Embed Size (px)
Citation preview
2017
Phòng Phân tích và Dự báo thị trường,
Trung tâm NCKH-ĐTCK (UBCKNN)
BÁO CÁO THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN QUÝ III/2017
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 2
NỘI DUNG
I. THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN THẾ GIỚI .................................................................... 3
1. Thị trường chứng khoán Mỹ ............................................................................................. 3
2. Thị trường chứng khoán châu Âu .................................................................................... 6
3. Thị trường chứng khoán châu Á- Thái Bình Dương ...................................................... 8
II. THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM VÀ CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ ........... 11
1. Thị trường thứ cấp ........................................................................................................... 11
2. Thị trường sơ cấp: ............................................................................................................ 18
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 3
I. THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN THẾ GIỚI
1. Thị trường chứng khoán Mỹ
Biểu đồ 1: Biến động các chỉ số Dow Jones công nghiệp (▬), Nasdaq tổng hợp (▬) và
S&P500 (▬) trong Quý III/2017
Nguồn: Yahoofinance
Hồi phục là cụm từ chính xác để mô tả diễn biến tăng trưởng kinh tế tại Mỹ trong thời
gian qua. Theo số liệu công bố cuối cùng, kinh tế Mỹ tăng trưởng 2,2% trong quý 2/2017, mức
cao nhất kể từ đầu năm 2016 và ghi nhận quý hồi phục thứ 5 liên tiếp. Xét trên góc độ lạm
phát, chỉ số giá tiêu dùng tại Mỹ đang lấy lại đà tăng và đạt 1,9% trong tháng 8/2017. Tuy
nhiên, động lực chính lại nằm từ ảnh hưởng tiêu cực của diễn biến thời tiết bất lợi, điển hình
như cơn bão Hurricane Harvey. Trong thời gian qua, nhiều nhà máy lọc dầu tại bờ biển vùng
Vịnh phải đóng cửa do ảnh hưởng từ con bão trên, qua đó đẩy giá xăng dầu lên cau và có thời
điểm giá Gasoline RBOB đạt 1,7479 USD/gallon. Như được nhấn mạnh trong báo cáo trước
đó, tâm điểm của tháng 9 là cuộc họp chính sách của Ngân hàng trung ương Mỹ (FED). Cụ thể,
FED cho biết sẽ bắt đầu thu hẹp bảng cân đối kế toán của mình bằng cách bán trái phiếu kho
bạc Mỹ cùng với chứng khoán đảm bảo bằng tài sản thế chấp. Cụ thể, từ tháng 10 này, FED sẽ
bán ra trái phiếu kho bạc Mỹ với tốc độ 6 tỷ USD mỗi tháng, tiếp đó tăng thêm 6 tỷ USD mỗi 3
tháng trong vòng 12 tháng, cho tới khi mức bán ra đạt 30 tỷ USD/tháng. Về chứng khoán đảm
bảo bằng tài sản thế chấp, FED dự kiến bắt đầu bán ra với tốc độ 4 tỷ USD/tháng, tăng thêm 4
tỷ USD mỗi quý trong vòng 1 năm, cho tới khi đạt 20 tỷ USD/tháng. Với tốc độ dự tính như
trên, quy mô bảng cân đối kế toán của FED sẽ giảm về mức trên 1.000 tỷ USD trong năm 2023,
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 4
tức 6 năm tới. Nhìn sang thị trường ngoại hối, đồng US Dollar đang có dấu hiệu hồi phục trở lại
khi chỉ số US Dollar Index đã tăng 2,3% kể từ mức đáy giữa tháng 9, tuy nhiên theo đánh giá
của các chuyên gia tốc độ hồi phục năm 2017 khó được như năm 2016 (+9,8%) do ảnh hưởng
sâu sắc từ diễn biến chính trị dưới thời Tổng thống Mỹ. Cụ thể, trong thời gian qua, Tổng thống
Donald Trump đang tích cực vận động cho kế hoạch cải tổ thuế lớn nhất trong 3 thập kỷ qua.
Cụ thể, thuế suất thu nhập cá nhân tối đa sẽ giảm còn 35% từ 39,6% trong khi thuế thu nhập
doanh nghiệp sẽ giảm về 20% từ mức 35% như hiện tại mặc dù mức này vẫn thấp hơn cam kết
trước đó của ông Trump là 15%. Ngân hàng, bảo hiểm và các công ty quản lý tài sản được đánh
giá sẽ là người hưởng lợi chính từ kế hoạch trên.
Tuy nhiên, triển vọng tín dụng của chính phủ Mỹ do kế hoạch cắt giảm thuế không đi
kèm với kế hoạch cắt giảm chi tiêu. Điều này sẽ làm gia tăng áp lực lớn lên tình trạng thâm hụt
ngân sách trong bối cảnh Quốc hội Mỹ vẫn chưa phê duyệt nâng trần nợ công. Thay vào đó,
Tổng thống Donald Trump mới ký đạo luật tạm thời loại bỏ mức trần nợ công nhằm giúp Bộ
Tài chính Mỹ sẽ có quyền tự do vay thêm ngân sách cho tới trước thời điểm họp bàn chính sách
vào ngày 8/12/2017.
Kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh hơn dự báo ban đầu trong quý II, ghi nhận tốc độ
nhanh nhất trong hơn 2 năm. Bên cạnh đó, cũng có dấu hiệu cho thấy động lực tăng trưởng
kinh tế được giữ vững từ đầu quý III.
Số liệu điều chỉnh lần 2 của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy, tổng sản phẩm quốc nội
(GDP) của Mỹ đạt 3% hàng năm trong quý II, tăng từ mức 2,6% trong báo cáo tháng 7. Số
liệu này phản ánh chi tiêu tiêu dùng và đầu tư kinh doanh tăng mạnh.
Reuters cho biết, trong quý II, kinh tế Mỹ đạt tốc độ tăng trưởng tốt nhất kể từ quý I
năm 2015, theo sau mức 1,2% của quý I. Tăng trưởng trong quý III cũng được dự báo ở mức
cao 3,4%.
Báo cáo về doanh số bán lẻ và chi phí kinh doanh gợi ý rằng nền kinh tế duy trì sức
bền trong đầu quý III. Cụ thể, chi tiêu tiêu dùng tăng với tốc độ 3,3%, mức nhanh nhất trong
1 năm. Số liệu này đã được điều chỉnh tăng từ mức 2,8% trong báo cáo tháng 7.
Một báo cáo khác từ viện nghiên cứu ADP công bố hôm thứ Tư (30/8) cho thấy, việc
làm khu vực tư nhân tăng 237.000 trong tháng 8, so với mức 201.000 việc làm trong tháng 7.
Báo cáo bảng lương phi nông nghiệp sẽ công bố vào thứ Sáu, và được dự báo chỉ ra số việc
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 5
làm của Mỹ tăng ổn định trong tháng 9.
Tăng trưởng và thị trường lao động đều cho những tín hiệu tích cực, giúp củng cố
quan điểm của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) về việc công bố kế hoạch giảm tài sản trị giá
4.200 tỷ USD, gồm trái phiếu và chứng khoán bảo đảm bằng thế chấp, vào tháng tới và tăng
lãi suất trong tháng 12.
Trong ngày giao dịch cuối tháng 8, chứng khoán Mỹ tiếp tục tăng khi nhà đầu tư tiếp
nhận dữ liệu kinh tế lạc quan và tỏ ra thận trọng trước những cam kết mới nhất của
Washington về các thông tin chi tiết của kế hoạch cải cách thuế suất.
Kết thúc phiên giao dịch ngày thứ Năm ngày 31/8, chỉ số Dow Jones tiến 55.67 điểm
(tương đương 0.25%) lên 21,948.1 điểm, chỉ số S&P 500 cộng 14.06 điểm (tương đương
0.57%) lên 2,471.65 điểm và chỉ số Nasdaq Composite tăng 60.35 điểm (tương đương
0.95%) lên 6,428.66 điểm.
Trong tháng 8, Dow Jones cộng 0.28%, S&P 500 nhích 0.05% và Nasdaq Composite
vọt 1.27%. Đây cũng là tháng thứ 5 tăng liên tiếp của S&P 500.
Ngay sau tuyên bố của Fed vào ngày 20 tháng 9 năm 2017 về việc quyết định giữ
nguyên lãi suất và thông qua kế hoạch cắt giảm số dư trên bảng cân đối kế toán bắt đầu từ
tháng 10/2017, lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn 2 năm tăng lên mức 1.451%, mức cao
nhất kể từ ngày 05/11/2008. Nhóm cổ phiếu tài chính nhảy vọt sau tuyên bố của Fed khi lợi
suất trái phiếu Chính phủ Mỹ leo dốc nhờ triển vọng nâng lãi suất, trong khi lĩnh vực tiện ích
suy yếu do lo ngại rằng lĩnh vực phòng thủ trở nên kém hấp dẫn hơn khi lãi suất tăng.
Cụ thể, lĩnh vực tài chính tiến 0.6% khi các ngân hàng được hưởng lợi từ việc nâng lãi
suất. Lĩnh vực này đã tăng 8 phiên trong 9 phiên vừa qua và leo dốc 6.7% trong thời gian này.
Trong tháng 9, Dow Jones tăng 2.1%, S&P 500 tăng 1.9% và Nasdaq Composite tiến
1.05%.
Dow Jones và S&P 500 đã tăng 8 quý liên tiếp, còn Nasdaq Composite ghi nhận 5 quý
tăng điểm liên tiếp. Cụ thể, trong quý 3, Dow Jones tăng 4.9%, S&P 500 vọt 4% và Nasdaq
Composite leo dốc 5.8%.
Số cổ phiếu tăng vượt số cổ phiếu giảm trên sàn New York theo tỷ lệ 1.50:1. Trên sàn
Nasdaq, tỷ lệ này là 1.35:1.
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 6
Khoảng 6.01 tỷ cổ phiếu được chuyển nhượng trên các sàn giao dịch của Mỹ, thấp hơn
mức bình quân phiên trong hơn 20 phiên vừa qua là 6.25 tỷ, dữ liệu của Thomson Reuters cung
cấp./.
Bảng 1: Các chỉ số chính của TTCK Mỹ từ 01/07/2017 đến 30/09/2017
Chỉ số 01/07/2017 30/09/2017
Thay đổi
Giá trị Tỷ lệ
Down Jones công nghiệp 21.479,27 22.405,09 925,82 4.3%
S&P500 2.429.01 2.519,36 90.35 3.7%
Nasdaq tổng hợp 6.110,06 6.495,96 385.9 6.3%
Nguồn: Bloomberg
2. Thị trường chứng khoán châu Âu
Trong quý III/2017, TTCK Châu Âu có thể chia làm ba giai đoạn. Giai đoạn 1 là nửa
đầu tháng 7, phần lớn các thị trường chứng khoán trong khu vực đều tăng điểm. Giai đoạn hai
từ cuối tháng 7 đến cuối tháng 8, hầu hết các thị trường chứng khoán châu Âu giảm mạnh. Giai
đoạn 3 từ cuối tháng 8 đến hết tháng 9, các thị trường dần phục hồi và có xu hướng tăng là chủ
yếu.
Biểu đồ 2: Biến động các chỉ số FTSE 100 (▬),DAX (▬)
và CAC 40 (▬) trong quý III/2017
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 7
Nguồn: Yahoo Finance
Giai đoạn 1: Dòng vốn chảy vào thị trường chứng khoán châu Âu gia tăng nhanh
chóng.
Môi trường kinh tế phục hồi nhanh là nhân tố quan trọng để Ngân hàng Trung ương
châu Âu (ECB) có thêm cơ sở kéo dài thời điểm thu hẹp các biện pháp kích thích kinh tế, cổ
phiếu của các công ty hoạt động trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng và tài nguyên cơ bản trên
chỉ số Stoxx 600 của châu Âu đã tăng mạnh so với nhóm cổ phiếu chăm sóc sức khỏe và các
tập đoàn dịch vụ công cộng kể từ đầu tháng 7. Các nhà đầu tư cũng được củng cố lòng tin sau
cuộc họp mới đây, ECB khẳng định không muốn việc thắt chặt các điều kiện tài chính một cách
vô ích có thể tác động xấu tới quá trình hồi phục kinh tế của khu vực. Ngoài ra, sự phục hồi của
đồng USD làm cho các sản phẩm từ các công ty châu Âu rẻ hơn cho người mua hàng ở Mỹ, đã
hỗ trợ cho sự tăng giá của cổ phiếu khu vực EU.
Giai đoạn 2: Thị trường cổ phiếu châu Âu giảm, bị chi phối bởi những lo ngại về xung
đột toàn cầu.
Sự đảo chiều rõ rệt trong chứng khoán đã phản ánh biến động địa chính trị. Các ngân
hàng trong chỉ số Châu Âu Stoxx 600 giảm mạnh. Nhiều ngân hàng lớn của châu Âu đặc biệt
nhạy cảm với các tin tức kinh tế của Mỹ bởi vì họ có hoạt động chính ở Mỹ. Nỗi lo sợ tăng lên
đã khiến nhu cầu cho các tài sản trú ẩn gia tăng. Một trong những nơi mà dòng tiền hướng tới là
trái phiếu. Lợi tức trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Đức giảm xuống mức thấp nhất kể từ cuối
tháng 6. Ngoài ra, các cổ phiếu giảm điểm sau khi các biên bản từ cuộc họp Ngân hàng Trung
ương Châu Âu tháng trước cho thấy mối quan tâm về tỷ lệ lạm phát yếu và sự mạnh lên của
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 8
đồng Euro. Các cổ phiếu của Tây Ban Nha cũng giảm sau 2 cuộc tấn công khủng bố. Trong chỉ
số IBEX 35 của Tây Ban Nha, hầu hết các hãng hàng không, khách sạn, và các cổ phiếu liên
quan đến du lịch khác đều lao dốc.
Giai đoạn 3: Chứng khoán Châu Âu diễn biến tích cực.
Dữ liệu kinh tế Eurozone tiếp tục cho thấy sự cải thiện nhẹ nhưng vẫn ổn định. Với kết
quả kinh doanh khả quan ở Pháp và Đức, chỉ số Purchasing Managers’ Index tổng hợp của khu
vực đồng Euro đã tăng hơn mong đợi của giới đầu tư và đạt mức 56,7 – mức cao nhất trong 4
tháng trở lại đây. Theo Ủy ban châu Âu, niềm tin tiêu dùng của khu vực đồng Euro đã cải thiện
nhiều hơn dự kiến vào tháng 9 và đạt mức cao nhất kể từ tháng 4 năm 2001.
Chỉ số STOXX 600 của Châu Âu tăng khoảng 1,1% tính từ đầu tháng. Các cổ phiếu
Đức, đại diện bởi chỉ số DAX, tăng khoảng 1,6% sau cuộc bầu cử của nước này vào ngày 24
tháng 9. Ở Tây Ban Nha, chứng khoán bất ổn khi nước này chuẩn bị cho cuộc trưng cầu dân ý
về quyền độc lập của vùng Catalonia.
Vào cuối phiên ngày 29/9 tại thị trườngchâu Âu, chỉ số FTSE 100 tăng 0,8% lên
7.327,80 điểm, chỉ số DAX 30 cũng tăng 0,6% lên 12.828,86 điểm.
Bảng 2: Các chỉ số chính của TTCK châu Âu quý III/2017
Chỉ số 03/07/2017 29/09/2017
Tăng/giảm
Điểm Tỷ lệ (%)
FTSE (Anh) 7.367,60 7.372,80 5,2 0,07
DAX (Đức) 12.453,68
12.828,86
375,18 2,92
CAC 40 (Pháp) 5.180,1 5.329,81 149,71 2,81
Nguồn: Yahoo Finance
3. Thị trường chứng khoán châu Á- Thái Bình Dương
Các thị trường chứng khoán trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương trong quý
III/2017 diễn biến tăng giảm liên tục, tuy nhiên, xu hướng chung ở phần lớn các thị trường các
nước là tăng. Trong quý, chỉ số Nikkei 225 (Nhật) tăng 3,41%; HSI (Hồng Kông) giảm 1,43%;
KS11 (Hàn Quốc) tăng 1,56%; S&P/ASX 200 giảm 0,75%.
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 9
Biểu đồ 3: Diễn biến một số chỉ số chính trên TTCK châu Á trong quý III/2017
Nguồn: Yahoofinance
Ghi chú: ▬ Nikkei 225 (Nhật Bản) ▬ S&P/ASX 200 (Australia)
▬ Hang Seng (Hong Kong) ▬ KS11 (Hàn Quốc)
Bước sang quý III, thị trường chứng khoán châu Á vẫn giữ ở mức cao của hai năm qua,
khởi đầu một quý mới với tín hiệu tăng trưởng ổn định sau hai quý đầu năm khởi sắc, trong bối
cảnh triển vọng thắt chặt tín dụng của các ngân hàng trung ương trên thế giới vẫn gây áp lực
lên thị trường trái phiếu toàn cầu.
Chỉ số MSCI khu vực châu Á - Thái Bình Dương (trừ Nhật Bản) tăng 0,1%. Thị trường
chứng khoán Nhật Bản tăng cao sau khi Ngân hàng trung ương Nhật Bản công bố báo cáo
Tankan cho thấy chỉ số niềm tin của các doanh nghiệp lớn vượt kỳ vọng, trong bối cảnh cuộc
bầu cử ở Tokyo ghi nhận sự thất bại nặng nề của đảng cầm quyền ở nước này. Tại thị trường
Tokyo, chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản tăng 12,47 điểm (0,07%), lên 20.046,90 điểm. Tâm
điểm chú ý của thị trường là những động thái mới từ cả hai phía Mỹ và Triều Tiên khiến căng
thẳng gia tăng. Các tài sản an toàn như đồng yên Nhật và vàng tăng giá.
Sự suy yếu của đồng Yên Nhật so với đô la Mỹ dự kiến làm tăng lãi suất cơ bản của
Cục Dự trữ Liên bang (Mỹ) đến cuối năm 2016 và hỗ trợ cổ phiếu cho các công ty xuất khẩu
Nhật Bản. Như vậy, cổ phiếu công ty Toyota Motor Corp. tăng 0,65%, Panasonic Corp. tăng
2,52%. Sự lạc quan của các nhà đầu tư cũng ảnh hưởng khá nhiều đến giao dịch ở các thị
trường chứng khoán khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 10
Đồng thời, lãi suất cơ bản của Cục Dự trữ Liên bang tăng trong những tháng tới sẽ tác
động đến các nhà đầu tư trong khu vực. Ngoài ra, cuộc bầu cử của Mỹ cũng là nhân tố quan
trọng ảnh hưởng tới giao dịch chứng khoán khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Trong bối cảnh
này, các nhà đầu tư trong tuần sẽ bỏ qua các chỉ số kinh tế vĩ mô của Mỹ mà tập trung vào
Hillary Clinton và Donald Trump – các ứng cử viên đang tranh luận trên truyền hình để chạy
đua vào chiếc ghế tổng thống Mỹ.
Tại thị trường Tokyo, chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản chạm mức cao nhất trong 21 năm
qua khi tăng 100,38 điểm, hay 0,5% lên 21.255,56 điểm, do các thống kê lạc quan về lợi nhuận
doanh nghiệp đã khiến các nhà đầu tư phấn chấn, lấn át ảnh hưởng từ vụ bê bối gian lận chất
lượng sản phẩm của tập đoàn Kobe Steel và đồng yen khá mạnh. Mức độ rủi ro trên thị trường
tăng cao sau khi Mỹ, Nga và Trung Quốc thiếu sự đồng thuận về cách thức gây sức ép buộc
nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un từ bỏ chương trình hạt nhân. Tổng thống Nga Putin và
Trung Quốc đều khẳng định bổ sung thêm biện pháp trừng phạt không phải là giải pháp hiệu
quả, trong khi Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc có thái độ khá gay gắt. Bên cạnh đó, kết quả thăm
dò cho thấy Thủ tướng Shinzo Abe đang hướng đến một chiến thắng áp đảo trong cuộc tổng
tuyển cử ở “xứ sở mặt trời mọc”, và Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ)
Haruhiko Kuroda phát đi tín hiệu sẽ tiếp tục chính sách tiền tệ nới lỏng cũng là những yếu tố hỗ
trợ cho tâm lý của giới đầu tư tại thị trường Tokyo.
Chứng khoán châu Á tăng điểm tiếp nối đà tăng kỷ lục của thị trường Phố Wall, trong
bối cảnh đồng USD mạnh lên nhờ số liệu việc làm trong tháng Bảy ở Mỹ cao hơn kỳ vọng. Chỉ
số MSCI khu vực châu Á - Thái Bình Dương (trừ Nhật Bản) tăng 0,2%. Thị trường chứng
khoán Nhật Bản tăng điểm phiên mở cửa đầu tuần này khi báo cáo việc làm tháng Bảy của Mỹ
tăng cao đã giúp các nhà đầu tư lạc quan về triển vọng nền kinh tế thế giới lớn nhất thế giới.
Ngoài ra, tín hiệu thị trường việc làm tăng trưởng trong tháng trước cũng giúp tăng
cường niềm tin của nhiều quan chức hoạch định chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ
(Fed) về khả năng đảm bảo mục tiêu lạm phát ở mức 2% cũng như giảm dần lượng trái phiếu
đã mua vào kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008.
Trái ngược với xu hướng đi lên trên các thị trường khu vực, tại Trung Quốc, chỉ số
Shanghai Composite để mất 12,05 điểm, hay 0,4% xuống còn 3.378,47 điểm, trước thềm Đại
hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ, dù số liệu cho thấy chỉ số giá sản xuất của Trung Quốc
đã đi lên trong tháng Chín. Sự gia tăng của chỉ số này cho thấy nhu cầu trong nước đang cải
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 11
thiện và cũng là một dấu hiệu tích cực cho những nỗ lực nhằm giảm sự phụ thuộc của nền kinh
tế lớn thứ hai thế giới vào xuất khẩu và đầu tư công.
Bảng 3: Các chỉ số chính của TTCK châu Á – Thái Bình Dương quý III/2017
Chỉ số 03/07/2017 29/09/2017
Tăng/giảm
Điểm Tỷ lệ
Nhật Bản (Nikkei 225) 20.055,80 20.356,28 +300,48 +14,76
Hồng Kông (HSI) 25.784,17 27.554,30 +1.770,13 +0,064
Trung Quốc (Shanghai Index) 3.195,91 3.348,94 +153,03 +0,045
Úc (S&P/ASX 200) 5.684,50 5.681,60 -2,9 -0,0005
Hàn Quốc (KS11) 2.394,48 2.394,47 -0,01 -0,000
Singapore (STI) 3.223,46 3.219,91 -3,55 -0,001
Nguồn: Yahoofinance
II. THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM VÀ CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ
1. Thị trường thứ cấp
Thị trường niêm yết
Theo số liệu từ Tổng cục thống kê, tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm 2017 đạt 6,41%
cao hơn mức tăng 5,99% trong cùng kỳ năm trước. Trong đó tăng trưởng quý 3 đột biến và đạt
mức 7,46% mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây sau khi kết quả 2 quý đầu năm không
mấy khả quan, qua đó giúp tăng trưởng 9 tháng đầu năm đạt 6,41%.
Xét về các khu vực kinh tế, tăng trưởng khu vực công nghiệp và xây dựng chậm lại do
ngành khai khoáng giảm 8,08% mặc dù ngành công nghiệp chế biến chế tạo tăng 12,77%, mức
cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Tuy nhiên, theo các chuyên gia kinh tế, có một số nhưng
quan ngại về sự phụ thuộc của nền kinh tế Việt Nam vào một số tập đoàn đa quốc gia quy mô
lớn. Cụ thể, trong ngành công nghiệp cấp 2, động lức chính thúc đẩy sản lượng sản phẩm điện
tử, máy vi tính và sản phẩm quang học tăng đột biến 25,1% trong 9 tháng đầu năm 2017 đến từ
việc Sam Sung mở rộng đầu tư sản xuất. Trong khi đó, tập đoàn Formosa có đóng góp không
nhỏ tới hoạt động sản xuất kim loại (21,4%/năm). Nhìn chung, bức tranh ngành công nghiệp
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 12
chế biến, chế tọa của Việt Nam vẫn khá tích cực. Theo số liệu từ IHS Market, chỉ số sản xuất
PMI của Việt Nam đã tăng từ 51,8 điểm trong tháng 8 lên 53,3 điểm trong tháng 9, qua đó tiếp
tục dẫn đầu khu vực ASEAN. Cụ thể, lĩnh vực sản xuất đã mạnh lên trong suốt 22 tháng qua
nhờ nhu cầu của khách hàng tưng. Số lượng đơn đặt hàng trong và ngoài nước đều tăng nhanh
hơn trong tháng 9, đặc biệt là lĩnh vực sản xuất hàng hóa tiêu dùng. Điều này đang tạo sức ép
thúc đẩy giới chủ doanh nghiệp thuê thêm nhân công đồng thời tăng dự trữ nguyên vật liệu tồn
kho. Trong bối cảnh số lượng đơn đặt hàng tăng nhanh, các doanh nghiệp tham gia khảo sát
cho biết họ phải sử dụng hàng tồn kho thành phẩm để đáp ứng số lượng đơn đặt hàng mới.
Những điều trên đã giúp lĩnh vực sản xuất của Việt Nam tiếp tục là điểm sáng của khu vực
ASEAN. Hoạt động thương mại đang bước vào chu kỳ hồi phục với tổng kim ngạch xuất, nhập
khẩu 9 tháng đầu năm 2017 đạt 310 tỷ USD, tăng 22%. Bên cạnh đó, cơ cấu hàng nhập khẩu
cho thấy các doanh nghiệp đang hướng tới phục vụ chính thị trường bán lẻ Việt Nam. Trong cơ
cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, tỷ trọng hàng công nghiệp nặng và khoáng sản liên tục
tăng và đạt 49,9% tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong khi đó, nhóm hàng tư liệu sản xuất chiếm
tới 91,5% tổng kim ngạch hàng hóa nhập khẩu. Trình độ công nghệ còn thấp là nguyên nhân
chính khiến các doanh nghiệp Việt Nam phải nhập khẩu máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng
từ nước ngoài. Thị trường bán lẻ Việt nam đang giữ vững tốc độ tăng trưởng trên 10% trong
bối cảnh thu nhập người dân và số lượng khách du lịch quốc tế gia tăng. Trong khi vốn đầu tư
từ đầu tư nước ngoài tiếp tục đóng góp lớn cho nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, tỷ trọng
nguồn vốn này hầu như không đổi trong các năm qua mặc dù ngân sách nhà nước đang gặp khó
trong việc đáp ứng nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng. Thủ tục chính sách là một trong những
nguyên nhân quan trọng làm nản lòng các nhà đầu tư nước ngoài.
Theo thống kê của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, vốn hóa thị trường các cổ phiếu trên
sàn chứng khoán TP. Hồ Chí Minh đến cuối quý III đạt 2,06 triệu tỷ đồng. Trên sàn Hà Nội, giá
trị vốn hóa các cổ phiếu niêm yết đạt 196 nghìn tỷ, trong khi giá trị cổ phiếu đăng ký giao dịch
trên UPCoM đã tăng 64,8% so với đầu năm lên gần 500 nghìn tỷ đồng. Tổng cộng giá trị vốn
hóa trên cả ba sàn đã đạt hơn 120 tỷ USD.
Thị trường chứng khoán phái sinh tăng trưởng tốt và ổn định, thanh khoản tập trung vào
các hợp đồng ngắn hạn, phù hợp với thông lệ quốc tế. Tổng khối lượng giao dịch trong tháng 9
đạt 131.903 hợp đồng (tương đương giá trị giao dịch 10.299 tỷ đồng), tăng 127% so với tháng
8. Giá trị giao dịch bình quân phiên 515 tỷ đồng, tăng 89% so với tháng 8... Số lượng tài khoản
cuối tháng 9 đạt 9.679 tài khoản, tăng 34% so với cuối tháng 8.
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 13
Bên cạnh các chính sách kinh tế vĩ mô của Chính phủ, các giải pháp của Bộ Tài chính
còn có sự chủ động và nỗ lực của các thành viên thị trường và các Sở giao dịch chứng khoán đã
tổ chức thực hiện quyết liệt các giải pháp chiến lược đã được xây dựng trong 2014-2016.
Lũy kế 9 tháng đầu năm 2017, tổng giá trị mua ròng của nhà đầu tư nước ngoài ước đạt
1.450 triệu USD, gồm 790 triệu USD trái phiếu, 660 triệu USD cổ phiếu. Giá trị mua ròng tăng
gần 80% so với cùng kỳ năm 2016. Riêng trong tháng 9, mua ròng của nhà đầu tư nước ngoài
trên thị trường chứng khoán ước đạt 33 triệu USD, trong đó bán ròng 12 triệu USD cổ phiếu và
mua ròng 45 triệu USD trái phiếu. Thế nhưng, giữa sàn HOSE và HNX, giao dịch của khối
ngoại đã có sự khác biệt rất lớn. Đặc biệt, trong khi sàn HOSE được khối ngoại đẩy mạnh mua
ròng đột biến thì sàn HNX đã không còn được sự 'hậu thuẫn' từ khối nhà đầu tư nước ngoài.
Khác hoàn toàn so với những gì diễn ra trong 9 tháng đầu năm 2016, khối ngoại bán
ròng rất mạnh trên HOSE nhưng lại mua ròng tương đối lớn trên HNX.
Trên thị trường chứng khoán phái sinh, sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài còn rất
hạn chế. Thống kê của Ủy ban cho thấy từ 10/8 tới 22/9, giao dịch của khối ngoại chỉ chiếm
0,07% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường.
Tổng giá trị thị trường danh mục nắm giữ của nhà đầu tư nước ngoài ước đạt 27,3 tỷ
USD, tăng xấp xỉ 33,8% so với cuối năm 2016. Tỷ lệ sở hữu nước ngoài trên thị trường cổ
phiếu ước đạt 19,2% và trên thị trường trái phiếu ước đạt 5,3%.
Hết tháng 9, thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua 3/4 chặng đường của năm
2017, kèm theo sự tăng trưởng vượt bậc của hai chỉ số VN-Index và HNX-Index.
Theo đó, kết thúc phiên giao dịch cuối cùng của tháng 9/2017, chỉ số VN-Index ở mức
804,42 điểm và tăng 139,55 điểm (21%) so với thời điểm cuối năm 2016. Cùng với đó, chỉ số
HNX-Index cũng đã tăng 27,54 điểm (34,4%) lên 107,66 điểm.
Thanh khoản trên cả hai sàn sụt giảm nhẹ. Theo đó, khối lượng khớp lệnh trung bình
phiên trên sàn HOSE đạt 141.9 triệu đơn vị/phiên, sụt giảm 4.93% so với tuần giao dịch trước;
trong khi trên sàn HNX đạt 59.3 triệu cổ phiếu/phiên, sụt giảm 8.36%.
Xu hướng giằng co tiếp tục chiếm thế chủ đạo trên thị trường trong tuần cuối của tháng
9. Các chỉ số thị trường chủ yếu dao động tăng/giảm điểm trong biên độ hẹp với hiện tượng
phân hóa được duy trì.
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 14
Nhóm Vốn hóa lớn vẫn là nhóm ảnh hưởng mạnh nhất lên thị trường. Trạng thái phân
hóa và đổi trụ liên tục diễn ra ở nhóm cổ phiếu này qua các phiên. Trong đó, nổi bật nhất chính
là hai đại diện vốn hóa lớn ngành Bia là SAB và BHN. Khả năng biến động giá của hai cổ
phiếu này càng gia tăng mạnh hơn khi SAB và BHN đồng loạt nhận được những thông tin hỗ
trợ mạnh trong tuần qua.
Điểm chung của nhóm cổ phiếu này là dù cường độ dao động giá diễn ra liên tục nhưng
giao dịch lại khá ảm đạm. Dòng tiền chảy vào nhóm cổ phiếu dẫn dắt vẫn khá yếu, thanh khoản
các phiên cũng không có sự ổn định mà biến động khá thất thường.
Các nhóm cổ phiếu có vốn hóa trung bình và nhỏ cũng không thoát khỏi xu hướng
chung khi tỷ lệ cổ phiếu tăng/giảm điểm vẫn chưa thể đạt mức khả quan. Sự suy yếu của dòng
tiền khiến giao dịch của nhóm cổ phiếu này diễn ra tẻ nhạt.
Điểm tích cực nhất đó là dù thanh khoản trên thị trường phát đi những tín hiệu tiêu cực
nhưng tâm lý của giới đầu tư vẫn duy trì sự ổn định cần thiết. Đã có thời điểm sức ép bên bán
bất ngờ gia tăng và tạo nên các nhịp thoái lui rất mạnh của chỉ số nhưng sự hoảng loạn đã
không diễn ra mà thay vào đó là lực cầu đỡ giá xuất hiện. Nhờ đó mốc 800 điểm của VN-Index
được giữ vững khi kết tuần giao dịch.
Biểu đồ 4: Diễn biến hai chỉ số VN-Index và HNX-Index trong Quý III/2017
Nguồn số liệu: HOSE, HNX
740
750
760
770
780
790
800
0
100
200
300
400
500
600
700
03/0
7
11/0
7
19/0
7
27/0
7
04/0
8
14/0
8
22/0
8
30/0
8
08/0
9
18/0
9
26/0
9
KLGD (Triệu cp)
VN- Index (điểm)
90
92
94
96
98
100
102
104
106
108
110
0
20
40
60
80
100
120
140
03/0
7
11/0
7
19/0
7
27/0
7
04/0
8
14/0
8
22/0
8
30/0
8
08/0
9
18/0
9
26/0
9
KLGD (Triệu cp)
HNX-Index (điểm)
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 15
Tháng 9/2017, thị trường cổ phiếu niêm yết có 1 mã cổ phiếu niêm yết mới là CTCP
Thép Mê Linh (MEL) nâng tổng số chứng khoán niêm yết tại HNX tính đến thời điểm cuối
tháng 9 là 379 mã cổ phiếu, với tổng khối lượng niêm yết đạt 11.327 triệu cổ phiếu, tương ứng
tổng giá trị niêm yết toàn thị trường hơn 113,4 nghìn tỷ đồng.
HNX Index đạt mức 107,66 điểm tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch ngày
29/9/2017, tăng 3,5% so với thời điểm cuối tháng 8. Giá trị vốn hóa thị trường đạt hơn 196.113
tỷ đồng, tăng 2,9% so với tháng trước. Tổng khối lượng giao dịch toàn thị trường đạt hơn 1,1 tỷ
cổ phiếu, giá trị giao dịch tương ứng đạt 13.246 tỷ đồng.
Tính bình quân, khối lượng giao dịch đạt 56,7 triệu cổ phiếu/phiên (giảm 7,5% so với
tháng trước) và giá trị giao dịch đạt 662 tỷ đồng/phiên, tăng 7% so với tháng trước. Bình quân
9 tháng đầu năm, khối lượng giao dịch bình quân đạt 55 triệu cổ phiếu/phiên (tăng 15% so với
cùng kỳ năm trước) và giá trị giao dịch đạt 587 tỷ đồng/phiên, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm
trước.
Tháng này, nhà đầu tư nước ngoài giao dịch tổng cộng 59,42 triệu cổ phiếu, tương ứng
giá trị giao dịch đạt hơn 1.387 tỷ đồng, trong đó giao dịch mua vào đạt 461,63 tỷ đồng, giao
dịch bán ra 925,47 tỷ đồng.
Tháng 9/2017, tại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) đã diễn ra 3 phiên đấu giá
cổ phần thoái vốn tại CTCP Thuận An, CTCP Đầu tư và Thương mại 319 và CTCP Du lịch
Bưu điện.
Tổng khối lượng cổ phần đưa ra đấu giá trong tháng 9 đạt hơn 14,8 triệu cổ phần, giảm
9,6% so với tháng 8. Các nhà đầu tư đã đặt mua với tổng khối lượng hơn 51,9 triệu cổ phần,
cao hơn 3,5 lần so với khối lượng chào bán.
Kết quả, hơn 14,8 triệu cổ phần (tương đương 100% khối lượng chào bán) đã được bán
cho nhà đầu tư với tổng giá trị cổ phần trúng giá hơn 413,3 tỷ đồng, cao hơn 202,9 tỷ đồng so
với giá khởi điểm. Trung bình một phiên, giá trị cổ phần đấu giá thành công đạt hơn 137,7 tỷ
đồng, cao hơn 3,1 lần so với tháng 8.
Đặc biệt, cả 3 phiên bán cổ phần thoái vốn trong tháng 9 đều bán hết 100% số cổ phần
chào bán, thặng dư vốn thu về cho nhà nước và doanh nghiệp đạt hơn 264,8 tỷ đồng. Trong kế
hoạch trong tháng 10 có 4 doanh nghiệp đấu giá gồm: công ty cổ phần thủy điện Hồ Bốn đấu
giá ngày 3/10/2017 chào bán 216.000 cổ phần; công ty cổ phần thủy điện Nậm Mức đấu giá
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 16
ngày 3/10/2017 chào bán 588.000 cổ phần; công ty TNHH MTV In Tài chính ngày 13/10/2017
chào bán 9.800.000 cổ phần; Công ty cổ phần xăng dầu dầu khí Thái Nguyên ngày 23/10/2017
chào bán 1.109.250 cổ phần.
Trên thị trường trái phiếu, công tác huy động vốn kém thuận lợi hơn trong tháng 9/2017
vừa qua do lãi suất đang tạo đáy và nhu cầu đối với trái phiếu Chính phủ (TPCP) kỳ hạn từ 15
năm trở lên giảm mạnh.
Lũy kế 9 tháng đầu năm 2017, Kho bạc Nhà nước huy động được 147.129 tỷ đồng từ
phát hành TPCP, hoàn thành 81,7% kế hoạch năm 2017 (183.300 tỷ đồng).
Thị trường TPCP 9 tháng đầu năm cũng ghi nhận một số tín hiệu tích cực với kỳ hạn phát
hành bình quân TPCP đạt 13 năm, cao nhất từ trước đến nay (tăng 4,32 năm so với mức 8,68
năm so với 2016). Cùng đó, lãi suất phát hành TPCP giảm ở tất cả các kỳ hạn so với cuối 2016.
Quan sát đường cong lợi suất TPCP cho thấy độ dốc của lợi tức TPCP tháng 9 thoải hơn so với
đầu năm, đặc biệt ở kỳ hạn ngắn, phản ánh kỳ vọng về việc lạm phát có thể được kiểm soát tốt
trong năm 2017.
Thị trường UPCoM
Trong tháng 7/2017, thị trường UPCoM có 25 mã cổ phiếu đăng ký giao dịch mới nâng
tổng số doanh nghiệp đăng ký giao dịch trên thị trường này lên 600 doanh nghiệp (tính đến
ngày 31/7/2017). Trong đó, tháng này ghi nhận nhiều Tổng công ty lớn được nhà đầu tư mong
đợi lên giao dịch trên sàn UPCoM như Tổng CTCP Điện tử & Tin học Việt Nam (MCK: VEC),
Tổng công ty Tư vấn xây dựng Việt Nam – CTCP (MCK: VGV), Tổng công ty Xây dựng số 1
– CTCP (MCK: CC1)… hay những công ty có thương hiệu lâu năm, quen thuộc với người Việt
Nam như CTCP Lương thực Thực phẩm Colusa – Miliket (MCK: CMN), CTCP Tập đoàn Lộc
Trời (MCK: LTG), CTCP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc (MCK: DHB)…
Chỉ số UPCoM-Index đạt mức 56,43 điểm tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch cuối
tháng, giảm 2% so với thời điểm cuối tháng trước. Giá trị vốn hóa thị trường UPCoM đạt
448.820 tỷ đồng. Toàn thị trường có 219,14 triệu cổ phiếu được chuyển nhượng, tương ứng với
giá trị giao dịch đạt 3.378 tỷ đồng. Tính bình quân, giá trị giao dịch đạt 161,97 tỷ đồng/phiên,
giảm 12,3% so với tháng trước.
Tổng khối lượng giao dịch của nhóm cổ phiếu HNX30 đạt 622,8 triệu cổ phiếu, tương
ứng với giá trị giao dịch đạt 8.151 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 41,85% về khối lượng giao dịch và
57,33% giá trị giao dịch toàn thị trường
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 17
Trong tháng 8/2017, thị trường UPCoM có 21 mã cổ phiếu đăng ký giao dịch mới nâng
tổng số doanh nghiệp đăng ký giao dịch trên thị trường này lên 621 doanh nghiệp (tính đến
ngày 31/8/2017). Chỉ số UPCoM-Index đạt mức 54,47 điểm tại thời điểm đóng cửa phiên giao
dịch cuối tháng, giảm 3,5% so với thời điểm cuối tháng trước. Giá trị vốn hóa thị trường
UPCoM đạt 466.283 tỷ đồng. Toàn thị trường có 221,42 triệu cổ phiếu được chuyển nhượng,
tương ứng với giá trị giao dịch đạt 3.525 tỷ đồng. Tính bình quân, giá trị giao dịch đạt 153,27
tỷ đồng/phiên, giảm 5,7% so với tháng trước. Tổng khối lượng giao dịch của nhóm cổ phiếu
HNX30 đạt 492,65 triệu cổ phiếu, tương ứng với giá trị giao dịch đạt 7.070 tỷ đồng, chiếm tỷ
trọng 34,92% về khối lượng giao dịch và 49,61% giá trị giao dịch toàn thị trường. Trong tháng
8, Sở GDCK Hà Nội đã chính thức khai trương thị trường chứng khoán phái sinh, đánh dấu
một bước phát triển mới của thị trường chứng khoán Việt Nam trong quá trình hoàn thiện cấu
trúc thị trường chứng khoán, thị trường tài chính Việt Nam. Cũng trong tháng 8, Sở GDCK Hà
Nội đã vượt mốc 1.000 doanh nghiệp niêm yết và đăng ký giao dịch cổ phiếu tại đây.
Trong tháng 9/2017, thị trường UPCoM có 14 mã cổ phiếu đăng ký giao dịch mới nâng
tổng số doanh nghiệp đăng ký giao dịch trên thị trường này lên 635 doanh nghiệp (tính đến
ngày 29/9/2017).
Chỉ số UPCoM-Index đạt mức 54,39 điểm tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch cuối
tháng, giảm 0,1% so với thời điểm cuối tháng trước. Giá trị vốn hóa thị trường UPCoM đạt
499.774 tỷ đồng. Toàn thị trường có 14,68 triệu cổ phiếu được chuyển nhượng, tương ứng với
giá trị giao dịch đạt 214,96 tỷ đồng.
Tính bình quân, giá trị giao dịch đạt 153,3 tỷ đồng/phiên, giảm 20% so với tháng trước.
9 tháng đầu năm, khối lượng giao dịch bình quân đạt 10,6 triệu cổ phiếu/ phiên (tăng 27% so
với cùng kỳ năm trước) và giá trị giao dịch đạt 187 tỷ đồng/phiên, tăng 54% so với cùng kỳ
năm trước.
Tổng khối lượng giao dịch của nhóm cổ phiếu HNX30 đạt 440,94 triệu cổ phiếu, tương
ứng với giá trị giao dịch đạt 7.097 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 38,49% về khối lượng giao dịch và
53,58% giá trị giao dịch toàn thị trường.
Biểu đồ 5: Diễn biến chỉ số UPCoM Index và KLGD quý III/2017
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 18
Nguồn: Hnx.vn
2. Thị trường sơ cấp
Bảng 1: Kết quả hoạt động đấu giá tại HNX quý III/2017
Trong quý III/2017, Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) đã tổ chức tổng cộng 09
phiên đấu giá. Tổng khối lượng cổ phần đấu giá thành công là 30.303.121.000 cổ phần.
Bảng 2: Kết quả đấu giá quý III/2017 trên HSX
52
53
54
55
56
57
58
-
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
03/0
7
05/0
7
07/0
7
11/0
7
13/0
7
17/0
7
19/0
7
21/0
7
25/0
7
27/0
7
31/0
7
02/0
8
04/0
8
08/0
8
10/0
8
14/0
8
16/0
8
18/0
8
22/0
8
24/0
8
28/0
8
30/0
8
01/0
9
06/0
9
08/0
9
12/0
9
14/0
9
18/0
9
20/0
9
22/0
9
26/0
9
28/0
9
KLGD (Triệu cp) UPCOM-INDEX (điểm)
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 19
Trên Sở GDCK TP HCM, quý III/2017 diễn ra 6 phiến đấu giá cổ phần với tổng giá trị khoảng
783 tỷ đồng.
Doanh nghiệp phát hành Thời gian
đấu giá
Tổng giá trị cổ phần bán
được (đồng)
Công ty Cổ phần Thiết bị điện VINASINO 26/09/2017 53.115.800.000
Công ty Cổ phần Cảng Vĩnh Long 12/09/2017 20.115.832.000
Công ty TNHH MTV Nước giải khát Sanest Khánh
Hòa 11/09/2017 222.703.612.000
Ngân hàng TMCP Phát triển TP. Hồ Chí Minh 21/08/2017 277.426.537.600
Công ty Cổ phần Chín Chín Núi 09/08/2017 87.975.854.000
Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM 07/07/2017 121.705.244.000
783.042.879.600
Nguồn: hsx.vn
Bảng 4: Kết quả đấu thầu Trái phiếu Chính phủ qua HNX quý III/2017
Tháng 7:
Kỳ hạn
trái phiếu
Số
phiên
trúng
thầu
GT gọi thầu GT đăng ký GT trúng thầu
Vùng LS
đặt thầu
(%/năm)
Vùng LS
trúng
thầu
(%/năm)
5 Năm 4 4.300.000.000.000 18.934.000.000.000 3.300.000.000.000 4,2 - 5,4 4,48 - 4,9
7 Năm 2 2.300.000.000.000 7.752.000.000.000 2.300.000.000.000 4,9 - 5,6
4,95 -
5,19
10 Năm 1 1.000.000.000.000 3.101.000.000.000 1.000.000.000.000 5,35 - 6
5,38 -
5,38
15 Năm 2 2.600.000.000.000 10.562.000.000.000 2.600.000.000.000 5,7 - 6,8
5,75 -
6,25
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 20
20 Năm 3 3.900.000.000.000 11.495.700.000.000 3.700.000.000.000 5,8 - 7,1
5,82 -
6,55
30 Năm 2 2.300.000.000.000 5.586.000.000.000 2.270.000.000.000 6,1 - 7,6
6,22 -
6,65
Tổng 14 16.400.000.000.000 57.430.700.000.000 15.170.000.000.000
Tháng 8:
Kỳ hạn
trái phiếu
Số
phiên
trúng
thầu
GT gọi thầu GT đăng ký GT trúng thầu
Vùng LS
đặt thầu
(%/năm)
Vùng LS
trúng thầu
(%/năm)
5 Năm 4 3.000.000.000.000 9.184.000.000.000 300.000.000.000 4,6 - 5,3 4,6 - 4,6
7 Năm 3 2.000.000.000.000 7.113.000.000.000 1.000.000.000.000 4,75 - 5,9 4,8 - 4,8
10 Năm 3 2.500.000.000.000 3.233.000.000.000 900.000.000.000 5,28 - 6,3 5,38 - 5,38
15 Năm 3 2.500.000.000.000 3.385.000.000.000 800.000.000.000 5,6 - 6,7 5,75 - 5,75
20 Năm 2 1.500.000.000.000 1.102.000.000.000 0 6 - 6,4 0 - 0
30 Năm 2 1.500.000.000.000 1.631.000.000.000 179.000.000.000 6,1 - 6,7 6,1 - 6,1
Tổng 17 13.000.000.000.000 25.648.000.000.000 3.179.000.000.000
Tháng 9:
Kỳ hạn
trái
phiếu
Số đợt
đấu
thầu
GT gọi thầu GT đăng ký GT trúng thầu
Vùng LS
đặt thầu
(%/năm)
Vùng LS
trúng thầu
(%/năm)
5 Năm 4 2.450.000.000.000 10.255.000.000.000 1.936.000.000.000 4,58 – 5,3 4,63 – 4,67
7 Năm 4 2.150.000.000.000 7.854.000.000.000 900.000.000.000 4,8 - 6 4,83 - 4,85
10 Năm 3 1.500.000.000.000 4.753.000.000.000 1.000.000.000.000 5,38 - 6,2 5,38 - 5,4
15 Năm 2 1.000.000.000.000 1.284.000.000.000 0 5,8 - 6,5 0- 0
20 Năm 1 500.000.000.000 401.000.000.000 0 6,2 - 6,5 0 - 0
30 Năm 2 1.500.000.000.000 2.462.000.000.000 250.000.000.000 6,1 - 6,6 6,1 - 6,1
Tổng 16 8.600.000.000.000 27.009.000.000.000 4.086.000.000.000
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 21
Nguồn: Hnx.vn
Chính sách quản lý quan trọng trên thị trường
Ngày 11/7/2017, Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 1282/QĐ BTC về việc công bố
thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung liên quan đến hoạt động niêm yết chứng khoán trên
Sở Giao dịch chứng khoán thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Tài chính. Quyết định có hiệu lực
thi hành kể từ ngày ký
Giới thiệu một số điểm chính về Nghị định số 71/2017/NĐ-CP hướng dẫn về quản trị
công ty áp dụng đối với công ty đại chúng. Nghị định số 71 hướng dẫn về quản trị công ty được
nâng cấp trên cơ sở bộ khung Thông tư số 121/2012/TT-BTC ngày 27/6/2012 của Bộ Tài chính
quy định về quản trị công ty đối với công ty đại chúng. Nghị định gồm 8 Chương, 38 Điều quy
định về cổ đông và Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và thành viên HĐQT, Ban kiểm
soát, ngăn ngừa xung đột lợi ích, công bố thông tin, giám sát và xử lý vi phạm. Nội dung Nghị
định có một số điểm chính như sau:
Về phạm vi điều chỉnh (khoản 1 Điều 1 Nghị định): Nghị định này hướng dẫn vấn đề về
quản trị công ty đối với công ty đại chúng, bao gồm: Đại hội đồng cổ đông; Hội đồng quản trị;
Ban kiểm soát; Giao dịch với người có liên quan; Báo cáo và công bố thông tin.
Về đối tượng áp dụng (khoản 2 Điều 1 Nghị định): đối tượng áp dụng tại Nghị định bao
gồm công ty đại chúng; cổ đông công ty đại chúng; thành viên Hội đồng quản trị, Kiểm soát
viên, người điều hành doanh nghiệp của công ty đại chúng, tổ chức cá nhân là người liên quan
của các đối tượng này; tổ chức và cá nhân có quyền lợi liên quan đến công ty đại chúng.
Về phân loại điều kiện, tiêu chuẩn quản trị công ty: Bộ Tài chính xây dựng quy định về
quản trị công ty theo 02 loại đối tượng là các công ty đại chúng chưa niêm yết và các công ty
niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán. Trong đó, các công ty niêm yết phải đáp ứng một số
tiêu chí cao hơn, ví dụ như tại khoản 4, khoản 5 Điều 13; khoản 1 Điều 17; Điều 18; khoản 2
Điều 30.
Về hợp quy định áp dụng pháp luật chuyên ngành quy định (Điều 3 Nghị định), quy
định “Trường hợp pháp luật chuyên ngành có quy định về quản trị công ty khác với quy định
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 22
tại Nghị định này thì áp dụng quy định của pháp luật chuyên ngành” đã ngoài từ áp dung dụng
đối với quy định của pháp luật chuyên ngành.
Về cổ đông (Điều 4 Nghị định): Ngoài những quyền và nghĩa vụ cơ bản của cổ đông
theo quy định tại Điều 114, Điều 115 Luật doanh nghiệp, Nghị định cụ thể một số quyền và
nghĩa vụ của cổ đông nhằm đảm bảo nguyên tắc đối xử công bằng, đảm bảo quyền lợi của cổ
đông của công ty đại chúng.
Về Điều lệ mẫu (Điều 6 Nghị định), các văn bản hướng dẫn về quản trị công ty của Bộ
Tài chính trước đây đã có hướng dẫn về Điều lệ mẫu , làm cơ sơ đê cac công ty đai chung tham
chiêu, xây dưng Điêu lê công ty phu hơp vơi quy đinh phap luât va đap ưng cac tiêu chuân cua
thông lê quan tri công ty tôt . Do vậy, tại Điều 6 Nghị định, Chính phủ giao cho Bộ Tài chính
hướng dẫn về vấn đề này.
Về Quy chế nội bộ về quản trị công ty (Điều 7 Nghị định): Luật Doanh nghiệp không
quy định vấn đề này, tuy nhiên việc quy định về Quy chế nôi bô vê quan tri công ty tại Nghị
định là cần thiết bởi Quy chế nôi bô vê quan tri công ty là một văn bản chi tiết hóa Điều lệ công
ty, các quy định của pháp luật... về quản trị công ty để công ty làm căn cứ để thực thi. Do vậy,
tại Điều 6 Nghị định Chính phủ giao cho Bộ Tài chính hướng dẫn về vấn đề này.
Về họp Đại hội đồng cổ đông (khoản 1 Điều 8 Nghị định): Luật doanh nghiệp không
quy định về thời hạn công bố thông tin về việc chốt danh sách cổ đông có quyền tham dự họp
ĐHĐCĐ. Tuy nhiên, để tổ chức họp ĐHĐCĐ, các cổ đông cần có thời gian sắp xếp công việc
để tham dự họp. Bộ Tài chính kiến nghị quy định thời hạn công ty đại chúng phải thực hiện
công bố thông tin về việc chốt danh sách họp ĐHĐCĐ là 20 ngày trước ngày đăng ký cuối
cùng.
Quy định về cơ cấu thành viên Hội đồng quản trị công ty đại chúng niêm yết phải đảm
bảo 1/3 tổng số thành viên HĐQT phải là thành viên độc lập HĐQT tại khoản 5 Điều 13 Nghị
định. Theo đó, công ty niêm yết dù hoạt động theo mô hình có Ban kiểm soát hoặc không có
Ban Kiểm soát (theo quy định tại Điều 134 LDN) đều phải đảm bảo 1/3 số lượng thành viên
HĐQT phải là thành viên độc lập. Quy định này tại Nghị định được kế thừa từ Thông tư số
121/2012/TT-BTC nhằm đảm bảo tính hoạt động độc lập của HĐQT công ty niêm yết, đáp ứng
các tiêu chuẩn của doanh nghiệp niêm yết theo thông lệ quốc tế.
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 23
Quy định về Chủ tịch HĐQT không được kiêm nhiệm chức danh Tổng giám đốc tại
khoản 2 Điều 13 Nghị định. Thông tư số 121/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định Chủ
tịch HĐQT công ty đại chúng không được kiêm nhiệm chức danh Tổng giám đốc trừ trường
hợp Đại hội đồng cổ đông công ty phê chuẩn tại ĐHĐCĐ thường niên. Khác với Thông tư số
121/2012/TT-BTC, việc quy định cứng tại Nghị định sẽ góp phần tách biệt chức năng giám sát
và chức năng điều hành, tránh hiện tượng “vừa đá bóng vừa thổi còi” tại doanh nghiệp, nâng
cao chất lượng quản trị công ty của doanh nghiệp. Ngoài ra, Nghị định đưa ra lộ trình áp dụng
quy định này sau 3 năm kể từ ngày 01/8/2017 để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị triển khai
áp dụng.
Quy định một thành viên HĐQT của công ty đại chúng không được đồng thời làm thành
viên HĐQT tại quá 05 công ty khác tại khoản 3 Điều 12. Tại Thông tư số 121/2012/TT-BTC
của Bộ Tài chính, quy định này chỉ áp dụng với công ty niêm yết. Quy định tại Nghị định nhằm
từng bước nâng cao chất lượng quản trị công ty, đảm bảo khả năng thực thi nhiệm vụ và tính
bảo mật của doanh nghiệp của các công ty đại chúng. Quy định này cũng phù hợp với thông lệ
quốc tế về quản trị công ty, đảm bảo hiệu quản hoạt động của thành viên HĐQT. Ngoài ra,
Nghị định đưa ra lộ trình áp dụng quy định này kể từ ngày 01/8/2019 để doanh nghiệp có thời
gian chuẩn bị triển khai áp dụng.
Quy định về giao dịch với người có liên quan được chi tiết hóa nhằm hạn chế các giao
dịch của công ty với người có liên quan gây tổn hại cho cổ đông và công ty, đồng thời vẫn đảm
bảo phù hợp với các doanh nghiệp thuộc ngành nghề đặc thù nhất định. Điều 26 Nghị định chi
tiết hóa các loại giao dịch không được phép thực hiện, giao dịch nào phải được sự chấp thuận
của HĐQT hoặc Đại hội đồng cổ đông. Cách thức phân loại giao dịch tại Nghị định hướng tới
việc hạn chế tối đa hình thức góp vốn khống tại công ty đại chúng, lạm dụng các giao dịch với
người có liên quan để gây tổn hại cho doanh nghiệp và công khai minh bạch các giao dịch giữa
công ty với người quản lý doanh nghiệp theo tinh thần Luật doanh nghiệp.
Quy định về công bố thông tin, Nghị định xây dựng 01 Chương về Báo cáo và Công bố
thông tin bao gồm các quy định làm cơ sở để các công ty đại chúng thực hiện công bố thông tin
theo quy định tại Luật doanh nghiệp và quy định của pháp luật chứng khoán hiện hành. Ngoài
ra, một số nội dung công bố thông tin chưa được quy định cụ thể tại Luật doanh nghiệp như lựa
chọn mô hình tổ chức quản lý và hoạt động (theo quy định tại Điều 134 Luật Doanh nghiệp
2014), công khai thu nhập của Tổng giám đốc và việc tổ chức công bố thông tin của công ty đại
chúng, đã được quy định rõ tại Chương IV Nghị định. Về việc tổ chức công bố thông tin, để
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 24
đảm bảo việc tiếp cận thông tin của cổ đông được chính xác và công khai minh bạch, Nghị định
quy định tại khoản 2 Điều 33, công ty đại chúng phải có ít nhất 01 nhân viên công bố thông tin.
Quy định về người phụ trách quản trị công ty (Điều 18), tại Thông tư 121/2012/TT-
BTC có quy định về Thư ký công ty là người hỗ trợ các hoạt động liên quan đến quản trị công
ty của doanh nghiệp và có vai trò là cầu nối giữa cổ đông và HĐQT công ty. Tuy nhiên, theo
quy định tại Điều 152 Luật doanh nghiệp 2014, Thư ký công ty do Chủ tịch HĐQT bổ nhiệm
để hỗ trợ Chủ tịch HĐQT và HĐQT thực hiện các nghĩa vụ và trách nhiệm thuộc thẩm quyền.
Vì vậy, Nghị định quy định người phụ trách công ty có thể kiêm nhiệm vai trò của thư ký công
ty theo Luật daonh nghiệp để đảm bảo phù hợp với thông lệ quốc tế.
Nghị định số 71/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 01/8/2017. Quy định về Chủ tịch
HĐQT không được kiêm nhiệm chức danh Tổng giám đốc tại khoản 2 Điều 13 có hiệu lực từ
ngày 01/8/2020 và Quy định một thành viên HĐQT của công ty đại chúng không được đồng
thời làm thành viên HĐQT tại quá 05 công ty khác tại khoản 3 Điều 12 có hiệu lực từ ngày
01/8/2019./.
Ngày 15/8/2017, Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 87/2017/TT-BTC quy định chỉ tiêu
an toàn tài chính và biện pháp xử lý đối với tổ chức kinh doanh chứng khoán không đáp ứng
chỉ tiêu an toàn tài chính. Thông tư này thay thế Thông tư số 226/2010/TT-BTC ngày
31/12/2010 và Thông tư số 165/2012/TT-BTC ngày 9/10/2012 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về
việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 226/2010/TT-BTC ngày 31/12/2010 quy định
chỉ tiêu an toàn tài chính và biện pháp xử lý đối với các tổ chức kinh doanh chứng khoán không
đáp ứng chỉ tiêu an toàn tài chính. Thông tư có hiệu lực kể từ ngày 10/10/2017. Thông tư 87 có
thêm biện pháp xử lý mạnh tay đối với các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ sau khi bị
kiểm soát và kiểm soát đặc biệt do không đáp ứng chỉ tiêu an toàn tài chính về tỷ lệ vốn khả
dụng là đình chỉ một phần hoạt động giao dịch.
Ngày 21/8/2017, Bộ Tài chính đã ban hành Công văn số 11133/BTC-CST hướng dẫn
chính sách thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng Hợp đồng tương lai trên thị trường chứng
khoán phái sinh.
Ngày 22/8/2017, Bộ Tài chính ban hành Văn bản số 20/VBHN-BTC hợp nhất Thông tư số
217/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013 hướng dẫn thực hiện xử phạt vi phạm hành chính trong
lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán và Thông tư số 36/2017/TT-BTC sửa đổi, bổ
sung một số điều của Thông tư số 217/2013/TT-BTC. Văn bản này được hợp nhất từ 02 Thông
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 25
tư sau: Thông tư số217/2013/TT-BTC ngày 31 tháng 12 năm 2013 của Bộ trưởng BộTài chính
hướngdẫn thực hiện xử phạt vi ph ạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thịtrường
chứngkhoán,có hiệu lực thi hành kểtừngày 01 tháng 3 năm 2014; Thông tư số36/2017/TT-BTC
ngày 27 tháng 4 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông
tư số 217/2013/TT-BTC ngày 31 tháng 12 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn
thực hiện xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán,
có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15 tháng 6 năm 2017. Văn bản hợp nhất này không thay thế 02
Thông tư nêu trên.
Ngày 31/8/2017, UBCKNN lấy ý kiến Dự thảo Thông tư thay thế Thông tư số
87/2013/TT-BTC ngày 28/6/2013 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về Hướng dẫn giao dịch điện tử
trên thị trường chứng khoán.
--------------------------------------------------------
Tuyên bố miễn trách nhiệm
Báo cáo này được thực hiện bởi phòng Phân tích và Dự báo thị trường - Trung tâm Nghiên cứu
Khoa học và Đào tạo chứng khoán (SRTC) trực thuộc Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, dựa
trên những nguồn thông tin tham khảo chúng tôi có được. Báo cáo này lưu hành nội bộ và chỉ
mang tính chất tham khảo, chúng tôi không chịu trách nhiệm với bất kỳ ảnh hưởng nào có liên
quan đến việc sử dụng thông tin trong Báo cáo này.
Liên hệ
Phòng Phân tích & Dự báo Thị trường
Trung tâm NCKH-ĐTCK (UBCKNN)
Số 234 Lương Thế Vinh, Từ Liêm, Hà Nội
Email: [email protected]
Điện thoại: 04-35430667
Fax: 04-35535869
Nhóm nghiên cứu
Ông Phạm Quang Huy (TP)
Th.s Nguyễn Thị Trinh
| Phòng Phân tích và Dự báo thị trường 26
Cn. Phạm Thanh Phương
Cn. Bùi Tuyết Hạnh
