Embed Size (px)
Citation preview
Szkoła Podstawowa nr 40 w Sosnowcu
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
rok szkolny 2013/2014
Bezpieczeństwo uczniów w szkole
wymaganie 4. Respektowane są normy społeczne
Opracowanie narzędzi badawczych: Małgorzata Hamryszak, Małgorzata Hollek
Prowadzenie badań: Małgorzata Hamryszak, Małgorzata Hollek, Joanna Zyguła, wychowawcy klas I - VI
Zliczanie ankiet: Ewa Łudzeń, Kinga Michalec, Joanna Zyguła
Opracowanie danych – analiza wyników: Małgorzata Hollek, Małgorzata Hamryszak, Joanna Zyguła
Opracowanie wniosków: Małgorzata Hamryszak, Małgorzata Hollek, Ewa Łudzeń, Kinga Michalec,
Joanna Zyguła
Przygotowanie raportu z badań: Małgorzata Hollek, Małgorzata Hamryszak
2
1. KONCEPCJA BADANIA ............................................................................................................................................................................. 3 1.1. Podstawa prawna: ................................................................................................................................................................................ 3 1.2. Przedmiot ewaluacji: Bezpieczeństwo uczniów w szkole .................................................................................................................... 3 1.3. Cele ewaluacji: ..................................................................................................................................................................................... 3 1.4. Pytania kluczowe: ................................................................................................................................................................................ 3 1.5. Metody prowadzonych badań: ............................................................................................................................................................. 3 1.6. Grupa badawcza: .................................................................................................................................................................................. 3 1.7. Odbiorcy ewaluacji: ............................................................................................................................................................................. 4 1.8. Czas przeprowadzenia ewaluacji: ........................................................................................................................................................ 4 1.9. Sposób upowszechniania wyników raportu: ........................................................................................................................................ 4 1.10. Terminy przeprowadzenia czynności ewaluacyjnych: .......................................................................................................................... 4 1.11. Charakterystyka terenu badań i grupy badawczej: ................................................................................................................................ 4 1.12. Charakterystyka ewaluacji: ................................................................................................................................................................... 5
2. ANALIZA WYPOWIEDZI RODZICÓW .................................................................................................................................................... 6 2.1. Czy Pani/Pana dziecko chętnie chodzi do szkoły? Jeśli nie, proszę podać przyczynę. ............................................................................ 6 2.2. Czy Pani/Pana dziecko czuje się w szkole bezpiecznie? ......................................................................................................................... 6 2.3. Jeśli Pani/Pana dziecko czuje się w szkole bezpiecznie to dlatego, że: ................................................................................................... 7 2.4. Czy są miejsca w szkole i jej pobliżu, które Pani/Pana dziecko uważa za niebezpieczne?
Jeśli tak, proszę wymienić je i podać dlaczego?................................................................................................................................... 7 2.5. Czy Pana/Pani dziecko czuje się bezpiecznie w drodze do szkoły, na ulicy? Jeśli nie, to dlaczego? ...................................................... 8 2.6. Jeśli Pani/Pana dziecko ma problem w szkole zwraca się z nim do: ....................................................................................................... 9 2.8. Z jaką częstotliwością Pani/Pana dziecko widziało lub uczestniczyło w szkole w wymienionych przejawach
przemocy lub agresji? ........................................................................................................................................................................ 10 2.8.1. Opinie ankietowanych rodziców uczniów klas I - III ..................................................................................................................... 10 2.8.2 Opinie ankietowanych rodziców uczniów klas IV – VI ................................................................................................................... 12
2.9. W jakich okolicznościach miała miejsce przemoc wobec Pani/Pana dziecka? ...................................................................................... 14 2.10. Jak ocenia Pani/Pan organizację szkoły pod kątem zapewnienia uczniom bezpieczeństwa? .............................................................. 14 2.11. Jakie działania według Pani/Pana mogą zwiększyć poziom bezpieczeństwa w naszej szkole? ........................................................... 15
3. ANALIZA WYPOWIEDZI UCZNIÓW ..................................................................................................................................................... 16 3.1. Czy chętnie chodzisz do szkoły? Jeśli nie, to podaj przyczynę. ............................................................................................................ 16 3.2. Czy czujesz się w szkole bezpiecznie? Jeśli nie, to podaj przyczynę. ................................................................................................... 16 3.3. Jeśli czujesz się w szkole bezpiecznie to, dlatego, że: ........................................................................................................................... 17 3.4. Jeśli w szkole lub wokół niej są miejsca, w których czujesz się mało bezpiecznie, wskaż je
na liście poniżej i podaj przyczynę. .................................................................................................................................................... 17 3.5. Czy czujesz się bezpiecznie w drodze do szkoły, na ulicy? Które zagrożenia są największe? .............................................................. 18 3.6. Jeśli masz problem w szkole zwracasz się z nim do: ............................................................................................................................. 19 3.7. Czy Twoim zdaniem pracownicy niepedagogiczni pomagają uczniom w sytuacjach trudnych? .......................................................... 19 3.8. Z jaką częstotliwością widziałeś/uczestniczyłeś w przejawach przemocy i agresji? Kto był sprawcą?................................................. 20
3.8.1. Opinie uczniów klas II - III ............................................................................................................................................................ 20 3.8.3. Opinie uczniów klas IV - VI ........................................................................................................................................................... 21
3.9. Kiedy miały miejsce wydarzenia opisane powyżej? .............................................................................................................................. 23 3.10. Czy zagadnienia związane z bezpieczeństwem są poruszane przez nauczycieli? ................................................................................ 24 3.11. Czy wiesz, że w szkole podejmowane są działania, których celem jest poprawa bezpieczeństwa
uczniów w szkole np. dodatkowe dyżury nauczycieli, dyżur na stołówce, dyżur w szatni?............................................................... 24 3.12. Jakie działania mogą zwiększyć poziom bezpieczeństwa w naszej szkole? ........................................................................................ 24
4. ANALIZA WYPOWIEDZI NAUCZYCIELI i PRACOWNIKÓW NIEPEDAGOGICZNYCH ................................................................ 25s 4.1. Czy Pani/Pana zdaniem uczniowie czują się w szkole bezpiecznie? .......................................................................................................
Podaj przyczynę. W jakim stopniu bezpiecznie? ............................................................................................ ...................................25 4.2. Jeśli uczniowie czują się w szkole bezpiecznie to, dlatego, że: ............................................................................................................. 25 4.3. Z jaką częstotliwością zdarzają się w szkole sytuacje zagrażające bezpieczeństwu uczniów? .............................................................. 26 4.4. Z jakimi formami przemocy lub agresji wobec uczniów najczęściej spotkał/a się Pani/Pan w szkole? ................................................ 26 4.5. Czy Pani/Pana zdaniem nauczyciele pomagają uczniom w sytuacjach zagrożenia? ............................................................................. 27 4.6. Czy Pani/Pana zdaniem pracownicy niepedagogiczni szkoły pomagają uczniom w sytuacjach
zagrożenia? ........................................................................................................................................................................................ 27 4.7. W jakim stopniu w szkole przestrzegane są prawa ucznia? ................................................................................................................... 27 4.8. Z jaką częstotliwością spotyka się Pani/Pan z przejawami przemocy lub agresji, w których
uczestniczą uczniowie? ...................................................................................................................................................................... 28 4.8.1. Opinia pracowników pedagogicznych ........................................................................................................................................... 28 4.8.2. Opinia pracowników niepedagogicznych ...................................................................................................................................... 29
4.9. Gdzie miały miejsce wydarzenia opisane powyżej? .............................................................................................................................. 31 4.10. Kto jest najczęściej sprawcą wymienionych wyżej sytuacji/zdarzeń? ................................................................................................. 31 4.11. Czy zagadnienia związane z bezpieczeństwem są poruszane przez Panią/Pana podczas zajęć z uczniami? ....................................... 31 4.12. Jak ocenia Pani/Pan organizację szkoły pod kątem zapewnienia uczniom bezpieczeństwa? Jakie działania, których celem
jest poprawa bezpieczeństwa uczniów w szkole, były podejmowane? .............................................................................................. 32 4.13.Jakie działania według Pani/Pana mogą zwiększyć poziom bezpieczeństwa w naszej szkole? ............................................................ 32
5. WNIOSKI.................................................................................................................................................................................................... 33 6. REKOMENDACJE ..................................................................................................................................................................................... 36
3
1. KONCEPCJA BADANIA
1.1 Podstawa prawna:
- Rozporządzenie MEN z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego
(Dz. U. Nr 168 poz. 1324 ze zm.),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 maja 2013 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. 2013 nr 0 poz. 560).
1.2. Przedmiot ewaluacji: Bezpieczeństwo uczniów w szkole
1.3. Cele ewaluacji:
- pozyskanie informacji na temat poczucia bezpieczeństwa w szkole wśród uczniów oraz
skali i typu zagrożeń występujących na terenie szkoły i wokół niej,
- opracowanie wniosków do działań mających na celu zwiększenie wśród uczniów poczucia
bezpieczeństwa i zmniejszenia/wyeliminowania zachowań niezgodnych z normami
społecznymi.
1.4. Pytania kluczowe:
- Czy szkoła zapewnia uczniom bezpieczeństwo?
- Jeśli tak, to w jaki sposób?
- Czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie?
- Czy są w szkole lub wokół niej miejsca niebezpieczne? Jeśli tak, to które?
- Jakich zachowań dotyczą identyfikowane przez uczniów zagrożenia? Z jakich źródeł
pochodzą?
- Jakie negatywne zachowania występują w szkole najczęściej?
1.5. Metody prowadzonych badań:
- ankiety,
- obserwacja,
- analiza dokumentów.
1.6. Grupa badawcza:
- losowo wybrani uczniowie (19 uczniów klas II – III, 26 uczniów klas IV – VI));
- losowo wybrani rodzice obecni podczas zebrań, na których przeprowadzono badanie (47
rodziców z klas I – III, 36 rodziców z klas IV - VI);
- dyrektor, pedagog;
- nauczyciele (15 osób);
- pracownicy niepedagogiczni (7 osób).
4
1.7. Odbiorcy ewaluacji:
- dyrektor,
- nauczyciele,
- pracownicy niepedagogiczni,
- uczniowie,
- rodzice.
1.8. Czas przeprowadzenia ewaluacji:
- październik 2013 – maj 2014
1.9. Sposób upowszechniania wyników raportu:
- prezentacja i dyskusja podczas zebrania rady pedagogicznej,
- zamieszczenie na stronie internetowej szkoły,
- prezentacja uczniom podczas godzin wychowawczych (najważniejsze informacje),
- prezentacja rodzicom na zebraniach (najważniejsze informacje).
1.10. Terminy przeprowadzenia czynności ewaluacyjnych:
- określenie przedmiotu ewaluacji, kryteriów, pytań kluczowych, wskazania metod, narzędzi
i grupy badawczej – wrzesień – październik 2013,
- przygotowanie narzędzi badawczych – listopad 2013 – luty 2014,
- przebieg ewaluacji, zbieranie informacji – marzec - maj 2014,
- analiza wyników badań – kwiecień - maj 2014,
- projektowanie wniosków – maj 2014,
- przygotowanie raportu ewaluacyjnego – maj 2014,
- przedstawienie wyników ewaluacji na posiedzeniu rady pedagogicznej z udziałem
pracowników niepedagogicznych – czerwiec 2014 r.
- projektowanie sposobu wdrażania wyników i wniosków z prowadzonej ewaluacji
wewnętrznej – czerwiec/sierpień 2014
1.11. Charakterystyka terenu badań i grupy badawczej:
Ewaluację przeprowadzono w Szkole Podstawowej nr 40 w Sosnowcu. Szkoła funkcjonuje
w budynkach wspólnie z Zespołem Szkół Ogólnokształcących nr 14 i Przedszkolem nr 45.
Badania wśród rodziców uczniów klas I – VI przeprowadzono w czasie zebrań z rodzicami
Ankiety wypełniło 83 rodziców. Badaniami objęto również grupę 45 uczniów klas II - VI.
O wypełnienie ankiet poproszeni zostali również nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni
szkoły.
5
1.12. Charakterystyka ewaluacji:
Niniejszy raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Szkole
Podstawowe nr 40 w Sosnowcu przez zespół ds. ewaluacji wewnętrznej. Zadaniem zespołu było
przeprowadzenie ewaluacji wewnętrznej, która polegała na zaplanowanym i podporządkowanym
pewnym rygorom metodologicznym zbieraniu oraz przetwarzaniu informacji o warunkach,
przebiegu i skuteczności działań. Jej celem jest uzyskanie zobiektywizowanych wniosków w celu
utrzymania, zaniechania bądź modyfikacji podlegających badaniu działań szkoły lub w celu
zainicjowania nowych.
Zbierane informacje pochodziły z różnych źródeł – m.in. z rozmów z dyrektorem szkoły,
z ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców, nauczycieli, pracowników
niepedagogicznych, z obserwacji zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych. Analizie poddano również
dokumentację szkolną, m.in. Statut Szkoły, Program Wychowawczy, Program Profilaktyki,
dzienniki lekcyjne, dziennik pedagoga, protokoły zebrań z rodzicami, procedury i regulaminy
obowiązujące w szkole dotyczące bezpieczeństwa w różnych miejscach i sytuacjach.
Zastosowanie różnorodnych metod badawczych oraz staranne zaplanowanie i przeprowadzenie
ewaluacji zapewniły wysoki stopień wiarygodności wyników badań.
6
Rodzice uczniów klas IV - VI
36%
53%
11% 0%
2. ANALIZA WYPOWIEDZI RODZICÓW
2.1. Czy Pani/Pana dziecko chętnie chodzi do szkoły? Jeśli nie, proszę podać przyczynę.
Rodzice uczniów klas II-III
�
49%
47%
4% 0%
zdecydowanie tak
raczej tak
raczej nie, bo
zdecydowanie nie,bo …
Zdecydowana większość ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI uważa, że ich
dziecko chętnie chodzi do szkoły. Tylko niewielka część uważa, że ich dziecko niechętnie chodzi
do szkoły, gdyż:
- nie lubi się uczyć (3 ankietowanych rodziców),
- nie lubi wszystkich przedmiotów (1 ankietowany rodzic),
- musi wcześnie wstawać i długo iść do szkoły (1 ankietowany rodzic),
- przeszkadza mu hałas w szkole (1 ankietowany rodzic).
2.2. Czy Pani/Pana dziecko czuje się w szkole bezpiecznie?
Rodzice uczniów klas I - III
32%
64%
2%
2% 0%
zdecydowanie tak
raczej tak
raczej nie
zdecydowanie nie
nie wiem
Zdecydowana większość ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI uważa, że ich
dziecko czuje się w szkole bezpiecznie.
Rodzice uczniów klas IV - VI
28%
72%
0%
0%
0%
7
2.3. Jeśli Pani/Pana dziecko czuje się w szkole bezpiecznie to dlatego, że:
0 10 20 30
a) nauczyciele pełnią dyżury na przerwach
b) w szkole jest dobry klimat
c) dzieci mają dobry kontakt z wychowawcą
d) uczniowie przyjaźnią się ze sobą
e) dzieci wiedzą, do kogo mogą się zwrócić w przypadkuzagrożenia II etap
I etap
Według ankietowanych rodziców uczniów I etapu edukacyjnego dzieci czują się w szkole
bezpiecznie dlatego, że nauczyciele pełnią dyżury na przerwach, dzieci mają dobry kontakt
z wychowawcą i przyjaźnią się ze sobą.
Ankietowani rodzice uczniów II etapu edukacyjnego zwracają tu uwagę na to, że uczniowie
wiedzą, do kogo mogą się zwrócić w przypadkach zagrożenia oraz podkreślają dobry kontakt
uczniów z wychowawcami.
2.4. Czy są miejsca w szkole i jej pobliżu, które Pani/Pana dziecko uważa za niebezpieczne?
Jeśli tak, proszę wymienić je i podać dlaczego?
Większość ankietowanych rodziców uczniów klas I – III uważa, iż nie ma miejsc w szkole lub
w jej pobliżu, które ich dziecko uważa za niebezpieczne. Jako niebezpieczne miejsca w szkole
i w jej pobliżu niektórzy ankietowani rodzice podają:
- ulica od strony liceum (6 ankietowanych rodziców),
- róg placu przedszkolnego, gdzie zbierają się grupy pijące alkohol (2 ankietowanych rodziców)
- toalety, które nie są zamykane i dzieci boją się, że będą podglądane (1 ankietowany rodzic).
31%
69%
Rodzice uczniów II etaputak
nie
40%
60%
Rodzice uczniów I etapu
tak
nie
8
Według większości ankietowanych rodziców uczniów klas IV – VI nie ma w szkole lub w jej
pobliżu miejsc, które ich dziecko uważa za niebezpieczne. Jako niebezpieczne miejsca w szkole
i w jej pobliżu niektórzy ankietowani rodzice podają:
- toalety (4 ankietowanych rodziców),
- boisko (3 ankietowanych rodziców),
- ulica przed szkołą (2 ankietowanych rodziców),
- schody (1 ankietowany rodzic),
- sklep z alkoholem (1 ankietowany rodzic).
2.5. Czy Pana/Pani dziecko czuje się bezpiecznie w drodze do szkoły, na ulicy? Jeśli nie, to
dlaczego?
Rodzice uczniów I etapu
�
62%
38%
a) tak
b) nie
38% ankietowanych rodziców uczniów I etapu i 11% ankietowanych rodziców uczniów
II etapu stwierdza, że ich dziecko nie czuje się bezpiecznie w drodze do szkoły, na ulicy, gdyż jest:
- zagrożenie wypadkiem drogowym (16 ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI),
- narażone na przemoc ze strony młodzieży (3 ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI),
- brak widocznego oznakowania przejścia dla pieszych (1 ankietowany rodzic uczniów klas IV –
VI).
Rodzice uczniów II etapu
89%
11%a) tak
b) nie
9
2.6. Jeśli Pani/Pana dziecko ma problem w szkole zwraca się z nim do:
0 10 20 30 40 50
a) rodziców
b) przyjaciela, kolegi(koleżanki)
c) nauczyciela,wychowawcy
d) pedagoga szkolnego
e) inne (do kogo?)II etap
I etap
Według opinii wszystkich ankietowanych rodziców dzieci zwracają się ze swoimi
problemami szkolnymi do osób dorosłych (rodziców, nauczyciela, wychowawcy). Tylko nieliczni
wymieniają tu rówieśników. Zdaniem ankietowanych rodziców pracownicy niepedagogiczni
szkoły w wysokim stopniu pomagają uczniom w sytuacjach trudnych.
2.7. Czy w szkole Pani/Pana dziecka przestrzegane są prawa ucznia?
17% 15%
49%
19%
0%
8%
78%
14%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
zdecydowanie nie raczej nie raczej tak zdecydowanie tak
I etap
II etap
W tej kwestii zdania rodziców uczniów klas I – III są zróżnicowane - 68% ankietowanych
rodziców podaje, że prawa ucznia są w szkole przestrzegane, a jak widać na powyższym wykresie
rodzice uczniów klas IV – VI w 92% potwierdzają fakt przestrzegania praw ucznia w szkole.
10
2.8. Z jaką częstotliwością Pani/Pana dziecko widziało lub uczestniczyło w szkole
w wymienionych przejawach przemocy lub agresji?
2.8.1. Opinie ankietowanych rodziców uczniów klas I - III
35%
52%
13% 0%
a) inni uczniowie wyśmiewali się z niego
nigdy
rzadko
często
bardzo często
0%
94%
3%
0%3%
b) słyszało jak inni uczniowie wyśmiewali się z innych
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
24%
72%
2% 0% 2%
c) było obgadywane przez innych, rozpowszechniano o nim plotki
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
36%
51%
11%0% 2%
d) inni uczniowie obrażali go, używali wobec niego nieprzyjemnych przezwisk, wulgarnych słów, gestów
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
e) słyszało jak inni uczniowie przywają, obrażają innych,
używają przezwisk, wulgarnych słów, gestów
�
13%
70%
15%0%
2%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
77%
4%
0%
0%19%
f) inni uczniowie zmuszali go do kupowania czegoś za swoje pieniądze lub oddawania im swoich rzeczy
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
g) było świadkiem wymuszania lub wyłudzania pieniędzy
lub innych rzezcy
75%
4%
0%
0%
21%nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
96%
2%
0%
0%
2%
h) inni uczniowie obrażali go za pomocą Internetu lub telefonów komórkowych
nigdy
rzadko
często
bardzo c zęsto
nie wiem
51%28%
6%0% 15%
i) inni uczniowie robili mu kawały, dowcipy, które odbierało jako nieprzyjemne
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
j) inni uczniowie celowo wykluczali go z grupy, nie chcieli
się z nim bawić, rozmawiać
30%
38%
9%
0%
23%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
11
30%
34%8%
0%
28%
k) widziało jak inni uczniowie wykluczają kogoś z grupy
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
66%
19%
4%0%
11%
l) zniszczono rzeczy należące do niego
nigdy
rzadko
czę sto
bardzo często
nie wiem
30%
34%8%
0%
28%
k) widziało jak inni uczniowie wykluczają kogoś z grupy
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
66%
19%
4%0% 11%
l) zniszczono rzeczy należące do niego
nigdy
rzadko
czę sto
bardzo często
nie wiem
83%
4%
0%
0% 13%
m) było świadkiem kradzieży
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
96%
0%
0%
0%
4%
n) stosowano wobec niego szantażowanie, zastraszanie, grożenie
nigdy
rzadko
czę sto
bardzo często
nie wiem
o) było świadkiem szantażowania, zastraszania, grożenia
�
81%
0%
0%
0%
19%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
49%
30%
0%
0%21%
p) było świadkiem bójki, kopania, popychania
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
Jak pokazują powyższe wykresy przejawy przemocy lub agresji w opinii ankietowanych
rodziców uczniów klas I – III przydarzają się uczniom rzadko lub nigdy. Tylko niektóre z nich:
wyśmiewanie; przezywanie, obrażanie innych, wulgarne słowa lub gesty; używanie
nieprzyjemnych przezwisk zdarzają się często (tak podaje od 5 do 12 ankietowanych rodziców
badanej grupy).
12
2.8.2 Opinie ankietowanych rodziców uczniów klas IV – VI
a) inni uczniowie wyśmiewali się z niego
�
23%
58%
19%0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
b) słyszało jak inni uczniowie
wyśmiewali się z innych
6%
33%
41%
14% 6%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
c) było obgadywane przez innych, rozpowszechniano o
nim plotki
27%
50%
3%
3% 17%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
d) inni uczniowie obrażali go, używali wobec niego
nieprzyjemnych przezwisk, wulgarnych słów, gestów
33%
33%
14%
6%14%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
e) słyszało jak inni uczniowie przywają, obrażają innych,
używają przezwisk, wulgarnych słów, gestów
�
6%
31%
33%
19% 11%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
f) inni uczniowie zmuszali go do kupowania czegoś za
swoje pieniądze lub oddawania im swoich rzeczy
72%
6%
0%
0% 22%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
g) było świadkiem wymuszania lub wyłudzania pieniędzy lub
innych rzezcy
64%11%
3%
0%
22%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
h) inni uczniowie obrażali go za pomocą Internetu lub
telefonów komórkowych
72%
11%
0%
0%
17%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
i) inni uczniowie robili mu kawały, dowcipy, które odbierało jako
nieprzyjemne
e
39%
36%
11%
0%
14% nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
j) inni uczniowie celowo wykluczali go z grupy, nie chcieli się
z nim bawić, rozmawiać
67%
17%
8%
0% 8%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
13
k) widziało jak inni uczniowie wykluczają kogoś z grupy
�
30%
28%17%
11%
14%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
l) zniszczono rzeczy należące do niego
73%
21%
3%
0%
3%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
67%5%
3%
0%
25%
m) było świadkiem kradzieży
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
n) stosowano wobec niego szantażowanie, zastraszanie,
grożenie
�
81%
11%
0%
0%
8%nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
81%
11%
0% 0% 8%
o) było świadkiem szantażowania, zastraszania, grożenia
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
p) było świadkiem bójki, kopania, popychania
�
19%
28%33%
6%
14%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
nie wiem
Jak pokazują powyższe wykresy przejawy przemocy lub agresji w opinii ankietowanych
rodziców uczniów klas IV – VI przydarzają się uczniom rzadko lub nigdy. Niektóre z nich:
wyśmiewanie; przezywanie, obrażanie innych, używanie wulgarnych słów lub gestów; bójki,
szturchanie, kopanie, popychanie; obgadywanie, plotkowanie oraz wykluczenie z grupy zdarzają
się często (tak podaje od 6 do 15 ankietowanych rodziców uczniów klas IV - VI). Natomiast
w opinii 4 – 7 ankietowanych rodziców uczniów klas IV – VI bardzo często zdarza się:
przezywanie, obrażanie, używanie wulgarnych słów lub gestów; wyśmiewanie i wykluczenie
z grupy.
14
2.9. W jakich okolicznościach miała miejsce przemoc wobec Pani/Pana dziecka?
0
5
10
15
20
25
30
35
40
nigdzie, bo nie
doznało przemocy
w czasie przerw w czasie imprez
szkolnych
po zajęciach inne miejsce (jakie?)
I etap
II etap
68% ankietowanych rodziców uczniów klas I – III i 72 % ankietowanych rodziców uczniów
klas IV – VI podaje, że ich dziecko nie doznało przemocy na terenie szkoły. Pozostali jako miejsce
przemocy wymienili tu przerwy szkolne i czas po zajęciach lekcyjnych.
2.10. Jak ocenia Pani/Pan organizację szkoły pod kątem zapewnienia uczniom
bezpieczeństwa?
30%
60%
9%
2% 0%
14%
72%
14%
0% 0%0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
bardzo dobrze dobrze ani dobrze ani źle źle bardzo źle
I etap
II etap
90% ankietowanych rodziców uczniów I etapu i 86% ankietowanych rodziców uczniów
II etapu wysoko ocenia organizację szkoły w zakresie bezpieczeństwa. 23% ankietowanych
rodziców obu etapów nie potrafi podać jednoznacznej odpowiedzi.
15
2.11. Jakie działania według Pani/Pana mogą zwiększyć poziom bezpieczeństwa w naszej
szkole?
Według ankietowanych rodziców uczniów klas młodszych działaniami, które mogą podnieść
poziom bezpieczeństwa w szkole i wokół niej są:
- kamery,
- spowalniacz na drodze do szkoły,
- przy przejściach, pasach osoby pełniące rolę stopki,
- wzmożona czujność pedagogów,
- większa kontrola zachowania uczniów.
Ankietowani rodzice uczniów klas starszych wśród swoich propozycji odnoszących się do
zwiększenia poziomu bezpieczeństwa w szkole wymieniają działania już funkcjonujące w szkole:
- reagowanie nauczycieli na drobne prowokacje,
- konsekwencja i kary,
- dyżury przy toaletach,
- pogadanki, rozmowy z wychowawcą,
- sprawowanie nadzoru przez nauczycieli.
16
3. ANALIZA WYPOWIEDZI UCZNIÓW
3.1. Czy chętnie chodzisz do szkoły? Jeśli nie, to podaj przyczynę.
68%
32%
0% 0%
Uczniowie I etapu
zdecydowanie tak
raczej tak
raczej nie
zdecydowanie nie
19%
69%
8% 4%
Uczniowie II etapu
Ankietowani uczniowie obu etapów chętnie chodzą do szkoły, jedynie 3 uczniów II etapu
raczej niechętnie chodzi do szkoły. Jako przyczynę podają: „szlaban w domu za złe oceny”,
dokuczanie przez kolegów, niechęć do wczesnego wstawania.
3.2. Czy czujesz się w szkole bezpiecznie? Jeśli nie, to podaj przyczynę.
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
a) zdecydowanie tak b) raczej tak c) raczej nie
I etap
II etap
Obie grupy ankietowanych uczniów czują się w szkole bezpiecznie. Tylko 3 ankietowanych
uczniów stwierdza, że raczej nie czuje się bezpiecznie. Jako powód podają: „można się potknąć
o plecaki na korytarzu”, uczniowie rzucają w siebie kulkami aluminiowymi (folia po śniadaniu).
17
3.3. Jeśli czujesz się w szkole bezpiecznie to, dlatego, że:
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18
nauczyciele pełnią dyżury na przerwach
mam dobry kontakt z wychowawcą
wiem, do kogo mogę się zwrócić w przypadku
zagrożenia
II etap
I etap
Ankietowani uczniowie czują się w szkole bezpiecznie, bo:
- po pierwsze - wiedzą, do kogo mogą się zwrócić w przypadku zagrożenia,
- po drugie - uczniowie przyjaźnią się ze sobą,
- po trzecie - nauczyciele pełnią dyżury na przerwach,
- po czwarte - uczniowie mają dobry kontakt z wychowawcą oraz w szkole jest dobry
klimat.
Ponadto podają, że są bezpieczni, bo: w szkole jest monitoring, pomagają sobie wzajemnie
oraz potrafią sobie radzić, gdy ktoś ich prześladuje.
3.4. Jeśli w szkole lub wokół niej są miejsca, w których czujesz się mało bezpiecznie, wskaż
je na liście poniżej i podaj przyczynę.
0 2 4 6 8 10 12 14
sala lekcyjna
korytarz
toalety
szatnia
stołówka
boisko
schody
nie ma takiego miejsca
II etap
I etap
18
Ankietowani uczniowie klas II – III uważają za mało bezpieczne miejsca w szkole lub
wokół niej: toalety, boisko i stołówkę.
Ankietowani uczniowie klas IV – VI stwierdzają, że są miejsca w szkole lub wokół niej,
w których czują się mało bezpiecznie:
- boisko - agresywni uczniowie (6 ankietowanych uczniów)
- schody – zaczepianie przez młodzież ZSO (2 ankietowanych uczniów), możliwość popchnięcia
przez innych (1 ankietowany uczeń), można spaść (1 ankietowany uczeń),
- toalety – uczniowie ZSO palą papierosy (3 ankietowanych uczniów), zaczepianie przez młodzież
ZSO (1 ankietowany uczeń) ,
- sklep przed szkołą – w pobliżu nietrzeźwi ludzie (1 ankietowany uczeń).
3.5. Czy czujesz się bezpiecznie w drodze do szkoły, na ulicy? Które zagrożenia są
największe?
Większość ankietowanych uczniów klas II - VI czuje się bezpiecznie w drodze do szkoły i na
ulicy. Od 5 do 6 ankietowanych uczniów obu etapów odczuwa zagrożenie. Uczniowie klas II – III
boją się przemocy ze strony dorosłych i wypadków drogowych, a uczniowie klas IV – VI
przemocy ze strony młodzieży i wypadków drogowych.
0
5
10
15
20
25
Klasy młodsze Klasy starsze
tak
nie
19
3.6. Jeśli masz problem w szkole zwracasz się z nim do:
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
rodziców
przyjaciela, kolegi (koleżanki)
nauczyciela, wychowawcy
pedagoga szkolnego
inne (do kogo?)
do nikogo Klasy IV - VI
Klasy II - III
Według opinii ankietowanych uczniów klas II – VI, ze swoimi problemami szkolnymi
zwracają się oni do osób dorosłych (rodziców, nauczyciela, wychowawcy), a co trzecia osoba
wymienia tu rówieśników. Ponadto uczniowie 50% ankietowanych uczniów klas IV – VI podaje,
że ze swoimi problemami w szkole zwraca się do pedagoga szkolnego.
3.7. Czy Twoim zdaniem pracownicy niepedagogiczni pomagają uczniom w sytuacjach
trudnych?
0 2 4 6 8 10 12 14 16
tak zawsze
raczej tak
raczej nie
nie Klasy IV - VI
Klasy II - III
Zdaniem ankietowanych uczniów klas II - III pracownicy niepedagogiczni szkoły w wysokim
stopniu pomagają uczniom w sytuacjach trudnych w szkole, natomiast uczniowie klas IV – VI nie
mają takiego odczucia.
20
3.8. Z jaką częstotliwością widziałeś/uczestniczyłeś w przejawach przemocy i agresji? Kto
był sprawcą?
3.8.1. Opinie uczniów klas II - III
0%
78%
22%
0%
a) inni uczniowie wyśmiewali się z Ciebie
nigdy
rzadko
często
bardzo często
b) byłaś/eś obgadywana/y przez innych,
rozpowszechniano o Tobie plotki
�
0%
56%
44% 0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
c) inni uczniowie obrażali Cię, używali wobec Ciebie
nieprzyjemnych przezwisk, wulgarnych słów, gestów
45%
44%
11% 0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
89%
11% 0% 0%
d) inni uczniowie zmuszali Cię do kupowania czegoś za swoje pieniądze lub oddawania im swoich rzeczy
nigdy
rzadko
często
bardzo często
67%
22% 11%0%
e) inni uczniowie obrażali Cię za pomocą Internetu lub telefonów komórkowych
nigdy
rzadko
często
bardzo często
22%
45%
11%
22%
f) inni uczniowie robili Ci kawały, dowcipy, które odbierałaś/eś jako nieprzyjemne
nigdy
rzadko
często
bardzo często
67%
22%
11% 0%
g) inni uczniowie odsuwali się od Ciebie, nie chcieli się z Tobą bawić, rozmawiać
nigdy
rzadko
często
bardzo często
89%
11%0% 0%
h) zniszczono rzeczy należące do Ciebie
nigdy
rzadko
często
bardzo często
67%
33%
0% 0%
ł) ukradziono Ci jakiś przedmiot lub pieniądze
nigdy
rzadko
często
bardzo często
78%
11%11% 0%
n) stosowano wobec Ciebie szantażowanie, zastraszanie, grożenie
nigdy
rzadko
często
bardzo często
21
78%
11%11% 0%
j) byłaś/eś świadkiem szantażowania, zastraszania, grożenia
nigdy
rzadko
często
bardzo często
34%
33%
33% 0%
k) pobito Cię, szturchano, kopano, popychano
nigdy
rzadko
często
bardzo często
Jak pokazują powyższe wykresy przejawy przemocy lub agresji przydarzają się
ankietowanym uczniom klas II – III rzadko lub nigdy. Pojedyncze osoby podają, że często
zdarzyło się im: obgadywanie przez innych (4 ankietowanych uczniów); pobicie, popychanie,
kopanie, szturchanie (3 ankietowanych uczniów); wyśmiewanie (2 uczniów). 2 ankietowanych
uczniów podaje, że bardzo często inni uczniowie robili im kawały, dowcipy, które odbierali jako
nieprzyjemne.
3.8.3. Opinie uczniów klas IV - VI
a) inni uczniowie wyśmiewali się z Ciebie
�
31%
46%
19%
4%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
b) słyszałaś/eś jak inni uczniowie wyśmiewają
się z innych
4%
39%
38%
19%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
c) byłaś/eś obgadywana/y przez innych,
rozpowszechniano o Tobie plotki
�
62%19%
19% 0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
d) inni uczniowie obrażali Cię, używali wobec Ciebie
nieprzyjemnych przezwisk, wulgarnych słów, gestów
42%
38%
12%8%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
e) słyszałaś/eś jak inni uczniowie przezywają, obrażają
innych, używają wulgarnych słów, gestów
12%
23%
38%
27%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
81%
19%0%
0%
f) inni uczniowie zmuszali Cię do kupowania czegoś za swoje pieniądze lub oddawania im swoich rzeczy
nigdy
rzadko
często
bardzo często
22
g) byłaś/eś świadkiem wymuszania lub wyłudzania
pieniędzy lub rzeczy
88%
8%
0%
4%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
h) inni uczniowie obrażali Cię za pomocą Internetu lub
telefonów komórkowych
�
73%
23% 4%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
i) inni uczniowie robili Ci kawały, dowcipy, które
odbierałaś/eś jako nieprzyjemne
46%
42%
8% 4%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
j) inni uczniowie celowo wykluczali Cię z grupy/nie zadawali
się z Tobą
�
46%
38%
8% 8%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
k) widziałaś/eś jak inni uczniowie wykluczają kogoś z
grupy/nie zadają się z nim
27%
35%
19%
19%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
l) zniszczono rzeczy należące do Ciebie
81%
19%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
ł) ukradziono Ci jakiś przedmiot lub pieniądze
73%
27%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
m) byłaś/eś świadkiem kradzieży lub zniszczenia cudzej
rzeczy
61%23%
12% 4%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
81%
15% 4%0%
n) stosowano wobec Ciebie szantażowanie, zastraszanie, grożenie
nigdy
rzadko
często
bardzo często
o) byłaś/eś świadkiem szantażowania, zastraszania,
grożenia
61%23%
8% 8%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
23
54%
34%
8% 4%
p) pobito Cię, szturchano, kopano, popychano
nigdy
rzadko
często
bardzo często
11%
35%35%
19%
r) byłaś/eś świadkiem bójki, szturchania, kopania, popychania
nigdy
rzadko
często
bardzo często
Jak pokazują powyższe wykresy przejawy przemocy lub agresji przydarzają się
ankietowanym uczniom klas IV – VI rzadko lub nigdy. Co trzeci ankietowany uczeń tej grupy
podaje, że często lub bardzo często był świadkiem przezywania, obrażania innych, używania
wulgarnych słów, gestów; wyśmiewania się z innych, oraz bójki, szturchania, popychania,
kopania. Również wykluczenie z grupy według niektórych ma miejsce często lub bardzo często
(5 ankietowanych uczniów). Co piąty ankietowany uczeń stwierdza również, że często był
obgadywany przez innych lub rozpowszechniano o nim plotki.
Według opinii obu ankietowanych grup uczniów sprawcami tych wydarzeń najczęściej są:
koleżanki/koledzy z klasy, uczniowie klasy starszej niż ankietowany uczeń oraz uczniowie ZSO.
3.9. Kiedy miały miejsce wydarzenia opisane powyżej?
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
w czasie przerww czasie imprez szkolnychpo zajęciach inne miejsce
Klasy II - III
Klasy IV - VI
Według ankietowanych uczniów klas II – III przejawy przemocy lub agresji opisane wyżej
najczęściej mają miejsce w czasie przerw szkolnych. Natomiast uczniowie klas IV – VI podają tu
przerwy szkolne i czas po zajęciach lekcyjnych.
24
3.10. Czy zagadnienia związane z bezpieczeństwem są poruszane przez nauczycieli?
Zdecydowana większość ankietowanych uczniów obu etapów edukacyjnych stwierdza, że
nauczyciele poruszają sprawy związane z bezpieczeństwem. Odbywa się to: bardzo często; gdy
jest konieczność; regularnie w formie pogadanek na lekcjach lub spotkaniach na przerwach.
3.11. Czy wiesz, że w szkole podejmowane są działania, których celem jest poprawa
bezpieczeństwa uczniów w szkole np. dodatkowe dyżury nauczycieli, dyżur na stołówce,
dyżur w szatni?
65%12%
23%
tak
nie
nie w iem
Większość ankietowanych uczniów klas starszych ma świadomość podejmowania przez
szkołę działań, których celem jest poprawa bezpieczeństwa uczniów w szkole np. dodatkowe
dyżury nauczycieli, dyżur na stołówce, dyżur w szatni. Jednak, co czwarty uczeń przyznaje, że nie
wie o tych działaniach.
3.12. Jakie działania mogą zwiększyć poziom bezpieczeństwa w naszej szkole?
Ankietowani uczniowie klas IV – VI proponują w zakresie poprawy bezpieczeństwa
w naszej szkole:
- wprowadzenie monitoringu,
- więcej nauczycieli na dyżurach,
- większą spostrzegawczość nauczycieli na dyżurach,
- kary dla uczniów.
25
4. ANALIZA WYPOWIEDZI NAUCZYCIELI i PRACOWNIKÓW
NIEPEDAGOGICZNYCH
4.1. Czy Pani/Pana zdaniem uczniowie czują się w szkole bezpiecznie?
Podaj przyczynę. W jakim stopniu bezpiecznie?
Zdaniem ankietowanych pracowników pedagogicznych i niepedagogicznych szkoły
uczniowie czują się w szkole bezpiecznie. Obie grupy wybrały czwórkę i piątkę na
pięciostopniowej skali poczucia bezpieczeństwa.
Jako atuty bezpieczeństwa w naszej szkole pracownicy podają: monitoring, osobny budynek
dla klas młodszych, życzliwa atmosfera, zaangażowanie nauczycieli podczas pełnienia dyżurów,
sąsiedztwo ZSO, dobre warunki lokalowe.
4.2. Jeśli uczniowie czują się w szkole bezpiecznie to, dlatego, że:
0 2 4 6 8 10 12 14 16
nauczyciele pełnią dyżury na przerwach
w szkole jest dobry klimat
uczniowie mają dobry kontakt z wychowawcą
uczniowie przyjaźnią się ze sobą
uczniowie wiedzą, do kogo mogą się zwrócić w przypadku
zagrożenia
OBSŁUGA
PEDAG.
Według ankietowanych nauczycieli uczniowie czują się w szkole bezpiecznie dlatego, że;
- po pierwsze - wiedzą do kogo mogą się zwrócić w przypadkach zagrożenia,
- po drugie - nauczyciele pełnią dyżury na przerwach,
- po trzecie - w szkole panuje dobry klimat i uczniowie mają dobry kontakt z wychowawcą.
Pracownicy niepedagogiczni nadają jednakową rangę wszystkim wymienionym przyczynom
poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole.
Opinia nauczycieli
67%
33%0%
zdecydowanie tak
raczej tak
raczej nie
Opinia pracowników
100%
0%
0%
zdecydowanie tak
raczej tak
raczej nie
26
4.3. Z jaką częstotliwością zdarzają się w szkole sytuacje zagrażające bezpieczeństwu
uczniów?
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
bardzo
często
czasami rzadko nigdy
Pedag.
Obsługa
Obie grupy pracowników stwierdzają, że sytuacje zagrażające bezpieczeństwu uczniów
zdarzają się w szkole rzadko.
4.4. Z jakimi formami przemocy lub agresji wobec uczniów najczęściej spotkał/a się
Pani/Pan w szkole?
0 2 4 6 8 10 12 14 16
fizyczna
psychiczna
słowna
nie spotkałem się
Obsługa
Pedag.
Wszyscy pracownicy stwierdzają, że najczęściej spotykają się w szkole z przemocą lub
agresją słowną. 3 ankietowanych nauczycieli spotkało się z przemocą lub agresją fizyczną.
Większość pracowników niepedagogicznych podaje, że nie spotkała się z żadnymi formami
przemocy lub agresji.
27
4.5. Czy Pani/Pana zdaniem nauczyciele pomagają uczniom w sytuacjach zagrożenia?
0%
20%
40%
60%
80%
100%
tak zawsze raczej tak raczej nie nie
Pedag.
Obsługa
Ankietowani nauczyciele stwierdzają, że uczniowie zawsze mogą liczyć na ich pomoc
w sytuacjach zagrożenia. Potwierdzają to pracownicy niepedagogiczni.
4.6. Czy Pani/Pana zdaniem pracownicy niepedagogiczni szkoły pomagają uczniom
w sytuacjach zagrożenia?
0%
20%
40%
60%
80%
100%
tak zawsze raczej tak raczej nie nie
Pedag.
Obsługa
Pracownicy niepedagogiczni stwierdzają, że uczniowie zawsze mogą liczyć na ich pomoc
w sytuacjach zagrożenia. Potwierdzają to ankietowani nauczyciele.
4.7. W jakim stopniu w szkole przestrzegane są prawa ucznia?
Obie grupy ankietowanych pracowników wybrały piątkę lub szóstkę na sześciostopniowej
skali poziomu przestrzegania praw ucznia w szkole.
28
4.8. Z jaką częstotliwością spotyka się Pani/Pan z przejawami przemocy lub agresji,
w których uczestniczą uczniowie?
4.8.1. Opinia pracowników pedagogicznych
7%
60%
33%0%
wyśmiewanie
nigdy
rzadko
często
bardzo często
0%
71%
29%
0%
obgadywanie
nigdy
rzadko
często
bardzo często
obrażanie
�
13%
54%
33%0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
93%
7%0% 0%
zmuszanie do kupowania
nigdy
rzadko
często
bardzo często
wymuszanie wyłudzanie pieniędzy, rzeczy
�
79%
14%7% 0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
69%
16%
15%0%
obrażanie za pomocą Internetu telefonów komórkowych
nigdy
rzadko
często
bardzo często
kawały, dowcipy, które są odbierane jako
nieprzyjemne
�
8%
84%
8%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
celowe wykluczanie z grupy
�
14%
72%
14%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
29
niszczenie rzeczy
38%
62%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
kradzież
�
77%
23%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
szantażowanie, zastraszanie, grożenie
77%
23%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
bójki, szturchanie, kopanie, poychanie
8%
69%
23% 0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
Ponad połowa ankietowanych nauczycieli podaje, że rzadko wśród uczniów ma miejsce:
obgadywanie, plotki; kawały, dowcipy, które odbierane są jako nieprzyjemne; celowe
wykluczanie z grupy; wyśmiewanie; bójki, szturchanie, kopanie, popychanie; obrażanie,
używanie nieprzyjemnych przezwisk, wulgarnych słów, gestów oraz zniszczenie rzeczy. Od 3 do
5 ankietowanych nauczycieli stwierdza, że często spotkało z wyśmiewaniem; obrażaniem,
używaniem nieprzyjemnych przezwisk, wulgarnych słów, gestów; obgadywaniem, plotkami oraz
bójkami, szturchaniem, kopaniem, popychaniem.
4.8.2. Opinia pracowników niepedagogicznych
0%
100%
0%
0%
wyśmiewanie
nigdy
rzadko
często
bardzo często
obgadywanie
14%
72%
14% 0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
obrażanie
�
25%
50%
25%0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
zmuszanie do kupowania
100%
0%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
30
wymuszanie wyłudzanie pieniędzy, rzeczy
�
100%
0%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
obrażanie za pomocą Internetu telefonów
komórkowych
0%
100%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
kawały, dowcipy, które sa odbierane jako
nieprzyjemne
�
0%
100%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
celowe wykluczanie z grupy
�
20%
80%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
niszczenie rzeczy
33%
67%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
kradzież
�
33%
67%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
szantazowanie, zastraszanie, grożenie
100%
0%
0%
0%
nigdy
rzadko
często
bardzo często
0%
83%
17% 0%
bójki, szturchanie, kopanie, poychanie
nigdy
rzadko
często
bardzo często
Ponad połowa ankietowanych pracowników niepedagogicznych podaje, że rzadko wśród
uczniów ma miejsce: wyśmiewanie; obgadywanie, plotki; bójki, szturchanie, kopanie,
popychanie; zniszczenie rzeczy; kawały, dowcipy, które odbierane są jako nieprzyjemne oraz
celowe wykluczanie z grupy.
Nie o wszystkich przejawach przemocy lub agresji pracownicy niepedagogiczni mają
wiedzę.
31
4.9. Gdzie miały miejsce wydarzenia opisane powyżej?
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
sala lekcyjna
korytarz
toalety
szatnia
stołówka
boisko
plac zabaw
Obsługa
Pedag.
Według ankietowanych pracowników szkoły najczęściej do przejawów przemocy lub agresji
dochodzi w czasie przerw szkolnych i po zajęciach pozalekcyjnych. Najczęściej miejscem tych
wydarzeń jest: boisko, korytarz, szatnia, toaleta, stołówka oraz plac zabaw.
4.10. Kto jest najczęściej sprawcą wymienionych wyżej sytuacji/zdarzeń?
W opinii ankietowanych pracowników szkoły najczęściej sprawcami tych wydarzeń są
chłopcy, a rzadziej dziewczynki; częściej dzieci z klas IV – VI, a rzadziej dzieci z klas I – III.
4.11. Czy zagadnienia związane z bezpieczeństwem są poruszane przez Panią/Pana podczas
zajęć z uczniami?
90% ankietowanych nauczycieli stwierdza, że podczas zajęć z uczniami porusza
zagadnienia związane z bezpieczeństwem uczniów. Odbywa się to na lekcjach, na przerwach,
w czasie wycieczek, zajęciach pozalekcyjnych, z częstotliwością dostosowaną do sytuacji.
32
4.12. Jak ocenia Pani/Pan organizację szkoły pod kątem zapewnienia uczniom
bezpieczeństwa? Jakie działania, których celem jest poprawa bezpieczeństwa
uczniów w szkole, były podejmowane?
0 2 4 6 8 10 12 14
bardzo dobrze
dobrze
ani dobrze ani źle
źle
bardzo źle
Pedag.
Obsługa
Pracownicy szkoły wysoko oceniają organizację szkoły pod względem bezpieczeństwa.
Według ankietowanych pracowników, działaniami, których celem jest poprawa bezpieczeństwa
w szkole są:
- aktywne dyżury nauczycieli na stołówce, korytarzach i w szatni;
- realizacja programów profilaktycznych (EPSILON, Bezpieczna Szkoła);
- rozmowy z wychowawcą;
- lekcje wychowawcze;
- apele, plan lekcji;
- rozmowy z pedagogiem;
- pomoc obsługi w wydawaniu obiadów.
4.13.Jakie działania według Pani/Pana mogą zwiększyć poziom bezpieczeństwa w naszej
szkole?
Działania proponowane w tym zakresie przez ankietowanych nauczycieli to:
- zamykanie drzwi wejściowych do budynku w segmencie klas młodszych,
- reorganizacja przerwy obiadowej – wydawanie obiadów dla klas I – III,
- spotkania z pracownikami służb bezpieczeństwa,
- ciekawe filmy poruszające bezpieczeństwo,
- kontynuacja kontroli zachowań uczniów dotyczących bezpieczeństwa,
33
- współpraca z ZSO w sprawie zasad użytkowania parkingu przez uczniów ZSO
dojeżdżających własnymi pojazdami.
5. WNIOSKI
1. W Statucie Szkoły określono obowiązki wszystkich podmiotów szkoły: uczniów,
nauczycieli, pracowników obsługi i administracji.
2. W szkole powołany jest koordynator ds. bezpieczeństwa. Jego obowiązki zawarte są
w Statucie Szkoły.
3. Dyrektor szkoły na bieżąco wprowadza zarządzenia dotyczące przestrzegania zasad
bezpieczeństwa kierowane do wszystkich podmiotów szkoły.
4. W regulaminach wewnątrzszkolnych określone są zasady bezpieczeństwa obowiązujące
w różnych miejscach przebywania uczniów np. w czasie przerwy międzylekcyjnej,
podczas wycieczek.
5. Określone zostały procedury postępowania w różnych sytuacjach zagrożenia.
6. Szkoła przekazuje informacje społeczności szkolnej na temat sytuacji związanych
z bezpieczeństwem poprzez: stronę internetową, apele, tablice informacyjne oraz podczas
zebrań z rodzicami, posiedzeń rady pedagogicznej i zebrań z pracownikami obsługi.
7. W planach pracy wychowawczej zostały zapisane treści związane z bezpieczeństwem
uwzględniające różne aspekty i sytuacje.
8. Analiza zapisów w dziennikach lekcyjnych wykazała, że zasady bezpieczeństwa w szkole,
regulaminy pracowni i zasady BHP zostały omówione z uczniami.
9. W szkole podejmuje się szereg skutecznych działań wychowawczych mających na celu
zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań.
10. W szkole ocenia się także skuteczność tych działań oraz modyfikuje je w razie potrzeb.
Zespół wychowawczy na bieżąco analizuje poszczególne przypadki zachowań uczniów,
ustala indywidualne sposoby pracy z wychowankami i ich rodzicami, czuwa nad ich
wprowadzaniem oraz przebiegiem. Wnioski przekazywane są dyrektorowi szkoły oraz
całemu gronu pedagogicznemu. Analizy działań zmierzających do eliminacji zagrożeń
i wzmacniania pozytywnych zachowań dokonują również wychowawcy poszczególnych
klas.
11. Zespół wychowawczy na cyklicznych spotkaniach analizuje zachowanie uczniów i tu
podejmowane są decyzje o ocenach z zachowania (śródsemestralna, semestralna, roczna).
34
12. Pedagog szkolny prowadzi zajęcia dla uczniów z problemami wychowawczymi
i edukacyjnymi, zakłada indywidualne teczki, w których gromadzi dokumentację
zawierającą diagnozę sytuacji i problemów dziecka oraz dokumentację udzielonej mu
pomocy. Pozostali nauczyciele również starają się czuwać nad prawidłowym
zachowaniem uczniów.
13. Rada pedagogiczna dwa razy w roku szkolnym dokonuje analizy ocen zachowania
uczniów (podczas klasyfikacyjnych posiedzeń rady pedagogicznej) oraz sytuacji
wychowawczej w szkole (podczas posiedzeń rady pedagogicznej podsumowujących pracę
szkoły).
14. Większość uczniów chętnie chodzi do szkoły i czuje się w niej bezpiecznie.
15. Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie dlatego, że: wiedzą, do kogo mogą się zwrócić
w przypadkach zagrożenia, dzieci przyjaźnią się ze sobą, nauczyciele pełnią dyżury na
przerwach, mają dobry kontakt z wychowawcą. Uczniowie ponad to podkreślają, że w
szkole jest dobry klimat, monitoring oraz że pomagają sobie wzajemnie i potrafią sobie
radzić, gdy ktoś ich prześladuje.
16. Ze swoimi problemami szkolnymi dzieci zwracają się do osób dorosłych (rodziców,
nauczycieli, pedagoga), tylko nieliczni wymieniają tu rówieśników.
17. W opinii większości ankietowanych prawa ucznia są w szkole przestrzegane.
18. Uczniowie w większości przypadków nie dopuszczają się rażącego naruszania norm
społecznych (zarówno podczas zajęć, przerw oraz wyjść i wycieczek szkolnych). Zdarzają
się jednak jednostkowe przypadki niewłaściwych zachowań, w odniesieniu do których
stosuje się kary wynikające ze Statutu Szkoły.
19. Przejawy przemocy lub agresji przydarzają się uczniom rzadko lub nigdy. Najczęściej
wskazywana jest przemoc lub agresja słowna, rzadko fizyczna.
20. Sprawcami przemocy lub agresji najczęściej są: chłopcy, rzadziej dziewczynki;
koleżanki/koledzy z klasy, uczniowie klasy starszej niż ankietowany uczeń oraz uczniowie
ZSO.
21. Najczęściej do przejawów przemocy lub agresji dochodzi w czasie przerw szkolnych i po
zajęciach pozalekcyjnych. Najczęściej miejscem tych wydarzeń jest: boisko, korytarz,
szatnia, toaleta, stołówka oraz plac zabaw.
22. Pracownicy niepedagogiczni szkoły w wysokim stopniu wspierają nauczycieli
w działaniach zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa oraz pomagają uczniom
w sytuacjach trudnych w szkole, tylko uczniowie klas IV – VI nie mają takiego odczucia.
35
23. Nie o wszystkich przejawach przemocy lub agresji pracownicy niepedagogiczni mają
wiedzę.
24. Znaczna większość rodziców stwierdza, że ich dziecko nie doznało przemocy na terenie
szkoły.
25. Uczniowie mają świadomość podejmowania przez szkołę działań, których celem jest
poprawa ich bezpieczeństwa w szkole.
26. Nauczyciele regularnie poruszają sprawy związane z bezpieczeństwem.
27. Wysoko została oceniona organizacja szkoły w zakresie bezpieczeństwa.
28. Atutami bezpieczeństwa w naszej szkole w roku szkolnym 2013/2014 są:
a) udział uczniów, nauczycieli i rodziców w zajęciach komplementarnego programu
profilaktyki społecznej EPSILON;
b) udział w akcji ogólnopolskiej „Bezpieczny mieszkaniec”- promowanie bezpiecznego
korzystania z gazu poprzez pogadanki, konkurs plastyczny;
c) zorganizowanie zajęć z inicjatywy rodziców „Sznupek uczy najmłodszych” – dzięki
programowi „Bezpieczny Pierwszak” uczniowie klas I utrwalili zasady ruchu
drogowego
i praktycznego ich stosowania oraz uświadomili sobie na jakie zagrożenia ze strony
innych ludzi mogą być narażeni;
d) realizowanie projektu wychowawczo – edukacyjnego – „Szkoła w Ruchu”;
e) zajęcia z pierwszej pomocy dla uczniów klasy III zakończone egzaminem praktycznym
w ramach programu „Ratujemy i uczymy ratować innych” wykorzystaniem fantomów
pozyskanych z WOŚP;
f) zajęcia wychowania komunikacyjnego dla uczniów klasy IV - utrwalanie
prawidłowych nawyków zachowań na drodze, kształtowanie postaw zgodnych
z kryteriami ruchu drogowego, kształtowanie umiejętności obserwacji i oceny sytuacji
na drodze oraz podejmowania właściwych decyzji;
g) Dzień Bezpiecznego Internetu - przypomnienie i uświadomienie uczniom jakie
zagrożenia mogą być konsekwencją niewłaściwego korzystania z komputera
i Internetu;
h) Igrzyska szkolne – konkurencje związane z tematyką bezpieczeństwa i prawidłowych
zachowań;
36
i) Bezpieczne Ferie, Bezpieczne wakacje – apele edukacyjne mające na celu
uświadomienie jak należy bawić się, aby zachować bezpieczeństwo własne
i kolegów, wskazanie miejsc, które są niebezpieczne podczas zabawy;
j) monitoring;
k) bieżące modyfikowanie dyżurów oraz aktywny w nich udział nauczycieli;
l) osobny budynek dla klas młodszych;
m) jesteśmy małą, przyjazną szkołą (mała liczba oddziałów, niewielkie grono, wszyscy się
dobrze znają)
n) życzliwa atmosfera i dobry klimat.
6. REKOMENDACJE
1. Zwiększenie uwagi nauczycieli na miejsca szczególnie niebezpieczne w szkole: toalety (teren
klas I – III i IV – VI), schody (teren klas IV – VI) oraz stołówka (uczniowie klas I – III).
2. Podjęcie działań usprawniających korzystanie z szatni i toalet (teren klas IV – VI) -
współpraca w tym zakresie z dyrekcją i nauczycielami ZSO.
3. Podjęcie działań zmniejszających/eliminujących poczucie zagrożenia uczniów
w miejscach poza szkołą: ulica, boisko, róg placu przedszkolnego, parking przed szkołą,
sklepy wokół szkoły.
4. Dążenie do skutecznego rozwiązywania problemów związanych z nieprzestrzeganiem norm
społecznych (np. poprzez spotkania mediacyjne z uczniami i rodzicami, zwiększenie
współpracy z przedstawicielami PPP oraz policji).
5. Rodziców (szczególnie uczniów klas I – III) ponownie zapoznać z prawami i obowiązkami
ucznia.
6. Przypominanie/uświadamianie rodzicom roli, jaką odgrywają zebrania klasowe oraz jak
ważne jest przekazywanie przez rodziców wychowawcom i nauczycielom informacji
dotyczących przypadków naruszania i łamania zasad bezpieczeństwa w szkole i poza szkołą
7. Przypominanie/uświadamianie rodzicom o konieczności częstego rozmawiania z dziećmi na
tematy związane z bezpieczeństwem.
8. Podkreślanie roli rodziców w zapewnieniu bezpieczeństwa i bezpiecznym zachowywaniu się
dziecka na co dzień w szkole i poza szkołą.
9. Na bieżąco informować rodziców o łamanych regulaminach przez ich dzieci.
37
10. Zachęcać rodziców do współpracy ze szkołą w celu modyfikacji i pozytywnego modelowania
właściwych postaw i zachowań ich dzieci.
11. Kontynuacja uwzględniania tematyki bezpieczeństwa w planach pracy na rok szkolny
2014/2015.
12. Umieszczenie w pracowniach i pomieszczeniach brakujących regulaminów i informacji
dotyczących ewakuacji budynku szkolnego w momencie stanu zagrożenia np. pożarem.
13. Umieszczenie numerów alarmowych w widocznym miejscu w salach lekcyjnych.
14. Kształtowanie u uczniów właściwych postaw i wskazywanie wzorców zachowań.
15. Podjęcie działań zmniejszających/eliminujących przejawy przemocy lub agresji występującej
wśród uczniów.
16. Systematyczne przypominanie uczniom o zasadach bezpiecznego zachowywania się
w szkole i respektowaniu ustalonych norm społecznych.
17. Systematyczne przypominanie/uświadamianie uczniom, jakie skutki może przynosić dla nich
samych i innych nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa.
18. Wszyscy nauczyciele powinni zwracać uwagę na łamanie regulaminów i nieodpowiednie
zachowanie uczniów – każdorazowe wykroczenie należy odnotować w dzienniku.
19. Systematyczne przeprowadzanie próbnych ewakuacji (na skutek np. alarmu pożarowego).
20. W miarę możliwości szkoły realizacja wniosków, sugestii oraz propozycji rodziców, uczniów
oraz pracowników w celu zapewnienia jak największego bezpieczeństwa uczniów w szkole
i wokół niej.
