Upload
votram
View
225
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Biyolojik Ajanlar ve İnfeksiyonlar
Dr. A.Atahan Çağatay
İstanbul Tıp Fakültesi
İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
Giriş Bilgileri
Plazma Hücre
Myelomu (AKA MM)
İmmatür Plazma
Hücreleri
Gir
iş B
ilgile
ri
Rituximab B hücre inhibisyonu
Olayları tetikleyen otoantijen
Dendritik hücre
Otoantijen
Abatecept: T hücre kostimülasyon inhibisyonu
T hücresi
Aktive olmuş makrofaj B hücreleri
Sitokin hedefleri
Tocilizumab IL-6 inhibisyonu
SIL-6R IL-6
IL-1
Osteoklastlar TNF İnhibisyonu
TNF
Sinovyum ve pannus İnflamasyon
Giriş Bilgileri
Sitokinler (Otokrin, Parakrin ve Endokrin Eylemleri)
Sitokinlerin Rolleri/Görevleri
– Redundansi
– Sinerjizm
– Antagonizm
Giriş Bilgileri
Sitokinlerin Yapısal Ailesi
-Hematopoietin Ailesi
-İnterferon Ailesi
-Kemokin Ailesi
-Tümör Nekroz Ailesi
Giriş Bilgileri
Sitokin Reseptör Aileleri -İmmünoglobulin Üst Aile Reseptörleri (Il-1, M-CSF, C-kit) -Sınıf I Sitokin Reseptörleri (ll-1, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 13,
15, GM-CSF, G-CSF, OSM, LIF, CNTF, Büyüme Hormon, Prolaktin)
-Sınıf II Sitokin Reseptörleri (İnterferon) (IFN-α, IFN-ß, IFN-ɣ, IL-10)
-TNF Reseptör Aileleri (TNF-α, TNF-ß, CD40, Nerve Growth Faktör, FAS)
-Kemokin Reseptörleri (IL-8, RANTES, MIP-1, PF4, MCAF, NAP-2)
Giriş Bilgileri
Sınıf I Sitokin Reseptörü Alt Aileleri
a-GM-CSF reseptör alt ailesi (ß alt ünite yaygın) (GM-CSF, IL-3, IL-5)
b-IL-6 reseptör alt ailesi (gp130 alt ünitesi yaygın: IL-6, IL-11, LIF (Lösemi inhibitör faktörü), OSM (Onkostatin M), CNTF (Siliyer nötrofilik faktör)
c-IL-2 reseptörü alt ailesi (ɣ alt ünite yaygın) (IL-2, IL-15, IL-7, IL-9, IL-4)
Sitokinler ve Hastalıklar
TNFa: RA, Psöriyatik Artrit (PsA), Psöryaz, Ankilozan Spondilit, Juv. RA, IBD IL 17: Psöryaz ve PsA IL 12/23: Psöryaz ve PsA IL 6: RA, ? Dev Hücreli Arterit IL 1: Peryodik Ateş (?Gut)
Giriş Bilgileri
Sitokin Sinyal Yolakları
-Sınıf I ve II JAK/STAT yolağını aktive eder.
Yeni Tedavi Hedefi: İntraselüler Sinyalizasyonun Önlenmesi
RA1 Biyolojik tedaviler sitokinleri
ve ektraselüler sinyal iletimini hedefler2
Küçük moleküller intraselüler sinyalizayon yolaklarını
hedefler3
Sitoplazma
JAK JAK
STAT STAT
STAT STAT
Nükleus Gen transkripsiyonu
Dendritik
hücre
T hücre B hücre
Makrofaj
Sitokinler
IL-1,IL-6
TNF
RF ve diğer
antikorlar
Ko-stimulasyon X X
X
X
X X
Sitokinler
1. Smolen JS, Steiner G. Nat Rev Drug Discov. 2003;2:473-488. 2. Costenbader KH, et al. J Fam Pract. 2007;56:S1-S7
3. Shuai K, et al. Nat Rev Immunol. 2003;3:900-911.
Sitokin Sinyalizasyonunda Rol Oynayan Kinaz Yolakları
JAK Kombinasyonları ve Sitokinler
• JAK’lar değişik kombinasyonlar halinde çalışırlar.1
• JAK1 ve JAK3 γ-zincirli sitokinlerin reseptör sinyalizasyonunda rol alır.1
γ-zincirli sitokinler*
JAK1 JAK3
STAT 1, 3, 5, 6
IL-10, IL-20 IL-22
Tip I IFN’lar (IFNα/IFNβ)
JAK1 TYK2
STAT 1, 3, 5
IL-6†, IL-11, IL-27, CTF-1, CNTF,
G-CSF, LIF, OSM
STAT 1, 3, 5
IFN-γ
JAK1 JAK2
STAT 1, 3, 5
IL-12 IL-23
JAK2 TYK2
STAT 3, 4
EPO, TPO GM-CSF, BH, IL-
3, IL-5
JAK2 JAK2
STAT 5
JAK / STAT kombinasyonları yoluyla sinyalizasyon yapan sitokin örnekleri
JAK1 TYK2 JAK2
γ-zincirli sitokinler=IL-2, IL-4, IL-7, IL-9, IL-15, and IL-21, †Tip II sitokin reseptörleri (gp130 alt ünitesini paylaşan IL-6 ve IL-11 gibi reseptörler), IL-10, IL-19, IL-20 ve IL-22 esas
olarak JAK1 üzerinden sinyalizasyonlarını yapmakla birlikte JAK2 ve TYK2 ile de ilişkilidirler,2 CNTF: İnsan siliyer nörotropik faktörü; CT-1: Kardiyotropin 1; EPO: Eritropoetin; G-
CSF: Granülosit Koloni – Stimülan Faktörü; BH: Büyüme hormonu; GM-CSF: Granülosit-makrofaj Koloni – Stimülan Faktörü; IFN: İnterferon; IL: İnterlökin; LIF: Lösemi İnhibitörü
Faktör; OSM: Onkostatin M; TPO = Trombopoetin
1. O’Sullivan LA, Mol Immunol, 2007;44:2497-506. 2. Ghoreschi K, ve ark, Immunol Rev, 2009;228:273-287.
DMARD’ların Yeni Sınıflaması1
Hastalık modifiye edici ilaçlar
DMARD’lar Sentetik
DMARD’lar
sDMARD’lar
Geleneksel sentetik DMARD’lar
csDMARD’lar
Hedefe yönelik sentetik
DMARD’lar
tsDMARD’lar
Biyolojik DMARD’lar
bDMARD’lar
Orijinal biyolojik DMARD’lar
boDMARD’lar
Biyobenzer DMARD’lar
bsDMARD’lar
TNF inhibitörleri Rituksimab Tosilizumab
Abatasept Anakinra
bs-İnfliksimab bs-Etanersept
Tofasitinib Metotreksat
Sülfasalazin Leflunomid
Hidroksiklorokin
1. Smolen JS, Landewé R, et al. Ann Rheum Dis 2014;73(1):3-5; Smolen JS, Landewé R, et al. Ann Rheum Dis 2014;73(3):492–509.
2014 Sınıflandırma Önerileri1
I-Biyoterapötik Sınıf A-Monoklonal Antikorlar (mAbs) B-Sitokinler C-Fc Füzyon Proteinleri II-RNA A-siRNA B-Antisense Oligonükleotidler III-Kinaz İnhibitörleri IV-Antikemokin İlaçlar
Kimerik: İnfliksimab (anti-TNF: Kimerik IgG1 anti-TNF-α antikoru) Humanized: Omalizumab (anti-IgE), mepolizumab (anti-IL-5), certolizumab (anti-TNF-α): rekombinan humanized TNA antikoru Fab fragmanı ile polietilen glikol eşleşimi), tocilizumab (anti-human IL-6: Rekombinan humanized IgG1 alt sınıfının antihuman IL-6 reseptörü monoklonal antikoru) Human: Adalimumab (anti-TNF: rekombinan human IgG1 monoklonal antikor), Kanakinumab (anti-IL 1B), Ustekinumab (anti-IL23/13), golimumab (anti-TNF-α: TNF-α’ya özgü rekombinan human IgG1 monoklonal antikoru)
Doğal: İnterferon (alfa-beta-gama) Rekombinant: Anakinra (Rekombinan IL-1 RA)
Yarışmalı İnhibisyon: Etanercept (Soluble TNF-reseptör füzyon proteini), rilonacept Direkt reseptör stimülasyon: Alefacept, romiplostin, abacetept (T-hücre kostimulasyon blokeri: sitotoksik T-lenfosit antijen 4’ün hücre dışı domaini ile füzyon yapmış Ig)
Fomivirsen, mipomersen, pegaptanib
İmatinib (anti Bcr-Abl, CD117, PDGFR), nintedanib (anti-FGFR), tofacitinib (anti-JAK)
Rituksimab: CD20 yüzey markerı taşıyan hücreleri hedef alan kimerik monoklonal antikor
A-Anti-Sitokin tedaviler: Proinflamatuvar sitokinlerin reseptörlerine bağlanmasını bloke ederler (Anti-TNF, anti-IL6, anti-IL1, anti-IL 12/23, anti-IL 17) B-Hücre odaklı tedaviler: Hastalıkta ilgili hücrelerin aktivasyonunu ve/veya çoğalmasını önler ya da kaldırır [rituksimab (B hücreleri), abatacept (T hücreleri)]
Anti-Tnf Tedaviler Etanercept (TNF reseptör füzyon proteini) Infliksimab (anti-TNF antikoru) Adalimumab (anti-TNF antikoru) Certolizumab pegol (anti-TNF Fab-PEG) Golimumab (anti-TNF antikoru)
Monoklonal Antikorlar ve Hedefleri
Monoklonal Antikorlar ve Küçük Bazı Moleküller ve İnfeksiyon Riskleri
Monoklonal Antikorlar ve Küçük Bazı Moleküller ve İnfeksiyon Riskleri
Yeni Biyolojik Ajanlar ile Tahmini Ağır İnfeksiyon Hızları
Yeni Biyolojik Ajanlar ile Tahmini Ağır İnfeksiyon Hızları
Yeni Biyolojik Ajanlar ile Tahmini Ağır İnfeksiyon Hızları
İnfeksiyon Riskinin Yaklaşık Düzeyi
TNF’nin İyi-Kötü Rolleri
İyi: TNF-alfa normal inflamatuvar, immün ve tümör sağ kalım yanıtları için biyolojik fonksiyonları regüle eder.
Hücre içi patojenler için (tbc, mantar ve listeria gibi) konağın granülomatöz konak savunması için ana yapılardan biridir. Bu da buna karşı olan ilaçlarla tetiklenen infeksiyon sorununu ortaya koymaktadır.
Kötü: TNF-alfa membrana bağlı TNF reseptörlerine bağlanır ve inflamatuvar artritte ilgili olan proinflamatuvar sürece aracılık eder.
TNF-Blokerleri
TNF Blokerleri
Mechanism of action Binds TNF or blocks TNF receptor
Approved indication RA, IBD, psoriasis
Infection risk (identified or theoretical)
•TB, NTM •Endemic mycoses •HBV less common •Leishmaniasis
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•LTBI •HBV
Etanercept, Infliximab, Adalimumab, Certolizumab, Golimumab
T Hücre Aktivasyonu ve Çeşitleme
T Hücre Aktivasyonu ve Çeşitleme
T Hücre Aktivasyonu ve Sitokin Üretimi
Abatasept Mechanism of action Modulates T-cell activation
Approved indication RA, JIA
Infection risk (identified or theoretical)
•Not well described
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•LTBI •HBV
Anti-CD52 Mekanizması
Alemtuzumab
Mechanism of action Anti-CD52, lymphocyte (T and B cell) depleting agent
Approved indication CLL
Infection risk (identified or theoretical)
•CMV/HSV/ VZV/EBV •PCP •Parasitic infections •Fungal infections •HBV •Mycobacteria
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•CMV/HSV/VZV •LTBI •HBV •PCP
IL-1 Reseptör Antagonisti
Anakinra Mechanism of action IL-1 receptor antagonist
Approved indication RA; cryopyrin-associated periodic syndromes; JIA; Still's disease
Infection risk (identified or theoretical)
•Bacterial infections
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•LTBI •HBV
B Lenfosit Uyarı Sistemi
B Lenfosit Uyarı Sistemi
Belimumab
Mechanism of action Reduces survival of B-cells (Inhibitor of B-lymphocyte stimulator)
Approved indication SLE
Infection risk (identified or theoretical)
•HBV
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•HBV
Proteazom İnhibitörleri
Proteazom İnhibitörleri
Bortezomib
Mechanism of action Proteasome inhibitor
Approved indication Multiple myeloma, mantle cell lymphoma
Infection risk (identified or theoretical)
•HSV/VZV
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•Consider HSV/VZV prophylaxis •HBV
İnterlökin-1 Reseptör Antagonisti
İnterlökin-1 Reseptör Antagonisti
Kanakinumab Mechanism of action Interleukin-1 B inhibitor
Approved indication Systemic Juvenile Idiopathic Arthritis, Periodic Fever Syndromes
Infection risk (identified or theoretical)
•Reported infections includes aspergillus, non-tuberculous mycobacterial infections, CMV, VZV (data limited)
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•LTBI •HBV
Terminal Kompleman İnhibitörleri
Terminal Kompleman İnhibitörleri
Terminal Kompleman İnhibitörleri
Ekulizumab Mechanism of action Terminal complement inhibitor
Approved indication PNH; aHUS
Infection risk (identified or theoretical)
•Meningococcal infection
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•Meningococcal vaccine prior to treatment •HBV
Alfa-4 İntegrin Antagonisti
Alfa-4 İntegrin Antagonisti
Natalizumab
Mechanism of action Antibody against alpha-4 integrin
Approved indication MS, Crohn's disease
Infection risk (identified or theoretical)
•PML •Meningitis; encephalitis
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•JC •HBV
Anti-CD20 Ajanlar
Ofatumumab Mechanism of action Anti-CD20 (different than rituximab)
Approved indication CLL
Infection risk (identified or theoretical)
•HBV •PML
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•HBV
Matür B Hücre Boşaltıcı/Tüketici CD20
Rituksimab
Mechanism of action Binds CD20 depleting mature B-cells
Approved indication RA, psoriatic arthritis, ANCA-associated vasculitis, CLL, NHL
Infection risk (identified or theoretical)
•HBV •PML
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•HBV
IL-6 Reseptör Antagonisti
IL-6 Reseptör Antagonisti
IL-6 Reseptör Antagonisti
Tokilizumab Mechanism of action IL-6 receptor antagonist
Approved indication RA, JIA
Infection risk (identified or theoretical)
•Peritonitis, GI infection
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•LTBI •HBV
JAK3 Yolağı İnhibitörleri
Tofasitinib Mechanism of action Inhibitor of JAK3
Approved indication RA
Infection risk (identified or theoretical)
•TB
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•LTBI •HBV
IL-12 ve IL-23 İnhibitörleri
Ustekinumab
Mechanism of action Inhibitor of IL-12 and IL-23
Approved indication Psoriasis
Infection risk (identified or theoretical)
•HBV •PML
Pre-treatment screening/prophylaxis (see Comments)
•HBV •LTBI
Tahmini TB İnsidans Hızları, 2015
Dünya Sağlık Örgütü 2016. «http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/137094/1/9789241564809_eng.pdf» adresinden ulaşılabilir
Tüberküloz İnsidans ve İlaca Özgü Riskler M.tuberculosis’e bağlı hastalık önemli bir morbidite ve mortalite nedeni olmaya devam etmektedir. DSÖ’ye göre tüm dünyada tüberküloz sıklığı 9.6 milyon tahmini olgu olduğu tahmin edilmektedir. Anti-TNF ile ilişkili olarak gelişen ilk Tbc olgusu İNFL faz III. çalışmasında 1999 yılında bildirilmiştir. 2000 yılının başlarından bu yana biyolojik ajanların kullanılması ve kullanıma girmesi ile birlikte tbc sıklığının arttığı bildirilmektedir. 2001 Mayıs ayında infliksimab alan 70 hastada FDA Yan Etki Raporlama Sistemi tbc bildirmiştir. Olgularda tedavi başlamasını müteakip ortalama 12 hafta sonra tbc geliştiği bildirilmiştir; latent tbc infeksiyonu ve hastalığının tarama gereksinimini, özellikle yüksek endemi riski olan hastalardaki öneminin altı çizilmiş
Konak ve Geleneksel DMARD İle İlişkili
RA, PsA, As ve PSO Tanısı Olan Hastalarda Biyolojik İlaç Seçenekleri ve Tüberküloz Risk Kategorileri
Tüberküloz ve Biyolojik Tedavide Son Çalışmalar-(Anti-TNF-alfa tedavisi ile)
Yeni Biyolojik Ajanlar ve Tüberküloz
-İspanya: BIOBADASER (Spanish Society of Rheumatology Database on Biologic Products), 2000 yılında, uzun süreli takip edilen romatolojik hastalığı olan hasta Normalde tbc insidansı 21/100000, ancak infliksimab alan hastalarda 1893/100000 olmuştur. 2005 ve 2007’de takipler yapılmış; aktif tbc sıklığı 7 kat yüksek bulunmuştur. -2009’da Fransız RATIO çalışmasında; 69 tbc tanısı bildirilmiştir. mAb alan hastalarda etanersept alanlara kıyasla daha yüksek insidans artışı riski gösterilmiştir. -İngiltere veri bankasına göre (2010); 13 739 hata kayıt edilmiş; 3232’si DMARD almış, 10 712’si anti-TNF almış. Anti-TNF kolunda 40 olgu bildirilmiş, DMARD kolunda olgu saptanmamış. ADA ve INFL, ETA’ya göre daha yüksek riskli bulunmuş (136 ve 144 olay/100 000 yılda-ETA’da ise 39/100 000). -İNFL ve ADA gibi monoklonal antikorlar ETA’dan daha yüksek olarak tbc riski bulunmaktadır. -Certolizumab pelog ve golimumab çalışmalarında daha önceki anti-TNF tedavileri ile kıyaslandığında tbc reaktivasyon oranları daha yüksek olduğu gösterilmiştir. Etkin tarama ve profilaksi stratejileri düşük tbc prevalansı olan ülkelerde riski azalmıştır. RITUX ile PML risk artmış.
Tüberküloz Epidemiyolojisi
Tüberküloz Önlemleri -LTBC reaktivasyonunu düşük prevalansı olan ülkelerde hastalığın gelişmesi için baskın neden gibi gözükmektedir. -Aktif tbc tanısı konan hastaların da daha önceden LTBC tanısı konmuş olduğu not edilmiş. Büyük bir oranda; tarama testilerinin negatif olduğu, IGRA testi, PPD deri testi veya akciğer grafisi negatif olduğu saptanmış ve LTBC tanısının altını çizmenin her zaman çok doğru olmadığı vurgulanmıştır. Biyolojik ajanları başlamadan önce immünosüpresifler ile aktif tedavi durumunda yalancı negatif tarama testleri olasılığının önemi olduğuna değinilmektedir. Biyolojik ajanlar ve tbc riski hakkındaki erken raporlar tarama ve tbc profilaksisi hakkında kılavuz geliştirmeye yöneltmiştir. Bazı düşük tbc prevalanslı olan ülkelerde, tarama kılavuzları tbc insidansında azaltma başarısı göstermiştir.
Tüberküloz Dışı Mikobakteri Hastalığı
Biyolojik ajanlar gibi immünosüpresan ilaçlar Mycobacterium tuberculosis sıklığını artırdığı gibi tüberküloz dışı mikobakteri infeksiyonunu da artırdığı birkaç çalışmada bildirilmiştir. ABD’de tbc’nin düşük hızda olduğu yerlerde NTM’ler artıyor gibi gözükmektedir. SABER kohortu içinde, virus dışındaki fırsatçı infeksiyonlardan 80 olgunun %11’inin NTM olduğu bildirilmiştir. Tbc ve NTM hastalıkları arasında risk yapılabilmesine rağmen araştırmacılar NTM infeksiyonu (örn. ağır akciğer hastalığı) riski altında olan hastalarda biyolojik ajan reçete edilmemesi yönünde tercih edilmesi önerilmektedir. Bu konuda Kuzey Amerika sağlık organizasyonu ‘’Kaiser Permanente’’ Northern California genel nüfusun ve RA’lı ve TNF-i almamış grupla TNF-i almış gruplardaki NTM tahmini riski (74/100 000-yıl) kıyaslamışlar. Özellikle tbc’nin düşük prevalansa sahip olduğu ülkelerde, NTM’nin tbc’den daha öncelikli olarak anti-TNF başlanacak hastalarda dikkate edilmesi gerektiği bildirilmiştir. Bir KPNC çalışmasında, NTM’li hastaların daha yüksek bir oranında Tbc’li hastalara kıyasla öldükleri gösterilmiş. Bunun nedeni olarak, kısmen de olsa tbc tarama testlerine uyumun artmış olması, RA’lı hastaların akciğer NTM infeksiyonuna eğiliminin artmış olması veya akciğer NTM hastalığının tedavisinin güç olması ile açıklanmıştır. Bu alanda NTM hastalığının prevalansında artış olduğu gösterildikçe ek araştırmalara ihtiyaç var. Bu patojenlerin taraması için özgün bir test yoktur. Bu konuda farkında olmak önemlidir, özellikle kronik akciğer hastalığı olan RA’lı yaşlı hastalarda dikkat edilmelidir. Önlem olarak bir kemoprofilaksi güncel olarak yoktur.
Latent Tüberküloz ve Aktif Tüberküloz Açısından Biyolojik Ajanların Kullanımı
J Infect Dev Ctries 2016; 10(12):1278-1285
Herpes Zoster
İnsidans ve İlaca Özgü Riskler HZ, (Zona hastalığı) VZV’nin latent halden reaktive olduğunda gelişen uzun süreli
takiplerinde post-herpetik zonalji/nöralji gelişmesi önemli bir sekel olan hastalıktır.
ABD’de yılda 1 milyon HZ yeni vaka bildirilmektedir. Olguların önemli bir kısmı 50
yaşın üzerindedir.
Reaktivasyon yaşlılarda ve immünosüprese hastalarda VZV ile ilişkili hücresel
immünitenin azalması ile ilişkilidir.. Biyolojik ajanlarla HZ bildirimi sık olarak
yapılmıştır.
İlk olgu Alman RABBIT çalışmasında bildirilmiştir; INFL ve ADA ile ilgili bildirilirken ETA ile
olgu bildirilmemiştir.
İlk olgu Alman RABBIT çalışmasında bildirilmiştir; INFL ve ADA ile ilgili bildirilirken ETA ile
olgu bildirilmemiştir.
Aİ riski büyük ölçüde yaşa, komorbidite ve immünolojik duruma ve glukokortikosteroid kullanımına bağlı olarak gelişmektedir.
Herpes Zoster ve Biyolojik Tedavide Son Çalışmalar
Önlemler 2005’de ‘’Zona Önleme Çalışması’’ ile HZ hastalığında %61.1’e kadar azalma
gösterilmiştir; HZ olgularının insidansında %51.3 azalma, PHN sıklığında
%66.5’e varan ölçülerde azalma olduğu bildirilmiştir. Uygulamada Anti-TNF başlamadan önce ya da kesilmesinden sonra (≥4 hf) genellikle önerilmektedir. Son dönem çalışmalar bazı otoimmün hastalığı olan veya inflamatuar hastalığı olan (AI)
daha genç hastalardaki riskleri de ortaya koymayı hedeflemiştir. SLE hastaları en yüksek insidans hızına sahip iken (19.9/1000-yıl), IBH ve RA sonra
gelir. ACIP güncel önerilerinde 60 yaşın üzerinde olan hastalara HZ aşısı yapılmasını
önermekte olsa da bazı otoimmün hastalığı olan kişilerin yaşı genç bile olsa aşıdan faydalanacağı bildirilmiştir.
Pnömosistoz İnsidans ve İlaca Özgü Riskler Pneumocystis jirovecii 1940 sonrası ve özellikle AIDS’in görülmeye başladığı dönemlerde fırsatçı infeksiyon olarak sık görülmektedir.
Pnömosistoz ve Önlemler Anti-TNF alan hastalarda PCP ile ilgili olarak özel bir profilaksi önerisi yoktur. ABD ve Avrupa’da yapılan çalışmalarda bu hasta gruplarında PCP insidansının düşük olduğunu bildirmelerine rağmen Japonya’da yapılan gözlemsel çalışmaların anti-TNF tedavisi alan romatolojik hastalığı olan hastaların (özellikle erken tedavi döneminde) daha yüksek risk taşıdığı şeklinde sonuçlandığı bildirilmiştir. Hasta popülasyonu temel alınan hastalar arasındaki farklılıklar dikkate alındığında, hastaların büyük bir kısmında hem tedavi hem profilaksi amacıyla kotrimoksazol verilmesinin biyolojik ajanlarla birlikte uygulanmasını gerektirmediği yönünde karar verilmiştir. Şimdiye kadar ortaya konan bildirilerin ışığında, kotrimoksazol profilaksisinden fayda görebilecek bir alt grup analizi için ek ve detaylı-büyük çalışmalara gereksinim olduğu açıktır.
Histoplasmoz Biyolojik tedavi kullanımı ile birlikte ortaya çıkan en yaygın görülen fırsatçı infeksiyon Histoplasma capsulatum mantarıdır. Özellikle anti-TNF alan hastalar arasında bildirilmiştir. Bunlar arasında da en sık bildirilen de infliksimab’dır. Histoplasmoza ait erken sürveyans sistemi endemik bölgelerde gerçekleştirilmiş olup BT’nin ilk dozundan 1 hafta ile 6 ay’a kadar olan süre içinde bildirilmiştir (ABD’de Orta-Batı, Ohio nehri vadisinde ve Güneydoğu ABD’de). RA’lı hastalardan histoplasmoz gelişen 26 olgudan %60’ı BT’ye maruz kalmıştır.
Koksidiodomikoz Özellikle INFL alan hastalarda sıklığının arttığı bildirilmiştir.
Anti-TNF Başlarken; I-Bazal olarak latent tbc varlığı araştırılmalı -PPD veya IGRA -AC grafisi II-Eğer gerekirse LTBC için tedavi başla (Uygun süre tedavi alana kadar rejim bekletilmesi önerilir) III-Latent infeksiyonlar için intraselüler bakterileri gözden geçirmek gereklidir; endemik bölgelerde koksidiyomikoz ve histoplazmoz IV-Yaşa göre malignite taraması önerilebilir. V-Aktif tedavideki tüm hastalara aktif infeksiyon açısından tarama (HBV) -HBsAg, AntiHBs Ab, AntiHBc IgG, HBV DNA - AntiHBc IgG (antiHBs-Ab pozitif olsa bile): HBV DNA bakılmalı - HBsAg pozitif ise; KULLANMA, KULLANACAKSANIZ anti-HBV ilaç başlanmalı ve HBV DNA yakın takip edilmelidir. VI-Hastaya tedavi başlama kararı verilince önceden anamnezi, ateş düzeyi ve kan basınçları da incelenmelidir. VII-Başlamadan 2 hafta öncesine kadar canlı aşı olması önerilmez
HBV
Kronik B hepatiti olan hastalarda; reaktivasyon ve HBV alevlenmesi nedeniyle kemoprofilaksi uygulanmalıdır.
HBsAg, Anti-HBs ab, AntiHBC total, HBVDNA
HBsAg negatif, anti-HBs Ab pozitif olanlarda risk en düşük
• Anti-HBs Ab pozitif olsa bile Anti-HBc total pozitif ise KC fonksiyonu testi kontrolü
• HBsAg pozitif ise eğer kemoprofilaksi verilmemişse kontrindike, verilmiş ise kullanılabilir ve tedavi sonrası 12 ay olmak üzere verilir. HBV DNA yakından takip edilmelidir.
Pratik Noktalar • Anti-TNF tedavi alan hastalar tedavinin özellikle erken
döneminde ağır infeksiyon geliştirme riskleri yüksektir.
• Riskler 6 ay ve üzerinde tedavi almış olan hastalarda ve düşük doz steroid alması gereken hastalarda azalmıştır.
• İnfliksimab ile tedavi edilmiş hastaların etanersept ve adalimumab ile kıyaslandığında ağır infeksiyon gelişme olasılığı daha yüksektir.
• Solunum yolu infeksiyonları ve deri/yumuşak doku infeksiyonları ağır infeksiyonların gelişmesi açısından en riskli alanlardır. Diğer sistem tutulumları kemik ve eklem infeksiyonları ile idrar yolu infeksiyonlarıdır.
Pratik Noktalar • Biyolojik ajanlarda dozların artması ile birlikte
ağır infeksiyon görülme durumu artmaktadır.
• Kombinasyonların ağır infeksiyon riskleri, kabul edilemeyecek ölçüde yüksek olup yararı da artmamaktadır, bu yüzden önerilmez.
• İnfliximab ve adalimumab monoklonal antikorları etanersept’den TB reaktivasyonu açısından daha yüksek riske sahiptir.
• Sertolizumab pegol ve golimumab ise önceki anti-TNF’lere kıyasla yüksek tbc riski var.
Dinlediğiniz için teşekkür ederim