BARÇA

BarçaThe Official Illustrated History

First published in 2014 by Carlton Books

Copyright © for the Polish edition by Wydawnictwo SQN 2015

Copyright © for the Polish translation Bartosz Sałbut 2015

Text and design layout © 2015 FC Barcelona and Carlton Books Limited

Redakcja serii – Matt Lowing

Research – Maribel Herruzo

Opieka redakcyjna – Tomasz Lasota, Kamil Misiek, Michał Rędziak, Przemek Romański,

Patrycja Talaga

Redakcja – Grzegorz Krzymianowski

Korekta – Justyna Żurawicz, Magdalena Jarnotowska / Editor.net.pl

Skład i łamanie – Joanna Pelc

Adaptacja okładki – Paweł Szczepanik / BookOne.pl

All rights reserved. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Książka ani żadna jej część nie może być przedrukowywana ani w jakikolwiek inny sposób

reprodukowana czy powielana mechanicznie, fotooptycznie, zapisywana elektronicznie lub

magnetycznie, ani odczytywana w środkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody

wydawcy.

Wydanie I, Kraków 2015

ISBN: 978-83-7924-455-3

Guillem Balagué

Kraków 2015

tłumaczenie

Bartosz Sałbut

BARÇAIlustrowana historia FC Barcelony

WPROWADZENIE ...................................................................................7

ROZDZIAŁ 1: NARODZINY LEGENDARNEGO KLUBU .................................10

ROZDZIAŁ 2: 1920–1960: WIĘCEJ NIŻ KLUB .....................................................26

ROZDZIAŁ 3: 1960–1988: MICHELS, CRUYFF I MARADONA ....................44

ROZDZIAŁ 4: 1988–1995: CRUYFF POWRACA W ROLI TRENERA ......74

ROZDZIAŁ 5: 1996–2008: PO CRUYFFIE, PRZED GUARDIOLĄ ............110

ROZDZIAŁ 6: 2008–2015: GUARDIOLA I LATA CHWAŁY...............................148

WYWALCZONE TYTUŁY ................................................................188

INDEKS .....................................................................................................190

PODZIĘKOWANIA ..............................................................................192

SPIS TREŚCI

PO LEWEJ: W sezonie 2010/2011 Barcelona tworzyła historię. Powszechnie zakładano, że w piłce wszystko już było, tymczasem zespół odmienił oblicze futbolu. W drużynie grał najlepszy piłkarz świata, najlepszy pomocnik świata, prowadził ją najlepszy trener. Barcelona ukończyła sezon z trzema tytułami: zdobyła mistrzostwo Hiszpanii, wygrała Ligę Mistrzów i triumfowała w Superpucharze Hiszpanii. Podobny wyczyn powtórzyła w sezonie 2014/15

9WPROWADZENIE

WPROWADZENIE

Cant del Barça, oficjalny hymn klubu, jest śpiewany przed każdym meczem rozgrywanym na Camp Nou. Powstał na zamówienie w  1974  roku z  okazji 75-le-cia FC Barcelony. Muzykę skomponował Manuel Val-ls, a autorami tekstu byli Jaume Picas i Josep Maria Espinàs. Słowa tej pieśni pozwalają zrozumieć, dla-czego FC Barcelona to més que un club („coś więcej niż klub”).

Tot el camp / és un clam Cały stadion podnosi krzyk

[Stadiony Industria, Les Corts i Camp Nou były świadka-mi wielkich triumfów sportowych, deklaracji politycznych, integracji kulturowej, czynów pełnych emocji… Wystę-powało na nich kilka najwybitniejszych gwiazd w historii futbolu].

Som la gent blaugrana Jesteśmy czerwono-niebiescy

[Jedna z  wersji głosi, że klubowe kolory, bordowy i granatowy, pochodzą od ołówka, który leżał na biur-ku w gimnazjum Solé, gdy w 1899 roku powstała tam FC Barcelona. Kibice od początku wiedzieli, że to klub inny niż wszystkie. Właśnie dlatego potrafią nawet po zwycięskim meczu wygwizdać piłkarzy, jeśli nie spodobał im się styl gry. Przyjmują gwiazdy z otwar-tymi ramionami i jednocześnie są bardzo wymagający wobec prezydentów, piłkarzy, trenerów].

Tant se val d’on venim / si del sud o del nord I nieważne skąd, z północy czy z południa

[Gamper, założyciel klubu, był Szwajcarem. Część pierwszych prezydentów, członków klubu i  piłkarzy pochodziła z  zagranicy. Od początków klubu szeregi katalońskich kibiców były zasilane przez ludzi napły-wających do Katalonii w poszukiwaniu nowych możli-wości. Ten klub łączy ludzi bez względu na ich kulturę

PO LEWEJ: Niewielu piłkarzy w równym stopniu uosabia sukces, styl i wartości FC Barcelony, co Lionel Messi. Argentyński napastnik to klucz do bezprecedensowych sukcesów odnoszonych przez klub w ostatnich latach

i  pochodzenie. Gra zespołu i  jego filozofia fascynują miliony ludzi].

Ara, estem d’acord, estem d’acord / una bandera ens agermana

Ale jesteśmy zgodni, jesteśmy zgodni, gdyż łączy nas flaga

[Pochodzenie nie ma znaczenia, gdy wyznaje się te same ideały. Jednoczy też wspólna historia i  rozpo-znawane na całym świecie barwy. Flaga Barçy to nie tylko futbol – to symbol konkretnych wartości].

Blaugrana al vent un crit valentCzerwono-niebiescy niosą na wietrze

bojowy krzyk

[Mimo trudnych czasów, wojny, dyktatury, represji, po-rażek, klub, nie można zapominać, zawsze należał do jego członków].

Tenim un nom, el sap tothom / ¡Barça, Barça, Baaaarça!

Nazywamy się, każdy wie jak: Barça, Barça, Baaaarça!

[Pochodzenie skróconej wersji nazwy Barça nie jest znane. Po raz pierwszy na piśmie pojawiło się 30  li-stopada 1922  roku w  tygodniku „Xut!”. Podobno był to okrzyk zagrzewający do boju piłkarzy na Les Corts. W  czasach reżimu Franco określenie to było w  me-diach zakazane, wróciło jednak w  1955  roku wraz z  popularyzacją katalońskiego czasopisma pod tym samym tytułem. W  latach 60. i  70. weszło do po-wszechnego użycia. Obecnie identyfikuje FC Barcelo-nę na całym świecie].

Jugadors, seguidors / tots units fem força Zawodnicy i kibice, razem jesteśmy silni

10 WPROWADZENIE

[To motto znalazło się na koszulkach klubowych na sezon 2010/11. W  zespole występowali między in-nymi tacy zawodnicy, jak: Luis Suárez, Ramallets, Samitier, Zamora, Basora, César Rodríguez, Kocsis, Kubala, Moreno i Manchón, Sadurní, Rexach, Cruyff, Neeskens, el Cholo Sotil, Asensi, Maradona, Schu-ster, Lineker, Koeman, Laudrup i  Guardiola, Migueli, Alexanko, Zubizarreta, Amor, Beguiristáin, Simon-sen, Quini, Stoiczkow, Romário, Rivaldo i  Ronaldo, Luis Enrique, Bakero, Lobo Carrasco, Ronaldinho, Deco, Eto’o, Rafa Márquez, Abidal, Alves. W Barcelo-nie grało ośmiu mistrzów świata: Valdés, Villa, Puyol, Xavi, Iniesta, Piqué, Pedro, Fàbregas, Busquets. No i oczywiście Messi. Część z nich była wychowankami klubu, pozostali zostali sprowadzeni z  innych drużyn, krajów, a  nawet kontynentów – pod tym względem przypominali zatem swoich kibiców. Na przykład Fan Club Barça Polska przygotował banner o powierzchni

POWYŻEJ: Camp Nou robi wrażenie na wszystkich. Nie da się tam nie poczuć, że za chwilę wydarzy się coś wyjątkowego. To cel pielgrzymek wielu ludzi z całego świata.

2000 m2 z nadrukiem tego hasła i twarzami Guardioli, Messiego, Puyola i Cruyffa].

Som molts anys plens d’afanys Przez te wszystkie lata pełne wyzwań

[Ciężkiej pracy związanej z  rozwojem, z  pozostawa-niem w  gronie najlepszych klubów świata, ze znale-zieniem własnego niepowtarzalnego stylu, z  okazy-waniem jedności, z  budowaniem nowego modelu funkcjonowania szkolenia, z  tworzeniem czegoś tak istotnego, jak powszechnie podziwiana szkółka pił-karska La Masía. Co więcej, Barça zawsze starała się być zarazem lokalna i uniwersalna, polityczna i apoli-tyczna, stawiać jednocześnie na seny i rauxa (seny to forma mądrości i zdroworozsądkowego podejścia do życia katalońskich przodków, a  rauxa to nagła deter-minacja i działanie)].

11WPROWADZENIE

Són molts gols que hem cridat Tyle razy krzyczeliśmy, gdy padał gol

[Ekscytujące, rozstrzygające, spektakularne, nie-powtarzalne, radosne, niemożliwe, dające chwałę. Gole Césara i Kubali, Paulino Alcántary, gol strzelony szczupakiem przez Evaristo, gol Ronaldo w  meczu z Compostelą, bramki Cruyffa, Romário i Ronaldinho, gol, który nie padł dzięki temu, że Puyol zatrzymał pił-kę klatką piersiową, zwycięstwa 5:0  i  6:2  na Santia-go Bernabéu, gol Bakero przeciwko Kaiserslautern, Koemana na Wembley, Eto’o  i  Bellettiego w  Paryżu, Eto’o  i Messiego w Rzymie, Iniesty w meczu z Chel-sea, Pedro, Messiego i Villi na Wembley, gol Messiego w meczu z Getafe i jego cztery bramki w starciu z Ar-senalem…]

I s’ha demostrat / que mai ningú no ens podrà tòrcer

I pokazaliśmy, że jesteśmy niezwyciężeni

[Przeciwnicy, naciski, wściekła krytyka, ataki, nieporo-zumienia ani dziwne sytuacje za kulisami. Barçę ataku-ją politycy, władze, media, drużyny przeciwne i trene-rzy, a mimo to klub dumnie utrzymuje się w światowej czołówce].

Czerwono-niebiescy niosą na wietrze bojowy krzyk. Nazywamy się, każdy wie jak:

Barça, Barça, Baaaarça.

Oto historia klubu.

1. NARODZINY LEGENDARNEGO KLUBU

13ROZDZIAŁ 1

NARODZINY LEGENDARNEGO KLUBU

1.

FC Barcelonę założyła grupa młodych mężczyzn, po-łączonych zamiłowaniem do sportu, który w Hiszpanii był wówczas nieznany. Grupa ta składała się z zaled-wie 12 osób pragnących biegać za piłką. Ich kapitan, dwudziestokilkuletni Szwajcar, dopiero co przeprowa-dził się do Barcelony, aby nauczyć się hiszpańskiego. To Hans Gamper, urodzony sportowiec, który 22 paź-dziernika 1989  roku udał się do redakcji tygodnika „Los Deportes”, aby zamieścić tam krótkie ośmiowier-szowe ogłoszenie. Zachęcał w nim wszystkich miłośni-ków futbolu, aby „zechcieli zgłosić się do jego biura we wtorek lub piątek między 21:00 a 23:00”. Dzięki temu prostemu i uprzejmemu zaproszeniu Gamper w towa-rzystwie 11 innych entuzjastów założył FC Barcelonę.

Pierwsze spotkanie członków klubu miało miejsce 29 listopada 1899 roku (to data uznawana za oficjalny początek historii Barcelony). Gdzie odbyło się to arcy-ważne spotkanie? W gimnazjum Solé. Liczba zawod-ników ledwie wystarczała do rozegrania meczu. Co naturalne, klub przejął nazwę i herb od miasta. Barwy klubowe – niebieskie i czerwone pasy – zostały wybra-ne na drugim spotkaniu, które odbyło się 13 grudnia. Jedna z teorii głosi, że założyciele klubu zasugerowali się kolorowymi ołówkami używanymi wówczas w  ra-chunkowości, gdzie stosowano kontrastowe barwy. Ważniejsze jest jednak to, że w  całej historii klubu zmieniały się jedynie spodenki (pierwotnie były białe) i szerokość pasów.

Oprócz Gampera założycielami klubu byli dwaj inni Szwajcarzy Walter Wild i  Otto Kunzle, Anglicy John i William Parsonsowie, Niemiec Otto Maier oraz Kata-lończycy Lluís d’Ossó, Bartomeu Terradas, Enric Du-cal, Pere Cabot, Carles Pujol i  Josep Llobet. Razem tworzyli różnorodną grupę, w  której narodowość nie miała znaczenia. Wild został pierwszym prezydentem klubu, ale pełnił tę funkcję przez zaledwie 17 miesięcy. W tym samym okresie występował również na boisku. Część członków klubu i jego piłkarzy pochodziła z An-glii. Wszyscy grali z Gamperem na środku nieczynne-go welodromu Bonanova. To była pierwsza siedziba

NA POPRZEDNICH STRONACH: Paulino Alcántara dwukrotnie występował w FC Barcelonie (w latach 1912–1916 i 1918–1927). Bramkostrzelny piłkarz i ulubieniec kibiców pozostaje najmłodszym zawodnikiem i zdobywcą bramki w historii klubu

PO LEWEJ: Joan Gamper, założyciel FC Barcelony. Osiadł w stolicy Katalonii, by uczyć się hiszpańskiego. Jako sportowiec i miłośnik piłki nożnej nie potrzebował zbyt wiele czasu, aby znaleźć innych zapaleńców, z którymi mógłby dzielić swoją pasję

PO PRAWEJ: Walter Wild, jeden z uczestników pierwszego spotkania w gimnazjum Solé w 1899 roku. Był zawodnikiem i pierwszym prezydentem klubu (piastował to stanowisko przez 17 miesięcy)

klubu, w której Barcelona pozostała przez pierwszych kilka miesięcy.

Pierwszy mecz w historii klubu rozegrano 8 grudnia 1899 roku, choć obu drużynom udało się wystawić tyl-ko po dziesięciu zawodników. Następnego dnia w bar-celońskiej gazecie „La Vanguardia” w sekcji sportowej ukazała się relacja z tego spotkania:

Genialny mecz na byłym welodromie Bonanova między Foot-ball Club Barcelona a młodymi pił-karzami z angielskiej społeczności naszego mia-sta. […] Mecz zaczęła Barcelona. Potem miały miejsce wszystkie te wypadki, które decydują o  wielkiej atrakcyjności tego sportu, ulubione-go w krajach cieszących się dobrym zdrowiem. […] Przez jakiś czas Anglicy trzymali Barcelonę w szachu, na 15 minut zamykając ją na własnej połowie. Później jednak pan Gamper, kapitan Bar-celony, wykonał jeden ze swoich sprintów i zdo-łał przedrzeć się pod bramkę rywala. Próbował zdobyć gola, ale bezskutecznie. Na zakończenie

14 ROZDZIAŁ 1

chcielibyśmy pogratulować Foot-ball Club Bar-celona bardzo obiecujących początków, gratulu-jemy również młodym chłopakom reprezentują-cym lokalną społeczność angielską. […] Na ko-niec rozległo się gromkie „hip, hip, hurra”, które zwyczajowo wieńczy tego typu spotkania.Świeżo utworzony klub przegrał pierwszy mecz

różnicą jednej bramki, jak jednak napisał dziennikarz, piłkarze pokazali się z dobrej strony i wzbudzili entu-zjazm oraz optymizm, które z czasem tylko rosły. Klub przeniósł się do nowej siedziby dopiero 18  listopada 1900 roku, czyli po niemal roku od swego powstania. Był to Hotel Casanovas. To tam w grudniu FC Barce-lona rozegrała i zremisowała pierwsze derby z Socie-dad Española de Fútbol, czyli późniejszym Real Club Deportivo Español. Rok później zespół przeniósł się do Carretera de Horta, gdzie pozostał do 1905 roku. Następnie, od lutego 1905 roku do 1909 roku, zespół grał na boisku bez nazwy między ulicami Muntaner, Londres, París i Casanovas.

Barcelona miała już wtedy na koncie pierwszy oficjalny tytuł: w  1902  roku wygrała rozgrywki Copa Macaya, które później określono mianem mistrzostw Katalonii w piłce nożnej. Pierwotna nazwa wywodziła się od twórcy rozgrywek, Alfonso Macayi, prezyden-ta Hispania Athletic Club (założonego głównie przez miejscowych szkockich robotników z  barcelońskiej dzielnicy Sant Andreu), który na początku XX wieku zorganizował pierwsze oficjalne hiszpańskie zawody piłkarskie. Brały w nich udział jedynie katalońskie klu-by. Impreza zniknęła z  kalendarza w  1940  roku, gdy reżim Franco zakazał organizacji wszelkich mistrzostw regionalnych.

To pierwsze zwycięstwo turniejowe miało decydują-ce znaczenie, ponieważ dzięki niemu klub zapracował

sobie na zaufanie swoich członków i kibiców. FC Bar-celona wygrała wszystkie osiem rozegranych spo-tkań i zdobyła 60 bramek, tracąc zaledwie dwie. Rok później zespół powtórzył ten sukces (wówczas turniej nosił już nazwę Copa de Barcelona), a  w  sezonach 1904/05  i  1908/09  wywalczył mistrzostwo Katalonii (był to pierwszy sezon, gdy Barcelona grała na sta-dionie Camp de la Indústria). Oprócz triumfu w Copa Macaya w  1902  roku klub wywalczył drugie miejsce w Campeonato de España (dzisiejszym Pucharze Kró-la). To właśnie w tym turnieju Barcelona po raz pierw-szy zmierzyła się z zespołem mającym zostać jej arcy-rywalem – Realem Madryt, który wówczas nosił nazwę Madrid Club de Football. Spotkanie rozegrano 13 maja 1902 roku, czyli zaledwie dwa miesiące po oficjalnym założeniu klubu z Madrytu przez dwóch braci, Juana i Carlosa Padrósów, którzy – o ironio! – również pocho-dzili z Barcelony. W tym pierwszym clásico Barcelona wygrała 3:1.

Rok 1903  był dla Gampera ostatnim w  roli za-wodnika. Miał wtedy 25  lat i  chciał poświęcić więcej czasu swojej firmie. Nie porzucił jednak klubu, w któ-rym w tym samym roku rozegrał swój pierwszy mecz międzynarodowy. Barcelona wygrała 3:2 na wyjeździe z  francuskim Stade Olympique. Piłka nożna cieszyła się coraz większą popularnością, co miało swój wyraz na okładce „Los Deportes” z maja 1903 roku. Znaleźli się na niej pozujący do zdjęcia piłkarze Barcelony.

Od 1904 roku do wybudowania stadionu Camp de la Indústria FC Barcelona i Espanyol (bo tak nazywał się teraz ten klub) były siłą napędową katalońskiego futbolu.

Później przyszły porażki. W sezonie 1905/06 zespół przegrał 1:10 z Bilbao oraz 1:9 z Olympique Marsylia w nadzwyczaj zażartym pojedynku z drużyną złożoną

PO PRAWEJ: Blaugrana rozgrywa swój pierwszy mecz z zaledwie dziesięcioma piłkarzami w składzie. 8 grudnia 1899 roku, były welodrom Bonanova, relacja w dzienniku „La Vanguardia”

PONIŻEJ: Pierwszy tytuł Barcelona wywalczyła w 1902 roku, wygrywając Copa Macaya, pierwsze oficjalne rozgrywki w Hiszpanii. Rok później turniej ten przekształcił się w piłkarskie mistrzostwa Katalonii

15ROZDZIAŁ 1

z  byłych zawodników rugby. Mecz z  zespołem wy-stępującym pod jakże prostą nazwą X, złożonym z wielu byłych piłkarzy Espanyolu, zakończył się roz-róbą, w wyniku której musiała interweniować policja. Ze względu na brak zwycięstw klub tracił członków w alarmującym tempie – na początku 1908 roku zosta-ło ich już zaledwie 38. FC Barcelona przechodziła głę-boki kryzys i znalazła się na krawędzi przepaści. Miało to doniosłe skutki dla całego katalońskiego futbolu – Espanyol przestał istnieć na całe trzy lata. Hans Gam-per, który w tym momencie posługiwał się już kataloń-ską wersją swojego imienia i stał się Joanem Gampe-rem, do tego momentu pozostawał jedynie uprzywile-jowanym obserwatorem sytuacji w klubie. Gdy wycofał się z działalności biznesowej, zwołał zebranie, na które przyszło zaledwie 20 osób. Przejął stery klubu i posta-nowił znów skierować go na właściwe tory.

Oficjalne objęcie przez niego prezydentury mia-ło miejsce 2 grudnia 1908  roku. Gamper postawił na dość zaskakujący sposób odzyskiwania członków klu-bu. Odwiedzał każdego z nich z osobna i przekonywał do powrotu. Jego starania się opłaciły, już w następ-nym roku FC Barcelona liczyła bowiem 201 członków. Działania podjęte przez założyciela klubu były na tyle zdecydowane i skuteczne, że już po kilku miesiącach, 14 marca 1909 roku, miała miejsce inauguracja pierw-szego stadionu będącego własnością FC Barcelony. Był to Calle Indústria (dzisiejsza nazwa: París), znany również jako La Escopidora. Nowe boisko mogło po-wstać dzięki staraniom wszystkich członków klubu, którzy aktywnie zbierali środki na jego budowę. Od 1914  roku stadion miał sztuczne oświetlenie, co na ówczesne czasy było w Hiszpanii absolutną nowością. Poza tym w  1916  roku stanęły tam dwupoziomowe drewniane trybuny (kolejna nowinka), choć nadal nie

było szatni, które powstały jakiś czas później. Stadion liczył 1500 miejsc siedzących i 4500 miejsc stojących.

Legenda głosi, że kibiców przybywało i stadion nie był w  stanie ich wszystkich pomieścić. W  rezultacie wielu z nich siadało na górnej części trybuny, wysta-wiając tyłki (po katalońsku: culo) w stronę przechod-niów, więc ci zaczęli żartobliwie nazywać ich culés. Słowo to wyewoluowało do postaci culés, powszech-nie używanej na określenie kibiców Blaugrany.

Można było odnieść wrażenie, że nowy stadion ma magiczny wpływ na piłkarzy i  przynosi im szczęście. Od tego momentu FC Barcelona zaczęła wygrywać mecz za meczem. Zdobyła tytuł mistrzów Katalonii, nie przegrywając ani jednego spotkania. Potem miały miejsce triumfy w Copa Pirineos Orientales – między-narodowym turnieju z  udziałem drużyn z  Kraju Ba-sków, Katalonii i południowej Francji – oraz w Pucha-rze Hiszpanii. Po tym, jak piłkarze Barcelony wznieśli puchar na boisku w Madrycie, wrócili do rodzinnego miasta, gdzie na dworcu czekał na nich tłum kibiców. Po raz pierwszy w historii zawodnicy zostali powitani w domu w taki sposób. W owym okresie u wylotu Las Ramblas, gdzie ogłaszano wyniki meczów piłkarskich, stała budka z napojami. Kibice zaglądali tam, żeby po-znać najnowsze informacje o klubie. W ten sposób za-wiązała się relacja kibiców z fontanną Canaletas, której nazwa pochodzi od tego fragmentu Las Ramblas. Od tamtej pory los culés świętują tam wszystkie triumfy swojej drużyny.

Odkąd 14  marca 1909  roku zespół po raz pierw-szy wystąpił na murawie tego stadionu, zdobył tam

PO LEWEJ: W maju 1903 roku „Los Deportes”, ta sama gazeta, w której ukazało się ogłoszenie Gampera, zamieściła na pierwszej stronie zdjęcie piłkarzy. Świadczyło to o tym, jak dużego znaczenia nabiera futbol w Hiszpanii.

16 ROZDZIAŁ 1

13 tytułów: ośmiokrotnie triumfował w mistrzostwach Katalonii (po raz ostatni w sezonie 1921/22) i pięcio-krotnie zdobywał Puchar Hiszpanii. To był okres zwy-cięstw i  zmian. Pierwszą z  nich był stopniowy spa-dek liczby obcokrajowców w składzie, który w coraz większym stopniu tworzyli lokalni piłkarze. Odsetek Katalończyków zwiększał się nawet w  zarządzie klu-bu. Jedynymi obcokrajowcami pozostali tam sam pre-zydent Gamper, który do 1925  roku pełnił tę funkcję z  przerwami aż pięciokrotnie, oraz Arthur Witty, były zawodnik i prezydent klubu w latach 1903–1905. Wit-ty’emu przypisuje się sprowadzenie z Wielkiej Brytanii pierwszych regulaminowych piłek i zastosowanie sia-tek w bramkach.

W 1910 roku klub postanowił zrezygnować z herbu miasta i ogłosił konkurs na własne godło. Jego zwy-cięzcą został Santiago Femenía. Klub wykorzystuje jego projekt do dziś, choć z drobnymi modyfikacjami: po lewej stronie krzyż Świętego Jerzego, po prawej cztery pasy z flagi Katalonii, a w dolnej części barwy klubowe, czyli bordowy i granatowy, z piłką pośrodku. Ten herb miał jasno i wyraźnie zdefiniować tożsamość katalońskiego klubu.

W  pierwszym sezonie drugiej dekady XX wieku liczba członków klubu wzrosła do 400, a w drużynie pojawiły się pierwsze gwiazdy. Niektóre z  nich usta-nawiały niesamowite jak na tamte czasy rekordy. Jed-nym z  takich wybitnych graczy był George Pattullo, były bramkarz występujący również jako napastnik.

Pochodzący z Glasgow Pattullo grał amatorsko i po-jawił się w Barcelonie po tym, jak sam Joan Gamper zobaczył go w akcji i przekonał do podpisania kontrak-tu z Blaugraną.

Szkot dowiódł swojej bramkostrzelności, zdobywa-jąc w sezonie składającym się z 20 spotkań aż 41 goli. Najlepszym strzelcem w całej historii klubu pozosta-wał jednak Paulino Alcántara, zdobywca 369 bramek w 357 meczach; było tak aż do 16 marca 2014 roku, gdy zaszczyt ten odebrał mu Leo Messi, strzelając przy okazji hat-tricka.

Pochodzący z Filipin Paulino Alcántara debiutował w  Barcelonie w  sezonie 1912/13  w  wieku zaledwie 15 lat. W jego przypadku dość łatwo dawało się obli-czyć średnią strzelonych bramek: jeden gol na mecz. Był uwielbiany przez kibiców, którzy przywykli do oglą-dania jego trafień, do białej chusteczki wystającej mu ze spodenek oraz do zaskakującej siły jak na tak drob-nego piłkarza.

Był to okres chwały, nie oznacza to jednak, że klub nie musiał radzić sobie z trudnościami i kontrowersja-mi. Na początku sezonu 1911/12 odbyło się spotkanie, podczas którego panowała bardzo gorąca atmosfera. Omawiano zmiany w regulaminie klubu, z którymi kil-ku członków się nie zgadzało. Były długie wystąpienia, rozwlekłe debaty, padały nawet obelgi. Wreszcie sam założyciel klubu powiedział: „Mówicie, że kochacie ten klub, a tak naprawdę go zarzynacie”, po czym zagroził, że wyjdzie z sali. W końcu jednak emocje opadły.

POWYŻEJ: W wieku 25 lat Joan Gamper zakończył karierę piłkarską, aby skupić się na działalności biznesowej. Od grudnia 1908 roku do czerwca 1925 roku aż pięciokrotnie pełnił z przerwami funkcję prezydenta klubu

PO PRAWEJ: W 1910 roku ogłoszono konkurs na nowy herb klubu, który z kilkoma modyfikacjami jest używany do dziś. Na zdjęciu widać drewniane krzesło z loży honorowej z lat 1910–22, na którym widnieje wczesna wersja tego herbu

17ROZDZIAŁ 1

Chodziło o pieniądze. Część zawodników zażądała wynagrodzeń, a gdy ich oczekiwania nie zostały speł-nione, odmówili gry w towarzyskim meczu przeciwko San Sebastián. Ci, którzy wyszli na boisko, ruszali się tak apatycznie, że ściągnęli na siebie gniew kibiców. Zarząd klubu sprzeciwiał się roszczeniom zawodni-ków, którzy chcieli otrzymywać stały procent od ca-łości wpływów z  tytułu sprzedaży biletów. Cały incy-dent zakończył się wydaleniem z drużyny pomocnika José Quirante, którego uznano za prowodyra protestu, a także kilku innych zawodników (w gronie tym znaleźli się bracia Comala, bracia Wallace, Paco Bru, Mensa i Solà). Piłkarze ci założyli nowy klub, el Casual, który nie przetrwał jednak zbyt długo. Spięcie to przełożyło się na postawę zawodników na boisku w towarzyskim meczu Barcelony z  Espanyolem. Podczas spotkania doszło do kilku poważnych incydentów, które dopro-wadziły do załamania relacji między oboma klubami.

W sezonie 1913/14 mecze towarzyskie rozgrywano już z zespołami z zagranicy. Barcelona na pierwszy taki mecz zaprosiła profesjonalną angielską drużynę Notts County. Zespoły rozegrały trzy mecze. Dwa pierwsze wygrali Anglicy: 2:0 i 4:0. Legenda głosi, że zaślepieni dumą barcelońscy dziennikarze na łamach gazety rzu-cili Anglikom wyzwanie, że w meczu z Barçą nie będą w stanie strzelić więcej niż pięciu goli. W związku z tym zawodnicy Notts County, choć przegrywali w trzecim meczu już 0:3, ostatecznie strzelili Katalończykom dziesięć goli w ciągu niecałych 30 minut.

Nie licząc zamieszania na szczeblu zarządu i  nie-udanych spotkań towarzyskich, Barcelona dalej wy-grywała mecze i  zdobywała tytuły. Zespół wywalczył mistrzostwo Katalonii kolejnych siedem razy i  prak-tycznie dominował w tych rozgrywkach do 1922 roku, kiedy to przeniósł się na nowy stadion Les Corts. Tam miała rozpocząć się zupełnie nowa epoka w  historii klubu.

POWYŻEJ: Pierwszy stadion stanowiący własność FC Barcelony, otwarty 14 marca 1909 roku w Calle Indústria (obecna nazwa: París). Obiekt został sfinansowany wspólnym wysiłkiem członków klubu

Koniec fragmentu

Zapraszamy do księgarń i na www.labotiga.pl