VIETNAM NEWS NETWORK (VNN)P.O. Box 661162Sacramento, CA 95866Phone & Fax: 916-480-2724 Email: vnn@vnn-news.comWebsite: www.vnn-news.com

**********************************Bài Vª Hàng NgàyNgày 13 Tháng 04 Næm 2007**********************************

1- Bình LuÆn ViŒt Nam- T°ng ThÓng Bush CÀn Áp L¿c ViŒt C¶ng VŠ T¿ Do Dân Chû Tåi ViŒt NamLš ñåi Nguyên

2- DiÍn ñàn Häi Ngoåi- TØ Phiên Tòa BÃt LÜÖng ñ‰n Nh»ng CÖn Sóng Dân Chû Trong Th©i Gian S¡p T§iNguyÍn Hå SÖn

3- DiÍn ñàn Häi Ngoåi- 26 Næm Tù ñã ñû ChÜa?ñào Væn Bình

4- Thông Báo Báo Chí- L©i Kêu G†i Cûa 60 ñoàn Th‹, T° ChÙc Trong Và Ngoài VN: TÄy Chay BÀu Cº QuÓc H¶i CSVN 20-5-2007

5- Tin TÙc QuÓc N¶i- N‡i Çau cûa nhân dân ViŒt Nam ch£ng khác gì n‡i Çau cûa m¶t ngÜ©i mË bÃt l¿c trܧc Çàn con hÜ hÕng và m¶t ông chÒng nát rÜ®uHÒ ThÎ Bích KhÜÖng

6- PhÕng VÃn

- RFA phÕng vÃn Bà DB Sanchez: Chính phû Hà N¶i không hŠ n‡ l¿c tôn tr†ng nhân quyŠn song hành v§i viŒc phát tri‹n kinh t‰ nhÜ Çã cam k‰t 7- Tin TÙc Di Trú- Chi Phí Du H†c Tåi Hoa Kÿ

8- Tåp Ghi Væn NghŒ- Nói vŠ thÖ, Nguyên Sa...NguyÍn Månh Trinh

9- TruyŒn Hay Ngoåi QuÓc- Båch CúcJan G. Siebelink

**********************************

1- Bình LuÆn ViŒt Nam

- T°ng ThÓng Bush CÀn Áp L¿c ViŒt C¶ng VŠ T¿ Do Dân Chû Tåi ViŒt Nam

Lš ñåi Nguyên(VNN)

BÃt chÃp dÜ luÆn Hoa Kÿ và QuÓc T‰ vŠ viŒc Çàn áp ÇÓi lÆp tåi ViŒt Nam, bÃt chÃp s¿ lên án cûa dÜ luÆn trong và ngoài nܧc vŠ viŒc bÎt miŒng Lm NguyÍn Væn Lš tåi tòa án không luÆt sÜ biŒn h¶, ngày 05/04/07, ViŒt c¶ng còn ngang ngÜ®c, không cho thân nhân cûa nh»ng ngÜ©i bÃt ÇÒng chính ki‰n Çang bÎ ViŒt c¶ng Çàn áp, cÀm tù ljn d¿ tiŒc trà v§i n» dân bi‹u MÏ, Loretta Sanchez. Cänh tÜ®ng 2 ngÜ©i v® cûa Bs Phåm HÒng SÖn và Kš giä NguyÍn VÛ Bình ljn ÇÜ®c cºa tÜ dinh ñåi SÙ MÏ, Çã bÎ 15 tên công an bao vây ngæn ch¥n xô ÇÄy ngay trܧc s¿ chÙng ki‰n cûa ông Çåi sÙ Michael Marine và dân bi‹u Sanchez. ñåi sÙ Marine cho bi‰t, Hoa kÿ Çã bày tÕ s¿ không hài lòng vŠ cách Ùng phó nhÜ vÆy cûa phía ViŒt Nam. N» dân bi‹u Loretta Sanchez cÛng k‹ låi là: "công an ViŒt Nam Çã cÜ xº m¶t cách thô båo v§i v® cûa nh»ng ngÜ©i bÃt ÇÒng chính ki‰n". Phän Ùng låi v§i nhÆn xét cûa gi§i chÙc MÏ, phát ngôn viên b¶ ngoåi giao ViŒt c¶ng nói ngang: "Dân bi‹u Loretta Sanchez, m¶t lÀn n»a, chÙng tÕ thi‰u

thiŒn chí ÇÓi v§i ViŒt Nam, b¢ng cách ÇÜa ra nh»ng l©i lë không thích h®p và can thiŒp vào chuyŒn n¶i b¶ cûa ViŒt Nam".Ngày 10/04/07, phát ngôn viên b¶ ngoåi giao MÏ, Jenelle Hironimus cho bi‰t, "Ngoåi trܪng Conmdoleeza Rice và Çåi sÙ MÏ tåi Hà N¶i Michael Marine bày tÕ quan ngåi sâu s¡c vŠ thái Ƕ cûa nhà nܧc ViŒt Nam ÇÓi v§i các hoåt Ƕng cûa dân bi‹u Loretta Sanchez". VÎ dân bi‹u này ÇÜ®c coi là Çåi diŒn dân cº ÇÜ®c nhiŠu ngÜ©i MÏ gÓc ViŒt ûng h¶. Bà thÜ©ng chÌ trích ViŒt c¶ng vi phåm nhân quyŠn và thi‰u t¿ do tôn giáo. Bà Çã nhiŠu lÀn bÎ ViŒt c¶ng tØ chÓi cho vào ViŒt Nam. NhÜng lÀn này Bà là Çåi diŒn cho ûy ban Quân Vø Hå ViŒn MÏ Ç‰n ViŒt Nam có quan hŒ t§i chính sách quân s¿ ViŒt MÏ, nên ViŒt c¶ng không dám ngæn cän. HÖn n»a m§i Çây, phän Ùng cûa QuÓc H¶i MÏ ÇÓi v§i viŒc ViŒt c¶ng Çàn áp b¡t giam, k‰t án nh»ng ngÜ©i bÃt ÇÒng chính ki‰n tåi ViŒt Nam quá quy‰t liŒt, ljn Ƕ ngày 29/03/07, dân bi‹u Frank Wolf Çã lên ti‰ng yêu cÀu ông Michael Marine phài tØ chÙc Çåi sÙ MÏ tåi ViŒt Nam, vì không làm Çúng trách nhiŒm lên ti‰ng Çòi hÕi chính phû ViŒt Nam cäi thiŒn nhân quyŠn.Ngày 05/04/07, Çåi sÙ Marine Çã ÇÜa ra l©i kêu g†i nhà cÀm quyŠn Hà N¶i hãy trä t¿ do cho các tù chính trÎ và bÃt ÇÒng chính ki‰n. Trong m¶t bài vi‰t ông Marine Çã nhÃn månh: "HiŒn nay, thÆt Çáng ti‰c, ngày càng có nhiŠu ngÜ©i bÎ bÕ tù ho¥c giam gi» ª ViŒt Nam chÌ vì có t¶i bày tÕ quan Çi‹m m¶t cách ôn hòa. Trong sÓ h† có nhà báo NguyÍn VÛ Bình, luÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân, luÆt sÜ NguyÍn Væn ñài, nhà hoåt Ƕng vì quyŠn ÇÃt Çai Bùi Kim Thành, luÆt sÜ Lê QuÓc Quân và linh møc Công Giáo NguyÍn Væn Lš". Ông Michael Marine kêu g†i: "Vì tri‹n v†ng h¶i nhÆp và phát tri‹n månh më trong c¶ng ÇÒng quÓc t‰, nhà nܧc ViŒt Nam nên thä nh»ng ngÜ©i Çó ngay". Và cÛng khuy‰n cáo: "ViŒt Nam nên duyŒt låi ho¥c hûy bÕ nh»ng quy ÇÎnh pháp luÆt Ç‹ cho công dân hܪng quyŠn t¿ do bày tÕ quan Çi‹m m¶t cách ôn hòa, dù có chÌ trích nhà nܧc hay chæng". Th‰ nhÜng, nh»ng l©i ân cÀn Çó ÇÓi v§i ViŒt c¶ng chÌ nhÜ nܧc Ç° lá môn. M¥c dù làm ÇÀy t§ chuyên nghiŒp cho các th‰ l¿c quÓc t‰. ñi ÇÜ®c v§i MÏ, vào ÇÜ®c WTO rÒi thì MÏ sai gì làm Çó. Còn viŒc Çàn áp dân lành, khûng bÓ ÇÓi lÆp Ç‹ duy trì quyŠn l¿c là quán tính cûa c¶ng sän Ƕc ác, chúng không dÍ tØ bÕ, ngoåi trØ phäi có biŒn pháp månh.Ngày 09/04/07, cÀm ÇÀu phái Çoàn b¶ ngoåi giao Hoa Kÿ, thÙ trܪng, Eric G John, Ç¥c trách ñông Á, Thái Bình DÜÖng s¿ vø Çã ljn thæm hòa thÜ®ng Thích Quäng ñ¶ viŒn trܪng ViŒn Hóa ñåo GHPGVNTN tåi Thanh Minh ThiŠn ViŒn Sàigòn. Mª ÇÀu cu¶c trao Ç°i Hòa ThÜ®ng nói r¢ng: "Tôi không là nhà chính trÎ mà chÌ là m¶t tæng sï. Là tæng sï chúng tôi theo l©i PhÆt dÆy Ç‹ nói lên s¿ thÆt. VÆy có chi không vØa š xin các ngài th‹ tÃt cho". Hòa ThÜ®ng nh¡c t§i s¿ xúc Ƕng sâu xa cûa ngÜ©i dân ViŒt Nam khi ÇÜ®c nghe l©i t°ng thÓng George W. Bush tuyên bÓ trong bài diÍn væn nhÆn chÙc nhiŒm kÿ hai, hÒi tháng giêng 2005. T°ng thÓng nói r¢ng: "BÃt cÙ ai sÓng dܧi ách båo

quyŠn và Çang tuyŒt v†ng, hãy nh§ r¢ng Hoa Kÿ không quên các bån Çang bÎ Çàn áp, cÛng nhÜ không tha thÙ cho kÈ Çàn áp. Hoa Kÿ ÇÙng bên cånh các bån, khi bån tranh thû cho t¿ do". "NhÜng niŠm hy v†ng cûa chúng tôi Çã tiêu tan tåi thÜ®ng ÇÌnh APEC vào tháng 11/2006, khi t°ng thÓng Hoa Kÿ ljn Hà N¶i mà ch£ng cÃt lên m¶t l©i ûng h¶ cho dân chû và nhân quyŠn. Tôi nghï r¢ng, nh»ng ai Çang sÓng dܧi ách båo quyŠn, không riêng gì ª ViŒt Nam mà ngay tåi B¡c Hàn, Mi‰n ñiŒn, hay bÃt cÙ Çâu ÇŠu chia sÈ n‡i thÃt v†ng Çó ÇÓi v§i Hoa Kÿ". "Trܧc Ç®t Çàn áp th£ng tay và tàn båo các phong trào dân chû hôm nay, Çây là th©i Çi‹m t°ng thÓng Bush cÀn lên ti‰ng cho t¿ do tôn giáo, nhân quyŠn và dân chû tåi ViŒt Nam". Nhân dÎp g¥p này, thÙ trܪng Eric G. John cÛng thông báo v§i hòa thÜ®ng bi‰t r¢ng, s¡p t§i Çây së có cu¶c g¥p g« ÇÓi thoåi nhân quyŠn ª cÃp cao gi»a Hoa Kÿ và ViŒt Nam tåi thû Çô Hoa ThÎnh ñÓn - Trích tØ bän tin PTTPGQT.Sau Çó thÙ trܪng Eric John ÇÜ®c AFP trích l©i sau cu¶c g¥p cÛng nh¡c låi r¢ng: "Trܧc cänh Hà N¶i trÃn áp månh tay ÇÓi v§i phong trào dân chû ngày nay thì Çây là lúc t°ng thÓng Bush phäi bày tÕ lÆp trÜ©ng cÙng r¡n vŠ t¿ do tôn giáo, nhân quyŠn và dân chû tåi ViŒtnam". Ông Eric John cÛng kêu g†i: "Chính phû Hoa Kÿ g¡n k‰t liên hŒ vŠ kinh t‰ v§i nhân quyŠn, và dùng mÆu dÎch và viŒn tr® làm công cø Ç‹ ép Hà N¶i tôn tr†ng các cam k‰t quÓc t‰" TØ xÜa t§i nay 2 nhân vÆt có trách nhiŒm tr¿c ti‰p vŠ chính sách và chi‰n lÜ®c cûa MÏ tåi ViŒt Nam là thÙ trܪng ngoåi giao MÏ Ç¥c trách ñông Á s¿ vø và tÜ lŒnh l¿c lÜ®ng quân s¿ Hoakÿ tåi Thái Bình DÜÖng. Nh»ng báo cáo cûa 2 vÎ này có tÀm quan tr†ng ÇÓi v§i s¿ quy‰t ÇÎnh vŠ chính sách ngoåi giao và quÓc phòng cûa t°ng thÓng Hoa Kÿ. VÆy khi thÙ trܪng Eric John Ç¥c trách ñông Á s¿ vø Çã ÇÜa ra quan Çi‹m cÀn g¡n kinh t‰ v§i nhân quyŠn, và dùng mÆu dÎch và viŒn tr® làm công cø Ç‹ ép Hà N¶i tôn tr†ng các cam k‰t quÓc t‰, thì Çây không phäi là l©i Çe d†a xuông, mà nó së thành chính sách cûa MÏ ÇÓi v§i ViŒt Nam trong nh»ng ngày t§i. NgÜ©i s¡p thay Çåi sÙ Michael Marine là ông Michael Michalak, m¶t chuyên gia vŠ Trung Hoa và NhÆt Bän, tØng làm viŒc ª Australia, B¡c Kinh, Tokyo, hiŒn gi» chÙc Çåi sÙ MÏ ª APEC, Çã tØng theo t°ng thÓng Bush t§i Hà N¶i và m§i Çây Çã tham d¿ m¶t cu¶c h¶i thäo vŠ phát tri‹n kinh t‰ tåi ViŒt Nam së phäi th¿c hiŒn sách lÜ®c trên, khi ông Çäm nhiŒm chÙc ñåi SÙ MÏ tåi Hà N¶i. Có tin chính phû Hoakÿ së tr¿c ti‰p Ç¥t vÃn ÇŠ nhân quyŠn và dân chû v§i NguyÍn Minh Tri‰t chû tÎch nܧc ViŒt c¶ng, nhân dÎp Tri‰t vi‰ng MÏ vào cuÓi tháng 06/07 này. Ch© xem b†n ViŒt c¶ng có chÎu rºa b¶ m¥t nh‰ch nhác cho Tri‰t, Ç‹ sang g¥p t°ng thÓng Bush và quÓc dân MÏ, hay vÅn mãi mãi khi‰n cho thiên hå khinh ghét vì Çàn áp t¿ do dân chû nhÜ hiŒn nay?

=END=

2- DiÍn ñàn Häi Ngoåi

- TØ Phiên Tòa BÃt LÜÖng ñ‰n Nh»ng CÖn Sóng Dân Chû Trong Th©i Gian S¡p T§i NguyÍn Hå SÖn K‹ tØ ngày CSVN lên n¡m Chính QuyŠn ViŒt Nam, toàn b¶ hŒ thÓng trong cái g†i là "Chính Phû" Çã trª thành bÃt lÜÖng. BÃt cÙ cÖ cÃu nào ÇÜ®c hình thành nh¢m møc Çích phøc vø cho tÆp Çoàn t¶i phåm CSVN ÇŠu là bÃt lÜÖng. N‰u không tham ô thì cÛng gian lÆn. N‰u không vô luân, thì cÛng là vô pháp. N‰u không bÃt công thì cÛng là... bÃt lÜÖng. Và m§i Çây, hình änh bÃt lÜÖng nhÃt mà cä th‰ gi§i phäi kinh ngåc, khi tên công an Çã ngang nhiên bÎt mÒm m¶t bÎ cáo ngay trong phiên tòa tåi Toà Án TÌnh ThØa Thiên Hu‰, ngày 30 tháng 3 næm 2007. BÎ cáo là Linh møc NguyÍn Væn Lš, m¶t nhà ÇÃu tranh bÃt båo Ƕng cho nŠn T¿ Do Dân Chû Nhân QuyŠn. Cho dù có biŒn h¶ cách nào Çi n»a, thì tên công an NguyÍn Minh Tân này không th‹ thay m¥t cho Chánh án Bùi QuÓc HiŒp, dùng hành Ƕng thäo khÃu Ç‹ bÎt mÒm bÎ cáo. ñiŠu Çáng kinh ngåc hÖn, là hành Ƕng phåm pháp này låi xäy ra ngay trong tòa án, trܧc m¥t Quan toà và ÇÜ®c s¿ ÇÒng tình cûa QuanTòa cÛng nhÜ ViŒn Ki‹m Sát, là nh»ng ngÜ©i Çang gi» nhiŒm vø cÀm cân näy m¿c.G†i là phiên tòa bÃt lÜÖng, vì m†i diÍn ti‰n tØ ÇÀu t§i cuÓi, ÇŠu là bÃt lÜÖng. BÃt lÜÖng khi dùng gÀn 40 công an, trùm mŠn, bÎt miŒng, b¡t cóc bÎ cáo dÅn t§i tòa. BÃt lÜÖng khi không cho bÎ cáo NguyÍn Væn Lš ÇÜ®c quyŠn m¥c áo cûa mình Ç‹ ra tòa, trong khi nh»ng bÎ cáo khác låi ÇÜ®c t¿ do m¥c áo mình ch†n. BÃt lÜÖng khi không cho thân nhân cûa các bÎ cáo ljn tham d¿ phiên tòa. BÃt lÜÖng khi dùng khoäng 500 tên công an Ç‹ ngæn ch¥n các ngä ÇÜ©ng dÅn ljn tòa, không cho m†i ngÜ©i qua låi. BÃt lÜÖng khi muÓn bܧc vào tòa phäi có giÃy phép tham d¿. BÃt lÜÖng khi tuyên bÓ xº công khai nhÜng låi không cho phóng viên ngoåi quÓc hiŒn diŒn trong phòng xº, chÌ ÇÜ®c theo dõi qua Óng kính truyŠn hình cûa ñäng. BÃt lÜÖng khi không cho luÆt sÜ bênh v¿c cho bÎ cáo. BÃt lÜÖng khi công an t¡t micro cûa bÎ cáo, không cho nói. BÃt lÜÖng vì chÌ xº v¶i vàng cä 5 ngÜ©i trong vòng 4 ti‰ng. Và... hàng chøc cái bÃt lÜÖng khác. NhÜng có lë, cái bÃt lÜÖng "vï Çåi" nhÃt, vÅn là "BÎt mÒm bÎ cáo", không cho nói, không cho lên ti‰ng, không cho t¿ bào ch»a, Ç‹ quan tòa "t¿ do" džc bän án v§i ÇÀy l©i lë vu khÓng Çã ÇÜ®c vi‰t s¤n.

Cä th‰ gi§i Çã cäm thÃy kinh ngåc và ghê tªm vŠ phiên tòa bÃt lÜÖng cûa Nhà nܧc CSVN. S¿ kinh ngåc trª thành phÅn n¶ khi nhìn thÃy tÃm hình "bÎt miŒng bÎ cáo" ngay trong phiên tòa. ThÜ®ng NghÎ Sï Gary Humphries cûa QuÓc H¶i Liên Bang Úc Çã gªi thÜ cho NguyÍn TÃn DÛng bày tÕ s¿ khi‰p Çäm khi thÃy cha Lš bÎ viên công an bÎt miŒng trong phòng xº. Dân bi‹u C¶ng Hòa Chris Smith, Chû tÎch Ti‹u ban Nhân quyŠn cûa Hå viŒn MÏ, thì cho r¢ng viŒc Hà N¶i k‰t án tù linh møc NguyÍn Væn Lš là tàn båo, vô nhân Çåo.Hình änh m¶t ông linh møc bÎ còng hai tay, v§i thân hình y‰u ÇuÓi sau nhiŠu ngày tuyŒt th¿c, bÎ kéo lê l‰t vào bên trong tòa án, là m¶t hình änh thÜÖng tâm, dÍ gây xúc Ƕng cho ngÜ©i xem. Th‰ nhÜng, trong trÆn chi‰n bÎ "còng hai tay" này, Linh møc NguyÍn Væn Lš Çã toàn th¡ng m¶t cách vô cùng vÈ vang. ChÌ m¶t câu nói: "ñä Çäo CSVN", Linh møc NguyÍn Væn Lš Çã thu phøc ÇÜ®c cäm tình cûa toàn th‰ gi§i. Và, chính nghïa Çã nghiêng h£n vŠ phía nh»ng ngÜ©i ÇÃu tranh. Thay vì k‰t t¶i Linh møc NguyÍn Væn Lš, thì phiên toà låi t¿ k‰t t¶i ch‰ Ƕ CSVN là m¶t ch‰ Ƕ phi nhân cÀn phäi bÎ Çào thäi.T° chÙc Phóng Viên Không Biên Gi§i, T° chÙc Theo Dõi Nhân QuyŠn, H¶i Væn Bút QuÓc T‰, Phong trào Dân Chû Th‰ Gi§i, Các nܧc trong khÓi Liên HiŒp Âu Châu, B¶ Ngoåi Giao Hoa Kÿ, v.v... ÇÒng loåt lên ti‰ng phän ÇÓi båo quyŠn CSVN Çã vi phåm công ܧc QuÓc T‰ khi Çàn áp và b¡t giam các nhà bÃt ÇÒng chính ki‰n, ÇÒng th©i yêu cÀu trä t¿ do ngay lÆp tÙc cho nh»ng ngÜ©i bÎ b¡t giam, cÛng nhÜ kêu g†i th‰ gi§i hãy tích c¿c hÖn n»a trong viŒc bênh v¿c cho các nhà hoåt Ƕng dân chû ª ViŒt Nam.Tܪng cÛng nên nh¡c låi, vào Çúng ngày 30/3/2007, trܧc khi phiên tòa bÃt lÜÖng ÇÜ®c khai måc, trên t© nhÆt báo Wall Street Journal, Çã có bài nhÆn ÇÎnh s¡c bén v§i nhan ÇŠ: ViŒt Nam Không M§i NhÜ NgÜ©i Ta Tܪng. Bài nhÆn ÇÎnh này Çã våch ra hàng loåi vi phåm nhân quyŠn và ngÜ®c Çãi tôn giáo cûa CSVN k‹ tØ sau khi ÇÜ®c gia nhÆp T° chÙc ThÜÖng Måi Th‰ Gi§i WTO, và cho r¢ng nh»ng Çòi hÕi cûa các nhà Dân chû ViŒt Nam s¡p bÎ ÇÜa ra tòa, vŠ quyŠn t¿ do cæn bän mà ÇÓi v§i công dân cûa nh»ng quÓc gia t¿ do là chuyŒn rÃt bình thÜ©ng. Vì tÃt cä nhân dân ViŒt Nam Çang khát v†ng t¿ do, nh»ng nhà hoåt Ƕng dân chû này xÙng Çáng ÇÜ®c s¿ ûng h¶ cûa th‰ gi§i t¿ do.K‹ tØ sau phiên tòa bÃt lÜÖng, thái Ƕ khinh tªm cûa th‰ gi§i ngày càng gia tæng b¢ng nh»ng hành Ƕng cø th‹. Và, t§i m¶t th©i Çi‹m nào Çó, cho dù b¶ m¥t cûa các nhân vÆt lãnh Çåo CSVN có dÀy và chai lì ljn Çâu, cÛng së cäm thÃy trÖ trën và, không cÀn phäi suy nghï nhiŠu, ngÜ©i ta cÛng có th‹ Çoán ÇÜ®c r¢ng, së có m¶t phiên tòa thÙ hai trong phåm vi n¶i b¶ Ç‹ xº "nh»ng ngÜ©i có công" trong phiên toà ngày 30/3/2007 vØa qua. Së só nh»ng con dê t‰ thÀn phäi hy sinh Ç‹ giäm b§t s¿ khinh tªm cûa th‰ gi§i ÇÓi v§i nhà nܧc CSVN. ñiŠu quan tr†ng là "con dê nào" së bÎ làm thÎt. B¶ trܪng Công an Lê

HÒng Anh? T hÙ trܪng Công an NguyÍn Væn Hܪng? Chánh án Bùi QuÓc HiŒp? hay tên công an bÎt mÒm Lm NguyÍn Væn Lš? Câu trä l©i là trong m¶t xã h¶i không có công lš, và luÆt pháp dùng Ç‹ bao che cho tÆp Çoàn t¶i phåm, thì kÈ nào thÃp c° bé miŒng së là ngÜ©i chÎu thiŒt thòi nhÃt. Và, rÃt có th‹ sau phiên tòa thÙ hai này, các cÖ quan truyŠn thông báo chí låi có dÎp loan täi r¶ng rãi vŠ hành Ƕng "hÓi l‡i quang minh chính Çåi" cûa ñäng và Nhà Nܧc.Câu nói: "Công an Nhân Dân là l¿c lÜ®ng tiên phong trong viŒc hå gøc uy tín cûa ñäng", qûa th¿c không có gì là quá Çáng. Và, qua phiên toà bÃt lÜÖng ngày 30 tháng 3 vØa qua, tên công an bÎt mÒm cha Lš, "xÙng Çáng" ÇÜ®c nhÆn lãnh Huy ChÜÖng Ngu XuÄn... bÆc nhÃt. ñây là phiên tòa ÇÀu tiên së ÇÜ®c Çi vào lÎch sº cûa nŠn TÜ Pháp th‰ gi§i, vì... bÎ cáo bÎ bÎt mÒm không cho nói. Các sinh viên ngành luÆt së ÇÜ®c coi låi Çoån bæng và hình änh cûa phiên tòa Ç‹ h†c hÕi th‰ nào là quyŠn ÇÜ®c nói cûa m¶t bÎ cáo, th‰ nào là gi§i hån cûa m¶t nhân viên an ninh, và quan tr†ng hÖn n»a, th‰ nào là công lš tåi m¶t xã h¶i c¶ng sän nhÜ ViŒt Nam. Hành Ƕng thäo khÃu cûa l¿c lÜ®ng công an CSVN không chÌ nhÆn ÇÜ®c s¿ khinh tªm cûa th‰ gi§i, mà ngay chính trong n¶i b¶ cûa b†n thäo khÃu này cÛng cäm thÃy phÅn n¶. VÛ ñæng DÛng, Phó ñåi sÙ cûa CSVN tåi Washington, trong nh»ng ngày ÇÀu cûa chi‰n dÎch Çàn áp, Çã g†i vŠ cho B¶ Công An Ç‹ than phiŠn vŠ hành Ƕng Çàn áp các nhà bÃt ÇÒng chính ki‰n, Çã gây khó khæn cho B¶ Ngoåi Giao: "... tôi nói cho các ÇÒng chí bi‰t, ª trong nܧc, các ÇÒng chí håch sách ngÜ©i ta, bây gi© Çây, ª häi ng†i, các kiŠu bào và các t° chÙc ngÜ©i ta lên Tòa ñåi SÙ la lÓi om sòm, các ÇÒng chí có bi‰t nhÜ th‰ hay không? và các ÇÒng chí làm æn nhÜ vÆy là sai, thì ai chÎu trách nhiŒm Çây? Các ÇÒng chí b¡t b§i, hành hå tÃt cä nh»ng ngÜ©i dân ª trong nܧc, Çi‹n hình là linh møc NguyÍn Væn Lš ÇÃy. Tôi nói cho ÇÒng chí bi‰t, phó Thû tܧng Phåm Gia Khiêm, kiêm b¶ trܪng B¶ Ngoåi Giao chuÄn bÎ qua Hoa Kÿ này Çây, bây gi© m§i bi‰t t¶i l‡i vì cách hành xº cûa các ÇÒng chí, ai là ngÜ©i chÎu trách nhiŒm? Tôi Çã g†i cho B¶ Công An, tôi Çã g†i cho B¶ Ngoåi giao rÒi. Các ÇÒng chí ª trong nܧc chÌ có bÓ láo bÓ l‰u, làm bÆy làm bå, không có chÃp hành nghiêm chÌnh luÆt lŒ cûa nhà nܧc. Tôi là VÛ ñæng DÛng Çây, ÇÒng chí g†i cho tôi ª sÓ ÇiŒn thoåi 202-861-0737. T° cha các ÇÒng chí nhá. Làm æn nhÜ th‰ à? Các ÇÒng chí bÓ láo bÓ l‰u, tiŠn lÜÖng thì æn cûa nhà nܧc, làm thì làm láo, rÒi bây gi© t¶i là ai lo Çây, hä?" (nguyên væn)Ai cÛng bi‰t là CSVN Çang m¡c chÙng bŒnh trÀm tr†ng vŠ nhân quyŠn, nhÃt là khi tung ra chi‰n dÎch Çàn áp khÓc liŒt nh»ng ngÜ©i tranh ÇÃu cho nhân quyŠn nhÜ LuÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân, LuÆt sÜ NguyÍn Væn ñài, LuÆt sÜ Lê QuÓc Quân, LuÆt sÜ NguyÍn ThÎ Thùy Trang.v.v.. S¿ ngæn cän không cho thân nhân cûa các nhà bÃt ÇÒng chính ki‰n ljn g¥p g« phái Çoàn Nhân QuyŠn cûa Hoa Kÿ trong

tuÀn lÍ vØa qua, chÙng tÕ Hà N¶i có ÇiŠu gì Çó lo s® cÀn phäi dÃu kín. Và, ÇiŠu này, låi càng làm cho th‰ gi§i bên ngoài "muÓn bi‰t" Hà N¶i Çang dÃu ÇiŠu gì.M¥c dù Nhân QuyŠn chÌ là "vÛ khí m¥t n°i", và nhÜ bà Loretta Sanchez tuyên bÓ tåi Hà N¶i: "HiŒn nay Hoa Kÿ vÅn còn rÃt nhiŠu biŒn pháp có th‹ áp døng ÇÓi v§i ViŒt Nam. Chúng ta có rÃt nhiŠu phÀn viŒn tr® và tài tr® cho ViŒt Nam, k‹ cä tài tr® huÃn luyŒn quân s¿. Hoa Kÿ có th‹ rút b§t phÀn tài tr®, ho¥c rút b§t s¿ ûng h¶ ÇÓi v§i s¿ tài tr® qua các cÖ quan quÓc t‰, ho¥c n‰u n¥ng hÖn n»a có th‹ áp Ç¥t biŒn pháp ch‰ tài (sanctions)." Th‰ nhÜng chÌ m¶t thÙ "vÛ khí" này, Hà N¶i Çã thÃt båi thäm thÜÖng, hiŒn nguyên hình là m¶t ch‰ Ƕ Ƕc tài man r®, chÜa xÙng Çáng Ç‹ h¶i nhÆp vào sân chÖi cûa th‰ gi§i væn mình.Sau chi‰n dÎch Çàn áp tåi Hu‰, CSVN b¡t ÇÀu n¥ng tay hÖn ÇÓi v§i các nhà Dân Chû tåi Hà N¶i. NhÜng, liŒu nh»ng s¿ Çàn áp khÓc liŒt trong th©i gian qua cÛng nhÜ hiŒn nay tåi Hà N¶i, có dÆp t¡t ÇÜ®c phong trào dân chû ª trong nܧc không? Xin thÜa, câu trä l©i là nhìn th£ng vào th¿c t‰.Hai ngÜ©i phø n» là bà VÛ Thúy Hà, v® cûa bác sï Phåm HÒng SÖn và bà Bùi ThÎ Kim Ngân, v® cûa nhà báo NguyÍn VÛ Bình, Çã bÃt chÃp hành Ƕng thô båo vÜ®t qua hàng rào cän cûa 15 tên công an côn ÇÒ, Ç‹ ljn g¥p bà Dân Bi‹u Loretta Sancheztåi tÜ gia ñåi SÙ Michael Marine. Bà Dân bi‹u Çã g†i h† là "nh»ng ngÜ©i phø n» ViŒt Nam can Çäm".Cô DÜÖng ThÎ Xuân, ThÜ kš tÆp san T¿ Do Dân chû, sau khi bÎ công an Tràng TiŠn Hà N¶i b¡t giam phi pháp trong vòng 10 ti‰ng ÇÒng hÒ ngày 6 tháng 4, liŠn vi‰t ñÖn TÓ Cáo tên trung tá ñinh QuÓc Phòng là cán b¶ công an phÜ©ng Tràng TiŠn - quÆn Hoàn Ki‰m- Hà N¶i, Çã có hành vi xúc phåm, vu khÓng và b¡t giam ngÜ©i trái pháp luÆt, vi phåm các ÇiŠu luÆt trong B¶ luÆt hình s¿. ñÒng th©i ÇŠ nghÎ mª phiên tòa truy tÓ trung tá ñinh QuÓc Phòng v§i các t¶i xâm phåm ljn quyŠn con ngÜ©i.Riêng nhà báo NguyÍn Kh¡c Toàn, trong m¶t bài trä l©i phÕng vÃn cûa báo ÇiŒn tº ñàn Chim ViŒt online, ông Çã nhÆn ÇÎnh vŠ änh hܪng cûa chi‰n dÎch Çàn áp này nhÜ sau:"ñàn áp khûng bÓ bao gi© cÛng änh hܪng n¥ng nŠ t§i phong trào ÇÃu tranh dân chû, làm cho phong trào tåm th©i l¡ng xuÓng. NhÜng Çàn áp và khûng bÓ cÛng bi‹u hiŒn s¿ b‰ t¡c, khÓn cùng, lo s® cûa Çäng CS và nhà nܧc ViŒt Nam trܧc làn sóng ÇÓi kháng cûa quÀn chúng ngày m¶t dâng cao. BÃt cÙ cu¶c cách mång nào cÛng không tránh khÕi Çàn áp và khûng bÓ Çó là quy luÆt tÃt y‰u. M¶t quy luÆt khác cÛng t¿ diÍn ra là "càng gÀn th¡ng l®i càng nhiŠu gian nan". NhÜng cho dù khó khæn, gian kh° hay nguy hi‹m ljn bao nhiêu Çi n»a, thì ''Th¡ng l®i cuÓi cùng cûa cu¶c ÇÃu tranh này vì T¿ do dân chû và các quyŠn Con ngÜ©i cÖ bän, ch¡c ch¡n së thu¶c vŠ tÃt cä các l¿c

lÜ®ng dân chû ti‰n b¶ và thu¶c vŠ nhân dân ta. Dù r¢ng con Çu©ng vinh quanh Çó có th‹ còn quanh co, còn g¥p muôn vàn chông gai thº thách". ñàn áp và khûng bÓ cÛng chính là cÖ h¶i, là s¿ sàng l†c t¿ nhiên làm cho nh»ng ngÜ©i vÜ®t qua thº thách nhÜ ÇÜ®c lºa thº vàng ngày m¶t dÛng cäm hÖn, kiên ÇÎnh hÖn lÆp trÜ©ng cûa mình trên con ÇÜ©ng tranh ÇÃu dân chû cho nhân dân và ÇÃt nܧc ViŒt Nam cûa chúng ta và bÕ låi Ç¢ng sau nh»ng ai không có th¿c tâm tranh ÇÃu ho¥c không Çû nghÎ l¿c, bän lïnh, s¿ can Çäm và lòng kiên nhÅn... " (Nguyên væn)M¥c dù Çã có rÃt nhiŠu hÙa hËn cÛng nhÜ thái Ƕ mŠm mÕng, ôn hòa tØ phía CSVN, nhÜng sau khi Çåt ÇÜ®c nh»ng th¡ng l®i tØ H¶i nghÎ ThÜ®ng ÇÌnh Apec, tØ viŒc ÇÜ®c k‰t nåp vào t° chÙc thÜÖng måi WTO, tØ viŒc ÇÜ®c hܪng qui ch‰ PNTR cûa Hoa Kÿ, và tØ viŒc ÇÜ®c Hoa Kÿ xóa tên khÕi danh sách CPC, thì CSVN liŠn trª m¥t, hiŒn nguyên hình là m¶t båo quyŠn, ra tay Çàn áp các phong trào ÇÓi lÆp trong nܧc. Hay nói m¶t cách khác, CSVN cÜÖng quy‰t bám lÃy chû nghïa xã h¶i Ƕc tài Ç‹ níu kéo quyŠn l¿c.V§i cÜÖng quy‰t ch¥t ÇÙt cái "càng cua" cûa Trung C¶ng là CSVN, chính sách cûa Hoa Kÿ ÇÓi v§i ViŒt Nam Çã có nhiŠu dÃu hiŒu thay Ç°i, vì Çã ljn lúc Hoa Kÿ nhÆn thÃy r¢ng, không th‹ tin, không th‹ dùng, cÛng nhÜ không th‹ c¶ng tác ÇÜ®c v§i CSVN. Và, ch‰ Ƕ này cÀn phäi ÇÜ®c thay th‰ Ç‹ °n ÇÎnh k‰ hoåch phòng thû tåi ñông Nam Á cûa Hoa Kÿ. Nh»ng dÃu hiŒu khác thÜ©ng này Çang tØ tØ chuy‹n Ƕng, mà ngÜ©i ta có th‹ nhìn thÃy trong tuÀn lÍ vØa qua, nhÜ:- M¶t phái Çoàn cûa Ñy Ban Nhân QuyŠn thu¶c Hå ViŒn Hoa Kÿ ljn thæm ViŒt Nam. ñ¥c biŒt là trong phái Çoàn có s¿ hiŒn diŒn cûa n» Dân Bi‹u Loretta Sanchez, ngÜ©i mà Hà N¶i cho là hoàn toàn không có l®i cho quan hŒ ViŒt-MÏ, vì thi‰u khách quan và thiŒn chí ÇÓi v§i ViŒt Nam. Quä th¿c n» Dân bi‹u này không th‹ nào có ÇÜ®c thiŒn chí ÇÓi v§i gi§i lãnh Çåo tåi Hà N¶i khi mà bà muÓn g¥p thân nhân cûa m¶t sÓ ngÜ©i bÃt ÇÒng chính ki‰n, thì låi bÎ l¿c lÜ®ng tay sai ra sÙc ngæn cän, ljn Ƕ bà phäi g†i nh»ng tên chó sæn này là "khûng bÓ". V§i CSVN, bà Loretta Sanchez mãi mãi là m¶t hung thÀn trong lãnh v¿c bäo vŒ nhân quyŠn. Trong cu¶c h†p báo tåi khách sån Hilton ngày 6/4, bà Çã than phiŠn r¢ng công an CSVN Çã d¿ng rào cän và bi‹n cÃm ngÜ©i ngoåi quÓc lai vãng chung quanh nhà cûa thân nhân 5 nhân vÆt bÃt ÇÒng chính ki‰n ÇÜ®c m©i ljn dùng trà tåi tÜ thÃt Çåi sÙ Hoa Kÿ, ông Michael Marine, và Çã có khoäng 15 tên côn ÇÒ dùng hành Ƕng thô båo Ç‹ ngæn cän hai phø n» khi h† tìm cách vào tÜ thÃt cûa Çåi sÙ MÏ... LiŠn sau Çó, hôm thÙ hai, 9/4 Hà N¶i ra lŒnh cho các cÖ quan truyŠn thông nhà nܧc ViŒt Nam ÇÒng loåt lên án n» dân bi‹u Loretta Sanchez là m¶t phÀn trong âm mÜu khûng bÓ nh¡m møc Çích tåo tình hình mÃt °n ÇÎnh cho ViŒt Nam.- CÛng trong tuÀn lÍ vØa qua, nh»ng chi‰n sï ÇÃu tranh Çang bÎ giam cÀm trong lao tù nhÜ Lš TÓng, b‡ng nhiên.... ÇÜ®c trä t¿ do. Và Võ

ñÙc Væn, ÇÜ®c ÇÜa ra xét xº, (và cÛng së ÇÜ®c t¿ do trª låi Hoa Kÿ trong m¶t ngày không xa). M¥c dù nh»ng ngÜ©i này, Hà N¶i Çã "mua s¤n vé máy bay" tØ mÃy næm nay, và không bi‰t bao nhiêu lÀn yêu cÀu Thái Lan cho dÅn Ƕ vŠ ViŒt Nam. NhÜng nay thì Hà N¶i không còn chút hy v†ng nào có th‹ dÅn Ƕ hai ngÜ©i này vŠ ViŒt Nam, bªi chính sách Çã thay Ç°i. - Lå hÖn n»a là vào sáng ngày 9 tháng 4, m¶t phái Çoàn thu¶c b¶ ngoåi giao Hoa Kÿ do ông Eric John, ThÙ trܪng Ngoåi Giao Ç¥c trách ñông Á và Thái Bình DÜÖng Çã ljn Thanh Minh ThiŠn ViŒn thæm Hòa ThÜ®ng Thích Quäng ñ¶, ViŒn Trܪng ViŒn Hóa ñåo Giáo H¶i PhÆt Giáo ViŒt Nam ThÓng NhÃt. ThÜ©ng thì không có phái Çoàn ngoåi quÓc nào có th‹ l†t qua hàng rào bao vây cûa công an QuÆn Phú NhuÆn Ç‹ vào ÇÜ®c bên trong Thanh Minh ThiŠn ViŒn. Nh»ng tên ngu trung công an này, dï nhiên ch£ng ÇÙa nào bÎ mù, nhÜng phái Çoàn cûa B¶ Ngoåi Giao Hoa Kÿ vÅn có th‹ vào thæm Hòa ThÜ®ng trong vòng 2 ti‰ng ÇÒng hÒ. Quä là chuyŒn lå!.- TØ Washington, Dân bi‹u Loretta Sanchez, Zoe Lofgren ljn ThÜ®ng nghÎ sï Edward Kennedy và John Kerry ÇŠu lÀn lÜ®t thay nhau lên ti‰ng phän ÇÓi vŠ tình trång nhân quyŠn tÒi tŒ cûa ViŒt Nam. Và dï nhiên, Çây chÌ là nh»ng ti‰ng nói khªi ÇÀu, së có hàng loåt Dân bi‹u và ThÜ®ng nghÎ sï lên ti‰ng trong th©i gian t§i. Và còn hÙa hËn nhiŠu bÃt ng©, trong chuy‰n vi‰ng thæm Hoa Kÿ s¡p t§i cûa NguyÍn Minh Tri‰t.- S¿ kiŒn CSVN "cho phép" phái Çoàn thu¶c b¶ ngoåi giao Hoa Kÿ ljn thæm Hòa ThÜ®ng Quäng ñ¶, cÛng nhÜ s¿ kiŒn CSVN "cho phép" bà Loretta Sanchez cùng v§i phái Çoàn Nhân QuyŠn Hå ViŒn Hoa Kÿ ljn ViŒt Nam, là dÃu hiŒu chÙng tÕ Hà N¶i có ÇiŠu gì không °n. Phäi chæng có m¶t áp l¿c nào Çó mà Hà N¶i phäi "vui vÈ c¡n ræng" mà "nhÜ©ng bܧc"? Câu trä l©i së ÇÜ®c tØ tØ giäi Çáp trong nh»ng ngày tháng t§i. NhÃt là khi Ông Michael Michalak, m¶t chuyên gia vŠ Á Châu, së ÇÜ®c thay th‰ ông Michael Marine, làm ñåi sÙ MÏ ª ViŒt Nam Ç‹ s¤n sàng "Çáp Ùng v§i tình hình m§i".Ngày xÜa, m¶t tên khùng treo änh cûa HÒ Chí Minh ngay trong khu thÜÖng måi cûa ngÜ©i ViŒt tåi thû Çô tÎ nån Bolsa, Hoa Kÿ, Çã làm phÅn n¶ khÓi ngÜ©i ViŒt lÜu vong trong 53 ngày Çêm, mà có ngày cao Çi‹m lên t§i trên 50 ngàn ngÜ©i. Ngày nay, m¶t th¢ng vô låi bÎt mÒm Linh Møc Lš ngay trܧc con m¡t cûa các kš giä ngoåi quÓc, không nh»ng làm phÅn n¶ khÓi ngÜ©i ViŒt yêu chu¶ng t¿ do kh¡p nÖi, mà còn làm kinh hãi nh»ng quÓc gia dân chû trên toàn th‰ gi§i, bªi không ai có th‹ tin ÇÜ®c hành Ƕng man r® Ãy, có th‹ xäy ra ª vào th©i Çåi væn minh này.M¥c dù båo quyŠn Çã ÇÜa Linh møc NguyÍn Væn Lš vào tù, nhÜng khí phách ÇÃu tranh hiên ngang cûa ông vÅn ª låi trong tâm khäm cûa m†i ngÜ©i. N‰u bÙc hình Thi‰u Tܧng NguyÍn Ng†c Loan xº t¶i m¶t tên

ViŒt C¶ng Çã gây chÃn Ƕng th‰ gi§i, và phóng viên Eddie Adams, ngÜ©i chøp bÙc hình, Çã nhÆn ÇÜ®c giäi Pulitzer vào næm1969, thì tÃm hình gây phÅn n¶ và thÜÖng tâm cûa Linh Møc Lš bÎ bÎt mÒm, cÛng së là chû ÇŠ cho nh»ng cu¶c tÆp h†p Çông Çäo ngÜ©i ViŒt kh¡p nÖi, mà cao Çi‹m là ngày 30 tháng 4 næm nay. Trên Çoån ÇÜ©ng xóa bÕ chû nghïa Ƕc quyŠn cai trÎ Ç‹ giành låi T¿ do, Dân chû cho dân t¶c, tÆp Çoàn CSVN hi‹u rÃt rõ câu châm ngôn: "Thêm m¶t ÇÓi ÇÎch là thêm m¶t bÙc tÜ©ng ch¡n". Và dï nhiên, Çàn áp m¶t nhà Dân chû, là tåo thêm hàng chøc ngàn bÙc tÜ©ng ch¡n. Bi‰t rõ ÇiŠu Çó, nhÜng CSVN vÅn phäi ra tay Çàn áp, vì Çó là con ÇÜ©ng thoát hi‹m cuÓi cùng trܧc khi bÕ cûa chåy lÃy ngÜ©i. Càng ngày càng có nhiŠu bÙc tÜ©ng ÇÜ®c d¿ng lên Ç‹ ch¡n h‰t lÓi Çi cûa tÆp Çoàn t¶i phåm CSVN. Và, tÆp Çoàn này nhÃt ÇÎnh phäi tan rã trong m¶t ngày không xa.

NguyÍn Hå SÖn10/4/2007

=END=

3- DiÍn ñàn Häi Ngoåi

- 26 Næm Tù ñã ñû ChÜa?

ñào Væn Bình

Vào ngày 15-3-2007 khoäng 500 công an cùng các cán b¶ Çû ban nghành Çã làm m¶t cu¶c hành quân, m¶t cu¶c "t°ng công kích T‰t MÆu Thân" vô tiŠn khóang hÆu mà chi‰n th¡ng lÅy lØng không phäi là chi‰n l®i phÄm v§i xe tæng súng Çån, xác quân thù phÖi thây trên chi‰n ÇÎa mà là m¶t ÇÓng gåch vøn Ç° nát còn rÖi r§t låi tØ ngôi tÎnh thÃt nhÕ bé cûa ThÜ®ng T†a Thích ThiŒn Minh. Sau 26 næm tù kh° sai biŒt xÙ, TT.Thích ThiŒn Minh vŠ Çây v§i hai phÀn ba cu¶c Ç©i Çã mÃt. Ngày Çi tù còn là m¶t thanh niên trai tráng. Nay trª vŠ là m¶t lão ông mái tóc Çi‹m sÜÖng gi»a cu¶c Ç°i Ç©i tàn båo khi linh møc phäi cªi bÕ áo dòng sÓng chui, nay rày mai Çó, khi các bÆc "tôn túc" thÜ®ng t†a, Çåi ÇÙc khä kính næm xÜa - không còn chÎu Ç¿ng n°i áp l¿c cûa ma vÜÖng Çã phäi vÙt bÕ chi‰c áo cûa NhÜ Lai Ç‹ làm tay sai cho båo chúa Ç‹ có mi‰ng cÖm manh áo. Khi mà ngôi chùa c° kính bi‰n thành trÜ©ng h†c mang tên m¶t anh chàng du kích chuyên gài mìn, phá cÀu, phá l¶ và pháo kích vào khu dân cÜ. Ÿ m¶t nÖi mà:Ÿ nÖi nàyñôi m¡t cûa nh»ng thi‰u n»

Trông rÃt u hoàiVì Ç©i em ch£ng có tÜÖng lai!

Ÿ nÖi nàyKhuôn m¥t cûa nh»ng mË giàTrông rÃt Çiêu tànVì Ç©i mË buÒn nhÜ khoai s¡n!

Ÿ nÖi này,Nh»ng cái tên nhÜ Chúa, PhÆtCÛng phäi Çi ch‡ khác chÖiVì HÒ Chí Minh,Là thÀn linh tÓi thÜ®ng!

Ÿ nÖi nàyNh»ng anh hùng dân t¶cCÛng phäi cúi ÇÀuVì h† nhÕ hÖn m¶t ông bí thÜ huyŒn ûy!

Ÿ nÖi nàyRÃt nhiŠu ti‰ng khóc,Và ti‰ng nghËn ngàoVì công an nhÜ thú d»ñäng viên nhÜ hung thÀnCán b¶ nhÜ thÀn ch‰tL©i Çäng là thánh kinh!

Ÿ nÖi này,Cºa nÈo ÇŠu Çóng imNh»ng ngÜ©i thân quen bi‰tChØ nhìn nhau xa låNhÜ nhìn b†n công an!

Ÿ nÖi nàyNi‰m tin yêu Çã ch‰tNgÜ©i nghi kœ con ngÜ©iKhông m¶t ai Çoàn k‰tñäng thÓng trÎ muôn Ç©i!

Ÿ nÖi này,Ch‡ nào cÛng màu ÇÕLܧi h¶ khÄu bûa vây,NgÜ©i gi‰t nhau Ç‹ sÓng,Loài thú cÛng hóa Çiên!(Trích Thiên Sº Thi Cûa NgÜ©i VÜ®t Bi‹n)Chính ra gi»a cÖn ác m¶ng kinh hoàng Çó TT. Thích ThiŒn Minh phäi la hét lên Ç‹ bi‰n thành m¶t gã æn mày, m¶t ngÜ©i mÃt trí chui rúc ª dܧi chân cÀu, dܧi mái hiên cûa nh»ng câu tiêu công c¶ng...mà b»a cÖm là rau rác ngòai ch®, là nh»ng con chu¶t ch‰t, con r¡n mÓi ch‰t. Th‰ nhÜng gi»a "vÛng bom cûa tâm hÒn" gi»a cÖn thác l†an Ç°i Ç©i, thÜ®ng t†a, b¢ng Tâm ñåi Hùng ñåi L¿c Çã t¿ v¿c mình dÆy, Çã xin phép nhà cÀm quyŠn Ç‹ thi‰t lÆp m¶t ngôi tÎnh thÃt nhÕ bé trong khu vu©n cûa nhà ngÜ©i em ru¶t Ç‹ có nÖi an trú tâm hÒn, th© phÜ®ng và có nÖi nÜÖng t¿a Çi vŠ làm PhÆt s¿, cÙu tr® ngÜ©i nghèo khó, tr® giúp ÇÒng bào khi bÎ thiên tai løt l¶i. ñây là cu¶c sÓng bình an, khiêm tÓn, Çåo hånh mà bÃt kÿ m¶t chính quyŠn nào cÛng ÇŠu khuy‰n khích. Th‰ nhÜng ª Çây không phäi dÍ dàng nhÜ ngÜ©i ta tܪng. Bªi vì thÜ®ng t†a là m¶t "ngÜ©i có lš lÎch xÃu" m¶t "thành phÀn nguy hi‹m cho ch‰ Ƕ" v.v...và thôi thì Çû thÙ t¶i gán lên ÇÀu. NhÜng nguyên do chính vÅn là h† không th‹ dø d‡ thÜ®ng t†a bÕ Giáo H¶i PG/VNTN Ç‹ gia nhÆp hàng ngÛ sÜ "quÓc doanh" nhÜ l©i Ông Trung Tá Hai Quang - Trܪng Phòng Anh Ninh Chính TrÎ PA38 Çã nói høych t†et qua ngÜ©i em "Ô. Huÿnh Væn Ba (th‰ danh cûa thÜ®ng t†a) ÇØng xây d¿ng tÎnh thÃt làm gì, hãy làm ÇÖn xin gia nhÆp Giáo H¶i PhÆt Giáo ViŒt Nam (tÙc giáo h¶i nhà nܧc) thì chúng tôi së ÇŠ nghÎ cÃp cho m¶t ngôi chùa tåi TÌnh B¥c Liêu, chÙ Ô. Ba xây tÎnh thÃt Ç‹ làm væn phòng T°ng Vø Thanh Niên Giáo H¶i PG/VNTN, m¶t giáo h¶i bÃt h®p pháp thì chúng tôi së cÃm." Hành vi "qu› phá nhà chay này" Çã gây phÅn uÃt trong lòng ngÜ©i dân xÙ B¥c Liêu. Chúng ta hãy nghe Ô. Quang Chính - m¶t cán b¶ nhà nܧc ª B¥c Liêu nói "Tôi thÃy hÖi lå là viŒc phá hûy ngôi tÎnh thÃt nhÕ n¢m xâu trong hÈm cách l¶ gi§i 40 mét, m¶t ngôi nhà bŠ ngang 4 mét, dài 7 mét, m¶t nÖi không änh hܪng tranh chÃp ÇÃt Çai, không n¢m trong khu v¿c giäi tÕa hay thu¶c diŒn quy h†ach cûa nhà nܧc và cÛng không chi‰m lòng lŠ ÇÜ©ng. ViŒc nhà sÜ cho ngÜ©i em là Ô. Hùynh H»u NhiŠu h®p thÙc hóa thû tøc, xin phép h®p pháp chính quyŠn xem nhÜ gÀn hòan tÃt. Có ÇiŠu khá nghÎch lš là Ô. DÜÖng Væn L®i vØa kš xác nhÆn quyŠn sº døng ÇÃt (tÙc s° ÇÕ) cho Ô. Huÿnh H»u NhiŠu thì cách m¶t ngày sau cÛng chính Ô. DÜÖng Væn L®i låi kš Quy‰t ñÎnh sÓ 68 ra lŒnh nhà sÜ phäi t¿ phá hûy ngôi nhà trong th©i hån 05 ngày n‰u không thì Ñy Ban Nhân Dân ThÎ Xã, Công An ThÎ Xã, Phòng Quän Lš ñô ThÎ ThÎ Xã,

CÖ Quan ThÎ ñ¶i, Công An PhÜ©ng ljn cÜ«ng ch‰ phá hûy, và Çúng nhÜ th‰." (*)CÛng låi theo mÃy ông cÜ©ng hào ác bá B¥c Liêu, nguyên do cûa vø ÇÆp phá này là vì H¶i Ái H»u C¿u Tù Nhân Chính TrÎ và Tôn Giáo VN không có giÃy phép h†at Ƕng. VÆy thº hÕi n‰u H¶i Ái H»u C¿u TNCT& Tôn Giáo ViŒt Nam không có phép h†at Ƕng theo luÆt ÇÎnh thì cái g†i là ñäng CSVN thành lÆp tØ Th©i Pháp Thu¶c xin phép ai? ñây chính là m¶t h¶i Çoàn bÃt h®p pháp vì không có giÃy phép h†at Ƕng cûa nhà cÀm quyŠn ÇÜÖng th©i. Còn n‰u cho r¢ng Th¿c Dân Pháp æn cܧp ÇÃt nܧc ta thì ta có quyŠn ÇÙng ra lÆp h¶i mà ch£ng cÀn xin phép nó Ç‹ Çánh Çu°i chúng nó Çi... thì ngày nay bÃt cÙ ngÜ©i dân nào tåi ViŒt Nam cÛng có quyŠn lÆp h¶i, lÆp Çäng Ç‹ "Çánh Çu°i" quân c¶ng sän cܧp nܧc Çi. Tåi sao g†i ñäng CSVN là quân cܧp nܧc? Vì h† dùng båo l¿c Ç‹ cܧp chính quyŠn và tØ Çó ljn nay chÜa bao gi© dám công khai t° chÙc m¶t cu¶c bÀu cº thÆt t¿ do dܧi s¿ giám sát cûa LHQ Ç‹ chính thÓng hóa quyŠn l¿c. Cho nên cái g†i là "chính phû" nܧc C¶ng Hòa XHCN/VN th¿c chÃt chÌ là m¶t tà quyŠn, ngøy quyŠn. Vì là tà quyŠn và ngøy quyŠn cho nên phäi dùng båo l¿c Ç‹ n¡m gi» cho nên bi‰n thành båo quyŠn. Vì có båo quyŠn trong tay cho nên tha hÒ vÖ vét cho nên låi bi‰n thành phÌ quyŠn (m¶t chính quyŠn æn cܧp). Bän thân mình là hiŒn thân cûa tà quyŠn, båo quyŠn và phÌ quyŠn thì còn tÜ cách gì Ç‹ k‰t t¶i ai? Cho nên xin mÃy ông kË c¶ng sän ª B¥c Liêu hãy coi chØng. ˆn cÖm chúa múa tÓi ngày thì cÛng ÇÜ®c Çi. NhÜng xin quš ông hãy nhË tay m¶t chút. M¶t ngày nào Çó Trung ÐÖng ñäng CSVN thÃy mình "hÓ to" có th‹ Çem các ông ra làm "dê tŠ thÀn" v§i lš do Çäng và nhà nܧc lúc nào cÛng Çúng chÌ có Çám cán b¶ hå tÀng làm láo làm l‰u. Có th‹ quš ông - thay vì thæng quan ti‰n chÙc - thì låi vào tù rÒi sau Çó æn næm sám hÓi, quay ra chÓng ÇÓi låi c¶ng sän và ngày Çó không bi‰t chØng chúng tôi låi phäi kêu la kh¡p th‰ gi§i Ç‹ cÙu mång quš ông! Nói thì nói th‰ nhÜng ai cÛng phäi hi‹u trách nhiŒm cûa vø ÇÆp phá này không phäi do Çám cÜ©ng hào ác bá ª B¥c Liêu mà do Chính TrÎ B¶ ñäng CSVN, chính Nông ñÙc Månh và NguyÍn TÃn DÛng chû mÜu và phäi chÎu hòa tòan trách nhiŒm vŠ hành vi sai trái này. Trܧc vø ÇÆp phá tan hoang nhÜ th‰, thÜ®ng t†a cÛng không hŠ tÕ lòng oán hÆn mà chÌ dùng ÇÙc NhÅn Nhøc cûa nhà PhÆt Ç‹ chÎu Ç¿ng qua câu nói "vån pháp vô thÜ©ng" có nghïa là ngôi tÎnh thÃt này bän chÃt cûa nó vÓn vô thÜ©ng, nay còn mai mÃt. N‰u nó có mÃt Çi thì cÛng không có gì phäi thÜÖng ti‰c.Th‰ nhÜng sau Çó thÜ®ng t†a vÅn sÓng không yên mà ti‰p tøc bÎ truy bÙc, khûng bÓ, Çe d†a bªi hàng chøc cÖ quan chính quyŠn cÛng nhÜ an ninh tÌnh. Công An PA25 Çã triŒu thÜ®ng t†a lên tra hÕi hÖn 20 ngày, máy ÇiŒn tº riêng cûa th¿Öng t†a Çã bÎ tÎch thu. H† in ra tØ trong máy cä ngàn trang Ç‹ tìm b¢ng chÙng. H† dùng chuyên viên viÍn thông Ç‹ phøc hÒi gÀn 400 hÒ sÖ âm thanh các loåi (th¿c ra các bài nói chuyŒn này ch£ng có gì bí mÆt

cä và Çã ph° bi‰n tràn lan trên mång lܧi tòan cÀu). H† còn dùng Çïa chuyên nghiŒp cûa viÍn thông Ç‹ hÒi phøc, phân l†ai các tài liŒu cûa Giáo H¶i PG/VNTN, các Thông Cáo Báo Chí, các tài liŒu biên khäo riêng cûa thÜ®ng t†a và các tài liŒu do kh¡p nÖi gºi t§i. Các cÖ quan khác nhÜ H¶i ñÒng cûa M¥t TrÆn T° QuÓc, Ban Tôn Giáo TÌnh, Ban TrÎ S¿ Giáo H¶i Nhà Nܧc, ViŒn Ki‹m Sát Nhân Dân B¥c Liêu, Công An TÌnh, Cøc BÜu Chính ViÍn Thông, Sª Thông Tin Væn Hóa, Ñy Ban Nhân Dân TÌnh... së còn thÄm vÃn thÜ®ng t†a Ç‹ thu thÆp tài liŒu "truy cÙu hình s¿" tÙc truy tÓ ra tòa giÓng nhÜ b†n chúng Çã làm v§i LM NguyÍn Væn Lš ª Hu‰ trܧc Çây. Phäi chæng rÒi Çây TT. Thích ThiŒn Minh së bÎ ÇiŒu ra cái g†i là "Tòa Án B¥c Liêu" trܧc hàng hàng l§p l§p công an canh gi» rÒi bÎ bÎt miŒng không cho nói? 26 næm tù kh° sai biŒt xÙ Çã Çû chÜa? Båo quyŠn còn muÓn gì n»a Çây? Phäi chæng b†n chúng còn muÓn lÃy Çi cä cái mång sÓng cûa TT. Thích ThiŒn Minh? KHÔNG! NHƒT ñÎNH KHÔNG! 26 NˆM T¨ ñ‚ ñÑ R—I!!! Chúng ta không th‹ Ç‹ m¶t ki‹u phiên tòa ô nhøc xº LM NguyÍn Væn Lš tái diÍn m¶t lÀn n»a. Trong cu¶c ÇÃu tranh ngày hôm nay chúng ta không có vÛ khí Ç‹ chÓng låi båo quyŠn. SÙc månh mà chúng ta có chÌ là Chân Lš, Lë Phäi, Lòng DÛng Cäm, ñÙc Hy Sinh, Áp L¿c Chính TrÎ và DÜ LuÆn Th‰ Gi§i cùng S¿ C¢m H©n Cûa NgÜ©i Dân. KhÓi 3 triŒu ngÜ©i ViŒt häi ng†ai phäi cho båo quyŠn thÃy chúng ta không chÌ chÓng C¶ng b¢ng Internet. Chúng ta cÀn th‹ hiŒn sÙc månh chính trÎ cûa mình cho båo quyŠn thÃy. Tháng 11 t§i Çây có th‹ NguyÍn Minh Tri‰t së sang thæm Hoa Kÿ. Trong thâm tôi lúc nào cÛng ܧc mong tÃt cä các c¶ng ÇÒng, h¶i Çòan, Çäng phái tåi häi ng†ai Çòan k‰t m¶t lòng Ç‹ t° chÙc m¶t cu¶c bi‹u dÜÖng l¿c lÜ®ng cä træm ngàn ngÜ©i tåi Thû ñô Hoa ThÎnh ñÓn Ç‹ "dàn chào" NguyÍn Minh Tri‰t Ç‹ hô vang l©i T¿ Do, Dân Chû Cho ViŒt Nam. ñ‹ cho th‰ gi§i thÃy ViŒt Nam là m¶t ÇÎa ngøc giä trá v§i nh»ng khách sån 5 sao, ° Çi‰m, sòng bài, trung tâm xuÃt cäng nô lŒ tình døc và nh»ng khu du lÎch sang tr†ng Ç‹ TÜ Bän ñÕ vÖ vét ng†ai tŒ. Khi các nhà tranh ÇÃu còn Çang bÎ cÀm tù nhÜ: NguyÍn TÃn Hòanh và các thành viên trong HiŒp H¶i ñòan K‰t Công Nông, LS NguyÍn Væn ñài, LS Lê ThÎ Công Nhân, LS Lê QuÓc Quân, nhà báo NguyÍn VÛ Bình, anh NguyÍn Phong và khi các nhà lãnh Çåo các tôn giáo còn bÎ quän thúc, khûng bÓ, bách håi thì các chi‰n sï dân chû ti‰p nÓi phäi š thÙc r¢ng cu¶c ÇÃu tranh chÓng gi¥c n¶i xâm c¶ng sän ngày hôm nay còn gian kh° gÃp mÃy chøc lÀn cu¶c ÇÃu tranh chÓng Th¿c Dân Pháp næm xÜa. Trܧc khi gia nhÆp m¶t t° chÙc ÇÃu tranh ho¥c gºi m¶t ÇiŒn thÜ ra häi ng†ai Ç‹ nói lên khát v†ng dân chû thì h† cÀn phäi t¿ hÕi mình th¿c s¿ có lòng can Çäm chÃp nhÆn bän án tº hình, bän án chung thân, vÜ®t qua m†i câu thúc ràng bu¶c vŠ gia Çình, v® con, cha mË, s¿ dø d‡, mua chu¶c, Çe d†a cûa kÈ thù Ç‹ Çi cho ljn mÙc cuÓi cùng cûa cu¶c ÇÃu tranh giäi phóng dân t¶c thÀn thánh này hay không? M¶t vài chi‰n sï dân chû nºa ÇÜ©ng gÅy gánh vØa qua Çã dåy cho chúng ta bài h†c ngày hôm nay. Chúng ta không ÇÃu tranh trong m¶t quÓc gia ki‹u Tây PhÜÖng bi‰t thÜ®ng

tôn luÆt pháp, ÇÓi lÆp ÇÜ®c hi‰n pháp bäo vŒ, trân tr†ng và che chª. Chúng ta Çang ÇÃu tranh chÓng låi m¶t båo quyŠn gian manh nhÃt, không chØa m¶t thû džan Çê hèn nào Ç‹ triŒt hå ngÜ©i ÇÓi kháng không ngòai møc Çích duy trì quyŠn lãnh Çåo Ƕc tôn. /.

ñào Væn Bình8-4-2007

=END=

4- Thông Báo Báo Chí

- L©i Kêu G†i Cûa 60 ñoàn Th‹, T° ChÙc Trong Và Ngoài VN: TÄy Chay BÀu Cº QuÓc H¶i CSVN 20-5-2007

ñã có 60 Çoàn th‹, t° chÙc Çã cùng kš tên chung trong "L©i Kêu G†i TÄy Chay BÀu Cº 20-5". Các Çoàn th‹ này ª ViŒt Nam, Âu Châu, Á Châu, B¡c MÏ, và Úc Châu, và thu¶c nhiŠu thành phÀn tØ chính trÎ, xã h¶i, ljn chuyên môn, c¶ng ÇÒng... kêu g†i ÇÒng bào phän ÇÓi trò hŠ bÎp b®m phän dân chû "Çäng cº- dân bÀu" cûa Çäng CSVN qua cu¶c bÀu cº quÓc h¶i së t° chÙc vào ngày 20 tháng 5, b¢ng nh»ng cách nhÜ tÄy chay, ho¥c bÃt h®p tác nhÜ Ç‹ phi‰u tr¡ng, gåch xoá phi‰u, v.v.L©i Kêu G†i TÄy Chay BÀu Cº 20-5 ÇÜ®c công bÓ vào ngày 8 tháng 4, 2007, Çánh dÃu Çúng 1 næm ngày KhÓi "8406" ra Ç©i còn nh¢m chia xÈ v§i m†i ngÜ©i ViŒt s¿ uÃt hÆn trܧc hình änh ngày 30-3 tåi m¶t cái g†i là "phiên toà", nhà cÀm quyŠn Hà N¶i Çã bÎt miŒng LM NguyÍn Væn Lš, m¶t khuôn m¥t tiêu bi‹u cûa KhÓi 8406. Dܧi Çây là nguyên væn LžI KÊU G†I T…Y CHAY B„U C± 20-5-2007:

Cu¶c "BÀu Cº" Gian DÓiCách ti‰n hành "bÀu-cº" QuÓc-H¶i vào ngày 20-5 s¡p t§i là m¶t hành-Ƕng xÃc xÜ®c cûa ñäng CSVN. ñäng này Çang ngang nhiên Ç¥t quyŠn-l®i cûa h† lên trên quyŠn-l®i cûa T°-QuÓc và dân-t¶c. H† cÛng Çang ngang nhiên xoá bÕ quyŠn cûa ngÜ©i dân ÇÜ®c ch†n l¿a ngÜ©i Çåi-diŒn th¿c s¿ cho mình trong m¶t cu¶c bÀu-cº công-b¢ng và t¿-do.QuÓc-H¶i không th‹ là m¶t QuÓc-H¶i thÆt s¿ cûa dân, do dân và vì dân, n‰u ñäng CSVN vÅn ti‰p tøc "Çäng cº dân bÀu" nhÜ hiŒn nay.ñäng này t¿ cho mình quyŠn dành 90% gh‰ cho Çäng-viên, và chÌ-ÇÎnh Çäng-viên nào ÇÜ®c vào danh-sách Ùng-cº. SÓ 10% gh‰ còn låi thì nhà nܧc CSVN låi t¿ cho mình quyŠn chÃp nhÆn ai, không chÃp nhÆn ai ra Ùng cº.

Thái Ƕ phän-dân-chû này ÇÜ®c minh-chÙng rõ ràng qua l©i tuyên-bÓ cûa Nông ñÙc Månh, t°ng bí thÜ ñäng CSVN, trong m¶t bu°i h†p ngày 21-3 vŠ "Báo cáo công tác cä nhiŒm kÿ khoá XI cûa QH": "nh¡c nhª QH khoá t§i tuyŒt ÇÓi không nên Ç‹ trò chÖi dân chû lÒng vào QH, nhÜ vÆy là rÃt nguy hi‹m".

Hãy TÄy Chay và BÃt H®p TácVì nh»ng lš do trên, phong trào dân chû trong nܧc k‹ cä KhÓi 8406 Çã lên ti‰ng kêu g†i ÇÒng-bào trong nܧc bày tÕ s¿ phän-ÇÓi cu¶c "bÀu-cº" này. Hai trong sÓ nh»ng cách Ç‹ phän-ÇÓi là tÄy chay, và bÃt-h®p-tác:- TÄy-chay không Çi bÀu, - BÃt-h®p-tác b¢ng cách Çi bÀu nhÜng gåch xoá lá phi‰u, ho¥c Ç‹ phi‰u tr¡ng, v.v., và- Gåch chéo lên các bích chÜÖng vÆn Ƕng bÀu cº do nhà cÀm quyŠn CSVN dán ª nhÜng nÖi công c¶ng.ñ‹ chuy‹n-Çåt l©i kêu g†i nói trên, gÀn Çây m¶t sÓ áp-phích và t© rÖi Çã ÇÜ®c tung ra nÖi công-c¶ng qua nhiŠu hình thÙc nhÜ trong HµNH 1 dܧi Çây:

HµNH 1: Áp-phích cûa ñäng Vì Dân dán tåi Sàigòn (trên tråm ÇiŒn-thoåi công-c¶ng trܧc c°ng trÜ©ng ñåi-H†c LuÆt) và tåi Hà N¶i (trên cây ÇÓi diŒn BÜu-ÇiŒn). Hàng trên là "20-5 (bÎ gåch chéo)", và ª dܧi là hàng ch» "ñäng cº Dân bÀu"

Nh»ng cách nhÜ trên m§i chÌ là bܧc khªi ÇÀu. ñ‹ l©i kêu g†i tÄy chay và bÃt h®p tác ÇÜ®c loan truyŠn ljn hàng træm ngàn ho¥c hàng triŒu ngÜ©i, thì cÀn phäi ÇÜ®c dân chúng ti‰p nÓi loan truyŠn r¶ng rãi hÖn n»a.HiŒn nay, Çã b¡t ÇÀu có cu¶c ti‰p nÓi loan truyŠn này, b¢ng cách vi‰t trên t© giÃy båc, nhÜ t© thä trên lŠ ÇÜ©ng trong HµNH 2 dܧi Çây.

HµNH 2: M¶t cách Ç‹ ti‰p nÓi loan truyŠn là vi‰t trên t© giÃy båc, thí dø theo ki‹u 20-5(gåch chéo) ho¥c "20 chia 5 b¢ng 0"

ñây là cách loan truyŠn rÃt h»u hiŒu, vì tiŠn là vÆt mau chóng luân lÜu qua tay nhiŠu ngÜ©i, và ngÜ©i nhÆn thông ÇiŒp có th‹ dÍ dàng chính mình ti‰p tay b¢ng cách vi‰t lên thêm nhiŠu t© khác.ViŒc truyŠn-Çåt thông-ÇiŒp trên t© giÃy båc là viŒc không cÀn xäy ra ª các quÓc-gia dân-chû. NhÜng ª ViŒt-Nam, nhà nܧc Hà N¶i dùng võ-l¿c Ç‹ tܧc-Çoåt quyŠn t¿-do báo-chí cûa nhân dân. Do Çó, chính h† Çã ép dân phäi dùng các phÜÖng-tiŒn nhÜ trên Ç‹ truyŠn-Çåt tÜ-tܪng cûa mình.

Hãy TruyŠn ñåt ñ‰n M†i NgÜ©iChúng tôi, nh»ng Çoàn-th‹ trong và ngoài nܧc, và nh»ng c¶ng-ÇÒng häi-ngoåi kš tên dܧi Çây:1/ Kêu g†i ÇÒng-bào trong nܧc tÄy-chay ho¥c bÃt-h®p-tác trong cu¶c bÀu cº này2/ Kêu g†i ÇÒng-bào trong nܧc ti‰p tay truyŠn-Çåt thông-ÇiŒp tÄy-chay ho¥c bÃt-h®p-tác này b¢ng nh»ng cách nhÜ vi‰t trên t© giÃy båc, g†i ÇiŒn-thoåi, gªi SMS ljn ÇiŒn-thoåi di Ƕng v.v.3/ Kêu g†i ngÜ©i ViŒt häi-ngoåi truyŠn-Çåt ljn thân-nhân bån-h»u trong nܧc b¢ng ÇiŒn-thoåi, thÜ tØ, gªi SMS ljn ÇiŒn-thoåi di Ƕng, v.v.Hôm nay là Çúng 1 næm sau ngày KhÓi 8406 tuyên-bÓ thành lÆp. Chúng tôi ch†n ngày này Ç‹ kš, là Ç‹ bày tÕ s¿ ûng-h¶ ÇÓi v§i KhÓi 8406 và m†i ngÜ©i m†i t° chÙc Çang tranh-ÇÃu cho m¶t nܧc ViŒt-Nam dân-chû. Kš ngày hôm nay, chúng tôi cÛng cùng chia xÈ v§i m†i ngÜ©i ViŒt s¿ uÃt hÆn trܧc hình änh ngày 30-3 tåi m¶t cái g†i là "phiên toà", nhà cÀm quyŠn Hà N¶i Çã bÎt miŒng LM NguyÍn Væn Lš, m¶t khuôn m¥t tiêu bi‹u cûa KhÓi 8406.

Ngày 8 tháng 4 næm 2007.

ñoàn Th‹ Chính TrÎ:ñåi ViŒt QuÓc Dân ñängñäng Dân Chû Nhân Dânñäng Thæng Ti‰n ViŒt Namñäng Vì DânHiŒp H¶i Dân Chû Hi‰n ñÎnh Pháp TrÎ ña Nguyên (Úc Châu)KhÓ "8406" QuÓc N¶iLiên Minh Dân Chû Nhân QuyŠnViŒt NamLiên Minh Dân Chû ViŒt NamNghÎ H¶i Toàn QuÓc NgÜ©i ViŒt Tåi Hoa KÿPhong Trào QuÓc Dân ViŒt Nam Hành ñ¶ngT° ChÙc Phøc HÜng ViŒt NamT° ChÙc QuÓc T‰ Y‹m Tr® Cao Trào Nhân BänU› Ban Y‹m Tr® Dân Chû ViŒt NamViŒt Nam Canh Tân Cách Mång ñängViŒt Nam C¶ng Hoà FoundationViŒt Nam QuÓc Dân ñäng

ñoàn Th‹ Chuyên BiŒt:Ca ñoàn N¡ng M§iCâu Låc B¶ Tu°i TrÈ Tranh ñÃu Nhân QuyŠnDiÍn ñàn Dân Chû Hóa ViŒt Nam Vùng Hoa ThÎnh ñÓnñoàn Thanh Niên HÒn ViŒtñoàn Thanh Thi‰u Niên ña HiŒu Pennsylvania & New Jersey, USAH¶i Ái H»u C¿u Tù Nhân Chính TrÎ & Tôn Giáo ViŒt NamH¶i Cº Tri ViŒt MÏ H¶i C¿u Chi‰n Binh ViŒt Nam C¶ng Hòa Michigan, USAH¶i C¿u Quân Nhân QLVNCH Ontario - Ontario, CanadaH¶i C¿u SVSQ/TVBQGVN Pennsylvania New Jersey & New York, USAH¶i Khoa H†c & KÏ ThuÆt ViŒt NamH¶i QuÓc T‰ Y Sï ViŒt Nam T¿ DoH¶i Tù Nhân Chính TrÎ và Nån Nhân CSVN tåi PhápKhu H¶i Tù Nhân Chính TrÎ Vùng Hoa ThÎnh ñÓnLiên H¶i Chi‰n Sï ViŒt Nam C¶ng Hòa - DFW, TX, USA Màng Lܧi Tu°i TrÈ Lên ñÜ©ng ViŒt Nam Phong Trào Hi‰n ChÜÖng 2000 - Ontario, CanadaPhong Trào HÜng Ca

Phong Trào Giáo Dân ViŒt Nam Häi NgoåiPhong Trào QuÓc Dân ñòi Trä Tên Sài GònTÆp Th‹ C¿u Chi‰n Sï ViŒt NamTÆp Th‹ Gia ñình PhÆt Tº MiŠn Quäng ñÙcT°ng H¶i C¿u Sinh Viên Sï Quan TrÜ©ng Võ BÎ QuÓc Gia ViŒt NamTrung Tâm Sinh Hoåt C¶ng ñÒng Thành PhÓ Saint Louis - USATrung Tâm ViŒt Nam tåi Hannover, GermanyU› Ban Bäo VŒ NgÜ©i Lao ñ¶ng ViŒt NamÑy Ban Toàn QuÓc TÄy Chay BÀu Cº 20-5

ñoàn Th‹ C¶ng ñÒng:C¶ng ñÒng NgÜ©i ViŒt T¿ Do Liên Bang Úc ChâuLiên H¶i NgÜ©i ViŒt CanadaHiŒp H¶i NgÜ©i ViŒt tåi NhÆtC¶ng ñÒng ViŒt Nam Hoa Kÿ C¶ng ñÒng NgÜ©i ViŒt QuÓc Gia Detroit, MI, USAC¶ng ñÒng NgÜ©i ViŒt QuÓc Gia ñông B¡c Pennsylvania, USAC¶ng ñÒng NgÜ©i ViŒt QuÓc Gia Allentown, Pennsylvania, USA C¶ng ñÒng NgÜ©i ViŒt QuÓc Gia ñB Bethlehem Easton, Pennsylvania, USAC¶ng ñÒng NgÜ©i ViŒt QuÓc Gia Reading, Pennsylvania, USA C¶ng ñÒng NgÜ©i ViŒt QuÓc Gia Lancaster PA & VPC, USA C¶ng ñÒng NgÜ©i ViŒt QuÓc Gia Dallas và Vùng Phø CÆn, TX, USAC¶ng ñÒng NgÜ©i ViŒt QuÓc Gia Fort Worth và Vùng Phø CÆn, TX, USA C¶ng ñÒng ViŒt Nam B¡c California, CA, USAC¶ng ñÒng ViŒt Nam Nam California, CA, USAC¶ng ñÒng ViŒt Nam Oregon, USAC¶ng ñÒng ViŒt Nam Ti‹u Bang Florida, USAHiŒp H¶i NgÜ©i ViŒt San Diego, CA, USA

=END=

5- Tin TÙc QuÓc N¶i

- N‡i Çau cûa nhân dân ViŒt Nam ch£ng khác gì n‡i Çau cûa m¶t ngÜ©i mË bÃt l¿c trܧc Çàn con hÜ hÕng và m¶t ông chÒng nát rÜ®u

HÒ ThÎ Bích KhÜÖng

Ngày 15-3-2007 khi tr©i vØa täng sáng tôi Çã có m¥t tåi c°ng UBND tÌnh NghŒ An. ñây là ngày chû tÎch ûy ban nhân dân tÌnh cÛng nhÜ ngày h¶i ÇÒng ti‰p dân cûa ûy ban nhân dân tÌnh NghŒ An, mª cºa ti‰p công dân hàng tháng. Tôi ljn UBND tÌnh mong r¢ng bi‰t ÇÜ®c thông tin vŠ các vø kiŒn cûa mình Çang thu¶c phåm vi giäi quy‰t cûa tÌnh. ñ¥c biŒt là 2 vø phá cºa hàng buôn bán cûa tôi có công væn cûa ûy ban ki‹m tra trung ÜÖng ñäng c¶ng sän ViŒt Nam chuy‹n vŠ cho chû tÎch UBND tÌnh NghŒ An Ç‹ giäi quy‰t theo công væn sÓ 40-GB/KTTW ÇŠ ngày 11-1-2007. Nh»ng tܪng r¢ng có s¿ chÌ Çåo cûa ki‹m tra trung ÜÖng Çäng trên thû Çô Hà N¶i nh¡c nhª, ch¡c lÀn này tôi së ÇÜ®c giäi quy‰t, ít nhÃt cÛng dÙt Çi‹m m¶t vø kiŒn. Nào ng© tôi và bܧc ljn c°ng thì Çã bÎ công an håch sách yêu cÀu ki‹m tra nào là ÇÖn thÜ, nào là giÃy tùy thân Çû thÙ, m¥c dù tôi là ngÜ©i mà công an và cán b¶ Çã quá quen m¥t bªi th©i gian tôi Çi khi‰u kiŒn Çã kéo dài. Khi ki‹m tra thÃy ch£ng còn thi‰u m¶t thÙ giÃy t© thû tøc nào và không th‹ cän trª ÇÜ®c tôi, h† m§i miÍn cÜ«ng cho tôi ÇÜ®c bܧc vào phòng Ç®i ghi tên rÒi ngÒi ch©.NgÒi ch© ljn cán b¶ ÇÜa ra bän danh sách nh»ng ngÜ©i không ÇÜ®c ti‰p, džc cho m†i ngÜ©i nghe, trong Çó có tên tôi. Th¿c s¿ tôi không th‹ tin vào tai mình ÇÜ®c nên cÙ nghï r¢ng Çó là danh sách nh»ng ngÜ©i ÇÜ®c ti‰p. Tôi im l¥ng ngÒi ch© džc xong Ç‹ hÕi låi Çó là danh sách ÇÜ®c ti‰p hay là danh sách nh»ng ngÜ©i không ÇÜ®c ti‰p, thì ngÜ©i cán b¶ Çã džc danh sách Çó chuÒn th£ng vào bên trong mà không hŠ nói næng gì. Sau Çó m¶t bÀy công an vây quanh tôi, b¡t tôi ra ngoài không ÇÜ®c, sau Çó Ãn vai tôi ngÒi xuÓng gh‰ b¡t ngÒi im ª Çó.Th¿c s¿ là h‰t cách v§i chính quyŠn c¶ng sän, cÛng trong lúc Çó nh»ng ngÜ©i có sÓ phÆn nhÜ tôi cÛng quá nhiŠu, nên khung cänh cûa trø sª ti‰p dân quá h‡n Ƕn. Nh»ng ngÜ©i dân oan kÈ thì mÃt nhà mÃt ÇÃt, ngÜ©i bÎ æn h§t tiŠn lÜÖng, kÈ bÎ Ùc hi‰p bÕ tù quä là không ít... Có ngÜ©i than r¢ng chÌ bi‰t r¢ng ª Çây dân nghèo ÇÜ©ng sá xa xôi không ra trung ÜÖng Çu®c Ç‹ mà kêu oan cho thÃu tr©i xanh m†i n‡i oan khuÃt cûa mình Çang phäi chÎu Ç¿ng...Nh»ng ngÜ©i Çã ra ÇÜ®c ljn trung ÜÖng có bi‰t hÖn m¶t chút nhÜ các chÎ, các bà HÒ ThÎ Tình, Ngô thÎ Hòa, ñào ThÎ Hiên... h† rÃt hi‹u chính quyŠn c¶ng sän nhÜ th‰ nào. Bªi vì h† Çã nhiŠu lÀn ra trung ÜÖng æn ngû tåi vÜ©n hoa Mai Xuân Thܪng ª Hà n¶i, ai ai cÛng phäi l¡c ÇÀu buÒn cho chính quyŠn c¶ng sän ViŒt Nam. Chúng tôi nghï r¢ng chÌ tÃt cä së phäi våch trÀn t¶i ác cûa h† ra công luÆn quÓc t‰, phäi nh© công luân quÓc t‰ sº døng áp l¿c giúp Ç« nhân dân ViŒt Nam bu¶c Çäng CS và nhà nܧc ViŒt Nam cûa h† phäi th¿c hiŒn Çúng pháp luÆt cûa chính h† Çã ÇŠ ra, Ç‹ nhân dân kh¡p nÖi trên ÇÃt nܧc khÓn kh° này s§m thoát khÕi s¿ cܧp bóc cûa chính quyŠn c¶ng sän.

Sau Çây tôi xin trích dÅn m¶t sÓ ngÜ©i bÎ UBND tÌnh NghŒ An tØ chÓi không ti‰p giäi quy‰t trong ngày 15-3-2007. Mà phÀn l§n h† ÇŠu có phi‰u hܧng dÅn và công væn chuy‹n ÇÖn do trung ÜÖng gi§i thiŒu vŠ tÌnh nhà :- Bà HÒ ThÎ Tình: trú tåi khÓi 14 phÜ©ng Lê L†i,thành phÓ Vinh, NghŒ An. bÎ chính quyŠn phÜ©ng Lê L®i cܧp 5000m2 ÇÃt th° cÜ tØ næm 1989 ljn nay có s¿ chÌ Çåo cûa trung ÜÖng Çäng giao cho tÌnh NghŒ An giäi quy‰t.- Bà Ngô ThÎ Hòa: Trú tåi khÓ 14, phÜ©ng Lê L®i,thành phÓ Vinh, NghŒ An. ñòi låi 4161,5m2 ÇÃt bÎ cܧp và kêu oan cho mË, em trai, em dâu bÎ bÕ tù Ç‹ chính quyŠn‰C ÇÎa phÜÖng cܧp phá ÇÃt ÇÜ®c dÍ dàng.Cä bà Ngô thÎ Hòa và NguyŠn ThÎ Tình ÇŠu trong m¶t th©i gian và hoàn cänh nhÜ nhau, ÇŠu là ÇÃt th° cÜ, ÇŠu Çi kiŒn ljn trung ÜÖng có s¿ chÌ Çåo cûa trung ÜÖng Çäng CSVN. M¥c dù ngày 07-8-2006 chû tÎch ûy ban nhân dân tÌnh NghŒ An Çã có quy‰t ÇÎnh lÆp t° công tác liên ngành Ç‹ giäi quy‰t, nhÜng trên th¿c t‰ chÜa có biŒn phái giäi quy‰t nào.- Bà ñào ThÎ Hiên là m¶t cán b¶ công nhân viên luôn luôn hoàn thành tÓt nhiŒm vø, không hŠ hám danh l®i tiŠn tài, nhà nܧc phong anh hùng không nhÆn nhÜng vì bÎ chính quyŠn phÜ©ng Lê L®i tr¡ng tr®n cܧp ÇÃt bán cho nhà giàu tØ næm 1983. Bà Çã kiŒn ljn nay t§i hàng træm lÀn, ra trung ÜÖng ki‰u kiŒn cÛng không ÇÜ®c giäi quy‰t.- Ông NguyÍn Xuân TÙ ª xã Vân Diên, huyŒn Nam ñàn, tÌnh NghŒ An là m¶t ngÜ©i tØ bÕ Çäng c¶ng sän VN xin tham gia vào ñäng dân chû 21 cûa cø Hoàng Minh Chính ª Hà N¶i. Ông Çã bÎ c¡t ch‰ Ƕ chính sách, tiŠn xÜÖng máu hÖn 16 næm nay liên tøc, n¶i tØ tiŠn lÜÖng phøc vø chi‰n trÜ©ng bÎ chính quyŠn cܧp, ÇÃt Çai bÎ chi‰m Çoåt Ç‹ cho ngÜ©i khác. Ông nhiŠu lÀn bÎ chính quyŠn CS ÇÎa phÜÖng trói Çánh ÇÆp và cܧp tiŠn tåi trø sª UBND xã... khi‰u kiŒn Çã hÖn 20 næm cÛng chÜa ÇÜ®c giäi quy‰t.- Bà NguyÍn ThÎ Dung ª xã Quang sÖn, huyŒn ñô LÜÖng, NghŒ An có 4000m2 ÇÃt rØng ÇÜ®c Çã ÇÜ®c ban ÇÎa chính giao Ç‹ trÒng rØng. Và bà trÒng thành rØng xanh tÓt, thì nay bÎ chính quyŠn cܧp bán cho ngÜ©i khác mÃt tr¡ng cä rØng cây và ÇÃt....- Bà NguyÍn ThÎ Kÿ khi‰u kiŒn bÎ b§t xén tiŠn lÜÖng và bÎ cܧp ÇÃt Çã nhiŠu næm... vv và vv....Còn bao nhiêu ngÜ©i, tôi không th‹ k‹ và ghi tên h‰t, phÀn l§n nh»ng s¿ viŒc Çã lâu dài ÇŠu bÎ chû tÎch, h¶i ÇÒng ti‰p dân tÌnh cho công an xua Çu°i không thèm ti‰p giäi quy‰t. H† chÌ ti‰p nh»ng ngÜ©i m§i khi‰u kiŒn Ç‹ tìm cách moi móc tiŠn båc qua viŒc hÓi l¶ cûa nh»ng kÈ phåm pháp Çút lót. Còn låi là Ça phÀn h† vÙt dân ra lŠ ÇÜ©ng chÙ Çâu có pháp luÆt Ç‹ bäo vŒ lë phäi cho nhân dân. Nh»ng

ngÜ©i dân nghèo này có ngÜ©i phäi dÆy tØ nºa Çêm, Çåp xe tØ nhà ljn tÌnh trên 50 km, nhÜ bà NguyÍn ThÎ Kÿ. PhÀn l§n nh»ng ngÜ©i này ÇŠu Çã ra tÆn trung ÜÖng khi‰u kiŒn và có giÃy t© tØ trung ÜÖng gºi vŠ tÌnh Çã nhiŠu næm nay, tình cänh chung cûa dân oan quê tôi là vÆy Çó. Tôi vi‰t bài vi‰t này gºi kèm væn bän sÓ 40-GB/KTTW ngày 11-1-2007 cûa ûy ban trung ÜÖng Çäng c¶ng sän VN, cùng cách hành xº cûa chû tÎch UBND tÌnh NghŒ an. Thì chÙng tÕ r¢ng: chû tÎch UBND tÌnh nghŒ an Çã ph‰ bÕ quÓc huy và vai trò lãnh Çåo cûa Çäng c¶ng sän ViŒt Nam. Tôi nghï r¢ng không phäi chÌ có UBND, chû tich UBND tÌnh NghŒ An thôi, mà hiŒn tÜ®ng nhÜ vÆy là ph° bi‰n ª tÃt cä các tÌnh thành trong toàn quÓc. Các ông chû tÎch và UBND tÌnh ÇŠu có cách hành xº nhÜ vÆy, cho nên dân chúng bÎ oan sai, áp bÙc, trù dÆp m§i kéo vŠ trø sª ti‰p dân trung ÜÖng Çäng CSVN ª tÆn thû Çô Hà N¶i Çông Çäo, tÃp nÆp ljn nhÜ vÆy. NgÜ©i dân oan ViŒt Nam trong cä nܧc tØ các tÌnh thành m§i tÆp trung ljn khi‰u kiŒn kéo dài tØ næm này qua næm khác, tØ thÆp niên này sang thÆp niên khác, tØ Ç©i này ljn Ç©i khác chÙ sao???NhÜ vÆy Çäng c¶ng sän ViŒt Nam còn ngoan cÓ Ç‰n cùng cûng cÓ kéo dài vai trò lãnh Çåo Ç‹ làm gì cho kh° ngÜ©i dân chúng tôi??? Tôi tha thi‰t kêu g†i các vÎ lãnh Çåo Çäng hãy nhìn th£ng s¿ thÆt, hãy làm viŒc thÆt s¿, ÇØng tham quyŠn cÓ vÎ mà gây Çau kh° cho nhân dân mình n»a. N‰u th¿c s¿ các vÎ không th‹ làm ÇÜ®c nh»ng ÇiŠu hay lë phäi cho nhân dân n»a thì hãy phát loa kh¡p nÖi Ç‹ kêu g†i nh»ng ngÜ©i con tài giÕi cûa dân t¶c, có Çåo ÇÙc hiŒn Çang cÜ trú trong và ngoài nܧc trª cùng v§i nhân dân chúng tôi, Ç‹ ÇÒng cam c¶ng kh° trØ h‰t gian t¥c. Sao cho chúng tôi ÇÜ®c yên °n làm æn, thì dân m§i có vui vÈ cÓ g¡ng làm viŒc, Ç‹ ÇÃt nܧc giàu månh và væn minh, Ç‹ ti‰n ljn sánh vai v§i các cÜ©ng quÓc næm châu chÙ?? Còn ti‰p tøc duy trì cái th‹ ch‰ phän dân chû, phän nhân dân nhÜ hiŒn nay, thì có khác nào các ông chû tÎch UBND, h¶i ÇÒng nhân dân Çã ph‰ bÕ cái quÓc huy và ph‰ bÕ vai trò lãnh Çåo cûa ñCSVN ljn tr¡ng tr®n và tinh vi hÖn ai h‰t, hÖn bÃt cÙ lúc nào h‰t.

Nam ñàn, NghŒ An ngày 5/4/2007NgÜ©i vi‰tHÒ ThÎ Bích KhÜÖng HiŒn trú tåi: Xóm 4-Xuân Hòa-Nam ñàn-NghŒ An.

=END=

6- PhÕng VÃn

- RFA phÕng vÃn Bà DB Sanchez: "Chính phû Hà N¶i không hŠ n‡ l¿c tôn tr†ng nhân quyŠn song hành v§i viŒc phát tri‹n kinh t‰ nhÜ Çã cam k‰t" RFA 12.04.07

Gi§i ThiŒu: ThÜa quš thính giä, trong hai ngày 5 và 6 tháng này dân bi‹u liên bang kiêm chû tÎch Ñy ban quân vø hå viŒn Hoa Kÿ bà Loretta Sanchez có m¥t tåi Hà N¶i cùng v§i phái Çoàn các chuyên gia quân s¿ MÏ gÒm 3 vÎ dân bi‹u khác là ông Solomon Ortiz, ÇÒng chû tÎch ûy ban, bà Madeleine Bordallo và ông Joe Wilson, thành viên cûa ûy ban và 3 viên chÙc chuyên trách vŠ quÓc phòng. Trong chuy‰n Çi này Hà N¶i Çã cáo bu¶c bà Sanchez Çã có thái Ƕ thi‰u thiŒn chí v§i ViŒt Nam nhÃt là sau vø viŒc an ninh ngæn cän không cho v® và mË các nhân vÆt bÃt ÇÒng chính ki‰n ljn d¿ tiŒc trà v§i bà Sanchez và Çåi sÙ Michael Marine. Trà Mi trao Ç°i v§i bà Sanchez khi và vØa m§i trª vŠ Hoa Kÿ, v§i phÀn chuy‹n ng» do PhÜÖng Anh trình bày:

Trà Mi: Xin chào bà và xin cäm Ön bà Çã Çã dành th©i gian cho ban ViŒt ng» Çài RFA. ñÜ®c bi‰t bà Çã nhiŠu lÀn bÎ chính quyŠn Hà N¶i tØ chÓi cÃp visa. Theo bà, vì sao h† låi chÃp thuÆn cho bà vào ViŒt Nam lÀn này?DB Sanchez: Theo tôi, lÀn này h† ÇÒng š cÃp visa cho tôi là vì tôi Çi cùng v§i phái Çoàn cûa quÓc h¶i MÏ, bao gÒm nh»ng thành viên cûa quân vø hå viŒn mà dï nhiên chính quyŠn ViŒt Nam Çang rÃt muÓn tæng cÜ©ng quan hŒ quân s¿ v§i MÏ. Cho nên Çúng là h† phäi ÇÒng š cho tôi vào ViŒt Nam cÛng nhÜ các thành viên khác cûa phái Çoàn.

Trà Mi: ƒn tÜ®ng chung cûa bà vŠ ViŒt Nam sau chuy‰n Çi này là gì?DB Sanchez: N‰u nói vŠ m¥t kinh t‰, m¥c dù tôi chÌ Ç‰n Hà N¶i trong vào ngày nhÜng tôi nhÆn thÃy có rÃt nhiŠu s¿ thay Ç°i, nhÃt là b¶ m¥t cûa thành phÓ v§i nhiŠu doanh nghiŒp ÇÀu tÜ nܧc ngoài hÖn trܧc. Rõ ràng là thÕa thuÆn mÆu dÎch song phÜÖng v§i Hoa Kÿ và viŒc trª nên h¶i viên cûa WTO Çã giúp mang låi cho ViŒt Nam nh»ng hiŒu quä tích c¿c vŠ m¥t kinh t‰. NhÜng tôi không bi‰t liŒu nh»ng quyŠn l®i kinh t‰ Çó có thÆt s¿ ljn tay ngÜ©i hay không hay chÌ làm giàu cho gi§i cÀm quyŠn c¶ng sän mà thôi. M¥t khác, nhÜ cô bi‰t ÇÃy, nhìn vào các cu¶c Çàn áp Çang diÍn ra ÇÓi v§i nh»ng ti‰ng nói ÇÓi lÆp thì thÃy ngay r¢ng chính phû Hà N¶i không hŠ n‡ l¿c tôn tr†ng nhân quyŠn song hành v§i viŒc phát tri‹n kinh t‰ nhÜ Çã cam k‰t. CÖ bän, nhà cÀm quyŠn b¡t gi» h‰t nh»ng ai lên ti‰ng Çòi hÕi quyŠn t¿ do ngôn luÆn, t¿ do lÆp h¶i Çoàn hay t¿ do tôn giáo. Tình trång hiŒn nay cho thÃy chính quyŠn Çã bÕ tù tÃt cä các nhân vÆt bÃt ÇÒng chính ki‰n. Nh»ng ngÜ©i còn låi thì cÛng tìm ÇÜ©ng Çi ra nܧc ngoài tÎ nån Ç« m¶t th©i gian.

Trà Mi: Sau vø viŒc xäy ra tåi nhà riêng cûa Çåi sÙ Michael Marine, các gi§i chÙc cao cÃp cûa ViŒt Nam lên ti‰ng chÌ trích r¢ng bà Çã có nh»ng hành Ƕng và l©i lë không thích h®p, Çi ngÜ®c låi nh»ng ti‰n tri‹n tÓt ÇËp cûa mÓi quan hŒ song phÜÖng mà cä hai nܧc Çang n‡ l¿c xây ÇÃp. Ý ki‰n cûa bà ra sao?DB Sanchez: Trong cu¶c ti‰p xúc v§i gi§i chÙc nhà nܧc ViŒt Nam, tôi ÇÖn thuÀn chÌ nêu lên v§i h† nh»ng th¿c t‰ Çã xäy ra. R¢ng theo tôi nh»ng gì h† Çã làm là ÇiŠu hoàn toàn không th‹ chÃp nhÆn ÇÜ®c. Nh»ng bà v® cûa các nhà bÃt ÇÒng chính ki‰n Ãy h† không làm gì phåm pháp cä, h† chÌ Ç‰n dùng trà v§i tôi và ông Çåi sÙ mà trܧc Çó ông Çåi sÙ cÛng Çã thông báo v§i chính quyŠn ViŒt Nam vŠ s¿ viŒc này rÒi. ñáng lë không nên có s¿ cäi vã, gi¢ng co trܧc nhà ông Çåi sÙ nhÜ vÆy. Tôi Çã nói v§i chính quyŠn Hà N¶i Çó là m¶t tình huÓng Çáng buÒn và không th‹ tܪng tÜ®ng n°i. Tôi cho r¢ng hoàn toàn không th‹ chÃp nhÆn m¶t ÇÃt nܧc væn minh låi có nh»ng hành Ƕng nhÜ th‰ ÇÓi v§i ngÜ©i dân. ñó là nh»ng l©i bình luÆn tôi ÇÜa ra và n‰u nhÜ nhà nܧc ViŒt Nam cho r¢ng Çó là nh»ng l©i lë không thích h®p thì tôi thÆt s¿ không hi‹u vì sao.

Trà Mi: Chính quyŠn ViŒt Nam giäi thích nhÜ th‰ nào trܧc vÃn ÇŠ bà nêu lên å?

DB Sanchez: H† nói r¢ng h† có luÆt và nh»ng ngÜ©i bÎ b¡t bÕ tù Ãy là nh»ng ngÜ©i phåm pháp. Tôi giäi thích v§i h† r¢ng nh»ng ngÜ©i mà tôi ÇÎnh g¥p trong bu°i tiŒc trà Ãy không phäi là nh»ng ngÜ©i phåm pháp, cÛng không phäi là nh»ng tù nhân hay nh»ng ngÜ©i bÎ cÃm di chuy‹n trong ÇÃt nܧc. Th‰ nhÜng, gi§i chÙc cao cÃp cûa ViŒt Nam không hŠ trä l©i tôi Çi‹m này. ThÆt ra trܧc Çó tôi có yêu cÀu ÇÜ®c Çi thæm các tù nhân chính trÎ Çang bÎ giam gi». Th‰ nhÜng h† Çã trä l©i r¢ng: bà bi‰t rõ là không nên yêu cÀu ÇiŠu này.

Trà Mi: Th‰ nhÜng theo Hà N¶i nh»ng cá nhân mà quÓc t‰ g†i là bÃt ÇÒng chính ki‰n là nh»ng ngÜ©i phåm pháp và không nên dùng h† nhÜ là nh»ng con tin Ç‹ làm phÜÖng håi ljn bang giao Çôi bên. Bà nghï th‰ nào?DB Sanchez: NgÜ©i dân phäi có quyŠn ÇÜ®c t¿ do ngôn luÆn. N‰u nhÜ nh»ng ngÜ©i th¿c hiŒn quyŠn Çó mà bÎ coi là t¶i phåm thì quä thÆt Çáng buÒn cho ÇÃt nܧc Ãy. Hi‰n pháp cûa ViŒt Nam qui ÇÎnh ngÜ©i dân ÇÜ®c hܪng các quyŠn t¿ do nhÜ t¿ do ngôn luÆn nhÜng th¿c t‰ thì không phäi nhÜ vÆy. Rõ ràng nhà cÀm quyŠn hiŒn nay Çang truy b¡t nh»ng ai dám månh dån lên ti‰ng bày tÕ quan Çi‹m trái v§i nhà nܧc. Tôi nghï r¢ng vŠ Çi‹m này chính phû ViŒt Nam hoàn toàn sai. Nhân quyŠn là nhân quyŠn, cho dù ª quÓc gia nào cÛng vÆy.

Trà Mi: Báo chí ViŒt Nam gÀn Çây cáo bu¶c r¢ng bà có dính li‰u ljn ViŒt Tân mà nhà cÀm quyŠn Hà N¶i cho là m¶t t° chÙc khûng bÓ có š ÇÒ phá hoåi s¿ °n ÇÎnh cûa ViŒt Nam. Bà phän hÒi ra sao trܧc luÆn Çi‹m này?DB Sanchez: Tôi là m¶t ngÜ©i MÏ. NgÜ©i MÏ chúng tôi tin tܪng quyŠn t¿ do ngôn luÆn là m¶t quyŠn cæn bän không th‹ thi‰u cûa con ngÜ©i và ÇiŠu Çó cÛng có qui ÇÎnh trong công ܧc nhân quyŠn cûa quÓc t‰ mà Ç¥c biŒt là ViŒt Nam Çã tham gia kš tên. Tôi ûng h¶ nh»ng ngÜ©i lên ti‰ng cho quyŠn ÇÜ®c bày tÕ quan Çi‹m, cho quyŠn t¿ do tôn giáo, cho m¶t chính quyŠn tÓt hÖn, dân chû hÖn. Tôi không nghï r¢ng nh»ng ai Çòi hÕi nh»ng ÇiŠu Çó là nh»ng phÀn tº khûng bÓ. Tôi tin là chính phû Hà N¶i Çã hoàn toàn sai khi dán cho h† cái nhãn nhÜ vÆy.

Trà Mi: Bà ÇÜ®c bi‰t ljn nhÜ là ngÜ©i tích c¿c tranh ÇÃu nhân quyŠn cho ViŒt Nam. N‰u nhÜ có m¶t ai Çó Ç¥t m¶t câu hÕi v§i bà r¢ng Ƕng cÖ nào khi‰n bà tranh ÇÃu cho nhân quyŠn cûa ngÜ©i dân ViŒt Nam mà không tranh ÇÃu cho ngÜ©i dân ª Mexico ch£ng hån, bà së trä l©i nhÜ th‰ nào?DB Sanchez: ThÙ nhÃt, ÇÃt nܧc cûa tôi là Hoa Kÿ và tôi cÛng ÇÃu tranh cho nhân quyŠn ª nܧc tôi, tôi cÛng lên ti‰ng bäo vŒ nhân quyŠn cho các tù nhân ª vÎnh Guantanamo và nh»ng ngÜ©i mà tôi

thÃy không ÇÜ®c hܪng các quyŠn t¿ do cæn bän mà lë ra h† phäi ÇÜ®c. ThÆm chí, tôi cÛng chÌ trích chính phû nܧc tôi khi tôi thÃy h† làm ÇiŠu gì không phäi. Tôi cÛng tranh ÇÃu cho n» quyŠn ª Iran, tôi cÛng Çã ljn Cuba và lên ti‰ng bênh v¿c cho nhân quyŠn tåi Çây khi Ç¥t chân t§i Mexico tôi cÛng nêu vÃn ÇŠ chính trÎ và xã h¶i cûa Mexico, bÃt cÙ ai bi‰t rõ vŠ tôi cÛng nhÜ nh»ng viŒc tôi làm së thÃy r¢ng tôi không phäi là ngÜ©i thiên vÎ bÃt kÿ quÓc gia hay chính phû nào. Tôi tin tܪng chân lš nhân quyŠn là nhân quyŠn, và tôi së ti‰p tøc tranh ÇÃu cho nhân quyŠn, cho ngÜ©i dân dù ª nܧc MÏ hay ª ViŒt Nam

Trà Mi: Xin chân thành cäm Ön dân bi‹u Loretta Sanchez Çã dành th©i gian cho cu¶c phÕng vÃn này.

=END=

7- Tin TÙc Di Trú

- Chi Phí Du H†c Tåi Hoa Kÿ Møc di trú và bäo lãnh do Væn Phòng tham vÃn di trú Robert Mullins International Çäm trách h¢ng tuÀn, nh¢m møc Çích thông báo các tin tÙc th©i s¿ liên quan ljn vÃn ÇŠ Çoàn tø gia Çình, rÃt h»u ích cho quš vÎ nào quan tâm ljn viŒc bäo lãnh thân nhân. M†i Çóng góp š ki‰n xin liên låc 1-800-411-0495Sinh viên ngoåi quÓc muÓn theo h†c tåi nܧc MÏ cÀn phäi chÙng tÕ là h† Çû khä næng chi trä h†c phí và phí khoän æn ª cÛng nhÜ các chi phí khác. ñ‹ tìm hi‹u thêm vŠ vÃn ÇŠ này, Væn phòng Robert Mullins International xin trích dÅn bài vi‰t cûa thông tín viên Çài Ti‰ng Nói Hoa Kÿ (VOA) Nancy Steinbach trình bày vŠ vÃn ÇŠ chi phí du h†c ÇÓi v§i sinh viên ngoåi quÓc theo h†c tåi các ñåi h†c MÏ. Các sinh viên muÓn du tåi Hoa Kÿ cÀn phäi giäi thích là h† së thanh toán h†c phí nhÜ th‰ nào. H† phäi chÙng tÕ là h† có khä næng trä chi phí cûa tØng næm mà h† theo h†c tåi các ñåi h†c hay các trÜ©ng cao Ç£ng. Sinh viên cÀn phäi bi‰t r¢ng chi phí du h†c không phäi chÌ là h†c phí, nhÜng còn phäi có tiŠn æn ª, tiŠn sách vª và nh»ng thÙ l¥t v¥t khác. Ngoài ra h† còn cÀn phäi có tiŠn Ç‹ chi cho nh»ng khoän thù tåc và các hoåt Ƕng khác. Các cÓ vÃn giáo døc khuy‰n nghÎ r¢ng sinh viên ngoåi quÓc ljn Hoa Kÿ cÀn phäi kš thác Çû tiŠn trong m¶t ngân hàng ÇÎa phÜÖng Ç‹ ít nhÃt có th‹ chi trä phí t°n trong 2 tháng. Th‰ sÓ tiŠn chi phí cho m¶t næm h†c tåi ñåi h†c ho¥c trÜ©ng cao Ç£ng ª Hoa Kÿ là bao nhiêu? Xin thÜa, nói chung, rÃt cao.

LÃy thí dø vŠ chi phí theo h†c tåi m¶t ñåi h†c hàng ÇÀu cûa vùng Tây B¡c Hoa Kÿ, Çó là ñåi h†c ti‹u bang Washington. Næm nay sinh viên ngoåi quÓc theo h†c tåi Çây Çang phäi trä hÖn 36.000 MÏ kim m¶t næm. ñåi h†c l§n chuyên vŠ các chÜÖng trình khäo cÙu này hiŒn có 2.600 sinh viên ljn tØ hÖn 100 quÓc gia trên toàn th‰ gi§i theo h†c. Lë dï nhiên cÛng có nhiŠu trÜ©ng khác v§i chi phí hå hÖn, nhÜng cÛng låi có nh»ng trÜ©ng mà sinh viên ngoåi quÓc phäi trä cao hÖn rÃt nhiŠu. Trên trang Web cûa ñåi h†c này có nói rõ là ñåi h†c Washington không tr® giúp tài chính cho sinh viên ngoåi quÓc. ñây là ÇiŠu thông thÜ©ng ª Hoa Kÿ, nhÃt là ª 4 næm ÇÀu ñåi h†c. Trong ÇÖn xin nhÆp h†c sinh viên ngoåi quÓc b¡t bu¶c phäi ÇiŠn và kš vào t© cam k‰t chÎu hoàn toàn trách nhiŒm chi trä phí t°n theo h†c tåi trÜ©ng. Sinh viên còn phäi n¶p m¶t giÃy chÙng nhÆn ho¥c giÃy báo hàng tháng cûa ngân hàng vŠ tình hình tài chính cûa sinh viên m§i trong vòng 6 tháng và kê khai tên cûa nh»ng ngÜ©i có th‹ giúp chi trä phí t°n æn h†c. Nh»ng ngÜ©i này phäi gºi giÃy t© tØ m¶t ngân hàng chÙng minh là h† có tiŠn. Chính phû quÓc gia nÖi sinh viên này là công dân hay công ty thuê mܧn sinh viên có th‹ giúp trä tÃt cä ho¥c m¶t phÀn chi phí giáo døc cho sinh viên. TÓt nhÃt là sinh viên phäi tìm ki‰m thông tin ít nhÃt là 18 tháng trܧc khi muÓn b¡t ÇÀu vào h†c tåi m¶t ñåi h†c ª Hoa Kÿ. MuÓn theo dõi loåt bài ÇÀy Çû dành cho các sinh viên ngoåi quÓc muÓn du h†c Hoa Kÿ m©i quí vÎ vào trang web: www.voaspecialenglish.com. Ngoài ra muÓn bi‰t thêm chi ti‰t vŠ giáo døc cao Ç£ng tåi Hoa Kÿ, quí vÎ có th‹ vào trang web Ç¥c biŒt cûa B¶ ngoåi giao: www.educationusa.state.gov.

HÕi ñáp di trú:HÕi: H€u h‰t nh»ng h†c sinh sau khi Çã ÇÜ®c cÃp phát giÃy chÃp thuÆn chÜÖng trình trao Ç°i h†c sinh, mÅu DS-2019, ÇŠu ÇÜ®c t°ng lãnh s¿ cÃp chi‰u khán J1. Làm sao Ç‹ ÇÜ®c vào chÜÖng trình này?ñáp: ñúng vÆy, Ça sÓ h†c sinh ÇÜ®c cÃp chi‰u khán J1 sau khi Çã có mÅu DS-2019 (trܧc Çây là mÅu IAP-66), ÇŠu ÇÜ®c t°ng lãnh s¿ Hoa Kÿ cÃp chi‰u khán J1. ñÜÖng s¿ phäi n¶p ÇÖn tåi nh»ng væn phòng liên låc tuy‹n sinh tåi ViŒt Nam, có Çi‹m trúng tuy‹n cao và gia Çình có khä næng tài chánh khá m§i ÇÜ®c xét cÃp mÅu DS-2019.HÕi: Væn phòng Robert Mullins International (RMI) phø trách länh v¿c di trú và du h†c trong hai mÜÖi næm qua nhÜng ít ngÜ©i bi‰t t§i là væn phòng RMI có Çäm trách nh»ng hÒ sÖ du h†c. Có phäi vì Ça sÓ du

h†c sinh t¿ lo hÒ sÖ hay h† xin ljn California ít hÖn nh»ng ti‹u bang khác?ñáp: ñúng ra chúng tôi có chÌ sÓ hÒ sÖ du h†c thành công rÃt cao vì chúng tôi sàng l†c hÒ sÖ kÏ lÜ«ng trܧc khi nhÆn vào. TrÜ©ng h®p cûa em Minh Trí mà chúng tôi có dÎp giúp thành công và m©i em tham d¿ chÜÖng trình h¶i thoåi vaò næm ngoái, là m¶t b¢ng chÙng cø th‹. SÓ lÜ®ng du h†c sinh t¿ lo hÒ sÖ và xin ljn Cali cÛng không ít. Tuy nhiên, có lë viên chÙc duyŒt xét së tin cÆy nhiŠu vào s¿ h†c hành thành Çåt và trª låi quê nhà n‰u ÇÜÖng ÇÖn xin ljn m¶t ti‹u bang ngoài California hay Texas.Quš Ƕc giä quan tâm ljn viŒc bäo lãnh thân nhân muÓn có thêm tin tÙc cÆp nhÆt, xin theo dõi qua báo chí hay Çón nghe chÜÖng trình phát thanh cûa chúng tôi vào m‡i tÓi thÙ TÜ tØ 7PM và sáng Chû NhÆt tØ 11:00AM, trên các làn sóng 1430AM, 1500AM, và 106.3FM. Ho¥c quš vÎ liên låc v§i m¶t trong nh»ng væn phòng Robert Mullins International gÀn nhÃt: Westminster: (714) 890-9933, San Jose (408) 294-3888, Oakland-San Francisco: (510) 533-8228, Sacramento (916) 393-3388 hay qua Email: info@rmiodp.com.

=END=

8- Tåp Ghi Væn NghŒ

- Nói vŠ thÖ, Nguyên Sa...

NguyÍn Månh Trinh(VNN)

Thi sï Nguyên Sa nói chuyŒn vŠ thÖ? HÒi nào? DÜ©ng nhÜ thi sï Çã Çi vào miŠn vïnh h¢ng ngày 18 tháng tÜ næm 1998 rÒi mà! Thì, làm sao hôm nay, bây gi© có th‹ nói chuyŒn v§i chúng ta vŠ thÖ ÇÜ®c? Th‰ mà, v§i tôi, giª låi nh»ng trang hÒi kš, nhÜ Çang ti‰p tøc câu chuyŒn vŠ thi ca, vŠ nh»ng bài thÖ mà có ngÜ©i phê bình là nh»ng "châu báu b¡t ÇÜ®c cûa tr©i".Nguyên Sa m¶t Ç©i làm thÖ và sÓng ch‰t v§i thÖ. Khi ông Çang n¢m trên giÜ©ng bŒnh, dù Çang thÆp tº nhÃt sinh ông vÅn lo l¡ng Ç‹ chuÄn bÎ cho in tÆp thÖ "ThÖ Nguyên Sa tÆp 4". ThÖ v§i ông là m¶t vÛ trø mênh mông mà cu¶c sÓng vÅn còn dù thân xác có bÎ hûy hoãi theo luÆt thiên nhiên.ThÖ Nguyên Sa không phäi chÌ thuÀn túy thi ca mà còn chÃt chÙa cu¶c sÓng th¿c t‰ và cä nh»ng ܧc mÖ n»a. NhÜ, câu phê bình cûa t°ng thÓng Ngô ñình DiŒm vŠ m¶t giáo sÜ trÈ TrÀn Bích Lan mà bác sï TrÀn Kim Tuy‰n Çã k‹ låi: "ông cø bäo cÆu lãng mån". Có phäi tâm tính

lãng mån là luôn luôn nuôi dÜ«ng nh»ng giÃc mÖ? Quä th¿c, trong suy nghï bi‹u hiŒn b¢ng ngôn ng» thi ca, Nguyên Sa là m¶t ngÜ©i làm thÖ lãng mån.ñ†c nh»ng trang hÒi kš, nghe thi sï nh¡c låi nh»ng bài thÖ và nh»ng trÜ©ng h®p Çã có cäm hÙng Ç‹ vi‰t, m§i thÃy câu nhÆn ÇÎnh trên là chính xác. Nh»ng bài thÖ, dù vi‰t ª Çâu, tØ lúc ÇÃt nܧc thanh bình ljn khi tr©i làm tao loån, hay lúc lÜu låc xÙ ngÜ©i, thÖ vÅn là nh»ng bi‹u tÜ®ng cûa m¶t cu¶c sÓng tràn ÇÀy ܧc mÖ.Gi»a con ngÜ©i th¿c døng và con ngÜ©i viÍn mÖ, có lë tri‰t lš Çã ÇiŠu hòa cä hai Ç‹ có m¶t chân dung thi sï. Tri‰t h†c không lÃn áp thi ca mà trái låi làm cho ngôn ng» thÖ có s¡c thái riêng.Thi sï vi‰t: "Tôi cÛng nh§, ngay lúc Çó, khi džc bài væn nói vŠ væn chÜÖng viÍn mÖ cûa Mai Thäo, m¶t næm trܧc, tôi thÃy væn chÜÖng viÍn mÖ không phäi là møc tiêu mà tôi nh¡m t§i, væn chÜÖng viÍn mÖ không phäi là tôi.. Tôi mÖ hÒ cäm thÃy làm thÖ mà cÙ phäi dÃn thân triŠn miên thì.. mŒt quá! NhÜng tôi cÛng không muÓn sÓng, trong cu¶c Ç©i cÛng nhÜ trong tác phÄm, c¡t lìa khÕi, m¶t cách thÜ©ng h¢ng, m†i Çam mê cûa Ç©i sÓng. Tôi mÖ hÒ cäm thÃy nh»ng lš luÆn thuÀn lš, nh»ng tri‰t h†c nhÃt quán, nh»ng lô gic ch¥t chë và thÖ có m¶t khoäng cách. DÜ©ng nhÜ, càng xa lš thuy‰t thÖ càng nhiŠu thÖ, càng c¶t ch¥t hÒn mình vào lô gíc, thÖ càng ít thÖ hÖn. Tôi džc, tôi džc. Tôi sºa låi m¶t ch», rÒi m¶t ch» khác Tôi mÖ hÒ cäm thÃy tôi không muÓn trª thành m¶t nhà thÖ dÃn thân. Tôi cÛng mÖ hÒ cäm thÃy tôi không phäi là m¶t ÇŒ tº trung thành cûa nghŒ thuÆt vÎ nghŒ thuÆt. Tôi là ngÜ©i làm thÖ tình mà vÅn xúc Ƕng trܧc nh»ng kh° Çau cûa quê hÜÖng, dân t¶c tôi."Có nh»ng bài thÖ vi‰t vŠ Paris, nhÜ m¶t k› niŒm trong Ç©i. Thành phÓ, nh¡c ljn nh»ng ngÜ©i bån và nh»ng cu¶c giã tØ, Ra Çi nhÜng Ç‹ tÃm lòng mình ª låi. Nh»ng dòng hÒi kš không nh»ng là nh§ låi mà còn làm sÓng låi nh»ng ngày tháng Ãy. M¶t Çoån Ç©i hóa sinh vào thÖ, mÖ m¶ng và diÍm äo. ThÖ. Là dÃu Ãn cho lãng mån dâng cao:"... Tôi thÃy tôi và nh»ng tôi cÀm tay bån bè bÎn rÎn, tôi thÃy tôi và nh»ng tôi tØ trên thang cao cûa máy bay vÅy tay lÀn cuÓi, tôi thÃy ng†n Çèn Çêm cûa Eiffel quét nh»ng ÇÜ©ng sáng dài vÅy tay. Nh»ng TiÍn BiŒt, nh»ng Paris Có Gì Lå Không Em, tØ bóng Çêm cûa vô thÙc và sÜÖng mù d¡t tay sông Seine Çi t§i.Paris có gì lå không emMai anh vŠ em có còn ngoanMùa xuân hoa lá vÜÖng ÇÀy ngõEm có tìm anh trong cánh chimParis có gì lå không emMai anh vŠ gi»a b‰n sông seineAnh vŠ gi»a m¶t dòng sông tr¡ng

Là áo sÜÖng mù hay áo emEm có còn ÇÙng ª bên b© sôngLàm Ön che khuÃt nºa vÀng trængAnh vŠ có nÜÖng theo dòng nܧcAnh së tìm em trong bóng træng..Nh»ng ÇiŒp khúc "Paris có gì lå không em" Ç¥t ra nh»ng câu hÕi Ç‹ dÅn vŠ nh»ng nÖi chÓn m§i Çây gÀn gÛi mà bây gi© xa biŒt. Hoa lá Ç‹ nh§ ljn cánh chim, dòng sông mù sÜÖng tr¡ng nh§ ljn áo em huyŠn äo cÛng nhÜ vÀng træng in dܧi dòng nܧc nh¡c nhª ljn mÜ©ng tÜ®ng em trong bóng træng. Thiên nhiên là cûa k› niŒm nh¡c nhª, m‡i khi nh§ là tìm låi ÇÜ®c nh»ng hình änh m§i cûa Em, cûa ngÜ©i tình cûa m¶t thành phÓ nhÜ Çã thành c° tích...M¶t bài thÖ khác, cûa m¶t thành phÓ khác, cûa ÇÃt nܧc ViŒt Nam, mà bây gi© låi xa cách trong cäm giác lãng Çãng cûa nhºng câu thÖ bŠnh bÒng. Sài Gòn, thành phÓ mà trong b¶ nh§ nhiŠu ngÜ©i ÇÀy ¡p nh»ng k› niŒm. Có khi là cûa lúc xôn xao th©i m§i l§n, có khi là cûa nh»ng ngày chi‰n tranh, cûa nh»ng ngày phép cûa ngÜ©i lính trÈ, cûa m¶t th©i cûa m¶t Ç©i ngÜ©i. Nguyên Sa làm bài thÖ "Tám phÓ Sài Gòn" trong cái khí hÆu væn h†c cûa m¶t th©i nhiŠu sôi Ƕng. Thi sï Çã vi‰t vŠ m¶t trÜ©ng h®p sáng tác:"... NguyÍn ñình VÜ®ng nói tôi muÓn Nguyên Sa cho Væn m¶t bài thÖ, tôi hÕi thÖ hay væn xuôi, anh VÜ®ng nói rõ thÖ, tôi ngÆp ngØng rÒi nêu lên câu hÕi:- ThÖ Xuân?NguyÍn ñình VÜ®ng gÆt ÇÀu v»ng ch¡c:- ThÖ Xuân.Anh chÌ kh£ng ÇÎnh chính xác nhÜ th‰ trong m¶t giây ng¡n, anh mau chóng ÇÜa ra ch†n l¿a thoäi mái hÖn:- ThÖ Xuân... Hay thÖ gì cÛng ÇÜ®c.Tôi vui vÈ nhÆn l©i, mÃy hôm sau tôi mang t§i tòa soån Væn bài "Tám phÓ Sài gòn".."Tám PhÓ Sài Gòn, là nh»ng câu thÖ cûa bÒi hÒi vŠ m¶t thánh ÇÎa tình yêu, cûa nh»ng xúc cäm thoáng qua, cûa nh»ng hình änh ÇËp khó quên trong b¶ nh§. Tôi yêu Sài Gòn nên yêu nh»ng câu thÖ mang ljn cho tôi m¶t th©i gian, không gian "thiêng liêng", cûa cä m¶t th©i thÖ Ãu và trܪng thành riêng tôi. Và, rÃt lå lùng, nhiŠu ngÜ©i džc thÖ cÛng cùng chung nh»ng xúc cäm nh»ng suy nghï nhÜ th‰. ThÖ cûa m¶t ngÜ©i nhÜng hình nhÜ là cûa riêng nhiŠu ngÜ©i. Khi nh¡c låi, là m¶t trùng trùng Çåi dÜÖng xao Ƕng. Sài Gòn. VÅn còn, nhÜng nhÜ Çã mÃt. Trong tôi...ñ†c nh»ng bài thÖ nhÜ Tám PhÓ Sài gòn, nhÜ Áo Løa Hà ñông, trong khi lái xe, lúc ª sª làm hay mÖ m¶ng m¶t mình trong phòng džc sách ª nhà nhìn ra bi‹n và bÀu tr©i, lúc nào cÛng nhÜ lúc nào, thÃy mình

sÓng låi nh»ng phÆn Ç©i, hÒi sinh låi nh»ng n‡i nh§ trong cái xúc cäm mÖ hÒ cûa m¶t ngÜ©i Çi phiêu du ª m¶t chÓn nào mà suy nghï mãi ngân vang nhÜ nh»ng s®i Çàn cæng rÜng rÜng nh»ng âm vÆn trùng trùng nhung nh§.Vi‰t vŠ thÖ cûa mình, thi sï Nguyên Sa tâm s¿:"... Tôi không muÓn Çi, tôi muÓn ª låi, tôi g†i trª vŠ quê hÜÖng là Çi, tôi g†i t§i Paris là vŠ. Tình yêu cûa tôi ª Çó, phÀn Ç©i có tr†ng lÜ®ng cûa toàn th‹ cûa tôi ª Çó. Cäm xúc l§n lao, giao Ƕng c¿c månh mang låi hàng loåt nh»ng bài thÖ vŠ biŒt ly. Paris có gì lå không em, TiÍn biŒt, Paris. Tôi khªi s¿ thÖ v§i chû ÇŠ ly biŒt. Tôi b¡t ÇÀu cùng lúc nh»ng bài tình ái và nh»ng bài biŒt ly. CÛng có th‹ nói ÇÜ®c nhÜ th‰. ThÖ chû ÇŠ biŒt ly và thÖ chû ÇŠ tình yêu ljn gÀn nhÜ trong cùng m¶t th©i gian. Xen kë. H‡ tr®. Trong thÖ tình có kh¡c khoäi chia xa. Trong TiÍn biŒt, Paris có gì lå không em, Paris có gøc ÇÀu trên vai nhau. Nga ÇÀy ¡p Paris là bài thÖ tình ÇÀu tiên, sau Çó là Tu°i MÜ©i Ba, cûa th©i kÿ Paris gøc ÇÀu trên vai nhau. Paris tiÍn nhau ª gare De Lyon, ª phi trÜ©ng Orly, Áo Løa hà ñông, Tháng Sáu tr©i MÜa, CÀn Thi‰t cûa Sài Gòn 1956 và nh»ng næm k‰ ti‰p, Nga 1955, TiÍn biŒt ÇÀu tiên. 1953, hai bài Paris 54 và 55. ThÖ tình cûa nh»ng ngày tháng hôn nhân ljn trܧc thÖ tình cûa tu°i h†c trò. Áo Løa Hà ñông, Tu°i MÜ©i Ba, Tháng Sáu Tr©i MÜa trình làng ª Sáng Tåo, khi Çã trª vŠ ViŒt Nam, làm khoäng th©i gian 56-57. Nga in trên t© thiŒp báo h›, bài thÖ tÜÖng ÇÓi dài làm cho ngÜ©i bån Ãn loát in t¥ng phäi ch†n l¿a t© giÃy l§n hÖn thiŒp báo h› rÒi gÃp låi làm ba. T© thiŒp báo h› cûa tôi in trên kh° giÃy næm rÜ«i tám rÜ«i, giÃy bäy chøc gam, loåi láng, in ch» nghiêng, t§i ch» O cûa "môi em tròn nhÜ ch» O" câu thÖ in nghiêng, anh bån Ãn công chÌ cho tôi thÃy ch» O anh Çã ch†n kiŒu ch» th£ng, rÃt tÜ®ng hình thÖ..."Nguyên Sa còn làm thÖ vŠ nh»ng ngày ª lính và chi‰n tranh ª Çây Çã ÇÜ®c nhìn ng¡m v§i con m¡t cûa ngÜ©i trong cu¶c. M¶t cu¶c chÖi tàn båo ÇÜ®c bày ra v§i tÃt cä nh»ng s¿ phi lš cûa nó. Nh»ng ngÜ©i tham d¿, dù tình nguyŒn hay b¡t bu¶c, cÛng bÎ lôi Çi trong con lÓc mÎt m© cûa th©i th‰. ñ†c bài thÖ Sân b¡n, Ç‹ thÃy ÇÜ®c tâm tÜ cûa m¶t ngÜ©i trong cu¶c. M¶t cách tình c©, bài thÖ ÇÜ®c vi‰t ra trong m¶t khung cänh yên bình cûa Sài Gòn bu°i chiŠu nhÜng låi là nh»ng cäm giác tØ quân trÜ©ng, nÖi sân b¡n có hình nhân phÖ phÃt, có ti‰ng kêu "Bia lên" Ç‹ làm Çích ljn cho nh»ng viên Çån vô tình:"... Tôi không có š ÇÎnh làm bài løc bát Çó, t¿ nó t§i, bÆt ra. Tôi dØng xe låi ª BÜu ñiŒn Sài Gòn, hí hoáy ghi låi Sân B¡n. Con trai tôi tØ trong trÜ©ng Taberd Çi ra, trèo lên bæng sau cûa chi‰c Wolkswagen, ch© tôi lái Çi. Tôi chép cÛng vØa xong. Sân B¡n ÇÜ®c Çæng trên m¶t tåp chí ª Sài Gòn trong th©i Çi‹m Çó, ÇÜ®c in trong ThÖ Nguyên Sa tÆp Hai, hai mÜÖi næm sau, næm 1988 ª QuÆn Cam.Sân B¡nBia lên ta thÃy thân ngÜ©i

ThÃy ta thÃy ÇÎch, thÃy Ç©i lãng duThÃy tay dÜ, thÃy chân thØaThÃy tai nghÍnh ngãng, m¡t mù óc không..M¶t Ç©i phÖ phÃt hình nhânThÃy còn thÃy h‰t, sau cùng thÃy ÇauBia lên thÃy mË u sÀuGiÃy bÒi tÖi tä cúi ÇÀu trong taTr©i cao ngó xuÓng thÎt daBia lên trông cÛng vÆt v© cÕ xanhBia lên tìm ch‡ ta n¢mNon cao du‡i c£ng em còn thÃy ÇâuHÀm bia buÒn ljn m¶ sâuNghìn cây n‰n th¡p trên ÇÀu Çån bay

Và nhà thÖ Çã vi‰t vê nh»ng suy nghï và cäm xúc cûa mình Ç‹ bÆt lên thành thÖ.:"Khi Sân B¡n, thÖ, ljn v§i tôi, bia cÛng t§i, ÇÀu tiên, không có chân tay, cäm xúc cûa thÖ mang cho Sân b¡n thÖ thêm hình änh cûa ta, cûa ÇÎch, thân phÆn con ngÜ©i, s¿ vong thân cûa bän ngã...... BÀu tr©i cûa Sân b¡n có bia lên, có thân ngÜ©i, có ta, có ÇÎch, có tay chân thØa thãi, có tác døng cûa xå trÜ©ng ljn nÖi thính giác và cä trí tuŒ. ¹c tai, hình nhân, giÃy bÒi, hÀm bia, Çån ÇÀu lºa bay trong nh»ng bu°i th¿c tÆp tác xå ban Çêm. Tôi bi‰t kÏ thuÆt thi nhân tØ trܧc khi th¿c hiŒn Sân B¡n, tØ lâu. CÛng nhÜ nhiŠu ngÜ©i làm thÖ, tôi có m¶t th©i kÿ løc bát bu°i ÇÀu Ç©i. Thi nhân vØa dÅn bài thÖ vô, vØa dÅn tØ câu này qua câu kia tØ Çoån này sang Çoån khác. LuÆn lš cûa suy luÆn là do Çó, là cho nên, là vÆy thì. Có th‹ là tÃt cä nh»ng tØ Çó và nh»ng tØ tÜÖng t¿ khác cùng loåi.TÃt cä m†i ngÜ©i ÇŠu phäi ch‰tSocrate là ngÜ©iSocrate phäi ch‰tChân lš cûa k‰t luÆn chÙa Än trong nh»ng Çåi tiŠn ÇŠ. Chân lš cûa tiŠn ÇŠ, b¢ng nh»ng do Çó, là vÆy thì, là cho nên, Çi t§i k‰t luÆn. Nói rõ ra cÛng tÓt, không nói t§i cÛng tÓt. TØ ng» hiŒn hay Än ÇÜa t§i k‰t luÆn là ÇÜa t§i chân lš tÃt y‰u Çã n¢m trong nh»ng tiŠn ÇŠ. Thi nhân cûa thÖ ÇÜa t§i nh»ng k‰t luÆn khác biŒt, không tiên liŒu trܧc ÇÜ®c, nhäy qua trùng ÇiŒp nh»ng ÇÒi núi, nh»ng bình nguyên rÖi xuÓng m¶t miŠn ÇÃt cûa riêng. Bia lên mª ra thân ngÜ©i, mª ra th‰ gi§i mà khoäng cách gi»a ta và ÇÎch bÎ tiêu hûy bªi cái ch‰t, mª ra s¿ thØa thãi cûa tay chân, s¿ bÃt l¿c cûa giác quan và trí tuŒ. Trong Sân B¡n, thi nhân hÖn m¶t nºa làm nhiŒm vø cûa liên t¿, nó cho phép nói nhiŠu v§i ít ch» hÖn.

BÀu tr©i cûa thÖ không phäi là bÀu tr©i cûa sân b¡n xå trÜ©ng. BÀu tr©i Sân B¡n thÖ có nh»ng Çám mây cûa nó, có vài phÀn vÆt liŒu tØ hÖi nܧc bay lên, nhÜng låi có nhiŠu phÀn mây có màu s¡c bay t§i tØ th‰ gi§i n¶i tâm, có nh»ng Çám mây màu s¡c tình cäm, Çám mây màu s¡c suy tÜ, Çám mây màu ngÆm ngùi thân phÆn.Chû nghïa tä chân và nh»ng anh em cûa nó, nhÜ tä chân xã h¶i, khó lòng mang låi bÀu tr©i thÖ, vì không gian cûa nó hån hËp, chÌ có mây cûa nܧc bÓc hÖi, không có ch‡ nào cho nh»ng Çám mây tuyŒt v©i kia."ThÖ, v§i thi sï, không phäi là m¶t trò chÖi n»a, mà trª thành m¶t cách th‰ sÓng, cûa da thÎt xÜÖng tûy hiŒn h»u tháng ngày. Nh»ng câu hÕi bÆt ra tØ quá khÙ. TØ tu°i nhÕ Çã phäi chÎu nh»ng tháng ngày tù ngøc dža ÇÀy cûa C¶ng sän, rÒi thoát ÇÜ®c, Çi du h†c, rÒi trª vŠ nܧc, dÆy h†c và rÒi låi lÜu låc xÙ ngÜ©i trong nh»ng tháng næm còn låi. Bao nhiêu là dÃu Ãn Çã in ÇÆm trên nh»ng trang thÖ. Nh»ng dÃu Ãn cûa th©i th‰. Nh»ng dÃu Ãn cûa tình yêu. Thành ngôn ng», thành hình änh, thành vÀn ÇiŒu Ç‹ nhÜ nh»ng tÀn sÓ cùng âm hܪng giao thoa v§i tÃt cä nh»ng chÃt chÙa cûa th©i Çåi, cûa cä m¶t th‰ hŒ cÙ mäi mi‰t hoài trong vòng cuÒng loån cûa dông tÓ chi‰n tranh.V§i Nguyên Sa, chi‰n tranh là m¶t th¿c t‰ cûa ÇÃt nܧc. Và thÖ cûa ông phÀn nào bi‹u l¶ cái th¿c t‰ Ãy. Nh»ng bài thÖ nhÜ CÀu Siêu Cho NguyÍn Quan ñåi Ch‰t Ÿ Khe Sanh, Th¢ng SÏ Ch‰t, ThÖ Cho Bån Ÿ Trong Tù Trong Tù, C¡t Tóc ˆn T‰t,... Có chút bi phÅn, có chút suy tܪng nhÜng hình nhÜ là bi‹u l¶ chân th¿c tình cäm cûa m¶t ngÜ©i sÓng trong th©i Çåi ÇÀy nhiÍu nhÜÖng, nhiŠu bi‰n cÓ.Trong "ThÜ cho bån ª tù", nh»ng câu løc bát chân thành vŠ n‡i Çau th©i th‰:Bây gi© mày ª trong tùñêm n¢m mu‡i c¡n nh§ nhà không conChúng nó nói chuyŒn væn chÜÖngTao nghe nóng m¥t cªi quÀn nhìn sông...... Tao Çi lính ÇÜ®c bÓn næmmày nghe chuyŒn lính tܪng r¢ng tao gântܪng tao trÃn thû lÜu ÇÒnm¶t tay c© ki‰m anh hùng chí caobÓn næm thi sï n¢m khoèorÜ®u say thÖ cÛng mŒt nhoài tÙ chiquanh tao vÅn m¶t lÛ hŠnh»ng th¢ng mang Çi‰u vác c© chåy quanh.."Thi sï Çã vi‰t v‰ m¶t bài thÖ khác, vi‰t vŠ mùa xuân, nhan ÇŠ cÛng xuân nhÜng không có nét xuân hÒng nào ª trong: C¡t Tóc ˆn T‰t

C¡t cho ta hãy c¡t cho taC¡t cho ta s®i dàiC¡t cho ta s®i ng¡nC¡t cái s®i nói dÓiS®i æn c¡p trên ÇÀuS®i vu oan dܧi gáyS®i bè phái Çâm ngangS®i ghen tuông ÇÙng d†cS®i xích chi‰n xa, s®i giây thòng l†ngS®i hÜu chi‰n mÕng manh, s®i hÆn thù bu¶c ch¥tS®i nÃp trong hÀmS®i ngÒi trong hÓS®i Çau xót nhÜ giây dù ch£ng mªS®i treo c° tình yêu, s®i trói tay hy v†ng.."NhÜng, nh»ng bài thÖ sÓng mãi cûa Nguyên Sa vÅn là thÖ tình yêu. Nh»ng bài thÖ nhÜ Áo Løa Hà ñông, nhÜ Tu°i MÜ©i Ba, nhÜ Tám PhÓ Sài Gòn, nhÜ Paris Có Gì lå Không Em,... Çã vÜ®t qua không gian, th©i gian Ç‹ sÓng mãi. ThÆm chí, nó còn vÜ®t qua nh»ng chi‰n tuy‰n, qua nh»ng ÇÎnh ki‰n chính trÎ Ç‹ thành m¶t gia sän quš báu cûa væn chÜÖng dân t¶c ViŒt Nam. Th‰ mà, khi vi‰t hÒi kš, ông låi ít ÇŠ cÆp t§i. Không hi‹u có phäi là phän änh tâm lš mà ông Çã nói trong cu¶c phÕng vÃn trܧc tám næm ngày ông tØ trÀn:"ñŠ tài tình yêu thÜ©ng thay Ç°i theo th©i gian... trܧc næm 1963, tình yêu Çó thuÀn túy nh»ng cäm xúc, nh»ng Çam mê. ñó là niŠm Çam mê, lúc tin tܪng månh më, lúc røt rè th¡c m¡c, lúc muÓn ngÕ l©i, lúc không dám ngÕ. NhÜng vŠ sau lúc ngÜ©i ta 50, 60 tu°i, Çam mê tình ái không còn n»a, nhÜ xao xuy‰n vŠ m¶t tà áo trong sân trÜ©ng, nhÜ bÒi hÒi vì m¶t mái tóc xõa ngang vai, không có n»a. Th©i gian xóa bÕ nhiŠu thÙ. Tình yêu có bóng dáng cûa s¿ buÒn phiŠn xót xa vì th©i gian trôi qua. Và ngÆm ngùi nhÆn ra r¢ng viŒc chÃm dÙt cho tÃt cä m†i s¿ së phäi t§i. Khi nào suy nghï Ãy xen lÅn trong Ç©i sÓng trong tình yêu trong thÖ, tÃt cä së chán chÜ©ng. Võ sï lên Çài mà không nghï ljn chi‰n th¡ng, ljn tiŠn thܪng mà chÌ nghï ljn cái ch‰t gÀn t§i thì ch¡c ch¡n quä ÇÃm cûa võ sï Ãy phäi khác v§i m¶t võ sï chÌ nghï ljn cách th‰ Ç‹ cho ÇÓi thû quœ ngã. ñÓi v§i tôi tâm s¿ vŠ tình yêu lúc 50 tu°i trª lên nhÜ võ sï lên Çài thay vì chi‰n ÇÃu mãnh liŒt say mê thì låi ÇÜa quä ÇÃm giÖ lên rÒi bÕ xuÓng. TÜ tܪng cái ch‰t ám änh månh më tình yêu.."Dù r¢ng thi sï Çã hi‹u:Cu¶c Ç©i dÅu có phù vân

Ÿ trong mây n°i có phÀn thiên thuNhÜng nh»ng câu thÖ Çã Ç‹ låi cho Ç©i sau là nh»ng câu hÕi Ç‹ mª cºa bܧc vào cõi thÖ, nhÜ CÀn Thi‰t: "Không có anh lÃy ai ÇÜa em Çi h†c vŠ/ lÃy ai vi‰t thÜ cho em mang vào l§p h†c/ ai lau m¡t cho em ngÒi khóc / ai ÇÜa em Çi chÖi trong chiŠu mÜa?/.."; nhÜ "Paris có gì lå không em?/mai anh vŠ m¡t vÅn lánh Çen/vÅn hÕi lòng mình là hÜÖng cÓm?chä bi‰t tay ai làm lá sen??.."; em ª Çâu?, h«i mùa thu tóc ng¡n/ gi» h¶ anh màu áo løa Hà ñông/ anh vÅn yêu màu áo Ãy vô cùng/ gi» h¶ anh bài thÖ tình løa tr¡ng/...". ÷i, nh»ng câu hÕi Ç‹ thành nh»ng câu thÖ bÃt tº cûa væn chÜÖng ViŒt Nam th‰ k› 20... Và tôi cÛng nhÜ nghe thÃy câu hÕi, ÇÜ®c kh¡c lên trên bia m¶ cûa m¶t thi sï l§n:N¢m chÖi ª góc rØng nàyChÜa thiên thu cÛng Çã ÇÀy cÕ hoangXin em m¶t s®i tóc vàngLàm hoa khªi s¿ cho ngàn ki‰p sauBi‰t Çâu thäo m¶c b§t Çau?Bi‰t Çâu có bän kinh cÀu dâng lên?Vâng, bi‰t Çâu! Phäi bi‰t Çâu chuyŒn ba træm næm sau khi tÃc lòng thi sï vÅn còn mãi mãi qua thæm th£m th©i gian nh»ng ki‰p ngÜ©i?

=END=

9- TruyŒn Hay Ngoåi QuÓc

- Båch Cúc

Jan G. SiebelinkDÎch giä: TrÀn HÒng Væn

"Tôi së ÇÃm gãy ræng h¡n, tôi së Çánh cho chi‰c ví Çã s©n và bÎ m†t æn rÖi ra khÕi bàn tay thô l‡ và ÇÀy lông lá cûa h¡n; tôi së ép cho con m¡t h¡n r§t ra khÕi tròng hay làm v†t hÖi ra khÕi m¡t, mí m¡t b¡t ÇÀu co rúm låi, sau Çó nܧc m¡t chäy ràn røa rÒi Ç°i sang màu xanh, con ngÜÖi së sÜng vù lên và h¡n së không còn khép m¡t ÇÜ®c n»a, hai con m¡t së bi‰n thành chÃt lÕng và tan bi‰n... bi‰n mÃt dܧi hai mi m¡t... Tôi së gi‰t h¡n v§i hai bàn tay này... Tôi së xé xác h¡n ra, tôi së vui thú nhìn nh»ng mänh thÎt ÇÕ cûa h¡n... N‰u h¡n muÓn tôi làm nhanh thì tôi Çã vŠ t§i nhà rÒi bªi vì vào lúc này tôi không phäi Çi t§i các tiŒm khác, viŒc buôn bán mŒt mÕi bi‰t chØng nào. Tôi có th‹ džc xong cuÓn sách, tôi có th‹ ljn hÒ bÖi hay t§i nhà Adya, bån gái cûa tôi". Tôi Çã mÜ©i sáu tu°i. Hai bên thái dÜÖng phÆt phÒng, måch

máu chäy nhanh hÖn, tim ÇÆp månh hÖn. NhÜng khi nghï t§i viŒc trä thù, n‰u h¡n bÎ mù hay bÎ gi‰t có nghïa là mÙc thu nhÆp cûa gia Çình tôi së bÎ giäm h£n xuÓng. Vào lúc này cha làm viŒc quá c¿c nh†c vì có nhiŠu cånh tranh.Tôi nhìn h¡n v§i s¿ ngÜ«ng m¶ giä tåo. Tôi bi‰t là nܧc m¡t Çang Ùa ra.- Ông ki‰m ÇÜ®c nhiŠu tiŠn quá, ông Van Manan å. Tåi Çây ông ki‰m ÇÜ®c nhiŠu tiŠn, Çó là ÇiŠu lå lùng trong c¶ng ÇÒng nghèo kh° này. Ông bi‰t cách cÜ xº v§i khách hàng, ông Çã ngÒi trên ÇÀu h†. Không ai có th‹ làm thÜÖng måi nhÜ ông ÇÜ®c.Gi†ng nói m¶t ÇÙa trÈ nhÜ tôi mang t¶i l‡i gì ngoài s¿ thành thÆt. Tôi muÓn buÒn nôn. Trܧc kia tôi thÜ©ng s® hãi nh»ng tÜÖng phän gi»a cách cÜ xº bên ngoài v§i š nghï th¿c trong ÇÀu. Gi© Çây tôi Çã làm ÇÜ®c nhÜ vÆy vì chÌ lš do buôn bán. Tôi vui mØng vì có th‹ ca ng®i m¶t ngÜ©i mà hôm trܧc Çã không ti‰c l©i sÌ vä h¡n v§i Çám bån bè.- HÓ, hÓ. Mày thº Çoán trong chi‰c ví này có bao nhiêu tiŠn?H¡n nhìn th£ng vào Çôi m¡t hau háu cûa tôi rÒi ÇÆp ÇÆp chi‰c ví da trܧc m¥t tôi. H¡n l¥p låi v§i gi†ng nói hung d» bÃt thÜ©ng:- Mày có Çoán ÇÜ®c không? Cha mày không bi‰t cách làm tiŠn, ông ta không bi‰t ljn nh»ng ÇiŠu cæn bän vŠ viŒc ki‰m tiŠn.H¡n mª chi‰c ví ra. Chúng tôi Çang ÇÙng trên chi‰c gác xép, lÜng h¡n d¿a vào chi‰c tÜ©ng phû ÇÀy rêu xanh. Dܧi ánh sáng vàng y‰u §t cûa m¶t ng†n Çèn dÀu Ç¥t trên bàn, tôi nhìn thÃy m¶t bó tiŠn bÄn thÌu. H¡n cÜ©i toe toét, gÜÖng m¥t ÇÀy góc cånh v§i chi‰c hàm dܧi r¶ng, hai gò thái dÜÖng gÒ lên. Ch¡c là các thÀy tܧng sÓ phäi Çoán h¡n là con ngÜ©i ÇÀy døc v†ng. Còn Çôi m¡t tham lam nhìn nhÜ thôi miên ngÜ©i khác dܧi hàng lông mi dÀy không ÇŠu. H¡n rút ra m¶t t© giÃy båc cÀm b¢ng hai ngón tay rÒi rung lên, ti‰ng s¶t soåt giÓng nhÜ cành dÜÖng liÍu ÇÆp vào nhau trong Çêm gió bão. Lúc này, m¶t tay h¡n tì trên bàn ÇÀy hoa. H¡n tråc ngoài bÓn mÜÖi tu°i, thân hình to l§n kŠnh càng, có m¶t bà v® gÀy gò xanh xao. Bà ta thÜ©ng ÇÙng ngay cºa ra vào v§i nø cÜ©i u‹ oäi mŒt nh†c. H† không có con cái gì cä.H¡n nói nhÜ quát v§i tôi:- ñ‰m Çi.Mùi Äm thÃp cûa cæn gác xép xông lên mÛi, chung quanh chúng tôi là nh»ng thùng Ç¿ng nh»ng hoa, nào là thÜ®c dÜ®c, lay Ön, cÄm chܧng, hÒng, huŒ. TÃt cä nhÜ có màu tái. Phía sau lÜng tôi là chi‰c thang bܧc xuÓng cºa tiŒm phía dܧi, nhÜng chi‰c cºa Çã Çóng. M‡i lÀn chúng tôi lên lÀu, h¡n thÜ©ng Çóng cºa låi. Tôi cÀm bó båc trong tay.H¡n nhìn tôi nhÜ soi mói:- ñ‰m, ljm Çi, ÇÒ khÌ.

Tôi không phän kháng mà chÌ muÓn ljm cho xong m§ båc rÒi Çi vŠ, phäi ljm cho xong. Ti‰ng Ƕng ngoài phÓ vang v†ng bên tai, m¥t tr©i ngoài kia ch¡c m†c cao rÒi và tr©i ch¡c nóng l¡m. Các bån tôi gi© Çây ch¡c Çang ª hÒ bÖi hay Çang uÓng bia tåi tiŒm Riche National hay Velper Square. Tôi ljm... ljm... nhÜng ljm nhÀm. Tôi liên miên nghï ljn nhiŠu chuyŒn quá, rÒi Adya, có lë Çang Ç®i tôi dܧi hÀm nhà vì bÓ nàng cÃm tôi g¥p nàng. Nh»ng chuyŒn n† quyŒn vào chuyŒn kia trong trí làm tôi không th‹ nào tÆp trung tÜ tܪng ÇÜ®c n»a. Ý cûa h¡n là š tr©i. H¡n tܪng là tôi phøc h¡n l¡m, nhÜng h¡n phäi thông minh m¶t chút Ç‹ bi‰t là tôi ghê tªm h¡n chØng nào... ñ¢ng sau tôi là chi‰c cÀu thang së ÇÜa tôi ra khÕi Çây, ra khÕi chi‰c gác xép tÓi tæm ma qu› này, thoát khÕi Çôi m¡t hung d» lúc nào cÛng nhìn ch¢m chÆp vào tôi.Gi†ng nói Ò Ò, m¶t gi†ng nói Òm Òm quái Çän Ç¥c biŒt mà chÜa bao gi© tôi nghe thÃy:- Ti‰p tøc ljm Çi.CuÓi cùng tôi ÇÜa bó båc cho h¡n:- Ông giàu quá. BÓn mÜÖi cä thäy, bÓn mÜÖi bó m¶t træm guilder. Tôi ch£ng bao gi© có món tiŠn này cä. Tôi không hi‹u sao ông ki‰m ÇÜ®c nhiŠu tiŠn ljn th‰. Tôi chÜa bao gi© nhìn thÃy món tiŠn l§n nhÜ th‰ này, cä cha tôi cÛng vÆy.ñây là nh»ng l©i h¡n mong tôi nói, m‡i lÀn nói tôi thÜ©ng thay Ç°i Çi chút ít, nhÜng Çåi khái ÇŠu tÜÖng t¿ nhÜ nhau.- Ông là m¶t nghŒ sï c¡m hoa tài ba n»a. Tôi chÜa tØng thÃy ngÜ©i nào làm m¶t vòng hoa phúng Çi‰u ÇËp và nhanh nhÜ ông.H¡n bÕ tiŠn vào ví rÒi Çút vào túi chi‰c áo dài bÄn thÌu rÒi ra lŒnh cho tôi.- T§i Çây, ÇÙng ngay Çây.Tôi ÇÙng låi gÀn chi‰c bàn. H¡n v§i tay lÃy chi‰c khuôn treo trên tÜ©ng:- Tao së cho mày thÃy m¶t chuyên viên làm vòng hoa phúng Çi‰u nhÜ th‰ nào. Không cÀn dao kéo gì cä, chÌ hai bàn tay không mà thôi.H¡n th†c tay vào nh»ng chi‰c xô, cÀm h‰t nhánh hoa này rÒi t§i nhánh hoa kia, ném tÃt cä lên bàn.- Nhìn xem tao làm nhÜ th‰ nào.H¡n n¡m hai cành hoa m¶t lúc, bÈ b§t c†ng rÒi uÓn vào chi‰c khuôn. Nào là hoa huŒ, lay Ön, thÜ®c dÜ®c... h¡n làm v§i tÓc Ƕ thÀn tÓc, miŒng gÀm gØ nhÜ con chó Çói, nܧc dãi chäy ra ª khóe miŒng. CuÓi cùng h¡n ném cho tôi cái nhìn chi‰n th¡ng và mÌm cÜ©i nºa miŒng. Tôi hi‹u là h¡n Çang Ç®i l©i ca tøng cûa tôi. ñÓi v§i tôi, nh»ng vòng hoa tang kia ch£ng khác nào nh»ng l©i nguyŠn rûa, kích Ƕng và dÖ bÄn mà h¡n muÓn gªi cho ngÜ©i ch‰t. Ví dø nhÜ có lÀn h¡n nói v§i tôi:

- Mày có bi‰t cô ta bao nhiêu tu°i không? ChÜa ÇÀy ba mÜÖi Çó. Cô ta có th‹ ngû v§i bÃt cÙ ngÜ©i Çàn ông nào, cô ta låi luôn luôn làm theo š mình vì vÆy bÎ m†i ngÜ©i xa lánh. Mà ch£ng hi‹u vì sao mà ch‰t n»a.Trong khi nghe nh»ng mâu thuÅn khó hi‹u Çó, tôi thÜ©ng chÌ giä b¶ chæm chú nghe, Çôi khi h¡n nói:- ñØng nhìn tao nhÜ vÆy.Tôi ch£ng bi‰t làm gì hÖn, h¡n c¡m chi‰c hoa cuÓi cùng vào cái khuôn, dܧi m¡t tôi Çó là m¶t vòng hoa quái Çän, nhÜng khi Çem t§i nghïa ÇÎa låi ÇÜ®c bao nhiêu ngÜ©i ca tøng. H¡n cÀm chi‰c bình nܧc vÄy vào vòng hoa.Gác xép trª nên nóng, không m¶t luÒng gió nào l†t vào, chi‰c cºa ngæn cách hoàn toàn v§i th‰ gi§i bên ngoài. Tôi nhìn chi‰c bóng cûa h¡n trên tÜ©ng, nh»ng cº Ƕng ÇÀy nhiŒt tình và ma quái.Thình lình, m¶t tay h¡n n¡m xi‰t lÃy tay tôi, tôi thÃy Çau buÓt t§i xÜÖng, tay kia n¡m gáy tôi rÒi dí m¥t tôi xuÓng vòng hoa m§i làm, m¥t tôi ngøp l¥n trong nh¿a hoa, mÒm tôi ÇÀy nh»ng cánh hoa. Tôi s¥c søa, dÅy døa.V® h¡n dܧi nhà nói v†ng lên:- Có khách, có Çi‰c không vÆy, ÇÒ khÓn nån.H¡n buông tôi ra và mª cºa Çi xuÓng. Tôi lÃy chi‰c khæn lau m¥t. Tay tôi cÛng ÇÀy nh¿a tím. Tôi ÇÙng im l¥ng, lòng tràn niŠm uÃt hÆn, rÒi cÛng theo h¡n Çi xuÓng nhà dܧi nhÜ con chó chåy theo chû vÆy. V® h¡n ÇÙng gÀn cÀu thang, ngÜ©i Óm teo nhÜ cây sÆy.M‡i lúc khách khÙa t§i càng nhiŠu. H¡n nghênh ngang Çi Çi låi låi, tung hÙng nh»ng bó hoa, miŒng cÜ©i cÜ©i nói nói và chºa thŠ hung d». Trong cÖn kích thích, h¡n t¥ng m¶t bà khách m¶t cành hoa häi ÇÜ©ng.Khi khách Çã Çi h‰t, h¡n hÕi tôi sÓ tiŠn mà tôi Çã giao hoa b»a nay. H¡n nói:- Ngày mai mang t§i hai mÜÖi læm bó dÜÖng xÌ n»a nhé.Khi bܧc ra khÕi cºa tiŒm, nhìn m¥t tr©i tôi có th‹ Çoán là Çã gÀn trÜa. H¡n gi» tôi gÀn hai ti‰ng ÇÒng hÒ. Nghï t§i Çây tôi bÆt khóc.Trong nh»ng tuÀn sau Çó, cha tôi Çi giao hàng thay cho tôi.Cha tôi có m¶t vÜ©n ÜÖm cây nhÕ trong làng rÃt gÀn thÎ trÃn. Chung quanh vÜ©n là hàng cây træn to sØng s»ng v§i nh»ng bøi cây gai m†c ª gi»a. M¶t bên vÜ©n là nghïa ÇÎa Công Giáo, m¶t bÙc tÜ®ng chúa Giê Su to l§n ÇÜ®c d¿ng bên m¶t cây phong. Tôi thÜ©ng nghe ông lÄm bÄm trong khi sæn sóc luÓng hoa: "NgÜÖi ÇØng làm ra nh»ng hình änh cho chính ngÜ©i hay giÓng nhÜ bÃt cÙ vÆt gì trên tr©i kia hay dܧi m¥t ÇÃt kia hay dܧi m¥t bi‹n kia. NgÜÖi cÛng së không cúi ÇÀu trܧc nh»ng hình änh Çó hay th© phøng chúng".Làm viŒc trong vÜ©n hoa là m¶t låc thú cûa cha. Møc tiêu chính cûa vÜ©n là trÒng cây dÜÖng xÌ. Ông làm viŒc v§i tÃt cä tÃm lòng, sæn

sóc cÄn thÆn tØ cái mÀm nhÕ tí t§i cây Çã trܪng thành. Tôi vÅn còn nh§ tên La-tinh các giÓng nhÜ: adianthum fragans, tremula wimsetti, pellea frondiflora... Các tiŒm bán hoa thÜ©ng dùng vào viŒc làm các vòng hoa phúng Çi‰u. Nh»ng cây hoa này thÜ©ng không cao quá næm mÜÖi centimét, nhÜng có khi cao t§i trên ba mét.M¥c dù cha tôi thÃy viŒc quän lš có gì sai, nhÜng ông không muÓm thay Ç°i. Ông cÛng không hå thÃp mình Çi bÕ mÅu tåi các tiŒm, "N‰u h† không t¿ theo š muÓn mà g†i hang thì Çó là m¶t ÇiŠu Çáng buÒn". Ông là m¶t ngÜ©i sùng Çåo và không mong mÕi ÇiŠu gì ª ngÜ©i khác cä. Ông thÜ©ng hát nh»ng bài thánh kinh trong phòng khách vào khoäng tám gi© sáng ngày chû nhÆt trong khi tôi vÅn còn n¢m trên giÜ©ng suy nghï vŠ bu°i party vào tÓi hôm trܧc.CÛng có nh»ng lÀn, thÜ©ng thì vào mùa hè, khi nh»ng chi‰c khay ÇÀy nh»ng hoa phong l» ÇËp nhÜ gÃm, cây gi†t bæng ÇÀy màu s¡c, lúc Çó viŒc buôn bán rÃt khá. NhiŠu lúc mË tôi và tôi thay ông g†i ÇiŒn thoåi cho các tiŒm hoa Ç‹ hÕi xem h† có cÀn loåi nào không. Có khi hàng ngàn cây huyŠn sâm nª r¶ m¶t lúc. C¡t bÕ thì ch£ng khó gì, nhÜng g†i m©i các tiŒm mua thì ít khi có k‰t quä. Khi g†i ljn cho h†, ông nói thÆt nhÕ nhË nhÜ s® làm phiŠn ngÜ©i mua. Khi Ç¥t Óng nghe xuÓng và không bán ÇÜ®c m¶t cây nào, ông thÜ©ng nói:- ñÃy nhé, bÓ Çã cÓ g¡ng rÒi, chúng ta chÌ làm ÇÜ®c nhÜ vÆy thôi, thành công hay không là tùy vào thÜ®ng lj.M‡i khi nghï ljn công viŒc trÒng tr†t c¿c kh° cûa cha, tôi không th‹ nào an tâm ÇÜ®c. Tôi Çang theo h†c l§p sÜ phåm trên tÌnh. NgÒi trong l§p không lúc nào là tôi không nghï t§i ông cä. Khi có th©i gi© tôi thÜ©ng giúp ông, sau gi© h†c tôi Çåp xe vŠ nhà phø ông, sau Çó m§i Çåp xe trª låi tÌnh, Ç¢ng sau chi‰c xe là chi‰c thùng g‡ vuông c¶t ch¥t Ç¿ng các mÅu, tôi thay cha g†i ljn các tiŒm hoa trong tÌnh và tôi thÜ©ng thành công v§i nh»ng mÓi hàng nhÕ. Tôi låi trª vŠ nhà ch†n l¿a hoa v§i ông, Ç¿ng vào trong nh»ng chi‰c h¶p rÒi låi trèo lên chi‰c xe ba bánh Çåp vŠ tÌnh. Tôi làm viŒc không mŒt mÕi. Tôi phäi Çåp thÆt nhanh vì các cºa tiŒm thÜ©ng Çóng cºa lúc sáu gi© chiŠu và låi n¢m räi rác kh¡p nÖi. ñÓi v§i tôi, m¶t bu°i chiŠu Çåp sáu mÜÖi t§i bäy mÜÖi cây sÓ là chuyŒn thÜ©ng.M¶t bu°i chiŠu, chúng tôi ÇÙng bên cånh bÒn nܧc trܧc nhà. Nh»ng con chuÒn chuÒn bay lÖ lºng hay bÃt Ƕng trong không khí. Chúng tôi nhìn vào vÜ©n ÜÖm bÃt ch®t nhÆn thÃy m¶t tai h†a: rÍ cây phong nhú ra khÕi ch‡ rån cûa chi‰c tÜ©ng nhà ÜÖm. Lúc này cha tôi Çau nhiŠu nên không chú š thÃy. Nh»ng cÖn Çau nÖi c° và tay làm ông thÜ©ng mŒt luôn. Ông nói v§i tôi:- Con là ÇÙa con ngoan.Tôi thÃy ông chäy nܧc m¡t. ñây là lÀn thÙ nhì tôi thÃy ông khóc.Van Manan là m¶t trong nh»ng chû tiŒm mà cha tôi cung cÃp hoa ÇŠu Ç¥n. ñã bao lÀn tôi ao ܧc có Çôi tay to l§n v§i nh»ng ngón tay to và

r¡n ch¡c, thân hình cao l§n l¿c lÜ«ng nhÜ vÆy. ñã bao nhiêu lÀn tôi tܪng tÜ®ng h¡n ta Çang thª h°n h‹n, næn nÌ tôi trong khi bàn tay run rÄy làm chi‰c ví ÇÀy nhóc tiŠn rÖi xuÓng ÇÃt... NhÜng h¡n ta mua rÃt nhiŠu hoa và nghŠ trÒng hoa cûa cha tôi không th‹ ti‰p tøc ÇÜ®c n‰u không có h¡n.ViŒc hành hå tôi trên gác xép hôm nào không nghïa lš gì cä n‰u so sánh v§i viŒc h¡n Çã sÌ nhøc cha tôi. ñó là m¶t viŒc làm hung d», m¶t t¶i ác, m¶t s¿ xäo trá b¶i båc mà tôi chÌ có th‹ ghi kh¡c låi trong tâm trí v§i dòng nܧc m¡t mà thôi và mãi mãi ch£ng bao gi© quên. ñÀu tiên tôi nghï là chÌ ghi låi trong lòng và tôi së chôn ch¥t trong trái tim tôi. Nh»ng hình änh Çó in sâu ÇÆm trong trái tim tôi mãi mãi. NhiŠu khi tôi muÓn t¿ trØng phåt vì Çã g®i nh§ nh»ng hình änh này, nhÜng tôi låi cho Çó là m¶t ÇiŠu cÀn thi‰t. Ý nghï trä thù là m¶t chÃt Ƕc dày vò tâm trí tôi, tôi không cÀn dÃu di‰m vŠ h¡n cÛng nhÜ nÖi cÜ ngø cûa h¡n.TiŒm hoa Van Manen n¢m ngay tåi góc ÇÜ©ng Rosendaal Road và Hof Avenue. TiŒm Çó có hai cºa s° trÜng bày quay ra cä hai con ÇÜ©ng. M¶t bên là khu nhà lao Ƕng màu xám thu mình nhÜ m¶t con quái vÆt kh°ng lÒ thu mình ÇÜ®c xây tØ th‰ kÌ mÜ©i chín, m¶t bên là m¶t tu viŒn có nh»ng bÙc tÜ©ng ng©an ngoèo bao quanh, phía trong là nh»ng cây anh Çào và nh»ng dàn cây lê có nh»ng trái chín m†ng ÇÕ. Cºa hiŒu bán hoa Van Manen n¢m ngay gi»a th‰ gi§i giàu và nghèo này.Vào tuÀn lÍ cuÓi cùng tháng mÜ©i, ban Çêm tr©i hÖi lånh. Ngòai vÜ©n, nh»ng chùm hoa thÜ®c dÜ®c Çã bi‰n màu thành Çen. M¶t làn sÜÖng mù mÕng Çã che phû các cæn nhà, vÜ©n ÜÖm cây cùng nh»ng ÇÓng phân tr¶n.ThÙ Sáu, chÌ còn hai ngày n»a là t§i ngày lÍ các Thánh cûa Çåo Công Giáo. Lúc Çó là mÜ©i m¶t gi© sáng. H¡n kêu låi cho cha tôi:- ñem cä vÜ©n hoa låi Çây. T° cha nó chÙ, chúng nó hÓt tÃt cä tiŒm rÒi.Cha tôi hÖi nhÃc chi‰c máy ra khÕi tai ông và khë nhíu mày. ñôi m¡t xanh cûa ông sáng hÖn bình thÜ©ng.- Còn giá cä thì sao? Gi†ng nói cûa cha tôi nhË nhàng và nhÜ røt rè. Rõ ràng là ông lo ngåi gi†ng nói bình dân và thô l‡ ÇÀu dây bên kia.- Giá cä, mË nó, hÓ, hÓ, giá cä. Không ai có th‹ than phiŠn tiŒm hoa Van Manen này ÇÜ®c cä. Van Manen luôn luôn trä hÆu mà.Tôi và mË Çang ÇÙng gÀn chÆu nܧc mà cÛng nghe gi†ng nói to và thô l‡ cûa h¡n. Cha nói ti‰ng cám Ön rÒi Ç¥t Óng nge xuÓng, có vÈ nhÜ còn giÆn vì l©i nói b° báng cûa h¡n. Sau h‰t ông cÛng g†i ljn cho con ngÜ©i ghê tªm Çó, nói là Çó không phäi là š cûa ông mà do v® và con b¡t ông phäi hÕi giá cä trܧc. Cha tôi khôn khéo giäi quy‰t vÃn ÇŠ cho Çi qua.MË nhìn ông phân trÀn:

- ThÃy chÜa, ngày nay ông phäi g†i ljn cho khách hàng. H† không g†i cho ông n»a Çâu. Ông phäi cho h† bi‰t là mình có hàng tÓt, n‰u không thì chÌ có cách là ném công lao cûa ông vào ÇÓng rác kia thôi.- ñúng vÆy, Çó là ÇiŠu Çáng buÒn. Næm nay hoa nª ÇËp quá, lá låi m†c nhiŠu n»a, nhÜng ÇiŠu quang tr†ng hÖn h‰t là nª Çúng th©i hån, không s§m quá mà cÛng không mu¶n quá. Mình có th‹ bán vào tuÀn cuÓi cûa tháng mÜ©i ÇÜ®c.Tôi nói v§i cha:- Con së giúp cha Çóng thùng. Cha phäi Çi giao hàng vì chiŠu nay con có l§p.Tôi theo ông vào nhà ki‰ng. Trên nh»ng dãy bàn phía bên phäi và trái là nh»ng hàng cây hoa båch cúc. ThÆt tr¡ng, sáng chói làm cho tôi phäi nh¡m m¡t låi m¶t vài giây. TØng cøm hoa n¥ng trïu Çong ÇÜa trên thân cây mänh khänh. Næm nào cÛng vÆy cÙ vào mùa này là có rÃt nhiŠu Çòi hÕi hoa cúc. NgÜ©i ta mua chúng Ç‹ Ç¥t trên mÒ mä trong dÎp lÍ các Thánh. Cha thì b¿c mình vì ông nghï ljn viŒc trÒng hoa Ç‹ phøc vø cho viŒc sùng bái Òn ào nhÜ vÆy. Tuy vÆy viŒc buôn bán lúc này cÀn thi‰t hÖn vÃn ÇŠ lÜÖng tâm.Tôi mang tØng bó cúc ra phòng làm viŒc. Tôi phäi ôm lÃy nó Ç‹ tránh các cuÓng hoa bÎ gãy. Chúng tôi cÄn thÆn rºa nh»ng chi‰c chÆu hoa, dùng bàn chäi cÙng tÄy h‰t mÓc xanh Çi. Khi làm công viŒc này, tôi gi» cây hoa còn cha thì chà chÆu Ç‹ tránh nh»ng xê dÎch có th‹ làm cho gãy cành. Tôi nói v§i cha:- ChÜa bao gi© cúc ÇËp nhÜ næm nay. RÃt có giá trÎ.Cä hai chúng tôi ÇŠu thích thú v§i công viŒc và không nói nhiŠu. Chúng tôi dùng giÃy báo bao chúing låi.- Con cho là nên bao hai lÀn giÃy Ç‹ nh»ng cánh hoa khÕi bÎ sÜÖng mù. Chúng mong manh quá và dÍ bi‰n ra màu nâu.Chúng tôi dùng nh»ng chi‰c ghim kËp giÃy báo ª ÇÀu bó hoa låi rÒi x‰p vào thùng, chung quanh Ç‹ thêm dæm bào và chèn thêm giÃy. Cä thäy tám thùng, m‡i thùng m¶t chøc chÆu hoa. Cha m¥c ÇÒ Ãm: áo Ãm, mÛ có ÇÒ che tai. Trܧc khi Çi, ông hút m¶t Çi‰u xì gà, tôi thÃy ông rÃt vui, nhìn tôi cÜ©i. Tôi thÃy mË nhìn theo cho ljn khi cha và chi‰c xe ba bánh khuÃt h£n sau nh»ng hàng cây.M¶t gi© sau Çó tôi trên ÇÜ©ng tØ trÜ©ng trª vŠ nhà. Tåi tÌnh O., tôi Çang th¿c tÆp môn sinh vÆt v§i các h†c trò mÜ©i ba tu°i. Tr©i b¡t ÇÀu Ç° mÜa. Trên chi‰c xe Çåp, tôi cúi ÇÀu thÃp xuÓng tÆn chi‰c ghi Çông xe. Chi‰c kính cÆn thÎ bΠܧt và hÖi nóng làm m© Çi. Tôi Çang Çåp qua Insula Dei - m¶t chi‰c nhà Thiên Chúa Giáo lÆp ra nuôi nh»ng ngÜ©i tàn tÆt, Çau Óm và già nua. Tôi không còn nhìn thÃy gì n»a nên phäi ngØng xe Ç‹ lau kính. Và tôi g¥p cha ÇÙng ª Çây. Nh»ng mänh giÃt tÖi tä Çang bay tung trong chi‰c xe, vài t© bÎ thÃm nܧc v¡t ngang qua thành xe. Nh»ng cành hoa cúc bÎ x‰p ÇÓng vô trÆt t¿ trong xe và nh»ng cánh hoa mänh dÈ trÖ ra v§i mÜa và gió. Tôi

bæng qua ÇÜ©ng. Tôi thÃy hÀu h‰t thân hoa bÎ gãy, nh»ng cøm hoa gãy gøc bÄn thÌu. Tôi nhìn cha, nܧc m¡t cha chäy. Tôi không nói gì. M¶t lúc sau ông nói, trong khi tr©i b¡t ÇÀu mÜa n¥ng h¶t v§i nh»ng luÒng gió rét månh th°i qua:- Cha mª các bó hoa ra. Lúc Çó trong tiŒm có rÃt nhiŠu khách hàng. H¡n rút m¶t nhánh båch cúc b¢ng cái cøm ª ÇÀu làm cho nó bÎ gãy, cä chi‰c chÆu hoa rÖi xuÓng ÇÃt. H¡n la lên: "ñÒ gian lÆn, ÇÒ gian manh mang rác r‰n låi tiŒm tao. ñem ngay ÇÒ rác rܪi này ra khÕi tiŒm ngay tÙc kh¡c. TiŒm này không phäi là nÖi Ç° rác... Nh»ng ngÜ©i kháchtrong tiŒm cÜ©i Ò lên, sau Çó cha phäi d†n tÃt cä ra xe".- Còn ngÜ©i v® Çâu?- Thì vÅn ÇÙng bên cºa ngó vÆy thôi.- Bà ta không nói gì à?- Không, bà ta không nói gì, cha nghï là bà y cÜ©i hùa theo nhÜng không can thiŒp vào.Tôi hôn lên trán cha rÒi Çåp xe theo sau. Bu°i chiŠu hôm Çó, chúng tôi không nh¡c nhª gì t§i Van Manan cä. Cha ngÒi džc cuÓn "Noi gÜÖng Chúa" cûa Thomas à Kempis. Tôi không thÃy ông giª trang, nhìn qua vai ông, tôi thÃy m¡t ông nhìn vào Çoån cuÓi chÜÖng tám cuÓn ÇÀu: "ChÌ muÓn ÇÜ®c bi‰t ljn Chúa và các Thánh ThÀn nhÜng không muÓn làm quen v§i loài ngÜ©i".Khi tôi trܪng thành thì cha Çã mÃt nhÜng mË còn sÓng và ª v§i tôi. Th¿c là may m¡n, tôi Çi dåy h†c và có m¶t sÓ lÜÖng Çû sÓng, thÌnh thoäng tôi cÛng làm thÖ nhÜng ch£ng bao gi© quên ÇÜ®c tên khÓn nån Çã nhøc må cha tôi. U sÀu, phiŠn mu¶n và tâm trång tôi lúc nào cÛng không ÇÜ®c yên. Tôi không còn nh§ Çã bi‰t bao nhiêu lÀn ÇÆu xe, ngÒi im l¥ng bên lŠ phÓ Hof Avenue, tay cÀm m¶t viên gåch. Tôi Ç®i, ch© Ç®i trong bóng tÓi sau hàng cây thûy låp, lòng tràn ÇÀy hÆn thù. Tôi chæm chú theo dõi, tính toán rÒi låi bÕ cu¶c. NhiŠu lÀn tôi b¡t g¥p h¡n hay v® h¡n nhìn thoáng ra phía tôi. M¶t cái bóng, cái bóng m© cûa m¶t cái bóng mà thôi, rÒi tim tôi ÇÆp månh. Tôi chÌ ÇÙng im l¥ng, viên gåch nóng bÕng trong tay. Tôi là ÇÒ gà ch‰t, tôi Ç®i ch© m¶t dÎp tÓt hÖn hay Ç‹ t¿ th©i gian làm viŒc vÆy.M¶t ngày kia, tôi m¥c m¶t b¶ ÇÒ vét nhåt màu, chi‰c áo sÖ mi có s†c xanh và m¶t chi‰c kính có cái g†ng to. H¡n së không nhÆn ra khi tôi æn m¥c nhÜ vÆy. Khi t§i khung cºa trÜng bày, tôi nhÆn thÃy tên hiŒu Çã thay Ç°i. M¶t ngÜ©i Çàn bà trÈ bܧc ra v§i m¶t bó båch cúc. Tôi hÕi thì bà ta cho bi‰t là h¡n Çã ch‰t cách Çây vài tháng. Tôi hÕi thêm chi ti‰t.M¶t ngày kia, h¡n không ngÒi dÆy ÇÜ®c, hai chân bÎ tê liŒt. Tåi bŒnh viŒn h¡n ÇÜ®c khám và cho bi‰t là bÎ xuÃt huy‰t não và b¡p chân bÎ co giÆt. PhÀn dܧi thân bÎ liŒt và rÃt khó nói.Bà ta k‹ ti‰p:

- NhÜng dÀn dÀn tình trång cÛng khä quan. H¡n phäi ngÒi xe læn và thÌnh thoäng cÛng t§i tiŒm.Tôi ng¡t l©i bà ta:- Trܧc khi k‹ ti‰p, bà cho bi‰t ngÜ©i v® h¡n ra sao?Bà ta nhún vai:- Tôi không bi‰t nhiŠu vŠ bà ta. Tôi có nghe là hình nhÜ bà Ãy bi‰n mÃt không v‰t tích gì khoäng m¶t tháng trܧc khi h¡n bÎ bŒnh, có ngÜ©i nói là bà ta ch‰t sau m¶t bi‰n cÓ thÆt Çau buÒn, có ngÜ©i nói là bà ta vŠ ª v§i ngÜ©i em ru¶t, có ngÜ©i cÛng nói bà ta t¿ tº, ch£ng ai hi‹u rõ cä.- RÒi cuÓi cùng ông ta ra sao?- M¶t b»a kia, ông ta ÇÎnh t§i nhà ngÜ©i anh sÓng ª dãy phÓ Ç¢ng kia.Bà ta chÌ vŠ phía sau lÜng tôi.- Có lë chi‰c th¡ng cûa chi‰c xe læn hÕng hay sao mà Çâm th£ng vào chi‰c xe ûi ÇÃt. Ông ta ch‰t ngay tåi ch‡.Tôi cÓ cÀm lòng nhÜng bøng tôi Çang reo hò vui mØng. Tôi vào nhà th© cÃt cao l©i cÀu nguyŒn. Tôi ôm lÃy chi‰c c¶t to l§n nhäy múa. TÓi Çó, tôi uÓng gÀn h‰t chai rÜ®u.Sáng hôm sau, tôi dÆy s§m và thÃy nhÙc ÇÀu. Khi tr©i sáng rõ tôi ra nghïa ÇÎa, Ç¥t trên m¶ h¡n m¶t bó båch cúc. NhÜng tôi Çã ÇÆp cho bó hoa tan nát trܧc khi Ç¥t trên m¶ phÀn cûa h¡n.TrÀn HÒng Væn Trích trong tuy‹n tÆp truyŒn ng¡n ch†n l†c: "ChuyŒn k‹ Çêm Çông", TrÀn HÒng Væn, 2002, së xuÃt bän.Tác giä: Jan G. Siebelink sinh næm 1938, dåy Anh væn tåi m¶t trÜ©ng Çåi h†c Hà Lan và c¶ng tác v§i t© De Haagse Post møc væn h†c Pháp. NhiŠu truyŒn ng¡n cûa ông Çã ÇÜ®c Çæng trên các tåp chí væn h†c quÓc t‰.Båch Cúc TrÀn HÒng Væn phóng tác

=END=

**********************************