Upload
dirk-meijer
View
215
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
BREIN EN DYSLEXIEANNEKE SMITS
Hoopgevend voor dyslectici
Dyslexie: een verwarrende term
Vragen: klopt het of klopt het niet b/d verwisselingen zijn symptomen van dyslexie ja/nee Leesproblemen ontstaan door problemen in de visuele waarneming
ja/nee Dyslexie is een neurologische stoornis ja/nee Dyslexie is volledig te verklaren vanuit neurologische factoren ja/nee De hersenen kunnen compenseren voor dyslexie ja/nee Bij die compensatie spelen betekenis en emotie een rol ja/nee De school heeft veel invloed op het leesniveau van dyslectici ja/nee Lezen is een onnatuurlijke handeling voor de hersenen ja/nee Na de leeftijd van 9 jaar kunnen dyslectici niet meer leren lezen
ja/nee Dyslexie komt door onvoldoende lateralisatie van de li hersenhelft ja/nee Breinscans vormen een betrouwbare maat voor dyslexie
ja/nee Dyslexie komt meer voor bij jongens dan bij meisjes ja/nee
Overkoepelende vraag
Waarom is ‘brein en dyslexie’ hoopgevend?
Dyslexie definitie
Dyslexia is a specific learning disability that is neurobiological in origin. It is characterized by difficulties with accurate and/or fluent word recognition and by poor spelling and decoding abilities. These difficulties typically result from a deficit in the phonological component of language that is often unexpected in relation to other cognitive abilities and the provision of effective classroom instruction. (Lyon, Shaywitz, & Shaywitz, 2003, p. 2)
Ontwikkeling van de hersenen Interactie tussen omgeving / aanleg /
hersenontwikkeling Plasticiteit van de hersenen Individuele variatie
Indeling van de hersenen
Bepaalde gebieden in de hersenen zijn gekoppeld aan of verantwoordelijk voor specifieke cognitieve functies.
Cognitieve functies worden doorgaans ‘aangestuurd’ door een circuit waarbij meerdere hersengebieden betrokken kunnen zijn.
Boven: Achter en voor (Zull, 2002)
Geheugen en begrip;Verleden
Keuzes, actie, organisatie, nieuwe ideeën, strategieënHeden
Binnenin (onder)
MotivatieEmotieGeheugen
Don’t worry how to motivate children, identify what is already motivating them. (Zull, 2002, p. 53)
Onder en boven, oud en nieuw
Oude structuren zijn sterker dan nieuwe:
Emoties overrulen cognities
‘Spreken is natuurlijk, lezen niet’
Goede lezers
Breinactivatie in groep dyslectici
Compensaties in zwakke lezers
Lateralisatie van de hersenen Gecompenseerde dyslexie: minder
lateralisatie Oorzaak van dyslexie?
Fonologische problemen
Asynchroniciteit (Breznitz)
Neurons that fire together, wire together (Hebb, 1949)
Leren is connecties leggen
Leraren creëren de condities waaronder hersenen kunnen veranderen.
Remediëren?
Aylward et al. (2003) Shaywitz et al. (2004) Hoge frequentie;
klank/tekenkoppelingen, woorden, tekst lezen, schrijven
Spelling Richards et al. (2006)
Good spellers may be taught, not born, as is often assumed.
Leren is verandering
Kunnen imaging technieken gebruikt worden voor diagnose?
Onbetrouwbaar voor individuen: vals positief en vals negatief
Duur fMRI Lastig met jongere kinderen
Vragen
Hoopgevend?
Vragen: klopt het of klopt het niet b/d verwisselingen zijn symptomen van dyslexie nee Leesproblemen ontstaan door problemen in de visuele waarneming nee Dyslexie is een neurologische stoornis nee Dyslexie is volledig te verklaren vanuit neurologische factoren nee De hersenen kunnen compenseren voor dyslexie ja Bij die compensatie spelen betekenis en emotie een rol ja De school heeft veel invloed op het leesniveau van dyslectici ja Lezen is een onnatuurlijke handeling voor de hersenen ja Na de leeftijd van 9 jaar kunnen dyslectici niet meer leren lezen
nee Dyslexie komt door onvoldoende lateralisatie van de li hersenhelft nee Breinscans vormen een betrouwbare maat voor dyslexie
nee Dyslexie komt meer voor bij jongens dan bij meisjes nee
Hoopgevend en voorzichtig…