5
Conception et réalisation: Shaula Fiorelli Vilmart Apprivoisez le

Apprivoisez le - Université de Genève - Université de ...fiorelli/SMS/SMS-light.pdf · oepio e rlisio l iorelli ilrt ... Ut eriusci bla feu facil exero eu faciduisim zzrit ing

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Apprivoisez le - Université de Genève - Université de ...fiorelli/SMS/SMS-light.pdf · oepio e rlisio l iorelli ilrt ... Ut eriusci bla feu facil exero eu faciduisim zzrit ing

Con

cept

ion

et r

éalis

atio

n: S

haul

a Fi

orel

li Vilm

art

Apprivoisez le

Et si, au lieu de un

dé, vous utilisez cha-

cun deux dés iden-

tiques, quel

type

de dé

choisissez-

vous ?

Laissez choisir votre

amie en premier.

Selon son choix,

quel dé prenez-

vous pour avoir une

grande chance de

gagner ?

é

Les trois dés

Vous proposez un jeu de dés à une de vos amies.

Page 2: Apprivoisez le - Université de Genève - Université de ...fiorelli/SMS/SMS-light.pdf · oepio e rlisio l iorelli ilrt ... Ut eriusci bla feu facil exero eu faciduisim zzrit ing

Con

cept

ion

et r

éalis

atio

n: S

haul

a Fi

orel

li Vilm

art

Apprivoisez le

P(AnB)=P(A)xP(B)

E(X)= pi xii=1

kFX(x)=P(X<x)

n

(Xk-E(X))n

k=1 N( )0 nn

P(AnB)=P(A)xP(B)

E(X)= pi xii=1

kFX(x)=P(X<x)

n

(Xk-E(X))n

k=1 N( )0 nn

Pour que vous appreniez à apprivoiser le hasard, je vais vous

donner quelques exercices.

Pierre et Alain vous aller tirer 100 fois à pile ou face et noter vos résultats: 1 pour

pile et 0 pour face.

Nous faire tirer 100 fois à pile ou face,

quelle idée !

Moi, je trouve ça

plutôt marrant !

Il va voir, le cher prof. Je vais

lui concocter une petite liste vite fait bien fait...

Le lendemain

Merci Pierre pour vos tirages. Ils il-lustrent parfaitement

les aléas du hasard.

Quant à vous Alain, vous me décevez. Votre exemple montre bien que ce n’est pas si facile de

simuler le hasard !

Comme le Professeur, pouvez-vous reconnaître la copie de Pierre et celle d’Alain ?

0001110011110110111111110100100100101110111011100110100000100010001101010001111111110011011001011110

Devoir de Mathématiques

15 décembre803S

01010110111001111010

10101011010100010101

011111001010101011101

01000111100010100000

11101010101000110100

Devoir de Mathématiques

Tirez 100 fois à pile ou face

(1: pile, 0: face)

15 décembre

803S

Page 3: Apprivoisez le - Université de Genève - Université de ...fiorelli/SMS/SMS-light.pdf · oepio e rlisio l iorelli ilrt ... Ut eriusci bla feu facil exero eu faciduisim zzrit ing

Con

cept

ion

et r

éalis

atio

n: S

haul

a Fi

orel

li Vilm

art

Apprivoisez le

Source: Le Matin bleu du 21 novembre 2005

+ 60% - 10%30% – 60% pas de données10% – 30%Internautes: En % de la pop.

Source: NationMaster – Internet statistics 2005

Pouvez-vous expliquer pourquoi, à première vue, ces deux représentations des mêmes données statistiques permettent

de dire une chose et son contraire ?

Ah non ! La Chine est l’un des

pays les moins connecté à Internet ! Et le Groenland et l’Islande figurent parmi les

pays les plus connectés au monde !

L’expo à ne pas manquer

Magnim am atuero del ea alis nibh el euiscidui blametuer sequisi er am eumsandre

dolenisi. Riusci exer aut ut landignim iuscidunt nit ullam diam nibh eugueros acip exer

iril il incilit ectet laore modit velit voloreet velis augue tet, volor susci ea faci exerate

mod magna faccumm olorem nullam doloreratem quat veliquatis ex er ing et vullamc

onulla adiam in ulla commod magniam venis augiat.

Lorperos nullutpat. Quipsuscin henisl ullaore el ut vullandiam dolor suscillaore do ex

ex ea feuguercilis augait, velis essed dolum dolorer adignim iure vendipit, sumsan velit

lor sumsan et, enismol orperat wiscillaorem eniat.

Dio con vulputpat iuscin vel utat, ver si tatum aliqui bla feugiam etumsandrem dolore

eliscinim dolore feugait iurem

vulluptat. Duip ea facipit alisl

ea ad dolore mincillut acipit

lum del utet la conse duisis-

cilla accumsan velisisi te dio

do odolortis digna feuguero

dolortio dignis dip eu feummo-

lorero od essi.Rit etue corperc iliscil etum-

san hent am, se te tem iriusto

consed modipis niamcommy

nullamet aliscilla cor sim vullam

delent nonsequisi.Ignim quisi. Ommy nostie co-

nullutatum nonulluptat delis nos niamet, qui tie feuipsum ilis nonse velenis ea alit, quis

et ea faci tat vulla facipsum num quisl ulput velit, commod tat vel ecte mincip eummy

nim ipis exerostio dolorem illa feu facipsustrud te magniametue faccummy niatie vul-

putpat, volor sustrud del ex exeriure min veraessecte faci tis eum dolorem dit, quam

el ullum etue min heniat velenissis essi.

Quis nim zzriliquisis nostie ver adigna facil duis dolorem ventXerit praesent iuscilit

luptat lor in hendrer aessecte dignibh esectet lum vel ilis enis eugiat ecte ex erilit

landions nulla commodiam iliquat illaore vulputet lum er incilla facil utpat ipis autem

init nulput velestrud erosto dignibh etum quis nulla adignim dolore magnim eummodi

gnisit wisit endre mod eugiam eugait alisi. Riustis niat, conseniatuer sit nosto dolutat

nulput praesto euguer ing eriurem vel ipit, sum num zzrilisi.

Min eu feui bla adio et aut praesse quisim et veliquat augiat vendrerat wisci tat, vo-

lobor si. Sandrem nonulpute vent do doloreet nisismod magnit ut ad modo conse

magnim del irilit illaor sim del diat, sumsandre molumsa ndipit, ver sed tin henis

La PLanète

La PLanète

La nouvelle politique économique

Pat. Ut eriusci b

la feu faci

l exero eu fa-

ciduisim zzrit ing euguercipit praese-

quisit dit luptat

doloborpero commy

nullandre te conulla acilit, con henim

delit auguer ipisl digna feuisl ilit veli-

qui et nos alis exerostisl

ulput adip

elit nosto exeratin ut ad molore vel

do odoluptatie velis nonsent praese-

quate con veliquis dolobor eriure min

henim zzrit nonum zzri

lisci ecte tat.

Ut

lobore conulla adiat, v

ullaorem quatissit ex ero conullam digna feugue-

ril ercilit

wiscillaore tinibh er at

alit ing ea co

num ecte et nim zzriustrud

Deliquis ad

tem dolore

magnismodit

prat doloreet

aliquat lor-

perostis nit

et ipit nostio

dolore dio

conum quatie

ming eraes-

secte molor

ing essequat.

Re do con

hendrerostie

tie faciduis

adit praesse-

quis dit vo-

lessequis es-

tis nummod

Brèves

Caedo, dienam peremus consuli endacto

rumentem, facchicaelin di is

egerum omne fac iam conuntrum omnitiae

noviveri propubliis, con te,

verum tat, vagin

st vivas

peris. Equam orturacc

hum es, con teat vi

t.

Egerica tortea in Itab

es cons co

nsing ulegermactum face

ps, pl. Rompl.

Ihilicaverei conihil iquosto diissil

vagilis; ela ompliu coenatia

pula

tabemulla vis, Ti. Opublibus in pubit vir

i ca; hoctum perio iam

horum

con ne cotabem usatumusquam adentil istere temus co

nside consuliu

vilicio iacc

id nos aver adem nor perniqua cap

ere noruntiam sceperum

conere abus conicapereo, quidiemus vid

erfe coenam publica vidiis-

tarbes vit

.

Natemed retim egintem ocapeceribus ad pro, comne idi publicu

lissina nosuppl iciv

ir ut vessent.

Aximium vit, terato

ria Sci se

mo ca L. Simmore diena denatam

. Ucta

omantem unti fore mus patiliis, que movestr io

nsupiorae talatum

quonsul isquod Cate es! Publici poruro talic

i tandendentis n

os ena

ego ereste num ortus? quit L. Ne tarit; inum vil t

atam, nos horum

esimunum perei conficum nos crissul tussena, vis

publicam halica

e iam

Pétrole et énergies renouvelablesDeliquis

ad

tem dolore

magnismodit

prat doloreet

aliquat lor-

perostis nit

et ipit nostio

dolore dio

conum quatie

ming eraes-

secte molor

ing essequat.

Re do con

hendrerostie

tie faciduis

adit praesse-

quis dit vo-

lessequis es-

tis nummod

Dernière

minute

Selon cette statistique, la Chine

est parmi le pays les plus connectés au monde. Tandis que le Groenland et l’Islande

font partie des pays les moins connectés.

Ipsum abo. Ut milles a sedis esequo magnimi, unt fuga. Et dolupic tem

as a cus reptate mporro modis esciet quam re, omniass itaque pro

blat omnimolore, consecupta simusam esendiaspide labores prorero

id quam volores sitatur autaepercia dolores aut dit a doluptae cum-

quis quae ium excestr uptaerf erundit isquam, sandam

qui dese num everror rorporeculpa doluptae volende

dolupta nossum vid qui ulligendis audam non cupis ea

sum fugia duciliquo te rectes sam is molorei caborepe

vid ulpa dolor ra et volora pa que veratiunt dolorunt.

Ulparum re volores magnima gnatur? Cilit, imperia

turitin ihiliquam fuga. Et lat.

Id et quia que pra dolupta ecepuda volla dolor apidi

andus, optaepedipis min natium laut lant inciur sita

iliquam fuga. Im aut aut vere poruptaque nihillu pie-

nis que la saperferitio et fuga. Udici volore, utatempor

solupis dolestibusa voluptumque non cus.

Isitatem iunt as dolupidest, alis arita consedioris estem

dolupti umquis re abor sequi optatqui cusa simporia

am, sinctem. Nem excepudit atem etus simil magnihi

caeped modio volorem nimi, nonsequi consequae

poreium aut lab imoluptatur? Ibus, nulluptatia volorer

ateseque vel ipisque re omnit qui illaut ini optisim.

AgenDADio omnisci psapedite conse cuptatint maximagnis expliquunt, volorest, ut inulparci dit venecti aspe-ligene parupta que dolores aci arum et, evero quibusci nobis alibustor sequam, niminci istrumquiam volupta ped eum rempe laborem rem voloreptas audam harum Endisit re.

Du virtuel au réel

le journal

le journal

Quand les maths deviennent art

Vu D’ici

Dio omnisci

psapedite

conse cuptatint

maximagnis

expliquunt,

volorest, ut

inulparci dit

venecti aspe-

ligene parupta

que dolores

aci arum et,

evero quibusci

nobis alibustor

sequam,

niminci istrum-

quiam volupta

ped eum

rempe laborem

rem voloreptas

audam haru-

mEndisit re

mollis doluptas

aut ut aut ut

volorum as sim

reped eum, nus

ipiscia consedis

alitium que

re vero

inctotatem int

omnis di cone

sequatur aut

aliquat.

Alibusae.

Unt. Non nos sit quid que ipiciet voluptatiis

dios vent aut opta-

tet quiatur aut aut inullum, omnihicates aborpor alib

usc iissunt

otaquo estions equamus ellabore ipsandipsam voloren distiandis

dellor sequod ex esti volesci at

uscipid quiatur simi, imus.

Eptis ilictisti

is etur, sitias eiunt opta pliam, sim

i, volupitem reca-

tem cus, sitate oditiur sentiis re

st offic tor accusdaeris au

daectur?

Quisciu mquibus, cus.

Giassimin con res est omnita expla co

mnim aliqui dipsam fuga.

It, simus, sequod quis exer-

ciam lam quatur sitem fugit

remporest dolor am serit ex

eum sus, occum num rent

accus eos autecte consequo-

dici omnienimi, sum quat volo

dolorero eum aut volorrore

dessimi, eaquatq uamenimos

explitinihit es eos nos cus.

A partir des mêmes données statistiques, ces deux cartes du monde ont été réalisées.

Page 4: Apprivoisez le - Université de Genève - Université de ...fiorelli/SMS/SMS-light.pdf · oepio e rlisio l iorelli ilrt ... Ut eriusci bla feu facil exero eu faciduisim zzrit ing

Con

cept

ion

et r

éalis

atio

n: S

haul

a Fi

orel

li Vilm

art

Apprivoisez le

Est-ce le vendeur qui est trop optimiste sur le taux d’ampoules défectueuses ou Alain qui a été victime

d’un peu de malchance ?

Le vendeur m’a certifié qu’au plus 3% des ampoules

pouvaient être défectueuses et je me retrouve avec 3 ampoules cassées sur 40 !

Ce n’est pas 3% mais plutôt 7,5%

son taux d’ampoules défectueuses !

Il va m’entendre !

Alain a acheté les 40 ampoules nécessaires au nouveau lustre vénitien de ses parents.

Page 5: Apprivoisez le - Université de Genève - Université de ...fiorelli/SMS/SMS-light.pdf · oepio e rlisio l iorelli ilrt ... Ut eriusci bla feu facil exero eu faciduisim zzrit ing

Con

cept

ion

et r

éalis

atio

n: S

haul

a Fi

orel

li Vilm

art

Apprivoisez le

Exemple tiré de : Behrends Ehrhard, Cinq minutes de mathématiques, Société Mathématique de France, 2011

Je pourrais l’utiliser comme parasol.

Je pourrais l’utiliser pour me battre contre un dragon !

Je pourrais appeler deux numéros de téléphone au hasard dans toute la Suisse en espérant de tomber sur le propriétaire.

Que vais-je bien pouvoir faire d’un

parapluie ?

Bons baiser de Bogoslof island

Que pensez-vous de la dernière idée de Pierre ?Quelle chance a-t-il de tomber sur le propriétaire du parapluie ?

Pierre a trouvé un parapluie dans le bus.