33

PATRIJARH SRPSKI PAVLE I SABORNA CRKVA

^itav arhipastirski put Wegove Svetosti patrijarha srpskog g. Pavla bio je, od po~etka do kraja, vezan za Sabornu crkvu u Beogradu. Na {estu godi{wicu wegove bla`ene kon~ine, a u godini velikog jubileja Saborne crkve - 170 go-dina od po~etka bogoslu`ewa, podse}amo se nekih od najva`nijih doga|aja iz `ivota patrijarha Pavla vezanih za Sabornu crkvu, u kojoj je gotovo sva-kodnevno slu`io, besedio, pou~avao, molio se i ostavio neprolazne tragove.- Kada je izabran za episkopa ra{ko-prizrenskog, nare~ewe je izvr{eno 21. septembra 1957, u Sabornoj crkvi, u prisustvu patrijarha Vikentija i petorice episkopa, a sve~ana hirotonija je izvr{ena 22. septembra.- U tron srpskih patrijaraha uveden je sve~ano u Sabornoj crkvi, 2. decembra 1990. Patrijarh Pavle je slu`io Svetu Arhijerejsku Liturgiju, uz saslu`ewe 12 arhijereja, 12 sve{tenika i 13 |akona, a crkva je bila prepuna vernog naro-da. Po uvo|ewu u tron, patrijarh Pavle se okrenuo licem ka narodu, a mit-ropolit zagreba~ko-qubqanski Jovan mu je predao Panagiju Srba Svetiteqa i `ezal sv. Arsenija.- Parastos kraqu Aleksandru I Kara|or|evi}u (prvi put u posleratnom peri-odu) patrijarh Pavle slu`i u Sabornoj crkvi, 6. oktobra 1991, uz saslu`ivawe 10 arhijereja, 14 sve{tenika i 12 |akona. Narod je do kraja ispunio hram i portu Saborne crkve, kao i okolne ulice. - Na Sretewe, 15. februara 1992, u Sabornoj crkvi slu`i istorijsku Litur-giju pomirewa, uz saslu`ewe mitropolita novogra~ani~kog Irineja, vi{e arhijereja i sve{tenika, ~ime je, posle 29 godina, okon~an raskol u SPC. Narod je ispunio hram, portu i okolne ulice, a obezbe|en je i TV prenos- Na Duhove, 14. juna 1992, slu`i Liturgiju, sa petoricom arhijereja SPC i sve{tenoslu`iteqima, predvode}i zatim litiju od oko 10.000 qudi, za spas srpskog naroda, prvu posle Drugog svetskog rata koja je odr`ana izvan crkvene porte. Dr`i propoved pred vernim narodom, kojeg je bila prepuna crkva, porta i okolne ulice, ~ita molitve za spas srpskog naroda. - Do~ekuje Vaseqenskog patrijarha Vartolomeja, u zvani~noj poseti, 5. av-gusta 1993, a u Sabornoj crkvi se slu`i Doksologija u ~ast visokog gosta, uz prisustvo vi{e arhijereja. Dvojica patrijaraha upisuju se u Jevan|eqe.- Sve~anim do~ekom u Sabornoj crkvi prima u zvani~nu posetu patrijarha

SABORNIKBILTEN BEOGRADSKE SABORNE CRKVE

SVETOG ARHANGELA MIHAILA

NEDEQA,15. NOVEMBAR 2015, GODINA 17, BR.09

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

34

moskovskog i sve Rusije Aleksija II, 14. maja 1994. Slu`i se Doksologija, a verni narod, koji je ispunio hram, portu i ~itav kraj oko Saborne crkve, odu{evqeno pozdravqa vi-sokog gosta, uz zvuke zvona.- Na dan hramovne Slave, na Aran|elovdan, 21. novembra 1996, posle ~etiri godine isto-rijske restauracije Saborne crkve, patri-jarh Pavle slu`i ~in Malog osve}ewa - iko-nostasa i restauriranih fresaka u hramu, a

zatim i Svetu arhijerejsku Liturgiju.- 7. juna 1997, u Sabornu crkvu sve~ano sti`e kopija ikone Bogorodice Trojeru~ice, osve{tana na originalnoj hilandarskoj svetiwi. Tokom puta, narod sa cve}em i duhovnim pesmama do~ekuje svetiwu Majke Bo`ije, a prate je patrijarh Pavle, {estorica arhijereja, svetogorski monasi, na desetine

sve{tenika, |akona, bogoslova i brojni verni narod. Ispred Saborne crkve bilo je na hiqade vernika. Patrijarh Pavle prima ovu zavetnu ikonu srpskog naroda u patrijara{kom tronu. Ikona u hramu ostaje ~itave no}i, uz slu`ewe sveno}nog bdenija, a verni narod joj se poklawa do jutra, kada patrijarh Pavle slu`i sve~anu Svetu arhijerejsku Liturgiju i, zajed-

no sa oko 15.000 vernika, prati ikonu do Svetosavske crkve.- Do~ekuje mitropolita kijevskog i sve Ukrajine Vladimira, 10. oktobra 1997. Slu`i se Doksologija u Sabornoj crkvi, a tre}eg dana posete Patrijarh Pavle i mitropolit Vladimir slu`e i Svetu arhijerejsku Liturgiju u ovom hramu, sa arhijerejima Srpske i Ukrajinske pravoslavne crkve.- Do~ekuje arhiepiskopa sinajskog Damjana, 25. maja 1998. Slu`i se Dok-sologija u Sabornoj crkvi, u prisustvu vi{e arhijereja i sve{tenstva. Daruje tom prilikom arhiepiskopa Damjana ikonom Bogorodice Trojeru~ice.- Slu`i u ovom hramu Akatist Isusu Slad~aj{em, 20. februara 1999, zbog te{ke situacije u kojoj se na{ao srpski narod sa Kosmeta, kao i aktuelnih politi~kih pregovora u Rambujeu i pretwi bombardovawem srpskog naroda.- Na dan dolaska ~udotvorne ikone Bogorodice Kazanske, koju su ruski monasi doneli u Beograd, 1. aprila 1999, na ve~erwoj slu`bi u Sabornoj crkvi slu`i moleban kosovskim `rtvama. Zajedno sa sve{tenstvom i nekoliko hiqada vernika, do~ekuje ikonu na dan svoje Slave, na Lazarevu subotu, 3. aprila, i slu`i pred wom moleban za stradalni srpski narod, koji tada pre`ivqava strahote NATO-bombardovawa.- Do~ekuje u Sabornoj crkvi, 20. aprila 1999, u ra-nim jutarwim ~asovima, patrijarha moskovskog i sve Rusije Aleksija II, koji sti`e u jednodnevnu posetu radi podr{ke srpskom narodu tokom NA-TO-bombardovawa.- U Sabornom hramu, 16. maja 2000, sa svim arhi-

Usne pravednikove hrane mnoge...

Pri~e Solomonove

Ima ko govori kao da ma~ probada, a jezik

je mudrih lek.Pri~e Solomonove

35

jerejima SPC, do~ekuje ~udotvornu ikonu Bogo-rodice Jerusalimske, koju iz Jerusalima donosi mitropolit neapoqski i samarijski Amvrosije. Poklowewe vernika ovoj svetiwi traje cele no}i, a narednih dana patrijarh Pavle, sa arhijerejima, slu`i molebane Presvetoj Bogorodici pred ovom svetiwom. Posledweg dana, 20. maja, u prisustvu svih arhijereja SPC i mitropolita neapoqskog Am-vrosija, slu`i Svetu arhijerejsku Liturgiju, zajedno sa bratstvom Sabornog hrama.- Do~ekuje arhiepiskopa finskog Jovana, 4. avgusta 2000, u zvani~noj poseti, tokom koje se arhiepiskop Jovan, u Sabornoj crkvi, poklawa mo{tima sv. cara Uro{a i sv. kneza Stefana [tiqanovi}a.- Posle do~eka zemnih ostataka kwi`evnika Jovana Du~i}a iz Amerike na Beogradskom aerodromu, gde je stare{ina Saborne crkve, protojerej-stavro-for Petar Luki}, slu`io pomen ovom velikanu, sve~ani do~ek je uprili~en u Sabornoj crkvi, 19. oktobra 2000. godine. Patrijarh Pavle slu`i pomen, pred velikim molitvenim narodnim sabrawem, dr`i prigodnu besedu, a 20. oktobra u ovom hramu slu`i i Svetu arhijerejsku Liturgiju i parastos Jovanu Du~i}u. Na hiqade qudi se danima poklawa srpskom velikanu.

- Prisustvuje prvom koncertu znamenitog ruskog hora Glinka u Sabornoj crkvi, 3. novembra 2000, sa arhijerejima SPC i sve{tenoslu`iteqima.- Slu`i Liturgiju za obolele od virusa HIV-a i side, 1. decembra 2000, u prisustvu 120 qudi.- Do~ekuje mitropolita var{avskog i sve Poqske Savu, sa pratwom, 4. maja 2001, a u Sabornoj crkvi prisustvuje Doksologiji i upisuje se u Jevan|eqe sa mitropolitom Savom. Narednog dana, u ovom

hramu slu`i Svetu arhijerejsku Liturgiju, sa mitropolitom Savom, mit-ropolitom Aveqem, episkopom Justinom i sve{tenoslu`iteqima SPC.- Sve~ano do~ekuje u Sabornoj crkvi arhiepiskopa atinskog i sve Gr~ke Hris-todula, u pratwi 5 episkopa i 8 sve{tenika Gr~ke crkve, 7. septembra 2001. Slu`i se Doksologija u ~ast visokog gosta. Zajedno sa arhiepiskopom Hris-todulom i uz saslu`ewe gr~kih i srpskih arhijereja i sve{tenoslu`iteqa, slu`i Svetu arhijerejsku Liturgiju, 9. septembra, u prisustvu predsednika Srbije i ambasadora Gr~ke.- Slu`i Liturgiju i presvla~i sarkofag sa mo{tima sv. cara Uro{a i sv. Stefana [tiqanovi}a, u prisustvu episkopa sremskog Vasilija i bratstva Saborne crkve. Slu`i moleban sv. caru Uro{u i dr`i nadahnutu besedu, po-sle ~ega se mo{ti, nakon skoro {est decenija, vra}aju u manastir Jazak.- Do~ekuje patrijarha aleksandrijskog i cele Afrike Petra, u pratwi najvi{e crkvene delegacije, 9. maja 2002, prisustvuju}i Doksologiji u Sabor-noj crkvi i upisuju}i se sa visokim gostom u Jevan|eqe.

Strah je Gospodwi pouka mudrosti, a pre

slave ide smernost.Pri~e Solomonove

Glavni i odgovorni urednik: protojerej-stavrofor Petar Luki}. Urednik izdawa: Ivana Atanackovi}. Tel.hrama: 011/2636-684. Faks: 011/2636-566.

www.saborna-crkva.com. sabornik@saborna-crkva.com. Tir a`: 1000 primeraka.

36

U NEDEQI 24. PO DUHOVIMA PROSLAVQAMO: 15.(02) Sveti mu~enici Akindan, Pigasije i drugi s wima16.(03) Obnovqewe hrama Svetog velikomu~enika Georgija - \ur|ic17.(04) Prep. Joanikije Veliki; Sve{tenomu~enik Nikandar18.(05) Prepodobnomu~enici Galaktion i Epistima19.(06) Sveti Pavle Ispovednik; Prepodobni Varlaam Hutinski20.(07) Sveta 33 mu~enika u Melitini; Prepodobni Lazar21.(08) Sabor Svetog Arhangela Mihaila - Aran|elovdan

U subotu, 21. novembra, Saborna crkva u Beogradu slavi svoju hramovnu Slavu, Svetog Arhangela Mihaila. Toga dana, navr{i}e se 170 godina od

po~etka bogoslu`ewa pod svodovima ovog hrama. Sveta arhijerejska Litur-gija po~e}e u 8:45. Do|ite da, molitveno i u radosti, svi zajedno proslavi-

mo ovaj veliki praznik, za spas du{a na{ih, na{ih predaka i potomaka.

Patrijarh srpski Pavle upokojio se na dana{wi dan, 15. novembra 2009, u 96. godini. Zvona Saborne crkve u Beogradu objavila su ovu vest, koja je potresla ~itav srpski pravo-slavni rod. Zaupokojene Liturgije slu`ene su u Sabornoj crkvi sve do dana pogreba, uz ~itawe Jevan|eqa, a stotine hiqada verni-ka dolazilo je danono}no na poklowewe i opro{taj od voqenog patrijarha. U mirnim, dostojanstvenim redovima pored Saborne crkve, koji su se prostirali kroz ~itav centar grada, narod je satima ~ekao na poklowewe. Na dan pogreba, 19. novembra, vaseqenski patrijarh Var-tolomej na~alstvovao je Svetom arhijerejskom Liturgijom u Sabornoj crkvi, uz saslu`ivawe svih arhijereja SPC i poglavare i predstavnike svih pomes-nih crkava. Saborna crkva bila je do kraja ispuwena najvi{im dr`avnim i crkvenim delegacijama iz zemqe i inostranstva, a ~itav kraj oko crkve hiqa-dama vernika. Po zavr{etku Liturgije, iz Saborne crkve je, ka Hramu Sve-tog Save, krenula istorijska, nikada vi|ena i do`ivqena, najve}a najti{a svenarodna litija, koja je ispra}ala svoga duhovnog oca, proslavqenog u ve~nosti. Nakon pogreba, u Sabornoj crkvi su, narednih 40 dana, svakodnevno slu`ene zaupokojene Liturgije. Prvo beogradsko peva~ko dru{tvo, bratstvo i saradnici Saborne crkve priredili su Novogodi{wi koncert u Narodnom pozori{tu posve}en patrijarhu Pavlu, 14. januara 2010. Sve{tenoslu`iteqi Sabornog hrama ostali su do danas svedoci i `ivi pomenici `ivota i dela bla`enopo~iv{eg patrijarha srpskog Pavla.