Upload
quoc-anh
View
215
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
tín hiệu liên tục
Citation preview
Bin i tn hiu v ng dng
Phm Th Ngc Yn
2012
B mn
K thut o&
Tin hc Cng nghip
Phm Th Ngc Yn - 20122
Ni dung mn hc
Chng 1 : Gii thiu chung
Chng 2 : Tn hiu v h thng lin tc
Chng 3 : Bin i tn hiu lin tc thnh tn hiuri rc - Khi phc tn hiu
Chng 4 : Tn hiu v h thng ri rc
Chng 5 : Php bin i Fourier ri rc
Chng 6 : ng dung: Lc s
Q&R
Phm Th Ngc Yn - 20123
Ti liu tham kho
1. L. Rabiner and B. Gold, "Theory and
Application of Digital Signal Processing",
Prentice Hall, New-Jersey, 1997
2. Jacques Max & Jean-Louis Lacoume.
"Mthodes et techniques de traitement du
signal et applications aux mesures
physiques". Masson, 1996.
3. Phm Th Ngc Yn. "X l tn hiu -Tn hiu
, h thng tuyn tnh, lc s v DSP " - NXB
KHKT, 2010
4. Nguyn Quc Trung. "X l tn hiu v lc
s", NXB KHKT. Tp 1 (1999), tp 2 (2001)
Phm Th Ngc Yn - 20124
Chng I: Gii thiu chung
Hnh 1-1
S tng qut mt
knh truyn tin
Ngun to
thng tin
Thng tin
To tn hiu
Tn hiu
H thng truyn tn hiuNhiu
Tn hiu
Nhn tn hiu
Thng tin
Khai thc
Thng tin
1.1. Tn hiu v phn loi tn hiu
Phm Th Ngc Yn - 20125
Tn hiu l mt i lng vt l c th, c nhng quilut bin thin c th, mang theo nhng thng s phn
nh thuc tnh cn nghin cu ca i tng o.
Xt tn hiu nh l hm ca mt bin c lp(thi gian- x(t))
Chng I: Gii thiu chung
Phm Th Ngc Yn - 20126
Chng I: Gii thiu chung
Tn hiu s l tn hiu c biu din bng mt dy s. X ltn hiu s bao hm mi php x l cc dy s c cthng tin cn thit nh phn tch, thay i, tng hp, m ho ...
X l tn hiu thu
c (o, lu gi, sa i ...)
Tn hiu tng t
Tn hiu s
Tn hiu s
Ri rc ho
Tn hiu ri rc
c cu
tha hnh
Qu trnh
vt lCm bin
Ly mu
A/D
D/A
H thng iu khin
s (My tnh)
Thng tin Thng tin Tn hiu tng t
Hnh 1-2 : V d iu khin qu trnh cng nghip bng h thng s
Phm Th Ngc Yn - 20127
Khi nim tn hiu v nhiu ch l tng i v ph thuc vo mc ch ca ngi s dng.
Chng I: Gii thiu chung
NhiuCc hin tng lm nh hng n qu trnh thu nhn tn hiu
Phm Th Ngc Yn - 20128
2. Phn loi :
Theo thi gian,
Theo c tnh nng lng,
Theo c tnh ph,
Theo tn hiu lin tc hoc ri rc.
Chng I: Gii thiu chung
Phm Th Ngc Yn - 20129
a) Biu din tn hiu theo thi gian
Tn hiu vt l
Tn hiu tin nh Tn hiu ngu nhin
T/h chu k T/h khng chu k Dng Khng dng
Hnh Chu k Gi Chuyn Egodic Khng
sin phc tp chu k tip egodic
Chng I: Gii thiu chung
Phm Th Ngc Yn - 201210
b) Biu din tn hiu theo c tnh nng lng
Tn hiu c nng lng ton phn hu hn
Tn hiu c cng sut trung bnh hu hn
)(2
dttx
)(1
lim02/
2/
2
T
TT dttx
T
Chng I: Gii thiu chung
Phm Th Ngc Yn - 201211
c) Biu din tn hiu theo c tnh ph
Phn loi theo phn b nng lng hoc cngsut tn hiu theo hm tn s (ph tn hiu)
Vng tn s F = Fmax- Fmin (Hz) c gi l rng bng (di) tn ca tn hiu
Tn s trung bnh Ftb=( Fmax+ Fmin)/2
Fmin Fmax
Tn s
Phn b
ph
F
Chng I: Gii thiu chung
Phm Th Ngc Yn - 201212
Tn hiu c di tn hp: F/Ftb nh (Fmax Fmin)
Tn hiu c di tn rng: F/Ftb ln (Fmax>> Fmin)
Cc tn hiu c di tn hp c phn loi theo Ftb Ftb
Phm Th Ngc Yn - 201213
d) Biu din tn hiu theo tn hiu lin tc hoc ri rc
Theo bin thi gian, c th phn thnh tn hiu thi gianlin tc (tn hiu lin tc) v tn hiu thi gian ri rc (tn hiu
ri rc hay tn hiu ly mu)
Bin ca tn hiu cng c th lin tc hoc ri rc(lng t) T hp ca 2 bin c 4 dng tn hiu
Tn hiu c bin v thi gian lin tc (t/h tng t): x(t) Tn hiu c bin ri rc v thi gian lin tc (t/h lng
t ho): xq(t)
Tn hiu c bin lin tc v thi gian ri rc (t/h lymu): x(nTe)
Tn hiu c bin ri rc v thi gian ri rc (t/h logic):xq(nTe) (thng c s dng trong my tnh )
Chng I: Gii thiu chung
Phm Th Ngc Yn - 201214
Chng I: Gii thiu chung
Phm Th Ngc Yn - 201215
Chng I: Gii thiu chung
Cc cng vic chnh ca x l tn hiu :
a. Chun b (to tn hiu)
Tng hp tn hiu
iu ch tn hiu
M ho tn hiu
b. Can thip vo tn hiu
Lc tn hiu
Tch tn hiu ra khi nhiu
Nhn dng tn hiu
Phn tch tn hiu
o cc thng s c trng ca tn hiu
Phm Th Ngc Yn - 201216
Chng I: Gii thiu chung
1.2. u im v nhc im ca x l s tn hiu
chnh xc cao
Sao chp trung thc nhiu ln
Tnh bn vng
Cng ngh ngy cng hon thin
Tnh linh hot v mm do
Tnh nng cao
Tc v gi thnh
Thi gian thit k.
Vn di hu hn
Phm Th Ngc Yn - 201217
Chng I: Gii thiu chung
1.3. Phm vi ng dng
X l nh: nhn dng, hot hnh, mt ngi my
Thit b o lng iu khin: phn tch ph, iu khin
v tr v tc , gim n, nhiu, nn d liu, o lnga cht ..
X l ting ni, m thanh: nhn dng ting ni, ngini, tng hp ting ni, m thanh s ...
Qun s: truyn thng bo mt, x l tn hiu rada,
dn ng tn la ...
Sinh hc v in t y t: qut nh, hnh nh no ,
in tim ...
Phm Th Ngc Yn - 201218
Ni dung mn hc
Chng 1 : Gii thiu chung
Chng 2 : Tn hiu lin tc
Chng 3 : Bin i tn hiu lin tc thnh tn hiuri rc - Khi phc tn hiu
Chng 4 : Tn hiu v h thng ri rc
Chng 5 : Php bin i Fourier ri rc
Chng 6 : ng dung: Lc s
Q&R
Phm Th Ngc Yn - 201219
Chng II : Tn hiu lin tc
Hai bi ton thng gp: Phn tch h thng: tm y(t) ca h thng bit x(t) v h(t) Tng hp h thng: tm cu trc ca h thng h(t) bit x(t) v y(t)
M
M
M1N
N
N10dt
)t(yda...
)t(d
)t(dya
dt
)t(xdb...
)t(d
)t(dxb)t(xb)t(y
Gii phng trnh vi phn bc cao m t h thng
Y()=b0X()+b1(j)X()+....+bN(j)NX()+a1(j)Y()+....+aM(j)
MY()
2.1. Nguyn tc c bn x l tn hiu lin tc
Phm Th Ngc Yn - 201220
Chng II : Tn hiu lin tc
2.2. Bin i Fourrier ca tn hiu lin tc bt k -
Tch phn Fourrier
1. nh ngha
X() = R() + jI() = A() ej()
1)-(2 dtetxX tj
)()(
2)-(2 2
1
deXtx tj
)()(
x(t) X()
Phn tch tnh cht ph ca x(t) ???
Phm Th Ngc Yn - 201221
Chng II : Tn hiu lin tc
2. iu kin tn ti ca php bin i Fourier
x(t) l mt hm gii hn Tch phn ca x(t) t - ti phi l gi tr xc nh Gi tr cc i v cc tiu cng nh cc gi tr ginon ca x(t) phi l gi tr xc nh
3. Mt s tnh cht c bn Tnh tuyn tnh Dch chuyn theo thi gian Dch chuyn theo tn s o hm theo thi gian o hm theo tn s Nhn chp trong min thi gian Nhn chp trong min tn s nh l Parseval
Phm Th Ngc Yn - 201222
Chng II : Tn hiu lin tc
Tnh cht ca php nhn chp
Tnh giao hon
Tnh phn b
Tnh kt hp
Nhn t trung tnh (phn b Dirac)
d)t(y)(x)t(y)t(x
Phm Th Ngc Yn - 201223
Chng II : Tn hiu lin tc
Bi tp v d1:
Tm bin i Fourrier v v ph ca hm ca s CN
t 0
t x(t)
A
BT V d 2: Tm p ng tn s Y() ca tn hiu sau
t khi e
t khi 0)t(y
t10j
Phm Th Ngc Yn - 201224
Chng II : Tn hiu lin tc
BT V d 4:
Gii li bi ton nhn chp:
Cho x(t) v h(t) c dng:
Tnh y(t) bng phng php tn s
1t vi
1t vi
0t vi
0t vi
0
1)t(h
0
1)t(x
j
1)()X(
0 tkhi 0
0 tkhi 1))t(u( )t(x
BT V d 3: Hy chng minh cp bin i Fourrier
Phm Th Ngc Yn - 201225
Chng II : Tn hiu lin tc
2.3. Hm Delta v xung Durac
t
t
0
2
1
)(tf )(lim)( 0 tft
)sin(
2
1
dteF tj)( D()=lim0 F()=1
(t-t0)= (t0-t) biu din hm Delta ti t= (t-t0)
)()()(
)()()()(
)()()()()(
00
000
000
ttxtttx
tttxtttx
txdttxttdttxtt
2(t ) khng
nh ngha.
Phm Th Ngc Yn - 201226
Chng II : Tn hiu lin tc
VD: Tnh y(t)=x(t)*h(t) ca cc hm sau:
Phm Th Ngc Yn - 201227
3)-(2
1
000 )sin()cos()(k
kk tkbtkaatx
Chng II : Tn hiu lin tc
2.4. Bin i Fourrier ca tn hiu lin tc chu k - Chui
Fourrier
Cch biu din 1 pha trn trc to
4)-(2
1k
2/T
2/Tok
2/T
2/Tok
2/T
2/T0
dt)tksin()t(xT
2b
dt)tkcos()t(xT
2a
dt)t(xT
1a
nh l : Nu hm x(t) lin tc v tun hon theo bin c lp t vi chu k
tun hon T th x(t) c th khai trin thnh chui Fourier l t hp tuyn
tnh ca cc hm iu ho c tn s k0, trong o=2 F=2/T.
Phm Th Ngc Yn - 201228
Chng II : Tn hiu lin tc
)a
barctan(ba
)tkcos(ca)t(x
k
kk
2k
2k
1kk0k0
v c
k
Vit cch khc:
Ph tn ca x(t) l ph vch
Nu t k= 1/2.(ak-j bk) 22
1 22 kkkk
cba
dte)t(xT
1
5)-(2 e)t(x
2/T
2/T
tjk
k
k
tjk
k
o
o
vi
0
-k
k
T
kX
2
)62()(2)( 0
Biu din 2 pha trn trc to
CM t (2-6) cth tm c (2-5)
Phm Th Ngc Yn - 201229
Chng II : Tn hiu lin tc
BT V d:
1. Tm k v hm ph X() ca tn hiu
x(t)=cos(2Ft)=cos(0t)
2. Hy chng minh cp bin i Fourier phn f v r (ph lc)
3. Bi tp ng dng nh l Parseval
Phm Th Ngc Yn - 201230
Chng II : Tn hiu lin tc
2.5. H thng lin tc
Tnh cht tuyn tnh: ax1(t)+bx2(t) ay1(t)+by2(t)
Tnh bt bin theo thi gian: x(t) y(t); x(t-) y(t-)
Tnh nhn qu: h(t)=0 t
Phm Th Ngc Yn - 201231
Chng II : Tn hiu lin tc
1. Biu din h thng bng p ng xung h(t)
Tn hiu vo l (t) tn hiu ra l h(t)
Tn hiu vo l x(t) tn hiu ra y(t) = x(t)* h(t)
Gii thch cch tnh y(t)???
Phm Th Ngc Yn - 201232
Chng II : Tn hiu lin tc
Tnh cht ca php nhn chp
Tnh giao hon : x * y = y * x
Tnh phn b : x * (y+z) = (x * y) + (y * z)
Tnh kt hp : x * (y * z) = (x * y) * z
Nhn t trung tnh (phn b Dirac): x * = * x = x
d)t(y)(x)t(y)t(x
Phm Th Ngc Yn - 201233
Chng II : Tn hiu lin tc
Cch tnh php nhn chp
Tnh h(t-) bng cch tnh i xng h()
h(-), dch chuyn h(-) mt khong t1, ta s c
h(t1-)
Tnh tch x() . h(t1-)
Tnh tch phn ca ca tch trn theo bin .
Gi tr ca tch phn ny l gi tr ca y(t) ti
thi im t1.
Cho t1 thay i t - cho n + , tnh
c tt c cc gi tr khc ca y(t).
dthxty )()()( 11
dthxthtxty )()()()()(
Phm Th Ngc Yn - 201234
Chng II : Tn hiu lin tc
Bi tp
1. Cho x(t) v h(t) c dng:
Hy tnh y(t) theo 2 phng php: hnh hc v bin iFourrier
1t vi
1t vi
0t vi
0t vi
0
1)t(h
0
1)t(x
Phm Th Ngc Yn - 201235
Chng II : Tn hiu lin tc
2. Biu din h thng bng p ng tn s H()
h(t) H()
y(t)=x(t)*h(t) Y()=X().H()
y(t)=x(t).h(t) Y()=1/2 [X()*H()]
Phm Th Ngc Yn - 201236
Chng II : Tn hiu lin tc
3. Biu din h thng bng im cc v im khng
7)-(2 M
M
N
N
jaja
jbjbb
X
YH
)(...1
)(...
)(
)()(
1
10
8)-(2 M
M
N
N
papa
pbpbbpH
)(...1
)(...)(
1
10
9)-(2
M
i
iM
N
i
iN
NM
NN
ppa
zpb
ppppppa
zpzpzpbpH
1
1
121
121
)(
)(
))...()((
))...()(()(
T cc v tr ca im cc (p) v im khng (z)
trn mt phng p (hay s) c th nhn bit c tnhcht ca h thng
Phm Th Ngc Yn - 201237
Chng II : Tn hiu lin tc
Cch c tnh cht h thng t imcc v im khng
Nu cc im cc lun nm v pha
tri ca trc tung, cc im khng c th
nm mt v tr bt k trn mt phng, h
thng lun lun n nh.
Nu =0, tt c cc gi tr ca p u
nm trn trc tung.
Nu khng c cc im khng nm 1/2 mt phng phi, h thng c pha tithiu, tc l vi mt bin bt k cho trc, thi gian truyn ()=-d()/d()
lun nh nht c th i vi tt c cc tn s.
Nu cc im khng ch nm 1/2 mt phng phi, im cc ch nm 1/2mt phng tri, hm truyn t H()=1 vi mi h thng c di thng mi
tn s (cho tt c cc tn s i qua).
i vi 1 h thng thc t c th thc hin c, s im M lun ln hn hocbng N. Tc l s im cc phi ln hn hoc bng s im khng ca h thng.
Phm Th Ngc Yn - 201238
Chng II : Tn hiu lin tc
2.6. Hm tng quan v mt ph tn hiu
1. Nhc li cng sut v nng lng ca tn hiu
Cng sut tc thi
Cng sut trung bnh ca tn hiu trong khong thi gian
T0
Nng lng ton phn ca tn hiu
Cng sut tc thi tc ng qua li gia hai tn hiu
Cng sut trung bnh tc ng gia hai tn hiu trong
khong thi gian T0 Cng sut trung bnh tc ng gia hai tn hiu c
di v hn
Phm Th Ngc Yn - 201239
Chng II : Tn hiu lin tc
2. Nng lng ca tn hiu trong min tn s, mt ph
nng lng
Mt ph nng lng Mt ph tn hiu ca hai tn hiu Nng lng ca tn hiu trong di tn s quanh mt tn
s c bn 0
Nng lng ton phn ca tn hiu trong min tn s
Phm Th Ngc Yn - 201240
Chng II : Tn hiu lin tc
3. Hm tng quan v mt ph tn hiu
Hm t tng quan :
Hm h tng quan :
Quan h vi mt ph tn hiu
Hm tng quan ca tn hiu tun hon cng l mthm tun hon
dt)t(x)t(x)(R *xx
dt)t(y)t(x)(R *xy
Hy CM
Tnh hm t tng
quan ca x(t)=cos(0t)
Phm Th Ngc Yn - 201241
Chng II : Tn hiu lin tc
2.7. Nhiu
1. Ngun nhiu
a. Ngun gy nhiu ngoi:
Nhiu mi trng t nhin
Nhiu nhn to
b. Ngun gy nhiu ni b hay "nhiu trong":
Nhiu gy bi xung in
Nhiu nn : gm nhiu nhit v nhiu ht
Phm Th Ngc Yn - 201242
Chng II : Tn hiu lin tc
Nhiu nhit: Ngun gc xut hin ca cc in p nhiu trong cc
mch th ng
Gy bi hiu ng Johnson: b2 = 4k.T.R.fk: hng s Boltzmann
R: in tr ()
T: nhit (0K)
f: di thng ca in tr gy nhiu
Ti mt di tn cho trc, mt ph ca nhiu nhit l hng s: B(f)=B0 vi B0=1/2 k.T
Nhiu " ht " : Xut hin trong cc mch tch cc
Pht sinh bi dng cc ht mang in tnh chy qua liin p to thnh dng in
Nhiu nhit v nhiu ht thng c gi l mtdng n trng (c gi tr trung bnh =0)
Phm Th Ngc Yn - 201243
Chng II : Tn hiu lin tc
Nhiu nhit v nhiu ht thng c gi l mtdng n trng (c gi tr trung bnh =0) nhiu nn
Rt kh loi tr nhiu nn.
Cc loi nhiu ngoi v trong c th c loi tr hoc b lmsuy gim ng k khi s dng mng chn (xung in).
Phm Th Ngc Yn - 201244
Chng II : Tn hiu lin tc
2. T s tn hiu/nhiu
c trng cho s suy gim ca mt tn hiu no
c tnh ho mt h thng truyn tn hiu:
T s tn hiu/nhiu
Biu din theo dB
b
s
P
P
bi
bi
nhiu nh trung sut cng
hiu tn nh trung sut cng
)P
P(log10)(log10
b
s1010dB
3. Tch tn hiu tun hon x(t) b chm trong nhiu b(t):
Phng php hm tng quan
Gi thit s(t)=x(t)+b(t), x(t) v b(t) hon ton c lp
Phm Th Ngc Yn - 201245
Chng II : Tn hiu lin tc
2.6. Lc cc tn hiu tng t
1. Ca s thi gian (ca s hu hn)
Thut ton cho php thc hin vic trch tn hiu, can thip
vo tn hiu hoc thay i bin tn hiu
Ca s thi giane(t) s(t)
s(t) = e(t).f(t)
S() =1/2 [E()*F()]
Phm Th Ngc Yn - 201246
Chng II : Tn hiu lin tc
nh hng ca hm ca s
Khi dng ca s thi gian, ph ca tn
hiu c b nh hng khng?
Kim chng vi hm ca s hu hn CN c rng 2 (- n+ ) v tn hiu vo
e(t)=cos(0t)
Phm Th Ngc Yn - 201247
Chng II : Tn hiu lin tc
2. Lc tn s
Thut ton cho php trch cc thnh phn ph tn hiu,
can thip vo ph tn hiu hoc lm gim mt phn hay
ton phn ph tn hiu.
d)t(h)(e)t(h)t(e)t(s
Lc tn sE() S() S() = E().F()
s(t) = e(t)f(t)= e(t)h(t)
Nu e(t) v h(t) nhn qu:
t
0
t
0
d)(h)t(ed)t(h)(e)t(h)t(e)t(s
Gii thch
Phm Th Ngc Yn - 201248
Chng II : Tn hiu lin tc
ng dng tnh p ng ca b lc theo chui
h(t) = h1(t) * h2(t) *....* hn(t)
)(H)(Hn
1i
i
Gt c n b lc mc ni tip vi nhau, mi b lc c ctrng bi p ng xung hi(t) v hm truyn t Hi()
C th thay th n b lc ny bng mt b lc tngng c p ng xung
iu kin thchin c php tnhtng ng?
Phm Th Ngc Yn - 201249
Chng II : Tn hiu lin tc
Bi tp ng dng
1. Cho mt b lc thng thp c thit k nhhnh BT2-1
a. Vit phng trnh vi phn ca mch
b. Tnh hm truyn t ca mch
c. Tnh p ng xung ca mch
d. Gi thit tn hiu vo e(t) c dng nh hnhBT2-2. Hy tnh tn hiu ra s(t) tng ng.
2. Cho mt b lc thng cao c thit k nhhnh BT2-3
a. Vit phng trnh vi phn ca mch
b. Tnh hm truyn t ca mch
c. Tnh p ng xung ca mch
d. Gi thit tn hiu vo e(t)=at.u(t) vi t0.
Hy tnh tn hiu ra s(t) tng ng.
BT2-1
BT2-2
BT2-3