1

Avrupa’da Çevresel Durum ve Avrupa’da Çevresel Durum ve Görünüm Görünüm 20052005

Kısa bir sunumKısa bir sunum

2

Avrupa’da Çevresel Durum ve Avrupa’da Çevresel Durum ve Görünüm 2005 raporu nedir Görünüm 2005 raporu nedir ??

AÇA’nın bu kapsamda hazırladığı üçüncü rapordur

Bir önceki rapor 1999’da yayımlanmıştır

AB’ye çevre politikası planlama ve değerlendirmede yardımcı olmayı amaçlamaktadır

2005 baskısı yeni özelliklere sahiptir

3

Raporun İçeriğiRaporun İçeriği

2005 raporu şunları içerir:

Avrupa’nın çevresine yönelik toplu bir değerlendirme

Bir dizi temel gösterge

Ülke analizi

Bibliyografya

4

Avrupa’daki gelişmeler, Avrupa’daki gelişmeler, yerel tercihler, küresel etkileryerel tercihler, küresel etkiler

AB çevre mevzuatı gerektiği şekilde uygulandığında başarılı sonuç verir

Başarının çoğu kolay yönetilen noktasal kirlenme kaynaklarından elde edilir

Sektörel kirlilik kaynaklarının dağınıklığı bugün en önemli sorundur

Arazi kullanımı, tüketim ve ticaret şekilleri çevresel gelişmeye en fazla tehdidi oluşturur

Tüketim ve ticari faaliyetlerimiz biyolojik kapasitemizin iki katından fazladır

5

Artan kentleşme, terk edilen Artan kentleşme, terk edilen topraklartopraklar

AB25’te kentleşme 1990–2000 yılları arasında Lüksemburg’un 3 katı büyüklüğünde artmıştır. AB uyum fonlarının bunda oynadığı rol açısından 2007–2013 dönemi için çıkarılacak dersler nelerdir?

Kentsel genişleme ekosistemler (sulak alanlar gibi) üzerinde aşırı derecede artan bir baskı oluşturmaktadır

Turizm sektöründeki gelişme zaten baskı altında bulunan kıyı bölgelerinde ilave baskı yaratmaktadır

Tarım arazilerinin fiyatlarının düşük olması halihazırda iyileştirilmiş alanlarda üretime yönelik yeniden iyileştirme yapmayı cazip kılmamaktadır

Kırsal alanlarda hizmetlere ulaşım eksikliği ve çiftçilerin yaşlanması kırsal arazi terkine katkıda bulunmaktadır

6

İklim Değişikliğiİklim Değişikliği

Geçen yüzyılda artış oranının 0,95 °C ve küresel ortalamanın 0,7 °C olmasına karşın Avrupa’da sıcaklıkların bu yüzyıl içerisinde 2–6 °C artması bekleniyor

Bu durumun su sıkıntıları, daha zorlu hava koşulları, deniz türlerinin göçleri ve ekonomik kayıplar gibi etkilerinin olacağı tahmin ediliyor

Kısa vadeli Kyoto hedefleri gerçekleştirilebilse de 2020 ve sonrasına yönelik uzun vadeli hedeflere ulaşılması daha zor olacak

Ulaşım sektörü temel bir etken. Ulaşım talebi yakıt verimliliği kazanımlarını aşıyor. Havacılıktan kaynaklanan emisyonlar 2030’da iki katına çıkacak

7

Enerji yönetiminde yavaş Enerji yönetiminde yavaş ilerlemeilerleme

Enerji talebi GSYIH’den yavaş da olsa hala artmakta. Sanayi sektöründe eko-etkinlik başarıları elde edilirken, hane ya da hizmetler sektörü en büyük sorunları yaratmaktadır

Daha az enerji kullanımı, daha fazla yenilenebilir enerji ve yükseltilen enerji verimliliği ile gelecekte emisyon oranlarının düşük olması sağlanabilir. Ancak bu, uzun vadeli ve tutarlı eylemler gerektiriyor

Verimliliği artırmaya yönelik pek çok fırsat, özellikle hane ve hizmet sektörlerinde yetersiz kullanılmakta

Düşük emisyonlu bir geleceğe yatırım yapmak daha fazla maliyet-etkin sonuç yaratabilir (harekete geçmemenin 300–1 500 Avro/kişi/yıl olarak tahmin edilen ekonomik maliyetlerine karşı 45 Avro/kişi/yıllık bir maliyet)

8

Daha sağlıklıyızDaha sağlıklıyız,, ama kirleticilere ama kirleticilere maruz kalma sürüyormaruz kalma sürüyor

Avrupa dumanlı sis ve asit yağmurlarını azaltmakta başarılı olmuştur

Bununla birlikte kentsel hava kirliliği pek çok şehirde hala sağlık sorunlarına yol açmakta (partikülatlar, ozon vb.)

Daha temiz ulaşım teknolojisi ve daha iyi şehir planlama iyileşme kaydedilmesine katkıda bulunabilir

Davranışsal değişikliğe yol açan trafik sıkışıklığı vergileri gibi piyasa temelli araçların kullanılması da etkili olabilir

Kimyasal maddelere maruz kalma Avrupa ve ötesindeki insanları etkilemektedir. Kuzey kutbundaki insanların kan örneklerinde Avrupa kirliliğinden kaynaklanan PCB seviyeleri bulunmuştur. Bu Avrupa’nın etkilerinin bir parçasıdır

9

Doğal kaynaklarımız tükeniyorDoğal kaynaklarımız tükeniyor

Avrupa balık stoğunun büyük bir kısmının aşırı avlanma nedeniyle tüketilmesi, besin zincirini en alt halkalardaki balık türlerine kadar olumsuz etkilemekte. İklim değişikliğiyle de birleşince bu durum deniz ekosistemlerini tehdit ediyor

Biyoçeşitlilik: Kaydedilen bazı olumlu gelişmelere rağmen, kuşlar, memeliler ve böcekler başta olmak üzere pek çok tür habitat parçalanması nedeniyle tehdit altında. AB10’un kaybedecek çok şeyi var

Avrupa toprağı erozyon, kirlenme ve tuzlanma gibi nedenlerle tehdit altında. Potansiyel olarak kirlenmiş 2 milyon adet alan bulunurken, bunların 100 000 tanesinin iyileştirmeye ihtiyacı vardır

Su: Güney Avrupa’da sıkıntı artarken artan turizm, sulama ve iklim değişikliği sonucunda bu sıkıntının sürmesi bekleniyor

10

Kirlenmeyi önleme işe yarıyorKirlenmeyi önleme işe yarıyor

Çevre bütçesinin %50’sini oluşturan atık suyun temizlenmesi için önemli çabalar sarf edilmiştir ancak hala önümüzde uzun bir yol var

En iyi yaklaşımlar atık su arıtma yatırımlarını atık suları kaynağında azaltan ekonomik araçlarla birleştirenlerdir

Gübre kullanımının arttığı yeni AB üyesi devletlerde, tarımdan kaynaklanan su kirliliği sorun olmaya devam edecektir

Yeraltı sularını temizlemek on yıllar alacaktır

Önleme temizlemeden daha ucuz bir yöntemdir — CAP kapsamındaki mali teşvikleri kullanarak davranış değişiklikleri yaratmak (tarım uygulamaları vb.) faydalı olabilir

11

Avrupa’nın ekonomisi malzeme ve enerji de daha verimli hale gelebilir– AB10, verimliliği AB15 seviyelerinde dört katına çıkarma imkanına sahiptir

Teknoloji transferi, yenilik destekleri ile kirlilik vergi ve harçları ilerleme kaydetmeye yardımcı olabilir

Çevre bütünleşmesi ihtiyacı tarım, enerji, ulaşım, endüstri ve kentleşme gibi çevresel baskılara en çok katkıda bulunan sektörlerde daha fazladır

Ulaşım sektörü, bütünleşik yaklaşımların faydalarına örnek oluşturmaktadır. Bu sektör hem yerel hem de küresel düzeylerde hava kirliliği, iklim değişimi, gürültü, toprağın betonla örtülmesi, habitat parçalanması ve su kirliliğine katkıda bulunmaktadır

Ne yapabilirizNe yapabiliriz??

12

Ne yapabilirizNe yapabiliriz??

Piyasayı sürdürülebilir üretim ve tüketime kaydıran uzun vadeli, tutarlı politikalar tasarlamak

Tüm sektörlerde ekolojik vergi ve destek reformu gibi sürdürülebilirlik hedeflerini birleştiren daha geniş ve bütünleşik piyasa araçlarına geçmek

Avrupa’nın küresel düzeyde rekabet etmesine yardımcı olmak için çevre alanındaki araştırma ve geliştirme çalışmalarına yönelik kamu ve özel sektör harcamalarını güçlendirmek

Bütünleşik yaklaşımlar tasarlayacak ve uygulayacak kurumsal yapıları geliştirmek. Bu yapılar politikaların kendileri kadar önemli olabilmektedir

13

Bölüm Bölüm C — C — Plan ve bazı anahtar Plan ve bazı anahtar noktalarnoktalar

Ülke analizi

AÇA tarafından seçilen temel dokuz göstergenin yer aldığı “Ülke puan kartı” ile ülke analizi yapılmıştır

14

Sera gazı emisyonlarıSera gazı emisyonları

Kişi başına düşen sera gazı

emisyonları, 2002

GSYİH bazında sera gazı

emisyonları, 2002

Kyoto hedefine uzaklık, doğrusal hedef çizgisi, 2002

15

TTüürkiyerkiye’’nin Gnin Gööstergeler Astergeler Açısından çısından SSııralamadaki Yeriralamadaki Yeri

16

Internet üzerinden Avrupa’da Internet üzerinden Avrupa’da Çevresel Durum ve Görünüm 2005 RaporuÇevresel Durum ve Görünüm 2005 Raporu

Tam rapor metni– bölüm başına bir pdf dosyası 25 dilde yönetici özeti25 dilde basın bülteniKonuşma metinleriBasın toplantısı (video)Hareketli animasyonPowerpoint sunumu

www.eea.europa.eu