทไดจากแบบจาลอง MODFLOW เพอปรบเปลยนคาพารามเตอรภายในแบบจาลอง WEAP เองสาหรบจาลองผลในชวงเวลาถดไป หรออาจกลาวไดวาแบบจาลอง MODFLOW จะจาลองลกษณะการไหลของน าใตดนบนหนาตางการทางานของแบบจาลอง WEAP โดย WEAP จะทาหนาทเปน Remote Control

Page 154: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-78

WEAPCalculates GW recharge, abstraction rates, river stage for one time step (based on parameters defined for the respective WEAP scenario).

WEAPTranscribes the result into a MODFLOW text files format (*.rch, *.wel, *.riv).

WEAPReads the MODFLOW result files and updates the WEAP-internal parameters.

WEAPRuns mf2k.exe.

MODFLOWCalculates cell heads, storage volumes, flows, ...

Next time steps

LinkKitchenCreates the linkage shapefils connecting WEAP elements with MODFLOW cells.

รปท 5-66 ข นตอนการเชอมโยงแบบจาลอง WEAP-MODFLOW ทมา : Federal Institute for Geosciences and Natural Resource (2018)

5.4.2 ผลการพฒนาแบบจ าลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในพนทศกษา

เนองจากความแตกตางของลกษณะการทางานของแบบจาลอง WEAP ซ งมประเมนคาพารามเตอรของแบบจาลองแบบกลมกอน (Lumped Parameters) แยกตามพ นทลมน ายอยจานวน 6 พ นท (ลมน ายอย-1, ลมน ายอย-2, ลมน ายอย-3, ลมน ายอย-4, ลมน ายอย-5 และลมน ายอย-6) และกาหนดโหนดความตองการน าจานวน 5 โหนดตามรายละเอยดทกลาวมาในหวขอ 5.2.1.6 ในขณะทแบบจาลอง MODFLOW ประเมนพารามเตอรแบบจาลองแบบกระจายคาพารามเตอร (Distributed Parameters) ตามจานวนกรดเซลลทออกแบบโดยครอบคลมเฉพาะพ นทลมน ายอย-6 เทาน น ดงน นงานวจยน จงไดทาการเชอมโยงพ นทลมน ายอย-6 จากแบบจาลอง WEAP ทไดทาการแปลงขอมลเปน

Page 155: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-79

Shape File โดยอาศยเครองมอ LinkKitchen ซงพฒนาโดย Federal Institute for Geosciences and Natural Resource (BGR, 2018) ประเทศเยอรมนกอนเชอมโยงเขากบแบบจาลอง MODFLOW ท งน ขอมลการใชทดนของลมน ายอย-6 ทกาหนดในแบบจาลอง MODFLOW ของดนช นบนสดมจานวนท งส น 27,885 กรดเซลล และแบงแยกตามประเภทของการใชทดนดงรายละเอยดในตารางท 5-29 และรปท 5-67 ดงน คอ ตารางท 5-29 จานวนกรดเซลลแยกตามประเภทการใชทดน

ประเภทของการใชทดน จานวนกรดเซลล จานวน เปอรเซนต

A1_นาขาว (Paddy field) 7,279 26.10 A2_พชไร (Field Crop) 12,889 46.22 A3_พชยนตน (Perennial Crop) 565 2.03 A4_สวนผลไม (Orchard) 1,839 6.59 A5_พชสวน (Horticulture) 416 1.49 A6_การทาไรเลอนลอย (Shifting Cultivation) 2 0.01 A7_ทงหญาเล ยงสตว (Pasture and Farm House) 285 1.02 A8_พชน า (Aquatic Plant) 785 2.82 A9_ทดนสาหรบเพาะเล ยงพชและสตวในน า (Aquacultural Land) 5 0.02 F2_ปาผลดใบ (Deciduous Forest) 867 3.11 M1_ทดนสาหรบใชสอยอนๆ (Other Miscellaneous Land) 770 2.76 M2_หนองน าและบง (Marsh and Swamp) 56 0.20 U1_พ นทเมอง (Urban) 641 2.30 U2_พ นทหมบาน (Villages) 1,190 4.27 W_พ นทน า (Water) 296 1.06

รวม 27,885 100

Page 156: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-80

รปท 5-67 ขอมลการใชทดนของลมน ายอย-6 ทกาหนดในแบบจาลอง MODFLOW ของช นผวดน

นอกจากน ไดกาหนดโหนดความตองการน าผวดนและน าใตดนสาหรบเชอมโยงแบบจาลอง WEAP-MODFLOW เขาดวยกนจานวน 5 โหนดดงแสดงไวในตารางท 5-30 และรปท 5-68 ประกอบดวย

(1) GMKIP_1L : โหนดความตองการน าผวดนผานคลองชลประทานสายใหญ 1L และน าใตดนจากบอสบในเขตโครงการสงน าและบารงรกษาพนมทวน

(2) GMKIP_2L : โหนดความตองการน าผวดนผานคลองชลประทานสายใหญ 2L และน าใตดนจากบอสบในเขตโครงการสงน าและบารงรกษาสองพนองและบางเลน

(3) GMKIP_1R : โหนดความตองการน าผวดนผานคลองชลประทานสายใหญ 1R และน าใตดนจากบอสบในเขตโครงการสงน าและบารงรกษาราชบรฝงขวา

(4) GMKIP_2R : โหนดความตองการน าผวดนผานคลองชลประทานสายใหญ 2R และน าใตดนจากบอสบในเขตโครงการสงน าและบารงรกษาทามะกา

(5) GMKLP : โหนดความตองการน าผวดนผานคลองชลประทานสายใหญฝงซายตอนลาง ครอบคลมคลองชลประทานสายใหญ 3L, 4L, 5L, 6L, 7L, 8L, 9L, 10L, 11L, 12L และน าใตดนจากบอสบในเขตโครงการสงน าและบารงรกษาสองกาแพงแสน นครปฐม นครชม ราชบรฝงซาย และดาเนนสะดวก

Page 157: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-81

ตารางท 5-30 โหนดความตองการน าผวดนและน าใตดนทกาหนดในแบบจาลอง WEAP-MODFLOW โหนดความตองการน าผวดนและน า

ใตดน จานวนโครงการ

ชลประทานสงน าและบารงรกษา

โครงการชลประทานสงน าและบารงรกษา

GMKIP_1L 1 พนมทวน GMKIP_2L 2 สองพนอง+บางเลน GMKIP_1R 1 ราชบรฝงขวา GMKIP_2R 1 ทามะกา

GMKLP_LMC+3L+4L+5L+6L+7L +8L+9L+10L+11L+12L

5 กาแพงแสน+นครปฐม+นครชม+ราชบรฝงซาย+ดาเนนสะดวก

รปท 5-68 การเชอมโยงโหนดความตองการน าผวดนและน าใตดนทกาหนดในแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

Page 158: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-82

โหนดความตองการน าท ง 5 โหนดอาศยน าผวดนจากเขอนแมกลองทจดสรรน าผานคลองชลประทานแตละสายและสบน าใตดนในพ นทโครงการชลประทานน นมาใชโดยตรง โดยสดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนเทยบกบปรมาณความตองการน าชลประทานเฉลยระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ทกาหนดในแบบจาลองแสดงในตารางท 5-31 และรปท 5-69 โดยพบวาเปอรเซนตการใชน าใตดนของโครงการชลประทานทางฝงขวาคอนขางนอยเมอเทยบกบการใชน าผวดน (ผานคลองชลประทานสายใหญ 1R และ 2R) กลาวคอมสดสวนเปอรเซนตการใชเทากบ 2.29 : 97.71 ในขณะทเปอรเซนตการใชน าใตดนของโครงการชลประทานทางฝงซายเพมสงข นเลกนอยเมอเทยบกบการใชน าผวดน (ผานคลองชลประทานสายใหญ 1L, 2L และ GMKLP ซงครอบคลมคลองชลประทาน 3L, 4L, 5L, 6L, 7L, 8L, 9L, 10L, 11L, 12L) โดยสดสวนเปอรเซนตการใชเทากบ 6.89 : 93.11

ตารางท 5-31 สดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนในปจจบนทกาหนดในแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

โหนดความตองการน า การเชอมโยงระบบน าผวดนและน าใตดน (Transmission Link Flows)

เปอรเซนตการใชน าใตดน : การใชน าผวดน1/

GMKIP_1L GW_6 to GMKIP_1L 6.89 SW_Withdrawal Node 2 to GMKIP_1L 93.11

GMKIP_2L GW_6 to GMKIP_2L 6.89 SW_Withdrawal Node 3 to GMKIP_2L 93.11

GMKIP_1R GW_6 to GMKIP_1R 2.29 SW_Mae Klong Dam to GMKIP_1R 97.71

GMKIP_2R GW_6 to GMKIP_2R 2.29 SW_Mae Klong Dam to GMKIP_2R 97.71

GMKLP GW_6 to GMKLP 6.89 SW_Withdrawal Node 1 to GMKLP 93.11

หมายเหต : สดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนเทยบกบปรมาณความตองการน าชลประทานเฉลย ระหวางป พ.ศ. 2543-2558 (ปรมาณความตองการน าชลประทานเฉลยฝงซายและฝงชวา)

Page 159: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-83

รปท 5-69 สดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนในปจจบนทกาหนดในแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

5.4.3 ผลการจ าลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในพนทศกษา งานวจยน ไดทาการจาลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในพ นทศกษาจากการทางาน

ของแบบจาลอง WEAP-MODFLOW รวมกนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 โดยมผลดงน 5.4.3.1 ผลการจาลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนของสถานการณน าอางอง ผลการจาลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในพ นทศกษาในชวงระหวางป พ.ศ.

2543-2558 ซงกาหนดใหเปนสถานการณน าอางองปจจบน (Reference Scenario) ไดแสดงขอมลสมดลงบน าใตดน (ปรมาณน าไหลเขาท งหมดและปรมาณน าไหลออกท งหมด) และความผนผวนของขอมลเฮดน าทางชลศาสตรของแตละกรดเซลลทไดจากการคานวณแบบ 3 มต ไวในรปท 5-70 ถงรปท 5-71 ตามลาดบ

Mae Klong Dam

Mae Klong River

GMKIP_IR GMKIP_2R

GMKIP_IL

GMKIP_2L

GMKIPLP

SW = 97.71% GW = 2.29% GW = 2.33%

SW = 97.71% GW = 2.29% GW = 2.33% SW = 93.11%

GW = 6.89% GW = 2.33%

SW = 93.11% GW = 6.89% GW = 2.33%

SW = 93.11% GW = 6.89% GW = 2.33%

Page 160: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-84

รปท 5-70 สมดลงบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

รปท 5-71 ภาพ 3 มตของขอมลเฮดน าทางชลศาสตรของแตละกรดเซลลจากแบบจาลอง WEAP- MODFLOW

ขอมลปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนรายเดอนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนด

ความตองการน าท ง 5 โหนดไดแสดงในรปท 5-72 ถงรปท 5-76 และปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเฉลยรายเดอนในพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญสรปขอมลไวในตารางท 5-32 และรปท 5-77

-400

-200

0

200

400

600

800

ม.ค.

-43

ก.พ.-4

4

ม.ค.

-45

เม.ย.

-46

พ.ค.

-47

ม.ย.-

48

ก.ค.-4

9

ส.ค.-5

0

ก.ย.-5

1

ต.ค.

-52

พ.ย.-

53

ธ.ค.-5

4

ม.ค.

-56

ก.พ.-5

7

ม.ค.

-58

ปรมา

ณน า(

MCM)

Decrease in Storage for GW_6 Increase in Storage for GW_6

Page 161: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-85

รปท 5-72 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความ

ตองการน า GMKIP_1L จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

รปท 5-73 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความ

ตองการน า GMKIP_2L จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

0

20

40

60

80

100

120

ม.ค.

-43

ก.พ.-4

4

ม.ค.

-45

เม.ย.

-46

พ.ค.

-47

ม.ย.-

48

ก.ค.-4

9

ส.ค.-5

0

ก.ย.-5

1

ต.ค.

-52

พ.ย.-

53

ธ.ค.-5

4

ม.ค.

-56

ก.พ.-5

7

ปรมา

ณน า (

MCM)

Transmission Link from GW_6 to GMKIP_1LTransmission Link from SW_Withdrawal Node 2 to GMKIP_1L

0

100

200

300

400

500

ม.ค.

-43

ก.พ.-4

4

ม.ค.

-45

เม.ย.

-46

พ.ค.

-47

ม.ย.-

48

ก.ค.-4

9

ส.ค.-5

0

ก.ย.-5

1

ต.ค.

-52

พ.ย.-

53

ธ.ค.-5

4

ม.ค.

-56

ก.พ.-5

7

ปรมา

ณน า (

MCM)

Transmission Link from GW_6 to GMKIP_2LTransmission Link from SW_Withdrawal Node 3 to GMKIP_2L

Page 162: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-86

รปท 5-74 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความ

ตองการน า GMKIP_1R จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

รปท 5-75 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความ

ตองการน า GMKIP_2R จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

0

100

200

300

400

ม.ค.

-43

ก.พ.-4

4

ม.ค.

-45

เม.ย.

-46

พ.ค.

-47

ม.ย.-

48

ก.ค.-4

9

ส.ค.-5

0

ก.ย.-5

1

ต.ค.

-52

พ.ย.-

53

ธ.ค.-5

4

ม.ค.

-56

ก.พ.-5

7

ปรมา

ณน า (

MCM)

Transmission Link from GW_6 to GMKIP_1RTransmission Link from SW_Mae Klong Dam to GMKIP_1R

0

20

40

60

80

ม.ค.

-43

ก.พ.-4

4

ม.ค.

-45

เม.ย.

-46

พ.ค.

-47

ม.ย.-

48

ก.ค.-4

9

ส.ค.-5

0

ก.ย.-5

1

ต.ค.

-52

พ.ย.-

53

ธ.ค.-5

4

ม.ค.

-56

ก.พ.-5

7

ปรมา

ณน า (

MCM)

Transmission Link from GW_6 to GMKIP_2RTransmission Link from SW_Mae Klong Dam to GMKIP_2R

Page 163: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-87

รปท 5-76 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนระหวางป พ.ศ. 2543-2558 ของโหนดความ

ตองการน า GMKLP จากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

ตารางท 5-32 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนรายเดอนเฉลยในพ นทโครงการชลประทานแม กลองใหญระหวางป พ.ศ. 2543-2558

เดอน ปรมาณการใชน าผวดนและน าใตดนของแตละโหนดความตองการน า (ลาน ลบ.ม.) GMKIP_1L GMKIP_2L GMKIP_1R GMKIP_2R GMKLP

GW SW GW SW GW SW GW SW GW SW ม.ค. 0.28 3.76 10.99 148.55 0.19 8.22 0.04 1.50 12.58 170.03 ก.พ. 1.68 22.67 9.66 130.57 1.63 69.39 0.30 12.79 12.44 168.16 ม.ค. 2.04 27.56 9.87 133.33 2.48 105.69 0.52 22.32 12.49 168.79 เม.ษ 2.98 40.34 12.88 174.07 3.23 137.97 0.75 31.91 16.51 223.12 พ.ค. 4.65 62.82 17.38 234.88 5.20 221.71 1.11 47.19 22.66 306.28 ม.ย. 3.84 51.89 21.66 292.72 2.67 113.80 0.71 30.43 23.13 312.63 ก.ค. 2.92 39.50 19.81 267.71 2.01 85.73 0.43 18.28 20.27 273.98 ส.ค. 2.86 38.69 13.90 187.90 3.61 153.89 0.72 30.66 15.97 215.82 ก.ย. 1.35 18.30 4.81 65.01 1.71 73.02 0.36 15.20 6.26 84.61 ต.ค. 1.49 20.11 4.31 58.23 1.62 69.00 0.37 15.77 5.01 67.66 พ.ย. 1.70 22.02 4.56 59.02 1.86 76.16 0.37 15.17 7.09 92.46 ธ.ค. 0.54 7.19 7.34 96.94 0.49 20.80 0.11 4.66 12.86 164.09 รายป 26.33 354.85 137.18 1,848.93 26.69 1,135.40 5.77 245.88 167.29 2,247.64

0

100

200

300

400

500

ม.ค.

-43

ก.พ.-4

4

ม.ค.

-45

เม.ย.

-46

พ.ค.

-47

ม.ย.-

48

ก.ค.-4

9

ส.ค.-5

0

ก.ย.-5

1

ต.ค.

-52

พ.ย.-

53

ธ.ค.-5

4

ม.ค.

-56

ก.พ.-5

7

ปรมา

ณน า (

MCM.

)Transmission Link from GW_6 to GMKLPTransmission Link from SW_Withdrawal Node 1 to GMKLP

Page 164: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-88

(a) โหนดความตองการน า GMKIP_1L (b) โหนดความตองการน า GMKIP_2L

(c) โหนดความตองการน า GMKIP_1R (d) โหนดความตองการน า GMKIP_2R

(e) โหนดความตองการน า GMKLP

รปท 5-77 ปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนรายเดอนเฉลยในพ นทโครงการชลประทาน แมกลองใหญระหวางป พ.ศ. 2543-2558

จากรปท 5-77 จะเหนไดวาน าใตดนทสบมาใชผนแปรตามปรมาณการใชน าผวดนกลาวคอปรมาณน าใตดนถกสบมาใชในปรมาณคอนขางสงในชวงปลายฤดแลงในเดอนเมษายนและคอย ๆ เพมสงข นในชวงเดอนพฤษภาคมถงเดอนสงหาคม หลงจากน นปรมาณการใชน าใตดนจะคอย ๆ ลดลง ผลการจาลองระบบระยะยาวจากแบบจาลอง WEAP-MODFLOW พบวาปรมาณการใชน าใตดนรายปเฉลยในพ นทศกษามคาเทากบ 363 ลานลกบาศกเมตรตอป จากปรมาณน าการใชน าเพอการชลประทานท งหมด 6,196 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอคดเปน 5.86% ของปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนท งหมด ซงมคาใกลเคยงกบปรมาณน าใตดนทสบไปใชจรงในพ นทศกษา

0

50

100

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน า (

MCM)

GW_1L SW_1L

0

200

400

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน า (

MCM)

GW_2L SW_2L

0

100

200

300

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน า (

MCM)

GW_1R SW_1R

0

20

40

60

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน า (

MCM)

GW_2R SW_2R

0

200

400

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ษ พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ปรมา

ณน า (

MCM)

GW_LP SW_LP

Page 165: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-89

5.4.3.2 ผลการวเคราะหทางการเงนของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนของสถานการณน า อางอง

แนวคดในการวเคราะหทางการเงนของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนของงานวจยน จะพจารณาตนทนและผลประโยชนของระบบน าผวดนต งแตเขอนแมกลองลงมาผานระบบคลองสงน าในพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญซงพจารณาเพยงตนทนในการดแลและบารงรกษาระบบคลองสงน ารายปในลกษณะของตนทนในการดาเนนการคงท (Fixed Operating Cost) เทาน นซงคดเปน 7.46 บาทตอไร พ นทชลประทานเฉลย 2.71 ลานไร รวมเปนเงนท งส น 20.24 ลานบาท ในขณะทเงนลงทนคงท (Capital Cost) ซงครอบคลมถงเงนลงทนในการกอสรางเขอนและระบบคลองสงน าท งหมดไมไดนามาพจารณาในงานวจยน สาหรบผลประโยชนจากการจดสรรน าผวดนทเขอนแมกลองจะพจารณารายรบจากการผนน าไปใชเพอการผลตน าประปาของการประปานครหลวงและกจกรรมการผลตไฟฟาพลงงานน าของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยเทาน น ซงการผนน าใหการประปานครหลวงดวยอตราการระบายน าคงท 1.20 ลานลกบาศกเมตรตอวน สงผลใหไดรายรบในลกษณะผลประโยชนคงท (Fixed Benefit) คดคาน าในอตรา 0.50 บาทตอลกบาศกเมตร รวมเปนเงนท งส น 219 ลานบาทตอป ในขณะทผลกาไรจากกจการโรงไฟฟา (Electricity Revenue) ทเขอนแมกลองเปนจะผนแปรตามพลงงานไฟฟาทผลตได และคดผลกาไรในอตรา 2.3316 บาทตอกโลวตตชวโมง ในขณะทตนทนของระบบน าใตดนเพอการชลประทานในพ นทจะพจารณาเฉพาะตนทนในการดแลและบารงรกษาคงท (Fixed Operating Cost) รายป และตนทนคาใชน าใตดนใหกรมทรพยากรน าบาดาลและคาพลงงานไฟฟาทใชในอตรา 3.50 และ 3.00 บาทตอลกบาศกเมตร ตามลาดบ ทผนแปรตามปรมาณน าทสบไปใช (Variable Operating Cost) โดยไมไดนาเงนลงทนการตดต งบอสบน าท งหมด (Capital Cost) มาคด สาหรบรายละเอยดท งหมดไดสรปว ในตารางท 5-33 ตารางท 5-33 ขอกาหนดของเงนลงทนและผลกาไรทนามาใชในการวเคราะหทางการเงน

แหลงน า ผลกาไร เงนลงทน เขอนแมกลอง (1) รายรบจากการผนน าไปใหการประปา

นครหลวง : 219 ลานบาท/ป1/ (2) รายรบจากพลงงานไฟฟาทผลตได :

2.3316 บาท/ลกบาศกเมตร2/

-

น าผวดน - ตนทนในการดาเนนการคงท (Fixed Operating Cost) : 20.24 ลานบาท/ป3/

Page 166: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-90

ตารางท 5-33 (ตอ) แหลงน า ผลกาไร เงนลงทน น าใตดน - (1) ตนทนดาเนนการคงท

(Fixed Operating Cost) : 1.29 ลานบาท/ป

(2) ตนทนดาเนนการผนแปร (Variable Operating Cost) : คาใชน าใตดน 3.50 บาท/ลกบาศกเมตร4/ และคาพลงงานไฟฟา 3.00 บาท/ลกบาศกเมตร3/

หมายเหต : 1/กรมชลประทาน (2485), 2/กฟผ. (2558), 3/สานกงบประมาณ (2560), 4/กรมทรพยากรน าบาดาล (2520)

แบบจาลอง WEAP-MODFLOW จะนาปจจยเงนลงทนและผลกาไรทกาหนดขางตนมาหาคาตนทนเฉลย (Average Cost) ของการใชน าผวดนและน าใตดนรวมกน โดยคานวณจากอตราสวนของเงนลงทนสทธท งหมด (Net Cost) ตอปรมาณน าผวดนและน าใตดนทนาไปใชทโหนดความตองการน า (Water Supplied to Demand Site) ซงผลการจาลองสถานการณน าอางองระหวางป พ.ศ. 2543-2558 พบวาตนทนเฉลยในฤดแลงและฤดฝนของการใชน าผวดนและน าใตดนรวมกนเพอการชลประทานมคาอยระหวาง 0.18-0.86 และ 0.19-0.43 บาทตอลกบาศกเมตร ตามลาดบ ดงแสดงในรปท 5-78

รปท 5-78 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานระหวางป พ.ศ. 2543- 2558

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

ม.ค.

-43

ก.พ.-4

4

ม.ค.

-45

เม.ย.

-46

พ.ค.

-47

ม.ย.-

48

ก.ค.-4

9

ส.ค.-5

0

ก.ย.-5

1

ต.ค.

-52

พ.ย.-

53

ธ.ค.-5

4

ม.ค.

-56

ก.พ.-5

7

ม.ค.

-58

ตนทน

เฉลย

(บาท

/ลบ.

ม.)

REFERENCE SCENARIO:

ตนทนเฉลยฤดแลง 0.18-0.86 บาท/ลบ.ม. ตนทนเฉลยฤดฝน 0.19-0.43 บาท/ลบ.ม.

Page 167: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-91

5.4.4 ผลการเปรยบเทยบการจ าลองระบบการจดการน าผวดนดวยแบบจ าลอง WEAP กบการจ าลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนดวยแบบจ าลอง WEAP-MODFLOW ในพนทศกษา

5.4.4.1 ผลการจาลองสถานการณอางองปจจบน จากการเปรยบเทยบผลการจาลองระบบการจดการน าผวดนดวยแบบจาลอง WEAP กบผลการจาลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW ของสถานการณน าอางองระหวางป พ.ศ. 2543-2558 (Reference Scenario) พบวาการนาน าจากแหลงน าใตดนมาใชเสรมน าผวดนทจดสรรมาจากเขอนแมกลองทาใหปรมาณการขาดน าซงเดมเกดข นในป พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2558 ลดลงถง 66.36% โดยการขาดน าจะเกดข นในชวงเดอนพฤศจกายนและเดอนธนวาคมของป พ.ศ. 2558 เทาน นดงรปท 5-79 อยางไรกดการขาดน ายงมปรมาณคอนขางสงในบางพ นทโดยเฉพาะทางฝงขวาของโครงการชลประทานแมกลองใหญซงครอบคลมพ นทโครงการสงน าและบารงรกษาทามะกาทาใหปรมาณการขาดน ารวมกนกวา 210.37 ลานลกบาศกเมตรดงแสดงในรปท 5-80

(a) การจดการน าผวดนดวยแบบจาลอง WEAP

(b) การจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

รปท 5-79 ปรมาณการขาดน าจากการจาลองสถานการณอางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวย แบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

0

50

100

150

200

ม.ค.

-43

ต.ค.-4

3

ก.ค.-4

4

เม.ย.

-45

ม.ค.

-46

ต.ค.-4

6

ก.ค.-4

7

เม.ย.

-48

ม.ค.

-49

ต.ค.-4

9

ก.ค.-5

0

เม.ย.

-51

ม.ค.

-52

ต.ค.-5

2

ก.ค.-5

3

เม.ย.

-54

ม.ค.

-55

ต.ค.-5

5

ก.ค.-5

6

เม.ย.

-57

ม.ค.

-58

ต.ค.-5

8

ปรมา

ณน า (

MCM)

GMKLP GMKIP_1L GMKIP_1R GMKIP_2L GMKIP_2R JKSP MWA SNR_Pump TSBP

0

50

100

150

200

ม.ค.

-43

ต.ค.-4

3

ก.ค.-4

4

เม.ย.

-45

ม.ค.

-46

ต.ค.-4

6

ก.ค.-4

7

เม.ย.

-48

ม.ค.

-49

ต.ค.-4

9

ก.ค.-5

0

เม.ย.

-51

ม.ค.

-52

ต.ค.-5

2

ก.ค.-5

3

เม.ย.

-54

ม.ค.

-55

ต.ค.-5

5

ก.ค.-5

6

เม.ย.

-57

ม.ค.

-58

ต.ค.-5

8

ปรมา

ณน า (

MCM)

GMKLP GMKIP_1L GMKIP_1R GMKIP_2L GMKIP_2R JKSP MWA TSBP

ปรมาณการขาดน าในป พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2558 เทากบ 399 และ 781 ลานลกบาศกเมตรตอป ตามลาดบ

ปรมาณการขาดน าในป พ.ศ. 2558 เทากบ 397 ลานลกบาศกเมตรตอป

Page 168: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-92

รปท 5-80 ปรมาณการขาดน าจากการจาลองสถานการณอางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวย

แบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP-MODFLOW ผลการวเคราะหดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าชลประทาน ดชนความ

เชอมนในการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน า และดชนความเชอมนในการตอบสนองดานพลงงานไฟฟาจากการจาลองสถานการณอางองปจจบนยงพบวาการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนจะชวยเพมระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าในกจกรรมตาง ๆ ขางตนกลาวคอเพมข นในชวงต งแต 0%-1.56% สาหรบความตองการน าชลประทาน 0%-4.16% สาหรบการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน า และ 1.56%-3.64% สาหรบการผลตพลงงานไฟฟา ดงแสดงในรปท 5-81 ถงรปท 5-83

31.9682.31

253.17

8.41

546.55

6.65 0.00

251.06

1,180.11

52.19 79.437.68

210.37

16.83 3.02 0.00 27.48

397.00

0

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400ปร

มาณก

ารขา

ดน า (

MCM)

SW SW+GW

Page 169: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-93

รปท 5-81 ดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าชลประทานจากการจาลองสถานการณ อางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวยแบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP- MODFLOW

รปท 5-82 ดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน าจากการจาลองสถานการณ อางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวยแบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP- MODFLOW

97.40

97.92

97.40

99.48

97.40

98.44

100.00

98.44

98.96 98.96 98.96

99.48

98.96 98.96

100.00

99.48

95

96

97

98

99

100

GMKIP_1LGMKIP_1RGMKIP_2LGMKIP_2R GMKLP JKSP MWA TSBP

ความ

เชอม

น (%

)SW SW+GW

90.63

100.00

97.40

100.00

94.79

100.0098.44

100.00

80

84

88

92

96

100

SNR VJK TN MK

ความ

เชอม

น (%

)

SW SW+GW

Page 170: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-94

รปท 5-83 ดชนความเชอมนในการตอบสนองดานพลงงานไฟฟาจากการจาลองสถานการณ อางองต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ดวยแบบจาลอง WEAP และแบบจาลอง WEAP- MODFLOW

5.4.4.2 ผลการจาลองสถานการณสมมตในอนาคต งานวจยน ไดกาหนดสถานการณสมมต 4 สถานการณโดยผนแปรปจจยน าตนทนและปจจยความ

ตองการน าเพอใชจาลองระบบการจดการน าผวดนรวมน าใตดนในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 โดยอาศยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW ประกอบดวย (1) สถานการณสมมต A2 (2) สถานการณสมมต B2 (3) สถานการณสมมต A2 และกาหนดปรมาณความตองการน าเพมสงข นในบางกจกรรมการใชน า และ (4) สถานการณสมมต B2 และกาหนดปรมาณความตองการน าเพมสงข นในบางกจกรรมการใชน า ดงสรปรายละเอยดไวในตารางท 5-33 ซงผลของการจาลองสถานการณสมมตน จะถกนามาศกษาเปรยบเทยบดานประสทธผลของการจาลองระบบ ตลอดจนเปรยบเทยบกบผลการจาลองระบบการจดการน าผวดนในอนาคตทไดจากแบบจาลอง WEAP ดงแสดงขอมลในตารางท 5-34

84.90

93.23

90.10

96.88

88.54

96.35

93.23

98.44

80

84

88

92

96

100

SNR VJK TN MK

ความ

เชอม

น (%

)SW SW+GW

Page 171: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-92

ตารางท 5-33 สถานการณสมมตดานปจจยน าตนทนและปจจยความตองการน าเพอใชจาลองระบบในอนาคต สถานการณสมมต ปจจยน าตนทน ปจจยความตองการน า

A2 การเปลยนแปลงอนกรมเวลาของขอมลฝนในอนาคตลดลง -4.2% ในชวงฤดแลงและเพมข น +7.2% ในชวงฤดฝน

ความตองการน าต งแตป พ.ศ. 2543-2558

B2 การเปลยนแปลงอนกรมเวลาของขอมลฝนในอนาคตลดลง -6.6% ในชวงฤดแลงและเพมข น +10.9% ในชวงฤดฝน

A2-ความตองการน าเพมข น การเปลยนแปลงอนกรมเวลาของขอมลฝนในอนาคตลดลง -4.2% ในชวงฤดแลงและเพมข น +7.2% ในชวงฤดฝน

ความตองการน าต งแตป พ.ศ. 2559-2573 เพมสงข นบางกจกรรมการใชน าดงน (1) พ นทชลประทานเพมข น 15% จากเดม 974,010 ไร ในป พ.ศ.

2556 (2) ความตองการน าทผนไปใชผลตน าประปาของการประปานครหลวง

เพมข น 65% ของปรมาณน าทผนไปใชจรงปจจบน 352 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอเพมข นจาก 0.80 ลานลกบาศกเมตรตอวนเปน 1.2 ลานลกบาศกเมตรตอวน

(3) กาหนดอตราการไหลเพอควบคมสภาพลาน าทายเขอนแมกลองเทากบ 80 ลกบาศกเมตรตอวนาท

(4) ความตองการน าทผนไปใชในลมน าทาจนเพอการเกษตรกรรมเพมสงข น 10% ของความตองการน าจรงปจจบน 849 ลานลกบาศกเมตรตอป

B2-ความตองการน าเพมข น การเปลยนแปลงอนกรมเวลาของขอมลฝนในอนาคตลดลง -6.6% ในชวงฤดแลงและเพมข น +10.9% ในชวงฤดฝน

5-95

Page 172: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-93

ตารางท 5-34 ประสทธผลของการจาลองระบบภายใตสถานการณอางองปจจบนและสถานการณสมมตในอนาคต ประสทธผลของการจาลองระบบ สถานการณอางอง (2543-2558) สถานการณสมมต A2 (2559-2573) สถานการณสมมต B2 (2559-2573)

WEAP WEAP-MODFLOW WEAP WEAP-MODFLOW WEAP WEAP-MODFLOW ปรมาณการขาดน าเฉลยรายป (ลาน ลบ.ม.)

73.76 24.81 1.31 34.69 0.00 0.03

ดชนความเชอมน (%)

การตอบสนองความตองการน าชลประทาน

GMKIP_1L 97.40 98.96 99.48 99.46 100.00 100.00 GMKIP_1R 97.92 98.96 99.48 99.73 100.00 100.00 GMKIP_2L 97.40 98.96 99.48 99.46 100.00 100.00 GMKIP_2R 99.48 99.48 100.00 99.73 100.00 100.00 GMKIPLP 97.40 98.96 99.48 99.46 100.00 100.00 JKSP 98.44 98.96 99.48 98.66 100.00 99.73 MWA 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 TSBP 98.44 99.48 100.00 98.66 100.00 99.73

การควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน า

SNR 90.63 94.79 98.44 99.19 98.44 99.19 VJK 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

5-96

Page 173: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-94

ตารางท 5-34 (ตอ) ประสทธผลของการจาลองระบบ สถานการณอางอง (2543-2558) สถานการณสมมต A2 (2559-2573) สถานการณสมมต B2 (2559-2573)

WEAP WEAP-MODFLOW WEAP WEAP-MODFLOW WEAP WEAP-MODFLOW TN 97.40 98.44 99.48 99.73 99.48 99.73 MK 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

การผลตพลงงานไฟฟา

SNR 84.90 88.54 95.83 95.16 96.35 96.77 VJK 93.23 96.35 100.00 97.31 100.00 99.46 TN 90.10 93.23 97.40 95.70 96.88 97.31 MK 96.88 98.44 99.48 98.66 100.00 99.73

5-97

Page 174: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-98

ผลการจาลองสถานการณสมมตในอนาคต A2 ยงปรากฎการขาดน าในบางพ นท อยางไรกดการขาดน ามปรมาณคอนขางนอยเมออาศยน าผวดนเพยงอยางเดยวจากระบบคลองชลประทาน และอาศยน าใตดนมาชวยเสรมน าผวดน สาหรบผลการจาลองสถานการณสมมตในอนาคต B2 ไมพบการขาดแคลนน าเลย นอกจากน ดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าชลประทาน ดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน า และดชนความเชอมนในการตอบสนองดานพลงงานไฟฟาจากการจาลองสถานการณสมมต B2 มแนวโนมสงกวาสถานการณสมมต A2 ท งน เนองจากปจจยน าตนทนจากขอมลปรมาณน าฝนรายปของสถานการณสมมต B2 สงกวาสถานการณสมมต A2 สงใหปรมาณใหปรมาณการขาดน านอยกวา สาหรบผลการจาลองสถานการณสมมตในอนาคต A2 และ B2 กรณกาหนดปรมาณความตองการน าเพมสงข นในบางกจกรรมการใชน าพบวาปรมาณการขาดน าเพมสงข น ในทานองเดยวกนความรนแรงของการขาดน าของสถานการณสมมตในอนาคต B2 มปรมาณลดลงเมอเทยบกบสถานการณสมมตในอนาคต A2 ดงแสดงในรปท 5-84 ถงรปท 5-87

รปท 5-84 ผลการเปรยบเทยบปรมาณการขาดน าภายใตสถานการณสมมตในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 ดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

รปท 5-85 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าชลประทานภายใต สถานการณสมมตในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 ดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

0

200

400

600

800

1000

1200

GMKIP

_1L

GMKIP

_1R

GMKIP

_2L

GMKIP

_2R

GMKIP

LP

JKSP

MW

A

TSBP

GMKIP

_1L

GMKIP

_1R

GMKIP

_2L

GMKIP

_2R

GMKIP

LP

JKSP

MW

A

TSBP

GMKIP

_1L

GMKIP

_1R

GMKIP

_2L

GMKIP

_2R

GMKIP

LP

JKSP

MW

A

TSBP

GMKIP

_1L

GMKIP

_1R

GMKIP

_2L

GMKIP

_2R

GMKIP

LP

JKSP

MW

A

TSBP

ปรมา

ณน า (

MCM)

ปรมาณการขาดน า_สถานการณน าสมมตสถานการณสมมต A2 สถานการณสมมต B2 สถานการณสมมต A2

+ปรมาณความตองการน าเพมข น

สถานการณสมมต B2 +ปรมาณความตองการน า

เพมข น

0

20

40

60

80

100

GMKIP

_1L

GMKIP

_1R

GMKIP

_2L

GMKIP

_2R

GMKIP

LP

JKSP

MW

A

TSBP

GMKIP

_1L

GMKIP

_1R

GMKIP

_2L

GMKIP

_2R

GMKIP

LP

JKSP

MW

A

TSBP

GMKIP

_1L

GMKIP

_1R

GMKIP

_2L

GMKIP

_2R

GMKIP

LP

JKSP

MW

A

TSBP

GMKIP

_1L

GMKIP

_1R

GMKIP

_2L

GMKIP

_2R

GMKIP

LP

JKSP

MW

A

TSBP

ความ

เชอม

น (%

)

ความเชอมนในการตอบสนองความตองการน า_สถานการณน าสมมต

สถานการณสมมต A2 สถานการณสมมต B2 สถานการณสมมต A2 +ปรมาณความตองการน า

เพมข น

สถานการณสมมต B2 +ปรมาณความตองการน า

เพมข น

Page 175: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-99

รปท 5-86 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน าภายใต สถานการณสมมตในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 ดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

รปท 5-87 ผลการเปรยบเทยบดชนความเชอมนในการตอบสนองดานพลงงานไฟฟาภายใต สถานการณสมมตในอนาคตระหวางป พ.ศ. 2559-2573 ดวยแบบจาลอง WEAP-MODFLOW

จากการวเคราะหตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานภายใต

สถานการณสมมตในอนาคตท ง 4 สถานการณพบวาตนทนเฉลยในฤดแลงสงกวาฤดฝนเลกนอย ท งน ตนทนเฉลยในฤดแลงและฤดฝนของน าใชน าผวดนและน าใตดนรวมกนเพอการชลประทานมคาอยระหวาง 0.19-0.60 และ 0.18-0.43 บาทตอลกบาศกเมตร ตามลาดบ สาหรบสถานการณสมมต A2 และคาอยระหวาง 0.19-0.49 และ 0.12-0.44 บาทตอลกบาศกเมตร ตามลาดบ สาหรบสถานการณสมมต B2 และมคาเพมสงข นอยระหวาง 0.18-1.82 และ 0.17-1.79 บาทตอลกบาศกเมตร ในชวงฤดแลงและฤดฝนสาหรบสถานการณสมมต A2 กรณเพมปรมาณความตองการน าในบางกจกรรมการใชน า อนเนองมาจากปจจยการขาดน าทสงกวาสถานการณสมมตอน ๆ และในขณะทตนทนเฉลยในฤดแลงและฤดฝนของน าใชน าผวดนและน าใตดนรวมกนของสถานการณสมมต B2 กรณเพมปรมาณความตองการน าในบางกจกรรมการใชน าอยระหวาง 0.18-0.79 และ 0.18-0.62 บาทตอลกบาศกเมตร ตามลาดบ ดงแสดงในรปท 5-88 ถงรปท 5-91

99.2 100.0 99.7 100.0 99.2 100.0 99.7 100.0 97.0 100.0 98.4 98.4 98.9 100.0 99.5 99.7

0

20

40

60

80

100

SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK

ความ

เชอม

น (%

)ความเชอมนในการควบคมอตราการไหลตาสดทายลาน า_สถานการณสมมต

สถานการณสมมต A2 สถานการณสมมต B2 สถานการณสมมต A2 +ปรมาณความตองการน า

เพมข น

สถานการณสมมต B2 +ปรมาณความตองการน า

เพมข น

95.2 97.3 95.7 98.7 96.8 99.5 97.3 99.792.5 94.6 93.5 97.0 93.8 97.3 94.4 97.8

0

20

40

60

80

100

SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK SNR VJK TN MK

ความ

เชอม

น (%

)

ความเชอมนดานพลงงานไฟฟา_สถานการณสมมต

สถานการณสมมต A2 สถานการณสมมต B2 สถานการณสมมต A2 +ปรมาณความตองการน า

เพมข น

สถานการณสมมต B2 +ปรมาณความตองการน า

เพมข น

Page 176: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-100

รปท 5-88 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานภายใตสถานการณ

สมมตในอนาคต A2

รปท 5-89 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานภายใตสถานการณ

สมมตในอนาคต B2

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

ม.ค.

-59

ม.ค.

-60

ม.ค.

-61

ม.ค.

-62

ม.ค.

-63

ม.ค.

-64

ม.ค.

-65

ม.ค.

-66

ม.ค.

-67

ม.ค.

-68

ม.ค.

-69

ม.ค.

-70

ม.ค.

-71

ม.ค.

-72

ม.ค.

-73

ตนทน

เฉลย

(บาท

/ลบ.

ม.)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

ม.ค.

-59

ม.ค.

-60

ม.ค.

-61

ม.ค.

-62

ม.ค.

-63

ม.ค.

-64

ม.ค.

-65

ม.ค.

-66

ม.ค.

-67

ม.ค.

-68

ม.ค.

-69

ม.ค.

-70

ม.ค.

-71

ม.ค.

-72

ม.ค.

-73

ตนทน

เฉลย

(บาท

/ลบ.

ม.)

A2-SCENARIO:

ตนทนเฉลยฤดแลง 0.19-0.60 บาท/ลบ.ม. ตนทนเฉลยฤดฝน 0.18-0.43 บาท/ลบ.ม.

B2-SCENARIO:

ตนทนเฉลยฤดแลง 0.19-0.49 บาท/ลบ.ม. ตนทนเฉลยฤดฝน 0.12-0.44 บาท/ลบ.ม.

Page 177: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-101

รปท 5-90 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานภายใตสถานการณ

สมมตในอนาคต A2 และกาหนดปรมาณความตองการน าเพมข น

รปท 5-91 ตนทนเฉลยของการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนเพอการชลประทานภายใตสถานการณ

สมมตในอนาคต B2 และกาหนดปรมาณความตองการน าเพมข น

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

ม.ค.

-59

ม.ค.

-60

ม.ค.

-61

ม.ค.

-62

ม.ค.

-63

ม.ค.

-64

ม.ค.

-65

ม.ค.

-66

ม.ค.

-67

ม.ค.

-68

ม.ค.

-69

ม.ค.

-70

ม.ค.

-71

ม.ค.

-72

ม.ค.

-73

ตนทน

เฉลย

(บาท

/ลบ.

ม.)

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

ม.ค.

-59

ม.ค.

-60

ม.ค.

-61

ม.ค.

-62

ม.ค.

-63

ม.ค.

-64

ม.ค.

-65

ม.ค.

-66

ม.ค.

-67

ม.ค.

-68

ม.ค.

-69

ม.ค.

-70

ม.ค.

-71

ม.ค.

-72

ม.ค.

-73

ตนทน

เฉลย

(บาท

/ลบ.

ม.)

A2-INCREASED WATER DEMAND SCENARIO:

ตนทนเฉลยฤดแลง 0.18-1.82 บาท/ลบ.ม. ตนทนเฉลยฤดฝน 0.17-1.79 บาท/ลบ.ม.

B2-INCREASED WATER DEMAND SCENARIO:

ตนทนเฉลยฤดแลง 0.18-0.79 บาท/ลบ.ม. ตนทนเฉลยฤดฝน 0.18-0.62 บาท/ลบ.ม.

Page 178: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-102

5.5 ผลการวเคราะหรปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดน งานวจยน ไดนาเสนอรปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในพ นทโครงการ

ชลประทานแมกลองใหญโดยอาศยเทคนคการหาคาทดทสด (Optimization Technique) ใน 2 รปแบบคอ (1) รปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนบนพ นฐานของปจจยน าตนทน (Water Supply-Based Optimization Model) และ (2) รปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนบนพ นฐานของปจจยดานการเงน (Financial-Based Optimization Model) โดยอาศยซอฟตแวร“All_WATER_gw เวอรชน 1.1.1” ซงพฒนาโดย Dr.Issam Nouiri ในป ค.ศ. 2011 ดวยโปรแกรมภาษา Visual Basic 6 ภายใตการสนบสนนของ 2 หนวยงานคอ Federal Institute for Geosciences and Natural Resources (BGR) และ Arab Center for the Studies of Arid Zones and Dry Lands (ACSAD) ซอฟตแวร All_WATER_gw ไดถกออกแบบใหสามารถทางานครอบคลม 4 ฟงกชนวตถประสงคหลกคอ (1) ความสามารถในการตอบสนองความตองการน า (Demand Satisfaction) (2) การหาคานอยทสดของระยะน าลดสงสดในช นน าใตดน (Minimization of the Maximal Drawdown in Aquifer Water Table) (3) การหาคานอยทสดของหนวยตนทนของน า (Minimization of the Unit Cost of Water Supply) และ (4) ความสามารถในการตอบสนองดานคณภาพน า-ความเคม (Quality-Salinity Satisfaction) (Nouiri, 2011) มหนาตางสาหรบใชงานทคอนขางงายดงรปท 5-92 และรปท 5-93

ในงานวจยน ซอฟตแวร All_WATER_gw จะถกนามาใชเ พอนาเขาขอมลผลลพธท ไดจากแบบจาลอง WEAP-MOFLOW ภายใตการกาหนดรปแบบปญหาการหาคาทดทสดทนาเสนอรายละเอยดไวในหวขอ 3.4.2 เพอหาคาทดทสดในการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดน ซงผลลพธทไดจะอยในรปของสดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนทเหมาะสมสาหรบแนะนาไปใชเปนแนวทางในการบรหารจดการน าผวดนและน าใตดนรวมกนในอนาคตในพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญ

รปท 5-92 ซอฟตแวร All_WATER_gw ทมา : Nouiri (2011)

Page 179: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-103

รปท 5-93 หนาตางการใชงานของซอฟตแวร All_WATER_gw ทมา : Nouiri (2011)

อยางไรกดซอฟตแวร All_WATER_gw เวอรชน 1.1.1 ถกพฒนาข นมาสาหรบแบบจาลอง WEAP

เวอรชน 3.0 หรอตากวาเทาน น ทาใหงานวจยน ไมสามารถดาเนนงานตามข นตอน 3.4.2 ทไดวางไว ดวยเหตน จงไดปรบเปลยนวธการหาคาทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในพ นทศกษาใหมกลาวคอเปนการหาคาทดทสดของสดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนทไมปรากฎภาวะการขาดน าระหวางป พ.ศ. 2543-2558 โดยเฉพาะอยางยงในป พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2558 หรอปรมาณการขาดแคลนน ามคานอยทสด (เทากบ 0) นนเอง อยางไรกดรปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนบนพ นฐานของปจจยดานการเงนไมไดถกนามาพจารณา

ผลการศกษารปแบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนทเหมาะสมไดแสดงไวในตารางท 5-35 และรปท 5-94 ซงแสดงผลเปรยบเทยบระหวางเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนในปจจบนและเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนทไมปรากฎภาวะการขาดแคลนน าเลย ผลทไดจากการศกษาแสดงใหเหนวาการปรบเปลยนสดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนทเหมาะสมท งในเขตพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญฝงซายและฝงขวาจะชวยลดปรมาณการขาดแคลนน าลง

Page 180: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-104

ได หรออาจกลาวไดวาการเพมปรมาณการใชน าใตดนเพอเสรมการใชน าผวดนโดยเฉพาะอยางยงในเขตพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญฝงขวาจะชวยลดปญหาการขาดแคลนน าลงไปไดมาก และสามารถสบน าใตดนไปใชไดสงกวา 24.00-26.41 เปอรเซนตและ 2.46-3.31 เปอรเซนตของปรมาณความตองการน าเพอการชลประทานในพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญฝงซายและฝงขวา ตามลาดบ

ตารางท 5-35 สดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนทเหมาะสม

โหนดความตองการน า

แบบจาลอง WEAP-MODFLOW ป พ.ศ. 2543-2558

แบบจาลอง WEAP-MODFLOW ป พ.ศ. 2543-2558

เปอรเซนตการใชน าใตดน : การใช

น าผวดน

ปรมาณการขาดน า (ลาน ลบ.ม.)

เปอรเซนตการใชน าใตดน : การใช

น าผวดนทเหมาะสม

ปรมาณการขาดน า (ลาน ลบ.ม.)

GMKIP_1L 6.89 52.19 24.00 0 93.11 76.00

GMKIP_2L 6.89 79.43 24.68 0 93.11 75.31

GMKIP_1R 2.29 7.68 3.31 0 97.71 96.69

GMKIP_2R 2.29 210.37 2.46 0 97.71 97.54

GMKLP 6.89 16.83 26.41 0 93.11 73.59

Page 181: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-105

รปท 5-94 สดสวนเปอรเซนตการใชน าใตดนตอการใชน าผวดนทเหมาะสม

5.6 ผลการประเมนโอกาสความเปนไปไดในการน ารปแบบการจดการน าผวดนรวมกบน า ใตดนทเหมาะสมมาประยกตใชในพนทศกษา ผลการศกษาขางตนแสดงใหเหนวามโอกาสความเปนไปไดในการนารปแบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนทเหมาะสมมาประยกตใชในพ นทศกษาเพอเพมปรมาณการใชน าใตดนโดยเฉพาะในเขตพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญฝงซายทมศกยภาพน าตนทนจากแหลงน าใตดนสงกวาฝงขวาตามปจจยลกษณะของช นหนอมน าใตดน สภาพการไหลและทศทางการไหลของน าใตดนในพ นท ในขณะเดยวกนสดสวนการใชน าใตดนปจจบนยงมปรมาณคอนขางนอยเมอเทยบกบปรมาณการใชน าผวดนจากระบบคลองชลประทาน นอกจากน การวางแผนการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในอนาคตโดยการเพมอตราการสบน าใตดนในชวงต งแต 24.00-26.41 เปอรเซนตของปรมาณความตองการน าเพอการชลประทานปจจบนยงสงผลตอการลดลงของระดบน าใตดน (Groundwater Drawdown) ไมมากนกดงแสดงผลยนยนจากผลการจาลองสถานการรสมมตดวยแบบจาลอง MODFLOW ในหวขอ 5.3.5 กลาวคอ การกาหนดคาอตราการสบน าใตดนเพมสงข น 20% ของอตราการสบน าใตดนปปจจบนทาใหระยะน าลดเฉลยเพมสงข นในชวงต งแต 0.01-0.08 เมตร เทาน น ยงไปกวาน นหากพจารณาในมมมองทางดาน

Mae Klong Dam

Mae Klong River

GMKIP_IR GMKIP_2R

GMKIP_IL

GMKIP_2L

GMKIPLP

SW = 96.69% GW = 3.31% GW = 2.33%

SW = 97.54% GW = 2.46% GW = 2.33% SW = 73.59%

GW = 26.41% GW = 2.33%

SW = 75.31% GW = 24.69% GW = 2.33%

SW = 76.00% GW = 24.00% GW = 2.33%

Page 182: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

5-106

เศรษฐศาสตรของการวางแผนการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในอนาคต พบวาตนทนเฉลยในฤดแลงและฤดฝนของการใชน าผวดนและน าใตดนรวมกนเพอการชลประทานมคาอยระหวาง 0.18-0.86 และ 0.19-0.43 บาทตอลกบาศกเมตร ตามลาดบ ซงนอยกวาการพจารณาตนทนในมมมองของการจดการน าผวดนและน าใตดนแบบแยกสวนโดยเฉพาะอยางยงตนทนดาเนนการผนแปรของการใชน าใตดนเพยงอยางเดยวสงถง 6.50 บาทตอลกบาศกเมตร อยางไรกดรปแบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนทเปลยนแปลงไปขางตนน น ทาใหแนวทางการปฏบตการอางเกบน า (Reservoir Reoperation) ทเขอนแมกลองจาเปนตองปรบเปลยนตามไปดวย ซงผลจากการกาหนดสดสวนเปอรเซนตการใชน าผวดนทลดลงจะทาใหสามารถนาน าผวดนไปใชในกจกรรมอยางอนไดเพมสงข นไมวาจะเปนการผนน าไปใหการประปานครหลวงเพอเพมการผลตน าประปารองรบกบปรมาณความตองการน าเพอการอปโภคบรโภคในชมชนเมองทเพมสงข น การผนน าไปใชผลตพลงงานไฟฟาของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย เปนตน สงผลใหผลประโยชนทคาดวาจะไดรบจากแหลงน าผวดนในระยะยาวทเขอนแมกลองจะเพมสงข นตามไปดวย

Page 183: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

6-1

บทท 6

สรปผลและขอเสนอแนะ

6.1 สรปผล การพฒนาแบบจ าลองการประเมนสถานการณน าและการวางแผน (Water Evaluation And Planning Model, WEAP) ส าหรบพ นทศกษาในลมน าแมกลองเพอประเมนสถานะของน าตนทนในปจจบนและการเปลยนแปลงของสถานะน าตนทนในอนาคตใหผลสรปดงน

(1) การจ าลองระบบการปฎบตการอางเกบน าระยะยาวต งแตป พ.ศ. 2543-2558 ในลมน าแม

กลอง ผลทไดจากการจ าลองสถานการณอางองช ใหเหนวาปรมาณการขาดน าในลมน าแมกลองเรมปรากฎใหเหนในเดอนธนวาคมป พ.ศ. 2557 และตอเนองไปถงป พ.ศ. 2558 โดยปรมาณการขาดน าท งหมดในป พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2558 มคาเทากบ 399 และ 781 ลานลกบาศกเมตร ตามล าดบ แสดงใหเหนวาลมน าแมกลองก าลงเผชญหนากบปญหาการขาดแคลนน าโดยเฉพาะอยางยงในฤดแลงในปจจบน

(2) งานวจยน ได อาง องผลการศกษาของ Shrestha (Shrestha, 2014) ท ไดท านายการ

เปลยนแปลงขอมลฝนในพ นทลมน าแมกลองในอนาคตจากผลของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลกโดยอาศยแบบจ าลองภมอากาศ (Regional Climate Model, PRECIS) ของสถานการณสมมต A2 และ B2 (Scenario A2, B2) ในชวงป พ.ศ. 2563 (ระหวางป พ.ศ. 2554-2583) ซงผลทไดจากการจ าลองสถานการณสมมตในอนาคตดวยแบบจ าลอง WEAP ระหวางป พ.ศ. 2559-2573 ประกอบดวย 2 สถานการณสมมตดานปจจยน าตนทน และ 6 สถานการณสมมตดานปจจยความตองการน าไดแสดงการเปรยบเทยบกบผลการจ าลองสถานการณอางองในดานตาง ๆ ไดแก ปรมาณการขาดน า (Unmet Demands) ดชนความความเชอมนในการตอบสนองความตองการน า (Water Demand Reliability) ดชนความความเชอมนในการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน า (Minimum Flow Reliability) และดชนความความเชอมนในการตอบสนองความตองการดานพลงงานไฟฟา (Power Reliability) ซงผลการจ าลองสถานการณอางองในอนาคต (Reference Scenario) พบวา เกดการขาดน าส าหรบสถานการณสมมต A2 อยางไรกดปรมาณความตองการน าของทกกจกรรมการใชน าไดรบการตอบสนองอยางเตมศกยภาพส าหรบสถานการณสมมต B2 ท าใหไมปรากฏภาวะการขาดแคลนน าข นเลย

นอกจากน การก าหนดสถานการณสมมตดานปจจยความตองการน าทคาดวาจะเพมสงข นตามแผนพฒนาของกรมชลประทานในอนาคตของกรมชลประทานและการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยพบวา ภาวะการขาดแคลนน าและระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าของทกกจกรรม

Page 184: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

6-2

การใชน าจะแตกตางกนไป อยางไรกดสถานการณสมมต 1, 2, 4 และ 6 มความเปนไปไดทจะน าแนวทางดงกลาวน ไปประยกตใชในอนาคต กลาวคอ สถานการณสมมต 1 ก าหนดใหพ นทชลประทานของโครงการชลประทานแมกลองใหญเพมข น 15% จากเดม 974,010 ไร ในป พ.ศ. 2556 สถานการณสมมต 2 ก าหนดใหความตองการน าทผนไปใชผลตน าประปาของการประปานครหลวงเพมข น 65% ของปรมาณน าทผนไปใชจรงปจจบน 352 ลานลกบาศกเมตรตอป สถานการณสมมต 4 ก าหนดใหความตองการน าทผนไปใชในลมน าทาจนเพอการเกษตรกรรมเพมสงข น 10% ของความตองการน าจรงปจจบน 849 ลานลกบาศกเมตรตอป และสถานการณสมมต 6 ไดเพมโครงการโรงไฟฟาพลงงานน าบานจนเดยของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยในระบบอางเกบน าในลมน าแมกลองเพอเพมศกยภาพในการผลตพลงงานไฟฟาทางภาคตะวนตกของประเทศไทย ท งน เนองจากระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าของทกกจกรรมการใชน ายงคงอยในระดบทพงพอใจภายใตสถานการณสมมต A2 และ B2 การพฒนาแบบจ าลองการไหลของน าใตดน (Model of Groundwater Flow, MODFLOW) ในพ นทศกษาใหผลสรปดงน

(1) ประสทธผลของการปรบเทยบแบบจ าลองการไหลของน าใตดนในสภาวะคงทพบวาคาระดบน าเฉลยทค านวณจากแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW และคาระดบน าเฉลยจากบอสงเกตการณมคาความเบยงเบนคลาดเคลอนประมาณรอยละ 5.756 และมคาสมประสทธสหสมพนธสงถง 0.978 อยางไรกดผลการปรบเทยบพบวาใหคาผลตางของคาระดบน าเฉลยทค านวณจากแบบจ าลองและคาระดบน าเฉลยจากบอสงเกตการณสงบางบอโดยเฉพาะอยางยง CWE97/1 และคาความคลาดเคลอนมาตรฐานยงคอนขางสง

(2) ผลการจ าลองต งแตป พ.ศ. 2557-2558 (2 ป) พบวามปรมาณน าไหลเขาท งหมดนอยกวา

ปรมาณน าไหลออกท งหมดคดเปน 61.37 ลานลกบาศกเมตรตอป ส าหรบปรมาณน าไหลเขาท งหมดเทากบ 5,720.79 ลานลกบาศกเมตรตอป ซงเปนผลรวมของปรมาณน าเกบกกของช นหนอมน าใตดน (Storage) ปรมาณน าทเตมลงสแมน า (River Leakage) และปรมาณการเตมน าใตดน (Groundwater Recharge) ในขณะทปรมาณน าไหลออกท งหมดเทากบ 5,659.42 ลานลกบาศกเมตรตอป ซงเปนผลรวมของปรมาณน าเกบกกของช นหนอมน าใตดน (Storage) ปรมาณน าทสบไปใชในช นหนอมน าใตดน (Pumping Water from Wells) ปรมาณน าทสญเสยไปในแมน า (River Leakage) และปรมาณการคายระเหยน าของพช (Evapotranspiration, ET)

(3) ผลการจ าลองต งแตป พ.ศ. 2554-2558 (5 ป) พบวามระดบเฮดน าคงทกลาวคอ มความ

แตกตางระหวางปรมาณน าไหลเขาท งหมดและปรมาณน าไหลออกท งหมดเลกนอยคดเปน 0.0283 ลาน

Page 185: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

6-3

ลกบาศกเมตรตอป อยางไรกดการจ าลองการไหลของน าใตดนโดยอาศยชวงขอมลทยาวข นโดยก าหนดใหอตราการสบน าใตดนไปใชคงทน น สงผลท าใหปรมาณน าเกบกกของช นหนอมน าใตดนมแนวโนมลดลง ส าหรบปรมาณน าไหลเขาท งหมดคดเปน 4,394.49 ลานลกบาศกเมตรตอป ในขณะทปรมาณน าไหลออกท งหมดเทากบ 5,659.42 ลานลกบาศกเมตรตอป

(4) การก าหนดคาอตราการสบน าใตดนเพมสงข น 20% ของอตราการสบน าใตดนป พ.ศ. 2558

ส าหรบกรณสถานการณสมมตสงผลใหปรมาณน าใตดนถกสบไปใชเพมสงข นเปน 403.01 ลานลกบาศกเมตรตอป เมอเปรยบเทยบกบกรณอางองทมปรมาณการสบน าใตดนไปใชเทากบ 335.84 ลานลกบาศกเมตรตอป ผลจากการเพมอตราการสบน าใตดนไปใชท าใหระยะน าลด (Groundwater Drawdown) เฉลยของบอสงเกตการณจ านวน 29 บอของช นน าใตดนตาง ๆ เพมสงข นในชวงต งแต 0.01-0.08 เมตรเมอเปรยบเทยบกบกรณอางอง

การพฒนาแบบจ าลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดน (WEAP-MODFLOW) ในพ นทศกษาใหผลสรปดงน

(1) ผลการจ าลองระบบระยะยาวของสถานการณน าอางองจากแบบจ าลอง WEAP-MODFLOW

ระหวางป พ.ศ. 2543-2558 พบวาปรมาณน าใตดนทสบมาใชผนแปรตามปรมาณการใชน าผวดนกลาวคอปรมาณน าใตดนถกสบมาใชในปรมาณคอนขางสงในชวงปลายฤดแลงในเดอนเมษายนและคอย ๆ เพมสงข นในชวงเดอนพฤษภาคมถงเดอนสงหาคม หลงจากน นปรมาณการใชน าใตดนจะคอย ๆ ลดลง ปรมาณการใชน าใตดนรายปเฉลยในพ นทศกษามคาเทากบ 363 ลานลกบาศกเมตรตอป จากปรมาณน าการใชน าเพอการชลประทานท งหมด 6,196 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอคดเปน 5.86% ของปรมาณการใชน าผวดนรวมกบน าใตดนท งหมด ซงมคาใกลเคยงกบผลการจ าลองกรณอางองดวยแบบจ าลอง MODFLOW

(2) จากการเปรยบเทยบผลการจ าลองระบบการจดการน าผวดนดวยแบบจ าลอง WEAP กบผล

การจ าลองระบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนดวยแบบจ าลอง WEAP-MODFLOW ของสถานการณน าอางองระหวางป พ.ศ. 2543-2558 พบวาการน าน าจากแหลงน าใตดนมาใชเสรมน าผวดนทจดสรรมาจากเขอนแมกลองท าใหปรมาณการขาดน าซงเดมเกดข นในป พ.ศ. 2557 และ พ.ศ. 2558 ลดลงถง 66.36% โดยการขาดน าจะเกดข นในชวงเดอนพฤศจกายนและเดอนธนวาคมของป พ.ศ. 2558 เทาน น นอกจากน การจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนจะชวยเพมระดบความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าในกจกรรมตาง ๆ ขางตนกลาวคอเพมข นในชวงต งแต 0%-1.56% ส าหรบความตองการน าชลประทาน 0%-4.16% ส าหรบการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน า และ 1.56%-3.64% ส าหรบการผลตพลงงานไฟฟา

Page 186: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

6-4

(3) ผลการจ าลองสถานการณสมมตในอนาคต A2 ยงปรากฎการขาดน าในบางพ นท อยางไรกดการขาดน ามปรมาณคอนขางนอยเมออาศยน าผวดนเพยงอยางเดยวจากระบบคลองชลประทาน และอาศยน าใตดนมาชวยเสรมน าผวดน ส าหรบผลการจ าลองสถานการณสมมตในอนาคต B2 ไมพบการขาดแคลนน าเลย นอกจากน ดชนความเชอมนในการตอบสนองความตองการน าชลประทาน ดชนความเชอมนในการควบคมอตราการไหลต าสดทายล าน า และดชนความเชอมนในการตอบสนองดานพลงงานไฟฟาจากการจ าลองสถานการณสมมต B2 มแนวโนมสงกวาสถานการณสมมต A2 ท งน เนองจากปจจยน าตนทนจากขอมลปรมาณน าฝนรายปของสถานการณสมมต B2 สงกวาสถานการณสมมต A2 สงใหปรมาณใหปรมาณการขาดน านอยกวา ส าหรบผลการจ าลองสถานการณสมมตในอนาคต A2 และ B2 กรณก าหนดปรมาณความตองการน าเพมสงข นในบางกจกรรมการใชน าพบวาปรมาณการขาดน าเพมสงข น ในท านองเดยวกนความรนแรงของการขาดน าของสถานการณสมมตในอนาคต B2 มปรมาณลดลงเมอเทยบกบสถานการณสมมตในอนาคต A2

(4) ผลการวเคราะหรปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนและโอกาสความ

เปนไปไดในการน าไปประยกตใชในพ นทศกษา ผลการศกษาแสดงใหเหนวามโอกาสความเปนไปไดในการน ารปแบบการจดการน าผวดนรวมกบ

น าใตดนทเหมาะสมมาประยกตใชในพ นทศกษาเพอเพมปรมาณการใชน าใตดนโดยเฉพาะในเขตพ นทโครงการชลประทานแมกลองใหญฝงซายทมศกยภาพน าตนทนจากแหลงน าใตดนสงกวาฝงขวาตามปจจยลกษณะของช นน าใตดน สภาพการไหลและทศทางการไหลของน าใตดนในพ นท ในขณะเดยวกนสดสวนการใชน าใตดนปจจบนยงมปรมาณคอนขางนอยเมอเทยบกบปรมาณการใชน าผวดนจากระบบคลองชลประทาน นอกจากน การวางแผนการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในอนาคตโดยการเพมอตราการสบน าใตดนในชวงต งแต 24.00-26.41 เปอรเซนตของปรมาณความตองการน าเพอการชลประทานปจจบนยงสงผลตอการลดลงของระดบน าใตดน (Groundwater Drawdown) ไมมากนก ยงไปกวาน นหากพจารณาในมมมองทางดานเศรษฐศาสตรของการวางแผนการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในอนาคต พบวาตนทนเฉลยในฤดแลงและฤดฝนของการใชน าผวดนและน าใตดนรวมกนเ พอการชลประทานมคาอยระหวาง 0.18-0.86 และ 0.19-0.43 บาทตอลกบาศกเมตร ตามล าดบ ซงนอยกวาการพจารณาตนทนในมมมองของการจดการน าผวดนและน าใตดนแบบแยกสวนโดยเฉพาะอยางยงตนทนด าเนนการผนแปรของการใชน าใตดนเพยงอยางเดยวสงถง 6.50 บาทตอลกบาศกเมตร อยางไรกดรปแบบการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนทเปลยนแปลงไปขางตนน น ท าใหแนวทางการปฏบตการอางเกบน า (Reservoir Reoperation) ทเขอนแมกลองจ าเปนตองปรบเปลยนตามไปดวย ซงผลจากการก าหนดสดสวนเปอรเซนตการใชน าผวดนทลดลงจะท าใหสามารถน าน าผวดนไปใชในกจกรรมอยางอนไดเพมสงข นไมวาจะเปนการผนน าไปใหการประปานครหลวงเพอเพมการผลตน าประปารองรบกบปรมาณความตองการน าเพอการอปโภคบรโภคในชมชนเมองทเพมสงข น การผนน าไปใชผลตพลงงานไฟฟาของการไฟฟาฝายผลตแหง

Page 187: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

6-5

ประเทศไทย เปนตน สงผลใหผลประโยชนทคาดวาจะไดรบจากแหลงน าผวดนในระยะยาวทเขอนแมกลองจะเพมสงข นตามไปดวย

6.2 ขอเสนอแนะ (1) การพฒนาแบบจ าลองการไหลของน าใตดนในพ นทศกษาโดยอาศยแบบจ าลอง VISUAL MODFLOW จ าเปนตองอาศยขอมลน าใตดนระยะยาว และขอมลตรวจวดอน ๆ ทสมบรณและมความนาเชอถอ ซงจะสะทอนถงประสทธผลของแบบจ าลองทพฒนาไดและความนาเชอถอของผลลพธ (2) ความแตกตางของลกษณะการท างานของแบบจ าลอง WEAP ซงมประเมนคาพารามเตอรของแบบจ าลองแบบกลมกอน (Lumped Parameters) ในขณะทแบบจ าลอง MODFLOW ประเมนพารามเตอรแบบจ าลองแบบกระจายคาพารามเตอร (Distributed Parameters) ตามจ านวนกรดเซลลทออกแบบ สงผลใหการเชอมโยงแบบจ าลองน าผวดนและแบบจ าลองน าใตดน เขาดวยกน WEAP-MODFLOW ตองอาศยเวลาคอนขางนานในการประมวลผล

(3) ซอฟตแวร All_WATER_gw เวอรชน 1.1.1 ถกพฒนาข นมาส าหรบแบบจ าลอง WEAP เวอรชน 3.0 หรอต ากวาเทาน น ท าใหงานวจยน ไมสามารถน าเสนอรปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนในพ นท โครงการชลประทานแมกลองใหญโดยอาศยเทคนคการหาคาทดทสด (Optimization Technique) ใน 2 รปแบบทน าเสนอไวคอ (1) รปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนบนพ นฐานของปจจยน าตนทน (Water Supply-Based Optimization Model) และ (2) รปแบบทเหมาะสมของการจดการน าผวดนรวมกบน าใตดนบนพ นฐานของปจจยดานการเงน (Financial-Based Optimization Model) ได

Page 188: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

R-1

เอกสารอางอง

กรมชลประทาน. (2485). พระราชบญญตการชลประทานหลวง พ.ศ. 2485. กรงเทพฯ: สานกงาน คณะกรรมการกฤษฎกา.

กรมชลประทาน. (2555). คาสมประสทธพชโดยวธ Penman-Monteith. กรงเทพฯ: สวนการใชน า ชลประทาน สานกบรหารจดการน าและอทกวทยา.

กรมทรพยากรน าบาดาล. (2520). พระราชบญญตน าบาดาล พ.ศ. 2520. กรงเทพฯ: สานกงาน คณะกรรมการกฤษฎกา.

กรมทรพยากรน าบาดาล. (2551). โครงการประเมนศกยภาพแหลงน าใตดนโดยอาศยแบบจาลอง คณตศาสตรเพอหาปรมาณการสบน าทเหมาะสมของช นน าใตดนตะกอนหนรวน (Safe Yield) เปนรายจงหวด พ นทลมน าทาจนและแมกลอง (รายงานฉบบสมบรณ). กรงเทพฯ: กระทรวงเกษตรและสหกรณ.

กรมทรพยากรน าบาดาล. (2554). โครงการจดทาแผนบรณาการน าใตดนรวมกบน าผวดนทวประเทศ และนารองการจดการทรพยากรน าใตดนรวมกบน าผวดน : พ นท 3 ภาคกลางและภาคตะวนออก (รายงานฉบบสมบรณ). กรงเทพฯ: กระทรวงเกษตรและสหกรณ.

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย. (2558). อตราคาไฟฟาขายสงสาหรบการไฟฟานครหลวง (กฟน.) และการไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.) ประจาเดอนพฤศจกายน 2558. กรงเทพฯ: การไฟฟาฝายผลต แหงประเทศไทย.

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย. (2560). การพฒนาแบบจาลองเพอใชในการบรหารจดการอางเกบน า ทเหมาะสมของลมน าแมกลอง (รายงานฉบบสมบรณ). กรงเทพฯ: การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศ ไทย.

ธนสาร อดมโชค. (2545). การจดการน าใตดนและการประเมนประสทธผลโครงการพฒนาน าใตดนสโขทย(วทยานพนธปรญญาโท). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

พศาล ชยสายณห. (2545). การจาลองการเคลอนตวของน าใตดนในโครงการน าใตดนสโขทยโดยใชโปรแกรม MODFLOW (วทยานพนธปรญญาโท). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ยทธนา ตาละลกษมณ. (2556). การบรหารจดการทรพยากรน าในลมน าเพชรบรแบบบรณาการ (วทยานพนธปรญญาเอก). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน). (2555). การดาเนนการดานการ รวบรวมขอมลและวเคราะหขอมล โครงการพฒนาระบบคลงขอมล 25 ลมน า และแบบจาลองน าทวมน าแลง: ลมน าแมกลอง. กรงเทพฯ: สสนก.

สานกงบประมาณ. (2560). อตราราคางานตอหนวย. กรงเทพฯ: กองมาตรฐาน 1 สานกงบประมาณ. เอกสทธ โฆสตสกลชย และบญชา ขวญยน. (2545). การจดทาบญชน าในลมน าแมกลอง. วศวกรรมสาร

มก., 46, 122-133.

Page 189: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

R-2

เอกสารอางอง (ตอ) Abbott, M.B., Bathurst, J.C., Cunge, J. A., O’Connell, P.E. & Rasmussen, J. (1986). An

introduction to the european hydrological system-systeme hydrologoque european, SHE. 1 history and philosophy of a physically-based distributed modelling system. J. of Hydrology, 87, 45-59.

Brodie, R., Sundaram, B., Tottenham, R., Hostetler, S., & Ransley, T. (2007). An adaptive management framework for connected groundwater-surface water resources in Australia. Australia: Department of Agriculture, Fisheries and Forestry, Bureau of Rural Sciences, National LandcareProgramme, Australian Government.

FAO. (1995). Land and water integration and river basin management. Proceedings of an FAO Informal Workshop. Rome: Italy.

FAO. (1999). CROPWAT 8.0. Retrieved September 4, 2018 from http://www.fao.org/land- water/databases-and-software/cropwat/en/.

Federal Institute for Geosciences and Natural Resource. (2018). Groundwater. Retrieved September 4, 2018 from https://www.bgr.bund.de/EN/Themen/Wasser/wasser_node_en.html.

Global Water Partnership. (2000). Integrated water resources management. TAC Background Paper, No.4.

Graham, D.N. & Butts, M.B. (2005). Flexible integrated watershed modeling with MIKE SHE. New York: CRC Press.

Graham, D.N. (2005). A hands-on introduction to MIKE SHE: integrated groundwater and surface water modelling. Pathumthani: Asian Institute of Technology.

Harbaugh, A.W. & Geological Survey. (2005). MODFLOW-2005, the US geological survey modular groundwater model: the groundwater flow process. US: Department of the Interior, Geological Survey.

Harbaugh, A.W., Banta, E.R., Hill, M.C., & McDonald, M.G. (2000). MODFLOW-2000, the US geological survey modular groundwater model: user guide to modularization concepts and the groundwater flow process. US: Department of the Interior, Geological Survey.

Ingol-Blanco, E., & McKinney, D. C. (2012). Development of a hydrological model for the Rio Conchos Basin. Journal of Hydrologic Engineering, 18(3), 340-351.

Page 190: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

R-3

เอกสารอางอง (ตอ) Kulsuwan, B. (1999). Application of AQUARIUS for the Mae Klong River Basin (Engineering

Project). Nakhon Pathom: Kasetsart University. LeRoy, E. (2005). Application of the WEAP System, Olifant Catchment (Master Thesis).

Republic of South Africa. Moriasi, D.N., Arnold, J.G., Van Liew, M.W., Bingner, R.L., Harmel, R.D., & Veith, T.L. (2007).

Model evaluation guidelines for systematic quantification of accuracy in watershed simulations. Trans. Asabe, 50(3), 885-900.

Nouiri I. (2011). ALL_WATER_gw version 1.1.1 software for groundwater resources management optimization: user’s guide. Retrieved September 4, 2018 from http://www.bgr.bund.de/EN/Themen/Wasser/Projekte/abgeschlossen/TZ/Acsad_dss/tool_weap-modflow_opt_allwater_user_guide.pdf?__blob=publicationFile&v=1.

Peranginangin,N., Sakthivadivel, R., Scott, N.R., Kendy, E. & Steenhuis, T.S. (2003). Water accounting for conjunctive groundwater/surface water management: case of the Singkarak-Ombilin River basin, Indonesia. J. of Hydrology, 205, 1-22.

Shi, F., Zhao, C., Sun, D., Peng, D., & Han, M. (2012). Conjunctive use of surface and groundwater in central Asia area: a case study of the Tailan River Basin. Stoch Environ Res Risk Assess, 26, 961-970.

Shrestha, S. (2014). Assessment of water availability under climate change scenarios in Thailand: Climate Change Impacts and Adaptation in Water Resources and Water Use Sectors. Swizerland: Springer International Publishing.

Vongvisessomjai, P. (1996). Water management in the Sukhothai Groundwater Development Project (Master Thesis). Pathumthani: Asian Institute of Technology.

Winter, T.C., Harvey, J.W., Franke, O.L., & Alley, W,M. (1998). Ground water and surface water a single resource. Colorada: US Geological Survey Circular 1139.

Page 191: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ก-1

ภาคผนวก ก ภาพการลงพนทศกษาดงานขอมลนาผวดนและนาใตดนในลมนาแมกลอง

Page 192: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ก-2

ภาพผนวก ก-1 การใชนาใตดนในไรออยโดยอาศยระบบสปรงเกอร

ภาพผนวก ก-2 การใชนาใตดนในไรขาวโพดโดยอาศยระบบสปรงเกอร

ภาพผนวก ก-3 การใชนาใตดนในแปลงเพาะปลกและใชในครวเรอน

Page 193: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ก-3

ภาพผนวก ก-4 บอโยกนาใตดนเพอใชในแปลงเพาะปลก

ภาพผนวก ก-5 การสบนาใตดนมาใชเพอการอปโภคบรโภคในครวเรอน

ภาพผนวก ก-6 สถานวดระดบนาและคณภาพนา กรมทรพยากรนาบาดาล

Page 194: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ก-4

ภาพผนวก ก-7 สถานวดระดบนาและคณภาพนา (บอสงเกตการณ) กรมทรพยากรนาบาดาล

ภาพผนวก ก-8 คณะผวจยเยยมชมเขอนแมกลองและจดผนนา

ภาพผนวก ก-9 คณะผวจยเยยมชมสถานสบนาใตดนไปใชเพอการอปโภคบรโภคในครวเรอน อ.ทามวง จ.กาญจนบร

Page 195: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ข-1

ภาคผนวก ข ภาพการจดฝกอบรมเชงปฏบตการแผนงานท 1 เรอง

“การน าเสนอแนวคด หลกการงานวจย และฝกปฏบตการใชงานแบบจ าลองระบบการวางแผนและการประเมนสถานการณน า (Water Evaluation and Planning Model, WEAP)”

Page 196: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ข-2

ภาพผนวก ข-1 บรรยากาศการจดฝกอบรมเชงปฏบตการแผนงานท 1 ภายใตโครงการวจย

Page 197: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ค-1

ภาคผนวก ค ภาพการจดฝกอบรมเชงปฏบตการแผนงานท 2 เรอง

“การน าเสนอ สาธตและฝกปฏบตการการใชงานแบบจ าลองการไหลของน าใตดน (Model of Groundwater Flow, MODFLOW)”

Page 198: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ค-2

Page 199: chapter 1 introduction - dwr.go.th€¦ · 1.1 ควำมส ำคัญและที่มำ 1-2 1.2 วัตถุประสงค์ของโครงกำรวิจัย

ค-3

ภาพผนวก ค-1 บรรยากาศการจดฝกอบรมเชงปฏบตการแผนงานท 2 ภายใตโครงการวจย