44

BLSO Journal 2005 Issue

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Thint Yae Baw Journal

Citation preview

Page 1: BLSO Journal 2005 Issue
Page 2: BLSO Journal 2005 Issue

*sme,f

yHkESdyfrSwfwrf;

wm0efcH t,f'DwmoH'kwf

t,f'DwmtzJG@jrifhatmifoefŒopfaumif;tdrf

jyifyqufoG,fa&;wm0efcHpdkif;vwf

uGefysLwm pmpDESifh pmtkyftjyiftqifAAG

rsufESmzHk;yef;csDyef;csDq&mwpfOD;

twGif;o±kyfazmfSKB

xkwfa0jcif;ZGef / 2005 ckESpf

qufoG,f&efP.O Box (119)

Mae Sod, Tak 63110Phone: 01-7223590

E-mail: [email protected]

jrefrmEdkifiHtvkyform;aoG;pnf;nD!Gwfa&;tzJG@ (BLSO) rS xkwfa0onf?

Page 3: BLSO Journal 2005 Issue

bapmwif rJaqmufvrf;rsm; 3udkrdk; rkefwkdif;udk}uKdwJhawmtkyf 4pkdif;vwf olwkd h rodbl;wJhvm; 5!kdxuf (vrf;opfOD;) cspfol0wfyg 'DuAsm 6

oifh&Jabmf tvkyform;a&;&m owif;v$m 7

ar / ZGef tvkyform;ta&;tcif; qifrvkdufoabFmusif;wkdufyGJ 14wkdufyGJ0iftvkyform;a[mif;wpfOD; (1974-75) wdrfjrKyfaysmufuG,faeaomrSwfwkdifwpfck 19oH'dkif;az toHwdwfawmfvSefa&;(okd hr[kwf) 21aZmfoef h (qifrvkduf) 1974 ar - ZGeftvkyform;oydwf 23pkd;aevif; a&enf;ig;rsm; 26&JxGÉf orD;uav;rouf zwfzkdŒ 28

ar+idrf; EGHxJrSm 31ZGefr_dif; ae&pfcJhrvm;/ twlvdkufcJhrvm; 34a&$[oFm w&m;vkdwpfa,muf&JΠajzmifhcsuf 38

rmwdum

2

aqmif;yg;

tifwmAsL;(T.L.C) acgif;aqmif Mr.Saner ESifh awG hqkHjcif; 10

0wKwdk

owif;v$m

uAsm

t,f'Dwmhtmabmf

1

Page 4: BLSO Journal 2005 Issue

t,f'Dwmhtmabmf

“rqvppftpkd;& - tvkdr±Sdtvkyform;tcGifhta&; - wkdŒta&;vpmwkd;jr‡ifha&; - wkdŒta&;tvkyfcGifwnf+rJa&; - wkdŒta&;ukefaps;E_ef;usqif;a&; - wkdŒta&;qefvkHavmufpGm&±Sda&; - wkdŒta&;oydwf oydwf - arSmufarSmufrD;wkwf rD;wkwf - ±_dŒ±_dŒta&;awmfykH - atmif&rnf”

'Dawmif;qkdcsufawGxJu wpfckrajymeJŒwpfzJhawmif usKyfwkdŒvkdufavsmtav#mhray;Ekdifbl;?tm;vkH; tjynfht0 vkdcsifw,f? 'ga=umifh toufawGukd ay;qyfcJh=u/ b0awG a=urGcJh=u/ tem*wfawGeif;acscHcJh=u&+yD; rqvppftkyfpkukd wkdufyGJ0ifchJwJh 74 ZGeftvkyform;ta&;awmfykHudk usKyfwkdŒ b,fawmhrSarhEkdifvdrfhrnf r[kwfay?

vlŒwefzkd;ESifh tvkyform;vlwef;pm;&JŒ *k%foduQmtwGuf pdwfykdif;jzwfcsufESifh wnDw!$wfwnf;awmif;qkdvkdufonfh tvkyform;xk&JŒ 'Da=uG;a=umfawmif;qkdcsufawGrSm rw&m;wm wpfcgrSryg? ,aeŒwkdiftrSefw&m;vnf;jzpfw,f? tvkyform;xk&JŒ opPmpum;vnf;jzpfw,f?

“&JabmfwkdŒ usaemf&JabmfwkdŒESifhtwl taocHr,f? jy\emawG usaemf±Sif;r,f? b,fawmhrqdk&JabmfwkdŒESifhtwl usaemf±Sdr,f? }uKd;pifukd usaemfwufoGm;r,f? &JabmfwkdŒtay: xm0pOfopPm±Sdr,f?&JabmfwkdŒukd b,fawmhrS opPmrazmufbl;” qkdwJh 74 ZGef qifrvkdufoabFmusif;rSm oydwfwkdufyGJukdacgif;aqmifcJhwJh &Jabmf0if;xdef. pum;ESifh vufawGŒvnf;wkdufyGJ0ifcJhonfh wkdufyGJvrf;a=umif;ay:rSm“oifh&Jabmf”rS tvkyform;xkESifhtwl qufvufcsDwuf wkdufyJG0ifoGm;rnfjzpfonf?

2

Page 5: BLSO Journal 2005 Issue

rJaqmufvrf;rsm;bapmwif

aomif&if;jrpf 'Dbufurf;u rJaqmufvrf;awG[m'%f&mawGeJ@csKyfxm;wJh&ifbwfawGukdtrm&GwftxyfxyfeJ@aq;jc,fay;cJh

a&;aw;aw; r_ef0g;0g;tem*wfwHwm; wpfacsmif;[mjr0wDrSm tem;owfcsifw,f?

'g[m xkdif;òrd@vm; r,kHcsifp&mae&mteSHŒtjym; av;jzL&JŒaygufuJGoHawG

pkdif;pkdif;crf;v_dif&JŒ[pfyfa[mhawGeJ@jrefrmawG &ifckefaewJhòrd@[m xkdif;òrd@wJhvm;?

xkdif;pD;yGm;a&;twGuf jrefrmhací;awG woGifoGifpD;qif;ae=urJaqmufvrf;ay:rSmæ

jrefrmhvGwfvyfa&;twGuf b0awGudk paw;ypfae=urJaqmufvrf;ay:rSmæ

tem*wfukd wkd@ykdifw,fqkdwJh ,kH=unfcsufawGe@Jc&D;&Snf}uD;ukd csDwufae=u rJaqmufvrf;ay:rSm?

'Dbufurf;rSm v#yfppfrD;awGvif;xdefvkd@[kdbufurf;rSmawmh t&m&m[m arS;rSdefvkd@

t}udrfwpfaomif; qkawmif;cJhawmiftarSmifxku quf}uD;pkd;aeqJ

xkdif;bufjcrf;u a0'emawG ESpfxyftcsKyfrSm urŠnf;xkd;w,f Zdrfcef;awGrSmrSwfwrf;wifw,f&Jvkdufzrf;vkd@ajy;&wJ@ zdeyfyg;yg;awG[m

rsuf&nfpkd&$Jvkd@æ tJ'DrJaqmufvrf;ay:rSm

tusOf;axmifeH&HawGukd &GHŒrkef;rdrStus,faxmifrSm em;ckd=u&wJ@b0awG

orkdif;opftwGuf aoG;eJ@a&;r,fqkH;jzwf+yD;rSaoG;ysufoGm;wJhZmwf0ifcef;awG

tom;xJuavmufxGuf+yD;

tJ'Davmuf&JΠpm;aomufjcif;cH&wJhb0awGtJ'gawG tm;vkH; rJaqmufodw,f

awmufywJhrJaqmuf&JŒ aea&mifjcnfatmufrSmvrf;aysmufaewJh a=uuGJzG,fb0rsm; vJòydr_rsm;

pum;vkH;eJ@ zGifhqkdvkd@r&wJ@ txdt&Srsm;'kuQqkdwJhóud;wpfacsmif;ukdrS

rufrufpufpuf wG,fzufae&r_rsm;cg;oD;r_awGawmifrS tcsdef=umvmawmh

csKdw,fvkd@jzpfoGm;wmrsm;vm;'gawGtm;vkH;[m rJaqmufòrd@u jrefrmjycef;awGyJaygh

rJaqmufvrf;ay:rSm t&m&mjzpfEkdifw,ftJ'Dt&m&m[m

tcgcgjyefwnfaqmufcsifwJh tdyfrufxJuxD;eef;awGawmf0ifyef;cif;awG &ifckefv_dif;opfawG&efukefòrd@}uD;[m ig&ifrSmavmifuírf;vkd@

{&m0wDjrpf}uD;[m igh&ifrSmajymif;jyefpD;vkd@taemuf±kd;r[m igh&ifrSmcsdwfqGJvkd@

'gawGtm;vkH;ukd ausmykd;tdwfxJrSmxnfh+yD;rJaqmufvrf;ray:rSm ig&Sdaew,f?

bapmwif

3

Page 6: BLSO Journal 2005 Issue

rkefwdkif;udkóudwJh

awmtkyfwpfckvkH;oif;owfcHxm;&csdef&GufEkawG[m òzdifòzdifrxGufEkdifcJhygbl;?

'gayr,fhigwkd@[m&GufusyifaygufawGjzpfw,fqkdwmawmholwkd@odroGm;cJhbl;? ?

ukdrkd;30/ 5/ 2005

udkrdk;

awmtkyf

4

Page 7: BLSO Journal 2005 Issue

pdkif;vwf

olwkd@u ajymw,ftJ'Dt&yf[m roGm;aumif;wJht&yfwJh

tJ'Dt&yfukdyJ vlawG ae@w"l0 0ifxGufoGm;vmae=uwm bma=umifhvJqkdwm

olwkd@rodbl;wJhvm;?

rda0;za0; aqGrsKd;armifESra0;cspfolcifolawGeJ@ a0;&mpGef@cGm

aysmf&mrSmraeEkdif awmf&mukd rsuf&nfpufvufeJ@ xGufcGmvm=u&wm

bma=umifhvJqkdwmolwkd@rodbl;wJhvm;?

qDukda&csKd; aq;±kd;rD;v_Hpyg;awmifvkdykHqkdwJh

wpfcgu ta&SŒawmiftm&S&JŒpyg;usDukd'¾m&DxJxm;&pfcJh+yD;

e,fajropf&SmazG=u&wmbma=umifhvJqkdwmolwkd@rodbl;wJhvm;?

ezm;aygufuóud;t&Snftwkdif;omusufpm;cGifh&wJhcsnfwkdifawGuae±kef;xGufa&=unf&mjrufEk&mt&SmxGufcJh=uwmbma}umifhvJqkdwmolwkd@rodbl;wJhvm;?

ezl;uací; ajcz0g;pkdwmawmif0rf;r0cg;rvSwJht&yfukdpGef@pnf;jcm;xm;wJholpdrf;awG&JŒae&mukdigwkdŒbma=umifhpGef@pm;vm&w,fqkdwmolwkd@rodbl;wJhvm;?

wyfrawmfeJ@taygif;tygwkdŒukdtrdvkdtzvkd tvkyftaºuG;ðy&wJhb0ukdausmckdif;trd&if;tz&if;ukd tvkyftaºuG;ðyEkdifwJhb0igwkd@bma=umifha&G;cs,fcJh=uovJqkdwmolwkd@rodbl;wJhvm;?

at;avæbmwpfckrSrodwJhAmveHawGuvufeuftm;eJ@&ufpufr_o&zlaqmif;jyD;wkdif;jynftkyfcsKyfrif;vkyfaerSawmh'kuQwGif;awG eufoxufeufvmwmuvGJvkd@bmwpfckrSjzpfrvmwmbmrSawmhrqef;ygbl;uG,f….aemh?

pdkif;vwf31/ 5/ 2005

rodbl;wJhvm;olwdkŒ

5

Page 8: BLSO Journal 2005 Issue

cspfol0wfyg 'DuAsm

opPmeDnKdxuf(vrf;opfOD;)

w&mzdk; oHk;xnftcspf&,f æ

udk,f0,fay;Ekdifwm 'gygyJuG,f?

om;av;upm;csifp&mt±kyfuav;awGuvnf; trsm;om;uvm;

tJ'D t±kyfuav;awGudkudk,fhvufawGeJ@ wdk@xdrdavwkdif;

qlemrD a&v_dif;}uD;[mudk,fh &ifv_dif;}uD; jzpfjzpfoGm;w,f?

&Jabmf}uD;wa,mufqDu pmvmw,f?wdkufyGJ ESpf&yfwJh?

rif;[m udk,f&JΠaoG;csif;,SufwkduffyGJ0ifazmf 0ifzuf

&Jabmf A[def;xufvnf; ygoayghav?

tckqdkr,fvmOrSm aeawGylaea&mayghaemf

“om;twGuf csKdif;jywftusô 5 pHkavmuf0,fvmcJhaemf”wJhrSmawmfyHk ol@pum;

a=omf æ vGrf;yg&apawmhvm; cspfol&,f?

[kefvHkukefwdkufrkduffc±dkukefwdkufpD,HyvmZmrJaqmufaps;aom=umaps;o}uFefaps;?

t&ufawGudk a&a&m+yD;aomufvkdufw,f tcspf&,frif;udkawmhbmqdkbmrS ra&mbJ aomufcJhrdw,f?

xkwfcsif;cwf aygufwJhtxdtcspfrdwJh tcspfawGeJ@ vlyguG,f'gayr,ffh tcspf&,fudk,ff0,fay;Ekdifwmuwpf&mzdk; oHk;xnf?

ndKxuf(vrf;opfOD;)

6

Page 9: BLSO Journal 2005 Issue

tvkyform;a&;&m owif;v$m

&Jabmf tvkyform;rsm;cifAsm; æoifwdk@ ae@pOf&ifqdkifjzwfoef;ae&aomb0tawG@tóuHrsm;rSwpfqifh aygufzGm;vmonfhpmayvuf&mrsm;udk oifh&Jabmf*sme,fwGifxnfhoGif;azmfjyvdkygojzifh oifh&Jabmf *sme,fodk@pmrlrsm; ay;ydk@&ef awmif;cHtyfygonf?

t,f'DwmtzJG@

P.O Box (119)Mae Sod, Tak63110Phone: 01-7223590E-mail: [email protected]

123456789012345678901234567890121234567891234567890123456789012345678901212345678912345678901234567890123456789012123456789123456789012345678901234567890121234567891234567890123456789012345678901212345678912345678901234567890123456789012123456789123456789012345678901234567890121234567891234567890123456789012345678901212345678912345678901234567890123456789012123456789

okdΠqufoG,fvdkv#if

tvkyform;rSwfykHwifu'frsm; ZGefvukeft_yD; ðyvkyf&efxkdif;tvkyform;0ef}uD; ajym-um;

xkdif;tvkyform;0ef}uD; (Sora-at Klinprathum) uZGefvukef aemufqkH;xm;I vkyfief;±Sifrsm;u EkdifiHjcm;tvkyform;rsm;twGuf tvkyform;rSwfykHwifu'frsm;topfðyvkyfay;&efESifh ta[mif;jyefvJay;&ef ðyvkyfray; yguw&m;Oya't& ta&;,ljcif;cH&r_ESifh &ifqkdif&rnf jzpfa=umif;vkyfief;±Sifrsm;tm; owday;xm;onf? arv 10 &ufaeŒ0ef}uD;rsm;tpnf;ta0;. oabmwl qkH;jzwf csuft&wpfESpfwm tvkyfvkyfcGifhygrpf av#mufv$m aemufqkH;&ufukdowfr Swfc J h jci f ; jzp fonf? xk di f ;E k di fi HwGi fEkdifiHjcm;om;tvkyform; 11 odef;0ef;usif ±Sd+yD; tvkyform;u'f±Sdol 840000 teuf jrefrm 630000/ uarBm'D,m;110000/ vmtkd 100000jzpf+yD; 4if;wkdŒ. tvkyform;u'frsm; topfjyefvkyf&rnfjzpfonf? usef2 odef;cefŒonftvkyform; rSwfykHwifu'f vma&mufrðyvkyfao;ay? ZGefvukeftxd pD;yGm;a&;vkyfief;±Sifrsm;u 4if;udpPukdysufuGufygu Oya't& axmif 3 ESpfESifh aiG'%f bwf 6 aomif;uscHap&rnfjzpf+yD; tvkyform;rsm;onfvnf; axmif 3 vESifh aiG'%f bwf 5000 uscH&rnfjzpfa=umif; 0ef}uD;uowday; ajymqkdoGm;onf?

owfrSwf&uf ukefqkH;+yD;aemuf tpkd;&onf GIS ac:twdtus owfrSwfI owif;&,lonfh pepfudk usifhokH;rnf[k qkdygonf? xkdpepfonf xkdif;tm%mykdifrsm;rS tvkyf

orm;rsm;tm; tvkyfvkyfcGifh vufrSwfðyvkyfray;onfhvkyfief;±Sifrsm;ukd ESdrfeif;ta&;,lEkdifa&;twGufjzpfonf?

tvkyform;0ef}uD;rS tvkyform; vufrSwfrsm;ðyvkyfEkdifa&;onf &uf 30 ESifh vkHavmufonf[k tckdiftrmajymqkdcJhonf? 0ef}uD;u tvkyform;u'f ðyvkyfEkdifa&;twGuf 0efxrf;iSm;&rf;&efESifh taxmuftulypPnf;rsm;twGuf okH;pGJ&ef bwf 94 oef;ukd twnfðycJhonf? 0ef}uD;u,ciftvky form;vufr Swf ud ki faqmifxm;+y D ;owfwrf;wkd;ol tvkyform;rsm;. rdom;pkrsm;twGuf,m,D aexkdifcGifh ðyvkyfay;rSmjzpf+yD; ,ckrS yxrqkH;t}udrftvkyform;vufrSwf ðyvkyfolrsm;. rdom;pkrsm;twGufTtxl;tcGifhta&;udk ay;rnfr[kwf[k ajym=um;cJhonf?

0ef}uD;rsm;tzGJŒrS tvkyform;0ef}uD;Xmeudk xdkif;E k di fi HE Si f h e,fpyf jcif; xdpyfaeonfh jrefrm-vmtdk-uarBm'D;,m;EkdifiHrsm;rS aeŒydkif;wGife,fpyfukd jzwfausmfIxkdif;EkdifiHwGifvma&muf tvkyfvkyf=u+yD; naeykdif;wGifjyef=uonfh tvkyform;rsm;ESifh &moDtvkduf tvkyfvkyf=uaom tvkyform;rsm;ESifhywfoufonfh pm&if;Z,m;rsm;ðyvkyf&efESifh e,fpyfvkHòcHa&; ykdrdkaumif;rGefvmap&ef!$ef=um;cJhonf[k qkdygonf?

Bangkok Post2.6.2005

7

Page 10: BLSO Journal 2005 Issue

csefyD,Hokd;ar$;puf±Hk qENjy

tm;vyf&uftcsdefykdvkyftm;ctwGufavsmfa=u;aiGbwf 34.9 oef;ay;aqmif &rnfh wuf(pf)ukdvkdwyf(pf) ukr%D

wufukdvkdwyf(pf) (Tesco Lotus) qlygpwkd;qkdif}uD;uvkyfief;cGJtm;vkH;rS tvkyform; (84000) twGuf tcsdefykda}u; bwf34.9 oef;ay;&ef oabmwlvkdufonf?

4if;tvkyform;rsm;onf vGefcJhaom wpfESpfausmfutrsm;jynfol tvkyfydwf&ufwGif tvkyfvkyfcJh}uonf?tvkyform;0ef}uD; qkd&mtufuvify&mwGrfu trsm;jynfol tvkyfydwf&ufwGif tvkyfvkyfcJh}uaom tvkyform;rsm;tm; tcsdefykda}u;ay;&efudpP aqG;aEG;&ef ukr`%Dtr_aqmifrsm;onf 4if;tm; r}umrDu vma&mufIqufoG,fa}umif; ajym}um;cJhonf? wuf(pf)ukdvkdwyf(pf)qlygpwkd;qkdif}uD;onf tcsdefyk da}u;Oya'ukd vkdufem&efoabmwlcJhonf?

EkdifiHwpf0ef;&Sd vkyfiefcGJaygif; (125) ckrS 0efxrf; (210000)teuf (84000) cefŒukd ukr`%Du avsmfa}u; bwf (34.9)oef; ay;&rnf[k tvky form;0e f }uD;Xmeuajym}um;cJhonf? 4if;tcsdefykd vkyftm;cavsmfa}u;aiGukd2005 ckESpf ZGefvukefaemufqkH;xm;+yD; ay;&rnfjzpfonf?apmapmykdif;u wuf(pf)ukdvkdwyf(pf) tzGJ@rS tvkyform;

rsm;onf 4if;wkd@. rauseyfcsufrsm;ukd tvkyform;0ef}uD;Xme. tvkyform; umuG,fa&;ESifh vlr_zlvkHa&;XmeokdŒtr_zGifhI wkdif}um;cJhonf?

4if;Xmeu o}uFefwGif; tm;vyf&uf tcsdefykd vkyftm;cray;onfh rr#waom vkyftm;cay:vpDukd usifhokH;ae aomukr`%Dtm; w&m;pGJqkdcJ honf? ukr`%Du tvkyform;rsm;tm; tcsdefykdc ray;aomfvnf; tm;vyf&uf tcsdefykdctpm; wpfaeŒukd tpm;xkd; ydwfay;rnf[k ajym}um; cJhonf?

tvkyform;umuG,fa&;ESif h vlr_zlvk Ha&;Xmeuukr`%Dtm; tvkyform;rsm;.tm;vyf&uf tcsdefykda}u;ay;&ef trdefŒcsrSwfcJhonf? ukr%Du qkH;jzwfcsufukd uefŒuGuf+yD; tvkyform;w&m;±kH;okdŒ t,lcH0ifcJhaomfvnf; &_H;edrfhcJh onf?ukr`%Du w&m;±kH;csKyfokdŒ t,lcH quf0ifonf? okd@aomfukr`%Du t,lcHv$mukd r}umao;rDu jyef vnfI±kyfodrf;cJhonf?

Bangkok Post June 3,2005

20/ 5/ 05 aom=umae@wGif rJaqmuf+rdK@ csefyD,H okd;ar$;puf±kHY yef;pufESifhpufqGJXmerS jrefrmtvkyform; 300 eD;yg;cef@ qENjycJh=uonf? tvkyform;rsm;onf 'gZifaps;owfrSwf&ef vpmxkwf&uf twdtus owfrSwfay;&efESifhaexkdifcGifhtopf jyefvJay;&eftwGuf awmif;qkdqENjycJh=uonf?

xkdtvkyf orm;rsm;onf 20/ 5/ 05ae@ nae 3 em&DrSpwifI tvkyfrvkyfbJ qENjyawmif;qkdcJh=uonf? nae 4;30em&DwGif tvkyform;rsm;rS xrif;jyefpm;=u+yD; 5;30 em&DwGiftvky fc Gi fok d @ jye f0i f =uonf? nae 6 em& DwGi ftvkyform;rsm;. awmif;qkdcsufrsm;ESifh ywfoufI tvkyform;rsm;rS puf±kHrefae*sm yefpufpufqGJXmerS acgif;aqmifwkd@ESifh tjyeftvSef aqG;aEG;cJh=u+yD; n 8 em&DwGif aqG;aEG;yGJ+yD;qkH;oGm;onf?

tvkyform;rsm; qENjy&jcif;. t"du ta=umif;&if;rSm'gZifaps; jy\emyifjzpfonf? puf±kHrS 'gZifaps;E_ef;udk }uKdwifowfrSwfay;xm;jcif; r±SdbJ vpmxkwf&uf eD;csdef wGifrS

'gZifaps;E_ef;udk owfrSwfay;avh±Sdonf? vkyfief;+yD; cdsefwGifrS'gZifaps;E_ef;udk rw&m; aps;ESdrfowfrSwfay; aoma=umifhtvkyform;rsm;onf vkyfief±Sifrsm;. ay; oavmufom&±Sd=uonf? puf±kHrsm;onf vpmukd 10 &uf odk@r[kwf 15&uf wpf }udr f xkwfay;avh± S donf? xk dae@naeaqG;aEG;yGJt+yD;wGif puf±kHrefae*smrS wpfvv#if ESpf}udrf'gZifaps;ESif hjyKvkyf&ef owfrSwfay;rnf? okd@aomf &uftwdtusudk ajymjyjcif;r±SdbJ vpmxkwf&ufukdvnf;olaX;ESifh twwfEkdifqkH; nd‡E_dif;ay;rnf[k tvkyform; rsm;xHjyef=um;cJhonf?

Supervisor u yef;puf pufqGJXmerS tvkyform;30 cef@ wdk@onf tvkyfrvkyfcsifaoma=umifh ,ckuJokd@qENjyr_ jzpfyGm;atmif v_HŒaqmfjcif;jzpfa=umif; wifjyonf?

xkdpGyfpGJcsufudk tvkyform;rsm;u jyefvnf acsy jiif;qkdcJhonf? csefyD,Hokd;ar$;puf±Hkonf rJaqmuf+rKd@wGif 1995 ckESpfrSpwif zGifhvSpfcJh+yD; tvkyform; wpfaxmifausmfcef h±Sdonf?

8

Page 11: BLSO Journal 2005 Issue

wyfcfc±kdif pD;yGm;a&;vkyfief;±Sifrsm;toif;ESifh pufr_vkyfief;±Sifrsm;toif;wk d @rS rJaqmufa'otm; ta±SŒtaemufzGH h+zKd;a&;pDrHudef;wGif Oa&myokd@ qufoG,f&ef0ifayguf xGufayguf wpfcktjzpf ajymif;vJypf&efjzpfonf?rJaqmuf txl;pD;yGm;a&;a'o xlaxmifEkdifa&; Oya'opfwpfck ukd xkdif;ygvDrefokd@ t}uHjyK wifoGif;oGm;rnf jzpfonf?

xkdif;vl@tcGifhta&;aumfr±SifrS rJaqmufa'o txl;pD;yGm;a&;±kHpDrHudef;tay:xm;±Sdaom vlxk. oabmxm;aumuf,lpOf wmhcfpD;yGm;a&; ESif hpufr_vkyfief;toif;rS,ckuJhokd@ axmufcHa=umif; wkH@jyefchJjcif;jzpfonf?

pD;yGm;a&;vkyfief;±Sifrsm;toif; OuUÏ (Suchart trirat

Wattana) urdrdwkd@tzGJ@pnf;onfh vGefcJ haom q,fESpfavmufxJu txl;pD;yGm;a&;ZkHxlaxmifa&;udk awmif;qkdvmcJh=uonf[k ajym=um;cJhonf? Tokd@jyKvkyfjcif;jzifh xkdif;ESifhjrefrme,fpyf±Sd vltzGJ@tpnf;ESpfckvkH;tm; pD;yGm;a&;ESif hvlr_a&;tm;jzifh zGH h+zKd;vmrnf[k ,kH=unfcJh =uonf? rJaqmufa'oonf Oa&my. 0ifaygufxGufaygufwpfckESifh EkdifiHwumtqifhrD+rKdŒwpfcktjzpf wkd;wufvmrnfjzpfonf? rJaqmuf+rKdŒonf jrefrmEkdifiH/ tdENd,EkdifiHESifhh teD;uyfqkH; wnf±Sdaeonfh+rdKŒjzpfouJhokd@ Oa&myEkdifiHrsm;ESifh qufpyfay;Ekdifonfh+rKdŒ jzpfonf?

rJaqmufY txl;pD;yGm;a&;ZkHqkdonfh Oya'opfudk jyXmef;rnfqkdygu tm±SESifhOa&myukdaomfvnf;aumif;/ a'owGif;

pD;yGm;a&;tzGJ@tpnf;jzpfaom rJacgifa'o/ xdkif;rav;±Sm;/tif'kdeD;±Sm; pD;yGm;a&; yl;aygif;aqmif±Gufr_tzGJ@rsm;ESifh qufpyfay;Ekdifvdrfhrnfjzpfonf?

rJaqmuftxl;pD;yGm;a&;ZkH qkdonfh Oya'opfudk jyXmef;rnfqkdygu e,fpyfjzwfausmf pD;yGm;a&;vkyfief;±Sifrsm;ESifh&if;ESD;jr‡yfESHr_qkdif&m twm;tqD;rsm;ukd z,f±Sm;EkdifrSmjzpfouJhodk h Ta'owGif tm%m tvGJoHk;pm;r_rsm;ukd [ef@wm;Ek difrnf[k pD;yGm;a&;toif; OuUÏu ajym=um;ch Jonf?vGefcJhaom oDwif;ywfu t}uHay; twkdifyifcHtzGJ@rsm;jzpfonfh SEC ESifh PCC tzGJ@rsm;rS ukd,fpm;vS,frsm;onfrJaqmufrS pD;yGm;a&;vkyfief;±Sifrsm;ESifh jr0wDrS jrefrmpufr_ZHkn$ef=um;a&;rª; OD;wifv_difESifhtzGJ@ukd awG@qkHcJh=uonf? jr0wDaumhu&dwfvrf;ay:±Sd wnfaqmufrnfh o,f,lydk@aqmifa&;XmeESifh jr0wDoCFef; nDaemifESifh um;vrf;ukdvnf; ppfaq;chJ=uonf?

jrefrmEkdifiHrS txl;pD;yGm;a&;ZkHtjzpf tultnDay;a&;tqkdjyKxm;onfh jr0wD/ zm;tH/ armfv+rKdifESifh aumhaomif;+rdK@rsm;okd@vnf; ppfaq;=unfh±_cJ honf[k vlr_pD;yGm;a&;twkdifyifcH !$ef@=um;a&;rª;rpPwm Marin Wongharnchao uajym=um;cJhonf?

(((((Bangkok Post)

May 22,2005

rJaqmufY txl;pDyGm;a&;ZkHvkyf&ef axmufcH

usaemfwkd@ 'Drkdua&pDa&;twGuf v_yf±Sm;cJh&wJhc&D;±Snf}uD; wpfav#mufayghAsm? tJ'DxJrSm usaemf wkd@Asmajcmuftdy frufawGvnf; rufc J h +y D ;y g +y DA sm?a&mifeDav;oef;vmvkduf rkd;rvif;ao;bl; jyeftdyfOD;qkd+yD;awmh tdyfrufqdk;awGukd quf+yD;awmhrufvkdufawmf=umaevkd@±Sd&if a&mifeDav; oef;ovkdvdk ±Sdvmvkduf oHo&m±SnfcJhyg+yDAsm?

tckwpfcgawmh usaemf xGufvmwJhtcgrSmvlawG&J@ rsufESmrSm wu,fyJ a&mifeDoef;vm+yD;ar#mfvifhwJh rsufESmawGudk usaemf zwf±_&ygw,f?tJ'Dawmh vlawGtm;vkH;&J h ar#mfvifhcsufudk usaemfwkd@tm;vkH;[m jznfhqnf;Ekdifygapvkd@ usaemfu ar#mfvifhaeygw,f?

rif;udkEkdif

9

Page 12: BLSO Journal 2005 Issue

tvkyf&Sifwkd@. acgif;ykHjzwftjrwfxkwfr_ukd&ifqkdifcHpm;cJh&mrS tvkyform;wkdufyGJtqifhqifhukd jzwfoef;&if;tvkyform;acgif;aqmifjzpfvmol jrefrmtvkyform;rsm;.ta&;ukda&SŒwef;rS óud;yrf;aqmif&Gufaeol xkdif;tvkyform;acgif;aqmif Mr.Saner BoonthongeJ@ oifh&Jabmf*sme,fwkd@&JŒ pum;0kdif;ukd oifh&Jabmfpmzwf olrsm;twGuf azmfjyvkdufygw,f?

pmwnf;tzGJ@

oifh&Jabmf ? ? t&ifqkH; cifAsm;&JŒtvkyform;b0jzwfoef;r_tawG@tóuHukdajymjyay;ygvm;?qem ? ? usaemftouf 19 ESpfrSm xkdif;EkdifiHawmifykdif; Zmwdòrd@uae befaumufwuf+yD; tvkyf&Smw,f? um;b&dwf±_;puf±kHrSm tvkyf&w,f? tvkyf±kHxJu tr_eftr$m;awGu ,m;,Hap+yD; c%c%zsm;w,f? c%c%zsm;awmh c%c% cGifh,l&w,f? cGifh,lawmhvnf; tvkyf&Sifu vkyftm;c ray;wJhtjyif aemufwpf&ufpmyg xyfjzwfw,f? cGifh,lwmrsm;vkd@qdk+yD;usaemfukd tvkyfxkwfw,f? epfema=u;vnf;ray;bl;? tvkyfuxkwfypf&if epfema=u;ay;&r,fqkdwm usaemfodygw,f?'gayr,fh b,fol@qD tultnDawmif;&r,fqkdwm usaemfrodbl;? ‘igwkd@&JŒ vkyfcepfema=u;awG&atmif b,fvkdvkyf&rvJ’qkdwm usaemfpOfpm;=unfhw,f? aemufqkH;awmh tJ'Dpuf±kHuxGufcJhw,f? tJ'Dtcsdefu befaumufòrd@ay:rSm tvkyftukdif&Sm;yg;aecsdefvnf; jzpfwmrdk@ (1976) ckESpfrSm Zmwdòrd@ukdjyefoGm;w,f?

oihf&Jabmf ? ? tif; 'geJ@qufajymygOD;?qem ? ? (1979) ckESpfrSm befaumufjyefvm+yD; ‘a&mfqm’um; bufx&Dpuf±kHrSm ae@pm;c bwf 80 eJ@0ifvkyfw,f?"mwkypPnf;awGu usaemfhusef;rma&;ukd xdckdufapw,f? tvkyfu wtm;yifyef;+yD; vluvnf;ydefwmt&rf;yJ? usaemf puf±kHrSmtvkyf0ifawmh a&mfqmtvkyform;or*~uvnf; zGJ@ump? bmrSpOf;pm;raebJ or*~xJ0ifvkdufw,f? tvkyform; or*~tpnf;ta0;awG yGJvrf;awGqkd rvGwfwrf;oGm;wmyJ? tvkyform;v_yf&Sm;r_awGukd usaemft&rf;pdwf0ifpm;rdwJh umvaygh?

oifh&Jabmf ? ? tJ'Dpuf±kHu vkyfcukd b,fvkd&Sif;ay;vJ?qem? ? tvkyf p 0if0ifcsif; usaemfu vpm;r[kwfbl;? ae@pm;yJ? tJ'Dpuf±kHrSmu wpfESpfjynfhrS vpm;&Sif;ay;r,f? pae/we*FaEGem;&ufay;r,fqkdwJh owfrSwfcsuf&Sdw,f? 'gayr,fh wpfESpfjynfhawmholaX;u uwdrwnfbl;? aemufajcmufvxyfvkyfrS vpm;ay;r,fqkd+yD; xyfvkyfjyefw,f? 'geJ@ ‘rif;uwdrwnfwJhtwGuf ig tvkyfu xGufr,f’vkd@ olaX;ukdajymawmholu‘rif;aocsmpOf;pm;’qkd+yD;jyefajymw,f? usaemfvnf;±kH;cef;jyef wpfem&DavmufxkdifpOf;pm;+yD; tvkyfuxGufvkdufw,f?

oifh&Jabmf ? ? aemuf+yD;awmha&m? qufygOD;?qem ? ? 'geJ@ ‘qkHqkHpifaxmfxkdif;(pufr_vkyfief;)’ ,ufuef;puf±kHukd (1981) ESpfprSm a&mufoGm;jyefw,f? tJ'DtcsdefutJ'Dpuf±kHrSm or*~zGJ@zkd@ vlpkaecsdefvnf; jzpfw,f? tvkyf0if+yD; 7 &ufajrmufae@rSm or*~zGJ@pnf;a&; tpnf;a0;ukdoGm;+yD; usaemfhukd

xkdif;tvkyform;v+yf&Sm;r+tzJGŒ (T.L.C) acgif;aqmifMr.Saner Boonthong ESifhawGŒqkHjcif;

10

Page 13: BLSO Journal 2005 Issue

tzGJ@0iftjzpf vufcHzkd@ajymawmh olwkd@u r,kHouFmeJ@ tvkyfðywfrSm ra=umufbl;vm;vkd@ usaemfhukd ar;w,f? ra=umufa=umif;jyefajymawmh usaemfukd tzGJ@0iftjzpf vufcHvkduf=uw,f? or*~zGJ@pnf;+yD;csdefrSm tvkyf&Sifu or*~tzGJ@0if (30) xJu (10)a,mufukd tvkyfxkwfypfzkd@óud;pm;w,f? 'gayr,fh (10) a,mufrSm (1) a,mufyJ xkwfypfEkdifcJhwJhtwGuf usaemfwkd@bufuatmifjrifw,fvkd@ ajymvkd@&w,f?

tJ'Dpuf±kHrSmvnf; tvkyform;awGtay: acgif;ykHjzwftcGifha&;csKd;azmufr_awGukd cH&wmyJ? wpf&ufcGifh,l&if ESpf&ufpmvkyftm;cjzwfw,f? wpfESpfaerS ae@pm;cukd jym; 50/ wpfbwfavmufyJ wkd;ay;w,f? tJ'Dvkyf&yfawGu tvkyform;awGukdpkpnf;apzkd@ wGef;tm;ay;wmyJjzpfw,f? [kwfw,f tJ'Dpuf±kHrSmxJu or*~OuUÏjzpfae+yD?

oifh&Jabmf ? ? tJ'Dpuf±kHrSma&m b,fvkd}uD;rm;wJh tvkyform;wkdufyGJawGeJ@óuHawG@cJh&ao;vJ?qem ? ? óuHcJh&wmaygh? (1986) ckESpf Ekd0ifbmvrSm vpmwkd;ay;wmaES;vkd@ vpmwkd;ay;a&;twGuf qENjy=uw,f?puf±kHrSm&SdwJh tvkyform; 3000 ausmfpvkH; 45 &uf tvkyfvkyfrvkyfbJ qENjy=uw,f? tpkd;&v$wfawmf±kH;a&SŒtxdtvkyform;2000 ausmfoGm;+yD; qENjy=uw,f?

oifh&Jabmf-tJ'D qENjyyGJu b,fvkd&v'feJŒtqkH;owfoGm;vJ?qem- tJ'Doydwfu atmifjrifwmaygh?tvkyf±Sifu vkdufavsm+yD; vpmwkd;ay;w,f? tvkyform;tcGifhta&;awG jyef&w,f?

oifh&Jabmff ? ?‘qkHqkHpifaxmfxkdif;’puf±kHrSmub,fESESpfavmuftvkyfvkyfcJhwmvJ?qem ? ? tJ'DrSm &SpfESpf=umw,f? (1988) ckESpfwpfae@rSmawmh atmufwkdbm (6) &ufae@ tvkyform; ta&;tcif;ta=umif; aqmif;yg;a&;aewkef; tvkyf=uyfu rdoGm;a&m? usaemfhukdtvkyfu csufcsif;xkwfypfcsifayr,fh usaemfu or*~aumfrwD0ifjzpfvkd@ w&m;±kH;rSm tr_&ifqkdif+yD;rSyJ qkH;jzwfvkd@&r,f? 'ga=umifhw&m;±kH;rSm tr_qkdif=uw,f? a&SŒaewkd@ tvkyf&Sifwkd@utr_&ifqkdifvnf;usaemfyJ&_H;rSmrkd@ epfema=u;,l+yD; tvkyfu at;at;aq;aq; xGufoGm;zkd@ ajymw,f? 'gayr,fh olwkd@ajymwJhtwkdif; vkyfvkduf&if or*~ukd b,fvkdoGm;+yD; &Sif;jyrvJ? 'geJ@yJ usaemfjiif;vkdufw,f? trdef@vnf;csa&molwkd@ajymwJhtwkdif; epfema=u;r&bJ tr_±_H;+yD; tvkyfu xGufay;vkdufw,f?

oifh&Jabmf ? ? tvkyfðzwfcH&awmh or*~u cifAsm;ukd b,fvkdtultnDay;vJ?qem ? ? or*~u wm0efcH+yD; wpfvbwf (1000)axmufyHhw,f? 6 v tultnD ,lcJhw,f? aemufawmh ‘pifusL&D xyfxkdif;’,ufuef;puf±kHu aq;qkd;yef;±kdufbufrSm tvkyf0ifvkdufw,f? tJ'Dpuf±kHrSm tvkyf0ifwmu (2532) ckESpf atmufwkdbmrSmaygh?+yD;cJhwJh (2004) ckESpftxd tvkyfvkyfcJhw,f? ‘pifusL&Dxyfxkdif;’ ,ufuef;puf±kH tvkyform;or*~rSmOuUX (3) }udrfvkyfcJhw,f? (puf±kHrSm tm;vkH;tvkyform;ta,muf (500) &Sdw,f?) tvkyf&Sifu pnf;±kH;a&;aumif;vkd@qkd+yD;usaemh fuk d róudufbl;? usaemfuawmh tvkyf&Sif/ tvkyform;rcG J jcm;bl;? rSefwJ hbufuyJ tjrJ&yfwnfw,f?tJ'DtcsdefrSmpifusL&Dxyfxkdif;rSm or*~OuUXtjzpfwm0ef,l+yD; (T.W.F.T) rSm taxGaxGtwGif;a&;r_;aygh?

oifh&Jabmf ? ? tJ'Dpuf±kHrSma&m tvkyform;wkdufyGJawGeJŒ&ifqkdif&ao;vm;?qem ? ? ‘pifusL&Dxyfxkdif;’rSm jzpfcJhwmaygh? wpfESpfpm Bonus ukd &ufavsmhzkd@vkyfvkd@? tvkyf±Hk 3 vodrf;+yD; qENjy=uw,f?puf±kHxJukd olaX;vnf; ay;r0ifbl;? vkyfief;awGtm;vkH;vnf; &yfoGm;a&m? usaemfvnf; tzrf;cH&+yD; tcsKyfxJwpfntdyfvdkuf&ao;w,f?

oifh&Jabmf ? ? qENjywJh 3 vtwGif;rSm cifAsm;wkd@awG b,fvkd&yfwnf=uovJ?qem ? ? ckvkd tajctaersKd;óuHvm&if tokH;cszkd@qdk+yD; tvkyform;wpfa,mufukd wpfvbwf 40 pkxm;wm? usaemfwkd@rSm&efykHaiGwpfoef;&Sdw,f? 'gayr,fh wjcm;puf±kH tvkyform;or*~awGu tultnDay;=uwm tJ'D&efykHaiGwpfoef;awmif

11

Page 14: BLSO Journal 2005 Issue

okH;p&mrvkdbl;? wkdufyGJ&v'fuawmh oydwfacgif;aqmif 7 a,mufrSm 5 a,muf tvkyf&SifbufygoGm;vkd@ trSefwu,f&,&r,fhBonus (62) &uftpm; (52) &ufeJ@ auseyfvkduf&w,f? ykvdyfawGu ±kdufESuf+yD; òzdcGJvkd@ tuGJtjyJawGeJ@vnf; óuHcJh&w,f?

oifh&Jabmf ? ? Mr.Saner taeeJ@ ckvkdóuHawG@ae&wJh tvkyform;tajctaeawGtay: b,fvkdoabm&ygovJ?qem ? ? vkyfcr#wr_ r&Sdbl;? xkdif;eJ@ jrefrmvkyfcwef;wl ay;&rSmaygh? ck[mu jrefrmtvkyform;awGtay: acgif;ykHjzwfvGef;aew,f?

oifh&Jabmf ? ? 'DtajctaeawGukd wkd;wufatmif b,fvkdvkyfaqmifEkdifrvJqkdwmav;?qem ? ? xkdif;tvkyform;Oya'u owfrSwfxm;wJhvkyftm;ceJ@ &ykdifcGifhawGukd xkdif;tvkyform;or*~awGukd wifjy&r,f?xkdif;tvkyform;or*~awGuwpfqifh jrefrmtvkyform;ta&;eJ@ ywfouf+yD; xkdif;tpkd;&&JŒay:vpDxJrSm Oya'xnfha&;qGJzkd@wkdufwGef;awmif;qkd&r,f?

oifh&Jabmf ? ? cifAsm;ajymovkd xdkif;or*~awGuwpfqifh jrefrmtvkyform;ta&; awmif;qkd&r,fqkd&if xkdif;tvkyform;awGu jrefrmtvkyform;awG&JŒta&;ukd awmif;qkday;Ekdifyghrvm;?qem ? ? usaemfwkd@tzGJ@taeeJ@ 'DudpPeJ@ywfouf+yD; xkdif;tpkd;&ukd awmif;qkdaeygw,f? jrefrmtvkyform;awGbufuvnf;Oyrm-tvkyf±kHwpf±kHukd ukd,fpm;vS,ftrmcH (10) a,muf&Sm/ tvkyform;Oya'eJ@ywfouf+yD; oifwef;ay;/ +yD;awmh wpfvwpf}udrf ykHrSeftpnf;ta0;vkyf+yD; tajz&Sm&r,f? ukd,fh&ykdifcGifhtcGifhta&;awGtwGuf ukd,fwkdifawmif;qkd wkdufyGJ0ifrSyJ &vdrfhr,f?

oifh&Jabmf ? ? xkdif;tvkyform;eJ@ jrefrmtvkyform; E_dif;,SOfvkduf&ifff jrefrmtvkyform;awGtaeeJ@ tcGifhta&;trsm;}uD; csKd;azmufcHae&wJhtay: Mr.Saner taeeJ@b,fvkdjrifygovJ?qem ? ? 'g[m t"dujy\emyJ? 'DrJaqmufrSmu xkdif;tvkyform;u r&SdoavmufbJqkdawmh 'Djy\emay:rSm xkdif;updwfr0ifbl;? 'Dawmh ukd,fhjrefrmtvkyform;tcsif;csif; pkpkpnf;pnf;eJ@óuHawG@vmwJh jy\emukd ukd,fhjrefrmtvkyform;awGbmom &ifqkdifajz&Sif;&rSmyJ?

oifh&Jabmf ? ? cifAsm;taeeJ@ jrefrmtvkyform;ta&;ukd bma=umifhpdwf0ifpm;&wmygvJ?qem ? ? usaemfhtaeeJ@uawmh tvkyform;a&;eJ@ywfouf&if xkdif;jzpfjzpf jrefrmjzpfjzpf vmtkdyJjzpfjzpf b,fvlrsKd;yJjzpfjzpfayghAsm pdwf0ifpm;wmygyJ?

oifh&Jabmf ? ?‘pifusL&Dxyfxkdif;’,ufuef;puf±kHu tawG@tóuHawGukd jyefajymygOD;?qem ? ? a&SŒrSmajymcJhwJh 3 vqENjyyGJvnf;+yD;a&m olaX;u puf±kHrSm usaemfhukd r&Sdapcsifawmhbl;? tvkyf±kHu tvkyf=uyfawGeJ@(0À) vnf; usaem fuk d tvky fuxGufoGm;atmif enf;rs K d ;p k Hok H ; +y D ; z dtm;ay;w,f? puf± k Hor*~tay:r SmoHa,mZOfuvnf;wG,faeawmh tvkyfub,fvkdrS rxGufcsifygbl;? 'gayr,fh zdtm;awG ay;vGef;ru ay;vmawmh (tJ'Dtcsdfefurdom;pkxJrSm jy\em jzpfaevkd@ acgif;±_yfaecsdefvnf;jzpfjyef) ‘at;æ puf±kHrSm ighukdr&Sdapcsif&if epfem a=u;ay;’qkd+yD; pdwfwdkwdkeJ@ajymvkdufrdw,f? tJ'DrSmwif tuGuf&oGm;awmh olaX;uac:awG@+yD; Oya'twkdif; bwf 7 aomif;ay;+yD; usaemfhukd tvkyfuxkwfvkdufw,f? trSefu pdwf±_yf±_yfeJ@ usaemfpum;vGefoGm;wm? owd&awmh jyefjyifvkd@ r&awmhbl;? 'Djy\emay:rSm 'Dae@xdpdwfraumif; jzpfaewkef;yJ? tvkyfxGuf&awmh or*~uyg xGufay;vkduf&w,f? wcsKd@ or*~tzGJ@0ifawGqkd usaemfhtay: 'Dae@txda'goxGufae=uwkef;yJ?

oifh&Jabmff ? ? cifAsm;wkd@ xkdif;tvkyform;awG&JŒ tajctaeukdvnf; ajymjyay;ygOD;?qem ? ? xkdif;tvkyform;awGay:rSmvnf; tvkyf&SifawG&JŒ acgif;ykHjzwftjrwfxkwfr_awG&SdwmyJ? tvkyform;or*~tckdiftrm&SdwJh tvkyf±kHyJoufomwm? puf±kHrSm trmcHwkdufr,fh vlr&Sd&if acgif;ykHjzwfcH&rSmyJ? 'ga=umifh jrefrmtvkyform;awGukdvnf; trmcHukd,fpm;vS,fawG a&G;cs,f+yD; wkdufyGJ0ifEkdifatmif avhusifhysKd;axmifay;zkd@ajymwm?

12

Page 15: BLSO Journal 2005 Issue

oifh&Jabmf ? ? tJ'Dvkdwkdufvkd@ tvkyform;umuG,fa&;±kH;a&muf&if b,fvkdtultnDay;EkdifrvJ?qkdvkdwmu aemufqkH;tqifh a&SŒaeXm;zkd@ tcuftcJ/ tcsdefeJ@ aiGa=u;utpaygh?qem ? ? cufwmu tvkyform;a&SŒae±kH;uvnf; rJaqmufrSm r&Sdbl;? erfhcGrfp0rfrSmyJ&Sdwmrkd h oGm;wkdif&wm jrefrmjynfom;awGtwGuf tcuftcJ&Sdw,f?

oifh&Jabmf ? ? aemufwpfcsufar;csifwmu cef@rSef;ajc jrefrmtvkyform; wpfoef;&Sdw,fqkdygpkd@Asm? tJ'D wpfoef;uEkdifiHtwGuf tusKd;&Sdvm;? xkdif;tpkd;&eJ@ xdkif;tvkyform;awGtwGuf xdckdufr_&Sdvm;?qem? ? xdkif;EdkifiHtwGufawmh repfembl;? tvkyf&SifawG tusKd;tjrwftrsm;}uD;&Sdwmaygh? xdkif;tpkd;&taeeJ@uawmh'Dtay:rSm bmrSr&bl;? xkdif;EkdifiHu jrefrmtvkyform;ta&;ajz&Sif;ray;Ekdifvkdh emrnfysufw,f?

oifh&Jabmff ? ? qkdvkdwmu xkdif;tpkd;&taeeJ@ tusKd;tjrwf&wmenf;vkd@vm;?qem ? ? tvkyf&SifawGqDu taumufcGeftenf;tusOf;&wmuv$J+yD; bmrStusKd;r&Sdbl;? xkdif;tvkyform;awGbufuvufn‡dK;xkd;p&m jzpfvmw,f? &wJhtcGefuvnf; jrefrmtvkyform;awG&JŒusef;rma&;apmifha&Smufr_ jyefay;&wmeJ@yJ ±_H;+yD;&if;±_H;wmygyJ?

oifh&Jabmf ? ? xkdif;tvkyform;or*~awGtaeeJ@a&m 'Djrefrmtvkyform;awGtay: b,fvkdjrifygovJ?qem ? ? olwkd@bufu tvkyform;tcsif;csif; ukd,fcsif;pmygw,f? 'gayr,fh xda&mufatmif tultnD ray;Ekdif =ubl;?olwkd hukd,fYuvnf; jy\emawGeJ h &ifqkdifae&w,f? xdkif;pufr_tvkyform;or*~rsm;tzGJ hcsKyf (T.W.F.T) taeeJ h jrefrmtvkyform;awG owfrSwfvkyfc&&Sdzkdh xkdif;tpkd;&udk or~awGeJ h 0dkif;+yD; wkdufwGef;xm;w,f? (T.W.F.T) u or~aygif; 30 eJ h zGJhpnf;xm;wm? tzGJ h0ifaygif; (27000) &Sdw,f?

oifh&Jabmf ? ? cifAsm;wkd@ T.L.C ta=umif;ajymjyygOD;?qem ? ? usaemfwkd@u or*~r[kwfbl;? xkdif;tvkyform;awG yl;aygif;aqmif&GufwJhtzGJ@tpnf;yg?

oifh&Jabmf ? ? cifAsm;&JŒ ckvkdjrefrmtvkyform;ta&; aqmif&Gufr_awGrSm b,fvkdtaESmifht,SufrsKd;awGukd óuHawG@cJh&vJ?qem ? ? b,folb,f0g&,fvkd@awmh twdtusajymvkd@ r&bl;? zkef;eJ@quf+yD; +cdrf;ajcmufwmawG &Sdw,f? tvkyf&SifawGbufu rauseyfwJh wkH@jyefr_awG &Sdvmw,f? ao&rSmvnf; ra=umufygbl;? vlqkdwm wpfae@ae@rSm wpfenf;enff;eJ@ ao&rSmcsnf;ygyJ? tvkyform;awG tusKd;aqmif&Guf&if;ao&wm rGefjrwfw,fvkdhcH,lxm;ygw,f?

oifh&Jabmf ? ? aemufqkH;taeeJ@ jrefrmtvkyform;awGukd bmrsm;ajymcsifygovJ? t}uHðycsifwmav;awG &Sd&ifaygh?qem ? ? olwkd@awGukd ukd,fcsif;pmygw,f? t"dujy\emukd olwkd@ukd,fwkdfif ajz&Sif;EkdifrSom tusKd;oufa&mufr_&Sdr,f? wjcm;tzGJhtpnf;awGukd tm;ukd;r,fqkd&if olwkd@u tðyoabmavmufom qufqHr,f? xda&mufatmifvkyfay;rSm r[kwfbl;?jrefrmtvkyform;awGukd 'DrSm&SdwJh jrefrmtzGJ@tpnf;awGu 0kdif;0ef;ulnDaxmufyH+yD;olwkd@&JŒ jy\emukd ajz&Sif;ay;&r,f?

ÔÔÔÔÔÔÔ

13

Page 16: BLSO Journal 2005 Issue

oabmFusif;rSm usaemfu aumifpD0if wpfOD;jzpfygw,f? tvkyform;xkua&G;cs,f+yD; wifajr‡mufvkdufwJh ukd,fpm;vS,fyg? aumifpDuae+yD; usaemfhukd xkwfvkyfa&;twGif;a&;rª;/pnf;urf;xdef;odrf;a&; twGif;a&;rª;/ pHjya&G;cs,fa&;twGif;a&;rª; qkd+yD;; wm0ef 3 ck ay;ygw,f?

tck VOA rSm vkyfaewJh OD;cspfOD;(37) E Sp fqk dwmu usaem fwk d @aumifpDOuUXyg? olupm&if;ukdifcsKyf?usaemfwkd@oabFmusif;rSm vcusyf 1200eJ@ bm;qkH;aeygw,f?

aumifpDtpnf;ta0;udk tywfwkdif;xkdif&w,f? wufa&mufwJ@olawGxJrSmOD;cspfOD;/ Akdvfrª;&JnGef@/aumifpDtaxGaxGtwGif;a&;rª;/aemufXmeqkdif&m tvkyform; ukd,fpm;vS,fawG? qifrvkdufoabFmusif;ukd ,l*kdpvyfu tultnDay;wm/ odef; 650 ukefusw,f? ,l*dkpvyftif*sifeD,mawG twlwltvkyfvkyf&w,f? v#yfppfeJ@ ywfoufwJ@taemuf*smreD v#yfppfqD;rif;ukr`%D&Sdw,f? wyfqifxm;wJ@pufawGu ta&SŒ*smr%DupufawG? puf±kHxJrSm oabFmvGef;vrf;awG/ oabFmukd wpfae&uwpfae &mul;ajymif;ay;wJ@ Transmitter

a&uef}uD;awG/ oabFmwnfaqmufa&;puf±Hk tvkyf±HkawGaygif;pkH/ Xmeaygif;pkH&Sdygw,f?

tvkyform;awG qkdwmuvnf;rsm;aomtm;jzif h uk d;wef;q,fwef;

orm;awG tvkyform;aygif; 1000cef@&Sdw,f?

usaemfwkd@ taeeJ@ wefcsdefokH;axmif&SdwJ@ ar,koabFmutp &efrsKd;atmifppfoabFmtxd ukef;ay:wif}u&w,f?Five Stars u jynfawmf!Gef@oabFmay:vnf; wif&wmyJ? vkyf&wJ@ tvkyfutwwfynmjrifhw,f? wcsKd@tvkyfawGuodyfyifyef;w,f? bma}umifhvJqkdawm@pufeJ@vkyf&r,f@[mawGukd vltm;eJ@ vkyfae&vkd@jzpfw,f?Oyrm…qkdygawmh wef0ufavmufav;wJ@[mqkd&if cs de f;bavmufeJ@ r &rSm jzpfayr,f@ vl4,5a,mufeJ@rae&awmh vlawG[m ta}umtjcifawG jyKwfxGuf ukef+yDvm; cHpm;&w,f? aemufoabFmyefum}uD;awGjzKwfwJ@tcg 12 aygifwl}uD;eJ@ wtm;v$J,v$J±kduf+yD; jzKwf}u&wm/ ar,kyefumqkd&if 2wef 3 wefavmuf av;w,f?tJ'g}uD;ukd csdef;bavmufeJ@jzKwf wleJ@±kduf&wJ@ tvkyform;awG[m waygif;wefcl; aeyl}uD;xJrSm pOf;pm;om}unfhyg?oabFm0rf;xJ av;zufaxmuf0if+yD; &ypf(Ribet) ±kduf&wJhtcgrsKd;qkd&if aocsifapmfeHw,f? 'gayr,fh &wJ@vcusawmhodyfenf;w,f? u|efawmfwkd@aumifpDu vlawG[m&efukefwkdif;rSm&SdwJ@ puf±Hktvkyf±HkawGukdr}umr}um avhvmcGifh&ygw,f? bDyDtkdif/*kefeDpuf±Hk / orkdif;csnfr#ifeJ@ txnfpuf±Hk….ponjzifha&mufzl;w,f? 'Dtay:u

usaemfwkd@ tvkyform;awG E_dif;,SOf+yD;aqG;aEG;cJ@ }uw,f? tvkyform;awG&JŒaexkdif pm;aomufr_b0/ tvkyfcGifutajctae/ vpm/ axmufyHhr_/ apmifha&Smufr_ ….ponf axmifhaygif;pk Hu}unfhygw,f?

Oyrm…bDyDtkdif (aq;0g;puf±H k)rSmqkd&if uav;xdef;Xme&Sdw,f? pnf;urf;owfrSwfr_jrifhw,f? tcef;xJ0if&ifbdeyfcíwf0if/ ykd;owfxm;wJ@ 0wfpkHawGvJ+yD;rS 0if&wmrsKd;?

avhvma&;u jyefvm&if aumifpDtpnf;ta0; xkdif&w,f? xkwfvkyfa&;b,fvkd wkd;atmifvkyf&rvJ aqG;aEG;}uw,f? 'Dae&mrSm rqvacwft&m&Sd}uD;awGeJ@ olwkd@vnfywfaewJ@ ,E W&m;}uD;ta}umif;ukd rdrdeJ@qufpyfaewJ@ tydkif;uae+yD; ajymcsifw,f?

wpfa,mufu Ak dvfrª;}uD;wifpk d;o,f,lykd@aqmifa&;rSm OD;omausmf +yD;&ifolyJ? olu ‘'DrSm udk0if;xdef cifAsm;odwJ@twkdif; usaemf[m tpkd;&t}uD;wef;t&m&Sdjzpfw,f? 'gayr,fh usaemf bmrSvkyfvkd@r&bl;’wJ@?

tJ'D aumifpD tpnf;ta0;rSmyJusaemfu ‘xkwfvkyfa&;rSmM 6 vkH;vkd@ajym}uw,f? man vl/ machine pufu&d,m/ market aps;uGuf/ money qkdwJ@y k du fqH / method enf;ynmeJ @management ac:wJ @ p Dr Hce f @c G Jr _ ?usaem fwk d @puf± H kr Sm acwfr Dz k d @qk d&i f

ar / ZGeftvkyform;ta&;tcif;ar / ZGeftvkyform;ta&;tcif;(qifrvkdufoabFmusif;wkdufyGJ)

14

Page 17: BLSO Journal 2005 Issue

usaemfwk d @ tvkyform; tm;vkH;ukdtwwfynmjr‡ifh&r,f? puf±Hkukd acwfrDzkd@ M6vk H ; wyfqif&r,f? usaem f wk d @odyfyifyef;aew,f? vpmuenf;w,f?tm[m&u rvkdufEkdif/ cGeftm;vnf;r&Sdacwfuvnf; rrDawmh u&def;eJ@ vkyf&r,fh[mukd vlawGeJ@ r,ae&w,f? 'ga}umifhM 6vkH; udpP tjref pOf;pm;ay;}uyg’vkd@ ajymvkdufw,f?

'kAkdvfrª;}uD;!Gef@atmif qkdwm &Sdw,f? tJ'Dwkef;u olu &efvkH;atmifppfa&,mOf&JŒ C.Ojzpfw,f? Akdvfae0if;pmwkduf}uD;pma&;vkyfaepOfu ol@ukd xdef;ay;&qkdawmh b,fol@rS *±krpkdufbl;? ol@txufu Ak dvfcsKyfaomif;wifvm&ifvnf;salute ray;bl;? rjrifcsifa,mifaqmifaewm usaemfwkd@&@J taxGaxGrefae*smu OD;rsKd;cifqkdwJ@ &cdkifukvm;}uD;olu p uf±Hkukd odyfzGH@òzd;csifw,f? odyfwkd;wufcsifw,f? tvkyform;awG&JŒ b0udkaumif;apcsifw,f? 'gudkodwJ@tcg ol@txuft&m&SdOD;omausmfu ‘a[@rsKd;cif’qkd+yD; ‘ig’eJ@ukdifwkwfw,f? OD;omausmf[m &cdkifawGxJrSm bk&ifvkd qufqHwmawmfawmfrsm;rsm;u ol@udk bk&m;rxl;&±Hkwr,fyJ?

a&wyf&Jhtxmu wpfrsKd; ? AkdvfawGukd xrif;ykd@&wJ@ Ap wyfom;awG&Sdao;w,f? xrif;ykd@wJhtcg olwkd@r}unfvkd@ &Sd&ifxrif;xJ wHawG;axG; xnfhay;vkduf wmrdoGm;wJ@tcg xkd;}u}udwf}u jzpf}u w,f?olwkd@eJ@ usaemfwkd@ tvkyform; awGa,bk,stm;jzifh cif}uw,f? t&m&Sda&mwyfom;awGyg cif}uw,f? b0t&ukdrcifvkd@ rjzpfbl;? vl 200-300 avmufpD;wJ@ wefcsdef 3000 avmuf&SdwJ@ ppfoabFm}uD; yifv,fxJoGm;wJ@tcg tvkyform;awG vkyfay;vkdufwm raooyf&ifvkd&mra&muf ao&Gma&mufoGm;Ekdifw,f?oabFmaygufqif;&if usaemf vufrSwfxkd;rS xGufcGifh&wmqkdawmh usaemhfukdta&;ay;ygw,f?

ara';wkd@/ jynfaxmifpkae@wkd@qkd&ifusaemfwkd@ oabFmusif;tvkyform;awGyJ

xreJxkd;ay;&w,f? vlaxmifaomif;twGufxkd;ay;&wmyg? usaemf tvkyform;awGeJ@twlxkd; twlpm;aecJhw,f?oabFmusif;rSm pm}unfhwkdufzGifhw,f?twlzwf}u avhvm}uw,f? 'Dtvkyform;awGxJrSm ±k&Sm;/ yk dvef/ ta&SŒ*smr%D æ pwJ@ qkd&S,fvpfEkdifiHawGudkoGm;+yD; ynmoifcJ@&olawG&Sdw,f?

'ga}umif h qk d& S,fvpfpepftay:wdrf;nGwfr_awG&Sd}uw,f?

txufrSm ajymcJ@wmawG[m ta&;tcif;ray:rD aemufcH taetxm;awGjzpfygw,f? tck usaemfwkd@XmeeJ@ qkdifwJ@ta&;tcif;ta}umif; wifjyygr,f?

ZGefv 5 &ufae@upygr,f? usaemfwkd@ qifrvkdufoabFmusif;eJ@ vSnf;wef;rD;&xm;vrf;eJ@u uyfaew,f? &efukefbufu rD;&xm;tvkyform;awG tif;pdefbuf csDwufoGm;}u+yD qkdwJh owif;}um;ae}u&+yD?

ZGef6 &ufae@rSm xkH;pHtwkdif; Xmeukdtapm}uD;oGm;w,f? oef@&Sif;a&;vkyf/a&aEG;wnf/ pm}unfhwkdufzGifh/ puf±HkzGifhay;+yD; uJefwif;xJoGm;xkdif+yD; apmifhaewkef; tvkyform;awG 0ifvmw,f?‘ukd0if;xdef [kdrSm rD;&xm;rSmawmh qENjyr _awG jzp fae+y D? bmvky f }urvJ’vk d @tvkyform;&Jabmfukdbmpdefuar;w,f?‘olwkd@awmif arSmuf&if usaemfwkd@vnf;arSmufayghAsm? 'gudpPaumif;yJ’qkd+yD; vufajr‡mufjyvkdufw,f? tvkyform;awGuvnf; tm;vkH; vufajr‡mufjyvkduf}uum‘'Dvkdqkd&if usaemfwdk@ oydwfarSmuf}ur,f’ vkd@ nd‡vkduf}uw,f? uysmu&mpm;aomuf+yD; xGufvm}uw,f? qkdifa&S@rSm usaemfu‘oyddwf oydwf’wkdifwmeJ@‘arSmuf arSmuf’qkdwJ@ toHawG[def;xGufcJ@w,f?

tvky form;awGuk d usaem fu‘&Jabmfwkd@ cktcsdefu p+yD;awmh oydwfarSmufr,f/ wkd@tvkyform;awG&JŒ tcGifhta&;awG&z@k dtwGuf wkd@oydwfarSmuf}ur,f? qENjy}ur,f? 'DtcGifhta&;awG&&Sdzkd@pnf;pnf;vkH;vkH;eJ@ wkdufyGJ0if}ur,f’

vkd@ v_H@aqmfvkdufw,f? tvkyform;awGwajzmajzm a&muf&S dvmcs defrSmawmhusaemfu pm;yGJwpfvkH;ay: wuf&yfvkduf+yD;‘oydwf oydwf’vk d @ wk di fvk dufwmeJ@‘arSmufarSmuf’qkdwJ@ toH}uD;u wkef[D;xGufay:vmw,f? aemufawmh wjcm;puf±HkawGbuf csDwuf}uw,f? 0,f'ga&Sm@ (Weldershop) bufa&mufawmh‘&Jabmftvkyform;taygif;wkd@ wkd @&JŒtcGifhta&;awGukd&zkd@ wkdufyGJ0if}ur,f?'DtwGuf wkd@ tvkyfrvkyf}uawmhbl;?puf±HkawGydwfr,f’vkd@ a}unmvkduf w,f?&Jabmfbma&$u ‘tvkyform; oydwfarSmuf arSmuf’vkd@ wdkifay;w,f? aemufusaemfu zdwifa&SmhuaomheJ h 0,f'ga&Smhu aomhESpfacsmif; odrf;xm; vkdufw,f?

&Jabmfbma± $OD;aqmif tvkyform;awGua'gufum (Docker) bufukdxGufoGm;}uw,f? &Jabmfbma&$[mu&def;ay:wufvkduf+yD; ‘tvkyform;&Jabmftaygif;wkd@ cktcsdefrSm usaemfwkd@tvkyform;awG&JŒ tcGifhta&;ukd awmif;qkdr,f? &atmifawmif;qkdr,f? EGm;arG;&ifjrufausG;&r,f? vlarG;&if qefay;&r,f’vkd@ a[majymw,f?tvkyform;xk}uD;u ‘'kd@ta&; 'kd@ ta&;’vkd@ aºuG;a}umf}uw,f?

tJ'DvkdeJ@ usaemfwkd@wawG t,fvufx&Du,fa&Sm@/ r&Sif;a&Sm@/ &SpfbDvf 'if(shipbulding) / aemuf0,f'i fa& Sm @ /umyifwm (Carpenter)/ abmf'D (Body)/a&Sm@/ tif*sif&DyJ&m;a&Sm@ (enginerepairsop)/0ef}uD;±Hk; (TLC)/ OD;omausmf±Hk; (oabFmusif;xJrSmyJ okH;w,f) awGbuf vSnfhvnf}uw,f? tJ'Dae@u OD;omausmfrvmbl;?olu tv,fxyfrSmaew,f? 0ef}uD; ±Hk;rSmtrsKd;om; trsKd;orD;0efxrf;awG &Sdw,f?olwk d @uk d usaem fu ajymw,f?‘oabFmusif;wpfckvkH;ukd tvkyform;awGodrf;vkduf+yD? tJ'Dawmh cifAsm;wkd@tvkyform;awGeJŒ vufwGJ+yD; oydwfarSmufyg? twlwuG usaemfwkd@ tcGifhta&;awGudk awmif;qkd}ur,f? r&rcsif;

15

Page 18: BLSO Journal 2005 Issue

awmif;rSmjzpfw,f?cifAsm;wkd@ tvkyfrqif;}uygeJ@’vkd@?

olwdk@wkH hjyefr_u aumif;ygw,f?tvkyf rqif;}uygbl;? tJ'Duae aq;cef;xJoGm;w,f? a'gufwmpDpDeJ@ em@pfrav;wifwifrl &Sdw,f? olwkd@ESpfa,mufvkH;tvkyform;awGeJ @cifw,f? apwemvnf;aumif;}uw,f? aq;ay;vnf; &ufa&mw,f? wufx&mqkdufuvif;qk dvufwckyf}uD;ay;wm? olwkd@u tdrfjyefzkd@jyifae}u+yD? usaemfu tvkyform;awGukd ypfroGm;zk d @ twl vufwGJwkdufzk d @awmif;yefygw,f? olwkd@vnf; tvkyform;awGukd pmem+yD; rsuf&nf0kdif;vm}uw,f? aemufawmh twlvufwGJ wdkufzkd@ oEMdXmefcs}uw,f?

tvkyform;&JabmfawGu usaemfhqDa&mufvm}uw,f? ‘&Jabmf0if;xdef wcsKd@t&m&SdawG oydwfukdòzdcG Jzk d @ óud;pm;aew,f? tJ'Dawmh usaemfwkd@ bmvkyfrvJ±kduf}urSmvm;vkd@ ajymwmeJ@‘[m rvkyf}uygeJ@/ xdef;odrf;xm;yg? 'DrSm ±Hk;zGifhxm;wmyJ/ 'Dudkac:cJ hyg’qkdawmh/ r}umcifaumifpDOuUXOD;cspfOD;/ 'kOuUXOD;tkef;armif/aemuf twGif;a&;rª; ukdvSjrifhygvmw,f?olwkd@rsufESmawGvnf; raumif;}ubl;?usaemfu ‘OD;rsKd;xGÉfwkd@ OD;cspfOD;wkd@ cifAsm;pdwfr&SdygeJ@/ vkHjcKHa&;twGuf ac:&wmyg?usaemfwkd@ukd ,kHapcsifw,f? cifAsm;wkd@udkrowfygbl;? ckvkdtjyifrSm vkyfaewmudktvkyform;awGu cifAsm;wk d @tay:oHo, jzpfaew,f? 'ga}umifh vkHjcKHa&;tcef;rSmae}uyg’vkd@ ajym+yD; xdef;xm;vkduf&ygw,fvkHjcKHa&; aomhawG tygaomhtm;vkH;ukd usaemf ukdifxm;ygw,f? oydwfwkdufyGJukd 8 em&D 9 em&DrSmpvk duf}u+yD;r k d @ tvkyform; oydwfaumfrwDvnf;zGJ@}u&w,f? OuUXusaemf/'kOuUXukdbefa&$/ t}uHay; ukdwifjrifhponf wm0efay;}uw,f? OuUXtaeeJ@tkwfwkdifwpfwkdifay:wuf rkdufu±kdzkef;ukdif+yD; rdef@cGef;ajym&w,f? ‘&Jabmftvkyform;taygif;wkd@

cktcsdefup+yD; wkd@awG qifrvkdufoabFmusif;ukd odrf;vkduf+yD;/ puf±HkawGtm;vkH;ukd wdk@odrf;ykdufvkduf+yD/puf±HkawGeJ@twl ppfoabFmukdvnf; odrf;xm;vkduf+yD? 'ga}umif h puf±H kawG tm;vkH;[moabFFmawG tm;vkH;[m wkd@tvkyform;awG&JŒtm%matmufrSm&Sdw,f? 'ga}umifhwkd@odrf;yk dufxm;wJ@ puf±H kawGtwGufwkd@tvkyform;aw GjynfolawG&J@ tusKd;twGuf wk d @oydwfarSmufqENjyr,f?awmif;qkdcsufawG r&rcsif; qufvufwkdufyGJ0ifoGm;r,f? wkd@[m tnHhrcHbl;?tav#mhray;bl;? &Jabmftvkyform;taygif;wkd@ pkpkpnf;pnf;eJŒ wkdufyGJ0if}u yg’vkd@vnf; awmif;qkdvk dufa&m tvkyform;awGu‘'kd@ta&; 'kd@ta&;’vkd@ aºuG;a}umfvkduf}uw,f? usaemfu quf+yD;aumifpDrSm usaemf wifjyaqG;aEG;xm;wJhM 6vkH;udpP &Sif;jyygw,f?aemufrS ‘'D M6vkH; jynfhjynfhpk Hpk H r&S dbJeJ@ 'DavmufacwfrDwJh oabFmusif;}uD; rvnfywfEkdifbl;? u&def;eJ@r,&r,fh[mukd vlawGeJ@r,ae}u&w,f? &Apf±kdufaewJh tvkyform;awGukd }unfhvkdufOD; ppfzdeyfuusGJwpfzuf EGm;wpfzuf ukd,fay:rSm pufqDawGay/waygif; wefcl;/ {+yDv}uD;xJrSmacG;awGvkd av;zufaxmuf &Apf±kdufae}u&w,f? oH*a[aqmfwJ@ tvkyform;awG c%c% "mwfvkdufcH&wmwkd@/ bmwkd@jzpfukefw,f?

qkdcsifwmu vkyfief;cGif[m tE W&m,fruif;bl;? tE W&m,fuif;atmif &Jabmfwkd@ awmif;qkd}u&vdrfhr,f? aemufwpfck&Jabmfwkd@ tvkyfqif;wJ@tcg 7em&DcG Ja&mufvmEkdifzkd@ 6em&Duwnf;u tdrfuxGuf&w,f? rkd;csKyfrS tdrfjyefa&mufw,f?tcsdefawG trsm;}uD;ukefoGm;+yD? wae ukeftvky fxJr Smy J ep fae}u&w,f?&wJ@vpmuodyfenf;w,f? 'ga}umihf 'DrSmtcef;&zkd@ vkdvm+yD? tdrfcef;&zkd@ awmif;qkd&r,f?

tkdAmwkdifudpPvnf; ajym&r,f? tkdAmwkdifukd wpfv27 em&DyJ vkyfcGifhay;

w,f? wkd@vufawG@ vkyfay;}u&wmuem&D 100ausmf w,f? em&DausmfawG[ma';atmzf (dayoff) eJ@yJjyef&w,f? qkdcsifwmu tkdAmwkdifvkyfc tjynfhr&bl;? &wJhvpmu odyfenf;? wcsKd@us bm;qkH;ae+yD?y±k drk d;&Sif;wifay;oif h +yD? csKyfvk duf&ifvkyfcawG odyfenf;w,f? tk dAmwk di fwtm; vkyfae&w,f? vkyfief;cGifuvnf;tE W&m,f}uD;rm;w,f? 'ga}umifh 'gawGtwGuf wkd@wkduf}ur,f? qefvkHavmufpGm&zkd@ awmif;qkd&r,f? vpmwkd;ay;zkd@/&mxl;wdk;ay;zkd@/ aetdrf&&Sdzkd@/ ukefaps;E_ef;usqif;zkd@awGvnf; awmif;qkd}u&r,f?aemufawmhusaemfu aºuG;a}umfoH wkdifay;vkdufygw,f?

qefvkHavmufpGm&&Sda&; ('k d @ta&;/ 'k d @ta&;)ukefaps;E_ef;usqif;a&; ( ? )aetdrf&&Sda&; ( ? )vkyfief;cGiftE W&m,fuif;a&; ( ? )vpmwkd;jr‡ifha&; ( ? ) aemufwpfqufwnf; oabFmusif;rSm&SdwJ@ a&wyfukdvnf; xyf+yD;awmh yef}um;&w,f? 'Dtcsdefu a'gufwifxm;wJ@a&wyfoabFm 5 pif;&Sdw,f?

‘&e fvk H ;atmif / &e fr s K d ;atmif /okawoD/ e*g;usif;/ e0&wfoabFmay:uwyfrª;wyfom;taygif;wkd@/ &Jabmfwkd@udkusaemfwdk@ tdrfjyefcGifhray;awmhbl;vkd@’vnf; a}unmvkdufw,f? (usaemfu}um;jzwf+yD; &JabmfawGukd ar;vkdufw,f?)ar;? a'gufwifaewJ@tcsdef oabFmay:rSmpwif;bkdif (standby) vm;?ajz? ?olwkd@bmom vkyfae}uwmyJ/±kd;±kd;ae}uwmayg@? tdrfrSmaeovkdae}uwmyJ?ar;? ?olwkd@u oabFm}uD;xm;cJ@+yD;urf;ay:wufwm&Sdovm;?ajz? ?r&Sdbl;av?

'Dae&mrSm ajymzkd@vkdwmu oabFmwpfpD;rSm wyfcGJwpfcJG&Sdw,f? 5 pD;qkd 5 cGJ&Sdw,f? wpfpD; wpfpD;ukd 'kAkdvfrª;}uD; (C.O)

odk@r[kwf Akdvfrª;wpfa,muf tkyf csKyfw,f?

16

Page 19: BLSO Journal 2005 Issue

okawoDoabFmu tÀ0gqkdufprpf (Seismic) 'Daumifu wefzkd;odyf}uD;w,f? tJ'Dacwf aiGaps;eJ@ukd odef;50-60avmufay;&w,f? &efrsKd;atmifu pwD;oabFm/ 'kwd,urBmppfwkef;ur[ma&,mOf ('kAkdvfrª;}uD; tkyfcsKyfw,f)&efrsKd;atmifrSm tajr‡mufygw,f? okawoD/ar,kwkd@rSmvnf; tajr‡mufygw,f?wjcm; vufeufrsKd;pkH wyfqifxm;&mrSmabmufzm/ yGdKifhzkduf ponfwdk h &Sd}uw,f?ae0if;pwif;ukd ±kd;±kd;wyfom;awG udkif}u&w,f? oabFmwk di f;rSm &duQmawG&S d}uw,f? yJtdwf/ qeftdwftjyif tajccH&duQm jynf h jynf hp k Hp k H wifxm;&w,f?olwkd@twGuf jy\emr&Sd/ 'geJ@ ‘oabFmay:rSm&SdwJ@ wyfrª; wyfom;taygif;wkd@/&Jabmfwkd@ tdrfrjyef}uygeJ@? 'DtxJrSmyJae}uyg? usaemfwkd@eJ@ wkdufyGJtwl 0if}uyg?usaem fwk d @& J @ wk dufy G Juk d & Jabmfwk d @axmufcH}uvdrf@r,fvkd@ ,kH}unfygw,f?

tJ'Dawmh a&wyfu &JabmfawGusaemfwkd@eJ@ twlvm+yD; qENjyw,f?oabFmay:&SdwJ@olawG[m òrd@xJoGm;csif&ifusaemfwkd@*dwfawGjzwfrS&w,f?a&vrf;aygufu xGufr,fqkd&ifvnf; oabFmawGudk usaemfwkd@u ukdifxm;vkduf+yD? ±_yfaxG;r_awGtrsm;}uD;jzpfvmEkdifwJh taetxm;yg? a&wyftaeeJ@ ypfr,fcwfr,fqkd&iftcsdefra&G; ypfEkdifygw,f?

r}umvk dufygbl;? &efvk H ;atmifoabFmu Akdvfrª;pk d;v_dif usaemfhqDukda&mufvmw,f? 0ef}uD;±Hk;rSm aqG;aEG;w,f? olu ‘q&m0if;xdefb,fvkdvJ’ wJ@?

usaemfu ‘Akdvfrª;pkd;v_dif usaemhfwkd@ukd ulnDyg? &duQmawG vkdcsifw,f? &rvm;’ qkdawmh‘,lyg/ &ygw,f’wJ@?quf+yD; olu ‘cifAsm;wkd@ oydwfEkdifyg@rvm;’ayg@? usaemfu Ekdifygw,f/ usaemfwkd@ukd Akdvfrª;axmufcHprf;yg? Akdvfrª;wkd@vk H jcK Ha&;ud ktmrcHygw,f’vk d @ ajymvkdufawmh E_wfquf+yD; Ak dvfrª;pk d;v_difjyefoGm;w,f? usaemfvnf; yifyef;vGef;wmeJ@ em;aepOf tvkyform;&Jabmfwpfa,muf vmowif;ykd@w,f?

‘Ak dvfrª;&JnGef@ vmaESmih f,Sufaew,f? tvkyform;awG oydwfrarSmuf&bl;vkd@ ajymaew,f’?

Ak dvfrª;&JnGef@uk d oGm; tac:ck di f;ayr,f@ vkdufrvmyg? olu !$ef@}um;a&;rª;/ olŒ ±Hk;cef;ukd usaemfvkdufoGm;+yD;‘Adkvfrª;cifAsm; usaemfwkd@eJ@ vkdufcJhapcsifw,f’vkd@ajymawmh yxr jiif;aeao;w,f? usaemfu ‘cifAsm;&JŒ vkHjcKHa&;tE W&m,f&Sdw,faem/ vkdufcJ@yg’qkdawmhrSvkdufvmygw,f? ‘armif&if }unfhvnf;vkyfay;yg’vkd@vnf; ajymw,f?

‘'gawG xm;vkdufprf;yg’ qkd+yD; ac:xkwfvmcJ@w,f? usaemfwkd@ ESpfa,mufwGJxGufvmwmjrifawmh tvkyform;awGu vufckyfwD;}uKd}uygw,f? ‘'kdŒta&;'kd@ta&;/ oydwf oydwfarSmuf arSmuf’‘ukefaps;E_ef;usqif;a&; 'kd@ta&;’aºuG;a}umfoHawG xGufay:vmygw,f?

oydwfarSmuf tvkyform;awGtwGuf &duQmudpP pOf;pm;&+yD? 'ga}umifhum;wpfpD;ukd tvHxkd;+yD; &JabmfwcsKd@tif;pdefbufxGuf tvªcH}uw,f? jyefvm}uawmh &duQmawGu um;eJ@tjynfhyJ/xrif;xkyfawG/ vufzufokyfxkyfawGvnf;ygvmw,f? xrif;xkyfawGxJrSmvufa&;vSvSeJ@ ‘tvkyform;oydwfukdaxmufcHw,f’qkdwJ@pmawGawG@+yD; tm;wuf}uw,f? wcsK d @txkyfawGxJrSmyk dufqHawGygw,f?ypPnf;awGuawmhrsKd;pkHyJ? &yfuGufxJu t&yfolt&yfom;awGuvnf;xrif;tkd;}uD;awGeJ@a&mufvm}uw,f? [if;awGuvnf;rsdK;pkHyJ?

usaemfwkd@ puf±H krSmyJ vufurf;pmapmifawG±kdufw,f? awmif;qkdcsufawGaºuG;a}umfoHawGygw,f? ukefaps;E_ef;usqif;a&;/ qefvkHavmufpGm &&Sda&;/vkyfief;cGif tE W&m,fuif;a&;/ vpmwdk; jr ‡i f ha&; ponfhtjyif qk d& S,fvpfacwfajymif;awmfvSefa&; atmif&rnfqkdwmvnf; xnfh±kdufw,f? usaemfwkd@tvkyform;awGu qkd&S,fvpfpepfukdqef@usifwmrS r[kwfbJ? rqv vkyfcsif

ovkdvkyfaewmu wpfykdif;yJ? *ufpwifem(Gestener) eJ@ ±kduf+yD;;a0iw,f?

aemufrdef;cvkwf&Sd&m w,fvDzkef;±Hk;rSm usaemfoGm;xkdifw,f? puf±Hk toD;oD;ukd qufoG,f}unfhw,f? usaemfwkd@puf±Hkab;rSmwif&SdwJh okH;xyfom;puf±HkrSmvnf; pwkdufyG J0ifae+yD;? olwkd @uukd,fpm;vS,f v$wfvmw,f? b,fvkdvkyf&rvJayg@? usaemfu ‘oydwfuawmhqufarSmuf&r,f? usaemfwkd@uawm@tnhHrcHbl;? awmif;qkdcsufawG &wJ@txdwkdufoGm;r,f’ ajymwmukd vufcHoGm;w,f?aemuf trSwf 1-2 opfpufawGuukd,fpm;vS,fawG a&mufvmw,f? aqG;aEG;}uw,f? b0wltvkyform; tcsif;csif; aoG;pnf;}uw,f? usaemfwkd@uvnf;qufom;ukd,fpm;vS,fv$wf aqG;aEG;wmawG&Sdw,f? qufv$wfzkd@jyifaepOf puf±Hkaygif;pkHu tvkyform;awG a&mufvmjyefw,f? olwkd@ cHpm;csufawG &ifzGifh}uw,f? orkdif;csnfr#if/ *kefeDpuf±Hku tvkyform;awG a&mufvm+yD; a[majym}u/&ifz Gi f h }uwk di f ; ‘' k d @ta&; ' k d @ta&;’axmufcHoHawGeJ@ vufckyfoH wajzmif;ajzmif; wD;}uw,f? naeykdif;avmufAdkvfrª;pkd;v_difeJ@xyfawG@awmh‘Akdvfrª;cifAsm;usaemfwkd@ukdulnDygOD;’qkdawmh‘bmrsm;vJ/ulnDwmayg@’vkd@ajymw,f? tJ'Dtcsdefuusaemfwkd@XmerSm a&wyfu vmwnfay;xm;wJ@ v#yfppfXme&Sdw,f? wcsKd@ v#yfppfynmawGujrifhawmh a&wyfu oifxm;wJ@ vlawGrS vkyfvkd@&wm&Sdw,f? a&wyfu PO awG tm;vkH;udkvnf; ta&;}uD;wJhXmeawGukd tvkyform;awGeJ@ wGJ+yD; apmifha&Smufay;zkd@ arwWm&yfcHxm;w,f?

naebufrSm tvkyform; &JabmfwcsKd@ukd tif;pdefbuf xyfv$wfw,f? 6em&Davmuf&Sdr,fxifw,f? olwdk@ jyefvm+yD; ordkif;bmwma&SŒ orkdif;aps;rSmtvkyform; t&yfom;awG ypfowfcH&wJ@ ta}umif;ajymjy}uw,f? 'geJ@ usaemfu‘&Jabmf tvkyform;taygif;wkd@ wkd@&J@awmif;qkdcsufawGuawmh wjznf;jznf;eJ@

17

Page 20: BLSO Journal 2005 Issue

cufvm+yD; 'gayr,fh wkd@[m 'l;raxmufbl;?tnHhrcHbl;? qufvufwkdufyGJ0ifoGm;r,f?tck orkdif;bmwma&SŒrSm wkd@tvkyform;&JabmfawG towfcH&w,f? ypfowfwmjzpfw,f? 'ga}umifh aemufqkH; wkd@[m'l;raxmufbJeJ@ taocH wkdufyGJ0ifoGm;r,f? wkd @awmif;qk dcsufawG r&rcsif;awmif;qkdwkdufyGJ0ifoGm;r,f? wkd@ pkpk pnf;pnf;eJ@ wkdufyGJ0ifr,f? &Jabmfwkd@ukd usaemfuwday;w,f? usaemfb,fawmhrSopPmrazmufbl;? &Jabmfwdk@eJ@twl usaemf&Sdr,f’vkd@ rdef@cGef;wdkay;cJhw,f?

aemufawmh w,fvDzkef;eJh*kefeD puf±HkukdvSrf;qufw,f? aumifpDtwGif;a&;rª;uzkef;vufcHw,f? usaemfu orkdif;csnfr#ifpuf±Hka&S@rSm tvkyform;awG ypfowfcH&wJhta}umif; owif;ay;+yD; ‘usaemfuawmh rav#mhbl;/ 'l;raxmufbl;? qkH;cef;wkdifatmif wkdufyGJ0ifoGm;r,f/ r&rcsif;wk dufy G J0ifoGm;r,f? vk dtyfwm&S d&ifta}umif;}um;r,f? cifAsm;wkd@ bufuvnf; ta}umif;}um;yg?’ vkd@ ajymw,f? olwdk @puf±H kuvnf; 'Doabmtwkdif;&Sda}umif; jyefajymw,f?tJ'Dtcsdef *kefeDpuf±HkrSm A[kdaumfrwDtopf a&G;cs,fyGJpae+yD? tJ'DnaerSm rkd;awG&Gmcsvmw,f?tajctaeu ta&;}uD;vmcsdefrkd@ 0ef}uD;±Hk;rSm tdyfapmifhae}uwJ@ trsKd;orD;awGukdusaemfuajymw,f? ‘cifAsm;wkd@ usaemfeJ@vkdufcJhyg? 'Dwdkif;aevkd@rjzpfbl;/ vkyfp&m&SdwmawG vkyf}u&r,f? tajctae odyfraumif;bl;’qkdawmh usaemfh aemufvkdufvm}uw,f?

qufoG,fa&;eJ@ywfouf+yD; a&wyfu t&m&SdawGeJ@ usaemfwkd@ tvkyform;awG wGJukdifxm;}uw,f? vkHðcHa&;vnf;tvm;wlyJ? w,fvDzkef;±Hk;ukd usaemfwkd@oGm;}uw,f? uufqufeJ@ usaemfhtoHukdoGif;+yD; pyDumeJ@ ‘jynfolukdyef}um;csuf’xkwfv$if hvk dufw,f? puf}uD;u odyfaumif;awmh puf±HkawG tm;vkH;qD wòydifwnf; &muf&SdoGm;ygawmhw,f? ‘rdbjynfoltaygif;wk d @cifAsm; tpk d;&[m

orkdif;bmwma&SŒrSm ±kd;om;pGm qENjyaewJ@tvkyform;awGukd ypfowfcJ hygw,f? tJ'Dawmh rdbjynfoltaygif;wkd@usaemfwkd@eJ@ vufwGJyg? ppftpkd;&u tcktjypfrJhwJh usaemfwkd@ tvkyform;awGudkypfowfaeyg+yD? usaemfwdk@ukd umuG,fapmif ha&Smufyg’ vkd @ yef}um;ygw,f?'DtoHukd toHcsJŒpufuae tjrJzGifhay;xm;ygw,f?

'Dtcs de fr Sm tpk d ;& tvk dawmf&dwpfa,mufu oydwfaumfrwD jyifzGJ@&r,f? olvnf;ygr,fqkd+yD; ±kwf±kwf±kwf±kwfvkyfvmw,f? twGif;ykdif;uae oydwfòzdcGJzkd@ vkyfvmwmrkd@ zrf;xdef;odrf;vkduf&wm&Sdw,f?

rkd;ucsKyfonfxuf csKyf+yD;? 'DtcsdefAkdvfrª;&Jn$ef@u usaemfhukd vSrf;ac: jyefa&m? ‘bmvkyfcsifvkd@vJ’ qkdawmh ‘armif&ifwkd@udk ppfwyfu ypfawmhr,f? udk,fvnf;t&m&SdyJ/ armif&ifaphpyf vkdufprf;yg’vkd@ ajymw,f? ‘awmfprf;yg/ vkyfraeprf;ygeJ@/ xm;vkdufprf;yg’vkd@ usaemfu[ef@vkdufawmh OD;cspfOD;wkd@ OD;rsKd;xGÉfwkd@uusaemfukd }unfhw,f/ olwkd@ukdawmh pmemygw,fqkdwJh trlt,mavmufyJ jyvkdufrdw,f? olwdk@ukdvnf; tcsKyfxJ xnfhxm;&w,fav?

'DvkdeJ@tcsdefawG ukefvkdufvm w,f?xrif ;vnf;rpm;&/ a&vnf;raomufrdwm b,favmuf }umoGm;+yDvnf;rod? 0efxrf;trsKd;orD; wpfa,mufay;wJ@ LunchBox eJ@udpP +yD;vkduf+yD;w,fvDzkef;±Hk;cef;xJ a&mufaecsdef OD;jr[ef}uD;a&mufvmw,f? rlvu Po yifpif,l+yD;wJ@aemuf usaemfwkd@qD zpfwmtjzpfeJ@0ifvkyfaeolyJ?

olu ‘udk0if;xdef urf;em;rSm uGefrif'kdoabFmuyfae+yD? olwdk@ ypfvdrf@r,f’vkd@ajymawmh‘OD;jr[ef 'DudpPeJ@ ywfouf+yD; usaemfbmrSraqG;aEG;csifbl;? xm;vkdufyg’vkd@wm;vkdufw,f?olxGufvm+yD;r}umcif ausmf}uD;cifeJ@ a&mufvmjyefw,f?‘ a&v,frSm Akdvfrª;odef;xGef; apmifhaew,f? cifAsm;eJ@ pum;ajymcsifvkd@wJ@’

'Dawmh usaemfwGufvkdufrd+yD ‘ighawmhqGJawmhr,f’

olwdk@ac:wJhae&m vkdufoGm;+yDqkdwmeJ@ zrf;+yD;av? 'Dvkdqkd&if tvkyform;awGukd !$ef}um;vkd@r&awmhbl;? v_yf&Sm;r_òyduGJ oGm;awmhr,f/ rjzpfbl;?

‘usaemf rvmEkdifbl;? awG@csif&ifAkdvfrª;odef;xGef; usaemfh qDvmygap’vkd@a jymvk dufw,f? O D ; jr[ef jye fxGufoGm;w,f? c%aeawmh wacguf jyefvm}uw,f? ausmf}uD;cifu ‘ukd0if;xdef olwdk@wu,f ypfawmhr,f’wJ@? ‘ypf&if vnf;ypfyapuGm’vkd@ wkHŒjyefvkdufw,f? pOf;pm;&wmawGuawmh trsm;}uD;a&wHcg;}uD;ysufpD;oGm;&if aygufuGJoGm;vkd@&S d&if tm;vkH;txdemr,f? puf±H kawGysufpD;r,f? puf±HkxJ 0ifypf&ifvnf; ao}ua}u}u txdem}ur,f? puf±H k& JŒvkHòcHa&;/ tvkyform;awG&JŒ vkHòcHa&;pOf;pm;vm&w,f? aemufxyf qkH;&_H;r_}uD;wck&Sdao;w,f? ckvkd awmif;qkdvm}u+yD;rSawmif;qkdcsuf bmrSr&bJeJ@ usaemfwkd@oydwf}uD; ysufpD;oGm;rSm +yD;qkH;oGm;rSmyJ?

'ga}umifhusaemfcsufcsif;yJ qkH;jzwfvkdufw,f? rk dufu±kdzkef; aumufukdifvkduf+yD; ‘&Jabmftvkyform; taygif;wkd@puf±Hk&J@ vkHòcHa&;ukdwkd@ tm;vkH; wm0ef,l&r,f? aemufa&wHcg;/ oabFmawG&J@vk H òc Hr _e J @ puf±H kawGtm;vk H;& JŒvk H òc Hr _ /wkd@tm;vkH;&JŒ vkHòcHr_udkwkd@ wm0ef,l&r,f?'Dpuf±Hk[m wkd@&JŒpuf±Hkjzpfw,f? wkd@[mwdk@awmif;qkdcsufawG r&rcsif; qufvufwdkufyGJ0if oGm;r,f? wkd@tnHhrcHbl;? 'l;raxmufbl;? &wJ @txd wk dufy G J0i foGm;r,f?

(Armjynf uGefjrLepfygwD armfuGef;wdkufrSaus;Zl;ðyonf)

a&SŒv qufzwfyg Õ

18

Page 21: BLSO Journal 2005 Issue

usaeŒmfwkdŒ jrefrmEkdifiH aq;0g;puf±kHonftif;pdefjrdKŒe,f taeŒmuf}uKdŒukef;&Sd}uKdŒukef;blwmESifh uyfvsufwnf&Sdonf?puf±H k.ta&SŒbufukduf(500) ausmfavmufwGif &Spfav;vkH;ta&;awmfykHukdpwifaygufzGm; zefwD;vkdufaom &efukefpufr_wuUokdvf (RIT) wnf&Sd+yD;/ puf±Hk.ajrmufbufukduf (200) avmufwGiftif ;p de fr D ;&xm;pufacgi f ; jyi fpuf± k Hwnf&Sdonf?

1974ck/ZGefv (6) &ufaeŒ oydwfrarSmufcif ZGef 1 &ufESifh ZGef 2 &ufaeŒwGif puf±HktoD;oD;rS 0efxrf;rsm;onfpuf±Hkt&m&Sdrsm;. rr#waom tkyfcsKyfa&;/0efxrf;rsm;tay: zdES dyfcsKyfcs,fr_/&mxl;ESif h tcGif hta&;ydwfqkdŒr_rsm;ESif hywfouf+yD; rauseyfr_rsm;onf wtkHaEG;aEG; jzpfae}uonf? XmetoD;oD;&Sdukd,fpm; vS,frsm;onf wdwfwqdwfajymqdknd‡E_dif;+yD; qENjy oydwfarSmuf}u &efqk H ; jzwfcsufcs }uonf? usaem fwd k ŒjrefrmEkdifiHaq;0g;puf±Hkenf;wl tif;pdefrD;&xm;puf±kH oydwfarSmuf awmif;qdk&efjyifqifae}uonf? ZGefv (6) &ufaeŒwGif wpfòydifwnf; qENjy}u&ef puf±Hk

ESpf±Hkonf wdwfqdwfpGm qufoG,fxm;=uonf?

1974ckESpf/ ZGefv (4) &ufaeŒwGif4if;puf±HkESpf±HkrSacgif;aqmif tvkyform;wcsKdŒukd zrf;qD;I axmifxJxnfhvkdufonf? 4if;acgif;aqmifrsm;onf txuft&m&SdESifh tqifrajyolrsm;/ rqvygwDukdqefŒusifolrsm;/ qENjy&ef pnf;&kH;acgif;aqmifonf[k txifcH&olrsm;jzpfonf?

rD;&xm;pufacgif;jyif puf±HkrS tvkyform;rsm;onf qENjy&ef owfrSwfxm;aom ZGef (6) &ufaeŒ tpm; ZGef (5) &ufaeŒ naerSp+yD; puf±HktjyifokdŒ rxGuf}uawmhbJ zrf;qD;xm;aom tvkyform;rsm;ukd jyefv$wfay;a&;ESif h 4if;wkdŒESif houfqdkifaom awmif;qkdcsufrsm; awmif;qkd+yD; pwifI oydwfarSmuf}uonf?

usaemfwdk@ bDyDtdkif puf±HkwGifvnf;1974 ZGefv (6) &ufaeŒwGif usaemfwdkŒaq;0g;puf±HkrS ukd,fpm;vS,frsm;onf ykHrSeftvky fpcs de fxuf apmp D ;p Gma&mufvm}u+yD; nd‡E_dif;xm;onfhtwdkif; oydwfarSmuf&ef jyifqif}uonf? puf±HkrSO}o&SnfqGJ+yD; tcsufay;vkdufonfESifh wpfòydifeufXmetoD;oD;&S d 0efxrf; tm;vkH;onf‘oydwf oydwf arSmuf arSmuf’ [laom

aºuG;a}umfoHrsm; aºuG;a}umf+yD; puf±HkyifrwHcg;aygufwGif pk±Hk;}u&efjzpfonf?

usaemfwkdŒ oydwfarSmuf&ef tcsdefowfrSwfcsufrSm eHeuf9;30 jzpfaoma}umifhoydwfarSmufcsdefukd wufºuGpGm apmifhpm;&if; tvkyform;rsm;rSm rdrdwm0efukdausyGefpGm xrf;aqmifae}uonf?

9;30rdepf puf±HkrS O}o&Snf qGJvkdufonfESifh wpfòydifeuf usaemfwkdhonf puf±Hkyifr wHcg;}uD;ukd ajy;ydwf+yD; aomhcwfvkdufygonf? rnfolr# t0iftxGufrjyKvkyf&ef trdefŒxkwf+yD; yifrwHcg;aomhudkvnf; odrf;xm;vkdufygonf?

puf±H kuk d xdef;csKyfxm;+yD;aemufusaemfwkdŒonf tpkvkduf tzGJŒvkdufwm0efr sm;uk d c G Ja0csr Swf }uonf?tqifhqifh wm0efcGJa0r_ tzGJŒrsm;rSm (1)puf±Hk twGif;tjyif vkHðcHa&;tzGJŒ/ (2)owif;ESifh jyef}um;a&;tzGJŒ/ (3) usef;rma&;ulnDr_tzGJŒ/ (4) pnf;vkH;v_Haqmfa&;tzGJŒ/(5) &duQmo,f,l pkaqmif;a&;tzG J hwk d h jzpfonf? usaemfwk dŒ puf±H k.awmif;qkdcsufrsm;rSm -1? zrf;qD;xm;aom rD;&xm;pufacgif;jyifpuf±HkrSvkyfom;rsm; jyefv$wfay;a&;2? 0efxrf;vpmwkd;jrêifha&;

tjcm; puf±HktoD;oD;rS acgif;aqmifrsm;onfvnf;usaemfwkdŒESifhtwl tif;pdeftusOf;axmif óud;wkdufwGif qHkawGŒ =ujcif;jzihf

jrefrmEdkifiH. ordkif;rSwfwdkifwckjzpfaom74 - 75 tvkyf orm; taxGaxGoydwf jzpfayonf?

wdrfjrKyfaysmufuG,faeaomrSwfwkdifwpfck

wkdufyGJ0iftvkyform;a[mif;wpfOD;

19

Page 22: BLSO Journal 2005 Issue

3? ukefaps;E_ef;usqif;a&;4? aeŒpm;vkyfom;rsm; tjrJwrf; 0efxrf;tjzpfcefŒa&;5? tvkyform;rsm;tm; qefqDESifh rD;zkdacsmifokH;ypPnf;rsm; tcrJhay;a0a&;6? tvkyform;rsm; zGJhpnf;ykHt& tcGifhta&;&m tm;vkH; cefŒtyfa&;7? oufomacsmifcsda&; csufcsif;ay;8? tE W&m,fa}u; csufcsif;ay;9? jrefrmhqdk&S,fvpfvrf;ygwD tvkdr&Sd/ppftm%m&SifusqkH;ygap ponfwdkŒjzpfonf?

Ñ(rD;&xm; pufacgif;jyifpuf±H krSzrf;qD;xm;aomtvkyform;tm;vkH;ukd7/6/74 aeŒ nae 6em&DwGif jyefv$wfay;vkdufonf?)

7/6/74 aeŒeHeuf 11em&D 45rdepfavmufwGif puf±Hkrª;Akdvfrª;}uD;odrf;armif'kpuf±Hkrª;/tkyfcsKyfa&;rª;ESifh Xme refae*smrsm;onf usaemfwdkŒ tvkyform;acgif;aqmifrsm;ESifh vma&mufawGŒqkH+yD;‘ tvkyform;wpf&yfvkH;. awmif;qkdcsufESifh ywfouf+yD; olwkdhtaejzifh tvkyform;0ef}uD;ukd wifjyr,f/ cifAsm;wkdŒtvkyform;xktm;vkH; oydwfvSef+yD;tdrfjyef}uyg? aemufaeŒawGrSmvnf;+idrf;+idrf;csrf;csrf;eJŒ ud k,fus&m XmetoD;oD;awGrSm tvkyfcGif jyef0if=uygvdk@/arwWm&y fc Hy gw,fvd k @ a jymygw,f?tJ'DtcsdefrSm usaemfwkdŒ tvkyform;ukd,fpm;vS,fwpfOD;u x+yD; ‘'Dawmif;qkdcsufawG[m ukd,fpm;vS,f acgif;aqmifawG&JŒ qkH;jzwfcsufjzpfw,f/ vG,fvG,feJŒqkH;jzwfcsufukd tajzay;vkdhr&bl;/tvkyform;xkwpf&yfvkH;ukd ar;jref;+yD;awmhrStajzay;EkdifrSmjzpfwJhtwGuf 8/6/74 aeŒeHeuf 9 em&DrSmtajzay;ygr,f’ vkdŒ jyefajymvkdufonf?

xkd@aemuf ukd,fpm;vS,frsm;onftvkyform;xkwpf&yfvkH;tm; txuft&m&Sdrsm;ESifh nd‡Ed_if;aqG;aEG;csufrsm;ukdjyefajymjyonf? usaemfwkd@twGuf ta&;t}uD;qkH;awmif;qkdcsuf wpfckrSm oydwfvSef+yD;aemuf tvkyform;rsm;ukd rzrf;

qD;ygbl; [laom tmrcHuwdpum;yifjzpfonf? xkdha}umifh tvkyform; ukd,fpm;vk,frsm;ESif hwuG tvkyform;xkwpf&yfvkH;. qENt& 4if;wkdŒukd cH0efuwdvufrSwfxkd;ck dif;&ef qkH;jzwfcsufcsrSwfvkdffuf}uonf?

8/6/74 aeŒeHeuf (6) em&DwdwdwGifpuf±HkrSL;rsm;ESifh tvkyform; ukd,fpm;vS,frsm; 'kwd,t}udrf awGŒqkH}uaomtcg udk,fpm;vS,frsm;u oydwfvSef+yD;ygu tvkyform;awGukd rzrf;qD;ygbl;qkdwmukd tmrcH vufrSwfa&;xkd;ay;&efawmif; qkdonf?

puf±Hkr_;rsm;u usaemfwkdŒ awmif;qkdcsufawG tm;vkH;&atmif aqmif&Gufay;rnf usaemfwkdŒukdvnf; rzrf;qD;zkdŒ tmrcHygw,f uwdvnf; ay;ygw,fqk d +y D ;tvkyform;rsm;. a&SŒrSmyif tmrcH uwdvufrSwfa&;xkd;+yD; ukd,fpm;vS,f rsm;vufokdŒ ay;tyfcJhonf?

9/6/74 nae (4) em& DwdwdtcsdefwGif usaemfwkdh tvkyform; ukd,fpm;vS,frsm;ESifh tvkyform;xk tm;vkH;oabmqENt& oydwfvSefvkduf}uygonf? 9/6/74 aeŒwGif tvkyform;tm;vkH;onf atcsrf;pGmjzifh tvkyfcGifokdŒjyefqif;}uygonf?

4if;wkdŒonf olwkdŒuwdtwkdif; zrf;qD;jcif;rjyKaomfvnf; usaemfwd k Œ.awmif;qkdcsufawGukd tvkyform;xktm;vHk;u ay;vdrfhEdk; ay;vdrfhEdk;eJŒ apmifhar#m fvm&m &ufrSv/ vrSESpfod kŒomajymif;vJvmcJhaomfvnf; bmwpfckrS &vmjcif;/ ay;vmjcif; r&Sdacs? vdrfvnfvSnfhjzm;onfudk odvmaomtcg XmetoD;oD;rSm &Sd=uaom ukd,fpm;vS,frsm;ESifh tvkyform;xktm;vHk;wdkŒonf rausreyfESifh rcHr&yfEdkifjzpf+yD; ESpfywfvnfaeŒjzpfaom 6/ 6/ 75 aeŒ eHeuf 9 em&D 30rdepf wGif oydwfarSmuf qENjy}uygawmhonf?

usaemfwk d h aq;0g;puf±H k tjyiftif;pde f rD;&xm;pufacgif; jyifpuf±H k /orkdif;ESifh csnfr#iftxnfpuf±Hk/ *kHeDpuf±Hk/

qifrvkdufoabmFusif;puf±Hk/ ukef;vrf;o,f,lykdŒaqmifa&;vkyfief;ESif h tjcm;puf±H ki,f ajrmufjrm;pGmonfvnf;oydwfarSmuf}u+yD; awmif;qkdcsufrsm;awmif;qdk}uonf?

usaemfwkdŒ aq;0g;puf±HktwGif;rSqENjyawmif;qkdcsufrsm; awmif;qkdaeŒpOf*/6/75naeŒ4;30wGif vufeuf tjynfhtpk H jzif h jrefrmpum;em;rvnfaomwkdif;&if;om;ppfom; (70) cefŒu puf±Hkukd0kdif;xm;+yD; ppfom;tcsKdŒonf yifrwHcg;aygufukdausmfwuf0ifa&mufvm}uumusaemfwkdŒ tvkyform;tm;vkH;ukd aoewfESifhcsdef+yD; 0kdif;xm;vkdufygonf? xkd haemufAkdvfrª;wpfa,muf a&mufvm+yD; ‘cifAsm;wkdŒtm;vkH; puf±HktjyifukdxGuf+yD; ukd,fhtdrfukd,f at;at;aq;aq; jyef}uyg?puf±Hkukd usaemfwkdŒ odrf;vkduf+yD? usaemfwkdŒ trdefŒay;wmukd rvkdufem&if ypf&ygvdrfhr,f? cifAsm;wkdŒukd rdepf 30 tcsdef ay;r,f? puf±HkxJrSm wpfa,mufrS rypfcsifbl;’ vkdŒ ajym+yD; rsufaxmifheD}uD;eJŒ }unfhaeygonf?

ukd,fpm;vS,fESifhtvkyform;rsm;onf rausreyfjzifh tH}udwf+yD; vufoD;ukd uspfuspfygatmifqkyf&if; a'goawGukdrsKdodyfum puf±HktwGif;rS toD;oD; xGufcGmay;&awmhonf?

‚if; 8/6/75 aeŒ nrSmyif usaemfwdkŒjrefrmEkdifiHaq;0g;puf±HkrS Xmeukd,fpm;vS,f acgif;aqmif trsKd;orD; okH;a,muftygt0if vl (33) a,mufukd nwGif;csif;vdkufvHzrf;qD;+yD; emrnfqkd;jzifh ausmf}um;aom tif;pdeftusOf;axmifokdŒ ykdŒvkdufygonf?

12/7/75 aeŒwGif ppfckH±Hk;zGifh+yD; 10 ESpf/13 ESpf/ 16 ESpf toD;oD; jypf'%f csrSwfvk dufygonf? tjcm;puf±H ktoD;oD;rSacgif;aqmifrsm;udkvnf; usaemfwkdŒESifhtwl tif;pdeftusOf;axmif óud;wkdufokdŒykdŒaqmifvkdufygawmhonf?

wdkufyJG0iftvkyform;a[mif;wOD;bDbDtdkif (1974 - 75)

20

Page 23: BLSO Journal 2005 Issue

urBmjcrf;ESpfck=um;u rufaqhcsfqrfrm&Sefum'wfpf wpfa,muf ol&JŒum;rSefab;rSm vm

a&muf awmif;&rf;aewJh zdeyfrygwJh olawmif;pm;wpfa,muf&JŒrSefacgufoHudk owdrðytm;ygbl;? ol[m touf 36 ESpf&SdwJhtdENd,EdkifiHom; pD;yGm;a&;vkyfief;&SifwpfOD;jzpfygw,f? bHkabòrd@&JŒvrf;qHkwpfckrSm rD;eDrdaepOf '±dkifbmab;a&SŒcef;rSm rsufpdrSwf+yD;pdwf tem;,laewmyg? tJ'DtcsdefwdktwGif;rSmyJ ol&JŒvufudkifqJvf zkef;rSm owif;wpfck wDwDwDwDeJ@ 0ifvmygw,f? owif;udkzwf vdkuf+yD; atmifEdkifwJh tðyH;eJ@ xdkifcHkay: rSDvdkuf&if; um;ay:rSm&SdwJh tjcm;olawGudk tm;wufoa&m ajymjyvdkufyHku?

+Adwdo# touftmrcH ukrrrrr%D}uD;jzpfwJh aem0pf,leD,H (Norwish

Union) u ,lauEdkifiHwpf0Srf;rSm &SdwJh ol@&J@ 0efxrf; 900 ausmfudktvkyfu tem;ay;vdkufjcif;?

urBmwpfzufjcrf;rSm&SdwJh vef'eftajcpdkuf ukr`%Dwckuta&;ay: xkwfjyefwJh a=ujimcsufwpfckjzpfygw,f? vufudkifqJvfzkef;ay:u 'Dowif;wdk[molwdk@twGufawmh owif;aumif;wpfckygyJ?

rpPwm qrfrm &Sefum'wfpf qdkwmu 'DtvkyfawGta=umif;udk u|rf;usifwJholwOD;jzpfygw,f? aem0pf,leD,H tjyifaemufxyf tvm;wl vkyfief; 3000 avmuf[m tdENd,EdkifiHrSmEdkifiH&yfjcm; &if;ESD;ðr‡yfESHr_awG vkyfawmhr,fqdkwmudk trSwfaw;xm;+yD;om;jzpfygw,f? 'ga=umifh tdENd,tajcpdkuf urBmvHk;qdkif&m'Avlteftufpf 0efaqmifr_tzGJ@ (WNS Global Service) twGufowif;aumif ;wpfc kvd k @ qd k&r Smyg? 'Avl teftufp fqdkwmuvnf; wpfqifhcHuefx±dkufvkyfief;awG vkyfaewJhukr`%Dwpfckjzpf+yD; oluawmh 'Dukr`%D&JŒ wu,fh obm&ifh'kwd,OuUX jzpfygw,f?

2004 ckESpfrSm ol@&JŒ 'Avlteftupff qdkwm aemf0pf&JŒ rdcifukr%DD}uD;jzpfwJh tmADAm (Aviva) eJ@ wpfqifhcHuefx±dkuf vkyfief;vkyfaqmifzdk@ uefx±dkufpmcsKyfcsKyfqdkxm;wJhh tdENd, tajcpdkufukr`%DoHk;ckxJu wckjzpfygw,f?

tm&Swdkuf&J@ tjcm;wpfzufjcrf;rSm&SdwJh &Sef[dkif; enf;ynmòrd@awmf}uD;rSmawmh touf 29 ESpft&G,f rpPwmcsrf&Sif;wpfa,mufuawmh ol&JŒ uGefjyLwmuD;bkwfay:rSm wawmuf

awmufeJ@ tvkyf±_yfaeygw,f? ol@rdbawG acwfvufxufu'DvdkacwfrDwJh enf;ynm&yfawG oif=um;cGifh r&cJhygbl;? aemuf+yD;csrf;omºuG,f0r_qdkwm tE W&m,fawGeJ@ &ifqdkif&Edkifw,fqdkwJh ol@r dbawGaexd ki fc J hwJ h w±kwfjynfqd kwmud kawmif arhxm;&awmhr,fh yHkpH jzpfaeygw,f? bmjzpfvdk@vJqdkawmh &Sef[dkif;qdkwmw±kwf trsKd;om;rsm;eJ@ EdkifiH&yfjcm;enf;ynm tdkifwDukr`%D}uD;awGtwGuf wu,fhtajcpdkuf&m ae&mwpfckjzpfaewJh twGufygwJh?

tdkifwD t&nftaoG;awGjynfhaewJh ol@vdk tar&duefrefae*smawGuawmh ol@vuf&Sd0ifaiGeJ@ E_dif;,SOfr,fqdk&ifawmhol@vuf&Sdvpmxuf q,fq &&SdEdkifygw,f? 'gayr,fh tar&duudkoGm;zdk@tcGifhtvrf;ay;cJhr,f qdk&ifawmifrS ol@taeeJ@ roGm;Edkifygbl;wJh? w±kwffjynfrSmyJ aexdkifoGm;r,fvdk@ qdkygw,f? ‘usaemftem*wfudk cef@rSef;xm;+yD;om;yg? tcGifhtvrf;awG[m 'Da'orSmtrsm;}uD; a&mufvmtHk;rSmAs?’ ycHk;ESpfzufwGefŒ&if; [efygygeJ@olu qufajymwmjzpfygw,f?

trSefwu,fawmh &Sef[dkif;qdkwm 'Dae@umvrSm w±kwftrsKd;om;rsm;eJ@ EdkifiH&yfjcm; ukr`%Drsm;twGuf t&if;tjrpfjr‡KyfESHzdk@ ae&mwpfck jzpfaeygw,f?

toHwdwfawmfvSefa&; (odk@r[kwf) atmhzf&_d;&if; urf;vGef EdkifiH&yfjcm; tvkyfv$Jajymif; &if;ESD;jr‡KyfESHr_

urBmwpf0Srf;vHk;rSm toHwdwfawmfvSefa&;wpfckjzpfaeygw,f? 'gayr,fh 'DawmfvSefa&;[m tpDtpOfwus jzpfay:aewmawmh r[kwfygbl;? aemuf+yD; 'g[m Ed kifiHa&;eJ@vnf;ywfoufqufEG,f aewmvnf; r[kwfbl;? 'gayr,fh 'DawmfvSefajymif;vJr_}uD;[m wjznf;jznf; nifnifomomeJ@ a&SŒwdk;vmwJhoabmjzpfygw,f? ckefjyefausmfv$m; jzpfwmvnf;ygw,fvdk@,lq=uwJhol wcsKd@vnf; &Sdygw,f? usaemfwdk@ 'Dvdkjzpfaewmudkwm;csiftHk;awmh 'g[m wm;vdk@r&ovdk &yfwef@oGm;rSmvnf;r[kwfygbl;? tckajymwJh awmfvSefa&;qdkwmuawmh urf;vGefEdkifiH&yfjcm; tvkyfv$Jajymif; &if;ESD;jr‡KyfESHr_ qdkwmygyJ? 'Dvdkatmhzf±_d;&if; (Offshoring) urf;vGef EdkifiHjcm; tvkyfv$Jajymif;&if;ESD;jr‡KyfESHr_&JŒ jzpfpOfawGqdkwm uvnf; topftqef;wpfckr[kwfygbl;wJh? w±kwf/ ruUpDudk pwJh wdkif;jynfawGrSm ukefypPnf;

oH'dkif;az

toHwdwfawmfvSefa&; odk@r[kwfvmwmhr,fh atmh±_d;&if; v_dif;opf

21

Page 24: BLSO Journal 2005 Issue

xkwfvkyfjcif;qdkif&m vkyfief;awGudk a&$Œajymif; tajcðycJh=uwmESpfaygif;rsm;pGm =umjrifhcJhyg+yD? 'gayr,fh tck aemufjzpfvmwJhjzpfpOfuawmh aumfvHjzL tvkyfawGudkyg Ed kifiH&yfjcm;rSmt&nftwGuf trsm;tjym; ajymif;a&$Œvkyfud ki fvmjcif;jzpfygw,f? 'DvdkrsKd; aumfvHjzLtvkyfawG t&Sdeft[kefeJ@ t&nftwGufrsm;rsm; ajymif;a&$ŒwmrsKd;udk twdwfumvrSmwkef;urjrifawG@cJh=u&ygbl;?

'g[m ajymif;vJr_&JŒ a&SŒajy;vdk@qdk&rSmyg? aemufvmr,fhq,fpkESpf wpfckrSmawmh tckvdk toHwdwf awmfvSefa&;(odk@r[kwf) atmhzf±_d;&if; urf;vGefEdkifiH&yfjcm; tvkyfv$Jajymif;&if;ESD;jr‡KyfESHr_[m tar&duefeJ@ Oa&myEdkifiHom; aumfvmjzLtvkyform; oef;aygif;rsm;pGmudk tvkyfvufrJh b0awGtjzpftjyif;txef xdk;ESuf±dkufcwfygawmhr,f? olwdk@twGuf tvkyfcGifawG yg;vsm;vmygawmhr,f? avmhpftif*sDvdpfrS vef'efòrd@awmf}uD;xd/ abmhpfwGefrS bmvif=um;/ wdkvJ'dkrS wdkusdK/atmfpwifrS trfpwm'rf pojzifh tv,fvwfwef; vlwef;pm;awG=um;rSm wGif;euf}uD;wck òydqif;ovdk jzpfvmEdkifygw,f?

tifw,fvf (Intel) EdkifiHwum ukr`%D}uD;&JŒ tvkyftr_aqmif t&m&SdcsKyfwOD;jzpfwJh u&dwf bm&ufu ajymwmuawmh urBmhtvkyftiftm;pk}uD; &ifqdkifae&wJh 'Dajymif;vJr_&JŒ±dkufcwfcsuftay: vltrsm;pk}uD;uawmh auseyfvSwmawmhr[kwfygbl;? aemufq,fESpfausmfqdk&ifawmh tifrwefta&;}uD;wJhpkzGJ@r_awG òydqif;wmudk awG@jrif&ygvdrfhr,f? oltawG@tóuHay:uae&&SdcJhwJh oifcef;pmrSwpfqifh óudwifjyifqifxm;zdk@ owday;wmjzpfygw,f? ol@&JŒtifw,fvf ukr`%D}uD;udk,fwdkif EdkifiH&yfjcm; wdkif;jynfawGrSm tvkyform;opfaygif; axmifaygif;rsm;pGm iSm;&rf;xm;+yD;vkyfaqmifae&wmyg?

ukr`%D }uD;onfjzpfap/ i,fonfjzpfap tòydiftqdkifwGufcsuf=u&if; olwdk@&JŒ txl;ðyxm;wJh tvkyfawGudkawmifrStm&S a'oudk tvkt,uf ajymif;a&$Œae=u&ygw,f? vuf&Sdvkyftm;cawGxuf wpf0ufuae ig;yHkav;yHkxd jzwfcsEdkifzdk@twGuf jzpfygw,f? ,cifwkef;u puf±HkawG wpfck+yD;wpfck vkyfaqmifcJh=uovdkrsKd; jzpfaeygw,f? tckawmh bHkabòrd@}uD;rSmwpfqifhcHuefx±dkuf vkyfief;awGudkay;+yD; usaemfwdk@tvkyf awGudkjr‡KyfESHvkyfaqmifae=uygw,f? bmjzpfvdk@ aqmh0Jy±dk*rfrm awGudke,l;a&mufrSm aemufxyf riSm;=uvnf;qdkwm em;vnfzdk@tawmf cJ,Of;ygw,fvkd h armf*efpwefav (Morgan Stanley)upD;yGm;a&; okawoD wpfOD;jzpfwJh pwDzef ±dkŒcsf ajymwm jzpfygw,f?

21 &mpk atmhzf±_d;&if;eJ@ tm&Satmhzf±_d;&if; urf;vGef EdkifiH&yfjcm; tvkyfv$Jajymif; &if;ESD;

jr‡KyfESHjcif;qdkwm jynfwGif;vkyftm;twGuf EdkifiH&yfjcm; vkyftm;eJ@tpm;xdk;jcif;ygyJ? tar&duefawGtoHk;jyK=uwJh wl;z&D;vdk@ac:wJhukr`%D&JŒ 0efaqmifr_ w,fvDzkef;udk vSnfhvdkufr,fqdk&if tJh'D

zkef;oH[m tdENd,edkifiHrSm vmjrnfaeygw,f? tvm;wllygbJ*smrefEdkifiHom;wOD;[m rdkufu±dkaqmh0wf ukr`%D}uD;qDudktD;ar;wpfapmifydk@vdkufr,f qdk&ifawmh ol@twGuf jyef=um;csuf[mw±kwfEdkifiH}uD;qDu vmaewmjzpfygw,f? tckvdk aumfvHjzLtvkyfawGajymif;vJvmyHkudk Oyrmay;wmyg?

pDvDuGefbJvD; (Silicon Valley)rSm wpfcsdefu a&;cJhwJhacwfrDwJh uGefjyLwmy±dk*rfawG[m tckawmh tdEN d,EdkifiHbef*vdkòrd@rSm a&;qGJaewmjzpfygw,f? ,cifu z&rfhzGwfuq&m0efawG zwfcJh=uwJh aq;bufqdkif&m tdwfpfa&;"mwfrSefppfaq;csufawGqdkwm 'Dae@rSmawmh e±l;a'vDu aq;bufqdkif&m0efxrf;awGu ycHk;ajymif; v$J,lae=uygw,f? tdENd,EdkifiHub%f0efxrf;awG[m udef;*%ef;awGudk wGufcsuf&if; &&SdwJhpm&if;Z,m;awGudk e,l;a,mufudk ydk@v$wfae=uygw,f? urBmausmf umwGef;±kyf&Sif/ AD'D,dkawGqdkwmuawmh [dkuf'&mbwfrSmzefwD;ae=uyg+yD? a[mvD;0k'frSm r[kwfawmhygbl;?

'g[m 'Dae@ajymae=uwJh urBmr_jzpfpOf}uD;&J@ aemufjzpfvmr,fhv_dif;opfvdk@qdk=uygw,f? tusKd;qufuawmh tm&Sa'orSm wpfae@wpfa':vm puf±Hktvkyform;awG[m wpfem&Dwpfa':vm aumfvHjzLtvkyform;awGtjzpf toGifajymif;vJoGm;ygawmhr,f? tar&duefawGtwGufuawmh ta&;ay:owday; acgif;avmif;oHawG qlnHaeovdk jzpfygw,f? Oa&myom;awGuawmh ydk+yD;awmhawmif qdk;0g;Edkifygw,fvdk@qdkygw,f?,cifwkef;uawmh olwdk@wawG[m olwdk@&J@ tvkyfcGifawGudkurBmhvlOD;a& trsm;qHk; EdkifiH}uD;awGeJ@ òydifqdkifzd k@ rsKd;qufaygif;rsm;pGm wHwdkif; cwfxm;ovdk aecJh=uygw,f? tqDòzd;òzd;0zdkifhzdkifheJ@ csrf;csrf;omom &SdcJh=uwJh taemufEdkifiHom;awGtzdk@uawmh pGef@ypfcHvdkuf&ovdkygyJvdk@ wifpm;ygw,f?

w±kwfeJ@ tdENd,EdkifiH}uD;awGuawmh urBmwpf0Srf;u pD;yGm;a&;vkyfief;awGtwGuf tòydiftqdkif wHcg;zGifh zdwfac: óudqdkae=uovdk acwfvGefqufoG,fa&; wuUEdkavmf*sD enf; ynmawGuvnf; wpfpxufwpfp ydkrd kus,fjyef@jzpfxGef;ae ygw,f?tcsdefwdktwGif;rSmyJ tvkyform; oef;axmifaygif; rsm;pGmudkurBmh tvkyfcGif}uD;xJodk@qGJac:aygif;pyf ay;EdkifcJhyg+yD? aumfvHjzLtvkyfawGtwGuf t&nftcsif;jynfhrDwJh tm&Som; awG&JŒta&twGuf rsm;jym;vmwmeJ@twl pufr_xGef;um;+yD; jzpfwJhtaemufEdkifiHom; jynfolawGtwGufuawmh olwdk@&JŒ taemufpHvkyftm;cawGqdkwm a&&SnfrSm tvkyfrjzpfEdkif awmhbl;qdkwm±kwfw&uf rar#mfvifhbJ &ifqdkif&ovdk jzpfae ygw,f?

oH'dkif;az

(a&SŒv qufzwfyg)

22

Page 25: BLSO Journal 2005 Issue

tvkyform;oydwfwdkufyG J ppfppfjzpfw,f? vlxkwpf&yfvHk;eJ@ ausmif;om;xk&JŒaxmufcHr_ tjynfht0 &&Sdw,f?arvukefyd kif;up+yD; jrpfi,f rD;&xm;wGJjyifpuf±Hk tvkyform;rsm;&J@ oydwfupwifygw,f? yvdyfcsnfr#iftxnf puf±Hkuvnf; qufwdkufoydwfarSmufw,f?rEœav;eJ@ txufArmjynfw0Srf; puf±Hktvkyf±Hkwdkif;vdkvdk oydwfarSmuf=uw,f?ajrvwfa'owpf0Srf;vkH; oydwfrkefwdkif;wdkufcwfvmygw,f? rqv 0gZDpuf±HkrSmvJ wif;=uyfpGm udkifwG,fxm;wJh =um;u&uftcsdK@ oydwfarSmuf=uw,f?

'DvdkeJ@ tif;pdefrD;&xm;puf±Hkup+yD;tvkyform;oydwf[m &efukefudk a&mufvmygw,f? ZGefvqef;rSmawmh &efukefòr@dawmf wpf0Srf;&S d puf±Hktvkyf±H kwdkif;oydwf rarSmufwm r&SdoavmufygyJ?xdkpOfu puf±Hktvkyf±Hkwdkif;[m rqvodrf;xm;wJ h “jynfoly d ki f” csnf;y Jjzpfygw,f? yk*~vduydkifr&Sdyg? (pyg;puf/yJpuf/ *sHKpufuav;awGawmh &Sdygw,f?)

arSmfbD/ tif;wdkif/ axmuf}uHŒ/ 'nif;ukef;rS p+yD; tif;pdef óudŒukef;/ ordkif;/tkwfusif;/ urm&Gwf/ vSnf;wef;pwJh puf±Hktvkyf±HkawG/ tvkyform; &yfuGuf awGpka0;&m (e0wvufxufrSm tvkyf orm;&yfuGufawG zsuf+yD; a&$@ajymif; vdkufyg+yD?)ae&mawGr Sm jc dr f h jc dr f ho JoJygy J ?

‘aemufvdkufacG;’awG[m ygwD - aumifpDxJrSm ae&m,l=uw,f? taeacsmiftpm;acsmifvdk@wifru tm%mjy tcGifhta&;,l+yD; npfw,f? bHk;w,f/ jzpfcsifovdk jzpfaeygw,f? (,ae@ }uHhzGH@vdkygyJ)

xdkpOfu ‘0g%dZ…yÉdyuQ jzefajza&;±H k;’ qdkwm &S dygw,f? tvkyform;-tvkyf&Sif yÉdyuQjzpf&if ajz&Sif;wJh±Hk;yg?tvkyform;0ef}uD; vufatmufrSmyg?'gayrJh tpdk;&puf±HkeJ@ tvkyform; tr_jzpf&if tpdk;& (puf±H k) yJ Ed kifygw,f?tpdk;&u tvkyf&Sif - tvkyform;uvkyftm;a&mif;pm;ol/ tcpm;yg? puf±Hkrefae*smudk,fwdkifu tvkyform; aumifpD OuUX jzpfaeawmh ±Hk;a&mufwJhtr_vnf;r&S doavmufyg? yk* ~vduvkyfief;&Si fuav;rsm;eJ@ tvkyform; tr_jzpf&ifawmh 0g%dZ…±Hk;u tvkyform;bufu&yfygw,f? ('gudk t&if;&SifeJ@ tvkyf orm;yÉdyuQ vdk@ yHk}uD;csJ@ygw,f?)

tvkyform;wa,muf tvkyf&zdk@qdkwm “tvkyftudkif&SmazGa&; tvkyform; rSwfyHkwif±Hk;” qdkwm òrd@e,fwdkif;rSm&S dygw,f? tvkyform;0ef}uD; vufatmufuygyJ? tJ'D±Hk;rSm rSwfyHkwifxm;+yD;apmif h&ygw,f? tuyft&yfaumif;rSvmbfxdk;EdkifrS tvkyfwck (udk,feJ@ xdkufwefwm rwefwmxm;) &ygw,f?

tvky fuawmh &+y D / ‘b,fvd k’tvkyfvJ´

ae@pm; v&Sif; tprf;cef@ tvkyfoifpwJh yHkpHrsm;eJ@ vkyf=u&ygw,f? t+rJwrf;tvky form; (permanent labour)

r[kwfyg/ vkyfief;jy (work charge) vdk@ac:ygw,f? b,f m%f}uD;&Sif xGifcJhw,fawmh rodygbl;/ (6) v tprf;cef@yg?ðzwfcsifwJh tcsdefðzwfvdk@ &ygw,f? ESpfwdk;&Sm;yg;p&dwf yifpifpwmawG cHpm;cGif h

Ad kvfwaxmif/ pufqef;/ oHvsif/ 'v/&efukef qdyfurf; pwJh *dkaxmifawG ukefavSmif±HkawG opfpufawG pka0;&m òr@de,fawGrSmvJ jcdrfhjcdrfhoJygyJ?

tvkyform;oydwf[m ol@ oabmolaqmif+yD; “tvdktavsmuf” jzpfay:vmwJh tvkyform;tcGifhta&;wdkufyGJppfppf jzpfygw,f? ‘rqv zGJ@pnf;tkyfcsKyfyHkopf’ ay:vmwJh 1974 ZEM0g&D (1)up+yD; ‘ygwD-aumifpD’ qdkwmawG ay:vmygw,f? pm;oHk;ol or0g,rawGay:vmygw,f? rqvygwD jynfol @aumifpD ( ,cif ol}uD;tvkyf) tvkyform; aumifpD/ v,form;aumifpDqdkwmawG[m tvkyform;xktay: wdkuf±dkufzdESdyfwJh u&d,mrsm; jzpfvmw,f?

tvkyform;eJ@ 0efxrf;rSefor# ‚if;wdk@eJ@ uif;uGmcsifvdk@ r&yg? rqv ygwD0ifr[kwf&if tcGifhta&;r&/ tvkyform;wdkif; 0efxrf;wdkif; tvkyform; aumifpDr0ifvd k @r&/ (tvdktav#muf tvkyform;aumifpD 0if&w,f?) or0g,rxJrSm rdrdtpkpyf (owfrSwfcsuftwdkif;)xnfh&w,f? 'DtzGJ@tpnf;awGudk óud;udkifxm;wmu rqv ppftpdk;&yg? xdkpOfuAdkvfðywfawG tawmfrsm;ygw,f? ppfOD;xkyfc |wf +y D ; acgi f ;aygi f ;wJ h acwfyg?AdkvfðywfawG[m “txl;t&m&Sd” tjzpfXmetoD;oD; puf±Hktvkyf±HktoD;oD;udka&mufvmygw,f? t&yfom; 'g±dkufwmawGrefae*smawG ynm&SifawG[m wpwpab;a&mufukef+yD; AdkvfðywfawG[m 'g±dkufwmawG refae8smawG ‘taumif}uD;’awGjzpfvmygw,f?

‘ygwD-aumifpD’ qd kwmawG[mae&mwum wGifus,fygw,f/ vkyfief;cGifxJ &yfxJ&GmxJrSm ‘tvdkawmf&d’awG

1974 ar - ZGef tvkyform;oydwfaZmfoef@ (qifrvdkuf)

23

Page 26: BLSO Journal 2005 Issue

r&Sdbl;? cGifh&ufwcsdK@awmh &w,f? t+rJwrf; tvkyform;vdk wpfESpf (wpfveJ@ 10&uf) &uf 40 cHpm;cGifh r&bl;? rD;zGm;cGifhemrusef;cGif h pwmawGawmh a0;a&m/vkyfief;cGif xdcd kufepfem&if bmtcGif hta&;rS r&Sd/ tJ'Dvdk tvkyfrsKd; jzpfygw,f?

puf±Hkwdkif;rSm tJ'Dvdk tvkyform;rsKd;utrsm;pkyg? Oyrm - ordkif;*kefav#mfpuf±Hk (wpfae@ 3 qdkif;) tvkyform; 4000ausm favmuf & S dy gw,f? t+r Jwrf;r[kwfwJh tvkyform;u 3000 avmuf&Sdw,f? csnfpuf (wpfae@ 3 qdkif;) tvkyform; 3000 avmufrSm 2000 avmufut+rJwrf; r[kwfyg?

tvkyform;awG[m vkyftm;eJ@vkyfc r#wpGm r&bl;? tvkyfcGif rwnf+rJbl;? b0 tmrcHcsuf r&Sdbl;? vkyfief;cGifoufom acsmifcs dr _ r&S d ? tEœ&m,fruif;bl;? aexdkifr_ pm;0wfaer_b0usyfwnf;? ygwD-aumifpDawG ae&mwum vlwGifus,f vkyfaew,f? pwJh pwJhrauseyfr_awG pkyH kaeygw,f? xdkpOfutedrfhqHk;vkyfc wpf&uf 3 usyf 15 jym;?wv 82 usyf jzpfygw,f? (vpmxkwfcsdefygwD - aumifpDa=u;/ [dka=u; 'Da=u;jzwfvdkufao;w,f?) rqv ppftpdk;&rwdkifrD awmfvSefa&; aumifpD (62 ppfwyftm%modrf;+yD;zG J @) vufxufupcJhwJhyxr av;ESpf pDrHudef; (71 - 72 rS 74 -75) qdkwm ESpfESpfcGJeJ@ &yfoGm;+yD;/ 74 rqvtpdk;&up+yD; 'kwd, av;ESpfpDrHudef; (74- 75 r S 77 - 78) qd kwmud ktopfa&;qG Jygw,f? yxr av;ESp fp Dr Hude f ;[m wGufajcrud kufratmifjrifvdk@yg? 74 ZGefvrSm (6v)tprf;cef @awG tvkyf ðywfawmhr,f?tvky form;awG[m e*d kuwnf;utESdrfcH+yD; tvkyfvkyfae&ao;w,f ,ckaxmifcsD tvkyfðywfawmhr,f? ArmjynfwpfcGifvH k; tvkyform;oydwf}uD;&J @t"du “csdefudkufAHk;”u 'gygyJ? tvkyform; oydwfawG 0uf0ufuGJatmif wpfvHk;+yD; wpfvHk; aygufuGJvmygawmhw,f?

tvkyform;awG[m puf±Hktvkyf±HkawGudk odrf;vdkufw,f? 0if;wHcg;awGudkaomhcwf ydwfqdk@ xm;vdkuf=uw,f?puf±Hk±Hk;cef;awGxJrSm oydwf±Hk;zGifh=u w,f?puf±H kawGrSm uif;txyfxyf csw,f?puf±HkwHwdkif;awGay: wuf+yD; toHcsJŒpufeJ@oydwfaºuG;a=umfoHawG 24 em&D rjywfwdkifwnf=uygw,f? vlxkudk &Sif;jyw,f?rw&m;r _awG c Hpm;csufawGud k&ifz Gi f h =uw,f? txufu ajymcJ hwJ h‘csdefudkufAHk;’ &Sdaea=umif; tvkyform;rsm; tpu rod=uygbl;? cHpm;csufawG&ifzGifh&if;eJ@ wlnDwJh rauseyfcsufawGub0wl tvkyform;xk pnf;vHk;nD!GwfapcJhygw,f? olwdk@wawG[m vlpkvla0;eJ@±Hk;cef;xJ0if+yD; AsL±dku&uft&m&SdawGudkta&;qdk=uw,f? tajctwif jyif;jyif;xefxef ajymqdk+yD; vdkvm;csufawG r&wJhtcg ± H k ;ce f;awGud k odr f;vd kufw,f?t&m&S dawGud kzrf;+yD; tcef;wckxJrSmxdef;odrf;vdkufw,f? oydwfarSmuf =uyg+yD?olwd k @[m bmudkrS ra=umufawmh/aESmifóud;rSty qHk;±H _;p&mr&Sdqdkwmudkb0ay;todt& oabmayguf=uygw,f?puf±Hkwdkif;vdkvdk 'DyHkpHygyJ? tvkyform;awG&J@ emusnf;csufawG zGifhtefoH[mem;axmifwJh vlxky&dowf&ifxJ v_dufv_dufvSJvSJ cHpm;&ygw,f? wu,fhudka'gow}uD;eJ @ [efaqmifr_uif;rJ h +y D;uAsmrqefaomfvnf; vlxk&ifxJ pmemr_u±k%maum a'gorD;aum pkðyH0ifa&mufvmapygw,f? tvkyforawGuvnf;xrDwdkwdk0wf+yD; rdkufcGufudkif &ifzGifh=uw,f? ‘&Jabmf tvkyform;rsm; &Sifh’ qdkwJhb0emwJh ArmjynftrsdK;orD; tvkyform;xk&J@ wdkufyGJac:oH[m =uufoD;xp&m aumif;ygw,f?

ausmif;om;vli,fawGu tkyfvdkufoif;vdkuf puf±Hkjyifyuae axmufcHr_ jy=uw,f? vlxk}uD;u puf±Hkwdkif;rSm 0dkif;tHktm;ay;axmufcH=uw,f? xrif;xkyfawGaq;vdyfawG rkef@yJoa&pmawG ydk@=uw,f?xrif;xkyfawGxJrSmvJ tm;ay; axmufcHwJ h pmv$mawG a&;xnfhay;=uw,f?

awmifhxm; &Jabmfwdk@/ xrif;riwfap&bl;?

tvkyform;aumifpD æ æ tvdk r&Sd?rqv tpdk;& æ æ tvdk r&Sd?tvkyform; tcGifhta&; æ wdk@ta&;?vkyfc vpm wdk;jr‡ifha&; æ æ wdk@ta&;?tvkyfcGif wnf+rJa&; æ æ wdk@ta&;?ukefaps;E_ef; usqif;a&; æ æ wdk@ta&;?oydwf oydwf æ æ arSmuf arSmuf?rD;wkwf rD;wkwf æ æ ±_d@ ±_d@?ta&;awmfyHk æ æ atmif&rnf?

aºuG;a=umfoHawGu wnDwnf;vdkygyJ?&Sif;vif;wdusw,f? tydktvdk ryg&Sdyg?tvkyform;awG[m olwdk@r0ifrae& 0ifxm;&wJh tvkyform;aumifpDudk tvdkr&Sda=umif; aºuG;a=umfoH[m xdyfqHk;rSmae&m,lxm;ygw,f? ygwD - aumifpDupm;zm;awG aemufvdkufacG;awG =uufaysmufiSufaysmuf aysmufukefygw,f?aumifpDxJu tvkyform;csif; ta=umif;odwJhvl olwdk@,Hk=unftm;udk;wJh tvkyform;acgif;aqmifawG(olwdk@vnf;aumifpD0ifawGygyJ?) tvdktavsmuf oydwfacgif;aqmifawG jzpfvmw,f? puf±H kwpf±HkeJ@ wpf±Hk zkef;eJ@ (±Hk;zkef;) odk@r[kwfum;eJ@ (±Hk;um;) odk@r[kwf wenf;enf;eJ@qufoG,f=uw,f?

'DvdkeJ@ oydwf[m us,fjyef@}uD;xGm;vdk@ vmcJhyg+yD? tqifhjrifhoydwf aumfrwDawG/ puf±Hkcsif;eD;pyf&m aygif;pyf zGJ@pnf;=uw,f?

zrf;xm;wJh t&m&SdawGudk t=uyfudkif+yD; awmif;qdkcsufawGudk vufrSwfxdk;cdkif;=uw,f? wcsdK@u xdk;ygw,f? puf±Hk!ïefrª;wdk@/ refae*smwdk@yg? olwdk@rSm bmtcGifhtm%m&SdyghrvJ? ay:vpDu ppftpdk;& qDuvmwmyg? aemufy d ki f ; tm;vH k ;ud ktvkyform;rsm;u jyefv$wfay;vdkufygw,f? aoG;xGufoH,dkjzpfw,f r=um; rdyg?t&m&S di,frsm;uawmh pmemr_ jy=uygw,f? wcsKdŒwavrSty udk,fwdkifryg0ifyg? E_wfeJ@awmh axmufcH=uygw,f?

24

Page 27: BLSO Journal 2005 Issue

puf±Hk0efxrf; pma&;pmcsD trsm;ydkif;uoydwfwdkufyGJrSm yg0if=uygw,f? olwdk@ vnf;tvkyform;awGvd k z dE S dy faoG;pky fc H&wmygyJ?

&efukefòrd@ay:u tpdk;&±Hk;rsm;tm;vHk;ydwfukef=uygw,f? trdef@xkwf+yD; ydwfwmr[kwfyg? 0efxrf;awGyg oydwf ul;pufrSmpdk;vdk@ txufeJ@n‡d+yD; em;vnfr_eJ@y dwfuke f =uwmyg? ± H k ;apmi f h0e fxrf;avmufom usefygawmhw,f? ukef;vrf;o,f,l ydk@aqmifa&; c&D;onfwifum;rsm;0efwifum;rsm;/ &xm;/ oabFm/ pmwdkufydk@aqmifa&;pwJh 0efaqmifr_ vkyfief;awGygoydwfarSmuf=uygw,f? &efukefwpfòr@d vHk;um;/ &xm;awG &yfqd kif;ukefygw,f?v#yfppf0efxrf;awG pmtkyfwdkuf (tpdk;&yHkESdyfpufawG) ygrusef oydwfarSmuf=u vdk@xkwfvkyfa&;eJ@ 0efaqmifr_ ,Eœ&m; wckvHk;&yfqd ki f;oGm;ygw,f? rqv ygwD -aumifpD±Hk;awG or0g,rawGvnf; ydwfxm;ygw,f? qd ki f ;bkwfawG ðzwf+y D;udk,fa&mif azsmufxm;ygw,f?

xHk;pHtwdkif; yk'fr 144/ nrxGuf&trdef@eJ@ ppftkyfcsKyfa&;trdef@ xkwfjyefygw,f? &efukeft0ifvrf;awGjzpfwJ haxmuf=uHh/ wdk;a=umifuav; *dwfawGydwf+yD; ppfwyfu apmif hxm;ygw,f?omauw wHwm; opf§a[mif; (2) ckpvHk; ydwfvdkufygw,f? wHwm;opf}uD;ud kvnf; r˜xm;vdkufygw,f? (t&Sifjzpfw,f)? xdkpOfu &efukef - oHvsifwHwm; r&Sdao;yg? v_difjrpftwGif; ppfa&,mOfawG uif;vSnfhygw,f? xdkpOfuxkwfjyefcJhwJh ppftkyfcsKyfa&;[m 1977 -78 avmufusrS ±kyfodrf;ygw,f? (4) ESpfavmuf =umcJhygw,f?

'gayr,fh ae@a&mnyg oydwfawGupnfum;vsufygyJ? rqvtpdk;&u puf±Hkwpf±Hkcsif;pDeJ@ aphpyfn‡dE_dif;wmawG vkyfygw,f? ‘awmif;qdkcsufawG ajyvnfatmifvkyfay;r,f/ oydwfvSefyg tdrfjyefyg’ 'gyJxyfumxyfum vmygw,f? acsmhwcgajcmufwvSnfh zdtm;ay;ygw,f? tcsdef=umvmawmh oydwfawG yef;vm=uw,f?

puf±Hk}uD;awGudk ppfwyfu 0dkif;vdkufygw,f? rD;jzwfwm a&jzwfwm vkyfygw,f?tvkyform;awGqlawmh puf±HkawG azmufcGJypfrSm a=umufvdk@ a& - rD; jyefay;ygw,f? puf±Hkuav;awG wajz;ajz; oydwfvSef=u&w,f? jyif;xefwmu *kefav#mfpuf± H k / c snfr#i fpuf± H k / qifrvd kufoabFmusif;wdk@ jzpfygw,f? ppfwyfu 0ifypf+yD; puf±Hkudk odrf;vdkufygw,f? tvkyform;awG aoG;ajrusygw,f? ordkif;csnfpufrSm puf±Hka&S@ jynfvrf;ray: xdkif+yD;qENjyaewJh tvkyform;eJ@ vlxk }uD;udkppfwyfu ESpfzufn‡yf+yD; ypfcwf ygw,f?ab;r Sm&y f =unf haewJ h vltky fa&mtdrfawGxJu =unfhaewJh vlxka&m teD;&SdbwWmaps;xJ 0i fa jy;wJ h vlxkud ky gppfajrjyifvdk twif;vdkufypfvdk@ tavmif;csif;xyf usqH k;&ygw,f? qifrvd kufoabFmusif;rSm puf±Hk0u 0ifvmwJh ppfum;udk tvkyform;awGu v#yfppf"mwfv$wfxm;+yD; rD;owfydkufeJ@ yufxkwfvdk@vefusukefygw,f? jrpfbufu urf;wuf,mOfeJ@ puf±Hkudk ypfcwfodrf;ydkufvdk@aoG;acsmif;p D; usqH k;c J hygw,f? Ad kvfwaxmifopfpufrsm;eJ@ ajrmufOuUvmtvkyform;&yfuGufrsm;rSmyg ypfcwfr_rsm; jyif;xefygw,f? wjcm;ae&m tESH@tjym;rSmvJ tenf;tyg; &Sdygw,f?

1974 ar - ZGe f tvky form;oydwf[m aoG;acsmif;pD; ES drfeif;cH&ygw,f? 'Doydwf}uD;[m rxifrSwfwJh tcsdefrSm t&Sdefjyif;jyif;eJ@ xavmifvdkufwJhrD;}uD;yg? qdk&S,fvpf ‘rD;’ eJ@ upm;wJhppftpdk;& rD;avmifcH&wmyg? 1974 ZEM0g&D(1) rSmp+yD; topfyGJxkwfvmwJh ‘rqvzGJ@pnf;tkyfcsKyfyHk’ [m (6) v twGif;twkta,mif tyky ftod k ;omjzpfa=umif; yGifhuscJh&ygw,f?

tvkyform;oydwf}uD;&J@ aemufyd kif;rSm ILO &J@zdtm;eJ@ tvkyform;aumifpDudk ‘tvkyform; tpnf;t±Hk;’vdk@ trnfajymif;ygw,f? ‘twkta,mif’a&G;aumufyGJawGeJ@ tvkyform;tpnf;t±Hk; tr_aqmif a&G;aumufyGJawG vkyfjyef

ygw,f? tvkyform; oufomacsmifcsda&;qdkwm vkyf+yD; tvkyform;awGudktpdk;&aps;eJ@ (xdkpOfu arSmifcdkaps;vnf;&Sd)qef-o=um;-aq;vdyf pwmawG a&mif;ay;ygw,f? tvkyform;rsm;udk t&pfusqyf pepfeJ@ aiGxkwfacs;ygw,f? (vpmxJu jyefjzwf,lygw,f)/ puf±Hkwdkif;rSm‘aiGpkaiGacs; or0g,rtoif;’qdkwmawGzG J @apygw,f? 'gawG[m tvkyform;oydwfa=umifh w'*F&vdkufwJh tcGifhta&;wcsdK@yg? aemufydkif; (yxrt}udrf) vpmE_ef; wdk;jr‡ifhay;wm vkyfygw,f? (wjynfvHk; orRwupvdk@ tedrfhqHk; vkyfom;txdyg) tedrfhqHk;vkyfc 82 usyf uae 100usyf jzpfvmygw,f? 'gayrJh e,fcsJ@ t*Fvdyfvufxufuwnf;u wdkuf,l& &SdcJ hwJh‘& Sm;yg;p&dwf’ qd kwmawmh aysmufoGm;yg+yD? t+rJwrf; 0efxrf; - tvkyform;rsm;vJ wdk;csJ@cef@xm;ay;ygw,f?'gayrJh wdkufyGJ0if tvkyform;trsm;pkuawmh axmifxJrSmeJ@ 0&rf;ajy;b0a&muf&ygw,f?

vpmwdk;wmeJ@ wqufwnf; aiGpuULazmif;yGum (0gZDpuf±H ku vd koavmuf ±dkufay;ygw,f) ukefaps;E_ef;awGvdkufwufygw,f? ESpftwef=umawmh(yxrt}udrf) aiGpuULawG w&m;r0ifawmha=umif; a=unmwm vkyfygawmhw,f? tajccH EdkifiHa&; pD;yGm;a&; ay:vpDt&yf&yf azmufjyefrSm;,Gif; aeor#awmhaq;+rD;wdkeJ@ b,fvdkukpm;aomfvnf;uk&mewd aq;r&Sdyg?

1974 ar - ZGe f tvky form;oydwf}uD;[m 'Drdkua&pDr&SdwJh rqvwygwD ppftpdk;acwfrSm ppftpdk;&udkjyif;jyif;xefxef xdk;ESufvdkufwJh jynfolw&yfvHk;udk rsufaphzGifhay;vdkufwJh ordkif;rSm arhaysmufypfvdk@ r&EdkifwJh ta&;awmfyHk}uD;w&yfyJ jzpfygw,f?

aZmfoef@(qifrvdkuf)

ÔÔÔÔÔÔÔ

25

Page 28: BLSO Journal 2005 Issue

ae‹wkdif;vkdvkd zwfae&wJhowif;awGxJrSm w&m;r0ifjrefrmtvkyform;awGudk xkdif;&Ju zrf;rdwJhowif;/ jrefrmjynfukd jyefydk‹wJhowif;awG rygwJhae‹r&SdoavmufygyJ? jyefydk‹cH&w,f/ jrefrmjynfbufa&mufawmh rJaqmufbufukdwpfcg jyeful;vm=uw,f? &&mtvkyfawG 0ifvkyf=uw,f? jrefrmjynfuwnf;uyGJpm;eJ‹ csdwf+yD; 0ifvmwJhol/ xkdif;xJa&mufrS yGJpm;eJ‹csdwf+yD; befaumufvkd csif;rkdifvkdòrdŒ}uD;awGrSm tvkyfvkyfzkd‹ ñud;pm;=uwJholawGuvnf; trsm;}uD; &Sdygw,f?jrefrmEkdifiHrSm b,favmufyJ yifyifyef;yef;vkyfvkyf rdom;pk0vifatmif rpm;=u&/r0wfEkdif=uatmif pD;yGm;a&; c|wfðcHus qkd;0g;aewJhtwGuf wpfae‹ukd ig;q,fajcmufq,fyJ&&/ wpf&myJ&& tom;av;ig;av; pm;Ekdif=u/ vlvkdolvkd 0wfEkdif=uwJhtdrfeD;csif;EkdifiHxJudk ul;0if&SmazGpm;aomuf=uwmudk tjypfajym vkd‹awmhrjzpfygbl;? yaxG;vufatmufrSm r0a&pmpm;+yD; tckdif;cH&/ t±kduftESuf cHae=uvkd‹xGufajy;=uwJh om;orD;awGvkdygyJ? tjypfwif&r,fholuawmh yaxG; qkd;vkd&ufpuf,kwfrmwJh ppftpdk;&yJjzpfw,fqkdwmuawmh &Sif;ygw,f? 'gayr,fhjrefrmEkdifiHuae xdkif;EkdifiHxJudkul;+yD; tvkyfvkyfukdif&SmazGpm;aomufcsifwJholawG(txl;ojzifh trsKd;orD;awG) taeeJ‹ jzpfcsif&mjzpfqkd+yD; qifuef;awmwkd; rqkH;jzwfapcsifygbl;? jrefrmyJjzpfjzpf xkdif;yJjzpfjzpf b,fvlrsKd;rSrqkd vlaumif;&Sdovkdvlqkd;vnf;&Sdygw,f? jrefrmvlrsKd;jzpfayr,hf rodem;rvnfwJh jrefrmawGudk&uf&ufpufpufvkyfr,fh a&mif;pm;r,fholawG&S dcJ hw,f/ &S daew,fqkdwmudkowdxm;apcsifygw,f? tJ'Dvkd vlrsKd;awGeJ‹ qufoG,frdoGm;wJh olawGtzkd‹ uawmhrawG;0Hhp&mb0ygyJ? u|ef/ u|efr wpfa,mufvkdvufvGwfpy,f a&mif;pm;wmudkcH=u&+yD; u|efawGvkd csKyfaESmif ±k dufESufck dif;apwm/rw&m; ðyusifhwmawG

a&enf;ig;rsm;

pdk;aevif;

26

Page 29: BLSO Journal 2005 Issue

c H =u&zk d ‹r sm;ygw,f? xGufajy;z d k ‹rvG,fulovk djyefzrf;rdoGm;&ifvnf; &uf&ufpufpuf n‡Of;yrf;ESdyfpufwmudkcH=u&rSmygyJ? &JrdoGm;+yD; jrefrmjynfbuf jyefyd k‹cH&wmurStrsm;}uD; oufomEkdifygao;w,f? tifrwefenf;yg;wJh ta&twGufavmufyJ vlpdwf&S d+yD; n‡mwmaxmufxm;wwfwJhtvkyf&SifawGeJ‹awGŒ+yD; udk,f&nf&G,fxm;ovdk aeEkdifpm;Ekdifpkaqmif;Ekdifwm awGŒ&ygw,f? rESpfu xkdif;tvkyform;0ef}uD;Xmeu a&$Œajymif;tvkyform;awGudk wpfESpfoufwrf; (tckoufwrf;wkd;ay;xm;) tvkyform;u'fawG xkwfay;vkdufwJhtwGuf tawmfav; tajctae wkd;wufajymif;vJvmw,fvkd‹ajym&rSmygyJ? 'DtwGuf xkdif;EkdifiHtpkd;&udk aus;Zl;wif&rSmygyJ?tenf;qkH; udk,fhudk tvkyform;tjzpf todtrSwfðyxm;wmcH&ovkd usef;rma&;t& apmifha&SmufukocHcGifh/ vlr_vkHðcHa&;tcGifhta&;wcsKdŒvnf; &&SdcHpm;Ekdif=uygw,f?vlvlcsif; pmemaxmufxm;r_ enf;yg;vGef;wJh tvkyf&SifatmufrSm a&mufoGm;=uolawGtzkd‹awmh xkdif;tvkyform;0ef}uD;Xmeu ay;tyfxm;wJh tvkyform;cHpm;cGifhawGudk tenf;tyg;yJ &=uwmawG@&ygw,f? b,fvdkyJjzpfjzpf bmtodtrSwfrS tðyrcH&wm xufpm&ifawmh awmfao;w,fvkd‹yJ ajym&rSmygyJ? jrefrmtvkyform;awGtaeeJ‹ vkyfoifhwJhtvkyfwpfckuawmh xkdif;tvkyform; 0ef}uD;Xmeu ay;tyfxm;wJh tvkyform;tcGifhta&;awGudk odaeatmif/ tvkyform;Oya'udk em;vnfaeatmifóud;pm;xm;zdk‹ygyJ? xkdif;bmomudkrajymwwf/ rzwfwwf&ifvnf; jrefrma&$Œajymif;tvkyform;awGudk umuG,fapmifha&Smufay;aewJh tvkyform;umuG,fapmifha&Smufa&;tzGJŒawG 'grSr[kwf xkdif; NGO awGeJ‹ tquftoG,f&atmifóud;pm;+yD;odjrifem;vnfatmif vkyfxm;=uzkd‹oifhygw,f? 'DvkdrSyJ tvkyform;wpfa,muftaeeJ‹ ukd,f bmtcGihfta&;awG &Ekdifw,f/bmawGvkdufemzkd‹ vkdtyfw,f qkdwmawG odjrifem;vnfaerSmjzpfygw,f? Oyrmtvkyf&Sifu rw&m;vkyfaew,fvkd‹od&ifw&m;Oya'abmiftwGif;u t&ifwkdufzkd‹ óud;pm;=u&ygr,f?tJ'Dvkd wkdufvkd‹r&awmhrS oydwfarSmufawmif;qkdwmrsKd; vkyf=u&ygr,f? tm%mydkiftzGJŒtpnf;u vm+yD; ajz&Sif;wJhtcsdefrSmtvkyform;awGbufu usaemfwdk‹usrwkd‹ rw&m;tvkyfcH&wJh

twGuf bmawGbmawG wifjyxm;ygw,f/ awmif;qkdxm;ygw,f/ aqG;aEG;xm;ygw,f? b,fvkdrS ajz&Sif;ray;wJhtwGuftckvkd oydwfarSmuf&wmyg qkdwmrsKd; tckdiftrm ajymEkdif&ygr,f? oufaocH pm&Gufpmwrf; taxmuftxm;awGudktaotcsm odrf;qnf;xm;=u&ygr,f? oufqkdifwJholawGudkwifjyEkdif=u&ygr,f? 'Dvkdqkd&if xkdif;EkdifiH tpkd;&taeeJ‹vnf;rsufESmv$JcJypfvkyfvkd‹ r&ygbl;? xkdif;EkdifiH[m 'Drkdua&pDEkdifiH}uD;wpfcktjzpf jynfhjynfh00 rjzpfao;ayr,fh 'Drkdua&pDpepfudkusifhoHk;aewJh EkdifiHwpfckjzpfwJhtwGuf ukvor*~/ urBmhtvkyform;tzGJŒpwJh EkdifiHwumtzGJŒtpnf;awG&JŒ =oZmudk vGefqefvdk‹r&bl;qdkwmuawmh taotcsmyJ jzpfygw,f? tqkH;pGefqkH;vdiftvkyform;b0 a&mufae+yDqkd&if awmifrS tvkyform;&ydkifcGifhqkdwm&SdaewmygyJ? ukd,hf&JŒ epfemqkH;±_H;r_awGudk wpfenf;enf;eJ‹ oufqkdif&m wm0ef&Sdyk*~dKvfawG odvmatmif óud;pm;=u&rSmygyJ? usaemf txufrSm wifjycJhovkd puwnf;u +yD;+yD;a&mqifuef;awmwdk; rvkyfrdzdk‹/ vlwkdif;udk r,kHrd=uzdk‹ owd&Sdoifh=uygw,f? wpfcgrSm;vkdufwmeJ‹ b0qkH; oGm;&wmrsKd;rjzpfatmifowdeJ‹,SOf+yD; pOf;pm;qkH;jzwfzkd‹ ta&;}uD;ygw,f? ‘rckefcif=unfh/rvkyfcifpOf;pm;’ qkdwJh qkd±kd;pum;av;[m wkdawmif;&Sif;vif;oavmuf wefzkd;}uD;ygw,f? wpfckck trSm;t,Gif; jzpfoGm; wmeJ‹'kuQa&muf=u cHpm;=u&rSmuawmh usaemfwkd‹awG udk,fwkdifygyJ?jre frmppftpd k ;&& J Œ oH± k H ;uawmh jre frmEk di fi H om;awG/tvky form;awGud k tumtuG,fay;z d k ‹ xk di f ;E k di fi Hr SmvmzGif hxm;wm r[kwfbl;qkdwmuawmh tm;vkH;od=u+yD;jzpfygvdrhfr,f? ppftm%m&Sifpepf wnfwHhck dif+rJa&;twGuftm%modrf;ppfAdkvfcsKyfawGeJ‹ rdom;pkaqGrsKd; todkif;t0kdif;awGudktumtuG,fay;zdk‹ olwkd‹udk,fpm; vdrfvnfvSnfhjzm; aqmif&Gufay;zdk‹ xm;wmjzpfw,f?

jrefrmtvkyform;awGud k bmrS tultnDay;rSmr[kwfbl;qkdwm em;vnfxm;+yD; todw&m;eJ‹,SOfwJh awG;awmqifjcifr_&Sdzkd‹/ udk,fodxm;oifhwmrSefor#ukd avhvmrSwfom;xm;zdk‹/ ZGJowWd&Sd&Sd nDnD!Gwf!Gwf ckcHumuG,foGm;zkd‹omóud;pm;=uzdk‹ta=umif; wifjyvkdufygw,f?

pdk;aevif; Ò

tifrwefenf;yg;wJh ta&twGufavmufyJ vlpdwf&Sd_yD;n‡mwmaxmufxm;wwfwJh tvkyf&SifawGeJ‹awGŒ_yD;udk,f&nf&G,fxm;ovdk aeEkdifpm;Ekdif pkaqmif;Ekdifwm

27

Page 30: BLSO Journal 2005 Issue

cspforD;av; rouf-arwWmteE WeJ@ azaz pm;a&vkdufygw,f? tck azaz pma&;aecsdefrSm oli,fjyefcsdef =uufwGefoH=um;

vkduf&w,f? 'Dtcsdefqkd orD;wpfa,muf tyfcsKyfpufxdkif&if; orf;a0vkd@rsm; aervm;rodbl;vkd@ awG;rdawmhpdwfraumif;jzpf&w,f? wpfòydifeufxJrSmyJ rJaqmuf DKtxnfcsKyfpuf±kHrSm tvkyfvkyf&i;f ac|;ESJpm av;ukdrdbxHjyefykd@ay;aewJh orD;av;&JŒ ukokdvfaumif;r_ukd om"kac:&ygw,f?

arv (1) &ufae@rSm arG;vkd@ arouf&Dvkd@ac:&wJh orD;av; arG;ae@onfae@ (19) ESpfjynfh+yDaemf?onfpmukd azaz&JŒorD;twGuf arG;ae@vufaqmifvkd@rSwf,lEkdifygw,f? arv (1) &ufae@[m urBmhtvkyform;ae@rkd@ onfvkdae@xl;ae@jrwfrSm arG;wJh orD;av;twGuf azaz t+rJwrf;*k%f,lcJhw,f?orD;vlrSef;odwwfp t&G,fuwnf;u tvkyform;awGta=umif;/ csDum*kd tvkyform;v_yf&Sm;r_ta=umif;/a&eHajroydwfta=umif;/ azazu ykHajymovkd ajymvGef;vkd@ orD;araru taz}uD;&,f orD;av;u odyfi,fygao;w,f? enf;enf;}uD;}uD;rS 'gawG ajymygvm;vkd@ ajymwm/ azaz tckxd trSwf&aeao;w,f?

orD;arG;ae@rSm orD;i,fi,fwkef;uvkdyJ orD;ukd tvkyform;v_yf&Sm;r_ta=umif; ajymjycsifw,f?orD;ukd,fYukd,fuvnf; tvkyform;vlwef;pm;xJu tvkyform;wa,muf jzpfae+yDqkdawmh urBmwpf0Srf;vkH;rSm&SdwJh b0wltvkyform;awG&JΠtajctaeukd orD;odxm;oifhw,fxifvkd@yg?

zdvpfykdifEkdifiHu Kilusang Mayo Uno vkd@ac:wJh tvkyf orm;tzGJ@}uD; wpfzGJ@&J@ OuUÏjzpfol Corispin

Beltran u “EkdifiHwum aiGa=u;&efykHaiGtzGJ@ (IMF) urBmhb%f (WB) eJ@ urBmhukefoG,fa&;tzGJ@ (WTO)wkd@u/tajccHusus usifhokH;cJhwJh acwfopfvpfb&,f pD;yGm;a&;rl0g'awGa=umifh oef;aygif;rsm;pGmaom tvkyform;vlwef;pm;rdom;pkawG[m qif;&JrGJawcJh=u&+yD;/ ukefxkwfpGrf;tm;pkawG[m/ rar#mfrSef; EkdifavmufatmifwpfurBmvkH; twkdif;twmeJ@ zsufqD;cH&w,fvkd@ ememusifusif ajymcJhzl;w,f? acwfopf vpfb&,f0g'/(MIF) (WB) eJ@ (WTO) qkdwm bmawGvJqkdwm orD;av;odxm;zkd@ vkdayr,fh pmeJ@oufqkdifwm awGukdaemuftywfawGusrS azaz pma&;+yD; &Sif;jyr,f? tckpmuawmh urBmwpf0Srf;vkH;rSm&SdwJh orD;eJ@b0wl

&JxGÉfGÉfGÉfGÉfGÉf

orD;av;rouf zwfzkdŒorD;av;rouf zwfzkdŒorD;av;rouf zwfzkdŒ

28

Page 31: BLSO Journal 2005 Issue

tvkyform;awG&J@ tajctaeukd orD;ukdodapzkd@ &nf&G,fwmrkd@'gta=umif;ukdyJ azaz tm±kHpkduf+yD; a&;r,forD;?

orD;a& urBmhvlOD;a&&JŒ ajcmufykHwpfykH/ wpfenf;tm;jzifhurBmhtvkyform;tiftm;pk}uD;&JŒ okH;ykHwpfykHjzpfwJh vlOD;a& oef;aygif;wpfaxmif[m ,ae@umvrSm tvkyfðzwfcH (okd@r[kwf)tvkyfvufrJh jzpfae=uw,fqkd&if orD;av;rsufESmav; t0kdif;om;eJ@ az}uD;uvnf; [kwfvkd@vm;vkd@ v#mav;wpfvpfxkwf+yD;ajymrSm azaz jrifa,mifaew,f?

trSefyJorD;? pufr_enf;ynmawG xGef;um;vmayr,fh/ykd+yD;,Ofaus;wJh urBm}uD;vkd@ a,bk,s vufcHvm=uayr,fhurBmhtvkyform;vlwef;pm; txl;ojzifh zGH@òzd;qJEkdifiHawG tm&Stmz&dueJ@ vufwiftar&durSm aeae=uwJholawG[m qkd;qkd;&Gm;&Gm;tajctaeawGukd &ifqkdifae&qJygyJorD;? bmawGjzpfaevJqkdawmh orD;jrifomatmif tcsuftvufwcsKd@udkazaz ajymjyr,f?

+yD;cJhwJh (1997) ckESpf tm&SpD;yGm;a&;uyfrSm tvkyform;(10) oef;xufrenf; tvkyfvufrJhjzpfukef=uw,f? (1998)ckESpfrSm tif'kdeD;&Sm;u 18&mckdifE_ef;/ awmifukd&D;,m;u 7 &mckdifE_ef;/ xkdif;EkdifiHu 6 &mckdifE_ef;/ rav;&Sm;u 2 &mckdifE_ef;/ a[mifaumifu 2 &mckdifE_ef;eJ@*syefu 0.5 &mckdifE_ef; toD;oD; usqif;ukefus+yD? onfEkdifiHawG&J@ tvkyfvufrJh E_ef;xm;[m (1996) eJ@pm&if 2 q 3 q ykdrsm;vmw,f? w±kwfjynfrSmqkd&if tvkyform;3 5 oef; tvkyfðywfoGm;w,f? awmifukd&D;,m;EkdifiHrSmqkd&if wpfae@ukd tvkyform; 4000E_ef;eJ@ tvkyfðzwfae+yD;/ b%faygif; 15000 ausmf a'0gvDcHvkduf&w,f? zdvpfykdifEkdifiHrSmqkd&ifvnf; (7) vtwGif; tvkyform; (82839) a,muftvkyfvufrJhjzpfukefw,f? 'gu wpfae@rSm vl (423) OD; tvkyfðzwfw,fqkdwJht"dyg,fyJ? zdvpfykdifrSm tckqkd&if t+rJwrf;vpm&0efxrf;tvkyform;awGukd uefx±kduftvkyform; tcsdefykdif;tvkyform;pwmtjyif tjcm; ykHpHrsKd;pkHeJ@ ðzwfEkdifcef@EkdifwJhtvkyform;awGeJ@ tpm;xkd;ae=uw,f? tjynfjynfqdkif&mtvkyform;tzGJ@csKyf (ILO) &JŒ xkwfazmf wifjycsuft&qkd&if 73&mckdifE_ef;aom zdvpfykdifpuf±kHrsm;rSm tcsdefra&G; ðzwfEkdifcef@ EkdifwJhtvkyform;rsm;eJ@ vkyfae=uw,fvkd@ od&w,f? (1997)ckESpfrSmqdk&if uefx±kduftvkyform;awG[m 60 &mckdifE_ef;usyef;tvkyform; 31 &mckdifE_ef;eJ@ tcsdefykdif; tvkyform; 70&mckdifE_ef;wdk;vmw,fvkd@qkdw,f orD;?

vkyfief;ykdif&Sif}uD;awGu vkyfcvpm ukefusr_ukd avsmhcszkd@tvkyform;awG tvkyftcsdefykdrsm;atmifvkyfzkd@ óud;yrf;=uwm=um;&&if orD; tHh=oaetkH;rSmyJvkd@ xifrdayr,fhwpfzufuvnf;tvkyforav;wpfa,mufjzpfwJh orD;[m 'DtawG@tóuHawGukdóuHawG@zl;+yD;jzpfaerSmyJ ,kH=unfaerdjyefw,f? tqkd;0g;qkH; uawmhwpfqifh uefx±kdufvkyfief;awG csay;+yD; trsKd;orD;awGeJ@uav;i,fawGtay: acgif;yk H jzwfaoG;pkyfaewJ h udpPygyJ?

ukefxkwfpGrf;tm;pkawGukd ysufpD;&mysufpD;a=umif; jzpfapwmeJ@twl tvkyfwm0efawG&JΠ0da&m"djzpfr_[m ykd+yD;jrifhrm;vm cJhw,f?u|r f ;usi fr _ jri f hrm;wJ h wpfenf;tm;jzi f h aumfvmjzLvkyfom;awGykdrsm;vmayrJhvnf; abmifr0ifwJh vkyfceJ@ tvkyform;OD;a& wkd;wufvmr_u E_dif;,SOfcsuft&ydkrsm;w,fvkd@pm&i;frsm;t& od&w,f?

orD;a& ,ae@ urBmhtvkyform;awG&JŒ vcvkyfpm tajctae tvkyfcGiftajctaeawGukd orD;wkd@puf±kHrSm b,fvkdóuHawG@ae&w,fqdkwmeJ@ E_dif;,SOf=unfhyguG,f? b*Fvm;a'h(csf)uefylcsm/ AD,uferf/ vmtkdpwJh EkdifiHav;awGu orD;eJ@&G,fwl

wef;wl tvkyforav;awG[m orD;vkdyJ txnfcsKyfpuf±kH awGrSmtvkyfvkyfae=u&w,f? t&ifvu orD;pma&;awmh tJ'DvrSmvpmbwf (2000) &w,fvk d @ od&w,f? wpfae@ (60)bwfavmuf&w,fayghaemf? 'gawmif eHeuf (8) em&Duae n(11) em&Davmuftxd tvkyfvkyf&w,fqkdawmh azaz &ifemw,forD;? ig horD;av; b,favmufyifyef; &SmrvJqkdwJ htawG;u tazukd ESdyfpufayr,fh urBmwpf0Srf;vkH;u tazawG&JŒorD; tvkyforav;awG[m 'Dvkd rEkdif0efxrf;ae=u&&Smwm bmha=umifhvJqdkwm tazawG;rdawmh w&m;cHukd tazodav a'gojzpfav jzpf&w,f?

uJæ orD;uk dwpfckar;r,f/ orD;csKyfvk dufwJ h tusôwpfxnf&JŒ xkwfvkyfr_ ukefusp&dwfu b,favmuf/ orD;twGuf vkyfc b,favmuf/ b,ftusôwpfxnf&JŒ t&if; tESD;ub,favmuf/ onftusôuk dy J b,faps;eJ @ b,folawGu0,f&w,fqdkwmawG orD;av;od&JŒvm;? trSefwu,f udef;*%ef;awGukd orD;od&&if tifrwefrS &ifxkremjzpf&r,f?Oyrmtm;jzifh (Disney Corporation)&JŒ a[wD txnfcsKyfpuf±kHrSm tvkyforav; wa,muf[m wpfae@udk tar&duefa':vm (0.06) &ayr,fh oluav; wpfae@xkwfvkyfvkd@&wJhuav;tusô (1) xnfukd tar&duef a':vm (20) E_ef;eJ@

urBmhtvkyform;vlwef;pm;txl;ojzifhzGH@òzd;qJEkdifiHawGtm&S tmz&dueJ@ vufwiftar&durSmaeae=uwJholawG[mqkd;qkd; &Gm;&Gm;tajctaeawGukd&ifqkdifae&qJygyJorD;?

h

29

Page 32: BLSO Journal 2005 Issue

a&mif;csckdif;cJhw,f? b,favmuf acgif;ykHjzwfovJqkdwm orD;wGuf=unfh 'Dukr`%D&JΠtr_aqmif t&m&SdcsKyf (Michael Eisner)

u wpfESpfukd a':vm (575) oef; vc,lxm;wmeJ@ E_dif;,SOf=unfh&if b,favmuf&ufpufzG,f&m aumif;wJh tjrwfxkwfr_vJqkdwm orD;jrifomygw,f?

urBmw0Srf;vkH;u tvkyform;xktay: urBmhv$rf;òcHjzef@usufr_rlukd tcGifhaumif;,l+yD; t}uD;tus,f ºuG,f0csrf;omaewmawGuawmh EkdifiHvGef aumfyk da&&Sif;}uD;awG (Trans

National Cooporation) awGygyJorD;? wDtefpDvkdf@ twkd;aumufac:=u&atmif? tJh'D wDtefpDawG[m urBmeJ@w0Srf;vkH;rSmjynfolvlxk&J@ ta&;ygwJh b0tpdwftydkif;awG jzpfvm+yD; olwkd@ryg&if b,ftcgrSr+yD; Zmwfukd cif;ae=uw,f? EkdifiHwumutpkd;&awGeJ@ aemufuG,fu óud;ukdifcs,fvS,f+yD; tvkyform;vlwef;pm;ukd ukyfaoG;pkyf tjrwfxkwfzkd@ enf;aygif;pkHeJ@ óud;pm;ae =uw,f? 'Dta=umif; awGa&;xm;wJh a';ApfaumfwGef (David

Korton) &JŒ aumfykda&&Sif;}uD;rsm;u urBmukd tkyfcsKyfaomumv(When Coperations Rule The World) pmtkyfqkd&if (1995)ckESpf&J@ ta&mif;&qkH;pmtkyf (Best Seller) pm&if;0ifoGm;zl;w,f?,ae@qkd&if wDtefwDaygif; (40,000) avmuf[m wpfrBmvkH;twkdif;twmeJ@vkyfief;awG vnfywfae=uw,f? onfyrm%[mvGefcJhwJh tESpf(20) uaewGuf&if 471&mckdifE_ef; wkd;yGm;vmwmygyJ? tifrwefrS r,kHEkdifavmufatmif ºuG,f0csrf;om=uw,f?Oyrmqkd&if tar&dum;u emrnf}uD; vufvDukefwkduf (Wal–

Mart) qkd&if EkdifiHaygif; 16 &mckdifE_ef; "etiftm;xufykdºuG,f0w,f? General Nottor qkdwJh wDtefpDqkd&if zdvpfykdifwifaewJh EkdifiHjcm; aºuG;+rD&JŒav;qukd tom;av;qyfay;Ekdifw,f? 'Dtar&duef tajcpkduf aumfya&;&Sif;}uD;awG[mzdvpfykdifEkdifiHu ykdifwJh EkdifiHwumoD;oefh &efykHaiG&JŒ (16) qukdykdifqkdifw,fqkdwmod&if orD;yg;pyfuav; ta[mif;om;eJ@jzpfaerSm azaz jrifa,mifaew,f?

onfwDtefpDawGta=umif;uawmh ajymrqkH;aygif awmokH;axmifygyJ orD;a&? olwkd@u urBmh&if;ESD;jr‡Kyfr_&JŒ 75 &mckdifE_ef;csKyfudkifxm;w,f? (WTO) &JŒ cef@rSef;csuft&qkd&if (1996)urBmhukefoG,fr_ yrm%&JŒ 2 tcsKd; 3 [m onfwDtefpDrsm;twGif;om vSnfhvnfaew,fvkd@qkdw,f? urBmhpD;yGm;a&;tiftm;t}uD;qkH; wpf&mteuf wpf0uf[m EdkifiHrsm;r[kwfbJwDtefwD jzpfae+yD; onftxJrSm wwd, urBmEkdifiHrsm;upD;yGm;a&; vkyfief;&SifawG vkH;0rygbl;vkd@ qkdygw,f? (1993)pm&if;rsm;t& urBmht}uD;qkH;pD;yGm;a&; aumfya&;&Sif; (10) ck&JŒykdifqkdifr_ yrm%[m EkdifiHaygif; (100) ausmf&J@ pD;yGm;a&; tiftm;eJ@nDr#w,fvk d @ a&;xm;wm azazawG @&w,f? urBm hukvr*zG H @ òz d;a&;tpDtpOf&JŒ (1997) ckE Sp f vlom;zG H @ òz d;wkd;wufr_ tpD&ifcHpmu urBmhtcsrf;omqkH; xdyfoD; 20&mckdifE_ef;&JŒ 0ifaiGeJ@ tqif;&JqkH;vlrGJ 20&mckdifE_ef;&JŒ 0ifaiGuGm[r_[m (1960) ckESpfu 30 tcsKd; 1/ (1991) rSm 60 tcsKd; 1&Sd&muae (1994) ckESpfrSm 78 tcsKd; 1 &SdvmcJhw,fvkd@ qkdw,f?ykdqkd;wmu urBmhtcsrf;omqkH; oef;ºuG,folaX; (350) &JŒydkifqkdifr_u urBmhtqif;&JqkH;vlom; 45 &mckdifE_ef; vloef;aygif;wkd@&JŒ ykdifqdkifr_eJ@ nDr_w,fvkd@qkdwJh tcsufyg? ukd,fxufomwJh olukd rk'dwmyGm;zkd@ &Sifawmfbk&m;u oGefoifwm azazowdxm;Edkifayr,fh onfvlawGonfavmuf csrf;omwm[mtvkyform;vlwef;pm;&JŒ vkyftm;ac|;ES JpmawGukd tjrwfxkwfvkd@yJ jzpfw,fqkdwJh tawG;ukdawmh rawG;bJ raeEkdifbl;orD;?

onfvkdtzdESdyfcH&+yD acgif;ykHjzwf tjrwfxkwfcHae&wmukdEdkifiHwum tvkyform;vlxk}uD;u acgif;ikH@cHae=uovm; bmvkyfae=uovJqkd+yD; rcsifhr&JeJ@ orD;av; odcsifayvdrfhr,fvkd@azazawG;ygw,f? 'gawGa=umif h onfta=umif;awGuk daemufvrS azaz a&;jyr,f? EkdifiHwumtvkyform; vlwef;pm;&J@v_yf&Sm;r_±kef;uefr_awG wm0efeJ@csrSwfxm;wJh vkyfief;pOfawGubmawGvJqk dawmh orD;em;vnfatmif azazodxm;wmav;awGukd azmufonfcsygr,f?

jzpfEkdif&if orD;wkd@puf±kHu orD;&JŒ oli,fcsif;awGukdvnf;azazpmukd ay;zwfyg? olwkd@ukdvnf; olwkd@eJ@b0wl nDtpfukdarmifESrawG&J@ b0ukd r#a0cHpm;EkdifygapuG,f?

orD;zGm;zGm;u orD;twGuf t&ifwpfywfu Armaq;wcsKd@ ay;vkdufwm&r,f xifygw,f? armifav;tukdeJ@ nDrav;0g0g wkd@vnf; pm;óud;pm;=uygw,f? ynmawmf&ufeJ@ wuUokdvfqufrwufawmhbJ wpf&yfwpfaus;rSm rdom;pktwGuf tepfemcH ±kef;uefaewJh orD;av;ukd azaz arwWmrsm; ay;ykd@ygw,fuG,f? azazhorD;av; a&vkdat;jr+yD; yef;vkdarG;=uL Ekdifygap?

orD;&J@ azazarv (1)&uf/ 2005

ykdqkd;wmuurBmhtcsrf;omqkH;

oef;ºuG,folaX; (350) &JŒ ydkifqkdifr_uurBmhtqif;&JqkH;

vlom; 45 &mckdifE_ef;vloef;aygif;wkd@&JΠykdifqdkifr_eJ@nDr_w,fvkd@qkdwJh tcsufyg?

30

Page 33: BLSO Journal 2005 Issue

ausmif;oGm;awmhr,fh‘csmcsm’ av;ukd aygif'g±kdufay;&if; vnfwufvm wJhrsuf&nfawGukd‘td’twif;yJ rsufawmif wzswfzswf cwf&if;wm;jrpf&onf?ckcsdefqkdorD;av;vnf; ausmif;oGm;zkd@jyifaea&maygh? rSefa&SŒrSmtustexkdif+yD;oeyfcg;yg;uGufudk aoaocsmcsm uGufwwfae+yDjzpfwJh orD;av;uukd,fwkdiftvSjyifaerSm? b0awGuGmvkd@xifyg&JŒ? touft&G,fwlayr,fhtd&JŒwpfOD;wnf;aom orD;av;u tm;vkH;udk ol@bmom vkyfwwf+yD; tdxdef;&wJh‘csmcsm’uawmhckxd tpp vkdufvkyfay;&wkef;? a&csKd;ay;&/ rkef@cGH@& aygif'gvdrf; acgif;+zD; tusô0wf/zdeyfpD; ausmif;toGm; tdrfuum;ay:xkdifwJ@ txdcsDykd@&wkef;? td&JŒorD;av;eDwmuawmhjzifh 10 rdepfavmuf vrf;av#muf&wJh ta0;avmufuausmif;ukd ckefayguf&if;ai;&if; ajy;&if;uyJ ol@bmomol av#mufoGm;wm? ‘csmcsm’av;u tdukdausmif;oGm;awmhrSmrkd@‘bkdifbkdif’vkd@ E_wfqufae+yD? tdðyH;+yD; jyefE_wfqufayr,fhtJ'DtjyKH;rSm rsuf&nfawGpGef;ayaecJh.? 'Dae@ jrefrmjynfrSmausmif;jyefzGifhwJhae@ av?orD;av;&JŒ yxrqkH;ausmif;wuf&ufrSmawmhjzif h orD;u tazeJ@tarudkvGrf;aeavrvm;? td&if0rSm atmifhvmonf? orD;&,f orD; tJvkdausmif;oGm;Ekdifzkd@twGuf taruorD;eJ@ta0;ukd vmcJh&wmyg? wpfae@us orD;em;vnf atmiftaraocsm&Sif;jyyg@r,faemf? bmyJjzpfjzpf td&JŒ taztareJ@nDrav; jzpfaomorD;av; eDwm&JŒ tzkd;eJ@tzGm;eJ@ ta':wkd@uawmh olwkd@&JŒ rsKd;quf av;ukdtifrwef *±kpk duf=uwmyJ? tJ'DvkdawG;&if;eJ@yJ pdwfajz&ygonf? orD;av;tazeJ@tar twlae&ayr,fhvnf; orD;eJ@cGJcGmae&jcif;uawmh avmifòrdufonfomyif? =unfhygOD;/ udk,fh&ifaoG;ukdawmhjzifh ta0;rSm xm;xm;&+yD; olwpfyg;&ifaoG;ukd &iftkyfruGm =unfhay;ae&wm? b,favmuf &ufpufwJh usdefpmrsKd;vJ?tdwkd@usumrS uHqkd;vSpGm v,fawG EGm;awGykdifyg&ufeJ@ rsKd;±kd; r&SdygbJeJ@ uíefb0ukdcH,lae=u&wm? tduawmh t"duw&m;cHu ‘ykdufqH’yJvkd@ xifonf? ‘ykdufqH’twGufyJ rdbeJ@/ &ifaoG;eJ@ ukd,f&yfukd,fh&GmeJ@ cGJ&wm? 'ga=umifh tduawmh

ar_idrf;

EGHxJrSmEGHxJrSm

udk,fh&ifaoG;ukdawmhjzifhta0;rSm xm;xm;&+yD;olwyg;&ifaoG;ukd&iftkyfruGm=unfhay;ae&wm?b,favmuf &ufpufwJhusdefpmrsKd;vJ?

31

Page 34: BLSO Journal 2005 Issue

tJ'Dyk dufqHudk vkdtyfvSvkdcsifvSaomfvnf; rkef;vnf;rkef;vSygonf? wpfcgwavusawmh igtwef;ynmrwwfvkd@'Db0 a&muf&avw,fvkd@vnf; awG;rdao;onf? tJ'DtawG;ukd tdvkdyJ'DbufEk difiHrSm tvkyfvmvkyfwJh 0rf;uGJtr‘a&$jzL’ukd &ifzGifhrd.? onfawmhrS ykdqkd;wmu td&JŒpum;tqkH;rSm tra&$jzLuikd±_dufvkdufjcif;yifjzpfonf?

(2)‘a&$jzL’u emrnfESifh vkdufatmif

0g0if;jzLESpfaom tom;t&nfykdif&Sif?wuUokdvfbGJ@&ynmwwf? wuUokdvfrSmwkef;uqkd a&$jzL&JŒ0if;nufaom tvSutawmfausmf=um;cJhzl;.? +yD;awmh ynmwwf rdbESifhv,fykdif qDpufykdif&SifrsKd;±kd;rkd@ywf0ef;usi f. txif}uD;r _uk dvnf;+rdef +rdef,Suf,Suf cHpm;cJ h&zl;ygonf?a&$jzL@ukd ykdifqkdifcsifvkd@ óud;yrf;=uaomtrsKd;aumif;om;awGvnf; trsm;}uD;awG@cJh&wm? a&$jzLuawmhjzifh ‘i,futcspftESpfw&m rarhom’qkdovkd bGJ@&+yD;ausmif;+yD;csdefrSm q,fwef;uwnf;uawG@cJ h+yD; q,fwef;atmifrvmcJhaomi,f&nf;pm; ‘atmifrkd; udkom zl;pm&SifjzpfapcJhwm? vlwumu tHh=o&avmufatmif a&$jzLu atmifrkd;tay: iJhn‡m+yD;vkdufavsmcJhygonf? vufxyf=u+yD;awmhatmifrk d;u a&$jzLŒtdrfrSm vkdufae+yD;a&$jzL@tbESif@twl v,fulvkyf qDpufulvkyf? a&$jzLu bGJ@&yDyD &Gmausmif;uuav;awGukd tjyifusL&Sifoif? +yD;awmhtaru q&mrrkd@ tareJ@twl vkdtyfor# 0kdif;ulvkd@? olwkd@ b0av; rylyifcJ@&ra=umifh=ucJ@&/ r&Sdr&Sm;?

'gayr,fh xifrSwfrxm;aom axmifhcsK d;qDrSm jy\emukd awG@vm&onf?&moDOwkESifh ykd;r$m;tE W&m,fa=umifh v,fawG txdem/ tpkd;& ryHhyk d;wJhtwGufv,fvkyfolawG b0em/ pyg;tjynfht0r&=uygbJESif h tcGefawG xrf;aqmif&pyg;awG aps;av#mha&mif;&ESif h 0rf;pmpyg;yif rusef=uawmhaom b0awGrSm

v,form;awG tpmtdrfygemcJ h=u+yD?pkdufysKd;a&;ausmif;qif; acwfynmwwftbcrsm ol@v,fawGudk wai;ai;eJ@yJpdwfysufvufav#mh vk duf&+yD? ig;ESpftwGif;òydvJoGm;aom pkdufysKd;a&;pepf}uD;xJrSm =umawmh tbonf v,fawGqDajcOD;yif rwnfawmh? aqGrsKd;wpfpkykdifqDpuf}uD;vnf; pD;yGm;ysufuyfxJ wtDtDESif h? pm;&±k Houfoufom/ ol@crsmay;qyfEkdifawmhonf xif.? qDpufykdif&Sifvnf; olaX;rvkyfEkdifaom acwfjzpfvmonf? odyfukd qef;=u,fwmygyJ?tbu wpfoufvkH; tJoavmufawmh'kuQr}uD;Ekdifbl;vkd@ xifcJhwmwJ@?

aemufawmh &GmrSm tvkyfr&Sdawmhaom vli,fawG awmifay:oGm;=urwJh?a&$jzLwkd@u&ifjynfe,frSm xkdif;EkdifiHukd‘awmifay:’‘&Srf;jynf’[k ac:=uonf?tJonf vli,fa&pD;a=umif;xJrSm ‘atmifrkd;’vnf; arsmygoGm;onf? tarausmif;uyifpif,l+yD? tbv,frvkyfawmh? a&$jzLvnf;om;av; wpfa,mufarG;onf?wpfzufEkdifiHa&muf atmifrkd;u wpfae@wpfae@ =uyfwnf;vmwJh acwfukdrod?aiGykd@wpfcsuf rykd@wpfcsuf? a&$jzL pOf;pm;&+yD? om;aemifa&;eJ@rdbawG&JŒ usef;rma&;twGuf vufxJaiGykd b,fawmhrS r&Sd?ynmroifEkdifaom ynmOD;pm; ray;Ekdifaom &GmvlxkxHrSa&$jzLwkd@vkd usL&SifeJ@toufarG;olawG wjznf;jznf; tqifrajyjzpfvmonf? tareJ@tbukd ‘a&$jzLatmifrkd;aemuf vkdufoGm;csifw,f’ vkd@ajymawmh b,fwkef;urS 'DorD;ukd rcGJ

bl;wJh rdbESpfyg;u wkefv_yfajcmufjcm;ao;.? ynmwwfawGrk d @ yk dqk d;wmutylyifykd}uD;jcif;yif? olwkd@ajr;uav;&JŒpdwfcHpm;csufukdvnf;xnfhpOf;pm;=u&ao;wm? a&$jzLom;av; crsm bmrSrod&Sm?okH;ESpfqkdaom t&G,f[m tarh&ifcGifxJwkd;tdyf&r,fh t&G,fav;yg? 'gayr,fhtarhom;av;twGuf bmwpfckrS tqkyftukdif r&Sdao;? om;&JŒynma&; usef;rma&;eJ@ pm;0wfaea&;awGtwGuf a&&SnfpDrHudef;yg om;&,f?

a&$jzLtdrfuxGufvmonfh reufrSmom;uol@tzGm; (a&$jzL@tar) &ifcGifxJtdyfarmusjyD;usefcJ@wm? Ekd;&if‘arjzLom;Ekd;+yD’vkd@ atmfac:aeus? 'Dae@awmhol@‘arzGm;’uyJ oGm;csD&awmhrSmaygh? om;av;&JŒ tarcrsmawmh rsuf&nfawGawG?tJonfwkef;uawmh om;ukd tareJ@tbukd Zmwd&GmudkrcGJEkdifaom rsuf&nfawGygyJ? ukd,fhb0 ukd,fhcHpm;csuftwGuf awmhxnfhrawG;jzpfcJ h? txl;ojzif h uk d,f h*k%foduQmtwGufaygh? aumhu&dwfua'ge awmifajcrSm um;wef;apmifh&wmuk dyi f p dwfrnpf jzp fc J h ? vrf;c& D ;wpfav#muf p dr f ; jrjrv,fuGi f ;awG/nKdwkdwkd ±k d;jywfawG/ &mbmawmawGauG@aumuf awmifwef;awG/ euf±_dif;acsmufurf;yg;awG jzwfcJ hawmhvnf;jrifuGif;pdrf;awGxJom,m vGrf;armzG,fai;&if; tdrfukdomvGrf;aecJhwm? [kd;æt&ifwke f;uqk d&i f a&$ jzLu r&t&tcsdefvk+yD; ckvkd jrifuGif;vSvSawGqkdaemufcHvkyf+yD; "mwfyk HawGtrsm;}uD;

32

Page 35: BLSO Journal 2005 Issue

±kdufcsifaerSmyJ? ckusawmh twdwfukdvnf; owdr& tem*wfukdvnf; rawG;rdbJ ypPKy`Kefwnfhwnfhav;xJrSm tvGrf;ukdom taqG;ukdom cHpm;aerd+yD? ‘arjzL@udk em;vnfyg om;&,f om;av; pdwfrqif;&JygapeJ@? tarr&S dwJ htcsdefawGtawmtwGif; om;av; usef;rm temrJhygap’ qkdwmawGyJ qkawmif;aerdcJhonf?

wpfvrf;vkH; *dwftqifhqifh jzwfausmfor# yG Jpm;uyJ 'k difcHajz&Sif;oGm;onfrkd@ a&$jzLwkd@bm tcuftcJrS rñuHvkduf&? xkd@a=umifhyJ a&$jzLu tawG;xJrSmyJ arsm aecGifh&cJhwm? 'gayr,fh a&$jzLukdy G Jpm;ud koef ;.toHu v_y fE _ d ;c J @.?‘uJæwHwm; a&muf+yD? atmufqif;wef;pDr,f? vuf rSwfvkyfr,f’wJh? vlawGysm;yef;cwfae=uwJh jrifuGif;xJrSm a&$jzLvnf;yg0if v_yf&Sm;&+yD? "mwfykH tjref±kduf+yD;awmh aeylylxJ pmtkyfvkyfzkd@wef;pD?a&$jzLŒ jrifuGif;a&SŒrSmawmh a&$jzLwkd@EkdifiHeJ@wpfzufEkdifiHukd qufoG,fay;wJh wHwm;}uD;? wHwm;ay:rSm txkyftykd;awG &GufvmaewJh jrefrmtvkyform;awG? aeylusJusJxJ yifyifyefyef;? [kd;t&ifu qkd&ifawmh tJ'DvlawGukd a&$jzL oem;jcif;}uD;pGmjzpfrdrSm? olwkd@crsm ynmrwwf=u&Smvkd@'Dvkd yifyifyef;yef; vkyf&avw,fvkd@aygh?ckcsdefusawmh a&$jzLonf tJ'DvlawGudkt=unfhrSm olwkd@xufykd+yD; ukd,fhukd,fukdykdoem;rdwm rnmcsifyg? a&$jzL ausmif;wufzkd@ tbeJ@ tarb,favmuf yifyef;cJh=uovJ? ck orD;jzpfolausmif;+yD;awmha&m olwkd@crsm orD;ukd tm;ukd;+yD; em &vkd@vm;? 'D=um;xJ &mxl;wkd;csif&if e,fpGefe,fzsm;oGm;&OD;rwJh? &r,fhvpmeJ@ a&$jzLtokH;p&dwfyif avmufzkd@rvG,f? wpfvig;axmifqkdwm ygwdwf wpfpkHpmyif rjynfh?+yD;awmh rda0;za0; wpfe,f wpfaus;rSmpp fa =umif ; r=umc% 0ifwwfaomae&mawGr k d @ a& $ jzLtzk d @rvkHðcHEkdif?ppfwyfapmfum;zsufpD;jcif;cH&aomrdef;rysKdrsm;pGm a&$jzLawG@cJhzl;+yDav? 'geJ@yJtvkyfxGuf tdrfaxmifðy om;ukdarG;?ckawmh &cJhzl;aombGJ@ukd tokH;cs r&wJh

twl a&$jzLvnf;omrefvlawG&JΠvrf; ukdyJav#mufcJh&+yD?

atmifrkd;&JŒtvkyf&Sifu ol@uav;awGtwGuf t*Fvdyfpmoifay;Ek di fwJ huav;xdef;vkdcsifw,fwJh? bmyJajymajymtvkyform;ygyJ? 'gayr,fh ukd,fha,musfm;&SdwJhae&mrkd@ b0vkHðcHrnf? ukd,fhwkdif;jynfrSm r&Ekdifaom vkyftm;c&rnf? om;uav;ukd rylryifESifh ausmif;xm;Ekdifcsifonf? tarESifhtbukd bmtvkyfrS rvkyf&bJ at;at;em;apcsif+yD? vkHavmufaom t&if;tESD;av; &vmv#if &Gmaps;xJqkdifav;wpfqkdifzGifh+yD; Áa¹EN&&yJ vkyfudkif

rcH+yD’qkdwJh ±kyf&Sifum;ukd? aocsmygw,f?b,folrS ol@uíefrcHcsif=uygbl;? 'gjzifhtJ'Dukd,fhwkdif;jynf ukd,fhvlrsKd; ol@uíefjzpfae=uwm b,fol@rSm wm0ef&S dovJ?b,fvkd q,fwif=urvJ? EkdifiHwGif;rSm aer&vkd@ a&$jzLwkd@eJ@twlwl jynfyudk a&mufaewJh EkdifiHa&;orm;}uD;rsm; ulnDtajz&Smajz&Sif;ay;=uyg?

(3)wu,fawmh xkdif;EkdifiHxJrSm tdwkd@

a&$jzLwkd@&JŒ Zmwfvrf;rsKd;[m odyf±kd;+yD;odyfoufomygao;w,f? olwd k @xufqkd;+yD; b0ukd ay;qyfvkduf&wJh jrefrmjynfoljynfom;awG ode f ;oef;cs D +y D ;&Sdae}uwmyg?

tJ'Dtjyif olwkd@xuf enf;enf; uHykdaumif;+yD; Oa&myEkdifiHawG taemufEkdifiHawGrSm tvkyform; (uíef) oGm;jzpf=u&wJh 'kuQonf trnfcHawGvnf; trsm;}uD;yg? ynmwwfu &Sdor#ynmav;eJ@olwkd@ a&mufoGm;=u&wJh EkdifiH&JŒ wkd;wufzGH@òzd;a&;awGrSm 0kdif;yHhykd;&wJhuíefjzpfr,f?ynmrwwfolu vkyftm;eJ@yHhykd;&wJh uíefjzpfr,f? tJonf wkdif;jynftwGufawmhtusKd;tjrwfawGcsnf;ygyJ? jrefrmawGrSmom ynmwwfawGavsmh/ vkyfom;tiftm;awG avsmh/ ,Ofaus;r_awG avsmh/om,mpnfyifjcif;awG avsmhvkd@? tJonftcg usrjzifh ‘ol@uíefrcHjyD’qkdwJh ±kyf&Sifum;&JŒ emrnfukdawmif r=um;csifavmufatmif &ifxJrSm emusifrdygw,f? usrwkd@tm%mykdifawGuvnf; tJonf ±kyf&Sifum;ukd r&Sufra=umufbJ vufckyf vuf0g; wD;+yD; tm;ay;=uygw,f? ol@uíefrcH+yDwJh? usruawmh tJonf rsufESmajymifajymifawGeJ@ &,farmaewJh owW0g}uD;awGudk pdwful;xJrSm um;pifwif&if; olwkd@&JŒ usqkH;cef;ukd omapmifhaerdwm tcsdefwkdif;ygyJ? tJonf tcsdefwkdif;rSmvnf;t"dXmef&Gwfovkd pum;wpfcGef;ukd tjrJqkdrdygw,f?‘wkd@acwfudkawmha&mufrnfrvGJyg’vkd@?

ar+idrf; ar+idrf; ar+idrf; ar+idrf; ar+idrf; ÒÒÒÒÒ

pm;csif+yD? odyfavmbr}uD;olrkd@ at;at;vlvlae&&if awmf+yD? tJovkdESifh *k%foduQmavmavmq,f arhxm;&onf?'Dvk de J @y J uk d,f hom;av;uk d ol@tzGm;t*Fvdyfq&mra[mif;u pmoifay;aecsdefrSm a&$jzLu olrsm;uav;awGukd pmoifay;ae&onf? tJonf EkdifiHjcm;om;olaX;&JŒ uav;awG a0,sm0pPukd vkyfay;ae&onf? nDrjzpfol ‘td’uawmh olynmroifcJhvkd@ olwpfyg;&JŒ uíefjzpf&owJh? 'gjzifh a&$jzLusawmha&m bmjzpfvkd@vJ?

‘td’&,f ynmwwfawmh ykd+yD;cHpm;&wmaygh[,f? ukd,fhwkdif;jynfu ukd,fhtm%mykdifawG raumif;vkd@ igwkd@jynfolawG 'Dvkdjzpf&wmvkd@ odaeawmh ykd+yD;cHpm;&wmayg h? a&$jzLjzif h c%c% owd&ygw,f? &GmrSm=unfhjzpfcJ hwJh ‘ol@uíef

EkdifiHwGif;rSm aer&vkd@a&$jzLwkd@ eJ@twlwljynfyudka&mufaewJhEkdifiHa&;orm;}uD;rsm;

ulnD tajz&Smajz&Sif;ay;=uyg?

33

Page 36: BLSO Journal 2005 Issue

ae&pfcJhrvm;/

(1)+yD;cJhwJh arv(1)&ufae@u usaemf uHaumif;w,f?jrefrmEkdifiHtvkyform;aoG;pnf;nD!Gwfa&;tzGJ@ (BLSO)

u OD;pD;usif;ywJh (115)ESpfajrmuf ara';ae@tcrf;tem;udkwufcGifh&vdkufw,f?

'DrSmæ puf±Hktvkyf±Hk awmfawmfrsm;rsm;u tvkyform;acgif;aqmifawG/ tvkyform;awGeJ@ qHkpnf;cGifh&w,f?

olwdk@&JŒ jzwfoef;ae&wJh tawG@tóuHawGeJ@ olwkd@&JŒ&ifckefoHawGukd =um;cGifh&w,f?

tvkyform;awG ukd,fwkdifwufwJh/udk,fhtcGifhta&;ukd ukd,fukd,fwkdif wkduf,l&JwJh tvkyf

orm;awGwufwJh'Dtcrf;tem;ukd usaemf wufvkduf&wJhtcg æusaemfhtawG;awGudkæ [kd; ta0;qDudk roGm;zdk@ b,fvkdrS

wm;vdk@ r&awmhbl;?

(2)zufqpfv_dif;wHydk;=um;u tvkyform;wyfOD; atmifvHeDæ±kef;xGufvl;vGef@ avrSmjrL;cJh+yD ætvkyform;wdk@ wkdufyG Jac:oHonf jrefjynfwGifru

urBmajrtES@H ysHŒvGifhcJh+yD æ

ppfzdeyfatmuf 'l;raxmufcJh+yD iwf&if;taorcH wkduf&if;om taocHrnf æ

bmrxD Zmenfpdwf"mwf arG;cJhonf ætm;vHk;+idrfoufaew,f?touf± _z d k @ar haewJ h +i dr fouf jci f ;r s d K ;E Si f h

+idrfoufae=uwmyg?tudk}uD; udkvGifjrifh&JŒ ‘*|ef 6 pdwf"mwf’ tvkyform;

wkdufyGJoDcsif;oH?eH&HawG=um;/ oHwkdifawG=um;/ oGyfql;óud;awG=um;/

tkwfwHwkdif;awG=um;æ ?+yD;awmh usaemfwkd@ ESvHk;om;awG=um;rSm æ 'Daw;oH[mæeDarmif;wJh tvkyform;wkd@ aoG;eJ@&if;umæ*k%fajymifwJh orkdif;pmrsufESm zGifhcJhavonfæjynfolrsm;Ekd;=um;cJh+yD jynfoltm;vHk; Edk;=um;cJh+yDæudkvGifjrifh[m oDcsif;udk wav;weuf oDqkd&if; ol@rsufvHk;

awGuawmh [dk;æta0;}uD;qDudk pl;pl;}uD;=unfhai;vdk@ æ ?ol@ar;a=um}uD;awGuvnf; tH}udwfxm;wJh vlwpf

a,mufvdk?ol@rsuf0ef;xJrSm bmawG jrifaervJ?ol@tawG;awGxJrSm bmawG &SdaervJ?

ZGefrd+if;

twlvdkufcJhrvm;

34

Page 37: BLSO Journal 2005 Issue

(3)1991 &JΠ*|efv 6 &ufae@rSmyg?usaemfwdk@ *|ef 6 txdrf;trSwf tcrf;tem;wpfckudk

wkd;wdk;wdwfwdwf usif;yae=uwmyg?'DtpDtpOfu tif;pdefrD;&xm;pufacgif;jyifpuf±Hku tvkyf

orm; }uD;ukdvGifjrifh&JŒ txdrf;trSwf*k%fðyoDcsif; oDqkdjcif;tpDtpOf?

'Dtcrf;tem;udk usaemfwkd@u tif;pdef oD;oef@tusOf;axmif&JΠtaqmif(2) tcef;(10)rSm usif;yae=uwmyg?

'Dtcef;xJrSm bDyDtkdif aq;0g;puf±Hku tvkyform;}uD;udkausmfwifh/ ppfudkif;&Gmopf}uD; csnfpufu udka=umharmif/tif;pdefrD;&xm;puf±Hku udkcif=unfESifh udkvGifjrifh/ +yD;awmhusaemf?

ab;cef;rSmu pufr_wuUodkvf "mwkaA' vufawG@cef;uudkvS0if;/ +yD;awmh Auorsm;tzGJ@csKyfu ukdausmfatmif/ vl@abmifopf'Drdku&ufwpfygwDu udkwifxGef;v_difESifh udkoufrSL;?

tcrf;tem;usif;yw,fqkdayr,fh ætcef;wpfckxJrSm/ tcef;us,fus,frSm vGwfvGwfvyfvyf

usif;y&wmrsdK;awmhvnf; r[kwfbl;?udk,fhtcef;rSm udk,fae+yD; txdrf;trSwfðy±Hk ðy=u&wm

rsdK;yg?oDcsif;udkvnf; pdwf&Sdwdkif; tus,f}uD;qkdvdk@&wm r[kwf

bl;? wkd;wmrS wu,fhwkd;wkd;ygyJ?bmvkd@vJqkdawmhæ usaemfwkd@ wkduf&JŒa&SŒudkuf 40 avmuf

rSmu axmufvSrf;a&;(6) pcef;csxm;wJh rdef;a*s;qdkwm &Sdw,f?tJ'Dae&mu uHaqmif q&mawmf}uD;awG/ pifòydiftpdk;&zGJ@zdk@

jyifqif=uwJh v$wfawmftrwfawGudk ppfa=uma&; ac: ac:+yD;vkyfaewJhae&m?

tcdsefuvnf; ppfa=umvufusefawG jzwfaewJh umv?tcef@roifh&if axmifxJrSmwif aemufr_wkd;oGm;Edkifwmu vm;?

(4)udkvGifjrifheJ@ usaemf awG@=uyHku ±kyf&Sifqefw,f?usaemfu pufr_wuUodkvfa&mufpESpf? 1974 *|ef 6 &ufae@

ordkif;csnfpufoydwfudk rqv ppftkyfpku &uf&ufpufpufypfcwfòzdcGJ+yD;ump?

qifrvkduf oabFmusif;oydwfpcef;udk *|ef 7 &ufae@reuft±k%fwufrSm =unf;wyf/ a&wyf ESpfzufn‡yf+yD; twif;ypf/twif;wuf/ twif;odrf;cJhwma=umifh tvkyform;aygif; 200ausmf wpfreufcif;xJrSmyJ toufay;oGm;&wJhumv?

tJ'DumvrSm udkvGifjrifhukd usaemf pawG@cJhwmyg?tJ'DjrifuGif;awG jyefajymrd=uwkdif; usaemfh&ifxJrSm/

usaemfwdk@ausmif;om;awG &ifxJrSm i&JrD;rsdKrdovdk qdk@qdk@eifheifh

cHpm;&w,f? usaemfwkd@ bmvkyfEkdifrvJ? usaemfwkd@ bmvkyfoifhovJ?

'geJ@yJ wpfnaerSm usaemfwdk@ oli,fcsif; 2 a,mufudkvGifjrifhtdrfudk a&mufoGm;=uw,f?

‘tudk tvkyform;}uD;awG towfcH&wm usaemftowfcH&ovdkyJ cHpm;&w,f? olwkd@udk ESpfawGtrsm;}uD; &uf&ufpufpuf axmifcsypfwmvnf; usaemfhudk axmifcsypfovdk cHpm;&w,f?

usaemfwkd@ 'Dvdk +idrfae=uawmhrvm;tudk?tck arvqef;ae+yD? *|ef 6 &ufrSm usaemfwkd@ wpfckck

vkyf=u&if raumif;bl;vm;? tukdvnf; tudk@tvkyform;awGudk jyifqifxm;? usaemfwkd@vnf; ausmif;om;awG=um;rSm jyifqifxm;r,f? wpfckckawmh vkyf=u&atmif tudk’

usaemfajymwmudk udkvGifjrifhu taotcsmem;axmifaew,f?

ol@rsuf0ef;[m rsuf&nfpawGeJ@ pdk@vJhvJh?oufjyif&Snfwpfcsufcsvdkufw,f?‘nDav;wdk@ajymwm rSefygw,f? tudkwkd@ 'Dvdk +idrfaevdk@

rjzpfbl;qdkwm tukd rjiif;ygbl;? 'gayr,fh ætudkwkd@u nDav;wkd@avmuf rvGwfvyfbl;?nDav;wdk@u pdwfxJrSm &Sdoavmuf udk,f,Hk=unfwmudk

vGwfvGwfvyfvyf vkyfvdkufvkd@ &w,f? nDav;wdk@ rawmfvdk@xdoGm;&ifawmif wa,mufxJyJ xdwm?

tudkwkd@rSmuæ nDav;wkd@jrifwJhtwkdif; 'DaumifawG &Sdae+yD? xrif;tdk;wnfEkdifzdk@qkdwm/ tudkr&Sd&ifqkdwmrsdK; æ pOf;pm;=u&+yD? 'Dxrif;tkd;[m odyfrufavmufvSwm r[kwfayr,fhvHk;vHk; r&Sdawmhbl;qdk&if æ ’

udkvGifjrifh qufrajymEkdifawmhbl;?toHwdrfoGm;w,f? E_wfcrf;udk wpfcsufzdudkufvkduf+yD;

rsufESmukd ab;wpfzufudk v$Jvkdufw,f?olvnf; usqHk;oGm;wJh/ tzrf;cHoGm;&wJh ol@vkyfazmf

udkifzuf &Jabmf}uD;awGtwGuf b,favmufcHpm;ae&rvJ?tcef;[m awmfawmf=um=um +idrfoufoGm;w,f?c%t=umrSmrS æ‘tudkpOf;pm;r,f nDav;wdk @&m tudk@ud k em;vnf

ay;yg’wJh?usaemfh&ifxJ wpfrsdK;}uD;yJ?udkvGifjrifh pOf;pOf;pm;pm; ajymvmwJh pum;awG[m

usaemfhtwGuf pOf;pm;p&mtcsufawGyg?'gayr,fh æ usaemftjynfhem;rvnfEkdifcJhbl;?uav; ESpfa,muf&,f ol@ZeD; reDeD&,fa=umifh 'Dvl

enf;enf;rsm; aoG;a=umifoGm;+yDvm;vdk@ oHo,0ifcJhrdwmtrSefyg?

35

Page 38: BLSO Journal 2005 Issue

(6)*|ef 6 &ufae@ naerSm usaemfwkd@ orkdif;0ef;ausmif;om;

awG oydwfparSmuf+yD?'g[m ae@vnfu pufr_wuUodkvfudk ynma&;0ef}uD;

a'gufwm cifarmif0if;ESifh a'gufwm vS[ef vm+yD;awG@wmupw,fvdk@ ajym&r,fxifw,f? yGJu 'DrSmwif pcsifae+yD?

naeydkif; obm0odyH (Natural Science)udk 0ef}uD; ESpfyg;u vmawG@r,fvdk@ uwday;+yD; vmrawG@=uawmh æ

‘'g usaemfwdk@ ausmif;om;awGudk apmfum;wmyJ’qdk+yD;yGJu xdrf;vdk@r&awmhbl;?

ZGJuyifaqmif aemufu csnfpuftvkyform;vkdif;awGeJ@jcm;xm;wJh tkwfwHwkdif;udk òzdcsvdkuf+yD; tif;pdefvrf;rudkwufvdkuf=uw,f?

ordkif;csnfpufxJukd csDwufoGm;=u+yD; tvkyform;ausmif;om; yl;aygif;v_yf&Sm;zdk@ zdwfac:cJhw,f?

aemufawmh pufr_wuUodkvfudk csDwuf?tJ'DurS &efukefwuUodkvf0ef;xJudk jyef/ bGJ@ESif;obif

cef;rudk odrf;ydkuf/ oydwfpcef;zGifhcJhw,f? usaemfwdk@ausmif;om;awGuawmh pvdkuf+yD? tvkyform;awG rvkduf&J ao;&ifvnf; aecJhOD;?

tJ'Dae@xd usaemf[m tJ'DvdkyJ awG;awm,lqrdcJhwmyg?

(7)usaemfvGJoGm;+yD?tvkyform;awG aoG;a=umif+yD; usefcJh+yDvdk@ usaemfh[m

usaemf xif&mjrif&m rSwfcsufawGcsxm;wm wufwufpifatmifvGJoGm;+yD?

usaemfu toufuvnf; i,f/ tawG@tóuHuvnf; i,f/tajrmftjrifeJ@ pOf;pm;csifhcsdefEdkifr_uvnf; i,f?

‘udk,ftcsdef wpfq,fr&if olvnf; tcsdefwpfq,frEdkif&r,f’qkdwmvdk oHk;csufwGufenf;ESifh uav;wGufwGufxm;rdwmyg?

xl;jcm;wJh obm0awGeJ@/ xl;jcm;wJh taetxm;awGatmufrSm rwluGJjym;wJh vkyf[efawG&SdaeEdkifw,fqkdwmudkaemuf wjznf;jznf;rS oabmayguf em;vnfvm&wmyg?

cGifhv$wfyg udkvGifjrifh&,f? usaemfawmfawmfvGJygw,f?

(8)1974 ar/ *|efwkef;uvkdyJ æ1975 ar/ *|efrSmvnf; puf±Hkwkdif;vdkvdku tvkyform;

awG oydwfarSmuf=u/ oydwfarSmufzdk@ jyifqif=u vkyf=uygw,f?'gayr,hf ppftpdk;&u 'DwcgrSmawmh 1974 ckESpf uavmuf

oydwfudk t}uD;rcHawmhbl;?

oydwfudk rjzpfcifuwnf;u p òzdygw,f?+yD;cJhwJh oydwfwkef;u Black List awG tukefzrf;w,f?+yD;awmh &uf&ufpufpufyJ ESpftrsm;}uD; axmifcs ypfw,f?(10) ESpf/ (13) ESpf/ (16) ESpf/ (19) ESpf axmifcsypfcJhwmyg?'DrSm udkvGifjrifhu (16)ESpf?

(9)1980 ckxd axmifxJrSm 'kuQawG trsdK;rsdK;cHcJh&w,f?axmifxJrSm tvkyform;awG[m usaemfwdk@ ausmif;om;

awGxufawmif ydk+yD; zdESdyfcH&w,f? 'gayr,fh olwdk@[m enf;enf;rSrwkefv_yfcJhbl;? pdwf"mwfa&;t&/ ,Hk=unfcsuft&/ b,fvdktcuftcJESifh óuHóuH b,fvkdrS rwkefv_yfcJhbl;?

EkdifiHa&; ,Hk=unfr_awGudk OD;csdK;apmfum;zdk@ &nf&G,fcsufESifhppfaxmufvSrf;a&;ESifh axmiftm%mydkifawG&JΠzdESdyfr_awG udkqef@usifwkdufcdkufcJhwJh axmifwGif;wkdufyGJawGrSmvnf; udkvGifjrifhwkd@ tvkyform;awG[m usaemfwkd@ausmif;om;awGeJ@ vufwGJv_yf&Sm;cJhygw,f?

rqv ppftpdk;&[m ausmif;om;wcsdK@udk jyifqifcsufeJ@1978 ckESpfrSm jyefv$wfay;cJhwmrsdK;vkyfcJhayr,fh tvkyform;awGudkawmh vHk;vHk;v$wfray;cJhbl;? olwdk@,E W&m;ukd wkduf±kdufxdckdufatmif vkyfolrsm;tjzpf t+idK;taw; tawmf}uD;ygw,f?

taxGaxG vGwf+idrf;csrf;omcGifh trdef@ 2§80 qkdwm xGufvmwJh 1980 arvxJrSmrS vGwfajrmufcGifh&cJh=uwmyg?

(10)tJ'Dvdk axmifawGwef;awGus/ trsm;pk}uD;[m b0awG/

rdom;pk b0awG wppDa=urGoGm;=u?'DtwGufæ tvkyform;awG b,fvkdpOf;pm;=uygovJ?tvkyform;awG&JŒ b0[m vlxk}uD;&JŒ b0eJ@ wpfquf

wnf;yJvdk@ olwdk@em;vnf=uw,f?vlxk}uD; rvGwfajrmufrcsif; tvkyform;xk[m b,fvdkrS

vGwfajrmufEkdifrSm r[kwfbl;vdk@ tvkyform;xku tcdkiftrmem;vnf=uygw,f?

'ga=umifhvnf; 1988 'Drdkua&pD ta&;awmfyHk}uD;rSm ætvkyform;awG tifwkduftm;wkduf yg0ifcJh=uwmyg?&Spfq,fh&Spfta&;awmfyHk}uD; t+yD;rSm æEkdifiHa&;ygwDawG zGJ@pnf;wnfaxmifcGifh &vmwJhtcgrSm ætrsKd;om;EkdifiHa&;wyfaygif;pkrSm udkvGifjrifhtygt0if

tvkyform;acgif;aqmifawG 0ifa&mufvkyfudkifwm0ef,l=uygw,f? 'Dwyfaygif;pkudk ppftkyfpku t+idK;taw;eJ@ rw&m;oif;a=unmvkdufwJhtcgrSmvnf; olwdk@[m tjcm;tiftm;pkawGeJ@yl;aygif;+yD; ppftm%m&Sifqef@usifa&; wkdufyGJawGxJrSm quf+yD;yg0ifcJh=ujyefw,f?

'DvdkeJ@yJ 1990 *ENDa[m v_yf&Sm;r_}uD;t+yD;rSm æ

36

Page 39: BLSO Journal 2005 Issue

tckvk d ' kwd,t}udr faxmifusvm=u+y D ;usaemfwkd@ESifhtwl tckvdk *|ef 6 trSwfw& tcrf;tem;ukdusif;ycJh=uwmyg?

‘}uD;jrwfwJhwkdufyGJ urBmwnfoa&G@ t"Gef@&SnfygapeD;armif;wJh tvkyform;aoG;ordkif; urBmwnfoa&G@

t"Gef@&Snfygap*k%fajymifwJh *|ef 6 pdwf"mwf urBmwnfoa&G@ t"Gef@

&Snfygap’udkvGifjrifh[m oDcsif;&JŒ tcsydk'fudk qkdcsvdkufw,f?+yD;awmh usaemfhvufudk tm;&yg;& qkyfudkif+yD; E_wfquf

w,f?+yD;awmh æ‘nDav;wdk@ ESpfa,muf tukd@ rD;&xm;pufacgif;puf±Hk

tvkyform;vdkif;xJu tcef;av;rSm vmaqG;aEG;=uwkef;utudk@qDu rwifrus pum;awG=um;&vkd@ pdwfrcsrf;rajr@eJ@ jyefoGm;=u&wJh rsufESmEkEkav;awGudkk tudkb,fawmhrSrarhygbl;uGm? wu,fu nDav;wdk@ vmwm[m tudkwkd@ tvkyform;awGudk pmemvGef;vdk@ vm=uw,fqkdwm tudkem;vnfygw,f?nDav;wdk@vkdcsifwJhtajz tukdcsufcsif;wpfxkdifwnf; ray;vkdufEkdifcJhwJhtwGuf tudk vHk;vHk;pdwfraumif;ygbl;/ tJ'DtwGuftukd@udk cGifhv$wfyg? tudk@udk em;vnfay;yg’

usaemf bmjyefajymvkduf&rvJ?usaemf bmrS jyefrajymEkdifcifrSmyJ æ usaemfh rsuf0ef;

wpfckvHk; rsuf&nfawG jynfhoGm;+yD?‘usaemf em;vnfygw,f? usaemf trsm;}uD;em;vnf

ygw,f tudk ’

(11)(115)ESpfajrmuf ara';ae@ tcrf;tem;u qufusif;y

aew,f?

usaemfhtawG;awGu 1974 ckESpfrsm;qD a&mufoGm;vkduf/&Spfav;vHk;wkdufyGJawGqD a&mufoGm;vkduf/1990 *ENDa[m v_yf&Sm;r_tvGefu ppfa=uma&;pcef; awGeJ@

tusOf;axmifawGqD a&mufoGm;vdkkuf/ara';ae@ tcrf;tem;qDudk jyefvmvkduf/vGef;xdk;ul;,SufoGm;vmaeawmhw,f?1974 *|efv 6 &ufae@rSm tvkyform;}uD;awG &mESifhcsD+yD;

toufay;cJh&wmawmif 'Dae@qkd&if (31) ESpfwif;wif;jynfh+yD?csDum*dku tvkyform;}uD;awG toufawG&if;ESD;ay;qyf

cJhwmvnf; (119) ESpf wif;wif;jynfhcJh+yD?a&eHajrtvkyform;}uDawG&JΠrkdif 400 ausmfa0;wJh &efukef

txd csDwufwdkufyGJ0ifcJhwJh (1300) jynfh ta&;awmfyHk }uD;vnf;ESpfaygif; (70) eD;yg;&SdcJh+yD?

'gayr,fhvkd@vnf; æ usaemfwkd@ tvkyform;awG&JŒ b0uawmh 'Dae@xd wnf+idrfr_rJh/ vHkòcHr_rJh/ at;csrf;r_rJh aeqJ?

wpfae@tvkyfcdsef (12) em&D/ (14) em&D/ (16) em&DqkdwmawGudk }udwfrSdwf&ifqkdifae=u&qJ?

tvkyform;awG&JΠb0[m jrefrmEkdifiHtwGif;u pufr_ZHkawGrSm tumtuG,frJhaeovdk 'Dbufudk (xkdif;/ rav;&Sm; ponfudk) vmvkyfae=u&wJh tcgrSmvnf; wu,fhudk usD;vef@ pmpm;?

(12)usaemfwkd@ quf+yD; óud;pm;=u&ygvdrfhr,f?usaemfwdk@&JŒ yckH;ay:rSm æusaemfwkd @ jzwfoef;ae&wJh uae@tajctae}uD;u

jyXmef;vkdufwJh orkdif;a&;wm0efawG?ae&pfcJhrvm;/ twlvkdufcJhrvm;&xm;}uD;uawmh qufvufxGufcGmzkd@ rD;pdrf;jyae+yD?&xm;}uD;&JŒ a&SŒqHk;wGJrSmawmh udkvGifjrifha&mufaeESifhr,f

qkdwm oGm;r=unfhbJeJ@udk usaemf odaevdkufyg+yD? ?

(*|ef 6 ESifh tvkyform;wkdufyGJ tqufqufrSm pGef@v$wfay;qyf cJh=uwJhtvkyform;&Jabmf}uD;rsm;tm; OD;!¸wf *k%fðyvsufæ)

ZGefr_dif; Ò27/ 5/ 2005?

axmifxJrSm tvkyform;awG[musaemfwdkΠausmif;om;awGxufawmif

ydk_yD; zdESdyfcH&w,f?'gayr,fh olwdkŒ[m

enf;enf;rS rwkefv+yfcJhbl;?pdwf"mwfa&;t&/ ,Hk-unfcsuft&/

b,fvdk tcuftcJeJŒ óuHóuHb,fvkdrS rwkefv+yfcJhbl;? ”

37

Page 40: BLSO Journal 2005 Issue

(4)uíefrwdk@ jr0wDa&mufawmh nae

apmif;+yD? wHwm;uvnf; ydwfcgeD;ae+yD?wnf;cdkp&muvnf;r&Sdawmh [dkbufurf;udktjreful;&awmhr,f? uíefr&,f oli,fcsif;*D*D&,f ol@tpfr0rf;uJGukefonf rykwf&,faygh? (rykwfu uíefrwdk@udk tvkyfoGif;ay;r,fqdk+yD; tmrcHxm;olyg? wu,fvnf;uíefrtay: nDtpfr&if;vdk apmifha&SmufcJholygyJ)? wHwm; *dwf0rSm jrefrmaiG 350 ay;+yD;jzwfoef;cGifh vufrSwfvkyf&w,f? tppftaq;vnf; rsm;w,f? tJ'Dumvu(ouU&mZf 2000) rJaqmufrSm jrefrmjynfom;udk tzrf;tqD; rsm;aecsdefvnf;jzpfw,f? wHwm;jzwfzdk@ jyifaewkef; ppfom;wpfa,mufu “n (6) em&D rausmfcifjyefcJh=u? ausmf&ifawmh wpfcgwnf; tzrf;

cH&vdrfhr,f”vdk@ vSrf;ajymw,f? ol@ pum;vnf;=um;a&m aomif&if;jrpfxJ ckefcscsifpdwfawmifaygufrdw,f? wHwm; [kd bufxdyfxdkif;*dwfudka&mufawmh olwdk@uawmhppf[,f ar;[,feJ@ uíefruawmh bmwpfckrS em;rvnfbl;? um;pD;vm&if;vrf;wpfae&ma&mufawmh ppfaq;a&;eJ@wdk;jyefw,f? olwdk@u “n 6 em&Dxdk;awmhr,f? wHwm;jyeful;awmhwJh” um;orm;u‘[kwfuJh’qdk+yD; rJaqmufòrdŒbuf qufarmif;oGm;w,f? tJ'Dnu um;*dwfeJ@ ra0;wJhtdrfwpftdrfrSm uíefrwdk@ wnf;cGifh&w,f?uíefrwdk@a&mufvdk@ odyfr=umcifrSmbJtdrf&Sifu &Jvmzrf;rSm a=umufvdk@qdk+yD;wdkufcef;wHcg;awG tvHkvdkufydwfw,f?quf+yD; olu “pum;us,fus,frajymzdk@/ae@vnfae@cif; tcef;xJrSmyJaezd k @/ &J

,cifvrS tquf

uíefrwdk@a&mufvdk@odyfr=umcifrSmyJ

tdrf&Sifu &Jvmzrf;rSma=umufvdk@qdk+yD;

wdkufcef;wHcg;awGtvHkvdkufydwfw,f?

38

w&m;vdkwpfa,muf&JŒ

ajzmifhcsuf

a±$[oFm

Page 41: BLSO Journal 2005 Issue

tajctaeudk=unfh+yD;rS tjyifudk xGuf =uzdk@”txyfxyf owday;ygw,f? uíefrjzifhtdrfvGrf;pdwfeJ@ a=umuf&GHŒ tm;i,fr_awGygwpfòydifwnf; cHpm; vdkuf&vdk@ wpfnvHk;aumif;aumif; tdyf raysmfbJbk&m;pm&Gwf&if; rdk;pifpif vif; oGm;w,f?reufa&mufawmh tdrf&Sifu uíefrygvmwJh}udrfjcif; awmif;udk =unfh+yD; eifh[muwpftdk; wpftdrf ajymif;vmovdk yJwJh?[kwfyg&JŒ pnf;pepf}uD;wJ h tarutvkyfr&cif pyf=um; pm;zdk@xnfhay;vdkufwJhypPnf; awG? iyda=umfwpfykvif;/ wnif;0ufa=umfwpfAl;/ i±kwf/ =uufoGef/ qDqm;/&Srf;qef rpm;EdkifrSmpdk;vdk@ xnfhay;vdkufwJhiuíJqefæ tkdæ pH kaewmyJ? tdrf&SiftrsKd;orD;u uíefrypPnf;awGudk =unfh+yD;òyH;aeav&JŒ? ae@vnfvnf;a&mufa&mtvkyfvdkuf&Smvdkuf=uwm rykwf t&ifvkyfcJhzl;wJh trsKd;orD; oD;oef@puf±kHrSmtvkyf&w,f? puf±kHrSmajymif;ae+yD; (4)&ufajrmufae@wJhrSm tvkyfpqif;&w,f?uíefrwdk@&JŒ 0À (tvkyfenf;jyq&m) uzefcGufudk b,fvdkudkif&r,f? taumif;eJ@tuJG b,fvdkcJ Gjcm;&r,fqdkwm poifay;w,f?

wpf0kdif;ukd vlav;a,muf usrwkdŒvkdif;u paqumvkdif; [kdbufwpfjcrf;uaq;r_wfvdkif; ta±SŒjcrf;rSmu ypPnf; o,folu o,fxkwfykd;oluxkwfeJŒ tv,frSmu yef;uefvkH;awGukd rD;zkwfwJhpufxm;w,f/ tvkyform;OD;a& 600 ±Sdw,fxdkif;tvkyform;uenf;w,f? jrefrmursm;w,f? usrwdkŒu aeŒpm;orm;awGwpf&ufudk bwf50&w,f?

OT u wpfem&D 3 bwf&w,f?xkdif;tvkyform;uawmh wpfaeŒudk 100ausmf&w,f? olwdkŒudk OT ray;bl;?t&ifqHk; vkyf&wJhtvkyfu oHacsmif;av;awGeJ@ zefcGufawGudk toHjrnfatmifwD;&wmyJ? tufoHyg&if z,fvdkufaygh?eHeufydkif;qdk puf±kHwpfckvHk; zefcGufoHawGeJ@qlnHaewmyJ? aemufzefcGufzifudk wHqdyfuyfaygh? tJ'D tvkyfawGu wpfcsdefvHk;rwfwyf&yf+yD; vkyf&wm? 'grS wHqdyfnD rSmwJh?

(OT &SdwJhnawGqdk&if 24 em&DrSm 12 em&Davmuf &yfae&wm/ anmif; vdkufwJhjzpfjcif;)ykdufqH&csifaZmeJΠonf;cH+yD; vkyfygw,f?

'gayr,fh wpfvavmuf=umawmh'l;awGvnf; =um=um r&yfEdkifawmhbl;?tqdk;qHk;uawmh rsufapha&SŒu jrifuGif;yJ?uíefrwdk@usawmhvlopfqdk+yD; wpfcsdefvHk; rwfwyf&yfeJ@ wHqdyfuyfcdkif; aemufrS a&mufvmwJh xdkif;tvkyform;awGus wpfywfavmufeJ@ xdkifcdkif;+yD; t±kyfyHkygwJh ab;wHqdyf

usrwkdŒtcef;u vlenf;awmhypPnf;awGut&rf;av;&if o,f&wmuroufombl;? um;qkdufwJh ae&meJŒpm;zkdaqmifu ta0;}uD;yJ 'Dreuf tvkyfqif;awmh xl;xl;jcm;jcm; tdrfoma±SŒrSmzefcGufawGudk xkdifcGJaewJh tvkyform;ESpfa,mufudkawGŒ&w,f? usru olwkdŒudkbmvkdŒcGJwmvnf; ar;awmh “'Dpuf±kHrSmu'DvkdyJ tufaewJh zefcGufawG wHqdyfrSm;wJh[mawGukd tukefvkH;±kdufcGJypfw,ff? tjyifrSmypf&if tjcm;olu ykHpHwl ckd;rSmpd;kvkdŒ”? usrvnf;olwkdŒ zeffcGufcGJaewJhykHpHukd=unfh+yD;pdwful;wpfck&wmeJŒ usrwkdŒckH&JŒacgif;aqmifqDoGm;+yD; ajymvkdufw,f? “tpfr usrvnf;zefcGufcG JwJh tvkyfukd vkyfcsif w,f?usrt&rf;uk da'goxGuf+yD; onf;nnf;rcHEkdifawmhbl;? ±Srf;rawGukd pdwfwkdvGef;vkdŒ cGufawGudk±kdufcGJcsifwm=um+yD”?oluusrudk “pdwf±Snf±Snfxm;yg? tJ'Dtvkyfu igwdkŒvkdif;eJŒ rqkdifbl;? yguifvkdif;uvlawGvkyf&wm”wJh?

wpfaeŒvkH; rwfwyf&yf+yD; tvkyfvkyf&awmh t&rf;anmif;wJhtcg tanmif;ajyxkdifp&mae&mqkdvkdŒ tdrfomyJ±Sdw,f?'geJŒyJ a&csKd;cef;±Sd&mudkoGm;rdw,f?

uyfcdkif;w,f? uíefrwdk@rSmawmh wpfae@vHk;&yftvkyfvkyfvdk@ t&rf;anmif;wJhtcgtanmif;ajy xdkifp&mae&mqdkvdk@ tdrfomyJ&Sdygw,f? rw&m;vdkufwm? tvkyform;vlwef;pm;qdkwJh pum;rSm vlwef;pm;cJGjcm;r_Ed kifiHom; cJ Gjcm;r_qdkwmawG rygygbl;?tJ'DaeŒu usrzefcGufudk a'goxGufxGufeJŒwtm;acgufvkdufwJhtoHu ykHrSefxufudkus,foGm;w,f? tJ'D tcsdefp+yD; xkdif;0Àrsm;&JŒapmifh=unfhjcif;udkcH&w,f? yxrvuvkyf&uf16&ufyJ±Sdw,f? OT u trsm; }uD;yJ?10&ufausmfavmufu ykvdyfvm zrf;r,fowif;=um;vk dŒ a±Smifykef;ae&w,f?yxrv&JŒ vkyftm;cuawmh 672bwfyJ&w,f? puf±kHuauí;wJh xrif;[if;ukd=unfh+yD; tarajymwJhpum;udk owd& rdw,f?

igorD; [kda&muf&if ±Srf;xrif;pm;EkdifrSmr[kwfbl;wJh? tarajymwm wpf0ufawmhrSefygw,f?

'gayr,fh aumufn‡if;eJŒwlwJhxrif;awmh r[kwfbl;? tvkyfu yifyef;awmh xrif;vnf; pm;r0ifygbl;? em&D=unfhawmhreuf3em&D±Sd+yD? tdyfrSjzpfr,f?'geJŒckd;zGifhxm;wJhrD;udk ydwfbk&m;±Sdckd;+yD;tvkyfyifyef;vGef;vkdŒ ruefawmhjzpfwm

=um+yDjzpfwJh rdbESpfyg;udk pdwfrSef;+yD; OD;csvkdufw,f?

“tpfr/ tpfrxawmhx 6 em&Dausmfae+yD aps;um;vmawmhr,f? ypPnf;o,fzkdŒ atmufu qif;apmifh&r,fav? 'DaeŒusrwkdŒ tcef;o,fwJh tvSnfh”? [kwfom;yJusrarhaevk dufwm bk&m;od=um;rvkdŒqDykH;awG rygygapeJŒ? rsufESmjrefjref opf+yD; atmufxyfudk qif;vmrdw,f?

“ tJ'DaeŒu usrzefcGufudka'goxGufxGufeJŒwtm;acgufvkdufwJhtoHuykHrSefxufudk us,foGm;w,f?

39

Page 42: BLSO Journal 2005 Issue

wpfntdyfarm=uae&if; puf±kHtwGif;udk um;}uD;0ifvmoH=um;&w,f?tJ'Dvdk nbufum;[Gef;oH=um;&if uíefr wdk@tm;vHk;aysmfvGef;vdk@ tdyfraysmfawmhbl;?bma=umifhvJqdk aemufae@wdkif;vdkvdk OT

&Sd+yDav? nbuf ypPnf;um;rsm;rsm; qdkufav OT rsm;+yD; tvkyfaumif;avavyJ?a&uefa±SŒrSm t0wfav#mfaewJh trsKd;orD;utcsdefar;wmeJŒjyefajzrdw,f?

trsKd;orD;u t0wfvnf; av#mfyg;pyfuvnf; “igwdkŒyifyifyef;yef; eJŒtvkyfvkyf&wm olrsm;tES dr fc H&wmAk dvfcif!$efŒwk dŒ raumif;vkdŒ 'if;wk dŒwdkif;jynfudk tkyfcsKyfwm tokH;rusvkdŒigwkdŒ olrsm;qDrSm uíefvmcHae&wm?'DaumifawGom w&m;ojzifh tkyfcsKyf&ifigwkdŒ±GmrSmat;at;aq;aq; tvkyfvkyfvkdŒ&w,f”? usrtwGufawmh xl;qef;oGm;w,f? 'DtrsKd;orD;[m trSefw&m;awGukdajymaeygvm;qkd+yD; ukd,fhudk,fudk olavmufawmif pOf;pm;r_r±Sdygvm;qkd+yD;tjypfwifrdw,f?

olrsm;awGu nbuf tdyfarmusaewHk; us,favmifwJh um;oH=um;&iftdyfa&;ysufw,f? uíefrwdk@twGufawmhvludkEd_;+yD; ydkufqHay;aewmvdk@ xifrdw,f?noef;acgif,HtcsdefavmufrSm puf±kHwGif;uatmfoH=um;vdk@vltHkaewJh tcef;udk bmjzpfwmvJ oGm;ar;=unfhawmh ‘o&J0ifuyf’vdk@

wJh? o&Juyfw,f qdkwJh aumifrav;u 14-15 avmufyJ&Sd tHk;r,f? ol@tcef;azmfawGajymwmu ol@udk c%c% o&J0ifpD;w,fqdkyJ? wjcm;tcef;u vlawGvnf; a=umuf+yD;rtdyf&Jawmhbl;? uíefr pdwfxifawmhtdyfa&;ysufr_awGrsm;+yD; tm;enf;aewJhtcsdefrSm arhvJwmwdk@/ pdwfacsmufcsm; wmwdk@jzpfwmvdk@yJ xifw,f? aemufae@ reufrSmrefae*smu uwdwpfck ay;w,f?ol@puf±kHxJrSm&SdwJh raumif;qdk;0g;awGruyfEd kifatmif ylaZmfyoay;r,fwJh?ol@uwdtwdkif; 0ufacgif;awGeJ@ za,mif;wdkifawGxGef;+yD; olwdk@awG &Spfcdk;=uw,f? 'gayr,fho&J0ifuyfw,fqdkwJh aumifrav; uawmhtvkyfyifyef;wJ h '%frcHEd ki fvd k @aemufqHk;puf±kHu xGufoGm;av&JŒ?

(5)uíefrwdk@ tvkyfvkyfwJhumvrSm

work permit vkd@ac:wJh tvkyform;rSwfyHkwifu r&Sdao;awmh nwdkif;vdkvdkykvdyfvm ppfrvm;/ &Jvmzrf;rvm;qdk+yD;pdwfwxifhxifheJ@ awG;a=umufae=u&wm?tvkyfoufwrf; (5) vom ausmfoGm;w,f? uíefr ajcaxmufawGu puf±kH0ef;xJrSmyJ &J&Jwif;wif; av#muf&Jw,f?puf±kHtjyif a&muf&if av#muf&wJhvrf;[musD;uef;awmif;arSmuf ywf0ef;usifudkrsufaphvnfxGufaeatmif =unfh&w,f?tvkyfxJ&J0ifr,fvdk@ =um;&if wcsKdŒuòrdŒpGefrSm&SdwJh refae*smtdrfrSm/ wcsKdŒuawmxJrSm/ wcsKdŒus jr0wDbufrSm oGm;ykef;ae=u&w,f? 'Dvdkaevm&if; wpfnaerSmawmh befaumufrSm&SdwJh &Jt&m&SdawGqif;vmvdk@qdk+yD; uíefrwdk@ puf±kHudk &JawG0ifcsvmawmhw,f? uíefrwdk@jzifh a=umufvGef;vdk @ naepmawmif rpm;Ed kifbl;?nbufa&mufawmh refae*smu tpnf;ta0;ac:+yD; &Sif;jyw,f? 'Dpuf±kHu tvkyform; (50) udk reufjzef reuf (5) em&DrSm&Juvmac:+yD; (3) &uf zrf;xm;vdrfhr,f?ol@taeeJ@ pdwfraumif;ygbl;wJh? tJ'Dvdkajym+yD; tzrf;cH&r,fh tvkyform; pm&if;udka=ujimw,f? 'DtcsdeftwGif;rSmyJ wpfcsdefvHk;

yef;uefoHawGnHaewJh puf±kH[m tvkyform;awG&JŒ atmf[pfidk,dkoHawGeJ@ qlnHoGm;awmhwmygyJ? bma=umifhvJ qdkawmhtzrf;cH&r,fhpm&if;rSmygolawGu vla[mif;awGr[kwfwJh vlopfawG/ wcsKdŒqdk rae@utvkyf p qif; 'Dae@tzrf;cH&olawG/ wcsKdŒtoufi,fi,fav;awG? 'geJ@ uíefrwdk@touf}uD;ydkif;eJ@ vla[mif;awGpk+yD; olwdk@udk,fpm;vdkufayr,fvdk@ awmif;qdkawmhrefae*smu vufrcHbl;?

o}uFef&ufeD;vmvdk@ tvkyfuaumif;awmh tvkyfoifpuav;awGudkyJtzrf;cHapcsifwmaygh? olwdk@ tvkyfxdcdkufrSmpdk;&drf+yD; pmemr_qdkwm vHk;0r&Sdawmhbl;? reuf(4) em&Davmufusawmh ±kH;cef;a&SŒrSmtzrf;cH&r,f h tvkyform; (50) eJ @refae*smwdk@ pum;awGajym=u vufckyf wD;+yD;oDcsif;qd kvd kuf=ueJ@ refae*smutvkyform;awG&JŒ 0rf;enf;r_udk arhaysmufatmif pdwfukxHk;rsKd;pHk oHk;aewm awG@&w,f?pm±Gufwpf±Guf,lvm+yD; ykdufqHbwf100ay;+y D; tvkyform; 50 a,mufud kvufr Swfxk d ;c k di f ;aew,f? wu,fyJwwfE k di fwJ h re fae*smygy J? 'gayr,fhol@&JŒukxH k;u uíefrwd k @ b0awG&JŒ&ifwGif;em=unf;csufawGudkawmh ukvdk@&rSmr[kwfygbl;? reuf (5) em&Dvnf;xdk;a&mpuf±kHa&SŒudk &Jum;ESpfpD; a&mufvmw,f?pm&if;eJ@wuG tvkyform;awGudk ppf+yD;um;ay:ac:wifoGm;w,f? puf±kHrSm usefcJholawGteuf wpfa,mufaomolom ðyH;ðyH;av;vufjy&if; usefae&pfcJhw,f? usefwJholtm;vHk;uawmh olwdk@&JŒ b0wl oli,fcsif;awG aemufoHk;&uf=um&if jyefa&mufrSmyJqdkwJh ar#mfvifhcsufeJ@twl rjrifEd kifwJhtem*wfud k,fpDud k pdwftawG;cs JŒ +yD;usef&pfcJh=uav&JŒ? uíefruawmh tJ'Dae@urefae*sm ðyH;vdkufwJh tðyH;[m tvkyform;awGtwGuf wu,fyJ cGeftm;jzpfapovm;/rjzpfapbl;vm; qdkwmudk oli,fcsif;awGjyefa&muf&ifawmh ar;=unfh&OD;r,f?

a&$[oFm a&$[oFm a&$[oFm a&$[oFm a&$[oFm ÒÒÒÒÒ

40

Page 43: BLSO Journal 2005 Issue

1976 ckESpfavmufrSmyJ 74ar/ *|efta&;awmfyk Htvkyform;awGukd t&yfbufw&m;±kH;wif tr_ppfwm+yD;oGm;vkd h axmifcsvkdufw,f? axmifcs+yD;aemuftvkyf=urf;vkyfckdif;&mrSm tvkyform;awGu EkdifiHa&;tusOf;om;awG jzpfwJhtwGuf tvkyf=urf;rvkyfEkdifbl;vkd h jiif;qefwma=umifh tm%mzDqefol tm;vkH;ukd6 wkdufrSmwkdufydwfvkdufw,f? wkdufxJrSm *efzvm;ray;bJxm;vkd h tcif;}uD;tcif;av;udk wkduf=urf;cif;ay:rSmyJ pGef hypf&w,f? &uf=umvmwJhtcg tcef;xJrSmwtm; eHapmfvm+yD; avmufaumifawGuvnf;wpfcef;vkH; azG;azG;v_yfv_yf w&G&G oGm;ae=uw,f?

'ga=umifh ntdyf&if wpfa,mufwpfvSnfhuif;apmif h+yD; tdyfaeolawGtay:ukd avmufawGwufrvmatmif wm;ay;&w,f? wcsKd h tvkyform;awGuvnf; rcHEkdifawmhbJ tvkyfvkyfr,fvkdh tm%mykdifawGudk ajym+yD; wkdufxJujyefxGufoGm;=uw,f?OD;vSodef; (ordkif;csnfpuf)/ OD;wifaiG (orkdif;csnfpuf)/udk0if;xdef (qifrvkdufoabFmusif;)/ udkausmfpdef(orkdif;csnfpuf) wdk h tygt0if tvkyform;wcsKd hyJ}uH}uHcHusefaewm wpfvavmuf=umrS axmiftm%mydkifawGbufu tav#mhay;+yD; wcsKd h 3 aqmifwcsKd h 4 wkdufydk h vkdufw,f? olwdk h[m 6 wkdufuxGufvm+yD; a&aumif;aumif;csKd;& qyfjymaumif;aumif;wkduf&wmawmif 15 &uf &uf 20 avmufxdolwkd h cE<mukd,fawGrSm teH hawG pGJaew,f? 'hgtjyifavmufukdufxm;wJh temawGuvnf; yGaew,f?tJ'DxJu p+yD; EkdifiHa&;tusOf;om;awG=um;rSm csD;wdkufydwfw,fqkdwJh a0g[m&opf ay:vmw,f?

(*gr%d. ,rrif;O,smOfodk h tvnfa&mufjcif;rS)

Page 44: BLSO Journal 2005 Issue

jrefrmEdkifiHtvkyform;aoG;pnf;nD!Gwfa&;tzJGŒv+yf&Sm;r+