10
Πρω δε τη υστεραια, αμ' ηλιω ανατελλοντι, χρυσοειδες φαινεται το Πρωτονειον. Οι δε των καμινων καπνοι ευθεις ανιστανται, ο καυματος παλιν σημειον εστιν. Και ηδη οι δουλοι πο- Ουτως αγγεια ποιουμεν, Θεασθε. Πρωτον μεν δει το φυραμα ενχερσιν αιρειν, τουτω δε τω τροπω ματτειν, και επειτα προς κοφινω τινι ισταναι. Τελος δ' υγραινοντα βραδεως πλαττειν. Των εργων εκεινο δυσχερεστατον εστιν. Νυν ουν ηεψαθητε Πρωτον μεν ο Έναξ πειραται Και ολιγω υστερον Ευ γε. "Οταν πλειω η δεκα τοιουτων κεραμιων ποιησης... Παντωνμεντοι των κερα μιων ουκ εσται καλλιστον· ου μην αλλ επιεικως τοΰτ'επραξας, απειρος ων. Νυν δε προσεχε, τουτο βραδεως πλασον. "Αγε δη. Έπειτα δ 1 ο Αλιξ Ησυχασαν, ω παϊ. Ησυχασαν. Εγω γαρ συμπασχω, αλλα κρατησαν της οργης. Εαν γαρ επ- αναστης, απολει. Άπιστει εκεινφ τω μαλιστα βλαβερω ανθρωπιω, μα τον Δια. Ως γαρ οφις ιοβολος και επιβουλος εστι. Άπιστει. 16

Athenaios pais-3

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Athenaios pais-3

Πρω δε τη υστεραια, αμ' ηλιω ανατελλοντι, χρυσοειδεςφαινεται το Πρωτονειον. Οι δε των καμινων καπνοι ευθειςανιστανται, ο καυματος παλιν σημειον εστιν.

Και ηδη οι δουλοι πο-

Ουτως αγγεια ποιουμεν, Θεασθε. Πρωτον μεν δειτο φυραμα ενχερσιν αιρειν, τουτω δε τω τροπω

ματτειν, και επειτα προς κοφινω τινι ισταναι. Τελος δ' υγραινοντα βραδεωςπλαττειν. Των εργων εκεινο δυσχερεστατον εστιν. Νυν ουν ηεψαθητε

Πρωτον μεν ο Έναξ πειραται Και ολιγω υστερον Ευ γε. "Οταν πλειω η δεκα τοιουτωνκεραμιων ποιησης...Παντωνμεντοι των κερα

μιων ουκ εσται καλλιστον· ου μην αλλ επιεικωςτοΰτ'επραξας, απειρος ων. Νυν δε προσεχε,τουτο βραδεως πλασον. "Αγε δη.

Έπειτα δ1 ο Αλιξ

Ησυχασαν, ω παϊ. Ησυχασαν.Εγω γαρ συμπασχω, αλλακρατησαν της οργης. Εαν γαρ επ-αναστης, απολει.

Άπιστει εκεινφ τω μαλιστα βλαβερω ανθρωπιω,μα τον Δια. Ως γαρ οφις ιοβολος και επιβουλοςεστι. Άπιστει.

16

Page 2: Athenaios pais-3

Ή η, το κεραμιον σου κατεαξα· ουτωκαλως στοχασασθαι ουκ αν ωηθην, μα τονΔια. Παιζων μεντοι τουτ' εποιησα.

Ουδαμως. Αλλ ' ουκ οϊει βελτιον ειναι προςαλληλους διαλλαγηναι; Συγγνωθι δη μοι. Σοιγαρ επηγγειλαμην ενια αποκαλυψειν, και εσπε-

ρας γενομενης ταυταδηλωσω. Μη φοβηθης·ουδεν γαρ κινδυνευσεις.

Έπικινδυνον, ω "Αλιξ, το πραγμα εστιν.

Πανυ γε, ω Περικα, αλλοχαλεπον εστιμοι τουτο μη πραξαι. Ό δ' 'Αρχελαοςεκεινος, ποτερον εστι μειρακιον ηκορη τις;

Αρ'εν νω εχεις τουτ'ανορθωσαι,

Ό πατηρ αυτου βρΰλεταιτο Πρωτονεϊοναυτω κατα-λειπειν, αλλ ' υιω μονω εξ-εστι τουτο παραλαμβανεινΤοιουτος γαρ εστινο των Αθηναιων νομος.

Ευγε. -ανθην τον δουλον παρα σε της νυκτοςτησδε πεμψω

'Αλλαμετ' Ένακος, του εμου

Και ολιγω υστερον Ένταυθ'εστι το των μυστη-ριων αντρον. Την/ουν δαδαλαβετε και εισελθετε. Έν-δον δ'υμας περιμενει τις.

Χαριν σοι ϊσμεν. Ίθι, ω Έναξ.Τηδε... Επιμελως ελθετε

Άλλα ποιημας αγεις,Όρθια γαρ εστιν η οδος

Τελευτωντες παρεστε, ω φιλοι.Χαιρετε δε. Ηδυ γαρ μοιεστινυμας δεχεσθαι εν τω τηςΔημητρας της των μυστηριωνθεου αντρω. Μη μεντοι πορρω-τερω προσελθητε. Ου γαρ μυσταιεστε, ουδ'εξεστιν υμϊντην εις το αντρον εϊσοδον οραν.Τοιγαρουν καπνους εποιησα.

Πριν του προσω προιεναιχρη τους οφθαλμους υμωνκαταδειν. Τοιουτος γαρεστιν ο νομος και επικινδυ-νον εστιν εμποιεϊν οργην τηυ.εγιστη θεω. ΟυδενΊ δ'αλλω τροπω δυναταιουδεις περι του Πρωτο-νειου τα μεγαλα και απορ-ρητα γνωναι.

Ταυτα ποιησαν εμοιΉδη δε δος εμοι την χειρα...Βραχεια δ' εσται η οδος· ουκουνθαρρει και ελθε, ελθε.

ου hoi δοκε'ιασφαλες,

17

Page 3: Athenaios pais-3

Ap ημινει,εστι τασσετας ταινιας αψελεσθ

Έμοιγε δοκεϊτουτ'ειναιΈξεστι. Θυρα γαρ τις εψοφησεν. Και η με-γιστη θεος συνεχωρησεν υμιν εις το των καταγειος τε και χειρο-μυστηριων αντρον εισελθειν

Πνευματος δ'αισθανομαιΊσως...

Τηδε βαδιζετε. Ευλαβηθητε δε. Ή Ι Εκεινη δε πογαρ οδος ηδε μαλιστα στενη εστιν. Β ποτ'αγει;

Μαλιστα δ'au παλαια

Μαλιστα δη.Ωρυχθη γαρ εν τοις Μηδικοϊςυπ' 'Αθηναιων τινων, ϊν'αποφυγειντους εμβαλλοντας πολεμιουςδυνηθεϊεν. Καταπεπτωκε δενυν κατα το πλειστον μερρ

Άρ'ουκ ενεμεινα οιςεπηγγειλαμην: Ήουπω πιστευεις εμοι;

Γας δαδας τασδε δευρο λιπωμεν ϊνα μη οφθωμεν,και ηδη σιγωμεν.

18

Page 4: Athenaios pais-3

Ti γαρ εστιν εν τωδε τω οικηματι; Τιδ' εστι ταδε τα σκευηΤι ποτ εκεινοι ποιουσιν:

Ένθα δη των εκ της Βαβυλωνος καιτης 'Αλεξανδρειας και των Αθηνωνφιλοσοφων οι γνωριμωτατοι και συ-νετωτατοι περι Θαυμασιου σπουδα-ζουσιν ευρηματος. Και ολιγου χρο-νου πλουτησομεν, μαλλον δ' υπερ-βαλλοντως πλουτησομεν.

Εκεινοι δ'ο'ι ανθρωποιεν τουτω τω οικηματι

Ό εμος πατηρ εκ πολλουσυνελεξε τους μεν σο-

τουτο δια παντα ταυτα σκευη: Πως γαρ δυ

εργαζονται και καθευδου-ψους ανθρωπους τουτους,σιν: Αλλ ' ως δεσμωταιτα δε σκευη και τα οργανα

απερητηκασι. Τημερονδεπανθ' υπαρχει αυτοις, καιμετα χρονον ου πολυν ευδητα πραξαμε ν. Ναι, κατ-ορθωσομεν ημεις.

"Αγε· Ικανα γαρεϊδετε· ελθετε δη

ουν ζητουσιν ουτοι οι σοφοι· αρ ουχ υλην τινα, · Ι Ουδαμως δη. Μαλα γαρ απλουστερον Αλλα δια τι τη μοιρφ αΛΛα... Σοιαπεκαη το τελευταϊον κακη φανησεται ουσα σου συζευγνυς εμε; Τιεστιν, ως δηλονεσται. Πλουσιωτατοι \υψα τα περιτου Πρωτο-νειου αποοοπτα

m

ταυτης ο'ιει εμε βουλε-σθαι μετεχειν;

γουνεσομεθα, και ηδη δυνησομεθατας πολυτελεστατος οικιας και ταθαυμασιωταταχρυσια κα'ι τους καλ-λιστους δουλους κτασθαι. "Ω "Αλιξ,μαλιστ' ευδαιμονησομεν.

19

Page 5: Athenaios pais-3

Έγωγε ου σ1 ητησαμην ταυθ' ημιν | Ν.παντα δηλωσαι.

Δουλοι γουν ενθαδ'εστε, συ και ο φιλος σου,κα'ιμεχρι τουδε δια τουτο μονον ευ επασχετεοτι εγω τουτ' ηβουληθην. Εμου δε εναντιουγενομενου, ουδεν ηδη εσεσθε. ΟΥΔΕΝ."Αγε δη, ω "Αλιξ, αφρωναν ε'ιης, ει μη παρ ' εμοιμεινειας.

TAààà. Παυσαι αει αντιλεγων εμοι, και κα-τανοει οτι ουκετ' εξεστισοι εκ του Πρωτο-νειου οπελθειν. Νυν γαρ σοι ταυτ' ιδοντιθατερον δεϊπροελεσθαι· η παρ'εμοιμενειν η αποθανεϊν.

Αλλ ' εγω εδηλωσα και συ εκωνειδες. Ουκετι δε σοι καιρος εστι

Ουδαμως. Έμοι γαρυμαςπαρεδωκε. Και,εαν oéri, σε αυτος ωνησομαι. Ουτος γαρ ο ανηρτοσουτον ου παρησεικαιρον

Αρ'ου_ μεμνησαι οτιΝουμας Σαδουλος. οημετερος δεσποτης,εστιν οοτιερ τω πατρισου ημας παρεδωκεν

Πρω δε τη υστεραιςι, του καυματος ηδηχαλεπωτερου οντος...

Τελευτων δη ηκει Ου συ δη Έρκιος ει, ο του Πρωτονου υιος; Εγω δε τω τουχωριου σου επιμελετη δυο δουλους παρεδωκα, τον μεν "Αλικα,τον δ' Ένακα 'ινα την περι των αγγειων τεχνηνμαθοιεν. Σοι δ' ανχαριν αποδοιην, εϊπως της σπουδης αυτων επιμελεθειης.

Ει τουτων κηδομενος τυγχανεις, ουκ ανεδεησεν αυτους εις το Πρωτονειον αγειν. Όγαρ Ίκαριος ενταυαα ποιει οπως αν βουληταιενΥε τωπαροντι.

Οιδα· ου μην αλλ ' ολιγονεπιμεληθητι.

Του ξανθου παιδος και του τωνΑιγυπτιων βασιλεως υιου;

'Εκεινος ονπερ εν τω ΠειραιεΙπολλουσυ επριω και παρα τα μακρα τειχη υβρισες. *Αρα μη επελαθου;

Τις βασιλεως υιος;

20

Page 6: Athenaios pais-3

Συ παλιν τυγχανεις παρων; Άρα δια-τελεις εμοι επομενος και φυλαττων;Τις ποτ' ει;

Ι Γα πραγματα αει δηπου ευδιακοσμει η τυχη.

Αλλ ' εκεινον ουδαμωςμελλω αδικεϊν, τουναντιονδε. Ό γαρ Έρκιος εμοιδυναται συνεργειν. Έπε'ιδυο δουλουςτω Ίκαριω παρεδωκα'ινα την κεραμειαν μαθοιεν

Άναγκαϊονγ'η ν. Έα,οϊχεταιο Έρκιος.

Οϊχεται δη. Ίσως γαρτα σοι ειρημενα αυτονουτως εταραξενωστ'οϊκαδ' επανελθεϊνηβουληθη.Καλλιστα γε. Έπε'ι δ'

ουδεν ποιεις, 'ινα μη πε-ριβλεπτος ης, ουδενθαυμαστον ε'ι τινες σ'επετηρουν, αΛΑως τεκαι οτε μηχαναις χρη Ινατουτω τω παιδι εντυχηςος της των επιτροπωνεπιμελειας ουτω δειται.

Πολυαλκης ονομαζομαι, και γυμ-νασιαρχος ειμι. Έλθων δε δευροσοιενετυχον.

Ως θαυμαστον...Αυτους γαρ τοσουτουμεν πριασθαι, εν δε τωΠρωτρνειω κατακλει-σαι ου μονον παραδο-ξον, αλλα και φοβερονεστιν.

Και της μεσημβριας "Ερκιος; Μετα του "Αλικος καιτου Ένακος: Βαβαι.

Αρχελαε... Που ποτ'ησθα; δευρ'ϊθι

ΙΘΙΔΗ.

Μη φυγης, Αρχελαε. Σε κε-λευω... Φυλακες, συλλα-βετε αυτον.

Άγε δη, τιουν φευγεις, Εκεινοι οι εκ Καπυης εμποροι σφοδρα επιθυμουσισεγνωριζειν. Άφικοντο γαρ ημϊν πλειστα αγγεια ωνησομενοι. Ή, η. Ουτος δη διαδεξεται εμοι...

Άριστος γ'εμπορος εσται, του Ερμου προ-στατουντος, και τω γε ταχει ουδεν διαφερει

21

Page 7: Athenaios pais-3

"Αγε δη, ω φιλοι, ελθετε τηδε. Διεξιμεν γαρ νυν τα εργαστηριονενω οι εργαται τα αγγειακοσμουσι, μιμουμενοι, τους αριστους ζωγραφους, αλλους τε και Πολυγνωτον και Έρμωνακα καιΑϊσωνα και Πυθωνα και Αριστοφανη...

W

Ω, βαβαι. τι εστι το θαυμα-σιον ποιημα τουτο:

Και ολιγω υστερον"Α, επαιοντες τυγχανετε. Αρ'ου Ω πατερ, αρα νυν εξεστιμοι...

Άρα νυν απελθειν εξεστι μοι;πολλου αξιον; Κεχρυσωμενον γαρχαλκωμα εστι, καλλιστον οντωςεργον.

Τουθ' ουτως εστω... Το γαρδευτερον μερος της τιμηςταχα καταθησομεν και αυτοιτα αγωγιμα πορευσομεν.

Έπιμεινον δη εως αν απ-ελθωσιν εκεινοι...

Σιγαδη. Εκεινοιοι ωνηται παντωντων ημετερων αξιο-χρεωτατοι εισιν.Ειμι δητα, ειμι.

Χαιρετε, και αγαθητυχη πορευθητε.

Ό Έρκιος εφυγε μετα τουτοιν τοϊν δου-λοιν ων εκεινος ο 'Ρωμαιος σοι επετρεψεν.

Νυν δη, ω 'Αρχελαε, τι δεδοικα ουνμη ευρωσιν α ου δειαυτουςποθ'ουτως επηρμενος ειδεναι περι του Πρωτονειου. Ικανοι γαρ

ε'ισι και τουθ'ημινμεγας κινδυνος ανεϊη

Αιαι· αμφοτερους μεν γαρ δει ως ταχιστα απολεσαι, του δ' Έρκιουκατηγορειν. "Α, α. Ως τουτ'εμοΊανπροσηκοι. "Αγε δη, ταυτ'αυτικα πραξωμεν.

22

Page 8: Athenaios pais-3

Δηλον μεν εστιν οτι εκεινοςο 'Ρωμαιος τω δουλω τουτω ενθαδεκατεστησε ν ϊνα ραδιως διε-ρευνησειαν. Συ δε περι αυτους σπου-δαζεις. ΕΙ γαρ εξ αρχης μη επεισθηνυπο σου

Ήδη δε χρη παντα ποιεϊνωστε της πλημμελειας απο-λαυε; ν. Πρωτον μεν γαραναγκαϊον εστι τουτω τωπαϊδε ανελεϊν.

\\7 \\lrf ιι Τηu "Αλικα και... Μη

"Ακουσον γε. Αρχην μεν γαρεγνων οτι περα του μετριουεφιλεις τουτους τους εξωθενδουλους, και ταυτα πανταπα-σιναλογως. Ίνα δε ταυτηντην ουσιαν πασαν κτωμεθα,αναγκαϊον εστιν ηρας χαλε-πους τε ειναι και ωμοτατους.Οΰκουντουτο κατελαβες;Αμφοτερους γαρ δεϊανελεϊντω αυτω τροπω χρωμενοιωπερ ανελοντες τον γραμμα-τα εν τοις κεραμιοις ενγλυ-ψαντα. ΤΑρ{ ου μεμνησαι;

"Α ειπον, ποιησω. Μεχρι μενγαρ τουδε ανηκα σε ο τι βου-λοιο ποιεϊν, ου μεν εικοτως,τα δε μελλοντα ου βλαπτων.Ήδη δε των οικοι εν κινδυνωοντων, αναγκαϊον εστιν εμοΊισχυρως σοι αντιτεινειν, συ δ'εμοΊ μελλεις επεσθαι ινα δι-δαξω σε τοιουτωνπραγματων κρατεϊν. Έλθε.

Πορρωτερωδε...

Συ ουν ει του Πρωτονουυιος, ο της ουσιαςκληρονομος

Τις επε νοησε διατου γυναικωνοςδιαβαινειν:

Έγωγε. Ήγησαμην γαρτας γυναικας υμιν τοδειπνον παρασκευαζειν.

"Αλλο τι δ'αυπαρεσκευα-ζον αυται.

'Ορθως λογισαμενος· μονηγαρ εστι διοδος.

Τι δ'ουν ενθαδεκατεκλεισθητε;

Ταυτα τα σκευη ηδη ειδονπαρα σοφω τινιτων Καρχηδονιων.

Φιλοσοφοι γαρ εσμεν πανταχοθεν ελθοντες.και σπουδαζοντες οπως την «μεγαλην υλην»ευρησομεν.

7 Ι

"Οδε ο Ίκαριος συνεδωκεν ημιναδοκητους τε και θαυμασιους πορους,ωστ'ουδεν μεν κωλυομενοι, θεωνδεεθελοντων, διεπραξαμεθα και την «με-γαλην υλην» εποιησαμεν.

ΧΡΥΣΟΣ.

23

Page 9: Athenaios pais-3

TAp ου θαυμαστον τουτο: πολυν γαρχρο-νον περι των αρχαιων συγγραμματων σπου-δαζοντες και πολλα απο των παλα; φιλο-σοφων αναγνοντες, νυν ευ πεπραγαμεν.Εν γαρ ταυτη τη χωνη χρυσον εποιησαμεν.

Εκεινοι γαρ οι παλαι φιλοσοφοι ε/σι ν Ηρα-κλειτος και Αναξαγορας και Παρμενιδηςκαι Εμπεδοκλης κα'ι Πλατων και Αριστο-τελης και Ευκλειδης και εν τοις σοφωτατοιςο Δημοκριτος· ου τα συγγραμματα ανα-γνοντες την υληνεμαθομεν οπως συνισταται

Λυδα, του Καρχηδονιου, περ[τουτου διαλε-γομενουποτ ηκουσα, ακριβωςδ'ουμεμνημαι.

Μελλω ουν ταυτα διδαξειν. Ό γαρ Δημο-κριτος ετηκμηρατο οτι η υλη εκ μικροτατων«ατομων» λεγομενων συγκειται. Ταυτα δετα ατομα αλληλοις συνηρμοσμενα τα οντασυνιστησιν. Ου μεντοι πορρωτερω τηςυποθεσεως προυβη, αλλ ' ημεις εξ ατομωναλλα μεταλλεια κα'ι χρυσον συνεσ-τησαμεν.

Εκπληκτικωτατα γουν ταυτα-πολλου μεν γαρ χρονουδεησει εως αν ταυτα υυμβαινη,μεγαλα μεντοι κα'ι δεινοτατα 'κινδυνευουσιν οι ανθρωποι.

Παυσομεθα γε. Αναγκαιονγαρ νυν εστιν ου μονον παν-τα τα σκευη διαφθειρειν, αλ-λα κα'ι την δεινη ν επιστηβηναφεϊναι. Παντεςγαρ τουθ'ομολογουβεν. Προς συν και-ρον, ω παιδες, ηΛθετε δευ-ρο. Παροντων γαρ υμων,το εργον νυνανυσομεν.

Η πασα οικια ηδη ρπει-ληπται. Νυν ουν. ω φυλακες, εμοι

λουθησατε.

Δαιμονιαμεν γαρ εδρασαμμαλιστα δε και φοβερα."ηδισμεν οτι τα ατομα ταυτα ου μονον πολλα κακα ανθρωποις φε-ρε_ιν δυναται, αλλα κα'ι την δληνγην διαφθειρειν.

τ/4ρ'ου παυσεσθε τω Ίκαβιωχρυσον ποιρυντες απο των τουεμου πατρος χρηματων;

Page 10: Athenaios pais-3

Ο με ν Έρκιος παρ ' υμινουδεν κινδυνευει, εμε δε καιτον Ένακαχρη φυγειν. Ημαςγαρ διωκουσι και κακα ποιεϊνβουλονται.

Οι φυλακες την οικιαν περιλαμβανουσιν, πολλοι δ'ε'ισιν·ευλαβηθητε.

Ενταυθα δ' εστιν αυτο, ω "Αλιξ, εντων αγαλματων· αναμνησθητι γαρ

Τοδ'εστι. Πνευματος γαρ τινοςεξ αυτου αισθανομαι ελθοντος

Υμεϊς δε, γυναικες, απελθετε

Σιδηριον...τοιουτον τι

Σπευσον δε και συ· ημεις δε Ουτος μενο παις υφ' ημων εισεκληθη, υμειςδε... Τι ποτ'εισηλθετε βια;μηδεις, αλλα παντεςαφικνου-m το ορυγμα πειρασομεθα

Ι εν τω αυτω μενετεΑ*ν(

Νεους τε και πονηρους δουλους ζητουμενδυο, οϊαποδραντες εκρυφησαν εν τωΠρωτονειω... Αυτους γαρ ερευνωμεν.

25