49
Biến đổi tÝn hiÖu và ng dng Phạm Thị Ngọc Yến 2012 Bộ môn Kỹ thuật đo & Tin học Công nghiệp

BGXLTH_CLC_chuongI-II _ Tin Hieu Lien Tuc_SV

Embed Size (px)

DESCRIPTION

tín hiệu liên tục

Citation preview

  • Bin i tn hiu v ng dng

    Phm Th Ngc Yn

    2012

    B mn

    K thut o&

    Tin hc Cng nghip

  • Phm Th Ngc Yn - 20122

    Ni dung mn hc

    Chng 1 : Gii thiu chung

    Chng 2 : Tn hiu v h thng lin tc

    Chng 3 : Bin i tn hiu lin tc thnh tn hiuri rc - Khi phc tn hiu

    Chng 4 : Tn hiu v h thng ri rc

    Chng 5 : Php bin i Fourier ri rc

    Chng 6 : ng dung: Lc s

    Q&R

  • Phm Th Ngc Yn - 20123

    Ti liu tham kho

    1. L. Rabiner and B. Gold, "Theory and

    Application of Digital Signal Processing",

    Prentice Hall, New-Jersey, 1997

    2. Jacques Max & Jean-Louis Lacoume.

    "Mthodes et techniques de traitement du

    signal et applications aux mesures

    physiques". Masson, 1996.

    3. Phm Th Ngc Yn. "X l tn hiu -Tn hiu

    , h thng tuyn tnh, lc s v DSP " - NXB

    KHKT, 2010

    4. Nguyn Quc Trung. "X l tn hiu v lc

    s", NXB KHKT. Tp 1 (1999), tp 2 (2001)

  • Phm Th Ngc Yn - 20124

    Chng I: Gii thiu chung

    Hnh 1-1

    S tng qut mt

    knh truyn tin

    Ngun to

    thng tin

    Thng tin

    To tn hiu

    Tn hiu

    H thng truyn tn hiuNhiu

    Tn hiu

    Nhn tn hiu

    Thng tin

    Khai thc

    Thng tin

    1.1. Tn hiu v phn loi tn hiu

  • Phm Th Ngc Yn - 20125

    Tn hiu l mt i lng vt l c th, c nhng quilut bin thin c th, mang theo nhng thng s phn

    nh thuc tnh cn nghin cu ca i tng o.

    Xt tn hiu nh l hm ca mt bin c lp(thi gian- x(t))

    Chng I: Gii thiu chung

  • Phm Th Ngc Yn - 20126

    Chng I: Gii thiu chung

    Tn hiu s l tn hiu c biu din bng mt dy s. X ltn hiu s bao hm mi php x l cc dy s c cthng tin cn thit nh phn tch, thay i, tng hp, m ho ...

    X l tn hiu thu

    c (o, lu gi, sa i ...)

    Tn hiu tng t

    Tn hiu s

    Tn hiu s

    Ri rc ho

    Tn hiu ri rc

    c cu

    tha hnh

    Qu trnh

    vt lCm bin

    Ly mu

    A/D

    D/A

    H thng iu khin

    s (My tnh)

    Thng tin Thng tin Tn hiu tng t

    Hnh 1-2 : V d iu khin qu trnh cng nghip bng h thng s

  • Phm Th Ngc Yn - 20127

    Khi nim tn hiu v nhiu ch l tng i v ph thuc vo mc ch ca ngi s dng.

    Chng I: Gii thiu chung

    NhiuCc hin tng lm nh hng n qu trnh thu nhn tn hiu

  • Phm Th Ngc Yn - 20128

    2. Phn loi :

    Theo thi gian,

    Theo c tnh nng lng,

    Theo c tnh ph,

    Theo tn hiu lin tc hoc ri rc.

    Chng I: Gii thiu chung

  • Phm Th Ngc Yn - 20129

    a) Biu din tn hiu theo thi gian

    Tn hiu vt l

    Tn hiu tin nh Tn hiu ngu nhin

    T/h chu k T/h khng chu k Dng Khng dng

    Hnh Chu k Gi Chuyn Egodic Khng

    sin phc tp chu k tip egodic

    Chng I: Gii thiu chung

  • Phm Th Ngc Yn - 201210

    b) Biu din tn hiu theo c tnh nng lng

    Tn hiu c nng lng ton phn hu hn

    Tn hiu c cng sut trung bnh hu hn

    )(2

    dttx

    )(1

    lim02/

    2/

    2

    T

    TT dttx

    T

    Chng I: Gii thiu chung

  • Phm Th Ngc Yn - 201211

    c) Biu din tn hiu theo c tnh ph

    Phn loi theo phn b nng lng hoc cngsut tn hiu theo hm tn s (ph tn hiu)

    Vng tn s F = Fmax- Fmin (Hz) c gi l rng bng (di) tn ca tn hiu

    Tn s trung bnh Ftb=( Fmax+ Fmin)/2

    Fmin Fmax

    Tn s

    Phn b

    ph

    F

    Chng I: Gii thiu chung

  • Phm Th Ngc Yn - 201212

    Tn hiu c di tn hp: F/Ftb nh (Fmax Fmin)

    Tn hiu c di tn rng: F/Ftb ln (Fmax>> Fmin)

    Cc tn hiu c di tn hp c phn loi theo Ftb Ftb

  • Phm Th Ngc Yn - 201213

    d) Biu din tn hiu theo tn hiu lin tc hoc ri rc

    Theo bin thi gian, c th phn thnh tn hiu thi gianlin tc (tn hiu lin tc) v tn hiu thi gian ri rc (tn hiu

    ri rc hay tn hiu ly mu)

    Bin ca tn hiu cng c th lin tc hoc ri rc(lng t) T hp ca 2 bin c 4 dng tn hiu

    Tn hiu c bin v thi gian lin tc (t/h tng t): x(t) Tn hiu c bin ri rc v thi gian lin tc (t/h lng

    t ho): xq(t)

    Tn hiu c bin lin tc v thi gian ri rc (t/h lymu): x(nTe)

    Tn hiu c bin ri rc v thi gian ri rc (t/h logic):xq(nTe) (thng c s dng trong my tnh )

    Chng I: Gii thiu chung

  • Phm Th Ngc Yn - 201214

    Chng I: Gii thiu chung

  • Phm Th Ngc Yn - 201215

    Chng I: Gii thiu chung

    Cc cng vic chnh ca x l tn hiu :

    a. Chun b (to tn hiu)

    Tng hp tn hiu

    iu ch tn hiu

    M ho tn hiu

    b. Can thip vo tn hiu

    Lc tn hiu

    Tch tn hiu ra khi nhiu

    Nhn dng tn hiu

    Phn tch tn hiu

    o cc thng s c trng ca tn hiu

  • Phm Th Ngc Yn - 201216

    Chng I: Gii thiu chung

    1.2. u im v nhc im ca x l s tn hiu

    chnh xc cao

    Sao chp trung thc nhiu ln

    Tnh bn vng

    Cng ngh ngy cng hon thin

    Tnh linh hot v mm do

    Tnh nng cao

    Tc v gi thnh

    Thi gian thit k.

    Vn di hu hn

  • Phm Th Ngc Yn - 201217

    Chng I: Gii thiu chung

    1.3. Phm vi ng dng

    X l nh: nhn dng, hot hnh, mt ngi my

    Thit b o lng iu khin: phn tch ph, iu khin

    v tr v tc , gim n, nhiu, nn d liu, o lnga cht ..

    X l ting ni, m thanh: nhn dng ting ni, ngini, tng hp ting ni, m thanh s ...

    Qun s: truyn thng bo mt, x l tn hiu rada,

    dn ng tn la ...

    Sinh hc v in t y t: qut nh, hnh nh no ,

    in tim ...

  • Phm Th Ngc Yn - 201218

    Ni dung mn hc

    Chng 1 : Gii thiu chung

    Chng 2 : Tn hiu lin tc

    Chng 3 : Bin i tn hiu lin tc thnh tn hiuri rc - Khi phc tn hiu

    Chng 4 : Tn hiu v h thng ri rc

    Chng 5 : Php bin i Fourier ri rc

    Chng 6 : ng dung: Lc s

    Q&R

  • Phm Th Ngc Yn - 201219

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Hai bi ton thng gp: Phn tch h thng: tm y(t) ca h thng bit x(t) v h(t) Tng hp h thng: tm cu trc ca h thng h(t) bit x(t) v y(t)

    M

    M

    M1N

    N

    N10dt

    )t(yda...

    )t(d

    )t(dya

    dt

    )t(xdb...

    )t(d

    )t(dxb)t(xb)t(y

    Gii phng trnh vi phn bc cao m t h thng

    Y()=b0X()+b1(j)X()+....+bN(j)NX()+a1(j)Y()+....+aM(j)

    MY()

    2.1. Nguyn tc c bn x l tn hiu lin tc

  • Phm Th Ngc Yn - 201220

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2.2. Bin i Fourrier ca tn hiu lin tc bt k -

    Tch phn Fourrier

    1. nh ngha

    X() = R() + jI() = A() ej()

    1)-(2 dtetxX tj

    )()(

    2)-(2 2

    1

    deXtx tj

    )()(

    x(t) X()

    Phn tch tnh cht ph ca x(t) ???

  • Phm Th Ngc Yn - 201221

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2. iu kin tn ti ca php bin i Fourier

    x(t) l mt hm gii hn Tch phn ca x(t) t - ti phi l gi tr xc nh Gi tr cc i v cc tiu cng nh cc gi tr ginon ca x(t) phi l gi tr xc nh

    3. Mt s tnh cht c bn Tnh tuyn tnh Dch chuyn theo thi gian Dch chuyn theo tn s o hm theo thi gian o hm theo tn s Nhn chp trong min thi gian Nhn chp trong min tn s nh l Parseval

  • Phm Th Ngc Yn - 201222

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Tnh cht ca php nhn chp

    Tnh giao hon

    Tnh phn b

    Tnh kt hp

    Nhn t trung tnh (phn b Dirac)

    d)t(y)(x)t(y)t(x

  • Phm Th Ngc Yn - 201223

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Bi tp v d1:

    Tm bin i Fourrier v v ph ca hm ca s CN

    t 0

    t x(t)

    A

    BT V d 2: Tm p ng tn s Y() ca tn hiu sau

    t khi e

    t khi 0)t(y

    t10j

  • Phm Th Ngc Yn - 201224

    Chng II : Tn hiu lin tc

    BT V d 4:

    Gii li bi ton nhn chp:

    Cho x(t) v h(t) c dng:

    Tnh y(t) bng phng php tn s

    1t vi

    1t vi

    0t vi

    0t vi

    0

    1)t(h

    0

    1)t(x

    j

    1)()X(

    0 tkhi 0

    0 tkhi 1))t(u( )t(x

    BT V d 3: Hy chng minh cp bin i Fourrier

  • Phm Th Ngc Yn - 201225

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2.3. Hm Delta v xung Durac

    t

    t

    0

    2

    1

    )(tf )(lim)( 0 tft

    )sin(

    2

    1

    dteF tj)( D()=lim0 F()=1

    (t-t0)= (t0-t) biu din hm Delta ti t= (t-t0)

    )()()(

    )()()()(

    )()()()()(

    00

    000

    000

    ttxtttx

    tttxtttx

    txdttxttdttxtt

    2(t ) khng

    nh ngha.

  • Phm Th Ngc Yn - 201226

    Chng II : Tn hiu lin tc

    VD: Tnh y(t)=x(t)*h(t) ca cc hm sau:

  • Phm Th Ngc Yn - 201227

    3)-(2

    1

    000 )sin()cos()(k

    kk tkbtkaatx

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2.4. Bin i Fourrier ca tn hiu lin tc chu k - Chui

    Fourrier

    Cch biu din 1 pha trn trc to

    4)-(2

    1k

    2/T

    2/Tok

    2/T

    2/Tok

    2/T

    2/T0

    dt)tksin()t(xT

    2b

    dt)tkcos()t(xT

    2a

    dt)t(xT

    1a

    nh l : Nu hm x(t) lin tc v tun hon theo bin c lp t vi chu k

    tun hon T th x(t) c th khai trin thnh chui Fourier l t hp tuyn

    tnh ca cc hm iu ho c tn s k0, trong o=2 F=2/T.

  • Phm Th Ngc Yn - 201228

    Chng II : Tn hiu lin tc

    )a

    barctan(ba

    )tkcos(ca)t(x

    k

    kk

    2k

    2k

    1kk0k0

    v c

    k

    Vit cch khc:

    Ph tn ca x(t) l ph vch

    Nu t k= 1/2.(ak-j bk) 22

    1 22 kkkk

    cba

    dte)t(xT

    1

    5)-(2 e)t(x

    2/T

    2/T

    tjk

    k

    k

    tjk

    k

    o

    o

    vi

    0

    -k

    k

    T

    kX

    2

    )62()(2)( 0

    Biu din 2 pha trn trc to

    CM t (2-6) cth tm c (2-5)

  • Phm Th Ngc Yn - 201229

    Chng II : Tn hiu lin tc

    BT V d:

    1. Tm k v hm ph X() ca tn hiu

    x(t)=cos(2Ft)=cos(0t)

    2. Hy chng minh cp bin i Fourier phn f v r (ph lc)

    3. Bi tp ng dng nh l Parseval

  • Phm Th Ngc Yn - 201230

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2.5. H thng lin tc

    Tnh cht tuyn tnh: ax1(t)+bx2(t) ay1(t)+by2(t)

    Tnh bt bin theo thi gian: x(t) y(t); x(t-) y(t-)

    Tnh nhn qu: h(t)=0 t

  • Phm Th Ngc Yn - 201231

    Chng II : Tn hiu lin tc

    1. Biu din h thng bng p ng xung h(t)

    Tn hiu vo l (t) tn hiu ra l h(t)

    Tn hiu vo l x(t) tn hiu ra y(t) = x(t)* h(t)

    Gii thch cch tnh y(t)???

  • Phm Th Ngc Yn - 201232

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Tnh cht ca php nhn chp

    Tnh giao hon : x * y = y * x

    Tnh phn b : x * (y+z) = (x * y) + (y * z)

    Tnh kt hp : x * (y * z) = (x * y) * z

    Nhn t trung tnh (phn b Dirac): x * = * x = x

    d)t(y)(x)t(y)t(x

  • Phm Th Ngc Yn - 201233

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Cch tnh php nhn chp

    Tnh h(t-) bng cch tnh i xng h()

    h(-), dch chuyn h(-) mt khong t1, ta s c

    h(t1-)

    Tnh tch x() . h(t1-)

    Tnh tch phn ca ca tch trn theo bin .

    Gi tr ca tch phn ny l gi tr ca y(t) ti

    thi im t1.

    Cho t1 thay i t - cho n + , tnh

    c tt c cc gi tr khc ca y(t).

    dthxty )()()( 11

    dthxthtxty )()()()()(

  • Phm Th Ngc Yn - 201234

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Bi tp

    1. Cho x(t) v h(t) c dng:

    Hy tnh y(t) theo 2 phng php: hnh hc v bin iFourrier

    1t vi

    1t vi

    0t vi

    0t vi

    0

    1)t(h

    0

    1)t(x

  • Phm Th Ngc Yn - 201235

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2. Biu din h thng bng p ng tn s H()

    h(t) H()

    y(t)=x(t)*h(t) Y()=X().H()

    y(t)=x(t).h(t) Y()=1/2 [X()*H()]

  • Phm Th Ngc Yn - 201236

    Chng II : Tn hiu lin tc

    3. Biu din h thng bng im cc v im khng

    7)-(2 M

    M

    N

    N

    jaja

    jbjbb

    X

    YH

    )(...1

    )(...

    )(

    )()(

    1

    10

    8)-(2 M

    M

    N

    N

    papa

    pbpbbpH

    )(...1

    )(...)(

    1

    10

    9)-(2

    M

    i

    iM

    N

    i

    iN

    NM

    NN

    ppa

    zpb

    ppppppa

    zpzpzpbpH

    1

    1

    121

    121

    )(

    )(

    ))...()((

    ))...()(()(

    T cc v tr ca im cc (p) v im khng (z)

    trn mt phng p (hay s) c th nhn bit c tnhcht ca h thng

  • Phm Th Ngc Yn - 201237

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Cch c tnh cht h thng t imcc v im khng

    Nu cc im cc lun nm v pha

    tri ca trc tung, cc im khng c th

    nm mt v tr bt k trn mt phng, h

    thng lun lun n nh.

    Nu =0, tt c cc gi tr ca p u

    nm trn trc tung.

    Nu khng c cc im khng nm 1/2 mt phng phi, h thng c pha tithiu, tc l vi mt bin bt k cho trc, thi gian truyn ()=-d()/d()

    lun nh nht c th i vi tt c cc tn s.

    Nu cc im khng ch nm 1/2 mt phng phi, im cc ch nm 1/2mt phng tri, hm truyn t H()=1 vi mi h thng c di thng mi

    tn s (cho tt c cc tn s i qua).

    i vi 1 h thng thc t c th thc hin c, s im M lun ln hn hocbng N. Tc l s im cc phi ln hn hoc bng s im khng ca h thng.

  • Phm Th Ngc Yn - 201238

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2.6. Hm tng quan v mt ph tn hiu

    1. Nhc li cng sut v nng lng ca tn hiu

    Cng sut tc thi

    Cng sut trung bnh ca tn hiu trong khong thi gian

    T0

    Nng lng ton phn ca tn hiu

    Cng sut tc thi tc ng qua li gia hai tn hiu

    Cng sut trung bnh tc ng gia hai tn hiu trong

    khong thi gian T0 Cng sut trung bnh tc ng gia hai tn hiu c

    di v hn

  • Phm Th Ngc Yn - 201239

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2. Nng lng ca tn hiu trong min tn s, mt ph

    nng lng

    Mt ph nng lng Mt ph tn hiu ca hai tn hiu Nng lng ca tn hiu trong di tn s quanh mt tn

    s c bn 0

    Nng lng ton phn ca tn hiu trong min tn s

  • Phm Th Ngc Yn - 201240

    Chng II : Tn hiu lin tc

    3. Hm tng quan v mt ph tn hiu

    Hm t tng quan :

    Hm h tng quan :

    Quan h vi mt ph tn hiu

    Hm tng quan ca tn hiu tun hon cng l mthm tun hon

    dt)t(x)t(x)(R *xx

    dt)t(y)t(x)(R *xy

    Hy CM

    Tnh hm t tng

    quan ca x(t)=cos(0t)

  • Phm Th Ngc Yn - 201241

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2.7. Nhiu

    1. Ngun nhiu

    a. Ngun gy nhiu ngoi:

    Nhiu mi trng t nhin

    Nhiu nhn to

    b. Ngun gy nhiu ni b hay "nhiu trong":

    Nhiu gy bi xung in

    Nhiu nn : gm nhiu nhit v nhiu ht

  • Phm Th Ngc Yn - 201242

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Nhiu nhit: Ngun gc xut hin ca cc in p nhiu trong cc

    mch th ng

    Gy bi hiu ng Johnson: b2 = 4k.T.R.fk: hng s Boltzmann

    R: in tr ()

    T: nhit (0K)

    f: di thng ca in tr gy nhiu

    Ti mt di tn cho trc, mt ph ca nhiu nhit l hng s: B(f)=B0 vi B0=1/2 k.T

    Nhiu " ht " : Xut hin trong cc mch tch cc

    Pht sinh bi dng cc ht mang in tnh chy qua liin p to thnh dng in

    Nhiu nhit v nhiu ht thng c gi l mtdng n trng (c gi tr trung bnh =0)

  • Phm Th Ngc Yn - 201243

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Nhiu nhit v nhiu ht thng c gi l mtdng n trng (c gi tr trung bnh =0) nhiu nn

    Rt kh loi tr nhiu nn.

    Cc loi nhiu ngoi v trong c th c loi tr hoc b lmsuy gim ng k khi s dng mng chn (xung in).

  • Phm Th Ngc Yn - 201244

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2. T s tn hiu/nhiu

    c trng cho s suy gim ca mt tn hiu no

    c tnh ho mt h thng truyn tn hiu:

    T s tn hiu/nhiu

    Biu din theo dB

    b

    s

    P

    P

    bi

    bi

    nhiu nh trung sut cng

    hiu tn nh trung sut cng

    )P

    P(log10)(log10

    b

    s1010dB

    3. Tch tn hiu tun hon x(t) b chm trong nhiu b(t):

    Phng php hm tng quan

    Gi thit s(t)=x(t)+b(t), x(t) v b(t) hon ton c lp

  • Phm Th Ngc Yn - 201245

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2.6. Lc cc tn hiu tng t

    1. Ca s thi gian (ca s hu hn)

    Thut ton cho php thc hin vic trch tn hiu, can thip

    vo tn hiu hoc thay i bin tn hiu

    Ca s thi giane(t) s(t)

    s(t) = e(t).f(t)

    S() =1/2 [E()*F()]

  • Phm Th Ngc Yn - 201246

    Chng II : Tn hiu lin tc

    nh hng ca hm ca s

    Khi dng ca s thi gian, ph ca tn

    hiu c b nh hng khng?

    Kim chng vi hm ca s hu hn CN c rng 2 (- n+ ) v tn hiu vo

    e(t)=cos(0t)

  • Phm Th Ngc Yn - 201247

    Chng II : Tn hiu lin tc

    2. Lc tn s

    Thut ton cho php trch cc thnh phn ph tn hiu,

    can thip vo ph tn hiu hoc lm gim mt phn hay

    ton phn ph tn hiu.

    d)t(h)(e)t(h)t(e)t(s

    Lc tn sE() S() S() = E().F()

    s(t) = e(t)f(t)= e(t)h(t)

    Nu e(t) v h(t) nhn qu:

    t

    0

    t

    0

    d)(h)t(ed)t(h)(e)t(h)t(e)t(s

    Gii thch

  • Phm Th Ngc Yn - 201248

    Chng II : Tn hiu lin tc

    ng dng tnh p ng ca b lc theo chui

    h(t) = h1(t) * h2(t) *....* hn(t)

    )(H)(Hn

    1i

    i

    Gt c n b lc mc ni tip vi nhau, mi b lc c ctrng bi p ng xung hi(t) v hm truyn t Hi()

    C th thay th n b lc ny bng mt b lc tngng c p ng xung

    iu kin thchin c php tnhtng ng?

  • Phm Th Ngc Yn - 201249

    Chng II : Tn hiu lin tc

    Bi tp ng dng

    1. Cho mt b lc thng thp c thit k nhhnh BT2-1

    a. Vit phng trnh vi phn ca mch

    b. Tnh hm truyn t ca mch

    c. Tnh p ng xung ca mch

    d. Gi thit tn hiu vo e(t) c dng nh hnhBT2-2. Hy tnh tn hiu ra s(t) tng ng.

    2. Cho mt b lc thng cao c thit k nhhnh BT2-3

    a. Vit phng trnh vi phn ca mch

    b. Tnh hm truyn t ca mch

    c. Tnh p ng xung ca mch

    d. Gi thit tn hiu vo e(t)=at.u(t) vi t0.

    Hy tnh tn hiu ra s(t) tng ng.

    BT2-1

    BT2-2

    BT2-3