A.Ü. Diş Hek. Fak. Derg. 45(1) 41-44, 2018

Aşırı Hasar Görmüş Molar Dişlerin Restorasyonunda CAD / CAM ile Alternatif Yaklaşımlar

Alternative Approach For Restoring Extensively Damaged Molars With CAD/CAM

Gülbike DEMİREL* Perihan ÖZYURT** A. Orhun KARACAN*

* Dt., Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Diş Hastalıkları Ve Tedavisi Anabilim dalı ** Prof. Dr. Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Diş Hastalıkları Ve Tedavisi Anabilim dalı

ÖZET

CEREC AC (Sirona Dental) sistemleri ağırlıklı olarak estetik nitelikleri, yüzey kalitesi ve uzun süreli dayanıklılık için seramik malzemeler kullanmaktadır. Seramik veneerler, kronlar ve kısmi kronlar CAD / CAM sistemleri için birincil tedavi seçeneğidir. Endodontik tedavi sonrası aşırı madde kaybına uğramış dişler, pulpa odasından destek alınarak monoblok halinde yapılan kısmi kronlarla restore edilirse bu tür restorasyonlara endokron denir.

18 yaşındaki erkek hastada aşırı madde kaybı sonrası 26 numaralı dişe endodontik tedavi yapılmıştır. Hasta ile tedavi seçenekleri, riskleri ve faydaları tartıştıktan sonra, 26 numaralı dişin CAD / CAM sistemi ile tek seansta üretilen Lava Ultimate nano-seramik endokron ile restore edilmesine karar verilmiştir. Preparasyon dijital olarak CEREC AC system ile tarandıktan sonra; biogeneric individual tasarım süreci kullanılarak seçilen nano-sermik bloktan restorasyon kazınmıştır. Restorasyon selektif-etch ve dual cure rezin siman (Panavia F 2.0 Complete Kit,Kuraray,Osaka,Japan) kullanılarak simante edilmiştir.

Operasyon sonrası; yapısal ve biyomekanik bütünlüğü bozulmuş posterior dişlerin restorasyon sonrası fonksiyonel ve estetik açıdan yeterlilik gösterdiği gözlenmiştir. Vital olmayan posterior dişlerin korunması ve stabilizasyonunda bu teknik konservatif açıdan full krona bir alternatif olmuştur.

Anahtar Kelimeler: : CAD/CAM, Biogeneric, Endokron

ABSTRACT

CEREC AC (Sirona Dental) systems predom-inantly utilize ceramic materials for their esthetic qualities, surface finish, and long-term durability and ceramic veneers, crowns and partial crowns are a primary treatment option for chairside CAD/CAM systems. After endodontic treatment severe dental structure loss are restored with par-tial crowns like teeth with endocrown. Endo-crowns are monoblocks that have support from pulp chamber.

18 years old male patient presented with se-vere dental structure loss after endodontic treat-ment on tooth 26 . After discussing treatment op-tions, risks and benefits, the patient elected to have a nano-ceramic endocrown fabricated in a single appointment with a chairside CAD/CAM system. Lava Ultimate restorative (3M ESPE), block was selected for the endocrown. Digital image scans of the preparation were made with the CEREC AC system. The restoration proposal was calculated based on the unique anatomy of the adjacent teeth using the Biogeneric Individual design process.

In this case, a selective etch process was used on the preparation enamel. The endocrown was seated with dual cured resin cement (Panavia F 2.0 Complete Kit,Kuraray,Osaka,Japan). Follow-ing visible light curing, the margins were finished and polished.

The postoperative situation shows the poten-tial of this restorative approach to provide ade-quate function and esthetics, as well as biome-chanical integrity of structurally compromised posterior non-vital teeth. This technique repre-sents a promising and conservative alternative to

GÜLBİKE DEMİREL-PERİHAN ÖZYURT- A. ORHUN KARACAN 42

full crowns for the treatment of posterior non-vital teeth that require long-term protection and stabil-ity.

Keywords: CAD/CAM, Biogeneric, Endo-crown

GİRİŞ Kök-kanal tedavisi görmüş ve aşırı kor-

onal madde kaybı olan dişlerin restorasyonu halen klinik bir sorundur[1].İnleyler, onleyler, overleyler, post veya endokron gibi restora-syonlar kullanılmaktadır. Kanaldan destek almak için kullanılan postlar kök dokusundan madde kaybına neden olmaktadır[2]. Endokron ise pulpa odasından destek alır ve monoblock bir yapıdadır; ayrıca adeziv sistemlerin gelişmesi nedeniyle daha yüksek kırılma da-yanımı göstermektedir [3,4]. Endokron ve konvansiyonel tedaviler arasında uzun dönemli yeterli takip olmadığı için henüz bir fark görülememiştir. Yine de invitro çalışmalar mekanik özellikler açısından endokronun daha üstün olduğunu göstermektedir [3,5,6].

Bu vakadaki amacımız aşırı madde kaybına uğramış molar dişlerin restorasyonunda

alternatif restoratif yaklaşımları göstermektir.

OLGU SUNUMU 18 yaşındaki erkek hasta Ankara Üniver-

sitesi Diş Hekimliği Fakültesi Diş Hastalıkları ve Tedavisi kliniğine başvurmuştur. Rady-olojik ve klinik incelemeler sonucunda daha önce kanal tedavisi yapılmış olan 26 numaralı dişin aşırı madde kaybı nedeniyle endokronla restore edilmesine karar verilmiştir. Diş preparasyonu pulpa odasından destek alınması sağlanacak biçimde hazırlanmıştır.

Sonrasında CEREC AC (Sirona Dental) dijital ölçü alınmıştır. Alınan ağız içi kayıtlar üzerinde Biogeneric Individual tasarım süreci kullanılarak restorasyon dizayn edilmiştir. Ma-teryal olarak A2 renginde Lava Ultimate re-storative (3M ESPE) blok seçilmiştir.Daha sonra kazıma aşmasına geçilmiş, elde edilen restorasyon ağız içinde prova edilmiştir. Diş ile uyumluluğu onaylanan restorasyon Dual Cure rezin simanla(Panavia F 2.0 Complete Kit,Kuraray,Osaka,Japan)yapıştırılmıştır.Kontrol seansları 1.,3.,6. aylarda ve 1.yılda yapılmıştır. Yapılan kontrollerde restorasyonda herhangi bir deformasyon görülmemiştir.

Resim 1:Dişin preparasyon öncesi ve sonrası ağız içi görüntüleri

Resim 2: Restorasyonun simantasyon sonrası ağız içi görüntüleri

AŞIRI HASAR GÖRMÜŞ MOLAR DIŞLERIN RESTORASYONUNDA ALTERNATIF YAKLAŞIMLAR

43

TARTIŞMA

Aşırı madde kaybına uğrayan dişlerin restorasyonu zordur. [7].Bilgisayar destekli teknolojiler kullanılarak merkezi retansiyon kavitesi olacak şekilde pulpa odasını kullanan restorasyonlara endokron denir. Endokrona en-tegre olarak bulunan bu retansiyon parçası pul-pa odasının içini doldurur ; fakat herhangi bir makromekanik tutunma sağlamaz[8]. En-dokron monoblok bir yapıdadır ; ayrıca adeziv sistemlerin gelişmesinden dolayı daha yüksek dayanım göstermektedir[3,4].

Valentina ve ark.[9] da kök ve kanal te-davisi görmüş aşırı madde kaybına uğramış dişleri restore etmek için Empress II yi seçmiş ve Cerec CAD-CAM ve konvansiyonel yönt-emle endokron yapmışlar ve bu iki tekniği karşılaştırmışlardır. Cerec CAD-CAM sistemin tek seansta uygulanabilmesinden dolayı avantajlı bulmuşlardır[9]. Lander ve Di-etschi.[10] mandibular molar dişlerdeki iki eski amalgam restorasyonun endokron ile ye-nilendiği bir vaka raporu yayınlamışlardır.Preparasyon sonrası undercut-lar kompozit rezinle doldurulmuş seramik (Empress II,İvoclar) bir restorasyon yapılmıştır. Fasbinder[11]’in yaptığı çalışmada hibrit kompozitlerin kolay uyumlanması,kolay tamiri ve aynı seansta polisajının yapılabildiği görülmektedir.Bu vakadada 18 yaşındaki erkek hastaya 26 numaralı kök kanal tedavisi görmüş dişine tek seansta Cerec CAD/CAM kullanılarak Lava(3M ESPE) bloktan bir en-dokron hazırlanmış aynı seansta polisajı tama-lanıp dual cure rezin siman (Panavia F 2.0 Complete Kit,Kuraray,Osaka,Japan) ile yapıştırılmıştır.Bu sayede hastanın çiğneme fonksiyonu ve estetik beklentisi karşılanmıştır.

SONUÇ

Kök kanal tedavisi görmüş aşırı madde kaybına uğramış molar dişlerin restorasyonun-da kullanılan teknik , preparasyon şekli, kullanılan material gibi birçok faktör göz önünde bulundurulmalıdır. Hastanın öncelikli olarak fonksiyon ve estetik beklentileri karşılanmalıdır.Bu gibi hastalarda post-core gibi dişin dayanıklılığını azaltan ve birden çok

kompanentten oluşan restorasyonlar yerine en-dokron gibi monoblok restorasyonlar öncelikli olarak düşünülmeli ve Cerec CAD/CAM kullanılarak tek seansta restorasyon tamamla-narak zaman kazancı sağlanmalıdır.

KAYNAKLAR

1. Zhu Z, Dong X.Y, He S, Pan X, Tang X. Effect of post placement on the restoration of endodontically treated teeth:a systematic re-view. Int J Prosthodont 2015; 28 (5):475–83.

2. Sarkis-Onofre R, Jacinto Rde C, Bos-cato N, Cenci M.S, Pereira-Cenci T. Cast met-al vs glass fibre posts: a randomized controlled trial with up to 3 years of follow up. J Dent 2014; 42 (5):582–7.

3. Otto T. Computer-aided direct all-ceramic crowns: preliminary 1-year results of a prospective clinical study. Int J Periodont Restor Dent 2004; 24 (5): 446–55.

4. Zarone F, Sorrentino R, Apicella D, Valentino B, Ferrari M, Aversa R et al. Eval-uation of the biomechanical behavior of maxil-lary central incisors restored by means of en-docrowns compared to a natural tooth: a 3D static linear finite elements analysis. Dent Ma-ter 2006;22 (11):1035–44.

5. Bindl A,Mormann W.H. Clinical eval-uation of adhesively placed Cerec endo-crowns after 2 years-preliminary results. J Adhes Dent 1999; 1(3): 255–65.

6. Decerle N, Bessadet M, Munoz-Sanchez M.L, Eschevins C, Veyrune J, Nico-las E, Evaluation of Cerec endocrowns: a pre-liminary cohort study. Eur J Prosthodont Restor Dent 2014; 22 (2): 89–95.

7. Mörmann W H, Bindl A, Lüthy H, Rathke A. Effects of preparation and luting system on all-ceramic computer-generated crowns. Int J Prosthodont 1998; 11: 1-7.

8. Kent WA, Shillingburg HT Jr, Dun-canson MG Jr. Taper of clinical preparations for cast restorations. Quintessence Int 1988;19 :339-45.

GÜLBİKE DEMİREL-PERİHAN ÖZYURT- A. ORHUN KARACAN 44

9. Valentina V, Aleksandar T, Dejan L, Vojkan L. Restoring endodontically treated teeth with all-ceramic endo-crowns– case re-port. Stom Glas S 2008; 55:54-64

10. Lander E, Dietschi D. Endocrowns:A clinical report. Quintessence Int 2008;39:99–106

11. Fasbinder D J. Materials for Chairside CAD/CAM Restorations. Compendium 2010;9:702-9

Yazışma adresi: Dt.Ahmet Orhun KARACAN Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Diş Hastalıkları ve Tedavisi Anabilim Dalı Ankara,Türkiye Telefon: +90 532 133 03 58 E-mail: ahmetorhunkaracan@gmail.com