Baza Pitanja Za Test 1 (Industrijska Sociologija - Odgovori)

7/30/2019 Baza Pitanja Za Test 1 (Industrijska Sociologija - Odgovori)

1/7


2/7

9. Navedite najmanje dvije podjele drutvenih odnosa?

Pojedinacni i grupni, Prolazni, Trajni, Stalni,Odnosi konkurencije i saradnje, Antagonisticki ineantagonisticki, Odnosi jednakosti i nejednakosti.

10. Navedite najmanje dva kriterija na osnovu kojih moemo izvriti podjelu drutvenih

odnosa?

:u zavisnosti od broja pojedinaca koji stupaju u odnos, prema duini njihova trajanja, s obzirom nanacin uspostavljanja veze izmedu pojedinaca i grupa u drutvu u smislu prisustva ili odsustva razlicitihvidova nejednakosti...

VI poglavlje - TIPOLOGIJA GLOBALNIH DRUTAVA (str. 147 174)

Problem tipologije, odnosno klasifikacije globalnih drutava

1. Na osnovu kojih kriterijuma Gurvi ustanovljava tipologiju globalnih drutava?

Temelji se na vie kriterija:-Hijerarhija grupacija,-Kombinacija manifestacija drutvenosti,-Skala naina podjele rada i akumulacije,-Hijerarhija drutvenih reglementacija,-Sistem djela civilizacije koja cementiraju globalnustrukturu,-Skala temporaliteta,-Formula globalnog sociolokog determinizma.

2. Na osnovu kojih kriterijuma Habermas razlikuje tipove drutvenih formacija?

Organizacijski princip, socijalna i sistemska organizacija i tip krize.

3. Navedite i objasnite tipove drutvenih formacija koje razlikuje Habermas?

Drutveneformacije

Organizacijskiprincip

Socijalna isistemskaintegracija

Tip krize

Formacija kojaprethodi visokokulturnoj

Rodbinski odnosiPrimarne uloge (dob ispol)

Nema diferenciranjaizmeu socijalne isistemske integracije

Eksterno izazvanakriza identiteta

Tradicionalna Politicka klasnavladavina;Dravna prisila idrutvenoekonomske

klase

Funkcionalnodiferenciranje izmeusocijalne i sistemskeintegracije

Interno zasnovanakriza identiteta

Liberalno -kapitalistickaformacija

Nepoliticka klasnavlast;Najamni rad i kapital

Sistemsko integrativniprivredni sistempreuzima isocijalnointegrativnezadatke

Kriza sistema

Kapitalizam

4. Koji su uzroci doveli do promjena u nacinu proizvodnje pri prelasku iz feudalne ukapitalisticku drutveno-ekonomsku formaciju?

Uzroci koji su doveli do promjene naina proizvodnje: tehniki pronalasci igeografska otkria.


3/7

Savremeni kapitalizam - osnovna obiljeja

5. Navedite neke od fundamentalnih drutvenih protivrjecnosti u kapitalizmu?

-Fundamentalna protivrjenost kapitalizma - izmeu drutvenog karaktera proizvodnje i privatnogprisvajanja od strane kapitalistike klase.

-Drutvena i tehnika podjela rada, razvijena do krajnjih konsekvenci, uslovljava snaan zamahrazvoja proizvodnih snaga, enormno poveanje produktivnosti rada, to dovodi do enormnogpoveanja drutvenog bogatstva.-Kapitalistika klasa kao vlasnik nad sredstvima za proizvodnju prisvaja ogromni dio novostvorenevrijednosti koja je rezultat drutvenog karaktera proizvodnje u okviru robne privrede.-Proizvodnja se ne razvija na bazi zadovoljavanja individualnih i drutvenih potreba, nego tendencija.-Dolazi do neravnomjernog i protivrjenog razvitka proizvodnih snaga, i na bazi toga do intenziviranjapostojeih drutvenih protivrjenosti koje bivaju razrijeene poveremenim ekonomskim depresijama,odnosno ciklikim krizama.-Praksa savremenog monopolskog stadija vie ide u prilog tezi da su kapitalizam i tehnostruktura

orijentisani prema maksimiziranju profitne stope, a manje primarno motivirane za stabilnostkorporacije, odnosno kapitalistikog sistema u cjelini.

6. Navedite razlicite razvojne faze kapitalizma?

-Liberalna faza slobodna konkurencija kao osnovnakarakteristika-Dravni kapitalizam naglaena intervencija drave u svimsferama drutva-Monopolska faza razvoja kapitalizma protivrjenost izmeuporasta organiskog sastava kapitala.

Opte tendencije razvoja savremenog kapitalizma

7. Koje su, po Alenu Turenu, osnovne karakteristike razvojnih tendencija savremenogkapitalizma prema postindustrijskom drutvu?

1. Temeljni sukob u drutvu nije vie sukob izmeu rada i kapitala, izmeu radnike i kapitalistikeklase, nego je to sukob izmeu tehnobirokratije i subordiniranih drutvenih klasa i slojeva,2. Izvori temeljnog sukoba nisu u protivrjenostima izmeu antagonistikih klasa ve borba zadominantni uticaj u procesu donoenja stratekih drutvenih odluka,3. Problem otuenja linosti.

8. Kako izgleda klasna struktura postindustrijskog drutva prema Alenu Turenu?

1.Vladajue klasa - tehnokrati, birokrati, racionalizatori

2. Potinjeni ili subordinirane klase - dirigirani, inovnici, izvoai3. Klasa nezavisnih - strunjaci, eksperti, obrtnici za usluge

9. Navedite dominantne ekonomske sektore koji, prema Danielu Belu, karakterizirajupostindustrijsko drutvo?

Dominantni ekonomski sektori bie: transport, trgovina, osiguranje, nekretnine, nauno istraivanje,administracija.


4/7


5/7

14. Koja su glavna obiljeja industrijskog drutva prema R. Aronu?

Uobliavanje preduzea kao osnovne produkcione elije; Potpuno razdvajanje proizvodne i potroake djelatnosti; Uslovljenost podjele rada u preduzeu tehnolokim zahtjevima; Organizacija rada u preduzeu je pod snanim uticajem tehnoloke inovacije; Osnovni cilj preduzea je uveanje kapitala;

Koncentracijom radne snage u urbanim zonama i formiranjem trita radne snage.

VII poglavlje - DRUTVENA STRUKTURA (str. 175-194)

1. Navedite etimoloko znacenje pojma strukture?

Etimoloko porijeklo rijei - latinski glagol struere znai: slagati, graditi,sastaviti.

2. Kako se shvata drutvena struktura u okviru funkcionalizma?

Funkcionalizam teite na statikoj dimenziji-struktura kao sistem trajno uspostavljenih odnosaizmeu pojedinaca i grupe.

3. Ako imamo u vidu strukturu globalnog drutva, koji su kljucni elementi drutvenestrukture prema funkcionalistima?

Funkcionalizam - struktura je produkt interakcija pojedinaca i grupa u drutvu, kojom prilikom sekonstituie mrea trajnih odnosa s intencijom reproduciranja tih odnosa.

4. Objasnite znacenje socijalnog statusa?

Ukazuje na odreena prava i obaveze pojedinaca; moe iskazivati visoku ili nisku poziciju u strukturi;na osnovu njega ljudi stvaraju drutvene krugove u kojima se kreu i komuniciraju.

5. Objasnite znacenje drutvene uloge?

-Izraava dinamiku dimenziju statusa. Manifestuje se kroz sumu oekivanih ponaanja koja supovezana sa odreenim statusom u drutvu. Statusi i uloge su institucionalno definisani. Jedna osobamoe imati vie uloga u drutvu. U razliitim vremenskim intervalima ljudi mogu obavljati vei brojuloga. Tada imamo konflikt uloga koji se razjanjava diferenciranjem manje ili vie znaajnih uloga zapojedinca i pristupa se selektivnom vrenju uloga.

6. ta podrazumjevamo pod pojmom institucije?

Pod pojmom instutcije se moe podrazumjevati odreeni broj ljudi ije je ponaanje determinisanonormama i ulogama.

7. Navedite tri osnovna pojavna oblika interakcijskog uslovljavanja ekonomske strukture idrutvene nadgradnje?

1. Determinirajui uticaj baze na nadgradnju,2. Povratni uticaj nadgradnje na bazu,3. Relativna samostalnost drutvene nadgradnje.

8. Kojim odnosima je izraen nacin proizvodnje materijalnog ivota?

Izraen u odnosima proizvodnje, raspodjele, razmjene, potreonje i odnosima prema sredstvima zaproizvodnju.

9. Zato moemo reci da je u procesima determinacije ekonomska sfera odlucujuca?

Determinacije ekonomska sfera je odluujua stoga to ljudi ponajprije proizvodnom djelatnoumoraju reprodukovati sebe kao bioloke jedinke.


6/7

10. U cemu se ogleda dvojako djelovanje drutvene nadgradnje na ekonomsku sferudrutva?

1. Ubrzava razvoj materijalnih proizvodnih snaga ili2. Usporava razvoj materijalnih proizvodnih snaga.

11. Zbog cega sa promjenom ekonomske strukture drutva sporije dolazi do promjena udrutvenoj nadgradnji?

Sa promjenom ekonomske strukture drutva sporije dolazi do promjena u drutvenoj nadgradnji,upravo stoga to posjeduje relativnu autonomiju.

VIII poglavlje - DRUTVENE GRUPE (str. 195 201)

1. Sociologija prilikom istraivanja drutvenih grupa prema Armanu Kivijeu treba, prijesvega, da ispita dvije njene znacajke. Navedite koje su to dvije znacajke.

Svaku grupu konstituie odreeni broj elemenata sociologija treba da prouava strukturu ifunkcioniranje drutvenih grupa

2. Uzimajuci u obzir razlicite kriterijume konstituisanja grupe kao to su: sadraj, obim,trajanje,ritam, funkcije itd, Gurvic smatra da postoje dva osnovna obiljeja grupe. Koja su to dvaobiljeja drutvene grupe koja Gurvic izdvaja.

Osnovna obiljeja grupe su funkcionalnost i trajanje.

3. Navedite jedanaest osnovnih karakteristika koje posjeduje svaka drutvena grupa.

1. Djelatnost2. Interes3. Cilj4. Vie ili manje trajni odnosi5. Slian ili identian nain ivota6. Iste ili sline potrebe (nain zadovoljenja potreba)7. Osjeaj zajednike pripadnosti8. Kooperacija ili saradnja izmeu lanova grupe9. Manji ili vei stepen konkurencije izmeu lanova10. Zajednike vrijednosti11. Kolektivne predstave i osjeanja

4. Na osnovu razlicitih definicija drutvene grupe moemo izdvojiti 11 osnovnih

karakteristikakoje posjeduje svaka drutvena grupa. U tom smislu, navedite jedno od mogucihpojmovnih odredenja drutvene grupe.

Drutvena grupa je mnotvo pojedinaca povezanih zajednikom djelatnou i zajednikim interesom sciljem zadovoljenja vlastitih potreba, koji u okviru slinog ili identinog naina ivota uspostavljaju vieili manje trajnu mreu odnosa na bazi meusobne saradnje ili kooperacije proizile iz sistemazajednikih drutvenih vrijednosti, a koja u krajnjoj instanci rezultira kolektivnim predstavama iosjeanjima zajednike pripadnosti.


7/7

5. U okviru djelatnosti grupe razvijaju se odredeni odnosi izmedu clanova grupe kojidrutvenoj grupi obezbjeduju dinamicki karakter. Navedite koji su to odnosi.

Struktura grupe moe se temeljiti na odnosima jednakosti ili nejednakosti.....( odnosi saradnje?)

6. Na osnovu kojeg kriterija moemo podjeliti grupe na parcijalne i globalne? Navedite kojegrupe ubrajamo u parcijalne, a koje u globalne.

Prema broju procesa koji se odvijaju unutar grupe: Parcijalne - jedan dominantan proces(politike stranke) Globalne - vie procesa (nacija)

7. Objasnite karakteristike procesa strukturacije u drutvenim grupama.

Proizilaze iz osnovne djelatnosti grupe.Uslovljeni su motivisanou lanova.

Izraavaju tendenciju svake grupe da obezbjedi vlastito trajanje u vremenu iprostoru.

8. Ukoliko tei da opstane tj. da se reprodukuje, svaka drutvena grupa mora trajno dasavladava odredene procese. Navedite usljed cega nastaju procesi koji mogu voditi kadestrukciji odnosno dezintegraciji grupe.

Javljaju se usljed protivrjenosti, konflikta i ogranienja koji potiu od drugih grupa, odnosno drutva ucjelini ili su rezultat unutargrupne konkurencije meu lanovima.

9. Koju vrstu medusobnih odnosa ce najcece uspostavljati drutvene grupe cija je djelatnostista ili slicna?

(npr. Politike stranke) najee e biti uspostavljeni i naglaeni odnosi suprotnosti.

10. Koju vrstu medusobnih odnosa ce najcece uspostavljati heterogene grupe u klasnimdrutvima?

Heterogene grupe ee e uspostavljati odnose saradnje jer se meusobno dopunjuju (npr. dvapreduzea koja proizvode razliite proizvode)

Documents

Baza Pitanja Za Test 1 (Industrijska Sociologija - Odgovori)