Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
NEVIInkoopdag 2016
NEVI: Inkoopdag 2016
2
Live Magazines Gadget Award
EEN POTJE MET PEP!Onze onafhankelijke jury heeft beslist: de Live Magazines Gadget-award gaat
ditmaal naar het potje met peper van de jarige NEVI.
We delen de award op ieder congres waar we komen uit aan de leukste en
meest innovatieve gadget. Vandaag sprong het potje met peper eruit, tussen
de vele pennen, USB-stickjes en schrijfblokjes die we bij de standhouders
ophaalden. Op het etiket staan ‘PEP’ (dat staat voor Procurement Executive
Program) en ‘Een opPEPper voor uw carriére’. Leuk gevonden! Het is
overigens ook gewoon bruikbaar in de chili en de goulash.
Kijk op nevi.nl/oppepper voor meer info!
Door: Richard Derks
NEVI: Inkoopdag 2016
3
Keynote: Richard van Hooijdonk
“DE TOEKOMST, GAAF HÈ?”Hij is de man met een chip in zijn arm. Die chip opent de deuren en start zijn
Tesla als hij instapt. En hij kan er mee pinnen. In een caleidoscopische
presentatie neemt futurist Richard van Hooijdonk ons mee naar de toekomst.
Een toekomst met drones, AI, Big Data en The Internet of Things. Een toekomst
die nu al begonnen is, en die grote gevolgen gaat hebben voor de manier
waarop we leren, wonen en vooral werken.
Nieuwe bedrijfsmodellen
“Hebben jullie zin in de toekomst? Ik wel! Laten we snel beginnen, ik heb veel
te vertellen!” In sneltreinvaart neemt Van Hooijdonk ons mee langs een aantal
voorbeelden uit de praktijk. De wereld is in rap tempo aan het verbinden en
robotiseren. Wat zijn de gevolgen? “We zien vaak dat disruptieve innovaties
aan de basis staan van nieuwe businessmodellen.” Bedrijfsmodellen die
gebaseerd zijn op, bijvoorbeeld, gerobotiseerde productie. Bij Tesla werken
bijna geen mensen meer, laat Van Hooijdonk zien.
Onvoorziene gevolgen
“96% van de auto’s in ons land staat stil. Dat is toch raar? Hebben we die
intelligente machines gemaakt, staan ze hele dag stil. Ik heb liever dat ze
pakjes rondbrengen, nietwaar?” En dat kan, laat hij zien, aan de hand van
filmpjes met zelfrijdende auto’s. “De meeste ongelukken worden gemaakt door
mensen, niet door auto’s. Ik wil helemaal niet meer zelf autorijden.” En niet
meer rijden, dat heeft onvoorziene gevolgen, bijvoorbeeld voor
NEVI: Inkoopdag 2016
4
autoverzekeraars. “Als alles gaat schuiven, krijgen een boel partijen
problemen.” Daar zit het ‘disruptieve’ van al die veranderingen. We leven in
een wereld die ontzettend gaat veranderen. Hoe gaan we daarmee om?
Grote impact
Van Hooijdonk maakt een uitstapje naar de gezondheidszorg. “Als je een pil
slikt die je gezondheid met sensoren meet, dan is dat disruptief voor de
huisarts.” De inkopers in de zaal kijken op als hij het voorbeeld noemt van een
app die de hartslag van een patiënt controleert. Dat heeft gevolgen voor het
inkopen van zorg. Zo raast hij langs een heel scala aan onderwerpen.
Energie, vervoer, zelfs zoiets triviaals als tandenpoetsen en boodschappen
doen. Allemaal voorbeelden waarbij de techniek van de toekomst voor grote
veranderingen gaat zorgen. “Dat gaat enorme impact hebben. Ook op jullie
werk. Weet je wat wel eens kan zorgen voor een revolutie in jullie branche?
De 3D-printer.”
Spannend en interessant
Hij laat het neusje van de zalm zien. Een 3D-printer die print met levende
cellen en zo organen maakt. “De supply-chains die we nu kennen gaan op z’n
kop. Kleding, boeken, je fiets: het wordt thuis bij de consument gemaakt. Wat
moeten we dan met al die transportmiddelen die we nu hebben? Verkoopt de
IKEA over 10 jaar nog boekenkasten? Of print je die thuis zelf uit? Uiteindelijk
krijgen jullie in je werk te maken met data. Alles wordt data, ook voor jullie. Het
zijn ontwikkelingen die voor jullie enorm spannend en interessant gaan
worden.”
Disruptive management
Grote ontwikkelingen en grote veranderingen. Maar de vraagt blijft staan: hoe
gaan we daar mee om? Er zit maar een ding op, stelt Van Hooijdonk. “We
zullen moeten meebewegen met de veranderende wereld.” Volgens Van
Hooijdonk is ‘disruptive’ management van onze organisaties en van onszelf
nodig. “Vroeger kon je met de skills die je had 30 jaar voort. Nu vijf jaar,
maximaal. Daarna zijn je kennis en je diploma’s en je scholing niets meer
waard. Verandering is de enige constante factor. Daar moeten we onszelf en
onze organisaties op inrichten. Want onze processen, de processen waar we
als inkopers zo dol op zijn, remmen onze ontwikkeling. Er komen nieuwe
banen in de inkoop, banen waar we de naam nu nog niet van kennen. Dat is
een enorme kans. Pak die kans!”
NEVI: Inkoopdag 2016
5
Jonge gasten
Het beeld dat Van Hooijdonk schetst is dat van kleine ‘start-ups’ in bestaande
organisaties. Als er iets niet kan, los het op met een klein soepel team. “Hoezo
‘kan niet’?” hebben we nieuwe jonge mensen nodig om naar de volgende stap
te komen? Jazeker. Die mensen zijn nu in opleiding. Die komen binnenkort de
markt op. Hoe ga je die aan je bedrijf binden? Als we als inkoopafdeling naar
de volgende stap willen, zullen we die mensen binnen onze organisatie de
ruimte moeten geven. Briljante jonge gasten. Vanuit vrijheid zullen ze briljant
kunnen zijn. Die ruimte durven geven, dat wordt de uitdaging voor de
toekomst voor jullie organisaties.”
Durf fouten te maken
Van Hooijdonk komt op zijn laatste punt: “Er zijn nu eindelijk bedrijven die het
door hebben. Wees niet bang om fouten te maken. Als je geen risico’s neemt,
zul je nooit beter worden.” Hij geeft het voorbeeld van het bedrijf dat een
‘Black Ops Team’ in het leven heeft geroepen. Een team met als opdracht het
bedrijf kapot te maken. “Want daar, in de disruptie, zit de kracht om te
veranderen en te verbeteren. Je kunt het beter zelf doen, dan dat de
concurrent het doet.”
Beren...
Van Hooijdonk sluit af met het beeld van de drie beren. De zwarte (die niks
wil), de bruine (die misschien wel mee wil) en de witte (die wil veranderen).
“Maak in je bedrijf een team met 10 van die witte beren en ga desnoods in je
vrije tijd aan de slag met innovatie en disruptie. Stap daarmee naar je baas.
Wees brutaal: baas, dáár moeten we naartoe! Grote kans dat je baas ‘ja’ zegt.
Dit is mijn toekomst voor jullie, inkopend Nederland.”
Door: Richard Derks
NEVI: Inkoopdag 2016
6
NEVI talks
MET WETENSCHAP DE INKOOPSECTOR VERBETEREN
Complexe projecten, leveranciersbetrokkenheid, het welbevinden van de
inkoper en de positive sum game: elk van deze thema’s is onderwerp van
onderzoek. Vier wetenschappers vertellen erover en hoe het de inkoopsector
vooruit kan helpen. En en passant wordt er voor een van de professoren ook
nog een lift geregeld.
Hoe kan het dat in een intelligente samenleving als de onze, met goede
wetgeving, met mensen met een hoog-ethisch gehalte grote projecten vaak zo
verschrikkelijk mislukken? Het is deze vraag die professor Arjan van Weele
inspireerde tot zijn onderzoek aan de TU Eindhoven. "Neem de aanleg van de
Noord-Zuidlijn, die oorspronkelijk op 684 miljoen euro was begroot en nu als
het lukt eindigt op 3,2 miljard euro."
NEVI: Inkoopdag 2016
7
De literatuur laat zien dat het succes van een complex project voor slechts 20
tot 30 procent afhankelijk is van de kwaliteit van contracten. Een veel groter
deel is afhankelijk van de kwaliteit van de relaties. Van Weele: "Op basis van
onderzoek bij tien bedrijven is onze hypothese nu dat hoe groter de
perceptieverschillen zijn over de slagingskans van een project, hoe groter de
problemen uiteindelijk zullen zijn."
Van Weele werkt nu samen met een promovendus aan een tool waarmee
bedrijven zelf deze perceptieverschillen in kaart kunnen brengen. Hij doet een
oproep aan de zaal: "We willen uiteindelijk ongeveer zestig bedrijven
onderzoeken, dus werkt u alstublieft mee als we bij u aankloppen."
Twee dimensies
Professor Finn Wynstra begint zijn pitch met een naar eigen zeggen
teleurstellende boodschap: "het vroegtijdig betrekken van leveranciers bij
innovatie heeft absoluut geen zin." Zijn onderzoek laat zien dat het belangrijk
is dat bedrijven twee dimensies onderscheiden bij het betrekken van
leveranciers: het moment en de mate waarin.
NEVI: Inkoopdag 2016
8
Ander onderzoek bevestigt zijn bevindingen. "Het eerder betrekken van
leveranciers heeft geen enkele invloed op de kwaliteit van het eindproduct, het
vergroten van de mate van verantwoordelijkheid wel. Mijn boodschap is dus:
maak onderscheid tussen het moment van betrokkenheid en the extent ervan.
En praat nooit meer over early supply involvement."
Over taakeisen en hulpbronnen
"Heeft u een baan die bevlogenheid of stress verhoogt", wordt er aan de zaal
gevraagd via de BuzzMaster. Ruim tachtig procent geeft bevlogenheid aan,
een mooie resultaat. Wetenschapper Eva Demerouti loopt met haar vraag
vast vooruit op een vragenlijst die NEVI-leden binnenkort in hun mailbox
kunnen verwachten. De professor Organizational Behavior & Human Decision
Processes gaat onderzoeken hoe inkopers hun werk ervaren.
NEVI: Inkoopdag 2016
9
Of mensen kunnen excelleren op hun werk is afhankelijk van twee processen,
legt ze uit. Het energieproces, dus welke werkdruk iemand ervaart. "Als je
lang een hoge inspanning moet leveren kan dat uiteindelijk
gezondheidsschade opleveren", vertelt ze. Aan de andere kant zijn er
motivationele processen als steun van collega’s, autonomie en variatie in
taken. Wanneer zowel de taakeisen als de hulpbronnen hoog zijn, dan
ontstaat er plezier en bevlogenheid in het werk, legt Demerouti uit.
De professor hoopt dat de aanwezigen allemaal meewerken aan haar
onderzoek. "Dat is goed voor jullie en goed voor jullie bedrijven, omdat we zo
uitval kunnen beperken."
Lift regelen
Professor Erik van Raaij valt het op dat er veel wantrouwen is in de
inkoopsector in de zorg. Hij ziet vooral dat de zero sum game gespeeld wordt:
waar er twee onderhandelen moet er altijd een verliezen. Hij is echter een
groot voorstander van de positive sum game, waarbij beide partijen iets
kunnen winnen. Beide partijen moeten zich dan als steward opstellen en niet
als opportunist.
NEVI: Inkoopdag 2016
10
"Mijn boodschap is: investeer in stewardship, in relaties, in dialoog en in
vertrouwen om waarde te maximaliseren." Dagvoorzitter Mollee bespreekt nog
enkele vragen met de professor die via het Buzzmaster-scherm binnenkomen.
Waaronder: ‘wie wil Erik naar Amersfoort brengen?’. De zaal lacht. "Ik heb
inderdaad nog een lift nodig", zegt de professor. Ergens achterin gaat er een
hand omhoog. Geregeld.
Door: Mirjam Streefkerk
NEVI: Inkoopdag 2016
11
Deelsessies
INKOOPMANAGEMENT HEEFT IMPACT
Ons vak heeft in de afgelopen 60 jaar een enorme evolutie meegemaakt. Op alle
vlakken heeft professionalisering en digitalisering gevolgen. We nemen in deze
reeks sessies onder meer de zorg onder de loep, en kijken kritisch naar
grondstoffengebruik.
NEVI: Inkoopdag 2016
12
De impact van de circulaire aanbesteding van vloerbedekking
Begin gewoon!
Johan Draijer is inkoopadviseur bij de Gemeente Den Haag. Hij begint zijn
presentatie met een afbeelding van het logo van ‘Green Deals’. Twee grote
opdrachten van de gemeente werden onder deze vlag aanbesteed. De
ongeveer 15 luisteraars bij deze deelsessie willen alles weten over ‘circulaire
economie’ en de praktijk van het aanbesteden van, in dit geval,
vloerbedekking.
Cirkels
Circulaire economie gaat –in tegenstelling tot lineaire economie– uit van
kringlopen en van hergebruik. Draijer laat een model zien dat werd gebruikt bij
de aanbesteding. Op de afbeelding staan veel cirkels. Alle mogelijke
elementen van de ‘levenscyclus’ van vloerbedekking worden daarin
meegewogen. Grondstoffen, vervoer, gebruik, onderhoud, recycling,
energiegebruik. Het model werd gebruikt door het inkoopteam van de
gemeente om tot een leverancierskeuze te komen. Uit de
aanbestedingsprocedure kwamen uiteindelijk twee grote Raamcontracten
voort.
Gunningscriteria
“Je moet je leverancier meenemen in het verhaal van circulair inkopen...” zegt
Draijer. Maar: niet alles is geschikt om circulair in te kopen. Draijer: “Zoek een
NEVI: Inkoopdag 2016
13
product dat zich er voor leent en begin gewoon. Je kunt heel klein beginnen.
Vloerbedekking heeft een gebruikstijd van 10 jaar, je kunt dus goed
controleren of de afspraken over bijvoorbeeld hergebruik of onderhoud
worden nagekomen. Eenvoudiger dan bij looptijden van 50 of 80 jaar.” Draijer
laat vervolgens zien met welk Programma van Eisen er werd gewerkt. Bij de
eisen aan het materiaal werd bijvoorbeeld uitgegaan van een minimale
hoeveelheid gerecycled materiaal. Ook bij de uitvoering werd gewerkt met een
pakket van eisen. Aan de hand van transparante gunningscriteria werd
vervolgens een keuze gemaakt.
Ervaringen en leerpunten
Een belangrijk leerpunt in het hele proces was volgens Draijer het vooraf goed
definiëren van de terminologie. In veel gevallen worden begrippen als
‘hergebruik’ of ‘herwinning’ op verschillende manieren gedefinieerd.
Uiteindelijk werd ook hier volgens een SMART-beschrijving een heldere
onderbouwing van de gebruikte begrippen gevonden. Een ander leerpunt was
volgens Draijer dat je niet genoeg kunt overdrijven in duidelijkheid.
Positieve bijdrage
De paden voor deze gunning waren niet van te voren gebaand, en de
gemeente Den Haag heeft al doende veel moeten uitvinden. Draijer: “Er is
heel veel mogelijk en je kunt veel bereiken. Gebruik je inkoopdeskundigheid
om zorgvuldig te beschrijven wat je wil en wat je eisen zijn. Het resultaat heeft
ons veel kennis, ervaring en genoegdoening opgeleverd.” Het resultaat is een
mooie overeenkomst met het vertrouwen dat je ook daadwerkelijk een
steentje hebt bijgedragen aan de circulaire economie. Draijer: “Laat je niet
tegenhouden door allerhande belemmeringen. Begin er gewoon mee!”
Download de presentatie
Door Richard Derks
NEVI: Inkoopdag 2016
14
Risicomanagement: Grip op grondstoffen!
De cijfers liegen er niet om: bijna 80% van de bedrijven heeft serieuze
leveringsproblemen gehad met materialen. Grondstoffenschaarste zorgt er
niet alleen voor dat prijzen stijgen, maar ook dat ze steeds vaker sterk
fluctueren. Wat betekent dat voor de impact van uw organisatie?
In de sessie ‘Risicomanagement: Grip op grondstoffen!’ vertellen Arjan van
Weele, NEVI-hoogleraar Purchasing & Supply management aan de
Technische Universiteit Eindhoven, en Ton Bastein, programmamanager
Resource Efficiency and Raw Materials bij TNO het publiek hoe er slim kan
worden omgegaan met grondstoffenschaarste.
Online kennisplatform
In opdracht van het Ministerie van Economische Zaken voerden TNO, NEVI
en EY een project uit waarin macro-economische ontwikkeling zijn vertaald in
handelingsperspectieven, risico’s en kansen. In 2016 zou het eindresultaat
een praktisch bruikbaar online kennisplatform moeten zijn met self-
assessment voor het bedrijfsleven. De uitgangspunten: het verhogen van het
huidige bewustzijn en het inzichtelijk maken van fysieke materiaalstromen en
om zo bedrijven te ondersteunen bij hun grip op grondstoffen.
Indicatoren
“Om erachter te komen welke grondstof in uw bedrijf het meest kritisch is,
moet er worden gekeken naar de volgende indicatoren”, legt Ton Bastein uit
aan de zaal. “Lange termijn leveringszekerheid, korte termijn
NEVI: Inkoopdag 2016
15
leveringszekerheid, bedrijfsresultaat en de bedrijfsreputatie.” Met die
indicatoren kan de mate van indicatie van een artikel worden vastgesteld en
zo komen de meest kritische materialen in uw portefeuille vanzelf naar boven.
De index die de mate van prijsstijging in de afgelopen 20 jaar weergeeft is een
belangrijke indicator. Sommige grondstofprijzen stegen amper, andere gingen
vijf keer over de kop. Dat geeft een goede indicatie voor de kosten van een
grondstof.
Een ander criterium waarop wordt getoetst is de ecologische voetafdruk van
grondstoffen. Dit zegt veel over wat een grondstof kan doen voor de reputatie
van een bedrijf. Duurzame grondstoffen komen hierbij altijd beter uit de verf.
Download de presentatie
Door Sherida van IJsselmuide
Vergroot je impact
Dat de bezoekers van de Inkoopdag graag hun persoonlijke impact willen
vergroten, blijkt wel uit de populariteit van de deelsessie die daarover gaat.
Twee keer wordt de sessie vandaag gegeven, alle twee de keren zit de zaal
bomvol.
Als de populariteit van de sessie nog geen invloed heeft, dan wel de quote
waar Tom Twisk - die namens NEVI en Maastricht University inkoopmanagers
en –directeuren begeleidt in het Procurement Leadership Programme – de
sessie mee opent:
NEVI: Inkoopdag 2016
16
“Als je kijkt zoals je altijd keek, blijf je denken zoals je altijd deed. Als je blijft
denken zoals je altijd deed, blijf je geloven wat je altijd geloofde. Als je blijft
geloven wat je altijd geloofde, blijf je doen wat je altijd deed. Als je blijft doen
wat je altijd deed, blijft je overkomen wat je altijd overkwam.”
Positieve mindset
Op een bord staat geschreven ‘Welkom bij deze leuke, leerzame en
inspirerende workshop!’. Twisk legt uit: als we met een positieve mindset
ergens in gaan, dan gebeuren er ook positieve dingen. “Dus heb ik
vanmorgen alvast besloten dat deze workshop leuk, leerzaam en inspirerend
wordt. Dan weten jullie het vast.” Zijn doel van de sessie: kwartjes laten vallen.
Allereerst stelt hij de zaal een vraag, niet geheel onbelangrijk voor deze
sessie: ‘Wat is impact?’. “Door jouw acties iets veranderen”, oppert iemand.
“Het effect wat jij hebt en die je acties hebben”, zegt iemand anders.
“Beïnvloedingsvermogen”, vat een man in de zaal het woord samen. Tom
knikt.
Spreken vanuit de ik-persoon
De eerste tip die hij meegeeft aan degene die antwoord geven op zijn vraag:
om invloed te vergroten is het belangrijk om te praten vanuit de ik-persoon.
“Dus niet ‘door jouw acties iets veranderen’, maar ‘door míjn acties iets
veranderen.”
Impact heeft volgens Twisk veel te maken met Rappórt: een term die wordt
gekenmerkt door samenwerking, begrip en bereidheid de ander te horen. Kort
gezegd spreken we van rappórt – spreek uit als rapoor – als er een klik is
tussen twee mensen en er sprake is van gelijkwaardigheid, vertrouwen en
betrokkenheid.
Wees authentiek
Volgens een definitie die Twisk van het internet heeft geplukt is impact ‘op een
natuurlijke manier invloed uitoefenen op anderen en als autoriteit
geaccepteerd worden’. Volgens hem is vooral die natuurlijke manier
belangrijk. “Dat maakt je authentieker in onderhandeling. Want ook onzekere
mensen kunnen door hun oprechtheid enorme impact hebben.”
NEVI: Inkoopdag 2016
17
Een wijze les van Twisk: iedereen heeft een kubieke centimeter kans. Elke
kubieke centimeter bij elkaar is al een enorm impact. En ook belangrijk: “Als je
je impact wilt vergroten, móét je risico nemen.”
Download de presentatie
Door Sherida van IJsselmuide
Zorginkoop op weg naar volwassenheid
Het is een druk bezochte bijeenkomst met een veelzijdig publiek, er zijn zowel
inkopers uit de zorg als uit andere branches. Vanuit de groep wordt benoemd
welke kenmerken horen bij een organisatie met een lage
inkoopvolwassenheid en welke kenmerken er zijn bij een organisatie met een
hoge volwassenheid. De antwoorden zijn veelzijdig en er ontstaat discussie in
de groep.
De overheid heeft verzekeraars de taak gegeven om de zorg toegankelijk te
houden. De zorg wordt steeds duurder. Het Zilveren Kruis geeft per jaar 13
miljard uit aan zorg. De zorgmarkt is complex want een zorgverzekeraar koopt
'producten' in die niet zelf gebruikt worden, de verzekerde maakt gebruik van
deze ingekochte producten. Een zorgverzekeraar heeft een enorm pakket van
eisen en wensen voor de zorgverlener. De vraag is of dit nodig is, omdat
zorgverleners wettelijk al verplicht zijn om aan een set van minimum eisen te
voldoen. Elke verzekeraar stelt weer andere eisen aan een zorgverlener. Er is
voor circa 80 tot 90 procent focus op de prijs, het resterende aantal
NEVI: Inkoopdag 2016
18
percentage gaat over kwaliteit. Het contract is voor beide partijen erg
belangrijk, omdat de zorgverzekeraars in november de nieuwe prijzen moeten
communiceren aan de zorgverzekeraars. De premie voor de verzekerde wordt
voor 95 procent bepaald door de prijzen die de verzekeraar met de
zorgaanbieder afgesproken heeft.
Als voorbeeld worden de prijzen van een totale heupoperatie getoond. Het
duurste ziekenhuis rekent ruim 10 duizend euro en het goedkoopste
ziekenhuis zesduizend euro. Er is echter geen inzicht in de kwaliteit. Als
verzekerde heb je geen prikkel om naar het goedkoopste ziekenhuis te gaan,
want de kostprijs is niet bekend bij de verzekerde. Dit geeft maar weer aan
hoe complex de dynamiek van de zorgmarkt is. Dit leidt tot de nodige
discussie in de groep.
De deelsessie is een levendige en interactieve presentatie met oprechte
vraagstellingen!
De zorginkoop is nu nog gericht op prijs, maar moet in de toekomst zeker naar
waardecreatie en value chain integratie, zo luidt de conclusie.
Download de presentatie
Door Nynke Appelhof (Yacht)
Door: Live Magazines & Yacht
NEVI: Inkoopdag 2016
19
Deelsessies
FINANCIËN BLIJVEN BELANGRIJK
Inkopen heeft impact. Op duurzaamheid, op innovaties en niet in de laatste
plaats op de financiën. Maar is financieel succes ook inkoopsucces? In deze
reeks van sessies kijken we onder meer naar het berekenen van kostprijzen en
het effect inkoopbeslissingen bij sociale innovatie.
NEVI: Inkoopdag 2016
20
Supplier satisfaction: meer innovaties en betere prijzen
Een game changer aan het woord
Als ik binnenkom staat Prof. dr. Holger Schiele met zijn armen in de lucht te
gebaren. Hier wordt iets met veel flair en enthousiasme verteld. Ongeveer
vijftig mensen in de warme volle zaal hangen aan zijn lippen.
Tevreden leveranciers
Het onderwerp waar Schiele over praat is ‘supplier satisfaction’. Dat is
misschien wel een wat vreemd begrip voor veel inkopers. Als onze
leveranciers tevreden zijn, dan hebben we toch iets verkeerd gedaan,
nietwaar? Onderzoek van Schiele aan de Universiteit van Twente laat zien dat
dat niet klopt. Schiele: “Dat is niet de meest effectieve houding.” Als echte
game changer komt hij tot een diametraal tegenovergestelde conclusie.
Sleutel tot succes
Hij vertelt over het onderzoek: “Supplier satisfaction lijkt een cruciale rol te
spelen bij de toegang tot innovaties van leveranciers, het vermijden van
knelpunten in de levering en ook nog bij het verkrijgen van betere prijzen.
Daarbij gaat het om win-win-win!” De conclusie van Schiele: tevreden
leveranciers zijn de voorwaarde voor het bereiken van 'customer of choice'-
status. Hij zegt: “Het is tijd om het perspectief te veranderen, omdat supplier
satisfaction de sleutel is tot succes in de competitie om de beste leveranciers.”
NEVI: Inkoopdag 2016
21
Levendige discussie
De stemming komt pas echt goed los als Schiele de zaal verdeelt in 4
groepen. Die discussiëren over evenzovele stellingen. Eén van de groepen
neemt de stelling ‘supplier satisfaction is a game changer’ onder de loep. Een
andere groep bekijkt de stelling dat leverancierstevredenheid ‘the next step’ is
in de volwassenwording van de inkoopbranche. “We moeten dit gewoon gaan
doen!” roept een van de deelnemers aan de discussie.
Download de presentatie
Door Richard Derks
Sociale innovatie bij inkoopbeslissingen
Energiebesparingspraktijk vaak weerbarstiger dan gedacht
Wat is het gedrag van mensen in teams en welke belemmeringen en
drijfveren zijn van invloed op een duurzame keuze in een inkoopproces? En
waarom wordt energiebesparing niet gerealiseerd als de techniek wel
voorhanden is en er ook geen economische barrières zijn?
NEVI: Inkoopdag 2016
22
Deze vragen vormden het uitgangspunt van het onderzoek naar sociale
innovatie, waarover Bart Vos, hoogleraar Purchasing & Supply Chain
Management, tijdens de deelsessie Sociale Innovatie vertelt. Het
onderzoeksproject ‘Green by choice, green by design’, loopt nu twee jaar en
wordt gefinancierd vanuit de Topsector Energie.
Het onderzoek behelst vier case-studies: twee bij bedrijven uit de zuivel-, een
uit de vlees- en een uit de textielindustrie. "Dat lijkt misschien weinig", zegt
Vos. "Maar we zijn echt heel diep in deze projecten gedoken, hebben met heel
veel betrokkenen gesproken. We hebben tientallen uren aan
interviewmateriaal en heel veel ondersteunende documenten."
Bij deze bedrijven werden de keuzes onderzocht die werden gemaakt bij de
bouw van een nieuwe fabriek of de uitbreiding van een bestaande. "We
hadden gedacht dat het allemaal halleluja-verhalen zouden worden, de
bedrijven hebben duurzaamheid in uitingen namelijk hoog op de agenda
staan. De praktijk bleek echter weerbarstiger."
Incentives
In interviews hoorden de onderzoekers bijvoorbeeld dat inkopers helemaal
niet worden afgerekend op de hoeveelheid energie die bespaard zou gaan
worden. "Dat hoeft niet te betekenen dat dat onderwerp dan helemaal geen
aandacht krijgt, maar het betekent wel dat er dan ook niet echt een prikkel is
om gewicht toe te kennen aan energiebesparing."
Wat hij maar wil zeggen: argumenten of afwegingen op organisatieniveau
nemen individuen niet altijd mee in beslissingen. "Om dat wel te laten
gebeuren zijn er incentives nodig."
Imperfecte informatie
"We hebben ook veel leveranciers gesproken, het verbaasde me echt wat zij
ons vertelden", vertelt Vos. Zo was er een leverancier die vertelde dat hij in
eerste instantie niet met zijn meest energie-efficiënte oplossing op de proppen
kwam, omdat er in de tender gevraagd werd om 3 procent energie efficiency.
"Pas toen de inkoper na gunning van de opdracht vroeg of de leverancier
geen efficiëntere oplossing voorhanden had, vertelde hij dat hij ook nog iets
had wat 10 tot 15 procent besparing kon opleveren, maar dat dat wel wat
duurder was."
Vos doet alvast een paar eerste conclusies van het onderzoek uit de doeken.
Energie-efficiëntie blijkt een bescheiden factor te spelen in deze cases, terwijl
NEVI: Inkoopdag 2016
23
het gaat om bedrijven die zeer veel energie verbruiken. Individuen die niet
worden afgerekend op energiebesparingen, inkoop die niet betrokken is bij de
besluitvorming, imperfecte informatie, tijdsdruk en het risico dat organisaties
kunnen lopen met nieuwe technologie en nieuwe leveranciers, blijken daarbij
een belangrijke rol te spelen. Vos: "Voor ons waren dit behoorlijke
eyeopeners."
Download de presentatie
Door Mirjam Streefkerk
Volledig inzicht in de kostprijs, hoe krijg je dat voor elkaar?
‘Hoe mooi zou het zijn om het gewoon eens te worden over een eerlijke prijs?’
Die vraag staat centraal tijdens de deelsessie ‘Volledig inzicht in de kostprijs,
hoe krijg je dat voor elkaar?’ gegeven door Robert Driessen van What’s The
Price.
De volledig op inkoop gerichte start-up, die nog maar een jaar bestaat, is
ontstaan vanuit Hobbyisme. van Robert Driessen en partner Jan-Paul Plieger,
die elkaar vinden in het vakgebied van inkoop en inkoopontwikkelingen.
NEVI: Inkoopdag 2016
24
De sessie begint met vragen aan het publiek. We moeten opstaan als het
antwoord op de vraag ‘ja’ is en blijven zitten wanneer het antwoord ‘nee’ is.
Vragen als ‘wie gebruikt grondstofinformatie, wie bestudeert jaarverslagen,
wie simuleert de kostprijs van de leverancier’ passeren de revue. De laatste
vraag: ‘Wie heeft alle info uit voorgaande vragen actueel ter beschikking?’
Slechts twee van de pak ‘m beet twintig mensen blijven staan.
Eerlijke prijs
En dat is precies waar What’s The Price om de hoek komt kijken. Want, zo
zegt Driessen: “Iedereen heeft recht op een eerlijke prijs.” What’s The Price,
kortweg WTP, geeft op elk moment inzicht in de belangrijkste informatie die
nodig is bij een aanbesteding: de gemiddelde kostprijs van een artikel. Met dat
inzicht staat de inkoper sterker in de onderhandeling.
“Mijn ervaring is dat de verkoper ook helemaal niet zo goed door heeft wat er
intern gebeurt”, vertelt Driessen. “Hij heeft misschien wel een idee van de
kostprijs, maar zo goed op de hoogte als de inkoper die WTP heeft gebruikt is
hij niet.” Met de info die WTP verschaft kan er onderhandeld worden op basis
van feiten. “Je praat zakelijk over de inhoud van een deal.”
The best of both worlds
Hoe werkt WTP precies? De online tool combineert twee databases: een
database van Purspective die de gemiddelde kostprijs in 364 industrieën
bevat en een database met daarin de arbeidslonen in verschillende
productielanden. Die twee worden in WTP met elkaar verbonden en zo is het
heel makkelijk te achterhalen hoe de kostprijs in een industrie is opgebouwd.
Let wel: het gaat om de gemiddelde kostprijs in een industrie. Die gegevens
worden achterhaald via jaarverslagen en kunnen dus enigszins verschillen.
Toch valt uit WTP veel informatie af te lezen. Het programma laat percentages
zien die samen de kostprijs vormen. Zo kun je zien hoeveel procent van de
kostprijs grondstoffen gerelateerd is, maar ook hoeveel er aan arbeid en winst
wordt uitgegeven.
Die getallen zijn heel makkelijk om te rekenen van relatief naar absoluut:
‘Vervang de procenten voor euro’s en je weet meteen hoe duur het zou
worden als de prijs van een artikel 100 is.’ Door de prijs van het materiaal te
berekenen kan een goede schatting worden gedaan van de kostprijs.
Download de presentatie
NEVI: Inkoopdag 2016
25
Door Sherida van IJsselmuide
Craft je eigen inkoopsucces!
Job crafting is een manier om zelf kleine aanpassingen te maken in je werk
die een positieve invloed hebben op je energie en beleving van het werk.
Onderzoek heeft aangetoond dat mensen die hun baan op deze manier
vormgeven, meer bevlogen en creatiever zijn en daardoor beter presteren.
Nadat Piet van Gool heeft afgetrapt, komen we er via een vragenformulier
individueel achter hoe hoog we eigenlijk scoren op bevlogenheid en uitputting.
Brengt je werk je in vervoering of voel je je na jouw werk slap en fysiek
vermoeid? Kortom: je werkomgeving heeft invloed op je werkprestaties en
deze kun je beïnvloeden. Evangelia Demerouti laat aan de hand van het ‘Job
Demands-Resources Model’ zien dat hulpbronnen en taakeisen invloed
hebben op je werkprestaties.
Taakeisen zijn fysieke, psychologische, sociale of organisatie aspecten van je
werk die fysieke of mentale inspanning vragen en daardoor gerelateerd zijn
aan fysieke en psychologische kosten. Bijvoorbeeld ‘connective’ zijn met je
smartphone’ geeft Frank Rozemeijer aan ‘voor je het weet zit je tot ’s avonds
laat op werkmail te reageren‘.
Hulpbronnen, zoals vrijheid in je werk en baas over je eigen agenda, zorgen
voor motivatie en hebben dus impact op je bevlogenheid. ‘Als team
samenwerken aan een project dat impact heeft op de maatschappij: negatieve
taakeisen worden dan automatisch als minder erg ervaren’ geeft iemand uit
NEVI: Inkoopdag 2016
26
het publiek aan.
Job crafting is een juiste balans tussen hulpbronnen en de hoeveelheid
taakeisen. Met dit in het achterhoofd stelt iedereen een persoonlijk crafting
plan op, SMART geformuleerd en waar je volgende week al mee kan
beginnen. ‘Eén van de basisaannames van job crafting is: de puzzel wordt niet
zo zeer groter of kleiner, maar beter passend’ vertelt Piet van Gool.
Frank Rozemeijer sluit de workshop af door de ‘puntjes op de i’:
job crafting draait om het individu;
Neem initiatief;
Duidelijke interventie: dit kan klein zijn en iedere dag weer!
Download de presentatie
Door Daisy Spangenberg (Yacht)
Vijf wegen naar een betere inkoopdigitalisering
In het prive leven en in het zakelijke leven weten we goed om te gaan met
WhatsApp, Linkedin, Twitter, etc. In de inkoopwereld werken we nog heel veel
met Excel, maar waarom maken we niet meer gebruik van app's die alles
makkelijker maken?
86% van de aanwezigen geeft aan dat er al een start gemaakt is met digitaal
werken.
Hoe bereik je vooruitgang met digitaal inkopen:
NEVI: Inkoopdag 2016
27
Purchase Intelligence: u wilt niet alleen weten wat er speelt binnen uw
eigen bedrijf, maar ook op andere locaties. Hoe ziet de inkoopkalender
er uit, welke projecten lopen er, welke leveranciers zijn er?
Procure to Pay: het operationele inkoopproces wordt geheel digitaal
uitgevoerd.
Source to contract: digitaal aanbesteden, e-auctions. Digitaal
aanbesteden kost 15-20% minder tijd ten opzichte van papieren
aanbesteden.
Supplier Relationship Management: overzicht van leveranciers
waarmee je samenwerkt en de hiërarchie waarmee bedrijven werken.
Mobiliteit: Met een mobiele telefoon altijd en overal toegang tot het hele
systeem.
Vanuit de groep wordt opgemerkt dat de implementatie van e-procurement
prima is, maar dat de weg er naar toe veel interessanter is. Huib geeft aan dat
het belangrijk is dat de mensen enthousiast moeten zijn en de processen op
orde. Daarnaast de opmerking om klein te beginnen en steeds verder uit te
bouwen.
Geconcludeerd kan worden dat E-Procurement zorgt voor veel inzicht in data
en dat er steeds meer nieuwe data wordt gecreëerd. Het is echter wel
belangrijk dat er goed omgegaan wordt met deze data, zodat het mogelijk
wordt om betere beslissingen te kunnen nemen.
Download de presentatie
Door Nynke Appelhof (Yacht)
Door: Live Magazines & Yacht
NEVI: Inkoopdag 2016
28
Deelsessies
WAT ZEGT HET ONDERZOEK?Opdrachtgevers en opdrachtnemers, hoe verhouden die zich tot elkaar? In de
eerste ochtendsessie kijken we naar de uitkomsten van verschillende
onderzoeken in de wereld van de inkoop. We nemen onder meer ‘BIM’ onder de
loep, en kijken naar prestatiecontracten.
Prestatiecontracten: de lasten en lusten van sturen van de zijlijn
Goed opdrachtgeverschap
Terwijl buiten de regen tegen de ramen gutst nodigt Prof. dr. Finn Wynstra
(Erasmus universiteit) ons uit om in groepjes aan een tafel met kaarten te
gaan zitten. Op die kaarten staan letters, die corresponderen met stellingen
die we krijgen voorgelegd. De ongeveer 50 deelnemers aan deze deelsessie
NEVI: Inkoopdag 2016
29
kunnen ze gebruiken om aan de praat te raken over de ‘ins’ en ‘outs’ van
prestatiecontracten.
Waarde wordt beloond
Bij het inkopen van diensten wordt steeds vaker gebruik gemaakt van deze
contractvorm. Daarbij wordt de leverancier beloond voor de waarde die hij aan
de klant levert. Denk aan een wegbeheerder die het onderhoud van een weg
uitbesteedt aan een aannemer. Die wordt niet beloond voor zijn inspanningen,
maar voor de uiteindelijke functionaliteit van de weg. Of een zorgverlener die
door de verzekeraar wordt beloond op basis van de patiënttevredenheid. Het
werken met prestatiecontracten levert voor zowel uitbesteder als
dienstverlener problemen op. Wynstra heeft daar –aan de hand van een
aantal grote projecten– onderzoek naar gedaan.
Ruimte voor de leverancier
De eerste stelling gaat over wat we eigenlijk willen bereiken met
prestatiecontracten. Meer kwaliteit? Kostenverlaging? Het verleggen van het
risico? Of meer ruimte voor de leverancier om te komen met oplossingen? Op
deze stelling ‘stemmen’ de meeste aanwezigen met hun kaart: meer ruimte
voor de leverancier. Daar is dan wel kennis en kunde aan de kant van de
uitbesteder voor nodig, merkt Wynstra op. “Het vraagt om transparantie en
consistentie om duidelijke einddoelen voor de leverancier op te stellen. En dat
vraagt weer om interne discussie en consensus bij de uitbesteder. Dat is
nodig om een duidelijke doelstelling voor je prestatiecontract te formuleren.”
Rode draad
Wynstra put uit een groot aantal voorbeelden uit de praktijk. Wegenbouw,
mijnbouw, transport, defensie... ze komen allemaal langs. De rode draad in
zijn verhaal: de kwaliteit van de uitbesteder heeft hoe dan ook invloed op de
kwaliteit van de dienst die uiteindelijk geleverd wordt. De aanwezigen knopen
dat in hun oren. Goed opdrachtgeverschap loont.
Download de presentatie
Door Richard Derks
NEVI: Inkoopdag 2016
30
BIM en inkoop in de bouw
Een volwassen methode?
Het is een ‘buzzwoord’ in de bouw. Het wordt de meest ingrijpende innovatie
van de afgelopen jaren genoemd. We hebben het dan over BIM. Die letters
staan voor Building Information Model. Het is een werkwijze waarbij
ontwikkelaars, ontwerpers, bouwers en gebruikers werken met digitale 3-
modellen van gebouwen.
Uitdagingen
Hoe ‘volwassen’ is deze innovatie inmiddels? Wie werken er al mee, en in
welke mate, en hoe houden we daar als opdrachtgever (of inkoper) van
gebouwen rekening mee? “Hoe ga je BIM meenemen in je contracten? Daar
zit nog wel een aantal uitdagingen...” zegt Dr. Hans Voordijk van de
Universiteit Twente. BIM heeft grote gevolgen voor hoe partijen in de bouw
met elkaar omgaan. Voordijk heeft onderzoek gedaan naar de succesfactoren
van het werken met BIM, en heeft daarbij ook de risico’s in kaart gebracht.
Praktische tips
Voordijk geeft naast algemene theoretische kennis ook gewoon praktische
tips. Om juridische problemen rond ‘eigenaarschap’ achteraf te voorkomen
geeft hij bijvoorbeeld als tip om de afspraken rond verantwoordelijkheden bij
informatie-uitwisseling vast te leggen. “Wie heeft precies wat gedaan als er
iets mis gaat? Vaak is er bij overdrachten een vaag gebied rond
verantwoordelijkheid...” Iemand uit de zaal vult aan: “BIM is één van de
middelen bij opdrachtgeverschap, niet het enige. Overdrachtsmomenten kun
NEVI: Inkoopdag 2016
31
je ook op andere manieren vastleggen dan met BIM.”
Goede afspraken
Er komen veel vragen los als Voordijk zijn laatste slide heeft laten zien. “Zijn
er al modelteksten voor contracten en protocollen beschikbaar?” vraagt
iemand. “Boter bij de vis!” Iemand anders zegt bij het verlaten van de zaal:
“Nou, oké... Ik ga BIMmen!”. Iemand anders heft zijn vinger en zegt: “Maar
niet zonder goede afspraken, hebben we vandaag geleerd!”
Download de presentatie
Door Richard Derks
Grip op inhuur van professionals
Professionals inhuren, dat wordt steeds meer een ding. Aan de ene kant
hebben organisaties ze nodig om flexibel te worden én blijven, aan de andere
kant vormen ze één van de grootste kostenposten. Hoe kan het beter,
goedkoper en efficiënter? Daar gaat het over in de deelsessie ‘Grip op inhuur
van professionals’, gegeven door Yacht-programmamanager Jos Vlecken en
Gerrit Plette, HRM Projectleider bij de Hogeschool Utrecht.
Als ik halverwege binnen val in de sessie zit het publiek aandachtig te
luisteren naar Jos Vlecken van Yacht. Hij vertelt over hun samenwerking met
de Hogeschool Utrecht (HU). Yacht heeft binnen de HU een resource center
opgezet, waarmee overtollige taken uit handen van Human Resource worden
genomen en het inhuren van professionals van buitenaf efficiënter geregeld
wordt.
Onder de radar
Het HU Resource Center, zoals het genoemd wordt, lijkt voor de buitenwereld
echt bij de hogeschool te horen. “Wij willen als Yacht onder de radar blijven,
NEVI: Inkoopdag 2016
32
we doen dit voor de Hogeschool Utrecht.” Daarom werkt het Resource Center
onder de naam van HU, wordt de telefoon opgenomen door ‘Hogeschool
Utrecht Resource Center’ en zijn ook de bijbehorende e-mailadressen van de
onderwijsinstelling.
Het doel van het Resource Center is dus om goed, goedkoop en efficiënt
externe professionals in te huren. Want een organisatie als de HU werkt veel
met professionals van buitenaf.
Plan van Aanpak
Om dat te bereiken stelde Yacht voor de instelling een uitgebreid Plan van
Aanpak op, met daarin onder andere beschreven hoe het proces
geoptimaliseerd kan worden en hoe het proces juridisch kan worden
vormgegeven. Ook stelt Yacht in de eerste fase een raamovereenkomst op,
waarin afspraken worden opgenomen die gelden indien er een opdracht wordt
verleend.
Als laatste zorgt Yacht als HU Resource Center voor een weekrapportage,
waarin ook de KPI-rapportage en risico’s van het mitigatieplan staan. Een
voorbeeld van die risico’s zijn de nieuwe regels van de overheid rondom het
inhuren van ZZP’ers. Zo heet een vacature voortaan een opdracht en moet
een werkgever voortaan een opdrachtgever worden genoemd.
HR heeft tijd voor andere belangrijke zaken
Niet elke HR-afdeling reageert enthousiast vertelt Vlecken. “Maar doordat we
op de HU hebben laten zien hoe het stap voor stap werkt, weten ze ook bij HR
dat iedereen er beter van wordt.” Op deze manier worden er heel snel, heel
veel vacatures ingevuld. “De werkdruk lag bij HR zo hoog, dat het voor hen fijn
is dat ze zich nu kunnen focussen op andere belangrijke zaken”, vult Plette
van Hogeschool Utrecht hem aan.
Download de presentatie
Door Sherida van IJsselmuide
NEVI: Inkoopdag 2016
33
Strategisch Partnerschap
Van 800 naar 20 leveranciers
Tijdens de pitch in de ochtend vertelde Jorn Bertens al over hoe hij bij zijn
werkgever Van Oord het aantal leveranciers wist terug te brengen van 800
naar 20. In de eerste workshopronde gaat de category manager hier wat
dieper op in.
Voordat Bertens zijn huidige functie kreeg, werkte hij zo’n twintig jaar in het
scheepsmanagement over de hele wereld. "We kochten voorheen alles
decentraal in en ik zag toen ik de laatste paar jaar in Singapore werkte hoe
inefficiënt dat eigenlijk was. Daarom heb ik de overstap gemaakt naar het
category management."
Omdat het geluid niet meewerkte, doet Bertens zelf de voice-over bij de
introductiefilm over Van Oord die hij laat zien. De baggeraar werkte onder
meer aan de palmeilanden in Dubai, aan het tweede Suez-kanaal en aan
windmolenparken. "We zijn ons de afgelopen jaar aan het diversificeren en
hebben dus veel verschillende schepen nodig."
Gefaseerd category management
In zijn nieuwe rol bij Van Oord volgde Bertens meteen een cursus Category
management. "Dat was voor mij een goede kapstok om het category
management bij onze organisatie gefaseerd te gaan invoeren."
Bertens "kleedde de hele spendanalyse" uit en ging op basis daarvan in
onderhandeling met leveranciers. "Ik vroeg ze: wat is het je waard als we alles
NEVI: Inkoopdag 2016
34
voor dit schip bij jou neerleggen? Daar kwamen mooie kortingen uit."
Met deze leveranciers ging Van Oord strategische partnerschappen aan. Zelf
omschrijft het bedrijf het als ‘een gecentraliseerde uniforme aanpak, met
vastgestelde (in huis) leveranciers teams , met duidelijke en directe en
communicatielijnen, gezamenlijke planning, optimaliseren met partners van
grote reparaties en modificaties, het maximaliseren van de uptime en het
creëren van gezamenlijk eigenaarschap met leveranciers met een lange
termijn Total Life Cycle focus.’
Kortere docking
De besparingen realiseerde Van Oord niet alleen met de lagere prijzen, maar
ook met het beter voorbereiden van de docking van een schip, de tijd dat een
schip voor onderhoud even niet kan meedraaien. Doordat er veel minder
partijen hoeven samen te werken tijdens die docking, hoeft het schip in plaats
van anderhalve maand, maar een maand in de haven te liggen. "Hiervoor was
er veel frustratie over het samenbrengen van de leveranciers, die zorgen
hebben we nu niet meer."
Tijdens de pitch in de ochtend werd de vraag gesteld hoe Van Oord het doet
ten opzichte van de concurrentie. Toen zei Bertens niet zonder trots: "Wij
lopen twee stappen op ze voor. Zij staan echt flabbergasted te kijken: wat
doen die lui?"
Download de presentatie
Door Mirjam Streefkerk
NEVI: Inkoopdag 2016
35
Maatschappelijk Verantwoord inkopen
"Heb ik dit wel nodig?"
We pakken ook een deel mee van de sessie Maatschappelijk Verantwoord
inkopen (MVI), klaar voor ISO20400. Lex de Bruijn, business developer bij
verificatiebureau FIRA, neemt zijn toehoorders mee door de verschillende
hoofdstukken van de richtlijn.
De nieuwe ISO-norm is naar verwachting begin 2017 klaar voor implementatie
en biedt zowel publieke als private organisaties praktische handvatten bij het
inrichten van een Maatschappelijk Verantwoord Inkoopproces, het thema dat
bij steeds meer organisaties hoog op de agenda staat.
We zijn bij het hoofdstuk over de principes van MVI. Een zo’n principe is
‘wetgeving naleven’. "Dat klinkt als een inkoppertje", zegt De Bruijn. "Maar
helaas is dit in de inkoop nog lang niet altijd nodig." Een ander principe van
MVI is jezelf vooraf de vraag stellen: heb ik hetgeen ik ga aanschaffen wel
echt nodig?
Wie MVI succesvol wil toepassen moet daarom vooraf nadenken over de
scope. De Bruijn: "Waar hebben we het precies over als we het over MVI
hebben? Wat zijn de drijfveren binnen het bedrijf om maatschappelijk
verantwoord te ondernemen en wat zijn de drijfveren van de inkoopafdeling?
Die drijfveren helpen je keuzes te maken bij inkoopbeslissingen."
Change agents
Voor MVI zijn twee factoren van groot belang, stelt De Bruijn. "In de eerste
NEVI: Inkoopdag 2016
36
plaats is een accountable topmanagement nodig dat durft te zeggen: dit gaan
we doen en we stellen hier deze tijd en deze middelen voor beschikbaar. De
tweede factor is dat er iemand nodig is die het hele programma draagt en
duwt. Als je een team hebt van 20 inkopers moet een iemand verantwoordelijk
zijn voor MVI. Ik zie vanuit mijn praktijk dat bedrijven die hier echt een iemand
voor hebben aangewezen, veel grotere stappen kunnen zetten."
Hij krijgt bijval van medeworkshopleider Karin van IJsselmuide,
kennismanager bij de NEVI. "We noemen dit change agents", zegt ze. "Uit
recent onderzoek blijkt dat het gebrek hieraan een belangrijke oorzaak is voor
het feit dat MVI nog niet zo breed is geïmplementeerd."
Voorafgaand aan elk hoofdstuk dat De Bruijn doorneemt mogen de
deelnemers aan de deelsessie op een formulier enkele vragen beantwoorden.
Zijn bestaande leveranciers geëvalueerd op sustainability issues? Is er een
MVI-beleid/strategie? Wie aan het einde van de sessie de meeste keren ‘ja’
heeft ingevuld, krijgt een prijs. "Wat is die prijs eigenlijk?", vraagt iemand
halverwege. De Bruijn, lachend: "Een foto van Justin Bieber." En dan,
serieuzer: "Nee hoor, iets duurzaams, meer laat ik er niet over los."
Download de presentatie
Door Mirjam Streefkerk
Door: Live Magazines
NEVI: Inkoopdag 2016
37
NEVI Talks
DE INKOPER ALS DJWat kunnen we leren van de alledaagse inkooppraktijk bij een baggerbedrijf,
een gemeente, een ziekenhuis en een fabrikant van Polyurethaanschuim? In
korte pitches vertellen professionals over hun ervaringen. "Inkoop is bij ons een
belangrijke sparringpartner geworden."
Marc Klaassen
Toen group purchase manager Marc Klaassen een paar jaar geleden
verantwoordelijk werd voor de inkoop van het transport bij zijn werkgever
Recticel, ging hij - zoals veel inkopers doen - eerst op zoek naar het
NEVI: Inkoopdag 2016
38
laaghangende fruit om snel goedkoper te kunnen gaan werken. Dat was er
genoeg. "Nadat dat geplukt was, dacht de business: inkoop heeft hun trucje
weer gedaan en was het voor hen klaar. Maar ik was ervan overtuigd dat er
meer te halen was."
Met Fourth Party Logistics (4PL) - "waarbij een externe partij je
transportorders overneemt " - en horizontale samenwerking dacht Klaassen
besparingen van miljoenen te kunnen realiseren. Die plannen klonken het
bestuur als muziek in de oren. Die pilot werd een succes en dus is Klaassen
nu zijn plannen verder aan het uitrollen.
Klaasen besluit: "Mijn oproep aan inkopend Nederland is: benader het eens
anders, zorg dat je op de hoogte bent van de laatste marktontwikkelingen,
no guts no glory en dare te be different."
Tenderboard
"Ik zit niet voor een zaal met inkopers, maar voor een zaal met dj’s", begint
Thea Smid-Verheul, inkoopstrateeg bij de Gemeente Utrecht haar pitch. "Als
inkoper heb je zo veel verschillende doelstellingen en dus net als een dj heel
veel knoppen om aan te zitten. Die kun je niet allemaal tegelijk helemaal
openschuiven, want dan klinkt de muziek niet goed."
Thea Smid-Verheul
Ze vertelt over de tenderboard die bij haar gemeente elk plan voor
bestedingen boven een ton beoordeelt. In die board hebben zowel de
gemeentesecretaris als drie directeuren zitting. "Vanuit hun eigen perspectief
NEVI: Inkoopdag 2016
39
stelt deze board kritische vragen: kan het op dit vlak niet wat duurzamer? Hoe
zit het hier met de mensenrechten? De board zorgt ervoor dat de lat net even
wat hoger wordt gelegd en zij weten wat er politiek gevoelig ligt."
Aan het einde van de pitch van Smid-Verheul krijgt de zaal de vraag
voorgelegd wat de grootste impact van een tenderboard is. Een grote
meerderheid kiest voor het antwoord ‘kansen benutten om meer te bereiken
dan alleen inkoop’. Daar kan de inkoopstrateeg zich wel in vinden. "Je wilt
waarde voor je geld en bent steeds bezig met de vraag: hoe kun je die ene
euro zo effectief mogelijk inzetten."
Veel minder leveranciers
Baggeraar Van Oord heeft 150 schepen die over de hele wereld varen.
Category manager Jorn Bertens vertelt in zijn pitch hoe hij het aantal
leveranciers binnen zijn organisatie drastisch heeft kunnen terugbrengen.
Lees hier het verslag van de eerste workshopronde, waar hij nog wat dieper
op dit onderwerp ingaat.
Jorn Bertens
Leukste baan
Van zuigfles tot medicatie en van pleisters tot de digitalisering van het
medisch archief: de zeven inkopers van Gelre Ziekenhuizen hebben een
jaarlijkse spend van 100 miljoen. Ze opereren in een complexe omgeving,
vertelt manager inkoop en logistiek Nicole Poldervaart. "Patiëntveiligheid staat
bij ons op 1, daarnaast zijn er strenge regels en zijn er meer dan 500
NEVI: Inkoopdag 2016
40
leveranciers, van multinationals tot innovatieve startups."
Nicole Poldervaart
Ze vindt dat zij als inkoper de leukste baan van Nederland heeft. "De
complexiteit en diversiteit ervan vind ik interessant, maar ook het
maatschappelijk belang." De zaal wordt via het grote scherm gevraagd:
waarom is verantwoordelijk zijn voor de inkoop eigenlijk zo leuk? Omdat je
"dwars door de organisatie heen kunt samenwerken", is een van de reacties.
Een andere: "geen dag is hetzelfde". En een derde: "je kan echt impact
hebben."
Door: Mirjam Streefkerk
NEVI: Inkoopdag 2016
41
Keynote: Victor Mids
LAAT JE (NIET) BEDOTTEN!Zelfs als je er met je neus bovenop zit is het bijna niet te geloven. Illusionist
Victor Mids lijkt met zijn ‘neuromagics’ de spot te drijven met de wetten van het
normale verstand. Hij weet dingen die hij niet kán weten. Hij doet dingen die
eigenlijk niet kunnen. Hoe doet hij het? En wat kunnen we er bij alle verbazing
en hilariteit van leren?
Illusie van vrije keuze
In de zaal wordt de ‘catchbox’ gevangen door Chris Assen. Hij mag kiezen
tussen een rood en een blauw bekertje dat Mids heeft opgesteld. Welke wil je
gebruiken? Chris kiest er een. “Wil je nog van gedachten veranderen?” vraagt
Mids meermaals. Daarmee is hij al bezig met ‘cognitieve afleiding’. We gaan
nadenken over waarom hij dat wil, dat veranderen. Terwijl de crux van de truc
die hij doet helemaal niets te maken heeft met die vraag, maar met een
eerdere taalkundige formulering. Dáár denken we niet meer over na. Zo stuurt
hij de beslissing, met de illusie van vrije keuze. Mids: “Zoals je dat in een
salesgesprek ook kan doen. Je legt een keuze voor, die eigenlijk geen keuze
is, maar leidt naar het resultaat dat je vooraf hebt gesteld.” En zo kan het
gebeuren dat Chris de rest van zijn leven met een foto van Justin Bieber in
zijn portefeuille moet rondlopen...
“Spiegelen, tactiele ‘ankering’, false
NEVI: Inkoopdag 2016
42
Rode hamer
Victor Mids hamert vervolgens op feitenkennis. Op statistiek. Hij heeft allemaal
gegevens in zijn hoofd over waar we bijvoorbeeld als eerste aan denken als
we gevraagd worden naar een kleur, of een willekeurig gereedschap. De zaal
kiest massaal voor een rode hamer. Die had hij van te voren al op zijn
kladblok geschreven. Hoe doet hij dat? “Nee, ik kan geen gedachten lezen,
maar kan uw onderbewuste wel manipuleren. Ik belast uw werkgeheugen met
een rekensommetje, terwijl ik u laat kiezen. Ik gebruik de statistiek over
kleuren en over gereedschap. Maar ik heb ook uw onderbewuste zijn
gemanipuleerd door wat ik vooraf vertelde. Ik zei onder meer ‘ik blijf er op
hameren (hamer), dat u het gróót (rood) voor u blijft zien’. Zo heb ik u
‘geprimed’ om te kiezen voor een rode hamer.” Naast statistiek en onbewuste
beïnvloeding gebruikt Victor Mids bestaande technieken, zoals het ‘lezen’ van
non-verbale signalen, het gebruiken van ‘false memories’ en ‘framing’, zo legt
hij uit.
Manipulatie
Het vak dat we beoefenen is geen illusie. Wat we doen heeft impact. Op onze
organisatie, op de maatschappij en op de wereld om ons heen. Wat Victor
Mids ons laat zien is amusement, maar het bevat ook een boodschap: de
menselijke geest is extreem beïnvloedbaar. Dat kunnen we vertalen naar onze
verantwoordelijkheid als inkoper. Naar de processen waar we elke dag mee te
maken hebben. Victor Mids laat ons zien dat het lijntje tussen rationele
argumenten en pure manipulatie dunner is dan je denkt.
memories... Je kunt verschillende technieken gebruiken om mensen te beïnvloeden.”
Door: Richard Derks
NEVI: Inkoopdag 2016
43
Opening: Rutger Mollee
VLIEGENDE MICROFOONSNa een nacht met noodweer en een drukke, vermoeiende ochtendspits weet
dagvoorzitter Rutger Mollee de bezoekers van de NEVI Inkoopdag goed wakker
te schudden. De microfoons – verborgen in een soort grote dobbelsteen –
vliegen door de zaal en iedereen wordt verplicht zich voor te stellen aan de
buurman.
Nog voordat Mollee – spreker, presentatiecoach en comedian – op het podium
staat in het NBC Nieuwegein, begint de Inkoopdag al interactief. Wie
plaatsneemt in de Event Hall kan het niet missen: het iPhone-vormige kaartje
dat op de stoelen ligt. Via Buzzmaster kan er ingelogd worden om ‘interactief
deel te nemen’, zo staat er op dat kaartje.
Vooroordelen over de inkoopwereld
Toen Mollee werd gevraagd als dagvoorzitter van de Inkoopdag verdiepte hij
zich in het vakgebied. Vervolgens ging hij vol vooroordelen het gesprek met
NEVI aan, bang voor een gevecht over zijn tarief en arbeidsvoorwaarden.
Want dat is waar inkopers goed in zijn, toch? Beter dan Mollee zelf in elk
geval.
Het viel hem alles mee. Zowel het gesprek over zijn honorarium, als de
inkopers en het programma van de Inkoopdag zelf. Want het gaat helemaal
niet alleen maar over de economische kant van inkoop, er wordt ook
gefilosofeerd, nagedacht over de toekomst en natuurlijk geïnspireerd.
NEVI: Inkoopdag 2016
44
Vlooiende aapjes
Om de zaal los te krijgen, vraagt Mollee iedereen het aapje naast zich te
‘vlooien’. Figuurlijk gesproken, uiteraard. Apen hebben namelijk helemaal
geen vlooien, ze doen dat omdat ze zich fijn voelen in hun omgeving. Om
ervoor te zorgen dat het publiek zich vandaag ook fijn voelt, moet iedereen
zich aan de persoon naast zich voorstellen en daarmee in gesprek gaan. En
dat werkt. Zelfs zo goed dat de zaal daarna nog maar moeilijk stil te krijgen is.
En dan gaan we door met de interactie via Buzzmaster. Er verschijnt een
aantal vragen op ieders smartphone. ‘Bent u een man of vrouw?’, ‘Hoeveel
jaar bent u al werkzaam in een inkoopfunctie?’ en ‘Blijft het Verenigd
Koninkrijk binnen de EU?’. De antwoorden vanuit de zaal verschijnen live op
het scherm. We kunnen concluderen dat 70 procent in de zaal man is en dat
er veel mensen aanwezig zijn die al meer dan 15 jaar werkzaam zijn in een
inkoopfunctie, maar óók mensen die nog geen jaar in het vak zitten. Ook is het
merendeel (78 procent) van het publiek optimistisch over het Brexit-
referendum van vandaag: zij denken dat het Verenigd Koninkrijk binnen de EU
zal blijven.
Recente ontwikkelingen
Ondertussen vliegt er ook nog af en toe een microfoon in de vorm van een
grote, zachte dobbelsteen door de zaal en komen verschillende mensen uit
het publiek aan het woord. Dat de NEVI inkoopdag een goede manier is om
de meest recente ontwikkelingen op het gebied van inkoop in kaart te
NEVI: Inkoopdag 2016
45
brengen, blijkt als Mollee meerdere mensen vraagt wat hen hier brengt.
De microfoon bereikt ook NEVI-directeur Erik de Bruine, die het een mooi
compliment vindt dat er zoveel ‘jonge’ inkopers – 18 procent zit minder dan
een jaar in het vak – aanwezig zijn op de inkoopdag: “Nieuwe aanwas is voor
ons vakgebied ongelooflijk belangrijk.”
Door: Sherida van IJsselmuide
NEVI: Inkoopdag 2016
46
Sponsoren
MET GROTE DANK AAN…De Inkoopdag 2016 is mede mogelijk gemaakt door onze sponsoren. Zonder hen
hadden we er niet zo'n succes van kunnen maken.
American Express
Een uitgebreid en geïntegreerd pakket dat bedrijfsuitgaven vereenvoudigt en u
volledige controle geeft over uw inkopen.
Een reeks opties om uw inkopen te beheren
Geeft u controle over de uitgaven van uw medewerkers aan producten
en diensten.
Kies zo veel opties als u nodig heeft, om uw uitgaven per medewerker,
afdeling, leverancier of project te bekijken.
NEVI: Inkoopdag 2016
47
Welke oplossing is de juiste voor uw bedrijf? Kijk voor de oplossing op onze
website.
bouwens&
Samen met onze opdrachtgevers creëren we een omgeving op maat, met een
ongeëvenaarde service. Een inspirerende locatie waar mensen graag komen;
een ontmoetingsplek waar ideeën ontstaan en relaties groeien. Hier staan
mensen klaar wanneer u binnenkomt en glimlachen ze bij het inschenken van
uw koffie of het serveren van uw lunch. Hier luisteren mensen echt naar u,
lopen mee naar uw afspraak, en doen graag een stap extra. Vanzelfsprekend
verzorgen wij een vergaderruimte voor iedere gelegenheid, een onberispelijke
werkplek, betrouwbare ICT, vanzelfsprekende veiligheid en een schoon
kantoor. Omdat al deze faciliteiten samen het verschil maken in de dagelijkse
beleving van mensen. Bekijk ons op www.bouwensen.nl
Emeritor: zie meer met inkoop
NEVI: Inkoopdag 2016
48
Als sinds 1998 is Emeritor dé onafhankelijke inkoopdienstverlener. Wij helpen
organisaties sneller en efficiënter doelstellingen te behalen door ze te
inspireren meer uit hun inkoopprocessen te halen. Wij helpen organisaties
meer te zien met Inkoop!
Ons credo ‘denken, durven, doen én doorgaan’ passen we toe bij het
ondersteunen van onze klanten, om zo structurele verbeteringen in
inkoopprocessen te realiseren, en bij het uitvoeren van inkoopprojecten en
(Europese) Aanbestedingen.
FIRA
FIRA ontsluit kennis over duurzaamheid. Kennis waarmee ondernemers
strategische keuzes kunnen maken om hun duurzaamheidsambities waar te
maken. FIRA brengt vraag en aanbod bij elkaar als MVO-kennismakelaar om
zo een gemeenschappelijke duurzame waarde-impuls (shared value) te
creëren.
FIRA is onafhankelijk en verifieert uitsluitend duurzaamheidsinformatie.
Zodoende overtuigt u uw relaties dat uw strategie en prestaties geloofwaardig
zijn. FIRA maakt uw prestaties zichtbaar voor uw klanten. Hiermee wordt
duurzaamheid bespreekbaar.
U meldt zich aan bij het FIRA Platform door te gaan naar www.fira.nl
LexisNexis
Alleen op basis van de juiste informatie kunt u de beste beslissing nemen.
NEVI: Inkoopdag 2016
49
LexisNexis helpt u daarbij en biedt oplossingen die u voorzien van complete
en betrouwbare gegevens. De database van LexisNexis omvat meer dan
36.000 bronnen: online, offline, social media, (inter)nationale en regionale
kranten, tijdschriften en markt- en bedrijfsinformatie. Dankzij de diversiteit en
de omvang van de beschikbare informatie bent u altijd op de hoogte van wat
er speelt in de verschillende media. Deze kennis kunt u vervolgens eenvoudig
delen en implementeren in uw organisatie.
Kijk op www.lexisnexis.nl
Meer grip op uw kosten met PROACTIS!
Start vandaag nog met besparen met PROACTIS e-Procurement. Met onze
software krijgt u grip, inzicht en controle over uw uitgaven. Alle stappen van
inkoop tot automatische factuurafhandeling (Purchase-to-Pay), sourcing,
contractbeheer en samenwerking met leveranciers worden met PROACTIS
efficiënter en transparanter waardoor de totale kosten hiervan drastisch
worden verlaagd. Graag realiseren wij dit ook voor uw organisatie of instelling!
Onze aanpak is in eerste instantie gebaseerd op het begrijpen en verbeteren
van uw bedrijfsprocessen. De technologie is een belangrijk onderdeel in het
proces tot kostenverlaging, maar niet de volledige oplossing.
Synertrade
“Synertrade ontwikkelt en implementeert “best practice” software om bedrijven
hun innovatiekracht en concurrentiepositie te verbeteren. Mocht u ons team
niet gesproken hebben kijk dan naar bijgevoegd filmpje voor een eerste
NEVI: Inkoopdag 2016
50
impressie.” Of kijk op onze website www.synertrade.com
Wingas
WINGAS is een van de grootste aardgasleveranciers van Duitsland. De
bedrijvengroep is bovendien in Nederland, België, Denemarken, Groot-
Brittannië, Oostenrijk en Tsjechië actief in de aardgashandel. Tot de
klantenkring van WINGAS behoren gemeentelijke nutsbedrijven, regionale
gasleveranciers, industriële bedrijven en energiecentrales. www.wingas.nl
Yacht maakt flexibel
Grip op inhuur van professionals
Organisaties zijn steeds afhankelijker van externe professionals. Deze
professionals zijn hard nodig om wendbaar te worden en te blijven.
Tegelijkertijd vormen ze één van de grootste kostenposten. Het moet beter,
goedkoper en efficiënter. Maar hoe krijgen organisaties dit voor elkaar terwijl
de afhankelijkheid van externe specialisten groeit en specifieke kwaliteiten
bovendien steeds schaarser worden op de arbeidsmarkt? En daarbij komt nog
eens dat de wet- en regelgeving rondom inhuur voortdurend verandert. Hoe
houden organisaties deze ontwikkelingen bij en op welke wijze treffen ze tijdig
de juiste maatregelen om aansprakelijkheidsrisico’s te voorkomen? Samen
met toonaangevende organisaties heeft Yacht een aantal oplossingen
ontwikkeld voor inhuurvraagstukken.
In onze whitepaper leest u met welke uitdagingen inleners van externe
specialisten zoal te maken hebben en hoe nieuwe sourcingmodellen een
bijdrage kunnen leveren aan sturen op resultaat. Geïnteresseerd? Vraag de
NEVI: Inkoopdag 2016
51
whitepaper aan via de link Zorgeloos Inhuren.
Whats the price?
WTP IS HERE TO HELP PURCHASERS
Everyone has the right to pay an honest price. A price is determined by power,
timing and information. At any desired moment WTP gives you access to the
most important information in a negotiation: the current (commodity) cost price
of an item. This insight offers the purchaser the possibility to get a better deal.
Furthermore, WTP ensures that an achieved price develops in the right way in
the future. Check out our website: www.whatstheprice.eu
XLS VendorRating
Voor u als inkoper heeft XLS Global de ultieme software ontwikkeld voor
leveranciersbeoordelingen, XLS VendorRating.
Met deze softwareoplossing kunt u op eenvoudige wijze de prestaties van uw
leverancier meten en beoordelen op basis van vooraf vastgestelde criteria.
De voordelen van XLS VendorRating:
Binnen één dag te implementeren
Efficiënt en gebruiksvriendelijk
Direct inzicht in de prestaties van uw leveranciers
Werkt met ieder ERP systeem
Altijd verzekerd van gespecialiseerde dienstverlening
Contractmanagement
NEVI: Inkoopdag 2016
52
Ook offline beschikbaar
NEVI: Inkoopdag 2016
53
NEVI: Inkoopdag 2016
53
Deze PDF is automatisch gegenereerd op: nevi.ccreader.nl