lan röøng

NGAØY 16 THAÙNG 8 NAÊM 2014

NAÊM THÖÙ 67

(21 THAÙNG 7 NAÊM GIAÙP NGOÏ)

Soá 4040 (5790)

Gia Lai ñieän töû: baogialai.com.vn

CÔ QUAN CUÛA ÑAÛNG BOÄ ÑAÛNG COÄNG SAÛN VIEÄT NAM TÆNH GIA LAI

TIEÁNG NOÙI CUÛA ÑAÛNG BOÄ, CHÍNH QUYEÀN VAØ NHAÂN DAÂN CAÙC DAÂN TOÄC GIA LAI

TAÂY NGUYEÂNnhöõng naêm 50 cuûa theá kyû XX qua aûnh

Boä aûnh cung caáp cho ngöôøi xem moät böùckhaûm chaân dung soáng ñoäng vôùi caùc cuï oâng,cuï baø, beù trai, beù gaùi, thanh nieân, thieáu nöõ…trong phong caùch heát söùc ñoäc ñaùo ôû TaâyNguyeân giöõa theá kyû XX maø nay haàu nhökhoâng coøn toàn taïi. Beân caïnh ñoù, phöông thöùcvaän chuyeån baèng voi, caùc hoaït ñoäng thöôøngngaøy (laøm raãy, giaõ gaïo, deät vaûi, caùn boâng...),hoaït ñoäng nghi leã (tang ma, ñaâm traâu, caàumuøa...) vaø nhaát laø caùc kieán truùc taïo neân baûnsaéc Taây Nguyeân (nhaø daøi, nhaø roâng, kho thoùc,choøi raãy, nhaø moà...) cuõng ñöôïc taùc giaû ghihình moät caùch tæ mæ.

TRANG 6Choøi raãy ñöôïc laøm treân caây cao. AÛnh: JEAN-MARIE DUCHANGE

Chuyeän veà du kíchthieáu nieân Puih Kôlôù

Moät thoaùng

TRANG 8

Thoaùt ngheøotöø moâ hình nuoâiduùi vaø nhím

Quaûng tröôøng emroän tieáng chim

3

5

7

Haõy laø coâng daâncoù vaên hoùa!

Ñeå nhìn roõ tính caùch ngöôøi Vieättrong moâi tröôøng giao löu vôùi theágiôùi, PGS-TS Huyønh Vaên Sôn ñaõ ñöara moät soá hình aûnh caùch öùng xöû cuûahoï trong sinh hoaït, aên uoáng, ñi laïi…

TRANG 7

HA.GL böôùc vaøo chieán dòch“thay maùu” haøng loaït?

Ngöôøi daân khoâng neân nghetin ñoàn thaát thieät veà huyønh ñaøn

Thuyeàn ñoäc moäccuûa ngöôøi Jrai

TRANG 10

TRANG 9TRANG 6

Trieäu phuùchaên nuoâi

TRANG 3

2 THÔØI SÖÏNGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

� TOÅNG BIEÂN TAÄP: ÑOAØN MINH PHUÏNG � PHOÙ TOÅNG BIEÂN TAÄP: BUØI TAÁN SÓ - TRAÀN VAÊN NGHÓA - KHUAÁT ÑÌNH VIEÄN � TRÌNH BAØY: VAÊN PHEÂ � TOØA SOAÏN, TRÒ SÖÏ: 2A HOAØNG VAÊN THUÏ-TP. PLEIKU � Ñieän thoaïi: (059) 3872279-3824123 � Fax: (059) 3871645-3821153 � E-mail: chebanbgl@yahoo.com.vn hoaëc toasoan@baogialai.com.vn � Ñieän thoaïi quaûng caùo, phaùt haønh: (059) 3824123-3824123 (106)-2470666 � Phoøng baïn ñoïc: 2470444-3821031 (102)� VAÊN PHOØNG THÖÔØNG TRUÙ TAÏI THÒ XAÕ AN KHEÂ: 02 Hoaøng Hoa Thaùm, thò xaõ An Kheâ � Ñieän thoaïi-Fax: (059) 3837966 � VAÊN PHOØNG THÖÔØNG TRUÙ TAÏI THÒ XAÕ AYUN PA: 75 Hoaøng Vaên Thuï, thò xaõ Ayun Pa� Ñieän thoaïi-Fax: (059) 3652989 � GPXB soá 1270/GP-BTTTT cuûa Boä Thoâng tin vaø Truyeàn thoâng caáp ngaøy 17-7-2012 � Cheá baûn taïi Toøa soaïn Baùo Gia Lai � In taïi Coâng ty In Gia Lai, 102 Phaïm Vaên Ñoàng, thaønh phoá Pleiku � Giaù 3.500 ñoàng

Ban Chæ ñaïo dieãn taäp khuvöïc phoøng thuû tænh naêm 2014 vöøatoå chöùc Hoäi nghò phoå bieán moätsoá noäi dung cô baûn cuûa yù nghóadieãn taäp khu vöïc phoøng thuû tænhnaêm 2014; thoâng qua döï thaûophaân coâng nhieäm vuï cuï theå chotöøng thaønh vieân Ban Chæ ñaïo;thoâng qua döï thaûo quyeát ñònhthaønh laäp khung dieãn taäp.

Nhöõng naêm qua, caùc caáp uûy,chính quyeàn, caùc ban ngaønh, Maëttraän, caùc ñoaøn theå trieån khai thöïchieän Nghò quyeát soá 28-NQ/TWngaøy 22-9-2008 cuûa Boä Chínhtrò veà “Tieáp tuïc xaây döïng caùctænh, thaønh phoá tröïc thuoäc Trungöông thaønh khu vöïc phoøng thuûvöõng chaéc trong tình hình môùi”,ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû quantroïng trong caû 3 tieàm löïc. Vaitroø, naêng löïc laõnh ñaïo cuûa toåchöùc Ñaûng, hieäu löïc quaûn lyù,ñieàu haønh cuûa chính quyeàn caùccaáp ñöôïc naâng leân; hoaït ñoängcuûa Maët traän, ñoaøn theå coù söï ñoåimôùi, saùt thöïc tieãn; chaát löôïng

� Naêm hoïc 2014-2015, huyeän Chö Proâng coù 62 tröôønghoïc töø baäc hoïc maàm non, tieåu hoïc, trung hoïc cô sôû vôùi toångsoá 979 lôùp (taêng 42 lôùp) vôùi 26.260 hoïc sinh caùc caáp, so vôùinaêm hoïc tröôùc, taêng 1.066 em. Trong ñoù, baäc Maàm non coù4.418 hoïc sinh chia laøm 168 lôùp; tieåu hoïc coù 13.799 em vôùi595 lôùp vaø THCS coù 8.043 em vôùi 216 lôùp. TUÙ UYEÂN

� Saùng 15-8, Quaân ñoaøn 3 toå chöùc leã trao quaân haømsó quan caáp Thöôïng taù cho 41 ñoàng chí caùn boä. Ñaïi taùNguyeãn Duy Quyeàn-Bí thö Ñaûng uûy, Chính uyû Quaân ñoaønchuû trì buoåi leã.

Phaùt bieåu taïi buoåi leã, Ñaïi taù Nguyeãn Duy Quyeàn ñaõ chuùcmöøng vaø bieåu döông thaønh tích vaø söï ñoùng goùp cuûa caùc ñoàngchí caùn boä ñöôïc phong, thaêng quaân haøm Thöôïng taù laàn naøyñaït ñöôïc trong quaù trình hoïc taäp, coâng taùc. ANH SÔN

� Ngaøy 14-8, Chuû tòch Hoäi Noâng daân tænh Kon Tumcho bieát, trong 7 thaùng naêm 2014, Hoäi Noâng daân caùc caáptrong tænh ñaõ phoái hôïp vôùi döï aùn Quyõ Hoã trôï noâng daân (thuoäcChi nhaùnh Ngaân haøng Chính saùch Xaõ hoäi tænh) giaûi ngaân gaàn2 tyû ñoàng cho hoäi vieân vay voán ñeå phaùt trieån kinh teá; môû 52lôùp taäp huaán, hoäi thaûo kyõ thuaät thu huùt gaàn 3.400 löôït hoäivieân tham gia; phoái hôïp xaây döïng 8 moâ hình ñieåm troàng caøpheâ xöù laïnh, nuoâi heo ñòa phöông, nuoâi caù thòt vaø troàng rauñaäu caùc loaïi taïi caùc huyeän, thaønh phoá… ñoàng thôøi phoái hôïpvôùi Sôû Lao ñoäng-Thöông binh vaø Xaõ hoäi toå chöùc giao 1.000con boø do Taäp ñoaøn VinGroup hoã trôï cho hoä ngheøo. DUY TAÂN

Ngaøy 15-8 baùo caùo vôùi Ñoaøn ñaïi bieåu Quoáchoäi tænh veà tình hình trieån khai thöïc hieän Quyeátñònh 1178 vaø 1179 naêm 2009 cuûa Thuû töôùng Chínhphuû veà boá trí oån ñònh daân cö caùc xaõ bieân giôùi VieätNam-Laøo vaø Vieät Nam-Campuchia, UBND tænhKon Tum cho bieát, töø naêm 2009 ñeán nay, maëc duøTrung öông chöa boá trí kinh phí cho tænh ñeå trieånkhai thöïc hieän chöông trình boá trí daân cö vuøngbieân giôùi theo Quyeát ñònh 1178 vaø 1179 naêm 2009cuûa Thuû töôùng Chính phuû, nhöng Kon Tum ñaõquan taâm, chæ ñaïo trieån khai loàng gheùp caùc chöôngtrình, döï aùn khaùc ñeå hoã trôï kinh phí cho 3 huyeänbieân giôùi cuûa tænh (laø Ñak Glei, Ngoïc Hoài, SaThaày) hoã trôï cho ngöôøi daân phaùt trieån saûn xuaát,ñaàu tö cô sôû haï taàng ñeå oån ñònh, naâng cao ñôøisoáng, vôùi toång kinh phí treân 759 tyû ñoàng.

Nhôø ñoù, ñeán nay ñaõ boá trí saép xeáp daân cö cho

Hoäi Noâng daân huyeän Chö Seâ vöøa toå chöùc Hoäinghò toång keát phong traøo noâng daân saûn xuaát kinhdoanh gioûi, giai ñoaïn 2012-2014.

Giai ñoaïn 2012-2014, toaøn huyeän coù 15 cô sôûHoäi vaø 183 chi hoäi noâng daân ôû thoân, laøng, toå daânphoá toå chöùc cho hoäi vieân ñaêng kyù phaán ñaáu thiñua ñaït danh hieäu saûn xuaát kinh doanh gioûi caùccaáp vaø ñaõ coù 4.100 löôït hoä noâng daân ñaït danhhieäu naøy. Trong ñoù coù 76 löôït hoä ñaït danh hieäusaûn xuaát kinh doanh gioûi caáp Trung öông vaø coù 2noâng daân ñöôïc Hoäi Noâng daân Vieät Nam trao taëngdanh hieäu “Noâng daân Vieät Nam xuaát saéc naêm 2013”vaø noâng daân coù nhieàu ñoùng goùp cho söï nghieäpphaùt trieån noâng nghieäp beàn vöõng naêm 2014.

Baùo caùo taïi Hoäi nghò moät laàn nöõa khaúng ñònh,phong traøo noâng daân thi ñua saûn xuaát kinh doanhgioûi ñaõ taïo ñieàu kieän ñeå noâng daân tieáp caän nguoànvoán, khoa hoïc kyõ thuaät vaø töøng böôùc thoaùt ngheøo,vöôn leân laøm giaøu. Cuï theå, haøng naêm, caùc caáp Hoäiñaõ taïo ñieàu kieän cho gaàn 7.000 hoä noâng daân ñöôïc

Hoäi Noâng daân huyeän Chö Seâ:

Toång keát phong traøo saûn xuaát kinh doanh gioûivay voán phaùt trieån saûn xuaát, goùp phaàn xoùa ñoùi giaûmngheøo. Thoâng qua chöông trình “Con boø vaøng”, ñeánnay, Hoäi ñaõ trao 13 con boø caùi sinh saûn cho 13 hoäivieân noâng daân ngheøo vaø xaây döïng nhieàu nhaø tìnhnghóa cho nhöõng hoäi vieân noâng daân khoù khaên veànhaø ôû. Beân caïnh ñoù, Hoäi cuõng phoái hôïp vôùi caùcngaønh, tö vaán, hoã trôï, chuyeån giao khoa hoïc kyõthuaät vaø trieån khai nhieàu moâ hình troàng troït, chaênnuoâi mang laïi hieäu quaû kinh teá: nuoâi heo baûn ñòathuaàn chuûng sinh saûn, troàng xen caây maéc ca trongvöôøn caây coâng nghieäp giaø coãi, thaâm canh caây caøpheâ voái thöïc sinh lai ña doøng, chanh khoâng haït…

Taïi Hoäi nghò, UBND huyeän ñaõ taëng giaáy khencho 7 taäp theå, 19 caù nhaân coù thaønh tích xuaát saéctrong phong traøo saûn xuaát kinh doanh gioûi; HoäiNoâng daân huyeän trao giaáy chöùng nhaän saûn xuaátkinh doanh gioûi caáp huyeän cho 88 hoäi vieân. Hoäinghò cuõng ñaõ choïn ra 7 caù nhaân ñieån hình ñi döïHoäi nghò saûn xuaát kinh doanh gioûi caáp tænh.

A.H

Naïn nhaân töû vong laø chò H’Yat (sinh naêm 1991),laøng Sao, xaõ Haø Baàu, huyeän Ñak Ñoa. Ngaøy 11-8-2014, chò H’Yat ñaõ baét moät con coùc laøm thòt vaø xaøochung thòt coùc vôùi tröùng coùc ñeå aên. Ñeán khoaûng 14giôø chieàu cuøng ngaøy, gia ñình ñi raãy veà phaùt hieänchò H’Yat noân, suøi boït meùp, tím taùi, khoù thôû neânñöa leân caáp cöùu taïi Beänh vieän Ña khoa tænh GiaLai. Ñeán 18 giôø cuøng ngaøy, chò H’Yat töû vong.

Nhaän ñöôïc thoâng tin, Chi cuïc An toaøn Veä sinhThöïc phaåm tænh phoái hôïp vôùi Trung taâm Y teá huyeänÑak Ñoa, Traïm Y teá xaõ Haø Baàu vaø y teá thoân tieánhaønh ñieàu tra xaùc minh, ñoàng thôøi laøm coâng taùctuyeân truyeàn taïi choã cho ngöôøi daân veà taùc haïi cuûacaùc ñoäc toá coù trong con coùc; khuyeán caùo ngöôøidaân khoâng neân aên thòt coùc…

Ñöôïc bieát, ñaây laø vuï ngoä ñoäc thöïc phaåm thöùhai töø ñaàu naêm ñeán nay treân ñòa baøn tænh. Tröôùcñoù, vaøo ngaøy 4-7, taïi thoân Mô Naêng, xaõ Kim Taân,huyeän Ia Pa ñaõ xaûy ra vuï ngoä ñoäc thöïc phaåm beápaên taäp theå do aên thòt heo cheá bieán töø nguoàn nöôùcgieáng ñaøo nhieãm vi sinh vaät. Trong toång soá 105ngöôøi aên coù 23 ngöôøi bò ngoä ñoäc thöïc phaåm vaø 6ngöôøi phaûi nhaäp vieän caáp cöùu.

NHÖ NGUYEÄN

AÊn thòt coùc,moät ngöôøi töû vong

Thöïc hieän ñeà aùn “Giaùo duïc 5 trieäu baø meïnuoâi daïy con toát” naêm 2014, ñoàng thôøi naâng caokyõ naêng truyeàn thoâng cho ñoäi nguõ baùo caùo vieân,tuyeân truyeàn vieân trong vieäc giaùo duïc vaø höôùngnghieäp cho con, trong 2 ngaøy (14 vaø 15-8), HoäiLieân hieäp Phuï nöõ tænh toå chöùc taäp huaán vôùi chuûñeà “Tieáp caän treân quyeàn vaø giuùp con höôùng nghieäp”cho ñoäi nguõ caùn boä Hoäi vaø baùo caùo vieân cô sôûthuoäc 2 xaõ: Ia Sol vaø Ia Ke (huyeän Phuù Thieän), laønhöõng xaõ ñieåm thöïc hieän ñeà aùn.

Caùc hoïc vieân tham gia lôùp taäp huaán ñöôïc trangbò moät soá kieán thöùc cô baûn veà quyeàn con ngöôøi,quyeàn treû em vaø Coâng öôùc Quoác teá veà quyeàn treûem, caùch tieáp caän giaùo duïc döïa treân quyeàn. Beâncaïnh ñoù, caùc hoïc vieân coøn ñöôïc trang bò moät soá kyõthuaät vaø phöông phaùp taäp huaán vaø truyeàn thoângveà ñeà taøi lieân quan ñeán quyeàn treû em, giaùo duïcdöïa treân quyeàn ñeå laäp keá hoaïch loàng gheùp truyeànthoâng trong quaù trình coâng taùc Hoäi. Hôn nöõa, vôùinoäi dung “Cha meï giuùp con höôùng nghieäp” vaø moätsoá vaán ñeà chung veà lyù thuyeát höôùng nghieäp côbaûn, quy trình höôùng nghieäp…

ÑINH YEÁN

Kon Tum:

Treân 759 tyû ñoàng ñaàu tö hoã trôïcaùc huyeän bieân giôùi

16.600 hoä (trong ñoù, saép xeáp oån ñònh taïi choã 1.676hoä, boá trí xen gheùp 1.389 hoä vaø di dôøi ñeán ñieåmdaân cö taäp trung laø 13.535 hoä). Tuy nhieân, khoùkhaên hieän nay laø taïi 3 huyeän khu vöïc bieân giôùicuûa tænh coù 1.534 hoä thieáu ñaát ôû vaø ñaát saûn xuaát,trong ñoù coù 477 hoä thieáu ñaát ôû vôùi dieän tích 14 ha;1.057 hoä thieáu ñaát saûn xuaát vôùi dieän tích 469 ha.

UÛy ban Nhaân daân tænh Kon Tum ñeà nghò Ñoaønñaïi bieåu Quoác hoäi tænh kieán nghò vôùi Trung öôngcho pheùp Kon Tum ñöôïc chuyeån ñoåi moät soá dieäntích ñaát röøng vaø ñaát laâm nghieäp taïi vuøng döï kieánthaønh laäp huyeän môùi khu vöïc Nam Sa Thaày ñeåphuïc vuï quy hoaïch ñaát ôû, ñaát saûn xuaát, ñaát xaâydöïng keát caáu haï taàng, trieån khai khu kinh teá quoácphoøng gaén vôùi xaây döïng laøng thanh nieân laäp nghieäpvaø saép xeáp, oån ñònh daân cö khu vöïc bieân giôùi phíaNam huyeän Sa Thaày. DUY TAÂN

Trieån khai nhieäm vuï troïng taâmtrong coâng taùc chæ ñaïo dieãn taäp

tham möu, söùc maïnh chieán ñaáucuûa löïc löôïng Quaân söï, Bieânphoøng, Coâng an, löïc löôïng döï bòñoäng vieân, daân quaân, töï veä ngaøycaøng ñöôïc naâng cao, cô baûn ñaùpöùng yeâu caàu, nhieäm vuï taùc chieánkhu vöïc phoøng thuû, giöõ vöõng, oånñònh an ninh chính trò, traät töï antoaøn xaõ hoäi, goùp phaàn thuùc ñaåykinh teá-xaõ hoäi phaùt trieån.

Ñeå tieáp tuïc trieån khai thöïchieän Nghò quyeát soá 28, Nghòquyeát soá 13-NQ/TU cuûa BanThöôøng vuï Tænh uûy khoùa XII veà“Xaây döïng tænh Gia Lai thaønh khuvöïc phoøng thuû lieân hoaøn vöõngchaéc” vaø Meänh leänh soá 01-ML/BTL ngaøy 1-1-2014 cuûa Tö leänhQuaân khu 5 veà coâng taùc quaân söï,quoác phoøng naêm 2014, BanThöôøng vuï Tænh uûy yeâu caàu caùcÑaûng boä, Ñaûng Ñoaøn, Ban Caùnsöï Ñaûng tröïc thuoäc, caùc sôû, ngaønh,ñoaøn theå, caùc ban Ñaûng Tænh uûythöïc hieän toát moät soá nhieäm vuïtrong coâng taùc dieãn taäp.

Tin, aûnh: ANH HUY

TIN VAÉN

Taäp huaán “Tieáp caäntreân quyeàn vaø giuùpcon höôùng nghieäp”

3KINH TEÁ NGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

Töø vuøng ñaát Taây Sôn (Bình Ñònh),gia ñình oâng Dö chuyeån leân laäpnghieäp taïi xaõ Song An ñeán nay ñaõ

ñöôïc hôn 20 naêm. Ñeå coù ñöôïc thaønh quaûnhö hoâm nay laø caû moät quaù trình ñaàu tö,coá gaéng hoïc hoûi, ñuùc keát kinh nghieäm vaøcaàn cuø lao ñoäng cuûa oâng. “Luùc môùi leânñaây laäp nghieäp, caùi khoù khaên nhaát chínhlaø thieáu voán ñaàu tö. Khi aáy, Hoäi Noângdaân xaõ ñaõ giuùp toâi vay voán ngaân haøng ñeåhình thaønh trang traïi chaên nuoâi cuûa mình”-oâng Dö nhôù laïi.

Chaân öôùt chaân raùo laäp nghieäp taïi vuøngñaát môùi vôùi ñoàng voán vay möôïn ít oûi,oâng Dö xaùc ñònh taäp trung nuoâi heo vaøgaø, ñoàng thôøi chuû ñoäng nguoàn thöùc aêncho chuùng baèng caùch troàng theâm mì, baépñeå tieát kieäm chi phí. Daàn daàn, ñaøn giasuùc, gia caàm sinh soâi naûy nôû, ñem laïinguoàn thu nhaäp oån ñònh cho gia ñình oâng.Hieän nay, trong khu ñaát roäng raõi naèm phíasau nhaø, gia ñình oâng nuoâi 7 con heo naùi,100 con heo laáy thòt, khoaûng 1.000 congaø thòt, 6 con boø (trong ñoù coù 3 boø caùisinh saûn, 1 con ñöïc gioáng vaø 2 con beâ).Ñaøn gia caàm, gia suùc aáy ñem veà cho giañình oâng khoaûng 200 trieäu ñoàng/naêm saukhi ñaõ tröø heát chi phí ñaàu tö.

Döôøng nhö vaãn chöa haøi loøng vôùi quymoâ cuûa mình, naêm 2010, oâng Dö thöû ñaàutö nuoâi heo röøng. Ban ñaàu, qua söï giôùi thieäucuûa moät ngöôøi baïn, oâng boû 5 trieäu ñoàngmua 3 con heo röøng naùi thuaàn chuûng veànuoâi. Nhöng do khoâng hôïp vôùi thoå nhöôõngcuõng nhö ñieàu kieän thöùc aên, 3 con heo röønggioáng laàn löôït cheát khieán oâng Dö maát traéngsoá voán ñaàu tö. “Khoâng naûn chí, toâi tieáp tuïctìm hieåu qua saùch baùo, xem ti vi, ñi thamquan caùc moâ hình nuoâi heo röøng ôû nhöõngnôi khaùc ñaõ laøm thaønh coâng, ruùt ra kinhnghieäm cho mình. Sau ñoù, toâi quyeát ñònhtieáp tuïc ñaàu tö mua moät con naùi vaø moät conñöïc gioáng heo röøng lai vôùi giaù 6 trieäu ñoàng.May maén, gioáng heo röøng lai naøy khaù deãnuoâi, sinh saûn toát neân ñaøn heo cuûa gia ñìnhtoâi coù soá löôïng ngaøy caøng taêng”-oâng Döphaán khôûi noùi. Trung bình moät con naùi heoröøng lai ñeû 2 löùa/naêm, ñoái vôùi löùa ñaàu tieânthì ñeû khoaûng 6-7 heo con, nhöõng löùa sau

Cuoäc soáng quanh ta:

Trieäu phuù chaên nuoâi� PHÖÔNG LINH

Treân khu ñaát roäng chöøng 1,2 ha naèm doïc theo quoác loä 19, gia ñình oângTaï Chí Ngoïc Dö (SN 1958, thoân An Thuaän 3, xaõ Song An, thò xaõ An Kheâ)khieán nhieàu ngöôøi ngöôõng moä vôùi quy moâ chuoàng traïi chaên nuoâi cuûamình. Öôùc tính moãi naêm, gia ñình oâng Dö thu veà khoaûng 500 trieäu ñoàng töøtrang traïi chaên nuoâi gia suùc, gia caàm.

Ñaøn gaø 1.000 con ñem laïi thu nhaäp hôn 50 trieäu ñoàng/naêm. AÛnh: P.L

Gia ñình oâng Nguyeãn Vuõ Huøng (ôûthoân 3, xaõ Haûi Giang, huyeän ÑakÑoa) laø moät trong nhöõng hoä ñaõ

nuoâi thaønh coâng loaøi duùi. OÂng queâ ôû NamÑònh nhöng vaøo Gia Lai theo chöông trìnhkinh teá môùi, cuõng nhö bao ngöôøi daân khaùc,oâng ñaàu tö phaùt trieån caùc caây coâng nghieäptheá maïnh nhö caø pheâ, tieâu, cao su… Ñoàngthôøi, ñeå taêng theâm nguoàn thu nhaäp chogia ñình, oâng Huøng ñaõ nuoâi theâm caùc loaïivaät nuoâi nhö: deâ, choàn nhung ñen…nhöng hieäu quaû khoâng cao. Tình côø vaøonaêm 2006, khi mua ñöôïc 1 caëp duùi röøngcoøn soángù, oâng ñaõ ñem veà nuoâi thöû vaønhaân gioáng trong ñieàu kieän nuoâi nhoát.Chuoàng traïi nuoâi duùi ñöôïc oâng Huøng xaâydöïng khaù ñôn giaûn, khoâng chieám quaùnhieàu dieän tích; moät chuoàng nuoâi coù dieäntích 2-3 meùt, cao 1-1,2 meùt, phaân thaønhnhieàu oâ tuøy vaøo kích thöôùc vaø troïng löôïngcuûa duùi, vì duùi khoâng öa saùng neân phaûiñaäy kín. Ñeå nuoâi khoaûng 20 con duùi chæcaàn ñaàu tö töø 3 trieäu ñoàng ñeán 4 trieäuñoàng cho khaâu chuoàng traïi.

OÂng Huøng cho bieát: Duùi voán laø ñoängvaät gaëm nhaám neân raêng chuùng moïc daøilieân tuïc, neáu khoâng maøi bôùt raêng, raêng seõdaøi vaø chuùng khoâng aên uoáng ñöôïc, vì vaäy,toâi thöôøng phaûi thaû vaøo oâ chuoàng duùi vaøithaân caây baép ñeå chuùng maøi raêng. Hôn nöõa,khaû naêng ñaøo hang cuûa duùi raát toát neânchuoàng nuoâi phaûi xaây baèng gaïch, laùt saønvöõng chaéc ñeå chuùng khoâng ñaøo hang ñimaát. Duùi ñeû raát daøy, 3 thaùng/löùa, moãi löùa3-4 con, con to coù theå leân tôùi 2 kg. Töø moätcaëp duùi gioáng ban ñaàu, gia ñình oâng ñaõnhaân leân ñöôïc theâm 20 con duùi gioáng. Vöøaqua, gia ñình oângñaõ xuaát baùn ra thòtröôøng ñöôïc hôn50 con duùi tröôûngthaønh, thu veà haøngchuïc trieäu ñoàng,trong khi ñoù chiphí ñaàu tö laïikhoâng ñaùng keå.

OÂng NguyeãnVaên Haûi (thoân 3,xaõ Haûi Giang,huyeän Ñak Ñoa)laïi ñaàu tö gia traïinuoâi nhím. Thöùc

Thoaùt ngheøo töø moâ hìnhnuoâi duùi vaø nhím � PHAN LAØI

Nhöõng naêm gaàn ñaây, moät soá hoä daân treân ñòa baøn xaõ Haûi Giang (huyeänÑak Ñoa) ñaõ thuaàn hoùa, nuoâi döôõng thaønh coâng nhieàu loaøi ñoäng vaät soángtrong töï nhieân vaø ñem laïi hieäu quaû khaù laïc quan. Trong ñoù, nuoâi duùi vaø nhímñöôïc xem laø moâ hình mang laïi lôïi nhuaän cao.

Chuoàng nuoâi chæ caàn dieän tích 1-1,5 meùt. AÛnh: P.L

Ñeán nay, Hoäi Noâng daân caùc xaõ, thò traán thuoäc huyeän Ia Grai ñaõ vaän

ñoäng caùc cô quan, ban ngaønh xaây döïng nguoàn quyõ hoã trôï noâng daânñöôïc treân 18 tyû ñoàng, naâng toång soá quyõ hoã trôï noâng daân toaøn huyeän leântreân 253 tyû ñoàng. Trong ñoù, quyõ töø Trung öông Hoäi chieám 100 trieäu ñoàng.Töø nguoàn voán naøy, caùc caáp Hoäi ñaõ tieán haønh bình xeùt vaø cho 63 löôït hoäivieân noâng daân vay voán ñeå troàng troït, chaên nuoâi, phaùt trieån kinh teá giañình.

Hieän, toaøn huyeän ñaõ giaûi quyeát vieäc laøm cho 109 hoäi vieân (ñaït 59,5%chæ tieâu), hoã trôï xoùa ñöôïc 27 caên nhaø taïm doät naùt (ñaït 26,7% keá hoaïchnaêm) vaø xoùa ñoùi giaûm ngheøo cho 41 hoä (ñaït 17,8% keá hoaïch naêm).

TUÙ UYEÂN

Huyeän Ia Grai: Hôn 18 tyû ñoàng hoã trôïñôøi soáng nhaø noâng

ñeû töø 8 ñeán 10 con. Vôùi toác ñoä sinh saûn nhövaäy, chæ sau 4 naêm chaêm soùc, hieän gia ñìnhoâng Dö ñaõ coù 7 heo röøng naùi, 1 con ñöïcgioáng vaø hôn 50 con heo laáy thòt. Moãi naêm2 laàn xuaát chuoàng vôùi giaù baùn 140.000 ñoàng/kg, 20 kg-30 kg/con, ñaøn heo röøng lai ñemlaïi nguoàn lôïi nhuaän hôn 100 trieäu ñoàng moãinaêm cho gia ñình oâng. OÂng Dö chia seû theâm:“Nuoâi heo röøng lai raát deã vì nguoàn thöùc aêncuûa chuùng chuû yeáu laø rau coû, chæ coù con naùisinh saûn thì môùi caàn taêng cöôøng cho aên theâmcaùm ñeå ñaûm baûo coù söõa cho heo con sinhtröôûng toát. Khoâng gian chuoàng traïi cho heoröøng khoaûng 200 m2. Toâi ñaëc bieät chuù troïngñeán chaát löôïng thòt cuûa heo röøng lai, phaûilaøm sao ñeå con heo khoâng quaù naïc cuõngkhoâng quaù môõ”. Chính vì vaäy maø saûn phaåmheo röøng lai cuûa gia ñình oâng Dö luoân coùnguoàn tieâu thuï oån ñònh, ñaëc bieät laø caùc nhaøhaøng lôùn treân ñòa baøn thò xaõ.

Vôùi oâng Dö, ñeå chaên nuoâi trang traïiñaït hieäu quaû cao veà kinh teá chính laø vieäcchuû ñoäng ñöôïc nguoàn thöùc aên cho vaät nuoâi.Vì vaäy, trong khu ñaát cuûa mình, oâng daønhmoät khoaûng roäng troàng coû söõa ñeå nuoâiboø vaø heo röøng. Ngoaøi ra, caùch ñaây 2naêm, oâng môû cöûa haøng buoân baùn thöùc aêngia suùc gia caàm, nhaäp saûn phaåm tröïc tieáptöø nhaø maùy vöøa ñeå chuû ñoäng thöùc aên choñaøn heo, ñaøn gaø cuõng nhö kieám theâm thunhaäp cho gia ñình. Khoâng chæ vaäy, laø thaønhvieân chuû choát cuûa Caâu laïc boä Khoa hoïckyõ thuaät xaõ Song An, oâng Dö coøn ñöùngra cho noâng daân quanh vuøng mua thöùcaên gia suùc, gia caàm traû chaäm vôùi mongmuoán giuùp nhöõng ngöôøi khoù khaên coù ñieàukieän ñeå phaùt trieån chaên nuoâi.

Noùi veà moâ hình trang traïi chaên nuoâicuûa gia ñình oâng Dö, oâng Leâ Ngoïc Chaâu-Chuû tòch Hoäi Noâng daân xaõ Song An chobieát: “Gia ñình oâng Dö laø moät trongnhöõng gia ñình ñieån hình cho phong traøosaûn xuaát kinh doanh gioûi caùc caáp. Baûnthaân oâng Dö laø ngöôøi ham hoïc hoûi vaøcoù yù chí laøm giaøu. Moâ hình chaên nuoâichuoàng traïi toång hôïp cuûa gia ñình oângDö laø moät moâ hình ñaùng ñeå caùc hoä noângdaân khaùc hoïc taäp vaø nhaân roäng”.

P.L

aên cho nhím raát deã kieám bôûi nhím laøñoäng vaät aên taïp, rau cuû quaû caùc loaïi nhímñeàu aên toát. Töø khi nuoâi nhím môùi ñeû tôùikhi baét ñaàu sinh saûn khoaûng 1 naêm, nhímtröôûng thaønh coù theå naëng tôùi 5-6 kg/con.Nhím sinh saûn khaù daøy, 4 thaùng/löùa, moãilöùa 2-3 con. OÂng Haûi chia seû: Nuoâi nhímñôn giaûn vaø laïi khoâng toán nhieàu thôøi gianbôûi chuoàng traïi deã laøm, khoâng toán nhieàuchi phí, moät chuoàng nuoâi chæ caàn dieäntích 1-1,5 meùt. Hieän taïi, trong chuoàng nhaøtoâi luùc naøo cuõng coù töø 10 ñoâi nhím sinhsaûn vaø hôn 15 nhím con. Neáu khoâng tínhvieäc baùn nhím gioáng sinh saûn, chæ baùnnhím thòt, vôùi giaù 300 ngaøn ñoàng ñeán 350ngaøn ñoàng/kg, sau khi tröø chi phí, moãinaêm toâi thu ñöôïc gaàn 50 trieäu ñoàng. Ñoàngthôøi, thòt nhím laø loaïi ñaëc saûn, thòt chaécvaø ngon neân ñöôïc tieâu thuï maïnh treân thòtröôøng, so vôùi nuoâi heo vaø caùc loaïi giasuùc khaùc, nuoâi nhím deã maø hieäu quaû kinhteá laïi cao.

Trao ñoåi vôùi P.V, oâng Nguyeãn HoàngSinh-Chuû nhieäm Hoäi Cöïu chieán binh saûnxuaát gioûi xaõ Haûi Giang cho bieát: “Moâhình nuoâi duùi vaø nhím cuûa caùc hoäi vieânmang laïi hieäu quaû kinh teá khaù cao, nhöngchöa ñöôïc phaùt trieån roäng raõi. Thôøi giantôùi, chuùng toâi seõ coá gaéng phoái hôïp vaønhaân roäng nhöõng moâ hình chaên nuoâi nhötheá naøy ra cho taát caû caùc hoäi vieân, goùpphaàn naâng cao giaù trò saûn xuaát cuûa ngaønhchaên nuoâi, höôùng tôùi muïc tieâu xoùa ñoùi,giaûm ngheøo, töøng böôùc naâng cao ñôøi soángcho ngöôøi daân vì ñaây laø höôùng phaùt trieånhöùa heïn nhieàu thaønh coâng”.

P.L

4 CHÍNH TRÒ - XAÕ HOÄINGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

ÑOÂI ÑIEÀU… TROÂNG THAÁYTrong “haønh trình” tìm ñeán vôùi

nhöõng moùn ngon heø phoá Pleiku,chuùng toâi döøng chaân thöôûng thöùcmoùn goûi vòt taïi moät quaùn treân ñöôøngLeâ Duaån, ngay beân con heûm 443.Goïi laø quaùn cho sang chöù nôi baùnhaøng naøy cuõng chæ coù moät vaøi boäbaøn gheá nhöïa coïc caïch, coù baøn coønñöôïc ñeå saùt vôùi loøng ñöôøng, ngaycaïnh nhöõng bì raùc thaûi; maûnh baïtche möa naéng thì ñöôïc chuû nhaândöïng leân moät caùch xieâu veïo, thaápteø. Môùi môû khoaûng hôn nöûa thaùngnay, phuïc vuï thöïc khaùch moùn buùn,phôû (buoåi saùng), chaùo, goûi vòt, oácum (buoåi chieàu vaø toái), quaùn cuõngthu huùt moät löôïng khaùch ñaùng keå,chuû yeáu laø ngöôøi daân soáng trongkhu vöïc naøy.

Laân la hoûi chuyeän moät chò ñangaên buùn ôû chieác baøn keâ saùt vôùi ñoángraùc “ngoài ñoù chò khoâng ngaïi muøiraùc aø”, chò ngaång maët leân nhìn chuùngtoâi cöôøi roài laïi caëm cuïi aên. Hoûi ngöôøibaùn haøng veà nhöõng nguy cô maát antoaøn veä sinh thöïc phaåm maø quaùncoù theå maéc phaûi, chò phaân bua: “Caùcchò hoûi gì maø laï; caùc moùn toâi laømraát ñaûm baûo veä sinh ñaáy, caùc chò cöùaên ñi roài thaáy. Maø noùi thaät, cuõng vìmieáng côm manh aùo haøng ngaøy neântoâi môùi baùn ôû ñaây…”. Ñem theonhöõng baên khoaên naøy hoûi moät soángöôøi kinh doanh thöùc aên ñöôøng phoátreân ñiaï baøn thaønh phoá, chuùng toâicuõng nhaän ñöôïc nhöõng caâu traû lôøitöông töï cuøng raát nhieàu aùnh nhìnñaày söï khoù hieåu cuûa chuû quaùn.

Theo ñaùnh giaù cuûa Sôû Y teá,nhöõng naêm qua, coâng taùc quaûn lyùcaùc loaïi hình dòch vuï thöùc aên ñöôøngphoá treân ñòa baøn tænh coøn gaëp nhieàukhoù khaên. Moät trong nhöõng lyù dochính laø söï phaùt trieån traøn lan cuûaloaïi dòch vuï naøy khieán ngaønh chöùcnaêng “quaûn khoâng kòp” duø cho ñaõtrieån khai nhieàu giaûi phaùp, trong ñoùcoâng taùc giaùm saùt moái nguy oâ nhieãmthöïc phaåm luoân ñöôïc ñaët leân haøngñaàu. Keát quaû cuûa caùc ñôït thanh-kieåmtra cho thaáy, moái nguy cô maát antoaøn veä sinh thöïc phaåm töø thöùc aênñöôøng phoá luoân tieàm taøng khi vaãn

Nhöõng moùn ngonPhoá nuùi � THU HUEÁ-NGUYEÃN GIANG

Baøi cuoái: Höôùng ñeán muïc tieâu vì söùc khoûe coäng ñoàngTrôû thaønh nhöõng moùn

ngon “khoâng theå thieáu” vôùiraát nhieàu thöïc khaùch Phoánuùi, thöùc aên ñöôøng phoángaøy caøng trôû neân ña daïng,phong phuù, ñöôïc baøy baùnroäng khaép treân moïi neûoñöôøng, goùc phoá Pleiku, coáñònh taïi væa heø, treân caùc xebaùn haøng löu ñoäng haytrong nhöõng gaùnh haøngrong. Chuû yeáu laø ñoà aênnhanh, deã cheá bieán neân voâhình trung, nhöõng moùnngon heø phoá aáy luoân tieàmaån moái lo veà vieäc maát antoaøn veä sinh thöïc phaåm… Nhieàu haøng quaùn væa heø thu huùt khaùch. AÛnh: N.G

Môùi ñaây, taïi Coâng vaên soá 2844/UBND-CNXDngaøy 1-8-2014, UBND tænh thoáng nhaát chuû

tröông khoâng thöïc hieän döï aùn khu daân cö ñöôøngNguyeãn Vaên Linh TP. Pleiku. Ñoàng thôøi yeâu caàu SôûKeá hoaïch vaø Ñaàu tö chuû trì, phoái hôïp vôùi caùc côquan lieân quan laäp thuû tuïc ñeà xuaát thu hoài giaáychöùng nhaän ñaàu tö döï aùn khu daân cö ñöôøng NguyeãnVaên Linh ñaõ caáp cho Coâng ty coå phaàn Ñaàu töSaigon Highland theo ñuùng quy ñònh.

Rieâng vaán ñeà xaây döïng ñöôøng Nguyeãn Vaên Linh,UBND tænh yeâu caàu UBND TP. Pleiku tieán haønh quyhoaïch ñöôøng Nguyeãn Vaên Linh vôùi quy moâ ñöôøng ñoâthò, maët ñöôøng roäng 10,5 meùt, væa heø moãi beân töø 3meùt ñeán 5 meùt, caém moác loä giôùi theo quy ñònh, khinaøo boá trí ñöôïc nguoàn voán seõ tieán haønh thi coâng vaøcoâng boá roäng raõi cho nhaân daân bieát.

THANH NHAÄT

Khoâng thöïc hieändöï aùn khu daân cöñöôøng Nguyeãn Vaên Linh,TP. Pleiku

Ngaøy 14-8, Ñaûng uûy Quaân ñoaøn 3 toå chöùc Hoäinghò hoïc taäp, quaùn trieät, trieån khai Nghò quyeát

Trung öông 9 (khoùa XI) cuûa Ñaûng cho hôn 300 caùnboä chuû choát trong toaøn Ñaûng boä. Ñaïi taù Nguyeãn DuyQuyeàn-Bí thö Ñaûng uûy, Chính uûy Quaân ñoaøn döï vaøchuû trì Hoäi nghò.

Taïi Hoäi nghò, caùc ñaïi bieåu ñaõ ñöôïc hoïc taäp,quaùn trieät saâu saéc noäi dung Nghò quyeát soá 33-NQ/TW ngaøy 9-6-2014 cuûa Ban Chaáp haønh Trung öôngÑaûng (khoùa XI) “Veà xaây döïng vaø phaùt trieån vaênhoùa, con ngöôøi Vieät Nam ñaùp öùng yeâu caàu phaùttrieån beàn vöõng ñaát nöôùc”; caùc keát luaän vaø caùc vaánñeà ñöôïc ñònh höôùng taïi Hoäi nghò Trung öông 9(khoùa XI) nhö: Veà chuaån bò ñeà cöông caùc vaên kieäntrình Ñaïi hoäi XII cuûa Ñaûng; veà ñònh höôùng chuaånbò Ñaïi hoäi Ñaûng boä caùc caáp, tieán tôùi Ñaïi hoäi ñaïibieåu toaøn quoác laàn thöù XII cuûa Ñaûng…

Ñaûng uûy Quaân ñoaøn cuõng ñaõ xaây döïng chöôngtrình haønh ñoäng thöïc hieän Nghò quyeát soá 33-NQ/TW ngaøy 9-6-2014 cuûa Ban Chaáp haønh Trungöông Ñaûng (khoùa XI) xaùc ñònh roõ nhöõng tieâu chí,chæ tieâu, bieän phaùp cuï theå ñeå phaùt trieån vaên hoùa,con ngöôøi noùi chung vaø xaây döïng moâi tröôøng vaênhoùa, baûn lónh, loái soáng vaên hoùa cuûa caùn boä, chieánsó Quaân ñoaøn noùi rieâng.

NGUYEÃN ANH SÔN

Quaân ñoaøn 3:

Toå chöùc quaùn trieätNghò quyeátTrung öông 9 (khoùa XI)

coøn coù nhöõng quaùn haøng duøng phuïgia thöïc phaåm khoâng ñöôïc pheùp söûduïng; nguoàn nöôùc trong saûn xuaát cheábieán khoâng baûo ñaûm veä sinh, thaønhphaåm laøm ra chöa ñöôïc kieåm ñònhveà chaát löôïng; ñoù laø chöa keå ñeánvieäc caùc duïng cuï cheá bieán, duïng cuïbaûo quaûn, chöùa ñöïng thöùc aên thöôøngchöa ñaùp öùng ñöôïc ñieàu kieän baûoñaûm veà an toaøn veä sinh thöïc phaåm…

VÌ SÖÙC KHOÛE CUÛA MOÃINGÖÔØI

Vôùi mong muoán naâng cao nhaänthöùc cuûa ngöôøi daân vaø traùch nhieämcuûa caùc cô sôû saûn xuaát, kinh doanhthöùc aên ñöôøng phoá; naâng cao hieäuquaû quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi loaïihình dòch vuï naøy cuõng nhö coâng taùcñaûm baûo an toaøn veä sinh thöïc phaåmtreân ñòa baøn tænh, töø thaùng 3-2014,“Moâ hình thöùc aên ñöôøng phoá” ñaõñöôïc Chi cuïc An toaøn Veä sinh Thöïcphaåm tænh trieån khai thí ñieåm taïiphöôøng Hoäi Thöông. Qua gaàn nöûanaêm thöïc hieän, moâ hình ñaõ ñem laïinhöõng hieäu öùng tích cöïc. Sau vieäcthí ñieåm taïi ñòa baøn phöôøng HoäiThöông thì moâ hình seõ ñöôïc nhaânroäng ra toaøn thaønh phoá, trong muïctieâu “Xaây döïng khu phoá, tuyeán phoá,xaõ phöôøng ñaït tieâu chí veà an toaønveä sinh thöïc phaåm trong kinh doanhthöùc aên ñöôøng phoá, ñaûm baûo an sinhxaõ hoäi vaø myõ quan ñoâ thò”…

Trao ñoåi vôùi P.V, oâng NguyeãnVaên Nieân-Phoù Chuû tòch UBNDphöôøng Hoäi Thöông kieâm Tröôûngban Chæ ñaïo an toaøn veä sinh thöïcphaåm cuûa phöôøng, cho bieát: HoäiThöông laø moät trong nhöõng phöôøngnoäi ñoâ coù nhieàu tuyeán ñöôøng ñoângdaân cö vaø tröôøng hoïc, taäp trung khaùnhieàu cô sôû kinh doanh dòch vuï thöùcaên ñöôøng phoá. Thöïc hieän “Moâ hìnhthöùc aên ñöôøng phoá”, treân ñòa baønphöôøng coù khoaûng 85 hoä tham gia.Sau khi tham gia taäp huaán veà coângtaùc an toaøn veä sinh thöïc phaåm thìnhaän thöùc cuûa nhöõng hoä kinh doanhthöùc aên ñöôøng phoá trong vieäc ñaûmbaûo an toaøn thöïc phaåm ñöôïc taêngleân roõ reät, haàu heát caùc hoä ñeàu chaáphaønh toát caùc quy ñònh veà an toaønveä sinh thöïc phaåm.

Tìm hieåu chuùng toâi ñöôïc bieát,hieän nay treân ñòa baøn phöôøng HoäiThöông, ñaõ coù raát nhieàu haøng quaùnkinh doanh treân væa heø ñaûm baûoñöôïc vaán ñeà an toaøn veä sinh thöïcphaåm, töø caùc quaùn aên buoåi saùng,quaø vaët buoåi chieàu ñeán caùc quaùnbaùn ñoà aên, thöùc uoáng ban ñeâm. Tuynhieân, theo oâng Nieân, khi trieån khai“Moâ hình thöùc aên ñöôøng phoá”,phöôøng khoâng phaûi laø khoâng gaëpkhoù khaên, vöôùng maéc. Trong ñoù,khoù nhaát chính laø vieäc nhöõng ngöôøikinh doanh haøng quaùn væa heø thöôønglaø hoä coù hoaøn caûnh gia ñình khoùkhaên neân khi hoï vi phaïm, vieäc xöûphaït haønh chính 200 ngaøn ñoàng/laànvi phaïm laø raát khoù thöïc hieän; vìvaäy phöôøng vaãn chæ döøng laïi ôû vieäcnhaéc nhôû laø chuû yeáu. Beân caïnh ñoù,soá ngöôøi töø nôi khaùc ñeán kinh doanhtheo hình thöùc löu ñoäng khaù phoåbieán, vì vaäy vieäc kieåm tra, kieåmsoaùt gaëp nhieàu khoù khaên.

Theo ghi nhaän cuûa chuùng toâi,treân caùc tuyeán phoá thuoäc phöôøngHoäi Thöông taäp trung raát nhieàu caùcquaùn aên uoáng væa heø vaø thu huùtnhieàu thöïc khaùch. Ñeå giöõ chaân ñöôïckhaùch haøng, caùc quaùn væa heø cuõngphaûi luoân giöõ uy tín vaø loøng tin ñoáivôùi caùc khaùch ruoät cuûa mình. Troøchuyeän vôùi chuùng toâi, baø Phan ThòLôïi-chuû gaùnh haøng chuoái boïc neápnöôùng, ngöôøi ñaõ coù hôn 10 naêm gaénboù vôùi moät goùc phoá treân ñöôøngNguyeãn Thaùi Hoïc vöøa nhanh taylaät trôû töøng quaû chuoái boïc neáp ñaõvaøng öôm vöøa noùi: Toâi nghó, cuøngvôùi nhöõng moùn aên ñöôïc baùn ôû væaheø thì caøng phaûi ñaûm baûo chaát löôïngvaø hôïp veä sinh. Coù nhö vaäy môùigiöõ ñöôïc khaùch. Vì vaäy, toâi luoânchaêm chuùt cho haøng quaùn cuûa mình;khi tham gia trong “Moâ hình thöùcaên ñöôøng phoá” cuûa phöôøng thì yùthöùc ñaûm baûo an toaøn veä sinh thöïcphaåm laïi ñöôïc naâng cao hôn… Neáumoãi ngöôøi baùn haøng ñeàu nghó ñeánsöùc khoûe cuûa khaùch haøng, laøm vaøbaùn cho khaùch nhöõng ñoà aên thöùcuoáng nhö laøm cho chính ngöôøi thaâncuûa mình thì toát bieát maáy.

T.H-N.G

Töø ñaàu naêm ñeán nay, Ñoaøn kieåm tra lieân ngaønhhoaït ñoäng khoaùng saûn huyeän Chö Seâ ñaõ tieán

haønh kieåm tra 11/14 doanh nghieäp ñöôïc caáp pheùphoaït ñoäng khai thaùc vaø cheá bieán khoaùng saûn ñöùngchaân treân ñòa baøn huyeän vôùi dieän tích treân 96 ha.Qua kieåm tra, haàu heát caùc doanh nghieäp döøng hoaïtñoäng hoaëc hoaït ñoäng yeáu ôùt, chöa thöïc hieän nghieâmcaùc quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc veà hoaït ñoäng khoaùng saûnnhö kyù quyõ caûi taïo phuïc hoài moâi tröôøng, hoã trôï ñòaphöông xaây döïng cô côû haï taàng theo cam keát…

Ñaëc bieät, Phoøng Taøi nguyeân vaø Moâi tröôønghuyeän phoái hôïp vôùi UBND xaõ Koâng Htok vaøHboâng kieåm tra caùc cô sôû khai thaùc khoaùng saûn traùipheùp, phaùt hieän vaø tòch thu 200 m3 ñaù xaây döïng,baùn noäp vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc.

N.D

Tòch thu 200 m3

ñaù xaây döïng

XAÕ HOÄI 5NGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

OÂng Ksor Hieáu-Chuû tòch Hoäi Cöïuchieán binh xaõ Ia Hrung, ñang soángôû laøng Me, laø du kích töø nhöõng

naêm 1967-1968, thöông binh 3/4, keå laïi:“Ñaát naøy kieân cöôøng laém. Laø khu vöïc“Bình ñònh”, ñoàn boát aáp chieán löôïc, nhöngroài baèng nhieàu caùch, baø con ñaõ thoaùt rakhoûi voøng vaây, vaøo soáng trong röøng ñeåsaûn xuaát, chieán ñaáu. Moãi ngöôøi daân laø moätdu kích, nuoâi giaáu caùn boä, vöõng loøng tinvaøo Ñaûng, Baùc Hoà. Naêm 1998, xaõ ñöôïcNhaø nöôùc trao taëng danh hieäu Anh huønglöïc löôïng vuõ trang nhaân daân”.

Chuùng toâi ñeán thaêm baø Puih Boâih-nöõdu kích, nguyeân laø Chuû tòch Hoäi Phuï nöõxaõ B6. Hieän nay baø tuoåi cao söùc yeáu, trínhôù cuõng phaàn naøo giaûm suùt nhöng nhaécñeán nhöõng ngaøy thaùng chieán tranh, baø keålaïi töôøng taän: “B6 laø cöûa ngoõ phía TaâyBaéc cuûa Pleiku, quaân Myõ chieám ñoùng vuøngB6, doàn daân vaøo aáp chieán löôïc Pleiku Blang3 (ôû xaõ B15). Boä ñoäi ta phaûi ruùt quaân vaøoröøng. Ñeâm ñeán mình vaø moät soá chò emphuï nöõ trong xaõ ñi vaän ñoäng daân laøng goùpgaïo, rau, mì ñeå mang ra röøng cho boä ñoäi.Ñoàng baøo mình raát toát buïng, maëc duø khoângñuû gaïo aên, coù nhaø chaúng coù gì, chæ vaøi quaûbí ñoû vaø vaøi traùi baép nhöng vaãn nhöôøngcho boä ñoäi”.

Coøn ñoái vôùi giaø laøng Puih Ping-laøngMaih, xaõ Ia Hrung (Xaõ ñoäi phoù du kíchB6) thì nhöõng naêm thaùng chieán tranh ñoáivôùi oâng nhö môùi dieãn ra hoâm qua thoâi. Nhaéc ñeán du kích Puih Kôlôù, cöïu dukích Puih Ping nhôù laïi, ñoù laø ngöôøi du kíchthieáu nieân ñaõ baén rôi 2 chieác maùy baytrong moät buoåi chieàu. OÂng coøn chæ chochuùng toâi ñòa ñieåm maùy bay rôi. OÂng noùi:“Hoâm ñoù daân laøng chaïy ra xem raát ñoângnhöng khoâng bieát ai ñaõ baén rôi noù”. Toâihoûi: “Puih Kôlôù baây giôø theá naøo?”. Gioïngoâng chuøng xuoáng: “Noù maát sau giaûi phoùngvaøi naêm. Ñaõ laâu laém roài khoâng ai nhaécñeán. ÔÛ laøng mình theá heä sau cuõng ít aibieát veà Puih Kôlôù”.

Giaø Ping cho bieát sau khi Puih Kôlôùmaát, theo phong tuïc cuûa daân toäc Jrai, taát

Chuyeän veà du kích thieáu nieân Puih Kôlôù� NGUYEÃN THÒ LAØNH

caû giaáy tôø ñoát saïch. Con cuûa Puih Kôlôù luùcñoù coøn quaù nhoû, roài vôï cuõng maát sau ñoùvaøi naêm, neân caâu chuyeän cuûa ngöôøi anhhuøng chìm vaøo queân laõng. Chuùng toâi tìmñeán nhaø con trai, con gaùi cuûa Puih Kôlôù,hai con oâng cuõng khoâng bieát gì veà boá.

Tình côø toâi phaùt hieän ñöôïc baûn baùocaùo thaønh tích naêm 1974 cuûa Puih Kôlôù,keïp trong taäp taøi lieäu cuõ coøn soùt laïi ôû BoäChæ huy Quaân söï tænh Gia Lai. Anh laø ngöôøidaân toäc Jrai, sinh naêm 1957, ôû laøng Maih,xaõ B6, khu 4. Cha teân laø Rô Chaâm Dim,meï laø Puih EÂnh (cheát). Anh vaøo du kíchthieáu nhi xaõ 1968, naêm 1971 ñöôïc ñi döïÑaïi hoäi thi ñua Taây Nguyeân khi ñang laøTrung ñoäi phoù du kích xaõ.

Anh keå trong baùo caùo cuûa mình: “Chameï toâi coù 5 ngöôøi con (anh, chò, toâi vaø 2 em).Anh chò vaø meï toâi cheát vì ñoùi-ñau. Moät emñöôïc caùch maïng cho ñi hoïc ngoaøi Baéc naêm1970. Gia ñình ngheøo, cha meï toâi khoå laém,thöôøng phaûi aên laù rau cuû röøng, côm coù nhöngít, muoái thì laâu laâu môùi coù… Daân laøng cuõngnhö cha toâi phaûi ñoùng khoá ôû traàn. Meï vaø chòtoâi maëc haø baønh khoâng coù aùo. Myõ-Nguïythöôøng xuyeân ñi baét heo gaø, traâu boø, laáy heátluùa gaïo, ñoát nhaø, ñaùnh ñaäp baén gieát, phaùnöông raãy neân daân laøng vaø cha meï toâi phaûiñoùi khoå. Anh chò toâi ñaõ lôùn nhöng vì ñoùi, ñauvaø phaûi chaïy troán ñòch khoâng coù côm aên,thuoác uoáng, cheát trong röøng. Cha toâi laøm caùnboä kinh teá cho caùch maïng bò ñòch baét trataán ñaùnh ñaäp bò taøn taät…”.

Naêm 1968, Puih Kôlôù tham gia hoaïtñoäng ñoäi du kích xaõ khi môùi 11 tuoåi, laømnhieäm vuï giao lieân. Duø nhoû tuoåi nhöngPuih Kôlôù cuõng ñaõ vöôït qua khoù khaên, trôûngaïi ñeå laäp ñöôïc nhieàu thaønh tích. Khoâng

chæ laøm giao lieân, Puih Kôlôù coøn tröïc tieáptham gia ñaùnh giaëc. Traän ñaùnh ñaàu tieânanh tham gia vaøo thaùng 9-1970. “… Boïnñòch ñi caøn queùt laøng Toâ veà, toâi vaø 6 baïnnaèm phuïc kích chôø saün. Hai lính nguïy ñiPleiku loït vaøo voøng phuïc kích. Toâi vaø tieåuñoäi noå suùng xung phong baén cheát 3 teân.Toâi thu 1 suùng AR15 vaø caùc baïn laáy 1 suùngAR15 nöõa laø 2 suùng vaø 2 ba loâ”.

Tuy nhieân, thaønh tích cuûa Puih Kôlôùñöôïc moät soá ngöôøi bieát ñeán ñoù laø “baén rôimaùy bay dieät 2 töôùng Myõ (töôùng 3 saoGioân-ñin-la, Tö leänh Coâng binh Myõ ôû mieànNam Vieät Nam vaø töôùng 2 sao A Ñam),ñöôïc Boä Tö leänh Quaân khu 5 taëng thöôûngHuaân chöông Chieán coâng haïng ba”.

Trong baùo caùo thaønh tích cuûa PuihKôlôù coù nhaéc laïi chieán coâng naøy. Ñoù laøngaøy 29-4-1971, luùc ñoù, maët trôøi ñaõ gaàn

Boä Chæ huy Boä ñoäi Bieân phoøng tænh:

Hoäi ñaøm vôùi ñoaøn ñaïi bieåu Boä Chæ huy Quaân söïtænh Rattanakiri

laën, Puih Kôlôù vaø 2 du kích ñi veà laøng Toâxin thuoác huùt. Treân ñöôøng ñi thaáy moät tröïcthaêng töø höôùng Taây bay veà höôùng Pleiku,ñi theo sau xa vaø cao hôn coù 2 tröïc thaêngphoùng phaùo. Maùy bay ñi ñaàu ñeán vuønglaøng Maih, noù xuoáng thaáp vaø quaàn laïi.Toâi vaø hai du kích ñöùng nuùp vaøo buïi caâyxem. Thaáy maùy bay bay thaáp quaù toâi keâubaén, 2 anh du kích khoâng cho, noùi laø gaànchoã mình ôû baén loä, noùi vaäy roài laùnh vaøoröøng. Toâi khoâng coù suùng, thaáy noù bay thaápquaù toâi chuïp laáy khaåu suùng AR15 cuûa anhdu kích ñöùng gaàn, döïa vaøo moät caây to.Maùy bay quaàn laïi laàn thöù hai thaáp quaùngoïn caây, toâi keâ suùng vaøo caây. Chieác maùybay ñaõ ôû heát trong ñaàu ruoài cuûa suùng, taytoâi boùp coø, 2 loaït 20 vieân. Maùy bay noùbaén xuoáng. Toâi boùp coø loaït thöù ba nöõa.Maùy bay laûo ñaûo phuït moät ñöôøng khoùiñen roài löûa ñoû aên maùy bay. Noù löôùt quaroài chuùi xuoáng. Toâi chaïy qua choã khaùc thìnghe raàm moät tieáng gioáng nhö caây ngaõ.Toâi bieát laø maùy bay rôùt roài”.

Trong baùo caùo cuûa mình anh cuõng keåraèng söï kieän ñoù ñaõ ñöôïc Xaõ ñoäi tröôûngkieåm chöùng: “Toâi ñònh chaïy tôùi choã maùybay rôùt thì anh Xaõ ñoäi tröôûng ôû trong laøngchaïy ra hoûi ai baén. Toâi baûo laø toâi baén.Anh noùi noù rôùt roài. Ra coi thöû noù rôùt choãnaøo? Toâi vaø anh chaïy tôùi thaáy noù rôùt gaànlaøng Maih, B6 ôû trong baõi laày… Toâi vaøanh Xaõ ñoäi tröôûng ñi sau. Ñi moät ñoaïn thì3 chieác phoùng phaùo töø Pleiku bay leân baénlung tung xung quanh choã chieác maùy bayrôùt. Anh Xaõ ñoäi tröôûng laùch qua meùp röøng.Toâi naáp ôû haàm ngoùc ñaàu leân thaáy moät chieácñang chuùi xuoáng höôùng toâi, toâi giô suùngngaém, boùp coø 3 loaït heát baêng ñaïn, löûaphuït ñoû, khoùi ñen keùo daøi moät ñöôøng roàinoù nhaøo xuoáng khoâng daäy ñöôïc”. Sau khichieác thöù hai rôùt, ñòch taêng cöôøng cho maùybay baén ñaïi lieân, thaû phaùo saùng, phoùnglöïu ñaïn, ñoå quaân luøng suïc tôùi tröa ngaøyhoâm sau môùi heát”.

…Xaõ B6 ngaøy aáy giôø laø xaõ Ia Hrung,ñöôïc bieát ñeán nhö laø thuû phuû cuûa caây caøpheâ, cuoäc soáng môùi ñang ñoåi nhòp haøngngaøy. Ñeán nay Ia Hrung ñaõ ñaït ñöôïc 6/19tieâu chí trong xaây döïng noâng thoân môùi. 13tieâu chí coøn laïi coù nhieàu tieâu chí ñaït vöôïttreân möùc trung bình vaø gaàn ñaït. LaøngMaih, nôi sinh ra ngöôøi du kích thieáu nieânanh huøng gan daï, möu trí, quaû caûm PuihKôlôù, nhöõng ngoâi nhaø maùi ngoùi ñoû töôixen trong nhöõng vöôøn caø pheâ xanh möôùt…

N.T.L

Chuùng toâi tìm veà xaõ B6, khu 4 (naylaø xaõ Ia Hrung, huyeän Ia Grai) ñeå caûmnhaän söï ñoåi thay cuûa moät xaõ anh huøng,vuøng caên cöù caùch maïng naêm xöa vaøñeå bieát theâm veà ngöôøi du kích thieáunieân Puih Kôlôù-ngöôøi ñaõ baén chaùy 2chieác maùy bay trong moät buoåi chieàu,dieät 2 töôùng Myõ.

OÂng KsorPöùc-Bí thöÑaûng uûyxaõ IaHrung(beân phaûi)trao ñoåicuøng taùcgiaû.

AÛnh:N.T.L

Baùo caùo cuûa chieán só thi ñua Puih Kôlôù ù, dukích Gia Lai naêm 1974, löu taïi Boä Chæ huy Quaânsöï tænh Gia Lai.

Chieàu 14-8, taïi Khaùch saïn Pleiku, ñoaøn ñaïi bieåuBoä Chæ huy Boä ñoäi Bieân phoøng tænh do Ñaïi taù TröôngTheá Tuaân-Chæ huy tröôûng laøm Tröôûng ñoaøn ñaõ coù buoåihoäi ñaøm vôùi ñoaøn ñaïi bieåu Boä Chæ huy Quaân söï tænhRattanakiri (Campuchia) do Thieáu töôùng Khaêm Suk-Chæ huy tröôûng laøm Tröôûng ñoaøn.

Taïi buoåi hoäi ñaøm, hai beân ñaõ tieán haønh ñaùnh giaù tình

hình, keát quaû thöïc hieän coâng taùc phoái hôïp, treân cô sôû ñoùñeà ra phöông höôùng, nhieäm vuï trong thôøi gian tôùi. Ñaïitaù Tröông Theá Tuaân, nhaán maïnh: Nhöõng thaùng ñaàu naêm,hoaït ñoäng vi phaïm Hieäp ñònh veà quy cheá bieân giôùi, xuaátnhaäp caûnh traùi pheùp, buoân baùn, vaän chuyeån haøng hoùatraùi pheùp qua bieân giôùi vaãn coøn xaûy ra; hoaït ñoäng cuûacaùc loaïi toäi phaïm, ñaëc bieät laø toäi phaïm ma tuùy hai beânbieân giôùi ngaøy caøng dieãn bieán phöùc taïp.

Tuy nhieân, thôøi gian qua, hai beân cuõng ñaõ thöïc hieäntoát coâng taùc phoái hôïp trong quaûn lyù baûo veä an ninh,traät töï treân ñòa baøn bieân giôùi hai tænh. Cuï theå, hai beânñaõ phoái hôïp tuyeân truyeàn, vaän ñoäng nhaân daân hai beânbieân giôùi hieåu vaø chaáp haønh Hieäp ñònh veà quy cheábieân giôùi, yù nghóa cuûa vieäc phaân giôùi caém moác treânthöïc ñòa; aâm möu, yù ñoà cuûa boïn phaûn ñoäng ñeå naâng

cao yù thöùc caûnh giaùc, goùp phaàn giöõ vöõng an ninh, traättöï ôû hai beân bieân giôùi. Hai beân cuõng thöôøng xuyeân traoñoåi tình hình, thoâng tin lieân quan ñeán an ninh traät töïtreân bieân giôùi, hoaït ñoäng cuûa caùc loaïi toäi phaïm; giaûiquyeát caùc vaán ñeà xaûy ra treân bieân giôùi ñeàu thoâng quañaøm phaùn hoøa bình treân cô sôû bình ñaúng, hôïp taùc vìhoøa bình, höõu nghò vaø haïnh phuùc cuûa nhaân daân hainöôùc… Cuøng vôùi ñoù, Boä ñoäi Bieân phoøng tænh cuõng ñaõhoã trôï Boä Chæ huy Quaân söï tænh Rattanakiri 275 trieäuñoàng ñeå xaây döïng coång cô quan Boä Chæ huy.

Beân caïnh nhöõng keát quaû ñaõ ñaït ñöôïc, caùc ñaïi bieåucuõng ñaõ thaúng thaén nhìn nhaän moät soá toàn taïi vaø treân côsôû ñoù, ñoaøn ñaïi bieåu hai beân ñaõ thaûo luaän vaø thoángnhaát noäi dung hôïp taùc trong thôøi gian tôùi.

Tin, aûnh: A.H

6 NGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

Thuyeàn ñoäc moäc laø moät daïng thuyeàn truyeàn thoángcoù lòch söû laâu ñôøi. Noù ñöôïc ngöôøi daân toäc thieåusoá Taây Nguyeân ñeõo töø moät thaân caây coå thuï vaø

ñöôïc ngöôøi daân söû duïng ñeå laøm phöông tieän vöôït soâng,hoà, suoái ñaùnh baét caù, chôû löông thöïc vaø con ngöôøi…Loaïi thuyeàn naøy phuø hôïp vôùi ñieàu kieän töï nhieân ôû vuøngBaéc Taây Nguyeân.

Thuyeàn ñoäc moäc laø moät neùt vaên hoùa ñaëc saéc, moätphöông tieän chuyeân chôû treân maët nöôùc gaàn guõi trong ñôøisoáng hang ngaøy cuûa ñoàng baøo caùc daân toäc thieåu soá sinhsoáng treân löu vöïc caùc con soâng vaø hoà ôû vuøng cao cuûa tænhGia Lai vaø khu vöïc Taây Nguyeân. Hieän taïi Baûo taøng tænhñang löu giöõ vaø tröng baøy hai chieác thuyeàn ñoäc moäc raátñeïp ñöôïc söu taàm naêm 1999 ôû laøng Bi, xaõ Ia O, huyeän IaGrai, tænh Gia Lai. Thuyeàn ñöôïc laøm töø thaân caây goã saoxanh, coù ñoä daøi laø 7 meùt vaø beà ngang laø 80 cm. Thuyeàndo oâng Ksor Ñeo vaø oâng Rlan Plan ngöôøi daân toäc Jrai töïñeõo ñuïc baèng rìu, röïa. Ñaây laø hai ngheä nhaân ñeõo thuyeànñoäc moäc gioûi nhaát cuûa laøng Bi. Ngöôøi daân Jrai laøng Bi ôûdoïc theo soâng Poâ Coâ töø xöa ñeán nay coù truyeàn thoángduøng thuyeàn ñoäc moäc ñeå qua soâng laøm nöông, raãy, saênbaét thuù, vaän chuyeån luùa gaïo, baép mì vaø cuûi... Cuõng nhôønhöõng chieác thuyeàn ñoäc moäc naøy, laøng Bi trong khaùng

Thuyeàn ñoäc moäc cuûa ngöôøi Jrai� PHAÏM THÒ KHOA THI

chieán choáng Myõ cöùu nöôùc, giaø treû gaùi trailaøng Bi ñaõ giuùp ñöa Boä ñoäi Cuï Hoà quasoâng vaø vaän chuyeån vuõ khí, quaân trang,löông thöïc cho caùc maët traän. Coù moät baøihaùt ñaõ ghi daáu veà con soâng lòch söû naøy vôùichieác thuyeàn ñoäc moäc cuûa ngöôøi anh huøngJrai teân A Sanh: “Ngöôøi laùi ñoø treân soângPoâ Coâ” cuûa nhaïc só Caàm Phong keå veànhöõng chuyeán vöôït soâng baèng thuyeàn ñoäcmoäc ñaày hieåm nguy gian khoù naêm naøocuøng bao chieán coâng oanh lieät cuûa boä ñoäivaø ñoàng baøo laøng Nuù, xaõ Ia Khai, huyeänIa Grai. Nhöõng chuyeán ñoø vaän chuyeånlöông thöïc phuïc vuï caùch maïng nôi beán ñoø naêm naøo vaøngöôøi anh huøng A Sanh-ngöôøi con öu tuù cuûa Gia Lai,ngöôøi khoâng quaûn khoù khaên cuøng con thuyeàn cuûa mìnhchôû haøng ngaøn boä ñoäi qua soâng. Vaø “Anh laùi ñoø teân goïi ASanh” teân thaät laø Puih San sinh ngaøy 20-1-1937, naêm1998 ñaõ ñöôïc phong taëng danh hieäu “Anh huøng löïc löôïngvuõ trang nhaân daân”, coøn nhöõng chieác thuyeàn ñoäc moäc cuûangöôøi daân toäc Jrai ôû Gia Lai ñaõ ñi vaøo lòch söû haøo huøngchoáng giaëc ngoaïi xaâm cöùu nöôùc cuûa quaân vaø daân caùc daântoäc tænh ta trong baøi haùt “Ngöôøi laùi ñoø treân soâng Poâ Coâ”

TAÂY NGUYEÂNnhöõng naêm 50 cuûa theá kyû XXqua aûnh � TAÁN VÒNH

Phuï nöõ Chil buùitoùc, caøi traâm vaø

ñeo voøng hoatai baèng ngaø

voi. AÛnh:JEAN-MARIE

DUCHANGE

Nhaø daøi cuûa ngöôøiJrai ôû laøng IaYang. AÛnh:JEAN-MARIE

DUCHANGE

Vöøa qua, Baûo taøng Daân toäc hoïcVieät Nam toå chöùc cuoäc tröng baøyaûnh: TAÂY NGUYEÂN NHÖÕNG

NAÊM 50 CUÛA THEÁ KYÛ XX. Chaát lieäuñeå toå chöùc cuoäc tröng baøy laø boä aûnh tölieäu Daân toäc hoïc goàm 200 böùc veà cuoäcsoáng ôû Taây Nguyeân, do Jean- MarieDuchange (ngöôøi Phaùp, sinh naêm 1919)chuïp vaøo nhöõng naêm 1952-1955. Boä aûnhñöôïc thöïc hieän baèng maùy Rolleiflex vaøSamflex chuïp phim aâm baûn khoå 6 x 6,laø caùc loaïi maùy aûnh tieân tieán thôøi baáygiôø. OÂng Jean-Marie Duchange vaø giañình ñaõ baûo quaûn raát caån thaän boä söutaäp, neân ñeán nay caùc hình aûnh vaãn coùchaát löôïng raát toát.

Trong 4 naêm laøm nhaân vieân y teá ôûTaây Nguyeân, Jean-Marie Duchange laïiñam meâ nhieáp aûnh bôûi tình yeâu vaên hoùañoái vôùi caùc daân toäc thieåu soá nôi ñaây.Sinh thôøi, khi ôû tuoåi 88 vôùi yù ñònh xuaátbaûn taäp saùch aûnh veà Taây Nguyeân, oângvieát lôøi noùi ñaàu taäp saùch nhö sau: “Toâikhoâng phaûi laø nhaø daân toäc hoïc, cuõngkhoâng phaûi laø nhieáp aûnh gia... nhöng toâiñaõ daán thaân. Toâi mang töø Phaùp sang caùctaøi lieäu, chaäu röûa aûnh, taát caû caùc thieát bòcho coâng vieäc naøy vaø nhaát laø chieác maùyaûnh Rolleiflex 6x6 bi-objectif. Trongnhöõng naêm ñoù, toâi ñi nhieàu nôi baèng xejeep, ñi boä, duøng thuyeàn ñoäc moäc, cöôõivoi... Toâi chuïp vì tình yeâu, sôû thích cuûa

chính mình.” Sau ñoù, oâng qua ñôøi thì taäpsaùch vaãn chöa ra maét coâng chuùng ñöôïc.Gaàn ñaây, ñeå cöùu vôùt gia taøi quyù giaù naøyvaø thöïc hieän yù ñònh, mong öôùc toát ñeïpcuûa ngöôøi thaân ñaõ quaù coá, baø EÙvelyneDuchange vaø baø Nadeøge Bourgoin, congaùi vaø chaùu ngoaïi cuûa nhaø nhieáp aûnh,ñaõ taëng moät phaàn caùc phim aâm baûn choBaûo taøng Quai Branly (Phaùp) vaø moätphaàn cho Baûo taøng Daân toäc hoïc VieätNam.

Vôùi mong muoán chia seû caùc giaù tròngheä thuaät vaø khoa hoïc cuûa boä aûnh vôùicoâng chuùng, vaø ñeå tri aân taùc giaû, nhaânkyû nieäm 40 naêm quan heä ngoaïi giaoVieätNam-Phaùp, Baûo taøng Daân toäc hoïc VieätNam (thuoäc Vieän Haøn laâm Khoa hoïc Xaõhoäi Vieät Nam) toå chöùc tröng baøy TAÂYNGUYEÂN NHÖÕNG NAÊM 50 CUÛA THEÁKYÛ XX, döï kieán seõ keùo daøi trong 5thaùng, töø thaùng 8 ñeán cuoái naêm 2014.Ñeå toå chöùc tröng baøy, Baûo taøng Daân toächoïc Vieät Nam ñaõ nhaän ñöôïc söï hoã trôï töøVieän Phaùp (Institut Francais).

Ñaây laø moät tröng baøy ngheä thuaätvôùi chaát lieäu aûnh daân toäc hoïc. 34 böùcaûnh khoå lôùn, hình vuoâng (taùi hieän hìnhdaùng cuûa caùc phim aâm baûn goác cuûa boäsöu taäp), in taïi Phaùp treân chaát lieäutrong suoát, cho pheùp chieâm ngöôõnghình aûnh töø 2 maët. Caùc taùc phaåm tuyeätvôøi naøy ñöôïc baøi trí soáng ñoäng trong

khoâng gian roäng môû taïo caûm giaùc thaânthieän vôùi ngöôøi xem vaø söï gaàn guõi vôùiñôøi soáng daân daõ thôøi baáy giôø. Maëtkhaùc, nhaèm giuùp coâng chuùng coù caùinhìn toaøn caûnh, toaøn boä 200 böùc aûnhñöôïc xeáp ñaët thaønh moät böùc khaûm,ñoàng thôøi ñöôïc döïng thaønh moät Videoclip taïo ñieàu kieän cho coâng chuùngthöôûng ngoaïn boä söu taäp döôùi nhieàuhình thöùc.

Boä aûnh cung caáp cho ngöôøi xem moätböùc khaûm chaân dung soáng ñoäng vôùi caùccuï oâng, cuï baø, beù trai, beù gaùi, thanhnieân, thieáu nöõ… trong phong caùch heátsöùc ñoäc ñaùo ôû Taây Nguyeân giöõa theá kyûXX maø nay haàu nhö khoâng coøn toàn taïi.Beân caïnh ñoù, phöông thöùc vaän chuyeånbaèng voi, caùc hoaït ñoäng thöôøng ngaøy(laøm raãy, giaõ gaïo, deät vaûi, caùn boâng...),hoaït ñoäng nghi leã (tang ma, ñaâm traâu,caàu muøa...) vaø nhaát laø caùc kieán truùc taïoneân baûn saéc Taây Nguyeân (nhaø daøi, nhaøroâng, kho thoùc, choøi raãy, nhaø moà...) cuõngñöôïc taùc giaû ghi hình moät caùch tæ mæ.

Moät coâng cuï “taùc nghòeâp” cuûa taùcgiaû, chieác maùy aûnh Rolleiflex, cuõng coù

maët trong phoøng tröng baøy. Moät “buoàngtoái” (camera obscura)-tieàn thaân cuûa maùyaûnh ngaøy nay-ñöôïc taùi döïng ôû trung taâmphoøng tröng baøy, taëng cho coâng chuùngnhöõng khaùm phaù thuù vò veà kyõ ngheä hìnhaûnh. Vôùi “coâng cuï” khoång loà naøy, dukhaùch yeâu thích ngheä thuaät nhieáp aûnh coùtheå nhaän thaáy nguyeân taéc hieän hình (loänngöôïc) cuûa ñoái töôïng caàn ghi hình tronghoäp ñen.

Döï kieán, sau tröng baøy taïi Baûo taøngDaân toäc hoïc Vieät Nam, boä aûnh seõ ñöôïcgiôùi thieäu taïi Taây Nguyeân nhö: Ñak Lak,Gia Lai, Kon Tum, nôi coäi nguoàn cuûa caùctaùc phaåm naøy. Cuøng vôùi di saûn aûnh cuûaG.Condominas veà daân toäc Mnoâng Gar ôûÑak Lak, boä söu taäp cuûa Jean-MarieDuchange goùp phaàn laøm phong phuù theâmdi saûn aûnh Taây Nguyeân.

T.V

AÛnh: P.T.K.T

noåi tieáng ñeán taän baây giôø.Hieän Sôû Vaên hoùa-Theå thao vaø Du lòch ñang cuøng vôùi

Baûo taøng tænh tieán haønh laäp hoà sô di tích “Beán ñoø ASanh” thuoäc ñòa phaän laøng Nuù, xaõ Ia Khai, huyeän IaGrai, tænh Gia Lai trình UBND tænh coâng nhaän laø di tíchlòch söû caáp tænh. Vieäc coâng nhaän beán ñoø A Sanh laø di tíchlòch söû seõ goùp phaàn giaùo duïc tinh thaàn yeâu nöôùc vaønieàm töï haøo daân toäc ñoái vôùi daân toäc Jrai noùi rieâng vaøcaùc daân toäc khaùc treân moïi mieàn ñaát nöôùc noùi chung.

P.T.K.T

Choøi raãy ñöôïc laøm treân caây cao. AÛnh: JEAN-

MARIE DUCHANGE

7NGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

Ñoïc baøi “Ngöôøi Vieät ñang raát xaáu” cuûa PGS-TSHuyønh Vaên Sôn-Phoù Chuû tòch Hoäi Taâm lyù hoïcVieät Nam treân Thanh Nieân Online, toâi thaät söï chua

xoùt cho neàn taûng vaên hoùa toát ñeïp cuûa daân toäc ta ñang bòxoùi moøn, xuoáng caáp traàm troïng vaø nguy cô veà loøng töïtroïng, töï toân cuûa ngöôøi Vieät cuõng ñang bò ñoùng baêng trongtheá heä treû hieän nay. Ñeå nhìn roõ tính caùch ngöôøi Vieät trongmoâi tröôøng giao löu vôùi theá giôùi, PGS-TS Huyønh Vaên Sônñaõ ñöa ra moät soá hình aûnh caùch öùng xöû cuûa hoï trong sinhhoaït, aên uoáng, ñi laïi… khoâng gioáng ai, gaây phaûn caûm vôùicoäng ñoàng, nhaát laø vôùi du khaùch nöôùc ngoaøi. Toâi nghó, vôùibaát cöù moät daân toäc naøo treân theá giôùi trong tö duy, tính caùchvaø haønh ñoäng cuûa hoï cuõng coù nhöõng ñieåm öu, nhöôïc khaùcnhau; coù nhöõng tính caùch boäc phaùt tuy khoâng ñöôïc moïingöôøi chaáp nhaän nhöng coù theå thoâng caûm ñöôïc do yeáu toávaên hoùa ñaëc thuø chi phoái. Nhöng vôùi ña phaàn ngöôøi Vieätkhi tieáp caän vôùi neàn vaên minh trong caùc xaõ hoäi khaùc nhauthì tính caùch cuûa hoï ñöôïc “phoâ dieãn” moät caùch maát kieåmsoaùt khieán haønh vi voâ vaên hoùa ñoù bò coäng ñoàng leân aùn. Taátnhieân nhöõng haønh vi ñöôïc phaûn aùnh cuûa caùc nhoùm ngöôøiVieät ôû nöôùc ngoaøi cuõng vaãn xoay quanh caùc vaán ñeà veà yùthöùc, nhö xaû raùc böøa baõi, nhoå nöôùc boït tuøy tieän; la heùt, noùicöôøi to tieáng trong phoøng aên taäp theå, khoâng xeáp haøng ôû nôicoâng coäng khi mua haøng, leân taøu xe; aên uoáng moät caùchthaùi quaù; khoâng coù thoùi quen nhöôøng nhòn, giuùp ñôõ phuï nöõ,ngöôøi giaø, treû em… Ñieàu naøy, caùc phöông tieän thoâng tinñaïi chuùng trong nöôùc thöôøng phaûn aùnh mang tính pheâphaùn, giaùo duïc nhaèm caûnh baùo, haïn cheá nhöõng coâng daâncoù nhöõng haønh vi xaáu.

Toâi cuõng coù moät vaøi chuyeán ñi thöïc teá ôû Thaùi Lan,Campuchia vaø ñaõ töøng baát ñaéc dó bò xem nhöõng “thoângñieäp” baèng chöõ Vieät (khoâng coù ngoân ngöõ khaùc) trong caùcnhaø haøng vôùi noäi dung, ñeà nghò khaùch haøng phaûi aên heátthöùc aên mình choïn, laáy phaàn, khoâng ñöôïc ñeå thöøa. Neáu aiñeå thöùc aên thöøa seõ bò phaït soá tieàn laø… Ban ñaàu toâi hôi ngôõngaøng vaø chöa hieåu heát yù nghóa cuûa thoâng baùo naøy. Nhöngsuy nghó laïi, vì sao hoï chæ vieát tieáng Vieät? vaø chaéc laø chæ ñeånhaéc nhôû cho ñoái töôïng laø ngöôøi Vieät thoâi. Luùc ñoù môùithaám vaø ñau… Töø ñoù, khi vaøo caùc nhaø haøng aên uoáng töïchoïn, bao giôø toâi cuõng thaän troïng vaø nhaéc nhôû baïn beø mìnhñöøng thaùi quaù trong moïi haønh vi khieán ngöôøi ta phaûi nhaécnhôû. Ñi ñeán ñaâu cuõng vaäy, bao giôø toâi cuõng nhôù lôøi ba meïdaën luùc coøn nhoû, raèng “nhaäp gia tuøy tuïc”, nhìn caùch aênneáp ôû cuûa ngöôøi ñeå mình töï ñieàu chænh haønh vi, sinh hoaït,ñi laïi cho phuø hôïp vôùi coäng ñoàng nôi ñoù. Taát nhieân, caùi gìthuoäc veà vaên hoùa cuûa daân toäc mình thì mình giöõ gìn, khoângñeå maát goác, lai caêng, nhöng ñoái vôùi nhöõng quy öôùc vaênminh chung maø quoác gia naøo, daân toäc naøo cuõng phaûi thöïchieän, nhö giöõ gìn veä sinh moâi tröôøng, toân troïng ngöôøi giaø,phuï nöõ, treû em, giuùp ñôõ ngöôøi taøn taät, chaáp haønh Luaät Giaothoâng, bieát saép haøng ôû nôi coâng coäng, khoâng gaây oàn aøolaøm aûnh höôûng ñeán ngöôøi khaùc, khoâng aên uoáng thaùi quaùhay say bia röôïu ôû choán ñoâng ngöôøi, nôi coâng sôû; töï giaùcchaáp haønh caùc quy ñònh ôû nôi coâng coäng… Tröôùc heát, phaûicoù loøng töï troïng vaø töï haøo raèng mình laø moät daân toäc coù vaênhoùa, bình ñaúng vôùi taát caû neàn vaên hoùa khaùc; ñieàu ñoù laø ñeågiöõ danh döï caù nhaân, ñoàng thôøi giöõ theå dieän quoác gia khimình xuaát ngoaïi.

Nhöõng ñieàu noùi treân, coù theå ñoù laø bình thöôøng vôùi raátnhieàu ngöôøi vì noù voán coù töø trong maùu thòt vaø hoï haønhñoäng moät caùch töï giaùc; nhöng coù theå noù raát khoù khaên vôùimoät soá ñoái töôïng soáng trong moâi tröôøng thieáu vaên hoùa, ítñöôïc ñaøo luyeän qua thöïc teá öùng xöû trong cuoäc soáng. Vôùinhöõng ngöôøi naøy, vieäc töï kieåm soaùt haønh vi trong quan heä,giao tieáp laø raát khoù khaên; ñoâi khi hoï haønh ñoäng moät caùchvoâ yù thöùc, khoâng phaân bieät ñöôïc ñuùng-sai. Do vaäy, giaùoduïc trong nhaø tröôøng laø yeáu toá haøng ñaàu caàn ñöôïc quantaâm. Neáu theá heä treû hieän nay khoâng ñöôïc truyeàn daïynhöõng ñieàu caên baûn trong vaên hoùa öùng xöû, giao tieáp, ñilaïi… töø trong gia ñình ñeán xaõ hoäi thì khoâng bao giôø coù theåñaït ñöôïc muïc tieâu laø ñaøo taïo lôùp ngöôøi phaùt trieån toaøn dieäntrong töông lai nhö ñieàu mong öôùc cuûa chuùng ta. Vaø trongthôøi hoäi nhaäp theá giôùi nhö hieän nay, hình aûnh cuûa ngöôøiVieät khoù ñöôïc caûi thieän trong con maét cuûa nhieàu coäng ñoàngcaùc quoác gia khaùc.

B.Q.V

Haõy laø coâng daâncoù vaên hoùa!

� BUØI QUANG VINH

Taûn vaên :

Quaûng tröôøng em roän tieáng chim� HOAØNG THANH HÖÔNG

Sau nhieàu ngaøy möa thöôùt löôùt, muø mòt,thoái ñaát, hai ngaøy nay naéng leân. Naéngaám aùp vaø chan hoøa khaép nôi, moät thöù naéng dòu

maùt sau nhöõng ñôït möa aåm öôùt coù maøu höông khoù taû.Baàu trôøi xanh trong, ñöôøng phoá xanh töôi daùng caây,khoâng khí trong veo nhö maét em beù vöøa thoâi noâi.Nhöõng khuoân maët phuï nöõ xinh ñeïp khoâng bò giaáu chesau nhöõng khaên bòt, thaønh phoá röïc rôõ hôn bôûi nhöõngaùnh moâi hoàng cuûa chò em nhöõng ngaøy naéng leân.

Baát chôït buoåi chieàu, tai doùng leân nghe ngoùng vaøcöù ngôõ mô. Tieáng chim. Tieáng chim lích chích, ríuran, líu lo quanh toâi. Chaïy aøo ra khoûi phoøng laøm vieäc,ngöôùc nhìn leân nhöõng caây thoâng traêm tuoåi, oà leân ngaïcnhieân thích thuù. Baày chim ñang ruû nhau hieáu ñoängchuyeàn caønh, ræa loâng taém naéng, hoùt veùo von. Moätbaûn nhaïc laâu laém roài toâi môùi ñöôïc nghe laïi, moät baûnhoøa ca thieân nhieân laâu laém roài môùi laïi xuaát hieän vaøchieàu nay ñang vang leân ngay trong loøng phoá. Tieángchim daãn böôùc chaân toâi ñi voøng quanh Quaûng tröôøng,moät vuøng thieân nhieân nhaân taïo xinh ñeïp vaø nhaân vaên.

Toâi chôït nhôù hoài toâi hoïc lôùp 10, ñoaïn ñaàu naêm1995, ñöôøng Leâ Lôïi xanh rôïp boùng caây, sau saânTröôøng THPT Pleiku, ñöôøng Nguyeãn Du vaø nhieàunhöõng con ñöôøng khaùc nöõa… nhöõng giôø giaûi lao heáttieát tuïi con gaùi lôùp vaên chuùng toâi tuùm tuïm ñöùng lancan ngoù trôøi, ngoù saân tröôøng, ngoù ngöôøi xe thong thaûngoaøi coång tröôøng… vaø laéng nghe, giöõa raát nhieàuthanh aâm cuoäc soáng aáy vaãn nghe roõ tieáng chim hoùttreân caùc taùn laù sum seâ, treân nhöõng nhaùnh caønh xaø cöø,phöôïng vó saàn suøi daáu veát naêm thaùng. Chuùng toâi chætroû, huyùt gioù treâu choïc chuùng vaø caû im laëng lô ñaõnglaéng nghe chuùng hoøa taáu giöõa nhöõng giôø hoïc thieáutaäp trung. Ngaøy aáy, tieáng chim laø moät aâm thanh quenthuoäc ñaày thuù vò maø nhöõng ñöùa con gaùi nhieàu mômoäng khoái C chuyeân vaên THPT Pleiku thöôøng chaêmchuù. Ngaøy aáy, tieáng chim vaø hình daùng nhöõng chuùchim nhoû xinh loâng möôït nhö tô, saéc naâu saéc ñen, saécvaøng ñaát pha traéng bay töï do vaø ñieäu ñaøng khaép caùcngoïn caây nôi con ñöôøng Nguyeãn Du maùt rôïp cuøngnhöõng quaùn quaø vaët luïp xuïp nhöng aám aùp tình baïn

thöông meán laø kyù öùc khoù queân ñeán taän baây giôø. Baüngñi moät thôøi gian khaù daøi, thaønh phoá xaây döïng vaødöïng xaây. Caây thöa daàn, phoá vaéng tieáng chim, phoábôùt doác nhaáp nhoâ, bôùt söông muø, phoá daàn maát ñi veû“phoá nuùi caây xanh trôøi thaáp thaät buoàn” vaø caû nhöõngcaûm xuùc tieác nuoái con ngöôøi veà nôi choán cuõ nhöngñoù laø söï vaän ñoäng phaùt trieån taát yeáu cuûa quaù trình ñoâthò. Hoâm nay, thaønh phoá ñang ñeïp hieän ñaïi vôùi nhöõngñoåi thay veà nhaø cöûa ñöôøng saù, ñieän ñeøn… Quaûngtröôøng naèm giöõa loøng phoá xanh thôm caây hoa vaø uynghi töôïng Baùc Hoà, ñöôøng ñi loái laïi ngay ngaén khangtrang, sau hai muøa möa, caây coái leân töôi toát, chim töøröøng ñoài thung saâu keùo veà hoïp baày truù nguï bay hoùtríu ran taïo moät khoâng gian thieân nhieân trong laønhbình yeân moãi saùng moãi chieàu. Chieàu chieàu, ngöôøidaân ñeán Quaûng tröôøng raát ñoâng, ngöôøi ngaém caâyhoa, ngöôøi xem chieâng töôïng, ngöôøi giaø treû em, thanhnieân nam nöõ taûn boä thaûnh thôi, theå duïc thö giaõn, tuïhoïp ñaøn haùt, chuyeän troø vui veû, chuïp aûnh löu nieäm…nôi ñaây sau buoåi khaùnh thaønh trôû thaønh ñieåm thamquan ñaày höùng khôûi vôùi du khaùch gaàn xa khi veà TP.Pleiku, thaønh ñieåm sinh hoaït coäng ñoàng thuù vò boå íchcuûa ngöôøi daân Phoá nuùi. Nôi ñaây thaønh ñieåm ñeán göûigaém öôùc nguyeän taâm linh vôùi moãi ngöôøi duø gaàn ngayphoá, duø ôû xa veà khi thaønh kính ñöùng döôùi töôïng Baùcdaâng hoa khaán nguyeän hay thaønh taâm vaøo Baûo taøngcoå vaät daâng höông laïy Phaät toå.

Baát chôït buoåi chieàu, ñöùng ngaém nhöõng taùn caâyñang baùm reã vöôn caønh sau ñôït möa daøi, ñöùng ngaémnhöõng taùn baøng, nhaõn, phöôïng vó, döøa sum seâ laù quaû,nhöõng caây thoâng coå thuï vaïm vôõ ñöùng vöõng chaõi tröôùcsöông gioù thôøi gian, nhöõng thaûm coû hoa xanh thaãm,hoàng-vaøng-ñoû-tím röïc nghieâng nghieâng trong gioù vaøtieáng chim hoùt vang roän cuøng daùng veû sinh ñoäng theobaày cuûa chuùng treân nhöõng thaân caønh cao thaáp, döôùibaõi coû, beân saân gaïch, treân maùi ngoùi… boãng döng loøngdaï boài hoài khoù taû. Chæ mong moãi ngöôøi khi ñeán nôinaøy, ñi nheï, noùi kheõ, ñöøng laøm ñau laù caây ngoïn coû,ñöøng lôõ tay vöùt raùc laøm baån buïi moät khuoân vieân xanhsaïch ñeïp, ñöøng laøm luõ chim giaät mình... H.T.H

Ñoù laø moät khoâng gian aåm thöïc ñoäc ñaùo naèm ôûven ñoâ, ñoaïn töø quoác loä 19 noái qua quoác loä14 gaàn Khu Coâng nghieäp Traø Ña ôû ngoaïi oâ

Phoá nuùi Pleiku. Chuû nhaân coù veû laø ngöôøi khaù amhieåu kieán truùc neân ñaõ lôïi duïng theá ñaát, theá suoái baoquanh ñeå thieát keá cô ngôi mang teân Nhaø Toâi cuûamình.

Toïa laïc treân khu ñaát roäng xaáp xæ vaøi ha, Nhaø Toâilaø quaàn theå kieán truùc bao goàm moät ngoâi bieät thöï lôùnnaèm phía beân traùi vaø beân naøy laø chieác caàu baéc quacon suoái nhoû ñeå ñeán khu aåm thöïc 8 daõy quaùn, moãidaõy boá trí 3 baøn tieäc, ngoaøi ra coøn khu cheá bieán, baõiñaäu xe. Vôùi chaát lieäu xaây döïng chuû ñaïo laø gaïch ngoùithoâ, chuû nhaân ñaõ pha troän haøi hoøa giöõa saéc ñoû cuûagaïch ngoùi vaø maøu xanh moäc maïc cuûa caây traùi noângthoân nhö chuoái, cau, tre… taïo cho du khaùch vaø thöïckhaùch caûm giaùc vöøa gaàn guõi, thaân quen vöøa maùt meû,ñaàm aám höông vò queâ nhaø.

Nöôùc töø doøng suoái lôùn Traø Ña ñöôïc daãn vaøo quacon möông nhoû, bao voøng quanh khu aåm thöïc tröôùckhi chaûy traû ra suoái lôùn. Trong möông nöôùc nuoâi caùcloaïi caù: roâ phi, dieác, traém, cheùp… giuùp du khaùch caâucaù thö giaõn.

Chuû nhaân nguyeân laø ngöôøi hoaït ñoäng trong ngaønhvaên hoùa cuûa tænh tröôùc ñaây neân bieát caùch ñaàu tö choNhaø Toâi coù moät neùt rieâng, raát daân daõ khoâng chæ veàkieán truùc nhaø haøng maø coøn chuù yù ñeán phong vò aåmthöïc. Anh ñaõ coù thôøi gian laøm vieäc nhieàu naêm beânLaøo neân phaàn lôùn caùc moùn aên vaø nguyeân lieäu ñeàuñöa töø Laøo vaø Thaùi Lan veà goàm: moùn gaø nöôùng-cômneáp Laøo ñöïng trong nhöõng chieác tip-khao (gioû maâynhoû coù naép ñaäy), moùn xìn-ñaït cheá bieán töø gaân gaø

Phong vò Phoá nuùi: Nhaø Toâi � THANH PHONG

Khu aåm thöïc Nhaø Toâi. AÛnh: T.P

chieân laù baêng-keù-huït cuûa Laøo, nöôùc maém Thaùi Lan,caù roâ chöng töông, baùnh xeøo teùp Bieån Hoà baøy goïnvôùi rau, döa treân nhöõng chieác meït nhoû ñan baèng tre…

Ñieàu thuù vò laø khu cheá bieán cuûa nhaø haøng laø khucheá bieán môû neân neáu thích, thöïc khaùch coù theå vaøo ñaâytöï naáu nöôùng, cheá bieán thöùc aên cho mình nhö xay boätñuùc baùnh xeøo, laøm gaø roài ñöa vaøo loø nöôùng hoaëc haáp…taát caû caùc coâng ñoaïn (keå caû vaët loâng gaø) ñeàu laømbaèng maùy moùc hieän ñaïi nhaäp töø nöôùc ngoaøi veà.

Ngaøy möa hay thaùng naéng, Nhaø Toâi ñeàu toû ra raátthích hôïp bôûi neáu möa, thöïc khaùch coù theå ngoài ngaémmaøn möa qua taùn cau, thöôûng thöùc moùn aên vöøa ra loønoùng hoâi hoåi vöøa aên vöøa xuyùt xoa; muøa naéng hoøamình trong khoâng gian maùt röôïi beân haøng laù chuoáixanh um.

Cuøng vôùi nhöõng nhaø haøng noåi tieáng khaùc trong noäithaønh, vuøng ngoaïi oâ vaø Nhaø Toâi goùp phaàn taïo cho Phoánuùi Pleiku moät ñieåm ñeán haáp daãn!

T.P

8 GHI CHEÙP - PHOÙNG SÖÏNGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

1. Cuõng töø khaù laâu roài, cö daân Phoánuùi ñaõ trôû neân quaù quen thuoäc vôùi hìnhaûnh caùc meï, caùc chò, chuû yeáu laø ñoàng baøotrong caùc laøng vuøng xa cuûa tænh vaø moätphaàn laø ngöôøi treân Kon Tum xuoáng, ñi doïcphoá vôùi nhöõng guøi lan tróu naëng treân löng,sau ñoù thì ngoài baøy lan röøng treân moät vaøituyeán phoá. Neáu baïn laø ngöôøi yeâu lan röøng,cöù vaøo khoaûng töø 9 giôø saùng trôû ñi, daønhñoâi chuùt thôøi gian treân goùc ñöôøng Leâ Lai-Hai Baø Tröng, theá naøo baïn cuõng mua ñöôïcnhöõng nhaønh lan vöøa yù, giaù caû phaûi chaêng;nhieàu khi laïi ñöôïc moät loaøi lan quyù maøbaïn ñang coá coâng tìm kieám.

Thaáy toâi chaêm chuù xem lan vaø hoûi muatöøng loaïi, chò Söông-moät ngöôøi chuyeân ñikieám lan röøng töø Kon Tum nhieät tình giôùithieäu phaàn lôùn soá lan chò coù. Qua söï giôùithieäu cuûa chò Söông, toâi thaáy mình nhöñang ñöùng tröôùc moät vöôøn lan phong phuùchuûng loaïi vaø ña daïng saéc maøu, töø: nghinhxuaân, giaû haïc, ñuoâi choàn, ñuoâi caùo, queátím, queá vaøng cho ñeán caùc loaïi: hoà ñieäp,vuõ nöõ, ñoaûn kieám, kim tuyeán, kim ñieäp...Toâi nhìn chò, khen taám taéc: “Chò gioûi theá,khoâng chæ nhôù teân maø coøn giôùi thieäu moätcaùch raát roõ maøu saéc, höông thôm, caùchtroàng, caùch chaêm cho ngöôøi mua. Ñeå coùñöôïc nhieàu loaøi lan nhö vaäy ñi baùn, chòphaûi ñi röøng trong thôøi gian bao laâu?”. ChòSöông vöøa nhanh tay löïa nhöõng nhaønh lancho toâi xem vöøa keå: “Ñi tìm lan nhieàu thìseõ quen vaø nhôù teân töøng loaøi thoâi. Moãi laànkieám lan, mình phaûi ñi 1 tuaàn, coù khi laø2 tuaàn ôû röøng treân Ñak Glei môùi ñem veàñöôïc chöøng naøy lan röøng ñaáy. Vaát vaû laém,nhaát laø trong nhöõng ngaøy trôøi möa. Mìnhlaøm vieäc naøy cuõng ñöôïc maáy naêm roài,tieàn kieám ñöôïc ñem veà nuoâi gia ñình.Nhaø mình, ôû gaàn caàu Ñak Bla aáy. Maøkhoâng chæ coù mình ñi kieám lan ñaâu, chòem phuï nöõ trong laøng vaãn thöôøng ruû nhauñi”. “Theá caùc chò hoâm nay ngoài baùn ôûñaây ñeàu laø ngöôøi trong laøng caû aø?”.“Khoâng, coù mình vaø Nöông thoâi, maáychò kia ôû laøng khaùc”.

Ñang löïa haøng môøi khaùch nhöng thaáynhaéc ñeán teân mình, chò Nöông cuõng quaysang goùp chuyeän: “Muøa möa, khoâng bieátlaøm gì thì mình ñi kieám lan röøng veà baùnthoâi. Pleiku coù nhieàu ngöôøi thích lan röøngneân mình thöôøng ñem lan tôùi ñaây ñeå baùn.Mua lan cuûa Söông roài thì mua cho mìnhmaáy caønh lan ñuoâi caùo nôû hoa tím hoàngvaø chuøm kim ñieäp coù hoa maøu vaøng naøynheù, coù 40.000 ñoàng/caønh thoâi, ñem veàtroàng, khoâng phaûi chaêm soùc nhieàu maø hoanôû laïi thôm vaø ñeïp nöõa”. Nghe caùch noùichuyeän cuûa hai chò, toâi ñoaùn chaéc hai ngöôøiphuï nöõ naøy haún ñaõ coù moät quaõng thôøi giandaøi baùm röøng tìm lan. Troø chuyeän theâm,chò Nöông chia seû cuøng toâi caùch troàng vaøchaêm lan röøng. “Lan röøng khoâng to maäpnhö lan ôû caùc cöûa haøng ñaâu nhöng raát deãtroàng vaø chaêm soùc ñaáy, chæ caàn boû vaøomoät ñaùm reã caây, voû caø pheâ hay ít xô döøa,than ñaù, laâu laâu töôùi nöôùc laø caây ñaõ soángvaø nôû hoa raát thôm roài”-chò Nöông töôicöôøi noùi.

2. Ñöùng ngaém nhöõng nhaønh lan töôixanh ñang chôø baøn tay ñoùn ñôïi cuûa nhöõngchuû nhaân môùi, laéng nghe caâu chuyeän cuûa

Moät thoaùng� TUEÄ NGUYEÂN

nhöõng ngöôøi baùn haøng vaø caû nhöõng traoñoåi, chuyeän troø cuûa raát nhieàu khaùch tôùimua, toâi caøng hieåu vì sao lan röøng laïi ñöôïcngöôøi daân Pleiku öa chuoäng ñeán vaäy. ChòNguyeãn Thò Hieàn (toå 1, phöôøng Hoa Lö),sau khi ñaõ mua 5 cuïm lan röøng khaùc nhauvôùi giaù 100 ngaøn ñoàng, töôi cöôøi cho bieát:“Coù vieäc ñi qua ñaây, thaáy lan ñöôïc baøybaùn nhieàu maø ngöôøi mua cuõng nhieàu neântoâi gheù laïi mua moät ít mang veà. Nhìn ñaùmlan röøng thoâ moäc, coøn nguyeân nhaùnh,nguyeân caây, nguyeân boù ñöôïc ngöôøi ñi röønglaáy veà vôùi ñuû chuûng loaïi thaät vöøa maét.Tuy nhieân, vì khoâng raønh laém neân toâi löïamua nhöõng loaøi maø ñöôïc ña phaàn caùnhñaøn oâng löïa mua”. Coøn vôùi anh Phaïm VaênHoøa (toå 2, phöôøng Thaéng Lôïi) thì: “Thöôøngthì tuaàn moät laàn toâi leân goùc ñöôøng Leâ Lai-Hai Baø Tröng hay ñieåm baùn lan cuûa baøPhöông ôû goùc ñöôøng Quang Trung-TraànHöng Ñaïo ñeå löïa mua lan röøng. Ña soá caùcloaøi lan röøng toâi mua veà troàng thöôøng khoângtoán coâng chaêm soùc maø hoa laïi raát thôm,chæ coù ñieàu nhanh taøn hôn caùc loaïi lan ngoaïinhaäp hoaëc lan ñöôïc troàng theo phöông phaùpcaáy moâ coâng ngheä sinh hoïc nhö ôû Ñaø Laït.Nhaø toâi, baây giôø cuõng ñaõ coù tôùi maáy chuïcgioø lan röøng roài”.

Lôøi anh Hoøa khieán toâi nhôù ñeán moätngöôøi baïn cuûa mình ôû Haø Noäi. Anh cuõnglaø trong nhöõng tín ñoà “nghieàn” lan soá moät.Moãi dòp ñi coâng taùc ôû Gia Lai, khoâng chæmua moät vaøi gioø lan ñöôïc baùn trong caùcshop, anh vaãn thöôøng daønh thôøi gian raphoá, ñaëc bieät laø coù theå ñöùng haøng giôø beân

goùc ñöôøng Leâ Lai-Hai Baø Tröng ñeå ngaémvaø mua lan. Lieân laïc vôùi nhau qua ñieänthoaïi, anh cöôøi saûng khoaùi: “Lan röøng ôûPleiku veà Haø Noäi vaãn leân xanh vaø ra hoaraát ñeïp nheù, neáu chuû nhaân bieát caùch chaêmsoùc cho caây. Anh cuõng chuaån bò coù chuyeáncoâng taùc Taây Nguyeân roài, theá naøo cuõnggheù Pleiku, coâ nhôù mua giuøm tröôùc vaøigioø treo saün trong nhaø nheù, khi tôùi, anh seõmua theâm sau…”.

3. Thöïc ra, toâi cuõng khoâng theå nhôù laøtöø khi naøo, loaïi ñaëc saûn “höông hoa quyùcuûa nuùi röøng” naøy baét ñaàu ñöôïc nhöõngngöôøi daân baøy baùn treân ñöôøng phoá Pleiku,chæ bieát, caøng nhöõng naêm trôû laïi ñaây, lanröøng ñöôïc baùn moãi ngaøy moät nhieàu hôn.Beân caïnh ñieåm “chôï lan nhoû” treân ñöôøngHai Baø Tröng-Leâ Lai, ñieåm baùn lan cuûabaø Phöông ôû goùc ñöôøng Quang Trung-TraànHöng Ñaïo cuõng laø moät trong nhöõng ñòachæ ñöôïc ngöôøi yeâu lan thöôøng xuyeân luitôùi. Troø chuyeän cuøng toâi, baø Phöông chobieát: “Lan toâi baùn tuøy loaïi, coù khi chæ vôùi15-20 ngaøn ñoàng laø coâ ñaõ coù theå ñem veànhaø moät nhaùnh lan roài, nhöng cuõng coù chaäulan giaù leân tôùi 300-400 ngaøn ñoàng, nhögioø lan queá höông naøy chaúng haïn”. Noùiroài, baø Phöông chæ vaøo nhöõng nhaønh lanñang bung nhöõng nuï traéng ñieåm xuyeát maøuvaøng, coù caønh maøu traéng tím, phaûng phaátmuøi höông dòu maùt, laøm meâ loøng ngöôøithöôûng hoa. Thaáy toâi xoay qua xoay laïigioø lan, heát traàm troà, xuyùt xoa thì thöø ngöôøiveû tính toaùn, baø Phöông lieàn nhanh lôøi:

“Thoâi, choã coâ hay mua, ñöa toâi 350 ngaønñoàng laø ñöôïc”.

Vui chuyeän, baø Phöông lieät keâ cho toâivaøi ba cöûa haøng, ñaïi lyù coù baùn lan röøngtreân ñòa baøn thaønh phoá nhö: Ty Ty ñöôøngPhan Ñình Phuøng, shop hoa lan Ñaø Laït ôûñöôøng Leâ Lai… Khoâng chæ theá, ôû Pleikucoøn coù haøng chuïc ñieåm troàng vaø buoân baùncaùc loaïi lan röøng chuyeân nghieäp nhö vöôønlan Tieán Vaân (178-Huyønh Thuùc Khaùng),vöôøn lan Cu Meøo (14-Huøng Vöông), vöôønlan Trung Ñöùc (soá 09 Nguyeãn Bænh Khieâm)vaø ñaëc bieät laø vöôøn lan roäng gaàn 2 ha cuûaoâng “Long ñen” treân khu vöïc vöôøn mítthuoäc xaõ Dieân Phuù. Cuõng theo baø Phöông,neáu nhöõng naêm tröôùc, ngöôøi mua lan röøngchuû yeáu laø chuû caùc cöûa haøng lan, vöïa hoacaây caûnh…, mua ñem veà troàng roài baùn laïicho ngöôøi chôi lan thì vaøi naêm trôû laïi ñaâynhieàu ngöôøi yeâu meán loaøi hoa laø voán quyùcuûa nuùi röøng naøy laïi ñích thaân töï ñi choïncaây veà töï troàng vaø chaêm soùc.

4. Thay nhau khoe saéc thaém suoát 2muøa möa naéng, nhöõng nhaønh lan khoûekhoaén coù söùc soáng maõnh lieät cuûa nuùi röøngTaây Nguyeân noùi chung, Gia Lai noùi rieângñaõ neo ñöôïc moät tình caûm beàn saâu trongtraùi tim cuûa raát nhieàu ngöôøi yeâu thíchlan röøng. Vôùi haøng traêm chuûng loaïi,nhöõng ñoùa lan röøng aáy ñang töøng ngaøyngôøi leân söùc soáng môùi, goùp phaàn toâ ñieåmtheâm cho cuoäc soáng töôi ñeïp vaø soâi ñoängcuûa chuùng ta.

T.N

lan röøng

ÔÛ Phoá nuùi Pleiku, lan röøng ñöôïcbaùn quanh naêm nhöng muøa möa laøthôøi ñieåm roä nhaát. Theo kinhnghieäm cuûa moät soá ngöôøi chôi lanröøng, ñaây chính laø thôøi ñieåm thíchhôïp cho vieäc tìm nhöõng gioáng lanñeïp treo trong nhaø, thaäm chí coønñeå chuaån bò hoa cho nhöõng ngaøyñaàu xuaân môùi.

Lan röøng ñöôïc nhieàu ngöôøi daân Phoá nuùi choïn mua. AÛnh: T.N

Lan röøng nhaø anh Hoøa ñang khoe saéc thaém. AÛnh: T.N

Moät goùc saân treo toaøn lan röøng cuûa gia ñình anh Hoøa. AÛnh: T.N

9THEÅ THAO - GIAÛI TRÍ NGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

Vieäc coù tôùi 16 caàu thuû heát haïn hôïpñoàng sau khi muøa giaûi 2014 keátthuùc, nhöng ñeán nay chuyeän ñi-ôû

cuûa hoï taïi ñoäi boùng Phoá nuùi vaãn ñangñaët ôû… “cheá ñoä chôø”. Ñaây laø chuyeän chöatöøng coù ôû HA.GL töø tröôùc tôùi nay. Ñieàuñoù baùo hieäu, ñoäi boùng baàu Ñöùc chuaån bòböôùc vaøo chieán dòch “thay maùu” haøng loaïttröôùc khi höôùng tôùi muøa giaûi môùi.

Cuï theå, danh saùch caàu thuû heát haïnhôïp ñoàng goàm: Timothy, Felix, BasseyAkpan, Nguyeãn Hoaøng Helio, Ñoaøn VaênSakda, Vaên Nhieân, Ñöùc Döông, NgoïcLuaän, Quyù Söûu, Vaên Pho, Thaùi Döông,Anh Tuaán… Coù tôùi 2/3 caàu thuû ôû dieäntreân thöôøng xuyeân ñöôïc ra saân thi ñaáutrong ñoäi hình chính thöùc cuûa HA.GL ôûmuøa giaûi vöøa qua.

Trong khi ñoù, ôû baát cöù ñoäi boùng chuyeânnghieäp naøo khaùc treân theá giôùi, toái thieåuvaøi thaùng tröôùc khi keát thuùc muøa giaûi cuõ,giôùi chuû vaø caùc caàu thuû ñaõ choát xong chuyeänñi-ôû cho muøa giaûi tieáp theo. Töø ñaây ngöôøiôû laïi thì yeân taâm coâng taùc, soá khaùc vöøa ñaùvöøa ngoùng veà nôi naøo ñoù ñeå chuaån bò ñitìm chaân trôøi môùi, cho muøa giaûi môùi.

Chính vì soá phaän haøng loaït caàu thuûnaèm ôû daïng “ñi cuõng dôû, ôû chaúng xong”neân thaønh tích cuûa HA.GL trong suoát giaiñoaïn löôït veà vöøa qua sa suùt traàm troïng: 2thaéng, 3 hoøa, 6 thua cuøng vôùi loái chôi rôøiraïc, thieáu keát dính trong suoát 11 traän ñaáu.

Theo nguoàn tin Gia Lai Cuoái tuaàn coùñöôïc, trong soá 16 caàu thuû ñang ñaët ôû “cheáñoä chôø” keå treân, baàu Ñöùc chæ ñaïo thuoäc

HA.GL böôùc vaøo chieán dòch“thay maùu” haøng loaït? � MINH VYÕ

Chieàu 14-8, treân saân Pleiku dieãn ra nhöõng traän ñaáu ñaàutieân trong khuoân khoå voøng loaïi baûng C Giaûi U21 Quoácgia-Cuùp Baùo Thanh Nieân naêm 2014. U21 Hoaøng Anh

Gia Lai vôùi noøng coát laø caùc caàu thuû thuoäc löùa naêng khieáu ñaõ coùtraän ra quaân gaëp nhöõng ngöôøi “haøng xoùm” U21 Ñak Lak. Tuythua keùm ñoái thuû veà löùa tuoåi nhöng caùc caàu thuû chuû nhaø môùi laønhöõng ngöôøi thi ñaáu troäi hôn ngay töø nhöõng phuùt ñaàu tieân. Vôùivieäc thi ñaáu pressing toaøn saân, U21 HA.GL ñaõ phong toûa haàuheát caùc ñöôøng leân boùng cuûa ñoái phöông. Ngöôïc laïi, nhöõng ñöôøngtaán coâng cuûa thaày troø HLV Ñinh Hoàng Vinh luoân khieán khungthaønh ñoäi khaùch rôi vaøo tình traïng nguy hieåm.

Nhöng U21 Ñak Lak cuõng khoâng caàm cöï ñöôïc laâu khi chæmoät phuùt sau ñoù, töø pha phaûn coâng maãu möïc cuûa ñoäi boùng aùoxanh, Ngoïc Quang coù boùng trong voøng caám vaø tieàn veä goácQuaûng Nam ñaõ khieán haäu veä ñoái phöông phaûi phaïm loãi sautình huoáng qua ngöôøi kheùo leùo. Treân chaám 11 meùt, tieàn ñaïoVaên Trung ñaõ khoâng maéc moät sai laàm naøo ñeå môû tyû soá 1-0 choU21 HA.GL. Baøn thaéng giuùp ñoäi boùng treû Phoá nuùi chôi vôùi taâmlyù khaù thoaûi maùi ñeå theå hieän nhieàu pha boùng thanh thoaùt. Phuùt41, sau pha qua ngöôøi kyõ thuaät cuûa Trung Hieáu, trung veä TaêngTieán cuûa U21 Ñak Lak buoäc phaûi phaïm loãi vaø troïng taøi ñaõ ruùttheû vaøng thöù 2 daønh cho caàu thuû naøy khieán ñoäi khaùch phaûi chôithieáu ngöôøi. Vôùi lôïi theá trong tay, nhöng U21 HA.GL ñaõ khoângtheå nhaân ñoâi caùch bieät trong hieäp 1 khi Minh Vöông khoâng theåhaï guïc thuû thaønh Syõ Khang trong pha ñoái maët.

Voøng loaïi baûng C Giaûi U21Quoác gia-Cuùp Baùo Thanh Nieân 2014:

U21 Hoaøng AnhGia Lai khôûi ñaàusuoân seû � VAÊN NGOÏC

U19 Vieät Nam seõ trôû thaønh noøng coát cuûa tuyeån HA.GL trong muøa giaûi môùi. AÛnh: M.V

Ñoäi bôi loäi tænh noï vöøa ñi thiñaáu veà, huaán luyeän vieân long troïngphaùt bieåu:

- Tuy chuùng toâi khoâng ñaït moätthaéng lôïi naøo, nhöng thay vaøo ñoùkhoâng ai bò cheát ñuoái vaø ñieàu ñoù ñaõlaø thaønh coâng laém roài!?

Thaønh coâng

Sau maáy traän thua lieân tieáp,trong moät buoåi hoïp, huaán luyeänvieân sau khi pheâ bình caùc caàuthuû keát luaän:

- Caû caùi saân roäng lôùn nhövaäy caùc anh ñeàu bao quaùt heátñöôïc. Thaäm chí choã naøo ñaëtmaùy quay cuûa truyeàn hình,maùy chuïp aûnh cuûa nhaø baùo,caùc anh ñeàu bieát ñeå taïo daùngleân tivi cho ñeïp maët. Vaäy maøchæ coù moãi caàu moân ñoáiphöông naèm ôû ñaâu maø khoângai trong caùc anh xaùc ñònh ñöôïcchính xaùc laø theá naøo?

Beänh nhaân than phieàn vôùibaùc só:

- Toâi nguû khoâng ngon giaác,suoát ñeâm cöù mô thaáy moät ñaønchuoät chôi boùng ñaù aàm ó.

- Toái nay, oâng uoáng hai vieânthuoác naøy, seõ khoûi thoâi!

- Ñeå toái mai uoáng ñöôïckhoâng aï?

- Sao vaäy?- Vì toái nay laø traän chung keát

cuûa boïn chuùng.

Moät cöïu voâ ñòch moân chaïyvieät daõ khoe vôùi con chaùu veàthôøi vaøng son oanh lieät cuûa mình:

- Hoài coøn treû, ta ñaõ chaïynöôùc ruùt 50 caây soá ñeå cho caùithaèng xuùc phaïm ngöôøi tình cuûata moät bôïp tai.

- Roài sau ñoù oâng laïi chaïy“nöôùc ruùt” veà aø?

- Ta cuõng khoâng nhôù! Chæbieát raèng khi tænh laïi, ta ñaõ thaáymình ôû trong beänh vieän roài.

Bao quaùtcaû saân

Boá laø daân ñieän aûnh ñöa contrai nhoû ñi xem boùng ñaù. Ngöôøicha vui veû giaûng giaûi cho con:

- Trong boùng ñaù, con coù theåcoi khaùn giaû laø ngöôøi xem phim,huaán luyeän vieân laø ñaïo dieãn, coøncaùc caàu thuû laø dieãn vieân.

- Theá ai laø ngöôøi vieát kòchbaûn haû boá?

- ÖØm... laø giôùi caù cöôïc con aï!H.S (st)

Xem noát

Chaïy nöôùc ruùtvaøo... beänh vieän

Kòch baûnboùng ñaù

VUI CÖÔØI☺

haï cuûa mình baét ñaàu saøng loïc, chæ choïngiöõ laïi soá ít caàu thuû coù tö caùch ñaïo ñöùcvaø chuyeân moân toát. Ñeå cuøng vôùi daøn caàuthuû xuaát saéc cuûa Hoïc vieän HA.GL-Arse-nal JMG, nhö: Coâng Phöôïng, Tuaán Anh,Xuaân Tröôøng, Vaên Toaøn, Ñoâng Trieàu, VaênSôn, Hoàng Duy… baét ñaàu böôùc vaøo loätrình chinh phuïc chieác Cuùp vaøng V.Leagueñaõ rôøi xa Phoá nuùi 10 naêm nay.

Ai cuõng bieát daøn caàu thuû ñang naèmtrong taàm tay cuûa chuyeân gia ngöôøi PhaùpGraechen Guillaume gioûi ñeán côõ naøo.Tuy nhieân do tuoåi ñôøi coøn quaù treû, theåchaát vaø taâm sinh lyù vaãn tieáp tuïc treân ñaøhoaøn thieän, neân tröôùc maét khoù coù theå

caïnh tranh thöù haïng cao taïi ñaáu tröôøngkhoác lieät nhö V.League trong 1 ñeán 2muøa boùng tôùi. Bôûi vaäy muïc tieâu cuûaHA.GL höôùng tôùi ôû muøa giaûi 2015-2016laø… “xanh- saïch- ñeïp”. Ñieàu naøy coùnghóa laáy daøn caàu thuû treû, ñaù thaät, ñaùñeïp maét ñeå coáng hieán ngöôøi haâm moätænh nhaø noùi rieâng vaø caû nöôùc noùi chung.

Khi maø caùc caàu thuû treû cöùng caùp leân,ñoù cuõng laø luùc HA.GL baét ñaàu “taêng ga”nghó ñeán chuyeän tranh huøng, tranh baù ñeåxöng vöông vôùi thieân haï. Caùi ñích voâ ñòchV.League maø ñoäi boùng baàu Ñöùc höôùngtôùi vaøo khoaûng muøa giaûi 2017-2018…

M.V

Nhöõng khaùn giaû treân saân Pleiku cuõng khoâng phaûi ñôïi laâukhi hieäp 2 môùi baét ñaàu ñöôïc 7 phuùt hoï ñaõ laïi ñöôïc phen aênmöøng baøn thaéng. Ngoïc Quang moät laàn nöõa thoaùt xuoáng sau cuùtæa boùng chuaån xaùc cuûa ñoàng ñoäi roài döùt ñieåm quyeát ñoaùn tungnoùc löôùi cuûa ñoäi khaùch naâng tyû soá leân 2-0. Daãn tröôùc vôùi khoaûngcaùch an toaøn, U21 HA.GL coù phaàn chöõng laïi vaø thi ñaáu chuûquan giuùp ñoäi khaùch taïo ñöôïc nhöõng cô hoäi aên baøn roõ reät. Phuùt63, töø moät pha ñaù phaït coá ñònh, ñoäi tröôûng Vaên Taøi ñaõ ñaùnh ñaàuchuaån xaùc ruùt ngaén tyû soá 1-2 cho ñoäi khaùch. Nhöng ñoù cuõng laøtaát caû nhöõng gì thaày troø HLV Traàn Phi AÙi laøm ñöôïc.

Sau nhöõng phuùt lô laø bò ñoái thuû laán aùt, ñoäi chuû nhaø ñaõ laäptöùc laáy laïi theá traän ñeå doàn eùp ñoái phöông. Phuùt 74, Minh Vöôngcoù pha ñi boùng roài tung cuù suùt kyõ thuaät nhöng xaø ngang ñaõ cöùuthua cho khung thaønh cuûa U21 Ñak Lak. 10 phuùt sau, NgoïcQuang laïi laø ngöôøi ghi baøn ñeå taïo caùch bieät 2 baøn sau moät phabaät cao ñaùnh ñaàu hieåm hoùc. Nhöõng phuùt coøn laïi cuûa traän ñaáu,ñoäi boùng aùo xanh coøn taïo ra ñöôïc khaù nhieàu cô hoäi ngon aênnhöng ñaõ khoâng theå coù theâm baøn thaéng naøo ñöôïc ghi.

Thaéng 3-1 ôû traän ra quaân, U21 HA.GL taïm thôøi seû chiangoâi ñaàu vôùi U21 Bình Phöôùc khi ñoäi boùng naøy cuõng ñaõ haï guïcU21 Bình Ñònh tôùi tyû soá 3-1 ôû traän ñaáu tröôùc ñoù. 16 giôø chieàunay (16-8), ñoäi chuû nhaø seõ tieáp U21 Bình Ñònh, traän ñaáu coøn laïiseõ laø cuoäc tranh taøi cuûa U21 Ñak Lak vaø U21 Bình Phöôùc.

V.N

AÛnh: V.N

10 PHAÙP LUAÄT - ÑÔØI SOÁNGNGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

Luùc 8 giôø 30 phuùt ngaøy 12-8-2014, nhaän ñöôïc tinbaùo cuûa Coâng an huyeän Mang Yang veà vieäc ñeà

nghò phoái hôïp truy baét 2 ñoái töôïng cöôùp giaät taøi saûnñang boû troán theo höôùng Pleiku ñi Bình Ñònh, Ñoäituaàn tra kieåm soaùt soá 2-19 thuoäc Phoøng Caûnh saùtGiao thoâng Coâng an tænh Gia Lai khaån tröông thoângbaùo cho caùc toå coâng taùc ñang laøm nhieäm vuï tuaàn trakieåm soaùt treân tuyeán; ñoàng thôøi boá trí 2 toå coâng taùctruy baét ñoái töôïng.

Khi ñeán km 120 quoác loä 19 ñoaïn qua xaõ Ñak TaLey, huyeän Mang Yang, toå coâng taùc cuûa Thöôïng uùyNguyeãn Baûo Höng phaùt hieän 2 ñoái töôïng nghi vaán.Tuy nhieân khi thaáy löïc löôïng Caûnh saùt Giao thoâng,caùc ñoái töôïng laäp töùc taêng toác boû chaïy nhöng sau ñoùñaõ bò toå Caûnh saùt Giao thoâng chaën laïi, taïm giöõ moätñoái töôïng. Taïi truï sôû Ñoäi tuaàn tra kieåm soaùt soá 2-19,qua ñaáu tranh ban ñaàu, teân cöôùp khai nhaän laø HaøCoâng Haäu, 23 tuoåi, thöôøng truù xaõ Ia Tieâm, huyeänChö Seâ ñaõ cuøng moät ñoái töôïng teân Nguyeãn Haäu(chöa roõ naêm sinh, laø ñoái töôïng troán thoaùt) cöôùpgiaät gioû xaùch coù 1,3 trieäu ñoàng vaø 1 ñieän thoaïi diñoäng cuûa chò Traàn Thò Thanh Vaân, 32 tuoåi, truù phöôøngPhuø Ñoång, TP. Pleiku khi ñang löu thoâng treân tuyeánquoác loä 19 thuoäc huyeän Mang Yang. Toå Caûnh saùtGiao thoâng ñaõ thu giöõ tang vaät goàm 1 xe moâ toâ BKS81P1-292.59, 1 tuùi xaùch vaø 1 ñieän thoaïi di ñoäng.Ñoäi tuaàn tra kieåm soaùt soá 2-19 ñaõ tieán haønh baøngiao ñoái töôïng, tang vaät cho Coâng an huyeän MangYang tieáp tuïc ñieàu tra, xöû lyù theo quy ñònh.

NAY LY HÖÔNG

Caûnh saùt Giao thoângtruy baét cöôùpT

in töø Haït Kieåm laâm huyeänÑak Pô cho bieát, cô quan naøy

ñang phoái hôïp vôùi Ban Quaûn lyùRöøng phoøng hoä Baéc An Kheâ tieánhaønh ngaên caûn, vaän ñoäng giaûitaùn vieäc nhieàu ngöôøi daân ñaøo bôùitaïi khu vöïc ñeøo Mang Yang ñeåtìm huyønh ñaøn.

Cöù vaøo muøa möa, ngöôøi daântaïi khu vöïc giaùp ranh giöõa huyeänMang Yang vaø Ñak Pô laïi roä leântin ñoàn coù ngöôøi ñaøo ñöôïc huyønhñaøn baùn vôùi giaù tieàn tyû. Chính vìtheá, ngöôøi daân laïi ñoå xoâ veà nhöõngcaùnh röøng gaàn ñeøo Mang Yang ñeåñaøo bôùi vôùi hy voïng ñoåi ñôøi.

Thôøi gian qua, cuøng vôùi vieäctuyeân truyeàn cuûa caùc caáp cuõngnhö nhöõng bieän phaùp ngaên chaënkòp thôøi, tình traïng naøy ñaõ khoângcoøn nhöùc nhoái nhö nhieàu naêmtröôùc. Tuy nhieân, trong nhöõngngaøy gaàn ñaây, khi caùc ñôn vò ñangthi coâng caûi taïo quoác loä 19 ñoaïnqua ñeøo Mang Yang thì ngöôøi daântaïi xaõ Haø Ra, huyeän Mang Yangvaø xaõ Haø Tam, huyeän Ñak Pô laïiñoå xoâ leân ñeøo Mang Yang vôùimong muoán tìm ñöôïc huyønh ñaøn.

Theo ghi nhaän cuûa P.V BaùoGia Lai vaøo saùng 14-8, haøng chuïcngöôøi daân raûi doïc ñöôøng ñeøo vôùiduïng cuï laø xaø beng, cuoác, xeûng

Ngöôøi daân khoâng neân nghetin ñoàn thaát thieät veà huyønh ñaøn

Ngaøy 15-8, Coâng an thò xaõ Ayun Paxaùc nhaän ñaõ ra quyeát ñònh khôûi toá

vuï aùn, khôûi toá bò can vaø baét taïm giamñoái töôïng Siu Phôr (SN 1971, cö truù taïitoå 8, phöôøng Hoøa Bình, thò xaõ Ayun Pa)vì haønh vi coá yù gaây thöông tích daãn ñeáncaùi cheát thöông taâm cuûa ngöôøi vôï laø NayH’Blôn (SN 1972).

Taïi Cô quan Ñieàu tra, Siu Phôr khainhaän, vaøo luùc 15 giôø ngaøy 20-6-2014, saukhi ñaõ ñi uoáng röôïu taïi moät gia ñình ngöôøiquen Phôr cuøng vôï trôû veà nhaø. Khoaûng 1tieáng sau, Siu Phôr tænh giaác vaø phaùt hieänngöôøi vôï naèm nguû taïi moät khu ñaát troángsau vöôøn nhaø. Thaáy theá, Phôr beøn goïi vôïdaäy vaø daãn vaøo nhaø nhöng ngöôøi vôï khoâng

Khôûi toá vuï aùn choàng ñaùnh cheát vôï

Luùc 10 giôø 30 phuùt ngaøy 14-8, taïi ñöôøngToâ Vónh Dieän (toå 10, phöôøng Hoa Lö,

TP. Pleiku), Ñoäi Caûnh saùt Ñieàu tra toäiphaïm veà Ma tuùy Coâng an TP. Pleiku phoáihôïp vôùi Coâng an phöôøng Hoa Lö baét quaûtang ñoái töôïng Phan Hoaøng Anh (SN 1993,truù taïi toå 1, phöôøng Yeân Ñoå, TP. Pleiku)ñang coù haønh vi taøng tröõ traùi pheùp chaát matuùy. Khaùm xeùt treân ngöôøi ñoái töôïng, toåcoâng taùc thu giöõ 1 goùi heroin. Qua ñaáutranh, Anh khai nhaän, goùi ma tuùy treân laøcuûa Ñoã Cao Höng (SN 1989, queâ LaâmThao, Phuù Thoï, taïm truù taïi 274 CaùchMaïng Thaùng Taùm, toå 11, phöôøng Hoa Lö)ñöa cho Anh ñem ñi baùn.

Baét quaû tang 2 ñoái töôïng taøng tröõ,mua baùn chaát ma tuùy

Chim keùt hay coøn goïi laø chim veït, ñoàng baøo Taây Nguyeân goïi laøchim kôtia, ñaây laø loaøi chim ñöôïc xem luoân gaây haïi cho muøa

maøng. ÔÛ Gia Lai vaøo thôøi ñieåm naøy khi noâng daân böôùc vaøo vuïthu hoaïch baép, cuõng laø luùc chim keùt luõ löôït keùo veà töøng ñaøn phaùhoaïi muøa maøng. Taïi caùc xaõ: Ia Sao, Ia Yok, Ia Baê, Ia Toâ, IaGraêng... huyeän Ia Grai, coù thôøi ñieåm chim keùo veà haøng ngaøn con,khieán cho ngöôøi troàng baép ôû ñaây raát vaát vaû trong vieäc tìm caùchöùng phoù. Nhieàu hoä mang quaàn aùo cuõ taïo daùng hình ngöôøi ñöùnggiöông cung teân baén leân trôøi, hoaëc bao caây truøm caùc loaïi bao bì,nhöng chæ ñöôïc moät luùc chuùng bay qua löôïn laïi khoâng thaáy ñoängtónh gì lieàn saø xuoáng raãy baép thi nhau phaù phaùch. Ñeå traùnh bò maátmuøa do chim keùt phaù hoaïi nhieàu ngöôøi daân töø saùng sôùm ñaõ coù maëttaïi raãy baép ñeå ñuoåi chim, nhöng ñuoåi choã naøy chim bay choã khaùcgaây vaát vaû cho ngöôøi daân.

Theo ghi nhaän cuûa chuùng toâi, rieâng 2 xaõ Ia Baê vaø Ia Yok coùdieän tích caø pheâ giaø coãi phaûi nhoå boû ñeå sang naêm troàng taùi canh,baø con tranh thuû troàng baép vôùi dieän tích leân ñeán hôn 200 ha. Hoänhieàu troàng hôn ha, hoä ít cuõng vaøi ba saøo vaø haàu heát ñeàu bò chimphaù hoaïi. OÂng Long ôû xaõ Ia Yok ngoaøi dieän tích raãy cuûa gia ñìnhoâng coøn xin troàng theâm sang nhöõng vöôøn haøng xoùm hôn 1 ha,nhieàu hoä ôû xaõ Ia Baê cuõng troàng gaàn caû ha neân vieäc ñuoåi chim raátkhoù khaên. Thôøi tieát thaùng 8 naøy möa lieân tuïc nhieàu ngaøy, baép ñeångoaøi ñoàng chim phaù, thu hoaïch veà nhaø khoâng phôi ñöôïc bò thoáimoác aûnh höôûng lôùn ñeán chaát löôïng.

Tin, aûnh: PHAN MAÏNH PHAØN

Noâng daân khoán khoå vì chim keùt

Ngöôøi daân ñaøo bôøi beân ñeøo Mang Yang vaøo chieàu 12-8.

ñeå ñaøo bôùi theo nhöõng veát maø xemaùy thi coâng ñöôøng vöøa uûi qua.Nhieàu hoá saâu khoaûng 0,5 meùt ñeán1 meùt ñöôïc ngöôøi daân ñaøo nhamnhôû nhö nhöõng hoá bom nhoû. Theonhöõng ngöôøi daân cho bieát, khuvöïc naøy tröôùc kia vaøo thôøi chieántranh bò raûi chaát ñoäc da cam neâncaùc caây thaân goã ñeàu cheát bò vuøivaøo loøng ñaát. Chính vì theá, hoï hyvoïng vieäc laàn theo veát xe maùy uûiseõ ñaøo ñöôïc nhöõng khuùc goã ñaõ bòvuøi choân haøng chuïc naêm. Tuynhieân, ña soá nhöõng ngöôøi daân ñeàuchöa bieát “hình haøi” cuûa goã huyønhñaøn neân chæ bieát ñaøo bôùi theo

nhöõng daáu veát cuûa caùc loaïi caâygoã ñaõ cuõ naùt. Duø vieäc ñaøo bôùi chænhö “moø kim ñaùy beå” nhöng ngöôøidaân vaãn mieät maøi tìm kieám.

Tröôùc ñoù, vaøo chieàu 12-8, löïclöôïng Kieåm laâm ñòa baøn taïi xaõHaø Tam, thuoäc Haït Kieåm laâmÑak Pô ñaõ coù maët taïi ñeøo MangYang ñeå vaän ñoäng giaûi taùn nhöõngngöôøi daân ñang ñaøo bôùi taïi ñaây.Theá nhöng, khi löïc löôïng Kieåmlaâm ra veà, nhöõng ngöôøi daân laïitieáp tuïc tuï taäp beân ñöôøng ñeøotìm kieám huyønh ñaøn chæ töø nhöõngtin ñoàn thaát thieät.

Tin, aûnh: LEÂ GIA

ñoàng yù maø coøn coù lôøi leõ xuùc phaïm. Khoângñoàng tình vôùi thaùi ñoä cuûa vôï, Siu Phôr ñaõnhaët moät caây saét ñaùnh nhieàu laàn vaøo ñaàu,sau ñoù beá vaøo giöôøng nguû.

Toái cuøng ngaøy chò Blôn tænh giaác, thoângbaùo gia ñình bò ñau ñaàu vaø coù bieåu hieännoân oùi; tuy nhieân, gia ñình ñaõ khoâng ñöachò Blôn ñeán beänh vieân thaêm khaùm. Ñeánngaøy 7-7, khi chò Blôn coù bieåu hieän hoân meâ,ñöôïc gia ñình ñöa ñi caáp cöùu taïi Beänh vieänÑa khoa khu vöïc Ayun Pa vaø töû vong sau ñoùít giôø. Toå chöùc khaùm nghieäm töû thi, löïclöôïng chöùc naêng nhaän thaáy naïn nhaân coùmaùu baàm trong naõo nghi ngôø coù söï taùc ñoängcuûa vaät raén vaøo ñaàu, daãn ñeán töû vong.

HOAØNH SÔN

Töø lôøi khai cuûa Phan Hoaøng Anh, ngaytrong ngaøy 14-8, Coâng an TP. Pleiku ñaõtieán haønh baét khaån caáp ñoái töôïng Ñoã CaoHöng. Khaùm xeùt nôi ôû cuûa Höng, cô quanCoâng an phaùt hieän vaø thu giöõ 15 goùi heroinvaø 1 bì nilon beân trong coù chöùa 2 cuïcheroin. Theo khai nhaän cuûa Höng, soá matuùy treân haén mua töø TP. Hoà Chí Minh ñemveà vöøa ñeå söû duïng vöøa baùn cho caùc connghieän kieám lôøi.

Hieän Coâng an TP. Pleiku ñang taïm giöõhình söï 2 ñoái töôïng treân ñeå tieáp tuïc ñieàutra laøm roõ haønh vi taøng tröõ, mua baùn traùipheùp chaát ma tuùy.

VÓNH PHUÙC

11TOØA SOAÏN - BAÏN ÑOÏC

XUAÁT BAÛN 6 KYØ/TUAÀN: THÖÙ HAI, THÖÙ BA, THÖÙ TÖ, THÖÙ NAÊM, THÖÙ SAÙU, CUOÁI TUAÀN VAØ GIA LAI ÑIEÄN TÖÛ

NGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn

Khoâng theå phuû nhaän, coâng taùc quaûnlyù tröôøng lôùp taïi nhieàu tröôøng hoïctreân ñòa baøn tænh trong caùc naêm

qua ñaõ tieán boä nhôø coù söï chung tay vaøocuoäc cuûa nhaø tröôøng vaø ngöôøi daân. Chínhsöï chuû ñoäng trong coâng taùc quaûn lyù, toåchöùc baûo veä saùt sao trong nhöõng ngaøy heøcuøng vôùi yù thöùc cuûa ngöôøi daân ñöôïc naângcao ñaõ goùp phaàn raát lôùn trong vieäc baûoveä taøi saûn chung, goùp phaàn gìn giöõ nôicon em hoïc taäp trong nhöõng ngaøy heø. Tuynhieân, vaãn coù khoâng ít nôi coâng taùc naøyvaãn chöa ñöôïc thöïc hieän tôùi nôi tôùi choán.Nhieàu tröôøng hoïc trôû neân tan hoang chæsau vaøi chuïc ngaøy nghæ heø.

NHIEÀU ÑIEÅM TRÖÔØNG TANHOANG SAU HEØ

Coù maët taïi ñieåm tröôøng buoân Baùt thuoäcTröôøng Tieåu hoïc xaõ Chö Gu (huyeänKroâng Pa), ngoâi tröôøng ñöùng nhìn töø beânngoaøi vaøo coøn khaù môùi meû vôùi hai daõyphoøng hoïc khang trang neùp döôùi boùng caâybaøng xanh maùt. Tuy nhieân, böôùc vaøo trongsaân tröôøng, nhieàu caûnh töôïng khoâng maáyñeïp lieân tuïc ñaäp vaøo maét: heä thoáng cöûasoå, cöûa chính baèng kính bò vôõ la lieät, trongphoøng baøn gheá vöùt lung tung vaø nhieàuphoøng chæ coøn laïi maáy chieác baøn gheá hö,cuõ… Kinh khuûng hôn, thaäm chí ngay treânneàn phoøng hoïc coøn coù caû… xuù ueá.

Theo moät ngöôøi daân sinh soáng gaàntröôøng, trong dòp heø, nhieàu treû em thöôøngñeán tuï taäp döôùi boùng maùt caây saân tröôøng

Ai baûo quaûn cô sôû vaät chaát tröôøng lôùp trong dòp nghæ heø?� HAÛI LEÂ

Nhöõng ñieàu caàn bieát veà beänhvieâm hoïng caáp tính � ÑÖÙC PHÖÔNG (thöïc hieän)

Trong tuaàn qua,ngoaøi nhöõng tin, baøi,aûnh cuûa caùc taùc giaû ñaõñöôïc ñaêng treân caùc aánphaåm cuûa Baùo Gia Lai(Gia Lai haøng ngaøy,Gia Lai Cuoái tuaàn, Gia

Lai ñieän töû, Baùo aûnh Gia Lai) Baùo Gia Lai coønnhaän ñöôïc tin, baøi, tranh, aûnh töø caùc coäng taùcvieân: Phöông Thaûo (TP. Haø Noäi); Xuaân Tröôøng(TP. Hoà Chí Minh); Traàn Phuù (tænh Thanh Hoùa);Nguyeãn Troïng Tuaát (tænh Ngheä An); Buøi Oanh,Ngoïc Haø, Quang Sang (tænh Thöøa Thieân-Hueá);Ñaïi Thaéng, Haø An (TP. Ñaø Naüng); Phan ThaønhMinh, Khaéc Duõng, Khaéc Lòch (tænh Laâm Ñoàng);Baù Thaêng (tænh Ñak Lak); Hoaøi Traàn, Duy Taân(tænh Kon Tum); Thanh Truùc, Vaên Toá (tænh BìnhÑònh); Ngoâ Ñöùc Maïo (huyeän Kroâng Pa); PhanMaïnh Phaøn, Phöông Loan (huyeän Ia Grai);Nguyeãn Minh Vyõ, Haø Ñöùc Thaønh, Voõ NgoïcQuaûng, Haø Ñöùc, R’Pieân, Höõu Tröôøng, ThuùyTrinh, Nguyeãn Syõ Nhaân, Nguyeãn Ñình Pheâ, HuøngTaán,… (TP. Pleiku).

Baùo Gia Lai traân troïng caûm ôn vaø raát mongtieáp tuïc nhaän ñöôïc söï coäng taùc thöôøng xuyeâncuûa quyù coäng taùc vieân vaø caùc yù kieán ñoùng goùpcuûa baïn ñoïc. Tin, baøi, aûnh… xin göûi veà ñòachæ: Phoøng Baïn ñoïc- Baùo aûnh- Tö lieäu BaùoGia Lai, soá 2A Hoaøng Vaên Thuï, TP. Pleiku,Gia Lai; Email: baogialai@dng.vnn.vn,t o a s o a n @ b a o g i a l a i . c o m . v n ,toasoandientu@baogialai.com.vn hoaëc lieân laïcqua soá ñieän thoaïi 059.2470444, 059.3821031(102). Xin ghi roõ teân thaät (neáu duøng buùt danh),ñòa chæ, soá ñieän thoaïi (neáu coù) ñeå chuùng toâitieän theo doõi, lieân laïc.

Baùo Gia Lai chaân thaønh caûm ôn söï coäng taùccuûa quyù vò.

ñeå chôi ñuøa vaø vaøo caùc lôùp hoïc nghòchphaù. Phaàn vì hai caùnh coång tröôøng khoângcoøn, phaàn vì coâng taùc quaûn lyù tröôøng hoïcdòp heø coøn nhieàu loûng leûo neân laém khi coùcaû gia suùc chaên thaû vaøo tröôøng.

Taïi ñieåm tröôøng buoân Chö Juù thuoäcTröôøng Tieåu hoïc xaõ Ia Rsai (huyeän KroângPa), coång raøo khoùa kín song beân trongcöûa kính vaãn bò vôõ khaù nhieàu, coû moïcum tuøm duø ñaây laø coâng trình do moät toåchöùc quoác teá trao taëng vaø coøn khaù môùi.

Khoâng rieâng taïi huyeän Kroâng Pa, tìnhtraïng naøy cuõng xuaát hieän taïi raát nhieàuñieåm tröôøng ôû caùc ñòa phöông khaùc. Taïiñieåm tröôøng laøng Keâ thuoäc Tröôøng Tieåuhoïc Leâ Quyù Ñoân (thò traán Chö Seâ, huyeänChö Seâ), cöûa phoøng hoïc môû toang, beân

trong baøn gheá loän xoän, baån thæu, ñaày veátchaân ñaát giaãm ñaïp leân. Heä thoáng cöûakính bò vôõ raát nhieàu…

CAÀN NAÂNG CAO YÙ THÖÙCBAÛO VEÄ

Trao ñoåi vôùi chuùng toâi veà vaán ñeàbaûo quaûn tröôøng lôùp trong dòp heø, oângNguyeãn Vaên Vónh-Tröôûng phoøng Giaùoduïc-Ñaøo taïo huyeän Kroâng Pa, nhaänñònh: Trong caùc naêm qua, coâng taùc baûoquaûn trang-thieát bò tröôøng lôùp trong dòpheø luoân ñöôïc ngaønh vaø ñòa phöông quantaâm. Tuy nhieân, taïi caùc ñieåm tröôøng leûvaãn coù nôi chöa ñöôïc ñaûm baûo toát, nhaátlaø nhöõng ñieåm tröôøng chöa hoaøn thieänheä thoáng haøng raøo baûo veä.

Cuõng theo oâng Vónh, nguyeân nhaâncuûa tình traïng naøy laø bôûi yù thöùc baûo veäcuûa ngöôøi daân chöa cao, moät vaøi nôivaãn ñeå xaûy ra tình traïng ngöôøi daân vaøophaù phaùch, treû con nghòch ngôïm…Trong khi ñoù, söï phoái hôïp giöõa nhaøtröôøng vaø chính quyeàn ñòa phöông sôûtaïi coøn chöa ñöôïc chaët cheõ.

Coøn baø Phan Thò Tuyeát Mai-Tröôûngphoøng Giaùo duïc-Ñaøo taïo huyeän Chö Seâ,cuõng chia seû: Duø coù nhieàu coá gaéng songvaãn phaûi thöøa nhaän raèng, coâng taùc baûoquaûn cô sôû vaät chaát trong dòp heø moät soánôi coøn haïn cheá, ña phaàn rôi vaøo caùc ñieåmtröôøng leû. Phoå bieán nhaát laø tình traïng laømvôõ kính bôûi thanh nieân, treû con tuï taäpnghòch phaù, ñaù banh…

Baø Mai cho bieát theâm, sau moãi dòpheø, trung bình moãi tröôøng phaûi toán khoaûng5 trieäu ñoàng tieàn söûa sang laïi cô sôû vaätchaát. Con soá naøy khoâng tính caùc tröôøngñöôïc töï quaûn veà thu-chi. Nhöõng tröôøngnaøo coù hôïp ñoàng baûo veä troâng coi trongdòp heø thì vieäc baûo quaûn tröôøng lôùp dieãnra toát vaø ngöôïc laïi.

Chia seû vôùi phoùng vieân, laõnh ñaïo ngaønhGiaùo duïc-Ñaøo taïo caùc ñòa phöông ñeàu thöøanhaän raèng, vaán ñeà chính laø naèm ôû yù thöùctöï baûo quaûn cuûa ngöôøi daân. Baø Tuyeát Maikhaúng ñònh, khoâng gì baèng chính ngöôøi daânmình coù yù thöùc baûo veä taøi saûn phuïc vuïvieäc hoïc taäp cho con em mình.

H.L

Baøn gheágaõy ñoå vaøcoøn raát ítbeân trongmoätphoønghoïc taïiñieåmtröôøngbuoân Baùt.AÛnh: H.L

NGUYEÂN NHAÂNBeänh do vi ruùt: cuùm, sôûi hoaëc do vi khuaån: pheá caàu,

lieân caàu hoaëc caùc vi khuaån khaùc saün coù ôû hoïng gaây ra.TRIEÄU CHÖÙNG (DO VIRUS)Ngöôøi beänh ñoät ngoät ôùn laïnh, soát cao 390C-400C,

nhöùc ñaàu, ñau mình, aên nguû keùm. Haïch coå söng, ñau.Luùc ñaàu coù caûm giaùc khoâ noùng trong hoïng, khaùt nöôùc,daàn daàn caûm giaùc ñau raùt taêng leân khi nuoát vaø khi noùi,ñau lan leân tai vaø ñau nhoùi khi nuoát. Ngaït taéc muõi vaøchaûy nöôùc muõi nhaày. Tieáng noùi maát trong vaø khaønnheï. Ho khan. Toaøn boä nieâm maïc hoïng ñoû röïc. Maønhaàu, truï tröôùc, truï sau vaø thaønh sau hoïng phuø neà, ñoû.Hai amiñan vieâm to, treân beà maët amiñan coù chaát nhaàytrong. Ñoâi khi coù böïa traéng nhö nöôùc chaùo phuû treân beàmaët hoaëc mieäng caùc hoác amiñan. Xeùt nghieäm thaáybaïch caàu trong maùu khoâng taêng.

TIEÁN TRIEÅNBeänh dieãn bieán trong 3-4 ngaøy, neáu söùc ñeà khaùng

toát beänh seõ lui daàn caùc trieäu chöùng treân seõ maát ñi raátnhanh. Neáu coù boäi nhieãm do lieân caàu, tuï caàu, pheá caàucaùc bieán chöùng seõ xaûy ra nhö: vieâm tai, vieâm muõi, pheáquaûn pheá vieâm.

Treân laâm saøng vieâm hoïng ñoû do cuùm bieåu hieänthaønh töøng vuï dòch vôùi caùc trieäu chöùng khaù naëng, nhöùcñaàu, ñau raùt hoïng, xuaát huyeát ôû thaønh sau hoïng.

Vieâm hoïng ñoû do vi ruùt APC (Adeno-Pharyngo-Conjunctival) ôû treû em: xuaát tieát muõi, nieâm maïc hoïng

ñoû, vieâm maøng tieáp hôïp vaø söng haïch coå, beänh tieántrieån 3-5 ngaøy.

Vieâm hoïng ñoû do vi khuaån: vieâm V.A vaø vieâmamiñan. Coù theå gaây caùc bieán chöùng thaáp tim, vieâmcaàu thaän caáp... haïch coå thöôøng söng to, baïch caàu taêngcao trong maùu.

Vieâm hoïng ñoû do thuoác: gaëp ôû nhöõng ngöôøi dò öùngvôùi moät soá loaïi thuoác, sau khi duøng thuoác seõ ñau raùthoïng vaø xuaát tieát muõi.

ÑIEÀU TRÒGiaûi quyeát trieäu chöùng laø chính. Ñeå ngöôøi beänh

nghæ ngôi, giöõ aám. Haï soát baèng thuoác Paracetamol,Efferalgan... Choáng ñau hoïng baèng caùch haøng ngaøysuùc hoïng baèng caùc dung dòch kieàm aám nhö: nöôùc muoáihoaëc BBM, treû em boâi hoïng baèng Glyxerin boârat 5%.Choáng xuaát tieát muõi baèng caùch nhoû muõi Argyron 1%(toái ña 3 ngaøy). Khí dung hoïng baèng khaùng sinh vaøCorticoid. Duøng khaùng sinh toaøn thaân khi coù boäi nhieãmhoaëc nguyeân nhaân do vi khuaån.

PHOØNG NGÖØAKhoâng duøng chung khaên maët, baùt ñóa coác cheùn vôùi

beänh nhaân. Nhoû nöôùc muoái sinh lyù hoaëc nöôùc toûi phaloaõng khi xung quanh coù nhieàu ngöôøi vieâm hoïng. Caétamiñan khi bò vieâm taùi phaùt nhieàu laàn. Giöõ aám vuøngcoå, hoïng. Haïn cheá uoáng nöôùc quaù noùng hoaëc nöôùc ñaùlaïnh, bia röôïu seõ laøm boûng vuøng hoïng, gaây toån thöôngnieâm maïc mieäng daãn ñeán vieâm hoïng. Ñ.P

Vieâm hoïng caáp tính laø beänh vieâm caáp tính cuûa nieâm maïc hoïng. Nhöõng thôøi ñieåmchuyeån muøa thì ngöôøi lôùn vaø treû em raát deã bò vieâm hoïng gaây aûnh höôûng ñeán söùc khoûe, hoïctaäp vaø coâng taùc. Trao ñoåi vôùi Baùo Gia Lai veà beänh vieâm hoïng caáp tính, Baùc só PHANHUØNG XOÂ-Tröôûng khoa Tai-Muõi-Hoïng (Beänh vieän Ña khoa tænh Gia Lai) cho bieát:

Baùc só cuûa baïn

12 NGAØY 16-8-2014Cuoái tuaàn THOÂNG TIN- QUAÛNG CAÙO

Teân coâng ty vieát baèng tieáng Vieät: COÂNG TY TNHH MOÄT THAØNH VIEÂNHOAØNG HUY PHAÙT

Teân coâng ty vieát taét: COÂNG TY TNHH MTV HOAØNG HUY PHAÙTÑòa chæ truï sôû kinh doanh cuõ: 29 Ñinh Tieân Hoaøng, TP. Pleiku, tænh

Gia Lai.Ñòa chæ truï sôû kinh doanh môùi: 52 Traàn Khaùnh Dö, phöôøng Dieân Hoàng,

TP. Pleiku, tænh Gia Lai, Vieät Nam.Ñieän thoaïi: (059) 36257777. Fax: (059) 6265555Giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh vaø maõ soá doanh nghieäp: 5900428904

do Phoøng Ñaêng kyù Kinh doanh Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Gia Lai caáp ngaøy23-5-2014 (thay ñoåi laàn thöù 5).

Voán ñieàu leä: 3.000.000.000 ñoàng.Baèng chöõ: (Ba tyû ñoàng)

Chuû tòch kieâm Giaùm ñoác: TRÒNH THÒ LYÙ

COÂNG TY TNHH MOÄT THAØNH VIEÂN HOAØNG HUY PHAÙT

Thoâng baùo thay ñoåi ñòa chæ kinh doanh

Thoâng baùo môøi chaøo haøng- Teân beân môøi thaàu: Chi nhaùnh Ngaân haøng TMCP Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Gia Lai.- Teân goùi thaàu: Mua saém möïc in vaø ruband ñôït 2 naêm 2014.- Teân döï aùn: Mua saém möïc in vaø ruband ñôït 2 naêm 2014.- Nguoàn voán: Chi phí vaät lieäu naêm 2014.- Hình thöùc löïa choïn nhaø thaàu: Chaøo haøng caïnh tranh trong nöôùc.- Thôøi gian phaùt haønh hoà sô yeâu caàu chaøo haøng: Töø ngaøy 13-8-2014 ñeán ngaøy

15-8-2014 (trong giôø haønh chính).- Ñòa chæ phaùt haønh: Truï sôû Chi nhaùnh Ngaân haøng TMCP Ñaàu tö vaø Phaùt

trieån Gia Lai, soá 112 Leâ Lôïi-TP. Pleiku-Gia Lai. ÑT: (059) 3824310; Fax: (059)3875221.

- Haïn cuoái tieáp nhaän hoà sô ñeà xuaát: 10 giôø, ngaøy 19-8-2014.

Thoâng baùo chuû sôû höõuCOÂNG TY TNHH MOÄT THAØNH VIEÂN ÑOÂNG SÔNÑòa chæ: 96 AÂu Cô, phöôøng Thaéng Lôïi, TP. Pleiku, tænh Gia Lai.Hieän nay Coâng ty chuùng toâi coù 1 chieác maùy ñaøo baùnh loáp chuyeân duøng sau.Soá maùy: D6BT4052519-C; soá khung: N40411182.Trong voøng 7 ngaøy keå töø ngaøy thoâng baùo, neáu khoâng coù toå chöùc, ñôn vò, caù nhaân naøo

tranh chaáp, Coâng ty chuùng toâi seõ laøm thuû tuïc sôû höõu chieác maùy treân theo luaät ñònh.

CHI NHAÙNH COÂNG TY TNHHTHÖÔNG MAI-DÒCH VUÏ VAØ ÑAÁUGIAÙ GIA LAI KON TUM TOÅ CHÖÙCBAÙN ÑAÁU GIAÙ TAØI SAÛN SAU:

I. Taøi saûn baùn ñaáu giaù:Loâ 1: Quyeàn söû duïng ñaát theo giaáy

chöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát soá AP956892. Soá vaøo soå caáp giaáy chöùng nhaänquyeàn söû duïng ñaát H 013282 do UÛyban Nhaân daân huyeän Ñak Ñoa, tænhGia Lai caáp ngaøy 5-8-2009. Thuoäc thöûañaát soá 30, tôø baûn ñoà soá 31. Dieän tích :423,5 m² trong ñoù ñaát ôû ñoâ thò 200 m²,ñaát TCLN khaùc 223,5 m². Ngang 5,5meùt. Daøi 77 meùt. Taøi saûn gaén lieàn vôùiñaát: Nhaø ôû caáp 3A. Dieän tích xaây döïng:260 m². Ñòa chæ thöûa ñaát toå daân phoá 8,thò traán Ñak Ñoa, huyeän Ñak Ñoa, tænhGia Lai.

- Giaù khôûi ñieåm (loâ 1):2.200.000.000 ñoàng (Hai tyû hai traêmtrieäu ñoàng). Giaù baùn hoà sô: 500.000ñoàng/boä. Tieàn ñaët tröôùc 220.000.000ñoàng (Hai traêm hai möôi trieäu ñoàng).

Loâ 2: Quyeàn söû duïng ñaát theo giaáychöùng nhaän quyeàn söû duïng ñaát soá AL865951, soá vaøo soå caáp giaáy chöùng nhaänquyeàn söû duïng ñaát H01919 do UÛy banNhaân daân huyeän Ñak Ñoa, tænh GiaLai caáp ngaøy 15-2-2008. Thuoäc thöûa

COÂNG TY TNHH THÖÔNG MAI-DÒCH VUÏVAØ ÑAÁU GIAÙ GIA LAI KON TUM

THOÂNG BAÙO BAÙN ÑAÁU GIAÙ TAØI SAÛNñaát soá 206, tôø baûn ñoà soá 28. Dieän tích:190 m² ñaát ôû. Ñòa chæ thöûa ñaát thoân 4,xaõ H’Neng, huyeän Ñak Ñoa, tænh GiaLai.

- Giaù khôûi ñieåm (loâ 2): 350.000.000ñoàng (Ba traêm naêm möôi trieäu ñoàng).Giaù baùn hoà sô: 200.000 ñoàng/boä. Tieànñaët tröôùc: 35.000.000 ñoàng (Ba möôilaêm trieäu ñoàng).

- Baùn ñaáu giaù vaø thu phí theo töøngloâ

- Thôøi gian xem taøi saûn: Töø ngaøyThoâng baùo ñeán heát ngaøy 26-8-2014.

- Haïn choùt ñaêng kyù ñaáu giaù: 15giôø ngaøy 26-8-2014.

- Thôøi gian toå chöùc baùn ñaáu giaù:Döï kieán vaøo luùc 14 giôø ngaøy 28-8-2014.

II-Ñòa ñieåm toå chöùc baùn ñaáu giaù:Chi nhaùnh Coâng ty TNHH

Thöông maïi-Dòch vuï vaø ñaáu giaù GiaLai Kon Tum.

Ñòa chæ: Soá 130 Quyeát Tieán, TP.Pleiku, tænh Gia Lai.

* Khaùch haøng coù nhu caàu mua ñaêngkyù taïi ñòa chæ: 130 Quyeát Tieán, TP.Pleiku, tænh Gia Lai.

ÑT: (059) 3746777.Di ñoäng: 0915250274-0919140256.