Bringebærsatsinga i Sogn og Fjordane – mange drar i lag

Stein Harald HjeltnesNjøs næringstuvikling

Arena frukt og bær

Vekst i tonnasje

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 20100

200,000

400,000

600,000

800,000

1,000,000

1,200,000

1,400,000

1,600,000

1,800,000

2,000,000

Tonnasje av bringebær

Sogn og Fj.Sum

kg m

ed D

K t

ilsko

t

Men meir i verdi

2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110

10,000,000

20,000,000

30,000,000

40,000,000

50,000,000

60,000,000

Utvikling i verdi

KonsumKonservessum

Kr

Kva er det som ligg bak?Sogn og Fjordane har lang

konservestradisjonMange innfrysingsanleggDet heldt på å gå i stå – konserves vart

mindre lønsamt, og store problem med raud rotråte

Innovasjonar kom inn – ny givNye sortar hadde nytt potensialNye dyrkingsteknikkarNye metodar i hausting og varehandteringNy organisering

Nye sortar i utprøving 1987-OrionAdmiral

Glen LyonGlen Moy

Glen Ample – i forsøk på Njøs frå 1996Hitra, Stiora, Tambar, Varnes

Prosjekt for å sjekka ut produksjon under plast

Forsøk på Njøs frå 1995Studietur til Nederland og BelgiaBringebær og bjørnebærGrunnlag for auka konsumproduksjon

Satsing på konsum – prosjekt støtta av Statens landbruksbank 1997-996 produdusentmiljø (Lier, Luster, Sørlandet,

Etne, Vik, Gloppen)Ein kontaktperson pr. områdePlanta felt med 2 sortar (Glen Moy og Glen Lyon)Kjøling innan 1 time frå plukkingAvisartikkel frå alle felt når dei kom i bering i

1998Kvalitet i høgsetet – Norske delikatessebærEi samling på beste stad (Luster) for å bli

samde om rett haustetid

Glen Moy – ”Mette-Marit bær”Dessertbær frå Urnes då kronprins Håkon og

Mette Marit gifta seg 25.08.2001Var ”kruna på verket”….

Det tok av med Glen Ample

1999 2000 2001 2002 2003 2004 20050.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

Utvikling i plantesalg i omskiftet

AskerGlen AmpleGlen MoyPreussenVetenPr

osen

t

Prosjekt på dyrking i utvida sesong og Bamaprosjektet 2001-2004FoU-arbeid på NjøsSamarbeid med offentlege, dyrkarar,

Gartnerhallen, Bama og miljøet på NjøsMe bestemte oss for å trekkja i lagSummerte opp status på eit kvalitetsseminar

i Sogndal 2.12.2004

Status i desember 2004Det var selt ca 55 tonn konsumbær frå fylket, 33

av desse frå Luster grøntKrise på konservesbær – industrien vil ikkje ta

avtalt tonnasje til full pris, Lerum hadde betalt full pris til sine direkteleverandørar før dei vart klår over situasjonen. Mykje støy

Nina Heiberg har meir administrativ rolle som ass. FoU-direktør i Planteforsk – mindre FoU

2 store satsingar avsluttast – Oppsummeringsmøte Bamaprosjektet 2.12.04 og

fleire møte utover vinteren

Luster Grønt har malen for suksessOpplæring gjennom vinterenOppfølging gjennom sesongen

Samling før plukkestartOppfølging i felt

Driftsleiarane tek ansvar for kvalitetenMottaket stiller krav og følgjer dei opp

Torer å avvise parti og leverandørarLuster har dyr uttransport til marknaden

Leigde eigen kjølebil for transport OsloLuster har John Halvorson

Torbjørn Takle på kvalitetsseminar 2.12.2004

Innvik Fruktlager - 2004Kom seint i gangMykje fine bærEinaste med dekking i tilfelle regnBrukande logistikk ut frå Innvik

Vangsnes/HusabøMange fine Glen Ample feltLang modningsperiodeIkkje etablert gode nok rutiner ved mottaketVilje til å satse

I 2005 skjedde mykjeMottak fekk problem p.g.a. ”konserveskrisa” – Luster

grønt måtte få gjeldssaneringVangsnesmiljøet lagra bær over – Tine i Vik starta opp

juiceproduksjon med bringebærVangsnesmiljøet monterte tunnel over 18 daa Glen

Ample utan å ha avtale med BamaGlen Ample utgjer 1/3 av tonnasjen på 1300 tonnJens Strøm og fagfolk i fylket har samlingar på

mottaka for å gå gjennom kvalitetskrav156 tonn konsumbær til Bama til ein verdi av 5,8 mill,

27 tonn til andre grossistar = 183 tonn i organisert omsetnad

Kva har skjedd etter dette?Programstyret for frukt og grønt – felles mål

og innspel til regionale satsingarArena frukt og bær – samla satsingLangskotproduksjon – utvida sesongAtlantberry – eksport av konsept til Island,

Grønland, Færøyane – forsterka tunnelarSortsforedling og sortsprøving held fram

FoU

Det offentlege

Næringa

Oppgåver

Mogeleg-heiter

Fiansiering

Mogelegheiter

Finansiering

Mogelegheiter

Dette fungerer godt, og kan tilrådast på det sterkaste!!