Gii thiu chungKhu vc Mu dch T do ASEAN (vit tt l AFTA t cc ch ci u ca ASEAN Free Trade Area) l hip nh thng mi t do (FTA) a phng gia cc nc trong khi ASEAN. Theo , s thc hin tin trnh gim dn thu quan xung 0-5%, loi b dn cc hng ro phi thu quan i vi a phn cc nhm hng v hi ha ha th tc hi quan gia cc nc.Sng kin v AFTA l ca Thi Lan. Sau hip nh v AFTA cc k kt vo nm 1992 ti Singapore. Ban u ch c su nc l Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore v Thi Lan (gi chung l ASEAN-6). Cc nc Campuchia, Lo, Myanma v Vit Nam (gi chung l CLMV) c yu cu tham gia AFTA khi c kt np vo khi ny.Hon cnh ra iSau khi chin tranh lanh kt thuc vao nhng nm 90, co nhiu s thay i khia canh chinh tri, kinh t quc t, khin cho cac nc ASEAN phai i mt vi nhiu thach thc to ln. Nhng thach thc o la:- Ton cu ho kinh t th gii din ra nhanh chng v mnh m, c bit trong lnh vc thng mi, ch ngha bo h truyn thng trong ASEAN ngy cng mt i s ng h ca cc nh hoch nh chnh sch trong nc cng nh quc t.- S hnh thnh v pht trin cc t chc hp tc khu vc mi c bit nh Khu vc Mu dch T do Bc M v Khu vc Mu dch T do chu u ca EU, NAFTA s tr thnh cc khi thng mi khp kn, gy tr ngi cho hng ho ASEAN khi thm nhp vo nhng th trng ny.- Nhng thay i v chnh sch nh m ca, khuyn khch v dnh u i rng ri cho cc nh u t nc ngoi, cng vi nhng li th so snh v ti nguyn thin nhin v ngun nhn lc ca cc nc Trung Quc, Vit Nam, Nga v cc nc ng u tr thnh nhng th trng u t hp dn hn ASEAN, i hi ASEAN va phi m rng v thnh vin, va phi nng cao hn na tm hp tc khu vc. i ph vi nhng thch thc trn, nm 1992, theo sng kin ca Thi lan, Hi ngh Thng nh ASEAN hp ti Singapore quyt nh thnh lp mt Khu vc Mu dch T do ASEAN (gi tt l AFTA).Hanh ngMc ch ca AFTA l nng cao nng lc cnh tranh ca ASEAN vi t cch l mt c s sn xut trn th gii, ng thi tng cng tnh hp dn i vi u t trc tip nc ngoi. Va thc hin c muc ich nay cung nh bin ASEAN thanh mt khu vc mu dich t do hoan toan cac nc phai ky kt Hip nh u i thu quan c hiu lc chung CEPT.Ct gim thu quan thc hin chng trnh gim thu ny, ton b cc mt hng trong doanh mc biu thu quan ca mi nc c chia vo 4 danh mc sau:

Danh mc cc sn phm gim thu gm cc mt hng c a vo ct gim thu quan ngay vi lch trnh gim nhanh v gim bnh thng.

Danh mc sn phm tm thi cha gim thu gm cc mt hng tm thi s cha phi gim thu v sau mt thi gian nht nh cc quc gia phi a ton b cc mt hng ny vo danh mc gim thu.

Danh mc sn phm nng sn cha ch bin nhy cm, cc mt hng trong doanh mc ny c thi hn ct gim thu quan mun hn, c th l nm 2010 hoc mun hn na i vi mt hng nhy cm cao.

Danh mc loi tr hon ton gm nhng sn phm khng tham gia Hip nh CEPT. y l c nh hng n an ninh quc gia, o c

Bn cnh vic ct gim thu quan , CEPT cn quy nh vic xo b hn ch v s lng nhp khu , cc ro cn phi thu quan khc v lnh vc hp tc trong lnh vc hi quan. Hip nh CEPT p dng mi sn phm ch to k c sn phm nng sn. Mun c hng u i gim thu trong khun kh CEPT cn tho mn hai iu kin sau:

Phi l sn phm nm trong doanh mc sn phm gim thu v c hi ng AFTA xc nhn.

Cc sn phmphi c ti thiu 40%gi tr c ch to t cc nc thnh vin ASEAN.

Sn phm phi nm trong danh mc ct gim thu ca c nc nhp v nc xut khu, v phi c mc thu quan (nhp khu) bng hoc thp hn 20%.Va cac nc thanh vin cung ra hng i trong tng lai hoan thin AFTA hn la: (i) Xo b hon ton thu quan vo nm 2010 i vi ASEAN-6 v 2015 i vi CLMV - vi mt s sn phm nhy cm linh hot n nm 2018;(ii) Xo b hon ton thu quan i vi cc sn phm trong cc Lnh vc u tin Hi nhp (PIS) vo nm 2007 i vi ASEAN-6 v 2012 i vi CLMV;(iii) Hon thnh a cc sn phm cn trong Danh mc Nhy cm (SL) vo thc hin CEPT (IL) v gim thu ca cc sn phm ny xung cn 0-5% vo 01/01/2010 i vi ASEAN-6, vo 01/01/2013 i vi Vit Nam, 01/01/2015 i vi Lo v Myanmar v 01/01/2017 i vi Campuchia.

Cac chng trinh hp tac kinh t do ASEAN ra:Hp tac v thng mai:PTA y l cp thp nht ca lin kt kinh t, theo cc quc gia tham gia hip nh dnh cc u i vthu quanvphi thu quanchohng haca nhau, to thnh cc khu vc thng mi u i vng (Preferential Trade Area). Trong cc tha thun ny, thu quan v hng ro phi thu quan c th vn cn, nhng thp hn so vi khi p dng cho quc gia khng tham gia hip nh. Mt v d v tha thun thng mi u i lHip nh v Tha thun Thng mi u i ASEANc k kt tiManilanm1977v c sa i nm1995; hayKhu vc Thng mi u i ng v Nam Phitn ti t nm 1981 n nm 1994; hay nh cc hip nh dnh u i thng mi (hay ti hu quc) m mt snc pht trinc th dnh chocc nc ang pht trin.

ATIGA Hip inh Thng mai Hang hoaATIGA l hip nh ton din u tin ca ASEAN iu chnh ton b thng mi hng ha trong ni khi v c xy dng trn c s tng hp cc cam kt c thng nht trong CEPT/AFTA cng cc hip nh, ngh nh th c lin quan. Nguyn tc xy dng cam kt trong ATIGA l cc nc ASEAN phi dnh cho nhau mc u i tng ng hoc thun li hn mc u i dnh cho cc nc i tc trong cc Tha thun thng mi t do (FTA) m ASEAN l mt bn ca tha thun.Ngoi mc tiu xa b hng ro thu quan, ATIGA hng n lc chung ca ASEAN x l ti a cc hng ro phi thu quan, hp tc hi quan v v sinh, kim dch... ng thi xc lp mc tiu hi ha chnh sch gia cc thnh vin ASEAN trong bi cnh xy dng AEC.Hp tac v hai quanHp tc khu vc v cc vn Hi quan ng vai tr rt quan trng trong vic h tr xy dng AFTA v thc y cc mc tiu hi nhp kinh t su hn ca ASEAN.Nm 1983 B quy tc ng x Hi quan ASEAN u tin c cc Tng cc trng Hi quan ASEAN k kt. Sau , B quy tc ny c iu chnh vo nm 1995 phn nhnhng din bin mi ca ASEAN, c bit l vn AFTA. Thng qua B quy tc ny, cc nc thnh vin cam kt to thun li cho thng mi ni khi bng cch n gin ho v hi ho ho cc th tc thng mi v nng cao hp tc khu vc trong lnh vc hi quan.Camkt c m rng vi vic k kt Hip nh Hi quan ASEAN ti Hi ngh B trng Ti chnh ASEAN ln th nht vo ngy01/3/1997ti Phuket, Thi Lan. Hip nh qun trit cc nguyn tc v s nht qun, n gin, hiu qu, minh bch, d gii quyt khiu ni v h tr ln nhau m B quy tc ng x Hi quan ra. Ngoi ra, cc nc thnh vin cng thng nht :- S dng danh mc biu thu chung to thun li cho cc doanh nghip hot ng trong khu vc thng qua vic to ra Danh mc biu thu hi ho ASEAN (AHTN).- Khng s dng tr gi hi quan vo cc mc ch bo h hoc to ra ro cn cho thng mi. V vn ny, cc nc thnh vin nht tr thc hin thng nht cc quy nh ca Hip nh Tr gi WTO.- Lin tc n gin ho v hi ho ho cc quy trnh, th tc hi quan m bo thng quan nhanh hng ho, ct gim thi gian v chi ph giao dch ti cc ca khu. Cc th tc Hi quan phi tng thch vi cc chun mc v cc thng l c khuyn ngh trong Cng cKyoto( sau ny l Cng cKyotosa i).- Trao i thng tin ngn chn v trn p cc hot ng bun lu, vn chuyn ma tu - cc cht hng thn v cc hnh vi gian ln Hi quan.- Tun th cc quy nh php lut v gii quyt khiu ni ca tng nc thnh vin.- Khuyn khch hp tc v tham vn vi khu vc t nhn trong ASEAN thc y hn na thun li ho thng mi ni khi.Trong khi Hip nh to ra khun kh php l cho din n Hi quan ASEAN thngy 23/5/1997 cc nc thnh vin thng qua Tm nhn Hi quan ASEAN n nm 2020 ti Bandar Seri Begawan, Brunei Darussalam. y nhanh qu trnh hi nhp khu vc, ngy18/6/2008cc Tng cc trng Hi quan ASEAN thng qua Tm nhn Hi quan ASEAN 2015 ti Ving chn, Lo.Tm nhn l s ghi nhn nhng thch thc t ra t mt mi trng kinh t nng ng v nhu cu thc y hi nhp kinh t khu vc su rng hn na.Tm nhn Hi quan ASEAN 2015 bao gm cc mc tiu m cc nc thnh vin phi hng ti, l:-Nng cao cht lng phc v cng ng, doanh nghip;-Minh bch ho thng tin v cc quy nh php lut v Hi quan;-Thc y qu trnh hin i ho th tc hi quan cc nc, nng cao tnh trch nhim ca doanh nghip;-Pht trin ngun nhn lc v bi dng nghip v cho cc cn b Hi quan;-Thng nht p dng cc quy tc phn loi hng ho v mc tiu thu thu theo cc chun mc v thng l quc t;-Thng nht thc hin cc phng php xc nh tr gi Hi quan theo cc cam kt v quy nh quc t;-p dng thng nht cc quy tc xut x hng ho theo cc quy tc v thng l c xy dng to thun li cho u t v thng mi;-n gin ho cc th tc thng quan v gii phng hng trn c s cc cng c v thng l quc t v thun li ha thng mi;-y mnh ng dng cng ngh thng tin trong qun l v kim sot Hi quan vi mc ch thng quan nhanh hng ho;-p dng cc k thut qun l ri ro hin i ho cng tc kim sot Hi quan;-Thit lp h thng Qu cnh Hi quan ASEAN thc y lu thng hng ho v phng tin vn ti;-Tng cng h tr hnh chnh ln nhau gia cc c quan Hi quan ngn chn v u tranh hiu qu vi cc hot ng bun lu qua bin gii, cc ti phm kinh t c lin quan n Hi quan, bo v ngun thu quc gia, bo v cng ng v li ch hp php ca doanh nghip;-Chia s hn na kinh nghim ca cc c quan Hi quan tin tin nhm thu hp khong cch pht trin gia Hi quan cc nc trong khu vc vi nhau;-Tng cng cc bin php thc thi cc vn c lin quan n Hi quan nh bo v an ninh cng ng v bo h quyn hu tr tu;-Tng cng hp tc v quan h i tc vi cng ng doanh nghip, cng ng Hi quan quc t v cc t chc quc t c lin quan. thc hin c Tm nhn Hi quan ASEAN 2015, cc nc trong khu vc hin ang thc hin 15 chng trnhhnh ng ca K hoch chin lc pht trin Hi quan ASEAN (SPCD).Hp tac v cng nghip Hip nh khung v Hp tc Cng nghip ASEAN (AICO)CHNG TRNH AICOchng trnh do cc thnh vin Hip hi cc nc ng Nam (ASEAN) a ra tip ni cc chng trnh hp tc trong lnh vc cng nghip trong bi cnh hng ti Khu vc Thng mi T do ASEAN (AFTA); n chnh l chng trnh AFTA c y nhanh. Bn cht ca chng trnh ny l vic dnh cho cc sn phm AICO (A. ASEAN Industrial Cooperation) u i thu quan 0 - 5%ngay khi cc sn phm ny c cc nc thnh vin chp thun. Ngoi thu quan, cc sn phm AICO cn c th c hng mt s u i khc. i hi v c phn quc gia chng trnh AICO cng c ni lng hn cc chng trnh trc v tu trng hp c th c min tr.VitNam thnh lp Hi ng Xt duyt AICO tip nhn v ph duyt cc n xin thnh lp tho thun AICO. Ngy 2.2.1998, b trng B Cng nghip ban hnh Quy nh v thm nh ph chun v qun l thc hin c cu AICO. Tnh n 6.2000, c 89 n xin thnh lp c cu AICO trn ton ASEAN, trong 52 n c chp nhn v mi ch c mt c cu AICO c s tham gia ca cng ty VitNam.Hp tac v u tAIGAHp tc v u t ca ASEAN cng c tin hnh t lu. Tuy nhin cc hot ng hp tc v u t trong khu vc din ra nh l, ch yu c thc hin theo cc tha thun song phng gia cc quc gia thnh vin.Ngy 15/12/1987 nhng nh lnh o ph trch cc vn kinh t ca cc nc ASEAN 6 k kt hip nh hp tc v u t mang quy m ton ASEAN u tin c tn l Hip nh Khuyn khch v bo h u t (Agreement for the Promotion and Protection of Investments (AIGA) tin hnh hp tc su hn trong lnh vc u t trong khu vc. Hip nh Khuyn khch v bo h u t c hiu lc t ngy 2/8/1988. Hip nh ny kh ngn, ch bao gm 13 iu khon vi mc tiu chung l bo v u t nh m bo i x cng bng, bnh ng trong u t, cc quy nh v quc hu ha v bi thng, quyn chuyn vn v li nhun v nc ca nh u t, th quyn, c ch gii quyt tranh chp gia cc thnh vin ca hip nh.AIANgy 7/10/1998, ti Hi ngh B trng Kinh t ASEAN ln th 30 ti Manila, Hip nh khung v Khu vc u t ASEAN(AIA- Framework Agreement on the ASEAN Investment Area) c k kt, khai sinh ra Khu vc u t ASEAN. Hip nh ny chnh thc c hiu lc vo ngy 21 thng 6 nm 1999. Vi mc tiu to ra mi trng kinh doanh cnh tranh, t do, minh bch, so vi IGA, AIA tip tc a ra cc tha thun nng cao hn na tin trnh t do ha, xc tin, thun li ha v hi ha ha chnh sch u t nc ngoi ang c thc hin trong ASEAN; loi tr danh mc u t v b sung iu khon v p dng nguyn tc i x quc gia v i x ti h quc, bo h u t.C th ni rng hai hip nh AIGA v AIA c nhng tc ng tch cc v quan trng trong thc y FDI ASEAN k t khi ra i cho ti nay, in hnh l nng dng FDI t bn ngoi u t vo khu vc tng mt cch ng ngc nhin t 460 triu USD nm 1970 n 34,099 triu USD vo nm 1997.c bit nm 2007, khi cc nn kinh t ASEAN phi i mt vi nhiu kh khn mang tnh ton cu, dng FDI ni khi ca ASEAN vn tng mnh m so vi d on ti 74,395 triu USD.Tuy nhin, mc d AIA to ra mt th trng t do hn thu ht FDI nhng hip nh ny vn cha ton din hp dn thm cc nh u t nc ngoi vo ASEAN.Hp tac v dich vu

AFAS Vao gy 15 thng 12 nm 1995, ti Bangkok Thi Lan, Chnh ph cc quc gia Brunei Darassulam, Cng ho Indonesia, Malaysia, Cng ho Philippines, Cng ho Singapore, Vng quc Thi Lan, Cng ho X hi Ch ngha Vit Nam, cc Nc thnh vin Hip hi cc Quc gia ng Nam k kt Hip nh khung ASEAN v Dch v (AFAS).

AFAS c k kt vi mc ch thc y hp tc trong ni b khu vc ASEAN nhm m bo mt khun kh mu dch t do cho thng mi dch v, iu ny s cng c v y mnh thng mi dch v gia cc nc thnh vin ASEAN. ng thi th hin mong mun huy ng cc khu vc t nhn trong qu trnh thc hin pht trin kinh t ca cc nc thnh vin ASEAN nhm ci thin hiu qu v nng cao kh nng cnh tranh trong lnh vc dch v ca cc nc.

Mc tiu ca Hip nh ny l:-y mnh hp tc gia cc nc thnh vin ASEAN trong lnh vc dch v nhm nng cao hiu qu v kh nng cnh tranh, a dng ho nng lc sn xut, cung cp v phn phi dch v trong ni b cng nh ra ngoi khu vc.-Xo b ng k cc hng ro hn ch thng mi dch v gia cc thnh vin. Thc hin t do ho thng mi dch v bng cch m rng v thc hin su sc hn nhng cam kt m cc nc a ra ti WTO v mc ch thc hin khu vc mu dch t do i vi dch v trong ASEAN.Hi ngh thng nh ASEAN ln th 5 thng 12 nm 1995 ti Bankok, Thi Lan quyt nh chn 7 lnh vc dch v quan trng l ti chnh, v tuyn vin thng, vn ti hng hi, vn ti hng khng, du lch, dch v kinh doanh v dch v xy dng thc hin bc u t do ho thng mi dch v. Cc cuc m phn c bt u t 1/1/1996 cc B trng kinh t ASEAN k c Ngh nh thc hin cam kt t u v dch v gm cc lnh vc: Bu chnh vin thng v du lch. Cc nc thnh vin ASEAN hon thnh vic m phn v dch v cc lnh vc cn li vo 31/12/1998.