WYŻSZA SZKOŁA EKOLOGII I ZARZĄDZANIA W y d z i a ł A r c h i t e k t u r y 02-061 Warszawa, ul. Wawelska 14

Warszawa 2012 r.

B U D O W N I C T W O O G Ó L N E — plansze dydaktyczne —

Część VI

Sklepienia Stropodachy

Zielone dachy Dachy

Plansza 2 / 28

SKLEPIENIA

Sklepienia stanowią szczególny rodzaj przekryć stropowych i stropowo-dachowych. W zależności od geome-trycznego kształtu mogą być: ⇒ sklepienia o pojedynczej krzywiźnie ⇒ sklepienia o podwójnej krzywiźnie ⇒ sklepienia złożone

1 - kolebkowe; 2 - kolebkowe z lunetami; 3 - beczułkowe; 4 - klasztorne; 5 - krzyżowe; 6 - krzyżowo-żebrowe; 7 - zwierciadlane; 8 - nieckowe; 9 - ozdobne („kryształowe”)

Plansza 3 / 28

Struktura sklepienia 1 - podniebienie; 5 - pachwina; 2 - grzbiet; 6 - rozpiętość; 3 - grubość; 7 - strzałka; 4 - czoło; 8 - luneta

Elementy sklepienia na przykładzie sklepienia o pojedynczej krzywiźnie

Przykład sklepienia stropowego 1 - beton; 2 - stalowa siatka; 3 - krążyna; 4 - wypełnienie pachwinowe; 5 - mocowanie krążyny

Plansza 4 / 28

STROPODACHY

Stropodach — jest to strop nad ostatnią kondygnacją spełniający jednocześnie rolę dachu płaskiego; jest zatem wykończony od zewnątrz stosowną warstwą pokrycia dachowego. Szczególnymi przypadkami stropodachów są tarasy nad pomieszczeniami, wykończone zwykle warstwą po-sadzkową.

Z racji wewnętrznej budowy (struktury fizycznej), stropodachy dzieli się na: a) pełne (zamknięte); b) wentylowane (możliwość przewietrzania)

Zasada rozwiązanie stropodachu pełnego

ŹLE DOBRZE

Plansza 5 / 28

Zasada rozwiązania stropodachu wentylowanego

Plansza 6 / 28

Szczególne rozwiązania pokryć stropodachów

Pokrycie z warstwą żwiru 1 - żwir frakcji 16 ÷ 32 mm 2 - powłoka bezspoinowa zbrojona tkaniną szklaną 3 - pokrycie z pap zgrzewalnych

Stropodach „odwrócony” z warstwą żwiru 5 - żwir frakcji 16 ÷ 32 mm 4 - materiał dyfuzyjny 3 - płyty termoizolacyjne (np. ekstrudowany polistyren) 2 - przepona hydroizolacyjna 1 - konstrukcja stropodachu

Stropodach „odwrócony” z roślinnością 7 - warstwa wegetacyjna („zielony dach”) 6 - włóknina filtrująca (np. polipropylenowa porowata) 5 - warstwa drenująca i magazynująca wodę 4 - warstwa ochronna, odporna na penetrację korzeni 3 - płyty termoizolacyjne (np. ekstrudowany polistyren) 2 - przepona hydroizolacyjna, wzmocniona(np. papa zgrzewalna) 1 - konstrukcja stropodachu

Plansza 7 / 28

ZIELONE DACHY

ekologia + estetyka + racjonalizacja techniczno-użytkowa]

Strefa roślinna 1 - zieleń 2 - warstwa wegetacyjna 3 - welon filtracyjny 4 - żwirowa warstwa drenująca 5 - folia ochronna przeciw korzeniom Stropodach pełny

6 - izolacja wodoszczelna 7 - termoizolacja 8 - ekran paroszczelny 9 - warstwa gruntująca podłoże

10 - konstrukcja nośna mogą być również dodatkowo: 11, 12 - warstwy specjalnego przeznaczenia

np. rozdzielająca, poślizgowa, ochronna

Plansza 8 / 28

Strefa roślinna 1 - zieleń 2 - warstwa wegetacyjna 3 - welon filtracyjny 4 - warstwa drenażowa i zbierająca wodę

(uformowany polietylen) 5 - mata ochronna i gromadząca wodę

(włókna syntetyczne) 6 - folia ochronna przeciw korzeniom Stropodach, taras, tunel itp. 7 - izolacja wodoszczelna i pozostałe ele-

menty przekrycia obiektu budowlanego

Plansza 9 / 28

Szczegół attyki

Szczegół dylatacji

Plansza 10 / 28

DACHY

Dachy obiektów budowlanych stanowią — na równi ze ścianami zewnętrznymi — elementy obudowy, chro-

niąc zabudowane wnętrza przed opadami atmosferycznymi, wiatrem i wahaniami temperatury.

Podstawowymi elementami dachu są:

⇒ więźba dachowa stanowiącą zespół elementów konstrukcji nośnej,

⇒ połać dachowa z jej pokryciem, ⇒ system zbierania i odprowadzania

wody opadowej, ⇒ urządzenia naświetlające

przestrzeń poddasza.

Więźba dachowa jest to przestrzenny ustrój szkieletowy, kształtujący dach i poddasze. Zasadniczymi elementami

płaskimi więźby w przekroju poprzecznym są wiązary dachowe.

Plansza 11 / 28

W zależności od stopnia nachylenia połaci dachowej, są dachy strome lub płaskie. Dachy strome znajdują zazwy-

czaj zastosowanie w budynkach niskich. W budynkach wysokich i wysokościowych stosowane są z reguły dachy

płaskie.

Nachylenie połaci dachowej określa się kątem pochylenia (α) lub procentowo stosunkiem rzutu pionowego (h) okre-

ślonego wycinka połaci dachowej do rzutu poziomego (a) tego wycinka.

αh

a

Zaleca się wybrane przykładowo, z normy PN-B-02361:1999, nachylenia połaci dachowych w zależności od rodzaju

materiału pokryciowego:

Rodzaj materiału pokryciowego h : a [%] Rodzaj materiału pokryciowego h : a [%] Bezspoinowe powłoki dachowe 1 ÷ 3 (10) Blachy dachówkopodobne 25 (40) Papy asfaltowe termozgrzewalne 3 ÷ 20 Blachy fałdowe (trapezowe) ≥ 10 (15) Blacha miedziana ≥ 25 Dachówki ceramiczne lub cementowe 70 ÷ 100 (150) Dachówki bitumiczne 20 ÷ 100 Płyty włóknisto-cementowe faliste ≥ 50

Plansza 12 / 28

Kształty dachów

Budynki niskie wolnostojące a) jednospadowy b) dwuspadowy c) trójspadowy d) czterospadowy e) uskokowy f) mansardowy g) naczółkowy h) półszczytowy

Plansza 13 / 28

Kształty dachów (c.d.)

Obiekty wieżowe a), b) namiotowe; c), d) stożkowe; e) kopulasty (żebrowy) z łubniem; f) kopulasty (czasza) z iglicą; g), h), i) hełmowe

Plansza 14 / 28

Kształty dachów (c.d.)

Obiekty halowe i użyteczności publicznej a) fałdowo-łukowy; b), g) łupinowe; c), f) strukturalno-przestrzenne; d) walcowy; e) beczkowy

Plansza 15 / 28

DREWNIANE WIĘŹBY CIESIELSKIE

Podstawowe elementy konstrukcyjne

• krokiew

• jętka

• kleszcze i słupy

W ciesielskich więźbach dachowych występują ponadto elementy uzupełnia-jące: miecze, wieszaki, krzyżulce, zastrzały, podwaliny i murłaty. Do krokwi przybija się tzw. łaty lub deski (deskowanie pełne albo ażurowe) na których wykonywane jest pokrycie dachowe.

• płatew

(pośrednia i kalenicowa)

Plansza 16 / 28

Więźba krokwiowa

Rozpiętość: do 7 m

Więźba jętkowa

Rozpiętość: do 12 m

Plansza 17 / 28

Więźba płatwiowo-kleszczowa

Rozpiętość: powyżej 12 m

Plansza 18 / 28

Więźby płatwiowo-kleszczowe w dachach płaskich (1)

a) rozpiętość do 16 m; b) rozpiętość do 8 m 1 - krokiew; 2 - płatew pośrednia; 3 - miecz (kleszczowy); 4 - miecz (płatwiowy); 5 - kleszcze; 6 - słup; 7 - murłata; 8 - płatew kalenicowa; 9 - śruba; 10 - kotwa stalowa; 11 - klamra; 12 - krzyżulec; 13 - blok kotwiący (wieniec żelbetowy); 14 - podwalina

Plansza 19 / 28

Więźby płatwiowo-kleszczowe w dachach płaskich (2)

Plansza 20 / 28

Wybudówki z połaci dachowej

Wybudówka prostokątna okienno-balkonowa 1 - łaty pod pokrycie dachówkowe Wybudówka „wole oko” okienno-wentylacyjna 1 - łaty pod pokrycie dachówkowe

Plansza 21 / 28

Okna połaciowe

1 - rynna odwadniająca 2 - wentylacja 3 - paroizolacja 4 - izolacja cieplna 5 - izolacja przeciwwilgociowa 6 - wykończenie poziome 7 - wykończenie pionowe 8 - wykończenie boczne 9 - dodatkowa łata 10 - kołnierz uszczelniający EDH 11 - boczna część kołnierza EDH 12 - fartuch ołowiany 13 - czerwona linia 14 - kątownik montażowy 15 - łata dystansowa 16 - łata 17 - szczelina wentylacyjna 18 - krokiew

Plansza 22 / 28

DREWNIANE KONSTRUKCJE INŻYNIERSKIE

Przykładowe typy wiązarów kratowych produkowanych przemysłowo (według systemowego rozwiązania amerykańskiego)

Plansza 23 / 28

Przykład wiązara trójkątnego

a) widok ogólny i szczegóły rozwiązań węzłów; b) schemat obliczeniowy wiązara

Plansza 24 / 28

DACHY Z PREFABRYKATÓW ŻELBETOWYCH

Przekrycia dachowe z płyt korytkowych

1 - płyta korytkowa 2 - ścianka ażurowa

Płyty korytkowe zamknięte (LM = 1,80 ÷ 3,00 m) a) płyta standardowa; b) płyta połówkowa, uzupełniająca

Plansza 25 / 28

Płyty panwiowe

Plansza 26 / 28

Płyty fałdowe

Plansza 27 / 28

Wiązary o kombinowanej konstrukcji kratowej

Według systemowego rozwiązania francuskiego

Według systemowego rozwiązania polskiego

Plansza 28 / 28

Dachowe płyty warstwowe

*Zakres grubości płyt: t1/t2 = 100/145; 120/165; 150/195; 160/205 [mm]

Długości płyt: 2,50 ÷ 15,00 [m]