Astelehenekoa 418 (201-07-15)

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

2/40

2013-07-15 | astelehena | gOIENA2 asteko gaia

lEIrE kOrtAbArrIA | arrasate

Udako oporrak bere kabuz anto-

latu gura dituenak inoiz baino

informazio gehiago dauka esku-

ragarri. Gainera, krisiak ia denon

baliabide ekonomikoak murriztu

dituenez, gero eta gehiagok egiten

dute aukera hori: nora joan pen-tsatu eta bidaia eurek lotu, bitar-

tekari gutxirekin.

Arrasateko Gazte Informazio

Bulegoko teknikari Dorleta Kor-

tazarrek dioenez, bulegora joaten

den jendeak "bestelako oporrak

diseinatzen ditu", eta horretara-

ko informazio bila joaten da.

Joaten direnetako batzuk

autokarabanaz bidaiatzen duten

herritarrak dira. Kortazarren

esanetan, horiek normalean bidaiaitxita eduki arren, errepideetako

plano bila joaten dira.

Autokarabanan bidaiatzea,

berez, ez da beste bidaia mota

batzuk baino merkeagoa ez gares-

tiagoa ere, Arrasateko autokara-

bana-zale Maitane Zabaloak dios-

kunez: "Bestelako bidaia mota

batzuk baino garestiagoa izan

daiteke, segun eta nora zoazen

eta nola antolatzen zaren". Edo-

zein modutan, berak dioenez,askoz autokarabana gehiago ikus-

ten dira orain Euskal Herrian:

"Autokarabanentzako gero eta

gune gehiago daudelako ere igar-

tzen da: Zumaian, IrueanOrain

urtebete, horiek ez zeuden. Esta-

tuan ere, izugarria da zenbat hazi

den autokarabana kopurua".

'Espaoles por el mundo'Maitane Zabaloak bizi osoa daroa

autokarabanaz bidaiatzen, gura-soekin eta mutil-lagunarekin, eta

urteko opor guztiak aprobetxatzen

ditu irteera bat egiteko; aste

bukaera asko ere bai. Lekua auke-

ratzeko eta bidaia ondo antola-

tzeko trikimailuak kontatzen

dizkigu: "Nora joan erabakitzeko,

kasu handia egiten dieguEspao-

les por el mundoeta antzeko saioei.

Gero, antolatzeko, autokarabana

-guneen gida-liburuak daude,

baina Kroazian ez zegoen halakogunerik eta kanpalekuetan egon

ginen. Bestalde, joan aurretik

herrialde horretako Espainiako

Enbaxadari e-maila ipintzen dio-

G 'uki' gig dg iguu

"auku d", di k

Ifi ki, idi k dk

autokrbn,

inongo loturbrik biditzeko

uker onMaitane Zabaloa arrasatearrak Europako herrialde asko ezagutu ditu autokarabanarekin.

Udako oporrak antolatzeko informazio praktikoa batu eta

jendearen eskura ipini du Arrasateko Gazte Informazio

Bulegoak. Informazio asko, gero eta gehiago, Internetentopa daiteke, baina gida-liburuxkak, planoak eta aurrez

aurre emandako informazioa gurago dituenak zabalik

dauka Arrasateko bulegoa. Gazteendako bakarrik ez,

bidaia antolatu gura duen edozeinendako da egokiainformazio hori.

Joan den eguena ezkero, gainera, eguenetan etaegubakoitzetan kalean egongo da informazio-mahaia,hainbat esku-orri, liburuxka, plano eta bestelako

materialarekin.

Dorleta Kortazarrek, Arrasateko bulegokoteknikariak Arrasate Irratian esan zuenez, gazte eta

helduak hasi dira bulegora jotzen, eta "denetariko

informazioa eskatzen dute: planoak, doazen lekura

joate ko in fraes truk tura prest atzek o gid a tu rist ikoak ,non lo egin, ze garraio mota dagoen, ea badagoen

garraio-txartel berezirik, Interrailen gaineko

informazioa" eskatzen dituzte, beste gauza

batzuen artean. Oso ohikoa da sasoi honetanDonejakue bidea egiteko ze txartel mota behar den

edo erabil daitekeen galdezka joatea hainbat lagun.

Orokorrean, "alojamenduaren eta deskontu txartelengaineko informazio bila" joaten da jende asko gazte

bulegora, Dorleta Kortazarren esanetan. Hantxe egiten

dituzte aterpetxe-txartelak eta ikasle-txartelak.Interneten non bilatzen hasi ez dakienarendako ere

gauzak erraztu nahian, webgune interesgarrien berri ere

ematen du Arrasateko Gazte Bulegoak.

Plano, deskontu-txartel eta alojamendu-gida bila, Gazte Bulegora

Dorlea Kortazar, Gazte Bulego aurrean. | GoIena

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

3/40

gOIENA | 2013-07-15 | astelehena 3asteko gaia

zabaloa

kanpo-arazoetarako ministerioa Espainiako

Kanpo-arazoetarako Ministerioaren webguneak (www.exteriores.gob.es),

herrialdeka, askotariko informazioa ematen du: aholkuak, herrialdebakoitzeko legedia, behar den dokumentazioa

bidaiateka Herrialdeka banatutako karpetetan, mundu osoko gidak,

mapak, alojamendua, ibilbideak, planoak, zer ikusi eta zer egin...beharrezko informazio guztia biltzen du han Arrasateko Gazte Informazio

Bulegoak. Sarean, www.gaztebulegoa.com.

goienagoiena

autokarabanaz Espainiako autokarabana-guneen gainekoinformazioa, bidaia-esperientzien eta autokarabana-zaleendako

albisteen bloga, autokarabanistenelkarteen webguneen loturak hori etagehiago dago www.autocaravanismo.eswebgunean.

etxean moduan Etxean bidaiariak hartzeko eta norbanakoen etxeangeratzeko gertu daudenendako webgunea da www.couchsurfng.org.

Aukerak ikusteko, erregistratu beharra dago. Munduko 100.000 hiribaino gehiagoko eskaintzak batzen ditu.

goienagoiena

ostatuak eta aterpetxeak Espainiako eta Europa osoko ostatu,pentsio eta aterpetxeen webgune eta bilatzailea da www.infohostal.com.

Erreserba webgunetik bertatik egin daiteke. Horrez gain, eskaintza

berezien berri ematen du. Webgunetik autobuseko txartelak erosdaitezke edo automobila errentan hartu.

europako batasuna Europako Batasuneko 27 herrialdeetako

batera bidaiatu gura dutenendako webgune ofziala europa.eu/travel/

index_es.htmda. Informazio praktikoa eta aholkuak (BEZ motak

herrialdeka, aseguruak, bidesariak, eskubideak eta betebeharrak)ematen ditu.

goienagoiena

gu eta inormazio piloa bidaltzen

digute".

Nondik ibili planifkatzea ere

samurra da, Maitanek dioskunez:

"Autokarabanisten oro asko dau-

de Interneten eta, beste batzuek

kontatzen dutena irakurrita, pla-

no baten gainean antolatu deza-kezu erruta. Dena dela, GPSrako

ere programa batzuk badaude,

errutaz aldatuz gero". Errepide

aldetik, "oro har, bidesaria duten

edo ez duten errepideetatik ibil-

tzea da aldez aurretik planifka-

tu beharrekoa".

J,

Autokarabana-zale horrek dioe-

nez, nahi baino gehiago ez gas-

tatzeko trikimailuak ere badau-

de: "Samurra da aurrekontua

betetzea, bidesaria duten edo ez

duten bideetatik joatea erabaki-

ta. Ondo inormatzen gara goazen

lekuan supermerkatuetako pre-

zioak zeintzuk diren, gasolinanon dagoen garestiagoa Adibi-

dez, Suitzara joan ginenean jana-

ria etxetik eroan genuen; baina

aurten Poloniara goaz eta han

janaria merkeagoa denez, behar-

bada gehiago ibiliko gara auto-

bideetatik".

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

4/40

2013-07-15 | astelehena | gOIENA4 debagoiena

julEN IrIONdO | bergara

Hainbat presoren kartzela zigorrak

luzatzea dakarren doktrina ber-

tan behera utz dezaten eskatzeko

Euskal Herriko 80 herritatik

pasatzekoa den ekimen ibiltariaDebagoienean ibili da asteburuan,

eta Arrasaten eta Oatin bezala

Bergaran ere liburu handi batean

euren mezuak uzteko aukera izan

dute herritarrek.

Berrehun inguru izan ziren

zapatu eguerdian beren ekarpena

egin zuten herritarrak. Irala

kalean jarritako gunean txartel

gorriarekin doktrinarekiko aur-

kakotasuna irudikatuz argazkia

atera eta, inprimatuta, harekin

bateraEkarri ditzagun denaketxera,Ez dugu izaterik aske haiek

gabe, haiekin askatuko baikara

gu ereedoKanto, zazpi urte bahi-

tuta moduko mezuak idatzi zituz-

ten. Izan ere, Luis Mari Azkar-

gortaKantoda doktrinaren ondo-

rioz kartzelan jarraitzen duen

presoetako bat. "Oso pozik gaude

jendearen erantzunarekin", zioen

Bergarako Herrirako kide Gre-

gorio Plazaolak ekimena amai-

tutzat eman aurretxoan.

Estrasburgoko azken eraba-

kiaren zain, irailaren 14an Irue-

ko Anaitasunan egingo dute

Herritarren epaia kanpainaren

azken ekitaldia.

brrhun hrritarrk mandut urn 'paia' braranhi kim iii a Oi i , 197/2006 oki k

Liburuanepaia idazten. | Julen IrIOndO

julEN IrIONdO | OatI

Kutxan zuen dirua 25.000 euro

Euskal Herriko euskalgintzako

hainbat erakunderen artean bana-

tuz irudikatu zuen Oatiko Lai-

xan euskara elkarteak bere ibil-

bidearen amaiera, egubakoitz

arratsaldean. Era batera edo bes-

tera Laixanen parte hartutako

hainbat lagunen eta bazkideren

aurrean, 7.150 euro eman zizkio-

ten Seaskari, Iparraldeko ikas-

tolen elkarteari, eta beste hain-

beste Berria Taldeari; Iruerriko

Euskalerria Irratiak eta gure

eskualdeko euskara elkarteak

batzen dituen Debagunek 5.150

euro jaso dituzte bakoitzak: eus-

kal kulturan "beharrik larriena"

dutenei eman nahi izan diete

dirua.

Honez gain, artxiboa eta egoi-

tzako altzariak Udalaren esku

utzi ditu Laixanek, eta Goienako

bazkide gisa duen kapitala bertan

mantendu, herrian beste elkar-

terik sortuko balitz harena iza-

tera pasatuko litzatekeela ados-

tuta. Kultura etxean egindako

ekitaldian aipatutako erakunde

guztietako ordezkariek hartu

zuten parte, Laixanen ekarpena

eskertuz, bai euskarari eta bai

ondasunak banatzearekin egin-

dakoa. Seaskako zuzendari Hur

Gorostiagak adierazi zuen Lai-

xanen ibilbidea ez zela egubakoi-

tzarekin amaitu, Beskoitzen

egitekoak diren ikastolan zati

bat izango duelako Oatiko eus-

kara elkarteak, hartarako erabi-

liko ei dutelako jasotako dirua.

Laixanen azken zuzendaritzako

kide Jose Luis Fernandezek

berehala eskatu zion, hori horre-

la, Laixan izena jarri diezaioten

ikasgeletako bati, eta hala agin-

du zion Gorostiagak.

Gerardo Elortzari laia

Gerardo Elortza izan zen ekital-

diko beste protagonistetako bat,

hari oparitu zioten eta elkartea-

ren ikur izan den laia, haren alde

egindako lanarengatik. 2009 urte-

tik jarduna etenda izan da Laixan,

lanerako jende faltagatik; orain,

desegin egin dute beraz. Koldo

Zumalde azken lehendakari izan

denaren arabera ez da tristuraz

hartu behar, nahiz eta ez den

"pozez saltoka" egoteko ere: "Eman

du berea, eta amaitu da". Euska-

rak beharrezko zuen lana egiten

saiatu da Laixan urte hauetan,

emankorra izateko itxaropenez:

"Fruituak ondoren ikusten dira

askotan", zioen Zumaldek.

ondasunak uskalintzan

anatuz aurtu da Laixandk, eki Iik, bik skk jo i, 25.000 o

Onuradun izan diren erakundeetako kideak, Laixanekoekin. | OIhana elOrtza

julEN IrIONdO | arrasate

Gipuzkoako Hondakinen

Kudeaketa erakundeak egu-

bakoitzean eman zuen jaki-

tera Zubietan errauste planta

egiteko lanen agindua etetea

erabaki duela, Ainhoa Intxau-rrandieta presidentearen ara-

bera proiektuak ez dituelako

Eusko Jaurlaritzaren ingu-

rumen arauak betetzen. "Bai-

mendutako proiektuaren eta

eraiki nahi denaren arteko

aldeak" oso handiak direla

eta "legea urratu gabe" ezingo

litzatekeela egin adierazi zuen.

"Zubietako errauste plantaren

proiektua bertan behera uzte-

ko pauso erabakigarria" eman

dutela adierazi zuen GHK-ko

arduradunak.

EAJk, PSE-EEk eta PPk

gogor salatu dute GHKren

erabakia, Bildu hondakinen

gaian egiten ari den kudea-

keta kritikatuz.

Bien bitartean, aste hone-

tan sinatu dute Bergaran

konpostatze planta eraikitze-

ko lurrak mugitzen hasteko

kontratua. Asmoa da 10.000

tona organiko tratatzea plan-

ta horretan.

erraust plantaitk lanaktnda, gHK-khala raakita

iban

arr egi

berria

"Honek erakusten du Berriakbaduela inguruan komunitate bat

eta laguntzeko prest dagoen

jendea. Jendea konbentzitutadago komunikabide sare propio

bat behar dugula, Berria behar

dugula; hau da adibide bat".

mikel

bujanda

euskalerria

irratia

"Saiatzen gara euskal jendeari

komunikazio zerbitzua euskaraz

eskaintzen. Berez ez da erraza, etazailtasun gehigarri batzuk ere

baditugu bidean. Hori berdintzekolagungarri izango zaigu dirua".

hur

gorostiaga

seaska

"40 urte dira ikastolak ditugula

Iparraldean eta oraindik ez dute

aitortza ofzialik, eta dugun apurra

ere kendu nahi digute. Hemendikurteetan etorri da jendea ikastolak

eraikitzen laguntzera. Orain dirua

eman digute, eta hori bikaina da".

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

5/40

gOIENA | 2013-07-15 | astelehena 5debagoiena

Aingeru Guarda Pasealekua 31. Eskoriatza. s ESKORIATZAs Tel.: 943 71 50 61 s Faxa: 943 71 40 10

KONPONKETAK:Txapa

MargoaMekanika

jOkIN bErEzIArtuA | eskoriatza

24 ordu baino gehiago pasa arren,

sustoa oraindik gorputzetik ken-

du barik. Halaxe hartu gintuzten

atzo Oier Eskibel (Eskoriatza,

1984) eta Asier Eskibel (Eskoria-

tza, 1975) anaiek baserrian: "Gor-

putza sentsazio arraroekin izan

nuen atzo", esan zigun Oierrek.

Duela sei edo zazpi urtetik

sanferminetara joaten dira entzie-

rroa korritzera. Entzierro baka-

rra egiten dute eta aste barruan

joatea nahiago izaten dute, jende

gutxiago egoten delako. Baina

lanak aurten ez die utzi, eta aste

bukaeran joan ziren, zapatuan.

Bada, 1977a ezkero gertatu ez den

pilaketa bizi izan zuten bertatik

bertara. Ez dute ahaztuko.

"Aoz larriagoa" iza ziteeeEstafetan hasi eta plazara arteko

ibilbidea egiten dute urtero: "Dena

normal zihoan. Kailejoira heldu

aurretik jausi egin ginen biok,

ohikoak diren erorikoetako baten.

Biok altxatu eta korrika jarraitu

genuen plazara heltzeko; kaile-

joira heldu eta han aurkitu genuen

pilaketa", zioen Asierrek. Kaile-

joira heldu zirenerako pilaketaeginda zegoen eta biek ulertu

zuten han ezin zirela geratu,

oraindik zezenak atzetik zetoze-

lako. Anaia nagusia kailejoiko

zuloetatik irten zen, baina gaz-

teena ez zen zulo horiekin akor-

datu. Atzera egin zuen, ibilbide-

ra: "Zortea izan nuen atzetik

jende gutxi zetorrelako eta buel-

ta emateko aukera izan nuelako.

Aukera izan nuen ibilbiderabueltatu eta irteteko; eskerrak

lehenago erori eta beranduago

heldu nintzela plazara".

Asier Eskibelek uste du askoz

larriagoa izan zitekeela: "Eskerrak

zezenek ez zutela jendearen kon-

tra egin, ez zutela sarraskirik

nahi izan; bestela... Joaldunen

ondoan geratu ziren, formal. Zeze-

nen batek atzera egin balu...".

Foruzaiei haerreBestalde, zezen plazaren sarreran

ate baten orrietako bat traban

geratu izana foruzainen errua

izan zela diote bi anaiek: "Plaza-

ko arduradunak atea irekita utzi

zuen foruzainak pasa zitezen eta

gero ezin izan zuten itxi. Horrek

eragin zuen gero pilaketa". Bes-

talde, korrikalarien arteko elkar-

tasuna goraipatu zuten: "Elkar-tasuna eta laguntzeko borondatea

izugarria izaten da halako egoe-

retan; txalotzekoa da". Foruzai-

nekiko ez dituzte hitz berberak,

ordea: "Plazan zeuden foruzain

guztiak irten beharko ziratekeen

laguntzera. Korrikalariak izan

ziren gehien lagundu zutenak".

b n tz, nfmnt

zptu ntz ptno a e , d d

Asier eta Oier Eskibel Eskoriatzan, bertatik bertara bizi izan zuten pilaketaren argazkia erakusten. | jokin bereziartua

z.v.d.m. | eskoriatza

Estatuko zenbait herritan

hitzaldiak ematen aritu ondo-

ren, etenaldia egingo dute

gaur Carlos Ramirez eta Yma-

ru Parra venezuelarrek Deba-

goienean.

"Bolivariana koordina-

kundeak gonbidatuta, estatu

espainiarrean zenbait hitzal-

di ematen ari dira, eta gure

bailara eta gure ohiturak

ezagutzeko egun pasa pres-

tatu diegu". Hala azaldu du

Juan Luis Merino Ezker Ani-

tzako kideak, bisitaren non-

dik norakoaren gainean gal-

detuta.

Eoriatza geldialdiaEskoriatzan egingo dute aurre-

neko geldialdia eta, hala,

besteen artean, elkarte bate-

tara joango dira bazkaltzera,

Urkulura ere bertaratuko

dira, Arantzazura... "Bilbon

dagoen Venezuelako Kontsu-

lak gonbidatuta bihar Bilbon

emango duten berbaldirako

indarrak hartzeko balio izan-

go die etenaldiak". Merinok

azaldu duenez, Venezuelatik

kanpo daramaten denbora

gehiena jardunaldietan-etaeman dute biek. "Garrantzi-

tsua da tokian tokiko errea-

litatea, pertsonak, bizimodua

eta, oro har, kultura ezagu-

tzea, eta gehienetan ez dute

astirik".

Herri mugimedua"Demokrazia zuzena eta herri

borroka ongi ezagutzen duten

bi pertsona dira Carlos Rami-

rez eta Ymaru Parra", dio

Merinok.

Izan ere, berriki zendu-

tako Hugo Chavezek sortu-

tako Inforcentroseko hiri-

guneko zein landa-guneko

komunitateetan informatikazentroak sortzeko proiektua

koordinatzailea izan da orain

arte Ramirez. Parrak, bestal-

de, autogestioa ongi ezagutzen

du, eta auzo-kontseiluak sor-

tzen esperientzia handia dau-

ka pilatuta.

Vnzutdgnzgutz

tz, hmugmnut

EsAnAk

"Esealehenao eoiea eanao

hel ninelaplaaa; aeaian nen elaeaeo"

o i e r e s k i b e l | k o r r i k a l a r i a

"Foainia ieneha iaeeen

lanea.koialaieehiao lanen"

a s i e r e s k i b e l | k o r r i k a l a r i a

Asier Eskibel berdez zapatuko entzierroan, pilaketaren aurretik. | mena argazkiak

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

6/40

6 2013-07-15 | astelehena | gOIENAdebagoiena | ekonomia

fagor arrasate

Espainiako Diputatuen Kongresuko presidenteak, Jesus Posadak, eta

hango beste 10 goi-ordezkarik Fagor Arrasatek Kunshanen (Txina)

duen lantegia bisitatu zuen astelehenean. Txinan Espainiak duenenbaxadorea, Manuel Valencia, eta enbaxadako beste ordezkari

batzuk ere bertan izan ziren. Fagor Arrasateko Txinako gerenteak, Jon

Agirrek, hartu zituen arduradun guztiak.

Posd, Txnko For arrsten

l.k. | arrasate

Ekainaren 3an, Eusko Jaur-

laritzak etxetresna elektrikoei

buruzko 2013ko Renove Plana

jarri zuen abian, kontsumo

handiko etxetresna elektrikoak

eizientzia handiko beste

batzuekin ordezteko, eta orain

plana amaitu da, laguntza

horietarako zeuden 1,5 milioi

euroak bukatu direlako.

A++ klaseko gehiagoEnergiaren Euskal Erakun-

deak 13.184 laguntza-eskaera

kudeatu ditu beste hainbeste

etxetresna elektrikotarako:

7.663 arropa-garbigailu, 3.190

hozkailu, 2.061 ontzi-garbigai-

lu eta 270 izozkailu.

Etxetresna elektriko berrie-

tatik 7.359 unitate A++ kla-

sekoak dira, eta horietako

bakoitzari 105 euroko lagun-

tza eman zaio; 5.825 unitate

A+++ klasekoak dira, eta

horietako bakoitzak 125 euro

jaso ditu. Arropa-garbigailuen

kasuan bakarrik saldu dira

A+++ klaseko gailu gehiago

A++ klasekoak baino.

Bizkaian egin dira 7.159

salerosketa; Gipuzkoan, 4.564,

eta Araban, 1.461.

gpuzkon4.500 luldtu dr

Renoverekn

l.k. | arrasate

Makineria abrikatzaile indus-

tria sektoreko enpresek % 5

energia baino gehiago aurrez-

tu dute Gipuzkoako Bazkun-

deak bultzatu duen proiektu

bati esker. Aurreztutako ener-

gia Gipuzkoako 115 amiliak

urte betean kontsumitzen

dutenaren parekoa da.Proiektuak Gipuzkoako

Foru Aldundiaren eta Kutxa

Ekogunearen fnantzazioa eta

Adegiren laguntza jaso du.

Planteatu diren neurriek 180.000

euroko inbertsioa dute, baina

aurreztutako energiari esker

enpresek 8 hilabetean berres-

kuratzen dute gastu hori.

Ekimenak izan duen arra-

kasta ikusita, lau entitateek

proiektua beste urte betez

luzatzea erabaki dute.

2011tik aurreraEnergia-eraginkortasun

proiektua 2011n jarri zen mar-

txan. Urte hartan bertan egin

zuten lehen asea eta bigarre-

na 2012an egin da. Gipuzkoa-

ko Bazkundeko Iigo Mugu-

ruzak Goiena Magazinea-n

esan zuen moduan, proiektuan

Debagoieneko enpresa dezen-

tek parte hartu izan dute.

Mkner enpresek% 5 enerurreztu dute

l.k. | arrasate

Euskadiko langileen % 60 lan

-hitzarmenik gabe daude uztai-

laren 7a ezkero. Egun horretan,

ultraaktibitatea bukatu zen, hau

da, gutxienez urte betean iraun-

gita (kadukaduta) zeuden hitzar-

menak indar gabe geratu ziren.

Euskal sindikatu nagusiek eta

Juan Maria Aburtok, Enplegu

sailburuak, kezka azaldu dute.

ELA sindikatuak azaldu due-

nez, "asko dira, Conebasken

gomendioei kasu eginez, euren

hitzarmenak indarrean ez dau-

dela jakinarazten duten enpre-

sak", eta Debagoienean ere hori

gertatzen dabilela esan dute.

Enpresa horietan, lan-baldintza

guztiak edo batzuk maila gora-

goko hitzarmenaren edo oina-

rrizko araudiaren bidez erregu-

latzen direnez, gehienetan txa-

rrera egiten dutela azaltzen du

ELAk. LABek iragarri du lan

hitzarmenak iraungi diren enpre-

setan gatazka gehiago egongo

direla. ESK-en iritziz, "borrokak

jarraitu egin behar du". Unai

Sordok (CCOO) esan du "ardu-

ragabekeria" dela Adegiren jarre-

ra; eta Raul Arzak (UGT), enpre-

saburuek "30 urteko oreka hau-

tsi" nahi dutela.

"Konfantza beharko da"Adegiko idazkari nagusiak, Jose

Miguel Aierzak, esan duenez,

aro berriaren ezaugarri nagusia

"kultura aldaketa" da, eta "enpre-

saren barruan akordioak lortu

ahal izateko, alde guztien arteko

konfantza egon behar da beste

ezeren gainetik". Aro hori "auke-

ra gisa" erabili behar dute enpre-

sek, bere esanetan.

Sndktuek kezkz etenpresburuek txropenez hrtudute ultrktbtte mtzeU d uz u zud-zm du u d

lEIrE kOrtAbArrIA | arrasate

Askotariko albisteak agertu dira

azkenaldian, etxebizitzen energia

ziurtagiriaren (RD235/2013 dabere izen teknikoa) harira, eta

batzuk zuzenak ez direla eta jen-

dea nahastu dezaketela kontura-

tu da Energiaren Euskal Erakun-

dea. Horregatik, inormazio

zuzena argitaratu du. Besteak

beste, argitu nahi izan du etxe-

bizitza guztiek ez dutela ziurta-

giri hori atera behar; bakarrik

saldu edo errentan eman nahi

diren etxebizitzek eta lokalek.Horretarako gaitasuna duen

teknikari batek ingeniaria edo

arkitektoa egin behar du ziur-

tagiria, Industria Ministerioak

bere webgunean doan ematen

dituen CE3 edo CE3X programe-

kin. Teknikari horiek egiten duten

txostena da Energia Ziurtagiria.

Energiaren Euskal Erakundeak

hortik aurrera eman beharreko

pausoak zehazten ditu: EuskoJaurlaritzak horretarako sortu

duen erregistro publiko eta doa-

koan erregistratu beharko da,

modu telematikoan, eta teknika-

riak egingo du hori. Erregistroak,

trukean, Energia-Etiketa emango

dio, eta hor bi datu garrantzitsu

agertuko dira: erregistro-zenba-

kia eta bi adierazle nagusiak

lehen mailako zenbat energia

kontsumitzen duen eta zenbat

CO2 botatzen duen, adierazle

bakoitza etxebizitza edo lokal

horren nota edo kalifkazioare-

kin.

Hasieran behintzat, eraiki

berri diren etxebizitzen edo loka-

len erregistroa bakarrik egongo

da, eta gerora, etxebizitza edo

lokal guztietarako erregistro

bakarra.

Iragarkietan, zenbakia ipiniEtxebizitzaren edo lokalaren

jabeak bi gauza jasoko ditu: txos-

tena eta etiketa.

Etxebizitza edo lokala erosi

edo alokatu gura dutenei etiketa

eman behar zaie, eta etxe-agen-

tzietan, Interneten edo komuni-

kabideetan ipintzen diren iragar-

kietan erregistro-zenbakia eta

etiketan agertzen diren bi kali-

fkazioak edo notak eman behar

dira.

Higiezina saldu edo errentan

ematen deneko kontratuan ere

dokumentazio hori derrigorrez

eman beharreko zerbait izango

da, notarioaren aurrean eta jabe-

go-erregistroan.

Eraikin berriena gertu dagoEuskadin, eraiki berri dituzten

etxebizitzen eta lokalen energia

ziurtagirien erregistroa dagoene-

ko martxan da, eta Eusko Jaurla-

ritzako Industria Sailaren webgu-

nean (www.industria.ejgv.euskadi.

net) zehazten da hori erabiltzeko

zer egin behar den.

Orain alta da etxebizitza etalokal zaharragoen ziurtagirien

erregistroa martxan jartzea. Bien

bitartean, halako eraikinen baten

salerosketa edo errenta-kontratua

egin behar bada, eskriturak egi-

terakoan txostena eroan behar

da, notarioak idatz dezan.

informzo okerr ntzemndute ener zurtrze eu eud uz u du x-jd, pu zu m du

Errentan eman edo saldu nahi diren lokalek eta etxebizitzek energia ziurtagiria beharko dute. | leire kortabarria

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

7/40

gOIENA | 2013-07-15 | astelehena 7debagoiena

lEIrE kOrtAbArrIA | oati

Genero indarkeriaren inguruko

nazioarteko kongresua egin dute

Oatiko Lege Soziologiako

Nazioarteko Erakundean, joan

den eguaztenetik egubakoitzera

bitartean. Kriminologiaren Eus-

kal Institutuko Ana Isabel Perez

Machio horko batzorde zientif-

koko kideetako bat izan da. Gene-

ro Indarkeriaren aurkako Lege

Integrala tresna ona, baina "ez

nahikoa" da, bere iritziz.

Ze heuuein ein duzue honao

onesua?

Nahiz eta genero indarkeriaren

inguruko lege bat egin zen orain

bederatzi urte, eta nahiz eta

iruditu antzinako gauza bat

dela, eguneko albisteei jarraituz

ikusten dugu aztertu egin behar

dela oraindik genero indarkeria.

Gainera, praktikak esaten digu

legea eta zuzenbide penala ez

direla nahikoa enomeno horri

aurre egiteko eta bestelako tres-

nak erabili beharko direla etor-kizunean.

Genero indarkeria gaurkota-

suneko gaia da eta, nire ustez,

ikuspegi desberdinak batzea da

kongresuak aportatzen duena.

Diziplina askotariko kongresua

da, eta horretan dago bere hel-

buru edo erronka nagusia.

Berrehun lagun baino gehiago

etorri dira: juristak, baina baita

psikologoak, soziologoak eta gizar-

te langileak ere. Izaera askotako

proesionalak eta pertsonak dau-

de gai horretan interesatuta esta-

tuan eta nazioartean.

Peeniu daiee eneo indae-ia, auea hau diezaioeu?

Prebentzioa bermatzea oso garran-tzitsua da, eta bi ikuspegitik egin

daiteke: batetik, horrelako eno-

meno bat izan eta gero, biktima-

rekin eta egilearekin tratamendu

bat jarraitu behar dugu; bikti-

marekin, berriz biktima ez iza-

teko, eta egilearekin, horrelako

portaerak berriz ez egiteko.

Bigarren mailako prebentzioa

da hori. Eta badago lehen mai-

lakoa deitzen dena. Emakundeko

zuzendariak kongresu hasieran

esan du Euskadin martxan dagoe-

la Nahiko izeneko programa bat,

eskoletan berdintasunezko balioak

lantzeko. Azken baten, desber-

dintasunaren adierazpen larrie-

na da indarkeria, eta txikitatik

landu behar dugu berdintasuna

ume horiekin.

bee momenuan, aso xaou zen

geneo Indaeiaen Auao lee

Ineaa. Noa aoazen duzuoain, 9 ue ea eo?

Une hartan beharrezkoa zen tres-

na bat izan zen; gaur egun ere

beharrezkoa da, izan ere, ez zegoen

genero indarkeria ikuspegi oro-

kor batetik lantzen zuen tresna

juridikorik. Beraz, bai, txalotu

egin behar da. Baina tresna hori

guztiz martxan jartzeko, ahalegin

ekonomikoak egin behar dira,

eta hor dago akatsa, nire iritziz.

Oso ondo egituratuta dago legea,

ikuspegi objektibo eta ormal

batetik askotariko elementuak

ditu prebentziorako, babesteko,

tratu txarrak eman dituztenekin

lan egiteko baina akatsa da

baliabide ekonomiko gutxi dau-

dela mahai gainean. Gaur egun-

go krisiak beharbada eragina

izango du.

Azpimarratu nahi dut legea

ez dela nahikoa; beharrezkoa,

bai, baina ez nahikoa. Bestelako

pausoak eman behar dira, eta

bidean gaude, nire ustez. Ez dakit

zenbat belaunaldi beharko dugun

genero indarkeriari buruz ez hitz

egiteko. Zoritxarrez, gaur [eguaz-

ten] goizean Granadan besteemakume bat hil dutela jakin

dugu. Horrek esan nahi du legeak

berak ez duela hasieran uste zuten

emaitzarik lortzen.

Aso azpimaau izan da emau-mea aunza esau eha duea

ea saau ein eha duea, aina

asoan ez da hoi eazen.

Zaila delako. Ulertu egin behar

dugu nolakoa den enomeno

hori. Genero indarkeriaren atze-

tik mendekotasun emozionala

dago, eta horrek sekulako era-

gina dauka emakumearengan.

Guk ezin diogu eskatu horrela-

ko biktima bati salatu dezala,

kontuan harturik bere irudime-

na: uste du ez du ezertarakobalio eta bere bikotekide barik

ez dela ezer izango.

Gero, salaketa jarritakoan,

automatikoki sistema martxan

jartzen da eta hori geldiaraztea

ezinezkoa da, nahiz eta gertatu-

takoa larria ez izan. Erreormak

beharrezkoak izan beharko lira-

teke, nire iritziz; izan ere, ondo

zehaztu behar da zer portaera

barneratzen diren genero indar-

keriaren kontzeptuaren barruan.

Askotan, gizon eta emakume

batzuen artean dauden portaera

guztiak horrelako kontzeptu larri

baten barneratzen ditugunean,

beharbada, ondorioak ez dira

hasieran nahi izan genituzkeenak

izango.

Hoea izanda, emaumeaen inu-uoe edo euo eaundee

ein dezaee ze edo ze?

Historikoki entzun dut genero

indarkeritik irteera nagusia hezi-

keta eta kultura dela. Nire ustez,

hala da. Noski, daukagun beste-

lako tresna hori, legea, preben-

tzioa, babesa bai, elementu

horiek beharrezkoak dira. Baina

genero indarkeriaren arrazoi

nagusia, edo ondoen esplikatzen

duena, hori da: etxean jasotako

heziketa eta daukagun kultura.

Hori bideratuko bagenu, eta asko-

ri irudituko ez balitzaie zenbait

porteara normalak direla, askoz

gehiago aurreratuko genuke.

Familiakoek eta ingurukoek

daukaten rola oso garrantzitsua

da, emakumeari laguntzeko eta

emakumea konturarazteko. Ara-

zoa da horrelako egoera baten

gaudenean oso zaila egiten zai-

gula hori genero indarkeriaren

adierazpen bat den edo ez bereiz-

tea, eta kanpokoek errazago

ikus dezakete bikote horretan

gertatzen dena.

Indaeia moa hoi heziea ea

uua aazoa adin ada, azeenaean eoea hoexeaoa da?

Zoritxarrez, ez. Emakundeko

zuzendariak aipatu du gazteen

artean genero indarkeria portae-

rak daudela; ez gero eta gehiago,

baina badaude, eta kontuan har-

tu behar dugun datua da. Irudi-

tzen zaigu gaurko gizartean,

daukagun askatasunarekin, inor-

mazioarekin horrelako adie-

razpenak gutxitu egin beharko

liratekeela, baina praktikak alde-

rantziz esaten digu. Zerbait dago

gaizki hor, zerbait bideratu behar

dugu hor.

geneo indaeia zeine eienduen ea zeine jasaen duen

inuuo eseeoipoa adaudeoaindi?

Gero eta gutxiago. Baina, asko-

tan, gizarteak ezin du ulertu

epailea, medikua edo unibertsi-

tate irakaslea den emakume bat

nola izan daitekeen biktima.

Biktimen egoera marginazio

egoerekin, edo heziketa ez duten

emakumeekin lotzen dugu, bai-

na esperientziak esaten digu

gizarteko maila guztietan gerta-

tzen dela genero indarkeria.

Edozean ee, eia da emaumeeoine eezii jasaen duea

emaumea izaeaai emaen den

ioenzia?

Bai, noski. Eta hor, bi arazo

ditugu: batetik, genero indarke-ria bera, eta bestetik, haiek ekar-

tzen duten zama kulturala, eta

horri, askotan, irregulartasuna

gehitzen badiogu, horrek denak

duen eragina oso handia da. Oso

kasu gutxiren berri dugu ema-

kume etorkinen artean, eta ara-

zoa dago hor, salatzerakoan mahai

gainean jartzen dutelako irre-

gulartasuna, eta horrek beste

ondorio batzuk izan ditzakeela-

ko: adibidez, zuzenbide adminis-

tratiboak kanporatzea.

Hezunza edo uua hoi aa-

zeo ze esna eon daieze?

Nik garbi daukat: eskolatik, etxe-

tik hasi beharko ginateke, ber-

dintasunezko balioak lantzea

eguneroko gauza bat izan behar

delako, eta guraso direnek zere-

gin handia daukate hor. Eskole-

tan badaude programak, baina

etorkizunean, beharbada ez gene-

ro indarkeria desagertzeko, bai-

na bai oso kasu gutxi egoteko

tresna nagusia hantxe dago.

Ana Isabel Perez, Oatiko Unibertsitatean. | leire kortabarria

an isbel Perez Mcho | Kriminologiaren Euskal Erakundeko kidea

"genero indrkerren Lee uztz mrtxn

pntzeko blbde ekonomkok flt dr"o lg szg nz eud gu u g du

lgd gz dg d f, m zu du u du

"txiiai andueha duuedinasunaumeein"

"gazeen aean eeadao eneoindaeia; zeaidao aizi ho"

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

8/40

2013-07-15 | astelehena | gOIENA8 iritzia

GipuzkoakoForu Aldundia

ArrasatekoUdala

BergarakoUdala

AretxabaletakoUdala

EskoriatzakoUdala

OatikoUdala

AntzuolakoUdala

AramaiokoUdala

ElgetakoUdala

LeintzGatzagakoUdala

E s J l l l GOIENAkez du bere gain hartzen IRITZIA eta GUTUNAKorrialdeetan, edo bestelakoorriald eetakokolaboratzaileek, adierazitakoirit zien erantzukizunik.

aleGoiena Komunikazio

Taldea Kooperatiba Elkartea

E05 Basabe Poligonoa,

20550 ARETXABALETA

LeheAitor Izagirre

zesIban Arantzabal

ze EnekoAzkarate

EeebUbane Madera

Sle Xabi Urtzelai

(Kirola), Iaki Iturbe (Diseinua), Mireia

Larraaga (Publizitatea)

aseb e

Julen Iriondo

MeIaki Iturbe, Kepa Martelo

alImanol Soriano

Pble Mireia Larraaga,

Amaia Mundiano, Ziortza Martin,

Imanol Elortza

teseeeSergioAzkarate

Hpe e be Marta Leturia

amsAgurtzane Gaintzarain,

Ane Berezibar, Iratxe Bengoa

EgoitzanaguSia- goiEnaPaPEra

ArrAsAte 20500:

Otalora Lizentziaduna 31 | 132posta-kutxa

Tel.: 94325 05 05 | Faxa: 943 25 05 00

ordEzkaritza

AretxAbAletA20550:

E05 Basabe Poligonoa

Tel.: 94325 05 05 | Faxa: 943 25 05 09

Pble Aretxabaleta 20550

E05 Basabe Poligonoa | Tel.: 94325 05 05

Faxa: 94325 05 09 | [email protected]

HpeAretxabaleta 20550

E05 Basabe Poligonoa | Tel.: 94325 05 05

[email protected]

Leegl: SS-0088/04

iSSn:2173-707X

t:5.000 ale

dfs:4.383ale

KOMUNIKAZIO tAlDeA

LAGUNTZAILEAK

Inoiz pentsatu izan dut zein ote den arrazoia gure modukoek

kristal ilunak dituzten autoak aukeratu ditzaten. Ez dakit

tendentzia bat den, moda kontu bat, baina niri halako isola-

mendu ukitu bat iradokitzen dit.

Kanpotik ez ikusi nahia al da? Ala barrukoak kanpoan begi-

rada jarri nahia kanpokoa ohartu gabe? Ez dakit. Halakoetan ez

da erraza izaten auto barrukoa agurtzea, nor doan ez jakinagatik.

Atzerako ispiluak ere ilunak ote dituzte?

Autoaren gaineko burutazio hauek ez dakit ba ez duten,

neurri baten, gaurko gizartea islatzen: ilundu kristalak,

jait si atzerako ispi luak, eta

goazen, norbera bere bidetik,

aurrera, zuzen, albotara asko

begiratu gabe.

Zaharren nahi eta ezina modu

ezin gordinago baten kontatzen

zuen Bertolt Brechten poesia

batek, gerora Xabier Letek musi-

katu zuena; hala zioen zaharren

gero eta ibilbide laburragoen

harira: "Ohetik salara, ohetik leihora, ohetik ohera"omen doaz

euren ezinean. Nork begiratuta, sarri askotan behintzat?

Gaixotasun larriren batek jota senitartekoren duenari, edo

gaixotasuna izan duen bati galdetuz gero, lehenengotariko sen-

tsazio moduan kontatzen dute begirada ezaren sentimendua,

gehien behar denean: inork begiratu eza, edo gehienez, begirada

iheskor bat.

Muturretara jo gabe, denok sumatu dugu begirada ezaren

mingotsa, dakarren bakardade sentsazio hutsala, eta nola ez,

norbaiten begirada gugan pausatzen deneko esperientzia ere,

begirada samur batek daukan eragin terapeutikoa, begi errukior

batzuek barru guztia nola koloreztatzen diguten... Benetako

errukiaz ari naiz, eta ez erlijioek erosi ezin daitekeen zerbait,

prezio merkean saldu nahi izan duten errukiaz... Begiratzenduena eta begiratua eraldatu ditzakeen errukia.

Hain urrun, hain gertu, kristal garden baten, edota kristal

opaku baten distantziara. Begiradak.

gOtzON IpArrAgIrrEp://g./z/

Begiradak

"Denok sumau

duu beiadahusaenminosa"

z a b a l i k

U

ztailaren 7a igarota, ehun milaka langile dira lan hitzar-

men baten babesik gabe geratu direnak. Soldatak eta

eroste ahalmena etengabe behera ari dira eta egoera berri

honek beherantz bultzatzen segituko du. INEk 2011kosoldata egitura argitaratu berri du. Datu kezkagarriak azaltzen

dira. EAEko batez besteko urteko soldata Estatuko altuena da

oraindik ere, baina %0,8 jaitsi da 2010arekiko. Auskalo zenbat

jaitsi den ordutik hona. Adinkako banaketari erreparatu nahi

izan diot eta Estatuko agregatuak bakarrik aurkitu ditut. 50-59

urte bitartekoek 30-34 urtekoek baino %34 gehiago irabazten dute.

Gizonen kasuan aldea nabarmenagoa da: %38. Zer ote dator!

INAzIO ArrEgI | [email protected]

Uztailaren 7a igarota

u s t e a k u s t e

h a n d i k e t a h e m e n d i k

Begien aurreanizanik ereAi galaaa

berria.info/blogak/ekograak/

Buruari eman eta eman aritu

naiz azken egunotan eta,

sinets egidazue, ez da sarri

askotan gertatzen: astearteko

zutabearen sujeta egoki

aukeratu ote nuen.

Hobeki azalduko naiz.Irueko sanerminetako

txupinazoaren ondotik bi

gauza nabarmendu dira,

besteren gainetik eta ez

derrigor ordena horretan:

batetik, ikurrina erraldoi

baten agerpenak eragin zuen

asaldura eta bozkarioa eta ez

zati beretan; bestetik, urtetik

urtera errepikatu eta auskalo

aregotu egiten diren

emakumeen aurkako ukikatze

eskandalagarri, nardagarri,

salagarriak.

Ados.

Neuk ere ikusten ditut

biak, bietan paratzen naiz

ahulenaren alde.Non dago, hortaz, arazoa?

Zertara dator buru-eragite

hau?

Bada, arrazoi duzue, ez da

zaila asmatzen: emakumeek

urtero jasaten duten

abusuaren aurrean,

ikurrinari eskaini nion

astearteko zutabea, azken

buruan, trapu bati eta,

ikusten, berriz hasi naiz

haserretzen ikurrinarekin;

gaixoa, ez dit ezer egin eta.

Eta okerrena da ikusi egin

nituela emakumeen aurkako

ukikatzeak, zuzenean, batez

ere ETB1en.

Momentu batean tentazioa

izan dut astearteko

aukeraketa justifkatzeko,

neure buruari esatekotelebistan bat agertu zela eta

ez bestea.

Baina memoriak propio

egindako jokaldia izan da: jo

dut hemeroteketara eta,

bilaketa ez oso zorrotz baten

ondotik, berriz agertu

zaizkit berehala

larunbatean bertan ikusi

nituen irudiak.

Adibidez, neska bat ezetz

esaten buruarekin, eskuekin

eutsiz T-shirta edo bularrak,

edo biak batera, erdi negarrez

ia, begiak itxita, oihu batean

bezala.

Adibidez, beste neska bat

eginahalak egiten kamisetaerauzi ez diezaioten

inpunitate osoz, alerrik,

txikituta bukatuko baitu

kamisetak, seguru,

biluzik.

Eta irudiak gutxi balira

bezala, hor zeuden txupinazoa

komentatzen aritu ziren

ETBko aurkezleak eta hori

haien alde: zeinen irudi

itsusiak, ohitura bilakatu dira

dagoeneko.

Ohitura makabroa, inondik

ere.

Nire begiek ikusi zuten

trapua, beraz, eta ez kasu

honetan pupua.

Begien aurrean izanik

ere.

Eta, ados, katolikoak

izanik badakit bekatu hauhiru agurmaria errezatuta

zuzenduko dudala edo June

Fernandezen ikastaro

batekin.

Baina sarri askotan

kontrakoa pentsatu arren,

dezepzionagarria da ikustea

zu zeu ere nahiko

zenukeena baino gehiago

zarela gizarte honen parte,

gizarte matxista honen isla

ezin garbiagoa.

Alegia, ezin zikinagoa.

Erruki-gabekeriaBixene Seano Ikob.f/bgk/b/

Sarkastiko "Aita Estatua"-z eta

Caritasen militante, batzuk.

Krudelkeria ote dute

oinarri, karitatea egiten

gozoso ibiltzeko?

k a l e i n k e s t a

gorka

arregiarrasate

"Uste dut herritarrek

normaltasunez hartzendugula gertatzen ari den

dena eta horrek badauka

bere arriskua".

Fernando

Fernandezquel (errioxa)

"Neurriak ez ditugu guk

hartu behar, eta hartubehar dituztenek ez dute

ezer egiten. Euren artean

babesten dira".

gaizka

eraaarrasate

"Horren aurrean haserrea

da daukaguna, bainabeste zer egin daiteke?

Guk politikariak

aukeratzen ditugu".

jokin

mujikaarrasate

"Uste dut gehiago

mugitu beharkoginatekeela, eta

erabakiak hartu. Eurek ez

dituzte hartuko".

Gaur egun gertatzen dabiltzan ustelkeria kasuen aurrean,herritarrek ze jarrera erakusten dutela uste duzu?

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

9/40

gOIENA | 2013-07-15 | astelehena 9publizitatea

D e b a g o i e n D a r r o k D i o g u n a

mondrak

100urte

goiena telebista | harmailatik

gaur, 22:00 | ixabi urzelaik aurkeztuta

goiena telebista | mondra,100 urte iruditan

gaur, 22:45 | Oihan VitOria eta JOkin uribeetxeberriak ekOiztua

BABESLEAk:

Kartutxoen errekarga eta salmenta

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

10/40

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

11/40

gOIENA | 2013-07-15 | astelehena 11

herriakBergara

MIrEIA bIkuA | bergara

2010ean ipini zuten martxan Auzo-

ko egitasmoa Bergaran. Udalak,

Jardun euskara elkarteak eta

Topaguneak elkarrekin, euska-

ratik urrun daudenak euskarara

hurbiltzeko lanean hasi ziren.

"Egun dugun elebitasuna gain-

ditu, eta euskara guztien arteko

komunikazio eta kohesio hizkun-

tza izatea bultzatzea da gure

erronka. Euskara erabiliko dugu",

esan zuten.

Bada, orain, 2013ko urtarri-

letik ekainera arteko txostena

aurkeztu dute. "Emaitza txikiak

baina asko izan dira, eta ibilbide

honetan aurrerapausoak emanditugu Bergaran", azpimarratu

dute Auzoko egitasmokoek.

ebkn snHiru helburu zehaztu zituzten

2013ko lehen seihilekorako: egu-

bakoitzetako talde iraunkorra

mantendu eta indartu; emaku-

meengana gerturatu; eta herrita-

rren sentsibilizaziorako ekimenak

bideratu.

Lehen helburua bete dute:

talde nahiko egonkorra lortu dute.

Astero, egubakoitzero elkartzen

dira, eta, hainbat metodologia

erabilita, herrian egoten diren

ekimenetan parte hartzeraino

heldu dira; besteak beste, SantaAgeda bezperan kantuan irten

ziren 20 bat lagun; urte txinatarra

ospatu dute; Korrikan parte har-

tu dute; eta Erramu Zapatu egu-

nean txorimalo lehiaketan parte

hartu zuten. Hilabete behar izan

zuten txorimaloa egiteko, eta lehen

saria irabazi zuten.

Egubakoitzetako taldean 20

auzokide euskarara hurbildu

gura dutenak ibili dira; besteak

beste, senegaldarrak, pakistan-

darrak, sahararrak eta ganbiarrak.

Eurekin elkartzen dira auzotarrak,

bergararrak. Ama hizkuntza eus-

kara dutenak.

Talde horietako auzokideek

askotariko euskara maila dau-

kate: batzuk hasiberriak dira eta

beste batzuek euskara ezagutzen

dute edo euskaltegiko ikasleak

dira. "Dena den, hau ez da ozto-

po izan lagun taldearen garape-

nerako. Egin ditugun ekintza

guztiendako baliagarri izan zai-

gu", diote arduradunek.

emkmkn, Bigarren helburua emakumeekin

lanean hasteko talde bat sortzea

zen. Egitasmoaren dinamizatzai-

leak emakumeengana gertura-

tzeko saiakera egin eta 30en

batekin egin zuen berba. Horie-

tako hamar emakume batu izan

dira noiz edo noiz taldera.

Martxoaren 8rako egin zuten

emakumeak biltzeko lehen deial-

dia, eta nahiko arrakastatsua

izan zen. Baina, asteek aurrera

egin ahala, indarra galdu du tal-

deak. "Harremana egitetik talde

iraunkorrera etortzera arteko

urratsa oso zaila ikusten dugu.

Proiektuarekiko interesa erakus-

ten dute, baina gutxi batzuk dira

saioetara etortzen direnak", dio-

te txostenean.

Taldea egonkortze aldera,

apiril erdialdean astero elkartze-

ko apustua egin zuten. Ordutik

hona, astero biltzen dira emaku-

meak. Dena den, taldea sendo-

tzeko "lan asko dago egiteko".

Emakumeen taldearekin ezohi-

ko ekintza bakarra egin dute:Udalak jaietan antolatutako bin-

go jokoan parte hartu zuten elka-

rrekin bost emakumek.

eknk hknAuzoko egitasmoaren lehentasu-

na lehen bi helburuak baziren

ere, herritarren sentsibilizazio-

rako ekimenak martxan ipintzen

ahalegindu dira. "Lehen bi hel-

buruak betetzeko lan handia

izango genuela jakinda, hiruga-

rrena betetzeko plangintza zeha-

tzik ez genuen egin, baina ez gara

geldi egon", diote.

Hiru ekintza nagusi egin dituz-

te: Bergarako jaietan hizkuntza

aniztasunaren alde, txartel batzuk

ipini herriko kale esanguratsue-

netan; gaztetxearen urteurrene-

ko ekintzetan hizkuntzen garran-

tziari buruzko sentsibilizazio

tailerra antolatu; eta kultura

ezberdinen arteko ezagutza lortu

eta hori besteekin partekatzeko

hartu-emanak egin.

B kAuzoko egitasmoaren lehen seihi-

lekoaren txostenak erakusten du

euskaratik urrun bizi diren herri-

tar asko hurbildu dela euskarara:

batzuek oinarrizko hitz eta esal-

diak ezagutu dituzte, beste batzuek

euskaltegirako bidea egin dute

eta beste askok euskal hiztunekin

ikasten jarraitzen dute. "Hiru

urteko bidea egin dugu, baina

bide luzea daukagu aurretik",

esan dute Auzoko egitasmoaren

arduradunek.

Auzoko: euskaratik urrun bizi

diren herritarrak erakartzeko2010 u x u fuuk

tuk, Uk Ju uk kk u kk

Auzoko egitasmoan parte hartzen duten auzokide eta auzotarrak, Gorlara egindako ibilaldian. | aitziber plazaola

datua

Egubakoitzetako taldekokideak dira: bost auzotarrak

eta 20 auzokideak.

25lagUn

a p auk

-

k. ouk k k "

k" gsta ost hilae-tean eindao lana-ein?

b. auk kk -k fuuk -

. t k k

u u k ku. euk

uku. b, ,

ku k k uu.

Zeati ipini zentenmatxan Azoo ei-tasmoa?tuk

x -

k .euk u

u

k u

ku uu .Notz izan daiteze

azoide?euk u u uk,

kk kk. b

uk ux , uk-k uu uk. h u

uk uk.

m.b.

"Azken hiru urteetan egindako lanarenfruituak jasotzen hasi gara aurten"

aitziBer plazaola | dinamizatzailea

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

12/40

2013-07-15 | astelehena | gOIENA12 asteburuari begiratua

jON bErEzIbAr | arrasateEkitaldi xume, dotore eta, batez

ere, hunkagiarriarekin, Ederla-

neko erretiratu eta undatzaileak

omendu zituzten zapatuan. Men-

de erdian etenik izan ez duen

hobera egiteko grina izan zen

ospakizunaren haria. Amaia

antzokia bete zuten egungo lan-

gileek eta izandakoek, haien

artean 200 erretiratu eta 14 un-

datzaileak.

B, s b

Urteurrenerako bereziki presta-

tutako bideoan, langile, erretira-

tu eta egungo zuzendaritzako

kideek Ederlanek ekarri duen

eraldaketa enpresarial eta sozia-

laren kontaketa egin zuten. Bideoa

eta gero, Mikel Uribetxebarriak,

Kontseilu Errektoreko lehenda-

kariak hartu zuen hitza. Hark

hartu zuen ekitaldiko unerik

hunkigarrienetako baten aurkez-

penaren gidaritza. Hala, oholtza-

ra igoarazi zituen antzokiko lehen

lerroetan jesarrita zeuden 14 un-

datzaileak, eta haiekin batera

Alonso Gorroogoitia ere igo

zen, Ulgorrek Ederlanen lehen

urratsetan izan zuen paper garran-

tzitsuarengatik. Fundatzaileen

izenean Leandro Hernandezek

egin zuen berba. "Ametsetan ere"

ez ei zuten imajinatzen hogei

langilek hasitakoa 3.500 kidera

haziko zenik. Horretaz "harro"

daudela esan zuen guztien izenean.Uribetxebarriak, bere aldetik,

nabarmendu zuen hasierako tal-

de horretakoak eredugarriak

izateaz gain, "zerbait badira, lan-

gileak eta eskuzabalak" direla.

Amaia antzokia bete zuten lan-

kideak zutitu eta txalo berotan

agurtu zituzten beteranoak. Izan-

dakoa eta gaur egun direna esti-

matuta, etorkizunerako begirada

langile gazteenek ekarri zuten.

Martin Antxia eta Olatz Olabe

bazkide berriak agertokira igota,

undatzaileen lekukoa hartzeko

konpromisoa agertu zuten.

Amaitu, ospakizunerako pres-

tatu dutenEderlantzen abestia

kantatzen amaitu zuten bideoak

Youtube-en 4.000 bisita ditu jada.

Ederlandu aditza asmatu dute

lantegiaren flosofa zabaltzeko.

Langileek osatutako abesbatzak

kantatu zuen. Ostean, eta ospa-

kizuna amaitzeko, bazkaria izan

zuten Uarkape pilotalekuan 300

ederlangile bainogehiagok.

Fundatzaileak, oholtzara igota. | imanol soriano

Langileak zutik antzokian, fundatzaileei txaloka. | imanol sorianoLangileek osatutako abesbatza. | imanol soriano

Uuk pkzu bu uk fudzk du duz a

Lana gogoz eginda egiten daEderlan, 50 urtez eta gehiagoz

deBagoiena

ek Kuk dk

d Ubxb. Fudz-

dk d uku gzu bb, zd k-

uz. ig, kzu

u zu Ubxbk.ze aso duu fundataileenan-

dik?

ad pfk guz -k dpz . Bk

ku b ku dd-

. ad zk, kpbb pk zk g g-u bz k du, zk duk

gz. l b z,

d gg bzuk guz dzu.

Eta, lanile ateenei e esan-

o enieke?

Bk ukgdk du,uk zb dz-

dgk pg

pu kz.

Edelanoa lan astuna ada eelanileak haapatu ein ditu.

l gk jd g-

kuu dg ed; ggzg du jdk, k

gz. iz gz

b z. Gu p-

z dugu . 50 uk bd, b b, g z

gu d ku, z g-u d du z d

ku dugu. hk d d

gu ku d pz.

beste 50 eteteko moduan,hota?

ez dk edk b 50 u b du pu b

d. nk guk uk d

b 50 u bu jd kug b ku du jbu,

bdz puuz.ekk kzu ku

u bkzk gu u z ku guu-

k zdk. B ed b-

bk kpb ,bk, ku k uzk b-

50 u .

i.s.

"Jende langilearen kultura dago, lanasko eta ganoraz egiten dutenena"

mikel uriBetxeBarria | erreKtore KontseilUa

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

13/40

gOIENA | 2013-07-15 | astelehena 13asteburuari begiratua

aretxabaleta

j.b. | aretxabaleta

Txakolina modukorik ez dome-

kako eguzkiari aurre egiteko, eta

Debagoienekoa bada, hobe. Hala,

atzo, Debagoieneko Jardunaldi

Gastronomikoen barruan, Txa-

kolin Eguna ospatu zuten, etxeko

ekoizleen ardoak sustatzeko.

Murgialdai (Oati), Otxia (Arra-

sate) eta Upaingoa (Oati) upa-

tegiek saltokiak ipini zituzten

kaleetan eta, aldi berean, Bittor

Rodriguez Idiazabal gaztaren

batzordeko dastatzaile ofziala-

rekin gazta gozatu eta baloratze-

ko tailerra ere egon zen Herriko

Plazan. Eskaintza gastronomikoa

osatzeko, Etxezuri, Mendibitzu

eta Gomiztegiko gazta ekoizleak

ere izan ziren Aretxabaletan,

Jakionekoekin batera produktuak

erakusten. Eta hori domekako

poteorako nahikoa aitzakia ez

bazen, herriko hamahiru jatetxe

eta tabernatan ere pintxo gastro-

nomiko bereziak jateko aukera

egon zen, nahi izanez gero, txa-

kolinez bustita.

Debagoieneko txakolin ederra errege izanzen atzoko Aretxabaletako bazkalaurrekoan

Arrasateko Otxia upategikoen saltokia, Durana kalean. | j.b.

ANA

HERIZ

MANKOMUNITATEA

"Debagoieneko txakolina

oraindik ere ezezaguna da eta

sustatu beharra dago. IazAntzuolan moduan, aurten

Aretxabaletan egin dugu".

ARI tZ

gAldos

MUrgIAldAI

"Degaboienean betidanik egon

da mahatsa eta txakolina. Gure

lana orain horixe da, hain zuzen,lanbide eta produktu horren

berreskurapena".

f E lI x

E t xAgI b E l

OTxIA

"Urte asko daramagu jada

txakolina egiten eta

Debagoieneko txakolinasustraituz doa. Hemen ere

badaukagula ikasi behar dugu".

joxE mAR I

ARt ZEl us

UpAINgOA

"Txakolin desberdina da

bertakoa, karbonikorik gabe eta

ekologikoa. Txakolina urtekoardoa dela, baina errez eusten

ditu hiru bat urte".

bIttoR

R odR I guE Z

dAsTATzAIlEA

"Sekulako gaztak utzi dizkigute

dastatzerako, bertakoak. Lehen

mailako gaztak ditugu hemen,dastatze batetako eskakizunak

betetzen dituztenak".

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

14/40

14 2013-07-15 | astelehena | gOIENAasteburuari begiratua

Bazkalondoren aulkiaren jolasean ibili ziren, Miranda txarangak girotuta. | imanol soriano

Santamainako txaranga auzoko kaleak girotzen. | imanol soriano

Auzoko umeak, beroari aurre egiteko jarri zituzten igerilekuetan. | arantzazu ezkibel

ArANtzAzu EzkIbEl | arrasate

Ekintza ugari izan dituzte aur-

tengo jaietan Santa Marina

auzoan. Egubakoitzean hasi zituz-

ten jaiak, modu dibertigarrian,

gainera. El Show de la Polaca

drag queen taldeak lumaz bete

zituen inguruak. Euriak, baina,

zertxobait zapuztu zuen ikuski-

zuna.

Zapatuan, umeendako puzga-

rriak jarri zituzten. Umeak gus-

tura ibili ziren salto eta jira;

gainera, egiten zuen beroari aurre

egiteko bi igerileku txiki izan

zituzten.

Palla jan aldoaMakatzenako pilotalekuan paella

jana izan zuten. Hernanitik eto-

rritako Agustin Sarresek gertatu

zuen joan zirenendako paella: 4

kilo arroz eta 7 kilo haragi era-

bili zituen. Horrez gain, entsala-

da mistoa ere gertatu zuen. Baz-

karitan 30 lagun elkartu ziren.

Bazkalondoan, pilotalekuan ber-

tan hainbat jolas izan zituzten:

Miranda txarangak eskainitako

musikarekin, adibidez, aulkiaren

jolasean ibili ziren gaztetxoak

eta ez hain gaztetxoak. Umorea

ez zen falta izan.

Bestalde, Amador Martin e

Hijos markako produktu iberikoen

dastatzea izan zuten pilotalekuan:

txorizoa, solomoa, urdaiazpikoa

eta gazta izan zuten dastatzeko,

eta baita erosteko ere.

Atzo, domeka, 100 nagusiren-

dako bazkaria gertatzeko ardura

izan zuen Agustin Sarresek. Zapa-

tuko menu bera gertatu zuen:

entsalada eta paella. Ez da lehe-

nengo aldia Sarres Santa Mari-

nako jaietara etortzen dena. Iaz

ere han izan zen: "Giro polita

sortzen da, hori da auzoko poli-

tena".

Auzoko xaangaAuzoko jaietan, auzoko txarangak

ere bere lekua izan zuen. Zapatu

eguerdian kaleak girotu zituen,

eta euren eskutik Cojonudos pin-

txoak jateko aukera egon zen

Agerre plazan: txorizo eta galeper

arrautzadun mokaduak.

Paella erraldoiarekinospatu dituzte jaiaks m j d : g g d

ArrAsAte

A.E. | oati

Mahaiak eta aulkiak kalera

atera eta hantxe ospatu zuten

Arrano elkartearen eta taber-

naren 30. urteurren bazkaria

70 bat oatiarrek. Pasta entsa-

lada eta okela gisatua izan zuten

jateko.

Oozapnak a bxkakEzker Abertzalearen inguruan

zebilen taldetxo batek sortu

zituen Gorgomendi elkartea eta

Arrano taberna. Orduan 135

bat bazkide ziren; gaur egun,

150 inguru dira. "Garai latzak,

errepresio handikoak" zirela

gogora ekarri zuen Iker Loiti

kontseiluko kideak. Urte haue-

tan herriaren alde lan handia

egin dutela nabarmendu zuen.

Loitik gogora ekarri nahi izan

zuen tabernako lehen zerbitza-

ria izan zen Alberto Plazaola

preso dagoela gaur egun.

Datorren zapatuan bizikle-

ta irteera izango dute, 9:00etan

gaztetxoak 10:30ean.

Beste hainbeste egitekogogoz daude Arranone 30. p d

Arrano tabernaren aurrealdean bazkaldu zuten zapatuan. | i manol soriano

OAti

imanol soriano

Haur, gazte eta nagusiek, denek gozatu dute aurtengo Trianako

jaietan. Beti bezala,Astotrasto-rekin ekin zituzten jaiak. Ume mordoabatu zirenAstotrasto, txorimalo eta erraldoien bueltan. Luhartz

taldeak ere herriko neska-mutikoak dantzan jarri zituen

egubakoitzean. Zapatuan, berriz, herriko gazta eta sagardo dastatzeaizan zuten; eta atzo, Josu Zubiaren emanaldia.

Dantza giro bikaina izan dute

OAti

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

15/40

gOIENA | 2013-07-15 | astelehena 15arrasate

ImANOl gAllEgO / j.b. | arrasate

Sanjuanekin ez dira Arrasateko

uda sasoiko jaiak amaitzen. Jai

handien ostean, zenbait kale eta

auzok garai bateko jaiak berres-

kuratzen dihardute.

Moda horretan azkenak Zerra-

jerako bizi lagunak izan dira.

Urtetan jaia galdu eta gero, berri-

ro berreskuratu dute. "Duela 50

urte baino gehiago Zerrajerako

langileek aparteko paga abuz-

tuaren 10a inguruan jasotzen

zutenez, festa antolatzen zuten",

adierazi dute egungo jaiak anto-

latzen dutenek. Laugarren urte

honetan, adin tarte zabalagoa

hartzen duten ekintzak antolatu

arren, txikiek mozorrotzeak eta

nagusiek txapela janzteak beha-

rrezkoa izaten jarraitzen du.

Jai batzorde txikietan bete-

ranoenak Maala eta Ferreriaskoak

dira. Maala kaleko bizilagun

historiko bati kaleko festen ingu-

ruan galdetuta, argi dauka. "Fes-

tak asko jaitsi dira, baina Maa-

lakoak Arrasateko jai onenak

dira", dio Jose Mari Balantzate-gi Aizkorita famatuak.

Festak noiz hasi ziren ez

dakien arren, honakoa dio: "Gaz-

te nintzenetik gogoratzen ditut

Errabaleko jaiak". Dena den, bere

ohiko aldarte onarekin behin eta

berriz errepikatzen du: "Gure su

artifizialak Kontxakoak baino

hobeak dira".

Ferrerias kalearekin antze-

rako zerbait gertatzen da. Urtetan

galdutako festak izan ostean,duela 25 urte, 1988. urtean zortzi

saltsero elkartu eta ordutik hona

jaiok berpizteko lan handia egin

dute. Tartean Marga Mercader

ibili zen, eta 25 urte geroago ber-

tan jarraitzen du. "Ferrerias oso

kale berezia da eta bizilagunak

elkartzeko aukera polita da", dio

Mercaderrek. Egunean bertan

egiten dituzten ekintzetan jasotzen

duten laguntza asko eskertzen

duen arren, jaiak antolatzeko"jende gehiagoren beharra" azpi-

marratzen du. Hala ere, begi-bis-

takoa da hark eta gainontzeko

kideek gustura antolatzen dituz-

tela jai txiki horiek.

Btuk, htuxgokLaguntza falta hori beste festa

batzuetan ere igartzen da. Aitzi-

ber Uribetxebarriak Kanpanzar-

ko erromeriaren gainbehera

aipatzen du: "Lehen, erromeria

handia egiten zen, baina azken

urteetan asko jaitsi da". Hala

ere, ohiturari eutsiz, San Inazio

egunean Elorrioko eta Arrasa-

teko udalen arteko doke txapel-

keta tradizionala ez da galdu eta

erromeriak bizirik segitzen du.

Uztaileko festekin nahikoa

izan ez dutenek abuztuan ere

izango dute jaien bat edo beste.

Aipatzekoak dira abuztuaren 31nZarugalde kalean oraintsu berres-

kuratu dituzten jaiak.

G gz pz z f x

az dz z f Zj z d

Uztaileko jai txikiak, tradizioa

berreskuratzetik sortutako festak

Zko ik o d hio kz d. Idi, izko ospkiz. | Monika Montero

jaIen egItaraua

zerrajera

uZtailak 19

16:30Mgz!

17:00 J!20:00G

z md.

22:00k f (xa e).

23:00Dzd.

Maala

uZtailak 21

12:30k d

d mz.

19:00kz

M p.

uZtailak 22

08:00 exfg.

17:00h j.

19:00ad x x.

21:00k f.

22:00Dzd.

23:00Su artifzialak.

Ferrerias

uZtailak 26

08:00 exfg.

12:00 tx j.

17:00h j x-j.

19:00 ed p

x.

19:00Mz p.

21:00k f (tx

tmy).

23:00kx d

dzd.

Kanpanzar

uZtailak 31

Goizeantxdzp,

. G, z.

ArratsaldeanD

xp m.

Fis Zi koi, spldi.

Kpzko bid z zik, x sko ld d. arGaZkilariak: Vicente aZkarate, Maalako Jai batZorDea, Goiena

Mlko i mdko olsk bidik iz di poois.

S Miko ik 1977. ax azk, lh sokik ik.

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

16/40

16 2013-07-15 | astelehena | gOIENAArrAsAte

jOkIN bErEzIArtuA | arrasate

Bagarak sustatu eta Arrasateko

hainbat eragilek babesten duten

GUreztatu egitasmoak edo Azoka

Plaza biziberritzeko ekimenak

urratsak ematen jarraitzen du.

Bigarren asean zehar lantalde

ezberdinetan egin den lana azal-du eta aurrera begira dituzten

erronken berri emateko saio ire-

kia egin zuten joan den eguenean,

Azoka Plazan bertan.

Lanen banaketa

Ekimenaren sustatzaileek ase

bakoitza ikasturtearen dinami-

karekin lotu gura dute. Hau da,

lantalde bakoitza irailetik uztai-

lera bitartean elkartzea. Hauexek

dira egun prozesuan modu akti-

boan parte hartzen diharduten

lantaldeak: Jolasgunea, Kultura

eta Ostalaritza, Nekazaritza,

Denda, Diseinu arkitektonikoa,

Artisautza eta Kudeaketa ere-duaren lantaldea.

Lanak banatuta daude, diber-

tsifkatuta, baina guztien arteko

elkarlana ezinbestekoa da proiek-

tuak aurrera egin dezan. Horixe

izan zen saio irekiaren helburue-

tako bat. Saioaren ostean, Baga-

rako ordezkariek diseinu arkitek-

tonikoa lantzen diharduten adituen

lana aipatu zuten bereziki: "Lan-

talde guztiak dira ezinbestekoak

eta nor bere esparruan da aditua.

Hala ere, nabarmentzekoa da

diseinu arkitektonikoaren lantal-

dearen barruan arkitektoek bolun-

tario egiten diharduten lana".

Saio irekian proposamenbatzuk luzatu zituzten etorkizu-

neko azokaren gainean: jarduera

ekonomikoak lehentasuna izatea

baserritarrak oinarrizko zutabe

izanda, obrak aseka egitea ohi-

ko jarduna ahalik eta gutxien

oztopatzeko, espazio moldagarriak

jartzea eta irisgarritasuna ber-

matzea, besteak beste.

Azoka Plaza biziberritzeko planaaurrera doa, elkarlana oinarriBg f gd g g

Lantalde ezberdinetako kideak, Udaleko ordezkariak eta herritarrak elkartu ziren egueneko saio irekian. | jokin Bereziartua

Arrasateko Sortuk Herri Batzarra egingo du gaurKulturateko areto nagusian, 18:30etik 20:00etara

Arrasateko Sortuk Herri Batzarra egingo du gaur. Kulturateko

areto nagusira deitu dituzte herritarrak, 18:30etik 20:00etara.

Bilera irekirako deian diotenez, "azken hilabeteotan Euskal

Herrian eta batez ere gure eskualdean protagonismo handia

hartzen ari den hondakinen kudeaketaren gaiaz jardungo dugu".

Sortuko ordezkariek deia egin diete herritarrei: "Parte hartze-

ra gonbidatu nahi zaituztegu".

Bigarren eskuko euskarazko liburu, CD eta DVDakjasoko ditu Zahar-Berrik, irailean azoka egiteko

Diru-laguntzen "murrizketa etengabeen" ondorioz, Zahar-Berri

mintzapraktika programako kideek fnantziaziorako ekintza

osagarriak egiten dihardute. Hala, aurten ere euskarazko bigarren

eskuko CD, DVD eta liburuen azoka egingo dute. AEDren Lite-

raturjauziak aprobetxatuko dituzte, irailaren 23tik 26ra: "Soberan

dituzuen euskarazko liburuak, CDak eta DVDak eskertuko geni-

tuzke. Irailaren 19a arte duzue aukera material hori AEDra

ekartzeko. Bestela, materiala jasotzera pasako gara", diote.

Iturbide egoitzan erizain koordinatzaile moduanlan egiteko hautaketa prozesua ireki du Udalak

Udaleko Tokiko Gobernu Batzarrak ekainaren 21eko bileran

onartu zituen Iturbide egoitzako erizain koordinatzaile bat bitar-

teko izaeraz izendatzeko egingo den hautaketa prozesuaren

oinarriak. Hautaketa prozesuan parte hartu nahi duten herrita-

rrek gaur izango dute izena emateko azken aukera. Izan ere,

gaur amaitzen da prozesurako izen-emate epea. Inormazio

gehiagorako, BAZera (943 25 20 00) edo Udaleko webgunera jo:

http://www.arrasate-mondragon.org.

Mondrak Ohiko Batzar Orokorra egingo du etziKulturaten, kirol arloa zein ekonomikoa ardatz

Mondrak Ohiko Batzar Orokorra egingo du etzi, hilak 17, Kul-

turaten. Lehen deialdia 18:30ean izango da eta bigarrena, berriz,

19:00etan. Landuko diren gaien artean, honakoak: presidenteei

ongi-etorria; azken aktaren onarpena; 2012-2013 denboraldiko

kirol arloaren balorazioa eta diru-kontuen azalpena; 2013-2014

denboraldirako aurrekontuaren proposamena eta onarpena;

denboraldi berrirako kirol helburuak azaltzea, 100. urteurrena-

ren gaineko zenbait xehetasun ematea; eta klubeko zuzendari-

tzarako hautagai berriak egon ezkero, bozketa egitea. Galdera

eta eskaerendako tartea egongo da amaieran.

Atzo bete ziren 119 urte

lehen aldiz Ikurrina

kalera irten zela. Bil-

bon izan zen,Euske l-

dun Batzokija elkartearen

balkoian. Nekez imajinatuko

zuten Arana anaiek 2013an

mundu guztiko egunkarietan

azalduko zela beste eraikin

baten atxadan (ez) agertzea-

gatik. Egundokoa izan zen

Iruekoa: baketsua, kalkula-

tutakoa eta deigarria oso.

Zaila izango zuten ere

sinestea Senyerak Ikurrinari

hainbat bizikletako aldea har-

tuko zionik, gaur egun den

bezala. Ez da biak tandemean

doazela edo bata bestearen

bideaz baliatzen dela. Ez,

bakoitza bere aldetik doa, ohi

dutenez. Eta oraingoan kata-

lanak, erlatiboki, oso gertu

daude bozketa erabakigarritik.

Instituzioak eta herritarrak

e ta alderantzi z aurrera.Anekdota baino gehiago da

Bararen bigarren kamiseta

senyera bat izatea: "Herriaren

zerbitzurako ekintza", Artur

Masen esanetan.

Itzelezkoa da erabakitzeko

eskubideak beste mota bate-

ko aldarrikapen batzuekin

batera zenbat lagun batzen

duen, bertan jaiotakoak zein

kanpokoak. Bartze lonan

milioiak izan ziren 2010eko

uztaileko maniestazioan eta

azken Diadan. Neurri handi

batean aktore ekonomikoa

da, kulturala baino, batzen

dituena eta bultzatzen ditue-

na. Hortik ikasi beharko dugu

zerbait. Zorionak biei.

Ikurrak

ANdEr

EtxEbErrIA

n i r e u s t e z

"Enooa ianen Ieoa;eiaia oso"

j.b. | arrasate

Kosta zaion arren, hainbat egunez

jarraian izan dugu eguzkia lagun.

Musakolako igerilekuetako Ain-

tzane Arizmendi soroslearenarabera, badira bi aste jendea

animatzen hasi zenetik eta azken

egunotan igerilekuak jendez lepo

egon direla dio: "Asteon [joan

den astean] guztiok ari gara goza-

tzen". Haur eta gaztetxoak opo-

rretan daudenez, eguraldi ona

egiten badu plan aukeratueneta-

ko bat izaten da igerilekura joa-

tearena. Hala ere, Arizmendik

dioenez, gaztetxoak arratsaldee-

tan joaten dira batez ere: "Goizean

jende nagusi gehiago egoten da

eta arratsalderako gazte eta ami-

lia gehiago dator".

Hamakak alokatzeko aukera

Joan den eguaztena ezkero, gai-

nera, zerbitzu berri dago martxan:

hamakak alokatzeko zerbitzua.

Belarretan ipiniko dituzte hama-

kok; egun osorako alokatu nahi

bada hiru euro eta erdi ordaindu

beharko da, eta egun erdiz alo-

katu nahi bada, berriz, bi euro

eta erdi.

Tenperatura igoerarekin

batera, jendez bete diraMusakolako igerilekuakh b dg: g b 3,5 ; g d, 2,5

Eguraldi onak jende asko erakarri du Musakolako igerilekuetara. | amaia txintxurreta

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

17/40

gOIENA | 2013-07-15 | astelehena 17bergara

NAIArA UrIArtE | bergara

Eguaztenean egin zuen Berga-

ra Kirol Elkarteak urteko batzar

orokorra, kultura etxean. Ber-

tan, urteko kirol eta ekonomia

balantzea egiteaz gain, proiek-

tu berriak eta hurrengo urte-

ra begira egindako proposa-

mena aurkeztu zituzten. Pedro

Rico utboleko presidenteare-kin izan gara, batzarraren

nondik norakoak jakiteko.

Zein izan da ueo eonoia

baanzea?

Lau kirol ezberdin ditugu geu-

rean: utbola, saskibaloia,

eskubaloia eta pilota. Eta bakoi-

tzean, ekonomia balantzea

ezberdina izan da. Orokorrean,

galerak izan ditugu, bai ut-

bolean, eta baita pilotan ere.

Saskibaloian eta eskubaloian,

berriz, antzera mantendu

gara.

Ea io baanzea?

Erdipurdikoa izan da. Futbolean,

nahiko emaitza kaxkarra lortu

dugu. Hasieran, taldea nahikoerlaxatu aritu zen, horrek era-

gina izan du, eta Ohorezko

Mailan jokatuko du datorren

urtean. Saskibaloian ere emai-

tzak ez dira onak izan. Senior

mailan aritu dira, eta aurten

jaitsi egin dira. Eskubaloian,

berriz, ongi joan da urtea. Pilo-

tan izan dugu denboraldi one-

na. Izan ere, Beat munduko

irabazlea izan da eta txapeldu-

nordeak ere izan gara. Hala,

emaitzak onak izan dira.

Zein finanzaea baiabide diu-

zue?

Azkenengo hiru urteotan kuo-

tak igo ditugu; baina aurten,

krisiaren ondorioz, mantendu

egin ditugu. Gainera, murriz-

ketak direla eta, dirulaguntza

gutxi izan ditugu. Honi guz-

tiari irtenbidea emateko, elkar-

teak askotariko ekintzak egin

behar ditu dirua lortzeko. Bate-

tik, gurasoek Gabonetako Lote-

ria saltzen dute. Lortutako

diruarekin Gabonetako otarrea

egiten da. Bestetik, erriak

saltzen ditugu. Elkarteko taber-

nak lortzen duen dirua ere

badago. Azken fnean, galerei

aurre egiteko, lan egin beharra

dago.

Beiunzai?

Berrikuntza nabarmena utbol

entrenatzaile berria da. Orainarte, Arrasateko Mekak gida-

tu du taldea. Baina hurrengo

denboraldian, Elorrioko Aito-

rrek hartuko du kargua.

Hueno denboadiai beiaze ou nahi duzue?

Futbolean, galdu dugun kate-

goria berreskuratu behar dugu.

Nahiko zaila da. Lan handia

egin beharra dago; izan ere,

kostaldeko taldeak oso onak

dira: erosteko ahalmen han-

diagoa dute eta jendea gehiago

konprometitzen da.

Zein da auo bieaen bao-

azio oooa?

Jende gutxi etorri da. 600 baz-

kideetatik, hogei bat kidetaraez gara iritsi. Aipatzekoa da

aurten berandu antolatu dugu-

la, eta horrek eragin zuzen

izan du asistentzia mailan.

Baina urtetik urtera kopurua

txikituz doa, eta egoera honi

irtenbidea topatu behar diogu.

Bazkideek ardura handiagoa

hartu beharko lukete.

Zein da zue ezua?

Bazkideei inplikazio handiagoa

eskatuko nieke; eta herritarrak

gonbidatu bazkide egitera.

Azkenik, herriko komertzioei

esan nahi diet gurekin gehia-

go kolaboratzeko, publizitate

beharra daukagu eta.

Pedro Rico, futbol taldeko presidentea.

Pedo rico | Bergara Kirol Elkarteko futbol taldeko presidentea

"Urte gogorra izan

da aurtengoa, eahobe dezakegun"U z dpud zd,p-z d z du

"Eiadi uaieien diuu diuaozeo eaauea eieo"

Aitonetako lorategia

egokitzen ari dira probetxuhandiagoa ateratzekob du du z , z z zmONIkA BElAstEgI | bergara

Aitonetako lorategia egokitzen

ari dira. Sarreraren eskuma aldean

dagoen lorategi zatia ari dira

egokitzen, probetxu handiagoa

ateratzeko asmoz. San Joxepe

elkarteak egindako eskariari

erantzunez ari da Udaleko bri-

gada gunea txukuntzen. "Oso

gutxi erabiltzen zen", esan du

Iaki Zabala elkarteko lehenda-

kariak; "sustraiak kanporaino

zituen gerezizondo zahar bat

zegoen, edozein erori eta min

hartzeko moduan, mahai zahar

bat... Uda partean, bereziki, era-

bilpen handiago eman nahi genion

lorategi zati horri".

Udal brigadako langileak ari

dira lanok egiten. Apurka-apur-

ka dihardute, herriko beste gune

batzuetan egiten ari diren lanekin

txandakatuz. Hala eta guztiz ere,

asteon lanak bukatuko dituztela

aurreratu dute Udal brigada-

tik.

Zuhaitz berria jarriko duteErabat hustu dute lorategia eta

belarraren ordez hormigoizko

zorua jarri dute. Lokatza sortzea

ekidin nahi dute eta inork irrist

egin eta erortzea. Dagoeneko

amaituta dago lan hori. Horrekin

batera, lorategia inguratzen duenheskaia txukundu egingo dute

Udaleko lorezainek eta negu par-

tera zuhaitz berria ere landatuko

dutela aurreratu du Udaleko lore-

zainen buruak.

Horren harira, gehitu du

oraindik ze motakoa izango den

erabakitzeke dagoen arren, "geriz-pea emango duen zuhaitza" izan-

go dela.

Lekua egokitzeko lanak amai-

tu ostean, tabernako arduradunek

mahaiak, aulkiak eta eguzkitakoak

jartzeko asmoa dutela ere aurre-

ratu dute.

Udaleko lorezainak txukuntze lanak egiten. | monika belastegi

m.B. | bergara

Udalak 2014an aterako duen egu-

tegirako argazkiak aurkezteko

epea zabalik dago. Herriko indus-tria da gaia langileak, prozesuak,

eraikinak, tresneria eta gaur

egungoa zein antzinakoa izan

daitezke. Irailaren 25a izango da

lanak aurkezteko azken eguna.

Argazkiaren tamainari dago-

kionez, 20x30 cm eta 300 puntu

pulgadako izango beharko ditu eta

JPG ormatuko artxibo digitala

izan beharko du. Lanak CD batean

aurkeztuko dira eta Udaleko Eus-kara Zerbitzura eramango dira.

Ordaindu egingo diraEgutegian erabiltzeko aukeratu-

tako argazkiak ordaindu egingo

dira. Horrez gain, Udal Artxiba-

tegian jasota geldituko dira eta

Udalak erabiltzeko aukera izan-

go du, betiere, egilea aipatuta.

Argazkiekin lotutako edozein

baimen lortu behar izanez gero,horiek eskuratzea argazkilariaren

kontu izango da eta Udalak uler-

tuko du argazkiak aurkezten

dituenak lortuak dituela baime-

nok. Euskara batzordeak izenda-

tutako taldeak aukeratuko ditu

egutegirako argazkiak.

Herriko industria, Udalaren egutegian protagonista

Orain bizikletahobetoezagutzen dute

monika belastegi

Lokatza Ziklismo Eskolak eta

gaztetxeak antolatutako bizikletatailer herrikoian dozena bat

lagunek hartu zuten parte

eguenean. Iigo LarraagaLokatzako kideak bizikleta

muntatzen eta oinarrizko

konponketak egiten erakutsi zien.

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

18/40

2013-07-15 | astelehena | gOIENA18 oati

txantxiku ikastola

Ingeleseko udalekuetan

buru-belarri dabiltza TxantxikuIkastolako neska-mutikoak. Enjoy

English programarekin. Haur etaLehen Hezkuntzako 58

neska-mutikok dihardute Erresuma

Batuko irakasleekin. Programarenhelburu nagusia ingelesa ikuspegi

ludikotik lantzea da. Hilaren 26an

egingo dute azken jaialdia.

Ingelesaikastendabiltzaikastolakoneska-mutikoak

mIrEIA bIkuA | oati

Bost dominarekin itzuli zen Josu-

ne Odriozola (Oati, 1996) Kor-

dobatik: urrezko hiru eta zila-

rrezko bi. Banaka lortutako sariez

gain, taldeka hirugarren sailka-

tu zen Donostiako Konporta tal-

deko kideekin.

bost doina ehiao ze ild-aao. Zoiona!Eskerrik asko. Azkenak Espai-

niako txapelketakoak dira. Urrez-

koak 50 eta 100 metroko bizkar

estiloan eta 200 metroko crawl

estiloan irabazi nituen; eta zila-

rrezkoak 100 eta 400 metroko

crawl estiloan. Taldeka brontzea

lortu genuen.

biza eta cawl odalitatea dit-z stoen?Bai. Txapelketa batzuetan moda-

litatea eta luzera aldatzen ditut,

baina, halako probatarako gutxie-

neko markak behar direnez, nor-

malean, bizkar eta crawl estiloak

egiten ditut.

Aloa mendio ide zaa, eta aitaDonostiao konpotaoa ee.Aloarekin hasi nintzen txikitan.

Egun, txapelketetan Konportare-kin parte hartzen dut. Paralin-

piarren taldea da.

baina entenaenda Oatineiten ditz?Bai, Aloa Mendiko gainerako

kideekin. Xabier Infante Artzak

antolatzen dizkigu entrenamen-

duak. Zubikoako igerilekua bete-

ta egoten da, eta goizean goiz

egiten ditugu entrenamenduak.

3 teein hasi zinen ieietan.Ze eaten diz?Ume guztien moduan, igeriketa

ikastaroetan hasi nintzen. Harra-

patu egin ninduen. Ordutik hona

dihardut igeriketan. Lasaitasuna

ematen dit. Txapelketak presta-

tzeko gogor entrenatu arren,

erlaxatu egiten naiz igerilekuan.

Gogoko dut igeriketa. Eta jendea

ezagutzeko aukera eman dit. Lagun

asko egin ditut txapelketetan.

kiol eoitai, paalinpiaai, ehaesteo aantzia eaten zaio?Bai. Igeriketan, behintzat, txa-

pelketa guztiak batera jokatzen

dira: paralinpiarrak eta besteak.

Nik ez dut bazterketarik jasan

paralinpiarra izatearren.

Non isten dz ze a eto-iznean?Oraingoz, igeri egiten jarraitu gura

dut. Kanpora ikastera joaten banaiz,

ikusiko dut zer egin igeriketarekin.

Beste aukera bat igeriketako begi-

rale lanak egitea izan daiteke.

Jsune odrizla | Igerilaria

"Paralinpiarra izatearren

ez dut bazterketarik jasan"

Josune Odriozola, Kordoban lortutako hiru dominekin. | mireia bikua

J odz d z z kd jep g p: z d zz

"Ieietaeinelaxat eta lasaiteiten naiz; ooodt iei eitea"

Herri Eguneko artisau azokan parte hartzekoizen-ematea zabalik dago hilaren 24ra arte

Urriaren 5ean egingo den Herri Eguneko artisau azokarako

deialdi publikoa egin du Udalak; jarduera horretan ari diren

guztiei postua jartzeko aukera eman die. Herriko artisauentzat

zortzi postu gorde dituzte, baldin eta unibertsitateko klaustroabete egiten bada. Aukeraketa egiteko beharra egongo balitz,

jarraituko diren irizpideak ere zehaztu ditu. Interesatuek kultu-

ra etxean eman dezakete izena, edo, bestela, Internetez, www.

oinati.eu atarian, hilaren 24ra arte.

50 urtetik gorako etxeek derrigorrezko ikuskaritzateknikoa pasatu beharko dute 2015a baino lehen

Eusko Jaurlaritzak iaz abenduan adostutako dekretuaren ara-

bera, 50 urtetik gorako etxeek derrigorrezko ikuskaritza teknikoa

pasatu beharko dute 2015a baino lehen. Oatin 230 etxe daude

baldintza hori betetzen dutenak. Horietatik, 130ek aurten bertan

egin beharko dute ikuskaritza. Zortzi-hamar etxebizitzako erai-

kinaren ikuskapenak 1.000 euro inguru balio du. Jaurlaritzak

dirulaguntzak ematen ditu.

m.b. | oati

Gaztelekuko erabiltzaile kopurua

handitu den neurrian, hango

zerbitzuak ere handitu beharra

ikusi du Udalak. Hori horrela,

hiru komun gehiago egokituko

dituzte gaztelekuan: hain justu

ere, sotoan, kuboan eta informa-

tika gelaren alboan ipiniko dute

komun bana.

Udalak Itziar Zelaia arkitek-

toari eskatu dio hiru komunak

egokitzeko proiektua.

Lanak egiteko data zehatzik

ez dagoen arren, uda garaiko

oporrak aprobetxatu gura dituz-

te. Gaztelekua zabalik dago abuz-

tuan, baina erabiltzaile kopurua

txikitu egiten da. Eguraldi ona-

rekin Usakora edo igerilekura

joaten dira gazteak. Hori horre-

la, zerbitzua zabalik egon arren,

lanak abuztuan egingo dituzte.

Goiko solairuan

Gaztelekuko sotoan 7 urte arte-

ko umeak ibiltzen dira eta 8-12

urte artekoak kuboan elkartzen

dira. Bi gune horiek zabalik

daude astegunetan eta aste

bukaeretan. Hori horrela, era-

biltzaile kopurua handitu egin

da. Adin tarte bakoitzerako

aproposak diren jokoak dituzte,

baina komunik ez.

Gaztelekuko goiko solairuan

ere ez dago komunik. Informa-

tika gelaren alboan egokituko

dute bat, hango erabiltzaileek

erabil dezaten.

Hiru komun gehiagoegokituko dituzte

gaztelekuans, f g dp dz , z

7/28/2019 Astelehenekoa 418 (201-07-15)

19/40

gOIENA | 2013-07-15 | astelehena 19aretxa baleta, eskoriatza

Umeendakoigeriketaikastaroa

hasiko da gaurMIrIAN BItErI | eskoriatza

Eskoriatzan umeendako ige-

riketa ikastaro trinkoa anto-

latu dute datozen egunotarako.

Kirol Zerbitzutik jakinarazi

dutenez, 4 eta 9 urte bitarteko

neska-mutikoei zuzenduta dago,

eta eskolak gaurtik, astelehe-

na, hilaren 26ra bitartean

izango dira. Interesatuek azkar

ibili behar dute, gaur goizera

arte luzatu dute-eta izen-ema-

te epea.

Bi mailatan banatuta dago

ikastaroa: batetik, 4 eta 6 urte

artekoendako hastapen ikas-

taroa egingo dute, 17:15etik

17:45era; eta bestetik, 7 eta 9

urte bitartekoendako hobe-

kuntza saioak, 17:45etik 18:15e-

ra. Talde bakoitza osatzeko,

gutxienez, zortzi umek eman

beharko dute izena.

25 ed 30 euPrezioari dagokionez, kirol-

degiko bazkide direnek 25

euro ordaindu beharko dituz-

te eta gainerakoek, aldiz, 30

euro. Informazio gehiago gura

dutenek kirolak@eskoriatza.

netpostara idatz dezakete,

edo, bestela, 943 71 53 28 tele-

fono zenbakira deitu.

M.B. | aretxabaleta

Eskoriatzan osatu berri den Hon-

dakinen Mahaiak egin duen haus-

narketetako bat gizartean "infor-

mazio gabezia itzela" dagoela da.

Horregatik, eta egun hiri honda-

kinek sortzen duten arazoa kale-

ratze aldera, informazio kanpaina

abiaraziko du. Eguen arratsaldean

eskainitako prentsaurrekoak eman

zuten kanpaina horren berri.

Batetik,Hondakinen proble-

matika lelopean Ibarraundin

dagoen erakusketa aurkeztu zuten.

Uztailaren 24ra bitartean, aste-

lehenetik eguaztenera, museoan

bisitatu ahal izango da hori, 12:00e-

tatik 14:00etara eta 18:00etatik

20:00etara. Eguenean eta eguba-

koitzean, ostera, erakusketa kale-

ra aterako dute; esaterako, egu-

bakoitzean, Gorosarri plazan

jarriko dute azokara hurbiltzen

direnak ikusi ahal izateko.

Uen 350 kErakusketa bost panelez osatuta

dago. Batean, hondakinen eta

zaborraren arteko ezberdintasu-

nez egiten da berba; bestean,

jakinarazten da eskoriatzar bakoi-

tzak urteko 350 kilo hiri hondakin

sortzen dituela, eta egun erabil-

tzen den sistema azaltzen da;

hirugarrenean, hondakinen tra-

tamenduaz informatzen da; eta

laugarrenean, zabortegi motez.

Hain justu, ohiko, inerte, honda-

kin toxiko eta arriskutsu eta

errauskagailuen inguruko infor-

mazioa ematen da; azkenik, Euro-

pako Ingurumen politikaren berri

ere jasotzen da paneletan. Horre-

tan gogorarazten da 2016an ohi-

ko zabortegiak itxi egin beharko

direla, eta geratzen den irtenbi-

deaz hitz egiten da.

Ek ekn kErakusketaz aparte, bihar, mar-

titzena, erabilitako olioarekin

xaboiak nola egiten diren ikaste-

ko aukera izango da Idurre Aran-

gurenen eskutik. 20:00etarako

jarri dute hitzordua, Ibarraundin.

Eta etzi, eguaztena, Transition

Ereduan aditua den Iigo Iurra-

tegik berbaldia eskainiko du toki

berean, 19:00etan. Azkenik, 23an,

Debagoieneko informatzaileek

hitzaldia emango dute museoan,

Eskoriatzako hondakinekin, zer?

izenburupean: 19:30ean, euskaraz;

eta 20:00etan, gazteleraz.

Hondakinen gaineko informaziokanpaina jarri dute martxane , d g d 24

Eguenean agerraldia egin zuten Hondakinen Mahaia osatzen duten hainbat ordezkarik. | amai a txintxurreta

M.B. | aretxabaleta

Aretxabaletako Loramendi eus-

kara elkarteak Arabako Errioxa-

ra irteera antolatu du zapaturako,

uztailak 20; hain justu, Xirmendu

euskara elkarteak, beste urtebatez, antolatutako Villabuenako

Euskararen Egunerako. Horretan

parte hartzeko interesa dutenek

bihar, martitzena, arte dute horre-

tan izena emateko aukera. Txar-

telak Loramendik udaletxe zaha-

rrean duen egoitzan daude salgai;

haurrenak 15 eurotan eta nagu-

sienak 25 eurotan. Loramenditik

jakinarazi dute prezio horren

barruan sartuta daudela autobu-

sa eta herri bazkaria.

Gen dEgun osoko irteera gertatu dute.

Goizeko bederatzietan autobusa

irtengo da Aretxabaletatik; ordu

eta erdi geroago, haur eta hel-

duendako mahasti artean dagoen

hilerri laikora ibilaldia hasiko

da; hain justu, San Andresko

harrien lakuetara joango dira,

lehenik, eta jarraian, Ibaolaren

harrietan hamaiketakoa egingo

dute. Besteak beste, dantzak, tai-

lerrak, buruhandiak eta bertako

animaliak eta fauna ikusteko

aukera izango da han.

Kej e he kEguerdi partean, 13:00etan, herri-

ra itzuliko dira Urkabustaitzeko

zanpantzar eta Lantziegoko tri-

kitilariez lagunduta, eta kalejira

Documents

Astelehenekoa 418 (201-07-15)