173 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

و توسعه شماره 1390 پاييز24جغرافيا 13/6/1389: وصول مقاله 18/12/1389: تأييد نهايي 173-192: صفحات

تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان غيررسمي شهرها سيم در شهر زنجانمنطقه اسكان غيررسميبي: مورد مطالعه

دكتر محسن كالنتري استاديار جغرافيا دانشگاه زنجان

سميه قزلباشو برنامه ريزي شهريكارشناس ارشد جغرافيا

مهندس بامشاد يغماييو سامان ي اطالعات جغرافياييهاهكارشناس ارشد سنجش از دور

چكيدهبييمنطقه طي دو سيم از جمله مناطق بزرگ اسكان غيررسمي شهر زنجان است كه اسكان غيررسمي

بيدر اثر مهاجرت اخيريدهه و كنترلهاي و گسترش يافته استينشدهرويه اين. روستايي شكل گرفتهو نارساييمحدوده از نظر ويژگي هاي ناهنجار مجموعه ويژگي. هاي فراواني روبروستهاي كالبدي با مشكالت

و اجتماعي حاكم بر اين منطقه باعث شده است تا اين محدوده محل جمعيتهاي در كنار ويژگي كالبدي ي.تمركز ميزان قابل توجهي از جرايم شهر زنجان باشد

ياين پژوهش با هدف تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري، بررسي عوامل مؤثر در بروز بزهكاري در منطقهو شناسايي شرايط تسهيلبي روش پژوهش حاضر تحليلي،. ده جرايم در اين منطقه انجام شده استكنن سيم

و به منظور تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در منطقه بي - روش آماري آزمون خوشهدوسيم تطبيقي استهاي اطالعات جغرافيايي به كارو روش تراكم كرنل در محيط سامانه) ترين همسايهشاخص نزديك(بندي

دريجامعه. گرفته شده است دريدوره آماري پژوهش حاضر مجموعه جرايمي است كه زماني يكسالهمي هاي پژوهشيافته.سيم به وقوع پيوسته استبييمحدوده خيز شهر ترين كانون جرممهم دهدنشان

برخي باال بودن ميزان كاربري مسكوني، كمبود. سيم انطباق يافته استزنجان بر منطقه اسكان غيررسمي بيو نبود هاي مورد نياز شهروندان از جمله كاربريكاربري و تأسيسات شهري هاي فضاي سبز، آموزشي، درماني

و نيز فقدان كاربري هاي ضروري از جمله كاربريبرخي كاربري و گذران اوقات فراغت هاي فرهنگي، ورزشيگيري الگوهاي فضايي ته است، در شكلانتظامي كه نظارت رسمي در اين محدوده از شهر را بسيار دشوار ساخ

.بزهكاري در اين منطقه اسكان غيررسمي مؤثر بوده است

.سيماسكان غيررسمي، بزهكاري، الگوي فضايي، زنجان، بي:هاكليدواژه

مقدمهبا شكل و گسترش سكونتگاههاي غيررسمي در درون يا پيرامون شهرهاي كشور گيرياق ويژگي و اجتماعي ازجمله پيامدهاي شهرنشيني لجامهاي نامطلوب كالبدي، گسيخته تصادي

بيو مهاجرت از.اخير استيروستا شهري طي چند دههيهرويهاي جمله شهرهاي زنجان

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،174 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

اين شهر با قرارگيري. اخير با مشكالت فراواني مواجه بوده استيدو دهه كشور است كه طيو مسافر دارد در مسير بين و منزلگاهي مناسبي براي بار . المللي تهران، تبريز نقش توقفگاهي

و شرايط مناسبي را و همدان، موقعيت و چند شهر مهم قزوين، كرج، تبريز نزديكي به پايتختو سرمايه در اين شهر پديد آورده است، فعالجمعيتبراي جذب سرريز ريزي معاونت برنامه(يت-75هاي ساليهاي اخير بخصوص درفاصله شهر زنجان درسال.)1386:23 استانداري زنجان،

و كالبدي قابلجمعيتاز رشد 1365 اين رشد بيشتر ناشي. اي برخوردار بوده است مالحظهي.)48: 1373مكملي،(شهري از نقاط مختلف استان به شهر زنجان است- روستا هاي مهاجرت از

،كمبود جمعيتو امكانات شهر، تراكم باالي جمعيتبروز مشكالتي چون عدم توازن بينو از همه مهم روي مسكن، مشكالت آمدوشد، كج گيري مناطق اسكان تر شكل هاي اجتماعي

بيه غيررسمي از جمله پيامدهاي ناگوار مهاجرت هاي انجام شده مطابق بررسي.رويه است ايهكتار در مناطق اسكان غيررسمي شهر زنجان 200 نفر در مساحتي حدود 81000بالغ بر

و محمدي،(سكونت دارند .)39-54: 1384صرافيو رشد كرده 1350سيم از حدود سالبييمنطقه در قسمت شمال شرقي شهر شكل گرفته

مس قرار شهر جزء بافت شهرو در اثر گسترش است و متعاقب آن وؤگرفته است ولينو اجتماعي اين محدوده را جزء اي مالحظات اندركاران با در نظر گرفتن پاره دست سياسي

با. قانوني شهر در نظر گرفتنديمحدوده و اقتصادي اين منطقه از نظر كالبدي، اجتماعيو نارسايي عالوه بر مشكالت ياد شده،.)1384:98صبا،ينفرز(هاي فراواني روبروست مشكالت

بييمنطقه و جنايت نيز برخوردار است اسكان غيررسمي براساس. سيم از آمار باالي جرمبهبييكه منطقهپژوهش انجام شده، با وجود اين كل شهر، مساحت بسيار سيم نسبت

از محدودي دارد، و3/15ليكن بيش درصد وقايع مجرمانه شهر در اين محدوده رخ داده استو ارتكاب جرايم در شهر زنجان از اين نظر اين منطقه يكي از محدوده هاي تمركز بزهكاري

ميبه.)1384:25كالنتري،(است و فرهنگي نظر رسد در كنار عوامل فردي، اجتماعي، اقتصاديو ناهنجاري خي نارساييموجود در اين محدوده، بر سيمبييهاي كالبدي حاكم بر منطقه ها

و به همين و فرصت بزهكاري در اين محدوده از شهر بيشتر باشد موجب شده است تا امكان. سبب اين محدوده محل وقوع بسياري از جرايم شهر گردد

:دلذا با توجه به مراتب فوق اين پژوهش كوشيده است به سؤاالت زير پاسخ دهبي- و ميزان جرايم در منطقه سيم در مقايسه با ساير مناطق شهر زنجان چگونه نسبت نوع

و ميزان بزهكاري در منطقه اسكان غيررسمي بي و توزيع فضايي نوع و است سيم چگونه است كند؟ ارتكاب بزهكاري در اين منطقه از شهر از چه الگوهاي فضايي پيروي مي

و كاهش بزهكاري در منطقهراهكارهاي مؤثر در افز- سيم كدام است؟بييايش ايمني

Archive of SID

www.SID.ir

175 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

و اهدافضرورت هامي پژوهش از6حداقل 1383دهد، در سال هاي اخير نشان شهري جمعيتميليون نفر

مي ساكن بوده كشور درسكونتگاههاي غيررسمي و برآورد كه شهرنشينان 1400شود تا سال اندكم جمعيتايران دو برابر شوند، در7تا5درآمد حدود شهرنشينان جديد ميليون نفر باشد،

دويتداوم روند موجود در دههاين صورت با آتي تعداد ساكنان غيررسمي شهرها به بيش ازو محمدي،(برابر امروز خواهد رسيد بررسي مشخصات كالبدي،.)39-1384:54صرافي

ن و فرهنگي ساكنين، و كاركردهاي اصلي اين خصوصيات اجتماعي، اقتصادي وع كاربري اراضيب مكان و سعي در ايجاد تغييرات بنيادي درعوامل و تسهيلهها هاي فرصتيكننده وجودآورنده

و كاهش نرخ و طراحي فضاهاي كالبدي مقاوم در برابر بزهكاري، امكان كنترل، پيشگيري جرممي ناهنجاري را هاي محيطي ويژگييبنابراين مطالعه).75: 1386وتوكلي، كالنتري(آورد فراهم

بييمنطقه و سبباسكان غيررسمي شناسي علل باال بودن ميزان وقوع بزهكاري در اين سيمو ميزان بزهكارييشود، دراين راستا مطالعهمنطقه از شهر يك ضرورت مهم محسوب مي نوع

. رت ديگر پژوهش حاضر استها در اين محدوده ضروو شناخت الگوهاي فضايي اين ناهنجاري:ترين اهداف پژوهش حاضر به شرح زير استبنا به مراتب فوق مهم

و ميزان جرايمي كه فراواني ارتكاب آنها در محدوده- سيم نسبت به جرايمبييبررسي نوعو شرايط تسهيل و سعي درشناسايي عوامل جرايم دراين محدوده؛اينيكننده ديگر بيشتراست

و كاركردهاي اصلي محلهتحليل- و ميزان كاربري اراضي سيم با توجه به اينبيينوعو نحوه كاربري دريها و تأثير آن در شكليمحدوده توزيع آن گيري الگوهاي مورد مطالعه

فضايي بزهكاري در اين منطقه؛مسيراهكارهايي مناسب براي مداخلهيارائه- ر كاهش والن مديريت شهري به منظوؤمناسب

و مشكالت اين منطقه ازجمله كاهش نرخ بزهكاري در منطقه اسكان غيررسمي بي سيم مسايل.در شهر زنجان

فرضيه پژوهشو نحوهبييالگوي فضايي بزهكاري در منطقه و متمركز است استفاده از اراضييسيم كانوني

وو كاربري و ميزان جرايم در شكلها در توزيع جغرافيايي نوع گيري الگوهاي فضايي بزهكاري.اين محدوده تأثير داشته است

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،176 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

پژوهشيپيشينهو تشخيص الگوهاي فضايي جرايم در مناطق اسكانيسابقه پژوهش پيرامون وقوع بزهكاري

و تازه است، اما سابقه دريمطالعات در زمينهيغيررسمي شهرها جديد اسكان غيررسميمي 1340و به دهه است ايران قابل توجه ل مربوط به فقريدراين دوره با افزايش مسا. گردد باز

و پژوهش هاي وضعيت اسكان فقراي شهري از سوي سازمانيهايي در زمينه شهري مطالعاتبه جامعه. مختلف صورت گرفت و پژوهشگران اقتصادي كشور از اين دهه شناسان، جغرافيدانان

اي بعد بررسي و مقاالت زيادي نوشته هاي زيادي در و در اين زمينه كتب ن رابطه انجام دادند.شده است

و پژوهش،نشيني در كشور در خصوص حاشيه هاي متعددي انجام شده است، كتب، مقاالتو جنبش آلونك"ترين اين آثار، كتاب مهم از جمله " هاي اجتماعي شهري نشيني در ايران

زاهد"نشيني حاشيه"و كتاب)1368فريد،("و شهرنشينيجغرافيا"نوشته پرويز پيران، كتابدر"همچنين دكتر شكويي در كتاب. است)1369زاهد زاهداني،(زاهداني ديدگاههاي نو

هاي شهري، بخش هاي روستايي در برابر ويژگي هايي نظير ويژگي در بحث"جغرافياي شهريو مهاجرت ايي به اين موضوع اشاره كرده هاي روست مركزي شهرها، منطقه ولگردان شهري

و توسعه"در كتاب.)1378شكويي،(است نوشته"شهرنشيني در جهان سوميشهرها، فقرو گاگلر، پرويز كريمي ناصري به تحليل جاب و جايي مردم، ويژگيهگيلبرت هاي مهاجران

و گالگر،(مسكن فقيران شهري پرداخته است و حاشيه" كتاب.)1375گيلبرت راهكارهاي نشينيو تاريخچه حاشيه"جهاندر ساماندهي آن و نوشته مريم هاديزاده اصطالحات نشيني

نشيني در سكونتگاههاي محروم را مورد بررسي قرار هاي حاشيه راهكارهاي برخورد با پديده.)1382هاديزاده،(داده است

حلو نشيني عالوه بر كتاب، مقاالت زيادي نيز در رابطه با حاشيه بررسي راهكارهاياي براي ساماندهي اسكان به سوي نظريه". نوع زندگي تدوين شده است مشكالت اين

مهاجرتيمسأله"نوشته مظفر صرافي، مقاله"نشيني تا متن شهرنشيني غيررسمي، از حاشيهو دوره و 1373نوشته محمد كاظم مكملي در سال"هاي تاريخي شهر زنجان بندي در زنجان

مقاله. از جمله آنها است 1379نوشته كمال اطهاري در سال"نشيني در ايران حاشيه"مقاله 1381نوشته علي صفوي در سال"توانمندسازي ساماندهي اسكان غيررسمي، تجربه زاهدان"

.)1381وي،صف(اسكان غيررسمي در شهر زاهدان پرداخته استينيز به مسأله

Archive of SID

www.SID.ir

177 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

و چند پژوهش حاشيهيمسأله نشيني در شهر زنجان نيز مورد توجه پژوهشگران بوده استو گسترش اسكان غيررسمي در شهر بررسي علل شكل. در اين خصوص انجام شده است گيري

نامه حميدهو پايان 1383موردي محله ترانس توسط عليرضا محمدي در ساليزنجان، نمونهدفرزين اين همه. ها در اين خصوص استترين پژوهشنيز از جمله مهم 1384ر سال صباو نارسايي پژوهش هاي محالت اسكان غيررسمي در شهر زنجان ها سعي در شناسايي مشكالتو شيوه داشته .اند پذير را مورد مطالعه قرار داده هاي توانمندسازي اين مناطق آسيب اند

هاي ها بيشتر جنبهپژوهش اخير اينكه در تمامي اين پژوهشنكته حائز اهميت در خصوص دوو يا كالبدي اين مناطق مورد مطالعه قرار گرفته است، ليكن در زمينهجمعيت يي، اجتماعي

در واقع پژوهش. تحليل الگوهاي مكاني بزهكاري اين مناطق، پژوهشي انجام نگرفته استن حاضر با در نظر گرفتن تأثير مكان در و همچنين مطالعه اهنجاريوقوع يهاي اجتماعي

مي راهكارهاي پيشگيري جرم از طريق برنامه و ميدان عمل نويني ريزي شهري كوشد عرصهو كاهش مشكالت جهت ساماندهي ويژگي و اجتماعي مناطق اسكان غيررسمي هاي كالبدي.اين مناطق فراهم آورد

مباني نظريو بزهكارييرابطهيمطالعه اول قرن نوزدهمينوين علمي در نيمهيبه شيوهمكان

و با بهره از3"گري"و2"كتله". آغاز شد1"اكولوژي اجتماعي"ياز نظريه گيري ميالديب. پيشروان اين تفكر بودند وسيله ديگر انديشمندان پيرو مكتب اكولوژيه سپس اين انديشه

شددر5"كيمك"و4" شاو"اجتماعي شيكاگو همچون . اوايل قرن بيستم ميالدي دنبالبهيليكن از چند دهه و عالقه 1960ويژه از دهه قبل اي نسبت فزايندهيميالدي به بعد توجه

و در نقطهيبه مطالعه مقابل تأثير شرايط محيطي در پيشگيريينقش محيط در بزهكاريو"وي در اثر معروف خود. از جمله پيشگامان اين ايده بود6"جاكوبز". جرم شكل گرفت مرگ

نوع طراحييانتشار يافت، به مطالعه 1961كه در سال" زندگي شهرهاي بزرگ آمريكاو همچنين تأثير مراقبت و تأثير آن در كاهش بزهكاري در شهرها و معمولي مردم هاي طبيعي

ويعالوه بر اين طي دو دهه.)1380:56كالنتري،(پيشگيري جرم پرداخت اخير در نگرش

1-Social Ecology 2-Quetele 3-Guerry 4-Show 5-McKay 6-Jacobs

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،178 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

هاي اساسي به وقوع پيوسته هاي پيشگيرانه براي مقابله با بزهكاري شهري دگرگوني سياستبر. است بايد مكان وقوع بزه نيز"بزهكار"مطابق اين نگرش جهت پيشگيري از جرم عالوه

در محيط جغرافيايي، امكان به حداقل هاي مجرمانه مورد تأكيد قرار گيرد تا با حذف فرصت.)Weisburd, 2004: 62(بزهكاري فراهم گردد ميزان رساندن

و انگيزه شناسي در اين زمينه برانتينگهام معتقد است، جرم هاي سنتي در پي شناخت مجرممياو در بزهكاري است، حال شخ توان بزه را بدون در نظر گرفتن انگيزه اينكه صي هاي فردي يا

و انگيزه و به جاي مجرم و شرايط مكاني ارتكاب آن را مدنظر بزهكار مطالعه نمود هاي او، بزه.)Brantingham & Brantingham, 1990:17-49( قرار داد

ب دهد در برخي مكان تحقيقات نشان مي و مشخصهه هاي شهر هاي علت ساختار كالبدي ويژهو و فرهنگي ساكنين و فرصت كنندگان اين مكاناستفاده اجتماعي، اقتصادي ها، امكان

و شرايط باز بزهكاري بيشتر است به عكس در برخي محدوده هاي شهري به دليل وجود موانع.)Greenberg & Rohe, 1984: 48-61(دارنده، نرخ بزهكاري اندك است

و از جمله طرفداران نظريه بسياري از صاحب هاي دليل توزيع مكان1"فعاليت روزمره"نظرانو تركيب سه عامل زير هاي خاص جغرافيايي محدوده تمركز بزهكاري در را در همگرايي

مي هاي جرم گيري كانون اند كه موجب شكل دانسته :شود خيز؛وجود اهداف مجرمانه) الفو مهارت كافي براي انجام عمل مجرمانه هستن)ب ؛دوجود بزهكاراني كه داراي انگيزه، توانو كنترل جهت مقابله با اقدامات مجرمانه)ج .)1388:11فلسون، كالرك،( نبود مراقبت

خيز شهري مؤثر هاي جرم گيري كانون ها را در شكل اي از پژوهشگران وجود برخي كاربري عدهو برگر شرمن،". اند دانسته و جمله كسانياز"گارتين هستند كه به ارتباط نوع كاربري.)Sherman, 1989: 27-55( اند ها اشاره نموده كانونگيري شكل

بهبرخي صاحب و نبود انسجام اجتماعي را عامل اصلي شكلمه نظران گيري ريختگي فضاييشرايط محيطي چون3"ماكسي فيلد"و2"اسكوگان"اند، به نظر خيز دانسته هاي جرم كانون

و خالي از سكنه، مخروبه وجود ساختمان و در كنار آن وجود كجروي هاي متروك هاي هاو و مشروبات و يا مصرف مواد مخدر و اشكال مختلف خشونت و شرارت اجتماعي چون نزاع

و همچنين و ترغيب افراد به بزهكاري بيشتر در اين ولگردي باعث افزايش ناامني تشويق

1-Routine Activity Theory 2-Skougan 3-Makes Field

Archive of SID

www.SID.ir

179 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

مي محدوده چهار مفهوم اساسي زير را در1"اك"و"ويزبرد"در اين ميان.)221همان،(شود ها:اند خيز مؤثر دانسته هاي جرم گيري كانون شكلو تسهيالت مناسب بزهكاري- الف .وجود امكاناتو نگهبان، نبود مديريت صحيح بر مكان2:هاي مكاني ويژگي-ب و دسترسي راحت، نبود گشت

مي امكانات مجرمين را ترغيب به جنايت در برخي مكان وجود برخي .نمايد ها.وجود اموال يا اشيايي كه مطلوب بزهكاران است3:اهداف مجرمانه-جاز وجود4:بزهكار-د و انگيزه كافي جهت عمل مجرمانه و داشتن توانايي تعداد بيشتر بزهكاران

.)Eck et al., 2009:160(است خيز هاي جرم گيري كانون ديگر عوامل مؤثر در شكلمي بنا و شرايطيهاي فوق كه بر پايه گردد تمامي نظريه به مراتب فوق مالحظه نقش محيط

و اجتماعي محيط در ايجاد كانون بهيخيز ارا هاي جرم مكاني ه گرديده است تا حد زياديخيز به آن تأكيد دارند اينكه هاي جرم كانونيآنچه طرفداران نظريه امايكديگر شباهت دارد

و تركيب اهداف مجرمانه، قربانيان بالقوهيها در نتيجه اين مكان و بزهكاران5جرميهمگراييو امكان بزهكاري در يك محدوده ايجاد مي گردد كه در نهايت موجب پيدايش حداكثر فرصت

مي در اين مكان .شود ها

و روش هاموادو درك الگوهاييتحقيق در مقالهروش و براي شناسايي حاضر تحليلي، تطبيقي است

ب. استفاده شده است6بندي سيم از آزمون خوشهبييمكاني بزهكاري در منطقه كارگيريه باو عمومي بزهكاري فراهم مي گفتني. گردداين روش آماري امكان تشخيص الگوهاي فضايي

استفاده7بندي، از شاخص نزديكترين همسايههاي خوشهموناست در اين پژوهش از بين آزو تشخيص الگوهاي فضايي بزهكاري در محدوده. شده است مورديهمچنين براي تحليل

گفتني است در اين پژوهش براي.استفاده شده است8مطالعه از روش تخمين تراكم كرنلو گرافيكي از نرم افزار جانبيو نرم GISجغرافيايي افزارهاي سيستم اطالعات تحليل تطبيقي

Crime Analysis افزارو نيز نرمCase در محيطArc GIS استفاده شده است.

1-Eck 2-Site Features 3-Crime Targets 4-Offender 5-Potential Victims 6-Test for Clustering 7-Nearest Neighbor Index (NNI) 8-Quartic Kernel Density Estimation

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،180 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

دريبوده است كه در دورهيآماري اين پژوهش مجموعه جرايميجامعه زماني پژوهشو به عنوان يك واقعه سيمبييمنطقه ويبه وقوع پيوسته است مجرمانه براي آن پرونده

و مقايسه آن با شهر زنجان در جدول. سابقه تشكيل شده است و درصد فراواني اين جرايم نوعو تمامي.1آورده شده است1يشماره در اين بررسي از روش تمام شماري استفاده شده است

ب 1384لغايت ابتداي سال 1383وقايع مجرمانه ارتكابي از فروردين ررسي قرار گرفته مورد.است

سيمبييمعرفي منطقهروستاييانيسيم در قسمت شمال شرقي شهر زنجان به دنبال مهاجرت گستردهبييمنطقهاز2/2فوق تنهايبا اين كه منطقه. شكل گرفته است 1350-65هاي ساليدر فاصله درصد

از11شود، حدود مساحت شهر زنجان را شامل مي با جمعيتدرصد 37814شهر زنجان برابراز 343اين منطقه با داشتن تراكم نسبي. نفر را در خود جاي داده است نفر در هكتار يكي

.)1385مركز آمار ايران،(ترين محالت شهر زنجان است متراكمبييمنطقه و ساز مسكن اسكان غيررسمي و رعايت اصول ساخت سيم به دور از نظارتاز سازي شتاب مسكن.و بدون زيرسازي استاندارد ساخته شده است استاندارد زده، استفاده

و ناپايدار، غيرفني بودن اكثر ساخت و كوچك مصالح نامتعارف و سازها، فرسودگي مساكناز(بودن قطعات آنها و اعيان اعم و عدم تناسب)عرصه ، تفكيك نامناسب زمين، نارسايي

و شبكهيشبكه ار معابر آبيشبكه تباطي، فقدانهاي و دفع هاي سطحي، كمبود زهكشيو ورزشي، محيطي با كيفيت و زيربناهاي شهري، فقدان فضاي سبز، تفريحي شديد خدمات

و سرشار از بيماري و آلودگي پايين زندگي ترين مشخصات كالبدي اين منطقه ها از مهم هادربييموقعيت منطقه1يدر شكل شماره. است .شهر زنجان نشان داده شده استسيم

و تنها به ذكر درصد فراواني اين جرايم اكتفا شده است،اي مالحظاتبا توجه به پاره-1 .تعداد جرايم ارتكابي ذكر نشده

Archive of SID

www.SID.ir

181 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

بي:1شكل سيم در شهر زنجان موقعيت منطقه نگارندگان: مأخذ

و رشد طبيعي جمعيتدر اين منطقه تراكم جمعيتدر واحد سطح، بعد خانوار، بار تكفلبي ناهنجاري. نسبت به ساير مناطق شهر باالتر است سوادي، هاي اجتماعي از جمله اعتياد،

بي عدم ارتباط يا ارتباط ضعيف با ساير مناطق شهري، ويژگي و دفاع بودن هاي خاص فرهنگي.)1384:64فرزين صبا،(هاي بارز اين منطقه است هاي اجتماعي از مشخصه در برابر آسيب

س و از درآمد ناچيز برخوردارند اكنان اين سكونتگاه جزء طبقات پايين جامعهاغلب فقدان. انددر مهارت فروشي، دست(مشاغل كاذب غيرتوليدي هاي الزم باعث بيكاري يا اشتغال آنانو دوره و يا در بخش...) گردي با يا به صورت كارگران روزمزد هاي غيررسمي شده است كه

مي وجود كار طاقت .)65:همان(كنند فرسا حداقل دستمزد را دريافتاي سيم تحت اشغال فضاهاي مسكوني است، به گونهبييبخش وسيعي از مساحت منطقه

نوسازي در بافت محدوده. مساحت منطقه را در برگرفته است درصد8/64ري مسكوني كه كارباز. گيرد به كندي صورت مي سيم قابلبييدرصد واحدهاي ساختماني منطقه77بيش

و حدود مهمترين اسكلت واحدهاي ساختماني منطقه. درصد آنها مرمتي است10نگهداريو چوب و آهن) درصد62(آجر و سياه. است) درصد32(و آجر ) درصد2/82(سيمان سفيد

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،182 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

ب نيز مهم وهترين مصالح 10كار رفته در نماسازي واحدهاي ساختماني اين محدوده است.)1383مهندسين مشاور آرمانشهر،(درصد واحدها نيز فاقد نماسازي است

و قدمتي بين و كهنه ساز ل دارندسا30تا20بيشتر واحدهاي ساختماني منطقه قديميو يك واحدي هستند2/88و از. درصد واحدهاي ساختماني محدوده يك طبقه 48بيش

كم. درصد برخوردارند60-80درصد واحدهاي موجود در اين محدوده از سطح اشغال مساحتدرصد43اي كه حدود هاي كالبدي منطقه است به گونه واحدهاي مسكوني از ديگر ويژگي

و50-100بين واحدهاي مسكوني مساحتي 100- 150درصد آنها نيز بين7/25متر مربع.)1383مهندسين مشاور آرمانشهر،(مترمربع مساحت دارد

بي مجموع مشخصات يادشده بر آشفتگي و كالبدي منطقه و هاي فيزيكي سيم تأكيد داردو اقتصادي ساكنان اين محدوده با نارسايي .روبرو هستندهاي فراواني از نظر كالبدي، اجتماعي

ها تحليل يافتهبرداده هاي كيفري تشكيل اساس اطالعات مندرج در پرونده هاي مربوط به اين پژوهش

و واحدهاي اجرايي در مقطع زماني مورد مطالعه جمعشده در كالنتري آوري گرديده است، هابييمنطقهيسپس جرايمي كه در محدوده از سيم به وقوع پيوستهاسكان غيررسمي است

و در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفته است .مجموع جرايم ارتكابي شهر زنجان استخراجبندي شدند كه دسته اصلي طبقه15بندي مجموع جرايم ارتكابي، اين جرايم در در جمع

و درصد وقوع آنها در جدول شماره در 3771از ميان. آمده است1مشخصات جرم ارتكابييدرصد وقايع مجرمانه در محدوده3/15فقره معادل 577سال مورد مطالعه، شهر زنجان در

بييمورد مطالعه اين پژوهش يعني منطقه . سيم رخ داده استاسكان غيررسميو ميزان جرايم ارتكابي در محدوده 1يسيم مندرج در جدول شمارهبييبررسي نوع

د 577دهد، از ميان نشان مي بيفقره جرم ارتكابي و نزاع، شرارت،ر منطقه سيم، جرايم اعتيادو چاقوكشي با را7/31درگيري درصد كل جرايم ارتكابي در اين محدوده، بيشترين فراواني

و حمل مواد(قاچاق مواد مخدر. دارا است در8/25با) تهيه، خريد، نگهداري درصد جرايمو كيف. دوم قرار گرفته استيرتبه و فروش اموال مسروقه درصد2/0زني نيز هر يك با خريد

از ميان مجموع جرايم. كل جرايم، داراي كمترين ميزان ارتكاب در ميان ساير جرايم هستندو قتل صفر استبييارتكابي در شهر، سهم منطقه به. سيم در دو جرم سرقت از اماكن دولتي

ي و قتل در منطقهديگر سخن هيچ رخبييك از جرايم مربوط به سرقت از اماكن دولتي سيممي. نداده است و اماكن دولتي در منطقهرسد ناچيز بودن سهم كاربريبه نظر يهاي عمومي

بيبي .تأثير نبوده استسيم در اين رخداد

Archive of SID

www.SID.ir

183 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

و ميزان جرايم ارتكابي در منطقه:1جدول و مقايسهبيينوع بيسيم ا شهر زنجانآن

نوع جرم كددرصد جرايم ارتكابي

سيمدر منطقه بيدرصد از كلجرايم شهر

7/318/26اعتياد1و چاقوكشي2 7/314/26شرارت، درگيري، نزاع

3قاچاق مواد مخدر

و حمل مواد( )تهيه، خريد، نگهداري8/253/27

8/24/5نامشروع جنسييرابطه46/27/2خيابانيايجاد مزاحمت59/11/10فروش كاالهاي ممنوعه60/14/1نامشروع خيابانييرابطه77/02/3سرقت از منازل87/09/6قاچاق كاال93/03/3سرقت از مغازه103/07/1سرقت وسايل نقليه11و فروش اموال مسروقه12 2/02/2خريدو جيبكيف13 2/02/4بريزني0/00/0هاي دولتيسرقت مكان140/00/0قتل150/1003/15مجموع161384كالنتري،:مأخذ

بنديزمون خوشهآ-بندي مجموع جرايم ارتكابي در شهر زنجان با استفاده از آزمون آماري نتايج آزمون خوشه

ميشاخص نزديك ترين همسايه در پراكندگي دهد، ميزان شاخص نزديكترين همسايه نشاندر. است29/0نقاط مربوط به جرايم مورد بررسي برابر بر اساس اين مقدار توزيع نقاط جرم

و از شكلسطح شهر زنجان از نظر آماري خوشه خيز در اين شهرهاي جرمگيري كانوناي استكويزيرا مطابق شاخص نزديكترين همسايه، اگر نتيجه. دهدخبر مي يكچكآزمون تر از

با.)Eck et al, 2009:15(هاي مجرمانه است اي بودن دادهباشد، بيانگر خوشه افزون بر اين،مي-19/83در آزمون مربوط به اين جرايم كهZتوجه به مقدار توان دريافت نقاط است،

كه. اي كامل داردشهر زنجان توزيع خوشهيمربوط به اين جرم در محدوده بدين معني

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،184 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

و در نقطهدودهمح مقابل،يهاي خاصي در سطح شهر زنجان محل تمركز بزهكاري است.شودمحسوب مي1هاي پاكهاي فراواني از شهر از نظر ارتكاب بزهكاري محدودهبخش

روش تخمين تراكم كرنل-و منطقهبررسي پراكندگي مكان سيمبييهاي وقوع مجموع جرايم در سطح شهر زنجان

مي3و2تراكم كرنل مطابق اشكال شماره به روش خيز شهر ترين كانون جرمدهد، مهمنشانبييگانه مورد بررسي در منطقهزنجان در ارتباط با جرايم پانزده سيم اسكان غيررسمي

اين منطقه از نظر تجمع وقايع مجرمانه در مقايسه با ساير محالت شهر. تشكيل شده استخيز شهر هاي جرمتر كانونبررسي دقيق.و وخيم برخوردار است زنجان از وضعيتي بحراني

و مركز ثقل اين كانون در بخش شمالي منطقهزنجان نشان مي يدهد، محل تمركز بزهكارياز. سيم قرار گرفته استبي سيم نسبتبييوضعيت نامساعد بخش شمالي منطقه اين موضوع

ميبه ساير بخش .كندهاي آن حكايت

خيز جرايم مورد بررسي در شهر زنجانهاي جرمكانون:2شكل نگارندگان: مأخذ

1-Cool Spot

Archive of SID

www.SID.ir

185 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

بي موقعيت كانون جرم:3شكل سيمخيز جرايم مورد بررسي در منطقهنگارندگان: مأخذ

توزيع جغرافيايي جرايم ارتكابي در شهر زنجان از نظر تر بيان شد، گونه كه پيش همانو آماري خوشه و متمركز است بييمنطقهاي ترين سيم محل قرارگيري مهماسكان غيررسمياين محدوده حائز اهميت است اينكه آنچه در خصوص. خيز شهر زنجان بوده استكانون جرم

داراي كمترين ميزان منطقه اين در كنار تمامي مشكالت كالبدي موجود در اين بخش از شهر، و سلسله مراتب .هاي مختلف شهري است در توزيع كاربري تناسب، تعادل

و تركيب كاربرهاي منطقه اسكان غيررسمي بي 2سيم در جدول شماره مشخصات نوعميهمان. گنجانده شده است يدرصد مساحت منطقه8/64شود، در مجموع گونه كه مالحظه

و مسكوني مختلط در بر گرفته است، در صورتي سيم را كاربريبي 20كه تنها هاي مسكونيدر بنابراين ميزان كاربري مسكوني. درصد مساحت شهر زنجان به اين كاربري اختصاص دارد

اين موضوع بيانگر. سيم در مقايسه با كل شهر زنجان حدود سه برابر بيشتر استبييمنطقهو توازن در تخصيص كاربري و همين امر باعث شده وجود عدم تعادل هاي اين محدوده است

و پرازدحام باشد جمعيتتا است . در اين محدوده به ميزان قابل توجهي فشرده، متراكمو ميزان تخصيص كاربري اراضي در منطقه سيم حائزبييدر واقع آنچه در خصوص نوع

و يا با اهميت است، اينكه بسياري از كاربري هاي شهري ضروري در اين منطقه يا وجود نداردو با سرانه مورد نياز شهروندان ساكن در اين منطقه فاصله بسيار كمبود شديد مواجه است

درصد به كاربري فضاي سبز3/0به عنوان مثال از كل مساحت منطقه بي سيم تنها. دارداختصاص) درصد2/4شهر زنجان(درصد به كاربري آموزشي2/1و) درصد6/3شهر زنجان(

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،186 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

در جمعيتبا در نظر گرفتن حجم. دارد مي ساكن رود كه فضاهاي آموزشي اين محدوده انتظاربا الزم جمعيتاين منطقه بسيار بيشتر از ساير مناطق شهر باشد، بنابراين التعليم اين منطقه

و تأسيسات) درصد03/0(هاي درماني كاربري. مشكالت فراواني در اين رابطه مواجه هستنديهستند كه كمبود شديد آنها در منطقههاي شهري از جمله كاربري) درصد02/0(شهري

ميبي در نكته مهم.خوردسيم به چشم و ميزان تخصيص كاربري اراضي تر در رابطه با نوعوفرهنگي از جمله هاي ورزشيكاربري. هاي ضروري استسيم فقدان برخي كاربريبييمنطقه

گذران اوقات فراغت با كمبود هاياين منطقه از نظر كاربري،بنابراين. ها هستنداين كاربريساكن جمعيتها تأثير فراواني در پر كردن اوقات فراغت شديد مواجه است، وجود اين كاربري

ميوجود چنين كاربري. در اين محدوده دارد و كاهش بزهكاري در هايي تواند در پيشگيريسيم به تصويربييكاربري اراضي در منطقه4يدر شكل شماره. اين منطقه تأثيرگذار باشد

.كشيده شده است

سيمكاربري اراضي منطقه بي:4شكلنگارندگان: مأخذ

هاي كه در سالمت، امنيت، كاهش ناهنجاري هاي بسيار مهم در سطح شهرهايكي از كاربريو ساماندهي محالت شهري حائز اهميت بسيار است، كاربري انتظامي است به نظر. اجتماعي

سيم نبود مراكزبيييكي از عوامل تأثيرگذار در باال بودن نرخ جرايم در محدوده رسدميو عدم نظارت كامل و حضور به موقع آنهاستانتظامي هاي پژوهش مطابق يافته. ودخالت پليس

نبود يا ضعيف بودن حضور نهادهايي چون. سيم فاقدكاربري انتظامي استبييحاضر، منطقهو افزايش فرصت و جسارت بزهكاران و تقويت و دلهره مردم و ترس هاي پليس منجر به ناامني

Archive of SID

www.SID.ir

187 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

و موقعيت منطقه5يشماره شكل. شود بزهكاري مي يپراكندگي مراكز انتظامي شهر زنجانرابي گونه كه پيداست هيچ مركز همان. به تصوير كشيده است سيم نسبت به اين مراكز

و يا پيرامون آن وجود نداردبييانتظامي در منطقه بدين ترتيب كمرنگ بودن حضور. سيمو دور از نظارت نهادهاي انتظامي در اين محدوده از شهر موجب شده است تا بزهكاران سهل تر

و امنيت بتوانند اعمال مج .رمانه خود را در اين منطقه انجام دهندرسمي برقراري نظم

و موقعيت منطقه:5شكل سيم نسبت به آنهابييپراكندگي مراكز انتظامي در شهر زنجان نگارندگان: مأخذ

ميبييمعابر در منطقهيهاي شبكهبررسي ويژگي دهد، معابر موجود در اين سيم نشانومنطقه تنها از نوع راه اصلي محله كمياي است كه مشخصهراه فرعي محله اي بارز آن عرضويشبكه.و پيچ در پيچ بودن آن است معابر اين منطقه بدون رعايت اصول معماري

و تنها به تبعيت از الگوي استقرار ساختمان هاي موجود در منطقه شكل گرفته شهرسازيوعرض بودن خيابانكم. است و معابر عالوه بر اين كه باعث ها اصطكاك بيشتر افرادمي زمينه و پرخاش و نيروهاي انتظامي در شود، مانع از گشتسازي براي خشونت زني پليس

و كوچه پس كوچه. شوداين منطقه مي هاي موجود در آن، از سوي ديگر موقعيت اين محلهج.بزهكاران قرار داده است اين محله را مكاني مناسب براي مخفي شدن يا فرار رايم ميزان

سيم در مقايسه با شهر زنجان در جدولبييهاي محدوده ارتكابي در هر يك از كاربريميهمان. گنجانده شده است2يشماره شود، بيشترين جرايم ارتكابي در گونه كه مالحظهبابييمنطقه فضاهاييسيم در محدودهبييدرصد جرايم ارتكابي در منطقه90سيم برابر

م و سكوني مختلط رخ داده است كه اين ميزان در مقايسه با جرايم شهر زنجان در مسكونيو مسكوني مختلط، كاربري .درصد بيشتر است37هاي مسكوني

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،188 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

1383سيم در سالبييهاي كاربري اراضي منطقه ويژگي:2جدول

نوع كاربريمساحت

)مترمربع(درصد مساحت

ميزان جرايمسيمارتكابي در بي

جرايمميزانارتكابي در زنجان

درصدتعداددرصدتعداد06/5734890/524451/7716744/44مسكوني

58/1411318/12748/123287/8مختلط مسكوني54/19262/012/082/0غيرمسكونيمختلط

08/21952/000/0175/0اداري29/42854/000/082/0مذهبي13/135842/100/01017/2آموزشي93/6921/000/000/0بهداشتي57/38703/000/0226/0درماني

75/32302/000/031/0تأسيسات شهري62/144223/100/041/0تجهيزات شهري

68/102529/0168/21859/4تجاري15/6931/000/0709/1و انبارهاونقلحمل

60/47484/000/0133/0در حال ساخت83/28783/000/02599/6فضاي سبز

و صنعتي 76/19001/000/0277/0كارگاه04/165785/100/041/0گورستان73/201378/147/01048/2زمين خالي73/10061/000/051/0مخروبه

06/2938816/26374/68280/22شبكه معابر00/000/0452/1باغات

00/000/0123/0جهانگردي،پذيراييو انتظامي 00/000/0113/0نظامي

00/000/0103/0ورزشي00/000/0339/0ساير23/11028060/1005570/10037710/100مجموع

1383مهندسين مشاور آرمانشهر،:مأخذ

Archive of SID

www.SID.ir

189 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

مي)4يشكل شماره(سيمبييكاربري اراضي منطقهيبررسي نقشه دهد، ميزان نشاناي جنوبي آن است، به گونهكاربري مسكوني در بخش شمالي اين محدوده بسيار بيشتر از نيمه

ب و مذهبي، ساير اراضي به كاربري مسكونيه كه در اين محدوده جز چند مورد كاربري تجاريمي. اختصاص دارد افزايش سهم كاربري مسكوني در اين بخش باعث افزايش رسد به نظر

.ميزان جرايم نيز شده است

نتيجهو همان و نحوه بنابه مطالب گفته شده يگونه كه تحقيقات گذشته اثبات نموده است، نوع

و شرايط ارتكاب بزه مؤثر باشد تواند در ايجاد زمينهاستفاده از اراضي شهري مي عبدالهي،(هاميو از سوي ديگر برخي خصيصه)1383 و عامل بازدارنده تبهكاري . باشد هاي مكاني، مانع

بهبييبنابراين با در نظر گرفتن سهم باالي كاربري مسكوني در منطقه سيم كه منجرو ازدحام و تأثير جمعيتانباشتگي در در اين منطقه شده است افزايش غير قابل انكار آن

و نيز و موردهاي كمبود برخي كاربريميزان بزهكاري در اين محدوده، نياز شهروندان ضروريو گذران اوقات فراغت كه در پيشگيري از جمله كاربري و سبز، فضاهاي فرهنگي هاي فضاي باز

و و نبود كاربري انتظامي كه نظارت رسمي در اين محدوده را بسيار دشوار از جرايم مؤثر استو نيزدر مواردي غيرممكن ساخته و عدم تناسب شبكه است يآشفتگي فضا در نتيجه نارسايي

و ديگر تأسيسات زيربنايي در منطقه، كوچك بودن قطعات واحدهاي مسكوني و معابر ارتباطيو و ناپايدار در احداث واحدهاي مسكوني و كم بودن فضاي باز، استفاده از مصالح نامتعارف

و آجري ساختمان بيها، تفكينماي سيماني و يكباره زمين كه باعث درك نامناسب نظميو ميزان كاربري اراضي در منطقهتوان گفتميتفكيك قطعات شده است، دربيينوع سيم

و شكل و ميزان جرايم گيري الگوهاي فضايي بزهكاري در اين محدوده از توزيع جغرافيايي نوع.شهر تأثير گذار بوده است

راهكارهاي پيشنهاديميب بنا دره مراتب فوق به نظر و افزايش امنيت رسد راهكارهاي زير در كنترل بزهكاري

:سيم مؤثر باشدبييمحدودهبر- و تأكيد اسكان غيررسمييحل مسايل موجود در منطقه توجه به راهبرد توانمندسازيو با تأكيد بر نقش نهادهايبي و بيروني دولتي سيم از طريق بسيج همگاني عوامل دروني ول در امر بهسازي شرايط بحراني حاكم بر اين سكونتگاهها؛ؤمس

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،190 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

و حفظ هويت محلهتقويت تشكل- از هاي خودجوش محلي در ايجاد همبستگي اجتماعي اياز طريق ظرفيت و غرور مكاني در اين محله و ايجاد تعلق و اعتمادسازي كه در بهسازي سازي

شهر نقش مهمي ايفا خواهد كرد؛و ساماندهي سرانهتخ- و خدماتي مورد نياز ساكنين منطقه صيص هاي تأسيساتي، تجهيزاتيو مشاركت بي و تركيب كاربري اراضي با جلب همكاري و توازن در نوع و برقراري تعادل سيم

ساكنان اين محدوده از شهر؛ و فراغتي سالم، ساختن سالن- پا ايجاد فضاهاي تفريحي و بسياري هاي ورزشي، كتابخانه، رك

هاي تفريحي جهت پركردن اوقات فراغت ساكنان؛ از مكانمي مكان- و احداث مراكز انتظامي در اين محدوده از شهر، زيرا به نظر رسد يكي از عوامل يابي

سيم، نبود مراكز انتظامي در اين بخش از شهر تأثيرگذار در باال بودن نرخ جرايم در محدوده بي است؛

و شهرسازي تعريض معابر- و استانداردهاي معماري كه عالوه بر تسهيل رفت مطابق با اصولدرو آمد در منطقه، امكان گشت و بدين وسيله امكان نظارت رسمي زني پليس را فراهم آورده

يابد؛ منطقه افزايش مي

Archive of SID

www.SID.ir

191 ... تحليل الگوهاي فضايي بزهكاري در مناطق اسكان

منابع.2شماره.نشيني در ايران، فصلنامه مديريت شهريحاشيه.)1379(اطهاري، كمال-1

.نشيني، انتشارات دانشگاه شيرازحاشيه.)1369(زاهدزاهداني، سعيد-2.انتشارات سمت.ديدگاههاي نو در جغرافياي شهري، تهران.)1378(شكويي، حسين-3نشيني تا اي براي ساماندهي اسكان غيررسمي، از حاشيه به سوي نظريه.)1381(صرافي، مظفر-4

.شماره هشتم.سال سوم.متن شهرنشيني، فصلنامه هفت شهرو-5 ها چالشو گسترش اسكان غيررسمي،علل، گيريشكل.)1384(محمدي عليرضاصرافي، مظفر

دانشگاه.، نشريه دانشكده علوم زمين)مطالعه موردي محله ترانس در شهر زنجان(و راهبردها

. شماره يازدهم.شهيد بهشتي

و ساماندهي.)1381( صفوي، علي-6 غيررسمي، تجربه زاهدان، مجله اسكان توانمندسازي

.46شماره.سال چهارم.هاشهرداري

پيشگيري از جرم از طريق برنامه ريزي كاربري اراضي شهري ). 1383(حقي، مريم عبداللهي-7

در( دانشكده علوم.گروه جغرافيا.نامه كارشناسي ارشدپايان). شهر زنجان مورد تحقيق سرقت

.دانشگاه زنجان.انساني

و توانمندسازي اسكان غيررسمي.)1384(با، حميدهصفرزين-8 مطالعه موردي منطقه(بهسازي

و برنامه نامه كارشناسي ارشد، پايان)آباد زنجاننجف دانشگاه. ريزي شهريدر رشته جغرافيا

.گروه جغرافيا.دانشكده علوم انساني.زنجان

(فريد، يدا-9 و شهرنشيني، چاپ اول.)1368... .دانشگاه تبريز.تبريز.جغرافيا

و كالرك-10 و بزهكاري، نگرشي كاربردي براي.)1388(وي. رونالد فلسون، ماركوس فرصت

و سميه قزلباش .نشر دانش.زنجان.چاپ اول.پيشگيري از بزهكاري، ترجمه محسن كالنتري

و-11 و تحليل كانون.)1386(توكلي مهدي كالنتري، محسن خيز شهري، هاي جرم شناسايي

م شماره.سال دوم.طالعات پيشگيري از جرم، نشريه پليس پيشگيري نيروي انتظاميفصلنامه

.چاپ دوم.دوم

و جنايت در مناطق شهر تهران، پايان.)1380(كالنتري، محسن-12 نامه بررسي جغرافيايي جرم

.ريزي شهري به راهنمايي دكتر محمدتقي رهنمايي گرايش برنامه.دوره دكتري رشته جغرافيا

.دانشگاه تهران.جغرافيادانشكده

Archive of SID

www.SID.ir

و توسعه،192 1390پاييز فصلنامه جغرافيا

.خيز شهر زنجان، زنجان هاي جرم طرح بررسي جغرافيايي كانون.)1384(كالنتري، محسن-13

.دانشگاه زنجان

و-14 و توسعه شهرنشيني در جهان سوم، پرويز.)1375(گالگر ژوزف گيلبرت، آلن شهرها، فقر

.شهرداري تهران.تهران.ناصريكريمي

شكل.)1383(محمدي، عليرضا-15 و گسترش اسكان غيررسمي در شهر زنجان علل نمونه(گيري

و برنامه، پايان)موردي ترانس دانشگاه.ريزي شهري نامه كارشناسي ارشد در رشته جغرافيا

.دانشكده علوم زمين.شهيد بهشتي

و مسكن، سال.)1385(مركز آمار ايران- 16 .1385نتايج سرشماري عمومي نفوس

مطالعات آمايش استان زنجان، بخش نخست.)1388(استانداري زنجان ريزي معاونت برنامه-17

و ساختار، فصل نخست تحليل وضعيت استان .تحليل وضعيت

و دوره.)1373(مكملي، محمدكاظم-18 بندي تاريخي شهر زنجان، مسأله مهاجرت در زنجان

.انتشارات دانشگاه اصفهان.مجموعه مقاالت هشتمين كنگره جغرافيايي ايران

.طرح تجديدنظر تفصيلي شهر زنجان، جلد مطالعات كالبدي.)1383(مشاور آرمانشهر مهندسين-19

و راهكارهاي ساماندهي آن در جهان، مشهدحاشيه.)1382(بزاز، مريم هاديزاده-20 دانشگاه. نشيني

.فردوسي مشهد21- Brantingham, P, Brantingham, P (1990). Situational Crime Prevention in

Practice, Canadian Journal of Criminology Jan. 22- Eck, E, J, Chainey, S, Cameron, J, Leitner, M., Wilson, R (2009). Mapping

Crime: Understanding Hot Spots, U.S. Department of Justice. Office of Justice Programs, National Institute of Justice.

23- Greenberg, S, Rohe, W (1984). Neighborhood Design and Crime, APA Journal, Vol.50, Issue 1.

24- Sherman, L.W, Gartin, P.R., Buerger, M. E (1989). Hotspots of Predatory Crime: Routine Activities and the Criminology of Place, Criminology, No. 27.

25- Weisburd, D (2004). Criminal Careers of Places: a Longitudinal Study, U.S. Department of Justice, National Institute of Justice.

Archive of SID

www.SID.ir