ÇANAKKALE ÇANAKKALE SAVAŞISAVAŞI 1915-1916

ÇANAKKALE SAVAŞIÇANAKKALE SAVAŞI Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşı sırasında 1915-1916

yılları arasında Gelibolu Yarımadası'nda Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir

Osmanlı İmparatorluğu, Almanya'nın Rusya'ya savaş Osmanlı İmparatorluğu, Almanya'nın Rusya'ya savaş ilan ettiği 1 Ağustos 1914'ün hemen ertesi günü, ilan ettiği 1 Ağustos 1914'ün hemen ertesi günü, Almanya ile bir ittifak antlaşması imzalamıştır. Bu Almanya ile bir ittifak antlaşması imzalamıştır. Bu antlaşma, imparatorluğun eninde sonunda Almanya'nın antlaşma, imparatorluğun eninde sonunda Almanya'nın ana gücünü oluşturduğu ana gücünü oluşturduğu İttifak Devletleri safında fiilen savaşa gireceği anlamına gelmektedir..

Enver Paşa, fiilen savaşa girmeyi, seferberliğin tamamlanmamış olması ve Çanakkale Boğazı savunmasının tamamlanmaması gibi gerekçelerle ertelemeye çalışmıştır.

Birleşik Krallık Donanma Bakanı Donanma Bakanı Winston Churchill, , 1914 yılı Eylül 1914 yılı Eylül ayında ayında Çanakkale Çanakkale Boğazı'nın Boğazı'nın donanmayla donanmayla geçilerek geçilerek İstanbul'un İstanbul'un işgalini öngören işgalini öngören bir planı bir planı Başbakan Başbakan Herbert Asquith'e 'e vermiştir. vermiştir.

Plan, çeşitli evrelerden Plan, çeşitli evrelerden geçerek uygulamaya geçerek uygulamaya kondu ve Birleşik Krallık kondu ve Birleşik Krallık ve Fransa gemilerinden ve Fransa gemilerinden oluşan bir donanmanın oluşan bir donanmanın Boğaz'a geniş çaplı ilk Boğaz'a geniş çaplı ilk saldırıları 1915 Şubat saldırıları 1915 Şubat ayında başlatıldı. ayında başlatıldı.

En güçlü saldırı ise 18 Mart 1915 günü uygulamaya En güçlü saldırı ise 18 Mart 1915 günü uygulamaya konuldu. Ancak konuldu. Ancak Birleşik Donanma ağır kayıplara uğradı ve ağır kayıplara uğradı ve deniz harekatından vaz geçilmek zorunda kalındı deniz harekatından vaz geçilmek zorunda kalındı

Deniz harekatıyla İstanbul'a ulaşılamayacağı Deniz harekatıyla İstanbul'a ulaşılamayacağı anlaşılınca bir kara harekatıyla Çanakkale anlaşılınca bir kara harekatıyla Çanakkale Boğazı'ndaki Osmanlı sahil topçu bataryalarını ele Boğazı'ndaki Osmanlı sahil topçu bataryalarını ele geçirmek planı gündeme getirilmiştir geçirmek planı gündeme getirilmiştir

Bu plan çerçevesinde Bu plan çerçevesinde hazırlanan İngiliz ve hazırlanan İngiliz ve Fransız kuvvetleri 25 Fransız kuvvetleri 25 Nisan 1915 şafağında Nisan 1915 şafağında Gelibolu Yarımadası'nın Gelibolu Yarımadası'nın güneyinde beş noktada güneyinde beş noktada karaya çıkarılmıştır.karaya çıkarılmıştır.

İngiliz ve Fransız çıkarma İngiliz ve Fransız çıkarma kuvvetleri her ne kadar kuvvetleri her ne kadar köprübaşları oluşturmayı köprübaşları oluşturmayı başardılarsa da Osmanlı başardılarsa da Osmanlı kuvvetlerinin inatçı kuvvetlerinin inatçı savunmaları ve zaman zaman savunmaları ve zaman zaman giriştikleri karşı taarruzlar giriştikleri karşı taarruzlar sonucunda Gelibolu sonucunda Gelibolu Yarımadası'nı işgalde başarılı Yarımadası'nı işgalde başarılı olamadılar. olamadılar.

Bunun üzerine sahildeki kuvvetler takviye edilmek için Arıburnu'nun kuzeyinde Suvla Koyu'na 6 Ağustos 1915 tarihinde yeni kuvvetlerle bir üçüncü çıkarma yapılmıştır.

Ancak 9 Ağustos'ta Kurmay Albay Mustafa Kemal'in Birinci Anafartalar Muharebesi olarak bilinen karşı taarruzunda İngiliz Komutanlığı ihtiyat tümenini ateş hattına sürerek sahilde tutunmayı ancak başarabilmiştir.

Mustafa Kemal ertesi Mustafa Kemal ertesi gün Kocaçimentepe – gün Kocaçimentepe – Conk Bayırı hattında Conk Bayırı hattında yeni bir karşı taarruz yeni bir karşı taarruz gerçekleştirmişti, bu gerçekleştirmişti, bu hattaki Anzak hattaki Anzak birliklerini de geri birliklerini de geri atmıştır. atmıştır.

İngiliz ve Anzak İngiliz ve Anzak kuvvetlerinin kuvvetlerinin İkinci Anafartalar İkinci Anafartalar Muharebesi olarak Muharebesi olarak bilinen genel bilinen genel taarruzları ise taarruzları ise Osmanlı Osmanlı savunmasını savunmasını aşamamıştır. Tüm aşamamıştır. Tüm bu gelişmelerin bu gelişmelerin sonrasında İngiliz, sonrasında İngiliz, Anzak ve Fransız Anzak ve Fransız kuvvetleri kuvvetleri Gelibolu Gelibolu Yarımadasını 1915 Yarımadasını 1915 yılı Aralık ayı yılı Aralık ayı içinde tahliye içinde tahliye etmiştir. etmiştir.

Türkler, Çanakkale’yi zorlayan çağının en ileri Türkler, Çanakkale’yi zorlayan çağının en ileri tekniğine sahip güçler karşısına adeta bir kale gibi tekniğine sahip güçler karşısına adeta bir kale gibi

dikilmişlerdir.dikilmişlerdir.

Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler gelir,başka komutanlar

hâkim olabilir

Çanakkale Zaferi, Türk Çanakkale Zaferi, Türk askerinin ruh kudretini askerinin ruh kudretini gösteren şayanı hayret ve gösteren şayanı hayret ve tebrik bir misaldir. Emin tebrik bir misaldir. Emin olmalısınız ki, Çanakkale olmalısınız ki, Çanakkale Muharebelerini kazandıran bu Muharebelerini kazandıran bu

yüksek ruhtur.yüksek ruhtur.

Türk askerinin savaş ve dövüş Türk askerinin savaş ve dövüş hususunda haiz bulunduğu hususunda haiz bulunduğu evsafın bidayette laikiyle takdir evsafın bidayette laikiyle takdir edilmemiş olması, İngilizler için edilmemiş olması, İngilizler için felaket olmuştur. Türk askerinin felaket olmuştur. Türk askerinin ne yaman muharip olduğunu, ne yaman muharip olduğunu, İngilizler kendileriyle İngilizler kendileriyle dövüştükten sonra bir tecrübe dövüştükten sonra bir tecrübe

anlamışlardıranlamışlardır