AZRBAYCAN RESPUBLKASININ DÖVLT STATSTKA KOMTSDÖVLT KOMTS
Dövlt standartlarnn tsdiq edilmsi haqqnda
Azrbaycan Respublikas Prezidentinin 22 noyabr 1998-ci il tarixli 26 nömrli Frman il tsdiq edilmi “Beynlxalq (regional) v dövltlraras standartlarn, normalarn, qaydalarn v tövsiylrin Azrbaycan Respublikas razisind tannmas v ttbiq edilmsi Qaydalar”nn 3, 6 v 7-ci bndlrini v Azrbaycan Respublikas Prezidentinin 2009-cu il 31 avqust tarixli 155 nömrli Frman il tsdiq edilmi “Azrbaycan Respublikas Standartladrma, Metrologiya v Patent üzr Dövlt Komitsi haqqnda” sasnamnin 8.12 v 8.45-ci bndlrini rhbr tutaraq qrara alnr:
1. Beynlxalq standartlar sasnda hazrlanm aadak dövlt standartlar tsdiq edilsin. 1.1. AZS 795-2014 (API RP 551-1993) “Proses ölçm cihazlar” (1 nömrli lav). 1.2. AZS 796-2014 (ASME PTC 19.3 TW-2010) “Termogilizlr. çi xarakteristikalarnn tyin edilmsi üçün snaqlarn aparlmas” (2 nömrli lav). 1.3. AZS 797-2014 (ASME B16.20-2007) “Flans borular üçün metal araqatlar. Halqa birlmli, spiral sarl v örtüklnmi” (3 nömrli lav). 1.4. AZS 768-1-2014 (IEC 60227-1:2007) “Nominal grginliyi n çoxu 450/750V olan polivinilxlorid izolyasiyal kabellr. Hiss 1: Ümumi tlblr” (4 nömrli lav). 1.5. AZS 798-1-2014 (IEC 60664-1:2007) “Aa grginlikli sistemlrd ilyn avadanlqlar üçün izolyasiyann laqlndirilmsi. Hiss 1: Prinsip, tlb v snaqlar” (5 nömrli lav). 1.6. AZS 799-2-1-2014 (IEC 61241-2-1:1994) “Alan tozlarn mövcud olduu zaman istifad olunan elektrik aparatlar. Hiss 2: Snaq metodlar - Bölm 1: Tozun minimum alma
temperaturunun müyyn olunmas metodu” (6 nömrli lav). 1.7. AZS 800-2014 (API STD 620-2013) “Aa tzyiqli, böyük tutumlu qaynaq edilmi rezervuarlarn dizayn v konstruksiyas” (7 nömrli lav). 1.8. AZS 801-2014 (ASTM D 1883 - 07e2) “Laboratoriya trfindn yoxlanlm-sxlm torpaqlarn Kaliforniya möhkmlilik msalna dair standart snaq metodlar” (8 nömrli lav). 1.9. AZS 802-1-2014 (IEC 60072-1:1991) “Frlanan elektrik manlarnn ölçülri v ölçü ardcllqlar Hiss 1: 56-dan 400- qdr dayaq nömrlri v 55-dn 1080- qdr flans nömrlri” (9
nömrli lav). 1.10. AZS 803-2014 (AP STD 611-1997) “Neft, kimya v qaz snayesi sahlri üçün ümumi mqsdli buxar turbinlri” (10 nömrli lav). 2. Qanunvericilik v hüquq ekspertizas öbsin (R.Vliyev) taprlsn ki, bu Qrarn 1-ci bndi il tsdiq edilmi dövlt standartlarnn Azrbaycan Respublikasnn Hüquqi Aktlarn Dövlt
Reyestrin daxil edilmsi üçün 3 gündn gec olmayaraq Azrbaycan Respublikasnn dliyy Nazirliyin göndrilmsini tmin etsin. 3. Texniki tnzimlm v standartladrma öbsin (N. Tayev) taprlsn ki, bu Qrarn 1-ci bndi il tsdiq edilmi dövlt standartlarnn qeydiyyata alnmasn tmin etsin. 4 . Azrbaycan Standartladrma v Sertifikatladrma nstitutuna (S.Abdullayev) taprlsn ki, bu Qrarn 1-ci bndi il tsdiq edilmi dövlt standartlarnn texniki tnzimlm v
standartladrma üzr texniki normativ hüquqi aktlarn dövlt fondununa daxil edilmsini tmin etsin. 5. Ümumi öby (X.Hsnovaya) taprlsn ki, aidiyyti struktur bölmlrini bu Qrarla tan etsin. 6. Bu Qrarn icrasna nzarti öz üzrimd saxlayram.
Sdr Ramiz Hsnov
tarixli 010 nömrli Qrar il tsdiq edilmidir.
1 nömrli lav
_____________________________________________________________________________________________
ilnib hazrlanb v tqdim edilib.
2. Bu standart API RP 551:1993 “ Process Measurement Instrumentation” standartnn autentik trcümsidir.
3. lk df ttbiq edilir.
4. Dövlt standartnda müyyn ediln tlblrin beynlxalq standartlara, norma, qayda v tövsiylr v digr dövltlrin müvafiq mütrqqi milli standartlarna, elm, texnika v texnologiyann müasir nailiyytlrin saslanmasn müyyn etmk üçün standartn ilkin yoxlama müddti 2019-cu il, dövrü yoxlama müddti 5 ildir.
AZRBAYCAN RESPUBLKASININ DÖVLT STANDARTI
Process measurement instrumentation
BÖLM 1- ÜMUM
1.1 Ttbiq sahsi
Bölm 2-6 üzr material daha vvl artq çap edilmdn API Tövsiy ediln Tcrüb 550, Hiss 1-in bir neç bölmlrind tqdim olunub:
a. Bölm 2- API Tövsiy ediln Tcrüb 550, Hiss I, Bölm 1, “Axn.”
b. Bölm 3- API Tövsiy ediln Tcrüb 550, Hiss I, Bölm 2, “Sviyy.”
c. Bölm 4- API Tövsiy ediln Tcrüb 550, Hiss I, Bölm 4, “Tzyiq.”
d. Bölm 5-API Tövsiy ediln Tcrüb 550, Hiss I, Bölm 3, “Temperatur.”
e. Bölm 6 - API Tövsiy ediln Tcrüb 550, Hiss I, Bölm 8, “Kipldiricilr, tmizlmlr v q rtlri üçün izolyasiya.”
Bu tövsiy olunan tcrübd hat olunan cihazlarn quradrlmas üçün prosedurlar bir çox tcrübdn keçmi qurularn qiymtlndirilmsin saslanr. Onlar n davaml dqiq nticlr
gtirn, praktik v thlüksiz olduu sübut ediln quradrma tcrüblrini ks etdirir. Proses v traf mühitin mühafizsi bölm 6-da ümumildirilmi formada hat olunur. Tlb olunduqda,
proses v traf mühitin qorunmasnn xüsusi hallar bölm 2-5-d hat olunur.
Çn ölçüsü bölm 3-ün hat dairsi xaricinddir. Ttbiq olunan nr bu bölmd istinad edilir.
Müvafiq hallarda, quradrma çertyojlar, xbrdarlq qeydlri v rhlr daxil edilir. Adtn boru standartlarnda geni hat olunan klapan v boru kmrlri ksr quradrma çertyojlarna
daxil edilmir.
1.2 Normativ istinadlar
Aadaklar standartlar, kodlar v xüsusiyytlr haqqnda n son nr v ya tfti, müyyn drcd, bu tövsiy olunan tcrübnin bir hisssini tkil edir:
ANSI MC 96.1 Temperature Measurement: Thermocouples (Temperaturun ölçülmsi: Termocütlr)
API RP 550 Manual on Installation of Refinery Instruments and Control Systems, Pari I, "Process Instrumentation and Control," Section 7. "Transmission Systems" (out of print) (Neft Emal
Zavodunun nzart-ölçü cihazlar v idaretm sistemlrinin quradrlmasna dair vsait," Bölm 7. "Transmissiya sistemlri" (çap dayandrlmdr))
RP 550 Manual on Installation of Refinery Instruments and Control Systems, Part III, "Fired Heaters and Inert Gas Generators” (out of print) (Neft Emal Zavodunun nzart-ölçü cihazlar v idaretm sistemlrinin quradrlmasna dair vsait, Hiss III, "Alov qzdrclar v inert qaz generatorlar” (çap dayandrlmdr)
RP 552 Signal Transmitters and Air Supplies (in press) (Siqnal ötürücülri v hava kompressorlar (nr olunur))
RP 554 Control Centers, Instruments, and Control Systems (in press) (daretm mrkzlri, nzart-ölçü cihazlar v idaretm sistemlri(nr olunur))
RP 555 Process Analyzers (in press) (Proses analizatorlar (nr olunur))
Std 606 Compact Carbon Steel Gate Valvesqxtended Body (Kompakt karbon polad drossel klapanlarnn korpusu)
Pub1 2218 Fireproofing Practices in Petroleum and Petrochemical Processing Plants (Neft Emal v Neft-Kimya Zavodlarnda yanndan mühafiz tcrüblri)
RP 2350 Overfill Protection for Petroleum Storage Tanks (Neft rezervuarlarnn hddindn artq dolmadan mühafiz)
Std 2545 Method of Gaging Petroleum and Petroleum Products (Neft v neft mhsullarnn qiymtinin müyyn edilmsi metodu)
Manual of Petroleum Measurement Standards, Chapter 4, “Proving Systems”; Chapter 5, “Metering”;(Neft ölçü standartlar üzr vsait, Fsil 4, “Snaq sistemlri”; Fsil 5, “Ölçm”;)
Chapter 6, “Metering Assemblies”; Chapter 7, “Temperature Determination”; Chapter 14, “Natural Gas Fluids Measurement,” Section 3, “Concentric, Square-Edged Orifice Meters,” Part 1,
“General Equations and Uncertainty Guidelines”; Chapter 18, “Custody Transfer” (Fsil 6, “Ölçü cihazlar”; Fsil 7, “Temperaturun müyyn edilmsi”; Fsil 14, “Tbi maye qazlarn ölçülmsi,”
Bölm 3, “Koaksial, kvadrat knarl ölçü diafraqmalar,” Hiss 1, “Ümumi brabrlik v qeyri-müyynlik tlimatlar”; Fsil 18, “Nticnin ötürülmsi”)
ASME B 16.5 Pipe Flanges and Flanged Fittings (Boru flanslar v flansl fitinqlr)
PTC 19.3 Performance Test Code-Temperature Measurement (çi parametrlrin müyyn edilmsi üçün snaq metodu – Temperaturun ölçülmsi)
ASTM STP 470B Manual on the Use of Thermocouples in Temperature Measurement (Temperatur ölçmlrind termocütdn istifad olunmas üzr vsait)
NFPA 70 National Electrical Code (Milli elektrotexnika qaydalar)
BÖLM 2-AXIN
2.1 Ttbiq sahsi
Bu bölmd adtn emal proses snayesind axn ölçmsi üçün istifad ediln göstrici, qeydedici v ötürücü kimi axn ölçm cihazlarn quradrlmas üçün tövsiy olunan tcrüb müzakir edilir. Sayacn ii v qbul edilrk ötürüln axn hcminin ölçülmsi Neft Ölçm Standartlarnn API Tlimatnn 4,5,6 v 18 Bölmlrind hat olunur.
2.2 Ümumi
2.2.1 Kateqoriyalar
Bzi sas prosedurlar, tcrüblr v tdbirlr bu tövsiy olunan tcrüb boyu müzakir ediln axn cihazlarnda ttbiq edilir. Ttbiq oluna biln hallarda, bu bölmd hat olunan material
sonrak bölmlrd müzakirlrin bir hisssi hesab edilmlidir. Axnn ölçülmsi üçün ümumi cihazlar aadak kateqoriyalara bölünür:
a. Diferensial sayaclar - axn sas element vasitsil axnn sbb olduu diferensial tzyiqdn ölçür. Axn yaranan diferensial tzyiqin kvadrat kökün mütnasibdir. Bu diferensial
diafraqma, membran v ya manometrlr il hiss olunur.
b. Dyin sah sayaclar (rotametrlr) - dibindn boru vasitsil axn drcsinin mövqe funksiyas olduunu güman ediln, aquli konik boru daxilind sal prinsipi üzrind ilyir. Bu sal
ölçüln mayenin sxlndan daha böyük sxla malik olmaldr. Axnnn keçmli olaca hlqvi sah balans nöqtsind daralan borunun daxili sahsi v sal bal sahsi arasnda frqdir. Daim,
alt üst boru daxili sahsi olduundan artr. Borunun daxili sahsinin daim artr v dibindn yuxarya qdr davaml dyin olur, halbuki sal balq sahsi dyimz olaraq qalr, dyin sah termini
sayacn bu növünü tsvir etmk üçün istifad olunur. Daimi diferensial tzyiqd, axn sahy birbaa mütnasibdir.
c. Maqnit sayaclar - tlb olunan elektrik keçiriciliy malik, hr hans mayenin axn hcmi drcsini ölçn sayaclardr. Sürt Faradayn elektromaqnit induksiya qanunu istifad edilrk
müyyn edilir.
d. Turbin sayaclar - tezliyi axn selind yerln rotordan maqnetik seçilmi v axn drcsin xtti bal olan, impulsunun zncirvari çx il hcmli maye axnn hesablayr.
e. Hcmli sayaclar - sayac korpusu vasitsil keçn mayenin mexaniki ardcl hcmi seqmentlri il axn ölçür.
f. Burulanl sayaclar - yüksk v aa tzyiqli sahlrd burulan zncir yaratmaq üçün axn selind bir mane kimi istifad edilir.
g. Xüsusi sayaclara - tez-tez xüsusi proqramlar üçün istifad olunan kütlvi (yni, Koriolis v istilik), hdf v ss sayaclar kimi qurular daxildir. Xüsusi proqramlar il bal bu qurularn
istehsalçlar il mslhtlmlr aparlmaldr.
pnevmatik siqnala çevirmlidir v siqnal uzaqdan qbul edn cihazlara ötürmlidir. Bu hmçinin uzun boru kmrlri v ya digr üsullarla tlb olunduu yerli qurularda axn ölçülmsini
ötürmk üçün standart tcrübdir. Nümunlr prosesd istifad ediln mayelrd yaranan brk hissciklrin txanmaya sbb olmas v ya maye sviyysinin yükslmsi il yaranan frqlrin
balq hisssinin problemlrin gtirib çxaraca kimi hallar da daxildir. Donmann qarsn almaq üçün, izolyasiya v istilik xtlri d minimuma endirilir v ya ötürülm sistemlrinin istifadsi il aradan qaldrlr.
2.2.3 lçatarlq
olduu yuvarlanan platform istifad edil bilr.
2.2.4 Yerli göstrici
Yerli göstrici arzu olunan v qeyri-göstrn ötürücülrin istifad olunduu yerd, çx göstricilri tmin edilmlidir. Nzart-klapan stansiyasnda, axn l il nzart ed bilck
avadanlqlarda axn göstricisi, lazm olduqda l il nzart imkan yaratmaq üçün klapan yerindn aydn görünn v oxunaql olmaldr. Bu axn sayac ötürücünün kalibrlmsind istifad edilmmlidir.
2.2.5 Vibrasiya
Vibrasiya mruz olduu yerlrd quradrlm olduqda, cihazlarn ksriyyti zrr, anormal sürtülm v ya qzaya hssasdr. Axnn sistemi v ya avadanln hr hans bir hisssi vibrasiya
mruz qalrsa, tsir ediln cihazlar vibrasiyasz dayaqlar il tmin edilmlidir.
2.2.6 Pulsasiya
Pulsasiyal axnn ölçülmsi çtindir v ondan uzaq dayanmaq lazmdr. Balq tipli sayaclar, hcmli sayaclar v turbinlr kimi mexaniki hrktli cihazlar pulsasiyal-axn avadanlqlarda
istifad edilmmlidir. Ölçülmsi etibarl deyil v pulsasiya mexaniki komponentlri vaxtndan vvl yeyilmsin kömk ed bilr.
2.2.7 Tmizlm v kipldirm Özlü maye v ya korroziyal proses mayelr qiymtlndirildikd v ya brk v ya suspenziya mövcud olduu yerlrd txanma ehtimal olduqda, diferensial ötürücünün hssas balnn
hssas xtlri diafraqma kipldirm vasitsil v ya tmizlik impuls xtlri il qorunmaldr. Diafraqma kipldirici ölçüln maye üçün münasib olan islanm hisslr malik olmaldr v materiallar korroziyaya davaml olmaldr (bax: Bölm 6).
2.2.8 Boru kmrlri
il hat olunur.
2.3. Ölçm cihazlar
edilnlrin növlrindn biridir.
2.3.1.1.2 Açl plitsi
ti-(kvadrat-) knarl konsentrik açl plitsi, onun aa dyri v adaptasiyasna v müyyn edilmi msallarn mövcudluuna gör n çox istifad olunan elementidir. ksr xidmtlr
üçün açl plitlri korroziyaya davaml materiallardan, adtn 304 v ya 316 paslanmayan polad növündn hazrlanr. Digr materiallar xüsusi xidmtlr üçün istifad olunur. Eksantrik açllar v ya seqment plitlr çox çirkli mayelr, suspenziyalar v ya nm qazlar üçün istifad olunmaldr; kvadrant açllar özlü mayelr üçün istifad olunmaldr. Açl plitlrin üstünlüklrin yax
tkrarlanmas, quradrma rahatl, boru ölçüsündn asl olmayaraq bir ötürücünün istifadsi, aa qiymt, mövcud növlrin v materiallarn geni müxtlifliyi v onlarn dyidiril bilcyi nisbi
rahatlq daxildir. Açl plitlrin mhdudiyytlrin maye v eroziyaya yüklnmi xarici material trfindn zrr qar onlarn ziflnmsi daxildir. Açl plitlri üçün borunun giriind v çxnda düz boru tlb olunur. Açl plitlr haqqnda trafl mlumat üçün bax: Neft Ölçm Standartlarnn API Tlimat Fsil 14 Bölm 3, Hiss 1
2.3.1.1.3 Axn ucluu
Ölçü diafraqmas il müqayisd axn ucluqlar daha az istifad olunur. Onlarn sas üstünlüklri boru ölçüsündn asl olmayaraq bir ötürücü növünün istifad olunmas v yax
tkrarlanmas, balq hisssinin daimi sradan çxmas riskinin aa olmas v verilmi diametr üçün eyni rtlr altnda ölçü diafraqmas il ld edil biln txminn 65 faiz daha böyük axn
gücüdür. Axn ucluq kipldiricisi üçün borunun giriind v çxnda düzbucaq formal boru tlb olunur (bax: kil 1). Axn ucluunun mhdudiyytlri yüksk qiymt, ölçü diafraqmas il müqayisd geni mlumatlarn olmamas, özlü mayelr üzr mhdud ttbiq olunmas v axn kalibrlmsinin tövsiy olunma faktdr.
2.3.1.1.4 Dirskli sayac
quradrma rahatl, iki istiqamtli olmaq qabiliyyti, çox aa tzyiq zrri, giri boru kmrlri üçün minimum tlb v boru ölçüsündn asl olmayaraq bir ötürücü növünün istifadsi daxildir.
Dirsk sayaclarn mhdudiyytlrin onlarn aa sürtli xidmtlr üçün yararl olmamas, zif dqiqliyi v veriln axn drclri üçün aa diferensial daxildir.
2.3.1.1.5 Venturi v ölçm borular
Yüksk gücün v minimum zrrin kritik amillr olduu yerlrd Venturi v ölçm borular istifad olunur. Onlarn üstünlüklri yax tkrarlanmas, aa daimi zrr, suspenziya v çirkli
mayelrd ttbiqi v boru ölçüsündn asl olmayaraq bir ötürücü növünün istifad olunmasdr (bax: kil 1). Venturi v ölçm borularn mhdudiyytlrin yüksk qiymt (onlar adtn n bahal
diferensial tzyiq istehsalçlardr) v lav dstk tlb ed bilck, quradrma ölçüsü v çki daxildir. Giri v çx borusunun düz istiqamti Venturi v ya axn borularu üçün tlb olunur.
kil 1-Axn ucluu, venturi borusu v axn borular
2.3.1.1.6 Pito borular v Pito Venturi borular
Pito borular v pito venturi borular minimum tzyiq dümsi tlb olunan v dqiqlik sas narahatlq olmad yerlrd istifad olunur. Pito borular v pito venturi borular n üstünlüklrin çox aa qiymt, orta hesabla növ mövcudluu, boru ölçüsündn asl olmayaraq bir ötürücü növünün istifadsi v isti kran il axna lav etmk imkan daxildir. Pito borular v pito venturi
borularn mhdudiyytlrin aa drcli diferensial ötürücü v dqiqlik üçün axn profilindn asll onlarn tlbin daxildir. Pito venturi daha böyük ölçü tlb edir v quradrma aralq
msaflr üçün xüsusi diqqt tlb edir. Giri v çx borunun düz borusu pito borular v pito venturi borular üçün tlb olunur (kil 2).
2.3.1.2 Diferensial ölçü cihazlar
Ölçm cihazlarnn bir neç növlri sas element trfindn istehsal olunan diferensial müyyn etmk üçün istifad olunur. Axn diferensialn kvadrat kökün mütnasibdir: buna gör d,
aa axn oxunuda dqiqliyi saxlamaq üçün 3:1-dn böyük bir sra tövsiy olunmur. Birdn çox ötürücülr v ya mikroprosessor sasl ötürücülr sran artrmaq üçün istifad edil bilr. Axnn
ölçülmsi v ya diferensial cihazn kalibrini ölçmk üçün, manometr v ya diferensial girii oxumaq üçün dqiq ölçü testi istifad olunmaldr. Bu kalibrlm qurular metr intervalndak kimi eyni
ddlrl bitirilmlidir (msln, su düym). Pnevmatik nticlri cihazn eyni növü üzr oxumaq olar. Elektron cihazlar dqiq voltmetr v ya ampermetr tlb edir. Ümumi axn l il axn qrafiki
planimetr vasitsil inteqr edrk v ya sayac inteqrator il tchiz edrk ld edil bilr. Düzlilr orijinal axn hesablamalardan knarlama üçün axan axnn raitind dyiikliklr üçün ttbiq
edilmlidir. n çox istifad olunan diferensial tzyiq ölçü cihazlar 2.3.1.2.2 v 2.3.1.2.3 vasitsil tsvir edilir.
kil 2-Pito boru montaj
Diafraqma tipli diferensial tzyiq ötürücülr emal hisslrd geni kild istifad olunur. Yuxar hddin qorunmas v nmlnmni tmin etmk üçün ötürücünün korpusu v ya kapsulu
maye il doldurulur. Ötürm siqnal pnevmatik v ya elektron ola bilr. Onlarn aa hrktin gör, bu cihazlar ümumiyytl kondensat qab olmadan istifad edil bilr. Yer lçatan v minimum
vibrasiya olduqda xtti montaja üstünlük verilir. Qaz sayaclar hr hans kondensat qurutmaq üçün xtdn yuxarda montaj edilir. Maye sayaclar qeyri-brabr statik balqlardan shvlr sbb
ola bilck hissetm xtlrind qaz v ya buxar sxlmasnn qarsn almaq üçün xtdn aada montaj edilir.
2.3.1.2.3 Membranl sayaclar
Membran sayaclarda membran kalibrli yay sistemi il üzbüz yerldirilir v silfon artq tzyiq altnda olduqda qrlmasnn qarsn almaq üçün v pulsasiyann sakitlmsini tmin
etmk üçün doldurulur. Silfon sayaclar xtti v ya uzaqdan yerüstü quradrlm ola bilr v ya adekvat dstyi il platformalarda quradrla bilr. Kipldirm kameralar v ya kondensat
qazanlar istifad edil bilr; lakin 3/4-düym (20-millimetr) 1 kub düymdn az (16,4 kub santimetr tam miqyasl knarlama il) cihazlar üçün buxarda kondensat qab v ya qatlaa biln buxar
xidmtind hidravlik kipldirici kimi çx etmk üçün üç azl boru kifayt qdr hcm malikdir. gr 1 kub düym (16,4 kub santimetr) daha çox knarlama varsa v ya altin diferensial
yerdyim sütunu il müqayisd aa olduqda, müntzm kondensat qablardan istifad olunmaldr.
2.3.1.3 Quradrma
2.3.1.3.1 Ümumi
2.3.1.3.2 Sayacn yerldirilmsi
Ötürücülr üçün monoblok montaja üstünlük verilir. Monoblok montaj mümkün olmadqda, sayac yerdn platformalar, gedi yollar v ya digr daimi çx vasitlrdn 4 v ya 5 fut
yuxarda (1.2 v ya 1.5 metr), rahat hündürlükd quradrlm olmaldr.
2.3.1.3.3 mpuls xtlri
Uzaq msafdn idar olunan cihazlar üçün impuls xtlri 3 fut monoblok ötürücülr üçün v 20 fut (6 metr) çox olmamaqla mümkün qdr qsa olmaldr. Maye ölçülmsi üçün xtlr aa
açl kranlarndan bir fut üçün n az 1 düym olmaldr.
Sayac boru clb edilmi xidmt üçün boru spesifikasiyasna uyun olaraq hazrlanm v quradrlm olmaldr. Sayac impuls naqillr üçün 304 növünü v ya minimum xarici düym
diametri il daha yax paslanmayan polad borular 1/2düym (15 millimetr) istifad etmy üstünlük verilir. Xüsusi hallarda v ya istifadçi üstünlük verdikd, 1/2 düym (15 millimetr) Cdvl 80 v ya
daha ar boru istifad edil bilr. Bütün yerli quradrlm qurular dona biln, hddindn artq qat ola biln v ya soyuq havada hidratlar formaladra biln su v ya proses mayelrin impuls
xtlri Bölm 6 uyun olaraq quradrlm olmaldr.
Sayaca birldirn borular v boru xtlri qeyri-dqiqlik sayac mnbyidir. Xüsusi çki, temperatur v ya xtlrd su v ya qazn miqdarndak frqlr gör, digrlri il müqayisd maye
balnn aparc xttd hr metr üzr daha çox maye hasil etmsi mümkündür. Msln, gr sayac açldan 100 düym (2,5 metr) aadadrsa, bir trfi su il, digr trfi 0,65 xüsusi çkiy malik
maye il dolu sayac, 100 - düym (2.5 metr) üçün sfr shv tam miqyasn 35 faizi olacaq. Qeyd edk ki, ksr karbohidrogen axnlar sudan ibartdir. Sayac v ya ötürücü kranlarn sayac kranna
yaxn montaj edilmsi xüsusi çkid frqlr v ya buxar balamasndan olan ba shvi azaldr.
2.3.1.3.4 Manifold sayac
Manifoldlar sfr yoxlanlmas v bu proses xidmtdn sayacn izolyasiyas üçün bütün diferensial tzyiq ölçü cihazlar üzr tövsiy olunur . Xüsusi manifold klapanlar rahat, etibarl,
sadldirilmi qurular tmin edir v adtn frdi blok- ötürm klapan toplantlarn alternativi kimi istifad olunur.
Güclü laqlndirilmi ötürücülr üçün klapan sistemi buraxma flansda texnoloji proses bloklar v cihazda tarazladrc buraxma klapan tlb edilir. Qsa impuls xtlri birbaa ötürücüy montaj edilmi klapan xüsusi qoruyucu manifold klapan il balayr. Bu manifold klapanlar istehsalçlarnn ksr ötürücülrin uyun adaptasiya edil bilr (bax: kil 3).
Yerüstü v ya uzaqdan idar olunan qurular lav mülahizlr tlb edir. Açl flanslarda klapan sistemi yaxn kipldirilmi ötürücülrl eynidir, lakin sayacda klapan sistemi müxtlif
konfiqurasiyalar tlb edir (bax: kil 4).
Xüsusi proses v ya texniki mülahizlr drenaj v ya sovurma klapanlar, kondensat damc ayaqlar v ventilyasiyann lav olunmasn tlb ed bilr. Bzi xidmtlrd sayaclar prosesdn
qorumaq v ya sayac naqillrind buxar kondensasiyann sbb olduu potensial shvlri azaltmaq lazmdr. Buxar v sxla biln buxar xidmtind, ba sayacn hr trfind maye tzyiqin
brabr saxlanlmasn bir vasit tmin edilmlidir. lav tlblr kipldirm v tmizlm daxil ola bilr (kil 5). Onlar sonra bu bölmd müzakir olunur.
2.3.2 Dyin-sah sayaclar
Hycan siqnallar il v ya onlar olmadan dyin sah cihazlar göstricilr, ötürücülr, qeydedici cihazlar, yerli nzartçilr, toplayc manlar v bunlarn bir neç kombinasiyas kimi
qbul edilir. Onlar tez-tez digr cihazlarn v texnoloji avadanln hssas elementlri üçün üfürm cihazlar kimi istifad olunur. Digr tipik istifadlr aadak mayelrin ölçülmsi daxildir:
a. Mayeldirilmi neft qaz v digr uçucu mayelr.
b. Brkim v ya donma qarsn almaq üçün istilik tlb edn mayelr. (stifad buxar v ya digr orta istilik sviyysini istifad edn örtüklü sayaclar mövcuddur.)
Brk hissciklr il suspenziyalar v ya axnlar. (Sayacn ttbiqi il bal istehsalçsna müracit edilmlidir.)
c. Turular.
Dyin sah sayaclarn üstünlüklrin geni axn (msln, l0:1), xtti ötürücü çx v qaz sxlmasnn minimal tsiri daxildir. Dyin sah sayaclarn mhdudiyytlrin bütün
materiallarda onlarn mövcud olmamas; istehsalçlar trfindn tmin ediln v müahid olunan özlülük mhdudiyytlri; adtn lav boru tlb edn onlarn uzununa quradrlmas ehtiyac;
kalibrlmnin yoxlanlmas çtinliyi; qaz avadanlnn minimum geri tzyiqi üçün tlb; metal hissciklr toplandqda, onlarn ikili maqnetik göstricilri v ya ötürücülr shvlr mruz qalmas;
bloklar v axtma kanal tmin ediln qdr bu cihazlarn xidmtdn çxarlmas üçün proses xtlrinin balanmas üçün tlb daxildir.
2.3.2.2 Montaj
Dyin sah sayac vibrasiyadan azad yerd quradrlmaldr v xidmt v ya yoxlama üçün tsadüfi danma üçün kifayt qdr bolua malik olmaldr. Sayaclar texniki oxunaql v istismar üçün asanlqla lçatan olmaldr. Ümumiyytl, sayac tnzimlm xidmtind istifad edildikd, o drossel nöqtsinin giriin mümkün qdr yaxn qoyulmaldr. Dyin sah sayaclar
hmi sayacn üstünd çx balants v altndak giri il bal, aquli quradrlm olmaldr.
ksr dyin sah axn ölçülm giri boru tnzimlmlrindn asl deyil. Sayac giriinin, heç bir dirsklr, ar v ya drossel klapanlar v digr fitinqlrin mahiyytc ölçm dqiqliyin heç
bir tsiri yoxdur, gr onlar sayacn giriind 5 boru diametrindn yaxn deyils.
aquli v ya üfüqi balantlar vzlnn olduqda, üfüqi balantlar tövsiy edilir. Horizontal balantlar rahat tmizlm portlar kimi txanm aquli açllarn istifad edilmsin icaz verir.
ksr dyin sah sayaclarn layihsi fitinq knarlarnn 90 drc dönmsin icaz verir. Dyin sah sayaclar üçün boru balantlar kil 6-da göstrilir. Bütün boru kmrlri düzgün
dstklnmlidir v sayac korpusunun üzrind hr hans grginliyin qarsn almaq üçün diqqt yetirilmlidir. Zirehli sayaclar karbohidrogenlrin ölçülmsi üçün istifad olunmaldr.
Sayac xidmt göstrdiyi zaman, mliyyat raiti balamaya imkan vermdiyi hallarda blok v qoruyucu klapanlar tmin edilmlidir. Qoruyucu xtt v klapanlar sayac il eyni ölçüd olmaldr. Blok v qoruyucu klapanlar dyin sah sayacn giriind v çxnda quradrlm olmaldr. Drenaj klapan tmin edilmlidir. Qoruyucu il dyin sah sayac quradrlmas üçün,
sayacn xidmti zaman, qoruyucu klapann sx bal olmasna diqqt yetirmk lazmdr.
kil 3—Yaxn qoulmu diferensial-tzyiq axn ölçm cihazlar
2.3.3 Maqnit axn sayaclar
Maqnit axn sayac adekvat elektrik keçiriciliy malik, hr hans maye axnnn hcm sürtini ölçür. ksr neft karbohidrogenlrin maqnit sayac il ölçülmsi üçün kifayt qdr keçiriciliy malikdir. Buna gör d, neft snayesi avadanlqlarnda istifadsi müyyn su, turular, emulsiya v digr keçirici mayelrd mhdudlar. Maqnetik axn sayac iki hissdn ibartdir - proses xtt birbaa quradrlm sas element v elektron ötürücüy quradrlm ikinci element. Sayac axn drcsin mütnasib bir siqnal yaradr.
Maqnitli axn sayaclar txacsz olduundan lamlar üçün qoruyucu boru v elektrodlar proses axn il laqd olduuna gör is korroziya yaradan mayelr üçün geni ttbiq olunur. Onlar
cüzi tzyiq dümsi arzu ediln çox qat mhlullar üçün uyundur.
Maqnetik sayaclarn aadak üstünlüklri var:
a. Onlarn dqiqliyi adtn tam miqyasn ±05 faizi olur. Faktiki axn sürtinin txminn 1-1 1/2 faizin nail olmaq mümkündür.
b. Onlar yalnz axn selinin sürtin cavab verir v buna gör d sxlq, özlülük v statik tzyiqdn asl deyil.
c. Onlar 10:1 v ya daha çox diapazona malikdir.
d. Onlar iki istiqamtli axn ölçmk üçün istifad edil bilr.
e. -40 ° F-dan +500 "F (-40 ° C +260 ° C) qdr maye temperatur ld edil bilr.
f. Kvadrat düym bana 30,000 funt (204 meqapaskal) tam vakuumdan maye tzyiqlr tnzimln bilr.
g. Tzyiq dümsi cüzidir.
h. Ölçülrin geni müxtlifliyi 1/10 düym (2,5 mm) yuxar mövcuddur.
Maqnetik sayaclar aadak xüsusiyytlri il mhdudlar:
a. Proses maye ümumiyytl santimetr bana 2 mikromdan daha böyük keçiriciliy malik olmaldr. (Xüsusi keçiricilik vahidlri santimetr bana 0.1 mikrom kimi aa keçiriciliyi il mayelr üçün mövcuddur.)
b. Eroziyal avadanlqlarna xüsusi diqqt göstrmk tlb olunur.
c. Onlar asanlqla yerind kalibrln bilmz.
d. Onlarn qiymti ortadan yüksy qdrdir.
e. Böyük ölçülri çox ar olur.
2.3.3.2 Quradrma
xüsusi diqqt yetirilmlidir. stehsalçnn quradrma tövsiylrin, o cümldn giri v çx boru tlblri nzr alnmaqla, riayt olunmaldr.
Ötürücü borunun möhkm parças üzrind ina edilir, lakin o dqiq cihaz kimi idar olunmaldr. Ötürücü, yer sviyysindn v ya kifayt qdr msaf il platformadan lçatan olmaldr
ki, zruri halda n az yuxar korpusu çxarmaq mümkün olsun. Kifayt qdr keçm hr hans yoxlama plitlrin aradan qaldrlmas üçün mövcud olmaldr.
Maqnetik axn ötürücü boru (aquli, üfüqi v ya bir bucaq) istniln vziyytd quradrla bilr, lakin onu dqiq ölçülmni tmin etmk üçün maye il dolu i salnmal. Boru aquli
quradrlmdrsa, borunun dolu olduunu tmin etmk üçün axn alt üst olmaldr. Boru horizontal quradrlm olduqda, elektrod oxu aquli müstvid olmamaldr. Axn xtti boyunca hrkt
edn köpüklrin kiçik znciri elektrodun maye il kontaktna mane ola bilr. Abraziv suspenziya ölçüldükd, düzbucaql borunun sol trfind v yuxar axn il aquli montaj tövsiy olunur. Bu
tnzimlm prosesi daha brabr paylayr.
kil 4- Maye v qaz xidmti üçün uzaqdan quradrlan diferensial tzyiq axn sayac Qeydlr: 1. Sayac naqillri mümkün qdr (maksimum 20 fut) qsa saxlanlmaldr. 2. Ölçm tlb olunan zaman, ksr cihazlar üçün ¾-düym üçlük adtn kifayt qdr kondensat hcmini tmin edir 3. Tarazladrlm buraxma kanal il ikinci drcli proses blok klapanlar tmin edilmlidir. Üç v ya be-klapan manifoldlar istifad edil bilr. 4. Ölçü diafraqmas üzrind maye sayaclar üçün izolyasiya künclüyü hr krann altnda tmin edilmlidir. 5. Ölçü diafraqmasndan yuxarda buxar sayaclar üçün kranlarn üzrind davaml maillik tmin edilmlidir. 6. Ölçü diafraqmas altnda quru qaz sayaclar üçün damc qab tlb olunmur. 7. Ölçü diafraqmas altnda nm qaz sayaclar üçün impuls naqilin yuxar hisssi açla geri maili olmaldr v müvafiq ölçülü damla qablar aa sayac balantlarnda tmin edilmlidir. 8. Lazmsz impuls xtti bloklar tlb olunmadqda tk-boru-fitinqli qoruyucu klapan istifad edil bilr.
kil 5-Buxar v ya sxlan buxar xidmti üçün uzaqdan quradrlan diferensial tzyiq axn sayac Qeydlr: 1.Ümumiyytl, 3/4-düym üçlüklr kifayt qdr güclü kondensat qablar tmin edir. 2. Tlb olunduqda, sovurma balantlar üç v ya be-klapan manifold blok üzrind tmin edilmlidir. Blok v ya alt vasitsil sovurma yüksk temperatur nticsind zdln bilr. 3. Üçlük v ya qablar yuxar kran il eyni sviyyd quradrlmaldr. 4. Naqillr 1:12 v ya daha çox mailli olmaldr. 5. Havalandrma klapanlar lav olsa da, arzu olunandr. Onlarn havalandrma diafraqmas normal operator yanamas sasnda olmaldr. 6. Rezervuarlar buxar v ya sxla biln buxar üçün hidravlik kipldirmni tmin etmk mqsdil sayacn üzrind quradrlarkn, impuls naqillr aa q temperaturu tlb olunan hallar istisna olmaqla, yalnz diafraqma kran v
qab arasnda izolyasiya edilmlidir. 7. Bu sayac diafraqmadan yuxarda olduqda, izolyasiya tlb olunmur v qab aa q temperaturu tlb olunan hallar istisna olmaqla, kranlarda quradrlr. 8. Müvafiq möhür tmin etmk üçün naqillr kild göstrildiyi kimi, uyun aa v ya knar balantya balanmaldr. 9. Lazmsz impuls xtti bloklar tlb olunmadqda, tk-boru-fitinqli qoruyucu klapan istifad edil bilr.
kil 6- Dyin-sah sayac borulama konfiqurasiyas
2.3.3.3 Elektrik quradrma
Maqnitli axn sayaclar üçün enerji, istehsalç trfindn müyyn olunmu yol veriln hdd uyun grginlik v tezlikd tmin edilmlidir.
Xüsusi aa tutumlu kabeldn yaradlan siqnal sas elementdn ötürücüy keçirmk üçün istifad olunur. Siqnal kabeli elektrik kabelin yaxn v ya elektrik tchizatnn eyni dövrsind quradrla bilmz. stehsalçnn tövsiylrin riayt olunmaldr.
Personal thlüksizliyi v qnatbx axn ölçülmsi üçün zruri olan müvafiq torpaqlamann hmiyyti hddindn artq qiymtlndiril bilmz. Torpaqlama üçün istehsalçnn
tlimatlarnn diqqtl tqib edilmsi lazmdr. Eyni torpaq potensialna fasilsiz elektrik kontakt axan maye, boru kmrlri v maqnit sayac arasnda zruridir. Maye keçiriciliyi aa olduqda bu
davaml laq xüsusil vacibdir. Kontaktn nec ld olunmas sayacn quruluundan v qonu borunun qeyri- xtti metal, xtti metal v ya qeyri-metal olmasndan asldr. Sayac korpusundan
boru kmrlrin hr zaman birldirici tlb olunur. Sayac qeyri - metal boruda quradrlbsa, hmi maye il torpaqlama etmk lazmdr. Daxili torpaqlama ötürücüd tmin edilmi hallar
istisna olmaqla, bu balant flanlar arasnda metal torpaqlama halqas vasitsil ld edilir. Torpaqlama balants çox vacibdir v tövsiy olunan kimi sistem düzgün faliyyt göstrdikd quradrlm olmaldr.
ksr maqnit axn sayaclar sçrayl v ya partlayl qutulara lav olaraq, siqnal v enerji laqlr malikdir. Bu qoulma istehsalçnn tlimatlar v hr hans bir müvafiq kodlarna uyun
möhürlnmlidir.
2.3.3.4 Balanc v kalibrlm Maqnit axn sayaclar daha az maneli olduu üçün, heç bir xüsusi prosedurlar balanc zaman müahid edilmmlidir, lakin elektrik düzlilr tez-tez lav olunmaldr. Bu prosedurlar
il bal istehsalçnn talimatlar müracit edilmlidir.
2.3.4 Turbinli sayaclar
sayaclarnn impuls çxlar texniki vahidlrd birbaa cmlm üçün miqyasladrla bilr. Turbinli sayaclarn çxlar avadanln nzarti v ya qeyd edilmsi üçün uyundur v toplu nzart
avadanlqlar üçün ideal kild lverilidir. Özlülük sbbiyl qeyri-xttilik üçün kompensasiya d mövcuddur.
Turbinli sayaclarn aadak üstünlüklri var:
a. 0,10 faiz v ya daha yax bir tkrarlama drcsi il 0,25 faiz dqiqlik normaldr. (Yüksk dqiqliyi ld etmk üçün müyyn formada sayac tövsiy olunur.)
b. Diapazon sayac dizayn, maye özlülüyü, sxlq v sayac ölçüsündn asl olaraq dyiir.
c. Müyyn bir xtt ölçüsü üçün yüksk axn drcsi ld edilir.
d. Çox aa axn drclri üçün dizaynlar mövcuddur.
e. Turbinli sayaclar temperatur v tzyiq drclri üçün geni diapazonda mövcuddur.
f. Xüsusi turbinli sayaclar iki istiqamtli axn üçün mövcuddur.
Turbini sayaclar aadak xüsusiyytlri il mhdudlar:
a. Proses axn çirkli v ya qeyri- sürtgülü olduqda, onlar yeyilm v ya zrr hssas olur.
b. Onlar sürtinin artmas v impulslu axnndan yaranacaq zrr hssasdrlar.
c. Onlar texniki xidmt tlb edir v bir hesablanan dyiiklik v ya digr texniki xidmtdn sonra yenidn kalibrlmsi üçün istehsalçya qaytarlmasn tlb ed bilr.
d. Yüksk özlülük v aa sxlq onlarn diapazonuna tsir edir.
e. Onlarn qiymti nisbtn yükskdir.
f. Onlar süzgclri tlb edir.
g. Kalibrlm dqiqliyi saxlamaq üçün nzart vasitsi tlb olunur.
2.3.4.2 Montaj
2.3.4.2.1 Ümumi
oxuna v istismar edil biln yerd quradrlmaldr.
Turbinli sayaclar normalda üfüqi xtlrd quradrlr, amma aquli yuxar axn xtlrind d quradrla bilr. Bu sayacn kalibrlnmsi üçün olan mövqeyini müyyn etmk lazmdr.
Quradrlm mövqed kalibrlm tlb olunur.
2.3.4.2.2 Borular
Turbinli sayaclardan ölçmlrin dqiqliyi v tkrarlanmas giri v çx borudan asldr. Kifayt qdr uzun düz giri v çx üçün lav olaraq, yüksk dqiqlik mqsdil sra
düzlndiricilri tlb olunur.
Turbinli sayaclar üzr buraxc boru kmrlr olan ehtiyac ttbiq sahsi sasnda müyyn edilir. Texniki mqsdlr üçün sayacn izolyasiya olunmas v ya hisslr ayrmas lazm ola
bilr. Balanmas arzuolunmaz hesab ediln yerlrd, davaml xidmt avadanlqlarnda blok v tökm klapanlar sayac ilyn zaman, proses mliyyatn tmin etmk üçün lazmdr. Sayacn
sökülmsini tlb ed biln raitlr zrr sbb olan xarici material, köhnlm v ya brk depozitlr daxildir. Sayac dairvi olduqda, sayaca tlb olunan giri v çx boru knarnda
yerldirilmi xtti ölçülü blok klapan il sas boruda olmaldr. Boru tökm klapanlar qiymtlndirm shvlrinin qarsn almaq üçün müsbt balana biln olmaldr. Buraxc boru kmri
quradrmasnn açq drenaj olmaldr. Nticnin ötürülmsi üzr ttbiqetmlr üçün dolama kanallarna icaz verilmir.
2.3.4.2.4 Süzgclr
Bütün turbinli sayacl qurular sayac rotorun zrr dymsinin qarsn almaq üçün süzgclr malik olmaldr . Süzgc rotor v diyirckli yastqçalar zdly bilck bir ölçüd hissciklrin aradan qaldrlmasna qadir olmaldr. Süzgc tlb olunan sayacn yuxar hisssind yerldirilmlidir.
2.3.4.3 Elektrik quradrma
Turbinli sayacdan gln siqnal, onu ss-küy xüsusil hssas edn, aa sviyyli impulsdur. Siqnal mftillrin qoruyucusu saxta hesablamalarn aradan qaldrlmas üçün tövsiy olunur.
Ötürülm msaflr 10 fut (3 metr) çox olduqda, ilkin güclndirici tövsiy olunur. stehsalçnn tlimatlarna trafl mlumat üçün müracit edilmlidir.
2.3.4.4 salnma v kalibrlm lkin i salnmada turbinli sayacn zdlnmmsi üçün xüsusi diqqt yetirilmlidir. Proses xtti yuyulub v hidrostatik snaqdan keçdikdn sonra bu sayac xidmt qoulmaldr.
Süzgclr istifad olunarsa, onlar mliyyat zaman vaxtar yuyulmal v sonra tmizlnmi olmaldr. Qfil hidravlik tsir v ya sürt hddinin amas nticsind çarx bçaqlarn zdlnmmsi
üçün axn sayaca yava-yava ttbiq edilmlidir.
Ötürücülük hcm vahidin dün yaranan elektrik impulslar il ifad ediln kalibrlm amili, adtn K (metr) amili adlanr. K amili maye raitindn asldr, sayac kalibrlndikd müyyn
edilir v xüsusi sayac rotoruna xasdr. Sayac rotorun K amillri eyni sayac korpusu ölçüsü daxilind dyiir. Heç bir sah tnzimlnmsi sas sensor üçün edil bilmz.
2.3.5 Hcmli sayaclar
2.3.5.1 Ümumi
Hcmli sayaclarn dairvi disk, dyin piston, yivli rotor, frlanan (prli çarx v prli) v oval formal növlri var. Hcmli sayaclar sayacn sahsindn keçn mayenin mexaniki olaraq
tutulmas il ardcl hcmli seqmentlr üzr axn ölçür. Seqmentlrinin say mil frlanmaya çevrilir. Dili mexanizm v kalibrator müvafiq hcmli vahidlri mil frlanmasna çevirir.
Maye temperaturu dyidikc, temperatur tnzimlyicilri nticlri düzltmk üçün i düür. mpuls generatorlar nzart sayac v ya uzaq msafdn oxuma üçün impuls nticlrini
tmin etmk mqsdi dayr. Hcmli sayaclar geni axn diapazonlar üzr mükmml tkrarlanma üçün istifad olunur. Onlar qbul edilrk ötürüln v mhsul qardrma sasl ttbiq
sahlrind ar v ya qat mayelr üçün istifad olunur.
Hcmli sayaclarnn aadak üstünlüklri var:
a. Müyssr dqiqlik faktiki axnnn 0.05-0.15 faizidir. Yüksk dqiqliyin tmin edilmsi sayacn formasnn tsdiqini tlb edir. Tipik tkrarlama 0.02-0.05 faizdir.
b. Diapazon normalda 10: l. Hcmli sayaclar xüsusil ar v ya qat maye il mükmml diapazon v dqiqliy malikdir.
c. Hcmli sayaclar müxtlif ölçüd istehsal olunur.
Hcmli sayaclarnn aadak mnfi chtlri var:
a. Onlar mexaniki yeyilmy mruz qalr.
b. Onlar qarlql vzln biln deyil v xidmt uyun tmin olunmaldr.
c. Onlar filtr süzgclri tlb edir.
d. Onlarn quradrlmas xüsusi diqqt tlb edir.
2.3.5.2 Montaj
Hcmli sayaclar adtn üfüqi xtlrd quradrlr. Müyyn növlri xüsusi aquli xtlr üçün nzrd tutulmudur. Sayac el quradrlmaldr ki, sayacn korpusu kmrinin grginliyin mruz qalmasn. Boru kmrlri el tkil edilmlidir ki, sayac hmi maye il dolu olsun. Buxar buraxlmas ehtimalnn aradan qaldrlmas üçün, adekvat geri tzyiq tlb oluna bilr.
Fasilsiz proses xidmti üçün hcmli sayaclar trafnda dairvi axtma borusu tövsiy olunur. Thvili üçün dairvi axtma borusuna icaz verilmir. Hcmli sayaclar hmi sayacn
zdlnmmsi v ya hddindn artq köhnlmsin sbb olan xarici maddnin qarsn almaq üçün, adekvat süzgc il yüklü olmaldr; hörgü ölçüsü istehsalçnn tövsiylri müahid olunmaldr. Hddindn artq miqdarda dantlar mayey yüklndiyi yerlrd, süzgc tzyiq dümsin nzart edilmlidir.
Hcmli sayaclarn quradrlmas boru kmrlrin hava v ya buxarn daxil olmasnn qarsn almaq üçün nzrd tutulmaldr. Dizayn buna icaz vermdiyi halda, hava aradan
qaldrclar hesab edilmlidir. Aradan qaldrclar hava v ya buxar çxntlar sayac qorumaq üçün qeyri-adekvat szma tutuma malik ola bilr; bel aradan qaldrclar çxarlb v ya vz
olunmaldr.
2.3.5.3 salnma v kalibrlm Hcmli sayaclar ilkin balanc zaman zdln v ya mhv edil bilr . stehsalçnn tlimatlarna, elc d aadak ümumi qaydalara i salnma vaxt riayt edilmlidir:
a. Hcmli sayaclar v hava aradan qaldrclar boru kmrlri yuyulduqdan v hidrostatik snaqdan keçirildikdn sonra xtd quradrlmaldr.
b. Boru kmrlri yuyulduqdan sonra sayac v süzgc sbti quradrlmaldr.
c. Süzgc tzyiq dümsin nzart edilmlidir v süzgclr tlb olunan kimi tmizlnmi olmaldr.
d. Boru kmrlrindn ventilyasiyaya hddindn artq diqqt yetirilmlidir. Axn hidravlik okun qarsn almaq üçün yava-yava ttbiq edilmlidir.
e. Mhsul ötürülm sayaclar ilkin olaraq özünü tsdiqlmlidir v müntzm fasillrl olmaldr. Mhsul ötürülm xidmti üçün borulama sayacn asan istismar üçün nzrd tutulmaldr.
2.3.6 Burulanl sayaclar
2.3.6.1 Ümumi müddalar
Kobud gövdli mane maye v ya qaz axnna yerldirildiyi zaman burulanl hrkt yaradlr. Yüksk v aa tzyiqli sahlrin bu hrkti korpusda v ya boru divarndak sensorlar il ölçül bilr. Tzyiq dyiikliklri tezliyi maye axn sürtin xttidir. Axn hr bir boru kmrind ksiyinin sahsi v sürti funksiyas olduundan, tezlik v axn arasnda birbaa laq mövcuddur.
Burulanl sayaclar geni diapazon v dqiqlik tlb edn avadanlqlarda istifad olunur.
Burulanl sayaclar, adtn aadak xidmtlrd istifad olunur:
a. Buxar.
Burulanl sayaclar aadak xüsusiyytlr malikdir:
a. Geni diapazon (10,000 yuxarda Reynolds rqmlr üçün).
b. 1 nisbtind dqiqlik drcsi.
c. Ölçülrin geni diapazonu.
Burulanl sayaclar aadak mhdudiyytlr malikdir:
a. naat materiallarnn mhdud diapazonu mövcuddur.
b. Burulanl sayaclar ümumiyytl suspenziya v ya yüksk özlülük mayelr üçün uyun deyil.
c. stifadçilr kalibrlmni nzart ed bilmir.
d. Turbulent axn tlb olunur.
e. Burulanl sayaclarn diapazon mhdudiyytlri var.
f. Süzgclr tlb oluna bilr.
g. Burulanl sayaca impulslu axn tsir göstr bilr.
2.3.6.2 Quradrma
Burulanl sayac proses borusuna birbaa quradrlr v adtn boru kmrlri il dstklnir. Onlar hr hans bir vziyytd quradrla bilr. Burulanl sayac el quradrlmaldr ki,
sayac korpusu boru grginliyin mruz qalmasn. Maye çalmalarda boru el tkil edilmlidir ki, sayac dolu saxlanlsn. Faliyyt rtlri balanmasna yol vermdikd, blok v ötürm klapanlar
tmin edilmlidir.
Burulanl sayaclarn sah kalibrlmsi çeviricinin elektrikl hat olunmasna v ya impuls çx növü üzr yenidn hesablama amilinin tshih edilmsi il mhdudlar.
2.3.7 Kütlvi sayaclar
Kütlvi sayaclarn iki sas növü var v emal snayesind mhdud kild istifad edilir. Bu cihazlarn quradrlmas v istifadsind istehsalçnn tövsiylrin yaxndan riayt olunmaldr.
Bu bölm bu cihazlarn xüsusiyytlrini v flsfsini ümumildirmk üçün nzrd tutulmudur.
2.3.7.2 Kütlvi sayaclar -Koriolis
Koriolis kütlvi sayaclar birbaa kütlvi vahidlri ölçür. Tbii tezlikd titrm boru vasitsil maye axn Koriolis qüvvsi istehsal edir. Ortaya çxan boru çökmsi yaradlan kütlvi axna
proporsional ölçülür v iar olunur.
Koriolis sayac mayelrl o cümldn, yüklnmi qazn mhdud miqdar il mayelr v suspenziyalar il istifad edil bilr. Maye sxl düzgün vahid faliyyt üçün kifayt qdr yüksk
olduqda, Koriolis sayac quru qazlar v artq isidilmi buxar il istifad edil bilr.
Koriolis sayaclar qeyri-müdaxilli olmasna baxmayaraq, bzi layihlndirilmlrd sayac vasitsil axn yolu dolay olur. Bundan lav, ksiyinin sahsi giri proses borusundan çox kiçik
olduu üçün axn ümumiyytl iki borulara ayrlr. Bu sbbdn, hr hans orta faza üçün diqqtl quradrlmam bir sayac qurmaq nisbtn asandr. Tzyiq enmsi qeyri-aqresiv elementlrin
digr növlrindn hmiyytli drcd yüksk ola bilr, uçucu mayelr kavitasiya v qlcm il bal problemlr ola bilr. Koriolis sayaclar il balanc problemlri adtn düzgün
quradrlmamas il laqdardr. Quradrma istehsalçnn tövsiylrin uyun olaraq ciddi olmaldr. Tlb olunan zaman tzyiq saxlanlmas qutular mövcuddur. Bu sayaclar sürt profilinin
thrif olunmas il tsir mruz qalmr. Koriolis sayaclar ümumiyytl, digr növlrdn daha çox baa gldiyin baxmayaraq, onlar lav elementlr ehtiyac olmadan kütlvi axn drcsini ölçür.
Bu sayaclar üçün avadanlqlar onlarn dqiqliyi daha yüksk dyr saslandran çtin mayelr v ya avadanlqlara mhdudladrlb (göndrm, thvili v beton v qardrma xidmtlri kimi).
2.3.7.3 Kütlvi sayac- Termal
Termal kütlvi axn sayaclarn ümumiyytl iki növü var - qzn korpusdan axna istilik zrr drcsini ölçn v isti korpusdan keçdikd axn temperaturunu ölçnlr. Kütlvi axn,
temperatur v tzyiqdn (limitlr çrçivsind) asl olmayan istilik keçiriciliyi v xüsusi istilik kimi mayenin fiziki xasslrindn ntic çxarmaq olur.
Bir layihlndirmd, axn xtti paraleld quradrlm üç termistor muncuqlardan ibart sayac detektor kanal vasitsil keçrkn, istilik mnbyi mayenin istiliyini artrr. Mrkzi
termistor cryan mnbyi il qzdrlr v digr ikisi giri v çxda brabr msafd yerldirilir. Maye için istilik damas nticsind, iki xarici termistorlar arasnda grginlik, kütlvi axn
ölçünü yaradr. Axn selind çirk, axn n çox emal edn ötm kanaldan daha kiçik diametri olan detektorlar kanaln txaya bilr.
stilik sayacn baqa bir növünd, batrma zondlama elementi maye axnn daha yüksk bir daimi temperatur il qzdrlr v sensor keçn maye molekullarn soyutma effektin cavab verir.
Bir mühit temperatur sensoru, kütlvi axn dövrnin ayrlmaz hisssi olaraq, proses temperaturlarn geni diapazonu üzrind dövrni ödyir. Nzrd tutulan axn drcsi mayenin bir neç xasslri il bal olduu üçün sayaclar xüsusi maye üçün kalibrlnir.
BÖLM 3-SVYY 3.1 Ttbiq sahsi
Bu bölmd adtn neft emal proseslrind qarlaan maye, brk sviyylri v maye-maye interfeys sviyylrini göstrn, qeyd edn v nzart edn cihazlar v bu cihazlarn ümumi
ttbiqi, quradrlmas üçün daha çox istifad olunan tövsiy xarakterli tcrüb müzakir olunur.
Sviyy ölçü cihazlarnn geni diapazonu mövcuddur. Seçilmsi v müvafiq quradrmas aadak dyinlrdn asldr: (a) boru kmrinin növü, maye v ya clb ediln material (yni,
brk, qranullar, mayelr v ya maye-maye v ya maye-köpük interfeysi), (b) prosesin raitlri (yni, tzyiq, temperatur, xüsusi çkisi, qaynama nöqtsi, özlülük v süzülm nöqtsi), (c) yerin yetirmk üçün alt (monitorinq, iki pozisiyal v modulladrc tnzimlyici v ya hycan siqnal) v (d) elektron v ya pnevmatik olan siqnal.
Altlrinin alt növü hat olunur:
a. Borukilli ölçü cihazlar, zirehli ölçü cihazlar v maqnit ölçü cihazlar da daxil olmaqla, yerli quradrlm ölçü cihazlar ( bax 3.3).
b. Yerdyim, diferensial tzyiq, hidrostatik-tzyiq, nüv, ultrass v tutum / radio-tezlik növlri d daxil olmaqla, sviyy ötürücülri (bax: 3.4).
c. Yerdyim, kürkilli üzgc v diferensial tzyiq növlri d daxil olmaqla, yerli montaj edilmi idaredici blok (bax: 3.5)
d. Sviyy kommutatorlar (bax: 3.6).
e. Çn ölçü cihazlar (bax: 3.7).
f. Kipldiricilr, tmizlmlr v atmosfer tsirindn mühafiz daxil olmaqla, kömkçi vasitlr (bax: 3.8).
3.2 Ümumi
3.2.1 Giri Bzi ümumi prosedurlar, tcrüblr v tdbirlr bu bölmd müzakir olunan altlrin praktiki olaraq hamsna amil olunur. Ttbiq olunduu yerd, 3.2.2 -3.2.9 - da müzakir ediln
material hr bir sonrak müzakirlrin bir hisssi hesab edilmlidir.
3.2.2 lçatarlq
ü cihazlar daxil olmaqla, bütün yerli quradrlm maye sviyyli cihazlar yerdn, platformalardan, sabit gedi yollarndan v ya sabit nrdivanlardan asanlqla lçatan olmaldr. Srbst
girii altlrin altndak bölgd mövcud olduqda, texniki mqsdlr üçün yayma platformalar tez-tez istifad olunur.
Kalibrlm v istismar üçün giri imkan vermk üçün ümumi xidmtd xarici quradrlm sviyyli cihazlara üstünlük verilir. Daxili quradrlm cihazlar, adtn xarici cihazlarn istifad edil bilmdiyi xidmtlri v ya texniki balama üçün mqbul olan 10 xidmt mhduddur.
3.2.3 Oxunaqlq
nzart-klapan yerindn aydn oxunaql olmaldr. Nzart sistemin nzart-klapan stansiyasndan l il idar etmk mümkün olmadqda, klapanda sviyysinin bel göstricisi zruri deyil.
Sviyy göstrn cihazlar boru kmrd el yerldirilmlidir ki, cihazlar mliyyat keçidlrindn görünn olsun.
3.2.4 Boru kmrlrin qoulmalar
Maye sürti saniyd 2 futdan az (0.6 metr) olmadqca, sviyy-cihaz qoulmalar axn xtlri v ya sonluqlara deyil, birbaa borularda edilmlidir (daimi v ya aralq).
Boru qoulmalar v birlmlri heç bir boluq v ya ayrclar ba vermdn quradrlmaldr. Boluqlar qaçlmaz olduu yerlrd, drenaj klapanlar aa nöqtlrd tmin edilmlidir.
Drenaj klapan üçün minimum tövsiy ölçüsü 3/4 düym edir.
3.2.5 Birdn çox cihazlarn montaj
Ölçü ülr daxil olmaqla, iki v ya daha çox cihazlar hr hans bir avadanlq üçün tlb olunan zaman (ölçü ü v nzartçi v ya bir ölçü ü v siqnal keçidlri), borularda açllarn say
minimum saxland üçün cihazlar quradrlm olmaldr. Tklif olunan üsullar 3.3.3.3 v 3.4.2.3-d hat olunur. Blok klapanlar adtn boru ucluu v tzyiq boru arasnda istifad olunur.
3.2.6 Blok klapanlar
Balayc klapanlar üçün qoulma növlri, ina materiallar v diapazonu klapan bal olan avadanln texniki spesifikasiyalarna uyun olmaldr. Bu, birbaa avadanla v ya avadanla
birlmi tzyiq borusuna quradrlm bütün blok klapanlara ttbiq edilir.
3.2.6.2 Yerlmsi v ölçüsü
Blok klapanlar kmr qoulmasnda v ya tzyiq borusu üzrind el yerldirilmlidir ki, hr cihaz izolyasiya edil bilsin. Klapanlar tzyiq borusuna qoulduqda, qoulmalarn ölçüsü n az
3/4 düym olmaldr. Kmr balants flansl ucluq olduqda v blok klapan birbaa uclua quradrlma zaman qoulmann ölçüsü n az 1 düym olmaldr. Kmr balants bitidirici v blok
klapan tzyiq boru nasosuna quradrlm olduqda, qoulmann ölçüsü n az 3/4 düym olmaldr. Kmr v blok klapanlar arasnda fitinqlr v ya boru minimuma endirilmlidir.
3.2.7 Grginlik boalmas
Qablar v ar ölçü cihazlar, idaredici bloklar v ya ötürücülr arasnda qoulmalar, bel cihazlarn düzgün dstklnmsi il (istifad edildiyi yerlrd, germetik qablar) grginlikdn azad
edilmlidir. Buna istilik genilndirilmsi frqlrini kompensasiya etmy zruri olan yerlrd, tnzimlyici v ya dirskli boru tnzimlyicilrini quradrmaqla nail olunur.
3.2.8 Vibrasiya
Bzi sviyy cihazlar vibrasiyaya mruz qald halda, korlana v ya xarab ola bilr. Vibrasiya tsirlrini minimuma endirmk üçün, bel cihazlar vibrasiya mnbyin bal olmayan, srt
dsty quradrlm olmaldr. Bel tnzimlm vibrasiya mnbyi v cihaz arasnda çevik borular v ya kmr balantsn tlb edir. Bundan lav, zrby davaml dstklr nzrd tutulmaldr. Bzi cihazlar vibrasiya tsirlrin hssas olduundan, onlar diqqtl seçilmlidir.
3.2.9 Drenaj v havalandrma
tullant sahsin knarladrlmaldr. Havalandrma klapanlar ümumiyytl lazm deyil, lakin istdiyiniz zaman quradrla bilr. Txanm havalandrma qoulmalar havalandrma klapanlar tmin
edilmyn qurularda tmin edilmlidir. AB traf Mühitin Mühafizsi Agentliyi trfindn yaradlm tlblrin müracit olunmaldr.
3.3 Yerli miqyasda quradrlm göstrici ölçü cihazlar
3.3.1 Ümumi
3.3.2 Borukilli ölçü ülri
3.3.3 Zirehli ölçü ülri
3.3.3.1 Ttbiqi
Zirehli ölçm ülrin (çox vaxt "düz ü" adlanan) n çox istifad ediln növlri ffaf (görm vasitsil) v refleks cihazlardr. Maqnetik cihazlar xüsusi avadanlqlar v ya yüksk tzyiq
xidmti üçün mövcuddur (bax:3.3.4). ffaf cihazlar turu, kaustik v ya çirkli (v ya tünd rngli) mayelrin itirak etdiyi qurularda istifad edilmlidir; yüksk tzyiqli buxar avadanlqlarda; maye-
maye interfeys xidmti üçün; v arxa trfdn üni iqlandrmaq üçün lazm olan hr hans bir avadanlqda. stismar raitlri mqsdiyl v istismar raitlrin uyun olaraq iq saçan cihazlar
müvafiq kodekslr v istehsalçnn tövsiylrin uyun olaraq alnm v quradrlm olmaldr.
Refleks cihazlar C4 v ar karbohidrogenlr d daxil olmaqla, bütün digr tmiz xidmtlrd istifad edilmlidir. Onlar hmçinin, öz növbsind prizmalarn effektivliyini azaldan, metal arxa
divarn örtülmmi qoyaraq, cihazn daxili boya v ya digr örtüyün hll etmdiyini tmin edn, yüngül karbohidrogenlr v C 3 üzr istifad edil bilr. Qaynaya biln mayelrin itirak etdiyi
istismar avadanlqlar üçün böyük-kamera refleksi v ya ffaf ölçü üsi istifad olunur. Bu cihazlar qaynayan mayelrin sviyysini göstrmy v ya cihazda artq tzyiq üçün nzrd tutulmudur.
3.3.3.2 Ölçü cihazlarn ym
Birdn çox bir bölmli ölçü ülr daha uzun ülri vz etmk üçün istifad olunur. Tövsiy ediln kmr qoulmalar kil 7-d göstrilir. Bu qoulmalar adtn balantlar arasnda
dörd bölm v ya 5 futa qdr mhduddur. Daha uzun ülr tez-tez 400 ° F (200 ° C) aa temperaturda qeyri-kritik lavlr üçün istifad olunur. Bzi irktlr 400 ° F (200 ° C) yuxar
temperaturda uzunluu üç bölmy qdr mhdudladrr. Bir çox irktlr avadanlqlar kvadrat düym bana 900 funt tzyiq qdr mhdudladrr. Dörd v ya daha çox bölmlr istifad edrkn, lav dstk tlb oluna bilr. Knarlama v ya genilndirilm ilmlri temperatur genilnmsi v sxlman kompensasiya etmk üçün tlb oluna bilr.
3.3.3.3 Çoxsayl ölçü cihazlarn montaj
Geni sviyy diapazonlar üst-üst dün ölçü ülrin vasitsil müahid olunur. 4/3 düym ölçüd olan ölçü kranlar ümumiyytl çoxsayl cihazlarda istifad olunur. Boru kmrin
balants flansl ucluq olduu v blok klapan ucluqda birbaa montaj olduu yerlrd minimum ölçüsü 1 düym olmaldr. Bir çox neft emal zavodlar avtomatik ölçü kranlarnn ar formal
klapanlar üzrind tlb olunan texniki-xidmt böyük olduu üçün frdi blok klapanlarnn v üçazl borunun istifadsin üstünlük verir. Qurularn hr iki növü kil 7-d göstrilir.
Ölçü üsinin qrlmas thlükli vziyyt yarada bildiyi zaman (boru yüngül fraksiyalardan v ya zhrli mayelrdn ibart olduqda), artq-axn klapanlar boru v ölçü ü arasnda
quradrlmaldr. irkt standartlar C3 v C4 xidmtlri üçün "ü" ölçü ülrinin istifadsini mhdudladra bilr. ü yann söndürm faliyytlri zaman parçalansa, snq ölçü üsi
potensial orta yanacaq mnbyini tkil edir.
kil 7-Ölçü ülri dsti
nterfeys müahidsi ffaf ölçü ülrin istifad olunmasn tlb edir. kil 8 maye-maye v maye-buxar interfeysi müahid olunarkn, üfüqi kmrlr üzrind çoxsayl cihazlarn
montajnn iki n çox istifad olunan v tövsiy ediln üsullarn göstrir. Hr interfeysin hr fazasnda hmi biri qiymtlndiriln kmr balantlar tkil olunmaldr.
3.3.3.4 Ölçü ülrin mühafizsi
Ölçü ülri buxar v mayelr, misal üçün kvadrat düym bana 250 funt tzyiq buxar (1675 kilopaskal), xlorid turusu, amin, yeyici madd trfindn hücuma mruz qala bilr. Bu hallarda,
ü daxilind bir nazik qoruyucu lent tövsiy olunur.
Gün i bzi plastiklrin rngsizldirir, bel ki, lent seçiln zaman bu nzr alnmaldr. Prizmalara tsirsiz olduu halda, bel qoruyucular refleks cihazlarda istifad edil bilmz.
kil 8. Üfüqi borularn v interfeysin ölçülmsi üçün ölçü-ünin montaj tdbirlri
3.3.4 Maqnetik ölçü cihazlar
3.3.4.1 Ttbiqi
Maqnetik cihazlar (a) idar olunan mayelr sbbindn meydana gln, ehtimal olunan ü çatmazl v (b) zhrli qazlar, alqan maye v sair buraxlmas yol verilmdiyi hallarda
mayeni ölçmk üçün istifad olunur. Tipik quradrma germetik qeyri-maqnetik kamera daxilindki üzgcdn v kamerann xaricind quradrlm göstrici sviyysini maqnetik olaraq hrkt gtirn v ya laqlndirn cihazdan ibartdir. Boru kmrin quradrlmas adtn flansl xarici knar hisslrin montajna oxar flansl birlmlr v klapanlar vasitsil hyata keçirilir (bax:
kil 9).
3.3.4.2 Tdbirlr
daxildir.
Sviyy ötürücülrin yerdyim, diferensial tzyiq, nüv radiasiya, ultrass v tutum / radio tezlik daxil olmaqla, ölçü prinsiplrini geni istifad edn pnevmatik v elektrik çx sistemlri
daxildir. Elektron cihazlar üçün ötürücülr v ya çeviricilr qaynar xtlr, kmrlr v ya digr avadanlqlara çox yaxn yerldirilmmlidir. Bel yerlrd ötürücülrin yerldirilmsi kalibrlm çtinliklri v elektron komponentlrin sürtl pislmsi il nticln bildiyindn, temperatur istehsalçnn müyyn etdiyi limiti adqda, yerlmy yol vermk olmaz. Vibrasiya üçün mexaniki
v ya elektron komponentlrin hssasl müyynldirilmlidir v zruri olduqda, vibrasiyan azaltmaq üçün lavlr montaj edilmlidir.
kil 9--Tipik maqnetik ölçü cihaz
Sviyy yükslilri il qarladqda, elektron sviyy ötürücülrin reaksiyasnn sürtin gör ehtiyatl olmaq lazmdr; bel yerlrd ötürücülr sönm il tmin olunmaldr.
3.4.2 Yerdyim ötürücülri
Yerdyim ötürücülri txanm v ya çx siqnal üzrind qbuledici tipli yerli göstrici il tmin edil bilr. Bzi pnevmatik hisslr sviyy ötürülmsi v yerli sviyyd nzart üçün
sabit zolaqlarla ikili pilot il tchiz olunmudur.
3.4.2.2 Ttbiqi
Bu üzgc özü nisbtn az hrkt etdiyi üçün ehtiyatla istifad olunmaldr; misal üçün, yüksk özlü maddlr üzgc yapa bilr v onun kalibrlmsin tsir göstr bilr. Bir knar ötürücü
xidmtdn istifad edildikd, maye üfürm v ya istilik izlnilmsi gözdn keçirilmlidir.
Hidravlik rezonans meydana gl bilck v ya maye sthind qaynama ba verdiyi xidmtlrd knar ötürücülrin avadanlqlarnda istifad olunmaldr. Hcmi ötürücülr nadir hallarda
vakuum xidmt v ya uçucu mayeli xidmt üçün istifad olunur. 0 ° F (-18 ° C) aa v ya txminn 400 ° F (200 ° C) yuxar temperatur xidmtlrind hcmi ötürücülrin qzann qarsn almaq
üçün proses temperaturdan ötürücü mexanizmi izolyasiyaedici vasit il tmin edilmlidir.
Kmrd maye yüksk temperaturda olarsa v xarici qsqac temperaturu aa olarsa, sal oxuma sxlqda olan frq nticsind shv olacaq. Temperatur frqi üçün kompensasiyas
quradrlma üzr tmin edil bilr, ancaq frq dyiirs, bir shv tqdim olunacaq.
3.4.2.3 Boru kmrlri üzrind xarici-qsqac hcmi ötürücülrin quradrlmas
Xarici-qsqac hcmi ötürücülrin quradrlmas üçün kmr qoulmalar ucluqlar, blok klapanlar v xidmt üçün seçilmi fitinqlr vasitsil edilmlidir (bax: kil 10, 11, v 12).
Ötürücü v nzart qurular paralel ölçü ülri il tmin edilmlidir. Müstqil sviyyd göstrici üçün adtn kranlarn ayrca dsti tövsiy olunur.
3.4.2.4 Boru kmrlrin qoulmalar
ksr texniki proseslrd, sviyy ötürücülri v idaredici bloklar 1/2 v ya 2-düym flansl qomalara malik olmaldr.
3/4 düym v ya daha böyük ölçüd hmi drenaj rzlri tmin edilmlidir, bir v ya daha çox dlik tlb olunduqda v ya arzu olunduqda, onlarn ölçüsü 3/4 düym v ya daha böyük
olmaldr v kil 11-d göstriln kimi quradrlmaldr.
3.4.2.5 Xarici-qsqac hcmi vahidinin v tzyiq borunun quradrlmas
Geni sviyyli diapazonlar üçün v ya kmrlrin qoulmalarn minimuma endirmk üçün kil 12-d göstrildiyi kimi tzyiq boru v üst-üst dün ölçü ülri istifad edil bilr.
Adtn 2 v ya 3 düym borulara malik olan tzyiq borusu cihazlar üçün mexaniki dstk kimi v burulann v ya ötürücünün istismar saysind yaranan köpük müdaxilsinin qarsn almaq
üçün kompensator kimi xidmt edir. Tzyiq borularn geni sviyy diapazonlar istifad olunduqda v ya hmiyytli çkid çoxsayl cihazlar istifad olunduqda, üfüqi boru kmrlri üzrind lav dstyi tmin etmk lazmdr.
kil 10- Xarici-örtüklü tnzimlyici cihazlar
kil 12–d göstriln quru, ötürücünün v ya idaredici blokun xidmt zaman v ya xidmtdn knar vaxtda rezervuar il birbaa kalibrlmsin imkan verir. Bu blok, drenaj v havalandrma klapann manipulyasiyas il edil bilr, bel ki, maye sviyysi ölçü üsind ötürücü il paralel olaraq yuxar v aa hrkt edir.
Diferensial kmrin v nzartçinin genilndirilmsin gör boru kmrind ucluq boluu yaxn qoulmu quradrlmalarda kirtikdir; xüsusil yan balantlar istifad olunduqda.
hmiyytli diapazonun sviyylri ötürüldüyü hallarda, bu ötürücülrin digr növlrini istifad etmy üstünlük veril bilr.
3.4.2.6 Daxili sallar
Bzn, sal kmrin daxilind quradrla bilir. Msln, buxar izlmsinin qarsn almaq arzu edildikd, kmr ucluu v cihazn balq tökmsi xidmti trfindn tlb olunan növü v spesifikasiyal qoulma flanslar il tmin edilmlidir. Mümkün olduu hallarda, ümumiyytl buxar-izlnn xarici sallarn istifadsin üstünlük verilir. Daxili sallara, xüsusil izolyasiya edil bilmyn kmrlr üzrind yol vermk olmaz. Sallarn v millrin aradan qaldrlmas üçün geni boluqlar tmin edilmlidir. Yan montaj tlb olunursa, sal çx üçün ehtiyat edilmlidir,
msln, baca.
Tlimatlar çoxlu daxili sal qurularda tlb olunur. Yan-montaj ediln sallar üçün adtn sakitldirici quyu (bax:kil 13) bu mqsd üçün nzrd tutulmudur. Halqavari naqillr emulsiya
xidmti üçün xüsusil lverilidir.
3.4.3.2 Aa-sal struktur ötürücülri
Aa struktur ötürücülrin avadanlqlara uzaqdan nzart v maye sviyysini uzaqdan göstrn v ya qeyd edn cihazlar daxildir. Ötürücünün bu növü (adtn kor növü) adtn
tnzimlnn diapazona malikdir v yüksk arm-yüksklik / yatrlmas qabiliyytin malik ola bilr. Qbuledici tipli göstrici yerli göstri üçün ötürücünün çxnda tmin edil bilr.
Kmr qoulmalar xidmt üçün tövsiy ediln materialn boru fitinqlr v ya 1/2-v ya 3/4 düym borular v boru parçalar vasitsil edil bilr. Kmr qoulmalar n az 3/4 düym ölçüd
olmaldr (bax: 3.2.6.2).
Ötürücü dstk üçün öz borularndan asl olmamaldr, lakin xomut v ya kronteynl quradrlm olmaldr. Tipik qurular kil 14-d göstrilir. kil 14 Panelin A-da göstrildiyi kimi,
sabit tzyiq ötürücünün xarici v ya künclük iarsi üzrind tmin edil bilr. Ölçü elementinin ölçü dyiikliklri il yerdyimsi minimum olduundan, htta sxlan buxarlar il heç bir
kipldirm qab tlb olunmur.
kil 15-d çn birbaa montaj ediln bir flansl qoulmu ötürücü göstrilmidir. Ötürücünün bu növü suspenziyalar v ya qat mayelri ölçmk üçün faydal istifad olunur. Tlb
olunarsa, hssas membran kmrin daxili il eyni sviyyd quradrla bilr. Korroziyaya xidmtlri üçün müxtlif membranl materiallar mövcuddur. kil 15-d tipik quradrma göstrilir.
Hidravlik rezonans ba verdiyi v ya qaynayan maye maye sthinin iddtli tviqatna sbb ola bildiyi yerlrd, diferensial tzyiq cihaz istifad edil bilr, (a) onun çx yüngülc isladla
bilr v (b) kipldirici maye xarici künclüklrd qaynamann qarsn almaq üçün istifad edil bilr.
Vakuum xidmt v ya uçucu mayelr üçün uyun kipldirici maye v ya üfürm xidmt üçün hr iki ayaq istifad olunmaldr. Xarici kipldiricilr istifad edildikd, ötürücünün bu növü
sabit xarici tzyiqi saxlamaq v düzgünlüyünü tmin etmk üçün kipkc qab istifad etmyi tlb edir (bax: Bölm 6).
3.4.4 Hidrostatik-tzyiq ötürücülri
3.4.4.1 Montaj
Hidrostatik tzyiq barboter boru v tzyiq ötürücü vasitsi il v ya bir membran v ya körük- hrktli ötürücü vasitsil birbaa boru kmrin montaj edil bilr. Ötürücünün sonuncu
növü çöküntü il kilidlmy sbb olmayacaq nöqtd flansl ucluq üzrind quradrlm olmaldr.
3.4.4.2 Tdbirlr
Barboter borular üfürm qaz axn nticsind tzyiq enm shvlrinin qarsn almaq üçün ölçülü olmaldr. Onlar el quradrlm olmaldr ki, açq knarlar blok ed bilmsin v onlar
dstklnmlidir, lazm gldikd turbulent v ya mexaniki grilm onlar yib v ya qra bilmsin. Daha böyük dqiqlik üçün birldirn kabellr szdrmamaldr. Barboter tipli ötürücülr adtn
qapal v ya tzyiq altnda sistemlrd istifad olunmur.
3.4.5 Nüv sviyyli ötürücülr
3.4.5.1 Ümumi
Daxili v ya xarici cihazlarn digr növlrinin istifad edil bilmdiyi yerlrd kokslama v ya vakuum qülllr kimi nüv sviyyli cihazlar istifad edilir.
3.4.5.2 dar olunma
Nüv sviyyli cihazlar radiasiya detektorlar trfindn hiss olunan, beta- v ya qamma-üalarnn vasitsil ölçür. Radioaktiv mnb el yerldirilir ki, kmr mnb v detektorlar arasnda
olsun.
Kmr bo olduqda, hesab drcsi yükskdir v sviyy artdqca hesab drcsi azalr. Detektorlar trfindn ölçüln radiasiya gücü kmrd olan maddnin sxl v qalnlndan, mnb v detektorlar arasndak msafdn v kmr divarndan v izolyasiya qalnlndan asldr. Diapazon mnbyin ölçüsü il mhdudlar (ttbiqi üçün seçilmi zavod). Birdn çox mnblr bzn
geni diapazonlar ölçmk üçün istifad olunur ( bax: kil 16).
kil 12-Xarici-qisqac cihaz v çoxsayl niangah ölçü cihazlar il tzyiq boru Qeyd: kil 10-da göstrildiyi kimi, cihaz yan v alt v ya yan v yan qoulmalara balana bilr.
kil 13-Tipik sakitldirici quyu
3.4.5.3 Tdbirlr
Mnb konteynerin dizayn, mnbnin ölçüsü v yeri, mnbnin xidmt trzi bütün yerli, dövlt v federal tlblrin uyun olmaldr. Zavodlardan tlblr v thlüksizlik prosedurlar il
tan olan lisenziyal thlüksizlik personalna malik olmas tlb olunur.
stifadçi yann thlüksizliyi tlblrin, elc d nüv cihazlarn istifadsini mhdudladran cari dövlt v federal qaydalara uyun olduunu tmin etmk üçün mnb konteynerin
layihsini nzrdn keçirmlidir.
3.4.6 Ultrass sviyyli ötürücülr
Ultrass ötürücülr mkan vasitsil syaht edn ss dalalar üçün tlb olunan vaxt ölçür. Ss ötürücüsü (çeviricisi) ölçüln sviyyli sthini ks etdirn elektrik impulsu ss dalalarna
çevirir. ks olunan siqnal eyni v ya baqa çevirici trfindn akar olunur.
Sviyy sthindn yuxarda medium vasitsil ss sürti, müyyn edil bildiyi üçün siqnal ötürülmsindn qbula qdr qiymtlndirilmi sviyyy mütnasibdir. Ssin sürti temperatur,
trkib v buxar sah yükslii il dyiir.
3.4.6.2 Montaj
3.4.6.3 Tdbirlr
kimi amillr ss sürtin tsir edck. Bu dyinlr üçün kompensasiya mövcuddur.
3.4.7 Tutum/radio-tezlikli sviyy ötürücülri
Kondensator bir izolyator il ayrlm iki keçirici plitlrdn ibartdir. Onun tutumu plitlrin sahsinin, onlarn arasndak boluq v izolyatorun dielektrik sabitinin bir funksiyasdr.
kil 14-Diferensial-tzyiq-sviyy cihazlarn tipik montaj
Tutum sviyyli ötürücü sviyynin ölçülck kmr daxil ediln, aquli ölçü elementdn ibartdir. Ölçü elementi düz (örtülmmi metal) v ya izolyasiya material il örtülmlidir v kondensatorun plitlrindn biri kimi çx edir.
Kmr elektrik keçirici olduqda v ölçüln material (maye v ya dnvr) izolyator olduqda, düz hssas element adtn istifad olunur. Bu halda, boru kmri digr plit kimi xidmt edir.
Ölçüln materialn dielektrik sabiti dyidiriln hava, buxar v ya qazdan frqli olduundan, ölçm elementi v çn arasnda elektrik tutum sviyy il dyiir. Ölçüln material elektrik keçirici
olduqda, izolyasiyal ölçm element istifad olunur. Bu halda, element bir qab kimi, örtük izolyator kimi xidmt edir v ölçüln material digr qab kimi çni vz edir. Bu kondensator plastinin
ölçüsü v buna gör d onun gücü sviyy il dyiir. Tutum v müqavimt cryan ölçn daha mürkkb sxemlr sensor formaladrlmas v trkibi dyiikliklri düzld bilr.
Maye-maye interfeysi ölçüldükd v bir faza sulu olduqda su fazas ölçülür, bel ki, izolyasiya fazasndak tutumda dyiiklik nisbtn hmiyytsizdir.
Sxem istehsalçdan istehsalçya geni dyiir bel ki, seçim istehsalç il diqqtl nzrdn keçirilmlidir.
3.4.7.2 Montaj
Ölçü elementi aquli olmaldr v borunun divar v ya daxili il tmasda olmamaldr. Konteyner divarlar v orta qeyri-keçirici avadanlqlarn ttbiqi, keçirici materialdan hazrlanm ks
elektrod (torpaqlanma raitind) tlb ed bilr. Nöqsan v torpaq istinad növü istehsalç il nzrdn keçirilmlidir.
stifadçi yann thlüksizliyi üçün vericinin kipldiricisinin dizaynn nzrdn keçirmlidir v bu partlay v ya daxili thlüksizlik tlblrin cavab vern elektrik dizayn v elektron
dövrnin trtibatn nzrdn keçirmlidir.
a. Konsentrik örtük tchiz olunduqda, ilkin kalibrlm imkanlar.
b. Avadanlq çald zaman i raitind quradrla biln v ya imtina edil biln vericilri.
c. Maye qazlardan isti katalizator qabarcqlarna qdr temperatur diapazonunu hat edn vericilri.
Xarici qsqacda tutum/radio-tezlik verici il kamerada temperatur sbbindn aa maye sviyysi il nticlnn sxlq frqi, böyük drcd sx mayenin yüksk dielektrik sabiti il kompensasiya edilir; bu sbbdn göstriln sviyy rezervuarn maye sviyysin yaxn olacaq (bax: kil 17).
kil 15- Flans tipli diferensial-tzyiq-sviyy ötürücüsü
Qeyd: Kompensasiya ya ayaqda ilkin hidrostatik tzyiqi balansladrmaq üçün mövcuddur.
3.5 Müyyn yerd quradrlm idaredici bloklar
3.5.1 Ümumi
3.5.2 Tnzimlyici idaredici bloklar
buykadan hm yerli nzarti, hm d ötürülmni tmin edir.
kil 16- Nüv sviyy ötürücüsü üçün tipik hazrlq
3.5.3 Daxili top-üzgcli idaredici bloklar
3.5.3.1 Ttbiqi
Daxili top-üzgcli idaredici bloklar bzn kokslama xidmti üçün materiallar v nticd cihazn xarici-qsqac növünd üzgc faliyytinin qarsn alan hissciklrdn v ya maddlrdn
ibart mayelr, sulu asfalt v ya parafinli mayelr üçün istifad olunur. Srt kokslama avadanlqlarda üzgci tmiz, mili srbst v qabladrman uyun raitd saxlamaq üçün buxar v ya
yuyulma-neft tmizlmsini istifad etmk arzu olunur.
kil 17-Tutum/radio-tezlik-tipli sviyy ötürücüsü
Bu üzgc boru kmri daxilind turbolentliy mruz qaldqda qoruyucular, mftillr v digr müddalar üzgc üzr turbulentliyin effektlrini aradan qaldrlmaq üçün edilmlidir. Bu cür
cihazlar üçün pnevmatik boru v ya elektrik naqillr API Tövsiy ediln Tcrüb 552 qeyd ediln transmissiya tcrüblrin uyun olmaldr.
3.5.3.3 lav göstrici
3.5.3.1 v 3.5.3.2-d qeyd edildiyi kimi, ar xidmtlrd idaredici bloklara baqa cihaz növü lav edilmlidir (msln, diferensial tzyiq, tutum / radio tezlik v ya baqa xüsusi növ).
3.5.4 Diferensial-tzyiq idaredici bloklar
sasn diferensial tzyiq ötürücülri üçün olan quradrma il eynidir (bax: 3.4.3.1 v 3.4.3.2).
3.6 Sviyy kommutatorlar
3.6.1 Ümumi
Yüksk v ya aa sviyyli hycan siqnallarn balamaq üçün istifad ediln cihazlar üçün sas mülahizlr 3.4 v 3.5 müzakir olunduu kimi üzgc ölçüsü istisna olmaqla, mümkündür.
Çeviricilrin bzn digr növlri (msln, pnevmatik transmissiya sistemlrind qbuledicid tzyiq çeviricilri, qeyri-tzyiqli çnlr üzrind hidrostatik-tzyiq tzyiq-hrktli çeviricilr, tzyiqli
v ya qeyri-tzyiqli boru kmrlri üzrind tutum/radio-tezlik v diferensial tzyiq-hrktli çeviricilr) istifad olunur. Hycan siqnallar v qoruyucu cihazlarn trafl müzakirsi üçün API
Tövsiy ediln Tcrüb 554- baxn.
3.6.2 Üzgc çeviricilrin montaji
Üzgc çeviricilrin quradrlmas 3.4.2-d hat edilmi knar ötürücülrin quradrlmas il eynilik tkil edir. Paralel ölçü ü il yüksk v aa sviyyli hycan çeviricilrin tipik
quradrlmas kil 18-d göstrilmidir. Qoruyucu cihazlar kimi istifad ediln sviyy çeviricilri digr cihazlardan asl olmayaraq, boruya ayr-ayr balantlara malik olmaldr.
kil 18 - Paralel ölçü ü il yüksk v aa-sviyyli siqnal çeviricilrin tnzimlmsi
3.6.3 Digr çeviricilrin montaj
Bel tutum / radio-tezlik v ss çeviricilri kimi elektron çeviricilr, kil 18-d göstriln tnzimlmd olduu kimi, rezervuar v ya xarici qsqaclarda quradrla bilr.
Pnevmatik ötürücü dövrlrd tzyiq çeviricilri adtn blok klapan il v tez-tez bir txanm test üçlük il quradrlr. Hssas tzyiq-hrktli çevirici v ya diferensial tzyiq-hrktli
çevirici yüksk v ya aa hidrostatik tzyiq çöküntü il bloka mruz olmayan bir nöqtd yerldirilrk, çn v ya boruya birbaa montaj edilmlidir.
3.6.4 Snaq
Çeviricilrin hrkti kritik olduqda v ya zavod standartlar v qaydalar (msln, myin Thlüksizliyi v Salaml dar edilmsi) periodik çevirici snaqlarnn keçmlri tlb
olunduqda, bu çnin üzrind hycan nöqtsind hidravliki qoulma quradrmaqla v sensorun quradrld yaxn torpaq sviyysi kamerasnn boru birlmsiyl edil bilr. Hycan
sviyysin çatdqda, maye boru vasitsil axr v hycan siqnaln aktivldirrk kameran doldurur. Snaq üçün faktiki mayenin bir hisssi kameraya, onu doldurmaq üçün tökülür. Bu
tnzimlm ümumi dinamik testini tmin edir v personaln çn drmama tlb olmadan xidmt edir.
Bzi hallarda, elektron çeviricilr, basma düymlri il hrkt gtiriln xüsusi test sxemlr v ya xüsusi proqramladrlm mikroprosessor il tmin edil bilr.
Üzgc v ya yerdyim sviyy cihazlarn üzgc v ya buykan yuxar basmaqla sah bölmnin yoxlanlmasna imkan vern qol v ya çkni ola bilr. Bu testin etibarl olmas üçün
yoxlanlmas zaman istifad olunan güc mhdudladran bzi vasitlr tlb olunur. Üzgc v ya lav poren sxlm olduqda, ling texnikin kömyi olmadan onu azad ed bilr.
3.6.5 Daqndan qorunma
API Tövsiy ediln Tcrüb 2350 daqndan mühafiz haqqnda mlumat verir.
3.7 Çnin ölçülmsi
Bu bölmd müzakir ediln sviyy ötürücülri zavod daxili qeyri inventar saxlama çnlr üçün istifad edil bilr. nventar ya digr yüksk dqiqlik ölçüsü üçün API Standart 2545- istinad
edin.
3.8.1 Kipldiricilr v tmizlm Maye sviyy cihazlar il laqdar kipldirici çni v ya tmizlmni istifad etmk bzn lazmdr (bax: Bölm 6).
3.8.2 Atmosfer tzyiqlrdn mühafiz Atmosfer tzyiqlrdn mühafiz haqqnda bölm 6 –da bhs edilir.
BÖLM 4—TZYQ 4.1 Ttbiq sahsi
Bu bölmd, adtn neft emal proseslrind rast glinn tzyiqlr v diferensial tzyiq nzart etmk üçün istifad ediln indikator, qeydedici v cihazlarn quradrlmas üçün tövsiy olunan tcrüb müzakir edilir. Bu cihazlar tzyiq ölçnlr v çeviricilr, tzyiq ötürücülri v yerli quradrlan kontrollerlr v qeydedicilrdir.
4.2 Ümumi
4.2.1 Giri Müyyn ümumi proseduralar, tcrüblr v tdbirlr bu bölmd müzakir olunan bütün cihazlara ttbiq olunur. Ttbiq oluna biln hallarda, 4.2.2- 4.2.10–da müzakir ediln material
sonrak hr bir müzakirnin bir hisssi hesab edilmlidir.
4.2.2 Ttbiqi tcrübsi
Szma vziyytind nzart otanda thlükli v ya baqa arzuolunmaz karbohidrogenlr v ya digr proses mayelr mrkzi nzart otanda yerln hr hans cihaza qoulmaldr. Bel mayelrin tzyiqini qbul edn cihazlara elektrik v ya pnevmatik kild ötürm snaye tcrübsidir. Uzun borular v ya kapilyar sistem tlb olunan yerlr, hmçinin mayelrin tzyiqini yerli
qurulara ötürmk tcrübdir. Nümunlr brk hissciklrin itirak etdiyi hallar da daxildir. Donmann qarsn almaq üçün izolyasiya v uzun bacalarn qzdrlmas transmissiya sistemlrinin
istifadsi il lv edil bilr.
4.2.3 lçatarlq
yuvarlanan platforma istifad edilir.
kil 19 -Ümumi proses balantn paylaan tzyiq cihazlar üçün boru
4.2.4 Yerli göstrici
Yerli göstricilr arzu olunduu yerlrd v göstrici (elektron v pnevmatik) ötürücülr, çeviricilr v yerli quradrlm tzyiq kontrollerlr istifad olunduqda, bu cihazlar birbaa proses bal tzyiq cihazlar il (kil 19), çx göstricilri v ya hr ikisi il lav edilmlidir. Htta çx göstrici tam diapazonlu proses tzyiq ölçü il tchiz olunduqda yatrlm-sfr tzyiq ötürücü lav edilmlidir.
Tzyiq nzart klapan stansiyasnda l il nzart oluna biln avadanlqlarda tzyiqin bzi göstricilri, zruri olduqda l il nzart imkan yaratmaq üçün klapan yerindn aydn görünn v oxunaql olmaldr. Nzart sistemi nzart klapan stansiyasndan l il idar olunmadqda, bel göstrici istifad olunmur.
4.2.5 Vibrasiya
Vibrasiyaya mruz qalan yerlrd quradrldqda, tzyiq cihazlarn ksriyyti zrr, anormal yeyilmy v ya nasaz i hssasdrlar. Tzyiq sistemin v ya avadanln hr hans bir hisssi
vibrasiyaya mruz qalrsa, cihaz vibrasiyadan uzaq dstkd quradrlm olmaldr. Burulmu borular, zirehli lanq v ya kapilyar sistem tzyiq mnbyi v cihaz arasnda tmin edilmlidir.
4.2.6 Pulsasiya
Porenli nasoslarn v kompressorlarn pulsasiyal tzyiqlrini ölçn cihazlar vaxtndan vvl hrktlrin çatmazln v ya tzyiq elementlri qarsn almaq üçün pulsasiyal
nmldiricilr il tchiz edilmlidir. yn klapan, üzn sancaqlar, v ya msamli metal cihazlar tez-tez bu mqsd üçün istifad olunur (kil 20). Maye dolu hallarda göstrn manometrlr d pulsasiya-xidmt avadanlqlar üçün hesab edilmlidir.
4.2.7 Tmizlnm v kipldirm Özlü maye v ya korroziyal proses mayelrin tzyiqlri ölçüldükd v ya brk hissciklr mövcud olduu yerlrd txanma mümkün olduqda, cihaz kipldiril, tmizln bilr v ya bir
membranl kipldirici v ya qoruyucu trfindn qoruna bilr (kil 20).
kil 20-Pulsasiya, korroziya, suspenziya v ya donan maye xidmtind manometrlr üçün borular
Diafraqma kipldirici yuyulma balants v korroziyaya müqavimt göstrmk üçün uyun materialn islanm hisslrin malik olmaldr. Uyun doldurma mayelrin mövcudluuna gör kapilyar borularla v ya onlarsz diafraqma kipldiricilri daha geni qbul edilmi olur . Qeyri -alma qabiliyyti, aa buxar tzyiqi v genilndirilmnin aa msal istifad ediln mayelr xas olan xüsusiyytdir. stilik izlmsini azaltmaq üçün mühit temperaturlarda donan, bütün mayelr üzr diafraqma-kipldiricili tzyiq cihazlarna üstünlük verilir. stehsalçlar kipldirici v kapilyar il cihazlar tam tmin ed bilr.
Tlb olunan dqiqlik dolu sistem vahidlri üçün tdqiq edilmlidir. Shvlr artdqca, diapazon azalr. Kapilyar istilik izlmsi v ya proses borul