BÖLÜM I.A PROJENİN TANIMI VE AMACI a) Tanımı · Tahir Aydoğdu Kalker Ocağı ÇED Raporu 7 O halde ocakta toplam 75 lt + 20 lt = 95 lt/gün yakıt tüketimi olacaktır. Motorin

Tahir Aydoğdu Kalker Ocağı ÇED Raporu

1

BÖLÜM I.A PROJENİN TANIMI VE AMACI a) Tanımı:

Proje konusu faaliyet Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yakup Abdal Köyü sınırları

içerisinde yer alan Tahir Aydoğdu’ya ait İR: 73402 nolu 10,2 hektarlık sahanın 7,438 hektarlık kısmında açık ocak işletmeciliği yöntemi ile kalker üretilmesi planlanmıştır. Ruhsatlı alan çıplak kaya ve molozlardan meydana gelmekte olup, Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün hüküm ve tasarrufu altındadır.

Söz konusu saha ile ilgili olarak 1997 yılında T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar

Bakanlığı, Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden 25,65 hektar için İR: 3845 nolu işletme ruhsatı alınmıştır. İR: 3845 nolu sahanın 18,213 hektarlık (182 130 m2) kısmında açık ocak işletmeciliği yöntemi ile Kalker Ocağı ve kırma-eleme tesisi işletmesi 15/12/2004 tarihinde Ankara Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı verilmiştir. Fakat daha sonra ruhsat faaliyet sahibi tarafından 2 parçaya bölünerek Proje Tanıtım Dosyasına konu olan alanında içinde bulunduğu 10,02 hektar için İR: 73402 nolu ruhsat alınmıştır. Bu yeni ruhsatlı alanın yaklaşık 2,6 hektarlık kısmı 115/12/2004 yılında “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınan saha içerisinde kaldığından söz konusu Proje Tanıtım Dosyası 7,438 hektar için hazırlanmıştır. Fakat Ankara Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nün 3/8/2006 tarihli yazısında “ÇED Gereklidir” kararı verilmiştir.

Sahada açık ocak işletmeciliği yöntemi ile çalışılacaktır. Kalker ocağında üretime

başlanmadan önce o yılki çalışma alanında bitkisel toprak sıyrılarak alınacak ve üretim sonrası arazi ıslah çalışmalarında kullanılmak üzere depolanacaktır. Bitkisel toprak sıyrıldıktan sonra delme, patlatma işlemi yapılacak, ekskavatör yardımıyla malzeme yerinden sökülecek, kamyonlara yüklenerek yine faaliyet sahibine ait olan yaklaşık 300 metre kadar uzaklıktaki Kırma-Eleme Tesisine nakledilecektir.

Kalker ocağı delme patlatma yöntemiyle işletilecektir. Bir patlatmada 6 delik

açılacaktır. Delikler arası mesafe 3 m, dilim mesafesi 2,8 m, delik boyları 11 m, basamak yükseklikleri 10 m olacaktır. Patlayıcıların yerleştirilmesi için 89 mm çapında delikler açılacak, delik başına 46,6 kg olmak üzere 6 deliğe toplam 279,6 kg patlayıcı (dinamit+amonyum nitrat) yerleştirilecektir. Bir patlatma işleminde 1.310,4 ton malzeme alınacaktır. Patlayıcı yerleştirilen delikler çok iyi sıkılama yapılacak ve parça savrulma riskini önlemek amacıyla deliklerin üzeri örtülecektir. Patlatma esnasında çevreyi rahatsız edecek taş, kayaç vb.’nin fırlamasını engelleyecek şekilde önlemler alınacaktır. İşletmede patlatmalardan kaynaklanacak olan vibrasyon etkisi 544 metrenin altında kalacaktır. En yakın yerleşim birimi olan 1,25 km mesafedeki Yakup Abdal Köyü’ne herhangi bir olumsuz etkinin olması söz konusu değildir.

İşletme alanında şantiye binası yapılmayacak olup, personelin yemek içmek vb.

sosyal ihtiyaçları ise 400 metre güneyde mevcut olan şantiye alanındaki sosyal tesislerden sağlanacaktır.


2

Şekil 1. Kalker Ocağı İş Akım Şeması

Kalker Ocağı Üretim Planı

Yıllık Üretim Miktarı : 100.000 ton (100.000 ton/2,6 ton/m3 = 38.461 m3) Aylık Üretim Miktarı : 10.000 ton (10.000 ton/2,6 ton/m3 =3.846,1 m3) Günlük Üretim Miktarı : 385 ton (385 ton/2,6 ton/m3 =148,1 m3)

Saatlik Üretim Miktarı : 48 ton (48 ton/2,6 ton/m3 = 18,5 m3) Vardiya Sayısı : 1 (8 saat) Çalışma Süreleri : 10 ay/yıl, 26 gün/ay, 260 gün/yıl, 8 saat/gün

b) Ömrü:

İşletme alanında görünür rezerv miktarı 3.500.000 ton olup, ekonomik ömrü 3.500.000 ton/100.000 ton/yıl = 35 yıldır. İşletme ruhsatının süresi 10 yıldır. 10 yılın sonunda, o zamanki şartlara, sanayideki arz ve talep durumuna göre işletme ruhsatının süresi uzatılacaktır.

Kalker Ocağı Bitkisel Toprağın Alınması

Patlatma sonucu, Kompresör, ekskavatör ve yükleyici yardımıyla malzemenin yerinden sökülmesi

Kırma-Eleme Tesisine Nakliyat

Vagondrille delik delme patlayıcı şarjı

Patlatma


3

BÖLÜM 1.B ÇIKARILACAK MALZEMENİN FİZİKSEL, KİMYASAL VE MİNERALOJİK ÖZELLİKLERİ VE KULLANIM AMAÇLARI

İşletme alanındaki kalkerin fiziksel özellikleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tablo 1. Kalkerin Fiziksel Özellikleri Renk Krem-Kirli Beyaz Sertlik ∼3 Yoğunluk 2,6 gr/cm3 Süreksizlik Çok kırıklı Bozunma derecesi Taze (bozunmamış) Dayanım Dayanıklı Kütle geçirgenliği Az geçirgen Söz konusu işletme alanına bitişik sahada yapılan analiz raporuna göre sahadaki kalker krem-kirli beyaz renkli, iri taneli 2 mm’ye ulaşan kalsit damarlı, masif ve köşeli kırılmalıdır. Mikroskop altında kayaç, orta taneli sparitik kalsitten oluşan bir hamur içinde bol mikro ve makro fosil taneleri ve mikritik paletler içerir. Kalker milonitik dokulu ve yoğun breşleşmelidir. Kalsit taneleri yer yer deformasyon ikizlenmesi sunarlar. Örnekte çok az miktarda kuvars ve seyrek opak minerali gözlenmiştir. Kaya içerisinde yer alan ve 0,08-20 mm arasında değişen kalınlığa sahip çatlaklar, orta taneli, yeniden kristallenmiş 0,3-0,5 mm büyüklükte çoğunlukla kalsit ve daha az olarak dolomit kristalleri tarafından doldurulmuştur. Yine aynı analiz raporunda kimyasal bileşim aşağıdaki gibidir

Tablo 2. Kalkerin Kimyasal Bileşimi Mineral Oranı (%) Kalsit 91 Dolomit 6 Kuvars 1 Opak Mineral 2

Kullanım Amaçları:

Sahada üretilecek olan kalker kamyonlara yüklenerek işletme alanının bitişiğindeki sahanın içerisinde yer alan 300 metre güneybatıdaki Kırma-Eleme Tesisine nakledilecektir. Burada kırma-eleme işleminden geçen malzeme yol yapımında, hazır beton tesisinde v.b. alanlarda hammadde olarak kullanılacaktır.

Kireçtaşlarının kullanım alanları genel olarak aşağıda gibidir. İnşaat ve Yapı: Birçok ülkede kireçtaşının ana kullanım sahası % 40 - 70 oranıyla

inşaat ve yapı sektörüdür. Kireçtaşı bu sektörde beton harcında agrega (= mıcır) olarak ve yol yapımında agrega/dolgu maddesi olarak kullanılır. Bu amaçla kullanılacak olan kireçtaşı; temiz, kuru, kübik formda, yüksek aşınma mukavemetine ve sertliğe sahip olmalıdır.


4

Daha ince (75 mikron–5 mm) gradasyonlu bazı kireçtaşı (kalker) kumları ise, beton ve inşaat harcına katılır. İnşaat ve yapı endüstrisinde kullanılan yıllık mıcır miktarı, dünyada yaklaşık 1.5 milyar ton/yıl; Türkiye’de ise yaklaşık 180 milyon ton/yıl civarındadır. Bu değer, Türkiye’deki toplam kireçtaşı üretiminin %74’üne karşılık gelmektedir.

Çimento: Kireçtaşının ikinci büyük kullanım alanı Portland çimentosu (CaO + SiO2 + Al2O3 + Fe2O3) yapımıdır. Çimentonun ana hammadde girdisi % 80’ e varan oranlarla düşük magnezyumlu (en fazla % 5) kireçtaşıdır. Bir ton çimento üretimi için yaklaşık bir ton kireçtaşına ihtiyaç vardır. Dünyada Portland çimentosu üretimi yaklaşık 1.4 milyar ton/yıl olup Türkiye’de bu miktar 45 milyon ton/yıl civarındadır. Diğer bir deyişle toplam kireçtaşı üretiminin % 21’ ü bu amaçla tüketilmektedir.

Kireç üretimi: Sönmemiş kireç üretimi için kullanılan yıllık kireçtaşı miktarının dünyada 750 milyon ton olduğu tahmin edilmektedir. Türkiye’ de ise bu miktar kabaca 10 milyon ton/yıl civarında olup, toplam kireçtaşı üretiminin % 4 üne tekabül eder.

Metalürji: Bilhassa yüksek fırınlarda demir rafinasyonu için cüruflaştırıcı olarak çok miktarda kireçtaşı kullanılır. Türkiye’ de bu amaçla tüketilen yıllık kireçtaşı miktarı 1 milyon ton/yıl civarındadır. Bu alandaki tüketimin toplam tüketim içindeki payı %0.45 oranına ulaşmaktadır.

Tarım: Öğütülmüş kireçtaşı asidik toprakların pH değerini yükseltmekte yaygın olarak kullanılmakta olup ayrı yeten suni gübre ve hayvan yemi üretiminde de yeri vardır. Türkiye’ de tarımsal alanların ıslahında kullanılan toz kireçtaşı miktarı yılda yaklaşık 30 000 ton/yıl civarındadır.

Baca gazı arıtımı: Büyük ölçekli desülfürizasyon tesislerinde (örneğin kömür kullanan termik santrallar) gittikçe artan miktarlarda öğütülmüş kireçtaşı kullanılmaktadır. Türkiye’ de termik santrallerde kullanılan kireçtaşı miktarı ise çok düşük olup, 145.000 ton/yıl mertebesindedir.

Diğer endüstriyel kullanım alanları: Cam sanayi, soda sanayi, şeker sanayi, kağıt sanayi, lastik–plastik-kauçuk sanayi; boya imalatı gibi sektörlerde de kireçtaşı kullanılmaktadır.


5

BÖLÜM II. PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU

Proje yer seçimi (İlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni veya İmar Planı sınırları içinde ise bu alan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi)

Proje konusu kalker ocağı işletme alanı Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yakup Abdal

Köyü sınırları içerisinde kalmaktadır. İşletme alanı 1/25.000 ölçekli İ29 b3 paftasında bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Tahir Aydoğdu’ya verilmiş İR: 73402 nolu 10,02 hektarlık sahada bulunmaktadır. Bu alanın 7,438 hektarlık kısmında kalker üretimi yapılacaktır.

Faaliyet alanına ait Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel

Müdürlüğü'nün İşletme Ruhsatı EK 5.'de verilmiştir.

İşletme alanının 300 metre kadar kuzeybatısında yine faaliyet sahibine ait olan Kırma-Eleme Tesisi, 400 ve hemen kuzey sınırında ise ruhsatların ayrılmadan önceki kısmı için “ÇED Gerekli Değildir” Belgesi alınan kalker ocağı işletmesi bulunmaktadır. İşletme alanında şantiye binası yapılmayacak olup, personelin yemek içmek vb. sosyal ihtiyaçları ise 400 metre güneyde mevcut olan şantiye alanındaki sosyal tesislerden sağlanacaktır. İşletme alanının içerisine kadar stabilize yol mevcut olup, bu yoldan Yakup Abdal Köyü’ne ulaşılmaktadır. Yakup Abdal Köyü ise işletme alanı sınırının 1,5 km batısında bulunmaktadır.

Ruhsat alanı ve işletme alanına ait koordinatlar aşağıdaki gibidir.

Tablo 3. İR: 73402 Nolu Ruhsatlı Alan Koordinatları

Nokta No Sağa (Y) Yukarı (X) 1 497 099 4 408 883 2 497 113 4 408 961 3 497 420 4 409 152 4 497 552 4 409 001 5 497 528 4 408 823 6 497 504 4 408 786

Alan: 10,02 hektar (100.200 m2) Tablo 4. İR: 73402 Nolu İşletme Alan Koordinatları

Nokta No Sağa (Y) Yukarı (X)

2 497 113 4 408 961 3 497 420 4 409 152 4 497 552 4 409 001 5 497 528 4 408 823

Alan: 7,438 hektar (74.380 m2)


6

BÖLÜM III. PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI

III.1. Projenin Zamanlama Tablosu

Kalker Ocağı ile ilgili olarak zamanlama tablosu aşağıdaki gibidir.

Tablo 5. Zamanlama tablosuı

2006 Aylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ÇED Aşaması (Proje Tanıtım ve ÇED) X X X X X X X

2007 Aylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

ÇED Aşaması X ÇED Sonrası Gerekli İzinlerin Alınması X X

Üretime Geçiş X

III.2. Projenin Fayda-Maliyet Analizi

Kalker ocağında bitişik sahadaki ocaktaki üretim maliyetleri baz alınarak maliyetler aşağıda çıkartılmıştır.

İşçilik Giderleri: Ocakta yıllık 10 ay çalışılacaktır fakat personelin ücreti 12 ay

üzerinden verilecektir. O nedenle ücretler 12 ay üzerinden hesaplanmıştır. Şantiye şefinin ücreti 1.250 YTL olup, ocakta 1 şantiye şefi olup ücreti = 1 kişi X 1.250 YTL/kişi X 12 ay/yıl= 15.000 /yıl Operatör ve kamyon şoförlerinin aylık ücreti 650 YTL ise ocakta toplam 7 adet

kamyon şoförü ve operatörün ücreti = 7 kişi X 650 YTL/kişi X 12 ay/yıl= 54.600 /yıl

Teknik personelin aylık ücreti 1.000 YTL ise ocakta 1 adet teknik personelin ücreti = 1 kişi X 1.000 YTL/kişi X 12 ay/yıl = 12.000 YTL/yıl

Vasıfsız elemanın ücreti 500 YTL olup, ocakta 1 adet vasıfsız elemanın ücreti = 1 kişi X 500 YTL/kişi X 12 ay/yıl= 6.000 /yıl

O halde toplam personel ücreti = 15.000 YTL/yıl + 54.600 YTL/yıl +12.000 YTL/yıl +6.000 YTL/yıl = 87.600 YTL/yıl olur.

Yakıt Giderleri: Ocak sahasında yakıt tüketim miktarı yükleyici ve ekskavatörlerde 25 lt/gün’dür. Ocakta 2 adet yükleyici ve 1 adet ekskavatör olup, günlük

= 3 araç X 25 lt/araç/1-gün = 75 lt/gün olur. Kamyonlarda yakıt tüketimi 5 lt/gün olup, 4 kamyonun günlük

= 4 araç X 5 lt/araç/1-gün = 20 lt/gün olur.


7

O halde ocakta toplam 75 lt + 20 lt = 95 lt/gün yakıt tüketimi olacaktır. Motorin fiatı 2,2 YTL/lt olup, Yıllık yakıt maliyeti = Günlük yakıt miktarı X Yakıt Fiatı X işgünü/yıl = 95 lt/gün X 2,2 YTL/lt X 260 gün/yıl = 54.340 YTL/yıl olur.

Yemek Giderleri: Bitişik sahadaki ocakta yemek gideri 0,0569 YTL/ton olup, yıllık yemek gideri = Yemek gideri X yıllık üretim miktarı

= 0,0569 YTL/ton X 100.000 YTL/yıl = 5.690 YTL/yıl olur.

Elektrik Giderleri: Bitişik sahadaki ocakta elektrik gideri 0,22 YTL/ton olup, yıllık elektrik gideri = Elektrik gideri X yıllık üretim miktarı

= 0,22 YTL/ton X 100.000 YTL/yıl = 22.000 YTL/yıl olur. Patlayıcı Giderleri: Bitişik sahadaki ocakta patlayıcı gideri 0,15 YTL/ton olup,

yıllık patlayıcı gideri = Patlayıcı gideri X yıllık üretim miktarı = 0,15 YTL/ton X 100.000 YTL/yıl = 15.000 YTL/yıl olur.

Bakım-Onarım Giderleri: Bitişik sahadaki ocakta bakım-onarım giderleri 0,24

YTL/ton olup, bakım-onarım gideri = Bakım-onarım gideri X yıllık üretim miktarı = 0,24 YTL/ton X 100.000 YTL/yıl = 24.000 YTL/yıl olur. Amortsiman Giderleri: Bitişik sahadaki ocakta amortisman giderleri 0,124

YTL/ton olup, yıllık amortisman gideri = Amortsiman gideri X yıllık üretim miktarı = 0,124 YTL/ton X 100.000 YTL/yıl = 12.400 YTL/yıl olur.

Genel Giderler: Bitişik sahadaki ocakta bakım-onarım giderleri 0,4 YTL/ton olup,

yıllık genel gider (kırtasiye, etüt proje, yedek parça, v.b) = Genel gider X yıllık üretim miktarı = 0,4 YTL/ton X 100.000 YTL/yıl = 40.000 YTL/yıl olur.

Yatırım Tutarları ve İşletme Giderleri

Harcama Türü Tutar (YTL)

İşçilik Giderleri 87.600

Yakıt+yağ giderleri 54.340

Yemek Gideri 5.690

Elektrik giderleri 22.000

İşletme ruhsatı 6.000

Makine Tesisat Mevcut

İnşaat İşleri Mevcut şantiye kullanılacaktır.

Bakım-Onarım 24.000

Amortismanlar 12.400

Patlayıcı 15.000

Genel Giderler (PTT, Kırtasiye, yedek parça, etüt proje v.b.) 40.000

Toplam 267.030


8

İşletme Gelirleri:

Maden piyasasında fiyatlar arz-talep doğrultusunda değişmekte olup 2006-2007 yıllarında kalker madeninin ocak satış fiyatı ortalama 3,5 YTL/ton civarındadır.

Kalker ocağında yılda 100.000 ton malzeme üretimi planlanmıştır. Buna göre;

Yıllık Hasılat = 100.000 ton X 3,5 YTL/ton = 350.000 YTL Ocaktaki kar = İşletme Geliri – İşletme Gideri = 350.000 YTL/yıl – 267.030 YTL = 82.970 YTL/yıl olur.

III.3. Diğer Hususlar

Açıklanması gereken başka herhangi bir husus bulunmamaktadır.


9

BÖLÜM IV. PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJENİN ETKİ ALANININ ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ

IV.1. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların

Kullanımı

IV.1.1. Meteorolojik ve iklimsel özellikler

Ankara Meteoroloji İstasyonundan alınan 17 yıllık (1981-1998) Ortalama ve Ekstrem Kıymetler Meteoroloji Bülteni incelenerek çıkartılmıştır. Toz modellemesinde kullanılan meteorolojik veriler aşağıda verilmiştir.

Tablo 6. Ankara Meteorolojik Elemanlar Tablosu (1981-1998)

METEROLOJİK A Y L A R

ELEMANLAR Rasat Süresi 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Yıllık

Uzun Yıllar Basınç Ort (Bar) 17 915 913,1 912 911,1 911,8 911,7 911 911,6 914,3 916,4 915,7 915,4 913,3

Ortalama Sıcaklık (0C) 17 0,4 1,6 5,7 11,2 15,7 19,7 22,8 22,8 18,9 12,8 5,8 2 11,6 Ortalama Yüksek Sıcaklık (0C) 17 4,5 6,2 11,3 17,2 21,9 26,2 29,4 29,8 26,7 20 11,1 5,9 17,5

Ortalama Düşük Sıcaklık (0C) 17 -3 -2,5 0,7 5,6 9,4 12,7 15,5 15,5 11,8 7,2 1,8 -1,1 6,1

En Yüksek Sıcaklık (0C) 17 16,6 19,9 24,6 30,3 33 37 38,6 39 35,2 30,7 22 18 39,0

En Düşük Sıcaklık (0C) 17 -15 -21,5 -19,2 -4,4 -1,6 5 6,8 7,2 2,8 -1,2 -8,8 -11,2 -21,5

Ortalama Buharlaşma (mm) 17 3,3 4,6 6 7,4 7 5,3 2,9 1,5 4,8

Ortalama Nispi Nem (%) 17 76,2 71,2 65,4 60,6 58,2 53,9 48,6 46,1 47,8 60,1 71,6 76,8 61,4

Ortalama Bulutluluk (0-10) 17 6,6 6,1 5,6 5,7 5,1 3,7 2,7 2,2 2 3,8 5,8 6,9 4,7

Ortalama Yağış Miktarı (mm) 17 2,5 2,2 2,8 3,3 3,2 3 3,3 3,1 2,6 3,7 3,5 2,6 3,0

Toplam yağış (mm) 17 602,1 482 634,3 770,7 805,3 550,1 335,3 211,4 144 463,9 656,7 581,7 519,8 Maksimum Günlük Yağış (mm) 17 27,9 26,9 22,1 19 27 26,7 62,6 35,6 32,2 25,5 36 22,7 62,6

Maksimum Rüzgar Hızı (m/sn) 17 20,6 19,1 19,6 20,2 22,2 24,1 17,5 19 18 16,6 17,3 17 24,1

Ortalama Rüzgar Hızı (m/s) 17 1,6 1,7 1,8 1,7 1,9 1,8 2,2 2,1 1,6 1,5 1,4 1,5 1,7 Ortalama 5 cm Toprak Sıcaklığı (0C) 17 0,9 2 6,4 12,6 18,3 23,2 26,6 26,8 22,3 14,3 6,1 2,2 13,5


10

Tablo 7. Ankara Esme Sayılarına Göre Rüzgar Verileri (1981-1998)

AYLAR N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW

OCAK 44 73 240 175 168 37 40 29 41 33 134 161 141 36 22 20

ŞUBAT 31 81 265 154 117 26 36 26 48 33 120 136 140 36 21 21

MART 41 64 235 174 156 32 49 34 37 42 126 159 152 48 30 21

NİSAN 45 45 184 157 139 26 42 31 43 53 121 147 209 56 32 17

MAYIS 26 50 195 226 216 38 45 32 36 35 114 133 159 47 35 36

HAZİRAN 39 75 225 236 246 48 40 10 21 13 73 87 143 52 48 36

TEMMUZ 38 120 328 373 227 46 66 10 16 16 46 43 78 26 33 38

AĞUSTOS 29 100 329 345 173 38 60 14 17 14 53 62 73 29 29 29

EYLÜL 21 66 284 284 142 22 36 21 17 25 61 87 97 47 36 25

EKİM 50 72 313 221 135 17 18 13 29 19 89 102 106 29 34 27

KASIM 50 71 287 161 113 20 20 18 31 34 101 120 110 39 37 23

ARALIK 38 76 205 130 152 40 35 20 37 39 119 123 112 32 33 10

TOPLAM 452 893 3090 2636 1984 390 487 258 373 356 1157 1360 1520 477 390 303

Tablo 8. Ankara hızlarına göre rüzgar verileri (1981-1998)

AYLAR N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW

OCAK 1,4 1,5 1,9 2 1,9 1,6 1,9 2,1 2,5 1,9 1,7 1,6 1,4 1,6 1,5 1,8

ŞUBAT 1,9 1,9 1,9 2,1 2 2,3 1,7 3,1 2,2 1,7 1,9 2,1 1,7 1,9 1,5 1,7

MART 1,6 1,9 2 2,1 1,9 2,4 2,2 2,6 1,9 2,1 1,9 2,1 1,9 2,1 1,8 2,6

NİSAN 1,2 1,8 1,8 2 1,8 1,5 2,1 2,4 1,7 2 2,1 2,3 2,1 2,1 1,9 2,1

MAYIS 1,9 2,3 2,3 2,3 1,8 2,2 2 2,3 1,8 1,5 1,7 2,1 2,2 2 1,7 2,1

HAZİRAN 1,8 1,9 2,2 2,2 1,7 2 2,1 1,6 1,6 1,3 1,5 2,1 2,1 2,1 2,1 2,1

TEMMUZ 1,9 2,6 2,6 2,6 2 2,4 2,1 2 1,7 1,7 1,6 2 1,7 2,1 2 2,2

AĞUSTOS 1,6 2,3 2,3 2,6 2 1,8 2,6 1,5 1,6 1,5 1,6 1,9 1,9 2 1,6 2,1

EYLÜL 1,1 1,9 1,8 2,1 1,7 1,9 1,8 1,9 1,2 1,4 1,5 1,9 1,9 1,8 1,8 1,8

EKİM 1 1,6 1,8 2,2 1,5 2,1 1,5 1,2 1,1 1,4 1,5 1,9 1,7 1,5 1,4 1,4

KASIM 1,4 1,5 1,7 2,1 1,6 1,5 1,1 2 1,9 2,2 1,7 1,8 1,5 1,4 1,9 1,9

ARALIK 1,4 2,3 1,8 2,1 1,6 1,5 1,8 2,4 1,9 1,6 1,7 1,5 1,7 1,6 1,7 2,4

ORT. 1,5 2,0 2,0 2,2 1,8 1,9 1,9 2,1 1,8 1,7 1,7 1,9 1,8 1,9 1,7 2,0

TOPLAM 18,2 23,5 24,1 26,4 21,5 23,2 22,9 25,1 21,1 20,3 20,4 23,3 21,8 22,2 20,9 24,2


11

Şekil 2.Esme Sayılarına Göre Rüzgar Gülü Diyagramı Şekil 1. Esme Sayılarına Göre Rüzgar Gülü Diyagramı

Şekil 3.Hızlarına Göre Rüzgar Gülü Diyagramı

ESME SAYILARINA GÖRE RÜZGAR GÜLÜ DİYAGRAMI

0 1000 2000 3000 4000

N NNE

NE

ENE

E

ESE

SE SSE

S SSW

SW

WSW

W

WNW

NW NNW

HIZLARINA GÖRE RÜZGAR GÜLÜ DİYAGRAM

I

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

N NNE N

E ENE E

ESE S

E SSE S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW


12

IV.1.2. Jeolojik özellikler a) Bölge jeolojisi (ilgili kesitler ve haritalar)

Bölgede yüzeylenen birimler yaşlıdan gence doğru aşağıdaki gibidir.

Epimetamorfik Şistler (Pşm): Serisit şist, killi şist, kalkşist, fillit ve kalk-klorit

şistlerden meydana gelmiştir. Genellikle ince tabakalı olup, tabaka kalınlığı Tane boyları ile orantılı olarak değişmektedir. Yer yer Kalker ve kuvars damarları ile kesilmiştir. Birim genel olarak gri, kahve, mavimsi gri ve gri renklidir. Kıvrımlanma ve şistozite gösterir. Epimatamorfik Şistler Paleozoyik yaşlıdır.

Karışık Seri (Grovak, Kumtaşı, Kiltaşı (Ks): genel olarak grovak,

konglomeratik kumtaşı ve kiltaşlarından meydana gelmiştir. İçerisinde spilit, diyabaz, tüf ekzotik bloklar halinde bol fosilli Permiyen ve Triyas yaşlı kireçtaşları içerir.Grovak ve konglomeratik kumtaşları genellikle kahve renkli, kiltaşları ise mavimtrak ve kızıldır. Tabakalanma iyi görünmekte, genellikle çok kırıklı ve parçalanmış masif görünümde olup, Kalker ve kuvars damarcıkları ile kesilmiştir.

Karışık Seri Üst Triyas-Alt Liyas yaşlıdır.

Spilit ve Diyabazlar (β2): Karışık seri içinde bazı bölgelerde grovaklara nazaran spilit ve diyabazlar hakim durumdadır. Spilitler camsı hamur içinde bulunan klinozoizite, epidozite ve Kalkerize albit fenokristalleri, albit mikrolitleri ve opak minerallerinden meydana gelmiştir. Diyabazlar, genellikle albit-diyabaz şeklinde olup, albit, klorit, ojit ve opak mineraller içerirler. Çatlak ve boşluklar klorit, Kalker ve demir hidroksit ile dolmuştur.

Permokarbonifer Yaşlı Kireçtaşları (pk): Karışık seri içinde çökelme esnasında

bu seri içinde taşınmış bloklar halinde (Olistolit) kireçtaşları bulunur. Bu kireçtaşı blokları bazen kilometrelerce alanı kaplamaktadır. Faaliyet alanından böyle bir blok üzerinde yer almaktadır. Birim koyu ve açık gri, pembemsi ve beyazımsı renkte olup, genellikle masif ve çok kırıklıdır. Açık renkli kısımlar koyu renkli kısımlara nazaran daha fazla kristalize olmuşlardır.

Andezit, Tüf ve Aglomeralar (α, τ, τ6): Andezitler kırmızı, pembe, mor, beyaz

yeşilimsi ve siyah renkli oldukça dayanıklıdır. Yer yer altere olmuştur. Tüfler gri ve beyaz renkli, çok ince tanelidir. Tüfler genellikle andezit

parçalarından meydana gelmiştir. Aglomeralar andezit aglomerası şeklinde olup, genellikle tüflerle beraberdir. Gri, kırmızı, mor, beyaz ve siyah renkli andezit parçalarından meydana gelmiştir. Alüvyon (Qal): Kendinden yaşlı birimlerin üzerinde uyumsuz olarak yer alan birim, kil, kum, çakıllardan meydana gelmiştir. Kuvaterner yaşlı birim bazen dere yataklarını doldurmuş, bazende taraçalar halindedir. İşletme alanı ve yakın çevresine ait jeolojik harita EK 3’de verilmiştir.


13

Depremsellik: Faaliyet alanı ve yakın çevresi 18.04.1996 tarih ve 96/8109 sayılı kararı ile belirlenen “Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası”nda 3. Derece Deprem Bölgesi içerisinde kalmaktadır. (: 4). Faaliyet alanı ve yakın çevresinde sel, heyelan, kaya yuvarlanması gibi bir durum söz konusu değildir.

b) Çalışma alanı ve jeolojisi (ilgili kesitler ve haritalar)

Ruhsatlı alan ve yakın çevresinde Permokarbonifer Yaşlı Kireçtaşları (pk): yüzeylenmektedir. İşletme alanındaki kireçtaşları masif ve kırıklı bir yapı göstermekte olup, renkleri krem-kirli beyazdır. Faaliyet alanı içerisinde yer alan kireçtaşları kırık ve çatlaklı bir yapı halinde olup, sahanın yaklaşık %70 kadarında mostra vermekte, geriye kalan %30 kadarının üzerinde ise ortalama 5 cm civarında toprak örtüsü bulunmaktadır.

IV.1.3. Hidrojeolojik özellikler (ilgili harita ve kesitleri)

a) Sahanın genel karakteri

Bölgede en önemli yeraltı suyu içeren birim Kuvaterner yaşlı Alüvyonlardır.

Alüvyonların kum ve çakıl seviyelerinde iyi kalitede yeraltı suları bulunmaktadır.

Bunun dışında Neojen yaşlı birimlerin kum ve çakıl seviyelerinde de iyi kalitede yer altı suyu mevcuttur.

Bölgede kireçtaşları kırık ve çatlaklı bir yapı göstermektedir. Bu nedenle kireçtaşları yer altı suyu depolamaya uygun değildirler. Ancak kırık ve çatlaklarında yüzey sularının beslenimine bağlı olarak az seviyede yer altı suyu içermektedirler. Bu kırık ve çatlaklar vasıtasıyla yer altı sularını alt katmanlara geçirmektedirler.

Bölgedeki yeraltı sularının beslenimi; yağışlar, akarsularla olmaktadır. Yeraltı sularının boşalımı ise; kaynaklarla ve yöre halkı tarafından içme ve kullanma amaçlı açılan kuyularla, akarsulara olmaktadır.

b) Yer altı su seviyesi İşletme alanı ve yakın çevresinde akifer özelliğine sahip jeolojik birim

bulunmamaktadır. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde bulunan kireçtaşlarının kırık ve çatlaklarında azda olsa yer altı suyu bulunmaktadır. Fakat bölgedeki kireçtaşları yer altı sularını depolamaya uygun değildirler.

Yakup Abdal Köyü civarında yer altı suları kırık ve çatlaklardan ve formasyon

sınırlarından kaynaklar vasıtasıyla yüzeye çıkmaktadır. Bu kaynakların işletme alanına uzaklığı 1,25 km-1,5 km civarındadır.


14

c) Yer altı suyundan faydalanma durumu (mevcut her türlü keson, derin, artezyen v.b. kuyu)

Yukarıda da bahsedildiği bahsedildiği gibi işletme alanı ve yakın çevresinde yer altı

suyu içeren jeolojik birim bulunmamaktadır. Kireçtaşlarında kırık ve çatlaklarında bulunan yer altı suları kaynaklar vasıtasıyla yüzeye çıkmaktadır. Bu kaynak suları köy halkı tarafından içme ve kullanma suyu olarak kullanılmaktadır.

IV.1.4. Hidrolojik özellikler (ilgili harita ve kesitleri)

a) Projenin göl, baraj, gölet akarsu ve diğer sulak alanlara göre konumu

Ruhsat alanı ve etki alanı içerisinde sürekli akış gösteren dere, göl, baraj, gölet ve

diğer sulak alanlar bulunmamaktadır. En yakın sürekli akarsu işletme alanının 7 km kadar batısında Sazlık Deresi ve 12 km kadar batısında Eymir Gölü bulunmaktadır.

İşletme alanının 500 metre kadar doğusunda yer alan Araplı Deresi ise kuru dere

niteliğinde olup, şiddetli yağışlarda su içermektedir.

İşletme aşamasında, yakın çevrede bulunan kuru derelerin mevcut yatakları korunacak olup, bu kuru derelere hiçbir şekilde, pasa, sıvı ve katı atık atılmayacaktır.

Eymir Gölü: İşletme alanının 12 km kadar batısında yer alan göl Çankaya

İlçesi’nin tek gölüdür. Göl Ortadoğu Teknik Üniversitesi arazisi içerisinde yer almaktadır. Gölün normal su kotunda alanı 1,25 km2, normal su seviyesinde göl hacmi 3.880.000 m3’tür. Ortalama derinliği ise 6-10 metre arasında değişmektedir.

Ayrıca işletme süresi boyunca 04.04.1971 tarih ve 13799 sayılı Resmi Gazetede

yayınlanarak yürürlüğe giren 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununun Madde 7 - (Değişik: 15/5/1986 - 3288/3 md.) “Genel, katma ve özel bütçeli idareler ile Devletin ve kamu iktisadi teşebbüslerinin hüküm ve tasarrufu altında bulunan su ürünleri üreme ve istihsal yerlerinin doldurulması, kurutulması, kısmen veya tamamen şeklinin değiştirilmesi veya buralardan kum, çakıl, taş çıkarılması, taş, toprak, moloz ve benzeri maddelerin dökülmesi gibi üreme ve istihsale olumsuz tesir edebilecek teşebbüslerde bulunulmadan önce Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığının mütalaasına dayalı olarak ilgili mercilerden izin alınması zorunludur.” denilmektedir. Söz konusu işletme alanı ve etki alanı içerisinde su ürünleri üreme ve istihsal sahası bulunmamaktadır. Bu nedenlerden dolayı yukarıdaki kanun gereğince su ürünleri üreme ve istihsal sahaları ile ilgili olarak izin alınmasına gerek duyulmamaktadır. Fakat istenilmesi durumunda gerekli izinler alınacaktır.

b) İçme, kullanma, sulama amaçlı kullanım durumları

Yukarıda sözü edilen Eymir Gölü gelen ziyaretçiler tarafından dinlenme ve mesire

yeri olarak kullanılmakta aynı zamanda gölde olta ile balıkta avlanmaktadır. İşletme alanı ve yakın çevresindeki kuru derelerin herhangi bir kullanımı

bulunmamaktadır. İşletme alanındaki su ihtiyacı ise Yakup Abdal Köyü’nden sağlanacaktır (EK 15).


15

IV.1.5. Toprak özellikleri

a) Toprak yapısı ve arazi kullanım kabiliyet sınıfı

Ankara İli Arazi Varlığı Haritasında İşletme alanı ve yakın çevresindeki araziler çıplak kaya ve moloz vasfında görülmektedir. Ayrıca işletme sahasının etki alanı içerisinde tarım arazisi, yerleşim yeri, sulak alan v.b. bulunmamaktadır.

Ayrıca Ankara Tarım İl Müdürlüğü’nün yazısında 19 Temmuz 2005 tarih ve 25880

sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanununun 13.Maddesi gereğince;

7,438 hektarlık alanın marjinal tarım arazisi olması nedeniyle yörede yapılan

tarımsal faaliyetlere zarar vermeyecek gerekli tedbirlerin alınması ayrıca hazineye ait arazilerin 4342 sayılı Mera Kanununun 5. Maddesinin (b) bendi hükmü gereğince incelenmesi şartıyla tarım dışı amaçla kullanılması uygun görülmüştür. denilmektedir (EK 16).

b) Yamaç stabilitesi

Alan kayalık ve topoğrafik eğimi fazladır. İşletme alanında çok dik meyilde, çok sığ derinlikte (0-5 cm.) taşlılık kayalık problemi arz eden yerinde oluşmuş topraklarla örtülüdür. Arazinin büyük bölümünde ana kaya yüzeyde bulunmaktadır. Saha içerisinde sürekli akış gösteren yüzeysel su kaynağı da bulunmamaktadır. Dolayısıyla işletme alanı içerisinde yamaç stabilitesi açısından herhangi bir tehlikeli durum söz konusu değildir. Ayrıca işletme sonrası arazi ıslah çalışmalarında yamaç duraylılığını sağlamak amacıyla basamaklardaki nihai şev açıları 45 dereceye kadar indirilecektir.

c) Sahanın erozyon açısından durumu

İşletme alanındaki eğimin fazla olmasından dolayı rüzgar erozyonu görülme

ihtimali vardır. Fakat kalker oluşumlarının büyük çoğunlu yüzeyde olup, üzerinde bitkisel toprak örtüsü bulunmamaktadır. Çok az kısmında ise ortalama kalınlığı 5 cm bitkisel toprak örtüsü bulunmaktadır. İşletme sonrası arazi ıslah çalışmalarında bitkisel toprak basamaklardaki düzlüklere serilerek erozyondan korunacaktır.

İşletme alanı ve yakın çevresinde akarsu, göl, gölet, baraj v.b. su kaynakları

bulunmamaktadır. Buna bağlı olarak ta işletme alanı içerisinde taşkın, sellenme v.b. gibi su erozyonu söz konusu değildir. Her ihtimale karşı yağmur sularının işletme alanına gelmesini engellemek için en üst kotlarda %0,5-10 eğimli kanallar yapılacaktır. Ayrıca basamaklar basamaklardaki suların şevlere doğru hareket etmesi amacıyla basamaklara şevlere doğru aynı şekilde %0,5-10 eğimli olarak yapılacaktır. Yukarıda bahsedilen işlemlerin yapılmasıyla işletme alanındaki su erozyonu tamamen engellenmese bile en az seviyede tutulacaktır.


16

d) Doğal bitki örtüsü olarak kullanılan mera, çayır v.b. İşletme alanı ve çevresi çıplak kayalık ve molozlardan meydana gelmektedir.

İşletme alanı ve etki alanı içerisinde çayır ve mera kullanımlı arazi mevcut değildir.

IV.1.6. Tarım ve hayvancılık a) Tarımsal gelişim proje alanları

Çankaya İlçesi ve Faaliyet alanı çevresinde tarımsal gelişim proje alanları

bulunmamaktadır.

b) Sulu ve kuru tarım arazilerinin büyüklüğü

Ankara’da daha çok kuru tarım yapılmaktadır. Ankara İli sulu ve kuru tarım arazilerinin dağılımı aşağıdaki gibidir.

Tablo: 9. Ankara İli Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Dağılımı (2004)

Cinsi Alan (hektar) Ekili Tarla Alanı 889.267 Sebze Alanı 39.094 Uzun Ömürlü Bitki Alanı 14.587 Bağ Alanı 4.477 Meyve Ağaçlıklı Alan 10.110 Yem Bitkileri 9.587 Nadas 320.801 Toplam Tarım Alanı 1.262.874

(Devlet İstatistik Enstitüsü Web sitesi, (www.tuik.gov.tr), 2007)

Tablo: 10. Ankara Tarım Arazilerinin Dağılımı (2004)

Cinsi Alan (hektar) Buğday 511.512 Çavdar 2.574 Arpa 268.511 Mısır (dane) 404 Pirinç 182 Patates 1.050 Yeşil Mısır 1.709 Kuru Baklagiller 39.918 Şekerpancarı 9.341 Ayçiçeği 20.559 Soya 9 Meyveler 14.587 Üzüm 4.477


Çankaya İlçesi’nde tarım alanları yok denecek kadar azdır. Faaliyet alanının içerisinde yer aldığı Yakup Abdal Köyü’nde 3.500 dönüm civarında tarım arazisi bulunmaktadır. Bu arazilerin tamamına yakını kuru tarım arazileri olup, daha çok tahıl ürünleri üretilmektedir (Erol Yılmaz, Yakup Abdal Köyü Muhtarı Ocak-2007).

http://www.tuik.gov.tr



17

c) Ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarları Ankara İli’nde daha çok kuru tarım ürünleri üretilmektedir.

Tablo: 11. Ankara Tarım Arazilerinin Dağılımı (2004)

Cinsi Üretim Miktarı (ton) Verim (kg/hektar) Buğday 1.035.230 2.024 Çavdar 6.172 2.398 Arpa 659.014 2.454 Mısır (dane) 2.247 5.562 Pirinç 681 3.742 Patates 21.069 20.066 Yeşil Mısır 86.567 50.564 Kuru Baklagiller 35.342 - Şekerpancarı 446.534 47.804 Ayçiçeği 15.464 752 Soya 18 2.000 Meyveler 114.359 - Üzüm 17.718 3.598


Faaliyet alanının içerisinde yer aldığı Yakup Abdal Köyü’nde tarım ürünleri olarak daha çok arpa, buğday v.b. ürünler üretilmektedir. Bunun dışında çok az miktarda elma, armut, ayva gibi meyve ürünleri üretilmektedir (Erol Yılmaz, Yakup Abdal Köyü Muhtarı Ocak-2007).

d) Hayvancılık türleri, adetleri ve beslenme alanları Ankara İli’nde 2004 yılı itibarı ile hayvan mevcudiyeti ve hayvansal üretim

miktarları aşağıdaki gibidir.

Tablo: 12. Ankara İli Hayvan Mevcudiyeti (2004)

Cinsi Miktarı (adet) İnek 218.892 Manda 900 Koyun 535.621 Keçi 122.880 Kümes hayvanları 7.081.942


Tablo: 13. Ankara İli Hayvansal Üretim Miktarları (2004)

Cinsi Üretim Miktarı (ton) Beyaz et 16.180 Kırmızı et 17.527 İnek sütü 164.515 Manda sütü 412 Koyun sütü 17.288 Keçi sütü 2.572 Yumurta 478.367.000 adet Deri 208.755 adet Bal 676






18

Çankaya İlçesi’nde hayvancılık yok denecek kadar azdır. Faaliyet alanının içerisinde bulunduğu Yakup Abdal Köyü’nde hayvancılık pek yaygın değildir. Hayvancılıkla uğraşanlar ise kendi ihtiyaçlarını karşılayacak derecede yapılmaktadır. Köyde 5000 adet küçük baş (koyun ve keçi), 400 adet büyükbaş ve 1500 adet kümes hayvanları mevcuttur. Hayvansal ürün olarak et (kırmızı ve beyaz et), yumurta, deri v.b. üretilmektedir. Köyde hayvancılık ahır hayvancılığı şeklinde yapılmaktadır (Erol Yılmaz, Yakup Abdal Köyü Muhtarı Ocak-2007).

Ankara’da kırsal kesimlerde hayvancılık daha çok ahır hayvancılığı şeklinde

yapılmakta olup, yaz aylarında meralarda otlatılmaktadır.

IV.1.7. Flora ve fauna a) Türler, endemik türler, yaban hayatı türleri ve biyotoplar, ulusal ve uluslar

arası mevzuatla koruma altına alınan türler

Flora İnceleme alanı Grid Kareleme sistemine göre A4 karesinde ve İran-Turan Floristik Bölgesinin etkisinde kalmaktadır.

Söz konusu sahada halen devam etmekte olan faaliyet nedeniyle alanın floristik yapısı bozulmuştur. Yapılan çalışmalarında faaliyet alanının taşlı-step, tepe şeklinde arazi yapısında olduğu ve faaliyet alanı çevresinin çayır, otlak yapısı sergilediği tespit edilmiştir. Söz konusu işletme alanında Temmuz-2006 tarihinde Biyolog Osman Altınok tarafından arazi çalışmaları yapılmıştır.

Yapılan arazi çalışmaları ve literatür sonucu faaliyet alanı ve yakın çevresinde tespit edilen türler: BİLİMSEL ADI TÜRKÇE ADI HABİTAT END. R.D. BERN ELEMENT RANUNCULACEAE Nigella arvensis L. var. glauca Boiss. - Step, Boş Yer, - - - ? Consolida regalis S.F. Gray ssp. paniculata (Host) Soo var. Paniculata - Bozuk Step - - - ?

BRASSICACEAE

Crambe orientalis L. var. orientalis - Nadas Tarla, Kurak Yamaç - - - İran-Turan

Boreava orientalis Jaub. et Spach Sarı ot Yol Kenarı - - - ? Alyssum linifolium Steph. ex Willd. var. teheranicum Bornm. - Gevşek Çakıl, Step - - - ?

CISTACEAE

Helianthemum canum (L.) Baumg. - Çıplak Yamaç, Step, Moloz - - - ?

POLYGALACEAE Polygala anatolica Boiss. et Heldr. Süt otu Yamaç - - - ? CARYOPHYLLACEAE Gypsophila pilosa Hudson Çöven Yol Kenarları, Step - - - İran-Turan CHENOPODIACEAE

Chenopodium botrys L. Sirken Çorak Taşlı Yerler, Yol Kenarları - - - ?

Atriplex lasiantha Boiss. - Kuru Step, Tarlalarda Çorak Yerler - - - ?

Salsola ruthenica Iljin - Çorak Yerlerdeki Araziler - - - ?


19

BİLİMSEL ADI TÜRKÇE ADI HABİTAT END. R.D. BERN ELEMENT LINACEAE

Linum mucronatum Bertol. ssp. armenum (Bord2.) Davis Keten otu

step, kayalık yamaçlar, tarlalar,

çağıllıklar - - - İran-Turan

FABACEAE Trifolium purpureum Lois. var. purpureum Yonca tarlalar, taşlı yerler,

yolkenarları - - - ?

Melilotus officinalis (L.) Desr. Eşek Yoncası Tahrip Edilmiş Yerler - - - ?

Coronilla varia L. ssp. varia Körigen taşlı yerler ve yaprak döken koruluklar ve çalılık, ekilmiş yerler

- - - ?

APIACEAE

Eryngium campestre L. var. virens Link Boğa dikeni

orman açıklığı, taşlı tepe yanları,

bozulmuş step, nadas tarlalar, kumullar

- - - ?

Scandix iberica Bieb Atkişnek otu

kireçtaşı yamaçlar, step, meşe veya ardıç

çalılıkları, otlu yamaçlar, ekili alanlar

- - - ?

DIPSACACEAE

Scabiosa argentea L. Uyuz otu kıraç yerler, tarlalar, step, taşlı yamaçlar - - - ?

ASTERACEAE

Tussilago farfara L. Kabalak boş ve kumlu alanlar, nemli alanlar - - - Avrupa-Sibirya

Anthemis cretica L. ssp. tenuiloba (Dc.) Grierson Papatya step, yolkenarı, nehir

kenarı - - - ?

Anthemis tinctoria L. tinctoria Papatya step, tarla, kireçtaşı kenarları, çalılıklar

arası - - - ?

Onopordum acanthium L. Eşek dikeni

kayalık yamaç, çağıllık, temizlenmiş

orman, yolkenarı, tarla

- - - ?

Cichorium intybus L. Hindiba ekili tarla, çayırlık, boş alan - - - ?

Taraxacum serotinum (Waldst. et Kit.) Poriet Kara hindiba kurak alan, step, tarla - - - ?

PRIMULACEAE

Androsace maxima L. -

kireçtaşı veya volkanik kayalıklar ve hareketli kayalık, çakıllı kum veya kili

bozkır

- - - ?

Anagallis arvensis L. var. caerulea (L.) Gouan Fare kulağı

deniz kıyısı, ekilmiş arazi, kireçtaşı

kayalık yamaçlar, çalılardaki killi ve

kumlu toprak

- - - ?

LAMIACEAE

Thymus longicaulis C. Presl ssp. longicaulis var. longicaulis Kekik

seyrek koruluk, kayalık yamaçlar,

kuru otlaklar - - - ?

EUPHORBIACEAE Euphorbia ledebourii Boiss. Sütleğen Step, Kayalık Alanlar - - - ? RUBIACEAE Galium incanum Sm. ssp. elatius (Boiss.) Ehrend. - kireçtaşı kayalar,

kayalık yamaçlar - - - İran-Turan


20

BİLİMSEL ADI TÜRKÇE ADI HABİTAT END. R.D. BERN ELEMENT POACEAE

Aegilops markgrafii (Greuter) Hammer -

orman açıklığı, kayalık yamaçlar, kuru nehir

kenarları, step, ekilmemiş araziler

- - - Akdeniz

Bromus sterilis L. Brom kaba habitatlar, çimenli

yamaçlar, tarım arazilerinde arsız bitki

- - - ?

Alopecurus myosuroides Hudson var. myosuroides HUDSON Tilkikuyruğu

yaprak döken orman, sulu çayırlıklar,

işlenmiş alanlar, yol kıyıları,

- - - Avrupa-Sibirya

Cynodon dactylon (L.) Pers.var. villosus Regel Domuz ayrığı

volkanik yamaçlar, step, meralar, tuzlu göl

kenarları, kumlu nehir kıyıları, çakıllar

- - - ?

Faaliyet alanı florası tespit edilirken 9 ciltlik “Flora of Turkey” kayıtları, DONNER,J.’in Verbreitungskarten Zu P.H.DAVIS “Flora of Turkey 1-9” adlı eserlerden yararlanılmıştır. TÜRKÇE İSİM/YÖRESEL İSİM: Bitki listeleri içinde verilmiş olup,”Türkçe Bitki Adları Sözlüğü” Prof. Dr. Turhan Baytop, Türk Dil Kurumu Yayınına göre değerlendirilmiştir. Ancak bazı türlerin Türkçe isim veya yöresel ismine rastlanılmamaktadır. Bu nedenle bitki türleri binomial yazım kurallarına göre bilim dili olan latince olarak değerlendirilmektedir. HABİTAT SINIFLARI: Bitki listeleri içinde türlerin habitatları belirtilmiştir. ENDEMİZM: Faaliyet alanında yapılan arazi ve literatür çalışmalarında endemik herhangi bir türe rastlanmamıştır. BERN SÖZLEŞMESİ İLE KORUMA ALTINA ALINAN TÜRLER: Flora listesinde yer alan türler Bern Sözleşmesi ve Sekretaryasının son düzenlemelerine göre gözden geçirilmiş olup, bu sözleşmeye göre koruma altına alınmış tür bulunmamaktadır. Fauna:

Faaliyet alanının faunası, literatür araştırması sonucunda belirlenmiştir.

Faaliyet alanının dahil olduğu bölgede yaşaması muhtemel/tespit edilen yaban hayatı grupları aşağıdaki listelerde belirtilmiştir:


21

Amphıbıa=İki Yaşamlılar LATİNCE İSMİ TÜRKÇE İSMİ HABİTAT END. BERN SÖZ. IUCN BUFONIDAE Bufo viridis Gece kurbağası Açık arazilerde taş altları - II -

Reptılıa=Sürüngenler

LATİNCE İSMİ TÜRKÇE İSMİ HABİTAT END. Av K. BERN SÖZ. IUCN

LACERTIDAE

Lacerta parva Cüce kertenkele Taşlık, topraklı ve az bitkili stepler - 1 II -

Lacerta trilineata İri yeşil kertenkele Step özelliğindeki ekili tarlalarda, yol kenarında

bitkisi bol yerlerde - 1 II -

Ophisops elegans Tarla kertenkelesi Az bitkili açık ve taşlık step arazi - 1 II -

COLUBRIDAE

Eirenis modestus Uysal yılan Az bitkili taşlık kısımlar - 1 III -

Elaphe quatuorlineata Sarı yılan Taşlık yerler ve tarlalar - 1 II -

Aves=Kuşlar

LATİNCE İSMİ TÜRKÇE İSMİ İNGİLİZCE İSMİ HABİTAT

END

.

AV

K.

IUC

N

BER

N

RED

D.

STA

TUS

ALAUDIDAE Melanocorypha calandra Boğmaklı Toygar Calandra Lark Tarım alanları - 1 - II - Y

Melanocorypha bimaculata Küçük Boğmaklı Toygar Bimaculated Lark Bozkır, gevşek

kullanılan tarım alanları - 1 - II - Y,G

Calandrella brachydactyla Bozkır Toygarı Short Toed Lark Taşlı arazi, bozkır, tarım alanları - 1 - II A.3 G

Calandrella rufescens Çorak Toygarı Lesser Short Toed Lark Taşlı arazi - 1 - II A.3 Y,G

Galerida cristata Tepeli Toygar Crested Lark

Bozulmuş alanlar, yerleşim yeri ve

çevresinde işlenmemiş alanlar

- 2 - III - Y

HIRUNDINIDAE Hirundo rustica Kır Kırlangıcı Swallow İnsan yerleşimleri - 1 - II - G MOTACILLIDAE Anthus campestris Kır Incirkuşu Tawny Pipit Kurak bozulmuş alanlar - 1 - II A.3 G TURDIDAE

Oenanthe oenanthe Kuyrukkakan Northern Wheatear Gevşek kullanılan tarım alanları, taşlı yamaçlar,

açık ve kuru arazi - 1 - II A.3 G

CORVIDAE

Pica pica Saksağan Magpie

Tektük ağaç ve çalılar olan açık arazi, seyrek

olarak yerleşim birimleri

- 3 - - - Y


22

LATİNCE İSMİ TÜRKÇE İSMİ İNGİLİZCE İSMİ HABİTAT

END

.

AV

K.

IUC

N

BER

N

RED

D.

STA

TUS

CORVIDAE

Corvus corone Leş Kargası Hooded Crow

Çoğunlukla tarım alanlarına yakın her türlü ağaçlıklar, ayrıca insan yerleşimleri

içinde

- 3 - - - Y

PASSERIDAE Passer domesticus Serçe House Sparrow İnsan yerleşimleri - 3 - - - Y FRINGILLIDAE Carduelis carduelis Saka Goldfinch Bozulmuş arazi - 1 - II A.4 Y EMBERIZIDAE

Miliaria calandra Tarla Kirazkuşu Corn Bunting Tarımsal arazi, çayırlar, çalılar olan kurak yamaçlar - - - III - Y

Mammalıa=Memeliler

LATİNCE İSMİ TÜRKÇE İSMİ HABİTAT END. AV K. IUCN BERN SÖZ.

LEPORIDAE

Lepus europeaus Yabani Tavşan Her türlü habitat - 3 - III

CRICETIDAE

Microtus guentheri - Her türlü kültür arazisi ve step - - LR/nt -

SPALACIDAE

Spalax leucodon Körfare Tarla, çayır - - VU -

Mus musculus Ev faresi Meskun yer ve çevresi, açık arazi - - - -

CANIDAE

Vulpes vulpes Tilki Her türlü habitat - 3 - -

Faaliyet alanlarının faunası belirlenirken Prof.Dr.Ali DEMİRSOY’un “Memeliler”,

“Amfibiler” ve “Sürüngenler” (1997) ile “Genel ve Türkiye Zoocoğrafyası”, Prof.Dr.Mustafa KURU’nun “Omurgalı Hayvanlar” (1994) Devlet Planlama Teşkilatı ve TÜBİTAK tarafından desteklenen “Türkiye Faunası Veritabanı Projesi” nin bir ürünü olan “Türkiye Omurgalılar Tür Listesi” (1996), C.S.Roselaar’ın “Taxonomy, morphology, and distribution of the Songbirds of Turkey: an atlas of biodiversity of Turkish passerine birds” (1995) adlı eserlerden yararlanılmıştır. Faaliyet alanı faunasını oluşturan türler IUCN, Merkez Av Komisyonu kararı ve Bern sözleşmesi ve Sekreteryasına göre incelenmiş olup, ayrıca kuşlar için Red Data ve Türkiye’de bulunma statüleri belirtilmiştir. Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğünün Merkez Av Komisyonu’nun 2005-2006 Av Dönemi kararına göre aşağıdaki tabloda gösterilen kategoriler sınıflandırılmıştır.


23

Ek Liste 1 Çevre ve Orman Bakanlığı’nca koruma altına alınan yaban hayvanları Ek Liste 2 Merkez Av Komisyonu’nca koruma altına alınan av hayvanları Ek Liste 3 Merkez Av Komisyonu’nca avına belli edilen sürelerde izin verilen av hayvanları

Bern Sözleşmesine göre koruma altına alınan fauna türleri iki kategoriye ayrılmıştır.

II Kesin olarak koruma altına alınan türler III Korunan türler

II- Kesin Olarak Koruma Altına Alınan Türler • Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri, • Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek, • Yabani faunayı bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme,

geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek, • Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu

yumurtaları alıkoymak, • Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır. III- Korunan Fauna Türleri • Yabani faunayı yeterli popülasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla uygun durumlarda

geçici veya bölgesel yasaklama. Kapalı av mevsimleri ve diğer ulusal esaslar (Merkez Av Komisyonu kararları).

IUCN’ e göre koruma altına alınan fauna türleri şu şekilde sınıflandırılmıştır:

EX (EXTINCT) Nesli Tükenmiş olan takson.

CR (CRITICALLY ENDANGERED) Şiddetli tehdit altında olan takson.Bu kategorideki türlerin nesilleri yakın gelecekte yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır.

EN (ENDANGERED) Nesli tehlike altında olan takson. Bu kategorideki türlerin nesilleri şiddetli tehdit altında değildir, ancak yakın gelecekte yok olma tehlikesi sinyalleri vermektedir.

VU (VULNERABLE) Zarar görebilir. LR/nt (LOWER RISK/Near Threatened) Düşük risk, nesli tehlike altında olmayan takson. LR/lc (LOWER RISK/Least Concern) Düşük risk, nesli gelecekte de tehlike altında olmayan takson.

“Türkiye’nin Kuşları” (KİZİROĞLU, 1989) adlı esere dayanarak Ulusal ve Uluslararası Mevzuatla Koruma Altına Alınan ve proje alanı çevresinde tanımlanan bazı kuş türleri “Red Data Book” (ERZ, 1977; HEINWALD et all., 1981; BAYERISCHE STAATSMINISTEIUM 1982 a and b; GEEP 1984) kategorilerine göre şu şekilde sınıflandırılmıştır:

A.1 Nesli tehlikede olanlar A.2 Şiddetli tehdit altında olanlar A.3 Tehdit altındakiler A.4 Potansiyel olarak tehlike sinyali verenler B Kategorileri Geçici-Transit türler

Yine aynı adlı esere göre bu kuş türlerinin Türkiye’de bulundukları statüler ise

şöyle sınıflandırılmıştır;


24

G Göçmen türler Y Yerli türler T Transit göçer türler KZ Kış ziyaretçisi türler

b) Nadir ve nesli tehlikeye düşmüş türler ve bunların yaşama ortamları,

bunlar için belirlenen koruma kararları

Söz konusu faaliyet alanında endemik, nadir veya nesli tehlike altında, Bern Sözleşmesi ile koruma altında bulunan herhangi bir bitki türü bulunmamaktadır. Faaliyetin işletme aşamasında Bern Sözleşmesi hükümlerine ve Merkez Av Komisyonu Kararlarına uyulacaktır.

c) Av hayvanları ve bunların popülasyonu ile yaşama ortamları

Gerek arazi gözlemleri gerekse literatür ile tespit edilen Av hayvanları ve bunların

yaşama ortamları ile bunların bulundukları bölgedeki (İç Anadolu) populasyon yoğunlukları fauna listelerinde belirtilmiştir. Söz konusu faaliyette av hayvanları için alınan Merkez Av Komisyonu kararlarına uyulacaktır.

IV.1.8. Koruma alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat

Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit Ve Anıtlar, Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri)

Söz konusu faaliyet alanı ve yakın çevresinde Milli, Parklar, Tabiat Parkları, Sulak

Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit Ve Anıtlar, Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları Turizm Bölgeleri bulunmamaktadır.

IV.1.9. Orman alanları

a) Ağaç türleri ve miktarları veya kapladığı alan büyüklükleri

İşletme alanı ve etki alanı içerisinde orman, koru v.b. ağaçlık alanlar

bulunmamaktadır.

b) Ormanın teknik özellikleri (kapalılığı, cari artım, hektardaki servet) İşletme alanı ve etki alanı içerisinde orman mevcut değildir.

c) Ocak yerinin işlendiği meşçere haritası ve yorumu

İşletme alanı ve etki alanı içerisinde orman mevcut değildir. Buna bağlı olarak işletme alanına ait meşçere haritası bulunmamaktadır.

d) Saha döküm tablosu

İşletme alanı ve etki alanı içerisinde orman mevcut olmadığından orman alanlarına

ait saha döküm tablosu verilmemiştir.


25

e) Sahanın yangın görüp görmediği

İşletme alanı ve etki alanı içerisinde orman mevcut değildir. Daha önceki yıllarda da orman alanı olmayıp, saha içerisinde yangın olmamıştır.

IV.1.10. Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan

araziler (askeri yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı bakanlar kurulu kararı ile “sınırlandırılmış alanlar” v.b.)

Ruhsatlı alanın çıplak kaya ve molozlardan meydana gelmekte olup Milli Emlak

Genel Müdürlüğünün hüküm ve tasarrufu altında kalmaktadır. Bunun haricinde Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan araziler (askeri yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile sınırlandırılmış alanlar v.b.) bulunmamaktadır.

IV.1.11. Peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları

İşletme alanı ve yakın çevresinde peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon

alanları mevcut değildir.

IV.1.12. Diğer özellikler

Açıklanması gereken başka herhangi bir özellik bulunmamaktadır.

IV.2. Sosoyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri

IV.2.1. Ekonomik özellikler (yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler)

Çankaya İlçesi’nde nüfusun çoğu geçimini esnaflık, işçilik ve memuriyetten

sağladığı gelirle idame ettirmektedir. Çankaya daha çok, sanayi, ticaret ve hizmetlerin yoğunlaştığı bir kent

özelliğindedir. İlçede Devletin en üst düzey yöneticisinden en alt birimindeki hizmetliye kadar binlerce kişi Kamu Hizmetlerinde çalışmaktadır.

Çankaya’da tarım ve hayvancılık yok denecek kadar azdır. Faaliyet alanının

içerisinde yer aldığı Yakup Abdal Köyü’nde de tarım ve hayvancılık faaliyetleri azalmış, halkın büyük çoğunluğu, yakın çevredeki taş ocaklarında ve Ankara’daki diğer sanayi iş kollarında çalışmaktadır.

IV.2.2. Nüfus (yöredeki kentsel ve kırsal nüfus)

Çankaya İlçesi’nin toplam nüfusu 1990 yılında 741.330 iken 2000 yılı genel nüfus

sayımında 769.331 olarak tespit edilmiştir. Çankaya İlçesi 2000 yılı nüfus sayımına göre kentsel ve kırsal nüfus dağılımı aşağıdaki gibidir.


26

Tablo 14. Çankaya İlçesi Kentsel ve Kırsal Nüfus Dağılımı (2000 yılı)

Nüfus Türü Adedi (Kişi) Toplam Nüfusa Oranı (%) Kentsel Nüfus 758.490 98,59 Kırsal Nüfus 10.841 1,41 Toplam 769.331 100


Bugün Çankaya nüfusunun 1 milyon, iş saatinde ise 2 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Faaliyet alanının sınırları içerisinde yer aldığı Yakup Abdal Köyü nüfusu 8.700 civarındadır (Erol Yılmaz, Yakup Abdal Köyü Muhtarı Ocak-2007).

IV.2.3. Yöredeki sosyal altyapı hizmetleri (eğitim, sağlık, kültür hizmetleri)

Eğitim:

Ankara İli’nde okul, öğrenci ve öğretmen dağılımı aşağıdaki gibidir. Tablo 15. Ankara İli Okul, Öğrenci Öğretmen Dağılımı (2006 yılı)

Okul Türü Okul Sayısı Öğrenci Sayısı (adet) Öğretmen Sayısı (adet) Okul Öncesi 995 38,553 2.386 İlköğretim 979 584,610 17.529 Genel Ortaöğretim 201 159.637 8.589 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim 266 80.853 7.909

(D.İ.E., 2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı Sonuçları)

Çankaya İlçesi’nde eğitim ve öğretim kurumu olarak 166 ilköğretim okulu, 35 lise, 8 üniversite ve 2 akademi bulunmaktadır.

Yakup Abdal Köyü’nde eğitim kurumu olarak Mehmet Hikmet Aytemiz İlköğretim

Okulu ve Aziz Altınpınar Lisesi bulunmaktadır. Mehmet Hikmet Aytemiz İlköğretim Okulu’nda 690 öğrenci öğrenim görmekte

olup, 23 öğretmen görev yapmaktadır. Aziz Altınpınar Lisesi’nde 70 öğrenci öğrenim görmekte olup, 12 öğretmen görev

yapmaktadır. Köyde öğrenim çağındaki çocuklar Ankara içerisindeki değişik okullarda da

öğrenim görmektedir (Erol Yılmaz, 2007, Yakup Abdal Köyü Muhtarı)



27

Sağlık: Çankaya İlçesi’nde 11 hastane bulunmaktadır. Bunun dışında yer alan sağlık

kuruluşları aşağıdaki gibidir; Yakup Abdal Köyü’nde sağlık kuruluşu olarak Yakup Abdal Sağlık Ocağı

bulunmaktadır. Sağlık ocağında 1 doktor, 1 hemşire, 1 ebe ve 1 sağlık memuru görev yapmaktadır.

Köyde yaşayanlar Ankara’daki diğer sağlık kuruluşlarından da (hastane, poliklinik,

v.b.) istifade etmektedir.

Kültür:

Çankaya İlçesi’nde uluslararası kültürel ve sanatsal etkinliklerin merkezi durumundadır. İlçede sinema salonları, tiyatro salonları, kütüphaneler Çankaya İlçesi’ni cazibe merkezi haline getirmektedir.

Çankaya İlçesi’nin başlıca turistik yerleri: Anıtkabir, Atatürk Müzesi, Atatürk

Anıtı (Zafer Anıtı-Sıhhıye), M.T.A Genel Müdürlüğü Tabiat Tarihi Müzesi, Güvenlik Anıtı, Oyuncak Müzesi (Cebeci-Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi), Hitit Anıtı, Atakule, TBMM İlçemizin başlıca turistik yerlerindendir. Elmadağ Kayak Tesisleri, Ahlatlıbel Spor ve Eğlence Merkezi, Eğmir Gölü, ODTÜ arazi içerisindedir.

IV.2.4. Sağlık (bölgede mevcut endemik hastalıklar)

Bölgede herhangi bir endemik hastalık mevcut değildir. IV.2.5. Diğer özellikler

Açıklanması gereken başka herhangi bir özellik bulunmamaktadır.


28

BÖLÜM V. PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER (Bu bölümde projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri tanımlanır; bu etkileri önlemek, en aza indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanır.)

V.1.1. Üretim sırasında nerelerde ve ne kadar alanda hafriyat yapılacağı,

hafriyat sırasında kullanılacak malzemeler, patlayıcı maddeler, hafriyat miktarı, nerelere taşınacakları veya hangi amaçlar için kullanılacakları

İşletilmesi planlanan kalker sahasında üretim çalışmaları 74.380 m2 alanda

yapılacaktır. Sahada kalkerin %70 kadarı yüzeyde olup, üzerinde bitkisel toprak örtüsü bulunmamaktadır.

Yıllık üretim alanı = Yıllık Üretim Miktarı/Basamak Yüksekliği = (100.000 ton/2,6 ton/m3)/10 m = 3.846 m2 olup yaklaşık olarak 4.000 m2 alırsak; Yıllık üretim alanının yaklaşık %30’unda ortalama 5 cm kalınlığında bitkisel toprak

bulunmaktadır. O halde yıllık çalışma alanının %30’unda (4.000 m2 X 0,3 = 1.200 m2) hafriyat alımı yapılacaktır;

Yıllık Hafriyat Miktarı = Hafriyat Alım Alanı X Bitkisel Toprak Ortalama derinliği = 1.200 m2 x 0.05 m = 60 m3’tür. = 60 m3 x 2,0 ton/m3 = 120 ton hafriyat alımı yapılacaktır.

Üretim sırasında yılda yaklaşık olarak 120 ton bitkisel toprak hafriyatla alınacaktır.

Sahadan alınan bu bitkisel toprak; işletme sonrasında alanda yapılacak arazi ıslah çalışmalarında kullanılmak üzere, sahada üretim yapılmayan kısımlarda gerekli önlemler alınarak düzenli bir şekilde depolanacaktır. Depolanan bitkisel toprağın üzeri örtülerek tozuması veya rüzgarla taşınması önlenecektir. Hafriyat atıkları işletme sahasında eğimin en fazla %5 olduğu yerlerde depolanacaktır ve kesinlikle iletme alanı dışarısında hafriyat depolanmayacaktır. Yıllık 120 ton bitkisel toprağın hafriyat işlemi her yıl 1 gün sürecek çalışmalar sonucunda alınacaktır. Bu bitkisel toprak işletme sonrası arazi terk edilmeden önce arazi ıslah çalışmalarında üst dolgu malzemesi olarak kullanılacaktır.

Hafriyat alımında ekskavatör, yükleyici ve kamyon kullanılacak, patlayıcı madde

kullanılması söz konusu değildir.

V.1.2. Suyun temin edileceği kaynaklardan getirilecek su miktarları, içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım amaçlarına göre miktarları

Personel su kullanım miktarı: Kalker ocağında toplam 10 personelin istihdam edilmesi planlanmıştır. Kişi başına

günlük su tüketim miktarı 150 litre olduğunda; Personel su kullanımı Miktarı = Kişi başına su kullanım miktarı X personel sayısı Personel su kullanımı Miktarı = 150 lt/gün X 10 kişi = 1.500 litre/gün olacaktır.


29

Sulama preyleme suyu miktarı: Kalkerin ve malzemenin taşınması sırasında yolların arazöz ile sulanması

aşamasında kullanılacak su miktarının hesaplanmasında edinilen tecrübelere dayanarak 1,5 lt/m2 alınmıştır. Buna göre;

Kalkerin kırma-eleme tesisine taşınması için ortalama 300 m yol kullanılacak olup,

yolun genişliğini 5 m alırsak, spreylenecek yol alanı = 300 m X 5 m = 1.500 m2 yol güzergahı spreylenecektir. Ocak içi çalışma alanında tozlanmayı en aza indirmek için spreylenecek alanı da 1000 m2 alırsak toplam (1000 m2 + 1500 m2 = 2500 m2) 2.500 m2 alan spreylenecektir.

Spreyleme Suyu Miktarı = Spreylenecek alan X Birim alan sprey suyu ihtiyacı X

Günlük Spreyleme Sayısı

Spreyleme Suyu Miktarı =2.500 m2 X 1,5 lt/m X 2 (sefer/gün) = 7.500 lt/gün (15 ton)

Toplam su miktarı:

Toplam su kullanım miktarı = personel içme ve kullanma suyu miktarı + spreyleme

suyu miktarı = 1.500 litre/gün + 7.500 litre/gün = 9.000 litre/gün olacaktır.

O halde Kalker ocağında kullanılacak toplam su miktarı 16.500 lt/gün dür.

Bu suyun 1.500 lt/gün’ü personelin içme ve kullanma suyu ihtiyacı temini amacıyla kullanılacak, geri kalan 10.097,22 lt/gün’ü ise ocak içi ve yol güzergahında spreyleme suyu olarak kullanılacaktır. Bunun haricinde başka bir doğal kaynak kullanımı söz konusu olmayacaktır.

V.1.3. Proje alanı çevresindeki mevcut su kaynaklarına olan etkiler İşletme alanı ve etki alanı içerisinde herhangi bir yüzeysel su kaynağı (akarsu, göl,

gölet, baraj v.b.) ve yer altı suy kaynağı (kaynak, keson ve derin kuyu) bulunmamaktadır. Buna bağlı olarak Kalker ocağından dolayı su kaynaklarına herhangi bir etki olması söz konusu değildir.

V.1.4. Taşkın önleme ve drenaj ile ilgili işlemler Yakın çevrede sürekli akış gösteren bir akarsu bulunmamaktadır. Bu nedenlerden

dolayı faaliyet sahası ve yakın çevresinde taşkın olması ihtimali söz konusu değildir. Her ihtimale karşı saha çevresine drenaj kanalları yapılacaktır.


30

V.1.5. Proje kapsamındaki ulaştırma altyapısı planı (ulaştırma güzergahı, şekli, güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, yerleşim yerlerine göre konumu, yapılması düşünülen tamir, bakım ve iyileştirme çalışmaları v.b.)

İşletme alanından çıkarılacak malzeme tesisi içi yollarla bitişik sahadaki kırma-

eleme tesisine nakledilecektir. Kırma-Eleme Tesisinden çıkan malzeme 6 km stabilize yoldan sonra Ankara Çevre Yoluna bağlanmaktadır. Anakara Çevre Yoluna kadar olan 6 km yolun 1,7 km’lik kısmı sadece söz konusu işletme alanı tarafından kullanılmakta, geriye kalan 4,3 km’lik kısmı ise bölgedeki diğer madencilik firmaları ile birlikte ortak olarak kullanılmaktadır (Tahir Aydoğdu, 2007).

Önceki işletme dönemlerinde faaliyet sahibi tarafından 6 km yol 2 kez

sulanmaktadır. İşletme alanından itibaren 3,5-4 km’den itibaren yola yakın olan kuru tarım arazileri bulunmaktadır. Bu kuru tarım arazilerinin tozlanmadan etkilenmemeleri için nakliye güzergahındaki sulama periyodu 2 katına çıkartılarak günde en az 4 kez spreylenecektir. Mevsim şartlarına göre ve ekili arazilerin mevcut durumuna göre (ekili olup, olmaması) bu sulama periyodu daha da artırılabilecektir.

Nakliye güzergahı etki alanı içerisinde yerleşim yeri, göl, akarsu, baraj v.b.

bulunmamaktadır. Söz konusu işletme alanından günde 23 sefer yapılacaktır. Diğer madencilik

faaliyetlerinde ise günde 100-120 arasında sefere yapılacağı tahmin edilmektedir. O halde 1,7 km’lik güzergahta 23 sefer, ortak kullanılan nakliye güzergahında ise kalker ocağıda dahil olmak üzere yaklaşık 125-150 sefere yapılacağı tahmin edilmektedir.

V.1.6. Proje sırasında kesilecek ağaçların tür ve sayıları, etkilenecek tabi bitki

türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı, orman yangınları ve alınacak önlemler

Bölüm: IV.1.6’da da bahsedildiği üzere işletme alanı ve etki alanı içerisinde orman

alanı v.b. ağaçlıklı alanlar bulunmamaktadır. Bu nedenle işletmeden dolayı ağaç kesimi söz konusu değildir ve aynı zamanda orman yangınları ile ilgili olarak herhangi bir tedbir alınmasına gerek duyulmamıştır.

V.1.7. Elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, arazi kullanım

kabiliyeti Ankara Tarım İl Müdürlüğü’nün yazısında 19 Temmuz 2005 tarih ve 25880 sayılı

Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanununun 13.Maddesi gereğince;

7,438 hektarlık alanın marjinal tarım arazisi olması nedeniyle yörede yapılan

tarımsal faaliyetlere zarar vermeyecek gerekli tedbirlerin alınması ayrıca hazineye ait arazilerin 4342 sayılı Mera Kanununun 5. Maddesinin (b) bendi hükmü gereğince incelenmesi şartıyla tarım dışı amaçla kullanılması uygun görülmüştür. denilmektedir (EK 16).


31

Ayrıca işletme alanı ve yakın çevresi Ankara İli Arazi Varlığı Haritasında çıplak kayalık ve molozlardan meydana gelmiştir. Bu nedenlerden dolayı işletme alanı ve etki alanı içerisinde geçmiş dönemlerde ve halihazırda tarım yapılmamaktadır. En yakın tarım alanının uzaklığı 1,5 km civarındadır.

V.1.8. Üretimde kullanılacak makinaların, araçların ve aletlerin, miktar ve

özellikleri Tablo 16. İşletmede Kullanılacak Ekipman Listesi

Makine Miktarı (Adet) Yükleyici (Lastik tekerlekli) 2 Ekskavatör (Lastik tekerlekli) 1 Kamyon 4 Delici Makine (Vagondrill) 1

Lastik Tekerlekli Yükleyici: Araziden çıkarılan malzemenin kamyonlara yüklenmesi amacıyla 3.5 m3 kepçe hacmine sahip 250 beygir gücünde 2 adet lastik tekerlekli yükleyici kullanılacaktır.

Lastik Tekerlekli Ekskavatör: Araziden malzemenin çıkarılması ve iri blokların kırılmasında 1 adet kırıcı uçlu 250 beygir gücünde Beko ekskavatör kullanılacaktır.

Kamyon: Araziden çıkarılacak malzemenin müşterilere sevk edilmesi amacıyla 100 beygir gücünde 4 adet damperli kamyon kullanılacaktır.

Delici Makine (Wagon-drill): Delme patlatma işleminde deliklerin delinmesi amacıyla 1 adet 240 beygir gücünde Tamrock delici kullanılacaktır.

V.1.9. Üretim sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin

kullanım durumları, taşınmaları ve depolanmaları İşletme sırasında patlatma yapılacaktır. İşletme sırasında uygulanacak olan patlatma

modeli ve patlayıcı madde miktarı aşağıda verilmiştir. Patlatma sırasında delikler arası mesafe ve delik yönleri çok iyi düzenlenecek, çok iyi sıkılama yapılacak ve parça savrulma riskini önlemek amacıyla deliklerin üzeri örtülecektir. (Patlatma dizaynı) Delik sayısı : 6 adet Delik boyu : 11 m Basamak yüksekliği : 10 m Delikler arası mesafe : 3 m Dilim mesafesi : 2,8 m Delik çapı : 89 mm Delik başına patlayıcı miktarı : 46,6 kg anfo + dinamit Toplam Patlayıcı Miktarı : 46,6 kg X 6 delik = 279,6 kg Gecikme başına patlayıcı miktarı : 139,8 kg

Patlayıcının yerleştirilmesi için açılacak olan deliklerin çapı 89 mm, boyu ise ortalama azami 11 m olacaktır.


32

Bir patlatmada alınacak malzeme miktarı = 3 m X 2,8 m 10 m X 6 delik = 504 m3 = (1310,4 ton).

Günlük üretim miktarı 385 ton ise günde 1310,4 ton/385 = 3,4 günde bir patlatma yapılacaktır. Patlayıcı yerleştirilen delikler çok iyi sıkılama yapılacak ve parça savrulma riskini önlemek amacıyla deliklerin üzeri örtülecektir. Patlatmalar yapılmadan önce anons edilerek duyurulacaktır. Patlatma sırasında gerekli güvenlik önlemleri alınarak saha içine yabancı insan veya hayvanların girmesi engellenecektir. Patlatma esnasında kullanılacak patlayıcı miktarı, üretilen malzemenin kullanılma hızına göre ayarlanacaktır. Bütün ateşlemelerde gecikmeli milisaniyeli kapsüller kullanılacaktır. Gecikme başına kullanılabilecek patlayıcı miktarı hiçbir zaman 139,8 kg’ı geçmeyecektir. Ocak sahasında patlayıcı deposu olmayıp, patlatma sırasında günlük olarak jandarma kontrolünde getirilecek ve patlatma işlemi yapılacaktır.

İşletme sırasında kullanılacak olan, patlayıcı madde, daha önceki işletme alanında dinamit deposundan sağlanacaktır. Patlayıcı madenin kullanılması, korunması, taşınması konuları, "Tekel dışı bırakılan patlayıcı maddelerle av malzemesi ve benzerlerinin üretimi, ithali, taşınması, saklanması, depolanması, satışı, kullanılması, yok edilmesi, denetlenmesi usul ve esasları"na ilişkin 29 Eylül 1987 tarih ve 19589 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 87/12028 karar sayılı tüzüğe uygun olarak yapılacaktır.

V.1.10. Kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları ve imalat haritası Kalker madeni; açık ocak işletmeciliği yöntemiyle gerçekleştirilecektir. Bu yöntem

madencilik sektöründe klasik bir yöntem olup, yüksek işgücü ve verime sahip olması, her türlü değişikliğe kolay uyum sağlaması, yüksek eğimli yollarda nakliye yapılabilmesi gibi bir çok olumlu yönleri vardır.

Faaliyet alanından yıllık 100.000.000 ton malzeme alınacaktır.

Sahadaki malzeme, gevşetme patlatması sonrasında kepçe ve ekskavatör yardımıyla alınacaktır. Bu sistemde, ilk önce bitkisel toprak, kepçe ve ekskavatör ile yerinden sökülerek alınacaktır. Alınan toprak üretim aşamasında ve işletme terkide tekrar alan düzenlenmesinde kullanılmak üzere düzenli olarak üstü çimlendirilerek yaklaşık 1-1,5 metre yüksekliğinde depolanacaktır.

Bitkisel toprağın yüzeyden alınmasından sonra patlatma için alan üzerinde Wagon-drill ile delikler açılacaktır. Açılan deliklere yerleştirilen patlayıcı maddeler ile gevşetme patlatması yapılacaktır. Bir patlatmada 6 delik açılacaktır. Delikler arası mesafe 3 m, dilim mesafesi 2,8 m, delik boyları 11 m, basamak yükseklikleri 10 m olacaktır. Patlayıcıların yerleştirilmesi için 89 mm çapında delikler açılacak, delik başına 46,6 kg olmak üzere 6 deliğe toplam 279,6 kg patlayıcı (dinamit+amonyum nitrat) yerleştirilecektir. Bir patlatma işleminde 1.310,4 ton malzeme alınacaktır.

Patlatma sonrası elde edilen kalker kepçe ve ekskavatör ile kamyonlara yüklenerek yine faaliyet sahibine ait olan işletme alanının güney sınırındaki sahadaki Kırma-Eleme Tesisine nakledilecektir. Kırma-Eleme Tesisi işletme alanına 300 metre uzaklıkta yer almaktadır.

İşletmeye ait 1/2.500 ölçekli imalat haritası EK: 8’de verilmiştir.


33

V.1.11. Depolama işleminin ne şekilde gerçekleştirileceği, miktar ve sevkiyatı İşletme alanında üretilen 385 ton/gün kalker yine faaliyet sahibine ait olan işletme

alanının güney sınırındaki sahadaki Kırma-Eleme Tesisine nakledilecektir. Kırma-Eleme Tesisi işletme alanına 300 metre uzaklıkta yer almaktadır. Yani işletme alanında depolama işlemleri yapılmayacaktır.

V.1.12. İçme ve kullanma amaçlı suların kullanım sonrası oluşacak atık

suların miktarı ve bertarafı

Bölüm: V.1.2’de de bahsedildiği üzere Kalker ocağında kullanılacak olan toplam su miktarı 9.000 lt/gün dür. Bu suyun personel kullanımından dolayı 1.500 lt/gün’ü atık su olarak geri dönmektedir. Bu atıksular şantiye alanında; 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren ‘Lağım Mecrası İnşaası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik’ hükümlerine göre mevcut şantiye alanında yapılmış sızdırmaz fosseptikte toplanacaktır. Fosseptikte toplanan evsel atık sular Çankaya Belediye tarafından periyodik olarak alınmaktadır. Faaliyet alanı ve yakın çevresine herhangi bir sıvı atık deşarjı yapılmayacaktır.

Yol güzergahında ocak içerisinde tozlanmayı önlemek amacıyla kullanılacak olan

7.500 lt/gün spreyleme suyunun geri dönüşümü olmayacaktır. Ocakta çalışma alanı ve yol güzergahı olarak yaklaşık 2.500 m2 alanda sulama işlemi yapılacaktır. Bu sulama işlemi mevsimlere bağlı olarak değişiklik gösterecektir.

Faaliyet süresince 31.12.2004 Tarih ve 25687 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan;

“Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine riayet edilecektir. V.1.13.Üretim sırasında toz kaynakları ve çıkacak toz miktarı Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü

Yönetmeliğine göre toz hesaplamalarında dikkat edilecek hususlar İşletmede hafriyat alımı, kalker üretimi ve patlatmadan kaynaklanacak olan

tozlanmaların hesaplanması ve mesafelere göre toz dağılımı ile ilgili modeller yapılmıştır. İşletme aşamasında Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğine uyulacak olup, adı geçen yönetmelik kapsamında hazırlanan formata esas bilgiler EK 12’de verilmiştir.

V.1.14. Üretim sırasında meydana gelecek vibrasyon, gürültü kaynakları ve

seviyeleri, proje için “Akustik Rapor” hazırlanması Kalker ocağında kullanılacak araçların miktarları ve gürültü seviyeleri araçlardan

ve patlatmalardan kaynaklanacak gürültü seviyeleri ve gürültünün mesafelere göre dağılımı EK 11.’deki akustik raporda ayrıntılı olarak verilmiştir. Ayrıca patlatmalardan kaynaklanan titreşim hızı değeri ve yakın çevresindeki binalara hasar verme durumu EK 11.’de ayrıntılı olarak verilmiştir.


34

V.1.15. Çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının nerelerde ve nasıl temin edileceği

İşletmede 10 personel çalıştırılacaktır. Personelin içme ve kullanma suyu ihtiyacı, yemek, WC, duş, v.b. gibi teknik/sosyal altyapı ihtiyaçları yine faaliyet sahibi adına tapulu, alanda kurulu olan sosyal tesislerden sağlanacaktır. Bu sosyal tesisler, bitişik sahadaki kalker ocağında çalışan personelin teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarını temin amacıyla yapılmıştır.

V.1.16. Üretim sırasında oluşacak katı atıklar ve atık yağların miktarı ve

bertarafı İşletmede personelden kaynaklanacak olan evsel nitelikli katı atık miktarları

aşağıda hesaplanarak verilmiştir.

Kalker Ocağında toplam 10 personelin istihdam edilmesi planlanmıştır.

Kişi başına katı atık üretimi 1,34 kg/gün olduğunda; Personel katı atık miktarı = Kişi başına katı atık üretimi X personel sayısı Personel katı atık miktarı = 1,34 kg/gün X 10 kişi = 13,4 kg/gün olacaktır.

İşletme sırasında oluşan evsel nitelikli katı atıklar ayrı ayrı toplanması, taşınması,

bertarafı, geri kazanılması hususlarında 14 Mart 1991 Tarih ve 20814 sayılı Resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”nin ilgili hükümlerine uyulacaktır. Bu tür atıklar; akarsu ve benzer alıcı ortamlara, çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine neden olabilecek yerlere dökülmeyecektir. Sahada işletme sırasında oluşan katı atıklar, niteliklerine göre (organik, plastik, cam, kağıt, metal, pil vs) ayrı ayrı biriktirme kaplarında toplanarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzer faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde mevcut şantiye alanındaki katı atıklarla birlikte kapalı özel araçlar ile taşınacaktır. Katı atıklardan geri kazanılması mümkün olabilen cam, kağıt, pet şişe türü atıklar biriktirilerek, bu tür atık toplayıcılarına satılacaktır. Geri kazanılması mümkün olmayan katı atıklar Çankaya Belediyesi tarafından alınacaktır.

Her yıl üretim öncesi işletme alanından 120 ton bitkisel toprak alınacak ve usulüne

uygun olarak depolanacaktır. Depolanan bu hafriyat ise üretim işletme sonrasında arazi ıslah çalışmalarında üst dolgu malzemesi olarak kullanılacaktır.

Kalker Ocağında kullanılacak makinelerin bakımları, yakıt ikmalleri ve yağ

değişimleri ruhsatlı benzin istasyonlarında yapılacaktır. Faaliyetten dolayı işletme alanında atık yağ oluşumu söz konusu değildir. Makine ve teçhizatın kullanımından dolayı eskiyen ve değiştirilmek zorunda kalan akü, makine parçası, metal parçalar vb. değerlendirilebilir atıklar bu tür malzeme alıcılarına satılacaktır. Her ihtimale karşı tesiste atık yağ ve benzeri petrol ürünleri atıkları olması durumunda; bu atıklar sızdırmaz bidonlarda toplanacaktır. Tüm bu işlemler esnasında "12.08.1996 tarih ve 2240-5249 (96/18) sayılı ve 21.11.1997 tarih ve 4473-7756 (97/22) sayılı Petrol Atıkları ve Atık Yağlar Genelgesine" uyulacaktır. Bu tür atıkların bertarafında 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 21.01.2004 tarih ve 25353 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hususlarına uyulacak ve bu tür atıklar Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan lisans almış firmalara satılacaktır.


35

V.1.17. İnsan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli projeler Kalker Ocağında insan sağlığı ve çevre için riskli ve tehlikeli faaliyetlerin başında

toz ve gürültü gelmektedir. Ayrıca araç makine ve teçhizatın kullanımından dolayı da iş kazaları (araç devrilmesi, araç çarpması, araç çarpışması, alet ve makinelerin kullanımından ve benzer faaliyetlerden dolayı yaralanmalar) olabilir. Yangın ve Patlatmadan dolayı da iş kazaları ihtimali söz konusudur

Olası iş kazalarının oluşumunu önlemede başlangıç noktası, kaza nedenlerinin belirlenmesi ve bu nedenleri yok edecek önlemlerin alınması olmaktadır.

Yangına karşı gerekli önlemler alınacaktır. Bu kapsamda şantiyede su, kova, CO2 söndürücü, kuru kimyevi söndürücü, balyoz, çekiç, kazma, kürek gibi ekipmanlar bulundurularak, herhangi bir yangın veya patlama durumunda ilk müdahale yapılacak, bu esnada Ankara itfaiyesine haber verilecektir.

İşçilerin çalışması sırasında;

İşçilere emniyet ayakkabıları ve botlarının giydirilmesi sağlanacaktır. Bunlar çalışanları kaya düşmelerine karşı yada araba tekerleklerinin altında ezilmesine karşı korur.

Gözlükler; Bunlar, kazı ve yükleme işlemleri sırasında göze herhangi bir tozun

kaçmasını engelleyecek konumda olacaktır.

Toz maskeleri; Tozlu işlemler sırasında kullanılmaları sağlanacaktır. Özellikle toz serbest silika içeriyorsa ve partikül boyutları az ise akciğer hastalıklarına yol açabilir. Bunun engellenmesi için gerekli kontroller yapılarak işçilerin toz maskeleri kullanması sağlanacaktır.

Çalışanların sağlığını ve güvenliğini sağlamak için “Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük” ve Maden Ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Tozla Mücadeleyle İlgili Yönetmelik”lerde belirtilenlere uyulacaktır.

İşletmede patlatma işlemi ehliyetli kişiler tarafından usulüne uygun olarak yapılacaktır. Patlatma gerekli olduğunda emniyet birimlerine haber verilecek ve gerekli izinler alınacaktır. Patlayıcı yerleştirilen delikler çok iyi sıkılama yapılacak ve parça savrulma riskini önlemek amacıyla deliklerin üzeri örtülecektir. Patlatma esnasında çevreyi rahatsız edecek taş, kayaç vb.’nin fırlamasını engelleyecek şekilde önlemler alınacaktır.

İşletme süresi boyunca patlayıcılarla ilgili olarak; Patlayıcı madenin kullanılması,

korunması, taşınması konuları, "Tekel dışı bırakılan patlayıcı maddelerle av malzemesi ve benzerlerinin üretimi, ithali, taşınması, saklanması, depolanması, satışı, kullanılması, yok edilmesi, denetlenmesi usul ve esasları"na ilişkin 29 Eylül 1987 tarih ve 19589 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 87/12028 karar sayılı tüzüğe uygun olarak yapılacaktır.

Çalışmalar sırasında İşletme esnasında 4857 sayılı İş Kanunu ve bu Kanuna bağlı olarak çıkartılmış olan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ile ilgili Tüzük ve Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.


36

Olası iş kazalarında kullanılmak üzere faaliyet alanında bir araç hazır bekletilecektir. İş kazası durumunda yaralı personel bu araç ile Ankara’daki sağlık kuruluşlarına en kısa zamanda ulaştırılacaktır.

V.1.18. Sağlık koruma bandı mesafesi İşletme alanında 50 metre sağlık koruma bandı mesafesi düşünülmekte olup,

inceleme kurulu tarafından belirlenecek olan sağlık koruma bandı mesafesine titizlikle uyulacaktır.

V.1.19. Proje alanında kültür ve tabiat varlıkları durumu Proje alanı ve yakın çevresinde kültür ve tabiat varlığı bulunmamaktadır. Eğer

faaliyet esnasında herhangi bir kültür ve tabiat varlığına rastlanılması durumunda, faaliyet durdurularak, en kısa zamanda Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne bildirilecektir.

V.1.20. Diğer projeler Açıklanması gereken başka herhangi bir proje bulunmamaktadır. V.2. Projenin Sosyo-Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri Gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus

hareketleri Faaliyetle 10 kişilik bir istihdam sağlanacaktır. İşletmede çalışacak olan işçilerin bir

kısmı yöre halkından karşılanacaktır. Bu nedenle yörede önemli bir sosyo-ekonomik bir değişiklik beklenmemektedir. Ancak üretilen madenin yurtiçinde pazarlandığında, elde edilen gelirden Türk ekonomisine ek bir katkı sağlayabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.


37

BÖLÜM VI. İŞLETME PROJE KAPANDIKTAN SONRA OLABİLECEK VE SÜREN ETKİLER VE BU ETKİLERE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER

VI.1. Reklamasyon Çalışmaları

İşletme faaliyete kapandıktan sonra işletme alanındaki makine ve teçhizat alınacak,

hafriyat işlemi sırasında alandan sıyrılarak alınan bitkisel toprak, işletme sonrası oluşacak yakın topoğrafyaya göre düzenlenecek olan alan üzerine üst dolgu malzemesi olarak serilecektir.

Saha içerisindeki arazi ıslah çalışmaları üretime paralel olarak yapılacaktır. Üretim

yapılan her bir basamakta üretim sonrası, alan üzerindeki arazi düzenlemeleri (alan üzerine bitkisel toprağın serilerek düzenlenmesi işlemleri) ve basamaklı yapının yakın topoğrafyaya uygun hale getirilmeye çalışılacaktır. Böylelikle bitkisel toprağın verimliliği kaybedilmeden alan üzerine serilerek doğal floranın yetişmesi sağlanacaktır.

VI.2. Arazi Islahı

İşletme sonrasında, mevcut topografya basamaklı bir yapıya dönüşecektir. Ortaya

çıkan bu basamaklı yapı Orman Kanununa göre, yakın topografyaya uygun hale getirildikten sonra, işletme öncesi depolanan bitkisel toprak, arazi düzenlemesi yapılan alanlara serilerek alanlar üzerinde yeniden bitki (ot) yetişmesini sağlayacaktır.

İşletme sırasında oluşacak olan basamaklar iş makineleri ile bir alt basamağa indirilecektir. Böylelikle her bir basamağın doldurulması sağlanacaktır. En üsteki basamağın düzenlenmesi için üst kotta hafriyat ve malzeme alımı yapılarak, en üstteki basamağın düzenli olarak arazi ıslahı yapılacaktır. Arazi düzenlenmesinde (basamakların doldurulması ve arazinin yakın çevredeki topografyaya uydurulması) saha içersindeki malzeme kullanılacaktır.

Çalışma esnasındaki şev açıları 70 derece civarında olacak, arazi ıslah çalışmaları

sırasında bu şev açıları maksimum 45 derece civarında tutulacaktır.

VI.3. Mevcut Su Kaynaklarına Etkiler

Faaliyet alanı ve yakın çevresinde akifer özelliğine sahip bir jeolojik birim bulunmamaktadır. İşletme alanı sınırına en yakın kaynağın mesafesi 1250 metre civarında olup, işletme alanındaki toz, gürültü, vibrasyon vb. etkilenmesi söz konusu değildir. İşletme alanı ve yakın çevresinde akarsu, göl, baraj v.b. mevcut değildir. İşletme alanı çevresinde yer alan dereler kuru dere niteliğinde olup, mevsimsel yağışlara bağlı olarak su içermektedir. İşletme esnasında hiçbir şekilde bu kuru derelere sıvı ve katı atık, hafriyat, v.b. malzeme atılmayacaktır.


38

BÖLÜM VII. PROJENİN ALTERNATİFLERİ (Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması

yapılacak ve tercih sıralaması belirtilecektir.)

Kalker madeninin büyük bir kısmı yüzeyde bulunduğundan, malzemenin üretimi açık işletme yöntemiyle yapılacaktır. Günümüzde kullanılan bir üretim şekli olduğundan ayrı bir işletme yöntemi söz konusu değildir.

Rezervin büyüklüğü, Ankara İli’ne yakın olması, asfalt yollarla ulaşım kolaylığı, çevre koşulları, teknolojik ve mali imkanlar, cevherin pazar probleminin olmayışı, talebin yeterli düzeyde olması ve ayrıca düşük maliyetli açık ocak işletmeciliği yapılacak olması göz önüne alındığında bu maden sahasının işletilmesi için koşulların olumlu olduğu sonucuna varmak mümkündür.

Faaliyet alanı için T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel

Müdürlüğü’nden işletme ruhsatı alınmıştır (EK: 5). Maden işletmeciliğinde yer alternatifi fazla bulunmamakta olup, madenin bulunduğu yere göre işletme alanı seçilmektedir.

Ayrıca söz konusu alan ile ilgili olarak daha önceki işletme döneminde İşletme

Belgesi, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı v.b.kurumlardan gerekli izin ve belgelerin alınması, sosyal tesislerin (wc. duş, yemekhane, idari bina, kantar vb)’nin mevcut olması, kırma-eleme tesisinin yine faaliyet sahibine ait olması ve yakın olması söz konusu sahayı çok cazip hale getirmektedir.

Ocak alanı ve nakliye güzergahı boyunca faaliyetten dolayı toz ve gürültü ile ilgili

olarak ilgili bölümlerde detaylı bir şekilde azaltıcı önlemler yazılmıştır. Üretim esnasında tozlanmayı en aza indirmek için yükleme ve boşaltma esnasında savurma yapılmayacak, malzemenin üzeri spreylenecek, özellikle nakliye güzergahında tozlanmayı en az seviyeye indirmek için spreyleme periyodu çoğaltılarak günde 4 sefer spreyleme yapılacaktır. Gürültü ile ilgili olarak ta araçların bakımları düzenli olarak yapılacaktır. Ayrıca en yakın yerleşim yeri olan Yakup Abdal Köyü 1,25 km uzaklıkta olup, toz ve gürültü etki mesafesinin dışında kalmaktadır.


39

BÖLÜM VIII. İZLEME PROGRAMI VIII.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletmesi ve

İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı Faaliyet sahibi ÇED Yönetmeliğinin 18 maddesi gereği olarak ÇED Olumlu Kararı

alınmasına müteakip, işletmenin başlangıç, inşaat, işletme ve işletme sonrası aşamalarında yapılacak işlemlerle ilgili olarak İzleme Programı yapmak ve bu programı uygulamak zorundadır. Bu İzleme Programları da Çevre ve Orman Bakanlığına belirlenen aralıklarla iletilecektir.

Söz konusu faaliyet bitişik sahanın devamı niteliğinde olup, bitişlik sahadaki sosyal

altyapılardan (fosseptik, idari bina, kırma-eleme tesisi, yemekhane v.b.) istifade edileceği için inşaat aşaması olmayacaktır. Dolayısıyla işletme ve işletme sonrası için izleme programı ve acil müdahale planı hazırlatılmıştır.

Tablo 8. Kalker Ocağı İzleme Programı aşağıdaki gibidir.

-Sıvı atıklar bitişik sahadaki fosseptikte biriktirilip, düzenli olarak Çankaya Belediyesi tarafından vidanjörle alınıp alınmadığı kontrol edilecek. Sıvı Atık -Yakın çevredeki kuru dere yataklarına ve diğer alıcı ortamlara sıvı atık deşarjının yapılmaması sağlanacak ve kontrol edilecek -Personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı atıkların bitişik sahadaki katı atıklarla birlikte Çankaya Belediyesi tarafından alınıp alınmadığı kontrol edilecek. -Yakın çevredeki kuru dere yataklarına ve diğer alıcı ortamlara katı atık deşarjının yapılmaması sağlanacak ve kontrol edilecek -Evsel nitelikli katı atıkların değerlendirilebilir olanların (ambalaj atıkları v.b) bu tür alıcılara satılıp satılmadığı kontrol edilecek -Evsel nitelikli katı atıkların değerlendirilemeyen olanların kapalı kaplarda toplanması sağlanacak ve kontrol edilecektir.

Katı Atık

-Üretim esnasında depolama alanında biriktirilen bitkisel toprak, pasa, moloz v.b. olanların işletme sonrası arazi ıslah çalışmalarında usulüne uygun olarak üst dolgu malzemesi olarak kullanılması kontrol edilecek, bu atıklar kesinlikle kuru dere v.b. yerlere atılmayacak ve bu durum kontrol edilecektir. -Üretim ve arazi ıslah çalışmalarında raporda verilen şev açılarına uyulup uyulmadığı kontrol edilecek -Nihai ÇED Raporunda arazi ıslah çalışmaları ve reklamasyon çalışmalarının yapılıp yapılmadığı kontrol edilecektir. Topoğrafya -Üst dolgu malzemesi olarak işletme döneminde depolanan bitkisel toprağın kullanılıp kullanılmadığı kontrol edilecektir.

Gürültü -Akustik Raporda istenilen önlemlerin ve taahhütlerin yerine getirilip getirilmediği kontrol edilecektir. Vibrasyon -Akustik Raporda istenilen önlemlerin ve taahhütlerin yerine getirilip getirilmediği kontrol edilecektir.

-Hafriyat ve kalkerin alımı, kamyonlara yüklenmesi, kamyonlardan hafriyat depolama alanı ve Kırma-Eleme Tesisi hammadde stok alanına boşlatılması sırasında savurma yapılmadan çalışılması kontrol edilecek -Ocak içinde ve nakliye güzergahında spreyleme yapılması ve taahhüt edilen aralıklarda spreyleme yapılması kontrol edilecek

Toz

-Nakliye esnasında kamyonların üzeri branda ile kapatılması kontrol edilecek

Acil müdahale planı

İşletme aşaması ile ilgili olarak yangın, kaza, sabotaj, doğal afet vb. gibi acil durumlarda uygulanacak acil eylem planı hazırlanmıştır. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde herhangi bir yangın ihtimali göz önünde bulundurularak kazma, kürek, kova gibi aletler ile su tankları bulundurulacak, yangın çıkması durumunda ilk müdahale yapılması için gerekli eğitim ve iş bölümü yapılacak, en yakın itfaiyeye ve ilgili kuruluşlara derhal haber verilecektir. Faaliyet alanında iş kazalarına karşı gerekli önlemler alınacak ve personele gerekli eğitimler yaptırılacaktır. Gerekli ilk yardım ekipmanı ve kazazedeyi sağlık


40

kuruluşlarına götürmek için bir araç hazır bekletilecektir. İşletme esnasında 4857 sayılı İş Kanunu ve bu Kanuna bağlı olarak çıkartılmış olan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ile ilgili Tüzük ve Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.

Faaliyet alanında Acil Müdahale Planı ile ilgili olarak ilk önce aşağıdaki maddeler

belirlenecektir. Bunlar;

Acil Müdahale Ekibinin Belirlenmesi Acil Müdahale Ekibinin görev tanımlarının yapılması ve günlük görev dağılımının yapılması Acil Müdahale Ekibinin ilgili kurum/kuruluşlar ve kendi içerisindeki koordinasyon konularının belirlenmesi Acil Müdahale Ekibinin ihtiyaç duyacağı hizmet tahsis ve protokollerinin belirlenmesi AME içerisinde çalışacak personelin günlük çalışma esaslarının belirlenmesi

Acil Müdahale Ekibinin ihtiyaç duyacağı tüm ekipman ve araçlar derhal temin

edilecek, bu ekipman ve araçların periyodik bakımları aksatmadan yapılacaktır. Acil Müdahale Ekibine gerekli tüm eğitimler verilecek ve belirli aralıklarla tatbikatlar yaptırılacaktır.

Acil Durum Koordinatörünün Sorumluluklar

Acil durumlarda gerekirse faaliyet alanındaki personel ve ziyaretçilerin tahliye

kararını vermek ve uygulatmak Yangın, sabotaj, iş kazası vb. olmaması için gerekli kural ve tedbirleri belirlemek,

uygulatmak, yangın, sabotaj ve iş kazası olması durumunda gerekli müdahaleleri yapmak ve yaptırmak

Faaliyet alanında çevreye olabilecek (toz, gürültü ve sıvı ve katı atık) etkileri en aza indirmek ve bertarafı için gerekli tedbirleri almak ve uygulatmak

Acil durum yöntemleri;

Faaliyet alanı ve yakın çevresinde yangın çıktığında derhal mevcut ekipmanla ilk müdahale yapılacak ve ilgili kurum ve kuruluşlara (En yakın itfaiye, sağlık kuruluşları vb.) haber vererek birlikte hareket edilecektir.

İş kazası olması durumunda kazazedeye ilk müdahale yapılacak ve gerekiyorsa

sağlık kuruluşuna götürülecektir. Faaliyet alanında herhangi bir sabotaj ihtimaline karşı gerekli güvenlik önlemleri

alınacak, olması durumunda derhal ilgili yerlere (karakol, jandarma, sağlık kuruluşları) haber verilecektir.

Acil durum koordinatörü;

Faaliyetin işletme aşamasında acil durumlarda, Acil Durum Planını uygulamaktan sorumlu kişidir.


41

Acil durum alarm sistemi;

Faaliyet alanında acil durumlarda kullanılmak üzere alarm sistemi kurulacaktır. Acil durum ekipman listesi;

Faaliyet alanında acil durum ekipman ve sorumlu personel listesi ilgili yerlere asılacak içerisinde acil durumlarda çalışanları ikaz etmek amacıyla alarm sistemi kurulacaktır.

Harici ve dahili haberleşme sistemi;

Faaliyet alanında haberleşme olarak sabit telefon ve GSM kullanılacaktır. Gerekli kurum ve kuruluşların, Acil Durum Ekibinin GSM’leri tesisi içerisinde ve tüm personelde bulundurulacaktır. Kalker Ocağı içerisinde harici haberleşme sistemi olarak telefon kullanılacaktır.

ACİL MÜDAHALE PLANI

YANGIN PATLAMA KAZA DOĞAL AFET SABOTAJ

ACİL MÜDAHALE EKİBİ

TELEFON

KARAKOL İLK YARDIM İTFAİYE

SAĞLIK KURULUŞLARI

SİVİL SAVUNMA YARDIM


42

-Olay tarihinden itibaren 10 gün içinde olay hakkında edinilen bilgiler “Kaza Bildirim Formu” doldurularak emniyet koordinatörüne gönderilecektir. -Olay hakkında daha detaylı bir rapor 60 gün içinde emniyet koordinatörüne yollanacaktır.

Olay Takip Formu Olay Yeri Tarih Olayın Şekli Yangın Sabotaj İnfilak Yakıt kaçağı Diğer Zaman Olayın Tanımı Alınan Önlem


43

Gerekli Telefon Numaraları Yangın İhbar 110 (her semt için) Polis İmdat 155 (her semt için) Sıhhi İmdat 112 Bilinmeyen Tel 118 Su Arıza 185 Elektrik Arıza 186 İtfaiye 110 Jandarma 156 Merkez Ofis Temas Birimleri Mobil /Ev Personel Mobil/Ev

VIII.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliğinde

“Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri” Başlığının İkinci Paragrafında Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi İle İlgili Program

24.02.2004 tarih ve 25383 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren

“Yeterlilik Belgesi Tebliği” gereğince ÇED Olumlu Belgesinin verilmesi durumunda kalker ocağının başlangıç ve işletme dönemlerine ait taahhütlere uyulup, uyulmadığı Çevre ve Orman Bakanlığı’nca belirtilen aralıklarla sahada yapılacak çalışmaların sonucuna göre doldurulacak “Nihai ÇED Raporu İzleme Formu” yine Çevre ve Orman Bakanlığı’na iletilecektir.


44

BÖLÜM IX. HALKIN KATILIMI (Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle

bilgilendirildiği, proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların ÇED Raporuna yansıtılması)

İşletme alanına en yakın yerleşim birimi olan Yakup Abdal Köyü’nde 22.11.2006

tarihinde saat 11 00’de ÇED Yönetmeliğinin 9. Maddesi gereğince Halkın Katılımı Toplantısı düzenlenmiştir. Söz konusu Halkın Katılımı Toplantısı Yakup Abdal Köyü’nde kurulmuş olan Yeşil Harman ve Sakinleri Güzelleştirme Derneği Salonunda yapılmıştır. Toplantıya halkın katılımını sağlamak, toplantı tarih, saat ve yerini bildirmek amacıyla bir yerel ve bir ulusal gazeteye ilan verilmiştir. Ayrıca Yakup Abdal Köyü muhtarı Erol Yılmaz vasıtasıyla köyde ilgili yerlere toplantı tarih, saat ve yerini bildiren ilanlar asılmıştır.

Söz konusu toplantıya, ÇED Raporunu hazırlayan firma, faaliyet sahibi, Çevre ve

Orman Bakanlığı, Ankara Çevre ve Orman İl Müdürlüğü, DSİ V. Bölge Müdürlüğü, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nden temsilciler, Yakup Abdal Köyü Muhtarı,ve köy sakinlerinden katılım olmuştur.

Toplantıda ÇED Raporunu hazırlayan firma tarafından faaliyet hakkında bilgi

verilmiş, faaliyetin çevreye olan etkileri ve alınacak önlemler hakkında yöre halkın ve katılımcılar bilgilendirilmiştir. Bölgede madencilik faaliyetleri çok olduğu için (5-6 civarında ocak sahası) köy halkının şikayetleri genel olmuştur. Köy halkının en önemli isteği köy içerisinden nakliye yapılmaması ve yöredeki maden işletmelerin ortak olarak kullandığı nakliye güzergahından çıkan tozun önlenmesi amacıyla spreyleme periyodunun artırılması olmuştur. Faaliyet sahibi ise nakliye güzergahlarının Yakup Abdal Köyü’nden geçmediğini halihazırda kullanılan nakliye güzergahından çıkan tozların ekli arazilere zarar vermemesi amacıyla nakliye güzergahındaki sulama işlemlerinin 2 katına çıkarılacağını ifade etmiştir. Köy halkı köy içinden geçen yolun kullanılmaması ve nakliye güzergahındaki tozlanmanın en az seviyeye indirilmesi koşuluyla söz konusu faaliyetle ilgili bir sıkıntılarının olmayacağını ifade etmişlerdir.

Toplantı sonrasında ise işletme alanına gidilerek katılımcılar tarafından gerek

işletme alanı, gerekse nakliye güzergahı yerinde görülerek incelenmiştir.


45

BÖLÜM X. SONUÇLAR (Yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin

sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme)

Faaliyet alanı Ankara İli, Çankaya İlçesi, Yakup Abdal Köyü sınırları içerisinde

yer almaktadır. Tahir Aydoğdu’ya ait İR: 73402 nolu 10,02 hektarlık (100.200 m2) sahanın 7,438 hektarlık (74.380 m2) kısmında açık ocak işletmeciliği yöntemi ile kalker üretilmesi planlanmıştır. Ruhsatlı alanın tamamı çıplak kayalık ve molozlardan meydana gelmekte olup, “ÇED Olumlu Belgesi” alınmasını müteakip ilgili kamu kurum ve kuruluşlardan gerekli izinler alınacaktır. Söz konusu saha ile ilgili olarak 1997 yılında T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden 25,65 hektar için İR: 3845 nolu işletme ruhsatı alınmıştır. İR: 3845 nolu sahanın 18,213 hektarlık (182 130 m2) kısmında açık ocak işletmeciliği yöntemi ile Kalker Ocağı ve kırma-eleme tesisi işletmesi 15/12/2004 tarihinde Ankara Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı verilmiştir. Fakat daha sonra ruhsat faaliyet sahibi tarafından 2 parçaya bölünerek Proje Tanıtım Dosyasına konu olan alanında içinde bulunduğu 10,02 hektar için İR: 73402 nolu ruhsat alınmıştır. Bu yeni ruhsatlı alanın yaklaşık 2,6 hektarlık kısmı 115/12/2004 yılında “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınan saha içerisinde kaldığından söz konusu Proje Tanıtım Dosyası 7,438 hektar için hazırlanmıştır. Fakat Ankara Valiliği’nin 31/7/2006 tarih ve B.18.4.İÇO.06.03.01.01/797 sayılı Kararı ile “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gereklidir” kararı verilmiştir. Konu ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alınan belgeler EK 10.’da verilmiştir. Ocak sahasına en yakın yerleşim yeri 1,25 km uzaklıktaki Yakup Abdal Köyü’dür.

Kalker ocağı işletmesi sırasında dik ve eğimli olan topografya basamaklı bir yapıya dönüşecektir. Üretimi yapılacak yerlerde üretime başlamadan önce yüzeyde bulunan bitkisel toprak, daha sonra işletmenin terki durumunda, sahanın yeniden düzenlenmesi amacıyla saha içersinde düzenli olarak depolanacaktır. Depolanan bitkisel toprağın üzeri örtülerek tozuması veya rüzgarla taşınması önlenecektir. İşletmenin terki sonrası depolanan bitkisel toprak araziye uygun bir şekilde serilecektir.

Sahada kalker üretimi ve nakliyesi esnasında 7.10.2004 tarih ve 25606 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde belirtilen tozlu maddelerin üretimi işlenmesi, depolanması, taşınması doldurulması, boşaltılması, ve tasnifi için belirtilen sınırlamalara, açıkta depolanan yığma malzemeler için belirtilen tedbirlere, tesisteki yolların durumu ile ilgili önlemlere riayet edilecektir.

İşletme sırasında toz ve gürültü gibi olumsuz etkiler söz konusu olacaktır. Ancak

ilgili bölümlerde yapılan hesaplamalarda bu etkilerin az olacağı, ayrıca ilgili kanun ve yönetmeliklere uyularak, gerekli önlemler alınarak bu etkilerin daha aza indirgenmesi sağlanacaktır.


46

Tüm bu işlemler sırasında; 01.07.2005 tarih ve 25862 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde: 26 Şantiye alanından kaynaklanan çevresel gürültü düzeyi ve gürültünün önlenmesine ilişkin kriterlere kesinlikle uyulacaktır.

Ayrıca işletme süresi boyunca 04.04.1971 tarih ve 13799 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununun Madde 7 - (Değişik: 15/5/1986 - 3288/3 md.) “Genel, katma ve özel bütçeli idareler ile Devletin ve kamu iktisadi teşebbüslerinin hüküm ve tasarrufu altında bulunan su ürünleri üreme ve istihsal yerlerinin doldurulması, kurutulması, kısmen veya tamamen şeklinin değiştirilmesi veya buralardan kum, çakıl, taş çıkarılması, taş, toprak, moloz ve benzeri maddelerin dökülmesi gibi üreme ve istihsale olumsuz tesir edebilecek teşebbüslerde bulunulmadan önce Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığının mütalaasına dayalı olarak ilgili mercilerden izin alınması zorunludur.” denilmektedir. Söz konusu işletme alanı ve etki alanı içerisinde su ürünleri üreme ve istihsal sahası bulunmamaktadır. Bu nedenlerden dolayı yukarıdaki kanun gereğince su ürünleri üreme ve istihsal sahaları ile ilgili olarak izin alınmasına gerek duyulmamaktadır. Fakat istenilmesi durumunda gerekli izinler alınacaktır.

“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde: 26 Şantiye alanından kaynaklanan çevresel gürültü düzeyi ve gürültünün önlenmesine ilişkin kriterlere kesinlikle uyulacaktır.

“ÇED Olumlu Belgesi”nin alınmasından sonra diğer tüm kurum ve kuruluşlardan gerekli izin ve ruhsatlar alınacak ve mer’i mevzuata uyulacaktır. Açık ocak işletmeciliğinde topoğrafya geri dönüşümsüz olarak değişikliğe uğramakta ve basamaklı bir yapıya dönüşmektedir. Faaliyet sonrası oluşacak dik basamakların topoğrafyaya uygun hale getirilmesi için basamakların eğimi çoğaltılacak üstten alınan malzeme basamak diplerine serilerek işletme sonrası dik topoğrafya arazinin doğal eğimine uygun hale getirilmek suretiyle tahribat bir miktar ortadan kaldırılacaktır.

Sahaya yabancıların ve hayvanların girmesi engellenecektir. Giriş ve çıkışlar kontrol

edilecektir. İşletme sırasında, iş kazalarına karşı bütün önlemler alınacak, işçiler bu konuda

eğitilecektir.

Faaliyetin gerçekleşmesi halinde Kalker Ocağında raporda öngörülen olumsuz çevresel etkilere karşı alınacak önlemlere uyulması durumunda, faaliyetin olumsuz etkileri yüksek boyutlara ulaşmayacak, ilgili yönetmeliklerin ve tüzüklerin belirlemiş olduğu sınırlara yaklaşılmayacaktır.

Proje konusu faaliyet ile ilgili olarak “ÇED işlemlerinin tamamlanmasını müteakip, 2872 sayılı Çevre Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 5393 sayılı Belediye Kanunu ile bu kanunlara istinaden yürürlüğe konulan mevzuat kapsamında;


47

*31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı R.G. de yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği

*01.07.2005 tarih ve 25862 sayılı R.G. de yayımlanan Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği

*22.07.2006 tarih ve 26236 sayılı R.G. de yayımlanan Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği

*14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı R.G. de yayımlanan Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği

*10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı R.G. de yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik

Başta olmak üzere ilgili mevzuat hükümlerine uyulacaktır.


48

NOTLAR VE KAYNAKLAR

1. DİE., 2000 Yılı Genel Nufus Sayımı Sonuçları 2. DONNER,J.’in Verbreitungskarten Zu P.H.DAVIS “Flora of Turkey 1-9” Ciltler 3. Türkçe Bitki Adları Sözlüğü’ (Baytop,1994) 4. Prof.Dr.Ali DEMİRSOY, “Memeliler”, “Amfibiler” ve “Sürüngenler” (1997) 5. Prof.Dr.Ali DEMİRSOY, “Genel ve Türkiye Zoocoğrafyası” 6. Prof.Dr.Mustafa KURU’, “Omurgalı Hayvanlar”, (1994) 7. Devlet Planlama Teşkilatı ve TÜBİTAK tarafından desteklenen “Türkiye Faunası Veritabanı Projesi” nin bir ürünü olan “Türkiye Omurgalılar Tür Listesi” (1996) 8. C.S.Roselaar’ın “Taxonomy, morphology, and distribution of the Songbirds of Turkey: an atlas of biodiversity of Turkish passerine birds”, (1995) 9. 2005-2006 Merkez Av Komisyonu Kararı 10. Bern Sözleşmesi ve Sekreteryası, (1999) 11. Merkez Av Komisyonu’nun 2005-2006 Av Dönemi Kararı 12. “Türkiye’nin Kuşları” (KİZİROĞLU, 1989) 13. “Red Data Book” (ERZ, 1977; HEINWALD et all., 1981; BAYERISCHE STAATSMINISTEIUM 1982 a and b; GEEP 1984) 14.. “Devlet Meteoroloji İstasyonu(1981-1998) 15. DİE, Çevre İstatistikleri, Hane Halkı Katı Atık Kompozisyon Araştırması ve Eğilim Anketi Sonuçları, 1993 16. Çevre Kanunu 17. Umumi Hıfzısıhha Kanunu 18. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü 19. Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği 20. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği 21. Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği 22. Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği 23 Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 24. Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 25. Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 26. İller Bankası- Pis Su Arıtma Tesisi Proses Genel Şartnamesi 27. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik 28. Zararlı Kimyasalların Kontrolü Yönetmeliği 29. Parlayıcı,Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İş Yerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük 30. 1980 Sayılı Sü Ürünleri Kanmunu 31 Tahir Aydoğdu 32 Erol Yılmaz, Yakup Abdal Köyü Muhtarı 33 www.tuik.gov.tr, 2007


Documents

BÖLÜM I.A PROJENİN TANIMI VE AMACI a) Tanımı · Tahir Aydoğdu Kalker Ocağı ÇED Raporu 7 O halde ocakta toplam 75 lt + 20 lt = 95 lt/gün yakıt tüketimi olacaktır. Motorin